Paýtagtymyzda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň jemlerine bagyşlanan metbugat maslahaty geçirildi

Aşgabat, 29-njy noýabr (TDH). Şu gün paýtagtymyzdaky köpugurly işewürlik merkezli “Garagum” myhmanhanasynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň jemlerine bagyşlanan metbugat maslahaty geçirildi. Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň guramagynda geçirilen maslahata YHG-nyň Baş sekretary, YHG-a agza döwletleriň we başga-da birnäçe ýurtlaryň Türkmenistandaky ilçihanalarynyň, abraýly halkara guramalaryň wekilhanalarynyň ýolbaşçylary, şeýle hem milli we daşary ýurt köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar.

Maslahatyň başlamagynyň öň ýanynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ýörite sylagyna mynasyp bolan Türkmenistanyň wekilini sarpalamak dabarasy boldy. Düýn Aşgabatda geçirilen YHG-nyň 15-nji sammitiniň çözgüdine laýyklykda, “Taryh, medeniýet, edebiýat we şekillendiriş sungaty” ugry boýunça Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Magtymguly adyndaky Dil, edebiýat we milli golýazmalar institutynyň baş ylmy işgäri, taryh ylymlarynyň doktory Ý.Orazgylyjowa sylag gowşuryldy.

Bu sylagy Türkmenistanyň wekiline YHG-nyň Baş sekretary Husraw Noziri dabaraly ýagdaýda gowşurdy.

Nygtalyşy ýaly, guramanyň işine uly goşant goşýan aýry-aýry adamlaryň işleri ýörite bellenilmelidir, höweslendirilmelidir, bu düzümiň ösdürilmegi we berkidilmegi dogry hem-de mynasyp ädimdir, ol täze taglymlary, başlangyçlary, doganlyk halklaryň we döwletleriň hyzmatdaşlyk ýörelgelerine ygrarlylygyny berkidýär.

YHG-nyň ýörite sylagyna mynasyp bolan türkmen alymy guramanyň Guramaçylyk komitetine özüniň ylmy işine ýokary baha berlendigi üçin hoşallyk bildirdi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tagallasy netijesinde, häzirki wagtda ýurdumyzda ylmyň ösmegi, alymlarymyzyň halkara bäsleşiklere üstünlikli gatnaşmaklary üçin ähli şertler döredilýär. Sylaga mynasyp bolan alym öz adyndan hem-de kärdeşleriniň adyndan milli Liderimize ylmy işgärler baradaky ägirt uly aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de Watanymyzy mundan beýläk-de ösdürmek boýunça öňde goýlan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmekde öz bilimini we tagallalaryny gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy.

Soňra maslahatda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň jemleri beýan edildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri ýokary derejedäki duşuşykda kabul edilen esasy çözgütleri teswirlemek bilen, Aşgabat forumynyň möhüm ähmiýete eýe bolandygyny nygtady, onuň ähmiýeti YHG ýurtlarynyň bähbitlerinden has daşary çykýar hem-de kabul edilen çözgütleriň gerimi we derejesi babatynda yklymda tutuş geoykdysady ýagdaýa oňyn täsirini ýetirmäge, Ýer togalagynyň bu çäginde hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny giňeltmäge gyzyklanma bildirýän beýleki döwletleriň, halkara ykdysady birleşikleriň, maliýe edaralarynyň ünsüni çekmäge ukyplydyr.

Metbugat maslahatynda Türkmenistanyň 2021-nji ýylda YHG-a başlyklyk etmek bilen, degişli Konsepsiýa laýyklykda işjeň hem-de mazmunly çäreleri alyp barandygy bellenildi. Guramanyň işine ykdysadyýetde, söwdada, maýa goýum hyzmatdaşlygynda, taslama — maksatnamalaýyn işlerde üýtgäp durýan ýagdaýlar bilen baglylykda, täze many-mazmun, depgin bermek, ulag, energetika pudaklarynda, onuň elektron we sanly ulgam üpjünçiliginde, ekologiýa ulgamynda tehnologiýalary hem-de täze tejribäni alyşmakda yzygiderli we anyk hyzmatdaşlygy ösdürmek möhüm wezipeler hökmünde öňde goýuldy. Bularyň ählisi sebit, yklymara hem-de dünýä hojalyk gatnaşyklaryna düýpli täsirini ýetiren ählumumy pandemiýa bilen baglylykda aýratyn möhüm häsiýete eýe boldy.

Sammitiň çäklerinde YHG-nyň daşary işler ministrleriniň Geňeşiniň mejlisi geçirildi, onuň jemleri boýunça netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge, şol sanda bu guramanyň hem-de onuň düzümleriniň alyp barýan işlerini has-da işjeňleşdirmäge uly goşant goşmaga ýardam berýän möhüm resminamalaryň birnäçesi kabul edildi. Şeýle hem ýokary wezipeli wekilleriň duşuşygy we işewürlik maslahaty guraldy.

Wise-premýer, daşary işler ministri YHG-nyň 15-nji sammitiniň çözgütleriniň ähmiýeti barada aýdyp, bu guramany sebitiň okgunly we netijeli ykdysady düzümine öwürmek maksady bilen, özara gyzyklanma bildirýän ähli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň depginlerini düýpli çaltlandyrmak barada ylalaşyk gazanylandygyny belledi. Şonuň bilen birlikde, möhüm ugurlarda, has anygy, söwda, ulag we kommunikasiýalar, energetika, syýahatçylyk, ykdysady ösüş hem-de zähmet öndürijiligi, ekologiýa, ylym, maliýe-bank işleri boýunça “YHG-nyň 2025-nji ýyla çenli garaýyşlarynyň” netijeli amala aşyrylmagyna ýardam etmäge umumy taýýarlyk tassyklanyldy. Duşuşykda YHG ýurtlarynyň, beýleki döwletleriň, iri halkara guramalaryň hem-de ykdysady birleşikleriň gatnaşmagynda eýýäm başlanylan we geljegi uly taslamalary durmuşa geçirmek bilen baglanyşykly anyk teklipler beýan edildi.

Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň başlangyjy boýunça şu ýylyň sentýabr aýynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň “Birleşen Milletler Guramasynyň we Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň arasynda hyzmatdaşlyk” atly Kararnamanyň kabul edilendigine üns çekildi. Munuň özi BMG, onuň ýöriteleşdirilen düzümleri bilen yzygiderli we toplumlaýyn hyzmatdaşlygyň ýolunda ilkinji, emma örän möhüm ädimdir.

Howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly meselelerde önümçilik işleriniň oňaýsyz täsirlerini peseltmek maksady bilen, ekologiýa taýdan arassa energetika tehnologiýalarynyň ornaşdyrylmagyna gönükdirilen bilelikdäki hereketler ylalaşyldy. Bu ugurda işler güýçlendiriler hem-de ekologiýa ulgamyna degişli halkara resminamalar nazara alnar. Şunuň bilen baglylykda, YHG-nyň Arassa energetika merkezini döretmek baradaky başlangyç goldanyldy.

YHG ýurtlarynyň COVID-19-a garşy göreşde hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak, sebitiň ykdysadyýeti üçin pandemiýanyň ýetiren täsirlerini, hususan-da, öňüni alyş hem-de sanjym ulgamynda maglumatlary alyşmak ýoly bilen ýeňip geçmek kabul edilen möhüm çözgütleriň hatarynda görkezildi.

Sammite gatnaşyjylar YHG giňişliginde ulag hem-de kommunikasiýa düzümlerini ösdürmek üçin amatly şertleri üpjün etmek barada ylalaşdylar.

YHG sebitiniň baý energetika serişdelerini has netijeli peýdalanmak, gatnaşyjy ýurtlaryň ykdysady goşulyşmagy barada çözgüt kabul edildi, guramanyň bu ulgamlarda goňşy sebitler bilen has ýakyn hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ýola goýmagynyň usullary we gurallary kesgitlenildi.

Sebitiçi söwdanyň derejesini düýpli ýokarlandyrmak hem-de bu sebitiň YHG-nyň Söwda ylalaşygynyň düzgünlerini ýerine ýetirmek arkaly ählumumy söwda ulgamyna goşant goşmagy barada çözgüt kabul edildi. Şu maksat bilen degişli edaralara tehniki we iş päsgelçiliklerini aradan aýyrmak işlerini tizleşdirmek hem-de agza döwletleriň arasynda YHG-nyň Erkin söwda zolagynyň döredilmegine gönükdirilen gepleşiklere girişmek tabşyryldy.

Mundan başga-da, sammitde YHG-nyň maliýe-bank toplumynyň kadaly hereket etmeginiň möhümdigi bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, Özbegistanyň Prezidentiniň YHG-nyň çäklerinde BMG-niň Senagat ösüşi boýunça guramasy bilen bilelikde Söwda, maýa goýumlar we innowasiýalar merkezini döretmek boýunça teklibi ähmiýetli başlangyç hökmünde bellenildi.

Şeýle hem ykdysady ösüşiň we hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň, täze iş orunlarynyň döredilmeginiň, durmuş meselelerini çözmegiň möhüm şerti hökmünde kiçi we orta kärhanalary höweslendirmek barada ylalaşyk gazanyldy.

Senagat taýdan goşulyşmak meselelerine garamagyň dowamynda ministrliklere hem-de YHG döwletleriniň wezipeli wekillerine “Ýol kartasyny” işläp taýýarlamaga girişmek tabşyryldy, ol biziň ýurtlarymyzyň ykdysadyýetleriniň özara üstüni dolmagy hem-de önümçilik kuwwatlyklary esasynda anyk çäreleri we taslamalary öz içine almalydyr.

YHG-nyň geljekki işlerinde tehnologik hyzmatdaşlyga, sanly ülňüleriň ornaşdyrylmagyna, emeli aňa, telekommunikasiýalara, programmalaýyn önümleri işläp taýýarlamak üçin tehnoparklaryň gurulmagyna aýratyn üns berler.

Çykyşyň dowamynda azyk howpsuzlygyna, neşe söwdasyna, halkara guramaçylykly jenaýatçylygyň beýleki görnüşlerine, terrorçylygyň maliýeleşdirilmegine, kiberjenaýatçylyga garşy bilelikdäki göreş ulgamynda hyzmatdaşlyk hakynda möhüm çözgütleriň we ylalaşyklaryň kabul edilendigine üns çekildi.

YHG-nyň ynsanperwer ugry, medeniýet, ylym, bilim, sport ulgamlary boýunça gatnaşyklarynyň gün tertibi yzygiderli giňeldiler we baýlaşdyrylar.

Ýokarda bellenilişi ýaly, döwlet Baştutanlary tarapyndan ulag we energetika ulgamlaryna hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary hökmünde üns berildi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sammitiň umumy mejlisinde eden çykyşynda bu hyzmatdaşlygy ählumumy ykdysady ösüşiň kesgitleýji meýilleri hökmünde anyk häsiýetlendirdi. Hususan-da, ýurdumyzyň hyzmatdaşlar bilen bilelikde Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygynyň, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçiriji ulgamyny çekmegiň taslamasyny amala aşyrmak hakyndaky başlangyjy öňe sürendigi barada aýdyldy.

Şeýle hem bu ugurda Täjigistanyň Prezidentiniň çykyşynda “CASA-1000” (Merkezi Aziýa — Günorta Aziýa — 1000) ýokary woltly elektrik geçiriji ulgamynyň gurluşygynyň taslamasy barada beýan edilen teklibiň möhümdigi bellenildi.

“Gündogar — Günbatar” we “Demirgazyk — Günorta” üstaşyr ulag gatnawlaryny işjeňleşdirmek babatynda Türkmenistanyň Prezidentiniň Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman, şeýle hem Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe geçelgelerini döretmegiň möhüm ähmiýetini belländigi nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, türkmen Lideriniň Türkmenbaşy şäherindäki Halkara deňiz portunyň kuwwatlyklaryny YHG-nyň bähbitlerine peýdalanmak baradaky teklibiniň möhümdigi bellenildi.

Azerbaýjanyň, Eýranyň we Gazagystanyň Hazar deňziniň kenarlaryndaky portlaryny doly derejede peýdalanmak, şeýlelikde, bu deňziň üsti bilen Aziýanyň we Ýewropanyň arasynda gatnawlaryň bitewi hem-de özara üstüni dolýan düzümlerini kemala getirmek boýunça meselä bu başlangyjyň dowamy hökmünde garalýar. Bu meýilnamalary durmuşa geçirmekde yklymara ykdysady, söwda, maýa goýum hyzmatdaşlygy giňişligini baglanyşdyryjy hökmünde Ykdysady Hyzmatlaşlyk Guramasynyň orny barha artar hem-de uzak möhletli geljek üçin mümkinçiliklere eýe bolar. Şeýle hem Özbegistan — Owganystan — Pakistan demir ýolunyň taslamasynyň, Yslamabat — Tähran — Stambul (YTS) awtoulag geçelgesiniň ulanmaga berilmeginiň ähmiýeti barada aýdyldy.

Sammitiň jemleriniň degişli resminamada — Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygynda has anyk beýan edilendigi bellenildi.

Wise-premýer, Türkmenistanyň daşary işler ministri çykyşynyň ahyrynda Aşgabat sammitinde gazanylan ylalaşyklaryň we çözgütleriň hyzmatdaşlyga kuwwatly täzeçil itergi, yzygiderlilik hem-de anyklyk berjekdigine, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy giňişliginde, şeýle hem sebitara we yklym işlerinde tiz goşulyşmak üçin şertleri döretjekdigine ynam bildirdi.

Maslahatyň dowamynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Aşgabatda geçirilen 15-nji sammitiň YHG-nyň gününde geçirilmeginde çuňňur manynyň bardygyny belledi. Munuň özi bu sammitiň taryhy ähmiýetini has-da artdyrdy. Husraw Noziri çykyşynyň dowamynda Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde forumyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi we onuň örän üstünlikli geçirilendigi üçin türkmen tarapyna hoşallyk bildirdi.

Gurama agza ýurtlaryň döwlet we hökümet Baştutanlarynyň çykyşlarynda sebit we dünýä derejesinde parahatçylygy, durnukly ösüşi hem-de howpsuzlygy üpjün etmekde döwletara hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmeginiň möhümdigine aýratyn üns çekildi.

Şunuň bilen baglylykda, Baş sekretar sammitde halkara derejede möhüm çözgütleriň we jemleýji resminamalaryň kabul edilendigini, olarda YHG giňişliginde gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň möhüm ugurlarynyň, halklaryň abadan we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek boýunça anyk çäreleriň kesgitlenendigini belledi.

Soňra çykyş eden Azerbaýjan Respublikasynyň Türkmenistandaky işleri wagtlaýyn ynanylan wekili hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we YHG-nyň sammitine gatnaşyjylary forumyň üstünlikli geçirilendigi bilen gutlady. Munuň özi Türkmenistanyň iri halkara forumlary geçirmekde oňyn tejribe toplandygyny aýan edýär.

Azerbaýjanda doganlyk halkyň gazananlaryna, ýurduň ähli ugurlar boýunça ýeten derejesine tüýs ýürekden guwanýarlar. Biz foruma gatnaşmak bilen, türkmen paýtagtynyň gözelliklerini synlamaga hem mümkinçilik aldyk. Mälim bolşy ýaly, biziň ýurtlarymyz Aziýanyň we Ýewropanyň möhüm çatrygynda ýerleşip, üstaşyr ulag geçelgelerini ösdürmek we halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin ägirt uly mümkinçiliklere eýedir. Biz bu ulgamda bar bolan giň mümkinçilikleri sebitiň ýurtlarynyň bähbitlerine peýdalanýandygyny goldaýarys diýip, dostlukly ýurduň wekili aýtdy.

Türkmenistanda netijeli işlemek we hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny giňeltmek üçin amatly şertler döredilipdir diýip, diplomat şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Eýran Yslam Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi YHG-nyň 15-nji sammitiniň üstünlikli geçirilendigini belläp, onuň dowamynda kabul edilen çözgütleriň YHG-a agza ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň hemmetaraplaýyn ösdürilmegine kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Diplomatik wekilhanalaryň döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmakda eýeleýän orny aýratyn bellenildi. Türkmenistanyň Bitaraplyk derejesine esaslanýan parahatçylyk söýüjilikli we hoşniýetli goňşuçylyk syýasatynyň sebitde söwda-ykdysady gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagy, howpsuzlygyň üpjün edilmegi üçin giň mümkinçilikleri açýandygy aýratyn bellenildi.

Ilçi şeýle hem Eýran Yslam Respublikasynyň ygtybarly hyzmatdaş bolan Türkmenistan bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmäge gyzyklanma bildirýändigini aýtdy. Hususan-da, senagat, ulag-kommunikasiýa, oba hojalygy pudaklarynda, medeni-ynsanperwer ulgamda we syýahatçylyk ugry boýunça ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmegine möhüm ähmiýet berilýär.

Diplomat YHG-nyň 15-nji sammitiniň netijeli işi ugrunda zerur şertleriň döredilendigi üçin milli Liderimize hoşallyk bildirip, onda kabul edilen çözgütleriň, öňe sürlen başlangyçlaryň üstünlikli amala aşyrylmagy üçin zerur tagallalary etjekdigine ynandyrdy.

Soňra Gazagystan Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisine söz berildi. Ol umumy taryh, däp-dessurlar we medeni ýörelgeler bilen baglanyşýan ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklaryň häzirki wagtda hil taýdan täze derejä çykandygyny belledi.

Ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilen YHG-nyň 15-nji sammitinde sebitiň ýurtlarynyň dünýä hojalyk gatnaşyklaryna işjeň goşulyşmagy ugrunda bilelikdäki tagallalaryň zerurdygy aýdyldy. Ilçiniň belleýşi ýaly, bu babatda üstaşyr ulag geçelgelerine möhüm orun degişli bolup durýar. Mälim bolşy ýaly, şu ýylyň 26-njy noýabrynda Türkmenistanyň, Gazagystan Respublikasynyň we Eýran Yslam Respublikasynyň demir ýol edaralarynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

Hazarýaka döwletleriň arasyndaky gatnaşyklaryň ösdürilmegi bilen baglanyşykly meseleler hem wajyp bolup durýar. Bu barada aýtmak bilen, diplomat sammitde ykdysadyýet, söwda, maýa goýum, ulag, energetika ugurlary boýunça gatnaşyklaryň ösdürilmegi we hyzmatdaşlygyň elektron hem-de sanly ulgam bilen üpjünçiligi, tehnologiýa, tejribe alyşmak meselelerine möhüm ähmiýet berlendigini aýtdy. Şunda ekologiýa ugry aýratyn möhümdir.

Maslahatda Gyrgyz Respublikasynyň ýurdumyzdaky Adatdan Daşary we Doly ygtyýarly ilçisi çykyş edip, YHG-nyň sammitinde häzirki döwürde emele gelen çylşyrymly ýagdaýlary ýeňip geçmek, döwrüň wehimlerine garşy bilelikde göreşmek meselelerine garalandygyny aýdyp, bu ugurda öňde durýan wezipeleriň üstünlikli çözülmegi üçin bilelikdäki tagallalaryň zerurdygyny belledi.

YHG sebiti ýurtlarynyň ägirt uly energetika serişdelerini we ulag-logistika ulgamyny, olaryň ykdysady taýdan goşulyşmagyny netijeli peýdalanmak baradaky meselä degip geçmek bilen, diplomat bu ugurlarda goňşy sebitler bilen hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ösdürmegiň möhümdigine ünsi çekdi.

Aýratyn-da, yklymara giňişlikde ykdysady, söwda we maýa goýum ugurlary boýunça gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly gyzyklanma bildirilýär. Uzak möhletleýin meýilnamalaryň we taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde YHG-a möhüm orun degişlidir diýip, ilçi belledi.

Pakistan Yslam Respublikasynyň ýurdumyzdaky Adatdan Daşary we Doly ygtyýarly ilçisi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde YHG-nyň 15-nji sammitiniň üstünlikli geçirilendigi bilen tüýs ýürekden gutlady. Ilçiniň belleýşi ýaly, taryhy ähmiýeti bolan bu sammitde kabul edilen çözgütler we öňe sürlen başlangyçlar gurama agza ýurtlaryň ykdysady taýdan ösüşine, halklaryň abadançylygyna gönükdirilendir. Şeýle hem ol sebitiň çäklerinde parahatçylygyň, durnukly ösüşiň we howpsuzlygyň berkarar edilmeginde Türkmenistanyň başlangyjy bilen amala aşyrylýan halkara ähmiýetli taslamalara möhüm ornuň degişlidigini nygtady. Hususan-da, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygynyň we Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçiriji ulgamyň çekilmeginiň ähmiýeti bellenildi.

Ilçi çykyşynyň dowamynda sammitiň öňüsyrasynda Türkmenistanyň we Pakistan Yslam Respubilkasynyň Prezidentleriniň arasynda geçirilen gepleşikleriň netijeli bolandygyny aýratyn belläp, işlemek üçin döredilen mümkinçilikler üçin milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hoşallyk bildirdi.

Soňra Täjigistan Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan Daşary we Doly ygtyýarly ilçisi çykyş edip, hormatly Prezidentimize YHG-nyň nobatdaky sammitiniň ýokary guramaçylyk derejesi hem-de onuň üstünlikli geçirilendigi üçin hoşallyk bildirdi.

Diplomat YHG-a agza ýurtlaryň ägirt uly mümkinçilikleriniň we baý tebigy serişdeleriniň bardygyny belläp, bularyň ählisiniň netijeli döwletara gatnaşyklary giňeltmek üçin amatly şertleri emele getirýändigini nygtady.

Häzirki wagtda Täjigistanda üstaşyr ulag geçelgeleriniň işjeňleşdirilmegine gönükdirilen giň gerimli taslamalar amala aşyrylýar. YHG-nyň çäklerinde ýola goýulýan hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi sebitiň ýurtlarynyň halklarynyň abadançylygyny üpjün eder, bellenilen maksatlara ýetmäge mümkinçilik berer diýip, ilçi sözüni jemledi.

Soňra Türkiýe Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan Daşary we Doly ygtyýarly ilçisi YHG-nyň sammitiniň öň ýanynda türk Liderine ýokary döwlet sylagynyň gowşurylandygy üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hoşallyk sözlerini aýtdy.

Häzirki wagtda Türkmenistan döwlet Baştutanynyň tagallalary netijesinde halkara maslahatlaryň we forumlaryň geçirilýän merkezine öwrüldi, munuň özi ýurduň dünýä derejesinde abraýynyň artmagyna ýardam berýär.

Diplomatyň aýdyşy ýaly, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetilmeginde hem-de häzirki döwürde dünýäde emele gelen çylşyrymly ýagdaýy ýeňip geçmekde YHG-a agza döwletleriň bilelikdäki tagallalary möhüm ähmiýete eýedir.

Özbegistan Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan Daşary we Doly ygtyýarly ilçisi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy hem-de YHG-nyň 15-nji sammitine gatnaşyjylary forumyň üstünlikli geçirilendigi bilen gutlady.

Bu gurama agza döwletleriň häzirki döwrüň wehimlerine, hususan-da, täze koronawirus ýokanjyna, terrorçylyga, guramaçylykly jenaýatçylyga garşy göreşde tagallalarynyň birleşdirilmegi has netijeli häsiýete eýe bolar. Şunuň bilen baglylykda, häzirki döwürde uzak ýyllaryň dowamynda toplanan tejribäni alyşmak, dürli ugurlarda ylmyň gazananlaryny ornaşdyrmak, şeýle hem täzeçil usullary, sanly ulgamy doly peýdalanmak möhüm ähmiýete eýedir. Munuň özi ykdysadyýetiň ähli pudaklarynyň, şol sanda durmuş ulgamynyň ösüşiniň esasy şerti bolup durýar.

Ilçi sözüniň ahyrynda sebitiň ýurtlarynyň arasynda netijeli gatnaşyklaryň ösdürilmegi hem-de tutuş adamzadyň bähbidine gönükdirilmegi ugrunda yzygiderli alada edýän türkmen Liderine hoşallyk sözlerini aýtdy.

Russiýa Federasiýasynyň ýurdumyzdaky Adatdan Daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Aşgabatda YHG-nyň 15-nji sammitiniň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegi bilen hemmeleri gutlady.

Ilçiniň belleýşi ýaly, Russiýa Federasiýasy Türkmenistanyň sebit boýunça goňşusy hem-de işjeň gatnaşyk saklaýan hyzmatdaşy bolup durýar. Diplomat Türkmenistanda ulag-üstaşyr geçelgeleriniň işiniň kämilleşdirilmegine möhüm ähmiýet berilýändigini nygtap, iki döwletiň arasynda ýük daşamak we ýolagçy gatnatmak boýunça sazlaşykly guralyň hereket edýändigine ünsi çekdi.

Şunuň bilen baglylykda, türkmen Lideriniň “Gündogar — Günbatar” we “Demirgazyk — Günorta” ugurlary boýunça geçelgeleriň işiniň netijeli häsiýete eýe bolmagyna ägirt uly üns berýändigi bellenildi, munuň özi Türkmenistanyň Ýewraziýa yklymynyň möhüm çatrygy hökmündäki ornuny berkitmäge ýardam edýär.

Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Türkmenistandaky Adatdan Daşary we Doly ygtyýarly ilçisi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy iri forumyň üstünlikli geçirilmegi bilen gutlady.

Ilçiniň belleýşi ýaly, ABŞ-da Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň ösdürilmegine uly gyzyklanma bildirilýär. Häzirki döwürde sanly tehnologiýalaryň ösdürilmegi netijesinde ýurtlaryň arasynda onlaýn tertipdäki hyzmatdaşlyk gatnaşyklary ýola goýuldy. Bu bolsa ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn gatnaşyklar üçin oňyn mümkinçilikleri üpjün edýär.

Ilçi netijeli türkmen-amerikan hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak üçin ähli tagallalary etjekdigini nygtady.

Soňra Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy Natalýa German çykyş edip, YHG-nyň 15-nji sammitiniň üstünlikli geçmegi we Türkmenistanyň bu guramada başlyk etmegi bilen gutlady.

Sammitde kabul edilen çözgütler we onuň jemleýji resminamasy Ýewraziýa yklymynda durnukly ösüşiň, howpsuzlygyň we parahatçylygyň berkidilmegine ýardam eder. Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assamblýeasy tarapyndan “Birleşen Milletler Guramasynyň we Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň arasynda hyzmatdaşlyk” atly Kararnamanyň kabul edilmeginiň taryhy ähmiýeti aýratyn bellenildi.

Natalýa Germanyň belleýşi ýaly, munuň özi sebitiň ýurtlarynyň dünýä hojalyk gatnaşyklaryna utgaşmagyny, özara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegini üpjün eder. Sebitiň ýurtlarynyň taryhy, medeni we däp-dessurlar babatdaky umumylyklary ählumumy parahatçylygyň, durnukly ösüşiň we energetika taslamalaryny üstünlikli amala aşyrmagyň möhüm şertini emele getirýär.

Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenko YHG-nyň sammitiniň ýokary guramaçylyk derejesini belläp, onuň jemleri boýunça kabul edilen çözgütleriň öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginde aýratyn ähmiýete eýe boljakdygyna ynam bildirdi. Bu ugurda diplomatik wekilhanalaryň we abraýly halkara guramalaryň alyp barýan işlerine möhüm orun degişlidir. Olaryň tagallasy bilen ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky ýola goýulýan hyzmatdaşlyk gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykýar hem-de öňe sürülýän başlangyçlar abadançylygyň, parahatçylygyň we durnukly ösüşiň üpjün edilmegine gönükdirilýär.

Çykyşda YHG-nyň ähmiýetine aýratyn üns berildi. Bu sebit ykdysady düzümi söwda, ulag-kommunikasiýa, energetika, syýahatçylyk, durmuş ulgamy, ekologiýa, ylym, maliýe-bank işi ugurlary boýunça hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de berkidilmegine ýardam bermelidir, munuň özi döwrüň talaby bolup durýar.

Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Aşgabatdaky merkeziniň ýolbaşçysy Jon MakGregor hormatly Prezidentimizi YHG-nyň 15-nji sammitiniň üstünlikli geçmegi mynasybetli gutlap, häzirki döwürde sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagy ykdysady ösüşiň üpjün edilmegini, zähmet öndürijiliginiň ýokarlandyrylmagyny, geljegi uly bolan taslamalaryň amala aşyrylmagyny, oňa YHG-a agza ýurtlaryň degişli düzümleriniň gatnaşmagyny şertlendirýär diýip belledi.

Sammitiň barşynda gazanylan ylalaşyklar, hususan-da, pandemiýa garşy göreş, onuň sebitiň ykdysadyýetine ýetirýän ýaramaz täsirini peseltmek boýunça hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak, hususan-da, öňüni alyş we waksinasiýa ugurlarynda maglumat alyşmak arkaly göreşmegiň möhümdigine aýratyn üns çekildi. Bularyň ählisi bu gurama agza döwletleriň häzirki zamanyň wehimlerine bilelikde garşy durmaga bolan gyzyklanmalaryny beýan edýär.

Maslahata gatnaşyjylar 2021-nji ýylyň 28-nji noýabrynyň halkara hyzmatdaşlygyň ösüşinde möhüm sepgide öwrülendigini nygtadylar. Sammitiň jemleri boýunça Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygynyň kabul edilmegi YHG-a agza döwletleriň arasynda hyzmatdaşlygyň diwersifikasiýalaşdyrylmagyna, ählumumy howpsuzlygyň we durnuklylygyň üpjün edilmegine ýardam berer. Bu forumyň türkmen paýtagtynda geçirilmegi Türkmenistanyň dünýä giňişliginde abraýynyň barha artýandygynyň hem-de hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň oňyn başlangyçlarynyň ählumumy ykrarnama eýe bolýandygynyň nobatdaky subutnamasydyr.

Aşgabat, 29-njy noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygynyň, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, welaýatlaryň we Aşgabat şäheriniň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly nobatdaky iş maslahatyny geçirdi.

Iş maslahatynda ýurdumyzyň sebitlerini, paýtagtymyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýerine ýetirilişi, paýtagtymyzda abadançylyk we döwrebaplaşdyrylyş işleriniň alnyp barlyşy, şeýle hem öňde boljak şanly seneleri mynasyp derejede garşylamak bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatynda, ilki bilen, ýurdumyzyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa çykyş etdi.

Döwlet Baştutanymyzyň yzygiderli tagallasy netijesinde, ýurdumyzda halkara hyzmatdaşlyk ösüşiň täze derejesine çykdy. Şeýlelikde, Milli Geňeşiň Mejlisinde dünýä döwletleriniň parlamentleri bilen özara gatnaşyklary ýola goýmak we ösdürmek ugrunda zerur işler alnyp barylýar. Milli Geňeşiň Mejlisiniň wekiliýeti GDA gatnaşyjy döwletleriň parlamentara assambleýasynyň 53-nji mejlisine gatnaşdy. Russiýa Federasiýasyna bolan saparyň dowamynda Türkmenistanyň Bitarap döwlet hökmünde köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ýola goýmak, netijeli gatnaşyklary ösdürmek üçin ähli zerur mümkinçilikleri döredýändigi barada aýdyldy.

Bellenilişi ýaly, dünýäde parahatçylygy, howpsuzlygy, durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmäge we bu ugurda alnyp barylýan işlere ýurdumyzyň goşandy uludyr. Şunuň bilen baglylykda, dürli ulgamlarda halkara hyzmatdaşlyga, häzirki zamanyň ösen tejribesini, sanly ulgamy özleşdirmek meselelerine möhüm ähmiýet berilýär.

Şeýle hem Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy däp bolan dost-doganlyk gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de ösdürilmegine ýardam berjek parlamentara forumy Türkmenistanda geçirmek bilen bagly pikir alyşmalaryň bolandygyny habar berdi.

Türkmenistanyň saglygy goraýyş ulgamynda durmuşa geçirilýän döwrebap işlere, bu ugurda gazanylýan üstünliklere we milli Liderimiziň öňe sürýän halkara başlangyçlaryna Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy tarapyndan ýokary baha berilýändigi hem aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Bitarap döwlet hökmünde ähli gyzyklanma bildirýän ýurtlar, şol sanda abraýly halkara guramalar bilen ýola goýulýan hyzmatdaşlygyň, parlamentara gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly ähmiýet berýändigini aýtdy hem-de bu babatda ýurdumyzda ähli zerur mümkinçilikleriň döredilýändigine ünsi çekdi.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisinde parlamentara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek, kanun çykaryjylyk işiniň öňdebaryjy tejribesini ornaşdyrmak we milli ykdysadyýetimiziň dürli ugurlarynda gazanylýan üstünlikleri, toplanan oňyn tejribäni dünýä jemgyýetçiligine ýaýmak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi.

Milli Liderimiz parlamentara forumy Türkmenistanda geçirmek baradaky teklibi makullap, bu çäräniň guramaçylyk işlerini talabalaýyk ýola goýmagyň zerurdygyna ünsi çekdi hem-de birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatyna Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow we Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymow çagyryldy.

Wise-premýer gözegçilik edýän düzümlerinde häzirki döwürde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Mundan başga-da, paýtagtymyzda Halkara Bitaraplyk gününe hem-de Täze ýyl baýramyna taýýarlyk görlüşi barada hasabat berildi.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, häzirki döwürde ýurdumyzda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň depginlerini ýokarlandyrmak, olaryň bellenilen möhletlerde ulanylmaga berilmegini we gurluşykda ýokary hil derejesiniň üpjün edilmegini, ýurdumyzda, şol sanda paýtagtymyzda elektrik energiýasynyň bökdençsizligini ýola goýmak meselelerini berk gözegçilikde saklamak babatda tabşyryklary berdi.

Aşgabat şäheriniň häkimi şu günler paýtagtymyzyň arassaçylyk we abadançylyk derejesini ýokarlandyrmak, öňde boljak şanly seneleri, şol sanda Halkara Bitaraplyk gününi, Täze ýyl baýramyny mynasyp derejede dabaralandyrmak, olar mynasybetli medeni çäreleri guramak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Aşgabady mundan beýläk-de ösdürmek boýunça wezipeleri çözmäge oýlanyşykly, onuň ösüşiniň geljekki ugurlaryny nazara alyp, toplumlaýyn çemeleşilmelidigini belledi. Şunda medeni çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesi üpjün edilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz wise-premýere we häkime ýüzlenip, Täze ýyl mynasybetli geçirilýän baýramçylyk dabaralarynda häzirki zaman yşyklandyryş ulgamynyň, innowasion tehnologiýalaryň, täzeçil usullaryň we döwrebap serişdeleriň netijeli ulanylmagy, şeýlelikde, bezeg işleriniň döwrüň talabyna laýyk derejede guralmagy bilen baglanyşykly meselelere, oňyn tejribeler esasynda çemeleşmegi tabşyrdy.

Soňra sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary E.Orazgeldiýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda dowam etdi.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanow häzirki döwürde welaýatda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, möwsümleýin oba hojalyk işlerini talabalaýyk geçirmek boýunça görülýän çäreler, şeýle hem welaýatyň ilatynyň durmuş üpjünçiligini yzygiderli ýokarlandyrmak ugrunda ýaýbaňlandyrylan giň möçberli işler barada hasabat berdi.

Welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda, aýratyn-da, güýzlük bugdaý ekilen ýerlerde agrotehniki kadalara laýyk derejede ideg işleri alnyp barylýar. Şol bir wagtyň özünde hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda, ýerleriň hasyllylygyny artdyrmak, ýer we suw serişdelerinden netijeli peýdalanmak meselelerine möhüm ähmiýet berilýär.

Bellenilişi ýaly, welaýatyň etraplarynda ýerleri täze ýylyň ýaz ekişine taýýarlamak, oba hojalyk tehnikalaryny abatlamak işlerini çaltlandyrmak meselelerine örän jogapkärçilikli we hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilýär.

Hasabatyň çäklerinde welaýatda gurluşygy alnyp barylýan desgalardaky işleriň ýagdaýy we olaryň depginlerini güýçlendirmek ugrunda görülýän toplumlaýyn çäreler barada hem aýdyldy.

Eziz Diýarymyzda giňden dabaralandyrylýan Halkara Bitaraplyk güni we Täze ýyl baýramy mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň şatlyk-şowhuna beslenmegi ugrunda zerur tagallalar edilýär.

Döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatyna şol bir wagtda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowany çagyrdy. Wise-premýer öňde boljak şanly seneleri mynasyp derejede garşylamak boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli taýýarlyk işleri, Halkara Bitaraplyk gününiň we Täze ýyl baýramynyň medeni maksatnamalary barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, wise-premýere we welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigine ünsi çekdi. Şeýle hem milli Liderimiz welaýatlaryň “Türkmeniň ak öýi” binalarynyň öňündäki meýdançalarda belent başly Täze ýyl arçalaryny oturdyp, onuň çäklerinde baýramçylyk dabaralaryny mynasyp derejede guramagy tabşyrdy. Hemmeleriň sabyrsyzlyk bilen garşylaýan Täze ýyl baýramy şatlykly wakalara, ýatda galyjy pursatlara beslenmelidir.

Aýratyn-da, hormatly Prezidentimiz baýramçylyk çärelerinde ösüp gelýän ýaş nesiller üçin medeni maksatnamanyň taýýarlanylmalydygyny belläp, Täze ýyl baýramynyň geçirilýän meýdançalarynyň bezeg aýratynlyklaryna, olaryň yşyklandyryş ulgamyna möhüm ähmiýet berilmelidigini aýtdy we bu babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew sebitiň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Ýetişdirilen “ak altynyň” soňky hanasyna çenli ýitgisiz ýygnap almak ugrunda zerur işler geçirilýär. Şeýle hem ýygnalan pagta hasylynyň talabalaýyk saklanylmagyna, onuň ýokary hilli gaýtadan işlenilmegine möhüm ähmiýet berilýär. Mundan başga-da, ýurdumyzda ilaty zerur önümler bilen doly üpjün etmek, güýzlük ýeralmany, gök we beýleki ekinleri bellenilen möhletlerde ýygnap almak işleri dowam edýär.

Häkim welaýatda «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan» we Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda amala aşyrylýan işler, şeýle hem milli Liderimiziň tabşyrygyna laýyklykda, şu ýyl üçin meýilleşdirilen ähli işleri öz wagtynda we ýokary hilli berjaý etmek ugrunda edilýän tagallalar barada hasabat berdi.

Hasabatda Halkara Bitaraplyk gününi, Täze ýyl baýramyny ajaýyp zähmet sowgatlary bilen mynasyp garşylamak ugrunda görülýän çäreler barada hem aýdyldy.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatynda Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow demirgazyk sebitiň gowaça meýdanlarynda tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Ýetişdirilen pagta hasylyny doly möçberde we ýitgisiz ýygnap almak üçin zerur tagallalar edilýär. Şeýle hem gaýtadan işleýän kärhanalaryň işini bökdençsiz ýola goýmak häzirki döwrüň möhüm wezipesi bolup durýar.

Şol bir wagtyň özünde güýzlük bugdaýa agrotehniki kadalara laýyk derejede ideg etmek, beýleki möwsümleýin oba hojalyk işlerini talabalaýyk alyp barmak meselelerine möhüm ähmiýet berilýär. Şunuň bilen baglylykda, daýhan yhlasy bilen ýetişdirilen şalynyň, ýeralmanyň hem-de beýleki oba hojalyk ekinleriniň bereketli hasylyny doly ýygnap almak boýunça geçirilýän çäreler barada hasabat berildi.

Mundan başga-da, geljek ýylyň hasylynyň düýbüni tutmak boýunça işleriň geçirilişi, ähli oba hojalyk tehnikalaryny we gurallaryny abatlap, ekiş möwsümine doly taýýarlamak işleriniň talabalaýyk alnyp barylýandygy barada habar berildi. Ýetip gelýän Halkara Bitaraplyk güni hem-de Täze ýyl baýramy mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň medeni maksatnamasyny degişli derejede taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berildi.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýewiň hasabaty bilen dowam etdi. Häkim şu günler welaýatda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, meýdanlarda galan pagta hasylyny doly ýygnap almak, şeýle hem güýzlük bugdaýa edilýän idegi talabalaýyk ýola goýmak ugrunda ýaýbaňlandyrylan giň möçberli işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda azyk üpjünçiligini pugtalandyrmak hem-de ilaty zerur önümler bilen bolelin üpjün etmek maksadyndan ugur alnyp, ýetişdirilen güýzlük ýeralmany, beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnamak işleri dowam edýär.

Şeýle hem «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň» hem-de Oba milli maksatnamasynyň çäklerinde şu ýyl üçin kesgitlenen meýilnamalaryň ýerine ýetirilişi barada habar berildi.

Häkim önümçilik we durmuş-medeni maksatly desgalaryň gurluşyk depginini artdyrmak boýunça işleriň barşy hakynda hem hasabat berdi. Şol desgalarda işler ähli bildirilýän talaplary nazara almak bilen geçirilýär. Şeýle-de Halkara Bitaraplyk gününe taýýarlyk görmek hem-de Täze ýyl baýramyny Lebap welaýatynda, şol sanda onuň etraplarynda mynasyp garşylamak boýunça geçirilýän işler barada habar berildi.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew şu günler möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy, şol sanda gowaça meýdanlaryndaky pagtany ýitgisiz ýygnamak hem-de pagta arassalaýjy kärhanalaryň işini talabalaýyk guramak, güýzlük bugdaýa degişli derejede ideg etmek boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem häkim welaýatyň ilatynyň azyk önümlerine bolan isleglerini kanagatlandyrmak maksady bilen, ýeralmanyň we beýleki gök ekinleriň hasylyny ýygnap almak boýunça görülýän çäreler barada habar berdi. Şunuň bilen baglylykda, geljek ýylyň hasylynyň düýbüni tutmak işlerine möhüm ähmiýet berilýär.

Oba milli maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek, dürli maksatly desgalardaky we binalardaky gurluşyk işleriniň depginini ýokarlandyrmak ugrunda ähli tagallalar edilýär.

Häkim welaýatyň ähli künjeklerinde Halkara Bitaraplyk gününe hem-de Täze ýyl baýramyna görülýän taýýarlyk işleriniň ýaýbaňlandyrylandygy barada habar berdi.

Soňra sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew ýurdumyzda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, bugdaýyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek we azyk üpjünçiligini pugtalandyrmak boýunça döwlet Baştutanymyzyň beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek ugrunda alnyp barylýan giň möçberli işler barada hasabat berdi.

Wise-premýer häzirki wagtda ýurdumyzyň gowaça meýdanlarynda galan hasyly ýitgisiz ýygnap almak işleriniň dowam edýändigini aýtdy. Şu güne çenli 1 million 269 müň 838 tonna pagta ýygnalyp, bellenilen meýilnama 101,59 göterim berjaý edildi. Şeýle hem ýurdumyzyň ähli sebitlerinde tabşyrylan pagta hasyly üçin daýhanlar bilen hasaplaşyk işleri geçirilýär.

Şonuň ýaly-da, ýurdumyzda azyk üpjünçiligini pugtalandyrmak maksady bilen, güýzki gök ekinleri ýygnamak, olary sowadyjy ammarlarda kada laýyk saklamak we ilata öz wagtynda ýetirmek babatda zerur işler alnyp barylýar. Mundan başga-da, täze ýylyň hasylynyň düýbüni tutmak, ýerleri we oba hojalyk tehnikalaryny ekiş möwsümine taýýarlamak boýunça toplumlaýyn çäreler durmuşa geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, obasenagat toplumynda alnyp barylýan işleriň döwrüň talabyna laýyk derejede ýola goýulmalydygyny, ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan düýpli özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegine hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilmelidigini belledi.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz ekerançylyk işleriniň öz wagtynda we ýokary hilli, agrotehniki kadalara laýyk derejede alnyp barylmagynyň zerurdygyna ünsi çekip, geljek ýylyň hasylynyň düýbüni tutmak işlerine ýokary derejede taýýarlyk görmegi tabşyrdy.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ähli ýerlerinde tabşyrylan pagta hasyly üçin hasaplaşyklaryň öz wagtynda we doly geçirilmegi bilen baglanyşykly meseleleriň hemişe üns merkezinde saklanylmalydygyny belledi hem-de wise-premýere, welaýatlaryň häkimlerine anyk görkezmeleri berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow geljek ýylyň hasylynyň düýbüni tutmak işlerine hemmetaraplaýyn taýýarlyk görülmelidigini belläp, ýerleriň, oba hojalyk tehnikalarynyň taýýarlyk derejesine möhüm ähmiýet bermegi tabşyrdy. Ekiş möwsümine taýýarlyk işleriniň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegi we möwsüme hemmetaraplaýyn taýýarlykly girişilmegi geljekki bol hasylyň möhüm şerti bolup durýar.

Ýurdumyzyň bazarlaryny bakja we gök önümler bilen üpjün etmek hem-de ilatyň bu babatdaky isleglerini kanagatlandyrmak maksady bilen, güýzlük ýeralmanyňdyr beýleki azyklyk ekinleriň hasylyny ýitgisiz ýygnap almak, bazarlarda azyk bolçulygyny pugtalandyrmak meseleleriniň wajypdygyna ünsi çekip, döwlet Baştutanymyz şanly seneleri mynasyp garşylamak üçin zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi.

Milli Liderimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek, Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek, şeýle hem welaýatlarda şu ýyl üçin meýilleşdirilen ähli çäreleri öz wagtynda we ýokary hilli geçirmek üçin ähli zerur çäreleri görmegi tabşyrdy. Şunda dürli maksatly desgalaryň gurluşyklarynyň bellenilen möhletlerde tamamlanmagy, olarda ýokary hil derejesiniň üpjün edilmegi bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilmelidir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, Diýarymyzyň rowaçlygynyň, mähriban halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

28.11.2021. Şu gün paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň (YHG) 15-nji sammiti geçirildi. Köpugurly işewürlik merkezli täze «Garagum» oteli nobatdaky duşuşygyň geçirilýän ýerine öwrüldi. Bu ýerde ýokary derejeli myhmanlary kabul etmek hem-de halkara ähmiýetli möhüm çäreleri geçirmek üçin ähli şertler döredildi.

Şu ýyl YHG-da başlyklyk edýän ýurt hökmünde Türkmenistanyň geçirýän sammitine Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisi, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti Arif Alwi, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogan, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew gatnaşdylar. Forumda Gazagystan Respublikasyna Premýer-ministr Askar Mamin wekilçilik etdi. Şeýle hem sammite YHG-nyň Baş sekretary Husraw Noziri gatnaşdy.

Ozal habar berlişi ýaly, sammitiň öňüsyrasynda, 27-nji noýabrda hormatly Prezidentimiz Täjigistan Respublikasynyň, Pakistan Yslam Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidentleri, Gazagystan Respublikasynyň Premýer-ministri hem-de Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi.

Şu gün, forumyň öň ýanynda milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleri bilen duşuşdy.

Türkmenistan 1992-nji ýyldan bäri Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň agzasy bolmak bilen, köptaraplaýyn görnüşde özara bähbitli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga saldamly goşant goşup, YHG-a girýän döwletler bilen ikitaraplaýyn dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny üstünlikli ösdürýär. Geçen döwrüň dowamynda ýurdumyz hem-de bu gurama tarapyndan bilelikdäki işiň uly tejribesi toplandy. Munuň özi uzak möhletleýin geljek üçin netijeli gatnaşyklar babatda ygtybarly esasy döredýär.

Türkmenistan sebit möçberinde durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmäge, guramanyň giňişliginde özara bähbitli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge hem-de onuň çägini giňeltmäge, ählumumy dünýä hojalyk gatnaşyklaryna goşulyşmagy çuňlaşdyrmaga gönükdirilen, ýörite işlenip taýýarlanylan Konsepsiýanyň esasynda YHG-da başlyklygy amala aşyryp, bu jogapkärli wezipäni ýerine ýetirmäge hemmetaraplaýyn oýlanyşykly, anyk netijeleri gazanmagy maksat edinýän çemeleşmäni görkezýär.

Şunuň bilen baglylykda, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitini 28-nji noýabrda, YHG-nyň gününiň bellenilýän gününde Aşgabatda geçirmek baradaky başlangyjyň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa degişlidigini ýatlatmalydyrys. Milli Liderimiz bu teklibi guramanyň şu ýylyň 4-nji martynda sanly ulgam arkaly ýokary derejede geçirilen 14-nji duşuşygynda beýan etdi.

«Garagum» oteliniň eýwanynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň ýolbaşçylaryny döwlet Baştutanymyz mähirli garşylady.

Ýokary derejedäki duşuşyga gatnaşyjylar oteliň maslahatlar zalyna barýarlar. Bu ýerde däp bolan resmi surata düşmek dabarasyndan soň, YHG-nyň 15-nji sammitiniň açylyş dabarasy boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýygnananlara giriş sözi bilen ýüzlenip, Türkmenistanyň öz daşary syýasatynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen hyzmatdaşlygy ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýändigini belledi.

YHG döredilen döwründen başlap, guramanyň meýdançasy oňa agza döwletleriň arasynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmakda we ösdürmekde netijeli gurala öwrüldi. Bu guramanyň ýokary derejedäki duşuşyklary meseleleriň giň toplumyny ara alyp maslahatlaşmakda, onuň giňişliginde sebit ykdysady hyzmatdaşlygynyň iň esasy hem-de ileri tutulýan mowzuklary boýunça çözgütleri kabul etmekde örän gowy mümkinçilik bolup çykyş edýär.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde energetika, ulag we söwda ýaly ugurlarda hyzmatdaşlygyň baý tejribesiniň toplanandygyny aýratyn nygtady. Häzirki wagtda YHG tarapyndan amala aşyrylýan maksatnamalaryň we taslamalaryň durmuşa geçirilmeginiň çäginde tehnologiýa, aragatnaşyk, maliýe-bank ulgamlaryndaky hyzmatdaşlygymyzy giňeltmek zerurlygy ýüze çykýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we şu günki duşuşygyň barşynda geljekde uly mümkinçilikleri açýan ugurlar boýunça hem netijeli gepleşikleriň geçiriljekdigine ynam bildirdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 14-nji sammitiniň Başlygy, Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogana çykyş etmek üçin söz berdi.

Dostlukly döwletiň Baştutany milli Liderimize hoşallyk bildirip, sammite gatnaşyjylary Türkmenistanda guralýan wekilçilikli forumyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegi bilen gutlady we onuň işine üstünlik arzuw etdi. Prezident Rejep Taýyp Ärdogan pursatdan peýdalanyp, Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň ýakynda bellenilen 30 ýyllygy bilen hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we tutuş türkmen halkyny tüýs ýürekden gutlady.

Belent mertebeli myhman wekiliýetleriň mähirli kabul edilendigi, bildirilen myhmansöýerlik üçin hoşallyk sözlerini aýdyp, 14-nji sammitden soň YHG-a başlyklyk etmegiň Türkiýeden Türkmenistana geçendigini belledi hem-de milli Liderimize alyp barýan giň möçberli işinde üstünlikleri arzuw etdi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan çykyşynyň dowamynda sammitiň işiniň YHG-a agza döwletler we sebitiň ýurtlary, şeýle-de halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň wajyp meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin uly ähmiýete eýedigini nygtady.

Belent mertebeli myhman forumyň dowamynda dürli ulgamlarda guramanyň işiniň wezipelerine garaljakdygyny hem-de häzirki döwrüň esasy meseleleriniň çözgütlerini işläp taýýarlamagyň ileri tutulýan ugurlarynyň kesgitleniljekdigini belledi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan YHG-nyň 15-nji sammitiniň dowamynda kabul ediljek çözgütleriň hem-de Jemleýji resminamanyň sebitiň ýurtlarynyň ykdysady ösüşine, howpsuzlygyň we durnuklylygyň üpjün edilmegine kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirip, bu babatda bilelikdäki tagallalaryň wajypdygyna ünsi çekdi.

Türkiýe Respublikasynyň Baştutany şeýle hem sammitiň sebitleýin we ählumumy möçberde hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de giňeldilmegine, şol sanda halkara üstaşyr ulag geçelgeleriniň işini kadalaşdyrmaga gönükdirilen çözgütleriniň ähmiýetini nygtap, bu ugurdaky özara gatnaşyklaryň gadymy döwürlerde halklary we ýurtlary baglanyşdyran Beýik Ýüpek ýolunyň döwrebap derejede dikeldilýändiginiň aýdyň subutnamasyna öwrüljekdigini aýtdy.

Belent mertebeli myhman owgan meselesine degip geçip, Owganystanda syýasy durnuklylygyň berkarar edilmeginiň hem-de onuň durmuş-ykdysady taýdan dikeldilmeginiň diňe bir sebit däl, eýsem, halkara derejede hem uly ähmiýete eýedigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, Bitarap Türkmenistanyň goňşy ýurtdaky ýagdaýy parahatçylykly ýol arkaly kadalaşdyrmaga goşýan goşandyna, owgan halkyna yzygiderli berýän doganlyk kömegine ýokary baha berildi.

Çykyşynyň ahyrynda Prezident Rejep Taýyp Ärdogan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hem-de YHG-da başlyklyk edýän Türkmenistana sammiti üstünlikli geçirmek babatda döredilen mümkinçilikler üçin hoşallyk bildirdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow — Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň Başlygy ýygnananlara ýüzlenip, YHG-a agza döwletleriň ýolbaşçylaryna bu sammite gatnaşmak üçin Türkmenistanyň paýtagtyna gelmek baradaky çakylygy kabul edendikleri üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Biz bu forumyň geçirilmegine ýurtlarymyzyň ykdysady, söwda-maýa goýum, medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygy berkidýän möhüm waka hökmünde doly esas bilen garaýarys diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Milli Liderimiz bu baradaky gürrüňi dowam edip, ilkinji nobatda, Bitarap döwlet we dünýä jemgyýetçiliginiň doly hukukly agzasy hökmünde Türkmenistanyň ähli gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlar, şol sanda abraýly sebit we halkara guramalar bilen giň gerimli gatnaşyklary ýola goýmak üçin açykdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, YHG bilen hyzmatdaşlygyň yzygiderli ösýändigi kanagatlanma bilen bellenildi. Bu gurama bilen bilelikdäki işiň uly tejribesi toplandy.

Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan gurama agza döwletleriň her biri bilen aýratynlykda dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny üstünlikli ösdürýär, bu bolsa köpugurly hyzmatdaşlyga oňyn ýardam berýär, ony baýlaşdyrýar, umumy işleri goşmaça berkidýär.

YHG-nyň sammitine başlyklyk etmek bilen, Türkmenistan bilelikdäki işleriň degişli derejede ilerlemegi, täze döredijilikli başlangyçlar bilen doldurylmagy üçin ähli tagallalary etdi. Başlyklyk etmegiň işlenip taýýarlanan Konsepsiýasyna laýyklykda, biziň ýurdumyz onuň durmuşa geçirilmegi boýunça netijeli işleri amala aşyrdy. Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-a agza döwletlere şu döwürde Türkmenistana ýardam berendigi üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Türkmenistan ulag we energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyň ösdürilmegini guramanyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görýär. Häzirki döwürde bu ugurlar ählumumy ykdysady ösüşiň aýgytlaýjy esasy hökmünde çykyş edýär. Bu işe öz wagtynda we işjeň goşulmak zerur bolup durýar. Munuň üçin bar bolan bäsdeşlik artykmaçlyklaryny ulanyp, täze üstaşyr ulag geçelgelerini, energetika ugurlaryny emele getirmäge doly hukukly, netijeli gatnaşyjynyň ornuny üpjün etmeli. Ýakyn geljekde biziň umumy möhüm wezipelerimiziň şulardan ybarat bolmalydygyna ynanýaryn diýip, milli Liderimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, YHG-a agza döwletleriň degişli ugurda tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyna düşünýändigine ynam bildirdi. Türkmenistanyň halkara başlangyçlaryny, aýratyn-da, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Kararnamalarynda biziň ýurdumyzyň durnukly ulag we energetika howpsuzlygy boýunça öňe sürýän taslamalaryny agza döwletleriň yzygiderli goldamagy muny aýdyň tassyklaýar. YHG-a agza döwletleriň birnäçesi bu resminamalaryň awtordaşy bolup çykyş etdi. Şeýle goldaw üçin Türkmenistan minnetdarlyk bildirýär, oňa mundan beýläk-de netijeli ädimler üçin oňat esas hökmünde garaýar.

Soňra milli Liderimiziň belleýşi ýaly, bu başlangyçlary iş ýüzünde amala aşyrmak ugrunda hereket etmek bilen, biziň ýurdumyz YHG-a agza döwletleriň birnäçesi bilen soňky ýyllarda iri üpjünçilik ulgamlarynyň taslamalaryny durmuşa geçirmäge girişdi. Mälim bolşy ýaly, häzirki döwürde Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça elektrik geçiriji ulgamyň, Türkmenistandan Owganystana demir ýoluň gurluşygy alnyp barylýar. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygy güýçli depginde amala aşyrylýar.

Ýurdumyzda Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça üstaşyr ulag geçelgelerini işjeňleşdirmäge aýratyn üns berilýär. Hususan-da, gürrüň Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman, şeýle hem Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe ulag geçelgelerini döretmek barada barýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bular barada aýtmak bilen, agzalyp geçilen taslamalaryň biziň bilelikdäki mümkinçiliklerimiziň aňry çägi däldigine ynam bildirdi. Häzirki döwürde YHG-a agza ýurtlaryň arasyndaky giňişlikde hem, olaryň çäklerinden daşyna çykylanda hem goşmaça energetika we üstaşyr ulag geçelgeleri gerek. Türkmen tarapynyň pikirine görä, bu babatda Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewraziýa ykdysady birleşigi, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy ýaly döwletara birleşikler bilen bir maksada gönükdirilen hyzmatdaşlygy ýola goýmak zerur bolup durýar.

YHG-a agza döwletleriň gatnaşmagynda üpjünçilik ulgamlarynyň iri taslamalarynyň amala aşyrylmagy yklymda täze geoykdysady giňişligi döretmekde ýokary hilli öňegidişlik bolar diýsem, ulaldyp aýtdygym bolmaz. Bu hyzmatdaşlyk üçin ägirt uly mümkinçilikleri açýar, iri maýa goýumlary çekýär, birnäçe möhüm durmuş meselelerini çözýär.

Şonuň bilen birlikde döwlet Baştutanymyz bu işlere Owganystanyň gatnaşmagynyň möhümdigini aýratyn nygtady. Şeýlelik bilen, bu ýurt hereket edýän subýekte, ykdysady hyzmatdaşlygyň aýrylmaz gatnaşyjysyna öwrüler. Şunda biz Owganystan üçin strategik geljegi, sebit we ählumumy ýagdaýlarda onuň ornuny, parahatçylygy gazanmakda möhüm şerti, owgan topragynda ylalaşygy we ösüşi görýäris. Milli Liderimiz şeýle hem şu ýeňil bolmadyk döwürde owgan halkyna gaýragoýulmasyz we netijeli ynsanperwerlik kömeginiň berilmelidigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşyny dowam edip, Hazar sebitiniň we Ýewropa ýurtlaryna çykmak bilen Gara deňzi, Ýakyn Gündogar, Aziýa — Ýuwaş umman sebitleriniň arasynda üstaşyr ulag gatnaşyklaryny işjeňleşdirmek maksady bilen, Türkmenistanda logistik we üpjünçilik ulgamlarynyň desgalaryny ulanmagyň meselelerini öwrenmegi teklip etdi. Biziň ýurdumyz YHG boýunça hyzmatdaşlaryň bähbitlerine Hazaryň kenarýakasyndaky häzirki zaman portunyň kuwwatyny hödürlemäge taýýardyr.

Guramanyň giňişliklerinde beýleki üpjünçilik ulgamlarynyň, hususan-da, awtomobil, demir ýol pudaklarynyň taslamalaryny amala aşyrmagyň anyk geljegini görýäris. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz YHG-nyň çäklerinde awtomobil, demir ýollaryny gurmak we durkuny täzelemek, olar boýunça anyk teklipleri işläp taýýarlamak üçin ýörite topary döretmek işini işjeňleşdirmegiň zerurdygyny aýtdy.

Milli Liderimiz sammite gatnaşyjylara ýüzlenip, söwdany ösdürmegiň biziň döwletlerimiziň arasyndaky hyzmatdaşlygyň möhüm ugry bolup durýandygyny nygtady. Geçen ýylyň jemleri boýunça YHG-a agza ýurtlaryň arasynda umumy söwda dolanyşygy 49,8 milliard amerikan dollaryna barabar boldy. Elbetde, bu görkeziji bar bolan bilelikdäki mümkinçilikleri doly açyp görkezmeýär.

Söwda-maýa goýum hyzmatdaşlygyny yzygiderli we depginli ösdürmegi üpjün etmegiň, ony diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça tagallalary etmegiň netijeli usulyny döretmek barada düýpli oýlanmaly. Biziň ýurtlarymyzyň telekeçilik bileleşikleriniň, şol sanda orta we kiçi işewürligiň işjeň ornuna bil baglamaga doly haklydyrys. Gürrüň senagat harytlary, oba hojalyk, hyzmatlar ulgamy, beýleki ugurlar boýunça kooperasiýalaryň dürli görnüşlerini ýola goýmak barada barýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Işewürlik gatnaşyklaryny doly derejede ösdürmekde telekeçilige ýardam bermek, olary degişli bank-maliýe ugrukdyrmasy bilen üpjün etmek, zerur bolanda, degişli ýeňillik ulgamyny we söwda amallaryny amala aşyranda, ýeňillikleri döretmek möhümdir.

Serhetýaka we sebit işewürlik gatnaşyklary möhüm orny eýelemelidir. Bu ýerde biziň halklarymyzyň köpasyrlyk däpleri, toplanan gymmatly tejribesi bar. Bu bolsa häzirki zaman hakykatyny göz öňünde tutup, ulanylmagyny we baýlaşdyrylmagyny talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz döwlet-hususy hyzmatdaşlyk kadalary esasynda YHG-nyň ýöriteleşdirilen işewürlik düzümlerini döretmegiň üstünde işlemegiň maksadalaýykdygyny aýtdy. Bu düzümleriň her biri öz ugry boýunça biziň ýurtlarymyzyň arasynda söwda gatnaşyklaryny ösdürmegiň we giňeltmegiň bähbitlerine bir maksada gönükdirilen işleri alyp baryp bilerdi.

Milli Liderimiz şeýle hem häzirki döwürde, ilkinji nobatda, sanly tehnologiýalary peýdalanmak, elektron söwda meýdançalaryny giňden ulanmak bilen, özara ykdysady hyzmatdaşlyk etmegiň ýokary derejede möhüm wezipe bolup durýandygyny nygtady. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow biziň sebitlerimiziň ählisinde innowasion ösüş üçin mümkinçilikleriň bardygyna berk ynam bildirdi. Tagallalary birleşdirmek umumy bähbitlere laýyk gelýär. Bu bolsa täze tehnologik kadalary bolan bütindünýä ykdysadyýetiniň örän uly bäsdeşlige eýe bolan gurşawyna goşulmaga YHG-a agza ýurtlara mümkinçilik berer.

Şunuň bilen birlikde döwlet Baştutanymyz lukmançylyk we saglygy goraýyş ulgamynda hyzmatdaşlygy has-da işjeňleşdirmegiň ähmiýetini aýratyn belledi. Soňky iki ýyl hemmeler üçin uly synag döwri boldy. Ol ýa-da beýleki döwletiň ýekelikde, özbaşdak pandemiýa garşy göreşde diňe wagtlaýyn üstünlik gazanyp biljekdigi örän çalt aýdyň ýüze çykdy. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz YHG-nyň çäklerinde howply ýokanç kesellere garşy göreşmekde tejribeleri, usullary we işläp taýýarlamalary özara alyşmagyň ulgamlaýyn usullaryny ýola goýmaga örän ýakyn wagtlarda girişmegiň maksadalaýykdygyny belledi. Bizde bu ugurda birek-birege teklip etmek üçin köp zat bar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow guramanyň çäklerinde ykdysady hyzmatdaşlygyň, medeni-ynsanperwer ulgamda özara gatnaşyklary giňeltmek bilen utgaşdyrylmalydygyny nygtap, medeni çäreleri, sungat festiwallaryny, şol sanda YHG-a agza ýurtlaryň çagalar we ýaşlar toparlarynyň gatnaşmagynda geçirmegiň, döredijilik intelligensiýasynyň duşuşyklarynyň ulgamlaýyn meýilnamalaryny, bilelikdäki syýahatçylyk maksatnamalaryny, sport ýaryşlaryny guramagyň meýilnamalaryny işläp taýýarlamaga girişmegi teklip etdi.

Türkmenistan, umuman, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň işiniň depginli häsiýete eýe bolýandygyny, onuň sebit hyzmatdaşlygyna oňyn täsir edýändigini belleýär. Häzirki döwürde YHG uly hormata, at-abraýa eýe bolan halkara ykdysady düzüme öwrüldi we bütin dünýäde ykrar edildi. Guramanyň hereket edýän ýyllarynyň dowamynda oňa agza ýurtlaryň arasynda dürli ylalaşyklar baglaşyldy we ileri tutulýan ugurlar boýunça döwletara hyzmatdaşlyk babatda çözgütler kabul edildi. Bilelikdäki mümkinçilikleri ýokary derejede netijeli ulanmak üçin möhüm ähmiýetli strategiýany işläp taýýarlamak boýunça uly işler amala aşyryldy diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Esaslandyrylanda, onuň binýatlyk esasynda goýlan kadalara we maksatlara gyşarnyksyz eýermegini dowam etdirendigi we dowam etdirýändigi bu guramanyň işiniň örän möhüm şerti boldy. Bu gurama oňa täze agzalar goşulanda we özüniň häzirki düzüminiň emele gelen döwründe hem bu kadalara we maksatlara eýermegini dowam edýär. Men guramanyň ykdysady hyzmatdaşlyk guraly hökmünde öz esasy ugruny saklap galýandygyny göz öňünde tutýaryn. Bu kada üýtgewsiz galmalydyr. Şeýle hem YHG-nyň beýleki halkara we sebit düzümleri bilen özara hyzmatdaşlyk edip, öz daşarky gatnaşyklarynyň gerimini yzygiderli giňeldýändigi guwançlydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

YHG-a agza ýurtlar bu netijeleriň ählisini bilelikde toplan oňyn tejribämize doly hukukly goşup biler. Ýöne wagt bir duran ýerinde durmaýar, döwür üýtgeýär. Ol bizden häzirki zaman şertlerini, dünýä ykdysadyýetindäki ösüş meýillerini, sebit ýagdaýlarynyň ösüşiniň we ugurlarynyň aýratynlyklaryny nazara alyp, guramanyň işinde täze usullary işläp taýýarlamagy talap edýär. Şeýle şertlerde YHG-nyň üstüne onuň özboluşly aýratynlyklaryna, täsin geoykdysady ýagdaýyna laýyk gelýän aýratyn wezipeler ýüklenilýär.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-nyň taryh we geografiýa, däpler we gymmatlyklar arkaly baglanyşan döwletleriň ykdysady hyzmatdaşlygynyň usuly hökmünde bar bolan hakyky artykmaçlyklaryň we umumy bähbitleriň esasynda bilelikdäki özara bähbitli taslamalary durmuşa geçirmek üçin tebigy ölçeg babatda birleşdiriji esasyndan ähli gatnaşyjylaryň ugur alýandygyna ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, şu günki duşuşyk gurama agza döwletleriň ählisiniň arasynda dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk we özara bähbitli hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny has-da berkitmäge niýetlenendir. Şeýle hem geljek döwürde bilelikdäki işiň ugurlaryny kesgitlemegi maksat edinýär. Häzirki döwrüň örän anyk we hakyky ýagdaýdan ugur alýan çözgütleri işläp taýýarlamaly. Biziň ýurtlarymyzyň uzak möhletleýin bähbitlerine laýyk gelýän, YHG-nyň häzirki zaman dünýä hojalyk gatnaşyklary ulgamyna doly derejede goşulmagyna itergi berýän, agza ýurtlaryň ykdysadyýetleriniň ösmegine we halklarynyň hal-ýagdaýynyň gowulanmagyna ýardam edýän özara hyzmatdaşlygyň usullarynydyr görnüşlerini döretmegi talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz guramada bar bolan mümkinçilikleriň strategik maksatlara çykmak, giň möçberli bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak üçin doly esas berýändigine ynam bildirdi.

Çykyşynyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-nyň Baş sekretary Husraw Nozirä guramanyň işini başarnykly we netijeli utgaşdyrýandygy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hem ýurdumyzyň iri halkara we sebit guramalary bilen hyzmatdaşlygyny ösdürmekden ybarat bolup durýar. Bu babatda ýurdumyz YHG-da başlyklyk etmek wezipesini ýerine ýetirmek bilen, «Birleşen Milletler Guramasynyň we Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň arasynda hyzmatdaşlyk» atly Kararnamanyň taslamasy taýýarlanyldy we Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 75-nji sessiýasynyň dowamynda seredilmegi teklip edildi. 2021-nji ýylyň 9-njy sentýabrynda Baş Assambleýanyň 75-nji sessiýasynyň 102-nji plenar mejlisinde bu Kararnama biragyzdan kabul edildi. Bu halkara ähmiýetli Kararnamanyň awtordaşlary hökmünde 10 sany döwlet çykyş etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şeýle hem sammite gatnaşyjylary YHG-nyň güni bilen tüýs ýürekden gutlady we hemmelere döwletara hyzmatdaşlygy berkitmekde täze üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra milli Liderimiz Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Nozirä çykyş etmek üçin söz berdi.

YHG-nyň Baş sekretary döwletleriň ýolbaşçylaryny we sammite gatnaşyjylary mübärekläp, şu ýokary derejedäki duşuşygyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň işine baha bermek hem-de onuň mundan beýläkki ösüşiniň ýoluny kesgitlemek babatda gurama üçin uly ähmiýetini belledi.

15-nji sammit sebit hyzmatdaşlygyny giňeltmek üçin umumy borçnamalary we tagallalary tassyklamak babatda täsin mümkinçilikdir. «Geljege bilelikde» şygary bilen geçirilýän duşuşygyň wajypdygy dowam edýän koronawirus pandemiýasy döwründe emele gelen ýagdaý bilen şertlendirilendir hem-de biziň sebitimiziň ykdysady taýdan çalt dikeldilmegini üpjün etmäge, pandemiýadan soňky döwürde ösüş üçin gurallary işläp taýýarlamaga gönükdirilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulmagyny kesgitleýär. Şunuň bilen baglylykda, jenap Husraw Noziri Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde hyzmatdaşlygyň «Ýol kartasynyň» işlenip taýýarlanylandygy bellenildi.

YHG-nyň Baş sekretary geljekki meýilnamalar barada aýdyp, söwdanyň ykdysady ösüşiň hereketlendirijisi bolup durýandygyny hem-de YHG-a agza ýurtlaryň durmuş-ykdysady ösüşinde möhüm orun eýeleýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, «YHG-nyň 2025-nji ýyla çenli garaýyşlarynda» bellenilişi ýaly, guramanyň sebit söwdasynyň ählumumy eksportyny giňeltmegiň wajypdygyna üns berildi.

Şunuň bilen birlikde, 2021-nji ýylda geçirilen ministrler maslahatlarynyň jemleri boýunça kabul edilen çözgütleri durmuşa geçirmegiň hem-de YHG-nyň gümrük nyrhlarynyň we beýleki degişli resminamalaryň, bilelikdäki taslamalaryň birnäçesiniň YHG-nyň Söwda ylalaşygynyň düzgünlerini berjaý etmegiň zerurdygy nygtaldy.

Sebit söwdasynyň howpsuzlygyny üpjün etmek bu ugurdaky esasy wezipeleriň biridir. Jenap Husraw Noziri bu barada aýtmak bilen, söwda bilen baglanyşykly ykdysady amallary çalt geçirmäge ýardam bermek üçin gurama boýunça hyzmatdaş ýurtlaryň Merkezi banklarynyň arasynda YHG-nyň kliring birleşiginiň döredilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi. YHG-nyň standartlaşdyrmak, laýyklyga baha bermek, akkreditasiýa we metrologiýa boýunça sebit edarasynyň işi bu maksatlara ýetmäge ýardam eder.

Ulag-kommunikasiýa ulgamy, energetika we syýahatçylyk hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Bu ulgamlarda YHG-nyň çäklerinde netijeli gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikler açylýar. Sebitde ägirt uly serişdeler, üstaşyr ulag we energetika kuwwatynyň, degişli düzümiň bolmagy, YHG-a agza döwletleriň halklarynyň baý taryhy-medeni mirasy bu ugurlarda öňde goýlan maksatlara ýetmäge ýardam eder.

Şeýle hem Birleşen Milletler Guramasy we onuň ýöriteleşdirilen edaralary, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewropa komissiýasy, Yslam ösüş banky, Bütindünýä Söwda Guramasy, Günorta — Gündogar Aziýa döwletleriniň assosiasiýasy (ASEAN), Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Türki Döwletleriň Guramasy ýaly düzümler bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak YHG-nyň daşary gatnaşyklaryny ösdürmegiň möhüm ugry bolup durýar diýip, Husraw Noziri aýtdy.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary çykyşynyň ahyrynda şu sammitiň netijeleriniň ähli taraplaryň bähbitlerini we mümkinçiliklerini nazara almak bilen, YHG-a agza döwletleriň arasynda köpugurly gatnaşyklaryň mundan beýläk-de ösdürilmegine ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow örän manyly, giňişleýin çykyşy üçin YHG-nyň Baş sekretaryna minnetdarlyk bildirdi we mümkinçilikden peýdalanyp, jenap Husraw Nozirini şu ýylyň awgust aýynda bu guramanyň Baş sekretary wezipesine bellenilmegi bilen gutlap, oňa uly üstünlikleri arzuw etdi. Şeýle hem mümkinçilikden peýdalanyp, milli Liderimiz Türkmenistanyň Hökümetiniň adyndan YHG-nyň Baş sekretaryna we onuň üsti bilen Sekretariatyň ähli işgärlerine ýurdumyza Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna başlyklyk eden döwründe beren goldawy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Soňra döwlet Baştutanymyz duşuşyga gatnaşyjylara sammitiň gün tertibini tassyklamak baradaky teklip bilen ýüzlendi. Sekretariat şu günki sammitiň gün tertibiniň taslamasyny öňünden berdi.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň gün tertibi biragyzdan kabul edildi. Ýokary derejedäki duşuşygyň dowamynda milli Liderimiz oňa gatnaşyjylara söz berdi.

Ilki bilen, Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew çykyş etdi.

Prezident Ilham Aliýew duşuşyga gatnaşyjylary mübärekläp, bu günki sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi we türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda başlyklyk etmegi bilen tüýs ýürekden gutlady.

Belent mertebeli myhman Azerbaýjanyň Merkezi Aziýanyň ýurtlary we sebitiň döwletleri bilen hemmetaraplaýyn gatnaşyklara möhüm ähmiýet berýändigini belläp, özara düşünişmek, ynanyşmak esasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň ykdysady taýdan bolşy ýaly, ählumumy parahatçylygy, durnukly ösüşi üpjün etmekde hem möhüm ähmiýetiniň bardygyny nygtady. Ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn, halkara guramalaryň çäklerinde ýola goýlan gatnaşyklar hem-de halkara derejede geçirilýän forumlaryň dowamynda kabul edilýän çözgütleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi bilen baglanyşykly meseleler hyzmatdaşlyk edýän ýurtlaryň ykdysady ösüşine oňyn täsirini ýetirýär diýip, Ilham Aliýew sözüni dowam etdi.

Hususan-da, abraýly guramalaryň, şol sanda YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlyk milli ykdysadyýetleri pugtalandyrmakda, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde, ählumumy gün tertibiniň meselelerini, şol sanda sebit howpsuzlygyny, ekologik abadançylygy hem-de häzirki döwrüň wehimlerine garşy bilelikde göreşilmegini üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleleri üstünlikli çözmekde möhüm orun eýeleýär. Şunuň bilen baglylykda, Azerbaýjan Respublikasynyň Baştutany YHG-a agza ýurtlaryň arasyndaky netijeli gatnaşyklary giňeltmek maksady bilen, umumy tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Dünýäde pandemiýa zerarly emele gelen çylşyrymly ýagdaýlary nazara alyp, oňa garşy durmak meseleleriniň döwrüň möhüm wezipesi bolup durýandygyny aýdyp, Prezident Ilham Aliýew bu ugurda alnyp barylýan işleriň has netijeli häsiýete eýe bolmalydygyny nygtady.

Sammitiň dowamynda gazanyljak ylalaşyklaryň durmuşa geçirilmeginiň diňe bir sebitiň ýurtlary däl, eýsem, tutuş dünýä jemgyýetçiligi üçin möhümdigi nygtaldy. Şunda dürli ugurlarda, şol sanda söwda-ykdysady we durmuş ulgamlarynda gatnaşyklary ösdürmäge çalşylýandygy tassyklanyldy. Azerbaýjanyň Lideri sebitiň ýurtlarynyň üstaşyr ulag geçelgelerini işjeň peýdalanmak, özara bähbitli esasda ýola goýulýan gatnaşyklary giň ugurlar boýunça ösdürmek bilen bagly wezipeleriň ileri tutulýandygyny nygtap, olary üstünlikli ýerine ýetirmek boýunça bilelikdäki hereketleriň zerurdygyna ünsi çekdi.

Prezident Ilham Aliýew sözüniň ahyrynda sammitiň ýokary guramaçylyk derejesini ýene-de bir gezek belläp, oňa gatnaşyjylara YHG-a agza döwletleriň gülläp ösmegine gönükdirilen işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow myhmana örän manyly çykyşy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Çykyşda YHG-nyň çäklerinde agza ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy berkitmek boýunça anyk teklipleriň birnäçesi öňe sürüldi. Milli Liderimiz guramanyň çäklerinde ýurtlaryň arasyndaky özara gatnaşyklary ösdürmek işine goşan şahsy goşandy üçin azerbaýjanly kärdeşine tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Soňra Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisä söz berildi.

Goňşy döwletiň Baştutany hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we türkmen halkyny Türkmenistanyň YHG-a başlyklyk etmegi bilen gutlap, şu duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi hem-de bu ýerde bildirilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Şeýle hem Prezident Seýed Ebrahim Raisi Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretaryna YHG-nyň nobatdaky sammitine taýýarlyk görmäge beren goldawy üçin hoşallyk bildirip, hemmeleri guramanyň güni bilen gutlady. Belent mertebeli myhman geçen döwürde YHG-nyň başlygy bolan Türkiýäniň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogana onuň işini kämilleşdirmek ugrunda eden tagallalary üçin sagbolsun aýtdy.

Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidentiniň belleýşi ýaly, Aziýa yklymy ösen medeniýetleriň, dünýä ähmiýetli gymmatlyklaryň we taryhy ýadygärlikleriň mekany bolmak bilen, umumadamzat ösüşine mynasyp goşant goşdy. Bilelikdäki tagallalaryň netijesinde Merkezi Aziýada birek-birege hormat goýmak, ynanyşmak, özara bähbitlilik esasda ýola goýulýan döwletara gatnaşyklar ösdürilýär. Bu bolsa umumy ykdysady we durmuş taýdan ösüşiň esasyny emele getirýär.

Şeýle hem belent mertebeli myhman Eýranyň sebitiň ýurtlary, ýakyn goňşulary bilen dürli ugurlar, şol sanda energetika, ulag-aragatnaşyk, oba hojalygy, ylym-bilim, medeniýet we syýahatçylyk ugurlary boýunça hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine aýratyn ähmiýet berýändigini belledi. Netijeli halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi EYR-nyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar.

Prezident Seýed Ebrahim Raisi çykyşynyň dowamynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda, aýratyn-da, abraýly halkara guramalaryň çäklerinde ýola goýulýan gatnaşyklara möhüm ähmiýet berilýändigini aýdyp, YHG-nyň çäklerinde alnyp barylýan hyzmatdaşlygy muňa mysal hökmünde getirdi.

Belent mertebeli myhman Merkezi Aziýa ýurtlarynyň geografik taýdan amatly ýerleşendiklerini, olaryň üstaşyr ulag kuwwatyny hem-de halkara logistika ulgamynyň mümkinçiliklerini işjeň peýdalanmagyň ähmiýetini belläp, YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

EYR-nyň Prezidenti bu guramanyň çäklerinde bilelikdäki taslamalardyr maksatnamalaryň durmuşa geçirilmeginiň hyzmatdaşlygyň çägini we mümkinçiliklerini giňeltjekdigine ünsi çekip, şu meseleler boýunça ýurtlaryň arasynda ysnyşykly gatnaşyklary ýola goýmagyň wajypdygyny nygtady.

Prezident Seýed Ebrahim Raisi sözüniň ahyrynda hemmelere işinde üstünlik arzuw etdi we sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin türkmen Liderine ýene bir gezek hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belent mertebeli myhmanyň çykyşy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, onuň Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti hökmünde YHG-nyň sammitiniň işine ilkinji gezek gatnaşýandygyny, onuň şu saparynyň Türkmenistana ilkinji sapardygyny belledi we EYR-nyň Baştutanynyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyny berkitmek işine mynasyp goşandyny goşjakdygyna ynam bildirdi.

