Geçen aý halkara ähmiýetli wakalara baý bolup, onuň dowamynda Türkmenistan tarapyndan ýurdumyzda we daşary ýurtlarda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge gönükdirilen «Açyk gapylar» syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýän möhüm syýasy gepleşikler, işewürlik duşuşyklary, forumlardyr giň gerimli medeni dabaralar, sergiler, maslahatlar we beýleki çäreler guraldy. 

4-nji iýunda ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde “Daşoguz welaýatyndaky milli taryhy-medeni mirasyň obýektleri halkara syýahatçylyk ulgamynda” atly ylmy duşuşyk geçirildi. Onuň çäklerinde meýdan şertlerinde okuw maslahatlary, Köneürgenjiň Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşýän gadymy ýadygärliklerine gezelençler, daşary ýurtly hünärmenleriň sanly ulgam arkaly çykyşlary guraldy. Ýurdumyzyň taryhy-medeni ýadygärliklerini aýawly saklamak hem-de wagyz etmek, Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri, ylym-bilim, medeniýet ulgamlarynda, gadymyýetiň binagärlik desgalaryny gorap saklamak, ekologiýa babatda ÝUNESKO bilen hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek duşuşykda ara alnyp maslahatlaşylan esasy meseleler boldy. 

5-nji iýunda Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä gününe bagyşlanyp geçirilen ylmy-amaly maslahata abraýly halkara we sebit guramalarynyň wekilleri, şol sanda sanly ulgam arkaly BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň, BMG-niň Daşky gurşaw boýunça maksatnamasynyň, Azyk we oba hojalyk guramasynyň, Merkezi Aziýada ekologiýa boýunça sebit merkeziniň, Ýewropa Bileleşiginiň, ÝHHG-niň wekilleri gatnaşdylar. 

Çykyş edenler häzirki döwürde ýurdumyzda Howanyň üýtgemegi barada Türkmenistanyň Milli strategiýasyna we Milli tokaý maksatnamasyna laýyklykda, ekologik abadançylygy hem-de howpsuzlygy üpjün etmek, baý tebigy serişdelerden rejeli peýdalanmak we olary artdyrmak, ösümlik, haýwanat dünýäsiniň biodürlüligini köpeltmek, ata Watanymyzy gülläp ösýän ýurda öwürmek boýunça giň gerimli işleriň alnyp barylýandygyny bellediler. 

5-nji iýunda Owganystanyň Akina şäherinde “Türkmendemirýollary” agentligi bilen Owganystanyň Demir ýollary guramasynyň arasynda gol çekilen ylalaşyga laýyklykda, Akina — Andhoý demir ýol şahasynyň gurluşygyny dowam etdirmek maksady bilen, türkmen hünärmenleriniň Balh welaýatynyň Demir ýollary guramasynyň hem-de beýleki pudak edaralarynyň ýolbaşçylary bilen duşuşygy boldy. 

7-nji iýunda Halkara Zähmet Maslahatynyň sanly ulgam arkaly geçirilen 110-njy mejlisine Türkmenistanyň wekiliýeti hem gatnaşdy. Ýurdumyzyň wekiliýeti mejlise gatnaşyjylara Türkmenistanda zähmet we ilatyň durmuş goraglylygy ulgamynda döwlet maksatnamalaryny we meýilnamalaryny amala aşyrmak boýunça alnyp barylýan çäreler, ýurdumyzyň Halkara Zähmet Guramasynyň esasy we beýleki Konwensiýalaryna goşulyşmagynyň mümkinçilikleri barada habar berdi. 

7-8-nji iýunda ýurdumyzyň wekiliýetiniň Nur-Sultan şäherinde geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we HHR-iň daşary işler ministrleriniň üçünji duşuşygyna gatnaşmagynyň çäklerinde HHR-iň, Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň hem-de Özbegistanyň daşary syýasat edaralarynyň wekilleri bilen gepleşikler geçirildi. Şolaryň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda, şeýle hem iri halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň meselelerine deglip geçildi. Sebitde we yklymda howpsuzlygy, durnuklylygy üpjün etmek, döwrebap guryýer we deňiz ulag düzümlerini doly derejede ulanmak, energetika, oba hojalygy, senagat taýdan ýakynlaşmak ulgamlarynda bilelikdäki işleri dowam etdirmek meselelerine aýratyn üns berildi. 

Duşuşyklaryň jemleri boýunça Bilelikdäki Beýannama, sebit hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça 2022 — 2025-nji ýyllar üçin “Ýol kartasy”, Merkezi Aziýa döwletleri bilen HHR-iň arasynda özara baglanyşyk babatda hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça Başlangyç, Merkezi Aziýa ýurtlary bilen HHR-iň arasynda sanly maglumatlaryň howpsuzlygyny üpjün etmekde hyzmatdaşlyk babatda Başlangyç kabul edildi. 

8-nji iýunda Türkmenistanyň ulag ulgamynyň hem-de Çehiýa Respublikasynyň Ulag ministrliginiň wekilleriniň sanly ulgam arkaly geçirilen duşuşygynda ugurdaş pudaklarda hyzmatdaşlyk etmek, hususan-da, howa we demir ýol ulaglarynda gatnaşyklary ýola goýmak, raýat awiasiýasy ulgamynda hukuk binýadyny ösdürmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

9-njy iýunda ABŞ-nyň Owganystan boýunça ýörite wekili Tomas Uest bilen sanly ulgam arkaly geçirilen duşuşygyň dowamynda Owganystandaky ýagdaýy kadalaşdyrmak boýunça ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meselelerine garaldy. Nygtalyşy ýaly, ýurdumyz netijeli başlangyçlary öňe sürmek bilen, bu işe işjeň gatnaşýar. Owganystanda parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmekde tagallalary birleşdirmegiň, bu döwlet bilen ykdysady, ynsanperwer ugurly gatnaşyklary ýygjamlaşdyrmagyň maksadalaýyk boljakdygy bellenildi. 

9-10-njy iýunda hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly GDA gatnaşyjy döwletleriň Ýaşlar parlamentara forumyna gatnaşdy. Forum Russiýa Federasiýasynyň Sankt-Peterburg şäherinde “Ýaş parlamentariler — Arkalaşygyň geljegine garaýyş” atly şygar astynda geçdi. Bu çäre iki şanly senä — GDA-nyň Parlamentara Assambleýasynyň 30 ýyllygyna hem-de onuň çäklerindäki Ýaşlar parlamentara assambleýasynyň 10 ýyllygyna bagyşlandy. 

Forumyň çäklerinde plenar mejlisler, strategik mejlisler, pikir alyşmalar, “tegelek stoluň” başyndaky söhbetdeşlikler, ussatlyk sapaklary we beýleki çäreler boldy. Ýaşlaryň halkara hyzmatdaşlygy, häzirki döwrüň wehimleri hem-de ýaşlaryň jemgyýetçilik diplomatiýasynyň eýeleýän orny, GDA giňişliginde ýaşlaryň parlament düzümleriniň tejribesi hem-de olary ösdürmegiň mümkinçilikleri forumda garalan esasy meseleler boldy. 

9-10-njy iýunda Russiýa Federasiýasyna saparynyň dowamynda ýurdumyzyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary rus kärdeşleri bilen birnäçe duşuşyklary we gepleşikleri geçirdiler. Şolaryň jemleri boýunça ugurlaryň giň gerimini öz içine alýan hem-de iki döwletiň söwda-ykdysady, aragatnaşyk, ulag-logistika, oba hojalyk, gurluşyk, ylmy-tehniki, bilim, medeni-durmuş, ynsanperwer, sport we beýleki ulgamlarda uzak möhletleýin hyzmatdaşlyga ygrarlydyklaryny tassyklaýan 15 resminama gol çekildi. 

10-njy iýunda Berlinde Türkmenistan bilen Germaniýa Federatiw Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli çäre geçirildi. Oňa ýurdumyzyň Daşary işler ministrliginiň wekilleri, Germaniýada işleýän diplomatik gulluklaryň ýolbaşçylary, ylmy-jemgyýetçilik guramalarynyň hem-de kompaniýalaryň wekilleri gatnaşdylar. Taraplar syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we maýa goýum ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň wajypdygyny, medeni-ynsanperwer, ylym-bilim ulgamlarynda gatnaşyklaryň ähmiýetini hem-de parlamentara hyzmatdaşlygyň yzygiderli ösdürilýändigini bellediler. 

12-13-nji iýunda paýtagtymyzda ýurdumyzda giňden bellenilýän Ylymlar güni mynasybetli utgaşykly görnüşde “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar” atly iki günlük halkara ylmy maslahat geçirildi. Maslahata görnükli türkmen alymlary hem-de Ylymlar akademiýasynyň ugurdaş institutlarynyň, ýokary okuw mekdepleriniň ýaş alymlary, şeýle-de sanly ulgam arkaly Azerbaýjanyň, Belarusuň, Ermenistanyň, Wengriýanyň, Germaniýanyň, Gruziýanyň, Eýranyň, Gyrgyzystanyň, Litwanyň, Hytaýyň, Russiýanyň, Koreýa Respublikasynyň, Özbegistanyň ylmy toparlarynyň wekilleri gatnaşdylar. 

Forumda çykyş edenler ylmy-barlaglaryň ileri tutulýan ugurlary boýunça hyzmatdaşlyk etmek, ýurdumyzyň ykdysadyýetini we durmuş ulgamyny ösdürmegiň strategik ugry hökmünde sanlylaşdyrmagyň wezipeleri, dürli düzümlerde, şol sanda himiýa senagatynyň kärhanalarynda ulag hereketini dolandyrmakda, ekologik gözegçilik gullugynda, arheologiýada we rejeleýiş işlerinde täzeçil tehnologiýalary peýdalanmak, daşky gurşawy goramaga ylmy esasda çemeleşmek, türkmen programmaçylarynyň işläp taýýarlamalary, nanotehnologiýalar hem-de energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri, ilkinji nobatda, Gün energiýasy boýunça barlag-synag taslamalary, derman senagaty ulgamynda gözleg işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmak, mineral çig maly gaýtadan işlemek ýaly meselelere degip geçdiler. 

14-nji iýunda Manama şäherinde Türkmenistan bilen Bahreýn Patyşalygynyň daşary syýasat edaralarynyň arasynda geçirilen nobatdaky syýasy geňeşmelerde abraýly halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, BMG-niň çäklerinde hyzmatdaşlygy ösdürmegiň, şeýle hem maýa goýumlary çekmekde we işewürlik maslahatlaryny geçirmekde gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň möhümdigi bellenildi. 

15-nji iýunda Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Kazan şäherinde geçirilen Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-tatar iş toparynyň başlyklarynyň duşuşygynda ulag, gämigurluşyk, nebithimiýa, dokma senagaty, oba hojalyk, saglygy goraýyş, ylym we bilim ulgamlarynda mundan beýläk-de hyzmatdaşlyk etmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Kazan şäherinde döredilen Türkmen söwda öýüniň işini işjeňleşdirmek, özara saparlary artdyrmak, guralýan çärelere, şol sanda bilelikdäki sergilere, forumlara gatnaşmak, Türkmenistan bilen Tatarystan Respublikasynyň arasyndaky haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak meselelerine aýratyn üns berildi. 

16-njy iýunda Daşary işler ministrliginde Türkmenistanyň ÝUNESKO-nyň işleri barada milli toparynyň jogapkär sekretarynyň Hytaý Halk Respublikasynyň ýurdumyzdaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Sýan Naýçen bilen duşuşygy boldy. Onda medeni-ynsanperwer ulgamda, hususan-da, Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşýän taryhy we medeni ýadygärliklerde arheologik barlaglary geçirmekde hyzmatdaşlygyň ýokary derejesi, bu ulgamda Ylmy-barlag merkeziniň döredilmeginiň ähmiýeti bellenildi. 

Şol gün Türkmenistanyň we Çehiýanyň söwda-ykdysady toplumynyň wekilleri wideoaragatnaşyk arkaly ykdysady ulgamyň hem-de wodorod energetikasy pudagynyň şertnama-hukuk binýadyny ösdürmegiň, bu ugurlarda tejribe alyşmagyň we çärelere gatnaşmagyň, iki ýurduň işewür toparlarynyň hem-de Söwda-senagat edaralarynyň arasynda gatnaşyklary pugtalandyrmagyň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdylar. Şunuň bilen bir hatarda, taraplar Maýa goýumlary özara höweslendirmek we goramak hakynda Ylalaşygyň hem-de Jenaýatçylykly ýollar arkaly alnan girdejileriň kanunlaşdyrylmagyna we terrorçylygyň maliýeleşdirilmegine garşy durmak bilen baglanyşykly maliýe maglumatlaryny alyşmak ulgamynda özara düşünişmek hakynda Ähtnamanyň taslamalaryna garamak işiniň çaltlandyrylmagyna gyzyklanma bildirdiler. 

16-njy iýunda ýurdumyzyň wekiliýeti Almaty şäherinde geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynda Durnukly ösüş maksatlary boýunça ikinji sebit sammitine gatnaşdy. Sammitiň gün tertibine ykdysady, ekologiýa we durmuş ulgamlaryna degişli möhüm meseleler girizildi. Türkmen tarapy ýurdumyzyň pandemiýadan soňky döwürde sebitiň döwletleriniň ykdysadyýetlerini dikeltmek maksady bilen, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde zerur bolan serişdeleri netijeli ulanmak üçin maliýeleşdirmegi ösdürmek babatda maksatnamalaýyn çäreleriň işjeňleşdirilmegi ugrunda çykyş edýändigini belledi. 

20-nji iýunda Wena şäherinde “Türkmenistan — ÝHHG: ulagy we logistikany ösdürmek ulgamynda sebit hyzmatdaşlygy” atly utgaşykly görnüşde geçirilen maslahata ÝHHG-niň, BMG-niň we beýleki halkara guramalaryň, hususy pudagyň wekilleri, bilermenler gatnaşdylar. Ýurdumyzyň ÝHHG-niň ýanyndaky wekiliýetiniň Ykdysady we ekologiýa işini utgaşdyryjynyň edarasy hem-de ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkezi bilen bilelikde guran mejlisiniň dowamynda ulaglaryň ähli görnüşleriniň arasynda özara gatnaşyklary üpjün etmek, durnukly multimodal geçelgeleri döretmek boýunça syýasy gepleşikleri dowam etdirmegiň zerurdygy nygtaldy. 

21-nji iýunda Daşary işler ministrliginde BMG-niň ýanyndaky Ulag diplomatiýasy boýunça halkara merkeziň Ýerine ýetiriji sekretary Igor Runow bilen sanly ulgam arkaly geçirilen duşuşykda ýurdumyzda ulaglaryň ähli görnüşiniň maddy-enjamlaýyn binýadyny toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmaga gönükdirilen möhüm çäreleri amala aşyrmak bilen, hukuk we logistik binýadyny pugtalandyrmagy, halkara üstaşyr ulag geçelgeleriniň sebit merkezi hökmündäki ornuny güýçlendirmegi dowam etdirýändigi bellenildi. 

Goňşy ýurtlar bilen dostlukly gatnaşyklary saklamak we ösdürmek däbine, türkmen halkynyň hoşniýetli goňşuçylyk, ynsanperwerlik ýörelgelerine eýerilip, Owganystanyň Host we Paktika welaýatlarynda bolan ýertitremesiniň netijesinde ejir çekenlere ynsanperwerlik kömegini bermek maksady bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Buýrugyna laýyklykda, azyk önümlerinden, derman we lukmançylyk serişdelerinden, şeýle hem hojalyk harytlaryndan ybarat ynsanperwerlik ýüki Kabul şäherine ýetirildi. 

23 — 25-nji iýunda Seul şäherinde Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli import harytlarynyň sergisi guraldy. Sergä gelenler ýurdumyzyň ekologik taýdan arassa dokma önümlerini — “Nusaý», “Gala”, “Goza”, “Merw”, “Bedew” haryt nyşanly ýokary hilli egin-eşikleri, trikotaž we jins önümlerini, keteni we beýleki matalary, el halylaryny, amaly-haşam sungatynyň eserlerini, şaý-sepleri synlamaga mümkinçilik aldylar. 

23-nji iýunda Aşgabatda Türkmenistanyň we Saud Arabystany Patyşalygynyň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda geçirilen syýasy geňeşmelerde syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary, sebitde we dünýäde durnuklylygy pugtalandyrmak, terrorçylyga, ekstremizme, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna garşy durmak, Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak boýunça bilelikdäki tagallalary güýçlendirmek ýaly möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Ykdysadyýetimiziň dürli pudaklaryna maýa goýumlary çekmek üçin zerur şertleri döretmek, geljegi uly düzümleýin taslamalary durmuşa geçirmek, senagat taýdan ýakynlaşmak ara alnyp maslahatlaşylan esasy ugurlar boldy. 

Şol gün Daşary işler ministrliginde Aziýanyň Ösüş bankynyň Türkmenistandaky hemişelik wekilhanasynyň täze direktory Artur Andrisýak bilen geçirilen duşuşykda energetika, senagat, ulag, söwda, bank we beýleki ulgamlarda, hususan-da, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygynyň taslamasyny durmuşa geçirmekde hyzmatdaşlygyň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. 

 23-nji iýunda paýtagtymyzdaky “Ýyldyz” myhmanhanasynda utgaşykly görnüşde “Uglewodorod serişdelerini çykarmagyň ekologiýa jähetleri” atly halkara ylmy maslahat geçirildi. Ol “Türkmengaz” we “Türkmennebit” döwlet konsernleriniň, “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň, “Türkmen Forum” hojalyk jemgyýeti bilen hyzmatdaşlygynda Beýik Britaniýanyň “GaffneyСline” kompaniýasynyň ýardam bermeginde guraldy. Onda gaýtadan dikeldilýän energetikanyň mümkinçiliklerine hem-de energetika pudagynyň diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürilmegine, täze döwrüň energetikasyna geçiş döwründe uglewodorod bazarlarynyň ornuna, nebitgaz taslamalaryny maliýeleşdirmekde häzirki döwrüň meýillerine, tebigy serişdelere aýawly çemeleşilmegine, “geljegiň ýangyjy” strategiýasy hökmünde işlenip taýýarlanylýan wodorod önümçiliginiň ýola goýulmagyna aýratyn üns berildi. Çäräniň çäklerinde daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ikitaraplaýyn duşuşyklar geçirildi. Olaryň dowamynda BMG-niň ýöriteleşdirilen edaralary, Halkara Energetika Agentligi, Energetika Hartiýasynyň Sekretariaty hem-de beýleki ugurdaş düzümler bilen hyzmatdaşlygyň anyk ugurlary kesgitlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça türkmen wekiliýetiniň 27-nji iýun — 1-nji iýul aralygynda Wýetnama amala aşyran saparynyň çäklerinde ýurduň daşary işler ministriniň birinji orunbasary, Wýetnam Sosialistik Respublikasynyň Gurluşyk hem-de Senagat we söwda ministrliginiň ýolbaşçylary bilen duşuşyklar, Türkmen-wýetnam işewürlik maslahaty geçirildi. Olarda halkara guramalaryň çäklerinde özara goldawyň wajypdygy nygtaldy. Taraplar Türkmenistan bilen Wýetnamyň arasynda özara gyzyklanma bildirilýän ähli ugurlar boýunça ýola goýlan netijeli gatnaşyklaryň ýokary derejesini belläp, syýasy, söwda-ykdysady, şähergurluşyk, ylym-bilim, medeni, sport we syýahatçylyk ulgamlarynda hyzmatdaşlygy ösdürmäge taýýardyklaryny tassykladylar. 

28-nji iýunda ýurdumyzyň Daşary işler ministrliginiň binasynda geçirilen Hazarýaka döwletleriň daşary işler ministrleriniň Geňeşiniň mejlisinde 29-njy iýunda Aşgabatda geçirilmegi meýilleşdirilen altynjy Hazar sammitine taýýarlyk görmek, ozal gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Azerbaýjanyň, Eýranyň, Gazagystanyň, Russiýanyň we Türkmenistanyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylary Hazar deňzi sebitinde hyzmatdaşlygyň käbir ugurlaryna, ozal gazanylan ylalaşyklaryň durmuşa geçirilişine hem-de möhüm halkara meselelere garadylar. 

Mahlasy, şu synymyzda beýan edilen iýun aýynyň halkara ähmiýetli möhüm wakalary ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň döwlet Baştutanymyz tarapyndan öňde goýlan beýik maksatlary hem-de wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça alyp baran giň gerimli işleriniň netijeli häsiýete eýediginiň aýdyň subutnamasy boldy. Bularyň ählisi Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň bedew batly ösüşler bilen mundan beýläk-de ynamly öňe gitmegine ýardam bermäge gönükdirilendir. 

(TDH)

Aşgabat, 5-nji iýul (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň alty aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri ara alnyp maslahatlaşyldy we ýakyn geljek üçin ileri tutulýan wezipeler kesgitlenildi. Şeýle hem mejlisiň gün tertibine Garaşsyz döwletimizde howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak hem-de olaryň işini has-da kämilleşdirmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi. 

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň 2022-nji ýylyň alty aýynda ýerine ýetiren işleri hem-de “Türkmenistanyň Ýaragly Güýçlerini ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy barada hasabat berdi. 

Degişli düzümleriň işgärler bilen üpjünçiligini pugtalandyrmak, ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler hasabatyň aýratyn meselesi boldy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna Ýaragly Güýçleriň düzüminde ýolbaşçylary wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hakynda Kararlaryň, 2022-nji ýylda Türkmenistanyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýokary hem-de orta hünär okuw mekdeplerine okuwa kabul etmegiň Meýilnamalaryny tassyklamak hakynda Buýrugyň taslamalary hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň goranyş häsiýetli Harby doktrinasynyň çäklerinde öňde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hödürlenen resminamalara gol çekip, Türkmenistanyň ähli ýokary okuw mekdepleri bilen bir hatarda, harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýokary hem-de orta hünär okuw mekdeplerinde okuwa kabul etmek boýunça giriş synaglarynyň geçirilip başlanýandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýewe, içeri işler ministri M.Hydyrowa, milli howpsuzlyk ministri G.Annaýewe, Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýewe ýolbaşçylyk edýän edaralarynyň okuw mekdeplerinde geçiriljek giriş synaglarynyň bellenen kadalara doly laýyk geçirilmegine, şeýle hem okuwlara mynasyp ýaşlaryň kabul edilmegine berk gözegçilik etmek tabşyryldy. Şol bir wagtyň özünde ugurdaş okuw mekdeplerinde berilýän bilimiň derejesiniň ýokarlandyrylmagyna, olarda okatmagyň döwrebap usullarynyň ornaşdyrylmagyna üns çekildi. 

Harby we hukuk goraýjy edaralarynda gulluk edýän ýaşlaryň watansöýüjilik ruhunda terbiýelenmeginiň, olaryň arasynda hukuk bozulmalaryň öňüni almak boýunça zerur işleriň geçirilmeginiň wajypdygyny belläp, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy bu meseleleri hemişe üns merkezinde saklamagy tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň dowamynda wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin, goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýewe käýinç yglan etdi. 

Soňra Baş prokuroryň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji B.Begmyradow prokuratura edaralarynda şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, şeýle hem “Türkmenistanyň prokuratura edaralarynyň ulgamyny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň razylygy bilen, ýustisiýanyň kiçi geňeşçisi S.Mälikgulyýewi Türkmenistanyň Baş prokurory wezipesine belläp, ony Aşgabat şäheriniň prokurory wezipesinden boşatmak barada karara gelendigini aýtdy. 

 Şunuň bilen baglylykda, B.Begmyradow Baş prokuroryň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetirmekden boşadyldy. 

Mejlisiň dowamynda S.Mälikgulyýew bildirilen ýokary ynam üçin ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysyna tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi, kanunçylygyň berk berjaý edilmegi, ýurdumyzda hukuk tertibiniň berkidilmegi, halkymyzyň döredijilikli zähmetiniň we bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegi ugrunda ähli tejribesini, başarnygyny gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. S.Mälikgulyýew Türkmenistanyň Döwlet baýdagyna tagzym edip, harby kasama wepaly boljakdygyna, halkymyza, Watanymyza, hormatly Prezidentimize ak ýürekden gulluk etjekdigine ynandyrdy. 

Soňra içeri işler ministri M.Hydyrow IIM-niň ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek, düzgün bozulmalaryň öňüni almak, ýangyn howpsuzlygynyň düzgünleriniň hemmetaraplaýyn berjaý edilmegi, ýurdumyzyň dürli künjeklerinde hereket edýän çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezlerinde degişli tertip-düzgüni saklamak boýunça amala aşyrylan çäreler barada hasabat berdi. Türkmenistanyň Prezidentiniň tabşyrygyna laýyklykda, “Türkmenistanyň içeri işler edaralarynyň ulgamyny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy taýýarlanyldy. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ministrligiň düzümleýin bölümleriniň işiniň kämilleşdirilmegine ünsi çekdi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýol hereketiniň howpsuzlygyna häzirki zaman tehniki serişdeleriniň we üpjünçilik ulgamynyň işjeň ornaşdyrylmagynyň wajypdygy barada aýdyp, ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak boýunça degişli çäreleri görmegi tabşyrdy. 

Häzirki wagtda ýurdumyzyň dürli künjeklerinde hereket edýän dynç alyş merkezlerinde hem-de «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda tomusky dynç alyş möwsüminiň dowam edýändigini nazara alyp, içeri işler ministrine zolagyň ähli çäklerinde jemgyýetçilik tertip-düzgüniniň, şeýle hem ýol hereketiniň we ýangyn howpsuzlygynyň kadalarynyň doly berjaý edilmegine berk gözegçiligi ýola goýmak tabşyryldy. 

Ýokary kazyýetiň başlygy G.Ussanepesow milli kazyýet ulgamynda şu ýylyň birinji ýarymynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Kazyýet ulgamyny döwrüň talabyna laýyklykda, mundan beýläk-de ösdürmek ugrunda ýerine ýetirilýän anyk işler barada aýdyp, düzümiň ýolbaşçysy ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň garamagyna “Türkmenistanyň kazyýet ulgamyny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasyny hödürledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kazyýet edaralarynyň adyl kazyýetliligi amala aşyrmak arkaly, adamlaryň hukuklaryny hem-de azatlyklaryny, döwlet we jemgyýetçilik bähbitlerini goraýandyklaryny belledi. Kazyýet edaralarynyň işi kanunylygy, adalatlylygy we hukuk tertibini üpjün etmäge, hukuk düzgüniniň bozulmalaryna getirýän sebäpleriňdir şertleriň aradan aýrylmagyna gönükdirilendir. 

Döwlet Baştutanymyz bu düzümiň üstüne ýüklenen ygtyýarlyklaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi üçin kazylaryň hünär taýýarlygynyň ýokary bolmalydygyna ünsi çekip, Ýokary kazyýetiň başlygyna kazylary saýlap-seçip almak, işgärleri ýerbe-ýer goýmak, olaryň hünär taýýarlygyny yzygiderli ýokarlandyrmak boýunça çäreleri amala aşyrmagy tabşyrdy. Şunda düzümiň işine sanly ulgamy ornaşdyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir. 

Soňra milli howpsuzlyk ministri G.Annaýew şu ýylyň alty aýynda ministrlik tarapyndan ýerine ýetirilen işler, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň berjaý edilişi hem-de “Türkmenistanyň milli howpsuzlyk edaralaryny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow döwletimizde howpsuzlygy üpjün etmekde Milli howpsuzlyk ministrligine möhüm ornuň degişlidigini belläp, bu düzümiň ýolbaşçysyna birnäçe tabşyryklary berdi. Ministrligiň işine häzirki zamanyň ösen tejribesini, täzeçil tehnologiýalary ornaşdyrmak meselelerine zerur üns berilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we bu babatda ministre anyk görkezmeleri berdi. 

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň dowamynda wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin, milli howpsuzlyk ministri G.Annaýewe käýinç yglan etdi. 

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda Watanymyzyň mukaddes çäkleriniň goraglylygyny üpjün etmek, serhetçileriň ýaşaýyş şertlerini gowulandyrmak boýunça durmuşa geçirilýän işler barada hasabat berdi. Şeýle hem “Türkmenistanyň serhet goşunlarynyň ulgamyny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy barada hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň Döwlet serhedini dost-doganlyk serhedine öwürmek ugrunda alnyp barylýan işleri mundan beýläk-de güýçlendirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunda halkara hyzmatdaşlygyň häzirki zaman ýörelgelerinden, ösen tejribelerden ugur alynmalydyr. 

Soňra adalat ministri M.Taganow şu ýylyň birinji ýarymynda ýurdumyzyň kanunçylyk ulgamyny häzirki döwrüň talabyna laýyk getirmek boýunça ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýurdumyzyň adalat ulgamynyň işiniň döwrebaplaşdyrylmagyna gönükdirilen resminamanyň taslamasy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp hem-de öňde durýan ilkinji nobatdaky wezipeler hakynda aýdyp, raýat ýagdaýynyň namalarynyň ýazgysy bölümleriniň häkimlikleriň garamagyndan aýrylyp, Adalat ministrliginiň garamagyna geçirilendigini, onuň işleri has-da kämilleşdirmek we utgaşykly ýerine ýetirmek maksatlary bilen amala aşyrylandygyny belledi. Şonuň üçin bu bölümleriň işi has-da kämilleşdirilmelidir we ähli howpsuzlyk talaplary göz öňünde tutulyp, bir bitewi sanly ulgamyň üsti bilen döwrebap derejede guralmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda kabul edilýän her bir kadalaşdyryjy hukuk namasynyň kanunlaryň kadalaryna doly laýyk gelmelidigini belläp, kanunçylyga hukuk bilermenler seljermesini ýokary derejede geçirmek babatda tabşyryk berdi. 

Soňra Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň, şeýle hem işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak, bu ugur boýunça dünýäniň ösen tejribesini öwrenmek ugrunda edilýän işler barada hasabat berdi. Döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Türkmenistanyň gümrük edaralaryny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy hödürlenildi. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, häzirki döwürde ýurdumyzda üstaşyr ulag geçelgeleriniň ähmiýetini artdyrmagyň çäklerinde döwletimiziň eksport mümkinçiliklerini ýokarlandyrmak ugrunda giň möçberli işleriň amala aşyrylýandygyny, şunda ýurdumyzda öndürilýän önümleri daşary ýurtlara ugratmakda gümrük işleriniň talabalaýyk derejede ýola goýulmalydygyny belledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow daşary döwletlerden ýurdumyza getirilýän harytlaryň hil babatda degişli görkezijilere doly laýyk gelmeginiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekip, gullugyň ýolbaşçysyna ýurdumyza getirilýän harytlaryň resmileşdirilişini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Soňra Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy N.Atagaraýew şu ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, gullugyň düzümleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak we olaryň işgärler bilen üpjünçiligini pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şeýle hem migrasiýa ulgamynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmäge gönükdirilen resminamanyň taslamasy barada hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, öňde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi. Şeýle hem häzirki döwürde ozal girizilen çäklendirmeleriň kem-kemden aradan aýrylýandygy, raýatlaryň daşary ýurtlara gitmek-gelmek meselelerine mümkinçilikleriň döredilýändigi bellenildi. Birnäçe ýurtlar bilen howa gatnawlarynyň ýola goýlandygyny nazara alyp, döwlet Baştutanymyz gullugyň ýolbaşçysyna gözegçilik edýän düzümleriniň işine gözegçiligi güýçlendirmegi tabşyrdy.  

Mejlisiň dowamynda ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Türkmenistanyň harby we hukuk goraýjy edaralaryny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamalaryny tassyklamak hakynda degişli resminamalara gol çekdi. Bu maksatnamalar döwletimizde parahatçylygyň we durnuklylygyň berkidilmegine gönükdirilendir hem-de hemişelik Bitaraplyk syýasatyndan ugur alnyp, goranyş häsiýetli Harby doktrinanyň talaplaryna laýyklykda işlenip taýýarlanyldy. 

Maksatnamalarda döwletimiziň goranmak ukybyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak, ýurdumyzyň howpsuzlygyny hem-de çäk bitewüligini ýokary derejede üpjün etmek, kanunçylygy we hukuk tertibini berkitmek, halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryny milli kanunçylygymyza ornaşdyrmak, harby we hukuk goraýjy edaralaryň işini innowasion tehnologiýalar esasynda, sanly ulgam arkaly has-da döwrebap derejede guramak bilen bagly örän möhüm wezipeler göz öňünde tutuldy diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi hem-de harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylaryna maksatnamalarda göz öňünde tutulan wezipeleriň bellenilen möhletlerde, doly ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. 

Soňra ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalaryna ýüzlenip, Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna berk eýerip, dünýä ýurtlary we halklary bilen dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny alyp barýandygyny belledi. Şoňa görä-de, biziň şu maksatlara esaslanyp kabul eden Harby doktrinamyz hem goranyş häsiýetine eýedir. Biz goranyş häsiýetli Harby doktrinamyzyň talaplaryna laýyklykda, harby we hukuk goraýjy edaralaryň düzümini mundan beýläk-de yzygiderli kämilleşdireris. Ýurdumyzyň goranmak ukybyny has-da berkideris diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi. 

Döwlet Baştutanymyz harby gullukçylaryň we olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş, gulluk, iş şertlerini yzygiderli gowulandyrmak boýunça uly işleriň durmuşa geçirilýändigini belläp, döwletimiziň geljekde-de bu ugurda ähli zerur çäreleri görjekdigini aýtdy. 

 Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi. 

