Hormatly Prezidentimiz öz belent wezipesini ýerine ýetirmäge girişen ilkinji günlerinden döwleti dolandyrmakda ata-baba ýörelgelerinden pugta goldanyp, ösüşleriň, öňe gitmegiň milli ýolunyň nusgasyny işläp düzdi. Bu bolsa tutuş ykdysadyýetiň hem ösüşlerini kesgitledi. Döwletimiziň syýasatynda Oguz ýörelgeleriniň — döwletlilik ýörelgesiniň berk binýadynyň goýulmagy il-ýurduň ykbalynyň barha ýokary göterilmegine getirdi. Döwletimiziň geljek döwürdäki syýasatynda hem bu ugurlara berilýän ünsi güýçlendirmek möhüm wezipe hasap edilýär. Munuň özi döwletiň uzakmöhletli strategiýasy hökmünde çykyş edýär.

Ýurdumyzda geçirilýän giň möçberli özgertmeler milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini tassyklaýar. Türkmenistan ösüşiň özüni ödän, ata-baba ýörelgelerinden ugur alýan döwletlilik ýörelgesi bilen ynamly öňe gidip, halkyny ýaşaýşyň has kämil hem-de eşretli derejelerine ýetirmäge çalyşýar. Hormatly Prezidentimiziň döwleti dolandyryp başlan gününden Oguz ýörelgelerini dowam etdirmegi, halka daýanyp, halk bilen düýpli özgertmeleri durmuşa geçirip başlamagy il-ýurduň geljeginiň has-da röwşen boljakdygyny buşlady.

Biz bu gün Türkmenistanyň ykdysadyýetine özgertmeler arkaly çaltlandyrylan ösüşiň nusgasynyň mahsus bolup durýandygyny äşgär görýäris. Munuň özi ýurdumyzda bazar ykdysadyýetiniň durmuşa gönükdirilen milli nusgasynyň kemala getirilmegi bilen hem baglanyşyklydyr. Ykdysady ösüşleri gazanmak we olary berkitmek üçin şeýle nusganyň saýlanylyp alynmagy ýöne ýerden däldir. Onuň köptaraplaýyn ösüşlere getirýändigi dünýä ýurtlarynyň tejribesinden görünýär. Ösüşiň uzakmöhletli strategiýasynyň işlenilip düzülmegi we onuň üstünlikli durmuşa geçirilip ugramagy üstünlikleriň esasy çeşmesi boldy. Oňa laýyklykda geçen ýyllarda ykdysadyýetiň öňe gitmegine itergi beriji güýç hasap edilýän, ykdysadyýeti sazlaşykly alyp barmaga ýardam berýän göni we gytaklaýyn usullaryň toplumyndan ybarat bolan hojalyk mehanizminiň netijeli işläp ugrandygyny görmek bolýar.

Ýurdumyzyň özüne mahsus bolan hojalyk mehanizmini saýlap almagy eýýäm üstünligiň ýarysydyr. Ýaşaýyş-durmuşymyzyň barha özgermegi we islegleriň ösmegi hojalyk mehanizminiň şol bir durkuna durmazlygyny hem talap edýär. Şonuň üçin eýeçiligiň dürli görnüşleriniň goraglylygy güýçlendirilýär, maliýe-karz we salgytlar ulgamy, bäsdeşligi ösdürmek syýasaty, bahalar we girdejiler syýasaty, geljekki ýagdaýlary çaklamak ýaly hojalyk mehanizmini düzýän usullar ýene-de yzygiderli kämilleşdirilýär. Şol bir wagtyň özünde ykdysady ösüşiň depgininiň ilatyň ösüş depgininden elmydama ýokary bolmalydygyna aýratyn üns berilýär. Ykdysadyýetçileriň pikirlerine görä, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagynyň üpjün edilmegi bu ýagdaýa berk baglydyr. Hormatly Prezidentimiziň ykdysady strategiýasynda şeýle kadalar berk göz öňünde tutulýar. Ýurdumyzyň intellektual kuwwaty ösdürilýär. Milli baýlyklarymyz il-ýurt üçin ýerlikli ulanylýar. Biziň ykdysady-durmuş ösüşlerimizi kesgitleýän Milli Maksatnamalaryň, meýilnamalaryň we konsepsiýalaryň uly topary herekete girizildi. Olarda ýurduň durmuş-ykdysady ösüşi, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek, durmuş-ynsanperwer ylymlaryny ösdürmek, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmek, öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberini artdyrmak, dürli görnüşli elektron enjamlary öndürmek boýunça kärhanalary döretmek, kiçi we orta telekeçiligi goldamak we başga-da dürli ugurlar boýunça ösüşleri üpjün edýän wezipeleriň oňyn çözgütleri öz beýanyny tapýar. Iň bir guwandyryjy ýeri, şol öňünden kesgitlenilen wezipeleriň iş ýüzünde amala eýýäm aşyrylýandygydyr. Şonuň bilen baglanyşykly türkmen ykdysadyýetiniň täsir ediş çägi günsaýyn giňeýär.

Türkmen gazy, elektrik energiýasy dünýäniň ençeme döwletlerine eksport edilýär, kondisionerler, kompýuterler, smart telewizorlar, telefonlar özümizde öndürilýär. Türkmenistan — Hytaý, Türkmenistan — Gazagystan — Russiýa gaz geçirijisi, Gazagystan — Türkmenistan — Eýran demirýol geçelgesi, diňe ýurdumyzyň däl, eýsem, sebitiň, hatda beýleki dünýä ýurtlarynyň hem bähbitlerinden ugur alýar. Şeýle transmilli ulag ulgamy ygtybarly halkara gatnaşyklaryny üpjün edýär. Ýurdumyzda döwrebap ulag we aragatnaşyk ulgamy döredildi, paýtagtymyzda we welaýatlarda döwrebap uçar menzilleri guruldy, Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli döwrebap ýol gurulýar. Şu ýylyň başynda Akina — Andhoý (Owganystan Yslam Respublikasy) menzilleriniň arasyndaky 30 kilometrlik demir ýoly ulanylmaga berildi, Kerki (Türkmenistan) — Şibirgan (Owganystan) ugry boýunça güýjenmesi 500 kilowolt bolan 153 kilometrlik elektrik geçiriji ulgam, şeýle hem ýurtlarymyzyň arasyndaky Ymamnazar — Akina hem-de Serhetabat — Turgundy optiki-süýümli halkara ulgam işe girizildi. Edil şol desgalaryň açylan günlerinde Lebap welaýatynda iş saparynda bolan hormatly Prezidentimiz welaýatyň çägindäki «Malaý» gaz ýatagynda kuwwaty gazyň 30 milliard kub metrini akdyrmaga barabar bolan gaz gysyjy desganyň işe girizilmegine hem ak pata berdi. Olar daşary ykdysady gatnaşyklary ösdürmäge uly mümkinçilik berýär.

Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwrüniň her güni türkmeniň täze taryhyna barha ajaýyp ýazgylary ýazýar: sebit we dünýä ähmiýetli iri taslamalar amala aşyrylýar. Ýurdumyzyň içerisinde döwrebap obalar we şäherçeler gurulýar. Pudaklaryň ählisinde dünýä ülňülerine laýyk gelýän önümçilikler işe girizilýär. Bu bolsa eýýäm dürli ugurlarda artykmaçlyklary döredýär, hemişelik hyzmatdaşlaryň sanyny köpeldýär. Kuwwatly ykdysadyýetiň bar ýerinde ekerançylyk medeniýeti ösýär. Ýurduň dänä bolan islegini üpjün etmek azyk garaşsyzlygynyň iň möhüm görkezijileriniň biri bolup durýar. Obasenagat toplumy ösýär. Oba hojalyk önümlerini öndürijiler üçin dürli salgyt ýeňillikleri hereket edýär. Wagtyň geçmegi bilen eýýäm dünýä bazarynda ýurdumyzyň durnukly orny kemala gelýär we girdejiler ýokarlanýar. Häzirki wagtda bazar ykdysadyýetine geçýän ýurt bolan Türkmenistan ilatynyň jan başyna düşýän girdejileriniň derejesi boýunça ortaçadan ýokary bolan ýurtlaryň hataryna degişli hasap edilýär, onuň ösen ýurtlaryň hataryndaky durnukly orny barha pugtalanýar.

Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan nusgalyk derejä götermek, ilatyň ýaşaýyş derejesini dünýäniň ösen ýurtlarynyň derejesine ýetirmek ykdysadyýetiň üstüne ýüklenilýän baş wezipedir. Bu wezipäniň çözgütleriniň ýurdumyzda türkmeniň taryhy gymmatlyklaryny nazara almak bilen döwletimiziň hukuk esaslaryny pugtalandyrmak, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak, jemgyýetimizi ruhy taýdan has-da kämilleşdirmek, bilimi, ylmy we medeniýeti, sporty yzygiderli ösdürmek, halkara hyzmatdaşlyga işjeň goşulyşmak ýaly esasy wezipeleriň sazlaşykly durmuşa geçirilişi bilen baglanyşyklydygy ünsden düşürilmeýär.

Aslynda, ykdysadyýet durmuş bilen manydaşdyr. Jemgyýetiň ýaşaýyş derejesi ykdysadyýet bilen ölçelýär. Ykdysadyýet döwlet gurluşynyň möhüm düzüm bölegini düzýär. Ykdysadyýetiň kämil, sazlaşykly hem çeýe ösüşlerini üpjün edýän milli nusgasy diňe bir döwürdeşlerimiziň ýaşaýşyny däl, eýsem, asudalygyny hem üpjün edýär. Sebäbi ata-babalarymyzdan gelýän milli ýörelgelerimiz täzeçe röwüşlerde baýlaşdyrylyp, yzygiderli ösdürilýär. Il-ýurduň ykbalyna degişli möhüm meseleler hakynda döwlet Baştutanymyz bilen birlikde üýşülip, agzybirlikde maslahat edilýär. Geňeşli edilen işiň döwletiň we jemgyýetiň özara sazlaşykly ösüşine ýetirýän oňyn täsiri bir başga bolýar. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlislerinde döwlet gurluşyna we jemgyýetiň ösüşine, ykdysadyýete aýratyn uly täsirini ýetiren meseleler boýunça taryhy kararlar we çözgütler kabul edilýär. Bular örän buýsandyryjy we galkyndyryjy wakalar bolup ýaşaýyş-durmuşymyza täze bir öwüşgin berýär, onuň manysyny has goýazylandyrýar. Şolaryň netijesinde döwletimiziň we jemgyýetimiziň milli demokratiýanyň ösüşiniň täze bir belentligine gelýändigini, kanun çykaryjylyk ulgamynda dünýä tejribesiniň goldanylýandygyny görýäris. Ösüşleriň hukuk esaslary her näçe berkidildigisaýyn olar şonça-da çuňlaşmak bilen. Olarda aýdyň ertirlerimiziň rowaçlygynyň, ykdysadyýetiň artýan kuwwatynyň bardygyny ynam bilen aýdyp bolar.

Hormatly Prezidentimiz tarapyndan işlenilip düzülen ykdysady strategiýa laýyklykda innowasion tehnologiýalaryň önümçilige giňden ornaşdyrylyp başlamagy ýurdumyz üçin örän bähbitli boldy. Bu ýagdaý maksatly tapgyrlar boýunça ösýän milli ykdysadyýetimiziň kuwwatlyklaryny güýçlendirdi, onuň dünýä ykdysadyýetiniň düzüminde döwrebaplaşmagyna, bäsdeşlige ukyplylygyna getirdi. Ýurdumyz şu ugurda zerur bolan ösen senagatly ýurda öwrüldi, tutuş ykdysadyýetimiz innowasion ösüşler ýoly bilen barýar. Bu ösüşler mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýuna barýan döwletimiziň geljegini has-da röwşen görkezýär.

Ilmyrat ALLABERDIÝEW,

žurnalist.

Etrapdaky «Mekan» agyz suw desgasy öňümizdäki martda 6 ýaşyny doldurýar. Desganyň işläp gelýän alty ýyly ýerli ýaşaýjylara, belki, altmyş ýyllyk höziri bagyşlady. Çünki ýerasty çeşmelerden suwy göni alyp içäýmek hem ýaramly welin, ony ýörite ulgam arkaly arassalap içmegiň nepi gas güýçli. Bir gije-gündizde 1500 kub metr suwy arassalamaga mümkinçiligi bolan desga daýhan birleşigiň üç obasynda 620-ä golaý hojalygy arassa agyz suwy bilen üpjün edýär.

Desga gözbaşyny 2 kilometre golaý uzaklykda ýerleşýän dik guýularyň bäşisinden alýar. Her biriniň çuňlugy 35 metr bolan guýularyň suwy ýörite turbalar bilen desga çenli getirilýär. Bu ýerde suwy birinji we ikinji süzgüçler «kabul edýärler». Olaryň ikisi hem şol bir wezipäni ýerine ýetirýär. Olar sagatda 100 kub metre çenli suwy arassalamaga ukyplydyr.

Süzgüçden geçen suw çig suw howdanyna gelýär. Hut şu ýerde-de suwuň çökündileri çökdürilip, düzümine bellenilen mukdarda hlor goşulýar. Taýyn bolan suw ikinji howdana geçirilýär. Ýeri gelende aýtsak, howdanlaryň her birine 350 kub metr suw sygýar. Biziň bu ýerde bolan günümizde olarda 280 kub metrden gowrak suw bar eken.

Aslynda, ikinji howuzda ilata ugradylmaga ýaramly suw toplanylýar. Kuwwatly suw göterijileriniň üçüsi olary oba ýaşaýjylaryna çenli güýçli bat bilen itekleýär. Ýöne desgada suwy ýene bir tapgyrda ― ultraşöhleler arkaly arassalamak hem ýola goýlupdyr. Bu bölümde suw 99 göterime çenli arassalanylýar.

― Desgada Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň we Hytaý Halk Respublikasynyň öňdebaryjy kompaniýalarynyň enjamlary ornaşdyryldy. Merkezi binadaky operatorlar otagyndan suwuň ýerasty çeşmede alynýan ýerinden tä ilata ugradylýan aralygyna çenli gözegçilik etmäge doly mümkinçilik bar. Bu bolsa işleriň aglaba bölegini awtomatlaşdyrylan görnüşde dolandyrmaga mümkinçilik berýär ― diýip, gözegçi ussa Laçyn Ilmyradowa gürrüň berýär.

Biz desganyň barlaghanasynda alnyp barylýan işler bilen hem tanyşdyk. Hünärmen Gyzlarbegi Ysmaýylowanyň gürrüň berşi ýaly, bu ýere howdanlaryň ikisinden hem suw gelýär. Olardan alynýan nusgalar ýörite barlaglardan geçirilip, suwuň içmäge ýaramlylygy barada kepilnama alynýar. Suw diňe barlaghana hünärmenleriniň rugsady bilen ilata ugradylýar. Ýeri gelende aýtsak, howdanlardaky suw her bir sagatdan barlanylyp durulýar.

Desganyň esasy hünärmenleriniň biri Atageldi Allaberdiýew bolsa bu ýerde arassalanylýan suwuň «Mekan» daýhan birleşiginiň üç obasynyň ― Mekan, Müsür we Dänajy obalarynyň ilatyna ýetirilýändigini gürrüň berýär. Ýokarda-da belleýşimiz ýaly, «Mekan» agyz suw desgasynda arassalanylýan suwdan 620-ä golaý hojalyk peýdalanýar. Gyşda arassa agyz suwuna bolan talabyň azdygy sebäpli şu günler bir gije-gündizde 700 kub metr çemesi suw ugradylýan bolsa, tomusda bu mukdary iki essä çenli köpeltmäge mümkinçilik bar.

Bir teşnäni gandyrmak ― uly sogap. Bu ýerde zähmet çekýän 30-a golaý işgär bolsa müňlerçe adama arassa suw bagyşlaýar. Şeýle agyz suw desgalarynyň welaýatymyzyň beýleki etraplarynda hem gurulmagy tutuş sebitde arassa agyz suwuna bolan islegiň kanagatlandyrylýandygyny görkezýär. Munuň üçin olar hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden alkyş aýdýarlar.

Hormatly Prezidentimiz söwda toplumyny ösdürmek boýunça maslahat geçirdi

5-nji fewralda milli Liderimiz sanly wideoaragatnaşyk arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, degişli ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralaryň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda geçen ýyl ýurdumyzyň söwda toplumyny ösdürmek ugrunda alnyp barlan işleriň netijelerine garaldy.

