Ýaş nesiller, olaryň sazlaşykly ösüşi we saglygy, mynasyp bilim-terbiýe almaklary, saýlap alan hünärine eýe bolmaklary, ylym we döredijilik, bedenterbiýe, sport bilen meşgullanmaklary üçin zerur şertleriň döredilmegi baradaky alada Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň birine öwrüldi. «Halkyň Arkadagly zamanasy» şygary astynda geçýän ýylda ýurdumyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda döwletimiziň we jemgyýetimiziň ähli ugurlaryny öz içine alýan giň möçberli özgertmeler maksatnamalary yzygiderli durmuşa geçirilýär. Şunda Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň geljegi, onuň ösüşiniň hem-de rowaçlygynyň binýady bolan ýaşlara möhüm üns berilýär. 

Türkmenistanly ýaşlaryň hukuklary we azatlyklary kanun taýdan kepillendirilendir. Ýaşlaryň ýurdumyzyň durmuş-ykdysady, jemgyýetçilik-syýasy we medeni durmuşyna işjeň gatnaşmagy üçin zerur bolan amatly mümkinçilikler döredilýär. Häzirki döwrüň talaplaryna hem-de geljekki ösüşiň ugurlaryna laýyklykda, bu babatdaky milli kanunçylygy döwrebaplaşdyrmak boýunça degişli işler amala aşyrylýar. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň şu ýylyň 14-nji iýunynda rejelenen görnüşi taýýarlanýan “Ýaşlar baradaky döwlet syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasyna bagyşlanan maslahaty geçirmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. 

Gahryman Arkadagymyzyň ýaşlar bilen geçiren taryhy duşuşygy ýurdumyzda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bu ugurda alnyp barylýan işleriň möhüm ugurlaryna bagyşlandy. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy öz çykyşynda ýaşlar syýasatynyň dürli ugurlaryna we ýokarda agzalan Kanunyň kämilleşdirilmegine degişli anyk başlangyçlary öňe sürüp, jemgyýetçiligiň pikirlerini hem-de maslahatlaryny, tekliplerini nazara alyp, oňa üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek meselelerine toplumlaýyn, ylmy esasda çemeleşmegiň wajypdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hünärmenlerinden, alymlardan gelip gowşan teklipleri öwrenip, umumylaşdyryp hem-de seljerip, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň garamagyna hödürlemegiň maksadalaýyk boljakdygyny nygtady. 

Maslahata gatnaşyjylar Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň başlangyçlaryny doly goldap, Gahryman Arkadagymyzyň parasatly sargytlarynyň we öňdengörüjilikli taglymlarynyň, halkymyza, Watanymyza wepaly gulluk etmekdäki şahsy göreldesiniň häzirki zaman ýaşlary üçin möhüm durmuş çelgisi bolup durýandygyny biragyzdan tassykladylar. Ýurdumyzda ýaşlaryň dünýä ölçeglerine laýyk bilim almaklary, öz ukyplaryny we zehinlerini, aň-bilim mümkinçiliklerini durmuşa geçirmekleri, gözýetimlerini giňeltmekleri üçin ähli zerur şertler döredildi. Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasy kabul edildi we daşary ýurt dillerini öwrenmegiň usulyýetini kämilleşdirmek, ýaşlar baradaky döwlet syýasatyny, sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamalary we beýleki möhüm resminamalar kabul edildi. 

Islendik ýurduň ösüşi diňe bir onuň tebigy serişdeleri, ykdysady we durmuş mümkinçilikleri arkaly däl-de, eýsem, ýokary hünärli, köptaraply hünärmenleriniň, ylym we tehnologiýa ulgamlarynda alnyp barylýan işleriň derejesine bagly bolup durýar. Täzeçil usullar, sanlylaşdyrma, ylmyň gazananlary we ýokary tehnologiýalar häzirki döwürde döwletiň durmuş-ykdysady taýdan ösüşiniň, umuman, jemgyýetiň ösüşiniň möhüm şertini emele getirýär. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň şu ýylyň maý aýynyň ahyrynda Daşoguz welaýatyna iş saparynyň çäklerinde Türkmen oba hojalyk institutynyň mugallymlary we talyplary bilen geçiren duşuşygy hut şu meselelere bagyşlandy. Duşuşygyň dowamynda obasenagat toplumynyň ähli düzümleri üçin ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak, okatmagyň häzirki zaman usullaryny ulanmak, amaly sapaklary tejribe bilen utgaşdyrmak, okuw maksatnamasyna sanly ulgamy ornaşdyrmak bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunda oba hojalyk ylmynyň mundan beýläk-de ösüşi, onuň önümçilik bilen arabaglanyşygyny pugtalandyrmak, ýaşlary ylmy-barlag işlerine çekmek, köpasyrlyk daýhançylyk däplerini häzirki zamanyň ösen tehnologiýalary bilen utgaşdyrmak meselelerine aýratyn üns berildi. 

Gahryman Arkadagymyzyň ýakynda Lebap welaýatyna amala aşyran iş sapary mahalynda ýaşlar barada döwlet syýasatyny durmuşa geçirmek we bu ugurdaky kanunçylygy döwrebaplaşdyrmak meselelerine üns çekildi. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň mugallymlary hem-de talyplary bilen geçiren duşuşygynda milli bilim ulgamy üçin hünärmenleri döwrüň talabyna laýyk derejede taýýarlamak, täzeçil tehnologiýalary giňden ulanmak, ugurdaş ylymlar bilen baglanyşykly meseleler boýunça pikir alyşmalar boldy. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda dünýäniň ösen tejribesini öwrenmek, ony milli mugallymçylyk tejribesi bilen utgaşyklylykda iş ýüzünde durmuşa geçirmek meselelerine garaldy. 

Ýokary okuw mekdeplerinde geçirilen duşuşyklarda Watanymyzyň ösüşiniň täze tapgyrynda ýaş nesilleriň öňünde durýan wezipelere, ylym-bilim ulgamynyň möhüm meselelerine, ýakyn döwrüň içinde esasy üns berilmeli ugurlara aýratyn ähmiýet berildi. Şunuň bilen baglylykda, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän içeri we daşary syýasatyň esasy ugurlaryna ünsi çekdi. Öňde goýlan maksatlaryň amala aşyrylmagyna uzak möhletleýin hem-de orta möhletleýin döwri öz içine alýan meýilnamalardyr strategiýalar, şol sanda “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 —2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy” gönükdirildi. Olaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde ýurdumyzyň ýaşlaryna möhüm ornuň degişlidigini belläp, hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow ýaş nesilleriň öňde goýlan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirjekdiklerine ynam bildirdi. 

Ýaşlaryň ýurdumyzyň we daşary döwletleriň ýokary okuw mekdeplerinde bilim almaklary üçin uly mümkinçilikler döredildi. Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasynyň durmuşa geçirilmeginde bu ugurdaky netijeli hyzmatdaşlygyň berkidilmegine aýratyn üns berilýär. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 10-njy iýunda Russiýa Federasiýasyna amala aşyran resmi saparynyň çäklerinde bilelikdäki türkmen-rus uniwersitetini döretmek boýunça öňe süren teklibi munuň aýdyň subutnamasydyr. 

Türkmen ýaşlary saýlap alan hünäri boýunça ýurdumyzda hereket edýän orta hünär okuw mekdeplerinde dürli ugurlar boýunça bilim almak hem-de zähmet endiklerini ösdürmek üçin zerur mümkinçiliklere-de eýe bolýarlar. Diýarymyzda täzeçil ösüşe, ykdysadyýetiň senagatlaşdyrylmagyna, köpugurly esasda ösdürilmegine, senagat düzümleriniň düýpli döwrebaplaşdyrylmagyna, ýokary tehnologiýaly önümçiligiň döredilmegine möhüm ähmiýet berilýär. Bu bolsa, öz gezeginde, ykdysadyýetimiziň öňdebaryjy tehnologiýalardan ussatlyk bilen baş çykarýan ýokary hünärli işgärler bilen üpjünçiligini pugtalandyrýar. Şeýlelikde, ýurdumyzda täze iş orunlary döredilýär. Munuň özi ýaşlaryň iş bilen üpjünçiligini gowulandyrýar. 

Bazar ykdysadyýeti şertlerinde hususy pudagyň mümkinçiliklerini doly durmuşa geçirmek zerur şert hasaplanýar. Häzirki döwürde hususyýetçiler Watanymyzyň halk hojalygynyň ähli pudaklarynda netijeli işleýärler. Şunda ýaşlaryň telekeçilik başlangyçlaryna goldaw bermek we höweslendirmek ugrunda tagallalar edilýär. Türkmenistanda durmuşa geçirilýän giň möçberli düzümleýin taslamalar, şol sanda “Aşgabat-sitiniň” we Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşyklary talyp ýaşlardyr ýaş hünärmenler üçin özboluşly synag mekdebi bolup durýar. Olarda täzeçil başlangyçlardyr özboluşly işläp taýýarlamalar zerurlyk hasaplanylýar hem-de iş ýüzünde giňden peýdalanylýar. 

Ýaşlary halkymyzyň dünýä nusgalyk ynsanperwer, ahlak ýörelgeleriniň esasynda watansöýüjilik ruhunda, şöhratly pederlerimiziň wesýetlerine laýyk derejede terbiýelemek täze taryhy eýýamda döwletimiziň we jemgyýetimiziň hemişe üns merkezinde saklanylýar. Şunda ýaş türkmenistanlylaryň milletimiziň baý taryhy-medeni mirasyna bolan gyzyklanmalaryny höweslendirmek möhüm ugur hökmünde kesgitlenildi. Türkmen halky köp asyrlaryň dowamynda ýaş nesilleri terbiýelemekde dünýä nusgalyk däpleri we ýörelgeleri döredipdir. Olar nesilden-nesle geçirilip, biziň günlerimize çenli ýetirilipdir. Zähmetsöýerlik, dogruçyllyk, tertiplilik, dostanalyk, ünslülik, daşky gurşawa, tebigata aýawly çemeleşmek, jogapkärçilik, özbaşdaklyk ýaşlarda irki döwürlerden başlap kemala getirilýän häsiýetlerdir. Çagalyk döwründe alnan terbiýe şahsyýetiň kemala gelmeginiň we doly derejeli, döredijilikli durmuşynyň pugta binýady bolup durýar. Hut şonuň üçin-de, ýurdumyzda ýaş nesilleriň abadançylygynyň üpjün edilmegi ugrunda zerur tagallalar edilýär. Häzirki zaman multimedia enjamlary bilen üpjün edilen çagalar baglarydyr mekdepler, sagaldyş we dynç alyş merkezleri ösüp gelýän ýaş nesilleriň ygtyýaryndadyr. 

Çagalary goramagyň halkara güni milli senenamamyzda şanly sene hökmünde orun aldy. Bu sene ýurdumyzda her ýylyň 1-nji iýunynda dünýä jemgyýetçiligi bilen bilelikde dabaraly bellenilýär. BMG-niň Çaganyň hukuklary hakynda Konwensiýasyny tassyklap, Türkmenistan ösüp gelýän ýaş nesilleriň oňaýly durmuş şertleriniň döredilmegine, olaryň hukuklarynyň we bähbitleriniň kepillendirilmegine örän jogapkärçilikli çemeleşýär. Ýurdumyzda hossarsyz galan çagalar üns-alada bilen gurşalandyr. Olar hakyndaky aladany döwlet öz üstüne aldy we çagalaryň bir bitewi, agzybir maşgala bolmaklary, özlerini bu maşgalanyň, jemgyýetimiziň doly derejeli agzalary hökmünde duýmaklary üçin zerur mümkinçilikler döredilýär. 

Paýtagtymyzdaky Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler üçin ähli zerur şertleriň üpjün edilmegi, olaryň bilim almaklary, boş wagtlaryny gyzykly we peýdaly geçirmekleri, döredijilik ukyplaryny, zehinlerini açyp görkezmekleri hem-de sport bilen meşgullanmaklary bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilýär. Mälim bolşy ýaly, Çagalary goramagyň halkara gününiň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiz bu ýerde bolup, çagalar bilen duşuşdy. Munuň özi olar üçin ýatda galyjy pursatlara beslendi. Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler bilen gürrüňdeşlikde döwlet Baştutanymyz çagalaryň biziň geljegimizdigini, durmuşymyzyň gülleridigini aýtdy. Şu nukdaýnazardan, ähli gowy zatlar çagalar üçin niýetlenilýär we bu şeýle-de bolar. Bu ýerde terbiýelenýän çagalar döwletimiziň aladasyny, goldawyny hemişe duýup ýaşaýarlar. Baýramçylyk mynasybetli olara Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan sowgatlar gowşuryldy. Ýeri gelende aýtsak, Döwletliler köşgüniň ulanmaga berlen pursadyndan bäri köp ýyl geçdi. Şonuň üçin onuň binalaryny abatlamagyň zerurdygyny belläp, döwlet Baştutanymyz ýakyn wagtda köşgi döwrebap derejä getirmek boýunça zerur işleriň meýilleşdirilýändigini aýtdy we bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi. 

Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli howandarlyga mätäç çagalara durmuş goldawyny bermegiň çäklerinde, 1-nji iýunda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyndan Gahryman Arkadagymyzyň adyndan baýramçylyk sowgatlary gowşuryldy. Türkmen halky asyrlaryň dowamynda şeýle asylly ýörelgelere ygrarlydygyny görkezdi. Şunda sogap işleri berjaý etmek, mätäçlere goldaw bermek aýratyn ähmiýetlidir. Häzirki döwürde asyrlar aşyp gelýän asylly ýörelgeler hossarsyz galan çagalaryň kanuny bähbitleriniň goraglylygyny hukuk taýdan kepillendirýän toplumlaýyn çärelerde, aýratyn durmuş goldawyna mätäç çagalaryň jemgyýetimize uýgunlaşmagyna, olaryň özbaşdak durmuşa taýýarlanmagyna gönükdirilen anyk işlerde öz beýanyny tapýar. 

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen döredilen haýyr-sahawat gaznasy şu döwrüň içinde giň möçberli, netijeli işleri amala aşyrdy. Geçen ýyl gazna tarapyndan ýurdumyzyň welaýatlarynyň etrap we şäher hassahanalarynyň çagalar bölümlerine döwrebap derejede enjamlaşdyrylan “Tiz kömek” awtoulaglarynyň berlendigini bellemeli. Şeýle hem haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan goldawa mätäç çagalara, köp çagaly maşgalalara paýtagtymyzyň we welaýatlaryň lukmançylyk edaralarynda degişli barlag işlerini, operasiýalary geçirmek, olary bejermek, degişli enjamlarydyr lukmançylyk maksatly önümleri satyn almak üçin serişdeler gönükdirilýär. 

Ýaş nesilleriň saglygy bilen baglanyşykly meseleleriň oňyn çözülmegi döwletimiziň hemişelik üns merkezinde saklanylýar. Ýurdumyzda bu ugurda düzümleýin özgertmeler we maksatnamalar, hususan-da, “Saglyk” Döwlet maksatnamasy, 2021 — 2025-nji ýyllar üçin niýetlenen “Sagdyn ene — sagdyn çaga — sagdyn geljek” atly milli strategiýa durmuşa geçirilýär. Çagalaryň saglygyny goramak meselelerini kämilleşdirmek we mundan beýläk-de ösdürmek, şol sanda dürli keselleriň öňüni almak, ýüze çykarmak, bejermek bilen baglanyşykly meseleler Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň paýtagtymyzdaky Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş ylmy-kliniki merkezinde geçiren duşuşygynda esasy üns berlen ugurlar boldy. Gahryman Arkadagymyz Balkan, Daşoguz we Lebap welaýatlaryna guran iş saparlarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda açylan Türkmenbaşy, Daşoguz we Türkmenabat şäherleriniň köpugurly hassahanalarynyň çagalar bölümlerine baryp gördi. Olarda bejergi alýan çagalaryň saglyk ýagdaýlary bilen gyzyklanyp, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy haýyr-sahawat gaznasyndan ýaş nesillere zerur goldawyň beriljekdigini, olaryň doly sagalyp, deň-duşlary bilen durmuşyň hözirini görüp ýaşajakdyklaryny aýtdy. Çagalar, öz gezeginde, Gahryman Arkadagymyza edýän atalyk aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler. 

Ýaş nesilleriň abadançylygynyň we hemmetaraplaýyn ösüşiniň üpjün edilmeginde olaryň sagdynlygyna möhüm orun degişli bolup durýar. Jemgyýetimizde sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkidilmegi, çagalaryň we ýaşlaryň köpçülikleýin bedenterbiýä, sportuň dürli görnüşlerine çekilmegi wajyp şert bolup durýar. Şunuň bilen birlikde, orta mekdeplerde we çagalar baglarynda, çagalar sagaldyş merkezlerinde, ýokary okuw mekdeplerinde, ýaşaýyş toplumlarynda stadionlaryň, beýleki ugurdaş desgalaryň, sport mekdepleriniň gurulmagyna aýratyn üns berilýär. Çünki bedenterbiýe we sport ýaşlarda ýokary ahlak häsiýetleriniň kemala gelmeginde, aň-paýhas ukyplarynyň ösdürilmeginde möhüm orun eýeleýär. Yzygiderli türgenleşikler, beden maşklary adam häsiýetini taplaýar, ýaşlarda maksada okgunlylygy, durnuklylygy, zähmetsöýerligi, tertipliligi, saglyk üçin zyýanly endiklere garşy durmak ukybyny berkidýär. 

Häzirki döwürde Türkmenistanda durmuşa geçirilýän öňdengörüjilikli döwlet strategiýasy oňyn netijesini berýär. Ýaşlaryň arasynda sporta bolan gyzyklanmalar artýar. Türkmen türgenleri halkara sport ýaryşlaryna işjeň gatnaşyp, ajaýyp netijeleri gazanýarlar. Sport bilen meşgullanýanlaryň sanynyň artýandygyny bellemeli. Ýaşlar dürli derejedäki bäsleşiklere we köpçülikleýin çärelere işjeň gatnaşýarlar. Şu ýyl ýurdumyzda Bütindünýä saglyk güni hem-de Bütindünýä welosiped güni mynasybetli guralan sport çäreleriniň jemgyýetimizde ekologik medeniýetiň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilendigini nygtamak gerek. 

Paýtagtymyzda Bütindünýä welosiped güni mynasybetli guralan köpçülikleýin welosipedli ýörişe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşandygyny bellemeli. Gahryman Arkadagymyzyň yhlasyndan kemal tapan maşgala däplerini üstünlikli dowam etdirýän döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň at gazanan tälimçisi bolmak bilen, sporta möhüm ähmiýet berýär. Welosipedli ýörişiň dowamynda hormatly Prezidentimiz beden we sport taýýarlygyny görkezip, watandaşlarymyza, ilkinji nobatda, ýaşlara görelde boldy. 

Häzirki döwürde ylmyň we täzeçil tehnologiýalaryň ornunyň barha berkeýändigini nazara alyp, ýurdumyzda ýaşlaryň ylmy-barlag işleri bilen meşgullanmaklaryna zerur üns berilýär. Şu maksat bilen, her ýylda ýaşlaryň arasynda ylmy işler boýunça bäsleşik geçirilýär. Ony Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşi bilen bilelikde guraýar. Ozal habar berlişi ýaly, şu ýyl 12-nji iýunda bellenilýän Ylymlar güni mynasybetli bu bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy boldy. Ol Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde geçirildi. Dabara gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň iberen Gutlagyny uly ruhubelentlik bilen diňlediler. Onda ylmyň ösdürilmeginiň, öňdebaryjy gazananlarynyň ykdysadyýetiň pudaklaryna ornaşdyrylmagynyň, ylmy mümkinçiliklerini berkitmegiň Garaşsyz, Bitarap döwletimiziň esasy wezipeleriniň hatarynda görkezilendigi bellenilýär. Döwlet Baştutanymyz bäsleşigiň ýeňijilerini gutlap, ýaş alymlaryň Watanymyzyň kuwwatly güýjüdigini, olaryň beýik maksatlary nazarlaýan ýagty geljegiň eýeleridigini nygtady. 

Ýokary hünärli, täzeçil pikirlenip bilýän, giň dünýägaraýyşly we zerur hünär bilimi bolan hünärmenleri taýýarlamak täze taryhy döwürde ýurdumyzyň ylym-bilim ulgamynyň öňünde durýan wajyp wezipelerdir. Türkmenistanda bu ugruň ösdürilmegine döwlet goldawy berilýär, düýpli we amaly ylmy-barlaglary geçirmek, olaryň gerimini giňeltmek üçin mümkinçilikler döredilýär, ugurdaş düzümleriň, ýokary okuw mekdepleriniň maddy-enjamlaýyn binýady berkidilýär. Munuň özi ýaş alymlaryň arasynda geçirilýän bäsleşige gatnaşýanlaryň sanynyň ýyl-ýyldan artmagyny şertlendirýär. «Halkyň Arkadagly zamanasy» şygary astynda geçýän şu ýylda bäsleşige ylmy işleriň 1 müň 140-sy gatnaşdyryldy. Gatnaşyjylaryň hatarynda 730 talybyň we 410 sany ýaş alymyň bolandygyny bellemeli. Olar ylmyň we tehnologiýanyň alty ugry boýunça işläp taýýarlamalaryny, amaly barlaglaryny hödürlediler. Şeýlelikde, ýaşlaryň 72-si ylmy-barlag işlerini geçirmekde ýeňijiler diýlip ykrar edildi. Olara döwlet Baştutanymyzyň adyndan gymmat bahaly sowgatlar, degişli diplomlar gowşuryldy. 

Ýurdumyzyň ýaş raýatlarynyň döredijilik hem-de sungatyň dürli ugurlary bilen meşgullanmaklary üçin-de ajaýyp mümkinçilikler döredilýär. Ýaşlar baradaky döwlet syýasatynyň durmuşa geçirilmegi halkymyzyň gadymdan gelýän maşgala gymmatlyklaryny gorap saklamak, olary geljek nesillere geçirmek ýörelgeleri bilen baglanyşyklydyr. Şunuň bilen baglylykda, Diýarymyzda ýaş maşgalalara goldaw bermek boýunça yzygiderli çäreler amala aşyrylýar. 

Gahryman Arkadagymyzyň maslahatda eden çykyşynda belleýşi ýaly, ýaşlary watansöýüjilik ruhunda terbiýelemek, olaryň netijeli zähmete bolan söýgüsini artdyrmak, häzirki döwre buýsanjyny, ýagty geljege ynamyny pugtalandyrmak, dostluga, söýgä hormat goýmak, sagdyn durmuş ýörelgelerine ygrarlylygyny pugtalandyrmak täze taryhy eýýamda mynasyp derejede dowam etdirilýän ýörelgeler hökmünde kesgitlenildi. Ýaş nesiller hakyndaky alada ertirki güne bolan iň ygtybarly we netijeli maýa goýumydyr. 

Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň mundan beýläk-de sazlaşykly ösüşine, halkara derejedäki abraýynyň ýokarlanmagyna goşant goşmaga gyzyklanmasy ýokary bolan ýaşlaryň işjeň we jogapkärçilikli durmuş ýörelgesi olaryň özleri üçin döwlet tarapyndan edilýän alada mynasyp jogaby bolup durýar.  

(TDH)

Aşgabatda altynjy Hazar sammiti geçirildi 

 Aşgabat, 29-njy iýun (TDH). Şu gün paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlyklygynda altynjy Hazar sammiti geçirildi. Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň Aşgabat duşuşygy kaşaň “Arkadag” myhmanhanasynda guraldy. Bu ýerde ýokary derejeli myhmanlary kabul etmek hem-de iri halkara çäreleri guramak üçin ähli şertler döredildi. 

Sammite gatnaşmak üçin Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisi, Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew hem-de Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putin türkmen paýtagtyna geldiler. 

Aşgabadyň Halkara howa menzilinde belent mertebeli myhmanlar mähirli garşylanyldy. Bu ýerde bäş goňşy ýurduň Döwlet baýdaklary galdyryldy we Hormat garawuly nyzama düzüldi. Myhmansöýerligiň asylly däbine görä, Hazarýaka döwletleriň Baştutanlaryna duz-çörek hödürlenildi hem-de gül desseleri gowşuryldy. 

Altynjy Hazar sammitiniň öňüsyrasynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň we Russiýa Federasiýasynyň Prezidentleri bilen duşuşdy. 

Soňra belent mertebeli myhmanlar paýtagtymyzdaky “Arkadag” myhmanhanasyna tarap ugradylar. Bu ýerde, sammitiň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow daşary ýurtly kärdeşleri bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi. 

Sammitiň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “Arkadag” myhmanhanasynyň eýwanynda belent mertebeli myhmanlaryň her biri bilen mähirli salamlaşdy. 

Aşgabat sammitiniň resmi nyşanynyň öňünde däp bolan bilelikde surata düşmek dabarasyndan soň, oňa gatnaşyjylar kiçi mejlisler otagyna barýarlar, şol ýerde gysga düzümdäki ýokary derejeli bäştaraplaýyn duşuşyk geçirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Hazarýaka döwletleriň Baştutanlaryny mübärekläp, sammite gatnaşmaga çakylygy kabul edendigi üçin hemmelere minnetdarlyk bildirdi hem-de şu derejede Aşgabatda geçirilen birinji duşuşykdan bäri ýigrimi ýylyň geçendigini belledi. 

Bellenilişi ýaly, ýurdumyz oňyn Bitaraplyk, hoşniýetli goňşuçylyk we deňhukukly özara bähbitli hyzmatdaşlyk, milli hem-de umumy bähbitleriň sazlaşygy esasynda guralýan daşary syýasy ugry yzygiderli durmuşa geçirmek bilen, Hazar sebitinde ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmak hem-de ösdürmek ugrunda çykyş edýär. 

Bu babatda Hazaryň ägirt uly, dürli ugurly kuwwatyndan has netijeli peýdalanmak boýunça görülýän yzygiderli çäreler, bu ugurda anyk başlangyçlaryň öňe sürülmegi, gojaman Hazaryň «Parahatçylyk, dostluk we ylalaşyklylyk deňzi» diýen derejä eýe bolmagyna hemmetaraplaýyn ýardam berilmegi möhüm wezipe bolup durýar. 

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň Hazar meselesi boýunça duşuşyklaryň we forumlaryň yzygiderli geçirilýän ýerine öwrülendigini bellemek gerek.  

Ýigrimi ýyl mundan ozal, 2002-nji ýylda hut Aşgabatda birinji Hazar sammiti geçirildi. Bu sammit uzak möhletli geljek üçin netijeli hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemäge badalga boldy. Ýokary derejedäki şu duşuşygy geçirmek başlangyjyny hem Türkmenistan öňe sürdi. Bu teklip 2018-nji ýylyň awgust aýynda Gazagystan Respublikasynyň Aktau şäherinde geçirilen V Hazar sammitiniň barşynda Gahryman Arkadagymyz tarapyndan beýan edildi. 

Emele gelen şertlerde Hazar deňzinde berk parahatçylygy, howpsuzlygy hem-de durnuklylygy saklamak, Hazar sebitini ösdürmek üçin ygtybarly syýasy we hukuk kepilliklerini üpjün etmek möhüm wezipe bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, şu görnüşdäki duşuşyklary mundan beýläk-de yzygiderli geçirmegiň wajypdygy nygtaldy. Munuň özi biziň ýurtlarymyzyň hökümetleriniň we aýry-aýry pudaklarynyň derejesindäki gepleşiklere hem degişlidir. 

 Soňra altynjy Hazar sammiti uly mejlisler zalynda giňişleýin düzümde dowam etdirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň we Russiýa Federasiýasynyň Prezidentlerini Türkmenistanda ýene-de bir gezek tüýs ýürekden mübärekläp hem-de Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň altynjy duşuşygyna gatnaşmaga çakylygy kabul edendikleri üçin minnetdarlyk bildirip, biziň ýurdumyzyň muny Hazarda maksatlarymyzyň umumydygynyň, ysnyşykly hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge taýýardygynyň tassyknamasy hökmünde kabul edýändigini belledi. 

Mälim bolşy ýaly, 2002-nji ýylyň aprelinde Aşgabatda birinji Hazar sammiti geçirildi. Sözüň doly manysynda, hut şonda Hazar gün tertibiniň ähli ugurlary boýunça uzak möhletli geljek üçin yzygiderli hyzmatdaşlygyň binýady goýuldy diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Şondan bäri 20 ýyl geçdi we biz bu gün Hazar sebitinde ýokary döwlet derejesinde syýasy gatnaşyklaryň täze görnüşiniň zerurdygyny hem-de biziň halklarymyzyň parahatçylygynyň, ösüşiniň we rowaçlygyň bähbidine kenarýaka ýurtlaryň maksatlarynyň we bähbitleriniň bitewüliginiň aýgytlaýjy şerti hökmünde ykrar edilendigini aýdyp bileris. 

Soňra Tähranda, Bakuwda, Astrahanda, Aktauda geçirilen sammitler hem Hazar üçin möhüm ähmiýete eýe boldy, Hazar gatnaşyklarynyň dürli ulgamlarynda döwletleriň bilelikdäki işine kuwwatly itergi berdi. Biz bu babatda bäş döwletiň ählisiniň uly hyzmatynyň bardygyny ynamly aýdyp bileris. Şol döwletleriň her biri sebitde özara gatnaşyklaryň binýadyny kemala getirmäge uly goşant goşdy diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. 

Geçen döwürde köp işler amala aşyryldy. 2018-nji ýylda Aktauda Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky Konwensiýa gol çekilmegi biziň esasy umumy üstünligimiz boldy. Pursatdan peýdalanyp, döwlet Baştutanymyz Hazarýaka döwletleriň hemmesiniň resminamany taýýarlamagyň ähli tapgyrlarynda işjeňlik görkezendigi, birek-biregiň bähbitlerini nazara alandygy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. 

Şonuň bilen birlikde, Hazarda hyzmatdaşlyk boýunça pudaklaýyn ylalaşyklaryň ençemesiniň üstünde işlenildi we bu iş dowam etdirilýär. Bularyň ählisi häzirki wagtda biziň gatnaşyklarymyzyň hil taýdan anyk häsiýete eýe bolmagyna, maksadalaýyk, yzygiderli we netijeli ösmegine ýardam etdi diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sözüni dowam etdi. Netijeli we birek-birege hormat goýmak esasyndaky gatnaşyklar alnyp barylýar. Ol Hazar meselesiniň dürli ugurlaryny — syýasy, ykdysady, söwda, ekologiýa babatdaky hem-de ynsanperwer gatnaşyklary öz içine alýar. 

Hazar sebitinde ygtybarly, uzak möhletli howpsuzlygy üpjün etmek möhüm we şol bir wagtyň özünde bäştaraplaýyn gatnaşyklaryň üstünliginiň esasy şerti bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. Biz bilelikde Hazar sebitiniň parahatçylyk we ösüş hem-de ynanyşmak zolagy bolmagynda galmagy üçin ähli tagallalary etmelidiris. 

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow terrorçylyga, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna, guramaçylykly jenaýatçylyga, beýleki islendik kanuna laýyk gelmeýän işe garşy bilelikde göreşmegi möhüm wezipeleriň hatarynda görkezdi. Bu babatda biziň hyzmatdaşlygymyz örän netijeli, barlyşyksyz häsiýete eýe bolmalydyr, yzygiderlilik, toparlaýynlyk we açyklyk ýörelgeleri esasynda guralmalydyr. 

Bu işde diplomatik gatnaşyklara, ilkinji nobatda bolsa, Hazarýaka döwletleriň ýörite ygtyýarly wekilleriniň derejesinde Daşary işler ministrlikleriniň howandarlygynda bäştaraplaýyn yzygiderli geňeşmeler guralyna möhüm ähmiýet berilýär. Mälim bolşy ýaly, 2018-nji ýylda Aktauda geçirilen sammitde kabul edilen Beýannamada bu ýagdaý öz beýanyny tapdy. Geňeşmeleriň biziň ýurtlarymyzyň döwlet edaralarynyň sazlaşykly işlemegi üçin zerur şertleri üpjün etmegine garaşylýar. 

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz hyzmatdaşlygyň bu guralynyň ygtyýarlyklaryny giňeltmegiň, oňa pudaklaýyn ylalaşyklaryň işlenip taýýarlanylmagyny utgaşdyrmagy tabşyrmagyň maksadalaýykdygyny belledi. Şolaryň hatarynda Hazar deňzinde göni başlangyç çäkleri ýola goýmagyň usuly hakyndaky Ylalaşygyň üstünde işlemegi tamamlamaga aýratyn ähmiýet berilýär. 

Şeýle hem daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylaryna bäştaraplaýyn gün tertibiniň ähli meseleleri boýunça hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary babatda maslahatlary yzygiderli geçirmek teklip edilýär. 

