Habarlar
Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň «Dokmaçylar» medeni merkeziniň açylyş dabarasyna gatnaşyjylara

Hormatly dabara gatnaşyjylar!

Gadyrly myhmanlar!

Sizi «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda ak mermerli Aşgabatda Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen gurlan Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň «Dokmaçylar» medeni merkeziniň açylyp ulanmaga berilmegi mynasybetli tüýs ýürekden gutlaýaryn.

«Dokmaçylar» folklor-etnografiýa tans topary uzak ýyllaryň dowamynda türkmen halkynyň gadymy däplerini özünde jemleýän, dürli öwüşginli tanslary bilen diňe bir ata Watanymyzda däl, eýsem, dünýäniň dürli künjeklerinde-de çykyş edip, milli medeniýetimiziň ajaýyp däplerini şöhratlandyrmaga uly goşant goşup gelýär. Ýaş ýigitlerdir gyzlaryň milli saz gurallarynyň gaýtalanmajak owazy astynda ýerine ýetirýän ruhubelent tanslary her bir sungaty söýüjini özüne maýyl edýär. «Dokmaçylar» medeni merkeziniň täze binasynda sazandalar, tansçylar, tutuş topar üçin has ýokary şertlerde döredijilikli işlemäge ähli mümkinçilikler döredildi. Bu sungat ojagyndaky döwrebap, dünýä ülňülerine laýyk gelýän, ýokary tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylan tans zallary her bir sungat işgäriniň döredijilikli işlemegine hem-de döretmegine giň ýol açar.

Ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň gazanylan günlerinde döredilen bu toparyň şöhratly menzilleri Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe barha rowaç alýar. Onuň 100-den gowrak aýdym-saz we tans eserleri bilen dünýäniň dürli künjeginde — Türkiýe, Gresiýa, Italiýa, Ispaniýa, Malta, Fransiýa, Russiýa Federasiýasy, Belgiýa, Şwesiýa, Şweýsariýa, Ýaponiýa, Hytaý, Nepal, Hindistan, Eýran, Pakistan ýaly döwletlerde türkmen sungatynyň daşary ýurtly muşdaklarynyň tüýs ýürekden alkyşlaryny gazanmaklary hem munuň aýdyň güwäsidir. Toparyň ýolbaşçysy, Türkmenistanyň halk artisti Jemal Saparowanyň joşgunly aýdymlarynyň ajaýyp tanslardaky sazlaşygy türkmen sungatynyň gözelligini açyp görkezýär.

Hormatly adamlar!

Gadyrly myhmanlar!

Medeniýete we sungata halkyň ruhy gymmatlyklaryny gorap saklaýan, dünýäde wagyz edýän hem-de ýaş zehinleri terbiýeleýän möhüm serişde hökmünde ägirt uly orun degişlidir. Medeniýet adamlaryň aň-düşünjesini, zähmet işjeňligini ýokarlandyrýan, olary beýik işlere ruhlandyrýan kuwwatly güýç bolup durýar. Munuň şeýledigini türkmeniň baý medeni mirasynyň, halk aýdym-sazlarynyň mümkinçiliklerini ýokary ussatlyk derejesinde ýerlikli ulanmagy başarýan «Dokmaçylar» folklor-etnografiýa tans toparynyň merdana halkymyzyň beýik geçmişi hem-de şöhratly şu güni bilen aýrylmaz baglanyşygyny milli lybasly ýerine ýetirijileriň täsin tanslary arkaly älem-jahana äşgär etmeginde hem aýdyň görmek bolýar. Ilkinji nobatda, bu topar türkmen halkynyň milli medeniýetini, sungatyny has-da ösdürmegi, halk döredijiligini kämilleşdirmegi, oňa döwrebap öwüşgin çaýmagy, ony wagyz etmegi we dünýä ýaýmagy maksat edindi. Şoňa görä-de, döredilen gününden başlap, özboluşly milli ýoly saýlap aldy. Halk aýdym-sazlarydyr folkloryň esasynda goýlan tanslar bu döredijilik toparynyň barha uly abraýa eýe bolmagyna itergi berdi. «Dokmaçylar» toparynyň ençeme agzasy Türkmenistanyň hormatly atlaryna mynasyp boldy. Olaryň aglabasy bolsa Türkmenistanyň Prezidentiniň yglan eden «Türkmeniň Altyn asyry» bäsleşiginiň ýeňijileridir.

Dabara gatnaşýan hormatly adamlar!

Gadyrly dostlar!

Döredijilik işgärleri üçin bu sungat merkeziniň gurulmagy milli medeniýetimiziň we sungatymyzyň baýlaşmagyna hem-de mundan beýläk-de belent sepgitlere ýetmegine möhüm şert döreder. Sizi «Dokmaçylar» medeni merkeziniň açylyp ulanmaga berilmegi bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, abadançylyk, halkymyzyň milli medeniýetini we sungatyny ösdürmekde alyp barýan işleriňizde täze üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti

Serdar Berdimuhamedow.


Habaryň resmi çeşmesi: (“Türkmenistan: Altyn Asyr” web-saýty) 

25.06.2024
Milletimiziň ruhy we döredijilik kuwwaty ösüşiň täze belentliklerine ruhlandyrýar

Arkadag şäherinde Medeniýet hepdeligi geçirilýär

Arkadag şäheri, 22-nji iýun. Şu gün Arkadag şäheriniň Aman Gulmämmedow adyndaky döwlet drama teatrynda 2024-nji ýylyň Medeniýet hepdeliginiň açylyş dabarasy geçirildi. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy esasynda her ýyl guralýan bu döredijilik çäresi milli medeniýetimizi gorap saklamaga, çuňňur öwrenmäge we wagyz etmäge, onuň döwlet, jemgyýetçilik durmuşynyň ösüşinde barha artýan ornuny, ägirt uly mümkinçiliklerini açyp görkezmäge gönükdirilendir.

2013-nji ýyldan bäri yzygiderli guralýan medeni forum umumadamzat gymmatlyklarynyň genji-hazynasyna uly goşant goşan halkymyzyň taryhy-medeni mirasy bilen ýakyndan tanyşmaga mümkinçilik berip, ýurdumyzda giňden bellenilýän Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet gününe gabatlanyp geçirilýär. Ol döredijilik işgärleriniň hünär taýdan kämilleşmegine, täze zehinleri ýüze çykarmaga, ilatyň medeni derejesini artdyrmaga itergi berýär. Bu döredijilik baýramy şanly waka hökmünde Garaşsyz Türkmenistanyň täze taryhynda mynasyp orun eýeleýär. Ýurdumyzyň sebitleriniň her biri Medeniýet hepdeligini nobatma-nobat kabul etmek bilen, Watanymyzyň ösüşine goşýan goşandyny, gazanýan üstünliklerini, döredijilik kuwwatyny görkezmäge çalyşýar.

Hepdeligiň çäklerinde geçirilýän çäreleriň opera, aýdym-saz, kino we teatr, şekillendiriş, amaly-haşam sungaty, edebiýat, halk döredijiligi ýaly häzirki zaman türkmen medeniýetiniň ähli ugurlaryny özünde jemleýändigini bellemek gerek. Mälim bolşy ýaly, şu ýyl Medeniýet hepdeligi Köpetdagyň ajaýyp dag eteginde ýerleşýän Arkadag şäherinde geçirilýär. Bu “akylly” şäheriň durmuş ulgamyna öňdebaryjy sanly, maglumat-kommunikasiýa we “ýaşyl” tehnologiýalar ornaşdyrylandyr. Onda ekologiýa ýaly möhüm ugra aýratyn üns berlip, binalaryň gurluşygynda ekologik taýdan arassa gurluşyk serişdelerinden peýdalanyldy. Şu ýylyň “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” şygarynyň many-mazmuny watançylyk ruhuny belende götermekden, ýaşlary watansöýüjilik ruhunda terbiýelemekden, olary şöhratly taryhymyzy, medeniýetimizi öwrenmäge höweslendirmekden ybaratdyr. Hut şu wezipeler hem döredijilik işgärleriniň öňünde uly jogapkärçiligi goýýar. Arkadag şäherindäki sungat baýramçylygy-da halkymyzy dürli ugurlarda täze zähmet ýeňişlerine, medeniýet ulgamynda ýokary derejelere ýetmäge ruhlandyrar.

Türkmenistanyň Prezidentiniň «Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny bellemek hakynda» Kararyna laýyklykda, ýurdumyzda meşhur söz ussadynyň baý edebi mirasyny öwrenmek, dünýäde wagyz etmek boýunça toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Beýik şahyr öz döredijiligi bilen ýaş nesillerde ýokary ahlaklylyk, ynsanperwerlik, watançylyk häsiýetlerini kemala getirmegiň milli mekdebiniň binýadyny goýupdyr.

ÝUNESKO-nyň Pariž şäherindäki ştab-kwartirasynda 2023-nji ýylyň maýynda geçirilen bu guramanyň Ýerine ýetiriji geňeşiniň 216-njy mejlisinde Magtymguly Pyragynyň golýazmalar toplumyny ÝUNESKO-nyň “Dünýäniň hakydasy” maksatnamasynyň halkara sanawyna girizmek hakyndaky çözgüt biragyzdan kabul edildi. Şeýlelikde, meşhur şahyryň bu sanawa girizilen goşgulary diňe bir türkmen halkynyň däl, eýsem, tutuş türki dilli dünýäniň halklarynyň hem ýazuw mirasynyň seýrek nusgasy hökmünde ykrar edildi. Çünki olarda tutuşlygyna Gündogar edebiýatynyň dilden aýdylýan şygryýet däpleri öz beýanyny tapýar. Şeýle-de şol mejlisde 2024-2025-nji ýyllarda ÝUNESKO agza döwletleriň şanly seneleriniň 46-synyň baýramçylyk dabaralaryny bellemek bilen baglanyşykly teklip goldanyldy. Şolaryň hatarynda Türkmenistanyň başlangyjy esasynda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçiljek şanly seneleriň sanawyna Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny goşmak baradaky teklip hem bar. Bu waka halkara medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy ösdürmek nukdaýnazaryndan, beýik türkmen şahyrynyň döredijiliginiň ählumumy derejede ykrar edilýändiginiň nobatdaky güwäsidir.

Döwlet Baştutanymyzyň yzygiderli goldaw bermegi netijesinde häzirki zaman türkmen diliniň we edebiýatynyň ösmegine bahasyna ýetip bolmajak goşant goşan Magtymgulynyň eserleri onlarça dile terjime edilip, çapdan çykarylmagy bilen, halkara edebi we ylmy jemgyýetçiligiň gymmatly mirasyna öwrüldi. «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumynyň we türkmen edebiýatynyň görnükli wekiliniň ýadygärliginiň dabaraly açylmagy, “Magtymguly” atly goşgular ýygyndysynyň neşir edilmegi beýik söz ussadynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan giň gerimli çäreleriň esasy wakalarynyň biri boldy.

...Irden Aman Gulmämmedow adyndaky döwlet drama teatry “Medeniýet hepdeligi — 2024-iň” açylyşy mynasybetli dabaralaryň geçirilýän esasy merkezine öwrüldi. Bu ýere Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Medeniýet ministrliginiň we ugurdaş edaralaryň, jemgyýetçilik guramalarynyň, ýurdumyzyň döredijilik ugurly ýokary okuw mekdepleriniň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary we wekilleri, medeniýet, sungat işgärleri, talyplar ýygnandylar. Giň gerimli medeni çärä gatnaşyjylaryň hatarynda belli teatr artistleri, estrada we halk aýdymçylary, muzeý, kitaphana işgärleri, sazandalar, suratkeşler, ýazyjy-şahyrlar, ýurdumyzyň ähli welaýatlaryndan döredijilik hem-de folklor-etnografik toparlar bar.

Teatryň eýwanynda şekillendiriş, amaly-haşam sungatynyň eserleriniň sergisi guraldy. Onda senetçilik, keramika, heýkeltaraşlyk, zergärçilik işleri, milli lybaslar, saz gurallary, halkymyzyň gündelik ulanýan durmuş esbaplary, suratkeşleriň eserleri görkezildi. Ýygnananlar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Gutlagyny uly üns bilen diňlediler. Onda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň medeniýet ulgamyny ösdürmäge, medeni edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny has-da berkitmäge, döredijilik işgärleriniň çekýän asylly zähmetini höweslendirmäge uly ähmiýet berilýändigi bellenilýär. Bagtyýar watandaşlarymyzy halal we netijeli zähmet çekmäge ruhlandyrmakda, döwletimiziň dünýädäki belent at-abraýyny giňden wagyz etmekde ýazyjy-şahyrlaryň, žurnalistleriň, suratkeşleriň, teatr we kino işgärleriniň, kompozitorlaryň, bagşy-sazandalaryň alyp barýan döredijilikli işine ýokary baha berýäris. Döredijilik işgärleriniň kämil, döwrebap eserleri döretmekleri, bagtyýar durmuşda ýaşamaklary, öndürijilikli zähmet çekmekleri üçin mundan beýläk-de ähli zerur şertleri dörederis. Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň giňden bellenilýän ýylynda bu giň gerimli medeni forumyň «akylly» şäher konsepsiýasyna laýyklykda gurlan Arkadag şäherinde ilkinji gezek geçirilmegi aýratyn many-mazmuna eýedir diýip, döwlet Baştutanymyz Gutlagynda nygtaýar.

Soňra teatryň sahnasynda sungat ussatlarynyň we belli döredijilik toparlarynyň gatnaşmagynda konsert boldy. Tehniki serişdeleriň ulanylmagy esasynda çykyşlaryň her birinde milli medeniýetimiziň we sungatymyzyň köpöwüşginliligi şöhlelendirildi. Aýdymçylar, teatr artistleri, birleşen tans toparlary tarapyndan ýokary ussatlyk bilen ýerine ýetirilen “Arkadag medeniýeti” atly edebi-sazly kompozisiýa konsertiň ajaýyp badalgasy boldy. Ýokary ruhubelentlikde ýerine ýetirilen kompozisiýa Watanymyzyň häzirki döwrüniň waspyny ýetirdi. Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanan, mähriban halkymyzyň abadançylygyny, ýurdumyzyň gülläp ösüşini üpjün etmäge gönükdirilen bu syýasat hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýär.

Joşgunly ýagdaýda badalga berlen konsert meşhur halk we estrada aýdymçylarynyň, sazandalardyr folklor toparlarynyň çykyşlary bilen dowam etdi. Belli bagşylaryň, Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynyň talyplarynyň ýerine ýetirmeginde ýaňlanan “Magtymguly sözlerim saza goşsaň uz bolar” atly çykyş tomaşaçylara uly şatlyk paýlady. Bu çykyş köpasyrlyk çeperçilik gymmatlyklarynyň esasynda kemala gelen we ussatlyk bilen ýerine ýetirmek arkaly nesiller tarapyndan kämilleşdirilen ýokary hünär ussatlygynyň aýdyň nusgasyna öwrüldi. Ýaşajyk artistleriň — Arkadag şäheriniň Şükür bagşy adyndaky çagalar sungat mekdebiniň hor toparynyň, «Şatlyk», «Gyzyl güljagaz» çagalar tans toparlarynyň bagtyýar çagalyga, eziz Watanymyza bagyşlap ýerine ýetiren “Biz — sungatyň aşygy” atly çykyşy tomaşaçylara ajaýyp döredijilik sowgady boldy.

Soňra ýurdumyzyň döredijilik toparlary, meşhur aýdymçylar, opera ussatlary, estrada ýyldyzlary, belli tans toparlary öz ussatlyklaryny görkezdiler. Olaryň ýerine ýetirmeginde iň naýbaşy milli nusgawy we häzirki zaman saz eserleriniň nusgalary, halk dessanlary, täsirli aýdym-sazly çykyşlar ýaňlandy. Tomaşaçylar Magtymguly adyndaky milli sazly drama teatrynyň artistleriniň we Türkmen milli konserwatoriýasynyň hor toparynyň, türki döwletleriň sungat ussatlarynyň çykyşlaryny şowhunly el çarpyşmalar bilen garşyladylar. «Aşgabat», «Galkynyş», «Näzli», «Meňli», «Laçyn», «Serpaý» ýaly belli tans we folklor toparlarynyň çykyşlary sahna aýratyn öwüşgin çaýdy. Magtymguly Pyragynyň watançylyk äheňdäki goşgusyna döredilen aýdymyň ýaňlanmagy beýik akyldar şahyra goýulýan hormatyň beýany boldy. Bu şygyrda Watana söýgi, ynsanperwerlik, parahatçylyk söýüjilik, özygtyýarly döwletiň berkarar bolmagynyň hatyrasyna milletiň jebisleşmegi ýaly müdimi gymmatlyklar öz beýanyny tapýar.

Sahnada Türkmenistanyň halk we at gazanan artistleriniň ýerine ýetirmeginde her bir güni beýik ýeňişlere, zähmet üstünliklerine, dabaralara beslenýän Garaşsyz Watanymyzy wasp edýän “Dost-doganlyk ýollary bar Änewde”, “Arkadag şäheri — bagtyň şäheri”, “Watan”, “Arkadagly Gahryman Serdarym” atly ruhubelent aýdymlar ýaňlandy. “Miras” folklor toparynyň ýerine ýetiren “Bäş welaýat toý toýlaýar bir suprada jem bolup” atly kompozisiýasynda ýurdumyzyň sebitlerine mahsus bolan aýratynlyklar, sungat ýollaryny öz içine alýan milli medeniýetimiziň özboluşlylygy şöhlelendirildi.

Ýygnananlaryň ör turup, şowhunly el çarpyşmalar bilen garşylan “Alkyş Size, Gahryman Arkadagymyz, Arkadagly Gahryman Serdarymyz!” atly watançylyk aýdymy konsertiň ajaýyp jemlenmesi boldy. Aýdymçylaryň we ähli dabara gatnaşyjylaryň ýerine ýetiren bu aýdymy ýurdumyzyň medeniýet işgärleriniň hormatly Prezidentimize, Gahryman Arkadagymyza hoşallygynyň, iň gowy arzuwlarynyň beýany bolup ýaňlandy.

Konsert tamamlanandan soňra, Arkadag şäheriniň “Arzuw” toý mekanynda türkmen halkynyň Milli Lideriniň we döwlet Baştutanymyzyň adyndan ýurdumyzyň gülläp ösmeginiň, halkymyzyň abadançylygynyň hatyrasyna toý sadakasy berildi.

...Günüň ikinji ýarymynda Medeniýet hepdeliginiň açylyşynyň çäklerindäki dabaralar Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýinde dowam etdi. Asylly däbe görä, dabara gatnaşyjylar bu ýerde duz-çörek bilen garşylanyldy. Döwlet, Şekillendiriş sungaty, “Watan mukaddesligi” muzeýleriniň, Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýiniň, “Gökdepe” milli muzeýiniň, welaýatlaryň muzeýleriniň ýolbaşçylarydyr hünärmenleri onuň eýwanynda guralan ýurdumyzyň welaýatlarynyň muzeýleriniň gaznalarynda saklanylýan gymmatlyklary, amaly-haşam sungatynyň eserlerini özünde jemleýän sergi bilen tanyşdylar. Bu gymmatlyklar özboluşly däp-dessurlarymyz, halkymyzyň baý medeni mirasy, sungaty barada gürrüň berýär. Ajaýyp halylar, keçeler, gadymy milli lybaslar, tebigy boýaglary ulanyp dokalan matalar, keramiki we agaçdan ýasalan önümler, şaý-sepler ähli özboluşlylygy bilen görkezildi.

Bu ýerde “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynyň hem-de Medeniýet hepdeliginiň nyşanlary ýerleşdirilen bannerler goýlupdyr. Ekranda ýurdumyzyň muzeýleri, olaryň milli medeni mirasymyzy aýawly gorap saklamak, wagyz etmek boýunça alyp barýan işleri bilen tanyşdyrýan şekiller görkezilýär. Soňra muzeý işgärleriniň «Muzeý gymmatlyklaryny hasaba almak we gorap saklamak boýunça dünýä tejribesiniň mümkinçilikleri» atly iş maslahaty geçirildi. Türkmen halkynyň taryhyny öwrenmek, onuň ruhy mirasyny geljek nesiller üçin gorap saklamak we wagyz etmek işinde Diýarymyzyň dürli künjeklerinde ýerleşýän muzeýleriň iri merkezler bolup durýandygy bellärliklidir. Olar ýüzýyllyklaryň dowamynda toplanan çeperçilik we aň-paýhas gymmatlyklaryny, täsin taryhy tapyndylary gorap saklaýar we baýlaşdyrýar.

Bu ulgamy ösdürmek babatda döwlet Baştutanymyzyň yzygiderli aladalary netijesinde soňky ýyllarda ýurdumyzyň muzeýlerine baryp görýänleriň sany ep-esli artdy. Munuň özi Garaşsyz döwletimiziň mirasyna watandaşlarymyzyň, daşary ýurtly myhmanlaryň gyzyklanmalarynyň barha artýandygynyň güwäsidir. Halkymyzyň gadymy taryhy, özboluşly medeniýeti, däp-dessurlary, häzirki döwürde gazanan ägirt uly üstünlikleri baý muzeý gymmatlyklarynda öz beýanyny tapýar.

Mälim bolşy ýaly, 14-nji iýunda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde häzirki wagtda ýurdumyzyň demirgazyk sebitiniň çägindäki gadymy kerwen ýollarynyň geçen ugrunda tapylan tapyndylary muzeýleşdirmek boýunça işleriň alnyp barylýandygy bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, Daşoguz welaýatynyň Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň Döwkesen geňeşliginiň golaýynda ýaşaýjylar tarapyndan 18 sany altyn, 3 sany kümüş teňňäniň, 61 sany altyn teňňäniň bölekleriniň we 8 sany dürli reňkli gymmatlyklaryň tapylandygy aýdyldy.

Türkmenistanyň Taryhy we medeni ýadygärlikleri goramak, öwrenmek hem-de rejelemek baradaky milli müdirliginiň alymlarynyňdyr hünärmenleriniň Ylymlar akademiýasynyň numizmatlary bilen bilelikde geçiren deslapky seljerme işleriniň netijesinde, käbir altyn teňňeleriň ýüzünde Horezmşalar döwletiniň hökümdary Soltan Allaeddin Muhammediň we onuň kakasy Soltan Tekeşiň atlarynyň ýazylandygy anyklanylyp, olar köneürgenç türkmenleriniň guran kuwwatly döwletiniň XII-XIII asyrlaryň başynda gülläp ösen döwri bilen baglanyşyklydyr. Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi” atly kitabynda belleýşi ýaly, şol döwürde Köneürgenç şäheri Günbatar bilen Gündogaryň arasynda transkontinental ýoluň möhüm çatrygynda ýerleşipdir. Bu tapyndylar türkmen halkynyň Milli Lideriniň eserinde beýan edilýän taryhy subutnamalaryň üstüni ýetirýär. Şunuň bilen baglylykda, şu gün bu tapyndylary Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýine tabşyrmak, olary tapan hem-de döwlete tabşyrmak işine gatnaşan raýatlara höweslendiriji sowgatlary gowşurmak dabarasy geçirildi.

Foruma gatnaşyjylaryň belleýişleri ýaly, medeniýet ulgamyny mundan beýläk-de ösdürmek, şol sanda muzeý işini guramagyň usulyýetini kämilleşdirmek we döwrebaplaşdyrmak wezipeleri iş maslahatynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Mundan başga-da, muzeý gymmatlyklaryny, sungat eserlerini, arheologik tapyndylary hasaba almak, gorap saklamak, gadymy ýaraglary bellige almagyň hem-de saklamagyň aýratynlyklary, muzeý gymmatlyklaryny ýerleşdirmegiň tertibi we düzgünleri, muzeý işine sanly ulgamy ornaşdyrmak bilen bagly çykyşlar diňlenildi. Maslahatyň işine sanly ulgam arkaly Türki medeniýetiň halkara guramasynyň Muzeýler birleşiginiň baş utgaşdyryjysy, Gazagystanyň, Türkiýäniň, Özbegistanyň muzeýleriniň ýolbaşçylary hem gatnaşdylar.

Soňra maslahata gatnaşyjylar üçin Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýine gezelenç guraldy. Bu ýeriň gadymy döwürden häzirki günlerine çenli durmuşyny beýan edýän muzeýiň täsin gymmatlyklary uly gyzyklanma döredýär. Muzeý “Arheologiýa we Jeýtun medeniýeti”, “Etnografiýa”, “Tebigat”, “Sungat”, “Garaşsyzlyk” atly bäş bölekden, alty sany sergi zalyndan, sanly tehnologiýalar we maglumat howpsuzlygy, gözlegler we sergi dolandyryşy, muzeý gymmatlyklaryny hasaba almak we saklamak, medeni-gözlegler we usulyýet işleri, dikeldiş we sungaty ösdürmek ýaly bäş bölümden ybaratdyr.

Muzeý işini ösdürmek, diňe bir milli däl, eýsem, umumadamzat ähmiýetli maddy we ruhy gymmatlyklary öwrenmek meselesi bu ýerde guralan “tegelek stol” maslahatynyň dowamynda gyzyklanma bildirilip ara alnyp maslahatlaşyldy. Häzirki wagtda muzeý gymmatlyklarynyň we gaznalarynyň işiniň guralyşynda täze usullaryň, öňdebaryjy tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylýandygy, ýurdumyzda bu ulgamyň kanunçylyk binýadynyň kämilleşdirilýändigi bellenildi.

Medeni forumyň çäklerinde Arkadag şäheriniň Aman Gulmämmedow adyndaky döwlet drama teatrynda “Älem nury” atly sahna oýnunyň ilkinji görkezilişi boldy.

* * *

Arkadag şäheri, 23-nji iýun (TDH). Medeniýet hepdeliginiň ikinji güni giň gerimli medeni-köpçülik çärelerine baý boldy. Bu çäreler türkmen medeniýetiniň, sungatynyň we edebiýatynyň okgunly ösmegine möhüm goşant goşmak bilen, döredijilik işgärlerini Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ruhy bilen sazlaşýan eserleri döretmäge ruhlandyrýar.

Şu gezekki Medeniýet hepdeliginiň döwletiň ýaş nesliň sazlaşykly ösmegi baradaky aýratyn aladalaryny şöhlelendirýändigini bellemek gerek. Häzirki döwürde tutuş ýurdumyz boýunça, şol sanda Türkmenistanyň iň çetki şäherlerinde-de çagalar we ýaşlar üçin aýdym-saz, sungat merkezleri, döredijilik mekdepleri hereket edýär, dynç alyş we güýmenje maksatly desgalar gurulýar, çagalary sungat dünýäsine atarmak üçin ähli şertler döredilýär. Çagalaryň arasynda her ýyl geçirilýän milli we halkara döredijilik bäsleşikleri, festiwallar ýaş zehinleri öz ukyp-başarnyklaryny açmaga höweslendirýär. Bu asylly işler Arkadag şäheriniň Şükür bagşy adyndaky çagalar sungat mekdebinde günüň birinji ýarymynda guralan ýurdumyzyň çagalar döredijilik toparlarynyň «Arkadagyň bagtyýar nesilleri» atly aýdym-sazly çykyşlarynda-da öz beýanyny tapdy. Ýaşajyk artistleriň joşgunly aýdym-sazlarydyr tanslary tomaşaçylarda uly täsir galdyrdy.

Tämiz çaga kalbyndan joşup çykýan owazlar, şatlyga we mähre beslenen ajaýyp çykyşlar Watanymyza, öz arzuwlaryny hasyl etmäge giň mümkinçilikleri döredýän hormatly Prezidentimize çäksiz hoşallygyň özboluşly çeper beýany bolup ýaňlandy. Körpeler dost-doganlyk, ynsanperwerlik, parahatçylyk, bagtyýar durmuş hakynda aýdymlary ýerine ýetirdiler. Şu gezekki konsertiň maksatnamasyna ýaşlaryň ukyp-başarnyklarynyň dürli ugurlaryny açyp görkezýän aýdym-sazlar bilen bir hatarda, milli saz medeniýetimiziň köpöwüşginliligini beýan edýän eserler hem girizildi.