Döwlet Baştutanymyz söwda toplumynyň ýurdumyzyň ykdysadyýetini ösdürmekde esasy pudaklaryň biridigini nygtady. Şoňa görä-de, bu ugurda ýetilen sepgitler, ýurdumyzda azyk bolçulygyny we halkymyzyň abadan durmuşda ýaşamagyny üpjün etmek köp babatda bu pudagyň netijeli ösdürilmegine hem baglydyr. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, häzirki wagtda söwda, dokma we telekeçilik pudaklaryny ösdürmäge köp möçberde maýa goýumlaryny goýýandygymyza garamazdan, heniz bu ugurda kemçilikler we ulanylmaýan mümkinçilikler örän köp. Şulardan ugur alnyp, iş maslahatynyň dowamynda häzirki ýagdaýda söwda toplumynyň işini guramagyň, onuň netijeliligini ýokarlandyrmagyň, şu ýyl ähli döwlet maksatnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirmek üçin toplumda amala aşyrylýan özgertmeleriň depginini çaltlandyrmagyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şoňa görä, milli Liderimiz söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar, dokma senagaty ministrleriniň, Döwlet haryt-çig mal biržasynyň, «Türkmenhaly» döwlet birleşiginiň, Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň başlyklarynyň degişli ugurlarda geçen ýyl ýerine ýetirilen işleriň netijeleri baradaky hasabatlaryny diňledi. Döwlet Baştutanymyz degişli ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň öňünde durýan wezipeleriň möhümdigine ünsi çekip, bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Obasenagat toplumyna gözegçilik edýän wise-premýer hormatly Prezidentimize dürli görnüşli oba hojalyk ekinlerini, miweli baglary, üzümi ösdürip ýetişdirmek hem-de beýleki önümçilik işlerini alyp barmak maksady bilen, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryna uzakmöhletleýin peýdalanmak üçin ýer bölekleriniň yzygiderli bölünip berilýändigi barada hasabat berdi. Milli Liderimiz bu ugurdaky işleri mundan beýläk-de dowam etmegiň zerurdygy barada aýdyp, degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Iş maslahatynda ykdysadyýet we maliýe ulgamlaryna gözegçilik edýän wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryna laýyklykda, durnukly ösüş depginini saklap galmak maksady bilen, söwda toplumynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny yzygiderli seljermek boýunça öňde durýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Hormatly Prezidentimiz söwda toplumyna degişli düzümleriň hemişe üns merkezinde bolmalydygyny, şol sanda hususy telekeçilik üçin oňaýly şertleriň döredilmelidigini belledi.

Söwda toplumyna gözegçilik edýän wise-premýer 2020-nji ýylda alnyp barlan işleriň netijeleri, şu ýyl geçiriljek işleriň meýilnamasy barada hasabat berdi. Şeýle hem azyk bolçulygyny üpjün etmek, eksport ugurly senagat hem-de gaýtadan işleýän önümçilikleri döretmek boýunça çäreler görülýär. Milli Liderimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda öndürilýän önümleriň mukdaryny artdyrmagyň zerurdygyny nygtady. Döwlet tarapyndan ykdysadyýetiň hususy ulgamyny goldamagy güýçlendirmek, şol sanda kiçi we orta telekeçilige maliýe hem-de maddy-enjamlaýyn kömegini bermek zerurdyr. Sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak arkaly söwdany guramagyň döwrebap düzümini kemala getirmek boýunça işler döwrüň talabyna gabat gelmelidir. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Maslahaty jemlemek bilen, hormatly Prezidentimiz toplumyň işini gowulandyrmak üçin şu ýyl hemmeleriň örän köp işlemelidigini aýtdy. Häzirki döwürde toplumda bar bolan önümçilik kuwwatyny doly peýdalanmak, ylmyň we tehnologiýalaryň iň soňky gazananlary esasynda pudaga sanly ulgamlary giňden ornaşdyrmak, söwda toplumynyň önümçilik kärhanalarynda zähmeti guramagyň netijeli usullaryny ulanmak, önümçilige daşary ýurt maýa goýumlaryny has köp çekmek wajypdyr. Milli Liderimiz bellenen gaýragoýulmasyz wezipeleri ýerine ýetirmek üçin maslahata gatnaşyjylara anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

"Nesil".

Milli Liderimiz ulag-aragatnaşyk toplumyny ösdürmek boýunça iş maslahatyny geçirdi

6-njy fewralda döwlet Baştutanymyz sanly wideoaragatnaşyk arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň, şeýle hem ugurdaş ýokary okuw mekdepleriň rektorlarynyň gatnaşmagynda ýurdumyzyň ulag-aragatnaşyk toplumyny ösdürmek boýunça iş maslahatyny geçirdi.

Geçen ýylda ýurdumyzyň ulag we aragatnaşyk ulgamynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine bagyşlanan iş maslahatyny açyp, hormatly Prezidentimiz bu ugruň milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň biri bolup durýandygyny belledi. Häzirki döwürde dünýä ykdysadyýetinde emele gelen çylşyrymly ýagdaý zerarly bu pudaklarda käbir kynçylyklar ýüze çykýar, bu bolsa olaryň önümçilik we maliýe görkezijilerine ýaramaz täsir edýär. Şoňa görä, iş maslahatynda ulag we aragatnaşyk ulgamynyň ösüş depginlerini ýokarlandyrmak maksady bilen, işleri sazlaşykly guramaga degişli meselelere seredildi.

Şoňa görä, milli Liderimiz degişli yzygiderlilikde «Türkmendemirýollary», «Türkmenaragatnaşyk», «Türkmenawtoulaglary», «Türkmenhowaýollary», «Türkmendeňizderýaýollary» agentlikleriniň başlyklarynyň ýolbaşçylyk edýän ulgamlarynda geçen ýyl boýunça ýerine ýetirilen işleriň ýagdaýy baradaky hasabatlaryny diňledi. Döwlet Baştutanymyz degişli ulgamlaryň işini kämilleşdirmek bilen bagly wezipelere ünsi çekip, anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz bilim, saglygy goraýyş we sport ulgamyna gözegçilik edýän wise-premýeri göni wideoaragatnaşyga çagyryp, Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň rektoryna söz berdi. Rektoryň hasabatynda bellenilişi ýaly, ýokary okuw mekdebiniň bilim portaly, elektron web-saýty döredildi. Kazanyň milli barlag tehniki uniwersitetiniň hem-de Astrahanyň Deňiz we derýa ulaglary Hazar institutynyň arasynda Özara düşünişmek hakynda gol çekilen Ähtnamalara laýyklykda, netijeli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Hasabaty diňläp, milli Liderimiz institutda alnyp barylýan işlere nägilelik bildirdi we rektora birnäçe tabşyryklary berdi.

Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň rektorynyň hasabatynda döwlet Baştutanymyzyň goldaw bermeginde «Türkmenaragatnaşyk» agentligi bilen institutyň hojalyk hasaplaşygy esasynda işleýän «Sanly çözgüt — IT meýdança» hojalyk jemgyýetiniň döredilendigi, dünýäniň abraýly ugurdaş ýokary okuw mekdepleri, bilim edaralary we kompaniýalary bilen hyzmatdaşlyk edilýändigi bellenildi. Hasabaty diňläp, hormatly Prezidentimiz institutda alnyp barylýan işlere nägilelik bildirip, «TürkmenÄlem 520E» milli emeli aragatnaşyk hemrasynyň ikinji nobatdakysyny äleme çykarmak bilen baglanyşykly taýýarlyk işlerine möhüm ähmiýet berilmelidigini aýtdy, bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Ulag we kommunikasiýa toplumlaryna gözegçilik edýän wise-premýer 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri we şu ýyl üçin bellenen meýilnamalar barada hasabat berdi. Şu döwürde toplumyň önümçilik meýilnamasy 123 göterim berjaý edildi. Milli Liderimiz ulgamda işleriň netijeliligini ýokarlandyrmak boýunça amala aşyrylýan çäreleriň depginleriniň pesdigini belledi we bu ugurda alnyp barylýan işlere nägilelik bildirdi, anyk tabşyryklary berdi.

Ykdysadyýet we maliýe ulgamlaryna gözegçilik edýän wise-premýer ýurdumyzyň ulag-aragatnaşyk toplumynyň düzümleriniň maliýe-ykdysady ýagdaýy, pudagara gatnaşyklaryny işjeňleşdirmek boýunça amala aşyrylýan giň möçberli çäreler barada hasabat berdi. Döwlet Baştutanymyz bu wezipeleriň amala aşyrylyşyna berk gözegçilik etmek barada tabşyryklary berdi.

Maslahaty jemlemek bilen, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň ulag we aragatnaşyk toplumynyň işini netijeli ýola goýmak üçin ýygnananlaryň ählisiniň zerur çäreleri görmelidigini aýtdy. Toplumyň edara-kärhanalarynyň önümçilik görkezijilerini ýokarlandyrmak, girdejilerini artdyrmak üçin zerur tagallalaryň edilmelidigini ýatlatdy. Milli Liderimiz bellenilen ilkinji nobatdaky wezipeleri ýerine ýetirmek üçin maslahata gatnaşyjylara anyk tabşyryklary berdi.

Sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatyny jemläp, döwlet Baştutanymyz oňa gatnaşyjylara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

"Nesil".

Söwda toplumy ýurdumyzyň ykdysadyýetini ösdürmekde esasy pudaklaryň biri bolup durýar. Şoňa görä-de, bu ugurda ýetilen sepgitler, ýurdumyzda azyk bolçulygyny we halkymyzyň abadan durmuşda ýaşamagyny üpjün etmek köp babatda bu pudagyň netijeli ösdürilmegine hem baglydyr.

Soňky ýyllarda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň taýsyz tagallalary bilen bu möhüm toplumy ösdürmek üçin uly möçberdäki maýa serişdeleri goýberildi, onuň maddy-enjamlaýyn binýady has-da berkidildi, bu ulgamda halkara gatnaşyklary giňeldildi.

Şeýle hem azyk bolçulygyny üpjün etmek, eksport ugurly senagat hem-de gaýtadan işleýän önümçilikleri döretmek boýunça çäreler görülýär.

Bular barada hormatly Prezidentimiziň sanly wideoaragatnaşyk arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, degişli ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralaryň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda golaýda geçiren iş maslahatynda giňişleýin gürrüň edildi. Onda geçen ýyl ýurdumyzyň söwda toplumyny ösdürmek ugrunda alnyp barlan işleriň netijelerine garaldy.

Milli Liderimiz degişli ýolbaşçylaryň hasabatlaryny diňläp, ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan durmuş özgertmelerini üstünlikli amala aşyrmak hem-de bazar ykdysadyýetine tapgyrlaýyn geçmek bilen baglylykda, söwda toplumynyň öňünde durýan wezipeleriň möhümdigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz söwda toplumynyň her bir düzüminiň öňünde anyk wezipeleri goýdy.

Häzirki döwürde toplumda bar bolan önümçilik kuwwatyny doly peýdalanmak, ylmyň we tehnologiýalaryň iň soňky gazananlary esasynda pudaga sanly ulgamlary giňden ornaşdyrmak, söwda toplumynyň önümçilik kärhanalarynda zähmeti guramagyň netijeli usullaryny ulanmak, önümçilige daşary ýurt maýa goýumlaryny has köp çekmek wajypdyr diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlara baglylykda içerki bazaryň azyk we ilkinji nobatda zerur bolan beýleki harytlar bilen üpjünçiligini berk gözegçilikde saklamagyň, Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk ýubileý ýylynda bazarlarda we dükanlarda haryt bolçulygyny döretmek boýunça zerur işleri geçirmegiň wajypdygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwlete dahylsyz ulgamyň öňünde durýan wezipelere geçip, häzirki wagtda döwlete dahylsyz pudagyň jemi içerki önümdäki paýynyň 70 göterime barabardygyny aýtdy. 2021-nji ýylda onuň paýyny 70,6 göterime ýetirmek göz öňünde tutulmalydyr.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi goldamaga gönükdirilen çäreleriň dowam etdirilmelidigine, milli ykdysadyýetiň hususy pudagyny ösdürmäge, häzirki zaman telekeçilik ulgamyny döretmäge ýardam berilmelidigine, öndürilýän önümleriň eksport edilýän möçberini artdyrmakda usulyýet kömeginiň edilmelidigine, hususy taraplara harytlary ýerlemegiň täze bazarlaryny we görnüşlerini gözlemekde goldaw berilmelidigine ünsi çekdi.

Kiçi we orta kärhanalaryň mümkinçiligini ýokarlandyrmak maksady bilen, işewürligi goldamagyň ýerli merkezleriniň işini giňeltmek, kärhanalary dolandyrmak, marketingi we telekeçiligi ösdürmek, maliýe serişdelerini çekmek boýunça hyzmatlary ýola goýmak zerurdyr.

2020 — 2021-nji ýyllar üçin çökgünlige garşy maksatnama laýyklykda, eksportyň möçberini artdyrmak we 2021 — 2025-nji ýyllarda import harytlarynyň ornuny tutýan önümleriň ýurdumyzda öndürilýän önümçiliklerini döretmek boýunça maksatnamanyň taslamasyny taýýarlamagy çaltlandyrmak wajypdyr.

Döwlet Baştutanymyz söwda toplumynyň ýolbaşçylaryna bu taslamany Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň birinji çärýeginiň jemlerine bagyşlanan mejlisinde seretmek üçin hödürlemegi tabşyrdy. Milli Liderimiz şu tabşyryklardan netije çykaryp, bellenilen wezipeleriň amala aşyrylmagyny üpjün etmek barada toplumyň ýolbaşçylaryna görkezme berdi.

«Aşgabat».

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda, ýurdumyzda ulag we kommunikasiýa ulgamlaryny ösdürmekde düýpli işler durmuşa geçirilýär. Kommunikasiýa giň manysynda ulag, ýolagçy, ýük gatnawlarynyň geçirilmegini, aragatnaşygy: telefon, teleradio alyp eşitdirişleri, häzirki ösen täze tehnologiýalar zamanasynda interneti, sanly ulgamy we beýlekileri öz içine alýar. Şeýlelikde, ol ulag infrastrukturasyny, aragatnaşygyň iň täze serişdelerini hem özünde jemleýär.

Gahryman Arkadagymyzyň ýurdumyzyň awtoulag we demir ýollaryny, deňiz, derýa hem-de howa ýollaryny zamanabap kämilleşdirmek, olary infrastrukturalaýyn ösdürmek babatda edýän tagallalary, durmuşa geçirilýän taslamalar ýurdumyzda multimodal ulag geçelgelerini döretmäge, şonuň netijesinde Türkmenistany sebitde iri ulag-logistika merkezine öwürmäge mümkinçilik döredýär.

Demir ýollarynda iň häzirki zaman aragatnaşyk serişdeleriniň bolmagy özara habarlary tiz we ýokary hilli alyşmaga, ýük hem ýolagçy gatnawlarynyň amala aşyrylyşyna uzak aralykdan gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär.

Optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamy häzirki zaman aragatnaşyk kommunikasiýasynyň iň täze gazananlarynyň biri bolmak bilen, internet ulgamynyň saz işlemegine, telefon aragatnaşygynyň kämil guralmagyna ýardam edýär. Ol ýolagçy we ýük gatnawlaryny amala aşyrýan demir ýol düzümleriniň sazlaşykly hereketlerini gözegçilikde saklamaga, eger ýol ugrunda howply ýagdaý bar bolsa, ony öňünden duýdurmaga mümkinçilik berýär. Şeýle-de, optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamy uzak aralykdan göni audio we wideo aragatnaşyklary amala aşyrmagyň hem möhüm serişdesi we guralydyr.

Häzirki döwürde milli Liderimiziň tagallasy bilen, ýurdumyzyň her bir pudagynda sanly dolandyryş ulgamyna geçmekde optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamy binýatlyk esasy bolup durýar. Ol ulgamlaryň işinde amallaryň tiz amala aşyrylmagynda, hasabatlylygy talabalaýyk derejede ýöretmekde giň mümkinçilikleri döredýär.

Ýurdumyzda ulag, kommunikasiýa, aragatnaşyk ulgamlaryny ösdürýän Gahryman Arkadagymyza uzak ömür, berk jan saglygyny arzuw edýäris.

Süleýman SEITOW,

Türkmenistanyň Telekommunikasiýa we informatika institutynyň talyby.

Aşgabat, 5-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly wideoaragatnaşyk arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, degişli ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda geçen ýyl ýurdumyzyň söwda toplumyny ösdürmek ugrunda alnyp barlan işleriň netijelerine garaldy.

Milli Liderimiz şu günki iş maslahatyna Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary G.Müşşikowyň we E.Orazgeldiýewiň hem çagyrylandygyny aýtdy. E.Orazgeldiýewiň gözegçilik edýän oba hojalyk toplumy Ç.Gylyjowyň gözegçilik edýän söwda toplumynyň işi bilen ýakyndan baglanyşyklydyr.

Hormatly Prezidentimiz oba hojalyk pudagynda dokma pudagy üçin pagta ösdürilip ýetişdirilýändigini hem-de bugdaý we köp sanly beýleki azyk önümleriniň öndürilýändigini belledi. Bu önümler bolsa söwda toplumyna degişli kärhanalarda gaýtadan işlenilýär.

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyny açyp, söwda toplumynyň ýurdumyzyň ykdysadyýetini ösdürmekde esasy pudaklaryň biridigini nygtady. Şoňa görä-de, bu ugurda ýetilen sepgitler, ýurdumyzda azyk bolçulygyny we halkymyzyň abadan durmuşda ýaşamagyny üpjün etmek köp babatda bu pudagyň netijeli ösdürilmegine hem baglydyr.

Häzirki wagtda söwda, dokma we telekeçilik pudaklaryny ösdürmäge köp möçberde maýa goýumlaryny goýýandygymyza garamazdan, heniz bu ugurda kemçilikler we ulanylmaýan mümkinçilikler örän köp diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady.

Şulardan ugur alnyp, iş maslahatynyň dowamynda häzirki ýagdaýda söwda toplumynyň işini guramagyň, onuň netijeliligini ýokarlandyrmagyň, şu ýyl ähli döwlet maksatnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirmek üçin toplumda amala aşyrylýan özgertmeleriň depginini çaltlandyrmagyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşylar diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz iş maslahatynyň gün tertibine geçip, ilki bilen, söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministri O.Gurbannazarowa söz berdi. Ministr «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny» amala aşyrmagyň çäklerinde geçen ýyl ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Ministrligiň garamagynda kärhanalaryň jemi 157-si bar. Hasabat döwründe söwda dolanyşygynyň ösüşi 106,6 göterime, önümçiligiň möçberi 116,1 göterime barabar boldy.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryna laýyklykda, ilatymyzy azyk önümleri bilen durnukly üpjün etmek maksady bilen, ýurdumyzda öndürilýän önümleri we zerur harytlary daşary ýurtlardan getirmek arkaly sarp ediş gorlaryny döretmek boýunça degişli işler alnyp barylýar.

