Daşky gurşawy goramak meselesi ýurdumyzda ileri tutulýan ugurlaryň biridir. Hormatly Prezidentimiziň alyp barýan ýaşaýşyň ekologiýa taýdan arassa gurşawyny döretmäge gönükdirilen toplumlaýyn we uzakmöhletleýin geljegi nazarlaýan parasatly ekologiýa syýasaty tebigatyň sagdynlygyny, köpdürlüligini, goraglylygyny, aýawlylygyny üpjün etmäge hyzmat edýär.

Ýurdumyzda ekologiýa abadançylygyny üpjün etmekde energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleriniň hasabyna ilatyň elektrik energiýasyna bolan islegleriniň kanagatlandyrylmagy wajyp ähmiýete eýedir. Alternatiw energetikanyň mümkinçiliklerini doly peýdalanyp, elektrik energiýasynyň öndürilmegi daşky gurşawa zyňylýan zyýanly gazlaryň mukdarynyň azalmagyna alyp barýar. Şonuň bilen birlikde, döwletimiziň elektrik energetika ulgamyny durnukly ösdürmegi üpjün etmek, munuň üçin ýurdumyzyň aýry-aýry sebitleriniň we çäkleriniň energiýa üpjünçilik ulgamlaryny ösdürmek zerurdyr. Şeýle-de, energiýanyň daşky gurşawa zyýansyz, gaýtadan dikeldilýän çeşmeleriniň innowasion tehnologiýalaryny işläp taýýarlamak wajypdyr. Şonuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda «Energiýany tygşytlamagyň 2018 — 2024-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy», «Türkmenistanyň energetika diplomatiýasyny ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasy» hem-de «Türkmenistanda 2030-njy ýyla çenli gaýtadan dikeldilýän energetikany ösdürmek boýunça Milli strategiýasy» kabul edildi. Şolardan gelip çykýan wezipeleri durmuşa geçirmekde ýurdumyz birnäçe abraýly halkara düzümleri bilen hyzmatdaşlygy alyp barýar. Degişli maksatnamalaryň durmuşa geçirilmeginde, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleriniň mümkinçilikleriniň has-da giňeldilmegi, ýagny bu ugurda dünýä tejribesini özleşdirip, Diýarymyzyň her bir künjeginde «ýaşyl tehnologiýalary» ornaşdyrmak boýunça ylmy-barlaglaryň, innowasion tehnologiýalaryň işlenip taýýarlanylmagy we önümçilige ornaşdyrylmagy möhümdir.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Gahryman Arkadagymyzyň belent tagallalarynyň netijesinde ýurdumyzda ekologiýa abadançylygyny üpjün etmek boýunça alnyp barylýan halkara hyzmatdaşlygynyň, kabul edilýän döwlet maksatnamalarynyň we ýerine ýetirilýän ylmy-barlaglaryň, täze innowasiýalaryň, oýlap-tapyşlaryň, taslamalaryň önümçilige ornaşdyrylmagynyň özeninde daşky gurşawy goramak, howanyň üýtgemeginiň öňüni almak, şonuň netijesinde hem, ilatyň saglygyny dikeltmek, tebigy baýlyklary aýap saklamak hem-de rejeli peýdalanmak, öndürilýän önümleriň ekologiýa taýdan arassalygyny üpjün etmek, ýurduň ykdysady binýadyny berkitmek ýaly derwaýys meseleleriň oňyn çözgüdi durandyr.

Mämmetgurban HOJALYÝEW,

Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri» ylmy-önümçilik merkeziniň tehniki işgäri.

Milli Liderimiz öz çykyşlarynda ägirt uly çig mal serişdelerine eýe bolan dokma pudagynyň Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň gaýtadan işleýän senagatynyň depginli ösüşlere beslenýändigini belleýär. Bu pudagyň kuwwatly gaýtadan işleýän binýadynyň döredilmegi netijesinde Türkmenistan dünýäniň dokma önümlerini öndürýän döwletleriniň arasynda mynasyp orny eýeledi. Öndürilýän önümleriň ýokary hilli bolmagy Diýarymyzyň şöhratyny we abraýyny has-da artdyrdy.

Ahal welaýatynyň Kaka etrabyndaky täze dokma toplumynyň açylyş dabarasyna hormatly Prezidentimiziň hut özüniň gatnaşmagy ýurdumyzyň dokmaçylarynyň göwnüni galkyndyrdy. Täze açylan dokma toplumda öndürilýän önümler dünýäniň birnäçe ýurtlaryna eksport ediler. Dokma pudagyna döwletimiz tarapyndan uly üns berilýär. Ýurdumyzda bu pudagyň tehniki taýdan döwrebaplaşdyrylmagy hem-de olaryň öndürilýän çig mal serişdeleriniň golaýynda gurulmagy kärhanany ugurdaş önümleri öndürmäge gönükdirmek üçin mümkinçilik berýär. Bu bolsa, milli Liderimiziň belleýşi ýaly, kärhanalaryň düşewüntliligine hem-de harytlaryň ahyrky bahasyna täsir edýär.

Watanymyz pagta çig malyna örän baý döwletdir. Ony rejeli we netijeli ulanmak dokma pudagynyň esasy wezipeleriniň biri bolup durýar. Şoňa görä-de, täze gurulýan dokma kärhanalaryna dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň iň täze ýokary öndürijilikli enjamlary we innowasion tehnologiýalary giňden ornaşdyrylýar. Bu bolsa bereketli türkmen topragynda ösdürilip ýetişdirilýän pagta hasylyny dolulygyna gaýtadan işläp, dürli görnüşli önümleri öndürmäge hem-de müňlerçe täze iş orunlaryny döretmäge mümkinçilik berýär.

Ýurdumyzda soňky birnäçe ýylda dokma pudagyň düzümine tebigy çig maldan bäsdeşlige ukyply önümleri öndürýän täze kärhanalaryň onlarçasy goşuldy. Mundan başga-da, bu pudagyň düzüminde ýüpegi gaýtadan işleýän hem-de aýakgap fabrikleri, gön işläp bejerýän kärhanalaryň birnäçesi bar. Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmek boýunça döwlet maksatnamalarynyň durmuşa geçirilmegi dokma toplumyň ähli düzüm bölümleriniň sazlaşykly ösmegine uly itergi berýär. Köp görnüşli ýokary hilli harytlaryň önümçiliginiň özümizde ýola goýulmagy hem-de olaryň bahalarynyň elýeterli bolmagy daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň düýpli azaldylmagyna mümkinçilik berýär. Türkmen dizaýnerleri içerki bazaryň hem-de ilatyň möwsümleýin isleglerini öwrenip, önümleriň dünýäde meşhur, täze görnüşlerini işläp taýýarlaýarlar we önümçilige ornaşdyrýarlar. Milli dokma önümlerimiz diňe ýurdumyzyň däl, eýsem, dünýä ýurtlarynyň bazarlarynda hem uly meşhurlyga eýedir. Bu bolsa Gahryman Arkadagymyzyň başda durmagynda ýurdumyzyň dokma pudagynyň belent sepgitlere ýetendiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Batyrmuhammet AMANMUHAMMEDOW,

S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň mugallymy.

Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalarynyň netijesinde, welaýatymyzyň çäklerinde dürli pudaklara, şol sanda saglygy goraýyş ulgamyna degişli önümçilik kärhanalarynyň birnäçesi guruldy we ulanylmaga berildi. Olaryň biri hem Daşoguz şäherinde ýerleşýän zyýansyzlandyrylan sargy serişdelerini öndürýän kärhanadyr.

