Ykdysadyýet

Aş­ga­bat, 13-nji iýun (TDH). Şu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow san­ly ul­gam ar­ka­ly Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň no­bat­da­ky mej­li­si­ni ge­çir­di. On­da döw­let dur­mu­şy­na de­giş­li bir­nä­çe me­se­le­le­re ga­ral­dy.

Il­ki bi­len, Mej­li­siň Baş­ly­gy D.Gul­ma­no­wa çy­kyş edip, ýur­du­my­zy dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­mek bo­ýun­ça ka­bul edi­len mak­sat­na­ma­lar­dan ugur alyp, döw­le­ti­mi­ziň yk­dy­sa­dy, sy­ýa­sy, me­de­ni dur­mu­şy­nyň dür­li ugur­la­ry­na de­giş­li ka­nun tas­la­ma­la­ry­ny taý­ýar­la­mak bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da mag­lu­mat ber­di. Mej­li­siň de­pu­tat­la­ry da­şa­ry ýurt­la­ryň par­la­ment­le­ri­niň hem-de hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ryň we­kil­le­ri bi­len iki­ta­rap­la­ýyn gy­zyk­lan­ma dö­red­ýän me­se­le­ler bo­ýun­ça hyz­mat­daş­lyk gat­na­şyk­la­ry­ny alyp bar­ýar­lar. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Pa­kis­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Se­na­ty­nyň, Ýew­ro­pa­da Howp­suz­lyk we Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­nyň we­ki­li­ýet­le­ri bi­len du­şu­şyk­la­ryň ge­çi­ri­len­di­gi aý­dyl­dy. Ola­ryň bar­şyn­da hyz­mat­daş­ly­gyň we ka­nun çy­ka­ry­jy­lyk işi­niň me­se­le­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy. Mej­li­siň we­kil­le­ri döw­let eda­ra­la­ry ta­ra­pyn­dan hal­ka­ra dü­züm­ler bi­len bi­le­lik­de ge­çi­ri­len du­şu­şyk­la­ra we okuw mas­la­hat­la­ry­na gat­naş­dy­lar, Tä­ji­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Du­şen­be şä­he­rin­de hem-de Bos­ni­ýa we Ger­se­go­wi­na­nyň Sa­ra­ýe­wo şä­he­rin­de iş sa­par­la­ryn­da bol­du­lar.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ýur­du­my­zyň dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­me­gi­ni üp­jün et­mä­ge gö­nük­di­ri­len ka­nun­çy­lyk na­ma­la­ry­ny iş­läp taý­ýar­la­mak bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­ri do­wam et­dir­me­giň mö­hüm­di­gi­ni bel­le­di.

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry H.Gel­di­my­ra­dow Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy we onuň ýö­ri­te­leş­di­ri­len dü­züm­le­ri bi­len kö­pu­gur­ly hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak ug­run­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di.

Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, Zäh­met we ila­ty dur­muş taý­dan go­ra­mak mi­nistr­li­gi bi­len BMG-niň Ösüş mak­sat­na­ma­sy­nyň ara­syn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän de­giş­li se­bit­le­ýin tas­la­ma­nyň ikin­ji tap­gy­ry­nyň çäk­le­rin­de Aş­ga­bat şä­he­rin­de we we­la­ýat­la­ryň 6 et­ra­byn­da ýer­leş­ýän, şu mi­nistr­li­giň ga­ra­ma­gyn­da­ky zäh­met we ila­tyň iş üp­jün­çi­lik bö­lüm­le­rin­de okuw-mag­lu­mat mer­kez­le­ri­ni dö­ret­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Mu­nuň özi ýur­du­myz­da ýaş­la­ra de­giş­li hü­när okuw­la­ry­ny geç­mek ar­ka­ly ola­ryň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni gi­ňelt­mä­ge we beý­le­ki mak­sat­la­ra gö­nük­di­ri­len­dir. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ga­ra­ma­gy­na de­giş­li tek­lip hö­dür­le­nil­di.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ha­sa­ba­ty diň­läp, Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri­niň Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy we onuň ýö­ri­te­leş­di­ri­len dü­züm­le­ri bi­len kö­pu­gur­ly hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mek bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Zäh­met we ila­ty dur­muş taý­dan go­ra­mak mi­nistr­li­gi bi­len BMG-niň Ösüş mak­sat­na­ma­sy­nyň ara­syn­da ama­la aşy­ryl­ýan se­bit­le­ýin tas­la­ma­nyň çäk­le­rin­de okuw-mag­lu­mat mer­kez­le­ri­ni dö­ret­mek ba­ra­da­ky tek­li­bi ma­kul­lap, wi­se-prem­ýe­re de­giş­li iş­le­ri ge­çir­me­gi tab­şyr­dy.

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry B.Ama­now ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­myn­da, hu­su­san-da, “Türk­men­ne­bit” döw­let kon­ser­nin­de ýe­ri­ne ýe­ti­ril­ýän iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, kon­ser­niň Türk­men­ba­şy­da­ky ne­bi­ti gaý­ta­dan iş­le­ýän za­wod­lar top­lu­my­nyň teh­no­lo­gik des­ga­la­ry­nyň de­giş­li aw­to­ma­tik ul­ga­my­ny döw­re­bap­laş­dyr­mak bo­ýun­ça ze­rur iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Mu­nuň özi top­lu­myň önüm­çi­lik-teh­no­lo­gik des­ga­la­ry­nyň bök­denç­siz we yg­ty­bar­ly iş­le­me­gi­ni üp­jün et­mä­ge ýar­dam be­rer. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, wi­se-prem­ýer döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ga­ra­ma­gy­na de­giş­li tek­li­bi hö­dür­le­di.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ha­sa­ba­ty diň­läp, ne­bi­tiň çy­ka­ryl­ýan möç­be­ri­ni art­dyr­ma­gyň, ön­dü­ril­ýän önüm­le­riň hi­li­ni eko­lo­gik stan­dart­la­ryň ta­lap­la­ry­na la­ýyk ge­tir­me­giň ýur­du­my­zyň ne­bi­ti gaý­ta­dan iş­le­ýän za­wod­la­ry­nyň esa­sy we­zi­pe­le­ri bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz «Türk­men­ne­bit» döw­let kon­ser­ni­niň Türk­men­ba­şy­da­ky ne­bi­ti gaý­ta­dan iş­le­ýän za­wod­lar top­lu­my­nyň yg­ty­bar­ly iş­le­me­gi­ni üp­jün et­mä­ge gö­nük­di­ri­len tek­li­bi ma­kul­lap, wi­se-prem­ýe­re bu ugur­da de­giş­li iş­le­ri ge­çir­me­gi tab­şyr­dy.

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry T.Ata­hal­ly­ýew oba ho­ja­lyk pu­da­gyn­da we we­la­ýat­lar­da möw­süm­le­ýin oba ho­ja­lyk iş­le­ri­niň al­nyp bar­ly­şy ba­ra­da ha­sa­bat ber­di.

Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, hä­zir­ki wagt­da gal­la ha­sy­ly­ny gys­ga wagt­da ýyg­nap al­mak bo­ýun­ça iş­ler do­wam ed­ýär. Dä­ne ýyg­ýan kom­baýn­la­ryň we bug­daý da­şa­ýan aw­tou­lag­la­ryň do­ly güý­jün­de iş­le­dil­me­gi­ni üp­jün et­mek, ýyg­na­lan ha­sy­ly ka­bul et­mek bo­ýun­ça de­giş­li iş­ler ge­çi­ril­ýär. Şu­nuň bi­len bir ha­tar­da, go­wa­ça eki­len meý­dan­lar­da ag­ro­teh­ni­ka­nyň ka­da­la­ry­na la­ýyk­lyk­da ha­ta­ra­ra be­jer­gi, mi­ne­ral dö­kün­ler bi­len iý­mit­len­dir­mek, ösüş su­wu­ny tut­mak iş­le­ri al­nyp ba­ryl­ýar. Da­şo­guz we­la­ýa­tyn­da şa­ly eki­len meý­dan­lar­da ideg iş­le­ri, Le­bap we­la­ýa­tyn­da bol­sa şa­ly eki­şi do­wam ed­ýär. Ma­ry we­la­ýa­tyn­da güýz­lük gant şu­gun­dy­ry ekil­jek meý­dan­lar­da sü­rüm, te­kiz­le­mek, ge­riş çek­mek iş­le­ri al­nyp ba­ryl­ýar. Şeý­le hem ekiş ge­çi­ri­len ýer­ler­de gö­ge­riş su­wu­ny tut­mak iş­le­ri do­wam ed­ýär. Mal­dar­çy­lyk ho­ja­lyk­la­ryn­da mal­la­ry ta­la­ba­la­ýyk idet­mek, ola­ryň baş sa­ny­ny art­dyr­mak we önüm be­ri­ji­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­mak mak­sa­dy bi­len, mal­lar üçin ot-iým­le­riň äti­ýaç­lyk go­ru­ny dö­ret­mek bo­ýun­ça de­giş­li iş­ler ge­çi­ril­ýär. Eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­nyň suw üp­jün­çi­li­gi­ni we ýer­le­riň me­lio­ra­tiw ýag­da­ýy­ny go­wu­lan­dyr­mak, suw se­riş­de­le­ri­ni tyg­şyt­ly hem-de ne­ti­je­li peý­da­lan­mak, su­wa­ryş, şor suw aka­ba­la­ry­ny aras­sa­la­mak iş­le­ri ýe­ri­ne ýe­ti­ril­ýär.

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ha­sa­ba­ty diň­läp, oba ho­ja­lyk pu­da­gy­ny top­lum­la­ýyn ös­dür­me­gi do­wam et­dir­me­giň mö­hüm­di­gi­ne ün­si çek­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz wi­se-prem­ýe­re ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da gal­la ora­gy­ny gu­ra­ma­çy­lyk­ly ge­çir­me­gi, ýyg­na­lan ha­sy­ly tab­şyr­mak bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­re berk gö­zeg­çi­lik et­me­gi, go­wa­ça eki­len meý­dan­lar­da ideg iş­le­ri­ni ag­ro­teh­ni­ka­nyň ka­da­la­ry­na la­ýyk­lyk­da ge­çir­me­gi do­wam et­dir­me­gi tab­şyr­dy.

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry B.An­na­mäm­me­dow gö­zeg­çi­lik ed­ýän top­lu­myn­da, hu­su­san-da, “Türk­men­hi­mi­ýa” döw­let kon­ser­ni­niň kär­ha­na­la­ryn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, hä­zir­ki wagt­da bu kär­ha­na­la­ryň bök­denç­siz we yg­ty­bar­ly iş­le­dil­me­gi­ni ga­zan­mak üçin ze­rur çä­re­le­riň gö­rül­ýän­di­gi aý­dyl­dy.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ha­sa­ba­ty diň­läp, ýur­du­myz­da mi­ne­ral dö­kün­le­ri­ ön­dür­ýän za­wod­la­ry ne­ti­je­li iş­let­mä­ge, oba ho­ja­lyk önüm ön­dü­ri­ji­le­ri­ni mi­ne­ral dö­kün­ler bi­len öz wag­tyn­da üp­jün et­mä­ge mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­ýän­di­gi­ni aýt­dy hem-de wi­se-prem­ýe­re he­re­ket ed­ýän hi­mi­ýa kär­ha­na­la­ry­nyň mad­dy-teh­ni­ki bin­ýa­dy­ny ber­kit­mek, önüm­çi­lik kuw­wa­ty­ny do­ly ulan­mak bo­ýun­ça ne­ti­je­li iş­le­ri ge­çir­me­gi do­wam et­dir­me­gi tab­şyr­dy.

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry N.Ata­gu­ly­ýew Tür­ki­ýe Res­pub­li­ka­syn­da Türk­me­nis­ta­nyň eks­port ha­ryt­la­ry­nyň ser­gi­si­ni ge­çir­mä­ge gö­rül­ýän taý­ýar­lyk iş­le­ri ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, ser­gi­de ýo­ka­ry hil­li, bäs­deş­li­ge ukyp­ly ha­ryt­lar bi­len bir­lik­de, ýur­du­my­zyň eks­port müm­kin­çi­lik­le­ri­niň tä­ze mak­sat­na­ma­la­ýyn ugur­la­ry, ma­ýa go­ýum tas­la­ma­la­ry ta­nyş­dy­ry­lar. Ser­gä Türk­me­nis­ta­nyň eks­port, ma­ýa go­ýum ugur­ly pu­dak­la­ry­nyň, Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­niň ag­za­la­ry­nyň gat­naş­mak­la­ry göz öňün­de tu­tul­ýar. Mu­nuň özi söw­da-yk­dy­sa­dy, ma­ýa go­ýum, ulag-lo­gis­ti­ka we beý­le­ki ugur­lar­da hyz­mat­daş­ly­gy gi­ňelt­mä­ge müm­kin­çi­lik dö­re­der. Şeý­le hem wi­se-prem­ýer ýur­du­my­zyň we­ki­li­ýe­ti­niň Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­syn­da ge­çi­ril­jek hal­ka­ra yk­dy­sa­dy fo­ru­ma gat­naş­ma­gy bo­ýun­ça de­giş­li iş­le­riň al­nyp ba­ryl­ýan­dy­gy­ny aýt­dy.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ha­sa­ba­ty diň­läp, döw­le­ti­miz ta­ra­pyn­dan da­şa­ry ýurt­lar­da gu­ral­ýan iri möç­ber­li hal­ka­ra çä­re­le­riň ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak­da uly äh­mi­ýe­te eýe­di­gi­ni bel­le­di hem-de wi­se-prem­ýe­re Tür­ki­ýe Res­pub­li­ka­syn­da Türk­me­nis­ta­nyň eks­port ha­ryt­la­ry­nyň ser­gi­si­ni ge­çir­mek bo­ýun­ça de­giş­li iş­le­ri alyp bar­ma­gy tab­şyr­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz dün­ýä ýurt­la­ryn­da ge­çi­ril­ýän hal­ka­ra çä­re­le­re iş­jeň gat­naş­mak mak­sa­dy bi­len, Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­syn­da ge­çi­ril­jek hal­ka­ra yk­dy­sa­dy fo­ru­ma ýur­du­my­zyň we­ki­li­ýe­ti­niň gat­naş­ma­gy bi­len bag­ly res­mi­na­ma gol çek­di.

