Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň Daşoguz şäherindäki «Demirbetonönümleri» zawody demirgazyk welaýatyň senagat pudagynyň iri düzüm bölekleriniň biri bolup, bu ýerde ýerli gurluşykda giňden ulanylýan dürli ölçegdäki serişdeleriň birnäçe görnüşi öndürilýär. Kärhana geçen ýyl ähli ugurlar boýunça ýokary netijeleri gazanyp, göz öňünde tutulan meýilnamalary artygy bilen berjaý etdi.

Bu öňdebaryjy kärhananyň önümçilik bölümlerinde ýylyň dowamynda 32 müň kub metrden gowrak demir-beton önümleri öndürilip, gurluşyk meýdançalaryna ugradyldy we 103 göterime barabar ösüş depgini üpjün edildi. Beýik döwrümiziň döredijilik kuwwatynyň ruhunda netijeli hereket edýän bu zawodyň durky düýpli täzelendi, önümçilik ulgamlaryna häzirki zaman innowasion enjamlary ornaşdyryldy, täze bölümler işe girizildi. Tehniki-hojalyk işleriniň yzygiderli esasda geçirilmegi kärhanada dünýä ülňülerine gabat gelýän önümleri mukdar taýdan artdyrmaga, olaryň hilini has ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär.

Häzirki wagtda ýurdumyzy senagatlaşdyrmagyň depginlerini çaltlandyrmak, milli ykdysadyýetiň bäsdeşlige ukyplylygyny hem-de eksport kuwwatyny ýokarlandyrmak boýunça giň gerimli işler amala aşyrylýar. Bagtyýarlyk döwri beýik gurluşyklaryň döwrüdir: ýurdumyzyň çar künjeginde binalaryňdyr desgalaryň hatary artýar, şeýdibem Arkadagly zamanamyzyň täze binagärlik keşbi kemala gelýär. Giň gerimde ýaýbaňlandyrylýan gurluşyklarda aglaba ýerli gurluşyk önümleri ulanylýar. Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan ýerli önümleriň öndürilişiniň artdyrylmagy gurluşyk bazaryny ýokary hilli senagat harytlary bilen ýeterlik mukdarda üpjün etmäge şert döredýär. Welaýat boýunça alnyp barylýan şeýle işlerde bu zawod ähmiýetli orun eýeleýär.

Kärhanada önümçilik-durmuş maksatly binalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň üstüni basyrmakda ulanylýan dürli ölçegdäki örtgüler, aýnagapylaryň çarhawlary, binýatlyk betonlar, demir-beton guýulary, içi boşlaw beton kerpiçleri, köçeleriň jähek daşlary, harytlyk betonlar, iri panelli ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygyna niýetlenen dürli görnüşli önümler gönüden-göni gurluşyk meýdançalaryna ýetirilýär.

Sarp edijileriň gurluşyk serişdeleriniň has täze görnüşlerine bolan islegi artýar, önümleriň hiline talaby hem ýokarlanýar. Şeýle isleg-talaplar nazara alnyp, zawodda gurluşyk bölümi açyldy. Baý iş tejribesi bolan Jepbarberdi Tirkeşowyň ýolbaşçylyk edýän bu bölüminde sarp edijileriň her bir teklibine eserdeň garalýar. Kärhananyň işçi-hünärmenleri welaýat merkezinde dört gatly, 16 hem 32 öýli jaýlaryň birnäçesini gurup, ulanmaga berdiler. Häzirki wagtda olar şäheriň Şagadam, Oguzhan, O.Ärsaryýew köçeleriniň ugrunda dört gatly, köp otagly jaýlaryň 3-siniň gurluşygyny ýokary depginde dowam etdirýärler.

Bu ýerde işçileriň öndürijilikli işlemegi üçin ähli amatlyklar, howpsuz iş hem oňat dynç alyş şertleri döredilýär. Her bir işçiniň saglygyna aýratyn üns berilýär, zähmeti goramak hem tehniki howpsuzlyk okuwlary yzygiderli guralýar. Işçiler degişli tertipde ýörite geýimler, aýakgaplar hem gorag serişdeleri bilen mugt üpjün edilýär. Zawodyň kärdeşler arkalaşygynyň ilkinji guramasynyň başlygy Göwher Sabirowa şeýle çäreleriň işiň netijeliligini ýokarlandyrmaga hem şert döredýändigini aýdýar. Netijede, senagat pudagynyň ösüşine saldamly goşant goşýan kärhanada «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň başyndan işiň depgini günsaýyn ýokarlanýar.

Amanmyrat SAPAROW.

Milli Liderimiziň Lebap welaýatyna ýakynda bolan iş sapary Garagum sährasynyň jümmüşindäki «Malaý» gaz käninden başlandy. Saparyň ikinji gününde geçirilen iş maslahatynda ýurdumyzyň günorta-gündogar sebitiniň umumy energiýa kuwwatymyza goşandy barada guwandyryjy maglumatlar aýdyldy, ony has-da artdyrmak boýunça anyk wezipeler kesgitlenildi.

Ozal habar berlişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň ýolbaşçylygynda «Malaý» gaz käninde geçirilen maslahatda Mary we Lebap welaýatlarynyň çäklerinde täze ýüze çykarylan meýdançalarda ägirt uly möçberde gaz gorlarynyň bardygy baradaky çaklamalar öňe sürüldi. Milli Liderimiz täze ýüze çykarylan gaz känleriniň senagat taýdan özleşdirilmegi netijesinde ýurdumyzyň gaz gorlarynyň mukdarynyň 126 milliard kub metr artmagynyň guwançly ýagdaýdygyny belledi.

Gyşyň örküjindäki bu hoş habar hemmeleriň kalbyna bahar ýakymyny bagyşlady. Ýakyn ýyllarda ýurdumyzyň «mawy ýangyç» gory diňe iki welaýatyň hasabyna 126 milliard kub metr artar. Bu ummasyz uly baýlyk ahyry! Eýsem, şunça mukdaryň näçe bölegi Lebap welaýatynyň paýyna düşýärkä? Ine, şu sowalyň jogaby bilen gyzyklanyp, «Lebapgazçykaryş» müdirliginiň geologiýa bölüminiň başlygy Berdi Kutlyýewe ýüz tutduk. Ol bu barada şeýle diýdi:

— Şunça mukdaryň 53 milliard kub metri Lebap welaýatynyň çägindäki meýdançalardyr känlere degişlidir. Has takygy, Gazojak şäheriniň we «Naýyp» gaz käniniň ýakynynda ýerleşýän «Demirgazyk derwüş» meýdançasynda «mawy ýangyjyň» 30 milliard kub metriniň bardygy çaklanylýar. «Malaý» gaz käninde geçirilen täze gözlegleriň netijesinde ýene-de 23 milliard kub metrlik «hazynanyň» üstünden baryldy.

