Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň Germaniýa Federatiw Respublikasyna iş sapary tamamlandy 

 Berlin — Aşgabat, 29-njy sentýabr (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Germaniýa Federatiw Respublikasyna iş sapary tamamlandy. 

 Ozal habar berlişi ýaly, düýn agşam Gahryman Arkadagymyz dostlukly ýurduň paýtagtyna bardy. 

Germaniýa bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak ýurdumyzyň hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän daşary syýasat strategiýasynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Şu gezekki sapar döwletara gatnaşyklary berkitmekde hem-de türkmen-german hyzmatdaşlygyny hil taýdan täze derejä çykarmakda nobatdaky möhüm ädim boldy. Saparyň maksatnamasyna ikitaraplaýyn görnüşde, şeýle hem Merkezi Aziýa döwletleriniň we GFR-iň wekiliýetleriniň Baştutanlarynyň derejesinde möhüm duşuşyklaryň birnäçesi girizildi. Şunuň bilen birlikde, GFR-iň ýokary derejeli ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda wajyp ähmiýetli köptaraplaýyn çäräniň guralmagy Ýewropanyň bu döwletiniň halkara giňişlikde durnukly we ygtybarly hyzmatdaş hökmünde uly abraýa eýe bolan Türkmenistan, şeýle hem Merkezi Aziýanyň ýurtlary bilen netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga aýratyn gyzyklanma bildirýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. 

...Irden türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Merkezi Aziýa döwletleriniň we GFR-iň wekiliýetleriniň Baştutanlarynyň duşuşygyna gatnaşmak üçin Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Federal Prezidentiniň edarasyna bardy. 

 “Belwýu” köşgüniň esasy girelgesiniň öňünde Gahryman Arkadagymyzy GFR-iň Baştutany Frank-Walter Ştaýnmaýer mähirli garşylady. 

 Soňra Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy. 

Şondan soňra türkmen halkynyň Milli Lideri we GFR-iň Federal Prezidenti bilelikde surata düşdüler. “Merkezi Aziýa — Germaniýa” duşuşygyna gatnaşýan ýurtlaryň Döwlet baýdaklarynyň öňünde surata düşmek dabarasy tamamlanandan soňra, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň wekiliýetleriniň Baştutanlary “Langhanssaal” zalyna çagyryldy. 

Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Federal Prezidentiniň başlyklyk etmeginde işewürlik ertirlik nahary görnüşinde geçirilen duşuşyga Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew hem gatnaşdylar. 

GFR-iň Baştutany Frank-Walter Ştaýnmaýer “Merkezi Aziýa — Germaniýa” görnüşindäki gatnaşyklaryň ähmiýetini belledi. Şeýle hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri sebit parahatçylygyny we durnuklylygyny üpjün etmek, Merkezi Aziýanyň häzirki döwrüň dünýä işlerine üstünlikli goşulyşmagy babatda netijeli ulanylyp bilner. 

 Soňra Federal Prezident duşuşyga gatnaşyjylara söz berdi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşynyň başynda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň wekiliýetleriniň ýolbaşçylaryny mähirli mübärekledi we GFR-iň Baştutany Frank-Walter Ştaýnmaýere şu günki duşuşygy gurandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. Bu duşuşyk Merkezi Aziýa döwletleri bilen Germaniýanyň arasyndaky özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmek işinde möhüm goşant bolar. 

Bellenilişi ýaly, Türkmenistan täze köptaraplaýyn formaty döretmek başlangyjyny goldaýar hem-de gyzyklanma bildirilýän ähli ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy giňeltmäge taýýardyr. 

Bu gün Merkezi Aziýa ýurtlary sebitiň halklarynyň abadançylygyny üpjün etmegiň bähbidine gönükdirilen özara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegi maksat edinýär. Şunuň bilen baglylykda, howpsuzlygyň, durmuş-ykdysady ösüşiň, ekologiýa we halkara işleri ynsanperwerleşdirmegiň häzirki zamanyň iň esasy meseleleridigi nygtaldy. Gahryman Arkadagymyz howpsuzlyk barada aýdyp, Türkmenistanyň bu meselä onuň bitewüligi taýdan garaýandygyny belledi. 

Birleşen Milletler Guramasynyň ählumumy derejede howpsuzlygy üpjün etmekde gural bolup galmalydygyna berk ynanýarys diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy we şulardan ugur alyp, ýurdumyzyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda BMG-niň ýörelgelerine we kadalaryna esaslanýan Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny taýýarlamak başlangyjy bilen çykyş edendigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, öňüni alyş diplomatiýasyna aýratyn üns bermegiň zerurdygy nygtaldy. Munuň özi has irki döwürlerinde gapma-garşylykly ýagdaýlaryň ýüze çykmagynyň öňüni almakda örän ähmiýetlidir. Bitaraplygyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak howpsuzlygy üpjün etmegiň beýleki bir möhüm ugry bolup biler. Ol jogapkärli öňüni alyş çäreleriniň hem-de işjeň parahatçylyk döredijilikli işiň amala aşyrylmagynyň möhüm ugurlaryny özüne birleşdirýär. 

Gahryman Arkadagymyz ykdysady ösüş meselesi barada aýtmak bilen, bu prosesiň ählumumy özara baglanyşyk häsiýetine eýedigini belledi. Häzirki wagtda dünýä ykdysady ulgamy diýlende, diňe bir dürli ýurtlaryň ykdysadyýetleriniň ýakynlaşmagy göz öňünde tutulman, eýsem, onuň köp sanly düzüm bölekleriniň sazlaşykly işini hem aňladýar. Şolaryň hatarynda energetika, ulag pudaklary hem-de maliýe ulgamy ýaly öňden bar bolan ugurlar bilen bir hatarda, sanlylaşdyrmak, emeli aň we “ýaşyl” tehnologiýalar ýaly ykdysadyýetiň täze ugurlarynyň bardygy bellenildi. 

Türkmenistan halkara giňişlikde energetika we ulag ulgamlarynda energiýa serişdelerini ygtybarly üstaşyr geçirmek, täze ulag geçelgelerini döretmek bilen bagly başlangyçlary öňe sürýär diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam etdi hem-de pursatdan peýdalanyp, ýokarda bellenip geçilen ugurlarda türkmen tarapynyň teklibi bilen BMG-niň Baş Assambleýasynyň kabul eden Kararnamalaryna awtordaşlyk edendigi üçin Germaniýa minnetdarlyk bildirdi. 

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Merkezi Aziýanyň ýurtlarynyň we GFR-iň arasynda söwda-ykdysady ulgamda hyzmatdaşlygyň geljegi barada aýdyp, milli ykdysadyýetleriň uly kuwwatynyň bardygyny, şeýle hem tebigy we adam maýasyna baý bolan Merkezi Aziýa sebitinde Germaniýanyň önümçilik, tehnologik we maýa goýum mümkinçiliklerine uly gyzyklanma bildirilýändigini kanagatlanma bilen belledi. 

Energetika, logistika, senagat, infrastruktura, oba we suw hojalygy, hususy pudak, “ýaşyl” ykdysadyýet we beýlekiler bilelikdäki işiň geljegi uly ugurlary hökmünde kesgitlenildi. 

Ählumumy energetika bazarynyň hem-de dünýä ulag ugurlarynyň barha özgerýän häzirki tapgyrynda biz Ýewropa — Aziýa ugry boýunça hyzmatdaşlygyň täze görnüşlerine işjeň gatnaşmaga gyzyklanma bildirýäris diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy we bu çemeleşmäniň köp babatda Ýewropa Bileleşiginiň Merkezi Aziýa üçin Strategiýasyna, şeýle hem “Ýewropa toparynyň” başlangyjy bilen kabul edilen 2027-nji ýyla çenli döwür üçin “Ählumumy derweze” Ýewropa meýilnamasynyň maksatlaryna laýyk gelýändigini nygtady. 

Energetika meselesiniň üstünde aýratyn durlup geçildi. Türkmenistan tebigy gazyň ägirt uly gorlaryna eýe bolmak bilen, bu energiýa serişdesini halkara bazarlara ibermegiň ýollaryny diwersifikasiýalaşdyrmak syýasatyny durmuşa geçirýär. Häzirki wagtda ekologik taýdan arassa, uglerod düzümi çäkli bu ýangyja dünýäde isleg örän uludyr. Şunuň bilen baglylykda, Ýewropa ugry boýunça gazy ibermek taslamalaryny durmuşa geçirmegiň möhümdigi bellenildi. 

Gahryman Arkadagymyz ulag meselesi barada aýdyp, Merkezi Aziýa —Ýewropa ugry boýunça logistika ýoluny işjeň ösdürmäge taýýarlygy tassyklady we geljekde Dunaý derýasynyň mümkinçiliklerini peýdalanmak bilen “Hazar deňzi — Gara deňiz” üstaşyr ulag geçelgesiniň geljeginiň uludygyna ünsi çekdi. 

Ekologik mesele hyzmatdaşlygyň örän möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Şunda “Ýaşyl” Merkezi Aziýa” başlangyjy netijeli hyzmatdaşlyk üçin ýolgörkezijidir. Bu başlangyç howanyň üýtgemelerine uýgunlaşmaga german çemeleşmesine esaslanýar. 

Bilim we medeniýet ulgamy şu duşuşyga gatnaşýan ýurtlaryň hyzmatdaşlygynda wajyp orun eýeleýär. Şunda Gýote merkezi, “DAAD”, “PAD”, “PASCH” ýaly german maksatnamalarynyň sebitde netijeli iş alyp barýandygy bilen baglylykda, bilelikdäki işiň uly mümkinçilikleriniň bardygy bellenildi. Türkmenistanda nemes dilini öwrenmäge uly gyzyklanmanyň bardygyny hasaba almak bilen, Halk Maslahatynyň Başlygy bu ugurda hyzmatdaşlygy geljekde hem ösdürmäge taýýardygyny tassyklady. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri Merkezi Aziýanyň we Germaniýanyň halklarynyň arasynda medeni alyşmalaryň işjeňleşdirilmeginiň möhümdigine aýratyn ünsi çekip, şunuň bilen baglylykda, Germaniýanyň şäherlerinde dünýä siwilizasiýasynyň ojaklarynyň biri bolan gadymy Marguşyň arheologiýa sergisiniň geçirilmeginiň üstünlikli tejribesini kanagatlanma bilen belledi. Bu sergä 430 müňe golaý adam baryp gördi. Şunuň bilen baglylykda, serginiň ikinji tapgyryny geçirmegiň, şeýle hem Parfiýa şalygynyň gadymy tapyndylarynyň görkezilişini guramagyň mümkinçiligine garamak teklip edildi. 

Sözüniň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow şu sapary gurandygy üçin german tarapyna ýene bir gezek minnetdarlyk bildirip, Türkmenistanyň köpugurly hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge gyzyklanma bildirýändigini nygtady. 

Soňra Merkezi Aziýa döwletleriniň wekiliýetleriniň we Germaniýanyň ýolbaşçylary köptaraplaýyn söwda-ykdysady gatnaşyklaryň, ynsanperwer ulgamda dialogy giňeltmegiň möhüm meseleleri boýunça pikir alyşdylar. Ýygnananlaryň umumy pikirine görä, biziň ýurtlarymyzyň netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeňleşdirmek üçin ähli mümkinçilikleri bar. Ýokary derejedäki çäräniň netijeleri we “Merkezi Aziýa — Germaniýa” formatyndaky gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlarynyň kesgitlenilmegi anyk netijelere gönükdirilen oňyn hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine täze itergi berer. 

Duşuşyk tamamlanandan soňra, türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy “Adlon Kempinski Berlin” myhmanhanasyna tarap ugrady. 

Bu myhmanhananyň merkezi girelgesiniň öňünde Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowy German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň başlygy “СLAAS KgaA GmbH” kompaniýasynyň gözegçilik geňeşiniň we paýdarlar komitetiniň başlygy hanym Katrina Klaas-Mýulhoýzer mähirli garşylady we “Palaissaal” zalyna geçmäge çagyrdy. Şol ýerde Merkezi Aziýa döwletleriniň wekiliýetleriniň ýolbaşçylarynyň «Geljegi strategik taýdan bilelikde emele getirmek — Merkezi Aziýa bilen Germaniýanyň arasyndaky ykdysady hyzmatdaşlygy berkitmek» mowzugy boýunça duşuşygy geçirildi. 

Hanym Katrina Klaas-Mýulhoýzeriň başlyklyk etmeginde geçirilen işewürlik çäresine Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň Liderleri hem gatnaşdylar. German tarapyna ykdysadyýet we howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleler boýunça federal ministriniň stats-sekretary Udo Filipp, aýratyn tabşyryklar boýunça federal ministri, GFR-iň Kansleriniň edarasynyň ýolbaşçysy Wolfgang Şmidt, «Linde GmbH», «GP Günter Papenburg AG», «Knauf», «Ernst Klett AG», «DB Engineering and Consulting», «BayWa AG» kompaniýalarynyň ýolbaşçylary wekilçilik etdiler. 

German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň başlygy, “Сlaas KgaA GmbH” kompaniýasynyň gözegçilik geňeşiniň we paýdarlar komitetiniň başlygy duşuşygy açyp, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň wekiliýetleriniň Baştutanlaryna şu günki çärä gatnaşmaga çakylygy kabul edendikleri üçin hoşallyk bildirdi. 

GFR-iň paýtagtynda geçirilýän şeýle ilkinji wekilçilikli duşuşygyň taryhy ähmiýetini belläp, hanym Katrina Klaas-Mýulhoýzer gün tertibi boýunça, hususan-da, Merkezi Aziýa döwletleriniň maýa goýum babatda özüne çekijiligi hem-de german kompaniýalarynyň sebitde ykdysady taýdan netijeli işlemegi üçin şertleri döretmek meseleleri boýunça pikir alşylmagynyň netijeli gatnaşyklary ösdürmegiň anyk gurallaryny kesgitlemäge, “Merkezi Aziýa — Germaniýa” formatyna gatnaşýan ýurtlaryň milli ykdysadyýetleriniň strategik taýdan ähmiýetli pudaklarynda täze taslamalary durmuşa geçirmegiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmaga ýardam berjekdigini nygtady. 

Ykdysadyýet we howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleler boýunça federal ministriniň stats-sekretary Udo Filipp belent mertebeli myhmanlary mübärekläp, Germaniýada iki yklymyň strategik taýdan möhüm çatrygynda ýerleşýän Merkezi Aziýanyň ýurtlary bilen netijeli gatnaşyklary çuňlaşdyrmaga uly ähmiýet berilýändigini belledi. Bu ýurtlar ählumumy ösüş işlerine saldamly goşantlaryny goşýarlar. Nygtalyşy ýaly, energetika, maýa goýumlar, söwda, bilelikdäki kärhanalary we täze iş orunlaryny döretmek ýaly ugurlarda giň mümkinçilikler açylýar. Şunuň bilen birlikde, germaniýaly hyzmatdaşlaryň ulag-logistika ulgamynda, oba hojalygynda, öňdebaryjy tehnologiýalar we energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri ulgamlarynda taslamalary durmuşa geçirmäge çalyşýandygy aýdyldy. 

Bilim, hususan-da, Merkezi Aziýa ýurtlarynda nemes dilini çuňlaşdyryp öwrenmek ulgamynda hyzmatdaşlygyň giňeldilmegi geljekde däp bolan medeni-ynsanperwer we işewürlik gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga ýardam eder diýip, Udo Filipp nygtady we altytaraplaýyn hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdüriljekdigine ynam bildirdi. 

 Soňra Merkezi Aziýa döwletleriniň wekiliýetleriniň Baştutanlaryna söz berildi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri ýygnananlary mübärekläp, ozaly bilen, German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň ýolbaşçylaryna bu duşuşygy geçirmek başlangyjy üçin hoşallygyny beýan etdi hem-de oňa gatnaşmaga çakylygy üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Hyzmatdaşlygyň şeýle görnüşi Merkezi Aziýa sebiti bilen Germaniýanyň arasynda ykdysady hyzmatdaşlygyň täze derejesiniň kemala getirilmegine kuwwatly itergi berer diýip, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi we häzirki wagtda biziň sebitimiziň tutuş dünýäniň belli kompaniýalarynyň ünsüni barha köp özüne çekýändigini aýtdy. Munuň özi sebitimizde tebigy serişdeleriň ägirt uly gorlarynyň bardygy hem-de uly adam mümkinçilikleri bilen şertlendirilendir. 4 million inedördül kilometre golaý meýdany eýeleýän Merkezi Aziýanyň geografik taýdan örän amatly ýerleşýändigi, sebitde yklym ähmiýetli ulag-logistika merkezini döretmegiň geljegi, ählumumy azyk howpsuzlygynyň çözülmegine uly goşant goşmak mümkinçiligi bu barada şeýle diýmäge esas berýär. 

Halk Maslahatynyň Başlygy Türkmenistanyň ykdysady kuwwaty barada aýdyp, käbir makroykdysady görkezijileri mysal getirdi. Häzirki wagtda ýurdumyzda umumy bahasy ABŞ-nyň 10 milliard dollaryna golaý bolan 200-e golaý desganyň gurluşygy alnyp barylýar. 2023-nji ýylyň 8 aýynyň jemleri boýunça Türkmenistanyň jemi içerki önüminiň ösüşi 6,2 göterime deň boldy. Biziň ykdysadyýetimize gönükdirilýän her ýylky maýa goýumlaryň möçberi jemi içerki önümiň 18-19 göterimine deňdir. Şunda daşary ýurt maýa goýumlarynyň paýy olaryň jemi möçberiniň 12 göterimine golaýyny düzýär. 

Strategik senagat-innowasion ösüş depgini maýa goýumlaryň umumy möçberiniň 60 göterimden gowrak böleginiň önümçilik ulgamyna gönükdirilmeginiň hasabyna üpjün edilýär. Munuň özi senagatymyzyň tutuş düzümini üýtgetmäge, importyň ýerini tutýan hem-de eksport ugurly önümçilikleri ösdürmegi çaltlandyrmaga mümkinçilik berýär. Şunuň bilen birlikde, soňky ýyllarda ykdysadyýetimiziň gazhimiýa pudagynda birnäçe maýa goýum taslamalary amala aşyryldy. Olar ammiak, karbamid, polipropilen, polietilen, sintetiki benzin önümçiligi boýunça gurlan täze zawodlardyr. 

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüniň dowamynda Türkmenistan bilen Germaniýanyň hyzmatdaşlygynyň käbir ileri tutulýan ugurlary barada gysgaça durup geçdi. 

Energetika hyzmatdaşlygyň möhüm ugrudyr. Onuň düzüminde gaz we elektroenergetika pudaklary wajyp orun eýeleýär. Şunda gaz çykarmak boýunça kuwwatlyklaryň artdyrylmagyna, köpugurly gaz ulag düzüminiň giňeldilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Munuň özi türkmen tebigy gazynyň dünýä bazarlaryna iberilmegini üpjün etmäge ýardam berýär. 

Ýewropa ugrunyň Türkmenistanyň halkara energetika hyzmatdaşlygynyň gün tertibinde möhüm orun eýeländigini we şeýle bolmagynda galýandygyny aýratyn bellemek gerek. Şunuň bilen baglylykda, Hazarüsti gaz geçirijisini gurmak arkaly Ýewropa ýurtlaryna gaz ibermek boýunça Türkmenistanyň eýeleýän üýtgewsiz garaýşy tassyklanyldy. Mälim bolşy ýaly, munuň üçin soňky 15 ýylyň dowamynda köp işleri ýerine ýetirdik. Ýewropa Bileleşigi bilen yzygiderli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Ýewropa Komissiýasynyň degişli düzümleri, Ýewropanyň aýry-aýry döwletleri hem-de kompaniýalary bilen iri halkara energetika taslamalaryny durmuşa geçirmekde işjeň gatnaşyklary dowam etdirmäge taýýardyrys diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy. 

