TÄZE KÄRHANANYŇ OWADAN HALYLARY

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygyna bagyşlanyp Gubadag etrabynyň merkezinde açylan täze halyçylyk kärhanasynda halyçylar joşgunly zähmeti dowam etdirýärler. Toparyň hünärmenleri «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyny öndürijilikli zähmete, netijeli işlere besleýärler. Olaryň irginsiz zähmeti bilen dokalýan owadan gölli, dürli reňkli nagyşlar bilen bezelen halylaryň sany barha artýar.

Täze kärhanada halyçy gelin-gyzlaryň öndürijilikli zähmet çekmegi üçin ähli oňaýly şertler döredilipdir. 860 inedördül metre barabar bolan esasy önümçilik bölüminde häzirki zaman ölçeglerine laýyk gelýän haly dokaýan enjamlaryň 40-sy oturdylypdyr. Täze önümçilikde halyçy gelin-gyzlaryň 150-si zähmet çekýär. Bu ýerde döwrebap ulgamlar arkaly howanyň zerur ýylylyk derejesi saklanýar we tämizlenip durulýar. Mundan başga-da, kärhanada ussahana, çig maly we taýýar önümleri saklar ýaly ammarlaryň ikisi hem-de beýleki kömekçi jaýlar ýerleşýär. Bu önümhanada haly we haly önümleriniň muzeýiniň bolmagy hem örän guwandyryjydyr. Çünki öz mirasyňy, milli sungatyňy, onuň taryhyny öwrenmek hemmeler üçin gyzykly we täsirli bolsa gerek. Şeýle bolansoň, özleri üçin döredilýän amatly şertlerden, aladalardan ruhlanýan täze kärhananyň halyçy gelin-gyzlary hormatly Prezidentimize tükeniksiz alkyş aýdyp, iş depginlerini has-da artdyrýarlar.

Täze halyçylyk önümhanasynda her aýda el halylarynyň we haly önümleriniň 130 — 150 inedördül metri dokalýar. Kärhanada Maýsa Kakalakowa, Aýnabat Jumaýewa, Güljemal Atalowa, Sona Gölbaýewa, Täzegül Pürenowa, Hurma Töräýewa, Maral Otuzowa ýaly halyçylar we toparyň başga-da birnäçe agzalary özlerine tabşyrylan her bir işi jogapkärçilik, ruhubelentlik bilen ýerine ýetirip, ýokary hilli halylary dokamagyň hötdesinden gelýärler. Bu halyçylar gadymy nagyşlary täzeden dikeltmek, olary ýaşlara öwretmek ýaly wajyp wezipelere hem uly üns berýärler.

Öz habarçymyz.

Hormatly Prezidentimiziň 2021-nji ýylyň 21-nji maýyndaky Türkmenistanyň 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetini düzmek hakynda gol çeken Kararyna laýyklykda, ýurdumyzyň ministrlikleri, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimlikleri bilen bilelikde ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösmegine, halkyň hal-ýagdaýynyň ýokarlanmagyna gös-göni täsir edýän resminamanyň — döwletiň geljek ýyl üçin býujetiniň taslamasyny taýýarlamak boýunça möhüm işler geçirildi. Arkadag Prezidentimiziň ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň dürli ugurlarynda zähmet çekýän raýatlarymyzyň zähmet haklaryny, pensiýalary we döwlet kömek pullaryny, talyp we diňleýji haklaryny ýokarlandyrmak boýunça beren tabşyryklaryna laýyklykda, degişli serişdeler, şeýle hem Türkmenistanyň kanunçylygynda göz öňünde tutulan beýleki tölegler Türkmenistanyň 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetinde dolulygyna ýeterlikli derejede göz öňünde tutulandyr.

2021-nji ýylyň 25-nji sentýabrynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde hormatly Prezidentimiziň eden taryhy çykyşynda öňde kesgitlenilen wezipelerden ugur alnyp, döwlet kömek pullarynyň möçberlerine täzeden seredilmegi, bäş we şondan köp çagany terbiýeläp ýetişdiren zenanlara berilýän döwlet kömek pullarynyň möçberiniň artdyrylmagy, köp çagaly maşgalalara ýeňillikleriň berilmegi üçin degişli serişdeleriň hem göz öňünde tutulmagy örän buýsandyryjydyr.

Watanymyzda ýokary ykdysady ösüşi, maliýe we durmuş taýdan durnuklylygy, maýa goýum işjeňligini saklap galmak syýasatyny 2022-nji ýylda hem dowam etdirmek göz öňünde tutulýar. Ýurdumyzyň maýa goýum syýasaty barada aýdylanda, ol 2022-nji ýylda Milli maksatnamalarda kesgitlenen ileri tutulýan ugurlary hasaba almak bilen, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň anyk netijelerini gazanmaga, ykdysadyýeti diwersifikasiýalaşdyrmaga we onuň gurluş düzümini kämilleşdirmäge, hereket edýän önümçilikleri çalt depginde döwrebaplaşdyrmaga hem-de tehniki taýdan gaýtadan enjamlaşdyrmaga, ýokary tehnologik önümçilikleri döretmäge gönükdirmek meýilleşdirilýär.

2022-nji ýylda köp möçberdäki maýa goýumlaryny nebitgaz, gurluşyk, obasenagat toplumlaryna we durmuş-medeni ulgamlaryna gönükdirmek göz öňünde tutulýar. Şeýle hem gaz-himiýa pudagynyň kuwwatlyklarynyň ýokarlandyrylmagy, ösdürilmegi bilen dürli önümleriň önümçiligi artdyrylar. Ulag ulgamynyň ähli pudaklarynda döwrebaplaşdyrmak we mundan beýläk hem ösdürmek boýunça toplumlaýyn çäreler göz öňünde tutulýar. Şähergurluşyk we ýaşaýyş jaý maksatnamalaryny durmuşa geçirmäge ep-esli möçberde maýa goýumlaryny goýmak göz öňünde tutulýar. 2022-nji ýylda gündelik sarp edilýän harytlary öndürýän önümçiligi has-da ösdürmäge uly üns berler.

Daşary ýurtly maýa goýujylar üçin, şeýle hem ýurdumyzyň içerki maýa goýujylary üçin maýa goýum ýagdaýyny mundan beýläk hem gowulandyrmak boýunça çäreler göz öňünde tutulýar. Senagatlaşmaga we senagaty hil taýdan ýokarlandyrmaga alnan ugur Türkmenistanyň mineral serişdeleriniň baý düzümine esaslanýar. Senagat pudagynda mundan beýläk-de alnyp baryljak işler 2022-nji ýylda himiýa senagatynyň, derman önümçiliginiň, gurluşyk materiallary, ýeňil, azyk senagatlarynyň, balykçylyk pudagynyň we beýleki pudaklaryň mundan beýläk hem ösmegine ýardam eder. Täze kärhanalary döretmek, bar bolan önümçilikleri döwrebaplaşdyrmak, tehnologik taýdan täzelemek işlerini amala aşyrmak öňde duran wezipeler hökmünde kesgitlenendir.

2022-nji ýylda elektroenergetika pudagy durnukly depginler bilen ösdüriler. Türkmenbaşynyň nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumyndaky elektrik bekediniň durkuny täzelemek we giňeltmek, Aşgabat şäherinde energetika enjamlaryny bejermek hem-de hyzmat etmek boýunça merkezi gurmak göz öňünde tutulýar. Ýurdumyzda halkalaýyn energoulgamy döretmek taslamasy arkaly elektrik energiýasyny netijeli we ýerlikli ulanmak, 2022-nji ýylda elektrik energiýasynyň öndürilişini has-da ýokarlandyryp, onuň eksport mümkinçiligini artdyrmak meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda oba hojalyk pudagynyň ösüşini üpjün etmek üçin ählitaraplaýyn goldawlar berilýär. Gök we bakja önümlerini, dürli miweleri, şeýle hem beýleki oba hojalyk önümlerini öndürmegiň möçberlerini artdyrmak, olaryň käbirlerini eksport etmegi gazanmak ugrunda uly işleri durmuşa geçirmek maksat edinilýär. Şunda oba hojalyk önümlerini, şol sanda maldarçylyk önümlerini öndürmekde we gaýtadan işlemekde telekeçilere uly orun degişli bolar. Telekeçiligi, kiçi we orta telekeçiligi, hususy başlangyçlary höweslendirmek işleri dowam eder.