Belli bolşy ýaly, hormatly Prezidentimiziň ýörite Kararyna laýyklykda, bu kärhananyň gurluşygyna 2012-nji ýylyň sentýabr aýynda girişildi hem-de ol 2014-nji ýylyň sentýabr aýynda milli Liderimiziň gatnaşmagynda dabaraly ýagdaýda açyldy. Şeýlelikde, kärhana geçen döwrüň dowamynda amala aşyrylan guramaçylykly işleriň netijesinde öz öňünde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde uly üstünliklere eýe boldy. Bu bolsa häzirki wagtda onuň welaýatymyzyň öňdebaryjy kärhanalarynyň hataryna goşulmagyna şert döretdi.

Adyndan görnüşi ýaly, bu kärhana ýurdumyzyň saglygy goraýyş edaralary üçin zerur bolan sargy serişdelerini, beýleki lukmançylyk önümlerini öndürmek boýunça iş alyp barýar. Onuň taslama kuwwaty ýylda şeýle önümleriň 13 million gabyny öndürip, olary bellenilen ýerlere ugratmakdan ybaratdyr. Elbetde, munuň özi ýurdumyzyň saglygy goraýyş edaralarynda we ilat arasynda olara bildirilýän islegiň doly derejede kanagatlandyrylmagyna uly goşant bolup durýar.

Häzirki döwürde kärhanada şeýle önümleriň 10-dan gowrak görnüşi öndürilýär. Olar, esasan, dürli ölçeglerdäki hasalar, gips sargy hasalary, goşarlyklar, tirseklikler, dyzlyklar, ýelimli we sanjym plastyrlary, maýyşgak sargy serişdeleri, bir gezek ulanylýan desmallar we beýlekilerdir. Ýaňy-ýakynda bolsa bu ýerde lukmançylyk hasasyndan taýýarlanylan bäş gatly örtükleri, dokalmadyk matadan edilen bir gezeklik gorag eşiklerini, şeýle-de bir gezeklik hirurgiýa halatlaryny öndürmek hem ýola goýuldy.

Kärhanada şeýle önümleri öndürmekde Germaniýada, Italiýada, ABŞ-da, Şweýsariýada, Ýaponiýada, Fransiýada, Türkiýede hereket edýän belli kompaniýalaryň ýokary tehnologiýaly enjamlarynyň güýjünden peýdalanylýar. Ýeri gelende aýtsak, olar örän öndürijililigi we takyk işleýşi bilen tapawutlanýar. Meselem, Italiýanyň «Stalam» kompaniýasynda öndürilen enjam ýüplükleri kelepden aýyrman guratmaga mümkinçilik berýär we onuň kuwwaty ýylda 3 million kelep sargy serişdesini guratmaga ýetýär. Germaniýada öndürilen enjam bolsa taýýarlanylan ýüplükleri agartmak üçin ulanylýar we onuň hem ýylda 3 million sargy serişdesini agartmaga mümkinçiligi bar.

Häzirki wagtda bu ýerde 4 sany, ýagny agardyjy, gips, dokmaçylyk, leýkoplastyr we bint bölümleri hereket etmek bilen, olarda 100-den gowrak adam zähmet çekýär. Olaryň aglabasynyň ýaşlardan ybaratdygyny bellemek hem ýerlikli bolar. Kärhananyň öz kärine ezber işçi-hünärmenleriniň hatarynda Şöhrat Sapalakowyň, Maýa Magtymgulyýewanyň, Nursoltan Rejebowanyň, Tylla Goşjanowanyň atlaryny agzaýarlar.

Hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen, «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen şu ýylda kärhana boýunça jemi 2 million 177 362 sany sargy serişdesini, başgaça aýdylanda, 10 million 250 000 manatlyk önüm öndürmek wezipesi öňde goýlupdyr. Häzirki wagta çenli bu ýerde aýlyk we çärýeklik meýilnamalaryň yzygiderli ýerine ýetirilip gelinmegi bellenilen sepgitleriň eýelenilmeginiň doly üpjün ediljekdigini görkezýär.

Şu günler kärhananyň işçi-hünärmenleri artdyrylan gaýrat bilen zähmet çekýärler. Sebäbi olar mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk şanly baýramyna çenli şu ýylyň dokuz aýlyk meýilnamasyny üstünlik bilen berjaý etmegi göz öňünde tutýarlar. Şeýlelikde, bu kärhananyň geljekde hem hormatly Prezidentimiziň halkymyzyň saglygyny goramak baradaky çäksiz tagallalarynyň has-da oňat netijeleri bermegine, şonuň bilen birlikde-de, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň ýokarlanmagyna mynasyp goşant goşjakdygyna pugta ynam döreýär.

Gutlymyrat AŞYROW,
«Daşoguz habarlary».
Surata düşüren Allanur SAPAROW.

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen ýylda milli ykdysadyýetimizi durnukly ösdürmäge, maliýe-bank ulgamyny kämilleşdirmäge, halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga gönükdirilen düýpli özgertmeler ykdysady ösüşiň esasy bolup durýar. Milli ykdysadyýetimiziň bazar gatnaşyklaryna geçýän döwründe ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek ugrunda diwersifikasiýalaşdyrylan, bäsdeşlige ukyply, innowasion ösüşi üpjün etmek üçin maliýe we bank ulgamlarynyň durnukly bolmagyny gazanmak wajyp bolup durýar. Milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynda sanly ykdysadyýetiň ornaşdyrylmagy we ösdürilmegi bilen bir hatarda, Türkmen-türk paýdarlar täjirçilik banky hem öz işjeňligini «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda amala aşyrýar.

Konsepsiýada ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ähli pudaklarynyň maglumat-aragatnaşyk, tehnologiýalar binýadyny seljerip, ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmek we maddy-tehniki binýady döwrebaplaşdyrmak boýunça bäsleşikleri yglan etmek, kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek, sanly ykdysadyýetiň ösýän şertlerinde tejribeli milli we halkara bilermenleri işe çekmek, ýokary hünär derejeli hünärmenleri taýýarlamak ulgamyny kämilleşdirmek we beýleki çäreler göz öňünde tutulýar.

Häzirki wagtda Türkmenistanyň karz edaralary iri maglumat geçiriş ulgamyna eýedir. Türkmen-türk paýdarlar täjirçilik banky tarapyndan hem sanly ykdysadyýete geçmegiň çäklerinde nagt däl hasaplaşyklary ösdürmek, bank kartlary arkaly milli we halkara töleg ulgamynyň gerimini artdyrmak ugrunda degişli çäreler üstünlikli amala aşyrylýar. Nagt däl hasaplaşyklary ösdürmek, hasaplaşyklaryň bank kartlarynyň üsti bilen amala aşyrylyşyny artdyrmak we töleg ulgamyny kämilleşdirmek maksady bilen, giň gerimli mahabat işleri yzygiderli alnyp barylýar.