Pursatdan peýdalanyp, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow germaniýaly işewürlere elektroenergetika pudagynda işlemek mümkinçiligine garamagy hem teklip etdi. Şunuň bilen baglylykda, elektrik stansiýalaryny gurmak we döwrebaplaşdyrmak, elektrik geçiriji ulgamlary ösdürmek we beýleki taslamalar bilelikdäki tagallalary utgaşdyrmagyň ugurlarynyň hatarynda görkezildi. 

Şol bir wagtda, Türkmenistan energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri ýaly möhüm ugruň ösdürilmegine uly üns berýär. Ýurdumyz “ýaşyl” energetika “geljegiň energiýasy” hökmünde düşünmek bilen, häzirki wagtda milli derejede Gün we ýel energiýasy ulgamynda taslamalaryň ilerledilmegine gönükdirilen çäreleriň birnäçesini durmuşa geçirýär. 

Bellenilişi ýaly, wodorod energetikasy babatda halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Metanyň atmosfera goýberilýän zyňyndylaryny azaltmak, uglewodorod serişdeleriniň ýataklarynda ugurdaş gazy gaýtadan işlemek meselelerinde daşary ýurt kompaniýalary we halkara düzümler bilen hyzmatdaşlyk aýratyn möhüm ugurdyr diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy nygtady we Germaniýanyň kompaniýalarynyň toplan bilimleriniň hem-de iň gowy iş tejribeleriniň ýokarda görkezilen ugurlarda Türkmenistanda uly islege eýedigini aýtdy. 

Ulag we kommunikasiýalar hyzmatdaşlygyň ýene bir möhüm ugrudyr. Ençeme ýyllaryň dowamynda biz Germaniýanyň kompaniýalary bilen üstünlikli işledik. Olar ykjam aragatnaşyk, hemra ulgamlarynyň torunyň hyzmatlaryny giňeltmek, deňiz ulagyny ösdürmek boýunça taslamalary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşdylar diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy we german kompaniýalary bilen demir ýol ulagyny ösdürmek, gämigurluşyk enjamlary, Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň ulag-logistika mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmak, telekommunikasiýalar ulgamynda hyzmatdaşlygyň täze görnüşlerini ýola goýmak meselelerini anyk ara alyp maslahatlaşmaga taýýardygyny beýan etdi. Şunuň bilen birlikde, Germaniýanyň işewür toparlaryna Türkmenistanyň ykdysadyýetini sanlylaşdyrmak boýunça taslamalara gatnaşmak baradaky çakylyk hem beýan edildi. 

Maliýe-bank ulgamy türkmen-german hyzmatdaşlygynyň esasy ugry bolmalydyr. Türkmenistanyň barha ösýän bank ulgamy ýurdumyzyň maliýe ulgamynyň möhüm bölegidir. Çünki ol tutuş Merkezi Aziýa sebitinde wajyp ähmiýete eýedir. Şunda daşary ýurt banklary bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek hem-de täze gatnaşyklary ýola goýmak meselelerine uly üns berilýär. Gahryman Arkadagymyz Germaniýanyň banklaryny, eksport-karz edaralaryny, ätiýaçlandyryş guramalaryny ýurdumyzyň döwlet we täjirçilik banklary bilen göni gatnaşyklary işjeň ösdürmäge çagyrdy. 

Mälim bolşy ýaly, suw serişdeleriniň ýetmezçiligi häzirki wagtda dünýäniň köp sebitlerinde möhüm mesele bolup durýar. Munuň özi, ozaly bilen, howanyň ählumumy üýtgemegi, aýry-aýry döwletleriň ykdysady düzümleriniň giň gerimli hem-de kähalatlarda gözegçiliksiz hojalyk işleri bilen şertlendirilendir. Bellenilişi ýaly, Türkmenistan BMG-niň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly konwensiýasyna, Pariž ylalaşygyna we daşky gurşawy goramak ulgamynda beýleki köptaraplaýyn resminamalara gatnaşyjy bolmak bilen, özüniň halkara ekologiýa borçnamalaryny ýerine ýetirmäge berk ygrarlydyr. 

Hususan-da, biziň ýurdumyzda suw serişdeleriniň goralyp saklanmagyna hem-de rejeli peýdalanylmagyna gönükdirilen toplumlaýyn çäreler durmuşa geçirilýär. Bu çäreleri halkara guramalar hem-de daşary ýurtlar bilen ýakyn hyzmatdaşlykda durmuşa geçirmegi maksadalaýyk hasaplaýarys diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy we german kompaniýalaryna Türkmenistanyň suw hojalyk ulgamynda dürli taslamalary durmuşa geçirmek meselelerine garamagy teklip etdi. Şolaryň hatarynda, ilkinji nobatda, Garagum derýasynyň ulanyş düzümlerini toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak ýaly ägirt uly taslama bar. Şunuň bilen birlikde, oba hojalyk tehnikalaryny we enjamlaryny ýurdumyza ibermekde german kompaniýalary bilen hyzmatdaşlygyň toplanan oňyn tejribesi bellenildi. 

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow türkmen ykdysadyýetiniň durmuş ugurlydygy barada aýdyp, lukmançylyga hem-de saglygy goraýyş ulgamyna ägirt uly üns berilýändigini nygtady. Soňky 25 ýylyň dowamynda Türkmenistanda iň häzirki zaman lukmançylyk enjamlary hem-de saglygy goraýyş ulgamynda öňdebaryjy tehnologiýalar bilen üpjün edilen bejeriş edaralarynyň onlarçasy guruldy, ýokary derejeli hünärmenleriň müňlerçesi ýetişdirildi. Biz bu asylly işde german hyzmatdaşlarymyzyň baý tejribesini peýdalanýarys diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy kanagatlanma bilen belledi we pursatdan peýdalanyp, saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamynda Türkmenistan bilen köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlyk üçin german tarapyna minnetdarlygyny beýan etdi. 

Şunuň bilen birlikde, türkmen tarapynyň geljekde-de german kompaniýalary bilen lukmançylyk enjamlarynyň önümçiligi, derman senagaty, telelukmançylyk usullaryny işläp taýýarlamak we ulanmak, öňüni alyş, anyklaýyş hem-de dürli keselleri bejermek ulgamynda german hünärmenleriniň tejribesini peýdalanmak ugrunda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga taýýardygy tassyklanyldy. 

Şu ýylyň 29-njy iýunynda Türkmenistanda täze Arkadag şäheriniň açylyş dabarasy boldy. Häzirki wagtda bu şäheriň ikinji tapgyrynyň gurluşygy başlandy. Senagat toplumyny döretmek bu gurluşygyň möhüm ugurlarynyň biri bolmalydyr. Bu şäheriň “ýaşyl” ugurlydygyny hasaba almak bilen, onuň senagat zolagynda lukmançylyk senagatynyň, dermanlaryň, çagalar iýmitiniň aýry-aýry görnüşleriniň öndürilmegine gönükdirilen birnäçe kärhanalaryň gurluşygy göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, gyzyklanma bildirýän german kompaniýalaryna bu toplumy döretmäge gatnaşmak teklip edildi. 

Men döwletara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň diňe käbir ileri tutulýan ugurlaryny beýan etdim diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy we türkmen tarapynyň German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň hem-de onuň agzalarynyň bu işleri berk goldajakdygyna, olary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşjakdygyna umyt edýändigini nygtady. 

Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow sözüniň ahyrynda türkmen wekiliýetiniň adyndan Türkmenistan bilen Germaniýanyň arasynda “Merkezi Aziýa — Germaniýa” görnüşinde söwda-ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmak we ösdürmek meselelerine bildirilen uly gyzyklanma üçin duşuşyga gatnaşyjylaryň ählisine minnetdarlyk bildirdi. Şeýle-de Gahryman Arkadagymyz German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň başlygy, “СLAAS KgaA GmbH” kompaniýasynyň gözegçilik geňeşiniň we paýdarlar komitetiniň başlygy hanym Katrina Klaas-Mýulhoýzere şeýle wekilçilikli işewürlik çäresini gurandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Duşuşygyň çäklerinde altytaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljegi, söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmegiň mümkinçilikleri we olary hil taýdan täze mazmun bilen baýlaşdyrmagyň gurallary, şol sanda dürli ulgamlarda möhüm ähmiýetli taslamalary durmuşa geçirmek arkaly gatnaşyklary pugtalandyrmagyň ýollary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Germaniýanyň esasy maýadarlarynyň Merkezi Aziýa döwletlerine strategik gyzyklanmasynyň uly möçberdäki tebigy serişdeler, olaryň eksport we üstaşyr mümkinçilikleri, işjeň ösýän bazary bilen şertlendirilendigini bellemek gerek. Häzirki wagtda bu sebitde söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmek üçin ähli mümkinçilikler bar. «Linde GmbH», «GP Günter Papenburg AG», «Knauf», «Ernst Klett AG», «DB Engineering and Consulting», «BayWa AG» nemes holdingleriniň ýolbaşçylarynyň çykyşlarynda hem şu meseleler öz beýanyny tapdy. 

Kompaniýalaryň ýolbaşçylary wekilçilik edýän düzümleriniň işi bilen gysgaça tanyşdyrdylar. Geografik taýdan amatly ýerleşýän we ägirt uly ykdysady kuwwata eýe bolan Merkezi Aziýa ýurtlarynyň geljegi uly bazarlarynda eýeleýän orunlaryny giňeltmäge taýýardyklaryny bellediler. Hususan-da, german kompaniýalarynyň wekilleri dürli döwletleriň ykdysadyýetlerine maýa goýumlary goýmak babatda toplan tejribesini paýlaşdylar we himiýa senagatynda, ulag, gurluşyk ulgamlarynda, gurluşyk serişdeleri önümçiliginde, neşirýat işi we bilim ugry boýunça, oba hojalygynda, energetikada hyzmatdaşlygyň meýilnamalaryny hödürlediler. 

Aýratyn tabşyryklar boýunça federal ministr, GFR-iň Kansleriniň edarasynyň ýolbaşçysy Wolfgang Şmidt öz çykyşynda Germaniýa bilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasyndaky gatnaşyklaryň hil taýdan täze derejä çykarylyp, anyk many-mazmun bilen baýlaşdyrylýandygyny belledi. Şu günki ýokary derejedäki duşuşyk altytaraplaýyn hyzmatdaşlygyň giň meseleleri boýunça pikir alyşmak, geljekki bilelikdäki işiň täze ugurlaryny kesgitlemek üçin oňat mümkinçilikdir. 

Wolfgang Şmidt Merkezi Aziýa döwletleriniň wekiliýetleriniň Baştutanlary tarapyndan aýdylan oňyn teklipleriň maýa goýum, söwda, önümçilik, oba hojalygy, energetika ulgamlarynda, şol sanda energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri ulgamynda özara bähbitli hyzmatdaşlyk üçin täze mümkinçilikleri açjakdygyna ynam bildirdi. Ekologiýa, döwrebap üstaşyr ulag düzümini kemala getirmek, innowasiýalary ornaşdyrmak, zerur bolan hünärler boýunça işgärleri taýýarlamak ýaly wajyp ugurlarda we beýleki ulgamlarda tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyna aýratyn üns berildi. 

Ýygnananlar duşuşygyň netijelerini jemläp, döwletleriň bähbitlerine hem-de dostlukly ýurtlaryň durmuş-ykdysady ösüşiniň ileri tutulýan ugurlaryna doly laýyk gelýän täze “Merkezi Aziýa — Germaniýa” formatyndaky netijeli dialogyň ösdüriljekdigine berk ynam bildirdiler. 

 Soňra duşuşyga gatnaşyjylar bilelikde surata düşdüler. 

Günüň ikinji ýarymynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Merkezi Aziýa döwletleriniň wekiliýetleriniň ýolbaşçylarynyň GFR-iň Hökümetiniň Başlygy Olaf Şols bilen duşuşygyna gatnaşmak üçin Germaniýanyň Federal Kansleriniň edarasyna bardy. 

Işewürlik günortanlyk nahary görnüşinde geçirilen çärä Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew hem gatnaşdylar. 

Germaniýanyň Federal Kansleri belent mertebeli myhmanlary mübärekläp, şeýle derejedäki ilkinji duşuşygyň uzak möhletli geljegi nazara almak bilen hem-de Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we GFR-iň bähbitlerine altytaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin oňaýly mümkinçilik bolup durýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Olaf Şols uly mümkinçilikleriň bardygyny aýdyp, öz ýurdunyň Merkezi Aziýanyň döwletleri bilen ähli ugurlar boýunça strategik hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmaga taýýardygyny tassyklady. 

Şu günki duşuşygyň esasy maksady gatnaşyjy ýurtlaryň ykdysady taýdan durnukly ösüşine we döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklary, ilkinji nobatda, olaryň umumy meselelerini hem-de milli aýratynlyklaryny we talaplaryny nazara almak bilen, maýa goýum işini amala aşyrmagyň hasabyna hyzmatdaşlygy giňeltmäge ýardam etmäge gönükdirilen çäreleri anyklaşdyrmakdan ybaratdyr. Şunuň bilen baglylykda, Federal Kansler bilelikdäki hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary barada durup geçip, birnäçe anyk teklipleri beýan etdi. 

 Soňra Merkezi Aziýa döwletleriniň wekiliýetleriniň Baştutanlaryna söz berildi. 

Öz nobatynda, türkmen halkynyň Milli Lideri Germaniýa gelmäge çakylyk we netijeli işlemek üçin döredilen şertler üçin Federal Kansler Olaf Şolsa minnetdarlyk bildirdi. Nygtalyşy ýaly, şu gezekki duşuşyklaryň geçirilmegi Merkezi Aziýa döwletleri bilen GFR-iň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmekde ähmiýetli sepgit bolar. 

Mälim bolşy ýaly, häzirki günde dünýä syýasy, ykdysady we ynsanperwer taýdan durnuksyz ýagdaýdadyr diýip, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi. Howanyň üýtgemegi, azyk howpsuzlygy we beýleki wehimler aýratyn ynjalyksyzlyk döredýär. Häzirki döwrüň şu we beýleki meseleleriniň çözülmegi her bir döwletiň ählumumy dialoga jogapkärçilikli çemeleşmegini hem-de işjeň gatnaşmagyny talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, ýokary wekilçilikli derejedäki “Merkezi Aziýa — Germaniýa” formatynyň döredilmeginiň ähmiýeti bellenildi. 

 Türkmen halkynyň Milli Lideri gün tertibiniň anyk meselelerine geçip, esasy ugurlaryň birnäçesine ünsi çekdi. 

Howpsuzlyk bilen bagly mesele ilkinjileriň hatarynda görkezildi. Bu mesele islendik jemgyýetiň durmuşynyň esasy zerurlygy bolmak bilen, ol toplumlaýyn çemeleşmäni talap edýär. Howpsuzlygyň bitewüligi hem-de gepleşikler arkaly deňhukukly hyzmatdaşlyk etmek bu çemeleşmäniň ileri tutulýan ugurlarydyr. Şunda howpsuzlygy üpjün etmekde Birleşen Milletler Guramasyna esasy orun degişli bolmalydyr. BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň plenar mejlisinde Türkmenistanyň BMG-niň kadalarynyň we ýörelgeleriniň esasynda Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny taýýarlamak baradaky teklibi hem şuňa gönükdirilendir diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy. 

Halk Maslahatynyň Başlygy sebitdäki ýagdaý barada durup geçip, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasyndaky netijeli hyzmatdaşlygyň ähmiýetini nygtady. Şular barada Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklarynda kabul edilen Bilelikdäki Beýannamalarda hem aýdylýar. 

Ikinji ugur ykdysady ösüş üçin şertleri döretmek bilen baglydyr. Şunda energiýa serişdeleri bilen üpjün etmek, ulag özara baglanyşygyny döretmek, suw hem-de azyk meselelerini çözmek, ylmy-tehniki ösüşi senagatyň pudaklary bilen utgaşdyrmak we netijeli maliýe-maýa goýum mehanizmlerini döretmek has möhüm meseleler bolup durýar. 

Häzirki günde biz energiýa serişdelerimizi, nebitgaz, himiýa we dokma senagatynyň, oba hojalygynyň önümlerini we beýleki harytlary eksport etmek babatda ýewropaly hyzmatdaşlar bilen anyk taslamalary durmuşa geçirmäge gyzyklanma bildirýäris. Öz nobatymyzda, Germaniýada ýokary tehnologiýaly önümleriň importyna, maýa goýum işine ýardam bermäge, şeýle hem senagat, ylym we hünär bilimi babatda tehnologik we sanly çözgütleri almaga taýýardyrys diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam etdi. Şu we beýleki wezipeleri çözmek üçin transkontinental, üstaşyr ulag merkezi hökmünde Merkezi Aziýanyň uly mümkinçiliklerini peýdalanmagyň zerurdygy, şeýle hem TRACECA, Hazar deňzi — Gara deňiz geçelgesi ýaly sebitara taslamalaryň möhümdigi bellenildi. 

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow energiýa akymlary bilen bagly meselelere degip geçip, Türkmenistanyň tebigy gazyň gorlary boýunça dünýäde dördünji orny eýelemek bilen, ýewropaly hyzmatdaşlar bilen Hazarüsti gaz geçirijisiniň taslamasy boýunça işleri täzeden başlamagy teklip edýändigini nygtady. 

Ekologiýa we “ýaşyl” geçiş üçünji ugur bolup durýar. Mälim bolşy ýaly, howanyň üýtgemegi we ekologiýa taýdan arassa tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy ählumumy gün tertibindäki meseleleriň ilkinjileriniň hatarynda durýar. Türkmenistan dünýä jemgyýetçiliginiň bu ugurdaky tagallalaryny doly goldaýar. Ýurdumyzda zerur kanunçylyk binýady döredilýär, az uglerodly tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça degişli çäreler görülýär, Ählumumy metan borçnamasyna goşulmak boýunça işler alnyp barylýar diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

Ýurdumyzda tebigy gazdan wodorod öndürmek boýunça taslamalaryň durmuşa geçirilmegine “ýaşyl” ykdysadyýetiň çäklerindäki geljegi uly ugurlaryň biri hökmünde garalýar. Häzirki wagtda bu energiýa serişdesiniň dünýädäki önümçiliginiň 70 göterimine golaýy tebigy gaza degişlidir we munuň özi maliýe hem-de serişde çykdajylary nukdaýnazaryndan wodorody almagyň iň netijeli usulydyr. 

Ekologik wehimler boýunça geçirilýän işler bilen baglylykda, 2020-nji ýylyň ýanwar aýynda Berlinde kabul edilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Germaniýanyň howanyň üýtgemegi we howpsuzlyk ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegi hakynda Bilelikdäki Jarnamanyň kadalaryna ygrarly bolmagymyzda galýarys diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy. Gahryman Arkadagymyz täze sebit başlangyçlaryny hasaba almak bilen, Berlin prosesiniň çäklerinde ylalaşylan taslamalara mundan beýläk-de goldaw bermäge taýýarlygy tassyklap, Aşgabatda Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek, şeýle hem “Hazar ekologik başlangyjyny” işläp taýýarlamak baradaky Türkmenistanyň tekliplerine ünsi çekdi. 

