Aşgabat, 6-njy sentýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Mejlisiň gün tertibine harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň sekiz aýynda alyp baran işleriniň netijeleri, Garaşsyz döwletimizde howpsuzlygy we asudalygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak hem-de olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek bilen bagly meseleler girizildi. 

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew çykyş edip, Milli goşunymyzyň harby bölümlerinde Watanymyzyň goranmak ukybyny berkitmek, harby gullukçylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak, serkerdeleriň we olaryň maşgala agzalarynyň netijeli gulluk etmegi, göwnejaý ýaşaýyş-durmuşy üçin ähli şertleri döretmek boýunça ýylyň başyndan bäri alnyp barlan toplumlaýyn işler barada hasabat berdi. 

Hasabatda Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişe taýýarlyk görmek bilen baglanyşykly ýerine ýetirilýän işler barada aýdyldy. Şeýle hem ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň degişli ýokary okuw mekdeplerinde giriş synaglary üstünlikli geçirildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, üstünlikli durmuşa geçirilýän, ýurdumyzda parahatçylygyň hem-de asuda durmuşyň ygtybarly kepili hökmünde çykyş edýän Harby doktrinanyň ileri tutulýan wezipelerine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, sanly ulgamy işjeň ornaşdyrmagyň hasabyna Goranmak ministrliginiň we onuň garamagyndaky düzümleriň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň zerurdygy nygtaldy. Şunuň bilen birlikde, ýaş serkerdeleriň we çagyryş boýunça harby gullugy geçýän esgerleriň arasynda watançylyk-terbiýeçilik çärelerini yzygiderli guramagyň möhümdigi bellenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministrine Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň nobatdaky senesi mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişe ýokary derejede taýýarlyk görülmegini üpjün etmegi tabşyrdy. 

Soňra Baş prokuror S.Mälikgulyýew şu ýylyň ýanwar — awgust aýlarynda prokuratura edaralarynyň ulgamyny ösdürmek boýunça degişli maksatnamany durmuşa geçirmek maksady bilen ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, kanunylygy üpjün etmek, raýatlaryň hukuklaryny we azatlyklaryny, jemgyýetiň, döwletiň bähbitlerini goramak üçin anyk çäreleriň görülmeginiň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz kanunlaryň hem-de kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň takyk ýerine ýetirilmegine ygtybarly prokuror gözegçiliginiň amala aşyrylmagy boýunça öňde durýan wezipeleriň anyk berjaý edilmeginiň wajypdygyna ünsi çekip, Baş prokuraturanyň ýolbaşçysyna birnäçe görkezmeleri berdi. 

Hormatly Prezidentimiz prokurorlary wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hakynda degişli resminamalara gol çekip, Baş prokurora bu babatda birnäçe görkezmeleri berdi. 

Soňra içeri işler ministri M.Hydyrow garamagyndaky düzümleriň jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek, düzgün bozulmalaryň öňüni almak, jenaýatçylyga garşy göreşmek we ýurdumyzyň ähli künjeklerinde ýangyn howpsuzlygynyň talaplaryny berjaý etmek boýunça hasabat döwründe ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Şeýle hem ministrligiň işgärleriniň netijeli gullugy, olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň gowulandyrylmagy, düzümleriň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça ýerine ýetirilen işler, hasabat döwründe ulanmaga berlen durmuş maksatly desgalar barada habar berildi. 

Şeýle hem IIM-niň ýolbaşçysy, däp bolşy ýaly, sentýabr aýynda geçirilýän «Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy» atly biraýlygyň çäklerinde meýilleşdirilen çäreler barada hasabat berdi. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, öňde goýlan wezipeleri takyk ýerine ýetirmek üçin döwrebap usullary, sanly ulgamy işjeň ulanmagyň wajypdygyny belledi. Ilat arasynda sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmek hem gaýragoýulmasyz wezipeler bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we bu babatda birnäçe tabşyryklary berdi. Şol bir wagtyň özünde, döwrüň häzirki ýagdaýyny nazara alyp, düzümleýin bölümleriň işini döwrebaplaşdyrmak we durmuş maksatly meseleleri yzygiderli çözmek babatda ministre birnäçe görkezmeler berildi. 

Döwlet Baştutanymyz «Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy» atly biraýlygy ýokary derejede geçirmek bilen baglanyşykly mesele barada durup geçip, ministre bellenen ähli çäreleriň, aýratyn-da, paýtagtymyzda we welaýatlarda ulag gatnawlaryny kadalaşdyrmak, ýolagçylaryň, sürüjileriň ýol hereketiniň kadalary barada habarlylygyny ýokarlandyrmak babatdaky çäreleriň ýokary derejede geçirilmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Ýokary kazyýetiň başlygy B.Hojamgulyýew şu ýylyň sekiz aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, öňdebaryjy tehnologiýalary giňden ulanmagyň hasabyna milli kazyýet ulgamynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek maksady bilen amala aşyrylan çäreler barada hasabat berdi. Hormatly Prezidentimiziň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada-da aýdyldy. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, bu ulgamy ösdürmegiň maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleriň üstünlikli çözülmeginiň wajypdygyny belledi. Bu ugurdaky ähli işler kanunçylygyň berk berjaý edilmegine, adalatlylyga we hukuk tertibiniň berk ýerine ýetirilmegine, düzgün bozulmalaryň ýüze çykmagynyň sebäplerini, şertlerini aradan aýyrmaga gönükdirilmelidir. Kazyýet ulgamynyň netijeli işlemegi üçin işgärleriň hünärini ýokarlandyrmak boýunça çäreler yzygiderli geçirilmelidir, sanly tehnologiýalar ornaşdyrylmalydyr diýip, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy nygtady we Ýokary kazyýetiň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlisiň dowamynda Türkmenistanyň kazylaryny wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hakynda resminama gol çekdi. 

Soňra milli howpsuzlyk ministri N.Atagaraýew hasabat döwründe milli howpsuzlyk edaralaryny ösdürmegiň maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýurdumyzda durnuklylygy we asudalygy üpjün etmek boýunça görlen anyk çäreler, edara üçin ýokary hünärli işgärleri taýýarlamagyň meseleleri barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Garaşsyzlygymyzyň gazananlaryny goramagyň, Watanymyzyň mundan beýläk-de rowaçlanmagyny üpjün etmegiň, onuň ykdysady kuwwatyny artdyrmagyň ministrligiň işiniň möhüm ugurlarydygyny nygtap, ministre birnäçe anyk görkezmeleri berdi. 

Soňra Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew ýolbaşçylyk edýän düzüminiň şu ýylyň sekiz aýynda Watanymyzyň serhetlerini goramak boýunça ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, edaranyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, harby gullukçylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem şu ýylyň awgust aýynda Hazaryň kenarynda Döwlet serhet gullugynyň täze binalar we desgalar toplumynyň açylyp ulanmaga berlendigi barada aýdyldy. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, serhet goşunlarynyň işini yzygiderli kämilleşdirmegiň, serhet birikmelerini öňdebaryjy harby tehnikalar we enjamlar bilen üpjün etmegiň, sanly ulgamy ornaşdyrmagyň, has möhüm wezipeleri üstünlikli çözmäge ukyply, ýokary söweşjeň tälimli serkerdeleri taýýarlamagyň ýerine ýetirilmeli işleriň ileri tutulýan ugurlarydygyna ünsi çekdi. Biziň serhetlerimiz goňşy ýurtlaryň ählisi bilen dostlugyň we hoşniýetli goňşuçylygyň serhetleri bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy hem-de gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Serhetçileriň ygtybarly gullugy üçin amatly şertleriň döredilmeginiň we olaryň maşgala agzalarynyň durmuş derejesiniň yzygiderli gowulandyrylmagynyň ýurdumyzda durmuşa geçirilýän harby özgertmeleriň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýandygyny belläp, döwlet Baştutanymyz bu ugra degişli meseleleri yzygiderli gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Adalat ministri M.Taganow ýolbaşçylyk edýän ministrliginiň şu ýylyň ýanwar — awgust aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, milli kanunçylygy halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna laýyk getirmegiň hasabyna ony hemmetaraplaýyn kämilleşdirmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem degişli maksatnamanyň durmuşa geçirilişi, bitewi sanly ulgamy döretmek boýunça alnyp barylýan işler barada aýdyldy. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, hukuk ulgamynda dünýäniň öňdebaryjy tejribesini yzygiderli öwrenmegiň we ornaşdyrmagyň möhümdigini belledi. Şunuň bilen birlikde, kanunlary mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça teklipleri taýýarlamak maksady bilen, hereket edýän kadalaşdyryjy hukuk namalaryny yzygiderli seljermek zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz ministre birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew hasabat döwründe bu gullugyň işini kämilleşdirmek, döwrebap iş usullaryny we sanly ulgamy ulanmak boýunça yzygiderli amala aşyrylýan çäreler, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. 

Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, üstaşyr ulag geçelgeleriniň möhüm çatrygy hökmünde Ýewraziýa yklymynda Watanymyzyň eýeleýän geostrategik ornunyň barha artýandygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, gullugyň ýolbaşçysyna bu edaranyň işini döwrüň talaplaryna laýyklykda guramak bilen baglanyşykly tabşyryklar berildi. 

Soňra Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy A.Sazakow ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň şu ýylyň sekiz aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, bu edarany ösdürmegiň maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi, sanly ulgamyň ornaşdyrylyşy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, gullugyň maddy-enjamlaýyn binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň, onuň işinde innowasion usullary we döwrebap tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmagyň wajypdygyny belledi. Bu ulgamda öňdebaryjy tejribäni öwrenmäge hem-de ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamaga aýratyn üns bermek zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy mejlisi jemläp, harby we hukuk goraýjy edaralaryň öňünde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi. Garaşsyz Watanymyz Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna ygrarlydyr hem-de dünýäniň döwletleridir halklary bilen dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny saklaýar. Şu ýörelgelerden ugur alyp, Harby doktrinamyz diňe goranyş häsiýetine eýedir. Bellenilişi ýaly, bu doktrinada kesgitlenen wezipelere laýyklykda, harby we hukuk goraýjy edaralaryň düzümleri mundan beýläk-de kämilleşdiriler, Watanymyzyň goranyş ukyby berkidiler, harby gullukçylaryň, olaryň maşgala agzalarynyň gulluk hem-de ýaşaýyş-durmuş şertleri yzygiderli gowulandyrylar. 

 Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi. 

Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow mejlisi tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, rowaçlyk, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 5-nji sentýabr (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Sukuba uniwersitetiniň prezidenti Kýosuke Nagata bilen geçiren duşuşygynda däp bolan türkmen-ýapon hyzmatdaşlygyny çuňlaşdyrmagyň geljekki ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Myhman bildirilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, Ýaponiýanyň Imperatorynyň we Premýer-ministriniň Gahryman Arkadagymyza iberen salamyny ýetirdi. Olar türkmen halkynyň Milli Lideriniň soňky ýyllarda depginli ösdürilýän döwletara gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna goşýan şahsy goşandyna ýokary baha berýärler. 

Gahryman Arkadagymyz Kýosuke Nagatany mähirli mübärekläp, dostlukly ýurduň Imperatoryna we Premýer-ministrine iň gowy arzuwlaryny beýan etdi hem-de Ýaponiýanyň abraýly ýokary okuw mekdepleriniň biriniň ýolbaşçysynyň saparynyň we onuň çäklerindäki duşuşyklaryň Sukuba uniwersiteti bilen Türkmenistanyň ýokary okuw mekdepleriniň arasynda ýola goýlan gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge itergi berjekdigine, ylym-bilim ugurly türkmen-ýapon hyzmatdaşlygyny has-da baýlaşdyrmaga goşant goşjakdygyna ynam bildirdi. 

Türkmenistan Ýaponiýa bilen ýola goýlan gatnaşyklara ýokary baha berýär. Soňky ýyllarda döwletara hyzmatdaşlyk syýasy, söwda-ykdysady, durmuş, medeni-ynsanperwer we beýleki ugurlary öz içine almak bilen, deňhukuklylyk, özara hormat goýmak, ynanyşmak esasynda işjeň ösdürilýär diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri kanagatlanma bilen nygtady. Bellenilişi ýaly, Türkmenistanda ýaşlaryň dürli ugurlarda öz zehinlerini we başarnyklaryny ýüze çykarmagy, kämilleşmegi üçin zerur şertler döredilýär, döwlet olara hemmetaraplaýyn goldaw berýär. Halkara tejribäni we täze gazanylan üstünlikleri öwrenmek bolsa bu syýasatyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Bu babatda Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasynda netijeli hyzmatdaşlyk alnyp barylýar. 

Häzirki wagtda türkmenistanly ýaşlar Ýaponiýanyň öňdebaryjy uniwersitetlerinde bilim alýarlar, ýurdumyzyň birnäçe orta we ýokary okuw mekdeplerinde bolsa ýapon dili öwredilýär. Ylym-bilim edaralarynyň wekilleriniň arasynda işjeň gatnaşyklar saklanýar. Tejribe alyşmak we ylmy maslahatlara gatnaşmak maksady bilen, özara saparlar guralýar. 

Mälim bolşy ýaly, 2015-nji ýylyň mart aýynda Ýaponiýada iş saparynda bolan Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa bilim, ylmy barlaglary geçirmek ulgamynda özara alyşmalar boýunça halkara okuw maksatnamasyna ýardam berendigi üçin «Sukuba uniwersitetiniň hormatly doktory» diýen alymlyk derejesi berildi. Iki ýurduň ylmy ösdürmäge uly goşant goşan bu görnükli iki alymynyň we professorynyň şu gezekki duşuşygynda ýokary bilim edaralarynyň arasyndaky gatnaşyklaryň şertnama-hukuk binýadynyň yzygiderli pugtalandyrylýandygy kanagatlanma bilen bellenildi. Muňa Sukuba uniwersiteti bilen Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň arasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygy mysal hökmünde görkezmek bolar. Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersiteti bilen hyzmatdaşlyk üçin hem uly mümkinçilikler açylýar. Bu ýokary okuw mekdebiniň uçurymlary bilelikdäki ylmy-barlag işine işjeň gatnaşarlar. 

Söhbetdeşler mundan beýläk-de bilelikde işlemek üçin giň mümkinçilikleriň açylýandygy barada aýtmak bilen, tejribe alyşmak, Türkmenistanda ýapon dilini, Ýaponiýada türkmen dilini okatmak üçin tejribeli mugallymlary taýýarlamak babatda mümkinçilikleri ara alyp maslahatlaşdylar. Munuň özi ylym ulgamynda döwletara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine kuwwatly itergi berer. Umumy pikire görä, bu işler giň dünýägaraýyşly nesli kemala getirmekde, iki dostlukly halky ýakynlaşdyrmakda we medeniýetlerimizi özara baýlaşdyrmakda möhüm ähmiýete eýedir. 

Ýurdumyzda ylma esaslanýan önümçilikleriň giňeldilmegi hem-de iri ýapon kompaniýalarynyň Türkmenistan bilen maýa goýum we tehnologik hyzmatdaşlygy ýola goýmaga gyzyklanma bildirýändikleri bilen baglylykda, şeýle hyzmatdaşlyk möhüm bolup durýar. Ýapon hyzmatdaşlar bilen bilelikde durmuşa geçirilen we geçirilmegi dowam edýän iri taslamalar munuň aýdyň subutnamasydyr. Balkan welaýatynyň Gyýanly şäherçesinde gurlan, polietilen we polipropilen öndürmek boýunça sebitde iň iri gazhimiýa toplumy — polimer zawody, şeýle hem Ahal welaýatynda gurlan tebigy gazdan benzin öndürýän dünýädäki ilkinji zawod şol taslamalaryň hataryndadyr. 

Bellenilişi ýaly, Türkmenistan uglewodorod serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýe bolan döwlet hökmünde nebitgaz we gazhimiýa senagatynda baý tejribesi hem-de döwrebap tehnologiýalary bolan ýapon kompaniýalary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdürilmegine gyzyklanma bildirýär. Wodorod önümçiligi, ýokary tehnologiýalar, ekologiýa, daşky gurşawy goramak, kibersport ýaly ulgamlar hem geljegi uly ugurlaryň hatarynda bellenildi. 

Parlamentara gatnaşyklara-da uly üns berilýär. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň geçen ýylyň sentýabr aýynda Ýaponiýa amala aşyran iş saparynyň çäklerinde Ýaponiýanyň Parlamentiniň Wekiller palatasynyň Başlygy Hiroýuki Hosoda bilen duşuşygy bu gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna ýardam berdi. Gahryman Arkadagymyz ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklaryň ähli ugurlar boýunça geljekde-de ösdüriljekdigine berk ynam bildirip, bu ugurda Türkmenistanyň hemmetaraplaýyn goldaw bermäge taýýardygyny nygtady. 

Sukuba uniwersitetiniň prezidenti türkmen tarapynyň döwletara hyzmatdaşlygyň ýola goýulmagynda başlangyçly çykyş edýändigi üçin hoşallyk bildirip, türkmen halkynyň Milli Lideriniň “Ömrümiň manysynyň dowamaty” atly kitabynda Ýaponiýa hakynda ençeme maglumatlaryň ýerleşdirilendigini, hususan-da, häzirki döwürdäki türkmen-ýapon gatnaşyklary barada ýatlanyp geçilýändigini belledi. Myhman bu ajaýyp eseri ýapon diline terjime etmek isleginiň bardygyny aýdyp, munuň iki halkyň has-da ýakynlaşmagyna we özara düşünişmegine ýardam berjekdigine ynam bildirdi. 

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de Sukuba uniwersitetiniň prezidenti Kýosuke Nagata birek-birege hoşniýetli arzuwlaryny beýan edip, türkmen-ýapon gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de pugtalandyryljakdygyna ynam bildirdiler.

Aşgabat, 5-nji sentýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ýaponiýanyň Sukuba uniwersitetiniň prezidenti Kýosuke Nagatany kabul etdi.