Şu güne çenli Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň garamagyndaky kärhanalara degişli desgalaryň 138-si kanunçylyga laýyklykda tapgyrlaýyn hususylaşdyryldy. Şeýle hem önümçilik kärhanalaryny paýdarlar jemgyýetlerine öwürmek we hususy talaplar bilen bilelikde olary döwrebaplaşdyryp, önümçiligi artdyrmak boýunça işler alnyp barylýar.

“Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna” laýyklykda, elektron söwda ulgamyny has-da giňeltmek, dükanlaryň we söwda kärhanalarynyň hasabatyny sanly ulgamyň üsti bilen ýola goýmak, onlaýn söwda düzgünlerini halkara tejribeler esasynda kämilleşdirmek boýunça işler amala aşyrylýar. Ministrligiň garamagyndaky Kompýuter tilsimaty merkezinde okuwçylar üçin kompýuterleriň önümçiligi alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan durmuş özgertmelerini üstünlikli amala aşyrmak hem-de bazar ykdysadyýetine tapgyrlaýyn geçmek bilen baglylykda, söwda toplumynyň öňünde durýan wezipeleriň möhümdigine ünsi çekdi.

Döwlet Baştutanymyz ministre söwda ulgamynyň işini kämilleşdirmek, daşary söwda dolanyşygynyň möçberini artdyrmak, daşary ýurtly işewür hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli gatnaşyklary giňeltmek, import önümleriniň önümçiligini ösdürmek, ilata hyzmat etmegiň medeniýetini ýokarlandyrmak babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow paýdarlar jemgyýetlerini döretmegi, döwlet eýeçiligindäki desgalary hususylaşdyrmak boýunça işleri çaltlandyrmagy tabşyrdy. Munuň özi hususy ulgamyň maýalaryny milli ykdysadyýete çekmäge, bäsdeşlige ukyply bazary kemala getirmek üçin şertleri döretmäge, import önümleriniň ýerini tutýan we eksport harytlarynyň önümçiligini artdyrmaga ýardam eder.

Soňra dokma senagaty ministri R.Rejebowa söz berildi. Ministr 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işler hem-de döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda dokma senagatyny ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalaýyn işler amala aşyrylýar.

Dokma senagaty ministrliginiň garamagynda edara-kärhanalaryň 60-sy hereket edýär. 2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda öndürilen önümleriň ösüşi 107,4 göterime barabar boldy.

Önümçilik kuwwatlyklaryny döwrebaplaşdyrmak maksady bilen, 2020-nji ýylda Mary welaýatynyň Türkmengala, Sakarçäge pagta egriji kärhanalarynda döwrebap enjamlar ornaşdyryldy. Şu ýylda Tagtabazar pagta egriji kärhanasynda döwrebaplaşdyryş işlerini geçirmek, Daşoguzyň “Serdar” pagta egriji fabriginde hem-de Baýramaly dokma toplumynda täze önümçilikleri döretmek we kuwwatlyklary artdyrmak boýunça işler göz öňünde tutulýar.

Şeýle hem Gypjak we Gökdepe dokma toplumlaryny tapgyrlaýyn döwrebaplaşdyrmak meýilleşdirilýär.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalarynyň işinde ýol berilýän kemçiliklere nägilelik bildirdi. Hormatly Prezidentimiz pudagy mundan beýläk-de ösdürmegi, maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmegi esasy işleriň hatarynda görkezip, ministre olary üstünlikli ýerine ýetirmek boýunça degişli tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda öňden işläp gelýän kärhanalary döwrebaplaşdyrmak, täze ýokary tehnologiýaly toplumlary gurmak meselelerini berk gözegçilikde saklamagyň wajypdygyny nygtady.

Ýurdumyzda öndürilýän dokma önümleriniň halkara hil ölçeglerine we ekologiýa howpsuzlygyna kybap gelmegine aýratyn üns bermek zerurdyr. Ýurdumyzyň önümlerini daşary ýurtlarda has işjeň ilerletmek üçin degişli mahabat-maglumat goldawy zerurdyr.

Milli Liderimiz önümleriň hilini ýokarlandyrmaga hem-de görnüşlerini giňeltmäge, hyzmatlar we marketing ulgamyny mundan beýläk-de ösdürmäge üns bermegiň wajypdygyny aýdyp, ministre anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Döwlet haryt-çig mal biržasynyň başlygy B.Çaryýew daşary ykdysady gatnaşyklary berkitmek hem-de ýurdumyzyň içerki lomaý bazaryny ösdürmek boýunça geçirilýän işler barada hasabat berdi.

Häzirki wagtda Döwlet haryt-çig mal biržasynyň ulgamynda 6 kärhana bar. 2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda 283 sany birža söwdalary geçirildi. Şeýle hem umumy bahasy 46 milliard 363 million manada deň bolan şertnamalar bellige alyndy. Girdejiniň ösüşi 108,4 göterime barabar boldy.

“Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasynyň işini kämilleşdirmegiň 2020 — 2025-nji ýyllar üçin strategiýasyna” laýyklykda, biržanyň işine sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça işler alnyp barylýar. Bu ugurda dünýä tejribesinden ugur alnyp, birinji tapgyrda şertnamalary bellige almak hyzmatlaryny elektron görnüşinde, sanly ulgamyň üsti bilen amala aşyrmak üçin şertler döredilýär.

Bu ulgamyň girizilmegi bilen birža hyzmatlaryny onlaýn görnüşde amala aşyrmaga mümkinçilik dörediler. Umuman, resminama dolanyşygynyň döwrebap usullarynyň ýola goýulmagy zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmaga, şertnamalary bellige almagyň möhletini çaltlandyrmaga, şonuň bilen birlikde, maglumatlaryň ygtybarly elektron binýadyny döretmäge mümkinçilik berer.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda eksport-import amallaryny kadalaşdyrýan esasy edara hökmünde Döwlet haryt-çig mal biržasynyň işini kämilleşdirmegiň möhümdigine ünsi çekdi.

Döwlet Baştutanymyz biržanyň Türkmenistanyň daşary ykdysady gatnaşyklarynyň görkezijisi, milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň önümlerine bolan islegi aýdyň görkezýän maglumatlaryň kuwwatly çeşmesi bolup hyzmat edýändigini aýdyp, birža söwdalaryny has-da ösdürmek hem-de olaryň gerimini giňeltmek boýunça birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Milli Liderimiz türkmen eksport harytlary üçin durnukly nyrhy emele getirmegiň usullaryny döretmegiň esasy wezipedigine ünsi çekdi. Munuň özi girdejileriň artmagyna hem-de halkara bazarlarda döwletimiziň ornuny pugtalandyrmaga ýardam eder.

Soňra “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň başlygy O.Işangulyýewa söz berildi.

2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda pudakda önüm öndürmek boýunça ösüş depgini 120,2 göterime barabar boldy.

Geçen ýylyň dowamynda “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň kärhanalarynda 28 müň 560 inedördül metr el haly we haly önümleri dokaldy. Hasabat döwründe 2 müň 495 inedördül metr haly eksport edildi. Ösüş 105,1 göterime deň boldy.

Şeýle hem hasabatda Türkmenistanda hormatly Prezidentimiziň yzygiderli hemaýat-goldawlary bilen halyçylyk sungatynyň ösdürilmegine, toplumlaýyn esasda öwrenilmegine möhüm üns berilýändigi we halylaryň gadymy nusgalarynyň aýawly saklanylmagy hem-de dünýäde wagyz edilmegi ugrunda giň gerimli işleriň amala aşyrylýandygy, pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň yzygiderli pugtalandyrylýandygy bellenildi.

Hususan-da, el halylaryny dokamagy ösdürmek, haly we haly önümleriniň önümçiligini hem-de ýerlenilmegini kämilleşdirmek, bu gadymy sungatyň halkyň durmuşy bilen aýrylmaz baglanyşykly baý milli mirasyny, medeniýetini, taryhyny açyp görkezmek boýunça bellenen wezipeler üstünlikli ýerine ýetirilýär. Birleşigiň ýolbaşçysy el halylary dokamakda ulanylýan çig mallar hem-de boýaglar barada hem habar berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, pudagy has-da ösdürmek, onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, bütin dünýäde şöhrat gazanan köpasyrlyk milli halyçylyk däplerini häzirki döwürde mynasyp dowam edýän halyçy gelin-gyzlaryň netijeli zähmet çekmegi üçin has oňaýly şertleri döretmek baradaky meselelere yzygiderli üns bermegi tabşyrdy.

Soňra iş maslahatynda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň başlygy D.Hudaýberdiýew hem telekeçi halyçylaryň alyp barýan işleri, dokaýan halylarynyň görnüşleri barada hasabat berdi.

Hasabatyň çäklerinde Halaç etrabynda haly önümçiliginiň ýola goýlandygy, mundan başga-da, haly önümleriniň içerki we daşarky bazarlarda ýerlenilişini artdyrmak maksady bilen, birnäçe işleriň alnyp barylýandygy, hususan-da, Saud Arabystany Patyşalygynda “Berkarar” söwda dükanynyň işleýändigi, onda türkmen halylarynyň satylýandygy barada habar berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ajaýyp halylaryň türkmen halkynyň mirasydygyny, olary dokamakda tebigy ýüplügiň ulanylýandygyny, şoňa görä-de, wagtyň geçmegi bilen halylaryň has-da owadanlaşýandygyny belledi. Bu bolsa, esasan, halylaryň çitimi bilen baglydyr diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi. Milli Liderimiz bu gadymy el sungatynyň şöhratynyň hemmeleri geň galdyryp, türkmen halylarynyň wagtyň geçmegi bilen reňkiniň solmaýşy ýaly, ençeme ýüzýyllyklardan bäri hiç öçmän, dünýäniň dürli künjeklerinden halynyň sarpasyny belent tutýan köp sanly adamlary häzire çenli haýrana goýýandygyny nygtady.

Şoňa görä-de, milli Liderimiz “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň hem-de Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýolbaşçylaryna daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bilelikde işlemegiň hem-de Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky Söwda öýleriniň mümkinçiliklerini işjeň peýdalanmagyň maksadalaýyk boljakdygyny belläp, bu ugurda işleri mundan beýläk-de dowam etmegi tabşyrdy.

Soňra Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň başlygy D.Rejebowa söz berildi. Ol gazanylan ägirt uly durmuş-ykdysady üstünlikleri ýurdumyzda we daşary ýurtlarda geçirilýän sergilerde hem-de işewür maslahatlarda giňden beýan etmek babatda öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek, işewürligi giňeltmek we Diýarymyzyň haryt öndürijileriniň önümleriniň eksportynyň möçberini artdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda meýilnama 126,3 göterim ýerine ýetirildi. TSSE-niň kärhanalary tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüşi 102,7 göterime deň boldy. 2020-nji ýylyň dowamynda sanly wideoaragatnaşyk arkaly sergileriň 8-si we işewürlik maslahatlarynyň 31-si, “tegelek stoluň” başynda duşuşyklar geçirildi.

Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 25 ýyllygy mynasybetli guralan halkara sergi geçen ýylyň möhüm wakalarynyň biri boldy. Şonuň çäklerinde halkara maslahat we işewür duşuşyklary geçirildi. Olaryň dowamynda ikitaraplaýyn ylalaşyklaryň hem-de resminamalaryň 130-dan gowragyna, şol sanda ýurdumyzda öndürilen harytlary eksporta ýerlemek boýunça umumy bahasy 72,8 million amerikan dollaryna barabar bolan şertnamalara gol çekildi.

Şeýle hem hasabat döwründe ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygynyň şöhratly 25 ýyllygyna bagyşlanan “Baky Bitarap Türkmenistan” atly wirtual sergi guraldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde geçiriljek “EKSPO” Bütindünýä sergisine düýpli taýýarlyk görmegi hem-de şonda Türkmenistana mynasyp wekilçilik etmegi tabşyrdy.

Biziň ýurdumyz özara bähbitli hyzmatdaşlyk üçin hemişe açykdyr, şoňa görä-de, daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň Türkmenistanyň baý ykdysady kuwwaty hem-de häzirki döwürdäki gazananlary, halkymyzyň köpasyrlyk özboluşly däp-dessurlary barada aýdyň düşünje almaklary üçin hemme mümkinçilikleri ulanmak zerurdyr, munuň şeýle bolmagyna iri möçberli halkara gözden geçirişlerine yzygiderli gatnaşylmagy gönüden-göni täsir edýär diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň Dubaýda “EKSPO” Bütindünýä sergisine gatnaşmagynyň gyzyklanma bildirýän ýurtlar we kompaniýalar bilen özara gatnaşyklaryň gerimini has-da giňeltmäge, daşarky bazarlarda ýurdumyzyň harytlaryny mahabatlandyrmaga we öňe ilerletmäge hem-de dürli ugurlarda öňdebaryjy dünýä tejribesini öwrenmäge ýardam berjekdigine ynam bildirildi.

Söwda-senagat edarasynyň başlygy D.Rejebowa mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli guraljak çärelere ykjam taýýarlyk görmek we olary ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek tabşyryldy.

Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň başlygy D.Hudaýberdiýew döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa guramanyň 2020-nji ýylda ýerine ýetiren işleri barada hasabat berdi.

Senagat önümleriniň önümçiligi boýunça ösüş 103,5 göterime, oba hojalyk we azyk önümleri boýunça 134 göterime barabar boldy. Söwda-haryt dolanyşygy 103,7 göterime, ilata edilen hyzmatlar bolsa 110,1 göterime deň boldy.

Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçiligi hem-de eksportyň mukdaryny artdyrmak boýunça toplumlaýyn işler geçirilýär. Döwletiň goldaw bermegi netijesinde hususyýetçiler tarapyndan daşary ýurtlara eksport edilýän senagat we azyk harytlarynyň möçberi artdy.

“Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna” laýyklykda, TSTB-niň agzalary sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça yzygiderli işleri amala aşyrýarlar. Şol sanda hususy önüm öndürijilerimiz, söwda we hyzmatlar ulgamynda iş alyp barýan kompaniýalar Internet söwdasynyň gerimini günsaýyn giňeldýärler, elektron söwda sahypalaryny açmak, ykjam elektron goşundylaryny döretmek hem-de dünýä belli Internet söwda ulgamlarynda ýurdumyzda öndürilen harytlary hödürlemek arkaly onlaýn usulda harytlary menzilara satmak we eltip bermek hyzmatlaryny giň gerimde amala aşyrýarlar.

Ýurdumyzda amala aşyrylýan maksatnamalaryň esasynda 2020-nji ýylda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary tarapyndan önümçilik we durmuş maksatly binalaryň hem-de desgalaryň 44-siniň gurluşygy tamamlandy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda telekeçilik ulgamyny hemmetaraplaýyn ösdürmegiň, döwrebap bazar usullaryny giňden ornaşdyrmagyň hasabyna, hususy pudagyň ornuny giňeltmegiň döwletimiziň alyp barýan durmuş-ykdysady syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridigini belledi.

Birleşmäniň agzalary ýurdumyzda hususy telekeçiler üçin döredilýän amatly şertlerden peýdalanyp, içerki bazarda haryt bolçulygyny döretmek işinde uly tejribe topladylar. Ýurdumyzyň telekeçileriniň öndürýän önümleri ilatyň islegini kanagatlandyrmak bilen bir hatarda hususy ulgamyň eksport kuwwatyny artdyrýar.

Bu ugurda işleri dowam edip, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmäge ýardam edýän Söwda öýleriniň we birleşmäniň wekilhanalarynyň sanyny artdyrmaly diýip, döwlet Baştutanymyz TSTB-niň başlygyna anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasary E.Orazgeldiýew hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa dürli görnüşli oba hojalyk ekinlerini, miweli baglary we üzümi ösdürip ýetişdirmek, oba hojalyk önümlerini gaýtadan işleýän senagat kärhanalaryny, ýyladyşhanalary, maldarçylyk we guşçulyk toplumlaryny gurmak hem-de beýleki önümçilik işlerini alyp barmak maksady bilen, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryna uzak möhletleýin peýdalanmak üçin ýer bölekleriniň yzygiderli bölünip berilýändigi barada hasabat berdi.

Ilaty ýurdumyzda öndürilen ýeralma, gök-bakja we beýleki azyklyk oba hojalyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek barada döwlet Baştutanymyz tarapyndan öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça zerur işler geçirilýär. Şoňa laýyklykda, bu ekinleriň welaýatlarda ekilýän meýdanyny artdyrmak we hasyllylygyny ýokarlandyrmak boýunça daýhan birleşikleri bilen bir hatarda, hususy önüm öndürijiler tarapyndan hem degişli işleriň alnyp barylýandygy bellenildi. Bu ugurda hususy önüm öndürijilere döwrebap ýyladyşhanalary gurmak üçin berlen ýer böleklerinde ekinleriň ýokary hasylyny öndürmek ugrunda bellenen işler maksadalaýyk ýerine ýetirilýär.