Dördünji ugur medeni-durmuş we ynsanperwer ulgamlar bilen baglanyşyklydyr. Wehimleriň artýan, ynanyşmagyň we dialog medeniýetiniň ýetmezçilik edýän häzirki döwründe bu ugurlar örän möhüm hasaplanýar. Birek-biregiň dilini öwrenmek, halklarymyzyň özboluşly medeniýeti we taryhy bilen tanyşmak, adamlaryň arasyndaky gatnaşyklara ýardam bermek, bilimleri alyşmak — bularyň hemmesi ägirt uly peýda getirýär. Şunuň bilen baglylykda, Halk Maslahatynyň Başlygy Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Germaniýanyň medeniýet hem-de arheologiýa ulgamlarynda hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça orta möhletli meýilnamany işläp taýýarlamak mümkinçiligine seretmegi teklip edip, Türkmenistanyň bu ugurda german guramalary, şol sanda Medeni mirasyň Prussiýa gaznasy, Gýote adyndaky institut hem-de Berlin Täze taryh muzeýi bilen hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygyny tassyklady. 

Sözüniň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri Federal Kanslere mähirli kabul edendigi we şu saparyň netijeli, ýokary derejede guralandygy üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi. 

Pikir alyşmalaryň çäklerinde ykdysady gatnaşyklaryň ilerledilmegine täze itergi berjek giň gerimli, geljegi uly bilelikdäki taslamalaryň “Merkezi Aziýa — Germaniýa” formatyndaky netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam etjekdigi nygtaldy. Ähli ugurlarda, ilkinji nobatda, söwda, üstaşyr ulag, energiýa serişdeleriniň iberilýän ugurlaryny giňeltmek, täze kommunikasiýalary çekmek ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň täze ugurlarynyň kesgitlenilmegi altytaraplaýyn gatnaşyklara kuwwatly itergi berer we döwletleriň arasyndaky hyzmatdaşlygyň binýadyny berkider. 

Duşuşyk tamamlanandan soňra, onuň resmi banneriniň we “Merkezi Aziýa — Germaniýa” formatyna gatnaşyjy ýurtlaryň Döwlet baýdaklarynyň öňünde bilelikde surata düşmek dabarasy boldy. 

 * * * 

Germaniýa Federatiw Respublikasyna iş saparynyň çäklerinde türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Türkmen-german işewürlik maslahatyna gatnaşdy. Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow GFR-iň Federal Kansleri Olaf Şols we GFR-iň Federal Kansleriniň orunbasary, ykdysadyýet we howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleler boýunça federal ministri Robert Habek bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iş saparyny tamamlap, “Berlin — Brandenburg” Halkara howa menziline bardy we şol ýerden Watanymyza ugrady.

Geçen hepdede — «Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly» şygary astynda geçýän ýylyň 27-nji sentýabrynda agzybir we jebis halkymyz häzirki bagtyýar durmuşyna uly buýsanç duýgusy bilen Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 32 ýyllygyny belledi. Ýurdumyz milli senenamamyzyň bu möhüm senesini Garaşsyz Türkmenistanyň ýyl ýazgysyna aýratyn sahypa bolup ýazylýan täze zähmet ýeňişleri bilen garşylady. 

Halkymyzyň ägirt uly döredijilik kuwwaty netijesinde Türkmenistan soňky ýyllarda hemmetaraplaýyn ösýän döwlete öwrüldi. Adam hakyndaky aladany ileri tutulýan ugur hökmünde kesgitleýän demokratik, hukuk we dünýewi döwletimizde giň gerimli özgertmeler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Özbaşdaklygyň we gülläp ösüşiň beýik baýramy mynasybetli türkmen topragynyň ähli künjeklerinde Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň belent döredijilik ruhuny, özgerdiji güýjüni alamatlandyrýan umumymilli dabaralar ýaýbaňlandyryldy. 

Şanly günde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Watanymyzyň özygtyýarlylygynyň, halkymyzyň iň täze taryhynyň ägirt uly üstünlikleriniň binagärlik nyşanyna öwrülen Garaşsyzlyk binasyna gül goýmak dabarasyna gatnaşdy. 

Döwlet münberi toplumy esasy çäreleriň ýaýbaňlandyrylan merkezi boldy. Bu ýerde guralan dabaraly harby ýörişde Watanymyzyň goranyş kuwwaty, türkmen esgerleriniň ýokary hünär ussatlygy, kämil başarjaňlygy, guryýer we howa goşunlarynyň harby tehnikalary görkezildi. Döwlet münberi toplumynyň meýdançasynda gurnalan ýörite uly ekran arkaly çärä gatnaşyjylar göni ýaýlymda Hazar deňziniň giňişliginde geçirilýän deňiz flotunyň baýramçylyk ýörişini hem synladylar. 

Döwlet Baştutanymyza ýurdumyzyň Hökümet agzalarynyň adyndan Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe amala aşyrylýan ägirt uly özgertmeler, türkmen halkynyň bagtyýarlygy hem-de abadançylygy, Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi ugrunda hemişelik aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallygyň nyşany hökmünde Arkaly atly naýbaşy ahalteke bedewi sowgat berildi. 

Döwlet münberiniň öňünden ýurdumyzyň welaýatlarynyň wekilleri, milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň zähmet toparlary baýramçylyk ýörişi bilen geçdiler. Olar Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň nobatdaky senesine mynasyp zähmet sowgatlaryny taýýarladylar. Häzirki zaman telekommunikasiýa we internet serişdeleriniň mümkinçilikleri arkaly dünýäniň dürli ýurtlarynda ýaşaýan köp sanly watandaşlarymyz we beýleki döwletleriň ýaşaýjylary türkmenistanlylaryň baýramçylyk şatlygyny göni ýaýlymda paýlaşmaga mümkinçilik aldylar. 

28-nji sentýabrda Garaşsyz döwletimiziň baş baýramynyň hormatyna Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynda baýramçylyk dabaralary geçirildi. Bu dabaralara hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gatnaşdy. 

Toplumyň çäginde meşhur ahalteke bedewlerine bagyşlanan şekillendiriş we amaly-haşam sungatynyň sergisi ýaýbaňlandyryldy. Milli göreş boýunça bäsleşiklerde türkmen pälwanlary özleriniň güýjüni, çeýeligini, çalasynlygyny we ussatlygyny görkezdiler. Ýurdumyzyň sungat ussatlary köpöwüşginli aýdym-sazly baýramçylyk sowgatlary bilen çykyş etdiler. 

Ahalteke bedewleri dürli aralyklara çapyşyklaryň 7-sinde ýyndamlygyny, çalasynlygyny, güýç-kuwwatyny we çydamlylygyny görkezdiler. 2200 metr aralyga geçirilen jemleýji, ýedinji çapyşykda Türkmenistanyň Prezidentiniň Baş baýragyny almak ugrunda çekeleşikli bäsleşik boldy. 

Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli Türkmenistanyň Prezidenti, Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedowyň gol çeken Permanlaryna laýyklykda, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň harby gullukçylaryna hem-de işgärlerine ýokary döwlet sylaglaryny gowşurmak, harby we ýörite atlary dakmak, hünär derejelerini bermek dabaralary geçirildi. Türkmenistanyň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegine, halkara abraýynyň belende göterilmegine uly şahsy goşant goşan halk hojalygynyň dürli pudaklarynyň iň gowy işgärlerini, önümçiligiň öňdebaryjylaryny, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, olaryň düzüm bölekleriniň wekillerini, döredijilik işgärlerini, zähmet weteranlaryny sylaglamak dabarasy hem guraldy. 

Geçen hepdäniň wakalarynyň hatarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 25-nji sentýabrda Russiýa Federasiýasynyň Astrahan oblastynyň gubernatory Igor Babuşkini kabul edendigini bellemek bolar. 

Özara hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we ileri tutulýan ugurlary barada pikir alyşmalaryň dowamynda Türkmenistan bilen Astrahan oblastynyň arasyndaky gatnaşyklaryň soňky döwürde işjeň häsiýeti bilen tapawutlanýandygy bellenildi. Özara söwdany ösdürmek, harytlaryň görnüşlerini giňeltmek, Türkmenbaşy Halkara deňiz porty bilen Astrahan oblastynyň portlarynyň arasyndaky üstaşyr ulag kuwwatlyklaryny ulanmak, maýa goýum hyzmatdaşlygyny giňeltmek babatda uly mümkinçilikler bar. 

26-njy sentýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ýewropa Bileleşiginiň Türkmenistanda täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi hanym Beata Peksany kabul etdi. Ol döwlet Baştutanymyza ynanç hatyny gowşurdy. 

Duşuşygyň barşynda Türkmenistanyň daşary syýasatyny durmuşa geçirmekde Ýewropa Bileleşigi bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyga uly ähmiýet berilýändigi bellenildi. Diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýylynyň içinde ýurdumyz bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasynda däp bolan dostlukly gatnaşyklar ikitaraplaýyn görnüşde we «Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi» görnüşinde üstünlikli ösdürilýär. Şunuň bilen birlikde, kanun çykaryjylyk ulgamynda hem netijeli hyzmatdaşlyk ilerledilýär. 

Şol gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow daşary ýurtlaryň işewür toparlarynyň wekilleri bilen birnäçe duşuşyklary geçirdi. Döwlet Baştutanymyz, hususan-da, GFR-iň «CLAAS» kompaniýasynyň paýdarlar jemgyýetiniň başlygy, German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň başlygy hanym Katrina Klaas-Mýulhoýzeri, «Kawasaki Heavy Industries Ltd.» ýapon kompaniýasynyň strategik meseleler boýunça uly geňeşçisi Tasuýa Watanabeni, «Cifal» fransuz kompaniýasynyň prezidenti Žil Remini, şeýle hem «CARPI Tech» kompaniýasynyň baş direktory Fransua Troneli we bu kompaniýanyň hormatly prezidenti Alberto Maria Skuerony kabul etdi. 

Daşary ýurtly işewürler döwlet Baştutanymyzy Türkmenistanyň Garaşsyzlyk güni bilen gutladylar. Gepleşikleriň barşynda daşary ýurt kompaniýalarynyň we firmalarynyň ýurdumyzda giň gerimli ykdysady taslamalary durmuşa geçirmäge gatnaşmaklaryny giňeltmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

26-njy sentýabrda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli dabaralara gatnaşmak üçin Aşgabada gelen daşary döwletleriň syýasy işgärleri we ýurdumyzda iş alyp barýan daşary ýurt kompaniýalarynyň ýolbaşçylary bilen duşuşdy. 

Myhmanlar Gahryman Arkadagymyzy Türkmenistanyň Garaşsyzlyk güni bilen gutladylar. Duşuşyklarda döwletara hyzmatdaşlygy giňeltmek we daşary ýurt kompaniýalarynyň ýurdumyzda iri ykdysady taslamalary durmuşa geçirmäge gatnaşmak meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Gahryman Arkadagymyz, hususan-da, Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanow, «Bouygues» kompaniýalar toparynyň baş direktory Marten Buig, «John Deere» amerikan kompaniýasynyň oba hojalyk bölüminiň prezidenti Mark fon Pents, GFR-iň «CLAAS» kompaniýasynyň paýdarlar jemgyýetiniň başlygy, German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň başlygy hanym Katrina Klaas-Mýulhoýzer bilen duşuşdy. 

Döwlet Baştutanymyzyň Buýrugyna laýyklykda, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygyndaky ýurdumyzyň wekiliýeti 28-29-njy sentýabrda Germaniýa Federatiw Respublikasyna iş saparyny amala aşyrdy. 

Saparyň öňüsyrasynda Gahryman Arkadagymyz Maslahat köşgünde ýurdumyzyň ýolbaşçy düzüminiň we telekeçiligiň wekilleriniň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Bellenilişi ýaly, Türkmenistanda Germaniýa bilen dürli ugurlarda, aýratyn-da, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, telekeçilik we medeni-ynsanperwer ulgamlarda birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk, özara ynanyşmak ýörelgeleri esasynda hyzmatdaşlygy işjeň giňeltmek üçin ägirt uly mümkinçilikler bar. Şunuň bilen baglylykda, türkmen-german hyzmatdaşlygynyň iki halkyň bähbidine mundan beýläk-de ösdüriljekdigine ynam bildirildi. 

  Germaniýa Federatiw Respublikasyna iş saparynyň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Merkezi Aziýa döwletleriniň we GFR-iň wekiliýetleriniň Baştutanlarynyň duşuşygyna gatnaşdy. Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Federal Prezidentiniň başlyklyk etmeginde işewürlik ertirlik nahary görnüşinde geçirilen duşuşyga Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew hem gatnaşdylar. 

Gahryman Arkadagymyz duşuşykda çykyş edip, Türkmenistanyň täze köptaraplaýyn formaty döretmek başlangyjyny goldaýandygyny hem-de umumy gyzyklanma bildirilýän ähli ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy giňeltmäge taýýardygyny belledi. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow howpsuzlygyň, durmuş-ykdysady ösüşiň, ekologiýanyň we halkara gatnaşyklaryň ynsanperwerleşdirilmeginiň häzirki zamanyň iň möhüm meseleleriniň hatarynda durýandygyny nygtady. 

Ykdysady ösüş meselelerine degip geçmek bilen, Gahryman Arkadagymyz, ilkinji nobatda, energetika, ulag pudaklary hem-de maliýe ulgamy ýaly däp bolan ugurlar bilen bir hatarda, sanlylaşdyrmak, emeli aň we «ýaşyl» tehnologiýalar ýaly ykdysadyýetiň täze ugurlarynyň bardygyny belledi. 

Şeýle-de türkmen halkynyň Milli Lideri Merkezi Aziýa döwletleriniň wekiliýetleriniň ýolbaşçylarynyň «Geljegi strategik taýdan bilelikde emele getirmek — Merkezi Aziýa bilen Germaniýanyň arasyndaky ykdysady hyzmatdaşlygy berkitmek» mowzugy boýunça geçirilen duşuşyga gatnaşdy. 

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy duşuşykda çykyş edip, ýurdumyzyň käbir makroykdysady görkezijilerini mysal getirdi. Häzirki wagtda ýurdumyzda umumy bahasy ABŞ-nyň 10 milliard dollaryna barabar bolan 200-e golaý desganyň gurluşygy alnyp barylýar. 2023-nji ýylyň 8 aýynyň jemleri boýunça Türkmenistanyň jemi içerki önüminiň ösüşi 6,2 göterime deň boldy. Biziň ykdysadyýetimize gönükdirilýän her ýylky maýa goýumlaryň möçberi jemi içerki önümiň 18-19 göterimine deňdir. Şunda daşary ýurt maýa goýumlarynyň paýy olaryň jemi möçberiniň 12 göterimine golaýyny düzýär. 

Gahryman Arkadagymyz gaz we elektroenergetika, ulag-kommunikasiýa pudaklaryny hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezdi. Şunuň bilen birlikde, Germaniýanyň işewür toparlaryna Türkmenistanyň ykdysadyýetini sanlylaşdyrmak, bank ulgamynda göni gatnaşyklary ösdürmek, Garagum derýasynyň ulanyş düzümlerini toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak, oba hojalyk tehnikalaryny hem-de enjamlaryny ibermek, saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamynda, Arkadag şäheriniň senagat toplumyny döretmek boýunça taslamalara gatnaşmak baradaky teklipler beýan edildi. 

Duşuşyga gatnaşyjylar altytaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljegini, söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmegiň mümkinçiliklerini we olary hil taýdan täze mazmun bilen baýlaşdyrmagyň gurallaryny, şol sanda dürli ulgamlarda möhüm ähmiýetli taslamalary durmuşa geçirmek arkaly gatnaşyklary giňeltmegiň ýollaryny ara alyp maslahatlaşdylar. 

Şol gün Germaniýanyň Federal Kansleriniň edarasynda Merkezi Aziýa döwletleriniň wekiliýetleriniň ýolbaşçylarynyň GFR-iň Hökümetiniň Başlygy Olaf Şols bilen duşuşygy geçirildi. Duşuşykda gatnaşyjy ýurtlaryň ykdysady taýdan durnukly ösüşine we döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklary, ilkinji nobatda, olaryň umumy meselelerini hem-de milli aýratynlyklaryny we talaplaryny nazara almak bilen, maýa goýum işini amala aşyrmagyň hasabyna hyzmatdaşlygy giňeltmäge ýardam etmäge gönükdirilen çäreler anyklaşdyryldy. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri çykyşynda howpsuzlyk, ykdysady ösüş üçin şertleri döretmek, ekologiýa we «ýaşyl» geçiş, şeýle hem medeni-durmuş we ynsanperwer ulgamlar ýaly birnäçe esasy ugurlara ünsi çekdi. Pikir alyşmalaryň çäklerinde ykdysady gatnaşyklaryň ilerledilmegine täze itergi berjek giň gerimli, geljegi uly bilelikdäki taslamalaryň «Merkezi Aziýa — Germaniýa» formatyndaky netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam etjekdigi nygtaldy. Ähli ugurlarda, ilkinji nobatda, söwda, üstaşyr ulag, energiýa serişdeleriniň iberilýän ugurlaryny giňeltmek, täze kommunikasiýalary gurmak ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň täze ugurlarynyň kesgitlenilmegi altytaraplaýyn gatnaşyklara kuwwatly itergi berer we döwletleriň arasyndaky hyzmatdaşlygyň binýadyny berkider. 

Iş saparynyň çäklerinde türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmen-german işewürlik maslahatyna gatnaşdy. 

Gahryman Arkadagymyzyň GFR-iň Federal Kansleri Olaf Şols we GFR-iň Federal Kansleriniň orunbasary, ykdysadyýet we howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleler boýunça federal ministri Robert Habek bilen geçiren ikitaraplaýyn duşuşyklarynda uzak möhletleýin geljegi hasaba almak bilen guralýan netijeli hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Geçen hepdäniň wakalarynyň hatarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Mejlisde Ispaniýa Patyşalygynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Markos Gomes Martinesden ynanç hatynyň kabul edilmegini görkezmek bolar. Diplomat Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň esasy ugurlary, durmuşa geçirilýän giň gerimli milli maksatnamalar, toplumlaýyn özgertmeler, şeýle hem Mejlisiň düzümi we onuň köpugurly işleri bilen tanyşdyryldy. 

Ählihalk baýramyna — Watanymyzyň Garaşsyzlyk gününe gabatlanyp, Döwlet migrasiýa gullugynda Türkmenistanyň raýatlygyna kabul edilen adamlara pasportlary gowşurmak dabarasy geçirildi. 22-nji sentýabrda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde döwlet Baştutanymyzyň gol çeken Permanyna laýyklykda, ýurdumyzyň çäklerinde hemişelik ýaşaýan hem-de 32 milletiň wekili bolup durýan 1 müň 301 adam Türkmenistanyň raýatlygyna kabul edildi. Mundan başga-da, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Kararyna laýyklykda, 13 döwletiň raýatlary we 25 milletiň wekilleri bolup durýan adamlaryň 265-sine Türkmenistanda ýaşamak üçin ygtyýarnamalar berildi. 

Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygyna bagyşlanan sungat ussatlarynyň döwlet konserti boldy. Baýramçylyk dabarasyna sahna ussatlary, halypa we ýaş estrada aýdymçylary, meşhur folklor-tans toparlary, Döwlet hory, çagalar döredijilik toparlary gatnaşdylar. 

30-njy sentýabrda Mejlisiň ýedinji çagyrylyşynyň üçünji maslahaty geçirilip, onda hormatly Prezidentimiziň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna we ýurdumyzyň kanunçylyk-hukuk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça toplumlaýyn maksatnama laýyklykda işlenip taýýarlanylan birnäçe kanunlaryň taslamalaryna garaldy hem-de kabul edildi. 

