Ahal welaýaty, 27-nji oktýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynda alnyp barylýan işler bilen tanyşdy. 

Häzirki wagtda Ahal welaýatynyň täze merkeziniň gurluşygynda ýaýbaňlandyrylan köpugurly işleriň depginlerini yzygiderli ýokarlandyrmak ugrunda zerur tagallalar edilýär. Munuň özi hormatly Arkadagymyzyň başyny başlan giň möçberli şähergurluşyk maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleriň hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň yzygiderli üns bermegi netijesinde üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýär. 

 Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy bu ýerde Bütindünýä rekordlary guramak boýunça geňeşçi Aýdyn Türkgüjü bilen gürrüňdeş boldy. Ol wagt tapyp kabul edendigi we bu ýerde bildirilen myhmansöýerlik üçin hormatly Arkadagymyza tüýs ýürekden sagbolsun aýdyp, Türkmenistanda bolmagynyň özi üçin belent mertebedigini nygtady. 

Myhmanyň belleýşi ýaly, Ginnesiň rekordlar kitaby dünýäde iň köp okalýan neşirleriň biri bolup durýar. Özboluşly binagärlik çözgüdi, şeýle hem asylly ýörelgeler bilen tapawutlanýan milli gymmatlyklaryň bu meşhur neşire girizilmegi Türkmenistanyň halkara abraýynyň belende galmagynyň we ykrar edilen gymmatlyklaryň bütin dünýä üçin nusgalyk bolup durýandygynyň subutnamasydyr. 

Bütindünýä rekordlary guramak boýunça geňeşçi Aýdyn Türkgüjü Ahal welaýatynyň täze merkezinde geçirilmegi meýilleşdirilýän “Organiki bakjalyk we onuň ekologiýa goşýan goşandy” atly okuw sapagynyň guramaçylyk meseleleri, maksatlary we wezipeleri barada maglumat berdi. Bellenilişi ýaly, türkmen tebigatynyň bu özboluşly künjegi, sebitiň täze merkeziniň töwereklerinde ösdürilýän ekerançylyk, bagçylyk bu ýerde ekologik abadançylygyň saklanýandygynyň subutnamalarydyr. Şu nukdaýnazardan, okuw sapagyny guramak üçin hut şu ýeriň seçilip alynmagy tötänden däldir. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, bäş müňýyllyk taryhy bolan türkmen halky asyrlaryň dowamynda dünýä nusgalyk milli gymmatlyklary döredipdir. Ahalteke bedewleri, türkmen halylary we alabaýlar dünýä medeniýetiniň ösüşine uly goşant goşan şöhratly pederlerimiziň paýhasyndan, zehininden binýat bolan gymmatlyklardyr. Olar türkmen halkynyň milli buýsanjydyr. 

Duşuşygyň dowamynda Gahryman Arkadagymyz Ahal welaýatynyň täze merkeziniň ýerleşýän ýeriniň ahalteke bedewleriniň ilki dörän ýeridigini, munuň üçin bolsa ýakymly dag howasy bilen şypaly çeşmelerden gözbaş alan Altyýap hem-de Sekizýap akabalarynyň oňyn täsiriniň bolandygyny belledi. Häzirki döwürde Ahal welaýatynyň täze merkeziniň gündogar hem-de günbatar ýakalarynyň bag-bakjaçylyga beslenmegi bu ýerde ýakymly howa gurşawynyň emele gelmegini şertlendirýär diýip, hormatly Arkadagymyz aýtdy. 

Türkmenistan häzirki wagtda durmuşyň ähli ugurlary boýunça depginli ösýär, onuň syýasy, ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda gazanýan üstünlikleri dünýä bileleşigi tarapyndan giňden ykrar edilýär. Şunuň bilen baglylykda, durmuşa geçirilýän giň gerimli maksatnamalar we taslamalar däbe öwrülen usulyýetleri ulanmak bilen çäklenmän, eýsem, häzirki zamanyň öňdebaryjy tejribeleriniň sazlaşykly ulanylmagyny göz öňünde tutýar. Bu bolsa özüniň oňyn netijesini berýär diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy belledi. Gözel paýtagtymyzda gurlan köp sanly täsin we özboluşly binagärlik desgalary barada aýtmak bilen, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Türkmenistanda häzirki döwrüň gün tertibinde ileri tutulýan durnukly ösüşi, sagdyn durmuş ýörelgelerini we ilatyň ekologik medeniýetiniň ösdürilmegini üpjün edýän çäreleriň döwlet derejesinde yzygiderli geçirilýändigini nygtady. 

Şeýle hem hormatly Arkadagymyz ýekşenbe gününde Türkmenistanda halkymyzyň milli buýsanjy bolan alabaýyň hormatyna giň möçberli dabaralaryň ýaýbaňlandyryljakdygyny belledi. Bu dabaralar we şäher merkezlerinde alabaýlaryň, ahalteke bedewleriň heýkelleriniň oturdylmagy halkymyzyň döreden milli gymmatlyklaryna aýratyn sarpa goýulýandygyny alamatlandyrýar. 

Aýdyn Türkgüjü bu giň möçberli okuw maslahatyny guramagy we oňa gatnaşmagy özi üçin uly hormat saýýandygyny belläp, çäräniň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegi ugrunda edilýän tagalla üçin ýene-de bir gezek hoşallyk bildirdi. 

Soňra Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bu ýerde Ahal welaýatynyň merkeziniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazowyň we Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýewiň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onuň dowamynda bu ýerde alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýagdaýy hem-de merkeziň çäginde açyk asmanyň astynda geçiriljek okuw maslahatyna taýýarlygyň derejesi, onuň geçiriljek ýeri we maslahatyň gün tertibine girizilen meseleleriň wajyplygy barada giňişleýin maglumatlar berildi. 

Ahal welaýatynyň merkeziniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow Ginnesiň rekordlar kitabynyň wekilleri tarapyndan bu ýerde 500 hünärmene niýetlenen okuw maslahatynyň guramaçylykly geçirilmegi ugrunda edilen tagallalar barada habar berdi. 

Hormatly Arkadagymyz soňky ýyllarda Türkmenistanyň halkara ähmiýetli maslahatlaryň hem-de forumlaryň geçirilýän merkezine öwrülendigini belläp, bu ýerde okuw maslahatynyň geçirilmeginiň ýurdumyzyň halkara giňişlikdäki abraýynyň has-da belende göterilmeginde ähmiýetlidigini aýtdy. 

Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzda bina edilen birnäçe häzirki zaman desgalarynyň we giň möçberli çäreleriň Ginnesiň rekordlar kitabyna girizilendigini belledi. Munuň özi Türkmenistanda alnyp barylýan işleriň, halkymyzyň döreden milli gymmatlyklarynyň we milli binagärlik aýratynlyklarynyň dünýä nusgalykdygynyň aýdyň beýanydyr. 

Ahal welaýatynyň merkeziniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow bu ýerde alnyp barylýan gurluşyk işleriniň talabalaýyk dowam etdiriljekdigini belläp, bu işlere döwlet tarapyndan zerur goldawlaryň berilýändigi üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi we öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda ähli zerur tagallalary gaýgyrmajakdyklaryna ynandyrdy. 

Gahryman Arkadagymyz häzirki döwürde örän möhüm bolup durýan “Organiki bakjalyk we onuň ekologiýa goşýan goşandy” atly okuw sapagynyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçiriljekdigine ynam bildirdi. 

 Hormatly Arkadagymyz iş maslahatyny jemläp, öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň wajypdygyny belledi. 

Soňra Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow merkeziň çäginde gurluşygy alnyp barylýan desgalaryň we gurulmagy meýilleşdirilýän dürli maksatly binalaryň taslamalary hem-de olaryň ýerleşdiriljek ýerleriniň çyzgylary bilen tanyşdy. Ady rowaýata öwrülen Akhan atly bedewiň heýkeliniň oturdylýan ýeriniň, bu ýerde bina ediljek suw çüwdürimleriniň, gök zolaklaryň taslamalary görkezildi. 

Akhan şaýolunyň möhüm çatrygynda bina edilýän desgalar toplumy bir bitewi sazlaşygy emele getirip, olar merkeziň binagärlik keşbine özboluşly gözellik çaýmalydyr. Hormatly Arkadagymyz görkezilen taslamalara we çyzgylara birnäçe bellikleri aýtdy we degişli düzedişleri girizdi. Desgalaryň binagärlik aýratynlyklaryna, olaryň millilik derejesine örän jogapkärçilikli, hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilmelidir diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy belledi. 

Gahryman Arkadagymyz merkeziň çäginde alnyp barylýan gurluşyklarda işleriň ýokary hil derejesine we onuň ähmiýetine möhüm üns berilmelidigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, şähergurluşygynda alnyp barylýan işlerde ekologik meselä aýratyn orun degişli bolmalydyr. Paýtagtymyzda we tutuş ýurdumyzda täze seýilgäh toplumlaryny hem-de ýaşyl zolaklary döretmek boýunça görülýän çäreler ilatyň saglygyna oňyn täsir edýän amatly ekologik gurşawy döretmäge gönükdirilendir. 

Ozallar Köpetdagyň gerişlerini garyň örtmeginiň gyşyň gelendigini, daglarda garyň eremeginiň bolsa ýazyň gelendigini aňladýandygy barada ata-babalarymyz aýdardylar. Emma soňky ýyllarda dünýäde howanyň üýtgemegi bilen düşýän ygalyň, garyň derejesi peseldi. Munuň üçin bu ugurda iş alyp barýan hünärmenleriň bilelikdäki tagallalary zerur bolup durýar diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi. Şu nukdaýnazardan ýurdumyzda ýokary ekologik derejäni üpjün etmek maksady bilen, köpçülikleýin bag nahallary ekilýär. Bu bolsa amatly howa gurşawynyň emele gelmegini şertlendirýär. 

Ynsan eli bilen döredilen tokaý zolaklary, seýilgähler we baglar Türkmenistanyň ähli sebitlerinde giň meýdanlara uzap gidýär. Her bir şäheriň, ilatly ýerleriň töwereginde emele gelen ýaşyl zolaklar oňaýly howa we ekologik ýagdaýy döredýär. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan asylly işleriniň häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz tarapyndan üstünlikli dowam etdirilýändigini alamatlandyrýar.

Türkmenistan hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna esaslanýan daşary syýasy ugry yzygiderli durmuşa geçirip, ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde netijeli gatnaşyklary ösdürýär. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 14-nji oktýabrda Gazagystan Respublikasynyň paýtagty Astana şäherinde geçirilen GDA-nyň sammitine we «Merkezi Aziýa — Russiýa» sammitine gatnaşmagy Türkmenistanyň halkara gün tertibiniň derwaýys meseleleriniň çözgüdini işläp taýýarlamakda işjeň orny eýeläp, parahatçylygy, howpsuzlygy we durnuklylygy üpjün etmek, ählumumy abadançylygyň bähbidine netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça tagallalary utgaşdyrmaga saldamly goşant goşýandygyny ýene-de bir gezek tassyklady. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň öňe süren täze, möhüm başlangyçlary ýokarda agzalan forumlara gatnaşyjylarda aýratyn gyzyklanma döretdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow öz tekliplerine geçmezden ozal, ýygnananlara 2019-njy ýylyň oktýabrynda Aşgabatda geçirilen Arkalaşygyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy boýunça işlenip taýýarlanylan GDA agza döwletleriň strategik ykdysady hyzmatdaşlygy hakynda Jarnamanyň kabul edilendigini aýtdy. Bu resminama 2030-njy ýyla çenli ykdysady ösüşiň strategiýasynyň esasyny düzüp, hyzmatdaşlyga we işewür gatnaşyklara täze itergi berdi. 

Ulag, ýangyç-energetika toplumy, aragatnaşyk we kommunikasiýalar, senagat taýdan ýakynlaşmak, söwda, innowasiýalar, tehnologiýalar ýaly ulgamlar strategiýanyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda durýar diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we GDA-nyň şu günki kuwwatynyň geljegi uly bolan bu pudaklarynda möhüm ähmiýetli taslamalaryň durmuşa geçiriljekdigine, biziň ýurtlarymyzyň çäkleriniň bolsa yklymda Ýewropany we Aziýany birleşdirýän ykdysady hyzmatdaşlygyň esasy ýollaryna öwrüljekdigine ynam bildirdi. Şunuň bilen baglylykda, GDA-nyň ykdysady ugurlaryny we bähbitlerini Arkalaşygyň çäklerinden daşarda ilerletmegiň, ilkinji nobatda, üstaşyr ulag düzümini döretmäge, energiýa serişdeleriniň iberilmegini giňeltmäge, täze kommunikasiýalary çekmäge degişli taslamalara goňşy sebitleriň goşulmagyny üpjün etmegiň wajypdygy nygtaldy. 

Hususan-da, bu ugurda Hazar sebitinde hyzmatdaşlyk hem-de bu ýerde dünýä ummanyna göni çykalgasy bolmadyk döwletleriň gatnaşmagynda utgaşykly döwrebap logistikany döretmegiň uly mümkinçiliklerini görýäris. Biziň ýurtlarymyzyň köpüsi hut şu topara degişlidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we GDA-nyň bähbitlerine Hazar deňzinde port düzümini, şol sanda Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň kuwwatlyklaryny, Türkmenistanyň ösýän söwda flotuny ulanmagyň geljegine garamagy teklip etdi. Döwletimiz Arkalaşygyň günorta ugrunda ýerleşýän ýurtlara — Owganystana, Eýrana we Pakistana gönükdirilen energetika, ulag, kommunikasiýa taslamalarynyň başyny başlady hem-de olary amala aşyrýar. Hindi ummanyna, Pars aýlagynyň ýurtlaryna, Ýakyn Gündogara çykmak arkaly olary diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça meýilnamalar bar. Şeýle taslamalara Arkalaşygyň döwletleri hem işjeň gatnaşyp biler diýip hasaplaýaryn diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Munuň özi geljegi örän uly we bähbitli işdir diýip, hormatly Prezidentimiz geljekki hyzmatdaşlara bu taslamalar boýunça gatnaşyklaryň köptaraplaýyn guralyny işe girizmek baradaky başlangyjy beýan etdi. Şunuň bilen baglylykda, şeýle teklibiň olarda oňyn gyzyklanma, seslenme döretjekdigine ynam bildirildi. GDA-nyň ugurdaş komitetlerine degişli tabşyryklary we ygtyýarlyklary bermegiň zerurdygy nygtaldy. 

Arkalaşygyň içindäki söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek barada aýdylanda, bu babatda hem pandemiýa döwründe biziň işewür gatnaşyklarymyzyň badyny peselden kynçylyklary çalt ýeňip geçmek üçin döredijilikli işler talap edilýär diýip, döwlet Baştutanymyz munuň üçin geljekki hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak, söwdany işjeňleşdirmek, dürli pudaklarda goşulyşmak bilen bagly gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin meýdança hökmünde GDA ýurtlarynyň köpugurly ykdysady sergi-ýarmarkasyny guramak barada oýlanmagy teklip etdi. 

Ynsanperwer hyzmatdaşlyk, ozalkysy ýaly, GDA-ny jebisleşdiriji şert bolmagynda galýar, ol döwletara gatnaşyklary pugtalandyrýar. Şunuň bilen baglylykda, sport hyzmatdaşlygy möhüm ugurlaryň biridir. Türkmenistan iri halkara sport çärelerini guramak bilen, bu ugra uly üns berýär. Häzir GDA-da sport hyzmatdaşlygyna, hakykatdan-da, giň we yzygiderli häsiýet bermegiň wagty ýetdi diýip hasaplaýarys diýip, döwlet Baştutanymyz GDA-nyň Bedenterbiýe we sport boýunça geňeşiniň howandarlygynda halkara sport oýunlaryny geçirmek boýunça Utgaşdyryjy komiteti döretmek baradaky teklibi öňe sürdi. Has takygy, diňe bir GDA-dan däl, eýsem, gyzyklanma bildiren beýleki ýurtlaryň türgenleri üçin hem açyk bolan, yzygiderli esasdaky “Dostluk oýunlaryny” guramak boýunça işe başlamagy teklip edýäris. “Dostluk oýunlary” möwsümleýin häsiýetde, ýagny tomusky we gyşky oýunlar bolup, ol ýaşlaryň, ýetginjekleriň arasynda sportuň aýry-aýry görnüşleri boýunça geçirilip bilner diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. 

Utgaşdyryjy komitetiň Tertipnamasynyň maksatlary, düzümi, guramaçylyk ugurlary jikme-jik beýan edilen taslamasyny işläp taýýarladyk diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we türkmen tarapynyň bu başlangyjyň goldanylmagyna bil baglaýandygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, bar bolan tejribäni, degişli düzümleri nazara almak bilen, ilkinji “Dostluk oýunlaryny” Türkmenistanda geçirmäge taýýarlyk beýan edildi. 

Altytaraplaýyn hyzmatdaşlygyň çäklerinde ykdysadyýet ileri tutulýan möhüm ugur bolup durýar. Biz bu babatda uly mümkinçilikleri görýäris. Munuň özi, ilkinji nobatda, energetika, senagat kooperasiýasy, dokma önümçiligi, obasenagat toplumy, logistika, täze tehnologiýalar, sebit söwdasy ýaly ugurlar bilen baglanyşyklydyr. Şoňa görä-de, ýurtlarymyzyň işewürlerini has ysnyşykly hyzmatdaşlyga höweslendirmegiň zerurdygy, hemişelik hereket edýän «Merkezi Aziýa — Russiýa» işewürlik düzüminiň döredilmeginiň başyny başlamak mümkinçiligi bu ulgamlarda esasy teklipleriň hatarynda görkezildi. Onuň barşynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň dürli meselelerine garalyp bilnerdi diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. 

Ýurtlarymyzyň çäklerinde ulag gatnawlarynyň we üstaşyr geçirmegiň köpşahaly düzümini gurmak arkaly döwrebap üstaşyr ulag we kommunikasiýa ulgamlaryny döretmek aýratyn ähmiýete eýe bolýar. Şol ulgamlar dünýä ummanyna çykmak arkaly kontinental Ýewraziýanyň giňişligini öz içine alar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi. Türkmenistan Ýewraziýa giňişliginde ulag gatnawlaryny kadalaşdyrmak babatda Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýanyň öňünde açylýan mümkinçiliklerden has doly peýdalanmaga tagallalary gönükdirmegi zerur hasaplaýar. Şunuň bilen baglylykda, Russiýadan Merkezi Aziýanyň üsti bilen Hindi ummanyndaky deňiz menzillerine çenli Demirgazyk — Günorta ulag geçelgesiniň işini işjeňleşdirmek meselesine garamak zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň öz çäginden Pars aýlagyna, Eýranyň portlaryna we şol ýerden Hindistana gysga ýoly üpjün edýän ýurt hökmünde bu taslamany durmuşa geçirmäge girişmäge taýýardygyny tassyklady. 

Hormatly Prezidentimiz ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyk barada aýdyp, Türkmenistanyň ýurtlarymyzyň arasyndaky medeni, ynsanperwer, ylym, bilim, sport, syýahatçylyk gatnaşyklaryny ösdürmek we çuňlaşdyrmak ugrunda çykyş edýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, geljek ýylda Merkezi Aziýanyň hem-de Russiýanyň halklarynyň medeniýet we sungat festiwalyny guramak barada oýlanmak teklip edildi. 

Bellenilişi ýaly, Owganystandaky ýagdaý halkara gün tertibiniň aýratyn meselesidir. Şunuň bilen baglylykda, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Russiýanyň Owganystandaky ýagdaýyň durnuklylygyna deň derejede gyzyklanma bildirýändiklerine ynam bildirildi. Parahatçylykly, durnukly, sazlaşykly ösýän Owganystan biziň serhetlerimiziň, raýatlarymyzyň howpsuzlygynyň kepillikleriniň biridir. Şunda Türkmenistanyň Owganystandaky ýagdaýy syýasy taýdan kadalaşdyrmak boýunça halkara gurallary, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň, Russiýanyň, Eýranyň, Hytaýyň, BMG-niň edaralarynyň owgan ugrundaky tagallalaryny goldaýandygy nygtaldy. 

Owganystanyň halkara we sebit ykdysady gatnaşyklaryna goşulyşmagy möhüm meseledir. Soňky ýyllaryň dowamynda Türkmenistan Owganystanyň gatnaşmagynda iri düzümleýin taslamalaryň birnäçesiniň başyny başlady. Şolaryň hatarynda Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisi, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ýokary woltly elektrik geçiriji we optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlary, Türkmenistandan owgan tarapyna çekilen demir ýollar bar. Şeýle taslamalaryň amala aşyrylmagy arkaly Owganystan ykdysady we durmuş taýdan ösüşiň strategik mümkinçiliklerine eýe bolar, yklymda baglanyşdyryjy merkez hökmünde özüniň geografik artykmaçlyklaryndan peýdalanyp biler diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. 

Bitarap ýurdumyzyň parahatçylyk döredijilikli daşary syýasy strategiýasy barada aýdylanda, döwlet Baştutanymyzyň 23-nji sentýabrda paýtagtymyzdaky Ruhyýet köşgünde Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygyna bagyşlanyp geçirilen Döwlet Maslahatyndaky sözlerini getirmek ýerlikli bolar. Watanymyzyň durmuşynda şanly waka öwrülen umumymilli forumyň gün tertibine şu döwürde gazanylan netijeler, ýurdumyzyň mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ösüşiniň ileri tutulýan wezipelerini ara alyp maslahatlaşmak bilen baglanyşykly meseleler girizildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň forumda eden çykyşynda belleýşi ýaly, Türkmenistanyň Milletler Bileleşigine agza bolmagynyň şanly 30 ýyllygyna gabat gelýän “Halkyň Arkadagly zamanasy” ýylynyň sentýabr aýynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasy geçirilýär. Bu mejlisde beýik maksatlara ýetmek üçin ýurdumyzyň ileri tutýan garaýyşlary yglan ediler. Olarda döwrümiziň derwaýys meselelerini bilelikde çözmäge, ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmaga çagyryş jemlenendir. 

Türkmen döwleti bu işleri üstünlikli amala aşyrmaga çalyşýar hem-de dürli meseleler boýunça dialoga, açyklyga, netijelilige, deňhukuklylyga esaslanan gatnaşyklaryň we umumy hereketleriň bir bölegi, dünýäde parahatçylygy, howpsuzlygy gazanmagyň şerti hökmünde garaýar. Şunuň bilen baglylykda, biziň ýurdumyz halkara gatnaşyklarda ynanyşmak dialogynyň filosofiýasyny ilerledip, “Dialog — parahatçylygyň kepili” atly ýörelgä eýermek bilen, täze başlangyçlary öňe sürmegi göz öňünde tutýar. Türkmenistan dünýä döwletleri we abraýly halkara guramalar bilen sazlaşykly gatnaşyklary ýola goýmak, halkara hyzmatdaşlygyň düýbünden täze ýollaryny we ugurlaryny kemala getirmek babatda gymmatly tejribeleri toplady diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Birleşen Milletler Guramasynyň Durnukly ösüş maksatlaryny milli derejede durmuşa geçirmegiň çäklerinde häzirki we geljekki nesillerimiziň bähbitleri üçin hem zerur işleri alyp barýarys diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy. Biziň ýurdumyzda ilatymyz elýeterli hem-de ýokary hilli lukmançylyk, bilim hyzmatlary bilen üpjün edilýär. Howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak, onuň täsirini gowşatmak boýunça netijeli çäreler amala aşyrylýar. Abraýly halkara guramalar tarapyndan berilýän ýokary bahalar ýurdumyzyň ösüşleriň ýoly bilen öňe barýandygyny doly subut edýär. 

Birleşen Milletler Guramasy hem-de onuň ýöriteleşdirilen düzümleri bilen hyzmatdaşlygy işjeň ösdürmek Türkmenistanyň daşary syýasy strategiýasynyň möhüm ugry bolup durýar. Bu babatda halkara gatnaşyklaryň we diplomatiýanyň dünýä taryhynda nusgalyk tejribe toplandy. Hut şu ýylyň özünde BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň umumy mejlislerinde ýurdumyzyň başlangyjy esasynda birnäçe resminamalar kabul edildi diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Mundan başga-da, şu ýylda Türkmenistan 2022 — 2028-nji ýyllar döwri üçin BMG-niň Halkara söwda hukugy boýunça komissiýasynyň agzalygyna saýlandy. Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasyna “goşulýan ýurduň” derejesini almagy ýurdumyzyň daşary söwdada eýeleýän ornunyň pugtalandyrylmagyna, ygtybarly we jogapkärli hyzmatdaş hökmünde halkara abraýynyň barha artmagyna, daşary ýurt maýa goýumlarynyň çekilmegine hem-de BSG bilen netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmäge ýardam eder diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady. 

Şeýlelikde, döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň golaýda beýan eden başlangyçlary Türkmenistanyň döwletara gatnaşyklary ähli taraplaryň bähbitlerini nazara almak bilen, hoşniýetli erk-islegiň, medeniýetleriň we siwilizasiýalaryň dialogy esasynda gurap, ählumumy ösüşiň bähbidine ygtybarly dostluk we hyzmatdaşlyk köprüleriniň ýola goýulmagyna ýardam edýär. 

(TDH)

Aşgabat, 26-njy oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Gruziýanyň Türkmenistanda täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Konstantin Sabiaşwilini kabul etdi. Ilçi döwlet Baştutanymyza ynanç hatyny gowşurdy.

 Diplomat duşuşmaga wagt tapandygy üçin hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimize Gruziýanyň Prezidenti Salome Zurabişwiliniň salamyny ýetirdi. Bellenilişi ýaly, Gruziýa Türkmenistanyň oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasat strategiýasyna ýokary baha berýär hem-de däp bolan ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna gyzyklanma bildirýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, Gruziýanyň doly ygtyýarly wekilini jogapkärli wezipä bellenilmegi bilen gutlady hem-de dostlukly döwletiň ýokary ýolbaşçylaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi. 

Döwlet Baştutanymyz şu ýyl iki ýurduň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygynyň bellenilýändigini aýdyp, ýurdumyzyň gadymdan gelýän dostluk gatnaşyklary baglanyşdyrýan Gruziýa bilen mundan beýläk-de netijeli hyzmatdaşlyga ygrarlydygyny tassyklady. Hormatly Prezidentimiz soňky ýyllarda türkmen-gruzin gatnaşyklarynyň üstünlikli ösdürilýändigini hem-de hormat goýmak, ynanyşmak, açyklyk ýörelgeleri esasynda pugtalandyrylýandygyny, onuň özara bähbitli we uzak möhletleýin esasda ýola goýulýandygyny kanagatlanma bilen belledi. 

Duşuşygyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem-de diplomat ikitaraplaýyn, köptaraplaýyn görnüşde, hususan-da, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde üstünlikli ösdürilýän hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyny we geljegini ara alyp maslahatlaşdylar. Nygtalyşy ýaly, ýokary derejede gazanylan ylalaşyklar türkmen-gruzin hyzmatdaşlygyny hil taýdan täze sepgitlere çykarmagyň ygtybarly binýadyny döretdi. Şunuň bilen baglylykda, iki ýurduň bähbitlerine laýyk gelýän gatnaşyklary diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň maksat edinilýändigi bellenildi. Şunda söwda-ykdysady ulgam möhüm ugurlaryň hatarynda görkezildi. Bu ulgamda mümkinçilikleri durmuşa geçirmekde bilelikdäki hökümetara topara uly orun degişlidir. 

Türkmen-gruzin döwletara gatnaşyklarynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hasaplanýan ulag ulgamy hem ara alnyp maslahatlaşylan mesele boldy. Bellenilişi ýaly, iki ýurduň çäk taýdan amatly ýerleşmegi hem-de taraplaryň bähbitleriniň umumylygy Hazar we Gara deňzi sebitleriniň mümkinçiliklerini ulanmak arkaly, multimodal üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek boýunça tagallalary netijeli birleşdirmek üçin amatly şertleri döredýär. Energetika pudagy hem Türkmenistan bilen Gruziýanyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Özara gatnaşyklary we mümkinçilikleri pugtalandyrmak üçin köpýyllyk tejribä eýe bolan ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň wajypdygyna aýratyn üns çekildi. 

Duşuşygyň ahyrynda Gruziýanyň Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Konstantin Sabiaşwili hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy däp bolan dostlukly gatnaşyklary depginli ösdürmäge hem-de iki döwletiň arasyndaky hyzmatdaşlygy hemmetaraplaýyn giňeltmäge ýardam berjekdigine ynandyrdy.

Aşgabat, 25-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary A.Ýazmyradowyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda oba hojalyk toplumyndaky işleriň ýagdaýy, sebitlerde möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy bilen baglanyşykly meselelere garaldy. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Ol işleriň ýagdaýy, hususan-da, pagta ýygymynyň depgini hem-de pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak, sebitiň gowaça meýdanlarynda hereket edýän oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Ýygym möwsüminde pagta ýygýan kombaýnlaryň we beýleki tehnikalaryň, kabul ediş harmanhanalarynyň sazlaşykly işiniň üpjün edilýändigi bellenildi. Mundan başga-da, bugdaý ekişi agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylýar. Şunda oba hojalyk tehnikalary we gurallary doly güýjünde işledilýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda gögeriş suwy öz wagtynda, talabalaýyk tutulýar, netijede, meýdanlarda kadaly gögeriş alynýar. 

Şeýle hem häkim welaýatyň maldarçylyk hojalyklarynda gyş pasly üçin zerur bolan ot-iým taýýarlamak, mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça ähli zerur çäreleriň geçirilýändigi barada hasabat berdi. Bulardan başga-da, welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada aýdyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýetişdirilen pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almagyň häzirki günüň möhüm talaby bolup durýandygyny aýdyp, bu ugurdaky işleriň welaýatyň Kaka, Sarahs, Tejen etraplarynda haýal alnyp barylýandygyna nägilelik bildirdi hem-de pagta ýygymynyň depginini güýçlendirmegi häkimden talap etdi. Döwlet Baştutanymyz bugdaý ekişi baradaky meselä ünsi çekip, bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirilmelidigini belläp, bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz maldarçylyk hojalyklarynda hem gyş paslyna taýýarlyk işleriniň öz wagtynda, talabalaýyk alnyp barylmagyny talap etdi. Döwlet Baştutanymyz welaýaty durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlary barada aýdyp, sebitde şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň berk gözegçilikde saklanylmalydygyny tabşyrdy. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew ýurdumyzyň günbatar sebitinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, möwsümleýin meýdan işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, “ak altyn” hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak, ýygym möwsümini üstünlikli geçirmek ugrunda degişli düzümleriň sazlaşykly işi üpjün edilýär. Ýygnalan hasyly daşamakda ulanylýan tehnikalar, pagta arassalaýjy kärhanalar, harmanhanalar bökdençsiz işledilýär. Mundan başga-da, häkim welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde tamamlamak, gögeriş suwuny tutmak we kadaly gögeriş almak boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi. 

Häzirki wagtda welaýatyň gant şugundyry ekilen meýdanlarynda ideg işleri alnyp barylýar, maldarçylyk hojalyklarynda gyş pasly üçin ot-iým taýýarlamak hem-de mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça degişli çäreler görülýär. Şu ýyl günbatar sebitde açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada-da hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň öz wagtynda we ýokary hilli geçirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz pagta hasylyny wagtynda we ýitgisiz ýygnap almak boýunça öňde durýan işleriň welaýatyň Etrek etrabynda haýal alnyp barylýandygyny belläp, bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz bugdaý ekişinde agrotehnikanyň talaplarynyň pugta berjaý edilmelidigini, bugdaý ekilen meýdanlarda gögeriş suwuny tutmak işleriniň öz wagtynda we degişli derejede geçirilmelidigini, gant şugundyry ekilen meýdanlarda ýokary hasyl almak üçin ähli zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi we bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz gyş paslynyň ýetip gelýändigine ünsi çekip, maldarçylyk hojalyklarynda bu jogapkärli möwsüm üçin degişli taýýarlyk işleriniň görülmelidigini aýtdy. Sebitde ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleri hemişe gözegçilikde saklanylmalydyr. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Bellenilişi ýaly, daýhan yhlasy bilen ýetişdirilen pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak, şunda kombaýnlaryň, hasyl daşaýan tehnikalaryň hem-de kabul ediş harmanhanalarynyň bökdençsiz işini ýola goýmak ugrunda zerur tagallalar edilýär. Şol bir wagtyň özünde welaýatda bugdaý ekişini ýokary hilli, öz wagtynda geçirmek, ekişde ulanylýan tehnikalaryň we beýleki oba hojalyk gurallarynyň talabalaýyk işini üpjün etmek boýunça degişli çäreler görülýär. 

Şeýle hem häkim welaýatda ýetişdirilen şaly hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak ugrunda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi. Maldarçylyk hojalyklarynda gyş pasly üçin zerur möçberde ot-iým taýýarlamak, mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça işler durmuşa geçirilýär. Welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan desgalardaky gurluşyk işleri ýokary depginlerde dowam edýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda obasenagat pudagynyň ösdürilmegine möhüm ähmiýet berilýändigine, häzirki wagtda dowam edýän pagta ýygymynyň güýçli depginlerde alnyp barylmalydygyna ünsi çekip, welaýatyň Ruhubelent, Akdepe, Boldumsaz etraplarynda pagta ýygymynyň derejesiniň pesdigini belledi hem-de bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, ekerançylyk meýdanlarynda bugdaý ekişiniň agrotehniki möhletlerde geçirilmelidigini, ýetişdirilen şaly hasylynyň ýitgisiz ýygnalmalydygyny aýtdy we bu ugurdaky işleriň berk gözegçilikde saklanmalydygyny häkime tabşyrdy. 

Welaýatyň maldarçylyk hojalyklarynda jogapkärli möwsüme — gyş paslyna taýýarlyk görülmelidir, mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça işler öz wagtynda geçirilmelidir. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz şu ýyl demirgazyk sebitde açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň talabalaýyk derejede alnyp barylmagyny berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew sebitde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak üçin zerur bolan ähli işler sazlaşykly alnyp barylýar. Şunda pagta ýygýan kombaýnlaryň, pagta hasylyny daşaýan tehnikalaryň hem-de kabul ediş harmanhanalarynyň bökdençsiz işini üpjün etmek ugrunda zerur çäreler görülýär. Häkim bugdaý ekişini öz wagtynda geçirmek, ekişde oba hojalyk tehnikalaryny we ekiş enjamlaryny doly güýjünde işletmek, bugdaý ekilen meýdanlarda gögeriş suwuny tutmak, kadaly gögeriş almak boýunça geçirilýän toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi. Mundan başga-da, welaýatda ýetişdirilen şaly hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak ugrunda degişli işler geçirilýär. 

Hasabatyň çäklerinde welaýatyň maldarçylyk hojalyklarynda gyş paslyna taýýarlyk görmek, zerur möçberde ot-iým taýýarlamak, mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada habar berildi. Şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň depginleri barada-da aýdyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan ähli işleriň öz wagtynda, ýokary hil derejesinde, agrotehniki kadalara laýyklykda ýerine ýetirilişini yzygiderli gözegçilikde saklamagyň zerurdygyna ünsi çekdi. Pagta ýygym möwsümini bellenilen möhletlerde geçirmek we hasyly ýitgisiz ýygnap almak üçin zerur şertleriň döredilmegine möhüm ähmiýet berilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi hem-de welaýatyň Döwletli, Köýtendag, Hojambaz etraplarynda pagta ýygymynyň depgininiň pesdigini aýdyp, bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz şalydan bol hasyl almak, maldarçylyk hojalyklarynda gyş paslyna ykjam taýýarlyk görmek boýunça ähli zerur çäreleri görmegi tabşyrdy. Welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga tabşyrylmagy meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleri berk gözegçilikde saklanmalydyr. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, şol sanda pagta ýygymyny, bugdaý ekişini öz wagtynda we guramaçylykly geçirmek ugrunda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, ýygym möwsüminde pagta ýygýan kombaýnlaryň we beýleki tehnikalaryň, kabul ediş harmanhanalarynyň sazlaşykly işi üpjün edilýär, bugdaý ekişinde oba hojalyk tehnikalary we ekiş enjamlary doly güýjünde işledilýär. Welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda gögeriş suwuny tutmak işleri öz wagtynda, talabalaýyk geçirilýär hem-de kadaly gögeriş alynýar. 