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry B.Se­ýi­do­wa Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni my­na­sy­bet­li şu ýy­lyň 22 — 27-nji iýu­ny ara­ly­gyn­da Ahal we­la­ýa­tyn­da Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­ni ge­çir­mä­ge gö­rül­ýän taý­ýar­lyk iş­le­ri ba­ra­da ha­sa­bat ber­di.

Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, hep­de­li­giň çäk­le­rin­de dür­li maz­mun­ly me­de­ni çä­re­le­ri, şol san­da Now­ruz ýaý­la­syn­da­ky “Türk­me­niň ak öýi” bi­na­syn­da Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň açy­lyş da­ba­ra­sy­ny, kon­sert­le­ri, aý­dym-saz­ly çy­kyş­la­ry, mas­la­hat­la­ry, ser­gi­le­ri, dö­re­di­ji­lik du­şu­şyk­la­ry­ny, şyg­ry­ýet ag­şam­la­ry­ny, film­le­riň we sah­na oýun­la­ry­nyň gör­ke­zi­li­şi­ni, Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky mil­li saz­ly dra­ma teat­ry ta­ra­pyn­dan sah­na­laş­dy­ry­lan “Şa­se­nem-Ga­ryp” ope­ra­sy­nyň gör­ke­zi­li­şi­ni ge­çir­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Şeý­le hem hep­de­li­ge gat­na­şy­jy­la­ryň paý­tag­ty­myz­da­ky “Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy” me­de­ni-se­ýil­gäh top­lu­myn­da be­ýik şa­hy­ryň ýa­dy­gär­li­gi­ne gül goý­mak da­ba­ra­sy­na gat­naş­mak­la­ry me­ýil­leş­di­ril­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, wi­se-prem­ýer döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ga­ra­ma­gy­na de­giş­li tek­li­bi hö­dür­le­di.

Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­myz ha­sa­ba­ty diň­läp, Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň we Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­nü­ne ga­bat­lap, Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­ni ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çir­me­giň, onuň geç­ýän döw­rün­de Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly­na ba­gyş­la­nan çä­re­le­re hem aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­me­giň mö­hüm­di­gi­ne ün­si çek­di we wi­se-prem­ýe­re Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­ni gu­ra­ma­çy­lyk­ly ge­çir­mä­ge go­wy taý­ýar­lyk gör­me­gi tab­şyr­dy.

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry B.Oraz­dur­dy­ýe­wa 15 — 19-njy iýun ara­ly­gyn­da paý­tag­ty­myz­da ge­çi­ril­jek küşt bo­ýun­ça hal­ka­ra ýa­ry­şa taý­ýar­lyk gör­lü­şi ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, sport ar­ka­ly pa­ra­hat­çy­ly­gy da­ba­ra­lan­dyr­mak­da Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly­nyň mö­hüm wa­ka­sy­na öw­rül­jek bu ýa­ry­şa dün­ýä­niň köp san­ly döw­let­le­rin­den, şeý­le-de Türk­me­nis­tan­dan 8, 10 we 12 ýaş­ly tür­gen­ler gat­na­şar­lar. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, wi­se-prem­ýer döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ga­ra­ma­gy­na de­giş­li tek­li­bi hö­dür­le­di.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ha­sa­ba­ty diň­läp, ýur­du­my­zyň hal­ka­ra sport ab­ra­ýy­ny has-da ýo­ka­ry de­re­je­le­re gal­dyr­mak, türk­men spor­tu­ny ös­dür­mek ug­run­da ne­ti­je­li iş­le­riň al­nyp ba­ryl­ýan­dy­gy­ny, dür­li de­re­je­dä­ki hal­ka­ra sport ýa­ryş­la­ry­nyň yzy­gi­der­li ge­çi­ril­ýän­di­gi­ni bel­le­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz wi­se-prem­ýe­re Aş­ga­bat şä­he­rin­dä­ki Ýö­ri­te­leş­di­ri­len küşt we şaş­ka mek­de­bin­de spor­tuň küşt gör­nü­şi bo­ýun­ça tür­gen­le­riň ara­syn­da­ky hal­ka­ra ýa­ry­şa go­wy taý­ýar­lyk gör­me­gi we ony ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çir­me­gi tab­şyr­dy.

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry, da­şa­ry iş­ler mi­nist­ri R.Me­re­dow Türk­me­nis­ta­nyň hal­ka­ra eko­lo­gi­ýa hyz­mat­daş­ly­gy ba­bat­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di.

Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, dür­li döw­let­ler we hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len bu ugur­da gat­na­şyk­la­ry yzy­gi­der­li ös­dür­mek ýur­du­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri bo­lup dur­ýar. Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň hal­ka­ra we se­bit de­re­je­sin­dä­ki fo­rum­lar­da öňe sür­ýän mö­hüm baş­lan­gyç­la­ry we tek­lip­le­ri ýur­du­my­zyň eko­lo­gi­ýa ul­ga­myn­da hal­ka­ra iş­le­ri­ni yzy­gi­der­li pug­ta­lan­dyr­mak üçin berk esas bo­lup hyz­mat ed­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de ös­dür­mek bo­ýun­ça taý­ýar­la­nan bir­nä­çe mag­lu­mat­lar we tek­lip­ler be­ýan edil­di.

Äh­lu­mu­my eko­lo­gi­ýa hyz­mat­daş­ly­gy ba­bat­da ho­wa, te­bi­ga­ty go­ra­mak me­se­le­le­ri­niň äh­mi­ýe­ti nyg­tal­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 78-nji ses­si­ýa­syn­da­ky çy­ky­şyn­da bu me­se­le­le­re aý­ra­tyn üns be­ril­di. Şon­da döw­let Baş­tu­ta­ny­myz BMG-niň Mer­ke­zi Azi­ýa üçin bi­te­wi eko­lo­gi­ýa stra­te­gi­ýa­sy­ny taý­ýar­la­ma­ga gi­riş­me­gi tek­lip et­di. Şeý­le hem hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz 2023-nji ýy­lyň de­kab­ryn­da Du­baý şä­he­rin­de ge­çi­ri­len BMG-niň Ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi ba­ra­da­ky Çar­çu­wa­ly kon­wen­si­ýa­sy­na gat­na­şy­jy ta­rap­la­ryň 28-nji mas­la­ha­tyn­da (COP28) döw­le­ti­mi­ziň ýo­kar­da ag­za­lan ugur­lar bo­ýun­ça ga­ra­ýyş­la­ry­ny dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi­ne ýetirdi. Fo­ru­myň bar­şyn­da Türk­me­nis­tan hal­ka­ra res­mi­na­ma­la­ryň bir­nä­çe­si­ne go­şul­dy. Hä­zir­ki wagt­da ýur­du­my­zyň de­giş­li mi­nistr­lik­le­ri we pu­dak eda­ra­la­ry ta­ra­pyn­dan ýo­kar­da ag­za­lan res­mi­na­ma­lar­dan ge­lip çyk­ýan borç­na­ma­la­ry ýe­ri­ne ýe­tir­mek bo­ýun­ça de­giş­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Şu­nuň bi­len bir­lik­de, 2024-nji ýy­lyň no­ýab­ryn­da Ba­ku şä­he­rin­de ge­çi­ri­len BMG-niň Ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi ba­ra­da­ky Çar­çu­wa­ly kon­wen­si­ýa­sy­na gat­na­şy­jy ta­rap­la­ryň 29-njy mas­la­ha­tyn­da (COP29) hem 9 res­mi­na­ma­nyň ka­bul edi­len­di­gi bel­le­nil­di. Ýur­du­my­zyň bu mas­la­ha­tyň res­mi­na­ma­la­ry­na go­şul­ma­gy­nyň müm­kin­çi­lik­le­ri­ne se­ret­mek mak­sa­dy bi­len, ola­ry öw­ren­mek bo­ýun­ça şu ýy­lyň 21-nji iýu­nyn­da paý­tag­ty­myz­da daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak me­se­le­le­ri bo­ýun­ça pu­da­ga­ra to­pa­ryň mej­li­si­ni ge­çir­mek tek­lip edil­ýär. Şeý­le-de hä­zir­ki wagt­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 80-nji ses­si­ýa­syn­da Türk­me­nis­ta­nyň ile­ri tu­tul­ýan ga­ra­ýyş­la­ry­ny taý­ýar­la­mak bo­ýun­ça iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar.

Mä­lim bol­şy ýa­ly, ýur­du­myz çöl­leş­mä­ge gar­şy gö­reş ba­bat­da örän iş­jeň he­re­ket­le­ri ama­la aşyr­ýar. Bu ugur­da 2024-nji ýy­lyň de­kab­ryn­da Er-Ri­ýad şä­he­rin­de BMG-niň Çöl­leş­mä gar­şy gö­reş­mek bo­ýun­ça Kon­wen­si­ýa­sy­na gat­na­şy­jy ta­rap­la­ryň 16-njy mas­la­ha­ty­nyň çäk­le­rin­de ge­çi­ri­len “Bi­te­wi suw” sam­mi­ti­ne türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri, Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň gat­na­şan­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek. Bu fo­ru­myň ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­la­nyp, Baş As­samb­le­ýa­nyň öňü­miz­dä­ki ses­si­ýa­sy­na hö­dür­le­nil­jek Türk­me­nis­ta­nyň ile­ri tu­tul­ýan ga­ra­ýyş­la­ry­na Mer­ke­zi Azi­ýa we onuň bi­len goň­şy döw­let­ler üçin çöl­leş­mä­ge gar­şy gö­reş­mek bo­ýun­ça se­bit mer­ke­zi­ni dö­ret­mek ba­ra­da­ky me­se­lä­ni goş­mak tek­lip edil­ýär. Se­bit hyz­mat­daş­ly­gy ba­ra­da aý­dy­lan­da, bu ugur­da Ha­zar hem-de Aral de­ňiz­le­ri­ni, umu­man, Mer­ke­zi Azi­ýa­da eko­lo­gi­ýa me­se­le­le­ri bi­len bag­ly al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­ri bel­le­mek bo­lar. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Ha­zar se­bi­ti­niň eko­lo­gik howp­suz­ly­gy ba­ra­da­ky me­se­lä üns çe­kil­di. Şun­dan ugur al­mak bi­len, Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň da­şa­ry iş­ler mi­nistr­le­ri­niň du­şu­şy­gy­ny hem-de döw­let Baş­tu­tan­la­ry­nyň no­bat­da­ky sam­mi­ti­ni ge­çir­mek bo­ýun­ça iş­le­ri iş­jeň­leş­dir­mek tek­lip edil­ýär. Şu­nuň bi­len bir­lik­de, Ha­zar eko­lo­gik baş­lan­gy­jy­nyň Kon­sep­si­ýa­sy­nyň taý­ýar­la­ny­lan­dy­gy we onuň äh­li ke­nar­ýa­ka döw­let­le­riň ga­ra­ma­gy­na ibe­ri­len­di­gi aý­dyl­dy.

Türk­me­nis­tan se­bit­de 2021 — 2025-nji ýyl­lar üçin Aral bo­ýun­ça Mil­li mak­sat­na­ma­ny ka­bul eden ýe­ke-täk döw­let­dir. Şol res­mi­na­ma­nyň ama­la aşy­ryl­ma­gy, şeý­le hem 2026 — 2030-njy ýyl­lar üçin tä­ze mak­sat­na­ma­nyň tas­la­ma­sy­nyň taý­ýar­la­nyl­ma­gy bi­len bag­ly me­se­le­le­ri ara alyp mas­la­hat­laş­mak üçin şu ýy­lyň 27-nji iýu­nyn­da Aş­ga­bat şä­he­rin­de daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak me­se­le­le­ri bo­ýun­ça pu­da­ga­ra to­pa­ryň mej­li­si­ni ge­çir­mek tek­lip edil­ýär. Mun­dan baş­ga-da, Türk­me­nis­ta­nyň 2017 — 2019-njy ýyl­lar­da Ara­ly ha­las et­me­giň hal­ka­ra gaz­na­sy­na baş­lyk­lyk eden­di­gi bel­le­nil­di. Ýur­du­my­zyň bu gu­ra­ma­da baş­lyk­lyk et­me­gi­niň Kon­sep­si­ýa­syn­da Türk­me­nis­ta­nyň AHHG-nyň hu­kuk we gu­ra­ma­çy­lyk dü­zü­mi­ni kä­mil­leş­dir­mek bo­ýun­ça ta­gal­la et­jek­di­gi ba­ra­da nyg­tal­ýar. Bu ugur­da de­giş­li iş­ler do­wam et­di­ril­ýär. Şun­dan ugur al­nyp, bir­nä­çe tek­lip­ler be­ýan edil­di. Mil­li de­re­je­dä­ki eko­lo­gi­ýa hyz­mat­daş­ly­gy ba­bat­da Türk­me­nis­ta­nyň Hal­ka­ra suw akar­la­ry­nyň gä­mi gat­naw­syz gör­nüş­le­ri­ni peý­da­lan­ma­gyň hu­ku­gy ha­kyn­da Kon­wen­si­ýa go­şul­ma­gy ba­ra­da­ky me­se­lä se­ret­me­giň mak­sa­da­la­ýyk­dy­gy aý­dyl­dy. Bu res­mi­na­ma de­giş­li ul­gam­da hu­kuk düz­gün­le­ri­ni kes­git­le­ýär. Bu me­se­lä­ni şu ýy­lyň 5-nji iýu­lyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Suw ho­ja­ly­gy ba­ra­da­ky döw­let ko­mi­te­tin­de ge­çi­ril­jek pu­da­ga­ra mej­li­siň gün ter­ti­bi­ne goş­mak tek­lip edil­ýär.

