Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary netijesinde ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti kemala getirmekde iň täze we döwrebap tehnologiýalara esaslanylýar. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň» kabul edilmegi bu ugurda möhüm çözgütleriň biri boldy.

Şeýle hem şu ýylyň 12-nji fewralynda geçirilen Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde hormatly Prezidentimiziň gol çeken Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasyny hem-de şu maksatnamany amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirmeli çäreleriň Meýilnamasyny tassyklamak hakyndaky Kararyny aýratyn bellemegimiz gerek. Munuň özi ýurdumyzyň ykdysady taýdan durnukly ösmegine kuwwatly itergi berjek öňdebaryjy sanly ulgamy kemala getirmekden, sanly hyzmatlaryň hilini yzygiderli ýokarlandyrmakdan ybaratdyr. Şeýle döwrebap işleriň netijesinde türkmen halky gündelik durmuşda, okuwda we işde, her ädimde häzirki zaman tehnologiýalarynyň giň mümkinçiliklerinden hem-de artykmaçlyklaryndan doly peýdalanýarlar. Bu ugurda alnyp barylýan tapgyrlaýyn özgertmeler ýurdumyzda uzak möhletleýin we köptaraplaýyn ykdysady ösüşi gazanmaga, jemi içerki önümiň düzüminde maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň paýynyň artdyrylmagyna, düýpli döwlet dolanyşygynyň netijeliliginiň ýokarlandyrylmagyna itergi berýär. Döwrebap tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy pudaklarda täze iş orunlarynyň döredilmegine ýardam bermek bilen halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini düýpli gowulandyrmaga hem gönükdirilendir.

Hormatly Prezidentimiz 8-nji fewralda sanly wideoaragatnaşyk arkaly geçiren iş maslahatynda innowasion ykdysadyýetiň talaplaryna we halkara standartlaryna laýyk gelýän ýokary bilimiň iki basgançakly ulgamyny tapgyrlaýyn ornaşdyrmak işini dowam etmegi, ylmyň we tehnologiýalaryň, şeýle hem halkara tejribäniň gazananlaryny ulanmak bilen ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlarynyň hünärini ýokarlandyrmagy hemişe gözegçilikde saklamagy degişli ýolbaşçylara tabşyrdy. Şeýle hem sanly ykdysadyýeti dolandyrmak boýunça ýaş alymlary, inženerleri, tehnologlary we hünärmenleri taýýarlamak işleriniň ýeterlik derejede alnyp barylmagyny nygtady. Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz sanly bilime, aýratyn-da, umumymilli ösüşiň möhüm şerti hökmünde sanly ykdysadyýete doly geçmegi çaltlandyrmak wezipelerini çözmäge uly üns berilmegini talap etdi.

Sanly ykdysadyýete doly girişmek işi Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ählitaraplaýyn ösüşiň esasy görkezijisi bolmak bilen, halkara maglumatlar giňişligine aralaşmagyň we ondaky maglumatlary peýdalanmagyň ygtybarly ýoly hasaplanylýar. Sanly tehnologiýalaryň ähli ulgamlaryň işine barha çuňňur ornaşmagy işiň ýerine ýetiriliş tizligini, ygtybarlylygyny ýokarlandyrýar. Şeýle hem döwür bilen aýakdaş gitmegiň, dünýäniň syýasy, ykdysady we tehnologiýalar giňişligine ynamly goşulyşmagyň aýdyň maksatlaryny, ygtybarly umumymilli ösüşleri üpjün edýär. Sanly ulgamyň giň mümkinçiliklerinden peýdalanmak ähli pudaklarda ýokary netijeleri görkezýär. Ýurdumyzdaky söwda merkezlerinde, dükanlarda plastik kart arkaly töleg geçirmek mümkinçilikleri yzygiderli giňeldilýär. Şeýlelikde, durnukly ösüşi nazarlaýan ýurdumyzda milli ykdysadyýetimiz döwrebap ösdürilýär.

Şeýle uly ösüşleri gazanmakda sanly ulgamyň saldamly goşandynyň bardygy ählimize mälimdir. Bu babatda häzirki zaman maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň täze gazananlaryna esaslanmak baş ugur bolup durýar. Şeýle hem sanly ykdysadyýeti kemala getirmekde elektron senagatynyň ösdürilýändigi bellärliklidir, çünki innowasion, ýokary tehnologiýalara esaslanýan önümçilikleriň ýola goýulmagy sanly ykdysadyýetiň möhüm ugurlarydyr. Şunda bilim mümkinçilikleriň artdyrylmagy, bilimli hünärmenleriň taýýarlanylmagy ýaly ugurlara hem üns berilýär. Bu bolsa durmuşa geçirilýän işleriň toplumlaýyn häsiýete eýe bolýandygyny, sanly ykdysadyýetiň berk binýadynyň goýulýandygyny aýdyň görkezýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklary sazlaşykly ösüş ýoluna düşüp, täze önümçilik kuwwatlyklary emele geldi.

Sözüň doly manysynda “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” ýylymyzda milli ykdysadyýetimizi döwrebap tehnologiýalar arkaly ösdürmek üçin toplumlaýyn işler durmuşa geçirilýär. Beýik taryhy döwürde hormatly Prezidentimiziň ykdysadyýet bilen bir hatarda ylym-bilimi hem ösdürmekde, ýaşlarymyzyň giň dünýägaraýyşly bolmaklary ugrunda durmuşa geçirýän işlerine has-da aýdyň göz ýetirýäris. Şeýlelikde, bu günki ýaşlar Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen sagdyn pikirli, giň dünýägaraýyşly ynsanlar bolup ýetişýärler. Bu bolsa biziň her birimizi buýsandyrýar, köňül guşumyzy ganatlandyrýar.

Annadursun TATOWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

Dok­ma se­na­ga­ty ýur­du­my­zyň se­na­gat top­lu­my­nyň wa­jyp pu­dak­la­ry­nyň bi­ri­dir. Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da döw­re­bap en­jam­laş­dy­ry­lan, ösen teh­no­lo­gi­ýa­la­ry özün­de jem­le­ýän kär­ha­na­la­ryň birnäçesi we­la­ýat­la­ryň çäk­le­rin­de gur­lup, ula­nyl­ma­ga be­ril­di. Şo­la­ryň bi­ri hem Türk­me­na­bat­da ýer­leş­ýän pa­myk eg­ri­ji fab­rik­dir.

Dok­ma se­na­ga­ty kär­ha­na­la­ry­nyň gi­den bir ha­ta­ry bu gün­ki gün we­la­ýa­tyň yk­dy­sa­dy ösüş­le­ri­ne uly go­şant goş­ýar. Pu­dak­da­ky hä­zir­ki ösüş­ler hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň pa­ra­sat­ly ýol­baş­çy­ly­gyn­da we­la­ýat­la­ryň äh­li­si­ni gy­ra­deň ös­dür­mek ba­ba­tyn­da ama­la aşy­ryl­ýan sy­ýa­sa­tyň ro­waç­ly­gy bi­len aý­ryl­maz bag­la­ny­şyk­ly bo­lup dur­ýar. Bäs­le­şi­ge ukyp­ly döw­re­bap önüm­çi­lik dü­zü­mi­niň eme­le gel­me­giniň ne­ti­je­sin­de dok­ma önüm­le­ri­niň ön­dü­ri­li­şi soň­ky ýyl­lar­da on­lar­ça es­se art­dy. Türk­me­nis­tan­da ön­dü­ri­len ýo­ka­ry hil­li, eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa önüm­le­re dün­ýä ba­zar­la­ryn­da hem uly is­leg bil­dir­ýär­ler.

Türk­me­na­ba­dyň pa­myk eg­ri­ji fab­ri­gin­de bo­lan ma­ha­lyň­da hem, dün­ýä­ni özü­ne im­rin­dir­ýän nah ýüp­lük­le­riň aw­to­mat­laş­dy­ry­lan usul­da ön­dü­ri­li­şi­ni gu­wanç bi­len syn­la­ýar­syň. Seh­le­riň aras­sa­ly­gy, iş­le­ri bi­len güm­ra yk­jam we gö­ze ge­lüw­li iş­çi ge­ýim­le­rin­dä­ki hü­när­men­le­riň saz­la­şyk­ly he­re­ket­le­ri kär­ha­na bi­len bag­la­ny­şyk­ly dö­re­ýän tä­sir­le­ri baý­laş­dyr­ýar. Kär­ha­na­nyň owa­dan keş­bi­ni hem göw­nüýe­ti­ji­lik bi­len syn­la­maz­lyk müm­kin däl. Giň we ýag­ty, dok­ma­çy­lyk bo­ýun­ça dün­ýä­niň öň­de­ba­ry­jy ga­za­nan­la­ry­na esas­lan­ýan teh­no­lo­gi­ýa­lar or­naş­dy­ry­lan bö­lüm­le­riň ýer­leş­ýän bi­na­la­ry dok­ma se­na­ga­tyn­da bo­lup ge­çen oňyn öz­ge­riş­lik­le­riň ýa­kym­ly be­ýa­ny bo­lup gö­rün­ýär. Şeý­le dü­şün­je in­no­wa­si­ýa­laryň esa­syn­da iş­le­ýän kär­ha­na­da her ädim­de dö­re­ýär. Esa­sy bi­na­da ýo­ka­ry hil­li nah ýüp­lük­le­riň önüm­çi­li­gi ýer­leş­ýär. Aw­to­mat­laş­dy­ry­lan en­jam­lar­da dür­li öl­çeg­ler­dä­ki ýüp­lük­ler bi­re­na­ýy ter­tip­de eme­le gel­ýär, haý­ran gal­dy­ry­jy yzy­gi­der­li­lik­de taý­ýar önüm de­re­je­si­ne ýe­ti­ril­ýär. Her ha­tar­da bu işe ýö­ri­te­leş­di­ri­len en­jam­lar komp­ýu­ter teh­no­lo­gi­ýa­la­ry ar­ka­ly do­lan­dy­ryl­ýar. Pi­kir edi­şi­miz ýa­ly, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň gur­du­ran döw­re­bap kär­ha­na­syn­da iş­le­me­giň uly bagt­dy­gy­ny zäh­met adam­la­ry­nyň şa­dy­ýan we buý­sanç­ly bak­ýan ga­ra­ýyş­la­ry-da aý­dyp dur. Lez­zet ber­ýän iş ýer­le­ri­ne hö­wes bi­len gel­ýän hü­när­men­ler gün­de­lik iş paý­la­ry­ny-da ar­ty­gy bi­len ýe­ri­ne ýe­tir­ýär­ler. Çig ma­lyň ýe­ter­li bol­ma­gy işi bök­de­me­ýär.