«Demirgazyk derwüşdäki» ilkinji guýyny burawlamak işlerine ýakyn günlerde girişiler. Bu iş «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň «Ymambabanebitgazgözleg» ekspedisiýasynyň burawlaýjylaryna ynanyldy. Guýynyň çuňlugy 3200 metre ýeter.

Şeýle hem şu ýylyň dowamynda «Malaýda» ýene iki guýyny burawlamaga girişmek meýilleşdirilýär. Taslama çuňlugy 4000 metre ýetýän guýulary «Lebapnebitgazgözleg» ekspedisiýasy burawlar.

Täze «mawy ýangyçly» meýdançalaryň ýüze çykarylmagy, olaryň burawlanmagy we önüm alynmagy netijesinde ýyllyk görkezijiler yzygiderli artýar. Muny «Lebapgazçykaryş» müdirliginde alnyp barylýan işlerde hem aýdyň görýäris. Müdirligiň merkezi önümçilik dispetçer gullugynyň başlygy Berdi Berdimetow geçen ýyl meýilnamanyň 134 göterim ýerine ýetirilip, 12 milliard 401 million 104 müň 693 kub metr «mawy ýangyç» alnandygyny aýdýar. Welaýatyň gazçylary degişli döwürde kondensat önümçiligini meýilnamada bellenen 43 müň 59 tonna derek 47 müň 321 tonna ýetirmegiň hötdesinden geldiler.

Ýeri gelende aýtsak, geçen ýyl «Agarguýy» käninde täze guýularyň ikisinden önüm alyndy, täze ýylyň bosagasynda bu ýerde ýene bir guýyny burawlamak işleri tamamlandy.

Netijede, täze guýularyň burawlanmagynyň we olardan bol önüm alynmagynyň ýola goýulmagy bilen «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda iş görkezijileri görnetin artar. Bu bolsa türkmen topragyndan gazylyp alynýan «mawy altynyň» Ýer ýüzüne çaýýan ýalkymyny has-da artdyrar.

Agageldi ITALMAZOW.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda maýa goýum syýasatynyň yzygiderli kämilleşdirilmegi, döwrebaplaşdyrylmagy bilen, milli ykdysadyýetiň, şeýle-de sebitiň we dünýäniň döwletleriniň arasyndaky maliýe-ykdysady hem-de beýleki ugurlar boýunça gatnaşyklaryň durnukly, sazlaşykly, kadaly ösüşi üpjün edilýär. Her ýyl üçin maýa goýum Maksatnamasy işlenip düzülende, onuň anyk wezipeleri kesgitlenýär, önümçilikde we durmuş ulgamynda meýilleşdirilýän sepgitler anyklanýar. Munuň özi ýurduň makroykdysady görkezijilerini ösdürmäge, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmaga ýardam berýär.

«Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011 — 2030-njy ýyllar üçin Milli maksatnamasynda», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda», «Türkmenistanyň 2021 — 2030-njy ýyllar üçin daşary söwda Strategiýasynda» bellenilen baş maksatlara ýetmekde maýa goýum syýasaty aýratyn orun eýeleýär. 2022-nji ýylyň maýa goýum Maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň ykdysadyýetine goýulmagy meýilleşdirilýän maýa goýumlaryň möçberi 36,1 milliard manada barabar bolar, onuň 60,2 göterimi önümçilik ugruna, 39,8 göterimi bolsa durmuş-medeni maksatlara gönükdiriler. Şeýlelikde, ykdysadyýetiň önümçilik ulgamyna goýulýan maýa goýumlaryň yzygiderli artdyrylmagy ýurduň ykdysady kuwwatyny berkitmäge, milli pulumyzyň kadaly hereketini ýola goýmaga, importyň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmäge, eksporty artdyrmaga, ilatyň iş üpjünçiligini ýokarlandyrmaga, maşgala girdejisini köpeltmäge ähli amatlyklary döreder.

Mälim bolşy ýaly, geçen ýylyň 17-nji dekabrynda Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisinde döwlet Baştutanymyza Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Abu-Dabiniň Ösüş gaznasynyň arasynda gol çekilen «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini döretmek hakynda Ylalaşygyň gazanylandygy barada habar berildi, şeýle-de esaslandyryjy hökmünde Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş bankyna çykyş etmäge ygtyýar bermek hakynda resminamanyň taslamasy hödürlendi. Täze düzüme bolsa öz üstüne ýüklenen borçnamalary ýerine ýetirmegi üçin Türkmenistanyň Merkezi bankyndan degişli ygtyýarnamany kanunçylykda bellenen tertipde almak teklip edildi.

Hormatly Prezidentimiz degişli Karara gol çekip, düzümiň öňünde durýan wezipeleri anyk kesgitledi, degişli ýolbaşçylara maýa goýum serişdelerini artdyrmak, daşary ýurt maýadarlaryny çekmek we olaryň ygtybarly goraglylygyny üpjün etmek maksady bilen, degişli kadalaşdyryjy binýady kämilleşdirmek babatda tabşyryk berdi. Resminama laýyklykda, «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini esaslandyryjy hökmünde Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş bankyna esaslyk maýadaky paýy 50 göterim möçberde paýly gatnaşmaga ygtyýar berildi. Bu döwlet ähmiýetli çözgüdiň üstünlikli durmuşa geçirilmegi maýa goýum syýasatyny täze derejä çykarar, maýa goýumy maliýeleşdirmegiň ygtybarly çeşmesini emele getirer, ýurdumyzyň maliýe-bank ulgamynyň maýa goýum işine işjeň gatnaşmagyny, maýa goýumlaryň netijeliligini üpjün eder. Şeýlelikde, işlenip düzülýän we üstünlikli amala aşyrylýan milli, sebit ähmiýetli maýa goýum taslamalary öz wagtynda, ýokary hilli ýerine ýetiriler. Bu bolsa Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň halkara giňişlikde eýeleýän ornuny has-da berkider, abraýyny artdyrar.