Giň gerimli forum Aman Gulmämmedow adyndaky döwlet drama teatrynda dowam etdi. Bu ýerde «Arkadag şäheri — bagtyň şäheri» atly döredijilik agşamy geçirilip, oňa Magtymguly Pyragynyň döredijiliginiň köp sanly muşdaklary gatnaşdy. Türkmenistanyň tanymal söz ussatlaryny we ýurdumyzyň ähli künjeginden ýaş şahyrlary bir ýere jemlän bu duşuşyk özara tejribe alyşmaga ýardam berdi. Onda döredijiligi arkaly türkmen halkynyň köpasyrlyk pähim-paýhasyny, şahyrana diliniň şirinlidigini, her bir ynsanyň kalbyndan orun alýan gymmatlyklary wagyz eden Magtymguly Pyragynyň döredijiliginiň mizemez ebedi miras bolup durýandygy nygtaldy. Adamzadyň ruhy genji-hazynasyna ägirt uly goşant goşan türkmen halkynyň beýik şahyryna bütin dünýäde uly hormat goýulýar. Häzirki wagtda Magtymguly Pyragynyň ajaýyp goşgulary dürli dillere terjime edildi, alymlar tarapyndan eserleriniň içgin öwrenilmegi onuň şahyrana mirasynyň bahasyna ýetip bolmajak ähmiýetini açyp görkezýär.

Döredijilik agşamyna gatnaşyjylar Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlaryny üstünlikli durmuşa geçirýän hormatly Prezidentimize hoşallyklaryny beýan etdiler. Bellenilişi ýaly, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe medeniýet işgärleriniň, sungat ussatlarynyň we ýazyjy-şahyrlaryň döredijilikli hem-de netijeli zähmet çekmekleri üçin ähli mümkinçilikler döredilýär. Şeýle-de Watana söýgi, türkmen topragynyň gözelligi, döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygynda durmuşa geçirilýän döwrebap özgertmeler baradaky şahyrana şygyrlar, beýik şahyryň goşgulary okaldy.

Medeniýet hepdeliginiň ikinji gününiň çäreleri Aman Gulmämmedow adyndaky döwlet drama teatrynda guralan giň gerimli konsert bilen tamamlandy. Onuň dowamynda ýurdumyzyň welaýatlarynyň, Aşgabat we Arkadag şäherleriniň medeniýet hem-de sungat ussatlary çykyş etdiler.

24.06.2024
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyrdy

Arkadag şäheri, 22-nji iýun. Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, şäheri ösdürmegiň nobatdaky tapgyrynda gurulmagy meýilleşdirilýän binalaryň şekil taslamalary, olaryň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary bilen tanyşdy hem-de degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Häzirki döwürde Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen binýat bolan täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda alnyp barylýan işleriň depgini barha ýokarlanýar. Munuň özi Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda giň möçberli şähergurluşyk-binagärlik maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini alamatlandyrýar.

Ir bilen Milli Liderimiz Köpetdagyň etegindäki ajaýyp künjekde ýerleşýän “akylly” şähere geldi. Türkmenistanyň at gazanan arhitektory Gahryman Arkadagymyz bu ýerde döwrüň talabyna laýyklykda ýokary depginde alnyp barylýan gurluşyk işleri bilen tanyşdy. Şunda öňdebaryjy tehnologiýalaryň, iň gowy tejribäniň işjeň ulanylmagy arkaly dürli maksatly desgalaryň, şol sanda önümçilik toplumlarynyň gurluşygyna möhüm ähmiýet berilýär.

Soňra Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow gurulmagy meýilleşdirilýän dürli desgalar, hususan-da, Çeperçilik haly kärhanasynyň taýýarlanylan taslamasy, onuň ýerleşjek ýerleri we gurluşyk işlerinde ulanyljak serişdeleriň görnüşleri barada hasabat berdi. Şeýle-de kärhananyň umumy görnüşiniň içki hem daşky bezeg aýratynlyklarynyň şekili görkezildi.

Mälim bolşy ýaly, täze şäheriň köp sanly ýaşaýjylarynyň ýüztutmalary we haýyşlary esasynda bu ýerde halyçylyk kärhanasyny gurmak boýunça döwlet derejesindäki çözgüt kabul edildi. Munuň özi türkmen gelin-gyzlarynyň döreden dünýä nusgalyk el işleriniň, halyçylyk sungatynyň häzirki döwürde dowam etdirilmeginde we täze iş orunlarynyň döredilmeginde möhüm ähmiýete eýe bolar. Halyçylyk pudagynyň bu desgasy täze şäheriň binagärlik keşbi bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirip, türkmen halylarynyň dünýä nusgalyk görnüşleriniň dokalmagynda mynasyp orny eýelär.

Gahryman Arkadagymyz görkezilen taslamalar bilen tanşyp, olara birnäçe belliklerini aýtdy. Bellenilişi ýaly, bu ýerde haly kärhanasynyň bina edilmeginde çuňňur many bar. Türkmen halylary, olary dokamak sungaty asyrlar aşyp gelýän edep-terbiýe mekdebidir. Bu sungatyň ösdürilmegi möhüm wezipe hökmünde kesgitlenendir. Şunuň bilen baglylykda, halyçylyk sungatynyň dowamata atarylmagy asyrlar aşyp gelýän ýagşy ýörelgeleriň häzirki döwrüň ruhuna kybap rowaçlyklara beslenmegini şertlendirýär.

Täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda bina ediljek Çeperçilik haly kärhanasynda döredijilikli işlemek we oňaýly dynç almak, boş wagtyňy peýdaly geçirmek üçin ähli zerur şertleriň döredilmelidigini aýdyp, Milli Liderimiz halyçylaryň zähmetiniň aýratynlyklaryny nazarda tutup, olaryň arakesme pursatlarynda rahat dynç almaklary babatda zerur mümkinçilikleriň döredilmelidigini belledi we bu babatda degişli ýolbaşçylara görkezmeleri berdi.

Önümçilik toplumy birnäçe bölümden ybarat bolup, olarda uly göwrümli halylar, tebigatyň görnüşlerini janlandyrýan halylar bölümi, surat halylar bölümi, portret we sowgatlyk halylar bölümleri döredilmelidir. Hormatly Arkadagymyz döwrebap haly kärhanasynda ähli bölümler bilen bir hatarda, haly dokalanda ulanylýan gaýçy, syndy, keser, darak ýaly enjamlaryň hemişe gurat saklanmagy üçin, gadymy döwürlerden gelýän ajaýyp ýörelgelerimize laýyklykda, halyçylaryň ýörite ussahanasynyň hem bolmalydygyny aýtdy. Şol bir wagtyň özünde, önümçilik toplumynda türkmen halylarynyň taryhy, olaryň dokalyş aýratynlyklary, reňkleriniň sazlaşygy baradaky maglumatlary özünde jemleýän interaktiw enjamyň oturdylmagy maksadalaýyk bolar diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri belledi. Onda halyçylyga degişli ähli maglumatlar elektron görnüşde toplanmalydyr, gyzyklanma bildirýän islendik adamyň onuň mümkinçiliklerinden peýdalanyp bilmegi üçin şertler döredilmelidir. Haly önümleri dokalanda häzirki zaman dizaýnerçilik çözgütleriniň peýdalanylmalydygy hem nygtaldy.

Türkmen halylary uzak wagtlap ulanyp bolýandygy we gaýtalanmajak gözelligi bilen dünýä halyşynaslarynyň ünsüni özüne çekýär. Munuň özi türkmen gelin-gyzlarynyň taryhyň dowamynda döreden milli sungatynyň asyrlar geçse-de ähmiýetini ýitirmeýändiginiň, olaryň kaşaň ymaratlaryň, toý-baýramlaryň bezegi hökmünde dünýä derejesinde ykrar edilýändiginiň aýdyň güwäsidir. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Milli Liderimiz önümçilik toplumynyň çäginde ýörite bassyrmalaryň döredilip, olarda haly dokamak üçin şertleriň üpjün edilmelidigini belledi. Çünki halynyň erişleriniň, argajynyň açyk howadan täsirlenmeginde, Gün şöhlesiniň bolsa ajaýyp halylaryň reňk sazlaşygynda ähmiýetli bolýandygyny köp ýyllaryň tejribesi subut etdi.

Gahryman Arkadagymyz ir döwürlerde haly dokalanda, otaglarda kakylýan daraklardan, tebigy boýaglardan tozan çykandygyny belläp, bu ýagdaýlary aradan aýyrmak bilen, häzirki wagtda ýörite kämil enjamlar arkaly haly dokalýan ýerde durnukly howany saklamaga mümkinçilikleriň bardygy barada aýdyp, guruljak haly kärhanasynda-da şeýle enjamlaryň göz öňünde tutulmalydygyny aýtdy.

Soňra Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow täze şäherde gurulmagy meýilleşdirilýän seýilgähiň taslamasy, onuň bezeg şekilleri bilen tanşyp, birnäçe bellikleri aýtdy we degişli düzedişleri girizdi. Behişdi bedewleriň heýkelleriniň suw çüwdürimleri bilen utgaşýandygyny belläp, hormatly Arkadagymyz seýilgähde ady rowaýata öwrülen bedewleriň heýkelleriniň oturdylmagyny, olaryň her birine degişli ýazgylarda bedewleriň taryhyna we görkezen netijelerine bagyşlanan maglumatlaryň ýerleşdirilmelidigini aýtdy. Munuň özi şöhraty dünýä dolan bedewlere ählihalk söýgüsiniň aýdyň nyşanyna öwrüler.

Halkymyzyň taryhyň dowamynda döreden ahalteke bedewleri, ynsanyň hemişelik hemrasyna öwrülen alabaýlar, arşyň nepisligini özünde jemleýän türkmen halylary bilen bir hatarda, özboluşly gylykly arwana düýeleri hem milli buýsanjymyz bolup durýar. Arwana düýeleri ahalteke bedewleriniň gadymy mekanynyň üstünden geçýän kerwen ýollarynda esasy ulag serişdesi hökmünde peýdalanylypdyr we häzirki döwürde-de türkmenleriň durmuşynda möhüm orny eýeleýär. Hut şonuň üçin-de arwana düýeleriniň milli gymmatlyklarymyzyň biridigini bellemek ýakymlydyr diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy we bu ugurda öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine jogapkärçilikli, toplumlaýyn esasda çemeleşmegi tabşyrdy.

Halk Maslahatynyň Başlygy bu ýerde taslamalaryň we çyzgylaryň hatarynda görkezilýän lukmançylyk klasterine degişli düzümlere berlen halkara güwänamalaryň we olaryň haryt nyşanlaryna degişli bellige alyş resminamalarynyň ähmiýetine ünsi çekip, olaryň ýurdumyzda alnyp barylýan işleriň ýokary halkara görkezijilere laýyk derejede ýerine ýetirilýändiginiň aýdyň nyşanydygyny belledi. Hormatly Arkadagymyz ähli ugurlar boýunça alnyp barylýan işleriň, aýratyn-da, bu şäheriň gurluşygynyň ýokary hil derejesine laýyk gelmelidigini aýtdy. Şunda gurluşyklarda häzirki zamanyň ösen tejribesi we täzeçil tehnologiýalar netijeli ulanylmalydyr. Bu işlerde ekologik meselä aýratyn orun degişli bolmalydyr. Bina ediljek desgalar milli binagärlik ýörelgeleriniň häzirki zaman nusgasyny özünde jemlemelidir.

Soňra Gahryman Arkadagymyz bu ýerde Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazowyň we Arkadag şäheriniň häkimi G.Mämmedowanyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onuň dowamynda täze şäheri ösdürmegiň nobatdaky tapgyrynda alnyp barylýan işler, şanly senelere taýýarlyk görmek bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri ýurdumyzyň ähli künjeklerinde bolşy ýaly, Arkadag şäherinde ýerine ýetirilýän işleriň hem ekologiýa syýasatyna laýyk gelmelidigini, binalaryň taslamalary taýýarlanylanda, ýerli tebigy aýratynlyklaryň göz öňünde tutulmalydygyny belledi. Şunda ugurdaş ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň täzeçil pikirlerini we garaýyşlaryny öwrenmek, taýýarlan tekliplerini işjeň ulanmak möhümdir.

Desgalar gurlanda, timarlaýyş işleri geçirilende, ýokary hilli serişdeler ulanylmalydyr. Şol serişdeler ýurdumyzyň howa şertlerini, ekologik we bezeg aýratynlyklaryny nazara almak bilen, berkligi göz öňünde tutulyp seçilip alynmalydyr. Binalaryň we desgalaryň keşbinde, içki bezeginde binagärlik, bezeg ulgamyndaky gazanylanlar milli binagärligiň ajaýyp däpleri bilen sazlaşykda öz beýanyny tapmalydyr diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Iş maslahatynyň dowamynda Arkadag şäherinde ilkinji gezek geçirilýän Medeniýet hepdeliginiň ýokary guramaçylyk derejesinde badalga alandygy we bu çäräniň degişli medeni maksatnamasynyň taýýarlanylandygy barada hasabat berildi. 29-njy iýunda “akylly” şäheriň dabaraly ýagdaýda açylmagyna bir ýyl dolýar. Şu mynasybetli täze şäherde baýramçylyk dabaralary meýilleşdirildi. Şeýle hem hasabatyň çäklerinde täze şäheriň ýaşaýyş jaýlaryna ilaty göçürip getirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berildi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow tutuş ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan Medeniýet hepdeliginiň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegi ugrunda ähli tagallalaryň edilmelidigine ünsi çekdi. Şol bir wagtyň özünde, Arkadag şäheriniň açylmagynyň bir ýyllygy mynasybetli meýilleşdirilen çärelerde täze şäheriň sazlaşykly ösüşi, ilatyň bagtyýar durmuşy, bu künjegiň ajaýyplyklary öz beýanyny tapmalydyr. Şunda dabaralaryň döwrüň ruhuna laýyk gelmegi üpjün edilmelidir.

Hormatly Arkadagymyz şäheriň ikinji tapgyrynda bina ediljek ugurdaş desgalardaky mümkinçilikleriň häzirki döwrüň ösen talaplaryna laýyk gelmelidigini belledi. Täze, döwrebap şäheriň durmuş-ykdysady taýdan sazlaşykly ösmegi ugrunda köptaraply işler amala aşyrylýar. Şunda şäher ilatynyň abadan, bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine, şäherde öndürijilikli zähmet çekmek, oňaýly dynç almak, saglygy berkitmek ugrunda zerur şertleriň döredilmegine möhüm ähmiýet berilýär.

Gahryman Arkadagymyz iş maslahatyny tamamlap, täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda alnyp barylýan işleri synlady. Türkmen halkynyň Milli Lideri Arkadag şäheriniň binagärlik keşbiniň ýerli tebigy aýratynlyklar bilen sazlaşmalydygyny, ýerine ýetirilýän işlerde milli binagärlik ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesiniň utgaşmalydygyny belledi. Munuň özi şäheriň özboluşly binagärlik keşbiniň has-da gözelleşmeginde ähmiýetlidir. Halk Maslahatynyň Başlygy desgalar bina edilende, olaryň ýanaşyk ýerleriniň göwnejaý abadanlaşdyrylmagyna, gurluşyk we bezeg işlerine wajyp ähmiýet berilmelidigini belledi we bu babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe tabşyryklary berdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

22.06.2024
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Aşgabat, 21-nji iýun. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine döwlet durmuşyna degişli birnäçe meseleler girizildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa çykyş edip, ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň täze beýanynyň taslamasyny taýýarlamak, Býujet, Sanitariýa kodekslerine, “Bedenterbiýe we sport hakynda”, “Döwlet ylmy-tehniki syýasaty hakynda”, “Tohumçylyk hakynda” Türkmenistanyň Kanunlaryna döwrüň talaplaryna laýyklykda üýtgetmeleri hem-de goşmaçalary girizmek babatda işleriň dowam etdirilýändigi aýdyldy.

Awstraliýa Arkalaşygynyň ýurdumyzdaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisinden ynanç haty kabul edildi. Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygynyň orunbasary bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşygyň dowamynda parlamentara gatnaşyklary ösdürmegiň, kanun çykaryjylyk işinde tejribe alyşmagyň, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Russiýa Federasiýasynyň nobatdaky Parlamentara forumyny geçirmegiň guramaçylyk meseleleri barada pikir alşyldy. Pakistan Yslam Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi bilen geçirilen duşuşykda ikitaraplaýyn esasda ýola goýlan parlamentara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň wekilleri Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň, Ilat gaznasynyň we Aziýanyň ösüş bankynyň ýurdumyzyň degişli döwlet edaralary bilen bilelikde zenanlaryň, ýaşlaryň hukuklary bilen bagly halkara konwensiýalaryň kadalarynyň ýerine ýetirilişi hem-de ählumumy makroykdysady syýasatyň meseleleri barada geçiren maslahatlaryna, duşuşyklaryna gatnaşdylar. Şeýle-de deputatlar döwletimiziň içeri we daşary syýasatyny, hereket edýän kanunlaryň many-mazmunyny, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleri, “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynyň syýasy-jemgyýetçilik ähmiýetini halk köpçüligine wagyz etmek boýunça geçirilýän çärelere gatnaşýarlar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow häzirki zamanyň talaplaryna laýyk gelýän täze kanun taslamalaryny işläp taýýarlamagyň möhümdigine ünsi çekdi. Bu kanunlar döwletimiziň ösüş maksatlaryny beýan etmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda netijeli işleri geçirmegiň zerurdygyny belledi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow statistika ulgamynyň işini döwrüň talabyna laýyk kämilleşdirmek, maglumatlary toplamakda we döretmekde täze usullary, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” laýyklykda, döwlet statistikasynyň hyzmatlarynda döwlet edaralarynyň statistiki hasabatlylygyny elektron kabul etmek, maglumatlary ýygnamagyň elektron usulyny, ýagny internet arkaly ýygnamak usulyny girizmek göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen birlikde, statistikany ösdürmek boýunça halkara guramalar, daşary ýurtlaryň ýuridik şahslary bilen tejribe alyşmak we hyzmatdaşlygy dowam etdirmek göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer Türkmenistanyň Statistika baradaky döwlet komiteti bilen BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň arasyndaky “Milli hasaplar boýunça institusional we statistiki mümkinçiligi pugtalandyrmak” hem-de “Türkmenistanyň Statistika baradaky döwlet komitetiniň institusional, statistiki we maglumat-tehniki mümkinçiligini berkitmek” atly taslama resminamalaryny durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýörite programma üpjünçiliginiň taslamasynyň işlenip taýýarlanylandygyny habar berdi. Ony şu ýylyň 1-nji iýulyndan synaglaýyn esasda, 1-nji oktýabryndan bolsa doly ulanyşa girizmek teklip edilýär.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, statistika ulgamynyň işini döwrüň talabyna laýyklykda kämilleşdirmegi dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, bu ulgama döwrebap usullary girizmek bilen, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmaga aýratyn üns bermegiň möhümdigi nygtaldy. Hormatly Prezidentimiz hyzmatlaryň görnüşlerini artdyrmak we statistiki hasabatlylygy döwrebaplaşdyrmak maksady bilen, bu ugurda programma üpjünçiligini ulanyşa girizmek baradaky teklibi goldap, wise-premýere degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow “Türkmengaz” döwlet konserni tarapyndan gaz geçiriji ulgamlaryň bökdençsiz işlemegini üpjün etmek boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň ilatyny, senagat kärhanalaryny, durmuş maksatly desgalary tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek babatda “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan” we “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyndan” gelip çykýan wezipeleri üstünlikli çözmek boýunça zerur işler amala aşyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, “Türkmengaz” döwlet konserniniň “Türkmengazakdyryş” birleşigi tarapyndan gaz geçirijileriň birnäçesinde düýpli abatlaýyş işleri alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň ilatyny, senagat kärhanalaryny, durmuş maksatly desgalary tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmegiň möhümdigini belledi. Şoňa görä-de, gaz geçiriji ulgamlaryň hemişe kadaly işlemegini üpjün etmek zerurdyr. Munuň özi tebigy gazy içerki sarp edijilere hem-de daşarky bazarlara ibermegiň ygtybarlylygyny has-da ýokarlandyrmaga ýardam eder diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew oba hojalyk pudagynda işleriň alnyp barlyşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu günler welaýatlarda bugdaý hasylyny ýygnap almak boýunça işler dowam edýär. Şunda oba hojalyk tehnikalary netijeli işledilýär, ýygnalan hasyly galla kabul ediş nokatlaryna daşamak işleri guramaçylykly amala aşyrylýar. Bugdaý öndürijiler bilen döwlete tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilýär. Şunuň bilen bir hatarda, geljek ýyl üçin bugdaý hasylynyň düýbüni tutmak işleri alnyp barylýar. Gowaça ekilen meýdanlarda ideg işleri, hususan-da, hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär. Mundan başga-da, ýeralmanyň, gök-bakja ekinleriniň hasylyny ýetişdirmek hem-de bu önümler bilen ilaty üpjün etmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Daşoguz welaýatynyň şaly ekilen meýdanlarynda ideg işleri, Lebap welaýatynda bolsa şaly ekişi dowam edýär. Mary welaýatynda güýzlük gant şugundyry ekiljek meýdanlarda sürüm we tekizlemek işleri, gant şugundyrynyň ekişi geçirilýär.

Bellenilişi ýaly, tebigatymyzyň ösümlik we haýwanat dünýäsini aýawly saklamak üçin netijeli çäreler görülýär, hususan-da, döwlet tebigy goraghanalarynda ösümlikleriň, haýwanlaryň, esasan-da, olaryň Türkmenistanyň Gyzyl kitabyna girizilen görnüşleriniň ýaýran ýerlerini hasaba almak hem-de gözegçilikde saklamak, ylmy taýdan öwrenmek boýunça degişli işler geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň oba hojalyk pudagyny toplumlaýyn ösdürmegi dowam etdirmegiň, galla oragyny guramaçylykly geçirmek, ýygnalan hasyly harmana tabşyrmak işlerine berk gözegçilik etmegiň zerurdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz bu ugurda tehnikalaryň doly güýjünde, bökdençsiz işledilmegini üpjün etmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Hormatly Prezidentimiz gowaça ekilen meýdanlarda ideg işlerini agrotehniki kadalara görä geçirmegi dowam etdirmegi hem-de gözegçilikde saklamagy, beýleki oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny ýetişdirmek işlerini talabalaýyk alyp barmagy tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow döwlet Baştutanymyzyň daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri ýurdumyzda öndürmegi ýola goýmak barada ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek boýunça gözegçilik edýän ulgamlary, hususan-da, Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi tarapyndan alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Ýurdumyzda gurulýan ýaşaýyş jaýlarynyň, döwrebap edara-kärhanalaryň sanynyň has-da artýandygy bilen baglylykda, liftlere zerurlygyň köpelýändigini göz öňünde tutup, olaryň önümçiligini ýola goýmak, bar bolan liftlerde abatlaýyş-bejeriş işlerini amala aşyrýan bilelikdäki kärhanany döretmegiň maksadalaýykdygy bellenildi. Ministrlik tarapyndan bu ugurda geçirilen işleriň netijesinde, bilelikdäki kärhanany döretmek boýunça teklipler alyndy we häzirki wagtda olaryň tehniki häsiýetnamalaryna seljeriş işleri geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda dürli görnüşli önümleri öndürmäge ýöriteleşdirilen, şol sanda bilelikdäki kärhanalary döretmek boýunça netijeli işleri alyp barmagy dowam etdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz liftleriň önümçiligini ýola goýmagyň hem-de olarda degişli abatlaýyş-bejeriş işlerini amala aşyrýan ýörite kärhananyň döredilmeginiň möhümdigini aýtdy we degişli teklibi goldap, wise-premýere bu ugurda zerur işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça şu ýylyň 25-nji iýunynda Aşgabat şäherinde “Türkmenistan — Birleşen Arap Emirlikleri” işewürlik maslahatyny geçirmek boýunça görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, işewürlik maslahatyna energetika, sanly tehnologiýalar, söwda, oba hojalyk we azyk senagaty, gurluşyk, syýahatçylyk ugurlarynda iş alyp barýan kompaniýalaryň gatnaşmagyna garaşylýar. Forumyň barşynda söwda-ykdysady, maýa goýum, senagat, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri ulgamlarynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşylar. Şunuň bilen birlikde, tejribe alyşmak hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek maksady bilen, iki ýurduň telekeçileriniň arasynda ikitaraplaýyn duşuşyklary guramak meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň daşary ýurtlar bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary yzygiderli ösdürýändigini, bu ugurda geçirilýän sergileriň we işewürlik maslahatlarynyň özara bähbitli hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmäge ýardam edýändigini kanagatlanma bilen belläp, wise-premýere “Türkmenistan — Birleşen Arap Emirlikleri” işewürlik maslahatyny ýokary guramaçylykly geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Aşgabat şäherinde çagalar sungat mekdebiniň täze binasyny gurmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, bu desgany “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” kesgitlenen wezipeleri ýerine ýetirmegiň çäklerinde gurmak göz öňünde tutulýar. Aşgabat şäherinde ýaşaýyş jaý toplumlarynyň sanynyň has-da artýandygyny hem-de paýtagtymyzyň ýaşaýjylarynyň isleglerini nazarda tutup, çagalar sungat mekdebiniň täze binasyny gurmak teklip edilýär. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzda çagalaryň abadan we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek ugrunda maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilýändigini belledi. Çagalary sungata ugrukdyrmak, çeperçilik işlerine höweslendirmek babatda-da ähli şertler döredilýär. Hormatly Prezidentimiz çagalar sungat mekdebiniň täze binasyny gurmak baradaky teklibi makullap, wise-premýere degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow ylmy maksatnamalary, meýilnamalary we hasabatlary döwlet tarapyndan hasaba almagy guramak we geçirmek boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Wise-premýer bu ugurda gatnaşyklary düzgünleşdirmek, ýurdumyzyň ylmy-tehniki maglumatlar ulgamyny kämilleşdirmek, ylmy-barlag işleriniň ygtybarly maglumatlar binýadyny döretmek, ylmy-tehniki maksatnamalary taýýarlamak hem-de ýerine ýetirilişini döwrebaplaşdyrmak maksady bilen, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy tarapyndan degişli resminamanyň taslamasynyň taýýarlanylandygyny aýdyp, ony döwlet Baştutanymyzyň garamagyna hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, milli ykdysadyýetiň we jemgyýetiň ösüşinde ylmyň tutýan ornunyň has-da ýokarlanýandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz «Ylmy iş hakynda ylmy maksatnamalary (taslamalary), meýilnamalary we hasabatlary döwlet tarapyndan hasaba almagy guramagyň we geçirmegiň Tertibini tassyklamak hakynda» Karara gol çekip, ony wise-premýere sanly ulgam arkaly iberdi hem-de degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistan bilen BMG-niň Ýewropa hem-de Aziýa — Ýuwaş umman sebiti üçin Ykdysady we Durmuş komissiýalarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, Birleşen Milletler Guramasy, onuň sebitleýin düzümleri bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň ýurdumyzyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýandygy bellenildi.

Türkmenistan agzalan komissiýalar bilen ykdysadyýet, ulag, energetika, daşky gurşawy goramak, durnukly ösüşi üpjün etmek ýaly möhüm ulgamlarda hyzmatdaşlyk edýär. Milli bähbitlerden ugur alyp, bu hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin Daşary işler ministrligi birnäçe teklipleri taýýarlady.

Mälim bolşy ýaly, 1998-nji ýyldan bäri BMG-niň Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ykdysadyýetleri üçin Ýörite maksatnamasy (SPECA) hereket edýär. Türkmenistan geçen döwürde SPECA-da birnäçe gezek başlyklyk edip, onuň mejlislerini we ykdysady forumlaryny üstünlikli geçirdi, şeýle hem döwletimiz bu maksatnamanyň işini kämilleşdirmek babatda anyk teklipler bilen ilkinjileriň hatarynda çykyş edýär. 2024-nji ýylyň ahyrynda Täjigistan Respublikasynyň bu maksatnamada başlyklyk etmek döwri tamamlanýar. Şunuň bilen baglylykda, 2025-nji ýylda Türkmenistanyň SPECA-da başlyklyk etmegi, degişli konsepsiýany hem-de çäreleriň meýilnamasyny taýýarlamak baradaky teklipler beýan edildi.