Hä­zir­ki döw­rüň ösen ta­lap­la­ry­na la­ýyk gel­ýän dok­ma se­na­ga­ty dü­züm­le­ri­niň ha­ta­ryn­da Türk­me­na­ba­dyň pa­myk eg­ri­ji fab­ri­gi­niň ady hor­mat bi­len tu­tul­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň Ka­ra­ry esa­syn­da dur­ky tä­ze­le­ni­lip, 2014-nji ýy­lyň few­ra­lyn­da işe gi­ri­zi­len kär­ha­na tä­ze­çe iş­läp baş­la­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ak pa­ta­ bermegi bilen işe gi­ri­zilen şol gü­n döw­re­bap fab­ri­giň ta­ry­hyn­da ýat­dan çyk­ma­jak se­nä öw­rül­di. Şol gün­den bä­ri kär­ha­na we­la­ýa­tyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­niň ösü­şi­niň ýo­kar­lan­ma­gy­na öz my­na­syp go­şan­dy­ny go­şup gel­ýär. Bu kär­ha­na­nyň şu gün­ler­dä­ki saz­la­şyk­ly iş­le­ri hem hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ýol­baş­çy­ly­gyn­da se­na­gat top­lu­my­nyň pu­dak­la­ry­ny ös­dür­mek we döw­re­bap­laş­dyr­mak bo­ýun­ça ama­la aşy­ryl­ýan öz­ge­riş­lik­le­riň aja­ýyp mi­we­si­ni ber­ýän­di­gi­ni aý­dyň gör­kez­ýär.

Kä­mil til­si­mat­lar or­naş­dy­ry­lan döw­re­bap önüm­çi­lik bäs­le­şi­ge ukyp­ly, ýo­ka­ry hil­li önüm­le­riň buý­ru­jy­la­ryň is­leg­le­ri­ni bir­kem­siz ka­na­gat­lan­dyr­ma­gy üp­jün ed­ýär. Türk­me­nis­tan — pa­ra­hat­çy­ly­gyň we yna­nyş­ma­gyň Wa­ta­ny ýy­lyn­da pa­myk eg­ri­ji fab­ri­giň iş­çi­le­ri dün­ýä öl­çeg­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän önüm­le­riň has köp möç­ber­de ön­dü­ril­me­gi­ni ga­zan­ýar­lar. Iş­çi­le­riň yh­la­sy si­ňen önüm­ler ýur­du­my­zyň pa­ra­hat­çy­lyk­sö­ýü­ji­lik­li me­ýil­le­ri­ni alys­lar­da­ky halk­la­ryň hem kal­by­na ýe­tir­ýär. Se­bä­bi fab­ri­giň önüm­le­ri­niň 80 gö­te­rim­den gow­ra­gy da­şa­ry ýurt­la­ra eks­por­ta ug­ra­dyl­ýar.

Kär­ha­na bo­ýun­ça ge­çen ýyl­da me­ýil­leş­di­ri­len 27 mil­lion 609 müň 630 ma­nat­ly­gyň ýe­ri­ne 31 mil­lion 740 müň 394 ma­nat­lyk önüm ön­dü­ri­len­di­gi­ni göz öňün­de tut­saň, eks­por­ta ibe­ri­len önüm­ler­den gel­ýän gir­de­ji­niň hem az däl­di­gi ba­ra­da pi­kir­len­ýär­siň.

Kär­ha­na­da Türk­me­nis­tan — pa­ra­hat­çy­ly­gyň we yna­nyş­ma­gyň Wa­ta­ny ýy­ly­nyň il­kin­ji aýy hem ýo­ka­ry gör­ke­zi­ji­le­re bes­len­di. Ýan­war aýyn­da 272 ton­na nah ýüp­lük ön­dü­ril­di. Mu­nuň özi me­ýil­leş­di­ri­lenin­den ep-es­li köp­dür. Baş­ga­ça aý­da­nyň­da, 1 mil­lion 894 müň 200 ma­nat­ly­gyň ýe­ri­ne 3 mil­lion 230 müň 200 ma­nat­lyk önüm ön­dü­ril­di.

Kär­ha­na se­na­gat pu­da­gyn­da uly iş tej­ri­be­si bo­lan ba­şar­jaň ze­nan Nar­gül Ab­dy­ýe­wa ýol­baş­çy­lyk edip ug­ra­nyn­dan bä­ri zäh­met gör­ke­zi­ji­le­ri has ýo­kar­la­nyp ug­ra­dy. Hü­när­men­ler bi­len işi saz­la­şyk­ly gu­ra­ma­gyň höt­de­sin­den gel­ýän gu­ra­ma­çy ze­nan on­dan öňin­çä Türk­me­na­ba­dyň ti­kin fab­ri­gi­ne ýol­baş­çy­lyk edip, kär­ha­na­ny öň­de­ba­ry­jy­la­ryň ha­ta­ry­na ýe­tir­di. My­la­ýym we ta­lap­kär ýol­baş­çy zäh­met adam­la­ry­ny üs­tün­lik­le­re ruh­lan­dyr­ýan iş usul­la­ry­ny öňe sür­ýär. Iş­çi­le­riň zäh­met şert­le­ri­niň ka­da­ly bol­ma­gy­ny üns­den dü­şür­me­ýär. Is­len­dik me­se­le bi­len ýa­ny­na ge­le­ni diň­läp, göw­ne la­ýyk çöz­güt­le­ri hem ka­bul ed­ýär. Bu bol­sa zäh­met adam­la­ry­nyň ara­syn­da oňa bo­lan hor­mat-sy­la­gy beý­geld­ýär. Ge­çen ýy­ly şow­ly jem­län kär­ha­na­nyň zäh­met adam­la­ry­nyň tä­ze ýy­ly hem ýo­ka­ry ne­ti­je­le­re bes­le­jek­dik­le­ri­ni ynam bi­len aýt­sa bo­lar. Ola­ryň şu gün­ler­de çek­ýän yh­las­ly zäh­met­le­ri mu­nuň şeý­le bol­jak­dy­gy­na gü­wä geç­ýär.

Il­my­rat AL­LA­BER­DI­ÝEW,

ýö­ri­te ha­bar­çy­myz.

Golaýda Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň welaýat we Mary etrap komitetleriniň bilelikde guramaklarynda wagyz-nesihat çäresi geçirildi. “Meniň telekeçilikdäki ilkinji ädimlerim” atly bu duşuşyk “Täze aý önümleri” hojalyk jemgyýetiniň “Datly şerbeti” hususy kärhanasynyň mejlisler jaýynda guraldy. Bu çärä TSTP-niň welaýat we Mary etrap komitetleriniň işgärleri, işjeň agzalary, telekeçiler gatnaşdylar.

Bu wagyz-nesihat çäresinde Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň welaýat komitetiniň başlygynyň orunbasary Myratgeldi Annaöwezow, TSTP-niň welaýat komitetiniň bölüm müdiri Röwşen Geldimyradow, “Datly şerbet” hususy kärhanasynyň işçisi Şatäç Nurberdiýewa çykyş etdiler. Olar Gahryman Arkadagymyzyň tagallalary bilen ýurdumyzda telekeçiligi ösdürmekde badalga berilýän işler barada durup geçdiler. Telekeçileriň haryt bolçulygyny döretmekde bitirýän işleri barada gürrüň berdiler. Şeýle hem bu duşuşykda çykyş edenler ýaşlary telekeçilik işine giňden çekmekde alnyp barylýan işler dogrusynda anyk mysallara salgylanyp, giňişleýin gürrüň etdiler. Duşuşygyň ahyrynda ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmakda alyp barýan bähbitli işleri üçin Arkadag Prezidentimize alkyş sözleri aýdyldy.

Maral DURDYÝEWA.

TSTP-niň welaýat komitetiniň hünärmeni.