Maýa goýum işinde daşary ýurtly iri işewür düzümler we abraýly halkara maliýe guramalary bilen gatnaşyklary ýola goýmak möhüm ähmiýetli çäre hasaplanýar. Bu meseläniň üstünlikli çözülmegi diňe bir maýa goýum taslamalarynyň maliýe mümkinçiligini ýokarlandyrman, eýsem, dünýäniň ösen döwletleriniň baý tejribesini öwrenmäge, hünärmenleriň hünär derejesini ýokarlandyrmaga-da zerur şertleri döredýär. Şu ýerde ýene bir zady nygtamak gerek. Milli ykdysadyýetiň ähli ugurlarynda sanly ykdysadyýete geçmek wajyp çäreleriň hatarynda kesgitlendi. Maýa goýum işiniň sanlylaşdyrylmagy diňe bir bu işe gatnaşýanlara gysga wagtda, az harajatlar bilen zerur maglumatlary toplamaga we degişli çözgütleri kabul etmäge mümkinçilik döretmän, ony kämil dolandyrmaga, garaşylýan netijeleri gazanmaga hem mümkinçilik berer.

«Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň döredilmegi ýurdumyzyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň işine-de oňyn täsirini ýetirer. Kiçi we orta telekeçiligi, aýratyn-da, döwlet bilen hususy ulgamyň arasynda hyzmatdaşlygy ösdürmäge amatly şertler dörär, telekeçileriň ykdysady ösüşde eýeleýän orny has-da pugtalanar, önümleriň görnüşini köpeltmäge, hilini ýokarlandyrmaga, hyzmatlaryň we ýerine ýetirilýän işleriň gerimini giňeltmäge täze mümkinçilikler dörär, düşewüntlilik artar. Oba ýerlerinde hususy eýeçiligi (fermer hojalyklaryny) ösdürmäge maýa goýumlaryň goýulmagy azyk howpsuzlygyny berkitmek bilen birlikde, ýer-suw, zähmet serişdeleriniň, pul gaznalarynyň rejeli, tygşytly we ýokary netijeli ulanylmagyna esas bolup hyzmat eder. Türkmen telekeçileriniň öndürýän önümleriniň ýokary hilli, ekologik taýdan arassa we bahalarynyň elýeterli bolmagy önümleriň içerki hem-de daşarky bazarlarda uly islegden peýdalanmagyna, goýulýan maýa goýumlaryň özüni ödemek möhletini gysgaltmaga mümkinçilik berýär. Şeýle-de telekeçileriň maliýe kuwwatynyň ýokarlanmagy olara uly möçberli, uzak möhlete niýetlenen milli we halkara maýa goýum taslamalaryna işjeň gatnaşmaga ähli amatlyklary döredýär.

Şeýlelikde, täze döredilýän «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti ýurdumyzyň ösüşini pugtalandyrmaga, «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgäni mundan beýläk-de üstünlikli durmuşa geçirmäge oňyn täsirini ýetirer. Goý, öz halkynyň bagtyýarlygy, röwşen geljegi ugrunda yzygiderli alada edýän hormatly Prezidentimiziň belent başy aman, ömri uzak bolsun, döwletli tutumlary hemişe rowaçlyklara beslensin!

Baýramdurdy TAÝHAROW,

Ykdysadyýetiň beýleki pudaklary bilen bir hatarda ýurdumyzyň bank ulgamynda hem sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak ugrunda giň gerimli işler alnyp barylýar. Bank amallarynyň sanlylaşdyrylmagy diňe bir müşderilere edilýän hyzmatlaryň möçberini artdyrmak bilen çäklenmän, eýsem, olaryň hilini ýokarlandyrmaga we sarp edilýän wagty tygşytlamaga mümkinçilik berýär.

Milli Liderimiziň başlangyjy bilen «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň» kabul edilmegi ykdysadyýetiň innowasion taýdan ösmegine güýçli itergi berdi. Şunlukda, ýurdumyzda pul dolanyşygynyň netijeliligini ýokarlandyrmak, bank kartlary boýunça milli we halkara töleg ulgamynyň gerimini giňeltmek, öňdebaryjy tehnologiýa esaslanýan nagt däl hasaplaşyklary has-da ýaýbaňlandyrmak boýunça oňyn netijeler gazanyldy. Häzirki wagtda bu babatda ýurdumyzda «Altyn asyr», «Millikart», «Maşgala», «Goýum bank karty», «Owerdraft», şeýle hem halkara «VISA» we «MasterCard» bank kartlaryny ulanmak arkaly hasaplaşyklaryň dürli görnüşini ýerine ýetirmek üçin ähli şertler döredildi. Netijede, internet ulgamynyň mümkinçiliklerinden giňden peýdalanmak bilen, iş ornuny üýtgetmän, menzilara zähmet işjeňligini amala aşyrýanlaryň sany barha artýar.

Sanly bank hyzmatlaryna mysal hökmünde «Internet-bank», «Mobil-bank», «Galtaşyksyz töleg» ýaly hyzmatlary görkezmek bolar. Bu ulgamlar ýurdumyzda nagt däl hasaplaşyklaryň gerimini giňeltmek, bank kartlaryndan peýdalanyjylara hödürlenýän hyzmatlaryň görnüşini artdyrmak hem-de bank ulgamyna döwrebap hyzmatlary ornaşdyrmak maksady bilen amala aşyrylýan işleriň çäklerinde bank kartlary arkaly hakyky wagt tertibinde hasaplaşyklary geçirmek üçin hereket edýär. Şeýle hyzmatlar müşderiniň bank amallaryna we hyzmatlaryna bolan isleglerini kanagatlandyrmaga, şol sanda pul geçirimlerini ýeňilleşdirmäge hem-de çaltlaşdyrmaga, hasaplaşyklar geçirilende, wagty tygşytlamaga amatly mümkinçilikleri döredýär.

Ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda sanly hyzmatlaryň giňden ornaşdyrylýan döwründe pul-karz ulgamyny döwrebap ösdürmek boýunça düýpli özgertmeler amala aşyrylýar. Şunda banklaryň durnukly we ygtybarly bolmagyna aýratyn üns berilýär. Munuň üçin bank ulgamynyň maýalaşdyryş derejesi ýokarlandyrylýar, serişdeler binýady berkidilýär. Bank karzlaşdyrmasynyň gerimi giňeldilýär. Ýurdumyzyň karz edaralary bolsa dürli pudaklarda maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmek, ýurtda azyk howpsuzlygyny berkitmek boýunça geçirilýän çärelere özleriniň mynasyp goşantlaryny goşýarlar.

Dürli pudaklara täze sanly innowasion tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy netijesinde häzir bank kartlaryny ulanyp, uçarlara, otlulara hem-de şäherara ugurlarda gatnaýan awtobuslara petekleri internet ulgamynyň üsti bilen nagt däl görnüşinde satyn almaga mümkinçilik döredildi.

Bank ulgamy tarapyndan «Elektron söwda» hyzmaty hem barha giňden durmuşa ornaşdyrylýar. Bu hyzmata islegiň artmagy netijesinde nagt däl hasaplaşyklary geçirmek arkaly elektron usulda täjirçilik işini alyp barýan telekeçileriň sany günsaýyn artýar.

