Habarlar
Ykdysady ösüşiň möhüm şerti

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Ber­di­mu­ha­me­do­wyň ma­ýa go­ýum sy­ýa­sa­ty mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ýo­ka­ry ösüş dep­gin­le­ri­niň üp­jün edil­me­gi­ne gö­nük­di­ril­ýär we özü­niň oňyn ne­ti­je­le­ri­ni ber­ýär. 

                                                                   

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ta­ra­pyn­dan tas­syk­la­nan uzak möh­le­ti öz içi­ne al­ýan Türk­me­nis­ta­nyň ma­ýa go­ýum Mak­sat­na­ma­la­ry döw­let dur­mu­şy­nyň we halk ho­ja­ly­gy­nyň äh­li ul­gam­la­ryn­da göz öňün­de tu­tul­ýan öz­gert­me­le­riň ugur­la­ry­ny anyk kes­git­le­ýän der­wa­ýys res­mi­na­ma bo­lup dur­ýar.  

                                                                   

Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz tä­ze önüm­çi­lik kuw­wat­lyk­la­ry­na ma­ýa­la­ryň go­ýul­ma­gy halk ho­ja­ly­gy­nyň dur­muş ul­ga­my­nyň äh­li pu­dak­la­ry­nyň ösüş mak­sat­na­ma­la­ry­na iter­gi ber­mä­ge, ýur­du­my­zyň önüm ön­dü­ri­ji­le­ri­ni, şol san­da hu­su­sy­ýet­çi­le­ri gol­da­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär di­ýip bel­le­ýär. Mu­nuň özi di­ňe bir da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan önüm­çi­lik bi­len çäk­len­män, eý­sem, ýur­du­my­zyň gir­de­ji­si­niň art­ma­gy­nyň mö­hüm çeş­me­si bo­lup dur­ýan is­leg­li ha­ryt­la­ryň ha­sa­by­na eks­port müm­kin­çi­lik­le­ri­ni gi­ňelt­mä­ge şert dö­red­ýär. Döw­let ma­ýa go­ýum sy­ýa­sa­ty­nyň esa­sy ugur­la­ry mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti döw­re­bap­laş­dyr­mak­dan we di­wer­si­fi­ka­si­ýa­laş­dyr­mak­dan yba­rat­dyr.  

                                                                   

Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň taý­syz ta­gal­la­la­ry­nyň ne­ti­je­sin­de, Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de hu­su­sy te­le­ke­çi­le­re beril­ýän kö­pu­gur­ly gol­daw soň­ky ýyl­lar­da hu­su­sy­ýet­çi­li­giň ýaý­baň­lan­ma­gy­na, giň ge­rim bi­len ös­me­gi­ne, bäs­deş­li­ge ukyp­ly önümleri öndürýän te­le­ke­çi­le­riň we se­na­gat­çy­la­ryň peý­da bol­ma­gy­na, ra­ýat­la­ry­my­zyň te­le­ke­çi­lik baş­lan­gyç­la­ry­nyň ma­li­ýe se­riş­de­le­ri bi­len hö­wes­len­di­ril­me­gi­ne şert dö­ret­di. Şeý­le­lik­de, jem­gy­ýe­ti­mi­ziň we döw­le­ti­mi­ziň ösü­şi­niň hä­zir­ki tap­gy­ryn­da «Döw­let adam üçin­dir!» di­ýen şy­gar­da öz be­ýa­ny­ny ta­pan yk­dy­sa­dy sy­ýa­sa­ty­my­zy üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mek­de «Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­ly­myz ro­waç­lyk­la­ra bes­len­ýär.  

                                                                   

Mä­lim bol­şy ýa­ly, Ga­raş­syz ýur­du­my­zyň ma­li­ýe-yk­dy­sa­dy ba­bat­da ösüş­le­rin­de döw­le­ti­mi­ziň ma­ýa go­ýum sy­ýa­sa­ty­nyň aý­ra­tyn äh­mi­ýe­ti bar­dyr.  

                                                                   

Ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­niň hal­ka­ra gi­ňiş­li­ge bar­ha iş­jeň go­şu­lyş­ýan­dy­gy bi­len bag­ly­lyk­da, yk­dy­sa­dy­ýe­tiň dür­li pu­dak­la­ry bo­ýun­ça giň göz­ýe­tim­li, in­no­wa­sion teh­no­lo­gi­ýa­lar­dan oňat baş çy­ka­rýan hü­när­men­le­riň tä­ze nes­li­ni taý­ýar­la­mak iş­le­ri hem yk­dy­sa­dy stra­te­gi­ýa­ny ama­la aşyr­ma­gyň çäk­le­rin­de ut­ga­şyk­ly al­nyp ba­ryl­ýar. Şo­ňa gö­rä-de, bi­ziň äh­li ugur­lar­da­ky iş­le­ri­miz stra­te­gi­ki mak­sat­la­ra gö­nük­di­ril­en­dir. Ýurt de­re­je­sin­de ne­ti­je­li al­nyp ba­ryl­ýan we dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän ma­ýa go­ýum sy­ýa­sa­ty hem mu­ňa aý­dyň my­sal­dyr. Ma­ýa go­ýum sy­ýa­sa­ty «Türk­me­nis­ta­nyň dur­muş-yk­dy­sa­dy ösü­şi­niň 2011 — 2030-njy ýyl­lar üçin Mil­li mak­sat­na­ma­syn­da», «Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýur­du­my­zy 2019 — 2025-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mak­sat­na­ma­syn­da», şeý­le-de «Türk­me­nis­ta­nyň 2021 — 2025-nji ýyl­lar üçin da­şa­ry söw­da Stra­te­gi­ýa­syn­da» göz öňün­de tu­tu­lan mak­sat­la­ra ýet­mek­de mö­hüm orun eýe­le­ýär. Şu­ňa la­ýyk­lyk­da, ýur­du­myz­da her ýyl­da yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ös­dü­ril­me­gi­ne gö­nük­di­ril­ýän ma­ýa go­ýum­la­ry­nyň möç­be­ri, şeý­le hem ola­ryň gö­nük­di­ri­len ugur­la­ry ta­kyk kes­git­le­nil­ýär. Me­se­lem, ýur­du­myz­da üs­tü­miz­dä­ki 2022-nji ýyl üçin mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­te gö­nük­di­ri­len ma­ýa go­ýum­la­ry­nyň umu­my möç­be­ri 36,1 mil­liard ma­na­da deň­dir. Şo­nuň 60,2 gö­te­ri­mi önüm­çi­lik ug­ru­na, 39,2 gö­te­ri­mi bol­sa dur­muş-me­de­ni mak­sat­ly iş­le­re bö­lü­nen­dir. Bu san­lar ýur­du­myz­da önüm­çi­li­ge sarp edil­ýän ma­ýa go­ýum­la­ryň möç­be­ri­niň ýy­lyň-ýy­ly­na art­ýan­dy­gy­ny gör­kez­ýär. Şeý­le edil­me­gi ýur­du­myz­da im­por­tuň or­nu­ny tut­ýan ýo­ka­ry hil­li mil­li önüm­le­ri­mi­zi ön­dür­mä­ge, mil­li ma­na­dy­my­zyň hüm­me­ti­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga we ila­tyň hal-ýag­da­ýy­ny has-da go­wu­lan­dyr­ma­ga ýar­dam ed­ýär. Ýur­du­myz­da ma­ýa go­ýum­la­ry soň­ra ön­dü­ril­ýän önü­miň ýa-da hö­dür­len­ýän hyz­mat­la­ryň ha­sa­by­na ödel­jek we ýur­da gir­de­ji ge­tir­jek önüm­çi­lik we dur­muş mak­sat­ly ugur­la­ra sarp edil­ýär. Ýur­du­myz­da zäh­met adam­la­ry­nyň ýa­şa­ýyş-dur­muş şert­le­ri­niň yzy­gi­der­li ýokarlan­dy­ryl­ma­gy üçin hem ägirt uly ma­ýa go­ýumlar öz­leş­di­ril­ýär. Bu ugur­da­ky ma­ýa go­ýum çyk­da­jy­la­ry hal­ky­my­zyň önüm­çi­lik­de çek­ýän ha­lal zäh­met­le­ri bi­len döw­le­ti­mi­ze gir­de­ji ge­tir­mek­le­ri­niň ha­sa­by­na ödel­ýär di­ýip aýt­mak bo­lar.  

                                                                                                           

Se­lim­ber­di HO­JA­BER­DI­ÝEW,

                       

Aş­ga­bat şä­he­ri­niň Baş ma­li­ýe we yk­dy­sa­dy­ýet mü­dir­li­gi­niň baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry.

17.08.2022
Mawy deňizdäki altyn duralga

Ýewraziýanyň ýüreginde ýerleşýän Watanymyz asyrlaryň dowamynda yklymlary biri-birine baglap, halklaryň arasyndaky söwda-ykdysady hem-de medeni gatnaşyklaryň ösmegine itergi beren Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm çatrygy bolupdyr. Keremli topragymyzyň üstünden geçip, Gündogar bilen Günbatary baglanyşdyrýan söwda ýollarynyň bir ugry Hazaryň kenaryna baryp ýetipdir. Gämilere ýüklenen gymmat bahaly harytlar deňiz ýollary arkaly Russiýa, Kawkaza we Eýrana daşalypdyr. Bu gün hem Hazaryň türkmen kenary, hususan-da, Merkezi Aziýanyň «deňiz derwezesi» hökmünde tanalýan Türkmenbaşy Halkara deňiz porty gadymy söwda ýollarynyň täze görnüşde dikeldilmeginde wajyp orny eýeleýär. 

                                                                   

 Strategik ähmiýetli «deňiz derwezesi» 

                                                                   

Ýewropa — Kawkaz — Aziýa söwda ýollarynyň ugrundaky möhüm strategik nokatda ýerleşýän Türkmenbaşy şäheri sebitde söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösdürilmeginde uly mümkinçiliklere eýedir. Bu ýeriň tebigy aýratynlyklary ýylyň islendik paslynda gämileri kabul etmäge hem-de goşlary ýüklemek we düşürmek bilen baglanyşykly işleri bökdençsiz amala aşyrmaga mümkinçilik berýär. Şeýle hem ýurdumyzyň döwrebap awtomobil, howa we demir ýol düzümleri arkaly ýükleri Merkezi Aziýanyň ähli ýurtlaryna hem-de beýleki sebitlere daşamaga oňaýly şertler bar. Bu şertler Hytaýdan we Aziýa-Ýuwaş umman sebitinden gelýän ýükleri Ýewropa hem-de Ýakyn Gündogara daşamakda Hazaryň türkmen kenaryndaky deňiz duralgasynyň ähmiýetini artdyrýar. Hut şonuň üçinem, Gahryman Arkadagymyzyň öňdengörüjilikli başlangyjy boýunça bu ýerde täze gämi duralgasynyň Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň döredilmegini diňe bir ýurdumyzyň ykdysadyýeti üçin däl, eýsem, tutuş sebit we yklym derejesinde uly mümkinçiliklere açylýan «deňiz derwezesi» hökmünde-de häsiýetlendirmek bolar. 

                                                                   

 Sanlar we maglumatlar 

                                                                   

Gurluşygyna 2013-nji ýylda badalga berlen Türkmenbaşy Halkara deňiz porty 2018-nji ýylda Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda açylyp, ulanylmaga berildi. Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça söwda gatnaşyklarynyň täze derejä çykarylmagyna ýardam edýän Halkara deňiz portunyň tutýan umumy meýdany 1 million 358 müň inedördül metrden geçýär. Gämi duralgalarynyň meýdany 3600 metre ýetýän portuň ýyllyk ýük geçirijiligi 17 million tonna barabardyr. Bu ýerde ýolagçy we ýük terminaly, konteýner terminaly, umumy ýük terminaly, ürgün ýük terminaly, demir ýol parom terminaly, polipropilen terminaly, «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody ýerleşýär. Şeýle hem portuň düzüminde ýükleri barlaýan döwlet gulluklarynyň edara binalary, demir ýol dolandyryş binasy, saglyk merkezi, ýangyn howpsuzlyk binasy, döwrebap myhmanhana, innowasion barlag enjamlary, ýükleri düşüriji we ýükleýji tehnikalar, şeýle hem beýleki inženerçilik-tehniki düzümler bar. 