Täze taryhy eýýamymyzyň ýurt abadançylygynda, döwlet berkararlygynda, il agzybirliginde kerwen gurap geçýän aý-ýyllary halkymyzyň hormatly Prezidentimiziň töwereginde mäkäm jebisleşip, milli Liderimiziň eziz Watanymyzy has-da gülledip ösdürmek, ösüşiň täze belentliklerine ýetirmek boýunça taýsyz tagallalaryny goldaýandygyny aýan edýär. Şu maksat bilen, oýlanyşykly içeri we daşary syýasat üstünlikli durmuşa geçirilýär. Bu syýasat ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösüşini, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň yzygiderli ýokarlanmagyny üpjün etmäge, parahatçylygy, howpsuzlygy pugtalandyrmaga, parahatçylyk arkaly ösüşi gazanmaga gönükdirilendir. Şu syýasatyň, şeýle hem milli we pudaklaýyn maksatnamalaryň, toplumlaýyn özgertmeleriň üstünlikli amala aşyrylmagy bilen, döwletimiziň ykdysady kuwwaty artýar, halkymyzyň abadançylygy üpjün edilýär, ata Watanymyz Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň halkara abraýy barha ýokarlanýar.

Her bir üstünlik täze zähmet ýeňşini gazanmaga höweslendirýär, belent sepgitlere ýetmäge ruhlandyrýar. Ýylyň-ýylyna gazanylýan üstünlikler, ýetilýän belent sepgitler munuň subutnamasydyr. Biz muňa hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyzyň toplumlaryny ösdürmek boýunça golaýda geçiren iş maslahatlarynda, şonuň ýaly-da Hökümetiň 2020-nji ýylda we şu ýylyň ýanwar aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine garalan Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde beýan edilen maglumatlar arkaly ýene-de bir gezek göz ýetirdik.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, milli ykdysadyýetimiziň ýokary ösüş depgini saklanýar, jemi içerki önüm, jemi öndürilen önüm, haryt dolanyşygy yzygiderli artýar. Milli ykdysadyýetimiziň pudaklary boýunça ösüş gazanylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýerine ýetirilen işleriň netijelerine baha bermek bilen, «Biziň gazanan ähli üstünliklerimiz we ýeten sepgitlerimiz diňe alyp barýan syýasatymyzy halkymyzyň giňden goldamagy, durmuşymyzy gowulandyrmak boýunça geçirýän özgertmelerimize işjeň gatnaşmagy netijesinde mümkin boldy» diýip belleýär.

Hawa, Gahryman Arkadagymyzyň halka daýanyp, halkyň hatyrasyna, döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň artmagy üçin, Watanymyzyň has-da gülläp ösmeginiň bähbidine durmuşa geçirýän işleri, amala aşyrýan oňyn özgertmeleri rowaçlyklara we üstünliklere beslenýär. Munuň aýdyň subutnamasy bolan we bu babatda buýsançly söhbede esas döredýän mysallar köp. Milli ykdysadyýetimiziň toplumlarynda amala aşyrylýan oňyn özgertmeler, alnyp barylýan işler arkaly hem muňa göz ýetirmek bolýar.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan dünýäniň ýangyç gorlaryna baý döwletleriniň biridir. Şonuň üçin milli Liderimiz ýurdumyzyň nebitgaz toplumyny ösdürmek bilen baglanyşykly işlere hemişe möhüm ähmiýet berýär, pudagyň öňdebaryjy, düşewüntli pudaklaryň birine öwrülmegini gazanmak baradaky wezipäni öňde goýýar. Şu maksat bilen, ýangyç-energetika toplumynyň işine döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde garalýar. Öňdebaryjy tehnologiýalaryň ulanylmagy arkaly “mawy ýangyjyň” we nebitiň çykarylýan möçberleri artdyrylýar. Olaryň gaýtadan işlenilmegi bilen öndürilýän önümleriň möçberleri hem, eksport edilişi hem artýar.

Nebitgaz pudagynda dünýäniň meşhur hem abraýly kompaniýalary bilen hyzmatdaşlygyň alnyp barylmagy, iri taslamalaryň amala aşyrylmagy, şeýle hem kuwwatly gazhimiýa senagatyny döretmek boýunça durmuşa geçirilýän işler döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň artmagynda möhüm ähmiýete eýedir.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň işine möhüm ähmiýet bermek bilen, bu düzümiň işini döwrebaplaşdyrmagy, pudagyň işgärleri üçin zerur şertleriň döredilmegini, tebigy gazy gaýtadan işlemegi, onuň daşary ýurtlara iberilýän möçberlerini artdyrmagy, geologiýa-gözleg işlerini geçirmegiň depginini artdyrmagy, gazy eksport etmek üçin amatly bazarlary gözlemegi, nebitgaz pudagy üçin hünärmenleri taýýarlamak boýunça halkara tejribeden ugur alyp, okatmagyň häzirki zaman usullaryny ornaşdyrmagy we beýleki zerur işleri möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitleýär.

Milli ykdysadyýetimizde oba hojalyk toplumynyň hem aýratyn orny bar. Hut şonuň üçin milli Liderimiz bu toplumy ösdürmek boýunça işlere möhüm ähmiýet berýär, onuň düşewüntli pudaga öwrülmegi üçin zerur şertleri döredýär. Döwletimiziň we döwlet Baştutanymyzyň ýakyndan ýardam bermegi netijesinde oba hojalyk toplumynda alnyp barylýan işler üstünliklere beslenýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 12-nji fewralynda geçirilen giňişleýin mejlisinde eden çykyşynda bu hakynda söz açyp, «Başarjaň daýhanlarymyz we mülkdarlarymyz hem geçen ýylda oba hojalyk ekinlerinden bol hasyl almagy başardylar. 1 million 500 müň tonna golaý guşgursak bugdaý, 1 million 200 müň tonnadan hem köp pagta taýýarlap, ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün etdiler» diýip belledi.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda eziz Watanymyzyň okgunly ösüşinde ylym-bilim ulgamlaryna hem aýratyn orun degişlidir. Bu ulgamlaryň işini kämilleşdirmäge we ösdürmäge döwlet syýasatynyň möhüm ugry hökmünde garalyp, uly ähmiýet berilýär.

Şu ýerde şeýle bir maglumaty getirmegi makul bildik. 2020-nji ýylyň dowamynda kitap önümleriniň 367 görnüşi çykarylypdyr. Şolaryň 156-sy okuw kitaplarydyr. Ýaýbaňlandyrylan oňyn özgertmeleriň çäklerinde bilim ulgamynyň hukuk binýady kämilleşdirildi. Bu iş häzirki wagtda hem alnyp barylýar. Okuw maksatnamalarynyň, kitaplaryň, gollanmalaryň mazmuny we ylmy-usulyýet ugurlary kämilleşdirilýär, sanly bilim ulgamy ösdürilýär, okatmagyň netijeliligi ýokarlandyrylýar. Şonuň netijesinde ýurdumyzyň bilim ojaklarynda ýaş nesle döwrebap bilim-terbiýe berlişiniň, ýaş hünärmenleriň taýýarlanylyşynyň derejesi ýokarlanýar.

Gürrüň Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda amala aşyrylýan oňyn özgertmeleriň guwandyryjy netijeleri barada barýarka, ýene-de milli Liderimiziň Hökümetiň golaýda geçirilen giňişleýin mejlisinde eden çykyşyna salgylanmagy makul bildik. Döwlet Baştutanymyz şonda “Göz öňünde tutulan maksatnamalaryň çäklerinde, biz gurluşyk pudagyna 38 milliard amerikan dollaryndan hem köp maýa goýumlaryny goýduk. Geçen ýyl maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna bahasy 8 milliard amerikan dollaryna golaý bolan 45 sany iri önümçilik we medeni-durmuş maksatly desgalary ulanmaga berdik” diýip aýtdy.

Häzirki wagtda «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda geçýän ýylda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän köp sanly desgalarda gurluşyk işleri alnyp barylýar.

Gahryman Arkadagymyzyň ajap eýýamynda içeri we daşary syýasatyň, «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň» üstünlikli durmuşa geçirilýändigine gurluşyk-senagat, söwda, ulag-aragatnaşyk toplumlarynda, medeniýet ulgamynda, ýurdumyzyň daşary syýasy ugruny amala aşyrmak boýunça alnyp barylýan işleriň mysallarynda hem açyk-aýdyň göz ýetirmek bolýar. Giň gerimli özgertmeleriň üstünlikli amala aşyrylmagy netijesinde döwletimiziň ykdysady kuwwaty artýar, halkymyzyň abadan, bagtyýar durmuşy üpjün edilýär.

Elbetde, rowaçlyklara, üstünliklere beslenýän il-ýurt bähbitli, döwlet we dünýä ähmiýetli bu işler hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen hem-de gönüden-göni baştutanlygynda amala aşyrylýar. Şonuň üçin halkymyz milli Liderimize tüýs ýürekden buýsanýar.

Goý, ýurdumyz hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ösüşiň täze belentliklerine tarap bedew bady bilen öňe gitsin!

Tirkeş MÄMMEDOW,

«Mugallymlar gazeti».

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda amala aşyrylýan ykdysady özgertmeleriň we gazanylýan durmuş-ykdysady görkezijileriň gözbaşynda hormatly Prezidentimiz tarapyndan alnyp barylýan döwlet kadalaşdyrylyşynyň we döwlet dolandyrylyşynyň ýörelgeleri durandyr. Jemi içerki önümiň düzüminde senagat pudagynyň paýynyň barha artmagy ýurdumyzyň innowasiýalara, ylmyň we tehnikanyň gazananlaryna esaslanýan, öndüriji güýçleri çalt ösýän döwlete öwrülýändigine şaýatlyk edýär. Bu ösüş-özgertmeler bolsa, ykdysady bilimleriň kämilleşdirilmegi baradaky wezipeleri öňe çykarýar. Çünki Gahryman Arkadagymyzyň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly kitabynda beýan edişi ýaly, ýurduň ösüşi, ilkinji nobatda, onda ylym-bilimiň döwrebap ösüşi babatdaky döredilýän mümkinçiliklerde jemlenendir.