Ýurdumyzyň karz edaralary tarapyndan söwda we hyzmat ediş nokatlarynda geçirilýän nagt däl hasaplaşyklar üçin «Cash back» hyzmatynyň girizilmegi ilatyň nagt däl hasaplaşyklara bolan isleglerini has-da artdyrdy. Häzirki wagtda karz edaralary tarapyndan söwda we hyzmat ediş nokatlarynda harytlardyr hyzmatlar üçin hasaplaşyklar «Altyn asyr», «Goýum bank karty» hem-de «Maşgala» bank kartlary arkaly nagt däl görnüşinde geçirilende, tölegiň belli bir göterimi «Cash back» pul sylagy görnüşinde alyjynyň hasabyna yzyna gaýtarylýar.

Sanly bank hyzmatlarynyň sanynyň artdyrylmagy we ilatyň olardan peýdalanmaga işjeň gatnaşmagy kart eýeleriniň wagtyny we maliýe serişdelerini tygşytlamaga mümkinçilik bermek bilen, milli ykdysadyýetimiziň sazlaşykly işine hem oňaýly goşant goşýar.

Orazmyrat ORAZSÄHEDOW,

Mary welaýatynda iş saparynda bolan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 4-nji ýanwarda saparyň jemlerine bagyşlanan iş maslahatyny geçirdi. Iş maslahatynyň dowamynda ýurdumyzyň nebitgaz senagatyny mundan beýläk-de ösdürmegiň, Mary welaýatynda bar bolan känlerde gazyň çykarylyşyny artdyrmagyň, şeýle hem Türkmenistanyň dünýäniň energetika bazarlarynda eýeleýän ornuny pugtalandyrmagyň meselelerine garaldy.

Soňra döwlet Baştutanymyz ýygnananlar bilen hoşlaşyp, bu ýerden dikuçarda Lebap welaýatynyň çäginde ýerleşýän «Malaý» gaz känine tarap ugrady. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu ýerde ýurdumyzda nebitgaz senagatyny 2030-njy ýyla çenli ösdürmegiň Maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleri ýerine ýetirmek, «Malaý» gaz känini döwrebaplaşdyrmak, onuň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmak bilen bagly meseleler boýunça maslahat geçirdi.

Soňra milli Liderimiz awtoulagda bu ýerden Garagum sährasynyň jümmüşine tarap ýola düşdi, ýolugra Lebap welaýatynyň Saýat etrabynyň «Ýeňiş» daýhan birleşiginiň düýe çopany Aýmyrat Paşşykow bilen salamlaşyp, onuň işi, mallarynyň, öri meýdanlarynyň ýagdaýy hem-de çopanyň maşgala durmuşy bilen gyzyklandy. Soňra döwlet Baştutanymyz bu ýerden Türkmenabat şäherine tarap ugur aldy.

3-nji ýanwarda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Mary welaýatyna iş saparyny amala aşyrdy. Döwlet Baştutanymyz Mary welaýatynyň dolandyryş merkeziniň howa menzilinden dikuçarda tebigy gazyň ägirt uly gorlaryna eýe bolan iri «Galkynyş» gaz känine tarap ugrady.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň dikuçary iri «Galkynyş» gaz käniniň ýanyndaky meýdança gondy. Hormatly Prezidentimiz bu ýerde alnyp barylýan işler bilen tanyşmagyň dowamynda edara binasyna bardy, görkezilen çyzgylar, täze gaz känlerini özleşdirmek bilen baglanyşykly meseleleriň çözülişi bilen tanyşdy. «Galkynyş» gaz käninde alnyp barylýan işler bilen tanyşlykdan soňra hormatly Prezidentimiz bu ýerden ugrady.

Milli Liderimiz iş saparynyň dowamynda Mary welaýatynyň çägindäki öri meýdanlary bilen tanyşdy, Ýolöten etrabynyň «Azatlyk» daýhan birleşiginiň çopany Döwran Ýazlyýew bilen duşuşyp, onuň gündelik iş-aladalary, dowarlaryň gyşladylyşy we öňde boljak owlak-guzy möwsümi bilen baglanyşykly işler, netijeli iş alyp barmak üçin döredilýän şertler bilen gyzyklandy. Çopana döwlet Baştutanymyzyň adyndan sowgat gowşuryldy.

Milli ykdysadyýetimizi dünýäniň öňdebaryjy döwletleriniň derejesine ýetirmek, ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryna dünýä ýurtlarynyň ykdysady ösüşinde öz oňyn netijelerini görkezen öňdebaryjy tilsimatlary, usullary ornaşdyrmak hormatly Prezidentimiziň ykdysady syýasatynyň esasy ugry bolup durýar. Bu barada «Türkmenistanyň Ykdysady, maliýe we bank ulgamlaryny ösdürmegiň 2019 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasynda» hem aýratyn nygtalýar. Maksatnama laýyklykda, karz edaralarynyň ygtybarlylygyny we durnuklylygyny ýokarlandyrmak, banklaryň serişdeler binýadyny artdyrmak, banklarda elektron resminama dolanyşyk ulgamyny kämilleşdirmek üçin zerur bolan tehniki we programma üpjünçiliklerini ornaşdyrmak boýunça möhüm wezipeler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň ösüşiniň häzirki tapgyrynda döwrebap tehnologiýalary we innowasiýalary ulanýan önümçilikleri döretmek, dolandyryşyň has kämil usullaryny ulanmak aýratyn ähmiýete eýe bolup durýar.    

Milli bank ulgamynda amala aşyrylýan oňyn özgertmeleriň netijesinde karz edaralarynyň kanunçylyk-hukuk binýady kämilleşdirilýär, banklara iň kämil tehnologiýalar ornaşdyrylyp, olaryň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli täzelenýär. Milli ykdysadyýetimizi maksatnamalaýyn ösdürmeklige gönükdirilen wezipeleri ýerine ýetirmek üçin bank işjeňligi häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda guralýar, hususan-da müşderilere hödürlenilýän bank önümleri diwersifikasiýalaşdyrylyp, dünýä banklarynyň iş tejribelerine laýyklykda, täze hyzmatlary yzygiderli bank ulgamyna girizmek, müşderiler bilen işlemegiň täze usullaryny ýola goýmak boýunça işler üstünlikli dowam etdirilýär.