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow mejlisi tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, rowaçlyk, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 4-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradowyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda oba hojalyk toplumynda we welaýatlarda alnyp barylýan işler baradaky meselelere garalyp, öňde durýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Döwlet Baştutanymyz maslahatyň gün tertibine geçip, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berdi. Häkim sebitdäki möwsümleýin işler, galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak işleriniň guralyşy, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklaryň wagtynda geçirilişi, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleriniň agrotehniki talaplara laýyk alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Gowaça meýdanlarynda ideg işleri agrotehniki kadalara laýyk dowam etdirilýär. Şunuň bilen bir wagtda ýetişdirilen ýeralmany, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnap almak işleri talabalaýyk berjaý edilýär. Mundan başga-da, welaýatyň uzak ýaýlalaryndaky, düzlüklerindäki ekinleri medeni zolaga geçirmek işleriniň guralyşy barada hasabat berildi. 

Häkim şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada hem hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler gyzgalaňly dowam edýän galla oragy möwsüminiň depginini gowşatman, öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde tagallalary gaýgyrmaly däldigine ünsi çekdi. Bu babatda bugdaýy soňky dänesine çenli ýygnap almak üçin çäreler görülmelidir. Şonuň ýaly-da, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleri agrotehniki talaplara laýyk alnyp barylmalydyr. 

Hormatly Prezidentimiz gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylmalydygy barada aýdyp, bu işleriň milli baýlygymyz bolan bu gymmatly ekiniň bol hasylyny almagy şertlendirýändigini nygtady. Şoňa görä-de, döwlet Baştutanymyz oňa örän jogapkärçilikli çemeleşmegi talap edip, bu ugurda birnäçe tabşyryklary berdi. Oba hojalyk önümlerini öndürijileriň öňünde durýan möhüm wezipeleriň biriniň halkymyzy özümizde öndürilýän ýeralma, gök-bakja we beýleki önümler bilen üpjün etmekden ybaratdygyna üns çekilip, bu babatda ýerine ýetirilýän işlere hem ählitaraplaýyn guramaçylykly çemeleşilmelidigi barada birnäçe görkezmeler berildi. 

Döwlet Baştutanymyz welaýatyň uzak ýaýlalaryndaky we düzlüklerindäki ekinleri medeni zolaga geçirmek işleriniň guralyşyna möhüm ähmiýet bermegiň zerurdygyny nygtap, bu ugurda haýal-ýagallyga ýol bermeli däldigini aýtdy. Hormatly Prezidentimiz şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň alnyp barlyşyny mundan beýläk-de berk gözegçilikde saklamak barada görkezme berdi. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklary wagtynda geçirmek, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işlerini agrotehniki talaplara laýyklykda alyp barmak boýunça durmuşa geçirilýän işler hakynda hasabat berdi. Welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyk ýerine ýetirilýändigi, ýetişdirilen ýeralmany, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnap almak ugrunda hemme çäreleriň görülýändigi barada aýdyldy. 

Şu günler günbatar sebitiň ekerançylyk meýdanlarynda gant şugundyryny ekmek işleri gyzgalaňly barýar. Bu ugurda agrotehniki kadalara laýyklykda, ähli zerur işler geçirilýär. Şeýle hem şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi maksat edinilýän medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işlerini bildirilýän talaplara laýyklykda, öz möhletinde ulanmaga tabşyrmak üçin zerur tagallalaryň edilýändigi aýdyldy. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, galla oragy möwsüminde öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmegiň möhüm talapdygyny belledi. Şunuň bilen birlikde, tabşyrylan hasyl üçin daýhanlar bilen hasaplaşyklaryň öz wagtynda geçirilmegi esasy wezipe hökmünde kesgitlenildi. Orakdan boşan meýdanlarda bolsa sürüm işleri agrotehniki talaplara laýyk ýerine ýetirilmelidir. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow welaýatyň çäklerinde gurluşygy alnyp barylýan medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda dowam edýän gurluşyk işlerini berk gözegçilikde saklamagyň möhümdigini aýdyp, olaryň bellenen möhletinde, ýokary hil derejesinde ulanmaga berilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. 

Soňra Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow sebitde işleriň ýagdaýy, galla oragyny toplumlaýyn guramak, şol sanda galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işlerini agrotehniki kadalara laýyk alyp barmak, gowaça ideg etmek hem-de şaly meýdanlarynda ideg işleriniň depginlerini güýçlendirmek meseleleri boýunça alnyp barylýan çäreler barada hasabat berdi. Häkim welaýatda ýeralmanyň, gök we bakja ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek, bu önümler bilen ilatymyzy doly üpjün etmek boýunça giň möçberli işleriň alnyp barylýandygy barada giňişleýin maglumat berdi. Şu ýyl sebitde gurlup ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalarda gurluşyk işleriniň depginini güýçlendirmek ugrunda zerur işler geçirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, welaýatda galla oragynyň ýokary guramaçylyk derejesinde tamamlanylmagynyň, tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklaryň öz wagtynda geçirilmeginiň, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleriniň agrotehniki talaplara laýyklykda alnyp barylmagynyň möhüm talap bolup durýandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz sebitiň gowaça meýdanlarynda hatarara bejergini geçirmek, ösüş suwuny tutmak, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işlerini talabalaýyk alyp barmagy tabşyrdy. Şeýle-de ýeralmanyň, gök we bakja ekinleriniň bol hasylyny ýetişdirmek, zaýasyz ýygnap almak meselelerine aýratyn ähmiýet berilmelidir. Şol bir wagtyň özünde sebitiň şaly ekilen meýdanlarynda ideg işleri talabalaýyk ýola goýulmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz welaýatda gurluşygy alnyp barylýan medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalaryň gurluşyk işleriniň depginlerini ýokarlandyrmak, olary bellenen möhletlerde ulanmaga bermek meseleleriniň yzygiderli gözegçilikde saklanylmalydygyny aýtdy we bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýewiň hasabaty bilen dowam etdi. Häkim sebitde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy, hususan-da, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklaryň wagtynda geçirilişi, uzakda ýerleşen kabul ediş nokatlaryndaky galla hasylyny elewatorlara we ammarlara daşamak hem-de ýerleşdirmek işleriniň talabalaýyk guralyşy, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleriniň agrotehniki talaplara laýyk alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Şeýle hem gowaça meýdanlarynda agrotehniki talaplara laýyk derejede ideg etmek işleriniň ýagdaýy barada aýdyldy. 

Häzirki wagtda welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda ýeralmanyň, gök we bakja ekinleriniň bol hasylyny ýetişdirmek, ýetişdirilen hasyly öz wagtynda, ýitgisiz ýygnap almak hem-de bazarlarda önüm bolçulygyny üpjün etmäge mynasyp goşant goşmak ugrunda amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreler barada-da hasabat berildi. Welaýatyň şaly ekilen meýdanlarynda ideg işleri talabalaýyk dowam edýär. Häkim şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalarda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada aýdyp, gurluşygyň ýokary hil derejesini üpjün etmek we olary bellenilen möhletlerde ulanmaga tabşyrmak ugrunda zerur işleriň geçirilýändigini habar berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, galla oragyny ýokary hilli we gysga möhletde tamamlamak, tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek, ýygnalan galla hasylyny talabalaýyk saklamak işleriniň wajypdygyna ünsi çekdi we bu babatda häkime birnäçe anyk görkezmeleri berdi. Şeýle-de orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleri agrotehniki talaplara laýyklykda geçirilmelidir. 

Döwlet Baştutanymyz gowaça we şaly ekilen meýdanlarda bu ekinlere talabalaýyk ideg edilmelidigini nygtady. Hormatly Prezidentimiz bu ugurdaky öňdebaryjy tejribäni nazara alyp hem-de halkymyzyň daýhançylyk däplerine laýyk ýola goýmak babatda anyk görkezmeleri berdi. Daýhan yhlasy bilen ösdürilip ýetişdirilen ýeralmany, gök we bakja ekinlerini öz wagtynda, ýitgisiz ýygnap almak, bazarlarda önüm bolçulygyny üpjün etmek wajypdyr. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz sebitiň uzak ýaýlalaryndaky, düzlüklerindäki ekinleri medeni zolaga geçirmek meselelerini ylmy esasda öwrenmegi tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalaryň gurluşyk işlerinde ýokary hil derejesiniň üpjün edilmelidigini belledi hem-de bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew sebitde alnyp barylýan işler, hususan-da, galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak işleriniň guralyşy, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklaryň wagtynda geçirilişi, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleriniň degişli talaplara laýyklykda alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Gowaça meýdanlarynda ideg işleri agrotehniki kadalara laýyk guralýar. Şunuň bilen bir wagtda ýetişdirilen ýeralmany, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnap almak işleri talabalaýyk berjaý edilýär. 

Mundan başga-da, ekerançylyk meýdanlarynda gant şugundyryny ekmek işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barlyşy barada hasabat berildi. Häkim şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň barşy barada-da hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler gyzgalaňly dowam edýän galla oragy möwsüminiň depginini gowşatman, öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde tagallalary gaýgyrmaly däldigini nygtady. Bu babatda bugdaýy soňky dänesine çenli ýygnap almak üçin ähli çäreler görülmelidir. Şonuň ýaly-da, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleri agrotehniki talaplara laýyk alnyp barylmalydyr. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylmalydygy barada aýdyp, munuň ähmiýetini nygtady. Döwlet Baştutanymyz oba hojalyk önümlerini öndürijileriň öňünde durýan möhüm wezipeleriň biriniň ilatymyzy özümizde öndürilýän ýeralma, gök-bakja we beýleki önümler bilen üpjün etmekden ybaratdygyna ünsi çekip, bu babatda ýerine ýetirilýän işlere ählitaraplaýyn guramaçylykly çemeleşilmelidigi barada birnäçe görkezmeleri berdi. 

Hormatly Prezidentimiz şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň alnyp barlyşyny berk gözegçilikde saklamak barada häkime degişli görkezmeleri berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzda oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Welaýatlarda galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak işlerine uly üns berilýär. Döwlete tabşyrylan bugdaý hasyly üçin önüm öndürijiler bilen hasaplaşyklar wagtynda geçirilýär, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleri agrotehniki talaplara laýyklykda dowam edýär. Sebitlerde gowaça meýdanlarynda ideg işleri agrotehniki kadalara laýyklykda geçirilýär. Şunuň bilen birlikde, welaýatlarda ýetişdirilen ýeralmany, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnap almaga möhüm ähmiýet berilýär. 

Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň şaly meýdanlarynda agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda ideg işleri dowam edýär. Şeýle-de Balkan we Mary welaýatlarynda gant şugundyrynyň ekişi batly depginde alnyp barylýar. 

Mundan başga-da, wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygyna laýyklykda, ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, suw serişdelerini rejeli peýdalanmak we ýurdumyzda suw üpjünçiligi boýunça işleriň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Şeýle hem welaýatlaryň uzak ýaýlalarynda, düzlüklerinde ekilýän ekinleri medeni zolaga geçirmek boýunça işleriň guralyşy barada giňişleýin habar berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, welaýatlarda gowaça agrotehniki kadalara laýyklykda ideg etmekde alnyp barylýan işlere nägilelik bildirdi hem-de bu işleriň depginini güýçlendirmegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz ekerançylygyň medeniýetini gowulandyrmak, işleriň netijeliligini gazanmak, ýer kadastryny taýýarlamak, tohumlaryň ýerli toprak-howa şertlerine laýyk gelýän, ýokary hasyl berýän görnüşlerini saýlamak, täzeçil tehnologiýalary ulanmak arkaly suwdan rejeli peýdalanmak boýunça teklipleri ýakyn wagtda taýýarlamak barada häkimlere anyk tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz öňde goýulýan wezipeleriň möhüm ähmiýete eýedigine ünsi çekip, bu işleriň ýerine ýetirilmegine berk gözegçilik etmek barada wise-premýere tabşyryk berdi. 

Döwlet Baştutanymyz galla oragyny ýokary hilli we gysga möhletde üstünlikli tamamlamak, tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek meseleleriniň yzygiderli gözegçilikde saklanmalydygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiz geljekki bol hasylyň düýbüni tutmak, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işlerini ýokary hilli geçirmek, welaýatlaryň gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barlyşyna gözegçilik etmek, ýetişdirilen ýeralmany, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnap almak boýunça zerur tagallalaryň edilmelidigi barada degişli görkezmeleri berdi. 

Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň şaly meýdanlarynda ideg etmek işleri, Balkan we Mary welaýatlarynda gant şugundyrynyň ekişi bildirilýän talaplara laýyklykda alnyp barylmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz suwy rejeli peýdalanmak meselelerine häzirki zaman ylmy we milli daýhançylyk däpleri esasynda çemeleşilmelidigini belledi hem-de suw üpjünçiligi babatda wise-premýere birnäçe anyk görkezmeleri berdi. Hormatly Prezidentimiz welaýatlaryň uzak ýaýlalaryndaky we düzlüklerindäki ekinleri medeni zolaga geçirmek, ekerançylygyň medeniýetini ýokarlandyrmak, topragyň hasyllylygyny artdyrmak, ekin dolanyşygyna geçmek bilen bagly işleri düýpli seljermek, bu ugurda häkimler bilen bilelikde anyk teklipleri taýýarlamak barada wise-premýere anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary hasabatyny dowam edip, Gazagystanyň bugdaýyny we un önümlerini Owganystana hem-de Owganystanyň üsti bilen beýleki ýurtlara ibermekde bilelikdäki hyzmatdaşlygy ýola goýmak boýunça alnyp barylýan işler barada habar berdi. Hususan-da, Türkmenistanyň we Gazagystan Respublikasynyň gatnaşmagynda Mary welaýatynyň Serhetabat etrabyndaky “Çemenabat” maldarçylyk hojalygynda 100 müň tonna bugdaý saklamaga niýetlenen elewatory hem-de oňa gerek bolan haltalary öndürýän önümçiligi gurmak maksat edinilýär. Bu işleri paýly gatnaşyk esasynda amala aşyrmak meýilleşdirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz bu işleriň sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmekde, şol sanda Owganystanyň ykdysady taýdan dikeldilmegine ýardam bermekde ähmiýetlidigini nygtap, hödürlenen teklibi içgin öwrenmek boýunça degişli işleri alyp barmagy tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmegiň ilkinji nobatdaky talapdygyny aýdyp, olaryň ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmekde, oba ilatynyň ýaşaýyş-durmuşyny has-da gowulandyrmakda alnyp barylýan işlerde möhüm orun eýeleýändigini nygtady. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny we halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň bähbidine alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

29-njy iýunda türkmen paýtagtynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlyklygynda üstünlikli geçirilen altynjy Hazar sammiti 2022-nji ýylyň esasy syýasy wakalarynyň biri boldy. Geosyýasy we geoykdysady taýdan möhüm orny eýeleýän Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň ýokary derejedäki duşuşygy dünýäniň habar beriş serişdeleriniň ünsüni özüne çekdi. 

20 ýyldan soňra Aşgabatda ýene-de geçirilen sammit maslahatlaşmaga teklip edilen meseleleriň hem-de iň ýokary derejedäki köptaraplaýyn gepleşikleriň syýasy taýdan wajyplygy nazara alnyp, entek öz işine başlamanka, žurnalistler tarapyndan dünýä derejesinde ähmiýetli wakalaryň hataryna girizildi. Iri halkara habarlar agentlikleri, maglumat-seljeriş portallary, teleýaýlymlar we köp sanly internet serişdeleri bu forumy hem-de onuň çäklerinde geçirilen ikitaraplaýyn duşuşyklary beýan etdiler, sammite gatnaşyjy ýurtlaryň Baştutanlarynyň çykyşlaryny, olaryň öňe süren tekliplerini, köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljegini teswirlediler. 

Türkmen paýtagtynda geçirilen sammit baradaky habary ilkinjiler bolup, Russiýanyň “TASS” we “PИA Новости”, Türkiýäniň “Anadolu”, Eýranyň “IRNA”, “Mehrnews” habarlar agentlikleri, “BRICS” ýurtlarynyň “TV BRICS” halkara media ulgamy, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň, Azerbaýjanyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri habar berdiler hem-de Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň, Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewiň, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisiniň, Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýewiň, Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putiniň gatnaşmagynda geçirilen forumyň ýokary derejesini nygtadylar. 

Altynjy Hazar sammitiniň gün tertibine girizilen möhüm meseleler köp sanly daşary ýurt neşirleriniň üns merkezinde boldy. Russiýanyň vesti.ru elektron gazeti Hazarýaka döwletleriň Liderleriniň ýakynlaşmak, ilkinji nobatda, senagat we ýokary tehnologiýalar ulgamlarynda ýakynlaşmak barada ylalaşandyklaryny habar berdi. Şunda bäş ýurduň ykdysady hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň hem-de Hazar deňzindäki adatdan daşary ýagdaýlara, adamlaryň ýaşaýşyna we abadançylygyna ýaramaz täsir edýän tebigy hem-de tehnogen hadysalara garşy durmakda hyzmatdaşlygy giňeltmegiň zerurdygy bellenildi. 

Russiýanyň “TASS” döwlet federal habarlar agentligi öz sahypalarynda forumda deňziň ekoulgamyny gorap saklamak boýunça has netijeli işleri geçirmek üçin degişli şertnama-hukuk binýadyny döretmek işini çaltlandyrmagyň möhümdiginiň nygtalandygyny beýan etdi. 

Italiýanyň “Agenparl” metbugat agentligi Russiýanyň, Azerbaýjanyň, Eýranyň, Gazagystanyň we Türkmenistanyň Prezidentleriniň Hazar deňzinde dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň möhüm meselelerini, şeýle-de Hazarýaka ýurtlaryň Baştutanlarynyň öňki duşuşyklarynda kabul edilen çözgütleriň durmuşa geçirilişini ara alyp maslahatlaşýandyklaryny habar berdi. Ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilen işleriň netijesinde, ähli isleg bildirenler üçin forumyň işi baradaky maglumatlary açyk görnüşde almaga mümkinçilik döredildi. Sanly tehnologiýalary ulanmak arkaly gatnaşyjylaryň hemmesiniň çykyşlary birnäçe daşary ýurt teleýaýlymlarynda göni ýaýlymda görkezildi. 

Ýurdumyzyň hem-de daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri foto we wideo reportažlaryny wakanyň geçýän ýerinde taýýarladylar. Köp sanly žurnalistleriň netijeli işlemegi üçin “Arçabil” myhmanhanasynda döwrebap kompýuterlerdir tehnikalar, aragatnaşyk serişdeleri bilen üpjün edilen giň metbugat zaly berildi. 

Dünýä metbugaty Aşgabat duşuşygyna gatnaşyjy ýurtlaryň ynanyşmak we özara hormat goýmak ýörelgelerine esaslanýan hyzmatdaşlygy esasy ugurlar boýunça mundan beýläk-de ösdürmegi maksat edinýändiklerini bütin aýdyňlygy bilen görkezendigini belledi. Bu döredijilikli hem-de oňyn garaýyşlar döwlet Baştutanlarynyň açyklyk, dostluk ýagdaýynda geçen duşuşyklarynda, sammitiň jemlerinde we onuň çäklerinde gazanylan ylalaşyklarda öz beýanyny tapdy. 

Metbugatda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň çykyşyna, şeýle-de ileri tutulýan ugurlarda sebit hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmek boýunça tekliplerine uly üns berilmegi tötänden däldir. Döwlet Baştutanymyzyň çykyşyndan bölekler tutuş dünýäde millionlarça okyjysy bolan esasy habarlar agentlikleriniň sahypalarynda, meşhur internet saýtlarynda çap edildi. 

Türkmenistanyň häzirki döwürde ählumumy ykdysady ösüşiň kesgitleýji şerti hökmünde çykyş edýän ulag we energetika ulgamlarynda Hazarýaka döwletleriň özara hyzmatdaşlygyny ösdürmegi ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezendigi nygtaldy. “Ilkinji nobatda, gürrüň Demirgazyk — Günorta halkara ulag geçelgesini gurmak barada barýar. Munuň özi Sankt-Peterburgdan Eýranyň we Hindistanyň portlaryna çenli baryp ýetýän, uzynlygy 7200 kilometr bolan ulag geçelgesiniň ägirt uly taslamasydyr” diýip, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri bellediler. Geçen ýyl güýje giren Hazarýaka döwletleriniň arasynda ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk bu ulag geçelgesiniň ýakyn wagtda işe girizilmegine ýardam bermelidir. Ol Hazar deňzi sebitini iri logistik merkeze öwürmäge gönükdirilendir. 

Metbugat sahypalarynda Tähranda, Bakuwda, Astrahanda we Aktauda geçirilen sammitleriň sebitde özara gatnaşyklaryň kemala gelmegine saldamly goşant goşan bäş ýurduň bilelikdäki işlerine kuwwatly itergi berendigi aýdylýar. “Şunuň bilen birlikde, Hazarda ulag, balyk awlamak, gämiçilik, biologik serişdeleri aýawly saklamak, ekologik howpsuzlyk, adatdan daşary ýagdaýlaryň öňüni almak we olary aradan aýyrmak ulgamlarynda, beýleki ugurlarda hyzmatdaşlyk boýunça pudaklaýyn ylalaşyklaryň ençemesiniň üstünde işlenildi we bu iş dowam etdirilýär. Bularyň ählisi häzirki wagtda biziň gatnaşyklarymyzyň hil taýdan anyk häsiýete eýe bolmagyna, maksadalaýyk, yzygiderli, netijeli ösmegine ýardam etdi. Biz netijeli we birek-birege hormat goýmak esasyndaky gatnaşyklary alyp barýarys. Ol Hazar meselesiniň dürli ugurlaryny — syýasy, ykdysady, söwda, ekologik, ynsanperwer gatnaşyklary öz içine alýar” diýip, döwlet Baştutanymyz sammitdäki çykyşynda nygtady. 

Meşhur elektron neşirler Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň maglumatlaryna salgylanmak bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Hazar deňzi sebitinde berk, uzak möhletli hem-de bitewi howpsuzlygyň üpjün edilmegini bäştaraplaýyn hyzmatdaşlygyň üstünlikli bolmagynyň baş şerti we esasy wezipesi hökmünde kesgitländigini ýazdylar. 

“Hazar sebitiniň parahatçylyk we ösüş üçin howplardan azat bolan durnuklylyk we ynanyşmak zolagy bolmagynda galmagy üçin terrorçylyga, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna, guramaçylykly jenaýatçylyga garşy bilelikdäki tagallalar edilmelidir” diýip, daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri öz sahypalarynda döwlet Baştutanymyzyň sözlerini getirdiler. 

Iri sebit neşirleri milli habarlar agentlikleriniň maglumatlaryna salgylanmak bilen, duşuşyga gatnaşyjylaryň medeni-ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň ähmiýetini aýratyn nygtandyklaryny habar berdiler. Daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri Hazarýaka ýurtlaryň sebit hyzmatdaşlygynyň ösdürilmegine oňyn täsirini belläp, özara gatnaşyklaryň özboluşly köpýyllyk tejribesiniň medeni-ynsanperwer gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmaga ýardam berjekdigini beýan etdiler. 

“МИР” döwletara teleradiokompaniýasynyň meşhur serişdeleri — “МИР 24” teleýaýlymy hem-de maglumat-seljeriş internet portaly, sng. today, centralasia.news saýtlary Aşgabat sammitiniň işi, onda beýan edilen teklipler hem-de forumyň çäklerinde geçirilen ikitaraplaýyn duşuşyklar barada giňişleýin maglumatlary berdiler. 

Daşary ýurt media serişdeleriniň wekilleriniň habar bermeklerine görä, Türkmenistanyň Prezidenti forumda daşary işler ministrleriniň derejesindäki hyzmatdaşlygy giňeltmek, telekeçiligiň öňünden zerur bolmadyk, könelişen päsgelçilikleri aýyrmak, Hazarýaka ýurtlaryň maksatlaýyn işewürlik forumlaryny ýola goýmak, degişli döwletleriň işewürlik hyzmatdaşlygynyň Geňeşini döretmek, medeniýet ulgamynda hyzmatdaşlyk baradaky Ylalaşygy işläp taýýarlamak, sebitde syýahatçylyk pudagyny, şol sanda gämide gezelençler arkaly syýahatçylygy ösdürmek babatda möhüm başlangyçlary öňe sürdi. 

Azerbaýjanyň “Report” habarlar agentligi hem öz okyjylaryny Aşgabatdaky wakalar bilen dessin tanyşdyryp, forumyň dostlukly döwletleriň özara hormat goýmak, birek-biregiň bähbitlerini nazara almak esasyndaky hyzmatdaşlygyny ösdürmäge gönükdirilendigini belledi. Özara bähbitli hyzmatdaşlyk üçin amatly şertleri döretmek, maýa goýum ýagdaýyny gowulandyrmak, ygtybarly hem-de howpsuz aragatnaşyk ulgamyny döretmek, ýokary düşewüntli, ekologik taýdan arassa tehnologiýalary ornaşdyrmak Hazarýaka döwletleriň esasy ileri tutulýan ugurlary bolmagynda galýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Hazar deňziniň daşky gurşawyny goramak boýunça bilelikdäki işiň netijeliligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen Hazar deňzinde ylmy barlaglary geçirmek hakynda Ylalaşygy işläp taýýarlamak boýunça başlangyjy dünýä jemgyýetçiliginde uly gyzyklanma döretdi. Türkmenistanyň bu ugurda garaýyşlary anyk kesgitlenendir: ähli ykdysady we önümçilik işleri deňziň ekologik howpsuzlygyna hem-de tebigaty goraýyş ulgamyndaky ykrar edilen dünýä ölçeglerine laýyk gelmelidir. 

“Türkmenistan eýýäm Hazaryň baý tebigy serişdeleriniň rejeli ulanylmagyny üpjün etmek boýunça tebigaty goraýyş çäreleriniň toplumy hökmünde täze Hazar ekologiýa maksatnamasyny döretmek pikiri bilen çykyş etdi. Biz şu mesele boýunça işjeň gepleşikleri dowam etdirmäge taýýardyrys hem-de Hazarýaka ýurtlaryň hemmetaraplaýyn goldawyna umyt edýäris” diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. 

“Eýran-türkmen gatnaşyklary hoşniýetli goňşuçylyk hem-de özara ynanyşmak ýörelgeleri esasynda okgunly ösdürilýär” diýip, “IRNA” habarlar agentligi öz sahypalarynda ýazýar. 

Gazagystanyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň habar bermeklerine görä, Prezident Kasym-Žomart Tokaýew häzirki wagtda, däp bolan logistik zynjyrlaryň bozulýan ýagdaýynda Ýewropany, Merkezi Aziýany we Hytaýy birleşdirýän üstaşyr geçelgeleriň ösdürilmegi üçin Hazarüsti halkara ugruň ornunyň has-da artýandygyny belledi. 

“Euronews” habarlar teleýaýlymy bäş ýurduň Liderleriniň jemleýji Beýanaty kabul edendiklerini we onda sebitiň serişdelerini Hazarýaka ýurtlaryň hoşniýetli goňşuçylyk, dostluk ýörelgeleri esasynda, parahatçylykly maksatlarda ulanjakdyklary barada aýdylýandygyny habar berdi. 

“Türkmenistan umumyhazar gepleşiklerine işjeň gatnaşmak bilen, bu işe mundan beýläk-de öz goşandyny goşmaga, ähli meselelere gyzyklanma bildirip, ara alyp maslahatlaşmaga we olar boýunça ylalaşykly çözgütleri tapmaga taýýardyr. Biziň ýapyk ýa-da oňaýsyz meselelerimiz ýokdur, biz hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde geljekki ylalaşyklary gazanmaga, Hazar gün tertibiniň anyk ugurlary boýunça özara gatnaşyklara taýýardyrys” diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

“Biziň duşuşyklarymyzyň hoşniýetlilik, özara ynanyşmak ýagdaýynda geçýändigini aýratyn nygtasym gelýär. Hazarýaka döwletleriň sammitleri sebit we dünýä syýasatynyň anyk hem-de täsirli şertine öwrüldi, olaryň diňe bir gatnaşyjylar üçin däl, eýsem, beýleki ýurtlar üçin hem wajypdygy äşgärdir” diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň aýdan sözleri ählumumy maglumat torundaky köp sanly teswirlerde getirildi. 

Şeýlelikde, ýokary derejede geçirilen altynjy Hazar sammiti bar bolan meseleleri we bilelikdäki kuwwaty netijeli peýdalanmagyň ýollaryny ara alyp maslahatlaşmak üçin möhüm çäre boldy hem-de Hazarýaka ýurtlaryň hyzmatdaşlygyny hil taýdan täze derejä çykarmaga itergi berdi. 

(TDH)

Aşgabat, 1-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň ileri tutulýan meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de birnäçe resminamalaryň taslamalaryna garaldy. 

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilýän mejlisiniň gün tertibine geçip, ilki bilen, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa söz berdi. Ol Türkmenistanyň Prezidentiniň başlangyjy boýunça Milli Geňeşiň wekiliýetiniň Goşulyşmazlyk Hereketiniň parlament torunyň “Ählumumy parahatçylyga we durnukly ösüşe ýardam etmekde milli parlamentleriň ornuny ýokarlandyrmak” atly maslahatyna gatnaşmak üçin Azerbaýjan Respublikasynyň Baku şäherinde gulluk iş saparynda bolandygy barada habar berdi. 

Milli Geňeşiň wekiliýeti forumyň çäklerinde guralan çärelere, duşuşyklara gatnaşdy. Çykyşlarda sebit we halkara derejede durnukly ösüşi üpjün etmekde ýurdumyzyň Bitaraplyk derejesiniň ähmiýetiniň ýokarlanýandygy barada aýdyldy. Azerbaýjanyň paýtagtynda geçirilen maslahatyň dowamynda Goşulyşmazlyk Hereketiniň parlament torunyň işiniň guralyşy boýunça Düzgünnama hem-de Baku maslahatynyň Jarnamasy kabul edildi. Şeýle hem Baku şäherine saparyň çäklerinde ýurdumyzyň wekiliýetiniň Azerbaýjan Respublikasynyň Milli Geňeşiniň Başlygy bilen duşuşygy geçirildi. Onuň dowamynda dostlukly döwletara gatnaşyklary saklamakda we kanun çykaryjylyk işinde tejribe alyşmakda parlament diplomatiýasynyň mümkinçiliklerini peýdalanmak boýunça pikir alyşmalar boldy. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek ugrunda alnyp barylýan toplumlaýyn işler barada maglumat berdi. Häzirki wagtda Mejlisiň deputatlary, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hünärmenleri bilen bilelikde döwlet ýaşlar syýasatyna, ýerli öz-özüňi dolandyryş ulgamyna degişli kanunçylyk namalary ara alnyp maslahatlaşylýar hem-de seljerilýär. 

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň welaýatlaryna iş saparlaryny gurap, halkymyzyň ýaşaýyş şertleri, döredijilikli zähmet hem-de oňaýly dynç alyş üçin döredilýän mümkinçilikler, sebitleri ösdürmek maksady bilen alnyp barylýan işler bilen tanyşýar, degişli maslahatlaryny, sargytlaryny berýär. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek boýunça Halk Maslahatynyň öňünde goýlan durmuş maksatly täze wezipelere möhüm ähmiýet berilýär. 

Parlamentara gatnaşyklary ösdürmek we halkara giňişlikde hyzmatdaşlygyň ornuny pugtalandyrmak boýunça giň möçberli işler dowam etdirilýär. Halk Maslahatynyň agzalary şu ýylyň 23-24-nji iýunynda Gyrgyz Respublikasynyň Çolpon-Ata şäherinde geçirilen Türki dilli döwletleriň XI parlament assambleýasyna gatnaşdylar. Saparyň çäklerinde daşary ýurt döwletleriniň parlamentleriniň wekilleri bilen kanun çykaryjylyk işinde hyzmatdaşlygy ösdürmegiň ugurlary boýunça pikir alşyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iri halkara guramalar, daşary ýurtlaryň parlamentleri bilen gatnaşyklarda toplanan oňyn tejribäniň netijeli ulanylmalydygyny belledi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Muhammedow ýurdumyzda jenaýatçylykly ýol bilen alnan girdejileriň kanunlaşdyrylmagyna we terrorçylygyň maliýeleşdirilmegine garşy hereket etmek ulgamyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bu ugurda işleri ulgamlaýyn esasda alyp barmak maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidentiniň degişli Kararyna laýyklykda, Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň ýanynda utgaşdyryjy Pudagara iş topary döredildi. Onuň düzümi degişli ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, harby we hukuk goraýjy edaralaryň müdirlik, bölüm başlyklary derejesinde bellenildi. 

2021-nji ýylda “Jenaýatçylykly ýol bilen alnan girdejileriň kanunlaşdyrylmagyna, terrorçylygyň maliýeleşdirilmegine we köpçülikleýin gyryş ýaragynyň ýaýradylmagynyň maliýeleşdirilmegine garşy hereket etmek hakynda” täze rejelenen görnüşde kabul edilen Kanuna laýyklykda, şeýle hem ýurdumyzyň halkara ylalaşyklaryndan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen, utgaşdyryjy Pudagara toparyny döretmek teklip edilýär. Onuň düzümine degişli ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, harby we hukuk goraýjy düzümleriň ýolbaşçylary giriziler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, döredilmegi teklip edilýän toparyň işiniň jenaýatçylykly ýol bilen alnan girdejileri kanunlaşdyrmaga we terrorçylygy maliýeleşdirmäge garşy hereket etmegiň milli ulgamynyň netijeli işiniň üpjün edilmegine gönükdirilmelidigini, onuň pudagara derejedäki hem-de degişli düzümleriň görnüşindäki işiniň netijeli häsiýete eýe bolmagynyň gazanylmalydygyny belledi. Bu ugurda bar bolan wezipeleri çözmekde diňe bir kanunçylyk taýdan däl, eýsem, düýpli özgertmeleri amala aşyrmak esasynda hereket edilmelidir. Döwlet Baştutanymyz hödürlenen teklibi makullap, wise-premýere bu ugurda anyk işleri geçirmegi tabşyrdy. 