 Myhman wagt tapyp kabul edendigi üçin hoşallyk bildirip, Ýaponiýanyň Imperatorynyň we Premýer-ministriniň mähirli salamyny hem-de ýapon tarapynyň döredijilik ýolundan ynamly öňe barýan Türkmenistan bilen däp bolan hyzmatdaşlygy ösdürmäge uly gyzyklanma bildirýändigi baradaky sözlerini ýetirdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow «Günüň dogýan ýurdunyň» öňdebaryjy ýokary okuw mekdepleriniň biriniň ýolbaşçysyny gadymy we myhmansöýer türkmen topragynda mähirli mübärekläp hem-de dostlukly ýurduň ýokary derejeli ýolbaşçylaryna iň gowy arzuwlaryny beýan edip, şu saparyň dowamynda bilim ulgamynda ýola goýlan gatnaşyklary has-da berkitmek boýunça gepleşikleri geçirmäge, özara gyzyklanma bildirilýän beýleki ugurlar barada pikir alyşmaga mümkinçiligiň boljakdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, bu saparyň netijeleriniň medeni-ynsanperwer ulgamdaky türkmen-ýapon gatnaşyklaryny täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga itergi berjekdigine berk ynam bildirildi. 

Nygtalyşy ýaly, däp bolan döwletara gatnaşyklar köpýyllyk dostluga, ynanyşmaga we özara düşünişmäge esaslanýar. Ýaponiýa bilen köpugurly, uzak möhletli strategik hyzmatdaşlygy berkitmek Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolmagynda galýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iki ýurduň arasyndaky gatnaşyklaryň dürli ugurlarda, şol sanda syýasy, söwda-ykdysady, ynsanperwer we beýleki ugurlarda ýokary derejede alnyp barylýandygyny kanagatlanma bilen belledi. 

Ylym we bilim ulgamynda däp bolan türkmen-ýapon gatnaşyklaryny pugtalandyrmak üçin açylýan giň mümkinçilikler ara alyp maslahatlaşmalaryň esasy meseleleriniň biri boldy. Ýurtlaryň ikisi hem bu ulgamy kämilleşdirmäge hemmetaraplaýyn ösüşiň möhüm şerti hökmünde garaýarlar. Taraplaryň pikirine görä, bilim ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek babatda eýýäm bilelikde uly işler durmuşa geçirildi, şol bir wagtyň özünde, bu gatnaşyklary ösdürmek üçin uly mümkinçilikler bar. 

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, milli bilim ulgamyny ösdürmek, maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek arkaly ony hil taýdan täze derejä çykarmak ýurdumyzyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan möhüm ugrudyr. Golaýda Bilimler we talyp ýaşlar güni mynasybetli ýurdumyzyň dürli künjeklerinde täze bilim edaralaryny açyp ulanmaga bermek hem-de düýbüni tutmak dabaralary geçirildi. 

Biz bilim ulgamyny kämilleşdirmekde halkara tejribäniň we gazanylanlaryň ulanylmagyna aýratyn ähmiýet berýäris diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy hem-de Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasynda ylym-bilim babatda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýetini aýratyn belledi. Türkmen ýaşlarynyň Ýaponiýada bilim almaklary, ýurdumyzyň birnäçe orta we ýokary okuw mekdeplerinde ýapon diliniň öwredilmegi, ylym-bilim wekilleriniň gatnaşyklary muňa mysal bolup durýar. Döwlet Baştutanymyz Sukuba uniwersiteti bilen Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň hem-de Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň arasynda alnyp barylýan hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýetini kanagatlanma bilen belläp, döwrebap bilimli, sazlaşykly ösen we innowasion tehnologiýalardan baş çykarýan ýaş nesli kemala getirmekde wajyp bolan bu hyzmatdaşlygyň geljekde-de ösdüriljekdigine ynam bildirdi. 

Sukuba uniwersitetiniň prezidenti döwlet Baştutanymyza iki ýurduň köpugurly gatnaşyklaryny ösdürmäge hemmetaraplaýyn goldaw berýändigi üçin hoşallyk bildirip, öz nobatynda, köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlygyň esasynyň türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan goýlandygyny belledi. Şeýle hem myhman Gahryman Arkadagymyzyň Sukuba uniwersitetiniň hormatly doktory bolup durýandygyny we giň gerimli döwlet işi bilen bir hatarda, hemişe ylmy-barlag işlerine uly üns berendigini we berýändigini hem-de türkmen-ýapon gatnaşyklarynyň ösdürilmegine uly şahsy goşandyny goşýandygyny buýsanç bilen belledi. 

Bellenilişi ýaly, ozal ýokary derejede gazanylan ylalaşyklar işgärleri taýýarlamak, şol sanda ýapon hünärmenlerini ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde okatmak, dürli pudaklaryň hünärmenleri üçin okuwlary we tejribe alyşmagy guramagyň hasabyna işgärleri taýýarlamak ulgamynda ysnyşykly hyzmatdaşlygy ýola goýmak üçin amatly şertler döredilýär. 

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Sukuba uniwersitetiniň prezidenti Kýosuke Nagata birek-birege berk jan saglyk, bagtyýarlyk, alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdiler.

Aşgabat, 4-nji sentýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we welaýatlarda alnyp barylýan işlere garaldy. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýewe söz berildi. Häkim welaýatyň oba hojalyk meýdanlarynda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda pagta ýygymy möwsümini guramaçylykly geçirmek üçin pagta arassalaýjy kärhanalary, kabul ediş harmanhanalaryny, pagta ýygyjy kombaýnlary we pagta daşamakda ulanyljak awtoulaglary möwsüme taýýarlamak işleri utgaşykly alnyp barylýar. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň welaýatda 9-njy sentýabrda pagta ýygymyna başlamaga ak pata bermegi mynasybetli çäräni ýokary derejede geçirmek üçin degişli taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Bugdaý ekişinde ulanyljak ekiji gurallary we oba hojalyk tehnikalaryny doly güýjünde işletmek, gallaçy daýhanlarymyzy ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün etmek boýunça degişli işler geçirilýär. Bugdaý ekişine başlamak mynasybetli meýilleşdirilen çäreleri guramaçylykly geçirmäge taýýarlyk görülýär. Welaýatyň güýzlük ýeralma, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleri ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri alnyp barylýar. 

Mundan başga-da, häkim ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, beýleki maksatly binalarda ýerine ýetirilýän gurluşyk işleri, bu baýram mynasybetli geçiriljek medeni-köpçülikleýin çäreler barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň guramaçylykly alnyp barylmagynyň möhümdigine ünsi çekdi hem-de geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde geçirmek, daýhanlary ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün etmek, pagta ýygymy möwsümine doly taýýarlyk görmek boýunça ýerine ýetirilýän işleri berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Şunuň bilen bir hatarda, häkime Garaşsyzlygymyzyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen binalardaky we desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmek tabşyryldy. 

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatynyň dowamynda Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň häkiminiň orunbasary S.Çopanowy etrabyň häkiminiň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetirmekden boşatdy hem-de Ak bugdaý etrabynyň häkimi wezipesine R.Jumaýewi belläp, degişli resminamalara gol çekdi. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. Bugdaý ekişinde ulanyljak ekiji gurallary we beýleki oba hojalyk tehnikalary ekişe taýýar edilip, gallaçy daýhanlary ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmekde degişli çäreler alnyp barylýar. Güýzlük bugdaý ekişine dabaraly ýagdaýda başlamak üçin taýýarlyk işleri geçirildi. Bu işler bilen birlikde, pagta ýygymy möwsümine hem taýýarlyk görülýär. Welaýatyň pagta arassalaýjy kärhanalary, kabul ediş harmanhanalary, kombaýnlar ýygym möwsümine taýýarlanylýar. Hormatly Prezidentimiziň pagta ýygymyna ak pata bermegi bilen, ýygyma girişmek boýunça dabaraly çäräni geçirmäge taýýarlyk görülýär. 

Şunuň bilen bir hatarda, güýzlük ýeralma, beýleki azyklyk oba hojalyk ekinlerine ideg işleri agrotehniki möhletlerde alnyp barylýar. Ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly binalardaky we desgalardaky işleriň barşy, bu baýram mynasybetli geçiriljek medeni-köpçülikleýin çäreler barada hem hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, dowam edýän oba hojalyk işleriniň ýokary hilli we agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmelidigini belledi hem-de bugdaý ekiljek ýerleriň ekiş möwsümine doly taýýarlanylmagyny, gallaçy daýhanlaryň ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün edilmegini, pagta ýygymynyň talabalaýyk geçirilmegini gözegçilikde saklamak babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmek babatda häkime anyk görkezmeleri berdi. 

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatynyň barşynda, özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin, A.Esenowy welaýatyň Esenguly etrabynyň häkimi wezipesinden boşadyp, bu wezipä S.Hojaýewi belledi hem-de ony welaýatyň Türkmenbaşy etrabynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatdy. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz, özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin, R.Nuryýewi welaýatyň Etrek etrabynyň häkimi wezipesinden boşadyp, bu wezipä D.Meredowy belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz degişli resminamalara gol çekdi. 

 Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowyň hasabaty bilen dowam etdi. 

Hasabatda bellenilişi ýaly, geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda tekizleýiş hem-de ýerleri suwa taýýarlamak, tagt suwuny tutmak işleri alnyp barylýar. Ýetip gelýän jogapkärli möwsümde ulanyljak oba hojalyk tehnikalary ekişe taýýar edilip, ekerançylary ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün etmek boýunça anyk çäreler görülýär. Ýetişdirilen pagta hasylyny ýygnap almak hem-de bökdençsiz kabul etmek üçin sebitiň pagta arassalaýjy kärhanalary, harmanhanalary we kombaýnlary ýygym möwsümine taýýar edildi. 

Hormatly Prezidentimiziň 6-njy sentýabrda bugdaý ekişine, 15-nji sentýabrda pagta ýygymyna başlamaga ak pata bermegi bilen, bu jogapkärli möwsümlere dabaraly hem-de guramaçylykly girişmek boýunça degişli taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekişini agrotehniki möhletlerde geçirmek boýunça-da degişli işler dowam edýär. Şunuň bilen birlikde, welaýatyň şaly ekilen meýdanlarynda ideg etmek, suw tutmak işleri talabalaýyk ýerine ýetirilýär. 

Şeýle hem häkim ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga beriljek dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy we bu şanly baýrama taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, oba hojalygynda möhüm möwsümiň dowam edýändigini belledi we geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda sürüm, tekizleýiş işleriniň talabalaýyk geçirilmegini, ekişde ulanyljak oba hojalyk tehnikalarynyň taýýar edilmegini, ekerançylaryň ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün edilmegini, pagta ýygymy möwsümini guramaçylykly geçirmek üçin degişli düzümleriň ýygyma taýýarlygyny gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini belläp, bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatynyň barşynda, pensiýa gitmegi sebäpli, B.Gylyjowy welaýatyň Akdepe etrabynyň häkimi wezipesinden boşadyp, bu wezipä Ş.Annaýewi belledi hem-de ony welaýatyň Görogly etrabynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatdy. Hormatly Prezidentimiz, özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin, W.Meretamanowy Akdepe etrabynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşadyp, bu wezipä B.Babajykowy belledi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Köneürgenç etrabynyň häkiminiň orunbasary M.Atakeýewi etrabyň häkiminiň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetirmekden boşadyp, Köneürgenç etrabynyň häkimi wezipesine G.Muhammedowy belledi we degişli resminamalara gol çekdi. 

 Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew sebitiň oba hojalyk meýdanlarynda dowam edýän işler barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde geçirmek maksady bilen, ekişde ulanyljak oba hojalyk tehnikalaryny, tohumlary taýýarlamak boýunça degişli çäreler görülýär. Mundan başga-da, pagta ýygymy möwsümini guramaçylykly geçirmek maksady bilen, pagta arassalaýjy kärhanalary, kabul ediş harmanhanalaryny, pagta ýygyjy kombaýnlary we beýleki oba hojalyk tehnikalaryny ýygyma doly taýýar etmek ugrunda degişli işler geçirilýär. Hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen, bugdaý ekişine we pagta ýygymyna girişmek dabaralaryny guramaçylykly geçirmäge taýýarlyk görülýär. 

Güýzlük ýeralma, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleri ekilen meýdanlarda, şol sanda şaly meýdanlarynda ideg işleri agrotehniki möhletlerde ýerine ýetirilýär. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy, bu baýram mynasybetli welaýatda geçiriljek medeni çäreler barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmeginiň zerurdygyny belledi hem-de meýdanlary bugdaý ekişine taýýarlamak, ekerançylary ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün etmek, pagta ýygymyny ýokary guramaçylykly geçirmek boýunça ýerine ýetirilýän işleri berk gözegçilikde saklamak babatda häkime anyk görkezmeleri berdi. 

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow welaýatdaky oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda bugdaý ekişinde ulanyljak ekiş gurallaryny we oba hojalyk tehnikalaryny möwsüme taýýarlamak, bugdaý öndürijileri ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek boýunça zerur işler alnyp barylýar. Şunuň bilen birlikde, pagta arassalaýjy kärhanalary, kabul ediş harmanhanalaryny we oba hojalyk tehnikalary pagta ýygymy möwsümine taýýarlamak işleri dowam edýär. Hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen, bugdaý ekişine we pagta ýygymyna girişmek dabaralaryny guramaçylykly geçirmek boýunça taýýarlyk işleri alnyp barylýar. 

Güýzlük ýeralma, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinlerine talabalaýyk ideg edilýär. Gant şugundyry ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär. Şeýle-de häkim Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy hem-de bu baýram mynasybetli welaýatda geçiriljek medeni çäreler barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi hem-de bugdaý ekişine taýýarlyk işleriniň, pagta ýygymy möwsüminiň ýokary guramaçylykly geçirilmeginiň zerurdygyny belläp, bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. Mundan başga-da, häkime welaýatda açylyp ulanmaga beriljek dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamak tabşyryldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow H.Hojageldiýewi Mary welaýatynyň häkiminiň orunbasary wezipesine belledi hem-de degişli resminama gol çekdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen ýurdumyzyň welaýatlarynda şu ýylyň 6-njy sentýabrynda bugdaý ekişine başlamak boýunça degişli taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Taýýarlygyň çäklerinde bugdaý ekiljek meýdanlarda tekizleýiş, geriş, çil çekmek hem-de ýuwuş suwuny tutmak işleri geçirilýär. Möwsümde ulanyljak bugdaý ekiji gurallary we bejergi traktorlaryny, ýokary hilli bugdaý tohumlaryny taýýarlamak işleri dowam edýär. Pagta arassalaýjy kärhanalar, kabul ediş harmanhanalary, tereziler, pagta ýygýan kombaýnlar we pagta daşamakda ulanyljak awtoulaglar, beýleki oba hojalyk tehnikalary pagta ýygymy möwsümine taýýar edildi. 

Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki azyklyk oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek, azyk üpjünçiligini has-da pugtalandyrmak boýunça öňde goýan wezipelerinden ugur alnyp, welaýatlaryň bu ekinler ekilen meýdanlarynda degişli ideg işleri ýerine ýetirilýär. Şeýle hem Daşoguz, Lebap welaýatlarynyň şaly ekilen meýdanlarynda, Mary welaýatynyň gant şugundyry ekilen meýdanlarynda ideg işleri dowam edýär. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalygynda jogapkärli möwsümiň ýetip gelendigine ünsi çekdi we bu möwsümiň ýokary guramaçylykly geçirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi hem-de bugdaý ekişiniň agrotehniki möhletlerde, ýokary hilli geçirilmegini, pagta ýygymy möwsüminde ähli düzümleriň sazlaşykly işledilmegini berk gözegçilikde saklamagy wise-premýere tabşyrdy. Mundan başga-da, hormatly Prezidentimiz güýzlük ýeralma, gök-bakja we beýleki azyklyk ekinleri ekilen meýdanlarda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmegini üpjün etmek barada tabşyryk berdi. 

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatynyň dowamynda B.Ataýewi hem-de G.Ataýewi oba hojalyk ministriniň orunbasary wezipelerine, N.Jumaşowy we B.Miminowy daşky gurşawy goramak ministriniň orunbasary wezipelerine belledi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz, özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin, D.Baýlyýewi «Türkmen atlary» döwlet birleşiginiň baş direktorynyň orunbasary wezipesinden boşadyp, bu wezipä E.Babalyýewi belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz degişli resminamalara gol çekdi. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatyna gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa ýurdumyzda bugdaý ekişine we pagta ýygymyna ak pata berendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler. 

Soňra döwlet Baştutanymyz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, bugdaý ekişiniň hem-de pagta ýygymynyň ýokary hilli geçirilmegine jogapkärçilikli çemeleşmegiň zerurdygyny belledi we bu möwsümlere girişmek dabaralaryny ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek babatda degişli tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň, halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Ahal welaýaty, 2-nji sentýabr (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň Bäherden etrabyndaky «Arçman» şypahanasynda bolup, onuň çäginde gurulmagy meýilleşdirilýän we durky täzelenýän binalaryň taslamalary, şypahananyň bejeriş düzümini kämilleşdirmegiň mümkinçilikleri bilen tanyşdy. Gahryman Arkadagymyz bu ýerde dynç alýanlar we saglygyny berkidýänler üçin döredilen şertler bilen gyzyklandy hem-de degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. 

Häzirki döwürde Milli Liderimiziň ähli ugurlar boýunça başyny başlan giň möçberli özgertmeleriniň Arkadagly Serdarymyzyň parasatly baştutanlygy bilen üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde halkymyzyň we her bir raýatyň saglygy baradaky alada döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlendi. Ýurdumyzda ilatyň saglygyny goramak we berkitmek, jemgyýetimizde sagdyn durmuş ýörelgelerini berkarar etmek ugrunda belent sepgitlere ýetildi hem-de bu işler üstünlikli dowam etdirilýär. 

Ir bilen türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow dikuçarda Bäherden etrabynyň çäginde ýerleşýän we saglygy goraýyş babatda häzirki zaman şypahana hyzmatlaryny hödürleýän «Arçman» şypahanasyna tarap ugur aldy. 

Biraz wagtdan Gahryman Arkadagymyzyň dikuçary ynsan saglygyny berkitmekde möhüm orun eýeleýän döwrebap şypahananyň çäginde gondy. 

 Bu ýerde Milli Liderimiz mähirli garşylanyldy. 

Ilki bilen, lukman Arkadagymyz «Arçman» şypahanasynyň şypaly suwly çeşmesiniň gözbaşyna bardy. Häzirki döwürde Türkmenistanyň çäklerinde bar bolan mineral suwlaryň, bejeriş häsiýetli palçyklaryň aýratynlyklary, şypahana bejerişiniň dürli ugurlary, aýratyn-da, bu şypahananyň bejeriş ugurlary ylmy esasda öwrenilip, olaryň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak boýunça giň gerimli işler amala aşyrylýar. 

