Ählumumy ösüşiň hem-de abadançylygyň ygtybarly köprüsine öwrülip, dünýä halklaryny ýakynlaşdyrýar we jebisleşdirýär
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyz dünýäniň parahatçylyk söýüjilik merkezi hökmündäki derejesini has-da berkidýär. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň taryhyna altyn harplar bilen ýazylan şanly wakalar halkymyzyň şan-şöhratyny dünýä ýaýýar. Akina — Andhoý menzilleriniň arasyndaky 30 kilometrlik demir ýolunyň ulanmaga berilmegi, Kerki — Şibirgan ugry boýunça güýjenmesi 500 kilowolt bolan 153 kilometrlik elektrik geçiriji ulgamynyň, Ymamnazar — Akina hem-de Serhetabat —Turgundy optiki-süýümli halkara ulgamyň işe girizilmegi, şeýle hem Çärjew etrabynyň «Malaý» gaz känindäki täze gaz gysyjy desganyň açylyş dabarasy Arkadag paýhasynyň dünýä ýol salýandygy baradaky guwandyryjy hakykaty tutuş Ýer ýüzünde dabaralandyrýar.
«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyzyň ilkinji günlerinde äleme ýaň salan bu möhüm wakalar baradaky buýsançly söhbedimiziň özenini yklymlary, ykballary nurlandyran şu belent hakykatyň düzmegi, elbetde, öz-özünden düşnükli bolsa gerek. Çünki bu taryhy wakalaryň gerim-gabarasy, uly tutumy dünýä dolup, hut Arkadag paýhasyndan kemal tapýan başlangyçlaryň umumadamzat bähbitli beýik işlere gözbaş bolup, halkara jemgyýetçiliginiň ykrarnamasyna hem gyzgyn goldawyna eýe bolýandygynyň subutnamasyna öwrüldi. Şol wakalaryň gözli şaýady bolup ýörkäň, Gahryman Arkadagymyz bilen halkymyzyň mizemez jebisligi, şol bir wagtyň özünde bäş müň ýyllyk şöhratly taryhyna buýsanýan türkmeniň emer-damaryna, ruhuna siňen dost-doganlyk ýörelgelerine hemişe ygrarlydygy baradaky seriňe dolan buýsançly oýlara biygtyýar berilýärsiň. Şeýlelikde, döwletli Diýarymyzda, asyl-ha, herki zadyň bir-biri bilen ajaýyp sazlaşyp, ýerbe-ýerligi, tutumly çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün edip durandygy hakda-da aýdasymyz gelýär. Şol günler howa-da edil türkmeniň nurana göwni ýaly ýaz ýakymyny ýaýradyp, gyşyň örküjidigine garamazdan, edil ýaňy tamdyrdan çykan mele-myssyk nany ýatladyp, sahawatlylyk bilen tylla şuglasyny saçyp duran Gün diňe Zemini däl, ynsan ähliniň kalbyny bagt kuýaşy bolup çoýup, tutuş barlyga ýylylyk, mähir paýlap, guwançdan-şatlykdan doly barça ýürekleri has-da joşa getirdi.
Ýeri gelende aýtsak, paýtagtymyzdan döredijilik iş saparyna ugrap, Hakdan halatly, köňli sahawatly, türkmeniň kalby deý joşgunly Jeýhunyň boýuna — süýjülikde taýy tapylmadyk şekerden datly gülabynyň mekany gadymy Lebap topragyna, has takygy, Türkmenabadyň Halkara howa menziline gelip düşenimizde, özüm-ä türkmen gündogaryna gadam goýandygym barada bagtyýar oýlandym. Beýik Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýunyň dünýä derejesinde uly dabaralar bilen belleniljek «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyzyň şanly wakalarynyň hut şu sahawata we berekede baý künjekden başlanmagynyň çuň many-mazmuna eýedigi baradaky hakykat göwün guşumyzy ganatlandyrdy. Watanymyzda «Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» atly şygar bilen geçen 2018-nji ýylda ulanylmaga berlen Türkmenabadyň Halkara howa menzili Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Türkmenistanyň sebitiň möhüm ulag ýoly bolmak bilen, iri halkara logistik merkezine öwrülýändigi baradaky hakykatyň özboluşly mysalydyr. Ýurdumyzyň gündogar sebitiniň merkezi hasaplanýan Türkmenabat şäheri gadymy Amulyň mirasdüşeri bolup, bu ýerde Eýrana, Hindistana, Gündogar Ýewropa... barýan köp sanly söwda ýollary birigipdir. Ýeri gelende ýatlap geçsek, şol ýylyň altyn güýzünde müňýyllyklaryň jümmüşinden ak ertirlere — geljege ýol salyp, yklymlary-ykballary nurlandyran Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşen gadymy Amuldan, ýagny hut şu ýerden badalga alan «Amul — Hazar 2018» halkara awtorallisine gatnaşyjylar arzyly menzilleri nazarlapdylar. Sahawata we berekede baý Garagumuň Hakyň nazary düşen guba çägelerini hem ak alaňlaryny külterläp, ýurdumyzyň ähli welaýatlarynyň çäginden üstünlikli geçip, ýurdumyzyň Günbatar sebitine — Hazaryň kenaryndaky Awaza barypdylar.
