Eziz Diýarymyz durnukly ösüş bilen öňe barýar. Önümçiligiň ähli pudaklaryna ylmyň we öňdebaryjy tejribäniň gazananlarynyň ornaşdyrylmagy, iň täze enjamlaryň netijeli ulanylmagy, tebigy baýlyklarymyzyň rejeli peýdalanylmagy beýik ösüşlerimiziň, belent üstünliklerimiziň esasy bolup durýar. Ata Watanymyzy mundan beýläk-de belent derejelere ýetirmek üçin beýik işler üstünlikli durmuşa geçirilýär.  

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda üstünlikli amala aşyrylýan özgertmeler ähli ugurlarda durmuşa geçirilýän halk bähbitli işlere itergi berýär. Aýdyň ösüşler we gazanylýan üstünlikler bilen halkymyz Watanymyzyň mundan beýläk-de rowaçlanmagynyň ygtybarly esasyny goýýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe milli ykdysadyýetimiz ösdürilýär, ýurdumyz beýik ösüşleriň mekanyna öwrüldi. 

 Parahatçylygyň, adalatlylygyň we ynsanperwerligiň ýörelgelerine wepaly agzybir halkymyz maksada okgunlylyk hem-de tutanýerlilik bilen beýik geljegini döredýär. Halkymyz yhlasly zähmet çekip, ösüşiň täze belentliklerine tarap ruhubelentlik bilen barýar. Ýurdumyzy hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça işlenilip düzülen maksatnamalar amala aşyrylýar. Ýurdumyzda durmuşa geçirilýän işler we taslamalar ylmy taýdan esaslandyrylandyr, çünki derwaýys meseleleri ylmy jähetden çemeleşip çözmek, uzakmöhletli meýilnamalardyr maksatnamalary ylmy taýdan işläp düzmek ýurdumyzda ösüşi üpjün etmegiň esasy ýörelgesidir.  

Ýurdumyzda önümçiligi döwrebaplaşdyrmak depginli alnyp barylýar, kämil bazar ykdysadyýeti emele gelýär. Ylmyň we tehnikanyň gazananlary giňden peýdalanylýar. Ýurdumyzyň tebigatynyň köpdürlüligini we gözelligini aýap saklamaga, onuň baýlyklaryny rejeli ulanmaga gönükdirilen taslamalar üstünlikli durmuşa geçirilýär.  

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli çözülmegi, oýlanyşykly kararlaryň kabul edilmegi, ýurdumyzyň beýik ösüşlerini üpjün edýär. «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy» Türkmenistanyň ösüşiň täze belentliklerine barýan ugurlaryny kesgitledi. Halkymyz Watanymyzda üstünlikli durmuşa geçirilýän beýik işlerden ruhlanyp, bu maksatnamany durmuşa geçirmek üçin halal zähmet çekýär.  

Çynar HOJAMUHAMMEDOWA,

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň uly mugallymy.

Şu günler Köýtendag etrabynyň çäginde Lebap sement zawodynyň ikinji tapgyrynyň gurluşygy güýçli depginde dowam edýär. Mälim bolşy ýaly, ýokary kuwwata eýe bolan zawodyň täze tapgyrynyň gurluşygy «Türkmen enjam» hojalyk jemgyýeti tarapyndan alnyp barylýar. 

Zawodyň ikinji tapgyrynyň gurluşygyna Gahryman Arkadagymyzyň ak patasy bilen 2020-nji ýylyň tomsunda badalga berlipdi. Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi kuwwatly kärhananyň gurluşygynyň buýrujysydyr. Şu günler gurluşykda hünärmenleriň 650-den gowragy işleýär. Olaryň we döwrebap tehnikalaryň güýji birleşip, ýurdumyzda ýene bir kuwwatly senagat kärhanasy — sement zawody ulanmaga berler. Işleýänleriň arasynda bu ugurda baý tejribesi bolan kompaniýalaryň wekilleri hem bar. 

Sement — gurluşyk üçin iň zerur serişdeleriň biri. Köýtendagdaky zawodda eýýäm ençeme ýyl bäri bu möhüm gurluşyk serişdesiniň her ýyl ýüz müňlerçe tonnasy öndürilip, içerki we daşarky bazarlara ugradylýar. Täze tapgyryň umumy kuwwaty ýylda 1 million tonna sementi öndürmäge mümkinçilik berer. Bu bir gije-gündiziň dowamynda 3 müň tonna çenli önüm öndürip boljakdygyny görkezýär. 

Eger zawodyň birinji tapgyrynda portland sementiniň S-400 we S-500 görnüşleri öndürilip, sarp edijilere ýetirilen bolsa, täze tapgyrda has ýokary hilli S-600 görnüşli sementiň hem önümçiligi ýola goýlar. Önümler dünýäniň we ýurdumyzyň standartlaryna doly laýyk geler. 

«Türkmen enjam» hojalyk jemgyýetiniň wekilleriniň gürrüň berşi ýaly, desgada Germaniýanyň, Türkiýäniň we beýleki Ýewropa döwletleriniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň döwrebap enjamlar toplumlary oturdylyp, işleriň agramly bölegi awtomatlaşdyrylan ulgamlaryň kömegi bilen alnyp barlar.  

Şeýle iri gurluşygyň amala aşyrylmagy ýerli ýaşaýjylaryň iş bilen üpjünçiliginde hem möhüm ähmiýete eýedir. Gurluşykda ýurdumyzyň dürli sebitlerinden gelen ildeşlerimiz bilen bir hatarda, Köýtendag etrabynyň ilaty hem zähmet çekýär. Bu ýerde amatly iş şertleri döredilipdir. 

Gurluşykçylar kuwwatly kärhanany bellenen möhletinde ulanmaga tabşyrmak üçin gijesini gündiz edip zähmet çekýärler. Gurluşyk serişdeleriniň agramly böleginiň ýurdumyzyň şu sebitinden alynmagy bolsa olaryň işinde ep-esli ýeňillik döredýär. 

Ahmet KASYMOW,

Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Köýtendag etrap birleşmesiniň esasy hünärmeni.