Ýurdumyzyň ähli sebitlerinde ýaşaýyş jaýlaryny, şol sanda raýatlaryň durmuş goraglylygyny has-da pugtalandyrmak maksady bilen, hormatly Prezidentimiziň ynsanperwer ýörelgelerinden we tabşyryklaryndan ugur alyp, aýratyn mätäçlik çekýän adamlar üçin welaýatlaryň etraplarynda we şäherlerinde ýaşaýyş jaýlaryny gurmak hem dowam etdiriler.

Türkmenistanyň ykdysady ösüşi halkymyzyň abadançylygynyň ýokarlanmagy üçin ygtybarly binýady kemala getirýär. Bu bolsa ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň adam hakyndaky aladalaryna ýugrulan «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgesiniň has-da dabaralanmagyna oňyn şertleri döredýär, Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda Watanymyzyň durmuş-ykdysady ösüşini täze belentliklere ýetirýär.

Serdar ARAZOW,

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Ykdysady meseleler baradaky komitetiniň başlygynyň orunbasary.

Garaşsyz ýurdumyzda dokma senagaty milli ykdysadyýetimiziň okgunly ösýän pudaklarynyň birine öwrüldi. Soňky ýyllarda bu pudakda çig maly gaýtadan işläp, ekologiýa taýdan arassa we dünýä bazarlarynda bäsdeşlige ukyply taýýar önümleri öndürýän kärhanalaryň onlarçasy gurlup, ulanylmaga berildi. Şu ýyl mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk şanly senesiniň öňýanynda açylan Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda ýyllyk önümçilik kuwwaty 5 müň tonna inçe süýümli pagtany gaýtadan işleýän dokma toplumy işe girizildi. Düýn — 17-nji noýabrda hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda dabaraly ýagdaýda açylan döwrebap dokma toplumy hem milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny artdyrjak desgalaryň üstüni ýetirdi.

Türkmen topragy gadymy eýýamlardan bäri ösen senetçiligiň we hünärmentçiligiň mekany hökmünde bellidir. Bu ýerde taýýarlanylan dokma önümleri Beýik Ýüpek ýolunyň iň geçginli harytlarynyň hatarynda durupdyr. Bu hakykaty hormatly Prezidentimiziň «Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» atly eseriniň birinji kitabyndaky: «Türkmen parçalary Hytaýda, Hindistanda we dünýäniň beýleki ýurtlarynda islenilýän harytlaryň biri bolupdyr. Ata-babalarymyz iňňän ýokary hilli harytlary taýýarlamagyň ussady bolmak bilen birlikde, uzak ýerler bilen şol harytlaryň söwdasyny hem işjeň ýola goýupdyrlar» diýen taryhy delillere daýanýan jümlelerem tassyklaýar.

Dünýäniň dokma senagatynyň taryhyna nazar aýlasak, XVIII asyrda dokma enjamlarynyň kämilleşmegi pagtany gaýtadan işlemegiň ýeňilleşmegine we Ýewropada senagat öwrülişiginiň başlamagyna itergi berdi. Şondan soňky asyrlarda dokmaçylykda öňdebaryjy orun, esasan, Günbatar döwletlerine degişli bolup, beýleki sebitlere gymmatly çig malyň çeşmesi hökmünde garalýardy. Biziň günlerimizde dokma senagatynyň iri merkezleri çig malyň çeşmelerine ýakynlaşyp, pagtaçylygyň ösen sebitlerinde kemala geldi.

Eziz Watanymyzda hem döwlet tarapyndan pagtaçylygy we onuň bilen utgaşykly dokma pudagyny ösdürmek babatda uly tagallalar edilýär. Ýurdumyzyň tebigy-howa şertlerine laýyklykda, gowaçanyň orta we inçe süýümli görnüşleri ösdürilip ýetişdirilýär. Önümçiligiň innowasion tehnologiýalara esaslanýan döwrebap guralyşynda tebigy pagta süýümi gymmatly çig mal bolup, ol daşary ýurtlara iberilýän harytlaryň arasynda öňdäki orunlarda durýar. Bu pudagyň kuwwatly gaýtadan işleýän binýadynyň döredilmegi netijesinde Türkmenistan dünýäniň dokma önümlerini öndürýän döwletleriniň arasynda mynasyp öňdebaryjy orunlaryň birini eýeleýär.

Häzirki döwürde Diýarymyzda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmegi hem-de täze önümçilikleri döretmegi ýa-da hereket edýänleriniň ugruny üýtgetmegi göz öňünde tutýan, şeýle hem eksporta niýetlenen önümleriň möçberini artdyrmaga gönükdirilen döwlet maksatnamalarynyň durmuşa geçirilmegi dokma senagatynyň ähli düzümleriniň sazlaşykly ösmeginiň möhüm şertidir. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda gurulýan dokma toplumlarynda Germaniýanyň, Italiýanyň, Şweýsariýanyň, Belgiýanyň we Ýaponiýanyň öňdebaryjy kompaniýalarynyň döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrylýar.

Hormatly Prezidentimiz öndürilýän önümleriň halkara hil ölçeglerine hem-de ekologiýa howpsuzlygyna laýyk gelmegine uly üns berilmelidigini nygtaýar. Şu ýörelgä berk eýerilmegi netijesinde ýurdumyzyň dokma kärhanalarynyň önümleri ISO 9001 «Önümçiligi dolandyrmak we hile gözegçilik ulgamy», ISO 14001 «Daşky gurşawy goramak», OHSAS 18001 «Zähmeti goramak we önümçilik howpsuzlygy» güwänamalaryna mynasyp boldy.

Bu günki gün milli dokma senagatynyň ýokary hilli önümleri diňe bir elýeterli bahadan halkymyza hödürlenmek bilen çäklenmän, eýsem, «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgy bilen daşary ýurtlara hem köp möçberde eksport edilýär. Şolaryň hatarynda Gökdepäniň dokma toplumynyň «Gala», Aşgabat dokma toplumynyň «Goza» we Türkmenbaşy dokma toplumynyň «Nusaý», Türkmenbaşy jinsi toplumynyň «Bedew» haryt nyşanly önümleri, Marynyň «Ýeňiş» tikin fabriginiň we beýlekileriň önümleri has-da tapawutlanýar.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygynyň giňden bellenilen ýylynda pagtaçy daýhanlarymyz «ak altynyň» 1 million 250 müň tonnadan gowragyny Watan harmanyna tabşyrdylar. Edermen daýhanlarymyzyň bu zähmet ýeňşiniň yzysüre Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda ýokary önümçilik kuwwatly döwrebap dokma toplumynyň ulanylmaga berilmeginde hem özboluşly many bar. Täze dokma toplumy ýurdumyzyň baýlygy bolan pagtadan ýokary hilli önümleri öndürýän kärhanalaryň üstüni ýetirip, milli ykdysadyýetimiziň okgunly ösüşine mynasyp goşant goşar. Bu ýerde müňden gowrak täze iş orunlarynyň döredilmegi sebitiň ilatynyň durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna ýardam eder. Dokma toplumynda öndürilip, dünýäniň dürli ýurtlaryna eksport ediljek ýokary hilli önümler ýurdumyzyň halkara abraýyny artdyrar.

Şeýle taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny barha ýokarlandyryp, halkymyzyň bagtyýar we eşretli durmuşda ýaşamagy ugrunda uly tagallalary edýän hormatly Prezidentimiziň asylly işleriniň rowaçlyklara beslenýändiginiň nyşanydyr.

Ahmet GELDIÝEW,

«Watan».