Şeýlelikde, Türkmenistanyň döwlet Garaşsyzlygyna eýe bolmagynyň 32 ýyllyk senesiniň giňden baýram edilmegine beslenen geçen hepde Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň belent ynsanperwerlik ýörelgelerini, adamkärçilik we hoşniýetlilik taglymlaryny, saýlap alan parahatçylyk, döredijilik we ösüş ýoluna ygrarly ýurdumyzyň syýasy we ykdysady durnuklylygyny pugtalandyrmaga, mähriban halkymyzyň durmuş derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmaga gönükdirilen toplumlaýyn strategiýanyň netijelidiginiň aýdyň beýany boldy. 

(TDH)

Halk hojalygynyň ähli pudagynda gazanylýan üstünlikler ildeşlerimiziň beýik ösüşlere bolan ynamlaryny has-da berkidýär. Hormatly Prezidentimiziň: «Ýurdumyzda döredilen ýa-da täze gurulýan her bir kärhananyň önümleriniň we hyzmatlaryň içerki, daşarky bazarlarda bäsdeşlige ukyplylygynyň pugtalandyrylmagyna uly ähmiýet bermelidiris» diýen sözlerinden ruhlanýan telekeçileriň öndürijilikli zähmeti netijesinde harytlaryň görnüşleri günsaýyn artyp, önümçiligiň gerimi barha giňeýär. Olar şanly baýramy zähmet ýeňişleri bilen has-da şöhratlandyrýarlar. Muny «Gerçek ýigit» hususy kärhanasynyň ýakynda işe girizen, Mary şäherinde ýerleşýän nah ýüplük öndürýän täze sehiniň mysalynda hem görmek bolýar.  

2022-nji ýyldan bäri kärhanada öndürilýän dokma önümleriniň hiliniň dünýä ülňülerine laýykdygy aýratyn bellärlikli. Bu ýerde ýapynjalary, çalgyçlardyr jins we nah matalaryň dürli görnüşini öndürmek işi-de barha ilerleýär. Göze gelüwli, owadan bezegli önümler alyjylaryň isleglerini doly kanagatlandyrýar. Häzirki wagtda kärhananyň önümleri goňşy ýurtlara eksport edilýär. Bu ýerde 400-e golaý adam zähmet çekýär. Olaryň köpüsiniň ýaşlardygyny aýtmak has-da ýakymly.  

— Täze sehde işler üç çalşykda alnyp barylýar. Germaniýanyň, Şweýsariýanyň we Türkiýäniň enjamlary bilen üpjün edilen seh günde 10 tonna golaý ýüplük öndürmäge niýetlenen. Biz geljekde eksport mümkinçiliklerimizi has-da giňeltmegi maksat edinýäris — diýip, kärhananyň baş direktorynyň orunbasary Ýaşlyk Bäşimow söhbetdeş bolanymyzda aýtdy.  

Aýlar ATAJYKOWA,

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň halkara žurnalistikasy hünäriniň talyby.

Aşgabat, 27-nji sentýabr (TDH). Şu gün agzybir türkmen halky Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şöhratly 32 ýyllygyny uly buýsanç bilen belleýär. 

Asylly däbe görä, esasy baýramçylyk çäreleri häzirki we geljek nesilleriň ýadynda müdimilik galjak taryhy wakanyň — Watanymyzyň özygtyýarlylygynyň binagärlik nyşanyna — Garaşsyzlyk binasyna gül goýmak dabarasy bilen başlandy. Bu çärä hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem gatnaşdy. 

 Garaşsyzlyk güni ýurdumyzyň özygtyýarly ösüşindäki şöhratly ýolunyň şu gezekki tapgyrynyň jemini jemleýän we täze meýilnamalary düzýän sepgitdir. Watandaşlarymyz Garaşsyzlygyň 32 ýyllygyny baýram etmäge mynasyp taýýarlandylar. Türkmen döwletiniň berkararlygynyň nobatdaky tapgyryny dabaralandyrýan üstünlikler muňa şaýatlyk edýär. 24-nji sentýabrda Aşgabatda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisi munuň aýdyň mysalydyr. Foruma gatnaşan wekiller türkmen jemgyýetini mundan beýläk-de demokratiýalaşdyrmaga, durmuş-ykdysady özgertmeleri üstünlikli dowam etdirmäge hem-de halkymyzyň rowaçlygyny has-da ýokarlandyrmaga gönükdirilen wezipeleri ara alyp maslahatlaşdylar. Döwlet Baştutanymyz forumda çykyş edip, Türkmenistanyň ösüşiniň häzirki tapgyrynda ýetilen belent sepgitleriň ähmiýetini we düýp many-mazmunyny belledi, ýurdumyzyň parahatçylygyň, abadançylygyň ýoly bilen öňe gitmeginiň ugurlaryny kesgitledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Halk Maslahatynyň mejlisindäki çykyşynda belleýşi ýaly, 1991-nji ýyldan bäri geçen 32 ýylyň dowamynda biziň demokratik, hukuk we dünýewi döwletimiziň binýadyny pugtalandyrmakda örän köp işler amala aşyryldy. Bu döwür möhüm wakalar we ägirt uly üstünlikler bilen şöhratlandy. “Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň at-abraýyny belent derejelere göteren türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başda durmagynda ata Watanymyz ösüşiň we abadançylygyň aýdyň ýoly bilen täze belentliklere ýetdi” diýip, Arkadagly Serdarymyz nygtady. 

Hormatly Prezidentimiziň Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň halkyna iberen Gutlagynda bolsa: “Garaşsyzlyk ata Watanymyzyň berkararlygyny, şan-şöhratyny we abraý-mertebesini dünýä ýaýýan beýik gymmatlygymyzdyr. Mundan 32 ýyl ozal Türkmenistanyň döwlet Garaşsyzlygy dünýä bileleşigi tarapyndan ykrar edilip, şu günki ösüşlerimiziň we üstünliklerimiziň binýady berkden tutuldy. Geçen ýyllarda merdana halkymyzyň ägirt uly döredijilik hem-de gurujylyk güýji netijesinde berkarar Watanymyz hemmetaraplaýyn ýokary depginde ösýän döwlete öwrüldi. Gysga döwürde gazanylan syýasy we ykdysady ösüşler, medeni-durmuş özgertmeleri raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini düýpli ýokarlandyrdy, gurýan we özgerýän döwletimiziň güýç-kuwwatyny artdyryp, berkararlygyny pugtalandyrdy” diýlip bellenilýär. 

...Ir säher bilen Garaşsyzlyk binasynyň öňünde ildeşlerimiz hem-de baýramçylyk çärelerine gatnaşmak üçin paýtagtymyza gelen myhmanlar ýygnandylar. Pasyrdaýan baýdaklar, gül desseleri baýramçylygyň dabarasyny has-da artdyrýar. 

Hormatly Prezidentimiziň awtoulagy Garaşsyzlyk binasynyň öňündäki baýramçylyk görnüşinde bezelen meýdança gelýär. Hemmeler uly ruhubelentlik bilen döwlet Baştutanymyzy mübärekleýärler. 

Döwlet Baştutanymyz haly ýodajygyndan ýöräp, ýörite taýýarlanan ýere geçýär. Onuň ugrunda Watan goragçylary nyzama düzüldi. Ýaş nesliň wekilleriniň öňünde Türkmenistanyň Döwlet baýdaklary bar. 

Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar. Hormatly Prezidentimiz dabaraly ýagdaýda türkmen halkynyň täze taryhy eýýamynyň beýik üstünlikleriniň nyşany bolan ýadygärlik toplumynyň öňünde gül dessesini goýdy. 

Soňra döwlet Baştutanymyzyň göreldesine eýerip, Mejlisiň Başlygy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, welaýatlaryň, Aşgabat hem-de Arkadag şäherleriniň häkimleri, jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri, hormatly ýaşulular, ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalaryň we halkara guramalaryň ýolbaşçylary, talyp ýaşlar, paýtagtymyzyň köp sanly ýaşaýjylary we myhmanlary gül desselerini goýdular. 

Dabaraly çäre tamamlanandan soňra, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow oňa gatnaşyjylar bilen mähirli hoşlaşdy we bu ýerden ugrady. 

 Watanymyzyň Garaşsyzlyk gününe bagyşlanan baýramçylyk dabaralary ýurdumyzyň ähli künjeklerinde-de ýaýbaňlandyryldy.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli dabaralara gatnaşdy 

 Aşgabat, 27-nji sentýabr (TDH). Şu gün agzybir we jebis halkymyz ýurdumyzyň baş baýramyny — Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygyny aýratyn ruhubelentlik, şatlyk bilen garşylaýar. 

Şanly baýram mynasybetli mähriban Watanymyzyň ähli künjeklerinde Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň belent döredijilik ruhuny, özgerdiji güýjüni alamatlandyrýan dabaralar ýaýbaňlandyryldy. 

Şu günüň belentliginden ser salyp, Garaşsyzlygyň bütin dünýäde belent abraýdan peýdalanýan, kuwwatly, okgunly ösýän döwletiň ygtybarly binýadyny emele getirendigini ynamly aýtmak bolar. Türkmen halkynyň Gündogaryň beýik nusgawy şahyry hem-de meşhur akyldary Magtymguly Pyragynyň eserlerinde wasp eden berkarar döwlet baradaky köpasyrlyk arzuwy 1991-nji ýylyň güýzünde hasyl boldy. Hut şu ykbal özgerdiji pursatdan Watanymyzyň iň täze taryhy öz gözbaşyny alýar. 

Türkmenistanlylaryň häzirki abadan durmuşy türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanan hem-de häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilýän düýpli özgertmeleriň ajaýyp miwesidir. “Döwlet adam üçindir!” diýen ynsanperwer şygar bilen durmuşa geçirilýän giň gerimli, durmuş ugurly maksatnamalar netijesinde obalaryň we şäherleriň keşbi düýpli özgerdi, halkymyzyň bagtyýar durmuşda, parahatçylykda we asudalykda ýaşamagy, özüniň tutanýerli zähmetiniň hözirini görmegi üçin ähli şertler döredildi. Düýpli durmuş-ykdysady hem-de demokratik özgertmeleriň ýoly bilen ynamly öňe barýan ýurdumyzyň mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ösüşiniň möhüm ugurlaryny, açylýan giň mümkinçilikleri hasaba alnyp, döwlet syýasatynyň ileri tutulýan meseleleri baýramçylygyň öň ýanynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň taryhy mejlisinde ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde geçirilen ählihalk forumyna gatnaşyjylaryň giň wekilçilikli düzümi döwürleriň we nesilleriň aýrylmaz arabaglanyşygyna, asyrlaryň dowamynda kemala gelen milli ýörelgelere, ata-babalarymyzyň parasatly wesýetlerine ygrarlylygyň beýanyna öwrüldi. Mejlisiň dowamynda nygtalyşy ýaly, Garaşsyzlyk döretmek üçin güýç-kuwwat, parahatçylygy hem-de dost-doganlygy berkitmek üçin çäksiz ylham berýär. Geçen 32 ýylda demokratik, hukuk we dünýewi döwletimiziň esaslaryny pugtalandyrmak boýunça ägirt uly işler geçirildi. Bularyň ählisi türkmenistanlylaryň kalbyny ata Watanymyza çäksiz buýsanç duýgusy bilen doldurýar, öňde goýlan belent sepgitlere ýetmäge ruhlandyrýar. 

Ýurdumyz Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda milli senenamamyzyň nobatdaky şanly senesini täze zähmet ýeňişleri bilen garşylaýar. Olaryň her biri Garaşsyz Türkmenistanyň ýyl ýazgysyna aýratyn sahypa bolup ýazylýar. 

...Däp bolşy ýaly, Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli esasy dabaralar Döwlet münberi toplumynyň öňünde ýaýbaňlandyryldy. Baýramçylyk görnüşinde bezelen münber köp sanly myhmanlary garşylady. 

Hökümet agzalary, Mejlisiň Başlygy we deputatlar, Halk Maslahatynyň agzalary, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň ýolbaşçylary, şeýle hem Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimleri, ýurdumyzda işleýän diplomatik wekilhanalaryň ýolbaşçylary, baýramçylyk mynasybetli paýtagtymyza gelen daşary ýurt wekiliýetleriniň agzalary münbere barýarlar. 

Döwlet münberiniň öňündäki meýdançada ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň ähli goşun görnüşleriniň harby gullukçylary nyzama düzülýär. 

 Sagat — 10:00. Ýygnananlar uly ruhubelentlik bilen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy garşylaýarlar. 

Däp bolşy ýaly, baýramçylyk dabaraly harby ýörişden başlanýar. Onuň dowamynda Watanymyzyň goranyş kuwwaty, halkymyzyň parahat we asuda durmuşynyň, mukaddes serhetleriniň hem-de Garaşsyzlygymyzyň gazananlarynyň goragynda duran türkmen esgerleriniň ýokary hünär ussatlygy, başarjaňlygy görkezilýär. 

Goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýew Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedowa ýüzlenip, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 32 ýyllyk baýramçylygy mynasybetli dabaraly harby ýörişe başlamaga rugsat bermegini haýyş edýär. 

 Döwlet Baştutanymyz gözden geçirilişe başlamaga rugsat berýär. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen ýaýbaňlandyrylan we hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan üstünlikli dowam etdirilýän toplumlaýyn harby özgertmeleriň çäklerinde Ýaragly Güýçleriň goranyş ukyby hemmetaraplaýyn pugtalandyrylýar, maddy-enjamlaýyn binýady döwrebaplaşdyrylýar, ýokary hünärli işgärler taýýarlanylýar. Şunuň bilen bir hatarda, Ýaragly Güýçleriň düzümleriniň işine döwrebap usullar we sanly ulgamlar ornaşdyrylýar, harby gullukçylaryň gulluk etmegi, ýaşaýyş-durmuşy üçin zerur şertler döredilýär, Watan goragçylaryna hem-de olaryň maşgalalaryna niýetlenip, oňaýly ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygy alnyp barylýar. Ýurdumyzyň harby kuwwatynyň bir maksada gulluk edýändigini aýratyn bellemek gerek. Şol maksat parahatçylygy pugtalandyrmaga, Watanymyzyň howpsuzlygyny üpjün etmäge gönükdirilendir. Çünki Türkmenistanyň Harby doktrinasy diňe goranyş häsiýetine eýedir. 

...Dаbаrаly hаrby ýörişiň sеrkеrdеsi polkownik R.Aýazow goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýewe Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň şahsy düzüminiň gözden geçirilişe taýýardygy barada hasabat berýär. 

Goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary hasabaty kabul edip, awtoulagda goşun bölümleriniň öňünden geçip, dabaraly harby ýörişiň düzüm bölümleriniň esgerlerini mübärekleýär. Ýörişe gatnaşýanlaryň düzüminde ýöriteleşdirilen ýokary okuw mekdepleriniň harby gullukçylary we harby talyplary, Milli goşunymyzyň esgerleridir serkerdeleri egin-egne berip durlar. 

 Soňra Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar. Baýdak sütüninde Türkmenistanyň Döwlet baýdagy belende galdyrylyp, ol bu ýere ýygnananlaryň kalbynda gülläp ösýän mähriban Watanymyza buýsanç duýgusyny artdyrýar. Mukaddes tugumyz asuda asmanymyzda parlap, hakyky watançylyk, ata Watanymyza çäksiz söýgi, halkymyzyň belent döredijilik ruhy ýaly mizemez gymmatlyklary alamatlandyrýar. 

Meýdançada hatara nyzama düzülen türkmen harby gullukçylary — serkerdeler, esgerler we harby talyplar Watanymyza, halkymyza, hormatly Prezidentimize wepalylyk baradaky mukaddes kasamy aýdýarlar. Milli goşunymyzyň harby gullukçylary asyrlaryň dowamynda toplanyp, häzirki günlere ýetirilen şöhratly däpleri mukaddes saklamak bilen birlikde, ata-babalarymyzyň öwüt-ündewlerine wepalydyklaryny iş ýüzünde tassyklaýarlar. Watan goragçylary döwletimiziň hemişelik aladasyna mynasyp jogap hökmünde iň täze tehnikalara ussatlyk bilen erk edip, söweşjeň taýýarlygyň ýokary derejesini görkezýärler. Munuň aýdyň güwäsi hökmünde yzygiderli geçirilýän türgenleşik okuwlaryny, harby-syýasy taýdan terbiýelemek, beden taýýarlygyny kämilleşdirmek boýunça çäreleri görkezmek bolar. 

Däp boýunça, baýramçylyk ýörişini baýdak göterijiler topary açýar. Olar dabaraly ýörişiň owazy astynda Türkmenistanyň Döwlet baýdagy hem-de ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň goşun görnüşleriniň baýdaklary bilen münberiň öňünden ynamly gadamlar bilen geçýärler. 

Soňra münberiň öňünden Goranmak ministrliginiň Berdimuhamet Annaýew adyndaky Ýöriteleşdirilen harby mekdebiniň harby okuwçylary sazlaşykly we ynamly gadam urup geçýärler. 

Hakyky ussat mugallym, gaýduwsyz esger, döwlet Baştutanymyzyň garry atasy — Berdimuhamet Annaýew, Russiýa Federasiýasynyň Prezidentiniň Permany bilen, Watany goramakda we Beýik Watançylyk urşy ýyllarynda harby borjy ýerine ýetirmekde görkezen şahsy edermenligi, batyrlygy hem-de gaýduwsyzlygy üçin Russiýa Federasiýasynyň ýokary döwlet sylagyna — “Edermenligi üçin” diýen medala mynasyp boldy. Ol ýaş esgerler hem-de Türkmenistanyň ähli kysymly goşunlarynyň şahsy düzümi üçin edermenligiň nusgasydyr. 

Nyzamly hatarlaryň yzy bilen zenan harby gullukçylar gelýärler. Olar ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynda mähriban Watanymyza asylly gulluk edýärler, ýurdumyzyň parahatçylygyny we asudalygyny üpjün etmek işine saldamly goşant goşýarlar. Olaryň yz ýanyndan meýdançadan serkerdeler batalýony — Milli goşunyň, Döwlet gümrük gullugynyň, Döwlet migrasiýa gullugynyň harby gullukçylary geçýärler. 

Bilimiň we ylmyň gazananlary esasynda harby gullukçylaryň hünär ussatlygyny ýokarlandyrmak, ýaş esgerleri Watana çäksiz söýgi ruhunda terbiýelemek Türkmenistanyň Prezidentiniň döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Garaşsyzlyk ýyllarynda ýurdumyzda bitewi harby bilim ulgamy döredildi. Onuň esasy wezipesi häzirki zaman tehnikalaryny we enjamlaryny dolandyrmagyň başarnyklaryny ele alýan serkerdeleriň ýaş neslini kemala getirmekden ybaratdyr. Harby institutyň we harby-deňiz institutynyň alyp barýan işleri hem öňde goýlan şol maksada ýetmäge gönükdirilendir. Bu harby ýokary okuw mekdepleriniň harby talyplary meýdançada nyzamly ädimler bilen geçýärler. Beýleki ýokary okuw mekdeplerinde bolşy ýaly, bu institutlarda hem okuw-terbiýeçilik işleri häzirki döwrüň talaplaryna doly laýyk gelýär. 

Içeri işler ministrliginiň institutynyň, Milli howpsuzlyk institutynyň, Serhet institutynyň talyplary hem Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň nobatdaky senesi mynasybetli gözden geçirilişe gatnaşdylar. 