Köp ýyllaryň dowamynda ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamyna ýolbaşçylyk eden lukman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow «Arçman» şypahanasynyň bejerijilik ukyby ýokary derejä eýe bolan mineral suwunyň adam bedenine täsiri barada anyk maglumatlaryň üsti bilen giňişleýin gürrüň berdi. Şeýle hem hormatly Arkadagymyz bu şypahananyň tebigy aýratynlyklary, umuman, bu künjegiň ýakymly howa gurşawynyň özboluşlylygy barada aýdyp, onuň ägirt uly bejeriş ukybynyň bardygyny belledi we şypahananyň bar bolan mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmak babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe görkezmeleri berdi. 

Soňra Gahryman Arkadagymyz şypahananyň mineral suwuny içmek üçin niýetlenen bölümine bardy hem-de dynç alýan we saglygyny berkidýän adamlar bilen görşüp, olaryň saglyk ýagdaýlary, bu ýerde döredilen mümkinçilikleriň aýratynlyklary bilen içgin gyzyklandy. Şypahanada bolup, saglygyny berkidýän adamlar öz aralaryna gelip, adamlaryň alýan bejergileri hem-de şypahananyň mümkinçilikleri bilen gyzyklanandygy üçin Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden çykýan hoşallyk sözlerini aýtdylar.  

«Arçman» şypahanasynda ýola goýlan hyzmatlar, onuň bejeriş suwunyň derejesi bu ýerde saglygyny berkidýänlere özüniň oňyn täsirini ýetirýär. Şeýlelikde, ýokary derejeli dynç almak, saglyklaryny berkitmek üçin bu ýere gelýänleriň sany yzygiderli artýar. Munuň özi şypahanada ilata hödürlenilýän hyzmatlaryň ýokary halkara görkezijilere we saglygy goraýyş ulgamynyň häzirki zaman talaplaryna doly laýyk gelýändiginiň aýdyň beýanydyr. 

Lukman Arkadagymyz bu bölümiň çägini giňeltmek, onda saglygyny berkidýän adamlar üçin ähli zerur mümkinçilikleri üpjün etmek meselelerine möhüm ähmiýet bermegi tabşyrdy. Şol bir wagtyň özünde, bölümiň abadançylyk we arassaçylyk ýagdaýy yzygiderli gözegçilikde saklanmalydyr. Bu ýerde adamlaryň şypaly suwdan içmekleri, olaryň oňaýly dynç almaklary üçin döredilýän şertler ýokary halkara görkezijilere doly laýyk gelmelidir. 

Mälim bolşy ýaly, «Arçman» şypahanasynda gönüden-göni Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen giň gerimli işlere badalga berilýär. 2009-njy ýylda bu ýerde 400 orunlyk täze bina guruldy. Şypahana 7 kilometr uzaklykdan agyz suwy çekildi we giň gerimli abadanlaşdyryş işleri ýaýbaňlandyryldy. Mundan başga-da, şypahananyň çäklerinde Saglyk ýoly çekildi. Bu bolsa şypahananyň melhem suwy bilen bejerişiň sportuň dürli görnüşleri bilen utgaşdyrylmagyny üpjün edýär. 

Şypahananyň işiniň guralyşy barada aýdylanda bolsa, bu ýerde saglygyňy dikeldiş ulgamynyň netijeli usuly hökmünde bejeriş bedenterbiýesine möhüm üns berilýändigini bellemeli. Şunuň bilen baglylykda, şypaly suw çeşmesiniň melhemlik häsiýetleri işjeň ulanylýar. 

Gahryman Arkadagymyz «Arçman» şypahanasynyň şypaly suw bilen bejeriş bölümine baryp, bölümiň enjamlaşdyrylyşy, onda döredilen şertler we saglygyny berkidýän adamlara bu ýerde hödürlenýän sagaldyş hyzmatlarynyň görnüşleri bilen tanyşdy. Bu bölümiň enjamlaşdyrylyşyny häzirki döwrüň talabyna laýyk getirmek boýunça zerur tagallalary etmegi tabşyryp, lukman Arkadagymyz bölümiň durkuny düýpli täzelemek meselelerine garamagyň wajypdygyna ünsi çekdi. 

«Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň we beýleki giň gerimli durmuş-ykdysady maksatnamalaryň çäklerinde, ýurdumyzyň paýtagtynda hem-de welaýatlarynda lukmançylyk, şypahana-dynç alyş, syýahatçylyk ugruna degişli täze desgalar gurlup ulanmaga berilýär. Häzirki zaman şypahanalarynyň enjamlaşdyrylyşy we olarda hödürlenýän hyzmatlar ýokary halkara ölçeglere doly laýyk gelýär. 

Dynç alýanlar Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa ilatyň saglygyny dikeltmek we berkitmek ugrunda döredilen şertler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler, şeýle-de olar lukman Arkadagymyza özleri bilen ýadygärlik surata düşmegini haýyş etdiler. 

Soňra Milli Liderimiz «Arçman» şypahanasynyň degişli binalarynyň durkuny täzelemek we bu ýerde häzirki zaman bejeriş ulgamyna degişli binany gurmak boýunça işlenip taýýarlanylan şekil taslamalary hem-de desgalaryň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary bilen tanyşdy. 

Bu ýerde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow şypahananyň çäginde gurulmagy meýilleşdirilýän binalaryň şekil taslamalary, ozal bar bolan desgalaryň durkuny täzelemegiň ugurlary hem-de degişli düzümleriň ýerleşýän ýerleriniň çyzgylary we bu babatda meýilleşdirilen işler barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda, «Arçman» şypahanasynda täze bejeriş binasyny gurmak boýunça degişli ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen guramaçylyk işleri ýerine ýetirildi. Şeýlelikde, şypahananyň melhem suwly çeşmesiniň mukdary, onuň çykymy ylmy esasda öwrenildi. Şypahananyň täze binasy gurlandan soňra, bu ýerde birbada 1 müň 320 adamyň bejergi almagy üçin mümkinçilik dörär. 

Şeýle hem bu ýerde «Arçman» şypahanasynyň çäginde gurulmagy meýilleşdirilýän täze binanyň, durky täzelenjek Saglyk ýolunyň, dynç alýanlara niýetlenen bassyrmalaryň, çagalar üçin oýun meýdançalarynyň, agyz suwy, şypaly suw ulgamlarynyň, elektrik, gaz we lagym geçirijileriň, şypahananyň durmuş üpjünçiligine degişli birnäçe tehniki desgalaryň, awtomobil ýolunyň taslamalary, binalaryň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmak boýunça meýilleşdirilen işleriň, şypahananyň çäginde oturdylmagy göz öňünde tutulýan aýmançalaryň görnüşleri görkezildi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow görkezilen taslamalar we çyzgylar bilen içgin tanşyp, olara birnäçe bellikleri aýtdy hem-de degişli düzedişleri girizdi. Täze binalary gurmak we desgalaryň durkuny täzelemek işlerinde milli binagärlik ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesiniň utgaşdyrylmagy wajyp bolup durýar. Şunda ýerli tebigatyň özboluşly aýratynlyklaryna we çägiň ekologiýa ýagdaýyna möhüm ähmiýet berilmelidir. Binalaryň taslamalary taýýarlanylanda, hut şu talaplardan ugur alynmalydyr. 

Gahryman Arkadagymyz häzirki döwürde ýurdumyzda «Döwlet adam üçindir!» diýen şygary baş ýörelge edinýän döwlet syýasatynda adamlaryň saglygy, olaryň bagtyýar durmuşy baradaky aladanyň möhüm orun eýeleýändigini belledi. Şunda şypahana düzümine degişli desgalaryň gurluşygynda ulanylýan serişdeleriň hiline, olaryň uzak möhletleýin häsiýetde bolmagyna zerur üns berilmelidir. Munuň özi taslamalary taýýarlaýjylara we gurluşykçylara bildirilýän möhüm talap bolup durýar. 

Şunuň bilen baglylykda, şypahananyň çägini giňeltmek, bu ýerde täze sagaldyş binalaryny gurmak hem-de Arçmanyň şypaly suwuny netijeli peýdalanmak meselelerine ylmy esasda çemeleşilmelidigini belläp, lukman Arkadagymyz şypahananyň we onuň mineral suwunyň mümkinçilikleriniň ylmy taýdan yzygiderli öwrenilmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň, meýilleşdirilen gurluşyk işleriniň bellenilen wagtda we ýokary hil derejesinde amala aşyrylmagynyň häzirki döwrüň möhüm wezipesidigini belläp, bu işleriň ýokary derejede alnyp barylmagyny yzygiderli gözegçilikde saklamak babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, birnäçe ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, saglygy goraýyş ulgamyna hem-de ugurdaş pudaklara degişli düzümleriň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. 

Lukman Arkadagymyz Arkadagly Serdarymyzyň görkezmesine laýyklykda, şu gün hormatly Prezidentimiziň egindeşleri bilen bu ýerde alnyp barylýan işler bilen tanyşmak we bar bolan meseleleri ara alyp maslahatlaşmak üçin gelendiklerini aýtdy. 

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda batly gadamlar bilen öňe barýan ýurdumyzda ynsan saglygynyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini belläp, Gahryman Arkadagymyz jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygy bolan adamyň saglygyny goramagyň wajyp wezipedigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, şypahana düzüminiň işini kämilleşdirmek meselelerine zerur üns berilmelidir. 

Döwletimiz öz raýatlarynyň saglygy we abadançylygy hakynda hemişe alada edýär. Sebäbi sagdyn jemgyýet sagdyn döwletiň binýadydyr. Biziň her birimiziň saglyga degişli ýönekeý talaplary we barlaglary berjaý etmegimiz zerurdyr. Şeýlelikde, sagdyn durmuş kadalarynyň berk berjaý edilmegi raýatlaryň saglygynyň berkidilmeginiň möhüm şerti bolup durýar. Iň esasysy bolsa, adamyň saglygy, nesilleriň geljegi hem-de bagtyýar durmuşda ýaşamagydyr diýip, lukman Arkadagymyz sözüni dowam etdi. 

Şypahana düzümleriniň döwrebap ulgamyny döretmegiň hem-de olaryň maddy-tehniki üpjünçiligini ýokarlandyrmagyň häzirki döwrüň möhüm meselesidigini belläp, lukman Arkadagymyz ýurdumyzda döwlet derejesinde amala aşyrylan işleriň netijesinde, Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň sagdynlygyň we ruhubelentligiň mekanyna öwrülendigini aýtdy. Şeýlelikde, «Arçman», «Ýyly suw», «Baýramaly», «Farap», «Mollagara», «Berzeňňi», «Daşoguz», «Awaza» we «Bagabat» şypahanalarynyň ähli mümkinçilikleri halkymyzyň sagdynlygynyň berkidilmegine hyzmat edýär. 

Gahryman Arkadagymyzyň ýurdumyzyň saglygy goraýyş we derman senagaty ministri wezipesinde işlän döwürlerinde «Saglyk» Döwlet maksatnamasy işlenip taýýarlanyldy. Şunda ýurdumyzyň şypahana düzümleriniň işiniň kämilleşdirilmegine möhüm ähmiýet berildi. Bu bolsa özüniň oňyn netijesini berdi. Şeýlelikde, güneşli Diýarymyzyň dürli künjeklerinde hereket edýän döwrebap şypahanalarda raýatlarymyz öz saglyklaryny berkidýärler we döredilen mümkinçiliklerden netijeli peýdalanýarlar. 

Iş maslahatynyň dowamynda «Arçman» şypahanasynyň lukmanlarynyň we işgärleriniň çykyşlary diňlenildi. Olar, ilki bilen, bu ýerde işlemek we halkymyza hyzmat etmek üçin döredilen şertleriň ýokary halkara görkezijilere doly laýyk gelýändigini nygtap, munuň üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler. 

Bellenilişi ýaly, häzirki döwürde «Arçman» şypahanasynyň bejeriş bölüminde fizioterapiýa, owkalama, iňňe bilen bejeriş, ozokerit, parafin, içege we kentlewük nemlendirmek ýaly ugurlar, şeýle hem bedenterbiýe otaglary hereket edýär. Şeýlelikde, bu ugurlar melhemlik suwuň bejerişi bilen utgaşdyrylyp, adamlaryň saglygyny berkitmekde örän ähmiýetli hasaplanylýar. 

Şeýle hem bu ýerde Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy «Arçman» şypahanasynyň täze binasynyň gurluşygyna we degişli desgalaryň durkuny täzelemek işlerine gatnaşmaga uly gyzyklanma bildirýändigini, şunuň bilen baglylykda, birnäçe taslamalaryň taýýarlanylýandygyny aýtdy. 

Lukman Arkadagymyz şypahananyň binalarynyň durkuny täzelemek işlerinde we täze desgalaryň gurluşygynda häzirki zamanyň ösen tejribesiniň netijeli ulanylmagynyň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunda ekologiýa meselesine möhüm ähmiýet berilmelidir. Şypahananyň ähli çägi bagy-bossanlyga bürenmelidir. Aýratyn-da, gurluşyk işleri amala aşyrylanda, bu künjegiň tebigy aýratynlyklaryna, melhem suwly çeşmesine zeper ýetirilmeli däldir diýip, Milli Liderimiz belledi we bu babatda öňe sürülýän talaplary yzygiderli üns merkezinde saklamagy tabşyrdy. 

Şypahananyň çäginiň ähli desgalarynyň gurluşygynda we bezeg işlerinde bolşy ýaly, bu ýerde adamlaryň dynç almaklary üçin niýetlenen künjekleriň abadanlaşdyrylyşyna, köpçülikleýin bag nahallarynyň oturdylmagyna zerur üns berilmelidir. Şunda gurulmagy meýilleşdirilýän aýmançalaryň, açyk meýdanda adamlaryň dynç almaklary üçin niýetlenen seýilgäh zolaklarynda goýuljak oturgyçlaryň oňaýlylygy möhüm wezipe bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, ähli meýilleşdirilen işler ylmy esasda we bu künjegiň tebigy aýratynlyklary nazara alnyp içgin öwrenilmelidir diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatyny jemläp, hemmelere alyp barýan işlerinde we öňde goýlan wezipeleri degişli derejede ýerine ýetirmeklerinde üstünlikleri arzuw etdi. 

 Soňra Gahryman Arkadagymyz dikuçarda paýtagtymyza tarap ugur aldy. 

Uçuş mahaly Milli Liderimiz Ahal welaýatynyň çäklerinde ýerine ýetirilýän işler we obalaryň hem-de şäherleriň durkuny täzelemek boýunça özgertmeler maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi bilen gyzyklandy. 

Gahryman Arkadagymyzyň dikuçary Arkadag şäheriniň ýokarsynda öwrüm etdi. Guşuçar belentlikden täze şäheriň keşbi has-da gözel görünýär. Arkadag şäheriniň ýollarynyň gurluşygy, durmuş maksatly binalaryň ýerleşdirilişi we olaryň ýanaşyk ýerleriniň abadanlaşdyrylyşy häzirki zaman binagärlik talaplaryna doly laýyk gelýär. Munuň özi Türkmenistanyň at gazanan arhitektory Gahryman Arkadagymyzyň yhlasyndan binýat bolan Arkadag şäheriniň binagärlik çözgüdiniň ýokary derejä eýedigini has aýdyňlygy bilen äşgär edýär. 

Mälim bolşy ýaly, gurluşygyň ikinji tapgyrynda saglygy goraýyş ulgamyna degişli desgalaryň, ýeňil senagat boýunça önümçilik kuwwatlyklarynyň, şeýle hem azyk harytlarynyň önümçiligine degişli toplumyň gurluşygy meýilleşdirildi. Munuň özi täze iş orunlaryny döretmek bilen bir hatarda, milli ykdysadyýetimiziň kuwwatlanmagyna, ýurdumyzyň eksport mümkinçilikleriniň ýokarlanmagyna gönükdirilen giň möçberli işlerden ybaratdyr. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri Arkadag şäheriniň çägini giňeltmek, onuň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda önümçilik kuwwatlyklaryny gurmak meseleleriniň ähmiýetlidigine ünsi çekip, bu işleriň ýokary hil derejesine we häzirki zamanyň ösen talaplaryna laýyklykda ýerine ýetirilmelidigini belledi. Bu işleriň ýokary derejede amala aşyrylmagy häzirki döwrüň möhüm wezipesi bolup durýar.

Geçen hepde hem ýurdumyzyň depginli ösüşiniň täze, belent sepgitlerini şöhlelendirýän möhüm wakalara baý boldy. Ol bilim ulgamyndaky giň gerimli binagärlik-gurluşyk desgalarynyň tutuş ýurdumyzy gurşap alan açylyş we düýbüni tutuş dabaralaryny öz içine aldy. Bu wakalar Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň oýlanyşykly syýasatynda Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň ileri tutulýan ugry hökmünde kesgitlenendiginiň aýdyň beýany boldy. 

Ýetip gelýän döwlet Garaşsyzlygymyzyň 32 ýyllygy bilen şöhlelenýän 1-nji sentýabrda bellenilen Bilimler we talyp ýaşlar güni aýratyn ýatda galyjy boldy. 

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda bilim syýasaty üstünlikli durmuşa geçirilýär. Döwlet Baştutanymyz Aşgabatda 5 müň talybyň bilim almagyna şert döretjek Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň binalar toplumynyň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşdy. 

Şol gün ýene-de iki sany ýokary okuw mekdebiniň — Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäherindäki Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň 5 müň talyba niýetlenen täze binalar toplumynyň, Mary welaýatynyň Mary şäherindäki Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň 2 müň talyba niýetlenen täze goşmaça binalar toplumynyň düýbi tutuldy. 

Ýaşlarymyzyň eşretli durmuşda ýaşamagy, sagdyn ösmegi, gowy okamagy, ökde hünärmenler bolup ýetişmegi üçin döwletimiz ähli zerur şertleri döredýär. Şonuň netijesinde Watana, halka wepaly, merdana pederlerimiziň mukaddes däplerine eýerýän, ruhubelent, zähmetsöýer ýaşlar kemala gelýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi. 

Baýramçylyk dabaralary täze, deňsiz-taýsyz Arkadag şäherinde dowam etdi. Bu ýerde döwlet Baştutanymyz türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça döredilen Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasynyň açylyşyna gatnaşdy. 

Täze ýokary okuw mekdebiniň mejlisler zalynda halkara derejeli şahadatnamalaryň gowşurylyş dabarasy geçirildi. Olaryň hatarynda sebitde atçylyk we atly sport boýunça ýokary hünärmenleri taýýarlaýan ilkinji halkara akademiýa bolan Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasynyň Türkmenistanda döredilendigi üçin Ýewraziýa atly sport assosiasiýasynyň Hormat şahadatnamasy bar. 