Soňra wise-premýer standartlaşdyryş ulgamy we önümleri güwälendirmegi kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. Hususan-da, Mary welaýatynyň “Türkmenstandartlary” döwlet gullugynyň Döwlet synag barlaghanasynda ýerine ýetirilýän işler we onuň düzümi hakynda hasabat berildi. Geljekde bu guramanyň düzüminde düzümleýin üýtgetmeleri geçirmegiň hasabyna mebel, metal, nebit önümlerini synagdan geçiriş bölümlerini döretmek göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, Mary welaýatynyň “Türkmenstandartlary” döwlet gullugynyň Döwlet synag barlaghanasy üçin täze, döwrebap binany gurmak hem-de ony zerur enjamlar bilen üpjün etmek teklip edilýär. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, öňdebaryjy pudaklary döwrebaplaşdyrmagyň, durmuşyň ähli ulgamlaryna täzeçil usullary ornaşdyrmagyň möhüm şert bolup durýandygyna ünsi çekip, standartlaşdyrmagyň oňyn bäsdeşligiň ösdürilmegini, önümleriň we ýola goýulýan hyzmatlaryň hiliniň ýokarlanmagyny, söwdada birnäçe tehniki bökdençlikleriň azaldylmagyny, sarp edijileriň bähbitleriniň goraglylyk derejesiniň ýokarlanmagyny, daşky gurşawyň goralmagyny we serişdeleriň ähli görnüşleriniň tygşytlanmagyny şertlendirýändigini belledi. 

Mary welaýatynyň “Türkmenstandartlary” döwlet gullugynyň Döwlet synag barlaghanasynyň täze binasynyň gurulmagy we onuň degişli derejede enjamlaşdyrylmagy ýurdumyzyň bu gullugynyň sazlaşykly ösüşine, bir bitewi ölçeg ulgamynyň üpjün edilmegine, bölümiň maddy-enjamlaýyn binýadynyň halkara talaplara laýyklykda döwrebaplaşdyrylmagyna kuwwatly itergi berer diýip, döwlet Baştutanymyz bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasy tarapyndan agyz suw ýataklaryny ýüze çykarmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň hünärmenleri tarapyndan Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäheriniň we Çärjew etrabynyň çäklerinde, Amyderýanyň çep kenarynda, Boýrabat hem-de Berzeň akabalarynyň kenarynda ýerleşýän Türkmenabat meýdançasynda geçirilen gidrogeologik gözleg-barlag işleri netijesinde, umumy meýdany 130,8 inedördül kilometre deň bolan agyz suw ýatagy açyldy we gorlary tassyklanyp, “Türkmenabat” ýerasty agyz suw ýatagy diýlip hasaba alyndy. Bu ýatagyň suw gory ýerli ilaty arassa agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmäge mümkinçilik berer. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki günde suw diplomatiýasynyň köp döwletleriň, şol sanda Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini, köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň görnüşi hökmünde suw serişdeleriniň gorlaryny döretmek we täzeden dikeltmek, olardan oýlanyşykly hem-de rejeli peýdalanmak bilen bagly meseleler boýunça yzygiderli gatnaşyklar üçin mümkinçilikleri açýandygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

Soňra wise-premýer ýangyç-energetika toplumynyň degişli kärhanalarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny yzygiderli pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň enjamlary we ätiýaçlyk şaýlary satyn almagy hakynda” Kararyň taslamasyny hödürledi. Resminamanyň taslamasyna laýyklykda, degişli kompaniýalar bilen zerur enjamlary we ätiýaçlyk şaýlaryny satyn almak barada şertnamalary baglaşmak göz öňünde tutulýar. Munuň özi Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň hem-de Seýdiniň nebiti gaýtadan işleýän zawodynyň bökdençsiz işlemegine mümkinçilik berer. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Karara gol çekdi hem-de ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, ägirt uly energetika kuwwatyna eýe bolan ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň düzümlerini düýpli döwrebaplaşdyrmagy, onuň kuwwatlyklaryndan doly derejede peýdalanmagy, topluma maýa goýumlary çekmegi ugur edinýändigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda amala aşyrylýan pudaklaýyn taslamalara gyzyklanma bildirýän ygtybarly daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek üçin çäreleri görmegiň zerurdygyny belläp, bu babatda wise-premýere birnäçe degişli tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak maksady bilen, senagat pudagynyň öňünde goýlan wezipeleri üstünlikli çözmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi tarapyndan daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan hem-de eksporta niýetlenen önümleri öndürmäge ýöriteleşdirilen önümçilikleriň täzelerini gurmak, ozal bar bolanlarynyň durkuny täzelemek hem-de täze iş orunlaryny döretmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berildi. 

«Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň 2020 — 2023-nji ýyllarda senagat hem-de önümçilik desgalaryny gurmagy hakynda» Karara laýyklykda, birnäçe önümçilik desgalaryny gurmak bellenildi. Häzirki wagtda ýurdumyzyň dürli künjeklerinde täze sement zawodlarynyň, keramiki-bezeg plitalaryny we sanfaýans önümlerini öndürýän zawodyň gurluşyk işleri alnyp barylýar. Wise-premýer ýurdumyzyň welaýatlarynda önümhanalary gurmak boýunça geçirilen halkara bäsleşigiň jemlerine laýyklykda taýýarlanan teklipleri döwlet Baştutanymyzyň garamagyna hödürledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hödürlenen teklipleri makullap, ýurdumyzyň sarp edijilerini daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan ýokary hilli önümler bilen üpjün edip biljek kuwwatly gurluşyk senagatyny kemala getirmegiň wajypdygyna ýene-de bir gezek ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda we daşary ýurtlarda uly isleg bildirilýän gurluşyk serişdeleriniň önümçiliklerini yzygiderli artdyrmagyň ähmiýetini nygtap, wise-premýere bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary döwlet elektroenergetika syýasatyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerinden giňden peýdalanmak boýunça geçirilýän çäreler barada hasabat berdi. Balkan welaýatynyň Serdar etrabynda köpugurly Gün we ýel elektrik stansiýasyny gurmak, şeýle hem ýokary güýjenmeli elektrik geçirijisini çekmek üçin zerur bolan enjamlary we serişdeleri satyn almak boýunça degişli işler geçirildi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli Kararyň taslamasy hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, “ýaşyl” energetikanyň mümkinçiliklerinden giňden peýdalanmagyň hem-de gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini işjeň ulanmagyň zerurdygyny nygtap, munuň ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň giň möçberli maksatnamalarynda döwrebaplaşdyrylmagyna aýratyn üns berilýän elektroenergetika pudagynyň kuwwatlyklarynyň artdyrylmagyna gönüden-göni ýardam berjekdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz degişli Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi hem-de «Altyn asyr» Türkmen kölüniň töwereginde guruljak ilatly ýerleriň sarp edijilerini elektrik energiýasy bilen ygtybarly we bökdençsiz üpjün etjek bu täze taslamanyň durmuşa geçirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagyny döretmek boýunça işleriň Meýilnamasy barada hasabat berdi. Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagyny — Söwda merkezini döretmek we onuň işini düzgünleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasyndaky 2021-nji ýylyň 5-nji oktýabrynda gol çekilen Ylalaşyga laýyklykda, Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi tarapyndan degişli ministrlikler hem-de düzümler bilen bilelikde işler alnyp barylýar. Serhetýaka söwda zolagynyň işini halkara we sebit lomaý-bölek söwdasynyň häzirki zaman tejribelerine laýyklykda ýola goýmak göz öňünde tutulýar. Serhetýaka söwda zolagynyň meýdany we ýerleşjek ýeriniň çäkleri, şeýle hem söwda dükanlaryny, ammarlary, resmileşdiriş we gözegçilik nokatlaryny ýerleşdirmegiň çyzgylary babatda taslamalary taýýarlamak boýunça işler alnyp barylýar. Bu ugurdaky işleri özbek tarapy bilen ylalaşmak maksady bilen, iki ýurduň ministrlikleri we pudaklaýyn edaralary tarapyndan işleriň Meýilnamasy işlenip taýýarlanyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Özbegistanyň biziň ýurdumyz üçin hoşniýetli goňşudygyny, doganlyk ýurtdugyny, ygtybarly hyzmatdaşdygyny nygtady. Bu döwlet bilen gatnaşyklar strategik hyzmatdaşlygy nazara almak arkaly ýola goýulýar. Deňhukuklylyk, özara hormat goýmak, ynanyşmak, dostluk we hyzmatdaşlyk ýörelgelerini mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň wajypdygyna özara düşünmek bu gatnaşyklaryň tapawutly aýratynlyklarydyr. Döwlet Baştutanymyz halklarymyzyň düýpli bähbitlerine kybap gelýän, sebit we halkara işleriň barşyna oňyn täsir edýän, köpugurly hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin bar bolan kuwwatyň mundan beýläk-de doly derejede peýdalanyljakdygyny belledi. 

Hormatly Prezidentimiz ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy giňeltmek we pugtalandyrmak, ony täze derejä çykarmak, şol sanda telekeçiligi goldamak boýunça alnyp barylýan işleri aýratyn nygtap, şunda özara haryt dolanyşygynyň mukdarynyň depginli artdyrylmagynyň ileri tutulýan wezipe bolup durýandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz sebitara gatnaşyklaryň höweslendirilmegine, Türkmenistanyň we Özbegistanyň serhetýaka sebitleriniň arasynda yzygiderli söwda gatnaşyklarynyň ösdürilmegine, bilelikdäki bazarlaryň döredilmegine ünsi çekdi. Munuň özi ykdysady hyzmatdaşlyga täze itergi berer. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu ugurda alnyp barylýan işleriň wajypdygyny belledi hem-de wise-premýere bu babatda tabşyryklary berdi. 

Soňra wise-premýer Aşgabat şäheriniň Çoganly ýaşaýyş toplumynyň çägindäki söwda merkeziniň gurluşynda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bu desganyň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmak boýunça işler tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Çoganly ýaşaýyş toplumynda gurulýan täze söwda merkeziniň gurluşygynyň häzirki zamanyň talaplaryna laýyk derejede alnyp barylmalydygyna ünsi çekip, onuň “Güneşli” diýlip atlandyrylmagynyň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz söwda toplumynda alyjylar we satyjylar üçin zerur şertleriň döredilmelidigini, onuň adamlaryň gelim-gidimli ýerine öwrülmelidigini nygtap, bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Türkmenistanda syýahatçylyk ulgamyny ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Häzirki döwürde ýurdumyzda hususy syýahatçylyk edaralarynyň 70-e golaýy hereket edýär. Medeniýet ministrligi tarapyndan bu ugurda döwlet syýasaty üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň syýahatçylyk düzümini dünýäniň syýahatçylyk taýdan ösen döwletleriniň derejesine çykarmak, pudakda hususy kärhanalaryň işini ösdürmek we mümkinçiliklerini artdyrmak maksady bilen, giň möçberli işler amala aşyrylýar. 

2022-nji ýylyň sentýabr aýynda Ýaponiýanyň Tokio şäherinde we ABŞ-nyň Maýami şäherinde geçiriljek halkara syýahatçylyk sergilerine hem-de şu ýylyň oktýabr aýynda Eýran Yslam Respublikasynyň Gülüstan welaýatynda geçiriljek Hazarýaka döwletleriň arasynda syýahatçylyk pudagynda hyzmatdaşlyk etmek boýunça ministrler derejesindäki maslahata gatnaşmak göz öňünde tutulýar. Mundan başga-da, geljekde hususy syýahatçylyk kärhanalary tarapyndan Hazarýaka döwletleriň arasynda syýahatçylyk gezelençlerini guramak boýunça täze ugurlary öwrenmek meýilleşdirilýär. 

Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, baý taryhy-medeni mirasymyzy giňden wagyz etmek we ýurdumyzyň syýahatçylyk mümkinçiliklerini açyp görkezmek maksady bilen, 2023-nji ýylda halkara maslahaty geçirmek göz öňünde tutulýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň syýahatçylyk ulgamyny ösdürmegiň, onuň ägirt uly mümkinçiliklerini durmuşa geçirmegiň zerurdygyny belläp, dünýä döwletleri bilen özara bähbitli gatnaşyklary işjeňleşdirmek, halkara syýahatçylyk pudagynda alymlaryň we hünärmenleriň arasynda tejribe alyşmak, sagaldyş-dynç alyş ugrunda gazanylanlary ornaşdyrmak meselelerine möhüm ähmiýet bermegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanda döwrebap syýahatçylyk düzüminiň kemala getirilmeginiň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň, ýurdumyza täzeçil tehnologiýalary çekmegiň we milli ykdysadyýetimizi toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmagyň möhüm ugrudygyny belläp, bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýew Aşgabatda 2025-nji ýylda Sambo boýunça dünýä çempionatyny geçirmäge taýýarlyk görmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. 

2019-njy ýylyň 18-nji iýunynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “2020-nji ýylda Aşgabatda Sambo boýunça dünýä çempionatyny geçirmek hakynda” Karary kabul edildi. Resminama laýyklykda, Halkara sambo federasiýasy bilen bilelikde zerur bolan guramaçylyk işleri geçirildi. Ýöne dünýäde koronawirus ýokanjy zerarly emele gelen çylşyrymly ýagdaýlar nazara alnyp, Halkara sambo federasiýasynyň Ýerine ýetiriji komiteti çempionaty 2025-nji ýylda Aşgabatda geçirmek baradaky çözgüdi kabul etdi. Bu teklip içgin öwrenildi hem-de Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi we Söweş sungaty milli federasiýasy tarapyndan makullanyldy. Şunuň bilen baglylykda, bu iri halkara ýaryşy ýokary derejede guramak maksady bilen, guramaçylyk komitetini döretmek teklip edilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, paýtagtymyzda 2025-nji ýylda geçiriljek Sambo boýunça dünýä çempionatynyň wajypdygyny belläp, onuň Türkmenistanyň diňe bir halkara giňişlikdäki sport abraýyny artdyrmak, halklaryň arasynda dostlukly we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny berkitmek bilen çäklenmän, eýsem, ýurdumyzda bedenterbiýäni we sporty wagyz etmekde aýratyn ähmiýetlidigine ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz beýan edilen teklibi makullap, jemgyýetimizde sagdyn durmuş ýörelgelerini pugtalandyrmak, ýaş nesilleri sport bilen işjeň meşgullanmaga çekmek boýunça alnyp barylýan köpugurly işleriň Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi hem-de Söweş sungaty milli federasiýasy bilen bilelikde geçirilmelidigini aýtdy. 

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz wise-premýere ýurdumyzyň sambo boýunça milli ýygyndy toparynyň düzümine iň gowy türgenleri saýlap almak hem-de bu halkara ýaryşa taýýarlamak boýunça zerur işleri geçirmegi tabşyrdy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow, ilki bilen, ähli egindeşleriniň adyndan we hut öz adyndan hormatly Prezidentimizi altynjy Hazar sammitiniň üstünlikli geçirilmegi mynasybetli tüýs ýürekden gutlady. Onda ählumumy bähbitlere laýyk gelýän möhüm çözgütler kabul edildi. 

Soňra wise-premýer, DIM-niň ýolbaşçysy Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň nobatdaky duşuşygyny ýokary derejede geçirmek maksady bilen, taýýarlyk işleriniň alnyp barlandygyny, sammitiň öňüsyrasynda Hazarýaka döwletleriň daşary işler ministrleriniň Geňeşiniň mejlisiniň üstünlikli geçirilendigini aýtdy. Hazar deňzi sebitinde alnyp barylýan işler, ilkinji nobatda, parahatçylykly ösüşi, deňziň çäklerinde ekologik abadançylygy üpjün etmekden ybarat boldy. Şunda sammite taýýarlyk görmegiň çäklerinde Hazar deňziniň meseleleri boýunça ýokary derejeli iş toparynyň mejlisiniň geçirilendigi bellenildi. 

Wise-premýer, daşary işler ministri altynjy Hazar sammitiniň diňe bir sebitiň döwletleri üçin däl, eýsem, dünýä ähmiýetli syýasy waka öwrülendigini belläp, sammitiň dowamynda döwlet Baştutanlarynyň sebitiň howpsuzlygy we durnuklylygy ugrunda hyzmatdaşlygy güýçlendirmek, daşary işler ministrleriniň derejesindäki duşuşyklary yzygiderli geçirmek meselelerine garalmagynyň ähmiýetli bolandygyny nygtady. Hazar deňziniň geoykdysady taýdan üstaşyr ulag akymlaryny birleşdirýän möhüm halka bolup durýandygy bellenildi. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, wise-premýer, DIM-niň ýolbaşçysy hormatly Prezidentimiziň Hazarýaka döwletleriň işewürlik Geňeşini döretmek baradaky teklibiniň ähmiýetli bolandygyny aýratyn belledi. Şunda 2019-njy ýylda Awazada geçirilen birinji Hazar ykdysady forumyna möhüm orun degişlidir. Munuň özi altynjy Hazar sammitiniň netijeleri kabul edilen Beýanatda görkezildi. 

Altynjy Hazar sammitinde gazanylan ylalaşyklary üstünlikli durmuşa geçirmek we Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň öňe süren başlangyçlaryny amala aşyrmak, bu ugurda degişli işleri ulgamlaýyn we yzygiderli alyp barmak maksady bilen, teklipleri taýýarlamak, olary Hazarýaka döwletlere diplomatik ýollar arkaly ibermek göz öňünde tutulýandygy barada hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Hazarýaka döwletleriň arasynda hoşniýetli goňşuçylyk we dostluk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň hem-de ösdürmegiň çäklerinde ýokary derejede geçirilen, ählumumy abadançylygyň we rowaçlygyň bähbidine laýyk gelýän bäştaraplaýyn Aşgabat duşuşygynyň ähmiýetini belläp, altynjy Hazar sammitiniň üstünlikli geçirilmegi mynasybetli gutlaglar üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Hazar deňzindäki özara gatnaşyklarda işjeň orun eýeleýän Bitarap Türkmenistan deňiz giňişliginiň ägirt uly mümkinçiliklerini netijeli durmuşa geçirmek, Hazaryň parahatçylygyň, dostlugyň we hyzmatdaşlygyň deňzi hökmündäki derejesiniň berkidilmegini üpjün etmek boýunça anyk çäreleri amala aşyrar. Mähriban Watanymyz kenarýaka döwletleriň birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk, Hazar deňziniň ykbalyna umumy jogapkärçilik we umumy ykrar edilen halkara hukuk kadalara daýanýan tagallalary utgaşdyrmak ýörelgelerine esaslanýan gatnaşyklary giňeltmegi esasy ugur edinýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Aşgabat sammitiniň jemleriniň Hazar deňziniň çäklerindäki köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmäge, ony hil taýdan täze derejä çykarmaga mynasyp goşant boljakdygyna ynam bildirip, beýan edilen teklipleri makullady we wise-premýere, DIM-niň ýolbaşçysyna bu ugurda alnyp barylýan işleri dowam etmegi tabşyrdy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew Balkan welaýatynyň Jebel şäherçesinde Halkara howa menziliniň gurluşygy boýunça taýýarlanan Kararyň taslamasy hakynda hasabat berdi. Ýurdumyzyň ulag ulgamynyň bellenen tertipde bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak maksady bilen, “Türkmenhowaýollary” agentligi bilen “Gündogdy” hususy kärhanasynyň arasynda sagatda 100 ýolagça hyzmat etmek üçin niýetlenen täze Halkara howa menziliniň toplumynyň taslamasyny düzmek we ony ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyryp gurmak barada şertnamany baglaşmak hakynda mesele ylalaşyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, täze Halkara howa menzili toplumynyň ýurdumyzyň raýat awiasiýasynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmakda möhüm ähmiýetiniň boljakdygyny belledi. Ol howa giňişliginde ýük daşamagyň we ýolagçy gatnatmagyň mukdaryny artdyrmakda, ýurdumyzy mundan beýläk-de ykdysady taýdan ösdürmekde, häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelýän hyzmatlary ýola goýmakda wajyp orny eýelär. Hormatly Prezidentimiz “Balkan welaýatynyň Jebel şäherçesinde Halkara howa menzilini gurmak hakynda” Karara gol çekip, resminamany sanly ulgam arkaly agentligiň ýolbaşçysyna iberdi we bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory “.tm” belgili milli domen barada hasabat berdi. “Türkmenistanda internet torunyň ösüşini we internet hyzmatlaryny etmegi hukuk taýdan düzgünleşdirmek hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, ýurdumyz üçin ýokary derejeli “.tm” belgili milli domen döwlet emlägi bolup, ony dolandyrmak ýurdumyzyň çäginde amala aşyrylar. Bu işleriň bilelikde ýola goýulmagy “Türkmendomen” hojalyk jemgyýetiniň zerur maddy-enjamlaýyn binýadyny emele getirmäge, ýokary derejeli milli domeni dolandyrmak işini özbaşdak amala aşyrmaga amatly şertleri döreder. 

Agentligiň ýolbaşçysynyň maglumatlaryna görä, ýokary derejeli “.tm” belgili milli domen öz aňladylyşy boýunça “bellige alnan söwda nyşany (Trade Mark)” diýen iňlis dilindäki meşhur gysgaltma gabat gelýär we dünýäniň birnäçe kompaniýalarynyň ýokary islegli domenleriniň biri bolup, milli önüm öndürijileriň önümleriniň, kompaniýalarynyň Türkmenistana dahyllydygyny dünýä aýan etmek üçin internet sahypalarynyň salgylarynda işjeň ulanylýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Türkmendomen” hojalyk jemgyýeti bilen degişli kompaniýanyň arasynda maýa goýum şertnamany baglaşmak hakyndaky teklip hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki döwürde internet ulgamyny ösdürmegiň we onuň internet serişdelerine elýeterliligini giňeltmek işinde sanly tehnologiýalary ornaşdyrmagyň, bu ugurda dünýäniň ösen tejribesini özleşdirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz “.tm” milli domen meseleleri boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmak ugrunda alnyp barylýan işlere ünsi çekip, täzeçil ösüşi esasy ugur edinýän Türkmenistanyň dünýäniň öňdebaryjy tejribesini ornaşdyrmaga uly gyzyklanma bildirýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, agentligiň ýolbaşçysyna bu meseläni jikme-jik öwrenmek we degişli teklipleri taýýarlamak boýunça anyk tabşyryklar berildi. 

Hökümet mejlisinde döwlet durmuşynyň beýleki birnäçe möhüm meselelerine garaldy, pudaklaryň ösdürilmegine gönükdirilen möhüm resminamalar kabul edildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini tamamlap, oňa gatnaşanlaryň ählisine berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.  

 Ýaş nesiller, olaryň sazlaşykly ösüşi we saglygy, mynasyp bilim-terbiýe almaklary, saýlap alan hünärine eýe bolmaklary, ylym we döredijilik, bedenterbiýe, sport bilen meşgullanmaklary üçin zerur şertleriň döredilmegi baradaky alada Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň birine öwrüldi. «Halkyň Arkadagly zamanasy» şygary astynda geçýän ýylda ýurdumyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda döwletimiziň we jemgyýetimiziň ähli ugurlaryny öz içine alýan giň möçberli özgertmeler maksatnamalary yzygiderli durmuşa geçirilýär. Şunda Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň geljegi, onuň ösüşiniň hem-de rowaçlygynyň binýady bolan ýaşlara möhüm üns berilýär. 

Türkmenistanly ýaşlaryň hukuklary we azatlyklary kanun taýdan kepillendirilendir. Ýaşlaryň ýurdumyzyň durmuş-ykdysady, jemgyýetçilik-syýasy we medeni durmuşyna işjeň gatnaşmagy üçin zerur bolan amatly mümkinçilikler döredilýär. Häzirki döwrüň talaplaryna hem-de geljekki ösüşiň ugurlaryna laýyklykda, bu babatdaky milli kanunçylygy döwrebaplaşdyrmak boýunça degişli işler amala aşyrylýar. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň şu ýylyň 14-nji iýunynda rejelenen görnüşi taýýarlanýan “Ýaşlar baradaky döwlet syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasyna bagyşlanan maslahaty geçirmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. 

Gahryman Arkadagymyzyň ýaşlar bilen geçiren taryhy duşuşygy ýurdumyzda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bu ugurda alnyp barylýan işleriň möhüm ugurlaryna bagyşlandy. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy öz çykyşynda ýaşlar syýasatynyň dürli ugurlaryna we ýokarda agzalan Kanunyň kämilleşdirilmegine degişli anyk başlangyçlary öňe sürüp, jemgyýetçiligiň pikirlerini hem-de maslahatlaryny, tekliplerini nazara alyp, oňa üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek meselelerine toplumlaýyn, ylmy esasda çemeleşmegiň wajypdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hünärmenlerinden, alymlardan gelip gowşan teklipleri öwrenip, umumylaşdyryp hem-de seljerip, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň garamagyna hödürlemegiň maksadalaýyk boljakdygyny nygtady. 

Maslahata gatnaşyjylar Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň başlangyçlaryny doly goldap, Gahryman Arkadagymyzyň parasatly sargytlarynyň we öňdengörüjilikli taglymlarynyň, halkymyza, Watanymyza wepaly gulluk etmekdäki şahsy göreldesiniň häzirki zaman ýaşlary üçin möhüm durmuş çelgisi bolup durýandygyny biragyzdan tassykladylar. Ýurdumyzda ýaşlaryň dünýä ölçeglerine laýyk bilim almaklary, öz ukyplaryny we zehinlerini, aň-bilim mümkinçiliklerini durmuşa geçirmekleri, gözýetimlerini giňeltmekleri üçin ähli zerur şertler döredildi. Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasy kabul edildi we daşary ýurt dillerini öwrenmegiň usulyýetini kämilleşdirmek, ýaşlar baradaky döwlet syýasatyny, sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamalary we beýleki möhüm resminamalar kabul edildi. 

Islendik ýurduň ösüşi diňe bir onuň tebigy serişdeleri, ykdysady we durmuş mümkinçilikleri arkaly däl-de, eýsem, ýokary hünärli, köptaraply hünärmenleriniň, ylym we tehnologiýa ulgamlarynda alnyp barylýan işleriň derejesine bagly bolup durýar. Täzeçil usullar, sanlylaşdyrma, ylmyň gazananlary we ýokary tehnologiýalar häzirki döwürde döwletiň durmuş-ykdysady taýdan ösüşiniň, umuman, jemgyýetiň ösüşiniň möhüm şertini emele getirýär. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň şu ýylyň maý aýynyň ahyrynda Daşoguz welaýatyna iş saparynyň çäklerinde Türkmen oba hojalyk institutynyň mugallymlary we talyplary bilen geçiren duşuşygy hut şu meselelere bagyşlandy. Duşuşygyň dowamynda obasenagat toplumynyň ähli düzümleri üçin ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak, okatmagyň häzirki zaman usullaryny ulanmak, amaly sapaklary tejribe bilen utgaşdyrmak, okuw maksatnamasyna sanly ulgamy ornaşdyrmak bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunda oba hojalyk ylmynyň mundan beýläk-de ösüşi, onuň önümçilik bilen arabaglanyşygyny pugtalandyrmak, ýaşlary ylmy-barlag işlerine çekmek, köpasyrlyk daýhançylyk däplerini häzirki zamanyň ösen tehnologiýalary bilen utgaşdyrmak meselelerine aýratyn üns berildi. 

Gahryman Arkadagymyzyň ýakynda Lebap welaýatyna amala aşyran iş sapary mahalynda ýaşlar barada döwlet syýasatyny durmuşa geçirmek we bu ugurdaky kanunçylygy döwrebaplaşdyrmak meselelerine üns çekildi. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň mugallymlary hem-de talyplary bilen geçiren duşuşygynda milli bilim ulgamy üçin hünärmenleri döwrüň talabyna laýyk derejede taýýarlamak, täzeçil tehnologiýalary giňden ulanmak, ugurdaş ylymlar bilen baglanyşykly meseleler boýunça pikir alyşmalar boldy. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda dünýäniň ösen tejribesini öwrenmek, ony milli mugallymçylyk tejribesi bilen utgaşyklylykda iş ýüzünde durmuşa geçirmek meselelerine garaldy. 

Ýokary okuw mekdeplerinde geçirilen duşuşyklarda Watanymyzyň ösüşiniň täze tapgyrynda ýaş nesilleriň öňünde durýan wezipelere, ylym-bilim ulgamynyň möhüm meselelerine, ýakyn döwrüň içinde esasy üns berilmeli ugurlara aýratyn ähmiýet berildi. Şunuň bilen baglylykda, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän içeri we daşary syýasatyň esasy ugurlaryna ünsi çekdi. Öňde goýlan maksatlaryň amala aşyrylmagyna uzak möhletleýin hem-de orta möhletleýin döwri öz içine alýan meýilnamalardyr strategiýalar, şol sanda “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 —2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy” gönükdirildi. Olaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde ýurdumyzyň ýaşlaryna möhüm ornuň degişlidigini belläp, hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow ýaş nesilleriň öňde goýlan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirjekdiklerine ynam bildirdi. 

Ýaşlaryň ýurdumyzyň we daşary döwletleriň ýokary okuw mekdeplerinde bilim almaklary üçin uly mümkinçilikler döredildi. Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasynyň durmuşa geçirilmeginde bu ugurdaky netijeli hyzmatdaşlygyň berkidilmegine aýratyn üns berilýär. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 10-njy iýunda Russiýa Federasiýasyna amala aşyran resmi saparynyň çäklerinde bilelikdäki türkmen-rus uniwersitetini döretmek boýunça öňe süren teklibi munuň aýdyň subutnamasydyr. 

Türkmen ýaşlary saýlap alan hünäri boýunça ýurdumyzda hereket edýän orta hünär okuw mekdeplerinde dürli ugurlar boýunça bilim almak hem-de zähmet endiklerini ösdürmek üçin zerur mümkinçiliklere-de eýe bolýarlar. Diýarymyzda täzeçil ösüşe, ykdysadyýetiň senagatlaşdyrylmagyna, köpugurly esasda ösdürilmegine, senagat düzümleriniň düýpli döwrebaplaşdyrylmagyna, ýokary tehnologiýaly önümçiligiň döredilmegine möhüm ähmiýet berilýär. Bu bolsa, öz gezeginde, ykdysadyýetimiziň öňdebaryjy tehnologiýalardan ussatlyk bilen baş çykarýan ýokary hünärli işgärler bilen üpjünçiligini pugtalandyrýar. Şeýlelikde, ýurdumyzda täze iş orunlary döredilýär. Munuň özi ýaşlaryň iş bilen üpjünçiligini gowulandyrýar. 

Bazar ykdysadyýeti şertlerinde hususy pudagyň mümkinçiliklerini doly durmuşa geçirmek zerur şert hasaplanýar. Häzirki döwürde hususyýetçiler Watanymyzyň halk hojalygynyň ähli pudaklarynda netijeli işleýärler. Şunda ýaşlaryň telekeçilik başlangyçlaryna goldaw bermek we höweslendirmek ugrunda tagallalar edilýär. Türkmenistanda durmuşa geçirilýän giň möçberli düzümleýin taslamalar, şol sanda “Aşgabat-sitiniň” we Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşyklary talyp ýaşlardyr ýaş hünärmenler üçin özboluşly synag mekdebi bolup durýar. Olarda täzeçil başlangyçlardyr özboluşly işläp taýýarlamalar zerurlyk hasaplanylýar hem-de iş ýüzünde giňden peýdalanylýar. 

Ýaşlary halkymyzyň dünýä nusgalyk ynsanperwer, ahlak ýörelgeleriniň esasynda watansöýüjilik ruhunda, şöhratly pederlerimiziň wesýetlerine laýyk derejede terbiýelemek täze taryhy eýýamda döwletimiziň we jemgyýetimiziň hemişe üns merkezinde saklanylýar. Şunda ýaş türkmenistanlylaryň milletimiziň baý taryhy-medeni mirasyna bolan gyzyklanmalaryny höweslendirmek möhüm ugur hökmünde kesgitlenildi. Türkmen halky köp asyrlaryň dowamynda ýaş nesilleri terbiýelemekde dünýä nusgalyk däpleri we ýörelgeleri döredipdir. Olar nesilden-nesle geçirilip, biziň günlerimize çenli ýetirilipdir. Zähmetsöýerlik, dogruçyllyk, tertiplilik, dostanalyk, ünslülik, daşky gurşawa, tebigata aýawly çemeleşmek, jogapkärçilik, özbaşdaklyk ýaşlarda irki döwürlerden başlap kemala getirilýän häsiýetlerdir. Çagalyk döwründe alnan terbiýe şahsyýetiň kemala gelmeginiň we doly derejeli, döredijilikli durmuşynyň pugta binýady bolup durýar. Hut şonuň üçin-de, ýurdumyzda ýaş nesilleriň abadançylygynyň üpjün edilmegi ugrunda zerur tagallalar edilýär. Häzirki zaman multimedia enjamlary bilen üpjün edilen çagalar baglarydyr mekdepler, sagaldyş we dynç alyş merkezleri ösüp gelýän ýaş nesilleriň ygtyýaryndadyr. 