                                                                   

 Milli ykdysadyýetiň möhüm düzümi 

                                                                   

Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň düzümindäki gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody birnäçe ýylyň dowamynda ýurdumyzyň deňiz we derýa ulaglary pudagynyň ösüşine mynasyp goşant goşmak bilen, daşary ýurtlaryň gämileriniň hem näsazlyklaryny we kemçiliklerini bejermekde giňden peýdalanylyp gelinýär. Bu ýerden geçýän üstaşyr ýükler bolsa milli ykdysadyýetimize maýa goýumlary çekmegiň möhüm çeşmesidir. Portuň ulanyşa berilmegi bilen, bu ýerde täze iş orunlarynyň 2 müň 500-den gowragy döredildi. Döwrebap deňiz porty Aziýa hem-de Ýewropa ýurtlarynyň arasynda ykdysady we söwda hyzmatdaşlygynyň hil taýdan täze derejä çykarylmagynda aýgytly ähmiýeti bolan taslamadyr. 

                                                                   

 «Ýaşyl port» — tebigatyň abadançylygy 

                                                                   

Hazar deňziniň ekologiýasyny aýawly saklamak maksady bilen, Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň taslamasy «Ýaşyl port» halkara ölçeglerine laýyklykda amala aşyryldy. Munuň üçin bu ýerdäki terminallaryň her birinde bioarassalaýyş enjamlary ornaşdyryldy, desgalaryň içinde ýerleşdirilen tehnikalaryň mümkin boldugyndan elektrik energiýasy bilen işlemegi üpjün edilip, tebigat üçin zyýanly zyňyndylary öndürmeýän tilsimatlar bilen enjamlaşdyryldy. Portuň ýakynynda guşlar üçin meýdany 170 gektar bolan emeli ada döredildi. Bu ada guşlaryň dürli görnüşleriniň ýüz müňlerçesiniň ýaşaýan, höwürtgeleýän we gyşlaýan mekanyna öwrüldi.  

                                                                   

 Bagtyýar hem abadan durmuşyň sazlaşygy 

                                                                   

Awtoulagda ýa-da demir ýol ulagynda Türkmenbaşy şäherine tarap barýarkaň, sagyňda kenar ýakasynyň owadan belentlikleri, çepiňde bolsa mawy deňziň kenaryndaky döwrebap port we onda düşlän gämiler hem-de uzakdan göreniňde-de gözüňi dokundyrýan Awazanyň ajaýyp myhmanhanalary ünsüňi çekýär. Diýarymyzyň gözel künjeginde durmuşa geçirilen bu taslamalar berkarar Watanymyzyň özbaşdak ösüş ýoluna düşen döwründe gazanan üstünlikleriniň şöhlelenmesidir. Iň ýokary dünýä ülňülerine laýyk gelýän Halkara deňiz portunda ýük ýazdyrýan we ondan mawy tolkunlary böwsüp, ýola rowana bolýan gämiler, portuň desgalarynda gaýnap-joşýan zähmet hem-de merjen kenarda bina bolan «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyndaky sapaly dynç alyş ykdysady taýdan barha kuwwatlanýan ýurtda höküm sürýän bagtyýar durmuşyň sazlaşygynyň özboluşly nyşanydyr. Häzirki günlerde Hazaryň türkmen kenarynda nobatdaky iri halkara forumyň — deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletleriň ulag ministrleriniň derejesindäki halkara maslahatyň geçirilmegi bolsa eziz Watanymyzda umumadamzat ähmiýetli başlangyçlaryň başyny başlamak we olary üstünlikli durmuşa geçirmek ugrundaky   nobatdaky möhüm ädimdir. 

                                                                                                           

Ahmet GELDIÝEW,

                       

«Watan».

16.08.2022
Guwandyryjy görkezijiler

Milli ykdysadyýetimiziň ýangyç-energetika toplumynyň iri düzümleriniň biri bolan «Türkmennebit» döwlet konserniniň iň baýry ýataklarynda iş alyp barýan «Gumdagnebit» nebit-gaz çykaryş müdirliginiň hünärmenleri «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň geçen hasabat döwrüni üstünlikli jemlemegi başardylar. Bu ýerde ýanwar — iýul aýlarynda nebit berýän guýulardan döwlete tabşyrylan «gara altynyň» umumy möçberi 280 müň tonnadan hem köp boldy. Munuň özi şu ýylyň geçen ýedi aýynda nebit çykarmak babatda bellenilen meýilnamanyň 111 göterime golaý ýerine ýetirilendigini görkezýär. Gumdagly nebitçiler geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, önümçiligiň ösüş depginini 120 göterimden gowrak ýokarlandyrmagyň hem hötdesinden geldiler. Munuň özi önümçiligiň ösüş depgini babatda tutuş konsern boýunça degişli müdirlikleriň arasynda gazanylan iň ýokary netijedir. 

                                                                   

Kuwwatly desgalardyr enjamlara başarjaň erk edýän müdirligiň hünärmenleriniň irginsiz tagallasy bilen önüm berýän guýulara tehniki hyzmat öz wagtynda ýola goýulýar. Hut şu ýagdaý hem kärhanada bellenilen meýilnamalara hemişe artygy bilen amal edilýändigini görkezýär.  

                                                                                                           

Hojaberdi BAÝRAMOW

12.08.2022
Ösüşiň täze maksatnamasy

Ýurduň öňe gitmegi öňde goýlan maksatlaryň aýdyňlygyna, anyklygyna hem-de bitewüligine bagly bolup durýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe halkymyzy belent sepgitlere ýetirjek, ösüşleriň aýdyň ýoly bilen öňe alyp gitjek maksatlar bolsa hormatly Prezidentimiziň şu ýylyň 8-nji iýulynda tassyklan «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan» gözbaş alýar. Maksatnama, esasan-da, «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» göz öňünde tutulan çäreleri durmuşa geçirmegiň ilkinji nobatdaky wezipelerinden ugur alýar. Jemi 7 bapdan ybarat bolan Prezident maksatnamasynda ýurdumyzda her bir raýatyň abadan durmuşyny kepillendirmek, ilatyň bähbitlerini goramak, raýatlaryň durmuş goraglylygyny we iş üpjünçilik ulgamyny kämilleşdirmek, ýurdumyzyň durmuş-ykdysady mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak, milli ykdysadyýetiň senagatlaşma derejesini ýokarlandyrmak, pudaklara we hyzmatlar ulgamyna sanly tehnologiýalary giňden ornaşdyrmak, Türkmenistanda sanly ykdysadyýetiň durnukly ösüşini üpjün etmek, senagat pudagyny innowasion häsiýetde ösdürmek, ýokary tehnologiýaly, bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýeti ösdürmek, telekeçiligi goldamak, işewürligi kämilleşdirmek, ýeňillikli salgyt salmak boýunça ýurdumyzda amala aşyrylýan çäreler esasynda milli ykdysadyýetiň ösüşinde bu bölegiň paýynyň hem-de ähmiýetiniň ýokarlanmagyna mümkinçilikleri artdyrmak, milli ykdysadyýetiň bazar gatnaşyklaryna geçmegini işjeňleşdirmek, ekologik abadançylygy üpjün etmek we «ýaşyl» ykdysadyýeti ösdürmek ýaly wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek maksat edinilýär.  

                                                                   

Prezident maksatnamasynda Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň häzirki ýagdaýy seljerilip, ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durnukly ösdürmegiň döwlet syýasaty kesgitlenilýär. Oňa laýyklykda, jemi içerki önümiň adam başyna düşýän möçberi, zähmet öndürijiligi, ilatyň girdejileri we durmuş şertleri ösen ýurtlaryň derejelerine ýetiriler. Bu bolsa ilatyň ösen isleglerini kanagatlandyrmak we ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmak wezipeleriniň üstünlikli çözülmegini üpjün eder.  

                                                                   

Awtoulag ýollarynyň we olaryň ugrundaky desgalaryň gurluşyk işleriniň ýerine ýetirilmegi ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ösmegine, ýol ulgamynyň kämilleşmegine öz täsirini ýetirer hem-de ýurdumyzyň sebitleriniň durmuş-ykdysady ösüşine itergi berer. Şunuň bilen baglylykda, bu maksatnamada Türkmenabat — Gazojak — Daşoguz, Türkmenbaşy — Garabogaz — Gazagystan serhedi, Mary — Serhetabat, Gumdag — Esenguly — Etrek — Gidrolum awtoulag ýollarynyň gurluşyk işlerini ýerine ýetirmek göz öňünde tutulýar. Bu babatda häzirki wagtda gurluşygy batly depginde dowam edýän Aşgabat — Türkmenabat awtobany örän uly ähmiýete eýedir.  

                                                                   

Ykdysadyýetiň ähli pudaklary boýunça 30 müňe golaý goşmaça iş orny dörediler, ýaşaýyş jaýlarynyň adam başyna düşýän umumy meýdany 102,2 göterim artar, şeýle hem ýurdumyzda mekdebe çenli çagalar edaralarynyň 40-sy, umumy bilim edaralarynyň 54-si, ýokary hünär bilimi edaralarynyň 4-si, 10 sany döwrebap hassahana gurlar, 7 sany medeniýet öýi bina ediler. Prezident Maksatnamasynda öňde goýlan sepgitlere ýetmek maksady bilen, ýurdumyzyň önümçilik kuwwatyny has-da pugtalandyrmaga we artdyrmaga, durmuş ulgamyny ösdürmäge 278,9 milliard manatdan gowrak maýa goýumlary gönükdiriler. 

                                                                   

«Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen parasatly sözleri durmuşa geçirilýän döwlet syýasatynyň esasy özeninde goýýan hormatly Prezidentimiziň kabul eden bu maksatnamasy ýurdumyzyň bedew batly gadamlar bilen öňe gitjekdigini äleme buşlaýar.  

                                                                   

Maksady halkyň bagtyýar, abadan durmuşyny üpjün etmek bolup durýan hormatly Prezidentimiziň bu döwletli tutumlarynyň üstünlikli durmuşa geçiriljekdigine häzirki döwürde alnyp barylýan işler aýdyň güwä geçýär. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň hem-de hemişelik Bitaraplygymyzyň esasy ýörelgelerinden gözbaş alýan giň gerimli özgertmeleriň üstünliklere beslenmegini, hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak bolmagyny tüýs ýüregimizden arzuw edýäris.  

                                                                   

 Döwletnazar IŞANGULYÝEW, 

                                                                   

 «Daşoguz habarlary».

11.08.2022
Ykdysadyýet

ÝOKARY HILLI ÖNÜMLER 

                                                                   

Welaýatymyzyň iri senagat kärhanalarynyň biri bolan Daşoguz şäherindäki motor abatlaýyş kärhanasynda bellenilen meýilnama aýma-aý üstünlikli berjaý edilýär. Bu ýerde 40-a golaý işçi-hünärmen agzybirlikli zähmet çekýär. Olar oba hojalyk tehnikalaryny we gurallaryny düýpli abatlamak, zerur bolan ätiýaçlyk şaýlary ýasamak bilen meşgullanýarlar. Kärhanada ýylyň başyndan bäri 1 million 470 müň manatlykdan gowrak iş edildi. Bu ýerde dürli ätiýaçlyk şaýlarynyň 100-e golaý görnüşi öndürilýär we etraplardaky tehniki hyzmat ediş kärhanalaryna ugradylýar. Öndürilýän önümleriň arasynda gowaçalaryň hatarara bejergisi üçin zerur bolan enjamlaryň ençemesi bar. Kärhananyň işçilerinden demirçi ussa Umyt Bekjanow, kebşirleýji ussalar Atagurban Atagurbanow, Ýagşygeldi Atanepesow, tokarlar Paltabaý Hojamyradow, Allabergen Halmedow dagy öndürijilikli işlemek bilen, köplere görelde görkezýärler. Işçi-hünärmenleriň yhlasly zähmetiniň netijesinde bu ýerde düýpli abatlanylýan we öndürilýän önümler hil derejesiniň ýokarylygy, ýaramlylyk möhletiniň uzaklygy bilen tapawutlanýar. 

