Habarlar
«Döwletli — Döwranyň» döwrebap gadamlary

Her bir ýurduň ösüşi, ilatynyň ýaşaýyş-durmuş derejesi onuň ykdysady kuwwaty bilen kesgitlenilýär. Watanyň ykdysady kuwwatyny artdyrmakda, bazar bolçulygyny döretmekde, sarp edilýän harytlaryň hilini ýokarlandyrmakda we görnüşini köpeltmekde döwlet eýeçiligindäki kärhanalar bilen bir hatarda hususy kärhanalaryň hem orny örän uludyr. Gahryman Arkadagymyzyň güneşli Diýarymyzy ösdürmekdäki baý tejribesinden netijeli peýdalanyp, peder ýoluny mynasyp dowam etdirýän Arkadagly Serdarymyzyň ýolbaşçylygynda bu günki gün ýurdumyzyň telekeçileriniň we senagatçylarynyň işleri barha ilerleýär. Ine, şeýle kärhanalaryň hatarynda «Döwletli — Döwran» hojalyk jemgyýetiniň gurluşyk-gurnama işlerinde zerur bolan bezeg-keramiki önümlerini öndürýän, Halaç etrabynyň çäginde ýerleşýän kärhanasyny bellemek ýerlikli bolar. 

                                                                   

Işe girizilenine entek kän wagt hem geçmedik bu kärhananyň önümleri eýýäm dünýä bazarlaryna çykarylýar. Has takygy, bu kärhananyň önümleriniň ýakynda Gazagystanyň Almaty şäherinde geçirilen «KazBuild — 2022» halkara gurluşyk we interýer sergisine hödürlenilmegi muňa aýdyň mysaldyr. Ispaniýanyň, Italiýanyň, Ýaponiýanyň döwrebap enjamlary ornaşdyrylan bu kärhanada zähmet çekýän hünärmenleriň hem aglabasynyň bu ugurdan ýokary bilimleriniňdir baý tejribeleriniň bolmagy önümleriň hil derejesiniň barha ýokarlanmagyna getirýär. 

                                                                   

Her günde 550 tonna, ýagny, 200 müň bişen kerpiç öndürmäge ukyply bolan bu kärhananyň esasy çig maly öz döwletimizden alynýar. Geljekde önümçiligiň gerimini has-da giňeltmegi, täze iş orunlaryny döretmegi maksat edinýän «Döwletli — Döwranyň» agzybir işgärleri döredilýän ähli mümkinçilikler üçin hormatly Prezidentimize egsilmez alkyş aýdýarlar. 

                                                                                                           

Atanyýaz HANGELDIÝEW

07.10.2022
Islegli harytlar

Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň edara-kärhanalary häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda, öňdebaryjy dünýä tejribesinden ugur almak bilen uly ösüşlere eýe bolýar. Ýurdumyzda ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda sanly tehnologiýalary giňden ornaşdyrmak boýunça bellenilen wezipeler üstünlikli durmuşa geçirilýär.  

                                                                   

Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň garamagyndaky edaralardyr kärhanalara optiki-süýümli kabeli çekilip, dokma pudagynda resminama dolanyşygyny Türkmenistanyň kanunçylygynda bellenen tertipde elektron görnüşde alyp barmak boýunça netijeli çäreler durmuşa geçirilýär. Müşderileriň önümlere bolan islegini kanagatlandyrmak maksady bilen, ýurdumyzyň dokma önümleriniň görnüşleri has-da artdyrylýar, ýokary hilliligi üpjün edilýär. Mälim bolşy ýaly, şol kärhanalaryň birnäçesi öz önümleriniň söwda-satuwyny sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak arkaly ýörite döredilen web saýtlary we ykjam enjamlar üçin niýetlenen mobil programmalary arkaly ýola goýýarlar. Şeýlelikde, türkmenistanly we daşary ýurtly müşderiler üçin ähli türkmen brendleriniň harytlary barada web saýtlardan maglumat almak we önüm satyn almak mümkinçiligi döreýär. 

                                                                   

 Goý, ýurdumyzyň dokma pudagyny beýik ösüşlere besleýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun! 

                                                                                                           

Jeren ATAÝEWA,

                       

Türkmenistanyň Dokma senagaty işgärleriniň Kärdeşler arkalaşygynyň esasy hünärmeni.

07.10.2022
Kuwwatly pudagyň şöhratly ýoly

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 31 ýyllygynyň öň ýanynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Türkmenistanyň elektroenergetika kuwwaty» atly kitabynyň elimize gowuşmagy halkymyz üçin ajaýyp toý sowgady boldy. Owadan fotosuratlar bilen bezelip, üç dilde — türkmen, iňlis we rus dillerinde çap edilen täze neşirde Garaşsyz ösüşimiz döwründe bu pudagyň kuwwatly ösüşi beýan edilýär. Şu ýylyň 3-nji sentýabrynda Gahryman Arkadagymyz hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça Mary welaýatyna iş saparynyň dowamynda Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň talyplary we mugallymlary bilen duşuşyp, elektroenergetika pudagyny ösdürmek boýunça durmuşa geçirilýän milli maksatnamalary, iri taslamalary amala aşyrmagyň maksatlary we wezipeleri, olary çözmegiň ýollary barada çykyş etdi. Täze kitapda bu pudakda amala aşyrylýan başlangyçlaryň ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň pugtalandyrylmagyna edýän oňyn täsirini açyp görkezýän şol taryhy çykyşy ýerleşdirilipdir.  

                                                                   

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlary bilen, eziz Watanymyzyň elektroenergetika ulgamynyň kuwwatlyklaryny artdyrmakda, pudaga iň kämil tehnologiýalary ornaşdyrmakda, täze elektrik stansiýalaryny, beketlerini gurmakda maksatnamalaýyn wezipeler durmuşa geçirildi. Kitapda häzirki wagtda elektrik energiýasynyň Owganystana, Eýrana, Özbegistana we Gyrgyzystana eksport edilýändigi, şu ýylda onuň möçberini 9 milliard kilowat-sagada ýetirmegiň meýilleşdirilýändigi bellenilýär. Bu görkeziji 2013-nji ýyldaka garanyňda, 3,3 esse ýokarydyr. Häzirki wagtda ýurtda kuwwatlylygy 6943,2 megawata deň bolan jemi 12 elektrik stansiýasy bolup, olarda 51 turbina desgasy — 39 gaz turbinalar, 12 bug turbinalar bardyr. Arkadagly Serdarymyzyň ak patasy bilen açylyp, ulanmaga berlen Büzmeýin etrabyndaky Elektrik enjamlaryny abatlaýyş we hyzmat ediş merkezi öz ugry boýunça Merkezi Aziýada ýeke-täk desgalar toplumydyr.  

                                                                   

Ine, kitapda şeýle buýsandyryjy maglumatlaryň beýan edilmegi ösüşlerimize aýdyň göz ýetirmekde ähmiýetlidir. Halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň mundan-da beýläk pugtalanmagy, milli ykdysadyýetiň kuwwatlyklarynyň ýokarlanmagy ugrunda ägirt uly işleriň bitirilýändigine diňe bir pudagyň ösüşine nazar aýlanyňda-da doly göz ýetirmek bolýar. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ösüşleriň we özgerişlikleriň ýoly bilen ynamly gadam urýan jemgyýetimiziň durmuşynda şeýle neşirleriň möhüm ähmiýeti bardyr. «Türkmenistanyň elektroenergetika kuwwaty» atly kitap biz — bilim işgärleri üçin uly gollanmadyr. 

                                                                                                           

Magtym NYÝAZGELDIÝEW,

                       

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň mugallymy.

