Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşine agza ýurtlaryň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň sammitine gatnaşdy 

 Jidda — Aşgabat, 19-njy iýul (TDH). Şu gün Saud Arabystany Patyşalygynda iş saparynda bolýan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşine agza ýurtlaryň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň sammitine gatnaşdy. 

Türkmenistan hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna esaslanýan daşary syýasaty yzygiderli durmuşa geçirmek bilen, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda netijeli hyzmatdaşlygy barha ösdürýär. Ýurdumyz häzirki döwrüň möhüm meseleleriniň çözgütlerini işläp taýýarlamakda başlangyçly orun eýeläp, parahatçylygy, howpsuzlygy, durnuklylygy üpjün etmek, halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça tagallalaryň birleşdirilmegine saldamly goşant goşýar. Şunuň bilen baglylykda, Ýakyn Gündogaryň ýurtlary, şol sanda Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşiniň düzümine girýän ýurtlar bilen netijeli gatnaşyklar bu ugurdaky üstünlikli hyzmatdaşlygyň aýdyň mysalydyr. Mälim bolşy ýaly, alty ýurt — Bahreýn Patyşalygy, Katar Döwleti, Kuweýt Döwleti, Birleşen Arap Emirlikleri, Oman Soltanlygy we Saud Arabystany Patyşalygy 1981-nji ýylda döredilen bu sebit guramasynyň agzalary bolup durýar. 

Taryhyň dowamynda kemala gelen medeni we ruhy gymmatlyklaryň umumylygynyň, özara hormat goýmagyň, ynanyşmagyň berk binýadynda ýola goýulýan dostlukly gatnaşyklar Türkmenistany Merkezi Aziýa sebiti boýunça goňşy döwletler bilen baglanyşdyrýar. Jiddada geçirilýän sammit häzirki döwrüň ýagdaýlaryny we bar bolan uly mümkinçilikleri nazara almak bilen, özara bähbitli sebitara hyzmatdaşlyga täze itergi bermäge, ony many-mazmun taýdan baýlaşdyrmaga gönükdirilendir. Şunda Türkmenistanyň ileri tutulýan ugurlarda doly möçberli hyzmatdaşlyk üçin binýady döretmäge çalyşýandygyny bellemek gerek. Geçen ýylyň sentýabrynda ýurdumyzyň wekiliýeti Saud Arabystany Patyşalygynyň paýtagty Er-Riýad şäherinde geçirilen “Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşi — Merkezi Aziýa” daşary işler ministrleriniň strategik dialogynyň birinji duşuşygyna gatnaşdy. Forumyň dowamynda türkmen tarapy netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin hyzmatdaşlygyň birnäçe anyk ugurlaryny öňe sürdi. Duşuşygyň jemleri boýunça Bilelikdäki Beýannama hem-de 2023 — 2027-nji ýyllar üçin Bilelikdäki hereketleriň meýilnamasy kabul edildi. 

2022-nji ýylyň 1-nji awgustynda bolsa “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministriniň, şeýle hem ýangyç-energetika toplumyna, söwda we hyzmatlar ulgamlaryna gözegçilik edýän wise-premýerleriň, Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktorynyň Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşiniň Baş sekretary bilen duşuşygy boldy. Ýurdumyz bilen Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşiniň arasyndaky hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşylan mesele boldy. Duşuşygyň çäklerinde Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşiniň Baş sekretariatynyň arasynda geňeşmeleriň guraly barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.  

“Ritz-Carlton” kaşaň myhmanhanasy “Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşi — Merkezi Aziýa” görnüşindäki şu gezekki sammitiň geçirilýän ýeri boldy. Onda halkara ähmiýetli iri çäreleri, duşuşyklary hem-de forumlary guramak üçin ähli mümkinçilikler döredilipdir. 

Bu ýerde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Saud Arabystany Patyşalygynyň Mirasdüşer Şazadasy, Premýer-ministri Mohammed bin Salman bin Abdelaziz Al Saud mähirli mübärekleýär. Soňra döwlet Baştutanymyz dostlukly ýurduň Hökümetiniň ýolbaşçysy bilen ýadygärlik surata düşýär. 

Ýokary derejedäki duşuşyga geňeşe agza ýurtlaryň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň — Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Täjigistan Respublikasynyň, Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Baştutanlary, şeýle hem Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşiniň Baş sekretary gatnaşdylar. 

Wekiliýetleriň Baştutanlarynyň gatnaşyjy ýurtlaryň Döwlet baýdaklarynyň öňünde bilelikdäki resmi surata düşmek dabarasyndan soňra, sammit geçirildi. Onuň gün tertibine özara bähbitli köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ugurlaryň giň gerimi boýunça ösdürmegiň meseleleri girizildi. 

Saud Arabystany Patyşalygynyň Mirasdüşer Şazadasy, Premýer-ministri Mohammed bin Salman bin Abdelaziz Al Saud belent mertebeli myhmanlary mähirli mübärekläp, şu günki duşuşygyň netijeli döwletara we sebitara hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin täze mümkinçilikleri açjakdygyna ynam bildirdi. 

 Soňra sammite gatnaşyjylara söz berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow çykyşynyň başynda Iki Mukaddesligiň Hyzmatkäri Saud Arabystany Patyşalygynyň Patyşasy Salman ben Abdelaziz Al Sauda myhmansöýerlik we mähirli kabul edişlik, şeýle hem sammiti ýokary derejede geçirmek boýunça döredilen oňaýly şertler üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Döwlet Baştutanymyz Saud Arabystany Patyşalygynyň Mirasdüşer Şazadasy, Premýer-ministri Mohammed bin Salman bin Abdelaziz Al Sauda hem maslahatyň üstünlikli guralandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, häzirki döwürde dürli sebitlerde, şol sanda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşine girýän döwletleriň ýakyn künjeklerinde çylşyrymly halkara syýasy ýagdaýlar ýüze çykýar. Şonuň üçin bar bolan ählumumy wehimler we howplar döwletlerimiziň tagallalaryny birleşdirmegi hem-de zerur bolan çözgütleri kabul etmegi talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň döwletleriniň daşary işler ministrleriniň hemişelik esasda hereket edýän maslahatyny döretmegiň maksadalaýyk boljakdygyny aýtdy. 

Syýasy meseleler bilen bir hatarda, söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi hem örän ähmiýetli wezipeleriň hatarynda durýar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ulag, energetika, maýa goýumlar we söwda pudaklaryny ileri tutulýan ugurlar hökmünde görkezdi. Bu ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin, ilkinji nobatda, biziň sebitlerimizi birleşdirmek maksady bilen, täze üstaşyr ulag geçelgeleri, berk we ygtybarly logistika infrastrukturasyny döretmegi wajyp hasaplaýarys. Ulag ulgamynda tagallalary utgaşdyrmak üçin Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň ýurtlarynyň Ulag komitetini döretmegi teklip edýäris diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. 

Hormatly Prezidentimiz çykyşyny dowam edip, energetika pudagyna hem giň orun berilýändigini, bu ýurtlarda baý energiýa çeşmeleriniň, ýangyç-energetika serişdeleriniň we olary gaýtadan işleýän güýçli önümçilik desgalarynyň bardygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz energetika pudagynda bilelikdäki hereketleriň mümkinçiliklerini seljermek we maslahat bermek işlerini alyp barjak Energetika boýunça bilelikdäki iş toparyny döretmegi teklip etdi. 

Şeýle hem Merkezi Aziýa we Aýlag ýurtlarynyň arasyndaky söwda gatnaşyklaryny ösdürmek, özara söwda dolanyşygynyň möçberini yzygiderli artdyrmak zerur bolup durýar. Döwlet Baştutanymyz bu maksatlary amala aşyrmak üçin Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň ýurtlarynyň Söwda edarasyny döretmek baradaky teklibi öňe sürdi. Maýa goýumlar babatda hyzmatdaşlyk üçin giň mümkinçilikler bar. Türkmenistan ykdysadyýetiň ileri tutulýan pudaklarynda maýa goýum taslamalaryny amala aşyrmak boýunça hyzmatdaşlyga hemişe açykdyr. Şunuň bilen baglylykda, 2024-nji ýylda Türkmenistanda Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň ýurtlarynyň Birinji maýa goýum forumyny geçirmek teklip edildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow döwletara hyzmatdaşlykda medeni-ynsanperwer ulgamyň hem uly ähmiýete eýe bolup durýandygyny belledi. Şundan ugur alyp, Türkmenistan medeni hyzmatdaşlygyň täze platformasyny — Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň Medeniýet dialogyny döretmegi teklip edýär. Häzirki günde ählumumy ösüşiň gün tertibinde duran möhüm meseleleriň biri-de ekologiýa ulgamydyr. Döwlet Baştutanymyz Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň döwletleriniň Ekologiýa geňeşiniň döredilmegi baradaky meselä seretmegi teklip etdi. 

Lukmançylyk we saglygy goraýyş ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmek hem derwaýys wezipeleriň biridir. Bu babatda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy tarapyndan wajyp halkara başlangyçlar öňe sürüldi. Bu teklipleri iş ýüzünde durmuşa geçirmek we lukmançylyk diplomatiýasy babatdaky gatnaşyklary ösdürmek üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow 2025-nji ýylda Aşgabat şäherinde Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň döwletleriniň Lukmançylyk kongresini geçirmegi teklip etdi. 

Döwlet Baştutanymyz bedenterbiýe we sport ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň ähmiýeti barada aýtmak bilen, Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň döwletleriniň Birinji halkara sport oýunlaryny geçirmegiň bu ugurdaky ilkinji ädimleriň biri boljakdygyny belledi. Şeýle oýunlar açyk häsiýete eýe bolmalydyr. Bu çäräni guramak üçin Türkmenistan bar bolan ähli döwrebap sport infrastrukturasyny hödürlemäge we oýunlara gatnaşyjylar üçin iň amatly şertleri döretmäge taýýardyr. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow çykyşynyň ahyrynda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň hem-de Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň döwletleriniň Baştutanlarynyň şu günki möhüm we ýokary derejeli maslahatyny guraýan Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň Baş sekretary jenap Jasem Mohamed Al Budaiwä we ähli wekillere minnetdarlyk bildirdi. 

Saud Arabystany Patyşalygynyň Mirasdüşer Şazadasy, Premýer-ministri döwlet Baştutanymyza doly derejeli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge gönükdirilen möhüm başlangyçlar beýan edilen çuň many-mazmunly çykyşy üçin hoşallyk bildirdi. 

Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşine agza ýurtlaryň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň sammitiniň netijeleri boýunça Bilelikdäki Beýannama kabul edildi. 

Şol gün iş saparynyň çäklerinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Saud Arabystany Patyşalygynyň Mirasdüşer Şazadasy, Premýer-ministri Mohammed bin Salman bin Abdelaziz Al Saud bilen duşuşyk geçirdi. Döwlet Baştutanymyz hem-de dostlukly ýurduň Hökümetiniň ýolbaşçysy döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmaga dörän mümkinçilige kanagatlanma bildirip, anyk netijeleriň gazanylmagyna gönükdirilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň okgunly ösüşe eýedigini nygtadylar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Saud Arabystanynyň Patyşasy Salman ben Abdelaziz Al Sauda hem-de Mirasdüşer Şazada, Premýer-ministr Mohammed bin Salman bin Abdelaziz Al Sauda sammite gatnaşmaga çakylygy üçin minnetdarlyk bildirip, bu çäräniň üstünlikli geçirilmegi bilen gutlady, şeýle hem türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň iberen mähirli salamyny ýetirdi. 

Mirasdüşer Şazada, Premýer-ministr Mohammed bin Salman bin Abdelaziz Al Saud Saud Arabystany Patyşalygynyň Türkmenistan bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklara we netijeli hyzmatdaşlyga ygrarlydygyny tassyklap, Gahryman Arkadagymyza mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny beýan etdi. 

Türkmen-saud hyzmatdaşlygynyň geljegi baradaky pikir alyşmalaryň dowamynda ýurtlarymyzyň köptaraplaýyn görnüşde-de netijeli hyzmatdaşlyk edýändikleri nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, Aýlagyň hem-de Merkezi Aziýanyň döwletleriniň arasyndaky özara bähbitli gatnaşyklaryň çuňlaşdyrylmagynyň binýadyny goýan şu gezekki sammitiň ähmiýeti bellenildi. Türkmenistanyň şu gün öňe süren hem-de foruma gatnaşyjylaryň ählisi tarapyndan makullamak bilen kabul edilen anyk teklipleri bu hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine ýardam bermäge gönükdirilendir. 

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem-de Mirasdüşer Şazada, Premýer-ministr Mohammed bin Salman bin Abdelaziz Al Saud döwletara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de üstünlikli ösdüriljekdigine ynam bildirip, birek-birege we iki ýurduň doganlyk halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Saud Arabystany Patyşalygyna iş saparyny tamamlap, Patyşa Abdulaziz adyndaky Halkara howa menziline bardy we ol ýerden Watanymyza ugrady. 

 Aşgabadyň Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy resmi adamlar garşyladylar. 

Howa menzilinde bolan söhbetdeşlikde, Saud Arabystany Patyşalygynyň ilçihanasynyň wekili hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy saparyň üstünlikli geçmegi we sammite gatnaşmagy bilen mähirli gutlady. Şunda Merkezi Aziýa sebiti bilen Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşiniň arasyndaky köpugurly gatnaşyklaryň ösdürilmegine Türkmenistanyň saldamly goşant goşýandygy, munuň bolsa bu hyzmatdaşlygyň hil taýdan täze derejä çykarylmagyna ýardam berýändigi bellenildi. 

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň “Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşi — Merkezi Aziýa” görnüşindäki sammite gatnaşmagy Bitarap Türkmenistanyň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meselelerine, parahatçylygyň, ynanyşmagyň pugtalandyrylmagyna, sebitleýin we halkara gatnaşyklara öňdengörüjilikli, jogapkärçilikli çemeleşýändiginiň ýene bir aýdyň mysaly boldy. Döwlet Baştutanymyzyň beýan eden başlangyçlary döwletara we sebitara hyzmatdaşlygyň tutuş toplumyna uzak möhletleýin häsiýeti we durnuklylygy bermäge gönükdirilendir. Munuň özi häzirki döwrüň talaby bolup, ählumumy rowaçlygyň, abadançylygyň, ösüşiň maksatlaryna laýyk gelýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Saud Arabystany Patyşalygyna iş sapary bilen ugrady 

 Aşgabat — Jidda, 18-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşine agza ýurtlaryň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň duşuşygyna gatnaşmak maksady bilen, Saud Arabystany Patyşalygyna iş saparyna ugrady. Jidda şäherinde geçiriljek ýokary derejedäki sammit umumy abadançylygyň hem-de ösüşiň bähbitlerine laýyk gelýän netijeli döwletara we sebitara hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilendir. Aşgabadyň Halkara howa menzilinde hormatly Prezidentimizi resmi adamlar ugratdylar. 

Uçuşyň öňüsyrasynda howa menzilinde Saud Arabystany Patyşalygynyň ilçihanasynyň wekili bilen bolan söhbetdeşlikde ähli ugurlar boýunça okgunly ösýän ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň dostlukly häsiýete eýedigi nygtaldy. Özara bähbitli söwda-ykdysady gatnaşyklar bilen birlikde, medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyga uly ähmiýet berilýär. Şeýle-de Türkmenistanyň we Saud Arabystany Patyşalygynyň abraýly halkara we sebit guramalarynyň hem-de düzümleriniň çäklerinde netijeli gatnaşyk edýändigi bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň şu saparynyň we Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşine agza ýurtlaryň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň sammitine gatnaşmagynyň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge ýardam etjekdigine ynam bildirildi.  

Hormatly Prezidentimiziň uçary Jidda şäherine çenli uçuşy amala aşyryp, Aýlagdaky arap döwletleriniň we Merkezi Aziýa ýurtlarynyň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Patyşa Abdulaziz adyndaky Halkara howa menziline gondy. Haly düşelen ýodajygyň ugrunda Hormat garawuly nyzama düzüldi. Howa menzilinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy resmi adamlar mähirli garşyladylar. 

Bu ýerde döwlet Baştutanymyzyň Saud Arabystany Patyşalygynyň resmi wekili bilen söhbetdeşligi boldy. Söhbetdeşligiň barşynda döwletara gatnaşyklaryň ýokary derejesi bellenildi hem-de iki ýurduň dostlukly gatnaşyklary we uly kuwwata eýe bolan özara bähbitli hyzmatdaşlygy hemmetaraplaýyn pugtalandyrmaga çalyşýandygy nygtaldy. Öňümizdäki maslahatyň köptaraply gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmak maksady bilen, tagallalary birleşdirmäge ýardam etjekdigine ynam bildirildi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Saud Arabystany Patyşalygynyň mukaddes topragynda mähirli kabul edilendigi üçin minnetdarlyk bildirip, netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmäge, onuň many-mazmunyny baýlaşdyrmaga mundan beýläk-de ýardam bermäge taýýardygyny belledi. 

 Döwlet Baştutanymyz howa menzilinden iş sapary döwründe özi üçin niýetlenen kabulhana tarap ugrady. 

Ertir saparyň çäklerinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşine agza ýurtlaryň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň maslahatyna gatnaşar. Onuň gün tertibine sebit derejesinde döwletara gatnaşyklaryň derwaýys meseleleri giriziler. 

Türkmenistan parahatçylyk söýüjilik, oňyn Bitaraplyk we “Açyk gapylar” ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasy ugry yzygiderli durmuşa geçirip, dünýäniň ähli ýurtlary, şol sanda arap dünýäsiniň döwletleri bilen deňhukukly, netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmäge çalyşýar. Saud Arabystany Patyşalygy bilen däp bolan gatnaşyklar munuň aýdyň mysallarynyň biridir. Şol gatnaşyklar taraplaryň hoşmeýilli erk-islegi bilen berkidilendir. 

Häzirki döwürde özara hormat goýmagyň we ynanyşmagyň berk binýadyna esaslanan türkmen-saud gatnaşyklary täze many-mazmuna eýe bolýar. Şunda taryhyň dowamynda emele gelen, özleriniň gadymy we parasatly däplerine ygrarlydygyny görkezýän iki doganlyk halky birleşdirýän ruhy-ahlak gymmatlyklarynyň umumylygy möhüm ähmiýete eýedir. Şeýle däpleriň biri haj parzyny berjaý etmek bilen baglanyşyklydyr. Türkmenistanda biziň ildeşlerimize köpasyrlyk ruhy däplere eýerip, yslamyň mukaddesliklerine baryp görmek üçin ähli şertler döredildi. 

Şunuň bilen baglylykda, Gurban baýramynyň bellenilýän günlerinde — 29-30-njy iýunda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Saud Arabystany Patyşalygynda bolandygyny, şol ýerde Mekgede haj parzyny berjaý edendigini we gurbanlyk sadakasyny berendigini bellemek gerek. Gurbanlyk sadakasynda hajy Arkadagymyzyň pederi Mälikguly aganyň we käbesi Ogulabat ejäniň jaýynyň jennetde bolmagy dileg edildi. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň 2022-nji ýylda Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine girişen pursadyndan ilkinji daşary ýurt saparyny hut yslam dünýäsiniň mukaddes topragyna amala aşyrandygy we şol ýerde umra haj dessurlaryny berjaý edendigi bellärliklidir. 

Şu ýyl döwletimiziň ýakyndan ýardam bermegi netijesinde, türkmen zyýaratçylarynyň 2,5 müňe golaýy ähli musulmanlar üçin mukaddes bolan Mekge we Medine şäherlerine baryp gördi. Şunda hajy Arkadagymyzyň asylly işlerinidir başlangyçlaryny mynasyp dowam etdirýän Arkadagly hajy Serdarymyzyň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän Türkmenistanyň syýasy strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlary öz aýdyň beýanyny tapýar. 

Türkmenistanyň Ýakyn Gündogaryň beýleki ýurtlary, hususan-da, Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşine agza ýurtlar bilen gatnaşyklary ilkibaşdan dostluk, birek-birege hormat goýmak we ynanyşmak ýörelgeleri esasynda guralýar. Hormatly Prezidentimiziň şu ýyl, degişlilikde, Bahreýn Patyşalygyna, Katar Döwletine amala aşyran resmi we döwlet saparlary, şeýle hem Gahryman Arkadagymyzyň Birleşen Arap Emirliklerine resmi sapary bu ugurda netijeli hyzmatdaşlygy okgunly ösdürmekde möhüm ädim boldy. 