14-nji ýanwarda milli Liderimiziň Lebap welaýatynyň «Ruhyýet» köşgünde — Türkmenistanda we Owganystanda dabara gatnaşyjylary birleşdiren teleköpriniň geçirilýän ýerinde eden taryhy çykyşynda belleýşi ýaly, bu iri taslamalar umumy maksada — biziň ýurtlarymyzyň uzakmöhletleýin ösüşine kuwwatly itergi bermäge we bu ösüşi üpjün etmäge niýetlenip, türkmen we owgan halklarynyň gülläp ösmegine we abadançylygyna gönükdirilendir. Şol bir wagtda munuň özi Ýer ýüzüniň bu böleginde ygtybarly, çalt depginler bilen ösýän, sazlaşykly energetika, ulag we kommunikasiýa ulgamyny döretmek ýörelgesinden ugur alýar. Hormatly Prezidentimiz möhüm ähmiýetli taslamalaryň durmuşa geçirilmeginiň köpýyllyk ysnyşykly we netijeli türkmen-owgan hyzmatdaşlygynyň netijesi bolup durýandygyny aýtmak arkaly Owganystan Yslam Respublikasy bilen netijeli, deňhukukly, hakyky doganlyk gatnaşyklaryna biziň ýurdumyzda ýokary baha berilýändigini belledi.
Türkmenistan owgan halkyna köptaraplaýyn goldaw berýär. Owganystana ýeňillikli bahadan elektrik energiýasyny iberýär. Bu ýurduň dürli welaýatlarynda durmuş ähmiýetli desgalary gurýar. Munuň özi Owganystanda asuda durmuşy ýola goýmakda, gatnaşyklaryň yzygiderliligini, ikitarapa bähbitliligini gazanmakda möhüm ähmiýete eýedir. Elektrik energiýasynyň bu ýurda iberilmeginiň has-da artdyrylmagy baradaky çözgüt ýurdumyzyň dostanalyk, ynsanperwerlik ýörelgelerine hemişe wepalydygyny, şunuň bilen birlikde, çenden güýçli ykdysady kuwwatyny görkezýär.
Häzirki döwürde Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň, hususan-da, energetika we aragatnaşyk, ulag-kommunikasiýa ulgamlaryndaky taslamalaryň amala aşyrylmagyna uly gyzyklanma bildirilýär. Asyryň bu iri gaz geçirijisi sebitiň ýurtlarynyň ykdysady taýdan ösmegine uly itergi berer. Müňlerçe täze iş orunlaryny açmaga mümkinçilik döreder. Elektrik energetikasy, ulag-kommunikasiýa we ýaşaýyş-durmuş maksatly üpjünçilik ulgamlaryny emele getirmäge ýardam eder. Elektrik geçiriji ulgamlaryň çekilmegi bolsa, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň ähli desgalaryndan başga-da, sebitiň ýurtlaryny elektrik energiýasy bilen kadaly üpjün etmekde giň mümkinçilikleri özünde jemleýär. Owganystanyň üsti bilen Pakistana we Aziýanyň beýleki döwletlerine elektrik energiýasyny eksport etmäge şert döredýär. Bu taslamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagy tebigy gazyň, elektrik energiýasynyň, senagat harytlarynyň we maglumatlaryň üstaşyr geçirilmeginden alynjak serişdeleriň hasabyna Owganystanyň býujetine köp möçberde girdeji getirer. Sebitimizde ýaşaýan halklaryň bähbidine durnuklylygyň we yzygiderli durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm şerti bolar. Owganystan Yslam Respublikasynyň Prezidenti hem öz gezeginde Türkmenistanyň hormatly Prezidentiniň baştutanlygynda sebitiň merkezine öwrülmek bilen çäklenmän, eýsem, sebitiň dünýä bilen birleşýän nokadyny döretmekde möhüm orun eýeleýändigini belledi. Onuň türkmen Liderine, biziň döwletimize iri maksatnamalaryň we taslamalaryň, olary maliýeleşdirmegiň we amala aşyrmagyň çäklerinde mäkäm gatnaşyklaryň we hyzmatdaşlygyň ýola goýlandygy üçin, Owganystanyň Hökümetiniň we halkynyň adyndan çäksiz hoşallygyny beýan etmegi guwandyryjydyr. Owgan Lideriniň Owganystan bilen Türkmenistanyň arasyndaky gatnaşyklaryň derejesiniň kadaly hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryndan strategik hyzmatdaşlyk derejesine ýetendigini aýratyn nygtamagy bolsa, täze taryhy eýýamda türkmen-owgan gatnaşyklarynyň hil taýdan ýokary derejä ýetendigine şaýatlyk edýär. Ýurdumyz oňyn Bitaraplyk, «Açyk