Ençeme ýyllaryň dowamynda Hazarýaka döwletleriň bilermenleri tarapyndan brakonýerlige, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna garşy göreşmek, deňizde ýüzmegiň howpsuzlygyny üpjün etmek, deňizde gözlemek we halas etmek ulgamynda resminamalaryň üstünde iş alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu işe gatnaşyjylaryň ählisine öňde goýlan maksatlara ýetmäge goşýan goşantlary üçin minnetdarlyk bildirip, ýakyn wagtda bu resminamalaryň üstünde alnyp barylýan işleriň tamamlanjakdygyna ynam bildirdi. 

Ykdysady ulgam Hazardaky hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugry bolup durýar. Bu ulgam köptaraplydyr we ulag, logistika, kommunikasiýalar, energetika, önümçilik taýdan ýakynlaşmak ýaly ulgamlary hem-de beýleki köp ugurlary öz içine alýar. Bu babatda hyzmatdaşlygyň geljegi uly, täze görnüşi — Hazar ykdysady forumyny döretmek hakyndaky çözgüt uly ähmiýete eýedir. Ilkinji şeýle forum 2019-njy ýylyň tomsunda Türkmenbaşy şäherinde geçirildi. Şonda kabul edilen çözgütler we ylalaşyklar Hazarda hojalyk işini strategik taýdan meýilleşdirmek üçin ygtybarly binýada öwrüldi, onuň geljegini kesgitledi. Gürrüň, ilkinji nobatda, ulag barada barýar. 

Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, Gündogar — Günbatar hem-de Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça Ýewraziýada üstaşyr ulag akymlarynyň baglanyşdyryjy merkezi hökmünde Hazar deňziniň «Mümkinçilikleriň deňzi» diýlip atlandyrylmagynyň hakykatdan daş däldigini belledi hem-de geljekde Hazaryň şeýle ähmiýetiniň has-da artjakdygyna ynam bildirdi. Şoňa görä-de, kenarýaka ýurtlara port düzümini gurmak we döwrebaplaşdyrmak, Hazar sebitini harytlaryň hem-de hyzmatlaryň halkara akymlary üçin oňaýly, döwrebap, amatly giňişlige öwürmek üçin durnukly, ygtybarly we netijeli logistika ulgamyny kemala getirmek babatda uly işler garaşýar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady hem-de syýasatdan azat bolan konýunkturanyň zerurdygyny aýratyn nygtady. 

Geljege jogapkärli hem-de öňdengörüjilikli garamak möhümdir: ählumumy syýasatdaky häzirki çylşyrymlylyklar we gapma-garşylyklar bilen baglylykda, Hazarýaka ýurtlara umumy maksatlara hem-de umumy ykbala düşünmekde bitewüligi saklap galmak zerurdyr. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy Hazar deňzinde ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk hakyndaky hökümetara Ylalaşygyň güýje girmegine kanagatlanma bildirýär. 

Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, halkara işewürligiň, maliýe edaralarynyň Hazar sebitine uly üns hem-de gyzyklanma bilen garaýandygyna, onuň kuwwatyna we geoykdysady gymmatyna düşünýändigine ynam bildirdi. Telekeçilik üçin oňat şertleri döretmek, ony zerur bolmadyk, köp halatlarda bolsa, könelişen bökdençliklerden azat etmek, Hazary möhüm we uzak möhletli maýa goýumlar babatda özüne çekiji ýere öwürmek üçin bizde ähli mümkinçilikler bar. Umuman, Hazar deňziniň ulag ähmiýeti barada aýtmak bilen, biz ony Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmegiň aýrylmaz bölegine öwürmek babatda öňümizde uly we anyk maksady ynamly goýup bileris diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. 

Döwlet Baştutanymyz Hazarda önümçilik taýdan ýakynlaşmagy hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleriniň hatarynda kesgitläp, biziň ýurtlarymyzyň uly tebigy serişdelere, berk senagat we tehnologik kuwwata eýedigini belledi. Şol serişdeleriň we kuwwatyň birleşdirilmegi, hyzmatdaşlygyň önümçilik ulgamlarynyň, “Ýakynlaşmak geçelgeleriniň” döredilmegi wajyp mesele bolup durýar. Şunda hususy işewürlik möhüm orun eýelemelidir. Hazarýaka ýurtlaryň maksatnamalaýyn işewürlik forumlaryna badalga bermek zerurdyr. Olaryň barşynda biziň telekeçilerimiz göni gatnaşyk edip, amatly we maksadalaýyk ugurlarda hyzmatdaşlygyň ýollaryny özbaşdak kesgitläp bilerdiler. Şunuň bilen baglylykda, özbaşdak, döwlete dahylsyz ulgam hökmünde Hazarýaka ýurtlaryň işewür hyzmatdaşlygynyň Geňeşini, ysnyşykly hyzmatdaşlyk üçin binýady döretmegiň üstünde işlemek teklip edilýär. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, Hazar deňziniň daşky gurşawyny goramak biziň umumy möhüm maksadymyz bolup durýar. Bu babatda Türkmenistanyň garaýşy anyk kesgitlenendir we üýtgewsizdir: ähli ykdysady we önümçilik işi deňziň ekologik howpsuzlygy bilen berk bagly bolmalydyr, tebigaty goramak babatda ykrar edilen dünýä standartlaryna laýyk gelmelidir. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygyň döredilen gurallarynyň sazlaşykly işine aýratyn ähmiýet berilýär. Türkmenistanyň Hazarda ylmy barlaglary geçirmek hakyndaky Ylalaşygy işläp taýýarlamak boýunça başlangyjy bu ugurda bilelikdäki işiň netijeliligini ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. 

Türkmenistan eýýäm Hazaryň baý tebigy serişdeleriniň rejeli ulanylmagyny üpjün etmek boýunça tebigaty goraýyş çäreleriniň toplumy hökmünde täze Hazar ekologiýa maksatnamasyny döretmek pikiri bilen çykyş etdi. Biz şu mesele boýunça işjeň gepleşikleri dowam etdirmäge taýýardyrys hem-de Hazarýaka ýurtlaryň hemmetaraplaýyn goldawyna umyt edýäris diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Hyzmatdaşlygyň we özara düşünişmegiň giňişligi hökmünde Hazar deňzi barada aýtmak bilen, biz ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmäge uly üns berýäris diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we şu babatda koronawirus pandemiýasy döwründäki takyk, sazlaşykly işi nygtady. Şu çylşyrymly döwürde Hazarýaka döwletler birleşdiler, raýdaşlygyň we birek-birege ýardam bermegiň aýdyň nusgasyny görkezdiler. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow goňşy ýurtlaryň Prezidentlerine tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. 

Türkmenistan medeni gatnaşyklary ösdürmek we giňeltmek ugrunda çykyş edip, medeniýet ulgamynda hyzmatdaşlyk hakyndaky bäştaraplaýyn ylalaşygy işläp taýýarlamaga girişmegi teklip edýär. 

Dynç alynýan ýer hökmünde Hazaryň, onuň kenarýakasynyň uly kuwwatynyň bardygyny nazara almak bilen, ýurdumyz syýahatçylyk pudagynda we gämide syýahat etmek ulgamynda sebit hyzmatdaşlygyny kämilleşdirmek boýunça başlangyçlary goldaýarys. 

Türkmenistan umumyhazar gepleşiklerine işjeň gatnaşmak bilen, bu işe mundan beýläk-de öz goşandyny goşmaga, ähli meseleleri gyzyklanma bildirip, ara alyp maslahatlaşmaga we olar boýunça ylalaşykly çözgütleri tapmaga taýýardyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Biziň ýapyk ýa-da oňaýsyz meselelerimiz ýokdur, biz hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde geljekki ylalaşyklary gazanmaga, Hazar gün tertibiniň anyk ugurlary boýunça özara gatnaşyklary ösdürmäge taýýardyrys. 

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýokary derejedäki bäştaraplaýyn duşuşyklaryň hoşniýetlilik, özara ynanyşmak ýagdaýynda geçýändigini aýratyn nygtady. Hazarýaka döwletleriň sammitleri sebit hem-de dünýä syýasatynyň anyk we täsirli şertine öwrüldi, olaryň diňe bir gatnaşyjylar üçin däl, eýsem, beýleki ýurtlar üçin hem wajypdygy äşgärdir. 

Hormatly Prezidentimiz çykyşynyň ahyrynda Azerbaýjan Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň, Russiýa Federasiýasynyň Prezidentlerine Hazarda hoşniýetli goňşuçylygy we hyzmatdaşlygy ösdürmek işine goşýan uly şahsy goşantlary üçin aýratyn minnetdarlyk bildirdi. 

Soňra Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewe söz berildi. Dostlukly döwletiň Baştutany bildirilen myhmansöýerlik hem-de altynjy Hazar sammitiniň ýokary derejede guralandygy üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa hoşallyk bildirip, şu gezekki duşuşygyň Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Mälikgulyýewiç Berdimuhamedowyň doglan güni bilen gabat gelýändigini belledi. Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda Türkmenistan Garaşsyzlygyny pugtalandyrmakda, halkara abraýyny ýokarlandyrmakda, halkymyzyň abadançylygyny berkitmekde we ykdysady ösüşde uly üstünlikleri gazandy. 

Prezident Ilham Aliýew hut öz adyndan we Azerbaýjanyň halkynyň adyndan Gahryman Arkadagymyzy tüýs ýürekden gutlady hem-de berk jan saglyk, Türkmenistanyň doganlyk halkyna bolsa abadançylyk we rowaçlyk arzuw etdi. Mümkinçilikden peýdalanyp, goňşy ýurduň Lideri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy ýokary döwlet wezipesine saýlanylmagy bilen ýene-de bir gezek gutlady we täze taryhy döwürde Türkmenistanyň uly üstünlikleri gazanjakdygyna ynam bildirdi. 

Nygtalyşy ýaly, Azerbaýjan Hazarda döwletara gatnaşyklara uly ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman 2018-nji ýylda Aktau şäherinde gol çekilen Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky Konwensiýanyň taryhy zerurlygyny hem-de onuň çalt güýje girmeginiň ähmiýetini belledi. Munuň özi geljekde hyzmatdaşlygyň ähli ugurlary boýunça Hazarýaka döwletleriň hyzmatdaşlygyny ösdürmäge gönükdirilen has netijeli çäreleri görmek üçin ygtybarly hukuk esasyny döreder. 

Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Prezident Ilham Aliýew Hazarda bäştaraplaýyn gatnaşyklaryň şertnamalaýyn-hukuk binýadynyň berkidilýändigini, dürli ulgamlarda birnäçe ylalaşyklara gol çekilendigini we olaryň güýje girendigini belledi. Hyzmatdaşlyk boýunça täze resminamalaryň taslamalaryny taýýarlamak başlangyjy öňe sürüldi. Şol resminamalara ýakyn wagtda garalar we olar taýýar bolan ýagdaýynda gol çekiler. Şeýle hem ikitaraplaýyn we üçtaraplaýyn görnüşde Hazar deňziniň düýbüni bellemek hakyndaky degişli şertnama baglaşyldy. 

Hazarýaka ýurtlaryň arasyndaky dostlukly we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary, ikitaraplaýyn, şeýle-de köptaraplaýyn hyzmatdaşlyk, şol sanda BMG-niň, ÝHHG-niň hem-de beýleki abraýly sebitleýin we halkara guramalaryň çäklerindäki hyzmatdaşlyk Hazar deňzinde durnuklylygyň, howpsuzlygyň möhüm şertleri bolup durýar. 

Şunuň bilen baglylykda, biziň döwletlerimiziň özara hormat goýmakda we ähli taraplaryň bähbitlerini nazara almakda esaslanýan gatnaşyklarynyň ösdürilýändigi bellenildi. Hazar sebitiň halklarynyň abadançylygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen ençeme halkara we sebitleýin taslamalaryň esasy merkezleriniň biri bolup durýar. 

Soňra Azerbaýjanyň Prezidentiniň nygtaýşy ýaly, özara bähbitli ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek, maýa goýum ýagdaýyny gowulandyrmak, ygtybarly we howpsuz kommunikasiýalary kemala getirmek, ýokary düşewüntli hem-de ekologiýa taýdan arassa tehnologiýalary çekmek üçin amatly şertleri döretmäge çalyşmak Hazarýaka ýurtlaryň ileri tutulýan ugurlary bolmagynda galýar. 

Ulag düzümini ösdürmek, degişli hyzmatlaryň we multimodal gatnawlaryň hilini kämilleşdirmek hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary bolup durýar. Bu ulgamda Hazarýaka döwletleriň arasynda baglaşylan ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn ylalaşyklar Hazar deňzini ösen düzümli halkara iri ulag merkezine öwürmek üçin oňat esasy döredýär. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, belent mertebeli myhman ulag-logistika ulgamynda hyzmatdaşlygy giňeltmek, Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta halkara ulag geçelgelerini ösdürmek meselelerinde Azerbaýjanyň işjeň orun eýeleýändigini tassyklady. Azerbaýjan tarapynyň Hazarüsti halkara ulag ugruny netijeli ulanmak boýunça ähli tagallalary edýändigi bellenildi. Bu ugur şu ulgamda sebitiň döwletiniň kuwwatyndan has netijeli peýdalanmaga mümkinçilik berer we ugurdaş düzümi ösdürmek boýunça täze taslamalary durmuşa geçirmäge ýardam eder. 

Şeýle hem Azerbaýjan Hazar deňziniň ekologik meselelerini çözmek boýunça hyzmatdaşlygy giňeltmäge gyzyklanma bildirýär. Hazaryň suw biologik serişdelerini aýawly saklamak, rejeli ulanmak baradaky toparyň çäklerinde Hazarýaka döwletleriň üstünlikli gatnaşyklary dowam etdirilýär. Şu ýylyň ahyrynda Bakuwda Hazar deňziniň deňiz gurşawyny goramak boýunça Çarçuwaly konwensiýanyň taraplarynyň altynjy maslahatyny geçirmek göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Ilham Aliýew şu gün gysga düzümdäki duşuşykda uly ähmiýete eýe bolan Hazar meseleleri boýunça pikir alşylandygyny belledi. Taraplaryň wekiliýetleri tarapyndan degişli ýörite bilermenler toparlaryny döretmek babatda bu ugurda işler dowam etdiriler. 

Çykyşynyň ahyrynda Azerbaýjan Respublikasynyň Baştutany türkmen tarapyna sammitiň ýokary derejede guralandygy üçin ýene-de bir gezek hoşallyk bildirip, bu duşuşygyň Hazarýaka döwletleriň möhüm umumy wezipeleri çözmäge gönükdirilen tagallalaryny utgaşdyrmaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi. 

Hormatly Prezidentimiz çuň manyly çykyşy we gutlaglary üçin Prezident Ilham Aliýewe minnetdarlyk bildirip, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisä söz berdi. 

Eýranyň Lideri Hazarýaka döwletleriň Baştutanlaryny mübärekläp, türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa hoşallyk sözlerini aýtdy. 

2018-nji ýylda geçirilen sammitden bäri bilelikde uly işler amala aşyryldy, kenarýaka ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak üçin ygtybarly hukuk binýadyny döreden dürli resminamalar taýýarlanyldy diýip, Eýranyň Baştutany aýtdy. 

Bu gün taraplaryň arasynda özara düşünişmek, kesgitlenen maksatlar, başlanan ýoly dowam etdirmek üçin aýdyň geljek bar. Bularyň hemmesi utgaşykly alnyp barlan işleriň, Hazar deňzinde gatnaşyklaryň möhüm meselelerini çözmekde ähli taraplaryň bähbitlerini nazara almak bilen, oýlanyşykly çemeleşmäniň, öňdengörüjiligiň netijesidir. 

Hazar deňzi biziň umumy deňzimizdir, dostluk gatnaşyklarynyň merkezidir, goňşy halklar üçin bereket çeşmesidir diýip, Prezident Seýed Ebrahim Raisi sözüni dowam etdi. Bu topraklarda ýaşan pederlerimiz özboluşly medeniýeti döretdiler we ösdürdiler. 

Şunuň bilen baglylykda, kenarýaka ýurtlaryň medeni taýdan ýakynlaşmagynyň döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlarynyň hataryndadygy bellenildi. Eýranyň Baştutany çykyşynyň dowamynda halklarymyzyň arasyndaky däp bolan dostlukly gatnaşyklaryň mundan beýläk-de pugtalandyrylmalydygyny nygtap, geljekde bu ugurda bilelikdäki ýörite maksatnamalary durmuşa geçirmegi teklip etdi. 

Daşky gurşawy goramak, milli ykdysadyýetleri ösdürmek maksady bilen, Hazar deňziniň bioserişdelerini hem-de gazylyp alynýan peýdaly baýlyklaryny rejeli peýdalanmak meselelerinde goňşy ýurtlaryň ägirt uly jogapkärçiligine, şeýle hem doganlyk halklaryň rowaçlygyny ýokarlandyrmak, sebitde howpsuzlygy üpjün etmek meselelerine aýratyn üns çekildi. 

Şunda birek-biregiň hukuklaryna we bähbitlerine hormat goýmagyň, Hazar deňzindäki hyzmatdaşlygyň dürli ugurlary boýunça gepleşiklerde ylalaşyk gazanmagyň wajypdygy nygtaldy. Bu ýörelge ugur görkeziji bolmak bilen, onuň kömegi arkaly kenarýaka döwletleriň özara bähbitlerini üpjün etmegiň binýady goýulýar. 

Şeýle hem Eýran Lideri Hazarýaka döwletleriň arasyndaky köpugurly hyzmatdaşlygy giňeltmäge, onuň kuwwatyndan netijeli peýdalanmaga gönükdirilen, ozal gazanylan ylalaşyklaryň ähmiýetini belledi. 

Prezident Seýed Ebrahim Raisi kenarýaka ýurtlaryň Hazar deňziniň meseleleriniň ähli ugurlary boýunça uzak möhletleýin bähbitleri barada aýtmak bilen, ulag, söwda, bioserişdeleri dolandyrmak, ekologik howpsuzlygy üpjün etmek we beýleki ulgamlarda döwletara hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýetini kanagatlanma bilen belledi. 

Şeýle hem Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň 2018-nji ýylda geçirilen bäşinji sammitiniň jemleri boýunça kabul edilen Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky Konwensiýanyň ähmiýetine aýratyn üns çekildi. Köpýyllyk gepleşikleriň netijesi bolan bu möhüm resminama sebit hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak üçin giň mümkinçilikleri açýar. 

Çykyşynyň dowamynda belent mertebeli myhman Eýran Yslam Respublikasynyň özüniň çäk taýdan ýerleşişini hem-de degişli amatly şertleri nazara almak bilen, Hazarýaka döwletleriň beýleki ýurtlara çykmagy, şeýle hem üstaşyr geçmegi üçin binýady döretmäge taýýardygyny tassyklady. 

Elektrik energiýasynyň, gazylyp alynýan baýlyklaryň we beýleki dürli isleg bildirilýän önümleriň eksporty Hazar deňzindäki hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda agzaldy. Prezident Seýed Ebrahim Raisi Eýran bilen sebitiň döwletleriniň arasynda gowy ylalaşyklaryň gazanylandygyny aýdyp, bar bolan mümkinçiliklerden peýdalanylmagynyň bäş dostlukly ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygyň täze döwrüni açýandygyny kanagatlanma bilen belledi. 

Hazar deňzi hyzmatdaşlygyň deňzi bolup, häzirki döwürde onuň ähmiýeti has-da artýar. Utgaşdyrylan bäştaraplaýyn hyzmatdaşlyk goňşy ýurtlaryň ykdysady abadançylygyna, halklaryň rowaçlygynyň ýokarlandyrylmagyna, sebitde howpsuzlygyň we durnuklylygyň üpjün edilmegine ýardam bermelidir. Bu garaýyş ulag, maýa goýumlar, syýahatçylyk we ykdysady hyzmatdaşlygyň beýleki ugurlary boýunça hem-de medeniýet ulgamynda gatnaşyklary ösdürmek maksady bilen, bäş Hazarýaka döwletleriň Liderleriniň öňe sürýän başlangyçlaryny goldaýan Eýran Yslam Respublikasynyň garaýyşlarydyr diýip, belent mertebeli myhman belledi. 

Prezident Seýed Ebrahim Raisi Hazar deňziniň halklarymyzy ýakynlaşdyrýan parahatçylyk hem-de dostluk deňzidigini nygtap, çykyşynyň ahyrynda şu gezekki duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesi üçin ýene-de bir gezek hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirdi we duşuşyga gatnaşyjylara sebitiň ýurtlarynyň abadançylygyna gönükdirilen işlerinde üstünlikleri arzuw etdi. 

Döwlet Baştutanymyz Eýran Liderine çykyşy hem-de Hazarda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň geljegi barada beýan eden pikirleri üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Soňra Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýewe söz berildi. Ol çykyşynyň başynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa ajaýyp şäher Aşgabatda bildirilen myhmansöýerlik hem-de sammitiň ýokary derejede guralandygy üçin hoşallyk bildirdi. 

Şeýle hem Gazagystanyň Lideri şu duşuşygyň Türkmenistanyň ajaýyp döwlet işgäri Gurbanguly Mälikgulyýewiç Berdimuhamedowyň doglan güni bilen gabat gelendigini belledi. Prezident Kasym-Žomart Tokaýewiň nygtaýşy ýaly, şu gün ol Gahryman Arkadagymyzy tüýs ýürekden gutlady we ony Gazagystan Respublikasynyň ýokary sylagy — “Altyn Bürgüt” ordeni bilen sylaglady. 

Ilkibaşdan Gazagystanyň türkmen dostlarynyň bu möhüm bäştaraplaýyn duşuşygy hut ýüzbe-ýüz görnüşde geçirmegiň zerurdygy baradaky garaýyşlary bilen raýdaş bolandygy nygtaldy. Häzirki şertlerde Hazaryň geostrategik ýerleşişi, baý tebigy serişdeleriniň bardygy hem-de täsin üstaşyr kuwwata eýedigi bilen baglylykda, onuň ähmiýeti has-da artýar. 

Prezident Kasym-Žomart Tokaýewiň belleýşi ýaly, Aktau sammiti halkara bileleşige Hazarýaka döwletleriň çylşyrymly meseleleri diňe parahatçylykly ýol arkaly, hakyky hoşniýetli goňşuçylyk we dostluk ruhunda çözmäge ukyplydygyny görkezdi. Köpýyllyk gepleşiklerden soň, Hazar deňziniň hukuk derejesi hakyndaky Konwensiýa gol çekilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Bu Konwensiýa bäştaraplaýyn gatnaşyklary toplumlaýyn ösdürmegiň berk binýadyny goýdy. 

Hut şu ýerde, Aşgabatda 1996-njy ýylda daşary işler ministrleriniň maslahatynda gepleşiklere resmi taýdan badalga berlendigi hem-de ýörite iş toparynyň döredilendigi bellärliklidir. Ýokary derejedäki birinji duşuşyk hem 2002-nji ýylda türkmen paýtagtynda geçirildi. Netijede, 2018-nji ýylda ýokarda agzalan esasy hem-de köpugurly resminama gol çekildi diýip, Gazagystan Respublikasynyň Baştutany nygtady. 

Hazar diňe bir ägirt uly peýdaly serişdeleriň jemlenen ýeri bolmak bilen çäklenmän, eýsem, giň mümkinçilikleriň deňzidir. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman Gazagystanyň Hazarýaka ýurtlaryň kuwwatyndan netijeli peýdalanmak maksady bilen, mundan beýläkki hyzmatdaşlyga çemeleşmeleri babatda garaýyşlaryny beýan etdi. 

Ýokarda agzalan Konwensiýanyň çalt güýje girmegini üpjün etmek, durnukly ösüşiň hem-de Hazarýaka döwletleriň ykdysady hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmagyň möhüm şerti hökmünde ulag aragatnaşygyny berkitmek ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, ýük daşamakda Hazarüsti halkara ulag ugrunyň artýan orny bellenildi. 

Prezident Kasym-Žomart Tokaýew degişli guramaçylyk meselelerini bilelikde, çalt çözmegiň möhümdigini aýdyp, geljegi uly “Demirgazyk — Günorta” geçelgesine mundan beýläk-de aýratyn üns bermegiň zerurdygyny nygtady. Munuň üçin Gazagystan — Türkmenistan — Eýran demir ýolunyň mümkinçiliklerinden has giňişleýin peýdalanyp bolardy. Bu ýol Günorta Aziýanyň we Pars aýlagynyň ýurtlarynyň arasynda iň gysga ugur bolup durýar. 

Hazar sebitiniň ykdysady we üstaşyr ulag kuwwatyndan has netijeli peýdalanmagyň, şol sanda täze halkara bazarlara çykmagyň, hereket edýän hem-de geljegi uly ugurlary ösdürmekde bilelikdäki tagallalary utgaşdyrmagyň maksadalaýykdygy bellenildi. 

Gazagystanyň Lideri çykyşynda sebitde azyk howpsuzlygyny üpjün etmek meselesi barada-da durup geçip, kenarýaka döwletleriň söwda gatnaşyklaryny pugtalandyrmak üçin döwrebap logistika düzümini yzygiderli ösdürmegiň wajypdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Gazagystanyň Hazarýaka azyk ulgamyny döretmek baradaky teklibi beýan edildi. Munuň özi özara haryt dolanyşygyny artdyrmaga mümkinçilik berer.  

Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Hazaryň ekologiýa ulgamynyň we tebigy gurşawynyň aýawly saklanylmagyny hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezdi. Hazar deňziniň kenarýakasynyň millionlarça ýaşaýjylarynyň ykdysady ösüşi we abadançylygy bu möhüm wezipe bilen berk baglanyşyklydyr. Şunuň bilen baglylykda, Hazar deňzinde biologik serişdelere bikanun eýe bolmaga garşy göreşmegiň wajypdygyna üns çekildi. 

Mundan başga-da, adatdan daşary ýagdaýlarda öňüni alyş çäreleriniň, onuň netijelerini aradan aýyrmagyň hem-de birek-birege kömek bermegiň sebit guralyny yzygiderli ösdürmegiň zerurdygy bellenildi. Şolaryň howplary tehnogen we tebigy ýagdaýlar bilen şertlendirilendir. 

Prezident Kasym-Žomart Tokaýew Hazar deňziniň gurşawyny goramak boýunça Çarçuwaly konwensiýanyň Sekretariatyny (Tähran Konwensiýasy) döretmäge we degişli resminamanyň taslamasyny ylalaşmaga degişli meseleleriň çözülmegini çaltlandyrmagyň zerurdygyny aýtdy. 

Gazagystanyň Baştutany Hazarýaka ýurtlaryň medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy meselesine degip geçip, bu ugurda has ysnyşykly aragatnaşyklary höweslendirmek boýunça anyk çäreleriň görülmeginiň wajypdygyny belledi. 

Prezident Kasym-Žomart Tokaýew Hazar hyzmatdaşlygyny hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça şu gün beýan edilen başlangyçlaryň ýokary hilli we öz wagtynda durmuşa geçiriljekdigine ynam bildirip, Gazagystanyň biziň umumy bazarymyzyň hem-de ata-babalarymyzyň mirasynyň — Hazaryň hemişe parasatly we sahawatly, dostlugyň, hoşniýetli goňşuçylygyň we özara bähbitli hyzmatdaşlygyň deňzi bolmagy ugrunda çykyş edýändigini nygtady.  

Gazagystan Respublikasynyň Baştutany hoşniýetli erk-islegiň hem-de özara meýilleriň netijesinde, biziň halklarymyzyň we ýurtlarymyzyň rowaçlyklarynyň hem-de ösüşiniň bähbidine bu asylly maksada ýetiljekdigine ynam bildirdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Kasym-Žomart Tokaýewe çuň mazmunly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putine söz berdi. 

Dostlukly döwletiň Baştutany Hazar sammitine gatnaşyjylary mübärekläp, Russiýanyň syýasatda, howpsuzlyk babatda, ykdysadyýet, tebigaty goramak ulgamlarynda Hazarýaka ýurtlaryň hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny çuňlaşdyrmak ugrunda çykyş edýändigini nygtady. 

Hazar deňziniň hukuk derejesi baradaky Konwensiýada kesgitlenen ugurlaryň berjaý edilmegi sebitiň rowaçlygynyň kepili bolup durýar. Hazarýaka ýurtlar Hazary saklamak, sebitde durnukly ösüşi pugtalandyrmak babatda häzirki we geljekki nesilleriň öňünde jogapkärçilik çekýär diýip, Prezident Wladimir Putin sözüni dowam etdi. 

Sebitleýin söwda-maýa goýum gatnaşyklaryny ösdürmek, özara bähbitli senagat we ýokary tehnologiýalar ulgamyndaky hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak möhüm wezipeler hökmünde kesgitlenildi. Russiýa bilen Hazarýaka ýurtlaryň arasyndaky söwdanyň möçberi barha artýar. 2021-nji ýylda bu ugurdaky haryt dolanyşygy 35 göterim köpelip, ol ABŞ-nyň 34 milliard dollaryna barabar boldy. Şu ýylyň ýanwar — aprel aýlarynda bu görkeziji 12,5 göterime deň boldy. Şunuň bilen baglylykda, şu gün 65 ýaşyny dolduran we biziň gutlaglarymyzy kabul eden hormatly Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça döredilen Hazar ykdysady forumyna möhüm orun degişlidir diýip, Russiýanyň Lideri nygtady. 

Şunuň ýaly möhüm çäräniň ilkinjisiniň 2019-njy ýylda Türkmenbaşy şäherinde geçirilendigini, ikinji forumyny bolsa şu ýyl Moskwada geçirmegiň meýilleşdirilýändigini belläp, Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti bu teklibi goldandyklary üçin kärdeşlerine hoşallyk bildirdi.  

Hazarýaka ýurtlarda energetika ulgamyndaky özara gatnaşyklary ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçilikler bar. Häzirki döwürde Hazaryň giňişligindäki nebit we gaz känlerini bilelikde ulanmak hakyndaky ylalaşyklar durmuşa geçirilýär. Munuň özi taraplaryň bähbitlerini nazara alyp, Hazar deňziniň tebigy baýlyklaryndan oýlanyşykly we rejeli peýdalanmaga, şol sanda däp bolan ugurlarda we energetikany täzeçil usullarda özleşdirmäge mümkinçilik berer. 

Biziň pikirimizçe, sebitiň ulag-logistika düzümini gowulandyrmak üçin köp işler edilmelidir. Ilkinji nobatda, gürrüň “Demirgazyk — Günorta” halkara ulag geçelgesini ýola goýmak barada barýar. Munuň özi Sankt-Peterburgdan Eýranyň we Hindistanyň portlaryna çenli 7 müň 200 kilometr aralygy öz içine alýan giň möçberli taslamadyr diýip, Prezident Wladimir Putin belledi. 

Onuň aýtmagyna görä, bu geçelgäniň işe girizilmegi geçen ýyl Hazarýaka döwletleriň arasynda baglaşylan ulag babatda hyzmatdaşlyk hakyndaky Ylalaşygyň güýje girmegini üpjün eder. Ol Hazar deňziniň çägini iri halkara logistika merkezine öwrer. 

Şeýle hem Russiýa tarapy bu ugurda zerur tagallalary edýär. Hazar sebitinde milli deňiz portlaryny ösdürmegiň Strategiýasy kabul edildi we durmuşa geçirilýär. Şeýle hem 2030-njy ýyla çenli oňa demir ýol we awtomobil ugurlary birikdiriler. Hazarda degişli düzümiň gerimi giňeldilýär. Astrahan, Olýa we Mahaçkala portlaryna möhüm üns berilýär. 

Ykdysady ugurdan başga-da, bäş döwletiň arasynda ekologik howpsuzlygy üpjün etmek, Hazar deňzini, onuň tebigy serişdelerini saklamak meseleleri hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary hökmünde kesgitlenildi. Bu pikiri doly makullap, sebitiň halklarynyň durmuşyna we abadançylygyna ýaramaz täsiri boljak tebigy hem tehnogen ýagdaýlara gyssagly seslenmek boýunça bilelikdäki mümkinçiligi artdyrmagyň maksadalaýyk boljakdygyny nygtamak isleýärin. Olaryň hatarynda suw howdanlarynyň hapalanmagy, bekre balyklarynyň görnüşleriniň sanynyň azalmagy ýaly ýaramaz ýagdaýlar bar diýip, Russiýa Federasiýasynyň Baştutany aýtdy. 

Prezident Wladimir Putiniň pikirine görä, deňziň ekoulgamyny has rejeli saklamak üçin 2003-nji ýylda kabul edilen we Hazar deňziniň gurşawyny goramak boýunça Çarçuwaly Tähran Konwensiýasynyň esasyny düzýän degişli şertnamalaýyn-hukuk binýadyny döretmek işini tamamlamak zerur bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, ýakyn wagtda bu Konwensiýa boýunça maslahaty guramak teklip edildi. 