                                                                   

 * * * 

                                                                   

 YHLASLY ZÄHMETIŇ GUWANDYRYJY NETIJELERI 

                                                                   

«Daşoguzagyzsuw» birleşigi boýunça «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň başyndan bäri 4 million 942 müň kub metrden gowrak arassa içimlik agyz suwy öndürildi. Birleşik öz düzümine Daşoguz hem-de Köneürgenç şäher suw müdirliklerini, şeýle-de etrap agyz suw bölümleriniň 8 sanysyny birleşdirip, welaýatymyzyň oba we şäher ilatyny arassa agyz suwy bilen üpjün edýär. Şeýlelikde, birleşik boýunça dik guýularyň 424 sanysyndan bir gije-gündiziň dowamynda 24 müň kub metre golaý arassa agyz suwy öndürilip, sarp edijilere ýetirilýär. Akdepe hem Gubadag etraplaryndaky agyz suw bölümleriniň işgärleri has öndürijilikli işleýärler. Olaryň yhlasly zähmetiniň netijesinde, ilatyň arassa agyz suwuna bolan islegleri doly kanagatlandyrylýar. 

                                                                   

 * * * 

                                                                   

 NEPIS SUNGATY DÖREDIJILER 

                                                                   

Daşoguzyň «Çeper» halyçylyk kärhanasynyň Boldumsaz etrabyndaky önümhanasynyň ezber elli halyçylary ýylyň-ýylyna nepis halylaryň birnäçesini dokap, ýokary önümçilik netijelerini gazanýarlar. Olar «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda zähmet depginlerini barha batlandyrýarlar. Bu ýerde ýylyň başyndan bäri 263 inedördül metr haly we haly önümleri dokaldy. Önümhanada eli çeper halyçylaryň 40-sy el-ele berip, agzybirlikli zähmet çekýär. Onda Türkmenistanyň at gazanan halyçysy Jumagül Hudikowa, eli çeper halyçylar Jeren Şükürbaýewa, Haýytgül Çärşemowa, Dürbibi Pommyýewa, Merjen Haýydowa dagynyň dokaýan halylary nepisligi bilen tapawutlanýar. Aýlyk, ýyllyk meýilnamalaryny artygy bilen ýerine ýetirýän kärhananyň halyçylarynyň dokaýan halylarynyň agramly bölegi uly halylar bolup durýar. Onda dokalýan haly we haly önümleriniň aglabasynyň ýokary hil derejesinde kabul edilýändigi aýratyn bellärliklidir. Munuň özi çeper elli halyçylaryň öz iş tejribelerini barha artdyryp, bu nepis sungatyň hakyky ussatlaryna öwrülýändiklerini aýdyň görkezýär. 

                                                                                                           

Annageldi BEKIÝEW

11.08.2022
Ilatyň bähbidi ileri tutulýar

Arkadagly Serdarymyz Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine girişmek dabarasynda eden çykyşynda:  

                                                                   

 «Watan diňe halky bilen Watandyr!  

                                                                   

 Döwlet diňe halky bilen döwletdir!»  

                                                                   

diýip, nygtamak bilen, alyp barjak uly döwlet syýasatynyň baş ugruny kesgitledi. Bu dünýä nusgalyk ýörelge bolsa Gahryman Arkadagymyzyň «Döwlet adam üçindir!» diýen parasatly syýasatyndan gözbaş alýar. Mähriban halkynyň egsilmez döredijilik güýjüne daýanýan hormatly Prezidentimiz hemişe ilatyň jana-jan bähbitlerini araýar we düýpli özgertmeleri amala aşyrýar. Bu diýilýänler ilaty tebigy gaz bilen üpjün etmek meselesinde hem aýdyň görünýär.  

                                                                   

Ene topragymyzyň bahasyz baýlyklarynyň biri-de tebigy gazymyzdyr. Bu baýlygyň uly gorlaryna eýe bolan welaýatymyzda tebigy gazy gazyp almak, sarp edijilere ibermek işleri üstünlikli ýola goýulýar. «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň geçen ýedi aýynda «Lebapgazçykaryş» müdirligi boýunça tebigy gazyň 7 milliard 214,6 million kub metrden gowragy gazylyp alyndy we bu baradaky meýilnama 127 göterim berjaý edildi.  

                                                                   

Amatly ýangyç bilen ilaty bökdençsiz üpjün etmek işini «Lebapgazüpjünçilik» müdirliginiň başarjaň işgärleri ýerine ýetirýärler. Ilatly ýerleri tebigy gaz bilen üpjün etmek maksady bilen welaýatymyzda dürli basyşly gaz geçirijileriň 8 müň 284,3 kilometrden gowragy çekildi. Bulardan başga-da gaz paýlaýjy we gaz sazlaýjy enjamlaryň 3605-si hereket edýär. Olar arkaly welaýat boýunça ýaşaýyş jaýlarynyň 215 müňden gowragyna tebigy gaz berilýär. 

                                                                   

Şanly ýylyň geçen döwründe «Lebapgazüpjünçilik» müdirligi tarapyndan ilata berlen «mawy ýangyç» 1 milliard 94,2 million kub metrden hem gowrak boldy. Munuň özi müdirlik boýunça ähli ýerleşdirilen ýangyjyň agramly bölegidir.  

                                                                   

Mälim bolşy ýaly, ýurt Garaşsyzlygy ýyllarynda ilatly ýerleri gazlaşdyrmak maksady bilen işleriň uly toplumy berjaý edildi. Şonuň netijesinde welaýatymyzyň iň çetdäki obalarynyň ýaşaýjylarynyň öýlerinde hem tebigy gaz alawlaýar. Bu iş häzirki döwürde netijeli dowam etdirilýär. Täze gaz geçirijileri gurmaga döwletimiziň uly möçberli maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär. Hut şu ýylyň geçen aýlarynda täze gaz geçirijileriň 31,6 kilometre golaýy çekilip, bu işde maýa goýum serişdeleriniň 17,7 million manatdan gowragy özleşdirildi. Şeýle möhüm işler welaýatymyzyň täze peýda bolýan ilatly ýerlerinde ýerine ýetirilýär.  

                                                                   

Şu ýerde ýene bir hakykaty nygtamak artykmaçlyk etmez. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň uly baýlygy bolan tebigy gazdan tygşytly peýdalanmak, onuň sarp edilişine gözegçiligi netijeli ýola goýmak babatda anyk wezipeleri kesgitledi. Şu maksat bilen hojalyklaryň ählisinde gaz ölçeýji enjamlar oturdyldy. Olaryň saz ýagdaýda bolmagy, şeýle-de sarp edilen ýangyç üçin tölegleriň wagtly-wagtynda geçirilmegi gazanylýar. Bu işleriň ahyrky maksady ýene-de halkyň bähbitlerini nazarlaýar. Gymmatly baýlyklarymyz rejeli sarp edilip, onuň geljekki nesillere hem elýeterli bolmagy gazanylmalydyr. Agzybir we ruhubelent halkymyz özi hakynda ýadawsyz alada edýän Gahryman Arkadagymyza, Arkadagly Serdarymyza hoşallyk bildirýärler. 

                                                                                                           

Mämmetgylyç KÜTIÝEW

11.08.2022
Islegli harytlar

Ýokary hilli önümleri öndürmegi baş ýörelge edinen Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň Mary şäherindäki «Ýeňiş» tikin kärhanasynyň tikinçi gelin-gyzlary ýurdumyzda giňden bellenilýän toýdur baýramlara ajaýyp zähmet sowgatlary bilen barýarlar. 2022-2023-nji okuw ýylynyň golaýlamagy bilen okuwçylaryň köýnekleriniň, şol sanda orta mekdeplerde okaýan gyzlaryň zähmet sapagynda ýörite geýýän halatlarynyň hem önümçiligi ýola goýuldy. Önümçiligi ilerledip bilýän her bir täzeçillik kärhananyň ykdysady peýdasyny hem barha artdyrýar.  

                                                                   

Arkadagly Serdarymyzyň dokma önümlerini öndürmek we kärhanalary döwrebaplaşdyrmak barada berýän tabşyryklaryna öndürijilikli zähmet bilen jogap berýän «Ýeňiş» tikin kärhanasynyň ezber elli tikinçileri ekologik taýdan arassa, ýokary hilli önümleri bilen içerki bazarymyzdaky, şeýle hem daşarky bazarlardaky ornuny barha pugtalandyrýarlar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüne mahsus işleri durmuşa geçirýän kärhananyň işçileri häzirki günde mekdep okuwçylary üçin şu günüň talabyna laýyk gelýän köýnekleri we orta mekdeplerde zähmet sapagynda geýilýän ýörite halatlary taýýarlamaga aýratyn ähmiýet berýärler.  

                                                                   

Milli ykdysadyýetimiziň batly ösüşlerine saldamly goşant goşýan bu tikin kärhanasy ýurdumyzdaky ugurdaş kärhanalaryň içinde öňdebaryjylaryň hatarynda tanalýar. Tikinçiler halkymyzyň ösen islegini nazara almak bilen, erkek adamlara, uly we kiçi ýaşly oglanlara niýetlenilen döwrebap köýnekleri tikýärler. Kärhananyň eli çeper, kärine ussat zenanlarynyň uly mähir, yhlas, zähmet siňdirip tikýän dürli ölçegdäki köýneklerinde we halatlarynda bada-bat gözüň eglenýär. Önümleriň biçüw aýratynlygy, owadanlygy hem-de göze gelüwliligi her bir adamyň ünsüni özüne çekýär.  

                                                                   

Kärhanada ýylyň başyndan bäri on dokuz million bäş ýüz kyrk sekiz müň dört ýüz ýigrimi iki manatlyk ýokary hilli harytlyk önüm öndürilipdir. Kärhana gerek bolan dürli reňkli matalar Ruhabat dokma toplumyndan getirilýär. Garyşyk we arassa pagtadan dokalan matalardan taýýarlanylýan dürli ölçegdäki köýnekler özüniň ýokary hilliligi bilen tapawutlanýar. Tikinçiler halkymyzyň ösen isleglerini kanagatlandyrmak maksady bilen, her paslyň özüne mahsus bolan köýneklerini önümçilige goýbermäge hem aýratyn üns berýärler. Kärhanada erkek adamlar, çagalar üçin tikilýän köýnekler bilen birlik-de, ýörite buýurmalara laýyklykda, harby gullukçylar üçin jalbarlar we köýnekler hem tikilýär. Ýokary tehnologiýaly tikin enjamlarynda tikilip, daşary ýurtlardan getirilýän harytlardan birjigem kem bolmadyk köýnekler, beýleki harytlar kärhananyň ýurdumyzyň dürli künjeklerindäki we Mary şäherindäki ýörite dükanlarynyň hem-de mekdep bazarlarynyň üsti bilen ilata ýetirilýär. Öndürijilikli işleýän kärhananyň öndürýän dokma önümlerine dünýä bazarlarynda-da uly isleg bildirilýär. Tikinçilik kärhanasynyň işçileri, özleri barada döredip berýän şeýle giň mümkinçilikleri üçin, hormatly Prezidentimiziň adyna alkyş aýdýarlar.  

                                                                                                           

Welmuhammet GALANDAROW.

