Aşgabat, 17-nji dekabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda Garaşsyz, Bitarap döwletimiziň halkymyzyň abadançylygynyň we bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen içeri we daşary syýasatynyň käbir meselelerine hem-de resminamalaryň taslamalaryna seredildi.

Milli Liderimiz gün tertibine geçip, ilki bilen, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedowa söz berdi. Wise-premýer gözegçilik edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, Türkmenistan bilen Birleşen Arap Emirlikleriniň arasyndaky söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak hem-de maýa goýum işjeňligini berkitmek boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Şu ýylyň 9-njy oktýabrynda ýurdumyzyň wekiliýetiniň Birleşen Arap Emirliklerine bolan iş saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Abu-Dabiniň Ösüş gaznasynyň arasynda gol çekilen “Türkmen maýa goýum kompaniýasy” ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini döretmek hakyndaky Ylalaşygy iş ýüzünde durmuşa geçirmek boýunça anyk çäreler amala aşyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş bankyna “Türkmen maýa goýum kompaniýasy” ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini esaslandyryjy hökmünde çykyş etmäge ygtyýar bermek baradaky Kararyň taslamasy hödürlenildi. Täze düzümiň öz üstüne ýüklenen borçnamalaryny ýerine ýetirmegi üçin Türkmenistanyň Merkezi banky tarapyndan degişli ygtyýarnamanyň kanunçylykda bellenen tertipde berilmegi teklip edilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, milli ykdysadyýetimizi düýpli özgertmek we ýurdumyzyň ykdysady ösüşini üpjün etmek maksady bilen, giň möçberli döwlet maýa goýum maksatnamasynyň durmuşa geçirilmeginiň halkara maýa goýum bazarlarynda ýurdumyzyň bähbidini goraýan Döwlet daşary ykdysady iş bankynyň alyp barýan işiniň esasy ugurlarynyň biri bolup durýandygyny belledi. Bu bank degişli ugurda dürli maliýe guramalary bilen hyzmatdaşlyk boýunça oňyn tejribe toplady.

Döwlet Baştutanymyz “Türkmen maýa goýum kompaniýasy” ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň öňünde durýan möhüm wezipelere ünsi çekip, milli we sebit ähmiýetli täze taslamalary durmuşa geçirmek üçin daşary ýurtlaryň iri işewür düzümleriniň hem-de abraýly halkara maliýe edaralarynyň maýa serişdelerini çekmegiň wajypdygyny belledi.

Milli Liderimiz degişli Karara gol çekip hem-de ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, maýa goýum serişdeleriniň möçberlerini artdyrmak we netijeli özleşdirilişini üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleleri hemişe üns merkezinde saklamagy tabşyrdy. Şunuň bilen birlikde, maýa serişdelerini maksadalaýyk ulanmak, daşary ýurt maýalaryny çekmek we olaryň ygtybarly goragyny üpjün etmek maksady bilen, degişli kadalaşdyryş binýadyny kämilleşdirmek babatda anyk görkezmeler berildi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedow 2022-nji ýylda uçdantutma ilat we ýaşaýyş jaý gaznasynyň ýazuwyny geçirmäge görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, geljek ýylda geçiriljek bu çäräniň baş maksadynyň ilatyň demografiýa düzümi we ýurdumyzyň raýatlarynyň durmuş-ykdysady ýagdaýy barada anyk maglumatlary almakdan ybaratdygyny aýtdy. Bu maglumatlar döwletimiziň mundan beýläk-de ösüşi we rowaçlygy üçin ygtybarly binýady döretmäge mümkinçilik berer. Ýazuwlar geçirilende ozalky ýyllaryň tejribesini, şeýle hem halkara tejribäni peýdalanmak zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi hem-de wise-premýere bu çäräniň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow döwlet dolandyryş edaralaryny, kärhanalary we guramalary nebit önümleri bilen bökdençsiz üpjün etmek, olary rejeli paýlamak hem-de ulanmak boýunça öňde goýlan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumy, ýurdumyzyň degişli ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, kärhanalar, guramalar bilen bilelikde, 2022-nji ýylda Türkmenistanyň içerki sarp edijilerine nebit önümlerini paýlamagyň möçberleri seljerildi.

Wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna 2022-nji ýylda Türkmenistanyň içerki sarp edijileri üçin niýetlenen nebit önümleriniň möçberlerini hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýangyç-energetika toplumynyň Türkmenistanyň ykdysadyýetindäki möhüm ornunyň, nebitiň we tebigy gazyň çykarylýan we gaýtadan işlenilýän möçberleriniň yzygiderli artdyrylmagynyň, ýurdumyzyň içinde hem-de dünýä bazarlarynda uly isleg bildirilýän dürli görnüşli nebithimiýa önümleriniň öndürilişiniň ýokarlandyrylmagynyň hem-de olaryň görnüşleriniň giňeldilmeginiň wajypdygyny nygtady.

Milli Liderimiz hödürlenilen teklipleri degişli düzümler bilen ýene-de bir gezek seljermegiň we ylalaşmagyň möhümdigini aýdyp, wise-premýere nebitgaz ulgamyny mundan beýläk-de ösdürmek, onuň serişdeler binýadyny pugtalandyrmak, pudaklaýyn kärhanalar we guramalar tarapyndan önümçilik meýilnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek babatda anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow döwlet Baştutanymyzyň garamagyna 2022-nji ýylda gurluşygy tamamlanmagy hem-de açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän binalaryň we desgalaryň sanawy barada hasabat berdi.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň gurluşyk pudagyny ösdürmäge ähli şertleriň döredilip, täze şähergurluşyk syýasatynyň amala aşyrylýandygyny, dünýäniň ösen tehnologiýalaryny ulanmak arkaly, medeni-durmuş maksatly binalaryň we desgalaryň gurluşygynyň güýçli depginlerde alnyp barylýandygy bellenildi.

Häzirki wagtda ýurdumyz boýunça “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna”, “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2020-nji ýyla çenli döwür üçin rejelenen görnüşdäki Milli maksatnamasyna” laýyklykda, iri önümçilik we durmuş maksatly binalaryň hem-de desgalaryň 2500-den gowragynyň gurluşygy dowam etdirilýär.

Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimlikleri, degişli ministrlikler hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralary, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi tarapyndan geçirilen seljermäniň netijeleri boýunça 2022-nji ýylda ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän binalaryň we desgalaryň sanawy taýýarlanyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, önümçilik we medeni-durmuş maksatly täze desgalary gurmak boýunça işleri ýokary depginde dowam etdirmegiň zerurdygyny nygtady. Şol desgalar Garaşsyz Watanymyzyň ösüş we rowaçlyk ýoly bilen ynamly öňe barýandygynyň aýdyň subutnamasydyr. Şunuň bilen baglylykda, Milli Liderimiz degişli düzümleriň ählisi bilen bilelikde, geljek ýylda dabaraly ýagdaýda açyljak binalaryň we desgalaryň taýýarlanylan sanawyny içgin seljermegi we öwrenmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz milli binagärlik däpleriniň dünýäniň şähergurluşyk babatdaky döwrebap ýörelgeleri bilen sazlaşmagynyň wajypdygyna ünsi çekip, wise-premýere desgalarda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň hiline we möhletine, olaryň zerur gurluşyk serişdeleri bilen bökdençsiz üpjün edilmegine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjow gözegçilik edýän pudaklarynda Täze ýyl baýramy mynasybetli ozal berlen tabşyryklary ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar hem-de Dokma senagaty ministrlikleri, ýurdumyzyň önüm öndürijileri Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi bilen bilelikde, häzirki döwrüň talabyna laýyklykda degişli işleri ýerine ýetirýärler. Ilata edilýän hyzmatlary kämilleşdirmek we döwrebaplaşdyrmak bilen baglylykda, yzygiderli işler alnyp barylýar.

Soňra hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň ykdysadyýet we maliýe toplumyna gözegçilik edýän wise-premýer S.Berdimuhamedowa ýüzlenip, ýakyn wagtda welaýatlarda bolup, Oba milli maksatnamasynyň, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmek, beýleki döwletlere iberilýän önümleriň möçberlerini artdyrmak baradaky Döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilişi bilen ýerinde tanyşmagy tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz bazarlara we dükanlara baryp, Täze ýyl baýramynyň öň ýanynda harytlaryň nyrhlaryny görmegi, oba ýerlerinde çözülmeli nähili soraglaryň bardygy bilen tanyşmagy tabşyryp, bar bolan meseleleri çözmegiň ýollary barada teklipleri taýýarlap, Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde hasabat bermegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew welaýatlarda gowaçanyň hasyllylygyny ýokarlandyrmagyň hasabyna, onuň ekilýän meýdanyny azaltmak we ýeralma, gök-bakja ekinleriniň meýdanlaryny hem-de piläniň öndürilýän möçberlerini köpeltmek maksady bilen alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiziň Kararyna laýyklykda, ýurdumyz boýunça her ýylda 620 müň gektar meýdana gowaça ekilip, ondan 1 million 250 müň tonna pagta hasyly alynýar. Häzirki döwürde ýeralma, gök-bakja we beýleki azyklyk önümleri öndürmek üçin 55 müň 550 gektar ýer bölünip berildi.

Wise-premýeriň belleýşi ýaly, welaýatlaryň häkimlikleri bilen bilelikde gowaça ekilýän ýerleri 580 müň gektara çenli azaltmak boýunça teklip taýýarlanyldy. Gowaça ekininden boşaýan 40 müň gektar meýdana bolsa ýeralma, gök-bakja ekinlerini ekmek göz öňünde tutulýar. Piläniň öndürilýän mukdaryny köpeltmek üçin degişli meýilnamany 200 tonna artdyrmak teklip edilýär. Şol sanda, Ahal welaýatynda 145 tonna, Balkan welaýatynda 25 tonna, Mary welaýatynda bolsa 30 tonna goşmaça pile öndürilip, piläniň öndüriljek mukdary 2 müň 300 tonna ýetiriler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda azyk bolçulygyny berkitmek, ilaty ýeralma, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümleri bilen ýylyň dowamynda doly üpjün etmek boýunça öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde, obasenagat toplumyny mundan beýläk-de ösdürmekde ylmy taýdan esaslandyrylan täzeçil usullaryň ulanylmalydygyny, ýerden, suwdan rejeli peýdalanmak, ekinleriň hasyllylygyny artdyrmak meselelerine jogapkärli çemeleşilmelidigini, milli kanunçylygyň kämilleşdirilmelidigini belläp, bu babatda wise-premýere, Milli Geňeşiň ýolbaşçylaryna anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew “Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça pudagara toparyň meseleleri hakyndaky” Kararyň taslamasy barada hasabat berdi.

«Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda, degişli resminamalaryň sanawy taýýarlanyldy. Döwlet Baştutanymyzyň Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça pudagara topary döretmek hakynda Karara hem-de onuň Düzgünnamasyna gol çekmegi we düzümini tassyklamagy bu ugurda nobatdaky ädime öwrüldi. Resminama laýyklykda, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi ygtyýarly edara hökmünde kesgitlenildi.

Ýurdumyzda sanly ykdysadyýetiň wajyp esaslaryny döretmek, ilkinji nobatda, bu ulgamy kadalaşdyryş-hukuk taýdan üpjün etmek boýunça yzygiderli işler amala aşyrylýar.

Sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça öňde goýlan wezipeleri durmuşa geçirmek maksady bilen, pudagara toparynyň täze düzümini we täze ýolbaşçysyny tassyklamak hakynda ozal hereket edýän Düzgünnama goşmaçalary hem-de üýtgetmeleri girizmegiň zerurdygy bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, agentligiň ýolbaşçysy milli Liderimiziň garamagyna degişli resminamany hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, sanlylaşdyrmagyň milli ykdysadyýetimizde ulgamlaýyn wezipeleri çözmäge gönükdirilen möhüm ugurlaryň biri bolup durýandygyny belledi. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» maglumat tehnologiýalaryny giňden peýdalanmagyň hasabyna, halk hojalygynyň ähli pudaklarynyň, ýurdumyzyň durmuş ulgamynyň netijeli hereket etmegine gönükdirilendir.

Milli Liderimiz sanly tehnologiýalary döwletimiziň we jemgyýetimiziň durmuşynyň ähli ugurlaryna işjeň ornaşdyrmaga ýardam bermek maksady bilen, Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça pudagara toparyň işiniň sanly ykdysadyýete geçmekde wajyp çäreleriň biridigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň sanlylaşdyrmagy işjeňleşdirmekde, aragatnaşyklaryň netijeli işini üpjün etmekde, şol sanda milli ulgamlaýyn giňişligi, internet hyzmatlarynyň işini kadalaşdyrmak we giňeltmek boýunça kanunçylyk taýdan goldaw bermekde möhüm wezipäni ýerine ýetirýändigini aýtdy. Sanly ulgama üstünlikli geçilmegini üpjün etmek maksady bilen, dürli ugurlar boýunça yzygiderli çäreleriň geçirilmegi, dünýäniň öňdebaryjy tejribesiniň öwrenilmegi, işgärleriň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagy, ylmy-tehniki mümkinçilikleriň netijeli peýdalanylmagy zerurdyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça pudagara toparyň meseleleri hakynda” Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly agentligiň Baş direktoryna iberdi we resminamadan gelip çykýan wezipeleriň degişli derejede ýerine ýetirilişine gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Täze ýyly mynasyp garşylamak mynasybetli meýilleşdirilen çärelere görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň medeniýet we sungat işgärleri Täze ýyl baýramçylygyna şowhunly teleradio gepleşikleri, dowamlylygy gysga çeper filmleri we dabaralary taýýarlaýarlar.

Teatrlarda täze ýyl sahna oýunlary meýilleşdirildi. Welaýatlaryň “Türkmeniň ak öýi” binalarynyň ýanynda 24 — 26-njy dekabrda baýramçylyk konsertleri guralar.

31-nji dekabrda welaýatlaryň “Türkmeniň ak öýi” binalarynyň, paýtagtymyzdaky Döwlet sirkiniň we “Älem” medeni-dynç alyş merkeziniň öňündäki meýdançalarda hem-de “Ylham” seýilgähinde sungat ussatlarynyň çykyşlary ýaýbaňlandyrylar.

Asylly däbe görä, paýtagtymyzdaky “Älem” medeni-dynç alyş merkezi ýurdumyzyň sebitleri bilen teleköpri arkaly baglanyşdyrylar. Şol gije baýramçylyk feýerwerki meýilleşdirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda geçirilýän medeni-köpçülikleýin çärelerde, dabaralarda milli sungatymyzyň köpöwüşginliliginiň, türkmen halkynyň baý medeni mirasynyň öz beýanyny tapmalydygyny belledi.

Täze ýyl çagalaryň we ulularyň söýgüli baýramydyr. Hut şonuň üçin hem baýramçylyk mynasybetli guraljak çäreler çuňňur mana eýe bolmalydyr, gyzykly sahna oýunlary, teleradio gepleşikleri taýýarlanylmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Milli Liderimiz Täze ýyl baýramçylygynyň şatlyk-şowhuna beslenmegi, onuň hemmeleriň söýüp garşylaýan baýramçylygynyň ruhuna laýyk derejede guralmagy babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýew Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäherinde «Türkmendermansenagat» birleşiginiň «Buýan» obasenagat toplumynyň glisirrizin turşusyny öndürjek kärhanasyny gurmak hakyndaky Kararyň taslamasynyň taýýarlanylyşy barada hasabat berdi.

“Saglyk” Döwlet maksatnamasyny durmuşa geçirmek, ekologiýa taýdan arassa ýerli çig mallardan dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply derman serişdeleriniň önümçiligini ýola goýmak we degişlilikde, ýurdumyzda öndürilýän önümleriň eksportynyň möçberlerini artdyrmak boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2019-njy ýylyň noýabrynda Italiýa Respublikasyna amala aşyran resmi saparynyň çäklerinde, Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Italiýanyň “Adipson Ind. Srl.” kompaniýasynyň arasynda buýan köküni gaýtadan işläp, arassalanmadyk glisirrizin turşusyny öndürýän kärhananyň taslamasyny taýýarlamak hem-de ony enjamlaşdyrmak hakyndaky Ähtnama gol çekilipdi.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygyna laýyklykda, bu kärhanany gurmak boýunça potratçyny seçip almak üçin Türkmenistanyň Gurluşyk we binagärlik ministrligi tarapyndan bäsleşik geçirildi. Şonuň netijesinde “Mizemez gadam” hususy kärhanasynyň hödürlän baha teklibi saýlanyp alyndy. Bu teklibe Türkmenistanda gurulýan we durky täzelenýän möhüm hem-de aýratyn möhüm binalaryň we desgalaryň taslamalarynyň bahalaryny kesgitlemek baradaky pudagara topar tarapyndan seljerme işleri geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki wagtda ýurdumyzyň derman senagatyny ösdürmäge uly ähmiýet berilýändigini aýratyn nygtady. Bu senagatyň önümlerine ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda uly isleg bildirilýär.

Türkmen topragynyň amatly howa ýagdaýy ösümlikleriň örän peýdaly we melhemlik häsiýete eýe bolmagy üçin ähli şertleri döredýär. Mälim bolşy ýaly, bu ýerde ösýän ekologik taýdan arassa türkmen buýany gymmatly häsiýetleri bilen tapawutlanýar. Buýan köki gadymdan bäri adamyň kesele garşy durnuklylygyny pugtalandyrmak, sowuklama we böwrek kesellerini bejermek üçin giňden ulanylýar.

Döwlet Baştutanymyz gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly kompaniýalar bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmak boýunça alnyp barylýan işleri makullap, innowasion ösüşe aýratyn üns berýän Türkmenistanyň daşary ýurt kompaniýalarynyň, şol sanda italýan kompaniýasynyň iň gowy tejribesini we öňdebaryjy tehnologiýalaryny çekmäge uly gyzyklanma bildirýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere bu meseläni ýene-de bir gezek içgin ara alyp maslahatlaşmak hem-de öz tekliplerini garamaga bermek tabşyryldy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistanyň wekiliýetleriniň Yslamabat we Nýu-Deli şäherlerinde geçiriljek Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň agza döwletleriniň mejlisine we «Merkezi Aziýa — Hindistan» görnüşdäki duşuşyklara gatnaşmaklaryna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda alnyp barylýan daşary syýasatyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri Türkmenistanyň goňşy we ýakyn sebitlerde ýerleşýän hem-de ýurdumyz bilen gadymdan gelýän taryhy dostlukly gatnaşyklary saklaýan döwletler bilen hyzmatdaşlygyny ösdürmekden ybaratdyr. Şolaryň hatarynda Günorta Aziýa ýurtlaryny, hususan-da, Pakistan Yslam Respublikasyny we Hindistan Respublikasyny görkezmek bolar. Şunuň bilen baglylykda, bu ýurtlarda geçiriljek möhüm halkara çärelere taýýarlyk görülýär. Şolaryň biri-de Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Daşary işler ministrleriniň geňeşiniň Owganystandaky ynsanperwerlik ýagdaýlar boýunça adatdan daşary mejlisidir. Bu mejlis Pakistanyň paýtagty Yslamabatda geçiriler.

Türkmenistan dostlukly owgan halkyna hemmetaraplaýyn kömek we goldaw bermek bilen, möhüm taslamalary amala aşyryp, goňşy ýurtda durnuklylygyň we howpsuzlygyň esaslaryny pugtalandyrmaga, tutuş sebitiň durmuş-ykdysady taýdan durnukly ösmegine saldamly goşant goşýar. Hususan-da, gürrüň Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisini hem-de Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik we optiki-süýümli geçirijilerini gurmak, Owganystana ýeňillikli şertlerde elektrik toguny ibermek, Türkmenistandan owgan tarapyna demir ýoly gurmak barada barýar.

Bu goňşy döwlete yzygiderli esasda ynsanperwerlik kömegini ýetirmek, owgan halkyna bilim, saglygy goraýyş babatynda ýardam etmek ýaly yzygiderli geçirilýän işleri aýratyn nygtamak bolar. Ýaňy-ýakynda türkmen halkynyň gadymdan gelýän hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna we ynsanperwerlik däplerine eýerip, ýurdumyz tarapyndan Owganystanyň halkyna iberilen ynsanperwerlik kömegi munuň aýdyň subutnamasydyr.

Şeýle hem Yslamabatda iki ýurduň daşary işler ministrleriniň derejesinde Türkmenistanyň we Pakistan Yslam Respublikasynyň arasynda syýasy geňeşmeleri guramak teklip edilýär.

Hindistan Respublikasynyň Nýu-Deli şäherinde geçiriljek «Merkezi Aziýa — Hindistan» dialogyna gatnaşyjy döwletleriň daşary işler ministrleriniň nobatdaky duşuşygyna Türkmenistanyň wekiliýetiniň gatnaşmagy göz öňünde tutulýar.

Teklip edilýän gurallaryň energetika we ulag-kommunikasiýa ulgamlarynda amala aşyrylýan we Merkezi Aziýa hem-de Günorta Aziýa sebitlerini birleşdirýän taslamalary iş ýüzünde durmuşa geçirmek üçin möhümdir.

Dialogyň çäklerinde Owganystan bilen bagly meselelere hem aýratyn üns berler.

Nýu-Delide türkmen-hindi syýasy maslahatlaşmalary geçirmek hem teklip edilýär. Türkmenistan bilen Hindistanyň arasynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmak bilen baglanyşykly meseleleri ara alyp maslahatlaşmak meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, sebitiň döwletleri bilen ysnyşykly we köptaraply gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň Türkmenistanyň daşary syýasy strategiýasynyň ileri tutulýan ugry bolup durýandygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz munuň durnukly sebit hyzmatdaşlygynyň möhüm syýasy-ykdysady wezipeleri hem-de asyrlaryň dowamynda emele gelen berk dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary bilen şertlendirilendigini belläp, wise-premýere, daşary işler ministrine häzirki geosyýasy we geoykdysady ýagdaýlary nazara almak bilen, bu ugurda amala aşyrylýan işlere täzeçe çemeleşmeleri işläp taýýarlamagy tabşyrdy.

Milli Liderimiz geçiriljek duşuşyklaryň meseleleriniň biriniň goňşy Owganystandaky ýagdaý bilen bagly boljakdygyna ünsi çekip, ýurdumyzyň mundan beýläk-de dostlukly owgan halkyna hemmetaraplaýyn kömek we goldaw berjekdigini, bilelikdäki täze taslamalary durmuşa geçirjekdigini nygtady. Şol taslamalar bu ýurduň we tutuş sebitiň durnukly durmuş-ykdysady ösüşine saldamly goşant bolar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň wekiliýetini Yslamabat we Nýu-Deli şäherlerine ibermek baradaky Buýruga gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere, daşary işler ministrine iberdi we resminamany ýerine ýetirmek babatda anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz häzir biziň daşary ýurtlardaky ilçilerimiziň ählisiniň Aşgabatda bolýandygyny belläp, olaryň iş ýerlerine gidenlerinde soňky döwürde çykan edebi eserlerden, kitaplardan, žurnallardan bir toplumyny alyp gitmeklerini tabşyrdy. Olar dürli dillerde neşir edilendir. Bu olara biziň milli we medeni gymmatlyklarymyzy wagyz etmekde ýardam eder. Aýratyn hem Bitaraplygymyzyň gözbaşlaryna has oňat düşünmäge mümkinçilik berer diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow gözegçilik edýän ulgamyndaky işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi hem-de milli Liderimiziň garamagyna «Türkmenistanyň Adatdan daşary ýagdaýlar baradaky döwlet toparynyň 2022-nji ýyl üçin iş meýilnamasyny tassyklamak hakyndaky» Kararyň taslamasyny hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Döwlet toparynyň öňünde durýan gaýragoýulmasyz wezipelere ünsi çekdi. Adatdan daşary ýagdaýlaryň öňüni almak we aradan aýyrmak boýunça bitewi döwlet ulgamynyň işine umumy ýolbaşçylygy amala aşyrmak hem-de şu ulgamda çözgütleri kabul etmek bu toparyň üstüne ýüklenendir. Adatdan daşary ýagdaýlaryň döremek howpuny azaltmaga hem-de adamlaryň ömrüni halas etmäge, saglygyny goramaga, adatdan daşary ýagdaýlaryň dörän halatynda maddy we medeni gymmatlyklaryň ýitgisiniň möçberini peseltmäge gönükdirilen toplumlaýyn çäreler bilen baglanyşykly meseleleri üns merkezinde saklamak zerurdyr.

Döwlet Baştutanymyz hödürlenen Karara gol çekip, resminamany sanly ulgam arkaly wise-premýere, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretaryna iberdi hem-de Döwlet toparynyň meýilnamada bellenen işleriniň ählisini ýerine ýetirmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa milli kanunçylygy mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi.

Mejlisiň şu ýylyň 4-nji dekabrynda bolan maslahatynda kanunlaryň hem-de kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň taslamalarynyň birnäçesine garaldy. Deputatlar tarapyndan kabul edilen kanunlar bellenen tertipde Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň garamagyna hödürlenildi.

Mejlisiň wekilleri döwletiň içeri we daşary syýasatyny wagyz etmek, ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplyk taglymatynyň taryhy ähmiýetini, kabul edilýän kanunlaryň many-mazmunyny düşündirmek boýunça işleri alyp barýarlar.

Halkara hyzmatdaşlygy we parlamentara gatnaşyklary ösdürmek boýunça işleriň çäklerinde duşuşyklaryň we maslahatlaryň birnäçesi geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwlet ösüşiniň ileri tutulýan ugurlaryny hem-de halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryny nazara almak bilen, kanun çykaryjylyk işini mundan beýläk-de dowam etmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Kanunlaryň ählisi, ilkinji nobatda, adamlaryň abadançylygyna hyzmat etmelidir, ýurdumyzyň raýatlarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak, olaryň parahatçylykly we döredijilikli zähmeti üçin şertleri döretmelidir.

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew ýurdumyzyň hukuk binýadyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan toplumlaýyn işler barada habar berdi.

Häzirki wagtda Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň dördünji mejlisine taýýarlyk görülýär. Komitetlerde ýurdumyzyň Mejlisiniň şu ýylyň 4-nji dekabrynda geçirilen maslahatynda kabul edilen täze kanunlara hem-de hereket edýän kanunlara üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda kanunçylyk namalaryna seljermeler geçirilýär.

Halk Maslahatynyň agzalary Mejlisiň deputatlary, jemgyýetçilik guramalarynyň, habar beriş serişdeleriniň wekilleri bilim işgärleri bilen bilelikde, ýurdumyzyň garaşsyz ösüşiniň ýolunda gazanýan üstünliklerini, Bitaraplyk syýasatyny tutuş dünýä ýaýmak boýunça çäreleri görýärler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow milli ykdysadyýetimiziň ähli ulgamlarynyň okgunly ösmeginiň hem-de türkmen jemgyýetiniň ýaşaýyş-durmuşynyň bähbidine milli kanunçylygy mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň zerurdygyny aýdyp, umumy ykrar edilen halkara hukuk resminamalarynyň üstünde içgin işlemegiň, döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary bilen birlikde, olary milli kanun çykaryjylyk tejribesinde nazara almagyň wajypdygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygyna hem-de Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasaryna ýüzlenip, halkyň saýlan wekilleriniň jemgyýetçilik guramalary bilen bilelikde, wagyz-düşündiriş işlerini işjeňleşdirmegiň, ýurdumyzyň abadançylygyna, raýatlarymyzyň rowaçlygyna gönükdirilen oňyn özgertmeleriň many-mazmunyny ilatyň, aýratyn hem, ýaşlaryň dykgatyna ýetirmekleriniň ähmiýetini belledi.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler hem-de ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň ösüşini üpjün etmäge gönükdirilen resminamalar kabul edildi.

17.12.2021 Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda Garaşsyz, Bitarap döwletimiziň halkymyzyň abadançylygynyň we bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen içeri we daşary syýasatynyň käbir meselelerine hem-de resminamalaryň taslamalaryna seredildi.

Milli Liderimiz gün tertibine geçip, ilki bilen, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedowa söz berdi. Wise-premýer gözegçilik edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, Türkmenistan bilen Birleşen Arap Emirlikleriniň arasyndaky söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak hem-de maýa goýum işjeňligini berkitmek boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Şu ýylyň 9-njy oktýabrynda ýurdumyzyň wekiliýetiniň Birleşen Arap Emirliklerine bolan iş saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Abu-Dabiniň Ösüş gaznasynyň arasynda gol çekilen «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini döretmek hakyndaky Ylalaşygy iş ýüzünde durmuşa geçirmek boýunça anyk çäreler amala aşyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş bankyna «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini esaslandyryjy hökmünde çykyş etmäge ygtyýar bermek baradaky Kararyň taslamasy hödürlenildi. Täze düzümiň öz üstüne ýüklenen borçnamalaryny ýerine ýetirmegi üçin Türkmenistanyň Merkezi banky tarapyndan degişli ygtyýarnamanyň kanunçylykda bellenen tertipde berilmegi teklip edilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, milli ykdysadyýetimizi düýpli özgertmek we ýurdumyzyň ykdysady ösüşini üpjün etmek maksady bilen, giň möçberli döwlet maýa goýum maksatnamasynyň durmuşa geçirilmeginiň halkara maýa goýum bazarlarynda ýurdumyzyň bähbidini goraýan Döwlet daşary ykdysady iş bankynyň alyp barýan işiniň esasy ugurlarynyň biri bolup durýandygyny belledi. Bu bank degişli ugurda dürli maliýe guramalary bilen hyzmatdaşlyk boýunça oňyn tejribe toplady.

Döwlet Baştutanymyz «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň öňünde durýan möhüm wezipelere ünsi çekip, milli we sebit ähmiýetli täze taslamalary durmuşa geçirmek üçin daşary ýurtlaryň iri işewür düzümleriniň hem-de abraýly halkara maliýe edaralarynyň maýa serişdelerini çekmegiň wajypdygyny belledi.

Milli Liderimiz degişli Karara gol çekip hem-de ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, maýa goýum serişdeleriniň möçberlerini artdyrmak we netijeli özleşdirilişini üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleleri hemişe üns merkezinde saklamagy tabşyrdy. Şunuň bilen birlikde, maýa serişdelerini maksadalaýyk ulanmak, daşary ýurt maýalaryny çekmek we olaryň ygtybarly goragyny üpjün etmek maksady bilen, degişli kadalaşdyryş binýadyny kämilleşdirmek babatda anyk görkezmeler berildi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedow 2022-nji ýylda uçdantutma ilat we ýaşaýyş jaý gaznasynyň ýazuwyny geçirmäge görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, geljek ýylda geçiriljek bu çäräniň baş maksadynyň ilatyň demografiýa düzümi we ýurdumyzyň raýatlarynyň durmuş-ykdysady ýagdaýy barada anyk maglumatlary almakdan ybaratdygyny aýtdy. Bu maglumatlar döwletimiziň mundan beýläk-de ösüşi we rowaçlygy üçin ygtybarly binýady döretmäge mümkinçilik berer. Ýazuwlar geçirilende ozalky ýyllaryň tejribesini, şeýle hem halkara tejribäni peýdalanmak zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi hem-de wise-premýere bu çäräniň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow döwlet dolandyryş edaralaryny, kärhanalary we guramalary nebit önümleri bilen bökdençsiz üpjün etmek, olary rejeli paýlamak hem-de ulanmak boýunça öňde goýlan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumy, ýurdumyzyň degişli ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, kärhanalar, guramalar bilen bilelikde, 2022-nji ýylda Türkmenistanyň içerki sarp edijilerine nebit önümlerini paýlamagyň möçberleri seljerildi.

Wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna 2022-nji ýylda Türkmenistanyň içerki sarp edijileri üçin niýetlenen nebit önümleriniň möçberlerini hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýangyç-energetika toplumynyň Türkmenistanyň ykdysadyýetindäki möhüm ornunyň, nebitiň we tebigy gazyň çykarylýan we gaýtadan işlenilýän möçberleriniň yzygiderli artdyrylmagynyň, ýurdumyzyň içinde hem-de dünýä bazarlarynda uly isleg bildirilýän dürli görnüşli nebithimiýa önümleriniň öndürilişiniň ýokarlandyrylmagynyň hem-de olaryň görnüşleriniň giňeldilmeginiň wajypdygyny nygtady.

Milli Liderimiz hödürlenilen teklipleri degişli düzümler bilen ýene-de bir gezek seljermegiň we ylalaşmagyň möhümdigini aýdyp, wise-premýere nebitgaz ulgamyny mundan beýläk-de ösdürmek, onuň serişdeler binýadyny pugtalandyrmak, pudaklaýyn kärhanalar we guramalar tarapyndan önümçilik meýilnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek babatda anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow döwlet Baştutanymyzyň garamagyna 2022-nji ýylda gurluşygy tamamlanmagy hem-de açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän binalaryň we desgalaryň sanawy barada hasabat berdi.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň gurluşyk pudagyny ösdürmäge ähli şertleriň döredilip, täze şähergurluşyk syýasatynyň amala aşyrylýandygyny, dünýäniň ösen tehnologiýalaryny ulanmak arkaly, medeni-durmuş maksatly binalaryň we desgalaryň gurluşygynyň güýçli depginlerde alnyp barylýandygy bellenildi.

Häzirki wagtda ýurdumyz boýunça «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna», «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2020-nji ýyla çenli döwür üçin rejelenen görnüşdäki Milli maksatnamasyna» laýyklykda, iri önümçilik we durmuş maksatly binalaryň hem-de desgalaryň 2500-den gowragynyň gurluşygy dowam etdirilýär.

Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimlikleri, degişli ministrlikler hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralary, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi tarapyndan geçirilen seljermäniň netijeleri boýunça 2022-nji ýylda ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän binalaryň we desgalaryň sanawy taýýarlanyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, önümçilik we medeni-durmuş maksatly täze desgalary gurmak boýunça işleri ýokary depginde dowam etdirmegiň zerurdygyny nygtady. Şol desgalar Garaşsyz Watanymyzyň ösüş we rowaçlyk ýoly bilen ynamly öňe barýandygynyň aýdyň subutnamasydyr. Şunuň bilen baglylykda, Milli Liderimiz degişli düzümleriň ählisi bilen bilelikde, geljek ýylda dabaraly ýagdaýda açyljak binalaryň we desgalaryň taýýarlanylan sanawyny içgin seljermegi we öwrenmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz milli binagärlik däpleriniň dünýäniň şähergurluşyk babatdaky döwrebap ýörelgeleri bilen sazlaşmagynyň wajypdygyna ünsi çekip, wise-premýere desgalarda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň hiline we möhletine, olaryň zerur gurluşyk serişdeleri bilen bökdençsiz üpjün edilmegine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjow gözegçilik edýän pudaklarynda Täze ýyl baýramy mynasybetli ozal berlen tabşyryklary ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar hem-de Dokma senagaty ministrlikleri, ýurdumyzyň önüm öndürijileri Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi bilen bilelikde, häzirki döwrüň talabyna laýyklykda degişli işleri ýerine ýetirýärler. Ilata edilýän hyzmatlary kämilleşdirmek we döwrebaplaşdyrmak bilen baglylykda, yzygiderli işler alnyp barylýar.

Soňra hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň ykdysadyýet we maliýe toplumyna gözegçilik edýän wise-premýer S.Berdimuhamedowa ýüzlenip, ýakyn wagtda welaýatlarda bolup, Oba milli maksatnamasynyň, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmek, beýleki döwletlere iberilýän önümleriň möçberlerini artdyrmak baradaky Döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilişi bilen ýerinde tanyşmagy tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz bazarlara we dükanlara baryp, Täze ýyl baýramynyň öň ýanynda harytlaryň nyrhlaryny görmegi, oba ýerlerinde çözülmeli nähili soraglaryň bardygy bilen tanyşmagy tabşyryp, bar bolan meseleleri çözmegiň ýollary barada teklipleri taýýarlap, Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde hasabat bermegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew welaýatlarda gowaçanyň hasyllylygyny ýokarlandyrmagyň hasabyna, onuň ekilýän meýdanyny azaltmak we ýeralma, gök-bakja ekinleriniň meýdanlaryny hem-de piläniň öndürilýän möçberlerini köpeltmek maksady bilen alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiziň Kararyna laýyklykda, ýurdumyz boýunça her ýylda 620 müň gektar meýdana gowaça ekilip, ondan 1 million 250 müň tonna pagta hasyly alynýar. Häzirki döwürde ýeralma, gök-bakja we beýleki azyklyk önümleri öndürmek üçin 55 müň 550 gektar ýer bölünip berildi.

Wise-premýeriň belleýşi ýaly, welaýatlaryň häkimlikleri bilen bilelikde gowaça ekilýän ýerleri 580 müň gektara çenli azaltmak boýunça teklip taýýarlanyldy. Gowaça ekininden boşaýan 40 müň gektar meýdana bolsa ýeralma, gök-bakja ekinlerini ekmek göz öňünde tutulýar. Piläniň öndürilýän mukdaryny köpeltmek üçin degişli meýilnamany 200 tonna artdyrmak teklip edilýär. Şol sanda, Ahal welaýatynda 145 tonna, Balkan welaýatynda 25 tonna, Mary welaýatynda bolsa 30 tonna goşmaça pile öndürilip, piläniň öndüriljek mukdary 2 müň 300 tonna ýetiriler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda azyk bolçulygyny berkitmek, ilaty ýeralma, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümleri bilen ýylyň dowamynda doly üpjün etmek boýunça öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde, obasenagat toplumyny mundan beýläk-de ösdürmekde ylmy taýdan esaslandyrylan täzeçil usullaryň ulanylmalydygyny, ýerden, suwdan rejeli peýdalanmak, ekinleriň hasyllylygyny artdyrmak meselelerine jogapkärli çemeleşilmelidigini, milli kanunçylygyň kämilleşdirilmelidigini belläp, bu babatda wise-premýere, Milli Geňeşiň ýolbaşçylaryna anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça pudagara toparyň meseleleri hakyndaky» Kararyň taslamasy barada hasabat berdi.

«Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda, degişli resminamalaryň sanawy taýýarlanyldy. Döwlet Baştutanymyzyň Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça pudagara topary döretmek hakynda Karara hem-de onuň Düzgünnamasyna gol çekmegi we düzümini tassyklamagy bu ugurda nobatdaky ädime öwrüldi. Resminama laýyklykda, «Türkmenaragatnaşyk» agentligi ygtyýarly edara hökmünde kesgitlenildi.

Ýurdumyzda sanly ykdysadyýetiň wajyp esaslaryny döretmek, ilkinji nobatda, bu ulgamy kadalaşdyryş-hukuk taýdan üpjün etmek boýunça yzygiderli işler amala aşyrylýar.

Sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça öňde goýlan wezipeleri durmuşa geçirmek maksady bilen, pudagara toparynyň täze düzümini we täze ýolbaşçysyny tassyklamak hakynda ozal hereket edýän Düzgünnama goşmaçalary hem-de üýtgetmeleri girizmegiň zerurdygy bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, agentligiň ýolbaşçysy milli Liderimiziň garamagyna degişli resminamany hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, sanlylaşdyrmagyň milli ykdysadyýetimizde ulgamlaýyn wezipeleri çözmäge gönükdirilen möhüm ugurlaryň biri bolup durýandygyny belledi. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» maglumat tehnologiýalaryny giňden peýdalanmagyň hasabyna, halk hojalygynyň ähli pudaklarynyň, ýurdumyzyň durmuş ulgamynyň netijeli hereket etmegine gönükdirilendir.

Milli Liderimiz sanly tehnologiýalary döwletimiziň we jemgyýetimiziň durmuşynyň ähli ugurlaryna işjeň ornaşdyrmaga ýardam bermek maksady bilen, Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça pudagara toparyň işiniň sanly ykdysadyýete geçmekde wajyp çäreleriň biridigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz «Türkmenaragatnaşyk» agentliginiň sanlylaşdyrmagy işjeňleşdirmekde, aragatnaşyklaryň netijeli işini üpjün etmekde, şol sanda milli ulgamlaýyn giňişligi, internet hyzmatlarynyň işini kadalaşdyrmak we giňeltmek boýunça kanunçylyk taýdan goldaw bermekde möhüm wezipäni ýerine ýetirýändigini aýtdy. Sanly ulgama üstünlikli geçilmegini üpjün etmek maksady bilen, dürli ugurlar boýunça yzygiderli çäreleriň geçirilmegi, dünýäniň öňdebaryjy tejribesiniň öwrenilmegi, işgärleriň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagy, ylmy-tehniki mümkinçilikleriň netijeli peýdalanylmagy zerurdyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça pudagara toparyň meseleleri hakynda» Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly agentligiň Baş direktoryna iberdi we resminamadan gelip çykýan wezipeleriň degişli derejede ýerine ýetirilişine gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Täze ýyly mynasyp garşylamak mynasybetli meýilleşdirilen çärelere görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň medeniýet we sungat işgärleri Täze ýyl baýramçylygyna şowhunly teleradio gepleşikleri, dowamlylygy gysga çeper filmleri we dabaralary taýýarlaýarlar.

Teatrlarda täze ýyl sahna oýunlary meýilleşdirildi. Welaýatlaryň «Türkmeniň ak öýi» binalarynyň ýanynda 24 — 26-njy dekabrda baýramçylyk konsertleri guralar.

31-nji dekabrda welaýatlaryň «Türkmeniň ak öýi» binalarynyň, paýtagtymyzdaky Döwlet sirkiniň we «Älem» medeni-dynç alyş merkeziniň öňündäki meýdançalarda hem-de «Ylham» seýilgähinde sungat ussatlarynyň çykyşlary ýaýbaňlandyrylar.

Asylly däbe görä, paýtagtymyzdaky «Älem» medeni-dynç alyş merkezi ýurdumyzyň sebitleri bilen teleköpri arkaly baglanyşdyrylar. Şol gije baýramçylyk feýerwerki meýilleşdirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda geçirilýän medeni-köpçülikleýin çärelerde, dabaralarda milli sungatymyzyň köpöwüşginliliginiň, türkmen halkynyň baý medeni mirasynyň öz beýanyny tapmalydygyny belledi.

Täze ýyl çagalaryň we ulularyň söýgüli baýramydyr. Hut şonuň üçin hem baýramçylyk mynasybetli guraljak çäreler çuňňur mana eýe bolmalydyr, gyzykly sahna oýunlary, teleradio gepleşikleri taýýarlanylmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Milli Liderimiz Täze ýyl baýramçylygynyň şatlyk-şowhuna beslenmegi, onuň hemmeleriň söýüp garşylaýan baýramçylygynyň ruhuna laýyk derejede guralmagy babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýew Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäherinde «Türkmendermansenagat» birleşiginiň «Buýan» obasenagat toplumynyň glisirrizin turşusyny öndürjek kärhanasyny gurmak hakyndaky Kararyň taslamasynyň taýýarlanylyşy barada hasabat berdi.

«Saglyk» Döwlet maksatnamasyny durmuşa geçirmek, ekologiýa taýdan arassa ýerli çig mallardan dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply derman serişdeleriniň önümçiligini ýola goýmak we degişlilikde, ýurdumyzda öndürilýän önümleriň eksportynyň möçberlerini artdyrmak boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2019-njy ýylyň noýabrynda Italiýa Respublikasyna amala aşyran resmi saparynyň çäklerinde, Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Italiýanyň «Adipson Ind. Srl.» kompaniýasynyň arasynda buýan köküni gaýtadan işläp, arassalanmadyk glisirrizin turşusyny öndürýän kärhananyň taslamasyny taýýarlamak hem-de ony enjamlaşdyrmak hakyndaky Ähtnama gol çekilipdi.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygyna laýyklykda, bu kärhanany gurmak boýunça potratçyny seçip almak üçin Türkmenistanyň Gurluşyk we binagärlik ministrligi tarapyndan bäsleşik geçirildi. Şonuň netijesinde «Mizemez gadam» hususy kärhanasynyň hödürlän baha teklibi saýlanyp alyndy. Bu teklibe Türkmenistanda gurulýan we durky täzelenýän möhüm hem-de aýratyn möhüm binalaryň we desgalaryň taslamalarynyň bahalaryny kesgitlemek baradaky pudagara topar tarapyndan seljerme işleri geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki wagtda ýurdumyzyň derman senagatyny ösdürmäge uly ähmiýet berilýändigini aýratyn nygtady. Bu senagatyň önümlerine ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda uly isleg bildirilýär.

Türkmen topragynyň amatly howa ýagdaýy ösümlikleriň örän peýdaly we melhemlik häsiýete eýe bolmagy üçin ähli şertleri döredýär. Mälim bolşy ýaly, bu ýerde ösýän ekologik taýdan arassa türkmen buýany gymmatly häsiýetleri bilen tapawutlanýar. Buýan köki gadymdan bäri adamyň kesele garşy durnuklylygyny pugtalandyrmak, sowuklama we böwrek kesellerini bejermek üçin giňden ulanylýar.

Döwlet Baştutanymyz gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly kompaniýalar bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmak boýunça alnyp barylýan işleri makullap, innowasion ösüşe aýratyn üns berýän Türkmenistanyň daşary ýurt kompaniýalarynyň, şol sanda italýan kompaniýasynyň iň gowy tejribesini we öňdebaryjy tehnologiýalaryny çekmäge uly gyzyklanma bildirýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere bu meseläni ýene-de bir gezek içgin ara alyp maslahatlaşmak hem-de öz tekliplerini garamaga bermek tabşyryldy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistanyň wekiliýetleriniň Yslamabat we Nýu-Deli şäherlerinde geçiriljek Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň agza döwletleriniň mejlisine we «Merkezi Aziýa — Hindistan» görnüşdäki duşuşyklara gatnaşmaklaryna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda alnyp barylýan daşary syýasatyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri Türkmenistanyň goňşy we ýakyn sebitlerde ýerleşýän hem-de ýurdumyz bilen gadymdan gelýän taryhy dostlukly gatnaşyklary saklaýan döwletler bilen hyzmatdaşlygyny ösdürmekden ybaratdyr. Şolaryň hatarynda Günorta Aziýa ýurtlaryny, hususan-da, Pakistan Yslam Respublikasyny we Hindistan Respublikasyny görkezmek bolar. Şunuň bilen baglylykda, bu ýurtlarda geçiriljek möhüm halkara çärelere taýýarlyk görülýär. Şolaryň biri-de Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Daşary işler ministrleriniň geňeşiniň Owganystandaky ynsanperwerlik ýagdaýlar boýunça adatdan daşary mejlisidir. Bu mejlis Pakistanyň paýtagty Yslamabatda geçiriler.

Türkmenistan dostlukly owgan halkyna hemmetaraplaýyn kömek we goldaw bermek bilen, möhüm taslamalary amala aşyryp, goňşy ýurtda durnuklylygyň we howpsuzlygyň esaslaryny pugtalandyrmaga, tutuş sebitiň durmuş-ykdysady taýdan durnukly ösmegine saldamly goşant goşýar. Hususan-da, gürrüň Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisini hem-de Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik we optiki-süýümli geçirijilerini gurmak, Owganystana ýeňillikli şertlerde elektrik toguny ibermek, Türkmenistandan owgan tarapyna demir ýoly gurmak barada barýar.

Bu goňşy döwlete yzygiderli esasda ynsanperwerlik kömegini ýetirmek, owgan halkyna bilim, saglygy goraýyş babatynda ýardam etmek ýaly yzygiderli geçirilýän işleri aýratyn nygtamak bolar. Ýaňy-ýakynda türkmen halkynyň gadymdan gelýän hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna we ynsanperwerlik däplerine eýerip, ýurdumyz tarapyndan Owganystanyň halkyna iberilen ynsanperwerlik kömegi munuň aýdyň subutnamasydyr.

Şeýle hem Yslamabatda iki ýurduň daşary işler ministrleriniň derejesinde Türkmenistanyň we Pakistan Yslam Respublikasynyň arasynda syýasy geňeşmeleri guramak teklip edilýär.

Hindistan Respublikasynyň Nýu-Deli şäherinde geçiriljek «Merkezi Aziýa — Hindistan» dialogyna gatnaşyjy döwletleriň daşary işler ministrleriniň nobatdaky duşuşygyna Türkmenistanyň wekiliýetiniň gatnaşmagy göz öňünde tutulýar.

Teklip edilýän gurallaryň energetika we ulag-kommunikasiýa ulgamlarynda amala aşyrylýan we Merkezi Aziýa hem-de Günorta Aziýa sebitlerini birleşdirýän taslamalary iş ýüzünde durmuşa geçirmek üçin möhümdir.

Dialogyň çäklerinde Owganystan bilen bagly meselelere hem aýratyn üns berler.

Nýu-Delide türkmen-hindi syýasy maslahatlaşmalary geçirmek hem teklip edilýär. Türkmenistan bilen Hindistanyň arasynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmak bilen baglanyşykly meseleleri ara alyp maslahatlaşmak meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, sebitiň döwletleri bilen ysnyşykly we köptaraply gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň Türkmenistanyň daşary syýasy strategiýasynyň ileri tutulýan ugry bolup durýandygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz munuň durnukly sebit hyzmatdaşlygynyň möhüm syýasy-ykdysady wezipeleri hem-de asyrlaryň dowamynda emele gelen berk dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary bilen şertlendirilendigini belläp, wise-premýere, daşary işler ministrine häzirki geosyýasy we geoykdysady ýagdaýlary nazara almak bilen, bu ugurda amala aşyrylýan işlere täzeçe çemeleşmeleri işläp taýýarlamagy tabşyrdy.

Milli Liderimiz geçiriljek duşuşyklaryň meseleleriniň biriniň goňşy Owganystandaky ýagdaý bilen bagly boljakdygyna ünsi çekip, ýurdumyzyň mundan beýläk-de dostlukly owgan halkyna hemmetaraplaýyn kömek we goldaw berjekdigini, bilelikdäki täze taslamalary durmuşa geçirjekdigini nygtady. Şol taslamalar bu ýurduň we tutuş sebitiň durnukly durmuş-ykdysady ösüşine saldamly goşant bolar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň wekiliýetini Yslamabat we Nýu-Deli şäherlerine ibermek baradaky Buýruga gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere, daşary işler ministrine iberdi we resminamany ýerine ýetirmek babatda anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz häzir biziň daşary ýurtlardaky ilçilerimiziň ählisiniň Aşgabatda bolýandygyny belläp, olaryň iş ýerlerine gidenlerinde soňky döwürde çykan edebi eserlerden, kitaplardan, žurnallardan bir toplumyny alyp gitmeklerini tabşyrdy. Olar dürli dillerde neşir edilendir. Bu olara biziň milli we medeni gymmatlyklarymyzy wagyz etmekde ýardam eder. Aýratyn hem Bitaraplygymyzyň gözbaşlaryna has oňat düşünmäge mümkinçilik berer diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow gözegçilik edýän ulgamyndaky işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi hem-de milli Liderimiziň garamagyna «Türkmenistanyň Adatdan daşary ýagdaýlar baradaky döwlet toparynyň 2022-nji ýyl üçin iş meýilnamasyny tassyklamak hakyndaky» Kararyň taslamasyny hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Döwlet toparynyň öňünde durýan gaýragoýulmasyz wezipelere ünsi çekdi. Adatdan daşary ýagdaýlaryň öňüni almak we aradan aýyrmak boýunça bitewi döwlet ulgamynyň işine umumy ýolbaşçylygy amala aşyrmak hem-de şu ulgamda çözgütleri kabul etmek bu toparyň üstüne ýüklenendir. Adatdan daşary ýagdaýlaryň döremek howpuny azaltmaga hem-de adamlaryň ömrüni halas etmäge, saglygyny goramaga, adatdan daşary ýagdaýlaryň dörän halatynda maddy we medeni gymmatlyklaryň ýitgisiniň möçberini peseltmäge gönükdirilen toplumlaýyn çäreler bilen baglanyşykly meseleleri üns merkezinde saklamak zerurdyr.

Döwlet Baştutanymyz hödürlenen Karara gol çekip, resminamany sanly ulgam arkaly wise-premýere, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretaryna iberdi hem-de Döwlet toparynyň meýilnamada bellenen işleriniň ählisini ýerine ýetirmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa milli kanunçylygy mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi.

Mejlisiň şu ýylyň 4-nji dekabrynda bolan maslahatynda kanunlaryň hem-de kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň taslamalarynyň birnäçesine garaldy. Deputatlar tarapyndan kabul edilen kanunlar bellenen tertipde Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň garamagyna hödürlenildi.

Mejlisiň wekilleri döwletiň içeri we daşary syýasatyny wagyz etmek, ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplyk taglymatynyň taryhy ähmiýetini, kabul edilýän kanunlaryň many-mazmunyny düşündirmek boýunça işleri alyp barýarlar.

Halkara hyzmatdaşlygy we parlamentara gatnaşyklary ösdürmek boýunça işleriň çäklerinde duşuşyklaryň we maslahatlaryň birnäçesi geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwlet ösüşiniň ileri tutulýan ugurlaryny hem-de halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryny nazara almak bilen, kanun çykaryjylyk işini mundan beýläk-de dowam etmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Kanunlaryň ählisi, ilkinji nobatda, adamlaryň abadançylygyna hyzmat etmelidir, ýurdumyzyň raýatlarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak, olaryň parahatçylykly we döredijilikli zähmeti üçin şertleri döretmelidir.

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew ýurdumyzyň hukuk binýadyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan toplumlaýyn işler barada habar berdi.

Häzirki wagtda Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň dördünji mejlisine taýýarlyk görülýär. Komitetlerde ýurdumyzyň Mejlisiniň şu ýylyň 4-nji dekabrynda geçirilen maslahatynda kabul edilen täze kanunlara hem-de hereket edýän kanunlara üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda kanunçylyk namalaryna seljermeler geçirilýär.

Halk Maslahatynyň agzalary Mejlisiň deputatlary, jemgyýetçilik guramalarynyň, habar beriş serişdeleriniň wekilleri bilim işgärleri bilen bilelikde, ýurdumyzyň garaşsyz ösüşiniň ýolunda gazanýan üstünliklerini, Bitaraplyk syýasatyny tutuş dünýä ýaýmak boýunça çäreleri görýärler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow milli ykdysadyýetimiziň ähli ulgamlarynyň okgunly ösmeginiň hem-de türkmen jemgyýetiniň ýaşaýyş-durmuşynyň bähbidine milli kanunçylygy mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň zerurdygyny aýdyp, umumy ykrar edilen halkara hukuk resminamalarynyň üstünde içgin işlemegiň, döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary bilen birlikde, olary milli kanun çykaryjylyk tejribesinde nazara almagyň wajypdygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygyna hem-de Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasaryna ýüzlenip, halkyň saýlan wekilleriniň jemgyýetçilik guramalary bilen bilelikde, wagyz-düşündiriş işlerini işjeňleşdirmegiň, ýurdumyzyň abadançylygyna, raýatlarymyzyň rowaçlygyna gönükdirilen oňyn özgertmeleriň many-mazmunyny ilatyň, aýratyn hem, ýaşlaryň dykgatyna ýetirmekleriniň ähmiýetini belledi.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler hem-de ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň ösüşini üpjün etmäge gönükdirilen resminamalar kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, maşgala abadançylygyny hem-de berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň 30 ýyllygy mynasybetli maslahat

Aşgabat, 16-njy dekabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Jemgyýetçilik guramalarynyň merkezinde ýurdumyzyň Demokratik partiýasynyň döredilmeginiň 30 ýyllygyna bagyşlanan maslahat geçirildi.

Ýygnananlar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyzyň bu iri syýasy guramasynyň döredilmeginiň şanly senesi mynasybetli, Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň agzalaryna iberen Gutlagyny ruhubelentlik bilen diňlediler.

Milli Liderimiziň Gutlagynda nygtalyşy ýaly, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň taryhy ösüşiniň 30 ýyllyk şöhratly ýoly halkymyzyň iň oňat, ynsanperwer hem-de hoşmeýilli milli häsiýetleriniň, döwleti we jemgyýeti dolandyrmakdaky ukyp-başarnygynyň ýüze çykan döwri boldy. Bu babatda Demokratik partiýa halkymyzyň güýjüni jemgyýetiň öňünde duran belent maksatlaryň daşynda jebisleşdirmekde uly guramaçylyk işlerini ýola goýmaga işjeň gatnaşýar.

Şeýle hem milli Liderimiziň Gutlagynda “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” ýylynda ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşlerde bolşy ýaly, syýasy-jemgyýetçilik, demokratik-hukuk özgertmelerini amala aşyrmakda-da uly ähmiýete eýe bolan taryhy ädimleri ädendigi bellenildi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň hukuk derejesi özgerdildi, iki palataly Parlament ulgamyna geçmek baradaky başlangyçlar amala aşyryldy. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň birinji saýlawlaryny syýasy we guramaçylyk taýdan üpjün etmekde Türkmenistanyň Demokratik partiýasy möhüm orun eýeledi. Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, Demokratik partiýanyň agzalarynyň ençemesiniň saýlawçylaryň ynamyna mynasyp bolup, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalygyna saýlanylmagy halkyň arasynda partiýanyň täsiriniň artýandygyny aňladýar.

Maslahata gatnaşyjylar çykyşlarynda Gahryman Arkadagymyzyň Gutlag hatynyň olary has-da netijeli işlemäge ruhlandyrandygyny bellediler. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan raýatlarymyzyň abadan durmuşyny, hukuklaryny we azatlyklaryny üpjün edýän döwlete öwrüldi. Adamlaryň abadan hem bagtyýar durmuşy üçin amala aşyrylýan durmuş ugurly syýasat döwletiň ileri tutýan ugry bolup durýar.

Çykyş edenler milli Liderimiziň ýurdumyzyň köpugurly kuwwatyndan netijeli peýdalanmaga gönükdirilen ýadawsyz we tutanýerli işi netijesinde eziz Watanymyzyň dünýä giňişligindäki abraýynyň yzygiderli artýandygyny nygtadylar.

Döwlet Baştutanymyzyň dünýä bileleşigi tarapyndan goldanylan, ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy we abadançylygy üpjün etmäge, döwletara derejesinde hem-de iri, abraýly guramalaryň we sebit düzümleriniň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlygy işjeň ösdürmäge gönükdirilen köp sanly oňyn başlangyçlary döwletimiziň amala aşyrýan syýasy ugrunyň giň halkara ykrarnamasyna eýe bolýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

Ýygnananlar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuş-ykdysady özgertmeler syýasatynyň üstünlikli amala aşyrylmagy netijesinde eziz Watanymyzyň ösüş we rowaçlyk ýoly bilen ynamly öňe barýandygyny bellediler. “Döwlet adam üçindir!” diýen şygarda bu syýasatyň esasy ýörelgeleri jemlenendir.

Çykyşlarda türkmen döwletiniň we mähriban halkymyzyň taryhynyň 30 ýylynyň dowamynda düýpli özgertmeleriň amala aşyrylandygyna aýratyn üns berildi. Şol özgertmeler bolsa döwletimiziň kuwwatyny, ýurdumyzyň, türkmen halkynyň we parasatly milli Liderimiziň halkara abraýyny has-da belende galdyrdy. Döwlet Baştutanymyz belent münberlerden dünýäniň ähli halklaryny parahatçylyga, ynanyşmaga we hyzmatdaşlyga çagyrýar.

Demokratik partiýanyň agzalary amala aşyrylýan wagyz-nesihat işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmak, partiýanyň hatarlaryna giň gözýetimli ýaşlary çekmek, ýurdumyzyň syýasy, ykdysady we medeni durmuşyna degişli çärelere taýýarlyk görmek we geçirmek boýunça anyk çäreleri görýärler. Bularyň ählisi ýaş nesliň watançylyk we ruhy-ahlak terbiýesine, türkmenistanlylary ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan giň gerimli özgertmelere işjeň gatnaşmaga çekmäge ýardam edýär.

Maslahatyň ahyrynda oňa gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa Ýüzlenme kabul edip, milli Liderimize Demokratik partiýanyň Türkmenistanyň demokratik sütünlerini mundan beýläk-de pugtalandyrmak, döwletiň we jemgyýetiň durmuşynyň ähli ulgamlaryny gurşap alan giň gerimli özgertmeleriň ýolunda täze üstünlikleri gazanmak baradaky möhüm ähmiýetli maksatlaryny durmuşa geçirmäge uly üns berýändigi we ähli şertleri döredýändigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, öňde goýlan wezipeleri üstünlikli çözmek üçin mundan beýläk-de ähli tagallalary etjekdiklerine ynandyrdylar.

Forumyň çäklerinde Jemgyýetçilik guramalarynyň merkeziniň eýwanynda mowzuklaýyn sergi ýaýbaňlandyryldy. Onda döredijilik ussatlarynyň “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän şu ýylda bellenilýän eziz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyna we hemişelik Bitaraplygynyň 26 ýyllygyna bagyşlanan işleri görkezildi.

Hormatly partiýa agzalary!

Sizi türkmen döwletiniň taryhynda möhüm wakalaryň biri bolan Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň döredilmeginiň 30 ýyllygy mynasybetli tüýs ýürekden gutlaýaryn. Ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň yglan edilmeginiň yzysüre — 1991-nji ýylyň 16-njy dekabrynda döredilen Türkmenistanyň Demokratik partiýasy özygtyýarly ösüş ýoluna düşen ýurdumyzda ilkinji we täsirli syýasy gurama hökmünde orta çykdy. Bu gün bu partiýa ýurdumyzyň kanunçylyk, hukuk esaslarynyň döredilmeginde, aňyýet ulgamynyň ösdürilmeginde, halkara gatnaşyklaryň syýasy taýdan esaslandyrylmagynda möhüm orun eýeläp gelýär.

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň taryhy ösüşiniň 30 ýyllyk şöhratly ýoly halkymyzyň iň oňat, ynsanperwer hem-de hoşmeýilli milli häsiýetleriniň, döwleti we jemgyýeti dolandyrmakdaky ukyp-başarnygynyň ýüze çykan döwri boldy. Bu babatda Demokratik partiýanyň halkymyzyň güýjüni jemgyýetiň öňünde duran belent maksatlaryň daşynda jebisleşdirmekde uly guramaçylyk işlerini ýola goýmaga işjeň gatnaşandygyny belläp geçmek isleýärin.

Hormatly watandaşlar!

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda ýurdumyz durmuş-ykdysady ösüşlerde bolşy ýaly, syýasy-jemgyýetçilik, demokratik-hukuk özgertmelerini amala aşyrmakda-da uly ähmiýete eýe bolan taryhy ädimleri ätdi.

Ýurdumyzyň kanun çykaryjylyk ulgamyny kämilleşdirmek maksady bilen yglan edilen konstitusion özgertmeler netijesinde, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň hukuk derejesi özgerdildi, iki palataly parlament ulgamyna geçmek baradaky başlangyjymyz amala aşyryldy. Şu ýylyň 28-nji martynda Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň birinji saýlawlary geçirilip, «Türkmenistanyň Milli Geňeşi hakyndaky» Kanuna laýyklykda, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň işi ýola goýuldy.

Konstitusion özgertmäniň bu tapgyryny durmuşa geçirmekde, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň birinji saýlawlaryny syýasy we guramaçylyk taýdan üpjün etmekde Türkmenistanyň Demokratik partiýasy möhüm orun eýeledi. Demokratik partiýanyň agzalarynyň ençemesiniň saýlawçylaryň ynamyna mynasyp bolup, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalygyna saýlanmagy halkyň arasynda partiýanyň täsiriniň artýandygyny aňladýar.

Hormatly partiýa agzalary!

Ýurdumyzda durmuş-ykdysady ösüşlerde ýetilýän sepgitler, ösüş maksatnamalaryny ýerine ýetirmekde gazanylýan üstünlikler döwlet bilen halkyň arasyndaky jebisligiň netijesidir. Jemgyýetde şeýle sazlaşygyň gazanylmagynda syýasy-jemgyýetçilik güýçlerine uly ynam bildirilýär.

Häzirki döwürde ösen tehnologiýaly, sanly ykdysadyýetiň önümçilik düzümlerini Garaşsyz Watanymyzyň hemme sebitlerinde has giňeltmek üçin ähli zerur şertler döredildi. Ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda göz öňünde tutulan önümçilik hem-de medeni-durmuş desgalaryny gurmagy dowam etdirýäris.

Halkara ykdysady taslamalary amala aşyrmakda-da ägirt uly işler öňde durýar. «Döwlet adam üçindir!» diýen şygar bilen amala aşyrylýan bu işleriň hemmesi mähriban halkymyzyň bähbitlerinden ugur alýar. Raýatlarymyzyň bolelin, bagtyýar durmuşda ýaşamagy üçin berkarar döwletimizde syýasy-guramaçylyk şertleri, ägirt uly serişde mümkinçiligi bar.

Täze-täze sepgitlere ýetmekde her bir adamyň, her bir guramanyň, her bir pudagyň öz orny, öňünde ýerine ýetirmeli jogapkärli wezipesi durýar.

Tutuş jemgyýeti birleşdirýän zat bolsa berkarar döwletimiziň, agzybir jemgyýetimiziň ygtybarly geljeginiň mizemez binýadyny hemme ugurlarda pugta kemala getirmek baradaky belent maksatdyr. Merdana halkymyz bu maksadyň daşynda jem bolup, ösüşlerden-ösüşlere ynamly barýar.

Hormatly adamlar!

Ilatyň hal-ýagdaýyny ýokarlandyrmakdan başlap, saglygy goraýşy kämilleşdirmek, sagdyn durmuşy ornaşdyrmak, ýaşlaryň arasynda sporty, ylmy-tehniki döredijilik ukybyny ösdürmek, adamlary sagdyn dynç alşa, saglygy dikeltmäge ündemek, ekologiýa sowatlylygyny ýokarlandyrmak ýaly meseleler döwlet syýasatynyň gün tertibinde hemişe ileri tutulýar. Ýaşlaryň çeper döredijilige, sungata bolan höweslerini goldamak hem sagdyn, kämil jemgyýeti kemala getirmegiň möhüm ugurlarynyň biridir. Bu ugurlarda döwlet derejesinde ýola goýulýan çäreleriň syýasy-guramaçylyk taýdan üpjün edilmegine uly goşant goşýan syýasy partiýalaryň, jemgyýetçilik guramalarynyň, ýerli wekilçilikli döwlet hem-de ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralarynyň bilelikdäki tagallalarynyň ýerine düşýändigini belläp geçmek zerurdyr. Jemgyýetçilik bilen syýasy-guramaçylyk, köpçülikleýin-düşündiriş, wagyz-nesihat işini alyp barmakda otuz ýyllyk ösüş ýolunda baý tejribe toplan Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň mundan beýläk hem öň hatarlarda boljakdygyna ynanýaryn.

Hormatly partiýa agzalary!

Sizi Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň döredilmeginiň 30 ýyllyk şanly baýramy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Demokratik partiýanyň işgärlerine we agzalaryna geljekde-de eziz Diýarymyzyň rowaçlygy, türkmen döwletiniň şan-şöhratynyň Ýer ýüzünde has belende galmagy, ýurdumyzda demokratik ösüş babatda amala aşyrylýan özgertmelere goşant goşmak ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW.

Geçen hepde Türkmenistan Halkara Bitaraplyk gününi hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň Kararnamalary bilen iki gezek berkidilen hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesine eýe bolmagynyň 26 ýyllygyny belledi. Bu şanly waka hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň türkmen halkynyň taryhyň dowamynda eýerip gelýän parahatçylyk söýüjilik, başgalaryň garaýyşlaryna sarpa goýmak hem-de ynsanperwerlik ýaly beýik ýörelgelerine esaslanýan netijeli daşary syýasat strategiýasynyň dabaralanmagynyň nyşany boldy. Watanymyzyň hemişelik Bitaraplygy halkara syýasatda netijeli şert hökmünde ykrar edilip, häzirki döwrüň ýagdaýlaryna mahsusdygyny, wajypdygyny hem-de ählumumy ösüşiň esasy ugurlaryna kybap gelýändigini subut etdi.

Bitaraplyk dünýäniň abadançylygyna, döwletleriň we halklaryň arasynda parahatçylygyň, dostlugyň hem-de hoşniýetli gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna, adamzadyň bagtly geljegine gönükdirilen taglymatdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Halkara Bitaraplyk güni hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy barada Kararnamany kabul etmeginiň 26 ýyllygy mynasybetli Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň halkyna iberen Gutlagynda bellenilýär.

12-nji dekabrda paýtagtymyzdaky baýramçylyk çäreleriniň çäklerinde, milli Liderimiziň gatnaşmagynda türkmen halkynyň parahatçylyk söýüjilik, hoşmeýillilik we ynsanperwerlik ýaly beýik ýörelgelerini alamatlandyrýan Bitaraplyk binasyna gül goýmak dabarasy boldy.

Kabul ediş merkezinde geçirilen dabara Arkadag Prezidentimiziň gatnaşmagy onuň ähmiýetini has-da artdyrdy.

Biz häzirki döwrümiziň nyşanlaryny müňýyllyklary aşyp gelýän milli gymmatlyklarymyz bilen baglanyşdyrýarys. Türkmen Bitaraplygynyň milli köklerini yzarlap, türkmençilik ýol-ýörelgeleri, ilimiz, milletimiz, şöhratly taryhymyz dogrusynda oýlananyňda hem aýdara zat örän kändir diýip, milli Liderimiz nygtady.

Ylalaşyk, birek-birege hormat goýmak, ynsanperwerlik, wepadarlyk, edermenlik ýaly häsiýetler ata-babalarymyzdan biziň damarlarymyza, süňňümize, aňyýetimize ornan häsiýetlerdir. Döwlet Baştutanymyz şunuň ýaly asylly ýörelgeleriň türkmen Bitaraplygynyň özenini düzýändigini, onuň düýp manysynyň bolsa, asudalygy, parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmekden ybaratdygyny belläp, Bitaraplyk derejesine esaslanýan parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk syýasatynyň ýurdumyzda, sebitde we bütin dünýäde giňden wagyz edilmegine zerur ähmiýet berilýändigini nygtady.

Dabaranyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “Ýaşasyn parahat durmuş!” atly täze goşgy döredendigini habar berdi. Şygryň sözleri ähli adamzada dünýäde parahatçylygy, abadançylygy we bagtyýarlygy berkarar etmäge çagyryş bolup ýaňlanýar.

Dabara baýramçylyk konserti bilen dowam etdirildi we onuň barşynda milli Liderimiziň zehininden dörän aýdymlar hem ýerine ýetirildi.

Ýurdumyzyň diplomatik gullugynyň wekilleriniň hem-de döredijilik işgärleriniň gutlag sözleri aýdym-sazly çykyşlaryň üstüni ýetirdi. Olar dabara gatnaşyjylary we tutuş türkmen halkyny Halkara Bitaraplyk güni bilen tüýs ýürekden gutladylar. Çykyşlarda bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň Bitaraplyk derejesi parahatçylyk we ynanyşmak syýasatyny has-da dabaralandyrmaga, howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýadyny pugtalandyrmaga oňyn täsirini ýetirýär.

Sungat ussatlarynyň konserti Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde hem boldy. Halkara Bitaraplyk güni hem-de Türkmenistanyň Bitaraplyk hukuk derejesine eýe bolmagyň 26 ýyllygy mynasybetli baýramçylyk çäreleri ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda geçirildi.

Şanly wakanyň öňüsyrasynda paýtagtymyzyň Maslahatlar merkezinde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda diňe bir geçen hepdäniň däl, eýsem, tutuş 2021-nji ýylyň esasy wakalarynyň birine öwrülen “Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara maslahat geçirildi. Maslahata Milli Geňeşiň Mejlisiniň we Halk Maslahatynyň ýolbaşçylary, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Diýarymyzyň we daşary ýurtlaryň diplomatlary — Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalarynyň, şeýle hem daşary döwletleriň hem-de abraýly halkara guramalaryň, jemgyýetçilik guramalarynyň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri ýygnandylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow öz çykyşynda häzirki döwrüň ýagdaýlaryna hem-de halkymyzyň köpasyrlyk tejribesine berk daýanýan türkmen Bitaraplygynyň özboluşlylygy barada aýdyp, hut Bitaraplygyň sebitde parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmegiň ygtybarly kepili bolup hyzmat edýändigini, halkara ykdysady we syýasy işleriň oňyn ösüşine täsir edýän möhüm ähmiýetli şert hökmünde çykyş edýändigini nygtady.

Biz Türkmenistanyň Bitaraplygyna giň, netijeli halkara hyzmatdaşlygyň, bar bolan meseleleri we gapma-garşylyklary parahatçylykly, syýasy-diplomatik serişdeler arkaly, gepleşikler stolunyň başynda kadalaşdyrmaga we çözmäge oňyn täsir etmegiň şerti hökmünde garaýarys diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Häzirki şertlerde anyk kesgitlenen syýasy ölçeglere, sagdyn, oňyn pragmatizme, umumy ykrar edilen hem-de hemmelere düşnükli bolan adamzat gymmatlyklaryna esaslanýan halkara gatnaşyklaryň täze filosofiýasynyň kemala getirilmegine mätäçlik çekýändigimize ynanýaryn. Men şeýle filosofiýany “Dialog — parahatçylygyň kepili” diýip atlandyrardym diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady we hemmeleri onuň amala aşyrylmagynyň üstünde bilelikde pikirlenmäge çagyrdy.

Forumda şeýle hem Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň baş sekretary Husraw Noziri, Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Bagdad Amreýew, Türki medeniýetiň halkara guramasynyň Baş sekretary Dýusen Kaseinow (TÜRKSOÝ), BMG-niň Baş sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy hanym Natalýa German, BMG-niň Türkmenistandaky Hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenko, ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň ýolbaşçysy, ilçi Jon MakGregor çykyş etdiler.

Foruma gatnaşyjylar geçen 26 ýylyň dowamynda ýurdumyzyň oňyn Bitaraplygynyň sebitleýin hem-de ählumumy parahatçylyga we durnuklylyga ýardam edip, beýleki döwletlere görelde bolandygyny biragyzdan bellediler. Häzirki wagtda Bitaraplyk Türkmenistanyň we tutuş sebitiň ösüşi üçin oňyn şertleri döretmäge saldamly goşant goşmagyny dowam edýär.

Çykyş edenler Bitarap Türkmenistany hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2021-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek baradaky başlangyjynyň üstünlikli amala aşyrylmagy bilen gutlap, bu deňi-taýy bolmadyk başlangyjyň durnukly parahatçylygy, raýdaşlygy we sazlaşygy gazanmak maksady bilen, deňhukukly gatnaşyklary kämilleşdirmäge we halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam edendigine berk ynam bildirdiler.