Hasabatyň çäklerinde galla önümleri kärhanalarynda öndürilýän bugdaý uny we çörek önümleri bilen ilatyň isleglerini kanagatlandyrmak maksady bilen, Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň hem-de Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň söwda dükanlaryna hem-de çörek kärhanalaryna bu önümleriň zerur bolan möçberiniň goýberilýändigi bellenildi.

Mundan başga-da, ýurdumyzyň dokma kärhanalaryny pagta önümleri bilen ýeterlik mukdarda üpjün etmek barada öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça degişli işleriň alnyp barylýandygy hakynda aýdyldy. Bu ugurda pagta arassalaýyş kärhanalarynda gowaça hasylyny gaýtadan işlemek hem-de öndürilýän pagta süýümi bilen Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalaryny üpjün etmek boýunça degişli işler geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, bugdaýyň tohumçylyk-seçgiçilik işini kämilleşdirmegiň, ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän tohumlary döretmegiň, bu işlerde ylmy taýdan esaslandyrylan çözgütleri taýýarlamagyň möhümdigi barada wise-premýere käbir görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz obasenagat toplumy bilen Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň bilelikde alyp barýan işleriniň toplumlaýyn hem-de utgaşykly ýola goýulmagynyň oňyn netije berýändiginiň halkymyzyň azyk önümleri bilen bolelin üpjün edilmeginde hem aýdyň görünýändigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz bu ugurdaky işleri mundan beýläk-de dowam etmegiň zerurdygy barada aýdyp, degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Iş maslahatynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary G.Müşşikow döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryna laýyklykda, durnukly ösüş depginini saklamak üçin söwda toplumynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny yzygiderli seljermek boýunça öňde durýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň okgunly ykdysady ösüşini üpjün etmegiň häzirki döwrüň ileri tutulýan wezipeleriniň biridigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow söwda toplumyna degişli düzümleriň hemişe üns merkezinde bolmalydygyny, şol sanda hususy telekeçilik üçin oňaýly şertleriň döredilmelidigini belledi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjow söwda toplumynda 2020-nji ýylda alnyp barlan işleriň netijeleri, şu ýyl geçiriljek işleriň meýilnamasy barada hasabat berdi.

Şeýle hem azyk bolçulygyny üpjün etmek, eksport ugurly senagat hem-de gaýtadan işleýän önümçilikleri döretmek boýunça çäreler görülýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda öndürilýän önümleriň mukdaryny artdyrmagyň zerurdygyny nygtady. Döwlet tarapyndan ykdysadyýetiň hususy ulgamyny goldamagy güýçlendirmek, şol sanda kiçi we orta telekeçilige maliýe hem-de maddy-enjamlaýyn kömegini bermek zerurdyr.

Sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak arkaly, söwdany guramagyň döwrebap düzümini kemala getirmek boýunça işler döwrüň talabyna gabat gelmelidir. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow maslahaty jemlemek bilen, toplumyň işini gowulandyrmak üçin şu ýyl hemmeleriň örän köp işlemelidigini aýtdy.

Häzirki döwürde toplumda bar bolan önümçilik kuwwatyny doly peýdalanmak, ylmyň we tehnologiýalaryň iň soňky gazananlary esasynda pudaga sanly ulgamlary giňden ornaşdyrmak, söwda toplumynyň önümçilik kärhanalarynda zähmeti guramagyň netijeli usullaryny ulanmak, önümçilige daşary ýurt maýa goýumlaryny has köp çekmek wajypdyr.

Döwlet Baştutanymyz bellenen gaýragoýulmasyz wezipeleri ýerine ýetirmek üçin maslahata gatnaşyjylara anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministri O.Gurbannazarowa dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlara baglylykda, içerki bazaryň azyk we ilkinji nobatda zerur bolan beýleki harytlar bilen üpjünçiligini berk gözegçilikde saklamagy, Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk ýubileý ýylynda bazarlarda we dükanlarda haryt bolçulygyny döretmek boýunça zerur işleri geçirmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, satyn alynýan import harytlarynyň bahalaryny düýpli seljermek hem-de bu harytlar satyn alnanda önüm öndürijiler bilen göni hyzmatdaşlygy ýola goýmak barada görkezme berdi.

Alyjylar birleşmesine degişli önümçilik we hyzmat ediş desgalaryny tapgyrlaýyn esasda bäsleşikli söwda arkaly hususylaşdyrmak boýunça geçirilýän işleri güýçlendirmek boýunça degişli tabşyryklar berildi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow dokma senagaty ministri R.Rejebowa ýüzlenip, ýubileý ýylynda öndürilýän önümleriň möçberlerini, görnüşlerini artdyrmak we hilini has-da ýokarlandyrmak boýunça çäreleri dowam etmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz içerki we daşarky bazaryň isleglerini yzygiderli öwrenip, kärhanalaryň önümçiligini müşderileriň buýurmalary esasynda dolandyrmagy ýola goýmagy, dokma senagaty kärhanalary tarapyndan öndürilip, içerki bazardan artýan we eksport edilýän önümleriň, harytlaryň erkin ýörgünli daşary ýurt pulunda satylýan möçberlerini artdyrmak barada görkezme berdi.

Milli Liderimiz täze bazarlary we ýerlemek usullaryny tapmak arkaly gelip gowuşýan daşary ýurt pulundaky serişdeleri köpeltmek boýunça zerur işleri geçirmegiň wajypdygyna ünsi çekip, ministre bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Satyn alynýan import harytlarynyň, çig malyň bahalaryny düýpli seljerip, sebitdäki ýurtlar üçin bahalardan ýokary bolmazlygyny gazanmak, harytlar satyn alnanda önüm öndürijiler bilen göni hyzmatdaşlygy ýola goýmak babatda görkezmeler berildi.

Hormatly Prezidentimiz Döwlet haryt-çig mal biržasynyň başlygy B.Çaryýewe ýüzlenip, geçen ýyl kabul edilen «Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasynyň işini kämilleşdirmegiň 2020 — 2025-nji ýyllar üçin strategiýasynda» göz öňünde tutulan çäreleri we işleri öz wagtynda hem-de doly ýerine ýetirmek boýunça zerur işleri geçirmegiň wajypdygyny nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda eksport maksatly önümleriň bahalarynyň Döwlet haryt-çig mal biržasynda bäsleşik esasynda ýokary bolmagyny gazanmak, biržanyň işine sanly ulgamy we tehnologiýalary ornaşdyrmak, hyzmatlary Internet ulgamynyň üsti bilen amala aşyrmak, elektron täjirçilik bazaryny döretmek boýunça çäreleri gyssagly geçirmek barada görkezmeleri berdi.

Mundan başga-da, eksport we import şertnamalaryny biržada bellige almagyň tertibini hem-de nyrh emele getirmegiň usulyny kämilleşdirmek, nyrhlar babatda biržanyň elektron maglumatlar binýadyny döretmek we onuň elýeterli bolmagyny üpjün etmek boýunça zerur işleri geçirmek barada tabşyryklar berildi.

“Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň başlygy O.Işangulyýewa gadymdan gelýän halyçylyk sungatymyzyň milliligini we nepisligini saklap galmak bilen, öndürilýän haly önümleriniň görnüşlerini köpeltmek boýunça işleri geçirmek tabşyryldy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýerlenýän önümleriň möçberini hem-de täze bazarlary we ýerlemegiň usullaryny tapmak arkaly gelip gowuşýan walýuta serişdelerini artdyrmak boýunça işleri güýçlendirmegiň wajypdygyny nygtady. Şeýle hem ýubileý ýylynda haly we haly önümleriniň elektron söwdasyny guramak hem-de halyny sargyt etmekde, taýýarlamakda we ýerlemekde sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça işleri geçirmegiň zerurdygy bellenildi.

Halyçylyk kärhanalarynyň çig mal üpjünçiligini has-da gowulandyrmak boýunça zerur çäreler görülmelidir.

Döwlet Baştutanymyz ýubileý ýylynda ýurdumyzda öndürilýän harytlaryň eksport edilýän möçberini artdyrmak boýunça usulyýet taýdan ýardamy güýçlendirmegiň, täze bazarlary we ýerlemegiň usullaryny tapmakda hususy taraplara goldaw bermegiň hem-de ýurdumyzyň hyzmatdaşlary bolan daşary ýurtly telekeçilere edilýän hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmagyň wajypdygyny aýdyp, bu babatda Söwda-senagat edarasynyň başlygy D.Rejebowa anyk tabşyryklary berdi.

Dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlara baglylykda üpjün edijileriň hem-de harytlary öndürijileriň, işleri we hyzmatlary ýerine ýetirijileriň işewürlik gatnaşyklaryny giňeltmek zerurdyr. Munuň üçin dürli görnüşli sergiler we maslahatlar guralmalydyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň başlygy D.Hudaýberdiýewe birnäçe tabşyryklary berip, bazar ykdysadyýeti şertlerinde ýurdumyzda işewürligi we hususy telekeçiligi ösdürmäge uly üns bermegiň zerurdygyny belledi.

Döwrebap önümçilikleri döretmek, öndürilýän önümleriň möçberini we görnüşlerini has-da artdyrmak boýunça çäreleri dowam etmek zerurdyr.

Dünýä ykdysadyýetinde emele gelen häzirki ýagdaýlar bilen baglylykda, ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň durnukly bolmagyny üpjün etmäge Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary hem işjeň gatnaşmalydyrlar hem-de hususy we daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek arkaly ykdysadyýetimiziň ösmegine saldamly goşant goşmalydyrlar diýip, milli Liderimiz nygtady.

Diýarymyzda kiçi we orta telekeçiligi goldamagyň, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmegiň, öz önümlerimiziň beýleki döwletlere iberilýän möçberini artdyrmagyň Döwlet maksatnamalarynyň doly durmuşa geçirilmegini gazanmak, Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk ýubileý ýylynda ýurdumyzda azyk bolçulygyny ygtybarly üpjün etmekde, azyk howpsuzlygyny berkitmekde hususy taraplaryň önümçilikleriniň gerimini mundan beýläk hem giňeltmek wajypdyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Şunuň bilen birlikde, milli Liderimiz gök-bakja we miwe önümleri bilen ilaty ýylyň bütin dowamynda bolelin üpjün etmek üçin sowadyjy ammarlar bilen üpjünçiligi gowulandyrmagyň zerurdygyny nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjowa ýüzlenip, Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk ýubileý ýylynda söwda toplumynyň edara-kärhanalarynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny, önümçilik we hojalyk işlerini yzygiderli seljerip, hyzmatlar ulgamynyň hem-de önümçilikleriň doly kuwwatynda, bökdençsiz işledilmegini üpjün etmegi talap etdi.

Söwda toplumyndaky edara-kärhanalarda çykdajylaryň düzümini seljermek we artykmaç (zerur bolmadyk) çykdajylary aýyrmak arkaly, önümiň özüne düşýän gymmatyny peseltmek işleriniň yzygiderli geçirilmegine berk gözegçilik etmek zerurdyr.

Döwlet Baştutanymyz dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlara baglylykda, içerki bazaryň azyk we ilkinji nobatda zerur bolan beýleki harytlar bilen üpjünçiliginiň gowulandyrylmalydygyny, ilata edilýän hyzmatlaryň görnüşlerini artdyryp, elektron söwdalary we eltip bermek hyzmatlaryny giňden guramalydygyny belledi.

Döwlet tarapyndan dokma pudagyna uly möçberde maýa goýumlarynyň goýulýandygyny göz öňünde tutup, kärhanalaryň önümçilik taýdan netijeliligini we girdejilerini artdyrmak zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.

Pes görkezijili işleýän dokma kärhanalaryny dolandyrmakda täzeçe usullary ulanyp, olary paýdarlar jemgyýetine öwürmek we hususy maýadarlary çekmek boýunça zerur işleri geçirmek wajypdyr.

Şeýle hem wise-premýere daşary söwdany ösdürmek we ýurdumyzda öndürilýän önümleriň eksport edilýän möçberini has-da artdyrmak maksady bilen, önüm öndürijiniň, biržanyň, söwda-senagat edarasynyň we beýleki döwlet gulluklarynyň özara sazlaşykly işlemegini guramak, harytlaryň eksportyny ýeňilleşdirmek we talap edilýän resminamalaryň zerurlygyny gaýtadan seljermek tabşyryldy.

Dokma we haly senagaty kärhanalarynda marketing işlerini kämilleşdirmek maksady bilen, sanly ulgamy ornaşdyrmak, harytlary sargyt boýunça taýýarlamakda we ýerlemekde internet-söwda hyzmatlarynyň gerimini giňeltmek zerurdyr diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Şeýle hem ýubileý ýylynda ýurdumyzyň beýleki döwletler bilen söwda-täjirçilik gatnaşyklaryny güýçlendirmek, özümizde öndürilýän ýokary hilli azyk we dokma (brend) önümlerini daşarky sarp edijilere giňden ýaýmak üçin, Türkmenistanyň beýleki ýurtlarda ýerleşýän Söwda öýleriniň işini has-da işjeňleşdirmegiň möhümdigi bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjowa hem-de söwda toplumynyň ýolbaşçylaryna ýüzlenip, 2019-njy ýyl bilen deňeşdireniňde, geçen, 2020-nji ýylda sygyr etiniň ýurdumyza daşyndan getirilen möçberiniň baha görnüşinde 32,5 göterim, ýeralmanyň 32,6 göterim, pomidoryň 94,4 göterim, soganyň 8,4 göterim, miweleriň hem 37,3 göterim azalandygyny aýtdy. Bu gowy zat. Ýöne guş etiniň getirilişi 6,9 göterim, ýumurtga 85,8 göterim, ösümlik ýagy hem 93,2 göterim artdy. Bu bolsa daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmek boýunça bellän çärelerimiziň doly ýerine ýetirilmändigini görkezýär.

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda azyk harytlarynyň öndürilýän möçberi yzygiderli artdyrylmalydyr. Milli Liderimiz içerki bazaryň azyk önümleri we ilkinji nobatda zerur bolan harytlar bilen üpjünçiliginiň gowulandyrylmalydygyny, ilata edilýän hyzmatlaryň görnüşlerini artdyryp, elektron söwda we eltip bermek hyzmatlarynyň giňden ýola goýulmalydygyny, bazarlarymyzy we dükanlarymyzy azyk harytlary bilen bolelin üpjün etmek boýunça zerur işleriň geçirilmelidigini nygtady.

2019-njy ýyl bilen deňeşdireniňde, geçen ýyl dokma önümleriniň eksport edilen möçberi baha görnüşinde 1,1 göterim, halynyňky we düşekleriňki 71,8 göterim, ýüň boýunça 29,8 göterim, deri çig maly boýunça hem 43,1 göterim azaldy diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz dokma we haly pudagyna köp möçberde maýa goýumlarynyň goýlandygyny göz öňünde tutup, bu pudaklaryň kärhanalarynyň önümçilik taýdan netijeli we girdejili bolmagynyň gazanylmalydygyny nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, degişli ýolbaşçylara daşary ýurt pulunda eksport edilýän önümleriň möçberini artdyrmak boýunça teklipleri taýýarlap, ähli zerur çäreleri görmek, şeýle hem harytlary ýerlemegiň täze bazarlaryny hem-de görnüşlerini gözlemek tabşyryldy.

Bellenen wezipeler bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz dokma, haly we haly önümleriniň elektron söwdalaryny, buýurmalaryny, taýýarlanmagyny hem-de ýerlenmegini üpjün etmek üçin sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça zerur işleri geçirmek babatda anyk görkezmeleri berdi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow söwda, dokma we haly senagaty pudaklarynyň kärhanalarynyň çykdajylarynyň düzümini seljermegi hemişe berk gözegçilikde saklamagy, netijeli dolandyrmagyň we innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna, netijesiz çykdajylary aradan aýyrmak arkaly, önümiň özüne düşýän gymmatyny peseltmegi talap etdi. Önümçilik enjamlary üçin satyn alynýan harytlary amatly bahalardan üpjün etmek boýunça zerur işleri geçirmek wajypdyr.

Döwlet Baştutanymyz hemişelik ulanylýan kömekçi serişdeleri, ätiýaçlyk şaýlary, himiki serişdeleri, reňkleri we sarp ediş serişdeleri ygtybarly satyn almak boýunça öndürijiler we ygtyýarnama berijiler bilen hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegi nygtady.

Daşary ýurtlardan getirilýän çig malyň we dokma esbaplarynyň ornuny tutýan önümleri öndürýän önümçiligi ýurdumyzda ýola goýmak, Döwlet haryt-çig mal biržasynyň üsti bilen ýerlenýän eksport harytlary üçin nyrhlaryň ýokary derejede bäsleşige ukyply bolmagyny gazanmak, esasy eksport önümlerini iň ýokary birža nyrhlary boýunça ýerlemegi üpjün etmek wajypdyr diýip, milli Liderimiz belledi. Şunuň bilen baglylykda, pudaklara walýuta serişdeleriniň gelip gowuşmagyny her aýda seljermek tabşyryldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwlete dahylsyz ulgamyň öňünde durýan wezipelere geçip, häzirki wagtda döwlete dahylsyz pudagyň jemi içerki önümdäki paýynyň 70 göterime barabardygyny aýtdy. 2021-nji ýylda onuň paýyny 70,6 göterime ýetirmek göz öňünde tutulmalydyr.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi goldamaga gönükdirilen çäreleriň dowam etdirilmelidigine, milli ykdysadyýetiň hususy pudagyny ösdürmäge, häzirki zaman telekeçilik ulgamyny döretmäge ýardam berilmelidigine, öndürilýän önümleriň eksport edilýän möçberini artdyrmakda usulyýet kömeginiň edilmelidigine, hususy taraplara harytlary ýerlemegiň täze bazarlaryny we görnüşlerini gözlemekde goldaw berilmelidigine ünsi çekdi.