Pa­ra­hat­çy­ly­gy we saz­la­şyk­ly ösü­şi bi­len ba­ky Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan bü­tin dün­ýä­niň ün­sü­ni çek­ýär. «Türk­me­nis­tan – pa­ra­hat­çy­ly­gyň we yna­nyş­ma­gyň Wa­ta­ny» ýy­lyn­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň pa­ra­sat­ly baş­lan­gyç­la­ry ne­ti­je­sin­de üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän iş­ler oňa aý­dyň şa­ýat­lyk ed­ýär. Eziz Di­ýa­ry­my­zyň hä­zir­ki gu­wan­dy­ry­jy ösüş­le­ri her bir türk­me­nis­tan­ly­ny buý­san­dyr­ýar hem-de şeý­le gu­wan­dy­ry­jy sep­git­le­ri eýe­le­mek­de özü­niň hem go­şant goş­ma­gy­na hö­wes­len­dir­ýär. Çün­ki be­dew bat­ly ösüş­ler, ata Wa­ta­ny­myz­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän öz­gert­me­ler hal­ky­my­zyň ýa­şa­ýyş-dur­mu­şy­ny has-da be­len­de gö­ter­mek, jem­gy­ýe­tiň ka­da­ly we dur­nuk­ly ösü­şi­ni üp­jün et­mek üçin ama­la aşy­ryl­ýar.

Eziz Di­ýa­ry­my­zyň yk­dy­sa­dy müm­kin­çi­lik­le­ri­niň ne­ti­je­sin­de ýur­du­my­zyň şä­her­le­ri­niň, oba­la­ry­nyň keş­bi düýp­gö­ter öz­ger­ýär. Çün­ki ýur­du­my­zyň äh­li se­bit­le­rin­de her oba­nyň, şä­he­riň, we­la­ýat we et­rap mer­kez­le­ri­niň aba­dan­çy­ly­gy­ny, gül­läp ösüş­le­ri­ni üp­jün et­mek baradaky mak­sat­na­ma­lar bo­ýun­ça top­lum­la­ýyn al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler hal­ky­my­zyň aja­ýyp dur­mu­şy­nyň aý­ryl­maz bö­le­gi­dir.

Yn­ha, ýa­kyn­da Bal­kan we­la­ýa­tyn­da bo­lan ta­ry­hy da­ba­ra­lar, be­lent des­ga­la­ryň açy­lyş­la­ry hal­ky­my­zyň buý­san­jy­ny be­len­de gö­ter­di. Bu be­lent des­ga­lar ýur­du­my­zyň se­bit­le­ri­ni dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan yzy­gi­der ös­dür­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň aý­dyň be­ýa­ny­na öw­rül­di. Türk­men­ba­şy şä­he­rin­de gur­lan ýo­kanç ke­sel­ler has­sa­ha­na­sy­nyň tä­ze bi­na­sy, şeý­le hem Mag­tym­gu­ly et­ra­byn­da açy­lyp, ula­nyl­ma­ga ber­len luk­man­çy­lyk des­ga­sy sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň hä­zir­ki za­man dü­zü­mi­niň üs­tü­ni ýe­tir­di. Mu­nuň özi ýur­du­my­zyň äh­li se­bit­le­ri­niň yzy­gi­der ös­ýän­di­gi­ni aý­dyň be­ýan ed­ýär. Şeý­le aja­ýyp üs­tün­lik­ler bol­sa eziz il­deş­le­ri­mi­ziň buý­san­jy­ny go­şa­lan­dy­ryp, olary tä­ze zäh­met üs­tün­lik­le­ri­ne ruh­lan­dyr­ýar.

Ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň bag­ty­ýar­lyk döw­rün­de Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän il-halk bäh­bit­li öz­gert­me­le­riň ne­ti­je­sin­de be­lent mak­sat­na­ma­lar üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ýar. Mil­li Li­de­ri­mi­ziň jöw­her paý­ha­syn­dan we ýi­ti ze­hi­nin­den ke­mal tap­ýan kä­mil sy­ýa­sy ýol-ýö­rel­ge mil­li hem-de ru­hy gym­mat­lyk­lar­dan ugur alyp, türk­men jem­gy­ýe­ti­mi­ziň gel­jek­ki ösüş­le­ri­niň mö­hüm ugur­la­ry­ny kes­git­le­mek­de, şol esas­da döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň yk­dy­sa­dy, me­de­ni we beý­le­ki ul­gam­lar­da ama­la aşy­ryl­ýan öz­gert­me­le­riň mak­sa­da­la­ýyk dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gin­de yg­ty­bar­ly orun eýe­le­ýär.

Ag­zy­bir­lik, je­bis­lik we bi­te­wi­lik ýa­ly ata-ba­ba­la­ry­myz­dan gel­ýän mu­kad­des ýö­rel­ge­le­ri­miz hä­zir­ki dö­wür­de döw­let sy­ýa­sa­ty­my­zyň ile­ri tu­tul­ýan ug­ry bo­lup dur­ýar. Yk­dy­sa­dy ösüş­le­ri­mi­ziň, üs­tün­lik­le­ri­mi­ziň hem ro­waç­lyk­la­ry­my­zyň göz­ba­şy bo­lan bu mu­kad­des ýol-ýö­rel­ge­le­riň bag­ty­ýar­lyk döw­rü­miz­de has-da ös­dü­ril­ýän­di­gi­niň şa­ýa­dy bol­mak örän gu­wan­dy­ry­jy­dyr.

Dün­ýä­de be­lent ab­raý­dan peý­da­lan­ýan ýur­du­myz tä­ze ösüş­ler, pa­ra­hat­çy­ly­gyň aý­dyň ýo­ly bi­len ynam­ly öňe bar­ýar. Eziz Wa­ta­ny­my­za şeý­le ösüş­le­ri ba­gyş ed­ýän, dün­ýä­de pa­ra­hat­çy­lyk, hoş­ni­ýet­li­lik, ba­ky Bi­ta­rap­lyk sy­ýa­sa­ty­ny ýö­red­ýän hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ja­ny sag bolsun, be­ýik iş­le­ri üs­tün­lik­le­re bes­len­sin!

Nur­täç BE­LE­KO­WA,

S.A.Ny­ýa­zow adyn­da­ky Türk­men oba ho­ja­lyk uni­wer­si­te­ti­niň mu­gal­ly­my.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen uly ösüşler gazanylýar. Gurlup ulanmaga berilýän belent binalar, desgalar munuň aýdyň mysallarydyr. Şu ýylyň özünde ähli welaýatlarymyzda, paýtagtymyzda beýik binalaryň açylyş dabaralaryna şaýat bolduk. Munuň özi milli ykdysadyýetimiziň kuwwatlydygyny, yzygiderli ösdürilýändigini aýdyň beýan edýär.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary netijesinde ýurdumyzyň ykdysady kuwwaty barha artýar. Milli ykdysadyýetimiz hakynda aýdanymyzda, ilki bilen, milli maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini, her bir üstünlikleriň oýlanyşykly we beýik işleriň netijesidigini bellemek gerek. Şunda sanly ulgamy ösdürmäge hem aýratyn üns berilýändigini belläsimiz gelýär. Esasan hem bu ugurdan «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda uly işler durmuşa ornaşdyrylýar. Şonuň netijesinde milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda hem sanly ulgam ösdürilýär. Bu bolsa ykdysadyýetiň has-da ýokary derejede ösmegine şert döredýär. Aslynda hem sanly ulgam düşünjesi tiz hem-de ygtybarly işleri alyp gitmegiň usuly hökmünde kabul edildi. Şonuň üçin hem sanly ykdysadyýeti ösdürmekde toplumlaýyn işler ýola goýulýar. Şunda hünärmenleri taýýarlamak hem, elektron enjamlary öndürmek hem esasy maksatlar bolup durýar. Şeýle kämil hünärmenleriň taýýarlanylmagy netijesinde ýurdumyzda elektron senagaty has-da ösdürilýär.

Hormatly Prezidentimiz sanlylaşdyrmagy milli ykdysadyýetimiziň ulgamlaýyn meselelerini çözmegiň möhüm ugry hökmünde kesgitledi. Sanly ykdysadyýet maglumat tehnologiýalaryna daýanýan ykdysady iş bolup durýar. Tehnologiýa taýdan ösen ýurtlaryň tejribesiniň görkezişi ýaly, sanly ykdysadyýet olara öňe ilerlemäge we dünýäniň öňdebaryjy ýurtlarynyň hataryna goşulmaga mümkinçilik berýär. Munuň özi jemgyýetiň hem ösmegine döwrebap mümkinçilikleri döredýär.