10.08.2022
Önümçilik: döredijilikli zähmetiň gymmaty

Önümçilik ýaly ymykly-düýpli hem-de durnukly-ugrugan ugurda il-ýurt ähmiýetli täzelik-tejribe, beýleki düzümler bilen deňeşdirilende, seýregräk bolup geçýär. Ýöne Gökdepäniň gön zawodyna welin şeýle kada degişli däl çemli: aram-aram habar tutup bildigimiz bes, heniz ir saýýan ýa-da asla garaşmaýan ýagşydan-ýagşy gowulyklaryňy til üstünden eşiden badyňa, ol ýere barmaga gyssanarsyň. Onsoň bu zawodyň işi hakynda okyjylary yzygiderli tanyşdyryp durmagymyzyň sebäbi hem öz-özünden düşnükli boluberer: tejribe derejesindäki gaýry ýerlerde hem ulanylmaly täzelikleri her gezek geleniňde görüp-eşidäýmek — juda seýrek ýagdaý. 

                                                                   

Hawa, zawodyň taryhynyň özi turuwbaşdan tejribe: 1995 — 1996-njy ýyllarda gurlan zawod, dürli sebäplere görä, tä 2015-nji ýyla çenli onçakly gowy işläp bilmändir. Onsoň daşary ýurtly hünärmenleriň hem başarmadyk endişesini — önümçiligi doly ýola goýmagy türkmen hünärmenleri öz üstüne alýar. Üýtgeşik maddy serişde çykarman, maliýe çykdajylary onçakly sarp etmän, öňki enjamlary işletmek üçin tejribeli we aýratyn ukyba eýe bolan işgärler gerek. Munuň üçin deri eýlemekde Aşgabatdaky we Marydaky önümçilikleriň tejribesi jikme-jik öwrenilýär. Şol ýerlerde oňat işläp, özüni tanadan hünärmenleriň zawoda ýolbaşçy we esasy tehnologik işlere çekilmegi, ýerli, özem döredijilik başarnykly ussalaryň hem şolara goşulmagy bilen zawod taslama kuwwatlygyna doly ýetdi. Şeýdibem geçen 6-7 ýylyň içindäki yzygiderliden köpugurly we düýplüden täzeçil öňegidişlikler gazanyldy. Şeýlelikde, geçen ýylda 40 müňe barabar dowaryň hem-de 20 müň töweregi sygryň derisini göne öwürmäge ýol açyldy. Bu ýyllar munuň daşyndan goşmaça önümçiligi ýola goýmagyň hem döwri boldy: tikinçilik sehi hem-de ýüň bölümi döredildi, zawodda iş orunlary hem azyndan 45 göterim artdy, işgärleriň sany indi 64-e ýetdi. Diýmek, iş orunlarynyň şunça köpelmegi peýda — eger her bir esasy önümçilik şeýle ýola goýulsa, onda birbada uly utuşuň iki-üçi gazanylar. Ýagny, bir tarapdan, her bir ýurtda juda möhüm durmuş görkezijisi bolan iş bilen üpjünçilik görnetin ýokarlansa, önümçiligiň şeýle çeýe diwersifikasiýasy arkaly öz bazarlarymyzy ýerli önümlerimiz bilen doly üpjün etmekden daşgary olary daşary ýurtlara hem ugratmaga has uly mümkinçilik açylar. Galyberse-de, goşmaça girdeji islendik edara-kärhananyň «elini giň edýär» ahbetin. Işe, işgärleriň durmuşyna degişli zerur meseleleri çözmäge serişde goldawy bolýar. Şeýle mümkinçiligiň bardygy, ylaýta-da, munuň eýýäm telekeçilik, ýagny döredijilik başarnygy bilen ulanylýandygy Gökdepäniň gön zawodynyň mysalynda görünýär. Hawa, işiň telekesi hemme ýerde edilmeli, muny hem bu ýerdäki ýolbaşçylardyr hünärmenleriň işinde görmek bolýar: önümleriň 30 göterime barabary telekeçililere satylýar. Munuň mukdar jähetden hem, syýasy-ykdysady taýdan hem agramyny megerem, her kim bilýändir: döwlet eýeçiligindäki kärhananyň önümleriniň tas üçden biri hususyýetçiler bilen hyzmatdaşlygyň oňyn-anyk netijesi.  

                                                                   

Şu ýerde ähli işleriň, ozaly bilen, ylmy hyzmatdaşlygyň, hususan-da, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Himiýa institutynyň alymlary bilen alnyp barylýandygy hem şeýle tejribäni öwrenjeklere ýatladylmaly ýagdaý. Munuň özi täzelik girizmekde iň netijeli we gysga usullaryň ulanylmagyny üpjün edýär. Kärhana uly bolmasa-da, ol hatda iri önümçilik düzümlerine-de çetin-endişe meseläni — öz serişdeleriniň hasabyna enjamlary täzelemek üçin maliýe-guramaçylyk işlerini öňräkden bäri geçirip gelýär.  

                                                                   

Aslynda, bu oňyn tejribäni ýurdumyzyň ugurdaş-u-ugurdaş däl ulgamdyr, sebitdir künjeklerinde netijeli ulanyp boljakdygyna göz ýetirmek kyn däl. Hiç bolmanda, diňe maldarçylygy alanymyzda-da, ýurdumyzyň islendik ýerinde bu pudagyň ýeterlik möçberde gön önümlerini çig mal bilen, özem diýseň arzan bahadan üpjün edere mümkinçiligi görnetin-ä! Diýmek, gönden önýän aýakgapdyr ýantorbalaryň, kemerdir okuwçy horjunlarynyň, deriden tikilen gaýry egin-eşiklerdir telpek-başgaplaryň ýokary hilliden arzan bolmagyna ähli tebigy serişdelerdir şertlerimiz bar.  

                                                                   

...Düýe ýüňüniň bejerijilik ähmiýetine ozal kembaha garan kişi hökmünde şeýle ýatlamany dile getirmekçi: Daşkentde okaýan mahalymyz täjigistanly ýoldaşym Alijon düýe ýüňüni guragyry üçin ulanjakdygyny özüne mahsus çekinjeňlik bilen çala ýaňzytdy. Muny Alijonyň şol ýerdäki okaýan türkmenleriň aglabasynyň egninde görüp, dillenendigini duýup, ýanýoldaşymyň şol mahallar atlandyryşy ýaly, «ýeňsiz» örýändiginden peýdalanaga-da, ýüň däl-de, «ýeňsiziň» özüni sowgat beripdim. Diýmek, gön zawody hem bolsa, dokma pudagynyň gaýry bu ugra degişli ulgamdaşlary bolup, saglyk we ykdysady taýdan möhüm işe — düýe ýüňünden ýorgan tikmegi ýola goýan işgärlerden köp hoşal bolýarsyň. Diňe saglyga ýaramly ýylylygy däl, eýsem, peşene-kaşaňlygy bilen hem parh edýän, bir döwürlerde diňe barlylara elýeterli bolan, Garaşsyzlykdan ozal bolsa gözümizden uçuberen agar çäkmenler-ä, şükür, indi şu günümiziň ýaşulularynyň sarpaly lybasyna, sähelçe göwşüllänleri hem gündelik egneataryna öwrülip gitdi. Munuň sebäbi Garaşsyzlyk ýyllarynda döwlet tarapyndan önjeýli işlemegine ilki badalga, indi bolsa uly goldaw alan hususyýetçilerimiziň gadymy senetlerimizi döwrebap usullar bilen utgaşdyryp bilýändikleri.  

                                                                   

Gönüň, ozaly bilen, saglyk, galyberse-de, ykdysady taýdan peýda-bähbidiniň üstüne indi barha artýan ekologik taýdan ähmiýetini ýatlap geçmek artykmaçlyk etmese gerek. Mundan ötri, «husyt iki çykarar» ýaly, älem ykrarly pähime goşant, ýagny bu ýerde «gysganjyň çykdaýjysy üç esse» diýsek, hakykata has-da ýakynlaşarys. Hawa, hakyky gön önümleriniň emeli-ýasama harytlardan gymmadyrak bolýan ýagdaýynda-da, olaryň «ömrüniň» has uzaklygy, tene-bedene tebigy ýakymlydygy belli ahbetin! Onsoňam, ýasama gön önümlerini çykarmak üçin ekologiki çykdajylaryň mal derisinden öndürilendäkiden az bolmajagy aýan zat.  

                                                                                                           

Hakberdi AMANMYRADOW.

                       

«Türkmenistan».

10.08.2022
Günbatar sebitde döwrebap ulag düzümi döredilýär

Düýn hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Balkan welaýatynyň çägindäki Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän täze awtomobil köprüsiniň gurluşygyna dabaraly ýagdaýda badalga berilmegi ýurdumyzyň ulag ulgamynda amala aşyrylýan iri taslamalaryň üstüni ýetiren waka boldy. Diýarymyzyň üstaşyr ulag mümkinçiliklerini has-da artdyrjak bu täze awtomobil köprüsiniň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşan balkanly ildeşlerimiziň käbiri ýürek buýsanjyny biziň bilen paýlaşdy. 

                                                                   

 Hangeldi KERIMOW,
Balkan Awtomobil ýollaryny ulanyş müdirliginiň başlygy:
 

                                                                   

— Täze awtomobil köprüsiniň düýbüniň tutulmagy Arkadagly Serdarymyzyň baştutanlygynda merdana halkymyzyň gadymdan gelýän ýol-ýörelgeleriniň mynasyp dowam etdirilýändiginiň güwäsidir. Türkmen halky asyrlaryň dowamynda goňşy we beýleki halklar bilen söwda-ykdysady, medeni gatnaşyklary yzygiderli alyp barypdyr. Netijeli özara bähbitli gatnaşyklaryň ýola goýulmagy bolsa belli bir derejede çar tarapa uzaýan ýollaryň ygtybarlylygyna, asudalygyna we howpsuzlygyna baglydyr. Türkmenistan hut şeýle ýollar bilen taryhyň ähli döwürlerinde-de uly abraýdan peýdalanypdyr. Ýurdumyzda awtomobil, howa, deňiz we demir ýollarynyň gurluşyklarynyň ençemesiniň taslamasynyň durmuşa geçirilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. 

                                                                   

Soňky ýyllarda şäherara, etrabara, şonuň bilen birlikde-de, halkara awtomobil ýollarynyň müňlerçe kilometri täzeden gurlup, ozaldan hereket edýänleriniň durky döwrebaplaşdyryldy. Arkadagly Serdarymyzyň Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän täze köpriniň gurluşygyna badalga bermegi bolsa bu sogaply işiň üstünlikli dowam etdirilýändigini tassyklaýar. Türkmenbaşy şäherinden goňşy Gazagystanyň serhedine çenli uzap gidýän bu ýol diňe bir içerki däl, eýsem, halkara ulag gatnawlary üçin-de möhüm ähmiýete eýedir. Ähli amatlyklar üpjün edilen şeýle iri desganyň gurluşygyna badalga beren hormatly Prezidentimize alkyşymyzyň çägi ýok. Arkadagly Serdarymyza berk jan saglyk, uzak ömür, tutumly işleriniň rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris. 

 Toýly GURBANGELDIÝEW,
«Garabogazkarbamid» zawodynyň taýýar önümi satmak bölüminiň esasy hünärmeni:
 

                                                                   

— Hazaryň türkmen kenary Garaşsyz döwletimiziň, şol sanda tutuş sebitiň ykdysadyýetiniň ösmegine önjeýli goşant goşýan möhüm künjekleriň biridir. Kenarýakasynda ýerleşýän Türkmenbaşy Halkara deňiz porty bolsa ýükleri üstaşyr geçirmekde, daşamakda we ýolagçylary gatnatmakda wajyp orun eýeleýär. Aslynda, Türkmenbaşy şäherindäki ulag düzümleri Ýewraziýa ugurlary boýunça logistik merkez bolup durýar. Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda, Garabogazdaky karbamid zawodynda we Gyýanlydaky gazhimiýa toplumynda taýýarlanylýan ýokary hilli önümler şu düzümler arkaly daşarky bazarlara ugradylýar. Şeýle möhüm işleri bökdençsiz we ygtybarly amala aşyrmak üçin bolsa, ilkinji nobatda, ygtybarly deňiz, howa, awtomobil, demir ýollary gerek. 