Kiçi we orta kärhanalaryň mümkinçiligini ýokarlandyrmak maksady bilen, işewürligi goldamagyň ýerli merkezleriniň işini giňeltmek, kärhanalary dolandyrmak, marketingi we telekeçiligi ösdürmek, maliýe serişdelerini çekmek boýunça hyzmatlary ýola goýmak zerurdyr.

2020-2021-nji ýyllar üçin çökgünlige garşy maksatnama laýyklykda, eksportyň möçberini artdyrmak we 2021 — 2025-nji ýyllarda import harytlarynyň ornuny tutýan önümleriň ýurdumyzda öndürilýän önümçiliklerini döretmek boýunça maksatnamanyň taslamasyny taýýarlamagy çaltlandyrmak wajypdyr.

Döwlet Baştutanymyz söwda toplumynyň ýolbaşçylaryna bu taslamany Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň birinji çärýeginiň jemlerine bagyşlanan mejlisinde seretmek üçin hödürlemegi tabşyrdy. Milli Liderimiz şu tabşyryklardan netije çykaryp, bellenilen wezipeleriň amala aşyrylmagyny üpjün etmek barada toplumyň ýolbaşçylaryna görkezme berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz wise-premýer G.Müşşikowa söwda toplumynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny yzygiderli seljerip, pul üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça teklipleri taýýarlamagy, pudagara algy-bergiler boýunça hasaplaşyklaryň geçirilişini we karzlaryň gaýtarylyşyny gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, söwda toplumynyň edara-kärhanalarynyň kuwwatynyň ulanylyşyny, söwda dolanyşygynyň ýagdaýyny we ösüş depgininiň peselmeginiň sebäplerini jikme-jik seljermek wajypdyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň öňdengörüjilikli syýasaty netijesinde milli ykdysadyýetimiz diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürilýär. Diýarymyzda geçirilýän giň gerimli ykdysady özgertmeler halk hojalygyny doly sanlylaşdyrmaga we ykdysady kuwwatymyzy mundan beýläk-de artdyrmaga gönükdirilýär. Munuň özi ýurdumyzda bazar gatnaşyklarynyň ýörelgelerini giňden ornaşdyrmaga we ata Watanymyzy dünýäniň senagat taýdan ösen döwletleriniň hataryna çykarmaga ýardam berýär.

Mälim bolşy ýaly, milli Liderimiziň başlangyçlary bilen häzirki döwürde ýurdumyzda ykdysadyýeti köpugurly ösdürmek babatda kadalaşdyryjy hukuk namalar kabul edilýär we maksatnamalaýyn işler amala aşyrylýar. Bu ugurda Diýarymyzda «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzda halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmak, dürli görnüşli täze senagat kärhanalaryny gurmak, telekeçiligi we ätiýaçlandyryşy ösdürmek ýaly düýpli işler alnyp barylýar. Bu bolsa ykdysadyýeti ösdürmek işiniň halkara ülňülerine laýyklykda alnyp barylýandygyna aýdyň şaýatlyk edýär.

Häzirki wagtda ýurdumyzda ätiýaçlandyryş hyzmatlary ýokary derejede ösdürilýär. Degişli ugurdaky işler ýurdumyzda hereket edýän kanunlara laýyklykda netijeli alnyp barylýar. Bu iş bilen bagly bar bolan kanunlar esasynda Türkmenistanda meýletin we hökmany ätiýaçlandyryşyň görnüşleri kesgitlenendir.

Ýurdumyzda ätiýaçlandyryş işiniň we hyzmatlarynyň ösdürilmegi halkymyza döredilýän ajaýyp durmuş ýeňillikleri ýaly mümkinçiliklerde öz beýanyny tapýar. Muňa mysal edip, Türkmenistanda saglyk ätiýaçlandyrmasy bilen bagly döwlet hyzmatlaryny görkezmek bolar. Öz nobatynda ätiýaçlandyryş hyzmatlarynyň bu görnüşi halkymyza köp babatlarda oňaýly şertleri döredýär. Olar şypahanalarda, hassahanalarda saglyklaryny dikeldenlerinde, dermanhanalardan derman serişdelerini alanlarynda köp ýeňilliklerden peýdalanýarlar. Munuň özi häzirki döwürde ýurdumyzda ätiýaçlandyryş hyzmatlarynyň ösdürilmeginiň ilatymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertine oňaýly täsir edýändigine güwä geçýär.

Türkmenistanda ätiýaçlandyryş işini has-da ösdürmekligiň ileri tutulýandygy ylym-bilim ulgamynda hem has-da aýdyň duýulýar. Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýan türkmen ýaşlaryna bu babatda sapaklaryň okadylmagy degişli ugry döwrebap hünärmenler bilen üpjün etmek ugrunda-da işleriň alnyp barylýandygyny görkezýär. Şeýle mümkinçiliklerden peýdalanýan türkmen ýaşlarynyň ählitaraplaýyn ylymly-bilimli hünärmenler hökmünde ýetişmegi bolsa, milli ykdysadyýetimizi geljekde has-da ösdürmäge kuwwatly itergi berer.

Hormatly Prezidentimiziň başda durmagynda ykdysadyýetimiziň ähli ulgamlarynda uly üstünlikler gazanylýar. Bularyň ählisi milli Liderimiziň alyp barýan öňdengörüjilikli döwlet syýasaty netijesinde halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň has-da ýokarlanýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

Güljan ATAÝEWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

4-nji fewralda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly wideoaragatnaşyk arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň hem-de ugurdaş ýokary okuw mekdepleriniň rektorlarynyň gatnaşmagynda gurluşyk-senagat toplumyny ösdürmek boýunça iş maslahatyny geçirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu maslahatda ýokary ösüş depginini saklamak, toplumyň ähli kärhanalarynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak, umuman, ýubileý ýylynda döwletiň maksatnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen amala aşyrylýan özgertmeleriň depginini artdyrmak üçin işleri ýokary guramaçylyk derejesinde alyp barmaga degişli meselelere serediljekdigini belledi we maslahata gatnaşyjylaryň hasabatlaryny hem-de tekliplerini diňledi.

Ilki bilen gurluşyk we binagärlik ministri R.Gandymow ýolbaşçylyk edýän pudagynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ministrligiň işine düýpli nägilelik bildirdi hem-de gurluşykda öňdebaryjy tehnologiýalary we nou-haulary giňden ornaşdyrmagyň zerurdygyna ünsi çekdi. Şeýlelikde, binalaryň taslamalary taýýarlanylanda, oňa ylmy esasda çemeleşmegiň wajypdygy, sebitiň seýsmik ýagdaýynyň nazara alnyp, olaryň ylmy taýdan esaslandyrylmagynyň möhümdigi bellenildi.

Soňra gurluşyk we binagärlik ministri mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygy mynasybetli ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalarda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda geçýän ýylda ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýetli şanly seneleriň giňden belleniljekdigini, aýratyn-da, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk baýramynyň uly dabaralara beslenmelidigini belläp, şu mynasybetli ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalaryň öz wagtynda gurlup gutarylmagy bilen baglanyşykly meseleleriň berk gözegçilikde saklanmalydygyny aýtdy we bu babatda ministre birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra senagat we gurluşyk önümçiligi ministri S.Berdimuhamedow 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi. Şeýle hem ministr häzir Halkara türkmen alabaý itleri assosiasiýasynyň toplumynyň gurluşygynda alnyp barylýan işler barada aýdyp, bu desgalaryň mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygynyň hormatyna ulanmaga beriljekdigini habar berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kuwwatly senagaty döretmegi çaltlandyrmagyň wajypdygyna hem-de ministrligiň işini yzygiderli kämilleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekip, senagat we gurluşyk önümçiligini yzygiderli ösdürmegi, innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmagy gaýragoýulmasyz wezipeleriň hatarynda görkezdi.

Milli Liderimiz Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalaryň, aýratyn-da, Halkara türkmen alabaý itleri assosiasiýasynyň toplumynyň gurluşygynyň öz wagtynda tamamlanmagynyň we ýokary hil derejesiniň üpjün edilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi.

Iş maslahatynda energetika ministri Ç.Purçekow ýolbaşçylyk edýän pudagynda hem-de onuň düzümleýin bölümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, pudagyň öňünde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi hem-de elektrik energiýasynyň önümçiligi, desgalaryň netijeli işi we olara edilýän hyzmatlar boýunça bellenen meýilnamalaryň üstünlikli ýerine ýetirilmegi babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň başlygy N.Nyýazlyýew ýolbaşçylyk edýän konserni tarapyndan 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp we konserniň işine nägilelik bildirip, ýurdumyzda öndürilýän, içerki hem-de daşarky bazarlarda uly islegden peýdalanýan himiýa önümleriniň möçberini artdyrmak, görnüşlerini giňeltmek boýunça işleriň depgininiň güýçlendirilmelidigini belledi.

Iş maslahatynyň dowamynda Aşgabat şäheriniň häkimi Ý.Gylyjow geçen ýylda ýurdumyzyň baş şäherini abadanlaşdyrmak boýunça ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, giň möçberli şähergurluşyk maksatnamasynyň durmuşa geçirilişine ünsi çekip, ýurdumyzyň baş şäheriniň keşbini özgertmek, şäher ilatynyň ýaşaýyş derejesini we hilini ýokarlandyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, Aşgabat şäheriniň häkimine paýtagtymyzyň ähli görkezijiler babatda ýokary derejesine laýyk gelýän abadanlaşdyrylyşy we ösüşi bilen baglanyşykly meseleleri berk gözegçilikde saklamak tabşyryldy.

Döwlet Baştutanymyz paýtagtymyzda milli senenamamyzda möhüm orun eýeleýän şanly seneler mynasybetli hem-de «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda geçýän 2021-nji ýylda meýilleşdirilen medeni-köpçülikleýin çäreleri guramak boýunça maksatnamany taýýarlamagy tabşyrdy.

Soňra Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň rektory B.Atamanow «Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany» şygary astynda geçen 2020-nji ýylda institutda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, iň gowy milli we halkara tejribeleri nazara alyp, ylym-bilim ulgamynyň depginini ösdürmek hem-de düýpli özgertmek meselelerine möhüm ähmiýet berilýändigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz bu wezipeleri möhüm ugur hökmünde kesgitläp, institutda alnyp barylýan okuw-terbiýeçilik işlerini kämilleşdirmegi, ýaşlary okatmagyň häzirki zaman usullaryny ornaşdyrmagy we olaryň watansöýüjilik ruhunda terbiýelenilmegine, ýokary hünärli ýaş işgärleriň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyna aýratyn üns bermegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz gara ýollaryň gurluşygynda ulanylýan, ýurdumyzyň howa şertlerine laýyk gelýän ýokary hilli serişdeleriň önümçiliginiň ýola goýulmagy bilen bagly meseläni öwrenmek boýunça rektora birnäçe görkezmeleri berdi.

Soňra Döwlet energetika institutynyň rektory S.Nazarow institutda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýaşlaryň bilim derejesiniň yzygiderli ýokarlandyrylmagyna möhüm üns berilmelidigini belledi.

Sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça öňde durýan wezipelere laýyklykda, institutyň okuw maksatnamasyna has zerur ugurlar boýunça täze hünärleri girizmek, okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmek babatda işler geçirilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi we rektora birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Durdylyýew gözegçilik edýän düzümlerinde geçen ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, degişli düzümleriň önümçilik hem-de eksport kuwwatlyklaryny artdyrmak üçin ähli zerur çäreleri görmek we olaryň işine berk gözegçiligi ýola goýmak barada wise-premýere anyk görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary G.Müşşikowa ýüzlenip, halk hojalygy toplumynyň mundan beýläk-de durnukly ösüşini saklamak üçin maksatnamalaýyn hereketleri işläp taýýarlamagyň zerurdygyna ünsi çekdi hem-de kärhanalaryň düşewüntliligi, olaryň ýokary önümçiligi, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan we eksport ugurly harytlaryň mukdaryny artdyrmak boýunça bellenen meýilnamalaryň ýerine ýetirilişi bilen baglanyşykly meseleleri hemişe üns merkezinde saklamagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow maslahaty jemlemek bilen, ýurdumyzyň gurluşyk we senagat toplumynyň işini gowulandyrmak üçin has tijenip, tutanýerli zähmet çekmegiň wajypdygyny nygtady.

Ylmyň hem-de tehnologiýalaryň iň täze gazananlary esasynda pudaklaryň önümçiligine sanly ulgamlar giňden ornaşdyrylmalydyr. Önümçilik kärhanalarynda zähmeti guramagyň oňat peýda berýän, has netijeli usullary ulanylmalydyr. Bu önümçiliklere daşary ýurt maýa goýumlaryny giňden çekmeli diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz bellenen gaýragoýulmasyz wezipeleri ýerine ýetirmek üçin maslahata gatnaşyjylara anyk görkezmeleri berdi.

Soňra wise-premýer Ş.Durdylyýew Aşgabat şäheriniň demirgazygynda ýerleşýän «Altyn kölüň» kenarynda paýtagtymyzy ösdürmegiň nobatdaky 17-nji tapgyryny gurmak barada teklip edilýän şekilleri görkezdi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hödürlenen taslamalary, umuman, makullap, döwrebap dynç alyş düzümi döredilende ähli meseleleri göz öňünde tutmagyň, şol sanda ýerli tebigy aýratynlyklaryň nazarda tutulmagynyň wajypdygyny belledi we wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

«Daşoguz habarlary».

Aşgabat, 4-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly wideoaragatnaşyk arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň hem-de ugurdaş ýokary okuw mekdepleriniň rektorlarynyň gatnaşmagynda gurluşyk-senagat toplumyny ösdürmek boýunça iş maslahatyny geçirdi.

Döwlet Baştutanymyz geçen ýylda ýurdumyzyň gurluşyk we senagat toplumynda ýerine ýetirilen işleriň netijelerine bagyşlanan iş maslahatyny açyp, bu toplumyň milli ykdysadyýetimiziň möhüm ugurlarynyň biridigini belledi. Bu ugurda gazanylýan netijeler we pudaklaryň sazlaşykly ösüşi halkymyzyň abadan, bagtyýar durmuşynyň kepilini üpjün edýär. Döwletimiz bu pudaklaryň ösüşine möhüm üns berýär we oňa ägirt uly maliýe serişdelerini gönükdirýär. Şeýle hem döwrebap kärhanalar gurulýar we öňdebaryjy tehnikalar satyn alynýar. Milli Liderimiz amala aşyrylýan giň möçberli çärelere garamazdan, bu ulgamda käbir kemçiliklere ýol berilýändigini we onuň ähli mümkinçilikleriniň doly herekete girizilmeýändigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu maslahatda ýokary ösüş depginini saklamak, toplumyň ähli kärhanalarynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak, umuman, ýubileý ýylynda döwletiň maksatnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen amala aşyrylýan özgertmeleriň depginini artdyrmak üçin işleri ýokary guramaçylyk derejesinde alyp barmaga degişli meselelere serediljekdigini belledi we maslahata gatnaşyjylaryň hasabatlaryny hem-de tekliplerini diňledi.

Ilki bilen gurluşyk we binagärlik ministri R.Gandymowa söz berildi. Ol ýolbaşçylyk edýän pudagynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, gurulýan dürli maksatly desgalardaky işleriň depginleri, binalary öz wagtynda ulanmaga bermek we gurluşyk işlerinde ýokary hil derejesini üpjün etmek maksady bilen amala aşyrylýan çäreler barada hasabat berdi.

Gurluşyk pudagynda 180-den gowrak kadalaşdyryjy tehniki namalar hereket edýär we olar bellenen tertibe laýyklykda yzygiderli kämilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ministrligiň işine düýpli nägilelik bildirdi hem-de gurluşykda öňdebaryjy tehnologiýalary we nou-haulary giňden ornaşdyrmagyň zerurdygyna ünsi çekdi. Şeýlelikde, binalaryň taslamalary taýýarlanylanda, oňa ylmy esasda çemeleşmegiň wajypdygy, sebitiň seýsmik ýagdaýynyň nazara alnyp, olaryň ylmy taýdan esaslandyrylmagynyň möhümdigi bellenildi.

Halkara tejribeden ugur alyp, gurluşyk-gurnama hem-de abatlaýyş işlerine möhüm ähmiýet berilmelidir. Maýa goýum taslamalarynyň bäsdeşlige ukyplylygy üpjün edilmelidir hem-de desgalaryň hiline we öz wagtynda ulanmaga berilmegine berk gözegçilik ýola goýulmalydyr diýip, milli Liderimiz nygtady.

Soňra ýurdumyzyň gurluşyk we binagärlik ministri mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygy mynasybetli ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalarda alnyp barylýan gurluşyk işleri, olaryň depginlerini ýokarlandyrmak boýunça görülýän çäreler barada hasabatyny dowam etdi. Şeýle hem hasabatyň çäklerinde gurluşygy alnyp barylýan desgalaryň görnüşleri görkezildi.

Döwlet Baştutanymyz “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän ýylda ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýetli şanly seneleriň giňden belleniljekdigini, aýratyn-da, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk baýramynyň uly dabaralara beslenmelidigini belläp, şu mynasybetli ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalaryň öz wagtynda gurlup gutarylmagy bilen baglanyşykly meseleleriň berk gözegçilikde saklanmalydygyny aýtdy we bu babatda ministre birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra senagat we gurluşyk önümçiligi ministri S.Berdimuhamedow 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.