Ýurdumyzyň karz edaralary iri maglumat geçiriş ulgamyna eýe bolmak bilen, ýurdumyzda pul dolanyşygynyň netijeliligini ýokarlandyrmak, bank kartlary boýunça milli we halkara töleg ulgamynyň gerimini giňeltmek hem-de halkara tejribäniň öňdebaryjy tilsimatlaryna esaslanýan nagt däl hasaplaşyklary has-da ýaýbaňlandyrmak boýunça giň gerimli işleri amala aşyrýarlar. Bu işleriň netijesinde ýurdumyzyň bank kart ulgamynda hasaba alnan bank kartlarynyň, ornaşdyrylan töleg terminallarynyň, bankomatlaryň sany, şeýle hem sanly ulgamda «Internet-bank», «Mobil-bank», «Halkbank-terminal», «Elektron söwda» ulgamlarynyň üsti bilen amal edilýän nagt däl hasaplaşyklaryň möçberi ýylsaýyn artýar. Häzirki wagtda «Internet-bank» hem-de «Mobil-bank» ulgamlarynyň üsti bilen, ykjam aragatnaşyk hyzmatlar üçin

tölegi, karzy we onuň göterimlerini tölemek hem-de kart hasabynyň hereketini görmek ýaly hyzmatlar hödürlenilýär. Şeýle hem yzygiderli gaýtalanýan tölegleri awtomatlaşdyrmak üçin ýörite mümkinçilik döredilen. Her bir raýat degişli karz edarasyna baryp, şahsy bank hasabyny «Internet-bank» hem-de «Mobil-bank» hyzmatlaryna birikdirmek arkaly bu hyzmatlaryň amatlyklaryndan peýdalanyp bilýär.

Türkmenistanda kartly töleg ulgamyny özgertmekde düýpli işler durmuşa geçirilýär, bu ulgamda täze hyzmatlardan peýdalanmaga ähli mümkinçilikler döredilýär. Ykdysadyýetiň möhüm bölegi bolup çykyş edýän milli töleg ulgamynyň halkara töleg ulgamlaryna işjeň goşulyşmagy netijesinde töleg amallarynyň sany düýpli artýar. Ýurdumyzda sanly tehnologiýalaryň ösmegi hasaplaşyklary geçirmekde çykdajylary azaltmaga, tölegleriň we hasaplaşyklaryň usullarynyň kämilleşdirilmegine mümkinçilik berýär.

Bazar gatnaşyklarynda karz edaralary tarapyndan müşderilere hödürlenilýän nagt däl hasaplaşyklar boýunça bank hyzmatlarynyň ähmiýeti uludyr. Ýurdumyzda bank kartlaryny ulanyjylaryň sanynyň yzygiderli artmagy we bu kartlar arkaly nagt däl hasaplaşyklaryň düýpli ösmegi nagt däl hasaplaşyklar ulgamynda oňyn özgertmeleriň alnyp barylýandygyny subut edýär. Bank hyzmatlarynyň has kämil görnüşleriniň girizilmegi, bu ugurda daşary ýurt tejribesiniň düýpli öwrenilmegi, şeýle-de onuň milli ykdysadyýetimiziň aýratynlyklarynyň göz öňünde tutulyp, olaryň ýurdumyzyň bank ulgamyna ornaşdyrylmagy bank işiniň döwrüň talabyna laýyklykda kämilleşdirilmegine, hyzmatlaryň görnüşleriniň giňemegine, bank ulgamynyň müşderileriniň sanynyň yzygiderli artmagyna we milli banklaryň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokarlanmagyna ýardam berýär.

Milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini üpjün etmekde, ykdysadyýetiň dürli pudaklaryna sanly tehnologiýalary giňden ornaşdyrmakda ýadawsyz tagallalary edýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak, döwlet ähmiýetli işleri hemişe rowaç bolsun!

Maýagözel ŞABERDIÝEWA,

Şa gadamyny, şa nazaryny mukaddeslige deňemek pederlerimizden galan ynanç. Özi hem, bu ynanç — hakykatyň hut özi. Ýadyňyzda bolsa, geçen ýylyň edil şu günlerinde — ýanwarda hormatly Prezidentimiz welaýatymyza iş sapary bilen gelip, «Malaý» gaz käninde ýyllyk kuwwatlylygy 30 milliard kub metr bolan gaz gysyjy desgasynyň işine ak pata berdi. Şa gadamy düşen topragyň berekedi ýylyň dowamynda şeýle bir artdy welin, ondan bir ýyl ozalkysyndan ep-esli kän «mawy ýangyç» alyndy.

Has takygy, geçen ýyl welaýatymyzdaky gazly ýataklardan alnan «mawy ýangyjyň» mukdary 12 milliard 401 million 104 müň 693 kub metre ýetdi. Bu bolsa meýilnamada görkezileninden — 3 milliard kub metrden hem kändir. Şeýlelikde ýyllyk meýilnama 134 göterimden gowrak berjaý edildi. Ine, size Şa gadamynyň mukaddeslikdiginiň subutnamasy.

«Malaý» gaz käni «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň hem ilkinji günlerinde hormatly Prezidentimizi garşylamak bagtyna eýe boldy. Milli Liderimiziň welaýatymyza şu gezekki iş sapary hut şu bereket käninden başlandy.

Mälim bolşy ýaly, Arkadag Prezidentimiziň ýolbaşçylygynda bu ýerde geçirilen iş maslahatynda Mary we Lebap welaýatlarynyň çäklerinde täze ýüze çykarylan meýdançalarda ägirt uly möçberde gaz gorlarynyň bardygy baradaky çaklamalar öňe sürüldi. Milli Liderimiz bolsa täze ýüze çykarylan gaz känleriniň senagat taýdan özleşdirilmegi netijesinde ýurdumyzyň gaz gorlarynyň mukdarynyň 126 milliard kub metr artmagynyň guwançly ýagdaýdygyny belledi.

Şunça mukdaryň 53 milliard kub metri Lebap welaýatynyň çägindäki meýdançalardyr känlere degişli. Has takygy, Gazojak şäheriniň we «Naýyp» gaz käniniň ýakynynda ýerleşýän «Demirgazyk derwüş» meýdançasynda «mawy ýangyjyň» 30 milliard kub metriniň bardygy çaklanylýar. «Malaý» gaz käninde geçirilen täze gözlegleriň netijesinde ýene-de 23 milliard kub metrlik hazynanyň üstünden baryldy.

«Demirgazyk derwüşdäki» ilkinji guýyny burawlamak işlerine ýakyn günlerde girişiler. Bu iş «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň «Ymambabanebitgazgözleg» ekspedisiýasynyň burawlaýjylaryna ynanyldy. Meýdançanyň taslama çuňlugy 3200 metre ýeter.

Şeýle hem şu ýylyň dowamynda «Malaýda» ýene iki guýyny burawlamaga girişmek meýilleşdirilýär. Her biriniň taslama çuňlugy 4000 metre ýetýän guýulary «Lebapnebitgazgözleg» ekspedisiýasy burawlar.