BELENT MAKSADA EÝERIP 

S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň ýüpekçileri «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň ýüpekçilik möwsüminde 184 tonna ýokary hilli pile öndürmegi maksat edinýärler. Şeýlelikde, olar häzirki günlerde ýüpek gurçuklaryny idetmegi talabalaýyk alyp barýarlar. Bu babatda etrabyň S.Rozmetow adyndaky oba hojalyk paýdarlar jemgyýetiniň ýüpekçileriniň oňat görelde görkezýändiklerini bellemek bolar. Olar özlerine paýlanylyp berlen 1241 guty ýaş gurçuklary kadaly ösdürmek ugrunda yhlasly zähmet çekýärler. Hojalygyň tejribeli ýüpekçilerinden Zeripbaý Galandarow, Röwşenaý Jumakowa, Sanaber Töräýewa we beýlekiler bu işe öňdäkileriň hatarynda girişmek bilen, gurçuklara ideg etmekde köplere görelde bolmagy başarýarlar. Şunda ýüpek gurçuklaryny wagtly-wagtynda iýmitlendirmek, kadaly ýylylykda, arassa saklamak boýunça zerur çärelere aýratyn üns berilýär. Munuň özi paýdarlar jemgyýetiniň ýüpekçileriniň şu möwsümde 48 tonna piläni Watan harmanyna goşmak barada bellenilen meýilnamany has artygy bilen ýerine ýetirjekdiklerine ynam döredýär. 

 Nodira ALLAMOWA,
TAP-nyň S.A.Nyýazow adyndaky etrap komitetiniň hünärmeni. 

 * * * 

 GOWAÇA BEJERGISINIŇ DEPGINI ÝOKARLANÝAR 

Akdepe etrabynyň «Nowruz» daýhan birleşiginiň pagtaçylary «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda 1900 gektar meýdanda «ak altynyň» bereketli hasylyny kemala getirmek ugrunda derwaýys çäreleri durmuşa geçirýärler. Olar gowaça bejergisine etrapda ilkinjileriň hatarynda girişip, bu işiň depginini günsaýyn güýçlendirýärler. Häzirki wagtda gowaçalaryň hatar arasyny ýumşatmak, olary haşal otlardan arassalamak işleri daýhan birleşiginiň 6, 12-nji kärendeçiler toparlarynda has-da gyzgalaňly barýar. Bu çäreleri berjaý etmekde mehanizatorlardan Azat Motyýew, Tahyr Rozybaýew, kärendeçi daýhanlardan Şirin Aşyrowa, Arazmyrat Nazarow we beýlekiler has-da gaýratly zähmet çekýärler. Şeýle agzybirlikli aladalaryň netijesinde ýaşajyk gowaçalaryň talabalaýyk ösmegine zerur şertler döredilýär. 

 Orazgeldi MUHADOW,
TAP-nyň Akdepe etrap komitetiniň hünärmeni. 

 * * * 

 ZÄHMETI GORAMAK — SAGLYGY GORAMAK 

«Zähmeti goramak — sagdyn we howpsuz iş şertleriniň girewidir» atly çäräniň esasy maksady işgärleriň zähmetini we saglygyny goramak, degişli önümçilik şertlerini döretmek, olaryň dynç alşyny guramak, durmuş goraglylygyny, tehniki howpsuzlyk kadalaryny berjaý etmek boýunça edara-kärhanalarda alnyp barylýan işleri mundan beýläk-de kämilleşdirmek bolup durýar. 

TKA-nyň welaýat birleşmesiniň energetika, awiasiýa we aragatnaşyk, medeniýet, hyzmat ulgamy işgärleriniň kärdeşler arkalaşyklarynyň Daşoguz şäher geňeşleriniň şäheriň edara-kärhanalarynyň kärdeşler arkalaşyklarynyň ilkinji guramalarynyň agzalarynyň gatnaşmagynda welaýat Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýiniň mejlisler eýwanynda guran okuw maslahaty şu meselelere bagyşlanyldy. 

Okuw maslahatynda TKA-nyň welaýat birleşmesiniň tehniki gözegçisi Meýlis Gulbaýew, welaýat Suwda halas ediş müdirliginiň zähmeti goramak we tehniki howpsuzlyk boýunça gözegçisi Baýram Myradow, Daşoguz döwlet elektrik stansiýasynyň KA-nyň ilkinji guramasynyň başlygy Mekan Allanazarow, «Daşoguzenergo» önümçilik birleşiginiň hünärmeni Gylyçmyrat Öräýew dagy çykyş etdiler. Olar orta atylan meseleler boýunça edara-kärhanalarda amala aşyrylýan işler barada giňişleýin gürrüň berdiler. 

 Mämmetdurdy MUHAMMEDOW,
medeniýet, sport, syýahatçylyk we jemgyýetçilik guramalary işgärleriniň KA-nyň Daşoguz şäher geňeşiniň başlygy. 

 * * * 

 KÄRHANANYŇ ÖNDÜRIJILIGI ARTÝAR 

Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň Köneürgenç etrabyndaky pagta egriji kärhanasynyň işçi-hünärmenleri zähmet depginlerini barha batlandyrýarlar. Olar ugurdaş kärhanalaryň arasynda hemişe ýokary görkezijileri gazanmagy başarýarlar. Şu ýylyň başyndan bäri kärhanada dürli ölçegdäki nah ýüplükleriň 1 müň 52 tonnasy öndürildi. Kärhanada önümçiligiň ösüşiniň durnukly depgini hemişelik saklanýar. 

— Kärhanamyz döwrüň iň kämil tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylan bolup, onda işçi-hünärmenleriň 161 sanysy 3 çalşykda zähmet çekýär. Bu ýerde olaryň öndürijilikli işlemekleri üçin ähli mümkinçilikler bar. Kärhanada welaýatymyzda öndürilýän pagtadan dürli ölçegdäki nah ýüplükler taýýarlanyp, ýurdumyzyň dokma kärhanalaryna we daşary ýurtlara ugradylýar. Kärhanamyzyň darak, lentalaýjy, egriji, gaplaýjy, hil barlagy bölümlerinde işler sazlaşykly alnyp barylýar. Bu ýerde yhlasly zähmeti bilen köplere görelde görkezmegi başarýan işçileriň ençemesi bar. Olardan Gunça Hudaýnazarowanyň, Mamagül Haşanowanyň, Nurtäç Aşyrowanyň, Döwran Tuwakowyň, Meýlis Pirnepesowyň atlaryny ilkinjileriň hatarynda tutmak bolar — diýip, kärhananyň kärdeşler arkalaşyklarynyň ilkinji guramasynyň başlygy Nurbibi Genjäýewa söhbetdeş bolanymyzda aýtdy. 

 Annageldi BEKIÝEW

Welaýatymyzda pile taýýarlamak işi gyzgalaňly dowam edýär. Golaýda Kerki we Hojambaz etraplarynyň ýüpekçileri pile öndürmek baradaky şertnamalaýyn tabşyryklaryny üstünlikli ýerine ýetirendikleri baradaky hoş habar bilen begendirdiler.  