Mil­li de­re­je­de hal­ka­ra eko­lo­gi­ýa iş­le­ri­ni do­wam et­dir­mek hem-de ýaş­lar ba­ra­da­ky döw­let sy­ýa­sa­ty­ny iş ýü­zün­de dur­mu­şa ge­çir­mek mak­sa­dy bi­len, ýur­du­my­zyň ýaş­la­ry­ny hal­ka­ra eko­lo­gi­ýa hyz­mat­daş­ly­gy­na iş­jeň çek­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Bu iş­le­riň çäk­le­rin­de ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­lar, il­kin­ji no­bat­da, BMG-niň de­giş­li eda­ra­la­ry bi­len bi­le­lik­de Türk­me­nis­ta­nyň ýaş­la­ry­nyň ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi bo­ýun­ça baş­lan­gyç­la­ry­nyň 2025-nji ýyl üçin “Ýol kar­ta­sy” iş­le­nip taý­ýar­la­nyl­dy. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, bu res­mi­na­ma­ny tas­syk­la­mak üçin Hö­kü­met de­re­je­si­ne çy­kar­mak tek­lip edil­ýär.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ha­sa­ba­ty diň­läp, ýur­du­myz­da daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak, eko­lo­gik aba­dan­çy­ly­gy ga­zan­mak bo­ýun­ça hal­ka­ra de­re­je­de öň­de goý­lan we­zi­pe­le­ri ber­jaý et­mä­ge mö­hüm äh­mi­ýet ber­ilýän­di­gi­ni aýt­dy. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz bu ugur­da hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mek bo­ýun­ça taý­ýar­la­nan tek­lip­le­ri gol­dap, wi­se-prem­ýer, da­şa­ry iş­ler mi­nist­ri­ne de­giş­li iş­le­ri ge­çir­me­gi tab­şyr­dy.

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň ýa­nyn­da­ky Ulag we kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar agent­li­gi­niň Baş di­rek­to­ry M.Ça­ky­ýew “San­ly çöz­güt — 2025” at­ly in­no­wa­sion tas­la­ma­la­ryň bäs­le­şi­gi­ni ge­çir­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, ýur­du­myz­da ze­hin­li ýaş­la­ry ýü­ze çy­kar­mak mak­sa­dy bi­len gu­ral­ýan bu bäs­le­şi­gi eme­li aň, ro­bo­to­teh­ni­ka we aw­to­ma­ti­za­si­ýa, “akyl­ly” oba ho­ja­lyk teh­no­lo­gi­ýa­la­ry, “akyl­ly” şä­her, bi­lim we elekt­ron okuw, san­ly luk­man­çy­lyk hem-de hyz­mat­lar ul­ga­my ýa­ly ugur­lar bo­ýun­ça ge­çir­mek me­ýil­leş­di­ril­ýär. Bäs­le­şik­de hö­dür­le­nil­jek tas­la­ma­lar mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň dür­li pu­dak­la­ry­na san­ly çöz­güt­le­ri we tä­ze iş­läp taý­ýar­la­ma­la­ry or­naş­dyr­mak­da mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe bo­lar. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, agent­li­giň ýol­baş­çy­sy hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ga­ra­ma­gy­na de­giş­li tek­li­bi hö­dür­le­di.

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ha­sa­ba­ty diň­läp, ýur­du­myz­da san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­mek­de mak­sat­na­ma­la­ýyn iş­le­riň dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän­di­gi­ni aý­dyp, her ýyl ge­çi­ril­ýän in­no­wa­sion tas­la­ma­la­ryň bäs­le­şi­gi­ne prog­ram­ma üp­jün­çi­li­gi­ni iş­läp düz­ýän we in­no­wa­sion oý­lap ta­pyş­lar bi­len meş­gul­lan­ýan ýaş­la­ryň giň­den gat­naş­ma­gy­nyň bu ugur­da­ky öz­gert­me­le­riň ro­waç­lan­ýan­dy­gy­ny gör­kez­ýän­di­gi­ni bel­le­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz «San­ly çöz­güt — 2025» at­ly in­no­wa­sion tas­la­ma­la­ryň bäs­le­şi­gi­ni yg­lan et­mek ba­ra­da­ky tek­li­bi gol­dap, agent­li­giň ýol­baş­çy­sy­na bu ugur­da de­giş­li iş­le­ri ge­çir­me­gi tab­şyr­dy.

Mej­lis­de döw­let dur­mu­şy­na de­giş­li baş­ga-da bir­nä­çe mö­hüm me­se­le­le­re se­re­dil­di we olar bo­ýun­ça de­giş­li çöz­güt­ler ka­bul edil­di.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ri­len mej­li­si­ni jem­läp, oňa gat­na­şan­la­ra berk jan sag­lyk, maş­ga­la aba­dan­çy­ly­gy­ny, ber­ka­rar Wa­ta­ny­my­zyň gül­läp ös­me­gi ug­run­da alyp bar­ýan iş­le­rin­de uly üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di.

14.06.2025
Ykdysadyýet

Söwda we telekeçilik ulgamyny ösdürmek halkymyzyň durmuş abadançylygynyň derejesini ýokarlandyrmaga, Diýarymyzyň azyk bolçulygyny pugtalandyrmaga gönükdirilen ykdysady syýasatyň esasy ugurlarynyň biridir. Bu ulgamdaky özgertmeler ýurdumyzda amala aşyrylýan giň gerimli durmuş-ykdysady maksatnamalaryň, bazar gatnaşyklarynyň ýokary netijelere beslenýändigini aýdyň görkezýär.

Söwda ulgamy milli ykdysadyýetiň möhüm bölegi bolmak bilen, býujete gelýän salgytlaryň düýpli artmagyny üpjün edip, döwletiň maliýe taýdan durnukly ösmegine ýardam berýär. Bu ugur kiçi telekeçilikde kärhanalaryň mukdary boýunça hem, şol sanda zähmet çekýän adamlaryň sany babatda hem öňdäki orny eýeleýär. 17-nji maýda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow geljek ýylda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegi dowam etdirmek maksady bilen, 2026-njy ýyl üçin Döwlet býujetini işläp düzmek hakynda resminama gol çekdi. Resminamada Döwlet býujetini düzmek üçin ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, häkimlikler tarapyndan berilmäge degişli hasabatlarydyr maglumatlary taýýarlamagyň tertibi we möhleti kesgitlenilýär. Geljek ýylyň býujeti we maliýe-ykdysady görkezijileri işlenip düzülende, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan”, hakyky mümkinçiliklerden, degişli hasaplama görkezijilerinden ugur almak göz öňünde tutulýar.

Türkmenistanyň makroykdysady ýagdaýyny we maliýe, pul-karz ulgamyny durnukly saklamak, ykdysadyýetiň pudaklaryny depginli ösdürmek, giň gerimli özgertmeleri dowam etdirmek, maýa goýumlaryň esasy bölegini täze önümçiliklere gönükdirmek bilen, olaryň netijeliligini artdyrmak, pudaklara sanly ulgamy, täze tehnologiýalary ornaşdyrmak, amatly işewürlik gurşawyny döretmek, hususy telekeçiligi ösdürmek, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmak babatda çäreleri durmuşa geçirmek geljek ýylyň baş maksatlary hökmünde kesgitlenildi. Şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine bagyşlanyp, 4-nji iýunda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde beýan edilen sanlar we maglumatlar milli ykdysadyýetiň ähli pudaklarynyň, şol sanda söwdanyň hem-de telekeçiligiň durnukly ösýändigini aýdyň görkezýär. Şunuň bilen baglylykda, degişli döwürde Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 101,2 göterim, çykdajy bölegi 97,6 göterim ýerine ýetirildi. Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 123,1 göterime, öndürilen önümleriň ösüş depgini 100,7 göterime barabar boldy. Bu ministrlik ýurdumyzyň önüm öndürijilerinden, zerur bolan halatynda, daşary ýurtly önüm öndürijilerden ilatyň isleglerini kanagatlandyrmak üçin elýeterli bahadan harytlaryň gerek bolan möçberini satyn almak boýunça degişli işleri alyp barýar.

Diýarymyzda söwda ulgamyny mundan beýläk-de kämilleşdirmegi we döwrebaplaşdyrmagy, ýokary hilli, ekologik taýdan arassa, bäsdeşlige ukyply dokma we haly önümlerini, hususy önüm öndürijileriň dürli görnüşli harytlaryny dünýä bazarlaryna çykarmagy, özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmegi ugur edinýän giň gerimli işler alnyp barylýar. Ýokary tehnologiýaly häzirki zaman önümçilikleri, kompýuterleşdirilen dolandyryş ulgamlaryny döretmek, öz önümlerimiziň hasabyna içerki bazaryň haryt üpjünçiligini ýokarlandyrmak, daşarky bazarlaryň isleglerini öwrenmek, geljegi uly pudaklaryň eksport mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak möhüm wezipeleriň hatarynda durýar. Pagta süýüminden ýüplükleri taýýarlaýan, dürli matalary dokaýan, tikinçilik önümlerini öndürýän kärhanalar milli ykdysadyýetiň depginli ösdürilmegine saldamly goşant goşýar. Häzirki döwürde ýokary hilli, ekologik taýdan arassa «Gala», «Ýeňiş», «Goza», «Wada», «Nusaý», «Bedew», «Bürgüt», «Akpamyk», «Merw», «Jeýtun», «Mäne» ýaly haryt nyşanly dokma önümlerine içerki we daşarky bazarlarda uly isleg bildirilýär.

Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, Dokma senagaty ministrligi boýunça önüm öndürmegiň ösüş depgini 108 göterime, şol sanda nah ýüplügiň önümçiligi 130,4 göterime, nah matalaryňky 136,7 göterime, gön önümleriniňki 124,5 göterime deň boldy. Şunuň bilen birlikde, “Türkmenhaly” döwlet birleşigi tarapyndan milli halyçylyk sungatyny gorap saklamak we kämilleşdirmek, türkmen el halysyny dokamagyň usullaryny geljek nesillere ýetirmek, gadymy nagyşlardyr göller salnan köpöwüşginli halylary dokamak, halylaryň gadymy nusgawy görnüşlerini dikeltmek boýunça işler durmuşa geçirilýär. Hasabat döwründe “Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça önüm öndürmegiň meýilnamasy 100,6 göterim ýerine ýetirildi.

Ösen we ýokary netijeli söwda ulgamy haryt iberijilerdir önüm öndürijilere hil babatda ýokary talaplary bildirip, sarp edijilere ýetirilýän önümleriň hiline gözegçilik edýän ulgama gatnaşyjy bolup çykyş edýär. Şeýlelikde, ol döwletiň ilatyň saglygyny goramak babatda tagallalaryna öz goşandyny goşýar. Häzirki wagtda ştrih-kodlar bilen bellemek ulgamyny ornaşdyrmak boýunça uly işler alnyp barylýar. Türkmenistanyň GSI halkara ulgamyna goşulmagy hem ýurdumyzyň halkara söwda-ykdysady hyzmatdaşlygynyň ygtybarly we jogapkärli gatnaşyjysy hökmünde ykrar edilýändigini görkezýär. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýokary hilli türkmen harytlarynyň önümçiliginiň möçberiniň, olara bolan islegiň artýandygyny göz öňünde tutsak, önümler üçin ştrih kodlaşdyryş ulgamynyň ornaşdyrylmagy bilen, söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek, eksport ugurlaryny diwersifikasiýalaşdyrmak, harytlaryň görnüşlerini köpeltmek üçin täze mümkinçilikler açylýar.

Bazar ykdysadyýetine geçiş döwründe Türkmenistanda söwda gatnaşyklarynyň birža söwdasy ýaly görnüşleri ösüp başlady. Şu ýylyň bäş aýynda Döwlet haryt-çig mal biržasy tarapyndan 124 sany birža söwdasy geçirilip, olarda 11 müň 714 şertnama hasaba alyndy. Önümleriň importyna we eksportyna täsir edýän dürli şertleri derňäp, Döwlet haryt-çig mal biržasy ýurtda importyň hem eksportyň maksadalaýyklygyny kesgitleýär, eksport edilýän harytlaryň bahalaryna gözegçilik edýär. Diýarymyzda öndürilip, birža söwdalaryna çykarylýan önümler daşary ýurtlaryň işewür toparlarynyň wekilleri tarapyndan satyn alynýar. Bu düzüm daşary ýurtlaryň biržalarynyň öňdebaryjy tejribelerini öwrenmek bilen, öz işini döwlet Baştutanymyzyň Türkmenistany dünýäniň ykdysady ulgamyna üstünlikli goşmak üçin haryt bazaryny mundan beýläk-de ösdürmek, daşary söwda amallaryny höweslendirmek, harytlaryň eksport möçberini artdyrmak boýunça öňde goýan wezipeleri esasynda amala aşyrýar. Biržanyň işini kadalaşdyrýan kanunçylyk döwletiň bähbitlerine, häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda yzygiderli kämilleşdirilýär.