Hormatly Prezidentimiziň beýik işlerinden rowaçlanýan kämil derejeli durmuş özgertmeler syýasaty halkyň abadan hem bolelin durmuşda ýaşamagyny üpjün edýär. Halkyň bagtyýar durmuşda ýaşamagyny üpjün edýän esasy görkezijileriň biri-de, halk hojalygy üçin dürli hünär taýýarlygyny ýola goýmakdan, kämil hünärmenleri ýetişdirmekden ybaratdyr. Hut şonuň üçin hem ylmyň we bilimiň gazananlary ýurdumyzda giňden ornaşdyrylýar. Bu bolsa önümçiligi döwrebap guramaga, netijeli öňegidişlikleri gazanmaga mümkinçilik berýär. Alnyp barylýan döwlet syýasaty halkara ähmiýetli köpugurly ykdysady wezipeleri çözmäge hem-de ähli pudaklarda ýokary netijeleri gazanmaga mümkinçilik berýär.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň ylmy kuwwatynyň pugtalandyrylmagyna döwlet derejesinde aýratyn uly üns berilýär. Döwletiň ylym-bilim kuwwaty we ylmy-tehniki mümkinçilikleri ýurduň innowasion ykdysadyýetiniň ýokary depginler bilen ösmegine ýardam berýär Häzirki bagtyýarlyk döwrümizde sanly ykdysadyýete oňat düşünýän, kompýuter tehnologiýalaryny özleşdirýän ýaşlarymyz ylym-bilimiň belentliklerini nazarlaýar. Elbetde, sanly ykdysadyýeti ösdürmekde şeýle kämil hünärmenler zerur bolup durýar. Bu günki gün ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde şeýle kämil hünärmenler taýýarlanylýar. Bu bolsa bu ugruň has-da ösdüriljekdiginden habar berýär.

Beýik maksatlar täze ösüşlere ýetirýär. Häzirki bagtyýarlyk döwrümizde maksatlaýyn işler ýola goýulýar, ylmy garaýyşlar üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti giňden ornaşdyrmakda ägirt uly mümkinçilikleri döredýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli beýik işleri mundan beýläk hem rowaçlyklara beslensin!

Ýusup GURBANMYRADOW,

Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň mugallymy.

12-nji noýabrda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň üçünji mejlisi geçirildi. Onda 30-njy oktýabrda geçirilen Milli Geňeşiň Mejlisiniň 15-nji maslahatynyň barşynda kabul edilen kanunlara garaldy. Şol kadalaşdyryjy hukuk namalary hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň durmuş ugurly syýasatynyň hem-de ýurdumyzyň kanunçylyk-hukuk binýadyny kämilleşdirmek boýunça toplumlaýyn maksatnamanyň esasy ugurlaryna laýyklykda işlenip taýýarlanyldy. Onuň işine gatnaşmaga köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri hem çagyryldy.

Mejlisiň dowamynda Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasarynyň, şeýle hem komitetleriň ýolbaşçylarynyň çykyşlary diňlenildi, olar kanunçylyk namalarynyň her biri boýunça netijenamalar bilen tanyşdyrdylar.

Ilki bilen, Milli Geňeşiň Mejlisi tarapyndan kabul edilen «Türkmenistanyň 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda» Türkmenistanyň Kanuny ara alnyp maslahatlaşyldy. «Türkmenistanyň 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda» Kanuny biragyzdan makullan Halk Maslahatynyň agzalarynyň gelen netijesine görä, ykdysady strategiýadan ugur almak hem-de «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» kesgitlenen esasy wezipeleri nazara almak bilen taýýarlanylan bu maliýe-hukuk resminamasy, ilkinji nobatda, ykdysady ösüşiň durnukly depginlerini saklamaga, Türkmenistanyň ägirt uly kuwwatyny amala aşyrmaga, döwlet çykdajylarynyň ýokary netijeliligini üpjün etmäge hem-de türkmen halkynyň durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilendir.

Soňra «Döwlet emlägini ynançly dolandyrmak hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna garaldy. «Poçta aragatnaşygy hakynda» täze Kanuny ara alnyp maslahatlaşyldy.

Türkmenistanyň käbir kanunçylyk namalaryna üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek bilen bagly Kanunlara seredildi. Olar boýunça degişli Kararlar kabul edildi. Şunuň bilen baglylykda, kadalaşdyryjy hukuk binýadynyň kämilleşdirilmeginiň Diýarymyzyň syýasy, ykdysady we durmuş-medeni taýdan ösdürilmegine, «Döwlet adam üçindir!» diýen ýörelgä esaslanan ynsanperwer ugruň netijeli amala aşyrylmagyna gönükdirilendigi bellenildi. Mejlisiň dowamynda beýleki möhüm meselelere hem garaldy. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň üçünji mejlisiniň garamagyna girizilen kanunlar biragyzdan makullanyldy, olar boýunça degişli Kararlar kabul edildi.

«Aşgabat».

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda «Türkmenistanyň nebitgaz senagatyny ösdürmegiň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Maksatnamasynda» öňde goýlan wezipeleri üstünlikli amala aşyrmakda uly işler durmuşa geçirilýär. Tebigy gazy gaýtadan işlemekde, onuň daşary ýurtlara iberilýän möçberini artdyrmakda alnyp barylýan işler häzirki zamanyň ösen tejribesine we ylmyň soňky gazananlaryna daýanýar. Uglewodorod çig malynyň uly gorlaryna eýe bolan ýurdumyzda nebiti we gazy gaýtadan işläp taýýarlamaga ýöriteleşdirilen täze önümçilikler döredilýär. Türkmen energiýa serişdelerini dünýä bazarlaryna çykarmagyň ugurlary hem köpeldilýär.

Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda barha öňe barýan berkarar döwletimizde halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna gönükdirilen giň möçberli özgertmeler juda begendirýär. ªolaryň hatarynda nebitgaz ulgamynda alnyp barylýan işler mynasyp orun eýeleýär hem-de «Döwlet adam üçindir!» diýen baş taglymatymyzyň rowaçlyklara beslenýändigini aýdyň görkezýär.

Bagty BERDIÝEWA,

«Türkmennebit» döwlet konserniniň Balkanabat nebitçilik orta hünär okuw mekdebiniň mugallymy.

Go­laý­da döwlet Baştutanymyzyň Aş­ga­bat — Türk­me­na­bat ýo­ka­ry tiz­lik­li aw­to­mo­bil ýo­lu­nyň Aş­ga­bat — Te­jen bö­le­gi­niň işi­ne ak pa­ta ber­me­gi güngün­den ös­ýän döw­le­ti­mi­ziň ta­ry­hy­na ýazylan şan­ly wa­ka­la­ryň bi­ri bol­dy.

Türk­me­niň owal­daahyr­da ke­ra­mat­ly sa­ýýan zat­la­ry­nyň bi­ri — ýol. Uzak ýo­la ug­ra­na, ha­ýyr işi ýü­re­gi­ne dü­we­ne ak ýol ar­zuw edil­ýär. Hat­da sö­züň dog­ru­ly­gy­nyň ke­pi­li hök­mün­de il ara­syn­da: «Ak ýol­da du­run» di­ýil­ýä­ni­ni hä­lişin­di eşit­mek bol­ýar.