Kerkili ýüpekçiler 85 tonnadan gowrak gymmatly çig maly Watanymyzyň kümüşsöw çäjine goşant etdiler. Öňdebaryjy etrapda tejribeli ýüpekçileriň 1242-si bol pile öndürmek bilen meşgullandy. Kerkili ýüpekçileriň hormatly Prezidentimiziň önüm bolçulygyny döretmek baradaky tabşyryklaryny berjaý etmek ugrunda çekýän yhlasly zähmetleri ýerine düşdi. Senagat üçin gymmatly çig maly öndürmekde etrabyň «Mürzebeggala» we «Hatap» daýhan birleşikleriniň kärendeçileri aýratyn tapawutlandylar. Olar pellehana bir günde geldiler. Şonda «Mürzebeggala» daýhan birleşiginden meýilleşdirilen 31,5 tonnanyň ýerine 36 tonna 200 kilogramdan gowrak pile kümüşsöw çäje goşant edildi. Ýüpekçilerden Körpe Hudaýberdiýewa 284 kilogramyň ýerine 315, Döwlet Haýytmyradow 147 kilogramyň ýerine 215, Ogulbibi Annaýewa 80 kilogramyň ýerine 115 kilogram pile tabşyryp, öňe saýlandylar. Daýhan birleşiginiň başlygy Begenç Haýytmyradow pile ýygnamagyň gyzgalaňly dowam edýändigini aýdýar. Ol bu görkezijiniň 41 tonnadan geçjekdigine ynam bildirýär.  

Pellehana ilkinji bolup gelen beýleki öňdebaryjy hojalygyň — «Hatap» daýhan birleşiginiň başlygy Merdan Hakyýew hem ýüpekçilik bilen meşgullanýanlaryň 255-siniň hem 30-35 ýyldan bäri ýüpek gurçuklaryny idedip gelýändiklerini, hut olaryň baý iş tejribesiniň hasabyna 16 tonna 600 kilogramyň ýerine 18 tonnadan hem ep-esli artyk piläniň ýygnalandygyny habar berdi. Güljahan Hallyýewa, Şemşat Pirhanowa, Sülgün Allakulyýewa ýaly ýüpekçiler tabşyrykdan daşary 50-100 kilogramdan gowrak pile ýygnamagy başardylar. Etrabyň 1-nji pile kabul ediş we guradyş bölümçesiniň ýolbaşçysy Myrat Saliýew daýhan birleşikleriniň galan 4-siniň hem pellehanany alkymlap gelendiklerini aýdýar.  

Hojambaz etrabynyň edermen ýüpekçileri hem welaýatymyzda ilkinjileriň hatarynda pile tabşyrmagyň meýilnamasyny üstünlikli berjaý etdiler. Olar kümüşsöw çäje 97 tonnanyň ýerine 98 tonna 292 kilogram piläni goşant etdiler.  

Şu möwsümde ýüpekçileriň 2345-si şertnamalaýyn esasda bu iş bilen meşgullandy. «Lebap», «Türkmenistan», Jumaguly Mämmedow adyndaky daýhan birleşikleriniň ýüpekçileri ilkinji bolup pellehana geldiler. Etrap boýunça gymmatly çig malyň agramly bölegini — 40 tonna 170 kilogramyny Jumaguly Mämmedow adyndaky daýhan birleşiginiň ýüpekçileri ýygnadylar. Şu daýhan birleşiginden Gülşat Hudaýnazarowa 355, Gurban Rozyýew 336 kilogram pile tabşyryp, has gowy netijeleri gazandylar. Etrabyň daýhan birleşikleriniň 8-sinde hem tabşyryk artygy bilen berjaý edildi.  

Ilmyrat DÖWLETOW.

Dünýäde tebigy gazyň iň baý gorlarynyň bir bölegini özünde jemleýän türkmen topragy «mawy ýangyjy» bolluk bilen eçilýär. Ýurdumyzyň gündogar sebitiniň gazçylary ýerasty baýlygy gözläp tapmak, döwrebap usullar bilen çykarmak we sarp edijilere goýbermek boýunça asylly işleri alyp barýarlar. 

«Türkmengaz» döwlet konserniniň «Lebapgazçykaryş» müdirliginiň «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylyny zähmet üstünliklerine besleýändigini ýerine ýetirilen işleriň netijesinden hem görmek bolýar. Geçen ýylyň gyşynda «Malaý» gaz käninde gaz gysyjy desganyň açylyp ulanmaga berilmegi bilen, işleriň netijeliligi birnäçe esse ýokarlandy. Türkmenistandan Hytaýa uzaýan gaz geçirijisiniň esasy çeşmeleriniň biri bolan bu ýatak şu ýyl umumy akyma diýseň uly goşant goşdy. Ýylyň ilkinji çärýeginde gaz geçiriji boýunça «mawy ýangyjyň» 2 milliard kub metrden gowragy dostlukly döwlete eksport edildi. Bu bolsa meýilnamada görkezileninden tas iki essä golaý kändir. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan häzir Hytaýy tebigy gaz bilen üpjün edýän döwletleriň arasynda esasy orny eýeleýär. 

Müdirligiň känlerinde tebigy gazyň we gaz kondensatynyň çykarylyşyny yzygiderli artdyrmakda hem netijeli işler alnyp barylýar. Şanly ýylyň birinji çärýeginde müdirlik boýunça önümçiligiň mukdary 3 milliard 183 million kub metr «mawy ýangyja» ýetdi. Şeýlelikde, göz öňünde tutulan meýilnama 119,4 göterim ýerine ýetirildi. Müdirligiň agzybir işgärleriniň zähmeti bilen ýylyň başyndan bäri gaz kondensatynyň 14 müň tonnadan gowragy işlenip taýýarlanyldy. Munuň özi göz öňünde tutulandan 15 göterim kändir. 

Kükürt önümçiligi boýunça-da uly sepgitlere ýetildi. Ýylyň başyndan bäri çykarylan kükürdiň mukdary 2,8 milliard kub metrden geçdi. Mahlasy, önümçiligiň islendik görnüşinden alynýan netije ýokary. Bu ýerdäki esasy maksat şanly ýyly guwandyryjy zähmet üstünlikleri bilen jemlemekdir. 

Agageldi ITALMAZOW.

«Halkyň Arkadagly zamanasy» diýlende, diňe 2022-nji ýyl däl, türkmeniň durmuşyny özgerden ýyllaryň uly toplumy göz öňüňe gelýär. Şol ýyllara ser salyp, biz milli ykdysadyýetimiziň ösüşleriniň esasy maksadynyň raýatlaryň ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmaga gönükdirilendigine has düýpli göz ýetirýäris. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu hakda wezipä girişmek dabarasynda şeýle belledi: «Biziň döwletimiz zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, talyp haklarynyň we döwlet kömek pullarynyň möçberlerini artdyrmak, şeýle hem ilata beýleki durmuş kömeklerini bermek boýunça görülýän çäreleri hiç wagt ünsden düşürmez».  