Soňra Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparowa söz berildi.

Gyrgyzystanyň Baştutany hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa sammitiň ýokary derejede guralandygy hem-de myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirip, duşuşyga gatnaşyjylary YHG-nyň güni bilen gutlady we hemmelere iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Şu günki sammit guramanyň gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça giňişleýin pikir alyşmak, YHG-a agza ýurtlaryň gatnaşyklaryny ösdürmek boýunça täze teklipleri we pikirleri ara alyp maslahatlaşmak üçin amatly şertleri döredýär. Şunda biziň döwletlerimiziň YHG-nyň maksatlaryna ýetmek we wezipelerini çözmek üçin ähli mümkinçiliklere eýedigi nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň birnäçesine, şol sanda howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini ulanmak, hususan-da, gidroenergetikanyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak, söwda-ykdysady ulgamda gatnaşyklary ösdürmek meselelerine üns berildi.

Prezident Sadyr Žaparow çykyşynda ulag we aragatnaşyk, senagat, energetika, söwda, maýa goýumlar, syýahatçylyk hem-de daşky gurşaw ulgamlarynda degişli strategiýalary işläp taýýarlamagyň we durmuşa geçirmegiň wajypdygyny aýdyp, oba hojalygy, saglygy goraýyş ulgamlarynda gatnaşyklary dowam etdirmegiň ähmiýetini belledi.

Şunuň bilen baglylykda, toplumlaýyn sebit düzümini kemala getirmegiň we ösdürmegiň zerurdygy nygtaldy. Munuň özi netijeli sebitiçi hem-de sebitara hyzmatdaşlygyň esasy şerti bolup durýar.

Dostlukly ýurduň Lideri üstünlikli ykdysady hyzmatdaşlygyň möhüm şerti hökmünde sebit parahatçylygyny, durnuklylygyny hem-de howpsuzlygyny pugtalandyrmak meselelerine aýratyn üns berdi. Prezident Sadyr Žaparow Gyrgyz Respublikasynyň bu guramanyň çäklerinde köptaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmak üçin ähli tagallalary etmäge taýýardygyny tassyklap, şu gün kabul edilýän sammitiň Jemleýji resminamasynyň YHG-a agza ýurtlaryň ählisiniň bähbitlerine laýyk gelýändigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Sadyr Žaparowa örän manyly we täsirli çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Gyrgyzystanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ornuny ýokarlandyrmak boýunça uly tagallalary edýändigini belledi we şolaryň YHG-a agza döwletleriň arasyndaky gatnaşyklary berkitmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Soňra Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti Arif Alwä söz berildi.

Belent mertebeli myhman çykyşynyň başynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy YHG-nyň 15-nji sammitine başlyklyk etmegi bilen gutlady we sammitiň işiniň netijeli häsiýete eýe boljakdygyna, onuň halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmekde möhüm orun eýelejekdigine ynam bildirdi.

Prezident Arif Alwiniň belleýşi ýaly, tutuş taryhyň dowamynda sebitiň halklarynyň we ýurtlarynyň arasyndaky söwda-ykdysady gatnaşyklar döwlet ösüşine, ählumumy abadançylyga, howpsuzlygyň üpjün edilmegine oňyn täsirini ýetiripdir. Aýratyn-da, häzirki sanly ykdysadyýetiň ählumumy häsiýete eýe bolýan döwründe utgaşykly tagallalaryň aýratyn ähmiýetlidigini bellemeli.

Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti sammitiň gün tertibine girizilen meseleleriň häzirki döwürde emele gelen çylşyrymly ýagdaýlary ýeňip geçmäge ýardam edýändigini, bilelikdäki tagallalaryň ykdysady taýdan durnukly ösüşiň üpjün edilmegini şertlendirýändigini nygtady.

Belent mertebeli myhman medeniýetleriň, däp-dessurlaryň we taryhy ösüşiň umumylygynyň döwletara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmekde aýratyn ähmiýetlidigini belläp, sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky gatnaşyklary işjeňleşdirmekde täze mümkinçilikleri açýan şertleriň döredilmelidigini aýtdy.

Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti YHG-nyň söwda-ykdysady ulgamda bolşy ýaly, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmekde, ulag-aragatnaşyk, ylym-bilim, ekologiýa we syýahatçylyk ýaly ugurlaryň gerimini giňeltmekde möhüm orun eýeleýändigini nygtap, olar boýunça netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmagyň wajypdygyna ünsi çekdi.

Belent mertebeli myhman YHG-a agza ýurtlaryň arasynda özara haryt dolanyşygynyň möçberlerini artdyrmak üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny belläp, bu ugurda zerur tagallalaryň edilmelidigini, şunlukda, söwda-ykdysady gatnaşyklaryň hil taýdan täze derejä çykarylmalydygyny aýratyn nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, Pakistanyň Prezidenti gurama agza ýurtlaryň hyzmatdaşlygyny işjeňleşdirmegiň, YHG-nyň sammitleriniň dowamynda gazanylan ylalaşyklaryň we kabul edilen çözgütleriň iş ýüzünde durmuşa geçirilmeginiň, dünýäniň hojalyk gatnaşyklarynyň häzirki zaman ulgamyna işjeň goşulyşmagyň ähmiýetini nygtap, duşuşyga gatnaşyjylara bu ugurda geçirilýän işlerde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Belent mertebeli myhman sözüniň ahyrynda döwlet Baştutanymyza sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi hem-de türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Arif Alwä örän manyly we köp maglumatlary özünde jemleýän çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Pakistanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ilkinji günlerinden başlap, YHG-ny berkitmek işine mynasyp we netijeli goşant goşup gelýändigini belledi. Milli Liderimiz Pakistan Yslam Respublikasynyň mundan beýläk-de bu guramanyň esasy agzalarynyň biri bolup galjakdygyna we biziň umumy giňişligimizi ösdürmäge mynasyp goşandyny goşjakdygyna ynam bildirdi.

Soňra Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmona söz berildi.

Täjigistanyň Baştutany sözüniň başynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we türkmen halkyny Türkmenistanyň YHG-da başlyklygy bilen gutlap, sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi we bildirilen myhmansöýerlik üçin milli Liderimize hoşallyk sözlerini aýtdy.

Prezident Emomali Rahmon bu gezekki duşuşygyň sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky özara gatnaşyklary berkitmegiň we YHG-nyň çäklerinde durnukly ösüşi üpjün etmegiň ýolundaky möhüm ädime öwrüljekdigine ynam bildirip, bu guramanyň sebitde ählumumy howpsuzlygy pugtalandyrmaga we onuň ykdysady ösüşine ýardam edýändigini nygtady.

Belent mertebeli myhman YHG-a agza ýurtlaryň tebigy serişdelere, hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçiliklere baýdygyny belläp, olaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň ýurtlaryň mundan beýläk-de abadançylygyny, halklaryň bagtyýar durmuşynyň berkidilmegini üpjün etjekdigini nygtady. Bar bolan mümkinçilikleriň durnukly ösüşiň bähbidine gönükdirilmegi netijeli halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin oňyn şertleri döreder.

Prezident Emomali Rahmon YHG-nyň çäklerinde ykdysady, ulag-kommunikasiýa, medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň ösdürilmeginiň sebitde durnuklylygy we howpsuzlygy üpjün etmekde möhümdigini nygtap, bu ugurda bar bolan wezipeleriň hemmetaraplaýyn ýerine ýetirilmegi babatda zerur tagallalaryň edilmelidigine ünsi çekdi.

Häzirki döwürde dünýäde dowam edýän koronawirus pandemiýasy we onuň bilen baglanyşykly kynçylyklar ýurtlaryň ykdysadyýetine ýaramaz täsirini ýetirýär. Şunuň bilen baglylykda, Täjigistan Respublikasynyň Baştutany olary ýeňip geçmek üçin bilelikdäki tagallalaryň zerurdygyny belledi.

Ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda ýola goýulýan gatnaşyklary ösdürmek, hususan-da, abraýly halkara guramalaryň, şol sanda YHG-nyň çäklerindäki hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, şunuň bilen birlikde söwda dolanyşygynyň möçberlerini yzygiderli artdyrmak meseleleri Täjigistanyň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Täjigistan gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň ählisi bilen özara gatnaşyklar üçin açykdyr diýip, belent mertebeli myhman aýtdy.

Täjigistan Respublikasynyň Baştutany sözüniň ahyrynda wajyp çözgütler kabul edilýän bu gezekki duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin milli Liderimize ýene bir gezek hoşallyk bildirdi. Şol çözgütleriň ähmiýeti YHG sebitiniň çäklerinden çykýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Emomali Rahmona örän manyly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, şu ýyl Türkmenistanyň we Täjigistanyň Baştutanlarynyň birnäçe duşuşygynyň geçirilendigini belledi. Olaryň dowamynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ornuny berkitmek bilen bagly meseleler boýunça-da pikir alşyldy. Milli Liderimiz ulag we energetika ulgamlaryndaky umumy taslamalaryň YHG-nyň bütin giňişligini ösdürmek işine mynasyp goşant goşjakdygyna ynam bildirdi.

Soňra Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewe söz berildi.

Goňşy döwletiň Baştutany ýygnananlary Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň işiniň başlanmagy bilen gutlap, YHG-nyň gününde Aşgabat şäherinde geçirilýän şu duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesini belledi. Prezident Şawkat Mirziýoýew hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa türkmen topragynda bildirilen mähirli myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň başlyklyk etmegindäki YHG-nyň 15-nji sammitiniň köptaraplaýyn gatnaşyklaryň giňeldilmegine mynasyp goşant goşjakdygyna ynam bildirdi.

Hususan-da, BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan şu ýylyň sentýabr aýynda kabul edilen BMG-niň we YHG-nyň arasyndaky hyzmatdaşlyk hakyndaky Kararnama bu ugurda möhüm ädim boldy. Munuň özi bu düzüme bildirilýän ynamyň hem-de onuň halkara abraýynyň belentdiginiň aýdyň subutnamasydyr. Sebitiň ýurtlaryny taryhyň dowamynda emele gelen söwda we medeni gatnaşyklar baglanyşdyrýar. Döredilen gününden bäri YHG ägirt uly ykdysady kuwwaty bolan, biziň ýurtlarymyzyň umumy bähbitlerine wekilçilik edýän iri sebit düzümine öwrüldi.

Sammitiň barşynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna berlen baha YHG-nyň halkara giňişlikde ornunyň we ähmiýetiniň artýandygyny tassyklaýar. Biziň özara dostlugy, hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga, durnuklylygy üpjün etmäge umumy ymtylmalarymyz söwda-ykdysady, maýa goýum, energetika we ulag-kommunikasiýa, oba hojalygy, medeni-ynsanperwer ulgamy, syýahatçylyk ýaly ugurlarda gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri döredýär. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygyň hukuk binýadyny pugtalandyrmagyň hem-de ýokarda agzalan ugurlarda bar bolan ägirt uly kuwwatdan doly peýdalanmagyň möhümdigi bellenildi.

Prezident Şawkat Mirziýoýew Özbegistanyň YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygy ösdürmegi daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde kesgitländigini belläp, gurama agza ýurtlaryň tagallalaryny birleşdirmegiň umumy ösüşe kuwwatly itergi berjekdigini, şeýlelikde, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge ýardam etjekdigini nygtady. Belent mertebeli myhman hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de üstünlikli ösdüriljekdigine ynam bildirdi.

Özbek Lideri koronawirus pandemiýasynyň ählumumy ykdysadyýete ýaramaz täsiri barada durup geçip, bu wehime garşy göreşmekde tagallalary mundan beýläk-de birleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Özbegistanyň Baştutany sözüniň ahyrynda sammite gatnaşyjylara öňde goýlan wajyp wezipeleri çözmekde üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belent mertebeli myhmana örän manyly we köp maglumatlary özünde jemleýän çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Prezident Şawkat Mirziýoýewi Özbegistan Respublikasynda ýakynda geçirilen Prezident saýlawlarynda ynamly ýeňşi bilen, ýene-de bir gezek gutlady. Milli Liderimiz bu gutlaga YHG-a agza döwletleriň ýolbaşçylarynyň ählisiniň hem goşuljakdygyna ynam bildirip, Özbegistanyň Baştutanyna ähli başlangyçlarynda üstünlikleri, doganlyk özbek halkyna bolsa parahatçylyk, rowaçlyk arzuw etdi. Şunuň bilen baglylykda, Özbegistan Respublikasynyň halkara we sebit derejesinde taslamalaryň birnäçesini öňe sürendigi bellenildi. Bu taslamalar iş ýüzünde YHG-nyň çäklerinde söwda-ykdysady ulgamda goşulyşmak işlerini berkitmäge niýetlenendir.

Soňra Gazagystan Respublikasynyň Premýer-ministri Askar Mamine söz berildi.

Gazagystanyň Hökümetiniň Baştutany sammite gatnaşyjylary mübärekledi hem-de durnukly önümçilik we söwda işlerini ösdürmek üçin oňaýly gurallary işläp taýýarlamak babatda forumyň ähmiýetini belledi.

Askar Mamin Gazagystanyň milli ykdysadyýetiniň ösüşiniň birnäçe görkezijilerini mysal getirip, dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň çäklerini ep-esli giňeltmek üçin YHG-a agza ýurtlaryň ägirt uly kuwwatynyň bardygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, netijeli çäreleri görmegiň hem-de her bir ýurduň bäsdeşlik artykmaçlyklaryny we mümkinçiliklerini nazara almak bilen, guramanyň çäklerinde söwdany ösdürmek boýunça «Ýol kartasyny» işläp taýýarlamagyň zerurdygy aýdyldy. Şunuň bilen birlikde özara haryt dolanyşygynyň möçberleriniň artdyrylmagynyň, onuň düzüminiň diwersifikasiýalaşdyrylmagynyň yzygiderli seljermesini geçirmegiň we azyk ulgamynda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň wajypdygy bellenildi.

Gazagystanyň Hökümetiniň Baştutany ulag geçelgelerini ösdürmegiň çäklerinde sebitiň ýurtlary üçin amatly ugurlary döretmek boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny nygtady. Munuň özi YHG-a agza ýurtlaryň milli ykdysadyýetleriniň durnukly ösmegi üçin uly mümkinçilikleri döreder. Ulag-ykdysady geçelgeleriň bilelikde netijeli dolandyrylmagy Ýewropa döwletlerine hem-de Günorta-Gündogar Aziýa ýurtlaryna ýükleriň gysga wagtda ýetirilmegine kömek eder.

Guramanyň üstaşyr ulag mümkinçiliklerini mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen, bökdençlikleri aradan aýyrmak we ulag-logistika ulgamlarynyň mundan beýläk-de goşulyşmagyny üpjün etmek boýunça işleri geçirmek teklip edildi. Şunuň bilen baglylykda, ýokary derejeli üstaşyr ulag syýasaty boýunça YHG-a agza ýurtlaryň ýörite geňeşiniň döredilmeginiň ähmiýeti bellenildi. Onuň çözgütleri şol ulgamda esasy meseleler boýunça ylalaşykly strategiýany işläp taýýarlamak üçin esas bolar.

Çykyşynyň dowamynda Gazagystanyň Premýer-ministri YHG ýurtlarynyň gatnaşyklarynyň netijeliligini ýokarlandyrmagyň ileri tutulýandygyny belledi. Häzirki döwrüň derwaýys meseleleri olary çözmek üçin utgaşykly çäreleriň kabul edilmegini talap edýär diýip, jenap Askar Mamin aýtdy we COVID-19 wehimini hem-de pandemiýadan soňky döwrüň esasy wezipelerini nazara almak bilen, YHG-nyň ykdysadyýetini ösdürmegiň utgaşykly strategiýasyny işläp taýýarlamagy teklip etdi. Sammitiň barşynda beýan edilen netijeli başlangyçlaryň iş ýüzünde durmuşa geçirilmeginiň gurama agza ýurtlaryň arasynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ýardam etjekdigi, tutuş YHG sebitiniň abadançylygyna hyzmat etjekdigi nygtaldy.

Dostlukly döwletiň Hökümetiniň ýolbaşçysy Gazagystan Respublikasynyň YHG-nyň ýörelgelerine hem-de öz üstüne alan borçnamalaryna ygrarlydygyny tassyklap, taryhyň dowamynda emele gelen hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň guramanyň çäklerinde durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Premýer-ministr Askar Mamine örän manyly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Gazagystan Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana ýaňy-ýakynda bolan döwlet saparynyň dowamynda halkara guramalar, şol sanda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde özara hyzmatdaşlyk etmegiň hemmetaraplaýyn ara alnyp maslahatlaşylandygyny belledi.

Şeýle hem sebit derejesindäki ulag we energetika ulgamlaryndaky taslamalaryň birnäçesi babatda pikir alşyldy. Taraplaryň pikirine görä, bu taslamalar beýleki ugurlar bilen bilelikde, YHG-nyň çäklerinde goşulyşmak işlerine seretmäge niýetlenendir. Milli Liderimiz bular barada aýtmak bilen, umumy tagallalar esasynda ýakyn geljekde bu taslamalaryň durmuşa geçiriljekdigine, şonuň netijesinde bu guramany berkitmek işine öz gönüden-göni goşandyny goşjakdygyna ynam bildirdi.

Duşuşygyň dowamynda döwlet Baştutanymyz oňa gatnaşyjylara ýüzlenip, şu günki sammitiň jemleri boýunça ylalaşyklary nazara almak bilen, Jemleýji resminamanyň kabul edilýändigini belledi.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň Jemleýji resminamasy — Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygy biragyzdan kabul edilýär.

Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow resminamanyň taslamasyny taýýarlamaga gatnaşan kärdeşlerine we bilermenlere minnetdarlyk bildirip, onuň mundan beýläk-de bilelikde işlemek üçin has berk esasy döretjekdigine ynam bildirdi.

Soňra sammitiň çäklerinde YHG-nyň sylaglaryna mynasyp bolanlar yglan edildi.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlaryň guramamyzyň ýörite sylagyna mynasyp bolan wekilleriniň atlaryny yglan etmek meniň üçin örän uly hormatdyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Azerbaýjan Respublikasyndan «Ylym we tehnika» ugry boýunça Azerbaýjanyň Milli ylymlar akademiýasynyň Fiziologiýa institutynyň direktory, professor Ulduz Faýyzi kyzy Gaşimowa;

Eýran Yslam Respublikasyndan «Ykdysadyýet» ugry boýunça Allame Tabatabai adyndaky uniwersitetiň hukuk we syýasat kafedrasynyň dosenti, doktor Mitra Rahanejat;

Gazagystan Respublikasyndan «Taryh, medeniýet, edebiýat we şekillendiriş sungaty» ugry boýunça Gazagystanyň Medeniýet we sport ministrliginiň Milli muzeýiniň baş ylmy işgäri, fiziki antropologiýa barlaghanasynyň müdiri Orazak Ismagulow;

Gyrgyz Respublikasyndan «Taryh, medeniýet, edebiýat we şekillendiriş sungaty» ugry boýunça Gyrgyz Respublikasynyň halk aktrisasy Nazira Ismailowna Mambetowa;

Pakistan Yslam Respublikasyndan «Oba hojalyk we daşky gurşaw» ugry boýunça Faýzalabad Zenanlar uniwersitetiniň döwlet kollejiniň rektory, professor, doktor hanym Robina Faruk;

Täjigistan Respublikasyndan «Ylym we tehnika» ugry boýunça Täjigistanyň Milli ylymlar akademiýasynyň Geologiýa, seýsmotehnika we seýsmologiýa institutynyň barlaghanasynyň müdiri Jahongir Nizomowiç Nizomow;

Türkiýe Respublikasyndan «Bilim» ugry boýunça Gaji Baýram adyndaky uniwersitetiň türk folklory we edebiýaty kafedrasynyň müdiri, professor Mehmet Okal Oguz;

Türkmenistandan «Taryh, medeniýet, edebiýat we şekillendiriş sungaty» ugry boýunça Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Magtymguly adyndaky Dil, edebiýat we milli golýazmalar institutynyň baş ylmy işgäri, doktor Ýazgylyç Orazgylyjow;

Özbegistan Respublikasyndan «Oba hojalygy we daşky gurşaw» ugry boýunça Özbegistanyň Oba hojalyk ministrliginiň Gök we bakja ekinleriniň seleksiýasy barlaghanasynyň uly ylmy işgäri Mastura Halimowa sylaglanýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanalyp geçilen wekilleriň ählisini ýokary sylaglary bilen tüýs ýürekden gutlap, döwletleriň we Hökümetleriň ýolbaşçylaryndan ýokarda bellenen sylaglaryň şu mejlis tamamlanandan soňra, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Sekretariatyndan öz ýurtlarynda gowşurmak üçin alynmagyna jogapkär adamlary kesgitlemegi haýyş etdi.

Soňra milli Liderimiz geljek ýylda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda başlyklyk etjek ýurdy kesgitlemek hem-de indiki sammiti geçirmegiň senesini we ýerini ara alyp maslahatlaşmak meselesine geçdi.

Gurama başlyklyk etmegiň bellenen gezekleşikli usulyna laýyklykda, 2022-nji ýylda YHG-da başlyklyk etmek Özbegistan Respublikasyna geçýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewi tüýs ýürekden gutlap, bu gurama geljek ýylda Özbegistanyň başlyklyk etmeginiň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň mümkinçiliklerini mundan beýläk-de artdyrmaga, öňde goýan uzak möhletleýin maksatlarymyza ýetmäge oňat itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň indiki sammitiniň geçiriljek ýeri baradaky meselä geçmek bilen, onuň geçiriljek ýerini we senesini taraplaryň diplomatik ýollar arkaly kesgitlejekdiklerini habar berdi. Bu barada bellenen düzgünlere laýyklykda, Sekretariat guramanyň agzalaryna habar berer.

Soňra milli Liderimiz döwletleriň Baştutanlaryna hem-de wekiliýetleriň agzalaryna jemleýji söz bilen ýüzlenip, YHG-nyň 15-nji sammitiniň işine işjeň gatnaşandygy, onuň dowamyndaky örän manyly çykyşlary üçin hemmelere tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, şu günki duşuşyk gurama agza döwletleriň ählisiniň hyzmatdaşlyk we ýakyndan özara gatnaşyklar ýoly bilen mundan beýläk-de gyşarnyksyz öňe gitmäge, ykdysadyýetde, söwdada, maýa goýumlar, ýokary tehnologiýalar, ynsanperwerlik ulgamlarynda gatnaşyklary berkitmäge taýýardyklaryny hem-de örän uly isleg bildirýändiklerini görkezdi.

Duşuşykda köp sanly teklipler, peýdaly garaýyşlar we baha bermeler beýan edildi. Olar, gürrüňsiz, biziň hyzmatdaşlygymyzyň mümkinçilikleriniň üstüni ýetirer, geljek üçin anyk ugurlary kesgitlär. Meseleleriň ara alnyp maslahatlaşylmagy YHG-nyň mümkinçilikleriniň örän uludygyny görkezdi. Onuň halkara ykdysady gatnaşyklaryň iri we täsirli düzüm bölegi hökmünde häzirki zaman dünýä we yklym işlerine işjeň, netijeli gatnaşmaga ukyplydygyny subut etdi, durnuklylygy we özara düşünişmegi berkitmäge, Durnukly ösüş maksatlaryny ýerine ýetirmäge we öňe gitmäge ýardam etmäge ukyplydygyny aýdyň görkezdi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Sammit Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň yzygiderli berkidilmeginiň, onuň ykdysady kuwwatynyň, logistik mümkinçilikleriniň artdyrylmagynyň, senagat kooperasiýasynyň netijeli usullarynyň emele getirilmeginiň, energetika we ulag ulgamlarynda taslamalary bilelikde işläp taýýarlamagyň, bu ugurdaky ähli tagallalaryň ýurtlarymyzyň hakyky bähbitlerine laýyk gelýändigini, ykdysady we durmuş ösüşiniň maksatlaryna, adamlaryň durmuşynyň hilini hem-de derejesini ýokarlandyrmaga hyzmat edýändigini aýdyň görkezdi.

Milli Liderimiz bilelikde iň çylşyrymly wezipeleri çözmäge ukyplydygymyza ynam bildirdi. Häzirki döwürde, halkara gatnaşyklardaky ýeňil bolmadyk şertlerde, bütindünýä ykdysadyýetindäki çökgünlik ýagdaýlarynda biziň ýurtlarymyz özara ynanyşmagyň, hoşniýetli goňşuçylygyň, jogapkärçiligiň, birek-birege hormat goýmagyň anyk mysallaryny, el-ele berip öňe gitmäge taýýardyklaryny görkezýärler. Muny şu günki sammit hem ähli aýdyňlygy bilen tassyklady.

Türkmenistan YHG-nyň çäklerinde mundan beýläk-de ysnyşykly hyzmatdaşlyk etmäge berk eýerýär. Biziň ýurdumyz gurama agza döwletleriň ählisi bilen netijeli hyzmatdaşlyk, özara düşünişmek syýasatyny dowam eder, onuň ornunyň we abraýynyň ýokarlanmagyna hemişe ýardam eder diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Milli Liderimiz şu günki duşuşygyň netijelerine uly kanagatlanma bildirip, Türkmenistanyň bu gurama başlyklyk etmeginiň dowamynda, şeýle hem şu sammiti geçirmäge taýýarlyk görmegiň ähli tapgyrlarynda berlen goldawa ýokary baha berýändigini belledi.

Sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hemmelere Türkmenistanyň we türkmen halkynyň adyna aýdylan mähirli sözler, ýurdumyzyň halkara başlangyçlaryny goldandyklary üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Bularyň ählisi biziň YHG-nyň çäklerinde giň möçberli we işjeň hyzmatdaşlygyň bähbidine saýlanyp alnan ýoluň dogrudygyna ynamymyzy berkidýär.

Döwlet Baştutanymyz sammite gatnaşanlaryň ählisini YHG-nyň güni bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, hemmelere biziň halklarymyzyň we döwletlerimiziň, olaryň öňe gitmeginiň, gülläp ösmeginiň bähbidine uly üstünlikleri we täze belent sepgitlere ýetmegi arzuw etdi.

Şeýlelikde, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammiti öz işini tamamlady.

Hormatly Prezidentimiziň adyndan YHG-nyň 15-nji sammitine gatnaşyjylaryň hormatyna resmi kabul edişlik guraldy. Kabul edişlik tamamlanandan soň, milli Liderimiz daşary ýurtly kärdeşleri bilen mähirli hoşlaşdy. Şunda taraplaryň umumy abadançylygyň we rowaçlygyň bähbitlerine laýyk gelýän netijeli gatnaşyklara ygrarlydygy tassyklanyldy.

Şol gün belent mertebeli myhmanlar türkmen paýtagtyndan ugradylar.

Forumyň jemleri metbugat maslahatynda beýan edildi. Onda Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow hem-de YHG-nyň Baş sekretary Husraw Noziri köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler.