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş sekretary Antoniu Guterrişiň foruma gatnaşyjylara iberen gutlagynda hem halkara parahatçylygy we durnuklylygy üpjün etmek boýunça BMG-niň işine Türkmenistanyň möhüm goşant goşýandygy bellenildi.

Maslahatyň umumy mejlisi tamamlanandan soňra, köptaraply namalaryň 26-syndan ybarat resminamalaryň uly toplumyna gol çekmek dabarasy boldy.

Mowzuklaýyn plenar mejlisleriň üçüsine abraýly halkara guramalaryň we sebit düzümleriniň köpüsiniň ýolbaşçylary hem-de wekilleri sanly ulgam arkaly gatnaşdylar. Mejlisleriň “Parahatçylygy we ynanyşmak syýasatyny öňe sürmekde bitaraplygyň we öňüni alyş diplomatiýasynyň ähmiýeti”, “Parahatçylyk medeniýeti bilen bütindünýä durnukly ösüş Gün tertibiniň arasyndaky aýrylmaz baglanyşyk”, “Parahatçylygyň we ynanyşmagyň ählumumy medeniýetini emele getirmegiň ynsanperwer ölçegi” diýen atlary hem geçirilen ara alyp maslahatlaşmalaryň esasy ugurlaryny we mowzuklaryny kesgitledi.

“Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara maslahatyň ahyrynda Jemleýji resminama kabul edildi. Maslahata gatnaşyjylar häzirki döwrüň wajyp meseleleriniň deňagramly çözgütlerini işläp taýýarlamakda dünýä bileleşiginiň tagallalaryny utgaşdyrmak işinde ýurdumyzyň eýeleýän işjeň ornuna ýokary baha berip, onuň häzirki zaman dünýäsinde bitaraplyk institutynyň artýan ornuna we ähmiýetine düşünmäge, hususan-da, özüniň amatly geosyýasy we geoykdysady kuwwatyny tutuş adamzadyň durnukly ösüşiniň bähbidine ulanýan Türkmenistanyň tejribesini öwrenmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdiler.

Şol gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli guralan dabaralara gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Nozirini hem kabul etdi.

Döwlet Baştutanymyz we myhman Türkmenistanyň şu ýylda YHG-a başlyklyk etmeginiň çäklerinde hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek barada pikir alyşdylar. Şunda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň döredijilikli başlangyçlarynyň, şol sanda YHG-nyň 15-nji sammitinde beýan edilen başlangyçlarynyň derwaýysdygy bellenildi. Şeýle hem sebit üçin birnäçe möhüm ugurlarda, hususan-da, söwda-ykdysady, senagat pudaklarynda, täzeçil we öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmakda, maýa goýum babatda köptaraply hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Geçen hepde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Bagdad Amreýewi kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda şu ýylyň noýabr aýynda Türki Döwletleriň Guramasynda Türkmenistanyň synçy derejesini almagynyň wajypdygy, munuň ýurdumyz bilen bu guramanyň hyzmatdaşlygynyň hil taýdan täze tapgyryny alamatlandyrandygy bellenildi. Ulag we logistika, energetika, ekologiýa, täzeçil tehnologiýalary ornaşdyrmak we beýleki ugurlar hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary hökmünde kesgitlenildi. Şunuň bilen baglylykda, geljek üç ýylyň dowamynda tutuş türki dünýäde beýik türkmen şahyry we akyldary Magtymgulynyň 300 ýyllyk baýramyny geçirmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Häzirki döwürde guramanyň Sekretariaty degişli Maksatnamanyň üstünde işleýär. Onda köp sanly çäreler, hususan-da, halkara ähmiýetli maslahatlar, dürli neşirleriň çap edilmegi, ylmy barlaglaryň ýerleşdirilmegi göz öňünde tutulýar. Şeýle hem türki dünýäniň ýurtlarynyň paýtagtlarynda Magtymgulynyň ýadygärligini ýerleşdirmek, uly şäherleriň köçelerine beýik şahyryň adyny dakmak meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli geçirilýän wekilçilikli foruma gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen Türki medeniýetiň halkara guramasynyň Baş sekretary Dýusen Kaseinowyň duşuşygynyň dowamynda medeniýet we sungat ugurlaryndaky gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek, döredijilik babatda tejribe alyşmak meselelerine garaldy.

Taraplar, hususan-da, türkmen halkynyň akyldar şahyry Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýine görülýän taýýarlyk işlerine möhüm üns berdiler hem-de beýik söz ussadynyň döredijilik mirasynyň, ynsanperwerlik ýörelgelerine ýugrulan eserleriniň diňe bir türki dilli halklaryň däl, eýsem, tutuş adamzadyň söýgüsine mynasypdygyny nygtadylar.

9-njy dekabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasynyň Astrahan oblastynyň gubernatory Igor Babuşkini kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda döwlet Baştutanymyz we myhman söwda-ykdysady ulgamda, transmilli üstaşyr ulag geçelgelerini hem-de logistika merkezlerini döretmekde hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar.

Nebithimiýa senagaty, gämi gurluşygy we gämi abatlaýyş ýaly işler möhüm ugurlaryň hatarynda agzaldy. Iki ýurduň işewür toparlarynyň wekilleriniň arasynda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga aýratyn üns berildi. Şeýle hem däp bolan ynsanperwerlik gatnaşyklary, şol sanda bilim ulgamynda gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň biri boldy.

Igor Babuşkiniň Türkmenistana saparynyň çäklerinde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow hem-de Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedow bilen duşuşygy boldy.

10-njy dekabrda döwlet Baştutanymyz däp bolşy ýaly, täze ýylyň öňüsyrasynda Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky diplomatik we konsullyk edaralarynyň ýolbaşçylarynyň hem-de beýleki käbir ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Mejlisiň gün tertibine döwletimiziň alyp barýan daşary we içeri syýasaty bilen bagly käbir meseleler girizildi.

Şu ýylda garaşylýan makroykdysady görkezijiler, milli ykdysadyýeti ösdürmek boýunça geljek ýyla meýilleşdirilen çäreler barada hasabat berildi.

Şu ýylyň jemleri boýunça Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň meýilnamasynyň 101 göterim we çykdajy böleginiň 99,6 göterim ýerine ýetirilmegi meýilleşdirilýär.

Milli ykdysadyýetimiziň köpugurlylygyny artdyrmaga, pudaklaryň we sebitleriň durnukly ösüşini üpjün etmäge, bar bolan mümkinçilikleri doly derejede ulanmak arkaly pudaklaryň girdejililigini we bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen çäreler 2022-nji ýyl üçin gaýragoýulmasyz wezipeleriň hatarynda görkezildi. Mundan başga-da, ähli pudaklarda sanly ulgamy giňden ornaşdyrmak we elektron senagatyny ösdürmek, ýurdumyzyň eksport ugurly senagat önümleriniň möçberini artdyrmak, ýerli önümçilikleriň hasabyna importyň möçberini azaltmak, işewürlige amatly şertleri döretmek bilen hususy telekeçiligi has-da ösdürmek wezipelerini durmuşa geçirmek göz öňünde tutulýar.

Milli ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda ykdysady netijeliligi has-da ýokarlandyrmagyň hasabyna hem-de giň gerimli özgertmeleriň we maksatnamalaýyn işleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegini dowam etdirmek bilen, geljek ýylda jemi içerki önümiň ösüş depgininiň 6,5 göterime çenli möçberde emele gelmegi meýilleşdirilýär. Şonuň bilen birlikde, 2022-nji ýylda merkezleşdirilen düýpli maýa goýumlarda göz öňünde tutuljak serişdeleri has wajyp bolan we gurluşygy alnyp barylýan binalaryňdyr desgalaryň, saglyk öýleriniň, mekdepleriň we çagalar baglarynyň, agyz suw üpjünçilik desgalarynyň hem-de mätäçlik çekýän adamlar üçin ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşyklaryna gönükdirmek göz öňünde tutulýar.

Hökümetiň mejlisinde Türkmenistanyň halkara giňişlikde alyp barýan işine toplumlaýyn seljerme berildi, ýurdumyzyň daşary işler ministrliginiň, daşary ýurtlardaky wekilhanalarymyzyň geljek döwürdäki syýasy-diplomatik işiniň wezipeleri kesgitlenildi.

Dünýäde gazanan ornumyzy has-da pugtalandyrmak üçin Türkmenistanyň daşary syýasat ugruny, onuň konseptual esaslaryna gyşarnyksyz eýerip, halkara ýagdaýyň üýtgeýän şertlerine laýyk getirmelidiris. Bu ýerde esasy ugur döwletara hyzmatdaşlygyň örän möhüm şerti hökmünde Bitaraplygymyzy yzygiderli berkitmek bolmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu ugurda, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynda alnyp barylýan işleri güýçlendirmegiň we anyk ugurlara gönükdirmegiň zerur bolup durýandygyny, häzirki döwürde munuň üçin ähli şertleriň — syýasy şertleriň hem, hukuk şertleriniň hem bardygyny belledi.

Birleşen Milletler Guramasynda döredilen Parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparyna gatnaşyjylaryň sanyny artdyrmak boýunça hyzmatdaşlar bilen hem işjeň we bir maksada gönükdirilen işleri alyp barmak zerurdyr.

Halkara ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Daşary işler ministrligine, söwda-ykdysady toplumyň ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, daşary ýurtlardaky ilçihanalarymyzdyr wekilhanalarymyz, käbir ýurtlarda döredilen Söwda öýlerimiz bilen bilelikde, ykdysady diplomatiýanyň ýollaryny has-da işjeňleşdirmegi, şeýle hem bu diplomatiýany amala aşyrmagyň anyk düzgünlerini, daşary ýurtly hyzmatdaşlarymyz bilen özara gyzyklanma bildirilýän we yzygiderli işewürlik gatnaşyklary üçin mümkinçilikleri döretmegi tabşyrdy.

Şundan ugur alyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow daşary ýurtlardaky ilçihanalarymyzyň we wekilhanalarymyzyň düzümini tejribeli halkara derejeli ykdysatçylar bilen berkitmegi, olary zerur serişdeler bilen üpjün etmegi, olaryň bolýan ýurtlarynda we sebitlerinde ykdysady ugur boýunça geçirilýän çärelere işjeň gatnaşmagy üçin mümkinçilikleri göz öňünde tutmagy teklip etdi.

Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasy bilen hyzmatdaşlygyna hem aýratyn üns bermeli. Oňa biziň ykdysady ölçeglerimize meňzeş ölçegleri bolan döwletleriň gatnaşmagynyň tejribesini maksatly we hemmetaraplaýyn öwrenmeli diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Milli Liderimiz ulag diplomatiýasyna aýratyn üns bermegiň zerurdygyny belläp, häzirki döwürde harytlaryň we hyzmatlaryň üpjün edilýän ugurlaryny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň, täze ulgamlary we ölçegleri ýola goýmagyň örän möhüm wezipe bolup durýandygyny, şeýle hem daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň ünsüni ýurdumyzyň gury ýol we deňiz üpjünçilik ulgamlaryna çekmelidigini nygtady.

Döwlet Baştutanymyz ylmy diplomatiýa ulgamynda tagallalary güýçlendirmegiň, Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy, onuň Aşgabatdaky Ýewropa sebitleýin edarasy we ýurt boýunça edarasy bilen hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň zerurdygyny belledi.

Merkezi Aziýa we Hazar sebiti döwletleri bilen hoşniýetli goňşuçylyk, dost-doganlyk gatnaşyklaryny berkitmek ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda bolupdy we şeýle bolmagynda galýar diýip, milli Liderimiz aýtdy we ýurdumyzyň bu döwletlerdäki ilçilerine köptaraplaýyn we ikitaraplaýyn esaslarda gazanylan ähli ylalaşyklary durmuşa geçirmegi üpjün etmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz Hazarýaka döwletleriň nobatdaky sammitine taýýarlyk görmek hem-de geljek ýyl Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň arasynda ýokary derejedäki üçtaraplaýyn duşuşygy geçirmek üçin ähli zerur şertleri üpjün etmegi ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda belledi.

Hytaý, Russiýa, Owganystan, Eýran, Pakistan we Hindistan bilen strategik hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezildi.

Döwlet Baştutanymyz Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň döwletleri bilen syýasy-ykdysady hyzmatdaşlygy yzygiderli güýçlendirmegi-de maksat edinýändigimizi aýdyp, bu sebitiň Ýaponiýa, Koreýa Respublikasy, Malaýziýa ýaly birnäçe döwletleri bilen özara hyzmatdaşlygyň baý tejribesiniň toplanandygyny belledi.

Biz hyzmatdaşlygyň täze görnüşlerini we ugurlaryny, ilkinji nobatda bolsa, ulag-kommunikasiýa we energetika pudaklarynda, maýa goýumlar, ýokary tehnologiýalar, häzirki zaman şäher aglomerasiýalaryny döretmek babatda gözlemäge taýýar diýip, milli Liderimiz aýtdy we Ýewropa Bileleşiginiň döwletleri, Amerikanyň Birleşen Ştatlary bilen yzygiderli gatnaşyklary dowam etmegiň goldanylýandygyny nygtady. Parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna we guramaçylykly jenaýatçylyga garşy göreşmek, ekologiýa we daşky gurşawy goramak ýaly ugurlarda bu döwletler bilen biziň bähbitlerimiz golaýdyr ýa-da gabat gelýär. Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwletimiziň arap dünýäsi, Ýakyn Gündogar ýurtlary bilen has ýakyndan we maksada gönükdirilen hyzmatdaşlyga taýýardygyny hem-de Afrika we Latyn Amerikasy ýurtlary bilen möhüm ählumumy meseleleri çözmekde özara düşünişmegi we tagallalary birleşdirmegi berkitmegiň uly mümkinçilikleriniň bardygyny belledi.

Türkmenistan üçin köptaraplaýyn diplomatiýanyň çäklerinde Birleşen Milletler Guramasynyň işine başlangyçlary öňe sürüp, ýakyndan gatnaşmak strategik taýdan ileri tutulýan ugur bolup durýar. Biz öz hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde Milletler Bileleşiginiň maksatlaryny we gymmatlyklaryny, bu Guramanyň Tertipnamasynyň kadalaryny mundan beýläk-de ileri tutarys. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy we Ýewraziýa Ykdysady Birleşigi bilen bilelikdäki işleriň güýçlendiriljekdigini, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasyna we Goşulyşmazlyk Hereketine netijeli we döredijilikli gatnaşmagyň dowam etdiriljekdigini tassyklady.

Türkmenistan Garaşsyzlyk ýyllarynda ähli ugurlarda ägirt uly üstünlikleri gazandy. Çalt depginler bilen ösýän, kuwwatly we durnukly döwlete öwrüldi. Gazanan bu örän uly üstünliklerimiz, ýeten belent sepgitlerimiz häzirki döwürde we geljekde dünýäde ýurdumyzyň berk ornuny üpjün etmäge niýetlenendir. Biziň dostlarymyzyň we hyzmatdaşlarymyzyň sanyny artdyrmaga, içerki ösüş we mähriban halkymyzyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmak üçin amatly daşarky şertleri döretmäge gönükdirilendir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Berkarar döwletimiziň Garaşsyzlygyny we özygtyýarlylygyny berkitmekde, ýurdumyzyň ykdysadyýetini we medeniýetini ösdürmekde bitiren uly hyzmatlary üçin, şeýle hem Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramy hem-de Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli, Türkmenistanyň Prezidenti Permanlara we Karara gol çekdi, resminamalara laýyklykda, ýurdumyzyň birnäçe raýatlary döwlet sylaglaryna mynasyp boldular.

Rehimdarlyk we ynsanperwerlik ýörelgelerine laýyklykda, Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Gurbanguly Berdimuhamedow “Iş kesilenleriň Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 26 ýyllyk baýramy mynasybetli günäsini geçmek hakynda” Permana gol çekdi.

Döwlet Baştutanymyzyň Karary bilen, ýurdumyzyň daşary ýurtlardaky ilçihanalarynyň, konsullyklarynyň hem-de halkara guramalaryň ýanyndaky hemişelik wekilhanalarynyň çykdajylary we işgärler sany, diplomatik işgärler we olaryň maşgala agzalary üçin göz öňünde tutulan durmuş ýeňillikleri tassyklanyldy.

Türkmen halkynyň gadymdan gelýän goňşuçylyk gatnaşyklaryndan we ynsanperwerlik däp-dessurlaryndan ugur alyp, goňşy Owganystana ykdysady, durmuş hem ynsanperwer ugurlarynda ýardam hem-de hemmetaraplaýyn goldaw bermek babatda alyp barýan işlerini ulgamlaýyn we yzygiderli esasda dowam etdirmek maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidenti goňşy ýurda ynsanperwerlik kömegini bermek hakynda Buýruga gol çekdi.

Geçen hepde paýtagtymyzda Bitarap Watanymyza, ýylyň “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygaryna bagyşlanan “Baky Bitarap Türkmenistan” atly halkara wirtual sergi hem-de maslahat geçirildi. Bu dabaraly çäreler hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Daşary işler ministrligi we Söwda-senagat edarasy tarapyndan guraldy.

Bu ýerde oturdylan monitorlarda ýurdumyzyň ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, iri kärhanalarynyň hem-de sebitleriniň ýörite internet-saýtlarynyň sahypalarynda ýerleşdirilen statistik maglumatlar düzümleriň ýeten derejesi, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň ajaýyp zamanasy, ägirt uly eksport mümkinçiliklerimiz we uzak möhletleýin, özara bähbitli hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň ösüşi baradaky şekiller görkezildi.

Serginiň çäklerinde geçirilen maslahata gatnaşyjylara ata Watanymyzyň baky Bitaraplyk hukuk derejesine eýe bolan gününden bäri ýeten derejesi hem-de türkmen önümleriniň eksportynyň mümkinçilikleriniň artdyrylyşy, önümçilige sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylyşy barada giňişleýin maglumatlar berildi.

1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşunda Watan üçin gahrymanlarça söweşen, wepat bolan hem-de dereksiz ýiten Balkan welaýatyndan gahryman türkmenistanlylaryň ýagty ýadygärligine bagyşlanan “Hatyra” kitabynyň täze neşiri çapdan çykdy.

Ildeşlerimiz Watana gulluk etmegiň, dünýäde parahatçylygy gorap saklamaga şahsy jogapkärçiligi duýmagyň mukaddes nusgasy bolan milli gahrymanlaryny hiç haçan ýadyndan çykarmaz. Bu taglymatlar milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyzyň Bitaraplyk hukuk derejesine hem-de parahatçylyk söýüjiligiň, hoşniýetli goňşuçylygyň, özara hormat goýmagyň, döretmäge ymtylyşyň çäksiz mümkinçiliklerine esaslanyp, yzygiderli durmuşa geçirýän giň halkara hyzmatdaşlygy syýasatynda öz beýanyny tapýar.

Ýaşasyn parahat durmuş!

Meniň sözüm — könäň sözi,
Meniň sözüm — täzelik däl:
Ýaraglaň sesi, sem boluň!
Mukaddes zatlaň hakyna,
Bütin dünýäniň hakyna,
Saklanalyň, adamlar!

Millionlarça ykbala
Gyýa garamak bolmaýar,
Ýowuz daramak bolmaýar!
Soňsuz asmanyň hakyna,
Beýik Zeminiň hakyna,
Saklanalyň, adamlar!

Dert-belalar ýol salmasyn,
Öz döredýän kynçylygmyz,
Goý, hiç haçan ýol almasyn!
Tutuş barlygyň hakyna,
Janly-jandaryň hakyna,
Saklanalyň, adamlar!

Tämiz tutup göwünleri,
Biz hemişe arzuw edýäs
Abadan, rahat günleri.
Arşda Taňrynyň hakyna,
Külli ynsanyň hakyna,
Saklanalyň, adamlar!

Ýalňyşlary düzedeliň,
Sylalyň birek-biregi!
Ýamanlykdan ýüz öwreliň,
Ynamdyr dünýäň diregi!
Halklar — bir jebis maşgala.
Ýaşasyn parahat durmuş!

Aşgabat, 12-nji dekabr (TDH). Şu gün türkmenistanlylar Halkara Bitaraplyk gününi hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy hakyndaky Kararnamasyny kabul etmeginiň 26 ýyllygyny belleýärler. Bu şanly baýram mynasybetli ýurdumyzyň ähli künjeklerinde we paýtagtymyzda baýramçylyk dabaralary ýaýbaňlandyryldy. Baş şäherimizde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda halkymyzyň belent binýatlaýyn ýörelgeleriniň — parahatçylyk söýüjiligiň, hoşmeýilliligiň hem-de ynsanperwerligiň dabaralanmagynyň nyşanyna öwrülen Bitaraplyk binasyna gül goýmak dabarasy boldy.

Döwlet Baştutanymyzyň Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň halkyna Gutlagynda belleýşi ýaly, biziň alyp barýan parahatçylyk we ynanyşmak syýasatymyz halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýadydyr. Türkmenistan gysga taryhy döwrüň içinde dünýä döwletleri, abraýly halkara guramalar bilen parahatçylygyň, ählumumy howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň hatyrasyna dostluk, özara hormat goýmak, ynanyşmak ýörelgelerine esaslanýan hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ýola goýmakda, halkara bileleşigiň tagallalaryny utgaşdyrmakda gymmatly tejribe toplady.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Gutlagynda: “Garaşsyz ýurdumyzyň Bitaraplyk hukuk ýagdaýy dünýä bileleşigi tarapyndan iki gezek ykrar edildi. Şoňa görä-de, 12-nji dekabr Halkara Bitaraplyk güni hökmünde giňden bellenilýär. Biziň halkara söwda-ykdysady gatnaşyklaryny ösdürmek, howanyň üýtgemegi netijesinde ekologiýa howpsuzlygyny üpjün etmek bilen bagly tekliplerimiz, daşky gurşawy goramak, energetika howpsuzlygyny üpjün etmek, halkara ulag geçelgelerini döretmek ugrundaky başlangyçlarymyz dünýä bileleşiginiň giň goldawyna mynasyp boldy” diýip nygtady.

Paýtagtymyzyň gözel künjeginde, Köpetdagyň eteginde ýerleşýän ajaýyp binanyň ýanynda Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy, Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary, wise-premýerler, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Aşgabat şäheriniň häkimi, ýurdumyzyň daşary döwletlerdäki ilçileri, ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalaryň hem-de halkara guramalaryň ýolbaşçylary, hormatly ýaşulular, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri we beýlekiler ýygnandylar. Dabara “Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” ady bilen geçirilen halkara maslahata gatnaşyjylar hormatly myhmanlar hökmünde çagyryldy.

Milli Liderimiziň awtoulagy Bitaraplyk binasynyň öňündäki baýramçylyk lybasyna beslenen meýdança gelýär. Ýygnananlar Türkmenistanyň häzirki döwürde okgunly ösüşini üpjün edýän hem-de Diýarymyzyň halkara derejedäki at-abraýyny belende göterýän täzeçil, öňdengörüjilikli syýasaty hem-de parahatçylyk döredijilikli başlangyçlary amala aşyrýan döwlet Baştutanymyzy mähirli garşylaýarlar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hormat garawulynyň esgerleriniň nyzama düzülen ýodasyndan ýöräp geçdi.

Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar. Milli Liderimiz özygtyýarly döwletimiziň hemişelik Bitaraplyk halkara hukuk derejesiniň ýörelgeleriniň bakylygynyň hem-de mizemezliginiň nyşany hökmünde bina edilen belent Bitaraplyk binasynyň öňüne gül dessesini goýdy.

Döwlet Baştutanymyzyň göreldesine eýerip, dabaraly çärä gatnaşyjylar hem gül desselerini goýdular.

Türkmenistanyň Milletler Bileleşigi tarapyndan ykrar edilen Bitaraplyk derejesi halkymyzyň asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan parahatçylyk söýüjilik, ynsanperwerlik hem-de açyklyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasat strategiýasyna halkara derejede ýokary baha berilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Şeýle hem türkmen Bitaraplygynyň ykrar edilmegi bilen, diňe bir biziň ýurdumyzyň däl, eýsem, tutuş halkara bileleşigiň durmuşynda täze döwür başlandy. Munuň özi dünýä diplomatiýasynyň taryhynda täze ädim boldy.

Bitaraplygyň binýatlaýyn ýörelgeleri bolan parahatçylyk söýüjilik, beýleki halklara, olaryň medeniýetine hem-de däp-dessurlaryna hormat goýmak Türkmenistanyň daşary syýasatynda we diplomatiýasynda hil taýdan täze many-mazmuna eýe boldy. Häzirki döwürde ýurdumyz türkmen Bitaraplygynyň BMG-niň ýörelgelerine hem-de maksatlaryna laýyk gelýändigini, onuň sebitde halkara parahatçylyk döredijilik tagallalaryny amala aşyrmakdaky netijeliligini iş ýüzünde subut edýär.

Türkmenistan oňyn Bitaraplyk ýörelgesine esaslanmak bilen, ýokary ösüş derejeli ýurtlaryň hataryna okgunly goşulmak üçin özüniň geosyýasy, geoykdysady, serişde hem-de adam mümkinçiliklerini ulanmak arkaly döwletara gatnaşyklary yzygiderli giňeldýär. Aýry-aýry döwletler hem-de halkara guramalar bilen köp görnüşli hyzmatdaşlygyň çäkleriniň işjeň giňeldilmegi netijesinde ýurdumyzyň daşary syýasaty Milletler Bileleşiginiň goldawyna eýe boldy.

2020-nji we 2021-nji ýyllarda BMG-niň Baş Assambleýasynyň mejlislerinde Türkmenistanyň başlangyjy boýunça «Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de durnukly ösüş işinde bitaraplyk syýasatynyň orny», «Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň orny» atly Kararnamalaryň kabul edilmegi munuň nobatdaky güwäsi boldy.

Türkmenistan parahatçylyk döredijilik mümkinçiliklerini doly durmuşa geçirmek üçin ýurdumyzyň mundan beýläk-de durnukly ösüşiň sebit hem-de ählumumy işine hemmetaraplaýyn ýardam etmek, Müňýyllygyň maksatlaryna ýetmek, halkara gün tertibiniň ilkinji nobatdaky meselelerini çözmek üçin köpugurly hyzmatdaşlygyň netijeli ýollaryny döretmek baradaky meýlini tassyklaýan täze ýörelgeleri we teklipleri yzygiderli öňe sürýär. “2021-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” atly Kararnama şeýle başlangyçlaryň biri boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň 10-njy dekabrda ýurdumyzyň daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalarynyň hem-de konsullyk edaralarynyň ýolbaşçylarynyň, şeýle hem beýleki birnäçe ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda geçirilen giňişleýin mejlisinde bu barada aýdyp, Türkmenistan şu ýylyň döredijilikli başlangyçlara, anyk many-mazmuna, hakyky hereketlere esaslanýan çärelere baý bolmagy üçin ähli tagallalary etdi diýip nygtady. Bu işler gatnaşyklaryň esaslaryny we görnüşlerini döretmäge, olaryň netijeliligini gazanmaga, bar bolan soraglary we wehimleri bilelikde, birek-birege hormat goýmak esasynda, sazlaşykly çözmek üçin şertleri döretmäge gönükdirilendir.

Türkmen döwleti Bitaraplyk derejesine eýermek bilen, şu geçen ýyllaryň dowamynda dünýäniň ýurtlary, iri halkara we sebit guramalary bilen gatnaşyklary işjeň pugtalandyrdy. Bu köpugurly hyzmatdaşlygyň çäkleri syýasy-ykdysady hem-de ynsanperwer-medeni ulgamlarda anyk many-mazmuna eýe bolup, yzygiderli giňeldilýär.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow dabara tamamlanandan soň, çärä gatnaşyjylar bilen mähirli hoşlaşyp, bu ýerden ugrady.

“Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara maslahata (Parahatçylyk we ynanyşmak forumy) gatnaşyjylar 2021-nji ýylyň 11-nji dekabrynda Aşgabat şäherinde ýygnanyşyp;

Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasynyň maksatlaryna we ýörelgelerine ygrarlydygymyzy tassyklap;

Birleşen Milletler Guramasynyň ählumumy strategiýalaryny we maksatnamalaryny, hususan-da, 2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş ulgamynda Gün tertibini ýerine ýetirmegiň zerurdygyny belläp;

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 2021-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak” ýyly diýip yglan eden 2019-njy ýylyň 12-nji sentýabrynda kabul eden 73/338 Kararnamasynyň düzgünlerini durmuşa geçirmek maksady bilen;

Baş Assambleýanyň 1999-njy ýylyň 13-nji sentýabrynda¹ kabul eden, halkara bileleşik, ozaly bilen bolsa, Birleşen Milletler Guramasynyň ulgamy üçin, adamzadyň, hususan-da, geljekki nesilleriň bähbitlerine kybap gelýän parahatçylyk medeniýetiniň hem-de zor salmazlygyň döremegine ýardam berýän köptaraplaýyn ygtyýarnama bolan Jarnamasynyň hem-de parahatçylygyň medeniýeti ulgamynda Hereketleriň maksatnamasynyň möhümdigini ykrar etmek bilen;

Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň çäklerinde, hususan-da, Aşgabatda 2021-nji ýylda Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylyna dabaraly ýagdaýda badalga bermek boýunça ýokary derejeli çäräni, “Parlamentarileriň halkara parahatçylygy we ynanyşmagy berkitmekdäki orny”, “Parahatçylygy, ynanyşmagy we howpsuzlygy pugtalandyrmakda zenanlaryň orny” hem-de “Parahatçylygyň we ynanyşmagyň halkara ýaşlar forumyny”² we beýleki halkara hem-de sebit çärelerini geçirmekde hem-de guramakda başlangyç üçin Türkmenistana aýratyn hoşallyk bildirmek bilen;

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Başlygy tarapyndan 2021-nji ýylyň 7-nji sentýabrynda çagyrylan parahatçylyk medeniýeti boýunça ýokary derejeli forumyň netijelerini goldamak bilen, onuň dowamynda Baş Assambleýanyň agza döwletleri we synçylary hem-de beýleki gyzyklanma bildirýän taraplar parahatçylyk medeniýeti ulgamynda Jarnamany hem-de Hereketleriň maksatnamasyny doly hem-de netijeli amala aşyrmak babatynda öz üstüne alan borçnamalaryny tassykladylar.

Birleşen Milletler Guramasyna agza döwletler tarapyndan yglan edilen we durmuşa geçirilýän Bitaraplyk syýasatynyň dünýäniň döwletleriniň arasynda parahatçylykly, ynanyşykly, dostlukly we özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmekde möhüm orun eýeleýändigini hem-de sebit we ählumumy derejede halkara parahatçylygyň we howpsuzlygyň pugtalandyrylmagyna ýardam berýändigini aýratyn bellemek bilen;

Şunuň bilen baglylykda, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 1995-nji ýylyň 12-nji dekabryndaky 50/80 A hem-de 2015-nji ýylyň 3-nji iýunyndaky 69/285, “Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy” diýlip atlandyrylan Kararnamalarynyň, 2017-nji ýylyň 2-nji fewralyndaky Halkara Bitaraplyk gününi yglan edýän 71/275 Kararnamasyny, şeýle hem 2020-nji ýylyň 7-nji dekabryndaky «Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de durnukly ösüş işinde bitaraplyk syýasatynyň orny» atly 75/28 Kararnamasynyň ähmiýetini nygtamak bilen;

Şeýle hem Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň daşary işler ministrleriniň Geňeşiniň 47-nji mejlisiniň 2020-nji ýylyň 28-nji noýabryndaky “YHG sebitinde we bütin dünýäde halkara parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi saklamakda we pugtalandyrmakda bitaraplyk syýasatynyň orny” diýlip atlandyrylan 65/47 Kararnamasynyň ähmiýetini nygtamak bilen;

2015-nji ýylyň 12-nji dekabrynda³ we 2020-nji ýylyň 12-nji dekabrynda⁴ kabul edilen “Bitaraplyk syýasaty: parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine halkara hyzmatdaşlygy” (Aşgabat jemleýji resminamalary) meselesi boýunça ýokary derejeli halkara maslahatlaryň jemleýji resminamalaryny nazara almak bilen;

1.Dünýäniň halklarynyň parahatçylykly we ynanyşmak esasynda ýaşaşmagynyň däplerini pugtalandyrmakda, gymmatly ýörelgeleri, dünýägaraýyşlary we parahatçylygy saklamagyň hem-de höweslendirmegiň däplerini dikeltmekde halkara gatnaşyklarda parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetiniň ählumumy berkarar bolmagynda, halkara bileleşigiň tagallalaryny birleşdirmek maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidentiniň “Dialog — parahatçylygyň kepili” diýen ählumumy başlangyjyny ilerletmek boýunça teklibini goldadylar;

2.Birleşen Milletler Guramasynyň Baş sekretaryna we BMG-ä agza ýurtlara 2021-nji ýylda Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylyny hem-de 2013 — 2022-nji ýyllarda medeniýetleriň ýakynlaşmagynyň halkara onýyllygyny geçirmegiň netijelerine esaslanan parahatçylygyň medeniýetini ilerletmek boýunça ählumumy çäreleri geçirmek tejribesini dowam etdirmek çagyryşy bilen ýüzlendiler, şunuň bilen baglylykda, BMG-niň Baş Assambleýasynyň derejesinde 2023 — 2032-nji ýyllar üçin parahatçylyk we ynanyşmagyň medeniýetiniň ählumumy onýyllygyny yglan etmegi teklip etdiler;

3.Halkara bileleşik tarapyndan amala aşyrylýan, gapma-garşylyklaryň öňüni almaga, jedelleri parahatçylykly ýol bilen kadalaşdyrmaga, parahatçylygy saklamaga, dünýä gurluşyna, ýaragsyzlanmaga, durnukly ösüşe, adam mertebesini we adamyň hukuklaryny höweslendirmäge, durmuş taýdan goşulyşmaga, demokratiýa, milli, sebit we halkara derejelerde hukugyň hökmürowanlygyna ýardam etmäge gönükdirilen tagallalaryň parahatçylygyň medeniýetiniň kemala gelmegine saldamly goşant goşýandygyny ykrar etdiler;

4.Şunuň bilen baglylykda, 2007-nji ýylyň dekabrynda Aşgabatda döredilen Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň, hususan-da, bu merkeziň binýadynda döredilen Öňüni alyş diplomatiýasy akademiýasynyň netijeli işini nygtadylar;

5.Birleşen Milletler Guramasyna agza ýurtlary, BMG ulgamynyň edaralaryny, sebit we sebitara guramalary ýaşlaryň parahatçylygyň medeniýetini, sabyrlylygy hem-de medeniýetara we dinara gatnaşyklary höweslendirmäge gatnaşmagyny üpjün etmek üçin gurallary döretmek mümkinçiliklerine garamaga, şeýle hem zerur bolan halatynda, bilim maksatnamalary we taslamalary arkaly adam mertebesine, plýuralizme we köpdürlülige hormat goýmaga düşünmegi ösdürmäge çagyrdylar;

6.Birleşen Milletler Guramasynyň Siwilizasiýalar bileleşigine öz işini işjeňleşdirmegi maslahat berdiler. Ýaşlaryň parahatçylyk, ynanyşmak, habarlylyk, açyklyk, inklýuziwlik we özara hormatlamak ýaly gymmatlyklara düşünmegini çuňlaşdyrmak maksady bilen, olary parahatçylyk we ählumumy ynsanperwerlik ruhunda terbiýelemek bu işiň özeni bolup durýar;

7.Döwletleriň arasyndaky gatnaşyklarda parahatçylygyň we ynanyşmagyň medeniýetini ösdürmegiň, raýdaşlygy we sazlaşygy pugtalandyrmak arkaly durnukly ösüşe, parahatçylyga we howpsuzlyga ýardam edýän gymmatlyklar hökmünde Bitaraplyk syýasaty bilen aýrylmaz baglanyşyklydygyny nygtadylar;

8.Birleşen Milletler Guramasyna agza döwletleriň ählisine, BMG-niň ulgamynyň edaralaryna we beýleki halkara, sebit hem-de sebitara guramalara parahatçylygyň we ynanyşmagyň medeniýetini ilerletmekde, jedelleri parahatçylyk ýoly bilen kadalaşdyrmakda, gapma-garşylyklaryň öňüni almakda we kadalaşdyrmakda bitarap döwletleriň mümkinçiliklerinden doly derejede peýdalanmagy maslahat berdiler;

9.Türkmenistanyň Hökümetiniň başlangyjy boýunça döredilen hem-de parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetini ilerletmekde, gapma-garşylyklaryň öňüni almakda, olaryň sebäplerini we netijelerini aradan aýyrmakda Bitaraplygyň ýörelgelerini iş ýüzünde ulanmak boýunça giň köptaraplaýyn gatnaşyklary üpjün etmäge gönükdirilen, Parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparynyň Birleşen Milletler Guramasynyň çägindäki işini goldadylar, şeýle hem Birleşen Milletler Guramasyna agza ýurtlaryň ählisini hem-de degişli halkara düzümleri ýokarda agzalan toparyň çäklerinde hyzmatdaşlyga goşulmaga çagyrdylar;

10.Birleşen Milletler Guramasyna agza döwletleriň ählisini, halkara we sebit guramalaryny, hökümete dahylsyz birleşikleri we hususy taraplary, şol sanda ýaşlary Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli her ýylyň 12-nji dekabrynda halkara parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi saklamakda hem-de pugtalandyrmakda Bitaraplyk syýasatynyň orny we ähmiýeti barada jemgyýetçiligiň habarlylygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen çäreleri geçirmäge çagyrdylar;

11.“Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara maslahaty gurandygy we geçirendigi üçin Türkmenistanyň halkyna we Hökümetine tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.