Barha ösýän şertler ykdysadyýeti döwrüň talaplaryna laýyk ösdürmek wezipelerini öňde goýýar. Häzirki döwürde sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça wezipeler ähli pudaklara, ulgamlara işjeň ornaşdyrylýar. Hormatly Prezidentimiz ýakynda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasyny hem-de ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasyny tassyklamak baradaky Karara gol çekdi. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda, täze Maksatnamanyň kabul edilmegi birnäçe wezipeleri öz içine alýar. Prezident Maksatnamasyna laýyklykda, ýokary okuw mekdeplerinde ýaş alymlary, inženerleri, tehnologlary we hünärmenleri taýýarlamagy kämilleşdirmegiň anyk ugurlary kesgitlenildi. Ýurdumyzda yzygiderli döredilýän innowasion önümçilikleriň, kuwwatly gaýtadan işleýän senagat toplumlaryň üstünlikli işlemeginiň ylym bilen önümçiligiň sazlaşygy esasynda mümkindigi bellidir.

Häzirki döwürde ylma güýçli döwlet goldawy berilýär. Ylmyň ileri tutulýan ugurlary boýunça barlaglary geçirmek, döwrebap tehnologiýalaryň esasynda täze önümleri döretmek, innowasiýa syýasatyny durmuşa geçirmek, ylmyň milli ykdysadyýetiň pudaklary bilen aragatnaşygyny pugtalandyrmak ugrunda möhüm çözgütler kabul edilýär. 2019 — 2025-nji ýyllarda Türkmenistanyň ähli pudaklaryny we sebitlerini sanly ykdysadyýete geçirmek wezipesi bellenilip, bu işler «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda amala aşyrylýar.

Sanly ykdysadyýetiň hünärmen we ylym-bilim üpjünçiligini ösdürmek, býujet ulgamynda «sanly bilim», «sanly saglygy goraýyş», «elektron resminamalar dolanyşygy», «elektron görnüşde döwlet hyzmatlary», «maliýe işlerini awtomatlaşdyrmak — meýilnamalaşdyryş we hasabatlylyk ulgamlary» ýaly sanly tehnologiýalaryň paýyny artdyrmak, tehnologik başlangyçlary we ylmy çözgütleri emele getirmäge şertleri döretmek, ygtybarly maglumat goraglylygyny we howpsuzlygyny üpjün etmek, maglumat üpjünçilik ulgamyny döretmek ýaly wezipeler maksatnamalaýyn durmuşa geçirilip başlandy.

Sanly ykdysadyýetiň durnukly ösmeginde ýurduň tutuş ykdysady, maliýe we bank ulgamlarynyň sazlaşykly ösüşi uly ähmiýete eýedir. Sanly intellektual tehnologiýalarynyň ornaşdyrylmagy arkaly býujet serişdelerine takyk gözegçilik etmek hem-de olary dolandyrmak üçin şertleri üpjün edýän maliýe maglumatyny dolandyrmagyň döwlet ulgamynyň döredilmegi derwaýys meseleleriň hatarynda durýar. Bu ulgamyň esasy maksady has köp zähmeti talap edýän işleri awtomatlaşdyryp, maliýe we ykdysadyýet ulgamynyň işiniň tizligini we dessinligini artdyrmakdan, býujeti taýýarlamak, ýerine ýetirmek we hasabaty düzmek işine gatnaşyjylar tarapyndan hödürlenýän maglumatlaryň netijeliligini, dürslügini, takyklygyny we şunuň netijesinde hilini ýokarlandyrmakdan ybaratdyr. Şunda ykdysady ugurdan bilim alýan talyplara ykdysadyýetde möhüm ähmiýete eýe bolan dolandyryş hasaba alnyşyny dogry amala aşyrmagy, awtomatlaşdyrylan maglumat ulgamy bilen işlemegi döwrebap derejede öwretmek bilim ulgamynyň esasy wezipeleri hökmünde öňe çykýar. Ykdysady subýektiň hasaba alnyşy şol ýa-da başga görnüşde döwlet dolandyryşynyň ähli ulgamynda diýen ýaly bardyr. Nazaryýet derejesinde hojalyk ulgamynda dolandyryş hasaba alnyşyň özboluşly kesgitli alamatlary bardyr.

Häzirki döwürde Türkmenistanda dolandyryş hasaba alnyşyny kämilleşdirmek boýunça mynasyp işler durmuşa geçirilýär. Hasaba alnyş döwlet dolandyryşynyň özbaşdak uniwersal we pudagara guraly bolup durýar. Döwlet hojalyk subýektlerinden dolandyryş hasaba alnyşy kesgitlemek we ýygnamak ýoly bilen, birnäçe wezipeleri çözýär. Meselem, olaryň hatarynda ykdysadyýetiň degişli pudaklarynda ösüşiň gidişiniň we hadysalaryň monitoringini amala aşyrmak, hojalyk subýektleriniň düzgüne laýyk ýöredilişine gözegçilik etmek, döwlet edaralary üçin möhüm bolan hojalyk subýektleriniň görkezijilerini kesgitlemek we gözegçilik etmek ýaly wezipeler bar. Bu wezipeler bolsa, ýurduň ykdysadyýetiniň ösüşine gönüden-göni täsir edýär. Şonuň üçin ykdysadyýet biliminde ýaşlaryň sanly ykdysadyýetiň möhüm ähmiýete eýe bolan innowasiýa maglumat-aragatnaşyk gurallaryndan sowatly bolmaklary şu günüň öňe çykaran talabydyr. Innowasiýa maglumat-aragatnaşyk gurallary býujet işine gatnaşyjylaryň arasynda yzygiderli maglumatlaryň alşylmagyny aňsatlaşdyrýar, tizleşdirýär, dürs we takyk maglumatlaryň öz wagtynda elýeter bolmagyny hem-de howpsuzlygyny üpjün edýär. Hödürlenýän maglumatlaryň dessin barlagyny awtomatlaşdyrylan usulda alyp barmaga we olaryň esasynda jemlenen maglumatlaryň dürli görnüşlerini taýýarlamaga mümkinçilik berýär. Ýuridiki şahslary we maýa goýum taslamalary döwlet tarapyndan bellige almak işinde internet ulgamynyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak arkaly talap edilýän resminamalaryň sanawyny azaltmaga şert döreder. Kärende we hususylaşdyrylýan desgalaryň tölegleri boýunça kagyz göterijide amal edilýän hasaplaşyklary elektron görnüşinde geçirmegi ýola goýmaga mümkinçilik berer.

Milli Liderimiziň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly kitabynda: «Iň gymmatly miras terbiýe, terbiýäniň özeni bolsa ylym-bilimdir. Toplanan ylym-bilim tejribeleriniň netijeleri seljerilip, şolar esasynda XXI asyrda durnukly ýaşaýşy üpjün etmegiň taglymatynyň döredilmegi möhümdir” diýlip bellenilýär. Intellektual we tehnologik bäsdeşligiň barha ýiti häsiýete eýe bolýan häzirki döwürde taryhy tejribe dünýä hojalygynda öňdebaryjy orunlary eýelemegiň diňe ykdysadyýeti innowasiýalara esaslanýan ýurtlara başardýandygyny görkezýär. Şonuň üçin-de, bilim-terbiýeçilik işleriniň ykdysady ösüş, innowasiýalar, sanly bilim bilen utgaşdyrylyp kämilleşdirilmegi milletiň gurýan döredijilik ýolunyň dowamat-dowamdygyny aýdyň görkezýär. Ýurdumyzyň milli ykdysadyýetini we ylym, bilim ulgamlaryny ösüşiň täze derejelerine çykarýan hormatly Prezidentimize çäksiz alkyş aýdýarys.

Bahar JEPBAROWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

Durnukly depgin rowaçlanýar

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri üstünlikli amala aşyrylýan düýpli ykdysady özgertmeleriň zamanasy boldy. Arkadag Prezidentimiziň badalga beren düýpli özgertmeleri milli ykdysadyýetimiziň sazlaşykly we durnukly ösüşini üpjün edip, ýurdumyzyň dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşulmagyna kuwwatly itergi berýär. Halk hojalygygymyzyň dürli pudaklaryna öňdebaryjy tehnologiýaly önümçilik kuwwatlyklary işe girizilýär. Sanly ykdysadyýeti ösdürmeklige uly üns berilýär.

Milli Liderimiziň beýik başlangyçlaryndan gözbaş alýan ykdysady özgertmeler täze tehnologiýalaryň, innowasiýalaryň hasabyna uly üstünliklere beslenýär. Şeýle ösüşli depginiň üstümizdäki — Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany ýylynda hem saklanyp galjakdygy guwandyrýar. Soňky ýyllarda döwlet Baştutanymyzyň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzyň çar künjeginde kämil tehnologiýaly döwrebap kärhanalar ulanmaga berilýär.

Bilşimiz ýaly, häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň tabşyryklaryndan ugur alnyp, daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ýerini tutýan ýokary hilli, bäsleşige ukyply önümleriň öndürilmeginde uly işler bitirilýär. Şol bir wagtda daşary ýurtlara eksport edilýän önümleriň we harytlaryň mukdarynyň artdyrylmagynda ägirt uly işler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzda öndürilip, daşary ýurtlara iberilýän önümleriň we harytlaryň mukdarynyň ýylsaýyn artýandygyna biz gündelik iş tejribämizden göz ýetirýäris. Bu bolsa Garaşsyz döwletimiziň durnukly ösüş depgininiň rowaçlanýandygyna güwä geçýär.