Şeýle hem häkim welaýatyň gant şugundyry ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirilýän ideg işleri, ýetişdirilen hasyly ýygnamak, maldarçylyk hojalyklarynda gyş pasly üçin zerur möçberde ot-iým taýýarlamak hem-de mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça işleriň geçirilişi barada hasabat berdi. Şol bir wagtyň özünde, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleri ýokary depginlerde alnyp barylýar. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işlerine ünsi çekdi, hususan-da, welaýatyň Oguzhan, Wekilbazar, Murgap etraplarynda pagta ýygymynyň depginleriniň pesdigini aýdyp, bu ugurdaky işleriň barşyna nägilelik bildirdi hem-de ýol berlen kemçilikleriň gysga wagtda düzedilmegini, bu jogapkärli möwsüme dahylly ähli düzümleriň sazlaşykly işini üpjün etmegi häkimden talap etdi. 

Bugdaý ekişiniň agrotehniki möhletlerde geçirilmegini üpjün etmek meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir, ýetişdirilen gant şugundyrynyň bol hasylyny ýitgisiz ýygnap almak üçin ähli tagallalar edilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz degişli tehnikalary doly kuwwatynda işletmegiň hasabyna bugdaý ekişiniň agrotehniki kadalara laýyklykda hem-de bellenilen möhletlerde geçirilmeginiň ähmiýetini nygtady we munuň häzirki döwrüň talaby bolup durýandygyna ünsi çekdi. 

Maldarçylyk hojalyklarynda gyş paslyna taýýarlyk görmek boýunça meselelere jogapkärçilikli çemeleşilmelidir, ot-iým taýýarlamak, mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça işler öz wagtynda we talabalaýyk alnyp barylmalydyr. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlary barada aýdyp, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işlerini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň welaýatlarynda ýetişdirilen pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak boýunça zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen bir hatarda, bugdaý ekişi agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda alnyp barylýar. Şunda bugdaý ekilen meýdanlary suwarmak boýunça degişli işler geçirilýär. 

Şeýle hem wise-premýer hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda, Lebap welaýatyna iş sapary boýunça, bu sebitde ýetişdirilen pagta hasylyny ýitgisiz ýygnap almak we bugdaý ekişini geçirmek, ekerançylyk meýdanlaryny suwaryş suwy bilen üpjün etmek babatda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, obasenagat toplumyny döwrebaplaşdyrmak boýunça ilkinji nobatdaky wezipeler barada aýdyp, möwsümleýin oba hojalyk işlerini degişli derejede hem-de agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirmek üçin ähli tagallalary etmegiň zerurdygyny belledi we wise-premýere pagta ýygymy, bugdaý ekişi bilen baglanyşykly meseleleri berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Şunda ulanylýan oba hojalyk tehnikalary, kabul ediş harmanhanalary, pagta arassalaýjy kärhanalar bökdençsiz işledilmelidir. Ekerançylaryň öndürijilikli zähmet çekmegi üçin ähli zerur şertler döredilmelidir. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň milli ykdysadyýeti üçin gymmatly çig mal bolan pagta hasylyny ýitgisiz ýygnap almak üçin anyk çäreleriň görülmelidigini belledi hem-de bugdaý ekişiniň depginini güýçlendirmegiň zerurdygyna ünsi çekip, wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasaryna we welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň talabalaýyk we öz wagtynda geçirilmegini üpjün etmegi, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagyna jogapkärçilikli çemeleşmegi talap etdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň hem-de mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Bilelikdäki harby-meýdan türgenleşigi geçirildi 

 Balkan welaýaty, 24-nji oktýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow Balkan welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, Türkmenbaşy etrabynyň çäginde ýerleşýän deňiz okuw-türgenleşik merkezinde geçirilen ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň we beýleki goşunlaryň bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşiginiň barşyny synlady. 

Ýörite meýilnama laýyklykda, Ýaragly Güýçleriň we beýleki goşunlaryň şahsy düzüminiň harby hünär ussatlyklaryny has-da ýokarlandyrmak, Milli goşunyň söweşjeň taýýarlygyny barlamak maksady bilen, söweşjeň taýýarlyga getirilip, bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşigi geçirildi. Öňde goýlan wezipeleri çözmek üçin guryýer goşunlarynyň, harby-howa güýçleriniň we howa hüjüminden goranmak goşunlarynyň, harby-deňiz güýçleriniň harby bölümlerini bellenen tertipde söweşjeň taýýarlyga getirmek barada nobatçy güýçlere habar berildi. Dessine harby dolandyryş ulgamy ýaýbaňlandyryldy, harby we hukuk goraýjy edaralar bilen sazlaşykly hereketler ýola goýuldy. 

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzyň goranyş häsiýetli Harby doktrinasynyň diňe bir ýurdumyzda däl, eýsem, Ýer ýüzünde parahatçylygyň we durnuklylygyň saklanmagyny baş maksat edinýändigini bellemek gerek. Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleri döwletimiziň harby howpsuzlygyny, çäkleriniň bitewüligini ygtybarly üpjün edýär. Diňe goranyş häsiýetine eýe bolan hem-de Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasatyna doly laýyk gelýän Harby doktrinada kesgitlenen wezipeler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Şunda Milli goşunyň döwrebaplaşdyrylmagyna hem-de harby okuw-türgenleşikleriniň yzygiderli geçirilmegine möhüm ähmiýet berilýär. Bu bolsa Watan goragçylarynyň hünär derejesini ýokarlandyrmaga, Ýaragly Güýçlerimiziň goranyş kuwwatyny artdyrmaga gönükdirilendir. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Türkmenbaşy şäheriniň Halkara howa menziliniň çäginde goýlan harby tehnikalary, harby söweşjeň uçarlary, dikuçarlary we goşun bölümlerinde üpjünçilik maksady bilen ulanylýan dürli görnüşdäki harby uçarlary, täze gelip gowşan häzirki zaman harby uçarlary synlady. Döwlet Baştutanymyz bu ýerde görkezilýän harby tehnikalaryň özboluşly aýratynlyklary bilen tanyşlygyň dowamynda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň yzygiderli döwrebaplaşdyrylýandygyny belläp, harby gullukçylaryň, söweşjeň tehnikalara erk edýän ýaş esgerleriň, serkerdeleriň hünär derejesiniň yzygiderli kämilleşdirilmegi bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi. 

 Soňra Türkmenistanyň Prezidenti dikuçarda howa menzilinden harby okuw-türgenleşigiň geçirilýän ýerine bardy. 

Bu ýerde goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýew Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedowa Ýaragly Güýçleriň we beýleki goşunlaryň şahsy düzümleriniň bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşigini geçirmäge taýýardygy barada hasabat berdi. 

 Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar. 

Häzirki döwürde döwlet tarapyndan yzygiderli alada edilmegi bilen, gury ýerlerde bolşy ýaly, deňiz çäkleriniň hem ygtybarly goragy üpjün edilýär. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň harby-deňiz güýçleriniň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli pugtalandyrylýar. Bu bolsa harby gullukçylaryň häzirki zaman tehnikalaryna ussatlyk bilen erk etmeklerini we olaryň hünär taýdan kämilleşmeklerini şertlendirýär. 

 Harby orkestriň ýerine ýetirmeginde belent ruha beslenen watançylyk aýdymy ýaňlanýar. 

Soňra Milli goşunyň söweşjeň taýýarlygyny barlamak we harby gullukçylaryň hünär ussatlyklaryny has-da ýokarlandyrmak maksady bilen, bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşigini geçirmek üçin ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň we beýleki goşunlaryň şahsy düzümi söweşjeň taýýarlyk ýagdaýyna getirildi. Bu türgenleşikde uçarmansyz uçarlaryň howadaky uçuşlary we ot açyş urgulary hem-de goşunlaryň taktiki hereketleri «TürkmenÄlem 52oE» emeli aragatnaşyk hemrasynyň kömegi bilen göni wideoaragatnaşyk arkaly ýörite ekranlarda görkezilýär. 

Asmana atyjylar toparynyň raketasy kesgitlenen ugra gönükdirildi. Uçar-nyşan toplumy sesden pes tizliklerde uçýan köp maksatly uçuş enjamy bolup, ol garşydaşyň uçaryny, howa nyşanasyny döretmek bilen, harby gullukçylary türgenleşdirmek hem-de olaryň söweş ukyplylygyny ýokarlandyrmak üçin niýetlenendir. 

Deňizýaka söweşleriň aýratynlyklaryna laýyklykda, 120 mm-lik minomýot toplumy bilen ýaraglandyrylan bölümçe kenarýakasynda ot açyş sepgitlerini eýeleýärler. Deňiz çäginiň howa giňişliginde ýagtylandyryjy minalar peýda boldy. 

Sowutlanan harby awtoulaglarda asmana atyjylar howa nyşanlaryna raketa toplumyndan raketa atyşlaryny ýerine ýetirýärler we howa nyşanasyny ýok edýärler. Göçme asmana atyjy raketa toplumy bilen ýaraglandyrylan bölünmeler motoatyjy, tankçylyk we beýleki goşunlary ýörişde we söweşiň ähli görnüşlerinde ýakyn aralykdaky duýdansyz peýda bolýan howa hüjüminden penalamak hem-de ygtybarly goramak boýunça söweşjeň wezipeleri ýerine ýetirýärler. 

Şeýle hem şu günki harby-okuw meýdan türgenleşigine «Bayraktar TB2» kysymly söweşjeň uçarmansyz uçýan enjamyň ilkinji gezek gatnaşdyrylýandygyny bellemeli. Türgenleşigiň dowamynda bu uçarmansyz uçaryň söweşjeň mümkinçilikleri, onuň howa giňişligindäki hereketleri «TürkmenÄlem 52oE» aragatnaşyk hemrasy arkaly ekrana çykarylýar. Täze söweşjeň uçarmansyz uçýan enjamyň kömegi bilen radiolokasiýa bekedini aňladýan nyşanany ýok etmek ugruna girýär we raketasyny gönükdirýär. Radiolokasiýa beket nyşany 5 müň metr beýiklikden we 8 müň metr uzaklykdan takyklyk bilen ýok edilýär. 

Häzirki okuw türgenleşiginde Türkmenistanyň harby howpsuzlygyny üpjün etmekde ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlarynyň düzümleriniň ulanylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär. Türgenleşik meýdanynyň çep tarapynda “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlar ýokary geçijilikli ulaglarda dessin hereket edip, kesgitlenen sepgitde söweş ýerlerini eýeleýärler. Mergenler topary nyşanalary dürs urmagy başarýarlar hem-de kämil söweşjeň ýaraglara erk etmekde söweşjeň ussatlyk görkezýärler. Topar öňde goýlan wezipäni ýerine ýetirip, awtoulaglaryna münüp, türgenleşik meýdanynyň çäginden çykýar. 

Harby okuw-meýdan türgenleşiginiň maksadyna laýyklykda, Ýaragly Güýçleriň söweşjeň uçarmansyz uçuş enjamyndan kenarýaka raketa toplumyny aňladýan nyşanany ýok etmek meýilleşdirilýär. Toplumyň dolandyryş enjamynyň kömegi bilen urgy ediji uçarmansyz enjam söweş ugruna hüjüm etmek üçin gönükdirilýär we ýokary takyklyk bilen nyşana gönükdirilýär. Bu uçarmansyz uçuş enjamy garşydaşa sessiz we gizlin hüjüm edip, barmasy kyn bolan dürli görnüşli desgalary, ýerüsti we suwüsti nyşanalary, garşydaşyň janly güýjüni ýok etmek üçin niýetlenendir. 

Gözden geçirilişiň dowamynda Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň ygtyýaryndaky asmana atyjy raketa toplumynyň häzirki zaman görnüşleriniň biriniň mümkinçilikleri görkezildi. Ol güýçli elektron päsgelçilik şertlerinde toparlaýyn hüjümleriň garşysyna uçarmansyz uçarlary, reaktiw uçarlary, dikuçarlary, şeýle hem howa-ýer we ganatly raketalary, takyk dolandyrylýan bombalary ýok etmek üçin niýetlenendir. 

Goranmak ministrliginiň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlary söweşjeň awtoulaglarda böwet goýujy ot açyşlary ýerine ýetirmek üçin kesgitlenen sepgitde ýerleşdiler. Söweşjeň hasaplar pulemýotlardan janly güýçleri aňladýan toparlaýyn nyşanalar boýunça ýokary depginde ot açýarlar. Zabt ediji toparlar pulemýotçylaryň täsirli ot açmaklary esasynda hüjüme geçip, ýörite taktiki hereketleri ýerine ýetirýärler. Pulemýotlaryň ot bilen penalamagynda granatamýotçylar topary sowutlanan nyşanalary hatardan çykarýarlar. 

Ýaragly Güýçleriň tehniki taýdan üpjünçiligini döwrebaplaşdyrmaga aýratyn üns berilmegi netijesinde ýurdumyzyň harby-howa güýçleri Türkmenistanyň deňiz çäkleriniň we guryýer serhediniň howa giňişliginiň ygtybarly goragyny üpjün edýärler. Mälim bolşy ýaly, Gahryman Arkadagymyz 2021-nji ýylyň iýul aýynda “M-346” kysymly harby uçaryň şturwalynyň başyna geçip, ony synagdan geçirmek bilen, sesden çalt uçýan harby uçara ussatlyk bilen erk etdi hem-de ony sanlyja sekuntlardan zerur belentlige çykaryp, asman giňişliginde birnäçe öwrüm edipdi. 

Ine, bu gün bolsa “M-346” kysymly söweşjeň uçarlaryň ikisi okuw-türgenleşik meýdanynyň asman giňişliginde peýda bolup, ýörite taktiki uçuş tälimlerini ýerine ýetirmek bilen, garşydaşyň harby tehnikalaryny, uçarlaryny we dikuçarlaryny hatardan çykarmagyň, strategik maksatlaryny ýok etmegiň usullaryny görkezýärler. Şu türgenleşige ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň ygtyýaryna ýakynda gelip gowşan uçarlar hem gatnaşdy. Olaryň ilkinji nobatdaky wezipesi nyşanalary kesgitlemek boýunça howa giňişliginde aňtaw uçuşlaryny alyp barmakdan ybaratdyr. 

Soňra uçarlar bellenen wagtda türgenleşik meýdanynyň sag tarapynda uçardan artilleriýa toparyny aňladýan nyşan meýdany boýunça, ýörite dolandyrylýan ýokary takyk awiasion bombalaryň kömegi bilen urgular amala aşyrylýar. Hüjüm ediji uçarlar guryýer goşunlaryny goldamak boýunça söweş hereketini dowam edip, raketa urgularyny ýerine ýetirmek bilen, sowutlanan tehnikalar kerwenini aňladýan nyşanalar toparyny hatardan çykarýarlar. 

Ýaýbaňlandyrylan bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşiginiň barşy, olara gözegçilik işleri we goşun bölümleriniň arasynda aragatnaşygyň häzirki zamanyň täzeçil usullarynyň sanly ulgam arkaly amala aşyrylmagy türgenleşigiň netijeli häsiýete eýe bolmagyna we onuň geçişine doly baha bermäge mümkinçilik döredýär. Munuň özi ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň we beýleki goşunlaryň maddy-enjamlaýyn binýadynyň häzirki zamanyň talaplaryna laýyk derejede döwrebaplaşdyrylýandygynyň aýdyň beýanydyr. 

Soňra türgenleşik meýdanynyň sag tarapyndaky meýdan ok-däri we ýarag ammarlar toplumyny aňladýan nyşana garşy bomba oklanylýar. Hüjüm ediji uçarlar zabt ediji awiasiýanyň söweş taktikasyna laýyklykda, söweşjeň jübütlere bölünip, artilleriýa toparyny aňladýan nyşanalary hatardan çykarmak boýunça wezipäni ýerine ýetirýärler. 

Söweşjeň wezipäni ýerine ýetirmek üçin harby-howa güýçleriniň dikuçarlary çagyrylýar. Olar türgenleşik meýdanynyň sag tarapyndaky awtoulag kerwenine netijeli urgy urmak üçin hüjüm edýärler. 

Türgenleşik meýdanynyň çep tarapyndan atyjylar toparynyň penalamagynda ognemýotçylar ýokary geçijilikli awtoulaglarda hereket edýärler. Olar bellenen söweş sepgidine gelip, söweş ýerlerini dessin eýeläp, uzak wagtlaýyn goranyş nokadyny aňladýan nyşana boýunça ot açyp, ony hatardan çykarýarlar. 

Harby okuw-meýdan türgenleşigini ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň harby-deňiz güýçleriniň söweşjeň gämileri dowam edýär. Olar Hazar deňzinde parahatçylygy we howpsuzlygy ygtybarly goraýarlar. «Edermen» we «Gaýratly» raketa gämileri hem-de beýleki gämi urgy toparlary deňiz giňişliginde söweşjeň gämi nyşanalaryny hatardan çykarmak üçin okgunly hüjüm edýärler. Bellenen wagtda ýokary takyklykdaky raketa goýberilip, aýratyn wajyp suwüsti nyşana gönükdirilýär. 

Türgenleşik meýdanynyň çep tarapynda Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlary şäher şertlerinde binalary we desgalary zabt edip, bikanun ýaragly toparlary zyýansyzlandyrmak boýunça ýörite taktiki hereketlere girişýärler. Şu pursatda ýörite söweşjeň tertibe düzülen gämiler topary deňiz söweşini alyp barmagyň taktiki usullaryny ýerine ýetirýärler. Kämil derejede enjamlaşdyrylan “Deňiz han” korwet gämisi uly çuňlukda suwasty torpedasyny goýberýär hem-de ýüze çykarylan suwasty gämini aňladýan nyşanany urýar. 

Deňiz söweşi gämi ýaraglanyşyndaky artilleriýa toplary bilen suwüsti nyşanalara jemlenen we aýratynlykdaky ot açyşlar bilen dowam edýär. Deňiz giňişliginde hereket edýän Ýaragly Güýçleriň harby-deňiz güýçleriniň hem-de Döwlet serhet gullugynyň gämileri suwüsti nyşanalara garşy netijeli ot açýarlar. Howa hüjüminden goranyş goşunlary deňiz çäginiň howa giňişliginde nyşanany ýüze çykarýarlar. 

Häzirki zaman söweşinde uçarmansyz uçuş enjamlary arkaly söweşi alyp barmagyň täze görnüşleri peýda boldy. Uçarmansyz uçýan enjam dürli belentlikde hereket edip, onuň kömegi bilen zerur aňtaw maglumatlaryny alyp bolýar. Şu pursatda howa hüjüminiň nobatdaky tapgyryny aňladýan kiçi göwrümli howa nyşany peýda boldy. Bu nyşan howa hüjüminden goranyş goşunlarynyň asmana atyjy raketa toplumy bilen ýok edildi. 

Ýörite maksatly toparlar sagdyn, beden we ýörite taýýarlyk ugurlary boýunça ýokary taýýarlykly goşun görnüşleriniň öňdebaryjylary hasaplanýar we olar strategik wajyp wezipeleri ýerine ýetirýärler. Dolandyryş nokadynyň öň tarapynda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlary üçin ýörite ot açyş meýdançasy enjamlaşdyryldy. Ygtyýarlaryna gelip gowşan ýörite awtoulaglarda, şeýle hem “Kirpi” kysymly söweşjeň tehnikalarda hüjüme başlap, harby gullukçylar kesgitlenen aralyklarda ýörite nyşanalar boýunça ot açýarlar hem-de söweşjeň ussatlyklaryny görkezýärler. 

Olar türgenleşik meýdançasynyň çep tarapyndan hereket etmek bilen, dürli nyşanalar boýunça dürs urgulary amala aşyrýarlar. Bu bölümleriň harby gullukçylary ygtyýarlaryndaky döwrebap harby awtoulaglary ulanýarlar. Şol tehnikalar aýratyn çylşyrymly şertlerde — çöllük, daglyk ýerlerde, tokaý zolaklarynda hem-de ilatly ýerlerde wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmäge niýetlenendir we ygtybarlylygy, ýokary geçijiligi bilen tapawutlanýarlar. 

Milli howpsuzlyk we Içeri işler ministrlikleriniň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlary deňizde girewine alnan gämini halas etmek boýunça ýörite hereketleri ýerine ýetirýärler. Içeri işler ministrliginiň “Türkmen edermen” ýörite maksatly topary dikuçarlarda gämini düzgün bozujylardan arassalamak boýunça ýörite hereketleri geçirýär. Bellenen wagtda harby we hukuk goraýjy edaralaryň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlary dikuçardan 1500 metr beýiklikden bellenilen nokada paraşýutdan üstünlikli böküş geçirýärler. 

Şeýlelikde, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň şahsy düzümi söweşjeň taýýarlygyň ýokary derejesini hem-de ussatlygyny aýdyň beýan etdiler. 

Soňra Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşiginiň üstünlikli geçmegi mynasybetli guralan dabaraly ýörişi synlady. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe durmuşa geçirilýän harby özgertmeler Milli goşunyň söweşjeň taýýarlygynyň, harby gullukçylaryň hünär derejesiniň has-da ýokarlanmagyny şertlendirdi. Harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadynyň berkidilmegi, iň kämil harby tehnikalaryň gelip gowuşmagy, goranyş häsiýetli Harby doktrinanyň netijeli amala aşyrylmagy Watanymyzyň asuda durmuşyny üpjün etdi. 

Ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň “Türkmen edermen” ýörite maksatly topary sowutlanan awtoulaglarda, Içeri işler ministrliginiň ýörite maksatly toparlary bolsa tälim berlen türkmen alabaýlary bilen geçýärler. Ýaragly Güýçleriň harby-deňiz güýçleriniň “Edermen” we “Gaýratly” raketa gämileri hem harby ýörişe bezeg berdi. Şol bir wagtyň özünde harby dikuçarlar deňiz çäginiň howa giňişliginde dabaraly uçuşyny dowam edýärler. 

Watan goragçylary netijeli gulluklary we döwrebap ýaşaýyş-durmuş şertleri üçin döwlet derejesinde döredilen mümkinçiliklerden netijeli peýdalanyp, parahatçylygy saklamak hem-de Watanymyzyň mukaddes serhetlerini, şol sanda deňiz serhetlerini goramak boýunça wezipeleri üstünlikli çözýärler. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşiginiň guralyşynyň ýokary derejesini belledi. 

Serkerdeler Watany söýmegiň beýik nusgasyny görkezýän döwlet Baştutanymyza harby gullukçylar barada edýän aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler we asyrlar aşyp gelýän milli watansöýüjilik ýörelgeleriniň döwrüň ruhuna laýyk derejede ösdürilmegi ugrunda zerur tagallalaryny gaýgyrmajakdyklaryna ynandyrdylar. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow deňiz okuw-türgenleşik merkeziniň çäginde görkezilýän harby söweşjeň tehnikalaryň dürli görnüşlerini synlady. Şolaryň hatarynda iň täze nusgadaky uçarlar, uçarmansyz uçarlar we beýlekiler bar. 

Soňky ýyllarda döwlet derejesinde alnyp barylýan işler netijesinde Milli goşunymyzyň maddy-enjamlaýyn binýady döwrebaplaşdyryldy, onuň kuwwaty pugtalandyryldy, harby gullukçylaryň gullugy we ýaşaýyş-durmuşy üçin oňaýly şertler döredildi. Ýokary hünärli harby gullukçylaryň taýýarlanylmagyna uly üns berilýär, okuw işine öňdebaryjy tejribeler, sanly ulgam ornaşdyrylýar. Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, bu ugurda döwletimiz mundan beýläk-de toplumlaýyn işleri alyp barar. Munuň özi mukaddes topragymyzda asudalygyň berkarar bolmagyna, ýurdumyzyň çäkleriniň dost-doganlyk serhedine öwrülmegine ýardam berer. 

Watan goragçylary Milli goşuny ösdürmek baradaky meselelere örän uly üns berýändigi üçin Ýaragly Güýçleriň Belent Serkerdebaşysyna tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler hem-de harby kasama wepaly boljakdyklaryna, ýurdumyzyň parahatçylygyny, asudalygyny goramak ýaly mukaddes wezipäni üstünlikli ýerine ýetirjekdiklerine ynandyrdylar. 

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow hemmelere Watan goragy ýaly mukaddes gulluklarynda üstünlik arzuw edip, bu ýerden ugrady. 

Döwlet Baştutanymyz Balkan welaýatyna iş saparyny tamamlap, Türkmenbaşy şäheriniň Halkara howa menziline geldi we bu ýerden paýtagtymyza ugrady.

Geçen hepdäniň wakalarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň alyp barýan syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary — ählumumy parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine strategik hyzmatdaşlyk, Watanymyzyň durmuş-ykdysady taýdan gülläp ösüşini üpjün etmek wezipeleri öz beýanyny tapdy. 

20-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň käbir meselelerine seredildi. Jemgyýetçilik we döwlet durmuşynyň dürli ulgamlarynyň ösüşini hukuk taýdan goldamak, maliýe-ykdysady, bank ulgamlaryndaky işleriň ýagdaýy, ýurdumyzyň ykdysady ösüşiniň depgini, ýol-ulag düzümleriniň döwrebaplaşdyrylmagy, halkara ulag geçelgeleriniň döredilmegi, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy hem-de suw serişdeleriniň netijeli peýdalanylmagy, ykdysadyýetiň esasy pudaklary üçin milli hünärmenleri taýýarlamak mejlisde garalan meseleleriň hatarynda boldy. 

Şeýle-de “Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2022” atly XXVII halkara maslahata we sergä görülýän taýýarlyk hem-de “EKSPO — 2025” Bütindünýä sergisine ýurdumyzyň gatnaşmagy bilen bagly guramaçylyk meseleleri barada habar berildi. Türkmenistanyň daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen habarlar ulgamynda hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmek mejlisde garalan aýratyn mesele boldy. 

Hökümet mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Bedenterbiýe we sport baradaky döwlet komitetini döretmek hakynda Permana hem-de bu komitetiň meseleleri hakynda, Bilim ministrliginiň meseleleri hakynda Kararlara, “Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigi yglan etmek hakynda”, şeýle-de «Türkmenistana gelýän we onuň çäginden üstaşyr geçýän daşary ýurt döwletleriniň ýük awtoulag tirkegleriniň we ýarym tirkegleriniň eýelerinden alynýan ýygymlary we tölegleri bellemek hakynda» Kararlara gol çekdi. 

21-nji oktýabrda paýtagtymyzda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň we ýurdumyza resmi sapar bilen gelen Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň arasynda gepleşikler geçirildi. Duşuşygyň dowamynda halkara we sebit howpsuzlygyny pugtalandyrmak, halkara terrorçylyga, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna, serhetýaka guramaçylykly jenaýatçylyga garşy göreşmek meseleleri boýunça iki ýurduň işjeň hyzmatdaşlyk edýändigi bellenildi. Iri halkara düzümleriň çäklerinde-de hyzmatdaşlygyň ýokary derejesi tassyklanyldy. 

Owganystandaky ýagdaýlar gepleşikleriň meseleleriniň biri boldy. Iki ýurduň bu döwletde parahatçylygy we durnuklylygy üpjün etmek işine gatnaşmagyny, ykdysady, durmuş taýdan dikeltmek üçin şertleri döretmegi, doganlyk owgan halkyna ynsanperwerlik kömegini bermegi dowam etdirjekdikleri tassyklanyldy. Özara hormat goýmak, deňhukuklylyk hem-de birek-biregiň bähbitlerini nazara almak esasynda suw hojalyk, suw-energetika meselelerinde gatnaşyklaryň ösdürilýändigine aýratyn üns çekildi. Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň işine gatnaşmagyň çäklerinde Aral meselesi boýunça, şeýle-de halkara guramalar, BMG-niň ýöriteleşdirilen düzümleri bilen hyzmatdaşlygy dowam etdirmegiň möhümdigi nygtaldy. 

Obasenagat toplumy, energetika, himiýa we nebithimiýa senagaty, maşyngurluşyk, dokma, derman senagaty pudaklary ýurtlarymyzyň işjeň hyzmatdaşlyk üçin uly kuwwata eýe bolan anyk ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Taraplar türkmen we özbek kompaniýalaryny ýurtlarymyzyň çäklerinde amala aşyrylýan bilelikdäki maýa goýum taslamalaryna gatnaşmaga çekmekde döwlet goldawyny bermäge taýýardyklaryny tassykladylar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň serhetýaka gatnaşyklary, sebit söwdasyny giňeltmek ugrunda çykyş edýändigini belledi. Energetika ulgamynda hyzmatdaşlygy dowam etmäge we ösdürmäge bil baglaýarys diýip, döwlet Baştutanymyz biziň umumy işlerimiziň hatarynda durmuşa geçirilen iri energetika taslamasynyň — Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisiniň bardygyny belledi. Biziň ýurdumyz özbek hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde energiýa serişdeleriniň iberilmegini ep-esli artdyrmak hem-de olaryň üstaşyr geçirilmegini giňeltmek üçin mümkinçiliklere garamaga taýýardyr. 

Ulag ulgamy Türkmenistanyň Özbegistan bilen hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Biziň ýurtlarymyzyň tagallalarynyň baş maksady Merkezi Aziýanyň, Ýewropanyň, Ýakyn Gündogaryň ulag ulgamlarynyň birleşdirilmegini üpjün edip biljek kuwwatly, häzirki zaman düzümini döretmäge gönükdirilip bilner we gönükdirilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Özbegistan — Türkmenistan — Hazar deňzi — Gara deňziniň portlarynyň üsti bilen Ýewropa çykmak arkaly ulag ugurlaryny ösdürmek boýunça bilelikde işlemäge Türkmenistanyň taýýardygyny tassyklady. Şunuň bilen baglylykda, Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman — Katar ulag geçelgesiniň taslamasyny çalt durmuşa geçirmek boýunça tagallalary güýçlendirmegiň wajypdygy bellenildi. 

Gepleşikleriň dowamynda ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyga, hususan-da, ylym we bilim ulgamlarynda, sungat işgärleriniň arasynda gatnaşyklary giňeltmek meselelerine deglip geçildi. Parlamentara hyzmatdaşlyga aýratyn üns berildi. Gepleşikleriň netijeleri boýunça iki ýurduň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň arasynda ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi. 

Ýygnananlaryň el çarpyşmalary astynda Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasynda strategik hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak hakynda Jarnama gol çekdiler. 

Ýokary derejedäki gepleşikler tamamlanandan soňra, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasynda Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Prezident Şawkat Mirziýoýewiň duşuşygy boldy. Duşuşygyň barşynda taraplar ýyl-ýyldan täze many-mazmun bilen üsti ýetirilýän türkmen-özbek gatnaşyklarynyň däp bolan netijeli häsiýetini kanagatlanma bilen bellediler. Şunda okgunly ösdürilýän parlamentara hyzmatdaşlygyň döwletara gatnaşyklaryň möhüm bölegi bolup durýandygy nygtaldy. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew köpasyrlyk dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna esaslanýan türkmen-özbek hyzmatdaşlygynyň umumy bähbitler üçin mundan beýläk-de berkidiljekdigine ynam bildirdiler. 

Duşuşygyň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz özbek Liderine Alabaý atly türkmen alabaýyny sowgat berdi we onuň nesil ugry hakyndaky şahadatnamany gowşurdy. 

Şol gün Prezident Şawkat Mirziýoýew “Halk hakydasy” ýadygärlikler toplumyna bardy. Bu ýerde belent mertebeli myhman milli gahrymanlaryň — edermen Watan goragçylarynyň hakydasyny ebedileşdiren “Baky şöhrat” ýadygärligine gül goýdy. Özbek Lideri ýadygärlikler toplumynyň çäginde ýerleşen “Watan mukaddesligi” muzeýi bilen tanşyp, Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy. 

Soňra Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetine geldi. Ol ýerde dostlukly ýurduň Liderine bu ýokary okuw mekdebiniň “Hormatly professory” alymlyk adyny dakmak mynasybetli dabara geçirildi. 

Şeýle-de şol gün Prezidentler Serdar Berdimuhamedowyň we Şawkat Mirziýoýewiň gatnaşmagynda Aşgabatda gurlan “Daşkent” dynç alyş seýilgähiniň açylyş dabarasy boldy. 

Seýilgähiň dizaýnynda milli özbek bezegleriniň hem-de binagärliginiň äheňleri ulanyldy. Bu ýerde amatly dynç almak, maşgala bolup wagtyňy gyzykly geçirmek üçin ähli şertler göz öňünde tutulandyr. Täze seýilgähde çagalardyr ulular wagtlaryny şüweleňli we peýdaly geçirip bilerler. Abadanlaşdyrylan, bagy-bossanlyga bürelen çäkde “Daşkent” kafesi we çaýhana, restoran, amfiteatr ýerleşýär. Körpeler üçin köpöwüşginli bezelen attraksionlar we oýun meýdançalary bar. Dostlukly ýurduň milli äheňlerini, meşhur binagärlik desgalaryny beýan edýän şekiller seýilgähiň bezeginiň aýratynlyklarydyr. 

Iki ýurduň Liderleri özbek milli äheňinde bezelen çaýhana gelip, onda döredilen şertler bilen tanyşdylar. Şeýle-de seýilgähiň çäginde “Toý mekany” ýerleşýär. Onda dürli dabaralary, şol sanda iki doganlyk halkyň uludan tutýan gelin toýlaryny geçirmek üçin ähli şertler döredilipdir. 

Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew göni wideoaragatnaşyk arkaly Daşoguz welaýatynyň çäginde ýerleşýän Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagynyň — Söwda merkeziniň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşdylar. Bu waka Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagyny — Söwda merkezini döretmek hem-de onuň işini düzgünleşdirmek hakynda hökümetara Ylalaşygy we onuň düzgünlerini ýerine ýetirmek boýunça çäreleriň meýilnamasyny (Ýol kartasy) amala aşyrmakda anyk ädim boldy. 

Dabaranyň dowamynda döwlet Baştutanlary ýadygärlik agaç nahallaryny oturtdylar. Olar ýakyn wagtda türkmen-özbek dost-doganlygyň nyşany hökmünde boý alar. 

Agşam hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Şawkat Mirziýoýewiň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi. Dabaraly kabul edişlikde medeniýet we sungat ussatlary çykyş etdiler. 

20-nji oktýabrda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Gazagystan Respublikasynyň Parlamentiniň Senatynyň Başlygy Maulen Sagathanuly Aşimbaýewiň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik boldy. Söhbetdeşler iki ýurduň arasynda ýola goýlan açyklyk, özara hormat goýmak, düşünişmek ýörelgelerine esaslanýan köptaraplaýyn gatnaşyklary kanagatlanma bilen bellediler. 

Dostlukly ýurduň Parlamentiniň Senatynyň Başlygy hoşniýetli sözleri üçin hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygyny resmi sapar bilen Gazagystana gelmäge çagyrdy. Çakylyk minnetdarlyk bilen kabul edildi. 

22-nji oktýabrda Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde ýurdumyzyň döwlet dolandyryş ulgamyny has-da kämilleşdirmek, welaýatlaryň etraplarynyň, şäherleriniň we obalarynyň dolandyryş-çäk birliklerine gaýtadan seretmek meselelerine bagyşlanan mejlis geçirildi. Bellenilişi ýaly, bu babatda degişli teklipler işlenip taýýarlananda, netijeli dolandyryş, ykdysady mümkinçilikleri, ilat üçin döwlet hyzmatlarynyň elýeterliligini, senagatlaşdyrmak, iri ilatly ýerleri döretmek we bu ýerleri geljekde ösdürmek üçin amatly şertleri üpjün etmek nukdaýnazaryndan ugur alyndy. 

Şunuň bilen baglylykda, ýer, suw serişdelerinden rejeli peýdalanmagyň we dolandyrmagyň netijeli usullarynyň ornaşdyrylýan döwründe ýurdumyz boýunça dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde taýýarlanylan tekliplere laýyklykda, 6 sany etraby, 5 sany etrap hukukly şäheri, 1 sany şäherdäki etraby, 2 sany şäherçäni, 36 sany geňeşligi ýatyrmak, 36 sany obany dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak boýunça teklipler öňe sürüldi. Şeýle-de durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, 6 sany oba şäherçe derejesini berip, 19 obany we 3 sany şäherçäni şäherlere birikdirmek bilen, iri dolandyryş-çäk birliklerini emele getirmek hem-de 6 sany ilatly ýere oba derejesini bermek teklip edildi. 