Ýol — ulusiliň ýö­re­ýän ýe­ri. Ga­dy­mda ker­wen­le­riň, dün­ýä ja­han­keş­de­le­ri­niň hut bi­ziň top­ra­gy­myz­da düş­läp ge­çen­di­gi­ne ta­ryh şa­ýat. Dün­ýä sy­ýa­hat­çy­la­ry haý­sy ta­ra­pa ro­wa­na bol­sa­lar, köp­lenç, türk­men top­ra­gy­nyň üs­tün­den ýol sa­lyp­dyr­lar. Mu­nuň şeý­le­di­gi­ni hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň hal­ky­my­za peş­geş beren «Türk­me­nis­tan — Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň ýü­re­gi» atly ki­ta­by­nyň üs­ti bi­len aý­dyň bil­mek bol­ýar. Mä­lim bol­şy ýa­ly, geç­miş­de be­ýikbe­ýik me­de­ni­ýet­le­riň dö­re­ýiş, ösüş ta­ry­hy hem ýol dü­şün­je­si bi­len bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Häzirki döwürde mil­li Li­de­ri­mi­ziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň tä­ze­den di­kel­dil­ýän­di­gi­ne şa­ýat bol­mak bi­zi diý­seň buý­san­dyr­ýar.

Milli Liderimiziň ataba­ba­la­ry­my­zyň ru­hy si­ňen top­ra­gy­myz, Diýarymyz hak­da­ky wa­tan­çy­lyk sa­pak­la­ry bi­len bir­lik­de, şu­nuň ýa­ly döwrebap ýol­la­ry gur­dur­ma­gy kal­by­ňy Wa­ta­na söý­gü­den pü­re­pür­le­ýär.

Bu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň dün­ýä hemde ne­sil­le­re nus­ga­lyk ýo­ly ösüş­le­riň ny­şa­ny hök­mün­de bag­ty­ýar dur­mu­şy­myz bi­len saz­la­şyp, bi­zi aja­ýyp gel­je­ge alyp bar­ýar. Ilýurt bäh­bit­li, dün­ýä äh­mi­ýet­li iş­le­ri bi­tir­ýän Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ja­ny sag, öm­ri uzak, be­ýik tu­tum­la­ry ro­waç bol­sun!

Bä­gül KA­KA­LY­ÝE­WA.

Türk­me­nis­ta­nyň Daşary işler ministrliginiň Hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ry ins­ti­tu­ty.

Ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda belent sepgitlere ýetilýär, halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmekde üstünlikli işler amala aşyrylýar. Gahryman Arkadagymyzyň «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgesi esasynda gazanylýan ösüşler, özgerişler, amala aşyrylýan il-ýurt bähbitli, döwletli işler bu günki gün hem ýene aýdyňlygy bilen äşgär bolýar. Ýurdumyzyň her bir güni ösüşleriň belentliklerine gadam urýan täze taslamalaryň durmuşa geçirilmegi bilen utgaşyp, taryha altyn harplar bilen ýazylýar.

Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini ýokarlandyrmak, ýaşlaryň döwrebap bilim almaklaryny üpjün etmek maksady bilen, ýaşaýyş jaýlarynyň, bilim edaralarynyň, saglyk we medeni maksatly binalaryň birnäçesiniň gurlup, ulanylmaga berilmegi ýurdumyzda alnyp barylýan döwlet syýasatynyň esasy ugurlary bolup durýar. Şolaryň hatarynda ýakynda Balkan welaýatynda möhüm desgalaryň birbada birnäçesiniň açylmagy hem munuň aýdyň beýany boldy. Türkmenbaşy etrabynda «KamAZ» kysymly ulaglary abatlamak, olara hyzmat etmek üçin okuw we hyzmat merkeziniň, şonuň ýaly-da ýokanç keseller hassahanasynyň täze binasynyň açylmagy halkymyzyň saglygyny goramakda, bagtyýarlygyny, abadançylygyny üpjün etmekde, olaryň iş bilen üpjün edilmeginde, şeýle-de ulaglara hyzmat etmegiň netijeli işlerini alyp barmakda möhüm ähmiýete eýe boldy. Dünýä ülňülerine laýyklykda gurlan hassahanada ähli şertler döredilendir. Bu binalaryň dünýä belli kompaniýalaryň enjamlary bilen üpjün edilmegi bolsa halkymyza ýokary hilli lukmançylyk hyzmatlaryny almaga mümkinçilik döreder.

Garaşsyz Diýarymyzda gurulýan toplumlaýyn desgalar halkymyzyň ýaşaýşyny has-da gowulandyrmaga, eziz Watanymyzyň mundan beýläk hem ösdürilmegine, onuň halkara abraýynyň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilýär. Bu maksatlary ýerine ýetirmek üçin bolsa hormatly Prezidentimiz giň mümkinçilikleri we şertleri döredýär. Şonuň üçin hem häzirki wagtda ýurdumyzda kämil hünärmenler ýetişdirilip, ähli ugurlarda netijeli işler alnyp barylýar.

Halkymyza bagtyýarlygy, asudalygy, parahatçylygy peşgeş edýän, ýurdumyzy ösüşlerden-ösüşlere alyp barýan hormatly Prezidentimiziň jany sag bolsun, beýik işleri üstünliklere beslensin!

Magtymguly RESULGULYÝEW,

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň Umumy himiýa kafedrasynyň müdiri.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri kuwwatly elektroenergetika pudagynyň giň gerim bilen ösdürilýän hem-de onuň halkara energetika ulgamyna sazlaşykly goşulmagyna gönükdirilen energetika syýasatynyň yzygiderli we ynamly amala aşyrylýan döwrüdir. Şonuň bilen baglanyşykly bu ulgamyň ösüş depginini has-da ýokarlandyrmak we kämilleşdirmek ugrunda birnäçe maksatnamalaýyn işler alnyp barylýar.

Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalary netijesinde ýurdumyzyň energetika pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny düýpli döwrebaplaşdyrmak we pugtalandyrmak, täze energiýa ulgamlaryny döretmek, ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak boýunça netijeli çäreler durmuşa geçirilýär. Şonuň ýaly belent maksatly işler göz öňünde tutulyp, ýurdumyzda bu ulgamyň binýadyny has-da döwrebaplaşdyrmaga we işjeňleşdirmäge niýetlenen «Energiýany tygşytlamagyň 2018 — 2024-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy», «Türkmenistanyň energetika diplomatiýasyny ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasy» we «Energiýanyň dikeldilýän çeşmelerini ösdürmek boýunça 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Türkmenistanyň Milli strategiýasy» ýaly birnäçe maksatnamalaýyn resminamalar kabul edildi. Bu resminamalar döwletimiziň elektrik energetika ulgamynyň durnukly ösüşini üpjün etmekde möhüm ähmiýete eýedir. Ykdysadyýetde esasy orunlaryň birini eýeleýän energetika ulgamynyň öňünde goýlan wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagy ulgamyň ýeterlik derejede ýokarlanýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

Mälim bolşy ýaly, ýurdumyzyň kärhanalarynyň işiniň netijeli guralmagy olaryň elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün edilmegine hem baglydyr. Şu nukdaýnazardan, ýurdumyzyň elektrik energiýasy bilen üpjün edilýändigini, şeýle hem oňa bolan isleg nazara alnyp, energetika pudagynyň kuwwatynyň artdyrylýandygyny bellemek gerek. Häzirki wagtda Türkmenistanyň energetika senagatynda ýokary ösüş depginleri gazanylýar, içerki sarp edijileri elektrik energiýasy bilen ygtybarly üpjün etmek, onuň eksportyny diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça uly işler durmuşa ornaşdyrylýar. Paýtagtymyz we ýurdumyzyň welaýatlary gijelerine yşyklara beslenip, ajaýyp görnüşe gelýär. Munuň özi elektrik energiýasyna bolan islegiň kanagatlydygyny aňladýar.

