Mary welaýaty, 26-njy ýanwar (TDH). Şu gün Mary welaýatynda iş saparynda bolan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu ýerde Ministrler Kabinetiniň göçme mejlisini geçirdi. Mejlisiň gün tertibine döwlet syýasatynyň möhüm meseleleri hem-de birnäçe resminamalaryň taslamalary girizildi. 

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy G.Mämmedowa söz berildi. Ol milli kanunçylygy kämilleşdirmek boýunça parlamentiň alyp barýan işleriniň netijeleri barada maglumat berdi. Mejlisiň iş toparlarynda ýakynda kabul edilen Konstitusion kanunlardan gelip çykýan, hereket edýän kanunçylyk namalaryna degişli üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek, “Türkmenistanyň Mejlisi hakynda” Türkmenistanyň Kanunyny taýýarlamak boýunça işler alnyp barylýar. 

Milli parlamentiň wekilleri halkara işiň çäklerinde dürli çärelere, şol sanda daşary ýurtlarda geçirilýän çärelere gatnaşýarlar hem-de kanun çykaryjylygyň öňdebaryjy tejribesini öwrenýärler. Mejlisiň deputatlary syýasy partiýalaryň we jemgyýetçilik birleşikleriniň wekilleri bilen bilelikde ilatyň, hususan-da, ýaşlaryň arasynda wagyz-nesihat işlerini alyp barýarlar, Milli Geňeşiň we ýurdumyzyň jemgyýetçilik wekilleriniň bilelikdäki mejlisinde kabul edilen resminamalaryň many-mazmunyny we taryhy ähmiýetini düşündirýärler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow şu ýylyň martynda geçiriljek Mejlisiň deputatlarynyň saýlawlaryna taýýarlyk görmek meselelerine ünsi çekdi. Bellenilişi ýaly, öňümizdäki jemgyýetçilik-syýasy çäre ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmelidir hem-de halkara kadalara laýyk gelmelidir. Mejlisiň türkmen jemgyýetiniň hukuk esaslaryny mundan beýläk-de kämilleşdirmek, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hünärmenleriniň gatnaşmagynda milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň işini kadalaşdyrmaga gönükdirilen möhüm kanunçylyk namalaryny işläp taýýarlamak boýunça alyp barýan işleriniň wajypdygyna aýratyn üns çekildi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow gözegçilik edýän ulgamlarynda alnyp barylýan işler, şol sanda halkara standartlara laýyklykda milli standartlaşdyrmak ulgamyny ösdürmek hem-de ugurdaş düzümleriň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak boýunça amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki döwürde standartlaşdyrmak ulgamynyň okgunly ösýändigini belledi. Esasy pudaklary döwrebaplaşdyrmakda, öndürilýän önümleriň hilini ýokarlandyrmakda, sarp edijileriň bähbitlerini goramakda bu ulgama möhüm ähmiýet berilýär. Gullugyň hünärmenleri tarapyndan ulanylýan ölçegleriň we synaglaryň usullaryny kämilleşdirmek bu ugurdaky esasy wezipeleriň biridir diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady we wise-premýere bu ulgamda amala aşyrylýan işleriň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow “Türkmennebit” döwlet konserniniň Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli resminamanyň taslamasy hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň geljegi uly pudaklarynyň biri bolan nebithimiýa senagatyny mundan beýläk-de döwrebaplaşdyrmagyň we diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň wajypdygyny nygtady hem-de bäsdeşlige ukyply, ýokary hilli önümleri öndürmegiň öňdebaryjy usullaryny işjeň ulanmagyň, şol önümleriň görnüşlerini giňeltmegiň möhümdigine ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz resminama gol çekip, wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzda maldarçylygy ösdürmek hem-de mallaryň baş sanyny artdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyzyň oba hojalyk pudagyny mundan beýläk-de ösdürmek barada ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmegiň çäklerinde görlen çäreler, suwdan rejeli peýdalanmak boýunça amala aşyrylýan işler barada aýdyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow maldarçylyk pudagynyň kuwwatyny artdyrmagyň, onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmagyň we mallaryň baş sanyny artdyrmagyň ýurdumyzyň oba hojalyk toplumyny düýpli özgertmek strategiýasynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýandygyny nygtady we wise-premýere bu babatda degişli tabşyryklary berdi. Suw serişdelerinden rejeli peýdalanmagyň we olary aýawly saklamagyň wajypdygyna aýratyn üns berildi. Döwlet Baştutanymyz sowuk howa akymynyň gelmegi bilen baglylykda, welaýatyň çäklerinden akyp geçýän derýalarda kadaly suw akymyny almak, kenarlary berkitmek, suw akabalaryny arassalamak boýunça geçirilýän işleriň möhümdigine ünsi çekip, bu babatda wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