Döwletimiz uly ösüş ýoluny geçdi. «Halkyň Arkadagly zamanasy» diýlip atlandyrylan 2022-nji ýyla çenli geçilen döwürde röwşen geljegimize barýan ýolumyzy nurlandyrýan, pikir-hyýallarymyzy, arzuwlarymyzy bir maksada düzýän milli ýörelgämiz kemala geldi. Onda ýaşaýşymyzyň ata-babalarymyzdan dowam edip gelýän belent ahlagy, ruhy ýörelgesi jemlenýär. Biz bu gün döwletimiziň we jemgyýetimiziň milli demokratiýanyň ösüşiniň täze belentligine ýetendigini görýäris. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň 11-nji fewraldaky mejlisi şonuň mysalydyr.  

Danalaryň biri geçmişini bilmeýän halkyň geljeginiň ýokdugyny aýdýar. Türkmen millet hökmünde şöhratly geçmişini arzylaýar, gorap saklaýar. Şu ýerde milli Liderimiziň eserlerinde öňe sürýän geçmişiň tejribesini geljek üçin aýap saklamak, ony ertire ýetirmek, her döwrüň ruhuna laýyk ýörelgäni döredip, olary baýlaşdyrmak baradaky sargytlaryna aýratyn üns çekesimiz gelýär.  

Döwletimiziň baş syýasatynyň binýadynda Oguz ýörelgeleriniň — döwletlilik ýörelgesiniň goýulmagynyň islendik ugurda rowaçlyk getirýändigini bu günki ösüşlerimiz anyk görkezýär. Agzybirlik, döwletli maslahat bilen oňyn çözgütlere gelmek türkmene owaldan mahsus bolupdyr.  

 Türkmende agzybirlik öýüň, giň manyda bolsa bütin ýurduň baş döwleti — baýlygy hasaplanýar. Halkymyz milli taglymat derejesine ýetiren agzybirlik ideýasyna berk uýýar. Bu taglymat döwlet bilen jemgyýetiň arasyndaky jebisligiň barha pugtalanmagyna hyzmat edýär. Türkmeniň tebigatynda ynsanperwerlik, adamkärçilik ýaly gyzyldan gymmatly häsiýetleriň ýaşaýyş-durmuşyň adalatly ölçegi hökmünde şeýle bir ösendigini ykrar etmezlik mümkin däl. Bu sypatlar ýurdumyzyň ýöredýän ynsanperwer syýasatynyň özenini düzýär. Bu bolsa döwlet Baştutanymyzyň milletiň paýhasyna uly hormat goýýandygynyň alamatydyr. Mähriban Watanymyzda ynsan gadyrynyň has oňat bilinmegine alnan ugur bu syýasatyň artykmaçlygydyr. Onuň täsir ediş çägi dünýä möçberinde hem giňeýär. Islendik meselede dünýä derejesinde döwletiň öz sözi, öz orny bar. Mysal gözläp, uzaga gidip oturasy iş ýok. Geçen ýylyň 6-njy awgustynda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda guralan Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygy, 28-nji noýabrynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň paýtagtymyzda geçirilen 15-nji sammiti, 11-nji dekabryndaky «Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady» atly halkara maslahat türkmeniň ynsanperwer kalbynyň özboluşly ykrarnamasydyr.  

Ýurdumyzda halk hojalygynyň pudaklaryny döwrebaplaşdyrmagyň we diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň, maliýe ulgamyny pugtalandyrmagyň, bazar gatnaşyklaryny, hususy telekeçiligi ösdürmegiň hasabyna, milli ykdysadyýetimiziň bäsdeşlige ukyplylygyny we eksport kuwwatyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen köpugurly özgertmeleriň uly tapgyry dowam edýär. Ylym we innowasion ösüş milli ykdysadyýetimiziň esasy daýanjyna öwrüldi. Ýurdumyzda ykdysadyýeti diwersifikasiýalaşdyrmak arkaly ýokary ösüş gazanmaga ugur alyndy.  

 Milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýalaşdyrmak babatda öňde duran wezipeleriň çözgütleri «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» has hem kämilleşdirildi.  

Ykdysadyýetiň dürli ugurlardaky ösüşini üpjün etmek maksady bilen döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň himiýa senagatyny ösdürmäge aýratyn uly üns berýär. Häzirki wagtda Türkmenistan himiýa senagaty üçin zerur bolan mineral serişdeleriň gorlary boýunça dünýäde öňdäki orunlaryň birini eýeleýär. Obasenagat toplumynyň işini üýtgedip gurap, ýerden bol hasyl almagyň, düýpli özgertmeleri geçirmegiň hem-de dolandyryş usullaryny kämilleşdirmegiň netijeli görnüşleri göz öňünde tutulýar, oba hojalygynda önümleri gaýtadan işleýän kuwwatly desgalaryň ençemesi peýda boldy, azyk önümleriniň öndürilişi has artýar. Bu bolsa diwersifikasiýa ugrunyň ornaşdyrylyşynyň anyk netijeleridir. Munuň özi içerki önümiň öndürilişiniň zerur bolan görkezijisiniň kadaly saklanylmagyny hem şertlendirýär. 

Innowasion häsiýetli önümçiligiň guralmagy bilen diňe bir önümleriň hili ýokarlanman, eýsem, zähmet has ýeňilleşdi, iş öndürijiligi artdy. Bäsdeşlige ukyply, ýokary hilli önümler diňe bir içerki däl, daşarky bazarlarda hem uly islegden peýdalanýar. Milli Liderimiziň pudaklary diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek syýasaty esasynda häzirki döwrüň ösen talaplaryna laýyk gelýän senagat düzümlerini döretmek, sebitleriň öndüriji güýçlerini gyradeň ösdürmek ileri tutulýan ugurlaryň hataryna goşuldy. Döwrebap enjamlaşdyrylan, ösen tehnologiýalary özünde jemleýän kärhanalaryň ençemesi welaýatlaryň ählisinde hem gurlup ulanmaga berildi, birnäçesiniň bolsa gurluşygy dowam etdirilýär. Şu ýerde döwletimiziň agrar syýasatynyň esasy ugurlarynyň ilatyň azyk önümlerine, senagatyň bolsa çig mala bolan zerurlyklarynyň üpjün ediliş derejesini ýokarlandyrmak, ýerli önümler bilen importyň ornuny tutmak, şeýle hem onuň eksportyny artdyrmak bolup durýandygyny-da ýatlap geçeliň! Milli ykdysadyýetimiziň dürli ugurlarynda gazanylan ösüşler özgerişlikleriň hem-de goýberilýän döwlet serişdeleriniň özüni ödeýändigini aýdyň görkezýär. Ykdysadyýetiň iň möhüm pudagy bolan oba hojalygynda suwarymly ýerleriň bir bölegi hususyýetçilere uzak möhletleýin kärendesine berlip, olarda zerur bolan azyk we gök-miwe önümleriniň dürli görnüşleri ýetişdirilýär. Oba hojalyk önümçiliginde dünýä tejribesiniň öwrenilmegini hem öz içine alýan çäreler ykdysadyýetiň agrar pudagynyň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrýar. Önüm öndürmek we ony gaýtadan işlemek, bazaryň talaplaryny öwrenmek, hyzmat ediş we goldaýjy kompaniýalary ösdürmek babatynda köp işler edilýär. Ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz böleginiň ösüşine uly üns berlip gelinýär.   