Ýurdumyzyň BMG-niň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň çäklerinde durnukly energiýa babatda hyzmatdaşlygy alyp barýandygy bellenildi. Hormatly Prezidentimiziň bu ugurdaky başlangyçlaryny durmuşa geçirmek maksady bilen, BMG-niň ÝYK-nyň gaz, gaýtadan dikeldilýän energiýa, arassa elektrik ulgamlar boýunça bilermenler toparlaryna “Türkmengaz” döwlet konserniniň hem-de Türkmenistanyň Energetika ministrliginiň wekillerini agza hökmünde hödürlemek teklip edilýär.

BMG-niň Aziýa — Ýuwaş umman sebiti üçin Ykdysady we Durmuş komissiýasynyň 2023-nji ýylyň maýynda geçirilen 79-njy mejlisinde ýurdumyzyň başlangyjy esasynda «Birleşen Milletler Guramasynyň Aral deňziniň sebiti boýunça Ýörite maksatnamasynyň döredilmeginiň şertlerine garamak» atly Kararnama biragyzdan kabul edildi. Onuň wezipelerini durmuşa geçirmek maksady bilen, şu ýylyň tomsunda Türkmenistanyň degişli ministrlikleriniň we pudak edaralarynyň, halkara guramalaryň, BMG-niň Aziýa — Ýuwaş umman sebiti üçin Ykdysady we Durmuş komissiýasynyň agza döwletleriniň bilermenleriniň gatnaşmagynda ýörite duşuşygy guramak, 2024-nji ýylyň dördünji çärýeginde bolsa Aşgabat şäherinde Aral deňziniň sebitinde tebigy betbagtçylyklaryň öňüni almak boýunça okuw maslahatyny geçirmek baradaky teklipler beýan edildi.

Mälim bolşy ýaly, ýurdumyz bu komissiýanyň Aziýa — Ýuwaş umman sebitinde serhetüsti elektron söwdany ýeňilleşdirmek hakynda Çarçuwaly ylalaşygyna goşuldy. Bu Ylalaşygy durmuşa geçirmek maksady bilen, iş toparynyň döredilmegi meýilleşdirilýär. Onuň düzümine Türkmenistanyň Adalat ministrliginiň we Döwlet gümrük gullugynyň wekillerini agza hökmünde hödürlemek maksadalaýyk hasaplanýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, beýan edilen teklipleri makullady hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistanyň iň ýakyn hyzmatdaşlyk edýän halkara guramalarynyň biridigini belledi. Döwlet Baştutanymyz guramanyň Ýewropa hem-de Aziýa — Ýuwaş umman sebiti üçin Ykdysady we Durmuş komissiýalary bilen ýurdumyzyň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmek ugrunda degişli işleri dowam etdirmegiň möhümdigini belläp, wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew raýat awiasiýasy pudagy üçin halkara derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň bilim ulgamynda durmuşa geçirýän döwlet syýasaty Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe giň gerimli meýilnamalary üstünlikli amala aşyrmaga, ýokary hünär taýýarlykly işgärleri taýýarlamaga, okuw işine innowasion tehnologiýalary, dünýäniň öňdebaryjy tejribesini ornaşdyrmaga gönükdirilendir. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň raýat awiasiýasy pudagy üçin halkara derejeli hünärmenleri taýýarlamak işleriniň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, ýerli hünärmenlerimiz tarapyndan degişli uçarlarda barlag-gözden geçiriş işleriniň ýola goýulmagyny gazanmak möhüm bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurda halkara talaplara laýyklykda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

22.06.2024
Sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak — Türkmenistanyň ykdysadyýetini ösdürmegiň innowasion ýoly

14-nji iýunda geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda öňdebaryjy tehnologiýalaryň yzygiderli ornaşdyrylýandygyny, sanly ykdysadyýete geçmekde hem-de ony ösdürmekde netijeli işleriň alnyp barylýandygyny belledi. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan tebigy baýlyklaryň uly gorlaryna we ykdysady mümkinçiliklere eýe bolmak bilen, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda netijeli innowasion ösüş ýolunda ynamly öňe barýar. Şol bir wagtyň özünde, milli ykdysadyýeti mundan beýläk-de döwrebaplaşdyrmagyň, onuň netijeliligini ýokarlandyrmagyň möhüm şerti hökmünde ähli pudaklara sanly ulgamyň ornaşdyrylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär. Bu ugurda ýurdumyzda 2025-nji ýyla çenli döwür üçin Konsepsiýa üstünlikli durmuşa geçirilýär. Konsepsiýa döwlet maksatnamalary we geljek üçin niýetlenen meýilnamalar bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirip, ähli pudaklardaky tehnologik özgertmeler, olaryň döwlet tarapyndan dolandyrylyşy, ýurdumyzyň ägirt uly serişde we önümçilik mümkinçiliklerine esaslanýan ykdysady bilimleriň emele gelmegi üçin «Ýol kartasy» bolup durýar.

Türkmenistanyň telekommunikasiýa pudagyny kadalaşdyrýan hukuk binýady hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän döwlet syýasaty bilen baglylykda, döwrüň talaplaryna görä yzygiderli kämilleşdirilýär. Soňky ýyllarda «Aragatnaşyk hakynda», «Türkmenistanda internetiň ösüşini we internet hyzmatlaryny ýerine ýetirmegi hukuk taýdan düzgünleşdirmek hakynda», «Maglumatlar we ony goramak hakynda», «Elektron hökümet hakynda», «Kiberhowpsuzlyk hakynda», «Elektron resminama, elektron resminama dolanyşygy we sanly hyzmatlar hakynda», «Kosmos işi hakynda», «Radioýygylyk spektri hakynda», «Feldýeger aragatnaşygy hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary kabul edildi. Häzirki wagtda milli telekommunikasiýa pudagynda halkara ölçeglere laýyk gelýän täze innowasion sanly çözgütleri we maglumat-aragatnaşyk enjamlaryny ornaşdyrmak işleri üstünlikli amala aşyrylýar. Aragatnaşyk hyzmatlaryny hil taýdan täze derejä çykarmak hem-de ilata hödürlemek boýunça yzygiderli işler alnyp barylýar. Şunda ugurdaş edara-kärhanalary döretmäge we döwrebaplaşdyrmaga düýpli maýa goýumlar gönükdirilýär. Sanly tehnologiýalaryň gurluşy, maddy-tehniki, hukuk binýady döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirilip, düýpli ylmy-tehniki özgertmeler, iri taslamalar durmuşa geçirilýär.

Sanly, maglumat-aragatnaşyk ulgamlaryny we «ýaşyl» tehnologiýalary ulanmagyň giň gerimi milli şäher gurluşygynyň iň gowy däpleriniň hem-de dizaýnyň häzirki zaman ýörelgeleriniň sazlaşygyny emele getirýän, «akylly» şäher konsepsiýasy esasynda bina edilen Arkadag şäheriniň gurluşygynda-da öz beýanyny tapýar. Ähli babatda, şol sanda tebigata aýawly çemeleşmekde halkara ölçeglere laýyk gelýän degişli düzümler ýaşaýjylar üçin oňaýly şertleri üpjün edýär. Ýokarda agzalan Hökümet mejlisinde habar berlişi ýaly, türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyjy, hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen Köpetdagyň eteginde kemala gelen Arkadag şäherinde gurnalyp işe girizilen innowasion tehnologiýalar we sanly çözgütler «akylly» öý ulgamyny döretmäge, bu hyzmatlary uzak aralykdan dolandyrmaga, olaryň kiberhowplara garşy ygtybarlylygyny ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär. Iri taslama bolan «Aşgabat-sitide» hem iň kämil tehnologiýalary, döwrebap çözgütleri ornaşdyrmak göz öňünde tutulýar.

Häzirki wagtda sanlylaşdyrmagyň durnukly ösüşiň ileri tutulýan wezipelerini çözmegiň binýady bolup hyzmat edýändigi aýdyň hakykatdyr. Sanly tehnologiýalaryň bazary dünýäde okgunly ösýän hem-de iş bilen meşgullanmagyň, aýratyn-da, ýaşlary iş bilen üpjün etmegiň giňden ýaýran ulgamlarynyň biridir. Öňdebaryjy tehnologiýalar biziň gündelik durmuşymyza berk ornaşmak bilen, zähmeti guramagyň usullaryny, bilim we dynç almagyň görnüşlerini özgerdýär. Türkmenistan dünýäniň ösen tejribesini öwrenip we ornaşdyryp, sanly ulgama geçmegiň öz nusgasyny, ýagny diňe bir taýýar çözgütleriň hem-de nou-haularyň importyna däl, eýsem, öz ylmy-tehnologik, aň-paýhas kuwwatyna esaslanýan nusgasyny işläp taýýarlamagy esasy maksat hökmünde kesgitledi. Ýurdumyzda ýokary tehnologiýaly pudaklary, hususan-da, elektron senagaty ösdürmäge kuwwatly itergi berildi. Programma üpjünçiligini, elektron hyzmatlary, maglumat portallaryny döretmek ýaly ylym bilen baglanyşykly ulgamlary özleşdirmek boýunça netijeli çäreler görülýär. Türkmen hünärmenleri tarapyndan işlenip taýýarlanylan täze sanly önümleriň iş ýüzünde giňden ulanylýandygy bellärliklidir. Olar ulanyş babatda hili we amatlylygy boýunça daşary ýurtlaryň sanly önümlerinden birjik-de pes durmaýar.

Öňdebaryjy tehnologiýalar hyzmatlar ulgamyny hem düýpli özgerdýär. Mälim bolşy ýaly, häkimlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň önümçilik işini awtomatlaşdyrmak, bellige we hasaba almak işini ýeňilleşdirmek maksady bilen hem-de raýatlara amatly bolar ýaly, Türkmenistanyň döwlet hyzmatlarynyň e.gov.tm bitewi portaly döredildi. Bu portal raýatlara we telekeçilere elektron görnüşde döwlet hyzmatlaryny hödürlemek üçin awtomatlaşdyrylan «Bir penjire» maglumat ulgamy görnüşindedir. Häzirki günde resmi hasaba alnan ulanyjylar döwlet hyzmatlarynyň resmi internet portaly arkaly internet, ýerli we ykjam aragatnaşyk, IP-telewideniýe, demir ýol ýa-da awiapetekler, beýleki hyzmatlar üçin öz bank karty arkaly tölegleri töläp bilýärler. Şeýle-de bu ýerde pasportlary, hasaba almalary, iş bilen üpjünçiligi resmileşdirmek, telekeçilik işlerinden başlap, durmuş ugurlaryna çenli ençeme beýleki meseleler boýunça onlaýn tertipde ýüz tutmak bolýar. “Internet-bank” we “Mobil-bank” hyzmatlary işjeň ornaşdyrylýar. Olaryň üsti bilen ýurdumyzda bolşy ýaly, onuň çäklerinden daşarda-da nagt däl hasaplaşyklary amala aşyryp, haryt-pul gatnaşyklaryny ýönekeýleşdirmek bilen, olaryň howpsuzlygyny üpjün etmek mümkindir.

Maglumat we telekommunikasiýalar ulgamynda işleriň hukuk taýdan kadalaşdyrylyşyny kämilleşdirmek işleri dowam etdirilýär. Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ornaşdyrmak hem-de «Elektron hökümet» ulgamyny doly derejede herekete girizmek boýunça netijeli işler alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiz ýokary tehnologiýalary ulanmagyň aýratyn ähmiýetini belläp, döwlet dolandyryş pudagynda işleriň netijeliligini has-da ýokarlandyrmak üçin döredilen häzirki zaman elektron resminama dolanyşygy ulgamyny ýurduň ykdysadyýetiniň ähli ugurlaryna ornaşdyrmagy möhüm wezipe hökmünde kesgitledi. Elektron maglumatlar binýadyny döretmek we resminamalar arkaly dürli amallary amala aşyrmak bilen bir hatarda, bu ulgamyň aýratynlyklarynyň arasynda resminama monitorda gönüden-göni elektron gol çekmek, sesli buýruk bermek ýa-da ony mobil telefondan dessin ibermek mümkinçilikleri-de bar. Şol bir wagtyň özünde, sanly tehnologiýalar ýokary hünärli işgärleriň taýýarlanylmagyny talap edýär. «Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasy» bu ugurda öňde goýlan wezipeleriň çözgüdine gönükdirildi. Onuň durmuşa geçirilmegi maglumat gurşawynyň döredilmegini, jemgyýetiň aň-bilim mümkinçilikleriniň artdyrylmagyny, halkara ülňüleriň derejesinde ugurdaş usullaryň kämilleşdirilmegini üpjün etmekden ugur alýar.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan giň möçberli özgertmelere we sanly ykdysadyýet konsepsiýasyna laýyklykda, ylym, bilim, önümçilik aragatnaşyklary pugtalandyrylmalydyr. Munuň üçin Diýarymyzyň ýokary okuw mekdeplerinde täze hünärleri açmak, inženerçilik-tehniki, tehnologiýa we beýleki zerur ugurlar boýunça okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmek zerurdyr. Şunda Ylymlar akademiýasyna möhüm orun degişlidir. Şu maksat bilen, türkmen halkynyň Milli Lideri tarapyndan başy başlanan giň gerimli özgertmeler häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilýär. Ylmy-barlag institutlarynda, ýokary okuw mekdeplerinde, ýurdumyzyň beýleki ugurdaş düzümlerinde düýpli we amaly ylmy barlaglaryň geçirilmegi, olaryň geriminiň giňeldilmegi üçin ähli zerur şertler döredilýär. Şunuň bilen baglylykda, ýakynda döwlet Baştutanymyzyň Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezine halkara ylmy-tehnologiýa parky hukuk derejesini bermek hakynda Karara gol çekendigini bellemek gerek. Bu çözgüt alymlarymyza we inženerlerimize daşary ýurtlaryň abraýly ugurdaş merkezleri, şol sanda Halkara ylmy parklaryň assosiasiýasy bilen hyzmatdaşlygy has-da pugtalandyrmaga mümkinçilik berer.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz sanly we mobil hyzmatlaryň ählumumy elýeterliligini üpjün etmegi esasy meseleleriň biri hökmünde kesgitledi. Pudagyň hünärmenleri öňdebaryjy tehnologiýalara esaslanýan giň gerimli aragatnaşyk ulgamyny döretmäge, aragatnaşyk hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmaga we görnüşlerini artdyrmaga, şol sanda ýurdumyzyň iň çetki künjekleriniň ilaty üçin hem internete elýeterliligi üpjün etmäge gönükdirilen iri taslamalary durmuşa geçirýärler. Netijede, «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasy» täzeçil usulda dowam etdirilip, ýurdumyzyň welaýatlaryny we şäherlerini sanlylaşdyrmagyň, olary durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň möhüm şertine öwrülýär.

Sarp edijilere ýokary derejeli aragatnaşyk hyzmatlaryny hödürlemek, maglumatlaryň geçirijilik tizligini artdyrmak maksady bilen, paýtagtymyzda hem-de welaýatlarda optiki-süýümli ulgamlar çekilýär. Bu taslama pudaklaryň arasynda maglumatlaryň alşylmagyny ep-esli gowulandyrmaga, elektron hyzmatlaryň täze görnüşlerini ornaşdyrmaga mümkinçilik berer. Munuň özi diňe bir Merkezi Aziýa sebitinde däl, eýsem, Gündogar — Günbatar, Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça hem üstaşyr ulgamlaryň wajyp şahasy bolup, goňşy döwletleriň ykdysadyýetiniň ösmegine-de ýardam edýär. «Açyk gapylar» syýasatyny işjeň durmuşa geçirmek arkaly Türkmenistan hyzmatdaş ýurtlary bilen öz döwründe Gündogaryň we Günbataryň medeniýetlerini baglanyşdyran Beýik Ýüpek ýolunyň häzirki şertlerde täzeden dikeldilmegine işjeň gatnaşýar hem-de bu işe öz goşandyny goşýar. Ilatyň barha artýan islegini nazara almak bilen, «Altyn asyr» milli operatory ýurdumyzy doly mobil aragatnaşygy, şol sanda 3G, 4G bilen üpjün edýär, ýakyn döwürde bolsa 5G tizlikli internet, mobil aragatnaşygyň beýleki hyzmatlary ornaşdyrylar. Ministrler Kabinetiniň mejlisinde halkara tejribäni, 4G tehnologiýasy bilen deňeşdirilende, maglumat geçirijiligi 10 essä çenli ýokary bolup, ygtybarly we durnukly birikmeleri üpjün edýän 5G tehnologiýasynyň aýratynlyklaryny, tehniki häsiýetnamalaryny öwrenmegiň maksadalaýykdygy bellenildi. Döwlet Baştutanymyz häzirki wagtda daşary ýurtlarda döwrebap 5G tehnologiýasynyň giňden ulanylýandygyny aýdyp, şol tehnologiýanyň mümkinçiliklerini, aýratynlyklaryny öwrenmek boýunça degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Innowasion ösüş ýoluna düşen ýurdumyzda öňde goýlan wezipeleriň ýerine ýetirilmegini tehniki taýdan üpjün etmek we olaryň gerimine laýyk gelýän infrastrukturany döretmek ugrunda uly işler alnyp barylýar. Türkmenistanyň Prezidentiniň degişli Kararyna laýyklykda, «Türkmenaragatnaşyk» agentligi Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça ygtyýarly edara diýlip kesgitlenildi. Agentlige ýüklenen wezipeleriň çäklerinde ýerli we öýjükli telefon aragatnaşygy, internet, poçta hyzmatlary, sanly ykdysadyýet, kiberhowpsuzlyk, emeli hemra aragatnaşygy, milli teleradioýaýlymlar, hünärmenleri taýýarlamak ugurlary boýunça işler durmuşa geçirilýär. Häzirki wagtda «Türkmenaragatnaşyk» agentligi tarapyndan öňdebaryjy tehnologiýalara esaslanýan giň gerimli aragatnaşyk ulgamyny döretmäge, aragatnaşyk hyzmatlarynyň göwrümini we hilini ýokarlandyrmaga, görnüşlerini artdyrmaga gönükdirilen birnäçe iri taslama amala aşyrylýar.

Bazar giňişliginiň ählumumylaşmagy hem-de maglumat tehnologiýalarynyň ulanylmagy esasy strategik serişde hökmünde maglumatlaryň peýdalanylmagyna esaslanýar. Aragatnaşyk torlaryna birikdirilen sanly, kompýuter ulgamlarynyň jemgyýetiň ösüşiniň, ykdysadyýetiň dürli pudaklarynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmagyň baş şertidir. Ykdysadyýet özgerýär, innowasion häsiýete eýe bolýar, bu özgerişlikleriň esasynda bolsa aragatnaşygyň we internetiň ýokary tizlikli, giň zolakly ulgamlarynyň giňden ulanylmagy durýar. Häzirki döwürde yzygiderli kämilleşdirilýän tehnologik täzeçillikleri hasaba almak bilen, olary ykdysadyýeti dolandyrmaga ornaşdyrýan ýurtlar bäsdeşlige ukyplydyr. Şunuň bilen baglylykda, maglumatlar bazary türkmen ykdysadyýetiniň hem esasy pudaklarynyň biri bolmalydyr. Onuň hereket etmegi beýleki pudaklaryň ösmegine we makroykdysady amallara uly täsirini ýetirer.

Türkmenistan tarapyndan toplanan tejribe diňe bir milli däl, eýsem, dünýä derejesinde-de ägirt uly ähmiýete eýedir. Watanymyzyň gazanan üstünlikleri bu günki gün köp ýurtlarda we halkara bilermenleriň arasynda gyzyklanma döredýär. Şol bir wagtyň özünde, syýasatçylar, jemgyýetçilik işgärleri, abraýly halkara guramalaryň hünärmenleri ýurdumyzyň ýetýän sepgitlerini hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ylmy taýdan esaslandyrylan, çuňňur oýlanyşykly, döwrüň talaplaryna laýyk gelýän syýasaty bilen baglanyşdyrýarlar.

21.06.2024
Oba hojalyk pudagynyň ösdürilmegi — azyk bolçulygynyň kepili

Gadymy we baý ekerançylyk medeniýetiniň ýurdy hökmünde Türkmenistanda häzirki wagtda topraga yhlasly çemeleşmek täze many-mazmuna eýe bolýar. Gahryman Arkadagymyz tarapyndan oba hojalyk pudagynda başy başlanyp, häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilýän giň gerimli özgertmeler öz oňyn netijelerini berýär. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe oba ýerlerinde amala aşyrylýan özgertmeler esasynda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumy hil taýdan täze derejelere göterilip, Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň pugtalandyrylmagyna, halkymyzyň durmuş hal-ýagdaýynyň ýokarlandyrylmagyna ýardam edýär.

Ata-babalarymyz müňýyllyklaryň dowamynda dok däneli bugdaýy ösdürip ýetişdirmekde güýç-gaýratyny gaýgyrmandyrlar. Her bir gallaçy kärendeçi üçin bereketli hasyl bolelin ýaşamagyň binýadydyr, hünär taýdan ussatlygyň synagydyr. Şoňa görä, ýylyň-ýylyna ýurdumyzda halal zähmet çekmegiň göreldesini, netijeli işlemäge ukyplydygyny görkezýän daýhanlaryň sany barha artýar. Häzirki wagtda Diýarymyzda bugdaý ösdürip ýetişdirmek üçin bölünip berlen 690 müň gektar ýerde hasyly ýygnap almak işi depginli alnyp barylýar. Ekerançylyk ýerlerinde bugdaýyň ýokary hasyl berýän görnüşleri ekildi.

15-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Balkan welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, Gyzylarbat etrabynyň “Arkaç” daýhan birleşiginiň bugdaý meýdanyna bardy. Bu ýerde döwlet Baştutanymyz kärendeçileriň haýyşy boýunça bir desse bugdaýy ordy we olaryň ekin meýdanynda galla oragyna ak pata berdi.

Häzirki döwrüň bugdaý orujy kombaýnlary daýhanlara ýetişdirilen hasyly çalt we ýitgisiz ýygnap almaga ýardam edýär. Şeýle hem hasyl möwsüminde göçme abatlaýyş-mehaniki toparlaryň ýüzlerçesi gallaçylara hyzmat edýär. Oraga gatnaşýanlar üçin talabalaýyk durmuş şertleri döredilip, sungat ussatlarynyň çykyşlary, göçme söwda nokatlary guralýar. Oba hojalyk möwsüminde ulag serişdelerinden netijeli peýdalanylýar. «Türkmenstandartlary» baş döwlet gullugynyň hünärmenleri gelip gowuşýan galla hasylynyň hil derejesini kesgitleýärler.

Ak ekinleriň we topragyň hasyllylygyny ýokarlandyrmak, tarp ýerleri işjeň özleşdirmek boýunça alnyp barylýan yzygiderli işler ýurdumyzda gallaçylygy üstünlikli ösdürmegiň binýady bolup durýar. Oba hojalyk toplumynyň inženerçilik-tehniki üpjünçilik meseleleri innowasion esasda çözülýär, ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän iň täze tehnikalar satyn alynýar. Pudagyň düzümini döwrebaplaşdyrmaga, şol sanda oba hojalyk önümlerini gaýtadan işleýän häzirki zaman kärhanalarynyň, saýlama bugdaý tohumlaryny taýýarlaýan bölümleri bolan elewatorlaryň we degirmen toplumlarynyň, mineral dökünleri öndürýän zawodlaryň gurluşygyna uly möçberde maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň oba hojalyk syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna laýyklykda, oba hojalyk önümlerini öndürijilere döwlet ýeňillikleriniň dürli görnüşleriniň, şol sanda önümçilik harajatlaryny azaltmaga gönükdirilen ýeňillikleriň berilýändigini bellemek gerek. Bularyň ählisi “Oba hojalygyny ösdürmegi döwlet tarapyndan düzgünleşdirmek hakynda”, “Pagtaçylyk hakynda”, “Däneçilik hakynda” Türkmenistanyň Kanunlary we beýleki kanunçylyk-hukuk namalary bilen berkidilendir. Döwlet Baştutanymyzyň gol çeken Kararlaryna laýyklykda, ýurdumyzda 2024-nji ýylyň hasylyndan başlap, bugdaýyň, pagtanyň we şalynyň döwlet satyn alyş nyrhlary ýokarlandyryldy. Bu çözgütler oba hojalyk önümleriniň öndürilýän möçberini mundan beýläk-de artdyrmaga, daýhanlaryň girdejilerini ýokarlandyrmaga ýardam berer.

Oba hojalyk özgertmeleriniň çäklerinde pudagy dolandyrmagy we düzümleýin özgertmegi kämilleşdirmek, oba ýerlerinde bazar gatnaşyklaryny kemala getirmek maksady bilen, anyk çäreler görülýär. Döwlet Baştutanymyz ýer-suw serişdelerini rejeli peýdalanmak meselelerine-de aýratyn üns berýär. Şunuň bilen baglylykda, ekerançylyk meýdanlaryny suw bilen üpjün etmek, tohumçylyk, seçgiçilik işlerini kämilleşdirmek boýunça zerur çäreler durmuşa geçirilýär. Öňdebaryjy oba hojalyk tehnologiýalary, ylmy işläp taýýarlamalar işjeň ornaşdyrylyp, olar ata-babalarymyzyň ekerançylyk tejribesi bilen bir hatarda, oba hojalygyny okgunly ösdürmekde ygtybarly binýady emele getirýär. Mundan başga-da, Oba milli maksatnamasynyň çäklerinde iri maýa goýum taslamalary amala aşyrylýar. Daýhanlaryň ýaşaýyş-durmuş şertleri ýylsaýyn gowulanyp, maddy üpjünçiligi barha ýokarlanýar.

Önümleriň döwlet tarapyndan satyn alynmagy, kepillendirilen bahalar, daýhanlaryň salgytdan boşadylmagy, olara tehniki hyzmatyň, tohumyň, mineral dökünleriň, ösümlikleri goramak serişdeleriniň ýeňillikli şertlerde berilmegi ýaly oba hojalyk önüm öndürijilerini maliýe-ykdysady taýdan goldamak çäreleri oňyn miwesini berip, gallaçylaryň öz zähmetiniň ahyrky netijesine höweslenmegine ýardam edýär.

Ak bugdaýyň bol hasylynyň ýetişdirilip, Watan harmanynyň beýgelmegi türkmen topragynyň sahawatyny, saçaklarymyzyň berekedini, halkymyzyň abadan durmuşyny äşgär edýär. Indi birnäçe ýyl bäri Türkmenistan azyklyk bugdaýyň artykmaç mukdaryny eksport etmek mümkinçiligine eýe boldy. Munuň özi döwlet ösüşi nukdaýnazaryndan has-da ähmiýetlidir. Ýurdumyzyň bu ulgamda gazanan üstünlikleriniň Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan ykrar edilendigini, hususan-da, azyk howpsuzlygyny üpjün etmek babatda gazananlary üçin BMG-niň Azyk we oba hojalyk guramasynyň ýörite sylagyna mynasyp bolandygyny bellemelidiris.

Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmek we eksport edilýän harytlaryň önümçiligini ýokarlandyrmak boýunça döwlet maksatnamalarynyň kabul edilmegi milli ykdysadyýetimiziň azyk senagatyny ösdürmegiň, halkymyzyň ýokary hilli azyk önümlerine bolan isleglerini kanagatlandyrmagyň ýolunda möhüm ädim boldy. Oba hojalyk pudagyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek maksadyndan ugur alnyp, anyk çäreler durmuşa geçirilýär. Däneçilik we pagtaçylyk bilen bir hatarda, ýurdumyzda maldarçylyk, guşçulyk, ýüpekçilik, bakjaçylyk, miweçilik, üzümçilik we oba hojalyk işewürliginiň beýleki ugurlary işjeň ösdürilýär. Daşoguz, Lebap welaýatlarynyň ekerançylary şalynyň, Mary welaýatynyň ekerançylary bolsa gant şugundyrynyň bol hasylyny ýetişdirýärler. Iri şahly mallaryň, dowarlaryň, düýeleriň, guşlaryň baş sany artýar. Türkmen daýhanlary banan, zeýtun, malina, pisse ýaly önümleriň täze görnüşleriniň önümçiligini özleşdirýärler.