2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi boýunça jemi öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň ösüşi 107,9 göterime barabar boldy.

Hasabat döwründe sement zawodlary tarapyndan 1 million 940 müň 626 tonna sement öndürildi.

Keramzit öndürmek boýunça meýilnama 100,3 göterim ýerine ýetirildi we 100,2 göterim ösüş gazanyldy.

Sozulan metal öndürmek boýunça meýilnama 100 göterim ýerine ýetirildi we 101,6 göterim ösüş gazanyldy.

Gurluşyk aýnasy boýunça meýilnama 101,4 göterim ýerine ýetirildi we ösüş 100,1 göterime deň boldy.

Gurnama beton önümlerini öndürmegiň meýilnamasy 103,9 göterim ýerine ýetirildi.

Şeýle hem ministr häzir Halkara türkmen alabaý itleri assosiasiýasynyň toplumynyň gurluşygynda alnyp barylýan işler barada aýdyp, bu desgalaryň mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygynyň hormatyna ulanmaga beriljekdigini, munuň üçin toplumyň gurluşygynda ýerine ýetirilýän işleriň depginini yzygiderli güýçlendirmek ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigini habar berdi.

Mundan başga-da, Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginde hem-de garamagyndaky edara-kärhanalarda sanly ykdysadyýetiň ornaşdyrylmagyna itergi bermek maksady bilen, “Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça 2020-2021-nji ýyllarda ýerine ýetirilmeli işleriň Meýilnamasy” düzüldi.

Şeýle hem ministrlikde elektron resminama dolanyşygy taýýarlanyldy hem-de degişli edaralar bilen ylalaşyldy. Häzirki wagtda ministrligiň garamagyndaky edara-kärhanalaryň 27-siniň arasynda elektron resminama dolanyşygy ýola goýuldy hem-de ministrligiň web-saýty taýýarlanyldy we internet torunda ýerleşdirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kuwwatly senagaty döretmegi çaltlandyrmagyň wajypdygyna hem-de ministrligiň işini yzygiderli kämilleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekip, senagat we gurluşyk önümçiligini yzygiderli ösdürmegi, innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmagy gaýragoýulmasyz wezipeleriň hatarynda görkezdi.

Milli Liderimiz Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalaryň, aýratyn-da, Halkara türkmen alabaý itleri assosiasiýasynyň toplumynyň gurluşygynyň öz wagtynda tamamlanmagynyň we ýokary hil derejesiniň üpjün edilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi. Gurluşykda ulanylýan serişdeleriň hili, toplumyň enjamlaşdyrylyşy, binalaryň bezeg aýratynlygy bilen baglanyşykly meseleler hemişe gözegçilikde saklanylmalydyr.

Iş maslahaty energetika ministri Ç.Purçekowyň hasabaty bilen dowam etdi. Ol ýolbaşçylyk edýän pudagynda hem-de onuň düzümleýin bölümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, ilatymyzy we senagat desgalaryny elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün etmek hem-de onuň daşary ýurtlara iberilýän ugurlaryny giňeltmek boýunça amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi.

Energetika ministrligi boýunça geçen ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda önüm öndürmegiň, işleri we hyzmatlary ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 124 göterim berjaý edildi. Senagat önümçiligi boýunça meýilnama bolsa 128,3 göterim berjaý edildi.

Hasabat döwründe elektrik energiýasynyň önümçiligi boýunça meýilnama 108,4 göterim berjaý edildi hem-de 120,2 göterim ösüş gazanyldy.

2020-nji ýylda elektrik energiýasyny eksport etmegiň meýilnamasy iki esseden gowrak berjaý edildi.

Şeýle hem ministr Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisiniň taslamasynyň çäklerinde onuň türkmen böleginiň, Ahal — Balkan we Balkan — Daşoguz welaýatlarynyň arasynda halkalaýyn energiýa ulgamynyň, Lebap welaýatynyň Çärjew etrabynda kuwwaty 432 MWt bolan gazturbinaly elektrik bekediniň, Aşgabat şäheriniň Büzmeýin etrabynda Energetika enjamlaryny abatlaýyş we hyzmat ediş merkeziniň gurluşyklarynyň batly depginde dowam edýändigi barada aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, energetika senagatynyň milli ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biridigini nygtady. Pudakda alnyp barylýan işleriň netijeliligini ýokarlandyrmak maksadyndan ugur alnyp, giň möçberli taslamalara laýyklykda, kuwwatly elektrik beketleriniň gurluşygy we olaryň bellenen möhletde ulanmaga berilmegi bilen baglanyşykly meseleler berk gözegçilikde saklanylmalydyr diýip, milli Liderimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz pudagyň öňünde durýan möhüm wezipelere ünsi çekip, elektrik energiýasynyň önümçiligi, desgalaryň netijeli işi we olara edilýän hyzmatlar boýunça bellenen meýilnamalaryň üstünlikli ýerine ýetirilmegi babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň başlygy N.Nyýazlyýew ýolbaşçylyk edýän konserni tarapyndan 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Ýurdumyzda täze gurulýan himiýa zawodlarynda dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň iň täze we ýokary öndürijilikli tehnologik enjamlary ornaşdyrylyp, himiýa önümleriniň dürli görnüşleriniň önümçiligi ýola goýulýar.

2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda jemi öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 132,2 göterim ýerine ýetirildi we ösüş 160,5 göterime barabar boldy.

Hasabat döwründe konsern boýunça mineral dökünleri öndürmegiň meýilnamasy 103,4 göterim berjaý edilip, 137,1 göterim ösüş gazanyldy.

Konsern boýunça tehniki ýody öndürmegiň meýilnamasy 123,2 göterime, tehniki uglerodyň öndürilişi 113,6 göterime barabar boldy.

“Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň hereket edýän önümçiliklerini tehniki we ykdysady taýdan durnuklylaşdyrmak, könelen önümçilikleri düýpli abatlamak, döwrebaplaşdyrmak, durkuny täzelemek hem-de öndürilýän himiýa önümleriniň görnüşleriniň möçberlerini artdyrmak, eksporta niýetlenen we daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan beýleki himiýa önümleriniň önümçiligini ýola goýmak boýunça işler dowam etdirilýär.

Häzir Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary hem-de Ylymlar akademiýasynyň Himiýa instituty bilen bilelikde kiçi göwrümli, dürli görnüşli himiýa önümlerini öndürýän birnäçe önümçilikleri ýola goýmak boýunça hem işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp we konserniň işine nägilelik bildirip, ýurdumyzda öndürilýän, içerki hem-de daşarky bazarlarda uly islegden peýdalanýan himiýa önümleriniň möçberini artdyrmak, görnüşlerini giňeltmek boýunça işleriň depgininiň güýçlendirilmelidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, konserniň ýolbaşçysyna ýurdumyzyň himiýa senagatyny tehniki taýdan döwrebaplaşdyrmak, baý ýerli serişdeleriň esasynda uly isleg bildirilýän önümleriň täze görnüşlerini ýola goýmagyň mümkinçiliklerini içgin öwrenmek barada tabşyryklar berildi.

Iş maslahatynyň dowamynda Aşgabat şäheriniň häkimi Ý.Gylyjow geçen ýylda ýurdumyzyň baş şäherini abadanlaşdyrmak boýunça ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.

“Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany” şygary astynda geçen 2020-nji ýyl ýurdumyz üçin ähmiýetli şanly wakalara we döwletimiziň hem-de jemgyýetimiziň durmuşynyň ähli ulgamynda gazanylan üstünliklere baý boldy.

Milli Liderimiziň yzygiderli tagallasy netijesinde, ak mermerli Aşgabadyň keşbi tanalmaz derejede özgerdi, ilatyň durmuş derejesi ýokary halkara görkezijilere we talaplara laýyk getirildi. Şunuň bilen baglylykda, bu ýerde täze desgalar yzygiderli gurlup, ulanylmaga berilýär. Olar paýtagtymyzyň binagärlik keşbini has-da gözelleşdirýär. Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 25 ýyllyk baýramynyň hormatyna dürli maksatly binalaryň 22-siniň açylyş dabaralary boldy. Geçen ýylda paýtagtymyzda 1984 maşgala niýetlenen ýokary amatlygy bolan ýaşaýyş jaýlary ulanylmaga berildi.

Munuň özi milli Liderimiziň “Döwlet adam üçindir!” diýen şygary baş ýörelge edinýän syýasatynyň uly üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň netijesidir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, giň möçberli şähergurluşyk maksatnamasynyň durmuşa geçirilişine ünsi çekip, ýurdumyzyň baş şäheriniň keşbini özgertmek, şäher ilatynyň ýaşaýyş derejesini we hilini ýokarlandyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi.

Şunuň bilen baglylykda, Aşgabat şäheriniň häkimine paýtagtymyzyň ähli görkezijiler babatda ýokary derejesine laýyk gelýän abadanlaşdyrylyşy we ösüşi bilen baglanyşykly meseleleri berk gözegçilikde saklamak tabşyryldy. Şeýle hem Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalardaky işlere gözegçiligi güýçlendirmek babatda anyk tabşyryklar berildi.

Döwlet Baştutanymyz paýtagtymyzda milli senenamamyzda möhüm orun eýeleýän şanly seneler mynasybetli hem-de “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän 2021-nji ýylda meýilleşdirilen medeni-köpçülikleýin çäreleri guramak boýunça maksatnamany taýýarlamagy tabşyrdy.

Soňra Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň rektory B.Atamanow “Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany” şygary astynda geçen, 2020-nji ýylda institutda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tassyklan döwlet we milli maksatnamalaryndan hem-de milli bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyndan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek institutyň ýerine ýetirýän işleriniň esasy ugurlarynyň hatarynda durýar. Ýaşlara ýokary hilli, dünýä derejesine laýyk gelýän bilim-terbiýe bermek, halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek, institutyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak wajyp wezipeler hökmünde kesgitlenildi. Ylmyň ýokary gazananlaryny we okatmagyň täzeçil usullaryny yzygiderli ornaşdyrmaga aýratyn ähmiýet berilýär.

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynda ýurdumyzyň gurluşyk-senagat toplumyna degişli pudaklaýyn kärhanalar üçin ýokary derejeli hünärmenler taýýarlanylýar, talyplar degişli düzümlerde önümçilik tejribesini geçýärler. Institutda döwlet Baştutanymyzyň Karary bilen tassyklanan “Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasy” tapgyrlaýyn esasda durmuşa geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, institutyň sanly bilim portaly we web-saýty döredildi. Olarda professor-mugallymlaryň okuw dersleri boýunça taýýarlan gollanmalary, wideoýazgylary ýerleşdirildi.

Şeýle hem talyplaryň bilim derejesiniň ýokarlandyrylmagyna hem-de ylmy we taslama işlerine çekilmegine, okuw ulgamyna ylmyň we tehnikanyň soňky gazananlarynyň ornaşdyrylmagyna gönükdirilen toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Ugurdaş ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary üçin ýokary hünärli işgärleri hem-de ýaş alymlary taýýarlamak üçin Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň ylmy-barlag institutlary bilen pugta aragatnaşyk ýola goýuldy.

Dünýäniň ösen tejribesini öwrenmek maksady bilen, özara bähbitli halkara hyzmatdaşlyk giňeldilýär. Bilelikdäki ylmy-barlag işlerini geçirmek üçin daşary ýurtlaryň ugurdaş ýokary okuw mekdepleri bilen tejribe alyşmak maksady bilen, ylalaşyklar we ähtnamalar baglaşylýar.

Institutyň talyplary dünýäniň ösen tehnologiýalaryny işjeň özleşdirip, BIM tehnologiýasynyň REVIT programma üpjünçiligini işläp düzdüler we onuň esasynda gurulmagy meýilleşdirilýän medeni-durmuş maksatly binalaryň ylmy taýdan esaslandyrylan şekil taslamasyny taýýarladylar hem-de olary degişli ministrliklere, pudaklaýyn dolandyryş edaralaryna hödürlediler. Hususan-da, gurluşygy alnyp barylýan Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň binalar toplumynyň binagärlik keşbiniň, Halkara türkmen alabaý itleri assosiasiýasynyň toplumynyň hem-de Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň binalar toplumynyň şekil taslamalary taýýarlanyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, iň gowy milli we halkara tejribeleri nazara alyp, ylym-bilim ulgamynyň depginini ösdürmek hem-de düýpli özgertmek meselelerine möhüm ähmiýet berilýändigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz bu wezipeleri möhüm ugur hökmünde kesgitläp, institutda alnyp barylýan okuw-terbiýeçilik işlerini kämilleşdirmegi, ýaşlary okatmagyň häzirki zaman usullaryny ornaşdyrmagy we olaryň watansöýüjilik ruhunda terbiýelenilmegine, ýokary hünärli ýaş işgärleriň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyna aýratyn üns bermegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz gara ýollaryň gurluşygynda ulanylýan, ýurdumyzyň howa şertlerine laýyk gelýän ýokary hilli serişdeleriň önümçiliginiň ýola goýulmagy bilen bagly meseläni öwrenmek boýunça rektora birnäçe görkezmeleri berdi.

Soňra Döwlet energetika institutynyň rektory S.Nazarow institutda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Bu ýokary okuw mekdebinde 18 hünär boýunça hünärmenler taýýarlanylýar. Şeýle hem üç taýýarlyk ugry boýunça bakalawrlar taýýarlanylyp, olaryň birinde okuwlar iňlis dilinde alnyp barylýar. 2020-nji ýylda institutyň talyplary halkara Internet ders bäsleşiklerine gatnaşyp, jemi 46 baýrakly orunlary eýelemegi başardylar.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň bilim ulgamynyň öňünde goýan wezipelerini üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, institutyň maddy-enjamlaýyn binýady berkidildi, okuw gollanmalary döwrebaplaşdyryldy. Okuw kitaplarynyň 6-sy neşir edildi we üç sany programma üpjünçiligine awtorlyk şahadatnamalary berildi.

Rektor häzirki döwürde dünýäniň iri ylym-bilim merkezleri, halkara guramalar we gaznalar bilen hyzmatdaşlygyň giňeldilendigini habar berdi.

Şeýlelikde, Döwlet energetika institutynda “Erasmus+” maksatnamasynyň çäklerinde täze tehnologiýalaryň kömegi bilen bilim ulgamyny kämilleşdirmek taslamasy amala aşyrylýar. Şeýle hem institutda Energiýa tygşytlaýjy tehnologiýalar merkezi döredildi. Institutyň professor-mugallymlar düzüminiň gatnaşmagynda onlaýn forumlar we halkara maslahatlar geçirilýär. Bilim ulgamyna okatmagyň täze usullary we maglumat tehnologiýalary işjeň ornaşdyrylýar. Soňky ýyllarda bu ugurda baý tejribe toplanyldy. Bu bolsa ýaşlaryň bilim derejesini we olaryň döredijilik işini has-da ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýaşlaryň bilim derejesiniň yzygiderli ýokarlandyrylmagyna möhüm üns berilmelidigini belledi. Şunda bu ugra häzirki zamanyň täzeçil usullarynyň yzygiderli ornaşdyrylmagy wajypdyr.

Sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça öňde durýan wezipelere laýyklykda, institutyň okuw maksatnamasyna has zerur ugurlar boýunça täze hünärleri girizmek, okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmek babatda işler geçirilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi.

Bu gün ýurdumyzda maglumat tehnologiýalaryny ösdürmek, sanly ykdysadyýete geçmek meselelerini nazara alyp, energetika pudagynyň ýokary hünärli işgärler bilen üpjünçiligini pugtalandyrmak zerur bolup durýar. Şeýle hem institutyň işini sanly ulgama geçirmek, giň dünýägaraýyşly hünärmenleri taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler yzygiderli gözegçilikde saklanylmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we bu babatda rektora birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Durdylyýew gözegçilik edýän düzümlerinde geçen ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda ýurdumyzyň gurluşyk hem-de senagat toplumynda önümçilik we iş meýilnamasy 118,4 göterim berjaý edilip, 122,5 göterim ösüş gazanyldy.

Şeýle hem hasabat döwründe gözegçilik edýän ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň görkezijileri barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, degişli düzümleriň önümçilik hem-de eksport kuwwatlyklaryny artdyrmak üçin ähli zerur çäreleri görmek we olaryň işine berk gözegçiligi ýola goýmak barada wise-premýere anyk görkezmeleri berdi.

Gurluşyk-senagat toplumynyň işi wajyp durmuş-ykdysady wezipeleriň çözgüdine, ýurdumyzyň ilatynyň durmuş derejesiniň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilendir. Şunda onuň ösüşine möhüm ähmiýet berilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi we bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary G.Müşşikowa ýüzlenip, halk hojalygy toplumynyň mundan beýläk-de durnukly ösüşini saklamak üçin maksatnamalaýyn hereketleri işläp taýýarlamagyň zerurdygyna ünsi çekdi hem-de kärhanalaryň düşewüntliligi, olaryň ýokary önümçiligi, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan we eksport ugurly harytlaryň mukdaryny artdyrmak boýunça bellenen meýilnamalaryň ýerine ýetirilişi bilen baglanyşykly meseleleri hemişe üns merkezinde saklamagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu günki maslahaty jemlemek bilen, ýurdumyzyň gurluşyk we senagat toplumynyň işini gowulandyrmak üçin has tijenip, tutanýerli zähmet çekmegiň wajypdygyny nygtady. Munuň üçin toplumyň bar bolan önümçilik kuwwatlyklaryny has doly we netijeli peýdalanmak zerurdyr.