05.10.2022
Mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ösüş­le­ri

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ýur­du­myz­da be­ýik ösüş­ler ga­za­nyl­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da ýur­du­my­zyň kün­jek­le­rin­de tä­ze bi­na­lar, des­ga­lar gur­lup ulan­ma­ga be­ril­di. Mu­nuň özi «Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­ly­my­zyň uly üs­tün­lik­le­re bes­len­ýän­di­gi­ni, ösüş­le­riň aý­dyň ýo­lun­dan ynam­ly öňe bar­ýan­dy­gy­ny be­ýan ed­ýär.  

                                                                   

Hä­zir­ki wagt­da mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi ös­dür­mek­de, san­ly ul­ga­myň müm­kin­çi­lik­le­rin­den peý­da­lan­mak bo­ýun­ça mak­sat­la­ýyn iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Esa­san hem «Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy: Türk­me­nis­ta­ny 2022 — 2052-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mil­li mak­sat­na­ma­sy» üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Yn­ha, 23-nji sent­ýabr­da ge­çi­ri­len Döw­let Mas­la­ha­tyn­da hem ýur­du­my­zyň ösüş­le­ri, be­lent üs­tün­lik­le­ri ba­ra­da gi­ňiş­le­ýin gür­rüň edil­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz bu ba­ra­da şeý­le bel­le­ýär: «Il­kin­ji no­bat­da, ösüş ýo­ly ar­ka­ly ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy we dur­muş taý­dan dur­nuk­ly ösü­şi­ni ber­kit­mek, dün­ýä­dä­ki or­nu­ny has-da pug­ta­lan­dyr­mak hem-de yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi döw­re­bap­laş­dyr­mak üçin äh­li ta­gal­la­la­ry ed­ýä­ris. «Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy: Türk­me­nis­ta­ny 2022 — 2052-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mil­li mak­sat­na­ma­syn­da», şeý­le-de «Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýur­du­my­zy 2022 — 2028-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mak­sat­na­ma­syn­da» kes­git­le­nen we­zi­pe­le­re la­ýyk­lyk­da, yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň hem-de jem­gy­ýet­çi­lik dur­mu­şy­my­zyň äh­li ugur­la­ry­ny gur­şap al­ýan iş­ler, gu­wan­dy­ry­jy ne­ti­je­ler mu­nuň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr». Ýur­du­myz­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän iş­ler, il­kin­ji no­bat­da, hal­kyň bäh­bi­di­ni, mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň dur­nuk­ly ösü­şi­ni na­za­ra al­ýar. Şun­da san­ly ul­ga­my ös­dür­mek, mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­tiň hu­su­sy ul­ga­my­na müm­kin­çi­lik­le­ri dö­ret­mek we hä­zir­ki za­ma­nyň ba­zar ul­ga­my­ny giň­den or­naş­dyr­mak esa­sy ugur­la­ryň bi­ri bo­lup dur­ýar. 

                                                                   

Hu­su­sy ul­ga­myň müm­kin­çi­lik­le­ri has-da giň­dir we şun­da se­na­gat­da, san­ly ul­ga­my ös­dür­mek­de mö­hüm ugur­la­ra üns ber­mek bol­ýar. Da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän önüm­le­riň or­nu­ny tut­ýan ha­ryt­la­ry ön­dür­mek, elekt­ron se­na­ga­ty­ny ös­dür­mek hu­su­sy ul­ga­myň pa­ýy­na düş­ýär. Şo­nuň üçin hem mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­miz­de te­le­ke­çi­li­ge uly üns be­ril­ýär. Oba ho­ja­ly­gyn­da hem te­le­ke­çi­ler mi­we­çi­lik, üzüm­çi­lik ýa­ly ugur­la­ry yzy­gi­der ös­dür­ýär­ler. Umu­man aý­da­nyň­da, hu­su­sy ul­ga­myň uly müm­kin­çi­lik­le­rin­den peý­da­lan­ma­ga döw­let de­re­je­sin­de aý­ra­tyn üns be­ril­ýär.  

                                                                   

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ös­dü­ril­me­gi hem-de san­ly ul­ga­myň giň­den or­naş­dy­ryl­ma­gy döw­re­bap üs­tün­lik­le­re ge­tir­ýär. Bu ba­bat­da hem hu­su­sy ul­gam ta­ra­pyn­dan se­na­gat teh­no­lo­gi­ýa­sy­nyň ös­dü­ril­ýän­di­gi aý­ra­tyn bel­lär­lik­li­dir. Şeý­le hem ýur­du­my­zyň dür­li pu­dak­la­ryn­da san­ly ul­ga­myň müm­kin­çi­lik­le­ri ýo­kar­lan­ýar, iň döw­re­bap usul­lar ýo­la go­ýul­ýar. Bu bol­sa işiň kä­mil­li­gi­ni has-da ýo­kar­lan­dyr­ýar. Şeý­le döw­re­bap iş­le­ri ösdürmek hü­när­men­le­riň us­sat­ly­gy­ny ta­lap ed­ýär. Şun­da ýaş ne­sil­le­riň döw­re­bap bi­lim­li bol­mak­la­ry, teh­no­lo­gi­ýa­la­ra oňat dü­şün­ýän hü­när­men­le­riň taý­ýar­lan­ýan­dy­gy hem bel­lär­lik­li­dir. Hor­mat­ly  

                                                                   

Pre­zi­den­ti­miz şeý­le bel­le­ýär: «Mil­li bi­lim ul­ga­my­ny kä­mil­leş­dir­mek, ýo­ka­ry yl­my müm­kin­çi­li­gi bo­lan giň göz­ýe­tim­li, mak­sa­da ok­gun­ly, in­no­wa­sion teh­no­lo­gi­ýa­la­ry do­lan­dyr­ma­ga ukyp­ly, ýo­ka­ry hü­när­li, taý­ýar­lyk­ly ýaş­la­ry ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­dir­mek bo­ýun­ça äh­li ta­gal­la­lar edi­ler». Şu pa­ra­sat­ly söz­ler­den gör­nü­şi ýa­ly, kä­mil hü­när­men­le­ri ýe­tiş­dir­mek­de, san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti saz­la­şyk­ly, döw­re­bap ös­dür­mek­de äh­li müm­kin­çi­lik­ler dö­re­dil­ýär.  

                                                                   

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi has-da ös­dür­mek­de uly iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Bu iş­ler hem­me ug­ry öz içi­ne alyp, in­no­wa­sion teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň dur­mu­şa or­naş­dy­ryl­ma­gyn­da, hu­su­sy ul­ga­myň ös­dü­ril­me­gin­de aý­dyň ýü­ze çyk­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň alyp bar­ýan pa­ra­sat­ly sy­ýa­sa­ty ne­ti­je­sin­de mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi has-da ös­dür­mek­de we döw­re­bap­laş­dyr­mak­da giň müm­kin­çi­lik­ler dö­re­dil­ýär. Yk­dy­sa­dy­ýet äh­li pu­dak­la­ryň ösü­şi­ni, mö­hüm ugur­la­ry­ny özün­de jem­le­ýär, çün­ki ösü­şiň ýo­ka­ry­ly­gy yk­dy­sa­dy­ýe­tiň kuw­wat­ly­ly­gy bi­len berk bag­la­nyş­dy­ryl­ýar. Şo­nuň üçin hem mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi ös­dür­me­giň äh­li ugur­la­ry yl­my esas­da öw­re­nil­ýär we giň­den dur­mu­şa or­naş­dy­ryl­ýar. Mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi mun­dan beý­läk-de ös­dür­mek­de be­ýik iş­le­ri dur­mu­şa or­naş­dyr­ýan hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ja­ny sag, öm­ri uzak bol­sun! 

                                                                                                           

Ke­rim MU­HAM­ME­DOW,

                       

Türk­men döw­let ma­li­ýe ins­ti­tu­ty­nyň mu­gal­ly­my.