Ýurdumyzda elektrik energetikasy pudagynyň düýpgöter özgerdilmeginiň netijesinde, uly zähmet üstünlikleri gazanyldy. «Türkmenistanyň elektrik energetikasy pudagyny ösdürmegiň 2013 — 2020-nji ýyllar üçin konsepsiýasyna» laýyklykda ýurdumyzyň ähli sebitlerinde döwrebap gazturbinaly elektrik stansiýalary guruldy. Şonuň ýaly-da elektrik geçirijileriň müňlerçe kilometri gurlup, hereket edýänleriniň durky täzelendi. 2021-nji ýylyň 3-nji sentýabrynda Lebap welaýatynyň Çärjew etrabynda kuwwatlylygy 432 megawat bolan iri gazturbinaly elektrik stansiýasy dabaraly ýagdaýda açylyp ulanylmaga berildi. Bu pudagy ösdürmegiň konsepsiýasyna laýyklykda gurlan sekizinji elektrik stansiýasydyr. Taryh üçin gysga döwürde sekiz sany elektrik stansiýasynyň ulanyşa girizilmegi pudagyň ýeten belent sepgitlerine aýdyň şaýatlyk edýär. Häzirki döwürde bu elektrik stansiýalary netijeli işledilip, ekologiýa taýdan arassa elektrik energiýasy öndürilýär. Bularyň ählisi sebitleriň energiýa üpjünçiliginiň ygtybarly bolmagyna, täze iş orunlarynyň döredilmegine mümkinçilik berýär. Geljekde pudak tarapyndan gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri bolan Günden we ýelden elektrik energiýasyny almagyň, hereket edýän gazturbinaly elektrik stansiýalaryny ýönekeý dolanyşykdan utgaşdyrylan bug we gaz dolanyşykly elektrik stansiýalaryna öwürmegiň taslamalaryny durmuşa geçirmek bu ulgamyň öňünde derwaýys wezipeleriň biri hökmünde garalýar.

Şu ýylyň 23-nji oktýabrynda hormatly Prezidentimiziň hut özüniň sanly ulgam arkaly gatnaşmagynda Ahal — Balkan ýokary woltly, iki zynjyrly täze asma elektrik geçirijisi işe girizildi. Onuň amala aşyrylmagyna döwletimiziň Energetika ministrliginiň «Türkmenenergogurluşyk» konserniniň ähli kärhanalary we edaralary gatnaşdylar. Bu geçirijiniň gurulmagy ýurdumyzyň halkalaýyn energoulgamyny döretmek boýunça milli Liderimiz tarapyndan başy başlanan iri möçberli taslamanyň birinji tapgyrydyr. Onuň baş maksady ýurdumyzda elektrik energiýasynyň öndürilişini artdyrmakdan hem-de Aşgabadyň we welaýatlaryň energoulgamlaryny bitewi energetika halkasyna birleşdirmek arkaly, içerki sarp edijileri elektrik energiýasy bilen üpjün etmegiň ygtybarlylygyny ýokarlandyrmakdan ybaratdyr. Güýjenmesi 220 kW, uzynlygy 421 kilometr bolan täze asma elektrik geçirijisiniň işe girizilmegi daşary ýurtlara eksport edilýän elektrik energiýasynyň möçberiniň artmagyna-da şert döredi. Halkalaýyn energiýa ulgamynyň Ahal — Balkan böleginiň işe girizilmegi bilen ýurdumyzyň iki sebitiniň arasynda elektrik energiýasynyň özara akymy kadalaşdyrylýar. Energiýa serişdeleriniň ätiýaçlyk mümkinçilikleri döredilip, sarp edijileriň elektrik üpjünçiliginiň ygtybarly bolmagy gazanylýar. Geljekde bu taslamanyň Balkan — Daşoguz böleginiň gurluşyk-gurnama işlerini dowam edip, energiýa ulgamyny bir bitewi halka birleşdirmek işini tamamlamak göz öňünde tutulýar. Şeýlelikde, her hili howa şertlerinde hem ýurdumyzyň ähli sebitlerini elektrik energiýasy bilen ygtybarly we bökdençsiz üpjün edip boljak elektroenergetika ulgamy kemala geler. Halkalaýyn energiýa ulgamynyň birinji tapgyryny işe girizmek dabarasynda hormatly Prezidentimiz pudagyň geljek üçin meýilnamalary barada aýdyp, Aşgabat — Mary aralygynda hereket edýän elektrik geçirijiniň hem döwrebaplaşdyrylmagynyň göz öňünde tutulýandygyny belledi.

Biziň ýurdumyzyň uzakmöhletleýin energetika strategiýasyny durmuşa geçirmegiň möhüm guraly hökmünde Türkmenistanyň energetika diplomatiýasynyň düýpli işjeňleşýändigini belläp geçmek zerurdyr. Energetika ulgamynda giň we gyzyklanma bildirilýän hyzmatdaşlyk XXI asyrda dünýäde bolup geçýän durnukly hem-de öňegidijilikli ýagdaýlaryň esasy ölçegi bolup durýar. Özüniň ägirt uly serişde mümkinçiligini tutuş adamzadyň bähbidine peýdalanmaga ymtylýan türkmen halkymyz bu ugurda anyk ädimleri ätmek bilen, ýangyç-energetika toplumyny düýpli döwrebaplaşdyrmak ýörelgelerine hem-de energiýa serişdelerini dünýä bazarlaryna ýetirmegiň ýollaryny diwersifikasiýalaşdyrmaga esaslanýan bu ugurdaky syýasaty durmuşa geçirýär. Bu babatda ýurdumyzyň 2017-nji ýylda Halkara Energetika Hartiýasynyň Konferensiýasynyň başlyklygyna saýlanylmagy möhüm ähmiýete eýe boldy. Şunuň bilen baglylykda 2017-nji ýylyň 30-31-nji maýynda Halkara Energetika Hartiýasynyň «Energiýa serişdelerini üstaşyr geçirmek boýunça köptaraplaýyn çarçuwaly ylalaşyga tarap ýol» atly Aşgabat forumy geçirildi we onda energetika babatda öňde duran döwlet ähmiýetli, umumadamzat bähbitli ençeme meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şol ýylyň 28-29-njy noýabrynda Halkara Energetika Hartiýasynyň Aşgabat şäherinde geçirilen maslahatynyň 28-nji mejlisinde-de hormatly Prezidentimiziň möhüm ähmiýetli başlangyçlary netijesinde ýurdumyzda kemala gelen energetika diplomatiýasynyň dünýä işewürliginiň we bilermenler toparlarynyň arasynda uly gyzyklanma hem-de seslenme döredýändigi bellenildi. Milli Liderimiziň ählumumy we bölünmez energetika howpsuzlygynyň bütin dünýäde ýola goýulmagy babatdaky başlangyçlary, ylmy garaýyşlary biragyzdan makullanyldy. Türkmenistanyň dünýäde uly gyzyklanma döredýän energiýa serişdelerini tygşytlamak, onuň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini peýdalanmak, energetika pudagynyň ekologiýa meselelerine aýawly we uzak geljegi göz öňüne tutup çemeleşmek, tebigy gurşawy gorap saklamak, bu pudaga innowasion tehnologiýalary we usullary ornaşdyrmak baradaky başlangyçlary dogrusynda pikir alşyldy. Bütin dünýäde oňyn Bitaraplyk syýasatyny üstünlikli durmuşa ornaşdyrýan Türkmenistanda ähli durmuş ulgamlarynyň kadaly işlemeginiň binýatlyk bölegi hökmünde «ýaşyl ykdysadyýeti» ösdürmek üçin hem zerur şertleriň döredilýändigi buýsandyryjy hakykatdyr.

Soňky ýyllarda ýurdumyzda ýangyç-energetika serişdeleriniň önümçiliginiň we gazylyp alnyşynyň depgini düýpli ýokarlandyrylyp, energiýa serişdeleriniň ugradylyş ýollary hem diwersifikasiýalaşdyrylýar. Bilşimiz ýaly, indi köp ýyllardan bäri türkmen energetika ulgamy bilen sebitiň birleşen energetika ulgamynyň arasynda elektrik baglanyşygy bar. Häzirki wagtda Eýran Yslam Respublikasyna, Özbegistan döwletine ýokary güýjenmeli elektrik geçirijisi boýunça elektrik energiýasynyň eksportyna niýetlenen «elektrik köprüsi» bardyr. Türkmenistanyň elektrik energiýasynyň beýleki ugurlar boýunça, hususan-da, Pakistan Yslam Respublikasyna we Täjigistan döwletine eksport edilmeginiň geljegine uly umyt baglanýar. Hormatly Prezidentimiziň öňdengörüjilikli syýasatynyň netijesinde Owganystan Yslam Respublikasynyň ykdysadyýetini galkyndyrmak babatynda durmuşa ornaşdyrylýan beýik işleri biziň ýurdumyzyň milli ynsanperwerlik ýörelgelerini barha dabaralandyrýar. Häzirki wagtda ýurdumyz goňşy Owganystan Yslam Respublikasynda demir ýol geçelgesini, optiki süýümli aragatnaşyk ulgamyny, TOPH gaz geçirijisi, bu gaz geçiriji bilen ugurdaş güýji 500 kilowolt bolan Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisiniň taslamasyny durmuşa geçirýär. Ýeri gelende aýtsak, ýurdumyzyň gündogar sebitinde gurulýan elektrik beketleriniň aglaba bölegi goňşy Owganystan Yslam Respublikasynyň ykdysady galkynyşyny üpjün etmäge gönükdirilendir.