2021-nji ýylyň 11-nji dekabry, Aşgabat.

¹ BMG-niň Baş Assambleýasynyň 53/243 A we B Kararnamalary.

² BMG-niň Baş Assambleýasynyň resminamasy hökmünde çap edilen forumyň A/75/833 jemleýji resminamasy.

³ BMG-niň Baş Assambleýasynyň we Howpsuzlyk Geňeşiniň resminamasy (A/70/652-S/2016/20, goşundy).

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow halkara maslahata gatnaşdy

Aşgabat, 11-nji dekabr (TDH). Şu gün paýtagtymyzyň Maslahatlar merkezinde “Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara maslahat geçirildi. Onuň dabaraly umumy mejlisine hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gatnaşdy.

Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 26 ýyllygyna bagyşlanan forum ýurdumyzyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilen şu ýylyň esasy wakalarynyň biri boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow irden halkara forumyň geçirilýän ýerine geldi. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Başlygy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary döwlet Baştutanymyzy mähirli garşyladylar we milli Liderimizi Halkara Bitaraplyk güni hem-de şu baýramçylyk mynasybetli geçirilýän “Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara maslahatyň öz işine başlamagy bilen gutladylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gutlaglar we hoşniýetli arzuwlar üçin minnetdarlyk bildirip, Türkmenistanyň halkara giňişlikdäki abraýynyň belende galýandygyny we öňe sürülýän oňyn başlangyçlaryň Milletler Bileleşigi tarapyndan ykrar edilýändigini aňladýan bu gezekki forumyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçiriljekdigine we onuň dowamynda tutuş adamzat üçin bähbitli çözgütleriň kabul ediljekdigine ynam bildirdi.

Taryhda 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Türkmenistanyň BMG tarapyndan resmi taýdan ykrar edilen ilkinji Bitarap döwlet bolandygyny nazara alanyňda, onuň iň täze taryhyň möhüm seneleriniň biridigi gürrüňsizdir. Bu hukuk derejesiniň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan goldanylmagy ýurdumyzyň alyp barýan parahatçylyk söýüjilik syýasatyna belent hormat-sarpa hem-de örän ýokary baha boldy.

Garaşsyz Türkmenistan bildirilýän çäksiz ynama eýe bolup, ähli syýasy-diplomatik we ykdysady mümkinçilikleri doly peýdalanmak bilen, özüniň ägirt uly parahatçylyk döredijilik kuwwatyny doly güýjünde amala aşyrýar.

Garaşsyzlyk ýyllary içinde paýtagtymyz Aşgabat işjeň halkara durmuşyň dünýä derejeli merkezi, iri wekilçilikli çäreleriň yzygiderli geçirilýän ýeri hökmünde eýeleýän ornuny berkitdi. Bu hem Watanymyzyň dünýä derejesindäki belent abraýynyň, ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy we abadançylygy üpjün etmäge, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge goşýan goşandynyň giňden ykrar edilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Ine, bu gün hem şanly waka mynasybetli Maslahatlar merkeziniň giň zalyna Milli Geňeşiň Mejlisiniň we Halk Maslahatynyň ýolbaşçylary, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Diýarymyzyň we daşary ýurtlaryň diplomatlary — Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalarynyň, şeýle hem daşary döwletleriň hem-de abraýly halkara guramalaryň, şol sanda BMG-niň we onuň ýöriteleşdirilen düzümleriniň ýurdumyzda işleýän diplomatik wekilhanalarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri ýygnandylar.

Aşgabada çagyrylan belent mertebeli myhmanlaryň hatarynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Türki Döwletleriň Guramasynyň, Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) ýolbaşçylary we beýlekiler bar.

Maslahata gatnaşyjylaryň düzüminiň şeýle köp sanly hem-de wekilçilikli bolmagy Garaşsyz Türkmenistanyň belent halkara abraýynyň hem-de dünýäde parahatçylygy, durnukly ösüşi we ählumumy howpsuzlygy pugtalandyrmak üçin netijeli gural hökmünde ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplyk derejesiniň ägirt uly mümkinçiliginiň ykrar edilýändiginiň ýene-de bir tassyklanmasydyr.

Bu ýere ýygnananlar milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy ör turup, şowhunly el çarpyşmalar, uly ruhubelentlik bilen garşyladylar.

Dabaraly ýagdaýda halkara forum açyk diýlip yglan edilýär.

Döwlet Baştutanymyza söz berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow halkara maslahatyň dabaraly mejlisine gatnaşýanlar bilen mähirli salamlaşyp, hemmelere foruma gatnaşýandygy hem-de köpugurly dünýä gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça tekliplerini we pikirlerini alyşmaga taýýardyklary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilen şu ýylyň dowamynda Türkmenistanda hem-de sebit we dünýä derejelerinde birnäçe möhüm halkara çäreler — maslahatlar, köptaraplaýyn forumlar we söhbetdeşlikler, okuw maslahatlary we sapaklary geçirildi. Bu çärelere daşary ýurt döwletleriniň hökümetleriniň agzalary, abraýly halkara hem-de sebit guramalarynyň ýolbaşçylary we işgärleri, tanymal syýasatşynaslar, diplomatlar, jemgyýetçilik birleşikleriniň wekilleri gatnaşdylar.

Parahatçylyk we ynanyşmak ýörişine öwrülen şol çäreleriň halkara gatnaşyklarda we häzirki zamanyň möhüm soraglarynda çözgütleri tapmakda ähmiýetiniň örän uly bolandygyny aýratyn bellemek isleýärin. Biziň bu günki maslahatymyz hem Türkmenistanyň dünýä bileleşiginiň işjeň agzasy hökmünde diňe bir giň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen, ähli ýurtlaryň we halklaryň düýpli bähbitlerine laýyk gelýän möhüm başlangyçlar bilen çykyş etmek bilen çäklenmän, eýsem, şol başlangyçlary iş ýüzünde durmuşa geçirmek boýunça çäreleri hem öňe sürýändiginiň aýdyň subutnamasy bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Şu halkara maslahatyň çäklerinde biz milli we umumadamzat bähbitli birnäçe soraglaryň üstünde durup geçeris hem-de olar barada pikir alşarys. Şeýle hem ýakyn geljekde bilelikde amala aşyrmaly wezipelerimizi kesgitläris diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Mälim bolşy ýaly, BMG-niň Baş Assambleýasy 2019-njy ýylyň 12-nji sentýabrynda Türkmenistanyň başlangyjy esasynda 2021-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek barada biragyzdan Kararnama kabul etdi.

Şu başlangyjy öňe sürmek bilen, biz Birleşen Milletler Guramasynyň abraýy netijesinde goldanan köptaraplaýyn ylalaşygyň ykrar edilen şeýle görnüşi giň dünýä jemgyýetçiligini, syýasatşynaslary, diplomatlary, köpçülikleýin habar beriş serişdelerini, çözgütleri kabul edýän adamlary häzirki zaman döwletara gatnaşyklarynda ýüze çykýan äşgär meýillere giňden çekmek mümkinçiligine öwrüler diýip hasap etdik. Bu gatnaşyklar, aýratyn-da, soňky döwürde düýpli üýtgedi diýip, milli Liderimiz nygtady.

Häzirki döwürde dünýäde harby-strategik bäsdeşligiň ýitileşýändigini, gapma-garşylyklaryň geriminiň giňelýändigini we güýçlenýändigini biziň ählimiz aýdyň görýäris. Şonuň netijesinde dünýädäki wakalar öňünden kesgitläp bolmaýan, has durnuksyz häsiýete eýe bolýar. Bu bolsa ösüşiň umumy wezipelerini çözmegi, ýagny ählumumy durnuklylygy, ýaragsyzlanmagy, ekologik meýilnamalary amala aşyrmagy örän kynlaşdyrýar. Deňsizlige we garyplyga garşy göreşmekde, daşky gurşawy goramakda, bosgunlara hem-de migrantlara kömek bermekde köp soraglary döredýär. Şeýle hem adamzadyň öňünde durýan ençeme beýleki düýpli soraglary çözmekde köp kynçylyklary ýüze çykarýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Şeýle şertlerde diňe ynanyşmagy dikeltmek, ykrar edilen halkara hukuk kadalaryna eýermek, özara gatnaşyklar medeniýetini ykrar etmek, biziň pikirimizçe, emele gelen ýagdaýy düzetmäge we netijeli ugra gönükdirmäge mümkinçilik berer.

Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylyny yglan etmek baradaky başlangyç bilen çykyş edenimizde, biz hut şu wezipelerden ugur aldyk diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Hakykatda bolsa bu başlangyç möçberine, syýasy gurluşyna, ykdysady we harby kuwwatyna garamazdan, ähli döwletlere gönükdirilen ýüzlenmä öwrüldi. Dünýäniň ykbaly üçin jogapkärçilik duýmaga uly itergi berdi.

Ol dawalaryň we ylalaşyksyzlygyň güýjemeginiň öňüni almaga, dünýädäki häzirki ýagdaýy paýhasly seljermäge şert döretdi. Taryhyň we geljegiň nukdaýnazaryndan, täzeden oýlanmaga çagyryş bolup ýaňlandy.

Bu çagyryş dünýäde uly seslenme döretdi. Sebäbi, ozaly bilen, parahatçylyk we ynanyşmak taglymatynyň örän uly ählumumy ähmiýeti bardyr. Bu taglymat hemişe zerurdyr we netijelidir. Özi hem ol ählumumy ösüşiň we öňe gitmegiň wagtlaýyn däl-de, hakyky talaplaryna laýyk gelýär.

Şu nukdaýnazardan, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly, biziň pikirimizçe, giň dünýägaraýyşlary hem-de ynsanperwer pikirleri we wezipeleri aňladyp, uly goldawa, oňyn seslenmä eýe boldy diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Şu döwürde Türkmenistanda ençeme iri halkara çäreler — maslahatlar, seminarlar, “tegelek stollar”, maglumat pikir alyşmalary geçirildi. Bu çärelere dürli ýurtlaryň döwlet we hökümet wekilleri, abraýly halkara guramalaryň ýolbaşçylary, belli syýasatşynaslar, diplomatlar, işewürler, bilermenlerdir žurnalistler gatnaşdylar diýip, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz bu ugurda toplanan baý tejribäniň sebit meseleleri çözülende, häzirki döwrüň esasy soraglary boýunça halkara gatnaşyklarda we umumy garaýyşlar işlenip düzülende peýdaly boljakdygyna ynam bildirdi.

Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň çäklerinde geçirilen çäreler daşary syýasat hem-de hukuk ulgamynda nazary düşünjeleri ösdürmäge we barlaglary geçirmäge uly itergi berdi. Milli diplomatik mekdepleriňdir däpleriň mümkinçiliklerini baýlaşdyrdy. Halkara gatnaşyklar babatdaky binýatlyk esaslara täze garaýyşlary girizdi.

Esasy zat bolsa, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly bütin dünýäde oňyn seslenme döretdi. Birleşen Milletler Guramasynyň wagt we ýagdaý bilen hiç wagt çäklendirilmedik gün tertibine bu düşünjeleri girizmekde möhüm hem-de täsirli gurala öwrüldi. Bu üstünliklere biziň ählimiz kanuny esasda buýsanyp bileris diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Milletler Guramasynyň dilleriniň birinde, ýagny rus dilinde maslahaty dowam etdirdi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, täze wehimler we howplar bilen baglylykda, döwletara gatnaşyklarda ynanyşmagyň dikeldilmegi aýratyn ähmiýete eýe bolýar. Bu babatda men dünýä howp salan koronawirus pandemiýasyny göz öňünde tutýaryn. Hut ynamyň ýetmezçiligi, aýratyn hem birinji tapgyrda, bu howpa netijesiz halkara jogabyň, gaýragoýulmasyz köpçülikleýin çäreleriň görülmeginiň zerurlygynda özara düşünişmegiň ýokdugynyň sebäbine öwrüldi diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Şu şertlerde jogapkärli döwlet hökmünde Türkmenistan BMG-de pandemiýa garşy göreşmekde tagallalary birleşdirmek, ylmy-lukmançylyk diplomatiýasynyň ugurlaryny ýola goýmak boýunça birnäçe anyk teklipler bilen çykyş etdi.

Ynanyşmak, özara düşünişmek halkara maliýe-ykdysady giňişlikde häzirki çökgünlik ýagdaýlaryndan çykmak bilen baglylykda, ykdysady, söwda, ulag, maýa goýum gatnaşyklaryny dikeltmegiň möhüm şerti bolup durýar diýip, milli Liderimiz nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow biziň ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasyna bu işde esasy orunlaryň birini eýelemegi teklip edip, Baş Assambleýada agza döwletleriň ählisi tarapyndan goldanylan Kararnamalaryň taslamalaryny öňe sürendigini belledi. Hususan-da, munuň özi ulag we energetika ulgamlarynda yzygiderli hyzmatdaşlygy ýola goýmaga degişlidir.

Häzirki döwürde netijeli ykdysadyýetiň ynanyşmagyň esasynda guralýandygyna ynanýarys. Işewür çaklamada ynanyşmagyň, ynamyň bar ýerine maýa goýumlar hem gelýär. Ynanyşmak ýok bolsa, maýa goýumlar bu zolaklardan sowlup geçýär, kooperasiýa, işewür gatnaşyklar ýitirilýär, ykdysady ösüşde durgunlyk bolup geçýär diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Parahatçylyk söýüjilik, ynanyşmak, gatnaşyklara açyklyk Türkmenistanyň daşary syýasatynyň binýadyna — hemişelik Bitaraplygyna sazlaşykly mahsusdyr. Biz ertir Bitaraplygyň halkara ykrarnamasynyň 26 ýyllygyny belläris. Elbetde, şu günki halkara maslahatyň bu möhüm waka gabatlanylmagynyň çuňňur manysy bardyr, biz ony köp sanly pikirdeşlerimiz we hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde garşylaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.

Türkmenistanyň Bitaraplygyna biz giň, netijeli halkara hyzmatdaşlygyň, bar bolan meseleleri we gapma-garşylyklary parahatçylykly, syýasy-diplomatik serişdeler arkaly gepleşikler stolunyň başynda kadalaşdyrmaga we çözmäge oňyn täsir etmegiň şerti hökmünde garaýarys. Biz öz Bitaraplygymyzy ählumumy ösüşiň we öňegidişligiň, BMG-niň maksatnamalaýyn wezipelerini ýerine ýetirmek maksadynda amala aşyrýandygymyzy buýsanç bilen aýdýarys diýip, milli Liderimiz nygtady.

Döwlet Baştutanymyz häzirki döwrüň ýagdaýlaryna hem-de halkymyzyň köpasyrlyk tejribesine berk daýanýan türkmen Bitaraplygynyň özboluşlylygy barada aýdyp, hut Bitaraplygyň sebitde parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmegiň ygtybarly kepili bolup hyzmat edýändigini, halkara ykdysady we syýasy işleriň oňyn ösüşine täsir edýän möhüm ähmiýetli şert hökmünde çykyş edýändigini nygtady.

BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan 12-nji dekabryň «Halkara Bitaraplyk güni» diýlip yglan edilmegi, onuň birnäçe Kararnamalary, şol sanda “Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy”, «Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de durnukly ösüş işinde bitaraplyk syýasatynyň orny» atly Kararnamalary, şeýle hem Türkmenistanyň başlangyjy bilen Merkezi Aziýada sebit durnuklylygyny we hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmakda mazmuny we maksady boýunça ýakyn bolan Kararnamalary biragyzdan hem-de birnäçe gezek kabul etmegi Bitaraplygyň goldanylýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

Şunuň bilen baglylykda, BMG-niň çäklerinde döredilen Parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparyna eýýäm 20-den gowrak döwletiň goşulmagy möhüm görkezijidir. Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow agza döwletleriň ählisine biziň başlangyçlarymyzy goldandyklary üçin minnetdarlyk bildirip, BMG-niň Sekretariatynyň netijeli işini belledi.

Döwlet Baştutanymyz parahatçylyk we ynanyşmak forumyna gatnaşyjylara ýüzlenip, häzirki döwrüň dünýä bileleşiginiň durmuşyndaky syýasy medeniýet — bu netijeli, birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk esasyndaky gatnaşyklara taýýarlyk we ukyplylykdyr diýip belledi. Şeýle gatnaşyklaryň ornuny hiç zat bilen çalşyp bolmaz.

Häzirki şertlerde anyk kesgitlenen syýasy ölçeglere, sagdyn, oňyn pragmatizme, umumy ykrar edilen hem-de hemmelere düşnükli bolan adamzat gymmatlyklaryna esaslanýan halkara gatnaşyklaryň täze filosofiýasynyň kemala getirilmegine mätäçlik çekýändigimize ynanýaryn. Men şeýle filosofiýany “Dialog — parahatçylygyň kepili” diýip atlandyrardym diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady we hemmeleri onuň amala aşyrylmagynyň üstünde bilelikde pikirlenmäge çagyrdy.

Döwlet Baştutanymyz çykyşynyň ahyrynda maslahata gatnaşyjylary Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlady we hemmelere parahatçylygyň, özara düşünişmegiň hem-de hyzmatdaşlygyň bähbidine alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow dabaraly mejlisi dowam edip, çykyş etmek üçin parahatçylyk we ynanyşmak forumynyň ýokary wezipeli myhmanlaryna söz berdi.

Ilki bilen, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Nozirä söz berildi.

Belent mertebeli myhman myhmansöýerlik we forumyň ýokary derejede guralandygy üçin milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hem-de Türkmenistanyň Hökümetine hoşallyk bildirip, parahatçylyk we ynanyşmak syýasatynyň ähmiýetini aýratyn belledi. Şol syýasat häzirki döwür üçin has durnukly geljegi gazanmakda esasy şert bolup durýar.

Geçen ýyllarda Türkmenistan hemişelik Bitaraplyk derejesini açyklyk, parahatçylyk söýüjilik hem-de hoşniýetlilik ruhunda ýola goýulýan halkara gatnaşyklaryň baş ýörelgesi hökmünde kesgitläp, özüniň oýlanyşykly daşary syýasat doktrinasyny kemala getirdi.

H.Noziriniň pikirine görä, geografik, taryhy we medeni taýdan gelip çykyşyň anyk ýagdaýlary, türkmen halkynyň milli häsiýeti hem-de onuň özara hormat goýmak we bilelikde parahatçylykly ýaşamak ýörelgelerine esaslanan hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna ygrarlylygy Türkmenistanyň alyp barýan syýasaty üçin ylham çeşmesi boldy.

YHG-nyň Baş sekretary hemişelik Bitaraplyk derejesi baş ýörelge bolup çykyş edýän bu syýasatyň Ýer ýüzüniň hemme döwletleriniň arasynda özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmegi maksat edinýän ýurt hökmünde Türkmenistanyň dünýä derejesindäki abraýyny artdyrandygyny nygtady. Bitaraplyk ählumumy meseleleri diňe parahatçylykly serişdeler arkaly çözmekde özüni möhüm hem-de netijeli gural hökmünde görkezdi.

Türkmenistanyň Bitaraplyk derejesini ilkinjileriň biri bolup goldan Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň öňdengörüjilikli baştutanlygynda alnyp barylýan parahatçylyk we ynanyşmak syýasatyna örän uly ähmiýet berýär.

Biz bu ýere häzirki döwürde parahatçylyga, durnuklylyga we ykdysady ösüşe uly howp döredýän çynlakaý wehim bilen ýüzbe-ýüz bolýan sebitimiz üçin çylşyrymly döwürde ýygnandyk. Globallaşma şertlerinde ýüze çykýan ähli gapma-garşylyklar hem-de meseleler, köpçülikleýin ylalaşykly jogapkärçiligi talap edýär, çünki bu meseleler diňe ýakyn hyzmatdaşlyk we umumy tagallalar arkaly çözüp bilner diýip, YHG-nyň Baş sekretary nygtady.

YHG parahatçylyk bilen durnukly ösüşiň arasyndaky berk özara baglanyşygy ykrar edýär hem-de ählumumy howpsuzlygyň we durnuklylygyň ykdysady ösüşiň hakyky maksatlaryny amala aşyrmak, ýurtlaryň we sebitiň halklarynyň abadançylygy üçin zerur şert bolup durýandygyna pugta ynam bildirýändigini beýan edýär.

Türkmenistanyň Bitaraplyk syýasatynyň YHG-nyň hyzmatdaşlyk etmek nusgasy bilen sazlaşykda, köpçülik bolup sebitleýin durmuş-ykdysady rowaçlygy we gülläp ösüşi gazanmak üçin ajaýyp mümkinçilik döredýändigini aýdyp, ýokary wezipeli myhman Türkmenistany ýakynda Aşgabatda YHG-nyň 15-nji sammitiniň üstünlikli guralandygy bilen gutlady hem-de munuň hemişelik Bitaraplyk syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýändigini we durnukly ösüşi hem-de rowaçlygy gazanmak üçin YHG-nyň howandarlygynda sebitleýin hyzmatdaşlykda ýurdumyzyň öňdebaryjy orny eýelemegi maksat edinýändigini aýan edýändigini belledi.

Sammitde kabul edilen Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygy sebit durnuklylygyna hem-de YHG sebitinde durmuş-ykdysady ösüşiň we rowaçlygyň esasy maksatlaryna ýetmäge ýoly hödürleýär.

Sözüniň ahyrynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary sebitleýin ösüşiň umumy maksadyna ýetmekde YHG-ny hemişe goldaýandygy üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa, Türkmenistanyň Hökümetine we halkyna hoşallyk bildirdi hem-de şu forumda beýan edilen başlangyçlaryň we teklipleriň soňky döwürde ýüze çykýan meseleler babatda ählumumy we sebitleýin durnuklylygy ýokarlandyrmak maksady bilen, hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin «Ýol kartasyny» işläp taýýarlamaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-nyň Baş sekretaryna çuň manyly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, biziň ýurdumyzyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen netijeli gatnaşyklaryny ösdürmekde onuň ägirt uly şahsy goşandyny nygtady.

Mümkinçilikden peýdalanyp, milli Liderimiz Husraw Nozirä we onuň üsti bilen Sekretariatyň ähli işgärlerine şu ýyl Türkmenistanyň YHG-da başlyklyk eden döwründe, 28-nji noýabrda Aşgabatda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitiniň üstünlikli geçirilmeginde berlen goldaw we ýardam üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz YHG-nyň 15-nji sammitiniň netijeleriniň hem-de onuň jemleri boýunça kabul edilen uzak möhletli resminamanyň — Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygynyň guramanyň kuwwatyny we mümkinçiliklerini mundan beýläk-de ösdürmek, YHG-a agza ýurtlar tarapyndan bellenen maksatlara ýetmek hem-de wezipeleri çözmek üçin esas boljakdygyna ynam bildirdi.

Milli Liderimiz mazmunly çykyşy üçin myhmana ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi.

Soňra Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Bagdad Amreýew çykyş edip, maslahata gatnaşmaga çakylyk üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de gün tertibine möhüm meseleler girizilen forumyň ýokary guramaçylyk derejesini belledi.

Häzirki döwürde dünýäde emele gelýän çylşyrymly ýagdaý düýpli oýlanyşmagy hem-de has netijeli hereket etmegi talap edýän köp sanly möhüm meseleleri ýüze çykarýar. Şunda türkmen Bitaraplygy olary çözmekde özüniň ukyplylygyny görkezdi.

Şunuň bilen baglylykda, BMG-niň degişli Kararnamalary bilen iki gezek tassyklanylan hem-de halkara bileleşigiň giň ykrarnamasyna we goldawyna eýe bolan Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk derejesiniň ähmiýeti nygtaldy. Geçen 26 ýylyň dowamynda ýurdumyzyň oňyn Bitaraplygy sebit we ählumumy parahatçylygyň hem-de durnuklylygyň kemala gelmegine ýardam etdi we beýleki döwletlere görelde boldy. Häzirki wagtda bu dereje Türkmenistanyň özüniň ösüşi üçin hem, tutuş sebit üçin hem amatly şertleriň döredilmegine uly goşant goşmagyny dowam edýär. Bular barada aýtmak bilen, myhman şu günki maslahatyň hem-de onuň jemleýji resminamasynyň bütin dünýäde parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetini öňe sürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Türkmenistan gadymy Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm çatrygynda ýerleşmek bilen, türki dünýäniň aýrylmaz bölegi hem-de türki halklaryň taryhynyň, medeniýetiniň we sungatynyň hazynasy bolup durýar.

Bagdad Amreýewiň belleýşi ýaly, Türkmenistan 90-njy ýyllarda geçirilen türki döwletleriň sammitleri boýunça meseleleriň öňdebaryjylarynyň biri hökmünde çykyş etdi hem-de bu guramanyň duşuşyklaryna, onuň kemala gelmegine hemişe işjeň gatnaşdy.

Şu ýylyň noýabr aýynda geçirilen Stambul sammitiniň dowamynda Türkmenistan Türki Döwletleriň Guramasyna synçy hökmünde resmi taýdan goşuldy. “Netijede, türki hyzmatdaşlygyň düzüminde ozal ýetmeýän gymmatly halka emele geldi” diýip, myhman pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa şol sammitiň üstünlikli geçirilmegine uly goşandy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Ýurdumyzyň bu guramanyň hyzmatdaşlyk gurallaryna gatnaşmagynyň onuň maksatlarynyň hem-de uzak möhletleýin geljegi hasaba almak bilen, wezipeleriniň netijeli durmuşa geçirilmegi babatynda goşmaça kuwwat boljakdygy nygtaldy. Birnäçe taslamalary bilelikde amala aşyrmak üçin oňat mümkinçilikler bar, munuň özi dürli ulgamlarda netijeli hyzmatdaşlygyň has-da pugtalandyrylmagyna ýardam berer.

Şol bir wagtda Türkmenistanyň oňyn Bitaraplyk derejesiniň Türki Döwletleriň Guramasynyň agzalarynyň, sebitde we halkara giňişlikde agza döwletleriň arasynda parahatçylygy, rowaçlygy we ösüşi saklamak boýunça tagallalaryna ýardam etjekdigi gürrüňsizdir.

Bagdad Amreýew çykyşynyň ahyrynda guramanyň Türkmenistanyň gatnaşmagy bilen, sebitleýin mümkinçiliklerini giňeltjekdigini nygtady. Munuň özi ählumumy abadançylygyň bähbidine dost-dogan ýurtlaryň we halklaryň hyzmatdaşlyk we raýdaşlyk ruhunyň berkidilmegine ýardam berer.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Bagdad Amreýewe çykyşy hem-de Türkmenistanyň halkynyň adyna aýdan mähirli sözleri üçin minnetdarlyk bildirip, şu ýylyň 12-nji noýabrynda Stambul şäherinde geçirilen Türki Döwletleriň Guramasynyň 8-nji sammitiniň Türkmenistan üçin möhüm ähmiýete eýe bolandygyny belledi. Ýurdumyz agza döwletleriň goldaw bermeginde gurama synçy hökmünde goşuldy.

Milli Liderimiz bu wakanyň Türkmenistanyň türki dünýäniň döwletleri bilen gatnaşyklaryň hil taýdan täze tapgyrynyň başlanmagyny alamatlandyrýandygyny nygtap, Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretaryna hem-de guramanyň Sekretariatyna Türkmenistanyň daşary syýasy tagallalaryny we hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyny yzygiderli goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirdi.

Şol bir wagtyň özünde, biz nobatdaky gezek Türkmenistanyň Türki Döwletleriň Guramasynyň ählumumy parahatçylygy, durnuklylygy we özara düşünişmegi pugtalandyrmak boýunça gün tertibini durmuşa geçirmekde Bitaraplyk syýasatynyň mümkinçiliklerini hem-de ýurdumyzyň öňüni alyş diplomatiýasy ulgamynda toplan tejribesini ulanmaga taýýardygyny nobatdaky gezek tassyklaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Soňra çykyş etmek üçin Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) Baş sekretary Dýusen Kaseinowa söz berildi.

Dýusen Kaseinow maslahata gatnaşyjylary mübärekläp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa Türkmenistanyň başlangyjy boýunça 2021-nji ýylyň “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilendigi üçin hoşallyk bildirdi.

TÜRKSOÝ-nyň ýolbaşçysy bu gün söýginiň we parahatçylygyň şäheri bolan Aşgabatda abraýly halkara guramalaryň ýolbaşçylarynyň ýygnanandygyny, bu şäheriň bolsa häzirki döwrüň wajyp meseleleri boýunça pikir alyşmak üçin oňyn meýdança öwrülendigini belledi.

D.Kaseinow 26 ýyl mundan ozal, 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan 185 ýurduň goldamagynda ykrar edilen Türkmenistanyň Bitaraplyk derejesiniň ähmiýetini belläp, Garaşsyz türkmen döwletiniň Bitaraplyk derejesine esaslanýan daşary syýasatynyň sebit we ählumumy möçberde dostlukly gatnaşyklaryň ösdürilmegine ýardam edýändigini nygtady.

Biziň guramamyza agza ýurtlar bilen bolşy ýaly, tutuş halkara bileleşik bilen medeni diplomatiýanyň Garaşsyzlyk we Bitaraplyk syýasatyny işjeň durmuşa geçirýän Türkmenistan ýokary halkara abraýa eýe boldy diýip, TÜRKSOÝ-nyň ýolbaşçysy belledi.

Dýusen Kaseinow parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasaty amala aşyrmakda milli Liderimiziň aýratyn hyzmatlarynyň bardygyny nygtap, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda Bitarap ýurdumyzyň häzirki döwrüň wajyp meselelerini çözmegiň işjeň we netijeli guralyny kemala getirendigini aýtdy.

Myhman “parahatçylyk” we «ynanyşmak” diýen wajyp düşünjeleriň adamzat üçin öz ähmiýetini ýitirmeýändigini belläp, şunuň bilen baglylykda, TÜRKSOÝ-nyň medeni diplomatiýasynyň ähmiýetini we ony durmuşa geçirmekde Türkmenistanyň eýeleýän ornuny aýratyn nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, 2015-nji ýylda Mary şäherine gadymy Merwiň mirasdüşeri hökmünde türki dünýäniň medeni paýtagty derejesiniň berilmeginiň çäklerinde, döwlet we halkara ähmiýetli ägirt uly çäreleri geçirmekde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň bu ugurdaky başlangyjynyň we goldawynyň, şeýle hem Aşgabatda doganlyk gatnaşyklarynyň ösdürilmegini, sebitde parahatçylygyň, durnuklylygyň berkidilmegini şertlendirýän türki dilli döwletleriň medeniýet we sungat wekilleriniň gatnaşmagynda her ýylda geçirilýän köp sanly döredijilik çäreleriniň ähmiýetini belledi.

Dýusen Kaseinow ýolbaşçylyk edýän guramasynyň türki dilli halklaryň taryhy tejribä we pederleriň ruhy mirasyna esaslanýan giň möçberli parahatçylyk döredijilikli mümkinçilikleriniň amala aşyrylmagyna bolan gyzyklanmalary barada aýdyp, ýurdumyzyň bu ugurda alnyp barylýan işlere mundan beýläk-de mynasyp goşant goşjakdygyna ynam bildirdi.

Ýokary wezipeli myhman çykyşyny tamamlap, doganlyk türkmen halkyny Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlady we dünýä ýurtlarynyň durnukly ösüşinde möhüm ähmiýeti bolan forumyň ýokary derejede guralandygy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çuň mazmunly çykyşy hem-de Türkmenistanyň Hökümetiniň we halkynyň adyna aýdylan gutlaglar üçin minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň medeni-ynsanperwer ulgama köptaraplaýyn, sebit we ikitaraplaýyn esasda hyzmatdaşlygyň möhüm ugry hökmünde garaýandygyny nygtady. Munuň özi türki dilli döwletler bilen gatnaşyklarymyza hem degişlidir.

Türki dilli döwletleriň meşhur aýdymçylarynyň ýerine ýetirmeginde “Dünýä dursun parahat!” atly türkmen aýdymynyň wideogörnüşiniň tanyşdyrylyşy bu babatda möhüm ähmiýete eýe boldy. Bu çäre düýn Aşgabatda Halkara Bitaraplyk gününe gabatlanan dabaralaryň çäklerinde geçirildi.

Biziň köklerimiz birdir, medeniýetimiz, däp-dessurlarymyz umumydyr, biz bitewi gymmatlyklara eýerýäris. Häzirki wagtda şu gymmatlyklara esaslanyp, parahatçylygyň, ynanyşmagyň, özara düşünişmegiň we dostlugyň pugtalandyrylmagy aýratyn ähmiýete eýe bolýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Stambulda guralan sammitiň barşynda Türkmenistanyň medeni gatnaşyklary ösdürmäge kuwwatly itergi bermek zerurlygyndan ugur alyp, TÜRKSOÝ-nyň çäklerinde amala aşyrylýan maksatnamalaryň we taslamalaryň gerimini giňeltmegi teklip edendigini ýatladyp, häzir türki özboluşlylygy saklap galmak we ösdürmek, biziň halklarymyzyň arasynda ynsanperwer gatnaşyklary giňeltmek maksady bilen, bu teklibi iş ýüzünde durmuşa geçirmek barada oýlanmagyň wagtynyň ýetendigini nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çuň manyly çykyşlary we Garaşsyz Türkmenistana hem-de onuň halkyna aýdan hoşniýetli sözleri üçin abraýly sebit guramalarynyň ýolbaşçylaryna minnetdarlyk bildirip, iri halkara guramalaryň ýurdumyzda işleýän wekilhanalarynyň ýolbaşçylaryna söz berdi.

BMG-niň Baş sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy hanym Natalýa German çykyş etdi.

BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy parahatçylyk we ynanyşmak forumyna gatnaşyjylary mübärekläp, Türkmenistanyň wajyp we öz wagtynda öňe süren başlangyjy üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterrişiň adyndan hoşallyk sözlerini aýtdy. Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasy 2021-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etdi.

BMG-niň Baş sekretary Aşgabatda geçirilýän we hemişelik Bitaraplyk syýasatynyň iş ýüzünde amala aşyrylýandygynyň aýdyň nyşany bolan bu foruma uly goldawyny beýan edýär.

Natalýa German BMG-niň Baş sekretarynyň “Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara maslahata gatnaşyjylara iberen Gutlagyny okady.

Antoniu Guterrişiň belleýşi ýaly, soňky 30 ýylyň dowamynda Türkmenistan halkara parahatçylygy we durnuklylygy üpjün etmek, şeýle hem BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezine hemmetaraplaýyn goldaw bermek arkaly Birleşen Milletler Guramasynyň işine önjeýli goşant goşdy.

Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk derejesi Birleşen Milletler Guramasynda birnäçe möhüm başlangyçlaryň kabul edilmegine ýardam berdi.

BMG-niň Baş sekretary hut Türkmenistanyň teklibi boýunça 2021-nji ýylyň “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilendigini belläp, tutuş dünýäni gurşap alan COVID-19 ýokanjyndan başlap, garyplyga, deňsizlige, adalatsyzlyga, adatdan daşary howa ýagdaýlaryna, gapma-garşylyklara çenli ähli wajyp meseleleriň çözülmeginde bilelikde iş alnyp barylmagy netijesinde, parahatçylygyň berkidilmeginiň we ynanyşmagyň dikeldilmeginiň mümkindigini nygtady.

Antoniu Guterriş BMG-niň işine yzygiderli goldaw berýändigi üçin Türkmenistanyň Hökümetine we halkyna hoşallyk bildirip, Gutlag hatynda parahatçylyga, durnukly ösüşe, adam hukuklarynyň üpjün edilmegine goldaw bermäge bolan umumy gyzyklanmalary nazara alnyp, däp bolan gatnaşyklaryň mundan beýläk-de berkidiljekdigine ynam bildirýändigini belledi.

Soňra BMG-niň Baş sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy hanym Natalýa German häzirki döwürde ynanyşmak ýörelgeleriniň döwletara we milli derejelerde durnukly we howpsuz ösüşiň esasy şertleriniň biri bolup durýandygyny belledi. Parahatçylyk we ynanyşmak häzirki zamanyň halkara gatnaşyklarynda parahatçylygyň we durnukly ösüşiň esaslaryny berkitmegiň binýadyny emele getirýär.

Onuň pikirine görä, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly döwletleriň arasyndaky hyzmatdaşlykda syýasy gatnaşyklaryň, durnukly ösüşi, raýdaşlygy we sazlaşygy berkitmek maksady bilen, özara düşünişmek hyzmatdaşlygynyň esasynda gatnaşyklary pugtalandyrmak boýunça halkara bileleşigiň tagallalaryny bir ýere jemlemäge mümkinçilik berýär.

Türkmenistan Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň başyny başlamak bilen, medeni gatnaşyklary, birek-birege hormat goýmak hyzmatdaşlygyny berkitmek, häzirki döwürde döwletara gatnaşyklarda ynanyşmak ýagdaýyny pugtalandyrmak maksady bilen, ägirt uly işleri amala aşyrýar. Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygy, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň zenanlarynyň dialogy, şeýle hem Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde geçirilen Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammiti ýaly ýokary derejedäki halkara ähmiýetli çäreler 2021-nji ýylyň möhüm tapgyrlaryna öwrüldi. Şeýle hem “Halkara parahatçylygy we ynanyşmagy berkitmekde parlamentarileriň orny” atly parlamentara forumyň, Halkara ýaşlar forumynyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegi Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň many-mazmunyny has-da baýlaşdyrdy.