Ýurdumyzyň Merkezi Aziýanyň döwletleri bilen gatnaşyklary taryhyň dowamynda emele gelen hoşniýetli goňşuçylyk, doganlyk, özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň şu ýylda Täjigistan Respublikasyna amala aşyran döwlet saparynyň netijeleri munuň aýdyň subutnamasydyr. 

Şeýlelikde, döwlet Baştutanymyzyň öňde boljak maslahata gatnaşmagy ýurdumyzyň netijeli ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmek, oňa täze itergi bermek, umumy abadançylygyň, durnukly ösüşiň bähbidine bar bolan ykdysady we ynsanperwer kuwwatdan netijeli peýdalanmak meselelerinde işjeň orny eýelemäge ygrarlydygynyň nobatdaky beýanydyr.

Aşgabat, 18-nji iýul (TDH). Şu gün paýtagtymyzyň gözel künjeginde ýerleşýän Maslahatlar merkezinde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň mejlisi geçirildi. Onuň dowamynda Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramyna hem-de Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görmek bilen baglanyşykly meseleler we hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde öňde goýan wezipelerini ýerine ýetirmegiň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Döwletimiziň we jemgyýetimiziň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan, ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösüşiniň wajyp meselelerini öz içine alýan maslahata Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň agzalary, Mejlisiň ýolbaşçylary, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, syýasy partiýalaryň we jemgyýetçilik guramalarynyň, döwlet, häkimiýet, jemgyýetçilik edaralarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary gatnaşdylar. Munuň özi Watanymyzyň abadançylygynyň, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilýän döwletli tutumlaryň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegine toplumlaýyn esasda çemeleşilýändiginiň nobatdaky beýanyna öwrüldi. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň mejlisinde garaljak meseleler ýurdumyzyň sazlaşykly ösüşi bilen bir hatarda, halkymyzyň abadan durmuşynyň ýokary derejesini öz içine alýar. Bu bolsa “Döwlet adam üçindir!” diýen asylly şygary baş ýörelge edinýän we hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän döwlet syýasatynyň rowaçlyklara beslenýändigini görkezýär. 

Ir bilen türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň mejlisiniň geçirilýän ýerine geldi. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz mähirli garşylanyldy. 

Soňra Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň mejlisi öz işine başlady. Onda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň taryhy çykyşy diňlenildi. 

Gahryman Arkadagymyz däp bolşy ýaly, her ýyl agzybir halkymyzyň Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň baş baýramyny aýratyn buýsanç bilen garşy alýandygyny belledi. Çünki bu sene Garaşsyz ýurdumyz hem-de agzybir halkymyz üçin aýratyn ähmiýetli, buýsançly, biziň her birimizi täze, has belent maksatlara galkyndyrýan şanly wakadyr. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň Garaşsyzlyk baýramynyň bellenilýän günlerinde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisini geçirmek bilen, bu mejlisde döwletimiziň ösüşinde gazanylan üstünlikleriň, ýetilen sepgitleriň, ýerine ýetirilen işleriň jemini jemläris, şeýle hem häzirki talaplardan, täze ykdysady şertlerden ugur alyp, täze taryhy döwürde öňümizde durýan möhüm wezipeleri ara alyp maslahatlaşarys diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam etdi. 

Gahryman Arkadagymyz «Türkmenistanyň Halk Maslahaty hakynda» Türkmenistanyň Konstitusion kanuny esasynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisini çagyrmak we ýokary derejede geçirmek boýunça guramaçylyk toparyny döretmek, onuň geçiriljek senesini kesgitlemek hem-de düzümini tassyklamak, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň düzümine welaýatlaryň we Aşgabat şäheriniň halk maslahatlary tarapyndan teklip edilýän jemgyýetçilik wekillerini hödürlemegiň Tertibini tassyklamak hakynda degişli resminamalaryň kabul ediljekdigini belledi. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ikinji ýylynyň şöhratly wakalara örän baý bolandygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz 2023-nji ýylyň başyndan bäri geçen döwürde täze döwrüň möhüm wezipelerinden ugur alnyp, ähli tagallalaryň döwletimiziň hem-de jemgyýetimiziň depginli ösüşiniň üpjün edilmegine gönükdirilendigini aýtdy. Şunda halk häkimiýetliligini berkitmek, milli demokratik institutlary ösdürmek boýunça taryhy işler durmuşa geçirildi. 2023-nji ýylyň ýanwarynda döwletlilik, kanunylyk we milli demokratik ýörelgelere esaslanmak bilen, şöhratly ata-babalarymyzyň ýoluny dowam etdirip, Türkmenistanyň Halk Maslahaty döredildi. 

Täze özgertmeleriň yglan edilmegi bilen, Türkmenistanyň Konstitusiýasyna üýtgetmeleriň we goşmaçalaryň girizilendigini belläp, Gahryman Arkadagymyz döwletiň wekilçilikli häkimiýet edaralarynyň işiniň özgerdilendigine we döwrebaplaşdyrylandygyna ünsi çekdi. Bu işler kanun esasynda, «Türkmenistanyň Halk Maslahaty hakynda» Türkmenistanyň Konstitusion kanunyny kabul etmek arkaly ýola goýuldy. Mart aýynda geçirilen saýlawlaryň ýylyň möhüm syýasy-jemgyýetçilik wakasyna öwrülendigini, saýlawlaryň bäsdeşlik, açyklyk, aýanlyk, ýokary raýat işjeňligi esasynda geçirilendigini aýdyp, Milli Liderimiz bu işleriň döwletimizi durmuş-ykdysady taýdan ýokary derejede ösdürmäge, şeýlelikde, işleri dolandyrmagyň, kanunçylyk-hukuk üpjünçiliginiň, häkimiýet edaralarynyň guramaçylyk esaslarynyň netijeli, täzeçil, çeýe we kämil gurallaryny kemala getirmäge gönükdirilendigini belledi. 

Ýurdumyzyň depginli ösüşini üpjün etmek üçin «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» üstünlikli durmuşa geçirilip başlandy. Täze şäherdir obalarymyzyň gurluşyklaryny ýokary depginde dowam etdirdik diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam etdi. Ýurdumyzy ösdürmegiň maksatnamalarynda durmuş syýasatyna aýratyn orun degişlidigini belläp, Gahryman Arkadagymyz saglyk, bilim, sport, medeniýet ulgamlaryny ösdürmegiň, iş ýerlerini döretmegiň, ilatyň gazanç etmegi üçin beýleki şertleri üpjün etmegiň, köp çagaly maşgalalara we döwletiň kömegine mätäçlere hemaýat bermegiň döwlet syýasatynyň wajyp ugurlarynyň biridigine ünsi çekdi. 

Täze obalar we şäherler gülläp ösüşiň ajaýyp subutnamalary bolup durýar. 2023-nji ýylyň 29-njy iýunynda Arkadag şäheriniň birinji tapgyry açyldy. Arkadag şäheri geljegiň şäheri bolup, Türkmenistanda adam hakyndaky aladanyň esasy orunda durýandygy, ýaşaýyş üçin iň amatly gurşawyň döredilýändigi bilen ähmiýetlidir. Şeýle hem bu taslama ýurdumyzyň ägirt uly ykdysady, maliýe we maýa goýum kuwwatyny görkezýän taslamadyr diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. Şunda döwlet ähmiýetli meseleleri çözmek, ýurdumyzda durmuşa geçirilýän maksatnamalaryň ýerine ýetirilmegine halk köpçüligini giňden çekmek, teklipleri işläp taýýarlamak, halkymyzyň agzybirligini, bitewüligini, jebisligini, asudalygyny, abadançylygyny berkitmäge hem-de Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň ösmegine, has-da kuwwatlanmagyna ýardam bermek Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň baş maksady we esasy wezipeleridir. 

Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Mejlisiň deputatlary, ýurdumyzyň Hökümeti bilen agzybirlikde we jebis gatnaşykda, şeýle hem wakalaryň jümmüşinde bolup, döwrüň öňe sürýän möhüm meselelerine öz wagtynda seslenmegiň, teklipleri işläp taýýarlamagynyň wajypdygyna ünsi çekdi. 

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görmek bilen bagly işleriň çäginde milli ykdysadyýetiň pudaklarynyň ykdysady we maliýe görkezijileriniň içgin seljerilmelidigini belläp, Milli Liderimiz bu babatda aýratyn möhüm hasaplanýan alty ugur barada aýtdy. 

Birinjiden, geljekde bazar gatnaşyklaryna esaslanýan döwlet-hususy hyzmatdaşlygy ösdürmek, paýdarlar jemgyýetlerini döretmek, gymmat bahaly kagyzlaryň bazaryny, gazna biržasynyň işini kämilleşdirmek, hususy pudagyň işjeňligini has-da artdyrmak, maýadarlaryň töwekgelçiliklerini peseltmek üçin olara goşmaça kepillikler bermek ýaly möhüm ugurlara degişli alnyp barylýan işleriň täzeden seljerilmelidigini aýdyp, Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzyň maýa goýum, migrasiýa syýasaty, milli manadymyzyň hümmetini durnukly saklamak, pul dolanyşygy we walýuta düzgünleşdirmesi hem-de beýleki birnäçe meseleler boýunça teklipleri taýýarlamagyň zerurdygyna ünsi çekdi. 

Ikinjiden, maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalarynyň geriminiň barha giňeýändigini nazara alyp, bilim bermegiň, hünärmenleri taýýarlamagyň, hünär derejelerini ýokarlandyrmagyň täze usullaryny we tehnologiýalaryny ornaşdyrmak, geljekde has köp talap ediljek hünärler boýunça taýýarlygy giňden alyp barmagyň meselelerine garalmalydyr. 

Üçünjiden, döwletimiziň alyp barýan syýasatynyň örän möhüm, ileri tutulýan ugry bolan saglygy goraýyş we derman senagaty pudagyny ösdürmek, iýmit önümleriniň howpsuzlygyny üpjün etmek, bejeriş we öňüni alyş işleriniň, derman serişdeleriniň ýokary hilli bolmagyna, howpsuzlygyna hem-de netijeliligine gönükdirilen gözegçilik boýunça alnyp barylýan işler dowam etdirilmelidir diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

Dördünjiden, senagat pudaklaryny, hususan-da, nebitgaz, himiýa, gurluşyk, energetika, dokma pudaklaryny innowasiýalar arkaly ösdürmek we döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmak babatda alnyp barylýan toplumlaýyn işleriň çäklerinde ýüze çykýan gatnaşyklaryň, şol sanda bu pudaklaryň işine degişli standartlaryň, maýa goýum, hukuk, ykdysady gurşawyň kämil bolmagyna gönükdirilen işler boýunça teklipler taýýarlanylmalydyr. 

Bäşinjiden, oba hojalyk toplumyny ösdürmek, şol sanda azyk howpsuzlygyny üpjün etmek, gaýtadan işleýän kärhanalary döwrebaplaşdyrmak we galyndysyz tehnologiýalary ornaşdyrmak, azyk önümlerini saklamak bilen bagly ulgamy giňeltmek, oba hojalyk senagatynda emläk gatnaşyklaryny kämilleşdirmek, eksport ugurly önümçilikleriň döredilmegini dowam etdirmek, oba ýerleriniň durmuş taýdan özgerişini çaltlandyrmak zerurlygynyň ýüze çykýandygyny aýdyp, Gahryman Arkadagymyz bu pudagyň işini netijeli dolandyrmagyň, dürli guramaçylyk-hukuk görnüşli önüm öndüriji hojalyklaryň mümkinçiliklerini artdyrmagyň, tohumçylyk, ýer, suw meseleleri boýunça teklipleriň taýýarlanmagynyň wajypdygyna ünsi çekdi. 

Altynjydan, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan Watanymyzyň tutuş dünýäde parahatçylygyň, asudalygyň höküm sürýän ýurdy, çalt depginde özgerýän hem-de ösýän döwlet hökmünde giňden tanalýandygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz daşary ýurt döwletleri we halkara guramalar bilen netijeli hyzmatdaşlygy yzygiderli alyp barmak, tejribeleri öwrenmek, olary giňden ornaşdyrmak boýunça teklipleriň üstünde iş alyp barmagyň zerurdygyny belledi. Şu we beýleki pudaklara, döwletiň we jemgyýetiň durmuşynyň wajyp ugurlaryna degişli meseleler boýunça geçirilen işleriň netijeleri boýunça hormatly Prezidentimize degişli hasabatlarydyr maglumatlary bermek, ol maglumatlary seljermek bilen, geljekki ösüşlerimizi üpjün etmek üçin wajyp teklipleri işläp taýýarlamak, degişli çözgütleriň kabul edilmegini gazanmak biziň esasy wezipelerimiziň biri bolup durýar diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi. 

Milli Liderimiz ýurdumyzy ösdürmegiň söwda-ykdysady, senagat, önümçilik, dolandyryş, kanunçylyk-hukuk, hyzmat ediş we medeni-durmuş ugurlarynda gazanylan üstünlikler, ýetilen sepgitler baradaky maglumatlary hem-de geljek üçin mümkinçilikleri açýan beýleki habarlary, ol maglumatlar esasynda teklipleri, garaýyşlary gysga wagtda işläp taýýarlamalydygyny belläp, «Türkmenistanyň Halk Maslahaty hakynda» Türkmenistanyň Konstitusion kanunynyň 19-njy maddasyna laýyklykda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Diwanynyň guramaçylyk topary bilen bilelikde alyp barmaly işleriniň möhüm ugurlaryny kesgitledi. 

Şunda, birinjiden, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň agzalary, deputatlar, syýasy we jemgyýetçilik guramalarynyň işjeň agzalary, alymlar, ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlary, habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görülýän döwürde we mejlisiň jemleri boýunça Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň döredilmeginiň hem-de alyp barýan işleriniň taryhy, syýasy-jemgyýetçilik ähmiýeti barada täsirli wagyz-nesihat çärelerini, çykyşlary, duşuşyklary giňden ýaýbaňlandyrmalydyr. 

Ikinjiden, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görmek boýunça işler guramaçylyk topary bilen bilelikde meýilnama esasynda alnyp barylmalydyr. 

Üçünjiden, mejlisiň gün tertibine giriziljek meseleleri we resminamalaryň taslamalaryny guramaçylyk toparynyň ýygnaklarynda deslapdan ara alyp maslahatlaşmagy guramak zerurdyr. 

Dördünjiden, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görmek boýunça welaýatlaryň, etraplaryň we şäherleriň halk maslahatlarynyň işine guramaçylyk-usulyýet taýdan ýolbaşçylyk edilmelidir. 

Bäşinjiden, raýatlardan gelip gowşan tekliplere we beýleki ýüztutmalara garamak, hasaba almak, olary umumylaşdyrmak boýunça degişli işler alnyp barylmalydyr. 

 Altynjydan, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisini geçirmegiň maksatnamasy taýýarlanylmalydyr. 

Ýedinjiden, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň işini köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde beýan etmek bilen bagly zerur maglumatlar taýýarlanylmalydyr. 

Sekizinjiden, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görmek boýunça guramaçylyk işlerini Türkmenistanyň Mejlisi, Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, degişli ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, welaýatlaryň, Aşgabat şäheriniň häkimlikleri, jemgyýetçilik birleşikleri bilen bilelikde utgaşdyrmak bilen alyp barmalydyr. 

Dokuzynjydan, hormatly Prezidentimiziň beren tabşyryklaryna laýyklykda, Garaşsyzlyk ýyllary içinde ýurdumyzyň durmuşynyň syýasy, ykdysady, medeni ugurlarynda ýokary zähmet üstünliklerini gazanan, halk arasynda uly abraýdan we sylagdan peýdalanýan ildeşlerimizi döwlet sylaglary bilen sylaglamak we hormatly atlary dakmak boýunça hem alyp barýan işlerimizi guramaçylykly ýerine ýetirmelidir diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi we mynasyp adamlary hödürlemek hem-de bu işleri resmileşdirmek boýunça işleri öz wagtynda talabalaýyk ýerine ýetirmegi tabşyrdy. 

Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýanynda Ýaşulular geňeşiniň döredilendigini aýdyp, Milli Liderimiz ýaşulularyň bu ugurda alnyp barylýan işlere doly girişip, olaryň birnäçe asylly, döwletli işleri alyp barýandygyny kanagatlanma bilen belledi. Mundan beýläk hem ýaş nesilleriň aladasy edilip, olar goldaw-hemaýat bilen gurşalar we çagalaryň bähbitlerinden ugur alnyp, asylly işler döwlet derejesinde dowam etdiriler. Şunda hormatly ýaşulularymyzyň türkmeniň asyl ýörelgelerine esaslanýan garaýyşlaryna, alyp barýan işlerine ýokary baha berýäris. Şol maksatlar bilen, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Ýaşulular geňeşini döretmek barada netijä geldik diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi. 

Şu günki mejlise geňeşiň agzalarynyň çagyrylandygyny, olaryň Türkmenistanyň Halk Maslahatyna taýýarlyk görmek boýunça teklipleri taýýarlandyklaryny belläp, türkmen halkynyň Milli Lideri geňeşiň agzalarynyň Arkadag şäheri we ol ýerde gurlan çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň işi bilen içgin tanyşmagynyň wajypdygyna ünsi çekdi. 

Soňra Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görmek boýunça ilkinji nobatda ýerine ýetirilmeli işler barada çykyş etmek üçin Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Diwanynyň iş dolandyryjysy K.Babaýewe söz berdi. 

Halk Maslahatynyň Diwanynyň iş dolandyryjysy häzirki döwürde “Döwlet adam üçindir!” diýen ynsanperwer ýörelgäni esasy ugur edinýän döwlet syýasaty netijesinde, adamlaryň döwrebap ýaşaýşy, öndürijilikli zähmeti üçin amatly şertleriň döredilendigini belläp, şunda ýurdumyzyň syýasy-hukuk, guramaçylyk we dolandyryş mümkinçilikleriniň döwrüň talabyna laýyk derejede ösdürilendigini nygtady. Şeýle hem ol Gahryman Arkadagymyzyň parasatly pikirlerini özünde jemleýän “Ömrümiň manysynyň dowamaty” atly kitabynda ata-babalarymyzyň şöhratly ýoluny dowam etdirip, sahawatly türkmen topragynda nurana arzuwlaryň amala aşýandygy, bagtyýar geljegiň gurulýandygy baradaky pikirleriň halkymyz, aýratyn-da, ýaş nesiller üçin ähmiýetlidigini belledi. 

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlygyň çäklerinde guramaçylyk topary bilen bilelikde utgaşykly işleri ýola goýup, öňde goýlan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda degişli düzümler bilen ähli zerur tagallalaryň ediljekdigini nygtap, K.Babaýew şunda degişli seljermeleri, teklipleri taýýarlamak we mejlisiň gün tertibini, onda kabul ediljek resminamalaryň taslamalaryny tassyklamak boýunça degişli çäreleriň, duşuşyklaryň yzygiderli geçirilmeginiň göz öňünde tutulýandygyny habar berdi. 

Gahryman Arkadagymyz çykyşy diňläp, häzirki döwürde ýurdumyzda halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilýändigini aýratyn belledi. Şunda Dünýä türkmenleriniň ynsanperwer birleşiginiň agzalarynyň dünýäniň dürli ýurtlarynda ýaşasalar-da, Garaşsyz Türkmenistanyň gazananlaryny halkara derejede wagyz edýändiklerini, dürli ugurlardaky dostlukly hyzmatdaşlygy ösdürmäge öz mynasyp goşantlaryny goşýandyklaryny hem-de her ýylyň sentýabr aýynda Garaşsyzlyk baýramy mynasybetli birleşigiň maslahatlaryny geçirip, alyp baran işleriniň jemini jemleýändiklerini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Arkadagymyz bu guramanyň alyp barýan işleri hem-de birleşigiň maslahatyna görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat bermek üçin Dünýä türkmenleriniň ynsanperwer birleşiginiň Prezidentiniň orunbasary R.Bazarowa söz berdi. 