_{Berdimyrat GURBANOW.}

Welaýat gümrükhanasynyň gümrük kadalarynyň bozulmalaryna garşy göreş bölüminiň harby gullukçysy, maýor.

Täze ulgamyň mümkinçilikleri

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda ykdysadyýetimiziň ähli ugurlary boýunça uly üstünlikler gazanylyp, belent sepgitlere eýe bolunýar. Arkadag Prezidentimiziň beýik başlangyçlaryndan gözbaş alýan düýpli özgertmeleriň bady artýar. Şeýle tutumly işleriň türkmen ýaşlarynyň ylym-bilim alyp, hünärli adamlar bolup ýetişmeklerini gazanmak bilen sazlaşykly utgaşdyrylýanlygy guwanjymyza guwanç goşýar.

Milli Liderimiz ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmeklige uly üns berip, täze ulgamy ornaşdyrmak bilen bagly wajyp wezipeleri öňde goýýar. Bu wezipelerem elektron senagaty ösdürmegiň, maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryny giňden ornaşdyrmagyň zerurlygyny öňe çykarýar. Sanly ulgamyň ylym-bilim ulgamynda ähmiýeti has-da ýokary bolmak bilen, bu babatda netijeli işler durmuşa geçirilýär. Täze ulgam talyp ýaşlara bilim berip, hünär öwretmekde giň mümkinçilikleri açýar. Şonuň üçinem lukmançylyk mekdebimizde sanly ulgama geçmek bilen bagly tagallalar gowy netijesinem berýär. Köptaraplaýyn bähbitli bu ulgama geçilmegi talyplara bilim bermegi hil taýdan täze derejelere çykarmaga amatly mümkinçiliklere ýol açýar. Şonuň üçinem sanly ulgama geçmek, onuň eýeleýän ornuny giňeltmek häzirki döwrüň wajyp wezipesi bolup durýar. Bu mesele boýunça Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany ýylynda ýetiljek belent sepgitler uly geljege badalga bolar.

Aşyrmyrat AMANMYRADOW.

S. A. Nyýazow adyndaky Mary lukmançylyk orta okuw mekdebiniň mugallymy.

Eziz Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygynyň bellenilip geçiljek şu ýylda ýurdumyzyň halk hojalygynyň ähli pudaklary netijeli işlemegini dowam edýärler. «Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany» şygary astynda geçen 2020-nji ýylda hem guwandyryjy netijeler gazanyldy. Bular barada hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň geçen hepdäniň anna güni geçiren Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde hem jikme-jik gürrüň edildi. Onda Hökümetiň 2020-nji ýylda hem-de şu ýylyň ýanwar aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine garaldy.

Bellenilişi ýaly, jemi içerki önümiň ösüşi geçen ýyl 5,9 göterime, şol sanda senagat pudagynda 3,3, söwdada 15,1, ulag we aragatnaşyk pudagynda 4,7 göterime barabar boldy.

Göz öňünde tutulan maksatnamalaryň çäklerinde gurluşyk pudagyna 38 milliard amerikan dollaryndan hem köp maýa goýumlary goýuldy. Geçen ýyl maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna bahasy 8 milliard amerikan dollaryna golaý bolan 45 sany iri önümçilik we medeni-durmuş maksatly desgalar ulanmaga berildi.

Şu ýylyň ýanwar aýynda Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň meýilnamasy 178,9 göterim we çykdajy böleginiň meýilnamasy 83,1 göterim ýerine ýetirildi.

Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde Aşgabat şäherini mundan beýläk-de okgunly ösdürmek hem-de abadanlaşdyrmak meselesi barada hem aýratyn durlup geçildi. Bellenilişi ýaly, şu ýylyň ýanwar aýynda Aşgabat şäher häkimligi boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň meýilnamasy 114,4 göterim berjaý edildi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, şanly seneleri, ýagny, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk, ak mermerli paýtagtymyz Aşgabadyň 140 ýyllyk baýramlaryny ýokary derejede belläp geçmelidiris. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň baş şäherinde alnyp barylýan taýýarlyk işleri bilen gyzyklandy.

Hormatly Prezidentimize häzirki döwürde şanly seneler mynasybetli degişli taýýarlyk işleriniň alnyp barylýandygy barada hasabat berildi hem-de medeni maksatnama taýýarlanyp, onuň çäklerinde dürli derejedäki döredijilik bäsleşikleriniň, aýdym-saz agşamlarynyň, çeper okaýyşlaryň, festiwallaryň we sergileriň guraljakdygy habar berildi. Meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegi ugrunda taýýarlyk işleri giň gerime eýe boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu seneleriň ak mermerli paýtagtymyzyň durmuşynda aýratyn möhüm orun eýeleýändigini belledi. Meýilleşdirilen dabaralarda hem-de çärelerde ýurdumyzyň, aýratyn-da, Aşgabat şäheriniň Garaşsyzlyk ýyllary içinde ýeten derejesi, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň okgunly ösüşi we şäher ilatynyň ajaýyp durmuşy öz beýanyny tapmalydyr diýip, milli Liderimiz belledi we bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi.

«Aşgabat».

Ýurdumyzyň durnukly ykdysady ösüşini üpjün edýän esasy pudaklaryň arasynda nebitgaz pudagy aýratyn orun eýeleýär. «Garaşsyz Türkmenistan nebitiň, gazyň ummasyz gorlaryna eýe bolmak bilen, dünýäde iri energiýa serişdelerini öndüriji ýurt hökmünde bellidir. Biz öz tebigy baýlyklarymyzy halkymyzyň abadan, bagtyýar, eşretli durmuşda ýaşamagyna gönükdirýäris. Şoňa görä-de, ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biri bolan nebitgaz pudagyny ösdürmäge aýratyn üns berýäris» diýip nygtaýan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda güneşli ülkämiziň ýangyç-energetika ulgamyny toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak işi üstünlikli amala aşyrylýar. Mähriban Prezidentimiz nebitgazy gözläp tapmaga gönükdirilen geologiýa-gözleg we burawlaýyş işlerini ýaýbaňlandyrmagy, ýataklaryň önüm berijiligini artdyrmagy, täze meýdançalary açmagy bu ulgamyň öňünde wezipe edip goýýar. Bu wezipäni durmuşa geçirmekde «Türkmenistanyň nebitgaz senagatyny ösdürmegiň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Maksatnamasy» esasy ýol görkeziji bolup durýar.

Gözleg we ulanyş guýularyny burawlamak, nebiti, tebigy gazy we gaz kondensatyny çykarmak, nebitgaz ýataklaryny işläp taýýarlamak we özleşdirmek bilen meşgullanýan önümçilik kärhanalarynyň birnäçesini özünde birleşdirýän «Türkmennebit» döwlet konserninde soňky ýyllarda önümçilige täze tehnologiýalardyr kämil enjamlary giňden ornaşdyrmaga girişildi. Munuň üçin dünýäniň öňdebaryjy ýurtlarynda öndürilen ýörite tehnikalar, guýulary düýpli we ýerasty abatlamak üçin desgalar, buraw enjamlarynyň toplumlary, guýularyň içinde oturdylýan enjamlar alyndy.

Ýurdumyzda nebitgaz toplumyna giňden çekilen daşary ýurt firmalarydyr kompaniýalary bilen hyzmatdaşlyk barha ösdürilýär. Şolaryň biri-de hormatly Prezidentimiziň ýokary bahasyna mynasyp bolan Russiýanyň «Tatneft» jemagat paýdarlar jemgyýetidir. Onuň nebitgaz pudagyndaky hyzmatlary öz gerimini barha giňeldýär. Golaýda «Türkmennebit» döwlet konserniniň hajatlary üçin Balkanabat şäherinde nasos-kompressor turbalaryny abatlamak boýunça bölümçesiniň açylmagy munuň ýene bir mysalydyr.

«Tatneft» jemagat paýdarlar jemgyýeti birnäçe ýyldan bäri «Türkmennebit» döwlet konsernine guýulary düýpli abatlamak, olaryň nebit berijiligini ýokarlandyrmak boýunça hyzmat edip gelýär. Onuň döwlet konserniniň guýularynda geçiren geologiýa-tehnologiki çäreleri 300 müň tonnadan gowrak nebitiň goşmaça çykarylmagyna mümkinçilik berdi.

Guýulary abatlamakda bolşy ýaly, olaryň ulanylyşynda hem peýdalanylýan nasos-kompressor turbalaryň abatlanmagy maýa goýum çykdajylaryny azaltmaga, turbalaryň jebis däldigi sebäpli durmalary kemeltmegiň hasabyna guýularyň abatlanma döwrüniň arasyny uzaltmaga mümkinçilik berýär.

Bölümçäniň sehinde turbalary gidrawliki synag etmek, turbalary basyş astynda synag etmek üçin, muftalary açýan we ýapýan desgalar, turba kesiji stanok, turbalara gözegçilik ediji enjam bolup, olaryň hemmesinde işler kompýuter arkaly amala aşyrylýar. Şeýle-de, bölümçede nasos-kompressor turbalary bug bilen ýuwulýan desga gurnalan. Onuň kuwwatlylygy sagatda 12 turba çenli bolsa hem, zerur ýagdaýlarda goşmaça çykdajy edilmezden, iki esse artdyrmaga mümkinçilik bar.