Häzirki döwrüň talaplaryndan ugur almak bilen, ýurdumyzyň ilatynyň oba ýerleriniň taryhy atlarynyň dikeldilmegi bilen bagly tekliplerini, haýyşnamalaryny göz öňünde tutup, ýurdumyz boýunça 2 etrabyň, 3 şäheriň, 4 şäherçäniň, 3 geňeşligiň hem-de 21 obanyň adyny üýtgetmek boýunça teklipler taýýarlanyldy. 

Çykyş edenler ýurdumyzyň dolandyryş-çäk bölünişigini kämilleşdirmek boýunça öňe sürlen başlangyçlary we teklipleri biragyzdan goldadylar. Şeýle-de mejlisde sebitleriň ykdysady ösüşi boýunça has möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Söwda-senagat edarasynda Aşgabady “Dizaýn” ugry boýunça ÝUNESKO-nyň döredijilik şäherleriniň toruna girizmek boýunça işleriň çäklerinde utgaşykly görnüşde halkara dizaýnerleriň Aşgabat dialogy geçirildi. 

Paýtagtymyzyň häkimligi tarapyndan ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň Sekretariaty bilen bilelikde guralan forum degişli guramalaryň ýolbaşçylaryny hem-de hünärmenlerini bir ýere jemledi. Oňa sanly ulgam arkaly Kanadadan, Türkiýeden, Hytaýdan, Gazagystandan, Gyrgyzystandan, Özbegistandan, Azerbaýjandan ugurdaş düzümleriň we ýokary okuw mekdepleriniň wekilleri goşuldylar. 

Çykyş edenler Aşgabady “Dizaýn” ugry boýunça ÝUNESKO-nyň döredijilik şäherleriniň toruna girizmegiň wajypdygy barada aýdyp, şäher gurluşygynda tebigy binagärlik keşbiniň eýeleýän ornuny güýçlendirmek babatda hyzmatdaşlyk etmek üçin meýdança öwrüljekdigini nygtadylar. 

Umuman, geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkmenistany innowasion taýdan ösdürmäge, halkymyzyň hal-ýagdaýyny has-da gowulandyrmaga, netijeli halkara gatnaşyklary giňeltmäge, ata Watanymyzyň dünýädäki abraýyny belende götermäge gönükdirilen döredijilikli syýasatynyň üstünlikli amala aşyrylýandygynyň nobatdaky subutnamasy boldy. 

(TDH)

Aşgabat, 22-nji oktýabr (TDH). Şu gün Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklygynda ýurdumyzyň döwlet dolandyryş ulgamyny has-da kämilleşdirmek, welaýatlaryň etraplarynyň, şäherleriniň we obalarynyň dolandyryş-çäk birliklerine gaýtadan seretmek meselelerine bagyşlanan mejlis geçirildi. Onuň dowamynda welaýatlaryň dolandyryş-çäk gurluşyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işleri durmuşa geçirmegiň wajyp meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy, bu ugurda öňde durýan wezipeleri üstünlikli amala aşyrmagyň anyk ugurlary kesgitlenildi. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň, Mejlisiň deputatlarynyň, welaýatlaryň häkimleriniň, käbir ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, syýasy partiýalaryň, jemgyýetçilik guramalarynyň ýolbaşçylarynyň, welaýatlaryň häkimleriniň bilim, medeniýet, saglygy goraýyş we sport boýunça orunbasarlarynyň, welaýat häkimlikleriniň jogapkär hünärmenleriniň gatnaşmagynda geçirilen mejlisde Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň wekilleriniň, häkimleriň hem-de käbir ministrleriň çykyşlary we teklipleri diňlenildi. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy mejlisiň gün tertibini yglan edip, welaýatlaryň dolandyryş-çäk gurluşyny täze döwrüň ruhuna laýyklykda kämilleşdirip, geljek üçin möhüm wezipeleri kesgitlemek maksady bilen, hödürlenen teklipleri göz öňünde tutup, bu babatda degişli işleri geçirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. 

Ilki bilen, Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa söz berildi. Ol Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda milli döwletlilik binýadyny pugtalandyrmak, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak boýunça toplumlaýyn işleriň amala aşyrylýandygyny belledi. Şu maksat bilen, “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy”, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy”, şeýle-de «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasy» kabul edildi. 

Maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirmegiň çäklerinde hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryny döwrebaplaşdyrmak, welaýatlaryň şäherlerini we obalaryny ösdürmek boýunça zerur işleriň amala aşyrylýandygyny belläp, Mejlisiň ýolbaşçysy ýurdumyzyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça geçirilen işleriň netijeleri barada giňişleýin maglumat berdi. 

Ýurdumyzyň Konstitusiýasyna laýyklykda, dolandyryş-çäk birliklerini döretmegiň we üýtgetmegiň tertibi “Türkmenistanyň dolandyryş-çäk gurluşynyň meselelerini çözmegiň tertibi hakynda” Türkmenistanyň Kanuny bilen kesgitlenýär. Oňa laýyklykda, welaýatlary, etraplary, şäherdäki etraplary, geňeşlikleri döretmek we ýatyrmak, ilatly ýerleri şäherleriň, şäherçeleriň, obalaryň derejesine degişli etmek, olaryň adyny üýtgetmek, dolandyryş-çäk gurluşynyň beýleki meselelerini çözmek welaýatlaryň häkimlikleriniň hem-de Ministrler Kabinetiniň Tertipnamalary boýunça ýurdumyzyň Milli Geňeşi tarapyndan amala aşyrylýar. 

Bu babatda degişli teklipler işlenip taýýarlananda, netijeli dolandyryş, ykdysady mümkinçilikleri, ilat üçin döwlet hyzmatlarynyň elýeterliligini, senagatlaşdyrmak, iri ilatly ýerleri döretmek we bu ýerleri geljekde ösdürmek üçin amatly şertleri üpjün etmek nukdaýnazaryndan ugur alnandygyny belläp, G.Mämmedowa ýer, suw serişdelerinden rejeli peýdalanmagyň we dolandyrmagyň netijeli usullarynyň ornaşdyrylýan döwründe ýurdumyz boýunça dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde taýýarlanylan tekliplere laýyklykda, 6 etraby, 5 sany etrap hukukly şäheri, 1 sany şäherdäki etraby, 2 şäherçäni, 36 sany geňeşligi ýatyrmak, 36 obany dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak boýunça teklipleriň öňe sürülýändigini aýtdy. Şeýle-de durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, 6 oba şäherçe derejesini berip, 19 obany we 3 sany şäherçäni şäherlere birikdirmek bilen, iri dolandyryş-çäk birliklerini emele getirmek hem-de 6 sany ilatly ýere oba derejesini bermek teklip edildi. 

Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy çykyşynyň dowamynda häzirki döwrüň talaplaryndan ugur alyp, ýurdumyzyň ilatynyň oba ýerleriniň taryhy atlarynyň dikeldilmegi bilen bagly tekliplerini, haýyşnamalaryny göz öňünde tutup, ýurdumyz boýunça 2 etrabyň, 3 şäheriň, 4 şäherçäniň, 3 geňeşligiň hem-de 21 obanyň adyny üýtgetmek boýunça teklipleriň taýýarlanandygy barada habar berdi. 

Häzirki döwürde ösüşleriň belentliklerine tarap ynamly gadam urýan ýurdumyzda giň möçberli özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini bellemek bilen, G.Mämmedowa halkymyzyň abadan, asuda we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek ugrunda döwlet derejesinde alada edilýändigi üçin ýurdumyzyň tutuş ilatynyň adyndan Gahryman Arkadagymyza hem-de döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowa hoşallyk sözlerini beýan etdi. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýewiň çykyşy diňlenildi. Ol çykyşynda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda Garaşsyz hem Bitarap Türkmenistanda milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini üpjün etmek, ýurdumyzyň ähli ýerlerini, sebitleriň hemmesiniň gyradeň ösdürilmegini gazanmak, senagat taýdan ösen döwletleriň hataryndaky ornuny has-da pugtalandyrmak, ylmyň we tehnologiýanyň soňky gazananlaryna esaslanýan innowasion tehnologiýalary giňden ornaşdyrmak, iň esasysy bolsa ilatymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak boýunça maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilýändigini nygtady. Ýurdumyzyň döwlet dolandyryş ulgamyny döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirmek, welaýatlaryň etraplarynyň, şäherleriniň we obalarynyň dolandyryş-çäk birliklerine gaýtadan seretmek hem-de ýurdumyzda durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm ugurlarynyň biri bolan Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmegiň çäklerinde işleri alyp barmak meselelerine möhüm ähmiýet berilýändigi aýdyldy. 

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň palatalary tarapyndan degişli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, häkimlikler bilen bilelikde ýurdumyzyň welaýatlarynyň dolandyryş-çäk gurluşyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça geçirilen işleriň netijesinde, deslapdan degişli teklipleriň işlenilip taýýarlanylandygy habar berildi. Şol teklipler işlenip taýýarlananda, olara netijeli dolandyryş, ykdysady mümkinçilikler, ilat üçin döwlet hyzmatlarynyň elýeterliligi, senagatlaşdyrmak, iri ilatly ýerleri döretmek we bu ýerleri geljekde ösdürmek üçin amatly şertleri döretmek nukdaýnazaryndan seredilendigine üns çekildi. Ýurdumyzyň kadalaşdyryjy hukuk namalaryndan ugur almak bilen, degişli işler geçirildi. Şol işleriň çäklerinde käbir etraplary birleşdirmek, käbir etrap hukukly şäherleriň hukuk derejesini üýtgedip, olara etrapdaky şäher derejesini bermek, käbir obalary olaryň ýanaşyk ýerleşýän şäherlere, şäherçelere we obalara birleşdirmek, ilat sany az bolan käbir obalary ilatly ýerleriň sanawyndan aýyrmak, täze dörän obalary bolsa sanawa goşmak teklip edilýär. 

Şunda Ahal welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde etrap hukukly Tejen şäheriniň hukuk derejesini üýtgedip, oňa etrapdaky şäher derejesini bermek hem-de Tejen şäherini Tejen etrabynyň düzümine geçirmek; Ak bugdaý etrabynyň Bagabat şäherçesini we onuň dolandyryş tabynlygyndaky Kasamly jülge obasyny, Gäwers geňeşliginiň Guryhowdan obasyny hem-de Kaka etrabynyň Duşak şäherçesiniň Birleşik obasynyň ilatynyň 50 adamdan azdygy sebäpli, Birleşik obasyny dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak; Sarahs etrabynyň Sarahs şäheriniň Döwletabat obasynyň we Garaman geňeşliginiň Garaman obasynyň Sarahs şäherine birigendigini göz öňünde tutup, olary birleşdirip, Döwletabat obasyny hem-de Garaman geňeşligini, Garaman obasyny dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak; iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek we Geňeşleriň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, Ak bugdaý etrabynyň Akýaýla geňeşligini ýatyryp, onuň Akýaýla obasyny we Berkararlyk şäherçesiniň Balykçy obasyny Ýaşlyk şäherçesiniň dolandyryş tabynlygyna bermek; Ak bugdaý etrabynyň Gäwers geňeşligini ýatyryp, onuň Gäwers hem-de Gäwers bekedi obalaryny Bereketli zaman şäherçesiniň dolandyryş tabynlygyna bermek; Babadaýhan etrabynyň Alty Garlyýew adyndaky geňeşligini ýatyryp, onuň A.Garlyýew adyndaky obasyny Zähmet geňeşliginiň düzümine, Garajaowlak obasyny bolsa Garawekil geňeşliginiň düzümine geçirmek; Kaka etrabynyň Şükür bagşy adyndaky geňeşligini ýatyryp, onuň Şükür bagşy adyndaky obasyny Duşak şäherçesiniň dolandyryş tabynlygyna bermek; Tejen etrabynyň Lukman geňeşligini ýatyryp, onuň Lukman obasyny Waharman geňeşliginiň düzümine geçirmek; Tejen etrabynyň Seleňli geňeşligini ýatyryp, onuň Seleňli obasyny Zaman geňeşliginiň düzümine geçirmek teklip edilýär. 

Şunuň bilen baglylykda, Ak bugdaý, Babadaýhan, Bäherden, Gökdepe, Kaka, Sarahs we Tejen etraplary, 8 sany etrapdaky şäheri, 9 şäherçäni, 82 geňeşligi we 231 sany obany Ahal welaýatynyň çäginde galdyrmak maksadalaýyk hasaplanýar. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary Balkan welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça taýýarlanylan teklipler barada aýtdy. Welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde Türkmenbaşy şäheriniň Awaza etrabynyň çägindäki syýahatçylyk infrastrukturasyny, bu etrabyň has-da depginli ösmegini üpjün etmek, ulag, port, senagat mümkinçiliklerini netijeli ulanmak, şäheri bir edara ediş merkezinden dolandyrmak maksady bilen, Türkmenbaşy şäheriniň Kenar etrabyny ýatyrmak; etrap hukukly Gumdag, Hazar şäherleriniň hukuk derejesini üýtgedip, olara şäherçe derejesini bermek hem-de olary Balkanabat şäheriniň dolandyryş tabynlygyna geçirmek; Hazar şäheriniň Garagöl şäherçesini ýatyryp, oňa oba derejesini bermek we ony Hazar şäherçesiniň dolandyryş tabynlygyna bermek; Türkmenbaşy etrabynyň Oglanly şäherçesini we onuň dolandyryş tabynlygyndaky Oglanly obasyny, Esenguly etrabynyň ýerleriniň bir bölegini Balkanabat şäheriniň dolandyryş tabynlygyna geçirmek teklip edilýär. 

Şeýle-de Balkan welaýaty boýunça ýerlerden gelip gowuşýan tekliplere laýyklykda, Serdar etrabynyň we Serdar şäheriniň adyny üýtgedip, olara taryhy adyny, ýagny Gyzylarbat adyny dakmak hem-de etrap hukukly Serdar şäheriniň hukuk derejesini üýtgedip, oňa etrapdaky şäher derejesini bermek we ony Serdar etrabynyň düzümine geçirmek teklibi öňe sürüldi. Şu nukdaýnazardan, Bereket etrabynyň Däneata geňeşligini ýatyryp, onuň Däneata obasyny Oboý geňeşliginiň düzümine geçirmek; Magtymguly etrabynyň Gyzylymam geňeşligini ýatyryp, onuň Gyzylymam obasyny Çendir geňeşliginiň düzümine geçirmek; Türkmenbaşy etrabynyň Goşaoba geňeşligini ýatyryp, onuň Goşaoba, Süýli, Ybyk we Gürji obalaryny hem-de Oglanly şäherçesiniň Hudaýberdi obasyny Akguýy geňeşliginiň düzümine geçirmek teklip edilýär. 

Şeýlelikde, Bereket, Esenguly, Etrek, Magtymguly, Serdar (Gyzylarbat) we Türkmenbaşy etraplaryny, etrap hukukly şäherleriň 2-sini, 1 sany şäherdäki etraby, 6 etrapdaky şäheri, 14 şäherçäni, 30 geňeşligi we 114 sany obany Balkan welaýatynyň çäginde galdyrmak teklip edilýär. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary çykyşynyň dowamynda Daşoguz welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça gelip gowşan teklipler barada aýtdy. Bellenilişi ýaly, welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde Gubadag etrabyny ýatyrmak we Gubadag etrabynyň dolandyryş çäginiň ýerlerini hem-de dolandyryş-çäk birliklerini Boldumsaz etrabynyň düzümine geçirmek; Gurbansoltan eje adyndaky etraby Akdepe etrabynyň düzümine geçirmek hem-de täze döreýän etrabyň edara ediş merkezini Gurbansoltan eje adyndaky şähere geçirmek; etrap hukukly Köneürgenç şäheriniň hukuk derejesini üýtgedip, oňa etrapdaky şäher derejesini bermek hem-de ony Köneürgenç etrabynyň düzümine goşmak teklip edilýär. 

Daşoguz şäherinde iri senagat zolaklaryny we ýaşaýyş jaý toplumlaryny gurmak bilen baglanyşykly ýer gaznalaryny döretmek üçin S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň dolandyryş çägine degişli 8 müň 20 gektar ýer bölegini Daşoguz şäheriniň edara ediş çäklerine goşmak bilen, jemi 11 müň 804 gektar ýer bölegini Daşoguz şäheriniň dolandyryş çägine degişli etmek hem-de şol ýerlerde şähere ýanaşyk ýerleşýän Bossan geňeşliginiň Panahan obasyny, Gülüstan geňeşliginiň Parahat obasynyň Özbegistan, Ürgenç, Nowruz, Kenar, Gubadag köçelerini, A.Nowaýy adyndaky geňeşligiň Gargaköpri obasyny, Biruni adyndaky geňeşligiň Biruni adyndaky obasyny we Wahymgala obasyny, Adalat geňeşliginiň Şatlyk obasyny, Babadaýhan obasyny hem-de J.Hudaýbergenow adyndaky geňeşligiň Bagtyýar zaman, Dostluk, Boý, Emirgala, Garagum, Haýwat, Seýpel obalaryny Daşoguz şäheriniň düzümine geçirmek teklip edilýär. 

Şeýle-de S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň Sadulla Rozmetow adyndaky geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Gülüstan obasyna; Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň Aşyr Kakabaýew adyndaky geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Akjadepe obasyna; Gubadag etrabynyň Gökçäge geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Gökçäge obasyna; Akdepe etrabynyň Orazgeldi Ärsaryýew adyndaky geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Ataýap obasyna; Köneürgenç etrabynyň Abadan geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Bereket obasyna; Gurbansoltan eje adyndaky etrabyň Rejepguly Ataýew adyndaky geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Päkize obasyna şäherçe derejesini bermek teklip edilýär. 

Iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek we Geňeşleriň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, düzümindäki obalary golaýda ýerleşýän geňeşlikleriň we şäherleriň düzümine geçirmek bilen, Gurbansoltan eje adyndaky etrabyň Altyn asyr geňeşligini ýatyryp, Altyn asyr we Atamyrat aga obalaryny Üçkepderi geňeşliginiň düzümine geçirmek; Ruhubelent etrabynyň Altyn zaman geňeşligini ýatyryp, onuň Altyn zaman obasyny Tüniderýa geňeşliginiň düzümine geçirmek; Garaköli geňeşligini ýatyryp, onuň Yslam, Çaýyrly we Gyzyljaburun obalaryny Şagadam geňeşliginiň düzümine geçirmek; Wasabat geňeşligini ýatyryp, onuň Wasabat we Uzboý obalaryny Aşyk Aýdyň geňeşliginiň düzümine geçirmek; Magrupy adyndaky geňeşligini ýatyryp, onuň Magrupy adyndaky, Maňgyr, Täzeýer obalaryny Şabende geňeşliginiň düzümine geçirmek; Bedirkent geňeşligini ýatyryp, onuň Şagadam, Oglanly obalaryny Geňeş geňeşliginiň düzümine geçirmek; Oguz han geňeşligini ýatyryp, onuň Oguz han obasyny Ruhnama geňeşliginiň düzümine geçirmek; S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň J.Hudaýbergenow adyndaky geňeşligini ýatyrmak; Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky etrabyň Mollaoraz Hojamämmedow adyndaky geňeşliginiň Tomman obasyny Saparmyrat Türkmenbaşy şäherine birleşdirip, Tomman obasyny dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak; Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň ýörite ýer gaznalarynyň çäginde Döwkesen geňeşliginde täze dörän ilatly ýerlere oba derejesini bermek hem-de olara Baleýşem we Ak oý atlaryny dakmak teklip edilýär. 

Etraplaryň birleşdirilmegi netijesinde bir etrabyň çäginde atlary gabat gelýän birmeňzeş atly obalaryň emele gelýändigi hem-de käbir dolandyryş-çäk birlikleriniň atlaryny kämilleşdirmek bilen, Akdepe etrabynyň O.Ärsaryýew adyndaky geňeşliginiň Galkynyş obasynyň adyny üýtgedip, Baglyk adyny; O.Ärsaryýew adyndaky geňeşligiň Ataýap obasynyň adyny üýtgedip, O.Ärsaryýewiň; Mollanepes adyndaky geňeşligiň Garaşsyzlyk obasynyň adyny üýtgedip, oňa Täzemekan; Atçapan geňeşliginiň Azatlyk obasynyň adyny üýtgedip, Bereketli; Sähra geňeşliginiň Gurbansoltan eje adyndaky obasynyň adyny üýtgedip, Ýeketut atlaryny dakmak teklip edilýär. 

Şeýle hem Boldumsaz etrabynyň 10 ýyl abadanlyk geňeşliginiň Abadanlyk obasynyň adyny üýtgedip, oňa Ýagty ýol; Berkararlyk obasynyň adyny üýtgedip, Agzybirlik; Almalyk geňeşliginiň Babadaýhan obasynyň adyny üýtgedip, Sähra; Derýalyk obasynyň adyny üýtgedip, Gülzar; Dostluk obasynyň adyny üýtgedip, Ýalkym; Aşgabat geňeşliginiň Döwletli obasynyň adyny üýtgedip, Ýüpek ýoly; Görogly etrabynyň Saparmyrat Nyýazow adyndaky geňeşliginiň adyny üýtgedip, oňa Bedirkent; Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň A.Kakabaýew adyndaky geňeşliginiň Akjadepe obasynyň adyny üýtgedip, oňa A.Kakabaýew; Gurbansoltan eje adyndaky geňeşligiň adyny üýtgedip, oňa Gyzyljagala; Gallaçy geňeşliginiň Saparmyrat Nyýazow adyndaky obasynyň adyny üýtgedip, Gallaçy; Gurbansoltan eje adyndaky etrabynyň Gurbansoltan eje adyndaky şäheriniň adyny üýtgedip, oňa Andalyp; R.Ataýew adyndaky geňeşligiň Päkize obasynyň adyny üýtgedip, oňa R.Ataýew; Altyn asyr geňeşliginiň Atamyrat aga obasynyň adyny üýtgedip, oňa Galalygyr; S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň hem-de onuň Nyýazow şäheriniň adyny üýtgedip, Şabat; S.Rozmetow adyndaky geňeşligiň Gülüstan obasynyň adyny üýtgedip, oňa S.Rozmetow atlaryny dakmak kararyna gelindi. 

Şeýlelikde, Akdepe, Saparmyrat Türkmenbaşy, S.A.Nyýazow adyndaky (Şabat), Boldumsaz, Görogly, Köneürgenç we Ruhubelent etraplaryny, etrap hukukly şäherleriň 1-ini, 8 etrapdaky şäheri, 7 şäherçäni, 126 sany geňeşligi we 594 sany obany Daşoguz welaýatynyň çäginde galdyrmak teklip edilýär. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary çykyşyny dowam edip, Lebap welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça gelip gowşan teklipler barada maglumat berdi. Şunuň bilen baglylykda, welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde Döwletli, Farap etraplaryny ýatyryp, Döwletli etrabynyň Döwletli şäherçesini we onuň dolandyryş tabynlygyndaky Aşgabat obasyny hem-de Hojahaýran, Miras, Täzedurmuş, Berkararlyk, Pagtaçy, Tallymerjen geňeşliklerini Hojambaz etrabynyň düzümine geçirmek; Döwletli etrabynyň Dostluk şäherini, Amyderýa, Kerkiçi şäherçelerini, Daşrabat, Burguçy, Ýalkym, Türkmenistan, Serdar geňeşliklerini Köýtendag etrabynyň düzümine geçirmek; Farap etrabynyň dolandyryş çäginiň ýerlerini hem-de dolandyryş-çäk birliklerini Çärjew etrabynyň düzümine geçirmek; Halaç etrabynyň Garabekewül şäherini, Yslam şäherçesini we onuň dolandyryş tabynlygyndaky Gumakly, Soltanjeňňel obalaryny hem-de Soltanýazgala, Dostluk, Seýdi, Lamma, Akgala, Rahmançäge, Ärsarybaba, Baý, Zelili adyndaky geňeşliklerini Saýat etrabyna geçirmek teklip edilýär. 

Şeýle-de iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek, Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmek, durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini we Geňeşleriň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, Çärjew etrabynyň Talhanbazar geňeşligini ýatyryp, onuň Pagtaçy obasyny Hojaili geňeşliginiň düzümine geçirmek; Döwletli etrabynyň Miras geňeşligini ýatyryp, onuň Miras we Garagum obalaryny Döwletli şäherçesiniň dolandyryş tabynlygyna geçirmek; Serdar geňeşligini ýatyryp, onuň Serdar we Dostluk obalaryny Türkmenistan geňeşliginiň düzümine geçirmek; Halaç etrabynyň Jeýhun geňeşligini ýatyryp, onuň Jeýhun obasyny Halaç geňeşliginiň düzümine geçirmek; Hojambaz etrabynyň Garaşsyzlyk geňeşligini ýatyryp, onuň Gülüstan obasyny Kyrköýli geňeşliginiň düzümine geçirmek; Köýtendag etrabynyň Ýürekdepe geňeşligini ýatyryp, onuň Ýürekdepe we Aýrybaba obalaryny Çärjew geňeşliginiň düzümine geçirmek; Saýat etrabynyň Çarbagdepe, Gyzylýarymaý geňeşliklerini ýatyryp, olaryň Miweçiler we Gyzylýarymaý obalaryny Tejribeçiler geňeşliginiň düzümine geçirmek hem-de Tejribeçiler geňeşliginiň adyny üýtgedip, oňa Çarbagdepe adyny dakmak; Çärjew etrabynda ýörite ýer gaznasynyň çäginde dörän täze ilatly ýere oba derejesini bermek we oňa Dostluk adyny dakmak, ol obany Hojaili geňeşliginiň düzümine geçirmek teklip edilýär. 

Welaýatyň etraplarynyň birleşdirilmegi netijesinde bir etrabyň çäginde atlary gabat gelýän birmeňzeş atly obalaryň atlaryny üýtgetmegiň zerurdygyny nazara alyp, Awçy geňeşliginiň Lebap obasynyň adyny üýtgedip, oňa Lebapoba; Çekiç geňeşliginiň Täzeoba obasynyň adyny üýtgedip, oňa Bagtyýarlyk; Dänew etrabynyň Aşgabat geňeşliginiň Dostluk obasynyň adyny üýtgedip, oňa Abadan; Çärjew etrabynyň Kölaryk geňeşliginiň Ýalkym obasynyň adyny üýtgedip, oňa Ak altyn; Bereket geňeşliginiň Ýaşlyk obasynyň adyny üýtgedip, Rowaçlyk; N.Gutlyýew adyndaky geňeşligiň Magtymguly obasynyň adyny üýtgedip, Magtymguly Pyragy; Köýtendag etrabynyň Garnas geňeşliginiň Ýaşlyk obasynyň adyny üýtgedip, Balh; Garnas geňeşliginiň Dostluk obasynyň adyny üýtgedip, Çarşaňňy atlaryny dakmak teklip edilýär. 

Şeýlelikde, Çärjew, Darganata, Dänew, Halaç, Hojambaz, Kerki, Köýtendag, Saýat etraplaryny, etrap hukukly şäherleriň 1-ini, 14 etrapdaky şäheri, 24 şäherçäni, 97 sany geňeşligi we 430 sany obany Lebap welaýatynyň çäginde galdyrmak kararyna gelindi. 

Mary welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça taýýarlanylan teklipler barada hem aýdyldy. Şunuň bilen baglylykda, welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde Oguzhan, Serhetabat etraplaryny ýatyrmak, Oguzhan etrabynyň Şatlyk şäherini, Döwletli zaman, Parahat şäherçelerini, Altyn zaman, Aýhan, Daghan, Gökhan, Günhan, Merdana, Ýyldyzhan geňeşliklerini Sakarçäge etrabynyň düzümine geçirmek; Deňizhan, Oguzhan şäherçelerini, Deňizhan, Dostluk geňeşliklerini Murgap etrabynyň düzümine geçirmek; Serhetabat etrabynyň dolandyryş çäginiň ýerlerini hem-de dolandyryş-çäk birliklerini Tagtabazar etrabynyň düzümine geçirmek teklip edilýär. 

Şeýle hem iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek, Geňeşleriň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, Baýramaly etrabynyň Şapak geňeşligini ýatyryp, onuň Türkmenistan obasyny Azat geňeşliginiň düzümine geçirmek; Murgap etrabynyň Birleşik geňeşligini ýatyryp, onuň Birleşik obasyny Suhty geňeşliginiň düzümine geçirmek; Suhtyýap geňeşligini ýatyryp, onuň Suhtyýap obasyny Gatyýap geňeşliginiň düzümine geçirmek; Oguzhan etrabynyň Aýhan, Daghan, Günhan geňeşliklerini ýatyryp, olaryň Aýhan, Daghan we Günhan obalaryny Gökhan geňeşliginiň düzümine geçirmek; Mary etrabynyň Parahat geňeşligini ýatyryp, onuň Akgoňur obasyny Abadanlyk geňeşliginiň düzümine geçirmek; Milli goşun geňeşligini ýatyryp, onuň Mawyteber obasyny Gyzylgum geňeşliginiň düzümine hem-de Gurtzäkir obasyny A.Mämmedowa adyndaky geňeşligiň düzümine geçirmek; Mülkburkaz geňeşligini ýatyryp, onuň Mülkburkaz, Soltanyz we Ýolly obalaryny Mary şäherine birleşdirmek; Wekilbazar etrabynyň Mary şäherine ýanaşyk ýerleriniň bir bölegini Mary şäherine bermek teklip edilýär. 

Käbir obalaryň ýanaşyk şäherlere we obalara birigen bölegini birleşdirmek bilen, Türkmengala etrabynyň Kemine geňeşliginiň Täzebirleşik obasyny Kemine obasyna birleşdirmek; Soltanýap geňeşliginiň Sarygoba obasyny Ýyldyz obasyna birleşdirmek; Ýolöten etrabynyň Baýraç geňeşliginiň Garaboragan, Sytdyh obalaryny bu geňeşligiň edara ediş merkezi bolan Janybek obasyna birleşdirmek; Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Ýolöten ylmy-önümçilik synag merkeziniň ýaşaýyş jaý toplumyny Ýolöten şäherine birleşdirmek; Hakykat geňeşliginiň Gyzylýap obasyny Hakykat obasyna birleşdirmek; Soltanbent geňeşliginiň Täzedaýhan we Gyzyl obalaryny, degişlilikde, Dostluk obasyna hem-de Soltanbent obasyna birleşdirmek, Mary we Tagtabazar etraplarynda ýörite ýer gaznalarynyň çäginde dörän ilatly ýerlere oba derejesini bermek hem-de olara Aköýli, Akgaýa atlaryny dakmak teklip edilýär. Etraplaryň birleşdirilmegi netijesinde bir etrabyň çäginde atlary gabat gelýän birmeňzeş atly obalaryň emele gelýändigi sebäpli, Tagtabazar etrabynyň Sandykgaçy geňeşliginiň Ýeňiş obasynyň adyny üýtgedip, oňa Bagçylyk adyny dakmak teklip edilýär. 

Şeýlelikde, Baýramaly, Garagum, Mary, Murgap, Sakarçäge, Türkmengala, Tagtabazar, Wekilbazar we Ýolöten etraplaryny, etrap hukukly şäherleriň 2-sini, etraplaryň 6-syndaky şäherleri, 14 şäherçäni, 134 sany geňeşligi we 321 obany Mary welaýatynyň çäginde galdyrmak kararyna gelindi. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça ýurdumyzyň ähli künjeklerinde teklip edilýän özgertmeler barada habar berdi. Şunuň bilen baglylykda, taýýarlanylan teklipler esasynda ýurdumyz boýunça Gubadag, Gurbansoltan eje adyndaky, Farap, Döwletli, Serhetabat we Oguzhan etraplaryny; Tejen, Gumdag, Hazar, Serdar, Köneürgenç etrap hukukly şäherlerini; Türkmenbaşy şäheriniň Kenar etrabyny; Ak bugdaý etrabynyň Bagabat şäherçesini, Hazar şäheriniň Garagöl şäherçesini; 36 sany geňeşligi ýatyrmak we 36 sany obany dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak teklip edilýär. Şeýle-de durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, 6 sany oba şäherçe derejesini berip, Sadulla Rozmetow adyndaky, Aşyr Kakabaýew adyndaky, Gökçäge, Ataýap, Bereket hem-de Rejepguly Ataýew adyndaky şäherçeleri döretmek, 6 sany ilatly ýere oba derejesini bermek teklip edilýär. 

Şeýlelikde, Türkmenistan boýunça jemi 37 sany etraby, 6 sany etrap hukukly şäheri, 5 sany şäherdäki etraby, 42 etrapdaky şäheri, 68 şäherçäni hem-de 469 geňeşligi we 1690 sany obany galdyrmak kararyna gelindi. 

Öňe sürlen teklipleriň durmuşa geçirilmegi durnukly ösüş üçin ýurdumyzda bar bolan serişdeleriň we mümkinçilikleriň doly peýdalanylmagyny, Döwlet býujetiniň serişdeleriniň rejeli, maksatlaýyn ulanylmagyny, oňa döwrebap gözegçiligiň amala aşyrylmagyny, ýurdumyzyň sebitleriniň durmuş-ykdysady ösüşiniň ýokary depginler bilen alnyp barylmagyny, maliýe-ykdysady durnuklylygynyň pugtalandyrylmagyny, sebitleriň öndüriji güýçleriniň toplumlaýyn ösüşiniň gazanylmagyny we senagatlaşma derejeleriniň ýokarlandyrylmagyny, iri döwrebap kärhanalaryň giň gerimde döredilmegini üpjün eder. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary dolandyryş-çäk birlikleri babatda teklip edilýän özgertmeleriň adamlaryň durmuşy üçin has amatly şertleriň döredilmegine, durmuş ulgamynyň netijeliliginiň pugtalandyrylmagyna, zähmet gatnaşyklarynyň oňyn düzgünleşdirilmegine gönükdirilendigini belläp, bu işleriň sakasynda duran hormatly Prezidentimize we Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden sagbolsun aýtdy. 

 Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşýan welaýat häkimlerine söz berdi. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanow Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge hem-de onuň ykdysady kuwwatynyň berkemegine, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna gönükdirilen giň möçberli işleriň oňyn netije berýändigini nygtady. 

Bellenilişi ýaly, häzirki döwrüň talaplaryny nazara almak esasynda işlenip taýýarlanan «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyna» laýyklykda, ykdysadyýetimiziň sazlaşykly we durnukly ösüşini üpjün etmek, dolandyryş ulgamyny yzygiderli kämilleşdirmek, ilatyň durmuş taýdan goraglylygyny, hal-ýagdaýyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak meselelerine döwlet derejesinde ähmiýet berilýär. 

Ahal welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylýan işleriň netijeli häsiýete eýedigini belläp, ownuk daýhan hojalyklarynyň, oba hojalyk bilen meşgullanýan hususyýetçileriň ekin meýdanlarynda agrotehniki çäreleri öz wagtynda ýokary hilli geçirmäge, ýerden bol hasyl öndürmäge hem-de önümleri kiçi kärhanalarda gaýtadan işlemäge, daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan önümçiligi we gaýtadan işleýän senagatyň eksport mümkinçiligini ýokarlandyrmaga şert döreder diýip, häkim sözüni dowam etdi. Şeýle-de ol oba ilatynyň ýaşaýyş-durmuş derejesini şäher ilatynyňky bilen deňleşdirmek, ilatymyzyň durmuş üpjünçiligini has-da gowulandyrmak we ýurdumyzyň ähli sebitlerini döwrüň talaplaryna laýyklykda ösdürmek ugrunda döwlet derejesinde alada edilýändigi üçin, beýik özgertmeleriň başyny başlan hormatly Arkadagymyza we asylly işleri mynasyp derejede dowam etdirýän Arkadagly Serdarymyza hoşallyk bildirdi. 