Türkmenistanyň oba hojalyk toplumyny ösdürmegiň maksatnamasynda önümçilige ylmyň we sanly tehnologiýalaryň gazananlaryny ornaşdyrmak, gaýtadan işleýän hem-de pudagy mineral dökünler bilen üpjün edýän himiýa senagatynyň täze önümçilik kärhanalaryny döretmek göz öňünde tutulýar. Munuň özi oba hojalyk toplumynyň jemi içerki önüme goşandyny, ýurdumyzyň eksport kuwwatyny artdyrmaga mümkinçilik berer. Oba hojalyk önümçiliginde halkara tejribä we döwrüň talaplaryna, milli aýratynlyklara laýyklykda, täze guramaçylyk-hukuk usullarynyň ulanylmagy kiçi hem orta telekeçiligi ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri açýar. Ýurdumyzyň sebitlerinde Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary tarapyndan açylýan täze ýyladyşhana toplumlary öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilişini artdyrmaga ýardam berýär. Hojalyk işi bilen baglanyşykly meseleleri özbaşdak çözmek hukugyna eýe bolan kärendeçiler we daýhan birleşikleri, telekeçiler oba hojalyk önümlerini öndürmek, taýýarlamak, gaýtadan işlemek, olary saklamak, daşamak hem-de ýerlemek bilen meşgullanýarlar, içerki bazarlary dürli azyk önümleri bilen doly üpjün etmäge saldamly goşant goşýarlar. Olar önümleriň artyk bölegini daşary ýurtlara ibermek mümkinçiligine hem eýedir.

Döwrebap suw tygşytlaýjy tehnologiýalary, ylmyň soňky gazananlaryny önümçilige ornaşdyrmak arkaly suw serişdelerini rejeli ulanmak oba hojalyk toplumynda amala aşyrylýan giň gerimli meýilnamalaryň aýrylmaz bölegini düzýär. Türkmen halky köpasyrlyk taryhyň dowamynda durmuşyň dowam etmeginiň esasy kepili bolan suwa gymmatly hazyna hökmünde garapdyr. Suwy aýawly peýdalanmak ýörelgeleri nesilden-nesle geçirilip, onuň her damjasy altyn dänesine deňelipdir. Häzirki wagtda suw hojalygy pudagyna öňdebaryjy dünýä tejribesini ornaşdyrmak maksady bilen görülýän anyk çäreler hormatly Prezidentimiz tarapyndan Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmak, halkymyzyň durmuş derejesini ýokarlandyrmak babatda öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli çözülmegini şertlendirýär. Bu pudagyň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli berkidilýär. Onuň tehniki taýdan gaýtadan enjamlaşdyrylmagyna iri möçberli maliýe serişdeleri gönükdirilýär, ähli welaýatlarda täze gidrotehniki desgalar yzygiderli gurlup ulanmaga berilýär.

Ýurdumyzyň dag etegindäki sebitlerinde sil suwlaryny ýygnamak üçin niýetlenen suw howdanlaryna aýratyn orun degişlidir. Olar sil suw akymlarynyň ýetirýän zyýanynyň öňüni almaga, olary öňünden duýdurmaga, ýygnanan suwy ilatyň hojalyk zerurlyklary, ýagny ekerançylyk meýdanlaryny suwarmak üçin peýdalanmaga mümkinçilik berýär. Ähli welaýatlarda ulanmaga berlen we gurluşygy dowam edýän suw howdanlary suw akymlarynyň bellenen ugurlar boýunça bökdençsiz geçirilmegini üpjün edýär. Şunuň bilen baglylykda, Garagum sährasynyň jümmüşinde «Altyn asyr» Türkmen kölüniň döredilmegi aýratyn ähmiýete eýedir. Täsin, örän çylşyrymly gidrotehniki ulgam bolan bu suw howdanynyň döredilmegi möhüm ekologik, ykdysady we durmuş meselelerini üstünlikli çözmäge, Türkmenistanyň çäklerinde hem, tutuş Merkezi Aziýa sebitinde hem uzak möhletleýin ekologik abadançylygy üpjün etmek wezipesiniň üstünde netijeli işlemäge mümkinçilik berýär.

Türkmenistan suw serişdelerini rejeli ulanmak, serhetüsti suwlary peýdalanmak meseleleri boýunça oňyn hyzmatdaşlygy ösdürmek ugrunda yzygiderli çykyş etmek bilen, bu ulgamda möhüm başlangyçlary öňe sürýär. Olarda halkara hukuk kadalaryna hem-de sebitiň ähli döwletleriniň bähbitleriniň doly hasaba alynmagyna aýratyn üns berilýär. Ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň Serhetüsti suwlary we halkara kölleri peýdalanmak we goramak hakynda Konwensiýasyna goşulmagy bu ugurdaky ähmiýetli ädim boldy. Bu babatda «Altyn asyr» Türkmen köli, hakykatdan-da, innowasion häsiýetli taslama bolup, ýurdumyzyň dünýäniň suw serişdelerini we daşky gurşawy goramak bilen baglanyşykly ählumumy meseleleriniň oňyn çözülmegine uly goşant goşýandygynyň aýdyň güwäsidir. Ol Türkmenistanyň BMG-niň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň Helsinki konwensiýasynyň hem-de bu ugurdaky beýleki halkara ylalaşyklaryň kadalaryny üýtgewsiz berjaý edýändigini tassyklaýar.

Öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegi bilen, milli ykdysadyýetimiziň azyk senagaty netijeli ösdürilýär, ekologik taýdan arassa ýokary hilli önümleriň önümçilik möçberi, olaryň görnüşleri artdyrylýar. Ýurdumyzda geçirilýän we degişli ulgamda gazanylanlary görkezýän halkara sergiler munuň şeýlediginiň aýdyň güwäsidir. Ekologiýa meselesi ýaly örän möhüm ugurlarda halkara dialoga işjeň gatnaşyjy hökmünde Türkmenistan BMG-niň çäklerindäki oňyn hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak hem-de giňeltmek, beýleki iri guramalar bilen netijeli özara gatnaşyklary ösdürmek ugrunda-da çykyş edýär. Milli we sebit derejesinde durmuşa geçirilýän ekologiýa maksatnamalary bu ugurda alnyp barylýan işleriň netijeliligini ýokarlandyrýar. Türkmenistan tarapyndan ýokary derejeli forumlarda öňe sürülýän netijeli başlangyçlar dünýä jemgyýetçiliginiň giň goldawyna mynasyp bolýar. Aşgabatda BMG-niň Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini açmak, BMG-niň Suw strategiýasyny, Aral deňziniň sebiti üçin Ýörite maksatnamasyny işläp taýýarlamak, Aral meselesini BMG-niň işiniň aýratyn ugry hökmünde kesgitlemek, Hazar deňziniň ekologik abadançylygyny gorap saklamak bilen bagly teklipler munuň aýdyň mysalydyr.

Ýurdumyz şeýle giň gerimli başlangyçlary durmuşa geçirmekde azyk howpsuzlygy, howanyň üýtgemegi we suw diplomatiýasy boýunça netijeli halkara hyzmatdaşlygyň milli derejede geçirilýän degişli işlere mäkäm daýanmalydygyndan ugur alýar. Olar biri-biriniň üstüni ýetirýän, aýrylmaz baglanyşykly bolan işlerdir. Şunda ýakyn we netijeli hyzmatdaşlyga, toplanan tejribäniň giňden alşylmagyna aýratyn üns berilmelidir.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň oba hojalyk we azyk senagaty pudaklarynda iş alyp barýan önüm öndürijilere döwlet tarapyndan hemmetaraplaýyn goldaw berilýär. Bu çäreler tutuşlygyna agzalan ugurlarda önümçilikleriň netijeliligini artdyrmaga, içerki bazary dürli görnüşli azyk önümleri bilen ygtybarly üpjün etmäge, bu önümleriň eksportyny yzygiderli artdyrmaga gönükdirilendir. Bularyň ählisi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek boýunça öňde goýan wezipeleriniň üstünlikli çözülýändiginiň aýdyň güwäsidir.

20.06.2024
2024-nji ýylyň maýy: Türkmenistanyň Prezidentiniň daşary syýasy başlangyçlaryndan ugur alyp

Türkmenistanyň daşary ýurtlar bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygyny giňeltmek geçen aýda geçirilen köp sanly çärelerde — syýasy geňeşmelerde, işewürlik gepleşiklerinde, maslahatlarda, sanly ulgam arkaly guralan okuw maslahatlarynda, sergilerde, medeni çärelerde ara alnyp maslahatlaşylan esasy mesele boldy. Bularyň ählisi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda «Açyk gapylar» syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmekde ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň alyp barýan netijeli işleriniň aýdyň görkezijileridir.

3-nji maýda Daşary işler ministrliginde utgaşykly görnüşde “Türkmenistan — Birleşen Milletler Guramasy” strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi geçirildi. Onuň dowamynda «Türkmenistan bilen BMG-niň arasynda durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň 2026 — 2030-njy ýyllar üçin Çarçuwaly maksatnamasyny» işläp taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilmeli işler ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de ýaşlar syýasaty, sanlylaşdyrma, demografiýa, “ýaşyl” energetika, howanyň üýtgemegi ýaly ugurlar babatda 8 sany taslama seredildi. Duşuşygyň jemleri boýunça daşky gurşawy goramak, saglygy goraýyş, oba hojalygy ýaly ugurlara degişli birnäçe resminamalara gol çekildi.

7-nji maýda Daşary işler ministrliginde Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysy Neda Berger bilen geçirilen duşuşykda medeni ulgamdaky bilelikdäki gatnaşyklaryň ýokary derejededigi bellenildi. Türkmenistanda yzygiderli geçirilýän Wena balyny we «Galkynyş» türkmen-awstriýa simfoniki orkestriniň konsertlerini medeni dialogyň aýdyň mysaly hökmünde görkezmek bolar. Şeýle hem söhbetdeşler beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan dabaralara awstriýa tarapynyň gatnaşmagy bilen bagly meseleleri ara alyp maslahatlaşdylar.

10-njy maýda ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynda Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýi mynasybetli meýilleşdirilen çäreleri, hususan-da, halkara maslahatlary, paýtagtymyzda “Magtymguly Pyragy” medeni-seýilgäh toplumynyň açylyş dabarasyny geçirmegiň çäklerinde alnyp barylýan işler boýunça metbugat maslahaty geçirildi.

13-nji maýda Ýewropa Bileleşiginiň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili hanym Teri Hakala bilen bolan duşuşygyň barşynda Türkmenistanyň hem-de Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň mümkinçilikleri barada pikir alşyldy. Daşky gurşawy goramak, “ýaşyl” we sanly özgertmeler, bilim, energetika, ulag-logistika ulgamlaryndaky gatnaşyklar geljegi uly ugurlaryň hatarynda görkezildi.

Şol gün Daşary işler ministrliginde Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy Endo Toşiakiniň ýolbaşçylygyndaky ýapon parlamentiniň wekiliýetiniň agzalary bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşygyň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

14-nji maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysy Neda Berger bilen duşuşdy. Duşuşygyň barşynda ýurtlarymyzyň has-da ýakynlaşmagy, dostluk we hyzmatdaşlyk köprülerini berkitmek ugrunda edýän tagallalary üçin myhmana tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirildi.

Şol gün ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynda geçirilen “Türkmenistan bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky hyzmatdaşlygyň 30 ýyllygy: geljegiň hatyrasyna bilelikdäki işler” atly maslahatda ýurdumyz bilen ÝB-niň arasyndaky däp bolan gatnaşyklaryň özara ynanyşmak, açyklyk ýörelgeleri esasynda üstünlikli ösdürilýändigi aýratyn bellenildi.

14-nji maýda Türkmenistanyň wekiliýeti Astana şäherinde geçirilen “Merkezi Aziýa — Ýaponiýa” dialogyna gatnaşyjy ýurtlaryň daşary işler ministrleriniň orunbasarlarynyň derejesindäki duşuşyga gatnaşdy. Duşuşygyň barşynda Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Ýaponiýanyň arasynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda hyzmatdaşlygyň derwaýys meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

14-nji maýda Daşary işler ministrliginde Halkara Zähmet Guramasynyň wekilleri bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda özara gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmegiň, ulgamlaýyn esasda gepleşikleri ýola goýmagyň meselelerine garaldy.

15-16-njy maýda Söwda-senagat edarasynyň sergi zalynda azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň halkara sergisi geçirildi. Bu gözden geçiriliş diňe bir ýurdumyzyň oba hojalyk pudagynda gazanan üstünliklerini beýan etmek bilen çäklenmän, eýsem, bu pudakda işjeň orun eýeleýän işewür düzümleriň ägirt uly mümkinçiliklerini hem açyp görkezdi.

15-16-njy maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna amala aşyran iş sapary Russiýanyň iri sebitleri bilen ýakyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň ýolunda nobatdaky möhüm ädim boldy. Şeýle hyzmatdaşlyk Russiýa Federasiýasy bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegidir. Kazana saparynyň çäklerinde türkmen halkynyň Milli Lideri “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” XV halkara ykdysady forumyna hormatly myhman hökmünde gatnaşdy hem-de birnäçe duşuşyklary geçirdi.

16-njy maýda «Arçabil» myhmanhanasynyň mejlisler zalynda Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli guralan Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza döwletleriň ÝUNESKO-nyň işleri barada milli toparlarynyň 10-njy mejlisiniň baş maksady türki döwletleriň taryhy, medeni, tebigy we golýazma ýadygärliklerini aýawly saklamakda ÝUNESKO bilen TÜRKSOÝ-nyň bilelikdäki hyzmatdaşlygynyň täze mümkinçiliklerini kesgitlemekden hem-de milli mirasyň gymmatlyklarynyň halkara sanawlara girizilmegini üpjün etmek üçin tagallalary birleşdirmekden ybarat boldy. Forumyň çäklerinde ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkiýe Respublikasynyň milli toparynyň başlygy Ojal Oguz bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşykda ýurtlaryň arasynda TÜRKSOÝ-nyň we ÝUNESKO-nyň çäklerinde, hususan-da, umumy hödürnamalaryň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna hem-de beýleki maksatnamalara hödürlenilmegi bilen baglylykda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň oňyn häsiýete eýedigi bellenildi.

Beýik türkmen şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçirilen medeniýet ministrleri derejesindäki halkara maslahat medeni ulgamda özara bähbitli hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmäge, geljekde bu ugurda alnyp baryljak işleri has-da ösdürmäge, şahyryň baý edebi mirasyny çuňňur öwrenmäge we dünýäde giňden wagyz etmäge uly itergi berdi. Forumyň çäklerinde Daşary işler ministrliginde Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Medeniýet institutynyň prezidenti Saad Han bilen bolan duşuşygyň dowamynda taraplar Türkmenistan bilen bu düzümiň arasyndaky gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň geljegi barada pikir alyşdylar.

17-nji maýda Daşary işler ministrliginde Türkmenistanyň we Ýaponiýanyň daşary syýasat edaralarynyň arasynda geçirilen syýasy geňeşmeleriň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda, şol sanda nebitgaz hem-de gazhimiýa pudagynda, elektroenergetika, ulag, ylym, bilim, saglygy goraýyş we beýleki ulgamlarda döwletara gatnaşyklaryň okgunly ösýändigi nygtaldy.

17-nji maýda ÝUNESKO-nyň Almaty şäherinde ýerleşýän sebitleýin edarasynyň ýolbaşçysy Amir Piriç bilen duşuşyk geçirildi. Söhbetdeşligiň dowamynda Türkmenistan bilen ÝUNESKO-nyň arasynda taryhy-medeni we tebigy mirasy gorap saklamak, dünýä ýaýmak, bilim, sport, sanlylaşdyrma ýaly ugurlarda hyzmatdaşlygy ösdürmekde sebitleýin edaranyň aýratyn orny bellenildi.

18-nji maýda paýtagtymyzda beýik akyldar we nusgawy şahyr Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly halkara ylmy maslahat geçirildi. Onuň esasy maksady meşhur türkmen şahyrynyň edebi-filosofik mirasyny çuňňur öwrenmekden hem-de wagyz etmekden, Gündogar halklarynyň dilleriniň, edebiýatynyň arasyndaky baglanyşygy öwrenmekden ybarat boldy.

21-nji maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Eýran Yslam Respublikasynyň Aşgabatdaky ilçihanasyna bardy hem-de pajygaly dikuçar heläkçiliginde EYR-nyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisiniň aradan çykandygy zerarly doganlyk ýurduň wekillerine duýgudaşlyk bildirdi. Gahryman Arkadagymyz şu agyr pursatda gurban bolanlaryň dogan-garyndaşlaryna we ýakynlaryna ýürekden gynanjyny, medet beriji sözlerini beýan edip, Hatyra kitabynda ýazgy galdyrdy.

21-nji maýda Daşary işler ministrliginde GDA-nyň çäklerinde geçiriljek ýokary derejeli mejlise taýýarlyk meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin paýtagtymyza gelen Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Baş sekretary Sergeý Lebedew bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşygyň dowamynda GDA-nyň çäklerinde hyzmatdaşlyk üçin giň mümkinçilikleriň bardygy nygtaldy.

22-nji maýda Daşary işler ministrliginde Norwegiýa Patyşalygynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Jon Mikal Kwistad hem-de Şwesiýa Patyşalygynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Tomas Danestad bilen geçirilen bilelikdäki gepleşiklerde Ýewropa Bileleşiginiň, şol sanda ÝB-niň «Global Gateway» başlangyjynyň çäklerinde bu ýurtlar bilen dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şol gün Portugaliýanyň Daşary işler ministrliginiň ýörite wekili Pedro Motinýo de Almeýda bilen geçirilen duşuşygyň barşynda Türkmenistanyň we Portugaliýanyň dürli halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, BMG-niň çäklerinde işjeň hyzmatdaşlygy alyp barýandygy nygtaldy.

22-nji maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň GDA-nyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň nobatdaky mejlisine gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Baş sekretary Sergeý Lebedew bilen geçiren duşuşygynda bu mejlisde ykdysady hyzmatdaşlyk, energetika, infrastruktura, ýurtlarymyzyň çäginden geçýän halkara ulag geçelgeleri ýaly wajyp meseleler boýunça pikir alyşmak üçin mümkinçiligiň dörediljekdigi bellenildi.

24-nji maýda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň Aşgabatda geçirilen mejlisi Bitarap Türkmenistanyň Arkalaşygyň giňişliginde ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, abraýly halkara we sebit guramalarynyň çäklerinde gatnaşyklary ösdürmek meselelerinde işjeň orny eýeleýändigini görkezdi. Bu duşuşyk ýurtlaryň dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna, umumy abadançylygyň maksatlaryna laýyk gelýän netijeli hyzmatdaşlyga ygrarlydyklaryny tassyklady.

24-25-nji maýda paýtagtymyzda şähergurluşyk, binagärlik we häzirki zaman şäher infrastrukturasyny döretmek babatda ýurdumyzyň gazanan üstünliklerini, toplan tejribesini hem-de mümkinçiliklerini görkezmäge bagyşlanan «Ak şäherim Aşgabat» atly XXIII köpugurly halkara sergi geçirildi. Dünýäniň öňdebaryjy tejribesini öwrenmek, ösen tehnologiýalary ornaşdyrmak arkaly innowasion ösüşi gazanmak ýörelgeleri bu gezekki serginiň tapawutly aýratynlygy boldy. Onuň işine türkmen hem-de daşary ýurtlaryň kompaniýalarynyň, Türkmenistanyň ministrlikleriniň we pudak edaralarynyň, kärhanalarynyň, daşary ýurtlaryň işewür toparlarynyň 160-dan gowragynyň wekilleri gatnaşdylar.

26-njy maýda paýtagtymyzda her ýylyň maý aýynyň soňky ýekşenbesinde bellenilýän Türkmen halysynyň baýramy mynasybetli haly we haly önümleriniň sergisi hem-de Türkmen halyşynaslarynyň bütindünýä jemgyýetiniň XXIV mejlisi geçirildi. Bu çäreler amaly-haşam sungatynyň milli görnüşleriniň, halkymyzyň nesilden-nesle geçirip gelýän medeni-ruhy gymmatlyklarynyň goralyp saklanýandygynyň aýdyň nyşanyna öwrüldi.

27-nji maýda Daşary işler ministrliginde Eýran Yslam Respublikasynyň işewürler wekiliýetiniň agzalary bilen geçirilen duşuşykda taraplar dürli ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň, şol sanda söwda, maýa goýum, senagat ulgamlarynda gatnaşyklary pugtalandyrmagyň meseleleri boýunça pikir alyşdylar. Şunuň bilen baglylykda, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-eýran toparyna aýratyn ornuň degişlidigi beýan edildi.

Şol gün Astana şäherinde Türkmenistanyň we Gazagystan Respublikasynyň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda syýasy geňeşmeler geçirildi. Olaryň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda özara hereketleri işjeňleşdirmegiň, parlamentara gatnaşyklary giňeltmegiň, daşary syýasat edaralarynyň arasynda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meselelerine garaldy. Duşuşykda iki ýurduň halkara we sebitara düzümleriň, hususan-da, Birleşen Milletler Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň çäklerindäki, şeýle hem «C5+1» formatyndaky özara gatnaşyklaryň oňyn tejribesi nygtaldy.

27-nji maýda Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýewiň Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow bilen geçiren duşuşygynyň barşynda ileri tutulýan ugurlar boýunça ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

28-nji maýda paýtagtymyzda Türkmenistanyň Prezidentiniň nebitgaz meseleleri boýunça geňeşçisi bilen Hytaýyň dünýä belli “CNPC” kompaniýasynyň ýurdumyzdaky şahamçasynyň ýolbaşçysynyň arasynda geçirilen duşuşykda özara bähbitli türkmen-hytaý gatnaşyklaryny dürli ugurlarda, şol sanda ýangyç-energetika, gaz pudagynda giňeltmegiň meselelerine garaldy.

28-nji maýda Daşary işler ministrliginde Birleşen Milletler Guramasynyň Adam hukuklary boýunça Ýokary komissarynyň Merkezi Aziýa boýunça edarasynyň sebitleýin wekili Matilda Bogner bilen geçirilen gepleşikleriň dowamynda taraplar adam hukuklary we halkara ynsanperwer hukugy babatda Türkmenistanyň bu gurama bilen hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň möhüm meseleleri boýunça pikir alyşdylar.

29-njy maýda Türkmenistanyň wekiliýeti Rimde geçirilen «Merkezi Aziýa — Italiýa» formatyndaky ministrler maslahatyna gatnaşdy. Maslahatda daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylary sebit hem-de ählumumy derejede durnuklylygy üpjün etmek we pugtalandyrmak meselesinde özara hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyny hem-de geljekki mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdylar.

30-njy maýda Türkmenistanyň we Şri-Lanka Demokratik Sosialistik Respublikasynyň daşary syýasat edaralarynyň arasynda sanly ulgam arkaly syýasy geňeşmeler geçirildi. Onuň dowamynda taraplar syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, şol sanda oba hojalygy, nebitgaz, himiýa, ulag-logistika pudaklarynda, maýa goýum, dokma senagaty, syýahatçylyk, bilim ulgamlarynda döwletara gatnaşyklary ösdürmegiň meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar.

Şeýlelikde, geçen aý möhüm ähmiýetli wakalara baý bolup, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Watanymyzyň halkara abraýyny has-da belende götermek, halkymyzyň we dünýä halklarynyň bähbidine ähli gyzyklanma bildirýän döwletler, halkara hem-de sebit guramalary bilen özara gatnaşyklary ösdürmek ugrunda alyp barýan parahatçylyk döredijilikli syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň güwäsine öwrüldi.

19.06.2024
Ösüşiň täze belentliklerine tarap

Geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Watanymyzyň senagat, serişde, zähmet we aň-paýhas kuwwatyny kämilleşdirmek, gyzyklanma bildirýän ähli ýurtlar bilen netijeli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek boýunça ylmy taýdan esaslandyrylan özgertmeler strategiýasynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň nobatdaky aýdyň güwäsi boldy.

10-njy iýunda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy baradaky hasabatlar diňlenildi. Zähmetsöýer ekerançylar tarapyndan ýetişdirilen galla hasylyny öz wagtynda, ýitgisiz ýygnap almagyň, gowaça meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmegiň möhümdigine aýratyn üns çekildi.

10-njy iýunda Koreýa Respublikasynyň Baştutanynyň ýurdumyza iki günlük döwlet saparynyň çäklerinde Prezidentler Serdar Berdimuhamedowyň we Ýun Sok Ýoluň arasynda ýokary derejedäki gepleşikler geçirildi. Iki döwletiň Baştutanlary döwletara gatnaşyklaryň meseleleriniň giň toplumyny ara alyp maslahatlaşdylar we häzirki döwrüň ýagdaýlaryny, uzak möhletli geljegi nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny anyklaşdyrdylar. Söhbetdeşler Türkmenistanyň hem-de Koreýa Respublikasynyň giň möçberli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ygrarlydyklaryny tassyklap, söwda-ykdysady, ulag, energetika ulgamlaryny, ýokary tehnologiýalary we beýleki ençeme pudaklary ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezdiler.

Gepleşikleriň barşynda sebit we halkara syýasatyň özara gyzyklanma bildirilýän derwaýys meseleleriniň birnäçesi boýunça pikir alşyldy. Parlamentara gatnaşyklaryň döwletara hyzmatdaşlygyň aýrylmaz bölegi bolup durýandygyna aýratyn üns çekildi. Şu ýyl Aşgabatda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Koreýa Respublikasynyň parlament ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygyny geçirmek meýilleşdirilýär.

Koreý kompaniýalary «Aşgabat-siti» taslamasyny durmuşa geçirmäge gyzyklanmalaryny beýan etdiler. Bu iri taslamanyň çäklerinde döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny, ulag infrastrukturasyny, ekologik zolaklary, häzirki zaman dynç alyş merkezlerini gurmak göz öňünde tutulýar. Howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak ulgamyndaky meseleleri çözmegiň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň biridigi bellenildi. Maglumat tehnologiýalary we emeli aň, telekommunikasiýa, kosmos ulgamlarynda bilelikde işlemek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy aýdyldy. Şeýle hem medeni-ynsanperwer ulgam, ylym-bilim, saglygy goraýyş, sport, syýahatçylyk ugurlary hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi.

«Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjynyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda gatnaşyklaryň giňeldilmegini goldamaga taýýarlyk tassyklanyldy. Gepleşikleriň jemleri boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlygyň çuňlaşdyrylmagyna, onuň many-mazmunynyň baýlaşdyrylmagyna gönükdirilen ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi.

11-nji iýunda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol bilen geçiren duşuşygynyň barşynda netijeli türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň, ony häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda, täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmagyň mümkinçiliklerine seredildi. Söwda-ykdysady ulgamdaky hyzmatdaşlygyň meseleleri iki ýurduň wekiliýet agzalarynyň gatnaşmagynda iş maslahaty görnüşinde geçirilen duşuşykda ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şol gün paýtagtymyzda Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoluň gatnaşmagynda Türkmen-koreý işewürlik maslahaty geçirildi. Maslahatda çykyş eden Milli Liderimiz häzirki wagta çenli ýurdumyzda koreý kompaniýalarynyň gatnaşmagynda umumy bahasy 11 milliard amerikan dollaryndan gowrak bolan 14 sany maýa goýum taslamasynyň bardygyny belledi. Şolaryň hatarynda nebitgaz pudagynyň desgalaryny gurmak we döwrebaplaşdyrmak, ulag serişdelerini satyn almak, ýük gämilerini gurmak bilen bagly taslamalar bar.

Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň arasynda söwda-ykdysady, maýa goýum hyzmatdaşlygyny ösdürmek ara alyp maslahatlaşmalaryň esasy mazmunyny düzdi. Nebit we gazhimiýa, energetika, ulag-aragatnaşyk, logistika, gämi gurluşygy, senagat, gurluşyk, infrastruktura, oba hojalygy, ekologik taýdan arassa tehnologiýalary ornaşdyrmak hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi. Şeýle hem özara söwda dolanyşygynyň möçberini düýpli artdyrmak üçin giň mümkinçilikler bar. Işewürlik maslahaty tamamlanandan soňra, iki ýurduň ugurdaş düzümleriniň wekilleriniň arasynda geçirilen duşuşyklarda pudaklar boýunça türkmen-koreý hyzmatdaşlygynyň meseleleri has içgin ara alnyp maslahatlaşyldy.