Ýurdumyzda pul dolanyşygynyň netijeliligini has-da kämilleşdirmek üçin hem-de bank ulgamynda dünýäniň öňdebaryjy tilsimatlaryna esaslanýan nagt däl hasaplaşyklary ýaýbaňlandyrmak boýunça iri söwda nokatlarynda töleg terminallarynyň ornaşdyrylmagy dowam etdirilýär. Töleg ulgamynyň kämilleşdirilmegi üçin banklaryň hersiniň özüne mahsus bolan kartlaryň ýaýradylmagyna aýratyn üns berilýär. Bankymyz tarapyndan «Maşgala» atly täze bank kart hyzmaty dolanyşyga girizilip, müşderilerimize hyzmat edip başlady. «Goýum bank karty» hem ýola goýlup, bu kartyň üsti bilen nagt däl görnüşde söwda edilende, bank tarapyndan kesgitlenen 0,5 göterim bilen müşderä pul sylagy hökmünde «Cash back» hyzmaty esasynda yzyna gaýtarylýar. Müşderilerimize hödürlenen bu kartlar barada giňişleýin maglumatlar berilýär. Bank kartlarynyň ýerine ýetirýän hyzmatlarynyň biri-birinden tapawutly bolmagy bäsdeşligiň döremegine getirip, banklarymyza halka has bähbitli hyzmatlary hödürlemäge itergi berýär.

Hormatly Arkadagymyzyň öňdengörüjilikli maliýe-ykdysady syýasaty netijesinde, ýeňillikli salgyt syýasatynyň ýöredilmegi, ilata pes göterimli karzlaryň berilmegi, eýeçiligiň dürli görnüşlerinde täze düzümleri, iş orunlaryny emele getirmäge, kärhanalaryň öz-özüni maliýeleşdirmek ýörelgelerine geçmek arkaly önümçilik kuwwatyny pugtalandyrmaga, dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmäge, önümiň özüne düşýän gymmatyny peseltmäge, zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmaga, ylmyň, tehnikanyň, innowasion tehnologiýalaryň önümçilige ornaşdyrylyşyny çaltlaşdyrmaga, halkara söwda-ykdysady gatnaşyklaryny barha ösdürmäge giň mümkinçilikler döredilýär. Işewürligi ýola goýmak maksady bilen orta we kiçi telekeçiligi goldamak hem-de ösdürmek boýunça ýerli haryt öndürijileri goldanylýar. Önümçilik bilen meşgullanýan hususy ulgama we telekeçilere eksport üçin öndürýän önümlerini giňeltmeklige we ýerli haryt öndürijileriň sanyny artdyrmakda ýeňillikli karzlaryň berilmegi üstünlikli dowam etdirilýär. Türkmen-türk paýdarlar täjirçilik banky tarapyndan raýatlara melleginde (kömekçi hojalygynda, bölünip berlen ýer böleginde) ekerançylygy we maldarçylygy, oba hojalyk önümlerini ösdürmek, esasy we dolanyşyk serişdelerini edinmek hem-de iri önümçilikler üçin zerur bolan ýerli çig mallary öndürmek maksady bilen kiçi göwrümli karzlar hödürlenýär.

Goý, ýurdumyzy ykdysady taýdan kuwwatly döwlete öwürýän, dünýä döwletleri bilen dost-doganlyk gatnaşyklaryny ösdürmekde ägirt uly işleri amala aşyrýan Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli alyp barýan işleri mundan beýläk hem rowaç alsyn!

Gurbanmyrat BÄŞIMOW,

Türkmen-türk paýdarlar täjirçilik bankynyň Maliýe hasabatlary we ylmy-önümçilik bölüminiň baş hünärmeni.

Milli Liderimiziň «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň 23-nji awgustynda Mary welaýatyna amala aşyran iş saparynyň dowamynda iri «Galkynyş» gaz käninde täze guýularyň gurluşygyna badalga bermegi ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň innowasion ösüşlere beslenen üstünliklerini dabaralandyrdy. Şeýle hem baky Bitarap Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly toýuna mynasyp sowgat boldy.

Gahryman Arkadagymyzyň energetika diplomatiýasy dünýäde önümçiligiň artmagyna, sebitiň ösüşlerine, iş orunlarynyň köpelmegine, ekologiýa taýdan arassa önümleriň öndürilmegine, energiýanyň ähli halklar üçin elýeterli bolmagyna, hyzmatyň kämilleşmegine, ylmyň ähli ugurlardaky iň täze gazananlarynyň ornaşdyrylmagyna giň mümkinçilikleri açýar. Döwlet Baştutanymyzyň energiýa serişdelerimizi diwersifikasiýa ýoly bilen dünýä çykarmakda amala aşyrýan beýik işleri ykdysady kuwwaty bilen birlikde, parahatçylygyň berkemegine, halklaryň arasynda dost-doganlygyň ösmegine, döwletleriň arasynda köpugurly hyzmatdaşlygyň has-da ýokarlanmagyna giň şertleri döredýär.

Türkmenistanyň energetika diplomatiýasy BMG, Energetika Hartiýasy ýaly iri halkara guramalarda hem yzygiderli goldanylýar. Onuň netijesinde 2008-nji ýylyň 19-njy dekabrynda Türkmenistanyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy «Energiýa serişdeleriniň ygtybarly we durnukly üstaşyr geçirilmegi hem-de durnukly ösüşi we halkara hyzmatdaşlygyny üpjün etmekde onuň hyzmaty» atly Rezolýusiýany kabul etdi.

2013-nji ýylyň 17-nji maýynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň «Energiýa serişdeleriniň ygtybarly we durnukly üstaşyr geçirilmegi hem-de durnukly ösüşi we halkara hyzmatdaşlygyny üpjün etmekde onuň hyzmaty» hakyndaky ikinji Rezolýusiýasynyň kabul edilmegi bolsa hormatly Prezidentimiziň ýangyç-energetika toplumynda giň halkara hyzmatdaşlygy ýola goýmak babatda BMG-niň Baş Assambleýasynyň ozalky maslahatlarynda beýan eden başlangyçlarynyň wajypdygyny hem-de uly ähmiýete eýedigini tassyklady.

Birnäçe ýagdaýlar, ilkinji nobatda, ýangyç serişdeleriniň ägirt uly gorlarynyň bardygy, şeýle hem ýurdumyzyň özüniň ägirt uly energetika kuwwatyny bütin adamzadyň hyzmatynda goýmak meýli ýangyç-energetika ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek meselesini Türkmenistan üçin aýratyn ähmiýetli meselä öwürýär. Ýurdumyzyň ýangyç serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýedigini garaşsyz halkara bilermenler hem tassykladylar. Hut şoňa görä-de, ýangyç serişdeleriniň eksport ugurlarynyň diwersifikasiýalaşdyrylmagy, şunuň netijesinde, ösen hem-de köpugurly turbageçiriji düzümiň döredilmegi Türkmenistanyň üstünlikli durmuşa geçirýän energetika strategiýasynyň ileri tutulýan ugry bolup durýar.

Türkmenistanyň 2017-nji ýylda Energetika Hartiýasyna başlyklyk etmegi, 2009-njy ýylda Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisiniň ulanylmaga berilmegi, gurluşygy üstünlikli alnyp barylýan Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisi ýaly ägirt uly taslamalar milli Liderimiziň Merkezi Aziýa ýurtlarynyň hem-de goňşy sebitleriň arasyndaky söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmaga, olaryň energetika howpsuzlygyny üpjün etmäge hem-de daşky gurşawy goramak ulgamyndaky wezipeleri çözmäge, ekologiýa taýdan arassa energiýa ulanyşyna geçmäge gönükdirilen bimöçber uly aladalarynyň we çuň paýhasynyň miweleridir.

Energetika pudagyny senagat taýdan ösdürmek, onuň eksport mümkinçiliklerini artdyrmak boýunça tassyklanan maksatnamalary durmuşa geçirmegiň barşynda degişli düzümleri sanly ulgama geçirmek, daşky gurşawa zyýanly galyndylary çykarmaýan, energiýany tygşytlaýan innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça uly üstünlikler gazanylýar.