Täze ýokary okuw mekdebi şeýle hem Aziýa atly sport federasiýasynyň «Sebitde atly sport boýunça ýokary bilimli hünärmenleri taýýarlamakda ähli mümkinçilikleri we amatlyklary bolan halkara akademiýa» atly şahadatnamasyna mynasyp boldy. 

Ýygnananlaryň el çarpyşmalarynyň astynda, ýurdumyzyň orta mekdepleriniň birnäçesiniň ÝUNESKO-nyň Assosirlenen mekdepler toruna girizilmegi bilen bagly degişli mekdepleriň müdirlerine şahadatnamalar gowşuryldy. 

Şol gün ýokary okuw mekdebiniň ýanynda döredilen «Ahalteke atlary — parahatçylygyň ilçileri» atly ÝUNESKO klubunyň açylyşy boldy. Bu ahalteke atçylyk sungatyny we atlary bezemek däplerini ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizmek babatda ýurdumyzyň BMG-niň iri düzümi bilen özara gatnaşyklarynyň logiki dowamy bolup hyzmat eder. 

Atçylyk we atly sport pudagynda özara gatnaşyklary ösdürmegiň geljeginiň türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň 1-nji sentýabrda Ýewraziýa atly sport assosiasiýasynyň prezidenti M.Seçina we Kataryň Atçylyk federasiýasynyň Baş sekretary Şeýh Ahmad bin Nuh Al-Tani bilen geçiren duşuşyklarynyň esasy mazmunyny düzendigini bellemelidiris. 

Bilimler we talyp ýaşlar güni mynasybetli guralýan baýramçylyk dabaralaryna gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen myhmanlar täze Arkadag şäheriniň rahat ýaşamak, dynç almak we ekologiýa abadançylygy boýunça halkara ülňülere laýyk gelýändigini nygtap, şeýle hem Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasynyň enjamlaşdyrylyşyna, onda bilim almak, türgenleşik geçmek üçin döredilen şertlere ýokary baha berdiler. 

1-nji sentýabrda hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Arkadag şäherinde Berdimuhamet Annaýew adyndaky mugallymçylyk orta hünär okuw mekdebiniň we Saçly Dursunowa adyndaky lukmançylyk orta hünär okuw mekdebiniň ulanmaga berilmegi-de Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň ýetip gelýän 32 ýyllyk baýramyna ýatdan çykmajak sowgat boldy. 

Mundan başga-da, bu ýerde Sahy Jepbarow adyndaky ýörite sungat mekdebi, Şükür bagşy adyndaky çagalar sungat mekdebi, ýöriteleşdirilen okuw-terbiýeçilik toplumy, 3 sany mekdep we 9 sany çagalar bagy myhmanlara gapylaryny giňden açdylar. 

Baýramçylyk dabaralary paýtagtymyzda dowam etdi. Bu ýerde döwlet Baştutanymyz dabaraly ýagdaýda toý bagyny kesip, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň täze binalar toplumyny açdy. 

Şu ýyl özüniň 15 ýyllygyny belleýän akademiýa Germaniýa Federatiw Respublikasynyň «DUISBURG ESSEN» uniwersitetiniň «Iň gowy binagärlik» şahadatnamasy, şol ýurduň Fraungofer Energetika ykdysadyýeti we energetika ulgamy tehnologiýasy institutynyň durnuklylyk we öňdebaryjy tehnologiýa baradaky şahadatnamasy bilen sylaglanyldy. 

1-nji sentýabrda ýurdumyzyň ähli bilim edaralarynda täze — 2023-2024-nji okuw ýylynyň başlanýandygyny alamatlandyrýan ilkinji jaň ýaňlandy. Asylly däbe görä, şol gün Garaşsyzlyk binasyna hem-de Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Yzgant şäherçesindäki 27-nji orta mekdepde ýerleşýän Berdimuhamet Annaýewiň ýadygärligine gül goýmak dabaralary bilen başlandy. 

Bilimler we talyp ýaşlar gününde ähli orta we ýokary okuw mekdeplerinde dabaraly nyzamlar geçirilip, olarda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Gutlagy okaldy. Döwlet Baştutanymyz ýaş nesillere bilimler hem-de uly açyşlar dünýäsine ak pata berdi. 

Döwlet Baştutanymyz Gutlagynda: «Belent sepgitler, beýik ösüşler, ilkinji nobatda, ylymly-bilimli nesliň güýji, zehin baýlygy hem-de döredijilik başarnygy bilen berk baglanyşyklydyr» diýip belledi. 

Bilimler dünýäsine ilkinji gezek gadam basýan 153 müň 353 sany birinji synp okuwçylary ýadygärlik sowgatlary — ýurdumyzda öndürilen «Bilimli» haryt nyşanly noutbuk kompýuterlerini aldylar. 

Watançylyk we ynsanperwerlik ruhuna beslenen ilkinji sapak Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylyna, döwletimiziň ýeten ähli üstünlikleridir sepgitleri bilen aýrylmaz baglanyşykly ýetip gelýän şanly senä — mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 32 ýyllygyna bagyşlandy. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäheriniň Ruhyýet köşgünde ýurdumyzyň jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleriniň, ykdysadyýetimiziň dürli pudaklarynda işleýän ýaş hünärmenleriň, ýokary okuw mekdepleriniň rektorlarynyň, mugallymlarynyň we talyplarynyň, mekdep okuwçylarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň gatnaşmaklarynda umumy sapak geçdi. 

Pedagog, professor, akademik Gahryman Arkadagymyzyň çykyşy ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan we Watanymyzyň okgunly ösüşine, halkymyzyň abadan hem-de bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň möçberli özgertmeler maksatnamalarynyň durmuşa geçirilişine, şeýle hem türkmen halkynyň şöhratly taryhyna, milli gymmatlyklaryna, özboluşly däp-dessurlaryna, ýaşlaryň öňünde durýan wezipelere bagyşlandy. 

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Garaşsyzlygymyzyň we Bitaraplygymyzyň binýadyny has-da berkitmek ugrunda alnyp barylýan işlere, ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşine we Watanymyzyň halkara giňişlikdäki abraýynyň pugtalandyrylmagyna ýaşlaryň goşýan goşandynyň wajypdygyna uly ünsi çekdi. 

Ýaşlara birnäçe nesihatlary beren türkmen halkynyň Milli Lideriniň nygtaýşy ýaly, biz belent maksatlarymyzyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde ýaşlarymyza bil baglaýarys. Şol maksatlara diňe oýlanyşykly, döredijilikli işler, beden we ruhy taýdan kämillik, üstünliklere bolan ynam bilen ýetip bolar. 

Merdana pederlerimiziň mukaddes ýörelgelerine eýerip, siz maşgalaňyza, tutuş ulus-ilimize watansöýüjiligiň, zähmetsöýerligiň, ynsanperwerligiň, adamkärçiligiň belent nusgasyny görkezmelisiňiz diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow 28-nji awgustda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumyny ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Döwlet Baştutanymyz möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmegini, daýhanlary ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmegi, pagta ýygymy möwsümine ähli düzümleriň doly taýýarlykly gelmegini berk gözegçilikde saklamagy oba hojalykçylaryň öňünde durýan möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitledi. 

Güýzlük ýeralma ekişi, gök-bakja we beýleki azyklyk ekinler ekilen meýdanlarda ideg işleri bilen bagly meseleler üns merkezinde saklanylmalydyr. 

Hormatly Prezidentimiz şeýle hem, gurluşyk işlerini, aýratyn-da, şu ýylda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalardaky işleri berk gözegçilikde saklamagy häkimlere tabşyrdy. 

31-nji awgustda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde döwlet durmuşynyň käbir meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy we birnäçe resminamalaryň taslamalaryna garaldy. Onuň gün tertibine amala aşyrylýan düýpli özgertmeleri kanunçylyk taýdan üpjün etmek, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görmek, standartlaşdyrmak we ygtyýarlandyrmak ulgamynyň işini kämilleşdirmek, maliýe-ykdysadyýet toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak meseleleri girizildi. 

Içerki sarp edijileri tebigy we suwuklandyrylan gaz bilen bökdençsiz, ygtybarly üpjün etmek, himiýa önümleriniň daşary ýurtlara iberilýän möçberlerini artdyrmak, milli flotuň hem-de milli bilim ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça görülýän çäreler barada aýdyldy. 

Hormatly Prezidentimiz möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy baradaky hasabaty diňläp, ýurdumyzda 6-njy sentýabrda bugdaý ekişine girişmäge, şeýle hem Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynda 9-njy sentýabrda, Daşoguz welaýatynda bolsa 15-nji sentýabrda «ak altyn» ýygymyna başlamaga ak pata berdi. 

Mejlisde şeýle hem, Türkmenistanyň «EKSPO — 2023» halkara sergisine gatnaşmagyna görülýän taýýarlyk barada, ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli guraljak çäreler, şol sanda dabaraly ýörişiň, 1 — 30-njy sentýabr aralygynda «Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy» atly ýol hereketiniň däp bolan biraýlygynyň geçirilmegi bilen bagly hasabatlar berildi. 

Hormatly Prezidentimiziň garamagyna howanyň üýtgemegi ulgamynda Türkmenistanyň halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça birnäçe degişli teklipler hödürlenildi. 

Türkmenistanyň teklibi boýunça Birleşen Milletler Guramasynyň goldaw bermeginde Aşgabatda Merkezi Aziýa sebitinde klimat tehnologiýalary boýunça merkezi açmak göz öňünde tutulýar. Bu ugurda ilkinji ädim hökmünde Türkmenistan bilen BMG-niň Daşky gurşaw maksatnamasynyň (UNEP) arasynda ýurdumyza we Merkezi Aziýa döwletlerine klimat tehnologiýalaryny ornaşdyrmaga gönükdirilen sebit maksatnamalaryny ösdürmek baradaky Ähtnamany baglaşmak teklip edilýär. Mundan başga-da, Türkmenistanyň Pariž şertnamasyny ýerine ýetirmeginiň çäklerinde degişli Ýol kartasyny işläp taýýarlamak teklip edilýär. 

Ýurdumyzda daşky gurşawy goramak boýunça bilime we ekologik terbiýä hem uly üns berilýär. Şundan ugur alnyp, şu ýylyň 21-nji noýabrynda Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde howanyň üýtgemegi boýunça geçiriljek ýaşlaryň 18-nji maslahatynyň (СOY-18) we BMG-niň maslahatynyň (СOP-28) öňüsyrasynda Aşgabatda howanyň üýtgemegi boýunça ýaşlar maslahatyny geçirmek teklip edilýär. 

Döwlet Baştutanymyz hödürlenen teklipleri makullap, ekologiýa, tebigaty goramak hem-de howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleleriň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde ileri tutulýan ugurlaryň biri bolup durýandygyny belledi. Türkmenistan bu möhüm ulgamda öňde goýlan wezipeleriň çözgütlerini işläp taýýarlamakda başlangyçly orny eýeläp, ählumumy abadançylygyň bähbitlerine laýyk gelýän netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak we ilerletmek ugrunda çykyş edýär. 

«Kosmos işi hakynda» Kanuna laýyklykda işlenip taýýarlanylan Türkmenistanyň çäginde hem-de kosmos giňişliginde kosmos ulgamlaryny peýdalanmagyň Kadalarynyň taslamasy barada aýdyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň özüniň ilkinji «TürkmenÄlem52oE» emeli hemrasyny älem giňişligine çykarmak bilen, kosmosy özleşdirýän ýurtlaryň hataryna girendigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, älem giňişligini öwrenmek, bu ulgamdaky işiň hukuk-guramaçylyk we ykdysady esaslaryny kemala getirmek boýunça degişli işleri amala aşyrmak gaýragoýulmasyz wezipeleriň biri bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady hem-de bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz şeýle hem, «Balkan» gämigurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetinde iki sany gury ýük gämisini gurmagy, «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň garamagyndaky kärhanalaryň işgärleri üçin Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy etrabynyň Guwlymaýak şäherçesinde ýaşaýyş jaýlar we binalar toplumyny gurmagy göz öňünde tutýan Kararlara gol çekdi. 

2-nji sentýabrda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň Bäherden etrabyndaky «Arçman» şypahanasynda bolup, onuň çäginde gurulmagy meýilleşdirilýän we durky täzelenýän binalaryň taslamalary, şypahananyň bejeriş düzümini kämilleşdirmegiň mümkinçilikleri bilen tanyşdy. Gahryman Arkadagymyz bu ýerde dynç alýanlar we saglygyny berkidýänler üçin döredilen şertler bilen gyzyklandy hem-de degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. 

Hepdäniň beýleki wakalarynyň hatarynda Mejlisde ABŞ-nyň Kongresiniň Wekiller palatasynyň wekiliýeti bilen geçirilen duşuşygy bellemek bolar. Onuň barşynda türkmen-amerikan hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan meseleleri, ilkinji nobatda, parlamentara gatnaşyklary ösdürmegiň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Mahlasy, geçen hepdäniň wakalarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň alyp barýan döwlet syýasatynyň möhüm ugurlary özüniň beýanyny tapdy. Watanymyzy ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmek, türkmenistanlylaryň bagtyýar durmuşyny üpjün etmek bu syýasatyň baş maksadydyr. 

(TDH)

Ylmy çemeleşmä, hojalygy netijeli ýöretmäge we meýilnamalaşdyrmaga esaslanýan Türkmenistanyň ykdysady ösüşiniň strategiýasy hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýär. Bu strategiýa ykdysadyýeti döwrebaplaşdyrmaga, diwersifikasiýalaşdyrmaga we sanlylaşdyrmaga, bazar düzümleriniň we döwlet gözegçiliginiň netijeli sazlaşygyna, iň täze tehnologiýalaryň, innowasiýalaryň giňden ornaşdyrylmagyna, ýurdumyzyň dünýä hojalyk gatnaşyklarynyň ulgamyna işjeň goşulyşmagyna, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň yzygiderli ýokarlandyrylmagyna gönükdirilendir. 

«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» we «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasy», şeýle hem şu ýyl üçin Türkmenistanyň Maýa goýum maksatnamasy ýaly resminamalarda bu maksatlara ýetmek üçin birnäçe möhüm wezipeler kesgitlenildi. 

Şu ýylyň birinji ýarym ýyllygynyň netijeleri ýurdumyzyň makroykdysady ösüşiniň we ykdysady kuwwatynyň pugtalandyrylandygyna, milli ykdysadyýetimiziň senagatlaşdyrylmagynyň derejesiniň artdyrylandygyna, onuň bazar gatnaşyklaryna çykmagynyň işjeňleşdirilendigine, hyzmat ulgamynyň we esasy pudaklaryň depginli ösüşiniň üpjün edilendigine, ähli ulgamlarda sanly tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylýandygyna, önümçiligiň we ylmyň özara gatnaşygynyň berkidilendigine şaýatlyk edýär. 14-nji iýulda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde şu ýylyň alty aýynyň dowamynda geçirilen çäreleriň netijesinde, jemi içerki önümiň durnukly ösüş depgininiň üpjün edilip, onuň 6,2 göterim artandygy barada habar berildi. Maýa goýum serişdeleriniň, eksportyň, içerki sarp edilişiň artmagy we telekeçiligiň ösdürilmegi ykdysady ösüşiň esasy itergi beriji güýji bolup hyzmat edýär. 

2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, şu ýylyň birinji ýarymynyň jemleri boýunça maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge gönükdirilen maýa goýumlaryň möçberi 24,6 göterim artdy we jemi içerki önümiň 16 göterimine deň boldy. Özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň 49,4 göterimi önümçilik, 50,6 göterimi durmuş we medeni maksatly binalaryň gurluşygyna gönükdirildi. Şeýle hem bank ulgamy tarapyndan karz bermegiň möçberi, aýratyn-da, döwlete dahylsyz pudaga, oba hojalyk önümlerini öndürijilere ipoteka karzyny bermegiň möçberi artdyryldy. 2023-nji ýylyň 1-nji iýuly ýagdaýyna görä, Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 113,1 göterim, çykdajy bölegi bolsa 97,6 göterim ýerine ýetirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň mejlisinde ykdysadyýetde maliýe serişdeleriniň kadaly dolanyşygyny gazanmagyň, milli maýa goýum taslamalaryny maliýeleşdirmegiň çeşmelerini yzygiderli öwrenmegiň, ykdysadyýetiň önümçilik pudaklaryny karzlaşdyrmak boýunça beýleki banklaryň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmagyň zerurdygyny belledi. Ykdysady we maliýe durnuklylygyny üpjün etmek bilen bir hatarda, häzirki döwürde ähmiýetli wezipeleriň sanawynda ilatyň zähmet derejesini ýokarlandyrmak, döwletiň eksport kuwwatyny artdyrmak, pudaklara sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak, bilim ulgamyny ösdürmäge we ýaşlar syýasatyny durmuşa geçirmäge gönükdirilen maýa goýumlaryň möçberini artdyrmak görkezildi. 

Döwlet Baştutanymyzyň «Erkin ykdysady zolaklar hakynda» we «Döwlet-hususy hyzmatdaşlygy hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryndan, şeýle hem ýurdumyzyň Bütindünýä Söwda Guramasyna agza bolmagy bilen bagly Türkmenistanyň daşary söwda düzgüni hakynda Ähtnamadan gelip çykýan kadalaşdyryjy namalary taýýarlamak boýunça beren tabşyryklary ykdysadyýetiň ösüşine täze itergi berer. Sanly tehnologiýalary ulanmak arkaly býujet-salgyt ulgamyny döwrebaplaşdyrmak elektron salgyt ulgamyny doly işe girizmäge ýardam eder. Häzirki wagtda ýurdumyzda senagat we durmuş maksatly desgalaryň gurluşygy dowam etdirilýär, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň önümçiligine, eksporta gönükdirilen harytlaryň mukdarynyň artdyrylmagyna, elektron senagatyň döredilmegine degişli döwlet maksatnamalary işjeň amala aşyrylýar. Geçen ýarym ýylda Arkadag şäheriniň açylmagy, şeýlelikde, täze şäheriň halkara güwänamalaryňdyr sylaglaryň 21-sine mynasyp bolmagy munuň aýdyň beýanydyr. Hormatly Prezidentimiz halkymyzy bu waka bilen gutlap, ýerli gurluşykçylar tarapyndan bary-ýogy dört ýyldan gowrak wagtda şeýle şäheriň döredilmeginiň ýurdumyzyň ykdysady taýdan kuwwatlydygynyň nyşanydygyny belledi. 