Şeýle hem Russiýa deňizde ýüze çykýan ýaramaz ýagdaýlaryň öňüni almak, terrorçylyga we guramaçylykly jenaýatlara garşy göreşmek ýaly möhüm ugurlar boýunça gol çekilen resminamalaryň herekete girizilmegini çaltlandyrmagy teklip edýär. Deňizde howpsuz ýüzüşi amala aşyrmak, halas ediş işini güýçlendirmek, ylmy işleri alyp barmak, brokonýerlige we neşe söwdasyna garşy göreşmek boýunça hyzmatdaşlyk etmek hakynda täze bäştaraplaýyn ylalaşygyň taslamalaryny işläp taýýarlamak ugrunda alnyp barylýan işleriň çaltlandyrylmagy möhümdir. 

Dostlukly ýurduň ýolbaşçysy medeni, bilim, sport, syýahatçylyk we ýaşlary özara alyşmak meselelerini berkitmäge möhüm üns bermelidigini belläp, Medeniýet ministrliklerine ähli kenarýaka ýurtlaryň milli buýsanjy bolan halyşynaslygy bir ýere jemlemek we olaryň göçme sergilerini ýa-da tutuş sebit boýunça festiwallary guramak meselelerini işläp taýýarlamagy tabşyrmagy teklip etdi. Öz gezeginde, Russiýanyň kinematografiýaçylar birleşigi Hazar kinoforumyny geçirmegi teklip edýär. Bu hem örän bähbitli ýörelge bolup biler. 

Sebitde syýahatçylygy işjeňleşdirmegiň we ösdürmegiň zerurdygyna üns berildi. Munuň özi biziň ýurtlarymyzyň halklarynyň has-da ýakynlaşmagyna kömek eder. Russiýanyň Lideri geljek ýylda Astrahan oblastynda Hazar deňzinde ilkinji “Pýotr Perwyý” uly göwrümli syýahatçylyk gämisiniň ulanyşa giriziljekdigini aýdyp, Hazar deňzi boýunça syýahatçylygyň ýola goýulmagynyň Hazarýaka döwletleriň baý taryhy däpleri, medeni mirasy bilen tanyşmaga, ajaýyp ýerlere baryp görmäge, medeni-aň bilim çärelerine gatnaşmaga mümkinçilik berjekdigine ynam bildirdi. 

Prezident Wladimir Putin çykyşynyň ahyrynda türkmen tarapyna we hut hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa bu gezekki duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin hoşallyk bildirdi we Hazar sebitiniň durnukly ösüşiniň, onuň kenarynda ýaşaýan adamlaryň durmuş derejesiniň ýokarlanmagynyň Hazarýaka ýurtlaryň hyzmatdaşlygynyň möhüm ugurlarynyň biridigini nygtady hem-de Russiýanyň bu çärelere işjeň gatnaşmaga taýýardygyny aýtdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Wladimir Putine çuň manyly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Hazar “bäşliginiň” çäklerinde öňde goýlan maksatlara ýetmekde Russiýa Federasiýasynyň ornunyň hemişe möhüm ähmiýete eýe bolandygyny belledi. 

Döwlet Baştutanymyz duşuşygy jemläp, daşary ýurtly kärdeşlerine, ähli wekiliýetlere iş ýüzünde anyk netijeleri gazanmaga çalyşýandyklary hem-de sammitiň barşynda beýan eden gymmatly pikirleri we teklipleri üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi. 

 Altynjy Hazar sammitiniň jemleri boýunça degişli Beýanat kabul edildi. 

Ýokary derejedäki bäştaraplaýyn Aşgabat duşuşygynyň netijeleri köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenmede beýan edildi. Bu ýüzlenme bilen Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow çykyş etdi. 

Bellenilişi ýaly, ýaňyja öz işini tamamlan Hazarýaka döwletleriň altynjy sammiti netijeli, işjeň ýagdaýda, hoşniýetli goňşuçylyk, özara ynanyşmak, hormat goýmak we açyklyk ruhunda geçdi. Bäş ýurduň Liderleriniň arasynda Hazar deňzinde bäştaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy meseleleri boýunça jikme-jik we gyzyklanma bildirilip pikir alşyldy. Ozal kabul edilen çözgütleriň we ylalaşyklaryň ýerine ýetirilişi seljerildi, geljekki bilelikdäki işiň ileri tutulýan ugurlary kesgitlenildi. Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň Hazar sebitinde pugta parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy üpjün etmäge, Hazarda ynanyşmak çärelerini durmuşa geçirmek üçin tagallalary we mümkinçilikleri birleşdirmäge, munuň üçin toplumlaýyn syýasy-hukuk binýadyny döretmäge taýýardyklaryny we berk ygrarlydyklaryny tassyklandyklary nygtaldy. 

Habar berlişi ýaly, duşuşygyň barşynda Hazar deňzinde ykdysady hyzmatdaşlyk meselelerine uly üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygyň hukuk binýadyny döretmegiň yzygiderliligi kanagatlanma bilen bellenildi. 

Ençeme resminamalaryň üstünde işler alnyp barylýar, taraplar Hazarda işiň möhüm ugurlary boýunça bäştaraplaýyn ylalaşyklary we teswirnamalary çalt tamamlamak hem-de olara gol çekmek maksady bilen, bu işi işjeňleşdirmegiň zerurdygy bilen ylalaşdylar. Bu babatda ýokary derejedäki iş toparyna möhüm orun degişlidir. Onuň düzümine kenarýaka ýurtlaryň ählisiniň ygtyýarly wekilleri girýärler. 

Hazar sebitiniň artýan bioykdysady ähmiýeti bilen baglylykda, kenarýaka ýurtlaryň ulag, logistika, kommunikasiýa ulgamlaryndaky hyzmatdaşlygyny yzygiderli ösdürmäge çalşylýar. Bu hyzmatdaşlyk Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça Hazary iri halkara transkontinental hyzmatdaşlyk merkezine, şu ugurlar boýunça harytlaryň we hyzmatlaryň akymlary üçin baglanyşdyryjy halka öwürmäge gönükdirilendir. 

Häzirki wagtda Hazarýaka döwletler tarapyndan port düzümini gurmak, gatnawlaryň logistik ulgamlaryny, ulag ulgamynda özara bähbitli hyzmatdaşlygyň ugurlaryny döretmek boýunça tagallalar edilýär. Geljekde bu işe uly üns berler. 

Sammitiň barşynda kenarýaka ýurtlaryň arasynda söwda gatnaşyklaryny ösdürmegiň we giňeltmegiň, haryt dolanyşygyny artdyrmagyň, önümçilik taýdan has ysnyşykly ýakynlaşmagyň zerurdygy hem nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, şu gün Türkmenistan hususy işewürligi alyp barmak, telekeçilik başlangyçlary üçin özbaşdak binýat hökmünde Hazarýaka döwletleriň işewür hyzmatdaşlygynyň Geňeşini döretmek baradaky teklip bilen çykyş etdi. 

Azerbaýjan Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň, Russiýa Federasiýasynyň Prezidentleri tarapyndan Hazarýaka döwletleriň arasynda ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmäge gönükdirilen anyk teklipler we başlangyçlar beýan edildi. 

Ekologiýa, tebigaty goramak, Hazaryň biologik serişdelerini aýawly saklamak hem ara alnyp maslahatlaşylan möhüm meseleler boldy. Şu ugurlar boýunça eýýäm hyzmatdaşlygyň gurallary döredildi, olaryň has sazlaşykly we netijeli işlemegi üçin wezipeler kesgitlenildi. 

Hazarýaka ýurtlaryň halklarynyň arasyndaky hoşniýetli goňşuçylygyň taryhy ençeme asyrlardan gözbaş alýar. Şu döwürde özara gatnaşyklaryň özboluşly, köp babatda täsin tejribesi toplanyldy. Taraplar şu gatnaşyklary pugtalandyrmak we baýlaşdyrmak, ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmek, medeni hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin mundan beýläk-de şertleri döretmek barada ylalaşdylar. 

Umuman, şu günki ýokary derejedäki duşuşygyň barşyna we many-mazmunyna ýokary baha berildi. Oňa gatnaşyjylaryň oňyn meýilleri, umumy döredijilikli maksatlara ygrarlylygy Hazar deňzinde ysnyşykly hyzmatdaşlygyň aýdyň beýanyna öwrüldi. Şeýle hem şu sammitiň guralyşy babatda döwletleriň ýolbaşçylarynyň tüýs ýürekden hoşallygy beýan edildi. 

Kenarýaka ýurtlaryň Liderleri tarapyndan ýokary derejedäki bäştaraplaýyn duşuşyklary yzygiderli dowam etdirmegiň zerurdygy we peýdalydygy tassyklanyldy. Olaryň her biri biziň halklarymyzyň we ýurtlarymyzyň arasynda dostlugy, hyzmatdaşlygy hem-de özara düşünişmegi pugtalandyrmak, bilelikdäki ägirt uly kuwwaty ýüze çykarmak we durmuşa geçirmek işine saldamly goşant goşýar. 

 Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň hormatyna Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan resmi kabul edişlik guraldy. 

Altynjy Hazar sammitiniň maksatnamasynda göz öňünde tutulan çäreler tamamlanandan soň, belent mertebeli myhmanlar türkmen paýtagtyndan ugradylar. 

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde Aşgabatda geçirilen ýokary derejedäki bäştaraplaýyn duşuşyk Bitarap Türkmenistanyň ägirt uly kuwwata eýe bolan Hazar sebitinde köpugurly hyzmatdaşlygy ösdürmek meselesine öňdengörüjilikli, örän jogapkärli çemeleşýändigini ýene-de bir gezek aýdyň görkezdi. 

Ýurdumyzyň sammitde beýan eden oňyn başlangyçlary munuň aýdyň subutnamasydyr. Şol başlangyçlar sebit we sebitara derejede özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmaga hem-de giňeltmäge, taryhyň dowamynda kemala gelen dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk däplerine daýanýan döwletara gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmaga ýardam etmäge gönükdirilendir. Munuň özi bolsa umumy abadançylygyň we rowaçlygyň bähbitlerine doly gabat gelýär.

Aş­ga­bat, 28-nji iýun (TDH). Şu gün ýur­du­my­zyň DIM-nde ge­çi­ri­len Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň da­şa­ry iş­ler mi­nistr­le­ri­niň Ge­ňe­şi­niň mej­li­sin­de 29-njy iýun­da Aş­ga­bat­da bol­jak VI Ha­zar sam­mi­ti­ne taý­ýar­lyk gör­mek hem-de onuň gün ter­ti­bi­ne gi­ri­zi­len me­se­le­le­ri yla­laş­mak ara al­nyp mas­la­hat­la­şy­lan esa­sy me­se­le­le­riň ha­ta­ryn­da bol­dy.  

Ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki bäş­ta­rap­la­ýyn gep­le­şik­le­riň öňü­sy­ra­syn­da­ky du­şu­şyk­da Azer­baý­ja­nyň, Eý­ra­nyň, Ga­za­gys­ta­nyň, Rus­si­ýa­nyň hem-de Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry sy­ýa­sy eda­ra­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry Ha­zar deň­zi se­bi­tin­de hyz­mat­daş­ly­gyň aý­ry-aý­ry ugur­la­ry­na, ozal ga­za­ny­lan yla­la­şyk­la­ryň dur­mu­şa ge­çi­ri­li­şi­niň bar­şy­na hem-de wa­jyp hal­ka­ra me­se­le­le­re ga­ra­dy­lar. 

Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň ta­ry­hy äh­mi­ýet­li I sam­mi­tin­den 20 ýyl soň ge­çi­ril­ýän Ha­zar “bäş­li­gi­niň” ikin­ji Aş­ga­bat du­şu­şy­gy ke­nar­ýa­ka ýurt­la­ryň we ola­ryň do­gan­lyk halk­la­ry­nyň ara­syn­da­ky ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­ma­gyň ýo­lun­da mö­hüm ädim bo­lar. 

Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, VI Ha­zar sam­mi­ti­ne ýurt­la­ry­myz taý­ýar­lyk­ly gel­di. Hä­zir Ha­zar deň­zin­de bi­le­lik­dä­ki iş­le­riň giň ugur­la­ry bo­ýun­ça mö­hüm Yla­la­şyk­la­ry we Tes­wir­na­ma­la­ry taý­ýar­la­mak bo­ýun­ça iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Dür­li de­re­je­dä­ki hyz­mat­daş­ly­gyň ne­ti­je­sin­de mö­hüm me­se­le­ler bo­ýun­ça öza­ra dü­şü­niş­mek ga­za­nyl­ýar. 

Mä­lim bol­şy ýa­ly, Ha­zar deň­zi se­bi­ti bo­ýun­ça goň­şy döw­let­ler bi­len mil­li we umu­my bäh­bit­ler esa­syn­da ýo­la go­ýul­ýan hyz­mat­daş­ly­ga ýur­du­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sy stra­te­gi­ýa­syn­da aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Ýur­du­myz “Açyk ga­py­lar” hem-de giň hal­ka­ra hyz­mat­daş­lyk sy­ýa­sa­ty­ny üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mek bi­len, oňyn bi­ta­rap­lyk we beý­le­ki döw­let­le­riň içer­ki iş­le­ri­ne go­şu­lyş­maz­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne berk eýer­ýär, hä­zir­ki döw­rüň wa­jyp me­se­le­le­ri­ni, şol san­da Ha­zar deň­zi bi­len bag­ly me­se­le­le­ri çöz­mek­de iş­jeň or­ny eýe­le­ýär. 

Aş­ga­bat­da Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň da­şa­ry iş­ler mi­nistr­le­ri­niň 1996-njy ýyl­da ge­çi­ri­len mas­la­ha­tyn­da Ha­zar deň­zi se­bi­tin­de gat­na­şyk­la­ryň şert­na­ma­la­ýyn-hu­kuk bin­ýa­dy­ny ke­ma­la ge­tir­mek bo­ýun­ça gep­le­şik­ler gu­ra­ly­nyň gu­ra­ma­çy­lyk-hu­kuk gör­nü­şi kes­git­le­nil­di — Ýö­ri­te iş to­pa­ry­ny dö­ret­mek bo­ýun­ça yla­la­şyk ga­za­nyl­dy. DIM-niň ýol­baş­çy­la­ry­nyň mas­la­ha­ty hem-de Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça ge­çi­ri­len dür­li de­re­je­dä­ki bäş­ta­rap­la­ýyn du­şu­şyk­lar we ge­ňeş­me­ler Ha­zar deň­zi bo­ýun­ça bar bo­lan me­se­le­le­ri çöz­mek­de öza­ra ka­bul eder­lik­li çöz­güt­le­ri göz­le­me­giň, bu umu­my tä­sin deň­zi gel­jek­ki ne­sil­ler üçin go­rap sak­la­ma­gyň wa­jyp­dy­gy­na hem­me­le­riň dü­şün­ýän­di­gi­ni aý­dyň gör­kez­di. 

Ýur­du­myz gep­le­şik­le­ri hä­zir­ki döw­rüň ta­lap­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, hil taý­dan tä­ze de­re­jä çy­kar­ma­gyň ze­rur­dy­gyn­dan ugur alyp, Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň I sam­mi­ti­ni ge­çir­mek baş­lan­gy­jy bi­len çy­kyş et­di we ol 2002-nji ýyl­da paý­tag­ty­myz­da üs­tün­lik­li ge­çi­ril­di. Ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki şol ta­ry­hy du­şu­şyk­da ýur­du­myz bäş­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň stra­te­gi­ýa­sy bo­ýun­ça öz ga­ra­ýyş­la­ry­ny ynam­ly be­ýan et­di. Bu hyz­mat­daş­lyk hal­ka­ra hu­ku­gyň umu­my yk­rar edi­len ka­da­la­ry­ny na­za­ra al­mak, Ha­zar deň­zi­niň yk­ba­ly üçin ta­gal­la­la­ry bir­leş­dir­me­giň we umu­my jo­gap­kär­çi­li­giň wa­jyp­dy­gy­na dü­şün­mek esa­syn­da ýo­la go­ýul­ma­ly­dyr. Şeý­le­lik­de, Aş­ga­bat Ha­zar me­se­le­si bo­ýun­ça öza­ra gat­na­şyk­la­ryň düý­bün­den tä­ze gör­nü­şi­niň bin­ýa­dy goý­lan şä­her hök­mün­de ta­ry­ha gir­di. 

Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň “te­ge­lek sto­luň” ba­şyn­da­ky gep­le­şik­le­ri bi­rek-bi­re­giň ga­ra­ýyş­la­ry­na hor­mat goý­mak hem-de öza­ra bäh­bit­le­ri yla­laş­mak esa­syn­da ýo­la goýuldy. I Aş­ga­bat sam­mi­ti deň­hu­kuk­ly­lyk, yna­nyş­mak hem-de hoş­me­ýil­li erk esa­syn­da ýa­kyn we uzak möh­let­le­ýin gel­jek na­za­ra al­nyp ýo­la go­ýul­ýan ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň kes­git­le­nil­me­gi­niň ba­şy­ny baş­la­dy. 

Paý­tag­ty­myz­da ba­dal­ga ber­len dia­log my­na­syp do­wam et­di­ri­lip, ol Täh­ran­da (2007-nji ýyl), Ba­kuw­da (2010-njy ýyl), Ast­ra­han­da (2014-nji ýyl) we Ak­tau­da (2018-nji ýyl) ge­çi­ri­len soň­ra­ky sam­mit­ler­de ka­bul edi­len çöz­güt­ler üçin esas goý­dy. Türk­men ta­ra­py­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça bir­nä­çe res­mi­na­ma­lar, şol san­da Ha­zar deň­zin­de adat­dan da­şa­ry ýag­daý­la­ryň öňü­ni al­mak we ola­ry ara­dan aýyr­mak bo­ýun­ça hyz­mat­daş­lyk ha­kyn­da Yla­la­şyk, Ha­zar deň­zi­niň suw hem-de bio­lo­gik se­riş­de­le­ri­ni go­rap sak­la­mak we re­je­li peý­da­lan­mak ba­ra­da Yla­la­şyk taý­ýar­la­nyl­dy. 

Şeý­le hem Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň IV Ast­ra­han sam­mi­ti­niň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça gol çe­ki­len jem­leý­ji res­mi­na­ma­la­ryň top­lu­my­na Ha­zar deň­zin­de gid­ro­me­teo­ro­lo­gi­ýa ul­ga­myn­da hyz­mat­daş­lyk et­mek ha­kyn­da Yla­la­şyk gi­ri­zil­di. Bu Yla­la­şyk bo­ýun­ça iş­ler ýur­du­my­zyň Gid­ro­me­teo­ro­lo­gi­ýa we Ha­zar deň­zi­niň ha­pa­lan­ma­gy­na gö­zeg­çi­lik et­mek bo­ýun­ça ut­gaş­dy­ry­jy ko­mi­tet­de baş­lyk­lyk eden döw­rün­de ta­mam­lan­dy. 

Ga­za­gys­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Ak­tau şä­he­rin­de ge­çi­ri­len V Ha­zar sam­mi­tin­de Ha­zar deň­zi­niň hu­kuk de­re­je­si ha­kyn­da­ky Kon­wen­si­ýa­nyň — Ha­zar deň­zin­de dür­li ul­gam­lar­da­ky hyz­mat­daş­ly­gyň hu­kuk ka­da­la­ry­ny ber­kid­ýän ta­ry­hy res­mi­na­ma­nyň ka­bul edil­me­gi Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­la­ra tä­ze iter­gi ber­di. Şon­da Türk­me­nis­tan ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len bä­şin­ji du­şu­şy­gyň jem­le­ri bo­ýun­ça gol çe­ki­len no­bat­da­ky mö­hüm Yla­la­şyk­la­ry — Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Hö­kü­met­le­ri­niň ara­syn­da söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­lyk ba­ra­da­ky Yla­la­şy­gy hem-de Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Hö­kü­met­le­ri­niň ara­syn­da ulag ul­ga­myn­da hyz­mat­daş­lyk et­mek ha­kyn­da Yla­la­şy­gy taý­ýar­la­mak baş­lan­gy­jy bi­len çy­kyş et­di. 

Ýur­du­myz Ha­zar deň­zin­dä­ki öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­ga ke­nar­ýa­ka döw­let­le­riň pa­ra­hat­çy­ly­gy, yla­la­şy­gy hem-de äh­li ile­ri tu­tul­ýan ugur­lar­da ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry mak­sat edin­ýän­dik­le­ri­ni gör­kez­ýän je­bis­leş­di­ri­ji şert hök­mün­de ga­ra­ýar. Dün­ýä­de we se­bit­de ýag­daý­la­ryň üýt­gäp dur­ýan­dy­gy­na ga­ra­maz­dan, Ha­zar­ýa­ka hyz­mat­daş­ly­gyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry üýt­gew­siz­dir. Se­bi­ti­miz­de uzak möh­let­le­ýin pa­ra­hat­çy­ly­gyň we dur­nuk­ly­ly­gyň, top­lum­la­ýyn howp­suz­ly­gyň üp­jün edil­me­gi bäş­ta­rap­la­ýyn gör­nüş­de al­nyp ba­ryl­ýan hyz­mat­daş­ly­gyň esa­sy we­zi­pe­le­ri­niň bi­ri bo­lup­dy hem-de şeý­le bol­ma­gyn­da hem gal­ýar. Türk­men ta­ra­py­nyň he­mi­şe nyg­taý­şy ýa­ly, Ha­zar deň­zi pa­ra­hat­çy­ly­gyň, hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­ly­gyň, öza­ra dü­şü­niş­me­giň we yna­nyş­ma­gyň zo­la­gy bol­ma­ly­dyr, bu ýer­de me­se­le­ler di­ňe pa­ra­hat­çy­lyk­ly ýol bi­len, gep­le­şik­ler ar­ka­ly çö­zül­me­li­dir. 

Ke­nar­ýa­ka ýurt­lar Ha­zar deň­zi­ni sy­ýa­sy ag­za­la­lyk­dan, bo­lup bi­läý­jek gap­ma-gar­şy­lyk­lar­dan, dü­şü­niş­mez­lik­den we yna­nyş­maz­lyk­dan azat gi­ňiş­lik hök­mün­de sak­la­ma­gyň, ony da­şar­ky howp­lar­dan hem-de we­him­ler­den, hu­su­san-da, ter­ror­çy­lyk­dan, gu­ra­ma­çy­lyk­ly trans­mil­li je­na­ýat­çy­lyk­dan, ne­şe se­riş­de­le­ri­niň bi­ka­nun do­la­ny­şy­gyn­dan, beý­le­ki we­him­ler­den go­ra­ma­gyň ze­rur­dy­gy­na oňat dü­şün­ýär­ler. Bu iş­de sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik gu­ral­la­ra mö­hüm orun be­ril­ýär. Ta­rap­la­ryň pi­ki­ri­ne gö­rä, da­şa­ry iş­ler mi­nistr­le­ri­niň du­şu­şyk­la­ry­ny yzy­gi­der­li esas­da ge­çi­rip, bu gu­ral­la­ry iş­jeň­leş­dir­mek we güýç­len­dir­mek ze­rur­dyr. Mu­nuň özi bo­lup geç­ýän wa­ka­lar ba­bat­da öz wag­tyn­da hem-de dog­ry he­re­ket et­mä­ge, ýa­kyn we uzak möh­let­le­ýin gel­jek üçin bi­le­lik­dä­ki iş­le­ri me­ýil­leş­dir­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer. Hut şu se­bäp­den hem ge­çen ýyl­la­ryň do­wa­myn­da Türk­me­nis­tan Ha­zar deň­zi bo­ýun­ça du­şu­şyk­la­ryň hem-de fo­rum­la­ryň, şol san­da Ýö­ri­te iş to­pa­ry­nyň, Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň yg­ty­ýar­ly we­kil­le­ri­niň mej­lis­le­ri­niň, hal­ka­ra mas­la­hat­la­ryň, okuw mas­la­hat­la­ry­nyň yzy­gi­der­li ge­çi­ril­ýän ýe­ri bol­dy. 

Türk­me­nis­ta­nyň söw­da-yk­dy­sa­dy, ener­ge­ti­ka we ulag-ara­gat­na­şyk ul­gam­la­ryn­da gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mek bo­ýun­ça baş­lan­gyç­la­ry hem-de tek­lip­le­ri ýur­du­my­zyň öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­ga yg­rar­ly­dy­gy­nyň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. Ýur­du­myz bu ugur­lar­da ägirt uly kuw­wa­ta eýe bol­mak bi­len, bir­nä­çe iri hal­ka­ra we se­bit de­re­je­sin­dä­ki tas­la­ma­la­ryň ba­şy­ny baş­la­dy. Ha­zar­ýa­ka ýurt­lar Azi­ýa bi­len Ýew­ro­pa­ny bir­leş­dir­ýän te­bi­gy geog­ra­fik çäk bo­lup, Gün­do­gar — Gün­ba­tar we De­mir­ga­zyk — Gü­nor­ta ugur­la­ry bo­ýun­ça üs­ta­şyr ulag hem-de söw­da ge­çel­ge­le­ri­niň, ýük akym­la­ry­nyň ne­ti­je­li iş­le­me­gi­ni üp­jün ed­ýär. 

Ha­zar deň­zi se­bi­ti dün­ýä­niň iň iri üs­ta­şyr ulag we lo­gis­ti­ka hal­ka­la­ry­nyň bi­ri­dir. Bu şer­ti na­za­ra al­mak bi­len, me­ýil­leş­di­ri­len tas­la­ma­la­ryň ama­la aşy­ryl­ma­gy se­bit­dä­ki söw­da we yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy tä­ze de­re­jä çy­kar­ma­ga, se­bi­ta­ra gat­na­şyk­la­ra kuw­wat­ly iter­gi ber­mä­ge, Mer­ke­zi Azi­ýa­ny, Ha­zar deň­zi, Ga­ra deň­zi, Bal­ti­ka deň­zi se­bit­le­ri­ni, Or­ta we Ýa­kyn Gün­do­ga­ry, Gü­nor­ta hem-de Gü­nor­ta-Gün­do­gar Azi­ýa­ny bir­leş­dir­ýän tä­ze geoyk­dy­sa­dy gi­ňiş­li­giň bin­ýa­dy­ny goý­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rer. Soň­ky ýyl­lar­da ýur­du­myz ulag ge­çel­ge­le­ri­ni gur­mak bo­ýun­ça giň ge­rim­li iş­le­ri ama­la aşyr­mak, aw­tou­lag hem-de de­mir ýol­la­ryň ul­ga­my­ny, ho­wa we de­ňiz ugur­la­ry­ny gi­ňelt­mek bi­len, se­bit­de pa­ra­hat­çy­ly­gyň, dur­nuk­ly yk­dy­sa­dy ösü­şiň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na ýar­dam ber­ýär. Türk­men­ba­şy şä­he­rin­de tä­ze Hal­ka­ra de­ňiz por­tu­nyň gur­lup ula­nyl­ma­ga be­ril­me­gi mö­hüm wa­ka bol­dy. Bu giň ge­rim­li dü­züm­le­ýin tas­la­ma Mer­ke­zi Azi­ýa­nyň we Ha­zar deň­zi se­bi­ti­niň äh­li ýurt­la­ry üçin stra­te­gik äh­mi­ýe­te eýe­dir. Bu tas­la­ma­nyň ama­la aşy­ryl­ma­gy ýo­kar­da ady ag­za­lan se­bit­le­riň döw­let­le­ri­niň dün­ýä ho­ja­lyk gat­na­şyk­la­ry ul­ga­my­na mun­dan beý­läk-de go­şu­lyş­ma­gy­na, Ha­zar deň­zi­niň hä­zir­ki wagt­da tä­ze gör­nüş­de di­kel­dil­ýän Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň ug­run­da­ky mö­hüm ulag-lo­gis­ti­ka hal­ka­sy hök­mün­dä­ki or­nu­ny pug­ta­lan­dyr­ma­ga ýar­dam ber­ýär. 

Türk­men ta­ra­py­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça 2019-njy ýyl­da ge­çi­ri­len bi­rin­ji Ha­zar yk­dy­sa­dy fo­ru­my bäş ýur­duň işe­wür to­par­la­ry­nyň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­la­ryň ýyg­jam­laş­ma­gy­na tä­sir et­di. Fo­ru­myň işi­niň ne­ti­je­le­ri wag­tyň geç­me­gi bi­len onuň Ha­zar deň­zin­de ne­ti­je­li işe­wür­lik gat­na­şyk­la­ry­ny ös­dür­mek­de, söw­da we ma­ýa go­ýum işi­ni kä­mil­leş­dir­mek­de, hu­su­sy ma­ýa go­ýum­la­ry çek­mek­de oňat çä­re bol­jak­dy­gy­ny çak­la­ma­ga esas ber­ýär. 

Ha­zar deň­zi­niň onuň ke­na­ryn­da ýa­şa­ýan halk­la­ryň umu­my baý­ly­gy­dy­gy­ny na­za­ra ala­nyň­da, eko­lo­gi­ýa we daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak, bu tä­sin te­bi­gy suw how­da­ny­nyň bio­dür­lü­li­gi­ni go­rap sak­la­mak, baý­lyk­la­ry­ny re­je­li peý­da­lan­mak ke­nar­ýa­ka döw­let­le­riň hyz­mat­daş­ly­gy­nyň mö­hüm ug­ry bo­lup dur­ýar. Bu ul­gam­da ýur­du­myz mil­li de­re­je­de yzy­gi­der­li iş­le­ri alyp bar­ýar, öz goň­şu­la­ry hem-de esa­sy hyz­mat­daş­la­ry, şol san­da ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len ýa­kyn­dan gat­na­şyk et­mek ar­ka­ly Ha­zar deň­zin­dä­ki bar bo­lan we ýü­ze çy­kyp bi­läý­jek eko­lo­gi­k me­se­le­le­ri çöz­mek­de tä­ze çe­me­leş­me­le­ri tek­lip ed­ýär. 

Ýur­du­myz BMG-niň te­bi­ga­ty go­ra­mak bo­ýun­ça esa­sy Kon­wen­si­ýa­la­ry­ny tas­syk­lap, öz üs­tü­ne alan borç­na­ma­la­ry­ny ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge yg­rar­ly bol­mak bi­len, Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Daş­ky gur­şaw bo­ýun­ça mak­sat­na­ma­sy, Äh­lu­mu­my eko­lo­gik gaz­na­sy we beý­le­ki ýö­ri­te­leş­di­ri­len dü­züm­ler bi­len ýa­kyn­dan hyz­mat­daş­lyk ed­ýär. Şeý­le hem döw­le­ti­mi­ziň Ha­zar eko­lo­gik mak­sat­na­ma­sy­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ne iş­jeň gat­naş­ýan­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek. 

Ha­zar deň­zi­niň türk­men bö­le­gin­de de­giş­li mi­nistr­lik­le­riň we pu­dak­la­ýyn do­lan­dy­ryş eda­ra­la­ry­nyň işi­ni ut­gaş­dyr­mak, Ha­zar deň­zi bo­ýun­ça he­re­ket­le­riň mil­li me­ýil­na­ma­sy­ny üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mek mak­sa­dy bi­len, ýur­du­myz­da Ha­zar deň­zi­niň me­se­le­le­ri bo­ýun­ça pu­da­ga­ra to­par dö­re­dil­di. Her ýy­lyň 12-nji aw­gus­tyn­da — Ha­zar deň­zi­niň de­ňiz gur­şa­wy­ny go­ra­mak bo­ýun­ça çar­çu­wa­ly Kon­wen­si­ýa­nyň güý­je gi­ren gü­ni, beý­le­ki Ha­zar­ýa­ka döw­let­ler­de bol­şy ýa­ly, Türk­me­nis­tan­da hem Ha­zar deň­zi­niň gü­ni giň­den bel­le­nil­ýär. Bäş ke­nar­ýa­ka ýur­duň te­bi­ga­ty go­ra­mak ul­ga­myn­da esas­lan­dy­ran döw­le­ta­ra hem-de hö­kü­me­ta­ra eda­ra­la­ry­nyň ara­syn­da­ky iş­ler ut­ga­şyk­ly al­nyp ba­ryl­ýar. 