Ylmyň hem-de tehnologiýalaryň iň täze gazananlary esasynda pudaklaryň önümçiligine sanly ulgamlar giňden ornaşdyrylmalydyr. Önümçilik kärhanalarynda zähmeti guramagyň oňat peýda berýän, has netijeli usullary ulanylmalydyr. Bu önümçiliklere daşary ýurt maýa goýumlaryny giňden çekmeli diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz bellenen gaýragoýulmasyz wezipeleri ýerine ýetirmek üçin maslahata gatnaşyjylara anyk görkezmeleri berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Durdylyýewe gurluşyk we senagat toplumynyň edara-kärhanalarynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny, önümçilik hem-de hojalyk işlerini yzygiderli seljerip durmak, önümçilikleriň doly kuwwatynda we bökdençsiz işledilmegini üpjün etmek tabşyryldy.

Milli Liderimiz toplumyň edara-kärhanalarynda çykdajylaryň düzümini seljermek we artykmaç (zerur bolmadyk) çykdajylary aýyrmak arkaly önümiň hem-de ýerine ýetirilýän işleriň özüne düşýän gymmatyny peseltmek boýunça çäreleriň yzygiderli geçirilmegine berk gözegçilik edilmelidigini nygtady.

Hormatly Prezidentimiz döwlet tarapyndan senagat, energetika we himiýa pudaklaryna uly möçberde maýa goýumlarynyň goýulýandygyny göz öňünde tutup, kärhanalaryň önümçilik taýdan netijeli we girdejili bolmagynyň gazanylmalydygyny belledi.

Dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlara baglylykda, importyň ornuny tutýan ýerli senagat we gurluşyk önümleriniň görnüşlerini hem-de möçberlerini artdyrmak wajypdyr.

Öndürilýän harytlar üçin täze bazarlary we ýerlemegiň usullaryny tapmak arkaly gelip gowuşýan erkin ýörgünli daşary ýurt pulundaky serişdeleri artdyrmak möhümdir.

Milli Liderimiz ýurdumyzda gurluşygy köp ýyllardan bäri tamamlanman duran we häzirki döwürde alnyp barylýan desgalary seljerip, olaryň gurluşygyny tamamlamak boýunça zerur işleri geçirmegi tabşyrdy.

Wise-premýere Aşgabat şäherini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça kabul edilen maksatnamalaryň we maýa goýum taslamalarynyň üstünlikli durmuşa geçirilişini gözegçilikde saklamak, paýtagtymyzyň jemagat hojalygy gullugynyň hem-de edara ediş düzümleriniň işini talabalaýyk guramak, ilata edilýän jemagat hyzmatlarynyň, elektrik energiýasynyň, tebigy gazyň tölegleriniň hasaplaşygynda sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça işleri çaltlandyrmak tabşyryldy.

Döwlet Baştutanymyz paýtagtymyzy ösdürmegiň 17-nji tapgyry boýunça maýa goýum taslamasyny, bahasy we maliýeleşdiriş çeşmeleri boýunça teklipleri gyssagly taýýarlamagy, döwlet Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk ýubileýi mynasybetli ulanmaga berilmeli desgalarda alnyp barylýan gurluşyk-gurnama işleriniň ýokary hil ölçeglerine hem-de möhlet tertibine laýyklykda ýerine ýetirilmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gurluşyk we binagärlik ministri R.Gandymowa ýüzlenip, halkara tejribeden ugur alyp, gurluşykda nyrh emele getirmegi kämilleşdirmegiň, gurluşyk-gurnama hem-de abatlaýyş işleriniň bahalarynyň esaslandyrylan bolmagyny gazanmagyň, maýa goýum taslamalarynda bäsleşigi üpjün etmek boýunça çäreleri gyssagly durmuşa geçirmegiň hem-de gurluşyklaryň ýokary hilli ýerine ýetirilmegine hemişe gözegçilik etmegiň zerurdygyny nygtady.

Ministrligiň ýolbaşçysyna ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk ýubileýi mynasybetli gurluşygy tamamlanmagy meýilleşdirilýän senagat we durmuş maksatly binalaryň hem-de desgalaryň, Ahal welaýatynyň täze edara ediş merkezinde gurulýan desgalaryň ýokary hilli hem-de bellenen möhletinde ulanmaga berilmegini berk gözegçilikde saklamak tabşyryldy.

Ilatly ýerlerde şahsy kömekçi hojalygy alyp barmak hem-de ýaşaýyş jaýyny gurmak üçin döredilen ýer gaznalary boýunça Baş meýilnamalary taýýarlamagyň depginini güýçlendirmek, welaýatlarda hem-de etrap-şäherlerde döwrebap ýaşaýyş jaýlarynyň gurulmagyna aýratyn üns bermek möhümdir diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. Şeýle hem ýurdumyzda gurluşygy köp ýyllardan bäri tamamlanman duran we häzirki döwürde alnyp barylýan desgalary seljerip, olaryň gurluşygyny tamamlamak boýunça zerur işleri geçirmek tabşyryldy.

Senagat we gurluşyk önümçiligi ministri S.Berdimuhamedowa önümçilik kärhanalarynyň doly taslama kuwwatynda işledilmegini gazanmak, ýurdumyzda importyň ornuny tutýan senagat önümleri we gurluşyk harytlary bilen üpjünçiligi gowulandyrmak, şeýle hem elektron senagatynda täze önümleriň önümçiligini döretmegi dowam etmek tabşyryldy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi tarapyndan gurulmagy göz öňünde tutulan desgalaryň taslamalaryny durmuşa geçirmek boýunça alnyp barylýan işleriň depginini güýçlendirmegiň, ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasynda, Oba milli maksatnamasynda hem-de beýleki maksatnamalarda we meýilnamalarda göz öňünde tutulan desgalaryň ýerli gurluşyk serişdeleri bilen üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça zerur işleri geçirmegiň wajypdygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz energetika ministri Ç.Purçekowyň öňünde hem birnäçe anyk wezipeleri goýdy. Oňa energiýa üpjünçilik kärhanalarynyň doly taslama kuwwatynda işledilmegini gazanmak, sarp edijileri elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün etmek üçin durkuny täzelemek arkaly önümçilik kärhanalaryny döwrebaplaşdyrmak, gazturbinaly enjamlarda, elektrik beketlerinde we geçirijilerde öz wagtynda abatlaýyş işlerini geçirip, ätiýaçlyk şaýlary hem-de sarp ediş serişdeleri bilen üpjünçiligi hemişe üns merkezinde saklamak tabşyryldy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow önümçilik maksatly import harytlarynyň, çig malyň, ätiýaçlyk şaýlaryň we sarp ediş serişdeleriniň amatly bahalardan satyn alynmagyny gazanmagyň möhümdigini belläp, bu harytlar satyn alnanda, önüm öndürijiler bilen göni hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň zerurdygyny nygtady.

Energetika ministrine energetika pudagynda ýörite ugurlar boýunça zerur bolan ýokary taýýarlykly hünärmenler bilen üpjünçiligi gowulandyrmak tabşyryldy.

“Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň başlygy N.Nyýazlyýewe himiýa senagatynyň önümçilik kärhanalarynyň doly taslama kuwwatynda işledilmegini gazanmak, tehniki möhlet tertibine laýyklykda, olaryň öz wagtynda durkuny täzeläp, önümçilik ugurlaryny döwrebaplaşdyrmak barada görkezmeler berildi.

Şeýle hem milli Liderimiz Lebap welaýatynyň Köýtendag etrabynda kaliý dökünlerini öndürýän toplumy taslama kuwwatyna ýetirmek üçin çäreleriň meýilnamasyny taýýarlap, guramaçylyk işlerini güýçlendirmegi tabşyrdy.

Ýurdumyzda öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberini artdyrmak boýunça Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, Balkan welaýatynyň Hazar we Gumdag şäherlerinde tehniki ýod, brom, Esenguly we Bereket etraplarynda ýod öndürýän zawodlary gurmak boýunça bellenen çäreleriň ýerine ýetirilmegini üpjün etmeli diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Hormatly Prezidentimiz döwlet konserniniň ýolbaşçysyna önümçilik maksatly import harytlarynyň, çig malyň, ätiýaçlyk şaýlaryň we sarp ediş serişdeleriniň amatly bahalardan satyn alynmagyny üpjün etmegi, harytlar satyn alnanda önüm öndürijiler bilen göni hyzmatdaşlygy ýola goýmagy tabşyrdy.

Milli Liderimiz ýurdumyzda duz gorlarynyň baý ýataklarynyň bardygyny göz öňünde tutup, nahar we tehniki duzuň önümçiligini has-da kämilleşdirmek hem-de önümiň hilini gowulandyrmak bilen eksport ugurlaryny artdyrmak boýunça zerur işleriň geçirilmelidigine ünsi çekdi. Milli Liderimiz himiýa pudagynda ýörite ugurlar boýunça zerur bolan ýokary taýýarlykly hünärmenler bilen üpjünçiligi gowulandyrmagy möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Aşgabat şäheriniň häkimi Ý.Gylyjowa ýüzlenip, şäheri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça kabul edilen maksatnamalaryň we maýa goýum taslamalarynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegini üpjün etmegi talap etdi.

Döwlet Baştutanymyz paýtagtymyzyň binagärlik-şähergurluşyk keşbini has-da gözelleşdirmek, ilatyň ýaşamagy, işlemegi we dynç almagy üçin has oňaýly şertleri döretmek maksady bilen, ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlaryny, binalary we seýilgähleri gurmagy dowam etmegiň wajypdygyny belledi.

Şunda şäherde ilatyň iş bilen üpjünçiligini we durmuş taýdan goraglylygyny has-da gowulandyrmak, täze iş orunlaryny döretmek, işewürlik gurşawyny kämilleşdirmek, hyzmatlar ulgamyny talabalaýyk guramak üçin zerur işleri geçirmegiň möhümdigi nygtaldy.

Şäher häkimine şäherdäki bilim, medeniýet, dolandyryş we jemgyýetçilik binalarynyň, döwlet gorundaky ýaşaýyş jaýlarynyň talabalaýyk saklanmagyna berk gözegçilik etmek, paýtagtda abadanlaşdyryş işleriniň öz wagtynda geçirilmegini hem-de ilata awtoulag hyzmatlarynyň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini hem berk gözegçilikde saklamak tabşyryldy.

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň rektory B.Atamanowa, Döwlet energetika institutynyň rektory S.Nazarowa gurluşyk, senagat we energetika pudaklary üçin ýörite ugurlar boýunça zerur bolan ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak, okatmagyň häzirki zaman usullaryny ornaşdyrmak arkaly ýaşlara berilýän bilimiň hilini we derejesini halkara ülňülere laýyklykda ýokarlandyrmak barada tabşyryklar berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ylmy-tejribe işlerini geçirmek boýunça häzirki zaman sanly aragatnaşyk ulgamlaryny ulanmak arkaly halkara uniwersitetler hem-de beýleki abraýly bilim edaralary bilen gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmelidigini nygtady.

Professor-mugallymlaryň, talyplaryň taýýarlan ylmy işlerini, innowasiýalaryny we oýlap tapyşlaryny önümçilige ornaşdyrmak boýunça zerur işler geçirilmelidir.

Gurluşyk we energetika pudagynyň ähli ugurlarynda iş alyp barmaga ukyply ýaşlary ýetişdirmeli. Dünýäniň ösen tejribesine laýyklykda, bu işlere daşary ýurtlaryň ýokary derejeli hünärmenlerini hem çekmeli diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň mümkinçiliklerinden giňden peýdalanmagyň zerurdygyny belläp, bu ugurda anyk teklipleri bermegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz maslahatyň dowamynda Döwlet energetika institutynyň Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri ylmy önümçilik merkezinde energiýanyň gaýtadan dikeldilýän görnüşleri esasynda energogurnawlar hünäri boýunça aspiranturany açmagy tabşyrdy.

Ýokary okuw mekdepleriniň ýolbaşçylaryna bilim ulgamynda gazanylan milli tejribelere we dünýä ylmynyň soňky gazananlaryna laýyklykda, okuw meýilnamalaryny we maksatnamalaryny yzygiderli döwrebaplaşdyryp durmak, inžener-tehniki ugurly hünärmenleri taýýarlamakda sanly bilimi okuw işine giňden ornaşdyryp, maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalaryny netijeli peýdalanmak tabşyryldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wise-premýer Ş.Durdylyýewiň hem-de gurluşyk we senagat toplumynyň ýolbaşçylarynyň ünsüni 2019 — 2025-nji ýyllarda gurluşykda milli çykdajy-ölçeg binýadyny taýýarlamak we nyrh emele getiriş ulgamyny kämilleşdirmek boýunça Döwlet maksatnamasynda göz öňünde tutulan 24 sany çäräniň geçen ýyl diňe biriniň ýerine ýetirilendigine çekdi.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz halkara tejribe esasynda bu ulgamy kämilleşdirmek boýunça çäreleri ýerine ýetirmegi çaltlandyrmagy tabşyrdy. Mundan başga-da, maýa goýum taslamalarynyň ýokary bäsleşige ukyply bolmagyny üpjün etmek boýunça çäreler geçirilmelidir. Milli Liderimiz gurluşyk-gurnama we abatlaýyş işleriniň bahasynyň esaslandyrylmalydygyny hem-de gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň hemişe gözegçilikde saklanylmalydygyny aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň işi barada durup geçip, 2020-nji ýylda onuň önümçilik kuwwatlyklarynyň pes derejede ulanylandygyny belledi. Mysal üçin, «Tejenkarbamid» zawodynda bu görkeziji 53,7, «Marykarbamid» zawodynda 62,5 göterime, «Maryazot» önümçilik birleşiginde bolsa bary-ýogy 23 göterime barabar boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň geçen ýyl boýunça ýaramaz netijeleri gazanandygyny aýtdy. Döwlet Baştutanymyz Buýruga gol çekip, wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň başlygy Nyýazlyýew Nyýazly Myradowiçe berk käýinç yglan etdi.

Milli Liderimiz elektrik energiýasy ulgamynyň işi bilen bagly meselelere geçip, bu ýerde elektrik energiýasyny öndürýän kuwwatlyklaryň 44,8 göterim ulanylandygyny belledi hem-de pudaklaryň kärhanalarynda önümçilik kuwwatlygynyň ulanylyşyny ýokarlandyrmak boýunça zerur işleriň geçirilmelidigini tabşyrdy.

Döwletimiz senagat, energetika we himiýa pudaklaryna köp möçberde maýa goýumlaryny goýdy. Şoňa görä-de, döwlet Baştutanymyz bu kärhanalaryň önümçilik taýdan netijeli we girdejili bolmagynyň gazanylmalydygyny nygtady.

Önümçilik kärhanalarynyň doly taslama kuwwatynda işlemegi üpjün edilmelidir. Import önümleriniň ornuny tutýan ýerli senagat we gurluşyk harytlarynyň üpjünçiligi artdyrylmalydyr. Innowasion tehnologiýalary we ylmyň hem-de tehnikanyň iň täze gazananlaryny ulanýan önümçilik kärhanalaryny döretmek arkaly senagatyň düzümi kämilleşdirilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz ýokary hilli, uly islegden peýdalanýan täze önümleriň önümçiligini ýola goýmagyň dowam etdirilmelidigine, durkuny täzelemek arkaly hereket edýän kärhanalaryň döwrebap ýagdaýa getirilmelidigine ünsi çekdi.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň elektrik stansiýalarynda oturdylan 36 sany gazturbinaly enjamlaryň diňe 2-si düýpli abatlanypdyr, ýene 2-sinde bolsa, abatlaýyş işleri dowam edýär. Şeýle hem 9 sany gazturbinaly enjamda düýpli abatlaýyş işlerini geçirmek zerur bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Ilaty elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün etmek üçin abatlaýyş işleriniň öz wagtynda geçirilmegine aýratyn üns berilmelidir. Bu enjamlar we elektrik geçiriji ulgamlar üçin ätiýaçlyk şaýlaryny hem-de sarp ediş serişdeleri wagtynda satyn alynmalydyr.

Şunuň bilen birlikde, milli Liderimiz sarp edilen elektrik energiýasy boýunça hasaplaşyklary geçirmek üçin elektron töleg ulgamyny ornaşdyrmagy çaltlandyrmagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň hem-de Oba milli maksatnamalary we kabul edilen beýleki maksatnamalardyr meýilnamalar boýunça gurulýan desgalaryňdyr binalaryň ýerli gurluşyk serişdeleri bilen üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça hem zerur işleriň geçirilmelidigini aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow häzirki döwürde aýna we aýna önümleriniň daşary ýurtdan getirilýändigini, walýutada çykdajy edilýändigini belläp, Türkmen aýna önümleri kärhanasynyň önümçilik kuwwatyny we önümleriniň görnüşini köpeltmek, eksport edilýän möçberini artdyrmak boýunça çäreleri görmegiň zerurdygyny nygtady.

Milli Liderimiz senagat we durmuş maksatly binalary hem-de desgalary ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramynyň hormatyna ulanmaga bermek üçin, olaryň gurluşygynyň öz wagtynda tamamlanmagynyň berk gözegçilikde saklanylmalydygyny aýtdy.