Türkmenistana Bütindünýä Söwda Guramasyna (BSG) goşulýan ýurt (işjeň synçy) derejesiniň berilmegi gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlar, şol sanda abraýly halkara guramalar bilen deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine gönükdirilen daşary syýasatymyzyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň güwäsi boldy. Ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna esaslanýan parahatçylyk söýüjilikli syýasaty halkara söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösdürilmegini, döwletimiziň daşary söwdasynyň geriminiň giňeldilmegini şertlendirýär. Gahryman Arkadagymyzyň şu ýylyň 16-njy maýynda “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum 2025” XVI halkara ykdysady forumyna gatnaşmak üçin Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna amala aşyran iş sapary hem munuň şeýledigine şaýatlyk edýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri forumdaky çykyşynda häzirki döwürde yslam dünýäsiniň öňünde duran möhüm meselelere ünsi çekip, Ýewraziýanyň bitewi energetika, ulag we tehnologik guşagyny döretmek başlangyjyny öňe sürdi. Bu guşak Aziýa — Ýuwaş umman sebitinden Ýakyn Gündogar we Ýewropa ýurtlaryna çenli strategik arabaglanyşygy üpjün etmäge gönükdirilendir. Ählumumy özara gatnaşyklaryň köprüsi bolup biljek şeýle guşak haryt-nyrh syýasatyna we dünýä ykdysadyýetiniň umumy ösüşine oňyn täsirini ýetirer.

Şu ýylyň 19-20-nji maýynda Tähran şäherinde geçirilen Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-eýran hökümetara toparynyň 18-nji mejlisine Türkmenistanyň wekiliýetiniň gatnaşmagy ýurdumyzyň söwda ulgamynda goňşy döwletler bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy pugtalandyrýandygynyň nobatdaky mysaly boldy. Toparyň nobatdaky mejlisiniň jemleri boýunça degişli çözgütler kabul edilip, türkmen mawy ýangyjyny Eýrana göni ibermegiň, bu döwletiň çäklerinden üçünji ýurtlara üstaşyr geçirmegiň, şol sanda ony “swap” görnüşinde ugratmagyň mümkinçiliklerine garaldy. Şeýle-de Mary — Maşat elektrik geçirijisiniň türkmen böleginiň taslamasyny amala aşyrmak, türkmen elektrik energiýasyny mundan beýläk-de Eýrana ibermek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Uzynlygy 242 kilometre deň bolan Gumdag — Etrek — Eýran serhedi awtomobil ýolunyň taslamasyna aýratyn üns berlip, iki ýurduň arasynda ulag gatnawlaryny, ýük dolanyşygyny artdyrmak babatda degişli ylalaşyk gazanyldy. Söwda-ykdysady gatnaşyklary has-da işjeňleşdirmek, haryt dolanyşygynyň möçberini mundan beýläk-de artdyrmak maksady bilen, 2026 — 2028-nji ýyllar üçin iş meýilnamasyny taýýarlamak barada-da ylalaşyldy. Mundan başga-da, duşuşykda serhetýaka söwda zolaklaryny döretmek, bilelikdäki sergileri, işewürlik maslahatlaryny guramak, bu ugurda “Ýol kartasyny” taýýarlamak, Türkmen-eýran işewürlik geňeşini döretmek meseleleri maslahatlaşyldy.

Hormatly Prezidentimiziň şu ýylyň 1-2-nji iýunynda Mongoliýa amala aşyran döwlet saparynyň çäklerinde döwletara dialogyň täze tapgyrynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlaryny kesgitlemäge bagyşlanan Türkmen-mongol işewürlik maslahaty geçirildi. Ulan-Batorda guralan forum iki ýurduň ugurdaş döwlet düzümleriniň we işewür toparlarynyň ýolbaşçylarynyň hem-de wekilleriniň maýa goýum hyzmatdaşlygy, bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmegiň mümkinçilikleri barada pikir alyşmaklary üçin netijeli meýdança öwrüldi.

Türkmenistanda daşary ýurt kompaniýalarynyň we maýadarlaryň netijeli işlemegi üçin ähli şertler döredilýär. Munuň özi şu ýylyň 29-njy apreli — 1-nji maýy aralygynda geçirilen «Halkara söwda we hyzmatlar» atly sergi-ýarmarkada hem-de «Türkmenistanda halkara ülňülere laýyk gelýän hil üpjünçiligi» atly halkara maslahatda-da aýdyň beýanyny tapdy. Üç günläp dowam eden foruma ýurdumyzyň döwlet, hususy düzümlerinden, daşary döwletleriň 30-dan gowragyndan wekiller gatnaşdylar.

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň başlangyjy esasynda «Hil standart» hojalyk jemgyýeti tarapyndan ýurdumyzda azyk önümleriniň howpsuzlygyna baha bermek boýunça barlaghana merkezi döredildi. Merkeziň işiniň hil derejesi ISO/IEC17025:2017 halkara standarty bilen tassyklanyldy. Türkmen kärhanalarynyň mynasyp bolan ISO we HACCP halkara güwänamalary olaryň öndürýän azyk önümleriniň ýokary hillidigine, ekologik taýdan howpsuzdygyna şaýatlyk edýär.

Senagat we oba hojalyk pudaklaryny ösdürmek, daşyndan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan eksport ugurly önümleri öndürmek, ykdysadyýetiň hususy bölegini, kiçi we orta telekeçiligi hemmetaraplaýyn goldamak boýunça Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan döwlet maksatnamalarynyň häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz tarapyndan üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde ýurdumyzda öndürilýän harytlaryň möçberi we gerimi düýpli artdy. Bu, öz gezeginde, milli haryt öndürijileriň eýeleýän orny barha pugtalanýan içerki bazarda isleg bildirilýän önümleriň artmagyna getirdi. «Türkmenistanyň 2021 — 2030-njy ýyllar üçin daşary söwda Strategiýasyna» laýyklykda, milli söwda nyşanly harytlaryň täze görnüşlerini öndürmek we olary daşary ýurtlarda giňden ilerletmek boýunça möhüm wezipeler öňde goýuldy. Türkmenistan halkara jemgyýetçilikde harytlary öndürmek ulgamynda uly kuwwata eýe bolan döwlet hökmünde tanalýar. Milli haryt öndürijileriň önümleriniň ýokary hiliniň, ýurdumyzyň halkara abraýynyň artmagynyň özboluşly nyşany bolan “Türkmenistanda öndürilen” haryt nyşanynyň döwrüň talabyna laýyklykda döredilendigi mese-mälim ýagdaýdyr. Dürli ulgamlarda, şol sanda daşary söwda işinde ýetilen belent sepgitler munuň aýdyň güwäsidir.

Döwletimiz tarapyndan söwda we hyzmatlar ulgamyny ösdürmäge gönükdirilýän iri maýa goýumlar häzirki zaman talaplaryna laýyk gelýän ykdysady nusgany döredýär. Bu bolsa ýurdumyzyň maýa goýumlar üçin özüne çekijiligini, halkymyzyň ýokary durmuş derejesini üpjün edýär. Şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda Söwda-senagat edarasy boýunça ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 103 göterime, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça oba hojalyk we azyk önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 107,2 göterime, senagat önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 108,2 göterime deň boldy. Içerki bazary zerur önümler bilen üpjün etmek, halkyň sarp edýän harytlarynyň öndürilýän mukdaryny artdyrmak babatda alnyp barylýan işler bilen bir hatarda, ýeňil we azyk senagatynyň önümçilik kuwwatlyklary berkidilýär, hyzmatlar, söwda ulgamynyň ösdürilmegine iri maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär. Aşgabat, Arkadag şäherlerinde, ýurdumyzyň sebitlerinde gurlan köp sanly döwrebap söwda merkezleri, dükanlar, bazarlar, jemgyýetçilik iýmiti kärhanalary ilata, daşary ýurtly myhmanlara hödürlenilýän hyzmatlaryň ýokary hilini üpjün edýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow şu ýylyň 25-nji aprelinde geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde Daşoguz welaýatynyň Köneürgenç şäherinde döwrebap bazary gurmak boýunça teklibi makullady. Döwrebap bazaryň çäginde dükanlar, ammar jaýlary, her biri 700 orunlyk gök-bakja ýerlenilýän bazar, halkyň sarp edýän senagat harytlary ýerlenilýän bazar, 150 orunlyk awtoulag satylýan meýdança, 200 orunlyk awtoduralga gurlar.

«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» ýaly esas goýujy resminamalaryň möhüm ugry hem-de ösen döwletleriň derejesine ýetmegiň, bilimlere, innowasiýalara daýanýan durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmegiň esasy şerti milli ykdysadyýetiň ähli pudaklaryna sanly ulgamy ornaşdyrmakdan ybaratdyr. Sanly ulgama geçmekde söwda ulgamyna-da möhüm orun degişlidir. Döwlet Baştutanymyzyň başlangyjy boýunça ýurdumyzda internet arkaly söwdany ösdürmäge, ýerli önüm öndürijileriň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen toplumlaýyn çäreler amala aşyrylýar. Ykdysadyýetiň beýleki pudaklarynda bolşy ýaly, bu ulgamda-da sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyny, sanly ekoulgamyň, innowasion işewürlik nusgasynyň emele gelmegini nazara almak bilen, netijeli hukuk binýady döredilýär we yzygiderli kämilleşdirilýär.

Häzirki döwrüň sarp edijileri amatlylyga, ekologik taýdan arassalyga uly üns berýär, wagtyny tygşytlamaga çalyşýar, özüne aýratyn çemeleşmäni talap edýär. Olar maglumatlary almak üçin sanly tehnologiýalardan, dürli çeşmelerden işjeň peýdalanýarlar. Şeýlelikde, Türkmenistanda söwdany sanlylaşdyrmak ulgamynda esasy iki ugry görkezmek bolar: olar häzirki zaman tehnologiýalaryny işjeň ulanmakdan we müşderileri içgin seljermekden ybarat. “Alyjylaryň hukuklaryny goramak hakynda”, “Söwda işi hakynda”, “Türkmenistanda internet ulgamynyň we internet hyzmatlarynyň ösüşini hukuk taýdan kadalaşdyrmak hakynda” Türkmenistanyň Kanunlarynyň esasynda Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi tarapyndan harytlary uzak aralykdan ýerlemegiň Düzgünnamasy işlenip taýýarlanyldy hem-de ornaşdyryldy. Oňa uzak aralykdan söwdany ýola goýmak, şol sanda harytlary mahabatlandyrmak, şertnamalary baglaşmak, harytlary sarp edijilere eltip bermegiň tertibi boýunça umumy düzgünler girizildi. Şeýle-de onda sarp edijiniň ygtyýarlyklary we beýlekiler kesgitlenilýär.

Aşgabatda döwlet söwda kärhanalaryny sanlylaşdyrmak boýunça meýilnamalaryň durmuşa geçirilmeginde Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň “Kompýuter tehnologiýalary merkezi” tarapyndan esaslandyrylan “Agzybirlik tilsimaty” kärhanasynyň hünärmenleri “Hengsheng Lianhua Investment Management Co., Ltd.” hem-de “Tongfang Hongkong Limited” ýaly öňdebaryjy hytaý kompaniýalary bilen bilelikde işleýärler. “Agzybirlik tilsimaty” haryt nyşany bilen öndürilýän enjamlar, şol sanda sensor ekranly kompýuterler, çek-printerler, ştrih-kod printerleri, skanerler söwdanyň guralyşyna awtomatik ýagdaýda gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär. Şunuň bilen bir hatarda, hyzmat etmegiň häzirki zaman görnüşleri we usullary ösdürilýär, söwda edaralarynyň işini guramagyň tehnologiýasy, söwda nokatlarynyň önümleriň dürli görnüşleri bilen üpjün edilmegi babatda halkara standartlara geçmek işi işjeň dowam etdirilýär. Munuň özi döwletiň ykdysady taýdan abadançylygynyň iň gowy görkezijisi bolup durýar we islendik ýurduň ösüşiniň özboluşly nyşany bolup hyzmat edýär.

Şeýlelikde, söwda edaralarynyň işiniň döwrebaplaşdyrylmagy Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda haryt bolçulygyny has-da giňeltmäge, netijede, halkymyzyň durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilendir.

(TDH)


Beýleki habarlar
10.06.2025
Syýasat

Aşgabat, 5-nji iýun (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralary tarapyndan şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijelerine seredildi. Şeýle hem mejlisiň gün tertibine Garaşsyz Watanymyzda howpsuzlygy we parahatçylygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek bilen bagly meseleler girizildi.

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew çykyş edip, hasabat döwründe ýurdumyzyň goranyş ukybyny berkitmek, harby gullukçylaryň gulluk we ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak, ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi. Şunuň bilen birlikde, harby gulluga nobatdaky çagyrylyşyň barşy, harby gullukçylary watançylyk ruhunda terbiýelemek boýunça guralýan çäreler barada aýdyldy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, Milli goşuny maksatnamalaýyn esasda döwrebaplaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işleri hemişe üns merkezinde saklamagyň möhümdigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministrine harby gullukçylaryň maddy we ýaşaýyş-durmuş üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça alnyp barylýan işleri dowam etmegi tabşyrdy.