Çagalary goramagyň halkara güni milli senenamamyzda şanly sene hökmünde orun aldy. Bu sene ýurdumyzda her ýylyň 1-nji iýunynda dünýä jemgyýetçiligi bilen bilelikde dabaraly bellenilýär. BMG-niň Çaganyň hukuklary hakynda Konwensiýasyny tassyklap, Türkmenistan ösüp gelýän ýaş nesilleriň oňaýly durmuş şertleriniň döredilmegine, olaryň hukuklarynyň we bähbitleriniň kepillendirilmegine örän jogapkärçilikli çemeleşýär. Ýurdumyzda hossarsyz galan çagalar üns-alada bilen gurşalandyr. Olar hakyndaky aladany döwlet öz üstüne aldy we çagalaryň bir bitewi, agzybir maşgala bolmaklary, özlerini bu maşgalanyň, jemgyýetimiziň doly derejeli agzalary hökmünde duýmaklary üçin zerur mümkinçilikler döredilýär. 

Paýtagtymyzdaky Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler üçin ähli zerur şertleriň üpjün edilmegi, olaryň bilim almaklary, boş wagtlaryny gyzykly we peýdaly geçirmekleri, döredijilik ukyplaryny, zehinlerini açyp görkezmekleri hem-de sport bilen meşgullanmaklary bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilýär. Mälim bolşy ýaly, Çagalary goramagyň halkara gününiň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiz bu ýerde bolup, çagalar bilen duşuşdy. Munuň özi olar üçin ýatda galyjy pursatlara beslendi. Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler bilen gürrüňdeşlikde döwlet Baştutanymyz çagalaryň biziň geljegimizdigini, durmuşymyzyň gülleridigini aýtdy. Şu nukdaýnazardan, ähli gowy zatlar çagalar üçin niýetlenilýär we bu şeýle-de bolar. Bu ýerde terbiýelenýän çagalar döwletimiziň aladasyny, goldawyny hemişe duýup ýaşaýarlar. Baýramçylyk mynasybetli olara Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan sowgatlar gowşuryldy. Ýeri gelende aýtsak, Döwletliler köşgüniň ulanmaga berlen pursadyndan bäri köp ýyl geçdi. Şonuň üçin onuň binalaryny abatlamagyň zerurdygyny belläp, döwlet Baştutanymyz ýakyn wagtda köşgi döwrebap derejä getirmek boýunça zerur işleriň meýilleşdirilýändigini aýtdy we bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi. 

Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli howandarlyga mätäç çagalara durmuş goldawyny bermegiň çäklerinde, 1-nji iýunda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyndan Gahryman Arkadagymyzyň adyndan baýramçylyk sowgatlary gowşuryldy. Türkmen halky asyrlaryň dowamynda şeýle asylly ýörelgelere ygrarlydygyny görkezdi. Şunda sogap işleri berjaý etmek, mätäçlere goldaw bermek aýratyn ähmiýetlidir. Häzirki döwürde asyrlar aşyp gelýän asylly ýörelgeler hossarsyz galan çagalaryň kanuny bähbitleriniň goraglylygyny hukuk taýdan kepillendirýän toplumlaýyn çärelerde, aýratyn durmuş goldawyna mätäç çagalaryň jemgyýetimize uýgunlaşmagyna, olaryň özbaşdak durmuşa taýýarlanmagyna gönükdirilen anyk işlerde öz beýanyny tapýar. 

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen döredilen haýyr-sahawat gaznasy şu döwrüň içinde giň möçberli, netijeli işleri amala aşyrdy. Geçen ýyl gazna tarapyndan ýurdumyzyň welaýatlarynyň etrap we şäher hassahanalarynyň çagalar bölümlerine döwrebap derejede enjamlaşdyrylan “Tiz kömek” awtoulaglarynyň berlendigini bellemeli. Şeýle hem haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan goldawa mätäç çagalara, köp çagaly maşgalalara paýtagtymyzyň we welaýatlaryň lukmançylyk edaralarynda degişli barlag işlerini, operasiýalary geçirmek, olary bejermek, degişli enjamlarydyr lukmançylyk maksatly önümleri satyn almak üçin serişdeler gönükdirilýär. 

Ýaş nesilleriň saglygy bilen baglanyşykly meseleleriň oňyn çözülmegi döwletimiziň hemişelik üns merkezinde saklanylýar. Ýurdumyzda bu ugurda düzümleýin özgertmeler we maksatnamalar, hususan-da, “Saglyk” Döwlet maksatnamasy, 2021 — 2025-nji ýyllar üçin niýetlenen “Sagdyn ene — sagdyn çaga — sagdyn geljek” atly milli strategiýa durmuşa geçirilýär. Çagalaryň saglygyny goramak meselelerini kämilleşdirmek we mundan beýläk-de ösdürmek, şol sanda dürli keselleriň öňüni almak, ýüze çykarmak, bejermek bilen baglanyşykly meseleler Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň paýtagtymyzdaky Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş ylmy-kliniki merkezinde geçiren duşuşygynda esasy üns berlen ugurlar boldy. Gahryman Arkadagymyz Balkan, Daşoguz we Lebap welaýatlaryna guran iş saparlarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda açylan Türkmenbaşy, Daşoguz we Türkmenabat şäherleriniň köpugurly hassahanalarynyň çagalar bölümlerine baryp gördi. Olarda bejergi alýan çagalaryň saglyk ýagdaýlary bilen gyzyklanyp, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy haýyr-sahawat gaznasyndan ýaş nesillere zerur goldawyň beriljekdigini, olaryň doly sagalyp, deň-duşlary bilen durmuşyň hözirini görüp ýaşajakdyklaryny aýtdy. Çagalar, öz gezeginde, Gahryman Arkadagymyza edýän atalyk aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler. 

Ýaş nesilleriň abadançylygynyň we hemmetaraplaýyn ösüşiniň üpjün edilmeginde olaryň sagdynlygyna möhüm orun degişli bolup durýar. Jemgyýetimizde sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkidilmegi, çagalaryň we ýaşlaryň köpçülikleýin bedenterbiýä, sportuň dürli görnüşlerine çekilmegi wajyp şert bolup durýar. Şunuň bilen birlikde, orta mekdeplerde we çagalar baglarynda, çagalar sagaldyş merkezlerinde, ýokary okuw mekdeplerinde, ýaşaýyş toplumlarynda stadionlaryň, beýleki ugurdaş desgalaryň, sport mekdepleriniň gurulmagyna aýratyn üns berilýär. Çünki bedenterbiýe we sport ýaşlarda ýokary ahlak häsiýetleriniň kemala gelmeginde, aň-paýhas ukyplarynyň ösdürilmeginde möhüm orun eýeleýär. Yzygiderli türgenleşikler, beden maşklary adam häsiýetini taplaýar, ýaşlarda maksada okgunlylygy, durnuklylygy, zähmetsöýerligi, tertipliligi, saglyk üçin zyýanly endiklere garşy durmak ukybyny berkidýär. 

Häzirki döwürde Türkmenistanda durmuşa geçirilýän öňdengörüjilikli döwlet strategiýasy oňyn netijesini berýär. Ýaşlaryň arasynda sporta bolan gyzyklanmalar artýar. Türkmen türgenleri halkara sport ýaryşlaryna işjeň gatnaşyp, ajaýyp netijeleri gazanýarlar. Sport bilen meşgullanýanlaryň sanynyň artýandygyny bellemeli. Ýaşlar dürli derejedäki bäsleşiklere we köpçülikleýin çärelere işjeň gatnaşýarlar. Şu ýyl ýurdumyzda Bütindünýä saglyk güni hem-de Bütindünýä welosiped güni mynasybetli guralan sport çäreleriniň jemgyýetimizde ekologik medeniýetiň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilendigini nygtamak gerek. 

Paýtagtymyzda Bütindünýä welosiped güni mynasybetli guralan köpçülikleýin welosipedli ýörişe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşandygyny bellemeli. Gahryman Arkadagymyzyň yhlasyndan kemal tapan maşgala däplerini üstünlikli dowam etdirýän döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň at gazanan tälimçisi bolmak bilen, sporta möhüm ähmiýet berýär. Welosipedli ýörişiň dowamynda hormatly Prezidentimiz beden we sport taýýarlygyny görkezip, watandaşlarymyza, ilkinji nobatda, ýaşlara görelde boldy. 

Häzirki döwürde ylmyň we täzeçil tehnologiýalaryň ornunyň barha berkeýändigini nazara alyp, ýurdumyzda ýaşlaryň ylmy-barlag işleri bilen meşgullanmaklaryna zerur üns berilýär. Şu maksat bilen, her ýylda ýaşlaryň arasynda ylmy işler boýunça bäsleşik geçirilýär. Ony Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşi bilen bilelikde guraýar. Ozal habar berlişi ýaly, şu ýyl 12-nji iýunda bellenilýän Ylymlar güni mynasybetli bu bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy boldy. Ol Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde geçirildi. Dabara gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň iberen Gutlagyny uly ruhubelentlik bilen diňlediler. Onda ylmyň ösdürilmeginiň, öňdebaryjy gazananlarynyň ykdysadyýetiň pudaklaryna ornaşdyrylmagynyň, ylmy mümkinçiliklerini berkitmegiň Garaşsyz, Bitarap döwletimiziň esasy wezipeleriniň hatarynda görkezilendigi bellenilýär. Döwlet Baştutanymyz bäsleşigiň ýeňijilerini gutlap, ýaş alymlaryň Watanymyzyň kuwwatly güýjüdigini, olaryň beýik maksatlary nazarlaýan ýagty geljegiň eýeleridigini nygtady. 

Ýokary hünärli, täzeçil pikirlenip bilýän, giň dünýägaraýyşly we zerur hünär bilimi bolan hünärmenleri taýýarlamak täze taryhy döwürde ýurdumyzyň ylym-bilim ulgamynyň öňünde durýan wajyp wezipelerdir. Türkmenistanda bu ugruň ösdürilmegine döwlet goldawy berilýär, düýpli we amaly ylmy-barlaglary geçirmek, olaryň gerimini giňeltmek üçin mümkinçilikler döredilýär, ugurdaş düzümleriň, ýokary okuw mekdepleriniň maddy-enjamlaýyn binýady berkidilýär. Munuň özi ýaş alymlaryň arasynda geçirilýän bäsleşige gatnaşýanlaryň sanynyň ýyl-ýyldan artmagyny şertlendirýär. «Halkyň Arkadagly zamanasy» şygary astynda geçýän şu ýylda bäsleşige ylmy işleriň 1 müň 140-sy gatnaşdyryldy. Gatnaşyjylaryň hatarynda 730 talybyň we 410 sany ýaş alymyň bolandygyny bellemeli. Olar ylmyň we tehnologiýanyň alty ugry boýunça işläp taýýarlamalaryny, amaly barlaglaryny hödürlediler. Şeýlelikde, ýaşlaryň 72-si ylmy-barlag işlerini geçirmekde ýeňijiler diýlip ykrar edildi. Olara döwlet Baştutanymyzyň adyndan gymmat bahaly sowgatlar, degişli diplomlar gowşuryldy. 

Ýurdumyzyň ýaş raýatlarynyň döredijilik hem-de sungatyň dürli ugurlary bilen meşgullanmaklary üçin-de ajaýyp mümkinçilikler döredilýär. Ýaşlar baradaky döwlet syýasatynyň durmuşa geçirilmegi halkymyzyň gadymdan gelýän maşgala gymmatlyklaryny gorap saklamak, olary geljek nesillere geçirmek ýörelgeleri bilen baglanyşyklydyr. Şunuň bilen baglylykda, Diýarymyzda ýaş maşgalalara goldaw bermek boýunça yzygiderli çäreler amala aşyrylýar. 

Gahryman Arkadagymyzyň maslahatda eden çykyşynda belleýşi ýaly, ýaşlary watansöýüjilik ruhunda terbiýelemek, olaryň netijeli zähmete bolan söýgüsini artdyrmak, häzirki döwre buýsanjyny, ýagty geljege ynamyny pugtalandyrmak, dostluga, söýgä hormat goýmak, sagdyn durmuş ýörelgelerine ygrarlylygyny pugtalandyrmak täze taryhy eýýamda mynasyp derejede dowam etdirilýän ýörelgeler hökmünde kesgitlenildi. Ýaş nesiller hakyndaky alada ertirki güne bolan iň ygtybarly we netijeli maýa goýumydyr. 

Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň mundan beýläk-de sazlaşykly ösüşine, halkara derejedäki abraýynyň ýokarlanmagyna goşant goşmaga gyzyklanmasy ýokary bolan ýaşlaryň işjeň we jogapkärçilikli durmuş ýörelgesi olaryň özleri üçin döwlet tarapyndan edilýän alada mynasyp jogaby bolup durýar.  

(TDH)

Aşgabatda altynjy Hazar sammiti geçirildi 

 Aşgabat, 29-njy iýun (TDH). Şu gün paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlyklygynda altynjy Hazar sammiti geçirildi. Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň Aşgabat duşuşygy kaşaň “Arkadag” myhmanhanasynda guraldy. Bu ýerde ýokary derejeli myhmanlary kabul etmek hem-de iri halkara çäreleri guramak üçin ähli şertler döredildi. 

Sammite gatnaşmak üçin Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisi, Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew hem-de Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putin türkmen paýtagtyna geldiler. 

Aşgabadyň Halkara howa menzilinde belent mertebeli myhmanlar mähirli garşylanyldy. Bu ýerde bäş goňşy ýurduň Döwlet baýdaklary galdyryldy we Hormat garawuly nyzama düzüldi. Myhmansöýerligiň asylly däbine görä, Hazarýaka döwletleriň Baştutanlaryna duz-çörek hödürlenildi hem-de gül desseleri gowşuryldy. 

Altynjy Hazar sammitiniň öňüsyrasynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň we Russiýa Federasiýasynyň Prezidentleri bilen duşuşdy. 

Soňra belent mertebeli myhmanlar paýtagtymyzdaky “Arkadag” myhmanhanasyna tarap ugradylar. Bu ýerde, sammitiň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow daşary ýurtly kärdeşleri bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi. 

Sammitiň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “Arkadag” myhmanhanasynyň eýwanynda belent mertebeli myhmanlaryň her biri bilen mähirli salamlaşdy. 

Aşgabat sammitiniň resmi nyşanynyň öňünde däp bolan bilelikde surata düşmek dabarasyndan soň, oňa gatnaşyjylar kiçi mejlisler otagyna barýarlar, şol ýerde gysga düzümdäki ýokary derejeli bäştaraplaýyn duşuşyk geçirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Hazarýaka döwletleriň Baştutanlaryny mübärekläp, sammite gatnaşmaga çakylygy kabul edendigi üçin hemmelere minnetdarlyk bildirdi hem-de şu derejede Aşgabatda geçirilen birinji duşuşykdan bäri ýigrimi ýylyň geçendigini belledi. 

Bellenilişi ýaly, ýurdumyz oňyn Bitaraplyk, hoşniýetli goňşuçylyk we deňhukukly özara bähbitli hyzmatdaşlyk, milli hem-de umumy bähbitleriň sazlaşygy esasynda guralýan daşary syýasy ugry yzygiderli durmuşa geçirmek bilen, Hazar sebitinde ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmak hem-de ösdürmek ugrunda çykyş edýär. 

Bu babatda Hazaryň ägirt uly, dürli ugurly kuwwatyndan has netijeli peýdalanmak boýunça görülýän yzygiderli çäreler, bu ugurda anyk başlangyçlaryň öňe sürülmegi, gojaman Hazaryň «Parahatçylyk, dostluk we ylalaşyklylyk deňzi» diýen derejä eýe bolmagyna hemmetaraplaýyn ýardam berilmegi möhüm wezipe bolup durýar. 

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň Hazar meselesi boýunça duşuşyklaryň we forumlaryň yzygiderli geçirilýän ýerine öwrülendigini bellemek gerek.  

Ýigrimi ýyl mundan ozal, 2002-nji ýylda hut Aşgabatda birinji Hazar sammiti geçirildi. Bu sammit uzak möhletli geljek üçin netijeli hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemäge badalga boldy. Ýokary derejedäki şu duşuşygy geçirmek başlangyjyny hem Türkmenistan öňe sürdi. Bu teklip 2018-nji ýylyň awgust aýynda Gazagystan Respublikasynyň Aktau şäherinde geçirilen V Hazar sammitiniň barşynda Gahryman Arkadagymyz tarapyndan beýan edildi. 

Emele gelen şertlerde Hazar deňzinde berk parahatçylygy, howpsuzlygy hem-de durnuklylygy saklamak, Hazar sebitini ösdürmek üçin ygtybarly syýasy we hukuk kepilliklerini üpjün etmek möhüm wezipe bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, şu görnüşdäki duşuşyklary mundan beýläk-de yzygiderli geçirmegiň wajypdygy nygtaldy. Munuň özi biziň ýurtlarymyzyň hökümetleriniň we aýry-aýry pudaklarynyň derejesindäki gepleşiklere hem degişlidir. 

 Soňra altynjy Hazar sammiti uly mejlisler zalynda giňişleýin düzümde dowam etdirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň we Russiýa Federasiýasynyň Prezidentlerini Türkmenistanda ýene-de bir gezek tüýs ýürekden mübärekläp hem-de Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň altynjy duşuşygyna gatnaşmaga çakylygy kabul edendikleri üçin minnetdarlyk bildirip, biziň ýurdumyzyň muny Hazarda maksatlarymyzyň umumydygynyň, ysnyşykly hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge taýýardygynyň tassyknamasy hökmünde kabul edýändigini belledi. 

Mälim bolşy ýaly, 2002-nji ýylyň aprelinde Aşgabatda birinji Hazar sammiti geçirildi. Sözüň doly manysynda, hut şonda Hazar gün tertibiniň ähli ugurlary boýunça uzak möhletli geljek üçin yzygiderli hyzmatdaşlygyň binýady goýuldy diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Şondan bäri 20 ýyl geçdi we biz bu gün Hazar sebitinde ýokary döwlet derejesinde syýasy gatnaşyklaryň täze görnüşiniň zerurdygyny hem-de biziň halklarymyzyň parahatçylygynyň, ösüşiniň we rowaçlygyň bähbidine kenarýaka ýurtlaryň maksatlarynyň we bähbitleriniň bitewüliginiň aýgytlaýjy şerti hökmünde ykrar edilendigini aýdyp bileris. 

Soňra Tähranda, Bakuwda, Astrahanda, Aktauda geçirilen sammitler hem Hazar üçin möhüm ähmiýete eýe boldy, Hazar gatnaşyklarynyň dürli ulgamlarynda döwletleriň bilelikdäki işine kuwwatly itergi berdi. Biz bu babatda bäş döwletiň ählisiniň uly hyzmatynyň bardygyny ynamly aýdyp bileris. Şol döwletleriň her biri sebitde özara gatnaşyklaryň binýadyny kemala getirmäge uly goşant goşdy diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. 

Geçen döwürde köp işler amala aşyryldy. 2018-nji ýylda Aktauda Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky Konwensiýa gol çekilmegi biziň esasy umumy üstünligimiz boldy. Pursatdan peýdalanyp, döwlet Baştutanymyz Hazarýaka döwletleriň hemmesiniň resminamany taýýarlamagyň ähli tapgyrlarynda işjeňlik görkezendigi, birek-biregiň bähbitlerini nazara alandygy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. 

Şonuň bilen birlikde, Hazarda hyzmatdaşlyk boýunça pudaklaýyn ylalaşyklaryň ençemesiniň üstünde işlenildi we bu iş dowam etdirilýär. Bularyň ählisi häzirki wagtda biziň gatnaşyklarymyzyň hil taýdan anyk häsiýete eýe bolmagyna, maksadalaýyk, yzygiderli we netijeli ösmegine ýardam etdi diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sözüni dowam etdi. Netijeli we birek-birege hormat goýmak esasyndaky gatnaşyklar alnyp barylýar. Ol Hazar meselesiniň dürli ugurlaryny — syýasy, ykdysady, söwda, ekologiýa babatdaky hem-de ynsanperwer gatnaşyklary öz içine alýar. 

Hazar sebitinde ygtybarly, uzak möhletli howpsuzlygy üpjün etmek möhüm we şol bir wagtyň özünde bäştaraplaýyn gatnaşyklaryň üstünliginiň esasy şerti bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. Biz bilelikde Hazar sebitiniň parahatçylyk we ösüş hem-de ynanyşmak zolagy bolmagynda galmagy üçin ähli tagallalary etmelidiris. 

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow terrorçylyga, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna, guramaçylykly jenaýatçylyga, beýleki islendik kanuna laýyk gelmeýän işe garşy bilelikde göreşmegi möhüm wezipeleriň hatarynda görkezdi. Bu babatda biziň hyzmatdaşlygymyz örän netijeli, barlyşyksyz häsiýete eýe bolmalydyr, yzygiderlilik, toparlaýynlyk we açyklyk ýörelgeleri esasynda guralmalydyr. 

Bu işde diplomatik gatnaşyklara, ilkinji nobatda bolsa, Hazarýaka döwletleriň ýörite ygtyýarly wekilleriniň derejesinde Daşary işler ministrlikleriniň howandarlygynda bäştaraplaýyn yzygiderli geňeşmeler guralyna möhüm ähmiýet berilýär. Mälim bolşy ýaly, 2018-nji ýylda Aktauda geçirilen sammitde kabul edilen Beýannamada bu ýagdaý öz beýanyny tapdy. Geňeşmeleriň biziň ýurtlarymyzyň döwlet edaralarynyň sazlaşykly işlemegi üçin zerur şertleri üpjün etmegine garaşylýar. 

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz hyzmatdaşlygyň bu guralynyň ygtyýarlyklaryny giňeltmegiň, oňa pudaklaýyn ylalaşyklaryň işlenip taýýarlanylmagyny utgaşdyrmagy tabşyrmagyň maksadalaýykdygyny belledi. Şolaryň hatarynda Hazar deňzinde göni başlangyç çäkleri ýola goýmagyň usuly hakyndaky Ylalaşygyň üstünde işlemegi tamamlamaga aýratyn ähmiýet berilýär. 

Şeýle hem daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylaryna bäştaraplaýyn gün tertibiniň ähli meseleleri boýunça hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary babatda maslahatlary yzygiderli geçirmek teklip edilýär. 

Ençeme ýyllaryň dowamynda Hazarýaka döwletleriň bilermenleri tarapyndan brakonýerlige, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna garşy göreşmek, deňizde ýüzmegiň howpsuzlygyny üpjün etmek, deňizde gözlemek we halas etmek ulgamynda resminamalaryň üstünde iş alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu işe gatnaşyjylaryň ählisine öňde goýlan maksatlara ýetmäge goşýan goşantlary üçin minnetdarlyk bildirip, ýakyn wagtda bu resminamalaryň üstünde alnyp barylýan işleriň tamamlanjakdygyna ynam bildirdi. 

Ykdysady ulgam Hazardaky hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugry bolup durýar. Bu ulgam köptaraplydyr we ulag, logistika, kommunikasiýalar, energetika, önümçilik taýdan ýakynlaşmak ýaly ulgamlary hem-de beýleki köp ugurlary öz içine alýar. Bu babatda hyzmatdaşlygyň geljegi uly, täze görnüşi — Hazar ykdysady forumyny döretmek hakyndaky çözgüt uly ähmiýete eýedir. Ilkinji şeýle forum 2019-njy ýylyň tomsunda Türkmenbaşy şäherinde geçirildi. Şonda kabul edilen çözgütler we ylalaşyklar Hazarda hojalyk işini strategik taýdan meýilleşdirmek üçin ygtybarly binýada öwrüldi, onuň geljegini kesgitledi. Gürrüň, ilkinji nobatda, ulag barada barýar. 

Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, Gündogar — Günbatar hem-de Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça Ýewraziýada üstaşyr ulag akymlarynyň baglanyşdyryjy merkezi hökmünde Hazar deňziniň «Mümkinçilikleriň deňzi» diýlip atlandyrylmagynyň hakykatdan daş däldigini belledi hem-de geljekde Hazaryň şeýle ähmiýetiniň has-da artjakdygyna ynam bildirdi. Şoňa görä-de, kenarýaka ýurtlara port düzümini gurmak we döwrebaplaşdyrmak, Hazar sebitini harytlaryň hem-de hyzmatlaryň halkara akymlary üçin oňaýly, döwrebap, amatly giňişlige öwürmek üçin durnukly, ygtybarly we netijeli logistika ulgamyny kemala getirmek babatda uly işler garaşýar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady hem-de syýasatdan azat bolan konýunkturanyň zerurdygyny aýratyn nygtady. 

Geljege jogapkärli hem-de öňdengörüjilikli garamak möhümdir: ählumumy syýasatdaky häzirki çylşyrymlylyklar we gapma-garşylyklar bilen baglylykda, Hazarýaka ýurtlara umumy maksatlara hem-de umumy ykbala düşünmekde bitewüligi saklap galmak zerurdyr. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy Hazar deňzinde ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk hakyndaky hökümetara Ylalaşygyň güýje girmegine kanagatlanma bildirýär. 

Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, halkara işewürligiň, maliýe edaralarynyň Hazar sebitine uly üns hem-de gyzyklanma bilen garaýandygyna, onuň kuwwatyna we geoykdysady gymmatyna düşünýändigine ynam bildirdi. Telekeçilik üçin oňat şertleri döretmek, ony zerur bolmadyk, köp halatlarda bolsa, könelişen bökdençliklerden azat etmek, Hazary möhüm we uzak möhletli maýa goýumlar babatda özüne çekiji ýere öwürmek üçin bizde ähli mümkinçilikler bar. Umuman, Hazar deňziniň ulag ähmiýeti barada aýtmak bilen, biz ony Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmegiň aýrylmaz bölegine öwürmek babatda öňümizde uly we anyk maksady ynamly goýup bileris diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. 

Döwlet Baştutanymyz Hazarda önümçilik taýdan ýakynlaşmagy hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleriniň hatarynda kesgitläp, biziň ýurtlarymyzyň uly tebigy serişdelere, berk senagat we tehnologik kuwwata eýedigini belledi. Şol serişdeleriň we kuwwatyň birleşdirilmegi, hyzmatdaşlygyň önümçilik ulgamlarynyň, “Ýakynlaşmak geçelgeleriniň” döredilmegi wajyp mesele bolup durýar. Şunda hususy işewürlik möhüm orun eýelemelidir. Hazarýaka ýurtlaryň maksatnamalaýyn işewürlik forumlaryna badalga bermek zerurdyr. Olaryň barşynda biziň telekeçilerimiz göni gatnaşyk edip, amatly we maksadalaýyk ugurlarda hyzmatdaşlygyň ýollaryny özbaşdak kesgitläp bilerdiler. Şunuň bilen baglylykda, özbaşdak, döwlete dahylsyz ulgam hökmünde Hazarýaka ýurtlaryň işewür hyzmatdaşlygynyň Geňeşini, ysnyşykly hyzmatdaşlyk üçin binýady döretmegiň üstünde işlemek teklip edilýär. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, Hazar deňziniň daşky gurşawyny goramak biziň umumy möhüm maksadymyz bolup durýar. Bu babatda Türkmenistanyň garaýşy anyk kesgitlenendir we üýtgewsizdir: ähli ykdysady we önümçilik işi deňziň ekologik howpsuzlygy bilen berk bagly bolmalydyr, tebigaty goramak babatda ykrar edilen dünýä standartlaryna laýyk gelmelidir. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygyň döredilen gurallarynyň sazlaşykly işine aýratyn ähmiýet berilýär. Türkmenistanyň Hazarda ylmy barlaglary geçirmek hakyndaky Ylalaşygy işläp taýýarlamak boýunça başlangyjy bu ugurda bilelikdäki işiň netijeliligini ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. 

Türkmenistan eýýäm Hazaryň baý tebigy serişdeleriniň rejeli ulanylmagyny üpjün etmek boýunça tebigaty goraýyş çäreleriniň toplumy hökmünde täze Hazar ekologiýa maksatnamasyny döretmek pikiri bilen çykyş etdi. Biz şu mesele boýunça işjeň gepleşikleri dowam etdirmäge taýýardyrys hem-de Hazarýaka ýurtlaryň hemmetaraplaýyn goldawyna umyt edýäris diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Hyzmatdaşlygyň we özara düşünişmegiň giňişligi hökmünde Hazar deňzi barada aýtmak bilen, biz ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmäge uly üns berýäris diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we şu babatda koronawirus pandemiýasy döwründäki takyk, sazlaşykly işi nygtady. Şu çylşyrymly döwürde Hazarýaka döwletler birleşdiler, raýdaşlygyň we birek-birege ýardam bermegiň aýdyň nusgasyny görkezdiler. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow goňşy ýurtlaryň Prezidentlerine tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. 

Türkmenistan medeni gatnaşyklary ösdürmek we giňeltmek ugrunda çykyş edip, medeniýet ulgamynda hyzmatdaşlyk hakyndaky bäştaraplaýyn ylalaşygy işläp taýýarlamaga girişmegi teklip edýär. 

Dynç alynýan ýer hökmünde Hazaryň, onuň kenarýakasynyň uly kuwwatynyň bardygyny nazara almak bilen, ýurdumyz syýahatçylyk pudagynda we gämide syýahat etmek ulgamynda sebit hyzmatdaşlygyny kämilleşdirmek boýunça başlangyçlary goldaýarys. 

Türkmenistan umumyhazar gepleşiklerine işjeň gatnaşmak bilen, bu işe mundan beýläk-de öz goşandyny goşmaga, ähli meseleleri gyzyklanma bildirip, ara alyp maslahatlaşmaga we olar boýunça ylalaşykly çözgütleri tapmaga taýýardyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Biziň ýapyk ýa-da oňaýsyz meselelerimiz ýokdur, biz hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde geljekki ylalaşyklary gazanmaga, Hazar gün tertibiniň anyk ugurlary boýunça özara gatnaşyklary ösdürmäge taýýardyrys. 

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýokary derejedäki bäştaraplaýyn duşuşyklaryň hoşniýetlilik, özara ynanyşmak ýagdaýynda geçýändigini aýratyn nygtady. Hazarýaka döwletleriň sammitleri sebit hem-de dünýä syýasatynyň anyk we täsirli şertine öwrüldi, olaryň diňe bir gatnaşyjylar üçin däl, eýsem, beýleki ýurtlar üçin hem wajypdygy äşgärdir. 

Hormatly Prezidentimiz çykyşynyň ahyrynda Azerbaýjan Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň, Russiýa Federasiýasynyň Prezidentlerine Hazarda hoşniýetli goňşuçylygy we hyzmatdaşlygy ösdürmek işine goşýan uly şahsy goşantlary üçin aýratyn minnetdarlyk bildirdi. 

Soňra Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewe söz berildi. Dostlukly döwletiň Baştutany bildirilen myhmansöýerlik hem-de altynjy Hazar sammitiniň ýokary derejede guralandygy üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa hoşallyk bildirip, şu gezekki duşuşygyň Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Mälikgulyýewiç Berdimuhamedowyň doglan güni bilen gabat gelýändigini belledi. Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda Türkmenistan Garaşsyzlygyny pugtalandyrmakda, halkara abraýyny ýokarlandyrmakda, halkymyzyň abadançylygyny berkitmekde we ykdysady ösüşde uly üstünlikleri gazandy. 

Prezident Ilham Aliýew hut öz adyndan we Azerbaýjanyň halkynyň adyndan Gahryman Arkadagymyzy tüýs ýürekden gutlady hem-de berk jan saglyk, Türkmenistanyň doganlyk halkyna bolsa abadançylyk we rowaçlyk arzuw etdi. Mümkinçilikden peýdalanyp, goňşy ýurduň Lideri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy ýokary döwlet wezipesine saýlanylmagy bilen ýene-de bir gezek gutlady we täze taryhy döwürde Türkmenistanyň uly üstünlikleri gazanjakdygyna ynam bildirdi. 

Nygtalyşy ýaly, Azerbaýjan Hazarda döwletara gatnaşyklara uly ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman 2018-nji ýylda Aktau şäherinde gol çekilen Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky Konwensiýanyň taryhy zerurlygyny hem-de onuň çalt güýje girmeginiň ähmiýetini belledi. Munuň özi geljekde hyzmatdaşlygyň ähli ugurlary boýunça Hazarýaka döwletleriň hyzmatdaşlygyny ösdürmäge gönükdirilen has netijeli çäreleri görmek üçin ygtybarly hukuk esasyny döreder. 

Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Prezident Ilham Aliýew Hazarda bäştaraplaýyn gatnaşyklaryň şertnamalaýyn-hukuk binýadynyň berkidilýändigini, dürli ulgamlarda birnäçe ylalaşyklara gol çekilendigini we olaryň güýje girendigini belledi. Hyzmatdaşlyk boýunça täze resminamalaryň taslamalaryny taýýarlamak başlangyjy öňe sürüldi. Şol resminamalara ýakyn wagtda garalar we olar taýýar bolan ýagdaýynda gol çekiler. Şeýle hem ikitaraplaýyn we üçtaraplaýyn görnüşde Hazar deňziniň düýbüni bellemek hakyndaky degişli şertnama baglaşyldy. 

Hazarýaka ýurtlaryň arasyndaky dostlukly we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary, ikitaraplaýyn, şeýle-de köptaraplaýyn hyzmatdaşlyk, şol sanda BMG-niň, ÝHHG-niň hem-de beýleki abraýly sebitleýin we halkara guramalaryň çäklerindäki hyzmatdaşlyk Hazar deňzinde durnuklylygyň, howpsuzlygyň möhüm şertleri bolup durýar. 

Şunuň bilen baglylykda, biziň döwletlerimiziň özara hormat goýmakda we ähli taraplaryň bähbitlerini nazara almakda esaslanýan gatnaşyklarynyň ösdürilýändigi bellenildi. Hazar sebitiň halklarynyň abadançylygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen ençeme halkara we sebitleýin taslamalaryň esasy merkezleriniň biri bolup durýar. 