Wise-premýer sebitlerde ýazky ekişe görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Türkmenistanda 2023-nji ýylda gowaçanyň ýokary hasylyny ýetişdirmek hakynda”, şeýle-de “Oba hojalyk tehnikalaryny, gurallaryny hem-de olar üçin ätiýaçlyk şaýlaryny satyn almak hakynda” Kararlaryň taslamalary hödürlenildi. Şol resminamalara laýyklykda, şu ýyl ýurdumyz boýunça jemi 580 müň gektar meýdanda gowaça ekilip, şondan 1 million 250 müň tonna hasyl öndürmek meýilleşdirilýär. Şunuň bilen birlikde, Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi tarapyndan oba hojalyk tehnikalaryny we gurallaryny hem-de olar üçin ätiýaçlyk şaýlaryny satyn almak göz öňünde tutulýar. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, öňümizdäki möwsüm üçin geçirilýän oba hojalyk işleriniň, hususan-da, gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm we tekizlemek işleriniň, oba hojalyk tehnikalaryny we enjamlaryny öz wagtynda taýýarlamagyň ähmiýetini belledi. Döwlet Baştutanymyz degişli resminamalara gol çekip, wise-premýere bu babatda birnäçe görkezmeleri berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek we senagatlaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işlerde möhüm orun eýeleýän himiýa pudagyny ösdürmek babatda görülýän çäreler barada hasabat berdi. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe döwlet derejesinde berilýän goldawyň netijesinde ýurdumyzda innowasion tehnologiýalary ulanmak arkaly täze kärhanalar yzygiderli ulanmaga berilýär, täze iş orunlary döredilýär. Bellenilişi ýaly, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” laýyklykda, garyşyk mineral dökünleri öndürýän desgany gurmak meýilleşdirilýär. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň himiýa senagatyny hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça geçirilýän çäreleriň möhümdigini nygtady hem-de wise-premýere pudagyň hereket edýän kärhanalarynyň önümçilik kuwwatlyklarynyň artdyrylmagyny, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan we uly islegden peýdalanýan önümleri öndürmäge ýöriteleşdirilen täze kärhanalaryň gurluşygyny göz öňünde tutýan bu ugurdaky toplumlaýyn işlere gözegçiligi üpjün etmegi tabşyrdy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew Türkmenistanda we Özbegistanda bilelikdäki söwda öýlerini döretmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Iki ýurduň çäginde söwda öýleriniň işini düzgünleşdirmek hakynda hökümetara Ylalaşyga laýyklykda, özara bähbitli söwda-ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmek boýunça degişli işler geçirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasyndaky netijeli gatnaşyklaryň iki ýurduň söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygynda aýdyň görkeziji bolup durýandygyny nygtady. Biziň ýurtlarymyz uly senagat kuwwatyna eýedirler. Biz entek möhüm ähmiýetli taslamalaryň ençemesini durmuşa geçirmelidiris. Şol taslamalaryň amala aşyrylmagy bolsa halklarymyzyň abadançylygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilendir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we wise-premýere Aşgabatda hem-de Daşkentde söwda öýlerini açmak bilen baglanyşykly birnäçe tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa şu ýylyň fewral aýynda meýilleşdirilen esasy çäreleriň maksatnamasy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda gazanylýan üstünliklere, şu ýylyň şygaryna, şeýle hem Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna we Diplomatik işgärleriň gününe bagyşlanan maslahatlary, söhbetdeşlikleri, döredijilik duşuşyklaryny, mediaforumlary, aýdym-sazly dabaralary we beýleki çäreleri geçirmek göz öňünde tutulýar. 