Amanmyrat KIÇIGULOW,

«Balkan».

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň kuwwatly binýadynyň döredilen döwrüdir. Şu ýyllarda ykdysadyýetiň ähli pudaklaryny innowasion esasda diwersifikasiýalaşdyrmak babatda düýpli işler alnyp baryldy. Innowasion ösüş diňe bir senagaty däl, eýsem, agrosenagat toplumyny, ulag we kommunikasiýa ulgamlaryny, gurluşygy, söwda we beýleki hyzmat pudaklaryny gurşap aldy. Häzirki wagtda innowasion ösüşiň täze tapgyry — sanly ykdysadyýete geçmek boýunça giň gerimli işler durmuşa geçirilýär.

Nebitgaz toplumynda uglewodorod serişdeleriniň, ilkinji nobatda, tebigy gazyň eksport ugurlaryny diwersifikasiýalaşdyrmakda düýpli işler durmuşa geçirildi. Häzirki wagtda gurluşygy alnyp barylýan Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisiniň hem-de optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamynyň gurluşyklary hem bu ugurda ýola goýlan tutumly işleriň dowamydyr.

Dünýä bazarlaryna amatly ugurlar boýunça çykmak maksady bilen, ulag we kommunikasiýa infrastrukturasyny kämil derejede ösdürmekde halkara ähmiýetli taslamalar amala aşyryldy. Ýurdumyzyň geografik taýdan amatly ýerleşendigini nazara alyp, üstaşyr ulag geçelgeleri, logistika merkezleri döredilýär. Häzirki wagtda ýurdumyzyň eksport kuwwatyny artdyrmak, öndürilýän önümleri daşary ýurtlara dürli ugurlar bilen çykarmak üçin ähli ulag görnüşleri innowasion esasda ösdürilýär. Gurlup, ulanmaga berlen halkara aerowokzal toplumlary, Türkmenbaşynyň Halkara deňiz porty, Demirgazyk — Günorta demir ýol geçelgesi bu işleriň naýbaşylarydyr. Aragatnaşyk ulgamynda ýetilen belent sepgitleriň biri-de, Türkmenistanyň «TürkmenÄlem 52oE» aragatnaşyk hemrasynyň älem giňişligine çykarylmagy bilen baglydyr. Internet we öýjükli telefon aragatnaşyk abonentleriniň sany yzygiderli artýar. Häzirki wagtda döwrebap awtobanyň gurluşygy alnyp barylýar. Sebitde durnukly ulag ulgamyny döretmekde Birleşen Milletler Guramasy bilen ýygjam gatnaşyklar ýola goýuldy. Türkmenistanyň başlangyçlary bilen, Baş Assambleýa tarapyndan üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek boýunça Kararnamalaryň üçüsi kabul edildi. Bu sepgitleriň gazanylmagy Durnukly ösüşiň «Barha ilerleýän, hemme zady öz içine alýan we durnukly ykdysady ösüşe, hemmeleriň önümçilikde meşgul bolmagyna hem-de mynasyp işde işlemegine ýardam bermek», «Durnukly infrastrukturany döretmek, hemme zady öz içine alýan durnukly senagatlaşma we innowasiýalara ýardam bermek», «Hemmeler üçin arzan, ygtybarly, durnukly we döwrebap energiýa çeşmeleriniň elýeterliligini üpjün etmek» maksatlarynyň amala aşyrylmagynda öz beýanyny tapýar.

Ýurdumyzyň azyk üpjünçiligini berkitmek maksady bilen, ekerançylykda azyklyk ekinleriň meýdanlaryny giňeltmek, hasyllylygy ýokarlandyrmak, guşçulygy, iri şahly maldarçylygy ösdürmek babatda düýpli işler alnyp barylýar. Bu ösüşler ýer gatnaşyklaryny, agrar bölekde haryt öndürmegiň eýeçilik görnüşini we dolandyrylyşyny kämilleşdirmek esasynda ýola goýulýar. Agrosenagat toplumy bir bitewi hojalyk mehanizmine öwrülýär. Onda ýyladyşhanalaryň, azyk önümlerini uzak möhletleýin saklamaga niýetlenen sowadyjy ammarlaryň, oba hojalyk önümlerini gaýtadan işleýän önümçilikleriň gurluşyklary utgaşykly alnyp barylýar. Türkmenistan diňe bir içerki azyk howpsuzlygyny üpjün etmek bilen çäklenmän, beýleki ýurtlar üçin bu maksadyň amala aşyrylmagyna saldamly goşant goşmaga mümkinçiligi bolan ýurtlaryň hatarynda durýar. Bu işleriň netijesinde, Durnukly ösüşiň «Açlygy ýok etmek, azyk howpsuzlygyny üpjün etmek we iýmitlenmegi gowulandyrmak hem-de oba hojalygynyň durnukly ösüşine ýardam bermek» maksadyny amala aşyrmak boýunça düýpli öňegidişlikler gazanylýar.

Ýurdumyzda gysga döwrüň içinde ykdysadyýetiň hususy bölegini maksatnamalaýyn esasda ösdürmegiň berk binýady döredildi. Munuň netijesinde, jemi içerki önümiň ösüşinde ykdysadyýetiň hususy böleginde döredilýän goşulan gymmatyň paýy yzygiderli ýokarlanýar. Senagatda, gurluşykda, söwdada we azyk önümlerini taýýarlamakda hususy eýeçilige daýanýan kärhanalaryň sany yzygiderli artýar.

Oba milli maksatnamasy hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda Durnukly ösüş maksatlarynyň amala aşyrylmagyny üpjün edýän ilkinji başlangyçlarynyň biri boldy we öz ähmiýetini şu günki gün hem saklap gelýän wajyp resminama bolmagynda galýar. Ol, ilkinji nobatda, Durnukly ösüşiň «Şäherleriň we ilatly ýerleriň açyklygyny, howpsuzlygyny, durmuşa ukyplylygyny we ekologik durnuklylygyny üpjün etmek» maksadynyň giň gerimde amala aşyrylmagyna şert döredýär.

Ilatyň ähli gatlaklarynyň sagdyn durmuşyny üpjün etmekde halkara ülňülere laýyk gelýän işler alnyp baryldy. Durnukly ösüş syýasatynyň bu wajyp ugry giň gerimliligi bilen tapawutlanýar. Şunda ýurdumyzyň saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamynyň ösüşini belläp geçmek zerurdyr. Bu ugurda ýurdumyzda dürli keselleri bejermäge we öňüni almaga niýetlenen lukmançylyk merkezleriniň we hassahanalaryň, saglyk öýleriniň gurluşyklaryny aýratyn nygtamak gerek. Şu döwürde döwletimiz lukmançylyk senagatyna, ilkinji nobatda, derman önümçiligine giň goldaw berdi. Şypahana bejergisiniň ähmiýeti göz öňünde tutulyp, hereket edýän şypahanalaryň durky düýpli täzelendi, täzeleri gurlup, ulanmaga berildi. Köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketi işjeň alnyp barylýar, şol bir wagtda hem Türkmenistan iri sport ýaryşlarynyň we çempionatlaryň geçirilýän mekanyna öwrülýär. «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy diňe bir ilatyň dynç alyş-sagaldyş merkezi bolmak bilen çäklenmän, ýokary derejedäki duşuşyklaryň, halkara maslahatlaryň, forumlaryň, festiwallaryň we beýleki çäreleriň geçirilýän ýeri hökmünde uly abraýdan peýdalanýar. Hormatly Prezidentimiziň bu köpugurly syýasaty Durnukly ösüşiň «Sagdyn durmuş ýörelgesini üpjün etmek we ähli ýaşdakylaryň abadançylygyna ýardam bermek» maksadynyň dolulygyna ýerine ýetirilmegine gönükdirilendir.

Milli ykdysadyýetiň dürli pudaklary üçin hünärmenleri taýýarlamak işini diwersifikasiýalaşdyrmaga hem uly üns berildi. Şol bir wagtyň özünde ýurdumyzyň ýörite orta we ýokary okuw mekdeplerinde taýýarlanylýan hünärmenleriň saýlap alýan hünär ugurlarynyň ykdysadyýetiň ileri tutulýan ugurlary bilen kybapdaş gelmegi üns merkezinde saklanylýar. Döwrebap tehnikalara we tehnologiýalara erk edip bilýän hünärmenleri iş bilen üpjün etmek üçin ähli mümkinçilikler döredilýär. Bu işler Durnukly ösüşiň «Hemmeleriň ýokary hilli bilim almagyny üpjün etmek we olara bütin ömrüniň dowamynda okamaga mümkinçilik döretmek» hem-de «Hemmeler üçin gender deňligini üpjün etmek we aýallaryň hem-de gyzlaryň hukuklaryny we mümkinçiliklerini giňeltmek» maksatlarynyň bähbidine alnyp barylýar.