04.10.2022
Gurluşykda ýerli önümler

Gubadag etrabyndaky «Bagtyýarlyk ýoly» hususy kärhanasynyň kerpiç zawodynda öndürilen kerpiçleriň täze tapgyry gurluşyk meýdançalaryna iberildi. Häzirki zaman tehnologiýasy esasynda işleýän zawodyň önümçilik ulgamy bir gektardan gowrak meýdany tutýar. Onuň kuwwaty bir gije-gündizde ýokary hilli kerpijiň 150 müň sanysyny öndürmäge niýetlenendir. Iň täze tehnologiýalar esasynda öndürilýän kerpiçler ulanylyş möhleti hem-de ekologiýa taýdan arassalygy bilen tapawutlanýar. Kerpiçleriň esasy bölegi bu hususy kärhana tarapyndan Daşoguz şäherinde bina edilýan köp gatly ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygynda ulanylýar.  

                                                                   

Kärhananyň gurluşykçylary welaýat merkeziniň Türkmenistan, Gurbansoltan eje, Aşgabat köçeleriniň ugrunda dört gatly, 16 öýli jaýlaryň birnäçesini gurup ulanmaga berdiler. Şu günler kärhananyň kerpiç zawodynda önümçiligiň möçberini has-da artdyrmak hem-de hil derejesini ýokarlandyrmak boýunça degişli tehnologik işler alnyp barylýar. Zawodda täze önümçilik ulgamynyň işe düşürilmegi ýokary islegli ýerli gurluşyk önüminiň öndürilişini has-da artdyrmaga mümkinçilik berdi. Häzirki wagtda welaýatyň çäginde gurluşyk işleri bilen meşgul bolýan hususy kärhanalaryň buýurmasy esasynda her gün bişen kerpijiň 50 müň sanysy gurluşyk meýdançalaryna ugradylýar.  

                                                                                                           

Amanmyrat SAPAROW.

04.10.2022
Il-ýurt bäh­bit­li mö­hüm iş­ler

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ýur­du­myz be­ýik ösüş­le­re eýe bol­ýar, mak­sat­la­ýyn iş­ler dur­mu­şa or­naş­dy­ryl­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän öz­gert­me­ler şu gün­ki ösü­şi we röw­şen gel­je­gi­mi­ziň ro­waç­ly­gy­ny üp­jün et­mä­ge gö­nük­di­ril­ýär. 

                                                                   

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň dur­mu­şa ge­çir­ýän giň möç­ber­li oňyn öz­gert­me­le­ri­niň ne­ti­je­sin­de hal­ky­my­zyň dur­muş-ýa­şa­ýyş de­re­je­si yzy­gi­der­li ýo­kar­lan­ýar. Ösü­şiň hä­zir­ki tap­gy­ry jem­gy­ýet­çi­lik dur­mu­şy­nyň äh­li ugur­la­ry­na öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň, san­ly ul­ga­myň we in­no­wa­si­ýa­la­ryň or­naş­dy­ryl­ma­gy ne­ti­je­sin­de yk­dy­sa­dy­ýe­tiň gur­luş dü­zü­mi­niň kä­mil­leş­di­ril­me­gi bi­len hä­si­ýet­len­di­ril­ýär. Jem­gy­ýe­ti­miz­de san­ly ul­ga­my has-da ös­dür­mek we bu ugur­da ga­za­ny­lan ne­ti­je­le­ri ber­kit­mek bo­ýun­ça yzy­gi­der­li ala­da­lar edil­ýär.  

                                                                   

Eziz Di­ýa­ry­myz­da mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­miz yzy­gi­der­li ös­dü­ril­ýär, se­na­gat pu­dak­la­ry döw­re­bap­laş­dy­ryl­ýar. Bu ba­bat­da uly iş­le­riň dur­mu­şa or­naş­dy­ry­lan­dy­gy­ny aý­ra­tyn bel­le­me­gi­miz ge­rek. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Ber­di­mu­ha­me­dow Döw­let Mas­la­ha­tyn­da­ky çy­ky­şyn­da şeý­le bel­le­di: «Dün­ýä­de fi­zi­ki, san­ly we bio­lo­gik hä­si­ýet­li teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň ut­gaş­ma­gy­ny ala­mat­lan­dyr­ýan «dör­dün­ji se­na­gat re­wol­ýu­si­ýa­sy» eý­ýa­my tä­ze pi­kir­le­ri, tä­ze in­no­wa­sion önüm­çi­lik­le­ri dö­ret­me­gi ta­lap ed­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň öň­den­gö­rü­ji­lik­li baş­lan­gy­jy esa­syn­da ýur­du­my­zyň elekt­ron se­na­ga­ty dö­re­di­lip, ol mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň dep­gin­li ös­ýän tä­ze ug­ru­na öw­rül­di».  

                                                                   

Ýur­du­my­zyň ösü­şi­niň hä­zir­ki tap­gy­ry mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň äh­li ugur­la­ry­na öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň, san­ly ul­ga­myň we in­no­wa­si­ýa­la­ryň or­naş­dy­ryl­ma­gy, kä­mil hü­när­men­le­riň dö­re­di­ji­lik­li iş­le­mek­le­ri ýa­ly ugur­la­ry öz içi­ne al­ýar. Şo­nuň üçin yl­myň ga­za­nan­la­ryn­dan ugur alyp, gel­jek­de hem tä­ze kär­ha­na­la­ry dö­ret­mek esa­sy ugur­la­ryň bi­ri hök­mün­de kes­git­len­ýär. Bu ba­bat­da Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz be­ýik baş­lan­gyç­la­ry­ny be­ýan et­di. Şeý­le hem hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz te­le­ke­çi­li­giň ös­dü­ril­me­gi­ne uly üns ber­ýär, çün­ki hä­zir­ki ösüş­li döw­rü­miz­de te­le­ke­çi­le­riň iş alyp bar­mak­la­ry­na äh­li müm­kin­çi­lik­ler dö­re­di­len­dir. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz şeý­le bel­le­ýär: «Hä­zir­ki wagt­da ki­çi hem-de or­ta te­le­ke­çi­li­giň saz­la­şyk­ly we ne­ti­je­li ös­me­gi, hu­su­sy baş­lan­gyç­la­ryň gol­da­nyl­ma­gy üçin has amat­ly hu­kuk, yk­dy­sa­dy, ma­li­ýe, dur­muş şert­le­ri dö­re­dil­di. Ýo­ka­ry hil­li, bäs­deş­li­ge ukyp­ly önüm­le­ri ön­dür­mek, azyk bol­çu­ly­gy­ny dö­ret­mek, se­na­gat kär­ha­na­la­ry­ny, hä­zir­ki za­man söw­da mer­kez­le­ri­ni, döw­re­bap oba­la­ry gur­mak bo­ýun­ça öňü­miz­de go­ýan we­zi­pe­le­ri­mi­zi ama­la aşyr­mak­da hu­su­sy pu­da­ga uly orun de­giş­li­dir». Yk­dy­sa­dy­ýe­tiň äh­li pu­dak­la­ryn­da hu­su­sy te­le­ke­çi­li­giň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni giň­den peý­da­lan­mak, ony döw­let ta­ra­pyn­dan gol­da­mak, ma­li­ýe-yk­dy­sa­dy ul­ga­my dur­nuk­ly ös­dür­mek bo­ýun­ça iş­le­ri ýo­ka­ry dep­gin­ler bi­len do­wam et­me­giň ze­rur­ly­gy döw­le­ti­mi­ziň ok­gun­ly ösü­şi bi­len şert­len­di­ril­ýär. Şu nuk­daý­na­zar­dan, döw­rüň ta­lap­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, hu­su­sy kär­ha­na­la­ryň bäs­deş­li­ge ukyp­ly, da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan we eks­por­ta ni­ýet­le­nen ýo­ka­ry hil­li önüm­le­ri ön­dür­mek ýa­ly mö­hüm ugur­lar­da­ky iş­le­ri­ni do­wam et­me­gi ze­rur bo­lup dur­ýar.  