Milli Liderimiziň ýolbaşçylygynda geçirilen iş maslahatynda Mary hem-de Lebap welaýatlarynyň çäklerinde täze ýüze çykarylan känleri senagat taýdan özleşdirmek işleriniň batly depginlerde dowam etdirilýändigi aýdyldy. Geçen ýyl biziň welaýatymyzdaky «Agarguýy» käninde täze guýularyň ikisinden önüm alnandygy guwandyryjy habardyr. Täze ýylyň bosagasynda bu ýerde ýene bir guýyny burawlamak işleri tamamlandy.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzyň bilim ulgamy täze ösüşlere eýe bolýar. Milli Liderimiz bilim ulgamynda elektron serişdeleri ulanmak arkaly okuw usulyýetlerini hem-de bilim maksatnamalaryny özgertmek işine ünsi çekýär.

Häzirki wagtda «Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyny» durmuşa geçirmek boýunça ägirt işler alnyp barylýar. Ony durmuşa geçirmegiň birinji tapgyrynda meýilleşdirilen çäreler boýunça ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde hünärmenler, professor-mugallymlar, şeýle-de, talyp ýaşlar tarapyndan sanly bilim ulgamynyň tor programma üpjünçiligi, onuň binýadynda sanly bilim portallary işlenip taýýarlanyldy.

Sanly bilim ulgamyny ösdürmekde bilimi dolandyryş ulgamyny maglumatlaşdyrmaga hem möhüm orun degişlidir. Bu ugurda bilimi dolandyryş ulgamyny maglumatlaşdyrmagyň aýratyn ýörelgesi hökmünde bilim işine gatnaşyjylaryň ählisine, ilkinji nobatda, okaýanlara we olaryň ata-enelerine elektron bilim hyzmatlarynyň berilmegi maksat edinilýär. Zerur bolan elektron hyzmatlarynyň (elektron žurnal, elektron gündelik, elektron ýazgy we beýlekiler) ýola goýulmagy göz öňünde tutulýar.

Umuman, sanly bilim ulgamynda serwere ýerleşdirilen elektron görnüşli maglumatlary almak hem-de özleşdirmek üçin ýeri we wagty saýlamak erkinligi döredýär. Bu ulgamdaky amal edilýän ägirt uly işler bolsa biz — mugallymlara talyplarymyzy bilimler dünýäsine çuňňur aralaşdyrmakda ýardam edýär.

Ogulgerek SAPAROWA.

TDEI-niň mugallymy.

Uly ösüşe beslenýär

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe milli Liderimiziň başlangyjy bilen ähli ulgamlarda uly ösüşlere ýetilýär. Gahryman Arkadagymyzyň saýasynda sanly ulgamyň giňden ýaýbaňlandyrylmagy ugrunda ençeme tagallalar edilýär.

Sanly ulgamyň gadamlary, sanly ulgamyň kömegi bilen köp işleri amala aşyryp boljakdygy barada maslahatlaryň ençemesi geçirilýär. Ol maslahatlarda bu ulgamy ösdürmek babatynda birnäçe teklipler aýdylýar. Şeýle maslahatlara biziň okuw merkezimiziň mugallymlary hem işjeň gatnaşýarlar. Olar sanly ulgam babatynda ençeme işleri alyp barýan “Algoritm” okuw merkezi babatynda-da gürrüň berýärler. Ýakynda şeýle maslahatlaryň biri teleköpri arkaly geçirildi. Welaýat häkimliginiň hem-de “Marytelekom” WEAK-sy tarapyndan gurnalan maslahatyň ahyrynda biziň okuw merkezimiz Hormat hatyna mynasyp boldy. Sanly ulgamy durmuşa ornaşdyrmak üçin merkeziň alyp barýan işiniň ýokary netijeleri berýändigini görkezýän Hormat haty biziň ählimizi diýseň begendirdi.

Aýna GAÝYPOWA.

“Algoritm” okuw merkeziniň mugallymy.

Guwandyryjy işler

Hormatly Prezidentimiziň alyp barýan oýlanyşykly ykdysady syýasaty Garaşsyz, Bitarap döwletimiziň depginli ösüşiniň barha rowaçlanmagyna itergi berýär. Şeýlelikde, ýurdumyzyň dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşulmagynda ynamly gadamlary batlanýar. Bu bähbitli ýörelgäniň 2022-nji — Halkyň Arkadagly zamanasy ýylynda-da üstünliklere beslenjekdigi guwanjymyza guwanç goşýar.

Milli Liderimiziň başda durmagynda bady artýan ösüş-özgerişlerimizde ýurdumyzda sanly ykdysadyýetiň ornaşdyrylmagy uly ähmiýete eýe bolýar. Milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň sanlylaşdyrylmagyna gönükdirilen işler giňden ýaýbaňlandyrylýar. Ýurdumyzda elektron senagatyny ösdürmekde ýetilýän belent sepgitleriň ykdysadyýetimizde sanly ulgamyň işjeň ornaşdyrylmagyna oňyn täsirini ýetirjekdigi guwandyrýar.

Döwrangeldi ÇARYÝEW.

Durmuşyň ähli ugurlarynda uly özgerişleriň amala aşyrylmagy netijesinde, ösüşleriň belentliklerine ýetilýär. Ýurdumyzy gurşap alan tutumly işleriň milli kanunçylyk namalarynyň kämilleşdirilmegine gönükdirilen çäreler bilen utgaşdyrylmagy öz guwandyryjy netijesini berýär. Kabul edilýän kanunlar, kanunçylyk namalaryna girizilýän üýtgetmeler we goşmaçalar häzirki döwürde ýurdumyzyň okgunly ösüşiniň aýrylmaz şerti bolup durýar. Olaryň ählisi oňyn özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmäge, jemgyýetiň agzybirligini we jebisligini pugtalandyrmaga, demokratik esaslary berkitmäge gönükdirilendir. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek Maksatnamasy kanunçykaryjylyk işiniň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitleýär. Berkarar Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegini gazanmak, ykdysady kuwwatyny artdyrmak, mähriban halkymyzyň hal-ýagdaýyny has-da ýokarlandyrmak Maksatnamanyň esasy wezipesi bolup durýar.