  Döwletimiz diňe bir çig malyň ýurdy bolman, eýsem, öndüriji ýurtdur. Türkmenistanda öndürilýän önümleriň ençeme görnüşine daşary ýurt bazarlarynda isleg ösýär. Bu bolsa hyzmatdaşlyk edýän ugurlarymyzyň has giňelýändigini aňladýar. Şunuň bilen baglylykda, eksporta iberilýän önümleriň möçberi 2025-nji ýyla çenli ep-esli artar. Meselem, tebigy gazyň eksporta iberilýän möçberiniň 2025-nji ýylda 1,5 esse artmagyna garaşylýar. Daşary ýurtlara artykmaç öndürilen önümleri eksport etmek işi höweslendirilýär. Eksport önümleriniň öndürilişini artdyrmak boýunça netijeli çäreler amala aşyrylýar. Ykdysadyýetimizi pudaklaýyn diwersifikasiýalaşdyrmagyň esasy ýörelgesinde hem daşarky we içerki bazarlaryň isleglerini düýpli öwrenmek bilen, ýurduň sarp ediş bazarynda importyň ornuny tutýan, bäsdeşlige ukyply önümleriň öndürilmegi, hyzmatyň hiliniň ýokarlanmagy göz öňünde tutulýar. Şu nukdaýnazardan, Türkmenistanyň eksportyny ösdürmek boýunça uly mümkinçilikler peýda bolýar. 

Döwrebap dokma kärhanalarynyň ählisiniň önümleriniň häzirki wagtda bäsdeşlige ukyplydygyny aýdasyň gelýär. Türkmen gazy, elektrik energiýasy dünýäniň birnäçe döwletlerine eksport edilýär. «Asyryň desgasy» adyny alan, uzynlygy 7 müň kilometrden geçen Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisi hoşniýetli we netijeli ykdysady gatnaşyklaryň täze derejelere göterilmeginiň mysalydyr. Häzirki wagtda Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasynyň durmuşa geçirilmegi onuň üstüni ýetirýär. 

Ýurdumyzyň gülläp ösmegi bilen, türkmen ykdysadyýetiniň täsir çägi giňeýär. Milli ykdysadyýetimiz dünýä ykdysadyýetiniň aýrylmaz bölegine öwrülýär. Özbaşdak ýoly saýlap almak bilen, Garaşsyz döwletimiz depginli ösüşi üpjün etmäge ukyplydygyny bütin dünýä subut etmegi başardy.  

Ilmyrat ALLABERDIÝEW,

žurnalist.

Mukaddes Garaşsyzlyk ýurdumyzyň dokma senagatynyň alnyndan ak Gün bolup dogdy. Ýurdumyzda ýokary öndürijilikli dokma kärhanalary bina edilip, halkyň ygtyýaryna berildi. Biz indi pagta süýümini çig mal hökmünde däl-de, gaýtadan işläp, taýýar önüm görnüşinde dünýä bazaryna çykarýarys. Şu günki gün Mary welaýatynda hem Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrligine degişli bolan egirme we dokma kärhanalarynyň ençemesi işleýär. Olar öz öndürýän ýüplükleridir dokma önümlerini ýurdumyzyň içerki bazarlary bilen birlikde, daşarky bazarlara hem çykarýarlar.  

Baýramaly etrabyndaky Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky dokma toplumy Garaşsyzlyk ýyllarynda bina edilen dokma kärhanalarynyň biridir. Onda etrapda ýetişdirilýän pagta gaýtadan işlenilip, dokma senagatynda giňden ulanylýan ýüplügiň dürli görnüşleri, hojalyk harytlary bolan el süpürgiçleri, hammam donlary öndürilýär. Önümler ekologik taýdan arassalygy, hiliniň ýokarylygy bilen tapawutlanyp, müşderileriň göwnünden turýar.  

 Ildeşlerimiziň 800-den gowragyny iş bilen üpjün edip, üç çalşykda hereket edýän toplumyň bölümlerinde öndürijilikli zähmet çekilýär. Gündelik iş tabşyryklary artygy bilen ýerine ýetirilip, agzybirlikli çekilýän zähmet işçilere-de, kärhana-da uly abraý getirýär. Toplumyň ekologik taýdan arassa, ýokary hilli, sap pagta süýüminden taýýarlanýan önümleri göze gelüwli, owadan gaplara gaplanyp, ýurdumyzyň ähli welaýatlaryna we daşary ýurtlara yzygiderli ugradylýar.  

Dokma toplumynyň egirme bölüminde arassa pagta süýüminden 12,1; 10,1; 16,1; 20,1 belgili ýüplükler öndürilýär. Şol ýüplüklerden dokma bölüminde sütükli matalar dokalýar. Dokalan matalar boýag bölüminde ilhalar, dürli reňklere boýalýar. Işiň esasy bölegini tikinçilik bölüminiň işçileri ýerine ýetirýärler. Matasynyň ýumşaklygy, tikiliş aýratynlygy bilen tapawutlanýan hammam donlary we el süpürgiçleri kämil enjamlar arkaly tikilýär.  

  Önümleriň hiline berk gözegçilik edilýän barlaghana bölüminde tejribeli hünärmenler işleýärler. Toplumyň işiniň ilerlemegine işçi-hünärmenleriň ählisi saldamly goşant goşýarlar. Akjagül Orazowa, Nabat Berdiýewa, Göwher Baltaýewa, Jahan Amanowa dagy öz işlerine jogapkärçilikli çemeleşip, önümiň hiline aýratyn üns berýärler. Toplumyň Maýsa Allaberdiýewa, Maýa Aşyrowa, Güljemal Babaýewa ýaly hünärmenleri nusgalyk işleri bilen kärdeşlerine görelde bolýarlar. Dokmaçylaryň zähmetiniň netijesi guwandyryjydyr. Muny dokma toplumynyň işgärleriniň «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň geçen üç aýynda gazanan zähmet üstünligi hem doly tassyklaýar. Toplum boýunça 2022-nji ýylyň ýanwar — mart aýlarynda 25 million 278 müň manatlyk önüm ýerleşdirilip, meýilnama 128,4 göterim ýerine ýetirildi. Önümler Belarus Respublikasyna, Russiýa Federasiýasyna, Ýewropa döwletleriniň hem ençemesine eksport edilýär.  