Mejlisiň dowamynda Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýewiň çykyşy diňlenildi. Häkim ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ähli pudaklarynda ýetilen belent sepgitler, eziz Diýarymyzyň kuwwatyny has-da pugtalandyrmak hem-de halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmek üçin giň mümkinçilikleriň döredilýändigini nygtady. “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyny”, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmekde şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak, welaýatyň senagat zolagynyň mümkinçiliklerini ulanmak, ekerançylyk we öri meýdanlaryny netijeli peýdalanmak boýunça ýerli dolandyryş edaralarynyň, ilatyň teklipleri esasynda taslamalar taýýarlanyldy. 

Häkim çykyşynyň dowamynda welaýatyň ulag-logistika, nebit-gaz we himiýa senagatynyň ösdürilmegine mynasyp goşant goşýandygyny, şunda döwlet dolandyryş ulgamynyň kämilleşdirilmegi bilen, zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmagyň hasabyna ykdysadyýetiň durnukly ösüşiniň üpjün ediljekdigini nygtady. Bu bolsa ýurdumyzda azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmakda, welaýatyň senagatlaşma derejesini ýokarlandyrmakda aýratyn ähmiýetlidir. Şeýle-de ol çykyşynyň ahyrynda ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan asylly işleriň mundan beýläk-de rowaç almagyna welaýatyň agzybir we zähmetsöýer ilatynyň mynasyp goşantlaryny goşjakdyklaryna, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetiriljekdigine ynandyrdy we giň möçberli işleriň amala aşyrylmagy bilen baglanyşykly meselelere döwlet derejesinde ähmiýet berilýändigi üçin hormatly Arkadagymyza we Arkadagly Serdarymyza hoşallyk sözlerini aýtdy. 

Soňra Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowa söz berildi. Häkim häzirki döwürde hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan beýik özgertmeleriň netijesinde ýurdumyzyň ähli ugurlar boýunça okgunly ösüş ýoluna düşendigini nygtady. Şunda welaýatlary deň derejede ösdürmek, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini yzygiderli ýokarlandyrmak wezipesi döwlet Baştutanymyzyň durmuş-ykdysady syýasatynyň wajyp ugrudyr. Ýurdumyzda Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmek, iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek, raýatlaryň haýyşnamalaryny kanagatlandyrmak hem-de bu maksatlaryň çäginde durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny özgertmek ähmiýetli bolup durýar. 

Şeýle hem häkim welaýat boýunça teklip edilýän dolandyryş-çäk gurluşynyň kämilleşdirilmeginiň “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” hem-de Oba milli maksatnamasynda bellenilen wezipeleri üstünlikli amala aşyrmakda uly ähmiýetiniň bardygyny nygtady. Munuň özi welaýatda iri senagat zolaklaryny döretmek we ýaşaýyş jaý toplumlaryny gurmak üçin ýer gaznalaryny döretmäge ýakyndan ýardam berer. Taýýarlanylan tekliplere laýyklykda, täze dörediljek iri etraplarda suw serişdelerini dolandyrmagyň häzirki hereket edýän çäk we sebitleýin dolandyryşy has-da kämilleşdiriler, ekin meýdanlaryny netijeli peýdalanmak arkaly suw serişdelerini rejeli we tygşytly ulanmaga mümkinçilik berer diýip, häkim sebitleriň hemmetaraplaýyn esasda ösdürilmegi ugrunda edilýän alada üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de döwlet Baştutanymyza hoşallyk sözlerini beýan etdi. 

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew çykyş etdi. Häkim, ilki bilen, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” laýyklykda, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen giň gerimli özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmek ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigini nygtady. Welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşynyň kämilleşdirilmeginiň giň möçberli işlere badalga berjekdigini belläp, häkim gelip gowşan teklipler esasynda zerur işleriň amala aşyrylandygyny nygtady. 

Ýurdumyzda döwlet dolandyryş ulgamyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işleriň çäklerinde köp sanly ýaşaýjylaryň haýyşlary göz öňünde tutulyp, dolandyrmaga amatly bolan şertleri döretmek maksady bilen, dolandyryş-çäk birliklerine täzeden seredip, onuň kämilleşdirilmeginiň çuňňur kanagatlanma duýgusy bilen kabul edilýändigini belläp, häkim bu işleriň ýokary derejede amala aşyryljakdygyny belledi. Häkim şeýle tutumly işlere welaýatyň agzybir we zähmetsöýer ilatynyň mynasyp goşantlaryny goşjakdyklaryna, döwlet Baştutanymyzyň kesgitlän wezipelerini ýerine ýetirmekde gujur-gaýratyny gaýgyrman, yhlasly zähmet çekjekdiklerine ynandyrdy we beýik başlangyçlar üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize alkyşlaryny aýtdy. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýewe söz berildi. Häkim häzirki döwürde hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzyň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge hem-de onuň ykdysady kuwwatynyň berkemegine, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna gönükdirilen giň gerimli maksatnamalaryň, ykdysady özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini belledi. Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak, iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek, welaýatyň dolandyryş-çäk bölünişigini kämilleşdirmek, welaýatyň ilatynyň, şol sanda il sylagly ýaşulularyň haýyşnamalaryny kanagatlandyrmak, şeýle-de durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, bu ugurda teklipler hödürlenildi. 

Şol çäreleriň welaýatlaryň sazlaşykly ösmegine, ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralarynyň işiniň netijeliliginiň ýokarlanmagyna, degişli düzümleriň sazlaşykly işiniň üpjün edilmegine giň mümkinçilikleri döretjekdigi nygtaldy. Häkim milli ykdysadyýetimiziň okgunly ösüşini üpjün etmek, öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek ugrunda welaýatyň agzybir zähmetkeşleri bilen bilelikde mundan beýläk-de ähli tagallalaryň ediljekdigine ynandyrdy we sebitleriň ösüşini, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegini nazarlaýan giň möçberli işler üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize hoşallyk sözlerini beýan etdi. 

 Soňra maliýe we ykdysadyýet ministri M.Serdarowa söz berildi. 

Ministr häzirki döwürde ýurdumyzda Durnukly ösüş maksatlaryny üstünlikli durmuşa geçirmek, ilatyň hal-ýagdaýyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak maksady bilen, giň gerimli işleriň amala aşyrylýandygyny, kabul edilýän döwlet we milli maksatnamalaryň baş maksadynyň Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň syýasy, ykdysady, durmuş we medeni taýdan ýokary depginlerde ösüşini üpjün etmekden, raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini, durmuş goraglylygyny we iş üpjünçiligini mundan beýläk-de ýokarlandyrmakdan ybaratdygyny belledi. Döwlet dolandyryş ulgamyny kämilleşdirmegiň birnäçe möhüm wezipeleri öz içine alýandygyny belläp, maliýe we ykdysadyýet ministri olaryň ýurdumyzyň hemme çäklerini ýer we suw serişdeleri, adam maýasy, önümçilik kuwwatlyklary bilen deňeçer üpjünçiligini esasy ugur edinýändigini nygtady. Şunda bu serişdelerden netijeli peýdalanmak arkaly senagat we oba hojalyk zolaklary kemala gelýär, ýaşaýyş üçin zerur bolan ulag we aragatnaşyk düzümi döreýär, durmuş hyzmatlary ulgamlary döwrebaplaşdyrylýar. 

Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmagyň möhüm görkezijileriniň biri bolan ýurdumyzyň ähli çäklerinde şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak ugrunda düýpli özgertmeleriň amala aşyrylýandygyny belläp, ministr Oba milli maksatnamasynyň durmuşa geçirilmegi bilen, oba we şäher ilatynyň durmuş şertleriniň deňeçerlenýändigini, sebitleýin ösüşiň gazanylýandygyny nygtady. “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny” we Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmek, Döwlet býujetiniň serişdeleriniň rejeli we maksatlaýyn ulanylmagyny gazanmak, ýurdumyzyň sebitleriniň durmuş-ykdysady ösüşini üpjün etmek, olaryň öndüriji güýçleriniň senagatlaşma derejelerini ýokarlandyrmak maksatlaryndan ugur alnyp, dolandyryş-çäk birlikleri babatda taýýarlanan teklipleriň amala aşyrylmagy bilen, jemi 28 million manat býujet serişdesiniň tygşytlanmagyna garaşylýar. 

Şeýle-de dolandyryş-çäk birlikleriniň kämilleşdirilmegi bilen baglylykda, ulanyşdan boşadylýan, ykdysadyýetimiz üçin goşmaça mümkinçilikleri emele getirýän ýerli dolandyryş, bilim, medeniýet we maliýe-ykdysady edaralarynyň edara binalaryny, desgalaryny netijeli peýdalanmak ýurdumyzyň ykdysady bähbitlerini has-da ýokarlandyrmaga mümkinçilik döreder we Döwlet býujetiniň girdejilerini artdyrmaga oňyn täsirini ýetirer diýip, ministr sözüni dowam etdi. Ol milli ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de durnukly ösdürmek ugrunda degişli düzümleriň sazlaşykly işiniň ýola goýuljakdygyny nygtap, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň, ýurdumyzyň sazlaşykly ösüşiniň üpjün edilmegi ugrunda döwlet derejesinde alada edilýändigi üçin Gahryman Arkadagymyza we Arkadagly Serdarymyza tüýs ýürekden alkyşlaryny aýtdy. 

Hormatly Arkadagymyz bu ugurda alnyp barylýan işleriň milli ykdysadyýetimiziň sazlaşykly ösüşine, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna we ýurdumyzyň dolandyryş-çäk birlikleriniň işiniň mundan beýläk-de kämilleşdirilmegine oňyn mümkinçilikleri açjakdygyna ynam bildirdi. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Gahryman Arkadagymyz tygşytlanan maliýe serişdeleriniň ýurdumyzyň durmuş ulgamyna, mekdepleriň we çagalar baglarynyň, saglyk edaralarynyň gurluşygyna, ösüp gelýän ýaş nesilleriň sazlaşykly ösüşiniň üpjün edilmegine gönükdirilmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda Milli Geňeşiň işiniň häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelýän möhüm meseleleri çözmekden ybaratdygyny belledi. Bu işiň esasynda adamlaryň ýaşaýyş-durmuş derejesini we hilini ýokarlandyrmak, olaryň döwlet işine işjeň gatnaşmaklaryny höweslendirmek, ýurdumyzyň sebitleriniň ösüşini gazanmak, senagat taýdan ösen döwletleriň arasynda Türkmenistanyň ornuny mundan beýläk-de pugtalandyrmak, ylmyň we tehnikanyň soňky gazananlary esasynda innowasion işleri Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny berkitmäge gönükdirmek, pudaklaryň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak, döwrebap tehnologiýalary yzygiderli ornaşdyrmak arkaly iri häzirki zaman önümçilikleri döretmek ýaly anyk maksatlardyr wezipeler durýar. Şoňa görä-de, ýurdumyzda adamlaryň bähbitlerini goramak bilen bagly meseleler ileri tutulýan ugur hökmünde kesgitlendi diýip, hormatly Arkadagymyz sözüni dowam etdi. 

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda syýasy durnuklylygy üpjün etmekde, jemgyýetçilik ylalaşygyny, durmuş adalatlylygyny berkitmekde, demokratik institutlary ösdürmekde we berkitmekde milli parlamentiň möhüm ornunyň bardygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda, ýurdumyzyň döwlet dolandyryş ulgamyny kämilleşdirmek, welaýatlaryň, şäherleriň we etraplaryň dolandyryş-çäk serhedine täzeden seretmegiň esasy meseleleriň biri bolup durýandygyny nygtady. 

Türkmenistanyň Milli Geňeşi degişli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, welaýatlaryň häkimlikleri bilen bilelikde ýurdumyzyň welaýatlarynyň dolandyryş-çäk bölünişigini mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça degişli teklipleri işläp taýýarlady. Welaýatlara iş saparlary guraldy. Ýaşlar, işçiler we oba hojalyk işgärleri, Halk Maslahatynyň hem-de welaýatlaryň, etraplaryň, şäherleriň, jemgyýetçilik guramalarynyň agzalary, döwlet edaralarynyň işçileri bilen duşuşyklar geçirildi diýip, hormatly Arkadagymyz Türkmenistanyň Prezidentiniň 23-nji sentýabrda ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllyk baýramyna bagyşlanyp geçirilen Döwlet Maslahatynda eden taryhy çykyşyndan gelip çykýan wezipelere laýyklykda alnyp barylýan işleri kämilleşdirmek boýunça teklipleriň öwrenilendigini belledi. 

Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz ýerlerde ýagdaýlaryň öwrenilmeginiň welaýatlaryň we etraplaryň ýolbaşçylarynyň häzirlikçe öňde goýlan wezipeleri, ilatymyzyň durmuşyny gowulandyrmak boýunça meseleleri çözmekde talabalaýyk işlemeýändiklerini görkezendigini nygtady. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa ýüzlenip, welaýatyň ähli ykdysady görkezijileri bilen tanşandygyny aýtdy. Hasabatlara seretseň, anyk işleriň alnyp barylýandygy görünýär. Ahal welaýatynda täze senagat ulgamy döredilýär. Döwletiň goldaw bermeginde dürli maksatly täze binalar, desgalar, ýollar we köprüler gurulýar diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi. Biz Ahal welaýatynyň täze edara ediş merkezini gurýarys. Bu işi men öz aýratyn gözegçiligimde saklaýaryn. Her hepde diýen ýaly gurluşyk ýerine baryp, işleriň nähili alnyp barylýandygy bilen ýerinde tanyşýaryn. Maňa obanyň ýaşululary, oba zähmetkeşleri, gurluşykçylar bilen söhbetdeş bolmak miýesser edýär diýip, hormatly Arkadagymyz nygtady. 

Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, esasy zat adamlar özgertmeleri geçirmegiň maksadyna we zerurdygyna düşünýärler. Her bir raýat özüne bagly ähli işi etmek bilen, olary amala aşyrmak üçin öz goşandyny goşmaga çalyşýar. Biziň «Döwlet adam üçindir!» diýen ýörelgämiz bar. Şoňa görä-de, adam hakdaky alada ähli zatdan ýokary bolmalydyr. Sebitde bu işler bilen welaýatyň we etraplaryň häkimleri meşgul bolmalydyrlar. 

Emma Ahal welaýatynda bildirilýän talaplar boýunça ýerine ýetirilýän işleriň ýagdaýy kanagatlanarly däl. Pagta ýygymy pes derejede alnyp barylýar. Bugdaý ekişi-de örän yza galýar. Welaýatda suw üpjünçiliginiň ýagdaýy hem ýaramaz. Suw akabalary gazylmaýar. Döwlet tarapyndan köp möçberde satyn alnan tehnikalar hem eýesiz saklanýar diýip, hormatly Arkadagymyz bu ýagdaýlaryň diňe oba hojalygyna degişli däldigini aýtdy. Beýleki pudaklar hem oňat netijeleri görkezmeýärler. Halk Maslahatynyň Başlygy şeýle ýagdaýlaryň näme sebäpli ýüze çykýandygy bilen gyzyklandy.  

Gahryman Arkadagymyz bu ýerde ekerançylaryň we zähmetkeşleriň günäkär däldigini aýratyn nygtap, käbir daýhanlaryň bol hasyl ýetişdirýändiklerini we gowy netijeleri gazanýandyklaryny aýtdy. “Ýöne olaryň sany entek köp däl. Näme üçin olaryň sany köpelmeýär?” diýip, hormatly Arkadagymyz şeýle ýagdaýlaryň ýüze çykmagynyň sebäbini sorady. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam edip, welaýatyň we etraplaryň häkimleriniň görkezilen talaplara laýyklykda iş alyp barmaýandygynyň munuň esasy sebäbi bolup durýandygyny belledi. Hormatly Arkadagymyzyň nygtaýşy ýaly, her häkimlikde işgärleriň sany esli bar. Olaryň hemmesi gözegçilik etmek, başlyk bolmak isleýär. Netijede, halal zähmeti bilen ekin ekýän her bir daýhana, önüm öndürýän her bir zähmetkeşe birnäçe başlyk bar. Şeýlelik bilen, işde zähmet çekýänden ýolbaşçy kän. Köp ýagdaýlarda buýruk bermegi gowy görýän adamlar gözegçilik edýän kişi bolup, kömek etmegiň deregine, päsgel berýärler. Şoňa görä-de, ýolbaşçylar, häkimler günäkär diýen netijä gelinýär diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. Halk Maslahatynyň Başlygy henizem ýeriň hakyky eýesiniň tapylmaýandygyny, haçan-da, ýeriň hakyky eýesi tapylanda, oňa başlygyň hem, ýolbaşçylaryň görkezmeleriniň hem, ýolbaşçylaryň hem gerek bolmaýandygyny, sebäbi ýeriň hakyky eýesiniň öz etmeli işini bilýändigini nygtady. 

Gahryman Arkadagymyz Balkan welaýatynda-da işleriň ýagdaýynyň öwerlik däldigini aýdyp, bu barada welaýat häkimi T.Atahallyýewe ýüzlenmek bilen, işleriň häzirki ýagdaýyndan örän nägiledigini belledi. Balkan welaýaty ýurdumyzyň ykdysady ösüşinde aýratyn orny eýeleýär. Welaýatda ösen senagat pudagy döredildi. Sebitiň zähmetkeşleri, esasan, nebitiň we gazyň ýataklaryny gözläp tapmak, gymmatly himiki çig maly gaýtadan işlemek we senagat taýdan ulanmak ýaly işler bilen meşgul bolýarlar. Soňky ýyllarda birnäçe iri senagat desgalary guruldy. Döwlet tarapyndan daýhanlara berilýän kömegiň, ýardamyň netijeleri iş ýüzünde hiç görünmeýär. 

Gahryman Arkadagymyz pagta ýygymynyň derejesiniň örän pesdigine ünsi çekip, wagtyň garaşmaýandygyny, ýakyn wagtdan ygalyň ýagyp başlajakdygyny, daýhanyň zähmeti bilen gazanylan hasyly zaýa etmeli däldigini nygtady. Pagta baýlykdyr. Bu baýlygy ýöne ýere ýitirmeli däldiris. Siziň häzirki iş alyp barşyňyz bilen ýagdaýlary düzetmek kyn bolar diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy. 

Şeýle-de hormatly Arkadagymyz bugdaý ýetişdirmäge aýratyn üns bermegiň zerurdygyny, häzir bu işiň pes derejede alnyp barylýandygyny belläp, agrotehniki kadalar doly berjaý edilmese, ýokary hasyl almagyň başartmajakdygynyň aýdyň görünýändigini nygtady. Tehnikalaryň ýagdaýyna hemişe gözegçilik etmek, agrotehniki kadalary berjaý etmek zerur bolup durýar. Ýetişdirilen hasyly saklamakda ownuk zat bolmaýar. Bugdaý — bu adamlar üçin bolçulyk we abadançylykdyr. Abadançylygy Beýik Biribar berýär. Kim muňa päsgelçilik döretse, ol özüniň pesdigini görkezýär. Bugdaý ekişi, ony ýetişdirmek, hasyly saklamak, halkymyza un we un önümlerini hödürlemek barada aýdylanda, size öwünmäge zat ýok diýip, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.  

Hormatly Arkadagymyz welaýatyň tebigy şertleriniň suw serişdelerini oýlanyşykly ulanmagy talap edýändigini, şoňa görä-de, sebitde suw tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmaga aýratyn üns bermelidigini, alnan enjamlary netijeli ulanmagyň, olary öz hojalygyňdaky ýaly aýawly saklamagyň zerurdygyny nygtady. Bu ugurda hem köp sanly ýetmezçilikler bar diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowa ýüzlenip, onuň alyp barýan işleriniň ýagdaýynyň hem şeýledigine ünsi çekdi. Welaýatyň oba hojalyk pudagynda alnyp barylýan ähli işler öwerlik däl. Sebitiň ykdysadyýetiniň esasyny oba hojalygy we gaýtadan işleýän senagat düzýär. Döwletimiz tarapyndan bu pudaklary ösdürmek üçin ähli mümkinçilikler döredildi. Şunuň bilen birlikde, häzirki wagtda oba hojalygynyň möhüm meselesi bolan pagta ýygymynyň depgini örän pes. Bugdaý ekişi hem haýal alnyp barylýar. Bu iki iş biri-birinden möhümdir. Häzir howanyň gowudygyna biz minnetdar bolmalydyrys diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy. 

Hormatly Arkadagymyz sowuk we ygally günlerde ekibem, ýygnabam, hiç bir işleri ýerine ýetiribem bolmajakdygyna aýratyn ünsi çekip, işleriň şeýle ýagdaýyny göreniňde, nämäniň ýetmeýändigi barada soragyň ýüze çykýandygyny nygtady. Tehnika, tohum, dökün we beýleki ähli zatlar döwlet tarapyndan satyn alynýar we goldanylýar. Işçi güýji hem bar. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy ekinleriň daýhan üçin amatly bolmalydygyny, welaýatyň toprak we howa şertlerine görä öz wagtynda ekilmelidigini aýtdy. Pagta, bugdaý, şaly, beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekilişi, olara ideg etmek, hasyly ýygnamak agrotehniki kadalara doly laýyk gelmelidir. Welaýatyň oba hojalyk ýerleriniň şorlaşmagynyň öňüni almak, suw akabalaryny yzygiderli arassalamak, suw joşgunlaryny, ýerasty suwlary netijeli ulanmak, käbir hasylly ýerlerde otag etmek ýaly meselelerde kemçilikler bar diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady. 

Suw üpjünçiligini, welaýatyň oba hojalyk ýerleriniň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, goşmaça suw gorlaryny döretmek boýunça möhüm çäreleri görmek zerurdyr. Welaýatda oba hojalyk, ýer ýazgysyny döretmek bilen meşgullanýan kiçi we orta telekeçiligi höweslendirmek boýunça döwletimiz tarapyndan ähli zerur şertler döredilýär. Emma Daşoguz welaýatynda bu işleriň ählisi netijesiz. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz, haçan-da, ýer ýazgysy düzülende we ýeriň hakyky eýesi tapylanda, bu aýdylan kemçilikleriň bolmaýandygyny nygtady. 

Ýere eýelik edýän hakyky ekerança siziň görkezmäňiz, gözegçiligiňiz gerek däl. Ol öz ýerini we öz bähbidini bilýär diýip, hormatly Arkadagymyz aýtdy. Halk Maslahatynyň Başlygy diňe bir oba hojalygynyň däl, eýsem, welaýatyň köp sanly içerki ýollarynyň, köprüleriniň, elektrik sütünleriniň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň, kitaphanalaryň, medeniýet öýleriniň durkuny täzelemek ýa-da olary düýpli abatlamak bilen bagly işleriň ünsden düşürilendigini nygtap, häzir ähli pudaklar boýunça görkezijileri seljerip durmajakdygyny, olaryň her birinde ýol berlen ýalňyşlyklaryň görnüp durandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow häkimden welaýatda bu işleri kimiň etmelidigini, kemçilikleri kimiň düzetmelidigini, kimiň guramaçylyk, kimiň ýolbaşçylyk etmelidigini sorady. 

Elbetde, ilkinji nobatda, bular welaýat häkiminiň işi. Häkimiň borjuna girýän birnäçe wezipeler bar. Bir işi edip, beýlekilere sowuk-sala garamak bolmaýar. Hemme işleri edip ýetişmeli. Ýöne welin, häzirlikçe welaýat häkimi N.Nazarmyradowyň iş alyp barşyndan biz nägile. Başgaça işlemeli. Häzirki ýagdaýda işleýän adamlardan buýruk berýän adam has köp. Her kim öz ýanyndan başlyk. Işleýän adamlary ünsden düşürsek, başlyklaryň sanyny azaltmasak, mundan beýläk işlerimizi kadaly alyp baryp bolmajagy göze görnüp duran hakykatdyr diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy. 

Hormatly Arkadagymyz welaýaty dolandyrmakda özgertmeleri amala aşyrmalydygyny, şu günüň talaplaryna laýyk gelýän ýolbaşçynyň işlemelidigini, talabalaýyk gelmeýänleriň bolsa biziň ýolumyzdan aýrylmaly boljakdygyny nygtady. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýewe ýüzlenip, gündogar sebitiň ýurdumyzyň iň bir ýokary depginler bilen ösýän welaýatlarynyň biridigini nygtady. Dünýäde iň uzyn gaz geçirijileriň biri bolan Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisi gözbaşyny şu welaýatdan alýar. Bu welaýatda ulag-logistika geçelgeleriniň möhüm bölegi bolup duran iri senagat desgalary, Amyderýanyň üstünden geçýän demir ýol we awtomobil köprüleri, Halkara howa menzilleri, awtomenziller guruldy. Şeýle-de raýatlara halkara derejede hyzmat edip bilýän saglygy goraýyş edaralarynyň binalary, bilim we medeni maksatly desgalar, ýaşaýyş jaýlary guruldy. Täze obalar, şäherler, şäherçeler döredilýär. Ýöne muňa garamazdan, welaýatda işleriň häzirki ýagdaýy, hususan-da, welaýat häkiminiň iş alyp barşy bizi kanagatlandyrmaýar. Pagta ýygymynyň netijeleri garaşylýan görkezijiden pes. Şunuň bilen baglylykda, Halk Maslahatynyň Başlygy näme üçin beýle bolýandygyny, munuň sebäbiniň nämedigi bilen gyzyklandy. Şol bir il-günümiz, şol bir howamyz. Pagta ýygýan kombaýnlar we beýleki tehnikalar ýeterlik. Pagtanyň satyn alyş nyrhy daýhanlar üçin bähbitli diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

Hormatly Arkadagymyz bugdaý ekişinde-de ýagdaýlaryň öwerlik däldigini nygtap, bu işiň depginini ýokarlandyrmalydygyny, şunda howlukmaly däldigini, ýokary hilli hasyl almak üçin, ilkinji nobatda, agrotehnikanyň ähli talaplaryny berjaý etmelidigini, bu meselä sowuk-sala garamak bolmaýandygyny aýtdy. Bu zatlaryň ählisi ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün etmek bilen baglydyr. Welaýatlaryň ählisiniň häkimleri bu işiň ähmiýetine düşünmelidir. 

Gahryman Arkadagymyz welaýatda suw üpjünçiliginiň gowşak ýola goýlandygyna hem ünsi çekip, derýanyň ýanynda ýerleşip, suw ýetmezçiligi sebäpli kösençligiň bolýandygyna ynanmagyň örän kyndygyny nygtady we bar bolan tehnikalary doly derejede peýdalanmagyň, suwlaryň akyp barýan ýerlerini arassalamagyň we ýene-de täze ýerleri gazmagyň, bu meseläni doly aradan aýyrmagyň, suw üpjünçiliginde täze suw tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmagy dowam etmegiň zerurdygyny aýtdy. Sebitde yhlasly zähmet çekip, bereketli toprakdan bol hasyl alyp bilýän daýhanlar bar. Olara hakyky ýer eýeleri diýmek bolar. Geljekde ähli oba hojalyk ýerleri şeýle daýhanlara berilmelidir. Olar agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý edýärler we ekin dolanyşygyny nähili amala aşyrmalydygyny bilýärler. Hakyky zähmetkeşlere goldaw berilse, oba hojalygy hem, maldarçylyk hem ösmek bilen bolar. Oba hojalygynda häkimiň esasy meşgullanmaly işi-de şundan ybaratdyr diýip, hormatly Arkadagymyz nygtady. 

Halk Maslahatynyň Başlygy oba hojalygy bilen birlikde, welaýatda senagatyň başga pudaklaryny, şol sanda dokma we himiýa senagatlary, elektrik energetikasy, gurluşyk, gurluşyk materiallary senagaty, bilim, saglygy goraýyş ulgamlary, sport, syýahatçylyk, medeniýet ýaly ugurlary göz öňünde tutmalydygyny belläp, olary hem ösdürmegiň zerur bolup durýandygyny aýtdy. Bu ugurda alnyp barylýan işlere-de, bildirilýän talaplara laýyklykda, düzediş girizmeli. Şeýle netijeleri gazanmak üçin häkimler täzeçe işlemeli bolar diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýewe ýüzlenip, sebitiň örän giň ykdysady mümkinçilikleriniň bardygyny, olaryň, aýratyn-da, Garaşsyzlyk ýyllarynda ýüze çykandygyny nygtady. Tebigy gazy çykarmak, ony gaýtadan işlemek, içerki we daşary ýurtlardaky sarp edijilere ibermek, elektrik energetikasy, dökünleri öndürmek — bu giň gerimli taslamalaryň ählisi halkara ähmiýetlidir. 

Gahryman Arkadagymyz Mary welaýatynyň şu ýyl boýunça ykdysady görkezijilerine, dürli hasabatlara we maglumatlara seredilende, hususan-da, ýolbaşçylaryň haýal-ýagal, işlerine jogapkärçiliksiz çemeleşýändigi barada netijä gelmeli bolýandygyny nygtady. “Döwletimiz maldarçylygy we ekerançylygy ösdürmek üçin oňat mümkinçilikleri döredýär. Telekeçilik bilen meşgullanýan adamlaryň sany köpelýär. Sebäbi döwletimiz olary goldaýar. Biz bu işlerden has uly netijelere garaşýarys. Ýöne welin, şu ýyl gazanylan üstünlikler hany?!” diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy sorady. 

Tutuş welaýatda suw üpjünçilik işleriniň derejesi pes. Köp sanly suw akabalarynyň ugurlaryny gum we gamyş basypdyr. Şu zatlara ýol bermezlik üçin biz her ýyl ýüzlerçe täze tehnikany satyn alýarys. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz olaryň ýagdaýy, kadaly ideg edilişi, ýerleriň hakyky ýer eýelerine berlişi bilen gyzyklandy. Men degişli ýolbaşçylaryň bu soraglara-da jogap tapjakdyklaryny bilýärin. Ýöne bizi özüňi aklajak bolmak däl-de, anyk netijeler gyzyklandyrýar diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy. Gahryman Arkadagymyz mysal hökmünde şu günler oba hojalyk pudagynda işleýän adamlar üçin iň möhüm döwür bolan pagta ýygymyny görkezdi hem-de bu ugurda netijeleriň pesdigini, bugdaý ekişinde-de netijäniň şeýledigini belledi. Bu strategik çig mallaryň ikisi-de, ilkinji nobatda, welaýatyň içerki sarp edijilerine zerur bolup durýar. 

Eger olar az öndürilse, bu elbetde, beýleki ugurlara-da öz täsirini ýetirer. Näme ýetmezçilik edýär? Tehnikalarmy? El zähmetimi? Adamlaryň zähmet çekmäge bolan yhlasymy? Aýdylan zatlaryň hemmesi sizde bar diýip, hormatly Arkadagymyz belledi. 

Şunuň bilen baglylykda, Halk Maslahatynyň Başlygy pikirini beýan edip, Mary welaýatynyň öz ykdysady kuwwatyny peýdalanyşynyň talabalaýyk däldigini nygtady. Welaýatda näme bilen meşgullansaň-da, gowy netijeleri gazanmak üçin ähli şertler bar. Güýç hem ýeterlik, serişdeler hem bar. Siz ähli zatlary ýerli-ýerinde goýmaly, zerur ugurlary kesgitlemeli we adamlary netijeli zähmet çekmäge höweslendirmeli. Işleri netijeli guramak gerek diýip, Gahryman Arkadagymyz bu meseläniň gönüden-göni welaýat häkimine degişlidigini aýratyn nygtady we öňde durýan wezipäni aýdyň, düşnükli beýan etdi. Şu zatlaryň ählisi düzedilmese, biz bu ýagdaý bilen ylalaşyp bilmeris diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýratyn belledi. 

Gahryman Arkadagymyz beýleki sebitlerde bolşy ýaly, bu welaýatda-da dolandyryş işlerinde özgertmeleri amala aşyrmagyň zerurdygyny, ähli häkimler we ýolbaşçylar üçin talabyň birmeňzeşdigini nygtady hem-de döwür bilen aýakdaş gidip, dolandyryşyň iň häzirki zaman, netijeli we peýdaly usullaryny durmuşa ornaşdyrmalydygyny, bu işleri başarmajak adamlara biziň aramyzda orun bolup bilmejekdigini aýtdy. 

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ýurdumyzyň obalarynda we şäherlerinde adamlaryň abadan durmuşda ýaşamagyny üpjün etmek, medeni aň-bilim binalaryna göwnejaý ideg etmek, ilata ýokary hilli hyzmat etmek, sanly ulgamyň mümkinçiliklerini ornaşdyrmak boýunça uly işleriň ýerine ýetirilmelidigini nygtady. Gahryman Arkadagymyz köp sanly ýol berlen kemçilikleriň näme sebäpden dörändigini seljerip, ähli işleriň dogry ýerine ýetirilmegi üçin kimleriň esasy ýolbaşçy bolup durýandygyny kesgitledi — olar welaýat, etrap häkimleri, ministrlikleriň, welaýatdaky we etrapdaky edaralaryň, müdirlikleriň ýolbaşçylary, bölüm başlyklary we köp sanly beýleki ýolbaşçylardyr. 

Ýöne henize çenli netijäniň ýokdugyny nygtap, hormatly Arkadagymyz bu ugurda alnyp barylýan işleriň hiç bir öňe gitmeýändiginiň sebäbiniň şeýle ýolbaşçylaryň örän känligindedigini belledi. Netijede, başlyklaryň zähmet çekýän işgärlerden has köp ýalydygy, işgärlere ýardam etmegiň ýerine, ýolbaşçylaryň olaryň işlerine goşulýandyklary we emeli päsgelçilikleri döredýändikleri nygtaldy. 

Halk Maslahatynyň Başlygy bularyň hemmesini ilki bolup görüp, netijä gelmeli ýolbaşçynyň, elbetde, welaýat häkimidigini nygtady hem-de bu babatda olaryň işe çemeleşişini häsiýetlendirip, hatda işleriň netijeli däldigini görenlerinde-de, ýerlerinde oturandyklaryny, hiç hili çäre görmeýändiklerini, olardan teklibiň hem, hereketiň hem ýokdugyny, wagtlarynyň geçse bolýandygyny nägilelik bilen belledi. Biz bu ýagdaýy kabul edip bilmeris. Halkymyzyň, welaýatyň ýaşaýjylarynyň bähbitlerine şeýle biperwaý garalmagyna asla ýol bermeris. Siz ýa bildirilýän talaplara görä işlemeli bolarsyňyz ýa-da tutanýerli zähmet çekjeklere ýol bermeli bolarsyňyz diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy. 

Bu ýagdaýy hökman düzetmeli. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Arkadagymyz häkimlikleriň işini başgaça guramagyň zerurdygyny, ýolbaşçylaryň sanyny azaltmagyň gerekdigini, daýhanlara, çopanlara özbaşdak işlemäge mümkinçilik bermelidigini, her bir ýolbaşçynyň halka ýakyn bolmalydygyny, olaryň adamlar bilen sazlaşykly işlemeginiň zerurdygyny aýratyn nygtady. Munuň özi welaýatlaryň we etraplaryň häkimlerinden esasy talap bolup durýar. Olar bildirilen ynamy ödemelidirler. Eger-de, bu başa barmaýan bolsa, ony başarýanlara ýol bermeli diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy belledi. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow şu gün ýurdumyzyň dolandyryş-çäk bölünişigini kämilleşdirmek boýunça mejlisiň gün tertibine girizilen welaýatlaryň ykdysadyýeti bilen bagly iň möhüm meseleleriň ara alnyp maslahatlaşylandygyny aýtdy. Çykyş edenler ýurdumyzyň dolandyryş-çäk bölünişigini kämilleşdirmek boýunça öňe sürlen başlangyçlary we teklipleri goldadylar. Gahryman Arkadagymyz munuň üçin olara minnetdarlyk bildirdi hem-de tekliplerine hökman serediljekdigini nygtady. 