gapylar» hem-de netijeli hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasat ugruny durmuşa geçirmek bilen, umumy bähbitlere laýyk gelýän netijeli halkara gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga saldamly goşant goşýar. Şu maksatlar bilen Türkmenistan daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bilelikde sebit we dünýä möçberinde durnukly ösüş wezipelerini çözmäge ýardam edýän iri düzümleýin taslamalary üstünlikli durmuşa geçirýär. Elbetde, Çärjew etrabynyň «Malaý» gaz känindäki täze gaz gysyjy desganyň dabaraly açylyp, ulanylmaga berilmegi hem ýurdumyzyň energetika strategiýasyny üstünlikli durmuşa geçirmegiň ýolunda ýene-de bir möhüm ädim boldy. Bu waka milli Liderimiziň belleýşi ýaly, Bitarap döwletimiz nebitiň, gazyň ummasyz köp gorlaryna, elektrik energiýasyny ösdürmegiň giň mümkinçiliklerine eýe bolmak bilen, öz baýlyklaryny diňe bir türkmen halkynyň däl, eýsem, tutuş adamzadyň bähbitlerine gönükdirýändigi baradaky hakykaty aýdyň şöhlelendirýär. Bu bolsa Türkmenistanyň ykdysadyýetini ýokary depginler bilen ösdürmekde we onuň dünýä ykdysadyýetiniň ulgamyna işeňňir girişmeginde örän ähmiýetli hem täsirli orny eýelemegine mümkinçilik berýär.
Aziýa sebiti boýunça goňşy ýurtlarymyz we beýleki döwletler bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak Bitarap döwletimiziň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Şoňa görä-de, biz abraýly halkara we sebit guramalarynyň çäklerinde hem köptaraplaýyn esasda depginli ösdürilýän döwletara gatnaşyklaryny ýokary derejede saklamaga gönükdirilen işleri alyp barýarys. Sebitimizde energetika, ulag we kommunikasiýa ulgamlarynda giň gerimli taslamalary durmuşa geçirmek boýunça netijeli işler geçirilýär.
Hormatly Prezidentimiziň türkmen halkyna Täze ýyl Gutlagynda: «Täze ýylymyz il-ýurt bähbitli uly üstünlikleriň, parahatçylygyň hem-de ynanyşmagyň ýyly bolar. Biz ata Watanymyza belent buýsanjymyz, geljege berk ynamymyz, aýdyň maksatlarymyz bilen has uly sepgitlere ýeteris» diýip belleýşi ýaly, «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip atlandyrylan 2021-nji ýylymyzyň her bir güni, aýy taryhy wakalara beslenýär. Ýurdumyz özüniň hemişelik Bitaraplyk ýörelgelerine pugta eýerýär. Şundan ugur alyp, dünýäde syýasy, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmäge uly goşant goşýar. Ýer ýüzünde parahatçylygy berkitmek, dost-doganlyk gatnaşyklaryny ösdürmek ugrunda ähli tagallalary edýär. Şu maksat bilen, möhüm ähmiýetli başlangyçlary öňe sürýär. Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalary bilen berkarar döwletimizde il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli amala aşyrylýan ajaýyp özgertmeleriň, milli Liderimiziň öňdengörüjilikli dünýä nusgalyk syýasatynyň Ýer ýüzünde goldanýandygyna hem-de ykrar edilýändigine tüýs ýürekden guwanýarsyň.
Bütin dünýäde ykrar edilen Lider hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ýer ýüzündäki belent sylag-sarpasy, il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli alyp barýan dünýä nusgalyk beýik işleri Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň bedew batly ösüşlerine düýpli itergi berip, bagtdan paýly, rysgal-bereketden serpaýly, çüwen ykbally türkmeniň mähir-muhabbete ýugrulan parahatçylyk söýüjilikli dostana ýörelgesini jümle-jahana ýaýýar. Şonuň üçin hem «Belent başyňyz aman, beýik başlangyçlaryňyz rowan, at-abraýyňyz mundan hem zyýat bolsun, eziz Arkadagymyz!» diýen dogaýy sözler dilleriň senasyna, köňülleriň owazyna öwrüldi.
Ýagmyr NURYÝEW,
«Diýar» žurnalynyň baş redaktory.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/18669