                                                                   

Arkadagly Serdarymyzyň gatnaşmagynda dabaraly ýagdaýda düýbi tutulan täze köpriniň gurluşygy şu işleriň çözgüdini tapmaga örän oýlanyşykly çemeleşilýändigine şaýatlyk edýär. Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçjek täze awtomobil köprüsiniň gurluşygy biziň kärhanamyz üçin aýratyn ähmiýete eýedir. Biziň her ýylda öndürýän önümimiziň üçden bir bölegi ýük göterijiligi 11 tonnadan 20 tonna çenli bolan ýöriteleşdirilen awtoulaglar arkaly Türkmenbaşy Halkara deňiz portuna we demir ýol menziline daşalyp, içerki hem daşarky sarp edijilere ugradylýar. Bizde her günde taýýar önümiň bäş ýüz tonnadan müň tonna çenlisini awtoulaglar arkaly ugratmaga mümkinçilik bar. Diňe şu ýylyň geçen 7 aýynda kärhanamyz boýunça taýýarlanan 669 müň tonna çemesi taýýar önümiň 205 müň tonna golaýy awtomobil ulaglary arkaly degişli ýerlere ýetirildi. 

                                                                   

Täze awtomobil köprüsiniň işe girizilmegi bilen, awtoulaglaryň hereketiniň howpsuzlygy üpjün ediler. Şeýle mümkinçilikleri döredip berýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, beýik işleri rowaç bolsun! 

 Amangeldi REJEBOW,
Türkmenbaşy şäheriniň ýaşaýjysy, Hormatly il ýaşulusy:
 

                                                                   

— Arkadagly Serdarymyzyň Kararyna laýyklykda, Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän täze awtomobil köprüsiniň gurluşygyna girişilmegi döwletimiziň berkararlygynyň, halkymyzyň bagtyýarlygynyň barha pugtalanýandygyndan habar berýär. Ýol çekmek, köpri gurmak iň sogaply işleriň biri hasaplanýar. Döwlet Baştutanymyzyň täze guruljak desganyň düýbüniň tutulyş dabarasyna gatnaşyp, bu taslama badalga bermegi ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny has-da artdyrmaga goşant bolar. 

                                                                   

Halkymyzy täze belentliklere tarap ynamly alyp barýan Arkadagly Serdarymyzyň amala aşyrýan işlerine buýsanjymyz günsaýyn goşalanýar. Awgust aýynyň başyndan bäri «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda täze «Rowaç» täze kottejler toplumynyň ulanyşa berilmegi, Esenguluda «Arkadagyň nesilleri» atly döwrebap çagalar dynç alyş merkeziniň işläp başlamagy welaýatyň ýaşaýjylarynyň uly bagtdan paýlydygynyň güwäsine öwrüldi. 

                                                                   

Arkadagly Serdarymyz täze desganyň düýbüniň tutulyş dabarasyna gatnaşmaga geleninde, biz — ýaşulular bilen saglyk-amanlyk soraşyp, halkymyzyň bagtyýarlygyny has-da berkitmegiň hatyrasyna döwlet derejesinde bitiriljek işler barada gürrüň berdi. Halkymyzyň bähbidine gönükdiriljek şeýle tutumly işler döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň barha ýokarlanýandygynyň nyşanydyr. 

                                                                                                           

Ýazga geçiren Hojaberdi BAÝRAMOW.

                       

«Türkmenistan».

09.08.2022
Maýa goýum — ykdysady rowaçlygyň kepili

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ýurdumyzda üstünlikli durmuşa geçirilýän ykdysady syýasatyň netijesinde milli ykdysadyýetimiz kuwwatlanýar. Sebit we dünýä ýurtlarynyň arasyndaky köpugurly maliýe-ykdysady gatnaşyklaryň durnukly, sazlaşykly ösüşi ýola goýulýar. Ýurt möçberinde her ýyl maýa goýum Maksatnamasy işlenip düzülende, wezipeler kesgitlenende, önümçilikde we durmuş ulgamynda göz öňünde tutulýan sepgitler anyklaşdyrylýar. Makroykdysady görkezijileri ösdürmekde, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini barha gowulandyrmakda öňegidişlikler gazanylýar. 

                                                                   

«Daşary ykdysady iş hakynda», «Daşary ýurt maýa goýumlary hakynda», «Türkmenistanda maýa goýum işi hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary maýa goýum syýasatynyň kanuny ulgamyny emele getirmek bilen, birnäçe möhüm kadalary özünde jemleýär. Türkmenistan özüniň milli bähbitlerini baglaşylýan şertnamalaryň we ylalaşyklaryň esasynda, halkara ykdysady gatnaşyklaryň düzgünlerine laýyklykda gorap saklaýar. 

                                                                   

Mälim bolşy ýaly, telekeçilik işiniň hem-de başga görnüşdäki işleriň obýektlerine goýum edilip goýulýan, şonuň netijesinde hem peýda (girdeji) alynýan ýa-da durmuşy netije gazanylýan emläk we intellektual gymmatlyklaryň hemme görnüşi maýa goýumlar diýlip hasaplanýar. Şeýle görnüşli gymmatlyklara pul serişdeleri, belli maksat üçin niýetlenen bank goýumlary, paýlar, paýnamalar we beýleki gymmatly kagyzlar; gozgalýan we gozgalmaýan emläk (jaýlar, desgalar, enjamlar hem-de beýleki maddy gymmatlyklar); awtorlyk hukugyndan gelip çykýan emläk hukugy, «nou-hau» tejribesi (guramaçylyk, ylmy-tehniki, tehnologik, täjirçilik bilimleri) hem-de beýleki intellektual gymmatlyklar; ýerden hem-de beýleki tebigy baýlyklardan peýdalanmak hukugy, emläk hukuklary; beýleki gymmatlyklar degişlidir. 

                                                                   

Esasy gaznalary artdyryp, täzeläp durmakda maýa goýumlar düýpli maýa goýumlar görnüşinde amala aşyrylyp bilner. Başgaça aýdylanda, maýa goýum işi diýlende, döwletiň, şahsyýetiň we ýuridik taraplaryň maýa goýumlary durmuşa geçirmek barada edýän amaly hereketleriniň tutuş jemine düşünilýär. 

                                                                   

«Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011 — 2030-njy ýyllar üçin Milli maksatnamasynda», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda», «Türkmenistanyň 2021 — 2030-njy ýyllar üçin daşary söwda Strategiýasynda» bellenilen baş maksatlara ýetmekde maýa goýum syýasaty aýratyn orun eýeleýär. 2022-nji ýylyň maýa goýum Maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň ykdysadyýetine goýulmagy meýilleşdirilýän maýa goýumlaryň möçberi 36,1 milliard manada barabardyr. Onuň 60,2 göterimini önümçilige, 39,8 göterimini bolsa durmuş-medeni maksatlara gönükdirmek göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, ykdysadyýetiň önümçilik ulgamyna goýulýan maýa goýumlaryň yzygiderli artdyrylmagy ýurduň ykdysady kuwwatyny berkidýär, milli manadymyzyň kadaly hereketini ýola goýmaga, importyň ornuny tutýan önümleri ýurdumyzda öndürmäge, eksporty artdyrmaga, halkymyzyň iş bilen üpjünçiligini yzygiderli ýokarlandyrmaga, ýurdumyzda her bir maşgalanyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmäge ýardam berer. 

                                                                   

Arkadagly Serdarymyzyň nygtaýşy ýaly, milli maýa goýum syýasatynyň durmuşa geçirilmeginde hem-de ýurdumyzyň ykdysadyýetine daşary ýurt maliýe serişdeleriniň çekilmeginde Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky tarapyndan önjeýli işleriň alnyp barylýandygy aýratyn bellärliklidir. Bu maliýe edarasy halkara maýa bazarynda ýurdumyzyň resmi wekili bolup çykyş edýär. Strategik taýdan möhüm maýa goýum taslamalaryny maliýeleşdirmek üçin orta we uzak möhletli daşary ýurt karzlaryny çekmek bankyň alyp barýan işleriniň biridir. Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky abraýly halkara maliýe guramalary, ösüş banklary, eksport-karz agentlikleri bilen hyzmatdaşlyk edýär. Häzirki döwürde «Türkmenistanyň daşary ykdysady işini ösdürmegiň 2020 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny» ýerine ýetirmek boýunça bank tarapyndan halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge degişli işler amala aşyrylýar. Daşary ýurtly maýadarlar bilen ylalaşykly görnüşler — şertnamalar, önümi paýlaşmak hakynda şertnama, hyzmat ediş şertnamalary, halkara karz pul berilmeleri, bilelikdäki kärhanalary döretmek boýunça işler alnyp barylýar. Olar Türkmenistanyň ykdysadyýetine daşary ýurt maýalaryny çekmegiň esasy usullary bolup durýar. 

                                                                   

Maýa goýumyň ykdysady ösüşde we halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmakda esasy orun tutýandygy äşgärdir. Häzirki wagtda Türkmenistan ykdysadyýeti ösdürmekde aýratyn möhüm ähmiýete eýe bolan durnukly hem-de netijeli maýa goýum ulgamyny döretmegi başardy. Ýurdumyzyň ähli ulgamy boýunça jemi içerki önümiň ösüş depgininiň ýokarlanýandygyny we girdejileriň barha artýandygyny bellemek gerek. Muny «Fitch Ratings» halkara reýting agentliginiň Türkmenistana beren ýokary bahasy hem tassyklaýar. 

                                                                   

Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Abu-Dabiniň Ösüş gaznasynyň arasynda gol çekilen Ylalaşygyň esasynda «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti döredildi. Bu paýdarlar jemgyýetiniň döredilmegi ýurdumyzda maýa goýum serişdeleriniň möçberlerini artdyrmaga, milli ykdysadyýetimiziň ösüş derejesini ýokarlandyrmaga öz täsirini ýetirer. 

                                                                                                           

Selimberdi HOJABERDIÝEW,

                       

Aşgabat şäheriniň Baş maliýe we ykdysadyýet müdirliginiň başlygynyň orunbasary.

09.08.2022
Türkmenistanyň gurluşyk-senagat toplumynyň kuwwaty artýar

Aşgabatda halkara sergi we maslahat geçirildi 

                                                                   

 6-7-nji awgustda paýtagtymyzda «Türkmenistanyň gurluşygy, senagaty, energetikasy — 2022» atly halkara sergi we onuň çäklerinde «Türkmenistanyň gurluşyk, senagat, energetika pudaklarynyň ösüşi» atly maslahat geçirildi. Bu ähmiýetli çäreler ýurdumyzyň ugurdaş ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary hem-de Söwda-senagat edarasy bilen bilelikde guraldy. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiziň başlangyjy boýunça geçirilýän bu ýöriteleşdirilen forum 6-njy awgustda ilkinji gezek bellenilen Türkmenistanyň gurluşyk we senagat toplumynyň işgärleriniň gününe bagyşlandy. Ol Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň döredijilikli, ykdysady taýdan ösüş ýoly bilen öňe barýan döwletimiziň bu ugurlarda gazanýan üstünliklerini giňişleýin beýan etdi. Bu hünär baýramçylygy mynasybetli tutuş ýurdumyz boýunça dürli çäreler geçirildi, zähmetiň öňdebaryjylary sylaglanyldy. Olara gymmat bahaly sowgatlar gowşuryldy. 