Umuman, şu günki mejlisde öňe sürlen teklipleri jemläp, Gahryman Arkadagymyz ýurdumyz boýunça dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek maksady bilen, 6 sany etraby (Gubadag etrabyny, Gurbansoltan eje adyndaky etraby, Farap etrabyny, Döwletli etrabyny, Serhetabat etrabyny we Oguzhan etrabyny); 5 sany etrap hukukly şäheri (Tejen şäherini, Gumdag şäherini, Hazar şäherini, Serdar şäherini, Köneürgenç şäherini); 1 sany şäherdäki etraby (Türkmenbaşy şäheriniň Kenar etrabyny); 2 şäherçäni (Ak bugdaý etrabynyň Bagabat şäherçesini, Hazar şäheriniň Garagöl şäherçesini); 36 sany geňeşligi ýatyrmagyň teklip edilýändigini aýtdy. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Döwlet Maslahatynda eden taryhy çykyşynda ýurdumyzyň ilatynyň köpelýändigi, şäherleşme derejesiniň ösýändigi, senagat kärhanalaryny we zolaklaryny ösdürmegi maksat edinýändigimiz barada aýdanlaryny durmuşa geçirmek maksady bilen, 36 sany obanyň golaýynda ýerleşýän ilatly ýerlere birigendigini göz öňünde tutup, olary birleşdirmegiň teklip edilýändigini belledi. Şeýle-de 6 sany oba şäherçe derejesini bermek we welaýatlarda ýörite ýer gaznasynyň çäginde raýatlara jaý gurmak üçin berlen mellek ýerlerinde dörän 5 sany ilatly ýere oba derejesini berip, 5 sany obany döretmek teklip edilýär diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

Umuman, mejlisde öňe sürlen tekliplere esaslanyp, welaýatlaryň durnukly ösüşi üçin dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek bilen, ýurdumyzda bar bolan serişdelerden we mümkinçiliklerden has doly peýdalanmagyň üpjün ediljekdigini aýdyp, hormatly Arkadagymyz Döwlet býujetiniň serişdeleriniň meýilnamalaýyn we maksadalaýyk peýdalanylyşyna döwrebap gözegçiligiň amala aşyryljakdygyna ünsi çekdi. Ýurdumyzyň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ýokary depginleri welaýatlaryň önümçilik güýçleriniň hemmetaraplaýyn ösmegini hem-de senagatlaşma derejesiniň ýokarlanmagyny üpjün eder. Uly häzirki zaman kärhanalarynyň giň möçberde döredilmegine ýardam berer. Sebitleriň milli ykdysadyýetimizi döwrebaplaşdyrmaga goşýan goşandyny artdyrar. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow gün tertibine girizilen meseleleriň ählisine seredilendigini belläp, mejlise gatnaşyjylara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, alyp barýan jogapkärli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Prezidentler Serdar Berdimuhamedowyň we Şawkat Mirziýoýewiň arasyndaky ýokary derejedäki duşuşyk 

 Aşgabat, 21-nji oktýabr (TDH). Şu gün paýtagtymyzda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň we düýn ýurdumyza resmi sapar bilen gelen Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň arasynda gepleşikler geçirildi. 

Irden dostlukly ýurduň Lideriniň awtoulag kerweni motosikletçileriň hormat nyzamynyň ugratmagynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “Oguz han” köşkler toplumyna ugrady. Bu ýerde belent mertebeli myhmany resmi garşylaýyş dabarasy boldy. Köşkler toplumynyň merkezi girelgesiniň öňünde hormatly Prezidentimiz Özbegistan Respublikasynyň Prezidentini mähirli garşylady. 

Hormat garawulynyň serkerdesi dabaraly hasabat berýär. Iki goňşy ýurduň Döwlet senalary ýerine ýetirilýär. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew Hormat garawulynyň esgerleriniň nyzamynyň öňünden geçýärler we Türkmenistanyň Döwlet baýdagyna hormat-sarpa bildirýärler. Iki ýurduň Baştutanlary Türkmenistanyň hem-de Özbegistanyň wekiliýetleriniň agzalary bilen tanyşýarlar. 

 Iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde resmi surata düşmek dabarasyndan soňra, döwlet Baştutanymyz özbek kärdeşini “Rowaç” otagyna çagyrýar. Şol ýerde ikiçäk görnüşde ýokary derejedäki gepleşikler geçirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belent mertebeli myhmany we özbek wekiliýetiniň agzalaryny ýene-de bir gezek mähirli mübärekläp, ýurdumyza gelmek baradaky çakylygyny kabul edendigi üçin Prezident Şawkat Mirziýoýewe minnetdarlyk bildirdi hem-de bu sapara döwletara gatnaşyklary ösdürmekde möhüm waka hökmünde garalýandygyny belledi. 

Türkmenistan we Özbegistan Respublikasy doganlyk döwletlerdir, goňşulardyr, şoňa görä-de, biz ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň giňeldilmegine aýratyn ähmiýet berýäris diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary öz içine alýandygyny kanagatlanma bilen belledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Özbegistanyň Türkmenistanyň bitarap daşary syýasy ugruny, Birleşen Milletler Guramasynda we beýleki halkara düzümlerde öňe süren halkara başlangyçlaryny yzygiderli goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirip, öz nobatynda, ýurdumyzyň goňşy döwletiň köpugurly daşary syýasatyny hemişe goldaýandygyny nygtady. 

Duşuşygyň dowamynda ikitaraplaýyn söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly ähmiýet berilýändigi bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, energetika, ulag, oba hojalygy, senagat kooperasiýasy, ýokary tehnologiýalar, söwda ýaly möhüm ulgamlarda bilelikdäki işi dowam etdirmäge ygrarlylyk tassyklanyldy. Suw hojalygy we tebigaty goramak ulgamlaryndaky hyzmatdaşlyga aýratyn üns berilýär. Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklarda medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyk hemişe aýratyn orny eýeleýär diýip, hormatly Prezidentimiz ikitaraplaýyn medeni, ylym we bilim gatnaşyklaryny hil taýdan täze derejä çykarmak üçin tagalla etmegiň maksadalaýykdygyny nygtady. 

Döwlet Baştutanymyz şu günki duşuşygyň wajypdygy barada aýdyp, onuň örän netijeli boljakdygyna, duşuşygyň jemleriniň iki ýurduň arasyndaky dost-doganlyk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmak üçin esas bolup hyzmat etjekdigine ynam bildirdi. 

Dostlukly ýurduň Lideri Şawkat Mirziýoýew Türkmenistana gelmäge çakylygy, bildirilen myhmansöýerlik hem-de mähirli kabul edendigi üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Özbegistanyň Prezidenti wezipesine saýlanandan soňra, ilkinji daşary ýurt saparyny Türkmenistana amala aşyrandygyny belledi. 

Nygtalyşy ýaly, hoşniýetli goňşuçylygyň taryhy däplerine, birek-birege hormat goýmaga, ynanyşmaga, uzak möhletli maksatlaryň hem-de bähbitleriň umumylygyna düşünişmäge esaslanýan döwletara gatnaşyklar hil taýdan täze derejä çykaryldy. Belent mertebeli myhman ýurtlaryň arasyndaky netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ägirt uly goşandyny belläp, Gahryman Arkadagymyza mähirli salamyny we iň gowy arzuwlaryny beýan etdi. 

Söwda-ykdysady, energetika, ulag-logistika, suw, oba hojalygy we beýleki ulgamlarda ikitaraplaýyn gatnaşyklara aýratyn üns berildi. Bellenilişi ýaly, soňky ýyllarda özara gatnaşyklaryň ähli ugurlary boýunça öňegidişlikleri gazanmak başartdy. “Ýol kartasy” esasynda gazanylan ylalaşyklar üstünlikli durmuşa geçirilýär. Belent mertebeli myhman medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýyna we geljegine aýratyn üns berip, özbek tarapynyň olary çuňlaşdyrmaga taýýardygyny tassyklady. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew Özbegistanyň daşary syýasy ugruny hem-de ählumumy ösüşiň derwaýys meseleleri boýunça halkara başlangyçlaryny yzygiderli goldaýandygy üçin türkmen tarapyna hoşallyk bildirdi. Öz nobatynda, biziň döwletimiz hem Türkmenistanyň oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasat strategiýasyny, öňe sürýän döredijilikli başlangyçlaryny goldaýar diýip, özbek Lideri aýtdy. 

Özara ynanyşmak ýagdaýynda geçen gepleşikleriň dowamynda Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew açylýan täze mümkinçilikleri, geljek üçin ileri tutulýan meýilnamalary nazara almak bilen, türkmen-özbek gatnaşyklarynyň esasy meseleleri boýunça pikir alyşdylar. Şeýle-de taraplar sebit we ählumumy gün tertibiniň özara gyzyklanma bildirilýän wajyp meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar. Merkezi Aziýada hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak meselesine aýratyn üns berildi. 

Soňra “Soltan Sanjar” zalynda gepleşikler giňişleýin düzümde, iki ýurduň resmi wekiliýetleriniň agzalarynyň gatnaşmagynda dowam etdi. 

Döwlet Baştutanymyz belent mertebeli myhmany we Özbegistanyň wekiliýetiniň agzalaryny Aşgabatda tüýs ýürekden mübärekläp, Prezident Şawkat Mirziýoýewe Türkmenistana resmi sapar bilen gelmek baradaky çakylygy kabul edendigi üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Bu eýýäm soňky dört aýyň dowamynda biziň ikinji resmi duşuşygymyzdyr. Munuň özi biziň ýurtlarymyzyň ýolbaşçylarynyň ikitaraplaýyn gatnaşyklary okgunly ösdürmäge, Türkmenistanyň we Özbegistanyň doganlyk halklarynyň arasynda dostlugy, hoşniýetli goňşuçylygy, hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga, şu ýylyň iýul aýynda Özbegistana bolan döwlet saparymyň barşynda gazanylan ylalaşyklary berkitmäge we durmuşa geçirmäge aýratyn üns berýändikleriniň subutnamasydyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. 

Gepleşikleriň dowamynda bellenilişi ýaly, iki ýurt sebit we halkara howpsuzlygy pugtalandyrmak, halkara terrorçylyga, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna, serhetýaka guramaçylykly jenaýatçylyga garşy göreşmek meselelerinde işjeň hyzmatdaşlyk edýärler. Iri halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlygyň we hereketleri utgaşdyrmagyň ýokary derejesi üýtgewsiz bolmagynda galýar. Munuň özi Türkmenistan bilen Özbegistanyň halkara guramalarda, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynda, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynda, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynda, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda yzygiderli gatnaşyklary ýola goýmaklarynda äşgär ýüze çykýar. 

Türkmenistanyň bitarap daşary syýasy ugruny, biziň başlangyçlarymyzy, şol sanda halkara hyzmatdaşlygyň energetika we ulag ýaly möhüm ugurlaryndaky başlangyçlarymyzy Özbegistanyň goldaýandygyna ýokary baha berýäris diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. Özbegistan biziň döwletimiziň başlangyjy bilen kabul edilen BMG-niň Baş Assambleýasynyň Kararnamalarynyň 17-siniň awtordaşy bolup çykyş etdi, Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-de döredilen Bitaraplygyň dostlarynyň toparynyň agzasy bolup durýar. 

Öz nobatynda, biziň ýurdumyz hem dürli halkara meýdançalarda goňşy döwleti yzygiderli goldaýar. Mysal üçin, Türkmenistan BMG-niň Baş Assambleýasynyň Özbegistanyň başlangyjy esasynda kabul edilen Aralýaka sebiti “Ekologik innowasiýalaryň we tehnologiýalaryň zolagy” diýip yglan edýändigi hakyndaky Kararnamasynyň awtordaşy bolup durýar, şeýle-de Özbegistanyň BMG-niň howandarlygynda ulag-kommunikasiýa arabaglanyşygyny ösdürmegiň sebit merkezini döretmek baradaky başlangyjyny goldady. 

Merkezi Aziýada parahatçylygy, howpsuzlygy we ösüşi üpjün etmek, ýagdaýy durnuksyzlaşdyrmaga synanyşyklara, terrorçylyk, ekstremistik, radikal ýüze çykmalara ýol bermezlik iki ýurduň hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugrudyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklarynyň guraly şeýle hyzmatdaşlygyň netijeli beýany bolup durýar. Munuň özi ähli gatnaşyjylaryň bähbitlerini nazara almak bilen, anyk, ylalaşykly çözgütleri işläp taýýarlamak üçin mümkinçilikleri üpjün edýär. 

Owganystandaky ýagdaý gepleşiklerimiziň meseleleriniň biri boldy diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we biziň ýurtlarymyzyň bu döwletde parahatçylygy, durnuklylygy üpjün etmek işine gatnaşmagyny, ykdysady we durmuş taýdan dikeltmek üçin şertleri döretmegini, doganlyk owgan halkyna ynsanperwerlik kömegini bermegini dowam etdirjekdiklerini tassyklady. Şu maksatlara ýetmek üçin amatly halkara şertleri döretmek boýunça Özbegistanyň tagallalaryny goldamak bilen, şu ýylyň iýul aýynda Owganystan boýunça Daşkentde geçirilen halkara maslahata ýokary baha berýäris diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Özara hormat goýmak, deňhukuklylyk, birek-biregiň bähbitlerini nazara almak esasynda, suw hojalyk we suw-energetika meselelerinde Özbegistan bilen gatnaşyklaryň ösdürilýändigine aýratyn üns çekildi. Biziň ýurtlarymyz Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň işine gatnaşmagyň çäklerinde Aral meselesi boýunça, şeýle-de halkara guramalar, BMG-niň ýöriteleşdirilen düzümleri bilen hyzmatdaşlygy dowam etdirer diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. 

Nygtalyşy ýaly, Özbegistan Türkmenistanyň möhüm ykdysady hyzmatdaşydyr. Obasenagat toplumy, energetika, himiýa we nebithimiýa senagaty, maşyngurluşyk, dokma, derman senagaty pudaklary işjeň hyzmatdaşlyk üçin ýurtlarymyzyň uly kuwwata eýe bolan anyk ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Iki ýurduň işewürleriniň arasynda gatnaşyklary ösdürmek üçin uly mümkinçilikler bar diýip, döwlet Baştutanymyz türkmen we özbek kompaniýalaryny ýurtlarymyzyň çäklerinde amala aşyrylýan bilelikdäki maýa goýum taslamalaryna gatnaşmaga çekmekde döwlet goldawyny bermäge taýýardygyny tassyklady. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň serhetýaka gatnaşyklary, sebit söwdasyny giňeltmek ugrunda çykyş edýändigini belledi. 

Energetika ulgamynda hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge we ösdürmäge bil baglaýarys. Biziň umumy işlerimiziň hatarynda durmuşa geçirilen iri energetika taslamasy — Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisi bar. Özbek hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde energiýa serişdeleriniň iberilmegini ep-esli artdyrmak hem-de olaryň üstaşyr geçirilmegini giňeltmek üçin mümkinçiliklere garamaga taýýardyrys diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady. 

Ulag ulgamy Türkmenistanyň Özbegistan bilen hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Biziň ýurtlarymyzyň tagallalarynyň baş maksady Merkezi Aziýanyň, Ýewropanyň, Ýakyn Gündogaryň ulag ulgamlarynyň birleşdirilmegini üpjün edip biljek kuwwatly we häzirki zaman düzümini döretmäge gönükdirilip bilner we gönükdirilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz Özbegistan — Türkmenistan — Hazar deňzi — Gara deňziniň portlarynyň üsti bilen Ýewropa çykmak arkaly, ulag ugurlaryny ösdürmek boýunça bilelikde işlemäge Türkmenistanyň taýýardygyny tassyklady. Şunuň bilen baglylykda, Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman — Katar ulag geçelgesiniň taslamasyny durmuşa geçirmegi çaltlandyrmak boýunça tagallalary güýçlendirmegiň wajypdygy bellenildi. 

Mälim bolşy ýaly, şu ýylyň awgustynda Türkmenistanda deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlaryň ulag ministrleriniň derejesindäki maslahat üstünlikli geçirildi diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we Özbegistanyň uly wekiliýetiniň oňa işjeň gatnaşandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Hormatly Prezidentimiz ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyk meselelerine degip geçip, taraplaryň ikisiniň hem ylym we bilim, sungat işgärleriniň arasynda gatnaşyklary giňeltmäge yzygiderli üns berýändigini belledi. Parlamentara hyzmatdaşlyga aýratyn üns berildi. Türkmenistanyň we Özbegistanyň kanun çykaryjy edaralarynyň ysnyşykly gatnaşyklary iki döwletiň arasyndaky gatnaşyklaryň möhüm we aýrylmaz bölegi bolup durýar. Türkmen-özbek parlamentara gatnaşyklary Merkezi Aziýada parahatçylygy we durnuklylygy pugtalandyrmak işine saldamly goşant goşýar diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Çykyşynyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Şawkat Mirziýoýewe, Hökümet wekiliýetiniň ähli agzalaryna netijeli gepleşikler üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň doganlyk Özbegistan bilen dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk, hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmaga berk ygrarlydygyny tassyklap, goňşy ýurduň Lideriniň ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmäge goşan bahasyna ýetip bolmajak goşandyny aýratyn belledi. 

 Özbegistan Respublikasynyň Prezidentine söz berilýär. 

Belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa hut öz adyndan we wekiliýetiň agzalarynyň adyndan türkmen topragynda mähirli kabul edendigi üçin ýene-de bir gezek hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň Özbegistanyň iň ýakyn goňşusydygyny, ygtybarly hyzmatdaşydygyny nygtady. 

Bellenilişi ýaly, ýurtlarymyz häzirki döwrüň wehimlerine hem-de howplaryna garşy durmak — terrorçylyga, ekstremizme, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna garşy göreşmek ulgamynda işjeň hyzmatdaşlyk edýärler. Özbegistanyň başlangyjy boýunça Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul edilen Kararnamalary Türkmenistanyň goldaýandygyna ýokary baha berýäris diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew aýtdy. 

Öz nobatymyzda, biz Türkmenistanyň teklibi bilen Baş Assambleýada kabul edilýän Kararnamalary hemişe goldaýarys we mundan beýläk-de goldarys hem-de olaryň awtordaşlarynyň biri bolup çykyş ederis. Müňýyllyklaryň dowamynda türkmen we özbek halklary ýakyn goňşy bolup ýaşapdyr, hemişe birek-birege goldaw beripdir. Köpasyrlyk dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary häzirki günde-de biziň strategik hyzmatdaşlygymyzy yzygiderli ösdürmek üçin pugta esas bolup hyzmat edýär. Şu gepleşikler köpugurly we özara bähbitli hyzmatdaşlygyň yzygiderli giňeldilýändiginiň aýdyň subutnamasy bolup durýar diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen geçirilýän duşuşyklaryň barşynda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ähli meseleleriniň açyk ýagdaýda ara alnyp maslahatlaşylýandygyny kanagatlanma bilen belledi.  

Şu gün Türkmenistan we Özbegistan strategik hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak hakynda Jarnamany kabul edip, taraplaryň özara gatnaşyklary pugtalandyrmaga hem-de anyk many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga taýýardyklaryny ýene-de bir gezek tassyklaýarlar diýip, goňşy döwletiň Lideri aýtdy. Belent mertebeli myhman Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň häzirki wagtda okgunly ösýän döwletara gatnaşyklary kemala getirmekdäki ägirt uly hyzmatyny belledi. 

Özbek-türkmen hyzmatdaşlygynda söwda-ykdysady gatnaşyklar, gürrüňsiz, möhüm ähmiýete eýedir diýip, dostlukly döwletiň Lideri nygtady. Özara söwdanyň möçberleriniň öşüş depgini aýdyň mysal hökmünde görkezildi. Şunuň bilen birlikde, üç aý mundan ozal hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen geçirilen gepleşikler mahalynda Özbek-türkmen serhetýaka söwda zolagynyň işini ýola goýmak baradaky ylalaşygyň gazanylandygy bellenildi. Ikitaraplaýyn daşary ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek we söwda öýleriniň işini düzgünleşdirmek hakynda Ylalaşyga, şeýle-de gümrük gulluklarymyzyň arasynda pudagara resminamalara gol çekilmegi öňde goýlan maksatlara ýetmäge ýardam eder diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew nygtady. 

Nygtalyşy ýaly, ikiçäk duşuşykda senagat, energetika, himiýa pudagy, oba hojalygy, ulag we logistika ýaly ileri tutulýan ugurlarda goşulyşmak bilen bagly taslamalar ara alnyp maslahatlaşyldy. Ulag ulgamy strategik ugurlaryň hatarynda görkezildi. Bu babatda öňegidişlik gazanyldy. Suwy rejeli peýdalanmak meseleleri ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň derwaýys ugry bolmagynda galýar. Özbegistanyň we Türkmenistanyň bu ulgamdaky gatnaşyklary, hakykatdan-da, nusgalyk bolup durýar diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew taraplaryň Amyderýa boýunça taryhy Ylalaşygy doly derejede durmuşa geçirmegi dowam etdirmäge meýillidigini tassyklady. 

Dostlukly ýurduň Lideri taraplaryň energetika ulgamynda we himiýa senagatynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmäge gyzyklanma bildirýändiklerini belledi. Munuň özi iki ýurduň hem bähbitlerine laýyk gelýär we olaryň durnukly ösüşine ýardam eder. Sebitara gatnaşyklary ösdürmek ileri tutulýan ugurlaryň biri hökmünde görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, serhetýaka söwda zolagynyň çalt işläp başlamagy üçin bilelikdäki “Ýol kartasyny” işläp taýýarlamak barada ylalaşyk gazanyldy. 

Belent mertebeli myhman ýokary derejedäki ylalaşyklaryň ýerine ýetirilişini we ilerledilişini seljermek üçin parlamentara dostluk toparlarynyň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmagyň zerurdygyny nygtady. Medeni-ynsanperwer gatnaşyklary işjeňleşdirmäge aýratyn ähmiýet berilýär diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew aýtdy. Geljek ýylda — diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygynda iki ýurduň sebitleriniň özara Medeniýet günlerini we kino, ýaşlar festiwallaryny geçirmek teklip edildi. 

Syýahatçylyk ulgamynda hyzmatdaşlyk köpasyrlyk dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmagyň hem-de halklarymyzyň täsin taryhy-medeni mirasyny giňden wagyz etmegiň möhüm şerti bolup biler diýip, Özbegistanyň Baştutany aýtdy. Şeýle-de atçylyk pudagynda netijeli gatnaşyklary dowam etdirmäge uly gyzyklanma bildirilýändigi bellenildi. Türkmenistan ahalteke bedewleriniň tohumyny dikeltmekde täsin tejribä eýedir diýip, belent mertebeli myhman bu ulgamda özbek hünärmenleri bilen gymmatly tejribe alşylýandygy üçin hoşallyk bildirdi. 

Pursatdan peýdalanyp, Özbegistanyň Baştutany türkmen hyzmatdaşlaryny Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň “Merkezi Aziýa — parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy” atly Kararnamany kabul etmegi bilen gutlady. Sözüniň ahyrynda Prezident Şawkat Mirziýoýew Özbegistanyň Türkmenistan bilen köpugurly strategik hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmaga, ony täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga meýillidigini ýene-de bir gezek tassyklap, bilelikdäki tagallalaryň iki ýurduň halklarynyň dostlugyny, hoşniýetli goňşuçylygyny we abadançylygyny pugtalandyrmaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi. 

 Giňişleýin düzümdäki türkmen-özbek gepleşikleri tamamlanandan soňra, ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek dabarasy boldy. 

Döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugy bilen Özbegistan Respublikasynyň Döwlet gümrük komitetiniň arasynda işgärleri taýýarlamak çygrynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugy bilen Özbegistan Respublikasynyň Döwlet gümrük komitetiniň arasynda taraplaryň şübheli maliýe amallaryny duýdurmak, ýüze çykarmak we geçirmek ugry boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti bilen Özbegistan Respublikasynyň Kinematografiýa baradaky agentliginiň arasynda kino önümçiligi ulgamynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Özbegistan Respublikasynyň Saglygy goraýyş ministrliginiň arasynda derman serişdelerini we lukmançylyk maksatlaryna niýetlenen önümleri hasaba almak boýunça Ylalaşyga; Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugy bilen Özbegistan Respublikasynyň Gidrometeorologiýa baradaky merkezi gullugynyň arasynda ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyga; Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi bilen Özbegistan Respublikasynyň Maldarçylygy ösdürmek we weterinariýa döwlet komitetiniň arasynda maldarçylyk we weterinariýa babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda oba hojalygy babatda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek boýunça “Ýol kartasyna”; elektrik energetikasy babatda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek barada Türkmenistanyň Energetika ministrligi bilen Özbegistan Respublikasynyň Energetika ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda ikitaraplaýyn daşary ykdysady hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek hakynda Ylalaşyga; Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň çäklerinde söwda öýleriniň işini düzgünleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasyndaky Ylalaşyga; Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolaklarynyň — Söwda merkezleriniň işini düzgünleşdirmek boýunça işleri dowam etdirmek hakynda Teswirnama; Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasynda syýasy gatnaşyklary işjeňleşdirmek, parlamentara, söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk we medeni-ynsanperwer ugurly alyşmak boýunça 2022 — 2024-nji ýyllar üçin iş ýüzündäki Hereketleriň meýilnamasyna; Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Özbegistan Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň arasynda halkara guramalaryň çäklerinde özara hyzmatdaşlyk etmek hakynda Teswirnama gol çekilýär. 

Ýygnananlaryň el çarpyşmalary astynda Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasynda strategik hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak hakynda Jarnama gol çekýärler. 

Resminamalara gol çekmek dabarasy tamamlanandan soňra, iki döwletiň Baştutanlary köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler. 

Hormatly Prezidentimiz ýokary derejedäki duşuşygyň jemlerini beýan edip, Prezident Şawkat Mirziýoýewe, Özbegistan Respublikasynyň wekiliýetiniň ähli agzalaryna açyklyk, özara ynanyşmak, düşünişmek ýagdaýynda geçen netijeli gepleşikler üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Bellenilişi ýaly, ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy we geljegi, sebit hem-de halkara syýasatyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy, mundan beýläkki özara gatnaşyklarymyzyň anyk ugurlary kesgitlenildi. Ilkinji nobatda, Türkmenistanyň hem-de Özbegistanyň ählumumy gün tertibiniň dünýäde parahatçylygy we durnuklylygy gorap saklamak, halkara terrorçylygyň, ekstremizmiň wehimlerine garşy durmak, Owganystandaky ýagdaýy kadalaşdyrmak ýaly esasy meseleler boýunça garaýyşlarynyň meňzeşdigini ýa-da ýakyndygyny nygtamak isleýärin diýip, hormatly Prezidentimiz kanagatlanma bilen belledi. Ýurtlarymyz halkara we sebit düzümlerinde — Birleşen Milletler Guramasynda, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynda, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynda, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda ýakyndan hyzmatdaşlyk edýärler. 

Biz birek-biregi goldaýarys we munuň özi aýdyň netijelerini berýär, sebitdäki we dünýädäki ýagdaýlaryň barşyna oňyn täsirini ýetirýär diýip, döwlet Baştutanymyz şeýle çemeleşmäniň ikitaraplaýyn bähbitlere hem-de dünýä jemgyýetçiliginiň ählumumy howpsuzlygy pugtalandyrmak boýunça uzak möhletleýin maksatlaryna laýyk gelýändigini belledi. Şeýle özara gatnaşyklar dowam etdiriler. 

Türkmenistanyň we Özbegistanyň hyzmatdaşlygy häzirki günde Merkezi Aziýa giňişliginde ýagdaýlaryň durnuklylygynyň hem-de ösüşiniň strategik şerti bolup çykyş edýär. Şunuň bilen baglylykda, Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklarynyň guralyna ýokary baha berlendigine, onuň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna taýýarlygyň tassyklanylandygyna üns çekildi. Türkmenistan hem-de Özbegistan sebitimizdäki ähli meseleleriň hoşniýetli goňşuçylyk, özara hormat goýmak, deňhukuklylyk ýörelgeleri esasynda hem-de birek-biregiň bähbitlerini nazara almak bilen, parahatçylykly ýollar arkaly çözülmelidigine pugta ynanýarlar. Sebitiň özygtyýarly döwletleriniň içerki işlerine goşulmagy, ekstremistik, radikal elementleri ulanmak arkaly, syýasy ýagdaýy durnuksyzlaşdyrmaga synanyşyklary ýol berilmesiz hasaplaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi. 

Nygtalyşy ýaly, gepleşikleriň dowamynda Owganystandaky ýagdaý barada aýratyn durlup geçildi. Şunuň bilen baglylykda, bu ýurtdaky ýagdaýyň parahatçylykly, syýasy ýollar arkaly kadalaşdyrylmagyna ygrarlydygymyzy tassykladyk. Owganystanyň halkara ykdysady gatnaşyklara doly derejede goşulyşmagynyň, ilkinji nobatda, iri energetika, ulag-kommunikasiýa taslamalaryna gatnaşmagy arkaly ýakynlaşmagynyň zerurdygyny belledik. Özbegistanyň bu maksatlara ýetmek üçin oňaýly halkara şertleri döretmek boýunça tagallalaryny goldamak bilen, iýul aýynda Daşkent şäherinde geçirilen Owganystan boýunça halkara maslahata ýokary baha berýäris diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. 

Bellenilişi ýaly, gepleşikleriň dowamynda taraplar Aral meselesi boýunça hyzmatdaşlygy ösdürmek, Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň işine hemmetaraplaýyn goldaw bermek barada ylalaşdylar. 

Söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek, haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak ulgamynda uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. Iki ýurduň işewür toparlarynyň ugry boýunça hyzmatdaşlygy giňeltmäge, bilelikdäki taslamalary amala aşyrmaga taýýardygy tassyklanyldy. Strategik ulgamlarda — ulag, kommunikasiýalar, energetika ulgamlarynda özara gatnaşyklary ösdürmek boýunça ylalaşyklar gazanyldy. 

Döwlet Baştutanymyz ikitaraplaýyn ynsanperwer hyzmatdaşlygyň ösdürilýändigini, medeniýet, ylym, bilim hem-de sport ulgamlary boýunça gatnaşyklaryň giňeldilýändigini, soňky wagtda Türkmenistanyň we Özbegistanyň goňşy welaýatlarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilýändigini aýdyp, bu işleri döwlet derejesinde doly goldamak barada ylalaşygyň gazanylandygyny belledi. 

Şu günki gepleşikler mende uly kanagatlanma duýgusyny döretdi, olaryň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Özbegistanyň Prezidentiniň döwletara gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagynda uly şahsy goşandyny, onuň Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyk meselelerine berýän hemişelik ünsüni aýratyn nygtady. 

Döwlet Baştutanymyz sözüniň ahyrynda doganlyk özbek halkyna parahatçylyk we abadançylyk, döredijilikli zähmetinde mundan beýläk-de üstünlikler baradaky arzuwlaryny beýan etdi. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew ýokary derejedäki duşuşygyň netijelerini teswirläp, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa we türkmen halkyna däp bolan myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirdi. Häzirki wagtda Türkmenistanyň okgunly ösýändigini alamatlandyrýan ajaýyp Aşgabatda bolmak bilen, biz Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda çuňňur oýlanyşykly içeri we daşary syýasatyň amala aşyrylmagynyň dowam edýändigine, döwlet, jemgyýetçilik durmuşynyň ähli ulgamlarynda uly üstünlikleriň gazanylýandygyna tüýs ýürekden şatdyrys diýip, özbek Lideri belledi.  

Mälim bolşy ýaly, şu ähli başlangyçlaryň esaslandyryjysy Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy, meniň gadyrly dostum hem-de doganym hormatly Gurbanguly Berdimuhamedowdyr. Onuň parasatly hem-de öňdengörüjilikli strategiýasy Türkmenistana durnukly ösüşi, halkara giňişlikde belent abraýy we mynasyp orny üpjün etdi diýip, goňşy döwletiň Baştutany nygtady. 

Biziň umumy syýasy erkimiz esasynda soňky ýyllarda özbek-türkmen gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykaryldy we hyzmatdaşlygymyz netijeli häsiýete eýe boldy. Şu gün ýurtlarymyzyň arasynda strategik hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak hakynda Jarnama gol çekilmegi ikitaraplaýyn görnüşde hem-de halkara giňişlikde has ysnyşykly gatnaşyklary göz öňünde tutýar diýip, belent mertebeli myhman Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagynyň häzirki Özbegistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan üýtgewsiz ugry bolup durýandygyny ýene-de bir gezek nygtady. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen açyklyk, ynanyşmak we işjeň ýagdaýda geçirilen netijeli gepleşikler munuň aýdyň subutnamasyna öwrüldi. Özbek Lideri duşuşygyň netijelerine doly kanagatlanma bildirip, onuň barşynda hemmetaraplaýyn gatnaşyklaryň köp meselelerine içgin garalandygyny hem-de ähli ugurlar boýunça uly ösüşiň bellenilendigini aýtdy. Şeýle-de ol açylýan täze mümkinçiliklere we iki doganlyk halkyň bähbidine dostlukly ýurtlaryň uly kuwwatyndan peýdalanmagyň has netijeli gurallarynyň ornaşdyrylmagyna aýratyn üns berlendigini nygtady. 

Söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdürilmeginiň özbek-türkmen hyzmatdaşlygynyň hereketlendirijisi bolup durýandygy nygtaldy. Bilelikdäki tagallalar netijesinde, häzirki döwrüň kynçylyklaryna garamazdan, bize özara söwdanyň möçberiniň yzygiderli ösüşini üpjün etmek başartdy diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew sözüni dowam etdi we şu gün döwrebap düzümli serhetýaka söwda zolagynyň kemala getirilmegine badalga beriljekdigini belledi. Bularyň hemmesi haryt dolanyşygynyň artdyrylmagyna, işewür gatnaşyklaryň giňeldilmegine, iki ýurduň sebitlerinde täze iş orunlarynyň döredilmegine ýardam eder. 

Himiýa senagatynda, energetikada taslamalary amala aşyrmak arkaly kooperasiýanyň giňeldilmegini gazanylan ylalaşyklaryň hatarynda görkezmek bolar. Şunuň bilen birlikde, taraplar Gündogar — Günbatar, Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça ulag geçelgelerini bilelikde ösdürmäge, şu maksatlar bilen ulag-logistika kompaniýasyny döretmäge taýýardyklaryny tassykladylar. 

Ýurtlarymyz üçin möhüm bolan suw serişdelerini ulanmak ulgamyndaky gatnaşyklarymyz we Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň çäklerindäki hyzmatdaşlygymyz bilen bagly meseleleri hem ünsden düşürmedik diýip, Şawkat Mirziýoýew sözüni dowam etdi we Merkezi Aziýadaky serhetýaka derýalaryň suw serişdelerini adalatly, rejeli peýdalanmak üçin netijeli dialogy dowam etdirmegiň wajypdygyny nygtady. 

Özbegistan hem-de Türkmenistan şu ýyl Amyderýa boýunça taryhy Ylalaşyga gol çekip görelde görkezdiler diýip, goňşy döwletiň Lideri daşky gurşawy goramak, tebigy häsiýetli adatdan daşary ýagdaýlaryň öňüni almak we olaryň ýetiren täsirlerini aradan aýyrmak ulgamynda hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdüriljekdigini belledi. Sebitara gatnaşyklaryň we halk diplomatiýasy ugurlary boýunça gatnaşyklaryň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyny möhüm hasaplaýarys. Serhetýaka sebitleriň arasynda hemişelik gatnaşyklary ýola goýmak möhümdir diýip, belent mertebeli myhman aýtdy. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew sözüni dowam edip, parlamentara hyzmatdaşlygyň, şol sanda sebit derejesindäki gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmeginde Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň uly goşandyny belledi. 

Goňşy ýurduň Baştutany iki doganlyk halkyň köpasyrlyk dostluga esaslanýan medeni-ynsanperwer gatnaşyklary barada aýdyp, Özbegistan bilen Türkmenistanyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygyny giňden bellemek maksady bilen, geljek ýyl özara Medeniýet we kino günlerini, festiwallary, beýleki çäreleri geçirmek barada ylalaşygyň gazanylandygyny nygtady. 

Bilimiň häzirki wagtda dünýäde eýeleýän ornuny nazara almak bilen, taraplar bilim we ylym, saglygy goraýyş, täze tehnologiýalar, innowasiýalar ulgamlarynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmegi maksat edinýärler. 

Şu gün biz gözel Aşgabatda dabaraly ýagdaýda “Daşkent” seýilgähini açarys diýip, Şawkat Mirziýoýew bu taslamanyň başyny başlan Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa we şeýle gymmatly sowgat üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Aşgabatdaky “Daşkent” seýilgähiniň we Daşkentdäki “Aşgabat” seýilgähiniň özbek-türkmen dostlugynyň hem-de hoşniýetli goňşuçylygynyň aýdyň nyşanlary bolandyklaryny aýratyn nygtamak gerek. 