Ha­zar deň­zi se­bi­tin­de howp­suz­lyk, yk­dy­­sa­dy hyz­mat­daş­lyk we eko­lo­gi­k me­se­le­le­r Ha­zarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň Aş­ga­bat sam­mi­tin­de ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­jak esa­sy me­se­le­ler bo­lar. No­bat­da­ky ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki bäş­ta­rap­la­ýyn du­şu­şy­ga gat­na­şy­jy­la­ryň däp bo­lan dost­luk­ly, hoş­ni­ýet­li gat­na­şyk­la­ry çuň­laş­dyr­ma­ga, Ha­zar gün ter­ti­bi­niň äh­li ugur­la­ry bo­ýun­ça hyz­mat­daş­ly­gy gi­ňelt­mä­ge taý­ýar bol­ma­gy bu sam­mi­tiň üs­tün­lik­li geç­jek­di­gi­ni aýt­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär. On­da ka­bul edi­len çöz­güt­ler Ha­zar deň­zi­niň ägirt uly yk­dy­sa­dy we se­riş­de kuw­wa­ty­ny do­ly de­re­je­de ama­la aşyr­ma­ga hem-de pa­ra­hat­çy­lyk, dost­luk we yla­la­şyk deň­zi hök­mün­dä­ki or­nu­ny pug­ta­lan­dyr­ma­ga gö­nü­den-gö­ni ýar­dam be­rer.

Ahal we­la­ýa­ty, 27-nji iýun (TDH). Şu gün tu­tuş ýur­du­myz­da bel­le­nil­ýän Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni my­na­sy­bet­li giň möç­ber­li baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­la­ry ge­çi­ril­di. Şan­ly se­nä­niň hor­ma­ty­na Ahal we­la­ýa­ty­nyň Ak bug­daý et­ra­by­nyň “Now­ruz ýaý­la­syn­da” ýer­leş­ýän “Türk­me­niň ak öýi” bi­na­syn­da ge­çi­ri­len dö­re­di­ji­lik ag­şa­my­na hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow gat­naş­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ta­gal­la­sy ne­ti­je­sin­de ge­çi­ril­ýän giň möç­ber­li dö­re­di­ji­lik baý­ram­çy­ly­gy şan­ly wa­ka­la­ra, mil­li me­de­ni­ýe­ti­mi­ziň kö­pu­gur­ly müm­kin­çi­lik­le­re eýe­di­gi­ni gör­kez­ýän pur­sat­la­ra baý bol­dy. Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň çäk­le­rin­de ýur­du­myz­da hal­ky­my­zyň ru­hy dün­ýä­si­niň baý­laş­ma­gy­na gö­nük­di­ri­len dür­li gör­nüş­li çä­re­ler ýaý­baň­lan­dy­ryl­dy. Dö­re­di­ji­lik fo­ru­my­nyň mak­sat­na­ma­sy ma­ny-maz­mu­na baý bol­dy. Bu baý­ram­çy­lyk hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da hal­ky­my­zyň aba­dan­çy­ly­gy­nyň, Wa­ta­ny­my­zyň gül­läp ös­me­gi­niň bäh­bi­di­ne hem-de dö­re­di­ji­lik ze­hin­le­ri­ni ös­dür­mek üçin al­nyp ba­ryl­ýan ägirt uly iş­le­riň oňyn ne­ti­je­le­ri­niň be­ýa­ny­na öw­rül­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň aw­tou­la­gy “Türk­me­niň ak öýi” bi­na­sy­nyň ýa­nyn­da sak­lan­dy. Bu ýer­de döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zy Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň we Mej­li­si­niň ýol­baş­çy­la­ry, Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sar­la­ry, har­by we hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ryň ýol­baş­çy­la­ry, Ahal we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi mä­hir­li gar­şy al­dy­lar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­zi ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň bag­ty­ýar ça­ga­la­ry uly ru­hu­be­lent­lik bi­len gar­şy­la­dy­lar. Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz çy­kyş­lar üçin min­net­dar­lyk bil­di­rip, hem­me­le­ri ýur­du­myz­da giň­den bel­le­nil­ýän şan­ly baý­ram­çy­lyk bi­len gut­la­dy. 

Baý­ram­çy­lyk ähe­ňin­de gu­ra­lan sah­na­da köp san­ly dö­re­di­ji­lik çy­kyş­la­ry­, joş­gun­ly aý­dym-saz­la­ry özün­de jem­le­ýän kon­sert kö­pö­wüş­gin­li­li­gi hem-de tä­sir­li pur­sat­la­ra baý­ly­gy bi­len ta­pa­wut­lan­dy. Wa­ta­ny­myz­da giň­den da­ba­ra­lan­dy­ryl­ýan şan­ly se­ne me­de­ni çä­re­le­r bi­len ut­ga­şyp, ýo­ka­ry çe­per­çi­li­ge eýe bo­lan, tä­ze ýe­ňiş­le­re ruh­lan­dyr­ýan aý­dym-saz­ly çy­kyş­lar be­lent­den ýaň­lan­dy. 

Baý­ram­çy­lyk kon­ser­ti­ne gat­na­şy­jy­lar hal­ky­my­zyň şöh­rat­ly ta­ry­hy­nyň, baý me­de­ni­ýe­ti­niň, mad­dy we ru­hy mi­ra­sy­nyň hem-de hä­zir­ki dö­wür­de Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň baş­tu­tan­ly­gyn­da ga­za­nyl­ýan üs­tün­lik­le­riň se­na­sy­na öw­rü­len aý­dym-saz­ly çy­kyş­la­ry uly üns bi­len diň­le­di­ler. 

Kon­ser­tiň do­wa­myn­da hä­zir­ki za­man sun­gat eser­le­ri, yş­ky-li­ri­ki aý­dym­lar, mil­li şa­hy­ra­na we nus­ga­wy saz eser­le­ri be­lent­den ýaň­lan­dy. Şun­da türk­men top­ra­gy­ny, te­bi­gy gö­zel­lik­le­ri­mi­zi, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ta­gal­la­sy bi­len ama­la aşy­ryl­ýan be­ýik iş­le­ri wasp ed­ýän aý­dym-saz­lar has-da tä­sir­li bol­dy. Çe­per dö­re­di­ji­li­giň, mil­li sun­ga­tyň ös­dü­ril­me­gi ug­run­da yzy­gi­der­li ta­gal­la ed­ýän Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň dö­re­den aý­dym­la­ry­nyň ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi kon­ser­tiň şow­hu­ny­ny be­len­de gö­ter­di. Kon­ser­te gat­na­şy­jy­lar hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­my­zyň aý­dym­la­ryn­dan tä­sir­le­nip, bag­şy-sa­zan­da­la­ryň çy­kyş­la­ry­ny do­wam­ly el çar­pyş­ma­lar bi­len gar­şy­la­dy­lar we ola­ra bu sun­gat eser­le­ri­ni ýo­ka­ry us­sat­lyk bi­len ýe­ri­ne ýe­ti­ren­dik­le­ri üçin ho­şal­lyk­la­ry­ny be­ýan et­di­ler. 

Kon­sert­de hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­my­zyň dö­re­den “Leý­li­saç ba­ra­da ro­wa­ýat”, “Ak gül­le­rim sa­ňa”, “Ýa­dym­da”, “Bagt nu­ry” di­ýen aý­dym­la­ry to­ma­şa­çy­lar ta­ra­pyn­dan uly şow­hun bi­len gar­şy­lan­dy. To­ma­şa­çy­la­ryň el çar­pyş­ma­la­ry Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ze­hi­nin­den ke­mal ta­pan aja­ýyp saz eser­le­ri­ne bil­di­ril­ýän hor­mat-sar­pa­ny we tä­sir­li aý­dym­la­ra mi­ze­mez buý­san­jy ala­mat­lan­dyr­dy. Bu aý­dym­lar ýaň­la­nan­da, to­ma­şa­çy­la­ryň kal­by­ny joş­gun­ly duý­gu­lar gur­şap al­dy. Olar nu­ra­na ar­zuw­la­ra, päk söý­gi­niň wy­sal bol­ma­gy­na, gel­je­ge bo­lan ýag­şy umyt­la­ra ba­gyş­lan­dy. 

To­ma­şa­çy­lar aja­ýyp aý­dym­la­ry we saz­la­ry bi­len hal­ky­my­zyň ru­hy dün­ýä­si­ni baý­laş­dyr­ýan­dy­gy üçin hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­my­za hem-de be­ýik baş­lan­gyç­la­ry my­na­syp do­wam et­dir­ýän Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­za tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk­la­ry­ny be­ýan et­di­ler. 

Asyl­ly dä­be gö­rä, sun­gat us­sat­la­ry ýur­du­myz­da giň­den bel­le­nil­ýän Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni my­na­sy­bet­li be­lent ru­ha bes­le­nen aý­dym-saz­la­ry özün­de jem­le­ýän me­de­ni mak­sat­na­ma­ny taý­ýar­la­dy­lar. On­da meş­hur est­ra­da aý­dym­çy­la­ry­nyň, tans we folk­lor to­par­la­ry­nyň, dö­re­di­ji­lik bäs­le­şik­le­ri­niň ýe­ňi­ji­le­ri­niň çy­kyş­la­ry­na giň orun be­ril­di. Şun­da nus­ga­wy eser­ler bi­len hä­zir­ki za­man aý­dym­la­ry­nyň, joş­gun­ly est­ra­da we tans çy­kyş­la­ry­nyň saz­la­şy­gy eme­le gel­di. Bu bol­sa baý­ram­çy­lyk kon­ser­ti­ni ma­ny-maz­mun taý­dan baý­laş­dy­ryp, äh­mi­ýe­ti­ni has-da art­dyr­dy. 

Kon­sert meş­hur sa­zan­da­la­ryň, est­ra­da aý­dym­çy­la­ry­nyň we tans to­par­la­ry­nyň tä­sir­li çy­kyş­la­ry bi­len do­wam et­di. Şeý­le-de bu ýer­de mäh­ri­ban Wa­ta­ny­my­zyň üs­tün­lik­le­ri­ni, onuň te­bi­gy gö­zel­li­gi­ni, ber­ka­rar­ly­gy­ny wasp ed­ýän tä­ze aý­dym­lar ýaň­lan­dy. Bu­la­ryň äh­li­si hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň baş­tu­tan­ly­gyn­da ama­la aşy­ryl­ýan be­ýik iş­le­re çuň­ňur ho­şal­ly­gyň ala­ma­ty­na öw­rül­di. Ýaň­la­nan aý­dym-saz­lar Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň ta­gal­la­sy esa­syn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän giň möç­ber­li öz­gert­me­ler ba­ra­da gür­rüň ber­ýän wi­deo­şe­kil­ler bi­len ut­gaş­dy. Mu­nuň özi kon­ser­te öz­bo­luş­ly öwüş­gin çaý­dy. Bu ýer­de çy­kyş eden sun­gat us­sat­la­ry we ýaş ar­tist­ler ýa­kym­ly owaz­la­ry bi­len Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rü­ni, ýur­du­my­zyň hä­zir­ki wagt­da ýe­ten de­re­je­si­ni, Wa­ta­na çäk­siz söý­gi­ni wasp et­di­ler. 

Kon­ser­te gat­na­şy­jy­la­ryň bi­le­lik­de ýe­ri­ne ýe­ti­ren “Al­kyş­na­ma” aý­dy­my hä­zir­ki dö­wür­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da hal­ky­my­zyň bag­ty­ýar­ly­gy­nyň üp­jün edil­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len asyl­ly iş­le­re, ýur­du­myz­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän giň möç­ber­li öz­gert­me­le­re, döw­le­ti­miz­de nu­ra­na ar­zuw­la­ryň ama­la aş­ma­sy­na öz­bo­luş­ly al­kyş bo­lup ýaň­lan­dy. 

Soň­ra baý­ram­çy­lyk kon­ser­ti­ne gat­na­şan hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz Gurbanguly Berdimuhamedow hem­me­le­ri uly da­ba­ra­la­ra, giň möç­ber­li çä­re­le­re bes­le­nen Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni bi­len tüýs ýü­rek­den gut­la­dy. 

 Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz Wa­ta­ny­my­zyň dur­mu­şyn­da aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe bo­lan we mil­li se­ne­na­ma­myz­da mö­hüm orun eýe­le­ýän şan­ly se­ne­le­riň uly da­ba­ra­la­ra bes­len­me­gi­niň ýur­du­my­zyň dur­mu­şy­nyň her bir pur­sa­dy­nyň ro­waç­lyk­la­ra ut­gaş­ýan­dy­gy­nyň be­ýa­ny­dy­gy­ny bel­le­di. Şun­da me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­ne aý­ra­tyn orun de­giş­li­dir. Ola­ryň dö­re­di­ji­li­gi­niň has-da ös­me­gi, tä­ze ze­hin­le­riň ýü­ze çyk­ma­gy hem-de bu ýö­rel­ge­le­riň hö­wes­len­di­ril­me­gi ug­run­da döw­le­ti­miz yzy­gi­der­li ala­da eder di­ýip, hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz bel­le­di we hem­me­le­ri ýe­ne-de bir ge­zek baý­ram­çy­lyk bi­len gut­la­dy. Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowyň gut­lag söz­le­ri bag­şy­la­ryň we sa­zan­da­la­ryň joş­gun­ly owa­zy bi­len ut­ga­şyp, baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­sy­nyň şow­hu­ny­ny has-da be­len­de gö­ter­di. 

Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni my­na­sy­bet­li ge­çi­ri­len dö­re­di­ji­lik ag­şa­my mil­li baý­ram­çy­lyk­la­ra mah­sus äheň­dä­ki şü­we­leň bi­len do­wam et­di. Hä­zir­ki za­man teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­nyň ne­ti­je­li ula­nyl­ma­gy esa­syn­da dür­li yşyk­lar­dan älem­go­şar öwüş­gin­li şe­kil­ler dö­re­di. Bu bol­sa da­ba­ra­nyň şow­hu­ny­ny has-da be­len­de gö­ter­di. 

Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ýo­ka­ry ru­hu­be­lent­li­ge bes­le­nen aja­ýyp çy­kyş­lar üçin hem­me­le­re min­net­dar­lyk bil­di­rip, be­lent owaz­ly aý­dym­dyr saz­la­ryň ta­ry­hyň bü­tin do­wa­myn­da toý-baý­ram­la­ryň be­ze­gi­ne öw­rü­len­di­gi­ni, şol asyl­ly ýö­rel­ge­le­riň hä­zir­ki dö­wür­de my­na­syp do­wam et­di­ril­ýän­di­gi­ni aý­dyp, da­ba­ra gat­na­şy­jy­lar bi­len hoş­laş­dy we bu ýer­den ug­ra­dy.

Aş­ga­bat, 27-nji iýun (TDH). Şu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň oba­se­na­gat top­lu­my­na gö­zeg­çi­lik ed­ýän orun­ba­sa­ry A.Ýaz­my­ra­do­wyň hem-de we­la­ýat­la­ryň hä­kim­le­ri­niň gat­naş­ma­gyn­da san­ly ul­gam ar­ka­ly iş mas­la­ha­ty­ny ge­çir­di. On­da oba ho­ja­lyk top­lu­myn­da we we­la­ýat­lar­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler, me­de­ni-dur­muş, önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­la­ryň gur­lu­şyk­la­ry bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­ler ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy. 

San­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ril­ýän iş mas­la­ha­ty­nyň gün ter­ti­bi­ne ge­çip, il­ki bi­len, Ahal we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi Ý.Gur­ba­now şu gün­ler se­bit­de al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler, gal­la ora­gy­nyň dep­gini­ni ýo­kar­lan­dyr­mak, orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm ge­çir­mek, go­wa­ça meý­dan­la­ryn­da ýe­ri­ne ýe­ti­ril­ýän ideg iş­le­ri hem-de gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan des­ga­lar­da­ky iş­le­riň ýag­da­ýy ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Hä­zir­ki wagt­da we­la­ýat­da ýe­ral­ma­nyň, gök we bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek üçin top­lum­la­ýyn çä­re­ler ge­çi­ril­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, gal­la ora­gy­ny ýo­ka­ry hil­li hem-de gys­ga wagt­da ta­mam­la­ma­gyň, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin ha­sap­la­şyk­la­ry öz wag­tyn­da, bök­denç­siz ge­çir­me­giň, ýyg­na­lan ha­sy­ly gal­la ka­bul ediş bö­lüm­le­ri­ne dessin da­şa­ma­gyň, ola­ry ta­la­ba­la­ýyk sak­la­ma­gyň hä­zir­ki döw­rüň mö­hüm ta­la­by­dy­gy­na ün­si çek­di we bu ba­bat­da hä­ki­me bir­nä­çe anyk tab­şy­ryk­la­ry ber­di. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ýe­ral­ma­nyň, gök-bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek, şeý­le­lik­de, ýur­du­my­zyň ba­zar­la­ryn­da önüm bol­çu­ly­gy­nyň üp­jün edil­me­gi­ne my­na­syp go­şant goş­mak ug­run­da ta­gal­la ed­ýän daý­han­la­ra ze­rur gol­daw­la­ryň be­ril­me­li­di­gi­ni bel­le­di. Şol bir wag­tyň özün­de we­la­ýa­tyň go­wa­ça meý­dan­la­ryn­da­ky ha­ta­ra­ra be­jer­gi, ösüş su­wu­ny tut­mak, mi­ne­ral dö­kün­ler bi­len iý­mit­len­dir­mek iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra la­ýyk gel­me­li­dir. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz se­bit­le­ri dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­mek bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­riň döw­le­ti­mi­ziň he­mi­şe üns mer­ke­zin­de sak­lan­ylýan­dy­gy­ny bel­läp, şu ýyl gur­lup ulan­ma­ga be­ril­me­gi göz öňün­de tu­tul­ýan dür­li mak­sat­ly des­ga­la­ryň gur­lu­şyk işleriniň dep­gin­le­ri­ni güýç­len­dir­mek hem-de ýo­ka­ry hil de­re­je­si­ni üp­jün et­mek, bi­na­la­ryň gurluşygyny  bel­le­nen möh­let­ler­de ta­mam­la­mak me­se­le­le­ri­ne mö­hüm äh­mi­ýet ber­me­gi tab­şyr­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň me­de­ni zo­lak­la­ryn­da bar bo­lan eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­nyň çä­gi­ni gi­ňelt­me­giň, ýer­le­riň ha­syl­ly­ly­gy­ny art­dyr­mak, suw­dan tyg­şyt­ly peý­da­lan­mak mak­sa­dy bi­len, uzak ýaý­la­lar­da we düz­lük­ler­de ekil­ýän ekin­le­riň meý­da­ny­ny azalt­mak me­se­le­le­ri­ni öw­ren­me­giň ze­rur­dy­gy­na ün­si çek­di. 

Soň­ra Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi T.Ata­hal­ly­ýew eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ryn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň ýag­da­ýy, gal­la ora­gy­nyň dep­gin­le­ri, şeý­le hem orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri­niň ge­çi­ri­li­şi, gant şu­gun­dy­ry­nyň eki­şi ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Se­bi­tiň go­wa­ça eki­len meý­dan­la­ryn­da ideg iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra la­ýyk­lyk­da al­nyp ba­ryl­ýar. Şol bir wag­tyň özün­de we­la­ýat­da ýe­ral­ma­nyň, gök-bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek ug­run­da ze­rur ta­gal­la­lar edil­ýär. Şeý­le­lik­de, içer­ki ba­zar­lar­da önüm bol­çu­ly­gy üp­jün edil­ýär. Hä­kim we­la­ýa­tyň çäk­le­rin­de gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan me­de­ni-dur­muş we önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­la­ryň gur­lu­şyk­la­ry­nyň dep­gin­le­ri­ni ýo­kar­lan­dyr­mak, bi­na­lar­da gur­lu­şyk iş­le­ri­ni bel­le­nen möh­let­de ta­mam­la­mak ug­run­da äh­li ze­rur ta­gal­la­la­ryň edil­ýän­di­gi ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ha­sa­ba­ty diň­läp, gal­la ora­gyn­da ula­nyl­ýan kom­baýn­la­ryň, ýük ulag­la­ry­nyň do­ly güý­jün­de iş­le­dil­me­gi­niň mö­hüm ta­lap bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Şeý­le-de tab­şy­ry­lan ha­syl üçin daý­han­lar bi­len ha­sap­la­şyk­la­ryň öz wag­tyn­da ge­çi­ril­me­gi mö­hüm we­zi­pe hök­mün­de kes­git­le­nil­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ryn­da, aý­ra­tyn-da, go­wa­ça eki­len ýer­ler­de al­nyp ba­ryl­ýan ideg iş­le­ri­niň ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra we daý­han­çy­ly­gyň ösen tej­ri­be­si­ne la­ýyk gel­me­li­di­gi­ni, gant şu­gun­dy­ry­nyň eki­şi­niň ýo­ka­ry hil­li ge­çi­ril­me­li­di­gi­ni bel­le­di. Şu gün­ler ýe­ral­ma, gök-bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek hem-de bu önüm­ler bi­len içer­ki ba­za­ry do­ly üp­jün et­mek ug­run­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler mö­hüm bo­lup dur­ýar. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň çäk­le­rin­de gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan me­de­ni-dur­muş we önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­lar­da do­wam ed­ýän gur­lu­şyk iş­le­ri­ni berk gö­zeg­çi­lik­de sak­la­ma­gyň ze­rur­dy­gy­ny aý­dyp, ola­ryň bel­le­nen möh­le­tin­de we ýo­ka­ry hil de­re­je­sin­de ulan­ma­ga tab­şy­ryl­ma­gy­ny üp­jün et­me­gi tab­şyr­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow we­la­ýa­tyň uzak­da­ky ýaý­la­la­ryn­da ekil­ýän ekin­le­ri me­de­ni zo­la­ga ge­çir­mek me­se­le­le­ri­ni eke­ran­çy­ly­gyň öň­de­ba­ry­jy ga­za­nan­la­ry­nyň esa­syn­da öw­ren­me­gi tab­şyr­dy. 

Soň­ra Da­şo­guz we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi N.Na­zar­my­ra­dow we­la­ýat­da­ky iş­le­riň ýag­da­ýy, gal­la ora­gy­ny top­lum­la­ýyn esas­da gu­ra­mak, go­wa­ça­la­ra ideg et­mek, şa­ly meý­dan­la­ryn­da­ky iş­le­riň dep­gin­le­ri­ni güýç­len­dir­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan çä­re­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şeý­le hem hä­kim we­la­ýat­da ýe­ral­ma­nyň, gök-bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek, bu önüm­ler bi­len ila­ty­my­zy do­ly üp­jün et­mek bo­ýun­ça giň möç­ber­li iş­le­riň al­nyp ba­ryl­ýan­dy­gy ba­ra­da gi­ňiş­le­ýin mag­lu­mat ber­di. Şu ýyl se­bit­de gur­lup ulan­ma­ga be­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ri­len des­ga­lar­da gur­lu­şyk iş­le­ri­niň dep­gi­ni­ni güýç­len­dir­mek ug­run­da ze­rur iş­ler ge­çi­ril­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, we­la­ýat­da gal­la ora­gy­ny ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­sin­de ge­çir­me­giň, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin gal­la­çy­lar bi­len ha­sap­la­şyk­la­ry öz wag­tyn­da ýo­la goý­ma­gyň ze­rur ta­lap bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Şeý­le hem orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra la­ýyk gel­me­li­dir. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň go­wa­ça meý­dan­la­ryn­da ha­ta­ra­ra be­jer­gi­ni ge­çir­mek, ösüş su­wu­ny tut­mak, mi­ne­ral dö­kün­ler bi­len iý­mit­len­dir­mek iş­le­ri­ni ta­la­ba­la­ýyk ýo­la goý­ma­gy tab­şyr­dy. Ýe­ral­ma­nyň, gök we bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ýe­tiş­dir­mek, za­ýa­syz ýyg­nap al­mak me­se­le­le­ri­ne mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­me­li­dir. Şol bir wag­tyň özün­de se­bi­tiň şa­ly eki­len meý­dan­la­ryn­da ideg iş­le­ri ta­la­ba­la­ýyk ýo­la go­ýul­ma­ly­dyr. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz we­la­ýa­tyň çäk­le­rin­de gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan me­de­ni-dur­muş we önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­la­ryň gur­lu­şyk iş­le­ri­niň dep­gin­le­ri­ni ýo­kar­lan­dyr­mak, ola­ry bel­le­nen möh­let­ler­de ulan­ma­ga ber­mek me­se­le­le­ri­niň yzy­gi­der­li gö­zeg­çi­lik­de sak­la­nyl­ma­ly­dy­gy­ny bel­läp, bu ba­bat­da hä­ki­me bir­nä­çe anyk tab­şy­ryk­la­ry ber­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­ny ne­ti­je­li ulan­mak me­se­le­le­ri ba­ra­da aý­dyp, me­de­ni zo­lak­da ekil­ýän ekin­le­riň meý­da­ny­ny gi­ňelt­mek, ýer­le­riň ha­syl­ly­ly­gy­ny art­dyr­mak, su­wy tyg­şyt­ly peý­da­lan­mak me­se­le­le­ri­ni hä­zir­ki za­man oba ho­ja­lyk yl­my­nyň ga­za­nan­la­ry esa­syn­da öw­ren­me­gi tab­şyr­dy. 

Le­bap we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi Ş.Aman­gel­di­ýew se­bit­de al­nyp ba­ryl­ýan möw­süm­le­ýin oba ho­ja­lyk iş­le­ri­niň ýag­da­ýy, gal­la ora­gy­nyň dep­gin­le­ri­ni güýç­len­dir­mek, go­wa­ça ag­ro­teh­ni­ki ta­lap­la­ra la­ýyk de­re­je­de ideg et­mek iş­le­ri­niň ýag­da­ýy ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Hä­zir­ki wagt­da we­la­ýa­tyň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ryn­da ýe­ral­ma­nyň, gök we bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ýe­tiş­dir­mek, ýe­tiş­di­ri­len ha­sy­ly öz wag­tyn­da, ýit­gi­siz ýyg­nap al­mak hem-de ba­zar­lar­da önüm bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­mä­ge my­na­syp go­şant goş­mak ug­run­da ama­la aşy­ryl­ýan top­lum­la­ýyn iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat be­ril­di. We­la­ýa­tyň şa­ly eki­len meý­dan­la­ryn­da ideg iş­le­ri ta­la­ba­la­ýyk al­nyp ba­ryl­ýar. Hä­kim we­la­ýa­tyň çä­gin­de gu­rul­ýan dür­li mak­sat­ly des­ga­lar­da al­nyp ba­ryl­ýan gur­lu­şyk iş­le­ri­niň ýag­da­ýy ba­ra­da aý­dyp, gur­lu­şyk­la­ryň ýo­ka­ry hil de­re­je­si­ni üp­jün et­mek we ola­ry bel­le­ni­len möh­let­ler­de ulan­ma­ga tab­şyr­mak ug­run­da ze­rur ta­gal­la­la­ryň edil­ýän­di­gi­ni ha­bar ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, gal­la ora­gy­ny ýo­ka­ry hil­li we gys­ga möh­let­de ta­mam­la­mak, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin ha­sap­la­şyk­la­ry öz wag­tyn­da ge­çir­mek me­se­le­le­ri­niň wa­jyp­dy­gy­na ün­si çe­kip, bu ba­bat­da hä­ki­me bir­nä­çe anyk gör­kez­me­le­ri ber­di. Şeý­le-de orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ki ta­lap­la­ra la­ýyk­lyk­da ge­çi­ril­me­li­dir. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz go­wa­ça we şa­ly eki­len meý­dan­la­ra ta­la­ba­la­ýyk de­re­je­de ideg edil­me­li­di­gi­ni nyg­ta­dy. Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz bu ugur­da­ky iş­le­ri öň­de­ba­ry­jy tej­ri­bä­ni ha­sa­ba alyp hem-de hal­ky­my­zyň daý­han­çy­lyk däp­le­ri­ne la­ýyk­lyk­da ýo­la goý­mak ba­bat­da anyk gör­kez­me­le­ri ber­di. Daý­han yh­la­sy bi­len ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ri­len ýe­ral­ma­ny, gök we bak­ja ekin­le­ri­ni öz wag­tyn­da ýyg­nap al­mak, ba­zar­lar­da önüm bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­mek mö­hüm­dir. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow we­la­ýat­da gu­rul­ma­gy me­ýil­leş­di­ri­len dür­li mak­sat­ly des­ga­la­ryň gur­lu­şyk iş­le­rin­de ýo­ka­ry hil de­re­je­si­niň üp­jün edil­me­li­di­gi­ni bel­le­di we bu ba­bat­da hä­ki­me bir­nä­çe anyk tab­şy­ryk­la­ry ber­di. Şeý­le-de döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we­la­ýa­tyň uzak ýaý­la­la­ryn­da we düz­lük­le­rin­de ekil­ýän ekin­le­ri me­de­ni zo­la­ga ge­çir­mek me­se­le­le­ri­ni yl­my esas­da öw­ren­me­gi tab­şyr­dy. 

Soň­ra Ma­ry we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi D.An­na­ber­di­ýew hä­zir­ki dö­wür­de se­bi­tiň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ryn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň ýag­da­ýy, gal­la ora­gy­ny gu­ra­ma­çy­lyk­ly ta­mam­la­mak we ýyg­na­lan ha­sy­ly ta­la­ba­la­ýyk sak­la­mak, ony gaý­ta­dan iş­le­mek ug­run­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şun­da orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri ýo­la go­ýul­dy. Go­wa­ça eki­len meý­dan­lar­da ha­ta­ra­ra be­jer­gi, ösüş su­wu­ny tut­mak, mi­ne­ral dö­kün­ler bi­len iý­mit­len­dir­mek iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra la­ýyk­lyk­da al­nyp ba­ryl­ýar. Şol bir wag­tyň özün­de ýe­ral­ma­nyň, gök we bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly ýe­tiş­di­ril­ýär, ola­ry ýit­gi­siz ýyg­nap al­ma­ga mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­ýär. 