Gahryman Arkadagymyzyň: «Elektrik energetikasyny ösdürmek, bu ugurda täze mümkinçilikleri açmak we işe girizmek geljege gönükdirilen uzakmöhletleýin döwlet ähmiýetli wezipedir» diýen parasatly sözlerinden ugur alnyp, biziň baýry ýokary okuw mekdebimiz bolan Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň esasynda Energiýanyň dikeldilýän çeşmeleri boýunça Ylmy-önümçilik merkezinde-de uly göwrümli ylmy-barlag işleri alnyp barylýar. Merkeziň gurluşy fotoelektrik öwürme tehnologiýalary, Gün energiýasynyň toplanmasy we geliotehnika, bioenergetika we biomassany täzeden işlemek, ýel elektrik stansiýalary, elektrik energiýasyny ýygnamagyň tehnologiýalary we taslamalar ýaly bölümlerden ybaratdyr. Häzirki döwürde bu merkezdäki işler ýurdumyzda tejribe fotoelektrik stansiýalary ulanmagyň ylmy esaslary, howa we suw geliogyzdyryjylary, elektrik stansiýalaryň bug turbinalarynda emele gelýän biogazy ulanmak üçin galyndylary gaýtadan işlemegiň tehnologiýalary, toplanan ýylylyk energiýasyndan elektrik energiýasyny almak, gyzgyn suw üpjünçilik we ýylylyk ulgamlarynda Gün kollektorlaryny ulanmagyň usullary ýaly birnäçe ugurlar boýunça işler alnyp barylýar. Bu işleriň durmuşa geçirilmegi ýurdumyzyň energetika howpsuzlygyny berkider, önümçiligiň netijeliligini, elektrik energiýasynyň sarp edilişini, daşary ýurtlara iberilişiniň ýokary göterilmegini üpjün eder.

Energetika ulgamynda şeýle belent maksatly çäreleriň durmuşa geçirilmegi eziz Diýarymyzyň ykdysady kuwwatynyň artmagynda aýratyn ähmiýete eýedir. Bu babatda il-günümiziň bagtyýar şu gününi we röwşen geljegini nazarlaýan döwletli tutumlary, dünýä nusgalyk işleri üçin Gahryman Arkadagymyza çuňňur hoşallygymyzy bildirýäris.

Gaýgysyz ATAÝEW,

Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň okuw işleri boýunça prorektory.

9-njy noýabrda ýurdumyzyň Söwda-senagat edarasynda Awstriýa Respublikasynyň wekiliýetiniň Türkmenistana saparynyň çäklerinde iki ýurduň ykdysady gatnaşyklaryny mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilen birnäçe duşuşyklar geçirildi.

Awstriýanyň wekiliýetiniň düzümine dostlukly ýurduň iri kompaniýalarynyň wekilleri girdi. Şeýlelikde, şol gün geçirilen duşuşyklara gatnaşyjylaryň hatarynda hyzmatdaşlyk boýunça radioýaýlym enjamlaryny öndüriji «Heidelberger Druckmaschinen Eastern Europe GmbH» kompaniýasynyň, ýangyna garşy enjamlary we ýörite awtomobilleri getirýän «Rosenbauer International AG» kompaniýasynyň, ulag düzümleriniň gurluşygy boýunça «Waagner Biro Bridge System» kompaniýasynyň, lukmançylyk edaralary üçin önümleri getirýän «VAMED» kompaniýasynyň, «Europe Consult GmbH» konsalting-maslahat beriş kompaniýasynyň, saglygy goraýyş ulgamy üçin tehnologik çözgütleri taýýarlaýan «AME International», elektroenergiýanyň durnukly önümçiligi üçin täzeçil çözgütleri öňe sürýän «Geppert GmbH» kompaniýasynyň, şeýle hem «Osterreichische Kontrollbank AG» kompaniýasynyň we iki ýurduň ykdysady gatnaşyklaryna işjeň goldaw berýän Awstriýanyň Federal ykdysady palatasynyň wekilleri bar.

Ýurdumyzyň döwlet düzümleriniň, işewür toparlarynyň, Saglygy goraýyş we derman senagaty, Maliýe we ykdysadyýet, Medeniýet, Energetika ministrlikleriniň, «Türkmenaragatnaşyk» agentliginiň, Daşary ykdysady iş bankynyň, Söwda-senagat edarasynyň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň hem-de başga-da birnäçe pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri awstriýaly hyzmatdaşlar bilen özara gatnaşyklaryň mümkinçiliklerini, täzeçil enjamlaryň, şol sanda radioýaýlym, lukmançylyk, sport enjamlarynyň getirilmegini guraýan bilelikdäki kärhanalary döretmegiň geljekki ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar.

Duşuşyga gatnaşyjylaryň belleýişleri ýaly, Awstriýa Respublikasynyň Ýewropa we halkara işler boýunça federal ministri Mihael Linhartyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň Türkmenistana bu gezekki sapary däp bolan döwletara gatnaşyklary berkitmegiň hem-de ösdürmegiň ýolunda nobatdaky möhüm ädime öwrüldi. Bu sapar Garaşsyz türkmen döwletiniň Ýewropa Bileleşiginiň ýurtlary bilen doly möçberli gatnaşyklaryny has-da giňeltmeginde ähmiýetlidir.

Soňky ýyllarda iki ýurduň Daşary işler ministrlikleriniň arasyndaky syýasy geňeşmeler işjeňleşdirildi. Bu bolsa ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň dürli meseleleri we halkara derejedäki wezipeler boýunça pikir alyşmaga, olar boýunça umumy çemeleşmeleri we özara düşünişmegi pugtalandyrmaga ýardam edýär.

Söwda-ykdysady ulgamdaky gatnaşyklar hyzmatdaşlygyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Duşuşyga gatnaşyjylar şeýle hyzmatdaşlygyň türkmen-awstriýa gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de berkidilmegine, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň geljekki möhüm ugurlaryny kesgitlemäge ýardam edýändigini biragyzdan nygtadylar.

Milli Liderimiziň daşyna berk jebisleşip, ykdysadyýetiň ähli pudaklaryny we medeni-durmuş ulgamlarynda ajaýyp üstünlikleri gazanýan Balkan welaýatynyň ýaşaýjylary «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyny hem uly ösüşleriň ýylyna öwürýär. Bu ajaýyp künjegiň her bir ýaşaýjysy mähriban Watanymyzda ähli babatlarda amala aşyrylýan dünýä nusgalyk işlere gönüden-göni dahyllydyklaryna buýsanyp, merdana halkymyza şeýle bagtyýar günleri peşgeş beren eziz Arkadagymyzyň adyna tükeniksiz alkyş aýdýar.