Baş prokuror B.Muhamedow ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýuridik we şahsy taraplaryň kadalaşdyryjy hukuk namalaryny takyk berjaý edişlerine gözegçiligi üpjün etmek maksadynda görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem prokuratura edaralaryny ösdürmegiň maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Kanunlaryň hem-de Türkmenistanyň Prezidentiniň namalarynyň ýerine ýetirilmegi boýunça alnyp barylýan işleri mundan beýläk hem dowam etmäge, hukuk düzgün-tertibini berkitmäge, düzgün bozulmalaryň öňüni almaga aýratyn üns bermegiň zerurdygyny belledi hem-de bu babatda Baş prokurora birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra içeri işler ministri M.Hydyrow 2025-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýolbaşçylyk edýän düzümleri tarapyndan jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek, hukuk bozulmalarynyň, ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak, Ýangyn howpsuzlygy gullugynyň işini kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, içeri işler ministrine ýurdumyzda jemgyýetçilik düzgün-tertibini üpjün etmek we hukuk bozulmalarynyň öňüni almak boýunça alnyp barylýan işleri netijeli dowam etmegi tabşyrdy.

Soňra Ýokary kazyýetiň başlygy B.Hojamgulyýew hasabat döwründe geçirilen işler, hormatly Prezidentimiziň sanly ulgamy we öňdebaryjy tejribäni ornaşdyrmak arkaly kazyýet ulgamyny döwrebaplaşdyrmak boýunça ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, milli kanunçylyga laýyklykda, raýatlaryň hukuklaryny we azatlyklaryny goramak boýunça alnyp barylýan işleri dowam etmegiň, kazylaryň hünär taýýarlygyny yzygiderli ýokarlandyrmagy hemişe üns merkezinde saklamagyň zerurdygyny aýtdy hem-de Ýokary kazyýetiň ýolbaşçysyna bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Soňra milli howpsuzlyk ministri N.Atagaraýew hasabat döwründe ýurdumyzda jemgyýetçilik-syýasy durnuklylygy saklamak, şeýle hem ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ministre ýurdumyzyň howpsuzlygyny üpjün etmäge gönükdirilen işleri mundan beýläk-de netijeli dowam etmegi tabşyrdy.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda eziz Watanymyzyň mukaddes serhetlerini goramak, serhet birikmeleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak hem-de harby gullukçylaryň gullugy we ýaşaýyş-durmuşy üçin amatly şertleri döretmek boýunça alnyp barlan işler barada hasabat berdi.

Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, ýurdumyzyň serhediniň dost-doganlygyň, hoşniýetli goňşuçylygyň serhedidigini aýtdy we onuň goragyny üpjün etmek, şeýle hem ýokary hünärli harby gullukçylary taýýarlamak boýunça işleri dowam etmegiň möhümdigine ünsi çekdi we şunuň bilen baglylykda, gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Soňra adalat ministri M.Taganow hasabat döwründe ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde sanly ulgamy ornaşdyrmagyň barşy, bu ministrligi ösdürmegiň maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi, birnäçe hukuk namalaryny kämilleşdirmek boýunça teklipleriň işlenip taýýarlanylyşy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ministre ýurdumyzy ösdürmäge gönükdirilen kanunçylyk namalaryny işläp taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilýän işleri mundan beýläk-de dowam etmegi tabşyrdy.

Soňra Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew ýolbaşçylyk edýän düzüminiň şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, gullugy ösdürmegiň maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, harby gullukçylaryň netijeli gulluk etmegi üçin zerur şertleri döretmek boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, gümrük nokatlarynda harytlary talabalaýyk resmileşdirmek we olary ygtybarly gümrük barlagyndan geçirmek, üstaşyr geçýän ulaglaryň hereketlerini gözegçilikde saklamak boýunça alnyp barylýan işleri dowam etmegiň möhümdigini belledi we bu babatda Döwlet gümrük gullugynyň başlygyna birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy A.Sazakow ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, öňde goýlan wezipeleri üstünlikli berjaý etmek maksady bilen, sanly ulgamyň we döwrebap usullaryň mümkinçilikleriniň ulanylyşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, migrasiýa edaralarynyň işini sanly ulgam arkaly kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işleri mundan beýläk-de dowam etmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, Türkmenistanyň goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinasyna laýyklykda, Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň harby howpsuzlygyny we bitewüligini ýokary derejede üpjün etmek, ýurdumyzyň goranmak ukybyny berkitmek, şeýle hem Watan goragçylarynyň, olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da ýokarlandyrmak boýunça çäreleriň yzygiderli durmuşa geçirilýändigini aýtdy. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy bu işleriň mundan beýläk-de dowam etjekdigini belledi.

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow mejlisi jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, halkymyzyň asuda hem-de bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

06.06.2025
Syýasat

Aşgabat, 4-nji iýun (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň mejlisini geçirdi. Onda şu ýylyň bäş aýynda ýurdumyzda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa çykyş edip, milli kanunçylygy döwrüň talaplaryna laýyk getirmegiň çäklerinde alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda amala aşyrylýan durmuş-ykdysady özgertmeleriň hukuk esaslaryny pugtalandyrmak maksady bilen, şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda Türkmenistanyň Kanunlarynyň 8-si kabul edildi. Şolaryň hatarynda ýurdumyzyň kazyýet edaralarynyň işini kämilleşdirmek we Ýük markalary hakynda halkara Konwensiýasyna degişli Teswirnama goşulmak bilen bagly kanunlar bar. Şunuň bilen birlikde, Jenaýat, Arbitraž, Raýat we Jenaýat iş ýörediş, maşgala, zähmet gatnaşyklary, salgytlar, ýubileý medaly, administratiw önümçilik, awtomobil ulagy, migrasiýa bilen baglanyşykly hereket edýän kanunlara degişli üýtgetmeler we goşmaçalar girizildi. Mundan başga-da, Mejlisiň kararlarynyň 10-sy kabul edildi.

Häzirki wagtda adam hukuklaryny we azatlyklaryny hem-de kanuny bähbitlerini goramak, saýlawçylaryň bitewi döwlet sanawyny döretmek, ylmy-intellektual eýeçiligi ösdürmek, wirtual aktiwler, Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 30 ýyllygy mynasybetli ýubileý medalyny döretmek bilen baglanyşykly täze Kanunlaryň taslamalaryny taýýarlamak, şeýle hem hereket edýän birnäçe Kanunlary kämilleşdirmek boýunça işler alnyp barylýar.

Ýylyň başyndan bäri daşary ýurt döwletleriniň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçilerinden ynanç hatlarynyň 6-sy kabul edildi. Mundan başga-da, Mejlisde dünýä döwletleriniň parlamentleriniň, ýurdumyzdaky daşary ýurt wekilhanalarynyň hem-de halkara guramalaryň wekilleri bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meselelerini ara alyp maslahatlaşmak boýunça duşuşyklaryň 30-sy geçirildi.

Mejlisiň deputatlary we hünärmenleri kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek meseleleri boýunça ýurdumyzyň degişli döwlet edaralarynyň halkara guramalar bilen bilelikde guran okuw maslahatlarynyň 48-sine gatnaşdylar. Halkara tejribäni öwrenmek maksady bilen, milli parlamentiň wekilleriniň daşary ýurtlara iş saparlarynyň 17-si amala aşyryldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow döwletimiziň alyp barýan netijeli syýasatynyň, halkymyzyň hal-ýagdaýyny has-da gowulandyrmagyň kabul edilýän Kanunlarda öz beýanyny tapmalydygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz döwrüň talap edýän täze Kanunlaryny işläp taýýarlamak işlerini dowam etmegiň möhümdigine ünsi çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda gazanylan makroykdysady görkezijiler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, durmuşa geçirilen toplumlaýyn çäreleriň netijesinde, milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň durnukly ösüşi üpjün edildi we ilatymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesi has-da ýokarlandy. Hasabat döwründe jemi içerki önüm 6,3 göterim artdy, şol sanda ösüş depgini senagat pudagynda 0,8; gurluşykda 4,7; ulag we aragatnaşyk pudagynda 10,8; söwdada 9,9; oba hojalygynda 4 we hyzmatlar ulgamynda 8,6 göterime deň boldy.

2024-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önümiň möçberi 9,7 göterim artdy. Ykdysadyýetiň pudaklarynda oňyn önümçilik görkezijileri gazanyldy.

Şu ýylyň bäş aýynda, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, bölek satuw haryt dolanyşygy 12,5; daşary söwda dolanyşygy 5,4 göterim ýokarlandy.

Hasabat döwründe Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 101,2; çykdajy bölegi 97,6 göterim ýerine ýetirildi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2024-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 11,4 göterim ýokarlandy. Zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. Maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 16,3 göterim artdy.

Şeýle hem Oba milli maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ykdysadyýetiň durnukly ösüşini üpjün etmek, jemi içerki önümiň ösüş depginini ýylyň ahyryna çenli bellenen derejede saklamak üçin zerur çäreleri görmegiň wajypdygyny bellemek bilen, wise-premýere ýurdumyzy ösdürmek boýunça kabul edilen döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilişini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän pudaklarynda 2025-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan nebiti çykarmagyň meýilnamasy 109 göterim ýerine ýetirildi.

Bellenilişi ýaly, nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 108; benzin öndürmegiň meýilnamasy 102,8; dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 101,2; çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy 121,1 göterim berjaý edildi. Suwuklandyrylan gazy öndürmekde 102,2 göterim ösüş depgini üpjün edildi.

Şeýle hem hasabat döwründe tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy 102,5 göterim ýerine ýetirildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, nebitgaz toplumynyň kuwwatyny yzygiderli ýokarlandyrmagyň, munuň üçin önümçilik işini yzygiderli döwrebaplaşdyrmagyň, häzirki zaman tehnologiýalaryny giňden ornaşdyrmagy dowam etmegiň möhümdigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýere ýurdumyzda nebitiň we tebigy gazyň çykarylyşyny artdyrmak boýunça alnyp barylýan işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew oba hojalyk pudagynda şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri hem-de welaýatlarda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, oba hojalyk pudagy boýunça önümçiligiň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 113 göterime deň boldy. Bu görkeziji Oba hojalyk ministrligi boýunça 100,7; Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 100; Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 140,2; “Türkmenpagta” döwlet konserni boýunça 121,6; “Türkmengallaönümleri” döwlet birleşigi boýunça 108,4; “Türkmenobahyzmat” döwlet birleşigi boýunça 100,8; Azyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 103,3; Maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 101,1 hem-de “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 101 göterime deň boldy.

Hasabat döwründe oba hojalyk pudagy boýunça maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 311,8 göterim ýerine ýetirildi.

Şeýle hem wise-premýer häzirki wagtda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada aýtdy. Bellenilişi ýaly, şu gün ussat daýhanlaryň, tejribeli hünärmenleriň, alymlaryň we mehanizatorlaryň gatnaşmagynda tejribe maslahatlary geçirilip, hormatly ýaşulularyň gatnaşmagynda Ahal, Lebap we Mary welaýatlarynda bugdaý oragyna başlanyldy. Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bolsa orak möwsümine 11-nji iýunda başlamak boýunça degişli taýýarlyk işleri alnyp barylýar.

Şunuň bilen bir hatarda, welaýatlaryň gowaça, ýeralma, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleri ekilen ýerlerinde agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmek, ýetişdirilen gök ekinleriň hasylyny ýygnap almak boýunça degişli işler geçirilýär.

Şeýle hem wise-premýer döwlet Baştutanymyza ussat pileçilerimiz tarapyndan ýurdumyz boýunça 2 müň 100 tonnadan gowrak pile öndürilip, bu ugurda bellenen şertnamalaýyn borçnamanyň üstünlikli berjaý edilendigi baradaky hoş habary aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, önümçilik kuwwatyny doly peýdalanmagyň, ekinleriň hasyllylygyny ýokarlandyrmagyň oba hojalyk pudagynyň esasy wezipeleri bolup durýandygyny, şunuň bilen baglylykda, bu ugurda alnyp barylýan işleri netijeli dowam etmegiň, ekin meýdanlarynda oba hojalyk işlerini öz wagtynda geçirmegiň möhümdigini nygtady.

Döwlet Baştutanymyz bugdaý oragynyň hem ýetip gelendigini aýdyp, wise-premýere hasyly ýitgisiz ýygnap almak işlerine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, zähmetsöýer pileçilerimiziň Watan harmanyna 2100 tonnadan gowrak pile tabşyryp, şu ýylky şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirendiklerini aýtdy. Döwlet Baştutanymyz ussat pileçileri bu zähmet üstünligi bilen tüýs ýürekden gutlady.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gurluşyk we senagat toplumynda şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe toplum tarapyndan öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 109 göterim berjaý edildi.

Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça öndürilen önümleriň, ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň meýilnamasy 113,4 göterim amal edildi.

Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi tarapyndan öndürilen önümleriň, ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň meýilnamasy 114,8 göterime deň boldy.

Hasabat döwründe Energetika ministrligi tarapyndan önümleri öndürmegiň hem-de amala aşyrylan işleriň we hyzmatlaryň meýilnamasy 108,8 göterim berjaý edildi. “Türkmenhimiýa” döwlet konserni boýunça bu görkeziji 105,6 göterime barabar boldy.

Hasabat döwründe Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 104,8 göterim, Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 111,8 göterim berjaý edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gurluşyk we senagat toplumynyň, himiýa pudagynyň önümçilik kärhanalarynyň doly kuwwatynda işledilmegini gazanmagyň möhümdigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz wise-premýere energetika pudagynyň kuwwatyny yzygiderli artdyrmagy, şeýle hem täze önümçilik desgalaryny gurmak we olary innowasion tehnologiýalar bilen üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Atagulyýew gözegçilik edýän ministrliklerinde we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda, şeýle hem telekeçilik ulgamynda şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 123,1 göterime, öndürilen önümleriň ösüş depgini 100,7 göterime barabar boldy.