                                                                   

Ägirt uly serişde ekologik taýdan arassa, ýokary tehnologiýaly, şol bir wagtyň özünde ýokary hilli önümleriň önümçiligi hem-de olaryň halkara ülňüleriň talaplaryna doly laýyk gelmegi ýurdumyzyň gurluşyk we senagat ulgamynyň daşary ýurtlarda uly abraýyny üpjün edýär. Kuwwatly önümçilik düzüminiň döredilmegini, ýerli çig mal serişdeleriniň we tebigy baýlyklaryň binýadynda ýokary hilli önümleriň möçberleriniňdir görnüşleriniň artdyrylmagyny esasy ugur edinýän Türkmenistan gyzyklanma bildirýän hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklary işjeňleşdirýär. Olar ýurdumyzda sazlaşykly ösüş ýoluna düşen hem-de daşary ýurt kompaniýalary we maýa goýumlar üçin açyk bolan bazarymyzda öz orunlaryny berkitmäge çalyşýarlar. 

                                                                   

Bu gezekki halkara serginiň hem-de maslahatyň baş maksady ýurdumyzyň gurluşyk, senagat, energetika ulgamlarynyň, himiýa senagatynyň, ýol gurluşygy düzümleriniň ösdürilmegine ýardam bermekden, döwletimiziň haryt öndürijileriniň ägirt uly kuwwaty we mümkinçilikleri, daşary ýurtly gatnaşyjylaryň häzirki zaman enjamlary, täze tehnikalary, hyzmatlary bilen tanyşdyrmakdan ybaratdyr. 

                                                                   

Halkara serginiň açylyş dabarasyna Hökümet agzalary, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalary, Mejlisiň deputatlary, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri, daşary ýurtlaryň Türkmenistanda işleýän diplomatik wekilhanalarynyň, halkara guramalaryň ýolbaşçylary, daşary ýurtly we ýerli işewürler, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri, köp sanly aşgabatlylar gatnaşdylar. 

                                                                   

Paýtagtymyzyň döredijilik toparlarynyň aýdym-sazly çykyşlary bu dabara özboluşly baýramçylyk öwüşginini çaýdy. Dabara gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Gutlagyny uly ruhubelentlik bilen diňlediler. Onda döwlet Baştutanymyz Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe beýleki pudaklarda bolşy ýaly, gurluşyk, senagat we energetika ulgamlarynda hem ägirt uly özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini belleýär. 

                                                                   

“Türkmenistanyň gurluşyk we senagat toplumynyň düzümine girýän ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar. Pudaga häzirki zamanyň innowasion tehnologiýalary, dünýä tejribesi giňden ornaşdyrylýar” diýlip, döwlet Baştutanymyzyň Gutlagynda nygtalýar. Şeýle-de daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen tejribe alyşmakda hem-de özara bähbitli taslamalary amala aşyrmakda şunuň ýaly halkara sergileriň we ylmy maslahatlaryň ägirt uly ähmiýetiniň bardygy bellenilýär. 

                                                                   

Söwda-senagat edarasynyň binasynda milli ykdysadyýetimiziň gurluşyk we senagat pudaklaryny döwrebaplaşdyrmak hem-de köpugurly esasda ösdürmek boýunça alnyp barylýan ägirt uly işler, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Döwlet maksatnamalarynyň we maýa goýum taslamalarynyň üstünlikli durmuşa geçirilişi barada gürrüň berýän sergi bölümleri ýerleşdirildi. Onuň çäklerinde gurluşyk, senagat we gurluşyk harytlarynyň önümçiligi, elektroenergetika, himiýa senagaty, gaz hem-de nebithimiýa, ýol gurluşygy ýaly ugurlar boýunça alnyp barylýan işler görkezildi. Ýurdumyzyň döwlet we telekeçilik düzümleriniň, daşary ýurt kompaniýalarynyň diwarlyklarynda bilelikdäki taslamalary ýerine ýetirmekde özara bähbitli gatnaşyklaryň netijeliligi aýdyň beýanyny tapdy. 

                                                                   

Sergide ýurdumyz üçin senagat ulgamynda zerur we dünýä bazarlarynda bäsdeşlige ukyply gurluşyk serişdelerini ozaldan öndürip gelýän kärhanalar bilen bir hatarda, bu işe ýaňy başlan täze kärhanalar hem öz mümkinçiliklerini görkezdiler. Şol önümleriň hatarynda dürli ölçegdäki turbalar, kerpiçler, demirbeton önümleri, gidroizolýasiýa serişdeleri, ýuwlan çagyl, penopolistirol, keramzit, emulsiýalaryň we boýaglaryň dürli görnüşleri, elektrik kabeller, kafel, gury gurluşyk garyndylary, “Türkmenaýnaönümleri” kärhanasynyň dürli görnüşli aýnalary, ýag we howa süzgüçleri, akkumulýatorlar bar. 

                                                                   

Sergi bölümlerinde görkezilýän wideoşekillerde gurluşyk önümçiliginiň täze önümleri we tehnologiýalary, awtomatik ulgamlar, gurluşyk serişdelerini öndürýän kiçi zawodlar, suw sorujylar hem-de suw arassalaýjy enjamlar, panel we diwarlyk bloklary, alýumin, plastik germewler, santehniki we bezeg serişdeleri mahabatlandyryldy. 

                                                                   

Ýurdumyzyň ozaldan gelýän hyzmatdaşlary bolan “Bouygues Turkmen”, “General Electric”, “Gap Inşaat”, “KSB”, “Rönesans”, “Sumitomo Corporation”, “Interbudmontaž”, “Dorožnoýe stroitelstwo “Altkom”, “Çalyk Enerji”, “Wozroždeniýe” önümçilik birleşigi hem-de beýlekiler gurluşyk desgalarynyň şekillerini, innowasion işläp taýýarlamalaryny we tehnologiýalary görkezdiler. Sergide suw üpjünçiligi, yşyklandyryş, ýol gurluşygy, işjeň dynç alyş senagaty ugurlaryna möhüm orun berlipdir. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça amala aşyrylýan toplumlaýyn durmuş-ykdysady maksatnamalaryň çäklerinde ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan giň möçberli gurluşyklar ýokary hilli gurluşyk serişdelerine islegiň barha artmagyny we ýerli çig mal serişdeleriniň binýadynda onuň önümçiliginiň ösdürilmegini talap edýär. Häzirki wagtda munuň özi milli ykdysadyýetimizi dünýä ylmynyň we tejribesiniň ýokary gazananlaryna laýyklykda senagatlaşdyrmagyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. 

                                                                   

Täze binagärlik taslamalary sergä gatnaşyjylaryň we myhmanlaryň ünsüni özüne çekdi. Bu ýerde edara toplumlarynyň, söwda we dynç alyş merkezleriniň, ýakyn geljekde gurulmagy meýilleşdirilýän ýokary amatlygy bolan ýaşaýyş jaýlarynyň şekilleri görkezildi. Sergi diňe bir hünärmenler üçin däl, eýsem, şäher ilaty we paýtagtymyzyň myhmanlary üçin hem gyzykly boldy. Munuň özi ýurdumyzyň geljekki ösüşine nazar aýlamaga, şäherlerimiziň, obalarymyzyň ýakyn geljekde nähili keşbe eýe boljakdygy barada düşünje almaga mümkinçilik berdi. 

                                                                   

Aýratyn-da, gurluşyk pudagynda işleýän hususyýetçileriň bölümleriniň ýany köp adamly boldy. Olar soňky ýyllarda ýurdumyzyň dürli künjeklerinde giň möçberli taslamalary amala aşyrýarlar. Milli ykdysadyýetimiziň hususy pudagynyň ösdürilmegine döwlet Baştutanymyzyň yzygiderli üns bermegi bilen, telekeçilik işi gurluşyk senagatynda netijeli ugurlaryň birine öwrüldi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz “akylly” şäher» we “akylly öý» taslamalaryny, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri ulgamynda tehnologik işläp taýýarlamalary netijeli ulanmak arkaly ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygynyň üstünlikli amala aşyrylmagyny möhüm wezipe hökmünde kesgitledi. Şunuň bilen baglylykda, sergide “Aşgabat-siti” taslamasynyň binagärlik şekillerine aýratyn orun berildi. Paýtagtymyzyň demirgazyk künjeginde gurulmagy meýilleşdirilýän bu iri möçberli ýaşaýyş toplumynyň taslamasy “akylly şäher» konsepsiýasynyň durmuşa geçirilmeginiň beýany bolar. Bu täze şäheriň durmuş ulgamynyň esasyna dolandyryşyň sanly, robotlaşdyrylan we intellektual mümkinçilikleri binýat hökmünde goýuldy.  

                                                                   

Gurluşyk-senagat toplumynyň ösdürilmegine giň möçberli maksatnamalarda, şol sanda “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda” wajyp ähmiýet berilýär. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň kesgitlän wezipelerine laýyklykda, ýurdumyzyň ähli künjeklerinde häzirki döwrüň döredijilik ruhuny alamatlandyrýan täze obalar gurulýar. Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň batly depginlerde dowam edýän gurluşyklary munuň aýdyň subutnamasydyr. 

                                                                   

Bu gün ýerli kompaniýalar gurluşyk we taslamalary taýýarlamak ulgamynda häzirki zaman edara binalaryny, ýaşaýyş toplumlaryny, önümçilik hem-de medeni-durmuş maksatly iri desgalary gurmakda dünýäniň öňdebaryjy gazananlaryny işjeň özleşdirýärler we şolardan netijeli peýdalanýarlar. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň hususy kärhanalary hil babatda halkara ülňülere doly laýyk gelýän gurluşyk serişdeleriniň onlarça görnüşiniň önümçiligini ýola goýdular. Munuň şeýledigini ýokary hilli we daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan hem-de diňe bir ýurdumyzda däl, eýsem, daşary döwletlerde-de uly islegden peýdalanýan önümleri öndürýän “Derýaplastik” hojalyk jemgyýetiniň bölümi hem aýdyňlygy bilen subut etdi. Onda turbalaryň, kabelleriň, asma petikleriň, penjireler we gapylar üçin niýetlenen önümleriň, polietilenden, polipropilenden jemagat hojalygynda, gurluşyk önümçiliginde giňden ulanylýan önümleriň ýüzlerçe görnüşiniň önümçiligi ýola goýuldy. 

                                                                   

“Ajaýyp gurluşyk”, “Ussat inžener”, “Ugurly ýol”, “Ak bulut”, “Berk menzil», “Sapaly jaý”, “Aga gurluşyk”, “Myradym”, “Weli gurluşyk”, “Kämil ymarat” we beýleki kärhanalar gurluşyk pudagynda hususyýetçiligiň mümkinçiliklerini görkezdiler. Aýratyn inženerçilik-tehniki çözgütleri we täze tehnologiýalary talap edýän desgalaryň gurluşyklary barada gürrüň berýän bölümler uly gyzyklanma döretdi. Onda awtobanlaryň, köprüleriň, köp zolakly halkalaýyn awtomobil ýollarynyň, ýerasty geçelgeleriň we ýurdumyzyň uly ýollarynyň ugurlaryndaky köp derejeli çatryklaryň gurluşyklary barada gürrüň berildi. 

                                                                   

Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentliginiň bölüminde oturdylan monitorlarda dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň kuwwatly we soňky ýyllarda ýol-ulag düzümine degişli taslamalary durmuşa geçirmekde işjeň ulanylýan gurluşyk tehnikalarynyň nusgalary görkezildi. Onda ýerleri demrikdiriji, tekizleýji, gazyjy tehnikalaryň, awtogreýderleriň we beýlekileriň işiniň häzirki zaman talaplaryna laýyk derejede alnyp barylýandygy hakynda gürrüň berilýär. 

                                                                   

Ýurdumyzyň ýolgurluşyk maksatnamasynyň, aýratyn-da, Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň gurluşygynyň taslamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi Türkmenistanda üstaşyr ulag geçelgeleriniň ösdürilmegine we Watanymyzyň sebitara, halkara multimodal gatnaşyklar ulgamyna goşulyşmagyny, geoykdysady mümkinçilikleriniň netijeli ulanylmagyny üpjün etmek boýunça wezipeleriň ýerine ýetirilmegine ýardam berer. 