«XXI asyryň ägirt uly inženerçilik-tehniki desgasy» diýlip atlandyrylýan, dünýäniň iň uzyn gaz geçiriji desgasy bolan Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisi Beýik Ýüpek ýolunyň döwrebap nusgasydyr. Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, bu ulgam boýunça indi 11 ýyldan gowrak wagtyň dowamynda Hytaý Halk Respublikasyna 300 milliard kub metrden hem gowrak türkmen tebigy gazynyň eksport edilmegi munuň aýdyň beýanydyr.

50 trillion kub metr möçberde kesgitlenen tebigy gazyň baý gorlaryna eýe bolan Garaşsyz döwletimiz alym Arkadagymyzyň parasatly başlangyçlary esasynda Ýewropanyň we Aziýanyň energetika bazarlaryny bu gymmatly harytlyk çig mal bilen üpjün etmek baradaky syýasatyny yzygiderli ösdürýär.

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň nobatdaky 76-njy mejlisinde Türkmenistanyň ileri tutýan garaýyşlarynyň hatarynda Durnukly ösüş maksatlarynyň biri bolan energiýa çeşmelerine ählumumy elýeterliligi üpjün etmek hakyndaky başlangyçlar hem bar. Dünýäde ilkinji bolup tebigy gazdan ekologiýa taýdan iň arassa benziniň önümçiligini ýola goýan ata Watanymyzyň Birleşen Milletler Guramasynyň «Hemmeler üçin durnukly energiýa» atly ýörelgesine laýyklykda, bu mesele boýunça halkara forumy guramak ýaly başlangyçlary bu ugurda durmuşa geçirýän netijeli işleriniň nobatdaky tapgyrydyr.

Alym Arkadagymyzyň ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň esasy pudaklarynyň biri bolan nebitgaz toplumyny diwersifikasiýalaşdyrmak, täze nebitgaz känlerini açmak we özleşdirmek, nebitidir gazy gaýtadan işlemäge ýöriteleşen döwrebap toplumlary gurmak, şol sanda «Galkynyş» gaz känini, Hazar deňziniň türkmen bölegini senagat taýdan özleşdirmegi güýçlendirmek, sanly tehnologiýalaryň gerimini, hususan-da, 3D-modelirlemek usullaryny ulanmak arkaly giňeltmek boýunça öňde goýýan wezipelerini durmuşa geçirmek bilen bagly zerur hünärmenleri taýýarlamak babatda toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Halkara tejribelerden ugur alnyp, okatmagyň häzirki zaman usullary we nou-haular ornaşdyrylýar, bu işe daşary ýurtlaryň ýokary derejeli hünärmenleri hem çekilýär.

Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, dünýäniň iri energetika döwletleriniň hataryna girýän Garaşsyz Watanymyzyň baý uglewodorod serişdeleriniň netijeli ulanylmagy ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny berkitmäge, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmaga hyzmat edýär. Şonuň bilen birlikde, pudakda amala aşyrylýan iri möçberli maýa goýum taslamalary özara bähbitli halkara hyzmatdaşlygy giňeltmäge-de ýardam berýär. Goý, Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli işleri, adamzat bähbidine gönükdirilen energetika diplomatiýasy uly rowaçlyklara beslensin!

Muhammetrahym ÖWEZOW,

Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň ylmy işler boýunça prorektory.

Öňňin hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Kaka etrabynda täze iri dokma toplumynyň açylyş dabarasy boldy. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýuna barýan günlerimizde ulanylmaga berlen iri senagat desgasy ajaýyp toý sowgady bolmak bilen, welaýatymyzyň ýaşaýjylarynda egsilmez şatlyk duýgusyny döretdi. Şonuň bilen baglylykda, ýörite habarçymyz ajaýyp waka mynasybetli ildeşlerimiz bilen söhbetdeş bolup, olaryň ýürek buýsanjyny ýazga geçirdi.

Hanmuhammet AMANGULYÝEW,
Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Ahal welaýat birleşmesiniň başlygynyň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji:

— Hormatly Prezidentimiziň dokma senagaty pudagynyň döwrebaplaşdyrylmagy, oňa ägirt uly maýa goýum serişdeleriniň gönükdirilmegi ugrundaky tagallalary netijesinde ýurdumyzyň ýeňil senagatynyň önümçilik kuwwaty barha ýokary depginlerde ösýär. Häzirki döwürde pudaga degişli onlarça kärhana hereket edip, olarda dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply önümler öndürilýär. “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” ýylynyň şu şatlykly günlerinde häzirki zaman dokma toplumynyň gurlup, ulanylmaga berilmegi, pudagyň önümçilik düzümleriniň pugtalanmagyna itergi boldy.

Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary netijesinde gurlan iri dokma toplumy bölümleriň birnäçesini öz içine almak bilen, olarda dünýä meşhur önüm öndürijileriň iň kämil tehnologiýalary oturdylypdyr. Bu bolsa, dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply ýokary görnüşli nah ýüplügini, egin-eşiklik matalary hem-de taýýar tikin önümlerini öndürmäge mümkinçilik berýär.

Gahryman Arkadagymyzyň milli ykdysadyýetimizi has-da kuwwatlandyrjak şeýle iri desgalary yzygiderli gurdurmagy bilen, ýurdumyzyň senagat pudagy belent derejelere çykýar, halkymyzyň durmuş-ýaşaýyş derejesi ýokarlanýar. Nobatdaky desganyň bu babatda ähmiýetiniň uly boljakdygyny uly buýsanç bilen bellemelidiris. Onda öndüriljek ýokary hilli önümler “Türkmenistanda öndürildi” diýen ýazgy bilen dünýä bazaryna çykarylar. Şol önümlere islegiň ýokary boljakdygyna ynanýarys.

Ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrjak şeýle dokma toplumlaryny gurdurýan hormatly Prezidentimiziň jany sag, belent başy aman bolsun, döwletli tutumlary has-da rowaçlansyn!

* * *

Tahyr NURYÝEW,
Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň Kaka etrap komitetiniň başlygy:

— Hormatly Prezidentimiz etrabymyza gelip, iri dokma toplumyny toý ruhunda açyp berdi. Bu desga döwlet Baştutanymyzyň ajaýyp baýramçylyk sowgadydyr. Muňa şatlygymyzyň we begenjimiziň çägi ýokdur. Çünki Gahryman Arkadagymyzyň sowgat eden iri dokma toplumynda dünýäde uly islege eýe boljak ýokary hilli dokma önümleriniň önümçiligine girişildi, ol ýerde ýaşlarymyzyň 1300-si üçin iş orunlary döredi. Bu zatlar döwrümiziň bagtyýarlygyndan alamatdyr.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri beýik ösüşleriň we özgerişleriň zamanydyr. Watanymyzda amala aşyrylýan taryhy ähmiýetli işler, döwletli tutumlar şeýle diýmäge esas berýär. Soňky sanlyja ýylyň dowamynda diňe biziň etrabymyzyň özünde ençeme desgalar guruldy. Olaryň arasynda Duşak şäherçesinde gurlan etrap hassahanasynyň dogrum bölüminiň binasyny, keselleriň öňüni almak boýunça ýöriteleşdirilen lukmançylyk toplumyny, Artyk obasyndaky Saglyk öýüni, Garahan obasyndaky Saglyk öýüni, “Türkmenistan” daýhan birleşigindäki suw arassalaýjy desgany, şeýle-de etrabyň çägindäki birnäçe döwrebap ýyladyşhana toplumyny agzamak ýakymlydyr.

Hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda dabaraly ýagdaýda işe girizilen iri dokma toplumy şol döwrebap desgalaryň üstüni ýetirdi. Täze toplumda inçe süýümli pagtanyň ýylda 5 müň tonnasynyň gaýtadan işlenilip, ýokary hilli dokma önümleriniň öndüriljekdigi has-da guwançlydyr. Munuň üçin Gahryman Arkadagymyza çäksiz alkyş aýdýarys.

Ýazga geçiren Aýdo ŞEKEROW,

ýörite habarçymyz.

Eziz Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli ýaýbaňlandyrylan baýramçylyk dabaralary hem-de çäreleri barha giň gerime eýe bolýar. Ýurdumyzyň dürli künjeklerinde döwrebap baýramçylyk desgalary we binalary yzygiderli açylýar, täze desgalaryň gurluşygyna badalga berilýär.

Ine, düýn hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda gurlan dokma toplumynyň açylyş dabarasy boldy. Däp bolşy ýaly, täze toplumy ulanmaga bermek dabarasy hakyky baýramçylyga öwrüldi.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda, uly tutumlaryň, dabaraly toýlaryň ýyly hökmünde 2021-nji ýyl täze taryhymyza altyn harplar bilen ýazylýar. Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallasy bilen gurlan we döwrebap enjamlar bilen enjamlaşdyrylan dokma toplumlarynda öndürilýän nah-mata we taýýar önümler diňe ýurdumyzda däl, eýsem, dünýäde iň islegli harytlara öwrüldi.

Sungat ussatlarynyň joşgunly çykyşlary dabara özboluşly baýramçylyk öwüşginini çaýdy. Bu ýerde aýdym-sazyň owazy belentden ýaňlandy, joşgunly tanslar ýerine ýetirildi. Köpöwüşginli çykyşlarda eziz Watanymyz, mähriban halkymyz, milli Liderimiziň amala aşyrýan beýik işleri wasp edildi.

Meşhur daşary ýurt önüm öndürijileriniň enjamlary bilen üpjün edilen täze, döwrebap dokma toplumy ýylda 3 müň 650 tonna ýüplük, 12 million inedördül metr dürli görnüşli matalary hem-de 1 million 200 müň sany taýýar tikin önümlerini öndürmäge niýetlenendir. Kärhananyň ulanylmaga berilmegi bilen, 1 müň 300 täze iş orny dörediler, öndürilýän ekologiýa taýdan arassa, ýokary hilli önümler bolsa, ýurdumyzyň içerki bazarynyň sarp edijiligini üpjün etmek bilen birlikde, eksport kuwwatlyklaryny artdyrmaga-da mümkinçilik berer.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, ýurdumyzda halkymyzyň döredijilikli zähmet çekmegi we bagtyýar durmuşy üçin hemme zerur şertler döredilýär. Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak maksady bilen, döwrebap enjamlar bilen üpjün edilen, häzirki döwrüň ýokary talaplaryna laýyk gelýän zawodlardyr fabrikler gurulýar hem-de ulanmaga berilýär. Şolarda dünýä bazarlarynda uly isleg bildirilýän önümler öndürilýär.

Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürýän önümçilikleri döretmek, döwletimiziň ykdysady kuwwatyny, onuň eksport mümkinçiligini has-da ýokarlandyrmak babatda uly işler alnyp barylýar. Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda açylan dokma toplumy munuň aýdyň mysallarynyň biridir.

Önümçilige netijeli innowasiýalary ornaşdyrmak işinde halkara hyzmatdaşlygynyň geriminiň giňeldilmegi, dünýä ylmynyň gazananlarynyň, iň kämil tehnologiýalaryň ulanylmagy aýratyn ähmiýete eýedir. Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, ýurdumyzda öndürilýän dokma önümleriniň halkara hil ölçegine we ekologiýa howpsuzlygyna kybap gelmegine aýratyn üns berilmelidir. Türkmen dizaýnerleri içerki bazaryň isleglerini öwrenip, ilatyň möwsümlere degişli isleglerinden ugur alyp, egin-eşikleriň we beýleki harytlaryň täze görnüşlerini işläp taýýarlamalydyrlar hem-de önümçilige girizmelidirler.

Milli ykdysadyýetimizi toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak we diwersifikasiýalaşdyrmak, bazar gatnaşyklarynyň hem-de döwlet dolandyrylyşynyň sazlaşygyny emele getirmek dünýä ykdysadyýetine goşulyşmagy ugur edinýän ýurdumyzyň senagat syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Şu jähetden soňky ýyllarda eksport ugruny nazarlaýan we dünýä bazarlarynda bäsdeşlige ukyply önümçiligi alyp barýan ýurdumyzyň dokma senagaty öz ösüşini depginli dowam edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň yzygiderli üns bermegi netijesinde, bu pudagyň döwrebaplaşdyrylmagyna ägirt uly maýa goýumlary gönükdirilýär, dokma senagatynyň önümçilik kuwwaty yzygiderli artdyrylýar. Häzirki döwürde bu pudak döwrebap kärhanalaryň onlarçasyny özünde jemleýär.

Serişdeleri işläp taýýarlamakdan başlap, nah we ýüpek önümleriniň önümçiligini, serişde mümkinçilikleriniň doly peýdalanmagyny, dünýäniň öňdebaryjy tejribelerini giňden ulanmagy nazarlaýan, doly tehnologik we innowasion esasdaky senagaty döretmek strategiýasy milli Liderimiziň üstünlikli durmuşa geçirýän döwlet syýasatynyň özenini düzýär. Onuň çäklerinde ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň toplumlaýyn maksatnamasy, şol sanda Türkmenistanda dokma pudagyny we söwdany ösdürmek Maksatnamasy üstünlikli durmuşa geçirilýär.

Ýurdumyzyň dokmaçylarynyň öňünde has möhüm wezipeler goýuldy. Munuň özi ýurduň diňe bir içerki bazaryny importuň ornuny tutýan ýokary hilli harytlar bilen üpjün etmekden däl, eýsem, ýokary bäsdeşlige ukyply, dünýä bazarynda dokma önümlerine berilýän kepilliklere laýyk gelýän, halkara ülňülerine daýanýan eksport önümçiliginiň artdyrylmagyndan ybaratdyr.

Dokma pudagynyň kuwwatyny has-da artdyrmak maksady bilen yzygiderli gurulýan kärhanalardan başga-da, olarda öndürilen ýokary hilli önümleri ýerlemek üçin niýetlenen döwrebap dükanlar hem yzygiderli bina edilýär. Mysal üçin, geçen ýylyň 17-nji iýunynda Aşgabat şäheriniň A.Nyýazow köçesiniň ugrunda hem-de Balkan welaýatynyň Gumdag şäherinde Dokma senagaty ministrliginiň söwda dükanlarynyň täze toplumy açyldy. Täze dükanlarda ýurdumyzda öndürilýän ekologiýa taýdan arassa we ýokary hilli, içerki hem-de daşarky bazarlarda uly islege eýe bolan dokma önümleriniň dürli görnüşleri alyjylara hödürlenilýär.

Öwezmyrat RAHYMOW.

Düýn hormatly Prezidentimiz Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda gurlan dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy

Meşhur daşary ýurt önüm öndürijileriniň enjamlary bilen üpjün edilen täze, döwrebap dokma toplumy ýylda 3 müň 650 tonna ýüplük, 12 million inedördül metr dürli görnüşli matalary hem-de 1 million 200 müň sany taýýar tikin önümlerini öndürmäge niýetlenendir. Kärhananyň ulanylmaga tabşyrylmagy bilen, 1 müň 300 täze iş orny dörediler.