                                                                   

Döw­let we jem­gy­ýet­çi­lik gat­na­şyk­la­ryn­da, döw­let eda­ra­la­ry­nyň, döw­le­tiň we ra­ýat­la­ryň ara­syn­da, te­le­ke­çi­lik ul­ga­myn­da ýü­ze çyk­ýan gat­na­şyk­lar­da mag­lu­mat-kom­mu­ni­ka­si­ýa teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­nyň ula­nyl­ma­gy­nyň aý­ra­tyn äh­mi­ýe­ti bar­dyr. Dür­li jem­gy­ýet­çi­lik gat­na­şyk­la­ry­nyň res­mi­leş­di­ri­len elekt­ron gör­nüş­de, san­ly teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň kö­me­gi bi­len al­nyp ba­ryl­ma­gy döw­rüň ta­la­by bol­mak bi­len, ne­ti­je­li «elekt­ron hö­kü­met» ul­ga­my­nyň or­naş­dy­ryl­ma­gy­nyň ze­rur­ly­gy­ny şert­len­dir­ýär. Döw­let do­lan­dy­ry­şyn­da «elekt­ron hö­kü­me­tiň» or­naş­dy­ry­lan­ly­gy we ne­ti­je­li­li­gi hä­zir­ki wagt­da ýur­duň ösü­şi­ni hä­si­ýet­len­dir­ýän esa­sy gör­ke­zi­ji­le­riň bi­ri­dir.  

                                                                   

Do­lan­dy­ryş, yk­dy­sa­dy­ýet, bi­lim, sag­ly­gy go­ra­ýyş we beý­le­ki ul­gam­lar­da san­ly gi­ňiş­li­giň, şol san­da mag­lu­mat teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­nyň we in­ter­ne­tiň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni do­ly peý­da­lan­ma­ga aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Mu­nuň özi döw­let do­lan­dy­ry­şy­nyň ne­ti­je­li­li­gi­ni elekt­ron iş ýö­re­diş we res­mi­na­ma do­la­ny­şyk ul­ga­my­ny or­naş­dyr­ma­gyň ha­sa­by­na ýo­kar­lan­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik dö­red­ýär.  

                                                                   

Ba­ky Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan döw­le­ti­mi­ziň mun­dan beý­läk-de gül­läp ös­me­gi, hal­ky­my­zyň aba­dan we bag­ty­ýar dur­mu­şy, kuw­wat­ly yk­dy­sa­dy­ýe­tiň hem­me­ta­rap­la­ýyn pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy ug­run­da taý­syz ta­gal­la­la­ry ed­ýän Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň ja­ny sag, be­ýik iş­le­ri ro­waç bol­sun!  

                                                                                                           

Aý­na­gül BAÝ­RA­MO­WA,

                       

Türk­me­nis­ta­nyň Te­le­kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar we in­for­ma­ti­ka ins­ti­tu­ty­nyň mu­gal­ly­my.

04.10.2022
Täsinliklere baý täze şäherde

Döwlet Baştutanymyz 10-njy sentýabrda Ahal welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, onuň barşynda sebitiň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynda alnyp barylýan işler bilen tanyşdy. Arkadagly Serdarymyz Ministrler Kabinetiniň ol ýerde geçirilen göçme mejlisinde milli Liderimiziň başlangyjy bilen 2019-njy ýylda gurluşygyna badalga berlen welaýatyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň birinji tapgyrynyň desgalarynyň şu ýylyň birinji dekabrynda ulanmaga berilmeginiň meýilleşdirilýändigini aýdyp, gurluşyk işleriniň depginini güýçlendirmäge hem-de düzgünleşdirmäge ýardam etjek möhüm ähmiýetli resminamalaryň birnäçesine gol çekdi.  

                                                                   

«Eşiden deň bolmaz, gören göz bilen» diýleni. Dogrusy, Köpetdagyň eteginde gurulýan täze şäheri hem gözüň bilen görmeseň, aýdylana ynanar ýaly däl. Bary-ýogy üç ýylyň içinde tarp ýerde şäher döretmek! Munuň özi mukaddes Garaşsyzlygymyzyň miwesi, höziri! 31 ýyl mundan öň türkmende täze durmuş, täze eýýam başlandy. Garaşsyzlyk adamlaryň täzeçe ýaşamaga, işlemäge höwesini artdyrdy. Ýurdumyz ösüş-özgerişlere beslenip, täze etraplaryň döremegine, oba-kentlerimiziň gözel keşbe girmegine, halkyň ýaşaýyş-durmuşynyň ep-esli gowulanmagyna getirdi.  

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygynyň bellenen ýylynda gurlup ulanmaga berlen dürli maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň sanawy milli Garaşsyzlygyň bize beren bagtynyň näderejede gymmatlydygyny ýene-de bir gezek aýan etdi. Garaşsyzlygymyzyň 31 ýyllyk toýy toýlanan ýylynda ulanmaga berlen, berilýän täze desgalar bu sanawyň üstüni ýetirip, barha uzap barýar. Şolaryň birem «akylly» ýörelgeler, iň täze tehnologiýalar esasynda gurulýan, täsinliklere hem-de täzeliklere baý döwrebap welaýat merkezidir. 

                                                                   

Köpetdagyň eteginden günbatarlygyna uzaýan aýna ýaly tekiz ýol bu şäheriň üstünden alyp barýar. Golaýlanyňda, ýoluň belent ýerinden täze salynýan desgalar edil eliň aýasynda ýaly görünýär. Ilki bilen, bu düýpli gurluşygyň tamamlanyp barýan birinji tapgyryndaky ak binalaryň hataryna gözüň düşýär. Olar sanardan kän. Özi-de biri-birinden üýtgeşik. Onuň taslamasyny iň soňky dünýä tejribeleri we innowasion tehnologiýalar esasynda taýýarlamak üçin köp sanly tekliplerdir tejribeleriň öwrenilendigi düşnükli. Gözel ymaratlar türkmen binagärliginiň barha kämilleşýändiginiň, döwrebaplaşýandygynyň aýdyň nusgasy bolup kalbyňa ornaýar. Binalaryň her birine döwrümiziň beýik arhitektory Gahryman Arkadagymyzyň irginsiz zähmeti, yhlasy siňdi.  

  Gökdepe etrabynyň Kärizek geňeşliginiň Aba Annaýew obasynyň gyrasyndan geçýän, ahalteke atymyz Akhanyň adyny göterýän ýoluň aýlawly ýerinde Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabyndan mynasyp orun alyp, milli buýsanjymyza hem guwanjymyza öwrülen meşhur Akhanyň heýkeli gurulýar. Bu işi Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy bolan «Sport ýyldyzy» hususy kärhanasy alyp barýar. Oňa täze merkezde «Ahal» monumentiniň hem-de oba hojalyk toplumynyň edara binasynyň gurluşyklary-da ynanyldy. Ýeri gelende, bu kärhananyň hünärmenleri tarapyndan paýtagtymyzyň Çandybil şaýoly bilen Bekrewe köçesiniň çatrygyndaky «Welosiped» binasynyň ýokary hilli, dünýä ülňülerine laýyklykda gurlandygyny bellemek gerek. Bu ugurdan baý tejribe toplan türkmen telekeçileri özlerine nobatdaky gezek bildirilen ynamy ödemek üçin gije-gündiz zähmet çekip, täze binalaryň öňkülerden-de üýtgeşik, owadan bolmagy ugrunda yhlas-başarnyklaryny gaýgyrmaýarlar.  