Bellenilişi ýaly, taraplar halkara hem-de sebit syýasatynyň möhüm meseleleri boýunça iki döwletiň garaýyşlarynyň umumydygyny tassyklap, beýleki köptaraplaýyn düzümleriň çäklerinde işjeň hyzmatdaşlygy dowam etdirmegi, birek-biregiň başlangyçlaryny goldamagy we awtordaş hökmünde çykyş etmegi ylalaşdylar. Merkezi Aziýada howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmek meselelerine aýratyn üns berildi diýip, özbek Lideri durmuş tejribesiniň sebit hyzmatdaşlygyny ilerletmek boýunça strategik ugruň dogrudygyny tassyklandygyny nygtady. 

Şunuň bilen birlikde, owgan meselesi boýunça, hususan-da, Owganystanda ýagdaýy tizden-tiz durnuklaşdyrmaga hem-de möhüm düzümleýin taslamalary ilerletmäge gönükdirilen tagallalary güýçlendirmek babatda garaýyşlaryň meňzeşdigi bellenildi. Terrorçylyga, ekstremizme, radikalizme, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna hem-de guramaçylykly jenaýatçylyga garşy bilelikde göreşmek döwletara gatnaşyklaryň esasy ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi. 

Gepleşikleriň netijeleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi. Olar köpugurly hyzmatdaşlygyň esasy ulgamlaryny öz içine alýar diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew şu günki ýokary derejedäki duşuşygyň netijeleriniň dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň hemmetaraplaýyn pugtalandyrylmagyna, iki doganlyk ýurduň hem-de halkyň bähbitlerine Türkmenistanyň we Özbegistanyň arasyndaky strategik hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi. 

Ýokary derejedäki gepleşikler tamamlanandan soňra, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasyna geldi. Bu ýerde Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow goňşy ýurduň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewi mähirli garşylady. 

 Gahryman Arkadagymyz we özbek Lideri dostlarça salamlaşyp, iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde surata düşdüler. 

Duşuşygyň dowamynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti däp bolan türkmen-özbek gatnaşyklarynyň netijeli häsiýete eýedigini we ýyl-ýyldan onuň üstüniň täze many-mazmun bilen ýetirilýändigini kanagatlanma bilen bellediler. 

Hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Özbegistanyň Prezidenti bilen Aşgabatda duşuşmaga hem-de döwletara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan meseleleri, şol sanda özara düşünişmek, hormat goýmak, ynanyşmak ýörelgelerinde guralýan parlamentara gatnaşyklar boýunça pikir alyşmaga döredilen mümkinçilige örän şatdygyny aýtdy. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy şular barada aýtmak bilen, beýik özbek şahyry we akyldary Alyşir Nowaýynyň: «Mundag muhabbet kişi älem nagşydyr,//Dost gadryny bilen ynsan ýagşydyr» diýen goşgy setirlerini mysal getirdi. Özbegistanyň Baştutanynyň şu gezekki resmi saparynyň barha okgunly ösdürilýän türkmen-özbek gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmak babatda uly ähmiýete eýedigini belläp, Gahryman Arkadagymyz Prezident Şawkat Mirziýoýewe döwlet işinde üstünlik, doganlyk ýurduň halkyna bolsa bagt, abadançylyk we ösüş arzuw etdi. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew özüniň hem Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen duşuşmaga örän şatdygyny nygtap, Özbegistanyň Türkmenistan bilen däp bolan dost-doganlyk gatnaşyklaryna ygrarlydygyny tassyklady. Şunda Gahryman Arkadagymyzyň ähli ugurlar boýunça okgunly ösüş depginlerine eýe bolan ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň berk binýadynyň döredilmegine goşan uly goşandy bellenildi. Özbegistan Respublikasynyň Baştutany gürrüňi dowam edip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen geçirilen gepleşikleriň netijeli häsiýete eýe bolandygyny, olaryň jemleri boýunça möhüm ylalaşyklaryň gazanylandygyny hem-de döwletara hyzmatdaşlygyň köp ugurlar boýunça okgunly ösüşine ýardam berjek resminamalaryň uly toplumyna gol çekilendigini aýtdy. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew Türkmenistana hemişe höwes bilen gelýändigini belläp, doganlyk türkmen halkyna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi. Şeýle-de diňe bir sebit däl, halkara derejede-de uly ähmiýete eýe bolan parlament diplomatiýasynyň gurallaryny doly herekete girizmek boýunça Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlaryny goldaýandygyny tassyklady. 

Bellenilişi ýaly, iki goňşy ýurduň halklaryny taryhy taýdan emele gelen gatnaşyklar, medeni we ruhy umumylyklar baglanyşdyrýar. Bu bolsa häzirki döwürde strategik häsiýete eýe bolan özara bähbitli ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin ygtybarly binýat bolup durýar. Türkmenistan bilen Özbegistan netijeli söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürýärler, durnukly ösüş derejesini görkezýärler hem-de uzak geljegi nazarlaýan giň mümkinçiliklere eýedirler. 

Biziň ýurtlarymyz medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdürilmegine, şol sanda birnäçe bilelikdäki çäreleriň geçirilmegine hem aýratyn ähmiýet berýärler. 2018-nji ýylda Daşkentde “Aşgabat” seýilgähiniň açylmagy, şu gün bolsa türkmen paýtagtynda “Daşkent” seýilgähiniň açylýandygy çuň many-mazmuna eýedir we barha berkeýän ikitaraplaýyn medeni gatnaşyklaryň giňeldilýändiginiň subutnamasydyr. 

Türkmenistan hem-de Özbegistan Respublikasy ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde bolşy ýaly, abraýly halkara, sebit guramalarynyňdyr düzümleriniň çäklerinde hem işjeň, netijeli hyzmatdaşlygy ösdürýärler. Şunda oňyn ösüşe eýe bolan parlamentara hyzmatdaşlygyň döwletara gatnaşyklaryň möhüm ugry bolup durýandygy bellenildi. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew köpasyrlyk dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna esaslanýan türkmen-özbek hyzmatdaşlygynyň umumy bähbitler üçin mundan beýläk-de berkidiljekdigine hem-de ösdüriljekdigine ynam bildirdiler. 

Duşuşygyň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz özbek Liderine Alabaý atly türkmen alabaýyny sowgat berdi we onuň nesil ugry hakyndaky şahadatnamany gowşurdy. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň nygtaýşy ýaly, köp asyrlaryň dowamynda eýesine çäksiz wepalylyk, batyrgaýlyk we goramak başarnyklaryna eýe bolan alabaý itleri türkmenleriň diňe bir kömekçileri, ygtybarly goragçylary bolman, dosty we wepaly hemrasy hem bolupdyrlar. Häzirki wagtda olar halkymyzyň aýawly goralyp saklanýan we nesilden-nesle geçirilýän baý medeni mirasynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew köpasyrlyk türkmen-özbek dostluk gatnaşyklaryna ygrarlylygyň özboluşly nyşany bolan bu ajaýyp sowgat üçin Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti birek-birek bilen mähirli hoşlaşyp, iki ýurduň halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler. 

Günüň ikinji ýarymynda Prezident Şawkat Mirziýoýew “Halk hakydasy” ýadygärlikler toplumyna ugrady. Bu ýerde belent mertebeli myhman milli gahrymanlaryň — edermen Watan goragçylarynyň hakydasyny ebedileşdiren “Baky Şöhrat” ýadygärligine gül goýdy. Özbek Lideri ýadygärlikler toplumynyň çäginde ýerleşen “Watan mukaddesligi” muzeýi bilen tanşyp, Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy. 

Soňra Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetine geldi. Bu ýerde dostlukly ýurduň Liderine degişli ýokary okuw mekdebiniň “Hormatly professory” alymlyk adyny dakmak dabarasy boldy. 

Özbegistanyň Baştutany uniwersitetiň mejlisler zalyna girýär we sahnada özi üçin ýörite bellenen ýere geçýär. Bu dabara mynasybetli TDU-nyň professor-mugallymlar düzümi, ylmy jemgyýetçiligiň wekilleri, talyp ýaşlar ýygnandylar. Şeýle-de dabara Türkmenistanda işleýän diplomatik wekilhanalaryň we halkara guramalaryň ýolbaşçylary çagyryldy. 

 Dabara açyk diýlip yglan edilýär. 

Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetiniň rektoryna söz berilýär, ol ýygnananlaryň adyndan Özbegistan Respublikasynyň Prezidentini tüýs ýürekden gutlap, şu günüň aýratyn şanly waka hökmünde bu ýokary okuw mekdebiniň taryhyna girjekdigini aýdýar. 

Bellenilişi ýaly, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen badalga alan milli ylym we bilim ulgamyny kämilleşdirmek boýunça ägirt uly işler hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda mynasyp dowam etdirilýär. Döwlet Baştutanymyz bu ulgamy hemişe üns merkezinde saklaýar. Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ähli ugurlarynda uly üstünlikler gazanylýar. Şunda daşary ýurtly hyzmatdaşlar, şol sanda ýakyn goňşymyz we doganlyk ýurt bolan Özbegistan bilen netijeli hyzmatdaşlyk uly orny eýeleýär. 

Häzirki wagtda türkmen-özbek hyzmatdaşlygynyň taraplaryň bilelikdäki üstünlikli işleri netijesinde, şol sanda ynsanperwer ulgamda hil taýdan täze derejä çykandygyny belläp, TDU-nyň rektory ýygnananlary belent mertebeli myhmanyň terjimehaly bilen tanyşdyrdy. Ol köp ýyllaryň dowamynda abraýly döwlet wezipelerinde işledi. 

Soňra Türkmenistanyň Ýokary attestasiýa komitetiniň Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewe Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetiniň “Hormatly professory” alymlyk adyny dakmak baradaky çözgüdi yglan edilýär. Dostlukly ýurduň Liderine bu ýokary alymlyk derejesi onuň türkmen we özbek halklarynyň arasynda däp bolan dostluk, doganlyk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň, syýasy, söwda-ykdysady, ýangyç-energetika, ulag-kommunikasiýa, ylym-bilim, medeni-ynsanperwer, sport we syýahatçylyk ulgamlarynda netijeli döwletara hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagy ugrunda bitiren şahsy hyzmatlary hem-de uly goşandy üçin berildi. 

Özbegistanyň Baştutany TDU-nyň “Hormatly professory” alymlyk adynyň dakylandygy üçin hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň öňdebaryjy ýokary okuw mekdepleriniň birinde bolmagyň özi üçin uly hormatdygyny aýtdy. Prezident Şawkat Mirziýoýew hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa hem-de Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa bildirilen hormat üçin hoşallygyny beýan edip, bilelikdäki tagallalar esasynda iki ýurduň arasynda dostlugyň berk binýadynyň goýlandygyny nygtady. 

Dabara gatnaşyjylaryň el çarpyşmalary astynda belent mertebeli myhmana dabaraly ýagdaýda türkmen milli dony geýdirilýär we degişli attestat gowşurylýar. Özbek Lideriniň adyna tüýs ýürekden gutlaglar, iň gowy arzuwlar aýdylýar. 

Özbegistan Respublikasynyň Baştutanyna söz berilýär. Prezident Şawkat Mirziýoýew ýygnananlara ýüzlenip, dabara gatnaşyjylaryň ählisini, şol sanda diplomatik gulluklaryň wekillerini mübärekleýär. Özbegistanyň Baştutany şu gün Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde çykyş etmegiň özünde uly kanagatlanma döredýändigini belläp, şeýle abraýly bilim edarasynyň, ylym merkeziniň “Hormatly professory” adynyň dakylandygy üçin ýene-de bir gezek hoşallyk bildirdi we munuň özi üçin uly hormatdygyny nygtady. 

Ýaşlaryň bilime ymtylmaklary Türkmenistanyň geljeginiň ygtybarly ellerdedigini, bizi — ýakyn goňşulary örän begendirýändigini alamatlandyrýar diýip, özbek Lideri aýtdy. Prezident Şawkat Mirziýoýew amala aşyrylýan parasatly we öňdengörüjilikli syýasatyň netijesinde Türkmenistanyň halkyň abadançylygynyň ýokarlanmagyny üpjün edýän döwrebap, köpugurly ykdysadyýetli okgunly ösýän döwlete öwrülendigini nygtady. Merkezi Aziýanyň merjeni hasaplanýan Aşgabat şäheri ýurduň ýeten belent sepgitleriniň nyşanydyr. 

Belent mertebeli myhman ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň doganlyk, hoşniýetli goňşuçylyk häsiýetini nygtap, 2017-nji ýylda hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow bilen bilelikde döwletara hyzmatdaşlygyň berk binýadynyň goýlandygyny belledi. Häzirki wagtda ol strategik hyzmatdaşlyk derejesine çykaryldy. Pursatdan peýdalanyp, Prezident Şawkat Mirziýoýew türkmen hyzmatdaşlaryny BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Merkezi Aziýa — parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy” atly Kararnamanyň kabul edilmegi bilen ýene-de bir gezek gutlady. 

Ösüşiň häzirki tapgyrynda biz özbek hem-de türkmen halklarynyň taryhynyň umumylygyndan we geljeginiň mizemezliginden ugur alýarys. Bu möhüm ýörelgäni nazara alyp, biz Türkmenistanyň üstünliklerini öz üstünliklerimiz ýaly kabul edýäris diýip, belent mertebeli myhman häzirki wagtda medeni-ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak, bar bolan özara kuwwaty artdyrmak boýunça işleriň alnyp barylýandygyny nygtady. Bu gün iki ýurduň şäherleriniň esasy köçeleri özbek hem-de türkmen halklarynyň beýik şahyrlarynyň we akyldarlarynyň adyny göterýär. 

Özbegistanda etniki türkmenler uly kowçum bolup ýaşaýarlar. Şu gün bolsa Aşgabatda täze “Daşkent” seýilgähi açylýar. Prezident Şawkat Mirziýoýew mümkinçilikden peýdalanyp, özbek halkynyň adyndan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa hem-de Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygyna bu ajaýyp sowgat üçin tüýs ýürekden hoşallygyny bildirdi. 

Belent mertebeli myhman berk binýady goýlan, dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerine esaslanýan döwletara gatnaşyklary türkmenistanlylaryň ýaş nesliniň wekilleriniň mynasyp dowam etdirjekdiklerine ynam bildirip, türkmen halkynyň beýik ogly, akyldar şahyr, ylym-bilim ýaýradyjy we filosof Magtymguly Pyragynyň meşhur goşgusyndan: “Tireler gardaşdyr, urug ýarydyr” diýen sözleri getirdi. Bellenilişi ýaly, bu şahyrana sözler biziň iki doganlyk halklarymyzyň gadymdan gelýän ruhy-ahlak gymmatlyklarynyň hem-de taglymlarynyň aýdyň beýany bolup durýar. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew çykyşynyň ahyrynda özüne TDU-nyň “Hormatly professory” diýen adyň dakylandygy üçin ýene-de bir gezek hoşallygyny beýan edip, uniwersitetiň hünärmenleri taýýarlamak babatda şöhratly däpleri dowam etdirjekdigine, onuň uçurymlarynyň bolsa asylly işe — Watany ösdürmäge abraý bilen hyzmat etjekdiklerine ynam bildirdi we bu bagtly güni hemişe ýadynda saklajakdygyny nygtady. 

 Dabara tamamlanandan soňra, belent mertebeli myhman hemmeler bilen hoşlaşyp, bu ýerden ugrady. 

Şol gün Prezidentler Serdar Berdimuhamedowyň we Şawkat Mirziýoýewiň gatnaşmagynda Aşgabatda gurlan “Daşkent” dynç alyş seýilgähiniň açylyş dabarasy boldy. Magtymguly şaýolunyň iki tarapynda-da ellerinde Türkmenistanyň we Özbegistanyň baýdaklary pasyrdaýan ýaşlar seýilgähe çenli göni hatara düzüldiler. 

Döwlet Baştutanymyz belent mertebeli myhmany seýilgähiň esasy girelgesiniň öňünde garşylady. Bu täze seýilgäh mizemez türkmen-özbek dostlugynyň ýene bir aýdyň nyşanyna öwrüldi. 

Prezidentler Serdar Berdimuhamedowy we Şawkat Mirziýoýewi özbek hem-de türkmen milli lybasyndaky çagalar şatlykly, joşgunly goşgy setirleri bilen garşylaýarlar. Milli özbek saz gurallarynyň — kernaýlaryň, deprekleriň owazy ýaňlanýar. Ýaşajyk artistler hem öz şatlygyny görkezýärler. 

Tolgundyryjy pursat gelip ýetýär. Ýygnananlaryň şowhunly el çarpyşmalary astynda Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Baştutanlary bilelikde “Daşkent” dynç alyş seýilgähiniň açylandygyny alamatlandyrýan toý bagyny kesýärler. Şol pursatda dürli reňkdäki şarlar asmana göterilýär. 

 Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew iki tarapyna sütünleriň göni hatary çekilen seýilgähiň ak derwezesinden girip, toplumyň gurluşy we onuň desgalary bilen tanşyp başlaýarlar. Bu ýerde sungat ussatlarynyň joşgunly çykyşlary ýaňlanýar. 

Mälim bolşy ýaly, Aşgabat we Daşkent doganlaşan şäherlerdir. 2018-nji ýylyň aprel aýynda özbek paýtagtynda “Aşgabat” seýilgähiniň açylandygyny bellemek gerek. Ol häzirki wagtda bu iri şäheriň ýaşaýjylarynyň we myhmanlarynyň dynç almak üçin ýygy-ýygydan gelýän künjegine öwrüldi. Türkmen paýtagtynda “Daşkent” seýilgähiniň açylmagy hem taryhy taýdan emele gelen medeni-ruhy däpleriň umumylygy bilen baglanyşýan iki halkyň has-da ýakynlaşmagynyň we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny giňeltmegiň ýolunda nobatdaky ädimdir. 

Seýilgähiň dizaýnynda milli özbek bezegleriniň hem-de binagärliginiň äheňleri ulanyldy. Bu ýerde amatly dynç almak, maşgala bolup boş wagtyňy gyzykly geçirmek üçin ähli şertler göz öňüne tutulandyr. Täze seýilgähde çagalar hem ulular wagtlaryny gyzykly we peýdaly geçirip bilerler. Abadanlaşdyrylan, bagy-bossanlyga bürelen çäkde “Daşkent” kafesi we çaýhana, restoran, amfiteatr ýerleşýär. Körpeler üçin köpöwüşginli bezelen attraksionlar we oýun meýdançalary bar. Meýdançanyň ýanynda amatly sekilerde bu ýere gelen türkmen hem-de özbek ýaşululary üçin çaý içişlik guraldy. 

Dostlukly ýurduň milli äheňlerini beýan edýän şekiller seýilgähiň bezeginiň aýratynlyklarydyr. Şolaryň hatarynda mozaika nagyşly çüwdürim bar. Onuň merkezinde Daşkendiň “Mustakillik” meýdançasyndaky derwezede gurlan heýkele meňzeş bolan Ýer togalagyny hem-de asmana uçup barýan leglekleri şekillendirýän heýkel oturdylypdyr. Çäýnekden hem-de birnäçe käseden ybarat özboluşly bezegli “çaý içilýän toplum”, şeýle-de gündogar äheňinde bezelen bassyrmalar ünsi çekýär. Bu ýerde özbek paýtagtynyň täsin binagärlik desgasynyň — Daşkent telediňiniň kiçeldilen nusgasyny hem görmek bolýar. 

 Seýilgäh bilen tanyşlygyň barşynda Türkmenistanyň we Özbegistanyň Prezidentleri çaýhana geldiler. 

Şunuň bilen baglylykda, çaý içişlik dessurynyň Merkezi Aziýa halklarynyň baý medeni durmuşynyň aýratyn bölegidigini bellemek gerek. Çaýhana diňe bir hoşboý ysly çaý içilýän hem-de dürli tagamlar hödürlenilýän ýer däl, eýsem, gadymyýetden häzire çenli söhbetdeşlik hem-de dynç almak, dostlar bilen duşuşmak üçin aýratyn ýakymly künjek bolmagynda galýar. Häzirki wagtda-da, ozalkylar ýaly, çaýhana özboluşly aýratynlyklary bilen jahankeşdeleri, syýahatçylary özüne çekýär. 

Gadymy döwürlerden bäri türkmen we özbek halklaryna myhmansöýerlik däpleriniň aýrylmaz bölegi bolan özboluşly çaý içişlik dessury mahsusdyr. Sebäbi çaý tomsuň jokrama yssysyndan we gyşyň aýazyndan halas edýär, şeýle-de ol ylmy taýdan subut edilen tenekarlyk häsiýetlerine eýedir. Mälim bolşy ýaly, dünýäde meşhur bu içginiň gadymy taryhy, onuň ynsana peýdasy, çaý demlemegiň usullary hem-de halkymyzyň çaý içişlik dessurlary barada Gahryman Arkadagymyzyň “Çaý — melhem hem ylham” atly kitabynda gürrüň berilýär. 

Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleri özbek milli äheňinde bezelen çaýhana gelip, onda döredilen şertler bilen tanyşýarlar. Bu ýere gelýänler üçin ýakymly, myhmansöýerlik ýagdaýy döredilipdir. Myhmanlara milli özbek aşpezlik sungatynyň dürli tagamlary — süýji-kökeler, gyzgyn tagamlar, guradylan we ter miweler hödürlenilýär. Çaýhananyň ýanynda bolsa uly gazanda biziň halklarymyzyň toý-baýramlarynyň saçagynyň hemişelik bezegi bolan palaw, tamdyrda çörek bişirilýär. Bir söz bilen aýdylanda, bu ýerde özbek tagamlaryndan ybarat naz-nygmatlar görkezilýär. 

Iki ýurduň döwlet Baştutanlary çaýhanadan çykyp, seýilgähiň baş sahnasynyň öňündäki meýdança gelýärler. Bu ýerde uly monitor gurnalypdyr. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew göni wideoaragatnaşyk arkaly Daşoguz welaýatynyň çäginde ýerleşýän Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagynyň — Söwda merkeziniň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşýarlar. 

Soňky ýyllarda iki ýurduň sebitleriniň, şol sanda Türkmenistanyň Daşoguz welaýatynyň hem-de Özbegistan Respublikasynyň Horezm welaýatynyň arasynda göni gatnaşyklar has işjeňleşdirildi. Degişli resminamalara gol çekildi. Şolaryň hatarynda Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagyny — Söwda merkezini döretmek hem-de onuň işini düzgünleşdirmek hakynda hökümetara Ylalaşygy we onuň düzgünlerini ýerine ýetirmek boýunça çäreleriň meýilnamasy bar. Şeýlelikde, şu günki waka bu ugurdaky anyk ädim boldy. 

Şu gün bu dabaranyň geçirilýän ýerinde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew teleköpri arkaly dabara gatnaşyjylara gutlag sözleri bilen ýüzlenýärler. Olaryň hatarynda Türkmenistanyň Daşoguz welaýatynyň hem-de Özbegistan Respublikasynyň Horezm welaýatynyň häkimleri, hormatly ýaşulular, kümüş saçly eneler, halk köpçüligi, şol sanda ýurdumyzda kowçum bolup ýaşaýan özbek halkynyň wekilleri bar. 

 Ýaşuly nesliň wekillerine söz berilýär, olar türkmen hem-de özbek dillerinde döwlet Baştutanlaryna täze desganyň düýbüni tutmak dabarasyna başlamaga ak pata bermeklerini haýyş edýärler. 

Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleri ak pata berýärler. Şowhunly el çarpyşmalar astynda Daşoguz we Horezm welaýatlarynyň ýaşululary geljekki serhetýaka söwda merkeziniň binýadyna pil bilen beton garyndylaryny atýarlar. Türkmen-özbek dostlugyna bagyşlanan köpöwüşginli aýdym-tanslardan düzülen çykyşlar dabaranyň ajaýyp jemlemesi boldy. 

Şeýlelikde, bu ýerde umumy bähbitlere laýyk gelýän türkmen-özbek serhetýaka söwda gatnaşyklaryny işjeň ösdürmek üçin häzirki zaman ugurdaş düzümi dörediler. Täze ugurdaş desga iki halkyň arasynda hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň pugtalandyrylmagyna, özara bähbitli döwletara hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine, iki ýurduň ägirt uly kuwwatyny doly durmuşa geçirmäge ýardam berer. 

Aşgabat şäherini we Daşoguz welaýatyny birleşdiren teleköpri tamamlanandan soňra, Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew özboluşly haşamlanan bassyrma tarap barýarlar hem-de ýol ugruna tanapyň üstünde ýerine ýetirilýän özbek milli darbaz oýnunyň tilsimleriniň ussatlyk bilen ýerine ýetirilişini synlaýarlar. 

Dabaranyň dowamynda döwlet Baştutanlary ýadygärlik ýaş agaç nahallaryny oturdýarlar. Olar ýakyn wagtda türkmen-özbek dost-doganlygynyň nyşany hökmünde boý alar. 

 Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleri bassyrma barýarlar. 

Seýilgähde ýaňlanýan türkmen we özbek aýdymlary waka baýramçylyk öwüşginini çaýdy. Seýilgähiň çäginde “Toý mekany” hem ýerleşýär, onda dürli dabaralary, şol sanda iki doganlyk halkyň uludan tutýan gelin toýlaryny geçirmek üçin ähli şertler döredilipdir. Şu gün hem dabara gatnaşýanlar täze ýaş maşgalanyň durmuş toýunyň şaýady boldular. 

Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew “Toý mekanyna” gelnalyjynyň gelşini synlaýarlar. Ýaş özbek çatynjalary, biziň halklarymyza mahsus bolşy ýaly, ýygnananlara baş egip salam bermek bilen, döwlet Baştutanlaryna tüýs ýürekden hormaty beýan edýärler. 

Türkmen we özbek halklarynyň gelin toýlary asyrlaryň dowamynda emele gelen däp-dessurlaryň we dürli yrymlaryň toplumyny öz içine alýar. Gelniň we öýlenýän ýigidiň milli toý-lybaslary dabara özboluşly öwüşgin çaýdy. Häzirki döwürde gadymy dessurlar döwre görä baýlaşdyrylmak esasynda, şol bir wagtda ajaýyp maşgala dabarasynyň iň täsin däpleriniň ruhuny saklamak bilen, täze many-mazmuna eýe bolýar. 

Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleriniň adyndan ýaş çatynjalara — ýurdumyzda kowçum bolup ýaşaýan özbek halkynyň wekillerine uzak hem-de bagtyýar maşgala durmuşyny arzuw etmek bilen bir hatarda, gymmat bahaly sowgatlar gowşuryldy. Bu şatlykly gün ýaşlaryň kalbynda hemişelik galar. 

Soňra döwlet Baştutanlary “Daşkent” seýilgähiniň esasy girelgesine tarap ugraýarlar we ýolugra türkmen paýtagtynyň ýaşaýjylarynyň, myhmanlarynyň medeniýetli dynç almak üçin ýygy-ýygydan gelýän künjegine öwrüljek bu toplumy synlaýarlar. 

Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew seýilgäh bilen tanyşlygy tamamlanlaryndan soňra, hemmeler bilen mähirli hoşlaşyp bu ýerden ugraýarlar. 

 Täze “Daşkent” seýilgähinde bolsa uly baýramçylyk dowam etdi, aýdym sazlar ýaňlandy. 

Agşam hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Şawkat Mirziýoýewiň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi. Dabaraly kabul edişlikde medeniýet we sungat ussatlary çykyş etdiler. 

Soňra Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew Aşgabadyň Halkara howa menziline bardylar hem-de şol ýerde mähirli hoşlaşyp, geçirilen gepleşikleriň netijelerine kanagatlanma bildirdiler. Iki ýurduň we halklaryň dostluk, doganlyk, hoşniýetli goňşuçylyk we giň gerimli hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryna ygrarlydyklaryny ýene-de bir gezek tassykladylar. 

 Özbegistan Respublikasynyň Baştutany Türkmenistana resmi saparyny tamamlap, uçarda Watanyna ugrady.

 Aşgabat, 20-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň käbir meselelerine hem-de birnäçe resminamalaryň taslamalaryna garaldy. 

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň gün tertibine geçip, ilki bilen, Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa söz berdi. Ol ýurdumyzyň Esasy Kanunynyň ýörelgelerine, halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna laýyklykda, jemgyýet we döwlet durmuşynyň dürli ulgamlarynyň ösdürilmegini hukuk taýdan goldamak babatda alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Häzirki wagtda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlaryna, şol sanda raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga degişli kanunlaryň taslamalary işlenip taýýarlanylýar, hereket edýän kanunçylyk namalaryna üýtgetmeler we goşmaçalar girizilýär. 

Halkara tejribäni öwrenmek, parlamentara gatnaşyklary ösdürmek, ýurdumyzda gazanylýan üstünlikleri dünýä ýaýmak maksady bilen, Mejlisiň wekilleri degişli döwlet edaralary bilen bilelikde, BMG-niň Daşky gurşawy goramak boýunça maksatnamasynyň milli kanunçylygy kämilleşdirmek hem-de Çagalar gaznasynyň wekilhanasy bilen çagalaryň hukuklary boýunça 2023 — 2028-nji ýyllar üçin Hereketleriň milli meýilnamasyny ara alyp maslahatlaşmak boýunça geçiren maslahatlaryna, beýleki duşuşyklara we okuw sapaklaryna gatnaşdylar. 

Mejlisiň deputatlary şu günler gowaça meýdanlarynda pagta hasylyny ýygnamakda zähmet çekýän oba zähmetkeşleriniň arasynda bolup, olaryň iş we durmuş şertleri bilen tanyşýarlar, öz saýlaw okruglarynda ýerleşýän edara-kärhanalarda, guramalarda, okuw mekdeplerinde halk köpçüligi bilen duşuşyp, hormatly Prezidentimiziň alyp barýan içeri we daşary syýasatyny, halkara başlangyçlaryny, kabul edilen täze Kanunlaryň kadalaryny düşündirýärler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Mejlisiň kanun çykaryjylyk işiniň durmuş ugurly döwlet syýasatynyň, ýurdumyzda amala aşyrylýan oňyn özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmegiň netijeli guraly bolup durýandygyny belläp, türkmenistanlylaryň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga, raýat institutlaryny pugtalandyrmaga we jemgyýetde demokratik ýörelgeleri berkarar etmäge gönükdirilen işleriň mundan beýläk-de işjeňleşdirilmelidigini belledi. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew milli kanunçylygy döwlet we jemgyýetçilik durmuşynyň häzirki ýagdaýlaryna, halkara hukugyň kadalaryna laýyklykda kämilleşdirmek boýunça ýurdumyzda amala aşyrylýan işler barada maglumat berdi. Halk Maslahatynyň agzalary Mejlisiň deputatlary hem-de ministrlikleriň, pudaklaýyn edaralaryň hünärmenleri bilen bilelikde ýurdumyzda durmuşa geçirilýän özgertmeleriň hukuk binýadynyň döwrebaplaşdyrylmagyna gönükdirilen meýilnamalaýyn işleri dowam etdirýärler. Şunuň bilen bir hatarda, Halk Maslahatynyň agzalary Çaganyň hukuklaryny durmuşa geçirmek boýunça 2023 — 2028-nji ýyllar üçin Hereketleriň täze meýilnamasyny taýýarlamak işlerine gatnaşýarlar. 

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň GDA-nyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň nobatdaky mejlisinde hem-de “Merkezi Aziýa — Russiýa” sammitinde öňe süren başlangyçlarynyň ýurdumyzyň sebit we halkara ähmiýetli tagallalarynyň yzygiderli häsiýete eýediginiň, toplumlaýyn çäreleriniň netijelidiginiň subutnamasydyr. Halk Maslahatynyň agzalary şulardan ugur alyp, Türkmenistanyň Prezidentiniň daşary syýasat strategiýasyny we içeri syýasatyny wagyz etmek hem-de düşündirmek boýunça yzygiderli işleri geçirýärler, maslahatlara, duşuşyklara, beýleki çärelere gatnaşýarlar, köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde yzygiderli çykyş edýärler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow giň gerimli we oňyn özgertmeleri durmuşa geçirmek maksady bilen, milli kanunçylygy mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň möhümdigini belledi hem-de ýurdumyz tarapyndan öňe sürülýän sebit, ählumumy ähmiýetli başlangyçlaryň durmuşa geçirilmegine ýardam berýän parlamentara diplomatiýanyň ösdürilmegine ünsi çekdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow maliýe-ykdysady, bank ulgamlaryndaky işleriň ýagdaýy, olaryň işini kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylýan çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem ýurdumyzyň ähli sebitlerini okgunly ösdürmäge, gözegçilik edýän toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmaga, ilata hödürlenilýän degişli döwlet hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmaga gönükdirilen çäreler barada habar berildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki döwürde ýurdumyzyň ykdysady taýdan okgunly ösmeginiň iri möçberli durmuş maksatly taslamalary amala aşyrmak üçin giň mümkinçilikleri döredýändigini belledi. Türkmenistanlylaryň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak şol taslamalaryň esasy ugry bolup durýar. Hormatly Prezidentimiz döwlet hem-de milli maksatnamalarda kesgitlenen wezipeleriň öz wagtynda ýerine ýetirilmegine yzygiderli gözegçiligiň möhümdigini nygtap, wise-premýere anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow şu ýylyň 26 — 28-nji oktýabrynda Aşgabatda geçirilmegi meýilleşdirilýän “Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2022” atly XXVII halkara maslahata we sergä görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda halkara maslahatyň işine gatnaşmak üçin dürli daşary ýurt kompaniýalarynyň, halkara maliýe guramalarynyň, ýerli we ýurdumyzda işleýän halkara köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň köp sanly wekilleri hasaba alyndy. Halkara serginiň işine ýerli kärhanalaryň hem-de telekeçileriň, daşary ýurt kompaniýalarynyň birnäçesiniň gatnaşmagy göz öňünde tutulýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şeýle forumlaryň geçirilmeginiň daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen nebitgaz pudagynda deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin giň mümkinçilikleri açýandygyny, Türkmenistanyň energetika howpsuzlygynyň häzirki zaman ählumumy binýadyny kemala getirmek boýunça öňe sürýän başlangyçlarynyň işjeň ilerledilmegi babatda uly gyzyklanma döredýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz wise-premýere öňdebaryjy tehnologiýalary we işläp taýýarlamalary ornaşdyrmakda netijeli tejribe alyşmagy, maýa goýumlary çekmäge ýardam bermegi, bilelikdäki täze taslamalary durmuşa geçirmekde uly ähmiýete eýe bolan halkara forumyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzyň welaýatlarynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy hem-de ekerançylyk meýdanlarynda suw serişdeleriniň netijeli ulanylyşy barada hasabat berdi. Nygtalyşy ýaly, ýetişdirilen pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak boýunça zerur işler geçirilýär, kabul ediş harmanhanalarynyň we pagta arassalaýjy kärhanalaryň bökdençsiz işini üpjün etmek, hasyly daşamakda ulanylýan tehnikalary netijeli işletmek üçin zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen birlikde, bugdaý ekişi dowam edýär, ekişde oba hojalyk tehnikalaryny we enjamlaryny ulanmak, ekiş geçirilen meýdanlarda gögeriş suwuny tutmak, gögeriş alnan meýdanlarda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleri utgaşykly alnyp barylýar. 

Häzirki wagtda 2022-nji ýylyň hasylyndan başlap, ýurdumyzda bugdaý we pagta hasylynyň 50 göterimini gaýtadan işlemekden alynýan kepek, sarun we künjara, degişlilikde, önüm öndürijilere paýlanylyp başlandy. 