R.Bazarow çykyşynyň başynda ýurdumyzyň Bitaraplyk derejesine esaslanýan daşary syýasatynyň we öňe sürýän halkara başlangyçlarynyň dünýä derejesinde giňden ykrar edilýändigini nygtady. Şunda Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan asylly işleriniň Arkadagly Serdarymyz tarapyndan üstünlikli dowam etdirilmegine möhüm ornuň degişlidigi bellenildi. Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda, Gahryman Arkadagymyzyň yzygiderli goldawy netijesinde, türkmen halkynyň döreden nusgalyk däp-dessurlary, şöhratly taryhy, beýik medeniýeti dünýä ýüzünde giňden wagyz edilýär. Bu işler Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda has-da rowaçlanýar. Şunda Dünýä türkmenleriniň ynsanperwer birleşigi tarapyndan degişli işleriň alnyp barylýandygyny bellemek gerek. 

Dünýä türkmenleriniň agzalary tarapyndan türkmen halkynyň beýik söz ussady Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli dürli ýurtlarda medeni çäreleriň geçirilýändigi nygtaldy. Şol bir wagtyň özünde Özbegistanda, Täjigistanda we Eýran Yslam Respublikasynda hut şu ugra degişli medeni-ynsanperwer çäreler guraldy. Şeýle hem häzirki wagtda Dünýä türkmenleriniň ynsanperwer birleşiginiň nobatdaky maslahatynyň gün tertibiniň taýýarlanylýandygyny, ýörite meýilnama laýyklykda, daşary ýurtly wekilleriň mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly baýramy mynasybetli guraljak medeni çärelere gatnaşmagy bilen baglanyşykly meseleleriň işjeň öwrenilýändigini we olar boýunça zerur tagallalaryň edilýändigini nygtap, R.Bazarow hasabatyny jemledi. 

Soňra Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowa söz berildi. Ol öz çykyşynda şu gün türkmen halkynyň Milli Lideriniň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň taryhy ähmiýetli giňişleýin mejlisini geçirýändigini belledi. R.Meredow bu mejlise gatnaşmagyň hormatdygyny we uly jogapkärçilikdigini aýratyn nygtady. 

Ol Gahryman Arkadagymyzyň il-ýurt bähbitli geçirýän mejlisinde wajyp meselelere seredendigini bellemek bilen, strategik maksatlary öňe sürendigini aýtdy. Häzirki wagtda BMG tarapyndan iki gezek ykrar edilen Bitarap döwletimiz dünýä ýüzünde uly abraý-mertebä eýe bolup, birnäçe döwletler bilen ýokary derejede, işjeň halkara hyzmatdaşlygy alyp barýar. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň dünýä ýüzündäki döwletli tutumlaryny Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Arkadagly Serdarymyz mynasyp dowam etdirmek bilen, ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygyny hem-de mukaddes Garaşsyzlygyny barha pugtalandyrýar. 

Daşary işler ministri R.Meredow Prezidiumyň mejlisinde Milli Liderimiziň aýry-aýry pudaklara uly üns berendigini, şol sanda bilim, medeniýet, saglygy goraýyş, ulag we beýleki ulgamlar boýunça möhüm wezipeleri kesgitländigini belledi. Bu maksatlar halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini barha ösdürer diýip, daşary işler ministri ýurdumyzda alnyp barylýan taryhy işlere, Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, ýedi ýaşdan ýetmiş ýaşly raýatlaryň gatnaşýandyklaryny aýtdy. Bu jebisligiň, agzybirligiň, bitewüligiň nyşanydyr. 

Ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy sözüniň ahyrynda Gahryman Arkadagymyzyň örän oýlanyşykly çözgütleriniň iş ýüzünde durmuşa geçirilmegi, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görmek boýunça işlere şu günden başlap ýokary derejede, guramaçylykly girişiljekdigine ynandyrdy. 

Soňra Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy D.Gulmanowa söz berildi. Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda halkymyzyň ýurdumyzda gazanylýan üstünliklere buýsanyp, döwletimiziň beýik geljegine uly ynam bilen garap, jebislikde, agzybirlikde zähmet çekýändigini bellemek bilen, Mejlisiň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň ata-babalarymyzyň ýurdy dolandyrmak meselelerinde toplan baý taryhy tejribesini, milli aýratynlyklaryny göz öňünde tutup, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe jemgyýetimiziň agzybirligini, jebisligini berkitmek, döwlet ähmiýetli meselelere ilatyň ähli gatlaklarynyň wekillerini giňden çekmek arkaly maslahatlaşyp çözmek baradaky başlangyçlarynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini uly buýsanç bilen nygtady. 

Şeýle-de ol Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň mejlisinde Milli Liderimiziň il içinde abraýdan peýdalanýan, öz halal zähmeti bilen ýokary zähmet üstünliklerini gazanan watandaşlarymyzy döwlet sylaglaryna hödürlemek, hormatly atlary dakmak boýunça degişli işleri geçirmekde öňde durýan wezipeleri kesgitländigini belläp, bu işleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün ediljekdigini aýtdy. 

Mejlisiň Başlygy hormatly Prezidentimiziň Ministrler Kabinetiniň 2023-nji ýylyň alty aýynyň jemlerine bagyşlanan giňişleýin mejlisinde beren tabşyryklaryndan hem-de şu günki mejlisde Gahryman Arkadagymyzyň öňde goýan wezipelerinden ugur alyp, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk işlerini meýilnama esasynda alyp barmak, welaýatlaryň, etraplaryň we şäherleriň halk maslahatlarynyň işine guramaçylyk-usulyýet taýdan kömek bermek hem-de beýleki guramaçylyk işlerini durmuşa geçirmek boýunça degişli işleriň alnyp baryljakdygyna ynandyryp, Gahryman Arkadagymyza, Arkadagly Serdarymyza berk jan saglyk, tutumly işlerinde uly üstünlikleriň ýaran bolmagyny arzuw etdi. 

Soňra mejlis Aşgabat şäher halk maslahatynyň başlygy, Hormatly il ýaşulusy G.Ataýewiň çykyşy bilen dowam etdi. Ol Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň başynda Gahryman Arkadagymyzyň döwlet ähmiýetli mejlisi geçirip, taryhy söz sözlemek bilen, möhüm ähmiýetli wezipeleri kesgitländigini belledi. Şol wezipelerden ugur alyp, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň agzalary halkyň arasynda bolup, wagyz-nesihat işlerini geçirdiler we şunda uly mümkinçilikleriň döredilendigi üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize özleriniň hoşallyk sözlerini beýan etdiler. 

Sözüniň ahyrynda G.Ataýew şu ýylyň 29-njy iýunynda hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Arkadag şäheriniň açylmagy bilen Gahryman Arkadagymyzy hem-de Arkadagly Serdarymyzy gutlady. Şeýle-de ol alym Arkadagymyzyň “Ömrümiň manysynyň dowamaty” atly ajaýyp kitabynyň toý gününde halkymyza uly sowgat bolandygyny belläp, täze eseriň höwrüniň köp bolmagyny arzuw etdi. 

Gahryman Arkadagymyz çykyşlar üçin minnetdarlyk bildirip, öňde boljak şanly seneler mynasybetli geçiriljek çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegi babatda degişli düzümleriň sazlaşykly işleriniň ýola goýulmalydygyny belledi. 

Soňra Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň öňünde ýurdumyzy ösdürmek boýunça geljekde-de uly wezipeleriň durýandygyny belläp, Halk Maslahatynyň Mejlis, Türkmenistanyň Hökümeti, jemgyýetçilik birleşikleri bilen bilelikdäki netijeli işleri dowam etdirip, Diýarymyzda alnyp barylýan özgertmeler syýasatyny has-da çuňlaşdyrmak bilen, Watanymyzy mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça maksada okgunly işleri alyp barmalydygyny aýtdy. 

Halk Maslahatynyň we beýleki wekilçilikli edaralaryň öňünde durýan wezipeleriň şu ýylyň aprelinde geçirilen mejlisde kesgitlenendigini belläp, Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmek, jemgyýetimizi yzygiderli demokratiýalaşdyrmak boýunça kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň, sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek, ilatyň gündelik zerurlyklaryny we isleglerini kanagatlandyrmak babatda netijeli işleri alyp barmagyň esasy wezipeler hökmünde kesgitlenendigini aýtdy. 

Biz geljekde-de, dürli ugurlarda alyp barýan özgertmeler syýasatymyzy üstünlikli dowam etdirmek üçin teklipleriň üstünde işlemeli. Şunda iň esasy maksat ýurdumyzyň ähli ilatynyň abadan ýaşaýşyny üpjün etmek, her bir adam üçin amatly ýaşaýyş gurşawyny döretmek bolup durýar diýip, Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň mejlisini jemledi. 

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisini çagyrmak we ony ýokary guramaçylykly geçirmek hakynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň Kararyna gol çekdi. 

Resminama laýyklykda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisi, onuň geçiriljek senesi we ýeri kesgitlendi, şeýle hem mejlisi ýokary derejede geçirmek boýunça guramaçylyk toparyny döretmek bilen, onuň düzümi, şonuň ýaly-da, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň düzümine welaýatlaryň we Aşgabat şäheriniň halk maslahatlary tarapyndan teklip edilýän jemgyýetçilik wekillerini hödürlemegiň Tertibi tassyklanyldy. 

Şeýle hem türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Ýaşulular geňeşiniň Düzgünnamasyny hem-de onuň düzümini tassyklamak hakynda Karara gol çekdi. 

Şeýlelikde, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisini ýokary guramaçylykly geçirmek bilen bagly işlere resmi taýdan badalga berildi. Gahryman Arkadagymyz bu wajyp syýasy-jemgyýetçilik çäräniň üstünlikli geçirilmegine degişli düzümleriň mynasyp goşant goşjakdyklaryna ynam bildirdi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow hemmelere alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 17-nji iýul (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Mejlisde ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň şu ýylyň alty aýynda alyp baran işleriniň jemleri jemlenildi. Şeýle hem Garaşsyz döwletimizde howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmäge, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmäge hem-de işini has-da kämilleşdirmäge degişli meseleleriň birnäçesi ara alnyp maslahatlaşyldy.  

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýewe söz berildi. Ol şu ýylyň alty aýynda sanly ulgamy ornaşdyrmak, harby gullukçylaryň durmuş meselelerini mundan beýläk-de gowulandyrmak boýunça geçirilen işler barada hasabat berdi. Mundan başga-da, harby gulluga çagyrmagyň we ondan boşatmagyň ýazky möwsüminiň tamamlanandygy hem-de Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli dabaraly harby ýörişe taýýarlyk görlüşi barada habar berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, goşunlaryň ähli kysymlaryny döwrebap tehnikalar bilen üpjün etmegiň diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinanyň esasy ugry bolup durýandygyny hem-de ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmagyň barşyna yzygiderli gözegçilik etmegiň wajypdygyny aýtdy. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişe görülýän taýýarlyk işlerine ünsi çekip, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministrine birnäçe tabşyryklary berdi. 

Soňra Baş prokuror S.Mälikgulyýew hereket edýän kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň berk berjaý edilmegine gözegçilik etmekde alnyp barlan işler hem-de bellenen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek boýunça ýylyň başyndan bäri görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň bu düzüme işiň döwrebap usullaryny we sanly ulgamy işjeň ornaşdyrmak boýunça ozal beren tabşyryklarynyň berjaý edilişi barada hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kanunylygy we tertip-düzgüni pugtalandyrmagyň, Garaşsyz döwletimizde raýatlaryň hukuklaryny, azatlyklaryny goramagyň bu edaranyň öňünde durýan möhüm borçlarynyň biridigini belledi. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy barlaglaryň netijeleri boýunça prokuror gözegçiligi babatda netijeli çäreleri görmegiň zerurdygyny nygtap, anyk görkezmeleri berdi. 

Soňra içeri işler ministri M.Hydyrow garamagyndaky düzümleriň jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek, düzgün bozulmalaryň, ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak, ýangyna garşy göreşmek işini talabalaýyk alyp barmak boýunça şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada hasabat berdi. Şeýle hem bu edaralaryň ulgamyny ösdürmegiň Maksatnamasynda bellenilen wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Içeri işler ministrliginiň edaralarynyň işine häzirki zaman tehnologiýalaryny işjeň ornaşdyrmagyň wajypdygyny belläp, ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak bilen baglanyşykly işlere, howanyň aşa derejede gyzýan günlerinde ýangyn howpsuzlygy kadalarynyň berjaý edilişine berk gözegçilik etmek babatda ministre degişli görkezmeleri berdi. 

Soňra Ýokary kazyýetiň başlygy B.Hojamgulyýew hasabat döwründe işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak, bu ulgamyň işine öňdebaryjy tehnologiýalary we sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi. Şeýle hem ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek boýunça görlen çäreler barada hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, bu düzümde durmuşa geçirilýän özgertmeleriň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, kazylaryň hünär derejesini kämilleşdirmek boýunça degişli işleri alyp barmagy tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow kazyýet ulgamyny ösdürmegiň Maksatnamasynda kesgitlenen esasy wezipelere aýratyn ünsi çekdi hem-de Ýokary kazyýetiň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra milli howpsuzlyk ministri N.Atagaraýew ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek boýunça şu ýylyň alty aýynda alnyp barlan işler barada hasabat berdi. Şeýle hem sanly ulgamy ornaşdyrmak we olaryň işinde döwrebap usullary ulanmak boýunça görlen anyk çäreler barada hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, syýasy durnuklylygyň, raýatlarymyzyň mizemez bitewüliginiň we jebisliginiň, olaryň döredijilikli zähmetiniň üpjün edilmeginiň Watanymyzyň düýpli özgertmeleriň ýoly bilen üstünlikli ilerlemeginiň kesgitleýji şertleridigini nygtady we bu babatda anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde şu ýylyň birinji ýarymynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, gullugyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça görlen toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, Watanymyzyň döwlet serhediniň goňşy ýurtlaryň ählisi bilen hemişe dostluk serhedi bolmalydygyny belledi. Mähriban halkymyzy şol ýurtlaryň halklary bilen köpasyrlyk dostluk we hyzmatdaşlyk gatnaşyklary baglanyşdyrýar. Öz üstüne ýüklenen wezipeleri talabalaýyk berjaý etmäge ukyply harby gullukçylary taýýarlamagyň häzirki döwrüň esasy talaplarynyň biridigini aýdyp, gullugyň ýolbaşçysyna serhet goşunlarynyň ulgamyny ösdürmegiň Maksatnamasyny ýerine ýetirmek hem-de harby gullukçylaryň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak boýunça meseleleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Adalat ministri M.Taganow birinji ýarym ýyllykda garamagyndaky düzümiň işini döwrüň talabyna laýyk guramak, raýatlara hukuk kömegini bermek boýunça ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi. Şeýle hem hereket edýän kanunçylygy seljermek we ony kämilleşdirmek boýunça teklipleri işläp taýýarlamakda alnyp barylýan işler barada habar berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kadalaşdyryjy hukuk namalaryny yzygiderli seljermegiň we milli kanunçylygy döwrüň talabyna laýyk getirmegiň häzirki döwrüň esasy talaplarynyň biridigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, kanun çykaryjylyk ulgamynda dünýä tejribesini öwrenmegiň hem-de halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryny, alnyp barylýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryny nazara almak bilen, Türkmenistanyň Kanunlaryna ornaşdyrmagyň zerurdygy aýdyldy. Döwlet Baştutanymyz adalat ulgamynyň esasy wezipeleri ýerine ýetirilende, täze usullaryň ulanylmagyny ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda kesgitläp, ministrligiň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew şu ýylyň alty aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, degişli ösüş Maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmek, şol sanda üstaşyr ýükleriň artýan akymyny kadalaşdyrmak boýunça amala aşyrylan çäreler barada hasabat berdi. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy düzümiň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň we maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmagyň meselelerine ünsi çekip, gümrük düzgünleşdiriş çäreleriniň berjaý edilmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Gullugyň düzümine dünýä tejribesinde ulanylýan öňdebaryjy maglumat tehnologiýalaryny ornaşdyrmagy mundan beýläk-de dowam etmek zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi we degişli görkezmeleri berdi. 

Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygynyň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji A.Sazakow ýylyň başyndan bäri gullugyň işine sanly ulgamy we döwrebap usullary ornaşdyrmak, degişli ösüş Maksatnamasyny durmuşa geçirmek boýunça alnyp barlan işler barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, A.Sazakowy Türkmenistanyň Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy wezipesine belledi hem-de ony bu gullugyň başlygynyň orunbasary wezipesinden boşatdy. 

Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy halkymyza, ýurdumyza, hormatly Prezidentimize wepaly gulluk etjekdigi barada kasam edip, harby borja hem-de Watanymyza wepalylygyň, abadan we bagtyýar durmuşyň üpjün edilmegi ugrunda tutanýerli zähmet çekmäge taýýardygynyň nyşany hökmünde Türkmenistanyň Döwlet baýdagyna tagzym etdi. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy gullugyň ýolbaşçysyna üstünlikleri arzuw edip, bu düzümiň öňündäki ileri tutulýan wezipelere ünsi çekdi. Bu ulgamdaky dünýä tejribesini özleşdirmek, ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak, daşary ýurtly myhmanlara hem-de türkmenistanlylara talabalaýyk derejede migrasiýa hyzmatlaryny ýerine ýetirmek esasy wezipeleriň hatarynda bellenildi. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz bu düzümiň maddy-enjamlaýyn binýadyny yzygiderli esasda pugtalandyrmagyň möhümdigini nygtap, gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýygnananlara ýüzlenip, Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna berk eýerip, dünýäniň ýurtlary we halklary bilen dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny alyp barýandygyny belledi. Şoňa görä-de, biziň şu maksatlara esaslanyp kabul eden Harby doktrinamyz hem diňe goranyş häsiýetine eýedir. Biz goranyş häsiýetli Harby doktrinamyzyň talaplaryna laýyklykda, harby we hukuk goraýjy edaralaryň düzümini mundan beýläk hem yzygiderli kämilleşdireris, harby gullukçylaryň we olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş, gulluk şertlerini gowulandyrarys, ýurdumyzyň goranmak ukybyny has-da berkideris diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. 

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe beýleki meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi. 

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow mejlisi tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, rowaçlyk, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 15-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow daşary işler ministrlikleriniň arasynda geçirilýän ikitaraplaýyn geňeşmelere gatnaşmak üçin paýtagtymyza sapar bilen gelen Täjigistan Respublikasynyň daşary işler ministri Sirojiddin Muhriddini kabul etdi. 

Dostlukly ýurduň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy wagt tapyp kabul edendigi üçin hoşallyk bildirip, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmonyň döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowa hem-de türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa iberen mähirli salamyny, ähli türkmenistanlylara rowaçlyk hem-de abadançylyk baradaky hoşniýetli sözlerini ýetirdi. Şunda Täjigistanda doganlyk Türkmenistan bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklara uly ähmiýet berilýändigi bellenildi. 

Hormatly Prezidentimiz myhmany mübärekläp, hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirdi hem-de Täjigistan Respublikasynyň ýolbaşçylaryna salamyny we iň gowy arzuwlaryny beýan etdi. Döwlet Baştutanymyz dostlukly ýurduň daşary işler ministriniň şu gezekki saparynyň çäklerinde türkmen kärdeşleri bilen meýilleşdirilen syýasy geňeşmeleriň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy we geljegi barada pikir alyşmaga mümkinçilik berjekdigini nygtap, saparyň netijeleriniň ýurtlarymyzyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna goşant goşjakdygyna ynam bildirdi. 

Bellenilişi ýaly, iki ýurduň arasyndaky deňhukuklylyk, özara hormat goýmak, ynanyşmak ýörelgelerine daýanýan gatnaşyklar türkmen we täjik halklarynyň gadymdan gelýän dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk däpleri esasynda ösdürilýär. Diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýlan pursadyndan bäri geçen 30 ýylda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk işjeň ösdürildi we häzirki wagtda-da yzygiderli pugtalandyrylýar. Dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň netijeli gurallary ýola goýuldy, pugta hukuk binýady döredildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Täjigistana amala aşyran döwlet saparynyň dowamynda taraplaryň netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmaga ygrarlydyklarynyň tassyklanandygyny hem-de ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekilendigini kanagatlanma bilen belledi. Şunda ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek üçin gazanylan ylalaşyklaryň durmuşa geçirilmeginiň möhümdigi aýdyldy. Şeýle-de Türkmenistan bilen Täjigistan Respublikasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň iki dostlukly ýurduň döwlet Baştutanlarynyň tagallalary bilen hil taýdan täze derejä çykarylandygy bellenildi. 