                                                                   

Täze welaýat merkezinde töwerekleýin gurulýan 5, 7, 9 gatly belent ýaşaýyş jaýlarydyr 2 gatly kottejler toplumlary ünsüňi özüne çekýär. Bu pursat ähli amatlyklary bolan döwrebap ýaşaýyş jaýlarynyň hormatly Prezidentimiziň «Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde gurulýan ýaşaýyş jaýlarynyň meseleleri hakynda» Karary esasynda ýaşaýyş jaý şertleri gowulandyrylmaga mätäç raýatlarymyza nesip etjekdigi baradaky hakykat kalbyňda uly buýsanç döredýär. Jaýlaryň birinji tapgyrdakylarynyň gurluşygy tamamlanyp barýar. Olaryň ýanaşyk ýerleri abadanlaşdyrylyp, daş-töweregine dürli baglardyr güller ekilipdir. Bu zamanabap öýlerde nesibeli ildeşlerimiziň jaý toýlaryny toýlajak günleri indi daşda däl. 

                                                                   

Köpetdaga garap duran, binagärlik keşbiniň üýtgeşikligi bilen bada-bat gözüňe ilýän desgalaryň Halkara atçylyk ýokary okuw mekdebiniň hem-de Atçylyk ylmy-önümçilik müdirliginiň edara binalarydygyny soraman bilmek bolýar. Olary owadanlykda, ýyndamlykda dünýä meşhur behişdi bedewlerimize dakylýan nallaryň şekilleri bezeýär. Esasy girelgäniň, üçegiň nalyň şekilinde bolmagy binalara üýtgeşik görk berýär. Edil şonuň ýaly, ol ýerdäki dürli maksatly ymaratlaryň hem her birinde şol ugra degişli şekilleri, bezegleri görmek bolýar. Milli binagärligiň ajaýyp däpleriniň döwrebap öwüşginler bilen sazlaşygy desgalara aýratyn ýakym çaýýar. 

                                                                                                           

Keýik UMAROWA.

                       

«Türkmenistan».

04.10.2022
Iş­jeň çe­me­leş­me­ler, döw­re­bap özgertmeler

Mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň 31 ýyl­lyk baý­ra­my­nyň giň­den bel­le­nil­en gün­le­rin­de, has ta­ky­gy, şu ýy­lyň 23-nji sent­ýab­ryn­da Türk­me­nis­ta­nyň Döw­let Mas­la­ha­ty bo­lup geç­di. On­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow çuň ma­ny-maz­mu­na ýug­ru­lan çy­kyş et­mek bi­len, 31 ýyl­da ýur­du­my­zyň dur­muş-yk­dy­sa­dy ösü­şin­de ga­za­ny­lan üs­tün­lik­ler we öň­de dur­ýan we­zi­pe­ler ba­ra­da gi­ňiş­le­ýin du­rup geç­di. 

                                                                   

Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz öz çy­ky­şyn­da yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ba­zar gat­na­şyk­la­ry­na ge­çil­ýän şer­tin­de ma­li­ýe-bank ul­ga­my­nyň işi­niň döw­re­bap­laş­dy­ryl­ma­gy­nyň aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe bol­jak­dy­gy­ny nyg­ta­dy. Ha­ky­kat­dan hem, Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­ny dur­mu­şa ge­çir­mek­de aý­ra­tyn orun ýur­du­my­zyň ma­li­ýe-bank ul­ga­my­na de­giş­li­dir. Ila­tyň we halk ho­ja­ly­gy­nyň pu­dak­la­ry­nyň ma­li­ýe-bank ul­ga­my­nyň hyz­mat­la­ry­na bo­lan ös­ýän is­leg­le­ri­ni ýo­ka­ry hil­li, gys­ga wagt­da ka­na­gat­lan­dyr­mak möhüm äh­mi­ýe­te eýe­dir. Bu we­zi­pä­ni üs­tün­lik­li çöz­mek «Türk­me­nis­tan­da 2019 — 2025-nji ýyl­lar­da san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­me­giň Kon­sep­si­ýa­sy­nyň» we «Türk­me­nis­tan­da san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­me­giň 2021 — 2025-nji ýyl­lar üçin Döw­let mak­sat­na­ma­sy­nyň» esa­syn­da ama­la aşy­ryl­ýar.  

                                                                   

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Döw­let Mas­la­ha­tyn­daky çy­ky­şyn­da «Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy: Türk­me­nis­ta­ny 2022 — 2052-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mil­li mak­sat­na­ma­syn­da», şeý­le-de «Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýur­du­my­zy 2022 — 2028-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mak­sat­na­ma­syn­da» kes­git­le­nen we­zi­pe­le­ri üs­tün­lik­li çöz­mek­de Döw­let býu­je­ti­ne, pul-karz, nyrh we ma­ýa go­ýum sy­ýa­sa­ty­na möhüm orun de­giş­li­di­gi­ni nygtady. 

                                                                   

Býu­jet ýur­duň esa­sy ma­li­ýe res­mi­na­ma­sy bol­mak bi­len, ol, bir ta­rap­dan, döw­le­tiň, beý­le­ki ta­rap­dan, ila­tyň ara­syn­da ma­li­ýe se­riş­de­le­ri­niň dö­re­dil­me­gi we paý­la­nyl­ma­gy bi­len bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Döw­let býu­je­ti yk­dy­sa­dy­ýe­tiň pu­dak­la­ry­nyň, şeý­le hem se­bit­le­riň saz­la­şyk­ly, ka­da­ly ösü­şi­ni üp­jün et­mek­de we dur­muş sy­ýa­sa­ty­ny üs­tün­lik­li ama­la aşyr­mak­da iň mö­hüm ma­li­ýe gu­ra­ly hök­mün­de çy­kyş ed­ýär. Mu­nuň aý­dyň my­sa­ly­ny hä­zir­ki wagt­da Döw­let býu­je­ti­niň çyk­da­jy­la­ry­nyň 75 — 80 gö­te­ri­mi­niň dur­muş ug­ru­ny ma­li­ýe­leş­dir­mä­ge gö­nük­di­ril­ýän­di­gin­den hem gör­mek bol­ýar. Şeý­le amat­ly şert­le­riň dö­re­dil­me­gi ýur­du­myz­da dur­muş ugur­ly sy­ýa­sa­tyň üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ýan­dy­gy­nyň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. 

                                                                   

Ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy bin­ýa­dy­ny ber­kit­mek­de, döw­le­te da­hyl­ly we da­hyl­syz eda­ra-kär­ha­na­la­ryň, hu­su­sy te­le­ke­çi­le­riň ma­li­ýe se­riş­de­le­ri­ne bo­lan goş­ma­ça is­leg­le­ri­ni ka­na­gat­lan­dyr­mak­da bank kar­zy­na aý­ra­tyn orun de­giş­li­dir. Şun­dan ugur al­nyp, kar­zyň möç­be­ri­niň art­dyryl­ma­gyna yzygiderli üns berilýär. Di­ňe 2011 — 2021-nji ýyl­lar­da yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ze gö­nük­di­ri­len umu­my karz­la­ryň möç­be­ri 17,2 mil­liard ma­nat­dan 106 mil­liard ma­na­da çen­li ýo­kar­lan­dy. Kar­zyň möç­be­ri­niň art­dy­ryl­ma­gy bi­len, yk­dy­sa­dy­ýe­ti in­no­wa­si­on teh­no­lo­gi­ýalar esasynda kö­pu­gur­ly ös­dür­mä­ge, ila­tyň ýa­şa­ýyş-dur­muş şert­le­ri­ni go­wu­lan­dyr­ma­ga äh­li amat­lyk­lar dö­re­dil­ýär. 