Milli Liderimiz durnukly ösüşiň ekologik meseleleriniň doly berjaý edilmegini-de üns merkezinde saklaýar. Uglewodorod serişdeleri özleşdirilende, täze kärhanalar gurlanda, daşky gurşawy goramak, tokaý zolaklaryny döretmek we ösdürmek, çölleşmek meýline garşy zerur çäreleri geçirmek bu günki gün hökmany işleriň hatarynda goýulýar. Ýurdumyzyň ähli künjeklerini bagy-bossanlyga öwürmek üçin giň möçberli işler amala aşyrylýar. «Ýaşyl ykdysadyýetli» iri önümçilikleriň döredilýändigini belläp geçmek zerurdyr. Birinji Hazar ykdysady forumynda hem Hazaryň ekologiýa ulgamyny goramak üçin hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerini giňeltmek bilen bagly teklipler öňe sürüldi. Aral deňzini halas etmek babatda Türkmenistanyň alyp barýan işleri hem sebitiň ekologik durnuklylygyny üpjün etmegiň wajyp ugry bolup durýar. Bu toplumlaýyn işleriň netijesinde, Durnukly ösüşiň «Howanyň üýtgemegi we onuň netijeleri bilen göreşmek boýunça gyssagly çäreleri görmek», «Durnukly ösüşiň hatyrasyna ummanlary, deňizleri, deňiz serişdelerini goramak we netijeli peýdalanmak», «Gury ýeriň ekologik ulgamyny goramak we dikeltmek hem-de olaryň rejeli peýdalanylmagyna ýardam bermek, tokaýlary rejeli peýdalanmak, çölleşmä garşy göreşmek, ýerleriň degradasiýasyny bes etmek we yzyna öwürmek hem-de biologik dürlüligiň ýitmegini bes etmek» ýaly maksatlarynda düýpli öňegidişlikler gazanylýar.

Ýokarda bellenip geçilen sepgitlere ýetmek üçin hormatly Prezidentimiz tarapyndan ylmy taýdan esaslandyrylan bir bitewi durnukly ösüş syýasaty toplumlaýyn häsiýetde alnyp barylýar. «Giň, köpugurly halkara hyzmatdaşlyga gönükdirilen oýlanyşykly syýasatymyz geljege ynam bilen garamaga mümkinçilik berýär» diýip, Gahryman Arkadagymyz belleýär. Munuň şeýle boljakdygy şübhesizdir.

Muhammetgeldi ATAÝEW,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň «Maliýe we ykdysadyýet» žurnalynyň baş redaktory, ykdysady ylymlaryň doktory, professor.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyz ykdysady ösüşler bilen ynamly öňe barýar. Bu günki bagtyýarlyk döwrümizde ýurdumyzyň ähli sebitleri ösdürilýär. Ýurdumyzyň ykdysady ösüşleri barha kuwwatlanýar, sanly ulgam üstünlikli durmuşa geçirilýär. Sanly ykdysadyýeti ösdürmekde uly işler alnyp barylýar.

Sanly ykdysadyýetiň ösdürilmegi ösüşlere tizlik berýär. Sebäbi dürli resminamalar, ykdysady amallar tiz ýerine ýetirilýär. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyzda sanly ykdysadyýetiň ösdürilmegi, sanly ulgamyň giňden ornaşdyrylmagy döwrebap üstünlikleri üpjün edýär. Ýurdumyzyň dürli pudaklarynda sanly ulgamyň mümkinçilikleri ýokarlanýar, iň döwrebap usullar ýola goýulýar. Şeýle döwrebap işleri kämil alyp barmakda hünärmenleriň hem kämilliginiň möhümdigini bellemek gerek. Şunda ýaş nesilleriň döwrebap bilimi, ösen aň-düşünjesi baş maksat bolup durýar. Şonuň üçin hem bilimli ýaşlary kemala getirmekde, olaryň döwrebap bilimlere eýe bolmaklarynda uly işleriň durmuşa geçirilýändigini hem bellemelidiris. Ýokary okuw mekdebimizde sanly ulgamdan peýdalanmagyň dürli ugurlary ýaşlara öwredilýär. Munuň ähmiýeti hakynda giňişleýin düşünje berilýär. Bu bolsa ýaşlaryň has-da giň dünýägaraýyşly bolmaklaryna, her bir işe döredijilikli çemeleşmeklerine oňat täsirini ýetirýär.

Häzirki döwürde Türkmenistan maýa goýum serişdelerini yzygider özleşdirýär. Şonuň netijesinde bolsa ykdysadyýete möhüm bolan ugurlar, pudaklar döwrebap enjamlaşdyrylýar, önümçilik desgalary gurulýar. Bu beýik işleriň dowamly bolmagy üçin bolsa geljekde belent maksatlary goýmak, onuň amal edilmegi üçin anyk işleri alyp barmak göz öňünde tutulýar. Şonuň üçin hem maksatlaýyn işler ýola goýulýar, döwlet maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Hut şonuň üçin hem möhüm ähmiýetli maksatnamalar kabul edilýär we üstünlikli ýerine ýetirilýär. Munuň özi milli ykdysadyýetimiziň ösüşlerini üpjün etmek bilen bir hatarda döwrebap ugurlary kemala getirmäge, işleriň oýlanyşykly alnyp barylmagyna hem mümkinçilik döredýär.

Häzirki bagtyýarlyk döwrümizde kämil tehnologiýalardan habarly hünärmenleri ýetişdirmek hem aýratyn üns berilýän ugurlardyr. Sebäbi kämil hünärmenler sanly ykdysadyýeti ösdürjek, durmuşa geçirjek işgärlerdir. Şonuň üçin hem sanly ykdysadyýete geçmegiň möhüm ugurlary hem hünärmenleriň kämilligidir. Bu hem häzirki wagtda üstünlikli amala aşyrylýar. Ýaşlara tehnologiýalar, iň kämil enjamlar öwredilýär. Şunda hünärmenleriň sanly ulgam baradaky sowatlylygyny ýokarlandyrmak üçin gaýtadan taýýarlamak işleri hem üstünlikli alnyp barylýar. Bu bolsa tejribeli hünärmenleriň gaýtadan sanly ykdysadyýete gönükdirilmegini göz öňünde tutýar. Sanly ulgama düşünýän kämil hünärmenler işleri döwrebap alyp barmaga oňat ýardam edýär.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyzda ýurdumyz uly üstünliklere beslenýär. Eziz Diýarymyzy beýik ösüşleriň ýoly bilen öňe alyp barýan Gahryman Arkadagymyzyň jany sag bolsun, beýik işleri üstünliklere beslensin!

Mekan ORAZGYLYJOW,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

Hormatly Prezidentimiz milli ykdysadyýetimizi ösdürmegiň meseleleri boýunça iş maslahatyny geçirdi

10-njy fewralda milli Liderimiz sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň ykdysadyýet, maliýe-bank toplumynda 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri we geljek ýyl üçin kesgitlenen anyk wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy. Iş maslahatyna ykdysadyýet we maliýe ulgamlaryna gözegçilik edýän wise-premýer, birnäçe ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralaryň, bank düzümleriniň ýolbaşçylary, ugurdaş ýokary okuw mekdepleriň rektorlary gatnaşdylar.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, bu toplumyň alyp barýan işi ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn ösüşi, Garaşsyz Watanymyzyň gazanýan üstünlikleri, ýeten derejesi we halkymyzyň abadan, bagtyýar durmuşy bilen berk baglanyşyklydyr. Toplumyň işiniň döwrüň talabyna laýyk derejede kämilleşdirilmegi, onuň düzümleriniň sazlaşykly hereketiniň üpjün edilmegi, netijeliliginiň ýokarlandyrylmagy ýurdumyzyň ösüşine, kabul edilen döwlet maksatnamalarynyň öz wagtynda we doly ýerine ýetirilmegine, amala aşyrylýan özgertmeleriň depginini çaltlandyrmaga oňyn täsirini ýetirmelidir.

Ilki bilen, maliýe we ykdysadyýet ministri çykyş edip, ol 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Bu ugurda ýerine ýetirilýän işleriň netijelerine nägilelik bildirip, hormatly Prezidentimiz ministre döwlet eýeçiligindäki desgalary hususylaşdyrmagyň gurallaryny kämilleşdirmek boýunça zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Soňra zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministri, «Türkmenstandartlary» baş döwlet gullugynyň, Statistika baradaky döwlet komitetiniň başlyklary, Döwlet ätiýaçlandyryş guramasynyň baş direktory degişli ugurlarda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdiler. Ilatyň iş bilen üpjünçiligi babatda ministrligiň alyp barýan işlerine nägilelik bildirip, milli Liderimiz iş bazaryndaky ýagdaý hakynda maglumat bermegi kämilleşdirmegiň zerurdygyny aýtdy. Şeýle hem «Türkmenstandartlary» baş döwlet gullugynda alnyp barylýan işlere nägilelik bildirip, döwlet Baştutanymyz öndürilýän önümleriň hem-de harytlaryň, ýerine ýetirilýän işleriň we hyzmatlaryň hiline, howpsuzlygyna geçirilýän barlaglaryň dünýä tejribesinde umumy kabul edilen standart hil derejesine laýyk gelmelidigini belledi. Hormatly Prezidentimiz Statistika baradaky döwlet komitetiniň ýolbaşçysyna komitetiň işini dünýä tejribesine laýyklykda mundan beýläk-de kämilleşdirmek barada anyk tabşyryklary berdi. Türkmenistanda ätiýaçlandyryş bazarynyň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmagyň wajypdygyna ünsi çekip, milli Liderimiz düzümiň işine nägilelik bildirdi, degişli ugur boýunça anyk tabşyryklary berdi.