Türkmenistan bilen Täjigistanyň syýasy-diplomatik ulgamda netijeli hyzmatdaşlyk edýändikleri we bu ugurdaky netijeli hyzmatdaşlygyň sebit, ählumumy gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça iki dostlukly ýurduň çemeleşmeleriniň ýakynlygy ýa-da gabat gelmegi bilen şertlendirilendigi nygtaldy. Şol binýat esasynda abraýly halkara guramalaryň çäklerinde we köptaraplaýyn görnüşde netijeli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. 

Şunuň bilen baglylykda, şu ýylyň sentýabrynda Duşenbe şäherinde geçiriljek Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň bäşinji ýubileý konsultatiw duşuşygynyň hem-de Araly halas etmegiň halkara gaznasyny esaslandyryjy döwletleriň Baştutanlarynyň Geňeşiniň nobatdaky mejlisiniň möhümdigi bellenildi we ýokary derejedäki duşuşyklaryň däp bolan hoşniýetlilik ýagdaýynda geçjekdigine, olaryň netijeleriniň bolsa Merkezi Aziýa döwletleriniň arasyndaky hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna saldamly goşant boljakdygyna ynam bildirildi. 

Köpugurly türkmen-täjik hyzmatdaşlygy bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow söwda-ykdysady, medeniýet, bilim, ulag we beýleki ulgamlardaky özara gatnaşyklara ünsi çekdi hem-de bar bolan kuwwaty doly derejede peýdalanmak üçin mundan beýläk-de bilelikdäki işe taýýardygyny nygtady. 

Duşuşygyň ahyrynda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow we Täjigistanyň daşary işler ministri Sirojiddin Muhriddin döwletara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de depginli ösdüriljekdigine ynam bildirip, iki dostlukly ýurduň doganlyk halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ählumumy parahatçylygyň, howpsuzlygyň, ösüşiň bähbidine strategik hyzmatdaşlyk, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak, halkymyzyň ruhy gymmatlyklaryny mundan beýläk-de baýlaşdyrmak, abadan durmuşyny üpjün etmek, Watanymyzyň halkara abraýyny pugtalandyrmak ýaly ileri tutulýan wezipeler geçen hepdäniň wakalarynda öz beýanyny tapdy. 

Hormatly Prezidentimiziň 10-njy iýulda sanly ulgam arkaly geçiren iş maslahatynda ýurdumyzyň sebitlerini ösdürmek bilen bagly meselelere, şeýle hem oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşyna seredildi. Döwlet Baştutanymyz welaýatlarda dowam edýän oba hojalyk möwsüminiň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi hem-de onuň agrotehniki möhletlerde, ýokary hilli geçirilmegi babatda görkezmeleri berdi. 

10-njy iýulda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik boldy. Döwlet Baştutanymyz, ilki bilen, özbek Liderini Prezident saýlawlarynda gazanan ynamly ýeňşi bilen tüýs ýürekden gutlady hem-de oňa berk jan saglyk, jogapkärli döwlet işinde mundan beýläk-de üstünlikleri arzuw etdi. Söhbetdeşligiň dowamynda iki ýurduň Prezidentleri türkmen-özbek gatnaşyklaryny mundan beýläk-de çuňlaşdyrmak hem-de köpugurly esasda giňeltmek baradaky meseleleri ara alyp maslahatlaşdylar. 

Şol gün telefon arkaly geçirilen söhbetdeşlikde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident saýlawlarynyň üstünlikli geçirilmegi hem-de onda gazanan ynamly ýeňşi bilen Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewi tüýs ýürekden gutlady. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasyndaky däp bolan dostlukly gatnaşyklaryň geljekde-de okgunly ösdüriljekdigine ynam bildirildi. 

14-nji iýulda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň şu ýylyň alty aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, Prezident Maksatnamasynyň hem-de Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň beýleki maksatnamalarynyň durmuşa geçirilişi, ikinji ýarym ýyl üçin ileri tutulýan wezipeler bilen baglanyşykly we guramaçylyk meseleleri girizildi. 

Döwlet Baştutanymyz ministrlikleriň birnäçesiniň ýolbaşçylarynyň, welaýatlaryň we Aşgabat şäheriniň häkimleriniň hasabatlaryny diňläp we olaryň işlerine baha berip, ministrlikler, pudak edaralary tarapyndan şu ýylyň alty aýynyň önümçilik meýilnamalarynyň, Prezident Maksatnamasynda göz öňünde tutulan çäreleriň, öňde goýlan wezipeleriň, desgalaryň gurluşyk işleriniň ýerine ýetirilişini seljermegiň dowam etdirilmelidigine ünsi çekdi. «Elektron salgyt» ulgamyny doly işe girizmegi çaltlandyrmak, Oba milli maksatnamasynyň ýerine ýetirilişini hemişe üns merkezinde saklamak zerurdyr. Şeýle hem «Erkin ykdysady zolaklar hakynda» we «Döwlet-hususy hyzmatdaşlygy hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryndan gelip çykýan kadalaşdyryjy namalary taýýarlamak, bu ugurda öňdebaryjy dünýä tejribesini öwrenip, işleri netijeli guramak tabşyryldy. 

Giňişleýin mejlisde “Ilat ýazuwy — 2022: Jebislik, Bagtyýarlyk, Röwşen geljek” şygary astynda geçen ýylyň dekabr aýynda geçirilen ilatyň we ýaşaýyş jaý gorunyň uçdantutma ýazuwynyň netijeleri barada habar berildi. Ilat ýazuwyna taýýarlyk görmegiň we ony geçirmegiň usulyýet gollanmalary halkara standartlara laýyklykda işlenip taýýarlanyldy we bu babatdaky işler BMG-niň Ilat gaznasynyň ýokary derejeli bilermenleriniň oňyn bahasyna mynasyp boldy. Ilat ýazuwynyň netijeleri boýunça 2022-nji ýylyň 17-nji dekabry ýagdaýyna görä, ýurdumyzyň ilatynyň umumy sany 7 million 57 müň 841 adama deň boldy. Diýarymyzyň bu senede ýazylan ilatynyň 22,9 göterimi Mary welaýatynyň, 22 göterimi Daşoguz welaýatynyň, 20,5 göterimi Lebap welaýatynyň, 14,6 göterimi Aşgabat şäheriniň, 12,5 göterimi Ahal welaýatynyň we 7,5 göterimi Balkan welaýatynyň paýyna düşdi. Ilatyň 50 göterime golaýy erkekler, 50 göterimden gowragy aýal-gyzlar bolup, ýurdumyzyň umumy ilatynyň 47,1 göterimi şäher, 52,9 göterimi oba ilatyndan ybarat boldy. 

Türkmenistanyň ähli ilatly ýerlerinde ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygynyň ýokary depginlerde alnyp barylýandygyny geçirilen ilat ýazuwynyň maglumatlary hem tassyklady. Ýaşaýyş binalarynyň sany 1 million 5 müň 671-e deň bolup, 2012-nji ýylda geçirilen ilat ýazuwy bilen deňeşdirilende, 12,4 göterim artdy. Ýaşaýyş jaýlarynyň sany 1 million 344 müň 268-e deň bolup, 13,6 göterim, olaryň umumy meýdany bolsa 165 million 167 müň 523 inedördül metr bolup, 24,5 göterim artdy. Umuman, alnan statistiki maglumatlar ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryny taýýarlamakda uly maglumat binýady bolup hyzmat eder. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýangyç-energetika toplumynyň, hususan-da, nebitgaz toplumyna degişli kärhanalaryň önümçiligini artdyrmak üçin döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmak we toplumlaýyn çäreleri geçirmek işini dowam etdirmegiň möhümdigine ünsi çekdi. Mundan başga-da, ilata «Bir penjire» elektron görnüşli dürli döwlet hyzmatlaryny ýola goýmak, tomusky dynç alyş möwsüminde «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda jemgyýetçilik ulag hyzmatlarynyň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmek, howa gatnawlarynyň sanyny artdyryp, hyzmatlary talabalaýyk ýola goýmak Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň öňünde duran ilkinji nobatdaky wezipeleriň hatarynda görkezildi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň doly güýjünde ulanylmagynyň üpjün edilmeginiň möhümdigini, deňiz we derýa ulaglarynda daşalýan ýükleriň möçberini artdyrmagyň, hyzmatlaryň täze daşary ýurt ugurlarynyň mümkinçiliklerini öwrenmek boýunça degişli işleriň geçirilmelidigini belledi. 

Içerki bazaryň azyk we beýleki zerur harytlar bilen üpjünçiligini gowulandyrmak üçin söwda toplumynyň önümçilik kuwwatyndan doly peýdalanmak, şol sanda elektron söwdalary guramak, bu işe sanly ulgamy ornaşdyrmak arkaly dokma önümleriniň hilini we möçberini, daşarky bazarda bäsdeşlige ukyplylygyny artdyrmak üçin toplumlaýyn çäreleriň görülmegi möhümdir. Çagalar sungat we çeperçilik mekdepleriniň işini talabalaýyk guramak, bu mekdepleriň okuw meýilnamalaryna täzeden seredip, olary döwrüň talabyna laýyk kämilleşdirmek, taryhy we medeni ýadygärlikleri rejelemek, dikeltmek, gorap saklamak üçin netijeli işleri ýola goýmak medeniýet edaralarynyň ilkinji wezipeleriniň hatarynda kesgitlenildi. Bilim ulgamynyň edaralarynyň täze okuw ýylyna toplumlaýyn taýýarlyk görmekleri, orta we ýokary okuw mekdeplerinde ýeňil hem-de düýpli abatlaýyş işlerini geçirmekleri zerurdyr. 

Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerine zehinli, mynasyp ýaşlary kabul etmek, giriş synaglaryny guramaçylykly we adalatly geçirmek, jemgyýetçilik gözegçiligini ýola goýmak tabşyryldy. Şeýle-de bilim maksatnamalarynydyr meýilnamalaryny kämilleşdirmek, mekdepleri okuw kitaplary, gollanmalar bilen ýeterlik möçberde üpjün etmek esasy wezipeleriň hatarynda görkezildi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamy bilen bagly meselä degip geçip, döwrebap hassahanalarda hyzmatlary ýokary hilli ýola goýmagyň, lukmanlaryň hünär derejesini yzygiderli ýokarlandyrmagyň wajypdygyny belledi. Derman senagatyny has-da ösdürmek, ilaty ýokary hilli derman we saglygy goraýyş serişdeleri bilen doly üpjün etmek üçin zerur çäreleri görmegiň möhümdigine üns çekildi. Oba hojalyk önümleriniň, hususan-da, gallanyň we gowaçanyň hasylyny artdyrmak üçin guramaçylyk, usuly işleri güýçlendirmek, ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän bugdaý tohumyny ekmek, onuň ätiýaçlyk goruny döretmek oba hojalyk toplumynyň esasy wezipeleriniň hatarynda kesgitlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz ýokary hilli, ekologik taýdan arassa azyk we beýleki oba hojalyk önümleriniň, ot-iýmlik ekinleriň önümçiligini artdyrmagyň wajypdygyna ünsi çekip, ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, suw tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça zerur çäreleri görmegi, Türkmenistanyň sanitariýa we fitosanitariýa kadalaryny, karantin düzgünlerini halkara tejribeden ugur alyp kämilleşdirmegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz Döwlet ýer kadastry maglumatlarynyň ýeke-täk ulgamynyň ähmiýetini belläp, ony şu ýylyň ahyryna çenli işe girizmek üçin işleri çaltlandyrmak barada görkezme berdi. 

Türkmenistanyň oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, «Açyk gapylar», hoşniýetli goňşuçylyk we deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasaty alyp barýandygyny tassyklap, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň ekologiýa ugurly başlangyçlaryny öňe sürmek we bu ugurda netijeli halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny nygtady. 

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, geçen ýarym ýylda ýurdumyzyň ykdysadyýeti netijeli ösdi, bäsdeşlige ukyply, ýokary hilli dürli harytlary öndürýän täze kärhanalary döretmek boýunça zerur işler alnyp baryldy. Daşary syýasy ugry durmuşa geçirmegiň çäklerinde Birleşen Milletler Guramasy we beýleki iri halkara guramalar bilen işjeň gatnaşyklara ähmiýet bermek bilen, energetika we suw howpsuzlygy, ekologik meseleler babatda ysnyşykly hyzmatdaşlyk amala aşyrylýar. Şunda ulag, bilim we medeniýet ulgamlaryny ösdürmek, adam hukuklaryny, azatlyklaryny goramak, ählumumy howpsuzlygy berkitmäge gönükdirilen netijeli işler ýola goýuldy. 

Geçen ýarym ýylda jemi içerki önümiň ösüşi 6,2 göterime deň boldy. Ýurdumyzda senagat hem-de durmuş maksatly desgalaryň gurluşygy giň gerimde dowam etdirilýär. Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, hasabat döwründe ýurdumyzda 1 milliard 400 million manatdan gowrak möçberde düýpli maýa goýumlar özleşdirildi. Bu döwürde «akylly» şäher konsepsiýasyna laýyk gelýän Arkadag şäheriniň açylyşy geçirilip, ol halkara sylaglaryň 21-sine mynasyp boldy. Şäheriň gurluşygynda öňdebaryjy maglumat we kommunikasiýa tehnologiýalarynyň ulanylmagy ilat üçin oňaýly, howpsuz durmuşy üpjün eder. 

Ýurdumyzyň welaýatlarynda, şäherlerinde we etraplarynda meýdany 1 million 400 müň inedördül metre barabar bolan ýaşaýyş jaýlary ulanmaga berildi. Senagat desgalarynyň, çagalar baglarynyň, mekdepleriň we beýleki desgalaryň gurluşyklary meýilnama esasynda alnyp barylýar. Şu ýyl gallanyň bol hasyly ýygnaldy. Bu bolsa azyk howpsuzlygyny üpjün edýär. Ýurdumyzyň energiýa serişdelerini dünýä bazarlaryna diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek syýasaty kesgitlenen meýilnamalara laýyklykda dowam etdirilip, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasy, şeýle hem beýleki sebit taslamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Şol bir wagtyň özünde, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçiligi ösdürmegiň, eksport harytlarynyň möçberini artdyrmagyň, elektron senagaty döretmegiň döwlet maksatnamalarynyň netijeli amala aşyrylýandygy nygtaldy. 

Ykdysady we maliýe durnuklylygyny gazanmak, iş bilen üpjünçiligi ýokarlandyrmak, ýurdumyzyň eksport mümkinçiligini artdyrmak, pudaklara sanly tehnologiýalary giňden ornaşdyrmak, bilim ulgamyny ösdürmekde we ýaşlar syýasatyny amala aşyrmak işleri häzirki döwrüň ileri tutulýan ugurlary hökmünde kesgitlenildi. Möhüm wezipeler barada aýtmak bilen, döwlet Baştutanymyz şu ýylyň ikinji ýarymynda köp sanly möhüm halkara hem-de milli çäreleriň meýilleşdirilendigini belledi. Hemişe bolşy ýaly, döwletimiziň Garaşsyzlyk we Bitaraplyk baýramlary örän ýokary derejede geçirilmelidir, beýik akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýine taýýarlyk işleri degişli derejede alnyp barylmalydyr, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisini geçirmäge düýpli taýýarlyk görülmelidir. 

Hormatly Prezidentimiz Garaşsyzlyk ýyllarynda ýurdumyzyň syýasy, ykdysady we medeni durmuşynda ýokary üstünlikleri gazanan, il içinde uly abraýdan peýdalanýan raýatlarymyzy döwlet sylaglary bilen sylaglamak we olara hormatly atlary dakmak üçin hödürlemek hem-de resmileşdirmek boýunça degişli işleri geçirmegi tabşyrdy. Bu işler Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň, soňra bolsa Türkmenistanyň Mejlisiniň karary esasynda ýerine ýetirilmelidir. 

Şeýle hem oba hojalyk toplumynyň ýolbaşçylaryndan we welaýat häkimlerinden beýleki ýolbaşçylara 1-nji awgustdan 1-nji sentýabra çenli dynç almaga rugsat berildi. Ýurdumyzyň ýolbaşçy düzümi “Awazada”, “Arçmanda” we “Ýyly suwda” ýa-da beýleki şypahanalarda dynç alyp biler. 

Mejlisde hormatly Prezidentimiz birnäçe resminamalara gol çekdi. Şolaryň hatarynda 2024-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberini 10 göterim ýokarlandyrmak hakynda Perman hem-de Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň bölünmegi arkaly, onuň binýadynda Türkmenistanyň Oba hojalyk ministrligini hem-de Türkmenistanyň Daşky gurşawy goramak ministrligini döretmek we olara ýolbaşçylary bellemek hakynda Permanlar bar. Türkmenistanyň daşary syýasat edarasy, sebitleýin dolandyryş ulgamy, ykdysadyýet, bilim pudaklary, bedenterbiýe we sport ugruna degişli, Türkmenistanyň çäginiň sanitariýa taýdan goralmagynyň Düzgünlerini tassyklamak hakynda birnäçe Permanlara we Kararlara, ýurdumyzyň ýokary we orta hünär okuw mekdeplerine okuwa kabul etmek bilen bagly resminamalara gol çekilip, Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň hem-de Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň müdiriýetleriniň çözgütleri tassyklanyldy. 

Şeýle hem geçen hepdede hormatly Prezidentimiz Aşgabat şäherinde 2023-nji ýylyň noýabr aýynda Kuraş boýunça dünýä çempionatyny ýokary derejede geçirmek hakynda Karara gol çekdi. Resminama laýyklykda, degişli guramaçylyk topary döredildi we onuň düzümi tassyklanyldy. 

15-nji iýulda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow daşary işler ministrlikleriniň arasynda geçirilýän türkmen-täjik geňeşmelerine gatnaşmak üçin paýtagtymyza sapar bilen gelen Täjigistan Respublikasynyň daşary işler ministri Sirojiddin Muhriddini kabul etdi. Döwlet Baştutanymyz we myhman döwletara gatnaşyklaryň yzygiderli ösdürilmegine ynam bildirip, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady ugurlarda, medeniýet, bilim, ulag we beýleki ulgamlarda iki ýurduň hyzmatdaşlygynyň möhüm meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar. 

10-njy iýulda Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly täze kitabynyň tanyşdyrylyş dabarasy boldy. Dabaraly ýagdaýda geçen çärä Hökümet agzalary, Mejlisiň deputatlary, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, medeniýet ulgamynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary we işgärleri, hormatly ýaşulular, talyplar gatnaşdylar. 

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň täze kitaby türkmen halkynyň taryhyna has giňişleýin garamaga, milli özboluşlylygy, däp-dessurlary, durmuş ýörelgeleri bilen tanyşmaga, halkymyzyň dünýäniň ylmy, ykdysady, medeni ösüşine goşan saldamly goşandyna düşünmäge mümkinçilik berýär. Onda ata-babalarymyzyň beýik işleri, halkymyzyň ruhy gymmatlyklary, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň, hemişelik Bitaraplygymyzyň ýörelgeleri, türkmen topragynyň gülläp ösüşleri hakynda söz açylyp, taryhyň, şu günüň, geljegiň özara baglanyşygy barada çuňňur oýlanmalar beýan edilýär. 

12-nji iýulda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalarynyň nobatdan daşary umumy ýygnagy geçirildi. Onuň gün tertibine ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde birleşmäniň ýerine ýetiren işleriniň netijeleri girizildi, şeýle hem hususy ulgamy goldamak boýunça çäreler, birnäçe guramaçylyk meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Şeýlelikde, geçen hepdäniň esasy wakalary Watanymyzyň okgunly ösüşiniň aýdyň nyşany bolmak bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän özgertmeleriň we ägirt uly işleriň netijeli häsiýete eýe bolan halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge, ykdysadyýetiň ähli ugurlarynda ösüşiň ýokary görkezijilerine ýetmäge, halkymyzyň abadan durmuşyny üpjün etmäge mümkinçilik berýär. 

(TDH)

Azyk senagaty pudagyny ösdürmek hem-de ilatymyzy ýurdumyzda öndürilýän ýokary hilli azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek meseleleri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň hemişe üns merkezinde saklanýar. Ýurdumyzyň sebitlerini ösdürmek, oba hojalyk işleriniň barşy we bu ugra degişli beýleki meseleler Ministrler Kabinetiniň mejlisleriniň, iş maslahatlarynyň gün tertibine girizilýär. Döwlet Baştutanymyz 10-njy iýulda sanly ulgam arkaly geçiren iş maslahatynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini belledi hem-de geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlary möwsüme taýýarlamak, gowaça we şaly ekilen meýdanlarda geçirilýän ideg işleriniň, şugundyr ekişiniň öz wagtynda geçirilmegini gözegçilikde saklamak boýunça degişli tabşyryklary berdi. 