                                                                   

“Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň we “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň işleri özara baglanyşykly bolup durýar. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow himiýa senagatynyň kuwwatyny artdyrmak meselesine aýratyn üns berýär. Munuň özi ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasynda öz beýanyny tapdy. 

                                                                   

Ýurdumyzyň oba hojalygynyň ösen isleglerini kanagatlandyrmak we azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmak üçin dürli görnüşli dökünleriň öndürilýän mukdaryny artdyrmak pudagyň ösüşiniň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Tebigy baýlyklar, uglewodorod we beýleki çig mallaryň ägirt uly gorlary, ony gaýtadan işlemek hem-de önümleri taýýarlamak boýunça täze tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy mineral dökünleriň öndürilýän mukdarynyň, görnüşleriniň artdyrylmagyna mümkinçilik berdi. 

                                                                   

“Garabogazkarbamid” zawodynyň önümlerine ýurdumyzyň hünärmenleri we daşary ýurtly bilermenler tarapyndan uly gyzyklanma bildirildi. Garabogazköl aýlagy dünýäde iň seýrek duş gelýän künjekleriň biri bolmak bilen, onda sulfat natrisiniň we beýleki gymmat minerallaryň senagat möçberinde tebigy şertlerde kristallaşmagy bolup geçýär. Balkan welaýatynyň baý mümkinçiliklerini, aýratyn-da, Garabogazköl aýlagynyň gidromineral serişdelerini nazara alanyňda, daşary ýurtlardan getirilýän himiýa önümleriniň ornuny tutýan täze önümleriň önümçiliginiň toplumlaýyn özleşdirilmeginde uly geljegiň bardygyny görmek bolýar. Gyýanlydaky polimer zawodynda zerur himiki serişdeleriň önümçiligini ýola goýmak boýunça işler alnyp barylýar. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyzyň başlangyjy esasynda durmuşa geçirilýän giň möçberli taslamalar, hususan-da, ýurdumyzyň halkalaýyn energoulgamyny kemala getirmek ugrunda alnyp barylýan işler elektroenergetika pudagynyň sazlaşykly ösüş ýoluna düşendigini görkezýär. Şunuň bilen birlikde, soňky ýyllarda onlarça paýlaýjy elektropodstansiýalar guruldy. Paýtagtymyzyň we beýleki şäherleriň, ilatly ýerleriň energiýa bilen üpjünçiligini we yşyklandyryş ulgamyny döwrebaplaşdyrmak işleri dowam edýär. Bu ugurda ýerine ýetirilýän giň möçberli işler diňe bir iri senagat toplumlaryny, her ýylda ýurdumyzda gurulýan durmuş maksatly desgalary elektrik energiýasy bilen durnukly üpjün etmek bilen çäklenmän, eýsem, ony daşary ýurtlara eksporta ugratmaga-da mümkinçilik berýär. 

                                                                   

“Sumitomo Corporation” hem-de “Çalyk Holding” kompaniýalarynyň bölümlerinde elektroenergetika pudagynyň täze desgalarynyň gurluşyklarynyň taslamalary we olaryň döwrebaplaşdyrylyşy baradaky maglumatlar köpleriň ünsüni özüne çekdi. Häzirki zaman binalarynyň — energetika enjamlaryny abatlamak we olara hyzmat etmek boýunça merkezleriň, “ýaşyl” generator beketleriniň şekilleri ýurdumyzyň energetika pudagynyň ýakyn geljekdäki ösüş meýillerine syn etmäge mümkinçilik berýär. 

                                                                   

Ýurdumyzyň bu ugra degişli düzümleriniň bölümlerinde energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleriniň önümçiligi boýunça täze işläp taýýarlamalar görkezildi. 

                                                                   

Aşgabat şäher häkimliginiň sergi bölüminde “Ak şäherim Aşgabat” binasynyň kiçeldilen nusgasy goýlupdyr. Bu ýerde paýtagtymyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösüşinde ýetilen sepgitler, şäher ilatynyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň möçberli işleriň netijeleri-de görkezildi. 

                                                                   

“Aýdyň gijeler” hojalyk jemgyýetiniň bölümi hem köp adamly boldy. Bu ýerde häzirki zaman senagat we elektron önümçiligine degişli önümler görkezildi. Bu hojalyk jemgyýetiniň harytlarynyň görnüşleri yzygiderli artdyrylýar. Onuň düzümlerinde ykjam telefonlar, smartfonlar, monobloklaryň dürli görnüşleri, smart-telewizorlar, split-kondisionerleri, internet ulgamyny paýlaýjylar (routerler), agyz suwuny sowadyjy we gyzdyryjy enjamlar öndürilýär. 

                                                                   

Serginiň maksady diňe bir degişli ugurlarda gazanylýan üstünlikleri görkezmekden däl, eýsem, ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň ösüşinde amala aşyrylýan özgertmeleriň netijelerini, onuň mümkinçilikleriniň, iň esasysy bolsa, Watanymyzyň gülläp ösüşini nazarlaýan döwlet-hususyýetçilik gatnaşyklarynyň netijeli häsiýete eýe bolýandygyny beýan etmekden ybaratdyr. 

                                                                   

“Türkmenistanyň gurluşyk, senagat, energetika pudaklarynyň ösüşi” atly maslahat iş maksatnamasynyň esasy wakalarynyň birine öwrüldi. Onda ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, işewürlik düzümleriniň wekilleri, birnäçe daşary ýurt kompaniýalarynyň hem-de kärhanalaryň hünärmenleri adaty görnüşde we sanly ulgam arkaly çykyş etdiler. 

                                                                   

Çykyşlarda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkmenistanyň innowasion ösüşini ugur edinýän syýasatynda gurluşyk we senagat pudaklaryny köpugurly ösdürmäge, umuman, ykdysadyýetimizde düzümleýin özgertmeleri durmuşa geçirmäge möhüm ähmiýet berilýändigi nygtaldy. 

                                                                   

Daşary ýurtly wekiller sanly ulgam arkaly eden çykyşlarynda döwlet Baştutanymyzyň foruma gatnaşyjylara iberen Gutlagynda kesgitlän ugurlarynda hyzmatdaşlygyň uly geljeginiň bardygyny bellediler. 

                                                                   

Maslahatyň dowamynda şweýsariýaly önüm öndürijileriň binalaryň we desgalaryň seýsmiki-gorag ulgamynyň ugurlaryna, RIK logistik modulynyň mümkinçiliklerine hem-de ulaglaryň çykdajylaryny hasaplamagyň guralyna, Russiýanyň kompaniýalarynyň önümleri, gurnamalary we enjamlary getirmegiň ykdysady taýdan bähbitli ugurlaryny kesgitlemäge, gurluşyk taslamalaryny dolandyrmagyň usullaryna hem-de türkiýeli işläp taýýarlaýjylar bilen geňeşmeleri guramaga degişli tekliplere baha berildi. 

                                                                   

Daşary ýurtly foruma gatnaşyjylar türkmen kärdeşleri bilen täze tehnologiýalary işläp taýýarlamak, bilelikdäki taslamalara gatnaşmak, önümçilige ornaşdyrylmagy meýilleşdirilýän enjamlary synagdan geçirmek boýunça giň gatnaşyklaryň ýola goýulmagyna taýýardyklaryny nygtadylar. Şunda ýurdumyzda häzirki zaman düzümleriniň, hormatly Prezidentimiziň yzygiderli tagallasy esasynda innowasion işleri alyp barmak üçin döredilen şertleriň we mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. 

                                                                   

Maslahatda elektroenergetika pudagynda alnyp barylýan barlaglaryň netijeliligini ýokarlandyrmak, suw serişdelerini saklamak, gurluşyk harytlarynyň önümçiligi, ýolgurluşyk pudagynyň ösüşindäki täzeçil usullar ýaly meseleler boýunça hem pikir alyşmalar boldy. Ýurdumyzyň hünärmenleri we telekeçileri iri döwlet sargytlaryny durmuşa geçirmek, Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýoluny gurmak, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezini, “Aşgabat-sitiniň” desgalaryny bina etmek boýunça birnäçe şekilleri görkezdiler. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan döwlet strategiýasy uzak möhletleýin ösüş kuwwatyna eýe bolan hem-de ilatyň hal-ýagdaýynyň yzygiderli ýokarlandyrylmagyny üpjün edýän milli ykdysadyýetiň kemala getirilmegini göz öňünde tutýar. 

                                                                   

Maslahata gatnaşyjylar bu forumy guramak babatda döredilen şertler üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler we ýurdumyzda maýa goýum taslamalarynyň amala aşyrylmagyna, Diýarymyzyň dünýä giňişligine goşulyşmagyna we onuň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokarlandyrylmagyna döwlet derejesinde üns berilýändigini nygtadylar. Döwlet Baştutanymyz tarapyndan milli ykdysadyýetimizi döwrebaplaşdyrmak we diwersifikasiýalaşdyrmak, gurluşyk-senagat toplumyny ösdürmek boýunça başy başlanan giň gerimli maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi bilen, ýurdumyzda öndürilýän harytlara içerki bazarda hem, daşarky bazarda hem isleg barha ýokarlanýar. Forumyň çäklerinde “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň hem-de daşary ýurtlaryň kompaniýalarynyň we işewürleriniň birnäçesiniň arasynda gol çekilen resminamalar muňa aýdyň şaýatlyk edýär. Şolaryň hatarynda Ahal welaýatyndaky gazdan benzin öndürýän zawodda öndürilen ECO-93 kysymly benzini satyn almak boýunça eksport şertnamalarynyň üçüsi, Beýik Britaniýanyň, Germaniýanyň we Italiýanyň iri kompaniýalary bilen baglaşylan 3 import şertnamasy, “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň hem-de Germaniýanyň “KSB Group” kompaniýasynyň arasyndaky özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar. 

                                                                   

Forumyň gün tertibine himiýa senagatynda ylmyň orny, ýurdumyzyň gazhimiýa önümleriniň dünýä bazarlaryna ugradylyşy, önümçilige täze enjamlaryň ornaşdyrylyşy, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe energetika diplomatiýasynyň ösüşi, elektroenergetika ulgamynda gaz turbinalary, energiýa tygşytlaýjy gurnamalary ulanmak bilen baglanyşykly meseleler girizildi. 

                                                                   

“Türkmenistanyň gurluşygy, senagaty, energetikasy — 2022” atly halkara sergä gatnaşyjylara diplomlary gowşurmak dabarasy hem boldy. 

                                                                   

 Foruma gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyna Ýüzlenme kabul etdiler. 

                                                                                                           

(TDH)

08.08.2022
Milli ykdysadyýetiň öňdebaryjy pudaklarynyň ynamly gadamlary

6-7-nji awgustda Gurluşyk we senagat toplumynyň işgärleriniň gününe gabatlanyp, paýtagtymyzdaky Söwda-senagat edarasynda geçirilen «Türkmenistanyň gurluşygy, senagaty, energetikasy — 2022» atly halkara sergi hem-de «Türkmenistanyň gurluşyk, senagat, energetika pudaklarynyň ösüşi» atly maslahat milli ykdysadyýetimiziň şu öňdebaryjy pudaklarynda gazanylan üstünliklerdir ýetilen sepgitler, geljekki mümkinçilikler bilen giňden tanyşmak üçin özboluşly meýdança bolup hyzmat etdi.  

                                                                   

 Biz nobatdaky gözden geçirilişe gatnaşyp, ýerli we daşary ýurt kompaniýalarynyň hödürleýän hyzmatlary barada degişli hünärmenler bilen pikir alyşdyk. 