Türkmenistanyň diplomatik işgärleriniň güni mynasybetli dürli çäreler geçiriler. 10-njy fewralda Döwlet çeperçilik akademiýasynda ÝUNESKO-nyň Maddy däl medeni miras boýunça Konwensiýasynyň kabul edilmeginiň 20 ýyllygy mynasybetli okuw maslahaty geçiriler. Şol gün Mukamlar köşgünde Türkmenistanyň we ABŞ-nyň medeniýet we sungat ussatlarynyň gatnaşmaklaryndaky konserti guramak meýilleşdirilýär. 

Şeýle hem 12 — 14-nji fewralda Aşgabatda Eýran Yslam Respublikasynyň Medeniýet günlerini, 15 — 17-nji fewralda bolsa EYR-nyň ýöriteleşdirilen sergisini geçirmek meýilleşdirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, döwrüň talaplaryna laýyklykda medeniýet ulgamynyň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işini kämilleşdirmegiň wajypdygyny nygtady. Ýurdumyzyň häzirki döwürde gazanýan üstünliklerini bütin dünýäde wagyz etmäge, halkara ynsanperwer hyzmatdaşlygy giňeltmäge gönükdirilen öňümizdäki çärelere we dabaralara taýýarlyk görmek meselesi barada durup geçip, döwlet Baştutanymyz wise-premýere olary ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek boýunça anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow 2023-nji ýylyň «Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly» diýlip yglan edilmegi mynasybetli geçiriljek çäreleriň meýilnamasynyň taslamasy barada hasabat berdi. Ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň teklipleri esasynda taýýarlanylan meýilnama Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň gazanýan üstünlikleriniň hem-de ýurdumyzyň ähli ulgamlarynda amala aşyrylýan taryhy özgertmeleriň, jemgyýetiň abadançylygyny, ýaşlaryň bagtyýar durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilen giň gerimli maksatnamalaryň we iri taslamalaryň ähmiýetini wagyz etmek maksady bilen işlenilip düzüldi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň kitaplarynda ýaş nesli watançylyk ruhunda terbiýelemek barada beýan edilen sargytlary durmuşa geçirmek boýunça wagyz-nesihat çärelerini geçirmek göz öňünde tutulýar. Türkmen halkynyň beýik şahsyýetleriniň ömri we alyp baran işleri bilen tanyşdyrmak çärelerine aýratyn orun berilýär. Ýaş alymlaryň arasynda türkmen halkynyň we Gündogaryň akyldar şahyry Magtymguly Pyraga bagyşlanan ylmy maslahaty geçirmek göz öňünde tutulýar. Mundan başga-da, ýazyjy-şahyrlaryň, medeniýet we sungat işgärleriniň gatnaşmagynda dürli duşuşyklary, telegepleşikleri, döredijilik bäsleşiklerini, festiwallary, olimpiadalary, köpçülikleýin sport çärelerini, halkara innowasion forumlary, gezelençleri guramak teklip edilýär. Aýry-aýry çäreler milli däpleri, şol sanda maşgala mukaddesligini aýawly saklamaga hem-de wagyz etmäge bagyşlanar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýaşlary halkymyzyň ruhy-ahlak däpleri esasynda terbiýelemegiň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugry bolandygyny we şeýle bolmagynda-da galýandygyny aýratyn nygtady. Döwlet Baştutanymyz türkmenistanlylaryň ýaş neslini ýurdumyzyň jemgyýetçilik we syýasy durmuşyna giňden çekmegiň wajypdygyny belläp, wise-premýere bu ugurdaky işleri işjeň dowam etdirmegi tabşyrdy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda ýaşlaryň arasynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda ýaşlary hemmetaraplaýyn goldamak, olaryň mümkinçiliklerini ösdürmek, bu ulgamda kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek boýunça yzygiderli çäreler görülýär. 2021 — 2025-nji ýyllar üçin niýetlenen Döwlet maksatnamasy tassyklanyldy. 