Arheologik maglumatlaryň tassyklamagyna görä, türkmen halky ekerançylygyň ilkinji medeniýetini esaslandyrypdyr. Halkymyz müňýyllyklaryň dowamynda topragy özleşdirmegiň hem-de bugdaýy ösdürip ýetişdirmegiň köpasyrlyk tejribesini toplapdyr. Çörege ähli döwürlerde-de maddy gymmatlyk hökmünde garalyp, ol bolçulygyň, rowaçlygyň nyşany hasaplanypdyr. Bugdaýyň bol hasylynyň ösdürilip ýetişdirilmegi türkmen topragynyň sahawatyny, saçaklarymyzyň berekedini, halkymyzyň abadançylygyny we ýurdumyzyň gülläp ösüşini alamatlandyrýar.  

Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 7-nji iýulynda geçirilen mejlisinde Balkan welaýatynyň edermen gallaçylarynyň döwlete bugdaý tabşyrmak boýunça meýilnamany üstünlikli berjaý edendikleri baradaky hoş habar aýdyldy. Häzirki wagtda galla hasylyny ýygnamak işi ýurdumyzyň beýleki sebitlerinde-de dowam edýär. Ýygnalan hasyl däne kabul ediş bölümlerinden ammarlara öz wagtynda we ýitgisiz daşalýar. Şunuň bilen bir hatarda, gowaça meýdanlaryna ideg etmek, ösdürilip ýetişdirilen ýeralmanyň, gök-bakja ekinleriniň hasylyny ýygnap almak, ony ilatymyza ýetirmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň şaly ekilen meýdanlarynda ideg etmek işleri, Mary welaýatynda bolsa gant şugundyrynyň ekişi dowam edýär. 

Täze ykdysady gatnaşyklary kemala getirmek, oba hojalyk düzümleri üçin bäsdeşlik gurşawyny döretmek, ýer-suw serişdelerinden rejeli peýdalanmak, daşky gurşawy goramak, oba hojalyk ylmyny, hususan-da, tohumçylygy ösdürmek, täzeçil usullary, öňdebaryjy işläp taýýarlamalary giňden ornaşdyrmak obasenagat toplumynda durmuşa geçirilýän giň möçberli özgertmeleriň möhüm ugurlarydyr. Ýurdumyzyň oba hojalyk pudagyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek maksadyndan ugur alnyp, anyk çäreler durmuşa geçirilýär. Şunda däneçilik, pagtaçylyk bilen bir hatarda, maldarçylyk, guşçulyk, bagçylyk, üzümçilik, bakjaçylyk, balçylyk we beýleki ugurlar işjeň ösdürilýär. 

Diýarymyzda azyk howpsuzlygyny üpjün etmek maksady bilen, Howanyň üýtgemegi baradaky Milli strategiýanyň hem-de Milli tokaý maksatnamasynyň çäklerinde degişli çäreler durmuşa geçirilýär. Pudagyň öndürýän önümlerine bolan isleg hasaba alnyp, oba hojalyk önümçiligini howa şertlerine uýgunlaşdyrmak boýunça toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Türkmenistan bu ugurdaky halkara tagallalary goldamak arkaly degişli meseleleri çözmek üçin geljegi nazarlaýan deňeçer çözgütleri işläp taýýarlamakda işjeň orny eýeleýär. 

Azyk howpsuzlygyny berkitmek we azyk bolçulygyny üpjün etmek ýurdumyzyň ykdysady syýasatynyň möhüm ugurlarydyr. Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasy, onuň ýöriteleşdirilen edaralary, şol sanda guramanyň Azyk we oba hojalyk guramasy (FAO) bilen netijeli hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürýär. Ýeri gelende bellesek, ýurdumyz 2015-nji ýylda üçünji müňýyllygyň ösüş maksatlarynyň biri hökmünde azyk howpsuzlygyny üpjün etmek ulgamynda gazanan üstünligi üçin FAO-nyň ýörite baýragyna mynasyp bolupdy. 

Paýtagtymyzdaky hem-de welaýatlardaky söwda merkezleriniň we bazarlaryň tekjelerinde harytlaryň dürli görnüşleriniň bol bolmagy daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri, şol sanda azyk önümlerini öndürmek boýunça öňde durýan wezipeleriň üstünlikli çözülýändigine şaýatlyk edýär. Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmegiň Döwlet maksatnamasynyň kabul edilmegi milli ykdysadyýetimiziň azyk senagaty pudagyny ösdürmegiň, halkymyzyň ýokary hilli we dürli görnüşli azyk önümlerine bolan isleglerini kanagatlandyrmagyň ýolunda wajyp ädime öwrüldi. 

Degişli maksatnamanyň çäklerinde oba hojalygynda we azyk senagatynda hem onlarça taslamalar durmuşa geçirilýär. Şunda öňde durýan sepgitlere ýetmekde döwletdir işewürlik tagallalarynyň birleşdirilmegini öz içine alýan döwlet we hususy taraplaryň hyzmatdaşlygyna möhüm orun berilýär. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň görkezmeleri esasynda ýurdumyzyň her bir sebitinde iri maldarçylyk hem-de guşçulyk toplumlarynyň gurluşyklary alnyp barylýar. Iýmlik ekinleri ekmekden, iýmlik goşundylary öndürmekden we almakdan başlap, eti, ýarym fabrikatlary satmak üçin taýýar görnüşe getirmäge çenli bolan ähli işlerde bökdençligiň bolmazlygyny üpjün etmek täze gurulýan kärhanalaryň häsiýetli aýratynlygydyr. 

Ýurdumyzyň obasenagat toplumynyň hereket edýän netijeli önümçilik ulgamy, bir tarapdan, öndürilýän önümleriň hilini ýokarlandyrmaga, beýleki bir tarapdan bolsa kärhanalaryň düşewüntliligini artdyrmaga mümkinçilik berýär. Ýyladyşhanalar şäherleriň we obalaryň ilatyny ýylboýy gök önümler bilen üpjün edýär. Ýurdumyzyň kärhanalarynda gaplanan miweleriň, gök önümleriň, şireli miwe suwlarynyň, dürli görnüşli aş, çörek we konditer önümleriniň önümçiligi ýola goýuldy. Ähli işleri awtomatlaşdyrylan täze sowadyjy ammarlar guruldy we gurulýar. Azyk önümleri saklanylýan döwrebap ammarlar ýörite enjamlar, ýükleýji-düşüriji tehnikalar, göteriji gurallar bilen enjamlaşdyrylandyr. 

Zähmetiň ýokary derejede mehanizasiýalaşdyrylmagy hem-de awtomatlaşdyrylmagy oba hojalyk önümçiliginiň netijeliligini ýokarlandyrmagyň esasy şerti bolup durýar. Oba ýerlerinde işçi hünärleriniň derejesini we abraýyny ýokarlandyrmak üçin degişli çäreler geçirilýär, ýaş hünärmenler höweslendirilýär, ilatyň iş orunlary bilen üpjünçiligi gowulandyrylýar. 

Obasenagat toplumynyň inženerçilik-tehniki üpjünçilik meseleleri innowasion esasda çözülýär, şol sanda iň täze kysymly tehnikalar satyn alnyp, olar ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýär. Türkmen ekerançylary dünýäniň öňdebaryjy oba hojalyk tehnikalaryny öndüriji kompaniýalary bilen işjeň hyzmatdaşlyk edýärler. Şolaryň hatarynda ýurdumyzyň öňden gelýän ygtybarly hyzmatdaşlary bolan «John Deere» we «CLAAS» kompaniýalary bar. 

Himiýa senagatynda hem ýokary görkezijiler gazanylýar. Ýurdumyzyň oba hojalyk pudagy mineral dökünler bilen üpjün edilýär. Önümçilige işjeň ornaşdyrylýan öňdebaryjy tehnologiýalar hem-de ylmy işläp taýýarlamalar ata-babalarymyzyň köpasyrlyk ekerançylyk tejribesi bilen utgaşdyrylýar. Munuň özi oba hojalyk pudagynyň mümkinçiliklerini artdyrmak üçin berk binýady emele getirýär. 

Oba zähmetkeşlerine döwlet tarapyndan dürli ýeňillikleriň, şol sanda önümçilik harajatlarynyň peseldilmegine gönükdirilen mümkinçilikleriň döredilýändigini bellemek gerek. Şol ýeňillikler «Oba hojalygyny ösdürmegi döwlet tarapyndan düzgünleşdirmek hakynda», «Däneçilik hakynda», «Pagtaçylyk hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary, beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalary, döwlet Baştutanymyzyň degişli Kararlary bilen berkidilendir. Döwlet tabşyryklary esasynda oba hojalyk önümlerini öndürmek boýunça şertnamalaýyn borçnamalaryň ýerine ýetirilmegini üpjün edýän ekerançylara ýer bölekleriniň uzak möhletleýin kärendesine berilmegi, oba hojalyk paýdarlar jemgyýetleriniň döredilmegi diňe bir hususy ýerden peýdalanýanlaryň däl, ýer eýeleriniň, netijeli işleýän daýhan hojalyklarynyň we birleşikleriniň kemala gelmegine-de ýardam berýär. Obada bazar gatnaşyklarynyň kemala gelmegine gönükdirilen hojalygy ýöretmegiň täze usullaryna geçilmegi bazarlary ýurdumyzda öndürilýän dürli görnüşli önümler bilen üpjün etmäge, obasenagat toplumynyň eksport kuwwatyny artdyrmaga mümkinçilik berýär. 

Hormatly Prezidentimiziň durmuş-ykdysady strategiýasynda obasenagat toplumyny hem-de beýleki pudaklary okgunly ösdürmegiň möhüm şerti bolan suw serişdeleriniň rejeli peýdalanylmagyna, daşky gurşawyň goralmagyna, halkymyzyň amatly ýaşaýyş-durmuş şertleriniň üpjün edilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. 

Häzirki wagtda suw hojalygy pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli berkidilýär. Bu ulgamyň tehniki taýdan gaýtadan enjamlaşdyrylmagyna iri möçberli maliýe serişdeleri gönükdirilýär, ähli welaýatlarda täze gidrotehniki desgalar yzygiderli ýagdaýda ulanmaga berilýär. Suw hojalyk toplumynda geçirilýän giň gerimli özgertmeler ylmy işläp taýýarlamalaryň, innowasion tehnologiýalaryň üstünlikli durmuşa ornaşdyrylýandygynyň we Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bu pudagyň ösdürilmegine aýratyn üns berilýändiginiň aýdyň mysalydyr. 

Ýurdumyzyň dag etegindäki sebitlerde sil suwlaryny ýygnamak üçin niýetlenen suw howdanlaryna aýratyn orun degişlidir. Olar sil suw akymlarynyň ýetirýän zyýanynyň öňüni almaga, ýygnanan suwy ilatyň hojalyk zerurlyklary, ýagny ekerançylyk, üzümçilik we agaç nahallary ekilen meýdanlary suwarmak üçin peýdalanmaga mümkinçilik berýär. Welaýatlarda-da suw howdanlary guruldy we gurulýar. Olar suw akymlarynyň bellenilen ugurlar boýunça bökdençsiz geçirilmegini üpjün edýär. Suw hojalygynda häzirki zaman, ekologik taýdan kämil tehnologiýalar ornaşdyrylýar, suw serişdeleriniň rejeli peýdalanylmagyna gözegçiligi ýokarlandyrmak üçin degişli çäreler amala aşyrylýar. 

Şunda iri möçberli milli taslamanyň amala aşyrylmagy — Garagum sährasynyň jümmüşinde täsin «Altyn asyr» Türkmen kölüniň döredilmegi aýratyn ähmiýete eýe bolýar. Ynsan eli bilen kemala gelýän, örän çylşyrymly gidrotehniki ulgam bolan bu suw howdanynyň döredilmegi möhüm ekologik, ykdysady we durmuş meselelerini üstünlikli çözmäge, Türkmenistanyň çäklerinde hem, tutuş Merkezi Aziýa sebitinde hem uzak möhletleýin ekologik abadançylygy üpjün etmek wezipesiniň üstünde netijeli işlemäge mümkinçilik berýär. 

Türkmenistan suw serişdelerini rejeli peýdalanmak, serhetüsti suwlary peýdalanmak meseleleri boýunça oňyn hyzmatdaşlygy ösdürmek ugrunda yzygiderli çykyş etmek bilen, bu ulgamda möhüm başlangyçlary öňe sürýär. Olarda halkara hukuk kadalaryna hem-de sebitiň ähli döwletleriniň bähbitleriniň doly hasaba alynmagyna aýratyn üns berilýär. Biziň ýurdumyzyň 2012-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň Serhetüsti suwlary hem-de halkara kölleri peýdalanmak we goramak hakynda Konwensiýasyna goşulmagy bu ugurdaky ähmiýetli ädim boldy. Bu babatda «Altyn asyr» Türkmen köli, hakykatdan-da, innowasion häsiýetli taslama bolup, ýurdumyzyň dünýäniň suw serişdelerini we daşky gurşawy goramak bilen baglanyşykly ählumumy meseleleriniň oňyn çözülmegine uly goşant goşýandygynyň subutnamasydyr. Ol Türkmenistanyň BMG-niň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň Helsinki konwensiýasynyň hem-de bu ugurdaky beýleki halkara ylalaşyklaryň kadalaryny üýtgewsiz berjaý edýändigini tassyklaýar. 

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek boýunça öňde goýlan wezipeleri mundan beýläk-de üstünlikli çözmek maksady bilen, milli ykdysadyýetimiziň azyk senagaty pudagynyň okgunly ösdürilýändigini, öndürilýän önümleriň möçberiniň artdyrylýandygyny hem-de hiliniň ýokarlandyrylýandygyny, olaryň görnüşleriniň giňeldilýändigini ynam bilen aýtmak bolar. Ýurdumyzyň obasenagat toplumynyň hil taýdan täze derejä çykarylmagy halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmeginiň, Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň bähbidine amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeleriň esasy maksatlarynyň biridir. 

(TDH)

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli amala aşyrylýan «Açyk gapylar» hem-de giň hyzmatdaşlyk syýasaty syn berilýän aýda ýurdumyzyň ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň aýry-aýry döwletleriň we abraýly guramalaryň wekilleri bilen geçiren syýasy geňeşmelerinde, ikitaraplaýyn, köptaraplaýyn görnüşdäki köp sanly duşuşyklarynda, sergilerde, işewürlik maslahatlarynda, medeni çärelerde öz beýanyny tapdy. Gyzyklanma bildirýän hyzmatdaşlar bilen ýola goýlan netijeli dialog Garaşsyz Türkmenistanyň ählumumy bähbitlere laýyk gelýän hyzmatdaşlygy giňeltmegi we çuňlaşdyrmagy maksat edinýändigini aýdyň görkezdi. 

Özara bähbitli hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlary 1-nji iýunda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowanyň ýurdumyza iş sapary bilen gelen Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Helga Şmid bilen geçiren duşuşyklarynyň esasy mowzugy boldy. Bellenilişi ýaly, guramanyň Aşgabatdaky merkeziniň täze binasynyň açylmagy Türkmenistanyň we ÝHHG-niň uzak möhletleýin gatnaşyklary mundan beýläk-de berkitmäge çalyşýandyklarynyň subutnamasy boldy. 

1-nji iýunda Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde daşary syýasat edaralarynyň arasyndaky türkmen-fin geňeşmeleri geçirildi. Onuň barşynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda, halkara guramalaryň, şol sanda BMG-niň, ÝB-niň, ÝHHG-niň çäklerinde netijeli özara gatnaşyklary ösdürmegiň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Geçen aýyň başynda Ermenistan Respublikasynda geçirilen Türkmenistanyň Medeniýet günleri iki ýurduň arasyndaky medeni-ynsanperwer gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek üçin möhüm binýat boldy. Onuň çäklerinde ýurdumyzyň sungat ussatlarynyň konserti, türkmen halkynyň taryhyna, özboluşly däp-dessurlaryna, Gündogaryň akyldary we görnükli şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna, Watanymyzyň häzirki döwürde ýeten sepgitlerine bagyşlanan amaly-haşam we şekillendiriş sungaty eserleriniň sergisi guraldy. 

2-nji iýunda Çolpon-Ata şäherinde (Gyrgyz Respublikasy) geçirilen “Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi” formatyndaky ýokary derejeli sammite Ýewropa Geňeşiniň Başlygy Şarl Mişel, Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň Prezidentleri hem-de Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary gatnaşdylar. Sammitde Merkezi Aziýa we Ýewropa Bileleşigine agza döwletleriň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryna, şol sanda, üstaşyr ulag, sanlylaşdyrma, daşky gurşawy goramak, serhet howpsuzlygy, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna garşy göreşmek, bilim, medeniýet, syýahatçylyk ulgamlaryndaky meselelere garaldy. 

5-nji iýunda Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-ýapon hem-de ýapon-türkmen komitetleriniň başlyklarynyň sanly ulgam arkaly geçirilen duşuşygynda ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça komitetleriň bilelikdäki mejlisiniň Teswirnamasynda görkezilen taslamalary durmuşa geçirmegiň mümkinçiliklerine seredildi. 

Şol gün Duşenbe şäherinde (Täjigistan Respublikasy) geçirilen Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň (AHHG) müdiriýetiniň nobatdaky mejlisine we AHHG-nyň döredilmeginiň 30 ýyllygyna bagyşlanyp, «Merkezi Aziýa: güýçli sebitleýin institut arkaly durnukly geljege tarap» atly halkara maslahata Türkmenistanyň, Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Täjigistan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň wekiliýetleri, AHHG-nyň Ýerine ýetiriji komitetiniň agzalary, şeýle-de onuň düzüm birlikleriniň wekilleri gatnaşdylar. Mejlisde Aral deňziniň sebitindäki ýurtlara kömek bermek boýunça Hereketleriň maksatnamasynyň taslamalarynyň durmuşa geçirilişi, AHHG-nyň guramaçylyk gurluşyny we şertnama-hukuk binýadyny kämilleşdirmek boýunça iş toparynyň alyp baran işleriniň netijeleri, guramanyň 30 ýyllygyna bagyşlanan ýubileý çäreleriniň guramaçylygy we geçirilişi bilen bagly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Mejlisiň jemleri boýunça AHHG-nyň müdiriýetiniň birnäçe çözgütlerine gol çekildi. 

Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli 5-nji iýunda Türkmenistanyň Oba hojalyk toplumynyň edara binasynyň uly mejlisler zalynda “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda daşky gurşawy goramak boýunça gazanylan üstünlikler we bu ugurda halkara hyzmatdaşlyk” atly ylmy-amaly maslahat geçirildi. 

5-6-njy iýunda Tbilisi şäherinde (Gruziýa Respublikasy) geçirilen Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-gruzin toparynyň dördünji mejlisiniň çäklerinde ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ýokary derejesi bellenildi we iki ýurduň arasyndaky köptaraplaýyn gatnaşyklary söwda-ykdysady, ulag-logistika, energetika, medeni-ynsanperwer, ylym-bilim ulgamlarynda, şol sanda maýa goýum, oba hojalygy, sport, syýahatçylyk ugurlarynda mundan beýläk-de ösdürmegiň ugurlary kesgitlenildi. Duşuşygyň jemleri boýunça Teswirnama gol çekildi. 

4 — 7-nji iýunda Türkmenistanyň wekiliýetiniň Rim şäherine (Italiýa Respublikasy) amala aşyran iş saparynyň maksady türkmen medeniýetine degişli mirasy halkara jemgyýetçilikde ýaýbaňlandyrmakdan, gaýtalanmajak taryhy, arheologik we etnografik gymmatlyklaryň sergisini guramakdan ybarat boldy. Saparyň barşynda Italiýanyň medeniýet ministri, Rim şäheriniň häkimi bilen duşuşyklar geçirildi. Olarda iki ýurduň arasynda medeni-ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmegiň meseleleri, şol sanda Italiýada Türkmenistanyň täsin taryhy gymmatlyklarynyň sergisini geçirmek üçin netijeli ädimler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

7-nji iýunda Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde Atom energiýasy boýunça halkara agentligiň (IAEA) Türkmenistan üçin Çarçuwaly maksatnamasyny taýýarlamak bilen bagly mejlis geçirildi. Onda ýakyn ýyllarda Atom energiýasy boýunça halkara agentligiň ýurt boýunça maksatnamasynyň deslapky taslamasynda görkezilen hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary maslahatlaşyldy. 