14-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine döwlet durmuşyna degişli birnäçe meseleler girizildi. Ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek, Raýat kodeksiniň täze beýanynyň taslamasyny işläp taýýarlamak, birnäçe kanunlara, şol sanda Býujet kodeksine üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek boýunça amala aşyrylýan işler barada habar berildi. Halkara standart talaplaryna laýyklykda, metrologiýa ugry boýunça ölçeg serişdeleriniň döwürleýin deňeşdirme barlagyny geçirmek, «Türkmengaz» döwlet konserniniň önümçilik desgalarynda ýerine ýetirilmeli işleriň meýilnamasynyň durmuşa geçirilişi, «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň önümçiliklerini çig mal bilen bökdençsiz üpjün etmek üçin görülýän çäreler, ýurdumyzda sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak we döwrebaplaşdyrmak, oba hojalyk pudagyny mundan beýläk-de toplumlaýyn ösdürmek mejlisde garalan meseleleriň hatarynda boldy. Hytaýyň Urumçi şäherinde geçiriljek «Hytaý — Ýewraziýa EKSPO» halkara sergisine Türkmenistanyň milli pawilýonynyň taýýarlanyşy, şu ýylyň oktýabrynda Aşgabat şäherinde Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza ýurtlaryň II teatr festiwalyny ýokary derejede geçirmek bilen baglanyşykly guramaçylyk meseleleri barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyzyň garamagyna Daşoguz welaýatynyň çäginde ýüze çykarylan altyn we kümüş teňňeleri, altmyşdan gowrak altyn teňňäniň we dürli reňkli tapyndylaryň böleklerini Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýine tabşyrmak baradaky teklip hödürlenildi. Bu tapyndylar köneürgenç türkmenleriniň Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm çatrygynda guran kuwwatly döwletiniň XII-XIII asyrlaryň başynda gülläp ösen döwrüne degişlidir. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň garamagyna Ylmy iş hakynda ylmy maksatnamalary, meýilnamalary we hasabatlary döwlet tarapyndan hasaba almagy guramagyň we geçirmegiň Tertibiniň taslamasy hödürlenildi.

Türkmenistan milli ykdysadyýetiniň ähli pudaklaryna döwrebap tehnologiýalary we innowasiýalary ornaşdyrmagy ileri tutulýan ugur hökmünde saýlap alyp, ýöriteleşdirilen halkara we sebit guramalary, şol sanda Ýewraziýa patent guramasy bilen netijeli hyzmatdaşlyga aýratyn ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, Ministrler Kabinetiniň mejlisinde birnäçe degişli teklipler, şol sanda Türkmenistanyň Ýewraziýa patent guramasynyň esasy resminamalarynyň biri bolan “Ýewraziýa patent Konwensiýasynyň senagat nusgalaryny goramak hakynda Teswirnamasyna” goşulmagy baradaky teklip beýan edildi. Şu ýylyň oktýabrynda Aşgabat şäherinde senagat nusgalarynyň hukuk goragyna bagyşlanan sebitleýin maslahaty, 2025-nji ýylda bolsa Ýewraziýa patent guramasynyň dolandyryjy geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirmek hem teklip edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzda üç günüň dowamynda — 16-17-18-nji iýunda bellenilýän mukaddes Gurban baýramy mynasybetli hemmeleri tüýs ýürekden gutlap, 16-njy iýundaky dynç gününi 19-njy iýuna — çarşenbe gününe geçirmek hakynda Permana gol çekdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň karbamid öndürýän zawodlarynyň önümçiligi üçin zerur bolan karbamidli formaldegid konsentratyny satyn almak hakynda» Karara gol çekdi.

Hökümet mejlisinde habar berlişi ýaly, 14-nji iýunda Daşoguz we Balkan welaýatlarynyň ekerançylary galla oragyna girişdiler. Toprak-howa şertlerine laýyklykda, bu welaýatlarda galla oragyna ýurdumyzyň beýleki sebitlerine garanyňda, gijräk girişilýär. Ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde 265 müň tonna bugdaý hasylyny ýygnap almak meýilleşdirilýär, günbatar sebitiň galla tabşyrmak boýunça döwlet borçnamasy bolsa 80 müň tonna barabardyr.

15-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Balkan welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň döwlet maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi hem-de galla oragynyň depgini bilen tanyşdy. Döwlet Baştutanymyzyň dikuçary Gyzylarbat etrabyndaky “Arkaç” daýhan birleşiginiň bugdaý meýdanynyň ýanynda gondy.

Hormatly Prezidentimiz kärendeçileriň haýyşy boýunça “Bismilla” diýip, daýhan yhlasy bilen birkemsiz hasyl toplan bugdaýyň bir dessesini ordy we galla oragyna ak pata berdi. Döwlet Baştutanymyz ýaş kärendeçiler bilen söhbetdeşlikde olaryň iş şertleri, ösdürip ýetişdirýän ekinleri, galla meýdanlarynyň hasyllylygy bilen gyzyklandy. Bellenilişi ýaly, şu ýyl bugdaýyň we pagtanyň döwlet satyn alyş nyrhlarynyň ýokarlandyrylmagy öz asylly zähmeti bilen ýurdumyzda azyk bolçulygynyň pugtalandyrylmagyna goşant goşýan daýhanlaryň girdejileriniň artmagyna oňyn täsirini ýetirer.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz bol hasyl ýetişdiren kärendeçilere sowgatlaryny, Balkan welaýatynyň häkimine bolsa günbatar sebitiň ýaşaýjylary üçin niýetlenen 200 sany döwrebap awtoulagyň açarlaryny gowşurdy.

Geçen hepdäniň beýleki möhüm wakalarynyň hatarynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Dragon Oil” kompaniýasynyň Ýerine ýetiriji direktory Ali Raşid Al Jarwan, «PETRONAS Çarigali (Türkmenistan) Sdn Bhd» kompaniýasynyň baş direktory Ismadi Ismail, “Çalyk Holding” kompaniýalar toparynyň dolandyryjylar geňeşiniň başlygy Ahmet Çalyk we “Rönesans Holding” kompaniýasynyň müdiriýetiniň başlygy Erman Ylyjak bilen geçiren duşuşyklaryny görkezmek bolar. Ýurdumyzyň öňden gelýän daşary ýurtly hyzmatdaşlary bilen söhbetdeşlikleriň dowamynda bilelikdäki işleriň bar bolan tejribesini we Türkmenistanda durmuşa geçirilýän ykdysady ösüş maksatnamalaryny, senagat pudagynda iri taslamalary, işewürlik üçin amatly şertleri hasaba almak bilen, uzak möhletleýin hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Mejlisde Awstraliýanyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Jon Uilýam Giringden ynanç haty kabul edildi. Türkmen-awstraliýa gatnaşyklarynyň ileri tutulýan ugurlary boýunça pikir alyşmalaryň dowamynda netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. Söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlar gatnaşyklaryň esasy ugurlarynyň hatarynda görkezildi.

Milli senenamamyzyň şanly senesi — 12-nji iýunda ýurdumyzda giňden bellenilýän Ylymlar gününe bagyşlanyp, ýurdumyzyň ylmy işgärleriniň we olaryň daşary ýurtly kärdeşleriniň, ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlarynyň, talyplarynyň gatnaşmagynda halkara ylmy maslahatlar geçirildi. Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parky we Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýa uniwersiteti ylmy-tehniki ösüşiň häzirki zaman meýillerini, ylmy işleriň möhüm ugurlaryny, hususan-da, ýokary tehnologiýalary ösdürmek we olary ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda peýdalanmak babatda hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmak üçin meýdança bolup hyzmat etdi.

Çäreleriň çäklerinde ýurdumyzyň ýaş alymlarynyň arasynda geçirilen ylmy işleriň bäsleşiginiň hem-de mekdep okuwçylarynyň gatnaşan “Ýaş innowatorlar” ylmy-döredijilik bäsleşiginiň ýeňijilerini sylaglamak dabaralary geçirildi.

Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy D.Gulmanowa bilen Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygynyň orunbasary K.Kosaçýowyň arasynda duşuşyk boldy. Ikitaraplaýyn parlamentara hyzmatdaşlygyň geljekki mümkinçilikleri, kanun çykaryjylyk ulgamynda tejribe alyşmagy giňeltmek bilen baglanyşykly meseleler ara alyp maslahatlaşmalaryň esasy mazmunyny düzdi. Şeýle hem özara bähbitli köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Russiýa Federasiýasynyň nobatdaky Parlamentara forumyny geçirmegiň guramaçylyk meseleleri barada pikir alşyldy.

Türkmenistan bilen Russiýa Federasiýasynyň arasyndaky strategik hyzmatdaşlyk K.Kosaçýow bilen Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde geçirilen duşuşygyň hem esasy mowzugy boldy.

Saýlawlara taýýarlyk möwsüminiň nobatdaky tapgyry bolan Mejlisiň möhletinden öň çykyp giden deputatlarynyň ýerine dalaşgärleri bellige almak işi tamamlandy. Aşgabat şäheriniň 1-nji «Garaşsyzlyk», 2-nji «Bitaraplyk» we 6-njy «Köpetdag» saýlaw okruglarynyň hersi boýunça 3 dalaşgär, jemi 9 dalaşgär hödürlenildi. Häzirki wagtda saýlaw okruglarynda dalaşgärleriň saýlawçylar bilen duşuşyklary geçirilýär. Syýasy partiýalar, jemgyýetçilik guramalary, raýatlar toparlary tarapyndan hödürlenen 76 sany milli synçy bellige alyndy we olara degişli şahsyýetnamalar berildi. Olar özleriniň ygtyýarlyklarynyň çäklerinde saýlawlaryň geçişine gözegçilik ederler.

Aşgabat şäherindäki Konstitusiýa binasynyň öňündäki meýdançada hem-de Türkmenbaşy şäheriniň “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynyň baş baýdak meýdançasynda Harby akademiýanyň, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýokary okuw mekdepleriniň, Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň harby lukmançylyk fakultetiniň, Harby-deňiz institutynyň uçurymlaryny sarpalamak dabaralary geçirildi. Ýaş serkerdeler harby borja ygrarlylygyň nyşany hökmünde Watanymyza, halkymyza, hormatly Prezidentimize wepaly gulluk etjekdiklerine, türkmen halkynyň edermen ogullarynyň şöhratly söweşjeň däplerini mynasyp dowam etdirmäge taýýardyklaryna kasam etdiler.

Umuman, geçen hepdäniň wakalarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ileri tutulýan wezipeleri hökmünde kesgitlenen ählumumy parahatçylygyň, howpsuzlygyň, ösüşiň hatyrasyna strategik hyzmatdaşlyk, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak, milletiň ruhy gymmatlyklaryny baýlaşdyrmak, halkymyzyň abadançylygyny has-da ýokarlandyrmak bilen bagly işler öz dowamyny tapdy.

18.06.2024
Türkmenistanyň Prezidentiniň Balkan welaýatyna iş sapary

Balkan welaýaty, 15-nji iýun. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň günbatar sebitine iş saparyny amala aşyryp, welaýatlary durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň döwlet maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi hem-de galla oragynyň depgini bilen tanyşdy.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ata Watanymyzyň beýleki sebitlerinde bolşy ýaly, Balkan welaýatynda hem oba hojalygy pudagynda giň gerimli özgertmeler durmuşa geçirilýär. Şol özgertmeler welaýatyň durmuş-ykdysady taýdan okgunly ösüşini üpjün etmäge gönükdirilendir. Şunda oba zähmetkeşleriniň netijeli işiniň ýola goýulmagyna zerur üns berilýär. Daýhanlar ýokary hilli tohumlar, mineral dökünler, döwrebap oba hojalyk tehnikalary bilen doly üpjün edilýär. Döwlet Baştutanymyzyň ekerançylaryň netijeli zähmet çekmegi üçin amatly şertleri döretmek meselesine berýän hemişelik ünsi bugdaýyň, beýleki oba hojalyk önümleriniň öndürilýän möçberiniň artdyrylmagyna ýardam edýär.

Ir bilen hormatly Prezidentimiziň dikuçary paýtagtymyzdan Balkan welaýatynyň Gyzylarbat etrabyna tarap ugur aldy.

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen oba hojalygy pudagynda ýaýbaňlandyrylan maksatnamalaýyn işler Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda hil taýdan täze derejä çykarylýar. Obasenagat toplumynyň düzümleriniň hem-de hyzmat edýän pudaklaryň tehniki taýdan enjamlaşdyrylmagyna, döwrebaplaşdyrylmagyna, elewatorlaryň, gaýtadan işleýän oba hojalyk kärhanalarynyň, mineral dökünleri öndürýän zawodlaryň, suw hojalyk desgalarynyň gurluşygyna maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär. Bu işler ýurdumyzda azyk bolçulygynyň üpjün edilmegi babatda möhüm wezipeleriň üstünlikli çözülmegine ýardam berýär. Oba hojalygyny mundan beýläk-de okgunly ösdürmek üçin uly mümkinçilikler açylýar.

Döwlet Baştutanymyzyň dikuçary Gyzylarbat etrabyndaky “Arkaç” daýhan birleşiginiň bugdaý meýdanynyň ýanynda gondy. Bu ýerde hormatly Prezidentimizi ýurdumyzyň oba hojalyk pudagynyň degişli ýolbaşçylary, Balkan welaýatynyň häkimi mähirli garşyladylar.

Türkmenistanda azyk üpjünçiligini pugtalandyrmak, oba hojalygynda geçirilýän özgertmeleri has-da kämilleşdirmek, bu ugurdaky işleri döwrebap usulda guramak we pudaga hususy önüm öndürijileri giňden çekmek işleri maksatnamalaýyn esasda alnyp barylýar. Olar üçin oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek boýunça ýörite ýer gaznalary yzygiderli döredilýär. Oba hojalyk önümlerini öndürijilere dünýäde meşhur kompaniýalaryň ýokary öndürijilikli tehnikalaryny we gurallaryny, önümçilik kärhanalary üçin döwrebap enjamlary satyn almaklary, önümçilige öňdebaryjy tejribeleri giňden ornaşdyrmaklary babatda ähli şertler döredilýär. Oba hojalygynda iş alyp barýan hususy önüm öndürijiler üçin amatly şertleri döretmäge we olary maliýe taýdan goldamaga hem uly ähmiýet berilýär. Obasenagat toplumyndaky özgertmeler hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň önüm öndürijilerini hemmetaraplaýyn goldamaga gönükdirilen çuňňur oýlanyşykly strategiýasynyň aýrylmaz bölegidir. Netijede, daýhanlarymyz täze ýerleri özleşdirmegiň, ekerançylygyň medeniýetini ýokarlandyrmagyň hasabyna oba hojalyk önümlerini ösdürip ýetişdirmek ugrunda yhlasly zähmet çekýärler. Şeýlelikde, azyk bolçulygy üpjün edilýär, halkymyzyň we her bir maşgalanyň abadançylyk derejesi ýokarlandyrylýar.

Şu möwsümde Balkan welaýatynyň ekerançylyk meýdanlaryna ak bugdaýyň bol hasyl berýän görnüşleri ekildi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň obasenagat toplumynyň ösdürilmegine berýän goldawy netijesinde, galla oragy möwsüminde “John Deere” we “СLAAS” ýaly meşhur kompaniýalaryň häzirki zaman galla orujy kombaýnlary netijeli ulanylýar. Bu tehnikalar gije-gündizleýin tertipde işledilip, ekerançylara ýetişdirilen bol hasyly çalt we ýitgisiz ýygnamaga ýardam berýär.

Bu ýerde döwlet Baştutanymyzy “Arkaç” daýhan birleşiginiň kärendeçileri doganlar Annaguly we Aşyrguly Annagulyýewler mähirli mübäreklediler. Olar döwlet Baştutanymyzyň Balkan welaýatyna amala aşyrýan iş saparynyň welaýatyň ýaşaýjylary üçin buýsançly wakadygyny bellediler hem-de düýn Balkan welaýatynda hormatly Prezidentimiziň ak pata bermeginde il sylagly ýaşulular bilen bugdaý oragyna başlanandygyny aýtdylar. Olar şu gün Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň Şa gadamynyň düşmegi bilen, bu bereketli toprakda ýetişen bugdaý hasylynyň oragyna başlamaga ak pata bermegini döwlet Baştutanymyzdan uly hormat bilen haýyş etdiler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow kärendeçileriň haýyşy boýunça “Bismilla” diýip, daýhan yhlasy bilen birkemsiz hasyl toplan bugdaýyň bir dessesini ordy we galla oragyna ak pata berdi. Şol pursatda kuwwatly tehnikalar bereketli hasyly ormaga girişdiler.

Döwlet Baştutanymyz “Arkaç” daýhan birleşiginiň bugdaý meýdanynda däne kombaýnlarynyň galla oragyny geçirişini synlady. Galla meýdanlarynyň aňyrsyna göz ýetmeýän giňişligi daýhanlarymyzyň şu ýylky yhlasynyň ýerine düşendigine şaýatlyk edýär. Ygşyldap oturan galla meýdanlary halkymyzyň saçagynyň egsilmez berekediniň nyşany bolup görünýär.

Obasenagat toplumyna gelip gowuşýan galla kombaýnlarynyň enjamlaşdyrylyş derejesiniň, öndürijilik kuwwatynyň ýokary halkara ülňülere doly laýyk gelýändigini bellemek gerek. Bu tehnikalar ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän derejede bolup, olaryň öndürijiligi ýokary görkezijilere eýedir. Sanly ulgam arkaly dolandyrylýan kombaýnlarda mehanizatorlaryň öndürijilikli işiniň üpjün edilmeginde möhüm ähmiýeti bolan ähli zerur şertler göz öňünde tutulypdyr. Munuň özi hormatly Prezidentimiziň obasenagat toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň yzygiderli berkidilmegi, ýetişdirilen hasylyň gysga wagtda we ýokary hilli ýygnalyp alynmagy ugrunda edýän yzygiderli tagallasynyň aýdyň netijesidir.

Ýurdumyzda oba hojalyk pudagynyň işgärlerine hemmetaraplaýyn goldaw berilýär, şol sanda täze tehnikalary satyn almaga, oba hojalygynyň ähli önümçilik infrastrukturasyny döwrebaplaşdyrmaga maýa goýumlary gönükdirilýär. Daýhan birleşikleri, kärendeçiler we beýleki önüm öndürijiler zerur tehnikalar, dökünler, ýokary hilli tohumlar bilen bökdençsiz üpjün edilýär. Döwlet tarapyndan dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň enjamlaryny satyn almak üçin ýeňillikli karzlar berilýär. Bu bolsa topragyň hasyllylygyny ýokarlandyrmaga, bol hasyl almaga, netijede, hususy azyk kärhanalarynyň önümçilik kuwwatyny ýokarlandyrmaga oňyn täsirini ýetirýär.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew döwlet Baştutanymyza ýurdumyzda galla oragynyň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda Diýarymyzyň bäş welaýatynda hem galla oragyna girişilip, möwsüm gyzgalaňly dowam edýär. Şunda kuwwatly oba hojalyk tehnikalarynyň netijeli işledilmegine aýratyn üns berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow daýhan yhlasy bilen ýetişdirilen bugdaý hasylynyň gysga wagtda, ýitgisiz ýygnalyp alynmagynyň ýurdumyzda azyk bolçulygyny has-da pugtalandyrmagyň esasy şertleriniň biri bolup durýandygyna ünsi çekip, galla oragy möwsüminiň guramaçylykly geçirilmegini, ýygnalan hasylyň bökdençsiz kabul edilmegini, talabalaýyk saklanylmagyny, beýleki ekinlere hem ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek bilen ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz bu ýerde guralan gök-bakja önümleriniň we miweleriň, däneli ekinleriň görnüşleriniň, çörek we çörek önümleriniň sergisi bilen tanyşdy. Sergidäki çörek önümleriniň bugdaýyň şu ýylky birinji hasylyndan taýýarlanylandygyny bellemek gerek. Halkymyz çörege hemişe mukaddeslik hökmünde garapdyr. Görkezilýän önümleriň köpdürlüligi türkmen topragynyň rysgal-berekediniň aýdyň nyşanydyr. Häzirki wagtda ýurdumyzda alnyp barylýan maksatnamalaýyn işler esasynda Watanymyzda ak bugdaýyň, gök-bakja önümleriniň, miweleriň we ir-iýmişleriň bol hasyly ösdürilip ýetişdirilýär hem-de halkymyzyň rysgaly, her bir maşgala ojagynyň berekedi bolup saçaklarymyza dolýar.

Ekerançylaryň ösdürip ýetişdirýän önümleri, esasan-da, galla önümleri ýokary hili, ýokumlylygy, ekologik taýdan arassalygy bilen tapawutlanýar. Munuň özi çogly güneşiň astynda türkmen topragynda ýetişýän önümleriň ähli görkezijiler babatda ýokary hil ölçeglerine laýyk gelýändigini alamatlandyrýar.

Türkmen topragy ekerançylygyň baý medeniýetiniň dörän gadymy ojagydyr. Ata-babalarymyz müňýyllyklaryň dowamynda dok däneli bugdaý sümmüllerini ösdürip ýetişdirmek üçin güýç-gaýratlaryny gaýgyrmandyrlar. Her bir kärendeçi üçin bereketli hasyl bolelin ýaşamagyň binýadydyr, hünär taýdan ussatlygynyň synagydyr. Ýylyň-ýylyna halal zähmet çekmegiň göreldesini, netijeli işlemäge ukyplydygyny görkezýänleriň sany artýar. Bularyň ählisi döwlet Baştutanymyzyň ýurdumyzda azyk bolçulygyny pugtalandyrmak, şol sanda içerki bazary özümizde öndürilýän önümler bilen doly üpjün etmek boýunça öňde goýan wezipeleriniň üstünlikli çözülýändiginiň mysalydyr.

Soňra bu ýerde hormatly Prezidentimiz ýaş kärendeçiler Annagulyýewler bilen söhbetdeş bolup, olaryň iş şertleri, kärende ýerinde ösdürip ýetişdirýän ekinleriniň görnüşleri, galla meýdanlarynyň hasyllylygy bilen gyzyklandy.

Kärendeçi doganlar Annagulyýewler hormatly Prezidentimiziň hem-de Gahryman Arkadagymyzyň döredip berýän mümkinçilikleriniň netijesinde ýaşlaryň tutanýerli we öndürijilikli zähmet çekmekleri üçin ähli şertleriň bardygyny aýtdylar. Olar 2020-nji ýyldan bäri daýhançylyk bilen meşgullanýarlar. Annaguly şu ýyl 64 gektar meýdandan 256 tonna bugdaý hasylyna garaşýandygyny, bugdaýdan başga-da, 15 gektar ýere gowaça, 5,7 gektar meýdana ýeralma we 4 gektar ýere gök-bakja ekinlerini ekendigini, Aşyrguly hem 15 gektara gowaça, 4,3 gektara ýeralma, 4 gektara gök-bakja ekinlerini ekendigini aýtdy.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz şu ýyl bugdaýyň we pagtanyň döwlet satyn alyş nyrhlarynyň ýokarlandyrylandygyny, indi daýhanlaryň girdejileriniň has-da artjakdygyny belläp, ýurdumyzda oba hojalygyny ösdürmäge uly üns berilýändigini, obada durmuş-ýaşaýyş şertlerini gowulandyrmak üçin ähli zerur işleriň geçirilýändigini nygtady. Daýhanyň ýerden bol hasyl alyp, bereket tapmagy üçin ähli şertler döredilýär. Daýhanlar kuwwatly tehnikalar, ýokary hilli tohumlar, dökünler bilen üpjün edilýär.

Döwlet Baştutanymyz halal zähmet çekip, ýerden bol hasyl alýan daýhanlara döwletimiziň hemişe goldaw berjekdigini aýdyp, kärendeçileriň asylly iş edýändiklerini, şeýle zähmetsöýer, merdana daýhanlarymyzyň bardygyna halkymyzyň begenýändigini, olaryň ýurdumyzda azyk bolçulygyny berkitmäge uly goşant goşýandyklaryny belledi.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz ýerden bol hasyl öndürýän kärendeçilere sowgatlaryny gowşurdy.

Öz nobatynda, kärendeçiler Şa serpaýy hem-de daýhanlaryň netijeli zähmet çekmegi ugrunda döredilýän ähli şertler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimiziň we Gahryman Arkadagymyzyň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak bolmagyny, alyp barýan il-ýurt bähbitli beýik işleriniň hemişe rowaçlyklara beslenmegini arzuw etdiler.

Soňra bu ýerde döwlet Baştutanymyz Balkan welaýatynyň häkimine welaýatyň ýaşaýjylary üçin niýetlenen 200 sany döwrebap awtoulagyň açarlaryny gowşurdy.

Häkim awtoulaglar üçin welaýatyň bagtyýar ýaşaýjylarynyň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimize hem-de türkmen halkynyň Milli Liderine berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli tutumly işleriniň hemişe rowaçlyklara beslenmegini arzuw etdi.

Ekerançylaryň tutanýerli zähmeti bilen ýetişdirilen bol hasyly ýygnamagyň ýokary depginleri ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek, ilatyň azyk önümlerine bolan isleglerini doly kanagatlandyrmak boýunça çäreleriň netijeliliginiň aýdyň görkezijisidir, şeýle hem öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň baş şertidir. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, häzirki wagtda öňde duran möhüm wezipe galla oragy möwsümini ýokary derejede we guramaçylykly geçirmekden ybaratdyr. Munuň özi sazlaşykly ösüş ýoluna düşen Watanymyzyň abadançylygynyň, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen işleriň netijeli bolmagyny üpjün eder.

Şeýlelikde, Garaşsyz döwletimiziň her bir raýatyna, şol sanda türkmen daýhanyna işlemäge, döretmäge, toprakdan bol hasyl öndürip, şertnamalaýyn borçnamalaryny ýerine ýetirmäge, halal zähmeti bilen eşretli durmuşda ýaşamaga ähli şertler döredilýär. Ekerançylaryň tutanýerli zähmeti bilen ýetişdirilen bugdaýyň bol hasyly ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek, ilatyň azyk önümlerine bolan isleglerini doly kanagatlandyrmak boýunça alnyp barylýan işleriň üstünliklere beslenýändigini görkezýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hemmelere alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi we bu ýerden ugrady.

17.06.2024
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Aşgabat, 14-nji iýun. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine döwlet durmuşyna degişli birnäçe meseleler girizildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa çykyş edip, ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Ol “Magtymguly Pyragynyň medeni mirasy hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň kabul edilendigini habar berip, bu möhüm ähmiýetli Kanuny makullandygy üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Şeýle hem Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň täze beýanynyň taslamasyny işläp taýýarlamak, birnäçe kanunlara degişli üýtgetmeleri hem-de goşmaçalary, şol sanda Býujet kodeksine üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek boýunça amala aşyrylýan işler barada aýdyldy.

Mejlisiň möhletinden öň çykyp giden deputatlarynyň ýerine saýlawlara taýýarlyk görlüşi hakynda habar berildi. Bu saýlawlary şu ýylyň 7-nji iýulynda geçirmek göz öňünde tutulýar. Bellenilişi ýaly, bu ugurdaky işler merkezi saýlaw topary, Aşgabat şäheriniň häkimligi, jemgyýetçilik birleşikleri bilen bilelikde, saýlaw kanunçylygyna laýyklykda alnyp barylýar. Mundan başga-da, parlamentara gatnaşyklary we halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça görülýän çäreler barada aýdyldy. Hususan-da, hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça Çehiýa Respublikasynyň ýurdumyzdaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisinden ynanç haty kabul edildi. Yrak Respublikasynyň daşary işler ministriniň orunbasarynyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşygyň dowamynda parlament diplomatiýasy arkaly ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Mejlisiň wekilleri kanun çykaryjylyk işinde öňdebaryjy tejribäni öwrenmek maksady bilen, Gazagystan Respublikasynda, Estoniýada, Täjigistan Respublikasynda iş saparlarynda boldular.