Ýaşlar bilen bagly wezipeler Birleşen Milletler Guramasynyň gün tertibiniň esasy ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi. 1985-nji ýyldan bäri ÝUNESKO-nyň howandarlygynda ýaşlaryň meseleleri boýunça Bütindünýä kongresi hereket edýär. BMG-niň beýleki ýöriteleşdirilen düzümleri hem bu meseleler bilen meşgullanýar. Bu ugurda hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin türkmen ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlyk Strategiýasyny taýýarlamak baradaky meselä seretmek teklip edilýär. Onuň esasy maksady ýaşlarymyzyň medeni, ykdysady, ylym-bilim, sport ulgamlarynda we beýleki ugurlarda halkara gatnaşyklara has işjeň gatnaşmagyny üpjün etmekden ybaratdyr. Hususan-da, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň binýadynda Halkara ýaş diplomatlar merkezini döretmek, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdepleriniň şahamçalaryny açmak baradaky meseläni öwrenmek teklip edilýär. Şeýle hem öňdebaryjy tejribäni alyşmak maksady bilen, abraýly halkara guramalar, şol sanda BMG, ÝHHG, Ýewropa Bileleşigi, GDA bilen bu ulgamda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek teklip edilýär. 

Ýaşlar ylmy ulgamynda daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen özara gatnaşyklary çuňlaşdyrmak bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň degişli tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, ýokarda agzalan Strategiýada Türkmenistanda ýokary tehnologiýalaryň Milli merkezini, şeýle-de degişli ulgamy döretmek boýunça toplumlaýyn çäreleri göz öňünde tutmak teklip edilýär. Mundan başga-da, bu Strategiýanyň taslamasyna medeniýet ulgamynda netijeli gatnaşyklary işjeňleşdirmek boýunça anyk çäreleri girizmek maksat edinilýär. Hususan-da, “Ýaş zehinler” atly maksatnamany taýýarlamak we ony beýleki ýurtlaryň ýaşlar syýasatyny durmuşa geçirmäge jogapkär döwlet hem-de jemgyýetçilik edaralary bilen hyzmatdaşlykda amala aşyrmak maksadalaýyk hasaplanýar. Sport barada aýdylanda, Türkmenistanda yzygiderli esasda Halkara ýaşlar oýunlaryny guramak teklip edilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýaşlar syýasatynyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenendigini belledi. Ýurdumyzyň daşary syýasy işinde-de bu meselä uly ähmiýet berilýär. Döwlet Baştutanymyz milli ýaşlar konsepsiýanyň doly goldanylmalydygyny aýdyp, bu ulgamdaky syýasatyň esasy maksadynyň ylymly-bilimli, sagdyn bedenli, watansöýüji ýaşlary ösdürip ýetişdirmekden ybaratdygyny belledi. Häzirki döwürde ýurdumyzyň bilim ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýady berkidildi, ylym-bilim ulgamyna täzeçil tehnologiýalar, öňdebaryjy tejribeler işjeň ornaşdyrylýar. 

Hormatly Prezidentimiz sport baradaky meselä degip geçip, “Aziada — 2017-ä” taýýarlyk görmegiň çäklerinde türgenlerimiziň dünýäniň esasy sport merkezlerinde tejribeli we meşhur tälimçileriň ýolbaşçylygynda tälim alandyklaryny belledi. Şonuň netijesinde olar bu oýunlarda ajaýyp üstünlikleri gazandylar. Şeýle tejribe bilim ulgamynda-da ulanylmalydyr. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz bu ulgamda halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň hem-de tejribe alyşmagyň, ýurdumyzda okuw sapaklaryny geçmek üçin meşhur alymlary çagyrmagyň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. 

Mundan başga-da, ýokary sanly tehnologiýalar ulgamynda hyzmatdaşlygy ýola goýmak meseleleriniň üstünde içgin işlemek zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz degişli ýolbaşçylara bu babatda anyk çäreleri görmegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, bularyň ählisi ýaşlarymyzyň aň-paýhas kuwwatyny artdyrmaga, olary dünýä ylmy we täzeçil tehnologiýalar bilen tanyşdyrmaga ýardam eder. 