                                                                   

Arkadagly Serdarymyz Döw­let Mas­la­ha­tyn­daky çy­ky­şyn­da ýur­du­my­zyň bank ul­ga­my­nyň Hal­ka­ra Pul gaz­na­sy, Bü­tin­dün­ýä ban­ky, Azi­ýa­nyň Ösüş ban­ky, Ýew­ro­pa­nyň Tä­ze­le­niş we ösüş ban­ky bi­len hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk ös­dür­me­giň mak­sa­da la­ýyk­dy­gy­ny bel­le­di. Hal­ka­ra ma­li­ýe gu­ra­ma­la­ry bi­len gat­na­şyk­la­ryň iş­jeň­leş­di­ril­me­gi di­ňe bir goş­ma­ça ma­li­ýe se­riş­de­le­ri­niň çe­kil­me­gi­ne amat­ly şert dö­ret­män, eý­sem, ma­li­ýe-bank ul­ga­my­nyň işi­ni kä­mil­leş­dir­mä­ge, do­lan­dyr­mak­ly­gy hal­ka­ra ta­lap­la­ra la­ýyk­lyk­da gu­ra­ma­ga we ul­ga­myň hü­när­men­le­ri­niň hü­när de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga hem giň müm­kin­çi­lik­le­ri açar. 

                                                                   

Döw­let Mas­la­ha­tyn­da bel­le­ni­li­şi ýa­ly, dur­nuk­ly ösü­şi üp­jün et­mek­de ma­ýa go­ýum iş­jeň­li­gi­ne aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­mek we onuň yk­dy­sa­dy­ýe­te go­ýul­ýan möç­be­ri­ni yzy­gi­der­li art­dyr­mak zerurdyr. Şo­ňa gö­rä-de, 2022 — 2028-nji ýyl­lar­da yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň in­no­wa­si­on ösü­şi­ni üp­jün et­mek mak­sa­dy bi­len, gel­jek ýe­di ýyl­da 278,9 mil­liard ma­nat­dan gow­rak ma­ýa go­ýum­la­ry öz­leş­di­ri­ler. Bu dö­wür­de zäh­met hak­la­ry­nyň möç­ber­le­ri­ni 1,8 es­se art­dyr­mak, yk­dy­sa­dy­ýe­tiň äh­li pu­da­gyn­da 30 mü­ňe go­laý goş­ma­ça iş orun­la­ry­ny dö­ret­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Köp san­ly önüm­çi­lik we me­de­ni-dur­muş mak­sat­ly des­ga­lar gur­lup ulan­ma­ga ber­ler. 

                                                                   

Mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­tiň pu­dak­la­ry­na ma­ýa go­ýum­la­ryň uly möç­ber­ler­de gö­nük­di­ril­me­gi, oba ho­ja­ly­gy­na, te­le­ke­çi­li­ge ýe­ňil­lik­li karz­la­ryň be­ril­me­gi­niň ýo­la go­ýul­ma­gy, çig mal­la­ryň se­na­gat taý­dan gaý­ta­dan iş­le­ni­lip, da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan önüm­le­riň ön­dü­ril­ýän gör­nüş­le­ri­ni we möç­ber­le­ri­ni kö­pelt­mek, da­şa­ry ýurt­la­ra ibe­ril­ýän bö­le­gi­ni art­dyr­mak ba­ba­tyn­da giň müm­kin­çi­lik­le­riň dö­re­dil­me­gi ýurt­da azyk we ha­ryt bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­mek­de yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ösü­şi­ni şert­len­dir­ýär. Yk­dy­sa­dy kuw­wa­tyň art­ma­gy bol­sa, öz no­ba­tyn­da, ýur­du­my­zyň ila­ty­nyň hal-ýag­da­ýy­ny has-da go­wu­lan­dyr­ma­ga, ýa­şa­ýyş-dur­muş de­re­je­si ýo­ka­ry bo­lan dün­ýä döw­let­le­ri­niň ha­ta­ryn­da bol­ma­gy­ny ga­zan­ma­ga ýar­dam ber­ýär. 

                                                                   

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ýur­du­myz­da äh­li gör­ke­zi­ji­ler öza­ra bag­la­ny­şyk­ly, ka­da­ly ösü­şe eýe bol­ýar. Bu hem hal­ky­my­zyň bo­le­lin, bag­ty­ýar dur­muş­da ýa­şa­ma­gy­ny üp­jün et­mä­ge esas dö­red­ýär.  

                                                                                                           

Baý­ram­dur­dy TAÝ­HA­ROW,

                       

Türk­men döw­let yk­dy­sa­dy­ýet we do­lan­dy­ryş ins­ti­tu­ty­nyň bank işi ka­fed­ra­sy­nyň pro­fes­so­ry.

01.10.2022
Önüm öndür, öz paýyňy al!

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 23-nji sentýabrynda geçiren mejlisinde ýer eýeleriniň önüm öndürmäge bolan höwesini artdyrmak, hasyllylygyň derejesini ýokarlandyrmak, hojalyklardaky mallaryň iým üpjünçiligini gowulandyrmak maksady bilen möhüm Karara gol çekdi. 

                                                                   

Resminama laýyklykda 2022-nji ýylyň hasylyndan başlap, ýerleriň kärendeçilerinden, peýdalanyjylaryndan we eýelerinden döwlet tabşyrygy esasynda kabul edilýän bugdaýyň, pagtanyň, gant şugundyrynyň 50 göterimini gaýtadan işlemekden alynýan kepegi, saruny, künjarany we şugundyr lötüni, degişlilikde, önüm öndürijilere döwlet tarapyndan düzgünleşdirilýän bahalardan satmak bellenildi. Döwletimiz tarapyndan ýer eýeleriniň bol önüm öndürmekleri üçin edilýän şeýle aladalar olaryň zähmet girdejileriniň artmagyna, şonlukda ýaşaýyş-durmuş şertleriniň ýokarlanmagyna hem oňyn täsirini ýetirýär.  

                                                                   

Häzirki wagtda Gahryman Arkadagymyzyň oba hojalygynda başlangyjyny goýan özgertmeleriniň hormatly Prezidentimiziň ynamly dowam etdirmegi bilen ýeriň hasyllylygyny ýokarlandyrmaga has uly üns berilýär. Oba hojalyk önümçiligine ornaşdyrylan ykdysady usullaryň bütin ýurduň ösüşlerine ýetirýän täsirini bu gün anyk görmek bolýar. Welaýatymyzyň ilatynyň saçagynda çörek, et, ýumurtga we beýleki azyklyk önümleriň bolçulygy üpjün edilýär. Ýene bir guwandyryjy ýagdaý: önüm öndürijileriň bol hasyl öndürmäge bolan höwesleri artýar. Sebäbi hormatly Prezidentimiz oba hojalyk önümlerini öndürijileriň zähmetine belent sarpa goýýar. Olary höweslendirmek üçin ýeňillikleriň sanawyny yzygiderli baýlaşdyrýar. Köp önüm öndürýän zähmet adamlaryny sylaglaýar, hormatly atlary dakýar. Bu bolsa zähmet çekýän adamyň gadyrynyň bilinýändigini hem görkezýär. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen önüm öndürijilere eýeçiliginiň görnüşine garamazdan, döwlet tarapyndan düýpli goldawlar berilýär we dürli ýeňillikler döredilýär. Dökün, suw, tehnika bilen baglanyşykly döredilen ýeňillikler, önüm üçin salgytlaryň bolmazlygy ýer eýeleriniň bol hasyl almaga bolan höweslerine höwes goşýar. Döwlet Baştutanymyzyň şu möhüm Karary hem oba hojalyk önümlerini öndürijileriň işleriniň netijeliligini has-da ýokarlandyrar. Munuň üçin ýer eýeleri hormatly Prezidentimize ak ýürekden alkyş aýdýarlar. 

                                                                                                           

Ilmyrat BERDIÝEW.