Mümkinçilikden peýdalanyp, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy Owganystandaky ýagdaýyň kadalaşdyrylmagyna sebitiň döwletleriniň oňyn goşantlarynyň bardygyny belledi.

N.German emele gelen ýaramaz ýagdaýlaryň öňüni almakda we parahatçylyk, ösüş, howpsuzlyk meselelerini oňyn çözmekde toparlaýyn tagallalara goldaw bermek işinde Türkmenistanyň BMG-niň ygtybarly hyzmatdaşy bolup durýandygyny nygtap, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezi bilen ýurdumyzyň arasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýete eýedigini nygtady.

Çykyşynyň ahyrynda BMG-niň Baş sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Halkara Bitaraplyk güni, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň netijeli jemlenmegi hem-de Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy bilen gutlady we Türkmenistanyň halkyna parahatçylyk, rowaçlyk arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyz BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterrişe foruma gatnaşyjylara iberen Gutlagy we manyly çykyşy üçin Natalýa Germana minnetdarlyk bildirip, öňüni alyş diplomatiýasynyň Türkmenistanyň Bitaraplygynyň möhüm ugry we aýrylmaz bölegi bolup durýandygyny belledi.

Biz, ilkinji nobatda, 2007-nji ýylda BMG-niň Howpsuzlyk Geňeşine agza döwletleriň goldaw bermeginde Baş Assambleýanyň çözgüdi esasynda Bitarap ýurdumyzyň paýtagtynda esaslandyrylan BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ornuny pugtalandyrmaga hemmetaraplaýyn goldaw bereris diýip, milli Liderimiz belledi.

Döredilen pursadyndan bäri sebit merkeziniň Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa ýurtlary bilen parahatçylygy we ynanyşmagy berkitmekde, ählumumy ösüşiň gün tertibiniň parahatçylyk söýüjilikli ýörelgelerini işjeňleşdirmekde netijeli binýat hökmündäki orny pugtalandy.

Türkmenistanyň başlangyjy boýunça şu ýylyň 16-njy aprelinde BMG-niň Baş Assambleýasynyň “Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň orny” atly Kararnamany kabul etmegi merkeziň mümkinçiliklerini hem-de halkara hukuk esaslaryny mundan beýläk-de berkitmekde şanly waka öwrüldi.

Häzirki döwürde merkeziň binýadynda BMG-niň Terrorçylyga garşy dolandyryş topary işleýär hem-de Öňüni alyş diplomatiýasy akademiýasy, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň zenanlarynyň dialogy, Merkezi Aziýa döwletleriniň suw-energetika hyzmatdaşlygynyň hukuk ugurlary boýunça maksatlaýyn Iş topary we beýlekiler hereket edýär.

Merkeziň mümkinçilikleriniň mundan beýläk-de energetika howpsuzlygy, durnukly ulag ulgamy, suw meselesi, daşky gurşawy goramak, maglumat we biologik howpsuzlyk, ýaragsyzlanmak we onuň ýaýradylmagynyň öňüni almak ýaly möhüm ugurlarda zerur boljakdygyna ynanýaryn diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi we ilçi Natalýa Germana hem-de BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ähli işgärlerine olaryň alyp barýan işleri, hünär ussatlygy we öz işine bolan yhlaslary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Maslahaty dowam edip, döwlet Baştutanymyz BMG-niň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenko söz berdi.

Ol ýokary derejeli halkara maslahata gatnaşmaga berlen çakylyk üçin hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy, Türkmenistanyň Hökümetini we halkyny Halkara Bitaraplyk güni hem-de türkmen tarapynyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasynyň yglan eden Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly bilen gutlady.

Kararnamalaryň kabul edilmeginiň Bitarap Türkmenistanyň parahatçylygy we howpsuzlygy berkitmek, saklamak, hyzmatdaşlygy ösdürmek, sebitde we tutuş dünýäde durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, durmuşa geçirýän syýasatynyň ykrar edilýändiginiň aýdyň beýanyna öwrülendigi bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, BMG-niň çäklerinde döredilen Bitaraplygyň dostlary toparyna 20-den gowrak döwletiň goşulandygy aýratyn nygtaldy.

Parahatçylyk we ynanyşmak BMG-niň Tertipnamasynda berkidilen esasy ýörelgeleriň hem-de maksatlaryň, onýyllyklaryň dowamynda kabul edilen ylalaşyklaryň möhüm binýady bolup durýar. Bu ýörelgeler birek-birege düşünişmek, halkara hukuga hormat goýmak we parahatçylygy, howpsuzlygy saklamaga gyzyklanmalary beýan etmekde köptaraply ösüşiň zerur şertleriniň biri bolup durýar diýip, D.Şlapaçenko belledi.

BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterriş parahatçylygy we ynanyşmagy gazanmakda köpugurly ýörelgelere möhüm ähmiýet berýär. Şunlukda, parahatçylyk — munuň özi diňe bir gapma-garşylyklaryň bolmazlygy däl-de, eýsem, oňyn hereketlere giňden gatnaşylmagyna esaslanýan sazlaşykly ösüşdir. Onda köptaraply gatnaşyklar möhüm orun eýeleýär diýip, BMG-niň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysy öz çykyşynda belledi.

Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan bilen Birleşen Milletler Guramasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ýokary derejä eýedigi, onuň ilkinji nobatda, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetilmegine gönükdirilen strategik gatnaşyklara öwrülendigi nygtaldy.

Çykyşynyň ahyrynda D.Şlapaçenko BMG-niň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde Türkmenistanyň ynamdar hyzmatdaş bolup durýandygyny we parahatçylygyň, durnukly ösüşiň saklanmagyna goldaw berýändigini nygtady hem-de pursatdan peýdalanyp, tutuş türkmen halkyny Halkara Bitaraplyk güni we ýetip gelýän 2022-nji ýyl bilen gutlady hem-de hemmelere parahatçylyk, durnuklylyk we gülläp ösüş arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Türkmenistan üçin Birleşen Milletler Guramasy bilen hyzmatdaşlygyň strategik ugur, halkara giňişlikde biziň tutuş işimiziň binýady bolandygyny we şeýle bolmagynda galýandygyny nygtady.

Biz BMG bilen hyzmatdaşlyga, ählumumy howpsuzlygyň kemala gelen binýadyny aýawly saklamak we pugtalandyrmak, ykdysady, durmuş, ekologiýa, ynsanperwer ulgamlarda, hususan-da, durnukly ösüş ulgamynda ählumumy gün tertibiniň meýilnamalaryny hem-de maksatnamalaryny durmuşa geçirmek işinde onuň syýasy-diplomatik tagallalaryna işjeň gatnaşmaga we ýardam bermäge berk ygrarlydygymyzy beýan etmegimizi dowam edýäris diýip, milli Liderimiz nygtady.

Şu ýylyň — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň dowamynda BMG-niň topary bilen bilelikde biz halkara derejede parahatçylyk hem-de gatnaşyklar medeniýetini ilerletmek üçin ählumumy çäräniň başyny başladyk, bu hereketiň çägini sebitiň çäklerinden daşda hem giňeltdik, parahatçylyk söýüjilik we ynanyşmak ýörelgelerine esaslanan köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljekki nusgasyny gurmaga mümkinçilik berýän netijeleri gazandyk diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu gün BMG-niň dürli edaralary bilen möhüm ähmiýetli resminamalaryň birnäçesine gol çekilýändigine aýratyn ünsi çekdi. Şol resminamalar ýakyn we uzak möhletli geljek üçin gatnaşyklaryň ugurlaryny kesgitlär.

Şunuň bilen baglylykda, öňde goýlan maksatlara ýetmäge yzygiderli çemeleşmäniň durnukly ösüşiň ählumumy we sebit strategiýalaryny doly amala aşyrmagyň berk kepili bolup hyzmat etjekdigine ynam bildirildi.

Pursatdan peýdalanyp, milli Liderimiz Hemişelik utgaşdyryjynyň edarasyna, BMG-niň ýurdumyzda işleýän agentlikleriniň her birine olaryň Türkmenistan bilen strategik gatnaşyklary ösdürmekdäki tagallalary üçin minnetdarlyk bildirdi hem-de türkmen tarapynyň köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlygyň täze, has belent sepgitlerine çykmaga taýýardygyna ynandyrdy.

Soňra ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň ýolbaşçysy, ilçi Jon MakGregoryň çykyşy diňlenildi. Ol sözüniň başynda hormatly Prezidentimizi we Türkmenistanyň ähli halkyny türkmen dilinde Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlady hem-de ýokary derejede geçirilýän duşuşygyň guramaçylygy üçin çuňňur hoşallyk bildirdi.

Bu gezekki maslahatyň ähmiýetini belläp, Jon MakGregor dünýä medeniýetiniň ýörelgeleriniň we durnukly ösüşe ýetmekde ählumumy şertleri üpjün etmekde Bitarap Türkmenistanyň eýeleýän ornunyň ähmiýetini nygtady.

ÝHHG-niň merkeziniň ýolbaşçysy hemişelik Bitaraplyk derejesine eýe bolan gününden bäri Türkmenistanyň halkara diplomatiýanyň gapma-garşylyklary kadalaşdyrmakda netijeli, parahatçylykly, syýasy-diplomatik usullaryny işjeň peýdalanýandygyny belledi.

Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ýurdumyzyň dürli ugurlardaky howpsuzlyk bilen baglanyşykly başlangyçlaryny we onuň sebitleýin howpsuzlygy berkitmekde eýeleýän ornuny goldaýandygy bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, Bitarap Türkmenistanyň Owganystandaky ýagdaýyň parahatçylykly, syýasy-diplomatik ýollar arkaly goldaw bermek boýunça edýän tagallalaryna, onuň goňşy ýurda berýän hemmetaraplaýyn goldawyna ýokary baha berildi.

Jon MakGregoryň belleýşi ýaly, ÝHHG Türkmenistanyň ykdysady, ulag we ykdysady hyzmatdaşlyk ugurlaryndaky, ulag we energetika howpsuzlygy, guramanyň birnäçe möhüm borçnamalaryny özünde jemleýän ykdysady taýdan özara bähbitli halkara başlangyçlaryny goldaýar.

Mümkinçilikden peýdalanyp, ÝHHG bilen Türkmenistanyň Hökümetiniň arasyndaky netijeli gatnaşyklaryň işjeň häsiýete eýedigini bellemek isleýärin. Munuň özi bu möhüm ugurlar boýunça ýokary derejede geçirilýän halkara we sebit maslahatlarynyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilýändigini aňladýar diýip, ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň ýolbaşçysy nygtady.

Şeýle hem Jon MakGregor pursatdan peýdalanyp, Bitarap Türkmenistanyň halkyny bu ýurduň başlangyjy boýunça 2021-nji ýylyň “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilmegi bilen gutlady hem-de bu oňyn başlangyjyň deňhukukly gatnaşyklaryň kämilleşdirilmegini we halkara hyzmatdaşlygyň berkidilmegini üpjün edendigini belledi.

ÝHHG-niň merkeziniň ýolbaşçysy türkmen halkyny Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlap, bu möhüm senä bagyşlanan forumyň parahatçylyk we ynanyşmak syýasatynyň gazananlaryny hem-de onuň geljekki ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmak üçin oňyn meýdança öwrülendigine we uzak möhletleýin esasda ynanyşmagy, parahatçylygy berkitmek üçin gymmatlyklary, däp-dessurlary pugtalandyrmak bilen baglanyşykly anyk işleriň amala aşyryljakdygyna ynam bildirdi.

Foruma gatnaşyjy çykyşynyň ahyrynda ýygnananlary öňümizdäki şanly baýram bilen gutlap, türkmen dilinde: “Halkara Bitaraplyk günüňiz gutly bolsun!” diýdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çuň manyly çykyşy üçin Jon MakGregora minnetdarlyk bildirip, Türkmenistanyň Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen ysnyşykly gatnaşyklara aýratyn üns berýändigini nygtady.

Her ýyl ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkezi bilen amala aşyrylmagy meýilleşdirilýän bilelikdäki taslamalaryň we çäreleriň meýilnamasy tassyklanylýar. Gatnaşyklaryň özüni oňat tarapdan görkezen ulgamlary bilen bir hatarda, geljek ýylda taraplar syýasy, ykdysady we ekologiýa hem-de ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny kemala getirmek boýunça netijeli işe girişerler.

Milli Liderimiziň aýtmagyna görä, şu ýylyň dowamynda ÝHHG bilen bilelikde guralan forumlar, maslahatlar, hususan-da, ÝHHG-niň “Parahatçylygy, ynanyşmagy hem-de howpsuzlygy pugtalandyrmakda zenanlaryň orny” atly forumy, energetika we ulag howpsuzlygy, ekologiýa hem-de howa durnuklylygy ulgamlarynda köptaraplaýyn gatnaşyklar Türkmenistanyň ÝHHG-niň ulgamy bilen özara gatnaşyklarynyň ýokary derejesini hem-de hyzmatdaşlygyň entek ulanylmadyk mümkinçilikleriniň bardygyny görkezýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow geljek, 2022-nji ýylda ýurdumyzyň Helsinki jemleýji jarnamasyna goşulmagynyň 30 ýyllygynyň belleniljekdigini ýatladyp, ikitaraplaýyn esasda hem-de Merkezi Aziýa sebitiniň ähli ýurtlarynyň gatnaşmagynda 30 ýylyň dowamynda gazanylan netijeleri seljermek we geljekde uzak möhletli köptaraplaýyn gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemek maksady bilen, birnäçe çäreleri geçirmegi teklip etdi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapynyň ýokarda agzalan çäreleri guramak üçin zerur şertleri hödürlemäge taýýardygy beýan edildi.

Soňra döwlet Baştutanymyz gysgaça jemleýji söz bilen çykyş etdi.

Milli Liderimiz halkara maslahata gatnaşyjylara Türkmenistanyň Hökümetiniň we halkynyň adyna aýdylan mähirli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, maslahatyň barşynda beýan edilen ähli teklipleriň, pikirleriň, gymmatly başlangyçlaryň halkara gatnaşyklaryň ylmy-amaly binýadyny baýlaşdyrmak, häzirki döwürdäki köptaraplaýyn gatnaşyklary täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmak üçin ulanyljakdygyny nygtady.

Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň çäklerinde giň halkara çäreleriň jemlerini jemleýän bu maslahatyň parahatçylygyň medeniýeti ulgamynda ählumumy Jarnamada beýan edilen gymmatlyklaryň ýörelgelerini, dünýägaraýyşlary hem-de parahatçylygy aýawly saklamagyň we höweslendirmegiň däplerini dikeltmäge ýardam etjekdigine ynanýaryn diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Häzirki wagtda bu tagallalar öňküden hem zerurdyr. Türkmenistan ýokarda agzalan maksatlara Bitaraplygyň ýörelgelerini hemmetaraplaýyn ösdürmäge daýanyp, halkara syýasatyň häzirki ýagdaýlaryna laýyk gelýän çemeleşmeleriň başyny başlap we olary ulanyp, Birleşen Milletler Guramasynyň işiniň özeni bolup durýan öňüni alyş diplomatiýasynyň gurallaryny doly ulanmak bilen ýetip boljakdygyna ynanýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Milli Liderimiziň pikirine görä, maslahatyň Halkara Bitaraplyk gününiň öňüsyrasynda geçirilmeginiň çuň manysy bardyr we halkara parahatçylygy, howpsuzlygy hem-de durnukly ösüşi saklamak we pugtalandyrmak babatda Bitaraplyk syýasatynyň ägirt uly kuwwata eýedigini görkezýär.

Şunuň bilen baglylykda, forumyň dabaraly mejlisiniň netijeleriniň hem-de geçiriljek mowzuklaýyn umumy mejlisleriň parahatçylygy, howpsuzlygy hem-de durnuklylygy pugtalandyrmak, Durnukly ösüşi maksatlaryna ýetmek boýunça bilelikdäki işiň halkara gatnaşyklaryň täze filosofiýasyny ilerletmekde köptaraplaýyn tagallalary utgaşdyrmak üçin ygtybarly esas bolmaga ukyplydygynyň aýdyň subutnamasyna öwrüljekdigine ynam bildirildi. Döwlet Baştutanymyz şu günki çykyşynda bu filosofiýany “Dialog — parahatçylygyň kepili” diýip, atlandyrandygyny ýatlatdy.

Sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow parahatçylyk we ynanyşmak forumyna gatnaşyjylara ýene-de bir gezek tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, gatnaşyjylara Türkmenistanyň we onuň halkynyň adyna aýdylan mähirli sözler hem-de türkmen tarapynyň halkara giňişlikdäki başlangyçlaryna berlen ýokary baha üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirip, ýygnananlary ýetip gelýän Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlady we hemmelere berk jan saglyk, parahatçylyk, bagt, abadançylyk arzuw etdi.

Şeýlelikde, maslahatyň dabaraly umumy mejlisi ýapyk diýlip yglan edildi.

Mejlis tamamlanandan soň, köptaraplaýyn namalaryň 26-syndan ybarat bolan resminamalaryň uly toplumyna gol çekmek dabarasy boldy.

Şolaryň hatarynda Birleşen Milletler Guramasynyň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) Türkmenistan boýunça 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny durmuşa geçirmek babatda Türkmenistanyň degişli düzümleri bilen ÝUNISEF-niň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Ýewropa Bileleşiginiň – Birleşen Milletler Guramasy bilen bilelikdäki sebitleýin hyzmatdaşlyk maksatnamasynyň Türkmenistan boýunça bölüminiň «Merkezi Aziýada Durnukly ösüş maksatlary boýunça platformany döretmek» atly sebitleýin taslamasynyň çäklerinde Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2022 — 2024-nji ýyllar üçin Iş meýilnamasy; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) Türkmenistandaky wekilhanasynyň arasynda Özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2024-nji ýyla çenli Türkmenistanyň inçekesele garşy göreşmek boýunça Milli maksatnamany maliýeleşdirmegi AIDS-e /Inçekesele/ Gyzzyrma garşy göreşmek boýunça Global gaznanyň goldawyndan çykmagy barada Grant Ylalaşygynyň Maksatnamasynyň rejelenen görnüşi; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat gaznasynyň arasynda «Ýokary hilli nesil saglygy hyzmatlaryna ählumumy elýeterliligi gowulandyrmak» atly taslamany ýerine ýetirmegiň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat Gaznasynyň arasynda «Ýaşlaryň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Türkmenistanyň milli ýaşlar syýasatyny durmuşa geçirmäge, gender deňligini we ýaşlaryň gatnaşygyny ilerletmäge gurallaryny pugtalandyrmak» atly taslamany ýerine ýetirmegiň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň «Türkmenistanda şäherleriň durnukly ösdürilişi: Aşgabatda we Awazada «ýaşyl» şäherleriň toplumlaýyn ösdürilişi boýunça taslamasyny» durmuşa geçirmek babatda Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi bilen BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy;

Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistanyň gurak sebitlerinde oba hojalygy bilen meşgullanýan ilatyň howanyň täsiri bilen bagly durmuş-ykdysady ýagdaýlarynyň durnuklylygyny üpjün etmek boýunça Maksatnamasyny durmuşa geçirmek babatda Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi bilen BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistanda uýgunlaşmany meýilleşdirişiň milli prosesiniň kämilleşdirilişi boýunça Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi bilen BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2022 — 2024-nji ýyllar üçin maksatnamasy; 2021 — 2025 ýyllarda Türkmenistanda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Azyk we oba hojalyk guramasynyň arasynda Çarçuwaly maksatnama; «Parnik gazlarynyň zyňylmalaryny azaltmak üçin ownuk şahly mallary köpeltmegiň netijeliligini ýokarlandyrmak» atly taslamany bilelikde amala aşyrmak hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Azyk we oba hojalyk guramasynyň arasynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Statistika baradaky döwlet komiteti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat gaznasynyň arasynda «Durnukly ösüş üçin ilat baradaky dezagregirlenen maglumatlar» atly taslamany ýerine ýetirmegiň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Türkmenistanyň Döwlet, hukuk we demokratiýa instituty bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat gaznasynyň arasynda «Gender deňligini ilerletmek üçin ulgamy we gurallary pugtalandyrmaga ýardam etmek» atly taslamany ýerine ýetirmegiň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň arasynda howanyň üýtgemeginiň täsirini gowşatmak we oňa uýgunlaşmak ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek boýunça Özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar.

***

Günüň ikinji ýarymynda “Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara maslahat abraýly halkara guramalaryň we sebit düzümleriniň köpüsiniň ýolbaşçylarynyň hem-de işgärleriniň sanly ulgam arkaly gatnaşmagynda mowzuklaýyn plenar mejlisleriň üçüsiniň çäginde öz işini dowam etdi.

Mejlisleriň “Parahatçylygy we ynanyşmak syýasatyny öňe sürmekde bitaraplygyň we öňüni alyş diplomatiýasynyň ähmiýeti”, “Parahatçylyk medeniýeti bilen bütindünýä durnukly ösüş Gün tertibiniň arasyndaky aýrylmaz baglanyşyk”, “Parahatçylygyň we ynanyşmagyň ählumumy medeniýetini emele getirmegiň ynsanperwer ölçegi” diýen atlary hem geçirilen ara alyp maslahatlaşmalaryň esasy ugurlaryny we mowzuklaryny kesgitledi.

Çykyşlarda hem-de sanly ulgam arkaly iberilen ýüzlenmelerde foruma gatnaşyjylar parahatçylygy we ählumumy howpsuzlygy üpjün etmekde türkmen Bitaraplygynyň hukuk ýagdaýynyň ornuna we ähmiýetine hemmetaraplaýyn baha berdiler.

Nygtalyşy ýaly, Türkmenistanyň daşary syýasatynyň esasyny düzýän hemişelik Bitaraplygyň gyzyklanma bildirýän hyzmatdaşlaryň ählisi — dünýäniň aýry-aýry ýurtlary hem-de iri halkara we sebit guramalary bilen dostlukly gatnaşyklary ösdürmäge ýardam etdi, içerki syýasy durnuklylygy şertlendirip, türkmenistanlylaryň aň-düşünjesini kesgitledi. Raýatlarymyz üçin dawa-jenjelsiz ösüş hem-de umumymilli bitewülik parahat we abadan durmuşyň şertlerine öwrüldi.

Türkmenistan hemişelik Bitaraplygyň umumy ykrar edilen hukuk ýagdaýyndan ugur alyp, parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi saklamakda hem-de berkitmekde, umumadamzat gymmatlyklaryny pugtalandyrmakda halkara bileleşigiň tagallalary bilen doly raýdaşdyr.

Maslahata gatnaşyjylar häzirki döwrüň wajyp meseleleriniň deňagramly çözgütlerini işläp taýýarlamakda dünýä bileleşiginiň tagallalaryny utgaşdyrmak işinde ýurdumyzyň eýeleýän işjeň ornuna ýokary baha berip, onuň häzirki zaman dünýäsinde bitaraplyk institutynyň artýan ornuna we ähmiýetine düşünmäge, hususan-da, özüniň amatly geosyýasy we geoykdysady kuwwatyny tutuş adamzadyň durnukly ösüşiniň bähbidine ulanýan Türkmenistanyň tejribesini öwrenmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdiler.

11.12.2021. Şu gün paýtagtymyzyň Maslahatlar merkezinde «Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady» atly halkara maslahat geçirildi. Onuň dabaraly umumy mejlisine hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gatnaşdy.

Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 26 ýyllygyna bagyşlanan forum ýurdumyzyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen şu ýylyň esasy wakalarynyň biri boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow irden halkara forumyň geçirilýän ýerine geldi. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Başlygy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary döwlet Baştutanymyzy mähirli garşyladylar we milli Liderimizi Halkara Bitaraplyk güni hem-de şu baýramçylyk mynasybetli geçirilýän «Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady» atly halkara maslahatyň öz işine başlamagy bilen gutladylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gutlaglar we hoşniýetli arzuwlar üçin minnetdarlyk bildirip, Türkmenistanyň halkara giňişlikdäki abraýynyň belende galýandygyny we öňe sürülýän oňyn başlangyçlaryň Milletler Bileleşigi tarapyndan ykrar edilýändigini aňladýan bu gezekki forumyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçiriljekdigine we onuň dowamynda tutuş adamzat üçin bähbitli çözgütleriň kabul ediljekdigine ynam bildirdi.

Taryhda 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Türkmenistanyň BMG tarapyndan resmi taýdan ykrar edilen ilkinji Bitarap döwlet bolandygyny nazara alanyňda, onuň iň täze taryhyň möhüm seneleriniň biridigi gürrüňsizdir. Bu hukuk derejesiniň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan goldanylmagy ýurdumyzyň alyp barýan parahatçylyk söýüjilik syýasatyna belent hormat-sarpa hem-de örän ýokary baha boldy.

Garaşsyz Türkmenistan bildirilýän çäksiz ynama eýe bolup, ähli syýasy-diplomatik we ykdysady mümkinçilikleri doly peýdalanmak bilen, özüniň ägirt uly parahatçylyk döredijilik kuwwatyny doly güýjünde amala aşyrýar.

Garaşsyzlyk ýyllary içinde paýtagtymyz Aşgabat işjeň halkara durmuşyň dünýä derejeli merkezi, iri wekilçilikli çäreleriň yzygiderli geçirilýän ýeri hökmünde eýeleýän ornuny berkitdi. Bu hem Watanymyzyň dünýä derejesindäki belent abraýynyň, ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy we abadançylygy üpjün etmäge, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge goşýan goşandynyň giňden ykrar edilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Ine, bu gün hem şanly waka mynasybetli Maslahatlar merkeziniň giň zalyna Milli Geňeşiň Mejlisiniň we Halk Maslahatynyň ýolbaşçylary, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Diýarymyzyň we daşary ýurtlaryň diplomatlary — Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalarynyň, şeýle hem daşary döwletleriň hem-de abraýly halkara guramalaryň, şol sanda BMG-niň we onuň ýöriteleşdirilen düzümleriniň ýurdumyzda işleýän diplomatik wekilhanalarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri ýygnandylar.

Aşgabada çagyrylan belent mertebeli myhmanlaryň hatarynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Türki Döwletleriň Guramasynyň, Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) ýolbaşçylary we beýlekiler bar.

Maslahata gatnaşyjylaryň düzüminiň şeýle köp sanly hem-de wekilçilikli bolmagy Garaşsyz Türkmenistanyň belent halkara abraýynyň hem-de dünýäde parahatçylygy, durnukly ösüşi we ählumumy howpsuzlygy pugtalandyrmak üçin netijeli gural hökmünde ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplyk derejesiniň ägirt uly mümkinçiliginiň ykrar edilýändiginiň ýene-de bir tassyklanmasydyr.

Bu ýere ýygnananlar milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy ör turup, şowhunly el çarpyşmalar, uly ruhubelentlik bilen garşyladylar.

Dabaraly ýagdaýda halkara forum açyk diýlip yglan edilýär.

Döwlet Baştutanymyza söz berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow halkara maslahatyň dabaraly mejlisine gatnaşýanlar bilen mähirli salamlaşyp, hemmelere foruma gatnaşýandygy hem-de köpugurly dünýä gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça tekliplerini we pikirlerini alyşmaga taýýardyklary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen şu ýylyň dowamynda Türkmenistanda hem-de sebit we dünýä derejelerinde birnäçe möhüm halkara çäreler — maslahatlar, köptaraplaýyn forumlar we söhbetdeşlikler, okuw maslahatlary we sapaklary geçirildi. Bu çärelere daşary ýurt döwletleriniň hökümetleriniň agzalary, abraýly halkara hem-de sebit guramalarynyň ýolbaşçylary we işgärleri, tanymal syýasatşynaslar, diplomatlar, jemgyýetçilik birleşikleriniň wekilleri gatnaşdylar.

Parahatçylyk we ynanyşmak ýörişine öwrülen şol çäreleriň halkara gatnaşyklarda we häzirki zamanyň möhüm soraglarynda çözgütleri tapmakda ähmiýetiniň örän uly bolandygyny aýratyn bellemek isleýärin. Biziň bu günki maslahatymyz hem Türkmenistanyň dünýä bileleşiginiň işjeň agzasy hökmünde diňe bir giň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen, ähli ýurtlaryň we halklaryň düýpli bähbitlerine laýyk gelýän möhüm başlangyçlar bilen çykyş etmek bilen çäklenmän, eýsem, şol başlangyçlary iş ýüzünde durmuşa geçirmek boýunça çäreleri hem öňe sürýändiginiň aýdyň subutnamasy bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Şu halkara maslahatyň çäklerinde biz milli we umumadamzat bähbitli birnäçe soraglaryň üstünde durup geçeris hem-de olar barada pikir alşarys. Şeýle hem ýakyn geljekde bilelikde amala aşyrmaly wezipelerimizi kesgitläris diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Mälim bolşy ýaly, BMG-niň Baş Assambleýasy 2019-njy ýylyň 12-nji sentýabrynda Türkmenistanyň başlangyjy esasynda 2021-nji ýyly «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýip yglan etmek barada biragyzdan Kararnama kabul etdi.

Şu başlangyjy öňe sürmek bilen, biz Birleşen Milletler Guramasynyň abraýy netijesinde goldanan köptaraplaýyn ylalaşygyň ykrar edilen şeýle görnüşi giň dünýä jemgyýetçiligini, syýasatşynaslary, diplomatlary, köpçülikleýin habar beriş serişdelerini, çözgütleri kabul edýän adamlary häzirki zaman döwletara gatnaşyklarynda ýüze çykýan äşgär meýillere giňden çekmek mümkinçiligine öwrüler diýip hasap etdik. Bu gatnaşyklar, aýratyn-da, soňky döwürde düýpli üýtgedi diýip, milli Liderimiz nygtady.

Häzirki döwürde dünýäde harby-strategik bäsdeşligiň ýitileşýändigini, gapma-garşylyklaryň geriminiň giňelýändigini we güýçlenýändigini biziň ählimiz aýdyň görýäris. Şonuň netijesinde dünýädäki wakalar öňünden kesgitläp bolmaýan, has durnuksyz häsiýete eýe bolýar. Bu bolsa ösüşiň umumy wezipelerini çözmegi, ýagny ählumumy durnuklylygy, ýaragsyzlanmagy, ekologik meýilnamalary amala aşyrmagy örän kynlaşdyrýar. Deňsizlige we garyplyga garşy göreşmekde, daşky gurşawy goramakda, bosgunlara hem-de migrantlara kömek bermekde köp soraglary döredýär. Şeýle hem adamzadyň öňünde durýan ençeme beýleki düýpli soraglary çözmekde köp kynçylyklary ýüze çykarýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Şeýle şertlerde diňe ynanyşmagy dikeltmek, ykrar edilen halkara hukuk kadalaryna eýermek, özara gatnaşyklar medeniýetini ykrar etmek, biziň pikirimizçe, emele gelen ýagdaýy düzetmäge we netijeli ugra gönükdirmäge mümkinçilik berer.

Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylyny yglan etmek baradaky başlangyç bilen çykyş edenimizde, biz hut şu wezipelerden ugur aldyk diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Hakykatda bolsa bu başlangyç möçberine, syýasy gurluşyna, ykdysady we harby kuwwatyna garamazdan, ähli döwletlere gönükdirilen ýüzlenmä öwrüldi. Dünýäniň ykbaly üçin jogapkärçilik duýmaga uly itergi berdi.

Ol dawalaryň we ylalaşyksyzlygyň güýjemeginiň öňüni almaga, dünýädäki häzirki ýagdaýy paýhasly seljermäge şert döretdi. Taryhyň we geljegiň nukdaýnazaryndan, täzeden oýlanmaga çagyryş bolup ýaňlandy.

Bu çagyryş dünýäde uly seslenme döretdi. Sebäbi, ozaly bilen, parahatçylyk we ynanyşmak taglymatynyň örän uly ählumumy ähmiýeti bardyr. Bu taglymat hemişe zerurdyr we netijelidir. Özi hem ol ählumumy ösüşiň we öňe gitmegiň wagtlaýyn däl-de, hakyky talaplaryna laýyk gelýär.

Şu nukdaýnazardan, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly, biziň pikirimizçe, giň dünýägaraýyşlary hem-de ynsanperwer pikirleri we wezipeleri aňladyp, uly goldawa, oňyn seslenmä eýe boldy diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Şu döwürde Türkmenistanda ençeme iri halkara çäreler — maslahatlar, seminarlar, «tegelek stollar», maglumat pikir alyşmalary geçirildi. Bu çärelere dürli ýurtlaryň döwlet we hökümet wekilleri, abraýly halkara guramalaryň ýolbaşçylary, belli syýasatşynaslar, diplomatlar, işewürler, bilermenlerdir žurnalistler gatnaşdylar diýip, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz bu ugurda toplanan baý tejribäniň sebit meseleleri çözülende, häzirki döwrüň esasy soraglary boýunça halkara gatnaşyklarda we umumy garaýyşlar işlenip düzülende peýdaly boljakdygyna ynam bildirdi.

Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň çäklerinde geçirilen çäreler daşary syýasat hem-de hukuk ulgamynda nazary düşünjeleri ösdürmäge we barlaglary geçirmäge uly itergi berdi. Milli diplomatik mekdepleriňdir däpleriň mümkinçiliklerini baýlaşdyrdy. Halkara gatnaşyklar babatdaky binýatlyk esaslara täze garaýyşlary girizdi.

Esasy zat bolsa, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly bütin dünýäde oňyn seslenme döretdi. Birleşen Milletler Guramasynyň wagt we ýagdaý bilen hiç wagt çäklendirilmedik gün tertibine bu düşünjeleri girizmekde möhüm hem-de täsirli gurala öwrüldi. Bu üstünliklere biziň ählimiz kanuny esasda buýsanyp bileris diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Milletler Guramasynyň dilleriniň birinde, ýagny rus dilinde maslahaty dowam etdirdi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, täze wehimler we howplar bilen baglylykda, döwletara gatnaşyklarda ynanyşmagyň dikeldilmegi aýratyn ähmiýete eýe bolýar. Bu babatda men dünýä howp salan koronawirus pandemiýasyny göz öňünde tutýaryn. Hut ynamyň ýetmezçiligi, aýratyn hem birinji tapgyrda, bu howpa netijesiz halkara jogabyň, gaýragoýulmasyz köpçülikleýin çäreleriň görülmeginiň zerurlygynda özara düşünişmegiň ýokdugynyň sebäbine öwrüldi diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Şu şertlerde jogapkärli döwlet hökmünde Türkmenistan BMG-de pandemiýa garşy göreşmekde tagallalary birleşdirmek, ylmy-lukmançylyk diplomatiýasynyň ugurlaryny ýola goýmak boýunça birnäçe anyk teklipler bilen çykyş etdi.

Ynanyşmak, özara düşünişmek halkara maliýe-ykdysady giňişlikde häzirki çökgünlik ýagdaýlaryndan çykmak bilen baglylykda, ykdysady, söwda, ulag, maýa goýum gatnaşyklaryny dikeltmegiň möhüm şerti bolup durýar diýip, milli Liderimiz nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow biziň ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasyna bu işde esasy orunlaryň birini eýelemegi teklip edip, Baş Assambleýada agza döwletleriň ählisi tarapyndan goldanylan Kararnamalaryň taslamalaryny öňe sürendigini belledi. Hususan-da, munuň özi ulag we energetika ulgamlarynda yzygiderli hyzmatdaşlygy ýola goýmaga degişlidir.

Häzirki döwürde netijeli ykdysadyýetiň ynanyşmagyň esasynda guralýandygyna ynanýarys. Işewür çaklamada ynanyşmagyň, ynamyň bar ýerine maýa goýumlar hem gelýär. Ynanyşmak ýok bolsa, maýa goýumlar bu zolaklardan sowlup geçýär, kooperasiýa, işewür gatnaşyklar ýitirilýär, ykdysady ösüşde durgunlyk bolup geçýär diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Parahatçylyk söýüjilik, ynanyşmak, gatnaşyklara açyklyk Türkmenistanyň daşary syýasatynyň binýadyna — hemişelik Bitaraplygyna sazlaşykly mahsusdyr. Biz ertir Bitaraplygyň halkara ykrarnamasynyň 26 ýyllygyny belläris. Elbetde, şu günki halkara maslahatyň bu möhüm waka gabatlanylmagynyň çuňňur manysy bardyr, biz ony köp sanly pikirdeşlerimiz we hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde garşylaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.

Türkmenistanyň Bitaraplygyna biz giň, netijeli halkara hyzmatdaşlygyň, bar bolan meseleleri we gapma-garşylyklary parahatçylykly, syýasy-diplomatik serişdeler arkaly gepleşikler stolunyň başynda kadalaşdyrmaga we çözmäge oňyn täsir etmegiň şerti hökmünde garaýarys. Biz öz Bitaraplygymyzy ählumumy ösüşiň we öňegidişligiň, BMG-niň maksatnamalaýyn wezipelerini ýerine ýetirmek maksadynda amala aşyrýandygymyzy buýsanç bilen aýdýarys diýip, milli Liderimiz nygtady.

Döwlet Baştutanymyz häzirki döwrüň ýagdaýlaryna hem-de halkymyzyň köpasyrlyk tejribesine berk daýanýan türkmen Bitaraplygynyň özboluşlylygy barada aýdyp, hut Bitaraplygyň sebitde parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmegiň ygtybarly kepili bolup hyzmat edýändigini, halkara ykdysady we syýasy işleriň oňyn ösüşine täsir edýän möhüm ähmiýetli şert hökmünde çykyş edýändigini nygtady.

BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan 12-nji dekabryň «Halkara Bitaraplyk güni» diýlip yglan edilmegi, onuň birnäçe Kararnamalary, şol sanda «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy», «Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de durnukly ösüş işinde bitaraplyk syýasatynyň orny» atly Kararnamalary, şeýle hem Türkmenistanyň başlangyjy bilen Merkezi Aziýada sebit durnuklylygyny we hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmakda mazmuny we maksady boýunça ýakyn bolan Kararnamalary biragyzdan hem-de birnäçe gezek kabul etmegi Bitaraplygyň goldanylýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

Şunuň bilen baglylykda, BMG-niň çäklerinde döredilen Parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparyna eýýäm 20-den gowrak döwletiň goşulmagy möhüm görkezijidir. Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow agza döwletleriň ählisine biziň başlangyçlarymyzy goldandyklary üçin minnetdarlyk bildirip, BMG-niň Sekretariatynyň netijeli işini belledi.

Döwlet Baştutanymyz parahatçylyk we ynanyşmak forumyna gatnaşyjylara ýüzlenip, häzirki döwrüň dünýä bileleşiginiň durmuşyndaky syýasy medeniýet — bu netijeli, birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk esasyndaky gatnaşyklara taýýarlyk we ukyplylykdyr diýip belledi. Şeýle gatnaşyklaryň ornuny hiç zat bilen çalşyp bolmaz.

Häzirki şertlerde anyk kesgitlenen syýasy ölçeglere, sagdyn, oňyn pragmatizme, umumy ykrar edilen hem-de hemmelere düşnükli bolan adamzat gymmatlyklaryna esaslanýan halkara gatnaşyklaryň täze filosofiýasynyň kemala getirilmegine mätäçlik çekýändigimize ynanýaryn. Men şeýle filosofiýany «Dialog — parahatçylygyň kepili» diýip atlandyrardym diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady we hemmeleri onuň amala aşyrylmagynyň üstünde bilelikde pikirlenmäge çagyrdy.

Döwlet Baştutanymyz çykyşynyň ahyrynda maslahata gatnaşyjylary Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlady we hemmelere parahatçylygyň, özara düşünişmegiň hem-de hyzmatdaşlygyň bähbidine alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow dabaraly mejlisi dowam edip, çykyş etmek üçin parahatçylyk we ynanyşmak forumynyň ýokary wezipeli myhmanlaryna söz berdi.

Ilki bilen, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Nozirä söz berildi.

Belent mertebeli myhman myhmansöýerlik we forumyň ýokary derejede guralandygy üçin milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hem-de Türkmenistanyň Hökümetine hoşallyk bildirip, parahatçylyk we ynanyşmak syýasatynyň ähmiýetini aýratyn belledi. Şol syýasat häzirki döwür üçin has durnukly geljegi gazanmakda esasy şert bolup durýar.

Geçen ýyllarda Türkmenistan hemişelik Bitaraplyk derejesini açyklyk, parahatçylyk söýüjilik hem-de hoşniýetlilik ruhunda ýola goýulýan halkara gatnaşyklaryň baş ýörelgesi hökmünde kesgitläp, özüniň oýlanyşykly daşary syýasat doktrinasyny kemala getirdi.

H.Noziriniň pikirine görä, geografik, taryhy we medeni taýdan gelip çykyşyň anyk ýagdaýlary, türkmen halkynyň milli häsiýeti hem-de onuň özara hormat goýmak we bilelikde parahatçylykly ýaşamak ýörelgelerine esaslanan hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna ygrarlylygy Türkmenistanyň alyp barýan syýasaty üçin ylham çeşmesi boldy.

YHG-nyň Baş sekretary hemişelik Bitaraplyk derejesi baş ýörelge bolup çykyş edýän bu syýasatyň Ýer ýüzüniň hemme döwletleriniň arasynda özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmegi maksat edinýän ýurt hökmünde Türkmenistanyň dünýä derejesindäki abraýyny artdyrandygyny nygtady. Bitaraplyk ählumumy meseleleri diňe parahatçylykly serişdeler arkaly çözmekde özüni möhüm hem-de netijeli gural hökmünde görkezdi.

Türkmenistanyň Bitaraplyk derejesini ilkinjileriň biri bolup goldan Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň öňdengörüjilikli baştutanlygynda alnyp barylýan parahatçylyk we ynanyşmak syýasatyna örän uly ähmiýet berýär.

Biz bu ýere häzirki döwürde parahatçylyga, durnuklylyga we ykdysady ösüşe uly howp döredýän çynlakaý wehim bilen ýüzbe-ýüz bolýan sebitimiz üçin çylşyrymly döwürde ýygnandyk. Globallaşma şertlerinde ýüze çykýan ähli gapma-garşylyklar hem-de meseleler, köpçülikleýin ylalaşykly jogapkärçiligi talap edýär, çünki bu meseleler diňe ýakyn hyzmatdaşlyk we umumy tagallalar arkaly çözüp bilner diýip, YHG-nyň Baş sekretary nygtady.

YHG parahatçylyk bilen durnukly ösüşiň arasyndaky berk özara baglanyşygy ykrar edýär hem-de ählumumy howpsuzlygyň we durnuklylygyň ykdysady ösüşiň hakyky maksatlaryny amala aşyrmak, ýurtlaryň we sebitiň halklarynyň abadançylygy üçin zerur şert bolup durýandygyna pugta ynam bildirýändigini beýan edýär.

Türkmenistanyň Bitaraplyk syýasatynyň YHG-nyň hyzmatdaşlyk etmek nusgasy bilen sazlaşykda, köpçülik bolup sebitleýin durmuş-ykdysady rowaçlygy we gülläp ösüşi gazanmak üçin ajaýyp mümkinçilik döredýändigini aýdyp, ýokary wezipeli myhman Türkmenistany ýakynda Aşgabatda YHG-nyň 15-nji sammitiniň üstünlikli guralandygy bilen gutlady hem-de munuň hemişelik Bitaraplyk syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýändigini we durnukly ösüşi hem-de rowaçlygy gazanmak üçin YHG-nyň howandarlygynda sebitleýin hyzmatdaşlykda ýurdumyzyň öňdebaryjy orny eýelemegi maksat edinýändigini aýan edýändigini belledi.

Sammitde kabul edilen Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygy sebit durnuklylygyna hem-de YHG sebitinde durmuş-ykdysady ösüşiň we rowaçlygyň esasy maksatlaryna ýetmäge ýoly hödürleýär.

Sözüniň ahyrynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary sebitleýin ösüşiň umumy maksadyna ýetmekde YHG-ny hemişe goldaýandygy üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa, Türkmenistanyň Hökümetine we halkyna hoşallyk bildirdi hem-de şu forumda beýan edilen başlangyçlaryň we teklipleriň soňky döwürde ýüze çykýan meseleler babatda ählumumy we sebitleýin durnuklylygy ýokarlandyrmak maksady bilen, hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin «Ýol kartasyny» işläp taýýarlamaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-nyň Baş sekretaryna çuň manyly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, biziň ýurdumyzyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen netijeli gatnaşyklaryny ösdürmekde onuň ägirt uly şahsy goşandyny nygtady.

Mümkinçilikden peýdalanyp, milli Liderimiz Husraw Nozirä we onuň üsti bilen Sekretariatyň ähli işgärlerine şu ýyl Türkmenistanyň YHG-da başlyklyk eden döwründe, 28-nji noýabrda Aşgabatda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitiniň üstünlikli geçirilmeginde berlen goldaw we ýardam üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz YHG-nyň 15-nji sammitiniň netijeleriniň hem-de onuň jemleri boýunça kabul edilen uzak möhletli resminamanyň — Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygynyň guramanyň kuwwatyny we mümkinçiliklerini mundan beýläk-de ösdürmek, YHG-a agza ýurtlar tarapyndan bellenen maksatlara ýetmek hem-de wezipeleri çözmek üçin esas boljakdygyna ynam bildirdi.

Milli Liderimiz mazmunly çykyşy üçin myhmana ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi.

Soňra Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Bagdad Amreýew çykyş edip, maslahata gatnaşmaga çakylyk üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de gün tertibine möhüm meseleler girizilen forumyň ýokary guramaçylyk derejesini belledi.

Häzirki döwürde dünýäde emele gelýän çylşyrymly ýagdaý düýpli oýlanyşmagy hem-de has netijeli hereket etmegi talap edýän köp sanly möhüm meseleleri ýüze çykarýar. Şunda türkmen Bitaraplygy olary çözmekde özüniň ukyplylygyny görkezdi.

Şunuň bilen baglylykda, BMG-niň degişli Kararnamalary bilen iki gezek tassyklanylan hem-de halkara bileleşigiň giň ykrarnamasyna we goldawyna eýe bolan Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk derejesiniň ähmiýeti nygtaldy. Geçen 26 ýylyň dowamynda ýurdumyzyň oňyn Bitaraplygy sebit we ählumumy parahatçylygyň hem-de durnuklylygyň kemala gelmegine ýardam etdi we beýleki döwletlere görelde boldy. Häzirki wagtda bu dereje Türkmenistanyň özüniň ösüşi üçin hem, tutuş sebit üçin hem amatly şertleriň döredilmegine uly goşant goşmagyny dowam edýär. Bular barada aýtmak bilen, myhman şu günki maslahatyň hem-de onuň jemleýji resminamasynyň bütin dünýäde parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetini öňe sürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Türkmenistan gadymy Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm çatrygynda ýerleşmek bilen, türki dünýäniň aýrylmaz bölegi hem-de türki halklaryň taryhynyň, medeniýetiniň we sungatynyň hazynasy bolup durýar.

Bagdad Amreýewiň belleýşi ýaly, Türkmenistan 90-njy ýyllarda geçirilen türki döwletleriň sammitleri boýunça meseleleriň öňdebaryjylarynyň biri hökmünde çykyş etdi hem-de bu guramanyň duşuşyklaryna, onuň kemala gelmegine hemişe işjeň gatnaşdy.

Şu ýylyň noýabr aýynda geçirilen Stambul sammitiniň dowamynda Türkmenistan Türki Döwletleriň Guramasyna synçy hökmünde resmi taýdan goşuldy. «Netijede, türki hyzmatdaşlygyň düzüminde ozal ýetmeýän gymmatly halka emele geldi» diýip, myhman pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa şol sammitiň üstünlikli geçirilmegine uly goşandy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Ýurdumyzyň bu guramanyň hyzmatdaşlyk gurallaryna gatnaşmagynyň onuň maksatlarynyň hem-de uzak möhletleýin geljegi hasaba almak bilen, wezipeleriniň netijeli durmuşa geçirilmegi babatynda goşmaça kuwwat boljakdygy nygtaldy. Birnäçe taslamalary bilelikde amala aşyrmak üçin oňat mümkinçilikler bar, munuň özi dürli ulgamlarda netijeli hyzmatdaşlygyň has-da pugtalandyrylmagyna ýardam berer.

Şol bir wagtda Türkmenistanyň oňyn Bitaraplyk derejesiniň Türki Döwletleriň Guramasynyň agzalarynyň, sebitde we halkara giňişlikde agza döwletleriň arasynda parahatçylygy, rowaçlygy we ösüşi saklamak boýunça tagallalaryna ýardam etjekdigi gürrüňsizdir.

Bagdad Amreýew çykyşynyň ahyrynda guramanyň Türkmenistanyň gatnaşmagy bilen, sebitleýin mümkinçiliklerini giňeltjekdigini nygtady. Munuň özi ählumumy abadançylygyň bähbidine dost-dogan ýurtlaryň we halklaryň hyzmatdaşlyk we raýdaşlyk ruhunyň berkidilmegine ýardam berer.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Bagdad Amreýewe çykyşy hem-de Türkmenistanyň halkynyň adyna aýdan mähirli sözleri üçin minnetdarlyk bildirip, şu ýylyň 12-nji noýabrynda Stambul şäherinde geçirilen Türki Döwletleriň Guramasynyň 8-nji sammitiniň Türkmenistan üçin möhüm ähmiýete eýe bolandygyny belledi. Ýurdumyz agza döwletleriň goldaw bermeginde gurama synçy hökmünde goşuldy.

Milli Liderimiz bu wakanyň Türkmenistanyň türki dünýäniň döwletleri bilen gatnaşyklaryň hil taýdan täze tapgyrynyň başlanmagyny alamatlandyrýandygyny nygtap, Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretaryna hem-de guramanyň Sekretariatyna Türkmenistanyň daşary syýasy tagallalaryny we hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyny yzygiderli goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirdi.

Şol bir wagtyň özünde, biz nobatdaky gezek Türkmenistanyň Türki Döwletleriň Guramasynyň ählumumy parahatçylygy, durnuklylygy we özara düşünişmegi pugtalandyrmak boýunça gün tertibini durmuşa geçirmekde Bitaraplyk syýasatynyň mümkinçiliklerini hem-de ýurdumyzyň öňüni alyş diplomatiýasy ulgamynda toplan tejribesini ulanmaga taýýardygyny nobatdaky gezek tassyklaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Soňra çykyş etmek üçin Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) Baş sekretary Dýusen Kaseinowa söz berildi.

Dýusen Kaseinow maslahata gatnaşyjylary mübärekläp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa Türkmenistanyň başlangyjy boýunça 2021-nji ýylyň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilendigi üçin hoşallyk bildirdi.

TÜRKSOÝ-nyň ýolbaşçysy bu gün söýginiň we parahatçylygyň şäheri bolan Aşgabatda abraýly halkara guramalaryň ýolbaşçylarynyň ýygnanandygyny, bu şäheriň bolsa häzirki döwrüň wajyp meseleleri boýunça pikir alyşmak üçin oňyn meýdança öwrülendigini belledi.

D.Kaseinow 26 ýyl mundan ozal, 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan 185 ýurduň goldamagynda ykrar edilen Türkmenistanyň Bitaraplyk derejesiniň ähmiýetini belläp, Garaşsyz türkmen döwletiniň Bitaraplyk derejesine esaslanýan daşary syýasatynyň sebit we ählumumy möçberde dostlukly gatnaşyklaryň ösdürilmegine ýardam edýändigini nygtady.

Biziň guramamyza agza ýurtlar bilen bolşy ýaly, tutuş halkara bileleşik bilen medeni diplomatiýanyň Garaşsyzlyk we Bitaraplyk syýasatyny işjeň durmuşa geçirýän Türkmenistan ýokary halkara abraýa eýe boldy diýip, TÜRKSOÝ-nyň ýolbaşçysy belledi.

Dýusen Kaseinow parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasaty amala aşyrmakda milli Liderimiziň aýratyn hyzmatlarynyň bardygyny nygtap, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda Bitarap ýurdumyzyň häzirki döwrüň wajyp meselelerini çözmegiň işjeň we netijeli guralyny kemala getirendigini aýtdy.

Myhman «parahatçylyk» we «ynanyşmak» diýen wajyp düşünjeleriň adamzat üçin öz ähmiýetini ýitirmeýändigini belläp, şunuň bilen baglylykda, TÜRKSOÝ-nyň medeni diplomatiýasynyň ähmiýetini we ony durmuşa geçirmekde Türkmenistanyň eýeleýän ornuny aýratyn nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, 2015-nji ýylda Mary şäherine gadymy Merwiň mirasdüşeri hökmünde türki dünýäniň medeni paýtagty derejesiniň berilmeginiň çäklerinde, döwlet we halkara ähmiýetli ägirt uly çäreleri geçirmekde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň bu ugurdaky başlangyjynyň we goldawynyň, şeýle hem Aşgabatda doganlyk gatnaşyklarynyň ösdürilmegini, sebitde parahatçylygyň, durnuklylygyň berkidilmegini şertlendirýän türki dilli döwletleriň medeniýet we sungat wekilleriniň gatnaşmagynda her ýylda geçirilýän köp sanly döredijilik çäreleriniň ähmiýetini belledi.

Dýusen Kaseinow ýolbaşçylyk edýän guramasynyň türki dilli halklaryň taryhy tejribä we pederleriň ruhy mirasyna esaslanýan giň möçberli parahatçylyk döredijilikli mümkinçilikleriniň amala aşyrylmagyna bolan gyzyklanmalary barada aýdyp, ýurdumyzyň bu ugurda alnyp barylýan işlere mundan beýläk-de mynasyp goşant goşjakdygyna ynam bildirdi.

Ýokary wezipeli myhman çykyşyny tamamlap, doganlyk türkmen halkyny Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlady we dünýä ýurtlarynyň durnukly ösüşinde möhüm ähmiýeti bolan forumyň ýokary derejede guralandygy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çuň mazmunly çykyşy hem-de Türkmenistanyň Hökümetiniň we halkynyň adyna aýdylan gutlaglar üçin minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň medeni-ynsanperwer ulgama köptaraplaýyn, sebit we ikitaraplaýyn esasda hyzmatdaşlygyň möhüm ugry hökmünde garaýandygyny nygtady. Munuň özi türki dilli döwletler bilen gatnaşyklarymyza hem degişlidir.

Türki dilli döwletleriň meşhur aýdymçylarynyň ýerine ýetirmeginde «Dünýä dursun parahat!» atly türkmen aýdymynyň wideogörnüşiniň tanyşdyrylyşy bu babatda möhüm ähmiýete eýe boldy. Bu çäre düýn Aşgabatda Halkara Bitaraplyk gününe gabatlanan dabaralaryň çäklerinde geçirildi.

Biziň köklerimiz birdir, medeniýetimiz, däp-dessurlarymyz umumydyr, biz bitewi gymmatlyklara eýerýäris. Häzirki wagtda şu gymmatlyklara esaslanyp, parahatçylygyň, ynanyşmagyň, özara düşünişmegiň we dostlugyň pugtalandyrylmagy aýratyn ähmiýete eýe bolýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Stambulda guralan sammitiň barşynda Türkmenistanyň medeni gatnaşyklary ösdürmäge kuwwatly itergi bermek zerurlygyndan ugur alyp, TÜRKSOÝ-nyň çäklerinde amala aşyrylýan maksatnamalaryň we taslamalaryň gerimini giňeltmegi teklip edendigini ýatladyp, häzir türki özboluşlylygy saklap galmak we ösdürmek, biziň halklarymyzyň arasynda ynsanperwer gatnaşyklary giňeltmek maksady bilen, bu teklibi iş ýüzünde durmuşa geçirmek barada oýlanmagyň wagtynyň ýetendigini nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çuň manyly çykyşlary we Garaşsyz Türkmenistana hem-de onuň halkyna aýdan hoşniýetli sözleri üçin abraýly sebit guramalarynyň ýolbaşçylaryna minnetdarlyk bildirip, iri halkara guramalaryň ýurdumyzda işleýän wekilhanalarynyň ýolbaşçylaryna söz berdi.

BMG-niň Baş sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy hanym Natalýa German çykyş etdi.

BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy parahatçylyk we ynanyşmak forumyna gatnaşyjylary mübärekläp, Türkmenistanyň wajyp we öz wagtynda öňe süren başlangyjy üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterrişiň adyndan hoşallyk sözlerini aýtdy. Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasy 2021-nji ýyly «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýip yglan etdi.

BMG-niň Baş sekretary Aşgabatda geçirilýän we hemişelik Bitaraplyk syýasatynyň iş ýüzünde amala aşyrylýandygynyň aýdyň nyşany bolan bu foruma uly goldawyny beýan edýär.

Natalýa German BMG-niň Baş sekretarynyň «Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady» atly halkara maslahata gatnaşyjylara iberen Gutlagyny okady.

Antoniu Guterrişiň belleýşi ýaly, soňky 30 ýylyň dowamynda Türkmenistan halkara parahatçylygy we durnuklylygy üpjün etmek, şeýle hem BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezine hemmetaraplaýyn goldaw bermek arkaly Birleşen Milletler Guramasynyň işine önjeýli goşant goşdy.

Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk derejesi Birleşen Milletler Guramasynda birnäçe möhüm başlangyçlaryň kabul edilmegine ýardam berdi.

BMG-niň Baş sekretary hut Türkmenistanyň teklibi boýunça 2021-nji ýylyň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilendigini belläp, tutuş dünýäni gurşap alan COVID-19 ýokanjyndan başlap, garyplyga, deňsizlige, adalatsyzlyga, adatdan daşary howa ýagdaýlaryna, gapma-garşylyklara çenli ähli wajyp meseleleriň çözülmeginde bilelikde iş alnyp barylmagy netijesinde, parahatçylygyň berkidilmeginiň we ynanyşmagyň dikeldilmeginiň mümkindigini nygtady.

Antoniu Guterriş BMG-niň işine yzygiderli goldaw berýändigi üçin Türkmenistanyň Hökümetine we halkyna hoşallyk bildirip, Gutlag hatynda parahatçylyga, durnukly ösüşe, adam hukuklarynyň üpjün edilmegine goldaw bermäge bolan umumy gyzyklanmalary nazara alnyp, däp bolan gatnaşyklaryň mundan beýläk-de berkidiljekdigine ynam bildirýändigini belledi.

Soňra BMG-niň Baş sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy hanym Natalýa German häzirki döwürde ynanyşmak ýörelgeleriniň döwletara we milli derejelerde durnukly we howpsuz ösüşiň esasy şertleriniň biri bolup durýandygyny belledi. Parahatçylyk we ynanyşmak häzirki zamanyň halkara gatnaşyklarynda parahatçylygyň we durnukly ösüşiň esaslaryny berkitmegiň binýadyny emele getirýär.

Onuň pikirine görä, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly döwletleriň arasyndaky hyzmatdaşlykda syýasy gatnaşyklaryň, durnukly ösüşi, raýdaşlygy we sazlaşygy berkitmek maksady bilen, özara düşünişmek hyzmatdaşlygynyň esasynda gatnaşyklary pugtalandyrmak boýunça halkara bileleşigiň tagallalaryny bir ýere jemlemäge mümkinçilik berýär.

Türkmenistan Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň başyny başlamak bilen, medeni gatnaşyklary, birek-birege hormat goýmak hyzmatdaşlygyny berkitmek, häzirki döwürde döwletara gatnaşyklarda ynanyşmak ýagdaýyny pugtalandyrmak maksady bilen, ägirt uly işleri amala aşyrýar. Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygy, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň zenanlarynyň dialogy, şeýle hem Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde geçirilen Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammiti ýaly ýokary derejedäki halkara ähmiýetli çäreler 2021-nji ýylyň möhüm tapgyrlaryna öwrüldi. Şeýle hem «Halkara parahatçylygy we ynanyşmagy berkitmekde parlamentarileriň orny» atly parlamentara forumyň, Halkara ýaşlar forumynyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegi Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň many-mazmunyny has-da baýlaşdyrdy.

Mümkinçilikden peýdalanyp, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy Owganystandaky ýagdaýyň kadalaşdyrylmagyna sebitiň döwletleriniň oňyn goşantlarynyň bardygyny belledi.

N.German emele gelen ýaramaz ýagdaýlaryň öňüni almakda we parahatçylyk, ösüş, howpsuzlyk meselelerini oňyn çözmekde toparlaýyn tagallalara goldaw bermek işinde Türkmenistanyň BMG-niň ygtybarly hyzmatdaşy bolup durýandygyny nygtap, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezi bilen ýurdumyzyň arasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýete eýedigini nygtady.

Çykyşynyň ahyrynda BMG-niň Baş sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Halkara Bitaraplyk güni, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň netijeli jemlenmegi hem-de Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy bilen gutlady we Türkmenistanyň halkyna parahatçylyk, rowaçlyk arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyz BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterrişe foruma gatnaşyjylara iberen Gutlagy we manyly çykyşy üçin Natalýa Germana minnetdarlyk bildirip, öňüni alyş diplomatiýasynyň Türkmenistanyň Bitaraplygynyň möhüm ugry we aýrylmaz bölegi bolup durýandygyny belledi.

Biz, ilkinji nobatda, 2007-nji ýylda BMG-niň Howpsuzlyk Geňeşine agza döwletleriň goldaw bermeginde Baş Assambleýanyň çözgüdi esasynda Bitarap ýurdumyzyň paýtagtynda esaslandyrylan BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ornuny pugtalandyrmaga hemmetaraplaýyn goldaw bereris diýip, milli Liderimiz belledi.

Döredilen pursadyndan bäri sebit merkeziniň Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa ýurtlary bilen parahatçylygy we ynanyşmagy berkitmekde, ählumumy ösüşiň gün tertibiniň parahatçylyk söýüjilikli ýörelgelerini işjeňleşdirmekde netijeli binýat hökmündäki orny pugtalandy.

Türkmenistanyň başlangyjy boýunça şu ýylyň 16-njy aprelinde BMG-niň Baş Assambleýasynyň «Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň orny» atly Kararnamany kabul etmegi merkeziň mümkinçiliklerini hem-de halkara hukuk esaslaryny mundan beýläk-de berkitmekde şanly waka öwrüldi.

Häzirki döwürde merkeziň binýadynda BMG-niň Terrorçylyga garşy dolandyryş topary işleýär hem-de Öňüni alyş diplomatiýasy akademiýasy, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň zenanlarynyň dialogy, Merkezi Aziýa döwletleriniň suw-energetika hyzmatdaşlygynyň hukuk ugurlary boýunça maksatlaýyn Iş topary we beýlekiler hereket edýär.

Merkeziň mümkinçilikleriniň mundan beýläk-de energetika howpsuzlygy, durnukly ulag ulgamy, suw meselesi, daşky gurşawy goramak, maglumat we biologik howpsuzlyk, ýaragsyzlanmak we onuň ýaýradylmagynyň öňüni almak ýaly möhüm ugurlarda zerur boljakdygyna ynanýaryn diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi we ilçi Natalýa Germana hem-de BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ähli işgärlerine olaryň alyp barýan işleri, hünär ussatlygy we öz işine bolan yhlaslary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Maslahaty dowam edip, döwlet Baştutanymyz BMG-niň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenko söz berdi.

Ol ýokary derejeli halkara maslahata gatnaşmaga berlen çakylyk üçin hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy, Türkmenistanyň Hökümetini we halkyny Halkara Bitaraplyk güni hem-de türkmen tarapynyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasynyň yglan eden Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly bilen gutlady.

Kararnamalaryň kabul edilmeginiň Bitarap Türkmenistanyň parahatçylygy we howpsuzlygy berkitmek, saklamak, hyzmatdaşlygy ösdürmek, sebitde we tutuş dünýäde durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, durmuşa geçirýän syýasatynyň ykrar edilýändiginiň aýdyň beýanyna öwrülendigi bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, BMG-niň çäklerinde döredilen Bitaraplygyň dostlary toparyna 20-den gowrak döwletiň goşulandygy aýratyn nygtaldy.

Parahatçylyk we ynanyşmak BMG-niň Tertipnamasynda berkidilen esasy ýörelgeleriň hem-de maksatlaryň, onýyllyklaryň dowamynda kabul edilen ylalaşyklaryň möhüm binýady bolup durýar. Bu ýörelgeler birek-birege düşünişmek, halkara hukuga hormat goýmak we parahatçylygy, howpsuzlygy saklamaga gyzyklanmalary beýan etmekde köptaraply ösüşiň zerur şertleriniň biri bolup durýar diýip, D.Şlapaçenko belledi.

BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterriş parahatçylygy we ynanyşmagy gazanmakda köpugurly ýörelgelere möhüm ähmiýet berýär. Şunlukda, parahatçylyk — munuň özi diňe bir gapma-garşylyklaryň bolmazlygy däl-de, eýsem, oňyn hereketlere giňden gatnaşylmagyna esaslanýan sazlaşykly ösüşdir. Onda köptaraply gatnaşyklar möhüm orun eýeleýär diýip, BMG-niň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysy öz çykyşynda belledi.

Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan bilen Birleşen Milletler Guramasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ýokary derejä eýedigi, onuň ilkinji nobatda, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetilmegine gönükdirilen strategik gatnaşyklara öwrülendigi nygtaldy.

Çykyşynyň ahyrynda D.Şlapaçenko BMG-niň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde Türkmenistanyň ynamdar hyzmatdaş bolup durýandygyny we parahatçylygyň, durnukly ösüşiň saklanmagyna goldaw berýändigini nygtady hem-de pursatdan peýdalanyp, tutuş türkmen halkyny Halkara Bitaraplyk güni we ýetip gelýän 2022-nji ýyl bilen gutlady hem-de hemmelere parahatçylyk, durnuklylyk we gülläp ösüş arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Türkmenistan üçin Birleşen Milletler Guramasy bilen hyzmatdaşlygyň strategik ugur, halkara giňişlikde biziň tutuş işimiziň binýady bolandygyny we şeýle bolmagynda galýandygyny nygtady.

Biz BMG bilen hyzmatdaşlyga, ählumumy howpsuzlygyň kemala gelen binýadyny aýawly saklamak we pugtalandyrmak, ykdysady, durmuş, ekologiýa, ynsanperwer ulgamlarda, hususan-da, durnukly ösüş ulgamynda ählumumy gün tertibiniň meýilnamalaryny hem-de maksatnamalaryny durmuşa geçirmek işinde onuň syýasy-diplomatik tagallalaryna işjeň gatnaşmaga we ýardam bermäge berk ygrarlydygymyzy beýan etmegimizi dowam edýäris diýip, milli Liderimiz nygtady.

Şu ýylyň — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň dowamynda BMG-niň topary bilen bilelikde biz halkara derejede parahatçylyk hem-de gatnaşyklar medeniýetini ilerletmek üçin ählumumy çäräniň başyny başladyk, bu hereketiň çägini sebitiň çäklerinden daşda hem giňeltdik, parahatçylyk söýüjilik we ynanyşmak ýörelgelerine esaslanan köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljekki nusgasyny gurmaga mümkinçilik berýän netijeleri gazandyk diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu gün BMG-niň dürli edaralary bilen möhüm ähmiýetli resminamalaryň birnäçesine gol çekilýändigine aýratyn ünsi çekdi. Şol resminamalar ýakyn we uzak möhletli geljek üçin gatnaşyklaryň ugurlaryny kesgitlär.

Şunuň bilen baglylykda, öňde goýlan maksatlara ýetmäge yzygiderli çemeleşmäniň durnukly ösüşiň ählumumy we sebit strategiýalaryny doly amala aşyrmagyň berk kepili bolup hyzmat etjekdigine ynam bildirildi.

Pursatdan peýdalanyp, milli Liderimiz Hemişelik utgaşdyryjynyň edarasyna, BMG-niň ýurdumyzda işleýän agentlikleriniň her birine olaryň Türkmenistan bilen strategik gatnaşyklary ösdürmekdäki tagallalary üçin minnetdarlyk bildirdi hem-de türkmen tarapynyň köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlygyň täze, has belent sepgitlerine çykmaga taýýardygyna ynandyrdy.

Soňra ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň ýolbaşçysy, ilçi Jon MakGregoryň çykyşy diňlenildi. Ol sözüniň başynda hormatly Prezidentimizi we Türkmenistanyň ähli halkyny türkmen dilinde Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlady hem-de ýokary derejede geçirilýän duşuşygyň guramaçylygy üçin çuňňur hoşallyk bildirdi.

Bu gezekki maslahatyň ähmiýetini belläp, Jon MakGregor dünýä medeniýetiniň ýörelgeleriniň we durnukly ösüşe ýetmekde ählumumy şertleri üpjün etmekde Bitarap Türkmenistanyň eýeleýän ornunyň ähmiýetini nygtady.

ÝHHG-niň merkeziniň ýolbaşçysy hemişelik Bitaraplyk derejesine eýe bolan gününden bäri Türkmenistanyň halkara diplomatiýanyň gapma-garşylyklary kadalaşdyrmakda netijeli, parahatçylykly, syýasy-diplomatik usullaryny işjeň peýdalanýandygyny belledi.

Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ýurdumyzyň dürli ugurlardaky howpsuzlyk bilen baglanyşykly başlangyçlaryny we onuň sebitleýin howpsuzlygy berkitmekde eýeleýän ornuny goldaýandygy bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, Bitarap Türkmenistanyň Owganystandaky ýagdaýyň parahatçylykly, syýasy-diplomatik ýollar arkaly goldaw bermek boýunça edýän tagallalaryna, onuň goňşy ýurda berýän hemmetaraplaýyn goldawyna ýokary baha berildi.

Jon MakGregoryň belleýşi ýaly, ÝHHG Türkmenistanyň ykdysady, ulag we ykdysady hyzmatdaşlyk ugurlaryndaky, ulag we energetika howpsuzlygy, guramanyň birnäçe möhüm borçnamalaryny özünde jemleýän ykdysady taýdan özara bähbitli halkara başlangyçlaryny goldaýar.

Mümkinçilikden peýdalanyp, ÝHHG bilen Türkmenistanyň Hökümetiniň arasyndaky netijeli gatnaşyklaryň işjeň häsiýete eýedigini bellemek isleýärin. Munuň özi bu möhüm ugurlar boýunça ýokary derejede geçirilýän halkara we sebit maslahatlarynyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilýändigini aňladýar diýip, ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň ýolbaşçysy nygtady.

Şeýle hem Jon MakGregor pursatdan peýdalanyp, Bitarap Türkmenistanyň halkyny bu ýurduň başlangyjy boýunça 2021-nji ýylyň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilmegi bilen gutlady hem-de bu oňyn başlangyjyň deňhukukly gatnaşyklaryň kämilleşdirilmegini we halkara hyzmatdaşlygyň berkidilmegini üpjün edendigini belledi.

ÝHHG-niň merkeziniň ýolbaşçysy türkmen halkyny Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlap, bu möhüm senä bagyşlanan forumyň parahatçylyk we ynanyşmak syýasatynyň gazananlaryny hem-de onuň geljekki ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmak üçin oňyn meýdança öwrülendigine we uzak möhletleýin esasda ynanyşmagy, parahatçylygy berkitmek üçin gymmatlyklary, däp-dessurlary pugtalandyrmak bilen baglanyşykly anyk işleriň amala aşyryljakdygyna ynam bildirdi.

Foruma gatnaşyjy çykyşynyň ahyrynda ýygnananlary öňümizdäki şanly baýram bilen gutlap, türkmen dilinde: «Halkara Bitaraplyk günüňiz gutly bolsun!» diýdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çuň manyly çykyşy üçin Jon MakGregora minnetdarlyk bildirip, Türkmenistanyň Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen ysnyşykly gatnaşyklara aýratyn üns berýändigini nygtady.

Her ýyl ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkezi bilen amala aşyrylmagy meýilleşdirilýän bilelikdäki taslamalaryň we çäreleriň meýilnamasy tassyklanylýar. Gatnaşyklaryň özüni oňat tarapdan görkezen ulgamlary bilen bir hatarda, geljek ýylda taraplar syýasy, ykdysady we ekologiýa hem-de ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny kemala getirmek boýunça netijeli işe girişerler.

Milli Liderimiziň aýtmagyna görä, şu ýylyň dowamynda ÝHHG bilen bilelikde guralan forumlar, maslahatlar, hususan-da, ÝHHG-niň «Parahatçylygy, ynanyşmagy hem-de howpsuzlygy pugtalandyrmakda zenanlaryň orny» atly forumy, energetika we ulag howpsuzlygy, ekologiýa hem-de howa durnuklylygy ulgamlarynda köptaraplaýyn gatnaşyklar Türkmenistanyň ÝHHG-niň ulgamy bilen özara gatnaşyklarynyň ýokary derejesini hem-de hyzmatdaşlygyň entek ulanylmadyk mümkinçilikleriniň bardygyny görkezýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow geljek, 2022-nji ýylda ýurdumyzyň Helsinki jemleýji jarnamasyna goşulmagynyň 30 ýyllygynyň belleniljekdigini ýatladyp, ikitaraplaýyn esasda hem-de Merkezi Aziýa sebitiniň ähli ýurtlarynyň gatnaşmagynda 30 ýylyň dowamynda gazanylan netijeleri seljermek we geljekde uzak möhletli köptaraplaýyn gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemek maksady bilen, birnäçe çäreleri geçirmegi teklip etdi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapynyň ýokarda agzalan çäreleri guramak üçin zerur şertleri hödürlemäge taýýardygy beýan edildi.

Soňra döwlet Baştutanymyz gysgaça jemleýji söz bilen çykyş etdi.

Milli Liderimiz halkara maslahata gatnaşyjylara Türkmenistanyň Hökümetiniň we halkynyň adyna aýdylan mähirli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, maslahatyň barşynda beýan edilen ähli teklipleriň, pikirleriň, gymmatly başlangyçlaryň halkara gatnaşyklaryň ylmy-amaly binýadyny baýlaşdyrmak, häzirki döwürdäki köptaraplaýyn gatnaşyklary täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmak üçin ulanyljakdygyny nygtady.

Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň çäklerinde giň halkara çäreleriň jemlerini jemleýän bu maslahatyň parahatçylygyň medeniýeti ulgamynda ählumumy Jarnamada beýan edilen gymmatlyklaryň ýörelgelerini, dünýägaraýyşlary hem-de parahatçylygy aýawly saklamagyň we höweslendirmegiň däplerini dikeltmäge ýardam etjekdigine ynanýaryn diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Häzirki wagtda bu tagallalar öňküden hem zerurdyr. Türkmenistan ýokarda agzalan maksatlara Bitaraplygyň ýörelgelerini hemmetaraplaýyn ösdürmäge daýanyp, halkara syýasatyň häzirki ýagdaýlaryna laýyk gelýän çemeleşmeleriň başyny başlap we olary ulanyp, Birleşen Milletler Guramasynyň işiniň özeni bolup durýan öňüni alyş diplomatiýasynyň gurallaryny doly ulanmak bilen ýetip boljakdygyna ynanýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Milli Liderimiziň pikirine görä, maslahatyň Halkara Bitaraplyk gününiň öňüsyrasynda geçirilmeginiň çuň manysy bardyr we halkara parahatçylygy, howpsuzlygy hem-de durnukly ösüşi saklamak we pugtalandyrmak babatda Bitaraplyk syýasatynyň ägirt uly kuwwata eýedigini görkezýär.