Motoatyjylar batalýonynyň esgerleri-de ajaýyp taýýarlygyň we ýokary ussatlygyň nusgasyny görkezýärler. Olaryň yzy bilen asmanda Harby-howa güýçleriniň uçarmanlary peýda bolýarlar. Türkmen uçarmanlary Watanymyzyň asuda asmanyny ygtybarly goraýarlar. 

Soňra meýdançadan tankçylar batalýony geçýär. Olar iň häzirki zaman kuwwatly tanklaryny dolandyrmaga ussatlarça erk edýärler. Soňra artilleriýa we asmana atyjylar diwizionlarynyň harby gullukçylary, şeýle hem deňiz-pyýada batalýony geçýär. Olar harby okuw-türgenleşik çäreleriniň dowamynda ýokary ussatlygyny görkezýärler. 

Türkmenistanyň Goranmak, Içeri işler we Milli howpsuzlyk ministrlikleriniň hem-de Döwlet serhet gullugynyň «Türkmen edermen» ýörite maksatly batalýonlarynyň esgerleri hem bu günki dabaraly harby ýörişe gatnaşdylar. Olar halkymyzyň taryhynda öçmejek yz goýan Görogly beg, Togrul beg, Çagry beg, Alp Arslan, Mälik şa, Soltan Sanjar, Baýram han, Soltan Jelaleddin ýaly beýik söweşjeň serkerdelerimiziň şöhratyna mynasyp nesillerdir. Toparlaryň ygtybarlylygy we ykjamlygy olaryň öňlerinde goýlan söweşjeň wezipeleri takyk, dessin ýerine ýetirmäge mümkinçilik berýär. 

 Harby ýöriş ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň atly bölümleriniň baýramçylyk ýörişi bilen dowam edýär. 

Mälim bolşy ýaly, ady rowaýata, tarypy dessana giren, özi bolsa türkmen durmuşynyň aýrylmaz bölegine öwrülen behişdi bedewlerimiziň ýyndamlygy ýeller bilen deňeşdirilýär. Parasatly halkymyz ýüwrükligini ýelden hem zyýada görüp, olary «ganatly bedewler» diýip atlandyrýar. Bu günki gün türkmen bedewleriniň at-owazasy älem-jahana ýaýylýar. Türkmen topragynda kemala getirilen bedewler gözelligiň, ýyndamlygyň nyşany hökmünde biziň buýsanjymyz, milli gymmatlygymyz bolup durýar. 

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda Ak bugdaý etrabynda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň täze, döwrebap atçylyk toplumy açylyp ulanmaga berildi. Gahryman Arkadagymyzyň howandarlygynda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda behişdi bedewlerimiziň tohum arassalygyny saklamak, baş sanyny hem-de şöhratyny artdyrmak boýunça alnyp barylýan işler türkmen gerçekleriniň buýsançly başyny göge ýetirýär. Behişdi bedewlere atlanan harby gullukçylar mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 32 ýyllygy mynasybetli dabaralaryň hakyky bezegine öwrüldi. 

Ýurdumyzyň Harby-deňiz güýçleriniň harby gämileriniň gözden geçirilişi baýramçylygyň tapawutly aýratynlygy boldy. Döwlet münberiniň meýdançasynda gurnalan ýörite uly ekran arkaly göni ýaýlymda çärä gatnaşyjylar bir wagtyň özünde Hazar deňzinde geçirilýän deňiz flotunyň baýramçylyk ýörişini synladylar. 

...Harby-deňiz güýçlerine gelip gowşan, döwrebap takyk ýaraglar bilen enjamlaşdyrylan «Deňiz han» atly korwet söweşjeň gämisi baýramçylyk gözden geçirilişini açýar. Olaryň yzy bilen «Edermen» we «Gaýratly» raketa gämileri dabaraly ýüzüşi dowam edýär. Olar ýurdumyzyň deňiz serhetleriniň howpsuzlygyny üpjün edýärler. 

Tomaşaçylar ekranda “Galkan” kysymly serhet gorag gämilerini synlaýarlar. Bu gämiler Watanymyzyň deňiz araçäklerini goramakda özüni oňat tarapdan görkezdi. 

Soňra Milli goşunyň düzüminde duran häzirki zaman harby tehnikalarynyň nobaty gelip ýetýär. Meýdançada biri beýlekisiniň yzy bilen goşunlaryň dürli kysymlarynyň tehnikalary hereket edýärler. Dabaraly harby ýörişiň öňüni «TITAN DS» kysymly harby awtoulag çekýär. Onuň yz ýany bilen «Türkmen edermen» ýörite maksatly bölümler üçin niýetlenen «XP-1000» we «MV-850» kysymly motoulaglar geçýärler. Olaryň üstünde döwrebap ýaraglar gurnalandyr. 

Soňra meýdançadan «MRZR-2», «MRZR-4» kysymly harby awtoulaglar geçýärler. Olaryň üstünde ýokary söweşjeň takykly ýaraglar gurnalan. Watan goragçylary «DAGOR» kysymly harby awtoulaglarda wepaly ýoldaşlary bolan türkmen alabaýlary bilen harby ýörişi geçýärler. Dabaraly harby ýöriş «Land Rover» we «Bars» kysymly ýeňil harby awtoulaglaryň, «NIMR» hem-de «Al SHIBL2» kysymly sowutlanan awtoulaglaryň görkezilişi bilen dowam edýär. Bu tehnikalaryň kömegi bilen «Türkmen edermen» ýörite maksatly toparlaryň harby gullukçylary sazlaşykly hereket edip, öňlerinde goýlan wezipeleri üstünlikli çözýärler. 

Baýramçylyk mynasybetli dabaraly ýöriş suwda ýüzüji “BTR-80A” kysymly söweşjeň harby awtoulaglaryň hem-de pulemýotlar we göçme asmana atyjy raketa toplumlary bilen ýaraglanan «TITAN-DS» we «BMC KIRPI MRAP» kysymly sowutlanan tehnikalaryň hereketi bilen dowam edýär. 

Ikinji mehanizirlenen kerweniň öňüni «Taýfun» kysymly köpmaksatly sowutlanan awtoulag çekip gelýär. Onuň yzy bilen “T-90S” tanklary, “BMP-2D” we “BMP-3” kysymly häzirki zamanyň iň kämil tehnikalary bolan pyýada goşunyň söweşjeň ulaglary geçýärler. 

Ýurdumyzda üstünlikli durmuşa geçirilýän harby özgertmeleriň netijesinde raketa we artilleriýa goşunlary kuwwatly öňdebaryjy tehnikalar bilen üpjün edilip döwrebaplaşdyrylýar. Munuň mysaly hökmünde bu goşun bölümlerinde ulanylýan artilleriýa goşunlarynyň «2S-1 Gwozdika» kysymly özi hereket edýän söweş tehnikalaryny görkezip bolar. Şol tehnikalar münberiň öňünden geçýärler. 

Meýdançada «KamAZ» kysymly awtoulagyň çekijisinde alnyp barylýan «D-30» kysymly toplar, «BM 21A BELGRAD» hem-de «Smerç» kysymly reaktiw ulgamlar görkezilýär. Olar ýokary söweşjeň mümkinçiligi, takyklygy we kuwwaty bilen tapawutlanýar. Meýdança üçünji kerweniň tehnikalary çykýar. Olaryň başyny «TITAN DS» kysymly harby awtoulag çekýär. Garaşsyzlygymyzyň şanly 32 ýyllygy mynasybetli dabaraly harby ýörişe «Baýraktar TB2» we «Falko» kysymly söweşjeň uçarmansyz uçýan enjamlary hem gatnaşýar. Şeýle-de dabara gatnaşyjylara «SKY STRIKER» söweşjeň uçarmansyz uçýan enjam, «ORBITER-2B» we «CW-15D» kysymly uçarmansyz uçýan enjamlary görkezildi. Dabaraly harby gözden geçirilişiň üstünde «Rode Şwars» kysymly aragatnaşyk toplumy hem-de «DWL» kysymly radioelektron gözegçilik ediş toplumy gurnalan «Land Rover» kysymly awtoulaglary dowam edýär. Olar bu günki günde ýurdumyzyň howa giňişliginiň goragyny ygtybarly üpjün edýärler. 

Olaryň yz ýany bilen «KS-1A», «FD-2000», «Peçora-2BM» we «FM-90» kysymly iň kämil asmana atyjy raketa toplumlarynyň kerweni barýar. Olar häzirki zaman howa hüjümlerine garşy goranmak ulgamlarynyň arasynda iň öňdebaryjylaryň biridir. 

Soňra meýdançadan dördünji mehanizirlenen kerweniň düzüminde Döwlet serhet gullugynyň “KIA KLTV 141” kysymly harby awtoulaglary hem-de “Motowezdehod” kysymly häzirki zaman motoulaglary geçýär. Münberiň öňünden üstünde merdana serhetçiler hem-de olaryň wepaly ýoldaşy bolan türkmen alabaýlary oturan “TOYOTA HILUХ” awtoulaglary geçýärler. Olaryň yzy bilen «KIA KLTV 141» hem-de «COBRA» kysymly döwrebap, köpmaksatly, sowutlanan söweşjeň awtoulaglar barýar. Bu ulag serişdeleri Watanymyzyň mukaddes serhetlerini goramak üçin netijeli ulanylýar. 

Dabaraly harby ýörişden Serhet goşunlarynyň «Mantra» kysymly awtoulagynda 120 mm kalibrli minomýotlar hem-de «BMC KIRPI MRAP» kysymly sowutlanan harby awtoulaglar geçýär. Dabaraly ýörişi “IWEKA” kysymly awtoulaglar dowam edýär. Olaryň binýadynda pesden uçýan howa nyşanlaryny ýok etmek üçin niýetlenen “ZU-23” kysymly asmana atyjy raketa toplumlary hem-de «Simbat» raketa uçurma ulgamy, “ORBITER 2B” kysymly uçarmansyz uçýan enjamlar ýerleşdirilendir. 

Döwlet serhet gullugynyň «Honda» kysymly motoulaglaryndaky harby gullukçylaryň topary baýramçylyk harby ýörişiniň özboluşly bezegine öwrüldi. Olar Watanymyzyň şanly toýunyň hormatyna «XXXII» diýen ýazgyny emele getirip geçýärler. 

Türkmenistanda amala aşyrylýan harby özgertmeleriň netijesinde ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ähli kysymly goşunlary, şol sanda Milli howpsuzlyk ministrliginiň düzümi täze tehnikalar we enjamlar bilen üpjün edilýär, maddy-enjamlaýyn binýady pugtalandyrylýar.  

Şu gün bäşinji mehanizirlenen kerweniň düzüminde dabaraly ýörişde «IVECO M65» kysymly ýörite enjamlaşdyrylan sowutlanan söweşjeň awtoulagy hem-de «ŞTORM RIDER» söweşjeň awtoulagy we «LAZAR III» kysymly sowutlanan tehnikalary görkezildi. Altynjy mehanizirlenen kerweniň başyny «INKAS SENTRY» kysymly sowutlanan söweşjeň awtoulag çekýär. Onuň yzy bilen Içeri işler ministrliginiň «FORD HENNESSEY» kysymly awtoulaglary gelýär. Şeýle hem IIM-niň ygtyýarynda «FORD ATLAS», «TOYOTA TUNDRA», «GMS Sierra», «PMV-SURVIVOR II» hem-de «INKAS SENTRY» kysymly sowutlanan awtoulaglar bar. Bu döwrebap awtoulaglar halkymyzyň asudalygyny we rahatlygyny, hukuk we jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek üçin hyzmat edýär. 

Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň şanly 32 ýyllygy mynasybetli geçirilýän dabaraly harby ýöriş howa giňişliginde dowam edýär. Howadaky dabaraly ýörişi «Mi-17W-5» kysymly dikuçarlar açýarlar. Bu dikuçarlar guryýer goşunlarynyň söweş hereketlerini howadan goldamak, goşunlary we harby tehnikalary daşamak üçin niýetlenendir. Onuň yz ýany bilen «Mi-24» hem-de «Mi-17W-5» kysymly söweşjeň dikuçarlar uçup geçýär. Guryýer goşunlarynyň bölünmeleriniň ot açyş güýjüni we olaryň hereketini goldamak üçin niýetlenen bu dikuçarlar ýerüsti, howa nyşanalary ýok etmek üçin dürli görnüşli ýokary takyklyga eýe bolan ýaraglar bilen ýaraglandyrylandyr. 

Içeri işler ministrliginiň «Eurocopter-145» hem-de Milli howpsuzlyk ministrliginiň «Eurocopter-365» kysymly dikuçarlary asman giňişliginde harby ýörişi dowam edýär. Bu dikuçarlaryň her biri ýokary söweşjeň häsiýetnamalara eýedir. Olar ýurdumyzyň Harby doktrinasyna laýyklykda, Türkmenistanyň goranyş kuwwatynyň aýdyň nyşany bolup durýar. 

Döwlet serhet gullugynyň «Agusta-139» hem-de «Agusta-109» kysymly häzirki zaman dikuçarlary dabaranyň bezegine öwrüldi. Bu dikuçarlar ýurdumyzyň dost-doganlyk serhedi bolup durýan mukaddes araçäklerini ygtybarly goramakda we eldegrilmesizligini üpjün etmekde netijeli ulanylýar. Baýramçylyk harby gözden geçirilişine «A-29 SuperTucano» kysymly uçarlar hem gatnaşýarlar. Bu tehnikalaryň maksady guryýer goşunlarynyň söweş hereketlerini dürli howa şertlerinde gije we gündiz ot açyş bilen goldamakdan ybaratdyr. Olaryň yzy bilen «Su-25» kysymly söweşjeň uçarlar, «С-27J SPARTAN» kysymly häzirki zaman harby-ulag uçary geçýär. Türkmen uçarmanlary söweşjeň uçarlary we dikuçarlary ussatlyk bilen dolandyryp, ýokary hünär derejelerini görkezýärler. Bu bolsa Watanymyzyň asmanynyň asudalygyny goramagyň ygtybarly ellerdediginiň kepilidir. 

Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 32 ýyllygy mynasybetli baýramçylyk harby ýörişine gatnaşýan iň häzirki zaman ýerüsti we harby howa tehnikalary hem-de ýaragly düzümleri ýurdumyzyň goranyş ukybyny pugtalandyrmak, Ýaragly Güýçlerini döwrebaplaşdyrmak, harby we hukuk goraýjy edaralaryň işini kämilleşdirmek meselelerine hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň yzygiderli üns berýändiginiň aýdyň güwäsidir. Şu gün görkezilen häzirki zamanyň iň kämil harby howa tehnikalarynyň hatarynda «M-346» kysymly uçarlar hem bar. Bu kysymdaky uçarlaryň birinde ilkinji synag uçuşyny Gahryman Arkadagymyzyň amala aşyrandygyny bellemek gerek. “M-346” kysymly uçarlaryň toparynyň görkezen çylşyrymly we täsin uçuş emelleri harby uçarmanlarymyzyň ýokary hünär ussatlyklarynyň aýdyň güwäsine öwrüldi. Iň kämil we sesden hem çalt uçýan «MiG-29» kysymly söweşjeň uçarlar howa giňişligindäki ýörişi jemleýär. 2008-nji ýylda türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň şeýle uçarlaryň birinde uçuşy amala aşyrandygyny ýatlamak ýerlikli bolar. 

Soňra baýramçylyk dabaralary ýene-de ýerde dowam etdi: Döwlet münberiniň öňündäki meýdança Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň Aýratyn hormat garawuly batalýony gelýär. Esgerler ellerindäki ýaraglary bilen nyzam emellerini ýerine ýetirmekde deňsiz-taýsyz başarnyklaryny we ýokary ussatlyklaryny görkezip, meýdançada ýatdan çykmajak şekili — täze Arkadag şäheriniň gözel künjeginde bina edilen “Akhan” binasynyň şekilini emele getirýärler. Mälim bolşy ýaly, meşhur Akhan atly bedew 2018-nji ýylda çarpaýa galyp, yzky aýaklarynda 10 metr aralyga ýöremek boýunça Ginnesiň rekordlar kitabyna girdi. 

Ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň Birleşen harby orkestri şöhratly baýramçylygymyzyň hormatyna joşgunly ajaýyp sazly sowgady taýýarlapdyrlar. Olaryň çykyşy dabaraly harby ýörişe aýratyn öwüşgin çaýdy. 

 ...Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli ajaýyp dabaralar dowam edýär. 

Köp sanly myhmanlaryň hem-de dabara gatnaşyjylaryň nazary ýene-de baýramçylyk meýdançasyna gönükýär. Bu ýerde milli lybasdaky iki çapyksuwar at esbaplary — şaý-sepler bilen bezelen ajaýyp ahalteke bedewini meýdança çykarýar. Munuň özi behişdi bedewiň hakyky gözelligini açyp görkezýär. 

Gün şöhlesine lowurdaýan Arkaly atly bu naýbaşy bedew ahalteke bedewleriniň muşdaklarynyň arasynda giňden tanalýan Meleguş we Elwan diýen bedewleriň neslindendir. 

Ady rowaýata öwrülen naýbaşy ahalteke tohumyna degişli bu bedew Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe amala aşyrylýan ägirt uly özgertmeler, türkmen halkynyň bagtyýarlygy hem-de abadançylygy, Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi ugrunda hemişelik aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallygyň nyşany hökmünde Hökümet agzalarynyň adyndan döwlet Baştutanymyza sowgat berilýär. 

 Gözelligi hem-de beden gurluşy bilen haýran galdyrýan bu bedew köp sanly tomaşaçylara buýsanç bilen görkezilýär. 

Soňra elleri baýdakly türkmen çapyksuwarlarynyň ýörişi başlanýar. Ol ýurdumyzyň Garaşsyzlygyň ýoly bilen belent sepgitlere ynamly barýandygyny alamatlandyrýar. 

Soňra bu ýerde ýerine ýetirilen edebi-sazly kompozisiýanyň dowamynda ahalteke bedewleriniň meşhur nesil ugurlaryny döreden ussat seýis Aba Annaýewiň keşbi janlandyryldy. Häzirki wagtda atçylyk we atly sport üçin ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlaýan sebitdäki ilkinji halkara akademiýa Aba Annaýewiň adyny göterýär. 

Gadymyýetde bolşy ýaly, häzirki günde hem ýurdumyzda ähli milli baýramlar behişdi bedewleriň gatnaşmagynda geçýär. Olar halkymyzyň taryhynyň we döwürleriňdir nesilleriň aýrylmaz baglanyşygynyň janly nyşanyna öwrüldi. 

Ine, bu gün hem türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň seýislän, ady rowaýata öwrülen Akhan bedewi bilen bilelikde meýdança çykan ahalteke atlary dabara gatnaşyjylarda uly buýsanç döretdi. Akhan çarpaýa galyp, bu ýere ýygnananlara ajaýyp pursatlary sowgat berdi. 2018-nji ýylda Akhan 10 metr aralygy çarpaýa galyp, 4,19 sekuntda geçdi we bu netije Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi. 

Bu gün biz türkmen halkynyň buýsanç we ylham çeşmesi bolan behişdi bedewleriň şöhratynyň täze belentliklere galýandygynyň şaýady bolýarys. “Türkmen atlary” döwlet birleşigi hem-de diňe bir ýurdumyzda däl, daşary ýurtlarda hem şöhrat gazanan “Galkynyş” milli at üstündäki oýunlar topary tarapyndan taýýarlanylan täsin atly tomaşa görkezilýär. At üstünde haýran galdyryjy tilsimleri ýerine ýetirmekde dünýäde meşhur bolan türkmen çapyksuwarlary ýörite maksatnama bilen çykyş edýärler. Çapyksuwarlaryň at üstünde emele getiren özboluşly akrobatik piramidasy tomaşaçylary haýran galdyrdy. Onuň depesinde Türkmenistanyň Döwlet baýdagy pasyrdaýar. Çapyksuwarlaryň görkezen ussatlygy bu ýere ýygnananlaryň şowhunly el çarpyşmalaryna mynasyp boldy. 