Türkmenistanda şu ýylyň başyndan bäri geçirilen maýa goýum forumlary döwrebaplaşdyrylan, ýokary tehnologiýaly senagata, dünýä bazarynda dürli görnüşli bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmäge mümkinçilik berýän, gaýtadan işleýän häzirki zaman düzümlerine daýanýan milli ykdysadyýetimiziň dürli ulgamlarynda gazanylanlar hakynda düşünje almaga mümkinçilik berdi. Aprel aýynda Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde Türkmenistanyň nebitgaz pudagyna daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça halkara göçme forum geçirildi. Foruma daşary ýurtlaryň meşhur nebitgaz işewürlik düzümleriniň, maliýe institutlarynyň, abraýly halkara guramalaryň, bu ugurda ýöriteleşen bilermenleriň gatnaşmagy dünýäniň işewür toparlarynyň Türkmenistan bilen nebitgaz pudagynda hyzmatdaşlyga uly gyzyklanma bildirýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. 

Maýa goýum forumynyň çäklerinde geçirilen halkara maslahatyň gün tertibine baý tebigy serişdeleri netijeli peýdalanmak, energetika bazarlarynyň ösüşi, Hazar deňziniň türkmen böleginiň deňiz toplumlaryny özleşdirmäge degişli taslamalara maýa goýumlary çekmek, “Galkynyş” gaz käniniň öndürijiligini ýokarlandyrmak babatda hyzmatdaşlygyň täze gurallary, ekologik taýdan howpsuz önümçilikleri, täze tehnologiýalary ornaşdyrmak ýaly möhüm meseleler girizildi. 

Milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklaryna, şeýle hem Arkadag şäheriniň durmuş-ykdysady, senagat taýdan ösdürilmegi üçin maýa goýumlary çekmek maksady bilen, iýun aýynda dünýäniň dürli ýurtlarynyň, halkara we sebit guramalarynyň, abraýly maliýe düzümleriniň, iri daşary ýurt kompaniýalarynyň wekillerini özünde jemlän “Akylly” şäher Arkadag” atly halkara maýa goýum forumy geçirildi. Iri işewürlik duşuşygyna gatnaşyjylar häzirki döwürde Türkmenistanyň ösüşiniň umumy ykdysady görkezijileri hem-de onuň maýa goýum strategiýasy, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýurdumyzyň halk hojalygy toplumyny düýpli özgertmäge, strategik hyzmatdaşlar bilen özara gatnaşyklary giňeltmäge, şol sanda ähli derejede netijeli sanly we “ýaşyl” çözgütleri ilerletmek meseleleri boýunça hyzmatdaşlygy giňeltmäge gönükdirilen syýasaty bilen tanyşdyryldy. 

Çykyş edenler milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini häsiýetlendirýän soňky ýyllaryň makroykdysady görkezijileri barada durup geçdiler. Hususan-da, 2022-nji ýylyň jemleri boýunça jemi içerki önümiň ösüşiniň 6,2 göterime, maýa goýumlaryň ösüşiniň 14,2 göterime deň bolandygy, 2021-nji ýyl bilen deňeşdirilende, eksport harytlarynyň möçberiniň 43,6 göterim artandygy bellenildi. Ykdysadyýete gönükdirilýän maýa goýumlaryň her ýylky möçberi 30 göterimden gowrakdyr. Daşary ýurt maýa goýumlarynyň paýy bolsa 13 göterime ýetýär. Halkara maýa goýum forumynyň çäklerinde birnäçe resminamalara gol çekildi. Şolaryň hatarynda eksport-import amallary, hyzmatlar ulgamynda hyzmatdaşlyk boýunça şertnamalar we beýlekiler bar. 

4-nji awgustda Aşgabatda geçirilen Türkmenistanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň döwlet Baştutanlarynyň sammitiniň jemleri boýunça kabul edilen Bilelikdäki Beýannamada bellenilişi ýaly, energetika pudagynda üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesine daýanyp, taraplar nebitgaz hem-de elektrik energetikasy pudaklarynda bilelikde işlemegiň mümkinçiligine seretmek maksady bilen, 2023-nji ýylyň ikinji ýarymynda energetika pudagynyň edaralarynyň ýolbaşçylarynyň derejesinde gepleşikleri geçirmek barada ylalaşdylar. 

Umuman, ähli pudaklara innowasion we sanly tehnologiýalary giňden ornaşdyrmak arkaly eksportyň ösüşi ýola goýulýar. Bu bolsa ýurdumyzda öndürilýän harytlaryň önümçiligini hem-de bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga itergi berýär. Soňky ýyllarda Özbegistanda, Türkiýede, Russiýada, Belarusda we beýleki döwletlerde açylan Türkmenistanyň söwda öýleri ýokary hilli senagat, oba hojalyk önümleriniň daşarky bazarlara çykarylmagyna ýardam edýär. 

Batly depginler bilen ösýän hususyýetçilik pudagy hem ýurdumyzyň eksport kuwwatynyň berkemegine mynasyp goşant goşýar. Türkmen telekeçileriniň gazanýan üstünlikleri mart aýynda geçirilen Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýubileý forumynda aýdyň şöhlelendi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi ýurdumyzyň hususy işewürliginiň 28 müňden gowrak wekilini özünde jemläp, telekeçiligi ösdürmek, bu ugurdaky başlangyçlary goldamak we döwrebap işewürlik düzümlerini kemala getirmek boýunça giň gerimli işleri amala aşyrýar hem-de innowasion ykdysadyýetiň kemala gelmegine, ykdysadyýetiň ösmegine goşant goşýar. 

Şu ýylyň iýulynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň jemi boýunça getirilen maglumatlar hususy telekeçiligiň batly depginler bilen ösýändigini tassyklaýar. Oba hojalyk we azyk önümleriniň önümçiliginiň ösüşi şu ýylyň alty aýynda 110,3 göterime, senagat önümçiliginiň ösüşi bolsa 109,6 göterime barabar boldy. 

Işewür toparlaryň agzalary döwletimiziň hemmetaraplaýyn goldaw bermeginde paýtagtymyzda we ýurdumyzyň welaýatlarynda ýaşaýyş jaý, kottej toplumlaryny, awtoduralgalary, iri infrastruktura we senagat desgalaryny gurýarlar. Iri döwlet buýurmalarynyň hatarynda ýokary tizlikli Aşgabat — Türkmenabat awtobanynyň, Arkadag şäheriniň desgalarynyň, paýtagtymyzy ösdürmegiň 17-nji tapgyrynyň gurluşyklary bar. Ýurdumyzyň telekeçileri daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan we eksport edilýän, bäsdeşlige ukyply harytlaryň önümçiligi bilen işjeň meşgullanýarlar. 

Türkmen telekeçileri önümçiligiň täze ugurlaryny yzygiderli özleşdirmek bilen, ýurdumyzyň ykdysadyýetinde we hyzmatlar ulgamynda sanly özgertmeleriň durmuşa geçirilmegine goşant goşýarlar. Hususy IT kompaniýalar işewürligi ösdürmek, sanly ulgam arkaly degişli maslahatlary geçirmek, sanly dolandyryş we kiberhowpsuzlyk, «akylly» öý hem-de «akylly» şäher konsepsiýalaryny durmuşa geçirmek boýunça hyzmatlaryny hödürleýärler. Birnäçe kompaniýalar elektron söwda we sanly hyzmatlar ulgamynda iş alyp barýarlar. Şolaryň hatarynda jemgyýetçilik iýmiti, lomaý we bölek satuw işi bilen meşgullanýan telekeçiler bar. Olar saýtlaryny döredip, dürli platformalar arkaly onlaýn buýurmalary kabul edýärler hem-de eltip bermek hyzmatyny ýola goýýarlar. Munuň özi sarp edijileriň sanynyň köpelmegine we içerki sarp edişiň ýokarlanmagyna ýardam edýär. 

Şu ýylyň birinji ýarymy boýunça bölek-satuw haryt dolanyşygy, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,3 göterim, daşary söwda dolanyşygy bolsa 8 göterim köpeldi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,9 göterim ýokarlandy. Hormatly Prezidentimiziň gol çeken Permanyna laýyklykda, 2024-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan edara-kärhanalaryň işgärleriniň zähmet haklary, raýatlaryň pensiýalary hem-de döwlet kömek pullary, talyp we diňleýji haklary ýene 10 göterim ýokarlandyrylar. 

Şu ýylyň alty aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijelerine bagyşlanyp geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow içerki bazaryň azyk we beýleki zerur harytlar bilen üpjünçiligini gowulandyrmak üçin söwda toplumynyň önümçilik kuwwatynyň doly peýdalanylmagynyň zerurdygyny belledi. Aprel aýynda geçirilen Türkmenistanyň söwda toplumynyň sergisi ýurdumyzda harytlaryň öndürilişiniň möçberini giňeltmekde we hyzmatlar ulgamyny ösdürmekde gazanylan üstünlikleri görkezdi. Onuň çäklerinde Türkmenistanyň söwda portalyny işe girizmek dabarasy boldy. Ol biziň döwletimiziň Bütindünýä Söwda Guramasyna girmegine ýardam bermek, hususan-da, söwda amallaryny ýönekeýleşdirmek boýunça teswirnamany ýerine ýetirmek maksady bilen işlenip taýýarlanyldy. 

Ýewropa Bileleşiginiň maliýe taýdan goldaw bermeginde, şeýle hem Halkara söwda merkeziniň we BMG-niň Söwda we Ösüş boýunça konferensiýasynyň tehniki taýdan ýardam bermeginde Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi tarapyndan döredilen onlaýn platforma ýurdumyzyň ykdysadyýeti üçin strategik häsiýete eýe bolan harytlar toparynyň eksporty, importy we üstaşyr iberilmegi baradaky maglumaty özünde jemleýär. Bu maglumatlar bäsdeşlige ukyply ýagdaýyň kemala gelen, işewürligi guramagyň we hyzmatlary amala aşyrmagyň döwrebap usullary üstünlikli ulanylýan içerki söwdanyň durnukly ösüşini görkezýär. 

Şeýlelikde, Türkmenistanyň durmuş-ykdysady taýdan ösüşiniň görkezijileri Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe amala aşyrylýan milli maksatnamalaryň netijelidigini tassyklaýar. Watanymyzyň mundan beýläk-de depginli ösdürilmegi, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň has-da ýokarlandyrylmagy bu maksatnamalaryň baş wezipesidir.  

(TDH)

Oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk, deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlyk hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän hem-de Watanymyzyň abraýyny dünýä giňişliginde belent derejä göterýän daşary syýasat ugrunyň üýtgewsiz ýörelgeleridir. Ýurdumyz halkara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynda anyk başlangyçlary öňe sürmek bilen, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasdaky netijeli gatnaşyklary yzygiderli ösdürýär. Munuň şeýledigine döwlet Baştutanymyzyň gatnaşýan hem-de geljegi nazarlaýan hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary boýunça çemeleşmeleri ara alyp maslahatlaşmaga we işläp taýýarlamaga mümkinçilik berýän dürli görnüşdäki ýokary derejeli duşuşyklary-da şaýatlyk edýär. Giň geografik giňişlikde netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmek, diwersifikasiýalaşdyrmak babatda bar bolan mümkinçilikleri ulanmak arkaly Türkmenistan sebit we ählumumy gün tertibindäki meseleleri çözmäge uly goşant goşýar. 

4-nji iýulda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň Baştutanlarynyň Geňeşiniň 23-nji mejlisine hormatly myhman hökmünde gatnaşdy. Döwlet Baştutanymyz sammitde çykyş edip, döwletara gatnaşyklary häzirki döwrüň ýagdaýlaryna we talaplaryna gabat gelýän täze derejä ýetirmäge gönükdirilen teklipleri öňe sürdi. 

Bellenilişi ýaly, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen gatnaşyklar biziň ýurdumyz üçin halkara hyzmatdaşlyk strategiýasynyň möhüm bölegi bolup durýar. Bu guramanyň agzalary, oňa synçy hökmünde gatnaşýan ýurtlar Türkmenistanyň öňden gelýän hyzmatdaşlary, goňşulary we dostlarydyr. Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ykdysady, maýa goýum, ulag, energetika we beýleki ugurlarda öňe sürýän başlangyçlaryna Türkmenistan uly gyzyklanma bilen garaýar, bu başlangyçlary durmuşa geçirmäge ýurdumyzyň özara bähbitli, uzak möhletleýin esasda gatnaşmagynyň oňat mümkinçiliklerini görýär. Şunda diňe pugta parahatçylyk, durnukly howpsuzlyk üpjün edilende, ykdysady hyzmatdaşlygyň üstünlikli boljakdygy nygtaldy. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň bu örän möhüm iki wezipäni amala aşyrmakda Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen işjeň hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygyny tassyklamak bilen, kiberhowpsuzlyk we biohowpsuzlyk ulgamynda syýasy-diplomatik hyzmatdaşlygy ýola goýmaga üns bermegi teklip etdi. 

Hormatly Prezidentimiz täze yklymara we sebit üstaşyr ulag geçelgelerini döretmegi, bar bolanlarynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen logistik işiň amatly usulyny emele getirmegi, şeýle hem energiýa serişdelerini diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek boýunça bilelikdäki taslamalary meýilleşdirmek arkaly yzygiderli we uzak möhletleýin hyzmatdaşlyk üçin şertleri döretmegi özara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan beýleki ugurlarynyň hatarynda kesgitledi. Bu ýerde gürrüň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň zerurlyklaryny üpjün etmek we geljekde daşarky bazarlara çykmak barada barýar. 

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýokary tehnologiýalar ulgamynda netijeli hyzmatdaşlyk etmek üçin binýady döretmek başlangyjyny beýan etdi. Howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak, ekologiýa babatda bilelikdäki işleri utgaşdyrmak bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek baradaky başlangyjyny durmuşa geçirmäge gatnaşmak mümkinçiligine seretmegi ähli gyzyklanma bildirýän taraplara teklip etdi. 

Bellenip geçilen ugurlaryň her biri boýunça ilkinji ädim hökmünde bilermenleriň derejesinde geňeşmeleri geçirmegi maksadalaýyk hasaplap, döwlet Baştutanymyz munuň bilelikde işlemegiň ýollaryny kesgitlemäge mümkinçilik berjekdigini nygtady. Şunuň bilen birlikde, hyzmatdaşlygyň bu görnüşiniň Türkmenistan — Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy boýunça gatnaşyklaryň beýleki möhüm ugurlarynda hyzmatdaşlyga yzygiderlilik häsiýetini bermek bilen, medeni-ynsanperwer, ylym-bilim, saglygy goraýyş ulgamlarynda-da ulanylyp bilinjekdigi aýdyldy. Munuň özi ýurdumyz bilen ŞHG-niň dürli düzümleriň we esasy halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde uzak möhletli hyzmatdaşlyk etmegi üçin goşmaça şertleri we mümkinçilikleri döredýär. Türkmenistan Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen bilelikdäki toplumlaýyn işleri durmuşa geçirmekde giňden hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygyny tassyklaýar. 

19-njy iýulda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Saud Arabystany Patyşalygynyň Jidda şäherinde geçirilen Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşine agza ýurtlaryň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň sammitine gatnaşdy. Bu Türkmenistanyň halkara hyzmatdaşlyk meselelerinde başlangyçly hem-de işjeň orny eýeleýändiginiň nobatdaky beýany boldy. 

Merkezi Aziýadaky goňşy döwletler, şeýle hem arap dünýäsiniň ýurtlary bilen däp bolan dostlukly, özara hormat goýmak esasyndaky gatnaşyklar Watanymyzyň gyzyklanma bildirýän ähli daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmäge gönükdirilen daşary syýasy strategiýasynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň mysallarynyň biri bolup durýar. Döwlet Baştutanymyzyň Jidda şäherinde geçirilen sammitde öňe süren başlangyçlary döwletara we sebitara hyzmatdaşlygyň tutuş toplumyna uzak möhletleýin häsiýeti, durnuklylyk we netijelilik bermegi göz öňünde tutýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň döwletleriniň daşary işler ministrleriniň hemişelik esasda hereket edýän maslahatyny döretmegiň maksadalaýyk boljakdygyny aýtmak bilen, syýasy meselelerdäki hyzmatdaşlyk bilen bir hatarda, söwda-ykdysady gatnaşyklary, ulag, energetika, maýa goýumlar we söwda pudaklaryny ileri tutulýan ugurlar hökmünde görkezdi. Bu ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin, ilkinji nobatda, biziň sebitlerimizi birleşdirmek maksady bilen, täze üstaşyr ulag geçelgelerini, berk we ygtybarly logistika infrastrukturasyny döretmek wajyp hasaplanýar. Döwlet Baştutanymyz ulag ulgamynda tagallalary utgaşdyrmak üçin Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň ýurtlarynyň Ulag komitetini döretmegi teklip etdi. 

Energetika pudagyna hem giň orun berilýändigi, bu ýurtlarda baý energiýa çeşmeleriniň, ýangyç-energetika serişdeleriniň we olary gaýtadan işleýän güýçli önümçilik desgalarynyň bardygyny aýtmak bilen, hormatly Prezidentimiz degişli ugurda bilelikdäki hereketleriň mümkinçiliklerini seljermek we maslahat bermek işlerini alyp barjak Energetika boýunça bilelikdäki iş toparyny döretmek başlangyjyny beýan etdi. Döwlet Baştutanymyz ýurtlaryň arasyndaky söwda gatnaşyklaryny ösdürmek, söwda dolanyşygynyň möçberini yzygiderli artdyrmak maksady bilen, Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň ýurtlarynyň Söwda edarasyny döretmek baradaky meseläni öwrenmegi teklip etdi. 

Maýa goýumlar babatda hyzmatdaşlyk üçin hem giň mümkinçilikler bar. Türkmenistan ykdysadyýetiň ileri tutulýan pudaklarynda maýa goýum taslamalaryny amala aşyrmak boýunça hyzmatdaşlyga hemişe açykdyr. Şunuň bilen baglylykda, 2024-nji ýylda Türkmenistanda Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň ýurtlarynyň birinji maýa goýum forumyny geçirmek teklibi öňe sürüldi. Halkara hyzmatdaşlykda medeni-ynsanperwer ulgama hem uly ähmiýet berilýär. Bu ulgamda Türkmenistan medeni hyzmatdaşlygyň täze platformasyny — Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň Medeniýet dialogyny döretmegi teklip etdi. Häzirki günde ählumumy ösüşiň gün tertibinde duran möhüm meseleleriň biri-de ekologiýa meselesidir. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň döwletleriniň Ekologiýa geňeşiniň döredilmegi baradaky meselä seretmegi teklip etdi. 