Şunuň bilen baglylykda, forumyň dabaraly mejlisiniň netijeleriniň hem-de geçiriljek mowzuklaýyn umumy mejlisleriň parahatçylygy, howpsuzlygy hem-de durnuklylygy pugtalandyrmak, Durnukly ösüşi maksatlaryna ýetmek boýunça bilelikdäki işiň halkara gatnaşyklaryň täze filosofiýasyny ilerletmekde köptaraplaýyn tagallalary utgaşdyrmak üçin ygtybarly esas bolmaga ukyplydygynyň aýdyň subutnamasyna öwrüljekdigine ynam bildirildi. Döwlet Baştutanymyz şu günki çykyşynda bu filosofiýany «Dialog — parahatçylygyň kepili» diýip, atlandyrandygyny ýatlatdy.

Sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow parahatçylyk we ynanyşmak forumyna gatnaşyjylara ýene-de bir gezek tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, gatnaşyjylara Türkmenistanyň we onuň halkynyň adyna aýdylan mähirli sözler hem-de türkmen tarapynyň halkara giňişlikdäki başlangyçlaryna berlen ýokary baha üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirip, ýygnananlary ýetip gelýän Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlady we hemmelere berk jan saglyk, parahatçylyk, bagt, abadançylyk arzuw etdi.

Şeýlelikde, maslahatyň dabaraly umumy mejlisi ýapyk diýlip yglan edildi.

Mejlis tamamlanandan soň, köptaraplaýyn namalaryň 26-syndan ybarat bolan resminamalaryň uly toplumyna gol çekmek dabarasy boldy.

Şolaryň hatarynda Birleşen Milletler Guramasynyň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) Türkmenistan boýunça 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny durmuşa geçirmek babatda Türkmenistanyň degişli düzümleri bilen ÝUNISEF-niň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Ýewropa Bileleşiginiň – Birleşen Milletler Guramasy bilen bilelikdäki sebitleýin hyzmatdaşlyk maksatnamasynyň Türkmenistan boýunça bölüminiň «Merkezi Aziýada Durnukly ösüş maksatlary boýunça platformany döretmek» atly sebitleýin taslamasynyň çäklerinde Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2022 — 2024-nji ýyllar üçin Iş meýilnamasy; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) Türkmenistandaky wekilhanasynyň arasynda Özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2024-nji ýyla çenli Türkmenistanyň inçekesele garşy göreşmek boýunça Milli maksatnamany maliýeleşdirmegi AIDS-e /Inçekesele/ Gyzzyrma garşy göreşmek boýunça Global gaznanyň goldawyndan çykmagy barada Grant Ylalaşygynyň Maksatnamasynyň rejelenen görnüşi; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat gaznasynyň arasynda «Ýokary hilli nesil saglygy hyzmatlaryna ählumumy elýeterliligi gowulandyrmak» atly taslamany ýerine ýetirmegiň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat Gaznasynyň arasynda «Ýaşlaryň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Türkmenistanyň milli ýaşlar syýasatyny durmuşa geçirmäge, gender deňligini we ýaşlaryň gatnaşygyny ilerletmäge gurallaryny pugtalandyrmak» atly taslamany ýerine ýetirmegiň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň «Türkmenistanda şäherleriň durnukly ösdürilişi: Aşgabatda we Awazada «ýaşyl» şäherleriň toplumlaýyn ösdürilişi boýunça taslamasyny» durmuşa geçirmek babatda Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi bilen BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy;

Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistanyň gurak sebitlerinde oba hojalygy bilen meşgullanýan ilatyň howanyň täsiri bilen bagly durmuş-ykdysady ýagdaýlarynyň durnuklylygyny üpjün etmek boýunça Maksatnamasyny durmuşa geçirmek babatda Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi bilen BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistanda uýgunlaşmany meýilleşdirişiň milli prosesiniň kämilleşdirilişi boýunça Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi bilen BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň 2022 — 2024-nji ýyllar üçin maksatnamasy; 2021 — 2025 ýyllarda Türkmenistanda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Azyk we oba hojalyk guramasynyň arasynda Çarçuwaly maksatnama; «Parnik gazlarynyň zyňylmalaryny azaltmak üçin ownuk şahly mallary köpeltmegiň netijeliligini ýokarlandyrmak» atly taslamany bilelikde amala aşyrmak hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Azyk we oba hojalyk guramasynyň arasynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Statistika baradaky döwlet komiteti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat gaznasynyň arasynda «Durnukly ösüş üçin ilat baradaky dezagregirlenen maglumatlar» atly taslamany ýerine ýetirmegiň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Türkmenistanyň Döwlet, hukuk we demokratiýa instituty bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat gaznasynyň arasynda «Gender deňligini ilerletmek üçin ulgamy we gurallary pugtalandyrmaga ýardam etmek» atly taslamany ýerine ýetirmegiň 2022-nji ýyl üçin Iş meýilnamasy; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň arasynda howanyň üýtgemeginiň täsirini gowşatmak we oňa uýgunlaşmak ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek boýunça Özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar.

***

Günüň ikinji ýarymynda «Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady» atly halkara maslahat abraýly halkara guramalaryň we sebit düzümleriniň köpüsiniň ýolbaşçylarynyň hem-de işgärleriniň sanly ulgam arkaly gatnaşmagynda mowzuklaýyn plenar mejlisleriň üçüsiniň çäginde öz işini dowam etdi.

Mejlisleriň «Parahatçylygy we ynanyşmak syýasatyny öňe sürmekde bitaraplygyň we öňüni alyş diplomatiýasynyň ähmiýeti», «Parahatçylyk medeniýeti bilen bütindünýä durnukly ösüş Gün tertibiniň arasyndaky aýrylmaz baglanyşyk», «Parahatçylygyň we ynanyşmagyň ählumumy medeniýetini emele getirmegiň ynsanperwer ölçegi» diýen atlary hem geçirilen ara alyp maslahatlaşmalaryň esasy ugurlaryny we mowzuklaryny kesgitledi.

Çykyşlarda hem-de sanly ulgam arkaly iberilen ýüzlenmelerde foruma gatnaşyjylar parahatçylygy we ählumumy howpsuzlygy üpjün etmekde türkmen Bitaraplygynyň hukuk ýagdaýynyň ornuna we ähmiýetine hemmetaraplaýyn baha berdiler.

Nygtalyşy ýaly, Türkmenistanyň daşary syýasatynyň esasyny düzýän hemişelik Bitaraplygyň gyzyklanma bildirýän hyzmatdaşlaryň ählisi — dünýäniň aýry-aýry ýurtlary hem-de iri halkara we sebit guramalary bilen dostlukly gatnaşyklary ösdürmäge ýardam etdi, içerki syýasy durnuklylygy şertlendirip, türkmenistanlylaryň aň-düşünjesini kesgitledi. Raýatlarymyz üçin dawa-jenjelsiz ösüş hem-de umumymilli bitewülik parahat we abadan durmuşyň şertlerine öwrüldi.

Türkmenistan hemişelik Bitaraplygyň umumy ykrar edilen hukuk ýagdaýyndan ugur alyp, parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi saklamakda hem-de berkitmekde, umumadamzat gymmatlyklaryny pugtalandyrmakda halkara bileleşigiň tagallalary bilen doly raýdaşdyr.

Maslahata gatnaşyjylar häzirki döwrüň wajyp meseleleriniň deňagramly çözgütlerini işläp taýýarlamakda dünýä bileleşiginiň tagallalaryny utgaşdyrmak işinde ýurdumyzyň eýeleýän işjeň ornuna ýokary baha berip, onuň häzirki zaman dünýäsinde bitaraplyk institutynyň artýan ornuna we ähmiýetine düşünmäge, hususan-da, özüniň amatly geosyýasy we geoykdysady kuwwatyny tutuş adamzadyň durnukly ösüşiniň bähbidine ulanýan Türkmenistanyň tejribesini öwrenmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdiler.

Dünýä gün tertibiniň esasy meselelerini hem-de köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmak üçin açyk meýdança öwrülen parahatçylyk we ynanyşmak forumynyň mowzuklaýyn mejlisleriniň işi tamamlanandan soň, «tegelek stoluň» başyndaky söhbetdeşlik geçirildi. Onda Jemleýji resminama kabul edildi.

(2021-nji ýylyň 10-njy dekabry)

Hormatly Ministrler Kabinetiniň agzalary!
Hormatly diplomatlar!

Biz, däp bolşy ýaly, Täze ýylyň öň ýanynda ýurdumyzyň daşary syýasatynyň möhüm soraglaryny ara alyp maslahatlaşmak üçin ýygnanýarys.

Geçen ýyl, belli sebäplere görä, şeýle düzümde duşuşyk geçirilmedi. Şoňa görä-de, Türkmenistanyň halkara giňişlikde häzirki döwürde alyp barýan işini şu gün toplumlaýyn seljermek uly ähmiýete eýedir. Daşary işler ministrliginiň, daşary ýurtlardaky wekilhanalarymyzyň geljek döwürdäki syýasy-diplomatik işiniň wezipelerini we olary çözmegiň ýollaryny kesgitlemek örän möhüm bolup durýar.

Ilki bilen, geçen iki ýylda dünýäde ýagdaýlaryň düýpli özgerendigini bellemek zerurdyr. Umumy geostrategik ýagdaý çylşyrymlaşdy. Sebit derejesinde, şol sanda ýurdumyzyň serhetleriniň gönüden-göni golaýynda üýtgeşmeler bolup geçdi.

Koronawirus pandemiýasy we onuň bilen bagly ykdysady, söwda, maýa goýumlar we ynsanperwer gatnaşyklardaky çäklendirmeler dünýä syýasatynyň umumy ýagdaýyna öz täsirini ýetirdi.

Bu ýagdaýlaryň ählisi bizden Türkmenistanyň uzak möhletli milli bähbitlerini nazara alyp, halkara strategiýamyzyň binýatlyk esaslaryna — Bitaraplyga, parahatçylyk söýüjilige, ähli döwletlere we olaryň saýlap alan içerki gurluşynyň, daşary syýasat ugrunyň nusgasyna hormat goýmagy talap edýär. Bolup geçýän üýtgeşmelere laýyklykda çalt, ýöne oýlanyşykly we hakyky ýagdaýdan ugur alyp hereket etmegi, jogapkärli hem-de öňdengörüji çemeleşmeleri işläp taýýarlamagy göz öňünde tutýar.

Ýurdumyzyň hatda ýeňil bolmadyk halkara ýagdaýlar şertlerinde hem ählumumy durnuklylygy we howpsuzlygy gorap saklamaga gönükdirilen syýasaty bir maksat esasynda yzygiderli alyp barandygyny bellemek zerurdyr.

Bitarap döwletimiz halkara hukuk kadalarynyň berkarar bolmagy, Birleşen Milletler Guramasynyň we beýleki esasy köptaraplaýyn institutlaryň ornuny we abraýyny berkitmek ugrunda netijeli işleri amala aşyrdy. Möhüm başlangyçlary öňe sürmek bilen, sebitde hyzmatdaşlygy we özara düşünişmegi berkitmäge ýardam etdi.

Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan 2021-nji ýylyň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilmegi baradaky başlangyç bilen çykyş etdi. Şu ýylyň döredijilikli başlangyçlara, anyk many-mazmuna, hakyky hereketlere esaslanýan çärelere baý bolmagy üçin ähli tagallalary etdi.

Bu işler gatnaşyklaryň esaslaryny we görnüşlerini döretmäge, netijeli bolmagyna, bar bolan soraglary we wehimleri bilelikde, birek-birege hormat goýmak esasynda, sazlaşykly çözmek üçin şertleri döretmäge gönükdirilendir.

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň geçen we şu ýylky mejlislerinde Türkmenistanyň başlangyjy boýunça möhüm Rezolýusiýalaryň birnäçesi kabul edildi. Şolaryň arasynda «Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de durnukly ösüş işinde bitaraplyk syýasatynyň orny», «Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň orny» atly Rezolýusiýalary görkezmek bolar.

Şunuň bilen baglylykda, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde döredilen Parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparyna eýýäm 20-den gowrak döwletiň goşulmagy buýsandyryjy görkeziji boldy.

Türkmenistan tarapyndan Birleşen Milletler Guramasynyň halkara meseleler düzgünleşdirilende Bitaraplyk kadalaryny netijeli ulanmak boýunça Düzgünleriniň ýygyndysyny taýýarlamak boýunça işler hem alnyp barylýar.

Türkmenistanyň sebit derejesinde alyp barýan işleriniň netijesinde uly wakalar bolup geçdi. Şu ýylyň awgust aýynda ýurdumyzda Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygy üstünlikli geçirildi. Bu duşuşykda örän möhüm çözgütler kabul edildi. Olarda biziň sebitimiziň ýurtlarynyň hyzmatdaşlygy üçin ähli esasy ugurlar boýunça hoşniýetli goňşuçylyk, dost-doganlyk esasynda, sebitiň her bir döwletiniň bähbitleri nazara alnyp we ykrar edilip, strategik ugurlar kesgitlendi.

Bu duşuşygyň jemleriniň dünýä bileleşigi tarapyndan ýokary baha mynasyp bolmagy buýsandyryjydyr. Onuň netijeleri sebit birleşikleriniň birnäçesiniň mejlisleriniň dowamynda hem bellenip geçildi.

Köptaraplaýyn görnüşden başga-da, Merkezi Aziýa ýurtlary bilen ikitaraplaýyn esasda hem hyzmatdaşlyk işjeň ösdürildi. Muňa mysal hökmünde geçen döwürde sebitiň döwletleriniň Baştutanlarynyň ählisiniň Türkmenistana döwlet, resmi we iş saparlary bilen gelendiklerini aýtmak ýeterlikdir.

Ýaňy-ýakynda bolsa Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde Aşgabatda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna gatnaşyjy ýurtlaryň ýolbaşçylarynyň 15-nji sammiti geçirildi. Sammit bu gurama agza ýurtlaryň Baştutanlarynyň ýakyndan goşulyşyp, özara hyzmatdaşlyk etmäge örän uly isleg bildirýändiklerini we pugta eýerýändiklerini görkezdi. Ösüşiň möhüm wezipelerini bilelikde çözmäge, ykdysadyýetde, söwdada, maýa goýumlarda, ulag we energetika pudaklarynda, ekologiýa ulgamynda we beýleki ugurlarda özara bähbitli hyzmatdaşlygy berkitmäge çalyşýandyklaryny tassyklady.

Şu ýylyň noýabr aýynda türki dilli döwletleriň Baştutanlarynyň Stambulda geçirilen sammiti hem möhüm ähmiýetli waka boldy. Sammitde Türkmenistanyň Türki Döwletleriň Guramasyna synçy hökmünde goşulmagy barada çözgüt kabul edildi. Munuň özi ýurdumyzyň bu guramadaky möhüm we netijeli ornunyň ykrar edilmegi boldy. Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň sebit we ählumumy durnuklylygyň şerti hökmünde möhüm ornunyň aýdyň tassyklanmasy boldy. Doganlyk döwletleriň ýurdumyz bilen uzak möhletli, özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmäge umumylykda çalyşýandyklarynyň subutnamasyna öwrüldi.

Bularyň ählisi Türkmenistanyň dünýä giňişliginde ýokary abraýa eýe bolandygyny aýdyň görkezýär. Bitarap döwletimizi ygtybarly, jogapkärli we ynamdar hyzmatdaş hökmünde doly hukukly kabul edýän halkara bileleşik tarapyndan biziň alyp barýan daşary syýasatymyza berilýän goldawyň barha artýandygyny aýdyň subut edýär.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Biz geljek döwürde gazanylan netijeleri has-da berkitmelidiris. Dünýäde gazanan ornumyzy has-da pugtalandyrmalydyrys we güýçlendirmelidiris. Türkmenistanyň daşary syýasat ugruny, onuň konseptual esaslaryna gyşarnyksyz eýerip, halkara ýagdaýyň üýtgeýän şertlerine laýyk getirmelidiris.

Bu ýerde esasy ugur döwletara hyzmatdaşlygyň örän möhüm şerti hökmünde Bitaraplygymyzy yzygiderli berkitmek bolmalydyr. Bu ugurda, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynda alyp barýan işlerimizi güýçlendirmek we anyk ugurlara gönükdirmek zerur bolup durýar. Häzirki döwürde munuň üçin ähli şertler — syýasy şertler hem, hukuk şertleri hem bar.

Şu esaslara daýanyp, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly mynasybetli ýurdumyzyň geçiren köp sanly çärelerinde toplan tejribesini ýokary derejede ulanmaly.

Geçen ýyl halkara guramalaryň we dünýä jemgyýetçiliginiň giňden gatnaşmagynda bellenen Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 25 ýyllygy bilen bagly düýpli nazary we amaly tejribäni netijeli peýdalanmaly.

Birleşen Milletler Guramasynda döredilen Parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparyna gatnaşyjylaryň sanyny artdyrmak boýunça hyzmatdaşlar bilen hem işjeň we bir maksada gönükdirilen işleri alyp barmaly.

Şunuň bilen baglylykda, men ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasynyň, onuň düzümleriniň, şeýle hem beýleki halkara guramalaryň ýanyndaky wekillerine, daşary ýurtlardaky ähli ilçilerimize degişli diplomatik işleri yzygiderli esasda geçirmegi tabşyrýaryn. Siz sebitdäki we ýurtlardaky gatnaşyjylaryň sanyny artdyryp, hakyky işler we giň mazmunly başlangyçlar bilen üstüni ýetirip, toparyň işine ýakyndan goldaw bermeli.

Bu ugurda işleri diňe bir arzuw-islegler görnüşinde däl-de, birek-birege hormat goýmak esasynda alyp barmaly. Şonuň bilen birlikde, hyzmatdaşlara, gatnaşyklaryň şeýle görnüşine gatnaşmagyň bähbitli taraplaryny tutanýerli we ynamly görkezmeli.

Bu hyzmatdaşlygyň Birleşen Milletler Guramasynyň strategik we maksatnamalaýyn wezipelerini durmuşa geçirmekde mümkinçiliklerini hem-de aýratynlyklaryny anyk beýan etmeli.

Munuň özi Türkmenistanyň başlangyjy esasynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Bitaraplyk bilen baglanyşykly kabul eden Rezolýusiýalaryna hem degişlidir. Bu resminamalaryň we başlangyçlaryň düzgünleriniň iş ýüzünde ýerine ýetirilmegini, olaryň kadalaryna we tertibine eýerilmegini gazanmaly.

Türkmenistanyň Bitaraplygy diňe bir türkmen halkynyň we döwletiniň däl-de, eýsem, Bitaraplygymyzy iki gezek ykrar eden, goldan bütin dünýä bileleşiginiň hem gymmatlygydyr.

Bu goldawy Birleşen Milletler Guramasyna agza döwletleriň, mümkin boldugyça, köp sanlysynyň hakyky işler bilen berkitmegini üpjün etmeli. Bitaraplygyň Watanyna wekilçilik edýän diplomatlar hökmünde siziň wezipäňiz şundan ybaratdyr. Siz öz jogapkärçiligiňizi doly duýup, bu ugurda biziň tagallalarymyza giň halkara goldawyň berilmegi üçin ähli zerur çäreleri görmeli.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Halkara ykdysady hyzmatdaşlyk hem Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir.

Häzirki döwürde döwletimiziň beýleki ýurtlar, halkara birleşikler, maliýe institutlary bilen özara bähbitli we uzak möhletli ykdysady gatnaşyklary ýola goýmagy onuň häzirki zaman geoykdysadyýetiniň öňdäki hatarlarynda bolmagyny aňladýar. Bu bolsa halkara bazarlarda artykmaç mümkinçilikleri bolan ornumyzy üpjün etmäge, tehnologik we innowasion ösüş üçin şertleri döretmäge mümkinçilik berer.

Biziň ýurdumyz şeýle hyzmatdaşlyk üçin açykdyr. Ähli ýurtlar we döwletara birleşikler bilen kooperasiýa we hyzmatdaşlyk gatnaşyklary, maýa goýum hyzmatdaşlygy üçin iň amatly şertleri döretmäge taýýardyr.

Şunuň bilen baglylykda, men Daşary işler ministrligine, söwda-ykdysady toplumyň ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, daşary ýurtlardaky ilçihanalarymyz we wekilhanalarymyz, käbir ýurtlarda döredilen Söwda öýlerimiz bilen bilelikde, ykdysady diplomatiýanyň ýollaryny has-da işjeňleşdirmegi tabşyrýaryn. Şeýle hem bu diplomatiýany amala aşyrmagyň anyk düzgünlerini döretmeli. Daşary ýurtly hyzmatdaşlarymyz bilen özara gyzyklanma bildirilýän we yzygiderli işewürlik gatnaşyklary üçin mümkinçilikleri döretmeli.

Şundan ugur alyp, daşary ýurtlardaky ilçihanalarymyzyň we wekilhanalarymyzyň düzümini tejribeli halkara derejeli ykdysatçylar bilen berkitmegi teklip edýärin. Olary zerur serişdeler bilen üpjün etmeli. Olaryň bolýan ýurtlarynda we sebitlerinde ykdysady ugur boýunça geçirilýän çärelere işjeň gatnaşmaklary üçin mümkinçilikleri göz öňünde tutmaly.

Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasy bilen hyzmatdaşlygyna hem aýratyn üns bermeli. Oňa biziň ykdysady ölçeglerimize meňzeş ölçegleri bolan döwletleriň gatnaşmagynyň tejribesini maksatly we hemmetaraplaýyn öwrenmeli.

Bu wezipe koronawirus pandemiýasy bilen bagly dünýä ykdysadyýetiniň üýtgäp duran şertlerinde, ulag gatnawlarynda köp soraglaryň bar ýagdaýynda aýratyn möhüm ähmiýete eýe bolýar. Biziň ýurdumyz şeýle şertlerde gatnaşyklary çalt dikeltmek we durnukly ösüş ýoluna çykarmak üçin öz hyzmatdaşlary bilen netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmalydyr.

Şunuň bilen baglylykda, ulag diplomatiýasyna aýratyn üns bermeli. Şu ýylyň ýazynda Sues kanalynda gämi gatnawlarynda dörän kynçylyk däp bolan ulag gatnawlary ulgamynda soraglaryň bardygyny görkezdi.

Şoňa görä-de, häzirki döwürde harytlaryň we hyzmatlaryň üpjün edilýän ugurlaryny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, täze ulgamlary we ölçegleri ýola goýmak örän möhüm wezipe bolup durýar.

Türkmenistan şeýle şertlerde Aziýa bilen Ýewropanyň arasyndaky ulag-üstaşyr hyzmatdaşlygynyň möhüm we geljegi uly bolan merkezi hökmünde öz mümkinçiliklerini teklip etmelidir. Daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň ünsüni gury ýol we deňiz üpjünçilik ulgamlaryna çekmelidir. Biziň diplomatiýamyz hem köp derejede bu wezipäni çözmäge niýetlenendir.

Pandemiýa bilen bagly soraglar barada aýtmak bilen, ylmy diplomatiýa boýunça tagallalary güýçlendirmegiň zerurdygyny hem bellemek isleýärin.

Biz Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy, onuň Aşgabatdaky Ýewropa sebitleýin edarasy we ýurt boýunça edarasy bilen oňat iş gatnaşyklaryny ýola goýduk. Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň pandemiýa garşy göreşde tagallalaryny goldaýarys, özara düşünişmegiň ýetilen derejesine ýokary baha berýäris.

Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde howply ýokanç kesellere garşy göreşde halkara ylmy-lukmançylyk hyzmatdaşlygyny ýola goýmakda anyk hereketleriň we başlangyçlaryň birnäçesini öňe sürdi.

Şoňa görä-de, Daşary işler ministrligine we degişli pudaklaýyn dolandyryş edaralaryna Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy bilen özara hyzmatdaşlygy güýçlendirip, bu teklipleri iş ýüzünde durmuşa geçirmäge girişmegi, halkara giňişlikde, ilkinji nobatda bolsa, Birleşen Milletler Guramasynda olary goldamak we durmuşa geçirmek boýunça maksatlaýyn çäreleri geçirmegi tabşyrýaryn.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Türkmenistanyň halkara syýasy orny we abraýy artýar. Ýurdumyzyň ykdysady, serişde, önümçilik binýady we mümkinçilikleri berkeýär. Şonuň netijesinde, dünýäniň dürli sebitlerinde ýurdumyzyň bähbitleriniň gerimi hem giňelýär.

Merkezi Aziýa we Hazar sebiti döwletleri bilen hoşniýetli goňşuçylyk, dost-doganlyk gatnaşyklaryny berkitmek ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda bolupdy we şeýle bolmagynda galýar. Şoňa görä-de, ýurdumyzyň bu döwletlerdäki ilçilerine köptaraplaýyn we ikitaraplaýyn esaslarda gazanylan ähli ylalaşyklary durmuşa geçirmegi üpjün etmegi tabşyrýaryn.

Merkezi Aziýa ýurtlaryndaky ilçilerimiz bu döwletleriň Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygynyň syýasy we ykdysady netijelerini ýerine ýetirmek we öňe sürmek boýunça işlere aýratyn üns bermelidir. Şol duşuşykda gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmäge hyzmatdaşlarymyzyň ünsüni hemişe çekmegi üpjün etmelidir.

Azerbaýjandaky, Eýrandaky, Gazagystandaky, Russiýadaky ilçilerimize bu ýurtlaryň hökümetleri bilen Türkmenistanda Hazarýaka döwletleriň nobatdaky sammitine taýýarlyk görmek bilen bagly özara gatnaşyklary güýçlendirmegi tabşyrýaryn. Bu sammit şu ýyl belli sebäplere görä geçirilmedi. Ýagdaýlar mümkinçilik beren badyna, biz bu sammiti ýokary guramaçylyk derejesinde we many-mazmuna baý görnüşde hökman geçireris. Bu soragy hemişe gözegçilikde saklamak geljek döwürde siziň öňüňizde durýan ileri tutulýan wezipedir.

Geljek ýyl Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň arasynda ýokary derejedäki üçtaraplaýyn duşuşygy geçirmek üçin hem ähli zerur şertleri üpjün etmeli.

Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň Türkmenistana ýaňy-ýakynda bolan döwlet saparynyň, şeýle hem Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew bilen geçiren duşuşygymyzyň dowamynda biz özara hyzmatdaşlygyň anyk ugurlary boýunça ylalaşyk gazandyk. Gatnaşyklarymyzy, şol sanda Hazar we Gara deňizleriniň zolaklarynyň arasynda sebitara hyzmatdaşlyk boýunça gatnaşyklarymyzy toplumlaýyn berkitmegi umumy maksat edinýändigimizi we oňa taýýardygymyzy tassykladyk. Bu ugurda Türkmenistana, Azerbaýjana we Türkiýä esasy orun degişlidir.

Türkmenistan Hytaý Halk Respublikasy we Russiýa Federasiýasy bilen strategik hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny berkitmäge doly eýerýär. Biziň şol döwletler bilen gatnaşyklarymyz üýtgewsizdir we olara daşky ýagdaýlar täsir etmeýär. Häzirki döwürde biz bu gatnaşyklarda ykdysady, energetika, ulag ugurlaryna aýratyn üns berýäris.

Geljek döwürde Owganystan, Eýran, Pakistan, Hindistan bilen hoşniýetli goňşuçylyk we dostluk gatnaşyklaryny berkitmäge hem örän uly üns bereris. Bu ýurtlar bilen hyzmatdaşlykda energetika, ulag, aragatnaşyk ugurlarynda örän möhüm üpjünçilik ulgamlarynyň desgalarynyň ençemesini gurmak öňe sürüldi.

Türkmenistan olary durmuşa geçirmäge özüniň doly eýerýändigini, täze bilelikdäki taslamalary amala aşyrmaga taýýardygyny tassyklaýar.

Şeýle hyzmatdaşlygyň oňa gatnaşyjylaryň ählisiniň uzak möhletli bähbitlerine laýyk gelýändigine we onuň dowam etdiriljekdigine ynanýarys.

Biz Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň döwletleri bilen syýasy-ykdysady hyzmatdaşlygy yzygiderli güýçlendirmegi-de maksat edinýäris. Bu sebitiň Ýaponiýa, Koreýa Respublikasy, Malaýziýa ýaly birnäçe döwletleri bilen özara hyzmatdaşlygyň baý tejribesi toplandy.

Biz hyzmatdaşlygyň täze görnüşlerini we ugurlaryny, ilkinji nobatda bolsa, ulag-kommunikasiýa we energetika pudaklarynda, maýa goýumlar, ýokary tehnologiýalar, häzirki zaman şäher aglomerasiýalaryny döretmek babatda gözlemäge taýýar.

Biz Ýewropa Bileleşiginiň döwletleri, Amerikanyň Birleşen Ştatlary bilen yzygiderli gatnaşyklary dowam etdirmegi goldaýarys. Parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna we guramaçylykly jenaýatçylyga garşy göreşmek, ekologiýa we daşky gurşawy goramak ýaly ugurlarda bu döwletler bilen biziň bähbitlerimiz golaýdyr ýa-da gabat gelýär. Şonuň netijesinde özara bähbitli hyzmatdaşlyk üçin uly giňişlik açylýar.

Biz Arap dünýäsi, Ýakyn Gündogar ýurtlary bilen has ýakyndan we maksada gönükdirilen hyzmatdaşlyga taýýardygymyzy tassyklaýarys.

Afrika we Latyn Amerikasy ýurtlary bilen ählumumy möhüm soraglary çözmekde özara düşünişmegi we tagallalary birleşdirmegi berkitmegiň uly mümkinçilikleriniň bardygyny görýäris.

Türkmenistan üçin köptaraplaýyn diplomatiýanyň çäklerinde Birleşen Milletler Guramasynyň işine başlangyçlary öňe sürüp, ýakyndan gatnaşmak strategik taýdan ileri tutulýan ugur bolup durýar. Biz öz hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde, Milletler Bileleşiginiň maksatlaryny we gymmatlyklaryny, bu guramanyň Tertipnamasynyň kadalaryny mundan beýläk-de ileri tutarys. Olar häzirki zaman dünýäsiniň binýadynyň esasy sütünleri bolmagynda galýar.

Bu esasy sütünler deňhukuklylyk, halkara hukugyň kadalaryna, döwletleriň özygtyýarlylygyna hormat goýmak bolup durýar. Biz Birleşen Milletler Guramasynyň wezipeleriniň ähmiýetini ýitirmäge, onuň dünýäniň halklary üçin ýokary wezipesini peseltmäge synanyşyklary hiç wagt ylalaşyp bolmajak ýagdaý hasaplaýarys. Şoňa görä-de, Birleşen Milletler Guramasy bilen bilelikde Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmegi dowam ederis.

Soňky döwürde Türkmenistanyň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewraziýa Ykdysady Birleşigi ýaly iri birleşikler bilen özara gatnaşyklarynda ösüş gazanyldy. Şu ösüşi bellemek bilen, biz hyzmatdaşlygyň göz öňünde tutulan ugurlaryny, Ýewraziýada häzirki zaman energetika, ulag we üpjünçilik ulgamlaryny döretmek boýunça başlangyçlary durmuşa geçirmekde bilelikdäki işleri dowam etdirmegi we has-da güýçlendirmegi maksat edinýäris.

Biz Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna netijeli we döredijilikli gatnaşmagy hem dowam ederis.

Türkmenistan Goşulyşmazlyk Hereketiniň agzasy hökmünde dünýä giňişliginde parahatçylygy söýüjilik, adalatlylyk we deňhukuklylyk maksatlaryny ykrar etmäge öz goşandyny goşmagy maksat edinýär.

Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde alnyp barylýan işler, yslam dünýäsiniň kanuny bähbitlerini goramakda onuň ornuny berkitmek hem Türkmenistanyň daşary syýasatynda mundan beýläk-de möhüm orny eýelär.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Bitarap döwletimiz mundan beýläk-de dünýä giňişliginde uly we döredijilikli işleri alyp barar. Biziň daşary syýasatymyz we diplomatiýamyz hemişe işjeň ýagdaýda bolup, başlangyçlary öňe sürmelidir. Bolup geçýän özgerişlere laýyklykda öz wagtynda netijeli hereket etmelidir.

Türkmenistan Garaşsyzlyk ýyllarynda ähli ugurlarda ägirt uly üstünlikleri gazandy. Çalt depginler bilen ösýän, kuwwatly we durnukly döwlete öwrüldi. Gazanan bu örän uly üstünliklerimiz, ýeten belent sepgitlerimiz häzirki döwürde we geljekde dünýäde ýurdumyzyň berk ornuny üpjün etmäge niýetlenendir. Biziň dostlarymyzyň we hyzmatdaşlarymyzyň sanyny artdyrmaga, içerki ösüş we mähriban halkymyzyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmak üçin amatly daşarky şertleri döretmäge gönükdirilendir.

Munuň üçin bizde ähli mümkinçilikler bar. Ata Watanymyzyň hemişelik Bitaraplygy halkara syýasatyň ykrar edilen we täsirli şertine öwrüldi. Özüniň häzirki zaman şertlerine doly laýyk gelýändigini, örän zerurdygyny we ählumumy ösüşiň esasy ugurlaryna gabat gelýändigini doly subut etdi.

Bitaraplyga esaslanyp, bu ugra sazlaşykly laýyk gelýän parahatçylygy söýüjilik, hyzmatdaşlyk, hoşniýetli goňşuçylyk we birek-birege hormat goýmak mümkinçiliklerini artdyryp, Türkmenistan daşary syýasat ugruny ynamly we üýtgewsiz durmuşa geçirýär. Öz strategik maksatlaryny we ileri tutýan ugurlaryny üstünlikli amala aşyrýar.

Bu işde biz diplomatiýamyza esasy orny degişli edýäris. Mukaddes Watanymyzyň milli bähbitlerini goramakda siziň ýokary hünär ussatlygyňyza, tejribäňize, bilimleriňize we tutanýerliligiňize bil baglaýarys.

Hormatly ilçiler!

Size berk jan saglyk, alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Aşgabat, 10-njy dekabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow, däp bolşy ýaly, Täze ýylyň öňüsyrasynda Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky diplomatik we konsullyk edaralarynyň ýolbaşçylarynyň hem-de beýleki käbir ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Mejlisiň gün tertibine döwletimiziň alyp barýan daşary we içeri syýasaty bilen bagly käbir meseleler girizildi.

Milli Liderimiz mejlisi açyp, jenaýat edendikleri üçin iş kesilen we eden etmişlerine ökünip, ak ýürekden toba gelen raýatlaryň uly baýramçylyklarymyzyň öň ýanynda günäsiniň geçilýändigini aýtdy. Beýik ata-babalarymyzyň rehimdarlyk we ynsanperwerlik ýörelgelerinden ugur alyp, olary jeza çekmekden boşatmak ýaly sahawatly çäreleri yzygiderli geçirip durýarys diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Raýatlyk we günä geçmek meseleleri boýunça teklipleri taýýarlamak baradaky toparyň başlygy Ç.Amanow bu toparyň jenaýat edendikleri üçin iş kesilen raýatlaryň Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli günäsini geçmek boýunça geçiren işleri barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, iş kesilen 338 raýatyň günäsini geçmek baradaky degişli Permana gol çekip, hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylaryna günäsi geçilen adamlaryň ählisini tussaglykdan boşadyp, olaryň ýakyn wagtda öz öýlerine, maşgala agzalarynyň arasyna barmagy üçin ähli zerur işleri geçirmegi tabşyrdy.

Biz günä geçmek çäresini geçirmek bilen, eden etmişlerine ökünip, toba gelen adamlara öz günälerini halal zähmetleri bilen ýuwup, ýurdumyzyň ösüşine işjeň gatnaşmaklary üçin mümkinçilik döredýäris diýip, milli Liderimiz nygtady.

Welaýatlaryň, etraplaryň we şäherleriň häkimlerine, şeýle hem beýleki ýolbaşçylara günäsi geçilen adamlary iş bilen üpjün etmek boýunça zerur çäreleri görmek tabşyryldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow günäsi geçilen adamlara yhlasly zähmet çekip, ýurdumyzda amala aşyrylýan giň gerimli işlere öz goşantlaryny goşmaklaryny, eziz Watanymyza ak ýürekden hyzmat edip, halal zähmetiň hözirini görüp ýaşamaklaryny arzuw etdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowa söz berildi. Wise-premýer döwlet Baştutanymyzy Halkara Bitaraplyk güni bilen mähirli gutlap, her ýyl dekabr aýynda diplomatik gullugyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda Hökümetiň giňişleýin mejlisini geçirýändigi üçin DIM-niň, Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky ilçileriniň we konsullarynyň hem-de halkara guramalaryň ýanyndaky wekilleriniň adyndan hoşallyk bildirdi.

Diplomatlar üçin möhüm waka bolýan bu duşuşyk milli Liderimiziň daşary syýasat strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlaryna, döwrüň möhüm meselelerini düýpli seljermäge hem-de öňde durýan işlere degişli anyk tabşyryklara ünsi jemlemäge mümkinçilik berýär.