Dokma toplumynyň önümlerini mahabatlandyrýan sergi bu ýerde hemişe hereketde bolup, müşderilere önüm saýlamakda uly hemaýat edýär. Ýurdumyzyň dokma pudagynyň gülläp ösmegi barada uly işleri durmuşa geçirýän hormatly Prezidentimiziň adyna toplumyň işgärleri çyn ýürekden alkyş aýdýarlar.  

Welmuhammet GALANDAROW.

(Öz habarçymyz). Surata düşüren Döwlet MUHAMOW.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow şu ýylyň 5-nji aprelinde pudaklaryň işini guramak boýunça geçiren maslahatynda himiýa toplumynyň bökdençsiz işledilmeginiň, onuň önümçilik düzümlerini doly kuwwatynda ulanmagyň zerurdygyny nygtady. Şeýle hem ýurdumyzdaky çig mal serişdelerini özleşdirmek arkaly daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň önümçiligini giňeltmek, olaryň eksporta iberilişiniň möçberini artdyrmak, oba hojalyk toplumyny özümizde öndürilýän mineral dökünler bilen üpjün etmek işlerini esasy wezipeleriň hatarynda kesgitledi.  

Mälim bolşy ýaly, «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň Garabogaz şäherinde ýerleşýän karbamid zawody hem bu ugurda önjeýli işleri bitirýän önümçilik düzümleriniň biridir. Kärhananyň hünärmenleri ýylyň-ýylyna ýokary görkezijileri gazanýarlar. Bu ýerde içerki we daşarky bazarlarda köp isleg bildirilýän, bäsdeşlige ukyply mineral dökün bolan karbamid önümçiliginiň talabalaýyk ýola goýulmagyna aýratyn üns berilýär. Işleriň sazlaşykly alnyp barylmagy himiýaçylaryň «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylyny hem üstünliklere beslejekdiklerine şaýatlyk edýär. Şu ýylyň ilkinji üç aýynda bu ýerde 271,5 müň tonna karbamid öndürmek baradaky meýilnama 105 göterim amal edilipdir. Önümiň 230 müň tonna barabarynyň daşarky bazarlara ýerlenendigi bolsa has-da buýsançlydyr. Kärhanada içerki sarp edijiler bilen baglaşylan şertnamalar hem 102 göterim ýerine ýetirildi. Ylmyň we öňdebaryjy tejribäniň gazananlaryna daýanýan zawodyň önümçilik kuwwatlylygy her ýylda ýokary hilli karbamidiň 1 million 155 müň tonnasyny, ammiagyň 660 müň tonnasyny öndürmäge barabardyr. Şeýle uly önümçilik mümkinçiliklerine eýe bolan zawod bagtyýar ildeşlerimiziň ýüzlerçesini hemişelik iş orunlary bilen üpjün edýär.  

 Döwrebap kärhananyň işe girizilmegi ýurdumyzyň gazhimiýa senagatynyň ösüşlerine düýpli itergi berdi. Bu zawod ýerli çig mal serişdelerini gaýtadan işlemek arkaly alynýan önümler bilen milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň zerurlyklaryny üpjün etmek, şeýle-de şol önümleriň daşarky bazarlara iberilýän möçberlerini yzygiderli artdyrmak babatdaky wezipeleriň üstünlikli çözülmegine öz goşandyny goşýar. Kärhananyň ýokary hilli önümlerine daşarky bazarlarda isleg barha artýar. Muňa onuň deňiz duralgasyna ýüzüp gelýän, yzy üzülmeýän ýük gämileri hem doly güwä geçýär.  

Bu gün himiýa senagaty ýurdumyzyň halk hojalygynyň esasy önümçilik pudaklarynyň birine öwrülýär. Öz ýerli çig mallarymyzy rejeli we netijeli ulanmak arkaly ýokary hilli önümleri öndürmäge bu pudagyň ähli mümkinçiligi bar. Himiýa senagatynyň işgärleriniň tagallalary bilen Diýarymyzda uglewodorod serişdelerini gaýtadan işlemek netijesinde mineral dökünleri öndürmek we pudagyň eksport mümkinçiliklerini artdyrmak wezipesine üstünlikli hötde gelinýär. Kärhanada karbamid öndürmek üçin esasy çig mallaryň biri bolan tebigy gaz Gündogar — Günbatar magistral gaz geçirijisinden alynýar.  

  Ekologik gurşawy gorap saklamakda ähli zerurlyklar göz öňünde tutulyp gurlan bu ägirt uly kärhanada türkmen hünärmenleriniň ýüzlerçesi halal zähmet çekýär. Olaryň tutanýerli zähmeti bilen Garaşsyz Diýarymyz bu gün karbamidi esasy öndüriji ýurtlaryň hataryna ynamly goşulýar. Dürli ekinler üçin giňden ulanylýan karbamide dünýäde islegiň barha artmagy ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň ýokarlanmagyna aýgytly täsirini ýetirýär. Zawodyň işçi-hünärmenleridir inžener-tehniki işgärleri şeýle kämil we kuwwatly kärhanada halal zähmet çekip, ata Watanymyzyň gülläp ösüşlerine goşant goşýandyklaryna buýsanýarlar.  

Hojaberdi BAÝRAMOW.

«Türkmenistan».

Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda jemi içerki önümiň ösüş depginini 2025-nji ýylda has artdyrmak göz öňünde tutulýar. Bu wezipeleri üstünlikli çözmekde, umumy maýa goýumlarda onuň önümçilik ulgamyna gönükdirilen paýynyň ýokary bolmagyny gazanmakda ylmy esaslarda taýýarlanylýan maksatnamalaryň, aýratyn-da, «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň» üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň ähmiýeti uludyr. Çünki häzirki döwürde daşary ýurtlar bilen söwda dolanyşygynyň giňelmegi döwletleriň girdejileriniň artmagyna hem-de ykdysadyýeti ösdürmäge ýardam berýän ösüşiň hereketlendiriji güýji bolup durýar.   

Häzirki döwürde dünýäniň ösen we batly gadamlar bilen ösýän döwletlerinde elektron söwdasy ýokary derejelere göterilip, onuň hereketlendiriji täsiri işewürlik gurşawa, şeýle-de ýurtlaryň ilatynyň ýaşaýşynyň ýokary bolmagyna täsir edýär. 