7-8-nji iýunda Türkmenistanyň wekiliýeti Soçi şäherinde (Russiýa Federasiýasy) geçirilen Ýewraziýa hökümetara geňeşiniň we Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlislerine, 3-nji Ýewraziýa kongresiniň, GDA-nyň we Ýewraziýa ykdysady bileleşiginiň 2-nji ýaşlar forumynyň işine gatnaşdy. Bu çäräniň çäklerinde “Ýewraziýa — biziň öýümiz” atly sergi guraldy. Sergide ýurdumyzyň birnäçe ministrlikleriniň, pudak edaralarynyň önümleri görkezildi. 

8-nji iýunda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Wengriýanyň Premýer-ministri Wiktor Orban bilen geçiren duşuşygynda türkmen-wenger hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmegiň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

8-nji iýunda BMG-niň Türkmenistandaky agentlikleriniň hem-de bu guramanyň sebitleýin düzümleriniň ýolbaşçylary bilen sanly ulgam arkaly duşuşykda Birleşen Milletler Guramasy bilen dürli ugurlarda, şol sanda durnukly ösüş, sanlylaşdyrma, durnukly ulag, howanyň üýtgemegi we daşky gurşawy goramak, milli medeni mirasy gorap saklamak, bilim, saglygy goraýyş ulgamyna iň gowy tejribeleri girizmek we ornaşdyrmak boýunça meseleleriň giň toplumy ara alnyp maslahatlaşyldy. 

12-nji iýunda Daşary işler ministrliginde geçirilen ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň nobatdaky mejlisinde Türkmenistanyň milli gymmatlyklaryny ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizmek boýunça geçirilen bilelikdäki işlere aýratyn üns berildi. 

Şol gün Ylymlar güni mynasybetli “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar” atly halkara ylmy maslahat geçirildi. 

Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we geljegi 12-13-nji iýunda Mejlisde we Daşary işler ministrliginde ÝHHG-niň Milli azlyklaryň işleri boýunça Ýokary komissary Kaýrat Abdrahmanow bilen geçirilen pikir alyşmalaryň esasy mazmunyny düzdi. 

12-nji iýunda Daşary işler ministrliginde ÝUNESKO-nyň Tährandaky klaster edarasynyň direktory Golda El-Huri bilen geçirilen duşuşykda öňde durýan bilelikdäki taslamalar we çäreler ara alnyp maslahatlaşyldy.  

13 — 16-njy iýunda “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda dünýä halklarynyň saz sungatyna, milli medeniýeti gorap saklamaga, wagyz etmäge bagyşlanan “Awaza — 2023” atly halkara tans we folklor festiwaly hem-de “Folklor döredijiliginiň we halk tansynyň dessurlary” atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi. 

19-njy iýunda Daşary işler ministrliginde Birleşen Milletler Guramasynyň Taslama hyzmatlary boýunça müdirliginiň (ÝUNOPS) Awstriýadaky köp ýurtly edarasynyň direktory hanym Freýa fon Grote bilen geçirilen duşuşykda halkara gün tertibiniň giň ugurlary boýunça Türkmenistan bilen BMG-niň özara gatnaşyklaryny mundan beýläk-de ösdürmegiň geljekki mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Türkmen wekiliýetiniň gatnaşmagynda 19-20-nji iýunda Nýu-Ýorkda Terrorçylyga garşy göreşmek boýunça ýokary derejeli hepdeligiň çäreleriniň çäklerinde BMG-niň Baş sekretarynyň orunbasary, Terrorçylyga garşy göreşmek boýunça müdirliginiň ýolbaşçysy Wladimir Woronkow, şeýle-de BMG-niň Baş sekretarynyň orunbasarynyň kömekçisi, BMG-niň Terrorçylyga garşy göreşmek boýunça komitetiniň Ýerine ýetiriji müdirliginiň Ýerine ýetiriji direktory Natalýa German bilen ikitaraplaýyn duşuşyklar geçirildi. Duşuşyklarda ýurdumyzyň häzirki döwrüň meselelerini çözmek üçin BMG we bu guramanyň hyzmatdaşlary bilen özara gatnaşyklary dowam etdirmäge taýýardygy nygtaldy. 

19-njy iýunda ýurdumyzda iş sapary bilen bolan Ýewropa parlamentiniň Merkezi Aziýa ýurtlary we Mongoliýa boýunça wekiliýetiniň ýolbaşçysy Tomaş Zdehowskiý bilen Mejlisde hem-de Daşary işler ministrliginde geçirilen duşuşyklarda parlamentara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň biri boldy. 

20-nji iýunda Türkmenistanyň we Ysraýyl Döwletiniň daşary işler ministrleriniň arasynda geçirilen telefon arkaly söhbetdeşligiň dowamynda taraplar iki ýurduň işewürler birleşikleriniň arasynda göni gatnaşyklary ýola goýmak esasynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy giňeltmek barada pikir alyşdylar. 

Şol gün Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Magtymguly adyndaky Dil, edebiýat we milli golýazmalar institutynda Eýran Yslam Respublikasynyň Beýik ruhy lideri Aýatolla Ali Hameneýiniň türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa iberen “Magtymguly Pyragynyň goşgular diwanynyň” iki jiltlik ýygyndysynyň sowgat hökmünde gelip gowuşmagyna bagyşlanan dabaraly maslahat geçirildi. 

Şeýle hem şol gün Aşgabatda utgaşykly görnüşde “Sebitde suw baýlyklaryndan tygşytly peýdalanmak boýunça çäreler üçin maliýe we maýa goýum goldawy” atly maslahat geçirildi. Maslahatyň netijesinde Jemleýji Beýanat kabul edildi. 

21-nji iýunda Nýu-Ýork şäherinde Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň ýanyndaky hemişelik wekilhanasynda Türkmenistan bilen Trinidad we Tobago Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklary ýola goýmak hakynda Bilelikdäki Beýannama gol çekildi. 

21-22-nji iýunda Türkmenistanyň wekiliýetiniň Abu-Dabi şäherine amala aşyran saparynyň dowamynda Anwar Gargaş adyndaky Diplomatik akademiýanyň (BAE) Baş direktory Nikolaý Mladenow hem-de akademiýanyň mugallymlary bilen duşuşyk geçirildi. Onuň dowamynda akademiýanyň usulyýet we okuw maksatnamasy, ylmy-barlag, neşirýat, ylmy-amaly işleri barada maglumat berildi. 

Türkmen wekiliýetiniň Birleşen Arap Emirliklerine amala aşyran saparynyň çäginde ýurduň Strategik ylmy-barlag we işläp taýýarlamalar merkeziniň baş direktory, BAE-niň daşary işler ministriniň halkara gatnaşyklary ösdürmek boýunça kömekçisi bilen geçirilen gepleşiklerde dostlukly döwletara gatnaşyklara, abraýly halkara guramalaryň çäklerindäki hyzmatdaşlyga ygrarlylyk tassyklanyldy. 

23-nji iýunda Daşary işler ministrlikleriniň arasynda geçirilen türkmen-italýan we türkmen-litwa geňeşmelerinde hyzmatdaşlygy syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlar, şeýle hem halkara düzümleriň ugurlary boýunça giňeltmegiň geljekki mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

24 — 28-nji iýun aralygynda ýurdumyzda TÜRKSOÝ-nyň döredilmeginiň 30 ýyllygyna bagyşlanyp, Türki döwletleriň Medeniýet hepdeligi geçirildi. Onuň çäklerinde folklor we tans toparlarynyň bilelikdäki çykyşlary, sazandalaryň, opera aýdymçylarynyň döredijilik konsertleri, fotosuratlaryň hem-de çagalaryň çeken suratlarynyň sergisi guraldy. 

26-njy iýunda Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetiniň maslahatlar zalynda geçirilen “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwri we Magtymguly Pyragy” atly halkara ylmy maslahatyň baş maksady Magtymgulynyň edebi mirasyny çuňňur öwrenmekden, wagyz etmekden, Gündogar halklarynyň diliniň we edebiýatynyň özara baglanyşygy boýunça ylmy barlaglara badalga bermekden ybarat boldy. 

27-nji iýunda Daşary işler ministrliginde Hytaýyň Milli nebitgaz korporasiýasynyň (CNPC) prezidenti Hou Siszýun bilen geçirilen duşuşykda ýangyç-energetika ulgamynda hyzmatdaşlyk üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. 

28-nji iýunda Daşary işler ministrliginde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça ýapon-türkmen komitetiniň başlygy we “Kawasaki Heavy Industries, Ltd” kompaniýasynyň Ýerine ýetiriji direktory hem-de Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň sekretariatynyň başlygy bilen geçirilen duşuşyklarda türkmen-ýapon gatnaşyklarynyň hil taýdan täze derejä çykarylandygy bellenildi. Şol gün Daşary işler ministrliginde Wengriýanyň Milli Assambleýasynyň Başlygynyň orunbasary Lezsak Sandor bilen geçirilen duşuşykda syýasy-diplomatik we medeni-ynsanperwer ulgamlarda türkmen-wenger hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

28-nji iýunda Daşary işler ministrliginde Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Noziri bilen geçirilen duşuşykda Türkmenistan bilen YHG-nyň arasynda söwda, ulag, maýa goýum, energetika, ekologiýa, oba hojalyk, syýahatçylyk we beýleki ugurlar boýunça özara gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmegiň mümkinçiliklerine seredildi. 

30-njy iýunda Arkadag şäherinde geçirilen şäherleriň häkimleriniň forumyna Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) Baş sekretary, “Türki dünýäniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilen şäherleriň dolandyryş düzümleriniň ýolbaşçylary gatnaşdylar. Açylyş dabarasyna gatnaşanlar Arkadag şäheriniň «Asyryň şäheri» diýlip atlandyrylmaga mynasypdygyny bellediler. Daşary ýurtly hyzmatdaşlar tarapyndan şäheriň gurluşyk, binagärlik, bezeg, logistika, tehnologik çözgütlerine, durmuş derejesine ýokary baha berildi. Şol gün Arkadag şäheriniň “Märkaw” myhmanhanasynyň mejlisler zalynda geçirilen “Akylly” şäher Arkadag” atly halkara maýa goýum forumynda daşary ýurt maýadarlarynyň, işewürleriň, halkara maliýe-bank düzümleriniň hem-de Türkmenistanyň döwlet edaralarynyň, ýurdumyzyň telekeçileriniň arasynda netijeli gatnaşyklaryň çäklerini giňeltmek meselelerine seredildi. Forumyň çäklerinde ikitaraplaýyn duşuşyklar geçirildi. Şeýle hem birnäçe resminamalara, şol sanda eksport-import amallary, hyzmatlar ulgamynda hyzmatdaşlyk boýunça şertnamalara gol çekildi. 

30-njy iýunda Arkadag şäherinde utgaşykly görnüşde “Arkadag şäheri — sanly we “akylly” tehnologiýalaryň mekany” atly halkara ylmy maslahat geçirildi. Bu ägirt uly taslamanyň Türkmenistan üçin ähmiýeti we ony geljekde-de durmuşa geçirmek, tejribe alyşmak, “akylly” şäher konsepsiýasyny işjeň ösdürmek boýunça netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň mümkinçilikleri forumyň çäklerinde ara alnyp maslahatlaşylan esasy mesele boldy. Şol gün Arkadag şäherinde ýurdumyzda ilkinji “akylly” şäheriň açylmagyna bagyşlanan halkara mediaforum geçirildi. Mediaforuma gatnaşyjylaryň bellemeklerine görä, Arkadag şäheriniň açylmagy Türkmenistanyň ekologik wezipeleri çözmek we adamlaryň ähli amatlyklaryň hözirini görüp ýaşamaklary üçin oňaýly şertleri döretmek maksady bilen, şähergurluşyk taslamalaryna innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmakda öňdäki orny eýeleýändiginiň subutnamasydyr. 

Şeýle hem şol gün Daşary işler ministrliginde Hytaý Halk Respublikasynyň Şensi welaýatynyň Halk hökümetiniň gubernatory Çžao Gan bilen geçirilen duşuşykda dürli ulgamlarda gatnaşyklary giňeltmek barada pikir alşyldy. 

Geçen aýda Daşary işler ministrliginde Moldowa Respublikasynyň, Müsür Arap Respublikasynyň, Koreýa Respublikasynyň, Fransiýa Respublikasynyň, Slowakiýa Respublikasynyň, Täjigistan Respublikasynyň Türkmenistandaky täze bellenilen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileri kabul edildi. Duşuşyklaryň dowamynda Daşary işler ministrlikleriniň arasynda geňeşmeleri geçirmek, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary, şol sanda BMG, ÝB we beýleki halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy giňeltmegiň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Umuman, iýun aýynyň möhüm halkara wakalaryna berlen syn hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň halkymyzyň bagtyýarlygynyň we rowaçlygynyň, ählumumy abadançylygyň bähbidine alyp barýan daşary syýasat strategiýasyny durmuşa geçirmek boýunça ministrlikleriň we pudak edaralarynyň alyp baran işleriniň netijeli häsiýete eýedigini aýdyň görkezdi. 

(TDH)

Aşgabat, 10-njy iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Häkim welaýatyň ekin meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ýygnalan bugdaý hasyly kabul ediş bölümlerinden ammarlara we elewatorlara öz wagtynda, ýitgisiz daşalýar. Geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işleri talabalaýyk ýerine ýetirilýär. Welaýatyň gowaça ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. Ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekişine taýýarlyk görülýär. 

Şeýle hem häkim Oba milli maksatnamasyna, ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda ýerine ýetirilmegi meýilleşdirilen gurluşyk işleri barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleri ýerine ýetirilende agrotehnikanyň kadalarynyň berjaý edilmeginiň möhümdigini belledi hem-de bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkiminiň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji J.Annaýew welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Hasabatda bellenilişi ýaly, şu günler ýygnalan hasyly galla kabul ediş bölümlerinden elewatorlara hem-de ammarlara daşamak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Gowaça ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli ýerine ýetirilýär. Şeýle hem geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda sürüm, tekizleýiş işleri talabalaýyk alnyp barylýar. 

Şu ýylyň güýz möwsüminde ýeralmanyň we beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmek boýunça zerur çäreler durmuşa geçirilýär. Şunuň bilen bir hatarda, häkim Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalarda ýerine ýetirilýän gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, dowam edýän oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi hem-de onuň agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli alnyp barylmagy babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň welaýatda ýerine ýetirilýän oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Bellenilişi ýaly, galla hasylyny kabul ediş bölümlerinden ammarlara we elewatorlara wagtynda, ýitgisiz daşamak boýunça degişli işler geçirilýär. Şunuň bilen birlikde, şu günler welaýatyň ekin meýdanlarynda geljek ýylyň bugdaý hasyly üçin sürüm we tekizleýiş işleri ýerine ýetirilýär. Gowaça hem-de şaly ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. Ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki ekinleriň güýz möwsüminde geçiriljek ekişine taýýarlyk işleri dowam edýär. 

Şeýle hem häkim welaýatda Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalyk işleri ýerine ýetirilende agrotehniki çäreleriň öz wagtynda we dogry berjaý edilmelidigini belledi hem-de bu ugurda alnyp barylýan işleriň guralyşyna örän jogapkärçilikli çemeleşmegi häkime tabşyrdy. 

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew häzirki wagtda welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, sebitiň galla meýdanlaryndan ýygnalan bugdaý hasylyny kabul ediş bölümlerinden ammarlara we elewatorlara öz wagtynda, ýitgisiz daşamak boýunça zerur işler ýerine ýetirilýär. Ekin meýdanlarynda geljek ýylyň galla hasyly üçin ekişe taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Şunuň bilen birlikde, gowaça ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirilýär. Welaýatda ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmek boýunça degişli çäreler alnyp barylýar. Şaly ekilen meýdanlarda ideg işleri dowam edýär. 

Mundan başga-da, häkim Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda gurlup ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş hem-de önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalyk ekinlerine edilýän ideg işleriniň bellenen agrotehniki möhletlerde, ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi we häkime degişli görkezmeleri berdi. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew şu günler welaýatda alnyp barylýan oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Ýygnalan bugdaý hasylyny kabul ediş bölümlerinden ammarlara we elewatorlara daşamak işleri bellenen talaplara laýyklykda ýerine ýetirilýär. Geljek ýylyň galla hasyly üçin meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işlerini öz wagtynda geçirmek boýunça zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen bir hatarda, welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. 

Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň ilatyny ýeralma we beýleki oba hojalyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek boýunça öňde goýan wezipelerinden ugur alnyp, ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki ekinleriň ekişine taýýarlyk işleri dowam edýär, gant şugundyrynyň ekişi meýilnama laýyklykda alnyp barylýar. Mundan başga-da, häkim Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, oba hojalyk işleriniň talabalaýyk guralmagynyň, agrotehnikanyň kadalarynyň berk berjaý edilmeginiň bereketli toprakdan bol hasyl almagyň esasy şertleriniň biri bolup durýandygyny belledi hem-de bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda ýygnalan bugdaý hasylyny kabul ediş bölümlerinden ammarlara we elewatorlara öz wagtynda daşamak hem-de ýerleşdirmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda sürüm, tekizleýiş işleri dowam edýär. Şunda oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanylýar. 

Ýurdumyzyň gowaça meýdanlarynda üçünji we dördünji hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär. Ýazlyk ýeralma, beýleki gök-bakja ekinleri ekilen meýdanlarda ýetişdirilen hasyly ýygnap almak we bu önümler bilen içerki bazarlary üpjün etmek boýunça işler dowam edýär. Güýz möwsüminde ekilmegi meýilleşdirilýän ýeralma we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek ýerlerini hem-de olaryň tohumlaryny möwsüme taýýarlamak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Şeýle hem wise-premýer Daşoguz, Lebap welaýatlarynyň şaly ekilen meýdanlarynda ideg işleriniň, Mary welaýatynda bolsa gant şugundyrynyň ekişiniň dowam edýändigini habar berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi we bugdaý ekiljek meýdanlarda taýýarlyk işleriniň bellenen möhletlerde, ýokary hilli geçirilmegini, gowaça we şaly ekilen meýdanlarda ideg işleriniň talabalaýyk alnyp barylmagyny, gant şugundyrynyň ekişiniň meýilnama laýyklykda ýerine ýetirilmegini, güýz möwsüminde geçiriljek ekiş işlerine ýokary guramaçylyk derejesinde taýýarlyk görülmegini gözegçilikde saklamagy wise-premýere tabşyrdy. 

Soňra hormatly Prezidentimiz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, häzirki wagtda oba hojalyk pudagynyň öňünde durýan wajyp wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine jogapkärçilikli çemeleşmegiň möhümdigine ünsi çekdi hem-de bu ugurda alnyp barylýan ähli işleriň ýokary hilli geçirilmegini üpjün etmek babatda degişli tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň, mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Türkmenistan hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesine esaslanýan daşary syýasy ugruny yzygiderli durmuşa geçirmek bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde netijeli gatnaşyklary ösdürýär. Halkara gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça çözgütleri işläp taýýarlamakda oňyn başlangyçlar bilen çykyş edýän ýurdumyz parahatçylygy, howpsuzlygy we durnuklylygy üpjün etmäge, ählumumy abadançylygyň bähbidine hyzmatdaşlygy giňeltmäge uly goşant goşýar. 

4-nji iýulda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna (ŞHG) agza döwletleriň Baştutanlarynyň Geňeşiniň 23-nji mejlisine gatnaşdy. 

Döwlet Baştutanymyz sammitde çykyş edip, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen gatnaşyklaryň biziň ýurdumyz üçin halkara hyzmatdaşlyk strategiýasynyň möhüm bölegi bolup durýandygyny belledi. Türkmenistan ŞHG-niň ykdysady, maýa goýum, ulag, energetika we beýleki ugurlarda öňe sürýän başlangyçlaryna uly gyzyklanma bilen garaýar, ýurdumyz olary durmuşa geçirmäge özara bähbitli, uzak möhletleýin esasda gatnaşmagyň mümkinçiliklerini görýär. Türkmenistanyň ŞHG bilen işjeň hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygyny aýdyp, döwlet Baştutanymyz işleriň birnäçe anyk ugurlaryna üns bermegi teklip etdi. 