Hä­kim we­la­ýat­da gant şu­gun­dy­ry­nyň eki­şi­ne gu­ra­ma­çy­lyk­ly gi­ri­şi­len­di­gi­ni bel­läp, ony ýo­ka­ry hil­li we bel­le­nen möh­let­ler­de ta­mam­la­mak ug­run­da ze­rur ta­gal­la­la­ryň edil­ýän­di­gi­ni aýt­dy. Se­bi­tiň ýol­baş­çy­sy Oba mil­li mak­sat­na­ma­syn­dan ge­lip çyk­ýan we­zi­pe­le­ri üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­tir­mek mak­sa­dy bi­len, şu ýyl we­la­ýat­da ulan­ma­ga be­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ri­len me­de­ni-dur­muş, önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­lar­da al­nyp ba­ryl­ýan gur­lu­şyk iş­le­ri­niň dep­gi­ni­ni ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça hem­me­ta­rap­la­ýyn ta­gal­la­lar edil­ýän­di­gi ba­ra­da ha­bar ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, we­la­ýat­da gal­la ora­gy­ny gu­ra­ma­çy­lyk­ly ge­çir­me­giň, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin ha­sap­la­şyk­la­ryň de­giş­li de­re­je­de ýo­la go­ýul­ma­gy­nyň wa­jyp we­zi­pe hök­mün­de kes­git­le­nen­di­gi­ne ün­si çek­di. Ola­ryň üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi döw­rüň mö­hüm ta­la­by bo­lup dur­ýar. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz go­wa­ça­la­ra edil­ýän ideg iş­le­ri­niň ag­ro­teh­ni­ki ka­da­la­ra la­ýyk gel­me­gi­niň, we­la­ýat­da ýe­ral­ma­nyň, gök we bak­ja ekin­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­me­giň, içer­ki ba­zar­lar­da önüm bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­mek ug­run­da edil­ýän iş­le­riň ne­ti­je­li hä­si­ýe­te eýe bol­ma­gy­nyň wa­jyp­dy­gy­ny bel­le­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz we­la­ýat­da gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan me­de­ni-dur­muş we önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­lar­da­ky iş­le­riň dep­gin­le­ri­ni güýç­len­dir­mek, ola­ry bel­le­ni­len möh­let­ler­de ulan­ma­ga ber­mek me­se­le­le­ri­ni üns mer­ke­zin­de sak­la­ma­gy tab­şyr­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­nyň me­de­ni zo­lak­la­ra ge­çi­ril­me­gi bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­ri düýp­li öw­ren­me­giň wa­jyp­dy­gy­na ün­si çe­kip, bu ba­bat­da hä­ki­me anyk tab­şy­ryk­la­ry ber­di. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry A.Ýaz­my­ra­dow ýur­du­my­zyň ekin meý­dan­la­ryn­da ge­çi­ril­ýän ag­ro­teh­ni­ki çä­re­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Döw­le­te tab­şy­ry­lan bug­daý ha­sy­ly üçin önüm ön­dü­ri­ji­ler bi­len ha­sap­la­şyk­lar öz wag­tyn­da ge­çi­ril­ýär, se­bit­ler­de gal­la ora­gy bi­len bir ha­tar­da, go­wa­ça meý­dan­la­ryn­da ideg iş­le­ri al­nyp ba­ryl­ýar, oba ho­ja­lyk ten­ni­ka­la­ry we gu­ral­la­ry bök­denç­siz iş­le­dil­ýär. Da­şo­guz we Le­bap we­la­ýat­la­ry­nyň şa­ly meý­dan­la­ryn­da ideg iş­le­ri ag­ro­teh­ni­ka­nyň ta­lap­la­ry­na la­ýyk­lyk­da geçirilýär. Bal­kan we Ma­ry we­la­ýat­la­ryn­da bol­sa gant şu­gun­dy­ry­nyň eki­şi bat­ly dep­gin­de do­wam ed­ýär. Mun­dan baş­ga-da, wi­se-prem­ýer döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň tab­şy­ry­gy­na la­ýyk­lyk­da, ýer­le­riň me­lio­ra­tiw ýag­da­ýy­ny go­wu­lan­dyr­mak, suw se­riş­de­le­ri­ni re­je­li peý­da­lan­mak iş­le­ri­niň al­nyp ba­ryl­ýan­dy­gy ba­ra­da mag­lu­mat ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, gal­la ora­gy­ny ýo­ka­ry hil­li we gys­ga möh­let­de üs­tün­lik­li ta­mam­la­mak, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin ha­sap­la­şyk­la­ry öz wag­tyn­da ge­çir­mek me­se­le­le­ri­niň yzy­gi­der­li gö­zeg­çi­lik­de sak­lan­ma­ly­dy­gy­na ün­si çek­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz gel­jek­ki bol ha­sy­lyň düý­bü­ni tut­mak, orak­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri­ni ýo­ka­ry hil­li ge­çir­mek, to­hum­lyk se­riş­de­le­riň hil de­re­je­si­ne mö­hüm äh­mi­ýet ber­mek, şol bir wag­tyň özün­de su­wy re­je­li peý­da­lan­mak me­se­le­le­ri­ne hä­zir­ki za­man yl­my we mil­li daý­han­çy­lyk däp­le­ri esa­syn­da çe­me­le­şil­me­li­di­gi­ni bel­le­di we bu ba­bat­da wi­se-prem­ýe­re bir­nä­çe anyk gör­kez­me­le­ri ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow hä­zir­ki wagt­da ekin­le­ri suw bi­len üp­jün et­me­giň ta­la­ba­la­ýyk ýo­la go­ýul­ma­gy­nyň ze­rur­dy­gy­na ün­si çe­kip, wi­se-prem­ýe­re ýa­kyn wagt­da Ker­ki şä­he­ri­ne git­me­gi we şol ýer­de he­mi­şe­lik esas­da do­lan­dy­ryş mer­ke­zi­ni gu­ra­ma­gy tab­şyr­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz su­wuň ýag­da­ýy­na gö­rä, mer­ke­ziň göç­me mej­lis­le­ri­niň ge­çi­ril­me­gi­niň ta­la­ba­la­ýyk bol­jak­dy­gy­ny bel­läp, we­la­ýat­la­ryň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­nyň suw bi­len do­ly üp­jün edil­me­gi­niň mö­hüm we­zi­pe bo­lup dur­ýan­dy­gy­na ün­si çek­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz bu ba­ra­da­ky gür­rü­ňi do­wam edip, oba­se­na­gat top­lu­my­nyň işi­ni ta­la­ba­la­ýyk ös­dür­mek, eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­nyň suw üp­jün­çi­li­gi­ni go­wu­lan­dyr­mak, su­wa­ryş aka­ba­la­ry­ny, how­dan­la­ry ta­la­ba­la­ýyk sak­la­mak bi­len bag­la­ny­şyk­ly we­zi­pe­le­riň çöz­gü­di­ne örän jo­gap­kär­çi­lik­li we hem­me­ta­rap­la­ýyn esas­da çe­me­le­şil­me­li­di­gi­ni, bu iş­le­ri döw­rüň ta­la­by­na la­ýyk de­re­je­de kä­mil­leş­dir­mek bo­ýun­ça de­giş­li gul­luk­lar bi­len bi­le­lik­de tek­lip­le­ri taý­ýar­la­ma­gy tab­şyr­dy. 

San­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ril­ýän iş mas­la­ha­ty­na gat­na­şy­jy­lar hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mizi ýur­du­myz­da ulu­dan bel­le­nil­ýän Me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri­niň hem-de Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň şyg­ry­ýet gü­ni my­na­sy­bet­li tüýs ýü­rek­den gut­la­dy­lar hem-de döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za berk jan sag­lyk, uzak ömür, alyp bar­ýan jo­gap­kär­li döw­let iş­le­rin­de üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di­ler. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz mas­la­ha­ta gat­na­şy­jy­la­ra min­net­dar­lyk bil­di­rip, ola­ry bu aja­ýyp baý­ram bi­len gut­la­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ri­len iş mas­la­ha­ty­ny ta­mam­lap, oňa gat­na­şan­la­ra berk jan sag­lyk, maş­ga­la aba­dan­çy­ly­gy­ny we hal­ky­my­zyň bag­ty­ýar dur­mu­şy­nyň, ber­ka­rar Wa­ta­ny­my­zyň ro­waç­ly­gy­nyň bäh­bi­di­ne alyp bar­ýan iş­le­rin­de üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di.

Mähriban halkym! 

 Hormatly medeniýet we sungat işgärleri! 

Sizi «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda ýurdumyzda şatlyk-şowhunly bellenilýän Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni mynasybetli tüýs ýürekden gutlaýaryn. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň syýasy, ykdysady, medeni durmuşynda taryhy özgerişlere beslenýän tutumly işler alnyp barylýar. Döwletli Diýarymyzda milli medeniýetimiz we sungatymyz ösüşiň täze belentliklerine göterilip, jemgyýetiň agzybirligini we bitewüligini berkitmäge, raýatlaryň watançylyk ruhuny belende götermäge uly ýardam berýär. Milli medeniýetimiziň we sungatymyzyň has-da kämilleşmegi, döwrebap eserler bilen baýlaşmagy üçin döwletimiz tarapyndan ähli şertler döredilýär. 

Mähriban Watanymyzda giňden bellenilýän şanly seneler, milli baýramçylyklar, geçirilýän halkara çäreler medeniýet ulgamynyň uly rowaçlyklara beslenýändigini subut edýär. Ýurdumyzyň medeniýet edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işini kämilleşdirmek, teleradioýaýlymlaryň, gazet-žurnallaryň, medeni aň-bilim edaralarynyň işine sanly ulgamy ornaşdyrmak, kitaphanalaryň, muzeýleriň, teatrlaryň, medeniýet öýleriniň we beýleki medeni merkezleriň işgärleriniň hünär derejesini ýokarlandyrmak babatda giň gerimli tagallalar edilýär. 

Ýurdumyzyň welaýatlarynda gurlan «Türkmeniň ak öýi» binalary ajaýyp zamanamyzyň döredijilik kuwwatyny artdyrmaga, ýaşlary milli watançylyk ruhunda terbiýelemäge ýardam berýär. 

Eziz Watanymyzda halkymyza döwrebap medeni hyzmatlary hödürlemek, medeni-dynç alyş çärelerini ýokary derejede guramak, meşhur sungat ussatlarynyň joşgunly çykyşlaryny köpçülige ýetirmek ugrunda ähli şertler döredilýär. Munuň özi raýatlarymyzy il-ýurt bähbitli işlere ruhlandyrmakda möhüm ähmiýete eýedir. 

 Hormatly medeniýet we sungat işgärleri! 

Her ýylyň 27-nji iýunynda ýurdumyzyň medeni durmuşynda şanly waka — Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni dabaraly bellenilýär. Bu goşa baýramyň bilelikde bellenilmeginiň özboluşly manysy bardyr. Magtymguly Pyragynyň belent daglardan şaglap gaýdýan boz bulaklar ýaly arassa duýgulara, arşy belentlige göterilen beýik pikirlere baý edebi mirasy çeper döredijilik bilen meşgullanýan medeniýet we sungat işgärleri, ýazyjy-şahyrlar, žurnalistler, suratkeşler, heýkeltaraşlar, bagşy-sazandalar, kompozitorlar, artistler üçin nusgalyk mekdepdir. 

«Berkarar döwlet islärin» diýip, halkyň parahat durmuşyny, döwletiň berkararlygyny arzuwlan akyldar şahyryň döwletlilik hakyndaky arzuw-islegleri Gahryman Arkadagymyzyň ulus-ilimize serpaý beren döwletli döwranynda hasyl boldy. 

Gündogaryň beýik akyldary we danasy Magtymguly Pyragy özüniň çuňňur pähim-paýhasa ýugrulan goşgulary bilen ynsan kalbynda baky orun aldy. Dana Pyragynyň ynsanperwerligi, halallygy, agzybirligi ündeýän eserleri ähli adamzat üçin bahasyna ýetip bolmajak gymmatlykdyr. Häzirki döwürde Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllyk şanly senesini giňden bellemäge döwletimiz tarapyndan uly taýýarlyk görülýär. Bu toý türkmen halkynyň akyldar şahyryna goýýan belent hormat-sarpasynyň, dünýä ýüzündäki abraý-mertebesiniň näderejede belentdiginiň aýdyň subutnamasyna öwrüler. 

«Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni has-da uly dabaralara beslenýär. Şu ýyl ýurdumyzda asylly däbe öwrülen Medeniýet hepdeliginiň Mary welaýatynda üstünlikli geçirilmegi ähli watandaşlarymyz üçin aýratyn buýsançly waka boldy. Medeniýet hepdeliginiň çäginde guralan medeni-köpçülikleýin çäreler raýatlarymyzy mähriban Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda belent maksatly beýik işlere ruhlandyrdy. 

 Hormatly adamlar! 

 Mähriban watandaşlar! 

Berkarar döwletimizde durmuşyň ähli ugurlarynda gazanylýan uly üstünliklere medeniýet we sungat işgärleri hem mynasyp goşant goşýarlar. Olar bedew bady bilen beýik ösüşlere tarap okgunly öňe barýan ajaýyp zamanamyzyň belent ruhuny çeper wasp etmek, watandaşlarymyzy täze zähmet üstünliklerine ruhlandyrmak ugrunda giň gerimli işleri alyp barýarlar. 

Biz geljekde-de ýurdumyzyň medeniýet ulgamyny kämilleşdirmek, döredijilik işgärlerini höweslendirmek, maddy taýdan goldamak we olar üçin amatly iş şertlerini döretmek ugrunda ähli zerur tagallalary ederis. 

 Hormatly adamlar! 

 Gadyrly medeniýet we sungat işgärleri! 

Sizi Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni mynasybetli ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, maşgala ojaklaryňyza abadançylyk, döredijilikli işleriňizde uly üstünlikleri we kalbyňyzyň hemişe joşgunly bolmagyny arzuw edýärin. 

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Aş­ga­bat, 24-nji iýun (TDH). Şu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň san­ly ul­gam ar­ka­ly no­bat­da­ky mej­li­si­ni ge­çir­di. On­da döw­let dur­mu­şy­nyň ile­ri tu­tul­ýan me­se­le­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy hem-de bir­nä­çe res­mi­na­ma­la­ryň tas­la­ma­la­ry­na ga­ral­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ril­ýän mej­li­siň gün ter­ti­bi­ne ge­çip, il­ki bi­len, Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry M.Mu­ham­me­do­wa söz ber­di. Wi­se-prem­ýer býu­jet ul­ga­my­ny kä­mil­leş­dir­mek, mil­li ka­nun­çy­ly­ga hal­ka­ra tej­ri­bä­ni or­naş­dyr­mak, döw­letiň ma­li­ýe se­riş­de­le­ri­ni ne­ti­je­li ulan­mak bo­ýun­ça gö­rül­ýän top­lum­la­ýyn çä­re­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, 2023-nji ýyl üçin Döw­let býu­je­ti­ni iş­läp taý­ýar­la­mak, 2025-nji ýyl­dan baş­lap or­ta möh­let­li býu­jet me­ýil­leş­di­ri­li­şi­ne geç­mek we bu ul­ga­myň do­lan­dy­ry­ly­şy­ny döw­rüň ta­lap­la­ry­na la­ýyk gu­ra­mak üçin dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi göz öňünde tutulýan anyk çä­re­ler ba­ra­da ha­bar be­ril­di. 

«Türk­me­nis­tan­da býu­jet işi­ni kä­mil­leş­dir­mek bo­ýun­ça çä­re­ler ha­kyn­da» Ka­ra­ryň des­lap­ky tas­la­ma­sy­nyň taý­ýar­la­nyl­ýan­dy­gy ba­ra­da aý­dyl­dy. Ol ýur­duň Býu­jet ko­dek­si­niň we­zi­pe­le­ri­ni hem-de ta­lap­la­ry­ny ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Res­mi­na­ma­da Döw­let býu­je­ti­ni 3 ýyl­lyk möh­let üçin iş­läp düz­mek, onuň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­li­şi­ne gö­zeg­çi­li­gi ber­kit­mek we býu­jet ul­ga­my­ny do­lan­dyr­ma­gy kä­mil­leş­dir­mek bo­ýun­ça çä­re­le­riň top­lu­my, 2022 — 2024-nji ýyl­lar­da de­giş­li ka­da­laş­dy­ry­jy hu­kuk na­ma­la­ryny iş­läp taý­ýar­la­mak göz öňün­de tu­tul­dy. Şu­nuň bi­len bir ha­tar­da, ýö­ri­te döw­let to­pa­ry­ny dö­ret­mek we onuň dü­zü­mi­ni tas­syk­la­mak tek­lip edil­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, hä­zir­ki za­man şert­le­rin­de yk­dy­sa­dy­ýe­ti dog­ry we so­wat­ly do­lan­dyr­ma­gyň örän mö­hüm­di­gi­ni, şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, onuň gu­ral­la­ry­nyň bi­ri­niň býu­jet ul­ga­my bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Şu iş­ler­de esa­sy ma­li­ýe res­mi­na­ma­sy bo­lan ýur­du­my­zyň Döw­let býu­je­ti­niň ke­ma­la ge­ti­ril­me­gi­ne wa­jyp orun be­ril­ýär. Pul akym­la­ry­ny do­lan­dyr­ma­gyň güýç­li, dur­nuk­ly ul­ga­my döw­le­tiň yg­ty­bar­ly bol­ma­gy­na, Wa­ta­ny­my­zyň gül­läp ös­me­gi­ne hem-de ra­ýat­la­ry­ň hal-ýag­da­ýy­nyň ýo­kar­lan­ma­gy­na ýar­dam ed­ýär di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz nyg­ta­dy hem-de wi­se-prem­ýe­re bu ugur­da­ky iş­le­ri do­wam et­dir­me­gi tab­şyr­dy. 

Soň­ra wi­se-prem­ýer ulag-ara­gat­na­şyk ul­ga­my­ny top­lum­la­ýyn esas­da ös­dür­mek, mul­ti­mo­dal gat­naw­lar üçin müm­kin­çi­lik­le­ri art­dyr­mak we ila­ta edil­ýän hyz­mat­la­ryň hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Abu-Da­bi­niň Ösüş gaz­na­sy­nyň, Mer­ke­zi ban­kyň we Döw­let da­şa­ry yk­dy­sa­dy iş ban­ky­nyň karz se­riş­de­le­ri­ni çek­me­giň ha­sa­by­na, Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň Je­bel şä­her­çe­sin­de Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li­niň gur­lu­şy­gy­ny ma­li­ýe­leş­dir­mek bo­ýun­ça tek­lip­ler ba­ra­da ha­bar be­ril­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, ýur­du­myz­da te­le­ke­çi­ler ta­ra­pyn­dan dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän iri dü­züm­le­ýin tas­la­ma­la­ry ma­li­ýe­leş­dir­mä­ge hal­ka­ra gu­ra­ma­lar­dan ma­ýa go­ýum­la­ry çek­mek ar­ka­ly olar bi­len iş­jeň hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­me­giň mil­li dur­muş-yk­dy­sa­dy stra­te­gi­ýa­nyň esa­sy ugur­la­ry­nyň bi­ri­di­gi­ni bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hö­dür­le­nen tek­li­bi ma­kul­lap, wi­se-prem­ýe­re me­ýil­leş­di­ri­len iş­le­riň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­li­şi­ni berk gö­zeg­çi­lik­de sak­la­ma­gy tab­şyr­dy. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry Ş.Abd­rah­ma­now «Türk­men­ne­bit» döw­let kon­ser­ni­niň gu­ýu­la­ryň önüm be­ri­ji­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­mak bo­ýun­ça ýö­ri­te­leş­di­ri­len elin hyz­mat­la­ry ýe­ri­ne ýe­tir­mek ba­ra­da şert­na­ma­ny bag­laş­ma­gy ha­kyn­da» Ka­ra­ryň tas­la­ma­sy ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Res­mi­na­ma la­ýyk­lyk­da, Hy­ta­ýyň ne­bit­hi­mi­ýa kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň ýa­nyn­da­ky Hal­ka­ra ne­bit hyz­mat­lar kom­pa­ni­ýa­sy bi­len de­giş­li şert­na­ma­ny bag­laş­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, ne­bi­tiň ga­zy­lyp alyn­ýan möç­ber­le­ri­ni ýo­kar­lan­dyr­mak üçin pu­da­ga öň­de­ba­ry­jy tej­ri­bä­ni giň­den çek­me­giň wa­jyp­dy­gy­ny bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hö­dür­le­nen Ka­ra­ra gol çe­kip, ony san­ly ul­gam ar­ka­ly wi­se-prem­ýe­re iber­di hem-de bu res­mi­na­ma­nyň ta­la­ba­la­ýyk ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi­niň üp­jün edil­me­gi­ni tab­şyr­dy. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry Ş.Abd­rah­ma­now Ha­zar deň­zi­niň türk­men ke­na­ry­ny öz­leş­dir­mek, hu­su­san-da, Önü­mi paý­laş­mak ha­kyn­da yla­la­şyk esa­syn­da «Çe­le­ken» şert­na­ma­la­ýyn çä­gi­ni öz­leş­dir­mek iş­le­ri­ni ne­ti­je­li do­wam et­dir­mek ba­bat­da gö­rül­ýän çä­re­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, “Dra­gon Oil (Türk­me­nis­tan) Ltd.” kom­pa­ni­ýa­sy bi­len bi­le­lik­de de­giş­li iş­le­ri ge­çir­mek ba­ra­da­ky tek­lip­ler be­ýan edil­di. Bu kom­pa­ni­ýa bi­len “Türk­men­ne­bit” döw­let kon­ser­ni­niň ara­syn­da gol çe­kil­me­gi göz öňün­de tu­tul­ýan şert­na­ma ba­ra­da hem ha­sa­bat be­ril­di. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ha­sa­ba­ty diň­läp, bu ul­gam­da öň­de dur­ýan we­zi­pe­le­riň çö­zül­me­gi­ne oý­la­ny­şyk­ly we top­lum­la­ýyn çe­me­leş­me­giň ze­rur­dy­gy­na ün­si çek­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow hö­dür­le­nen tek­lip­le­ri ma­kul­lap, wi­se-prem­ýe­re bu ugur­da­ky iş­le­ri do­wam et­dir­me­gi tab­şyr­dy. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry A.Ýaz­my­ra­dow ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da möw­süm­le­ýin oba ho­ja­lyk iş­le­ri­niň al­nyp bar­ly­şy, şeý­le hem ýer­le­riň me­de­ni­ýe­ti­ni we suw üp­jün­çi­li­gi­ni go­wu­lan­dyr­mak bo­ýun­ça dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän çä­re­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Wi­se-prem­ýer ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ry­nyň eke­ran­çy­lyk ýer­le­ri­niň me­de­ni­ýe­ti­ni ýo­kar­lan­dyr­mak hem-de suw se­riş­de­le­ri­ni tyg­şyt­la­mak mak­sa­dyndan ugur alnyp, de­giş­li hü­när­men­ler bi­len ýe­rin­de zerur işleriň ge­çi­ri­len­di­gi­ni ha­bar ber­di. 

Şu gün­ler ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da gal­la ora­gy güýç­li dep­gin­de do­wam et­di­ril­ýär. Bug­daý ora­gyn­dan bo­şan meý­dan­lar­da sü­rüm iş­le­ri al­nyp ba­ryl­ýar, möw­süm­le­ýin oba ho­ja­lyk iş­le­ri­niň çäk­le­rin­de daý­han­lar şa­ly, gant şu­gun­dy­ry ýa­ly ara­lyk ekin­le­ri ek­ýär­ler. Şu­nuň bi­len bir ha­tar­da, go­wa­ça ideg et­mek bo­ýun­ça ag­ro­teh­ni­ka­nyň ka­da­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, ha­ta­ra­ra be­jer­gi, ösüş su­wu­ny tut­mak hem-de mi­ne­ral dö­kün­ler bi­len iý­mit­len­dir­mek iş­le­ri do­wam ed­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň Suw üp­jün­çi­lik me­se­le­le­ri bo­ýun­ça hö­kü­met to­pa­ry­nyň mas­la­ha­tyn­da me­ýil­na­ma­lar dü­zü­lip, de­giş­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, gal­la ora­gy­nyň öz wag­tyn­da ta­mam­lan­ma­gy­nyň hem-de ha­sy­lyň ýit­gi­siz ýyg­nal­ma­gy­nyň üp­jün edil­me­gi­ni berk gö­zeg­çi­lik­de sak­la­ma­gy tab­şyr­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz tä­ze ýy­lyň ha­sy­ly­nyň düý­bü­ni tut­ma­ga şu gün­ler­den taý­ýar­lyk gör­me­giň, bug­daý ora­gyn­dan bo­şan meý­dan­la­ra ara­lyk ekin­le­ri ek­me­giň ze­rur­dy­gy­na ün­si çe­kip, go­wa­ça ideg et­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň dep­gi­ni­ni güýç­len­dir­me­giň mö­hüm­di­gi­ni bel­le­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ýur­du­my­zyň oba ho­ja­ly­gyn­da ýer­le­riň ha­syl­ly­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­jek hem-de oba­se­na­gat top­lu­my­nyň ägirt uly kuw­wa­ty­ny ama­la aşyr­ma­ga ýar­dam et­jek suw tyg­şyt­laý­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň giň­den or­naş­dy­ryl­ma­gy­nyň wa­jyp­dy­gy­ny nyg­ta­dy we bu ba­bat­da de­giş­li gör­kez­me­le­ri ber­di. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry Ç.Pur­çe­kow ýur­du­myz­da yk­dy­sa­dy taý­dan bäh­bit­li we eko­lo­gik taý­dan aras­sa gaý­ta­dan di­kel­dil­ýän ener­gi­ýa çeş­me­le­ri­ni ulan­mak bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň Ka­rar­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň Ser­dar et­ra­byn­da ener­gi­ýa howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek hem-de “ýa­şyl” ener­ge­ti­ka­ny dö­ret­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň çäk­le­rin­de “Al­tyn asyr” Türk­men kö­lü­niň tö­we­re­gin­de dö­re­dil­jek ilat­ly ýer­le­riň sarp edi­ji­le­ri­ni elekt­rik ener­gi­ýa­sy bi­len üp­jün et­mek üçin kuw­wat­ly­ly­gy 10 me­ga­wat bo­lan kö­pu­gur­ly Gün we ýel elekt­rik be­ket­le­ri­ni gur­mak bo­ýun­ça gu­ra­ma­çy­lyk iş­le­ri do­wam et­di­ril­ýär. Şeý­le hem gaý­ta­dan di­kel­dil­ýän ener­gi­ýa çeş­me­le­ri­ni ýur­du­my­zyň çet gy­ra­la­ryn­da we bar­ma­sy kyn ýer­le­r­de ýer­leş­ýän ilat­ly no­kat­la­ryň elekt­rik üp­jün­çi­li­gi üçin ulan­mak mak­sa­da­la­ýyk ha­sap­la­nyl­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, hö­dür­le­nen tek­li­bi ma­kul­la­dy hem-de ýur­du­my­zyň elekt­roe­ner­ge­ti­ka ul­ga­my­ny döw­re­bap­laş­dyr­mak­da we onuň kuw­wa­ty­ny art­dyr­mak­da uly äh­mi­ýe­te eýedigini na­za­ra al­mak bi­len, bu ugur­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň mö­hüm­di­gi­ni bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz “ýa­şyl” ener­ge­ti­ka­nyň müm­kin­çi­lik­le­rinden peý­da­lan­mak bo­ýun­ça tä­ze tas­la­ma­la­ryň aý­ra­tyn ze­rur­dy­gy ba­ra­da aý­dyp, daş­ky gur­şa­wa zy­ýan ýe­tir­me­ýän ener­ge­ti­ka­nyň yk­dy­sa­dy taý­dan bäh­bit­li des­ga­la­ry­nyň gu­rul­ma­gy ba­bat­da bel­le­nen me­ýil­na­ma­la­ryň, şol san­da eko­lo­gik aba­dan­çy­ly­gy we ýur­du­my­zyň se­bit­le­ri­niň dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ok­gun­ly ösü­şi­ni üp­jün et­mek bo­ýun­ça me­ýil­na­ma­la­ryň üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi­ne gö­nü­den-gö­ni ýar­dam et­jek­di­gi­ni nyg­ta­dy hem-de de­giş­li tab­şy­ryk­la­ry ber­di. 

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry B.At­da­ýew «EKS­PO — 2025» Bü­tin­dün­ýä ser­gi­si­ne Türk­me­nis­ta­nyň gat­naş­ma­gy­nyň ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­si­ni üp­jün et­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. “Ýa­şaý­şy­myz üçin gel­je­giň jem­gy­ýe­ti­ni dö­red­ýä­ris” şy­ga­ry as­tyn­da gu­ral­jak bu hal­ka­ra fo­ru­myň 2025-nji ýy­lyň 13-nji ap­re­li — 13-nji okt­ýab­ry ara­ly­gyn­da Ýa­po­ni­ýa­nyň Osa­ka şä­he­rin­de ge­çi­ril­jek­di­gi ha­bar be­ril­di. 

Gu­ra­ma­çy­lyk iş­le­ri­niň do­wa­myn­da ýa­pon ta­ra­py Türk­me­nis­ta­nyň mil­li pa­wil­ýo­ny­ny “Dur­muş müm­kin­çi­lik­le­ri­ni gi­ňelt­mek” at­ly bö­lüm­de ýer­leş­dir­me­gi tek­lip ed­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, «EKS­PO — 2025» ser­gi­sin­de mil­li pa­wil­ýo­ny­my­zy gur­ma­gyň tas­la­ma­la­ry­ny saý­lap al­mak üçin ýur­du­my­zyň gur­lu­şyk kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň ara­syn­da bäs­le­şik yg­lan et­mek me­ýil­leş­di­ril­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, döw­let stra­te­gi­ýa­sy­nyň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi ne­ti­je­sin­de hä­zir­ki wagt­da Türk­me­nis­tan­da yk­dy­sa­dy ösü­şiň mil­li nus­ga­sy ke­ma­la ge­ti­ril­di, mu­nuň özi türk­men hal­ky­nyň aba­dan dur­mu­şy­ny üp­jün et­mä­ge hem-de Di­ýa­ry­my­za dün­ýä­niň yk­dy­sa­dy taý­dan ösen we sy­ýa­sy taý­dan dur­nuk­ly döw­let­le­riň ha­ta­ryn­da my­na­syp orun eýe­le­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär di­ýip bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz «EKS­PO — 2025» ser­gi­si­ne gat­naş­ma­gyň mö­hüm­di­gi ba­ra­da aý­dyp, şeý­le giň ge­rim­li göz­den ge­çi­riş­le­riň Wa­ta­ny­my­zyň ga­za­nan­la­ry­ny, onuň eks­port kuw­wa­ty­ny açyp gör­kez­mek, tej­ri­be alyş­mak, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­lyk me­se­le­le­ri­ni oňyn çöz­mek üçin tä­ze müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýan­dy­gy­ny nyg­ta­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň bel­leý­şi ýa­ly, ýur­du­my­zyň mil­li pa­wil­ýo­ny­nyň be­zeg iş­le­rin­de öz­bo­luş­ly çöz­güt­le­riň ula­nyl­ma­gy ze­rur­dyr, olar­da mil­li bi­na­gär­li­giň ga­dy­my ýö­rel­ge­le­ri öz be­ýa­ny­ny tap­ma­ly­dyr. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow bu ba­bat­da top­la­nan oňyn tej­ri­bä­niň yzy­gi­der­li baý­laş­dy­ryl­ma­gy­nyň ze­rur­dy­gy­ny bel­läp, wi­se-prem­ýe­re ýur­du­my­zyň bu hal­ka­ra ser­gä gat­naş­ma­gy­nyň ýo­ka­ry de­re­je­si­ni üp­jün et­mek bo­ýun­ça gu­ra­ma­çy­lyk iş­le­ri­ni he­mi­şe gö­zeg­çi­lik­de sak­la­ma­gy tab­şyr­dy. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry M.Mäm­me­do­wa şu ýy­lyň iýul aýyn­da ge­çi­ril­jek esa­sy çä­re­le­riň ter­ti­bi ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şol çä­re­ler mas­la­hat­la­ry, dö­re­di­ji­lik du­şu­şyk­la­ry­ny, on­laýn çä­re­le­ri­, ser­gi­le­ri hem-de şan­ly se­ne­le­re ba­gyş­la­nan wa­gyz-ne­si­hat çä­re­le­ri­ni özün­de jem­le­ýär. 

Aý­dym­çy ýaş­la­ryň ara­syn­da ge­çi­ril­ýän “Ýaň­lan, Di­ýa­rym!” te­le­bäs­le­şi­gi­niň we­la­ýat­lar bo­ýun­ça jem­leý­ji tap­gyr­la­ry­ny we du­tar­çy bag­şy-sa­zan­da­la­ryň ara­syn­da yg­lan edi­len “Çal­sa­na, bag­şy!” bäs­le­şi­gi­niň we­la­ýat­lar bo­ýun­ça tap­gyr­la­ry­ny ge­çir­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. 2024-nji ýyl­da Fran­si­ýa­da türk­men sun­ga­ty­na we ta­ry­hy­na de­giş­li ser­gi­ni ge­çir­me­giň gu­ra­ma­çy­lyk me­se­le­le­ri­ni ara alyp mas­la­hat­laş­mak bo­ýun­ça şu ýy­lyň 7-nji iýu­lyn­da san­ly ul­gam ar­ka­ly iki­ta­rap­la­ýyn du­şu­şy­gyň ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýär. Wi­se-prem­ýer Gur­ban baý­ra­my my­na­sy­bet­li Aş­ga­bat şä­he­rin­de hem-de ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da dür­li me­de­ni çä­re­le­riň ge­çi­ril­jek­di­gi­ni ha­bar ber­di. Gel­jek aý­da ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ri­len çä­re­le­riň me­ýil­na­ma­sy döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ga­ra­ma­gy­na hö­dür­le­nil­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, hal­ky­my­zyň ägirt uly dö­re­di­ji­lik kuw­wa­ty­ny gör­kez­mä­ge, ul­ga­myň iş­gär­le­ri­niň hü­när us­sat­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­ma­ga, tä­ze ze­hin­le­ri ýü­ze çy­kar­ma­ga ýar­dam ber­mä­ge gö­nük­di­ri­len iýul aýyn­da­ky çä­re­le­riň ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­si­ni üp­jün et­me­giň wa­jyp­dy­gy­ny bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hö­dür­le­nen me­ýil­na­ma­ny ma­kul­lap, wi­se-prem­ýe­re de­giş­li tab­şy­ryk­la­ry ber­di. 

Soň­ra wi­se-prem­ýer «Türk­me­nis­ta­nyň Be­ýik Sa­par­my­rat Türk­men­ba­şy adyn­da­ky Baş dra­ma teat­ry­na «Aka­de­mi­ki» hu­kuk de­re­je­si­ni ber­mek ha­kyn­da» Ka­ra­ryň tas­la­ma­sy ba­ra­da ha­sa­bat be­rip, ony hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ga­ra­ma­gy­na hö­dür­le­di. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ha­sa­ba­ty diň­läp, äh­li beý­le­ki ul­gam­lar bi­len bir­lik­de, hä­zir türk­men me­de­ni­ýe­ti­ni we sun­ga­ty­ny kä­mil­leş­dir­me­giň, baý­laş­dyr­ma­gyň esa­sy we­zi­pe­le­riň bi­ri bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny nyg­ta­dy hem-de hö­dür­le­nen res­mi­na­ma gol çek­di we ony san­ly ul­gam ar­ka­ly wi­se-prem­ýe­re ibe­rip, dö­re­di­ji­lik iş­gär­le­ri­ne mäh­ri­ban Wa­ta­ny­my­zyň gül­läp ös­me­gi­niň bäh­bi­di­ne alyp bar­ýan iş­le­rin­de tä­ze üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di. 