Bellenilişi ýaly, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitinde YHG-a agza döwletleriň öňünde durýan örän wajyp meselelere garaldy. Ilkinji nobatda, munuň özi döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmak we ösdürmek bilen baglanyşyklydyr. Biziň ýurdumyz üçin däp bolan energetika, ulag we söwda ýaly ulgamlar ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezildi.

Mälim bolşy ýaly, YHG-a agza döwletler ençeme ýyllaryň dowamynda bu ugurlarda bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirýärler. Şu sammitde wekiliýetleriň ýolbaşçylarynyň eden çykyşlarynda ylym, aragatnaşyk we kommunikasiýalar ýaly ulgamlarda täze taslamalary durmuşa geçirmek hem-de maliýe-bank ulgamynda özara gatnaşyklary işjeňleşdirmek bilen baglanyşykly teklipler beýan edildi. Pikirleri we başlangyçlary iş ýüzünde durmuşa geçirmegiň birnäçe anyk çäreleri bellenildi. 26-njy noýabrda Aşgabatda üstünlikli geçirilen YHG-nyň işewürlik maslahaty hem guramanyň çäklerinde söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmäge ýardam etmelidir.

Sammitiň barşynda howanyň üýtgemegi, ekologiýa, daşky gurşawy goramak ýaly ählumumy gün tertibinde durýan wajyp meselelere aýratyn üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, bar bolan gurallardan peýdalanmak, hususan-da, ekologik taýdan arassa energetika tehnologiýalaryny ornaşdyrmakda gurallary ulanmak arkaly YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilen bilelikdäki hereketler ylalaşyldy. Howanyň ählumumy üýtgemegi bilen baglylykda, soňky döwürde kabul edilen halkara resminamalar arkaly bu gurallar güýçlendiriler.

Sammitde durmuş ulgamyna uly üns berildi. Bu ugurda anyk pikirler we teklipler beýan edildi. Mundan başga-da, koronawirus pandemiýasyna garşy göreşmek meselelerinde tagallalaryň mundan beýläk-de birleşdirilmeginiň wajypdygy nygtaldy. Hususan-da, hormatly Prezidentimiz YHG-nyň çäklerinde howply ýokanç kesellere garşy göreşmek ulgamynda tejribe, usullary we işläp taýýarlamalary alyşmagyň ulgamlaýyn usullaryny ýola goýmagyň maksadalaýykdygyny belledi.

Ynsanperwer-medeni ulgam işjeň döwletara gatnaşyklaryň däp bolan ugry bolup durýar. Munuň özi YHG-a agza döwletleriň halklarynyň medeni we ruhy umumylygy bilen şertlendirilendir.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň ýolbaşçylary şu berk taryhy binýada esaslanyp, ýokarda agzalan ulgamlarda uzak möhletli geljek üçin netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek barada ylalaşdylar. Şunuň bilen baglylykda, dostlukly we netijeli ýagdaýda geçen YHG-nyň 15-nji sammitiniň döwletara gatnaşyklary ilerletmekde we ösdürmekde möhüm tapgyr boljakdygyna ynam bildirildi.

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde Aşgabatda geçirilen YHG-nyň 15-nji sammiti Bitarap Türkmenistanyň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, abraýly halkara guramalaryň çäklerinde giň gerimli netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerine örän jogapkärli çemeleşýändigini ýene-de bir gezek aýdyň görkezdi.

Ýurdumyz munuň üçin bar bolan ägirt uly mümkinçiliklerden netijeli peýdalanmak ugrunda çykyş etmek bilen, bu babatda yzygiderli ädimleri ädip, netijeli döwletara hyzmatdaşlygy, ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk, özara düşünişmek hem-de ynanyşmak gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga saldamly goşant goşýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Prezident Rejep Taýyp Ärdoganyň arasynda gepleşikler geçirildi

Aşgabat, 27-nji noýabr (TDH). Şu gün paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bilen ýurdumyza iki günlük döwlet sapary bilen gelen Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň arasynda gepleşikler geçirildi.

Aşgabadyň iki ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Halkara howa menzilinde Türkiýäniň Baştutanyny ýurdumyzyň resmi adamlary garşyladylar. Belent mertebeli myhmanyň hormatyna uçaryň ýanynda düşelen haly ýodasynyň gyrasynda Hormat garawulynyň esgerleri hatara düzüldi.

Asylly däbe görä, milli lybasdaky oglanjyk we gyzjagaz türk Liderine duz-çörek hödür etdiler hem-de gül desselerini gowşurdylar.

Howa menzilinden dostlukly döwletiň Baştutanynyň awtoulag kerweni motosikletçileriň ugratmagynda Aşgabadyň merkezinde ýerleşýän Garaşsyzlyk meýdançasyna tarap ugrady.

...Ýokary derejede geçirilýän bu gezekki duşuşyk iki ýurduň netijeli gatnaşyklarynyň köpasyrlyk ýylýazgysyna täze, wajyp sahypany ýazar. Şeýle-de ol taryhy taýdan umumy medeniýeti we ruhy däpleri bolan türkmen hem-de türk halklarynyň mizemez dost-doganlyk gatnaşyklary bilen berkidilen netijeli döwletara hyzmatdaşlygyň hemmetaraplaýyn ösdürilmegine ýardam berer.

Ikitaraplaýyn gatnaşyklary pugtalandyrmak hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň sebitde we tutuş dünýäde durnuklylygyň, ösüşiň üpjün edilmegini nazarlaýan daşary syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridir.

Gözbaşyny ýüzýyllyklardan alyp gaýdýan türkmen-türk doganlyk gatnaşyklarynyň häzirki döwürde täze mazmun bilen baýlaşdyrylmagy onuň üstünlikli ösdürilýändigini alamatlandyrýar. Iki ýurduň hem-de halklaryň arasyndaky özara düşünişmek, ynanyşmak, dostluk gatnaşyklary ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn esasda, ilkinji nobatda, iri halkara guramalaryň, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde okgunly ösdürilýän netijeli hyzmatdaşlyk üçin ygtybarly binýat bolup durýar.

Prezidentler Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Rejep Taýyp Ärdoganyň aýratyn ünsi netijesinde döwletara gatnaşyklar barha pugtalandyrylýar. Ýokary derejede guralýan özara saparlar Türkmenistanyň hem-de Türkiýäniň köpugurly hyzmatdaşlygynyň, söwda-ykdysady, ynsanperwer gatnaşyklarynyň ösdürilmegine giň ýol açýar.

Türkmenistan bilen Türkiýäniň arasyndaky diplomatik gatnaşyklaryň ösüş ýyllarynda hyzmatdaşlygyň şertnama-hukuk binýady döredildi. Ol ikitaraplaýyn resminamalaryň giň toplumyny özünde jemleýär. Oňa laýyklykda, tutuş sebitde durnuklylygy we gülläp ösüşi üpjün etmekde ägirt uly ähmiýeti bolan bilelikdäki wajyp taslamalaryň onlarçasy amala aşyryldy hem-de olaryň durmuşa geçirilmegi dowam edýär.

Özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmekde Bilelikdäki hökümetara topara we Türkmen-türk işewürlik geňeşine, yzygiderli guralýan işewürlik maslahatlaryna hem-de sergilere möhüm orun degişlidir. Munuň özi gatnaşyklary mundan beýläk-de sazlaşykly ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny aňladýar. Ýeri gelende aýtsak, Türkiýäniň işewür toparlary daşary ýurtly hyzmatdaşlar we maýadarlar üçin zerur şertleri özünde jemleýän türkmen bazarynda netijeli işleri alyp barýarlar. Ikitaraplaýyn haryt dolanyşygynyň möçberiniň yzygiderli artmagy ykdysady gatnaşyklaryň okgunly ösdürilýändigini alamatlandyrýar.

Umuman, bu gezekki ýokary derejede geçirilýän duşuşyk däp bolan hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmagyň ýolunda nobatdaky möhüm ädime öwrüler. Türkmenistanyň hem-de Türkiýe Respublikasynyň ösüşiniň möhüm ugurlaryny nazara almak bilen, bu gatnaşyklary giňeltmäge bolan özara gyzyklanmalaryň häzirki döwrüň möhüm ugurlarynyň birine öwrülendigini bellemek gerek.

Türkiýe Respublikasynyň döwlet Baştutanynyň awtoulag kerweni Garaşsyzlyk meýdançasyna geldi. Bu ýerde belent mertebeli myhmany resmi garşylamak dabarasy boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Rejep Taýyp Ärdogan bilen mähirli görüşdi. Iki ýurduň döwlet Baştutanlary ýörite taýýarlanylan ýere geçdiler.

Hormat garawuly rotasynyň serkerdesi dabaraly ýagdaýda hasabat berýär. Soňra Türkiýe Respublikasynyň we Türkmenistanyň Döwlet senalary ýaňlandy.

Iki ýurduň Liderleri Hormat garawulynyň esgerleriniň nyzamynyň öňünden geçýärler we Türkmenistanyň Döwlet baýdagyna tagzym edýärler. Prezidentler Gurbanguly Berdimuhamedow we Rejep Taýyp Ärdogan Türkmenistanyň hem-de Türkiýäniň resmi wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşýarlar.

Dabaranyň ahyrynda Hormat garawuly rotasynyň esgerleri Garaşsyzlyk meýdançasy boýunça dabaraly ýöriş bilen geçdiler.

Belent mertebeli myhmanyň awtoulag kerweni atly hormat eskortynyň ugratmagynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “Oguz han” köşkler toplumyna tarap ugrady.

Köşgüň merkezi girelgesinde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow özüniň türk kärdeşini mähirli garşylady.

Iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde resmi surata düşmek dabarasy tamamlanandan soň, milli Liderimiz Türkiýäniň Baştutanyny ikitaraplaýyn gepleşikleri geçirmek üçin niýetlenen otaga çagyrdy. Bu ýerde ýokary derejedäki ikitaraplaýyn gepleşikler geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistana döwlet sapary bilen gelip görmäge iberen çakylygyny kabul edendigi üçin türk Liderine minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň Türkiýe Respublikasy bilen hemmetaraplaýyn gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly ähmiýet berýändigini belläp, ýokary derejede geçiriljek bu gezekki duşuşygyň iki doganlyk halkyň umumy taryhy köklerine we medeni-ruhy gymmatlyklaryna esaslanýan döwletara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna ýardam berjekdigine ynam bildirdi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan Türkmenistana döwlet sapary bilen gelip görmäge çakylyk we bu ýerde mähirli kabul edilendigi üçin milli Liderimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Türkiýe Respublikasynyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň berkidilmegine täze itergi bermäge gyzyklanmalaryny tassyklady.

Işjeň ýagdaýda geçen gepleşikleriň dowamynda ozal gazanylan ylalaşyklary ýerine ýetirmegiň hem-de geljekki meýilnamalaryň çäklerinde türkmen-türk hyzmatdaşlygyna degişli meseleleriň toplumy ara alnyp maslahatlaşyldy. Söhbetdeşler ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň güýçli depginde ösdürilýändigini kanagatlanma bilen bellediler. Prezidentler Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Rejep Taýyp Ärdoganyň umumy pikirine görä, biziň ýurtlarymyzyň arasyndaky özara gatnaşyklaryň şu günki ýokary derejesi iki doganlyk döwletiň birek-birege ynanyşmak esasynda ýola goýulýan gatnaşyklary çuňlaşdyrmaga hem-de ony döwrüň talabyna we oňyn özgertmelere laýyklykda baýlaşdyrmaga bolan gyzyklanmalarynyň artmagy netijesinde amal boldy.

Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-türk toparynyň eýeleýän möhüm ornuna üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin iki ýurduň dürli pudaklarynyň, hususy düzümleriniň arasyndaky ähli gatnaşyklaryň höweslendirilmeginiň maksadalaýykdygy bellenildi. Taraplar döwletara gatnaşyklary işjeňleşdirmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny belläp, energetika, ulag-aragatnaşyk we beýleki ugurlardaky netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň wajypdygyny nygtadylar.

Ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyk türkmen-türk gatnaşyklarynyň möhüm ugry bolup durýar. Munuň özi iki doganlyk halky baglanyşdyrýan taryhy, medeni we ruhy umumylygyň netijesidir. Ylym, bilim, medeniýet, sungat ugurlary boýunça gatnaşyklaryň çuňlaşdyrylmagyna bolan ikitaraplaýyn gyzyklanmalar barada-da aýdyldy.

Şeýle hem söhbetdeşler özara gyzyklanma bildirilýän sebit we halkara gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça pikir alyşdylar.

Ikiçäk görnüşde geçirilen gepleşikler tamamlanandan soň, ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek dabarasy boldy.

Iki döwletiň Baştutanlarynyň gatnaşmagynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentligi bilen Anadolu agentliginiň arasynda Ylalaşyga; Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentligi bilen Türkiýäniň Radio we telewideniýe guramasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti bilen Türkiýäniň Radio we telewideniýe guramasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Atçylyk pudagynda hyzmatdaşlyk etmek barada “Türkmen atlary” döwlet birleşigi bilen Türkiýe Respublikasynyň Oba hojalyk we tokaýçylyk ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Saglygy goraýyş we lukmançylyk ylymlary babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Ylalaşyga; Bilelikdäki türkmen-türk umumybilim berýän orta mekdep babatda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Bilelikdäki türkmen-türk umumybilim berýän orta mekdebiň Tertipnamasyna; Hyzmatdaşlyk etmek barada Türkmenistanyň Merkezi banky bilen Türkiýe Respublikasynyň Merkezi bankynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Protokol işleri babatda hyzmatdaşlyk etmek barada Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Türkiýe Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

Bu ýere ýygnananlaryň şowhunly el çarpyşmalary bilen, Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow we Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogan Bilelikdäki Beýannama öz gollaryny goýdular.

Gol çekmek dabarasy tamamlanandan soň, iki ýurduň döwlet Baştutanlary köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýokary derejede geçirilen duşuşygyň jemleri barada aýdyp, Prezident Rejep Taýyp Ärdogana, Türkiýe Respublikasynyň wekiliýetiniň ähli agzalaryna açyklyk, özara ynanyşmak we düşünişmek ýagdaýynda geçen netijeli gepleşikler üçin minnetdarlyk bildirdi.

Bellenilişi ýaly, gepleşikleriň dowamynda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ýagdaýy we mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Mundan beýläk-de özara hyzmatdaşlyk etmegiň anyk ugurlary kesgitlenildi. Sebit we halkara gün tertibiniň meseleleri boýunça netijeli pikir alşyldy.

Biz türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň uzak möhletleýin häsiýetini tassykladyk. Gatnaşyklarymyzy berkitmek, häzirki döwürde Türkmenistanyň we Türkiýe Respublikasynyň bar bolan ägirt uly mümkinçiliklerini ýokary derejede açmak üçin ähli tagallalary etmäge taýýardygymyzy beýan etdik diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Ählumumy parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy berkitmek meselesine aýratyn üns berlendigi aýdyldy. Türkmenistanyň we Türkiýe Respublikasynyň halkara syýasatyň köp meseleleri boýunça garaýyşlarynyň gabat gelýändigini ýa-da meňzeşdigini bellemek gerek. Bu bolsa halkara giňişlikde biziň ýurtlarymyzyň üstünlikli hyzmatdaşlyk edýändigini aýdyň görkezýär. Şunuň bilen baglylykda, Birleşen Milletler Guramasynda we beýleki abraýly halkara guramalarda hereketlerimizi utgaşdyrmagyň tejribesi we özara goldaw bermek işi dowam etdiriler diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sebit birleşmeleriniň çäklerinde iki ýurduň hyzmatdaşlyk etmeginiň möhümdigi barada aýdyp, ýakynda Türki Döwletleriň Guramasyna synçy hökmünde gatnaşan Türkmenistanyň başlangyçlarynyň taryhy ähmiýeti barada aýtdy. Şeýle hem Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda we Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynda gatnaşyklary dowam etmek ylalaşyldy.

Biziň ýurtlarymyz häzirki zamanyň ählumumy howplaryna — halkara terrorçylyga, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna, transmilli guramaçylykly jenaýatçylyga garşy netijeli göreşmek maksady bilen, anyk ugurlarda gatnaşyklary dowam ederler. Olar ikitaraplaýyn derejede we halkara guramalaryň çäklerinde amala aşyrylar diýip, milli Liderimiz belledi.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň ünsüni Türkmenistanyň we Türkiýäniň Owganystandaky ýagdaýy durnuklaşdyrmak işinde utgaşykly hereketi dowam etjekdigine çekdi. Iki döwlet bu ýurduň ykdysadyýetini we durmuş ulgamyny dikeltmek boýunça tagallalary goldarlar. Owgan halkyna ynsanperwerlik kömegini bermegi dowam ederler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ykdysady hyzmatdaşlygyň Türkmenistan bilen Türkiýäniň gatnaşyklarynda strategik ugur bolup durýandygyny belläp, ýurtlarymyzyň çäklerinden geçýän Gündogar — Günbatar ugry boýunça üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek işinde ýakyndan hyzmatdaşlyk etmek we tagallalarymyzy utgaşdyrmak barada ylalaşylandygyny aýtdy. Gürrüň, hususan-da, Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe geçelgesi barada barýar. Şunuň bilen baglylykda, Hazar deňzinde port üpjünçilik ulgamyny, ilkinji nobatda, Hazar we Gara deňiz sebitleriniň arasynda netijeli ulag gatnaşyklaryny ýola goýmak üçin Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň kuwwatyny ulanmak möhümdir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Energetika pudagynda hyzmatdaşlyk etmekde halkara bazarlara, şol sanda Ýewropa ugruna energiýa serişdelerini ibermekde köpugurly ulgamy döretmek boýunça tagallalary güýçlendirmek barada ylalaşyklar gazanyldy. Şu ýerde energetika howpsuzlygyny ählumumy üpjün etmegiň aýgytlaýjy şerti hökmünde Türkmenistanyň we Türkiýäniň energiýa serişdelerini diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek üçin çykyş edýändigi möhüm bolup durýar.

Gepleşikleriň barşynda Türkmenistan bilen Türkiýäniň yzygiderli gyzyklanma bildirilýän we özara bähbitli söwda hyzmatdaşlygynyň häsiýeti bellenildi. Bu hyzmatdaşlygy giňeltmäge, diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge özara taýýarlyk tassyklanyldy. Işewürlik düzümleriniň işine mundan beýläk-de goldaw bermäge, maýa goýum hyzmatdaşlygyny höweslendirmäge gyzyklanmalar beýan edildi.

Döwlet Baştutanymyz gepleşikleriň dowamynda medeni-ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlyga aýratyn orun berlendigini belläp, bu ulgamda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmäge, iki ýurduň medeniýet işgärleriniň arasyndaky gatnaşyklary höweslendirmäge, Medeniýet günlerini her ýyl nobatma-nobat geçirmäge, ylym we bilim ulgamynda, ýokary okuw mekdepleriniň arasynda hyzmatdaşlygy giňeltmäge degişli ylalaşyklaryň gazanylandygyny nygtady.

Umuman, bu sapar Türkiýe Respublikasynyň biziň üçin doganlyk ýurt, ynamdar dost, jogapkärli we ak ýürekli hyzmatdaş bolup durýandygyny tassyklady diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Milli Liderimiz türkmen döwletiniň bitarap daşary syýasy ugruny, ählumumy ösüşiň möhüm meseleleri boýunça halkara başlangyçlarymyzy yzygiderli goldaýandygy üçin türk tarapyna minnetdarlyk bildirip, öz gezeginde, Türkmenistanyň hem Türkiýäniň ähli netijeli başlangyçlaryny goldaýandygyny belledi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogana Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyga şahsy üns berýändigi üçin aýratyn minnetdarlyk bildirip, döwlet Baştutanymyz saparyň netijelerine kanagatlanma bildirýändigini, şu gün gol çekilen ikitaraplaýyn resminamalaryň hiline ýokary baha berýändigini nygtady.

Türkmenistan we Türkiýe Respublikasy uzak möhletleýin geljekde ýakyn we köpugurly hyzmatdaşlyk etmäge çalyşýandygyny we eýerýändigini ýene-de bir gezek görkezdiler. Bu biziň ýurtlarymyzyň halklarynyň düýpli bähbitlerine laýyk gelýär, olaryň abadançylygyna hem-de ösüşine hyzmat edýär. Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy we durnuklylygy berkitmäge uly goşant goşýar diýip, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Milli Liderimiz çykyşynyň ahyrynda doganlyk türk halkyna parahatçylyk we gülläp ösüş baradaky arzuwlaryny aýtdy.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan ýokary derejede geçirilen duşuşygyň netijeleri barada aýdyp, bildirilen myhmansöýerlik we netijeli işleşmek ugrunda döredilen mümkinçilikler üçin türkmen kärdeşine hoşallyk bildirip, şu günki gepleşikleriň jemleriniň iki doganlyk halkyň arasyndaky dostluk gatnaşyklaryny pugtalandyrjakdygyna, döwletara gatnaşyklary täze belentlige çykarmak üçin uly mümkinçilikleri açjakdygyna ynam bildirdi.

Türkiýe Respublikasynyň Baştutany gepleşikleriň jemine kanagatlanma bildirip, döwlet sapary bilen taryhy ata Watany bolan Türkmenistana gelmegiň özi üçin uly hormatdygyny nygtady.

Belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we tutuş türkmen halkyny Türkmenistanyň döwlet Garaşsyzlygynyň şu ýyl bellenilen 30 ýyllygy bilen gutlady hem-de Türkiýäniň Türkmenistanyň Garaşsyzlygyny ilkinji bolup ykrar eden döwletdigini, Aşgabatda ilçihanasyny açan ilkinji ýurtdugyny aýratyn nygtady.

Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň ykdysady taýdan sazlaşykly ösüşi we Bitaraplyk ýörelgesinden gelip çykýan daşary syýasaty halkara derejede giň goldawa eýe bolýar. Türk Lideri çykyşynyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýakynda Türki Döwletleriň Guramasynyň Stambulda geçirilen sammitine gatnaşmagynyň hem-de Türkmenistana bu guramada synçy döwlet derejesiniň berilmeginiň forumyň ähmiýetini artdyrandygyny nygtady.

Şeýle hem Rejep Taýyp Ärdogan bu gezekki ikitaraplaýyn gepleşikleriň Türkmenistanyň ajaýyp paýtagtynda YHG-nyň sammitiniň geçirilýän wagtyna gabat gelendigini belläp, bu forumyň sebitara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek üçin täze mümkinçilikleri açjakdygyna ynam bildirdi.

Türkmenistanyň hormatly Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow bilen geçirilen duşuşykda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ähli ugurlary boýunça pikir alyşmalar boldy we hyzmatdaşlygy ösdürmegiň geljekki ugurlary kesgitlenildi. Şeýle-de ulag-aragatnaşyk, energetika we beýleki ugurlardaky gatnaşyklar hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary hökmünde görkezildi.

Türk Lideri ynsanperwer ulgamdaky gatnaşyklaryň wajypdygyny belläp, medeniýet, ylym we bilim, ýaşlar syýasaty, sport ugurlary boýunça gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly ähmiýet berilýändigini aýtdy.

Belent mertebeli myhman bu günki gol çekilen ikitaraplaýyn resminamalaryň we iki ýurduň döwlet Baştutanlarynyň Bilelikdäki Beýannamasynyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň hukuk binýadynyň berkidilmegine, hyzmatdaşlygyň has-da ösdürilmegine kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Bildirilen myhmansöýerlik üçin milli Liderimize ýene bir ýola hoşallyk bildirip, Prezident Rejep Taýyp Ärdogan sözüni jemledi.

Soňra Türkiýe Respublikasynyň Prezidentini Türkmenistanyň döwlet sylagy bilen sylaglamak dabarasy boldy.

Milli Liderimiz belent mertebeli myhmana, iki ýurduň resmi wekiliýetleriniň agzalaryna ýüzlenip, şu ýyl Türkmenistanyň döwlet Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly senesiniň giňden bellenilendigini aýtdy. Geçen döwrüň içinde biz milli ykdysadyýetimiziň depginli ösýändiginiň, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň ýokarlanýandygynyň we Bitarap döwletimiziň halkara abraýynyň yzygiderli artýandygynyň şaýady bolduk. Bu ýetilen sepgitler Türkmenistanyň saýlap alan Bitaraplyk syýasy ugry bilen hem berk baglydyr. Biziň ýurdumyz Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan ykrar edilen oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine üýtgewsiz eýerip gelýär. Biz köp sanly döwletler hem-de abraýly halkara guramalar bilen parahatçylygy we ählumumy ösüşi üpjün etmäge gönükdirilen giň hyzmatdaşlygy alyp barýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Türkiýe Respublikasy bilen ýola goýlan strategik we uzak möhletleýin gatnaşyklarymyzy ösdürmek bolsa Türkmenistanyň daşary syýasatynda hemişe ileri tutulýan ugurlaryň biri bolup durýar. Özara hormat goýmaga, açyklyga we birek-birege ýakyndan goldaw bermäge esaslanýan hyzmatdaşlygyň häzirki wagtda bilelikdäki tagallalarymyz netijesinde dürli ugurlar boýunça ösdürilýändigini aýratyn bellemek isleýärin diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow umumy taryhyň, medeni we ruhy gymmatlyklarymyzyň doganlyk türkmen we türk halklarynyň has-da ýakynlaşmagyna ýardam edýändigini aýdyp, ýurdumyzyň wagtyň synagyndan geçen türkmen-türk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de berkitmäge taýýardygyny tassyklady.

Döwlet Baştutanymyz gadymy türkmen topragynda Türkiýe Respublikasynyň Prezidentiniň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň uly hormat bilen kabul edilendigini aýdyp, Prezident Rejep Taýyp Ärdoganyň görnükli syýasatçy hökmünde bütin dünýäde giňden tanalýandygyny aýtdy. Ol özüniň ýadawsyz zähmeti we ýokary ýolbaşçylyk ukyby bilen diňe bir Türkiýäniň öňe gitmeginde däl, eýsem, halkara derejede parahatçylygy, durnukly ösüşi üpjün etmekde hem uly işleri bitirdi.

Biz Rejep Taýyp Ärdoganyň köp ýyllaryň dowamynda Türkmenistan bilen Türkiýe Respublikasynyň arasyndaky dost-doganlyk gatnaşyklaryny berkitmäge aýratyn ünsüne we şahsy goşandyna ýokary baha berýäris diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi hem-de şu gün geçirilen türkmen-türk gepleşikleriniň netijeleriniň doganlyk iki döwletiň hyzmatdaşlygyny täze derejä çykarmaga we many-mazmun taýdan baýlaşdyrmaga mümkinçilik berýän möhüm tapgyr bolup durýandygyny aýtdy.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, Türkmenistan bilen Türkiýe Respublikasynyň arasynda syýasy, ykdysady, ylmy-tehniki we medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy ösdürmäge, Bitarap ýurdumyzyň halkara abraýyny ýokarlandyrmaga goşan uly şahsy goşandy üçin, şeýle hem ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamakda Türkmenistana ýardam bermekde bitiren hyzmatlaryny göz öňünde tutup, Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogany Türkmenistanyň «Hyzmatdaşlygy ösdürmäge goşandy üçin» ordeni bilen sylaglamak hakynda çözgüde gelindi.