Merkezi bankyň başlygynyň hasabatynda bellenilişi ýaly, döwlet Baştutanymyzyň öňde goýan wezipelerini ýerine ýetirmegiň çäklerinde, milli ykdysadyýetimiziň yzygiderli sazlaşykly ösüşini saklamak, ony sanlylaşdyrmak, pul toplumyny kadalaşdyrmak boýunça işler ýerine ýetirildi. Bank ulgamynyň işine düýpli nägilelik bildirip, hormatly Prezidentimiz maýa goýum işjeňligini goldamak boýunça toplumlaýyn çäreleri amala aşyrmak babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle hem «Türkmenistan» döwlet täjirçilik bankynyň, «Türkmenbaşy» döwlet täjirçilik bankynyň, «Daýhanbank» döwlet täjirçilik bankynyň, «Halkbank» paýdarlar täjirçilik bankynyň müdiriýetiniň, Döwlet daşary ykdysady iş bankynyň, Döwlet ösüş bankynyň, «Senagat» paýdarlar täjirçilik bankynyň müdiriýetiniň, «Rysgal» paýdarlar täjirçilik bankynyň müdiriýetiniň başlyklary degişli yzygiderlilikde ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde geçen ýylyň dowamynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, şu ýyl üçin bellenen wezipeleri ýerine ýetirmegiň ugurlary barada hasabat berdiler. Hasabatlary diňläp, milli Liderimiz soňky ýyllarda bankyň işini talabalaýyk ýola goýmak meseleleriniň ünsden düşürilendigini aýtdy, bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Iş maslahatynyň dowamynda Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň, Türkmen döwlet maliýe institutynyň rektorlary ýokary okuw mekdeplerinde alnyp barylýan işler barada hasabat berdiler. Döwlet Baştutanymyz bu ýokary okuw mekdepleriniň halk hojalygy toplumynda ýaýbaňlandyrylan düýpli özgertmeleri durmuşa geçirmek boýunça öňde durýan wezipeleri netijeli çözmäge ukyply hünärmenleri taýýarlamagy esasy ugur edinýändigini belledi, rektorlara degişli tabşyryklary berdi.

Ykdysadyýet we maliýe ulgamlaryna gözegçilik edýän wise-premýer geçen ýylda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, Döwlet býujetiniň we maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna maýa goýum serişdelerini özleşdirmek işleriniň amala aşyrylyşy barada hasabat berdi. Wise-premýeriň gözegçilik edýän düzümlerinde alnyp barylýan işlere nägilelik bildirip, hormatly Prezidentimiz ykdysady durnuklylygy, ösüşi üpjün etmek üçin zerur çäreleriň amala aşyrylmagynyň, dünýä ykdysadyýetiniň ýagdaýyny nazara alyp, halk hojalygynyň pudaklary tarapyndan maliýe serişdeleriniň ulanylyşyna yzygiderli gözegçilik edilmeginiň wajypdygyny belledi.

Ykdysadyýet we bank ulgamynyň işine bagyşlanan maslahaty jemlemek bilen, milli Liderimiz toplumyň işini gowulandyrmak üçin, Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk ýubileý ýylynda hemmeleriň has tijenip işlemelidigini nygtady. Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, häzirki döwürde toplumda bar bolan mümkinçilikleri doly peýdalanyp, işleri döwrüň talaplaryna laýyk guramaly. Ylmyň we tehnologiýalaryň iň soňky gazananlary esasynda işe sanly ulgamlary giňden ornaşdyrmaly, dünýä derejeli iň kämil usullary ulanmaly. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz maslahata gatnaşyjylara degişli tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşyjylara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

"Nesil".

Golaýda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň ykdysadyýet, maliýe-bank toplumynda 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri we geljek ýyl üçin kesgitlenen anyk wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Iş maslahatyna Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň ykdysadyýet toplumyna gözegçilik edýän orunbasary, birnäçe ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralaryň, bank düzümleriniň ýolbaşçylary, ugurdaş ýokary okuw mekdepleriň rektorlary gatnaşdylar.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, bu toplumyň alyp barýan işi ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn ösüşi, Garaşsyz Watanymyzyň gazanýan üstünlikleri hem-de ýeten derejesi we halkymyzyň abadan hem-de bagtyýar durmuşy bilen berk baglanyşyklydyr.

Häzirki wagtda döwletimiz bu ulgamy ösdürmek üçin ähli zerur tagallalary edýär. Iň kämil döwrebap enjamlar satyn alynýar, pudaklaýyn edaralar we guramalar üçin ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak boýunça zerur işler amala aşyrylýar. Ýöne, muňa garamazdan, heniz bu ugurda kemçilikleriň we ulanylmaýan mümkinçilikleriň az däldigini bellemek gerek diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Toplumyň işiniň döwrüň talabyna laýyk derejede kämilleşdirilmegi, onuň düzümleriniň sazlaşykly hereketiniň üpjün edilmegi hem-de netijeliliginiň ýokarlandyrylmagy ýurdumyzyň ösüşine, kabul edilen döwlet maksatnamalarynyň öz wagtynda we doly ýerine ýetirilmegine, amala aşyrylýan özgertmeleriň depginini çaltlandyrmaga oňyn täsirini ýetirmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz belledi hem-de şu günki maslahatda bu meseleler boýunça degişli teklipleriň ara alnyp maslahatlaşyljakdygyny aýtdy.

Iş maslahatynyň dowamynda milli Liderimiz degişli ýolbaşçylaryň hasabatlaryny diňläp, toplumyň işini gowulandyrmak üçin, Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk ýubileý ýylynda hemmeleriň has tijenip işlemelidigini nygtady.

Häzirki döwürde toplumda bar bolan mümkinçilikleri doly peýdalanyp, işleri döwrüň talaplaryna laýyk guramaly. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ylmyň we tehnologiýalaryň iň soňky gazananlary esasynda işe sanly ulgamlary giňden ornaşdyrmaly, dünýä derejeli iň kämil usullary ulanmaly diýip belledi hem-de şunuň bilen baglylykda, maslahata gatnaşyjylara degişli tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz Garaşsyzlygymyzyň şanly ýubileýiniň bellenilýän ýylynda döwletimiziň ykdysady kuwwatyny has-da pugtalandyrmak we durnukly ösdürmek, ilatyň hal-ýagdaýyny yzygiderli gowulandyrmak üçin zerur çäreleri görmeli diýip belledi. Pudaklaryň maliýe-ykdysady ýagdaýy, önümçilikleri doly kuwwatynda we bökdençsiz işletmek, pudagara algy-bergileri azaltmak boýunça yzygiderli seljermeleri geçirmek zerurdyr.

Milli Liderimiz Döwlet býujetiniň oýlanyşykly düzülmeginiň we netijeli ýerine ýetirilmegini üpjün etmegiň wajypdygyny belledi. Býujetiň girdeji we çykdajy bölegi boýunça meýilnamalaryň berjaý edilmegine, salgytlaryň doly we wagtynda tölenmegine, býujet serişdeleriniň rejeli hem-de maksadalaýyk sarp edilişine gözegçiligi güýçlendirmeli.

Halkara tejribesinden ugur alyp, býujet-salgyt ulgamyny döwrebaplaşdyrmaly, maliýe taýdan hasabatlylygyň, salgyt salmagyň kadalaryny we usulyýetini yzygiderli kämilleşdirip durmaly. Sanly tehnologiýalary ulanmak arkaly ýurdumyzda «Elektron salgyt» ulgamyny doly işe girizmek boýunça işleri çaltlandyrmaly.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bular barada aýdyp, merkezi we sebit balans toparlarynyň işini talabalaýyk guramagy tabşyrdy. Şonuň ýaly-da, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň we häkimlikleriň garamagyndaky edara-kärhanalaryň maliýe-ykdysady ýagdaýyna düýpli seljermeleri geçirip, olaryň işini kämilleşdirmek boýunça teklipleri bermek barada tabşyryk berildi.

Maýa goýumlary jemi içerki önümiň esasyny düzmek bilen, ykdysadyýetiň önümçilik kuwwatyny artdyryp, ykdysady ösüşi goldaýar we goşmaça iş orunlaryny köpeltmäge ýardam berýär. Şoňa görä-de, döwlet Baştutanymyz önümçilik maksatly, hususan-da, kiçi we orta telekeçiligiň maýa goýumlarynyň möçberlerini we netijeliligini artdyrmak boýunça zerur işleriň geçirilmelidigini nygtady.

Milli Liderimiz Oba milli maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmek üçin, binalaryň we desgalaryň gurluşygynyň alnyp barlyşyny, maliýeleşdirilişini, Döwlet kabul ediş topary tarapyndan kabul edilip ulanylyşyny we ulanyjylaryň hasabyna geçirilişini gözegçilikde saklamalydygyny belledi.

Şonuň ýaly-da, ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk baýramy mynasybetli gurluşygy tamamlanmagy we ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän hem-de Döwlet býujetinden maliýeleşdirilýän binalaryň we desgalaryň maliýe taýdan ygtybarly üpjün edilmegini, tölegleriň öz wagtynda tölenmegini berk gözegçilikde saklamak gerek.

Bazar ykdysadyýetine tapgyrlaýyn geçmek üçin, kanunçylygy kämilleşdirip, gymmatly kagyzlaryň bazaryny ösdürmek mümkinçiliklerini nazara alyp, «Aşgabat gazna biržasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň işini halkara tejribesinden ugur alyp guramak boýunça zerur işleri geçirmeli.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow degişli ýolbaşçylara ilatyň iş bilen üpjünçiligini gowulandyrmak, täze iş orunlaryny döretmek, zähmete ukyply raýatlary sebitler we pudaklar boýunça işe ýerleşdirmek üçin zerur işleri yzygiderli geçirmegi tabşyrdy.

«Aşgabat».