Oba hojalyk ekinlerini suw bilen üpjün etmek hem-de suw serişdelerini netijeli ulanmak maksady bilen, häzirki wagtda Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti we onuň garamagyndaky “Türkmensuwylmytaslama” instituty tarapyndan ýurdumyzda suwuň ýitgisini azaltmak boýunça degişli çäreler geçirilýär. Suw howdanlarynda, olaryň akabalarynda abatlaýyş we arassalaýyş işlerini geçirmek boýunça zerur çäreler görülýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, obasenagat toplumynyň öňünde goýlan wezipeleri üstünlikli çözmek meselelerine ünsi çekdi we gündelik hem-de meýilleşdirilen oba hojalyk çäreleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, ýokary hilli geçirilmeginiň zerurdygyny nygtady. Şunda ýurdumyzyň ykdysadyýeti üçin gymmatly çig mal bolan pagtanyň ähmiýetini nazara almak bilen, ýetişdirilen hasyly ýitgisiz ýygnap almak üçin ähli çäreleri görmegiň zerurdygy bellenildi. Döwlet Baştutanymyz möwsümleýin işleri guramaga jogapkärli çemeleşmegiň zerurdygyny nygtap, bugdaý ekişiniň depginini güýçlendirmegiň, onuň hasyllylygyny ýokarlandyrmagyň zerurdygyna ünsi çekdi hem-de wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz welaýatlaryň ekerançylyk meýdanlaryndaky suwaryş akabalaryny arassalamaga, suwy rejeli peýdalanmaga, oba hojalyk işlerinde öňdebaryjy tejribäni we ylmyň gazananlaryny netijeli ulanmaga degişli meselelere aýratyn üns berilmelidigini aýdyp, wise-premýere degişli görkezmeleri berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow ýurdumyzyň ýol-ulag ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, bu ugurda “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” göz öňünde tutulan gaýragoýulmasyz wezipelere laýyklykda, halkara ulag geçelgelerini kemala getirmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, dünýä ülňülerine laýyk gelýän awtomobil ýollarynyň we köprüleriň gurluşygynyň wajypdygyny belledi. Bu ulgamda göz öňünde tutulan işleriň amala aşyrylmagy goňşy ýurtlar bilen haryt dolanyşygynyň hem-de ulag gatnawlarynyň artdyrylmagyna, halkara hyzmatdaşlygyň hil taýdan täze derejä çykarylmagyna ýardam etmelidir. Döwlet Baştutanymyz bu ugurda bellenen wezipeleriň ýerine ýetirilişine berk gözegçiligi amala aşyrmagyň zerurdygyna ünsi çekip, wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew ýurdumyzyň “EKSPO — 2025” Bütindünýä sergisine gatnaşmagynyň ýokary derejesini üpjün etmek bilen bagly guramaçylyk meseleleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Diýarymyzyň kuwwatyny görkezmek üçin degişli düzümler bilen bilelikde Türkmenistanyň milli pawilýonyny gurmak we ony enjamlaşdyrmak, bezeg işlerini amala aşyrmak babatda, şeýle-de beýleki guramaçylyk işleri geçirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň Bütindünýä sergilerine gatnaşmagynyň ýurdumyzyň gazanýan üstünliklerini we ýeten belent sepgitlerini halkara bileleşige giňden görkezmäge, dürli ulgamlarda dünýäniň öňdebaryjy tejribesi bilen tanyşmaga, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygyň çäklerini giňeltmäge mümkinçilik berýändigini nygtady we “EKSPO — 2025” Bütindünýä sergisine taýýarlyk görmek bilen baglanyşykly meseleleriň üstünde içgin işlemegiň wajypdygyna ünsi çekip, wise-premýere bu babatda anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa döwlet Baştutanymyza “Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigi yglan etmek hakynda” Kararyň taslamasy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, her ýyl geçirilýän bu bäsleşik türkmen medeniýetini, sungatyny, edebiýatyny ösdürmäge uly goşant goşýan zehinli döredijilik işgärlerini ýüze çykarmaga, olaryň iň ussatlaryny saýlap-seçmäge ýardam berýär. 

Onuň çäklerinde höwesjeň aýdymçy ýaşlaryň arasynda “Ýaňlan, Diýarym!” telebäsleşigini, dutarçy bagşy-sazandalaryň arasynda “Çalsana, bagşy!” bäsleşigini, zehinli çagalaryň arasynda “Garaşsyzlygyň merjen däneleri” bäsleşigini yglan etmek göz öňünde tutulýar. “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigi ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli 2023-nji ýylyň sentýabr aýynda jemlemek meýilleşdirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda her ýyl geçirilýän bu döredijilik bäsleşiginiň ähmiýetini nygtap, bäsleşige hödürlenilýän işleri seçip almaga jogapkärli çemeleşmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şol işler derwaýyslygy we çeperçilik taýdan gymmatlygy bilen tapawutlanmalydyr, türkmen döwletiniň we jemgyýetiniň häzirki ösüşini beýan etmelidir, ýaşlaryň watançylyk, estetiki terbiýesine goşant goşmalydyr. Döwlet Baştutanymyz degişli Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi hem-de resminamadan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmek barada birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň VII gurultaýynda kesgitlenen wezipeleri ýerine ýetirmek ugrunda görülýän toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi. “Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň rejelenen görnüşiniň 10-njy maddasyna laýyklykda, Bilim ministrligi ýaşlar baradaky döwlet syýasatynyň çygrynda döwlet düzgünleşdirmesini we gözegçiligini amala aşyrýan ygtyýarly edara bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň garamagyna Bedenterbiýe we sport baradaky döwlet komitetini döretmek hakynda Permanyň hem-de bu komitetiň meseleleri hakynda, Bilim ministrliginiň meseleleri hakynda Kararlaryň taslamalary hödürlenildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda ýaşlaryň ruhy-ahlak, medeni we beden taýdan sazlaşykly ösüşi bilen bagly meselelere uly ähmiýet berilýändigini nygtady. Aýratyn-da, sagdyn durmuş ýörelgelerini ösüp gelýän ýaş nesliň arasynda wagyz etmek boýunça netijeli işler alnyp barylýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Bedenterbiýe we sport baradaky döwlet komitetini döretmegiň maksadalaýyk boljakdygyny belläp, hödürlenen resminamalara gol çekdi we olary sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra wise-premýer “Bilim hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň 17-nji maddasyndan gelip çykýan wezipelere laýyklykda, bu ugurda amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzy ösdürmek boýunça döwlet maksatnamalarynda ykdysadyýetimiziň ähli pudaklary üçin ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak ýaly strategik maksatlaryň kesgitlenendigini, ugurdaş kadalaşdyryjy hukuk namalaryny döwrüň talaplaryna laýyk getirmegiň zerur bolup durýandygyny aýdyp, wise-premýere bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Mejlisiň dowamynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistanyň habar beriş serişdeleri ulgamynda daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklaryny ösdürmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryny ýerine ýetirmek hem-de öňde goýlan wezipeleri çözmek maksady bilen, bu ugurda degişli işler alnyp barylýar. 2022-nji ýylyň dowamynda Daşary işler ministrligi tarapyndan degişli ugurdaş edaralar bilen bilelikde birnäçe çäreler guraldy. Ýurdumyzyň we daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde, habarlar agentlikleriniň saýtlarynda köp sanly makalalar ýerleşdirildi. Daşary işler ministrliginiň resmi saýtynda “Halkara habarlar” internet gazetiniň elektron nusgalary yzygiderli ýerleşdirilýär. 

Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalary tarapyndan 2022-nji ýylyň «Halkyň Arkadagly zamanasy» diýlip atlandyrylmagy bilen baglanyşykly dürli çäreler geçirildi. Şu işleri dowam etdirmek maksady bilen, media ulgamynda hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary boýunça, şol sanda hyzmatdaşlygyň ugurdaş şertnama-hukuk binýadyny pugtalandyrmaga degişli teklipler taýýarlanyldy. Häzirki wagtda degişli Ähtnamalara hem-de Ylalaşyklara laýyklykda, Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti hem-de Döwlet habarlar agentligi halkara köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ençemesi bilen gatnaşyklary alyp barýarlar. Şeýle-de goňşy we dünýäniň beýleki döwletleriniň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri bilen gatnaşyklary ösdürmek, Türkmenistanda işleýän daşary ýurt köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň sanyny artdyrmak boýunça çäreler görülýär. Bu gatnaşyklary mundan beýläk-de işjeňleşdirmek babatda degişli işleri geçirmek teklip edilýär. 

Daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde Türkmenistanyň içeri we daşary syýasatyny, ýurdumyzyň oňyn başlangyçlaryny, döwletimizde bolup geçýän möhüm wakalary, amala aşyrylýan iri taslamalary, halkymyzyň baý medeniýetini giňden şöhlelendirmek hem möhüm ugur bolup durýar. Şunda dünýäniň media giňişliginde ulanylýan iň täze usullary öwrenmek we olary milli köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işine ornaşdyrmak derwaýys hasaplanýar. Şunuň bilen baglylykda, Daşary işler ministrliginiň ýanynda milli habar beriş serişdelerinden düzülen metbugat toparyny (Press pool) döretmek, Türkmenistanda ýerleşýän diplomatik wekilhanalaryň media ulgamyna jogapkär hünärmenleri bilen hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, öňdebaryjy sebit we halkara teleýaýlymlar bilen netijeli gatnaşyklary ýola goýmak teklip edilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň halkara habarlar giňişligine goşulyşmagynyň, daşary ýurtlaryň öňdebaryjy köpçülikleýin habar beriş serişdeleri bilen netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak boýunça yzygiderli çäreleriň görülmeginiň wajypdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, dünýä bileleşigini Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilikli daşary hem-de içeri syýasatynyň esasy ugurlary, ýurdumyzda amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeler we möhüm wakalar, durmuşa geçirilýän iri taslamalar, halkymyzyň baý taryhy we medeniýeti bilen tanyşdyrmaga uly ähmiýet berilýär. Bu ulgamda alnyp barylýan işler milli köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işine öňdebaryjy sanly multimedia tehnologiýalaryny işjeň ornaşdyrmaga gönükdirilmelidir, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli tejribe alyşmaga ýardam etmelidir. Döwlet Baştutanymyz Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň dünýäniň media giňişliginde mynasyp wekilçilik etmelidigini nygtap, wise-premýere, daşary işler ministrine birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew «Türkmenistana gelýän we onuň çäginden üstaşyr geçýän daşary ýurt döwletleriniň ýük awtoulag tirkegleriniň we ýarym tirkegleriniň eýelerinden alynýan ýygymlary we tölegleri bellemek hakynda» Kararyň taslamasy barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli resminamanyň taslamasy hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň üstaşyr ulag mümkinçiliklerini ösdürmek üçin ulag düzüminiň döwrebap desgalarynyň kuwwatyndan doly peýdalanmagyň hem-de awtoulaglar arkaly daşalýan ýükleriň möçberini mundan beýläk-de artdyrmagyň zerurdygyny nygtady. Şunda täze we durky täzelenen awtomobil ýollarynyň geçirijilik ukybyny ýokarlandyrmak, ýurdumyzyň harytlaryny halkara bazarlara ibermegiň mümkinçiliklerinden doly peýdalanmak, daşary ýurtlaryň awtoulag serişdeleriniň ýurdumyzyň çäginden üstaşyr geçirilmegini seljermek zerurdyr. 

Döwlet Baştutanymyz hödürlenen resminama gol çekip, ony sanly ulgam arkaly iberdi hem-de agentligiň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Şeýle-de hasabatyň dowamynda döwrüň talaplary esasynda aragatnaşyk ulgamynyň kadalaşdyryjy hukuk namalaryny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada aýdyldy. Hususan-da, “Aragatnaşyk hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, aragatnaşyk operatoryndan belgileýiş resursynyň alynmagynyň tertibini döwrebaplaşdyrmak boýunça görülýän çäreler barada habar berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, aragatnaşyk ulgamynda ähli işleri täzeçe görnüşde utgaşdyrmagyň, bar bolan kuwwatdan netijeli peýdalanmagyň zerurdygyny nygtady. Maglumat tehnologiýalarynyň ählumumy ösüşi bilen deň gadam urmak üçin aragatnaşyk hyzmatlarynyň hilini we geçirijilik ukybyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak zerurdyr. Halkara tejribeden ugur almak bilen, pudaga häzirki zaman tehnologiýalarynyň giň ugurlaryny ornaşdyrmak, ilata edilýän aragatnaşyk hyzmatlaryny giňeltmek, internet hyzmatlaryny elýeterli etmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we bu babatda degişli tabşyryklary berdi. 

 Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini jemläp, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi. 

 Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň durmuş-ykdysady strategiýasynda obasenagat toplumyny okgunly ösdürmegiň, daşky gurşawy goramagyň, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmagyň möhüm şerti hökmünde suw serişdeleriniň rejeli peýdalanylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär. Döwlet Baştutanymyz ekerançylyk meýdanlaryny suwarmagyň hilini gowulandyrmak maksady bilen, suw tygşytlaýjy tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagynyň ähmiýetine ünsi çekip, suw akabalarynyň arassalanylmagyny, ýerleriň talabalaýyk özleşdirilmegini hem-de olaryň şorlaşmagynyň öňüniň alynmagyny möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitledi. 

Obasenagat toplumyny mundan beýläk-de ösdürmegiň ilkinji nobatdaky meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga bagyşlanyp, şu ýylyň 18-nji iýulynda geçirilen iş maslahatynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow welaýatlarda bar bolan suw hojalyk desgalaryny talabalaýyk ulanyş ýagdaýynda saklamagyň zerurdygyny belläp, olara degişli seljermeleri geçirmegi tabşyrdy. 

Suwarylýan ekin meýdanlarynda suw serişdelerinden peýdalanmagyň häzirki zaman tygşytlaýjy usullaryny ulanmakda hem-de ägirt uly kuwwaty bolan suw desgalaryny gurmakda, olary peýdalanmakda Türkmenistanda uly tejribe toplanandygyny bellemek gerek. Biziň ýurdumyz suw hojalyk desgalarynyň taslamalaryny durmuşa geçirmekde gazanan üstünlikleri esasynda gurak çöllük zolagy şertlerinde obasenagat önümçiliginiň netijeliligini görkezýär. Diýarymyzda azyk bolçulygy üpjün edilýär hem-de oba hojalyk önümleriniň belli bir bölegi daşary ýurtlara iberilýär. Suw hojalyk toplumynda amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeler ylmy işläp taýýarlamalaryň we innowasion tehnologiýalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe pudagyň ösdürilmegine aýratyn üns berilýändiginiň aýdyň mysalydyr. 

Ýurdumyzyň ylmynyň degişli ugry zeý akabalarynyň suwlaryny peýdalanmak, ýerüsti suwaryşyň agrotehnikasyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek wezipeleriniň, suwaryşyň häzirki zaman usullaryny ornaşdyrmak meseleleriniň netijeli çözülmegine uly goşant goşýar. Muňa hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 29-njy iýulynda geçirilen giňişleýin mejlisinde Suw üpjünçilik meseleleri boýunça hökümet toparynyň ýerine ýetirmeli işleriniň Meýilnamasyny tassyklamak hakynda Buýruga gol çekmegi hem şaýatlyk edýär. 

Obasenagat toplumynda iň täze tehnologiýalara hem-de netijeli inženerçilik çözgütlerine esaslanmak bilen, Türkmenistan suwuň her bir damjasyny rejeli sarp etmek üçin suw serişdelerinden peýdalanmagyň netijeliligini ýokarlandyrmagy ugur edinýär. Suw howdanlarynyň sygymlylygyny artdyrmak boýunça yzygiderli işler geçirilýär. Munuň özi suwuň ätiýaçlyk gorlaryny döretmäge mümkinçilik berýär. Bu işler geljegi nazarlamak esasynda geçirilip, esasan-da, gyş-ýaz möwsüminde ýurdumyzyň suw üpjünçiliginiň ygtybarly binýadyny goýmaga, howanyň ählumumy üýtgemeginiň hem-de gurakçylygyň mümkin bolan oňaýsyz täsirlerini peseltmäge mümkinçilik berýär. 

Suwdan rejeli peýdalanmak boýunça Türkmenistanda durmuşa geçirilýän syýasatdan gelip çykýan wezipelere laýyklykda “Altyn asyr” Türkmen kölüniň sebitini 2019 — 2025-nji ýyllarda özleşdirmegiň Konsepsiýasyny ýerine ýetirmek boýunça çäreleriň meýilnamasy yzygiderli amala aşyrylýar. Bu ägirt uly suw desgasynyň gurulmagy netijesinde zeý suwlaryny toplamak we Garagum sährasynyň demirgazyk böleginde ýerleşýän “Garaşor” çöketligine ugrukdyrmak maksady bilen, ýurdumyzyň Baş şor suw akabasy we onuň Daşoguz şahasy bir bitewi ulgama birikdirildi. Netijede, suwarymly ýerleriň melioratiw ýagdaýy gowulanýar, zeý suwlarynyň Amyderýa akmagynyň, öri meýdanlary suw basmagynyň öňi alynýar. Şunuň bilen birlikde, suwuň ätiýaçlyk gorlary döredildi, olary tebigy şertlerde arassalamak hem-de häzirki zaman tehnologiýalary arkaly oba hojalyk pudagy, şol sanda täze ekerançylyk meýdanlaryny özleşdirmek, öri meýdanlaryny giňeltmek, agaç nahallaryny suwarmak we tehniki hajatlar üçin peýdalanyp bolar. 

Türkmenistan suw serişdelerinden, serhetüsti suwlardan rejeli peýdalanmak meseleleri boýunça oňyn hyzmatdaşlygy ösdürmek ugrunda çykyş etmek bilen, bu ulgamda möhüm başlangyçlary öňe sürýär. Olarda halkara hukuk kadalarynyň berjaý edilmegine hem-de sebitiň ähli döwletleriniň bähbitleriniň doly hasaba alynmagyna uly üns berilýär. Biziň ýurdumyzyň 2012-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň Serhetüsti suw akymlaryny hem-de halkara kölleri gorap saklamak we peýdalanmak hakynda Konwensiýasyna goşulmagy bu ugurdaky ähmiýetli çäre boldy. 

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 15-nji oktýabrda Gazagystana amala aşyran döwlet saparynyň jemleri boýunça Türkmenistanyň Prezidentiniň we Gazagystan Respublikasynyň Prezidentiniň gol çeken Bilelikdäki Beýannamasynda: “Döwlet Baştutanlary Merkezi Aziýanyň serhetüsti derýalarynyň suw serişdeleriniň sebitiň halklarynyň umumy baýlygy bolup durýandygyny, häzirki ýaşaýan onlarça million adamyň hem-de geljek nesilleriň ykbalynyň, tutuş sebitiň durnuklylygynyň, abadançylygynyň bu serişdeleriň adalatly, oýlanyşykly ulanylmagyna baglydygyny beýan edýärler. Şunuň bilen baglylykda, özara düşünişmegi berkitmek we netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek, kabul ederlikli, adalatly çözgütleri gözlemek ugrunda çykyş edýärler” diýlip bellenilendigini ýatlatmak ýerlikli bolar. 

Bu, hakykatdan-da, innowasion häsiýetli “Altyn asyr” Türkmen kölüniň taslamasynyň ýurdumyzyň dünýäniň suw serişdelerini we daşky gurşawy gorap saklamak bilen baglanyşykly ählumumy wezipeleriň çözülmegine uly goşant goşýandygynyň subutnamasydyr. Bu taslama Türkmenistanyň BMG-niň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň Helsinki konwensiýasynyň hem-de bu ugurdaky beýleki halkara ylalaşyklaryň kadalaryny doly berjaý edýändigini tassyklaýar. 

Ýurdumyzda amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeleriň çäklerinde suw hojalygy pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli berkidilýär, ähli welaýatlarda täze suw desgalary ulanmaga berilýär. Bu möhüm ulgamda taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi obasenagat toplumynyň netijeli ösdürilmegine, dänäniň, pagtanyň we beýleki oba hojalyk önümleriniň möçberini artdyrmaga ýardam berýär. Muňa “Ýylgynagyz” suw göteriji toplumy aýdyň mysal bolup biler. Bu desganyň ulanmaga berilmegi Amyderýanyň ýokarky akymynda ýerleşýän Lebap welaýatynyň ekerançylyk meýdanlarynyň suw üpjünçiligini düýpli gowulandyrdy. Öz nobatynda, Zähmet — Türkmengala akaba desgasynyň durkunyň düýpli täzelenmegi Mary welaýatynyň Murgap jülgesinde ýerleşýän etraplarynyň ekin meýdanlaryny suw bilen ýeterlik möçberde üpjün etmäge mümkinçilik berdi. Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda oba hojalyk dolanyşygyna girizilen ýene bir suw hojalyk desgasy 25 müň gektara golaý ýeri suw bilen üpjün edýär. 

Diýarymyzyň dag eteklerindäki sebitlerinde sil suwlaryny ýygnamak üçin niýetlenen kiçi suw howdanlaryna hem uly ähmiýet berilýär. Munuň özi sil suw akymlarynyň ýetirýän zyýanynyň öňüni almaga, olaryň emele gelmegini öňünden duýdurmaga, toplanan suw serişdelerini ilatyň hojalyk zerurlyklary, ekin meýdanlaryny suwarmak, üzümçiligi ösdürmek hem-de agaç nahallarynyň zolaklaryny döretmek üçin peýdalanmaga mümkinçilik berýär. Hususan-da, şolar ýaly emeli suw howdanlary Aşgabadyň etegindäki Bagyr obasynda, Ahal welaýatynyň Kaka etrabyndaky Gozgançaýyň boýunda guruldy. Ýurdumyzyň beýleki welaýatlarynda-da suwuň ätiýaçlyk gorlaryny saklaýan suw howdanlary yzygiderli gurulýar. Olar suw akymlaryny bellenilen ugurlar boýunça bökdençsiz akdyrmagy üpjün edýär. 

“Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” laýyklykda, Lebap welaýatynda Garagum derýasynyň baş sakasynda sygymlylygy 4 milliard kub metre deň bolan täze suw howdanyny gurmak boýunça taslama işleri ýerine ýetirilip, bu desganyň suwasty akabasy gurulýar. Mundan başga-da, Garagum derýasynyň boýundaky Hanhowuz hem-de Murgap derýasynyň kenaryndaky Saryýazy suw howdanlarynyň sygymlylygynyň artdyrylmagy suw gorlaryny döretmäge, olary pasyllar boýunça netijeli paýlamaga, ekin meýdanlarynda has zerur bolan döwre çenli olary saklamaga mümkinçilik berýär. Balkan welaýatynyň Bereket etrabynda sygymlylygy 18 million kub metre deň bolan, Garagum derýasyndan alynýan suwy toplamak hem-de bu sebitde ekerançylyk meýdanlarynyň suw üpjünçiligini gowulandyrmak üçin niýetlenen suw howdany ulanmaga berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow suw diplomatiýasyny hem-de ekologik abadançylygy parahatçylyk söýüjilik, oňyn Bitaraplyk hem-de netijeli halkara hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde anyk kesgitledi. Suw hojalyk meseleleriniň Merkezi Aziýanyň ähli döwletleriniň bähbitlerini hasaba almak bilen, toplumlaýyn esasda çözülmegi döwlet Baştutanymyzyň suw strategiýasynyň esasy ugrudyr. 

BMG-niň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça işlenip taýýarlanylan hem-de 19 ýurduň awtordaşlygynda kabul edilen “Birleşen Milletler Guramasynyň we Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň arasynda hyzmatdaşlyk” atly Kararnamasynyň Merkezi Aziýa üçin suw ulgamynda halkara meýilnamalary amala aşyrmakda möhüm gural bolup hyzmat edýändigini bellemek gerek. Türkmenistan iri forumlarda, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň mejlislerinde, Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň, Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň hem-de GDA-nyň sammitlerinde çykyş etmek bilen, BMG-niň ähli agza döwletleri tarapyndan kabul edilen Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek ugrunda halkara tagallalaryň birleşdirilmegine gönükdirilen birnäçe möhüm başlangyçlary öňe sürdi. Şolaryň hatarynda Aşgabatda Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini açmak baradaky teklibi görkezmek bolar. Bu merkeziň netijeli işini üpjün etmek üçin türkmen tarapy zerur düzümleri hödürlemäge taýýardyr. Şeýle-de Aral deňziniň sebiti üçin BMG-niň Ýörite maksatnamasyny we BMG-niň Suw strategiýasyny işläp taýýarlamak baradaky başlangyçlar bar. Biziň ýurdumyz şol başlangyçlary öňe sürmek bilen, Merkezi Aziýada serhetüsti suw serişdeleriniň peýdalanylmagynyň halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryny, özara hormat goýmak we sebitiň ähli ýurtlarynyň bähbitlerini hasaba almak esasynda amala aşyrylmagynyň zerurdygyndan ugur alýar. 

Häzirki wagtda köp döwletleriň, şol sanda Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary hökmünde kesgitlenen hem-de köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň syýasy-diplomatik guraly hökmünde garalýan suw diplomatiýasy suw serişdeleriniň gorlaryny emele getirmek we olaryň çeşmelerini dikeltmek, oýlanyşykly, rejeli sarp etmek bilen baglanyşykly meseleler boýunça yzygiderli gepleşikleriň geçirilmegi üçin mümkinçilikleri açýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan bilen Özbegistanyň suw hojalygy ulgamynda hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesini toplandyklaryny bellemek gerek. Muňa hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň şu ýylyň 14-15-nji iýulynda Özbegistan Respublikasyna amala aşyran döwlet sapary hem şaýatlyk edýär. Onuň dowamynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Amyderýanyň suw serişdelerini dolandyrmak, goramak hem-de rejeli peýdalanmak hakynda Ylalaşyga gol çekildi. 

Ählumumy gün tertibiniň strategik meseleleri boýunça halkara gatnaşyklary ösdürmegiň döwletimiziň daşary syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýandygyny bellemek gerek. Şunda howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak, tebigy serişdelerden rejeli peýdalanmak, Aral deňzi hem-de bu sebitde ekologik ýagdaý bilen baglanyşykly meseleler aýratyn ähmiýete eýedir. Türkmenistanyň Prezidentiniň gol çeken Kararyna laýyklykda, Aral milli maksatnamasynyň Konsepsiýasynyň tassyklanylmagy, şeýle-de Türkmenistanyň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Aral milli maksatnamasyny işläp taýýarlamak boýunça Pudagara toparyň döredilmegi ýokarda agzalan ugurlarda ýurdumyzyň öňe süren başlangyçlarynyň biridir. Bu Konsepsiýada Aral sebitinde durmuş-ykdysady we ekologik ýagdaýy gowulandyrmak boýunça milli derejede geçirilmegi meýilleşdirilýän çäreleriň esasy ugurlary kesgitlenildi. Ol ilatyň ýaşamagy üçin amatly şertleriň döredilmegi, suw serişdelerini dolandyrmak we peýdalanmak ulgamyny kämilleşdirmek, tokaý zolaklaryny döretmek, biodürlüligi gorap saklamak ýaly möhüm meseleleri öz içine alýar. Aral sebitinde ykdysady abadançylygy ýokarlandyrmak, ýörite senagat zolagyny döretmek, şol sanda oba hojalyk pudagyny ösdürmek, ýer serişdelerinden peýdalanmagyň häzirki zaman usullaryny ornaşdyrmak boýunça çäreler göz öňünde tutulýar. 

Türkmenistan Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň mümkinçiliklerini has netijeli peýdalanmak, onuň işini pugtalandyrmak we kämilleşdirmek ugrunda çykyş etmek bilen, Aral meselelerine çemeleşmelerinde-de şeýle ýörelgeleri ugur edinýär. Şunda biziň ýurdumyz Özbegistan Respublikasy, Araly halas etmegiň halkara gaznasyny esaslandyryjy beýleki döwletler, ýöriteleşdirilen halkara düzümler bilen ýakyn hyzmatdaşlyk edýär. 

Dünýä bileleşigi Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň mejlislerinde, Birleşen Milletler Guramasynyň durnukly ösüş boýunça “Rio+20” maslahatynda, BMG-niň Ýaponiýada geçirilen tebigy betbagtçylyklaryň töwekgelçiligini azaltmak boýunça III Bütindünýä maslahatynda, Koreýa Respublikasynda geçirilen VII Bütindünýä suw forumynda, Täjigistanda geçirilen ýokary derejeli halkara maslahatda we beýleki iri forumlarda öňe süren oňyn başlangyçlaryny giňden goldady. Türkmenistanyň şol forumlarda beýan eden teklipleri örän anyk häsiýete eýedir. Adamlaryň hakyky zerurlyklary, sebit ösüşiniň maksatlary we hyzmatdaşlygy bilen baglanyşdyrylandyr. Şolaryň hatarynda Aral deňziniň sebiti üçin BMG-niň Ýörite maksatnamasyny işläp taýýarlamak; Aral meselesini Birleşen Milletler Guramasynyň işiniň aýratyn ugry hökmünde kesgitlemek; BMG-niň Suw strategiýasyny işläp taýýarlamak we kabul etmek; Aral deňzi sebitiniň ýurtlaryna goldaw bermek boýunça Hereketleriň täze maksatnamasyny işläp taýýarlamak; daşky gurşawy goramak boýunça Hereketleriň sebit meýilnamasyny Merkezi Aziýa ýurtlarynyň bitewi ekologiýa maksatnamasy hökmünde ýerine ýetirmek we birnäçe beýleki çäreler baradaky başlangyçlary görkezmek bolar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň sanly ulgam arkaly şu ýylyň 23-nji aprelinde dördünji Aziýa — Ýuwaş umman Suw sammitine gatnaşmagy hem-de çykyş etmegi suw serişdelerini gorap saklamak we rejeli peýdalanmak, olar bilen gönüden-göni baglanyşykly bolan ekologik howpsuzlygy üpjün etmek, howanyň üýtgemegi meselelerine degişli wezipeleri çözmekde gyzyklanma bildirilýän hyzmatdaşlygy ýola goýmak boýunça umumy tagallalara uly goşant goşýan türkmen döwletiniň belent abraýynyň ýene bir aýdyň subutnamasy boldy. Döwlet Baştutanymyz sammitde eden çykyşynda: «Biziň bu ugurdaky garaýşymyz düýpli we yzygiderlidir» diýip belledi. «Türkmenistan suw-energetika meseleleri: birinjiden, halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalary esasynda; ikinjiden, her bir ýurduň bähbitlerini hasaba almak bilen; üçünjiden, halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň işjeň gatnaşmagynda çözülmelidir diýip hasap etdi we hasap edýär» diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu ýörelgeleriň köptaraplaýyn häsiýete eýe boljakdygyna, tutuşlygyna halkara bileleşigiň suw meselelerine çemeleşmelerinde ulanyljakdygyna ynam bildirdi. 

Ýurdumyz BMG-niň tebigaty goramaga degişli esasy resminamalaryny, şol sanda biologik köpdürlülik, ozon gatlagyny goramak, çölleşmäge garşy göreşmek, serhetüsti suw akymlaryny hem-de halkara kölleri goramak we peýdalanmak hakynda Konwensiýalaryny, Bütindünýä medeni we tebigy mirasy goramak hakynda ÝUNESKO-nyň Konwensiýalaryny, suw-batgalyk ýerler hakynda Ramsar konwensiýasyny, howanyň üýtgemegi boýunça Pariž ylalaşygyny tassyklamak bilen, öz üstüne alan borçnamalaryny doly berjaý edýär. BMG-niň Ösüş maksatnamasy, BMG-niň Daşky gurşawy goramak boýunça maksatnamasy, Ählumumy ekologiýa gaznasy, Ýewropa Bileleşigi hem-de beýleki iri düzümler bilen bilelikde milli we sebit derejesinde onlarça maksatnamalardyr taslamalar amala aşyrylýar. 

Türkmenistan şeýle giň gerimli başlangyçlary durmuşa geçirmekde suw meseleleri boýunça netijeli halkara hyzmatdaşlykda milli derejede geçirilýän degişli işlere mäkäm daýanylmagynyň zerurlygyndan ugur alýar. Olar biri-biriniň üstüni ýetirýän, aýrylmaz baglanyşykly tagallalardyr, şunda Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň döwletleri bilen netijeli hyzmatdaşlyga, toplanan tejribäniň giňden alşylmagyna we peýdalanylmagyna aýratyn üns berilmelidir. 

Türkmen halky köpasyrlyk taryhyň dowamynda durmuşyň dowam etmeginiň esasy kepili bolan suwa gymmatly hazyna hökmünde garapdyr. Suwy aýawly peýdalanmak boýunça ýörelgeler nesilden-nesle geçirilipdir, onuň her bir damjasy altyn dänesine deňelipdir. Häzirki wagtda suw pudagynda öňdebaryjy dünýä tejribesini ornaşdyrmak, suw serişdeleriniň netijeli we rejeli peýdalanylmagyny üpjün etmek üçin amala aşyrylýan çäreler hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkmenistanyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmak, halkymyzyň abadançylyk derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmak boýunça öňde goýan wezipeleriniň üstünlikli durmuşa geçirilmegine ýardam berýär. 

(TDH)

Däp bolşy ýaly, ýurdumyzyň baş baýramynyň — Garaşsyzlyk gününiň bellenip geçilen sentýabr aýy hem jemgyýetçilik-syýasy we işewürlik babatda, aýratyn-da, halkara gatnaşyklar ulgamynda ýokary işjeňlige eýe boldy. «Açyk gapylar» syýasatyny amala aşyrmagyň çäklerinde geçirilen köp sanly çäreler munuň aýdyň subutnamasydyr. 

Mähriban halkymyzyň ynsanperwerlik we hoşniýetli goňşuçylyk däplerine esaslanyp, suw joşmasyndan ejir çeken dostlukly Pakistan Yslam Respublikasynyň halkyna ynsanperwerlik kömegini bermek maksady bilen, 5-nji sentýabrda Karaçi şäherine hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Buýrugyna laýyklykda iberilen ýük baryp gowuşdy. Şol ýük derman serişdelerinden, derman senagaty we dokma harytlaryndan, dürli azyk önümlerinden ybaratdyr. 

5-nji sentýabrda Daşary işler ministrliginiň, Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň, Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň, gazetleriň we žurnallaryň redaksiýalarynyň wekilleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly geçirilen “Garaşsyz Türkmenistan halkara habarlar giňişliginde” atly halkara maslahat güýz paslynyň ilkinji aýynyň möhüm wakasy boldy. Onda daşary ýurtly kärdeşler bilen baglaşylan halkara resminamalaryň durmuşa geçirilişiniň barşy hem-de geljekki meýilnamalar ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygyna gabatlanyp geçirilen ýöriteleşdirilen forum ýurdumyzyň gazanan ägirt uly üstünliklerini we özygtyýarly ösüş ýyllarynda amala aşyrýan parahatçylyk dörediji syýasatyny giňden wagyz etmäge, köpçülikleýin habar beriş serişdeleri ulgamynda dürli ýurtlardan bolan hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmäge gönükdirildi. Daşary ýurtly gatnaşyjylar — iri habarlar agentlikleriniň, meşhur elektron neşirleriň, teleradiokompaniýalaryň, abraýly halkara guramalaryň we düzümleriň ýolbaşçylarydyr wekilleri sanly ulgam arkaly çykyşlarynda ýurdumyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işjeň işini bellediler. Şonuň netijesinde Diýarymyzda durmuşa geçirilýän özgertmeler giňişleýin beýan edilýär. Munuň özi tutuş dünýä ägirt uly ykdysady kuwwaty, baý medeniýeti hem-de aýawly saklanýan täsin ruhy mirasy bolan döwlet hökmünde Türkmenistany täzeden açmaga mümkinçilik berýär. Çäräniň çäklerinde ýurdumyzyň Garaşsyzlyk gününe bagyşlanan sergi guraldy. 

Şol gün Daşary işler ministrliginde Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Bagdad Amreýew bilen geçirilen duşuşygyň barşynda dürli ulgamlarda, aýratyn-da, ulag we energetika ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Türkmenistanyň Türki döwletleriň Söwda-senagat edarasy hem-de Medeni we miras gaznasy bilen hyzmatdaşlyga gyzyklanma bildirýändigi nygtaldy. 

Daşary işler ministrliginde Hytaý Halk Respublikasynyň Hökümetiniň Ýewraziýa işleri boýunça ýörite wekili Li Hueý bilen geçirilen duşuşykda türkmen-hytaý dostluk gatnaşyklarynyň ýokary derejesi bellenildi. Syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ösdürilýändigi hem-de dürli halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesiniň toplanandygy nygtaldy. Şeýle-de energetika, ulag, logistika, medeniýet, bilim ulgamlarynda gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmegiň zerurdygy bellenildi. 