29.09.2022
Ykdysadyýetiň ykraryýeti toý sergisinde aýdyň şöhlelendi

20-21-nji sentýabrda paýtagtymyzdaky Söwda-senagat edarasynyň sergi zalynda eziz Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygyna bagyşlanylyp, ýurdumyzyň ykdysady üstünlikleriniň sergisi guraldy. Oňa Hökümet agzalary, Milli Geňeşiň Mejlisiniň we Halk Maslahatynyň ýolbaşçylary, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň we Aşgabat şäheriniň häkimlikleriniň wekilleri, Türkmenistanda işleýän diplomatik wekilhanalaryň, halkara guramalaryň ýolbaşçylary, jemgyýet birleşikleriniň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri, ýurdumyzyň telekeçileri gatnaşdylar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň foruma iberen Gutlagy ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ýokary depginler bilen ösdürilýändigini aýdyň beýan etdi.

 Sergä gatnaşanlar ýurdumyzyň içerki önümleriniň baýlaşdyrylandygynyň we kämilleşdirilendiginiň gözli şaýady boldular. Ol ýerde ykdysadyýet, energetika, senagat, nebit we gaz, dokma senagaty, ulag, aragatnaşyk, oba hojalygy, bilim, medeniýet, sport we syýahatçylyk, saglygy goraýyş ulgamynyň ösüşleri, şeýle-de 40-dan gowrak hususy kärhananyň ýokary hilli önümleri we hyzmatlary görkezildi. Dürli ugurlara degişli wideorolikleriň görkezilmegi bagtyýar halkymyzyň kalbyna öwrülen milli medeniýetimiziň ruhy gözelligini beýan etdi. Ykdysady we medeni ösüşiň sazlaşygyny we bitewüligini şöhlelendiren sergi oňa gelenleriň kalbynda belent duýgyny döretdi. 

                                                                   

Ykdysady üstünliklerimiziň sergisinde Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: «Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy» esasynda milli ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda amala aşyrylýan özgertmeler, innowasion ösüşler giňden beýan edildi. Onda Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň diwarlygynyň-da töweregi köp adamly boldy. Diwarlykda ýerleşdirilen neşir we çaphana önümleri ýokary çap ediliş usuly boýunça aýratyn tapawutlylygy bilen sergä gelenleriň gyzyklanmasyny artdyrdy.  

                                                                   

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 31 ýyllygy mynasybetli guralan Türkmenistanyň ykdysady üstünlikleriniň sergisi bagtyýar halkymyza ýaşaýyş-durmuş eşretini bagyş edýän hormatly Prezidentimiziň beýik tutumlarynyň binýadynyň mizemezligini bütin dünýä görkezdi.

23.09.2022
Milli ykdysadyýet: geçilen ýol — geljege badalga

Ajaýyp baýramçylygyň öňüsyrasynda Arkadagly Serdarymyzyň Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine girişmek dabarasynda eden maksatnamalaýyn çykyşy serimize gelýär. Hormatly Prezidentimiziň şol taryhy günde: «Biziň esasy maksadymyz mähriban Watanymyzyň asudalygyny we howpsuzlygyny, durmuş-ykdysady taýdan ösüşini, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmagy, bütin dünýäde parahatçylygy hem-de özara ynanyşmagy berkitmegi üpjün etmekdir» diýen sözleri Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe beýik işlere, uly üstünliklere öwrülip, datly miwe eçilýär. 

                                                                   

Garaşsyzlygyň esasy mazmuny, döwletimiziň şu döwürde eýe bolan belent mertebesi, parahatçylygyň esasynda gazanan gülläp ösüşleri dessine göz öňüňde dikelýär. Sebäbi hormatly Prezidentimiziň bu sözlerinde Watan bilen Garaşsyzlygy, il bilen ýurdy biri-birinden aýryp bolmaýandygyny aýdyňlaşdyrýan belent many bar. Olaryň birligini berkidýän güýç bolsa Gahryman Arkadagymyzyň parahatçylyk arkaly gülläp ösüşlere gönükdirilen döwlet syýasatynda beýanyny tapdy. Bu döwletli syýasat Arkadagly Serdarymyz tarapyndan üstünlikli dowam etdirilýär. Garaşsyzlygymyzyň 31 ýyllygynyň şanly toýuny tutuş il-ýurdumyzyň asudalykda we agzybirlikde, ruhubelent garşylaýandygyny seriňde aýlanyňda munuň şeýledigine has aýdyň göz ýetirýärsiň. Bu dabaraly senäniň edil öň ýanynda ildeşlerimiz ýene bir şanly wakany – döwlet Baştutanymyzyň doglan gününi mynasyp zähmet sowgatlary bilen garşylaýarlar. 

                                                                   

Gadymy taryhymyza ser salsaň, ata-babalarymyz öz ykrar eden Baştutanlaryny elmydama döwletiň sütüni saýypdyrlar. Bu kesgitlemede, ozaly bilen, döwletiň kuwwaty, il-ýurduň abadanlygy, asudalygy göz öňünde tutulypdyr. Bu garaşylýan arzuwlar hem kuwwatly ykdysadyýet arkaly wysal bolupdyr.  

                                                                   

Hut döwlet syýasatynyň milli ýörelgelerimize laýyklykda ýöredilmegi netijesinde Türkmenistanda hem kuwwatly ykdysadyýet emele geldi. Bu bolsa ilatyň ýaşaýyş derejesini dünýäniň ösen ýurtlarynyň derejesine çenli ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär, halkyň eşretli, bagtyýar durmuşyny üpjün edýär. Döwlet syýasatynyň we ykdysady taglymatynyň «Döwlet adam üçindir!» diýen paýhasa esaslanmagynda hem biz şol manyny görýäris. Hormatly Prezidentimiziň «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen sözleriniň çeşmesiniň hem şondan gaýdýandygyna ünsümizi çekeliň.  

                                                                   

Häzirki wagtda milli ykdysadyýetimiz ýene bir täze derejä göterilýär. Pudaklaryň ählisinde halkara ölçeglerine laýyk gelýän innowasiýa tehnologiýalary we maglumat-aragatnaşyk enjamlary köpçülikleýin ornaşdyrylýar. Bu bolsa milli ykdysadyýetimiziň täze modelini has kämilleşdirýär. Hut sanly ulgamyň hasabyna dolandyryş işleri sazlaşykly ýöredilip ugraldy. Ilat üçin sanly ulgamyň hyzmatlarynyň möçberi artýar. Milli ykdysadyýetimizi durnukly ösdürmek üçin ähli serişdeleriň we mümkinçilikleriň has doly derejede herekete girizilmegi gazanylýar. Ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny, halkymyzyň durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen elektron we ylmy ulgamy özleşdirmegiň, ýokary tehnologiýalaryň hem-de kiçi we orta telekeçiligiň mümkinçiliklerini çekmek arkaly pudaklary döwrebaplaşdyrmagyň meseleleri hem oňyn çözülýär. Hut şonuň netijesinde öndürilýän önümleriň we hyzmatlaryň diňe bir mukdary artman, hili hem gowulanýar, elýeterli nyrhlar emele gelýär, ýaşaýyş-durmuş amatlylyklary köpelýär. Milli ykdysadyýetimizi has hem ösdürmek, ilatyň harytlara bolan isleglerini kanagatlandyrmak üçin ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligiň ösdürilmegi goşmaça iş ýerlerini döretmäge hem ýardam berýär. 

                                                                   

Milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşiniň netijesinde emele gelen nyrhlaryň elýeterliligi, önümleriň bolçulygy halkyň ýaşaýyş derejesiniň ýokarlanmagyny üpjün edýär. Hormatly Prezidentimiziň öz belent wezipesine girişen ilkinji günlerinden milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge degişli wezipelere üns bermegi hem ýöne ýerden däldir. Sebäbi kuwwatly ykdysadyýet bolelin ýaşaýşy üpjün edýär, ony elmydama täze derejelere göterýär.  