Hormatly Prezidentimiz häzirki zaman talaplaryna laýyk gelýän täze kanun taslamalaryny işläp taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Mejlisiniň möhletinden öň çykyp giden deputatlarynyň ýerine şu ýylyň 7-nji iýulynda geçiriljek saýlawlara taýýarlyk görmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow standartlaşdyrmak we metrologiýa ulgamyndaky işleri döwrüň talabyna laýyk getirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Hususan-da, “Türkmenstandartlary” baş döwlet gullugy tarapyndan pudak edaralarynda ulanylýan ölçeg serişdelerini döwürleýin deňeşdirme barlagyndan geçirmek babatda görülýän çäreler hakynda aýdyldy. Wise-premýer bu ugurdaky işleriň “Ölçegleriň bitewüligini üpjün etmek hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda geçirilýändigini aýdyp, hormatly Prezidentimiziň garamagyna degişli teklibi hödürledi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, «Türkmenstandartlary» baş döwlet gullugynyň işini yzygiderli kämilleşdirmegiň möhümdigini nygtady. Hormatly Prezidentimiz halkara standart talaplaryna laýyklykda, metrologiýa ugry boýunça ölçeg serişdeleriniň döwürleýin deňeşdirme barlagyny geçirmek baradaky teklibi goldap, wise-premýere öňde durýan wezipeleri çözmek babatda anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow “Türkmengaz” döwlet konserniniň önümçilik desgalarynda ýerine ýetirilmeli işleriň meýilnamasynda göz öňünde tutulan çäreleriň durmuşa geçirilişi barada hasabat berdi. Meýilnama laýyklykda, konserniň garamagyndaky desgalary döwrebaplaşdyrmak we olaryň enjamlaryny kadaly ýagdaýda saklamak ugrunda degişli işler geçirilýär. Hususan-da, gaz gysyjy desgalarda öz wagtynda hyzmat etmek, tehniki enjamlary tapgyrlaýyn we düýpli abatlamak işleri alnyp barylýar. Mundan başga-da, gaz geçirijileriň ygtybarlylygyny ýokarlandyrmak, gaz desgalaryny doly kuwwatynda işletmek üçin olary maddy-tehniki enjamlar, ätiýaçlyk şaýlary bilen üpjün etmek boýunça işler dowam etdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, «Türkmengaz» döwlet konserniniň önümçilik desgalarynda işleriň bökdençsiz alnyp barylmagy üçin meýilnamalaýyn işleri öz wagtynda ýerine ýetirmegiň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, enjamlary satyn almak, bejermek, hyzmat etmek boýunça daşary ýurt kompaniýalary bilen göni hyzmatdaşlygy ýola goýmak möhümdir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew oba hojalyk pudagynda işleriň alnyp barlyşy, ýurdumyzyň sebitlerindäki möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda azyk bolçulygyny has-da pugtalandyrmak maksady bilen, Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynda ýetişdirilen galla hasylyny gysga wagtda ýygnap almak, ony Watanymyzyň bereketli harmanyna tabşyrmak boýunça netijeli işler alnyp barylýar. Mundan başga-da, şu gün Balkan we Daşoguz welaýatlarynyň ekerançylary galla oragyna girişdiler. Welaýatlaryň gowaça ekilen meýdanlarynda ideg işleri dowam edýär. Hatarara bejergi, otag etmek, ýekelemek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Häzirki wagtda Daşoguz welaýatynda şaly ekişi tamamlanyp, Lebap welaýatynda şaly ekişine başlamaga taýýarlyk görülýär. Mary welaýatynda güýzlük gant şugundyrynyň ekiljek meýdanlarynda sürüm we tekizleýiş işleri alnyp barylýar. Welaýatlaryň maldarçylyk hojalyklarynda mallar üçin ot-iýmleriň ätiýaçlyk gorlaryny döretmek boýunça degişli işler geçirilýär. Ýurdumyzyň suw hojalygy pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak babatda tagallalar edilýär, suwaryş, şor suw akabalary arassalanylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň oba hojalyk pudagyny toplumlaýyn ösdürmegi dowam etdirmegiň wajypdygyny belläp, ýurdumyzyň welaýatlarynda galla oragyny guramaçylykly geçirmegi, ýygnalan hasyly harmana tabşyrmak işlerine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy. Mundan başga-da, gowaça ekilen meýdanlarda ideg işlerini agrotehniki kada laýyklykda geçirmegi dowam etdirmegiň hem-de ony gözegçilikde saklamagyň möhümdigi nygtaldy. Hormatly Prezidentimiz beýleki möwsümleýin oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny almak üçin hem degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gözegçilik edýän toplumynda, hususan-da, “Türkmenhimiýa” döwlet konserninde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, konserne degişli “Tejenkarbamid”, “Marykarbamid” we “Garabogazkarbamid” zawodlaryny bökdençsiz işletmek üçin önümçilikleri çig mal bilen yzygiderli üpjün etmek boýunça netijeli işler amala aşyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň himiýa senagatynyň kärhanalarynyň bökdençsiz işledilmegini üpjün etmegiň, olaryň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmak üçin zerur işleri geçirmegiň wajypdygyny nygtady. Karbamid öndürýän zawodlar üçin gerek bolan çig mallary satyn almak boýunça işleri dowam etmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň karbamid öndürýän zawodlarynyň önümçiligi üçin zerur bolan karbamidli formaldegid konsentratyny satyn almak hakynda» Karara gol çekdi we resminamany sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew Türkmenistanyň halkara sergi işiniň 2024-2025-nji ýyllar üçin Konsepsiýasynda kesgitlenen wezipeleri durmuşa geçirmek boýunça amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu resminamada kesgitlenen çäreleriň çäklerinde ýurdumyzyň “Hytaý — Ýewraziýa EKSPO” halkara sergisine gatnaşmagy meýilleşdirilýär. Bu sergi Hytaýyň Urumçi şäherinde geçiriler. Halkara sergi, esasan, üç bölümden, şol sanda maýa goýum hyzmatdaşlygy, milli pawilýonlar hem-de pudaklara ýöriteleşdirilen bölümden ybaratdyr. Bu serginiň çäklerinde söwda we maýa goýum forumlarynyň, tejribe alyşmalaryň, dürli ykdysady-medeni çäreleriň guralmagy göz öňünde tutulýar. Wise-premýeriň belleýşi ýaly, bu iri möçberli sergä ýurdumyzyň milli pawilýony bilen gatnaşmagy dürli pudaklaryň, hususy haryt öndürijileriň harytlarynyň we hyzmatlarynyň mahabatlandyrylmagy, eksport ugurly harytlarymyzyň Hytaý bazaryna ýerlenilişini artdyrmaga, söwda-ykdysady, işewürlik hyzmatdaşlygyny giňeltmäge mümkinçilik berer.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Garaşsyz döwletimiziň daşary ýurtlarda geçirilýän iri halkara çärelere, sergilere, maslahatlara işjeň gatnaşýandygyny aýdyp, şu ýylyň 26 — 30-njy iýuny aralygynda geçiriljek «Hytaý — Ýewraziýa EKSPO» halkara sergisine ýurdumyzyň milli pawilýony bilen gatnaşmagyny üpjün etmegiň zerurdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz Hytaý Halk Respublikasynda geçiriljek bu iri möçberli serginiň söwda-ykdysady, işewürlik hyzmatdaşlygyny giňeltmäge mümkinçilik berjekdigini belläp, wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Aşgabat şäherinde Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza ýurtlaryň II teatr festiwalyny geçirmegiň guramaçylyk meseleleri barada hasabat berdi. Hormatly Prezidentimiziň degişli Kararyna laýyklykda, bu döredijilik çäresini şu ýylyň oktýabrynda geçirmek göz öňünde tutulýar. Festiwala Azerbaýjandan, Gazagystandan, Gyrgyzystandan, Özbegistandan we Türkiýeden teatr toparlarynyň gatnaşmagyna garaşylýar. Şeýle hem TÜRKSOÝ-na agza ýurtlaryň döwlet teatrlarynyň ýolbaşçylarynyň geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirmek meýilleşdirilýär.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli birnäçe dabaralara we çärelere badalga berlendigini belledi hem-de şu ýylyň oktýabrynda Aşgabat şäherinde Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza ýurtlaryň II teatr festiwalyny ýokary derejede geçirmäge taýýarlyk görmegi tabşyrdy.

Mejlisiň dowamynda wise-premýer ýurdumyzyň Daşoguz welaýatynyň çägindäki gadymy kerwen ýollarynyň geçen ugrunda tapylan tapyndylary muzeýleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň Döwkesen geňeşliginde ýaşaýjylar tarapyndan 18 sany altyn, 3 sany kümüş teňňe, şeýle hem 61 sany altyn teňňäniň bölekleri we 8 sany dürli reňkli tapyndy tapyldy. Türkmenistanyň Taryhy we medeni ýadygärlikleri goramak, öwrenmek hem-de rejelemek baradaky milli müdirliginiň alymlarynyň we hünärmenleriniň Ylymlar akademiýasynyň numizmatlary bilen bilelikde geçiren deslapky öwreniş işleriniň netijesinde, käbir altyn teňňeleriň ýüzünde Horezmşalar döwletiniň hökümdary Soltan Allaeddin Muhammediň we onuň kakasy Soltan Tekeşiň atlarynyň ýazylandygy anyklanyldy. Alymlaryň çaklamalaryna görä, bu teňňeler köneürgenç türkmenleriniň guran kuwwatly döwletiniň XII-XIII asyrlaryň başynda gülläp ösen döwri bilen baglydyr. Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi” atly kitabynda belleýşi ýaly, hut şol döwürde Köneürgenç şäheri transkontinental ýoluň möhüm çatrygynda ýerleşmek bilen, Günbatar we Gündogar döwletleriniň ykdysadyýetiniň ösmegine täsirini ýetiren iri söwda-aragatnaşyk ýollaryny herekete getirýän kuwwatly merkeze öwrülýär. Ýokarda agzalan tapyndylar hem türkmen halkynyň Milli Lideriniň kitabynda beýan edilýän taryhy maglumatlaryň üstüni ýetirýär.

Wise-premýer häzirki wagtda bu gymmatly tapyndylaryň “Köneürgenç” döwlet taryhy-medeni goraghanasynyň muzeý gaznasynda saklanylýandygyny aýdyp, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna bu tapyndylary Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýine tabşyrmak dabarasyny şu ýylyň 22-nji iýunynda geçirmek baradaky teklibi hödürledi. Dabaranyň çäklerinde “Muzeý gymmatlyklaryny hasaba almak we gorap saklamak boýunça dünýä tejribesiniň mümkinçilikleri” atly iş maslahatyny hem-de muzeý gymmatlyklarynyň, amaly-haşam sungatynyň eserleriniň sergisini geçirmek göz öňünde tutulýar. Bu tapyndylary tapan we olary döwlete tabşyrmak işlerine gatnaşan adamlara höweslendiriji sowgatlary gowşurmak meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, taryhy-medeni gymmatlyklarymyzy gorap saklamagyň, olary ylmy taýdan öwrenmegiň we geljek nesillerimize ýetirmegiň döwlet ähmiýetli möhüm wezipedigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz wise-premýere Daşoguz welaýatynyň çäginde tapylan tapyndylary halk köpçüligine giňden wagyz etmek, muzeý gaznasyny has-da baýlaşdyrmak maksady bilen, olary muzeýe tabşyrmak boýunça degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow Ylmy iş hakynda ylmy maksatnamalary, meýilnamalary we hasabatlary döwlet tarapyndan hasaba almagy guramagyň we geçirmegiň Tertibiniň taslamasy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň döwletimiziň kanunlaryndan gelip çykýan kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň işlenip taýýarlanylmagyny üpjün etmek barada beren tabşyryklaryndan ugur alnyp, häzirki wagtda ýurdumyzyň ylmy-tehniki mümkinçiliginiň ösüşiniň yzygiderli gözegçiligini amala aşyrmak maksady bilen degişli işler geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy tarapyndan ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bilelikde “Döwlet ylmy-tehniki syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda ýokarda agzalan resminama taýýarlanyldy. Taslamada bu ulgamda gatnaşyklary düzgünleşdirmek, ýurdumyzyň ylmy-tehniki maglumatlar ulgamyny kämilleşdirmek, ylmy-barlag işleriniň ygtybarly maglumatlar binýadyny döretmek, ylmy-tehniki maksatnamalary taýýarlamak hem-de ýerine ýetirilişini döwrebaplaşdyrmak göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Watanymyzyň ylmy kuwwatyny pugtalandyrmaga, önümçilige innowasion tehnologiýalary giňden ornaşdyrmaga uly üns berilýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz häzirki wagtda durmuşa geçirilýän ylmy maksatnamalary, meýilnamalary we hasabatlary döwlet tarapyndan hasaba almagyň möhüm wezipe bolup durýandygyny nygtap, wise-premýere bu ugurdaky işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow ýurdumyz bilen Ýewraziýa patent guramasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Milli ykdysadyýetiň ähli pudaklaryna döwrebap tehnologiýalary we innowasiýalary ornaşdyrmak Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Bu ugurda öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde ýöriteleşdirilen halkara we sebit guramalary, şol sanda Ýewraziýa patent guramasy bilen netijeli hyzmatdaşlyk möhüm orny eýeleýär. Şunuň bilen baglylykda, 2013-nji ýylda Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugynyň döredilendigi bellenildi. “Türkmenistanyň intellektual eýeçilik ulgamyny ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasy” bu gullugyň işiniň ulgamlaýyn esasda amala aşyrylmagyna gönükdirilendir. Onuň esasynda awtorlyk hukugyny goramak we hemmetaraplaýyn kepillendirmek üçin halkara guramalar bilen hyzmatdaşlyk edilýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna birnäçe degişli teklipler, şol sanda Türkmenistanyň Ýewraziýa patent guramasynyň esasy resminamalarynyň biri bolan “Ýewraziýa patent Konwensiýasynyň senagat nusgalaryny goramak hakynda Teswirnamasyna” goşulmagy baradaky teklip hödürlenildi. Wise-premýer, daşary işler ministri ýokarda agzalan Teswirnama goşulmak arkaly ýurdumyz üçin dörejek artykmaçlyklar barada habar berdi.

Şeýle hem Türkmenistanyň abraýly halkara guramalarda, hususan-da, Ýewraziýa patent guramasynda wekilçiligini giňeltmek boýunça teklip beýan edildi. Mundan başga-da, şu ýylyň oktýabrynda Aşgabat şäherinde senagat nusgalarynyň hukuk goragyna bagyşlanan sebitleýin maslahaty, 2025-nji ýylda bolsa Ýewraziýa patent guramasynyň dolandyryjy geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirmek teklip edilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça zerur tagallalary edýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz beýan edilen teklipleri goldady hem-de wise-premýer, daşary işler ministrine Ýewraziýa patent guramasy bilen ýola goýlan hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmak boýunça degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew ýurdumyzda öňdebaryjy sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak we kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyjy, hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen Köpetdagyň eteginde Arkadag şäheri kemala geldi. Bu şäherde gurnalyp işe girizilen innowasion tehnologiýalar we sanly çözgütler, “akylly” öý ulgamyny döretmäge, bu hyzmatlardan uzak aralykdan peýdalanmaga, ornaşdyrylan ulgamlary sanly tehnologiýalar arkaly dolandyrmaga, olaryň kiberhowplara garşy ygtybarlylygyny ýokarlandyrmaga, ähli ugurlarda sanly we elektron hyzmatlaryň sanyny artdyrmaga mümkinçilik döredýär. Gurulmagy meýilleşdirilýän “Aşgabat-sitide” hem iň kämil tehnologiýalary, döwrebap çözgütleri ornaşdyrmak göz öňünde tutulýar. Şunda halkara tejribäni, 4G tehnologiýasy bilen deňeşdirilende, maglumat geçirijiligi 10 essä çenli ýokary bolup, ygtybarly we durnukly birikmeleri üpjün edýän 5G tehnologiýasynyň aýratynlyklaryny, tehniki häsiýetnamalaryny öwrenmek maksadalaýyk bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň bu ugurda degişli işleri geçirmegi baradaky teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda öňdebaryjy sanly tehnologiýalaryň yzygiderli ornaşdyrylýandygyny, sanly ykdysadyýete geçmekde we ony ösdürmekde netijeli işleriň alnyp barylýandygyny, bu işleriň has-da kämilleşdirilmegini talap edýändigini aýtdy. Döwlet Baştutanymyz häzirki wagtda daşary ýurtlarda döwrebap 5G tehnologiýasynyň giňden ulanylýandygyny belläp, bu teklibi goldaýandygyny aýtdy we agentligiň ýolbaşçysyna şol tehnologiýanyň mümkinçiliklerini, aýratynlyklaryny öwrenmek boýunça degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň agzalaryna we ähli watandaşlarymyza ýüzlenip, ýurdumyzda üç günläp, ýagny 16-17-18-nji iýunda Gurban baýramynyň bellenilip geçiljekdigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Gurban baýramyny bellemek we 16-njy iýundaky dynç gününi 19-njy iýuna — çarşenbe gününe geçirmek hakynda Permana gol çekendigini aýtdy. “Gurbanlyk günleri berýän sadakalaryňyz, edýän ýagşy doga-dilegleriňiz kabul bolsun!” diýip, hormatly Prezidentimiz hemmeleri bu mukaddes baýram bilen tüýs ýürekden gutlady.

Mejlisiň dowamynda Ministrler Kabinetiniň agzalary hormatly Prezidentimizi hem-de Gahryman Arkadagymyzy mukaddes Gurban baýramy bilen tüýs ýürekden gutladylar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

14.06.2024
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy we Koreýa Respublikasynyň Prezidenti ikitaraplaýyn duşuşyk geçirdiler hem-de işewürlik maslahatyna gatnaşdylar

Aşgabat, 11-nji iýun. Şu gün paýtagtymyzda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türkmenistanda döwlet saparynda bolýan Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol bilen duşuşygy boldy.

Ozal habar berlişi ýaly, düýn Aşgabatda ýokary derejedäki türkmen-koreý gepleşikleri üstünlikli geçirildi. Onuň gün tertibine däp bolan dostlukly döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek bilen bagly meseleleriň giň toplumy girizildi. Gazanylan möhüm ylalaşyklar hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmaga, ony täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga gönükdirilen resminamalaryň toplumy ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň strategik häsiýete eýedigine şaýatlyk edýär.

...Duşuşygyň geçirilýän ýeri bolan paýtagtymyzdaky “Arkadag” myhmanhanasyna gelip, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we maşgalasy Ogulgerek Berdimuhamedowa Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoly hem-de sapar wagtynda ýanynda bolýan maşgalasy Kim Kon-Hini mähirli mübäreklediler. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz we belent mertebeli myhman öz maşgalalary bilen ýadygärlik surata düşdüler.

Soňra Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň dostlukly döwletiň Baştutany bilen duşuşygy boldy.

Gahryman Arkadagymyz Prezident Ýun Sok Ýoly Aşgabatda ýene-de bir gezek mähirli mübärekläp, şu gezekki saparyň döwletara gatnaşyklaryň taryhynda möhüm wakadygyny belledi. Türkmenistan Koreýa Respublikasyna dost we ygtybarly hyzmatdaş hökmünde garaýar hem-de bu ýurt bilen netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegi maksat edinýär. Hyzmatdaşlygyň bar bolan uly kuwwatynyň doly derejede durmuşa geçirilmegi umumy bähbitlere laýyk gelýär. Ýurdumyz milli ykdysadyýeti düýpli döwrebaplaşdyrmak, senagatlaşdyrmak boýunça toplumlaýyn özgertmeler strategiýasyny durmuşa geçirmek bilen, öňdebaryjy tehnologiýalaryň, täzeçillikleriň we iň gowy daşary ýurt tejribesiniň ornaşdyrylmagyna aýratyn ähmiýet berýär. Munuň özi netijeli türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny ösdürmek, ony häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda, täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmak üçin oňyn mümkinçilikleri açýar.

Prezident Ýun Sok Ýol bildirilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, Koreýa Respublikasynyň Türkmenistan bilen köpugurly hyzmatdaşlyga üýtgewsiz gyzyklanma bildirýändigini tassyklady. Şunuň bilen baglylykda, 10-njy iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen geçirilen gepleşikleriň ýokary netijeliligi nygtaldy. Gepleşikleriň jemleri boýunça taraplaryň hyzmatdaşlygy uzak möhletleýin esasda alyp barmagy maksat edinýändiklerini tassyklaýan resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi. Dostlukly ýurduň Lideriniň belleýşi ýaly, Türkmenistan Koreýa Respublikasynyň möhüm hyzmatdaşy bolup durýar we Aşgabatda gazanylan ylalaşyklar geljegi nazara almak bilen, bilelikdäki üstünlikli işiň esasy ugurlaryny kesgitlemäge mümkinçilik berýär.

Soňra duşuşyk iki ýurduň wekiliýet agzalarynyň gatnaşmagynda iş maslahaty görnüşinde dowam etdi. Onda döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugry bolup durýan söwda-ykdysady ulgamda hyzmatdaşlyk meseleleri gyzyklanma bildirilip, ara alnyp maslahatlaşyldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri ençeme ýyllaryň dowamynda dünýä belli koreý kompaniýalarynyň Türkmenistanyň nebitgaz hem-de ulag ulgamlarynda üstünlikli işleýändiklerini, giň gerimli taslamalary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşýandyklaryny belledi. Şolaryň hatarynda Gyýanlydaky polimer zawodynyň hem-de iri “Galkynyş” käninde gazy kükürtden arassalaýan zawodyň gurluşygyny görkezmek bolar.

Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistan mawy ýangyjyň gorlary boýunça dünýäde öňdäki orunlaryň birini eýelemek bilen, diňe bir onuň gazylyp alnyşyny artdyrmak hem-de eksport ugurlaryny diwersifikasiýalaşdyrmagy ugur edinmek bilen çäklenmän, bu çig maly gaýtadan işlemegiň möçberini köpeltmegi, ýokary tehnologiýaly önümçilik düzümini, şol sanda ösen gazhimiýa pudagyny kemala getirmegi hem ugur edinýär. Munuň özi koreý, umuman, daşary ýurt kompaniýalary bilen hyzmatdaşlyk, öňdebaryjy işläp taýýarlamalary, ekologik taýdan arassa ýokary tehnologiýalary ulanmak arkaly bilelikdäki täze maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmek üçin ägirt uly mümkinçilikleri açýar.

Ulag ulgamy barada aýdylanda, Türkmenistan Beýik Ýüpek ýoluny täze taryhy şertlerde gaýtadan dikeltmek strategiýasyny öňe sürdi. Şunda Gündogar — Günbatar hem-de Günorta — Demirgazyk ugurlary boýunça Aziýany we Ýewropany birleşdirýän yklymara ulag geçelgelerini döretmek boýunça tagallalary netijeli utgaşdyrmak üçin uly mümkinçilikler bar. Türkmen halkynyň Milli Lideri bu baradaky gürrüňi dowam edip, Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň ulag ulgamynda awtomobil tehnikalaryny ibermek babatda uly tejribe toplandyklaryny aýtdy. “Hyundai” kompaniýasy bu ugurda biziň ýurdumyzyň öňden gelýän hyzmatdaşydyr.

Prezident Ýun Sok Ýol Gahryman Arkadagymyza ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meselelerine hemişe üns berýändigi üçin hoşallyk bildirip, biziň ýurtlarymyzyň bu babatda garaýyşlarynyň hem-de eýeleýän orunlarynyň meňzeşdigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman hyzmatdaşlygyň anyk ugurlary boýunça türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyçlaryny goldap, olaryň örän möhümdigini nygtady.

Koreýa Respublikasy Türkmenistan bilen köpýyllyk hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeňleşdirmäge çalyşýar hem-de şu maksatlar üçin öz baý tejribesini, tehnologik mümkinçiliklerini hödürlemäge taýýardyr diýip, dostlukly döwletiň Baştutany aýtdy.

Bellenilişi ýaly, ýokarda agzalyp geçilen pudaklar bilen bir hatarda, koreý işewür toparlary, beýleki ulgamlarda, şol sanda şäher gurluşygynda hyzmatdaşlyga hem uly gyzyklanma bildirýärler. Mälim bolşy ýaly, geçen ýyl Türkmenistanda “akylly” şäher bolan Arkadag şäheriniň birinji tapgyrynyň gurluşygy tamamlandy. Ýakyn geljekde bolsa ýene-de bir ägirt uly taslamany — “Aşgabat-sitini” durmuşa geçirmäge girişmek meýilleşdirilýär. Bularyň ählisi özara bähbitli ýakyn işewürlik gatnaşyklaryny ýola goýmak üçin şertleri döredýär. Innowasiýalar, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak, medeni-ynsanperwer ulgam, ekologiýa we daşky gurşawy goramak meseleleri hyzmatdaşlygyň beýleki möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi.

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol gadymdan gelýän dostluk, özara hormat goýmak, ynanyşmak, hoşniýetli erk-isleg ýörelgelerine daýanýan döwletara gatnaşyklaryň geljekde-de okgunly ösdüriljekdigine hem-de ähli bilelikdäki taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçiriljekdigine ynam bildirdiler.

Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň sapar wagty ýanynda bolýan maşgalasy üçin medeni maksatnama taýýarlanyldy. Myhman Gahryman Arkadagymyzyň maşgalasy bilen myhmanhananyň eýwanynda ýaýbaňlandyrylan sergini synlady. Sergi türkmen halkynyň özboluşly medeni mirasy, nesilden-nesle geçirilip gelýän däp-dessurlary bilen tanyşmaga mümkinçilik berýär. Bu ýerde ajaýyp el halylary, amaly-haşam we şekillendiriş sungaty eserleri, şaý-sepler, el işleriniň nusgalary, muzeý gymmatlyklary görkezildi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň maşgalasy Ogulgerek Berdimuhamedowa koreý Lideriniň maşgalasy Kim Kon-Hine gadymy taryhy bolan milli halyçylyk sungatynyň aýratynlyklary barada gürrüň berdi. Myhman dünýä meşhur halylary döredýän türkmen zenanlarynyň ussatlygyna haýran galýandygyny aýtdy.

Gahryman Arkadagymyzyň we Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň maşgalalary zenan lybaslarynyň görkezilişini hem synladylar. Bu lybaslarda gadymy milli däpler häzirki zaman meýilleri bilen sazlaşykly utgaşýar. Görkeziliş Modeller öýi tarapyndan taýýarlanyldy.

Ikitaraplaýyn duşuşyk tamamlanandan soňra, sergini synlamaga türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol hem geldiler. Bu ýerde ajaýyp ahalteke bedewi we türkmen alabaýy şekillendirilen uly göwrümli surat eseri görkezildi. Gahryman Arkadagymyz suraty synlap, behişdi bedewleriň hem-de alabaýlaryň milli mirasymyz bolmak bilen, halkymyzyň buýsanjy, wepaly dostlary, hemrasydygyny belledi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan Koreýa Respublikasynyň Baştutanyna mizemez türkmen-koreý dostlugynyň nyşany hökmünde iki sany alabaýy sowgat berdi. Belent mertebeli myhman Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden hoşallygyny bildirip, bu sowgada däp bolan döwletara gatnaşyklaryň özboluşly nyşany hökmünde garaýandygyny belledi.

* * *

Şu gün Aşgabatda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoluň gatnaşmagynda Türkmen-koreý işewürlik maslahaty geçirildi. Yzygiderli esasda geçirilýän şeýle işewürlik duşuşyklary netijeli gatnaşyklary giňeltmek we diwersifikasiýalaşdyrmak, hyzmatdaşlygyň bar bolan köpugurly kuwwatyny durmuşa geçirmegiň mehanizmlerini işläp taýýarlamak, maýa goýum işjeňligini höweslendirmek üçin açyk meýdança bolup hyzmat edýär. Şunda hökümetara türkmen-koreý toparynyň hem-de “Türkmenistan — Koreýa Respublikasy” işewürlik geňeşiniň alyp barýan işlerine hem möhüm orun degişlidir.