Milli Liderimiziň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzda dokma pudagy bedew bady bilen öňe barýar. Paýtagtymyzda, welaýatlarymyzda, etraplarymyzda we obalarymyzda döwrebap täze dokma toplumlarynyň, önüm öndürýän dürli kärhanalaryň gurulmagy hem-de olaryň dünýä ülňülerine laýyk gelýän täze enjamlar bilen üpjün edilmegi netijesinde ýokary hilli dokma önümleri öndürilýär. Şol toplumlarda we kärhanalarda ýaş hünärmenleriň işlemegi we tejribe toplamagy bolsa bu pudagyň has-da ösjekdigine aýdyň şaýatlyk edýär. Garaşsyzlyk ýyllarynyň içinde Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň dokma toplumynda görlüp-eşidilmedik derejede ýokary netijeler gazanyldy. Pederlerimiziň «Dokma darak — halal senet» diýip söýgülän dokmaçylyk käri «Arassa gözbaşly, nanly-aşly» ýaly gadymy aýtga mynasyp bolan hünärdir. Gapysy bedew atly, töri haly-ganatly halkymyz dokma-daragyň gudratyndan egsilmeýän mähir-muhabbete, tükeniksiz gujur-gaýrata, dünýä içre dolan şan-şöhrata eýe bolupdyr.

Pagta hasylynyň ýygnalyp, taýýar önüm hökmünde alyjylara ýetirilmeginde esasy araçy bolup hyzmat edýän dokma toplumyna degişli kärhanalaryň häzirki wagtda ähmiýeti örän ýokarlandy. Indi birnäçe ýyldan bäri ýurdumyzyň çäklerinde müşderilere hyzmat edýän, başga döwletlerde taýy bolmadyk Aşgabat dokma toplumynyň dükanlary halkymyzyň gyzgyn söýgüsini gazanmagy başardy. Soňky ýyllaryň dowamynda dokma önümleriniň hili we möçberi, görnüşleri has-da kämilleşdirildi. «ADT», «Goza», «Bedew», «Ýeňiş», «Gala» we başga-da birnäçe haryt nyşanlary bilen alyjylara hödürlenýän dokma önümleriniň söwda nokatlarynyň sany barha artýar. Şäherlerde we obalarda toplumlaýyn düzümleri düýpli döwrebaplaşdyrmak, halkymyzyň durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak döwlet Baştutanymyzyň başlangyçlary bilen yzygiderli amala aşyrylýan giň gerimli şähergurluşyk maksatnamasynyň esasy wezipesidir. Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, ýurdumyzda halkymyzyň döredijilikli zähmet çekmegi we bagtyýar durmuşy üçin ähli zerur şertler döredilýär. Muny Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda gurlup, ulanmaga berlen dokma toplumynyň mysalynda hem aýdyň görmek bolýar. Öndürilýän ekologiýa taýdan arassa, ýokary hilli önümler ýurdumyzyň içerki bazarynyň sarp edijiligini üpjün etmek bilen birlikde, eksport kuwwatyny artdyrmaga-da mümkinçilik berer. Arassa tebigy süýümden, dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijilerinden bolan ýokary öndürijilikli tehniki enjamlary, iň kämil tehnologiýalary peýdalanmak bilen taýýarlanyljak bu önümlere halkara bazarlarynda hem sarp edijilik islegleriniň ýokary boljakdygy ikuçsuzdyr. «Türkmenistanda öndürilen» haryt nyşanly bu önümleriň dünýä bazarlarynda öňdebaryjy brendli harytlaryň hatarynda mäkäm orun aljakdygyna ynamymyz örän uludyr.

Hormatly Prezidentimiziň milli ykdysadyýetimizi ösdürmekde amala aşyrýan bimöçber işleriniň netijesinde dokmaçylygyň gadymy mekany hasaplanýan Türkmenistan döwletimiziň halkara derejesindäki abraýy belende göterilýär. Diýarymyzyň ähli künjeginde gurlup, ulanylmaga berilýän döwrebap dokma kärhanalarymyzda pagta we ýüpek süýümlerinden öndürilýän, ynsan saglygy üçin juda peýdaly bolan dokma önümleri dünýä bazarlarynda uly islegden peýdalanýar. Munuň özi «Owal akan ýerden akarmyş aryk» diýlişi ýaly, ir döwürlerden bäri dokmaçylyk sungaty bilen adygan halkymyzyň rysgal-berekediniň barha artyp, ýaşaýyş-durmuş derejesiniň has-da gowulanýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

"Nesil".

Köýtendag ýerasty we ýerüsti baýlyklary bilen hemmeleriň ünsüni özüne çekýär. Alymlaryň geçiren barlaglaryna görä, bu sebitde köp sanly himiki elementleriň uly gorlary bar diýlip çaklanylýar. Olary gazyp alyp, özleşdirmek we harytlyk derejesine ýetirmek üçin bu ýerde senagat kärhanalarynyň birnäçesi guruldy. Türkmen işewürleri tarapyndan gurlup, 2013-nji ýylyň fewral aýynda işe girizilen Lebabyň sement zawody hem şol kärhanalaryň biridir.

Önümçilik kuwwaty ýylda bir million tonna sement öndürmäge niýetlenen kärhana öndürýän önümleri bilen diňe bir ýurdumyzda däl, onuň çäklerinden daşarda hem uly meşhurlyga eýe. Bu ýerde öndürilýän M-400, M-500 kysymly portland sementi öz hili babatda ýokary derejede bolmak bilen, halkara ülňülere doly laýyk gelýär. Gurluşykda örän möhüm ähmiýete eýe bolan, berkligi bilen tanalýan bu önümiň ýokary hil derejesinde öndürilmegi üç zada — çig mal serişdesine, olary üwäp, ýokary gyzgynlykda bişirýän kämil tehnologiýalara we hünärmenleriň ukyp-başarnyklaryna bagly. Ine, şu üç talap üpjün bolan ýerinde ýokary hilli önüm hem önýär.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň ýanwar — iýul aýlarynda zawodda portland sementiniň M-400, M-500 görnüşleriniň 470 müň 924 tonnasy öndürilip, sarp edijilere ugradyldy. Netijede, zawodyň bu babatdaky ösüş depgini 107,79 göterime deň boldy.

Önümiň satuwynda, ilki bilen, ýurduň içindäki gurluşyklar göz öňünde tutulýar, ondan galany eksport edilýär. Daşary ýurtlara iberilýän önümiň möçberiniň ýylyň aýagyna çenli ep-esli ýokarlanmagyna garaşylýar. Sebäbi bu zawod bilen şertnama baglaşmaga höwesli daşary ýurt firmalarynyň sany barha artýar. Şeýle ösen talaby ödemek üçin kärhananyň agzybir işgärleri tagalla baryny edýärler. Bu ýerde kärhananyň çig mal käninden başlanýan gyzgalaňly iş zawodyň gije-gündizleýin işleýän önümçilik ulgamyna ýeterlik möçberdäki çig maly berip durýar. Kärhananyň golaýynda ýerleşýän çig mal käninde hek daşynyň, kwars çägesiniň, gipsiň we toýnuň uly gory bar. Kuwwatly daş owradyjy we ýükleýji tehnikalaryň kömegi bilen çig mal zawodyň owradyp, üweýji bölümine getirilýär. «Mersedes», «KAMAZ» kysymly ýük awtoulaglarynyň yzygiderli daşamagy bilen, tejribeli hünärmen Şanazar Gurbanowyň ýolbaşçylyk edýän üweýji bölüminde owradylan daşlar kemsiz üwelip, külke görnüşine getirilýär. Şundan soňky işler has-da jogapkärçiligi talap edýär, sebäbi üwelen çig mal 1 müň 500 gradus gyzgynlykda bişirilýär. Şu ýerde goýberilen sähelçe säwlik hem önümiň hiline zeper ýetirip bilýär. Hut şonuň üçin-de bu ulgama jogap berýän hünärmenler işiň gidişine berk gözegçilik edýärler. Peçden çykan krinkerler soňra degirmende üwelýär we oňa 5 göterim gips goşulýar. Ine, şundan soň ol taýýar önüm görnüşine getirilip, ammarlara geçirilýär.