Soňra Azerbaýjanyň Prezidentiniň nygtaýşy ýaly, özara bähbitli ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek, maýa goýum ýagdaýyny gowulandyrmak, ygtybarly we howpsuz kommunikasiýalary kemala getirmek, ýokary düşewüntli hem-de ekologiýa taýdan arassa tehnologiýalary çekmek üçin amatly şertleri döretmäge çalyşmak Hazarýaka ýurtlaryň ileri tutulýan ugurlary bolmagynda galýar. 

Ulag düzümini ösdürmek, degişli hyzmatlaryň we multimodal gatnawlaryň hilini kämilleşdirmek hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary bolup durýar. Bu ulgamda Hazarýaka döwletleriň arasynda baglaşylan ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn ylalaşyklar Hazar deňzini ösen düzümli halkara iri ulag merkezine öwürmek üçin oňat esasy döredýär. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, belent mertebeli myhman ulag-logistika ulgamynda hyzmatdaşlygy giňeltmek, Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta halkara ulag geçelgelerini ösdürmek meselelerinde Azerbaýjanyň işjeň orun eýeleýändigini tassyklady. Azerbaýjan tarapynyň Hazarüsti halkara ulag ugruny netijeli ulanmak boýunça ähli tagallalary edýändigi bellenildi. Bu ugur şu ulgamda sebitiň döwletiniň kuwwatyndan has netijeli peýdalanmaga mümkinçilik berer we ugurdaş düzümi ösdürmek boýunça täze taslamalary durmuşa geçirmäge ýardam eder. 

Şeýle hem Azerbaýjan Hazar deňziniň ekologik meselelerini çözmek boýunça hyzmatdaşlygy giňeltmäge gyzyklanma bildirýär. Hazaryň suw biologik serişdelerini aýawly saklamak, rejeli ulanmak baradaky toparyň çäklerinde Hazarýaka döwletleriň üstünlikli gatnaşyklary dowam etdirilýär. Şu ýylyň ahyrynda Bakuwda Hazar deňziniň deňiz gurşawyny goramak boýunça Çarçuwaly konwensiýanyň taraplarynyň altynjy maslahatyny geçirmek göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Ilham Aliýew şu gün gysga düzümdäki duşuşykda uly ähmiýete eýe bolan Hazar meseleleri boýunça pikir alşylandygyny belledi. Taraplaryň wekiliýetleri tarapyndan degişli ýörite bilermenler toparlaryny döretmek babatda bu ugurda işler dowam etdiriler. 

Çykyşynyň ahyrynda Azerbaýjan Respublikasynyň Baştutany türkmen tarapyna sammitiň ýokary derejede guralandygy üçin ýene-de bir gezek hoşallyk bildirip, bu duşuşygyň Hazarýaka döwletleriň möhüm umumy wezipeleri çözmäge gönükdirilen tagallalaryny utgaşdyrmaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi. 

Hormatly Prezidentimiz çuň manyly çykyşy we gutlaglary üçin Prezident Ilham Aliýewe minnetdarlyk bildirip, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisä söz berdi. 

Eýranyň Lideri Hazarýaka döwletleriň Baştutanlaryny mübärekläp, türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa hoşallyk sözlerini aýtdy. 

2018-nji ýylda geçirilen sammitden bäri bilelikde uly işler amala aşyryldy, kenarýaka ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak üçin ygtybarly hukuk binýadyny döreden dürli resminamalar taýýarlanyldy diýip, Eýranyň Baştutany aýtdy. 

Bu gün taraplaryň arasynda özara düşünişmek, kesgitlenen maksatlar, başlanan ýoly dowam etdirmek üçin aýdyň geljek bar. Bularyň hemmesi utgaşykly alnyp barlan işleriň, Hazar deňzinde gatnaşyklaryň möhüm meselelerini çözmekde ähli taraplaryň bähbitlerini nazara almak bilen, oýlanyşykly çemeleşmäniň, öňdengörüjiligiň netijesidir. 

Hazar deňzi biziň umumy deňzimizdir, dostluk gatnaşyklarynyň merkezidir, goňşy halklar üçin bereket çeşmesidir diýip, Prezident Seýed Ebrahim Raisi sözüni dowam etdi. Bu topraklarda ýaşan pederlerimiz özboluşly medeniýeti döretdiler we ösdürdiler. 

Şunuň bilen baglylykda, kenarýaka ýurtlaryň medeni taýdan ýakynlaşmagynyň döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlarynyň hataryndadygy bellenildi. Eýranyň Baştutany çykyşynyň dowamynda halklarymyzyň arasyndaky däp bolan dostlukly gatnaşyklaryň mundan beýläk-de pugtalandyrylmalydygyny nygtap, geljekde bu ugurda bilelikdäki ýörite maksatnamalary durmuşa geçirmegi teklip etdi. 

Daşky gurşawy goramak, milli ykdysadyýetleri ösdürmek maksady bilen, Hazar deňziniň bioserişdelerini hem-de gazylyp alynýan peýdaly baýlyklaryny rejeli peýdalanmak meselelerinde goňşy ýurtlaryň ägirt uly jogapkärçiligine, şeýle hem doganlyk halklaryň rowaçlygyny ýokarlandyrmak, sebitde howpsuzlygy üpjün etmek meselelerine aýratyn üns çekildi. 

Şunda birek-biregiň hukuklaryna we bähbitlerine hormat goýmagyň, Hazar deňzindäki hyzmatdaşlygyň dürli ugurlary boýunça gepleşiklerde ylalaşyk gazanmagyň wajypdygy nygtaldy. Bu ýörelge ugur görkeziji bolmak bilen, onuň kömegi arkaly kenarýaka döwletleriň özara bähbitlerini üpjün etmegiň binýady goýulýar. 

Şeýle hem Eýran Lideri Hazarýaka döwletleriň arasyndaky köpugurly hyzmatdaşlygy giňeltmäge, onuň kuwwatyndan netijeli peýdalanmaga gönükdirilen, ozal gazanylan ylalaşyklaryň ähmiýetini belledi. 

Prezident Seýed Ebrahim Raisi kenarýaka ýurtlaryň Hazar deňziniň meseleleriniň ähli ugurlary boýunça uzak möhletleýin bähbitleri barada aýtmak bilen, ulag, söwda, bioserişdeleri dolandyrmak, ekologik howpsuzlygy üpjün etmek we beýleki ulgamlarda döwletara hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýetini kanagatlanma bilen belledi. 

Şeýle hem Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň 2018-nji ýylda geçirilen bäşinji sammitiniň jemleri boýunça kabul edilen Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky Konwensiýanyň ähmiýetine aýratyn üns çekildi. Köpýyllyk gepleşikleriň netijesi bolan bu möhüm resminama sebit hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak üçin giň mümkinçilikleri açýar. 

Çykyşynyň dowamynda belent mertebeli myhman Eýran Yslam Respublikasynyň özüniň çäk taýdan ýerleşişini hem-de degişli amatly şertleri nazara almak bilen, Hazarýaka döwletleriň beýleki ýurtlara çykmagy, şeýle hem üstaşyr geçmegi üçin binýady döretmäge taýýardygyny tassyklady. 

Elektrik energiýasynyň, gazylyp alynýan baýlyklaryň we beýleki dürli isleg bildirilýän önümleriň eksporty Hazar deňzindäki hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda agzaldy. Prezident Seýed Ebrahim Raisi Eýran bilen sebitiň döwletleriniň arasynda gowy ylalaşyklaryň gazanylandygyny aýdyp, bar bolan mümkinçiliklerden peýdalanylmagynyň bäş dostlukly ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygyň täze döwrüni açýandygyny kanagatlanma bilen belledi. 

Hazar deňzi hyzmatdaşlygyň deňzi bolup, häzirki döwürde onuň ähmiýeti has-da artýar. Utgaşdyrylan bäştaraplaýyn hyzmatdaşlyk goňşy ýurtlaryň ykdysady abadançylygyna, halklaryň rowaçlygynyň ýokarlandyrylmagyna, sebitde howpsuzlygyň we durnuklylygyň üpjün edilmegine ýardam bermelidir. Bu garaýyş ulag, maýa goýumlar, syýahatçylyk we ykdysady hyzmatdaşlygyň beýleki ugurlary boýunça hem-de medeniýet ulgamynda gatnaşyklary ösdürmek maksady bilen, bäş Hazarýaka döwletleriň Liderleriniň öňe sürýän başlangyçlaryny goldaýan Eýran Yslam Respublikasynyň garaýyşlarydyr diýip, belent mertebeli myhman belledi. 

Prezident Seýed Ebrahim Raisi Hazar deňziniň halklarymyzy ýakynlaşdyrýan parahatçylyk hem-de dostluk deňzidigini nygtap, çykyşynyň ahyrynda şu gezekki duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesi üçin ýene-de bir gezek hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirdi we duşuşyga gatnaşyjylara sebitiň ýurtlarynyň abadançylygyna gönükdirilen işlerinde üstünlikleri arzuw etdi. 

Döwlet Baştutanymyz Eýran Liderine çykyşy hem-de Hazarda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň geljegi barada beýan eden pikirleri üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Soňra Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýewe söz berildi. Ol çykyşynyň başynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa ajaýyp şäher Aşgabatda bildirilen myhmansöýerlik hem-de sammitiň ýokary derejede guralandygy üçin hoşallyk bildirdi. 

Şeýle hem Gazagystanyň Lideri şu duşuşygyň Türkmenistanyň ajaýyp döwlet işgäri Gurbanguly Mälikgulyýewiç Berdimuhamedowyň doglan güni bilen gabat gelendigini belledi. Prezident Kasym-Žomart Tokaýewiň nygtaýşy ýaly, şu gün ol Gahryman Arkadagymyzy tüýs ýürekden gutlady we ony Gazagystan Respublikasynyň ýokary sylagy — “Altyn Bürgüt” ordeni bilen sylaglady. 

Ilkibaşdan Gazagystanyň türkmen dostlarynyň bu möhüm bäştaraplaýyn duşuşygy hut ýüzbe-ýüz görnüşde geçirmegiň zerurdygy baradaky garaýyşlary bilen raýdaş bolandygy nygtaldy. Häzirki şertlerde Hazaryň geostrategik ýerleşişi, baý tebigy serişdeleriniň bardygy hem-de täsin üstaşyr kuwwata eýedigi bilen baglylykda, onuň ähmiýeti has-da artýar. 

Prezident Kasym-Žomart Tokaýewiň belleýşi ýaly, Aktau sammiti halkara bileleşige Hazarýaka döwletleriň çylşyrymly meseleleri diňe parahatçylykly ýol arkaly, hakyky hoşniýetli goňşuçylyk we dostluk ruhunda çözmäge ukyplydygyny görkezdi. Köpýyllyk gepleşiklerden soň, Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky Konwensiýa gol çekilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Bu Konwensiýa bäştaraplaýyn gatnaşyklary toplumlaýyn ösdürmegiň berk binýadyny goýdy. 

Hut şu ýerde, Aşgabatda 1996-njy ýylda daşary işler ministrleriniň maslahatynda gepleşiklere resmi taýdan badalga berlendigi hem-de ýörite iş toparynyň döredilendigi bellärliklidir. Ýokary derejedäki birinji duşuşyk hem 2002-nji ýylda türkmen paýtagtynda geçirildi. Netijede, 2018-nji ýylda ýokarda agzalan esasy hem-de köpugurly resminama gol çekildi diýip, Gazagystan Respublikasynyň Baştutany nygtady. 

Hazar diňe bir ägirt uly peýdaly serişdeleriň jemlenen ýeri bolmak bilen çäklenmän, eýsem, giň mümkinçilikleriň deňzidir. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman Gazagystanyň Hazarýaka ýurtlaryň kuwwatyndan netijeli peýdalanmak maksady bilen, mundan beýläkki hyzmatdaşlyga çemeleşmeleri babatda garaýyşlaryny beýan etdi. 

Ýokarda agzalan Konwensiýanyň çalt güýje girmegini üpjün etmek, durnukly ösüşiň hem-de Hazarýaka döwletleriň ykdysady hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmagyň möhüm şerti hökmünde ulag aragatnaşygyny berkitmek ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, ýük daşamakda Hazarüsti halkara ulag ugrunyň artýan orny bellenildi. 

Prezident Kasym-Žomart Tokaýew degişli guramaçylyk meselelerini bilelikde, çalt çözmegiň möhümdigini aýdyp, geljegi uly “Demirgazyk — Günorta” geçelgesine mundan beýläk-de aýratyn üns bermegiň zerurdygyny nygtady. Munuň üçin Gazagystan — Türkmenistan — Eýran demir ýolunyň mümkinçiliklerinden has giňişleýin peýdalanyp bolardy. Bu ýol Günorta Aziýanyň we Pars aýlagynyň ýurtlarynyň arasynda iň gysga ugur bolup durýar. 

Hazar sebitiniň ykdysady we üstaşyr ulag kuwwatyndan has netijeli peýdalanmagyň, şol sanda täze halkara bazarlara çykmagyň, hereket edýän hem-de geljegi uly ugurlary ösdürmekde bilelikdäki tagallalary utgaşdyrmagyň maksadalaýykdygy bellenildi. 

Gazagystanyň Lideri çykyşynda sebitde azyk howpsuzlygyny üpjün etmek meselesi barada-da durup geçip, kenarýaka döwletleriň söwda gatnaşyklaryny pugtalandyrmak üçin döwrebap logistika düzümini yzygiderli ösdürmegiň wajypdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Gazagystanyň Hazarýaka azyk ulgamyny döretmek baradaky teklibi beýan edildi. Munuň özi özara haryt dolanyşygyny artdyrmaga mümkinçilik berer.  

Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Hazaryň ekologiýa ulgamynyň we tebigy gurşawynyň aýawly saklanylmagyny hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezdi. Hazar deňziniň kenarýakasynyň millionlarça ýaşaýjylarynyň ykdysady ösüşi we abadançylygy bu möhüm wezipe bilen berk baglanyşyklydyr. Şunuň bilen baglylykda, Hazar deňzinde biologik serişdelere bikanun eýe bolmaga garşy göreşmegiň wajypdygyna üns çekildi. 

Mundan başga-da, adatdan daşary ýagdaýlarda öňüni alyş çäreleriniň, onuň netijelerini aradan aýyrmagyň hem-de birek-birege kömek bermegiň sebit guralyny yzygiderli ösdürmegiň zerurdygy bellenildi. Şolaryň howplary tehnogen we tebigy ýagdaýlar bilen şertlendirilendir. 

Prezident Kasym-Žomart Tokaýew Hazar deňziniň gurşawyny goramak boýunça Çarçuwaly konwensiýanyň Sekretariatyny (Tähran Konwensiýasy) döretmäge we degişli resminamanyň taslamasyny ylalaşmaga degişli meseleleriň çözülmegini çaltlandyrmagyň zerurdygyny aýtdy. 

Gazagystanyň Baştutany Hazarýaka ýurtlaryň medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy meselesine degip geçip, bu ugurda has ysnyşykly aragatnaşyklary höweslendirmek boýunça anyk çäreleriň görülmeginiň wajypdygyny belledi. 

Prezident Kasym-Žomart Tokaýew Hazar hyzmatdaşlygyny hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça şu gün beýan edilen başlangyçlaryň ýokary hilli we öz wagtynda durmuşa geçiriljekdigine ynam bildirip, Gazagystanyň biziň umumy bazarymyzyň hem-de ata-babalarymyzyň mirasynyň — Hazaryň hemişe parasatly we sahawatly, dostlugyň, hoşniýetli goňşuçylygyň we özara bähbitli hyzmatdaşlygyň deňzi bolmagy ugrunda çykyş edýändigini nygtady.  

Gazagystan Respublikasynyň Baştutany hoşniýetli erk-islegiň hem-de özara meýilleriň netijesinde, biziň halklarymyzyň we ýurtlarymyzyň rowaçlyklarynyň hem-de ösüşiniň bähbidine bu asylly maksada ýetiljekdigine ynam bildirdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Kasym-Žomart Tokaýewe çuň mazmunly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putine söz berdi. 

Dostlukly döwletiň Baştutany Hazar sammitine gatnaşyjylary mübärekläp, Russiýanyň syýasatda, howpsuzlyk babatda, ykdysadyýet, tebigaty goramak ulgamlarynda Hazarýaka ýurtlaryň hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny çuňlaşdyrmak ugrunda çykyş edýändigini nygtady. 

Hazar deňziniň hukuk derejesi baradaky Konwensiýada kesgitlenen ugurlaryň berjaý edilmegi sebitiň rowaçlygynyň kepili bolup durýar. Hazarýaka ýurtlar Hazary saklamak, sebitde durnukly ösüşi pugtalandyrmak babatda häzirki we geljekki nesilleriň öňünde jogapkärçilik çekýär diýip, Prezident Wladimir Putin sözüni dowam etdi. 

Sebitleýin söwda-maýa goýum gatnaşyklaryny ösdürmek, özara bähbitli senagat we ýokary tehnologiýalar ulgamyndaky hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak möhüm wezipeler hökmünde kesgitlenildi. Russiýa bilen Hazarýaka ýurtlaryň arasyndaky söwdanyň möçberi barha artýar. 2021-nji ýylda bu ugurdaky haryt dolanyşygy 35 göterim köpelip, ol ABŞ-nyň 34 milliard dollaryna barabar boldy. Şu ýylyň ýanwar — aprel aýlarynda bu görkeziji 12,5 göterime deň boldy. Şunuň bilen baglylykda, şu gün 65 ýaşyny dolduran we biziň gutlaglarymyzy kabul eden hormatly Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça döredilen Hazar ykdysady forumyna möhüm orun degişlidir diýip, Russiýanyň Lideri nygtady. 

Şunuň ýaly möhüm çäräniň ilkinjisiniň 2019-njy ýylda Türkmenbaşy şäherinde geçirilendigini, ikinji forumyny bolsa şu ýyl Moskwada geçirmegiň meýilleşdirilýändigini belläp, Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti bu teklibi goldandyklary üçin kärdeşlerine hoşallyk bildirdi.  

Hazarýaka ýurtlarda energetika ulgamyndaky özara gatnaşyklary ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçilikler bar. Häzirki döwürde Hazaryň giňişligindäki nebit we gaz känlerini bilelikde ulanmak hakyndaky ylalaşyklar durmuşa geçirilýär. Munuň özi taraplaryň bähbitlerini nazara alyp, Hazar deňziniň tebigy baýlyklaryndan oýlanyşykly we rejeli peýdalanmaga, şol sanda däp bolan ugurlarda we energetikany täzeçil usullarda özleşdirmäge mümkinçilik berer. 

Biziň pikirimizçe, sebitiň ulag-logistika düzümini gowulandyrmak üçin köp işler edilmelidir. Ilkinji nobatda, gürrüň “Demirgazyk — Günorta” halkara ulag geçelgesini ýola goýmak barada barýar. Munuň özi Sankt-Peterburgdan Eýranyň we Hindistanyň portlaryna çenli 7 müň 200 kilometr aralygy öz içine alýan giň möçberli taslamadyr diýip, Prezident Wladimir Putin belledi. 

Onuň aýtmagyna görä, bu geçelgäniň işe girizilmegi geçen ýyl Hazarýaka döwletleriň arasynda baglaşylan ulag babatda hyzmatdaşlyk hakyndaky Ylalaşygyň güýje girmegini üpjün eder. Ol Hazar deňziniň çägini iri halkara logistika merkezine öwrer. 

Şeýle hem Russiýa tarapy bu ugurda zerur tagallalary edýär. Hazar sebitinde milli deňiz portlaryny ösdürmegiň Strategiýasy kabul edildi we durmuşa geçirilýär. Şeýle hem 2030-njy ýyla çenli oňa demir ýol we awtomobil ugurlary birikdiriler. Hazarda degişli düzümiň gerimi giňeldilýär. Astrahan, Olýa we Mahaçkala portlaryna möhüm üns berilýär. 

Ykdysady ugurdan başga-da, bäş döwletiň arasynda ekologik howpsuzlygy üpjün etmek, Hazar deňzini, onuň tebigy serişdelerini saklamak meseleleri hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary hökmünde kesgitlenildi. Bu pikiri doly makullap, sebitiň halklarynyň durmuşyna we abadançylygyna ýaramaz täsiri boljak tebigy hem tehnogen ýagdaýlara gyssagly seslenmek boýunça bilelikdäki mümkinçiligi artdyrmagyň maksadalaýyk boljakdygyny nygtamak isleýärin. Olaryň hatarynda suw howdanlarynyň hapalanmagy, bekre balyklarynyň görnüşleriniň sanynyň azalmagy ýaly ýaramaz ýagdaýlar bar diýip, Russiýa Federasiýasynyň Baştutany aýtdy. 

Prezident Wladimir Putiniň pikirine görä, deňziň ekoulgamyny has rejeli saklamak üçin 2003-nji ýylda kabul edilen we Hazar deňziniň gurşawyny goramak boýunça Çarçuwaly Tähran Konwensiýasynyň esasyny düzýän degişli şertnamalaýyn-hukuk binýadyny döretmek işini tamamlamak zerur bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, ýakyn wagtda bu Konwensiýa boýunça maslahaty guramak teklip edildi. 

Şeýle hem Russiýa deňizde ýüze çykýan ýaramaz ýagdaýlaryň öňüni almak, terrorçylyga we guramaçylykly jenaýatlara garşy göreşmek ýaly möhüm ugurlar boýunça gol çekilen resminamalaryň herekete girizilmegini çaltlandyrmagy teklip edýär. Deňizde howpsuz ýüzüşi amala aşyrmak, halas ediş işini güýçlendirmek, ylmy işleri alyp barmak, brokonýerlige we neşe söwdasyna garşy göreşmek boýunça hyzmatdaşlyk etmek hakynda täze bäştaraplaýyn ylalaşygyň taslamalaryny işläp taýýarlamak ugrunda alnyp barylýan işleriň çaltlandyrylmagy möhümdir. 

Dostlukly ýurduň ýolbaşçysy medeni, bilim, sport, syýahatçylyk we ýaşlary özara alyşmak meselelerini berkitmäge möhüm üns bermelidigini belläp, Medeniýet ministrliklerine ähli kenarýaka ýurtlaryň milli buýsanjy bolan halyşynaslygy bir ýere jemlemek we olaryň göçme sergilerini ýa-da tutuş sebit boýunça festiwallary guramak meselelerini işläp taýýarlamagy tabşyrmagy teklip etdi. Öz gezeginde, Russiýanyň kinematografiýaçylar birleşigi Hazar kinoforumyny geçirmegi teklip edýär. Bu hem örän bähbitli ýörelge bolup biler. 

Sebitde syýahatçylygy işjeňleşdirmegiň we ösdürmegiň zerurdygyna üns berildi. Munuň özi biziň ýurtlarymyzyň halklarynyň has-da ýakynlaşmagyna kömek eder. Russiýanyň Lideri geljek ýylda Astrahan oblastynda Hazar deňzinde ilkinji “Pýotr Perwyý” uly göwrümli syýahatçylyk gämisiniň ulanyşa giriziljekdigini aýdyp, Hazar deňzi boýunça syýahatçylygyň ýola goýulmagynyň Hazarýaka döwletleriň baý taryhy däpleri, medeni mirasy bilen tanyşmaga, ajaýyp ýerlere baryp görmäge, medeni-aň bilim çärelerine gatnaşmaga mümkinçilik berjekdigine ynam bildirdi. 

Prezident Wladimir Putin çykyşynyň ahyrynda türkmen tarapyna we hut hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa bu gezekki duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin hoşallyk bildirdi we Hazar sebitiniň durnukly ösüşiniň, onuň kenarynda ýaşaýan adamlaryň durmuş derejesiniň ýokarlanmagynyň Hazarýaka ýurtlaryň hyzmatdaşlygynyň möhüm ugurlarynyň biridigini nygtady hem-de Russiýanyň bu çärelere işjeň gatnaşmaga taýýardygyny aýtdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Wladimir Putine çuň manyly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Hazar “bäşliginiň” çäklerinde öňde goýlan maksatlara ýetmekde Russiýa Federasiýasynyň ornunyň hemişe möhüm ähmiýete eýe bolandygyny belledi. 

Döwlet Baştutanymyz duşuşygy jemläp, daşary ýurtly kärdeşlerine, ähli wekiliýetlere iş ýüzünde anyk netijeleri gazanmaga çalyşýandyklary hem-de sammitiň barşynda beýan eden gymmatly pikirleri we teklipleri üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi. 

 Altynjy Hazar sammitiniň jemleri boýunça degişli Beýanat kabul edildi. 

Ýokary derejedäki bäştaraplaýyn Aşgabat duşuşygynyň netijeleri köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenmede beýan edildi. Bu ýüzlenme bilen Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow çykyş etdi. 

Bellenilişi ýaly, ýaňyja öz işini tamamlan Hazarýaka döwletleriň altynjy sammiti netijeli, işjeň ýagdaýda, hoşniýetli goňşuçylyk, özara ynanyşmak, hormat goýmak we açyklyk ruhunda geçdi. Bäş ýurduň Liderleriniň arasynda Hazar deňzinde bäştaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy meseleleri boýunça jikme-jik we gyzyklanma bildirilip pikir alşyldy. Ozal kabul edilen çözgütleriň we ylalaşyklaryň ýerine ýetirilişi seljerildi, geljekki bilelikdäki işiň ileri tutulýan ugurlary kesgitlenildi. Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň Hazar sebitinde pugta parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy üpjün etmäge, Hazarda ynanyşmak çärelerini durmuşa geçirmek üçin tagallalary we mümkinçilikleri birleşdirmäge, munuň üçin toplumlaýyn syýasy-hukuk binýadyny döretmäge taýýardyklaryny we berk ygrarlydyklaryny tassyklandyklary nygtaldy. 

Habar berlişi ýaly, duşuşygyň barşynda Hazar deňzinde ykdysady hyzmatdaşlyk meselelerine uly üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygyň hukuk binýadyny döretmegiň yzygiderliligi kanagatlanma bilen bellenildi. 

Ençeme resminamalaryň üstünde işler alnyp barylýar, taraplar Hazarda işiň möhüm ugurlary boýunça bäştaraplaýyn ylalaşyklary we teswirnamalary çalt tamamlamak hem-de olara gol çekmek maksady bilen, bu işi işjeňleşdirmegiň zerurdygy bilen ylalaşdylar. Bu babatda ýokary derejedäki iş toparyna möhüm orun degişlidir. Onuň düzümine kenarýaka ýurtlaryň ählisiniň ygtyýarly wekilleri girýärler. 

Hazar sebitiniň artýan bioykdysady ähmiýeti bilen baglylykda, kenarýaka ýurtlaryň ulag, logistika, kommunikasiýa ulgamlaryndaky hyzmatdaşlygyny yzygiderli ösdürmäge çalşylýar. Bu hyzmatdaşlyk Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça Hazary iri halkara transkontinental hyzmatdaşlyk merkezine, şu ugurlar boýunça harytlaryň we hyzmatlaryň akymlary üçin baglanyşdyryjy halka öwürmäge gönükdirilendir. 

Häzirki wagtda Hazarýaka döwletler tarapyndan port düzümini gurmak, gatnawlaryň logistik ulgamlaryny, ulag ulgamynda özara bähbitli hyzmatdaşlygyň ugurlaryny döretmek boýunça tagallalar edilýär. Geljekde bu işe uly üns berler. 

Sammitiň barşynda kenarýaka ýurtlaryň arasynda söwda gatnaşyklaryny ösdürmegiň we giňeltmegiň, haryt dolanyşygyny artdyrmagyň, önümçilik taýdan has ysnyşykly ýakynlaşmagyň zerurdygy hem nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, şu gün Türkmenistan hususy işewürligi alyp barmak, telekeçilik başlangyçlary üçin özbaşdak binýat hökmünde Hazarýaka döwletleriň işewür hyzmatdaşlygynyň Geňeşini döretmek baradaky teklip bilen çykyş etdi. 

Azerbaýjan Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň, Russiýa Federasiýasynyň Prezidentleri tarapyndan Hazarýaka döwletleriň arasynda ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmäge gönükdirilen anyk teklipler we başlangyçlar beýan edildi. 

Ekologiýa, tebigaty goramak, Hazaryň biologik serişdelerini aýawly saklamak hem ara alnyp maslahatlaşylan möhüm meseleler boldy. Şu ugurlar boýunça eýýäm hyzmatdaşlygyň gurallary döredildi, olaryň has sazlaşykly we netijeli işlemegi üçin wezipeler kesgitlenildi. 

Hazarýaka ýurtlaryň halklarynyň arasyndaky hoşniýetli goňşuçylygyň taryhy ençeme asyrlardan gözbaş alýar. Şu döwürde özara gatnaşyklaryň özboluşly, köp babatda täsin tejribesi toplanyldy. Taraplar şu gatnaşyklary pugtalandyrmak we baýlaşdyrmak, ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmek, medeni hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin mundan beýläk-de şertleri döretmek barada ylalaşdylar. 

Umuman, şu günki ýokary derejedäki duşuşygyň barşyna we many-mazmunyna ýokary baha berildi. Oňa gatnaşyjylaryň oňyn meýilleri, umumy döredijilikli maksatlara ygrarlylygy Hazar deňzinde ysnyşykly hyzmatdaşlygyň aýdyň beýanyna öwrüldi. Şeýle hem şu sammitiň guralyşy babatda döwletleriň ýolbaşçylarynyň tüýs ýürekden hoşallygy beýan edildi. 

Kenarýaka ýurtlaryň Liderleri tarapyndan ýokary derejedäki bäştaraplaýyn duşuşyklary yzygiderli dowam etdirmegiň zerurdygy we peýdalydygy tassyklanyldy. Olaryň her biri biziň halklarymyzyň we ýurtlarymyzyň arasynda dostlugy, hyzmatdaşlygy hem-de özara düşünişmegi pugtalandyrmak, bilelikdäki ägirt uly kuwwaty ýüze çykarmak we durmuşa geçirmek işine saldamly goşant goşýar. 

 Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň hormatyna Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan resmi kabul edişlik guraldy. 

Altynjy Hazar sammitiniň maksatnamasynda göz öňünde tutulan çäreler tamamlanandan soň, belent mertebeli myhmanlar türkmen paýtagtyndan ugradylar. 

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde Aşgabatda geçirilen ýokary derejedäki bäştaraplaýyn duşuşyk Bitarap Türkmenistanyň ägirt uly kuwwata eýe bolan Hazar sebitinde köpugurly hyzmatdaşlygy ösdürmek meselesine öňdengörüjilikli, örän jogapkärli çemeleşýändigini ýene-de bir gezek aýdyň görkezdi. 

Ýurdumyzyň sammitde beýan eden oňyn başlangyçlary munuň aýdyň subutnamasydyr. Şol başlangyçlar sebit we sebitara derejede özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmaga hem-de giňeltmäge, taryhyň dowamynda kemala gelen dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk däplerine daýanýan döwletara gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmaga ýardam etmäge gönükdirilendir. Munuň özi bolsa umumy abadançylygyň we rowaçlygyň bähbitlerine doly gabat gelýär.

Aş­ga­bat, 28-nji iýun (TDH). Şu gün ýur­du­my­zyň DIM-nde ge­çi­ri­len Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň da­şa­ry iş­ler mi­nistr­le­ri­niň Ge­ňe­şi­niň mej­li­sin­de 29-njy iýun­da Aş­ga­bat­da bol­jak VI Ha­zar sam­mi­ti­ne taý­ýar­lyk gör­mek hem-de onuň gün ter­ti­bi­ne gi­ri­zi­len me­se­le­le­ri yla­laş­mak ara al­nyp mas­la­hat­la­şy­lan esa­sy me­se­le­le­riň ha­ta­ryn­da bol­dy.  

Ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki bäş­ta­rap­la­ýyn gep­le­şik­le­riň öňü­sy­ra­syn­da­ky du­şu­şyk­da Azer­baý­ja­nyň, Eý­ra­nyň, Ga­za­gys­ta­nyň, Rus­si­ýa­nyň hem-de Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry sy­ýa­sy eda­ra­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry Ha­zar deň­zi se­bi­tin­de hyz­mat­daş­ly­gyň aý­ry-aý­ry ugur­la­ry­na, ozal ga­za­ny­lan yla­la­şyk­la­ryň dur­mu­şa ge­çi­ri­li­şi­niň bar­şy­na hem-de wa­jyp hal­ka­ra me­se­le­le­re ga­ra­dy­lar. 

Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň ta­ry­hy äh­mi­ýet­li I sam­mi­tin­den 20 ýyl soň ge­çi­ril­ýän Ha­zar “bäş­li­gi­niň” ikin­ji Aş­ga­bat du­şu­şy­gy ke­nar­ýa­ka ýurt­la­ryň we ola­ryň do­gan­lyk halk­la­ry­nyň ara­syn­da­ky ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­ma­gyň ýo­lun­da mö­hüm ädim bo­lar. 

Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, VI Ha­zar sam­mi­ti­ne ýurt­la­ry­myz taý­ýar­lyk­ly gel­di. Hä­zir Ha­zar deň­zin­de bi­le­lik­dä­ki iş­le­riň giň ugur­la­ry bo­ýun­ça mö­hüm Yla­la­şyk­la­ry we Tes­wir­na­ma­la­ry taý­ýar­la­mak bo­ýun­ça iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Dür­li de­re­je­dä­ki hyz­mat­daş­ly­gyň ne­ti­je­sin­de mö­hüm me­se­le­ler bo­ýun­ça öza­ra dü­şü­niş­mek ga­za­nyl­ýar. 