«Türkmenistanyň 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda» Kanun ýurdumyzy ykdysady we durmuş taýdan ösdürmegiň depginini üpjün etmäge gönükdirilendir. Býujetiň çykdajylarynyň agramly bölegi durmuş, şol sanda bilim, saglygy goraýyş, medeniýet, sport, durmuş üpjünçiligi ulgamlaryna, jemagat hojalygyna gönükdirilýär. Munuň özi ýurdumyzyň baş maliýe resminamasynyň, asylly däbe görä, durmuş ulgamyna eýerýändiginiň we ilatyň ýokary abadançylyk derejesiniň üpjün edilmegine gönükdirilýändiginiň nobatdaky subutnamasydyr. 2022-nji ýylda Döwlet býujetiniň hasabyna durmuş ulgamyna bölünip berilýän serişdeleriň möçberi 70 göterimden gowrak bolar. Şunda ykdysadyýetiň durmuş ugurlylygyny saklamak ýörelgesi üpjün ediler. Geljek ýylda innowasiýalar esasynda önümçiligiň ýola goýulmagy, goşmaça bahanyň ýokary paýy bolan pudaklaryň ösdürilmegi üçin maýa goýumlary bölüp bermek hem göz öňünde tutulandyr. Düýpli maýa goýumlaryň belli bir möçberi ýaşaýyş jaýlarynyň, medeni-durmuş maksatly desgalaryň we binalaryň gurluşygyna sarp ediler.

Türkmenistanyň 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetinde Daşoguz welaýaty üçin göz öňünde tutulan serişdeler sebiti mundan beýläk-de durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilendir. Welaýatyň ykdysadyýeti agrar senagat häsiýetine eýedir. Pagtaçylyk ekerançylygyň esasy ekinleriniň biri bolup durýar. Pagtadan alynýan çig mal dokma we azyk senagaty kärhanalary üçin peýdalanylýar. Geljek ýylda 275 müň tonna pagta, 265 müň tonna bugdaý, 35 müň tonna şaly, 127,6 müň tonna ýeralma, 197,8 müň tonna gök önüm, 130,1 müň tonna bakja önümlerini, 91 müň tonna ir-iýmiş, şol sanda 23 müň tonna üzüm hasylyny ýetişdirmek meýilleşdirilýär.

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi tarapyndan Köneürgenç etrabynda gurulýan, kuwwatlylygy ýylda 5 müň şertli banka miwe we gök önümleri gaplaýan kärhana geljek ýylda miwe we gök önümleri gaýtadan işlemegiň möçberini artdyrar. Netijede, ýerli ilat üçin goşmaça iş orunlary-da dörär.

Welaýatda maldarçylyk öňdebaryjy pudak bolmak bilen, geljek ýylda hem hojalyklaryň ähli toparlarynda mallaryň we guşlaryň baş sany köpeler. Tamamlanyp barýan ýylda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi tarapyndan S.A.Nyýazow adyndaky etrapda önümçilik kuwwatlylygy ýylda 7 million ýumurtga öndürmäge niýetlenen guşçulyk hojalygy, Gubadag etrabynda 200 baş gara mallary saklamaga niýetlenen maldarçylyk toplumy ulanylmaga berildi. Geljek ýylda Köneürgenç etrabynda gara mallara niýetlenen mal semrediş hojalygyny, Ruhubelent etrabynda ýylda 100 tonna süýt we 80 tonna et öndürýän maldarçylyk toplumyny ulanmaga bermek göz öňünde tutulýar. Gara mallaryň baş sanyny 1 million 80 müňe, guşlaryň sanyny 4 720 müňe, düýeleriň baş sanyny 16,9 müňe, şeýle hem dowarlaryň sanyny 3 658,5 müňe ýetirmek meýilleşdirilýär.

Ilatyň suw üpjünçiligini gowulandyrmak welaýat üçin uly ähmiýete eýedir. Şu maksat bilen, geljek ýylda Görogly etrabynda kuwwatlylygy bir gije-gündizde 40 000, Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynda 25 000, Boldumsaz etrabynda 40 000, Gurbansoltan eje adyndaky etrapda 45 000 we Akdepe etrabynda 50 000 kub metr bolan suw arassalaýjy desgalaryň gurluşygyny dowam etdirmek göz öňünde tutulýar.

2022-nji ýyl üçin welaýatyň býujetinde çykdajylaryň möçberi 2058,1 mln. manada deň bolar. Munuň özi şu ýyl bilen deňeşdirilende, 201,6 mln manat ýa-da 10,9 göterim ýokarydyr. Çykdajylaryň 1838,9 mln manat möçberdäki esasy bölegi ýa-da 89,4 göterimi durmuş-medeni çäreleri meýilleşdirmäge gönükdiriler. Çykdajylaryň şu möçberinden 69,3 göterimi bilime, 18,3 göterimi saglygy goraýşa, 2,25 göterimi medeniýete, 0,35 göterimi döwlet durmuş üpjünçiligine we 10,0 göterimi ýaşaýyş jaý jemagat hojalygyna bölünip berler.

Geljek ýyl üçin welaýatyň býujetinde 150 mln manat möçberinde merkezleşdirilen düýpli maýa goýumlar göz öňünde tutulandyr. Bu serişdeler «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň 2019 — 2025-nji ýyllar üçin Milli maksatnamasyny», «Türkmenistanyň ilatly ýerlerini arassa agyz suwy bilen üpjün etmek boýunça Baş maksatnamasyny» ýerine ýetirmäge niýetlenendir.

Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Daşoguz welaýat birleşmesi 1 müň 300-e golaý ilkinji guramany, 209 müňden gowrak agzany özüne birikdirýän iri jemgyýetçilik guramasy bolup, bitewüligi we agzybirligi mundan beýläk-de berkitmäge hemmetaraplaýyn ýardam bermäge çalyşýar.

Milli ykdysadyýetiň berkliginiň, döwletiň kuwwatynyň köp derejede agzybirlikde çekilýän zähmete baglydygyna oňat düşünýän welaýatyň kärdeşler arkalaşyklarynyň ähli derejedäki guramalary Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň gülläp ösmeginiň hatyrasyna her bir zähmet adamynyň bagtyýarlyk döwrüne kybap belent ruh bilen işlemegi ugrunda tagalla edýär.

Aşyrdurdy ALLAÝEW,

Halkymyzyň milli binagärlik sungatynyň dünýäniň öňdebaryjy tejribesi we sanly tehnologiýalary bilen sazlaşykly utgaşmasyny alamatlandyrýan Aşgabat şäheri hormatly Prezidentimiziň paýhasyndan we taýsyz tagallalaryndan kemala gelýän ajaýyp sungat eseridir. Munuň şeýledigini, häzirki wagtda durmuşa geçirilýän «Aşgabat-siti» taslamasynyň mysalynda hem görmek bolýar. Sanly tehnologiýalara we dünýäniň kämil binagärlik tejribesine daýanýan «akylly şäherleriň» barha giň gerimde ýaýbaňlanýan döwründe şeýle ägirt uly taslamanyň durmuşa geçirilmegi ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň berkararlygyny hem-de halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ösüş depgininiň döwür bilen aýakdaş gidýändigini alamatlandyrýar.