7-nji sentýabrda Daşary işler ministrliginde Birleşen Arap Emirlikleriniň “Masdar” kompaniýasynyň ýolbaşçylary bilen geçirilen duşuşykda energetika ulgamynda, hususan-da, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini rejeli ulanmak, energetika howpsuzlygyny üpjün etmek ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Şol gün Saud Arabystany Patyşalygynyň Er-Riýad şäherinde türkmen wekiliýeti “Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşi — Merkezi Aziýa” strategik dialogynyň ministrler derejesindäki birinji duşuşygyna gatnaşdy. Onuň esasy maksady sebit howpsuzlygyny üpjün etmek hem-de energetika, ulag geçelgeleri, logistika, söwda, ykdysadyýet, maýa goýumlar, medeniýet we ylym ulgamlarynda geljekki gatnaşyklary ýola goýmak boýunça görülmeli çäreler bilen baglanyşykly boldy. Duşuşygyň netijeleri boýunça Bilelikdäki Beýannama hem-de 2023 — 2027-nji ýyllar üçin Bilelikdäki hereketleriň meýilnamasy kabul edildi. 

Forumyň çäklerinde Saud Arabystany Patyşalygynyň, Birleşen Arap Emirlikleriniň, Oman Soltanlygynyň, Bahreýn Patyşalygynyň, Katar Döwletiniň, Kuweýt Döwletiniň, Gazagystan Respublikasynyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň ikitaraplaýyn duşuşyklarynyň birnäçesi geçirildi. Duşuşyklarda halkara guramalaryň çäklerinde, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasy bilen hyzmatdaşlygy ösdürmegiň hem-de dürli ugurlar, hususan-da, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlar boýunça ikitaraplaýyn gatnaşyklary pugtalandyrmagyň ähmiýeti nygtaldy. 

7-8-nji sentýabrda Türkmenistanyň wekiliýetiniň Özbegistan Respublikasyna iş sapary boldy. Saparyň çäklerinde iki ýurduň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň duşuşygy geçirildi. Taraplar gatnaşyklary, şol sanda oba hojalygy, gurluşyk, dokma we derman senagaty pudaklarynda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar. Ýeňil awtoulaglary, oba hojalyk, durmuş tehnikalaryny bilelikde öndürmäge, ulag-logistika gatnaşyklaryny, şol sanda iki döwletiň çägi boýunça üstaşyr ýükleriň daşalmagyny höweslendirýän hyzmatdaşlygy giňeltmäge, deňiz portlarynyň mümkinçiliklerini ulanmak arkaly halkara ulag geçelgeleri boýunça ýükleriň daşalmagyna gyzyklanma bildirdiler. 

8-nji sentýabrda Saud Arabystany Patyşalygyna iş saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy bilen Saud Arabystany Patyşalygynyň Saud ösüş gaznasynyň Baş ýerine ýetiriji direktory Sultan bin Abdulrahman Al-Marşadyň duşuşygy geçirildi. Onda energetika ulgamynda, gazhimiýa senagatynda, oba we suw hojalygynda, saglygy goraýyşda özara bähbitli maýa goýum hyzmatdaşlygyna degişli meselelere garaldy. 

8-9-njy sentýabrda Özbegistan Respublikasynyň Daşkent şäherinde geçirilen Parlamentara Birleşige agza döwletleriň parlamentleriniň zenan ýolbaşçylarynyň “Parlament liderligi: durnuklylygy we abadançylygy has netijeli üpjün etmek üçin töwekgelçilikleri çaklamak” atly mowzuk boýunça 14-nji sammiti geçirildi. Oňa Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygynyň ýolbaşçylygyndaky türkmen wekiliýeti, BMG, Parlamentara Birleşik, ÝHHG-niň Parlament Assambleýasy, GDA-nyň Parlamentara Assambleýasy ýaly halkara guramalaryň ýolbaşçylary, şeýle-de 17 ýurduň parlamentleriniň 120-den gowrak wekili gatnaşdylar. 

Forumda parlamentleriň öňünde durýan ileri tutulýan wezipeler, hususan-da, pandemiýa zerarly ýüze çykan çökgünlik ýagdaýlarynda gender deňligini kepillendirmek, durnukly ösüşi we abadançylygy üpjün etmek, ykdysadyýetleri dikeltmekde zenanlaryň mümkinçiliklerini giňeltmek bilen bagly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

12-13-nji sentýabrda türkmen wekiliýeti Türkmenistan bilen Azerbaýjan Respublikasynyň arasynda Hazar deňziniň düýbüni çäklendirmek meseleleri boýunça bilelikdäki iş toparynyň Baku şäherinde geçirilen nobatdaky mejlisine gatnaşdy. Duşuşykda iki döwletiň arasynda Hazar deňziniň düýbüni çäklendirmek hakynda Ylalaşygyň taslamasynyň düzgünleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

12 — 16-njy sentýabr aralygynda Birleşen Arap Emirliklerine bolan iş saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň wekiliýeti BAE-niň energetika we infrastruktura ministri, Abu-Dabiniň portunyň Baş ýerine ýetiriji direktory we dolandyryjysy, Abu-Dabiniň ösüş gaznasynyň Baş direktory, “Masdar” kompaniýasynyň Baş ýerine ýetiriji direktory, BAE-niň daşary işler we halkara hyzmatdaşlyk ministri bilen ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesini geçirdi. 

Şeýle hem BAE-niň Raýat awiasiýasynyň baş müdirliginiň Baş direktorynyň orunbasary, BAE-niň “Etihad Rail” demir ýol müdirliginiň ýolbaşçylary, Dubaý şäheriniň hökümetiniň Ykdysady ösüş we syýahatçylyk müdiriýetiniň Baş direktorynyň orunbasary, BAE-niň “Dubai Nasdaq” kompaniýasynyň dolandyryjylary bilen gepleşikler geçirildi. Olaryň barşynda söwda-ykdysady hem-de ulag ulgamlarynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn gatnaşyklary pugtalandyrmak, şol sanda deňiz, demir ýol, howa ulaglaryny, hususan-da, port düzümini ulanmak bilen bagly meselelere garaldy. Mundan başga-da, biržada awtomatlaşdyrylan resminama dolanyşygy ulgamynda, ýokary hünärli hünärmenleri taýýarlamakda, biržada gymmatly kagyzlary ulanmakda gatnaşyklary pugtalandyrmak meselesi ara alnyp maslahatlaşyldy. 

13-nji sentýabrda Aşgabatda Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-ermeni toparynyň dokuzynjy mejlisi geçirildi. Oňa ýurdumyzyň käbir ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary hem-de Ermenistanyň Türkmenistana gelen wekiliýetiniň agzalary gatnaşdylar. Onda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer, ýangyç-energetika hem-de oba hojalygy, gurluşyk we binagärlik ulgamlarynda, köpçülikleýin habar beriş serişdeleri boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri barada pikir alşyldy. 

14-nji sentýabrda Daşary işler ministrliginde BMG-niň Ýewropa we Merkezi Aziýa boýunça Ösüş maksady bilen işi utgaşdyrmak boýunça müdiriýetiniň sebit direktory hanym Gwi-Ýop Son bilen geçirilen duşuşygyň barşynda 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibini we Durnukly ösüş maksatlaryny milli derejede amala aşyrmak işinde tagallalary birleşdirmegiň wajypdygyna aýratyn üns berildi. 

15-nji sentýabrda Daşary işler ministrliginde Halkara Zähmet Guramasynyň wekiliýeti bilen duşuşyk geçirildi. Oňa Halkara zähmet kadalary departamentiniň başlygy hanym Dipa Rişikeş ýolbaşçylyk etdi. 

Taraplar ençeme ýylyň dowamynda Halkara Zähmet Guramasy bilen hyzmatdaşlygyň ýokary derejesini belläp, Türkmenistanyň halkara konwensiýalara we köptaraplaýyn ylalaşyklara goşulmagy bilen bagly meselelere degip geçdiler. Şunuň bilen baglylykda, Halkara Zähmet Guramasyna “Türkmenistanda kanunçylyk özgertmeleri: mejbury zähmete ýol bermezlige hem-de gadagan etmäge degişli kanunçylygyň syny” atly resminamany taýýarlandygy üçin hoşallyk bildirildi. 

21-nji sentýabrda Daşary işler ministrliginde Pakistan Yslam Respublikasynyň döwlet nebit ministri bilen geçirilen duşuşykda ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy ähli ugurlar boýunça ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn gatnaşyklaryň ösdürilýändigini, şol sanda energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan (TOPH) transmilli gaz geçirijisi, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan (TOP) ugry boýunça elektrik geçiriji we optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlary ýaly möhüm strategik taslamalaryň durmuşa geçirilişi bilen bagly meselelere garaldy. 

24-nji sentýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Döwlet migrasiýa gullugynyň maslahatlar zalynda döwlet Baştutanymyzyň Permanyna we Kararyna laýyklykda, Türkmenistanyň raýatlygyna kabul edilen adamlara pasportlar gowşuryldy hem-de ýurdumyzda ýaşamak üçin ygtyýarnamalar berildi. 

26-njy sentýabrda Daşary işler ministrliginde Sankt-Peterburgyň (Russiýa Federasiýasy) gubernatory Aleksandr Beglow bilen geçirilen duşuşykda türkmen-rus gatnaşyklaryny, hususan-da, infrastruktura we ýol gurluşygy, gämigurluşyk, şähergurluşygy, senagat, energetika, söwda, bilim we medeniýet ulgamlarynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Şeýle hem 26-njy sentýabrda türkmen wekiliýeti Rumyniýanyň Buharest şäherinde Halkara elektroaragatnaşyk birleşiginiň 2022-nji ýyl üçin ygtyýarly maslahatynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. BMG-niň bu ýöriteleşdirilen edarasy ählumumy derejede sanlylaşdyrmak boýunça esasy halkara gurama bolup durýar. Ygtyýarly maslahat her dört ýyldan ýolbaşçylary saýlamak, onuň 4 ýyllyk strategik we maliýe meýilnamalaryny kabul etmek, elektroaragatnaşyk we maglumat-kommunikasiýalar tehnologiýalary ulgamyndaky syýasaty, ileri tutulýan ugurlary ara alyp maslahatlaşmak üçin geçirilýär. 

Şol gün Polşanyň ÝHHG-de başlyklyk etmeginiň çäginde geçirilen adam ölçegi boýunça Warşawa maslahatynyň esasy mejlisinde Türkmenistanyň wekiliýeti Beýannama bilen çykyş etdi. Beýannamada ýurdumyzda adam hukuklaryny we azatlyklaryny üpjün etmegiň gurallaryny mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça kanunçylyk, institusional, administratiw çäreleriň kabul edilýändigi nygtalýar. 

25-nji sentýabr — 1-nji oktýabr aralygynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygyndaky türkmen wekiliýeti Ýaponiýa iş saparyny amala aşyrdy. Onuň çäklerinde ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesi geçirildi. Hususan-da, Gahryman Arkadagymyz Ýaponiýanyň Premýer-ministri Fumio Kisida, Ýaponiýanyň Parlamentiniň Wekiller palatasynyň başlygy Hosoda Hiroýuki, Türkmen-ýapon parlamentara dostluk toparynyň başlygy, Ýaponiýanyň Parlamentiniň Wekiller palatasynyň agzasy, Ýaponiýanyň daşary işler ministriniň orunbasary, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-ýapon komitetiniň ýapon tarapynyň başlygy, iri ýapon kompaniýalarynyň ýolbaşçylary, “Çalyk Holding” kompaniýalar toparynyň direktorlar geňeşiniň başlygy we “Rönesans Holding” kompaniýasynyň müdiriýetiniň başlygy bilen duşuşdy. Duşuşyklarda özara bähbitli hyzmatdaşlygyň giň ugurlary, şol sanda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, energetika, ulag we aragatnaşyk, gurluşyk ulgamlarynda, himiýa senagatynda hem-de maliýe-bank pudagynda hyzmatdaşlygyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

29-njy sentýabrda Daşary işler ministrliginde Ýewropa Bileleşiginiň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Diego Ruiz Alonso bilen geçirilen duşuşygyň barşynda taraplar Ýewropa Bileleşigi bilen dürli ulgamlarda köpugurly hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyna we geljegine garadylar. Şunuň bilen baglylykda, şu ýylyň ahyryna çenli Aşgabatda “Türkmenistan — Ýewropa Bileleşigi” bilelikdäki komitetiň nobatdaky mejlisini geçirmek barada ylalaşyk gazanyldy. 

30-njy sentýabrda Daşary işler ministrliginde Gruziýanyň Türkmenistanda täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Konstantin Sabiaşwili bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşykda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we ynsanperwer ulgamlarda döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmagyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Ýurdumyzyň ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan sentýabr aýynda geçirilen halkara ähmiýetli çäreleriň syny Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň gazanýan täze üstünliklerini aýdyňlyk bilen görkezýär. Ýurdumyz açyklyk ýörelgesine esaslanýan daşary syýasaty işjeň durmuşa geçirip, gyzyklanma bildirýän hyzmatdaşlaryň ählisi bilen dostluk we özara bähbitli hyzmatdaşlyk köprülerini berkidýär. 

(TDH)

Geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň syýasy, ykdysady durnuklylygyň saklanmagyna, sebit we ählumumy derejede parahatçylyk hem-de ynanyşmak medeniýetiniň pugtalandyrylmagyna, halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine, uzak möhletleýin geljegi nazara almak bilen, Watanymyzyň gülläp ösmegi üçin ygtybarly binýadyň kemala getirilmegine gönükdirilen strategiýasynyň netijeliliginiň aýdyň subutnamasyna öwrüldi. 

10-njy oktýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Onuň dowamynda ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri jemlenildi, Prezident Maksatnamasyny hem-de ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça maksatnamalary amala aşyrmagyň barşy ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Ýylyň başyndan bäri ykdysadyýetiň ähli pudaklarynyň we sebitleriň durnukly ösüşini üpjün etmäge gönükdirilen toplumlaýyn çäreler amala aşyryldy. Jemi içerki önümiň depginli ösüşi munuň aýdyň subutnamasydyr. 2021-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önümiň möçberi 10,9 göterim artdy. Hasabat döwründe bölek satuw haryt dolanyşygy, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 10,5 göterim, daşary söwda dolanyşygy bolsa 40,7 göterim köpeldi. Döwlet býujetiniň 80,3 göterimi durmuş ulgamyny maliýeleşdirmäge gönükdirildi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2021-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 10,4 göterim ýokarlandy. Aýlyk zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary doly maliýeleşdirildi. 

“Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň” çäklerinde hasabat döwründe göz öňünde tutulan 370 desganyň 89-synda gurluşyk-gurnama işleri alnyp baryldy. Häzirki wagtda degişli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, welaýatlaryň hem-de Aşgabat şäheriniň häkimlikleri bilen bilelikde 2023-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň, Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy ugurlarynyň hem-de maýa goýum Maksatnamasynyň taslamalaryny taýýarlamak boýunça işler alnyp barylýar. 

Döwlet Baştutanymyz ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň dünýä ykdysadyýetinde ýüze çykan kynçylyklara garamazdan, Garaşsyz Watanymyzyň üstünlikli ösmegini dowam etdirýändigini, aýdyň görkezýändigini belledi. Nygtalyşy ýaly, jemi içerki önüm 6,2 göterim artdy. Daşary söwda dolanyşygy, geçen ýylyň degişli döwrüne garanyňda, 40 göterim ýokarlandy. Maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi 20 milliard manatdan gowrak bolup, 2021-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 13 göterim artdy. 

Hormatly Prezidentimiz öňde durýan wezipelere ünsi çekip, şu ýyly gowy netijeler bilen tamamlamak üçin hemmeleriň yhlas bilen işlemelidigini, ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda oňyn netijeleri gazanmak we jemi içerki önümiň ösüş depginini durnukly saklamak üçin çäreleri görmegiň zerurdygyny nygtady. Şeýle-de, ilkinji nobatda, geljek ýylyň Döwlet býujeti boýunça ýene-de maslahat geçirmek we onuň ähli maddalaryna garamak barada görkezme berildi. 

14-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow GDA-nyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň nobatdaky mejlisine hem-de “Merkezi Aziýa — Russiýa” sammitine gatnaşmak üçin, şeýle-de doganlyk ýurda döwlet saparyny amala aşyrmak maksady bilen, Gazagystan Respublikasyna bardy. Döwlet Baştutanymyz GDA-nyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisindäki çykyşynda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň çäklerinde özara gatnaşyklaryň, obýektiw umumydünýä ýagdaýlaryna we çylşyrymlylyklara garamazdan, durnuklylygyny hem-de ösüşini saklap galýandygyny belledi. Biziň özara gatnaşyklarymyzyň şeýle häsiýeti olary mundan beýläk-de ösdürmegiň zerurlygyna we geljegine umumy düşünmegimiz, oňyn, ylalaşykly jogaby talap edýän dünýä hem-de sebit gün tertibiniň täze ýagdaýlaryna oňat düşünmek bilen şertlendirilendir. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ulag, ýangyç-energetika toplumy, aragatnaşyk, kommunikasiýalar, senagat taýdan goşulyşmak, söwda, innowasiýalar, tehnologiýalar ýaly ulgamlary GDA-da ykdysady hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezdi. Döwlet Baştutanymyz GDA-nyň şu günki kuwwatynyň geljegi uly bolan bu pudaklarynda möhüm ähmiýetli taslamalaryň durmuşa geçiriljekdigine, biziň ýurtlarymyzyň çäkleriniň bolsa yklymda Ýewropany we Aziýany birleşdirýän ykdysady hyzmatdaşlygyň esasy ýollaryna öwrüljekdigine ynam bildirdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz GDA-nyň bähbitlerine Hazar deňzindäki port düzümini, şol sanda Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň kuwwatlyklaryny, Türkmenistanyň ösýän söwda flotuny ulanmagyň mümkinçiliklerine garamagy teklip etdi. Şunuň bilen birlikde, Arkalaşygyň içindäki söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek, geljekki hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak, söwdany işjeňleşdirmek, dürli pudaklarda goşulyşmak bilen bagly gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin meýdança hökmünde GDA ýurtlarynyň köpugurly ykdysady sergi-ýarmarkasyny guramak barada oýlanmak teklip edildi. 

Hormatly Prezidentimiz daşary syýasy gün tertibi baradaky meselä degip geçip, ýakynda Çolpon-Ata şäherinde geçirilen Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň dördünji konsultatiw duşuşygynda Türkmenistanyň howpsuzlyk ulgamynda birnäçe başlangyçlary öňe sürendigini ýatlatdy. Bu başlangyçlar biziň tutuş Arkalaşygymyz üçin hem wajypdyr. Gürrüň, hususan-da, dürli ýagdaýlarda we görnüşlerde ýüze çykýan açyk, gizlin wehimler barada barýar. 

Döwlet Baştutanymyz öz çykyşynda häzir GDA-da sport hyzmatdaşlygyna, hakykatdan-da, giň we yzygiderli häsiýet bermegiň wagty ýetdi diýip belledi. Şunuň bilen baglylykda, GDA-nyň Bedenterbiýe we sport boýunça geňeşiniň howandarlygynda halkara sport oýunlaryny geçirmek boýunça Utgaşdyryjy komiteti döretmek we diňe bir GDA-dan däl, eýsem, gyzyklanma bildiren beýleki ýurtlaryň türgenleri üçin hem açyk bolan, yzygiderli esasdaky “Dostluk oýunlaryny” guramak boýunça işe başlamak teklibi öňe sürüldi. Şunuň bilen baglylykda, bar bolan tejribäni, degişli düzümleri nazara almak bilen, ilkinji “Dostluk oýunlaryny” Türkmenistanda geçirmäge taýýarlyk beýan edildi. 

Şol gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “Merkezi Aziýa — Russiýa” sammitine gatnaşdy. Şunda Türkmenistanyň, Russiýanyň, Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň döwlet Baştutanlarynyň şu duşuşygynyň esasynyň Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen şu ýylyň maý aýynda Aşgabatda ýokary derejede geçirilen Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýa Federasiýasynyň birinji Parlamentara forumynda goýlandygyny bellemek möhümdir. 

Döwlet Baştutanymyz sammitde çykyş edip, soňky döwürde dünýä geosyýasatyndaky ýagdaýlaryň tamalary ödemeýändigini belledi. Munuň özi BMG-niň we beýleki esasy institutlaryň netijeliligine täsirini ýetirýär. Döwletara gatnaşyklaryň many-mazmuny üýtgeýär. Gapma-garşylyklaryň, terrorçylygyň, ekstremizmiň we radikalizmiň howplarynyň çäkleri giňelýär. Nygtalyşy ýaly, şeýle şertlerde Merkezi Aziýanyň döwletleriniň we Russiýanyň ysnyşykly, netijeli gatnaşyklary aýgytlaýjy ähmiýete eýe bolýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz öňüni alyş çäreleriň möhümdigini belläp, dört sany esasy ugra ünsi çekdi. 

Birinjiden, biziň döwletlerimizde ýagdaýy durnuksyzlaşdyrmaga synaglara garşy durmak; ikinjiden, terrorçylyk, ekstremizm wehimlerinden, kiber we biologik howplardan goranmagyň kepilliklerini üpjün etmek; üçünjiden, jemgyýetçilik aňyna ýalan düşünjeleriň we ahlak ýörelgeleriniň emeli ornaşdyrylmagyna garşy göreşmek; dördünjiden, dünýädäki ýagdaýlaryň umumy çylşyrymlaşmagynyň bolup biläýjek ýaramaz täsirleriniň öňüni almak. 

Ýokarda agzalan ugurlarda bilelikdäki işi işjeňleşdirmek maksady bilen, Daşary işler ministrlikleriniň arasynda altytaraplaýyn geňeşmeleriň iş tertibini kadalaşdyrmagy maksadalaýyk hasaplaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we munuň ýörite gulluklaryň, beýleki düzümleriň işine-de degişlidigini nygtap, ministrliklere, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylaryna ýokarda sanalyp geçilen wezipelerden ugur alyp, geňeşmeleriň algoritmini we mowzugyny işläp taýýarlamagy tabşyrmagy teklip etdi. 

Hormatly Prezidentimiz öz çykyşynda owgan meselesine, parlamentara gatnaşyklar, ykdysady, medeni, bilim we sport boýunça hyzmatdaşlyk bilen bagly meselelere degip geçdi. Şeýle-de hemişelik hereket edýän “Merkezi Aziýa — Russiýa” görnüşindäki işewürler düzümini döretmek we geljek ýylda Merkezi Aziýanyň hem-de Russiýanyň halklarynyň medeniýet we sungat festiwalyny guramak baradaky teklipler beýan edildi. Döwlet Baştutanymyz sebitde yklym ähmiýetli üstaşyr ulag ulgamynyň döredilmegine aýratyn üns çekip, Türkmenistanyň öz çäginden Pars aýlagyna, Eýranyň portlaryna we şol ýerden Hindistana gysga ýoly üpjün edýän ýurt hökmünde Demirgazyk — Günorta ulag geçelgesiniň işini işjeňleşdirmäge girişmäge taýýardygyny tassyklady. 

Türkmenistan GDA-nyň giňişliginde netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek, sebit we sebitara görnüşlerde köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy giňeltmek meselelerinde işjeň hem-de başlangyçly orun eýeleýär. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Aziýada özara gatnaşyklar we ynanyşmak çäreleri boýunça Maslahaty ösdürmek işinde ajaýyp hyzmatlary hem-de gymmatly goşandy üçin “Aziýada özara gatnaşyklar we ynanyşmak çäreleri boýunça Maslahatyň 30 ýyllygy” atly birinji derejeli ýubileý medaly bilen sylaglandy. 

15-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Gazagystan Respublikasyna döwlet saparynyň çäklerinde Astanada ýokary derejedäki ikitaraplaýyn gepleşikler geçirildi. Bu gepleşikler dost-doganlygyň we hoşniýetli goňşuçylygyň berk binýadyna, deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň ýörelgelerine esaslanýan döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň ýolunda möhüm ädim boldy. Gepleşikleriň dowamynda döwlet Baştutanlary ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meseleleriniň giň gerimini ara alyp maslahatlaşdylar. Şeýle-de sebit we halkara gün tertibiniň özara gyzyklanma bildirilýän möhüm ugurlary boýunça pikir alyşdylar. 

Söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek, ikitaraplaýyn söwda dolanyşygynyň möçberlerini artdyrmak, energetika, ulag ulgamlarynda, senagat taýdan goşulyşmakda, obasenagat toplumynda hyzmatdaşlygy giňeltmek, Hazar deňzinde hyzmatdaşlyk etmek, ekologik meseleler, şol sanda Aral meselesi boýunça hyzmatdaşlyk etmek meselelerine aýratyn üns berildi. Şeýle-de medeni-ynsanperwer ulgamda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň wajypdygy tassyklanyldy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz 2023-nji ýylda Gazagystan Respublikasynda Türkmenistanyň Medeniýet günlerini guramak baradaky meselä garamagy teklip etdi. Türkmen we gazak halklarynyň meşhur şahyrlarynyň, akyldarlarynyň — Magtymguly Pyragynyň, Abaý Kunanbaýewiň ýadygärliklerini, degişlilikde, Astanada we Aşgabatda ornaşdyrmak boýunça meselä gaýdyp gelmegiň maksadalaýykdygy bellenildi. 

Gepleşikleriň netijeleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi. Şolaryň hatarynda Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy bilen Gazagystanyň Daşary söwda edarasynyň arasynda hyzmatdaşlyk barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi bilen Gazagystan Respublikasynyň “Atameken” Milli telekeçiler edarasynyň arasynda hyzmatdaşlyk hakynda Ähtnama; “Türkmenhimiýa” döwlet konserni bilen Gazagystan Respublikasynyň Senagat we infrastrukturalaýyn ösüş ministrliginiň arasynda himiýa senagaty babatda hyzmatdaşlyk etmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentligi bilen Gazagystan Respublikasynyň Senagat we infrastrukturalaýyn ösüş ministrliginiň arasynda üstaşyr ulag hyzmatdaşlygy-nyň ösüşi barada Ähtnama; Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentligi bilen Gazagystan Respublikasynyň Sanly ösüş, innowasiýa we aerokosmos senagaty ministrliginiň arasyn-da kosmos giňişligini parahatçylykly maksatlar bilen öwrenmek we ulanmak barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi bilen Gazagystan Respublikasynyň Oba hojalyk ministrliginiň arasynda ösümlikleriň karantini babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Medeniýet ministrligi bilen Gazagystan Respublikasynyň Medeniýet we sport ministrliginiň arasynda syýahatçylyk babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Energetika ministrligi bilen Gazagystan Respublikasynyň Energetika ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi bilen Gazagystan Respublikasynyň Maliýe ministrliginiň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ähtnama; 2022 — 2024-nji ýyllar üçin Türkmenistanyň Hökümeti bilen Gazagystan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda hyzmatdaşlyk boýunça toplumlaýyn Maksatnama; Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň Strategik barlaglar boýunça ylmy merkeziniň we Gazagystan Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň ýanyndaky Daşary syýasaty öwreniş institutynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar. Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri instituty (Aşgabat, Türkmenistan) bilen Abylaý han adyndaky Halkara gatnaşyklary we dünýä dilleri gazak uniwersitetiniň arasynda hyzmatdaşlyk hakynda Şertnamanyň; Türkmenistanyň Içeri işler ministrligi bilen Gazagystan Respublikasynyň Içeri işler ministrliginiň arasynda jenaýatçylyga garşy göreşmek babatda meýiller hakynda Ähtnamanyň hem ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň şertnama-hukuk binýadynyň üstüni ýetirendigini bellemek gerek. Bu resminamalara-da şu saparyň barşynda gol çekildi. 

Ýygnananlaryň el çarpyşmalary astynda Türkmenistanyň hem-de Gazagystanyň döwlet Baştutanlary Bilelikdäki Beýannama gol çekdiler. 

Duşuşygyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Kasym-Žomart Tokaýewi özi üçin islendik amatly wagtda Türkmenistana gelmäge çagyrdy. 

16-njy oktýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Güýz-gyş ýyladyş möwsümine taýýarlyk görmek, oba hojalygyndaky işleriň ýagdaýy, azyk bolçulygyny üpjün etmek, ýurdumyzyň hukuk binýadyny kämilleşdirmek, nebiti gaýtadan işleýän senagaty döwrebaplaşdyrmak, ulag-kommunikasiýalar ulgamynda giň gerimli maksatnamalary durmuşa geçirmek mejlisde garalan meseleleriň hatarynda boldy. 

Şeýle-de ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde sanly ulgam arkaly halkara olimpiadalary geçirmek boýunça we Türkmen alabaýynyň baýramy mynasybetli çärelere taýýarlyk görlüşi barada aýdyldy. 

Döwlet Baştutanymyza Özbegistan Respublikasynyň Prezidentiniň 20-21-nji oktýabrda Türkmenistana meýilleşdirilen resmi saparyna taýýarlyk görmek boýunça alnyp barylýan işler barada habar berildi. Ýokary derejedäki nobatdaky gepleşikler strategik häsiýete eýe bolan hem-de iki doganlyk halkyň taryhy köklerine, ruhy-medeni gymmatlyklarynyň umumylygyna esaslanýan türkmen-özbek hyzmatdaşlygynyň mundan beýläk-de ösdürilmegine täze itergi berer. Häzirki wagtda asyrlaryň dowamynda kemala gelen bu asylly däpler mynasyp dowam etdirilip, many-mazmun taýdan yzygiderli baýlaşdyrylýar. 

Mejlisde habar berlişi ýaly, häzirki wagtda döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagyny döretmek boýunça işler alnyp barylýar, 16-17-nji noýabrda bolsa Daşoguz welaýatynyň merkezinde Türkmen-özbek dostluk festiwalyny geçirmek meýilleşdirilýär. 

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ahal welaýatyna iş sapary geçen hepdäniň möhüm wakalarynyň biri boldy. Onuň dowamynda Gahryman Arkadagymyz welaýatyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, köpçülikleýin bag nahallaryny oturtmagyň güýzki möwsümine taýýarlyk görlüşi bilen tanyşdy. Şeýle-de Gahryman Arkadagymyz ugurdaş ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Maslahatyň dowamynda Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýokary hil derejesini üpjün etmek, bu işleri bellenilen möhletlerde tamamlamak bilen baglanyşykly meselelere garaldy. Şeýle hem ýurdumyzyň hususy gurluşyk kärhanalarynyň alyp barýan işleri, olaryň häzirki zaman tejribesinden we täzeçil usullardan peýdalanyşlary barada giňişleýin hasabat berildi. 

Ginnesiň rekordlar kitabynyň agzalarynyň bu ýerde bolup, 500 diňleýjä niýetlenen okuw maslahatyny geçirmegi meýilleşdirýändikleri habar berildi. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy okuw maslahatyna pudagyň öňdebaryjy hünärmenleriniň, bu ugurda ylmy işleri alyp barýan oba hojalykçy alymlaryň we ugurdaş ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň gatnaşmagynyň maksadalaýyk boljakdygyny nygtady. Gahryman Arkadagymyz merkeziň çäginde gurulýan hem-de gurulmagy meýilleşdirilýän desgalaryň taslamalarydyr çyzgylary bilen tanşyp, desgalaryň gurluşygynda täzeçil tehnologiýalaryň, sanly ulgamyň işjeň ulanylmalydygyna ünsi çekdi. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy täze merkeziň şaýollaryna we köçelerine milli medeniýetimizde, sungatymyzda, edebiýatymyzda, taryhymyzda öçmejek yz goýan şahsyýetleriň atlarynyň dakyljakdygyny belledi. Bulardan başga-da, hormatly Arkadagymyza merkeziň çäginde gurulmagy meýilleşdirilýän metjidiň gümmezleriniň görnüşleri, köp gatly jaýlarda oturdyljak häzirki zaman liftleriniň aýratynlyklary, şeýle-de Akhan atly bedewiň heýkeli we onuň ýanaşyk ýerleriniň abadanlaşdyrylyşy bilen baglanyşykly taslamalar, degişli çyzgylar görkezildi. Şolaryň hatarynda täze merkeziň ulag ýollarynda guruljak awtobus duralgalarynyň, täze metjidiň ýanynda bina edilmegi meýilleşdirilýän açyk we ýapyk görnüşli awtomobil duralgalarynyň görnüşleri, lukmançylyk edaralarynyň enjamlarynyň aýratynlyklary baradaky maglumatlar, çyzgylar bar. 

Ýurdumyzda giňden bellenilýän Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününe gabatlanyp, “Saglygy goraýyş, bilim we sport Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe” atly halkara sergi we onuň çäklerinde ylmy maslahat geçirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Permanyna laýyklykda we tabşyrygy boýunça Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetinde ilatyň saglygyny goramaga, adamlaryň saglygyny dikeltmek bilen, ýurduň baýlygyny artdyrmaga, keselleriň öňüni alyş, anyklaýyş hem-de olary bejermegiň netijeli usullaryny saglygy goraýyş tejribesine ornaşdyrmaga saldamly goşant goşan saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamynyň tapawutlanan işgärlerine döwlet sylaglaryny gowşurmak, hormatly atlary dakmak dabarasy boldy. 

Serginiň çäklerinde Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory, professor Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly kitabynyň 14-nji jildiniň tanyşdyrylyşy boldy. Kitap ýurdumyzyň saglygy goraýyş işgärleriniň hünär baýramynyň öňüsyrasynda çapdan çykdy. 

Aşgabat şäherini “Dizaýn” ugry boýunça ÝUNESKO-nyň döredijilik şäherleriniň toruna girizmek boýunça amala aşyrylýan işleriň çäklerinde, Söwda-senagat edarasynda “Dizaýn — 2022” atly Aşgabat forumy we “Araçäksiz dizaýn” atly halkara sergi geçirildi. Gözden geçirilişe eksponentleriň onlarçasy, şol sanda binagärlik we gurluşyk ulgamynda ýöriteleşdirilen meşhur daşary ýurt kompaniýalarynyň wekilleri gatnaşdylar. 

Forumdaky çykyşlarda Aşgabadyň ösdürilmeginiň, uzak möhletli geljegi nazara almak bilen, onuň düzüminiň kämilleşdirilmeginiň hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň durmuşa geçirýän şähergurluşyk syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridigi bellenildi. Tanalmaz derejede özgerýän paýtagtymyzyň häzirki keşbinde Garaşsyz döwletimiziň durmuş-ykdysady taýdan okgunly ösüşi, onuň köpugurly kuwwaty, mähriban halkymyzyň baý taryhy we medeni däpleri öz beýanyny tapýar. Türkmenistanyň ÝUNESKO bilen hyzmatdaşlygyna aýratyn üns berildi. Hususan-da, Aşgabat şäheriniň “Dizaýn” ugry boýunça ÝUNESKO-nyň döredijilik şäherleriniň toruna girizilmeginiň möhümdigi nygtaldy, şeýle-de bu ugurda gazanylan netijeler we geljekde ýerine ýetirilmeli işler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäherinde «Senetçilik we amaly-haşam sungaty dünýä halklarynyň mirasynda» atly halkara festiwal geçirildi. Bu giň gerimli döredijilik çäresi köpöwüşginli milli medeniýetimiziň özboluşlylygyny, onuň döwletimiziň we jemgyýetimiziň ösüşindäki ornuny, ägirt uly parahatçylyk döredijilik kuwwatyny açyp görkezmäge gönükdirilendir. 

Forumyň çäklerinde ylmy-amaly maslahat geçirildi. Onuň dowamynda milli medeni mirasy gorap saklamagyň hem-de wagyz etmegiň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy, milli we häzirki zaman lybaslarynyň görkezilişi, döredijilik duşuşyklary, ussatlyk sapaklary boldy. 

Mahlasy, geçen hepdäniň wakalary Türkmenistanyň halkara jemgyýetçilik bilen syýasy dialogy giňeldýändiginiň, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýurdumyzy ykdysady taýdan ösen döwlete öwürmäge, halkymyzyň abadançylygyny yzygiderli ýokarlandyrmaga gönükdirilen syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň subutnamasy boldy. 

(TDH)

Beýleki habarlar