Täsin atly ýörişden soňra, “Şöhrata beslenýär, şana beslenýär, beýik döwrüň şanly Garaşsyzlygy” atly edebi-sazly çykyş başlanýar. 

Meýdança teatr artistleri çykýarlar. Olar Alp Arslanyň, Magtymgulynyň we meşhur ata-babalarymyzyň keşplerini janlandyrýarlar, olar baradaky hakyda ýüzýyllyklaryň dowamynda nesilden-nesle geçirilýär. Türkmen halkynyň şöhratly ogullary berkarar Watanymyzyň at-abraýyny belende götermek wezipesi öňünde durýan häzirki nesillere joşgunly çagyryş bilen ýüzlenýärler hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Türkmenistanyň Gahrymany diýlen belent adyň dakylmagy bilen tüýs ýürekden gutlaýarlar. 

Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli dabaralar dowam edýär. Häzirki zaman telekommunikasiýa we internet serişdeleriniň mümkinçilikleri arkaly dünýäniň dürli ýurtlarynda ýaşaýan köp sanly watandaşlarymyz we beýleki döwletleriň ýaşaýjylary türkmenistanlylaryň baýramçylyk şatlygyny göni ýaýlymda paýlaşmaga mümkinçilik aldylar. 

Baýramçylyk ýörişini Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň agzalary, Mejlisiň deputatlary, syýasy partiýalaryň we jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri, hormatly ýaşulular açýarlar. Ak reňkli şarlaryň ýüzlerçesi asmana uçurylýar. Milli nyşanlar bilen bezelen awtoulagyň üstündäki Döwlet tugrasynyň we baýdagynyň ýanyndaky pannoda ýurdumyzyň Esasy Kanunynyň şekili hem-de Watanymyzyň binagärlik nyşany — paýtagtymyzdaky Konstitusiýa binasynyň kiçeldilen nusgasy goýlupdyr. 

Milli parlament we jemgyýetçilik guramalary berkarar Türkmenistanyň okgunly ösüşinde, jemgyýetimizi demokratiýalaşdyrmakda, döwletimiziň hukuk we dünýewi binýatlaryny berkitmekde hem-de milli kanunçylygy döwrüň talaplaryna laýyklykda döwrebaplaşdyrmakda möhüm orny eýeleýär. Şu ýyl bäsdeşlik, açyklyk hem-de erkin erk-isleg gurşawynda Türkmenistanyň Mejlisiniň täze düzüminiň, halk maslahatlarynyň we Geňeş agzalarynyň saýlawlarynyň üstünlikli geçirilmegi demokratik ýörelgeleriň aýdyň ýüze çykmasyny alamatlandyrýan taryhy waka boldy. Şol saýlawlar syýasy ulgamyň döwrebaplaşdyrylýandygyny, raýatlarymyzyň aňyýetiniň, syýasy-jemgyýetçilik işjeňliginiň ýokarlanýandygyny görkezdi. 

Arkadag şäher häkimliginiň baýramçylyk görnüşinde bezelen awtoulag platformasy meýdança çykýar. Ýurdumyzyň ägirt uly ykdysady, maýa goýum kuwwatyny alamatlandyrýan geljegiň şäheri Watanymyzyň buýsanjyna we şöhratyna öwrüldi. Mälim bolşy ýaly, kanun esasynda döwlet ähmiýetli şäher diýen aýratyn hukuk derejesine eýe bolan täsin “akylly” şäheriň gurluşygynda öňdebaryjy sanly, maglumat-kommunikasiýa hem-de “ýaşyl” tehnologiýalar giňden ulanyldy. Sebitde ilkinji “akylly” şähere «Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, «ýaşyl», howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek» taslamasyna goşulandygy hakynda şahadatnamanyň gowşurylmagy bu ulgamda öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli çözülýändiginiň subutnamasydyr. 

Halkara guramalaryň we meşhur daşary ýurt kompaniýalarynyň şahadatnamalarynyň we diplomlarynyň 20-den gowragyna mynasyp bolan Arkadag şäheri ýakyn geljekde ylym-bilim, medeni we halkara hyzmatdaşlygyň iri merkezine öwrüler. Ýaşamak üçin has amatly şertler döredilen bu ajaýyp şähere iň gowy tans toparlarynyň hem-de türkmen estradasynyň belli aýdymçylarynyň aýdym-sazly çykyşlary bagyşlandy. “Arkadag şäheri — bagtyň şäheri” aýdymy we Garaşsyz Watanymyzyň, türkmen halkynyň Milli Lideriniň, hormatly Prezidentimiziň şanyna gutlaglar ýaňlanýar. 

Soňra ýüzlerçe zähmetkeşleriň ýörişi bilen utgaşýan Aşgabat şäher häkimliginiň paýtagtymyzyň binagärlik nyşanlary bilen bezelen awtoulagy münberiň öňünden geçýär. 

Myhmansöýer türkmen paýtagtynyň ýurdumyzyň ajaýyp binagärlik keşbini alamatlandyrýan köp sanly desgalarynyň dürli ýyllarda Ginnesiň rekordlar kitabyna girizilendigini bellemek gerek. Okgunly ösýän döwrebap şäher gözelligi we amatlylygy, binagärligiň, inženerçilik-tehniki pikiriň öňdebaryjy gazananlaryny, milli binagärligiň iň gowy ýörelgelerini özünde jemleýär. Ak mermerli Aşgabat ýurdumyzyň barha artýan kuwwatynyň hem-de täze taryhy döwürde amala aşyrylýan özgertmeleriň üstünlikleriniň beýanyna öwrüldi. Ak mermerli belent jaýlar, iri desgalar gözüňi dokundyrýar. Olar soňky ýyllarda giň gerimli şähergurluşyk maksatnamasynyň çäklerinde bina edildi. Bu ýyl şolaryň hataryna Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň binalar toplumy hem goşuldy. 

Soňra ýöriş ýurdumyzyň bäş welaýatyna wekilçilik edýän toparyň geçmegi bilen dowam etdi. Biri-biriniň yzy bilen hatarlanyp barýan Ahal, Balkan, Daşoguz, Lebap we Mary welaýatlarynyň awtoulag platformalarynda ýerleşdirilen suratly pannoda geçmişiň dünýä belli taryhy-binagärlik ýadygärlikleri hem-de häzirki döwrüň iri desgalary, sebitleriň ajaýyp künjeklerinde ýerleşýän binalaryň şekilleri görkezilýär. Welaýatlaryň her biri eziz Watanymyzyň ösüşine mynasyp goşant goşýar. 

 Hormatly Prezidentimizi we köp sanly myhmanlary awtoulaglarda barýan ýaşulular hem-de ýaş nesliň wekilleri mübärekleýärler. 

Joşgunly aýdym-sazlar, asmana göterilýän dürli öwüşginli şarlar aýratyn baýramçylyk ruhuny döredýär. Baýramçylyk tomaşasyny ýörite bezelen awtoulaglaryň kerweni dowam edýär. Olarda ýerleşdirilen şekiller ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň dürli pudaklarynyň ýeten sepgitlerini we üstünliklerini açyp görkezýär. 

Baş meýdançadan milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň wekilleri geçýärler.Olar Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň nobatdaky senesine mynasyp zähmet sowgatlaryny taýýarladylar. Şolaryň hatarynda önümçiligiň öňdebaryjylary, tanymal ussatlar hem-de ýaş hünärmenler bar. 

Baýramçylyk ýörişi milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň her biriniň ýeten sepgitleri we üstünlikleri barada ýaňlanýan söhbet bilen utgaşýar, ykdysadyýetimiziň okgunly ösüşi häzirki döwrüň aýdyň nyşanyna öwrüldi. 

Ýurdumyzyň baş meýdançasyndan gurluşyk-senagat toplumynyň işgärleri geçýärler. Türkmenistanyň Gurluşyk we binagärlik ministrliginiň hem-de Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentliginiň awtoulag platformasy belent ýaşaýyş jaýlarynyň, köprüleriň, häzirki zaman awtomobil ýollarynyň şekilleri, kuwwatly gurluşyk tehnikalarynyň nusgalary bilen bezelipdir. 

Gurmak we döretmek Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň baş şygarydyr. Muňa giň gerimli şähergurluşyk syýasaty hem şaýatlyk edýär. Onuň üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde obalaryň we şäherleriň keşbi tanalmaz derejede özgerdi. Iri taslamalaryň durmuşa geçirilmegi, gurluşyk senagatynyň toplumlaýyn ösdürilmegi düýpli döwlet goldawyna eýedir. Ýurdumyzda iň täze enjamlar hem-de döwrebap tehnologiýalar bilen üpjün edilen häzirki zaman kärhanalary gurulýar. Bar bolan önümçilikleriň kuwwaty artdyrylýar. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň, “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň işgärleri ýeten sepgitlerini görkezýärler. Bu konserniň kärhanalary ýerli çig mal esasynda ýokary hilli, eksport ugurly önümleri öndürýärler. 

 Gurluşyk-senagat toplumynyň wekilleriniň yzysüre Energetika ministrliginiň işgärleri geçýärler. 

Şu ýyllaryň dowamynda milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň biri bolan elektroenergetika pudagyny döwrebaplaşdyrmak we maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça netijeli çäreler amala aşyrylýar. Türkmenistanyň elektroenergetika pudagyny ösdürmegiň Konsepsiýasynyň çäklerinde ýurdumyzyň dünýäniň energiýa ulgamyna goşulyşmagy boýunça anyk işler amala aşyryldy. Täze desgalaryň, elektrik geçiriji ulgamlaryň, ýurdumyzyň halkalaýyn energiýa ulgamynyň gurluşygy batly depginler bilen dowam edýär. Bularyň hemmesi diňe bir Türkmenistanyň energetika garaşsyzlygyny üpjün etmek bilen çäklenmän, eýsem, elektrik energiýasynyň eksport mümkinçiliklerini giňeltmäge hem ýardam berýär. 

Soňra meýdança Türkmenistanyň Bedenterbiýe we sport baradaky döwlet komitetiniň baýramçylyk görnüşinde bezelen awtoulagy we köp sanly türgenler çykýarlar. Şolaryň hatarynda sportuň dürli görnüşleriniň ussatlary, milli we halkara derejedäki ýaryşlaryň ýeňijileri, olaryň tälimçileri bar. Ýurdumyzda bedenterbiýäni we sporty, Olimpiýa hereketini ösdürmek, bu ulgamda halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak boýunça uly işler alnyp barylýar. Ýurdumyzyň türgenleri döwletimiziň özleri barada edýän aladasyna jogap edip, iri sport çärelerinde ýeňiş gazanýarlar hem-de dürli derejedäki medallara mynasyp bolýarlar. 

 Döwlet münberiniň öňünden bilim ulgamynyň baýramçylyk äheňinde bezelen awtoulaglary hem-de wekilleri geçýärler. 

Ýurdumyzda bilim ulgamynyň hemmetaraplaýyn ösdürilmegine, onuň täze derejä çykarylmagyna aýratyn üns berilýär. Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda Aşgabatda Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň, Türkmenabat şäherinde Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň döwrebap binagärlik toplumynyň, Mary şäherinde Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň çäginde goşmaça okuw binasynyň we beýleki desgalaryň gurluşyklarynyň düýbi tutuldy. Arkadag şäherinde we ýurdumyzyň beýleki sebitlerinde gurlup ulanmaga berlen döwrebap bilim edaralary, mekdepler, çagalar baglary Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramyna ajaýyp sowgat boldy. 

Ýokary bilimli ýaş nesli terbiýelemek ýurdumyzyň durnukly we hemmetaraplaýyn durmuş-ykdysady ösüşinde ýaşlaryň eýeleýän ornuny nazara almak bilen, döwlet ösüşiniň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Türkmenistanda ýaşlara döwrebap bilim almak, öz mümkinçiliklerini açyp görkezmek, ylym we döredijilik işi bilen meşgullanmak üçin giň şertler döredilýär. Ýurdumyzyň mekdep okuwçylarynyň we talyplarynyň abraýly halkara bäsleşiklerde, olimpiadalarda gazanýan üstünlikleri, mynasyp bolýan medallary bu ugurda alnyp barylýan işleriň netijeli häsiýete eýe bolýandygyny görkezýär. 

 “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar” atly aýdym-sazly çykyş şu günki şanly senä bagyşlanan döredijilik sowgady boldy. 

Soňra meýdança saglygy goraýyş ulgamynyň işgärleri çykýarlar. Adam, onuň bagtyýarlygy we rowaçlygy baradaky alada ýurdumyzda alnyp barylýan durmuş ugurly döwlet syýasatynyň baş maksady bolup durýar. Ýokary derejeli lukmançylyk hyzmatlaryny amala aşyrýan döwrebap merkezleriň we hassahanalaryň soňky ýyllarda döredilen ulgamy munuň aýdyň subutnamasydyr. 

Şu ýylda Türkmenistanyň Prezidentiniň Kararlaryna laýyklykda, türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň ak pata bermeginde paýtagtymyzda Halkara pediatriýa merkeziniň, Halkara onkologiýa ylmy-kliniki merkeziniň, Stomatologiýa merkeziniň gurluşygyna badalga berildi. “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň çäklerinde saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmek, pudagyň infrastrukturasyny döwrebaplaşdyrmak, derman senagatyny ösdürmek maksatlaryna gönükdirilen çäreler yzygiderli durmuşa geçirilýär. “Il saglygy — ýurt baýlygy” şygary astynda geçirilýän köpugurly işler Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň baýramçylyk görnüşinde bezelen awtoulagynda özüniň mynasyp beýanyny tapdy. 

Maliýe-bank ulgamynyň baýramçylyk görnüşindäki iki awtoulagynda ýerleşdirilen pannolar we maketler Türkmenistanyň durnukly ykdysady ösüşiniň depginini görkezýär. Häzirki wagtda ýurdumyzyň maliýe-ykdysady ulgamyny kämilleşdirmek boýunça uly işler alnyp barylýar. Ykdysadyýeti sanlylaşdyrmagyň çäklerinde bank hyzmatlarynyň görnüşleri giňeldilýär. Elektron tölegleriň sanawynyň üsti täze görnüşler bilen ýetirilýär, nagt däl görnüşdäki hasaplaşyklaryň möçberi artýar. 

Soňra Dokma senagaty ministrliginiň we “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň ösüşini görkezýän pannolar bilen bezelen awtoulagyň dabaraly ýörişi dowam etdi. Onda ajaýyp gölli halylar has-da gözel görünýär. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe gadymy halyçylyk sungatyny ösdürmäge täze itergi berildi. Onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak we işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, täze kärhanalar açylýar, olarda netijeli zähmet üçin ähli şertler döredilýär. Milli ykdysadyýetimiziň çalt depginler bilen ösýän pudaklarynyň biri hem dokma senagatydyr. Onuň ýokary hilli önümlerine içerki we daşarky bazarlarda uly isleg bildirilýär. 

Ýurdumyzyň meşhur döredijilik toparlarynyň biri bolan “Dokmaçylar” folklor-etnografiýa toparynyň ýerine ýetiren “Arkadagly Serdarym bilen geljege ak ýol göründi” atly aýdym-sazly kompozisiýasy pudagyň işgärleriniň dabaraly ýörişine aýratyn öwüşgin çaýdy. Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň, Watanymyzyň hem-de halkymyzyň şanyna alkyşlar ýaňlanýar. 

Soňra meýdança söwda ulgamynyň — Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň, Döwlet haryt-çig mal biržasynyň we Söwda-senagat edarasynyň wekilleri çykýarlar. Olaryň alyp barýan işi “Türkmenistanda öndürildi” haryt nyşanly önümleriň dünýä bazarlarynda ilerledilmegine gönüden-göni ýardam berýär. Türkmenistan bazar gatnaşyklaryny ösdürmegi ugur edinip, telekeçilik işini hemmetaraplaýyn höweslendirýär. Häzirki günde döwletimiz kiçi we orta telekeçiligi sazlaşykly hem-de netijeli ösdürmek, hususy başlangyçlary goldamak üçin hukuk, ykdysady, maliýe, durmuş şertlerini döretdi. Milli ykdysadyýetimiziň hususy böleginiň ýeten sepgitleri Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň diwarlygynda şöhlelendirilýär.  

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryna bäsdeşlige ukyply ýokary hilli önümleri öndürmek, azyk bolçulygyny üpjün etmek, innowasion tehnologiýalara esaslanýan senagat kärhanalaryny, ýaşaýyş jaýlaryny, awtomobil ýollaryny gurmak boýunça öňde goýlan wezipeleri çözmekde uly orun degişlidir. 

Soňra nebitgaz toplumynyň işgärleri ählihalk baýramçylygynyň myhmanlaryny mübärekleýärler. Milli ykdysadyýetimiziň binýatlyk pudagynyň gazanýan üstünlikleri “Türkmengaz” we “Türkmennebit” döwlet konsernleriniň, “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň baýramçylyk görnüşindäki awtoulaglarynda aýdyňlygy bilen görkezildi. Türkmenistan energiýa serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýe bolmak bilen, ýangyç-energetika toplumynyň kuwwatyny ynamly artdyrýar, nebit we gaz känlerini senagat taýdan özleşdirmek, dünýä ülňülerine laýyk gelýän ýokary hilli önümleri öndürmek üçin nebiti we gazy gaýtadan işlemek, tebigy gazyň dünýä bazarlaryna eksportyny diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça giň möçberli işleri amala aşyrýar. 

Soňra meýdança «Türkmendeňizderýaýollary” we “Türkmendemirýollary” agentlikleriniň gämi we teplowoz görnüşinde bezelen awtoulaglary çykýar. Ýurdumyzda ýolagçy we ýük daşamalaryň işini döwrebaplaşdyrmak, pudagyň infrastrukturasyny täzelemek boýunça maksatnamalaýyn çäreler amala aşyrylýar. 

Ýurdumyzyň baş baýramyny aragatnaşyk ulgamynyň kärhanalarynyň işgärleri hem uly zähmet ýeňişleri bilen garşylaýarlar. “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň baýramçylyk görnüşinde bezelen awtoulagynda bu pudagyň gazanan üstünlikleri öz beýanyny tapdy. Pudaga täze tehnologiýalar, öňdebaryjy ylmy-tehniki işläp taýýarlamalar işjeň ornaşdyrylýar. 

Soňra “Türkmenawtoulaglary” we “Türkmenhowaýollary” agentlikleriniň baýramçylyk görnüşindäki awtoulaglary hem-de baýramçylyk lybasyndaky işgärleri geçýärler. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň amatly geosyýasy ýagdaýyny nazara almak bilen, ulaglaryň ähli görnüşiniň ösdürilmegine, bu pudaklaryň maddy-enjamlaýyn binýadynyň döwrebaplaşdyrylmagyna, üstaşyr ulag kuwwatynyň pugtalandyrylmagyna uly üns berilýär. Halkara ulag geçelgeleriniň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak, ýurdumyzyň ulag ulgamynyň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak, üstaşyr geçirilýän ýükleriň möçberini artdyrmak boýunça giň möçberli işler amala aşyrylýar. 