Öz no­ba­tyn­da, Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry M.Mäm­me­do­wa Ma­ry we­la­ýa­tyn­da giň ge­rim­de geçiril­ýän Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň do­wam ed­ýän gün­le­rin­de bu şat­lyk­ly ha­ba­ryň me­de­ni­ýet ul­ga­my­nyň iş­gär­le­ri­niň ru­hu­ny has-da be­len­de gö­te­rjek­di­gi­ni aý­dyp, me­de­ni­ýet, sun­gat hem-de dö­re­di­ji­lik iş­gär­le­ri­niň işi­ne hem­me­ta­rap­la­ýyn gol­daw ber­ýän­di­gi üçin döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­di­rip, öňde goý­lan we­zi­pe­le­ri üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­tir­mek üçin äh­li ta­gal­la­la­ry et­jek­dik­le­ri­ne ynan­dyr­dy. 

Soň­ra Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň оrun­ba­sa­ry S.Toý­ly­ýew ça­ga­la­ryň we ýet­gin­jek­le­riň to­mus­ky dynç alyş möw­sü­mi­niň gu­ra­ly­şy ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ýol­baş­çy­ly­gyn­da ýaş nes­liň do­ly de­re­je­de dynç al­ma­gy, sag­dyn ös­me­gi hem-de boş wagt­la­ry­ny me­de­ni­ýet­li, gy­zyk­ly ge­çir­me­gi üçin äh­li şert­ler dö­re­dil­ýär. Gök­de­re­dä­ki sa­gal­dyş mer­kez­le­rin­de, ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da we “Awa­za” mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gyn­da ýer­leş­ýän ça­ga­lar dynç alyş-sa­gal­dyş mer­kez­le­rin­de dynç alyş möw­sü­mi do­wam ed­ýär. 

De­giş­li mi­nistr­lik­ler we jem­gy­ýet­çi­lik gu­ra­ma­la­ry ta­ra­pyn­dan me­de­ni-köp­çü­lik­le­ýin hem-de sport çä­re­le­ri­niň gi­ňiş­le­ýin me­ýil­na­ma­sy taý­ýar­la­nyp, şo­ňa la­ýyk­lyk­da, sag­dyn iý­mit­len­mä­ge, açyk ho­wa­da ge­ze­lenç­le­ri gu­ra­ma­ga, be­den maşk­la­ry­ny ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge, spor­tuň hem-de mil­li türk­men oýun­la­rynyň dür­li gör­nüş­le­ri bi­len meş­gul­lan­ma­ga gö­nük­di­ri­len çä­re­ler gu­ral­ýar. Ça­ga­lar üçin da­şa­ry ýurt dil­le­ri­ni öw­ren­mek, komp­ýu­ter so­wat­ly­ly­gy, şe­kil­len­di­riş sun­ga­ty bo­ýun­ça öw­re­di­ji-ös­dü­ri­ji hä­si­ýet­li okuw­lar hem-de aý­dym-saz­ly çä­re­ler ge­çi­ril­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, to­mus möw­sü­min­de mek­dep okuw­çy­la­ry­nyň dynç al­şy­ny mun­dan beý­läk-de gu­ra­ma­çy­lyk­ly ge­çir­mä­ge örän jo­gap­kär­li çe­me­leş­me­giň mö­hüm­di­gi­ni aý­dyp, Bi­lim mi­nistr­li­gi hem-de Sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty mi­nistr­li­gi ta­ra­pyn­dan ça­ga­la­ryň oňat, gy­zyk­ly dynç al­mak­la­ry­na we aras­sa­çy­lyk-öňü­ni alyş çä­re­le­riniň ta­lap­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, aras­sa­çy­lyk we howp­suz­lyk ka­da­la­ry­nyň ber­jaý edi­li­şi­ne berk gö­zeg­çi­li­giň üp­jün edil­me­lidigi­ni tab­şyr­dy. 

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry, da­şa­ry iş­ler mi­nist­ri R.Me­re­dow Aş­ga­bat­da 29-njy iýun­da ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ri­len Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň VI sam­mi­ti­ne gö­rül­ýän taý­ýar­lyk ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ga­ra­ma­gy­na de­giş­li mak­sat­na­ma hö­dür­le­nil­di. 

Nyg­ta­ly­şy ýa­ly, ýur­du­myz pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik­li, dö­re­di­ji­lik­li da­şa­ry sy­ýa­sy stra­te­gi­ýa­ny yzy­gi­der­li dur­mu­şa ge­çir­mek bi­len, Ha­zar deň­zin­de öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak­da, se­bit äh­mi­ýet­li wa­jyp me­se­le­le­riň saz­la­şyk­ly çöz­güt­le­ri­ni iş­läp taý­ýar­la­mak­da mö­hüm orun eýe­le­ýär. Aş­ga­bat sam­mi­ti­niň gün ter­ti­bi­ne ile­ri tu­tul­ýan ugur­lar­da ne­ti­je­li döw­le­ta­ra hyzmatdaşlygy mun­dan beý­läk-de ös­dür­mä­ge de­giş­li me­se­le­le­riň top­lu­my gi­ri­zi­ler. Şeý­le hem fo­ru­myň çäk­le­rin­de bir­nä­çe iki­ta­rap­la­ýyn du­şu­şyk­la­ryň ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýär. 28-nji iýun­da ge­çi­ril­jek Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň da­şa­ry iş­ler mi­nistr­le­ri­niň mej­li­si hem sam­mi­te gö­rül­ýän taý­ýar­lyk me­se­le­le­ri­ne ba­gyş­la­nar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, goň­şy döw­let­ler bi­len däp bo­lan dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­niň ata Wa­ta­ny­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň esa­sy ugur­la­ry­nyň bi­ri­di­gi­ni nyg­ta­dy. Bu sy­ýa­sat oňyn Bi­ta­rap­lyk, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik hem-de umu­my bäh­bit­le­re la­ýyk gel­ýän ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk ýö­rel­ge­le­ri esa­syn­da ýo­la go­ýul­ýar. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hö­dür­le­nen mak­sat­na­ma­ny ma­kul­lap, VI Ha­zar sam­mi­ti­niň mö­hüm­di­gi­ne ün­si çek­di hem-de Türk­me­nis­ta­nyň Ha­zar deň­zi bo­ýun­ça ile­ri tu­tul­ýan me­se­le­le­ri çöz­mä­ge sal­dam­ly go­şant goş­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Türk­me­nis­ta­nyň ke­nar­ýa­ka ýurt­la­ryň ara­syn­da söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ryň di­wer­si­fi­ka­si­ýa ýo­ly bi­len ös­dü­ril­me­gi, Ha­zar deň­zi se­bi­ti­niň ägirt uly se­riş­de, ulag-ara­gat­na­şyk, ener­ge­ti­ka we se­na­gat kuw­wa­ty­nyň ne­ti­je­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi ug­run­da yzy­gi­der­li çy­kyş ed­ýän­di­gi­ni nyg­ta­dy. Şu­nuň bi­len bir ha­tar­da, me­de­ni-yn­san­per­wer hyz­mat­daş­ly­ga, eko­lo­gi­ýa we daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak, ga­dy­my Ha­za­ryň bio­dür­lü­li­gi­ni aýaw­ly sak­la­mak, te­bi­gy baý­lyk­la­ryn­dan re­je­li peý­da­lan­mak ýa­ly mö­hüm ul­gam­lar­da gat­na­şyk­la­ra uly äh­mi­ýet be­ril­ýär. 

Ýur­du­my­zyň Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň ara­syn­da öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mä­ge, de­giş­li şert­na­ma-hu­kuk bin­ýa­dy­ny ke­ma­la ge­tir­mä­ge, ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len gat­na­şyk­la­ry iş­jeň­leş­dir­mä­ge gö­nük­di­ri­len anyk baş­lan­gyç­la­ry mu­nuň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. Türk­me­nis­tan ýurt­la­ry­my­zyň ara­syn­da­ky do­gan­lyk hem-de hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk gat­na­şyk­la­ry­na, Ha­za­ryň pa­ra­hat­çy­lyk, dost­luk we hyz­mat­daş­lyk deň­zi de­re­je­si­niň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na mun­dan beý­läk-de hem­me­ta­rap­la­ýyn gol­daw ber­me­gi­ni do­wam et­di­rer. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow şu­lar ba­ra­da aýt­mak bi­len, wi­se-prem­ýe­re, da­şa­ry iş­ler mi­nist­ri­ne döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­ga tä­ze iter­gi ber­jek Aş­ga­bat sam­mi­ti­niň ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­si­ni üp­jün et­me­gi hem-de be­lent mer­te­be­li myh­man­la­ryň hal­ky­my­zyň myh­man­sö­ýer­lik däp­le­ri­ne la­ýyk­lyk­da gar­şy alyn­ma­gy­ny tab­şyr­dy. 

Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň ýa­nyn­da­ky Ulag we kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar agent­li­gi­niň Baş di­rek­to­ry M.Ça­ky­ýew mil­li elekt­ron kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­gam­la­ry­nyň we ola­ry iş­läp taý­ýar­laý­jy­la­ryň me­se­le­le­ri bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. «Mag­lu­mat we ony go­ra­mak ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny­na la­ýyk­lyk­da, mil­li elekt­ron kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­gam­la­ry­nyň Döw­let sa­na­wy ha­kyn­da we mil­li elekt­ron kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­gam­la­ry­ny iş­läp taý­ýar­laý­jy­la­ryň Döw­let sa­na­wy ha­kyn­da Düz­gün­na­ma­la­ryň tas­la­ma­la­ry iş­le­nip taý­ýar­la­nyl­dy. 

Bu ugur­da iş­le­riň ut­gaş­dy­ryl­ma­gy­ny şu Düz­gün­na­ma­la­ra la­ýyk­lyk­da, Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň ýa­nyn­da­ky Ulag we kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar agent­li­gi­niň «Türk­me­na­ra­gat­na­şyk» agent­li­gi­niň üs­tü­ne ýük­le­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Bu res­mi­na­ma­lar ýur­du­myz­da san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­me­giň 2021 — 2025-nji ýyl­lar üçin Döw­let mak­sat­na­ma­syn­dan ge­lip çyk­ýan we­zi­pe­le­ri ýe­ri­ne ýe­tir­mek üçin mil­li elekt­ron kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­gam­la­ry­nyň sa­ny­nyň art­dy­ryl­ma­gy­na, gi­ňel­dil­me­gi­ne we ös­dü­ril­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len­dir. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, san­ly­laş­dyr­ma­gyň türk­men yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni mun­dan beý­läk-de ös­dür­me­giň ile­ri tu­tul­ýan ug­ry hök­mün­de kes­git­le­nen­di­gi­ni nyg­ta­dy. Ýo­kar­da ag­za­lan mak­sat­na­ma mag­lu­mat teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­ny giň­den ulan­ma­gyň ha­sa­by­na dür­li pu­dak­la­ryň işi­niň ne­ti­je­li­li­gi­ni hem-de dur­muş ul­ga­my­ny ýo­kar­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz iri tas­la­ma­la­ryň has-da kä­mil­leş­di­ril­me­gi­ne we yzy­gi­der­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ne uly üns be­ril­me­li­dir di­ýip bel­le­di hem-de agent­li­giň ýol­baş­çy­sy­na bu me­se­lä gi­ňiş­le­ýin çe­me­leş­me­gi, bu ugur­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­re iç­gin sel­jer­me ge­çir­me­gi tab­şyr­dy. 

Soň­ra agent­li­giň Baş di­rek­to­ry suw aka­ba­la­ry­ny çu­ňalt­mak hem-de gyr­man­ça­lar­dan aras­sa­la­mak üçin ula­nyl­ýan lä­bik so­ru­jy der­ýa gä­mi­le­ri­ni abat­la­mak we tä­ze gä­mi­le­ri gur­mak bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat ber­di. De­ňiz we der­ýa ulag­la­ry ul­ga­myn­da pu­dak­la­ýyn eda­ra­lar bi­len iş­le­riň ne­ti­je­li­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­mak, hyz­mat­la­ryň gör­nüş­le­ri­ni art­dyr­mak bo­ýun­ça yzy­gi­der­li iş­le­riň al­nyp ba­ryl­ýan­dy­gy ha­bar be­ril­di. Me­ýil­na­ma la­ýyk­lyk­da, abat­la­nyl­ýan hem-de tä­ze gu­rul­ma­ly der­ýa gä­mi­le­ri­niň ýyl­lyk ze­rur­lyk­la­ry­ny, bu­ýur­ma­la­ry ýe­ri­ne ýe­tir­me­giň möh­let­le­ri­ni kes­git­le­mek bo­ýun­ça de­giş­li iş­le­ri ge­çir­mek hem-de hü­när­men­le­ri taý­ýar­la­mak we goş­ma­ça iş orun­la­ry­ny dö­ret­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ga­ra­ma­gy­na iş me­ýil­na­ma­sy­nyň de­giş­li tas­la­ma­sy­ny taý­ýar­la­mak ba­ra­da­ky tek­lip hö­dür­le­nil­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ha­sa­ba­ty diň­läp, mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi dur­nuk­ly ös­dür­mek­de ulag ul­ga­my­nyň äh­mi­ýe­ti­ne üns çek­di hem-de ýur­du­my­zyň için­de bol­şy ýa­ly, hal­ka­ra ulag gat­naw­la­ry­nyň ösü­şi ba­bat­da-da de­ňiz we der­ýa ar­ka­ly gat­naw­la­ryň bar­ha art­ýan or­nu­ny nyg­ta­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz lä­bik so­ru­jy gä­mi­le­riň gur­lu­şy­gy­nyň teh­no­lo­gik hem-de in­no­wa­sion dü­züm bö­lek­le­ri we beý­le­ki en­jam­la­ry bi­len gi­ňiş­le­ýin gy­zyk­la­nyp, hil hem-de bäs­deş­li­ge ukyp­ly­lyk ala­mat­la­ry bo­ýun­ça ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni ýo­ka­ry sep­git­le­re çy­kar­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýän öň­de­ba­ry­jy dün­ýä tej­ri­be­si­niň, iň tä­ze in­že­ner­çi­lik iş­läp taý­ýar­la­ma­la­ryň we nou-hau­la­ryň çe­kil­me­li­di­gi­ni aý­ra­tyn bel­le­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz hä­zir Türk­me­nis­tan­da der­ýa dü­züm­le­ri ul­ga­my­nyň top­lum­la­ýyn ös­dü­ril­me­gi­ne hem-de kä­mil­leş­di­ril­me­gi­ne mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­ýän­di­gi­ni nyg­tap, ýur­du­my­zyň lä­bik so­ru­jy gä­mi­le­ri­ni abat­la­mak hem-de gur­mak me­se­le­le­ri­niň mö­hüm­di­gi­ne, ola­ryň öz wag­tyn­da çö­zül­me­li­di­gi­ne ün­si çek­di we agent­li­giň ýol­baş­çy­sy­na oba ho­ja­lyk top­lu­my­nyň dü­züm­le­ri bi­len bi­le­lik­de, bu ugur­da me­ýil­leş­di­ri­len iş­le­ri dur­mu­şa ge­çir­mek üçin anyk çä­re­le­ri gör­me­gi tab­şyr­dy. 

Mej­lis­de döw­let dur­mu­şy­nyň beý­le­ki bir­nä­çe me­se­le­le­ri­ne-de ga­ra­lyp, olar bo­ýun­ça de­giş­li çöz­güt­ler ka­bul edil­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ri­len mej­li­si­ni ta­mam­lap, oňa gat­na­şan­la­ryň äh­li­si­ne berk jan sag­lyk, maş­ga­la aba­dan­çy­ly­gy­ny, ber­ka­rar Wa­ta­ny­my­zyň gül­läp ös­me­gi ug­run­da alyp bar­ýan iş­le­rin­de uly üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di.

Türk­me­nis­tan­da hal­ka­ra eko­lo­gi­ýa fo­ru­my ge­çi­ril­di 

 Aş­ga­bat, 23-nji iýun (TDH). Şu gün paý­tag­ty­myz­da­ky “Ýyl­dyz” myh­man­ha­na­syn­da “Ug­le­wo­do­rod se­riş­de­le­ri­ni çy­kar­ma­gyň eko­lo­gi­ýa jä­het­le­ri” at­ly hal­ka­ra yl­my mas­la­hat ge­çi­ril­di. Ol “Türk­men­gaz” we “Türk­men­ne­bit” döw­let kon­sern­le­ri­niň, “Türk­men­geo­lo­gi­ýa” döw­let kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň “Türk­men Fo­rum” ho­ja­lyk jem­gy­ýe­ti bi­len hyz­mat­daş­ly­gyn­da Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­nyň “Gaff­neyСli­ne” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ýar­dam ber­me­gin­de gu­ral­dy. 

Şu ge­zek­ki fo­rum di­ňe bir ada­ty gör­nüş­de ge­çi­ril­män, eý­sem, Aş­ga­bat­dan dün­ýä­niň on­lar­ça ýur­du­na on­laýn ter­ti­bin­de hem gör­ke­zil­di. Oňa Hö­kü­met dü­züm­le­ri­niň, ugur­daş mi­nistr­lik­le­riň we pu­dak­la­ýyn do­lan­dy­ryş eda­ra­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry, Türk­me­nis­tan­da iş­le­ýän hal­ka­ra mis­si­ýa­la­ryň, mil­li we da­şa­ry ýurt köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­ri­niň we­kil­le­ri gat­naş­dy­lar. Şeý­le hem fo­ru­myň işi­ne Ýag­şy­gel­di Ka­ka­ýew adyn­da­ky Hal­ka­ra ne­bit we gaz uni­wer­si­te­ti­niň mu­gal­lym­la­ry­dyr ta­lyp­la­ry on­laýn gör­nü­ş­de go­şul­dy­lar. Fo­rum ug­le­wo­do­rod se­riş­de­le­ri­ni öz­leş­dir­me­giň eko­lo­gik ta­rap­la­ry we tä­ze döw­rüň ener­gi­ýa­sy­na ge­çiş, wo­do­rod — gel­je­giň ýan­gy­jy, zy­ňyn­dy­la­ry do­ly aýyr­mak we mo­ne­ti­za­si­ýa üçin me­tan zy­ňyn­dy­la­ry­ny we kö­mür­tur­şy ga­zy­ny azalt­mak, eko­lo­gi­ýa we ho­wa bo­ýun­ça ma­li­ýe­leş­dir­me­giň tä­ze müm­kin­çi­lik­le­ri hem-de aras­sa ener­gi­ýa­ny ön­dür­mek­dä­ki baş­lan­gyç­lar ýa­ly dört ug­ry öz içi­ne al­dy. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň baş­tu­tan­ly­gyn­da pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik, oňyn Bi­ta­rap­lyk we ne­ti­je­li hal­ka­ra hyz­mat­daş­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­lan­ýan da­şa­ry sy­ýa­sa­ty ama­la aşyr­ýan Türk­me­nis­tan hä­zir­ki döw­rüň mö­hüm me­se­le­le­ri­niň de­ňe­çer çöz­gü­di­ni iş­läp taý­ýar­la­mak­da aý­ra­tyn orun eýe­le­ýär. Aras­sa ener­gi­ýa­ny iş­läp taý­ýar­la­ma­ga, tu­tuş dün­ýä­de eko­lo­gik aba­dan­çy­ly­gy üp­jün et­mek­de mö­hüm orun eýe­le­ýän “ýa­şyl” gel­je­gi ös­dür­mä­ge ba­gyş­la­nan bu ge­zek­ki fo­rum de­giş­li ugur­da­ky me­se­le­le­riň çöz­gü­di­ne gö­nük­di­ri­len­dir. 

Ýur­du­myz­da “ýa­şyl” ösüş stra­te­gi­ýa­sy öň­de­ba­ry­jy tej­ri­bä, in­no­wa­sion teh­no­lo­gi­ýa­la­ra hem-de kö­pa­syr­lyk mil­li ýö­rel­ge­le­re da­ýan­ýan döw­le­ti­mi­ziň dur­nuk­ly yk­dy­sa­dy we dur­muş ösü­şi­niň gu­ral­la­ry­nyň bi­ri bo­lup dur­ýar. Mas­la­ha­tyň bar­şyn­da gaý­ta­dan di­kel­dil­ýän ener­gi­ýa­nyň hem-de ener­ge­ti­ka pu­da­gy­ny di­wer­si­fi­ka­si­ýa ýo­ly bi­len ös­dür­me­giň müm­kin­çi­lik­le­ri­ne, ug­le­wo­do­rod ba­zar­la­ry­nyň tä­ze döw­rüň ener­ge­ti­ka­sy­na geç­mek­de eýe­le­ýän or­nu­na, ne­bit­gaz tas­la­ma­la­ry­ny ma­li­ýe­leş­dir­mek­de hä­zir­ki za­man me­ýil­le­ri­ne, te­bi­gy se­riş­de­le­re aýaw­ly çe­me­le­şil­me­gi­ne we beý­le­ki­le­re aý­ra­tyn üns be­ril­di. 

Fo­ru­ma gat­na­şy­jy­lar hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň alyp bar­ýan te­bi­ga­ty go­ra­mak ul­ga­myn­da­ky sy­ýa­sa­ty­nyň mö­hüm ugur­la­ry, daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak­da mil­li, se­bit hem-de hal­ka­ra de­re­je­de ama­la aşy­ryl­ýan giň ge­rim­li mak­sat­na­ma­lar­dyr tas­la­ma­lar, şol san­da te­bi­gy se­riş­de­le­ri re­je­li peý­da­lan­mak, ýur­du­myz­da gu­rul­ýan se­na­gat des­ga­la­ryn­da hä­zir­ki za­man, eko­lo­gik taý­dan aras­sa we tyg­şyt­ly “ýa­şyl” teh­no­lo­gi­ýa­la­ry ulan­mak ba­bat­da ge­çi­ril­ýän çä­re­ler bi­len ta­nyş­dy­ryl­dy. 

Türk­me­nis­ta­nyň ne­bit­gaz se­na­ga­ty­ny ös­dür­me­giň 2030-njy ýy­la çen­li dö­wür üçin Mak­sat­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da, ýur­du­my­zyň dür­li se­bit­le­rin­de tä­ze gaz­hi­mi­ýa top­lum­la­ry­ny, şol san­da izo­bu­tan, me­ta­nol, po­li­wi­nilh­lo­rid, po­li­wi­ni­la­se­tat we beý­le­ki önüm­le­ri çy­kar­ýan kär­ha­na­la­ry gur­mak me­ýil­leş­di­ril­ýär. Bu­la­ryň äh­li­si tu­tuş­ly­gy­na yk­dy­sa­dy­ýe­tiň in­no­wa­si­ýa­lar esa­syn­da ös­dü­ril­me­gi­ni güýç­len­dir­mä­ge, eks­por­ta ibe­ril­ýän ha­ryt­la­ryň dü­zü­min­de ýo­ka­ry goş­ma­ça ba­ha­ly önüm­le­riň pa­ýy­ny art­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rer. 

Dün­ýä­niň ösen ýurt­la­ryn­da “gel­je­giň ýan­gy­jy” stra­te­gi­ýa­sy hök­mün­de iş­le­nip taý­ýar­la­nyl­ýan wo­do­rod önüm­çi­li­gi­niň ýur­du­myz­da ýo­la go­ýul­ma­gy­na aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Yl­my bar­lag­la­ryň bar­şyn­da tas­syk­la­ny­lan wo­do­rod ener­ge­ti­ka­sy­nyň ýo­ka­ry ula­ny­lyş, teh­no­lo­gik we eko­lo­gik hä­si­ýet­na­ma­la­ry ýan­gy­jyň bu gör­nü­şi­niň ar­tyk­maç­lyk­la­ry­dyr. Ony se­na­gat­da hem, bi­na­la­ry ýy­lat­mak ul­ga­myn­da hem ne­ti­je­li peý­da­la­nyp bo­lar. Mun­dan baş­ga-da, wo­do­rod daş­ky gur­şaw üçin howp­suz­dyr. Bu ýan­gy­jy peý­da­lan­ma­gyň ägirt uly müm­kin­çi­lik­le­ri hut şu­lar bi­len şert­len­di­ri­len­dir. 

Bi­ziň ýur­du­myz dün­ýä­niň iri ener­ge­ti­ka döw­let­le­ri­niň bi­ri bol­mak bi­len, özü­niň ägirt uly se­riş­de­ler kuw­wa­ty­ny tu­tuş adam­za­dyň bäh­bi­di­ne ulan­mak ar­ka­ly äh­lu­mu­my ener­ge­ti­ka ul­ga­my­nyň tä­ze keş­bi­niň ke­ma­la ge­ti­ril­me­gi­ne uly go­şant goş­ýar, onuň iş ýü­zün­de dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi bo­ýun­ça anyk çä­re­le­ri ama­la aşyr­ýar. Türk­me­nis­ta­nyň ener­ge­ti­ka dip­lo­ma­ti­ýa­sy­ny ös­dür­me­giň Mak­sat­na­ma­sy­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi bu ugur­da ama­la aşy­ryl­ýan mö­hüm iş­le­riň bi­ri­dir. On­da BMG-niň ýö­ri­te­leş­di­ri­len eda­ra­la­ry, Hal­ka­ra Ener­ge­ti­ka Agent­li­gi, Ener­ge­ti­ka Har­ti­ýa­sy­nyň Sek­re­ta­ria­ty hem-de beý­le­ki ugur­daş dü­züm­ler bi­len hyz­mat­daş­ly­gyň anyk ugur­la­ry kes­git­le­nil­ýär. 

Çy­kyş­lar­da bi­ziň ýur­du­my­zyň hal­ka­ra de­re­je­dä­ki çä­re­le­re gat­na­şy­jy­la­ryň öň ha­ta­ryn­da bol­mak bi­len, özü­niň ägirt uly müm­kin­çi­lik­le­ri­ni äh­lu­mu­my bäh­bit­ler üçin ulan­ma­gy tek­lip ed­ýän­di­gi, Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na ga­raý­şy­ny hem-de ola­ra ýet­me­giň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni be­ýan ed­ýän­di­gi nyg­tal­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň baş­tu­tan­ly­gyn­da bu ugur­da ama­la aşy­ryl­ýan stra­te­gi­ýa ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ýa­ly pu­dak­la­ryň hem-de döw­le­ti­mi­ziň dur­muş üp­jün­çi­li­gi­niň äh­li dü­züm­le­ri­niň saz­la­şyk­ly he­re­ket et­me­gi­niň bin­ýat­la­ýyn dü­zü­mi hök­mün­de “ýa­şyl” yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­mek üçin şert­le­riň dö­re­dil­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len­dir. 

Ener­gi­ýa se­riş­de­le­ri­ni dün­ýä ba­zar­la­ry­na çy­kar­ma­gyň ugur­la­ry­ny di­wer­si­fi­ka­si­ýa­laş­dyr­mak bi­len bir ha­tar­da, ne­bi­tiň we ga­zyň çy­ka­ryl­ýan möç­ber­le­ri­ni art­dyr­mak, tä­ze ug­le­wo­do­rod ýa­tak­la­ry­ny göz­le­me­giň hem-de öz­leş­dir­me­giň, şol san­da da­şa­ry ýurt ma­ýa go­ýum­la­ry­ny çek­me­giň ha­sa­by­na pu­da­gyň çig mal bin­ýa­dy­ny ber­kit­mek bu ul­gam­da Türk­me­nis­ta­nyň alyp bar­ýan sy­ýa­sa­ty­nyň mö­hüm we­zi­pe­le­ri­niň ha­ta­ryn­da dur­ýar. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, dün­ýä bel­li kom­pa­ni­ýa­lar bi­len tä­ze kän­le­ri aç­mak, hä­zir­ki za­man teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­ny ulan­mak ar­ka­ly ozal açy­lan ýa­tak­la­ryň çäk­le­ri­ni gi­ňelt­mek, yl­myň öň­de­ba­ry­jy ga­za­nan­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, tä­ze ha­ryt­la­ryň önüm­çi­li­gi bo­ýun­ça kuw­wat­lyk­la­ry dö­ret­mek mak­sa­dy bi­len, bi­le­lik­de ge­çi­ril­ýän iş­le­riň ne­ti­je­li hä­si­ýe­ti bel­le­nil­di. 

Çy­kyş eden­le­riň nyg­ta­ýyş­la­ry ýa­ly, da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­la­ryň bu ul­gam­da­ky gat­na­şyk­la­ry gi­ňelt­mä­ge gy­zyk­lan­ma­la­ry, oza­ly bi­len, ýur­du­my­zyň ne­bit­gaz top­lu­myn­da ama­la aşy­ryl­ýan giň ge­rim­li öz­gert­me­ler, şeý­le hem dün­ýä­niň öň­de­ba­ry­jy işe­wür­lik to­par­la­ry bi­len hyz­mat­daş­ly­gyň ýo­ka­ry de­re­je­si esa­syn­da şert­len­di­ri­len­dir. Şu­nuň bi­len bir­lik­de, gel­je­gi uly türk­men ba­za­ryn­da äh­li gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän ta­rap­la­ryň ne­ti­je­li iş­le­me­gi üçin örän amat­ly hu­kuk, ma­li­ýe-yk­dy­sa­dy şert­le­riň dö­re­dil­ýän­di­gi­ne aý­ra­tyn üns çe­kil­di. 

Ne­bit­gaz ul­ga­myn­da­ky hyz­mat­daş­ly­gyň eko­lo­gik ugur­la­ry­na hem äh­mi­ýet be­ril­di. Hal­ka­ra hyz­mat­daş­lyk ba­ra­da aý­dy­lan­da, soň­ky ýyl­lar­da döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň ýo­ka­ry dep­gin­le­re eýe bo­lan­dy­gy bel­le­nil­di, bu ul­gam­da ama­la aşy­ryl­ýan bi­le­lik­dä­ki iri tas­la­ma­lar ola­ryň ne­ti­je­le­ri­dir. Çy­kyş eden­le­riň bi­ra­gyz­dan nyg­ta­mak­la­ry­na gö­rä, bu ge­zek­ki çä­re ýur­du­my­zyň hem-de da­şa­ry ýurt­ly hü­när­men­le­riň ara­syn­da tej­ri­be alyş­mak, giň ge­rim­li hyz­mat­daş­ly­gy ýo­la goý­mak, öza­ra bäh­bit­li, gel­je­gi uly tas­la­ma­la­ry ara alyp mas­la­hat­laş­mak üçin ne­ti­je­li meý­dan­ça öw­rül­di. 

Bu gün türk­men yl­my­nyň te­bi­ga­ty go­ra­mak bo­ýun­ça top­lan tej­ri­be­si­ne hem-de ägirt uly kuw­wa­ty­na tu­tuş dün­ýä­de gy­zyk­lan­ma bil­di­ril­ýär. Mu­ňa ýur­du­my­zyň iri eko­lo­gi­ýa fo­rum­la­ry­ny, mas­la­hat­la­ry ge­çir­mek üçin en­çe­me ge­zek saý­la­nyp alyn­ma­gy hem şa­ýat­lyk ed­ýär. No­bat­da­ky fo­ru­myň çäk­le­rin­de gel­jek­ki hyz­mat­daş­ly­gyň anyk ugur­la­ry­ny kes­git­le­mek mak­sa­dy bi­len, ýur­du­my­zyň ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­nyň we­kil­le­ri­niň we ola­ryň da­şa­ry ýurt­ly kär­deş­le­ri­niň ara­syn­da du­şu­şyk­lar ge­çi­ril­di.

Ga­dyr­ly Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­ne gat­na­şy­jy­lar!
Hor­mat­ly wa­tan­daş­lar! 

Si­zi «Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­lyn­da Ma­ry we­la­ýa­tyn­da ge­çi­ril­ýän Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň da­ba­ra­ly açyl­ma­gy bi­len tüýs ýü­rek­den gut­la­ýa­ryn. Si­ze berk jan sag­ly­k, maş­ga­la aba­dan­çy­ly­gy­ny, dö­re­di­ji­lik iş­le­ri­ňiz­de uly üs­tün­lik­le­ri ar­zuw ed­ýä­rin. 

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ynam­ly öňe bar­ýan Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan äh­li ugur­lar­da uly sep­git­le­ri eýe­le­ýär, eziz Wa­ta­ny­my­zyň hal­ka­ra ab­ra­ýy hem bar­ha ýo­kar­lan­ýar. 