Şonuň üçin hem häzirki wagtda ykdysadyýetde gowy netije gazanmak üçin maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalary giňden ulanylýar. Ol XXI asyrda jemgyýetiň ösüşine uly täsir edýän ýagdaýlaryň biri bolup durýar. Şonuň ýaly-da uly möçberdäki maglumatlary ýygnamaga we jemlemäge, jemgyýeti netijeli dolandyrmaga, global maglumat meýdanynda aragatnaşygy işjeňleşdirmäge mümkinçilikleri açýar, ýurduň bäsleşige ukyplylygynyň derejesine oňyn täsir edýär. 

Bularyň ählisi jemgyýetçilik gatnaşyklarynyň özgermegine getirýär, adamlar önümçilikde, dolandyryşda, beýleki ugurlarda döwrüň talaplaryna laýyklykda, özara hil taýdan täze gatnaşyklara girişýärler. Şeýle şertlerde öndüriji güýçler hem has ýokary depginler bilen ösýär. Adamlaryň şeýle täze gatnaşyklarda bolmagy, olaryň dünýägaraýşynyň, ymtylmalarynyň, ideýalarynyň özgermegine-de getirýär. Şunuň bilen bir wagtda, önümçilik gatnaşyklary ahyrky netijede adamlaryň ruhy dünýäsi bilen baglanyşykly beýleki ähli gatnaşyklaryň — syýasy, hukuk, ahlak gatnaşyklaryň häsiýetini kesgitleýär.  

Ösýän döwletleriň hatarynda biziň ýurdumyzda-da şeýle täzelikleriň durmuşa giňden ornaşdyrylmagy ähli ugurlarda hil taýdan täze belentliklere tarap ýol alnandygyny aňladýar. Täze şertlerde ylmyň gazanan täzeliklerine daýanyp, ýurdumyzy ösüşiň belent sepgitlerine alyp barýan hormatly Prezidentimiziň halk bähbitli, ýurt ähmiýetli işleri mundan beýläk-de rowaçlyklara beslensin! 

Rahimbaý KURAMBAÝEW,

TDP-niň Gurbansoltan eje adyndaky etrap komitetiniň partiýa guramaçysy.

Ýurdumyzda hereket edýän «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda, milli bank ulgamyna sanly tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylmagy soňky ýyllarda barha işjeňleşdirilýär. Şonuň netijesinde-de, bank ulgamynda sanly tehnologiýalaryň giňden peýdalanylmagy bank edaralarynyň bäsleşige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga we müşderilere menzilara bank hyzmatlaryny hödürlemäge giň mümkinçilik berýär.  

Mälim bolşy ýaly, bank ulgamy milli ykdysadyýeti maýa goýum serişdeleri bilen üpjün etmekde uly ähmiýete eýe bolup, bu ulgamyň sanlylaşdyrylmagy işewürlik mümkinçiliklerini artdyrmaga, bank hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmaga, nagt däl hasaplaşyklar amallaryny ösdürmäge, hyzmatlaryň «Internet-bank», «Mobil-bank», «Galtaşyksyz töleg», «Goýum bank karty», «Maşgala karty», «Ýol karty» ýaly täze, döwrebap görnüşlerini hödürlemäge, netijede bolsa, raýatlaryň wagtyny tygşytlamaga ýardam berýär. Şeýle hem banklar tarapyndan ornaşdyrylan öz-özüňe hyzmat edýän terminallarynyň üsti bilen köp sanly bank amallaryny gysga wagtda amala aşyrmaga, karzlaryň, şol sanda ipoteka karzlarynyň esasy bergilerini we göterimlerini tölemäge, öýjükli aragatnaşyk, internet, IP-telewideniýe, Aşgabat şäher telefon ulgamy hyzmatlary üçin tölegleri geçirmäge, Türkmenistanyň Içeri işler ministrliginiň Ýol gözegçilik gullugynyň karary esasynda jerime tölemek hyzmaty, bank karty boýunça göçürmeleri  almaga we beýleki bank hyzmatlaryndan peýdalanmaga doly mümkinçilik döredýär. 

Nagt däl hasaplaşyklary ýaýbaňlandyrmak we kämilleşdirmek maksady bilen, «Senagat» paýdarlar täjirçilik banky tarapyndan Aşgabat şäherinde we welaýatlarda jemgyýetçilik awtobuslarynda ýol töleglerini awtomatiki usulynda galtaşyksyz töleg etmek ulgamy ornaşdyryldy. Bu ulgam nagt serişdeler bilen hasaplaşmagy aradan aýyrmaga mümkinçilik bermek bilen bir hatarda, sürüjiler we ýolagçylar üçin töleg amatlyklaryny hem-de medeniýetli hyzmaty ýokarlandyrýar. 

Hormatly Prezidentimiziň tutanýerli zähmeti netijesinde, geljekde telekeçilige itergi berýän kiçi göwrümli karzlar — mellek ýeri, kömekçi hojalygy ýa-da bellenen tertipde bölünip berlen ýer bölegi bar bolan raýatlara karz serişdeleriniň berilmegi ýola goýuldy. Şeýle hem banklar tarapyndan telekeçiligi goldamak maksatly döwlet tarapyndan berilýän karzlar ykdysadyýetimizi diwersifikasiýalaşdyrmaga, içerki önüm öndürijileri maliýe taýdan goldamaga we ýurtda telekeçiligiň ösmegine ýardam bermäge özüniň mynasyp goşandyny goşýar.  

Bu amallaryň ýerine ýetirilmegi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýurdumyzy ykdysady taýdan kuwwatly döwlete öwürmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak baradaky alyp barýan syýasatynyň aýdyň miweleridir. Şeýle işleri amal etmekde bolsa ýurdumyzyň maliýe we bank ulgamlarynyň hünärmenleri döwlet Baştutanymyz tarapyndan döredilýän amatly şertlerden ýerlikli peýdalanyp, netijeli zähmet çekýärler.  

Goý, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe adam hakyndaky aladany ilkinji nobatda goýýan hormatly Prezidentimiziň jany sag, işleri hemişe rowaç bolsun!  

Oguljennet JUMABAÝEWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş   institutynyň uly mugallymy.

Dünýä ykdysadyýetiniň ornunyň berkidilmegi gös-göni dünýä energetikasynyň durnuklylygyna bagly bolup durýar. Energetika pudagy ýurdy senagat taýdan ösdürmegiň esasydyr. Elektrik energiýasy bolsa, dünýäde girdejili pudaklaryň biri hasaplanylýar. Ählumumy ykdysadyýete işjeň goşulyşýan ýurdumyzy çalt depginler bilen senagatlaşdyrmak, eksport kuwwatyny artdyrmak boýunça göz öňünde tutulan maksatnamalary amala aşyrmakda elektroenergetika aýratyn orun degişlidir. Ýurdumyzda geljegi uly bolan bu pudaga gönükdirilýän maýa goýumlaryň möçberi yzygiderli artýar.  