Paýtagt şäherleriň her bir ýurduň, onuň halkynyň ýaşaýyş-durmuşyny, medeniýetini we il-günüň abadançylygyny şöhlelendirýändigi hakynda aýdylýar. Şol sebäpli hem, hormatly Prezidentimiziň Aziýa sebitiniň merjen şäheri hasaplanýan Aşgabat şäherini diňe bir ýurdumyzda däl, eýsem, dünýäniň nusgalyk şäherine öwürmek barada edýän tagallalaryndan ugur alnyp, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe gözel paýtagtymyzda ägirt uly gurluşyk taslamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Gurlup ulanylmaga berilýän biri-birinden kaşaň binalary, medeni-durmuş ähmiýetli desgalary we ýüzi nurana bagtyýar raýatlarymyzy synlanyňda, asudalygyň hem-de abadanlygyň mekanynda ýaşaýandygyňa kalbyňda buýsanç duýgusy oýanýar.

Häzirki wagtda bolsa mähriban paýtagtymyzda barha golaýlaýan Täze ýyl baýramynyň şatlygy dowam edýär. Geljek 2022-nji ýyl hem şu ýylymyz deýin rowaçlyga, üstünliklere beslener. Ähli ýerlerde — jemgyýetçilik binalarynyň, ýaşaýyş toplumlarynyň söwda we dynç alyş merkezleriniň öňündäki meýdançalarda bezelen Täze ýyl arçalary halkymyza şatlyk we ruhubelentlik paýlaýar. Bagtyýar halkymyz milli Liderimiziň baştutanlygynda beýik ösüşlere beslenjek ýagty geljegine sary uly ynam bilen öňe barýar. Täze — 2022-nji ýylyň «Halkyň Arkadagly zamanasy» diýlip atlandyrylmagy hem mähriban halkymyzyň Gahryman Arkadagymyza bolan belent sarpasynyň, sylag-hormatynyň we söýgüsiniň aýdyň nyşanydyr.

Aýnäzik BERDIMYRADOWA,

Dünýäde parahatçylygy we ynanyşmagy ündeýän şygarly ýylyň taryhy wakalarynyň biri-de Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Aşgabat — Tejen böleginiň açylyş dabarasydyr. Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy bolan «Türkmen awtoban» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti bu ýoluň galan böleginiň gurluşygyny ýokary depginde alyp barýar. Ýoluň 2-nji tapgyrynyň gurluşygyny (Tejen — Mary aralygy) 2022-nji ýylda tamamlamak meýilleşdirilýär. Innowasion tehnologiýalar, ylmy-tehniki ösüşiň öňdebaryjy gazananlary, ösen tejribeler esasynda gurulýan awtobanyň nobatdaky tapgyrynyň açylyşy geljek ýylyň şanly wakalarynyň birine öwrüler.

Ýoluň umumy uzynlygy 600 kilometr bolup, açylyp ulanmaga berlen Aşgabat — Tejen bölegi 203 kilometrdir. Onuň ugrunda ençeme inženerçilik desgalary bina edildi, ýagny wideogözegçilik enjamlary, elektron töleg terminallary, Gün batareýaly yşyklandyryş sütünleri, tizlik ölçeýjilerdir aragatnaşyk nokatlary oturdyldy, ýangyç guýujy beketler, köprüler, ýerasty we ýerüsti, şeýle hem söwda, hyzmat ediş we beýleki desgalar guruldy, mahlasy, ýolagçylardyr sürüjilere ähli amatlyklar döredildi. Şunda sanly ulgamyň mümkinçilikleri hem netijeli ulanylýar. Ýoluň ugrunda Gün batareýaly yşyklandyryş sütünleriniň ulanylmagy Gün energiýasyndan peýdalanmagyň häzirki zaman ylmy usullarynyň ýurdumyzda giňden ornaşdyrylýandygyna şaýatlyk edýär. Yşyklandyryşyň bu usuly ýoluň doly ýagtylandyrylmagyny üpjün etmek bilen birlikde, energiýa çeşmesini arzan hem-de tygşytly peýdalanmaga mümkinçilik döredýär.

Häzirki wagtda ýurdumyzda hereket edýän kanunçylyga laýyklykda, Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň müşderileri Aşgabat — Tejen böleginiň amatly töleg tariflerinden hem-de çeýe nyrh syýasatyndan peýdalanýarlar.

Ýeri gelende bellesek, şu ýyl 2013-nji ýylyň 2-nji martynda kabul edilen «Awtomobil ýollary we ýol işi hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizildi. Onda bellenilişi ýaly, tölegli ýollaryň toparyna degişli edilen awtomobil ýollary boýunça ulag serişdeleriniň ýöräni üçin tölegiň iň ýokary möçberi we hasaplaşyk usulyýeti Türkmenistanyň Ministrler Kabineti tarapyndan kesgitlenýär. Şeýle-de «Türkmen awtoban» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti tarapyndan ýolagçy awtobuslara, ýoldan gündelik peýdalanýan ilata töleg tariflerinden ýeňillikleri bermek, bazar gatnaşyklarynyň beýleki höweslendiriji gurallaryny ulanmak, paýdarlar jemgyýeti tarapyndan ulag serişdeleriniň akymyna we pasyllara görä çeýe nyrh syýasatynyň alnyp barylmagy göz öňünde tutulandyr.

Ýurdumyzyň Ahal we Mary welaýatlarynyň çäginden geçip, gözel paýtagtymyzy Lebap welaýaty bilen baglanyşdyrjak bu ýol uzak aralygy islendik awtoulagda ýokary tizlikde geçmäge mümkinçilik döreder. Ýoluň gurluşygynyň doly tamamlanmagy ýol ulgamynyň geçirijilik ukybyny, logistik hyzmatlaryň hilini ep-esli ýokarlandyrmaga, halkara üstaşyr ulag düzümini hem-de Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşen goňşy ýurtlar bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmäge mümkinçilik berer.

Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, bu taslama durmuş-ykdysady ösüşiň milli maksatnamalaryny durmuşa geçirmekde, şol sanda ýurdumyzyň döwrebap senagat we ulag düzümini kemala getirmekde türkmen telekeçileriniň işjeň orun eýeleýändigini görkezýär. Türkmen hususyýetçilerine halkara derejedäki şeýle iri taslamalaryň gurluşygynda geljekde-de uly üstünlikleri arzuw edýäris.

Baýramgül GELDIMÄMMEDOWA,