Mä­lim bol­şy ýa­ly, Ha­zar deň­zi se­bi­ti bo­ýun­ça goň­şy döw­let­ler bi­len mil­li we umu­my bäh­bit­ler esa­syn­da ýo­la go­ýul­ýan hyz­mat­daş­ly­ga ýur­du­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sy stra­te­gi­ýa­syn­da aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Ýur­du­myz “Açyk ga­py­lar” hem-de giň hal­ka­ra hyz­mat­daş­lyk sy­ýa­sa­ty­ny üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mek bi­len, oňyn bi­ta­rap­lyk we beý­le­ki döw­let­le­riň içer­ki iş­le­ri­ne go­şu­lyş­maz­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne berk eýer­ýär, hä­zir­ki döw­rüň wa­jyp me­se­le­le­ri­ni, şol san­da Ha­zar deň­zi bi­len bag­ly me­se­le­le­ri çöz­mek­de iş­jeň or­ny eýe­le­ýär. 

Aş­ga­bat­da Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň da­şa­ry iş­ler mi­nistr­le­ri­niň 1996-njy ýyl­da ge­çi­ri­len mas­la­ha­tyn­da Ha­zar deň­zi se­bi­tin­de gat­na­şyk­la­ryň şert­na­ma­la­ýyn-hu­kuk bin­ýa­dy­ny ke­ma­la ge­tir­mek bo­ýun­ça gep­le­şik­ler gu­ra­ly­nyň gu­ra­ma­çy­lyk-hu­kuk gör­nü­şi kes­git­le­nil­di — Ýö­ri­te iş to­pa­ry­ny dö­ret­mek bo­ýun­ça yla­la­şyk ga­za­nyl­dy. DIM-niň ýol­baş­çy­la­ry­nyň mas­la­ha­ty hem-de Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça ge­çi­ri­len dür­li de­re­je­dä­ki bäş­ta­rap­la­ýyn du­şu­şyk­lar we ge­ňeş­me­ler Ha­zar deň­zi bo­ýun­ça bar bo­lan me­se­le­le­ri çöz­mek­de öza­ra ka­bul eder­lik­li çöz­güt­le­ri göz­le­me­giň, bu umu­my tä­sin deň­zi gel­jek­ki ne­sil­ler üçin go­rap sak­la­ma­gyň wa­jyp­dy­gy­na hem­me­le­riň dü­şün­ýän­di­gi­ni aý­dyň gör­kez­di. 

Ýur­du­myz gep­le­şik­le­ri hä­zir­ki döw­rüň ta­lap­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, hil taý­dan tä­ze de­re­jä çy­kar­ma­gyň ze­rur­dy­gyn­dan ugur alyp, Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň I sam­mi­ti­ni ge­çir­mek baş­lan­gy­jy bi­len çy­kyş et­di we ol 2002-nji ýyl­da paý­tag­ty­myz­da üs­tün­lik­li ge­çi­ril­di. Ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki şol ta­ry­hy du­şu­şyk­da ýur­du­myz bäş­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň stra­te­gi­ýa­sy bo­ýun­ça öz ga­ra­ýyş­la­ry­ny ynam­ly be­ýan et­di. Bu hyz­mat­daş­lyk hal­ka­ra hu­ku­gyň umu­my yk­rar edi­len ka­da­la­ry­ny na­za­ra al­mak, Ha­zar deň­zi­niň yk­ba­ly üçin ta­gal­la­la­ry bir­leş­dir­me­giň we umu­my jo­gap­kär­çi­li­giň wa­jyp­dy­gy­na dü­şün­mek esa­syn­da ýo­la go­ýul­ma­ly­dyr. Şeý­le­lik­de, Aş­ga­bat Ha­zar me­se­le­si bo­ýun­ça öza­ra gat­na­şyk­la­ryň düý­bün­den tä­ze gör­nü­şi­niň bin­ýa­dy goý­lan şä­her hök­mün­de ta­ry­ha gir­di. 

Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň “te­ge­lek sto­luň” ba­şyn­da­ky gep­le­şik­le­ri bi­rek-bi­re­giň ga­ra­ýyş­la­ry­na hor­mat goý­mak hem-de öza­ra bäh­bit­le­ri yla­laş­mak esa­syn­da ýo­la goýuldy. I Aş­ga­bat sam­mi­ti deň­hu­kuk­ly­lyk, yna­nyş­mak hem-de hoş­me­ýil­li erk esa­syn­da ýa­kyn we uzak möh­let­le­ýin gel­jek na­za­ra al­nyp ýo­la go­ýul­ýan ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň kes­git­le­nil­me­gi­niň ba­şy­ny baş­la­dy. 

Paý­tag­ty­myz­da ba­dal­ga ber­len dia­log my­na­syp do­wam et­di­ri­lip, ol Täh­ran­da (2007-nji ýyl), Ba­kuw­da (2010-njy ýyl), Ast­ra­han­da (2014-nji ýyl) we Ak­tau­da (2018-nji ýyl) ge­çi­ri­len soň­ra­ky sam­mit­ler­de ka­bul edi­len çöz­güt­ler üçin esas goý­dy. Türk­men ta­ra­py­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça bir­nä­çe res­mi­na­ma­lar, şol san­da Ha­zar deň­zin­de adat­dan da­şa­ry ýag­daý­la­ryň öňü­ni al­mak we ola­ry ara­dan aýyr­mak bo­ýun­ça hyz­mat­daş­lyk ha­kyn­da Yla­la­şyk, Ha­zar deň­zi­niň suw hem-de bio­lo­gik se­riş­de­le­ri­ni go­rap sak­la­mak we re­je­li peý­da­lan­mak ba­ra­da Yla­la­şyk taý­ýar­la­nyl­dy. 

Şeý­le hem Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň IV Ast­ra­han sam­mi­ti­niň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça gol çe­ki­len jem­leý­ji res­mi­na­ma­la­ryň top­lu­my­na Ha­zar deň­zin­de gid­ro­me­teo­ro­lo­gi­ýa ul­ga­myn­da hyz­mat­daş­lyk et­mek ha­kyn­da Yla­la­şyk gi­ri­zil­di. Bu Yla­la­şyk bo­ýun­ça iş­ler ýur­du­my­zyň Gid­ro­me­teo­ro­lo­gi­ýa we Ha­zar deň­zi­niň ha­pa­lan­ma­gy­na gö­zeg­çi­lik et­mek bo­ýun­ça ut­gaş­dy­ry­jy ko­mi­tet­de baş­lyk­lyk eden döw­rün­de ta­mam­lan­dy. 

Ga­za­gys­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Ak­tau şä­he­rin­de ge­çi­ri­len V Ha­zar sam­mi­tin­de Ha­zar deň­zi­niň hu­kuk de­re­je­si ha­kyn­da­ky Kon­wen­si­ýa­nyň — Ha­zar deň­zin­de dür­li ul­gam­lar­da­ky hyz­mat­daş­ly­gyň hu­kuk ka­da­la­ry­ny ber­kid­ýän ta­ry­hy res­mi­na­ma­nyň ka­bul edil­me­gi Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­la­ra tä­ze iter­gi ber­di. Şon­da Türk­me­nis­tan ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len bä­şin­ji du­şu­şy­gyň jem­le­ri bo­ýun­ça gol çe­ki­len no­bat­da­ky mö­hüm Yla­la­şyk­la­ry — Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Hö­kü­met­le­ri­niň ara­syn­da söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­lyk ba­ra­da­ky Yla­la­şy­gy hem-de Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Hö­kü­met­le­ri­niň ara­syn­da ulag ul­ga­myn­da hyz­mat­daş­lyk et­mek ha­kyn­da Yla­la­şy­gy taý­ýar­la­mak baş­lan­gy­jy bi­len çy­kyş et­di. 

Ýur­du­myz Ha­zar deň­zin­dä­ki öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­ga ke­nar­ýa­ka döw­let­le­riň pa­ra­hat­çy­ly­gy, yla­la­şy­gy hem-de äh­li ile­ri tu­tul­ýan ugur­lar­da ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry mak­sat edin­ýän­dik­le­ri­ni gör­kez­ýän je­bis­leş­di­ri­ji şert hök­mün­de ga­ra­ýar. Dün­ýä­de we se­bit­de ýag­daý­la­ryň üýt­gäp dur­ýan­dy­gy­na ga­ra­maz­dan, Ha­zar­ýa­ka hyz­mat­daş­ly­gyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry üýt­gew­siz­dir. Se­bi­ti­miz­de uzak möh­let­le­ýin pa­ra­hat­çy­ly­gyň we dur­nuk­ly­ly­gyň, top­lum­la­ýyn howp­suz­ly­gyň üp­jün edil­me­gi bäş­ta­rap­la­ýyn gör­nüş­de al­nyp ba­ryl­ýan hyz­mat­daş­ly­gyň esa­sy we­zi­pe­le­ri­niň bi­ri bo­lup­dy hem-de şeý­le bol­ma­gyn­da hem gal­ýar. Türk­men ta­ra­py­nyň he­mi­şe nyg­taý­şy ýa­ly, Ha­zar deň­zi pa­ra­hat­çy­ly­gyň, hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­ly­gyň, öza­ra dü­şü­niş­me­giň we yna­nyş­ma­gyň zo­la­gy bol­ma­ly­dyr, bu ýer­de me­se­le­ler di­ňe pa­ra­hat­çy­lyk­ly ýol bi­len, gep­le­şik­ler ar­ka­ly çö­zül­me­li­dir. 

Ke­nar­ýa­ka ýurt­lar Ha­zar deň­zi­ni sy­ýa­sy ag­za­la­lyk­dan, bo­lup bi­läý­jek gap­ma-gar­şy­lyk­lar­dan, dü­şü­niş­mez­lik­den we yna­nyş­maz­lyk­dan azat gi­ňiş­lik hök­mün­de sak­la­ma­gyň, ony da­şar­ky howp­lar­dan hem-de we­him­ler­den, hu­su­san-da, ter­ror­çy­lyk­dan, gu­ra­ma­çy­lyk­ly trans­mil­li je­na­ýat­çy­lyk­dan, ne­şe se­riş­de­le­ri­niň bi­ka­nun do­la­ny­şy­gyn­dan, beý­le­ki we­him­ler­den go­ra­ma­gyň ze­rur­dy­gy­na oňat dü­şün­ýär­ler. Bu iş­de sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik gu­ral­la­ra mö­hüm orun be­ril­ýär. Ta­rap­la­ryň pi­ki­ri­ne gö­rä, da­şa­ry iş­ler mi­nistr­le­ri­niň du­şu­şyk­la­ry­ny yzy­gi­der­li esas­da ge­çi­rip, bu gu­ral­la­ry iş­jeň­leş­dir­mek we güýç­len­dir­mek ze­rur­dyr. Mu­nuň özi bo­lup geç­ýän wa­ka­lar ba­bat­da öz wag­tyn­da hem-de dog­ry he­re­ket et­mä­ge, ýa­kyn we uzak möh­let­le­ýin gel­jek üçin bi­le­lik­dä­ki iş­le­ri me­ýil­leş­dir­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer. Hut şu se­bäp­den hem ge­çen ýyl­la­ryň do­wa­myn­da Türk­me­nis­tan Ha­zar deň­zi bo­ýun­ça du­şu­şyk­la­ryň hem-de fo­rum­la­ryň, şol san­da Ýö­ri­te iş to­pa­ry­nyň, Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň yg­ty­ýar­ly we­kil­le­ri­niň mej­lis­le­ri­niň, hal­ka­ra mas­la­hat­la­ryň, okuw mas­la­hat­la­ry­nyň yzy­gi­der­li ge­çi­ril­ýän ýe­ri bol­dy. 

Türk­me­nis­ta­nyň söw­da-yk­dy­sa­dy, ener­ge­ti­ka we ulag-ara­gat­na­şyk ul­gam­la­ryn­da gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mek bo­ýun­ça baş­lan­gyç­la­ry hem-de tek­lip­le­ri ýur­du­my­zyň öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­ga yg­rar­ly­dy­gy­nyň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. Ýur­du­myz bu ugur­lar­da ägirt uly kuw­wa­ta eýe bol­mak bi­len, bir­nä­çe iri hal­ka­ra we se­bit de­re­je­sin­dä­ki tas­la­ma­la­ryň ba­şy­ny baş­la­dy. Ha­zar­ýa­ka ýurt­lar Azi­ýa bi­len Ýew­ro­pa­ny bir­leş­dir­ýän te­bi­gy geog­ra­fik çäk bo­lup, Gün­do­gar — Gün­ba­tar we De­mir­ga­zyk — Gü­nor­ta ugur­la­ry bo­ýun­ça üs­ta­şyr ulag hem-de söw­da ge­çel­ge­le­ri­niň, ýük akym­la­ry­nyň ne­ti­je­li iş­le­me­gi­ni üp­jün ed­ýär. 

Ha­zar deň­zi se­bi­ti dün­ýä­niň iň iri üs­ta­şyr ulag we lo­gis­ti­ka hal­ka­la­ry­nyň bi­ri­dir. Bu şer­ti na­za­ra al­mak bi­len, me­ýil­leş­di­ri­len tas­la­ma­la­ryň ama­la aşy­ryl­ma­gy se­bit­dä­ki söw­da we yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy tä­ze de­re­jä çy­kar­ma­ga, se­bi­ta­ra gat­na­şyk­la­ra kuw­wat­ly iter­gi ber­mä­ge, Mer­ke­zi Azi­ýa­ny, Ha­zar deň­zi, Ga­ra deň­zi, Bal­ti­ka deň­zi se­bit­le­ri­ni, Or­ta we Ýa­kyn Gün­do­ga­ry, Gü­nor­ta hem-de Gü­nor­ta-Gün­do­gar Azi­ýa­ny bir­leş­dir­ýän tä­ze geoyk­dy­sa­dy gi­ňiş­li­giň bin­ýa­dy­ny goý­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rer. Soň­ky ýyl­lar­da ýur­du­myz ulag ge­çel­ge­le­ri­ni gur­mak bo­ýun­ça giň ge­rim­li iş­le­ri ama­la aşyr­mak, aw­tou­lag hem-de de­mir ýol­la­ryň ul­ga­my­ny, ho­wa we de­ňiz ugur­la­ry­ny gi­ňelt­mek bi­len, se­bit­de pa­ra­hat­çy­ly­gyň, dur­nuk­ly yk­dy­sa­dy ösü­şiň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na ýar­dam ber­ýär. Türk­men­ba­şy şä­he­rin­de tä­ze Hal­ka­ra de­ňiz por­tu­nyň gur­lup ula­nyl­ma­ga be­ril­me­gi mö­hüm wa­ka bol­dy. Bu giň ge­rim­li dü­züm­le­ýin tas­la­ma Mer­ke­zi Azi­ýa­nyň we Ha­zar deň­zi se­bi­ti­niň äh­li ýurt­la­ry üçin stra­te­gik äh­mi­ýe­te eýe­dir. Bu tas­la­ma­nyň ama­la aşy­ryl­ma­gy ýo­kar­da ady ag­za­lan se­bit­le­riň döw­let­le­ri­niň dün­ýä ho­ja­lyk gat­na­şyk­la­ry ul­ga­my­na mun­dan beý­läk-de go­şu­lyş­ma­gy­na, Ha­zar deň­zi­niň hä­zir­ki wagt­da tä­ze gör­nüş­de di­kel­dil­ýän Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň ug­run­da­ky mö­hüm ulag-lo­gis­ti­ka hal­ka­sy hök­mün­dä­ki or­nu­ny pug­ta­lan­dyr­ma­ga ýar­dam ber­ýär. 

Türk­men ta­ra­py­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça 2019-njy ýyl­da ge­çi­ri­len bi­rin­ji Ha­zar yk­dy­sa­dy fo­ru­my bäş ýur­duň işe­wür to­par­la­ry­nyň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­la­ryň ýyg­jam­laş­ma­gy­na tä­sir et­di. Fo­ru­myň işi­niň ne­ti­je­le­ri wag­tyň geç­me­gi bi­len onuň Ha­zar deň­zin­de ne­ti­je­li işe­wür­lik gat­na­şyk­la­ry­ny ös­dür­mek­de, söw­da we ma­ýa go­ýum işi­ni kä­mil­leş­dir­mek­de, hu­su­sy ma­ýa go­ýum­la­ry çek­mek­de oňat çä­re bol­jak­dy­gy­ny çak­la­ma­ga esas ber­ýär. 

Ha­zar deň­zi­niň onuň ke­na­ryn­da ýa­şa­ýan halk­la­ryň umu­my baý­ly­gy­dy­gy­ny na­za­ra ala­nyň­da, eko­lo­gi­ýa we daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak, bu tä­sin te­bi­gy suw how­da­ny­nyň bio­dür­lü­li­gi­ni go­rap sak­la­mak, baý­lyk­la­ry­ny re­je­li peý­da­lan­mak ke­nar­ýa­ka döw­let­le­riň hyz­mat­daş­ly­gy­nyň mö­hüm ug­ry bo­lup dur­ýar. Bu ul­gam­da ýur­du­myz mil­li de­re­je­de yzy­gi­der­li iş­le­ri alyp bar­ýar, öz goň­şu­la­ry hem-de esa­sy hyz­mat­daş­la­ry, şol san­da ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len ýa­kyn­dan gat­na­şyk et­mek ar­ka­ly Ha­zar deň­zin­dä­ki bar bo­lan we ýü­ze çy­kyp bi­läý­jek eko­lo­gi­k me­se­le­le­ri çöz­mek­de tä­ze çe­me­leş­me­le­ri tek­lip ed­ýär. 

Ýur­du­myz BMG-niň te­bi­ga­ty go­ra­mak bo­ýun­ça esa­sy Kon­wen­si­ýa­la­ry­ny tas­syk­lap, öz üs­tü­ne alan borç­na­ma­la­ry­ny ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge yg­rar­ly bol­mak bi­len, Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Daş­ky gur­şaw bo­ýun­ça mak­sat­na­ma­sy, Äh­lu­mu­my eko­lo­gik gaz­na­sy we beý­le­ki ýö­ri­te­leş­di­ri­len dü­züm­ler bi­len ýa­kyn­dan hyz­mat­daş­lyk ed­ýär. Şeý­le hem döw­le­ti­mi­ziň Ha­zar eko­lo­gik mak­sat­na­ma­sy­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ne iş­jeň gat­naş­ýan­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek. 

Ha­zar deň­zi­niň türk­men bö­le­gin­de de­giş­li mi­nistr­lik­le­riň we pu­dak­la­ýyn do­lan­dy­ryş eda­ra­la­ry­nyň işi­ni ut­gaş­dyr­mak, Ha­zar deň­zi bo­ýun­ça he­re­ket­le­riň mil­li me­ýil­na­ma­sy­ny üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mek mak­sa­dy bi­len, ýur­du­myz­da Ha­zar deň­zi­niň me­se­le­le­ri bo­ýun­ça pu­da­ga­ra to­par dö­re­dil­di. Her ýy­lyň 12-nji aw­gus­tyn­da — Ha­zar deň­zi­niň de­ňiz gur­şa­wy­ny go­ra­mak bo­ýun­ça çar­çu­wa­ly Kon­wen­si­ýa­nyň güý­je gi­ren gü­ni, beý­le­ki Ha­zar­ýa­ka döw­let­ler­de bol­şy ýa­ly, Türk­me­nis­tan­da hem Ha­zar deň­zi­niň gü­ni giň­den bel­le­nil­ýär. Bäş ke­nar­ýa­ka ýur­duň te­bi­ga­ty go­ra­mak ul­ga­myn­da esas­lan­dy­ran döw­le­ta­ra hem-de hö­kü­me­ta­ra eda­ra­la­ry­nyň ara­syn­da­ky iş­ler ut­ga­şyk­ly al­nyp ba­ryl­ýar. 

Ha­zar deň­zi se­bi­tin­de howp­suz­lyk, yk­dy­­sa­dy hyz­mat­daş­lyk we eko­lo­gi­k me­se­le­le­r Ha­zarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň Aş­ga­bat sam­mi­tin­de ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­jak esa­sy me­se­le­ler bo­lar. No­bat­da­ky ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki bäş­ta­rap­la­ýyn du­şu­şy­ga gat­na­şy­jy­la­ryň däp bo­lan dost­luk­ly, hoş­ni­ýet­li gat­na­şyk­la­ry çuň­laş­dyr­ma­ga, Ha­zar gün ter­ti­bi­niň äh­li ugur­la­ry bo­ýun­ça hyz­mat­daş­ly­gy gi­ňelt­mä­ge taý­ýar bol­ma­gy bu sam­mi­tiň üs­tün­lik­li geç­jek­di­gi­ni aýt­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär. On­da ka­bul edi­len çöz­güt­ler Ha­zar deň­zi­niň ägirt uly yk­dy­sa­dy we se­riş­de kuw­wa­ty­ny do­ly de­re­je­de ama­la aşyr­ma­ga hem-de pa­ra­hat­çy­lyk, dost­luk we yla­la­şyk deň­zi hök­mün­dä­ki or­nu­ny pug­ta­lan­dyr­ma­ga gö­nü­den-gö­ni ýar­dam be­rer.

Ahal we­la­ýa­ty, 27-nji iýun (TDH). Şu gün tu­tuş ýur­du­myz­da bel­le­nil­ýän Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni my­na­sy­bet­li giň möç­ber­li baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­la­ry ge­çi­ril­di. Şan­ly se­nä­niň hor­ma­ty­na Ahal we­la­ýa­ty­nyň Ak bug­daý et­ra­by­nyň “Now­ruz ýaý­la­syn­da” ýer­leş­ýän “Türk­me­niň ak öýi” bi­na­syn­da ge­çi­ri­len dö­re­di­ji­lik ag­şa­my­na hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow gat­naş­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ta­gal­la­sy ne­ti­je­sin­de ge­çi­ril­ýän giň möç­ber­li dö­re­di­ji­lik baý­ram­çy­ly­gy şan­ly wa­ka­la­ra, mil­li me­de­ni­ýe­ti­mi­ziň kö­pu­gur­ly müm­kin­çi­lik­le­re eýe­di­gi­ni gör­kez­ýän pur­sat­la­ra baý bol­dy. Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň çäk­le­rin­de ýur­du­myz­da hal­ky­my­zyň ru­hy dün­ýä­si­niň baý­laş­ma­gy­na gö­nük­di­ri­len dür­li gör­nüş­li çä­re­ler ýaý­baň­lan­dy­ryl­dy. Dö­re­di­ji­lik fo­ru­my­nyň mak­sat­na­ma­sy ma­ny-maz­mu­na baý bol­dy. Bu baý­ram­çy­lyk hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da hal­ky­my­zyň aba­dan­çy­ly­gy­nyň, Wa­ta­ny­my­zyň gül­läp ös­me­gi­niň bäh­bi­di­ne hem-de dö­re­di­ji­lik ze­hin­le­ri­ni ös­dür­mek üçin al­nyp ba­ryl­ýan ägirt uly iş­le­riň oňyn ne­ti­je­le­ri­niň be­ýa­ny­na öw­rül­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň aw­tou­la­gy “Türk­me­niň ak öýi” bi­na­sy­nyň ýa­nyn­da sak­lan­dy. Bu ýer­de döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zy Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň we Mej­li­si­niň ýol­baş­çy­la­ry, Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sar­la­ry, har­by we hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ryň ýol­baş­çy­la­ry, Ahal we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi mä­hir­li gar­şy al­dy­lar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­zi ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň bag­ty­ýar ça­ga­la­ry uly ru­hu­be­lent­lik bi­len gar­şy­la­dy­lar. Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz çy­kyş­lar üçin min­net­dar­lyk bil­di­rip, hem­me­le­ri ýur­du­myz­da giň­den bel­le­nil­ýän şan­ly baý­ram­çy­lyk bi­len gut­la­dy. 

Baý­ram­çy­lyk ähe­ňin­de gu­ra­lan sah­na­da köp san­ly dö­re­di­ji­lik çy­kyş­la­ry­, joş­gun­ly aý­dym-saz­la­ry özün­de jem­le­ýän kon­sert kö­pö­wüş­gin­li­li­gi hem-de tä­sir­li pur­sat­la­ra baý­ly­gy bi­len ta­pa­wut­lan­dy. Wa­ta­ny­myz­da giň­den da­ba­ra­lan­dy­ryl­ýan şan­ly se­ne me­de­ni çä­re­le­r bi­len ut­ga­şyp, ýo­ka­ry çe­per­çi­li­ge eýe bo­lan, tä­ze ýe­ňiş­le­re ruh­lan­dyr­ýan aý­dym-saz­ly çy­kyş­lar be­lent­den ýaň­lan­dy. 

Baý­ram­çy­lyk kon­ser­ti­ne gat­na­şy­jy­lar hal­ky­my­zyň şöh­rat­ly ta­ry­hy­nyň, baý me­de­ni­ýe­ti­niň, mad­dy we ru­hy mi­ra­sy­nyň hem-de hä­zir­ki dö­wür­de Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň baş­tu­tan­ly­gyn­da ga­za­nyl­ýan üs­tün­lik­le­riň se­na­sy­na öw­rü­len aý­dym-saz­ly çy­kyş­la­ry uly üns bi­len diň­le­di­ler. 

Kon­ser­tiň do­wa­myn­da hä­zir­ki za­man sun­gat eser­le­ri, yş­ky-li­ri­ki aý­dym­lar, mil­li şa­hy­ra­na we nus­ga­wy saz eser­le­ri be­lent­den ýaň­lan­dy. Şun­da türk­men top­ra­gy­ny, te­bi­gy gö­zel­lik­le­ri­mi­zi, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ta­gal­la­sy bi­len ama­la aşy­ryl­ýan be­ýik iş­le­ri wasp ed­ýän aý­dym-saz­lar has-da tä­sir­li bol­dy. Çe­per dö­re­di­ji­li­giň, mil­li sun­ga­tyň ös­dü­ril­me­gi ug­run­da yzy­gi­der­li ta­gal­la ed­ýän Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň dö­re­den aý­dym­la­ry­nyň ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi kon­ser­tiň şow­hu­ny­ny be­len­de gö­ter­di. Kon­ser­te gat­na­şy­jy­lar hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­my­zyň aý­dym­la­ryn­dan tä­sir­le­nip, bag­şy-sa­zan­da­la­ryň çy­kyş­la­ry­ny do­wam­ly el çar­pyş­ma­lar bi­len gar­şy­la­dy­lar we ola­ra bu sun­gat eser­le­ri­ni ýo­ka­ry us­sat­lyk bi­len ýe­ri­ne ýe­ti­ren­dik­le­ri üçin ho­şal­lyk­la­ry­ny be­ýan et­di­ler. 

Kon­sert­de hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­my­zyň dö­re­den “Leý­li­saç ba­ra­da ro­wa­ýat”, “Ak gül­le­rim sa­ňa”, “Ýa­dym­da”, “Bagt nu­ry” di­ýen aý­dym­la­ry to­ma­şa­çy­lar ta­ra­pyn­dan uly şow­hun bi­len gar­şy­lan­dy. To­ma­şa­çy­la­ryň el çar­pyş­ma­la­ry Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ze­hi­nin­den ke­mal ta­pan aja­ýyp saz eser­le­ri­ne bil­di­ril­ýän hor­mat-sar­pa­ny we tä­sir­li aý­dym­la­ra mi­ze­mez buý­san­jy ala­mat­lan­dyr­dy. Bu aý­dym­lar ýaň­la­nan­da, to­ma­şa­çy­la­ryň kal­by­ny joş­gun­ly duý­gu­lar gur­şap al­dy. Olar nu­ra­na ar­zuw­la­ra, päk söý­gi­niň wy­sal bol­ma­gy­na, gel­je­ge bo­lan ýag­şy umyt­la­ra ba­gyş­lan­dy. 

To­ma­şa­çy­lar aja­ýyp aý­dym­la­ry we saz­la­ry bi­len hal­ky­my­zyň ru­hy dün­ýä­si­ni baý­laş­dyr­ýan­dy­gy üçin hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­my­za hem-de be­ýik baş­lan­gyç­la­ry my­na­syp do­wam et­dir­ýän Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­za tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk­la­ry­ny be­ýan et­di­ler. 

Asyl­ly dä­be gö­rä, sun­gat us­sat­la­ry ýur­du­myz­da giň­den bel­le­nil­ýän Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni my­na­sy­bet­li be­lent ru­ha bes­le­nen aý­dym-saz­la­ry özün­de jem­le­ýän me­de­ni mak­sat­na­ma­ny taý­ýar­la­dy­lar. On­da meş­hur est­ra­da aý­dym­çy­la­ry­nyň, tans we folk­lor to­par­la­ry­nyň, dö­re­di­ji­lik bäs­le­şik­le­ri­niň ýe­ňi­ji­le­ri­niň çy­kyş­la­ry­na giň orun be­ril­di. Şun­da nus­ga­wy eser­ler bi­len hä­zir­ki za­man aý­dym­la­ry­nyň, joş­gun­ly est­ra­da we tans çy­kyş­la­ry­nyň saz­la­şy­gy eme­le gel­di. Bu bol­sa baý­ram­çy­lyk kon­ser­ti­ni ma­ny-maz­mun taý­dan baý­laş­dy­ryp, äh­mi­ýe­ti­ni has-da art­dyr­dy. 

Kon­sert meş­hur sa­zan­da­la­ryň, est­ra­da aý­dym­çy­la­ry­nyň we tans to­par­la­ry­nyň tä­sir­li çy­kyş­la­ry bi­len do­wam et­di. Şeý­le-de bu ýer­de mäh­ri­ban Wa­ta­ny­my­zyň üs­tün­lik­le­ri­ni, onuň te­bi­gy gö­zel­li­gi­ni, ber­ka­rar­ly­gy­ny wasp ed­ýän tä­ze aý­dym­lar ýaň­lan­dy. Bu­la­ryň äh­li­si hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň baş­tu­tan­ly­gyn­da ama­la aşy­ryl­ýan be­ýik iş­le­re çuň­ňur ho­şal­ly­gyň ala­ma­ty­na öw­rül­di. Ýaň­la­nan aý­dym-saz­lar Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň ta­gal­la­sy esa­syn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän giň möç­ber­li öz­gert­me­ler ba­ra­da gür­rüň ber­ýän wi­deo­şe­kil­ler bi­len ut­gaş­dy. Mu­nuň özi kon­ser­te öz­bo­luş­ly öwüş­gin çaý­dy. Bu ýer­de çy­kyş eden sun­gat us­sat­la­ry we ýaş ar­tist­ler ýa­kym­ly owaz­la­ry bi­len Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rü­ni, ýur­du­my­zyň hä­zir­ki wagt­da ýe­ten de­re­je­si­ni, Wa­ta­na çäk­siz söý­gi­ni wasp et­di­ler. 

Kon­ser­te gat­na­şy­jy­la­ryň bi­le­lik­de ýe­ri­ne ýe­ti­ren “Al­kyş­na­ma” aý­dy­my hä­zir­ki dö­wür­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da hal­ky­my­zyň bag­ty­ýar­ly­gy­nyň üp­jün edil­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len asyl­ly iş­le­re, ýur­du­myz­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän giň möç­ber­li öz­gert­me­le­re, döw­le­ti­miz­de nu­ra­na ar­zuw­la­ryň ama­la aş­ma­sy­na öz­bo­luş­ly al­kyş bo­lup ýaň­lan­dy. 

Soň­ra baý­ram­çy­lyk kon­ser­ti­ne gat­na­şan hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz Gurbanguly Berdimuhamedow hem­me­le­ri uly da­ba­ra­la­ra, giň möç­ber­li çä­re­le­re bes­le­nen Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni bi­len tüýs ýü­rek­den gut­la­dy. 

 Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz Wa­ta­ny­my­zyň dur­mu­şyn­da aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe bo­lan we mil­li se­ne­na­ma­myz­da mö­hüm orun eýe­le­ýän şan­ly se­ne­le­riň uly da­ba­ra­la­ra bes­len­me­gi­niň ýur­du­my­zyň dur­mu­şy­nyň her bir pur­sa­dy­nyň ro­waç­lyk­la­ra ut­gaş­ýan­dy­gy­nyň be­ýa­ny­dy­gy­ny bel­le­di. Şun­da me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­ne aý­ra­tyn orun de­giş­li­dir. Ola­ryň dö­re­di­ji­li­gi­niň has-da ös­me­gi, tä­ze ze­hin­le­riň ýü­ze çyk­ma­gy hem-de bu ýö­rel­ge­le­riň hö­wes­len­di­ril­me­gi ug­run­da döw­le­ti­miz yzy­gi­der­li ala­da eder di­ýip, hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz bel­le­di we hem­me­le­ri ýe­ne-de bir ge­zek baý­ram­çy­lyk bi­len gut­la­dy. Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowyň gut­lag söz­le­ri bag­şy­la­ryň we sa­zan­da­la­ryň joş­gun­ly owa­zy bi­len ut­ga­şyp, baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­sy­nyň şow­hu­ny­ny has-da be­len­de gö­ter­di. 

Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni my­na­sy­bet­li ge­çi­ri­len dö­re­di­ji­lik ag­şa­my mil­li baý­ram­çy­lyk­la­ra mah­sus äheň­dä­ki şü­we­leň bi­len do­wam et­di. Hä­zir­ki za­man teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­nyň ne­ti­je­li ula­nyl­ma­gy esa­syn­da dür­li yşyk­lar­dan älem­go­şar öwüş­gin­li şe­kil­ler dö­re­di. Bu bol­sa da­ba­ra­nyň şow­hu­ny­ny has-da be­len­de gö­ter­di. 

Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ýo­ka­ry ru­hu­be­lent­li­ge bes­le­nen aja­ýyp çy­kyş­lar üçin hem­me­le­re min­net­dar­lyk bil­di­rip, be­lent owaz­ly aý­dym­dyr saz­la­ryň ta­ry­hyň bü­tin do­wa­myn­da toý-baý­ram­la­ryň be­ze­gi­ne öw­rü­len­di­gi­ni, şol asyl­ly ýö­rel­ge­le­riň hä­zir­ki dö­wür­de my­na­syp do­wam et­di­ril­ýän­di­gi­ni aý­dyp, da­ba­ra gat­na­şy­jy­lar bi­len hoş­laş­dy we bu ýer­den ug­ra­dy.

Aş­ga­bat, 27-nji iýun (TDH). Şu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň oba­se­na­gat top­lu­my­na gö­zeg­çi­lik ed­ýän orun­ba­sa­ry A.Ýaz­my­ra­do­wyň hem-de we­la­ýat­la­ryň hä­kim­le­ri­niň gat­naş­ma­gyn­da san­ly ul­gam ar­ka­ly iş mas­la­ha­ty­ny ge­çir­di. On­da oba ho­ja­lyk top­lu­myn­da we we­la­ýat­lar­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler, me­de­ni-dur­muş, önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­la­ryň gur­lu­şyk­la­ry bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­ler ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy. 

San­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ril­ýän iş mas­la­ha­ty­nyň gün ter­ti­bi­ne ge­çip, il­ki bi­len, Ahal we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi Ý.Gur­ba­now şu gün­ler se­bit­de al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler, gal­la ora­gy­nyň dep­gini­ni ýo­kar­lan­dyr­mak, orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm ge­çir­mek, go­wa­ça meý­dan­la­ryn­da ýe­ri­ne ýe­ti­ril­ýän ideg iş­le­ri hem-de gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan des­ga­lar­da­ky iş­le­riň ýag­da­ýy ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Hä­zir­ki wagt­da we­la­ýat­da ýe­ral­ma­nyň, gök we bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek üçin top­lum­la­ýyn çä­re­ler ge­çi­ril­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, gal­la ora­gy­ny ýo­ka­ry hil­li hem-de gys­ga wagt­da ta­mam­la­ma­gyň, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin ha­sap­la­şyk­la­ry öz wag­tyn­da, bök­denç­siz ge­çir­me­giň, ýyg­na­lan ha­sy­ly gal­la ka­bul ediş bö­lüm­le­ri­ne dessin da­şa­ma­gyň, ola­ry ta­la­ba­la­ýyk sak­la­ma­gyň hä­zir­ki döw­rüň mö­hüm ta­la­by­dy­gy­na ün­si çek­di we bu ba­bat­da hä­ki­me bir­nä­çe anyk tab­şy­ryk­la­ry ber­di. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ýe­ral­ma­nyň, gök-bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek, şeý­le­lik­de, ýur­du­my­zyň ba­zar­la­ryn­da önüm bol­çu­ly­gy­nyň üp­jün edil­me­gi­ne my­na­syp go­şant goş­mak ug­run­da ta­gal­la ed­ýän daý­han­la­ra ze­rur gol­daw­la­ryň be­ril­me­li­di­gi­ni bel­le­di. Şol bir wag­tyň özün­de we­la­ýa­tyň go­wa­ça meý­dan­la­ryn­da­ky ha­ta­ra­ra be­jer­gi, ösüş su­wu­ny tut­mak, mi­ne­ral dö­kün­ler bi­len iý­mit­len­dir­mek iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra la­ýyk gel­me­li­dir. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz se­bit­le­ri dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­mek bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­riň döw­le­ti­mi­ziň he­mi­şe üns mer­ke­zin­de sak­lan­ylýan­dy­gy­ny bel­läp, şu ýyl gur­lup ulan­ma­ga be­ril­me­gi göz öňün­de tu­tul­ýan dür­li mak­sat­ly des­ga­la­ryň gur­lu­şyk işleriniň dep­gin­le­ri­ni güýç­len­dir­mek hem-de ýo­ka­ry hil de­re­je­si­ni üp­jün et­mek, bi­na­la­ryň gurluşygyny  bel­le­nen möh­let­ler­de ta­mam­la­mak me­se­le­le­ri­ne mö­hüm äh­mi­ýet ber­me­gi tab­şyr­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň me­de­ni zo­lak­la­ryn­da bar bo­lan eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­nyň çä­gi­ni gi­ňelt­me­giň, ýer­le­riň ha­syl­ly­ly­gy­ny art­dyr­mak, suw­dan tyg­şyt­ly peý­da­lan­mak mak­sa­dy bi­len, uzak ýaý­la­lar­da we düz­lük­ler­de ekil­ýän ekin­le­riň meý­da­ny­ny azalt­mak me­se­le­le­ri­ni öw­ren­me­giň ze­rur­dy­gy­na ün­si çek­di. 

Soň­ra Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi T.Ata­hal­ly­ýew eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ryn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň ýag­da­ýy, gal­la ora­gy­nyň dep­gin­le­ri, şeý­le hem orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri­niň ge­çi­ri­li­şi, gant şu­gun­dy­ry­nyň eki­şi ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Se­bi­tiň go­wa­ça eki­len meý­dan­la­ryn­da ideg iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra la­ýyk­lyk­da al­nyp ba­ryl­ýar. Şol bir wag­tyň özün­de we­la­ýat­da ýe­ral­ma­nyň, gök-bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek ug­run­da ze­rur ta­gal­la­lar edil­ýär. Şeý­le­lik­de, içer­ki ba­zar­lar­da önüm bol­çu­ly­gy üp­jün edil­ýär. Hä­kim we­la­ýa­tyň çäk­le­rin­de gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan me­de­ni-dur­muş we önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­la­ryň gur­lu­şyk­la­ry­nyň dep­gin­le­ri­ni ýo­kar­lan­dyr­mak, bi­na­lar­da gur­lu­şyk iş­le­ri­ni bel­le­nen möh­let­de ta­mam­la­mak ug­run­da äh­li ze­rur ta­gal­la­la­ryň edil­ýän­di­gi ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ha­sa­ba­ty diň­läp, gal­la ora­gyn­da ula­nyl­ýan kom­baýn­la­ryň, ýük ulag­la­ry­nyň do­ly güý­jün­de iş­le­dil­me­gi­niň mö­hüm ta­lap bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Şeý­le-de tab­şy­ry­lan ha­syl üçin daý­han­lar bi­len ha­sap­la­şyk­la­ryň öz wag­tyn­da ge­çi­ril­me­gi mö­hüm we­zi­pe hök­mün­de kes­git­le­nil­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ryn­da, aý­ra­tyn-da, go­wa­ça eki­len ýer­ler­de al­nyp ba­ryl­ýan ideg iş­le­ri­niň ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra we daý­han­çy­ly­gyň ösen tej­ri­be­si­ne la­ýyk gel­me­li­di­gi­ni, gant şu­gun­dy­ry­nyň eki­şi­niň ýo­ka­ry hil­li ge­çi­ril­me­li­di­gi­ni bel­le­di. Şu gün­ler ýe­ral­ma, gök-bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek hem-de bu önüm­ler bi­len içer­ki ba­za­ry do­ly üp­jün et­mek ug­run­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler mö­hüm bo­lup dur­ýar. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň çäk­le­rin­de gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan me­de­ni-dur­muş we önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­lar­da do­wam ed­ýän gur­lu­şyk iş­le­ri­ni berk gö­zeg­çi­lik­de sak­la­ma­gyň ze­rur­dy­gy­ny aý­dyp, ola­ryň bel­le­nen möh­le­tin­de we ýo­ka­ry hil de­re­je­sin­de ulan­ma­ga tab­şy­ryl­ma­gy­ny üp­jün et­me­gi tab­şyr­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow we­la­ýa­tyň uzak­da­ky ýaý­la­la­ryn­da ekil­ýän ekin­le­ri me­de­ni zo­la­ga ge­çir­mek me­se­le­le­ri­ni eke­ran­çy­ly­gyň öň­de­ba­ry­jy ga­za­nan­la­ry­nyň esa­syn­da öw­ren­me­gi tab­şyr­dy. 

Soň­ra Da­şo­guz we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi N.Na­zar­my­ra­dow we­la­ýat­da­ky iş­le­riň ýag­da­ýy, gal­la ora­gy­ny top­lum­la­ýyn esas­da gu­ra­mak, go­wa­ça­la­ra ideg et­mek, şa­ly meý­dan­la­ryn­da­ky iş­le­riň dep­gin­le­ri­ni güýç­len­dir­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan çä­re­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şeý­le hem hä­kim we­la­ýat­da ýe­ral­ma­nyň, gök-bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek, bu önüm­ler bi­len ila­ty­my­zy do­ly üp­jün et­mek bo­ýun­ça giň möç­ber­li iş­le­riň al­nyp ba­ryl­ýan­dy­gy ba­ra­da gi­ňiş­le­ýin mag­lu­mat ber­di. Şu ýyl se­bit­de gur­lup ulan­ma­ga be­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ri­len des­ga­lar­da gur­lu­şyk iş­le­ri­niň dep­gi­ni­ni güýç­len­dir­mek ug­run­da ze­rur iş­ler ge­çi­ril­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, we­la­ýat­da gal­la ora­gy­ny ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­sin­de ge­çir­me­giň, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin gal­la­çy­lar bi­len ha­sap­la­şyk­la­ry öz wag­tyn­da ýo­la goý­ma­gyň ze­rur ta­lap bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Şeý­le hem orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra la­ýyk gel­me­li­dir. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň go­wa­ça meý­dan­la­ryn­da ha­ta­ra­ra be­jer­gi­ni ge­çir­mek, ösüş su­wu­ny tut­mak, mi­ne­ral dö­kün­ler bi­len iý­mit­len­dir­mek iş­le­ri­ni ta­la­ba­la­ýyk ýo­la goý­ma­gy tab­şyr­dy. Ýe­ral­ma­nyň, gök we bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ýe­tiş­dir­mek, za­ýa­syz ýyg­nap al­mak me­se­le­le­ri­ne mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­me­li­dir. Şol bir wag­tyň özün­de se­bi­tiň şa­ly eki­len meý­dan­la­ryn­da ideg iş­le­ri ta­la­ba­la­ýyk ýo­la go­ýul­ma­ly­dyr. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz we­la­ýa­tyň çäk­le­rin­de gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan me­de­ni-dur­muş we önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­la­ryň gur­lu­şyk iş­le­ri­niň dep­gin­le­ri­ni ýo­kar­lan­dyr­mak, ola­ry bel­le­nen möh­let­ler­de ulan­ma­ga ber­mek me­se­le­le­ri­niň yzy­gi­der­li gö­zeg­çi­lik­de sak­la­nyl­ma­ly­dy­gy­ny bel­läp, bu ba­bat­da hä­ki­me bir­nä­çe anyk tab­şy­ryk­la­ry ber­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­ny ne­ti­je­li ulan­mak me­se­le­le­ri ba­ra­da aý­dyp, me­de­ni zo­lak­da ekil­ýän ekin­le­riň meý­da­ny­ny gi­ňelt­mek, ýer­le­riň ha­syl­ly­ly­gy­ny art­dyr­mak, su­wy tyg­şyt­ly peý­da­lan­mak me­se­le­le­ri­ni hä­zir­ki za­man oba ho­ja­lyk yl­my­nyň ga­za­nan­la­ry esa­syn­da öw­ren­me­gi tab­şyr­dy. 

Le­bap we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi Ş.Aman­gel­di­ýew se­bit­de al­nyp ba­ryl­ýan möw­süm­le­ýin oba ho­ja­lyk iş­le­ri­niň ýag­da­ýy, gal­la ora­gy­nyň dep­gin­le­ri­ni güýç­len­dir­mek, go­wa­ça ag­ro­teh­ni­ki ta­lap­la­ra la­ýyk de­re­je­de ideg et­mek iş­le­ri­niň ýag­da­ýy ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Hä­zir­ki wagt­da we­la­ýa­tyň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ryn­da ýe­ral­ma­nyň, gök we bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ýe­tiş­dir­mek, ýe­tiş­di­ri­len ha­sy­ly öz wag­tyn­da, ýit­gi­siz ýyg­nap al­mak hem-de ba­zar­lar­da önüm bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­mä­ge my­na­syp go­şant goş­mak ug­run­da ama­la aşy­ryl­ýan top­lum­la­ýyn iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat be­ril­di. We­la­ýa­tyň şa­ly eki­len meý­dan­la­ryn­da ideg iş­le­ri ta­la­ba­la­ýyk al­nyp ba­ryl­ýar. Hä­kim we­la­ýa­tyň çä­gin­de gu­rul­ýan dür­li mak­sat­ly des­ga­lar­da al­nyp ba­ryl­ýan gur­lu­şyk iş­le­ri­niň ýag­da­ýy ba­ra­da aý­dyp, gur­lu­şyk­la­ryň ýo­ka­ry hil de­re­je­si­ni üp­jün et­mek we ola­ry bel­le­ni­len möh­let­ler­de ulan­ma­ga tab­şyr­mak ug­run­da ze­rur ta­gal­la­la­ryň edil­ýän­di­gi­ni ha­bar ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, gal­la ora­gy­ny ýo­ka­ry hil­li we gys­ga möh­let­de ta­mam­la­mak, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin ha­sap­la­şyk­la­ry öz wag­tyn­da ge­çir­mek me­se­le­le­ri­niň wa­jyp­dy­gy­na ün­si çe­kip, bu ba­bat­da hä­ki­me bir­nä­çe anyk gör­kez­me­le­ri ber­di. Şeý­le-de orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ki ta­lap­la­ra la­ýyk­lyk­da ge­çi­ril­me­li­dir. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz go­wa­ça we şa­ly eki­len meý­dan­la­ra ta­la­ba­la­ýyk de­re­je­de ideg edil­me­li­di­gi­ni nyg­ta­dy. Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz bu ugur­da­ky iş­le­ri öň­de­ba­ry­jy tej­ri­bä­ni ha­sa­ba alyp hem-de hal­ky­my­zyň daý­han­çy­lyk däp­le­ri­ne la­ýyk­lyk­da ýo­la goý­mak ba­bat­da anyk gör­kez­me­le­ri ber­di. Daý­han yh­la­sy bi­len ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ri­len ýe­ral­ma­ny, gök we bak­ja ekin­le­ri­ni öz wag­tyn­da ýyg­nap al­mak, ba­zar­lar­da önüm bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­mek mö­hüm­dir. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow we­la­ýat­da gu­rul­ma­gy me­ýil­leş­di­ri­len dür­li mak­sat­ly des­ga­la­ryň gur­lu­şyk iş­le­rin­de ýo­ka­ry hil de­re­je­si­niň üp­jün edil­me­li­di­gi­ni bel­le­di we bu ba­bat­da hä­ki­me bir­nä­çe anyk tab­şy­ryk­la­ry ber­di. Şeý­le-de döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň uzak ýaý­la­la­ryn­da we düz­lük­le­rin­de ekil­ýän ekin­le­ri me­de­ni zo­la­ga ge­çir­mek me­se­le­le­ri­ni yl­my esas­da öw­ren­me­gi tab­şyr­dy. 

Soň­ra Ma­ry we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi D.An­na­ber­di­ýew hä­zir­ki dö­wür­de se­bi­tiň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ryn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň ýag­da­ýy, gal­la ora­gy­ny gu­ra­ma­çy­lyk­ly ta­mam­la­mak we ýyg­na­lan ha­sy­ly ta­la­ba­la­ýyk sak­la­mak, ony gaý­ta­dan iş­le­mek ug­run­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şun­da orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri ýo­la go­ýul­dy. Go­wa­ça eki­len meý­dan­lar­da ha­ta­ra­ra be­jer­gi, ösüş su­wu­ny tut­mak, mi­ne­ral dö­kün­ler bi­len iý­mit­len­dir­mek iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra la­ýyk­lyk­da al­nyp ba­ryl­ýar. Şol bir wag­tyň özün­de ýe­ral­ma­nyň, gök we bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly ýe­tiş­di­ril­ýär, ola­ry ýit­gi­siz ýyg­nap al­ma­ga mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­ýär. 

Hä­kim we­la­ýat­da gant şu­gun­dy­ry­nyň eki­şi­ne gu­ra­ma­çy­lyk­ly gi­ri­şi­len­di­gi­ni bel­läp, ony ýo­ka­ry hil­li we bel­le­nen möh­let­ler­de ta­mam­la­mak ug­run­da ze­rur ta­gal­la­la­ryň edil­ýän­di­gi­ni aýt­dy. Se­bi­tiň ýol­baş­çy­sy Oba mil­li mak­sat­na­ma­syn­dan ge­lip çyk­ýan we­zi­pe­le­ri üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­tir­mek mak­sa­dy bi­len, şu ýyl we­la­ýat­da ulan­ma­ga be­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ri­len me­de­ni-dur­muş, önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­lar­da al­nyp ba­ryl­ýan gur­lu­şyk iş­le­ri­niň dep­gi­ni­ni ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça hem­me­ta­rap­la­ýyn ta­gal­la­lar edil­ýän­di­gi ba­ra­da ha­bar ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, we­la­ýat­da gal­la ora­gy­ny gu­ra­ma­çy­lyk­ly ge­çir­me­giň, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin ha­sap­la­şyk­la­ryň de­giş­li de­re­je­de ýo­la go­ýul­ma­gy­nyň wa­jyp we­zi­pe hök­mün­de kes­git­le­nen­di­gi­ne ün­si çek­di. Ola­ryň üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi döw­rüň mö­hüm ta­la­by bo­lup dur­ýar. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz go­wa­ça­la­ra edil­ýän ideg iş­le­ri­niň ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra la­ýyk gel­me­gi­niň, we­la­ýat­da ýe­ral­ma­nyň, gök we bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­me­giň, içer­ki ba­zar­lar­da önüm bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­mek ug­run­da edil­ýän iş­le­riň ne­ti­je­li hä­si­ýe­te eýe bol­ma­gy­nyň wa­jyp­dy­gy­ny bel­le­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz we­la­ýat­da gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan me­de­ni-dur­muş we önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­lar­da­ky iş­le­riň dep­gin­le­ri­ni güýç­len­dir­mek, ola­ry bel­le­ni­len möh­let­ler­de ulan­ma­ga ber­mek me­se­le­le­ri­ni üns mer­ke­zin­de sak­la­ma­gy tab­şyr­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­nyň me­de­ni zo­lak­la­ra ge­çi­ril­me­gi bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­ri düýp­li öw­ren­me­giň wa­jyp­dy­gy­na ün­si çe­kip, bu ba­bat­da hä­ki­me anyk tab­şy­ryk­la­ry ber­di. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry A.Ýaz­my­ra­dow ýur­du­my­zyň ekin meý­dan­la­ryn­da ge­çi­ril­ýän ag­ro­teh­ni­ki çä­re­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Döw­le­te tab­şy­ry­lan bug­daý ha­sy­ly üçin önüm ön­dü­ri­ji­ler bi­len ha­sap­la­şyk­lar öz wag­tyn­da ge­çi­ril­ýär, se­bit­ler­de gal­la ora­gy bi­len bir ha­tar­da, go­wa­ça meý­dan­la­ryn­da ideg iş­le­ri al­nyp ba­ryl­ýar, oba ho­ja­lyk ten­ni­ka­la­ry we gu­ral­la­ry bök­denç­siz iş­le­dil­ýär. Da­şo­guz we Le­bap we­la­ýat­la­ry­nyň şa­ly meý­dan­la­ryn­da ideg iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ka­nyň ta­lap­la­ry­na la­ýyk­lyk­da geçirilýär. Bal­kan we Ma­ry we­la­ýat­la­ryn­da bol­sa gant şu­gun­dy­ry­nyň eki­şi bat­ly dep­gin­de do­wam ed­ýär. Mun­dan baş­ga-da, wi­se-prem­ýer döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň tab­şy­ry­gy­na la­ýyk­lyk­da, ýer­le­riň me­lio­ra­tiw ýag­da­ýy­ny go­wu­lan­dyr­mak, suw se­riş­de­le­ri­ni re­je­li peý­da­lan­mak iş­le­ri­niň al­nyp ba­ryl­ýan­dy­gy ba­ra­da mag­lu­mat ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, gal­la ora­gy­ny ýo­ka­ry hil­li we gys­ga möh­let­de üs­tün­lik­li ta­mam­la­mak, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin ha­sap­la­şyk­la­ry öz wag­tyn­da ge­çir­mek me­se­le­le­ri­niň yzy­gi­der­li gö­zeg­çi­lik­de sak­lan­ma­ly­dy­gy­na ün­si çek­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz gel­jek­ki bol ha­sy­lyň düý­bü­ni tut­mak, orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri­ni ýo­ka­ry hil­li ge­çir­mek, to­hum­lyk se­riş­de­le­riň hil de­re­je­si­ne mö­hüm äh­mi­ýet ber­mek, şol bir wag­tyň özün­de su­wy re­je­li peý­da­lan­mak me­se­le­le­ri­ne hä­zir­ki za­man yl­my we mil­li daý­han­çy­lyk däp­le­ri esa­syn­da çe­me­le­şil­me­li­di­gi­ni bel­le­di we bu ba­bat­da wi­se-prem­ýe­re bir­nä­çe anyk gör­kez­me­le­ri ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow hä­zir­ki wagt­da ekin­le­ri suw bi­len üp­jün et­me­giň ta­la­ba­la­ýyk ýo­la go­ýul­ma­gy­nyň ze­rur­dy­gy­na ün­si çe­kip, wi­se-prem­ýe­re ýa­kyn wagt­da Ker­ki şä­he­ri­ne git­me­gi we şol ýer­de he­mi­şe­lik esas­da do­lan­dy­ryş mer­ke­zi­ni gu­ra­ma­gy tab­şyr­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz su­wuň ýag­da­ýy­na gö­rä, mer­ke­ziň göç­me mej­lis­le­ri­niň ge­çi­ril­me­gi­niň ta­la­ba­la­ýyk bol­jak­dy­gy­ny bel­läp, we­la­ýat­la­ryň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­nyň suw bi­len do­ly üp­jün edil­me­gi­niň mö­hüm we­zi­pe bo­lup dur­ýan­dy­gy­na ün­si çek­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz bu ba­ra­da­ky gür­rü­ňi do­wam edip, oba­se­na­gat top­lu­my­nyň işi­ni ta­la­ba­la­ýyk ös­dür­mek, eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­nyň suw üp­jün­çi­li­gi­ni go­wu­lan­dyr­mak, su­wa­ryş aka­ba­la­ry­ny, how­dan­la­ry ta­la­ba­la­ýyk sak­la­mak bi­len bag­la­ny­şyk­ly we­zi­pe­le­riň çöz­gü­di­ne örän jo­gap­kär­çi­lik­li we hem­me­ta­rap­la­ýyn esas­da çe­me­le­şil­me­li­di­gi­ni, bu iş­le­ri döw­rüň ta­la­by­na la­ýyk de­re­je­de kä­mil­leş­dir­mek bo­ýun­ça de­giş­li gul­luk­lar bi­len bi­le­lik­de tek­lip­le­ri taý­ýar­la­ma­gy tab­şyr­dy. 

San­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ril­ýän iş mas­la­ha­ty­na gat­na­şy­jy­lar hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mizi ýur­du­myz­da ulu­dan bel­le­nil­ýän Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni my­na­sy­bet­li tüýs ýü­rek­den gut­la­dy­lar hem-de döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za berk jan sag­lyk, uzak ömür, alyp bar­ýan jo­gap­kär­li döw­let iş­le­rin­de üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di­ler. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz mas­la­ha­ta gat­na­şy­jy­la­ra min­net­dar­lyk bil­di­rip, ola­ry bu aja­ýyp baý­ram bi­len gut­la­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ri­len iş mas­la­ha­ty­ny ta­mam­lap, oňa gat­na­şan­la­ra berk jan sag­lyk, maş­ga­la aba­dan­çy­ly­gy­ny we hal­ky­my­zyň bag­ty­ýar dur­mu­şy­nyň, ber­ka­rar Wa­ta­ny­my­zyň ro­waç­ly­gy­nyň bäh­bi­di­ne alyp bar­ýan iş­le­rin­de üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di.

Mähriban halkym! 

 Hormatly medeniýet we sungat işgärleri! 

Sizi «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda ýurdumyzda şatlyk-şowhunly bellenilýän Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni mynasybetli tüýs ýürekden gutlaýaryn. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň syýasy, ykdysady, medeni durmuşynda taryhy özgerişlere beslenýän tutumly işler alnyp barylýar. Döwletli Diýarymyzda milli medeniýetimiz we sungatymyz ösüşiň täze belentliklerine göterilip, jemgyýetiň agzybirligini we bitewüligini berkitmäge, raýatlaryň watançylyk ruhuny belende götermäge uly ýardam berýär. Milli medeniýetimiziň we sungatymyzyň has-da kämilleşmegi, döwrebap eserler bilen baýlaşmagy üçin döwletimiz tarapyndan ähli şertler döredilýär. 

Mähriban Watanymyzda giňden bellenilýän şanly seneler, milli baýramçylyklar, geçirilýän halkara çäreler medeniýet ulgamynyň uly rowaçlyklara beslenýändigini subut edýär. Ýurdumyzyň medeniýet edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işini kämilleşdirmek, teleradioýaýlymlaryň, gazet-žurnallaryň, medeni aň-bilim edaralarynyň işine sanly ulgamy ornaşdyrmak, kitaphanalaryň, muzeýleriň, teatrlaryň, medeniýet öýleriniň we beýleki medeni merkezleriň işgärleriniň hünär derejesini ýokarlandyrmak babatda giň gerimli tagallalar edilýär. 

Ýurdumyzyň welaýatlarynda gurlan «Türkmeniň ak öýi» binalary ajaýyp zamanamyzyň döredijilik kuwwatyny artdyrmaga, ýaşlary milli watançylyk ruhunda terbiýelemäge ýardam berýär. 

Eziz Watanymyzda halkymyza döwrebap medeni hyzmatlary hödürlemek, medeni-dynç alyş çärelerini ýokary derejede guramak, meşhur sungat ussatlarynyň joşgunly çykyşlaryny köpçülige ýetirmek ugrunda ähli şertler döredilýär. Munuň özi raýatlarymyzy il-ýurt bähbitli işlere ruhlandyrmakda möhüm ähmiýete eýedir. 

 Hormatly medeniýet we sungat işgärleri! 

Her ýylyň 27-nji iýunynda ýurdumyzyň medeni durmuşynda şanly waka — Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni dabaraly bellenilýär. Bu goşa baýramyň bilelikde bellenilmeginiň özboluşly manysy bardyr. Magtymguly Pyragynyň belent daglardan şaglap gaýdýan boz bulaklar ýaly arassa duýgulara, arşy belentlige göterilen beýik pikirlere baý edebi mirasy çeper döredijilik bilen meşgullanýan medeniýet we sungat işgärleri, ýazyjy-şahyrlar, žurnalistler, suratkeşler, heýkeltaraşlar, bagşy-sazandalar, kompozitorlar, artistler üçin nusgalyk mekdepdir. 

«Berkarar döwlet islärin» diýip, halkyň parahat durmuşyny, döwletiň berkararlygyny arzuwlan akyldar şahyryň döwletlilik hakyndaky arzuw-islegleri Gahryman Arkadagymyzyň ulus-ilimize serpaý beren döwletli döwranynda hasyl boldy. 

Gündogaryň beýik akyldary we danasy Magtymguly Pyragy özüniň çuňňur pähim-paýhasa ýugrulan goşgulary bilen ynsan kalbynda baky orun aldy. Dana Pyragynyň ynsanperwerligi, halallygy, agzybirligi ündeýän eserleri ähli adamzat üçin bahasyna ýetip bolmajak gymmatlykdyr. Häzirki döwürde Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllyk şanly senesini giňden bellemäge döwletimiz tarapyndan uly taýýarlyk görülýär. Bu toý türkmen halkynyň akyldar şahyryna goýýan belent hormat-sarpasynyň, dünýä ýüzündäki abraý-mertebesiniň näderejede belentdiginiň aýdyň subutnamasyna öwrüler. 

«Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni has-da uly dabaralara beslenýär. Şu ýyl ýurdumyzda asylly däbe öwrülen Medeniýet hepdeliginiň Mary welaýatynda üstünlikli geçirilmegi ähli watandaşlarymyz üçin aýratyn buýsançly waka boldy. Medeniýet hepdeliginiň çäginde guralan medeni-köpçülikleýin çäreler raýatlarymyzy mähriban Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda belent maksatly beýik işlere ruhlandyrdy. 

 Hormatly adamlar! 

 Mähriban watandaşlar! 

Berkarar döwletimizde durmuşyň ähli ugurlarynda gazanylýan uly üstünliklere medeniýet we sungat işgärleri hem mynasyp goşant goşýarlar. Olar bedew bady bilen beýik ösüşlere tarap okgunly öňe barýan ajaýyp zamanamyzyň belent ruhuny çeper wasp etmek, watandaşlarymyzy täze zähmet üstünliklerine ruhlandyrmak ugrunda giň gerimli işleri alyp barýarlar. 

Biz geljekde-de ýurdumyzyň medeniýet ulgamyny kämilleşdirmek, döredijilik işgärlerini höweslendirmek, maddy taýdan goldamak we olar üçin amatly iş şertlerini döretmek ugrunda ähli zerur tagallalary ederis. 

 Hormatly adamlar! 

 Gadyrly medeniýet we sungat işgärleri! 

Sizi Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni mynasybetli ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, maşgala ojaklaryňyza abadançylyk, döredijilikli işleriňizde uly üstünlikleri we kalbyňyzyň hemişe joşgunly bolmagyny arzuw edýärin. 

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Aş­ga­bat, 24-nji iýun (TDH). Şu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň san­ly ul­gam ar­ka­ly no­bat­da­ky mej­li­si­ni ge­çir­di. On­da döw­let dur­mu­şy­nyň ile­ri tu­tul­ýan me­se­le­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy hem-de bir­nä­çe res­mi­na­ma­la­ryň tas­la­ma­la­ry­na ga­ral­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ril­ýän mej­li­siň gün ter­ti­bi­ne ge­çip, il­ki bi­len, Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry M.Mu­ham­me­do­wa söz ber­di. Wi­se-prem­ýer býu­jet ul­ga­my­ny kä­mil­leş­dir­mek, mil­li ka­nun­çy­ly­ga hal­ka­ra tej­ri­bä­ni or­naş­dyr­mak, döw­letiň ma­li­ýe se­riş­de­le­ri­ni ne­ti­je­li ulan­mak bo­ýun­ça gö­rül­ýän top­lum­la­ýyn çä­re­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, 2023-nji ýyl üçin Döw­let býu­je­ti­ni iş­läp taý­ýar­la­mak, 2025-nji ýyl­dan baş­lap or­ta möh­let­li býu­jet me­ýil­leş­di­ri­li­şi­ne geç­mek we bu ul­ga­myň do­lan­dy­ry­ly­şy­ny döw­rüň ta­lap­la­ry­na la­ýyk gu­ra­mak üçin dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi göz öňünde tutulýan anyk çä­re­ler ba­ra­da ha­bar be­ril­di. 

«Türk­me­nis­tan­da býu­jet işi­ni kä­mil­leş­dir­mek bo­ýun­ça çä­re­ler ha­kyn­da» Ka­ra­ryň des­lap­ky tas­la­ma­sy­nyň taý­ýar­la­nyl­ýan­dy­gy ba­ra­da aý­dyl­dy. Ol ýur­duň Býu­jet ko­dek­si­niň we­zi­pe­le­ri­ni hem-de ta­lap­la­ry­ny ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Res­mi­na­ma­da Döw­let býu­je­ti­ni 3 ýyl­lyk möh­let üçin iş­läp düz­mek, onuň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­li­şi­ne gö­zeg­çi­li­gi ber­kit­mek we býu­jet ul­ga­my­ny do­lan­dyr­ma­gy kä­mil­leş­dir­mek bo­ýun­ça çä­re­le­riň top­lu­my, 2022 — 2024-nji ýyl­lar­da de­giş­li ka­da­laş­dy­ry­jy hu­kuk na­ma­la­ryny iş­läp taý­ýar­la­mak göz öňün­de tu­tul­dy. Şu­nuň bi­len bir ha­tar­da, ýö­ri­te döw­let to­pa­ry­ny dö­ret­mek we onuň dü­zü­mi­ni tas­syk­la­mak tek­lip edil­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, hä­zir­ki za­man şert­le­rin­de yk­dy­sa­dy­ýe­ti dog­ry we so­wat­ly do­lan­dyr­ma­gyň örän mö­hüm­di­gi­ni, şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, onuň gu­ral­la­ry­nyň bi­ri­niň býu­jet ul­ga­my bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Şu iş­ler­de esa­sy ma­li­ýe res­mi­na­ma­sy bo­lan ýur­du­my­zyň Döw­let býu­je­ti­niň ke­ma­la ge­ti­ril­me­gi­ne wa­jyp orun be­ril­ýär. Pul akym­la­ry­ny do­lan­dyr­ma­gyň güýç­li, dur­nuk­ly ul­ga­my döw­le­tiň yg­ty­bar­ly bol­ma­gy­na, Wa­ta­ny­my­zyň gül­läp ös­me­gi­ne hem-de ra­ýat­la­ry­ň hal-ýag­da­ýy­nyň ýo­kar­lan­ma­gy­na ýar­dam ed­ýär di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz nyg­ta­dy hem-de wi­se-prem­ýe­re bu ugur­da­ky iş­le­ri do­wam et­dir­me­gi tab­şyr­dy. 