Kärhanada işledilýän ähli enjamlar, maşynlar ýokary innowasiýalara, öňdebaryjy tejribä daýanýar. Enjamlary bejeriş we ulanyş sehiniň mehanika ussahanasynyň başlygy Meýlis Şabekow özüniň ýolbaşçylyk edýän hünärmenler topary bilen işiň täze usullarynyň gözleginde. Munuň üçin ol ylmyň we öňdebaryjy tejribäniň gazananlary bilen yzygiderli tanşyp, daşary ýurtly kärdeşleri bilen pikir alyşýar. Häzirki döwürde kärhanada hünärmenleriň ýüzlerçesi zähmet çekýär. Olaryň aglabasy Köýtendag etrabynyň ýaşaýjylary bolup, şu ýerde işlemek üçin daşary ýurtlaryň ýörite orta we ýokary okuw mekdeplerinde okap gelen ýaşlar. Beýik Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýuna barylýan günlerde Lebabyň sement zawodynyň hünärmenleri iş öndürijiligini has-da ýokarlandyrmak bilen, baş baýramymyza mynasyp sowgatlaryny taýýarlaýarlar. Her gün kärhananyň derwezesinden ugraýan üsti sement ýükli awtoulag kerwenleri ýurdumyzyň gurluşyklary üçin zerur sementi sarp edijilere günübirin ýetirýärler. Oňa isleg bolsa barha artýar.

Hudaýberen ABRAÝEW.

«Türkmenistan».

Garaşsyz Türkmenistan döwletimiziň dünýädäki ykdysady çökgünlige garamazdan, durnukly ösüşleriň depginini saklamagy üns bermäge laýyk ýagdaýdyr. Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ykdysady forumynyň hut Türkmenistanda — «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçirilmeginiň meýilleşdirilmegi hem ýöne ýerden däldir. Ýurdumyzyň içerki ösüşlerini üpjün etmek üçin Garaşsyzlygymyzyň ilkinji günlerinden giň gerimli işler durmuşa geçirildi. Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwründe ösüşlerimizi berkitmek ugrunda tutanýerli işleriň alnyp barylmagy milli ykdysadyýetimiziň öňe hereketlenmegine has-da oňyn täsir etdi.

Geografik taýdan hem döwletimiz amatly ýerde ýerleşýär. Ýewraziýa ýollarynyň çatrygynda ýerleşýän döwletimiz halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek üçin köpsanly amatly şertlere eýe bolup durýar. Garaşsyzlyk ýyllarynda ýurdumyzda bu şertlerden ýerlikli peýdalanylyp, ykdysadyýetiň dürli ugurlaryny ösdürmek üçin döwrebap işler durmuşa geçirildi. Ilki bilen döwrebap ulag we aragatnaşyk infrastrukturasynyň döredilendigini aýtmak gerek. Bu bolsa öz gezeginde düýpli maýa goýumlary milli ykdysadyýetimize çekmek işini has ýeňilleşdirdi. Halkara söwda-ykdysady gatnaşyklaryň möhüm düzüm bölegi emele getirildi. Munuň üçin dürli möhüm desgalar guruldy. Häzirki wagtda Türkmenistan bütin Merkezi Aziýa sebitinde uly möçberde maýa goýmaga amatlylyklary bolan ýurtlaryň biri hasap edilýär.

Türkmenistan bu gün dünýä bileleşigine ygtybarly ykdysady hyzmatdaşlygyň oňyn nusgasyny görkezýär. Bagtyýarlyk döwründe ýurdumyz dünýäniň 100-den gowrak döwleti bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary ýola goýdy.

Ýurdumyza myhman bolup gelýänler il-ýurt bähbitli, sebit ähmiýetli iri taslamalaryň haýran galdyryjy çaltlykda amala aşyrylýandygyny belleýärler. Türkmenistana her gezek gelenlerinde ýurduň tanalmaz derejede özgerýändigini görýändiklerini guwanç bilen beýan edýärler. Munuň özi döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň artýandygyna berilýän mynasyp bahadyr. Biz bu berilýän bahalary eşidip, şeýle ajaýyp ýurtda ýaşaýandygymyza buýsanýarys. Häzirki döwürde sebitde işjeň ösdürilýän halkara hyzmatdaşlygy milli Liderimiziň parahatçylygy, howpsuzlygy we ösüşi üpjün etmek boýunça öňe sürýän başlangyçlarynyň barha rowaçlanýandygyny, «Ösüş arkaly parahatçylyk» ýörelgesiniň diňe bir sebitde däl, eýsem, global derejede oňyn netijeleri gazanmaga şert döredýändigini görkezýär. Ýurdumyzyň ykdysady görkezijileriniň durnuklylygy hem gazanylýar. Munuň özi ilkinji nobatda halkymyzyň ýaşaýyş derejesiniň ýokarlanmagyna uly itergi berýär.

Klara SADATOWA,

Köýtendag etrabyndaky 32-nji orta mekdebiň mugallymy.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe milli Liderimiziň amala aşyrýan ykdysady strategiýasy bazar ykdysadyýetine tapgyrlaýyn geçmek, sanly ulgamy ornaşdyrmak, bank ulgamyny ösdürmek, daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek, innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak, ata Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak ýaly ugurlara gönükdirilýär.

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda beýleki pudaklar bilen bir hatarda, bank ulgamynyň işini kämilleşdirmekde we ilata edilýän hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmakda uly özgertmeler amala aşyrylýar. «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2021-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» döwletimiziň mundan beýläk-de ösmegi üçin işewürlik we maýa goýum işjeňligini ýokarlandyrmagyň öňdebaryjy usullaryny ornaşdyrmaga uly ähmiýet berilýär. Sanly ulgama geçilmegi müşderilerimiz üçin döwrebap mümkinçilikleri döredýär.

Bank hyzmatlary babatda geçirilýän özgertmeler, ilkinji nobatda, hyzmat edişiň hilini we tizligini artdyrmagy hem-de hyzmat etmegiň dürli ugurlaryny peýdalanmak arkaly müşderileriň wagtyny tygşytlamagy göz öňünde tutýar. Ýurdumyzda nagt däl hasaplaşyklaryň geriminiň giňeldilmegi bilen, dürli hyzmatlar we harytlar üçin tölegleri amala aşyrmagyň ykjam goşundylary taýýarlanyldy. «Altyn asyr» bank karty, «Milli kart», «Goýum» bank karty, «Maşgala» we «Owerdraft» karz bank karty ýaly bank kartlary arkaly hem-de «Internet-bank», «Mobil-bank» we «Galtaşyksyz töleg» hyzmatlary arkaly nagt däl görnüşde tölegleriň geçirilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Nagt däl hasaplaşyklaryň raýatlara amatly bolmagyny gazanmak maksady bilen, ýurdumyzyň şypahanalarynda dynç alýan raýatlar bilen bank tarapyndan gurnalan töleg terminallary arkaly nagt däl görnüşde hasaplaşyklar geçirenlerinde, «Altyn asyr» bank kart hasaplaryna goşulýan «Cash back» pul sylagynyň möçberiniň 3 göterim ýokarlandyrylandygyny aýratyn bellemek bolar.