Energetika pudagyna aýratyn ähmiýet berilýändigini belläp, döwlet Baştutanymyz bu ugurda öňde uly wezipeleriň durýandygyny nygtady. Pudaga sanly ulgamy ornaşdyrmaly, elektrik energetikasy ulgamyny ösdürmeli we hereket edýän elektrik beketlerini döwrebaplaşdyryp, olaryň täzelerini gurmaly diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Şeýle hem ýurdumyzy elektrikleşdirmegi doly tamamlamaly, elektrik energiýasynyň goňşy ýurtlara iberilýän möçberlerini artdyrmaly. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisiniň gurluşygyny tamamlamak boýunça hem öňde uly işleriň durýandygyna ünsi çekdi.

Milli Liderimiz wise-premýer G.Müşşikowa ýüzlenip, gurluşyk we senagat toplumynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny yzygiderli seljerip, pul üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça teklipleri taýýarlamagy tabşyrdy.

Toplumda pudagara algy-bergiler boýunça hasaplaşyklaryň geçirilişini we karzlaryň gaýtarylyşyny gözegçilikde saklamak zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz toplumyň edara-kärhanalarynyň önümçilik kuwwatynyň ulanylyşyny we ösüş depgininiň peselmeginiň sebäplerini jikme-jik öwrenmegiň wajypdygyny belläp, çykdajylaryň düzümini seljerip, şu ýyl göz öňünde tutulan düýpli maýa goýumlarynyň hem-de gurulýan desgalaryň netijeli hem-de belli bir maksatly maliýeleşdirilmegi üçin zerur çäreleri görmegiň möhümdigini nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow maslahata gatnaşyjylara — Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Durdylyýewe hem-de ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylaryna ýüzlenip, pudagyň işini has-da gowulandyrmak maksady bilen resminamalara gol çekjekdigini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz «Türkmenistanyň Energetika ministrliginiň meseleleri hakyndaky», «Türkmenistanyň Gurluşyk we binagärlik ministrliginiň meseleleri hakyndaky» we «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň meseleleri hakyndaky» Kararlara gol çekip, resminamalary ýerine ýetirmek boýunça anyk görkezmeleri berdi.

Soňra wise-premýer Ş.Durdylyýew Aşgabat şäheriniň demirgazygynda ýerleşýän “Altyn kölüň” kenarynda paýtagtymyzy ösdürmegiň nobatdaky 17-nji tapgyryny gurmak barada teklip edilýän şekilleri görkezdi.

Durmuşa geçirilmegi meýilleşdirilýän taslamalaryň owadan şekilleri täze dynç alyş zolagyny has-da ösdürmegiň geljegi barada düşünje almaga mümkinçilik berdi. Olaryň hatarynda ähli amatlyklary bolan, bezeginiň özboluşlylygy bilen tapawutlanýan kottej toplumlarynyň 10-sy bar. Şonuň bilen bir hatarda, edara ediş binasyny, lukmançylyk we söwda-hyzmat ediş merkezlerini, polisiýanyň we ýangyn howpsuzlygy gullugynyň bölümini, 500 orunlyk 2 sany awtoduralgany, seýilgähleri, köpçülikleýin medeni çäreleri geçirmek üçin meýdançalary, beýleki degişli desgalary gurmak hem-de zerur inžener-tehniki we ýol düzümini döretmek göz öňünde tutulýar.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hödürlenen taslamalary, umuman, makullap, döwrebap dynç alyş düzümi döredilende ähli meseleleri göz öňünde tutmagyň, şol sanda ýerli tebigy aýratynlyklaryň nazarda tutulmagynyň wajypdygyny belledi. Gurulmagy meýilleşdirilýän desgalar bu künjegiň tebigaty bilen özboluşly sazlaşygy döretmelidir.

Döwlet Baştutanymyz täze gurulmagy meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalar baradaky gürrüňi dowam edip, olaryň gurluşygynda bolşy ýaly, binagärlik aýratynlygynda, kottej jaýlaryň ýaşaýyş üçin amatlylyk derejesinde häzirki zamanyň ösen tejribesiniň, täze tehnologiýalaryň we nou-haularyň öz beýanyny tapmalydygyny belledi hem-de bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz gurluşyk işleriniň hiline hem-de ulanylýan serişdeleri içgin saýlap almak meselelerine aýratyn üns bermegi nygtady. Şolar ekologiýa hem-de bezeg meselelerine laýyk gelmelidir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wideoaragatnaşyk arkaly geçirilýän iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşyjylaryň ählisine berk jan saglygyny, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiziň milli ykdysadyýetimizi sanly ulgama geçirmek, onuň mümkinçiliklerini giňden peýdalanmak boýunça beren görkezmelerine laýyklykda, Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň «türkmenmetbugat.gov.tm» saýty açyldy. Açylmagyna köp wagt geçmändigine garamazdan, bu saýta onlaýn-abuna ýazylýan ildeşlerimiziň sany gün-günden artýar. Elbetde, bu ýagdaý halkymyzyň internet sowatlylygynyň, habardyr maglumata bolan isleginiň, okamak endiginiň kämilleşýändiginiň nyşanydyr.

«Türkmenmetbugat» internet neşiri bilen gysgaça tanyşdyrsak, «türkmenmetbugat.gov.tm» internet sahypasy, ýagny, elektron neşiri üç dilde hereket edýär. «Türkmenmetbugat» internet neşirinde birbada 30-a golaý gazet-žurnaly onlaýn usulynda okap bolýar. Gazet-žurnallaryň elektron abunaçysy bolmak isleýänler kompýuteriň üsti bilen ýa-da «Play Market» we «App Store» internet dükanlaryndan «Türkmenmetbugat» mobil goşundysyny telefonlaryna, planşetlerine ýüklemek bilen ýazylyp bilerler.

Elektron neşirlerine abuna ýazylmak üçin, ilki bilen, kompýuterde «Türkmenmetbugat» internet sahypasyna girip ýa-da ýüklenip alnan ýörite programmany açyp, bellenilen ýere özi baradaky maglumatlary (Ady, familiýasy, işleýän edarasy...) ýerleşdirmeli. Soňra «Dowam et» buýrugyny basyp, sahypanyň ýüzünde bukja saýlamaly. Ondan soňra «töleg et» bölümi çykýar we abunaçy özüne gerekli töleg görnüşini saýlap alýar.

Elektron neşirine abunaçy bolan islendik kärde zähmet çekýän we dürli ýaşdaky raýatlarymyz elýeter, amatly bolan elektron neşirini islän ýerinde, islän wagty açyp görüp, ýurdumyzda neşir edilýän gazetdir žurnallaryň islendigini okap, tanşyp bilerler. Iň esasysy bolsa, okyjylaryň abuna ýazylmagy üçin abuna ýazylyşyk möwsümine garaşmagyň hem-de gidip ýazylmagyň geregi ýok. Munuň üçin «Türkmenmetbugat» elektron neşirinden peýdalanyp ýa-da ýörite taýýarlanylan mobil goşundysyny ýükläp alyp, ykjam telefonyňyzdaky TMCELL hasabyňyzdan we bank kartlaryňyzdan nagt däl görnüşde töleg geçirip, ýazylmak ýeterlik.

«Türkmenmetbugat» elektron neşiriniň ýene-de bir artykmaç tarapy — onuň üsti bilen eziz diýarymyzda neşir edilýän döwürleýin neşirlerden başga-da, ýurdumyzyň medeniýet toplumyna degişli bolan web-saýtlaryň 6-syna, ýagny «tdh.gov.tm», «metbugat.gov.tm», «medeniýet.gov.tm», «turkmentv.gov.tm» «turkmenistan.gov.tm», «turkmenteatrlary.gov.tm» salgyly internet saýtlaryna girmäge bolan mümkinçilikleri bilen tapawutlanýar.

Mundan başga-da, «Türkmenmetbugat»-da gazet-žurnallardaky habardyr makalalaryň elektron görnüşi bilen birlikde, olaryň pdf nusgalary hem ýerleşdirilýär. Bu bolsa neşirleriň asyl nusgasy bilen tanyşmaga, materiallaryň ählisini bir ülňüde gözden geçirmäge mümkinçilik berýär. «Türkmenmetbugat»-yň «Syýasat», «Ykdysadyýet», «Medeniýet», «Tehnologiýa»... ýaly köp sanly rubrikalary bolsa maglumaty tiz tapmak üçin gysga ýoly salgy berýär.

Döwlet Baştutanymyzyň öňe sürýän paýhasly başlangyçlarynyň durmuşa geçirilmeginiň barşynda «Adalat» gazeti ýurdumyzyň milli kanunçylygynda, harby we hukuk goraýjy edaralarynda alnyp barylýan işler baradaky täsirli makalalary, gyzykly habarlary yzygiderli çap edýär. Ata Watanymyzyň hukuk ulgamyna degişli wakalary elektron neşiriň üsti bilen dessin okamak bolsa has-da ähmiýetli we gyzykly. «Türkmenmetbugat» internet neşiri bilen wagtyňyz tygşytly, dünýägaraýşyňyz giň bolar. Elektron neşirlerimize ýazylmaga howlugyň, eziz ildeşler!

«Adalat».

Türkmenistan ýokary halkara abraýyna eýe bolan döwlet hökmünde sebit we bütindünýä ähmiýetli energetika ulgamyndaky taslamalary üstünlikli durmuşa geçirýär. Bitarap Watanymyz dünýäniň iň iri energetika döwletleriniň biri bolmak bilen özüniň ägirt uly tebigy we ykdysady mümkinçiliklerini häzirki we geljekki nesilleriň bähbitleri üçin ulanmagyň ýokary nusgasyny görkezýär. Döwrüň derwaýys meseleleri boýunça döwlet Baştutanymyzyň oňyn başlangyçlary we teklipleri sebitleýin hem-de ählumumy derejede özara bähbitli gatnaşyklaryň amatly mehanizmleriniň işlenip taýýarlanylmagyny şertlendirýär. Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 75-nji mejlisinde energiýa howpsuzlygyny üpjün etmek meselesine dünýä syýasatynyň ileri tutulýan ugry hökmünde çemeleşmegi aýratyn bellärliklidir. «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» nebitgaz toplumynda gaýragoýulmasyz wezipeleri amala aşyrmaga gönükdirilen ulgamlaýyn çäreleriň hatarynda ýurdumyz üstaşyr magistral turba geçirijilerini döretmek başlangyjy bilen çykyş etmegi we oňa gatnaşmagy meýilleşdirilýär. Tebigy gazyň eksport edilýän möçberiniň artdyrylmagy döwletiň ykdysady kuwwatynyň esasy düzüm bölekleriniň biri bolup durýar.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan tebigy gazyň subut edilen gorlary boýunça dünýäde dördünji orny eýelemek bilen, ählumumy energetika howpsuzlygynyň häzirki zaman binýadyny döretmäge işjeň gatnaşýar, energiýa serişdelerini ibermegiň köp şahaly ulgamyny döretmäge gönükdirilen toplumlaýyn strategiýany durmuşa geçirýär. Bu babatda hormatly Prezidentimiziň BMG-niň belent münberinden beýan eden döredijilikli başlangyçlary halkara bileleşiginiň doly goldawyna mynasyp bolup, Baş Assambleýanyň kabul eden birnäçe Rezolýusiýalarynda berkidildi.

2021-nji ýylyň 15-nji ýanwarynda hormatly Prezidentimiz Lebap welaýatynyň Çärjew etrabynyň «Malaý» gaz känindäki täze gaz gysyjy desganyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Döwletimiz üçin uly ähmiýeti bolan bu täze desganyň açylmagy Türkmenistanyň energetika strategiýasyny üstünlikli durmuşa geçirmegiň ýolunda ýene-de bir möhüm ädim boldy. Çünki gaz pudagynyň eksport kuwwatyny artdyrmak şol strategiýanyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar. Dünýäniň energetika döwletleriniň hataryna girýän ýurdumyzyň baý uglewodorod serişdelerini doly derejede ulanmak ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny ýokarlandyrmaga, halkymyzyň abadan ýaşaýşyny üpjün etmäge gönükdirilendir. Şeýle hem bu ulgamda durmuşa geçirilýän iri maýa goýum taslamalary durnukly ösüşiň, ählumumy rowaçlygyň we abadançylygyň maksatlaryna laýyk gelýän netijeli halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge ýardam edýär.

Türkmenistan dünýäniň energetika bazarynda özara bähbitli hem-de köpugurly taslamalary durmuşa geçirýän kuwwatlyk döwlet hökmünde aýratyn işjeňlik görkezýär. Olaryň hatarynda Türkmenistan — Owganystan —Pakistan —Hindistan (TOPH) transmilli gaz geçirijisini görkezmek bolar. Gözbaşyny «Galkynyş» gaz käninden alyp gaýdýan TOPH gaz geçirijisiniň möhüm ähmiýeti hem onuň bir wagtda üç döwletiň ilatly nokatlarynyň «mawy ýangyja» bolan isleglerini kanagatlandyrmaga, sebitiň halklarynyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmaga giň mümkinçilikleri döretmek bilen birlikde, Günorta Aziýa sebitinde energiýa howpsuzlygyny üpjün etmäge hem şert döredýändigi bilen baglanyşyklydyr.

Milli Liderimiziň energetika howpsuzlygynyň dürli jähetlerini berkitmäge gönükdirilen, dünýä jemgyýetçiliginiň we iri halkara guramalarynyň goldawyna mynasyp bolan halkara başlangyçlary bu günki günde ýurdumyzyň daşary syýasy strategiýasynyň özboluşly beýanyna öwrüldi. Türkmenistanyň umumadamzat ähmiýetli tagallalary dünýä döwletleriniň bähbitleriniň sazlaşmagyna we utgaşmagyna esaslanýan syýasy we ykdysady hyzmatdaşlygyň bilelikdäki ýollaryny işläp taýýarlamak boýunça täze mümkinçilikleriň açylmagyna ýardam edýär.

Energetika ulgamyndaky hoşniýetli hyzmatdaşlygyň ilerlemegini maksat edinýän Türkmenistan BMG-de, Halkara Energetika Hartiýasynda anyk başlangyçlar bilen çykyş edýär. Häzirki wagtda halkara energiýa akymlarynyň ygtybarlylygy we howpsuzlygy, energiýa serişdeleriniň hukuk taýdan goraglylygy wajyp ähmiýete eýe bolýar. Bu babatda umumy hem-de köpugurly çemeleşmeleri işläp taýýarlamak, energiýa serişdelerini iberýän, üstaşyr geçirýän we sarp edýän ýurtlaryň arasyndaky gatnaşyklaryň anyk we üýtgewsiz ýörelgelerini ýola goýmak zerur bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyz energiýa serişdeleriniň halkara üstaşyr geçirilmeginiň deňhukuklylyk, adalatlylyk esasynda amala aşyrylmalydygyna, onuň ykdysady taýdan bähbitli, täjirçilik babatda esaslandyrylan bolmalydygyna ynam bildirýär.

Ýangyç iberiji, ony üstaşyr geçiriji we sarp ediji ýurtlaryň ählisi üçin häzirki zaman halkara gatnaşyklarynda hemmeleriň bähbitlerini sazlaşdyrmak möhüm bolup durýar. Ol wezipeleriň esasanda energiýa üpjünçiliginiň tehnogen, ekologiýa, tebigy-geologiýa, maliýe-ykdysady howpsuzlygy bilen baglanyşyklydygy dünýä jemgyýetçiliginiň tagallalaryny birleşdirmek zerurlygyny ýüze çykarýar. Şoňa görä-de, energiýa howpsuzlygynyň toplumlaýyn häsiýeti, onuň dünýä döwletleriniň ykdysady howpsuzlygynyň düzüm bölegi bolup durýandygy kesgitlenýär. Çünki islendik döwletiň ykdysadyýetiniň hereket etmeginiň, şonuň ýaly-da ýaşaýyş-durmuş maksatly ulgamlarynyň ösüşiniň netijeliligini üpjün edýän desgalaryň bökdençsiz işlemegi ilkinji nobatda energiýa üpjünçiligi bilen aýrylmaz baglydyr. Şonuň üçin hem energiýa serişdeleriniň dürli görnüşleri üçin niýetlenilen geçirijileriň howpsuzlygyny gazanmak meselesine gönüden-göni bütindünýä ykdysady howpsuzlygynyň üpjün edilmeginiň esasy ugurlarynyň biri hökmünde garalýar. Energiýa howpsuzlygynyň bitewi ulgamyny emele getirmekde köptaraplaýyn diplomatik işlere ähmiýet berýän ýurdumyz bu ugurda anyk maksatlara gönükdirilen strategiýanyň we daşary syýasatyň mümkin bolan serişdelerini ýerlikli ulanýar.

Hormatly Prezidentimiziň başda durmagynda Türkmenistan dünýä döwletleriniň bähbidine «Açyk gapylar» syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirýär, sebit we halkara derejesindäki iri taslamalaryň başyny başlap, häzirki döwrüň wajyp meseleleri boýunça netijeli teklipleri öňe sürýär, durnukly ösüşiň möhüm şerti hökmünde energetika ulgamynyň halkara derejesinde ygtybarlylygynyň hem-de durnuklylygynyň üpjün edilmegini ileri tutýar. Munuň özi, sebit we yklymara ähmiýetli iri taslamalary durmuşa geçirmäge, geoykdysady giňişligiň strategik ösüşini bahalandyrmagyň döwrebap çemeleşmelerini hem-de dünýä halklarynyň durmuş-ykdysady ösüşine hyzmat edýän gatnaşyklarynyň oňyn nusgalaryny işläp taýýarlamaga ýardam edýär.

Gurban MYRADOW,

Türkmenistanyň Döwlet, hukuk we demokratiýa institutynyň ylmy işgäri.