Hormatly Prezidentimiz türk kärdeşini mynasyp bolan bu ýokary sylagy bilen tüýs ýürekden gutlap, oňa berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, jogapkärli döwlet işinde uly üstünlikleri, doganlyk türk halkyna bolsa mundan beýläk-de gülläp ösüşi arzuw etdi.

Soňra dabara gatnaşyjylaryň şowhunly el çarpyşmalary bilen, milli Liderimiz Prezident Rejep Taýyp Ärdogana Türkmenistanyň “Hyzmatdaşlygy ösdürmäge goşandy üçin” ordenini gowşurdy.

Belent mertebeli myhman bildirilen hormat üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, bu çözgüdi hem-de sylagy iki doganlyk halkyň arasyndaky köpasyrlyk dostluk gatnaşyklarynyň we biziň ýurtlarymyzy mundan beýläk-de ýakynlaşdyrmaga, döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmaga bolan özara gyzyklanmalaryň aýdyň nyşany hökmünde kabul edýändigini nygtady.

Bu orden ähli ugurlar boýunça sazlaşykly ösdürilýän türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň mundan beýläk-de giňeldilmegi üçin örän uly jogapkärçilikdir. Men bu hormatly sylagy çuňňur hoşallyk we buýsanç duýgusy bilen kabul edýärin diýip, Prezident Rejep Taýyp Ärdogan belledi we netijeli hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdürilmegi ugrunda ähli tagallalaryny gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy.

Türkiýäniň Baştutany ýokary döwlet sylagynyň gowşurylandygy üçin ýene bir ýola hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa we tutuş türkmen halkyna tüýs ýürekden çykýan hoşallyk sözlerini beýan etdi.

Döwlet Baştutanymyz Prezident Rejep Taýyp Ärdoganyň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi. Onda iki ýurduň Liderleri söz sözlediler.

Türkiýe Respublikasynyň Baştutanynyň Türkmenistana döwlet sapary dowam edýär.

Aşgabat, 27-nji noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-nyň döwlet Baştutanlarynyň 15-nji sammitine gatnaşmak üçin paýtagtymyza gelen Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Nozirini kabul etdi.

Husraw Noziri bildirilen myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirip, ýurdumyzyň ählumumy abadançylygyň maksatlaryna kybap gelýän sebit we ählumumy ugurlardaky netijeli gatnaşyklaryň ösdürilmegine ägirt uly goşant goşýandygyny belledi.

YHG-nyň Baş sekretary Türkmenistanyň hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda döredijilikli daşary syýasaty alyp barýandygyny we halkara hyzmatdaşlygyň meselelerine örän jogapkärçilikli çemeleşýändigini aýratyn nygtady. Aşgabatda şunuň ýaly iri wekilçilikli forumyň geçirilmegi munuň aýdyň beýanydyr. Bu gurama agza döwletleriň arasynda özara gatnaşyklary ösdürmäge täzeçil çemeleşmeler hem-de ugurlar, Merkezi Aziýada durnuklylygy we howpsuzlygy üpjün etmek meseleleri boýunça içgin pikir alyşmak üçin netijeli çärä öwrüler.

Milli Liderimiz hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, halklaryň abadançylygynyň we ösüşiniň, sebitde parahatçylygyň hem-de rowaçlygyň üpjün edilmegine gönükdirilen bilelikdäki wajyp taslamalaryň durmuşa geçirilmeginde möhüm orun eýeleýän abraýly halkara ykdysady düzümiň ýolbaşçysyny görýändigine örän şatdygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň YHG bilen hyzmatdaşlyga ähmiýet berýändigini hem-de türkmen tarapynyň bu gatnaşyklary hemmetaraplaýyn ösdürmegi esasy ugur edinýändigini aýtdy.

Duşuşygyň dowamynda sammitiň gün tertibine girizilen meseleler boýunça pikir alyşmalar boldy. Milli Liderimiz we myhman gazanylan ylalaşyklaryň, jemleýji resminamalaryň YHG-a agza döwletleriň arasynda sebitara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de berkidilmegine ýardam berjekdigini bellediler. Bu gatnaşyklar, ilkinji nobatda, söwda, maýa goýum, ulag we aragatnaşyk, energetika, ekologiýa, syýahatçylyk, durmuş ulgamy ýaly ugurlar boýunça ösdürilýär.

Türkmenistanyň bu gurama başlyklyk etmeginiň we degişli Konsepsiýany durmuşa geçirmegiň çäklerinde netijeli gatnaşyklaryň möhüm ugurlary ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň özenini düzdi.

YHG-nyň Baş sekretary ýurdumyzyň sebitara gatnaşyklary ösdürmekde möhüm orun eýeleýändigini nygtap, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň halkara maslahatlaryň çäklerinde, şol sanda bu guramanyň ХIV sammitinde öňe süren başlangyçlarynyň häzirki döwür üçin wajypdygyna ünsi çekdi. Husraw Noziriniň belleýşi ýaly, şol teklipler sebitara we halkara ykdysady gatnaşyklary işjeňleşdirmäge, ählumumy gün tertibiniň meseleleri boýunça oýlanyşykly çözgütleri işläp taýýarlamaga gönükdirilendir.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň YHG-nyň giňişliginde netijeli gatnaşyklaryň ösdürilmegine, durnukly ösüşiň bähbitlerine laýyk gelýän bilelikdäki işleriň amala aşyrylmagyna ýardam etjekdigini belledi. Milli Liderimiz ýurdumyzyň Bitaraplyk derejesini tutuş dünýäde howpsuzlygy we durnuklylygy üpjün etmek, netijeli gatnaşyklar üçin oňyn şertleri döretmek maksady bilen, ähli gyzyklanma bildirýän taraplar bilen işjeň gatnaşyklary ýola goýmak babatda ulanmaga çalyşýandygyny aýtdy.

Halkara düzümiň ýolbaşçysy netijeli gatnaşyklaryň ösdürilmegine, onuň täze mazmun bilen üstüniň ýetirilmegine goldaw bermäge gönükdirilen başlangyçlary üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirip, ýurdumyzyň YHG-a başlyklyk etmeginiň çäklerinde guralýan bu gezekki sammitiň üstünliklere beslenjekdigine ynam bildirdi.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz we myhman Türkmenistanyň hem-de Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň köpýyllyk netijeli gatnaşyklaryň ösdürilmegine ygrarlydygyny tassyklap, onuň mundan beýläk-de özara bähbitli esasda giňeldiljekdigine ynam bildirdiler.

Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde YHG-nyň 15-nji sammiti geçirildi we Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygy kabul edildi

Aşgabat, 28-nji noýabr (TDH). Şu gün paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň (YHG) 15-nji sammiti geçirildi. Köpugurly işewürlik merkezli täze “Garagum” oteli nobatdaky duşuşygyň geçirilýän ýerine öwrüldi. Bu ýerde ýokary derejeli myhmanlary kabul etmek hem-de halkara ähmiýetli möhüm çäreleri geçirmek üçin ähli şertler döredildi.

Şu ýyl YHG-da başlyklyk edýän ýurt hökmünde Türkmenistanyň geçirýän sammitine Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisi, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti Arif Alwi, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogan, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew gatnaşdylar. Forumda Gazagystan Respublikasyna Premýer-ministr Askar Mamin wekilçilik etdi. Şeýle hem sammite YHG-nyň Baş sekretary Husraw Noziri gatnaşdy.

Ozal habar berlişi ýaly, sammitiň öňüsyrasynda, 27-nji noýabrda hormatly Prezidentimiz Täjigistan Respublikasynyň, Pakistan Yslam Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidentleri, Gazagystan Respublikasynyň Premýer-ministri hem-de Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi.

Şu gün, forumyň öň ýanynda milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleri bilen duşuşdy.

Türkmenistan 1992-nji ýyldan bäri Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň agzasy bolmak bilen, köptaraplaýyn görnüşde özara bähbitli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga saldamly goşant goşup, YHG-a girýän döwletler bilen ikitaraplaýyn dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny üstünlikli ösdürýär. Geçen döwrüň dowamynda ýurdumyz hem-de bu gurama tarapyndan bilelikdäki işiň uly tejribesi toplandy. Munuň özi uzak möhletleýin geljek üçin netijeli gatnaşyklar babatda ygtybarly esasy döredýär.

Türkmenistan sebit möçberinde durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmäge, guramanyň giňişliginde özara bähbitli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge hem-de onuň çägini giňeltmäge, ählumumy dünýä hojalyk gatnaşyklaryna goşulyşmagy çuňlaşdyrmaga gönükdirilen, ýörite işlenip taýýarlanylan Konsepsiýanyň esasynda YHG-da başlyklygy amala aşyryp, bu jogapkärli wezipäni ýerine ýetirmäge hemmetaraplaýyn oýlanyşykly, anyk netijeleri gazanmagy maksat edinýän çemeleşmäni görkezýär.

Şunuň bilen baglylykda, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitini 28-nji noýabrda, YHG-nyň gününiň bellenilýän gününde Aşgabatda geçirmek baradaky başlangyjyň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa degişlidigini ýatlatmalydyrys. Milli Liderimiz bu teklibi guramanyň şu ýylyň 4-nji martynda sanly ulgam arkaly ýokary derejede geçirilen 14-nji duşuşygynda beýan etdi.

“Garagum” oteliniň eýwanynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň ýolbaşçylaryny döwlet Baştutanymyz mähirli garşylady.

Ýokary derejedäki duşuşyga gatnaşyjylar oteliň maslahatlar zalyna barýarlar. Bu ýerde däp bolan resmi surata düşmek dabarasyndan soň, YHG-nyň 15-nji sammitiniň açylyş dabarasy boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýygnananlara giriş sözi bilen ýüzlenip, Türkmenistanyň öz daşary syýasatynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen hyzmatdaşlygy ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýändigini belledi.

YHG döredilen döwründen başlap, guramanyň meýdançasy oňa agza döwletleriň arasynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmakda we ösdürmekde netijeli gurala öwrüldi. Bu guramanyň ýokary derejedäki duşuşyklary meseleleriň giň toplumyny ara alyp maslahatlaşmakda, onuň giňişliginde sebit ykdysady hyzmatdaşlygynyň iň esasy hem-de ileri tutulýan mowzuklary boýunça çözgütleri kabul etmekde örän gowy mümkinçilik bolup çykyş edýär.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde energetika, ulag we söwda ýaly ugurlarda hyzmatdaşlygyň baý tejribesiniň toplanandygyny aýratyn nygtady. Häzirki wagtda YHG tarapyndan amala aşyrylýan maksatnamalaryň we taslamalaryň durmuşa geçirilmeginiň çäginde tehnologiýa, aragatnaşyk, maliýe-bank ulgamlaryndaky hyzmatdaşlygymyzy giňeltmek zerurlygy ýüze çykýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we şu günki duşuşygyň barşynda geljekde uly mümkinçilikleri açýan ugurlar boýunça hem netijeli gepleşikleriň geçiriljekdigine ynam bildirdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 14-nji sammitiniň Başlygy, Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogana çykyş etmek üçin söz berdi.

Dostlukly döwletiň Baştutany milli Liderimize hoşallyk bildirip, sammite gatnaşyjylary Türkmenistanda guralýan wekilçilikli forumyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegi bilen gutlady we onuň işine üstünlik arzuw etdi. Prezident Rejep Taýyp Ärdogan pursatdan peýdalanyp, Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň ýakynda bellenilen 30 ýyllygy bilen hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we tutuş türkmen halkyny tüýs ýürekden gutlady.

Belent mertebeli myhman wekiliýetleriň mähirli kabul edilendigi, bildirilen myhmansöýerlik üçin hoşallyk sözlerini aýdyp, 14-nji sammitden soň YHG-a başlyklyk etmegiň Türkiýeden Türkmenistana geçendigini belledi hem-de milli Liderimize alyp barýan giň möçberli işinde üstünlikleri arzuw etdi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan çykyşynyň dowamynda sammitiň işiniň YHG-a agza döwletler we sebitiň ýurtlary, şeýle-de halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň wajyp meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin uly ähmiýete eýedigini nygtady.

Belent mertebeli myhman forumyň dowamynda dürli ulgamlarda guramanyň işiniň wezipelerine garaljakdygyny hem-de häzirki döwrüň esasy meseleleriniň çözgütlerini işläp taýýarlamagyň ileri tutulýan ugurlarynyň kesgitleniljekdigini belledi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan YHG-nyň 15-nji sammitiniň dowamynda kabul ediljek çözgütleriň hem-de Jemleýji resminamanyň sebitiň ýurtlarynyň ykdysady ösüşine, howpsuzlygyň we durnuklylygyň üpjün edilmegine kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirip, bu babatda bilelikdäki tagallalaryň wajypdygyna ünsi çekdi.

Türkiýe Respublikasynyň Baştutany şeýle hem sammitiň sebitleýin we ählumumy möçberde hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de giňeldilmegine, şol sanda halkara üstaşyr ulag geçelgeleriniň işini kadalaşdyrmaga gönükdirilen çözgütleriniň ähmiýetini nygtap, bu ugurdaky özara gatnaşyklaryň gadymy döwürlerde halklary we ýurtlary baglanyşdyran Beýik Ýüpek ýolunyň döwrebap derejede dikeldilýändiginiň aýdyň subutnamasyna öwrüljekdigini aýtdy.

Belent mertebeli myhman owgan meselesine degip geçip, Owganystanda syýasy durnuklylygyň berkarar edilmeginiň hem-de onuň durmuş-ykdysady taýdan dikeldilmeginiň diňe bir sebit däl, eýsem, halkara derejede hem uly ähmiýete eýedigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, Bitarap Türkmenistanyň goňşy ýurtdaky ýagdaýy parahatçylykly ýol arkaly kadalaşdyrmaga goşýan goşandyna, owgan halkyna yzygiderli berýän doganlyk kömegine ýokary baha berildi.

Çykyşynyň ahyrynda Prezident Rejep Taýyp Ärdogan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hem-de YHG-da başlyklyk edýän Türkmenistana sammiti üstünlikli geçirmek babatda döredilen mümkinçilikler üçin hoşallyk bildirdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow — Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň Başlygy ýygnananlara ýüzlenip, YHG-a agza döwletleriň ýolbaşçylaryna bu sammite gatnaşmak üçin Türkmenistanyň paýtagtyna gelmek baradaky çakylygy kabul edendikleri üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Biz bu forumyň geçirilmegine ýurtlarymyzyň ykdysady, söwda-maýa goýum, medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygy berkidýän möhüm waka hökmünde doly esas bilen garaýarys diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Milli Liderimiz bu baradaky gürrüňi dowam edip, ilkinji nobatda, Bitarap döwlet we dünýä jemgyýetçiliginiň doly hukukly agzasy hökmünde Türkmenistanyň ähli gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlar, şol sanda abraýly sebit we halkara guramalar bilen giň gerimli gatnaşyklary ýola goýmak üçin açykdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, YHG bilen hyzmatdaşlygyň yzygiderli ösýändigi kanagatlanma bilen bellenildi. Bu gurama bilen bilelikdäki işiň uly tejribesi toplandy.

Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan gurama agza döwletleriň her biri bilen aýratynlykda dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny üstünlikli ösdürýär, bu bolsa köpugurly hyzmatdaşlyga oňyn ýardam berýär, ony baýlaşdyrýar, umumy işleri goşmaça berkidýär.

YHG-nyň sammitine başlyklyk etmek bilen, Türkmenistan bilelikdäki işleriň degişli derejede ilerlemegi, täze döredijilikli başlangyçlar bilen doldurylmagy üçin ähli tagallalary etdi. Başlyklyk etmegiň işlenip taýýarlanan Konsepsiýasyna laýyklykda, biziň ýurdumyz onuň durmuşa geçirilmegi boýunça netijeli işleri amala aşyrdy. Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-a agza döwletlere şu döwürde Türkmenistana ýardam berendigi üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Türkmenistan ulag we energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyň ösdürilmegini guramanyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görýär. Häzirki döwürde bu ugurlar ählumumy ykdysady ösüşiň aýgytlaýjy esasy hökmünde çykyş edýär. Bu işe öz wagtynda we işjeň goşulmak zerur bolup durýar. Munuň üçin bar bolan bäsdeşlik artykmaçlyklaryny ulanyp, täze üstaşyr ulag geçelgelerini, energetika ugurlaryny emele getirmäge doly hukukly, netijeli gatnaşyjynyň ornuny üpjün etmeli. Ýakyn geljekde biziň umumy möhüm wezipelerimiziň şulardan ybarat bolmalydygyna ynanýaryn diýip, milli Liderimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, YHG-a agza döwletleriň degişli ugurda tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyna düşünýändigine ynam bildirdi. Türkmenistanyň halkara başlangyçlaryny, aýratyn-da, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Kararnamalarynda biziň ýurdumyzyň durnukly ulag we energetika howpsuzlygy boýunça öňe sürýän taslamalaryny agza döwletleriň yzygiderli goldamagy muny aýdyň tassyklaýar. YHG-a agza döwletleriň birnäçesi bu resminamalaryň awtordaşy bolup çykyş etdi. Şeýle goldaw üçin Türkmenistan minnetdarlyk bildirýär, oňa mundan beýläk-de netijeli ädimler üçin oňat esas hökmünde garaýar.

Soňra milli Liderimiziň belleýşi ýaly, bu başlangyçlary iş ýüzünde amala aşyrmak ugrunda hereket etmek bilen, biziň ýurdumyz YHG-a agza döwletleriň birnäçesi bilen soňky ýyllarda iri üpjünçilik ulgamlarynyň taslamalaryny durmuşa geçirmäge girişdi. Mälim bolşy ýaly, häzirki döwürde Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça elektrik geçiriji ulgamyň, Türkmenistandan Owganystana demir ýoluň gurluşygy alnyp barylýar. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygy güýçli depginde amala aşyrylýar.

Ýurdumyzda Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça üstaşyr ulag geçelgelerini işjeňleşdirmäge aýratyn üns berilýär. Hususan-da, gürrüň Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman, şeýle hem Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe ulag geçelgelerini döretmek barada barýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bular barada aýtmak bilen, agzalyp geçilen taslamalaryň biziň bilelikdäki mümkinçiliklerimiziň aňry çägi däldigine ynam bildirdi. Häzirki döwürde YHG-a agza ýurtlaryň arasyndaky giňişlikde hem, olaryň çäklerinden daşyna çykylanda hem goşmaça energetika we üstaşyr ulag geçelgeleri gerek. Türkmen tarapynyň pikirine görä, bu babatda Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewraziýa ykdysady birleşigi, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy ýaly döwletara birleşikler bilen bir maksada gönükdirilen hyzmatdaşlygy ýola goýmak zerur bolup durýar.

YHG-a agza döwletleriň gatnaşmagynda üpjünçilik ulgamlarynyň iri taslamalarynyň amala aşyrylmagy yklymda täze geoykdysady giňişligi döretmekde ýokary hilli öňegidişlik bolar diýsem, ulaldyp aýtdygym bolmaz. Bu hyzmatdaşlyk üçin ägirt uly mümkinçilikleri açýar, iri maýa goýumlary çekýär, birnäçe möhüm durmuş meselelerini çözýär.

Şonuň bilen birlikde döwlet Baştutanymyz bu işlere Owganystanyň gatnaşmagynyň möhümdigini aýratyn nygtady. Şeýlelik bilen, bu ýurt hereket edýän subýekte, ykdysady hyzmatdaşlygyň aýrylmaz gatnaşyjysyna öwrüler. Şunda biz Owganystan üçin strategik geljegi, sebit we ählumumy ýagdaýlarda onuň ornuny, parahatçylygy gazanmakda möhüm şerti, owgan topragynda ylalaşygy we ösüşi görýäris. Milli Liderimiz şeýle hem şu ýeňil bolmadyk döwürde owgan halkyna gaýragoýulmasyz we netijeli ynsanperwerlik kömeginiň berilmelidigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşyny dowam edip, Hazar sebitiniň we Ýewropa ýurtlaryna çykmak bilen Gara deňzi, Ýakyn Gündogar, Aziýa — Ýuwaş umman sebitleriniň arasynda üstaşyr ulag gatnaşyklaryny işjeňleşdirmek maksady bilen, Türkmenistanda logistik we üpjünçilik ulgamlarynyň desgalaryny ulanmagyň meselelerini öwrenmegi teklip etdi. Biziň ýurdumyz YHG boýunça hyzmatdaşlaryň bähbitlerine Hazaryň kenarýakasyndaky häzirki zaman portunyň kuwwatyny hödürlemäge taýýardyr.

Guramanyň giňişliklerinde beýleki üpjünçilik ulgamlarynyň, hususan-da, awtomobil, demir ýol pudaklarynyň taslamalaryny amala aşyrmagyň anyk geljegini görýäris. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz YHG-nyň çäklerinde awtomobil, demir ýollaryny gurmak we durkuny täzelemek, olar boýunça anyk teklipleri işläp taýýarlamak üçin ýörite topary döretmek işini işjeňleşdirmegiň zerurdygyny aýtdy.

Milli Liderimiz sammite gatnaşyjylara ýüzlenip, söwdany ösdürmegiň biziň döwletlerimiziň arasyndaky hyzmatdaşlygyň möhüm ugry bolup durýandygyny nygtady. Geçen ýylyň jemleri boýunça YHG-a agza ýurtlaryň arasynda umumy söwda dolanyşygy 49,8 milliard amerikan dollaryna barabar boldy. Elbetde, bu görkeziji bar bolan bilelikdäki mümkinçilikleri doly açyp görkezmeýär.

Söwda-maýa goýum hyzmatdaşlygyny yzygiderli we depginli ösdürmegi üpjün etmegiň, ony diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça tagallalary etmegiň netijeli usulyny döretmek barada düýpli oýlanmaly. Biziň ýurtlarymyzyň telekeçilik bileleşikleriniň, şol sanda orta we kiçi işewürligiň işjeň ornuna bil baglamaga doly haklydyrys. Gürrüň senagat harytlary, oba hojalyk, hyzmatlar ulgamy, beýleki ugurlar boýunça kooperasiýalaryň dürli görnüşlerini ýola goýmak barada barýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Işewürlik gatnaşyklaryny doly derejede ösdürmekde telekeçilige ýardam bermek, olary degişli bank-maliýe ugrukdyrmasy bilen üpjün etmek, zerur bolanda, degişli ýeňillik ulgamyny we söwda amallaryny amala aşyranda, ýeňillikleri döretmek möhümdir.

Serhetýaka we sebit işewürlik gatnaşyklary möhüm orny eýelemelidir. Bu ýerde biziň halklarymyzyň köpasyrlyk däpleri, toplanan gymmatly tejribesi bar. Bu bolsa häzirki zaman hakykatyny göz öňünde tutup, ulanylmagyny we baýlaşdyrylmagyny talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz döwlet-hususy hyzmatdaşlyk kadalary esasynda YHG-nyň ýöriteleşdirilen işewürlik düzümlerini döretmegiň üstünde işlemegiň maksadalaýykdygyny aýtdy. Bu düzümleriň her biri öz ugry boýunça biziň ýurtlarymyzyň arasynda söwda gatnaşyklaryny ösdürmegiň we giňeltmegiň bähbitlerine bir maksada gönükdirilen işleri alyp baryp bilerdi.

Milli Liderimiz şeýle hem häzirki döwürde, ilkinji nobatda, sanly tehnologiýalary peýdalanmak, elektron söwda meýdançalaryny giňden ulanmak bilen, özara ykdysady hyzmatdaşlyk etmegiň ýokary derejede möhüm wezipe bolup durýandygyny nygtady. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow biziň sebitlerimiziň ählisinde innowasion ösüş üçin mümkinçilikleriň bardygyna berk ynam bildirdi. Tagallalary birleşdirmek umumy bähbitlere laýyk gelýär. Bu bolsa täze tehnologik kadalary bolan bütindünýä ykdysadyýetiniň örän uly bäsdeşlige eýe bolan gurşawyna goşulmaga YHG-a agza ýurtlara mümkinçilik berer.

Şunuň bilen birlikde döwlet Baştutanymyz lukmançylyk we saglygy goraýyş ulgamynda hyzmatdaşlygy has-da işjeňleşdirmegiň ähmiýetini aýratyn belledi. Soňky iki ýyl hemmeler üçin uly synag döwri boldy. Ol ýa-da beýleki döwletiň ýekelikde, özbaşdak pandemiýa garşy göreşde diňe wagtlaýyn üstünlik gazanyp biljekdigi örän çalt aýdyň ýüze çykdy. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz YHG-nyň çäklerinde howply ýokanç kesellere garşy göreşmekde tejribeleri, usullary we işläp taýýarlamalary özara alyşmagyň ulgamlaýyn usullaryny ýola goýmaga örän ýakyn wagtlarda girişmegiň maksadalaýykdygyny belledi. Bizde bu ugurda birek-birege teklip etmek üçin köp zat bar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow guramanyň çäklerinde ykdysady hyzmatdaşlygyň, medeni-ynsanperwer ulgamda özara gatnaşyklary giňeltmek bilen utgaşdyrylmalydygyny nygtap, medeni çäreleri, sungat festiwallaryny, şol sanda YHG-a agza ýurtlaryň çagalar we ýaşlar toparlarynyň gatnaşmagynda geçirmegiň, döredijilik intelligensiýasynyň duşuşyklarynyň ulgamlaýyn meýilnamalaryny, bilelikdäki syýahatçylyk maksatnamalaryny, sport ýaryşlaryny guramagyň meýilnamalaryny işläp taýýarlamaga girişmegi teklip etdi.