Dokma senagaty ministrligi boýunça önüm öndürmegiň ösüş depgini 108 göterim üpjün edildi. Şol sanda, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, önümçiligiň ösüşi nah ýüplük boýunça 130,4; nah matalarda 136,7; gön önümleri babatda 124,5 göterime deň boldy.

“Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça önüm öndürmegiň meýilnamasy 100,6 göterim ýerine ýetirildi.

Döwlet haryt-çig mal biržasy tarapyndan hasabat döwründe 124 birža söwdasy geçirilip, olarda 11 müň 714 şertnama hasaba alyndy.

Şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda Söwda-senagat edarasy boýunça ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 103 göterime barabar boldy.

Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça şu ýylyň bäş aýynda oba hojalyk we azyk önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 107,2; senagat önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 108,2 göterime deň boldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň bazarlarynda we söwda nokatlarynda azyk önümleriniň hem-de zerur bolan beýleki harytlaryň üpjünçiligini üns merkezinde saklamagyň wajypdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýere öndürilýän önümleriň we ýerine ýetirilýän hyzmatlaryň möçberidir görnüşlerini artdyrmagy, şeýle hem dokma kärhanalarynyň işini döwrebap ýola goýmagy tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, hasabatdan görnüşi ýaly, geçen bäş aýyň dowamynda dünýäniň köp sanly döwletleri bilen söwda-ykdysady gatnaşyklarda gowy netijeleriň gazanylandygyny kanagatlanma bilen belledi.

Hormatly Prezidentimiz Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-rus toparynyň türkmen böleginiň täze düzümi bilen bagly degişli resminama gol çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Seýidowa gözegçilik edýän ulgamlarynda 2025-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 34 ýyllyk baýramy mynasybetli dabaralary we çäreleri ýokary derejede geçirmek boýunça guramaçylyk toparynyň birinji mejlisi, dutarçy bagşy-sazandalaryň arasynda yglan edilen “Çalsana, bagşy!” atly bäsleşigiň Aşgabat we Arkadag şäherleri, Ahal hem-de Balkan welaýatlary boýunça jemleýji tapgyrlary, şeýle hem “Parahatçylyk sazy, dostluk, doganlyk sazy” atly aýdym-sazly festiwal guramaçylykly geçirildi.

Ýurdumyzda köp sanly halkara medeni çäreler, şol sanda sergiler, konsertler, festiwal guraldy. Medeniýet, sungat we döredijilik işgärleri daşary ýurtlarda geçirilen halkara medeni çärelere gatnaşdylar. Türkmen wekiliýeti Magtymguly Pyragynyň we Döwletmämmet Azadynyň aramgählerine zyýarat etmek maksady bilen, Eýran Yslam Respublikasynda saparda boldy.

Şeýle hem kitaphanalar, muzeýler, Türkmen döwlet neşirýat gullugy, Oguz han adyndaky «Türkmenfilm» birleşigi, köpçülikleýin habar beriş serişdeleri tarapyndan ýerine ýetirilen işler barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, wise-premýere tomusky dynç alyş möwsüminiň başlanmagy bilen baglylykda, medeni edaralarda we teatrlarda çagalar üçin gyzykly çäreleri guramagy, milli mirasymyzy hemmetaraplaýyn öwrenmek we ýaşlaryň arasynda wagyz etmek boýunça zerur işleri alyp barmagy, taryhy-medeni ýadygärliklerimizi aýawly saklamak boýunça zerur işleri yzygiderli geçirip durmagy tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Orazdurdyýewa gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe ýaş nesliň döwrebap bilim almagy ugrunda toplumlaýyn işler amala aşyryldy, okatmagyň öňdebaryjy usullary bilim işinde giňden ulanyldy, okuw kitaplarydyr gollanmalar neşir edildi. Mekdep okuwçylary, talyp ýaşlar halkara ders we internet bäsleşiklerinde jemi 711 medala we dürli derejeli diplomlara mynasyp boldular. Ýurdumyzda umumybilim berýän orta mekdepleriň uçurymlarynyň gatnaşmagynda “Soňky jaň” dabaralary guramaçylykly geçirildi.

Şu ýylyň bäş aýynda ylym ulgamynyň kämilleşdirilmegine, innowasion tehnologiýalaryň önümçilige ornaşdyrylmagyna we halkara hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine gönükdirilen işler dowam etdirildi. Aspirantura, doktorantura hem-de alymlyk derejelerine dalaşgärlige jemi 114 adam kabul edildi.

Hasabat döwründe öňüni alyş-bejeriş işleriniň öňdebaryjy usullaryny amaly lukmançylyga ornaşdyrmak boýunça işler alnyp baryldy. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna näsag çagalara operasiýalar we bejergiler amala aşyryldy. Saglygy goraýyş boýunça XII Türkmen-german forumy, BMG-niň Çagalar gaznasy bilen bilelikde Immunizasiýa hepdeligi, Daniýa Patyşalygynyň Kopengagen şäherinde Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň Ýewropa sebiti boýunça edarasynda Türkmenistanyň güni geçirildi.

Bedenterbiýäni we sporty ösdürmek boýunça hem netijeli işler alnyp baryldy. Şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda türgenlerimiz halkara ýaryşlara gatnaşyp, jemi 349 medala mynasyp boldular. Bütindünýä saglyk güni mynasybetli köpçülikleýin welosipedli ýörişler, bedenterbiýe-sport çäreleri, Aşgabat şäherindäki Olimpiýa şäherçesiniň Başa-baş söweş sungaty sport toplumynda sportuň milli we guşakly alyş göreşi boýunça halkara ýaryş guramaçylykly geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň bilim, ylym, saglygy goraýyş, bedenterbiýe we sport ulgamlarynda netijeli işleri alyp barmagyň, tomus möwsüminiň başlanmagy bilen, çagalaryň we ýetginjekleriň boş wagtlaryny gyzykly geçirmekleri üçin dynç alyş çärelerini guramagyň möhümdigine ünsi çekdi.

Saglygy goraýyş ulgamynyň işini yzygiderli kämilleşdirmek, ýaşlary bedenterbiýe we köpçülikleýin sport bilen meşgullanmaga giňden çekmek üçin netijeli işleri alyp barmak zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýere bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowa söz berildi. Ol, ilki bilen, hormatly Prezidentimizi şu ýylyň 1-2-nji iýunynda Mongoliýa döwlet saparynyň ýokary derejede geçmegi bilen tüýs ýürekden gutlady. Bellenilişi ýaly, Ulan-Bator şäherinde ýokary derejede geçirilen gepleşikleriň barşynda köpugurly ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň giň meselelerine garaldy.

Syýasy-diplomatik ulgamda netijeli türkmen-mongol dialogy barada aýdylanda, taraplaryň halkara giňişlikde, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde mundan beýläk-de özara gatnaşyklara ygrarlydygy tassyklanyldy. Şunda ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek ýaly möhüm meselelere aýratyn üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, BMG-niň Baş Assambleýasynyň 80-nji mejlisiniň çäginde bilelikdäki işi dowam etmek göz öňünde tutulýar.

Söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy giňeltmek babatda Ulan-Bator şäherinde geçirilen Türkmen-mongol işewürler forumynyň netijeli bolandygy bellenildi. Onuň barşynda maýa goýum işi, ulag we logistika, aragatnaşyk, dokma senagaty, oba hojalygy, işewür gatnaşyklar hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi, şeýle hem ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi.

Medeni-ynsanperwer ulgamda türkmen-mongol gatnaşyklaryna uly üns berildi. Bellenilişi ýaly, saparyň çäklerinde Türkmenistanyň milli amaly-haşam sungatynyň eserleriniň sergisi, türkmen halysynyň sergi-ýarmarkasy hem-de iki ýurduň sungat ussatlarynyň bilelikdäki konserti guraldy. Şunuň bilen bir hatarda, bilim we ylym ugry boýunça hyzmatdaşlygyň giň meselelerine garaldy, degişli ylalaşyklara we ähtnamalara gol çekildi.

Hormatly Prezidentimiziň Mongoliýa amala aşyran döwlet saparynyň netijeleri boýunça jemi 14 resminama gol çekildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri soňra şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ministrlik tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bitarap Watanymyzyň daşary syýasy ugruny yzygiderli durmuşa geçirmek, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde dostlukly gatnaşyklary hem-de netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek, döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryny ýerine ýetirmek we bu ugurda öňde goýlan wezipeleri çözmek maksady bilen, hasabat döwründe degişli işler geçirildi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiz ýylyň başyndan bäri “Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi” görnüşindäki birinji sammite gatnaşmak üçin Özbegistan Respublikasyna, Russiýa Federasiýasyna, “Merkezi Aziýa — Italiýa” görnüşindäki birinji sammite gatnaşmak üçin Gazagystan Respublikasyna iş saparlaryny, Ýaponiýa sapary, şeýle hem Mongoliýa döwlet saparyny amala aşyrdy.

Hasabat döwründe türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyz Monako Knýazlygynda saparda boldy, şeýle hem Gazagystan Respublikasyna, Gyrgyz Respublikasyna we Özbegistan Respublikasyna dostlukly saparlary, Fransiýa Respublikasyna resmi sapary we Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş saparyny amala aşyrdy.

Şu ýylyň mart aýynda Gruziýanyň Premýer-ministriniň Türkmenistana resmi sapary boldy. Mundan başga-da, aprel aýynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary ýurdumyza sapary amala aşyrdy.

Hasabat döwründe daşary ýurt wekiliýetleriniň Türkmenistana, şeýle hem ýurdumyzyň wekiliýetleriniň daşary ýurtlara bolan saparlary daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklaryň okgunly ösýändigine şaýatlyk edýär. Sanly ulgam arkaly dürli derejedäki duşuşyklaryň 293-si geçirildi. Şeýle hem Türkmenistanda daşary ýurt döwletleriniň we halkara guramalaryň wekilleri bilen resmi gepleşikler hem-de duşuşyklar guraldy. Ýylyň başyndan bäri ýurdumyzyň halkara gatnaşyklarynyň şertnamalaýyn-hukuk binýadynyň üsti 73 resminama bilen ýetirildi.

Daşary syýasat edaralarynyň ugry boýunça ikitaraplaýyn duşuşyklar, Daşary işler ministrlikleriniň arasyndaky geňeşmeler yzygiderli geçirilýär. Şeýle hem ilçihanalar arkaly diplomatik gatnaşyklary pugtalandyrmak we giňeltmek boýunça yzygiderli işler alnyp barylýar. Munuň özi Türkmenistanyň daşary syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, dünýä ýurtlary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürmegiň we berkitmegiň Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýandygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz şeýle hem halkara guramalar bilen özara bähbitli we uzak möhletli gatnaşyklary pugtalandyrmagy üns merkezinde saklamagyň wajypdygyny nygtap, wise-premýer, daşary işler ministrine bu ugurdaky hyzmatdaşlygy dowam etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Hasabat döwründe bu toplum boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüş depgini 115,3 göterime deň boldy.

Awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary arkaly ýük daşamagyň meýilnamasy 103,4; ýolagçy gatnatmagyň meýilnamasy 102 göterim ýerine ýetirildi.

Şu ýylyň bäş aýynda “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça ýerine ýetirilen hyzmatlaryň ösüş depgini 104,6; “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça 110; “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça 120,5; “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça 113,4; “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça bolsa 120,8 göterime deň boldy.

Şeýle hem “Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýerine ýetirilen işler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýolagçy we ýük gatnawlaryny artdyrmak, ýolagçy gatnatmak boýunça hyzmatlaryň ýokary hilini we howpsuzlygyny üpjün etmek boýunça netijeli işleri alyp barmagyň, halkara ulag-üstaşyr gatnawlary üçin amatly şertleri döretmek arkaly ýurdumyzyň logistika mümkinçiliklerinden doly peýdalanmagyň, olary mundan beýläk-de işjeň ösdürmegiň möhümdigini belledi we agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip: “Garaşsyz ýurdumyzda şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýär” diýip belledi.

Jemi içerki önümiň ösüşi hasabat döwründe 6,3 göterim derejede durnukly saklanyp gelýär. Ýurdumyzda kabul edilen ähli maksatnamalar üstünlikli durmuşa geçirilýär. Iri senagat we durmuş maksatly desgalaryň, şol sanda täze şäherçeleriň, ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň, beýleki binalaryň we desgalaryň gurluşygy netijeli dowam edýär diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

“Biziň esasy wezipämiz halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmakdan ybaratdyr” diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady we şoňa görä-de, ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasynyň amala aşyrylyşyny hemişe berk gözegçilikde saklamagyň möhümdigine ünsi çekdi.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, ýurdumyzda üç günläp, ýagny 6-njy, 7-nji, 8-nji iýunda Gurban baýramynyň bellenilip geçiljekdigini, bu mukaddes baýramyň gadymdan gelýän medeni-ruhy mirasymyzy, däp-dessurlarymyzy özünde jemleýändigini aýtdy.

“Gurbanlyk günleri berýän sadakalaryňyz kabul bolsun!” diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we pursatdan peýdalanyp, mejlise gatnaşyjylary, mähriban halkymyzy mukaddes Gurban baýramy bilen tüýs ýürekden gutlady.

Mejlise gatnaşyjylar hem döwlet Baştutanymyzy we Gahryman Arkadagymyzy mukaddes Gurban baýramy bilen tüýs ýürekden gutladylar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan jogapkärli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

05.06.2025
Sport

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow köpçülikleýin welosipedli ýörişe gatnaşdy

Aşgabat, 3-nji iýun (TDH). Şu gün ýurdumyzda Bütindünýä welosiped güni bellenildi. Bu halkara baýram mynasybetli paýtagtymyzda geçirilen köpçülikleýin welosipedli ýörişe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gatnaşdy.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe milli senenamamyzda mynasyp orun alan Bütindünýä welosiped güni ildeşlerimiziň sagdyn durmuş ýörelgelerine ygrarlydygyny görkezmek bilen, raýdaşlyk ruhuny dabaralandyrýar.