Lukmançylyk we saglygy goraýyş ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmek hem derwaýys wezipeleriň biridir. Mälim bolşy ýaly, bu babatda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan wajyp halkara başlangyçlar öňe sürüldi. Bu teklipleri iş ýüzünde durmuşa geçirmek we lukmançylyk diplomatiýasy babatdaky gatnaşyklary ösdürmek üçin hormatly Prezidentimiz 2025-nji ýylda Aşgabat şäherinde Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň döwletleriniň Lukmançylyk kongresini geçirmegi teklip etdi. 

Sammitdäki çykyşynda döwlet Baştutanymyz bedenterbiýe we sport ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň ähmiýeti barada aýtmak bilen, Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň döwletleriniň birinji halkara sport oýunlaryny geçirmegiň bu ugurdaky ilkinji ädimleriň biri boljakdygyny nygtady. Bellenilişi ýaly, şeýle oýunlar açyk häsiýete eýe bolmalydyr. Bu çäräni guramak üçin Türkmenistan bar bolan ähli döwrebap sport infrastrukturasyny hödürlemäge we oýunlara gatnaşyjylar üçin iň amatly şertleri döretmäge taýýardyr. 

Şeýle hem şol gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Saud Arabystany Patyşalygynyň Mirasdüşer Şazadasy, Premýer-ministri Mohammed bin Salman bin Abdelaziz Al Saud bilen duşuşyk geçirdi. Onuň barşynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda üstünlikli ösdürilýän döwletara gatnaşyklaryň oňyn depginine kanagatlanma bildirildi. Şunuň bilen baglylykda, Aýlagyň hem-de Merkezi Aziýanyň döwletleriniň arasyndaky özara bähbitli gatnaşyklaryň çuňlaşdyrylmagynyň binýadyny goýan sammitiň ähmiýeti bellenildi. Türkmenistanyň sammitde öňe süren hem-de foruma gatnaşyjylaryň ählisi tarapyndan makullamak bilen kabul edilen anyk teklipleri bu hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine ýardam bermäge gönükdirilendir. 

Soňky ýyllarda ýurdumyzyň we onuň ak mermerli paýtagtynyň iri halkara çäreleriň, şol sanda dürli görnüşdäki ýokary derejeli duşuşyklaryň geçirilýän ýerine öwrülendigi bellärliklidir. Aşgabatda 4-nji awgustda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmonyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň gatnaşmaklarynda üçtaraplaýyn sammit geçirildi. Döwlet Baştutanymyzyň başlyklyk etmeginde ilkinji gezek şeýle görnüşde geçirilen bu ýokary derejedäki duşuşyk taryhy we kanunalaýyk waka bolmak bilen, strategik hyzmatdaşlyk ýörelgeleri esasynda ösdürilýän, däp bolan döwletara gatnaşyklaryň ýyl ýazgysynda täze tapgyry alamatlandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiziň sammitdäki çykyşynda belleýşi ýaly, häzirki wagtda biziň döwletlerimiziň arasyndaky özara düşünişmek, ynanyşmak, açyklyk ýokary derejä çykaryldy. Munuň özi bize öňümizde uzak möhletli döwür üçin batyrgaý we bilelikdäki anyk wezipeleri goýmaga, iri taslamalaryň başyny başlamaga, üçtaraplaýyn gatnaşyklaryň strategik ugurlaryny kesgitlemäge mümkinçilik berýär. Şunuň bilen baglylykda, munuň diňe bir üç ýurduň durmuş-ykdysady taýdan ösmegine kuwwatly itergi bermek bilen çäklenmän, eýsem, sebit işlerine-de oňyn täsir etjekdigine ynam bildirildi. Şu we beýleki wajyp meseleler üçtaraplaýyn gün tertibinde durmak bilen, umumy sebit ösüşiniň wezipeleri we geljegi bilen gönüden-göni baglanyşyklydyr. Şoňa görä-de, bu sammit Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklarynyň çäklerindäki bäştaraplaýyn gatnaşyklaryň möhüm bölegi, bu formatyň üstüniň ýetirilmegi we baýlaşdyrylmagy bolup durýar. 

Hormatly Prezidentimiz häzirki çylşyrymly halkara şertleriň ýokary derejede jebisligi, ylalaşyklylygy we özara goldawy talap edýändigini belläp, biziň ýurtlarymyzyň halklarynyň ençeme asyrlyk tejribä esaslanýan umumy döredijilikli ýörelgelerden, däp-dessurlardan, gymmatlyklardan ugur alýandyklaryna ünsi çekdi. Parahatçylyk, durnuklylyk, hoşniýetli goňşuçylyk uly baýlykdyr. Biz bu baýlygy aýawly saklamalydyrys, artdyrmalydyrys we geljek nesillere geçirmelidiris. 

Döwlet Baştutanymyzyň çykyşynda durnukly suw üpjünçiligi, energetika, ulag we logistika ýaly ileri tutulýan ugurlara aýratyn üns çekildi. Suw serişdelerini rejeli dolandyrmagyň gurallaryny kemala getirmek, bu ugurda netijeli çäreleri görmek ilkinji möhüm ugurlaryň hatarynda nygtaldy. Gürrüň, hususan-da, suw tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmak, degişli suw hojalyk desgalaryny döwrebaplaşdyrmak, beýleki degişli çäreler hem-de biziň ýurtlarymyzyň suwa bolan isleglerini doly derejede we özara bähbitleri nazara almak arkaly üpjün etmäge mümkinçilik berjek tehnologik çözgütler barada barýar. 

Energetika ulgamy hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda durýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz hyzmatdaşlygyň netijeli nusgasyny döretmegiň maksadalaýykdygy barada aýtdy. Ol üç ýurduň artýan energiýa isleglerini hem-de milli energiýa ulgamlarynyň berkliginiň zerur bolan ätiýaçlygyny üpjün eder. Bu strategik maksatlara ýetmek üçin ulgamlaýyn, anyk çemeleşme zerur bolup durýar. Bu ulgamda eýýäm belli bir tejribe toplandy hem-de özara gatnaşyklaryň, hususan-da, elektrik energetikasy ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň oňat mysallary bar. Umuman, Türkmenistan şeýle hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge, onuň durnukly häsiýetli bolmagyny üpjün etmäge taýýardyr. Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gaz pudagynda uzak möhletli üçtaraplaýyn gatnaşyklary ýola goýmaga degişli teklibi beýan etdi. 

Türkmenistanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň hyzmatdaşlygynda ulag ulgamyna hem möhüm orun degişlidir. Munuň özi kanunalaýyk ýagdaýdyr. Biziň ýurtlarymyz Aziýa we Ýewropanyň arasyndaky üstaşyr ulag gatnawlarynda geografik taýdan möhüm orny eýeleýär. Munuň özi üç döwletiň çäginde Ýewraziýa yklymynyň iki bölegini birleşdirýän doly derejeli logistika merkezini döretmek üçin ägirt uly mümkinçilikleri açýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bitewi ulag strategiýasyny döretmek üçin tagallalary birleşdirmegiň wajypdygyny aýtdy. Şeýle hem bu ugurda gatnaşyklaryň köp babatda halkara hyzmatdaşlar bilen ylalaşygyň gazanylmagyny üpjün etmäge ukyplydygy bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz dünýä giňişliginde ylalaşykly ulag diplomatiýasyny bilelikde has maksada okgunly amala aşyrmagyň zerurdygyny nygtady. 

Mundan başga-da, söwdany giňeltmek we özara haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak, senagat kooperasiýasy, kiçi we orta telekeçilik ulgamynda hyzmatdaşlyk, maýa goýum işini höweslendirmek ýaly üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezildi. 

Türkmenistanyň başlangyçlary doganlyk döwletleriň Baştutanlary tarapyndan giňden goldanyldy. Täjigistan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň oňyn tejribä we giň mümkinçiliklere daýanýan netijeli hyzmatdaşlyga ygrarlydyklary döwlet Baştutanlarynyň çykyşlarynda tassyklanyldy. 

Umuman, Aşgabat sammiti üç döwleti parahatçylygy, howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmek, sebitde ynanyşmak, özara düşünişmek ýagdaýyny döretmek üçin tagallalary birleşdirmäge çalyşýandyklaryny we syýasy erk-isleglerini ýene-de bir gezek tassyklady. 

Türkmenistanyň, Täjigistanyň hem-de Özbegistanyň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmak, sebit hyzmatdaşlygyna hil taýdan täze itergi bermek babatdaky meýilleri sammitiň öňüsyrasynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň we hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň dostlukly döwletleriň Baştutanlary bilen geçiren duşuşyklarynda hem tassyklanyldy. 

Şeýlelikde, ýurdumyz döwletara, sebitleýin we halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerinde işjeň, başlangyçly orny eýelemek bilen, bu meseleleriň çözülmegine yzygiderli we toplumlaýyn esasda çemeleşmek ugrunda çykyş edýär hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlygy täze many-mazmun bilen baýlaşdyrýar. 

(TDH)

Geçen aý netijeli halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda hem-de Watanymyzyň dünýädäki abraýyny has-da belende galdyrmakda aýratyn ähmiýete eýe bolan wakalar bilen ýurdumyzyň işjeň jemgyýetçilik-syýasy durmuşyna täze öwüşgin çaýdy. Bu döwürde geçirilen duşuşyklar we gepleşikler, forumlar, syýasy geňeşmeler, maslahatlar, sergiler ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň, ösüşiň bähbidine hyzmatdaşlygy giňeltmek babatda möhüm ähmiýete eýe boldy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen alnyp barylýan «Açyk gapylar» syýasaty netijesinde, ýurdumyzyň ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan guralýan çäreler Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk döredijilik kuwwatynyň ýaýbaňlandyrylmagyna ýardam berýär. 

Türkmen wekiliýetiniň gatnaşmagynda 30-njy iýun — 4-nji iýul aralygynda Kanadanyň Wankuwer şäherinde geçirilen ÝHHG-niň Parlament Assambleýasynyň nobatdaky mejlisinde ýurdumyzyň parahatçylyk diplomatiýasyna, ykdysady hyzmatdaşlyga, medeni dialoga, ekologik durnuklylyga we terrorçylyga garşy göreş alyp barmaga ygrarlydygy bellenildi. Mejlisiň ahyrynda Wankuwer Jarnamasy kabul edildi. 

1-nji iýulda Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde Birleşen Milletler Guramasynyň Senagat ösüşi boýunça guramasynyň Baş direktorynyň orunbasary Siýong Zou bilen gepleşikler geçirildi. Onuň dowamynda taraplar gurama bilen mundan beýläk-de özara hyzmatdaşlyk etmek, senagat pudagynda, energetika, ekologiýa, sanlylaşdyrma ulgamlarynda bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar. 

Arkadag şäheriniň birinji tapgyrynyň açylyş dabarasynyň çäklerinde birnäçe giň gerimli çäreler geçirildi. 1-nji iýulda Arkadag şäheriniň köpugurly hassahanasynda “Türkmenistanyň lukmanlarynyň jemgyýetçilik guramasy” atly halkara ylmy maslahat guraldy. Şol gün täze şäheriň oba hojalyk toplumynyň edara binasynda geçirilen “Arkadag şäheri — ahalteke bedewleriniň mekany” atly halkara maslahatyň gün tertibine atşynaslykda gazanylan üstünlikler we bu pudagy ösdürmek, netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak bilen bagly meseleler girizildi. Şeýle hem şol gün futbol boýunça tälimçileriň halkara okuw maslahaty geçirildi. 

2-nji iýulda Arkadag şäheriniň Döwletmämmet Azady adyndaky kitaphanasynyň mejlisler zalynda “Arkadag şäheri — “akylly” we “ýaşyl” tehnologiýalar şäheri” atly halkara maslahat, 3-nji iýulda bolsa utgaşykly görnüşde “Arkadag şäheri — ekologiýa abadançylykly tebigatyň gözel ýeri” atly halkara maslahat guraldy. 4-nji iýulda gurluşyk toplumynyň edara binasynda “Arkadag şäheri — gurluşygyň we senagatyň beýik nusgasy” atly halkara maslahat geçirilip, ol täze şäheriň birinji tapgyrynyň ulanmaga berilmegi mynasybetli guralan halkara çäreleriň jemini jemledi. 

5-nji iýulda Daşary işler ministrliginde Beýik Britaniýanyň Daşary işler, Arkalaşyk we ösüş ministrliginiň döwlet sekretarynyň parlament işleri boýunça orunbasary Leo Doherti bilen geçirilen gepleşiklerde özara hyzmatdaşlygyň syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ugurlary ýaly giň toplumyny özünde jemleýän möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Duşuşygyň netijeleri boýunça iki ýurduň daşary syýasat edaralarynyň arasynda meýiller barada Teswirnama gol çekildi. 

Şol gün paýtagtymyzdaky «Ýyldyz» myhmanhanasynda Merkezi Aziýada neşe serişdelerine garşy göreşmek maksatnamasynyň 7-nji tapgyrynyň ýolbaşçy toparynyň ikinji mejlisi geçirildi. Mejlise Merkezi Aziýa ýurtlarynyň döwlet edaralarynyň wekilleri, Ýewropa Bileleşiginiň Merkezi Aziýa ýurtlaryndaky wekilhanalarynyň, Ýewropanyň birnäçe institutlarynyň we ÝB-niň ugry boýunça alnyp barylýan maksatnamalaryň wekilleri gatnaşdy. 6-njy iýulda Merkezi Aziýada neşe serişdelerine garşy göreşmek maksatnamasynyň 7-nji tapgyrynyň ýolbaşçy toparynyň mejlisiniň çäklerinde «Çilim çekmegiň we alkogolly içgileri ulanmagyň öňüni almak boýunça Türkmenistanyň tejribesi» atly goşmaça mejlis geçirilip, onuň maksady ilatyň saglygyny goramak hem-de gowulandyrmak babatda täze mümkinçilikleri döretmek üçin gün tertibiniň ileri tutulýan meseleleri boýunça tejribe alyşmakdan ybarat boldy. 

7-nji iýulda Türkmenistanyň wekiliýeti ÝHHG-niň ýolbaşçylygynda Awstriýa Respublikasynyň Wena şäherinde howanyň üýtgemegi boýunça geçirilen ýokary derejeli maslahata gatnaşdy. Onuň gün tertibine howanyň üýtgemeginiň täsirlerini peseltmek, energiýa we serişde tygşytlaýjy tehnologiýalary ulanmak arkaly parnik gazlarynyň zyňyndylaryny durnuklylaşdyrmak boýunça çäreleri durmuşa geçirmek ýaly meseleler girizildi. 

8-nji iýulda Türkmenistanyň wekiliýeti Tailandyň Bangkok şäherinde geçirilen Aziýanyň Olimpiýa Geňeşiniň 42-nji Baş Assambleýasynyň işine gatnaşdy. 

10-njy iýulda ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynda Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň metbugat azatlygy boýunça wekili Tereza Ribeýro bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda bilelikde alnyp barylýan işleriň ugry, şol sanda ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkezi bilen hyzmatdaşlygy giňeltmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Şeýle hem şol gün Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly täze kitabynyň tanyşdyrylyş dabarasy boldy. Bu edebi-filosofik eser Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň ýeten belent sepgitleri, halkymyzyň müňýyllyklaryň dowamynda nesilden-nesle geçip gelýän ruhy-ahlak gymmatlyklary baradaky maglumatlary, şeýle hem awtoryň çuňňur manyly pikir-garaýyşlaryny özünde jemleýär. 

10-njy iýulda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň arasynda bolan telefon arkaly söhbetdeşligiň dowamynda strategik hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan döwletara gatnaşyklaryň däp bolan dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk, özara hormat goýmak häsiýetine eýedigi kanagatlanma bilen bellenildi. 

11-nji iýulda Daşary işler ministrliginde Ýaponiýanyň daşary işler ministriniň parlament işleri boýunça orunbasary Ýoşikawa Ýumi bilen geçirilen duşuşykda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ugurlarda, abraýly halkara düzümleriň, ilkinji nobatda, BMG-niň çäklerinde türkmen-ýapon hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Şol gün Türkmenistanda wodorod energetikasy pudagyny ösdürmek boýunça pudagara iş toparynyň 2-nji mejlisiniň dowamynda bu ugurda ileri tutulýan meseleleriň toplumyna, hususan-da, wodorod energetikasy ulgamynda halkara başlangyçlary durmuşa geçirmek, bu ugry ösdürmek babatda daşary ýurt tejribesini öwrenmek, ylmy binýady pugtalandyrmak we ýokary derejeli ugurdaş hünärmenleri taýýarlamak ýaly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

13-nji iýulda Daşary işler ministrliginde Birleşen Arap Emirlikleriniň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi A.Hameli bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň gün tertibinde duran meseleleriň giň ugry ara alnyp maslahatlaşyldy. 

15-nji iýulda Daşary işler ministrliginde Türkmenistanyň we Täjigistan Respublikasynyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň arasynda geçirilen gepleşikleriň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ugurlar boýunça döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň möhümdigi bellenildi. 

17-nji iýulda türkmen wekiliýeti Nýu-Ýorkda “COVID-19-dan soň dikeldiş işini çaltlaşdyrmak we ähli derejede 2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş babatda Gün tertibiniň doly durmuşa geçirilmegi” ady bilen guralan Durnukly ösüş boýunça ýokary derejeli foruma gatnaşdy. Çykyş edenler Durnukly ösüş maksatlarynyň Türkmenistanyň orta we uzak möhletli durmuş-ykdysady maksatnamalaryna we strategiýalaryna ýokary derejede ornaşdyrylýandygyny bellediler. 

Şeýle hem şol gün BMG-niň ştab-kwartirasynda Durnukly ösüş boýunça ýokary derejeli forumyň çäklerinde Türkmenistanyň BMG-niň ýanyndaky hemişelik wekilhanasy tarapyndan “Durnukly şäher ulagy: BMG-niň Baş Assambleýasynyň Durnukly ulag boýunça ýokary derejeli maslahatyna taýýarlyk we Durnukly ösüş maksatlaryny (DÖM — 11) amala aşyrmakda Arkadag şäheriniň nusgasy” atly mowzuklaýyn çäre guraldy. Onuň dowamynda “akylly” şäher taslamasynyň Türkmenistanyň Hökümetiniň häzirki zaman şäher gurluşygy, öňdebaryjy usullary we tehnologiýalary ornaşdyrmak, saglygy goraýyş, sanly lukmançylyk, ekologik durnuklylygy pugtalandyrmak ulgamlarynda durmuşa geçirýän tagallalarynyň görkezijisi bolandygy nygtaldy. 