Türkmenistan, umuman, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň işiniň depginli häsiýete eýe bolýandygyny, onuň sebit hyzmatdaşlygyna oňyn täsir edýändigini belleýär. Häzirki döwürde YHG uly hormata, at-abraýa eýe bolan halkara ykdysady düzüme öwrüldi we bütin dünýäde ykrar edildi. Guramanyň hereket edýän ýyllarynyň dowamynda oňa agza ýurtlaryň arasynda dürli ylalaşyklar baglaşyldy we ileri tutulýan ugurlar boýunça döwletara hyzmatdaşlyk babatda çözgütler kabul edildi. Bilelikdäki mümkinçilikleri ýokary derejede netijeli ulanmak üçin möhüm ähmiýetli strategiýany işläp taýýarlamak boýunça uly işler amala aşyryldy diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Esaslandyrylanda, onuň binýatlyk esasynda goýlan kadalara we maksatlara gyşarnyksyz eýermegini dowam etdirendigi we dowam etdirýändigi bu guramanyň işiniň örän möhüm şerti boldy. Bu gurama oňa täze agzalar goşulanda we özüniň häzirki düzüminiň emele gelen döwründe hem bu kadalara we maksatlara eýermegini dowam edýär. Men guramanyň ykdysady hyzmatdaşlyk guraly hökmünde öz esasy ugruny saklap galýandygyny göz öňünde tutýaryn. Bu kada üýtgewsiz galmalydyr. Şeýle hem YHG-nyň beýleki halkara we sebit düzümleri bilen özara hyzmatdaşlyk edip, öz daşarky gatnaşyklarynyň gerimini yzygiderli giňeldýändigi guwançlydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

YHG-a agza ýurtlar bu netijeleriň ählisini bilelikde toplan oňyn tejribämize doly hukukly goşup biler. Ýöne wagt bir duran ýerinde durmaýar, döwür üýtgeýär. Ol bizden häzirki zaman şertlerini, dünýä ykdysadyýetindäki ösüş meýillerini, sebit ýagdaýlarynyň ösüşiniň we ugurlarynyň aýratynlyklaryny nazara alyp, guramanyň işinde täze usullary işläp taýýarlamagy talap edýär. Şeýle şertlerde YHG-nyň üstüne onuň özboluşly aýratynlyklaryna, täsin geoykdysady ýagdaýyna laýyk gelýän aýratyn wezipeler ýüklenilýär.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-nyň taryh we geografiýa, däpler we gymmatlyklar arkaly baglanyşan döwletleriň ykdysady hyzmatdaşlygynyň usuly hökmünde bar bolan hakyky artykmaçlyklaryň we umumy bähbitleriň esasynda bilelikdäki özara bähbitli taslamalary durmuşa geçirmek üçin tebigy ölçeg babatda birleşdiriji esasyndan ähli gatnaşyjylaryň ugur alýandygyna ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, şu günki duşuşyk gurama agza döwletleriň ählisiniň arasynda dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk we özara bähbitli hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny has-da berkitmäge niýetlenendir. Şeýle hem geljek döwürde bilelikdäki işiň ugurlaryny kesgitlemegi maksat edinýär. Häzirki döwrüň örän anyk we hakyky ýagdaýdan ugur alýan çözgütleri işläp taýýarlamaly. Biziň ýurtlarymyzyň uzak möhletleýin bähbitlerine laýyk gelýän, YHG-nyň häzirki zaman dünýä hojalyk gatnaşyklary ulgamyna doly derejede goşulmagyna itergi berýän, agza ýurtlaryň ykdysadyýetleriniň ösmegine we halklarynyň hal-ýagdaýynyň gowulanmagyna ýardam edýän özara hyzmatdaşlygyň usullarynydyr görnüşlerini döretmegi talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz guramada bar bolan mümkinçilikleriň strategik maksatlara çykmak, giň möçberli bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak üçin doly esas berýändigine ynam bildirdi.

Çykyşynyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-nyň Baş sekretary Husraw Nozirä guramanyň işini başarnykly we netijeli utgaşdyrýandygy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hem ýurdumyzyň iri halkara we sebit guramalary bilen hyzmatdaşlygyny ösdürmekden ybarat bolup durýar. Bu babatda ýurdumyz YHG-da başlyklyk etmek wezipesini ýerine ýetirmek bilen, «Birleşen Milletler Guramasynyň we Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň arasynda hyzmatdaşlyk» atly Kararnamanyň taslamasy taýýarlanyldy we Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 75-nji sessiýasynyň dowamynda seredilmegi teklip edildi. 2021-nji ýylyň 9-njy sentýabrynda Baş Assambleýanyň 75-nji sessiýasynyň 102-nji plenar mejlisinde bu Kararnama biragyzdan kabul edildi. Bu halkara ähmiýetli Kararnamanyň awtordaşlary hökmünde 10 sany döwlet çykyş etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şeýle hem sammite gatnaşyjylary YHG-nyň güni bilen tüýs ýürekden gutlady we hemmelere döwletara hyzmatdaşlygy berkitmekde täze üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra milli Liderimiz Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Nozirä çykyş etmek üçin söz berdi.

YHG-nyň Baş sekretary döwletleriň ýolbaşçylaryny we sammite gatnaşyjylary mübärekläp, şu ýokary derejedäki duşuşygyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň işine baha bermek hem-de onuň mundan beýläkki ösüşiniň ýoluny kesgitlemek babatda gurama üçin uly ähmiýetini belledi.

15-nji sammit sebit hyzmatdaşlygyny giňeltmek üçin umumy borçnamalary we tagallalary tassyklamak babatda täsin mümkinçilikdir. “Geljege bilelikde” şygary bilen geçirilýän duşuşygyň wajypdygy dowam edýän koronawirus pandemiýasy döwründe emele gelen ýagdaý bilen şertlendirilendir hem-de biziň sebitimiziň ykdysady taýdan çalt dikeldilmegini üpjün etmäge, pandemiýadan soňky döwürde ösüş üçin gurallary işläp taýýarlamaga gönükdirilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulmagyny kesgitleýär. Şunuň bilen baglylykda, jenap Husraw Noziri Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde hyzmatdaşlygyň «Ýol kartasynyň» işlenip taýýarlanylandygy bellenildi.

YHG-nyň Baş sekretary geljekki meýilnamalar barada aýdyp, söwdanyň ykdysady ösüşiň hereketlendirijisi bolup durýandygyny hem-de YHG-a agza ýurtlaryň durmuş-ykdysady ösüşinde möhüm orun eýeleýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, “YHG-nyň 2025-nji ýyla çenli garaýyşlarynda” bellenilişi ýaly, guramanyň sebit söwdasynyň ählumumy eksportyny giňeltmegiň wajypdygyna üns berildi.

Şunuň bilen birlikde, 2021-nji ýylda geçirilen ministrler maslahatlarynyň jemleri boýunça kabul edilen çözgütleri durmuşa geçirmegiň hem-de YHG-nyň gümrük nyrhlarynyň we beýleki degişli resminamalaryň, bilelikdäki taslamalaryň birnäçesiniň YHG-nyň Söwda ylalaşygynyň düzgünlerini berjaý etmegiň zerurdygy nygtaldy.

Sebit söwdasynyň howpsuzlygyny üpjün etmek bu ugurdaky esasy wezipeleriň biridir. Jenap Husraw Noziri bu barada aýtmak bilen, söwda bilen baglanyşykly ykdysady amallary çalt geçirmäge ýardam bermek üçin gurama boýunça hyzmatdaş ýurtlaryň Merkezi banklarynyň arasynda YHG-nyň kliring birleşiginiň döredilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi. YHG-nyň standartlaşdyrmak, laýyklyga baha bermek, akkreditasiýa we metrologiýa boýunça sebit edarasynyň işi bu maksatlara ýetmäge ýardam eder.

Ulag-kommunikasiýa ulgamy, energetika we syýahatçylyk hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Bu ulgamlarda YHG-nyň çäklerinde netijeli gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikler açylýar. Sebitde ägirt uly serişdeler, üstaşyr ulag we energetika kuwwatynyň, degişli düzümiň bolmagy, YHG-a agza döwletleriň halklarynyň baý taryhy-medeni mirasy bu ugurlarda öňde goýlan maksatlara ýetmäge ýardam eder.

Şeýle hem Birleşen Milletler Guramasy we onuň ýöriteleşdirilen edaralary, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewropa komissiýasy, Yslam ösüş banky, Bütindünýä Söwda Guramasy, Günorta — Gündogar Aziýa döwletleriniň assosiasiýasy (ASEAN), Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Türki Döwletleriň Guramasy ýaly düzümler bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak YHG-nyň daşary gatnaşyklaryny ösdürmegiň möhüm ugry bolup durýar diýip, Husraw Noziri aýtdy.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary çykyşynyň ahyrynda şu sammitiň netijeleriniň ähli taraplaryň bähbitlerini we mümkinçiliklerini nazara almak bilen, YHG-a agza döwletleriň arasynda köpugurly gatnaşyklaryň mundan beýläk-de ösdürilmegine ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow örän manyly, giňişleýin çykyşy üçin YHG-nyň Baş sekretaryna minnetdarlyk bildirdi we mümkinçilikden peýdalanyp, jenap Husraw Nozirini şu ýylyň awgust aýynda bu guramanyň Baş sekretary wezipesine bellenilmegi bilen gutlap, oňa uly üstünlikleri arzuw etdi. Şeýle hem mümkinçilikden peýdalanyp, milli Liderimiz Türkmenistanyň Hökümetiniň adyndan YHG-nyň Baş sekretaryna we onuň üsti bilen Sekretariatyň ähli işgärlerine ýurdumyza Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna başlyklyk eden döwründe beren goldawy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Soňra döwlet Baştutanymyz duşuşyga gatnaşyjylara sammitiň gün tertibini tassyklamak baradaky teklip bilen ýüzlendi. Sekretariat şu günki sammitiň gün tertibiniň taslamasyny öňünden berdi.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň gün tertibi biragyzdan kabul edildi. Ýokary derejedäki duşuşygyň dowamynda milli Liderimiz oňa gatnaşyjylara söz berdi.

Ilki bilen, Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew çykyş etdi.

Prezident Ilham Aliýew duşuşyga gatnaşyjylary mübärekläp, bu günki sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi we türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda başlyklyk etmegi bilen tüýs ýürekden gutlady.

Belent mertebeli myhman Azerbaýjanyň Merkezi Aziýanyň ýurtlary we sebitiň döwletleri bilen hemmetaraplaýyn gatnaşyklara möhüm ähmiýet berýändigini belläp, özara düşünişmek, ynanyşmak esasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň ykdysady taýdan bolşy ýaly, ählumumy parahatçylygy, durnukly ösüşi üpjün etmekde hem möhüm ähmiýetiniň bardygyny nygtady. Ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn, halkara guramalaryň çäklerinde ýola goýlan gatnaşyklar hem-de halkara derejede geçirilýän forumlaryň dowamynda kabul edilýän çözgütleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi bilen baglanyşykly meseleler hyzmatdaşlyk edýän ýurtlaryň ykdysady ösüşine oňyn täsirini ýetirýär diýip, Ilham Aliýew sözüni dowam etdi.

Hususan-da, abraýly guramalaryň, şol sanda YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlyk milli ykdysadyýetleri pugtalandyrmakda, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde, ählumumy gün tertibiniň meselelerini, şol sanda sebit howpsuzlygyny, ekologik abadançylygy hem-de häzirki döwrüň wehimlerine garşy bilelikde göreşilmegini üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleleri üstünlikli çözmekde möhüm orun eýeleýär. Şunuň bilen baglylykda, Azerbaýjan Respublikasynyň Baştutany YHG-a agza ýurtlaryň arasyndaky netijeli gatnaşyklary giňeltmek maksady bilen, umumy tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Dünýäde pandemiýa zerarly emele gelen çylşyrymly ýagdaýlary nazara alyp, oňa garşy durmak meseleleriniň döwrüň möhüm wezipesi bolup durýandygyny aýdyp, Prezident Ilham Aliýew bu ugurda alnyp barylýan işleriň has netijeli häsiýete eýe bolmalydygyny nygtady.

Sammitiň dowamynda gazanyljak ylalaşyklaryň durmuşa geçirilmeginiň diňe bir sebitiň ýurtlary däl, eýsem, tutuş dünýä jemgyýetçiligi üçin möhümdigi nygtaldy. Şunda dürli ugurlarda, şol sanda söwda-ykdysady we durmuş ulgamlarynda gatnaşyklary ösdürmäge çalşylýandygy tassyklanyldy. Azerbaýjanyň Lideri sebitiň ýurtlarynyň üstaşyr ulag geçelgelerini işjeň peýdalanmak, özara bähbitli esasda ýola goýulýan gatnaşyklary giň ugurlar boýunça ösdürmek bilen bagly wezipeleriň ileri tutulýandygyny nygtap, olary üstünlikli ýerine ýetirmek boýunça bilelikdäki hereketleriň zerurdygyna ünsi çekdi.

Prezident Ilham Aliýew sözüniň ahyrynda sammitiň ýokary guramaçylyk derejesini ýene-de bir gezek belläp, oňa gatnaşyjylara YHG-a agza döwletleriň gülläp ösmegine gönükdirilen işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow myhmana örän manyly çykyşy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Çykyşda YHG-nyň çäklerinde agza ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy berkitmek boýunça anyk teklipleriň birnäçesi öňe sürüldi. Milli Liderimiz guramanyň çäklerinde ýurtlaryň arasyndaky özara gatnaşyklary ösdürmek işine goşan şahsy goşandy üçin azerbaýjanly kärdeşine tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Soňra Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisä söz berildi.

Goňşy döwletiň Baştutany hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we türkmen halkyny Türkmenistanyň YHG-a başlyklyk etmegi bilen gutlap, şu duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi hem-de bu ýerde bildirilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Şeýle hem Prezident Seýed Ebrahim Raisi Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretaryna YHG-nyň nobatdaky sammitine taýýarlyk görmäge beren goldawy üçin hoşallyk bildirip, hemmeleri guramanyň güni bilen gutlady. Belent mertebeli myhman geçen döwürde YHG-nyň başlygy bolan Türkiýäniň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogana onuň işini kämilleşdirmek ugrunda eden tagallalary üçin sagbolsun aýtdy.

Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidentiniň belleýşi ýaly, Aziýa yklymy ösen medeniýetleriň, dünýä ähmiýetli gymmatlyklaryň we taryhy ýadygärlikleriň mekany bolmak bilen, umumadamzat ösüşine mynasyp goşant goşdy. Bilelikdäki tagallalaryň netijesinde Merkezi Aziýada birek-birege hormat goýmak, ynanyşmak, özara bähbitlilik esasda ýola goýulýan döwletara gatnaşyklar ösdürilýär. Bu bolsa umumy ykdysady we durmuş taýdan ösüşiň esasyny emele getirýär.

Şeýle hem belent mertebeli myhman Eýranyň sebitiň ýurtlary, ýakyn goňşulary bilen dürli ugurlar, şol sanda energetika, ulag-aragatnaşyk, oba hojalygy, ylym-bilim, medeniýet we syýahatçylyk ugurlary boýunça hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine aýratyn ähmiýet berýändigini belledi. Netijeli halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi EYR-nyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar.

Prezident Seýed Ebrahim Raisi çykyşynyň dowamynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda, aýratyn-da, abraýly halkara guramalaryň çäklerinde ýola goýulýan gatnaşyklara möhüm ähmiýet berilýändigini aýdyp, YHG-nyň çäklerinde alnyp barylýan hyzmatdaşlygy muňa mysal hökmünde getirdi.

Belent mertebeli myhman Merkezi Aziýa ýurtlarynyň geografik taýdan amatly ýerleşendiklerini, olaryň üstaşyr ulag kuwwatyny hem-de halkara logistika ulgamynyň mümkinçiliklerini işjeň peýdalanmagyň ähmiýetini belläp, YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

EYR-nyň Prezidenti bu guramanyň çäklerinde bilelikdäki taslamalardyr maksatnamalaryň durmuşa geçirilmeginiň hyzmatdaşlygyň çägini we mümkinçiliklerini giňeltjekdigine ünsi çekip, şu meseleler boýunça ýurtlaryň arasynda ysnyşykly gatnaşyklary ýola goýmagyň wajypdygyny nygtady.

Prezident Seýed Ebrahim Raisi sözüniň ahyrynda hemmelere işinde üstünlik arzuw etdi we sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin türkmen Liderine ýene bir gezek hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belent mertebeli myhmanyň çykyşy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, onuň Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti hökmünde YHG-nyň sammitiniň işine ilkinji gezek gatnaşýandygyny, onuň şu saparynyň Türkmenistana ilkinji sapardygyny belledi we EYR-nyň Baştutanynyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyny berkitmek işine mynasyp goşandyny goşjakdygyna ynam bildirdi.

Soňra Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparowa söz berildi.

Gyrgyzystanyň Baştutany hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa sammitiň ýokary derejede guralandygy hem-de myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirip, duşuşyga gatnaşyjylary YHG-nyň güni bilen gutlady we hemmelere iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Şu günki sammit guramanyň gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça giňişleýin pikir alyşmak, YHG-a agza ýurtlaryň gatnaşyklaryny ösdürmek boýunça täze teklipleri we pikirleri ara alyp maslahatlaşmak üçin amatly şertleri döredýär. Şunda biziň döwletlerimiziň YHG-nyň maksatlaryna ýetmek we wezipelerini çözmek üçin ähli mümkinçiliklere eýedigi nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň birnäçesine, şol sanda howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini ulanmak, hususan-da, gidroenergetikanyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak, söwda-ykdysady ulgamda gatnaşyklary ösdürmek meselelerine üns berildi.

Prezident Sadyr Žaparow çykyşynda ulag we aragatnaşyk, senagat, energetika, söwda, maýa goýumlar, syýahatçylyk hem-de daşky gurşaw ulgamlarynda degişli strategiýalary işläp taýýarlamagyň we durmuşa geçirmegiň wajypdygyny aýdyp, oba hojalygy, saglygy goraýyş ulgamlarynda gatnaşyklary dowam etdirmegiň ähmiýetini belledi.

Şunuň bilen baglylykda, toplumlaýyn sebit düzümini kemala getirmegiň we ösdürmegiň zerurdygy nygtaldy. Munuň özi netijeli sebitiçi hem-de sebitara hyzmatdaşlygyň esasy şerti bolup durýar.

Dostlukly ýurduň Lideri üstünlikli ykdysady hyzmatdaşlygyň möhüm şerti hökmünde sebit parahatçylygyny, durnuklylygyny hem-de howpsuzlygyny pugtalandyrmak meselelerine aýratyn üns berdi. Prezident Sadyr Žaparow Gyrgyz Respublikasynyň bu guramanyň çäklerinde köptaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmak üçin ähli tagallalary etmäge taýýardygyny tassyklap, şu gün kabul edilýän sammitiň Jemleýji resminamasynyň YHG-a agza ýurtlaryň ählisiniň bähbitlerine laýyk gelýändigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Sadyr Žaparowa örän manyly we täsirli çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Gyrgyzystanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ornuny ýokarlandyrmak boýunça uly tagallalary edýändigini belledi we şolaryň YHG-a agza döwletleriň arasyndaky gatnaşyklary berkitmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Soňra Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti Arif Alwä söz berildi.

Belent mertebeli myhman çykyşynyň başynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy YHG-nyň 15-nji sammitine başlyklyk etmegi bilen gutlady we sammitiň işiniň netijeli häsiýete eýe boljakdygyna, onuň halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmekde möhüm orun eýelejekdigine ynam bildirdi.

Prezident Arif Alwiniň belleýşi ýaly, tutuş taryhyň dowamynda sebitiň halklarynyň we ýurtlarynyň arasyndaky söwda-ykdysady gatnaşyklar döwlet ösüşine, ählumumy abadançylyga, howpsuzlygyň üpjün edilmegine oňyn täsirini ýetiripdir. Aýratyn-da, häzirki sanly ykdysadyýetiň ählumumy häsiýete eýe bolýan döwründe utgaşykly tagallalaryň aýratyn ähmiýetlidigini bellemeli.

Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti sammitiň gün tertibine girizilen meseleleriň häzirki döwürde emele gelen çylşyrymly ýagdaýlary ýeňip geçmäge ýardam edýändigini, bilelikdäki tagallalaryň ykdysady taýdan durnukly ösüşiň üpjün edilmegini şertlendirýändigini nygtady.

Belent mertebeli myhman medeniýetleriň, däp-dessurlaryň we taryhy ösüşiň umumylygynyň döwletara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmekde aýratyn ähmiýetlidigini belläp, sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky gatnaşyklary işjeňleşdirmekde täze mümkinçilikleri açýan şertleriň döredilmelidigini aýtdy.

Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti YHG-nyň söwda-ykdysady ulgamda bolşy ýaly, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmekde, ulag-aragatnaşyk, ylym-bilim, ekologiýa we syýahatçylyk ýaly ugurlaryň gerimini giňeltmekde möhüm orun eýeleýändigini nygtap, olar boýunça netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmagyň wajypdygyna ünsi çekdi.

Belent mertebeli myhman YHG-a agza ýurtlaryň arasynda özara haryt dolanyşygynyň möçberlerini artdyrmak üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny belläp, bu ugurda zerur tagallalaryň edilmelidigini, şunlukda, söwda-ykdysady gatnaşyklaryň hil taýdan täze derejä çykarylmalydygyny aýratyn nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, Pakistanyň Prezidenti gurama agza ýurtlaryň hyzmatdaşlygyny işjeňleşdirmegiň, YHG-nyň sammitleriniň dowamynda gazanylan ylalaşyklaryň we kabul edilen çözgütleriň iş ýüzünde durmuşa geçirilmeginiň, dünýäniň hojalyk gatnaşyklarynyň häzirki zaman ulgamyna işjeň goşulyşmagyň ähmiýetini nygtap, duşuşyga gatnaşyjylara bu ugurda geçirilýän işlerde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Belent mertebeli myhman sözüniň ahyrynda döwlet Baştutanymyza sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi hem-de türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Arif Alwä örän manyly we köp maglumatlary özünde jemleýän çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Pakistanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ilkinji günlerinden başlap, YHG-ny berkitmek işine mynasyp we netijeli goşant goşup gelýändigini belledi. Milli Liderimiz Pakistan Yslam Respublikasynyň mundan beýläk-de bu guramanyň esasy agzalarynyň biri bolup galjakdygyna we biziň umumy giňişligimizi ösdürmäge mynasyp goşandyny goşjakdygyna ynam bildirdi.

Soňra Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmona söz berildi.

Täjigistanyň Baştutany sözüniň başynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we türkmen halkyny Türkmenistanyň YHG-da başlyklygy bilen gutlap, sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi we bildirilen myhmansöýerlik üçin milli Liderimize hoşallyk sözlerini aýtdy.

Prezident Emomali Rahmon bu gezekki duşuşygyň sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky özara gatnaşyklary berkitmegiň we YHG-nyň çäklerinde durnukly ösüşi üpjün etmegiň ýolundaky möhüm ädime öwrüljekdigine ynam bildirip, bu guramanyň sebitde ählumumy howpsuzlygy pugtalandyrmaga we onuň ykdysady ösüşine ýardam edýändigini nygtady.

Belent mertebeli myhman YHG-a agza ýurtlaryň tebigy serişdelere, hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçiliklere baýdygyny belläp, olaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň ýurtlaryň mundan beýläk-de abadançylygyny, halklaryň bagtyýar durmuşynyň berkidilmegini üpjün etjekdigini nygtady. Bar bolan mümkinçilikleriň durnukly ösüşiň bähbidine gönükdirilmegi netijeli halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin oňyn şertleri döreder.

Prezident Emomali Rahmon YHG-nyň çäklerinde ykdysady, ulag-kommunikasiýa, medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň ösdürilmeginiň sebitde durnuklylygy we howpsuzlygy üpjün etmekde möhümdigini nygtap, bu ugurda bar bolan wezipeleriň hemmetaraplaýyn ýerine ýetirilmegi babatda zerur tagallalaryň edilmelidigine ünsi çekdi.

Häzirki döwürde dünýäde dowam edýän koronawirus pandemiýasy we onuň bilen baglanyşykly kynçylyklar ýurtlaryň ykdysadyýetine ýaramaz täsirini ýetirýär. Şunuň bilen baglylykda, Täjigistan Respublikasynyň Baştutany olary ýeňip geçmek üçin bilelikdäki tagallalaryň zerurdygyny belledi.

Ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda ýola goýulýan gatnaşyklary ösdürmek, hususan-da, abraýly halkara guramalaryň, şol sanda YHG-nyň çäklerindäki hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, şunuň bilen birlikde söwda dolanyşygynyň möçberlerini yzygiderli artdyrmak meseleleri Täjigistanyň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Täjigistan gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň ählisi bilen özara gatnaşyklar üçin açykdyr diýip, belent mertebeli myhman aýtdy.

Täjigistan Respublikasynyň Baştutany sözüniň ahyrynda wajyp çözgütler kabul edilýän bu gezekki duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin milli Liderimize ýene bir gezek hoşallyk bildirdi. Şol çözgütleriň ähmiýeti YHG sebitiniň çäklerinden çykýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Emomali Rahmona örän manyly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, şu ýyl Türkmenistanyň we Täjigistanyň Baştutanlarynyň birnäçe duşuşygynyň geçirilendigini belledi. Olaryň dowamynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ornuny berkitmek bilen bagly meseleler boýunça-da pikir alşyldy. Milli Liderimiz ulag we energetika ulgamlaryndaky umumy taslamalaryň YHG-nyň bütin giňişligini ösdürmek işine mynasyp goşant goşjakdygyna ynam bildirdi.

Soňra Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewe söz berildi.

Goňşy döwletiň Baştutany ýygnananlary Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň işiniň başlanmagy bilen gutlap, YHG-nyň gününde Aşgabat şäherinde geçirilýän şu duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesini belledi. Prezident Şawkat Mirziýoýew hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa türkmen topragynda bildirilen mähirli myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň başlyklyk etmegindäki YHG-nyň 15-nji sammitiniň köptaraplaýyn gatnaşyklaryň giňeldilmegine mynasyp goşant goşjakdygyna ynam bildirdi.

Hususan-da, BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan şu ýylyň sentýabr aýynda kabul edilen BMG-niň we YHG-nyň arasyndaky hyzmatdaşlyk hakyndaky Kararnama bu ugurda möhüm ädim boldy. Munuň özi bu düzüme bildirilýän ynamyň hem-de onuň halkara abraýynyň belentdiginiň aýdyň subutnamasydyr. Sebitiň ýurtlaryny taryhyň dowamynda emele gelen söwda we medeni gatnaşyklar baglanyşdyrýar. Döredilen gününden bäri YHG ägirt uly ykdysady kuwwaty bolan, biziň ýurtlarymyzyň umumy bähbitlerine wekilçilik edýän iri sebit düzümine öwrüldi.

Sammitiň barşynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna berlen baha YHG-nyň halkara giňişlikde ornunyň we ähmiýetiniň artýandygyny tassyklaýar. Biziň özara dostlugy, hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga, durnuklylygy üpjün etmäge umumy ymtylmalarymyz söwda-ykdysady, maýa goýum, energetika we ulag-kommunikasiýa, oba hojalygy, medeni-ynsanperwer ulgamy, syýahatçylyk ýaly ugurlarda gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri döredýär. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygyň hukuk binýadyny pugtalandyrmagyň hem-de ýokarda agzalan ugurlarda bar bolan ägirt uly kuwwatdan doly peýdalanmagyň möhümdigi bellenildi.

Prezident Şawkat Mirziýoýew Özbegistanyň YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygy ösdürmegi daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde kesgitländigini belläp, gurama agza ýurtlaryň tagallalaryny birleşdirmegiň umumy ösüşe kuwwatly itergi berjekdigini, şeýlelikde, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge ýardam etjekdigini nygtady. Belent mertebeli myhman hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de üstünlikli ösdüriljekdigine ynam bildirdi.

Özbek Lideri koronawirus pandemiýasynyň ählumumy ykdysadyýete ýaramaz täsiri barada durup geçip, bu wehime garşy göreşmekde tagallalary mundan beýläk-de birleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Özbegistanyň Baştutany sözüniň ahyrynda sammite gatnaşyjylara öňde goýlan wajyp wezipeleri çözmekde üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belent mertebeli myhmana örän manyly we köp maglumatlary özünde jemleýän çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Prezident Şawkat Mirziýoýewi Özbegistan Respublikasynda ýakynda geçirilen Prezident saýlawlarynda ynamly ýeňşi bilen, ýene-de bir gezek gutlady. Milli Liderimiz bu gutlaga YHG-a agza döwletleriň ýolbaşçylarynyň ählisiniň hem goşuljakdygyna ynam bildirip, Özbegistanyň Baştutanyna ähli başlangyçlarynda üstünlikleri, doganlyk özbek halkyna bolsa parahatçylyk, rowaçlyk arzuw etdi. Şunuň bilen baglylykda, Özbegistan Respublikasynyň halkara we sebit derejesinde taslamalaryň birnäçesini öňe sürendigi bellenildi. Bu taslamalar iş ýüzünde YHG-nyň çäklerinde söwda-ykdysady ulgamda goşulyşmak işlerini berkitmäge niýetlenendir.