Soňra Döwlet münberiniň öňünden Oba hojalyk ministrliginiň ajaýyp bezeglere beslenen ulagy we pudagyň köp sanly zähmetkeşleri geçýärler. 

Tomaşaçylara türkmen topragynyň datly miweleri hem-de oba hojalygynda amala aşyrylýan giň möçberli özgertmeler netijesinde uly üstünlikleri gazanýan önüm öndürijileriň önümleri görkezilýär. Azyk bolçulygyny doly üpjün edýän Türkmenistan ekerançylyk we maldarçylyk önümleriniň önümçiligini ýylsaýyn artdyrýar, pudagyň düzümleri giňeldilýär we döwrebaplaşdyrylýar, iri möçberli taslamalar amala aşyrylýar. 

Soňra baýramçylyk görnüşinde bezelen awtoulagda Türkmenistanyň Daşky gurşawy goramak ministrligi, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti hem-de “Türkmen atlary” döwlet birleşigi öz ýeten belent sepgitlerini görkezýärler. Ýurdumyzda daşky gurşawy goramak, tebigy serişdelerden rejeli peýdalanmak, “ýaşyl” ykdysadyýeti ösdürmek boýunça maksada gönükdirilen çäreler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň ösüşiň we abadançylygyň belentliklerine tarap ynamly öňe gitmeginiň nyşany bolan ahalteke bedewleriniň şöhratyny has-da artdyrmak boýunça uly işler alnyp barylýar. 

Döwletimiz döredijilik işgärleri üçin ajaýyp şertleri we mümkinçilikleri döredip, bu möhüm ulgamyň ösdürilmegine aýratyn üns berýär. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň şu ýyl neşir edilen “Ömrümiň manysynyň dowamaty” atly ajaýyp kitaby täze eserleri döretmek hem-de mähriban topragymyzda bolup geçýän taryhy wakalary şöhratlandyrmak üçin egsilmez ylham çeşmesi boldy. 

Şöhratly pederlerimizden miras galan milli gymmatlyklar, dürli sungat we senetçilik görnüşleri halkara derejede ykrar edilýär. ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna türkmen keşdeçilik sungatynyň, ýüpekçilik we dokmaçylykda ýüpek önümçiliginiň däpleriniň, molla Ependiniň şorta sözlerini gürrüň berijilik däbiniň girizilmegi milli mirasymyzyň dünýäde dabaralanýandygyna şaýatlyk edýär. 

Şu ýyl Aşgabatda Medeniýet hepdeligi üstünlikli geçirildi. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen her ýylda guralýan bu giň gerimli forum halkymyzyň ruhy mirasyny we däp-dessurlaryny gorap saklamaga, çuňňur öwrenmäge, giňden wagyz etmäge, döredijilik işgärlerini höweslendirmäge, täze zehinleri ýüze çykarmaga gönükdirilendir. Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) döredilmeginiň 30 ýyllygy mynasybetli ýurdumyzda guralan Türki döwletleriň Medeniýet hepdeligi hem medeniýet we sungat ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy giňeltmäge ýardam berdi. Medeniýet we sungat işgärleri şanly wakalar mynasybetli Aşgabat hem-de Arkadag şäherlerinde, ýurdumyzyň ähli sebitlerinde geçirilýän baýramçylyk dabaralaryna işjeň gatnaşýarlar. 

Ýurdumyzyň baş meýdançasyndaky dabaralar Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüne, Watanymyzyň häzirki bagtyýar gününe we röwşen geljegine bagyşlanan “Arkadagly Gahryman Serdaryň ak ýoly bilen öňe!” atly aýdym-sazly kompozisiýa bilen tamamlanýar. 

Ösüp gelýän ýaş nesliň wekilleri şu günki waka mynasybetli hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen ýadygärlik surata düşdüler. 

 Aşgabatda badalga alan baýramçylyk dabarasy ýurdumyzyň ähli künjeklerinde dowam etdi. 

 *** 

 Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygyna bagyşlanan dabaralar köpöwüşginli feýerwerk şüweleňi bilen tamamlandy.

Müň dokuz ýüz togsan biriň güýz paslynyň ajaýyp gününde gazanylan milli Garaşsyzlygyň türkmen halkyny baky bagta ýetirendigine şu günki erkana ýaşaýşymyz, bagtyýar durmuşymyz, ösüş-özgerişli ajaýyp döwrümiz şaýat. Her bir raýatyň alnyndan Gün bolup dogan, ykbalyna oňyn täsirini ýetiren beýik Garaşsyzlyk milli ykdysadyýetimiziň ähli ugurlarynda uly ösüşleriň gazanylmagyna, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuşynyň has-da gowulandyrylmagyna getirdi. Garaşsyzlygyň ajaýyp miwesi bolan ýurdumyzyň hususy pudagy özbaşdaklygyň, erkinligiň, «öz eliň, öz ýakaň» bolmagyň gadyr-gymmatynyň başgaçadygyny aňryýany bilen subut edip, ýurdumyzyň altyn gaznasyna öwrüldi. Gahryman Arkadagymyzyň öňdengörüjiligi, pähim-parasady bilen döredilen Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalarynyň on bäş ýylyň içinde 28 müňe ýetmegi-de milli ykdysadyýetimizde hususy pudagyň ornunyň düýpli ýokarlanýandygynyň alamatydyr. 

M illi telekeçilikde zenanlaryň orny barada gürrüň edilende, ilki bilen, ýurdumyzyň hususy pudagynda ilkinji bolup haly we haly önümleriniň önümçiligini ýola goýan Orazgül Eýeberdiýewanyň ady tutulýar. Oňa «Işewür zenanlaryň öňbaşçysy» diýsek-de, hakykatdan daş düşmesek gerek. Çünki guramaçy, ukyp-başarnykly, zähmetsöýer halyçy-telekeçiniň iş tejribesi ýurdumyza ýaýrap, türkmen zenanlarynyň ýüzlerçesi onuň yzyna eýerdi. Bu günki gün milli ykdysadyýetimiziň bedew batly ösüşlerine işewür zenanlarymyzyň mynasyp goşandynyň bardygy diýseň buýsandyrýar. Ene-mamalarymyzyň çeper el işlerini dowam etdirip, olaryň nesilden-nesle geçmegine, dünýä ýaýylmagyna uly goşant goşýan işewür zenan Orazgül Eýeberdiýewa bolsa diňe bir ýurdumyzyň çäginde däl, eýsem, daşary döwletlerde-de giňden tanalýar. Biz mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 32 ýyllyk şanly toýunyň öňüsyrasynda ussat halypa bilen duşuşyp, onuň bilen işewür zenanlaryň naýbaşy baýrama mynasyp goşantlary dogrusynda söhbetdeş bolduk.  

 — Orazgül halypa, şeýle şatlykly günlerde siziň bilen hemsöhbet bolmak ýakymly. Elbetde, söhbedimizi telekeçi zenanlaryň asylly işlerinden başlasak. Öý-ojagyň aladasy, nesil terbiýesi bilen telekeçilik işini alyp barmak zenanlarymyza nähili başardýarka? 

— Dogry, zenan maşgala üçin bu ýeňil iş däl. Ýöne her bir işde töwekgellik hem höwes gerek. Onsoňam, bir işiň başyna barmazdan, ilki bilen, onuň ugur-ýollaryny hemmetaraplaýyn öwrenmeli. Esasy zat, öz işiň ussady bolmaly. Haly önümçiligi babatda alanyňda, bu işde maňa çagalykdan toplanan tejribäm kömek etdi. Heniz mekdep partasyndakak, aýal doganlarym bilen birlikde sowgatlyk önümlerden başlap, uly göwrümli halylaryň, gör, näçesini dokandyrys. Ýöne haly haryt bolup orta çykanda, ony diňe dokap bilmek ukybyň ýeterlik däl eken. Guramaçylyk ukybyň bolmaly, halyçy gelin-gyzlar bilen düşünişip işlemegi başarmaly. Halynyň çitimi, sykymy, gölleriniň, nagyşlarynyň ýerbe-ýerligi, reňkleriniň sazlaşygy, garaz, hiç bir zady gözden salmaly däl. 

 — Siziň göreldäňiz türkmen halyçylyk sungatynda başga-da guramaçy, ukyply hem başarjaň işewür zenanlaryň döremegine getirdi, şeýlemi? 

— Belki. Häzirki wagtda bu ugurdan baý tejribe toplan halyçy-telekeçileriň arasyndan Ogulhan Rozyýewanyň, Kümüş Täjibaýewanyň, Maýa Orazmyradowanyň, Ogulnabat Çopanowanyň atlaryny agzap biljek. «Mähirli zenan», «Mynasyp», «Zybagözel» ýaly ýurdumyzda giňden tanalýan modalar we tikinçilik öýlerine ýolbaşçylyk edýän zenanlarymyz milli lybaslarymyzyň dürli görnüşlerini halkymyza hödürleýärler. Işewür zenanlarymyz häzirki wagtda çeper el işleri bilen birlikde, ykdysadyýetimiziň ähli ugurlarynda, oba hojalygynda, azyk we senagat önümlerini öndürmekde, gaýtadan işlemekde hem gujur-gaýratly işleýärler. Bu günki gün «Gerçek» haryt nyşanly ýokary hilli aýakgaplary öndürýän Aýhan Rejepowanyň, 100 gektar meýdanda gök we bakja önümlerini ösdürip ýetişdirýän Ogulşirin Ýazdurdyýewanyň, künji ýagyny öndürýän Göwher Jumaýewanyň, ary balynyň önümçiligi bilen meşgullanýan Maýa Amangulyýewanyň we başga-da onlarça işewür zenanlaryň atlaryny öňdebaryjylaryň hatarynda agzap bolar.  

 — Halypa, hormatly Prezidentimiz Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ýaşlaryna ynanýar, olaryň ukyp-başarnygyna bil baglaýar. Bu hususy ulgamda işleýän ýaşlar babatda-da şeýle. Milli telekeçilige ýaşlary giňden çekmek, olaryň tekliplerini öwrenip, önümçilige ornaşdyrmak babatda alnyp barylýan işler dogrusynda-da durup geçsek. 

— Bu babatda Arkadagly Serdarymyz tarapyndan telekeçilikde işlemäge höwesli ýaşlar üçin giň mümkinçilikler, olaryň täze başlangyçlary durmuşa geçirmekleri üçin ähli şertler döredilýär. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, ýurdumyzda ýaşlar telekeçiligi höweslendirilýär, «ýaşlar kärhanalaryna» uly goldaw berilýär. Häzirki wagtda hereket edýän Telekeçiler mekdebi hem dürli ugurlar babatda işewürlige höwesli ýaşlary taýýarlaýar. Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýokary okuw mekdebiniň binalar toplumynyň gurulmagy bolsa geljekde işewürligiň ýokary bilimli, kämil hünärmenler bilen üpjün edilmegine getirer.  

Telekeçilikde ýaşlaryň orny barada söz açylanda, olaryň täzeçe pikirlenip, oňyn teklipler bilen çykyş edýändiklerini, öňdebaryjy tehnologiýalarda işleýändiklerini bellemeli. «Zybagözel» milli modalar öýüniň ýolbaşçysy Zybagözel Hydyrgulyýewanyň Türkmenistanyň Zenanlar birleşiginiň Merkezi Geňeşiniň yglan eden «Ýylyň zenany» bäsleşigine gatnaşyp, «Ýylyň telekeçi zenany» diýen ada mynasyp bolandygy, Amandursun Begjanowanyň Russiýa Federasiýasynyň Moskwa şäherinde geçirilen azyk önümleriniň halkara sergisine «Balam» haryt nyşanly konditer önümleri bilen gatnaşyp, eziz Diýara altyn medallar bilen dolanyp gelendigi Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda ýaş telekeçileriň gazanan uly zähmet ýeňişleridir. 

 — Orazgül halypa, siziňem daşary ýurtlarda geçirilen halkara sergilere gatnaşyp, türkmen halyçylyk sungatynyň şan-şöhratynyň dünýä ýaýylmagyna uly goşandyňyz bar. Dünýä halklarynyň milli gymmatlyklarymyza bolan garaýşy barada gürrüň berseňiz.  

— Milli mirasymyza, çeper el işlerine uly sarpa goýýan Gahryman Arkadagymyz, Arkadagly Serdarymyz türkmen önümleriniň dünýä meşhurlygyny gazanmagyna giň ýol açýarlar. Iş tejribämde halkymyzyň milli buýsanjy bolan nepis türkmen halylary bilen dünýä döwletlerinde geçirilen halkara sergileriň ençemesine gatnaşmak miýesser etdi. Şolardan Saud Arabystanynda geçirilen Türkmenistanyň eksport harytlarynyň sergisine, Özbegistan Respublikasynyň Daşkent we Buhara şäherlerinde, Täjigistanda, Russiýa Federasiýasynyň Kazan we Soçi şäherlerinde geçirilen Türkmenistanyň Milli sergilerine gatnaşyp, türkmen halysynyň ajaýyplygyny, owadanlygyny, nepisligini dünýä ýaýmaga giň mümkinçilik döredi. Halkara sergilerinde bolanymyzda, türkmen halylarynyň döreýşine, dokalyşyna, göllerine, nagyşlaryna, çitiminiň syklygyna uly gyzyklanma döreýär. Şonda bize Gahryman Arkadagymyzyň «Janly rowaýat» we «Arşyň nepisligi» atly ajaýyp eserleri gymmatly gollanma bolup hyzmat edýär. Milli Liderimiz türkmen halysyna «El bilen döredilen gudrat» diýýär. Älemgoşar öwüşginli halylary synlanyňda, bu hakykata doly göz ýetirýärsiň. Şunuň özem türkmen halyçylyk sungatynyň ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň görnükli nusgalarynyň sanawyna goşulmagyna esas bolandyr. 

 — Garaşsyzlyk toýumyza taýýarlaýan sowgatlaryňyz baradaky buýsançly sözleriňiz bilen söhbetdeşligimizi jemlesek. 

— Baş üstüne! Her bir baýrama, toýa sowgatly barmak halkymyzda asylly däpleriň biri. «Pazyryk» halysy diýseň, tanamaýan az-az bolsa gerek. Biz bu gadymy halynyň täze nusgasyny döretdik. Tebigy boýaglara boýalan sap ýüpekden dokalan bu halynyň bir inedördül metrinde bir million bir ýüz müň çitim bar. Bu diýseň syklygy hem nepisligi aňladýar. Şeýle-de gülgüne hem-de ýaşyl reňkli äpet halylary dokap taýýarladyk. Olaryň göllerinde, nagyşlarynda millilik bilen täze döwrüň ruhy sazlaşýar.  

Bize ene-mamalarymyzyň çeper el hünärini dowam etdirip, geljekki nesillere ýetirmäge, milli mirasymyzy dünýä ýaýmaga giň ýol açýan Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun! 

Söhbetdeş bolan Keýik UMAROWA,

«Zenan kalby»

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan ykdysady taýdan ýokary depginler bilen ösýär we bütin dünýäde kuwwatly senagatlaşýan döwlet hökmünde tanalýar. Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmak hormatly Prezidentimiziň ýolbaşçylygynda amala aşyrylýan giň gerimli özgertmelerde ileri tutulýan wezipe hökmünde kesgitlenilendir. Munuň özi ýurdumyzda alnyp barylýan ykdysady özgertmeleriň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge doly mümkinçilik berýändigine şaýatlyk edýär. 

Garaşsyz döwletimiziň ykdysady syýasaty durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmäge, ykdysadyýetiň pudaklarynyň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga, öz milli önümçiligimiziň hasabyna içerki bazaryň zerurlyklaryny kanagatlandyrmaga we eksport mümkinçiliklerimizi artdyrmaga gönükdirilýär. Bu maksatlara ýetmek üçin, ýurdumyzda maýa goýum we işewürlik ýagdaýyny gowulandyrmaga, maliýe durnuklylygyny üpjün etmäge, bäsleşikli bazar gurşawyny döretmäge, hususy telekeçiligi ösdürmäge gönükdirilen çäreler amala aşyrylýar. 

Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmek ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşiniň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar. 2015-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasynyň agza döwletleriniň ählisi tarapyndan kabul edilen Durnukly ösüş maksatlary ählumumy derejede 2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş ulgamynda Gün tertibiniň esasy hasaplanýar. Onuň 17 maksadynyň ählisi Ýer ýüzüniň serişdelerini gorap saklamagy we ählumumy deňligi hem-de tutuş adamzat abadançylygyny üpjün etmegi nazarlaýar. 

Hormatly Prezidentimiziň alyp barýan öňdengörüjilikli döwlet syýasatynyň netijesinde ýurdumyzda Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek bilen bagly işler üstünlikli amala aşyrylýar. Ykdysadyýetiň ähli ugurlarynda giň gerimli özgertmeler geçirilýär, sebit we dünýä derejesinde durnukly ykdysady ösüşi gazanmaga gönükdirilen iri taslamalar durmuşa ornaşdyrylýar. Bu strategik resminama bütin dünýäde garyplygy aradan aýyrmaga, azyk howpsuzlygyny hem-de ýokary hilli bilimi üpjün etmäge, suw we energiýa gorlarynyň hemmeler üçin elýeterli bolmagyny gazanmaga ýardam berýär. Ol senagatlaşmagy we ekologik abadançylygy goldamaga, adamzat üçin ýokary durmuş şertlerini döretmäge täze mümkinçilikleri açýar. 

Ýurdumyzda Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmek babatda Türkmenistan ikinji Meýletin Milli Synyny taýýarlady. 2023-nji ýylyň 19-njy iýulynda Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Nýu-Ýork şäherinde Birleşen Milletler Guramasynyň Ykdysady we durmuş geňeşiniň howandarlygynda bolup geçen ýokary derejeli syýasy forumda Birleşen Milletler Guramasynyň Durnukly ösüş maksatlarynyň ýurdumyzda amala aşyrylmagy boýunça Türkmenistanyň ikinji Meýletin Milli Syny bu gurama agza ýurtlaryň dykgatyna ýetirildi. 

Durnukly ösüş maksatlarynyň kabul edilen pursadyndan bäri döwletimiziň durmuş we ykdysady syýasatynda ýokary netijeleri gazanmak, ýurduň dünýä bileleşigine goşulyşmagyny çuňlaşdyrmak, howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak hem-de onuň täsirini azaltmak boýunça netijeli çäreler durmuşa geçirildi. Durnukly ösüşiň milli konsepsiýasyny işläp taýýarlamagyň esasynda onuň milli ulgamynyň umumy kuwwatynyň özara baglanyşykly üç böleginiň — durmuş, ykdysady we ekologiýa ugurlarynyň ösüşini açyp görkezýän toplumlaýyn çemeleşme ýola goýuldy. Şunda esasy ileri tutulýan ugurlar hökmünde möhüm görkezijiler boýunça ýokary ösüşi gazanmak babatda birnäçe anyk çäreler kesgitlenildi. 

Türkmenistanda bazar ykdysadyýeti işjeň kemala getirilýär. Tebigy gazyň köp möçberde ätiýaçlyk gorlarynyň bolmagy döwlete ykdysady ösüşde we durmuş maksatnamalaryny amala aşyrmakda ýokary netijeleri gazanmaga mümkinçilik berýär. Bu babatda ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge we gurluş taýdan üýtgedip guramaga, tebigy gazyň eksportyna baglylygy aradan aýyrmaga aýratyn ähmiýet berilýär. «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy», «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasy» ýaly döwlet maksatnamalarynda kesgitlenen maksatlara, wezipelere laýyklykda, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň täze tapgyry dowam edýär. 