Köpçülikleýin bedenterbiýe we sport hereketi kuwwatly, jebisleşdiriji güýje eýe bolup, ilatyň beden we ruhy taýdan saglygyny pugtalandyrmaga ýardam berýär. Bu hereketiň çäklerinde dürli ýaşdaky we kärdäki adamlar umumy maksadyň daşynda birleşýärler. Şeýle çäreler jemgyýetde özara düşünişmegi we dostlukly gatnaşyklary ösdürmäge, watansöýüjilik, jogapkärçilik ýaly häsiýetleri terbiýelemäge, ýaşlaryň arasynda sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmäge, sport medeniýetini ösdürmäge, şeýle hem milli jebisligi berkitmäge ýardam berýär.

Halkymyzyň abadan durmuşy baradaky hemmetaraplaýyn alada Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugry hökmünde kesgitlenildi. Şunda ilatyň saglygyny goramaga, köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketini ösdürmäge, sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmäge aýratyn üns berilýär.

Gahryman Arkadagymyzyň ýolbaşçylygynda işlenip taýýarlanan «Saglyk» Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, ilatyň saglygyny berkitmek, ynsan ömrüniň dowamlylygyny uzaltmak, bedenterbiýäni we sporty ösdürmek, sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmak ugrunda ýurdumyzda giň gerimli işler durmuşa geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň durmuşa geçirýän hem-de dostlugyň we parahatçylygyň, sportuň hem-de ynsanperwerligiň belent ýörelgelerini rowaçlandyrýan, halklaryň agzybirligini, jebisligini pugtalandyrýan döwlet syýasatynyň netijesinde, ýurdumyz halkara sport çäreleriniň geçirilýän mekanyna öwrüldi.

Türkmenistanyň başlangyjy bilen, 3-nji iýunyň «Bütindünýä welosiped güni» diýlip yglan edilmegi, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň 61-nji plenar mejlisinde «Durnukly ösüşi gazanmak üçin köpçülikleýin welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek» atly Kararnamanyň biragyzdan kabul edilmegi, şeýle hem Aşgabat şäherinde üstünlikli geçirilen Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň degişli Çözgüdine laýyklykda, Aşgabadyň «Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri» diýlip yglan edilmegi ýurdumyzda sporty ösdürmek boýunça durmuşa geçirilýän işleriň halkara jemgyýetçiligiň ykrarnamasyna eýe bolýandygyny görkezýär.

Sport diplomatiýasyny we onuň mümkinçiliklerini herekete getirmegiň ýollary Türkmenistanyň Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň dowamyndaky işleriniň we ileri tutýan ugurlarynyň Konsepsiýasynda hem öz beýanyny tapdy. Konsepsiýa laýyklykda, Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygyna beslenýän şu ýylda sport ulgamynda gatnaşyklary işjeňleşdirmek boýunça çäreleri alyp barmak, halkara sport ýaryşlaryny, şol sanda ýurdumyzyň başlangyjy bilen öňe sürlen BMG-niň oýunlaryny guramak göz öňünde tutulýar.

...Baýramçylyk mynasybetli guralýan welosipedli ýörişiň badalga alýan ýeriniň — paýtagtymyzdaky Saglyk ýolunyň sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmekde möhüm ähmiýetini bellemek gerek. Bu ýere Mejlisiň Başlygy, Hökümet agzalary, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, şäher häkimliginiň, jemgyýetçilik guramalarynyň, ýokary okuw mekdepleriniň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary ýygnandylar. Ýörişe daşary döwletleriň we halkara guramalaryň ýurdumyzdaky wekilhanalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri hem gatnaşýarlar. Bu ýere ýygnananlaryň hatarynda Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler, Ýaş olimpiýaçylary taýýarlaýyş mekdebiniň, umumybilim berýän orta mekdepleriň okuwçylary, Türkmenistanyň welosport boýunça ýygyndy toparynyň türgenleri, talyplar, jemgyýetçilik wekilleri-de bar.

Hemmeler uly ruhubelentlik bilen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy mübärekleýärler.

Ýurdumyzyň sungat ussatlary Watanymyzy, sporty, sagdyn durmuş ýörelgelerini, ajaýyp zamanamyzy wasp edýän aýdym-sazly kompozisiýalar bilen çykyş edýärler.

Soňra döwlet Baştutanymyz köpçülikleýin welosipedli ýörişe badalga berdi.

Hormatly Prezidentimiziň göreldesine eýerip, hemmeler ak mermerli paýtagtymyzyň Arçabil we Bitarap Türkmenistan şaýollarynyň ugry bilen ýola düşdüler.

Häzirki wagtda welosportuň dünýädäki muşdaklarynyň sany barha artýar. Ýurtlary we halklary jebisleşdirýän baýram bolan Bütindünýä welosiped güni hem sportuň bu görnüşiniň giňden wagyz edilmegine, jemgyýetde ekologik medeniýetiň ilerledilmegine ýardam berýär.

Welosipediň esasy ulag serişdesi hökmünde ulanylmagy daşky gurşawa kömürturşy gazynyň zyňyndylaryny azaltmaga ýardam berýär. Bu bolsa, öz gezeginde, ekologik abadançylygy üpjün etmäge ýardam edýär. Howanyň üýtgeýän häzirki şertlerinde ulagyň ekologiýa taýdan arassa görnüşlerine geçmek möhüm wezipeleriň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, welosiped ulagyň iň netijeli we elýeter görnüşleriniň biri bolup, birnäçe artykmaçlyklara eýedir.

Welosport fiziki işjeňligi arassa howada dynç almak bilen utgaşdyrmaga mümkinçilik berip, syýahatçylyk üçin täze gözýetimleri açýar. Sportuň bu görnüşi ähli ýaşdaky adamlar üçin elýeterlidir. Welosport bilen yzygiderli meşgullanmak ýürek we gan aýlanyş ulgamyny, bedeniň umumy çydamlylygyny berkitmäge ýardam berýär.

Welosiped sporty hem-de welosipedli gezelençler maşgala ýa-da dostlar bolup dynç almak üçin ajaýyp mümkinçilikdir. Ol ýylyň islendik wagtynda arassa howada wagtyňy hoş geçirmäge amatly şertleri döredýär.

Welosiped sürmek çagalaryň sagdyn ösüşine-de oňyn täsirini ýetirýär. Ol çagalaryň durmuşa uýgunlaşmagyna, bilelikde gezelenç edip, ondan galan täsirleri paýlaşyp biljek täze dostlary tapynmaklaryna şert döredýär.

Türkmenistanda çagalaryň saglygyny berkitmek meselelerine möhüm ähmiýet berilýär. Hususan-da, döwlet goldawyna mätäç ýaşajyk raýatlarymyz uly üns-alada bilen gurşalýar. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen döredilen Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň bu babatda giň gerimli işleri alyp barýandygy bellenilmäge mynasypdyr.

Welosiped diňe bir ulag serişdesi bolman, eýsem, durnukly we ekologiýa taýdan arassa durmuş ýörelgesiniň nyşanydyr. Onuň yzygiderli ulanylmagy daşky gurşawa ýetirilýän zyýany azaltmaga we ilatyň saglygyny berkitmäge mümkinçilik berýär. Ählumumy ekologiýa wehimleri bilen baglylykda, ulag serişdesi hökmünde welosipede geçilmegi hemmeler üçin has arassa, howpsuz we sagdyn geljegi döretmegiň ýolunda möhüm ädim bolup durýar. Şeýle köpçülikleýin çäreler welosporta we ekologiýa meselelerine ünsi çekmek bilen, adamlary ulagyň bu netijeli we peýdaly görnüşini saýlap almaga ruhlandyrýar.

Türkmen halky asyrlaryň dowamynda tebigata aýawly çemeleşmegiň, onuň bilen sazlaşykly ýaşamagyň özboluşly ýörelgelerini kemala getiripdir. Her ýyl geçirilýän köpçülikleýin bag ekmek çäreleriniň netijesinde, paýtagtymyzda we tutuş ýurdumyzda ýaşyl zolaklaryň çägi barha giňelýär. Döredilýän seýilgählerdir seýilbaglar, tokaý zolaklary ýerli howa ýagdaýyna oňyn täsirini ýetirýär.

Gahryman Arkadagymyzyň ýurdumyzda ekologik abadançylygy üpjün etmek boýunça asylly başlangyçlarynyň häzirki wagtda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde, Watanymyzyň tebigatyny we onuň gözelligini aýawly saklamak, daşky gurşawy, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar.

Milli hem-de ählumumy derejede ekologik abadançylygy üpjün etmek maksady bilen, ýurdumyzda toplumlaýyn we uzak möhletleýin Milli tokaý maksatnamasy üstünlikli amala aşyrylýar. Onda senagat düzüminiň, ulag-kommunikasiýa ulgamynyň okgunly ösmegi, şäherleriň we täze ilatly ýerleriň geriminiň giňelmegi bilen baglylykda, ýaşyl zolaklaryň, tokaýlaryň döredilmegi göz öňünde tutulýar. Soňky ýyllarda Diýarymyzyň dürli künjeklerinde, şol sanda paýtagtymyzyň töwereginde köpçülikleýin bag nahallaryny ekmek asylly däbe öwrüldi. Halk köpçüliginiň işjeň gatnaşmagynda ýaz hem-de güýz pasyllarynda geçirilýän ählihalk bag ekmek dabaralarynyň dowamynda her ýylda millionlarça düýp bag nahaly ekilýär.

Türkmenistan ekologiýa babatda halkara hyzmatdaşlygy hem işjeň ösdürýär. Birleşen Milletler Guramasynyň daşky gurşaw boýunça konwensiýalarynyň onlarçasyna goşulyşan ýurdumyz durnukly ösüş babatda dünýä jemgyýetçiliginiň öňünde durýan meseleleri çözmäge jogapkärçilikli çemeleşýär.

...Bellenilen ugra görä, welosipedçileriň kerweni öz ýoluny paýtagtymyzyň giň şaýollary bilen dowam etdi. Ir säheriň jana şypaly howasy, Köpetdagyň dag etekleriniň gözel görnüşleri, Aziýanyň merjen şäheri hökmünde tanalýan, dünýäniň ýaşamak üçin iň amatly we gözel şäherleriniň biri bolan Aşgabadyň ajaýyp binagärlik keşbi welosipedli ýörişe gatnaşýanlaryň ruhuny belende göterýär.

Sport bilen meşgullanmak adamlara wagtyny has netijeli peýdalanmaga ýardam berýär. Beden maşklary adamyň aňyna, pikirlenmek ukybyna we ýatkeşligine oňyn täsir edip, tutanýerlilik, zähmetsöýerlik ýaly häsiýetleri terbiýeleýär. Saglyk diňe bir adam däl, eýsem, tutuş jemgyýet üçin hem uly gymmatlykdyr.

Sport Watanymyzyň geljegi bolan sagdyn ýaş nesli kemala getirmekde uly ähmiýete eýedir. Ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylýan şeýle giň gerimli sport çärelerine hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagy olaryň ähmiýetini has-da artdyrýar.

Ýörişiň dowamynda hormatly Prezidentimiz, hemişe bolşy ýaly, ýokary beden hem-de sport taýýarlygyny görkezdi.

Jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgelerini berkitmegi döwlet syýasatynyň strategik ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlän Gahryman Arkadagymyz we hormatly Prezidentimiz sportuň dürli görnüşleri bilen yzygiderli meşgullanyp, ildeşlerimize görelde bolýarlar. Munuň özi türgenleri halkara ýaryşlarda ýeňiş gazanmaga ruhlandyrýar. Olaryň üstünlikleri ýurdumyzda bu ugurda durmuşa geçirilýän çäreleriň netijeli häsiýete eýedigini tassyklaýar hem-de Türkmenistanyň halkara sport giňişligindäki abraýyny pugtalandyrýar.

Türkmenistanyň Milli Olimpiýa komitetiniň Prezidenti, döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzda Olimpiýa hereketiniň ösdürilmegine hem möhüm ähmiýet berýär.

Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilikli syýasatyny, hormatly Prezidentimiziň başlangyçlaryny häzirki döwrüň Olimpiýa hereketini esaslandyryjy Pýer de Kuberteniň «Sporta waspnamasyndaky» meşhur sözleriniň aýdyň beýany hökmünde häsiýetlendirmek bolar. Bu senada parahatçylygyň, döredijiligiň, ösüşiň, şatlygyň we sagdyn durmuş ýörelgeleriniň maksatlary, ýaşlygyň, ýeňşe bolan ymtylmanyň ruhy «Eý, sport! Sen — parahatçylyk!» diýen sözler bilen wasp edilýär. Olimpiýa oýunlarynyň «Bilelikde has çalt, has ýokary, has güýçli» diýen şygary sportuň adamlaryň arasynda raýdaşlygy, dostlugy pugtalandyrmakda möhüm ähmiýete eýedigini tassyklaýar.

Aşgabatda Merkezi Aziýada deňi-taýy bolmadyk Olimpiýa şäherçesiniň gurulmagy türkmen sportunyň hil taýdan täze derejä çykmagyna goşant goşdy. Hut şu ýerde 2017-nji ýylda Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlary üstünlikli geçirilip, milli sportuň taryhynda täze sahypany açdy. Bu waka Türkmenistanyň ýokary derejeli ýaryşlary gurap bilýän ýurtlaryň hatarynda orun alandygyny alamatlandyrdy, şeýle hem ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň bähbidine durmuşa geçirilýän sport diplomatiýasynyň üstünligini görkezdi.