Hormatly Prezidentimiziň ähli ugurlarda amala aşyrýan ägirt uly özgertmeleri hem-de gazanylýan netijeler bilen tutuş dünýäde nusgalyk döwlete öwrülýän ýurdumyzyň Balkan welaýatyny gysga wagtyň dowamynda güýçli depginlerde ösdürmäge aýratyn üns bermeginde çuňňur many-mazmun bar. Çünki Hakdan halatly eziz Arkadagymyz ýurdumyzyň häzirki we geljekki ykdysady, syýasy hem-de medeni-durmuş ulgamlardaky ösüşlerini Diýarymyzyň Günbatar sebiti bilen berk baglanyşdyrýar. Sebäbi gözbaşyny geçmişiň çuňluklaryndan alyp gaýdýan gadymy Beýik Ýüpek ýolunyň çatrygynda ýerleşýän Balkan welaýaty ýerasty we ýerüsti baýlyklaryň uly möçberlerdäki gorlaryna eýedir. Şonuň ýaly-da, bu sebit geografik ýerleşişi babatda amatly bolup, dünýäniň ähli künjeklerine uzaýan polat, howa, deňiz-derýa we awtomobil ýollaryny, uglewodorod serişdelerini akdyrmaga niýetlenen turbageçirijileri hem özünde jemleýär.

Welaýatda döwletimiziň ykdysady kuwwatyny yzygiderili ösüşlere ygtybarly ýaran etmek üçin giň mümkinçilikler toplanandyr. Diňe Garabogazköl aýlagynyň özi hem sözüň doly manysynda, hazynalar mesgenidir. Guwlyduzuň ätiýaçlyk gorlary hem tapylgysyz baýlyklaryň biridir. Diýarymyzda ýeriň jümmüşinden alynýan nebitiň esasy bölegi, tebigy gazyň milliardlarça kub metri, balyk we balyk önümleriniň köpüsi, şonuň ýaly-da, nahar duzunyň, tehniki ýoduň, uglerodyň, bromuň uly möçberleri hem şu mekana degişlidir.

Ýeri gelende bellesek, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda tutuş ýurdy senagatlaşdyrmak baradaky döwlet syýasatynyň şu sebitde öz mynasyp çözgüdini tapýandygyny aýdyň görmek bolýar. Diňe soňky birnäçe ýylyň dowamynda täze gurlup, dabaraly ýagdaýda işe girizilen Türkmenbaşynyň Halkara deňiz porty, Garabogazdaky karbamid zawody, Gyýanlydaky polimer zawody, Demirgazyk — Günorta transkontinental demir ýol geçelgesi, Gündogar — Günbatar magistral gaz geçirijisi, «Altyn asyr» Türkmen kölüniň birinji tapgyry, Esenguly, Serdar we Bereket etraplaryndaky çeper halyçylyk kärhanalary, Magtymguly etrabyndaky Tikin we aýakgap fabrikler toplumy, Türkmenbaşynyň nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumyndaky häzirki zaman desgalary, ýangyç-energetika ulgamynda işe girizilen dürli maksatly önümçilik toplumlary Jebel şäherçesindäki «Balkan» sement zawody, şäherlerdäki we etraplardaky demir ýol, howa, awtoulag menzilleri... hem munuň şeýledigine doly güwä geçýär. Balkanabatdaky döwlet drama teatry, welaýat kitaphanasy, Bagt köşgi, welaýat taryhy we ülkäni öwreniş muzeýi, «Türkmeniň ak öýi» binasy, on müň tomaşaçy orunlyk köpugurly stadiony bolan sport toplumy, şäherlerdäki, etrap merkezlerindäki we obalardaky döwrebap mekdepler, çagalar baglary, medeni ojaklar, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy we beýlekiler bu gün ýurdumyzyň Günbatar sebitini nurana keşbe getirýär.

Bu gün Türkmenistan milli Liderimiziň parasatly baştutanlygynda dünýä ykdysadyýetiniň möhüm ugurlarynyň biri bolan ulag we logistika ulgamynda halkara derejesindäki gatnaşyklary ösdürmäge saldamly goşant goşýar. Ulag ulgamyndaky hyzmatdaşlyk döwletleriň we sebitleriň ykdysady hem-de syýasy talaplaryny üpjün edip bilýän, yklymara giňişlikleri birleşdirip, döwletleriň strategik bähbitlerini sazlaşdyrýan, tebigy baýlyklardan peýdalanmagyň mümkinçiliklerini artdyrýan, haryt dolanyşygyny ösdürýän kuwwatly geosyýasy ösüşiň möhüm şertleriniň biridir.

Türkmenbaşy şäherinde täze Halkara deňiz portunyň gurlup, dabaraly ýagdaýda ulanyşa berilmegi, diňe bir ýurt ýa sebit üçin däl, eýsem, tutuş dünýä möçberinde hem, sözüň doly manysyndaky, taryhy waka bolupdy. Hazaryň kenaryndaky Halkara deňiz porty bu sebitiň ýükleri üstaşyr geçirmek mümkinçiligini güýçlendirmekde, möçberlerini artdyrmakda, ýolagçylary gatnatmakda, ýükleri daşamakda, aragatnaşyk hyzmatlarynyň hilini we howpsuzlygyny ýokarlandyrmakda, önümçilik kuwwatlyklaryny giňeltmekde hem-de olary netijeli peýdalanmakda, içerki we daşarky bazarlarda bäsdeşlige ukyplylygy ýokarlandyrmakda uly ähmiýete eýedir.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň ähli sebitleri bilen birlikde Balkan welaýatyny hem durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek, ilatyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmak ugrunda giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. Ine, 10-njy noýabrda welaýatymyzyň Türkmenbaşy şäherinde 100 orunlyk ýokanç keseller hassahanasynyň we Türkmenbaşy etrabynda «KAMAZ» kysymly awtoulaglary abatlaýyş, okuw we hyzmat ediş merkeziniň dabaraly ýagdaýda açylyp, ulanylmaga berilmegi hem munuň aýdyň mysalydyr. Welaýatymyzyň Magtymguly etrabynyň adybir şäherçesinde bina edilen bäbekhanaly 50 orunlyk köpugurly hassahana we 30 orunlyk saglyk öýi hem mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk şanly senesiniň giňden bellenilen ýylynda ulanyşa berlen desgalaryň üstüni ýetirdi. Bu desgalar sebitiň ýaşaýjylarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da ýokarlandyrmaga we täze iş orunlaryny döretmäge ýardam eder.

Gahryman Arkadagymyzyň taryhy çykyşlarynda hemişe nygtaýşy ýaly, Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň içeri hem-de daşary syýasatyny wagyz etmekde, jemgyýetimiziň demokratik kadalaryny we halkymyzyň agzybirligini pugtalandyrmakda jemgyýetçilik-syýasy guramalara möhüm orun degişlidir. Biz milli Liderimiziň öňümizde goýan anyk wezipelerinden ugur alyp, «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda alyp barýan wagyz-nesihat işlerimiz arkaly berkarar döwletimiziň durmuşa geçirýän özgertmeler syýasatynyň düýp mazmunyny halk arasynda giňden düşündirmekde ukyp-başarnyklarymyzy, zehinimizi gaýgyrman zähmet çekýäris. Bu möhüm wezipäni ýerine ýetirmekde TDP-niň Balkan welaýat komitetiniň düzümindäki partiýa guramalarynyň 780-den gowragy göreldeli işleri alyp barýar. Welaýatymyzdaky partiýa agzalarynyň umumy sanynyň otuz müňe golaýlaýandygyny hem aýratyn nygtasymyz gelýär. Olar milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklarynda, medeni-durmuş ulgamlarynda halal zähmet çekmek bilen çäklenmän, Gahryman Arkadagymyzyň içeri we daşary syýasatyny, ata Watanymyzyň dünýä nusgalyk işlerini halk köpçüliginiň arasynda yzygiderli wagyz etmekde hem aýratyn işjeňlik görkezýärler.

Balkan welaýatynda üstünlikli amala aşyrylan we häzirki wagtda durmuşa geçirilýän işler baradaky söhbeti buýsanç bilen dowam etdirmäge mysallar başga-da az däl. Iň esasy-da, olaryň her biriniň berkarar döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň artmagyna, halkymyzyň bagtyýarlygyny ygtybarly üpjün etmäge gönükdirilýänligidir. Ine, şu beýik hakykat üçinem welaýatymyzyň ýaşaýjylary hormatly Prezidentimiziň adyna tükeniksiz alkyş sözlerini aýdyp, ösüşiň täze belentliklerine tarap ynamly gadam urýarlar.

Bibiaýşa SAPAROWA,

TDP-niň Balkan welaýat komitetiniň başlygy.