Ýurtlarymyzyň arasynda işewürlik ugry boýunça özara gatnaşyklaryň köptaraplaýyn esasda, hususan-da, “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” formatynyň çäklerinde hem ösdürilýändigini bellemek gerek. 2023-nji ýylyň noýabrynda Aşgabatda bu formatdaky hyzmatdaşlyk forumynyň ministrler derejesindäki 16-njy mejlisiniň çäklerinde işewürlik geňeşiniň 4-nji mejlisi hem-de “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” ýaş telekeçileriň işewürlik forumy geçirilipdi. Bir söz bilen aýdylanda, däp bolan hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmak üçin ähli şertler we mümkinçilikler bar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow döwletara gatnaşyklaryň ösdürilmegine saldamly goşant goşýar. Bitarap Türkmenistanyň Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanan döredijilikli daşary syýasaty häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda yzygiderli durmuşa geçirilýär. Bu syýasatda Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary bilen netijeli gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna uly üns berilýär.

...Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda bilelikdäki işewürlik maslahaty geçirildi. Bu ýerde Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoly türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mähirli garşylady.

Forumyň öňüsyrasynda Gahryman Arkadagymyz hem-de dostlukly ýurduň Baştutany Türkmenistanyň ykdysady üstünliklerini we türkmen halkynyň baý medeni mirasyny açyp görkezýän sergini synladylar. Toplumlaýyn ekspozisiýada milli ykdysadyýetiň pudaklarynyň, şol sanda onuň hususy böleginiň önümçilik we eksport mümkinçilikleri görkezildi. Bu ýerde ýurdumyzda öndürilýän, içerki hem-de daşarky bazarlarda uly islegden peýdalanýan ýokary hilli harytlaryň dürli görnüşleri bar. Olar dokma senagaty, derman we himiýa senagatynyň önümleri, gurluşyk serişdeleri hem-de beýlekilerdir. Sergi bölümleriniň birinde ajaýyp türkmen halylary we haly önümleri görkezilýär. Onda hormatly Prezidentimiziň, Gahryman Arkadagymyzyň halkymyzyň baý taryhyna, medeniýetine bagyşlanan, Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň häzirki zaman durmuşyny açyp görkezýän kitaplaryna uly orun berlipdir.

Soňra Söwda-senagat edarasynyň mejlisler zalynda Türkmen-koreý işewürlik maslahaty öz işine başlady. Duşuşyga gatnaşyjylar — iki ýurduň ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, maliýe-bank we işewürlik düzümleriniň wekilleri türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoly mähirli mübäreklediler.

Ýygnananlara ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyga bagyşlanan wideoşekiller görkezildi. Söwda-ykdysady gatnaşyklar bilelikdäki işiň möhüm bölegi bolup durýar. Birek-birege hormat goýmak, özara bähbitlilik, uzak möhletlilik ýörelgelerine esaslanýan hyzmatdaşlyk döwletara dialogyň ýokary derejesiniň güwäsi bolup durýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa söz berilýär. Gahryman Arkadagymyz Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýola hem-de maslahata gatnaşyjylara ýüzlenip, belent mertebeli myhmana şu gün geçirilýän bilelikdäki işewürlik maslahatyna gatnaşýandygy hem-de döwletara dialogyň giňeldilmegine aýratyn üns berýändigi üçin minnetdarlyk bildirdi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, şu gezekki duşuşyk iki ýurduň işewürlerini, iri kompaniýalaryň wekillerini bir ýere jemledi. Soňky ýyllarda Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasyndaky hyzmatdaşlyk has ýokary derejelere çykdy. Esasan-da, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda gatnaşyklarymyz ösüşiň belent sepgitlerine ýetdi hem-de täze many-mazmun bilen baýlaşdyryldy.

Häzirki wagtda Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda dürli ugurlar boýunça 105 sany resminama gol çekildi. Şolardan 26-sy döwletara we hökümetara resminamalar, 79-sy bolsa pudagara resminamalar bolup durýar. Iki ýurduň arasynda alnyp barylýan netijeli söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk soňky ýyllarda has-da berkeýär. Türkmenistanda Günorta Koreýanyň maýasynyň gatnaşmagynda 13 sany kärhana hasaba alyndy diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy kanagatlanma bilen belledi.

Häzirki wagta çenli ýurdumyzda koreý kompaniýalarynyň gatnaşmagynda umumy bahasy 11 milliard amerikan dollaryndan gowrak bolan 14 sany maýa goýum taslamasy bar. Şolaryň hatarynda «Galkynyş» gaz käninde gazy kükürtden arassalaýan zawodyň; Gyýanlydaky polietilen we polipropilen öndürýän gazhimiýa toplumynyň gurluşyklary; Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň döwrebap ýagdaýa getirilmegi; «Hyundai» kysymly 1630 sany awtobusuň we 300 sany ýeňil taksi awtoulagynyň satyn alynmagy ýaly iri taslamalary görkezmek bolar. Häzirki wagtda «Koryo Shipbuilding Industry Technology Co., Ltd.» gämigurluşyk senagaty tehnologiýa kärhanasynyň gatnaşmagynda «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawodynda iki sany gury ýük gämisiniň gurluşygy hem alnyp barylýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň nygtaýşy ýaly, Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasyndaky ikitaraplaýyn gatnaşyklar özboluşly häsiýete eýe bolup, birnäçe netijeli düzümleriň çäklerinde hyzmatdaşlyk edilýär. Ýagny Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý topary, «Koreýa Respublikasy — Türkmenistan» parlamentara dostluk topary köp ýyllaryň dowamynda hereket edip gelýär. «Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy» hyzmatdaşlyk forumynyň çäklerinde hem dürli ulgamlar babatda wajyp çözgütler kabul edilip, bu ugurdaky gatnaşyklar diňe bir ikitaraplaýyn görnüşde däl-de, eýsem, halkara guramalaryň, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde-de işjeň häsiýetde dowam etdirilýär.

Gahryman Arkadagymyz 2024-nji ýylyň 3-nji iýunynda göni wideoaragatnaşyk arkaly Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý toparynyň 9-njy mejlisiniň geçirilendigine ünsi çekdi. Mejlisiň dowamynda taraplaryň arasynda şu degişli ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy alyp barmak möhüm hasaplandy:

— söwda we maýa goýum, himiýa, nebitgaz pudagy, gämi gurluşygy, ulag-logistika, saglygy goraýyş we derman senagaty, medeniýet, bilim ulgamy ýaly ugurlarda hyzmatdaşlyk etmek;

— iki ýurduň telekeçileriniň we işewürleriniň arasynda netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmak. Şu ýylyň 11-nji iýunynda Aşgabatda biziň häzirki gatnaşýan Türkmen-koreý işewürlik maslahatymyzy geçirmek meselelerine hem garaldy diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam etdi.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistanyň Hökümeti bilen Koreýa Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda söwda we maýa goýumy höweslendirmek babatda binýady döretmek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekmek teklip edildi. Bu resminama energetika, senagat, söwda, maýa goýumlar, “ýaşyl” we sanly ykdysadyýet ýaly ugurlary öz içine alýar.

Taraplar iki ýurduň arasynda energetika ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň netijeli dowam etdirilmeginiň möhümdigini bellediler. Şunuň bilen baglylykda, «Galkynyş» gaz käniniň IV tapgyrynyň özleşdirilmeginiň Türkmenistanda gaz pudagynyň ösdürilmegine uly goşant boljakdygy barada nygtaldy. Bu ugurda Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň döwlet saparynyň dowamynda «Türkmengaz» döwlet konserni bilen «Hyundai Engineering Co., Ltd.» kompaniýasynyň arasynda Çarçuwaly ylalaşyk gol çekmek üçin taýýarlanyldy we şonuň esasynda «Türkmengaz» döwlet konserniniň we «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň arasynda «Galkynyş» gaz käniniň IV tapgyrynda öndürijiligi ýylda 10 milliard kub metr harytlyk gazy taýýarlaýjy desgalary we guýulary doly taýýar edip gurmak şerti bilen taslamalaşdyrmak, satyn almak we gurmak taslamasy boýunça hyzmatdaşlyk etmek hakynda Çarçuwaly ylalaşyga gol çekildi.

Milli Liderimiz sözüni dowam edip, duşuşygyň barşynda türkmen tarapynyň Gyýanlydaky polimer zawodynyň doly önümçilik kuwwatyna ýetirilmeginiň möhümdigine ünsi çekendigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, «Türkmenhimiýa» döwlet konserni bilen «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň arasynda Gyýanlydaky polimer zawodynda toplumlaýyn tehniki barlag-audit geçirmek barada baglaşylan şertnamanyň netijesi boýunça polimer zawodynyň önümçilik kuwwatyny ýokarlandyrmak üçin taslamanyň mundan beýläk-de durmuşa geçirilmegine gyzyklanma bildirildi. Bu işleriň ýerine ýetirilmegi barada «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň we «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň arasynda Gyýanlydaky polimer zawodynyň üstünlikli işe girizilmegi we durnukly işlemegi üçin zerur çäreleriň we işleriň ýerine ýetirilmegi barada hyzmatdaşlyk hakynda Ylalaşyga gol çekildi.

Iki ýurduň işewür toparlarynyň arasynda hyzmatdaşlygy ilerletmek maksady bilen, işewürlik maslahatlaryny, sergileri hem-de söwda ýarmarkalaryny guramak, Türkmenistanda we Koreýa Respublikasynda halkara maslahatlary geçirmek ýaly bilelikdäki çäreler göz öňünde tutuldy. Koreýanyň eksport-import bankynyň, Söwda ätiýaçlandyryş korporasiýasynyň, Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş bankynyň, şeýle-de koreý kompaniýalarynyň gatnaşmagynda Türkmenistanda geljekki taslamalar üçin maliýe hyzmatdaşlygy boýunça işler dowam etdiriler diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Onkologiýa ylmy-kliniki merkezi, Gaýragoýulmasyz tiz kömek merkezi bilen Kýonpuk milli uniwersitetiniň ýanyndaky “Çilgok” hassahanasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygy has-da pugtalandyrmak babatda ylalaşyk gazanyldy. Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň medeniýet, sungat işgärleriniň gatnaşmagynda Medeniýet günleri, festiwallar, konsertler, sergiler ýaly medeni çäreleri geçirmekde, bu babatda täze tehnologiýalaryň mümkinçiliklerinden peýdalanmak boýunça tejribe alyşmakda gatnaşyklary ösdürmek hem netijeli ugur hökmünde kesgitlenildi.

Soňky ýyllarda Türkmenistanda ýaşlaryň arasynda koreý dilini öwrenmäge höwesiň barha artýandygyny bellemek isleýärin. Häzirki wagtda ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde koreý diliniň öwredilmegi, koreý dili boýunça ýörite kafedralaryň açylmagy, paýtagtymyzda Patyşa Sejong adyndaky koreý dilini öwredýän okuw merkeziniň üstünlikli hereket etmegi aýdylanlara aýdyň mysal bolup durýar. Biz geljekde-de medeni-ynsanperwer gatnaşyklarymyzy pugtalandyrmak arkaly halklarymyzy ýakynlaşdyrmak babatda ähli tagallalary ederis diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri şu gezekki forumyň netijeleriniň türkmen-koreý gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de ösdürilmegine itergi berjekdigine ynam bildirip, Prezident Ýun Sok Ýola hem-de dostlukly ýurduň wekiliýetine ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi.

Soňra Koreýa Respublikasynyň Baştutanyna söz berilýär.

Belent mertebeli myhman gadymy döwürlerde çäginden Beýik Ýüpek ýoly geçen Türkmenistanyň paýtagty Aşgabatda guralýan bilelikdäki işewürlik maslahatyna gatnaşmaga örän şatdygyny, bu çäräniň köptaraplaýyn ykdysady hyzmatdaşlygy amala aşyrmaga ýardam etjekdigini aýtdy. Şunda Koreýa Respublikasynyň biziň ýurdumyz bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna uly ähmiýet berýändigi bellenildi. Türkmen halkynyň Milli Lideriniň Seula amala aşyran sapary bu ugurda möhüm ädim boldy. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Ýun Sok Ýol özüniň Merkezi Aziýa döwletleri boýunça saparyny ilki Türkmenistana gelip görmekden başlandygyny aýtdy.

Gaz ulgamy türkmen-koreý hyzmatdaşlygynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Şu ýyl “Galkynyş” käninde tebigy gazy kükürtden arassalamak boýunça desgany gurmak barada ikitaraplaýyn Ylalaşyga gol çekilmegine 15 ýyl dolýar. Belent mertebeli myhman şu barada aýtmak bilen, 2009-njy ýyldan bäri bu ulgamda hyzmatdaşlygyň hem-de özara tejribe alyşmak işleriniň yzygiderli ösdürilýändigine ünsi çekdi. Giň gerimli işleri alyp barýan hem-de iri taslamalary durmuşa geçirýän işewürler döwletara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine uly goşant goşýarlar. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Ýun Sok Ýol iki ýurduň işewürler toparlarynyň wekillerine hoşallyk bildirdi.

Dostlukly döwletiň Baştutany uglewodorod serişdelerine örän baý bolan hem-de tebigy gazyň gorlary boýunça dünýäde dördünji orny eýeleýän Türkmenistanyň senagat ulgamynda öňdebaryjy tehnologik işläp taýýarlamalara eýe bolan Koreýa Respublikasy bilen netijeli hyzmatdaşlyk edýändigini belläp, ykdysady hyzmatdaşlygyň, ozaly bilen, energetika babatynda hyzmatdaşlygyň depginini çaltlandyrmagyň zerurdygyny aýtdy.

Mälim bolşy ýaly, koreý kompaniýalary Türkmenistanda öňdebaryjy tehnologiýalar esasynda işleýän häzirki zaman kärhanalarynyň birnäçesini gurdular hem-de jogapkärli hyzmatdaşlar hökmünde abraýa eýe boldular. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman Koreýa Respublikasynyň işewür toparlarynyň geljekde-de şeýle taslamalary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşmak bilen, Türkmenistanyň senagat taýdan ösmegine uly goşant goşjakdyklaryna ynam bildirdi.

Prezident Ýun Sok Ýol söwda we maýa goýum ulgamlarynda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek baradaky pikirini hem beýan etdi.

Dostlukly döwletiň Baştutany ulag ulgamynda hyzmatdaşlygyň ýagdaýy baradaky meselä geçmek bilen, iki ýurduň arasynda göni howa gatnawlaryny ýola goýmagyň möhümdigini aýtdy. Gämi gurluşyk pudagynda-da netijeli hyzmatdaşlyk üçin uly mümkinçilikler bar. Bu ugurda Koreýa Respublikasy kuwwatly senagat mümkinçiligine eýedir. Häzirki wagtda “Balkan” gämigurluşyk we gämi abatlaýyş zawodynda koreý we türkmen hünärmenleri bilelikde köp maksatly deňiz gämilerini gurmagyň üstünde işleýärler.

Bellenilişi ýaly, ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk ykdysady ösüşe täze itergi berer we onuň çäklerinde ugurdaş hünärmenler hem taýýarlanylar. Şunuň bilen baglylykda, häzirki wagtda türkmen ýaşlarynyň koreý dilini öwrenmäge uly gyzyklanma bildirýändikleri bellenildi.

Prezident Ýun Sok Ýol Koreýa Respublikasy bilen Türkmenistanyň hemmetaraplaýyn oňyn hyzmatdaşlyga ygrarlydyklaryny aýdyp, şu gün geçirilen işewürlik maslahatynyň däp bolan dostluk, hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de ösdürmek üçin ygtybarly binýat bolup hyzmat etjekdigine ynam bildirdi.

Soňra çykyş eden Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň wekilleri häzirki döwrüň talaplaryny hem-de özara mümkinçilikleri nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň esasy ugurlaryny kesgitlemekde häzirki duşuşygyň ähmiýetini nygtadylar. Şunda koreý işewür toparlarynyň ýurdumyzda amala aşyrylýan giň möçberli infrastruktura taslamalarynyň durmuşa geçirilmegine gatnaşmaga gyzyklanma bildirýändikleri tassyklanyldy. Bellenilişi ýaly, Türkmenistanda durmuşa geçirilýän we ykdysadyýeti innowasion taýdan ösdürmäge, senagatlaşdyrmaga we diwersifikasiýalaşdyrmaga gönükdirilen öňdengörüjilikli strategiýa özara bähbitli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin giň mümkinçilikleri açýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýola işewürlik maslahatyna gatnaşandyklary üçin çuňňur hoşallyk bildirildi. Munuň özi foruma aýratyn ýokary dereje berdi. Bu çäre ikitaraplaýyn işewürlik gatnaşyklarynyň gerimini giňeltmäge täze itergi berer.

Gahryman Arkadagymyz we dostlukly ýurduň Baştutany ýygnananlar bilen mähirli hoşlaşyp, Söwda-senagat edarasynyň mejlisler zalyndan ugradylar.

Işewürlik maslahatynyň dowamynda Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda söwda-ykdysady we maýa goýum hyzmatdaşlygynyň mümkinçilikleri ýakyndan ara alnyp maslahatlaşyldy. Bellenilişi ýaly, soňky ýyllarda ikitaraplaýyn gatnaşyklar täze derejä çykaryldy. Ýokary derejedäki özara saparlardyr gepleşikleriň dowamynda gazanylan ylalaşyklar hem-de gol çekilen möhüm resminamalar munuň şeýle bolmagyna ýardam berýär. Koreýa Respublikasynyň öňdebaryjy kompaniýalarynyň Türkmenistanda köp ýyllaryň dowamynda üstünlikli işläp gelmekleri hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýetine şaýatlyk edýär. Şunda daşary ýurtly işewür toparlaryň iş alyp barmaklary üçin amatly maýa goýum ýagdaýynyň we şertleriň döredilmegi möhüm bolup durýar.

Nebit we gazhimiýa, energetika, ulag-aragatnaşyk, logistika, gämi gurluşygy, senagat, gurluşyk we infrastruktura, oba hojalygy, ekologik taýdan arassa öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmak hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň hataryndadyr. Şeýle hem özara söwda dolanyşygynyň möçberini artdyrmak üçin giň mümkinçilikler bar. Şunuň bilen birlikde, bilim, ylym, medeniýet ulgamlaryndaky gatnaşyklara uly ähmiýet berilýär. Saglygy goraýyş, sport, syýahatçylyk ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň çuňlaşdyrylmagy möhümdir.

Işewürlik maslahaty tamamlanandan soňra, iki ýurduň ugurdaş düzümleriniň wekilleriniň arasynda geçirilen duşuşyklarda pudaklar boýunça türkmen-koreý hyzmatdaşlygynyň meseleleri has içgin ara alnyp maslahatlaşyldy.

Günüň ikinji ýarymynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň hormatyna günortanlyk naharyny berdi. Soňra Gahryman Arkadagymyz hem-de belent mertebeli myhman Aşgabadyň Halkara howa menziline ugradylar.

Howa menzilindäki söhbetdeşlikde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol şu gezekki saparyň netijeleriniň döwletara gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmaga hyzmat etjekdigine ynam bildirdiler. Şunda iki ýurduň deňhukuklylyk, özara bähbitlilik esasyndaky doly derejeli hyzmatdaşlyga ygrarlydyklary ýene-de bir gezek tassyklanyldy.

Soňra Gahryman Arkadagymyz we belent mertebeli myhman hem-de olaryň maşgalalary mähirli hoşlaşyp, birek-birege iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Türkmenistana döwlet saparynyň maksatnamasyny tamamlap, Aşgabatdan ugrady.

12.06.2024
Türkmenistan — Koreýa Respublikasy: döwletara gatnaşyklaryň taryhynda täze tapgyr

Iki dostlukly döwletiň Baştutanlarynyň arasynda gepleşikler geçirildi

Aşgabat, 10-njy iýun. Şu gün Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana iki günlük döwlet saparynyň çäklerinde Prezidentler Serdar Berdimuhamedowyň we Ýun Sok Ýoluň arasynda ýokary derejedäki gepleşikler geçirildi. Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde dostlukly ýurduň Baştutanyny resmi adamlar garşyladylar. Bu ýerde iki ýurduň Döwlet baýdaklary we Hormat garawuly nyzama düzüldi.

Myhmansöýerligiň asylly däbine görä, belent mertebeli myhmana duz-çörek hödürlenildi hem-de gül desseleri gowşuryldy. Howa menzilinden Prezident Ýun Sok Ýol sapar wagty özi üçin niýetlenen, paýtagtymyzyň kaşaň “Oguzkent” myhmanhanasynda ýerleşýän kabulhanasyna tarap ugrady.

Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary, şol sanda dünýäniň ösen döwletleriniň hatarynda öňdäki orunlaryň birini eýeleýän Koreýa Respublikasy bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmek Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda durýar. Ýurtlarymyzyň arasynda ýola goýlan açyk we netijeli dialog ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň esasy şertini emele getirýär. Köp ýyllaryň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda Koreýa Respublikasy bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni ulgamlarda, parlamentleriň ugry boýunça netijeli döwletara gatnaşyklary giňeltmekde giň gerimli işler amala aşyryldy.

Häzirki döwürde köp ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk işjeň ösdürilýär. Döwletara, hökümetara we pudagara resminamalaryň 100-den gowragyny özünde jemleýän türkmen-koreý gatnaşyklarynyň şertnama-hukuk binýady, şeýle hem üstünlikli durmuşa geçirilen we amala aşyrylmagy meýilleşdirilýän giň möçberli bilelikdäki taslamalar, iri koreý kompaniýalarynyň ýurdumyzda dürli ulgamlarda, ilkinji nobatda, nebitgaz toplumynda, himiýa senagatynda netijeli işlemegi munuň aýdyň güwäsidir. 2023-nji ýylyň sentýabrynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň çäklerinde Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň Prezidentleriniň arasynda geçirilen gepleşikler syýasy gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna kuwwatly itergi berdi. Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmekde parlamentara we hökümetara duşuşyklara, “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” forumynyň çäklerindäki köptaraplaýyn gatnaşyklara möhüm orun degişlidir. Ýurtlarymyzyň arasyndaky ykdysady ulgamdaky hyzmatdaşlyk oňyn we uzak möhletleýin häsiýete eýedir. Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý toparynyň işi muny aýdyňlyk bilen görkezýär. Bu toparyň 9-njy mejlisi şu ýylyň 3-nji iýunynda sanly ulgam arkaly geçirildi.

Türkmenistanda Prezident Ýun Sok Ýoluň häzirki döwlet saparyna döwletara gatnaşyklary giňeltmegiň ýolunda möhüm ädim hökmünde garalýar. Soňky ýyllarda hyzmatdaşlyk täze many-mazmun bilen baýlaşdyryldy. Ýurdumyz milli ykdysadyýeti doly döwrebaplaşdyrmaga, kuwwatly senagat düzümini döretmäge, durmuş ulgamyny kämilleşdirmäge gönükdirilen giň gerimli özgertmeleri amala aşyrmak bilen, innowasiýalary, öňdebaryjy tehnologiýalary, daşary ýurtlaryň iň gowy tejribesini işjeň ornaşdyrmaga aýratyn ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, deňhukuklylyk, özara bähbitlilik ýörelgeleri esasynda guralýan netijeli türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak üçin giň mümkinçilikler açylýar. Taraplar şol mümkinçiliklerden has netijeli peýdalanmaga çalyşýarlar.

...Günüň ikinji ýarymynda belent mertebeli myhman motosikletçileriň hormat nyzamynyň ugratmagynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “Oguz han” köşkler toplumyna tarap ugrady. Koreýa Respublikasynyň Prezidentini S.Türkmenbaşy şaýolunyň we Galkynyş köçesiniň aýlawyna çenli atly hormat nyzamy ugratdy.

Toplumyň merkezi girelgesiniň öňünde dostlukly döwletiň Baştutanyny hormatly Prezidentimiz mähirli garşylady. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Ýun Sok Ýol dostlarça salamlaşyp, köşkler toplumyna barýarlar. Bu ýerde Koreýa Respublikasynyň Liderini resmi garşylamak dabarasy boldy.

Hormat garawulynyň serkerdesi dabaraly hasabat berýär. Koreýa Respublikasynyň hem-de Türkmenistanyň Döwlet senalary ýerine ýetirilýär. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Ýun Sok Ýol hormat garawulynyň esgerleriniň nyzamynyň öňünden geçýärler. Döwlet Baştutanymyz belent mertebeli myhmany ýurdumyzyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýar. Soňra Koreýa Respublikasynyň Baştutany hormatly Prezidentimizi dostlukly ýurduň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýar.

Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň Döwlet baýdaklarynyň öňünde däp bolan resmi surata düşmek dabarasyndan soňra, iki ýurduň Baştutanlary “Rowaç” zalyna barýarlar. Bu ýerde ýokary derejedäki ikitaraplaýyn gepleşikler geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow koreýaly kärdeşini myhmansöýer türkmen topragynda mähirli mübärekläp, Prezident Ýun Sok Ýola Türkmenistana döwlet sapary bilen gelmek baradaky çakylygy kabul edendigi üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Döwlet Baştutanymyz Koreýa Respublikasynyň Baştutanynyň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda şahsy goşandyny belläp, bu ugurda edýän tagallalary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Prezident Ýun Sok Ýoluň Türkmenistana ilkinji saparyna iki halkyň we döwletiň taryhynda möhüm waka hökmünde garalýar diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi we onuň netijeleriniň hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de berkidilmegine ýardam etjekdigine ynam bildirdi. Türkmen-koreý gatnaşyklarynyň köpasyrlyk taryhynyň bardygy bellenildi. Beýik Ýüpek ýoly biziň ýurtlarymyzyň arasynda özara hereketleri ýola goýmakda uly ähmiýete eýe bolupdyr hem-de halklarymyzyň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmekde özboluşly köpri hökmünde hyzmat edipdir.

Türkmenistan Koreýa Respublikasy bilen ýola goýlan ikitaraplaýyn gatnaşyklara ýokary baha berýär we onuň yzygiderli ösdürilmegine uly ähmiýet berýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Dürli ugurlarda alnyp barylýan hyzmatdaşlyk döwletara gatnaşyklary berkitmekde, halklary ýakynlaşdyrmakda hem-de medeniýetleri özara baýlaşdyrmakda wajyp orny eýeleýär. Häzirki wagtda Koreýa Respublikasy Türkmenistanyň Aziýa — Ýuwaş umman sebitinde möhüm hyzmatdaşy bolup durýar, ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklar özara hormat goýmak, birek-birege goldaw bermek esasynda alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iki ýurduň abraýly halkara guramalaryň çäklerinde hem netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini kanagatlanma bilen belledi we Prezident Ýun Sok Ýola Türkmenistanyň garaýyşlaryny we öňe sürýän halkara başlangyçlaryny goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. Öz nobatynda, biziň ýurdumyz hem Koreýa Respublikasynyň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek baradaky tagallalaryny goldaýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we Türkmenistanyň olary durmuşa geçirmekde netijeli iş alyp barmaga taýýardygyny tassyklady.

Hormatly Prezidentimiz döwletara gatnaşyklaryň ýokary derejededigini ýene-de bir gezek belläp, türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny täze derejä çykarmak üçin bilelikde tagalla etmäge taýýardygyny aýtdy.

Soňra Prezident Ýun Sok Ýola söz berildi. Koreýa Respublikasynyň Baştutany mähirli kabul edilendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Türkmenistana gelmäge hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmak meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga dörän mümkinçilige şatdygyny belledi. Şu günki duşuşyk BMG-niň Baş Assambleýasynyň nobatdaky sessiýasynyň çäklerinde geçen ýylyň sentýabrynda Nýu-Ýorkda geçirilen gepleşiklerden soňky ilkinji duşuşykdyr diýip, dostlukly ýurduň Lideri aýtdy we saparyň netijeleriniň iki döwletiň arasyndaky netijeli dialogy pugtalandyrmaga kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Koreýa Respublikasy bilen Türkmenistanyň arasyndaky diplomatik gatnaşyklar 30 ýyldan gowrak wagt mundan ozal ýola goýuldy, ýöne däp-dessurlaryň, medeniýetiň umumylygy bilen baglanyşan halklarymyz ençeme ýüzýyllyklaryň dowamynda üstünlikli gatnaşyk edýärler diýip, belent mertebeli myhman nygtady. Prezident Ýun Sok Ýol gürrüňi dowam edip, türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2022-nji ýylyň noýabrynda Seula amala aşyran saparynyň ähmiýetini belledi. Şol saparyň netijeleri däp bolan ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň taryhynda möhüm sahypany açdy. Şu günki gepleşikler döwletara gatnaşyklary hil taýdan täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga ýardam eder. Gepleşikleriň barşynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni ulgamlarda okgunly ösdürilýän hyzmatdaşlygy giňeltmegiň geljegine garamak göz öňünde tutulýar diýip, Koreýa Respublikasynyň Baştutany aýtdy.