Häzirki wagtda türkmen energetika senagaty okgunly ösüş depgine eýe bolup, elektrik energiýasynyň eksportyny artdyrmaga ukyplydyr. Ýurdumyzy toplumlaýyn senagatlaşdyrmak ileri tutulýan ugur bolup, iri senagat toplumlarynyň birnäçesiniň gurulmagy meýilleşdirilýär. Olaryň sazlaşykly işlemegini üpjün etmek, şeýle hem elektroenergiýanyň eksport möçberlerini artdyrmak üçin bu pudagyň yzygiderli ösdürilmegini üpjün etmek zerur bolup durýar. Şonuň üçin elektrik energiýasyny öndürmek, bu ugurda täze mümkinçilikleri açmak we işe girizmek geljege gönükdirilen uzak möhletleýin döwlet ähmiýetli wezipedir.  

Ýurdumyzda ulanylýan senagat we durmuş maksatly desgalary elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün etmek üçin giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. Welaýatlarda döwrebap gazturbinaly elektrik beketler, elektrik geçiriji ulgamlar, tok paýlaýjy podstansiýalar gurulýar, paýtagtymyzy, beýleki şäherleri we ilatly ýerleri elektrik energiýasy bilen üpjün etmek boýunça täze taslamalar amala aşyrylýar. Pudaga ornaşdyrylýan täze usullar we ýurdumyzyň känlerindäki elektrik beketleri üçin ulanylýan ýangyçlaryň häzirki döwürde iň netijelisi we ekologiýa taýdan howpsuz hasaplanýany bolan tebigy gazyň ägirt uly gorlary milli ykdysadyýetmiziň möhüm pudagynyň öňünde durýan wezipeleri amatly çözmäge ýardam berýär. 

Türkmenistanyň täze görnüşli gaz turbina elektrik beketleriniň, elektrik geçiriji ulgamlaryň gurulmagy, şeýle hem tebigy gaza baý gorlara eýe bolmagy bilen, bu ugurda uly mümkinçilikler açylýar. Tebigy gazyň gory ýurtda iri elektroenergiýa pudagyny ösdürmegiň esasyny emele getirýär. Häzirki döwürde döwletiň ägirt uly mümkinçilikleri bolan energiýa emele getiriji kuwwaty döredilendir. Ýurdumyzyň içerki halkalaýyn energoulgamy iri möçberli taslama bolup, ony durmuşa geçirmek işleri meýilnamalaýyn alnyp barylýar. Bu taslama ýurdumyzda elektrik energiýasynyň artdyrylmagyna hem-de Aşgabadyň we welaýatlaryň energoulgamlaryny bitewi energetika halkasyna birleşdirmek arkaly, içerki sarp edijileri energiýa bilen üpjün etmegiň ygtybarlylygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. Bu halkalaýyn energoulgamyň desgalaryna häzirki zaman kompýuter programmalary ornaşdyrylandyr. Sanly tehnologiýalar işi uzak aralykdan dolandyrmagy hem-de işiň bellenilen ölçegleriniň ýerine ýetirilişine gözegçiligi üpjün eder.  

Ýurdumyzda alnyp barylýan energetika syýasatynyň esasynda içerki sarp edijilerimizi elektrik energiýasy bilen ygtybarly üpjün etmek, şeýle hem hoşniýetli goňşuçylygyň, parahatçylykly ýaşaýşyň, özara bähbitli we deňhukukly hyzmatdaşlygyň hatyrasyna türkmen energiýa serişdelerini dünýä halklaryna hem elýeterli etmek maksady durandyr. Garaşsyz Watanymyzyň sebitde iň iri elektrik eksportçysy bolup durýandygy buýsandyryjy ösüşlerimiziň biridir. Garaşsyz Watanymyzy senagat taýdan ösen döwlete öwürmek boýunça ädilýän ädimleriň ilerlemeginde elektroenergiýa pudagynda gazanylýan üstünlikleriň netijeleri ýokarydyr.  

Şirin ANNAÝEWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

Dünýäniň ösen ýurtlary we abraýly iri kompaniýalary Türkmenistany özleriniň ynamdar hyzmatdaşy hökmünde ykrar edýärler. Şu esasda ýurdumyza pul görnüşinde we öndürilen önümiň hasabyna hasaplaşmak şerti bilen, düýpli maýa goýumlary çekilýär. Aýratyn-da, nebiti we gazy gaýtadan işleýän senagat, dokma senagaty, azyk senagaty çalt depginler bilen ösdürilýär. Bu ugurlarda çig maly almak, olary gaýtadan işlemek bilen baglanyşykly häzirki zaman ylmynyň we tehnologiýasynyň iň täze gazananlarynyň esasynda gurulýan we enjamlaşdyrylýan önümçilik desgalary aýratyn bellenilmäge degişlidir. Bu ulgamlarda gurlan senagat desgalary häzirki wagtda özüniň ýokary hilli önümleri bilen içerki we daşarky bazarlarda öz sarp edijilerini tapýar. Häzirki wagtda Türkmenistanda öndürilýän ýangyç we çalgy ýaglary, himiki dökünler, gaýtadan işlenen dokma we azyk önümleri goňşy we üstaşyr ýurtlarda uly islegden peýdalanýar. 

Ahaldaky tebigy gazdan benzin öndürýän zawod dünýäde ilkinjiligi we ýeke-täkligi bilen uly meşhurlyga eýedir. Zawodda iň täze tehnologiýalar ulanylmak bilen öndürilýän benzin ýangyjy özüniň ekologiýa taýdan arassalygy, ulaglar hereket edende howa zyňylýan zyýanly bölekleriň ýoklugy bilen tapawutlanýar. 

Döwletimiziň maýa goýum syýasaty barada gürrüň edilende, daşary ýurt maýa goýumlary bilen bilelikde ýurdumyzyň içerki maýa goýumlary, ýagny ýurdumyzyň bank ulgamynyň maýa goýumlary barada hem gürrüň etmek buýsançlydyr. Bank ulgamynyň maýa goýumlary ýurdumyzyň ähli pudaklaryny: ýangyç-energetika toplumyny, senagat we oba hojalyk toplumlaryny, gurluşyk, ulag we aragatnaşyk, saglygy goraýyş we beýleki toplumlary maliýeleşdirmek üçin gönükdirilýär. Ýurdumyzda telekeçilik pudagynyň ösmegine uly goldaw berýär. 

Biz ýurdumyzy ösüşli ýollar bilen öňe alyp barýan hormatly Prezidentimiz, Arkadagly Serdarymyza uzak ömür, jan saglyk, işlerinde uly üstünlik arzuw edýäris. 

Seýran HUDAÝKULYÝEW,

Türkmenistanyň Gahrymany A.Nyýazow adyndaky Ýöriteleşdirilen bank mekdebiniň talyby.