Ýurdumyzyň karz edaralary tarapyndan pul-karz syýasaty yzygiderli geçirilip, önümçilik we eksport ugurly pudaklara, kiçi we orta telekeçilere uly goldaw berilýär. Halkara maliýe edaralary bilen hyzmatdaşlyk ösdürilip, bank ulgamyna innowasion tehnologiýalaryň giňden ornaşdyrylmagy netijesinde, pudaklaýyn taslamalar amala aşyrylyp, uzak möhletleýin karzlar hem-de ipoteka karzlary berilýär. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň «Kiçi we orta telekeçiligi goldamak hakyndaky» Kararyna laýyklykda, ýurdumyzyň telekeçilerine ýeňillikli karzlaryň berilmegi netijesinde, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň öndürilmegi we netijede, azyk howpsuzlygynyň döredilmegi bilen, diňe bir ykdysadyýetimizde däl, eýsem, oba hojalyk pudagynda hem uly ösüşler gazanylýar. Bulardan başga-da, durmuş guran ýaş maşgalalara zerur bolan öý goşlaryny satyn almaklary, raýatlara bölünip berlen mellek ýerlerinde maldarçylyk, guşçulyk we ekerançylyk bilen meşgullanmaklary, önümçilik maksatly ýerli çig mallary taýýarlamak, dolanyşyk we esasy serişdeleri edinmek üçin ýeňillikli karzlaryň berilmegi, ilatyň hal-ýagdaýyny we durmuş üpjünçiligini ýokarlandyrmak, ykdysadyýetiň önümçilik kuwwatyny güýçlendirmek ugrunda edilýän işleriň ählisi adam hakyndaky aladanyň ileri tutulýandygynyň aýdyň mysaly bolup durýar.

Begenç ATABAÝEW,

Türkmenistanyň «Türkmenistan» döwlet täjirçilik bankynyň «Daşoguz» şahamçasynyň baş hasapçysy.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Karary bilen, Gurbanguly Berdimuhamedowyň ady dakylan Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça Haýyr-sahawat gaznasyndan howandarlyga mätäç çagalara operasiýa bejergileri üçin serişde bölünip berildi. Milli Liderimiziň baştutanlygynda häzirki wagtda ýurdumyzda çagalaryň saglygyny goraýyş ulgamyny ýokary hünärli hünärmenler, halkara talaplaryna laýyk gelýän lukmançylyk enjamlary bilen üpjün etmek, ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny üznüksiz pugtalandyrmak hem-de ilata edilýän lukmançylyk hyzmatynyň hilini ýokarlandyrmak boýunça yzygiderli işler alnyp barylýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz paýtagtymyzdaky we welaýatlardaky degişli lukmançylyk edaralarynda howandarlyga mätäç näsag çagalara dürli operasiýa bejergileri geçirmek üçin Haýyr-sahawat gaznasyndan serişde bölüp bermek hakynda Çözgüt kabul etdi. Bejergi alýan ýaş çagalaryň hem-de saglygy goraýyş ulgamynyň işgärleriniň adyndan milli Liderimize döwletimiziň baş baýlygy we guwanjy bolan ýaş raýatlaryň saglygy hem-de abadançylygy baradaky ýadawsyz aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk beýan edildi.

* * *

Türkiýe Respublikasynyň paýtagtynda ýurduň Milli kitaphanasynyň kongresler zalynda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli fotosuratlaryň we medeni gymmatlyklaryň sergisi geçirildi. Türkmenistanyň Türkiýe Respublikasyndaky ilçihanasynyň, Türkiýe Respublikasynyň Medeniýet we syýahatçylyk ministrliginiň hem-de Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) bilelikde guramagynda ýaýbaňlandyrylan sergide Türkmenistanyň garaşsyzlygynyň 30 ýylynda ýurdumyzda gazanylan üstünliklerdir ýetilen sepgitler, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli amala aşyrylýan içeri we daşary syýasatyň ileri tutulýan ugurlary, dünýä döwletleri bilen alnyp barylýan köptaraplaýyn gatnaşyklar barada giňişleýin beýan edildi. Dostlukly ýurtda ýaýbaňlandyrylan sergide türkmen halkynyň baý medeni mirasyna degişli gymmatlyklar, sungat eserleridir şaý-şeplar, saz gurallary, häzirki zaman türkmen ýazyjy-şahyrlarynyň kitaplary, Türkmenistanyň şöhratly geçmişinden we bagtyýar şu gününden söz açýan fotosuratlar görkezildi. Milli Liderimiziň galamyndan çykan eserler gözden geçirilişiň esasy bezegine öwrüldi.

* * *

Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherindäki Ruhyýet köşgünde döredijilik duşuşygy guraldy. Ýygnananlar hormatly Prezidentimiziň Merkezi Aziýa ýurtlarynyň medeniýet we sungat ussatlarynyň döredijilik duşuşygyna hem-de dabaraly konsertine gatnaşyjylara Gutlagyny ruhubelentlik bilen diňlediler. Döredijilik duşuşygynyň dowamynda iki ýurduň arasynda dostlukly, doganlyk, hoşniýetli goňşuçylyk we hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny berkitmekde, köp ýyllyk türkmen-özbek medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygyna ýardam etmekde bitiren uly hyzmatlary, şeýle hem aýdym-saz sungatyny ösdürmekde gazanan üstünliklerini hem-de hünär ussatlygyny nazara almak bilen Özbegistan Respublikasynyň medeniýet ministri Ozodbek Nazarbekowa «Türkmenistanyň at gazanan artisti» diýen hormatly adyň nyşany gowşuryldy. Ýurdumyzyň folklor-tans toparlarynyň ýerine ýetiren «Dünýä dolýar ömürleriň aýdymy!» atly edebi-sazly çykyşy döredijilik duşuşygynyň ajaýyp başlangyjy boldy. Konsertde şowhunly sazlar we aýdymlar ýaňlandy, halk we häzirki zaman tanslary, folklor çykyşlary tomaşaçylarda uly täsir galdyrdy. Dabaranyň ahyrynda gadymy «Küştdepdi» türkmen tansy ýerine ýetirildi.

* * *

Geçen hepdede Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasynyň söwdalarynda geleşikleriň 35-si hasaba alyndy. Daşary ýurt puluna BAE-niň we Türkiýe Respublikasynyň telekeçileri Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda öndürilen nebit koksuny satyn aldylar. Bulardan başga-da, daşary ýurt puluna Russiýanyň, Türkiýäniň, Gyrgyzystanyň, Özbegistanyň işewürlerine boýalan tüýjümek önümler, float aýnasy we nah ýüplük ýerlenildi. Geleşikleriň jemi bahasy ABŞ-nyň 5 million 360 müň dollaryndan gowrak boldy. Beýik Britaniýanyň, BAE-niň, Gazagystanyň işewür toparlarynyň wekilleri jemi bahasy 35 million 867 müň manatlykdan gowrak lukmançylyk maksatly serişdeleri we nah ýüplügi satyn aldylar. Ýurdumyzyň telekeçileri içerki bazar üçin jemi bahasy 2 million 970 müň manatlyk Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda öndürilen kondisiýasyz polipropileni we gaplaýyş plýonkasyny satyn aldylar.