17 — 21-nji iýulda Türkmenistanyň wekiliýetiniň Koreýa Respublikasyna iş saparynyň dowamynda Koreýa Respublikasynyň Premýer-ministri Han Doksu, söwda, senagat we energetika ministri Li Çang Ýan, Koreýanyň Halkara söwda assosiasiýasynyň (KITA) prezidenti Kristofer Ku hem-de öňdebaryjy kompaniýalaryň we işewürlik toparlarynyň wekilleri bilen geçirilen duşuşyklarda syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, parlamentara ugur boýunça türkmen-koreý hyzmatdaşlygynyň netijeli häsiýete eýedigi bellenildi. 

19-njy iýulda Daşary işler ministrliginde GDA-nyň Ýolçularynyň hökümetara geňeşiniň başlygy Buri Karimow bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda sebitdäki halkara ulag geçelgelerini ösdürmegiň geljegi, Türkmenistanyň ýol gurluşygy pudagyna innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmagyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem bu pudagyň maddy-tehniki binýadyny döwrebaplaşdyrmaga, giňeltmäge we içerki ulaglary birleşdirmek üçin täze ulag-aragatnaşyk torlaryny döretmäge gönükdirilen milli maksatnamalaryň, ýurdumyzda multimodal ulagyň sebitleýin utgaşdyrylmagyny üpjün edýän iri logistik merkezleriň döredilmeginiň ähmiýeti nygtaldy. 

20-nji iýulda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň, şeýle hem Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowanyň Koreýa Respublikasynyň Milli Assambleýasynyň Başlygy Kim Çžin Pýo bilen bolan duşuşyklarynda parlamentara gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy we syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň geljekki ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

22-nji iýulda BMG-niň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň nobatdaky mejlisinde şu ýylyň alty aýynda topar tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň jemleri, 2024-nji ýylda Aşgabatda Türkmenistanyň bu guramanyň düzümine girmeginiň 30 ýyllyk şanly senesine bagyşlanyp geçiriljek halkara maslahata taýýarlyk barada maglumat berildi. Şeýle hem ýurdumyzyň bu düzümiň iri bölümlerinde eýeleýän ornuny pugtalandyrmak, ylmy gatnaşyklary, sanly taslamalar boýunça gatnaşyklary giňeltmek, maglumatlary alyşmak ýaly wajyp meseleler boýunça pikir alşyldy. 

24-nji iýulda Daşary işler ministrliginde geçirilen Türkmenistanyň adam hukuklary we halkara ynsanperwer hukugy babatda halkara borçnamalaryny ýerine ýetirmek boýunça pudagara toparyň nobatdaky mejlisinde toparyň şu ýylyň alty aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine seredildi hem-de ýakyn geljekde ýerine ýetirilmeli wezipeler kesgitlenildi. 

Şeýle-de şol gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň arasynda geçirilen telefon arkaly söhbetdeşlikde netijeli döwletara gatnaşyklaryň esasy ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

25-nji iýulda Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň Baş direktory Mihael Harms bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda söwda-ykdysady gatnaşyklarda, “ýaşyl” tehnologiýalarda, önümçilik pudagynda, energetika, oba we suw hojalygy, bilim ulgamlarynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ösdürilýändigi bellenildi. 

29-njy iýulda Daşary işler ministrliginde geçirilen Türkmenistanyň Hazar deňziniň meseleleri boýunça pudagara toparynyň nobatdaky mejlisinde toparyň şu ýylyň birinji ýarymynda alyp baran işleriniň netijeleri ara alnyp maslahatlaşyldy, şeýle hem ýakyn geljek üçin anyk wezipeler kesgitlenildi. 

31-nji iýulda Hytaý Halk Respublikasynyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi Komitetiniň agzasy, partiýanyň Sinhaý welaýat komitetiniň sekretary Çen Ganyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda türkmen-hytaý hyzmatdaşlygyny özara gyzyklanma bildirilýän ugurlar boýunça ösdürmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Ýurdumyzyň Daşary işler ministrliginde Tunis Respublikasynyň, Braziliýa Federatiw Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileri bilen geçirilen duşuşyklaryň dowamynda döwletara gatnaşyklary, şeýle hem abraýly halkara düzümleriň çäklerindäki hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça pikir alşyldy. 

Şeýlelikde, milli, sebit we ählumumy ähmiýetli wakalara baý bolan iýul aýy Garaşsyz Watanymyzyň dünýä giňişliginde abraýynyň barha artýandygynyň, ähli gyzyklanma bildirýän hyzmatdaşlar bilen netijeli hem-de özara ynanyşykly gatnaşyklaryň ösdürilmegine ygrarly ýurdumyzyň daşary syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň subutnamasy boldy. 

(TDH)

 Aşgabatda Türkmenistanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň Prezidentleriniň sammiti geçirilýär 

 Şu gün paýtagtymyzda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmonyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň gatnaşmagynda üçtaraplaýyn sammit geçirilýär. Munuň özi şeýle görnüşdäki ýokary derejeli ilkinji duşuşykdyr. Şoňa görä-de, ony taryhy waka diýip atlandyrmak bolar. Aşgabat sammiti däp bolan dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk, döwletara gatnaşyklaryň senenamasyna täze sahypany ýazyp, gatnaşyjy üç ýurduň we tutuş sebitiň abadançylygynyň bähbitlerine laýyk gelýän köpugurly hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek üçin ygtybarly binýady döretmelidir. 

Bitarap Türkmenistan sebit we halkara hyzmatdaşlyk meselelerinde işjeň orny eýeläp, netijeli gatnaşyklary ösdürmek, dürli ulgamlarda bar bolan kuwwatdan oýlanyşykly peýdalanmak boýunça anyk başlangyçlary öňe sürýär. Bu teklipleriň dünýä bileleşigi tarapyndan makullanylmagy we goldanylmagy olaryň örän derwaýysdygyna şaýatlyk edýär. Şol teklipler parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, ykdysadyýet, söwda, energetika, ulag, ekologiýa, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek ýaly möhüm ugurlara degişlidir. 

Türkmenistan parahatçylyk söýüjilikli, döredijilikli daşary syýasaty durmuşa geçirip, uzak möhletli geljegi nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň wajyp meselelerine sazlaşykly çemeleşmeleri işläp taýýarlamak üçin mümkinçilikleri döredýän dürli görnüşdäki duşuşyklardyr gepleşikleriň başyny başlaýar we olaryň geçirilýän ýerine öwrülýär. Ýurdumyz ähli döwletler bilen gatnaşyklaryny deňhukuklylyk, özara hormat goýmak, netijelilik ýörelgeleri esasynda guramak bilen, ikitaraplaýyn, şeýle hem köptaraplaýyn görnüşde hyzmatdaşlyk üçin hemişe açykdyr. 

Türkmenistanyň sebit boýunça goňşy ýurtlar bilen gatnaşyklary hem ynanyşmak, okgunly we strategik häsiýete eýedir. Munuň özi türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başyny başlan we häzirki döwürde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän ýurdumyzyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. 

Täjigistan we Özbegistan biziň hoşniýetli goňşularymyzyň hem-de hyzmatdaşlarymyzyň hataryndadyr. Şol ýurtlaryň halklary bilen türkmen halkyny asyrlaryň dowamynda emele gelen dost-doganlyk gatnaşyklary, medeni, ruhy gymmatlyklaryň umumylyklary birleşdirýär. Soňky ýyllarda türkmen-täjik we türkmen-özbek gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykdy. Şu babatda hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesini, ägirt uly kuwwatyny, häzirki döwrüň ýagdaýlaryny hem-de geljek üçin meýilnamalary nazara almak bilen, gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilen bu sammite aýratyn ähmiýet berilýär. Şunuň bilen baglylykda, ýokary derejedäki üçtaraplaýyn Aşgabat duşuşygyna taýýarlyk görmegiň çäklerinde 26-njy iýulda sanly ulgam arkaly Türkmenistanyň, Täjigistan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň daşary işler ministrleriniň arasynda geňeşmeleriň geçirilendigini bellemelidiris. Gepleşikleriň barşynda sammitiň maksatnamasy we gün tertibi, beýleki degişli meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Däp bolan gatnaşyklary hemmetaraplaýyn pugtalandyrmaga ymtylmalar, dünýä syýasatynyň esasy ugurlary babatda uzak möhletli bähbitleriň meňzeşligi, özara gatnaşyklar üçin giň mümkinçilikleriň we hoşniýetli erk-islegiň bolmagy berk binýady döredýär. Biziň ýurtlarymyz umumy abadançylygyň bähbidine tagallalary birleşdirmäge ygrarlydyklaryny görkezmek bilen, şol binýada daýanýarlar. Türkmenistan syýasy-diplomatik ulgamda Täjigistan we Özbegistan bilen netijeli hyzmatdaşlyk edýär. Bu bolsa, ilkinji nobatda, taraplaryň sebit, ählumumy gün tertibiniň derwaýys meselelerine çemeleşmeleriniň meňzeşdigi ýa-da laýyk gelýändigi bilen şertlendirilendir. Munuň özi abraýly halkara guramalaryň çäklerinde ýola goýlan netijeli hyzmatdaşlykda aýdyň ýüze çykýar. Bu babatda ýurtlarymyz öz ädimlerini utgaşdyrýarlar we birek-biregi goldaýarlar. 

Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Türkmenistanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň beýleki köptaraplaýyn meýdançalarda, şol sanda Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklarynyň çäklerinde özara gatnaşyklarynyň okgunly häsiýete eýedigini bellemek gerek. Mundan başga-da, soňky ýyllarda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň dünýäniň beýleki döwletleri we sebitleri bilen hyzmatdaşlygynyň giňeldilmegine, diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürilmegine ýardam edýän görnüşlerde gatnaşyklar işjeňleşdirildi. 

Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk barada aýdylanda, Türkmenistanyň, Täjigistan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň ony ösdürmek, özara haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak, senagat kooperasiýasyny ösdürmek, işewürlik gatnaşyklaryny pugtalandyrmak, bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek üçin uly mümkinçiliklere eýedigini bellemelidiris. Oba hojalyk ulgamynda hyzmatdaşlyk üçin hem uly mümkinçilikler bar. Şunda ikitaraplaýyn hökümetara toparlaryň we Işewürler geňeşleriniň işine möhüm orun degişlidir. Olar gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmäge, netijeli gatnaşyklary ösdürmäge ýardam edýär. 

Ulag we logistika ulgamlary hem hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hataryndadyr. Munuň özi üç ýurduň çäk we geosyýasy taýdan amatly ýerleşmegi bilen şertlendirilendir. Bu babatda Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça transkontinental multimodal üstaşyr ulag we logistika düzümini ösdürmek boýunça tagallalary birleşdirmek üçin giň mümkinçilikler bar. Energetika ulgamy-da hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri. Bu ugur hem uly mümkinçiliklere eýedir. 

Elbetde, ynsanperwer ulgam döwletara gatnaşyklaryň aýrylmaz we möhüm bölegi bolup durýar. Halklarymyzyň arasyndaky medeni gatnaşyklaryň kökleri asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýar. Häzirki döwürde däp bolan gatnaşyklar medeniýet we sungat, bilim-ylym, ýaşlar syýasaty, sport, saglygy goraýyş ulgamlarynda yzygiderli ösdürilýär. 

2018-nji we 2022-nji ýyllarda Özbegistanyň we Türkmenistanyň paýtagtlarynda iki ýurduň döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda açylan ajaýyp “Aşgabat” we “Daşkent” dynç alyş seýilgähleri türkmen-özbek dostlugynyň, hoşniýetli goňşuçylygyň aýdyň nyşanlarydyr. Doganlyk Täjigistanyň Hatlon welaýatynyň Dusti etrabynyň Ergeş Sultanow daýhan birleşiginde Magtymguly adyndaky umumybilim berýän orta mekdebiň düýbüniň tutulmagy türkmen-täjik gatnaşyklarynyň taryhynda şanly waka boldy. Mälim bolşy ýaly, bu desganyň gurluşygyna hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň şu ýylyň maýynda Täjigistan Respublikasyna amala aşyran döwlet saparynyň barşynda badalga berildi. Iki döwletiň Baştutanlary göni aragatnaşyk arkaly 540 orunlyk täze mekdebiň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşdylar. 

Türkmen-täjik we türkmen-özbek parlamentara gatnaşyklaryna hem täze itergi berildi. Häzirki döwrüň ýagdaýlary bilen baglylykda, ekologiýa, tebigaty goramak ulgamynda hyzmatdaşlyk möhüm ähmiýete eýe bolýar. Bu babatda ekologik howpsuzlygy üpjün etmäge, howanyň üýtgemegine uýgunlaşmaga, suw serişdelerini rejeli ulanmaga, innowasion “ýaşyl” tehnologiýalary ornaşdyrmaga, Aral meselesine aýratyn ähmiýet berilýär. Bu ugurlaryň ählisi boýunça ýurtlarymyz netijeli we yzygiderli esasda hyzmatdaşlyk edýärler. 

Hyzmatdaşlygyň şertnama-hukuk binýady yzygiderli berkidilýär. Soňky ýyllarda bu binýadyň üsti hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 2022-nji ýylda Özbegistan Respublikasyna bolan döwlet saparynyň we Prezident Şawkat Mirziýoýewiň ýurdumyza amala aşyran resmi saparynyň, şeýle hem döwlet Baştutanymyzyň şu ýyl Täjigistan Respublikasyna bolan döwlet saparynyň netijeleri boýunça gol çekilen resminamalaryň uly toplumlary bilen ýetirildi. 

Şeýlelikde, üç ýurduň we olaryň halklarynyň arasyndaky däp bolan dost-doganlyk gatnaşyklarynyň taryhynda möhüm tapgyry alamatlandyrýan Aşgabat sammiti döwletara hyzmatdaşlyga hil taýdan täze itergi bermelidir we ony täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmalydyr. Şunuň bilen birlikde, ol umumy abadançylygyň, durnukly ösüşiň, rowaçlygyň bähbidine netijeli sebit gatnaşyklaryna anyk goşant bolar. 

(TDH)

Ylym we bilim ulgamyny toplumlaýyn ösdürmek, ony hil taýdan täze derejä çykarmak hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Şoňa görä-de, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ägirt uly meýilnamalary üstünlikli durmuşa geçirmäge ukyply ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamaga gönükdirilen giň gerimli işlere aýratyn ähmiýet berilýär. Bu ugurda döwlet Baştutanymyzyň öňde goýan möhüm wezipeleri döwletimiziň intellektual kuwwatyny pugtalandyrmaga, ylym ulgamyny döwrebaplaşdyrmaga gönükdirilendir. 

Häzirki wagtda «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» we «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň» çäklerinde binýatlaýyn we nazary ylmy gözlegleriň özara arabaglanyşygy işjeňleşdirilýär. Ýaş raýatlarymyzda bilimlerini yzygiderli baýlaşdyrmaga, dünýä ösüşiniň täzeliklerini özleşdirmäge bolan höwesi döretmek ýurdumyzyň rowaçlygyny we halkymyzyň bagtyýar geljegini kesgitleýän möhüm wezipeleriň biridir. 

Bilim ulgamyny ösdürmegiň, bu ulgamda tejribe alyşmagyň meseleleriniň hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň daşary ýurtly kärdeşleri bilen geçirýän ähli duşuşyklarynyň gün tertibine, şeýle hem ýokary derejedäki gepleşikleriň netijeleri boýunça gol çekilýän resminamalaryň toplumyna girizilmegi döwlet Baştutanymyzyň bu wezipäniň üstünlikli ýerine ýetirilmegine uly ähmiýet berýändigine şaýatlyk edýär. 

Bilim ulgamynyň dünýä standartlaryna laýyk getirilmegi çäreleriň tutuş toplumyny göz öňünde tutýar. Häzirki wagtda Türkmenistanda şol çäreler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Munuň özi, ilkinji nobatda, halkara bilim edaralarynyň döredilmegi, döwrebap enjamlar bilen üpjün edilen ýokary okuw mekdepleriniň we beýleki bilim-terbiýeçilik edaralarynyň gurulmagy, olaryň işine iň täze maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalarynyň ornaşdyrylmagy, şol sanda internet we elektron kitaphanalar arkaly dünýäniň maglumatlar ulgamyna ýokary tizlikli elýeterliligiň üpjün edilmegidir. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyjy esasynda Arkadag şäherinde döredilen Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasyna şu ýyl ilkinji gezek talyplaryň kabul edilýändigini bellemek gerek. Bu ýokary okuw mekdebinde atçylyk, atçylyk weterinariýasy, weterinar we sanitar ekspertizasy, atly sport we atly syýahatçylyk, milli at üstündäki oýunlar, sirk sungaty, oba hojalygynyň ykdysadyýeti we dolandyrylyşy, buhgalterçilik hasabaty we audit ýaly ugurlar boýunça bilim berler. 

Halk hojalygynyň dürli pudaklarynda ýokary hünärli işgärlere bolan zerurlygy nazara almak bilen, täze hünär bilim edaralary açylýar. Şolaryň hatarynda Berdimuhamet Annaýew adyndaky Arkadag şäher mugallymçylyk orta hünär okuw mekdebi hem-de Saçly Dursunowa adyndaky Arkadag şäher lukmançylyk orta hünär okuw mekdebi bar. Mugallymçylyk mekdebinde 5-6-njy synplarda matematika, informatika, geografiýa, rus we iňlis dillerini okatmaga hukugy bolan başlangyç synp mugallymlary, şeýle hem çagalar baglarynda iňlis dilini okatmaga hukugy bolan terbiýeçiler taýýarlanar. Lukmançylyk mekdebinde şepagatçylyk işi, laboratoriýa anyklaýyş işi, bejeriş işi, fizioterapiýa we dikeldiş işi, akuşerçilik işi, ortopedik stomatologiýasy hünärleri boýunça saglygy goraýyş işgärlerini taýýarlamak göz öňünde tutulýar. 