                                                                   

Garaşsyzlyk ýyllarynda önümçiligine innowasion tehnologiýalar ornaşdyrylýan milli ykdysadyýetimiziň ilatyň esasy isleglerini köpçülikleýin kanagatlandyrmaga bolan ukyby emele geldi. Işleri ep-esli ýeňilleşdirýän döwrebap senagat kärhanalarynyň uly toplumynyň işe girizilmegi bilen milli ykdysadyýetimiziň bäsdeşlige ukyplylygy has güýçlendi. Ýurdumyzyň ykdysady garaşsyzlygy we azyk howpsuzlygy doly üpjün edildi. Bu bolsa Gahryman Arkadagymyzyň döwrebaplaşdyrmak syýasatynyň oňyn netijesidir. Üstesine, Türkmenistan çig mal ugradyjy ýurt bolanlygyndan dünýäde iri önüm öndüriji we taýýar önümleri eksport ediji ýurt derejesine hem eýe bolýar. Türkmenistanda öndürilýän önümleriň dürli görnüşlerine daşary ýurt bazarlarynda islegiň örän uludygyny hem bellesek, onda biziň hyzmatdaşlyk edýän ugurlarymyzyň has giňelýändigi aýan bolýar.  

                                                                   

Ýurdumyzyň diňe bir dokmaçylyk pudagynda hereket edýän döwrebap kärhanalaryň 70-den gowragynyň goýberýän ýokary hilli önümleri içerki bazar bilen çäklenilmän, eýsem, dünýäniň çar ýanyna eksporta hem iberilýär. Diňe bir Halajyň Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky nah-ýüplük fabrigi geçen ýylda öz önümleriniň 36 million 862 müň 866 manatlygyny Russiýa, Türkiýe, Polşa, Ermenistan ýaly ýurtlara eksporta iberdi. 

                                                                   

Kuwwatly ykdysadyýetiň bar ýerinde ekerançylygyň medeniýeti hem ösýär. «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda diňe bir biziň welaýatymyz boýunça 263 müň 133 gektar ýerde oba hojalyk ekinleri ösdürilip ýetişdirilýär. Şu günlerde şol ýeriň 130 müň gektarynda ekilen gowaçanyň hasylyny ýygnamak işi gyzgalaňly barýar. Şonça meýdandan 320 müň tonna ýokary hilli hasyl almak meýilleşdirildi. Ýurduň dänä bolan islegi hem üpjün edilýär. Esasy azyklyk ekinleriň biri bolan bugdaý 130 müň gektar meýdanda ekilýär. Welaýatymyzda ýazlyk we güýzlük ýeralmany hem-de gök-bakja ekinlerini ekmek üçin 11 müň 670 gektar ekerançylyk meýdany bölünip berildi. Şu ýyl ýeralmanyň ekilen her gektaryndan 140 sentner hasyl almak göz öňünde tutulýar. Ýazlyk ýeralma we gök-bakja ekinleri üçin 5625 gektar, güýzlük ýeralma we gök-bakja ekinleri üçin 6045 gektar meýdan bölünip berildi. Oba hojalyk ekinlerini ýetişdirmekde hususyýetçileriň hem paýy artýar. Ekerançylykdaky oýlanyşykly çemeleşmeler ilatyň saçagynda azyklyk önümleriň bolçulygynyň döredilmegini üpjün edýär. Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen suwy netijeli peýdalanmak, ekerançylyk meýdanlarynyň medeniýetini ýokarlandyrmak ugrunda häzirki günübirin durmuşa geçirilýän işler oba hojalyk ekinlerinden alynýan dürli önümleriň bolçulygynyň ýene-de dowamly artmagyna täsirini ýetirýär.  

                                                                   

Ýer-suw serişdelerini netijeli ulanmak döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň birine öwrüldi. Hut biziň welaýatymyzda Amyderýadan we Garagum derýasyndan başlap, derýalaryň hanasynda barlaglar geçirildi, suwuň akymynyň geçmezliginiň sebäpleri anyklanylyp, kemçilikleri düzetmek boýunça çäreleriň uly meýilnamasy amala aşyrylýar, Kerki şäherinde hemişelik esasda dolandyryş merkezini guramak boýunça düýpli işlere badalga berildi. 

                                                                   

Häzirki wagtda sazlaşykly ösüşleri üpjün edýän milli ykdysadyýetimiziň emele gelen nusgasy Türkmenistanyň ösüşleriniň ýokarlanmagyna täsirini ýetirjek täze mümkinçilikleri açýar. Bu bolsa Garaşsyzlygymyzyň gazanan uly bir artykmaçlygydyr. Ýetilen sepgitler Türkmenistanyň öz Garaşsyzlygynyň oňyn netijelerini görýändigini aýdyň görkezýär. 

                                                                                                           

Ilmyrat ALLABERDIÝEW,

                       

žurnalist.

22.09.2022
Ykdysady üstünlikleriň şöhlelenmesi

Düýn paýtagtymyzdaky Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň Sergi merkezinde ýurdumyzyň ykdysady üstünlikleriniň Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygyna bagyşlanan sergisi öz işine başlady. Ony Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy, degişli ministrlikler we pudak edaralary bilelikde gurady. 

                                                                   

Däbe öwrülen serginiň açylyş dabarasynda hormatly Prezidentimiziň bu giň göwrümli çärä gatnaşyjylara Gutlagynyň okalmagy göwün göteriji alamaty, uly ruhubelentligi döretdi. Arkadagly Serdarymyzyň Gutlagynda bellenilişi ýaly, Garaşsyzlyk ýyllarynda Türkmenistan durmuş-ykdysady ulgamlaryny ösdürmekde belent sepgitlere ýetip, sebit hem-de dünýä ykdysadyýetine işjeň goşulyşýar. Önümçilik, ylym we bilim, saglygy goraýyş, medeni-durmuş maksatly iri taslamalaryň durmuşa geçirilmegi, döwrebap desgalaryň her ýylda ýüzlerçesiniň gurlup ulanylmaga berilmegi, eziz Diýarymyzyň halkara derejeli möhüm çäreleriň geçirilýän mekanyna öwrülmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. 

                                                                   

Watanymyzyň baş toýuna bagyşlanýan sergi köp öwüşginliligi we giň göwrümliligi bilen tapawutlanýar. Munuň şeýledigine serginiň ilkinji gününde onuň bilen tanşan ildeşlerimiz hem göz ýetirendir. Ahal welaýatynyň, şeýle-de welaýatymyzda iş alyp barýan hususy pudagyň wekilleriniň sergi bölümlerine gyzyklanma has uludyr. Olarda welaýatymyzda ykdysadyýetiň dürli ugurlarynda gazanylan üstünlikler, ýetilen belent sepgitler dolulygyna öz beýanyny tapýar.  

                                                                   

Welaýatymyzda hereket edýän iri senagat kärhanalarynyň, Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryna degişli bolan önümçilik kärhanalarynyň eksport ugurly, bäsdeşlige ukyply azyk, gurluşyk, dokma we beýleki görnüşli önümleri, hojalyk harytlary sergi bölümlerine özboluşly bezeg çaýýar. Gökdepe, Kaka, Babadaýhan etraplaryndaky iri dokma toplumlarynyň brend nyşanly önümleri bu gün uly meşhurlyga eýedir. Oba hojalyk önümleriniň gaýtadan işlenilmegi netijesinde taýýarlanylýan ekologiýa taýdan arassa önümleriň hem hyrydary ýetik. Döwrebap maldarçylyk, guşçulyk pudaklarynda alnyp barylýan işler-de guwandyryjydyr. Nobatdaky serginiň ýöriteleşdirilen bölümlerinde hem ýokarda agzalanlar giňden şöhlelenýär.  

                                                                   

Türkmenistanyň ykdysady üstünlikleriniň baýramçylyk sergisi ýurdumyzyň ykdysady taýdan barha galkynýandygyny hem-de gülläp ösýändigini dabaralandyrýar.  

                                                                                                           

Ýörite habarçymyz.

                       

Surata düşüren Maksat Müllikow.

22.09.2022