Nygtalyşy ýaly, biziň ýurtlarymyz sebit we ählumumy gün tertibiniň esasy meseleleri boýunça garaýyşlarynyň ýakyndygyny görkezýärler, birek-biregiň BMG-niň, beýleki halkara düzümleriň çäklerinde öňe sürýän tekliplerini goldaýarlar. Prezident Ýun Sok Ýol Beýik Ýüpek ýoluny täze görnüşde dikeltmäge degişli başlangyçlaryň ähmiýetine ünsi çekip, Türkmenistanyň bu başlangyçlary durmuşa geçirmäge gatnaşmagynyň hyzmatdaşlygy ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde ösdürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Işjeň ýagdaýda geçen gepleşikleriň dowamynda iki döwletiň Baştutanlary döwletara gatnaşyklaryň meseleleriniň giň toplumyny ara alyp maslahatlaşdylar we häzirki döwrüň ýagdaýlaryny, uzak möhletli geljegi nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny anyklaşdyrdylar. Söhbetdeşler Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň giň möçberli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ygrarlydyklaryny tassyklap, söwda-ykdysady, ulag, energetika ulgamlaryny, ýokary tehnologiýalary we beýleki ençeme pudaklary ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezdiler. Taraplar däp bolan ynsanperwer gatnaşyklary pugtalandyrmagyň ähmiýeti barada aýdyp, bilim, ylym, saglygy goraýyş, medeniýet, syýahatçylyk we sport boýunça netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň möhümdigini nygtadylar. Duşuşygyň dowamynda taraplar sebit we halkara syýasatyň özara gyzyklanma bildirilýän derwaýys meseleleriniň birnäçesi boýunça pikir alyşdylar.

Soňra gepleşikler “Soltan Sanjar” zalynda iki ýurduň resmi wekiliýet agzalarynyň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoly we dostlukly ýurduň wekiliýetiniň agzalaryny mähirli mübärekläp, belent mertebeli myhmana Türkmenistana döwlet sapary bilen gelmäge çakylygy kabul edendigi üçin ýene-de bir gezek tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Bu döwlet saparyna ikitaraplaýyn gatnaşyklarda taryhy waka hökmünde garalýar.

Yzygiderli geçirilýän duşuşyklar türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny berkitmäge kuwwatly itergi berýär. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň 2022-nji ýylyň noýabrynda Koreýa Respublikasyna amala aşyran saparynyň möhüm waka bolandygy nygtaldy. Parlamentara gatnaşyklaryň döwletara hyzmatdaşlygyň aýrylmaz bölegi bolup durýandygyna aýratyn üns çekildi. Şunda parlament diplomatiýasynyň yzygiderli ösdürilýändigi bellenildi. 2023-nji ýylyň sentýabrynda Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygynyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Koreýa Respublikasynyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň Seulda geçirilen birinji maslahatyna gatnaşandygy muňa mysal hökmünde görkezildi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, maslahatyň jemleri boýunça Bilelikdäki Jarnamanyň kabul edilendigini, şoňa laýyklykda, ýurtlarymyzyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň ikinji maslahatyny 2024-nji ýylda Aşgabatda geçirmek barada ylalaşygyň gazanylandygyny kanagatlanma bilen belledi.

Biziň ýurtlarymyz söwda-ykdysady ulgamda ygtybarly hyzmatdaşlardyr. Biz Koreýa Respublikasynyň mümkinçiliklerini, ykdysady, tehnologik derejesini oňat bilýäris. Türkmenistan hem uly mümkinçiliklere, tebigy baýlyklara, geoykdysady artykmaçlyklara eýe bolan kuwwatly döwletdir. Biziň maksadymyz bu mümkinçilikleri iki döwletiň ösmeginiň, halklarymyzyň abadançylygynyň we gülläp ösmeginiň bähbidine utgaşdyrmak bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi we koreýaly hyzmatdaşlary bu ugurda bilelikde işlemäge çagyrdy.

2008-nji ýylda ýurtlarymyzyň arasynda Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý topary döredildi we häzirki wagtda-da hereket edýär. Şeýle hem 2019-njy ýylyň oktýabrynda «Türkmenistan — Koreýa» işewürler geňeşi döredildi. Maýa goýum hyzmatdaşlygy ösdürilýär. Bilelikde iri taslamalaryň birnäçesi amala aşyryldy. Şolaryň hatarynda «Galkynyş» gaz käninde kükürt arassalaýan zawod hem bar. Bu zawod konsorsiumyň düzüminde koreý korporasiýalarynyň gatnaşmagynda guruldy. Biz iri koreý kompaniýalarynyň Türkmenistanda alyp barýan işini goldaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we maýa goýum hyzmatdaşlygynyň iki tarap üçin hem bähbitli bolmalydygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk meselesine degip geçip, gürrüňiň häzirki döwürde Aziýa — Ýuwaş umman sebitinden Ýewropa, Ýakyn we Orta Gündogara yklymüsti üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek barada barýandygyny belledi. Türkmenistanda ol “Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek strategiýasy” diýlip atlandyrylýar.

Türkmenistanda şäherleriň täze keşbini döretmekde Koreýa Respublikasy bilen hyzmatdaşlygyň uly mümkinçilikleriniň bardygyna aýratyn üns çekildi. Bellenilişi ýaly, geçen ýyl ýurdumyzda Arkadag şäheriniň gurluşygynyň birinji tapgyry tamamlandy. Ol tehniki we tehnologik häsiýetnamalary boýunça özboluşly, täze ölçeglere esaslanýan «akylly» şäheriň nusgasy bolup durýar. Ýakyn geljekde ýene-de bir örän iri taslamany — «Aşgabat-sitini» durmuşa geçirmäge girişmegi meýilleşdirýäris. Bu taslamada müňlerçe adam üçin döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny, ulag ulgamlaryny, ekologik zolaklary, häzirki zaman dynç alyş we dürli ugurly merkezleri gurmak göz öňünde tutulýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we koreý kompaniýalarynyň bu taslama gatnaşmaga gyzyklanmasyna kanagatlanma bildirdi.

Howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak bilen bagly meseleleri çözmek boýunça hyzmatdaşlykda uly mümkinçilikleri görýäris. Biziň ýurdumyz howanyň üýtgemegine garşy göreşmek ulgamynda halkara başlangyçlary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşýar diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, koreý tarapy bilen metanyň howa zyňylmagyny azaltmak babatda hyzmatdaşlyk etmegiň meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga taýýarlyk beýan edildi. Maglumat tehnologiýalary we emeli aň, telekommunikasiýa, kosmos ulgamlarynda bilelikde işlemek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi.

Türkmenistan we Koreýa Respublikasy bir bitewi medeni giňişlige degişlidir. Ýurtlarymyzyň halklary dünýägaraýşy, medeniýeti, edebi ýörelgeleri boýunça biri-birine ýakyndyr. Bu bolsa medeni-ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmäge oňat esaslary döredýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. Ylym we bilim hem hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, Türkmenistanyň bu ulgamda hyzmatdaşlygy giňeltmäge möhüm ähmiýet berýändigini hem-de Koreýa Respublikasynyň bilim merkezlerinde türkmen dilini öwrenmegi guramakda goldaw bermäge taýýardygyny, munuň örän oňat başlangyç boljakdygyny nygtady.

Saglygy goraýyş we lukmançylyk hyzmatdaşlygy hem uly orna eýedir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we iki ýurduň iri lukmançylyk merkezleriniň, uniwersitetleriniň arasynda göni gatnaşyklary ýola goýmagyň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz sport ulgamynda-da hyzmatdaşlygyň uly mümkinçilikleriniň bardygyna ünsi çekip, koreý türgenlerini geljekki döwürde ýurdumyzda geçiriljek iri halkara sport ýaryşlaryna gatnaşmaga çagyrdy.

Gepleşikleriň dowamynda daşary syýasatda hyzmatdaşlyk meselesine aýratyn üns berildi. Biz bu ulgamda Koreýa Respublikasynyň ileri tutýan ugurlaryny bilýäris diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady we Türkmenistanyň Bitarap döwlet hökmünde dostlukly ýurt bilen bilelikde halkara we sebit ösüşiniň maksatlaryny üpjün etmekde netijeli hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasynda we beýleki halkara guramalarda özara hyzmatdaşlyk etmek boýunça koreý tarapynyň tekliplerini ünsli diňlemäge we olara seretmäge taýýardygyny tassyklady.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynda Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny işläp taýýarlamak barada öňe süren başlangyjyna we türkmen tarapynyň teklibi esasynda 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan edýän Kararnamanyň Baş Assambleýa tarapyndan kabul edilendigine ünsi çekdi. Bu mowzuklar esasynda Baş Assambleýanyň Aziýa toparynda geňeşmelere başlamagy maksadalaýyk hasap edýäris diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we Türkmenistanyň hem-de Koreýa Respublikasynyň başlangyç bilen çykyş etmek wezipesini öz üstüne alyp biljekdiklerini nygtady.

Durnukly ösüş, ulag, energetika, ekologiýa we beýleki ugurlarda koreý tarapy bilen giň gerimli gepleşikleri geçirmäge taýýarlyk beýan edildi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan tarapyndan Dubaý şäherinde geçirilen Hökümet sammitinde öňe sürlen täze tekliplere üns bermek zerur diýip hasap edýäris diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz belledi. Bu başlangyçlar geljekki netijeli gatnaşyklar üçin aýdyň ýörelge bolup biler. Türkmenistan ony dürli halkara meýdançalarda we forumlarda, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynda öňe sürmek üçin öz tagallalaryny işjeňleşdirer diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we Koreýa Respublikasyna bu işe goşulmagy teklip etdi.

Hormatly Prezidentimiz Koreýa Respublikasy tarapyndan ýurdumyzyň Bitaraplygyna, halkara başlangyçlaryna goldaw berilýändigine ýokary baha berip, Türkmenistanyň hem, öz nobatynda, Koreýa Respublikasynyň dünýä gün tertibiniň möhüm meseleleriniň birnäçesi boýunça çemeleşmelerine hormat bilen garaýandygyny, onuň netijeli ornuna ýokary baha berýändigini belledi. Mundan başga-da, “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” formatynda özara hyzmatdaşlygyň möhümdigi bellenildi. 2023-nji ýylda Aşgabatda «Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy» hyzmatdaşlyk forumynyň 16-njy mejlisi geçirildi. Bu forum hyzmatdaşlygyň ykdysady kuwwatyny giňeltmegiň, logistik mümkinçilikleri artdyrmagyň möhümdigini görkezdi. Ylymda, bilimde, lukmançylykda, daşky gurşawy goramak işinde netijeli gatnaşyklary ýola goýmagyň, senagat, oba hojalygy, ýokary tehnologiýalar ulgamynda taslamalary bilelikde işläp taýýarlamagyň ýurtlarymyzyň halklarynyň düýpli bähbitlerine laýyk gelýändigi aýdyldy. Şunuň bilen baglylykda, biz «Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjynyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda gatnaşyklaryň giňeldilmegini goldaýarys. Bu başlangyç Merkezi Aziýa boýunça ilkinji strategiýa bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Siziň Türkmenistana döwlet saparyňyz möhüm ähmiýetli waka bolar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we onuň netijeleriniň döwletara gatnaşyklary has-da berkitmäge ýardam etjekdigine hem-de netijeli, özara bähbitli hyzmatdaşlyga täze itergi berjekdigine ynam bildirdi. Sözüniň ahyrynda döwlet Baştutanymyz Koreýa Respublikasynyň dostlukly halkyna parahatçylyk, gülläp ösüş, abadançylyk arzuw etdi.

Koreýa Respublikasynyň Prezidentine söz berilýär. Belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy we türkmen wekiliýetiniň agzalaryny mübärekläp, Koreýa Respublikasynyň ýakyn dosty bolan Türkmenistana gelip görmegiň özi üçin uly hormatdygyny aýtdy.

Prezident Ýun Sok Ýol ösüşiň ägirt uly kuwwatyna eýe bolan we okgunly ösýän Merkezi Aziýa sebitine tutuş dünýäde uly gyzyklanma bildirilýändigini aýdyp, Türkmenistanyň bu sebitde möhüm hyzmatdaşlaryň biri bolup durýandygyny belledi. Energetika ulgamynda gazanylan üstünliklere, ynanyşmagyň derejesine daýanyp, hyzmatdaşlygy, şol sanda saglygy goraýyş, telekommunikasiýa, gämi gurluşygy ulgamlarynda gatnaşyklary hemmetaraplaýyn giňeltmek zerurdyr.

Belent mertebeli myhman syýasy ulgamdaky hyzmatdaşlyga ünsi çekip, 2022-nji ýylda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygynyň, 2023-nji ýylda bolsa “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” hyzmatdaşlyk forumynyň döredilmeginiň 15 ýyllygynyň bellenilendigini nygtady. Parlamentara hyzmatdaşlyk hem ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmegiň möhüm şerti bolup durýar. Koreý Lideri şu ýyl Türkmenistanda Koreýa Respublikasynyň Milli Assambleýasynyň we Merkezi Aziýa ýurtlarynyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygyny geçirmegiň meýilleşdirilýändigini aýdyp, bu forumyň üstünlikli geçirilmegini arzuw etdi.

Prezident Ýun Sok Ýol söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk barada durup geçip, şu saparyň netijeleri boýunça söwdany hem-de maýa goýumlary höweslendirmek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilýändigini belledi. Onuň durmuşa geçirilmegi bu ulgamda ikitaraplaýyn gatnaşyklary işjeňleşdirmäge ýardam eder. Şunuň bilen birlikde, maýa goýum kepillikleri hem-de gümrük işlerinde özara kömek bermek hakynda Ylalaşyklary baglaşmak babatdaky gepleşikleriň çaltlaşdyryljakdygy aýdyldy. Munuň özi koreý kompaniýalarynyň Türkmenistandaky maýa goýum we işewürlik işjeňligini ýokarlandyrmagyň girewidir diýip, dostlukly ýurduň Lideri nygtady.

Maliýe edaralarynyň arasyndaky hyzmatdaşlyk hakynda Ähtnama hem zawodlary gurmak boýunça gatnaşyklary ösdürmäge ýardam eder diýip, dostlukly döwletiň Baştutany belledi. Koreý kompaniýalary infrastruktura we ulag ulgamyndaky tehnologiýalar babatda uly tejribä eýedir. Şoňa görä-de, bu ulgamlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk üçin uly mümkinçilikler bar.

Koreýa Respublikasynyň Hökümeti Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga uly üns berýär diýip, Prezident Ýun Sok Ýol aýtdy we öz ýurdunyň Türkmenistan üçin gyzyklanma bildirilýän ulgamlara aýratyn üns bermek bilen, hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge meýillidigini tassyklady.

Prezident Ýun Sok Ýol medeni-ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň wajypdygyny belledi. Türkmenistanyň Hökümeti ýaşlaryň sagdyn durmuşyny üpjün etmek üçin sporty ilerletmek babatda işjeň syýasaty alyp barýar. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman iki ýurduň arasynda sport ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň giňeldiljekdigine ynam bildirdi. Soňky döwürde koreýaly ýaşlar Merkezi Aziýa sebitine gelip görmäge uly gyzyklanma bildirýärler. Şunuň bilen baglylykda, syýahatçylyk ugry boýunça gatnaşyklary ösdürmegiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmagyň maksadalaýyk boljakdygyna üns çekildi. Koreýa Respublikasynyň Hökümeti geçen hepdede Merkezi Aziýa babatda ilkinji diplomatik strategiýany — «Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjyny hödürledi. Onuň çäklerinde energetika, serişdeler, infrastruktura we döwlet dolandyryşy ulgamynda, senagatlaşdyrmak, azyk howpsuzlygy babatda, medeni-ynsanperwer alyşmalar ugry boýunça hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak göz öňünde tutulýar.

Dostlukly döwletiň Baştutany biziň ýurtlarymyzyň ýakyn dostlar hökmünde halkara giňişlikde, hususan-da, BMG-niň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini belledi. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Ýun Sok Ýol Türkmenistanyň hemişelik Bitarap döwlet hökmünde Koreýa Respublikasynyň tagallalaryny goldajakdygyna ynam bildirdi. Sözüniň ahyrynda belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimiz bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň wajyp meseleleri boýunça netijeli dialogy geçirýändigine şatdygyny aýtdy hem-de Bilelikdäki Beýannamanyň düzgünlerini üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen, iki ýurduň Hökümetleriniň arasynda ýakyn hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de dowam etdiriljekdigine ynam bildirdi.

Giňişleýin düzümdäki gepleşikler tamamlanandan soňra, “Seljuk han” zalynda ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek dabarasy boldy. Döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň (Türkmenistan) we «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň (Koreýa Respublikasy) arasynda Gyýanlydaky polimer zawodynyň üstünlikli işe girizilmegi we durnukly işlemegi üçin zerur çäreleriň we işleriň ýerine ýetirilmegi barada hyzmatdaşlyk hakynda Ylalaşyga; «Türkmengaz» döwlet konserniniň (Türkmenistan) we «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň (Koreýa Respublikasy) arasynda «Galkynyş» gaz käniniň IV tapgyrynda öndürijiligi ýylda 10 milliard kub metr harytlyk gazy taýýarlaýjy desgalary we guýulary doly taýýar edip gurmak şerti bilen taslamalaşdyrmak, satyn almak we gurmak taslamasy boýunça hyzmatdaşlyk etmek hakynda Çarçuwaly ylalaşyga; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Gaýragoýulmasyz tiz kömek merkezi bilen Koreýa Respublikasynyň Kýonpuk milli uniwersitetiniň ýanyndaky «Çilgok» hassahanasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Onkologiýa ylmy-kliniki merkezi bilen Koreýa Respublikasynyň Kýonpuk milli uniwersitetiniň ýanyndaky «Çilgok» hassahanasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Aşgabat şäher häkimligi bilen Koreýa Respublikasynyň Ýer, infrastruktura we ulag ministrliginiň arasynda energiýa infrastrukturasy we täze şäherleri ösdürmek boýunça hyzmatdaşlyk babatda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Koreýanyň eksport-import bankynyň we Koreýanyň Söwda ätiýaçlandyryş korporasiýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Koreýa Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda bilelikdäki hyzmatdaşlyk toparynyň işine ýardam bermek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Koreýa Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda söwda we maýa goýumy höweslendirmek babatda binýady döretmek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilýär.

Ýygnananlaryň el çarpyşmalary astynda Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Ýun Sok Ýol Bilelikdäki Beýannama gol çekýärler. Resminamalara gol çekmek dabarasy tamamlanandan soňra, iki döwletiň Baştutanlary “Magtymguly” zalyna barýarlar we şol ýerde metbugat wekillerine ýüzlenme bilen çykyş edýärler.

Hormatly Prezidentimiz ýokary derejedäki duşuşygyň netijelerini teswirläp, geçirilen gepleşikleriň dowamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary, halkara syýasatyň möhüm meseleleri boýunça pikir alşylandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz seredilen ähli meseleler boýunça Prezident Ýun Sok Ýol bilen özara düşünişmegiň gazanylandygyny kanagatlanma bilen aýtdy. Şunuň bilen birlikde, iki tarapyň hem deňhukuklylyk, özara hormat goýmak esasynda türkmen-koreý gatnaşyklaryny berkitmäge çalyşýandygy tassyklanyldy.

Biziň ýurtlarymyz daşary syýasatda ählumumy we sebit parahatçylygyny, durnuklylygyny berkitmek maksady bilen bilelikdäki işi dowam etdirerler. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge ýardam etjekdikleri hem-de ekologiýa, azyk, energetika, ulag, sanly ulgam ýaly ugurlar boýunça hyzmatdaşlyk etjekdikleri bellenildi. Çykyşynyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Prezident Ýun Sok Ýola dostlukly ýurduň Türkmenistanyň Bitaraplygyny, ählumumy howpsuzlygy we hyzmatdaşlygy üpjün etmäge gönükdirilen halkara başlangyçlaryny goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. Bellenilişi ýaly, Türkmenistan hem, öz nobatynda, Koreýa Respublikasynyň dünýä giňişligindäki ornuna ýokary baha berýär. Döwlet Baştutanymyz ýurtlarymyzyň özara hyzmatdaşlygynyň Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasynyň berjaý edilmegine we halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalarynyň ýerine ýetirilmegine oňyn täsir etmäge ukyplydygyna ynam bildirdi. Şeýle hem ählumumy howplara we wehimlere garşy göreşmek boýunça tagallalary mundan beýläk-de utgaşdyrmak barada ylalaşylandygy aýdyldy.

“Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” ugry boýunça hyzmatdaşlygyň möhümdigi bellenildi. 2023-nji ýylda Aşgabatda «Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy» hyzmatdaşlyk forumynyň 16-njy mejlisi geçirildi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz «Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjynyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda gatnaşyklaryň giňeldilmeginiň goldanylýandygyny belledi. Bu başlangyç Merkezi Aziýa boýunça ilkinji strategiýa bolup durýar. Koreýa Respublikasynyň Hökümeti bu strategiýany ýakynda, 7-nji iýunda yglan etdi. Biz ony durmuşa geçirmekde iki ýurduň Hökümetlerini ýakyndan hyzmatdaşlyk etmäge çagyrýarys diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Bellenilişi ýaly, gepleşikleriň dowamynda söwda-ykdysady we maýa goýum hyzmatdaşlygyna möhüm ähmiýet berildi. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý toparynyň alyp barýan işine aýratyn üns çekildi. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanda iri koreý kompaniýalarynyň energetika, ulag, kommunikasiýalar ýaly ulgamlarda netijeli işleýändigini nygtady. Şunuň bilen birlikde, özara haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak, kiçi we orta telekeçiligiň ornuny güýçlendirmek meseleleri boýunça hyzmatdaşlyga özara gyzyklanma bildirildi. Türkmenistan we Koreýa Respublikasy Gündogar — Günbatar we Günorta — Demirgazyk ugurlary boýunça Aziýadan Ýewropa yklymüsti ulag geçelgelerini döretmekde bilelikdäki işiň ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyny ykrar edýär. Energetika pudagynda hyzmatdaşlygy giňeltmäge-de özara gyzyklanmanyň bardygy bellenildi.

Gepleşikleriň dowamynda parlamentleriň ugry boýunça hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerine seredildi. Bu hyzmatdaşlyk häzirki döwürde döwletara gatnaşyklary ösdürmekde möhüm ähmiýete eýedir. Medeni-ynsanperwer, ylym, bilim, sport ulgamlarynda hyzmatdaşlygy giňeltmek barada ylalaşyklar gazanyldy. Türkmenistanyň wekiliýeti geçirilen gepleşikleriň netijelerine doly kanagatlanma bildirýär. Gepleşikleriň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ikitaraplaýyn gatnaşyklary yzygiderli esasda ýola goýmagy berk maksat edinýändigini tassyklap, Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana döwlet saparynyň iki dostlukly halkyň we döwletiň gatnaşyklarynyň taryhynda möhüm waka öwrüljekdigine ynam bildirdi. Sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Ýun Sok Ýola we onuň wekiliýetiniň ähli agzalaryna netijeli gepleşikleri geçirendikleri üçin minnetdarlyk bildirdi hem-de Koreýa Respublikasynyň dostlukly halkyna parahatçylyk we abadançylyk arzuw etdi.

Öz nobatynda, Prezident Ýun Sok Ýol köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň öňünde çykyş edip, Koreýa Respublikasynyň Baştutany wezipesine girişenden bäri Türkmenistana ilkinji gezek döwlet sapary bilen gelmek mümkinçiligine şatdygyny belledi. Belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimize we Türkmenistanyň halkyna mähirli kabul edilendigi üçin hoşallyk bildirip, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýlan döwründen bäri köp ulgamlarda uly üstünliklere eýe bolandygyny kanagatlanma bilen nygtady.

Döwlet Baştutanymyz bilen geçirilen duşuşygyň barşynda däp bolan hyzmatdaşlygy giňeltmek hem-de täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmak, türkmen-koreý gatnaşyklaryny giňeltmek barada ylalaşyklar gazanyldy. Nygtalyşy ýaly, koreý tarapy söwdany we maýa goýumlary höweslendirmek boýunça özara düşünişmek hakynda gol çekilen Ähtnamany goldaýar. Bu resminamanyň çäklerinde şu ugurlarda hyzmatdaşlygy diwersifikasiýalaşdyrmak üçin zerur tagallalary etmek meýilleşdirilýär.

Bellenilişi ýaly, maýa goýum kepillikleri we gümrük işlerinde özara kömek baradaky Ylalaşygy baglaşmak işini işjeňleşdirmek barada ylalaşyk gazanyldy. Täze şäherleri ösdürmek ulgamynda hyzmatdaşlyk hakynda Ähtnamanyň tassyklanylmagy bilen baglylykda, Prezident Ýun Sok Ýol bu resminamanyň durmuşa geçirilmeginiň şähergurluşyk ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam etjekdigini belledi.

Dostlukly döwletiň Baştutany gämigurluşyk, ulag ulgamlaryndaky gatnaşyklary geljegi uly ugurlaryň hatarynda görkezip, taraplaryň bu ugurlarda hyzmatdaşlyk boýunça täze taslamalary işläp taýýarlamak barada ylalaşandyklaryny aýtdy. Belent mertebeli myhman parlamentleriň derejesinde, şol sanda “Koreýa Respublikasy — Merkezi Aziýa” formatynda gatnaşyklary pugtalandyrmagyň wajypdygyna ünsi çekdi.

Prezident Ýun Sok Ýol Merkezi Aziýa boýunça saparynyň ilkinji ýurdunda — Türkmenistanda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa “K-Silk Road” hyzmatdaşlyk başlangyjyny hödürledi we “Koreýa Respublikasy — Merkezi Aziýa” birinji sammitini geçirmegi teklip etdi. Türkmenistanyň Prezidenti bu pikirleri doly goldady we şu başlangyjy ilerletmek hem-de özara gatnaşyklary ösdürmek barada ylalaşyk gazanyldy diýip, belent mertebeli myhman aýtdy. Dostlukly ýurduň Baştutany çykyşyny jemläp, gepleşikleriň dowamynda taraplaryň Koreýa Respublikasynyň we Türkmenistanyň iki ýurduň arasyndaky netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmäge çalyşýandyklaryny tassyklandyklaryny nygtady.

Metbugat maslahaty tamamlanandan soňra, iki döwletiň Baştutanlary “Magtymguly” zalyndan ugradylar.

* * *

Şu gün belent mertebeli myhman Türkmenistanyň Garaşsyzlyk binasyna gül goýdy. Asylly däbe görä, Koreýa Respublikasynyň Prezidenti bu ýerde ýerleşýän Hormatly myhmanlar seýilbagynda iki döwletiň we halklaryň arasyndaky mizemez dostlugyň nyşany hökmünde agaç nahalyny oturtdy.

Agşam hormatly Prezidentimiz belent mertebeli myhmanyň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi. Onda iki ýurduň Liderleri söz sözlediler.

Ertir — Koreýa Respublikasynyň Baştutanynyň ýurdumyza döwlet saparynyň jemleýji gününde Prezident Ýun Sok Ýoluň türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow bilen bilelikde Türkmen-koreý işewürlik maslahatyna gatnaşmagyna garaşylýar. Forum Söwda-senagat edarasynda geçiriler. Belent mertebeli myhmanyň ýurdumyzda bolmagynyň maksatnamasynda onuň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyz bilen ikitaraplaýyn duşuşygy göz öňünde tutulýar. Onda iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşylar. Şeýle hem dostlukly günortanlyk nahary berler.

11.06.2024