Mundan başga-da, Sahy Jepbarow adyndaky Arkadag şäher ýörite sungat mekdebinde ýaşlar türkmen milli saz gurallary, kirişli saz gurallar, üflenip we kakylyp çalynýan saz gurallary, sazyň taryhy we nazaryýeti, aýdym aýtmak sungaty (wokal), bagşyçylyk sungaty, hor dirižýorlygy, saz mugallymçylygy, fortepiano, halk saz gurallary, horeografiýa sungaty, nakgaşçylyk we dizaýn hünärlerini ele alyp bilerler. Arkadag şäheriniň dünýä ülňülerine laýyk gelýän bilim edaralarynda bilimli, ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak üçin ähli şertler döredildi. Olar Watanymyzyň durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de okgunly ösmegine mynasyp goşant goşarlar. 

Arkadag şäheriniň gurluşygynyň taslamalaryny işläp taýýarlamaga ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň hem-de ýaş hünärmenleriň işjeň çekilendigi bellärliklidir. Munuň özi häzirki wagtda türkmen ýaşlarynyň ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan giň gerimli özgertmelere gatnaşmaklary, öz ukyp-başarnyklaryny iş ýüzünde ýüze çykarmaklary hem-de döredijilik pikirlerini durmuşa geçirmekleri üçin giň mümkinçilikleriň döredilendigine şaýatlyk edýär. 

Hünärmenleri taýýarlamagyň ugurlarynyň giňeldilmegi bilen bir hatarda, maddy-tehniki binýadyň, okuw we ylym işiniň pugtalandyrylmagy ýokary okuw mekdeplerine ylmy we tejribelik işiniň gerimini has-da giňeltmäge mümkinçilik berýär. Sebäbi häzirki zaman ýokary okuw mekdebi diňe bir onlarça ugur boýunça ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak üçin binýat bolman, eýsem, türkmen döwletiniň we jemgyýetiniň gülläp ösmegini, halkymyzyň intellektual mümkinçilikleriniň doly derejede durmuşa geçirilmegini şertlendirýän talyplaryňdyr mugallymlaryň arasynda ýola goýlan döredijilik hem-de ylmy gatnaşyklaryň kemala gelýän ýeridir. 

Halkara şertnamalaryň esasynda ýaşlarymyz isleg bildirýän ugurlary boýunça daşary ýurtlaryň ýokary we ýörite orta okuw mekdeplerinde bilim alýarlar. Türkmenistanyň Bilim ministrligi bilen Rumyniýanyň Bilim ministrliginiň arasynda bilim babatda hyzmatdaşlyk Maksatnamasyna laýyklykda, bu dostlukly ýurt maglumat tehnologiýalary, saglygy goraýyş we lukmançylyk ylymlary, oba hojalygy, matematika, tehniki we tebigy ylymlar boýunça ýokary hünär bilimini almaga isleg bildirýänlere 2023-2024-nji okuw ýyly üçin talyp orunlaryny hödürledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, ýaş türkmenistanlylaryň dünýäniň abraýly ýokary okuw mekdeplerinde bilim almaklary üçin döwletimiz mundan beýläk-de yzygiderli esasda ähli mümkinçilikleri döreder. Milli bilim ulgamyny kämilleşdirmek, onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, bilim bermek işine innowasion tehnologiýalary we öňdebaryjy dünýä tejribesini ornaşdyrmak boýunça çäreler geljekde-de dowam etdiriler. 

Ýurdumyz milli bilim ulgamynyň bäsdeşlige ukyplylygyny artdyrmak, ony dünýäniň bilim giňişligine girizmek üçin yzygiderli we maksatnamalaýyn işleri durmuşa geçirýär. BMG-niň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasy bilen bilelikde, Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde “Medeni miras: geçmişden geljege” hem-de Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynda “Durnukly ösüş üçin ekologiýa bilimi” atly ÝUNESKO kafedralaryny döretmek hakynda Ylalaşyklara gol çekilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Bu kafedralar adaty kafedralar däl-de, eýsem, giň möçberli halkara okuw-barlag merkezleri bolup, olarda bilim bermek işi mazmuny we görnüşi boýunça ýokary okuw mekdepleriniň adaty işinden tapawutlanýar. Şeýle hem bu bölümler ýokary bilimi, ylmy ösdürmäge degişli meseleleriň tutuş toplumy boýunça tejribe, bilim we maglumat alyşmakda uly orny eýelär. 

Hyzmatdaşlygyň çäklerinde ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň we ýokary okuw mekdepleriniň toparlarynyň bilelikde gatnaşmagynda ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde “Parahatçylygyň dilleri”, “Parahatçylygyň medeniýeti” we “Durnukly ösüş üçin ekologiýa bilimi” atly ÝUNESKO klublarynyň açylandygyny bellemek gerek. 

Türkmenistanda ýaşlary hemmetaraplaýyn goldamak, olaryň mümkinçiliklerini ösdürmek, bu ulgamda kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek boýunça yzygiderli çäreler durmuşa geçirilýär. Bu babatda 2021 — 2025-nji ýyllar üçin degişli döwlet maksatnamasy tassyklanyldy. Şu ýylyň 26-njy ýanwarynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň göçme mejlisinde türkmen ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlyk Strategiýasyny taýýarlamak baradaky başlangyç öňe sürüldi. Hususan-da, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň binýadynda Halkara ýaş diplomatlar merkezini döretmek, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň ýanynda daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdepleriniň şahamçalaryny açmak baradaky meseläni öwrenmek teklip edildi. 

Giň gerimli bilim syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmek bilen baglanyşykly beýleki ugurlarda hem halkara hyzmatdaşlyk işjeň ösdürilýär. Ýurdumyzyň we birnäçe daşary ýurtlaryň bilim edaralarynyň arasynda okuw maslahatlaryny, okuw sapaklaryny, okuw-usulyýet sapaklaryny, leksiýalary we bilelikde beýleki çäreleri guramak asylly däbe öwrüldi. Şeýlelikde, ýurdumyzyň köp sanly bilim edaralary bilen daşary ýurtlaryň okuw merkezleriniň arasynda ýakyn hyzmatdaşlyk gatnaşyklary ýola goýuldy. 

Mekdep mugallymlary, professorlar, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlary, bilim ulgamynyň beýleki hünärmenleri daşary ýurtlaryň bilim ojaklarynda tejribelikleri geçýärler. Şeýlelikde, tejribe alyşmak we hünär derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, şu ýylyň birinji ýarymynda türkmen wekilleriniň 537-si daşary ýurtlara iberildi, dünýä ýurtlaryndan 69 hünärmen döwletimize iş sapary bilen geldi. Şeýle hem BMG, ÝHHG, ÝB, GDA ýaly guramalar bilen bu ulgamda hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegine möhüm ähmiýet berilýär. 

14-nji iýulda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilim maksatnamalarynyň we meýilnamalarynyň mundan beýläk-de kämilleşdirilmegini, mekdepleriň okuw kitaplary bilen ýeterlik möçberde üpjün edilmegini ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda kesgitledi. Bellenilişi ýaly, şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda ylmy barlaglaryň netijeliligi ýokarlandyryldy, okuw kitaplarynyň, gollanmalaryň, maksatnamalaryň 1696-sy makullanyldy. Olar, bir tarapdan, halkara ülňülere laýyk getirilip, beýleki tarapdan hem milli bilim ulgamynyň däpleri göz öňünde tutulyp taýýarlanyldy. 

Döwlet Baştutanymyz ýaşlaryň daşary ýurt dillerini öwrenmeklerine we özleşdirmeklerine uly ähmiýet berýär. Sebäbi dil adamlaryň arasynda gatnaşyk etmegiň hem-de pikiriňi beýan etmegiň esasy serişdesi bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, mekdebe çenli edaralardan başlap, bilim bermegiň ähli basgançaklarynda daşary ýurt dilleriniň okadylyşyny hem-de okuwçylaryň sözleýiş medeniýetini kämilleşdirmäge, dil bilimi babatda täze usullary işläp taýýarlamaga we okuw işine ornaşdyrmaga gönükdirilen netijeli çäreler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň hil taýdan täze derejä çykan bilim ulgamy çuňňur bilim we hünär almak üçin mümkinçilik berýär. Mekdep okuwçylarynyň, talyplaryň halkara bäsleşiklere hem-de internet olimpiadalaryna işjeň gatnaşyp, dürli derejedäki medallara mynasyp bolmaklary munuň aýdyň güwäsidir. 

Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde bilimiň ylym we önümçilik bilen utgaşykly alnyp barylmagy bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda ýerli çig maldan bäsdeşlige ukyply we daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmegiň ylmy esaslaryny hem-de tehnologiýalaryny işläp düzmek we ornaşdyrmak boýunça teklipleri taýýarlamagy tabşyrdy. Ylmy-barlag institutlarynyň, ýokary okuw mekdepleriniň, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň we Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň Ýaş alymlar merkeziniň alyp barýan senagat-innowasion we maglumat-tehnologik gözlegleri, şeýle hem ýaş alymlaryň, inženerleriň, tehnologlaryň, hünärmenleriň ylmy açyşlary ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşiniň möhüm wezipelerini çözmäge ýardam edýär. 

12-nji iýunda ýurdumyzda giňden bellenilýän Ylymlar güni mynasybetli geçirilen “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar” atly halkara ylmy maslahat hem şu maksatlara ýetmäge gönükdirilendir. Forum türkmen alymlaryny we daşary ýurtlaryň onlarçasynyň ylmy merkezleriniň wekillerini bir ýere jemledi. Daşary ýurtly maslahata gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň berýän goldawy we ünsi netijesinde ýurdumyzda innowasion işler üçin döredilen döwrebap ylmy infrastrukturany we amatly şertleri belläp, giň gerimli hyzmatdaşlyga taýýardyklaryny nygtadylar. 

Maslahata gatnaşyjylar Ylymlar güni mynasybetli guralan çärelere hem-de ýurdumyzyň ýaş alymlarynyň arasynda geçirilen ylmy bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasyna hem gatnaşdylar. Bu abraýly ylmy bäsleşige gatnaşyjylaryň sany ýylsaýyn artýar. Şeýlelikde, 2023-nji ýylda bu bäsleşige ýaş alymlaryň we talyplaryň jemi 1362-si gatnaşdy. Olar ylmyň we tehnologiýalaryň esasy alty ugry boýunça öz işläp taýýarlamalaryny, nazary we ylmy barlaglaryny hödürlediler. Seçilip alnan mowzuklaryň wajyplygyny, ähmiýetini seljerip, bilermenler topary ýokary netijelere mynasyp bolan ýaşlaryň atlaryny mälim etdiler. Bäsleşige gatnaşan ýaşlaryň 67-si ýeňijiler diýlip saýlanyldy. 

Ylym we bilim islendik döwletiň we jemgyýetiň ösmeginiň, şol sanda Watanymyzyň ykdysady, ylym-bilim kuwwatynyň pugtalandyrylmagynyň esasy hem-de möhüm şertidir. Milletimiziň intellektual kuwwatynyň doly derejede durmuşa geçirilmegi üçin mümkinçilikleriň üpjün edilmegi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen ylym we bilim ulgamynda amala aşyrylýan giň möçberli özgertmeleriň baş maksadydyr. 

(TDH)

Aşgabat, 31-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde ýerine ýetirilýän işleriň barşyna seredildi. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýewe söz berildi. Häkim welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, şu günler welaýatyň daýhanlary tarapyndan gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek hem-de ösüş suwuny tutmak işleri ýerine ýetirilýär, bu ugurda oba hojalyk tehnikalary, gurallary doly güýjünde işledilýär. Şeýle hem welaýatdaky pagta arassalaýjy kärhanalary, harmanhanalary, pagta ýygyjy kombaýnlary ýygym möwsümine taýýarlamak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Şunuň bilen bir hatarda, geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda sürüm, tekizleýiş işleri dowam edýär. 

Welaýatda güýzlük ekinleriň ekişini agrotehniki möhletlerde geçirmek boýunça zerur tagallalar edilýär. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetini belledi hem-de welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg, bugdaý ekiljek meýdanlarynda sürüm we tekizleýiş işleriniň agrotehniki möhletlerde geçirilmegini, şeýle hem ekiş möwsüminde daýhanlary ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Mundan başga-da, döwlet Baştutanymyz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda ýerine ýetirilýän gurluşyk işleriniň depginlerini ýokarlandyrmak babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

 Soňra Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow welaýatyň oba hojalyk meýdanlarynda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, gowaça ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär. Şunda oba hojalyk tehnikalaryndan we gurallaryndan netijeli peýdalanmak üçin zerur tagallalar edilýär. Pagta ýygymy möwsümine taýýarlyk görmegiň çäklerinde degişli işler ýerine ýetirilýär. Geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işleri alnyp barylýar. Bu işler bilen bir hatarda, güýzlük ýeralmanyň, gök-bakja, beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekişini bellenen agrotehniki möhletlerde we guramaçylykly geçirmek boýunça zerur çäreler görülýär. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalarda ýerine ýetirilýän gurluşyk işleri barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýokary hilli geçirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny aýtdy hem-de gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmegi, bugdaý ekiljek ýerleriň ekiş möwsümine bellenen möhletlerde we talabalaýyk taýýarlanylmagy hem-de ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün edilmegi babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmek babatda häkime anyk görkezmeleri berdi. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowyň ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde alnyp barylýan oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. 

Hasabatda bellenilişi ýaly, welaýatyň gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak işleri dowam edýär. Şunda oba hojalyk tehnikalaryndan, gurallaryndan netijeli peýdalanylýar. Pagta arassalaýjy kärhanalary, harmanhanalary we kombaýnlary pagta ýygymy möwsümine taýýarlamak boýunça zerur çäreler görülýär. Welaýatda geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda sürüm, tekizleýiş işleri ýerine ýetirilýär. Şaly meýdanlarynda ideg işleri agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylýar. Güýzlük ýeralma, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekişini bellenen möhletlerde geçirmek boýunça degişli işler dowam edýär. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň geljekki bol hasylyň esasydygyny belledi we welaýatyň gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilişini, geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işleriniň bellenen möhletlerde geçirilişini hem-de ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün edilişini gözegçilikde saklamak babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Şeýle-de döwlet Baştutanymyz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň öz wagtynda, talabalaýyk ýerine ýetirilişine jogapkärli çemeleşmegiň möhümdigini aýdyp, häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew sebitde dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Welaýatyň gowaça ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda alnyp barylýar. Şunda oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanylýar. Welaýatdaky pagta arassalaýjy kärhanalary, harmanhanalary, pagta ýygyjy kombaýnlary möwsüme doly taýýar etmek boýunça zerur işler ýerine ýetirilýär. Mundan başga-da, geljek ýylyň hasyly üçin welaýatyň bugdaý meýdanlarynda sürüm, tekizleýiş işleri bellenen talaplara laýyklykda geçirilýär. Şunuň bilen bir hatarda, güýzlük ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekişini agrotehniki möhletlerde geçirmek ugrunda zerur çäreler görülýär. Şaly ekilen meýdanlarda bolsa ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär. Şeýle-de ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýokary hilli we guramaçylykly geçirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyna ünsi çekdi hem-de welaýatyň gowaça meýdanlarynda ýerine ýetirilýän ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde alnyp barylmagyny, bugdaý ekiljek meýdanlaryň, ýokary hasylly tohumlaryň ekiş möwsümine talabalaýyk taýýarlanylmagyny berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Ýurdumyzyň obalarynyň, şäherçeleriniň, etraplardaky şäherleriniň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnama laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli, öz wagtynda ýerine ýetirilmegi babatda-da birnäçe tabşyryklar berildi. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. 

Şu günler gowaça ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär. Hususan-da, hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri ýerine ýetirilýär. Mundan başga-da, pagta arassalaýjy kärhanalary, harmanhanalary, pagta ýygyjy kombaýnlary ýygym möwsümine taýýarlamak boýunça zerur çäreler görülýär. Welaýatyň ak ekin meýdanlaryny ekiş möwsümine taýýarlamagyň çäklerinde sürüm we tekizleýiş işleri geçirilýär. Güýzlük ýeralmanyň, gök-bakja, beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekişini agrotehniki möhletlerde geçirmek boýunça degişli işler dowam edýär. Gant şugundyry ekilen meýdanlarda ideg işleri alnyp barylýar. Şeýle-de häkim Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalarda ýerine ýetirilýän gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegine toplumlaýyn çemeleşmegiň zerurdygyny belledi hem-de welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň, bugdaý ekiljek meýdanlarynda sürüm we tekizleýiş işleriniň agrotehniki möhletlerde geçirilmegini hem-de ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjünçiligi berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Mundan başga-da, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamak babatda häkime birnäçe anyk görkezmeleri berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekilen meýdanlarda hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri geçirilýär. Şeýle hem pagta ýygýan kombaýnlary, beýleki oba hojalyk tehnikalaryny, pagta arassalaýjy kärhanalary, pagta kabul ediş harmanhanalaryny, terezileri ýygym möwsümine taýýarlamak işleri alnyp barylýar. Geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda degişli işler dowam etdirilýär. Şunuň bilen birlikde, bugdaý ekişinde ulanyljak oba hojalyk tehnikalaryny we gurallaryny, bugdaý tohumlaryny taýýarlamak boýunça zerur çäreler görülýär. 

Ýurdumyzda ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleriniň ýetişdirilen hasylyny ýygnap almak, bu önümler bilen bazarlarymyzy üpjün etmek hem-de bu ekinleriň ekişini bellenen möhletlerde geçirmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Daşoguz hem-de Lebap welaýatlarynyň şaly ekilen meýdanlarynda, Mary welaýatynyň gant şugundyry ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri ýerine ýetirilýär. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň bellenen talaplaryna laýyklykda ýerine ýetirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekdi hem-de ýurdumyzyň gowaça meýdanlarynda alnyp barylýan ideg işleriniň ýokary hilli, talabalaýyk geçirilmeginiň berk gözegçilikde saklanylmagy babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Mundan başga-da, hormatly Prezidentimiz geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda, bellenen möhletlerde ýerine ýetirilişine, ekiş möwsüminde ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün edilişine toplumlaýyn çemeleşmegiň zerurdygyna ünsi çekdi we wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, möwsümleýin oba hojalyk işlerini, hususan-da, gowaça meýdanlarynda geçirilýän ideg işlerini, bugdaý ekiljek meýdanlary ekişe taýýarlamak, güýzlük oba hojalyk ekinleriniň ekişi boýunça alnyp barylýan işleri gözegçilikde saklamak babatda birnäçe anyk görkezmeleri berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň, halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.