Şolaryň hatarynda kiberhowpsuzlyk we biohowpsuzlyk ulgamynda syýasy-diplomatik hyzmatdaşlygy ýola goýmak; täze yklymara we sebit üstaşyr ulag geçelgelerini döretmäge, bar bolanlarynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen logistik işiň amatly usulyny emele getirmek; energiýa serişdelerini diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek boýunça bilelikdäki taslamalary meýilleşdirmek arkaly yzygiderli we uzak möhletleýin hyzmatdaşlyk üçin şertleri; ýokary tehnologiýalar ulgamynda netijeli hyzmatdaşlyk üçin binýady döretmek; howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak, ekologiýa babatda bilelikdäki işleri utgaşdyrmak wezipeleri görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, gyzyklanma bildirýän taraplara Türkmenistanyň Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek baradaky başlangyjyny durmuşa geçirmäge gatnaşmak mümkinçiligine seretmek teklip edildi. 

Döwlet Baştutanymyz şol başlangyçlara ýetmegiň ilkinji ädimi hökmünde degişli ugurlaryň her biri boýunça bilermenleriň derejesinde geňeşmeleri geçirmegiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. Hyzmatdaşlygyň bu görnüşiniň Türkmenistan — Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy boýunça gatnaşyklaryň beýleki möhüm ugurlarynda hyzmatdaşlyga toplumlaýyn häsiýet bermek bilen, onuň medeni-ynsanperwer, ylym-bilim, saglygy goraýyş ulgamlarynda-da ulanylyp bilinjekdigi nygtaldy. Biziň ýurdumyz hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerini we özara bähbitlerini, onuň halklarymyzyňdyr döwletlerimiziň düýpli bähbitlerine laýyk gelýändigini aýdyň görýär diýip, döwlet Baştutanymyz mundan beýläk-de bilelikdäki netijeli işleri durmuşa geçirmäge taýýardygyny tassyklady. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 3-nji iýulda sanly ulgam arkaly geçiren iş maslahatynda ýurdumyzyň sebitlerini ösdürmek, şeýle hem oba hojalyk işleriniň barşy bilen bagly meselelere seredildi. 

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatlarda galla oragy tamamlaýjy tapgyrda dowam edip, bugdaý hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär. Bugdaý oragyndan boşan meýdanlary geljek ýylyň hasyly üçin ekiş möwsümine taýýarlamak maksady bilen, sürüm işleri alnyp barylýar. Şunda oba hojalyk tehnikalaryndan we gurallaryndan netijeli peýdalanylýar. Gowaça ekilen meýdanlarda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak, zyýankeşleriň, olaryň döredýän keselleriniň ýüze çykmagynyň öňüni almak boýunça zerur işler geçirilýär. Mundan başga-da, ýetişdirilen ýeralma we beýleki gök-bakja ekinleriniň hasylyny ýygnap almak, ony ilatymyza ýetirmek boýunça degişli çäreler dowam edýär. 

Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň şaly ekilen meýdanlarynda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri, Mary welaýatynda bolsa gant şugundyrynyň ekişi bellenilen meýilnama laýyklykda alnyp barylýar. 

Döwlet Baştutanymyz maslahata gatnaşyjylara ýüzlenip, oba hojalygynda alnyp barylýan işlere ünsi çekmek bilen, möwsümleýin oba hojalyk işleri ýerine ýetirilende, käbir säwliklere ýol berlendigini aýtdy. Agrotehniki kadalaryň doly we dogry berjaý edilen ýagdaýynda has ýokary netijeleri gazanyp boljakdygyny belläp, hormatly Prezidentimiz oba hojalyk işlerinde agrotehniki çäreleriň öz wagtynda, dogry ýerine ýetirilmegini berk talap etdi. 

7-nji iýulda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy we birnäçe resminamalaryň taslamalaryna garaldy. Hususan-da, ýurdumyzyň kanunçylyk ulgamyny döwrebaplaşdyrmak boýunça durmuşa geçirilýän işler, bazar gatnaşyklaryny ösdürmek, Diýarymyzyň eksport mümkinçiliklerini giňeltmek babatda görülýän çäreler, ýangyç-energetika toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek, elektroenergetika, deňiz we derýa ulaglary pudaklary, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ykdysadyýeti senagatlaşdyrmak boýunça alyp barýan işleri hakynda hasabatlar diňlenildi. 

Mejlisde Balkan welaýatynyň edermen gallaçylarynyň döwlete bugdaý tabşyrmak boýunça meýilnamany üstünlikli berjaý edendikleri baradaky hoş habar aýdyldy. Günbatar sebitiň gallaçy daýhanlaryny bu zähmet üstünligi bilen tüýs ýürekden gutlap, döwlet Baştutanymyz edermen daýhanlarymyzyň netijeli zähmet çekmegi üçin mundan beýläk-de döwletimiz tarapyndan ähli zerur şertleriň dörediljekdigini nygtady. 

Ýurdumyzyň taryhy-medeni ýadygärliklerini öwrenmek, gorap saklamak we rejelemek işlerini işjeňleşdirmek, milli bilim ulgamyny kämilleşdirmek meselelerine hem garaldy. Şeýle-de Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça ýöriteleşdirilen edarasy — ÝUNESKO bilen Türkmenistanyň arasyndaky netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça birnäçe teklipler aýdyldy. Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň ÝUNESKO-nyň Bütindünýä ýaşlar jemgyýetine goşulmagy, ýurdumyzyň maddy we maddy däl medeni miras, daşky gurşaw, arheologiýa, taryh, etnografiýa, ýazuw we dilden ýazylan edebiýat, jemgyýetçilik ylymlary ýaly ugurlarda iş alyp barýan ÝUNESKO-nyň Merkezi Aziýa halkara barlaglar institutyna goşulmagy baradaky pikir beýan edildi. 

Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň ÝUNESKO-nyň Bilim ulgamynda maglumat tehnologiýalary boýunça instituty (IITE) bilen hyzmatdaşlyk etmeginiň “Ýol kartasyny” işläp düzmek teklip edildi. 2024-nji ýylda Aşgabat şäherinde ýurdumyzyň ÝUNESKO bilen hyzmatdaşlygynyň 30 ýyllygyna bagyşlanan halkara maslahaty geçirmek baradaky teklip döwlet Baştutanymyzyň garamagyna hödürlenildi. 

Mejlisde hormatly Prezidentimiz ýolbaşçylary wezipä bellemek we wezipeden boşatmak boýunça resminamalaryň birnäçesine gol çekdi. 

8-nji iýulda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň taryhy mekanynda binýat bolan Arkadag şäherinde Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň müdiriýetiniň birinji mejlisini geçirdi. Onuň dowamynda haýyr-sahawat gaznasynyň geçen döwürde alyp baran işleri, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň işläp başlamagy bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Mejlisiň barşynda ýurdumyzda çagalygy goramak, maşgalany goldamak meselelerine örän jogapkärli hem-de toplumlaýyn esasda çemeleşilýändigini belläp, Gahryman Arkadagymyz gaznanyň işiniň ugurlaryny giňeltmek, şunda halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek wezipelerine ünsi çekdi. 

Geçen hepdede Mejlisde Tunis Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Tarak ben Salemden ynanç haty kabul edildi. Ilçi Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň esasy ugurlary, ýurdumyzda amala aşyrylýan giň gerimli durmuş-ykdysady özgertmeler bilen tanyşdyryldy. Tunis Respublikasynyň Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge uly gyzyklanma bildirýändigini nygtan jenap Tarak ben Salem dürli ugurlar boýunça netijeli gatnaşyklary ösdürmäge hemmetaraplaýyn ýardam bermäge taýýardygyny tassyklady. Şunda parlamentara gatnaşyklaryň aýratyn orny bellenildi. 

Arkadag şäherinde utgaşykly görnüşde “Arkadag şäheri — ekologiýa abadançylykly tebigatyň gözel ýeri” atly halkara maslahat geçirildi. Foruma Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň ýolbaşçylary hem-de wekilleri, tebigaty goramak boýunça degişli düzümleriň, pudaklaýyn edaralaryň hünärmenleri, ylmy jemgyýetçiligiň, ýokary okuw mekdepleriniň, jemgyýetçilik guramalarynyň, abraýly halkara we sebit guramalarynyň ýurdumyzdaky wekilhanalarynyň ýolbaşçylary gatnaşdylar. 

Daşky gurşaw babatda Türkmenistanda hereket edýän kanunçylygy yzygiderli kämilleşdirmek, bu ugurda halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy ösdürmegiň esasy ugurlary, howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak we oňa garşy göreş çäreleri, ekologik taýdan arassa önümleri öndürmek, ekologik abadançylyk we çölleşmäniň öňüni almak boýunça geçirilýän çäreler bilen baglanyşykly meseleler ara alyp maslahatlaşmalaryň esasyny düzdi. Bellenilişi ýaly, tebigaty goramak, täze, ekologik taýdan arassa tehnologiýalary ornaşdyrmak, “ýaşyl” ykdysadyýet, sanly ulgam, ýurt we sebit derejesinde ekologik howpsuzlygy üpjün etmek hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Çykyşlarda Arkadag şäheriniň diňe bir durmuş, ykdysady ulgamlarda däl, eýsem, daşky gurşawy goramak ugrunda-da innowasion çemeleşmeleri synag etmek üçin geljegi uly giňişlik bolup biljekdigi bellenildi. 

Arkadag şäheriniň gurluşyk toplumynyň edara binasynda “Arkadag şäheri — gurluşygyň we senagatyň beýik nusgasy” atly halkara maslahat geçirildi. Foruma Türkmenistanyň we ýurdumyzyň ozaldan gelýän, ygtybarly hyzmatdaşlary bolan daşary ýurt kompaniýalarynyň, gurluşyk edaralarynyň, senagat, energetika, himiýa we ýol gurluşygy pudaklarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri gatnaşdylar. Şolaryň hatarynda “Buig Türkmen”, “Daewoo Engineering & Construction Co., Ltd”, “Hyundai Engineering Co., Ltd”, “Kawasaki Heavy Industries, Ltd”, “Sumitomo Corporation”, “Çalik Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş.”, “Rönesans Inşaat”, “Wozroždeniýe” kompaniýalary, “Dorožnoýe stroitelstwo “Altkom”, “INAS+” jogapkärçiligi çäkli jemgyýetler we beýlekiler bar. 

Maslahatyň dowamynda bellenilişi ýaly, täze şäheriň taslamasy taýýarlanylanda, amatly şäher gurşawyny döretmäge mümkinçilik berýän täzeçil çözgütleriň göz öňünde tutulmagy Arkadag şäheriniň esasy aýratynlyklarynyň biridir. Şäheriň taslamasyny taýýarlamak işlerine talyplaryň işjeň çekilendigini hem aýtmak gerek. Çykyşlarda nygtalyşy ýaly, häzirki döwürde dünýäde “akylly” şäher konsepsiýasy esasynda bina edilen tutuş şäheri gurmaga we ulanmaga bermäge ukyply ýurtlar köp däldir. 

Forumyň çäklerinde Türkmenistanyň ministrlikleriniň we gurluşyk-senagat toplumyna degişli pudaklaýyn edaralaryň ýolbaşçylarynyň daşary ýurt kompaniýalarynyň wekilleri bilen duşuşyklary boldy. Olaryň dowamynda uzak möhletleýin we özara bähbitli esasda ýola goýlan netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň geljekki ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan durmuşa geçirilýän ählumumy parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine strategik hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine, Watanymyzyň durmuş-ykdysady taýdan gülläp ösmegine, ylmy-tehniki ösüşine, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary geçen hepdäniň wakalarynda öz beýanyny tapdy. 

(TDH)

Arkadag şäheri, 8-nji iýul (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň taryhy mekanynda binýat bolan Arkadag şäherinde Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň müdiriýetiniň birinji mejlisini geçirdi. Mejlise gaznanyň müdiriýet agzalary we Arkadag şäheriniň häkimi gatnaşdylar. Onuň dowamynda Haýyr-sahawat gaznasynyň geçen döwürde alyp baran işleri, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň işläp başlamagy bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň ýanyna geldi. Gahryman Arkadagymyz mejlisi açyp, ýygnananlary 29-njy iýunda Arkadag şäheriniň, şeýle hem çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň açylyp ulanmaga berilmegi bilen gutlady hem-de işlerinde üstünlikler arzuw etdi. 

Milli Liderimiz mejlisiň gün tertibini yglan edip, şu günki mejlisiň gaznanyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi. 

Ilki bilen, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň wise-prezidenti R.Bazarowa söz berildi. Ol türkmen halkynyň Milli Liderini Arkadag şäheriniň açylmagy bilen gutlap, ýurdumyzda döwlet derejesinde zähmetsöýerlik hem-de watançylyk ruhunda terbiýelenýän ýaş nesliň sazlaşykly ösmegi, olaryň döredijilik ukyplarynyň doly açylmagy, saglygyny berkitmek, bagtyýar durmuşyny üpjün etmek üçin ähli zerur şertleriň döredilýändigini belledi. 

Nygtalyşy ýaly, Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan asylly işleriniň Arkadagly Serdarymyz tarapyndan üstünlikli amala aşyrylmagy netijesinde, ýaş nesliň durmuş goraglylygynyň, howandarlyga mätäç çagalaryň saglygyny dikeltmegiň toplumlaýyn ulgamy kemala geldi. Munuň özi ýaşlaryň saglygyny goramak babatda döwlet syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. 

Geçen döwürde howandarlyga mätäç çagalara jemi 140 operasiýa geçirildi we ýatymlaýyn şertlerde bejergi işleri amala aşyryldy. Ýurdumyzyň welaýatlaryndaky hassahanalaryň çagalar bölümlerine “Tiz kömek” awtoulaglarynyň berilmegi, haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna zerur bolan saglygy goraýyş maksatly serişdeleriň gönükdirilmegi bu ugurda alnyp barylýan işleriň netijeli häsiýete eýe bolmagyna ýardam berýär. Şunuň bilen baglylykda, R.Bazarow ýurdumyzda çagalary dürli usullar arkaly goldamak we höweslendirmek boýunça durmuşa geçirilýän giň gerimli çäreleriň ähmiýetlidigini aýratyn nygtady. Şunda ösüp gelýän ýaş nesilleri paýhasly pederlerimiziň döreden dünýä nusgalyk däp-dessurlary esasynda terbiýelemek, çagalar öýünde terbiýelenýänlere mynasyp atlary dakmak meselelerine uly ähmiýet berilýär. 

Şunuň ýaly ynsanperwer işleriň sakasynda Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan we häzirki döwürde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan mynasyp dowam etdirilýän asylly ýörelgeleriň bardygyny belläp, R.Bazarow Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň işini mundan beýläk-de sazlaşykly alyp barmak ugrunda ähli zerur tagallalaryny gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. 

Hajy Arkadagymyz hasabaty diňläp, gaznanyň işini has-da kämilleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Hormatly ýaşulular ýaş nesilleriň arasynda türkmen halkynyň däp-dessurlary, asylly ýörelgeleri barada wagyz-nesihat işlerini yzygiderli dowam etdirmelidirler. 

Gahryman Arkadagymyz Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýanynda Ýaşulular geňeşiniň döredilendigini belläp, onuň agzalary bilen bilelikdäki işleriň ýola goýulmalydygyny aýtdy. Şunda utgaşykly işleriň alnyp barylmagyna, ösüp gelýän ýaş nesilleriň hemmetaraplaýyn kömek-goldaw bilen gurşalmagyna, olaryň ukyp-başarnyklaryny açyp görkezmekleri üçin mümkinçilikleriň döredilmegine zerur üns berilmelidir. Bu işleriň kanunçylyk taýdan berkidilmegi häzirki döwrüň möhüm talabydyr diýip, hormatly Arkadagymyz degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

 Soňra haýyr-sahawat gaznasynyň hasapçysy Ý.A.Çernowa söz berildi. 

Ol Gahryman Arkadagymyzy täze şäheriň açylmagy we “Ömrümiň manysynyň dowamaty” atly kitabynyň çap edilmegi bilen gutlady we haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna köp sanly çaga ynsanperwerlik kömeginiň berlendigini, şol sanda Arkadag şäheriniň Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezi üçin häzirki zaman lukmançylyk enjamlarynyň satyn alnandygyny, daşary ýurtlara ynsanperwerlik kömekleriniň ugradylandygyny belledi. Haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan şanly seneler mynasybetli çagalara, şeýle hem halkara ýaryşlarda ýokary üstünlikleri gazanan türgenlere sowgatlaryň gowşurylandygy barada habar berildi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, haýyr-sahawat işleriniň we ynsanperwer ýörelgeleriň ösdürilmegine döwlet derejesinde ähmiýet berilýändigini aýdyp, Owganystanda türkmen telekeçileri tarapyndan gurlan çaga dogrulýan öý üçin zerur bolan lukmançylyk serişdeleriniň gönükdirilendigini we oňa türkmen lukmanlarynyň toparynyň iberilendigini belledi. Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz täze şäheriň ikinji tapgyrynda gurulmagy meýilleşdirilýän önümçilik desgalary we ýerli çig mallardan dermanlyk serişdeleri öndürmek üçin haýyr-sahawat gaznasyndan serişdeleriň gönükdirilmeginiň meýilleşdirilýändigini habar berdi. 

Soňra Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň direktory M.Öküzowa söz berdi. 

Ol Arkadag şäheriniň ulanmaga berilmegi, bu şähere birnäçe halkara derejedäki güwänamalaryň gowşurylmagy, Gahryman Arkadagymyzyň “Ömrümiň manysynyň dowamaty” atly kitabynyň çap edilmegi bilen gutlap, lukman Arkadagymyza halkymyzyň saglygy hakyndaky aladany baş wezipe hökmünde kesgitländigi üçin ähli saglygy goraýyş işgärleriniň adyndan hoşallyk bildirdi. 

Şeýle hem ol merkeziň işini talabalaýyk alyp barmak boýunça edilýän tagallalar, lukmanlary işe kabul etmegiň aýratynlyklary, çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň hojalyk işlerini guramagyň kanunçylyk esaslary barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, çäreleriň degişli meýilnamasy taýýarlanyldy. Şunda degişli saglygy goraýyş talaplaryndan, lukman Arkadagymyzyň tabşyryklaryndan ugur almagyň möhüm wezipe hökmünde kesgitlenendigini aýdyp, M.Öküzowa öňde durýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda ähli tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Arkadagymyz hasabaty diňläp, merkeziň hojalyk işlerini ýokary derejede alyp barmagyň, işgärleri seçip almagyň häzirki zaman usulyny ulanmagyň wajypdygyna ünsi çekip, lukmanlaryň hünär derejesiniň kämilleşdirilmegini, degişli gulluklaryň utgaşykly işiniň üpjün edilmegini üns merkezinde saklamagy tabşyrdy. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Gahryman Arkadagymyz merkeziň ähli işgärleriniň iş we ýaşaýyş jaý üpjünçilik meselelerine hereket edýän düzgünlere, kanunçylyga laýyklykda çemeleşilmelidigine ünsi çekdi. Kabul edilýän çözgütleriň kanunçylyk taýdan berkidilmegine möhüm ähmiýet bermek we bu ugurda bar bolan meseleleri degişli düzümleriň wekilleri bilen bilelikde çözmek boýunça utgaşykly işleri alyp barmak wajypdyr. Şunda degişli gulluklaryň ýolbaşçylary çetde durmaly däldir, meseleleriň oňyn çözgüdine örän jogapkärçilikli, toplumlaýyn esasda çemeleşilmelidir diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy. 

Gahryman Arkadagymyz bu ýerde Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň müdiriýetiniň birinji mejlisiniň geçirilendigini, onuň geljekki mejlislerinde bu ugurda bar bolan meseleleri çözmek boýunça bilelikdäki pikir alyşmalaryň boljakdygyny belledi. Şunda gaznanyň ýanyndaky Ýaşulular geňeşiniň agzalarynyň pikirlerini diňlemek ähmiýetli bolar. 