Soň­ra wi­se-prem­ýer ulag-ara­gat­na­şyk ul­ga­my­ny top­lum­la­ýyn esas­da ös­dür­mek, mul­ti­mo­dal gat­naw­lar üçin müm­kin­çi­lik­le­ri art­dyr­mak we ila­ta edil­ýän hyz­mat­la­ryň hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Abu-Da­bi­niň Ösüş gaz­na­sy­nyň, Mer­ke­zi ban­kyň we Döw­let da­şa­ry yk­dy­sa­dy iş ban­ky­nyň karz se­riş­de­le­ri­ni çek­me­giň ha­sa­by­na, Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň Je­bel şä­her­çe­sin­de Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li­niň gur­lu­şy­gy­ny ma­li­ýe­leş­dir­mek bo­ýun­ça tek­lip­ler ba­ra­da ha­bar be­ril­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, ýur­du­myz­da te­le­ke­çi­ler ta­ra­pyn­dan dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän iri dü­züm­le­ýin tas­la­ma­la­ry ma­li­ýe­leş­dir­mä­ge hal­ka­ra gu­ra­ma­lar­dan ma­ýa go­ýum­la­ry çek­mek ar­ka­ly olar bi­len iş­jeň hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­me­giň mil­li dur­muş-yk­dy­sa­dy stra­te­gi­ýa­nyň esa­sy ugur­la­ry­nyň bi­ri­di­gi­ni bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hö­dür­le­nen tek­li­bi ma­kul­lap, wi­se-prem­ýe­re me­ýil­leş­di­ri­len iş­le­riň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­li­şi­ni berk gö­zeg­çi­lik­de sak­la­ma­gy tab­şyr­dy. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry Ş.Abd­rah­ma­now «Türk­men­ne­bit» döw­let kon­ser­ni­niň gu­ýu­la­ryň önüm be­ri­ji­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça ýö­ri­te­leş­di­ri­len elin hyz­mat­la­ry ýe­ri­ne ýe­tir­mek ba­ra­da şert­na­ma­ny bag­laş­ma­gy ha­kyn­da» Ka­ra­ryň tas­la­ma­sy ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Res­mi­na­ma la­ýyk­lyk­da, Hy­ta­ýyň ne­bit­hi­mi­ýa kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň ýa­nyn­da­ky Hal­ka­ra ne­bit hyz­mat­lar kom­pa­ni­ýa­sy bi­len de­giş­li şert­na­ma­ny bag­laş­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, ne­bi­tiň ga­zy­lyp alyn­ýan möç­ber­le­ri­ni ýo­kar­lan­dyr­mak üçin pu­da­ga öň­de­ba­ry­jy tej­ri­bä­ni giň­den çek­me­giň wa­jyp­dy­gy­ny bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hö­dür­le­nen Ka­ra­ra gol çe­kip, ony san­ly ul­gam ar­ka­ly wi­se-prem­ýe­re iber­di hem-de bu res­mi­na­ma­nyň ta­la­ba­la­ýyk ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi­niň üp­jün edil­me­gi­ni tab­şyr­dy. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry Ş.Abd­rah­ma­now Ha­zar deň­zi­niň türk­men ke­na­ry­ny öz­leş­dir­mek, hu­su­san-da, Önü­mi paý­laş­mak ha­kyn­da yla­la­şyk esa­syn­da «Çe­le­ken» şert­na­ma­la­ýyn çä­gi­ni öz­leş­dir­mek iş­le­ri­ni ne­ti­je­li do­wam et­dir­mek ba­bat­da gö­rül­ýän çä­re­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, “Dra­gon Oil (Türk­me­nis­tan) Ltd.” kom­pa­ni­ýa­sy bi­len bi­le­lik­de de­giş­li iş­le­ri ge­çir­mek ba­ra­da­ky tek­lip­ler be­ýan edil­di. Bu kom­pa­ni­ýa bi­len “Türk­men­ne­bit” döw­let kon­ser­ni­niň ara­syn­da gol çe­kil­me­gi göz öňün­de tu­tul­ýan şert­na­ma ba­ra­da hem ha­sa­bat be­ril­di. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ha­sa­ba­ty diň­läp, bu ul­gam­da öň­de dur­ýan we­zi­pe­le­riň çö­zül­me­gi­ne oý­la­ny­şyk­ly we top­lum­la­ýyn çe­me­leş­me­giň ze­rur­dy­gy­na ün­si çek­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow hö­dür­le­nen tek­lip­le­ri ma­kul­lap, wi­se-prem­ýe­re bu ugur­da­ky iş­le­ri do­wam et­dir­me­gi tab­şyr­dy. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry A.Ýaz­my­ra­dow ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da möw­süm­le­ýin oba ho­ja­lyk iş­le­ri­niň al­nyp bar­ly­şy, şeý­le hem ýer­le­riň me­de­ni­ýe­ti­ni we suw üp­jün­çi­li­gi­ni go­wu­lan­dyr­mak bo­ýun­ça dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän çä­re­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Wi­se-prem­ýer ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ry­nyň eke­ran­çy­lyk ýer­le­ri­niň me­de­ni­ýe­ti­ni ýo­kar­lan­dyr­mak hem-de suw se­riş­de­le­ri­ni tyg­şyt­la­mak mak­sa­dyndan ugur alnyp, de­giş­li hü­när­men­ler bi­len ýe­rin­de zerur işleriň ge­çi­ri­len­di­gi­ni ha­bar ber­di. 

Şu gün­ler ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da gal­la ora­gy güýç­li dep­gin­de do­wam et­di­ril­ýär. Bug­daý ora­gyn­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri al­nyp ba­ryl­ýar, möw­süm­le­ýin oba ho­ja­lyk iş­le­ri­niň çäk­le­rin­de daý­han­lar şa­ly, gant şu­gun­dy­ry ýa­ly ara­lyk ekin­le­ri ek­ýär­ler. Şu­nuň bi­len bir ha­tar­da, go­wa­ça ideg et­mek bo­ýun­ça ag­ro­teh­ni­ka­nyň ka­da­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, ha­ta­ra­ra be­jer­gi, ösüş su­wu­ny tut­mak hem-de mi­ne­ral dö­kün­ler bi­len iý­mit­len­dir­mek iş­le­ri do­wam ed­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň Suw üp­jün­çi­lik me­se­le­le­ri bo­ýun­ça hö­kü­met to­pa­ry­nyň mas­la­ha­tyn­da me­ýil­na­ma­lar dü­zü­lip, de­giş­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, gal­la ora­gy­nyň öz wag­tyn­da ta­mam­lan­ma­gy­nyň hem-de ha­sy­lyň ýit­gi­siz ýyg­nal­ma­gy­nyň üp­jün edil­me­gi­ni berk gö­zeg­çi­lik­de sak­la­ma­gy tab­şyr­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz tä­ze ýy­lyň ha­sy­ly­nyň düý­bü­ni tut­ma­ga şu gün­ler­den taý­ýar­lyk gör­me­giň, bug­daý ora­gyn­dan bo­şan meý­dan­la­ra ara­lyk ekin­le­ri ek­me­giň ze­rur­dy­gy­na ün­si çe­kip, go­wa­ça ideg et­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň dep­gi­ni­ni güýç­len­dir­me­giň mö­hüm­di­gi­ni bel­le­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ýur­du­my­zyň oba ho­ja­ly­gyn­da ýer­le­riň ha­syl­ly­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­jek hem-de oba­se­na­gat top­lu­my­nyň ägirt uly kuw­wa­ty­ny ama­la aşyr­ma­ga ýar­dam et­jek suw tyg­şyt­laý­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň giň­den or­naş­dy­ryl­ma­gy­nyň wa­jyp­dy­gy­ny nyg­ta­dy we bu ba­bat­da de­giş­li gör­kez­me­le­ri ber­di. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry Ç.Pur­çe­kow ýur­du­myz­da yk­dy­sa­dy taý­dan bäh­bit­li we eko­lo­gik taý­dan aras­sa gaý­ta­dan di­kel­dil­ýän ener­gi­ýa çeş­me­le­ri­ni ulan­mak bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň Ka­rar­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň Ser­dar et­ra­byn­da ener­gi­ýa howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek hem-de “ýa­şyl” ener­ge­ti­ka­ny dö­ret­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň çäk­le­rin­de “Al­tyn asyr” Türk­men kö­lü­niň tö­we­re­gin­de dö­re­dil­jek ilat­ly ýer­le­riň sarp edi­ji­le­ri­ni elekt­rik ener­gi­ýa­sy bi­len üp­jün et­mek üçin kuw­wat­ly­ly­gy 10 me­ga­wat bo­lan kö­pu­gur­ly Gün we ýel elekt­rik be­ket­le­ri­ni gur­mak bo­ýun­ça gu­ra­ma­çy­lyk iş­le­ri do­wam et­di­ril­ýär. Şeý­le hem gaý­ta­dan di­kel­dil­ýän ener­gi­ýa çeş­me­le­ri­ni ýur­du­my­zyň çet gy­ra­la­ryn­da we bar­ma­sy kyn ýer­le­r­de ýer­leş­ýän ilat­ly no­kat­la­ryň elekt­rik üp­jün­çi­li­gi üçin ulan­mak mak­sa­da­la­ýyk ha­sap­la­nyl­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, hö­dür­le­nen tek­li­bi ma­kul­la­dy hem-de ýur­du­my­zyň elekt­roe­ner­ge­ti­ka ul­ga­my­ny döw­re­bap­laş­dyr­mak­da we onuň kuw­wa­ty­ny art­dyr­mak­da uly äh­mi­ýe­te eýedigini na­za­ra al­mak bi­len, bu ugur­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň mö­hüm­di­gi­ni bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz “ýa­şyl” ener­ge­ti­ka­nyň müm­kin­çi­lik­le­rinden peý­da­lan­mak bo­ýun­ça tä­ze tas­la­ma­la­ryň aý­ra­tyn ze­rur­dy­gy ba­ra­da aý­dyp, daş­ky gur­şa­wa zy­ýan ýe­tir­me­ýän ener­ge­ti­ka­nyň yk­dy­sa­dy taý­dan bäh­bit­li des­ga­la­ry­nyň gu­rul­ma­gy ba­bat­da bel­le­nen me­ýil­na­ma­la­ryň, şol san­da eko­lo­gik aba­dan­çy­ly­gy we ýur­du­my­zyň se­bit­le­ri­niň dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ok­gun­ly ösü­şi­ni üp­jün et­mek bo­ýun­ça me­ýil­na­ma­la­ryň üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi­ne gö­nü­den-gö­ni ýar­dam et­jek­di­gi­ni nyg­ta­dy hem-de de­giş­li tab­şy­ryk­la­ry ber­di. 

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry B.At­da­ýew «EKS­PO — 2025» Bü­tin­dün­ýä ser­gi­si­ne Türk­me­nis­ta­nyň gat­naş­ma­gy­nyň ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­si­ni üp­jün et­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. “Ýa­şaý­şy­myz üçin gel­je­giň jem­gy­ýe­ti­ni dö­red­ýä­ris” şy­ga­ry as­tyn­da gu­ral­jak bu hal­ka­ra fo­ru­myň 2025-nji ýy­lyň 13-nji ap­re­li — 13-nji okt­ýab­ry ara­ly­gyn­da Ýa­po­ni­ýa­nyň Osa­ka şä­he­rin­de ge­çi­ril­jek­di­gi ha­bar be­ril­di. 

Gu­ra­ma­çy­lyk iş­le­ri­niň do­wa­myn­da ýa­pon ta­ra­py Türk­me­nis­ta­nyň mil­li pa­wil­ýo­ny­ny “Dur­muş müm­kin­çi­lik­le­ri­ni gi­ňelt­mek” at­ly bö­lüm­de ýer­leş­dir­me­gi tek­lip ed­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, «EKS­PO — 2025» ser­gi­sin­de mil­li pa­wil­ýo­ny­my­zy gur­ma­gyň tas­la­ma­la­ry­ny saý­lap al­mak üçin ýur­du­my­zyň gur­lu­şyk kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň ara­syn­da bäs­le­şik yg­lan et­mek me­ýil­leş­di­ril­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, döw­let stra­te­gi­ýa­sy­nyň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi ne­ti­je­sin­de hä­zir­ki wagt­da Türk­me­nis­tan­da yk­dy­sa­dy ösü­şiň mil­li nus­ga­sy ke­ma­la ge­ti­ril­di, mu­nuň özi türk­men hal­ky­nyň aba­dan dur­mu­şy­ny üp­jün et­mä­ge hem-de Di­ýa­ry­my­za dün­ýä­niň yk­dy­sa­dy taý­dan ösen we sy­ýa­sy taý­dan dur­nuk­ly döw­let­le­riň ha­ta­ryn­da my­na­syp orun eýe­le­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär di­ýip bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz «EKS­PO — 2025» ser­gi­si­ne gat­naş­ma­gyň mö­hüm­di­gi ba­ra­da aý­dyp, şeý­le giň ge­rim­li göz­den ge­çi­riş­le­riň Wa­ta­ny­my­zyň ga­za­nan­la­ry­ny, onuň eks­port kuw­wa­ty­ny açyp gör­kez­mek, tej­ri­be alyş­mak, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­lyk me­se­le­le­ri­ni oňyn çöz­mek üçin tä­ze müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýan­dy­gy­ny nyg­ta­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň bel­leý­şi ýa­ly, ýur­du­my­zyň mil­li pa­wil­ýo­ny­nyň be­zeg iş­le­rin­de öz­bo­luş­ly çöz­güt­le­riň ula­nyl­ma­gy ze­rur­dyr, olar­da mil­li bi­na­gär­li­giň ga­dy­my ýö­rel­ge­le­ri öz be­ýa­ny­ny tap­ma­ly­dyr. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow bu ba­bat­da top­la­nan oňyn tej­ri­bä­niň yzy­gi­der­li baý­laş­dy­ryl­ma­gy­nyň ze­rur­dy­gy­ny bel­läp, wi­se-prem­ýe­re ýur­du­my­zyň bu hal­ka­ra ser­gä gat­naş­ma­gy­nyň ýo­ka­ry de­re­je­si­ni üp­jün et­mek bo­ýun­ça gu­ra­ma­çy­lyk iş­le­ri­ni he­mi­şe gö­zeg­çi­lik­de sak­la­ma­gy tab­şyr­dy. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry M.Mäm­me­do­wa şu ýy­lyň iýul aýyn­da ge­çi­ril­jek esa­sy çä­re­le­riň ter­ti­bi ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şol çä­re­ler mas­la­hat­la­ry, dö­re­di­ji­lik du­şu­şyk­la­ry­ny, on­laýn çä­re­le­ri­, ser­gi­le­ri hem-de şan­ly se­ne­le­re ba­gyş­la­nan wa­gyz-ne­si­hat çä­re­le­ri­ni özün­de jem­le­ýär. 

Aý­dym­çy ýaş­la­ryň ara­syn­da ge­çi­ril­ýän “Ýaň­lan, Di­ýa­rym!” te­le­bäs­le­şi­gi­niň we­la­ýat­lar bo­ýun­ça jem­leý­ji tap­gyr­la­ry­ny we du­tar­çy bag­şy-sa­zan­da­la­ryň ara­syn­da yg­lan edi­len “Çal­sa­na, bag­şy!” bäs­le­şi­gi­niň we­la­ýat­lar bo­ýun­ça tap­gyr­la­ry­ny ge­çir­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. 2024-nji ýyl­da Fran­si­ýa­da türk­men sun­ga­ty­na we ta­ry­hy­na de­giş­li ser­gi­ni ge­çir­me­giň gu­ra­ma­çy­lyk me­se­le­le­ri­ni ara alyp mas­la­hat­laş­mak bo­ýun­ça şu ýy­lyň 7-nji iýu­lyn­da san­ly ul­gam ar­ka­ly iki­ta­rap­la­ýyn du­şu­şy­gyň ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýär. Wi­se-prem­ýer Gur­ban baý­ra­my my­na­sy­bet­li Aş­ga­bat şä­he­rin­de hem-de ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da dür­li me­de­ni çä­re­le­riň ge­çi­ril­jek­di­gi­ni ha­bar ber­di. Gel­jek aý­da ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ri­len çä­re­le­riň me­ýil­na­ma­sy döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ga­ra­ma­gy­na hö­dür­le­nil­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, hal­ky­my­zyň ägirt uly dö­re­di­ji­lik kuw­wa­ty­ny gör­kez­mä­ge, ul­ga­myň iş­gär­le­ri­niň hü­när us­sat­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­ma­ga, tä­ze ze­hin­le­ri ýü­ze çy­kar­ma­ga ýar­dam ber­mä­ge gö­nük­di­ri­len iýul aýyn­da­ky çä­re­le­riň ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­si­ni üp­jün et­me­giň wa­jyp­dy­gy­ny bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hö­dür­le­nen me­ýil­na­ma­ny ma­kul­lap, wi­se-prem­ýe­re de­giş­li tab­şy­ryk­la­ry ber­di. 

Soň­ra wi­se-prem­ýer «Türk­me­nis­ta­nyň Be­ýik Sa­par­my­rat Türk­men­ba­şy adyn­da­ky Baş dra­ma teat­ry­na «Aka­de­mi­ki» hu­kuk de­re­je­si­ni ber­mek ha­kyn­da» Ka­ra­ryň tas­la­ma­sy ba­ra­da ha­sa­bat be­rip, ony hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ga­ra­ma­gy­na hö­dür­le­di. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ha­sa­ba­ty diň­läp, äh­li beý­le­ki ul­gam­lar bi­len bir­lik­de, hä­zir türk­men me­de­ni­ýe­ti­ni we sun­ga­ty­ny kä­mil­leş­dir­me­giň, baý­laş­dyr­ma­gyň esa­sy we­zi­pe­le­riň bi­ri bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny nyg­ta­dy hem-de hö­dür­le­nen res­mi­na­ma gol çek­di we ony san­ly ul­gam ar­ka­ly wi­se-prem­ýe­re ibe­rip, dö­re­di­ji­lik iş­gär­le­ri­ne mäh­ri­ban Wa­ta­ny­my­zyň gül­läp ös­me­gi­niň bäh­bi­di­ne alyp bar­ýan iş­le­rin­de tä­ze üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di. 

Öz no­ba­tyn­da, Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry M.Mäm­me­do­wa Ma­ry we­la­ýa­tyn­da giň ge­rim­de geçiril­ýän Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň do­wam ed­ýän gün­le­rin­de bu şat­lyk­ly ha­ba­ryň me­de­ni­ýet ul­ga­my­nyň iş­gär­le­ri­niň ru­hu­ny has-da be­len­de gö­te­rjek­di­gi­ni aý­dyp, me­de­ni­ýet, sun­gat hem-de dö­re­di­ji­lik iş­gär­le­ri­niň işi­ne hem­me­ta­rap­la­ýyn gol­daw ber­ýän­di­gi üçin döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­di­rip, öňde goý­lan we­zi­pe­le­ri üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­tir­mek üçin äh­li ta­gal­la­la­ry et­jek­dik­le­ri­ne ynan­dyr­dy. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry S.Toý­ly­ýew ça­ga­la­ryň we ýet­gin­jek­le­riň to­mus­ky dynç alyş möw­sü­mi­niň gu­ra­ly­şy ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ýol­baş­çy­ly­gyn­da ýaş nes­liň do­ly de­re­je­de dynç al­ma­gy, sag­dyn ös­me­gi hem-de boş wagt­la­ry­ny me­de­ni­ýet­li, gy­zyk­ly ge­çir­me­gi üçin äh­li şert­ler dö­re­dil­ýär. Gök­de­re­dä­ki sa­gal­dyş mer­kez­le­rin­de, ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da we “Awa­za” mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gyn­da ýer­leş­ýän ça­ga­lar dynç alyş-sa­gal­dyş mer­kez­le­rin­de dynç alyş möw­sü­mi do­wam ed­ýär. 

De­giş­li mi­nistr­lik­ler we jem­gy­ýet­çi­lik gu­ra­ma­la­ry ta­ra­pyn­dan me­de­ni-köp­çü­lik­le­ýin hem-de sport çä­re­le­ri­niň gi­ňiş­le­ýin me­ýil­na­ma­sy taý­ýar­la­nyp, şo­ňa la­ýyk­lyk­da, sag­dyn iý­mit­len­mä­ge, açyk ho­wa­da ge­ze­lenç­le­ri gu­ra­ma­ga, be­den maşk­la­ry­ny ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge, spor­tuň hem-de mil­li türk­men oýun­la­rynyň dür­li gör­nüş­le­ri bi­len meş­gul­lan­ma­ga gö­nük­di­ri­len çä­re­ler gu­ral­ýar. Ça­ga­lar üçin da­şa­ry ýurt dil­le­ri­ni öw­ren­mek, komp­ýu­ter so­wat­ly­ly­gy, şe­kil­len­di­riş sun­ga­ty bo­ýun­ça öw­re­di­ji-ös­dü­ri­ji hä­si­ýet­li okuw­lar hem-de aý­dym-saz­ly çä­re­ler ge­çi­ril­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, to­mus möw­sü­min­de mek­dep okuw­çy­la­ry­nyň dynç al­şy­ny mun­dan beý­läk-de gu­ra­ma­çy­lyk­ly ge­çir­mä­ge örän jo­gap­kär­li çe­me­leş­me­giň mö­hüm­di­gi­ni aý­dyp, Bi­lim mi­nistr­li­gi hem-de Sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty mi­nistr­li­gi ta­ra­pyn­dan ça­ga­la­ryň oňat, gy­zyk­ly dynç al­mak­la­ry­na we aras­sa­çy­lyk-öňü­ni alyş çä­re­le­riniň ta­lap­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, aras­sa­çy­lyk we howp­suz­lyk ka­da­la­ry­nyň ber­jaý edi­li­şi­ne berk gö­zeg­çi­li­giň üp­jün edil­me­lidigi­ni tab­şyr­dy. 

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry, da­şa­ry iş­ler mi­nist­ri R.Me­re­dow Aş­ga­bat­da 29-njy iýun­da ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ri­len Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň VI sam­mi­ti­ne gö­rül­ýän taý­ýar­lyk ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ga­ra­ma­gy­na de­giş­li mak­sat­na­ma hö­dür­le­nil­di. 

Nyg­ta­ly­şy ýa­ly, ýur­du­myz pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik­li, dö­re­di­ji­lik­li da­şa­ry sy­ýa­sy stra­te­gi­ýa­ny yzy­gi­der­li dur­mu­şa ge­çir­mek bi­len, Ha­zar deň­zin­de öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak­da, se­bit äh­mi­ýet­li wa­jyp me­se­le­le­riň saz­la­şyk­ly çöz­güt­le­ri­ni iş­läp taý­ýar­la­mak­da mö­hüm orun eýe­le­ýär. Aş­ga­bat sam­mi­ti­niň gün ter­ti­bi­ne ile­ri tu­tul­ýan ugur­lar­da ne­ti­je­li döw­le­ta­ra hyzmatdaşlygy mun­dan beý­läk-de ös­dür­mä­ge de­giş­li me­se­le­le­riň top­lu­my gi­ri­zi­ler. Şeý­le hem fo­ru­myň çäk­le­rin­de bir­nä­çe iki­ta­rap­la­ýyn du­şu­şyk­la­ryň ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýär. 28-nji iýun­da ge­çi­ril­jek Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň da­şa­ry iş­ler mi­nistr­le­ri­niň mej­li­si hem sam­mi­te gö­rül­ýän taý­ýar­lyk me­se­le­le­ri­ne ba­gyş­la­nar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, goň­şy döw­let­ler bi­len däp bo­lan dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­niň ata Wa­ta­ny­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň esa­sy ugur­la­ry­nyň bi­ri­di­gi­ni nyg­ta­dy. Bu sy­ýa­sat oňyn Bi­ta­rap­lyk, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik hem-de umu­my bäh­bit­le­re la­ýyk gel­ýän ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk ýö­rel­ge­le­ri esa­syn­da ýo­la go­ýul­ýar. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hö­dür­le­nen mak­sat­na­ma­ny ma­kul­lap, VI Ha­zar sam­mi­ti­niň mö­hüm­di­gi­ne ün­si çek­di hem-de Türk­me­nis­ta­nyň Ha­zar deň­zi bo­ýun­ça ile­ri tu­tul­ýan me­se­le­le­ri çöz­mä­ge sal­dam­ly go­şant goş­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Türk­me­nis­ta­nyň ke­nar­ýa­ka ýurt­la­ryň ara­syn­da söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ryň di­wer­si­fi­ka­si­ýa ýo­ly bi­len ös­dü­ril­me­gi, Ha­zar deň­zi se­bi­ti­niň ägirt uly se­riş­de, ulag-ara­gat­na­şyk, ener­ge­ti­ka we se­na­gat kuw­wa­ty­nyň ne­ti­je­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi ug­run­da yzy­gi­der­li çy­kyş ed­ýän­di­gi­ni nyg­ta­dy. Şu­nuň bi­len bir ha­tar­da, me­de­ni-yn­san­per­wer hyz­mat­daş­ly­ga, eko­lo­gi­ýa we daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak, ga­dy­my Ha­za­ryň bio­dür­lü­li­gi­ni aýaw­ly sak­la­mak, te­bi­gy baý­lyk­la­ryn­dan re­je­li peý­da­lan­mak ýa­ly mö­hüm ul­gam­lar­da gat­na­şyk­la­ra uly äh­mi­ýet be­ril­ýär. 

Ýur­du­my­zyň Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň ara­syn­da öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mä­ge, de­giş­li şert­na­ma-hu­kuk bin­ýa­dy­ny ke­ma­la ge­tir­mä­ge, ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len gat­na­şyk­la­ry iş­jeň­leş­dir­mä­ge gö­nük­di­ri­len anyk baş­lan­gyç­la­ry mu­nuň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. Türk­me­nis­tan ýurt­la­ry­my­zyň ara­syn­da­ky do­gan­lyk hem-de hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk gat­na­şyk­la­ry­na, Ha­za­ryň pa­ra­hat­çy­lyk, dost­luk we hyz­mat­daş­lyk deň­zi de­re­je­si­niň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na mun­dan beý­läk-de hem­me­ta­rap­la­ýyn gol­daw ber­me­gi­ni do­wam et­di­rer. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow şu­lar ba­ra­da aýt­mak bi­len, wi­se-prem­ýe­re, da­şa­ry iş­ler mi­nist­ri­ne döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­ga tä­ze iter­gi ber­jek Aş­ga­bat sam­mi­ti­niň ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­si­ni üp­jün et­me­gi hem-de be­lent mer­te­be­li myh­man­la­ryň hal­ky­my­zyň myh­man­sö­ýer­lik däp­le­ri­ne la­ýyk­lyk­da gar­şy alyn­ma­gy­ny tab­şyr­dy. 

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň ýa­nyn­da­ky Ulag we kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar agent­li­gi­niň Baş di­rek­to­ry M.Ça­ky­ýew mil­li elekt­ron kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­gam­la­ry­nyň we ola­ry iş­läp taý­ýar­laý­jy­la­ryň me­se­le­le­ri bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. «Mag­lu­mat we ony go­ra­mak ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny­na la­ýyk­lyk­da, mil­li elekt­ron kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­gam­la­ry­nyň Döw­let sa­na­wy ha­kyn­da we mil­li elekt­ron kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­gam­la­ry­ny iş­läp taý­ýar­laý­jy­la­ryň Döw­let sa­na­wy ha­kyn­da Düz­gün­na­ma­la­ryň tas­la­ma­la­ry iş­le­nip taý­ýar­la­nyl­dy. 

Bu ugur­da iş­le­riň ut­gaş­dy­ryl­ma­gy­ny şu Düz­gün­na­ma­la­ra la­ýyk­lyk­da, Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň ýa­nyn­da­ky Ulag we kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar agent­li­gi­niň «Türk­me­na­ra­gat­na­şyk» agent­li­gi­niň üs­tü­ne ýük­le­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Bu res­mi­na­ma­lar ýur­du­myz­da san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­me­giň 2021 — 2025-nji ýyl­lar üçin Döw­let mak­sat­na­ma­syn­dan ge­lip çyk­ýan we­zi­pe­le­ri ýe­ri­ne ýe­tir­mek üçin mil­li elekt­ron kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­gam­la­ry­nyň sa­ny­nyň art­dy­ryl­ma­gy­na, gi­ňel­dil­me­gi­ne we ös­dü­ril­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len­dir. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, san­ly­laş­dyr­ma­gyň türk­men yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni mun­dan beý­läk-de ös­dür­me­giň ile­ri tu­tul­ýan ug­ry hök­mün­de kes­git­le­nen­di­gi­ni nyg­ta­dy. Ýo­kar­da ag­za­lan mak­sat­na­ma mag­lu­mat teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­ny giň­den ulan­ma­gyň ha­sa­by­na dür­li pu­dak­la­ryň işi­niň ne­ti­je­li­li­gi­ni hem-de dur­muş ul­ga­my­ny ýo­kar­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz iri tas­la­ma­la­ryň has-da kä­mil­leş­di­ril­me­gi­ne we yzy­gi­der­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ne uly üns be­ril­me­li­dir di­ýip bel­le­di hem-de agent­li­giň ýol­baş­çy­sy­na bu me­se­lä gi­ňiş­le­ýin çe­me­leş­me­gi, bu ugur­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­re iç­gin sel­jer­me ge­çir­me­gi tab­şyr­dy. 

Soň­ra agent­li­giň Baş di­rek­to­ry suw aka­ba­la­ry­ny çu­ňalt­mak hem-de gyr­man­ça­lar­dan aras­sa­la­mak üçin ula­nyl­ýan lä­bik so­ru­jy der­ýa gä­mi­le­ri­ni abat­la­mak we tä­ze gä­mi­le­ri gur­mak bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. De­ňiz we der­ýa ulag­la­ry ul­ga­myn­da pu­dak­la­ýyn eda­ra­lar bi­len iş­le­riň ne­ti­je­li­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­mak, hyz­mat­la­ryň gör­nüş­le­ri­ni art­dyr­mak bo­ýun­ça yzy­gi­der­li iş­le­riň al­nyp ba­ryl­ýan­dy­gy ha­bar be­ril­di. Me­ýil­na­ma la­ýyk­lyk­da, abat­la­nyl­ýan hem-de tä­ze gu­rul­ma­ly der­ýa gä­mi­le­ri­niň ýyl­lyk ze­rur­lyk­la­ry­ny, bu­ýur­ma­la­ry ýe­ri­ne ýe­tir­me­giň möh­let­le­ri­ni kes­git­le­mek bo­ýun­ça de­giş­li iş­le­ri ge­çir­mek hem-de hü­när­men­le­ri taý­ýar­la­mak we goş­ma­ça iş orun­la­ry­ny dö­ret­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ga­ra­ma­gy­na iş me­ýil­na­ma­sy­nyň de­giş­li tas­la­ma­sy­ny taý­ýar­la­mak ba­ra­da­ky tek­lip hö­dür­le­nil­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi dur­nuk­ly ös­dür­mek­de ulag ul­ga­my­nyň äh­mi­ýe­ti­ne üns çek­di hem-de ýur­du­my­zyň için­de bol­şy ýa­ly, hal­ka­ra ulag gat­naw­la­ry­nyň ösü­şi ba­bat­da-da de­ňiz we der­ýa ar­ka­ly gat­naw­la­ryň bar­ha art­ýan or­nu­ny nyg­ta­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz lä­bik so­ru­jy gä­mi­le­riň gur­lu­şy­gy­nyň teh­no­lo­gik hem-de in­no­wa­sion dü­züm bö­lek­le­ri we beý­le­ki en­jam­la­ry bi­len gi­ňiş­le­ýin gy­zyk­la­nyp, hil hem-de bäs­deş­li­ge ukyp­ly­lyk ala­mat­la­ry bo­ýun­ça ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni ýo­ka­ry sep­git­le­re çy­kar­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýän öň­de­ba­ry­jy dün­ýä tej­ri­be­si­niň, iň tä­ze in­že­ner­çi­lik iş­läp taý­ýar­la­ma­la­ryň we nou-hau­la­ryň çe­kil­me­li­di­gi­ni aý­ra­tyn bel­le­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz hä­zir Türk­me­nis­tan­da der­ýa dü­züm­le­ri ul­ga­my­nyň top­lum­la­ýyn ös­dü­ril­me­gi­ne hem-de kä­mil­leş­di­ril­me­gi­ne mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­ýän­di­gi­ni nyg­tap, ýur­du­my­zyň lä­bik so­ru­jy gä­mi­le­ri­ni abat­la­mak hem-de gur­mak me­se­le­le­ri­niň mö­hüm­di­gi­ne, ola­ryň öz wag­tyn­da çö­zül­me­li­di­gi­ne ün­si çek­di we agent­li­giň ýol­baş­çy­sy­na oba ho­ja­lyk top­lu­my­nyň dü­züm­le­ri bi­len bi­le­lik­de, bu ugur­da me­ýil­leş­di­ri­len iş­le­ri dur­mu­şa ge­çir­mek üçin anyk çä­re­le­ri gör­me­gi tab­şyr­dy. 

Mej­lis­de döw­let dur­mu­şy­nyň beý­le­ki bir­nä­çe me­se­le­le­ri­ne-de ga­ra­lyp, olar bo­ýun­ça de­giş­li çöz­güt­ler ka­bul edil­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ri­len mej­li­si­ni ta­mam­lap, oňa gat­na­şan­la­ryň äh­li­si­ne berk jan sag­lyk, maş­ga­la aba­dan­çy­ly­gy­ny, ber­ka­rar Wa­ta­ny­my­zyň gül­läp ös­me­gi ug­run­da alyp bar­ýan iş­le­rin­de uly üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di.