Häzirki wagtda Türkmenistan ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak, türgenleriň ussatlygyny artdyrmak, sebit we dünýä derejesinde sport çärelerini geçirmek üçin baý tejribä eýedir.

Taryhy-medeni ýadygärlikleri, gözel tebigaty bilen meşhur Türkmenistanyň syýahatçylyk babatda uly mümkinçilikleriniň bardygyny bellemek gerek. Özboluşly binagärlik keşbi bilen haýran galdyrýan Aşgabat köp sanly daşary ýurtly jahankeşdeleri özüne çekýär. Timarlanan seýilgählerdir seýilbaglar, suw çüwdürimleri türkmen paýtagtynyň bezegi bolup durýar.

Welosipedli ýörişiň dowamynda döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýewe, ýurdumyzda ekologiýa ýagdaýyny mundan beýläk-de gowulandyrmak maksady bilen, uzak möhletleýin wezipeleri öz içine alýan Milli tokaý maksatnamasynyň durmuşa geçirilişini hemişe üns merkezinde saklamagy tabşyrdy.

Ýolugra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň paýtagtymyza gözegçilik edýän orunbasary B.Annamämmedow hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa paýtagtymyzy mundan beýläk-de ösdürmek hem-de abadanlaşdyrmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz Aşgabady ösdürmegiň konsepsiýasynda göz öňünde tutulan wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň möhüm ähmiýetine ünsi çekip, şäher infrastrukturasyny döwrebaplaşdyrmak, paýtagtymyzda ekologik abadançylygy üpjün etmek, şäher ýaşaýjylary üçin amatly ýaşaýyş-durmuş şertlerini döretmek boýunça alnyp barylýan işleri yzygiderli gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz welosipedli ýörişi tamamlap, paýtagtymyzdaky Ruhyýet köşgüniň ýanyndaky pellehana bardy. Bu ýerde welosipedli ýörişe gatnaşyjylar Türkmenistanyň başlangyjy bilen BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan her ýylyň 3-nji iýunyny «Bütindünýä welosiped güni» diýip yglan etmek hakynda kabul edilen Kararnamanyň ähmiýetini bellediler hem-de pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimizi we Gahryman Arkadagymyzy bu şanly sene bilen tüýs ýürekden gutladylar.

Soňra döwlet Baştutanymyz Bütindünýä welosiped gününe bagyşlanyp geçirilen köpçülikleýin sport çäresine gatnaşyjylar bilen mähirli hoşlaşyp, hemmelere berk jan saglygyny, üstünlikleri arzuw etdi.

Şeýlelikde, Birleşen Milletler Guramasynyň senenamasynda mynasyp orun alan bu halkara baýram mynasybetli geçirilen şu gezekki welosipedli ýöriş jemgyýetimizi umumy maksadyň daşynda jebisleşdirip, Türkmenistanyň sagdynlygyň we ruhubelentligiň ýurdudygyny ýene bir gezek äşgär etdi.



Beýleki habarlar
04.06.2025
Hyzmatdaşlyk

Ulan-Bator, 2-nji iýun (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow döwlet saparynyň çäklerinde Mongoliýanyň Beýik Döwlet Huralynyň Başlygy Daşzegwiýn Amarbaýasgalan bilen duşuşdy.

Mongoliýanyň parlamentiniň ýolbaşçysy belent mertebeli myhmany mähirli mübärekläp, sebitleýin we halkara hyzmatdaşlygyň giňden ösdürilmegine gönükdirilen döredijilikli, parahatçylyk söýüjilikli syýasaty durmuşa geçirýän hormatly Prezidentimiz bilen duşuşmagyň özi üçin uly hormatdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Ulan-Batorda geçirilen hem-de döwletara dialogda täze möhüm tapgyry açan ýokary derejedäki ikitaraplaýyn gepleşikleriň ähmiýeti nygtaldy.

Döwlet Baştutanymyz mähirli kabul edilendigi üçin Mongoliýanyň Beýik Döwlet Huralynyň Başlygy Daşzegwiýn Amarbaýasgalana minnetdarlyk bildirip, şu gezekki duşuşygyň biziň döwletlerimiziň arasynda, şol sanda kanun çykaryjy edaralaryň çäklerinde özara düşünişmegi ösdürmäge hem-de hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny ýola goýmaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, geçen ýyl Mongoliýanyň Prezidenti Türkmenistana döwlet saparyny amala aşyrdy. Bu saparyň çäklerinde Türkmenistan bilen Mongoliýanyň arasynda döwletara gatnaşyklar we hyzmatdaşlyk hakynda Bilelikdäki Beýannama gol çekildi hem-de gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmek maksady bilen, 2025-2026-njy ýyllar üçin “Ýol kartasy” işlenip taýýarlanyldy.

Döwlet Baştutanymyz parlamentara hyzmatdaşlygyň ösdürilmeginiň iki ýurduň arasyndaky syýasy hyzmatdaşlygyň örän möhüm ugurlarynyň biridigini belläp, Türkmenistan bilen Mongoliýanyň arasynda ýola goýlan syýasy-diplomatik gatnaşyklary parlament diplomatiýasynyň üsti bilen goldamak hem-de ikitaraplaýyn esasda parlamentara dostluk toparlarynyň işini guramak maksady bilen, Türkmenistanyň Mejlisinde Mongoliýanyň Beýik Döwlet Huraly bilen parlamentara dostluk toparynyň döredilendigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz parlamentara dostluk toparlarynyň arasynda gatnaşyklary ýola goýmagy, olaryň iş saparlaryny guramagy we ýaş parlamentarileriň arasynda gatnaşyklary ýola goýmagy hem-de parlamentara gatnaşyklarda zenanlaryň ornuny işjeňleşdirmegi esasy ugurlaryň hatarynda görkezdi. Ugurdaş komitetleriň arasynda kanun çykaryjylyk işi boýunça tejribe alyşmagy, şeýle hem Parlamentara Bileleşigi, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Parlament Assambleýasy ýaly iri halkara guramalaryň maslahatlarynda Türkmenistanyň we Mongoliýanyň öňe sürýän başlangyçlaryny, döwletara gatnaşyklary parlament diplomatiýasynyň üsti bilen goldamagy hem-de dünýä jemgyýetçiligine ýetirmegi hem parlamentara gatnaşyklary ösdürmekde ileri tutulýan ugurlar hökmünde belledi. Munuň bu ugurdaky gatnaşyklary has-da giňeltmek üçin täze mümkinçilikleri açjakdygyna ynam bildirildi.

Mongoliýanyň Beýik Döwlet Huralynyň Başlygy hormatly Prezidentimiziň beýan eden möhüm teklipleri üçin hoşallyk bildirip, bu duşuşygyň mongol-türkmen gatnaşyklaryny hemmetaraplaýyn ösdürmäge gönükdirilen parlamentara hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak üçin täze gözýetimleri açýandygyny belledi.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz we Mongoliýanyň ýokary kanun çykaryjy edarasynyň ýolbaşçysy türkmen we mongol halklarynyň arasynda dostlukly gatnaşyklary, özara düşünişmegi pugtalandyrmagyň möhüm şerti bolup çykyş edýän bu ugurdaky özara hyzmatdaşlygy goldamaga we ösdürmäge iki ýurduň hem taýýardygyny tassykladylar.

03.06.2025
Ministrligiň habarlary

28-29-njy aprelde Arkadag şäherinde Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň durnukly ösüş boýunça ministrler derejesindäki birinji forumy geçirilýär. Onuň işine YHG-nyň Baş sekretary doktor Asad Majid Han hem gatnaşýar. YHG we Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi tarapyndan bilelikde guralan bu forumyň maksady Durnukly ösüş maksatlary boýunça 2030-njy ýyla çenli Gün tertibini durmuşa geçirmek ugrunda YHG-niň çäklerinde hyzmatdaşlygy güýçlendirmekden ybarat.

Forumyň açylyşynda Baş sekretar bu çäräniň Durnukly ösüş maksatlaryna (DÖM) ýetmekde sebitleýin tagallalary utgaşdyrmak üçin strategik meýdança hökmündäki ähmiýetini nygtady. Ol arabaglanyşygy güýçlendirmegiň, innowasion çözgütleriň we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň zerurlygyny aýratyn belläp geçdi. Şeýle hem täze döredilen Durnukly ösüş maksatlary boýunça ýokary derejeli iş toparynyň (DÖMBÝDİT) we ýakyn wagtda çap ediljek YHG-niň DÖM-iň ýerine ýetirilişi boýunça görkezijiler hasabatynyň sebitleýin tagallalara çelgi boljakdygyny aýtdy.

Forum YHG-ne agza döwletleriniň ministrlerini, ýokary derejeli resmileri, halkara guramalarynyň, ylmy jemgyýetçiligiň we hususy pudagyň wekillerini bir ýere jemledi. Esasy temalar howanyň üýtgemegi bilen bagly çäreler, gender deňligi, iş üpjünçiligi, saglyk we durnukly ösüşde maşgala institutlarynyň ähmiýeti bilen baglanyşykly boldy.

Doktor Asad Majid Han forumy her ýyl geçirilýän maslahata öwürmegi teklip etdi hem-de onuň sebitleýin ösüşiň öňünde dörän täze wezipeleri ara alyp maslahatlaşmak üçin amatly meýdança bolup durýandygyny belledi.

30.04.2025
Ministrligiň habarlary

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

 Germaniýanyň Ykdysadyýet we howany goramak federal ministrligi bilen bilelikde «Partnering in Business with Germany (Germaniýa bilen işewür hyzmatdaşlygy)» maksatnamasynyň 2025-nji ýyl tapgyrynyň çäklerinde «Umumy ykdysady hyzmatdaşlyk» toparyna gatnaşjak döwlete dahylsyz taraplaryň arasyndan dalaşgär seçip almak üçin söhbetdeşligi yglan edýär


Söhbetdeşliklere gatnaşmaga isleg bildirýänler 2025-nji ýylyň 12-nji martyna çenli zerur resminamalary Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligine tabşyrmaly.

Türkmen hem-de german telekeçileriň arasynda ikitaraplaýyn söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen taslamalary taýýarlan dalaşgärlere wideoaragatnaşyk arkaly geçiriljek okuwlara gatnaşmak we 2025-nji ýylyň dowamynda Germaniýa Federatiw Respublikasynda 3 hepdelik tejribe geçmek mümkinçiligi döredilýär.

Dalaşgärler iňlis ýa-da rus dilleriniň haýsy hem bolsa birini ýeterlik derejede bilmelidirler.


Dalaşgärlere bildirilýän esasy talaplar:

Ýokary bilimli bolmaly.

Telekeçi ýuridiki şahslaryň ýolbaşçysy, düzüm birliginiň ýolbaşçysy ýa-da hususy telekeçi bolmaly (Aşgabat we Arkadag şäherleri hem-de welaýatlar).

Dalaşgäriň azyndan 5 ýyl iş tejribesi, şol sanda ýolbaşçylyk wezipesinde iş tejribesi azyndan 2 ýyl bolmaly.


Goşmaça maglumatlary we doldurylmaly zerur resminamalaryň sanawyny www.fineconomic.gov.tm saýtynda görmek bolar. Maglumatlary almak üçin şu ýere  basyň.


Ähli soraglar boýunça aşakdaky telefon belgileri boýunça ýüz tutup bilersiňiz:

(99312) 39 43 55

 


 

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

 Germaniýanyň Ykdysadyýet we howany goramak federal ministrligi bilen bilelikde «Partnering in Business with Germany (Germaniýa bilen işewür hyzmatdaşlygy)» maksatnamasynyň 2025-nji ýyl tapgyrynyň çäklerinde «Akylly» oba hojalygy we azyk synagaty» halkara toparyna gatnaşjak döwlete dahylsyz taraplaryň arasyndan dalaşgär seçip almak üçin söhbetdeşligi yglan edýär


Söhbetdeşliklere gatnaşmaga isleg bildirýänler 2025-nji ýylyň 12-nji martyna çenli zerur resminamalary Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligine tabşyrmaly.

Türkmen hem-de german telekeçileriň arasynda oba hojalygy we azyk senagaty ulgamynda ikitaraplaýyn söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen taslamalary taýýarlan dalaşgärlere wideoaragatnaşyk arkaly geçiriljek okuwlara gatnaşmak we 2025-nji ýylyň dowamynda Germaniýa Federatiw Respublikasynda 3 hepdelik tejribe geçmek mümkinçiligi döredilýär.

Dalaşgärler iňlis ýa-da rus dilleriniň haýsy hem bolsa birini ýeterlik derejede bilmelidirler.


Dalaşgärlere bildirilýän esasy talaplar:

  • Ýokary bilimli bolmaly.

Telekeçi ýuridiki şahslaryň ýolbaşçysy, düzüm birliginiň ýolbaşçysy ýa-da hususy telekeçi bolmaly (Aşgabat we Arkadag şäherleri hem-de welaýatlar).

Dalaşgäriň azyndan 5 ýyl iş tejribesi, şol sanda ýolbaşçylyk wezipesinde iş tejribesi azyndan 2 ýyl bolmaly.


Goşmaça maglumatlary we doldurylmaly zerur resminamalaryň sanawyny www.fineconomic.gov.tm saýtynda görmek bolar.  Maglumatlary almak üçin şu ýere basyň. 


Ähli soraglar boýunça aşakdaky telefon belgileri boýunça ýüz tutup bilersiňiz:

(99312) 39 43 55

12.02.2025