Hä­zir­ki dö­wür­de döw­let­li Di­ýa­ry­my­zyň äh­li ul­gam­la­ry­ny saz­la­şyk­ly ös­dür­mek, ýur­du­myz­da se­na­gat-önüm­çi­lik top­lum­la­ry­ny, me­de­ni-dur­muş mak­sat­ly bi­na­la­ry gur­mak, tä­ze iş orun­la­ry­ny dö­ret­mek, äh­li pu­dak­la­ra san­ly ul­ga­my or­naş­dyr­mak, ag­zy­bir hal­ky­my­zyň ýa­şa­ýyş-dur­muş de­re­je­si­ni düýp­li ýo­kar­lan­dyr­mak ug­run­da giň ge­rim­li mak­sat­na­ma­lar üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ýar. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz ta­ra­pyn­dan ba­şy baş­la­nan bu döw­let­li iş­ler hal­kyň bag­ty­ýar dur­mu­şy­na, ýur­duň gül­läp ös­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len­dir. Bu tu­tum­ly iş­ler «Wa­tan di­ňe hal­ky bi­len Wa­tan­dyr! Döw­let di­ňe hal­ky bi­len döw­let­dir!» di­ýen şy­ga­ry­myz­dan ge­lip çyk­ýan be­lent mak­sat­la­ry­my­zyň bar­ha ro­waç­lan­ýan­dy­gy­nyň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. 

Ma­ry we­la­ýa­tyn­da ge­çi­ril­ýän Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň öňü­sy­ra­syn­da we­la­ýa­tyň çä­gin­de me­de­ni-dur­muş we önüm­çi­lik mak­sat­ly des­ga­la­ryň da­ba­ra­ly açy­lyp ulan­ma­ga be­ril­me­gi hem hal­ky­my­zyň toý­la­ry­nyň toý­la­ra ulaş­ýan­dy­gy­ny ala­mat­lan­dyr­ýar. Bu açy­lyş da­ba­ra­la­ry iri me­de­ni çä­rä­niň şat­lyk-şow­hu­ny­ny has-da art­dy­ryp, wa­tan­daş­la­ry­my­zy be­ýik iş­le­re ruh­lan­dyr­ýar. 

 Ga­dyr­ly me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri! 

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de dö­re­di­ji­lik iş­gär­le­ri­mi­ziň çek­ýän asyl­ly zäh­me­ti­ne biz uly hor­mat goý­ýa­rys. Ola­ryň kä­mil, döw­re­bap eser­le­ri dö­ret­mek­le­ri, my­na­syp dur­muş­da ýa­şa­mak­la­ry we dö­re­di­ji­lik­li iş­le­mek­le­ri üçin äh­li şert­le­ri dö­red­ýä­ris. 

Şu ýyl onun­jy ge­zek ge­çi­ril­ýän Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi ýur­du­my­zyň me­de­ni­ýet ul­ga­my­ny tä­ze ösüş­le­re bes­le­ýän, eziz Wa­ta­ny­my­zyň dö­re­di­ji­lik kuw­wa­ty­ny has-da art­dyr­ýan öz­bo­luş­ly sun­gat baý­ra­my­dyr. 

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň hal­ky­my­za ser­paý be­ren bu sun­gat baý­ra­my me­de­ni­ýet we sun­gat, dö­re­di­ji­lik iş­gär­le­ri­ni yl­ham dün­ýä­si­ne ga­nat­lan­dyr­ýar, tä­ze, kä­mil eser­le­ri dö­ret­mä­ge ruh­lan­dyr­ýar. Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň do­wa­myn­da gu­ral­jak me­de­ni-köp­çü­lik­le­ýin çä­re­le­riň her bi­ri ýur­du­my­zyň me­de­ni­ýet eda­ra­la­ry­nyň alyp bar­ýan iş­le­ri­ni kä­mil­leş­dir­mek­de, sun­gat us­sat­la­ry­nyň öza­ra tej­ri­be alyş­mak­la­ryn­da, ila­tyň me­de­ni aň-bi­lim de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­mak­da, bu ul­gam­da­ky ösüş­le­ri­mi­zi giň­den wa­gyz et­mek­de mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe bo­lar. 

ÝU­NES­KO-nyň sa­na­wy­na gi­ri­zi­len gym­mat­lyk­la­ry­my­zy wa­gyz et­mek, mu­zeý­le­riň iş tej­ri­be­si­ni öw­ren­mek, öz­leş­dir­mek, öý mu­zeý­le­ri­niň işi­ni kä­mil­leş­dir­mek, mil­li ta­ry­hy-me­de­ni mi­ra­sy­my­zy aýap sak­la­mak, oba me­de­ni­ýet öý­le­ri­niň işi­ni döw­re­bap­laş­dyr­mak, tans we folk­lor sun­ga­ty­nyň ga­dy­my nus­ga­la­ry­ny di­kelt­mek, teatr sun­ga­ty­nyň tä­ze eser­le­ri­ni dö­ret­mek bo­ýun­ça ge­çi­ril­jek mas­la­hat­lar, ser­gi­ler, tä­ze film­le­riň gör­ke­zi­liş­le­ri, dö­re­di­ji­lik to­par­la­ry­nyň kon­sert­le­ri Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­ni ýat­dan çyk­ma­jak wa­ka­la­ra bes­lär. 

Ýur­du­my­zyň şa­hyr­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da ge­çi­ril­jek şyg­ry­ýet ag­şam­la­ry, çe­per goş­gy oka­ýyş­la­r bol­sa türk­men ede­bi­ýa­ty­ny döw­re­bap eser­ler bi­len has-da baý­laş­dy­rar. 

Türk­men hal­ky­nyň şöh­rat­ly ta­ry­hyn­da aý­ra­tyn or­ny eýe­le­ýän ga­dy­my Ma­ry top­ra­gyn­da ta­ry­hy-me­de­ni ýa­dy­gär­lik­le­ri­mi­ziň, mil­li gym­mat­lyk­la­ry­my­zyň, te­bi­gy tä­sin­lik­le­ri­mi­ziň en­çe­me­si ýer­leş­ýär. ÝU­NES­KO-nyň Bü­tin­dün­ýä me­de­ni mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na gi­ri­zi­len «Ga­dy­my Merw» ta­ry­hy-me­de­ni döw­let go­rag­ha­na­sy­nyň çä­gin­dä­ki, şeý­le hem Go­ňur­de­pe, Daň­da­na­kan we beý­le­ki bir­nä­çe ta­ry­hy ýa­dy­gär­lik­ler me­de­ni gym­mat­lyk­la­ry­my­zyň, mil­li mi­ra­sy­my­zyň gen­ji-ha­zy­na­la­ry­dyr. 

Bar­bat Mer­we­zi, Ab­dyl­la ibn Mü­bä­rek Mer­we­zi, Şem­sed­din Mer­we­zi ýa­ly alym­la­ryň we akyl­dar­la­ryň, şeý­le hem Ma­hes­ti, Mu­ez­zi, Mol­la­ne­pes ýa­ly şa­hyr­la­ryň, sa­zyň pi­ri Ba­ba Gam­ma­ryň ýa­şap ge­çen Ma­ry top­ra­gy ga­dy­my dö­wür­ler­den bä­ri yl­myň, ede­bi­ýa­tyň, sun­ga­tyň ösen ýe­ri hök­mün­de giň­den meş­hur­dyr. Ola­ryň baý ede­bi mi­ra­sy ýaş ne­sil­le­riň kal­byn­da ata-ba­ba­la­ry­myz­dan şu gün­le­re ge­lip ýe­ten ga­dy­my gym­mat­lyk­la­ry­my­za söý­gi dö­ret­mek­de, buý­sanç­ly ta­ry­hy­my­zy giň­den wa­gyz et­mek­de aý­ra­tyn äh­mi­ýet­li­dir. 

 Hor­mat­ly me­de­ni­ýet we sun­gat iş­gär­le­ri!
Ga­dyr­ly Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­ne gat­na­şy­jy­lar! 

Si­zi Ma­ry we­la­ýa­tyn­da Me­de­ni­ýet hep­de­li­gi­niň da­ba­ra­ly açyl­ma­gy bi­len ýe­ne-de bir ge­zek tüýs ýü­rek­den gut­la­ýa­ryn. Bu sun­gat baý­ra­my­na gat­na­şy­jy­la­ra berk jan sag­lyk, uzak ömür we dö­re­di­ji­lik üs­tün­lik­le­ri­ni ar­zuw ed­ýä­rin. 

Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti Ser­dar BERDIMUHAMEDOW.

Aş­ga­bat, 20-nji iýun (TDH). Şu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň pre­zi­den­ti, do­lan­dy­ry­jy­lar ge­ňe­şi­niň ag­za­sy Hou Sisz­ýu­ny ka­bul et­di.

 “CNPC-niň” ýol­baş­çy­sy döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za wagt ta­pyp ka­bul eden­di­gi üçin tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­di­rip, hy­taý­ly hyz­mat­daş­la­ryň Türk­me­nis­tan bi­len uzak möh­let­le­ýin öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­ma­ga gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän­dik­le­ri­ni tas­syk­la­dy. HHR-iň işe­wür to­par­la­ry gel­je­gi uly türk­men ba­za­ryn­da orun­la­ry­ny ber­kit­mä­ge ça­lyş­ýar­lar hem-de ýur­du­myz­da ama­la aşy­ryl­ýan giň ge­rim­li öz­gert­me­ler mak­sat­na­ma­la­ry­na, iri dü­züm­le­ýin tas­la­ma­la­ra iş­jeň gat­naş­ma­ga taý­ýar­dyk­la­ry­ny be­ýan ed­ýär­ler. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow “Açyk ga­py­lar” sy­ýa­sa­ty­ny yzy­gi­der­li dur­mu­şa ge­çir­ýän Bi­ta­rap Türk­me­nis­ta­nyň Hy­taý bi­len stra­te­gik hä­si­ýe­te eýe bo­lan dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne uly äh­mi­ýet ber­ýän­di­gi­ni nyg­tap, deň­hu­kuk­ly­lyk, öza­ra dü­şü­niş­mek hem-de yna­nyş­mak ýö­rel­ge­le­ri­ne we ta­rap­la­ryň hoş­me­ýil­li er­ki­ne esas­lan­ýan ne­ti­je­li döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň hä­zir­ki dö­wür­de tä­ze ma­ny-maz­mun bi­len üs­tü­niň ýe­ti­ri­len­di­gi­ni bel­le­di. Türk­men-hy­taý hyz­mat­daş­ly­gy ugur­la­ryň giň ge­ri­mi­ni, şol san­da sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik, söw­da-yk­dy­sa­dy, ýan­gyç-ener­ge­ti­ka, ulag-ara­gat­na­şyk, lo­gis­ti­ka, se­na­gat, teh­no­lo­gi­ýa­lar, me­de­ni-yn­san­per­wer ul­gam­la­ry öz içi­ne al­ýar. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz şu­lar ba­ra­da aýt­mak bi­len, ýan­gyç-ener­ge­ti­ka ul­ga­myn­da özü­ni ýur­du­my­zyň yg­ty­bar­ly hyz­mat­da­şy hök­mün­de gör­ke­zen “CNPC-niň” köp­ýyl­lyk gat­na­şyk­lar­da­ky oňyn or­nu­ny ka­na­gat­lan­ma bi­len bel­le­di. 

Du­şu­şy­gyň do­wa­myn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz hem-de HHR-iň iri kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň ýol­baş­çy­sy bar bo­lan uly müm­kin­çi­lik­le­ri na­za­ra al­mak bi­len, iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň gel­je­gi ba­ra­da pi­kir alyş­dy­lar. Şun­da ne­bit­gaz ul­ga­myn­da­ky türk­men-hy­taý hyz­mat­daş­ly­gy­nyň ne­ti­je­li döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň aja­ýyp nus­ga­sy­dy­gy nyg­tal­dy. Hä­zir­ki wagt­da türk­men “ma­wy ýan­gy­jy­nyň” Hy­ta­ýa ibe­ril­me­gi­ni üp­jün ed­ýän gaz ge­çi­ri­ji­si­ni gur­mak bo­ýun­ça ama­la aşy­ry­lan bi­le­lik­dä­ki tas­la­ma bu hyz­mat­daş­ly­gyň mi­we­si­dir. 

Tas­la­ma äh­li gat­na­şy­jy­la­ryň — önüm ön­dü­ri­ji­le­riň, üs­ta­şyr ge­çi­ri­ji­le­riň hem-de sarp edi­ji­le­riň bäh­bit­le­ri­ni göz öňün­de tut­ýan XXI asy­ryň bu ägirt uly tas­la­ma­sy äh­lu­mu­my dur­nuk­ly ösü­şiň mö­hüm şer­ti bo­lan se­bit we dün­ýä ener­ge­ti­ka howp­suz­ly­gy­nyň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na sal­dam­ly go­şant goş­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ener­gi­ýa se­riş­de­le­ri­niň ägirt uly gor­la­ry­na eýe bo­lan Türk­me­nis­ta­nyň pu­da­ga iň go­wy dün­ýä tej­ri­be­si­ni hem-de öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry çek­mek ar­ka­ly mil­li ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­ny döw­re­bap­laş­dyr­mak stra­te­gi­ýa­sy­ny yzy­gi­der­li dur­mu­şa ge­çir­ýän­di­gi­ni bel­le­di. Şun­da ga­zyp al­ýan hem-de gaý­ta­dan iş­le­ýän pu­dak­la­ryň kuw­wat­lyk­la­ry­ny art­dyr­mak, di­wer­si­fi­ka­si­ýa­laş­dy­ry­lan tur­ba ge­çi­ri­ji dü­züm­le­ri ke­ma­la ge­tir­mek, içer­ki we da­şar­ky ba­zar­lar­da uly is­leg bil­di­ril­ýän ýo­ka­ry hil­li, bäs­deş­li­ge ukyp­ly önüm­le­ri ön­dür­ýän in­no­wa­sion önüm­çi­lik­le­ri dö­ret­mek esa­sy we­zi­pe­ler bo­lup dur­ýar. Bu­la­ryň äh­li­si da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len ne­ti­je­li gat­na­şyk­lar üçin giň müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar. 

Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň ýol­baş­çy­sy döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za “CNPC-niň” ýur­du­myz­da alyp bar­ýan iş­le­ri ba­ra­da ha­bar ber­di. “CNPC-niň” “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çä­gin­de ug­le­wo­do­rod ýa­tak­la­ry­ny se­na­gat taý­dan öz­leş­dir­mä­ge hem-de dün­ýä­niň iň iri gaz ýa­tak­la­ry­nyň bi­ri bo­lan “Gal­ky­nyş” gaz kä­ni­ni en­jam­laş­dyr­ma­ga iş­jeň gat­naş­ma­gy ne­ti­je­li iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň anyk my­sa­ly­dyr. Şeý­le hyz­mat­daş­ly­gyň esa­syn­da türk­men te­bi­gy ga­zy Türk­me­nis­tan — Öz­be­gis­tan — Ga­za­gys­tan — Hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si bo­ýun­ça Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­na ibe­ril­ýär. Şun­da “Gal­ky­nyş” gaz kä­ni­ni öz­leş­dir­me­giň ikin­ji tap­gy­ry hem-de Türk­me­nis­tan — Hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si­niň dör­dün­ji şa­ha­sy­ny gur­mak ba­bat­da ýo­ka­ry de­re­je­de ga­za­ny­lan yla­la­şyk­la­ryň mö­hüm­di­gi bel­le­nil­di. 

“CNPC-niň” ýol­baş­çy­sy hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze Le­bap we­la­ýa­tyn­da “Ga­dyn” gaz ýyg­naý­jy be­ke­di­niň 18-nji iýun­da ge­çi­ri­len açy­lyş da­ba­ra­sy­na gat­na­şan­dy­gy üçin hem-de ener­ge­ti­ka ul­ga­myn­da döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne uly üns ber­ýän­di­gi üçin tüýs ýü­rek­den ho­şal­ly­gy­ny be­ýan et­di. Bu ile­ri tu­tul­ýan ugur­da­ky hyz­mat­daş­ly­gyň iki ýur­duň baş­lan­gyç­la­ry — Hy­ta­ýyň öňe sür­ýän “Bir gu­şak — bir ýol” kon­sep­si­ýa­sy hem-de Türk­me­nis­ta­nyň Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­ny di­kelt­mek bo­ýun­ça ama­la aşyr­ýan stra­te­gi­ýa­sy bi­len bag­ly­lyk­da uly gel­je­gi­niň bar­dy­gy bel­le­nil­di. Işe­wür hy­taý­ly hyz­mat­daş­la­ryň öz üs­tü­ne alan borç­na­ma­la­ry­ny ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge örän çyn­la­kaý hem-de jo­gap­kär­li çe­me­leş­jek­dik­le­ri­ne ynan­dyr­dy hem-de müm­kin­çi­lik­den peý­da­la­nyp, döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za, şeý­le-de Mil­li Ge­ňe­şiň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ady­na iň go­wy ar­zuw­la­ry­ny be­ýan et­di. 

Du­şu­şy­gyň ahy­ryn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz hem-de “CNPC-niň” ýol­baş­çy­sy umu­my aba­dan­çy­ly­gyň mak­sat­la­ry­na ky­bap gel­ýän köp­ýyl­lyk, iki­ta­rap­la­ýyn öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gyň mun­dan beý­läk-de üs­tün­lik­li do­wam et­di­ril­jek­di­gi­ne ynam bil­dir­di­ler. 

Du­şu­şy­ga Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň Türk­me­nis­tan­da­ky Adat­dan da­şa­ry we Do­ly yg­ty­ýar­ly il­çi­si Sýan Naý­çen hem gat­naş­dy.

Ahal we­la­ýa­ty, 18-nji iýun (TDH). Şu gün Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy, Hor­mat­ly il ýa­şu­lu­sy Gurbanguly Berdimuhamedow döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň tab­şy­ry­gy bo­ýun­ça Ahal we­la­ýa­ty­na iş sa­pa­ry­ny ama­la aşy­ryp, tä­ze, döw­re­bap eda­ra ediş mer­ke­zi­niň gur­lu­şy­gyn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler, şä­he­ri aba­dan­laş­dyr­maga gönükdirilen tas­la­ma­lar, bi­na­la­ryň be­zeg aý­ra­tyn­lyk­la­ry bi­len ta­nyş­dy. Şeý­le hem Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz bu ýer­de iş mas­la­ha­ty­ny ge­çir­di. 

Soň­ky ýyl­lar­da tu­tuş ýur­du­myz­da giň möç­ber­li öz­gert­me­ler mak­sat­na­ma­sy­nyň üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi ne­ti­je­sin­de şä­her­le­riň we oba­la­ryň keş­bi has-da öz­ger­di. Şun­da adam­la­ryň amat­ly ýa­şaý­şy­ny we göw­ne­jaý dynç al­şy­ny üp­jün ed­ýän şert­le­riň dö­re­dil­me­gi­ne uly üns be­ril­ýär. Mu­nuň özi hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baştutan­ly­gyn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän we “Döw­let adam üçin­dir!” di­ýen şy­gar­dan ugur al­ýan sy­ýa­sa­tyň oňyn ne­ti­je ber­ýän­di­gi­niň aý­dyň be­ýa­ny­dyr. 

Ahal we­la­ýa­ty­nyň tä­ze, döw­re­bap eda­ra ediş mer­ke­zi­niň gur­lu­şy­gy bo­ýun­ça döw­let ko­mi­te­ti­niň baş­ly­gy D.Ora­zow we eda­ra ediş mer­ke­zi­ şä­he­ri­niň hä­ki­mi Ş.Dur­dy­ly­ýew hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­my­za bu ýer­de al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň ýag­da­ýy ba­ra­da gi­ňiş­le­ýin mag­lu­mat ber­di­ler. 

Hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz des­ga­la­ryň gur­lu­şyk­la­ryn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler bi­len ta­nyş­ly­gyň çäk­le­rin­de ýol­la­ryň ugur­la­ry­ny gör­kez­ýän şe­kil­ler, şeý­le hem kö­çe­le­riň we jaý­la­ryň ady­nyň, bel­gi­le­ri­niň gör­nüş­le­ri hem-de olar­da hä­zir­ki za­ma­nyň tä­ze­çil teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­ny ulan­mak ar­ka­ly yşyk­lan­dy­ryş usul­la­ry­ny peý­da­lan­ma­gyň aý­ra­tyn­lyk­la­ry bi­len ta­nyş­dy. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz dur­muş dü­zü­mi­ne de­giş­li bi­na­la­ryň be­zeg iş­le­rin­de, ola­ryň en­jam­laş­dy­ry­ly­şyn­da hä­zir­ki za­ma­nyň ösen tej­ri­be­si­niň iş­jeň ula­nyl­ma­gy­nyň wa­jyp­dy­gy­ny bel­le­di. 

Soň­ra Mil­li Ge­ňe­şiň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedow mer­ke­ziň çä­gin­de bi­na edil­ýän we­la­ýa­tyň Ça­ga­lar sa­gal­dyş-di­kel­diş mer­ke­zi­niň gur­lu­şy­gyn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler, bu ýer­de dö­re­dil­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýän mu­zeý ota­gy­nyň aý­ra­tyn­lyk­la­ry bi­len gy­zyk­lan­dy. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz mu­ze­ýiň en­jam­laş­dy­ry­ly­şy­nyň hä­zir­ki döw­rüň ta­la­by­na la­ýyk gel­me­li­di­gi­ne ün­si çek­di. 

Ýe­ri­ne ýe­ti­ril­ýän iş­ler, göz öňün­de tu­tul­ýan me­ýil­na­ma­lar bi­len ta­nyş­ly­gyň do­wa­myn­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz tä­ze şä­her­de elekt­ro­bus­la­ryň we elekt­rik to­gy ar­ka­ly işleýän tak­si­le­riň hyz­ma­ty­ny ýo­la goý­mak bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­ri öňe sür­di. 

Hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz daş­ky gur­şa­wyň eko­lo­gi­k ýag­da­ýy­ny go­rap sak­la­ma­gyň wa­jyp­dy­gy­ny bel­läp, ulag­la­ryň tä­ze gör­nüş­le­ri­ne sü­rü­ji­le­ri hem-de ola­ra teh­ni­ki hyz­mat et­mek bo­ýun­ça hü­när­men­le­ri taý­ýar­la­mak me­se­le­si­ni iç­gin öw­ren­me­giň ze­rur­dy­gy­ny nyg­ta­dy. 

Hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz mer­ke­ziň kö­çe­le­ri­niň at­la­ry­ny gör­kez­ýän bel­gi­le­riň yşyk­lan­dy­ryş ul­ga­myn­da nou-hau­la­ryň, san­ly ul­ga­myň, ener­gi­ýa tyg­şyt­laý­jy se­riş­de­le­riň or­naş­dy­ry­ly­şy­na de­giş­li me­se­le­le­re ýe­ne bir ge­zek ün­si çe­kip, bu ugur­da öň­de dur­ýan we­zi­pe­le­riň üs­tün­lik­li çö­zül­me­gi­ne örän jo­gap­kär­çi­lik­li we top­lum­la­ýyn çe­me­leş­me­giň ze­rur­dy­gy­ny bel­le­di. Şun­da adam­lar üçin dö­re­dil­ýän amat­lyk­la­ryň esa­sy or­ny eýe­le­me­li­di­gi mö­hüm ta­lap bo­lup dur­ýar. 

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz gör­ke­zi­ji bel­gi­le­re de­giş­li gü­wä­na­ma­la­ryň, pa­tent­le­riň alyn­ma­gy­nyň wa­jyp­dy­gy­na ün­si çek­di we bu ugur­da de­giş­li dü­züm­ler bi­len bi­le­lik­dä­ki iş­le­riň ýo­ka­ry de­re­je­de ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­li­di­gi­ni bel­le­di. 

Soň­ra hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­my­za ýol-ulag ul­ga­my­nyň gu­rul­ýan in­že­ner­çi­lik des­ga­sy­na, gör­ke­zi­ji bel­gi­le­riň her bi­ri­ne de­giş­li gul­luk­la­ryň gat­naş­ma­gyn­da gü­wä­na­ma­la­ryň we pa­tent­le­riň alyn­ma­gy­nyň ze­rur­ly­gy bi­len bag­la­ny­şyk­ly ozal be­ren tab­şy­ry­gy­nyň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­len­di­gi ba­ra­da ha­bar be­ril­di. 

Gahryman Arkadagymyz bu ýer­de Ahal we­la­ýa­ty­nyň mer­ke­zi­niň gur­lu­şy­gy bo­ýun­ça döw­let ko­mi­te­ti­niň baş­ly­gy D.Ora­zo­wyň we tä­ze, döw­re­bap eda­ra ediş mer­ke­zi­niň şä­he­ri­niň hä­ki­mi Ş.Dur­dy­ly­ýe­wiň gat­naş­ma­gyn­da iş mas­la­ha­ty­ny ge­çir­di. On­da ta­ryh­da öç­me­jek yz go­ýan bel­li şah­sy­ýet­le­ri­mi­zi ýat­la­mak, at­la­ry­ny ebe­di­leş­dir­mek mak­sa­dy bi­len, şä­he­riň şa­ýol­la­ry­na we kö­çe­le­ri­ne ola­ryň at­la­ry­ny dak­mak bo­ýun­ça pi­kir alyş­ma­lar bol­dy. Mil­li Ge­ňe­şi­ň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy her bir şah­sy­ýe­tiň hü­nä­ri, onuň alyp ba­ran ug­ry na­zar­a alnyp, ola­ryň her bi­ri­niň ady­nyň mah­sus eda­ra bi­na­la­ry­nyň ýer­leş­ýän kö­çe­le­ri­ne da­kyl­magynyň mak­sa­da­la­ýyk bol­jak­dy­gy­ny bel­le­di. Şun­da ta­ry­hy şah­sy­ýet­le­riň bi­ti­ren hyz­mat­la­ry na­zar­da tu­tul­ma­ly­dyr. 

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz şä­he­riň dur­muş dü­zü­mi­ne de­giş­li me­se­le­ler ba­bat­da aý­dyp, on­da san­ly ul­ga­myň, “akyl­ly şä­her” ka­da­la­ry­nyň ula­nyl­ma­gy­nyň äh­mi­ýet­li bol­jak­dy­gy­ny bel­le­di. 

Ahal we­la­ýa­ty­nyň mer­ke­zi­niň gur­lu­şy­gy bo­ýun­ça döw­let ko­mi­te­ti­niň baş­ly­gy D.Ora­zow köp san­ly adam­la­ryň is­leg­le­ri­ni na­zar­da tu­tup, Türk­me­nis­ta­nyň müf­tü­si­niň mer­ke­ziň çä­gin­de döw­re­bap met­ji­di gur­mak ba­bat­da ko­mi­te­te tek­lip bi­len ýüz tu­tan­dy­gy ba­ra­da ha­bar ber­di. 

Ha­jy Ar­ka­da­gy­myz hä­zir­ki dö­wür­de türk­men hal­ky­nyň asyl­ly däp­le­ri­niň do­wam et­di­ril­me­gin­de, hoş­ni­ýet­li gat­na­şyk­la­ryň ýo­la go­ýul­ma­gyn­da, ýag­şy umyt-ar­zuw­la­ryň wy­sal bol­ma­gyn­da döw­re­bap met­ji­diň bi­na edil­me­gi­niň aý­ra­tyn äh­mi­ýet­li bol­jak­dy­gy­ny aýt­dy we mer­ke­ziň çä­gin­de bir­ba­da 5,5 müň ada­myň na­ma­za dur­ma­gy­na müm­kin­çi­lik ber­jek met­ji­di gur­mak ba­ra­da­ky tek­li­bi ma­kul­la­dy. 

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz iş mas­la­ha­ty­ny ta­mam­lap, adam­la­ryň ýa­şa­ma­gy, zäh­met çek­me­gi we dynç al­ma­gy üçin amat­ly şert­le­ri dö­ret­mä­ge gö­nük­di­ri­len iş­le­riň äh­mi­ýe­ti­ni nyg­ta­dy hem-de bu we­zi­pe­le­riň ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gin­de hem­me­le­re üs­tün­lik ar­zuw et­di. 

Soň­ra hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz ýo­lug­ra mer­ke­ziň çä­gin­de gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan kot­tej­ler top­lu­my­nyň ýa­nyn­da sak­lan­dy we iki gat­ly kot­tej jaý­la­ryň bi­rin­de dö­re­di­len amat­lyk­lar bi­len ta­nyş­dy. 300 ine­dör­dül metr meý­da­ny bo­lan jaý­da döw­re­bap ýa­şa­mak, göw­ne­jaý dynç al­mak üçin ýo­ka­ry amat­lyk­lar göz öňün­de tu­tu­lyp­dyr. 

Şeý­le hem hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz esa­sy ýol­la­ryň ug­run­da­ky ýan­ýo­da­lar bi­len gy­zyk­lan­dy. D.Ora­zow ýan­ýo­da­la­ryň gur­lu­şy­gyn­da müm­kin­çi­li­gi çäk­li adam­lar üçin amat­lyk­la­ryň göz öňün­de tu­tu­lan­dy­gy­ny ha­bar ber­di. 

Gahryman Arkadagymyz Ahal we­la­ýa­ty­nyň tä­ze, döw­re­bap eda­ra ediş mer­ke­zi­niň gu­rul­ma­gy­nyň äh­mi­ýe­ti­ni nyg­tap, gu­rul­ýan des­ga­la­ryň we bi­na­la­ryň oý­la­ny­şyk­ly ýer­leş­di­ril­me­gi­niň, ýa­na­şyk ýer­le­riniň aba­dan­laş­dy­ryl­ma­gy­nyň ze­rur­dy­gy­na ýe­ne-de bir ge­zek gur­lu­şy­gyň ýol­baş­çy­la­ry­nyň ün­sü­ni çek­di. Mu­nuň özi gel­jek­de gur­lu­şyk­çy­la­ryň öňün­de dur­ýan we­zi­pe­le­riň üs­tün­lik­li çö­zül­me­gi­ni üp­jün eder.

Le­bap we­la­ýa­ty, 18-nji iýun (TDH). Şu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Le­bap we­la­ýa­ty­na toý sa­pa­ry­ny ama­la aşy­ryp, se­bi­ti dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň döw­let mak­sat­na­ma­sy­nyň dur­mu­şa ge­çi­ri­li­şi, gal­la ora­gy­nyň dep­gin­le­ri, se­na­gat-önüm­çi­lik top­lum­ynda­ky iş­le­riň ýag­da­ýy bi­len ta­nyş­dy. 

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ýur­du­my­zyň gün­do­gar se­bi­tin­de se­na­gat we oba ho­ja­ly­gy pu­dak­la­ryn­da giň möç­ber­li öz­gert­me­ler ama­la aşy­ryl­ýar. Bu bol­sa we­la­ýa­tyň dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan saz­la­şyk­ly ösü­şi­ni üp­jün ed­ýär. Şun­da oba zäh­met­keş­le­ri­niň ne­ti­je­li işi­ni ýo­la goý­mak ug­run­da döw­let ta­ra­pyn­dan ze­rur ta­gal­la­lar edil­ýär. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ir bi­len Ma­ry şä­he­ri­niň Hal­ka­ra ho­wa men­zi­lin­den ug­ran uça­ry Türk­me­na­bat şä­he­ri­niň Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li­ne gon­dy. Bu ýer­de Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz mä­hir­li gar­şy­la­nyl­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­zi gar­şy­la­mak da­ba­ra­sy ru­hu­be­lent­li­ge bes­le­nen aý­dym-saz­ly çy­kyş­lar bi­len ut­gaş­dy. We­la­ýa­tyň kör­pe ne­sil­le­ri joş­gun­ly goş­gu­la­ry, aý­dym­la­ry bi­len tä­ze ta­ry­hy eý­ýam­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da ama­la aşy­ryl­ýan be­ýik iş­le­ri wasp et­di­ler. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz sun­gat us­sat­la­ry­na öz min­net­dar­ly­gy­ny bil­dir­di we bu ýer­de çy­kyş eden ça­ga­la­ryň ha­ýyş­la­ry bo­ýun­ça olar bi­len ýa­dy­gär­lik su­ra­ta düş­di. Şeý­le hem ça­ga­la­ra sow­gat­lar gow­şu­ryl­dy. 

 Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Türk­me­na­bat şä­he­ri­niň Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li­niň bi­na­sy­na gir­di. Bu ýer­de Le­bap we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi Ş.Aman­gel­di­ýew Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­za se­bi­tiň Dar­ga­na­ta et­ra­by­nyň eder­men daý­han­la­ry­nyň gal­la taý­ýar­la­mak bo­ýun­ça şert­na­ma­la­ýyn borç­na­ma­la­ry­ny ber­jaý eden­dik­le­ri ba­ra­da­ky hoş ha­ba­ry ýe­tir­di. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz şat­lyk­ly ha­ba­ry ka­na­gat­lan­ma bi­len diň­läp, et­ra­byň zäh­met­sö­ýer gal­la­çy­la­ry­ny aja­ýyp zäh­met ýeň­şi bi­len gut­la­dy. 

Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow aw­tou­lag­da we­la­ýa­tyň Çär­jew et­ra­by­nyň “Wa­tan” daý­han bir­le­şi­gi­niň eke­ran­çy­lyk meý­da­ny­na ta­rap ug­ra­dy. Bu ýer­de Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zy gal­la­çy kä­ren­de­çi Azat Jo­ra­ýew gar­şy­la­dy. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz daý­ha­nyň iş şert­le­ri, maş­ga­la ýag­da­ýy we kä­ren­de ýe­rin­de ös­dü­rip ýe­tiş­dir­ýän ekin­le­ri­niň gör­nü­şi hem-de gal­la meý­dan­la­ry­nyň ha­syl­ly­lyk de­re­je­si, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin ha­sap­la­şyk iş­le­ri­niň ge­çi­ri­li­şi bi­len gy­zyk­lan­dy. 

Zäh­met­sö­ýer daý­han top­ra­ga yh­las edip ön­düri­ji­lik­li zäh­met çek­mek, ýer­den bol ha­syl al­mak ug­run­da döw­let ta­ra­pyn­dan äh­li ze­rur gol­daw­la­ryň be­ril­ýän­di­gi üçin Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­za tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­dir­di. Şeý­le hem ol 16 ýyl­ bä­ri kä­ren­de­çi­lik usu­lyn­da iş­le­ýän­di­gi­ni, 10 gek­tar meý­da­na bug­da­ýyň “Ha­syl­ly” gör­nü­şi­ni eken­di­gi­ni we onuň her gek­ta­ryn­dan 50 sent­ner ha­sy­la ga­raş­ýan­dy­gy­ny aýt­dy. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz hä­zir­ki dö­wür­de oba ho­ja­lyk önüm­le­ri­ni ön­dü­ri­ji­le­riň — daý­han­la­ryň ne­ti­je­li zäh­me­ti, kä­ren­de­çi­le­riň ze­rur dö­kün, ýo­ka­ry hil­li to­hum­ bi­len üp­jün edil­me­gi ug­run­da hem­me şert­le­riň dö­re­dil­ýän­di­gi­ni bel­le­di. Döw­let ta­ra­pyn­dan daý­han­la­ra hem­me­ta­rap­la­ýyn gol­daw­la­ryň be­ril­me­gi al­nyp ba­ryl­ýan sy­ýa­sa­tyň he­mi­şe ile­ri tu­tul­ýan ug­ry bo­lar. Mu­nuň özi mil­li daý­han­çy­lyk däp­le­ri­ni ös­dür­mek­de, ýaş ne­sil­le­ri ha­lal zäh­me­te söý­gi ru­hun­da ter­bi­ýe­le­mek­de aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe­dir. 

Kä­ren­de­çi oba zäh­met­keş­le­ri­niň ne­ti­je­li işi­niň üp­jün edil­me­gi ug­run­da döw­let ta­ra­pyn­dan dö­re­dil­ýän müm­kin­çi­lik­ler­den peý­da­la­nyp, öň­de goý­lan we­zi­pe­le­riň mun­dan beý­läk-de üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi üçin yh­la­sy­ny gaý­gyr­man iş­le­jek­di­gi­ne ynan­dyr­dy. Gal­la­çy daý­han kä­ren­de ýe­rin­de ekin do­la­ny­şy­gy­na mö­hüm äh­mi­ýet ber­ýän­di­gi­ni aý­dyp, şu ýyl bug­daý­dan bo­şan ýer­le­re mäş ek­me­gi me­ýil­leş­dir­ýän­di­gi­ni ha­bar ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ýur­du­myz­da azyk bol­çu­ly­gy­nyň dö­re­dil­me­gi­ne my­na­syp go­şant goş­ýan daý­han­la­ryň iş şert­le­ri­niň yzy­gi­der­li go­wu­lan­dy­ryl­ma­gy, pu­da­ga tä­ze­çil teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň, hä­zir­ki za­man yl­my­nyň ga­za­nan­la­ry­nyň or­naş­dy­ryl­ma­gy, daý­han zäh­me­ti­niň hö­wes­len­di­ril­me­gi bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­riň el­my­da­ma gö­zeg­çi­lik­de sak­lan­jak­dy­gy­ny aýt­dy. 

Kä­ren­de­çi A.Jo­ra­ýew eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­ndan ne­ti­je­li peý­da­lan­mak, oba ho­ja­lyk önüm­le­ri­niň ön­dü­ril­ýän muk­da­ry­ny art­dyr­mak, ön­dü­ri­ji­lik­li zäh­met çek­mek ug­run­da dö­re­dil­ýän şert­le­riň daý­han­la­ry tä­ze zäh­met ýe­ňiş­le­ri­ne, üs­tün­lik­le­re ruh­lan­dyr­ýan­dy­gy­ny gu­wanç bi­len bel­le­di. Daý­han Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz­dan kä­ren­de ýe­rin­de ös­dü­rip ýe­tiş­di­ren bug­da­ýy­ny or­ma­ga ak pa­ta ber­me­gi ha­ýyş et­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow “Bis­mil­la” di­ýip, daý­han yh­la­sy bi­len bir­kem­siz ha­syl top­lan bug­da­ýyň bir des­se­si­ni or­dy. 

 Şu pur­sat­da ýur­du­my­zyň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ryn­da ne­ti­je­li iş­le­dil­ýän kuw­wat­ly “CLA­AS” hem-de “John Dee­re” ky­sym­ly teh­ni­ka­la­ry us­sat­lyk bi­len do­lan­dyr­ýan me­ha­ni­za­tor­lar be­re­ket­li ha­sy­lyň ora­gy­na gi­riş­di­ler. Dün­ýä­niň öň­de­ba­ry­jy önüm ön­dü­ri­ji­le­ri­niň bu kuw­wat­ly teh­ni­ka­la­ry bug­da­ýy ýit­gi­siz hem-de aras­sa ýyg­na­mak­da amat­ly ha­sap­la­nyl­ýar. Şo­la­ryň ne­ti­je­li iş­le­dil­me­gi daý­han­la­ryň dur­mu­şyn­da mö­hüm tap­gyr bo­lan gal­la ora­gy möw­sü­mi­niň gu­ra­ma­çy­lyk­ly we gys­ga wagt­da ge­çi­ril­me­gi­ni üp­jün ed­ýär. 

 Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz gal­la ora­gy­na gi­ri­şen kom­baýn­la­ryň saz­la­şyk­ly he­re­ke­ti­ni syn­la­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz kä­ren­de­çi daý­ha­na çekýän yh­las­ly we ön­dü­ri­ji­lik­li zäh­me­ti­ne min­net­dar­ly­gyň ny­şa­ny hök­mün­de sow­gat­la­ry­ny gow­şur­dy. Şeý­le hem hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow kä­ren­de­çi daý­ha­nyň ha­ýy­şy bo­ýun­ça onuň bi­len ýa­dy­gär­lik su­ra­ta düş­di. 

Bu ýer­de türk­men top­ra­gyn­da ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ril­ýän gök, bak­ja we mi­we önüm­le­ri­niň, dä­ne­lik ekin­le­riň to­hum­la­ry­nyň, çö­rek we çö­rek önüm­le­ri­niň ser­gi­si gu­ral­dy. Olar döw­let ta­ra­pyn­dan yzy­gi­der­li gol­daw be­ril­me­gi ne­ti­je­sin­de top­rak­dan be­re­ket­li ha­syl ön­ýän­di­gi­niň aý­dyň be­ýa­ny bo­lup dur­ýar. Bu ýer­de ge­lin-gyz­lar mil­li ta­gam­la­ry taý­ýar­la­ýar­lar. Türk­men ilin­de mu­kad­des­lik de­re­je­si­ne gö­te­ri­len tam­dyr­lar­da şu ýyl­ky ha­sy­lyň tä­ze unun­dan çö­rek bi­şi­ril­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze tä­ze bi­şi­ri­len çö­rek hö­dür edil­ýär. Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň adyn­dan mil­li ta­gam­la­ry taý­ýar­lan ge­lin-gyz­la­ra sow­gat­la­ryň gow­şu­ryl­ma­gy da­ba­ra­nyň äh­mi­ýe­ti­ni has-da art­dyr­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz gal­la­çy kä­ren­de­çi­niň ha­sy­ly­nyň be­re­ket­li bol­ma­gy­ny, onuň aja­ýyp zäh­met üs­tün­lik­le­ri­ni ga­zan­ma­gy­ny ar­zuw edip, bu ýer­den ug­ra­dy. 

Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow di­ku­çar­da Le­bap we­la­ýa­ty­nyň Fa­rap et­ra­by­nyň çä­gin­de ýer­leş­ýän «Ga­dyn» gaz ýyg­naý­jy be­ke­di­niň açy­lyş da­ba­ra­sy­nyň ge­çi­ril­jek ýe­ri­ne ta­rap ugrady. 

Bi­raz wagt­dan döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň di­ku­ça­ry be­ke­diň go­la­ýyn­da ýö­ri­te taý­ýar­la­nan meý­dan­ça­da gon­dy. We­la­ýa­tyň sun­gat us­sat­la­ry­nyň çy­kyş­la­ry baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­sy­nyň öwüş­gi­ni­ni art­dyr­ýar. 

 Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz giň zal­da ýaý­baň­lan­dy­ry­lan ser­gi bi­len ta­nyş­dy. On­da ýur­du­my­zyň ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­nyň ga­za­nan üs­tün­lik­le­ri, me­ýil­na­ma­la­ry hem-de gel­jek­ki ösüş­le­ri we onuň kä­bir dü­züm­le­ri­niň işi be­ýan edil­ýär. Bu ýer­de ulan­ma­ga be­ril­ýän des­ga­lar­da otur­dy­lan döw­re­bap en­jam­lar we önüm­çi­li­ge or­naş­dy­ryl­ýan iň tä­ze in­no­wa­sion teh­no­lo­gi­ýa­lar gör­ke­zil­di. 

Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň (CNPC) Türk­me­nis­tan­da­ky şa­ham­ça­sy­nyň Baş di­rek­to­ry Çen Huaý­lun hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowa fo­to­su­rat­la­ry we çyz­gy­la­ry gör­kez­di, şo­lar­da ne­bit­gaz pu­da­gyn­da üs­tün­lik­li ös­dü­ril­ýän türk­men-hy­taý hyz­mat­daş­ly­gy ba­ra­da gür­rüň be­ril­ýär. Hy­taý­ly işewür döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za Fa­rap et­ra­by­nyň çä­gin­de gur­lup ulan­ma­ga be­ril­ýän gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň ugur­daş dü­züm­le­ri, onuň gaz ge­çi­ri­ji ul­ga­my we bu top­lu­myň or­ta­ça ýyl­lyk kuw­wat­ly­ly­gy ba­ra­da mag­lu­mat ber­di.  

Hä­zir­ki dö­wür­de Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy ýan­gyç-ener­ge­ti­ka pu­da­gyn­da Türk­me­nis­ta­nyň iş­jeň hyz­mat­daş­la­ry­nyň bi­ri­dir. Soň­ky ýyl­lar­da hy­taý­ly hü­när­men­ler Amy­der­ýa­nyň sag ke­na­ryn­da, “Gal­ky­nyş” gaz kä­nin­de we “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çägin­de giň möç­ber­li iş­le­ri ama­la aşyr­dy­lar. 

Hy­taý­ly işewür Le­bap we­la­ýa­tyn­da­ky gaz kä­nin­de tä­ze gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň teh­ni­ki taý­dan en­jam­laş­dy­ry­ly­şy ba­ra­da aý­dyp, san­ly ul­gam or­naş­dy­ry­lan des­ga­nyň en­jam­laş­dy­ry­ly­şy­nyň hä­zir­ki za­ma­nyň ösen ta­lap­la­ry­na la­ýyk gel­ýän­di­gi­ni ha­bar ber­di. 

Iň tä­ze teh­ni­ki iş­läp taý­ýar­la­ma­la­ryň ula­nyl­ma­gy ata Wa­ta­ny­my­zyň ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­nyň äh­li ugur­la­ry­nyň işi­ni hem-de “ma­wy ýan­gy­jyň” kän­le­ri­niň se­na­gat taý­dan öz­leş­di­ri­li­şi­ni iş­jeň­leş­dir­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, bi­ziň ýur­du­myz öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­lar ba­bat­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy hem-de mil­li de­re­je­de dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän anyk çä­re­le­ri güýç­len­dir­ýär. Bu bol­sa Wa­ta­ny­my­zyň dün­ýä­niň ener­ge­ti­ka döw­le­ti hök­mün­de eýe­le­ýän or­nu­nyň ber­ki­dil­me­gi­ne we da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ryň gi­ňel­dil­me­gi­ne ýar­dam ed­ýär. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hoş­ni­ýet­li söz­ler üçin min­net­dar­lyk bil­di­rip, ýur­du­my­zyň ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­nyň ös­dü­ril­me­gi­ne hy­taý­ly hü­när­men­le­riň iş­jeň gat­naş­ýan­dy­gy­ny ka­na­gat­lan­ma bi­len nyg­ta­dy hem-de Hy­ta­ýyň iri kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň we­ki­li­ne işin­de mun­dan beý­läk-de üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di. 

Soň­ra döw­let Baş­tu­ta­ny­myz mas­la­hat­lar za­ly­na bar­ýar, şol ýer­de tä­ze gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň açy­ly­şy my­na­sy­bet­li da­ba­ra­ly mas­la­hat ge­çi­ril­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow da­ba­ra gat­na­şy­jy­la­ra ýüz­le­nip, «Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­lyn­da Le­bap we­la­ýa­tyn­da­ky «Ga­dyn» kä­nin­de tä­ze gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň işe gi­ri­zil­me­gi bi­len hem­me­le­ri tüýs ýü­rek­den gut­la­dy. 

Bi­ziň alyp bar­ýan «Açyk ga­py­lar» sy­ýa­sa­ty­myz Bi­ta­rap döw­le­ti­mi­ziň hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ry­ň mö­hüm bin­ýa­dy bo­lup dur­ýar. Şun­dan ugur al­ýan Türk­me­nis­tan dün­ýä­de yg­ty­bar­ly hem-de jo­gap­kär­li hyz­mat­daş hök­mün­de özü­ni ta­nad­ýar. Bu ýag­daý döw­le­ti­mi­ziň yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­ny art­dyr­ma­ga şert dö­red­ýär. Hal­ky­my­zyň hal-ýag­da­ýy­ny has-da ýo­kar­lan­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rip, köp san­ly dün­ýä me­se­le­le­ri­ni çöz­mä­ge hem ýar­dam ed­ýär di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow nyg­ta­dy. 

Ug­le­wo­do­rod se­riş­de­le­ri­mi­zi da­şar­ky ba­zar­la­ra iber­mek te­bi­gy ga­zyň gor­la­ry bo­ýun­ça dün­ýä­de dör­dün­ji or­ny eýe­le­ýän ýur­du­my­zyň stra­te­gik mak­sa­dy bo­lup dur­ýar. Bu ugur­da ama­la aşy­ryl­ýan tas­la­ma­lar Mer­ke­zi Azi­ýa ýurt­la­ry­nyň hem-de beý­le­ki döw­let­le­riň söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy­ny tä­ze de­re­jä çy­kar­ma­ga, se­bi­ta­ra gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mä­ge ýar­dam ed­ýär. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz dost­luk­ly Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy bi­len bi­le­lik­de ama­la aşy­ryl­ýan tas­la­ma­la­ryň örän mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe­di­gi ba­ra­da aý­dyp, Hy­ta­ýyň Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň il­kin­ji gün­le­rin­den bi­ziň bi­len dip­lo­ma­tik gat­na­şyk­la­ry ýo­la go­ýan­dy­gy­ny hem-de şu ýyl bu şan­ly wa­ka 30 ýyl dol­ýan­dy­gy­ny ýat­lat­dy. Şu dö­wür­de hy­taý­ly hyz­mat­daş­lar bi­len ne­bit­gaz pu­da­gyn­da ägirt uly iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­di. Bu bol­sa iki döw­le­tiň hem yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­nyň art­ma­gy­na oňaý­ly tä­si­ri­ni ýe­tir­di. Türk­me­nis­tan — Öz­be­gis­tan — Ga­za­gys­tan — Hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si mu­nuň aý­dyň my­sa­ly­dyr. Her bi­ri­niň uzyn­ly­gy 1830 ki­lo­metr bo­lan üç şa­ha­ly gaz ge­çi­ri­ji ýyl­da 55 mil­liard kub metr «ma­wy ýan­gy­jy» ge­çir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Onuň 2009-njy ýy­lyň ahy­ryn­da işe gi­ri­zi­le­nin­den bä­ri, Türk­me­nis­tan­dan Hy­ta­ýa 334 mil­liard kub metr­den hem köp te­bi­gy gaz ibe­ril­di. Gel­jek­de bu ze­rur ýan­gy­jyň ibe­ril­ýän möç­be­ri­ni ýyl­da 65 mil­liard kub met­re ýe­tir­mek üçin onuň 4-nji şa­ha­sy­ny gur­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. 

In­di 13 ýyl bä­ri türk­men «ma­wy ýan­gy­jy» dost­luk­ly hy­taý hal­ky­nyň ojak­la­ry­ny ýy­la­dyp, se­na­gat kär­ha­na­la­ry­ny he­re­ke­te ge­tir­ýär. Iri ener­ge­ti­ka tas­la­ma­sy iki ýur­duň halk­la­ry­nyň dost-do­gan­lyk gat­na­şyk­la­ry­ny pug­ta­lan­dy­ryp, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mä­ge uly go­şant goş­ýar di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow buý­sanç bi­len nyg­ta­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz şu gün­ki aja­ýyp wa­ka ba­ra­da­ky gür­rü­ňe ge­çip, Le­bap we­la­ýa­ty­nyň ýur­du­my­zyň se­na­gat taý­dan dep­gin­li ös­ýän se­bit­le­ri­niň bi­ri­di­gi­ni bel­le­di. We­la­ýat­da gu­rul­ýan döw­re­bap kär­ha­na­la­ryň, önüm­çi­lik-me­de­ni mak­sat­ly des­ga­la­ryň sa­ny bar­ha art­ýar. «Ga­dyn» kä­nin­de tä­ze gur­lan gaz ýyg­naý­jy be­ket hem şeý­le des­ga­la­ryň bi­ri­dir. «Bag­ty­ýar­lyk» şert­na­ma­la­ýyn çä­gi­niň “Kiş­ti­wan”, “Gün­ba­tar Kiş­ti­wan”, “Ga­dyn”, “El­jik”, “Gün­do­gar El­jik” kän­le­rin­den te­bi­gy ga­zyň gi­je-gün­diz­de 5,5 mil­lion kub met­ri­ni ýyg­nap, Hy­taý döw­le­ti­ne iber­mek­de bu be­ke­de uly orun de­giş­li­dir. 

Döw­re­bap des­ga­nyň işe gi­ri­zil­me­gi tä­ze iş orun­la­ry­nyň 200-si­ni dö­ret­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Mu­nuň özi hal­ky­my­zy iş bi­len üp­jün et­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän­di­gi­niň hem aý­dyň my­sa­ly­dyr di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz aýt­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Le­bap we­la­ýa­ty­nyň Fa­rap et­ra­byn­da ne­bit­gaz pu­da­gy­nyň tä­ze des­ga­sy­nyň işe gi­ri­zil­me­gi bi­len bu ýe­re ýyg­na­nan­la­ry ýe­ne-de bir ge­zek tüýs ýü­rek­den gut­lap, hem­me­le­re berk jan sag­lyk, aba­dan we bag­ty­ýar dur­muş, tä­ze be­ke­diň iş­gär­le­ri­ne bol­sa alyp bar­jak iş­le­rin­de uly üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di. 

Soň­ra Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň Türk­me­nis­tan­da­ky Adat­dan da­şa­ry we Do­ly yg­ty­ýar­ly il­çi­si Sýan Naý­çe­ne söz be­ril­di. 

Dip­lo­mat “Ga­dyn” gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň açy­lyş da­ba­ra­sy­na gat­naş­ýan­dy­gy üçin hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowa tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­di­rip, “CNPC-niň” Türk­me­nis­tan­da iş­läp baş­la­ny­na şu ýyl 15 ýyl dol­ýan­dy­gy­ny ka­na­gat­lan­ma bi­len bel­le­di. 

Ge­çen ýyl­la­ryň do­wa­myn­da gaz pu­da­gyn­da türk­men-hy­taý gat­na­şyk­la­ry­nyň berk bin­ýa­dy ke­ma­la ge­ti­ril­di. Şol gat­na­şyk­lar ne­ti­je­li döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gyň aja­ýyp nus­ga­sy­dyr. Bu pu­dak­da ga­za­ny­lan üs­tün­lik­ler ýo­la goý­lan stra­te­gik hyz­mat­daş­ly­ga uly dep­gin ber­di. 

Bu gün iki döw­le­tiň Baş­tu­tan­la­ry­nyň ara­syn­da soň­ky dö­wür­de ga­za­ny­lan mö­hüm yla­la­şyk­la­ry hem-de şert­na­ma­la­ry bi­le­lik­de dur­mu­şa ge­çir­mek üçin mak­sat­la­ýyn çä­re­ler gö­rül­ýär. 

Ýan­gyç-ener­ge­ti­ka pu­da­gyn­da hyz­mat­daş­ly­gyň ta­pa­wut­ly aý­ra­tyn­ly­gy ta­rap­la­ryň däp bo­lan hyz­mat­daş­ly­gy has-da gi­ňelt­mä­ge bo­lan öza­ra er­ki­ne we hem­me­ta­rap­la­ýyn taý­ýar­ly­gy­na da­ýan­ýan­ly­gy­dyr di­ýip, dost­luk­ly ýur­duň do­ly yg­ty­ýar­ly we­ki­li bel­le­di hem-de hut şu se­bäp­li bu hyz­mat­daş­ly­ga hal­ka­ra we se­bit­dä­ki ýag­daý­la­ryň üýt­ge­me­gi­niň, beý­le­ki ýag­daý­la­ryň tä­si­ri­ni ýe­tir­me­ýän­di­gi­ni nyg­ta­dy. 

Türk­me­nis­tan dün­ýä­niň iň iri ener­ge­ti­ka döw­let­le­ri­niň bi­ri­dir. Hy­taý bol­sa türk­men “ma­wy ýan­gy­jy­na” is­le­gi ýo­ka­ry döw­let­dir di­ýip, dip­lo­mat sö­zü­ni do­wam et­di hem-de döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry has-da ös­dür­mek üçin giň müm­kin­çi­lik­le­riň bar­dy­gy­ny bel­le­di. 

Şu ýyl hor­mat­ly Pre­zi­dent Ser­dar Berdimuhamedowyň baş­tu­tan­ly­gyn­da Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rü­ne ga­dam bas­dy. Şeý­le hem şu ýyl tä­ze döw­let mak­sat­na­ma­sy­ny dur­mu­şa ge­çir­mä­ge gi­ri­şen Hy­taý üçin äh­mi­ýet­li­dir di­ýip, Sýan Naý­çen nyg­ta­dy. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gyň uzak möh­let­le­ýin gel­je­gi­ni ara alyp mas­la­hat­laş­mak üçin ze­rur iş­le­ri ge­çir­mä­ge hy­taý ta­ra­py­nyň taý­ýar­dy­gy be­ýan edil­di. 

Sö­zü­niň ahy­ryn­da Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň Türk­me­nis­tan­da­ky Adat­dan da­şa­ry we Do­ly yg­ty­ýar­ly il­çi­si hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowa berk jan sag­lyk ar­zuw edip, Türk­me­nis­tan bi­len Hy­ta­ýyň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­la­ryň tä­ze, has ýo­ka­ry de­re­jä çyk­jak­dy­gy­na ynam bil­dir­di. 

Soň­ra da­ba­ra gat­na­şy­jy­la­ryň öňün­de Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň pre­zi­den­ti, do­lan­dy­ry­jy­lar ge­ňe­şi­niň ag­za­sy Hou Sisz­ýun çy­kyş et­di. 

Iri hy­taý kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň ýol­baş­çy­sy bu gün­ki wa­ka­nyň — Türk­me­nis­ta­nyň döw­let Baş­tu­ta­ny­nyň gat­naş­ma­gyn­da açy­lyş da­ba­ra­sy ge­çi­ril­ýän “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çägin­de tä­ze des­ga­nyň ulan­ma­ga be­ril­me­gi­niň mö­hüm­di­gi­ni bel­läp, mu­nuň her bir hy­taý we türk­men hü­när­me­nleriniň her biri üçin ýat­dan çyk­ma­jak wa­ka­dy­gy­ny nygtady. 

Myh­man Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň adyn­dan hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowa ener­ge­ti­ka pu­da­gyn­da döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gyň ös­dü­ril­me­gi­ne hem-de Türk­me­nis­ta­nyň ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­nyň dü­zü­min­de kom­pa­ni­ýa­nyň alyp bar­ýan iş­le­ri­ne ber­ýän ägirt uly ün­si üçin tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­dir­di. 

2007-nji ýy­lyň iýul aýyn­da iki döw­le­tiň Baş­tu­tan­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çä­gi bo­ýun­ça Önü­mi paý­laş­mak ha­kyn­da şert­na­ma, “Türk­men­gaz” döw­let kon­ser­ni­niň hem-de “CNPC” kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň ara­syn­da te­bi­gy ga­zy sa­tyn al­mak we sat­mak bo­ýun­ça şert­na­ma gol çe­ki­len­di­gi bel­le­nil­di. Şeý­le­lik­de, ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­myn­da öza­ra bäh­bit­li, uzak möh­let­le­ýin türk­men-hy­taý hyz­mat­daş­ly­gy­nyň bin­ýa­dy go­ýul­dy. 

Iki ýur­duň Li­der­le­ri­niň uly ala­da­sy hem-de ýo­ka­ry ün­si ne­ti­je­sin­de “CNPC” kor­po­ra­si­ýa­sy we “Türk­men­gaz” döw­let kon­ser­ni şert­na­ma­la­ýyn çäk­de ne­ti­je­li gat­na­şyk ed­ýär­ler. Bu ul­gam­da ga­za­ny­lan üs­tün­lik­ler dün­ýä­niň ün­sü­ni özü­ne çek­di, hal­ka­ra jem­gy­ýet­çi­li­giň uly hor­ma­ty­na eýe bol­dy. Gel­jek­de “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çäk­de ga­zyň al­ny­şy­nyň muk­da­ry­ny art­dy­ryp, ener­ge­ti­ka pu­da­gyn­da iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gy tä­ze de­re­jä çy­kar­mak mak­sat edi­nil­ýär. 

Türk­me­nis­tan te­bi­gy gaz gor­la­ry­na örän baý­dyr. Hy­ta­ýyň ba­za­ry­nyň bol­sa gel­je­gi ulu­dyr. Şeý­le­lik­de, iki­ta­rap­la­ýyn öza­ra bäh­bit­li gaz hyz­mat­daş­ly­gy­ny bi­ri-bi­ri­niň üs­tü­ni ýe­tir­ýän hyz­mat­daş­lyk di­ýip hä­si­ýet­len­di­rip bo­lar di­ýip, Hou Sisz­ýun aýt­dy. 

Türk­me­nis­tan Hy­ta­ýy gaz bi­len üp­jün ed­ýän yg­ty­bar­ly, iri döw­let­dir. Hy­taý bol­sa Türk­me­nis­ta­nyň te­bi­gy ga­zyň söw­da­sy bo­ýun­ça örän uly hyz­mat­da­şy­dyr di­ýip, hy­taý­ly myh­man ýe­ne-de bir ge­zek nyg­ta­dy. 

Şu ýy­lyň ba­şyn­da bi­le­lik­dä­ki iş­le­riň tä­ze ugur­la­ry­ny kes­git­län tä­ze yla­la­şyk­la­ryň ga­za­ny­lan­dy­gy bel­le­nil­di. 

Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, “Gal­ky­nyş” gaz kä­ni­niň ikin­ji tap­gy­ry­nyň öz­leş­di­ril­me­gi bi­len, Türk­me­nis­tan — Hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si­niň 4-nji şa­ha­sy­nyň gur­lu­şy­gy­ny çalt­lan­dyr­mak üçin çä­re­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. 

Biz mun­dan beý­läk-de gaz pu­da­gyn­da dur­nuk­ly we uzak möh­let­le­ýin hyz­mat­daş­lyk et­mek hem-de äh­li beý­le­ki pu­dak­lar­da öza­ra he­re­ket­ler üçin ze­rur ta­gal­la­la­ry ede­ris di­ýip, “CNPC-niň” ýol­baş­çy­sy ynan­dyr­dy. 

Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň do­lan­dy­ry­jy­lar ge­ňe­şi­niň ag­za­sy çy­ky­şy­nyň ahy­ryn­da “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çägin­de tä­ze des­ga­nyň açy­lyş da­ba­ra­sy­na gat­naş­ýan­dy­gy üçin ho­şal­lyk bil­dir­di hem-de döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za berk jan sag­lyk, döw­let bäh­bit­li iş­le­rin­de üs­tün­lik­le­ri, türk­men hal­ky­na bol­sa aba­dan­çy­lyk ar­zuw et­di.  

Maslahatyň dowamynda wi­deo­film gör­ke­zi­lip, on­da ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­myn­da Türk­me­nis­ta­nyň we HHR-iň ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry, “Ga­dyn” tä­ze gaz ýyg­naý­jy be­ke­di­niň äh­mi­ýe­ti be­ýan edil­di. 

Soň­ra alyp­ba­ry­jy tä­ze gaz ýyg­naý­jy be­ke­di ula­ny­ly­şa gi­riz­me­gi ha­ýyş edip, döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za ýüz­len­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow da­ba­ra­ly ýag­daý­da düw­mä­ni ba­syp, “Ga­dyn” be­ke­di­niň iş­läp baş­la­ma­gy­na ak pa­ta ber­di. 

 Wi­deo­şe­kil­ler ar­ka­ly onuň işi gör­ke­zil­ýär. 

Alyp­ba­ry­jy “Türk­men­gaz” döw­let kon­ser­ni­niň hü­när­me­ni A.Ak­mäm­me­do­wyň aw­to­mat­laş­dy­ry­lan gaz paý­laý­jy be­ket­den te­le­köp­ri ar­ka­ly ýüz­len­me­gi­ne rug­sat ber­me­gi­ni ha­ýyş edip, döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za ýüz­len­ýär. 

Ýaş hü­när­men Çär­jew et­ra­byn­da ýer­leş­ýän, kuw­wat­ly­ly­gy 432 MWt bo­lan gaztur­bi­na­ly elekt­rik be­ke­dini hem-de Le­bap we­la­ýa­ty­nyň ila­ty­ny te­bi­gy gaz bi­len üp­jün et­mä­ge ni­ýet­le­nen Üça­jy — Zer­ger gaz ge­çi­ri­ji­si­ni ulan­ma­ga ber­mek üçin ak pa­ta ber­me­gi ha­ýyş ed­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ak pa­ta ber­ýär. Hü­när­men de­giş­li nur­ba­ty tow­la­ýar we Üça­jy — Zer­ger tur­ba ge­çi­ri­ji­si­ne gaz ber­lip baş­lan­ýar. 

 Soň­ra döw­let Baş­tu­ta­ny­myz top­lu­myň do­lan­dy­ryş bi­na­sy­na bar­dy. Bu ýer­de gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň hü­när­me­ni mer­ke­ziň en­jam­laş­dy­ry­ly­şy hem-de önüm­çi­lik-teh­no­lo­gik tap­gyr­la­ry ba­ra­da mag­lu­mat ber­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň gol­da­wy ne­ti­je­sin­de tä­ze be­ket kuw­wat­ly en­jam­lar bi­len üp­jün edil­di. 

Hü­när­men bu ýer­de iş­le­ýän iş­gär­le­riň adyn­dan zäh­met çek­mä­ge, hu­su­san-da, önüm­çi­li­giň äh­li tap­gyr­la­ry­na de­giş­li gö­zeg­çi­li­gi ama­la aşyr­ma­ga dö­re­di­len şert­ler üçin döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za ho­şal­lyk bil­dir­di hem-de şol müm­kin­çi­lik­ler­den ne­ti­je­li peý­da­la­nyp, öň­de goý­lan we­zi­pe­le­ri üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­tir­mek üçin ze­rur ta­gal­la­la­ry et­jek­dik­le­ri­ne ynan­dyr­dy. 

 Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hü­när­me­ne işin­de üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow da­ba­ra gat­na­şy­jy­lar bi­len mä­hir­li hoş­la­şyp, bu ýer­den ug­ra­dy.