Arkadag şäheriniň sebitde “akylly” şäher konsepsiýasy esasynda gurlan ilkinji şäherdigini belläp, Gahryman Arkadagymyz onuň gojaman Köpetdagyň eteginde, halkymyzyň baý taryhly we gözel tebigatly künjeginde ýerleşendigini aýtdy. Bu täsin şäheriň gysga wagtda hakykata öwrülmegi Türkmenistanyň okgunly ösüşiniň üpjün edilip, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň hem-de özygtyýarlylygynyň, ykdysady kuwwatynyň yzygiderli berkeýändigine, durmuş ulgamynyň toplumlaýyn ösýändigine aýdyň şaýatlyk edýär diýip, hormatly Arkadagymyz sözüni dowam etdi. Munuň özi Arkadagly Serdarymyzyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän we her bir maşgalanyň abadançylygynyň berkidilmegine, ösüp gelýän ýaş nesilleriň milli we umumadamzat ruhy gymmatlyklary esasynda terbiýelenmegine gönükdirilen toplumlaýyn özgertmeleriň netijesidir. 

Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy ýurdumyzda ösüp gelýän ýaş nesilleri durmuş taýdan goldamak, bagtyýar durmuşda ýaşamaklaryny hem-de olarda Watana wepalylyk, ynsanperwerlik ýaly asylly häsiýetleriň kemala gelmegi üçin amatly şertleri döretmek, howandarlyga mätäç çagalaryň saglygynyň dikeldilmegine ýardam bermek maksady bilen döredildi diýip, hajy Arkadagymyz aýtdy. Ýakynda Arkadagly Serdarymyzyň gatnaşmagynda Arkadag şäheriniň açylyş dabarasynyň çäklerinde häzirki zaman lukmançylyk tehnologiýalary ornaşdyrylan çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň hem açylyp ulanmaga berlendigini belläp, Gahryman Arkadagymyz bu merkezde çagalaryň terbiýe almagy, gatnap we ýatymlaýyn esasda olaryň saglygyna seredilmegi üçin ähli şertleriň bardygyna ünsi çekdi. 

Bu ugurda geljekde-de maksatlaýyn işleriň alnyp baryljakdygyny, onuň çäkleriniň has-da giňeldilip, halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmeginiň maksat edinilýändigini aýdyp, lukman Arkadagymyz amala aşyrylýan işleriň ygtybarly kanunçylyk esaslarynyň bolmagyna uly ähmiýet berilmelidigini belledi. Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň düzgünlerine laýyklykda, hormatly Prezidentimiziň Karary bilen, “Türkmenistanda çagalaryň hukuklaryny durmuşa geçirmek boýunça 2023 — 2028-nji ýyllar üçin Hereketleriň milli meýilnamasy” tassyklanyldy. Ýurdumyzda çagalygy goramak, maşgalany goldamak, ýaş nesliň beden, aň hem-de ruhy ösüşini üpjün etmek meselelerine örän jogapkärli, toplumlaýyn esasda çemeleşilýändigini belläp, Gahryman Arkadagymyz gaznanyň işiniň ugurlaryny giňeltmek, şunda halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek meselelerine ünsi çekdi. Gaznanyň işiniň ähli ugurlaryny ilat arasynda, şol bir wagtyň özünde, halkara giňişlikde wagyz etmek işi hem wajypdyr. Bu ugurda makalalary, maglumatlary taýýarlap, internet saýtlarynda ýerleşdirmek zerurdyr. 

Milli Liderimiz mejlisiň jemini jemläp hem-de onuň dowamynda birnäçe möhüm meselelere garalandygyny aýdyp, bu ugurda alnyp barylýan işleriň mundan beýläk-de üstünlikli dowam etdiriljekdigini belledi we hemmelere öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlik arzuw etdi.

29-njy iýunda ýurdumyzda şu ýylyň möhüm taryhy wakalarynyň biri bolan täze, döwlet ähmiýetli Arkadag şäheriniň açylyşy mynasybetli giň gerimli çäreler geçirildi. Täze şäher türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan başy başlanan we hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda yzygiderli amala aşyrylýan ägirt uly özgertmeleriň netijesidir. 

Milli we daşary ýurt köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň habarlarynda bellenilişi ýaly, türkmenleriň ata-babalarynyň şöhratly taryhynyň gözbaş alýan gadymy topragynda durmuş ulgamyna öňdebaryjy sanly, maglumat-kommunikasiýa we “ýaşyl” tehnologiýalar ornaşdyrylan “akylly” şäher kemala geldi. Bu ýerde milli şäher gurluşygynyň iň gowy däpleri binagärligiň hem-de dizaýnyň häzirki zaman meýilleri bilen sazlaşykly utgaşýar. Ähli babatda, şol sanda tebigata aýawly çemeleşmekde halkara ölçeglere laýyk gelýän degişli düzümler ýaşaýjylar üçin amatly we oňaýly şertleri üpjün edýär. Bu ýerde möhüm ekologik talaplara aýratyn üns berlipdir. Desgalaryň gurluşygynda ekologik taýdan arassa serişdeler peýdalanyldy. Bu aýdylanlara Arkadag şäherine “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna goşulandygy baradaky güwänamanyň gowşurylmagy hem şaýatlyk edýär. 

Arkadag şäheri dünýäniň iň täze we geljegi uly şähergurluşyk hem-de inženerçilik-tehniki çözgütlerini, Gahryman Arkadagymyz tarapyndan öňe sürlen ägirt uly gurluşyk taslamasynyň durmuşa geçirilmegini, ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn innowasion ösüşine, ykdysady mümkinçiliklerini artdyrmaga, halkyň ýaşaýyş derejesini we hilini ýokarlandyrmaga gönükdirilen döwlet syýasatynyň üstünliklerini özünde jemleýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow täze şäheriň düýbi tutulan pursadyndan başlap, bu ýerde alnyp barylýan giň möçberli işleri hemişe üns merkezinde saklady. 

Ägirt uly taslama iki tapgyrda durmuşa geçirilýär. Gurluşygy tamamlanan birinji tapgyryň çäklerinde durmuş-medeni we beýleki maksatly desgalaryň 336-sy ulanmaga berildi. 16-njy iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda täze şäheriň ikinji tapgyrynyň düýbüni tutmak dabarasy geçirildi. Şonda şäheriň edara-kärhanalary we guramalary üçin dürli görnüşli awtoulag serişdeleri, şol sanda elektroulaglar sowgat berildi. Şäheriň ýol-ulag düzüminde ekologik taýdan arassa jemgyýetçilik ulaglary — elektrobuslar we elektrotaksiler hereket eder. 

Döredijilik, abadançylyk, özgertmeler ýoly bilen ynamly öňe barýan Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzyň sene ýazgysyna altyn harplar bilen ýazylan şanly waka Türkmenistanyň täze pikirleri döredýän we durmuşa geçirýän ýurt hökmünde umumy ykrar edilen derejesini tassyklamak bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň häzirki döwrüň sebit, ählumumy derejedäki möhüm meselelerini täzeçil, toplumlaýyn, hemmetaraplaýyn esasda çözmek boýunça başlangyçlary dünýäniň köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde uly gyzyklanma döretdi. 

Iri halkara habarlar agentlikleri we maglumat-seljeriş portallary, köp sanly elektron neşirler, meşhur internet saýtlary giň okyjylar köpçüligine deňsiz-taýsyz Arkadag şäheriniň açylyş dabarasy barada habar berdiler. «RIA Nowosti», «TASS», «MIR 24», «Tatar-inform», «Azertaj», «Trend», «Anadolu», «Kazakhstan Today» ýaly habarlar agentlikleri, şeýle hem Merkezi Aziýa döwletleriniň, Eýranyň, Pakistanyň we beýleki ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri, şol sanda GDA-nyň internet portaly, sng.today, centralasia.news, belta.by, vestikavkaza.ru web saýtlary ilkinjileriň hatarynda bu şanly wakany beýan etdiler. 

“Bu ýerde hemme zat — ýaşaýyş jaýlary, hassahanalar, mekdepler, jemgyýetçilik desgalary ak reňkde ýalkym saçýar. Köpetdagyň etegi, köp sanly baglar — ine, golaýda Türkmenistanda açylan Arkadag şäheriniň daşky keşbi şeýle görünýär” diýip, «Tatar-inform» ýazýar. Bellenilişi ýaly, şäher dört ýyldan gowrak wagtda guruldy. Onuň durmuş ulgamy “akylly” duralganyň, elektroulagyň, Gün batareýalarynyň we ýel elektrik generatorlarynyň, başga-da köp sanly döwrebap tehnologiýalaryň esasynda guralypdyr. Habarlarda nygtalyşy ýaly, şäheriň açylyş dabarasy günüň ikinji ýarymynda hem dowam etdi. Aşgabat — Arkadag ýolunyň ugrunda köp sanly saýaly baglar oturdylyp, bu ýerde damjalaýyn esasda suwaryş ulgamy döredilipdir. 

«Trend» habarlar agentligi hem “akylly” Arkadag şäheriniň açylyşyny dessin okyjylara ýetirdi. “Türkmenistanda taryhy waka we milli baýramçylyga öwrülen bu giň gerimli çäre halkara jemgyýetçilikde uly gyzyklanma döretdi” diýip, habarlar agentliginiň habarçysy dabaralaryň geçirilen ýerinden habar berdi. 

“Arkadag şäheriniň açylyş dabarasy iň ýokary derejede guralypdyr. Bu iri çäräniň Gurban baýramy bilen gabat gelmegi bellärliklidir”. 

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň, jemgyýetçilik wekilleriniň, dünýäniň köp sanly ýurdundan myhmanlaryň Arkadag şäheriniň gurluşygynyň birinji nobatdakysynyň desgalarynyň açylyş dabarasyna gatnaşandygy barada habar berilýär. Açylyş dabarasy “Akhan” binasynyň ýanyndan badalga aldy. Bu ýerde döredijilik toparlary aýdym-sazly çykyşlary ýerine ýetirdiler we dabaraly ýöriş guraldy. Bu binada ady rowaýata öwrülen, Ginnesiň rekordlar kitabyna girizilen meşhur ahalteke bedewiniň keşbi şekillendirilendir. Täze şähere ajaýyp görk berýän ýadygärlik toplumy türkmen halkynyň Gahryman Arkadagynyň başlangyjy bilen gurlup, ol halkyň buýsanjyna we bahasyz baýlygyna öwrülen bedewlere bolan ählihalk söýgüsiniň nyşanydyr. Binanyň açylyşynda dabaraly aýdym-sazlar bilen utgaşdyrylyp, dürli reňkdäki şarlar uçuryldy, suw çüwdürimleri işläp başlady. 

“Arkadag şäheriniň Baş meýdançasyndaky giň gerimli çäreleriň çäklerinde Döwlet senasynyň ýaňlanmagynda Türkmenistanyň Döwlet tugy asmana galdyryldy we “Arkadag Binasynyň” açylyş dabarasy geçirildi” diýip, “Trend” habarlar agentligi ýazýar. “Soňra medeni-durmuş maksatly desgalar we ýaşaýyş jaýlary bilen tanyşlyk gezelenji, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň açylyşy, Arkadag şäherine halkara sylaglaryň gowşurylyş dabarasy geçirildi”. 

“Türkmenistanda “akylly” Arkadag şäheri açyldy” diýip habar beren «MIR 24» teleýaýlymynyň habarçysy Artýom Wasnew: “Köpetdagyň etegindäki bu giňişlikde täsin Arkadag şäheri kemala geldi. Ol ýurduň paýtagtynyň golaýynda, Aşgabatdan 30 kilometr uzaklykda ýerleşýär. Bu ýerde häzirki zaman ösüşlerini özünde jemleýän ekologik taýdan arassa şäher döredildi” diýip belleýär. 

Nygtalyşy ýaly, ähli binalarda  elektron dolandyryş ulgamy ornaşdyryldy. Şeýlelikde, Arkadag şäheri tutuşlygyna “akylly” şäher konsepsiýasy esasynda guruldy. Bu ýerde ýol yşyklandyryjylary hem täzeçil usulda gurnalypdyr. Olar awtomatik ýagdaýda, şäheriň ulag akymlaryna baglylykda sazlaşykly işleýär. Mundan başga-da, bu şäher Merkezi Aziýa sebitinde durmuş üpjünçilik ulgamy tutuşlygyna elektron ulgam arkaly dolandyrylýan ýeke-täk şäherdir. “Bu ýerde ap-ak we ýaşamak üçin ähli şertleri döredilen köp gatly ýaşaýyş jaýlary guruldy hem-de ähli jaýlar «akylly» öý ýörelgesi esasynda işleýär. Şeýle hem ähli tölegleri jaýdan çykmazdan amala aşyrmak mümkin. Munuň özi, aýratyn-da, türkmen tebigatynyň şu wagtky yssy howasynda amatlydyr” diýip, «MIR 24» teleýaýlymynyň habarçysy sözüni dowam etdi. 

Teleýaýlymyň habarynda şäheriň ähli düzüminiň elektrik toguny tygşytlaýjydygy bellenilýär. Hemme ýerde Gün batareýalary ornaşdyrylypdyr. Şäheriň açylmagy mynasybetli dabaraly ýöriş geçirildi. Arkadag şäheri agşamlaryna has hem owadan. Ýokardan seredeniňde, ol ýurduň ýene bir nyşany bolan türkmen halysyny ýatladýar. Howada yşyklandyrylan dronlar ýörite ulgam arkaly uly göwrümli şekilleri emele getirýär. Açylyş dabarasy feýerwerk şüweleňi bilen tamamlandy. Şol gün tutuşlygyna giň gerimli wakalara beslendi. Dabara ýokary ruhubelentlik bilen jemlendi. 

Gurluşygy 2023 — 2026-njy ýyllarda dowam etjek Arkadag şäheriniň ikinji tapgyrynda azyk harytlaryny, senagat, derman serişdelerini we lukmançylyk önümlerini öndürjek önümçilik hem-de hyzmat ediş desgalarynyň guruljakdygy barada Russiýanyň “RIA Nowosti” halkara habarlar agentligi habar berýär. Agentligiň topary täsin şäheriň dabaraly açylyşynda bolup geçýän wakalary hakyky wagt tertibinde habar berdi. 

Täze şäheriň keşbinde milli heýkeltaraşlygyň iň gowy däpleriniň binagärlik hem-de dizaýn sungatynyň häzirki zaman gazananlary bilen sazlaşykly utgaşýandygy barada «Kazakhstan Today» okyjylaryna habar berýär. “Kaspiýskiý westnik” maglumat-syn portaly, Özbegistanyň dürli internet çeşmeleri — uz.sputniknews, yuz.uz, darakchi.uz, Täjigistanyň habar beriş saýtlary — tj.sputniknews we tajikistan24.com, tutuş dünýä boýunça ýokary tehnologiýalar asyrynda millionlarça okyjysy bolan öňdebaryjy habar beriş agentlikleri, meşhur internet saýtlary ýurdumyzda Arkadag şäheriniň giň gerimli açylyşy mynasybetli geçirilen dabaralar barada giňişleýin habar berdiler. 

“Geljegiň şäheri” diýip doly derejede atlandyryp boljak Türkmenistandaky ilkinji «akylly» şäheriň açylyşy mynasybetli ýokary derejede guramaçylyk işleriniň netijesinde guralan dabaralar isleg bildirýänleriň ählisi üçin açyk boldy. Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň sanly tehnologiýalar arkaly belende galdyrylmagy, dabaraly ýörişiň geçirilmegi, dolandyryş we durmuş maksatly desgalaryň, örän amatly ýaşaýyş jaýlarynyň, ministrlikleriň, edaralaryň düzümleýin binalarynyň, bank şahamçalarynyň, Arkadag şäheriniň döwlet arhiwiniň açylyş dabaralary, döredijilik toparlarynyň ýerine ýetirijilik ussatlyklaryny görkezýän çykyşlar, duşuşyklar — bularyň ählisi türkmen telewideniýesinde onlaýn tertipde görkezildi hem-de esasy habar beriş serişdelerinde beýan edildi. 

Ýurdumyzyň we daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri fotoşekilleri, wideoreportažlary wakalaryň bolup geçýän ýerinde taýýarladylar. Şäheriň açylyşynda «Большая Азия» teleýaýlymynyň we “MIR” döwletara teleradiokompaniýasynyň döredijilik toparlary işlediler. 

Dünýä metbugaty dabaranyň dowamynda halkara guramalaryň ýolbaşçylary we meşhur daşary ýurt kompaniýalarynyň wekilleri tarapyndan täze şähere güwänamalaryňdyr diplomlaryň 20-den gowragynyň gowşurylandygy barada habar berýär. Şolaryň hatarynda «Ýaşyl» we «akylly» şäher», «XXI asyryň şäheri», «Türki dünýäniň ilkinji «akylly» şäheri», seýsmiki kiçi etrapça gurluşygy hem-de seýsmiki howpsuzlygy üpjün etmek boýunça Arkadag şäheriniň çäginde geçirilen ylmy-barlag işleriniň hili barada şahadatnama, garaşsyz ylmy-tehniki derňewleriň netijesinde Durnukly ösüş maksatlaryna, ekologik gurluşyk boýunça halkara talaplara laýykdygyny tassyklaýan şahadatnama we beýlekiler bar. 

Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň maglumatlaryna salgylanyp, meşhur elektron neşirler hormatly Prezidentimiziň täze şäheriň açylyş dabarasyna gatnaşandygyny habar berýärler. Daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri: “Türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyjy boýunça gurlan, häzirki zaman düzümi bolan Arkadag şäheri halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmagyň ýolunda möhüm ädime öwrüldi” diýip ýazýarlar. 

Halkara ölçeglere laýyk gelýän ýol-ulag düzümi dünýä bileleşiginde uly gyzyklanma döretdi. Giň şaýollar, köçeler we aýlaw ýollary häzirki zaman yşyklandyryş, wideogözegçilik hem-de dolandyryş ulgamlary bilen üpjün edilendir. Hususan-da, “Intelligent Transportation System” (ITS) ulag ulgamlaryny modelirleme we ulag akymyny sazlamakda innowasion oýlap tapyşlardan peýdalanýar. Degişli ýol belgilerini ýerleşdirmek meselesi içgin öwrenildi. Munuň özi ýol hereketiniň maglumat berijiliginiň, howpsuzlygynyň we netijeliliginiň ýokarlanmagyna, ýol hereketine gatnaşýanlaryň ählisiniň — sürüjileriň we pyýadalaryň özara gatnaşygynyň sazlaşmagyna getirýär. Iri sebit neşirleri täze elektrobuslaryň, elektromobil taksileriniň Arkadag şäheriniň ilatyna we myhmanlaryna ýokary hilli hem-de medeniýetli hyzmaty üpjün etjekdigi barada habar berdiler. «Duralga» we «Ynamly taksi» ýaly mobil goşundylaryny ulanmak üçin QR-kodlar döredildi. Nagt däl tölegleri we onlaýn sargytlaryň tölegini amala aşyrmak maksady bilen, terminallar göz öňünde tutuldy. Awtomobil ýollarynda jemgyýetçilik ulaglarynyň hereketi üçin niýetlenen zolaklar hem ýolagçylaryň rahatlygyny üpjün edýär. 

Özbegistanyň Milli habarlar agentligi we bu goňşy ýurduň dürli internet çeşmeleri sürüjilere ýolda wagty tygşytlamaga mümkinçilik döredýän «akylly» ugurlar barada giňişleýin maglumat berdiler. Ýol ýazgylary, ulaglaryň hereketiniň gözegçiligi sanly ulgam arkaly amala aşyrylýar. Mundan başga-da, duralgalarda ulaglaryň gelýän wagtyny kesgitleýän, ýol hereketleriniň maglumatlaryny özünde jemleýän ýörite mobil goşundysy döredildi. Elektrobuslardan we elektromobillerden peýdalanylmagy şäherde ekologik abadançylygyň üpjün edilmegine ýardam berer. Şol gün çap edilen köp sanly makalalarda elektroulaglar üçin niýetlenen «akylly» awtoulag duralgalarynyň, güýçlendiriji beketleriň ýörite gurallar hem-de döwrebap maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalary arkaly dolandyrylýandygy we sazlaşdyrylýandygy bellenildi. 

Umuman, meşhur elektron neşirler Türkmenistanyň jemgyýetçilik-syýasy durmuşyndaky möhüm wakalar hakynda maglumatlary giňişleýin beýan etdiler. 

Dünýä metbugatyna syny tamamlap, Arkadag şäheriniň ýokary derejede guralan açylyş dabaralarynyň hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ösüşiň we abadançylygyň täze belentliklerine tarap okgunly öňe barýan Türkmenistanyň şöhratly taryhyna ýene bir aýdyň sahypany ýazandygyny ynamly aýtmak bolar. 

(TDH)