Döwlet Baştutanymyzyň ýurdumyzyň diplomatik gullugynyň öňünde goýýan wezipelerini netijeli çözmek üçin hemme şertleriň bardygy nygtaldy. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tagallalary netijesinde, DIM-niň, şeýle hem ýurdumyzyň daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalarynyň binalary öňdebaryjy enjamlar we ähli zerur serişdeler bilen üpjün edildi. Türkmen diplomatlary hem-de olaryň maşgala agzalary üçin oňaýly ýaşaýyş-durmuş şertleri döredildi.

Milli Liderimiziň baştutanlygynda Bitarap Watanymyz halkara syýasy sahnada parahatçylygy berkitmek, hoşniýetli goňşuçylyk we hyzmatdaşlyk babatynda yzygiderli işleri amala aşyrýar, hyzmatdaşlygyň geografiýasyny we many-mazmunyny giňeldýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ündewlerinden ugur alnyp, DIM dürli döwletler, köptaraplaýyn birleşikler bilen giň gerimli ugurlar boýunça gatnaşyklary pugtalandyrmaga gönükdirilen işleri alyp barýar.

Türkmenistan uzak möhletleýin milli maksatlara we dünýä jemgyýetiniň bähbitlerine laýyk gelýän daşary syýasat ýörelgesini durmuşa geçirip, sebitleýin we global ösüş işine anyk goşandyny goşýar.

Şu güne çenli Türkmenistanyň BMG-de 17 sany dürli ugurlardaky Rezolýusiýany öňe sürendigi we olaryň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan biragyzdan kabul edilendigi bellenildi. Biziň ýurdumyz 6 gezek Baş Assambleýanyň Başlygynyň orunbasarlygyna saýlanyldy. Häzirki wagtda Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Ykdysady we Durmuş meseleleri boýunça Geňeşi, Ilat hem-de ösüş boýunça komissiýasy, Neşe serişdeleri boýunça komissiýasy ýaly 12 sany düzüm birlikleriniň agzasy bolup durýar.

Beýleki halkara birleşikler bilen hyzmatdaşlyk işjeň ösýär, ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň gerimi giňeýär. Bu gün ýurdumyz 49 sany halkara guramalarda mynasyp wekilçiligi alyp barýar, dünýäniň 40 döwletinde ilçihanalarymyz, konsullyklarymyz we wekilhanalarymyz açyldy we olar öz wezipelerini ýerine ýetirýärler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň işjeň daşary syýasaty netijesinde soňky ýyllarda sebit hyzmatdaşlygyna berk itergi berildi. Mälim bolşy ýaly, milli Liderimiziň başlangyçlary bilen hyzmatdaşlygyň täze guraly Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygy döredildi. Onuň üçünji mejlisi şu ýylyň awgust aýynda ýurdumyzda geçirildi.

Noýabryň ahyrynda milli Liderimiziň başlyklyk etmeginde Aşgabatda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammiti geçdi. Onuň dowamynda sebitleýin we halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça birnäçe anyk başlangyçlar beýan edildi. Indiki ýyl bolsa ýurdumyz 6-njy Hazar sammitini kabul eder.

Aýratyn hem ählumumy gün tertibiniň parahatçylygy ýola goýmak işinde milli Liderimiziň başlangyçlarynyň örän wajyp ähmiýeti bardyr. Döwlet Baştutanymyzyň 2021-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek hakyndaky teklibi parahatçylygy, howpsuzlygy we ösüşi berkitmek babatyndaky işde dünýä ýurtlaryna tagallalary birleşdirmegi ugrukdyrýan ähmiýetli alamat boldy. Hormatly Prezidentimiziň 12-nji dekabry Halkara Bitaraplyk güni diýip yglan etmek hakyndaky başlangyjy Birleşen Milletler Guramasynyň ähli agza döwletleri tarapyndan goldanyldy.

Şeýlelikde, ählumumy parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy berkitmek işinde Türkmenistanyň hem-de onuň hemişelik Bitaraplyk derejesiniň ähmiýetli orun eýeleýändiginiň aýdyň subutnamasy boldy.

Ýurdumyzyň daşary syýasat ýörelgesini mundan beýläk-de amala aşyrmak, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň döredijilikli başlangyçlaryny durmuşa geçirmek maksady bilen, ýurdumyzyň diplomatik gullugy degişli toplumlaýyn işleri geçirýär diýip, wise-premýer aýtdy we türkmen diplomatlarynyň öňlerinde goýlan möhüm wezipeleri çözmek üçin ähli tagallalary edip, Watan öňündäki borçlaryny mundan beýläk-de gyşarnyksyz ýerine ýetirjekdiklerine ynandyrdy.

Mejlisiň dowamynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow «Türkmenistanyň diplomatik gullugynyň maliýe meseleleri hakynda» Karara gol çekip, bu resminama bilen ýurdumyzyň daşary ýurtlardaky ilçihanalarynyň, konsullyklarynyň hem-de halkara guramalaryň ýanyndaky hemişelik wekilhanalarynyň çykdajylarynyň we işgärler sanynyň tassyklanylýandygyny hem-de diplomatik işgärler we olaryň maşgala agzalary üçin durmuş ýeňillikleriniň göz öňünde tutulýandygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz türkmen halkynyň gadymdan gelýän hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna we ynsanperwerlik ýörelgelerine esaslanyp, Owganystana ynsanperwer kömegini bermek hakyndaky Buýruga gol çekdi we degişli ýolbaşçylara bu resminamany ýerine ýetirmek boýunça birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedow şu ýylda döwletiň makroykdysady görkezijileriniň ýagdaýynyň garaşylýan netijeleri, geljek ýylda ýurdumyzyň ykdysadyýetini ösdürmek barada hasabat berdi.

Häzirki döwürde Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygynyň bellenilen hem-de “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” ýylyny gowy netijeler bilen jemlemek, durnukly makroykdysady ösüşi üpjün etmek, ykdysadyýetiň pudaklarynda ýokary önümçilik netijelerini gazanmak, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň üstümizdäki 2021-nji ýyl üçin bellenen iş meýilnamalaryny doly amala aşyrmak boýunça anyk çäreler görülýär.

Şu ýylyň jemleri boýunça Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň meýilnamasynyň 101 göterim we çykdajy böleginiň 99,6 göterim ýerine ýetirilmegi meýilleşdirilýär.

Wise-premýer 2022-nji ýyl üçin gaýragoýulmasyz wezipeler barada hasabat berip, milli ykdysadyýetimiziň köpugurlylygyny artdyrmaga, pudaklaryň we sebitleriň durnukly ösüşini üpjün etmäge, bar bolan mümkinçilikleri doly derejede ulanmak arkaly pudaklaryň girdejililigini we bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen çäreleriň görüljekdigini aýtdy. Mundan başga-da, ähli pudaklarda sanly ulgamy giňden ornaşdyrmak we elektron senagaty ösdürmek, ýurdumyzyň eksport ugurly senagat önümleriniň möçberini artdyrmak, ýerli önümçilikleriň hasabyna importyň möçberini azaltmak, işewürlige amatly şertleri döretmek bilen hususy telekeçiligi has-da ilerletmek wezipelerini durmuşa geçirmek göz öňünde tutulýar.

Milli ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda ykdysady netijeliligi has-da ýokarlandyrmagyň hasabyna hem-de giň gerimli özgertmeleriň we maksatnamalaýyn işleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegini dowam etdirmek bilen, geljek ýylda jemi içerki önümiň ösüş depgininiň 6,5 göterime çenli möçberde emele gelmegi meýilleşdirilýär.

Şonuň bilen birlikde, 2022-nji ýylda merkezleşdirilen düýpli maýa goýumlarda göz öňünde tutuljak serişdeleri has wajyp bolan we gurluşygy alnyp barylýan binalaryňdyr desgalaryň, saglyk öýleriniň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň, agyz suw üpjünçilik desgalarynyň hem-de mätäçlik çekýän adamlar üçin ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşyklaryna gönükdirmek göz öňünde tutulýar.

Soňra döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, biz, däp bolşy ýaly, Täze ýylyň öň ýanynda ýurdumyzyň daşary syýasatynyň möhüm meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin ýygnanýarys diýip belledi.

Geçen ýyl, belli sebäplere görä, şeýle düzümde duşuşyk geçirilmedi. Şoňa görä-de, Türkmenistanyň halkara giňişlikde häzirki döwürde alyp barýan işini şu gün toplumlaýyn seljermek uly ähmiýete eýedir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi. Daşary işler ministrliginiň, daşary ýurtlardaky wekilhanalarymyzyň geljek döwürdäki syýasy-diplomatik işiniň wezipelerini we olary çözmegiň ýollaryny kesgitlemek örän möhüm bolup durýar.

Ilki bilen, geçen iki ýylda dünýäde ýagdaýlaryň düýpli özgerendigini bellemek zerurdyr. Umumy geostrategik ýagdaý çylşyrymlaşdy. Sebit derejesinde, şol sanda ýurdumyzyň serhetleriniň gönüden-göni golaýynda üýtgeşmeler bolup geçdi.

Koronawirus pandemiýasy we onuň bilen bagly ykdysady, söwda, maýa goýumlar we ynsanperwer gatnaşyklardaky çäklendirmeler dünýä syýasatynyň umumy ýagdaýyna öz täsirini ýetirdi diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Bu ýagdaýlaryň ählisi bizden Türkmenistanyň uzak möhletli milli bähbitlerini nazara alyp, halkara strategiýamyzyň binýatlyk esaslaryna — Bitaraplyga, parahatçylyk söýüjilige, ähli döwletlere we olaryň saýlap alan içerki gurluşynyň we daşary syýasat ugrunyň nusgasyna hormat goýmagy talap edýär. Bolup geçýän üýtgeşmelere laýyklykda çalt, ýöne oýlanyşykly we hakyky ýagdaýdan ugur alyp hereket etmegi, jogapkärli hem-de öňdengörüji çemeleşmeleri işläp taýýarlamagy göz öňünde tutýar.

Ýurdumyzyň hatda ýeňil bolmadyk halkara ýagdaýlar şertlerinde hem ählumumy durnuklylygy we howpsuzlygy gorap saklamaga gönükdirilen syýasaty bir maksat esasynda yzygiderli alyp barandygyny bellemek zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, Bitarap döwletimiz halkara hukuk kadalarynyň berkarar bolmagy, Birleşen Milletler Guramasynyň we beýleki esasy köptaraplaýyn institutlaryň ornuny we abraýyny berkitmek ugrunda netijeli işleri amala aşyrdy. Möhüm başlangyçlary öňe sürmek bilen, sebitde hyzmatdaşlygy we özara düşünişmegi berkitmäge ýardam etdi.

Biziň ýurdumyz Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan 2021-nji ýylyň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilmegi baradaky başlangyç bilen çykyş etdi hem-de şu ýylyň döredijilikli başlangyçlara, anyk many-mazmuna, hakyky hereketlere esaslanýan çärelere baý bolmagy üçin ähli tagallalary etdi diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Bu işler gatnaşyklaryň esaslaryny we görnüşlerini döretmäge, netijeli bolmagyna, bar bolan soraglary we wehimleri bilelikde, birek-birege hormat goýmak esasynda, sazlaşykly çözmek üçin şertleri döretmäge gönükdirilendir.

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň geçen we şu ýylky mejlislerinde Türkmenistanyň başlangyjy boýunça möhüm Rezolýusiýalaryň birnäçesi kabul edildi diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi. Şolaryň arasynda «Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de durnukly ösüş işinde bitaraplyk syýasatynyň orny», «Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň orny» atly Rezolýusiýalary görkezmek bolar.

Şunuň bilen baglylykda, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde döredilen Parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparyna eýýäm 20-den gowrak döwletiň goşulmagy buýsandyryjy görkeziji boldy.

Türkmenistan tarapyndan Birleşen Milletler Guramasynyň halkara meseleler düzgünleşdirilende Bitaraplyk kadalaryny netijeli ulanmak boýunça Düzgünleriniň ýygyndysyny taýýarlamak boýunça işler hem alnyp barylýar diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Türkmenistanyň sebit derejesinde alyp barýan işleriniň netijesinde uly wakalar bolup geçdi. Şu ýylyň awgust aýynda ýurdumyzda Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygy üstünlikli geçirildi. Bu duşuşykda örän möhüm çözgütler kabul edildi. Olarda biziň sebitimiziň ýurtlarynyň hyzmatdaşlygy üçin ähli esasy ugurlar boýunça hoşniýetli goňşuçylyk, dost-doganlyk esasynda, sebitiň her bir döwletiniň bähbitleri nazara alnyp we ykrar edilip, strategik ugurlar kesgitlendi.

Bu duşuşygyň jemleriniň dünýä bileleşigi tarapyndan ýokary baha mynasyp bolmagy buýsandyryjydyr. Onuň netijeleri sebit birleşikleriniň birnäçesiniň mejlisleriniň dowamynda hem bellenip geçildi.

Köptaraplaýyn görnüşden başga-da, Merkezi Aziýa ýurtlary bilen ikitaraplaýyn esasda hem hyzmatdaşlyk işjeň ösdürildi. Muňa mysal hökmünde geçen döwürde sebitiň döwletleriniň Baştutanlarynyň ählisiniň Türkmenistana döwlet, resmi we iş saparlary bilen gelendiklerini aýtmak ýeterlikdir.

Ýaňy-ýakynda bolsa Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde Aşgabatda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna gatnaşyjy ýurtlaryň ýolbaşçylarynyň 15-nji sammiti geçirildi. Sammit bu gurama agza ýurtlaryň Baştutanlarynyň ýakyndan goşulyşyp, özara hyzmatdaşlyk etmäge örän uly isleg bildirýändiklerini we pugta eýerýändiklerini görkezdi. Ösüşiň örän möhüm wezipelerini bilelikde çözmäge, ykdysadyýetde, söwdada, maýa goýumlarda, ulag, energetika pudaklarynda, ekologiýa ulgamynda we beýleki ugurlarda özara bähbitli hyzmatdaşlygy berkitmäge çalyşýandyklaryny tassyklady.

Şu ýylyň noýabr aýynda türki dilli döwletleriň Baştutanlarynyň Stambulda geçirilen sammiti hem möhüm ähmiýetli waka boldy. Sammitde Türkmenistanyň Türki Döwletleriň Guramasyna synçy hökmünde goşulmagy barada çözgüt kabul edildi. Munuň özi ýurdumyzyň bu guramadaky möhüm we netijeli ornunyň ykrar edilmegi boldy. Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň sebit we ählumumy durnuklylygyň şerti hökmünde möhüm ornunyň aýdyň tassyklanmasy boldy. Doganlyk döwletleriň ýurdumyz bilen uzak möhletli, özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmäge umumy çalyşýandyklarynyň subutnamasyna öwrüldi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Bularyň ählisi Türkmenistanyň dünýä giňişliginde ýokary abraýa eýe bolandygyny aýdyň görkezýär. Bitarap döwletimizi ygtybarly, jogapkärli we ynamdar hyzmatdaş hökmünde doly hukukly kabul edýän halkara bileleşik tarapyndan biziň alyp barýan daşary syýasatymyza berilýän goldawyň barha artýandygyny aýdyň subut edýär.

Biz geljek döwürde gazanylan netijeleri has-da berkitmelidiris. Dünýäde gazanan ornumyzy has-da pugtalandyrmalydyrys we güýçlendirmelidiris. Türkmenistanyň daşary syýasat ugruny, onuň konseptual esaslaryna gyşarnyksyz eýerip, halkara ýagdaýyň üýtgeýän şertlerine laýyk getirmelidiris diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Bu ýerde esasy ugur döwletara hyzmatdaşlygyň örän möhüm şerti hökmünde Bitaraplygymyzy yzygiderli berkitmek bolmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu ugurda, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynda alnyp barylýan işleri güýçlendirmegiň we anyk ugurlara gönükdirmegiň zerur bolup durýandygyny, häzirki döwürde munuň üçin ähli şertleriň — syýasy şertleriň hem, hukuk şertleriniň hem bardygyny belledi.

Şu esaslara daýanyp, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly mynasybetli, ýurdumyzyň geçiren köp sanly çärelerinde toplan tejribesini ýokary derejede ulanmaly diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady we geçen ýyl halkara guramalaryň, dünýä jemgyýetçiliginiň giňden gatnaşmagynda bellenen Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 25 ýyllygy bilen bagly düýpli nazary we amaly tejribäni netijeli peýdalanmagyň wajypdygyna ünsi çekdi.

Birleşen Milletler Guramasynda döredilen Parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparyna gatnaşyjylaryň sanyny artdyrmak boýunça hyzmatdaşlar bilen hem işjeň we bir maksada gönükdirilen işleri alyp barmak zerurdyr.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň, onuň düzümleriniň, şeýle hem beýleki halkara guramalaryň ýanyndaky wekillerine, daşary ýurtlardaky ähli ilçilerimize degişli diplomatik işleri yzygiderli esasda geçirmegi tabşyrdy. Siz sebitdäki we ýurtlardaky gatnaşyjylaryň sanyny artdyryp, hakyky işler we giň mazmunly başlangyçlar bilen üstüni ýetirip, toparyň işine ýakyndan goldaw bermeli diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Bu ugurda işleri diňe bir arzuw-islegler görnüşinde däl-de, birek-birege hormat goýmak esasynda alyp barmaly. Şonuň bilen birlikde, hyzmatdaşlara, gatnaşyklaryň şeýle görnüşine gatnaşmagyň bähbitli taraplaryny tutanýerli we ynamly görkezmeli.

Bu hyzmatdaşlygyň Birleşen Milletler Guramasynyň strategik we maksatnamalaýyn wezipelerini durmuşa geçirmekde mümkinçiliklerini hem-de aýratynlyklaryny anyk beýan etmeli diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we munuň özüniň Türkmenistanyň başlangyjy esasynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Bitaraplyk bilen baglanyşykly kabul eden Rezolýusiýalaryna hem degişlidigini nygtady. Bu resminamalaryň we başlangyçlaryň düzgünleriniň iş ýüzünde ýerine ýetirilmegini, olaryň kadalaryna we tertibine eýerilmegini gazanmak möhümdir.

Türkmenistanyň Bitaraplygy diňe bir türkmen halkynyň we döwletiniň däl-de, eýsem, Bitaraplygymyzy iki gezek ykrar eden, goldan bütin dünýä bileleşiginiň hem gymmatlygydyr.

Bu goldawy Birleşen Milletler Guramasyna agza döwletleriň, mümkin boldugyça, köp sanlysynyň hakyky işler bilen berkitmegini üpjün etmeli diýip, milli Liderimiz belledi we Bitaraplygyň Watanyna wekilçilik edýän diplomatlaryň wezipesiniň şundan ybaratdygyna ünsi çekdi. Siz öz jogapkärçiligiňizi doly duýup, bu ugurda biziň tagallalarymyza giň halkara goldawyň berilmegi üçin ähli zerur çäreleri görmeli diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Halkara ykdysady hyzmatdaşlyk hem Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir.

Häzirki döwürde döwletimiziň beýleki ýurtlar, halkara birleşikler, maliýe institutlary bilen özara bähbitli we uzak möhletli ykdysady gatnaşyklary ýola goýmagy onuň häzirki zaman geoykdysadyýetiniň öňdäki hatarlarynda bolmagyny aňladýar. Bu bolsa dünýä bazarlarynda artykmaç mümkinçilikleri bolan ornumyzy üpjün etmäge, tehnologik we innowasion ösüş üçin şertleri döretmäge mümkinçilik berer diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. Biziň ýurdumyz şeýle hyzmatdaşlyk üçin açykdyr. Ähli ýurtlar we döwletara birleşikler bilen kooperasiýa we hyzmatdaşlyk gatnaşyklary, maýa goýum hyzmatdaşlygy üçin iň amatly şertleri döretmäge taýýardyr.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Daşary işler ministrligine, söwda-ykdysady toplumyň ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, daşary ýurtlardaky ilçihanalarymyz we wekilhanalarymyz, käbir ýurtlarda döredilen Söwda öýlerimiz bilen bilelikde, ykdysady diplomatiýanyň ýollaryny has-da işjeňleşdirmegi, şeýle hem bu diplomatiýany amala aşyrmagyň anyk düzgünlerini, daşary ýurtly hyzmatdaşlarymyz bilen özara gyzyklanma bildirilýän we yzygiderli işewürlik gatnaşyklary üçin mümkinçilikleri döretmegi tabşyrdy.

Şundan ugur alyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow daşary ýurtlardaky ilçihanalarymyzyň we wekilhanalarymyzyň düzümini tejribeli halkara derejeli ykdysatçylar bilen berkitmegi, olary zerur serişdeler bilen üpjün etmegi, olaryň bolýan ýurtlarynda we sebitlerinde ykdysady ugur boýunça geçirilýän çärelere işjeň gatnaşmaklary üçin mümkinçilikleri göz öňünde tutmagy teklip etdi.

Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasy bilen hyzmatdaşlygyna hem aýratyn üns bermeli. Oňa biziň ykdysady ölçeglerimize meňzeş ölçegleri bolan döwletleriň gatnaşmagynyň tejribesini maksatly we hemmetaraplaýyn öwrenmeli diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Bu wezipe koronawirus pandemiýasy bilen bagly dünýä ykdysadyýetiniň üýtgäp duran şertlerinde, ulag gatnawlarynda köp soraglaryň bar ýagdaýynda aýratyn möhüm ähmiýete eýe bolýar. Biziň ýurdumyz şeýle şertlerde gatnaşyklary çalt dikeltmek we durnukly ösüş ýoluna çykarmak üçin öz hyzmatdaşlary bilen netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmalydyr diýip, milli Liderimiz aýtdy we ulag diplomatiýasyna aýratyn üns bermegiň zerurdygyny belledi. Şu ýylyň ýazynda Sues kanalynda gämi gatnawlarynda dörän kynçylyk däp bolan ulag gatnawlary ulgamynda soraglaryň bardygyny görkezdi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi we häzirki döwürde harytlaryň we hyzmatlaryň üpjün edilýän ugurlaryny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň, täze ulgamlary we ölçegleri ýola goýmagyň örän möhüm wezipe bolup durýandygyny nygtady.

Türkmenistan şeýle şertlerde Aziýa bilen Ýewropanyň arasyndaky ulag-üstaşyr hyzmatdaşlygynyň möhüm we geljegi uly bolan merkezi hökmünde öz mümkinçiliklerini teklip etmelidir. Daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň ünsüni gury ýol we deňiz üpjünçilik ulgamlaryna çekmelidir. Biziň diplomatiýamyz hem köp derejede bu wezipäni çözmäge niýetlenendir.

Pandemiýa bilen bagly soraglar barada aýtmak bilen, döwlet Baştutanymyz ylmy diplomatiýa boýunça tagallalary güýçlendirmegiň zerurdygyny belledi.

Biz Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy, onuň Aşgabatdaky Ýewropa sebitleýin edarasy we ýurt boýunça edarasy bilen oňat iş gatnaşyklaryny ýola goýduk. Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň pandemiýa garşy göreşde tagallalaryny goldaýarys, özara düşünişmegiň ýetilen derejesine ýokary baha berýäris diýip, milli Liderimiz kanagatlanma bilen belledi.

Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde howply ýokanç kesellere garşy göreşde halkara ylmy-lukmançylyk hyzmatdaşlygyny ýola goýmakda anyk hereketleriň we başlangyçlaryň birnäçesini öňe sürdi.

Şoňa görä-de, Daşary işler ministrligine we degişli pudaklaýyn dolandyryş edaralaryna Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy bilen özara hyzmatdaşlygy güýçlendirip, bu teklipleri iş ýüzünde durmuşa geçirmäge girişmek, halkara giňişlikde, ilkinji nobatda bolsa, Birleşen Milletler Guramasynda olary goldamak we durmuşa geçirmek boýunça maksatlaýyn çäreleri geçirmek tabşyryldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşynyň dowamynda Türkmenistanyň halkara syýasy ornunyň we abraýynyň artýandygyny belledi. Ýurdumyzyň ykdysady, serişde, önümçilik binýady we mümkinçilikleri berkeýär. Şonuň netijesinde, dünýäniň dürli sebitlerinde ýurdumyzyň bähbitleriniň gerimi hem giňelýär.

Merkezi Aziýa we Hazar sebiti döwletleri bilen hoşniýetli goňşuçylyk, dost-doganlyk gatnaşyklaryny berkitmek ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda bolupdy we şeýle bolmagynda galýar diýip, milli Liderimiz aýtdy hem-de ýurdumyzyň bu döwletlerdäki ilçilerine köptaraplaýyn we ikitaraplaýyn esaslarda gazanylan ähli ylalaşyklary durmuşa geçirmegi üpjün etmegi tabşyrdy.

Merkezi Aziýa ýurtlaryndaky ilçilerimiz bu döwletleriň Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygynyň syýasy we ykdysady netijelerini ýerine ýetirmek we öňe sürmek boýunça işlere aýratyn üns bermelidir. Şol duşuşykda gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmäge hyzmatdaşlarymyzyň ünsüni hemişe çekmegi üpjün etmelidir.

Azerbaýjandaky, Eýrandaky, Gazagystandaky, Russiýadaky ilçilerimize bu ýurtlaryň hökümetleri bilen Türkmenistanda Hazarýaka döwletleriň nobatdaky sammitine taýýarlyk görmek bilen bagly özara gatnaşyklary güýçlendirmek tabşyryldy.

Bu sammit şu ýyl belli sebäplere görä geçirilmedi. Ýagdaýlar mümkinçilik beren badyna, biz bu sammiti ýokary guramaçylyk derejesinde we many-mazmuna baý görnüşde hökman geçireris diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi we bu soragy hemişe gözegçilikde saklamagyň geljek döwürde öňde durýan ileri tutulýan wezipedigini nygtady.

Geljek ýyl Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň arasynda ýokary derejedäki üçtaraplaýyn duşuşygy geçirmek üçin hem ähli zerur şertleri üpjün etmeli diýip, milli Liderimiz nygtady.

Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň Türkmenistana ýaňy-ýakynda bolan döwlet saparynyň, şeýle hem Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew bilen geçiren duşuşygymyzyň dowamynda biz özara hyzmatdaşlygyň anyk ugurlary boýunça ylalaşyk gazandyk. Gatnaşyklarymyzy, şol sanda Hazar we Gara deňizleriniň zolaklarynyň arasynda sebitara hyzmatdaşlyk boýunça gatnaşyklarymyzy toplumlaýyn berkitmegi umumy maksat edinýändigimizi we oňa taýýardygymyzy tassykladyk. Bu ugurda Türkmenistana, Azerbaýjana we Türkiýä esasy orun degişlidir.

Biziň ýurdumyz Hytaý Halk Respublikasy we Russiýa Federasiýasy bilen strategik hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny berkitmäge doly eýerýär diýip, milli Liderimiz aýtdy we şol döwletler bilen gatnaşyklaryň üýtgewsizdigini we olara daşky ýagdaýlaryň täsir etmeýändigini kanagatlanma bilen belledi. Häzirki döwürde biz bu gatnaşyklarda ykdysady, energetika, ulag ugurlaryna aýratyn üns berýäris.

Geljek döwürde Owganystan, Eýran, Pakistan, Hindistan bilen hoşniýetli goňşuçylyk we dostluk gatnaşyklaryny berkitmäge hem örän uly üns bereris. Bu ýurtlar bilen hyzmatdaşlykda energetika, ulag, aragatnaşyk ugurlarynda örän möhüm üpjünçilik ulgamlarynyň desgalarynyň ençemesini gurmak öňe sürüldi diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň olary durmuşa geçirmäge özüniň doly eýerýändigini, täze bilelikdäki taslamalary amala aşyrmaga taýýardygyny tassyklap, şeýle hyzmatdaşlygyň oňa gatnaşyjylaryň ählisiniň uzak möhletli bähbitlerine laýyk gelýändigine we onuň dowam etdiriljekdigine ynam bildirdi.

Biz Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň döwletleri bilen syýasy-ykdysady hyzmatdaşlygy yzygiderli güýçlendirmegi-de maksat edinýäris diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu sebitiň Ýaponiýa, Koreýa Respublikasy, Malaýziýa ýaly birnäçe döwletleri bilen özara hyzmatdaşlygyň baý tejribesiniň toplanandygyny belledi.

Biz hyzmatdaşlygyň täze görnüşlerini we ugurlaryny, ilkinji nobatda bolsa, ulag-kommunikasiýa we energetika pudaklarynda, maýa goýumlary, ýokary tehnologiýalar, häzirki zaman şäher aglomerasiýalaryny döretmek babatda gözlemäge taýýar diýip, milli Liderimiz aýtdy we Ýewropa Bileleşiginiň döwletleri, Amerikanyň Birleşen Ştatlary bilen yzygiderli gatnaşyklary dowam etmegiň goldanylýandygyny nygtady. Parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna, guramaçylykly jenaýatçylyga garşy göreşmek, ekologiýa we daşky gurşawy goramak ýaly ugurlarda bu döwletler bilen biziň bähbitlerimiz golaýdyr ýa-da gabat gelýär. Şonuň netijesinde, özara bähbitli hyzmatdaşlyk üçin uly giňişlik açylýar.

Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwletimiziň Arap dünýäsi, Ýakyn Gündogar ýurtlary bilen has ýakyndan we maksada gönükdirilen hyzmatdaşlyga taýýardygyny hem-de Afrika we Latyn Amerikasy ýurtlary bilen möhüm ählumumy soraglary çözmekde özara düşünişmegi we tagallalary birleşdirmegi berkitmegiň uly mümkinçilikleriniň bardygyny belledi.

Türkmenistan üçin köptaraplaýyn diplomatiýanyň çäklerinde Birleşen Milletler Guramasynyň işine başlangyçlary öňe sürüp ýakyndan gatnaşmak strategik taýdan ileri tutulýan ugur bolup durýar. Biz öz hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde, Milletler Bileleşiginiň maksatlaryny we gymmatlyklaryny, bu guramanyň Tertipnamasynyň kadalaryny mundan beýläk-de ileri tutarys. Olar häzirki zaman dünýäsiniň binýadynyň esasy sütünleri bolmagynda galýar.

Bu esasy sütünler deňhukuklylyk, halkara hukugyň kadalaryna, döwletleriň özygtyýarlylygyna hormat goýmak bolup durýar. Biz Birleşen Milletler Guramasynyň wezipeleriniň ähmiýetini ýitirmäge, onuň dünýäniň halklary üçin ýokary wezipesini peseltmäge synanyşyklary hiç wagt ylalaşyp bolmajak ýagdaý hasaplaýarys diýip, milli Liderimiz nygtady we BMG bilen bilelikde Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmegiň dowam etdiriljekdigini belledi.

Soňky döwürde Türkmenistanyň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewraziýa Ykdysady Birleşigi ýaly iri birleşikler bilen özara gatnaşyklarynda ösüş gazanyldy diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we hyzmatdaşlygyň göz öňünde tutulan ugurlaryny, Ýewraziýada häzirki zaman energetika, ulag we üpjünçilik ulgamlaryny döretmek boýunça başlangyçlary durmuşa geçirmekde bilelikdäki işleri dowam etdirmegiň we has-da güýçlendirmegiň maksat edinilýändigini tassyklady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şeýle hem Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna netijeli we döredijilikli gatnaşmagyň dowam etdiriljekdigini belledi.

Türkmenistan Goşulyşmazlyk Hereketiniň agzasy hökmünde dünýä giňişliginde parahatçylygy söýüjilik, adalatlylyk we deňhukuklylyk maksatlaryny ykrar etmäge öz goşandyny goşmagy maksat edinýär.

Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde alnyp barylýan işler, yslam dünýäsiniň kanuny bähbitlerini goramakda onuň ornuny berkitmek hem ýurdumyzyň daşary syýasatynda mundan beýläk-de möhüm orny eýelär diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Bitarap döwletimiz mundan beýläk-de dünýä giňişliginde uly we döredijilikli işleri alyp barar. Biziň daşary syýasatymyz we diplomatiýamyz hemişe işjeň ýagdaýda bolup, başlangyçlary öňe sürmelidir. Bolup geçýän özgerişlere laýyklykda, öz wagtynda, netijeli hereket etmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Türkmenistan Garaşsyzlyk ýyllarynda ähli ugurlarda ägirt uly üstünlikleri gazandy. Çalt depginler bilen ösýän, kuwwatly we durnukly döwlete öwrüldi. Gazanan bu örän uly üstünliklerimiz, ýeten belent sepgitlerimiz häzirki döwürde we geljekde dünýäde ýurdumyzyň berk ornuny üpjün etmäge niýetlenendir. Biziň dostlarymyzyň we hyzmatdaşlarymyzyň sanyny artdyrmaga, içerki ösüş we mähriban halkymyzyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmak üçin amatly daşarky şertleri döretmäge gönükdirilendir.

Munuň üçin bizde ähli mümkinçilikler bar. Ata Watanymyzyň hemişelik Bitaraplygy halkara syýasatyň ykrar edilen we täsirli şertine öwrüldi. Özüniň häzirki zaman şertlerine doly laýyk gelýändigini, örän zerurdygyny we ählumumy ösüşiň esasy ugurlaryna gabat gelýändigini doly subut etdi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Bitaraplyga esaslanyp, bu ugra sazlaşykly laýyk gelýän parahatçylyk söýüjilik, hyzmatdaşlyk, hoşniýetli goňşuçylyk we birek-birege hormat goýmak mümkinçiliklerini artdyryp, Türkmenistan daşary syýasat ugruny ynamly we üýtgewsiz durmuşa geçirýär. Öz strategik maksatlaryny we ileri tutýan ugurlaryny üstünlikli amala aşyrýar.

Bu işde biz diplomatiýamyza esasy orny degişli edýäris diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we mukaddes Watanymyzyň milli bähbitlerini goramakda olaryň ýokary hünär ussatlygyna, tejribesine, bilimlerine we tutanýerliligine bil baglanylýandygyny nygtady.

Milli Liderimiz çykyşynyň ahyrynda ilçilere berk jan saglyk, alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra Türkmenistanyň Hytaý Halk Respublikasyndaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi P.Durdyýewe söz berildi. Ol ýurdumyzyň diplomatlarynyň adyndan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Rezolýusiýasy bilen yglan edilen we tutuş dünýäde giňden bellenilýän Halkara Bitaraplyk güni hem-de eziz Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy bilen tüýs ýürekden gutlady.

Milli Liderimiziň BMG-niň Baş Assambleýasynyň belent münberinden beýan eden oňyn başlangyçlarynyň dünýä bileleşiginiň biragyzdan goldawyna mynasyp bolýandygy nygtaldy. Ýurdumyzda ýokary derejeli möhüm çäreleriň üstünlikli geçirilmegi, döwlet Baştutanymyzyň iri halkara forumlara gatnaşmagy, şu ýyl YHG-da başlyklyk etmegi ata Watanymyzyň hem-de milli Liderimiziň dünýä giňişliginde abraýynyň barha belent derejelere göterilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň durmuşa geçirýän parasatly, öňdengörüjilikli syýasaty sebit we dünýä derejesinde ykrar edildi. Bitaraplyk Türkmenistanyň daşary syýasy ugrunyň esasydyr. Şunuň bilen baglylykda, diplomatlaryň döwlet Baştutanymyzyň berýän tabşyryklaryny hem-de öňde goýýan wezipelerini ýerine ýetirmäge örän jogapkärli çemeleşýändikleri bellenildi.

Milli Liderimiziň taýsyz tagallalary bilen, netijeli zähmet çekmek hem-de ähli amatlyklaryň hözirini görüp ýaşamak üçin diplomatik gulluklaryň işgärlerine ähli şertleriň döredilýändigi nygtaldy. Ýurdumyzyň daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalarynyň döwrebap enjamlar bilen üpjün edilen täze binalary gurulýar. Türkmen diplomatlary döwlet sylaglaryna mynasyp bolýarlar. Munuň özi diplomatlary has netijeli işlemäge ruhlandyrýar we borçly edýär.

Bularyň ählisi diplomatik gulluklaryň işgärleriniň Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň öňündäki jogapkärçiligini ýokarlandyrýar. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe gazanylýan ajaýyp üstünlikler, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen dürli ulgamlarda durmuşa geçirilýän, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrýan iri düzümleýin taslamalar gülläp ösýän Watanymyza, onuň belent halkara abraýyna hakyky buýsanç duýgusyny döredýär.

Türkmenistanyň HHR-däki Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi türkmen diplomatlarynyň adyndan döwlet Baştutanymyza yzygiderli aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, milli Liderimize berk jan saglyk, uzak ömür we ähli asylly başlangyçlarynda täze, uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hökümetiň giňişleýin mejlisini jemläp, türkmeniň toýlarynyň goşa-goşadan gelýändigini belledi. Şu ýyl Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy dabaraly bellenildi. Toýlarymyz toýlara ulaşýar. 12-nji dekabrda bolsa Halkara Bitaraplyk gününi dabaraly belläris.

Şu gün siz Watanymyzyň Garaşsyzlygyny pugtalandyrmaga hem-de ykdysady kuwwatyny we halkara abraýyny artdyrmaga uly şahsy goşandyňyz üçin Türkmenistanyň döwlet sylaglaryny alarsyňyz diýip, milli Liderimiz aýtdy. 11-nji dekabrda bolsa hemişelik Bitaraplygymyzyň 26 ýyllygy mynasybetli geçiriljek halkara maslahata garnaşarsyňyz. Bu sene türkmen halkynyň tutuş taryhyň dowamynda eýerip gelýän parahatçylyk söýüjilik, ylalaşyklylyk hem-de ynsanperwerlik ýaly belent ýörelgeleriniň dabaralanmasynyň aýdyň nyşanydyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.