Soňra Gazagystan Respublikasynyň Premýer-ministri Askar Mamine söz berildi.

Gazagystanyň Hökümetiniň Baştutany sammite gatnaşyjylary mübärekledi hem-de durnukly önümçilik we söwda işlerini ösdürmek üçin oňaýly gurallary işläp taýýarlamak babatda forumyň ähmiýetini belledi.

Askar Mamin Gazagystanyň milli ykdysadyýetiniň ösüşiniň birnäçe görkezijilerini mysal getirip, dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň çäklerini ep-esli giňeltmek üçin YHG-a agza ýurtlaryň ägirt uly kuwwatynyň bardygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, netijeli çäreleri görmegiň hem-de her bir ýurduň bäsdeşlik artykmaçlyklaryny we mümkinçiliklerini nazara almak bilen, guramanyň çäklerinde söwdany ösdürmek boýunça “Ýol kartasyny” işläp taýýarlamagyň zerurdygy aýdyldy. Şunuň bilen birlikde özara haryt dolanyşygynyň möçberleriniň artdyrylmagynyň, onuň düzüminiň diwersifikasiýalaşdyrylmagynyň yzygiderli seljermesini geçirmegiň we azyk ulgamynda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň wajypdygy bellenildi.

Gazagystanyň Hökümetiniň Baştutany ulag geçelgelerini ösdürmegiň çäklerinde sebitiň ýurtlary üçin amatly ugurlary döretmek boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny nygtady. Munuň özi YHG-a agza ýurtlaryň milli ykdysadyýetleriniň durnukly ösmegi üçin uly mümkinçilikleri döreder. Ulag-ykdysady geçelgeleriň bilelikde netijeli dolandyrylmagy Ýewropa döwletlerine hem-de Günorta-Gündogar Aziýa ýurtlaryna ýükleriň gysga wagtda ýetirilmegine kömek eder.

Guramanyň üstaşyr ulag mümkinçiliklerini mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen, bökdençlikleri aradan aýyrmak we ulag-logistika ulgamlarynyň mundan beýläk-de goşulyşmagyny üpjün etmek boýunça işleri geçirmek teklip edildi. Şunuň bilen baglylykda, ýokary derejeli üstaşyr ulag syýasaty boýunça YHG-a agza ýurtlaryň ýörite geňeşiniň döredilmeginiň ähmiýeti bellenildi. Onuň çözgütleri şol ulgamda esasy meseleler boýunça ylalaşykly strategiýany işläp taýýarlamak üçin esas bolar.

Çykyşynyň dowamynda Gazagystanyň Premýer-ministri YHG ýurtlarynyň gatnaşyklarynyň netijeliligini ýokarlandyrmagyň ileri tutulýandygyny belledi. Häzirki döwrüň derwaýys meseleleri olary çözmek üçin utgaşykly çäreleriň kabul edilmegini talap edýär diýip, jenap Askar Mamin aýtdy we COVID-19 wehimini hem-de pandemiýadan soňky döwrüň esasy wezipelerini nazara almak bilen, YHG-nyň ykdysadyýetini ösdürmegiň utgaşykly strategiýasyny işläp taýýarlamagy teklip etdi. Sammitiň barşynda beýan edilen netijeli başlangyçlaryň iş ýüzünde durmuşa geçirilmeginiň gurama agza ýurtlaryň arasynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ýardam etjekdigi, tutuş YHG sebitiniň abadançylygyna hyzmat etjekdigi nygtaldy.

Dostlukly döwletiň Hökümetiniň ýolbaşçysy Gazagystan Respublikasynyň YHG-nyň ýörelgelerine hem-de öz üstüne alan borçnamalaryna ygrarlydygyny tassyklap, taryhyň dowamynda emele gelen hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň guramanyň çäklerinde durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Premýer-ministr Askar Mamine örän manyly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Gazagystan Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana ýaňy-ýakynda bolan döwlet saparynyň dowamynda halkara guramalar, şol sanda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde özara hyzmatdaşlyk etmegiň hemmetaraplaýyn ara alnyp maslahatlaşylandygyny belledi.

Şeýle hem sebit derejesindäki ulag we energetika ulgamlaryndaky taslamalaryň birnäçesi babatda pikir alşyldy. Taraplaryň pikirine görä, bu taslamalar beýleki ugurlar bilen bilelikde, YHG-nyň çäklerinde goşulyşmak işlerine seretmäge niýetlenendir. Milli Liderimiz bular barada aýtmak bilen, umumy tagallalar esasynda ýakyn geljekde bu taslamalaryň durmuşa geçiriljekdigine, şonuň netijesinde bu guramany berkitmek işine öz gönüden-göni goşandyny goşjakdygyna ynam bildirdi.

Duşuşygyň dowamynda döwlet Baştutanymyz oňa gatnaşyjylara ýüzlenip, şu günki sammitiň jemleri boýunça ylalaşyklary nazara almak bilen, Jemleýji resminamanyň kabul edilýändigini belledi.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň Jemleýji resminamasy — Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygy biragyzdan kabul edilýär.

Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow resminamanyň taslamasyny taýýarlamaga gatnaşan kärdeşlerine we bilermenlere minnetdarlyk bildirip, onuň mundan beýläk-de bilelikde işlemek üçin has berk esasy döretjekdigine ynam bildirdi.

Soňra sammitiň çäklerinde YHG-nyň sylaglaryna mynasyp bolanlar yglan edildi.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlaryň guramamyzyň ýörite sylagyna mynasyp bolan wekilleriniň atlaryny yglan etmek meniň üçin örän uly hormatdyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Azerbaýjan Respublikasyndan «Ylym we tehnika» ugry boýunça Azerbaýjanyň Milli ylymlar akademiýasynyň Fiziologiýa institutynyň direktory, professor Ulduz Faýyzi kyzy Gaşimowa;

Eýran Yslam Respublikasyndan «Ykdysadyýet» ugry boýunça Allame Tabatabai adyndaky uniwersitetiň hukuk we syýasat kafedrasynyň dosenti, doktor Mitra Rahanejat;

Gazagystan Respublikasyndan «Taryh, medeniýet, edebiýat we şekillendiriş sungaty» ugry boýunça Gazagystanyň Medeniýet we sport ministrliginiň Milli muzeýiniň baş ylmy işgäri, fiziki antropologiýa barlaghanasynyň müdiri Orazak Ismagulow;

Gyrgyz Respublikasyndan «Taryh, medeniýet, edebiýat we şekillendiriş sungaty» ugry boýunça Gyrgyz Respublikasynyň halk aktrisasy Nazira Ismailowna Mambetowa;

Pakistan Yslam Respublikasyndan «Oba hojalyk we daşky gurşaw» ugry boýunça Faýzalabad Zenanlar uniwersitetiniň döwlet kollejiniň rektory, professor, doktor hanym Robina Faruk;

Täjigistan Respublikasyndan «Ylym we tehnika» ugry boýunça Täjigistanyň Milli ylymlar akademiýasynyň Geologiýa, seýsmotehnika we seýsmologiýa institutynyň barlaghanasynyň müdiri Jahongir Nizomowiç Nizomow;

Türkiýe Respublikasyndan «Bilim» ugry boýunça Gaji Baýram adyndaky uniwersitetiň türk folklory we edebiýaty kafedrasynyň müdiri, professor Mehmet Okal Oguz;

Türkmenistandan «Taryh, medeniýet, edebiýat we şekillendiriş sungaty» ugry boýunça Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Magtymguly adyndaky Dil, edebiýat we milli golýazmalar institutynyň baş ylmy işgäri, doktor Ýazgylyç Orazgylyjow;

Özbegistan Respublikasyndan «Oba hojalygy we daşky gurşaw» ugry boýunça Özbegistanyň Oba hojalyk ministrliginiň Gök we bakja ekinleriniň seleksiýasy barlaghanasynyň uly ylmy işgäri Mastura Halimowa sylaglanýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanalyp geçilen wekilleriň ählisini ýokary sylaglary bilen tüýs ýürekden gutlap, döwletleriň we Hökümetleriň ýolbaşçylaryndan ýokarda bellenen sylaglaryň şu mejlis tamamlanandan soňra, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Sekretariatyndan öz ýurtlarynda gowşurmak üçin alynmagyna jogapkär adamlary kesgitlemegi haýyş etdi.

Soňra milli Liderimiz geljek ýylda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda başlyklyk etjek ýurdy kesgitlemek hem-de indiki sammiti geçirmegiň senesini we ýerini ara alyp maslahatlaşmak meselesine geçdi.

Gurama başlyklyk etmegiň bellenen gezekleşikli usulyna laýyklykda, 2022-nji ýylda YHG-da başlyklyk etmek Özbegistan Respublikasyna geçýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewi tüýs ýürekden gutlap, bu gurama geljek ýylda Özbegistanyň başlyklyk etmeginiň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň mümkinçiliklerini mundan beýläk-de artdyrmaga, öňde goýan uzak möhletleýin maksatlarymyza ýetmäge oňat itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň indiki sammitiniň geçiriljek ýeri baradaky meselä geçmek bilen, onuň geçiriljek ýerini we senesini taraplaryň diplomatik ýollar arkaly kesgitlejekdiklerini habar berdi. Bu barada bellenen düzgünlere laýyklykda, Sekretariat guramanyň agzalaryna habar berer.

Soňra milli Liderimiz döwletleriň Baştutanlaryna hem-de wekiliýetleriň agzalaryna jemleýji söz bilen ýüzlenip, YHG-nyň 15-nji sammitiniň işine işjeň gatnaşandygy, onuň dowamyndaky örän manyly çykyşlary üçin hemmelere tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, şu günki duşuşyk gurama agza döwletleriň ählisiniň hyzmatdaşlyk we ýakyndan özara gatnaşyklar ýoly bilen mundan beýläk-de gyşarnyksyz öňe gitmäge, ykdysadyýetde, söwdada, maýa goýumlar, ýokary tehnologiýalar, ynsanperwerlik ulgamlarynda gatnaşyklary berkitmäge taýýardyklaryny hem-de örän uly isleg bildirýändiklerini görkezdi.

Duşuşykda köp sanly teklipler, peýdaly garaýyşlar we baha bermeler beýan edildi. Olar, gürrüňsiz, biziň hyzmatdaşlygymyzyň mümkinçilikleriniň üstüni ýetirer, geljek üçin anyk ugurlary kesgitlär. Meseleleriň ara alnyp maslahatlaşylmagy YHG-nyň mümkinçilikleriniň örän uludygyny görkezdi. Onuň halkara ykdysady gatnaşyklaryň iri we täsirli düzüm bölegi hökmünde häzirki zaman dünýä we yklym işlerine işjeň, netijeli gatnaşmaga ukyplydygyny subut etdi, durnuklylygy we özara düşünişmegi berkitmäge, Durnukly ösüş maksatlaryny ýerine ýetirmäge we öňe gitmäge ýardam etmäge ukyplydygyny aýdyň görkezdi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Sammit Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň yzygiderli berkidilmeginiň, onuň ykdysady kuwwatynyň, logistik mümkinçilikleriniň artdyrylmagynyň, senagat kooperasiýasynyň netijeli usullarynyň emele getirilmeginiň, energetika we ulag ulgamlarynda taslamalary bilelikde işläp taýýarlamagyň, bu ugurdaky ähli tagallalaryň ýurtlarymyzyň hakyky bähbitlerine laýyk gelýändigini, ykdysady we durmuş ösüşiniň maksatlaryna, adamlaryň durmuşynyň hilini hem-de derejesini ýokarlandyrmaga hyzmat edýändigini aýdyň görkezdi.

Milli Liderimiz bilelikde iň çylşyrymly wezipeleri çözmäge ukyplydygymyza ynam bildirdi. Häzirki döwürde, halkara gatnaşyklardaky ýeňil bolmadyk şertlerde, bütindünýä ykdysadyýetindäki çökgünlik ýagdaýlarynda biziň ýurtlarymyz özara ynanyşmagyň, hoşniýetli goňşuçylygyň, jogapkärçiligiň, birek-birege hormat goýmagyň anyk mysallaryny, el-ele berip öňe gitmäge taýýardyklaryny görkezýärler. Muny şu günki sammit hem ähli aýdyňlygy bilen tassyklady.

Türkmenistan YHG-nyň çäklerinde mundan beýläk-de ysnyşykly hyzmatdaşlyk etmäge berk eýerýär. Biziň ýurdumyz gurama agza döwletleriň ählisi bilen netijeli hyzmatdaşlyk, özara düşünişmek syýasatyny dowam eder, onuň ornunyň we abraýynyň ýokarlanmagyna hemişe ýardam eder diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Milli Liderimiz şu günki duşuşygyň netijelerine uly kanagatlanma bildirip, Türkmenistanyň bu gurama başlyklyk etmeginiň dowamynda, şeýle hem şu sammiti geçirmäge taýýarlyk görmegiň ähli tapgyrlarynda berlen goldawa ýokary baha berýändigini belledi.

Sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hemmelere Türkmenistanyň we türkmen halkynyň adyna aýdylan mähirli sözler, ýurdumyzyň halkara başlangyçlaryny goldandyklary üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Bularyň ählisi biziň YHG-nyň çäklerinde giň möçberli we işjeň hyzmatdaşlygyň bähbidine saýlanyp alnan ýoluň dogrudygyna ynamymyzy berkidýär.

Döwlet Baştutanymyz sammite gatnaşanlaryň ählisini YHG-nyň güni bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, hemmelere biziň halklarymyzyň we döwletlerimiziň, olaryň öňe gitmeginiň, gülläp ösmeginiň bähbidine uly üstünlikleri we täze belent sepgitlere ýetmegi arzuw etdi.

Şeýlelikde, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammiti öz işini tamamlady.

Hormatly Prezidentimiziň adyndan YHG-nyň 15-nji sammitine gatnaşyjylaryň hormatyna resmi kabul edişlik guraldy. Kabul edişlik tamamlanandan soň, milli Liderimiz daşary ýurtly kärdeşleri bilen mähirli hoşlaşdy. Şunda taraplaryň umumy abadançylygyň we rowaçlygyň bähbitlerine laýyk gelýän netijeli gatnaşyklara ygrarlydygy tassyklanyldy.

Şol gün belent mertebeli myhmanlar türkmen paýtagtyndan ugradylar.

Forumyň jemleri metbugat maslahatynda beýan edildi. Onda Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow hem-de YHG-nyň Baş sekretary Husraw Noziri köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler.

Bellenilişi ýaly, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitinde YHG-a agza döwletleriň öňünde durýan örän wajyp meselelere garaldy. Ilkinji nobatda, munuň özi döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmak we ösdürmek bilen baglanyşyklydyr. Biziň ýurdumyz üçin däp bolan energetika, ulag we söwda ýaly ulgamlar ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezildi.

Mälim bolşy ýaly, YHG-a agza döwletler ençeme ýyllaryň dowamynda bu ugurlarda bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirýärler. Şu sammitde wekiliýetleriň ýolbaşçylarynyň eden çykyşlarynda ylym, aragatnaşyk we kommunikasiýalar ýaly ulgamlarda täze taslamalary durmuşa geçirmek hem-de maliýe-bank ulgamynda özara gatnaşyklary işjeňleşdirmek bilen baglanyşykly teklipler beýan edildi. Pikirleri we başlangyçlary iş ýüzünde durmuşa geçirmegiň birnäçe anyk çäreleri bellenildi. 26-njy noýabrda Aşgabatda üstünlikli geçirilen YHG-nyň işewürlik maslahaty hem guramanyň çäklerinde söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmäge ýardam etmelidir.

Sammitiň barşynda howanyň üýtgemegi, ekologiýa, daşky gurşawy goramak ýaly ählumumy gün tertibinde durýan wajyp meselelere aýratyn üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, bar bolan gurallardan peýdalanmak, hususan-da, ekologik taýdan arassa energetika tehnologiýalaryny ornaşdyrmakda gurallary ulanmak arkaly YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilen bilelikdäki hereketler ylalaşyldy. Howanyň ählumumy üýtgemegi bilen baglylykda, soňky döwürde kabul edilen halkara resminamalar arkaly bu gurallar güýçlendiriler.

Sammitde durmuş ulgamyna uly üns berildi. Bu ugurda anyk pikirler we teklipler beýan edildi. Mundan başga-da, koronawirus pandemiýasyna garşy göreşmek meselelerinde tagallalaryň mundan beýläk-de birleşdirilmeginiň wajypdygy nygtaldy. Hususan-da, hormatly Prezidentimiz YHG-nyň çäklerinde howply ýokanç kesellere garşy göreşmek ulgamynda tejribe, usullary we işläp taýýarlamalary alyşmagyň ulgamlaýyn usullaryny ýola goýmagyň maksadalaýykdygyny belledi.

Ynsanperwer-medeni ulgam işjeň döwletara gatnaşyklaryň däp bolan ugry bolup durýar. Munuň özi YHG-a agza döwletleriň halklarynyň medeni we ruhy umumylygy bilen şertlendirilendir.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň ýolbaşçylary şu berk taryhy binýada esaslanyp, ýokarda agzalan ulgamlarda uzak möhletli geljek üçin netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek barada ylalaşdylar. Şunuň bilen baglylykda, dostlukly we netijeli ýagdaýda geçen YHG-nyň 15-nji sammitiniň döwletara gatnaşyklary ilerletmekde we ösdürmekde möhüm tapgyr boljakdygyna ynam bildirildi.

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde Aşgabatda geçirilen YHG-nyň 15-nji sammiti Bitarap Türkmenistanyň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, abraýly halkara guramalaryň çäklerinde giň gerimli netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerine örän jogapkärli çemeleşýändigini ýene-de bir gezek aýdyň görkezdi.

Ýurdumyz munuň üçin bar bolan ägirt uly mümkinçiliklerden netijeli peýdalanmak ugrunda çykyş etmek bilen, bu babatda yzygiderli ädimleri ädip, netijeli döwletara hyzmatdaşlygy, ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk, özara düşünişmek hem-de ynanyşmak gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga saldamly goşant goşýar.

26-njy noýabrda sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde wise-premýer Serdar Berdimuhamedow maliýe-ykdysady toplumyň edaralarynyň işi hem-de karz serişdelerini we maýa goýumlary çekmek, telekeçiligi goldamak üçin halkara maliýe guramalary we banklar bilen hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň garamagyna kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek boýunça amala aşyrylmagy meýilleşdirilýän taslamalary maliýeleşdirmek üçin Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Aziýa ösüş bankynyň arasynda Özara düşünişmek hakynda Ähtnama we maliýe şertlerine gol çekişmek baradaky teklip hödürlenildi.

Maliýeleşdirmäge degişli eksport ugurly taslamalara milli Liderimiziň Kararyna laýyklykda döredilen degişli döwlet toparynda seretmek we seljermek göz öňünde tutulýar.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, soňky ýyllarda ýurdumyzyň kompaniýalarynyň we hususy kärhanalarynyň gatnaşmagynda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmäge hem-de eksport ugurly önümçilikleri döretmäge aýratyn üns berilýändigini belledi. Häzirki wagtda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary bazaryň täze ugurlarynda üstünlikli işleýärler, pudaklaýyn maksatnamalary, dürli taslamalary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşýarlar, daşarky bazarlara bäsdeşlige ukyply önümleriň köp görnüşlerini çykarýarlar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow türkmen işewürliginiň wekilleriniň taslamalaryny maliýeleşdirmek maksady bilen, netijeli çäreleri görmegi dowam etdirmegiň wajypdygyny aýtdy.

Milli Liderimiz wise-premýeriň hödürlän tekliplerini makullap, bellenen işleriň ýerine ýetirilmegine berk gözegçiligi üpjün etmek babatda degişli tabşyryklary berdi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

Düýn paýtagtymyzdaky Jemgyýetçilik guramalarynyň merkezinde Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli merkeziniň hem-de Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň guramagynda «Maliýe we ykdysadyýet» ylmy-amaly žurnalynda yglan edilen «Ýylyň ykdysatçysy» atly ylmy makalalaryň bäsleşiginiň jemlerine bagyşlanan dabara geçirildi.

Halkara Bitaraplyk gününe, hemişelik Bitaraplygymyzyň 26 ýyllygyna bagyşlanan dabarada ykdysatçy alymlar, maliýe we ykdysadyýet toplumynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri hormatly Prezidentimiziň ykdysady strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlary hakynda çykyş etdiler.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň 1-nji ýanwaryndan 31-nji oktýabry aralygynda geçirilen bäsleşige milli ykdysadyýetimiziň, maliýe-bank ulgamynyň dürli ugurlaryna, döwletimiziň ösüş maksatnamalarynyň durmuşa geçirilişine, sanly ykdysadyýetiň ösüşine, bu ugurda dünýä tejribesine bagyşlanan ylmy makalalaryň onlarçasy hödürlendi.

Bäsleşigiň jemleri boýunça Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň ýanyndaky Ykdysadyýeti töwekgelçiliklerden goramak agentliginiň Ykdysady töwekgelçilikleri seljeriş müdirliginiň başlygy Hangeldi Gurbangeldiýewe «Ýangyç-energetika toplumy: binýatlaýyn pudak, ösüşleriň gözbaşy» atly makalasy üçin baş baýrak gowşuryldy. Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň baş buhgalteri Allamyrat Keýmirow «Sanly ykdysadyýetde buhgalterçilik hasaba alyş syýasaty», «Býujet edaralarynda zähmet hakynyň buhgalterçilik hasaba alyş aýratynlyklary» atly makalalary bilen I orna, şol ministrligiň Ykdysadyýetiň pudaklarynyň ösüşi we maliýesi müdirliginiň baş hünärmeni, Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň magistranty Meýlis Döwletow «Maliýe durnuklylygy kärhananyň ykdysady howpsuzlygynyň binýadydyr» atly makalasy bilen II orna, Türkmenistanyň Merkezi bankynyň Işgärler syýasaty müdirliginiň daşary ýurt tejribesini özleşdirmek we hünärmenleri taýýarlamak bölüminiň baş hünärmeni Gülaýym Şükürowa «Işgärler syýasatynyň wajyp jähetleri» atly makalasy bilen III orna mynasyp boldy. «Milli ykdysadyýetiň sanlylaşdyrylmagy: ýetilen sepgitler we öňdebaryjy dünýä tejribesi» atly makalasy bilen bäsleşige gatnaşan Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň öwreniji mugallymy Sähragül Ýamadowa höweslendiriji baýrak bilen sylaglandy. Ýeňijilere Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli merkeziniň, Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Hormat hatlary hem-de sowgatlary dabaraly ýagdaýda gowşuryldy.

Dabara gatnaşyjylar Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynyň mugallymlarynyň aýdym-sazly çykyşlaryna-da tomaşa etdiler.

Rahmanberdi GÖKLEŇOW.

«Türkmenistan».

«Eýeçiligiň döwletiň garamagyndan aýrylmagy we döwlet emläginiň hususylaşdyrylmagy hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda

I. 2013-nji ýylyň 18-nji dekabryndaky «Eýeçiligiň döwletiň garamagyndan aýrylmagy we döwlet emläginiň hususylaşdyrylmagy hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna (Türkmenistanyň Mejlisiniň Maglumatlary, 2013 ý., № 4, 88-nji madda; 2014 ý., № 4, 148-nji madda; 2015 ý., № 1, 32-nji madda, № 2, 69-njy madda; 2016 ý., № 1, 68-nji madda, № 4, 165-nji madda; 2018 ý., № 2, 43-nji madda, № 4, 97-nji madda; 2019 ý., № 2, 36-njy madda; 2020 ý., № 3, 46-njy madda, № 4, 85-nji madda) şu üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmeli:

1) 6-njy maddada:

birinji bölegiň 8-nji bendinde «böleginde» diýen sözi «böleginiň birinji tesiminde» diýen sözlere çalşyrmaly;

ikinji bölege şu mazmunly tesimi goşmaly:

«Şu bölegiň birinji tesiminde göz öňünde tutulan Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň, milli howpsuzlyk edaralarynyň, serhet we içerki goşunlarynyň, döwletiň bilim berýän edaralarynyň, ylmy-barlag institutlarynyň, Ylymlar akademiýasynyň hem-de pudaklaýyn akademiýalaryň merkezleriniň esasy iş ugurlary bilen bagly bolmadyk döwlet emlägi eýeçiligiň döwletiň garamagyndan aýrylmagynyň we döwlet emläginiň hususylaşdyrylmagynyň obýekti bolup biler.»;

2) 12-nji maddanyň 13-nji bendinde «şahadatnamany» diýen sözden soň, «we paýdarlar jemgyýetiniň esaslyk maýasyndaky döwlete degişli gymmatly kagyzlaryň paýyna eýeçilik hukugynyň geçendigini tassyklaýan resminamany» diýen sözleri goşmaly;

3) 16-njy madda şu mazmunly bölegi goşmaly:

«9. Ygtyýarly edara tarapyndan bellenilen tertipde hususylaşdyrmagyň obýektleriniň satylmagyny amala aşyrmak boýunça işleri guramak we zerur bolan resminamalaryň dolanyşygy Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda sanly elektron görnüşinde amala aşyrylyp bilner.»;

4) 18-nji maddanyň ikinji böleginiň ikinji tesimini şu görnüşde beýan etmeli:

«Eger-de hususylaşdyrylmaga degişli döwlet emlägi karz serişdeleriniň hasabyna emele getirilen (gurlan) bolsa, şeýle hem ygtyýarly edara tarapyndan kesgitlenilen ýüztutmanyň ýanyna goşulýan resminamalaryň sanawyndaky resminamalary resmileşdirmek boýunça bergiler bar bolsa, onda şeýle emlägiň hususylaşdyrylmagyndan alnan serişdeler karzyň (karz boýunça hasaplanan göterimleriň hasaba alynmagy bilen), resminamalary resmileşdirmek boýunça bergileriň üzülişmegine gönükdirilýär, olaryň artan bölegi bolsa, şu bölegiň birinji tesimine laýyklykda, Türkmenistanyň Döwlet býujetiniň ýörite hasabyna geçirilýär.»;

5) 19-njy maddanyň ikinji böleginde «şeýle hem» diýen sözlerden soň «ygtyýarly edara tarapyndan kesgitlenilen ýüztutmanyň ýanyna goşulýan resminamalaryň sanawyndaky resminamalary resmileşdirmek boýunça bergiler,» diýen sözleri goşmaly.

II. Şu Kanun resmi taýdan çap edilen gününden herekete girizilýär.

Türkmenistanyň Prezidenti
Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW.

Aşgabat şäheri, 2021-nji ýylyň 13-nji noýabry.