Ulgamlaýyn özgertmeleriň çäklerinde ýurtda bäsdeşlige ukyply kärhanalary emele getirmegiň hasabyna diwersifikasiýalaşdyrylan we innowasion ykdysadyýeti gurmagy göz öňünde tutýan ugur durmuşa geçirilýär. Özgertmeler ulgam emele getiriji kärhanalary çökgünlikden soňky täze ýagdaýlara çalt depginde uýgunlaşdyrmak bilen, senagatyň strategiýa taýdan möhüm pudaklaryny goramaga gönükdirilendir. 

Soňky ýyllarda milli ykdysadyýeti ösdürmegiň strategik maksady çig mala gönükdirilen ugurdan ýokary goşulan gymmaty bolan önümleri öndürýän gaýtadan işleýän ugurlary ösdürmäge geçmek bolup durýar. Maýa goýumlar goýlanda ykdysadyýeti diwersifikasiýalaşdyrmak, onuň gurluşyny kämilleşdirmek, hereket edýän önümçilikleri tiz döwrebaplaşdyrmak we tehniki taýdan gaýtadan enjamlaşdyrmak, täze önümçilikleri döretmek ýaly wajyp wezipeleri çözmäge möhüm orun berilýär. Maýa goýmak işinde telekeçiligi we hususy maýa goýumlary höweslendirmäge, goşmaça iş ýerlerini döretmäge, daşary ýurt maýa goýumlaryny goşmak bilen, dürli çeşmelerden maýa goýumlaryny çekmäge aýratyn üns berilýär.  

«Ilatyň iş bilen üpjünçiligi hakynda» Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi. Ol ilaty iş bilen üpjün etmek ulgamynda döwlet syýasatyny kesgitleýär we raýatlaryň zähmete bolan konstitusion hukuklaryny üpjün etmäge, olary işsizlikden goramaga gönükdirilendir hem-de iş bilen üpjünçilik ulgamynda döwlet kepillendirmelerini belleýär. Şeýle çäreleriň ählisi täze iş ýerleriniň döredilmegine täsir edýär. Iş bilen üpjünçilik ýurduň ykdysady we durmuş taýdan ösüşine goltgy berýär. Adamyň maddy üpjünçiliginiň kepillendirijisi bolmakdan başga-da, iş bilen üpjünçilik tutuş ykdysadyýetiň öndürijiligini ýokarlandyrmak we jemgyýetde durmuş taýdan jebisligi pugtalandyrmak ýaly, has möhüm durmuş meselelerini çözmegiň girewi bolup durýar. Şol sebäbe görä, döwlet syýasatynda Türkmenistanda zähmet serişdelerini netijeli dolandyrmagy üpjün etmek we zähmet bazarynyň meselelerini oňyn çözmek, raýatlaryň zähmet çekmäge bolan konstitusion hukuklarynyň durmuşa geçirilmegi üçin şertleri döretmek boýunça çärelere uly üns berilýär. 

Türkmenistanda öndürijilikli zähmet çekmek, şahsy ösüş we ilatyň ýaşaýşynyň hilini ýokarlandyrmak, hususy telekeçiligi ösdürmek üçin ähli şertler döredilýär. Ýurtda sanly tehnologiýalaryň ösdürilmegi uzak aralykdan işlemek we zähmeti guramagyň maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalaryndan peýdalanmak arkaly, ilatyň iş bilen üpjünçilik ulgamyny giňeltmäge mümkinçilik berýär. 

Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak boýunça alnyp barylýan işler ilatyň durmuş taýdan goraglylygyny üpjün etmäge, halkymyzyň hal-ýagdaýyny ýokarlandyrmaga hyzmat edýär. Munuň özi ýurdumyzda bilim, saglygy goraýyş ýaly ulgamlaryň barha kämilleşmeginde, iş bilen üpjünçiligiň ýokarlanmagynda, sebitleriň deňeçer ösdürilmeginde hem duýulýar. 

Leýli MYRATDURDYÝEWA,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Strategik we durnukly ösüş müdirliginiň durnukly ösüş syýasaty bölüminiň baş hünärmeni.

Türkmenistanyň ykdysady syýasaty ýurdumyzy innowasion esasda ösdürmäge, güýçli senagat kuwwatyny döretmäge, onuň pudaklaýyn düzümlerini giňeltmäge gönükdirilendir. Häzirki zaman bazar düzümi bar bolan we durnukly ösüş depginini gazanmagy nazarlaýan ykdysadyýeti ýokary hilli, tapgyrlaýyn kemala getirmek bu syýasatyň esasy maksady bolup durýar. «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» hem-de «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» döwletimizi ählitaraplaýyn ösdürmegiň esasy ugurlary kesgitlenip, ykdysady depgini hil taýdan täze derejä çykarmak we onuň ähli pudagynyň bäsleşige ukyplylygyny artdyrmak, sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça anyk wezipeler öňde goýuldy. 

Geljek ýedi ýylda döwletimizi ösdürmekde, obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmekde strategik ähmiýete eýe bolan Prezident Maksatnamasynyň çäklerinde ýurdumyzyň sebitlerinde senagat toplumynyň ähli ulgamyna iri maýa goýumlary çekmegiň hasabyna gazhimiýa, energetika, dokma, senagat we gurluşyk serişdeleri pudaklaryny döwrebaplaşdyrmak, sebitleriň ykdysadyýetine innowasion, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak, gaýtadan işleýän senagaty mundan beýläk-de işjeňleşdirmek göz öňünde tutulýar. Ulag-logistika ulgamynyň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak, üstaşyr, şol sanda multimodal ýük gatnawlarynyň möçberlerini artdyrmak, welaýatlaryň çäklerinde oba hojalyk maksatly ýer gaznalaryny dolandyrmagy kämilleşdirmek, suw tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmak bilen, oba hojalygyny we onuň bilen baglanyşykly pudaklary, maldarçylygy ösdürmek, öri meýdanlaryny giňeltmek, azyk harytlaryň önümçiligini ýokarlandyrmak ilkinji nobatdaky wezipeleriň hatarynda durýar.  

Maksatnama laýyklykda, ilatyň girdejilerini yzygiderli ýokarlandyrmak, durmuş pudaklarynda täze iş orunlaryny döretmek, obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatyna edilýän hyzmatlaryň görnüşini hem-de hilini ýokarlandyrmak, ýurdumyzyň sebitlerinde saglygy goraýyş edaralarynyň, mekdebe çenli çagalar edaralarynyň, umumybilim edaralarynyň maddy üpjünçiligini berkitmek, suw, elektrik energiýasy, tebigy gaz bilen üpjünçilik ulgamlaryny düýpli abatlamak, täzelerini gurmak ýaly wezipeler ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezilýär. Şoňa görä-de, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow geçen ýylyň sentýabrynda geçirilen Döwlet Maslahatynda eden taryhy çykyşynda: «Geljek ýedi ýylda 278,9 milliard manatdan gowrak maýa goýumlary özleşdirip, ýurdumyzyň önümçilik kuwwatyny has-da pugtalandyrarys. Bu döwürde zähmet haklarynyň möçberlerini 1,8 esse artdyrarys. Ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda 30 müňe golaý goşmaça iş orunlaryny dörederis. Adam başyna düşýän ýaşaýyş jaýlarynyň umumy meýdanyny 102,2 göterim artdyrarys. Mekdebe çenli çagalar edaralarynyň 40-syny, orta mekdepleriň 54-sini, täze 4 sany ýokary hünär bilim edarasyny, 10 sany döwrebap hassahanany, 7 sany medeniýet öýüni, şol sanda 500-den gowrak täze önümçilik we durmuş maksatly binalardyr desgalary gurarys» diýip belledi. Bularyň ählisi bolsa, ilkinji nobatda, mähriban halkymyzyň abadançylygynyň ýokarlandyrylmagyna, ýurdumyzyň kuwwatynyň has-da artdyrylmagyna gönükdirilendir. 

Ýeri gelende, «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyny» amala aşyrmagyň çäklerinde 2023-nji ýylyň 1-nji ýanwary ýagdaýyna görä, ýurdumyzda 74 sany hassahananyň, 148 saglyk öýüniň, 264 sany mekdebe çenli ýaşly çagalar edarasynyň, 258 sany umumybilim berýän orta mekdebiň, 76 medeniýet öýüniň, 115 sport mekdebiniň, 73 sany sport desgasynyň, Türkmenistan boýunça jemi dürli maksatly desgalaryň 1008-siniň gurlandygyny bellemek gerek. Bu ugurdaky işler sebitleriň öndüriji güýçleriniň ösüşine ýokary derejede täsirini ýetirip, Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmegiň ýolunda möhüm ädimler boldy. 

Häzirki wagtda ýurdumyzda iň täze tehnologiýalary peýdalanmagyň, ykdysadyýetiň ähli pudagyny sanlylaşdyrmagyň we innowasion önümçilik düzümlerini döretmegiň, halkara hyzmatdaşlygy giňeltmegiň, maýa goýum işini işjeňleşdirmegiň esasynda täze ykdysady özgertmeler amala aşyrylýar. Munuň şeýledigini şu ýylyň geçen alty aýynda ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda gazanylan netijeleriň mysalynda-da aýdyň görmek bolýar. Şu ýylyň 14-nji iýulynda geçirilen Hökümetiň giňişleýin mejlisinde berlen hasabatlardan mälim bolşy ýaly, ýanwar — iýun aýlarynda jemi içerki önümiň durnukly ösüş depgini üpjün edilip, bu görkeziji 6,2 göterim ýokarlandy. 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 6,2 göterim artdy. Şu ýylyň birinji ýarymy boýunça bölek-satuw haryt dolanyşygy, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,3 göterim, daşary söwda dolanyşygy bolsa 8 göterim köpeldi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,9 göterim ýokarlandy. Aýlyk zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary doly maliýeleşdirildi. 

2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, şu ýylyň birinji ýarymynyň jemleri boýunça maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge gönükdirilen maýa goýumlaryň möçberi 24,6 göterim artdy we jemi içerki önümiň 16 göterimine deň boldy. Özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň 49,4 göterimi önümçilik, 50,6 göterimi durmuş we medeni maksatly binalaryň gurluşygyna gönükdirildi. 2023-nji ýylyň 1-nji iýuly ýagdaýyna görä, Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde inženerçilik ulgamlarynyň we desgalarynyň 82,3 kilometriniň, ýaşaýyş jaýlarynyň 244,4 müň inedördül metriniň, aragatnaşyk ulgamynyň 360,3 kilometriniň gurluşygy tamamlandy. Häzirki wagtda-da dürli medeni-durmuş, önümçilik we düzümleýin maksatly desgalaryň gurluşygynda işler güýçli depginde dowam edýär. 

Oýlanyşykly ykdysady strategiýa laýyklykda, milli ykdysadyýetiň pudaklarynda durmuşa geçirilýän giň gerimli özgertmeleriň ählisi Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň geljekki ösüşlere we halkymyzyň hal-ýagdaýyny ýokarlandyrmaga tarap ýolda ynamly öňe barýandygyna şaýatlyk edýär. Döwlet maksatnamalarynda bellenen ähli çäreleriň üstünlikli amala aşyrylmagy ýakyn geljekde ýurdumyzda ýeterlik derejede ösen bazar amatlyklaryny kemala getirmäge, ählumumy ykdysady giňişlige doly goşulyşmaga, daşary söwda dolanyşygyny ep-esli artdyrmaga mümkinçilik berer. 

Kakadurdy GAÝYPGULYÝEW,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň geňeşçisi.

«Halkyň Arkadagly zamanasy» şygary astynda geçen 2022-nji ýylda gazanylan durmuş-ykdysady ösüşler Gahryman Arkadagymyzyň binýadyny berkden tutan durnukly ösüşiň türkmen nusgasynyň hormatly Prezidentimiz tarapyndan üstünlikli dowam etdirilýändigine şaýatlyk edýär. Şu ýylyň 10-njy fewralynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde geçen ýylda ýurdumyzyň ykdysadyýetini ösdürmek boýunça alnyp barlan işleriň jemleri jemlenip, jemi içerki önümiň ösüşiniň 6,2 göterim derejede saklanandygy, ähli pudaklarda oňyn önümçilik netijeleriniň gazanylandygy barada aýdyldy. 

Mejlisiň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Karary bilen, «Ýurdumyzy 2023-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» kabul edildi. Bu Maksatnama taýýarlanylanda, ýedi ýyllyk Prezident Maksatnamasyndan, 2023-nji ýylyň Döwlet býujetinden ugur alyndy. Onda şu ýylda ýetilmeli makroykdysady görkezijiler, ykdysadyýetiň ähli pudagy boýunça önümçilik meýilnamalary, welaýatlar we Aşgabat şäheri boýunça durmuş-ykdysady ösüş görkezijileri kesgitlenildi. Şeýle-de ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmak bilen bagly çäreler göz öňünde tutuldy.  

«Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» göz öňünde tutulan wezipeleri 2023-nji ýylda üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen kabul edilen bir ýyllyk Maksatnamada halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak, durmuş goraglylygyny we iş üpjünçilik ulgamyny kämilleşdirmek, ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüş mümkinçiliklerini giňden ulanmak, milli ykdysadyýetiň senagatlaşma derejesini pugtalandyrmak ýaly meseleler ähmiýetli orny eýeleýär. Onda pudaklaryň we hyzmatlar ulgamynyň depginli ösüşini üpjün etmek, olara sanly tehnologiýalary giňden ornaşdyrmak, ýurduň azyk garaşsyzlygyny berkitmek arkaly ykdysady kuwwatyny has-da pugtalandyrmak, senagat pudagyny innowasion häsiýetde ösdürmek, jemi içerki önümiň düzüminde maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalar ulgamynyň paýyny ýokarlandyrmak ugrundaky tagallalar-da öz beýanyny tapýar. 

Ýokary tehnologiýaly, bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýeti ösdürmek, bazar gatnaşyklaryny işjeňleşdirmek, döwlete dahylsyz pudagyň ösüşini höweslendirmek, ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda telekeçilik işiniň gerimini giňeltmek hormatly Prezidentimiziň öňde goýýan esasy wezipeleriniň hatarynda durýar. Şonuň üçin-de sebitara hyzmatdaşlygyň täze «Aşgabat görnüşi» esasynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek, ýurdumyzyň geoykdysady we geosyýasy ýerleşişiniň amatlyklaryndan peýdalanmak, ekologik abadançylygyny üpjün etmek we «ýaşyl» ykdysadyýeti ösdürmek ýaly ugurlar Maksatnamada esasy ugurlaryň hatarynda ileri tutulýar. Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda makroykdysady durnuklylygy berkitmek, maliýe bazarlarynyň işini, maliýe serişdelerini çekmegi we gymmatly kagyzlaryň dolanyşygyny kämilleşdirmek, ilatyň girdejilerini yzygiderli artdyrmak, zähmet gatnaşyklarynyň düzgünleşdirilişini döwrebaplaşdyrmak, täze iş orunlaryny döretmek, ilatyň iş we ýaşaýyş jaý üpjünçiligini has-da ýokarlandyrmak babatda işler ýaýbaňlandyrylýar. Şeýle-de önümleri gaýtadan işlemek we taýýar önümleri öndürmek boýunça kärhanalaryň önümçilik kuwwatlyklarynyň doly ulanylmagyny gazanmak, eksporta niýetlenen önümçilikleri ösdürmek, import edilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçilikleri diwersifikasiýalaşdyrmak, ykdysadyýetiň ähli pudaklaryny sanlylaşdyrmak we olary ösdürmek boýunça çäreler geçirilýär.  

  Mundan başga-da, önümçilik bilen ylmyň baglanyşygyny işjeňleşdirmäge, innowasion tehnologiýalara esaslanýan pudaklara goýulýan maýa goýumlary artdyrmaga, döwletiň maýa goýumlarynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga, daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmegi dowam etdirmäge, oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmaga aýratyn ähmiýet berilýär. Bu işlerde maldarçylygy ösdürmek, mallaryň hem-de guşlaryň baş sanyny köpeltmek, halkara üstaşyr ulag geçelgelerini işjeňleşdirmek arkaly ýük dolanyşygyny artdyrmak, ýurdumyzyň welaýatlarynyň her birinde senagat-önümçilik kysymly erkin ykdysady zolaklary, sebitleriň aýratynlyklaryny hasaba almak bilen, söwda, hyzmat ediş, ulag-logistik, agrosenagat we toplumlaýyn kysymly erkin ykdysady zolaklary döretmek möhüm ähmiýete eýedir.  

Bilim, durmuş-medeni ugurlary ösdürmegiň çäklerinde bilim we ylym ulgamynyň işini kämilleşdirmek, pudaklary ýokary taýýarlykly hünärmenler bilen üpjün etmek, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy täze derejelere çykarmak, çagalar sportuny ösdürmek, köpçülikleýin bedenterbiýäniň ornuny giňeltmek, «Saglyk» Döwlet maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmek, eneligi we çagalygy goramak, keselleriň öňüni alyş we bejeriş çärelerini talabalaýyk ýola goýmak, ýokary hilli saglygy goraýyş hyzmatlarynyň elýeterliligini üpjün etmek ýaly wezipeler-de Maksatnamanyň esasy ugurlary hökmünde öňe çykýar. Şunda milli senetçiligi, halyçylygy, aýdym-saz sungatyny ösdürmek, gadymy medeni mirasymyzy düýpli öwrenmek, gorap saklamak we dünýä ýaýmak, içerki hem-de halkara syýahatçylygy ösdürmek, ahalteke atlarynyň baş sanyny, olaryň dünýädäki şan-şöhratyny artdyrmak, milli itşynaslyk mekdebiniň baý däplerini gorap saklamak, türkmen alabaýlarynyň sanyny köpeltmek boýunça işleri geçirmek bilen bagly maksatlara uly orun berilýär. Bu wezipeleriň ählisi ýurdumyzda Durnukly ösüş maksatlarynyň üstünlikli amala aşyrylmagyny gazanmaga gönükdirilendir. 

Hormatly Prezidentimiziň nygtaýşy ýaly, «Ýurdumyzy 2023-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň» üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň netijesinde, şu ýylda jemi içerki önümiň ösüş depginini 6,5 göterime ýetirmek, milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryny we ýurdumyzyň sebitlerini durnukly ösdürmek, önümçilik kärhanalarynyň doly güýjünde işledilmegini gazanmak, täze kärhanalary gurmagyň hasabyna 3 müňe golaý täze iş ornuny döretmek göz öňünde tutulýar. Daşary söwda dolanyşygynyň oňyn aratapawudyny gazanmak, kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek arkaly jemi içerki önümiň düzüminde (ýangyç-energetika toplumyny hasaba almazdan) hususy pudagyň paýyny 71,3 göterime ýetirmek meýilleşdirilýär.  

Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen Maksatnamanyň durmuşa geçirilmegi hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ykdysadyýetiň pudaklarynda giň möçberli özgertmeleri dowam etdirmäge, önümçilikleri kämilleşdirmäge, ýokary hilli we bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmäge, zähmet öndürijiliginiň ýokarlanmagyna, harytlardyr hyzmatlaryň içerki bazarlarynyň giňelmegine, eksport edilýän harytlaryň görnüşiniň artmagyna ýardam eder. Bu bolsa döwletiň maliýe binýadyny we önümçilik kuwwatyny pugtalandyrmaga, ýurdumyzyň raýatlarynyň ýerli önümler bilen üpjünçiligini ýokarlandyrmaga mümkinçilik berer. 

Orazmuhammet AŞYROW,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Strategik we durnukly ösüş müdirliginiň başlygynyň orunbasary, fizika-matematika ylymlarynyň kandidaty.