                                                                   

 Iri gurluşyklar — türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň nyşany 

                                                                   

«Çalyk Holding» kompaniýalar toparynyň düzüminde 1996-njy ýylda döredilen «Gap Inşaat» kompaniýasy dünýäniň 22 ýurdunda 30 müňden gowrak hünärmeni bilen üstünlikli iş alyp baryp, bu günki gün Türkiýäniň gurluşyk pudagynyň hakyky buýsanjyna öwrüldi. Üç yklymda ýokary hilli, döwrebap taslamalaryň 130-dan köpüsini amala aşyran kompaniýanyň dünýäniň iň iri potratçylarynyň sanawynda mynasyp orun almagy hem munuň anyk delilidir. Gurluşyk we senagat toplumynyň işgärleriniň hünär baýramçylygy mynasybetli guralan «Türkmenistanyň gurluşygy, senagaty, energetikasy — 2022» atly halkara sergä öz diwarlygy bilen gatnaşan «Gap Inşaat» kompaniýasynyň Türkmenistandaky şahamçasynyň şertnamalar bölüminiň hünärmeni Kerwen Çoganow bu meşhur türk şereketiniň biziň ýurdumyzdaky iri taslamalary barada, ine, şeýle gürrüň berdi:

 — «Gap Inşaat» indi 25 ýyldan gowrak wagt bäri Türkmenistanda, esasan, üç ugurda gurluşyklary amala aşyrýar. Şolardan infrastruktura ugry awtomobil we deňiz ýollarynyň, howa menzilleriniň desgalar ugry durmuş-medeni, saglyk ugurly binalaryň, senagat ugry bolsa gazhimiýa, gazy gaýtadan işleýän önümçilik toplumlarynyň gurluşyklaryny öz içine alýar. 2018-nji ýylyň maýynda ulanmaga berlen Türkmenbaşy Halkara deňiz porty kompaniýamyzyň Türkmenistanda durmuşa geçiren iň iri taslamasydyr. Onuň Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeldýän Gündogar — Günbatar hem-de Demirgazyk — Günorta ulag geçelgeleriniň ugrundaky iň uly «deňiz derwezesidigini» aýratyn nygtamak gerek. Ýurdumyzyň günbatar sebitinde açylan we häzirki wagtda üstünlikli işledilýän «Garabogazkarbamid» zawody bolsa her gije-gündizde 3500 tonna karbamid öndürmek bilen, bu ugurda sebitde iň öňdäki orny eýeleýär. Häzirki wagtda hem türkmen paýtagtynda täze taslamalaryň 3-siniň — Aşgabat şäheriniň gulluklarynyň binasynyň, 400 orunlyk Halkara sagaldyş-dikeldiş merkeziniň, 250 orunlyk Halkara fiziologiýa ylmy-kliniki merkeziniň gurluşyklary güýçli depginde dowam edýär.  

                                                                   

Tejribeli hünärmen gürrüňdeşlikde türkmen bazarynyň «Gap Inşaat» üçin özüne çekijiligi barada-da durup geçip, ýurdumyzyň tebigy gaza örän baý döwlet bolmagynyň bu ugurda gurulýan desgalaryň özüne düşýän gymmatynyň amatlylygyny şertlendirýändigini, Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşmeginiň söwda, üstaşyr ulag gatnaşyklaryny ilerletmäge ýardam edýändigini, täzeçil şähergurluşyk maksatnamasynyň amala aşyrylmagynyň bolsa has oňaýly, döwrebap durmuş-medeni maksatly taslamalary durmuşa geçirmäge islegi artdyrýandygyny belledi.  

 Täze awtomobil köprüsi: goňşudan dünýä uzajak ýol 

                                                                   

Ukrainanyň «Dorožnoýe stroitelstwo «Altkom» jogapkärçiligi çäkli jemgyýetine Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän täze awtomobil köprüsiniň gurluşygynyň ynanylandygyny göz öňünde tutup, halkara serginiň çäginde bu kompaniýanyň alyp barýan işleri bilen gyzyklandyk. «Altkomyň» Türkmenistandaky şahamçasynyň bölüm başlygy Suraý Gurbanowanyň beren gürrüňleri hem, esasan, şu möhüm gurluşyk taslamasy bilen bagly boldy. Onuň aýtmagyna görä, hormatly Prezidentimiziň degişli Kararyna laýyklykda gurluşygyna başlanýan bu awtomobil köprüsi Garabogazköl aýlagynyň üstünden Gazagystanyň serhedine çenli uzalyp gider. Onuň gurulmagynyň esasy maksady goňşy ýurtlar, ilkinji nobatda, Gazagystan bilen Türkmenistanyň arasynda söwda gatnaşyklaryny ösdürmäge, özara haryt dolanyşygynyň möçberini has-da artdyrmaga, ýolagçy we ýük gatnawlaryny işjeňleşdirmäge gönükdirilendir. 

                                                                   

Ýeri gelende bellesek, «Altkom» maliýe-senagat topary 2010-njy ýylda Türkmenistanda öz şahamçasyny açmak bilen, geçen döwrüň dowamynda ýurdumyzyň çäginde ýokary derejeli köprüleriň 5-siniň gurluşygyny amala aşyrdy. Şolaryň hatarynda Amyderýanyň üstünden gurlan Türkmenabat — Farap, Kerki — Kerkiçi awtomobil köprüleri, Kerki — Ymamnazar aralygyndaky demir ýol köprüleriniň 2-si we Türkmenabat — Farap polat ýoly bar. Daşoguz Halkara howa menziliniň uçuş-gonuş zolagynyň gurluşygy hem şu iri düzümiň ussat ýol gurluşykçylarynyň zähmetiniň netijesidir. Ýol gurmak, köpri çekmek ýaly sogaply işlere dahylly bolup, ýurtlardyr halklaryň birek-birek bilen ýakynlaşmagyna goşant goşýan kompaniýanyň hünärmenleri geljekde-de Türkmenistanda amala aşyrylýan taslamalara işjeň gatnaşmaga gyzyklanma bildirýärler.  

 Sanly hyzmat bilen hojalyk aladalaryňy aňsatlaşdyr! 

                                                                   

«Türkmenistanyň gurluşygy, senagaty, energetikasy — 2022» atly halkara sergide ýurdumyzyň elektroenergetika pudagynyň gazananlaryny görkezýän diwarlyk hem özüne çekiji boldy. Onda Türkmenistanda elektrik energiýasy pudagyny ösdürmek, energiýa serişdelerini ýerlemek bilen bagly alnyp barylýan syýasata gönüden-göni dahylly bolan Energetika ministrliginiň iş ugurlarydyr durmuşa geçirýän taslamalary baradaky maglumatlar bilen giňişleýin tanyşmaga mümkinçilik döredilipdir.  

                                                                   

— «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda, ykdysadyýetiň ähli ulgamlaryna sanly tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmak, awtomatlaşdyrylan elektron maglumatlar binýadyny döretmek boýunça amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreleriň çäklerinde geçen ýylda Energetika ministrliginde hem maglumat howpsuzlygy we sanly tehnologiýalar bölümi döredildi. Aslynda, milli ykdysadyýetimiziň elektrik energetikasy ýaly iň bir girdejili pudagynyň sanlylaşdyrylmagy bu ugurda alnyp barylýan işleriň depginini ýokarlandyrmak, elektrik energiýasyny öndürmegiň, ony daşary ýurtlara çykarmagyň has amatly usullarynyň işlenilip taýýarlanylmagy we iş ýüzünde ornaşdyrylmagy babatda uly ähmiýete eýedir. Şoňa görä-de, biziň alyp barýan işimiz ministrligiň merkezi edarasynda, şol sanda onuň garamagyndaky ugurdaş kärhanalarda sanly hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmaga, galyberse-de, maglumatyň howpsuzlygyny üpjün etmäge gönükdirilendir — diýip, ministrligiň maglumat howpsuzlygy we sanly tehnologiýalar bölüminiň başlygy Hangeldi Ýusupow täze sanly hyzmat hökmünde «Milli Pay» mobil goşundysynyň aýratyn gyzyklanma döredendigini nygtady. 

«Milli Pay» mobil goşundysy barada aýdylanda, ol Türkmenistanyň Energetika ministrligi tarapyndan işlenip taýýarlanylyp, raýatlara tebigy gaz hem-de elektrik energiýasy üçin tölegleri elektron görnüşde amala aşyrmaga mümkinçilik berýär. Şunlukda, töleg geçmek üçin wagtyňy sarp edip, bir ýere gitmek zerurlygy aradan aýrylýar. Bu mobil goşundy «Play Market» we «App Store» internet dükanlarynda elýeterli bolup, ony telefondyr planşete ýükläp almak bilen, ulanyjylar bank kartlary arkaly hojalykda sarp edilen gazdyr toguň tölegini nagt däl görnüşde hasaplaşyp bilýärler. Bir sözde aýdylanda, «Milli Pay» «Türkmengazüpjünçilik» hem-de «Döwletenergogözegçilik» kärhanalarynyň öýden uzakda ýerleşýän bölümdir müdirliklerini «eliň aýasyna getirmekdir».

 «Ojar Aziýanyň» gurluşyklary: Ýokary hil. Ussatlyk. Takyklyk 

                                                                   

«Ojar Aziýa» hususy kärhanasy Türkmenistanyň gurluşyk pudagynda, hususan-da, ýol gurluşygy boýunça üstünlikli iş alyp barýan hususy düzümleriň hatarynda mynasyp orun eýeleýär. 2008-nji ýylda esaslandyrylan bu kärhana Diýarymyzyň çar künjeginde durmuş-medeni, sport maksatly binadyr desgalaryň, awtomobil ýollarynyňdyr köprüleriň gurluşyklaryna işjeň gatnaşyp gelýär. Ilkibaşda ýük daşamak ulgamynda işe girişen bu düzümiň hususy awtoparky bolup, onda dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň ýük daşaýjy tehnikalarynyň dürli görnüşleri bar. Munuň özi diňe bir kärhananyň öz zerurlyklaryny kanagatlandyrmaga däl, eýsem, tehnikadyr enjamlaryny gyzyklanma bildirýän taraplara kärendesine bermäge-de mümkinçilik döredýär. Häzir bolsa «Ojar Aziýanyň» ýol gurluşykçylary Köpetdagyň eteginde gyzgalaňly dowam edýän düýpli gurluşykda netijeli iş alyp barýarlar.  

                                                                   

«Şu günlerde kärhanamyzyň 600 işgäriniň ýarysyndan gowragy Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde zähmet çekýär. Bize merkeziň birinji tapgyrynda içerki awtomobil ýollarynyň 48,8 müň metrini, ikinjisinde bolsa 17,8 müň metrini gurmak ynanyldy. Ýene 5,4 müň metre uzaýan ýolda hem abatlaýyş işlerini geçirmeli. Bu ugurda kärhanamyzyň kuwwatly tehnikalarynyň 120-ä golaýynyň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanylýar. Döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynyň başyny başlan Gahryman Arkadagymyz ähli desgalarda, şol sanda onuň çäginde gurulýan awtomobil ýollarynda iň täze tehnologiýalaryň ulanylmagynyň esasy talaplaryň biridigini yzygiderli nygtaýar. Şoňa görä-de, biz «Ýokary hil. Ussatlyk. Takyklyk» ýörelgesini şygar edinip, ýol gurluşygy pudagyna dünýä standartlaryna laýyk gelýän täzeçil çemeleşmeleri işjeň ornaşdyrmaga, öňdebaryjy tejribeleri özleşdirmäge çalyşýarys. Nesip bolsa, munuň ajaýyp miwelerini görjek günlerimiz hem uzakda däl» diýip, «Ojar Aziýa» hususy kärhanasynyň direktory Amanmuhammet Ojarow aýdýar. 

                                                                                                           

Aýgül RAHYMOWA.

                       

«Türkmenistan». Surata düşüren Ilaman ÇÜRIÝEW.

08.08.2022