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi tarapyndan alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryna laýyklykda, häzirki wagtda bu ulgamda toplumlaýyn işleriň depginini ýokarlandyrmak, şol sanda dünýäniň oňyn tejribesini öwrenmek we ulanmak, halkara ýük daşamalary ösdürmek boýunça mümkinçiliklerden peýdalanmak babatda işler alnyp barylýar. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, agentligiň ýolbaşçysyna halkara standartlara laýyklykda, deňiz we derýa ulagy pudagynyň dolandyrylmagyny mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň, bu ulgama dünýäniň öňdebaryjy tejribesini ornaşdyrmagyň, halkara ýük daşamagy amala aşyrýan daşary ýurt kompaniýalary bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň möhümdigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz “Balkan” gämigurluşyk we abatlaýyş zawody” açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň ýurdumyzyň gämigurluşyk ulgamyny ösdürmek üçin esas bolup durýandygyny nygtap, agentligiň ýolbaşçysyna milli deňiz flotunyň giňeldilmegini, dürli görnüşli gämileriň gurluşygynyň özleşdirilmegini üpjün etmek boýunça zerur çäreleri görmegi tabşyrdy. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýewe söz berildi. Ol sebitdäki işleriň ýagdaýy, şol sanda oba hojalyk pudagynda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, güýzlük bugdaýa ideg etmek, ekin meýdanlaryny, oba hojalyk tehnikalaryny we beýleki enjamlary, gowaça tohumlaryny ýazky ekişe taýýarlamak babatda görülýän çäreler barada aýdyldy. Hasabatyň dowamynda sebitiň suw serişdelerini rejeli ulanmak maksady bilen görülýän çäreler barada-da aýdyldy. 

Şeýle hem ýurdumyzda kabul edilen, ägirt uly ykdysady kuwwatdan netijeli peýdalanmaga, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmaga gönükdirilen giň gerimli özgertmeler maksatnamalaryny sebitde durmuşa geçirmek boýunça alnyp barylýan işler barada habar berildi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, welaýatyň obasenagat toplumyndaky işleriň barşyny we depginini, olaryň agrotehniki kadalara laýyk gelmegini hemişe üns merkezinde saklamagyň wajypdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz Berdimuhamedow ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda hem-de Oba milli maksatnamasynda bellenen wezipeleri üstünlikli çözmegiň, howa şertleri bilen baglylykda, welaýatyň çäklerinden akyp geçýän derýalarda kadaly suw akymyny almak, kenarlary berkitmek, suw akabalaryny arassalamak boýunça zerur çäreleri görmegiň möhümdigini aýtdy. 

Hormatly Prezidentimiz sebitde amala aşyrylýan işleriň ählisiniň ýokary hil derejesinde ýerine ýetirilmelidigini we döwrüň talaplaryna laýyk gelmelidigini nygtap, bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi.  

 Mejlisde beýleki meselelere-de garaldy we pudaklaryň ösdürilmegine gönükdirilen birnäçe resminamalar kabul edildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň göçme mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegine gönükdirilen işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi. 

 Mejlis tamamlanandan soňra, döwlet Baştutanymyz Mary şäheriniň Halkara howa menziline bardy we bu ýerden Aşgabada ugrady.

Aşgabat, 25-nji ýanwar (TDH). Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, türkmen halkynyň Milli Lideri, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Aşgabat şäheriniň töwerekleri boýunça iş saparyny amala aşyrmagyň barşynda Garagum derýasynyň hem-de beýleki akabalaryň suwuny rejeli peýdalanmak, derýanyň kadaly akymyny üpjün etmek, onuň kenarlaryny berkitmek meselelerine aýratyn üns berdi. 

Gahryman Arkadagymyz iş saparynyň dowamynda Garagum derýasynyň 798-nji kilometrinde ýerleşýän köpriniň üstünde saklandy. Bu ýerde Milli Liderimizi Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow, Ahal welaýatynyň merkeziniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow, Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýew, Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymow, şeýle-de “Altkom” we “Interbudmontaž” kompaniýalarynyň ýolbaşçylary A.Tislenko hem-de W.Petruk mübäreklediler. 

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy häzirki döwürde ýurdumyzda suw serişdelerini rejeli peýdalanmak, ýerleriň hasyllylygyny ýokarlandyrmak, topragy gurplandyrmak maksady bilen, suwaryşyň täze usullaryny giňden ornaşdyrmak meselelerine uly ähmiýet berilýändigini aýtdy. Şunda öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmak, ýurdumyzda ekologik abadançylygy pugtalandyrmak möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitlenildi. Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzyň suw howdanlaryny we akabalaryny göwnejaý ýagdaýda saklamak, olary arassalamak meselelerine uly üns berilýändigini belläp, bu meseleleri çözmekde daşary ýurtly hyzmatdaşlarymyzyň ösen tejribelerini ulanmagyň maksadalaýyk boljakdygyny nygtady. 

Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän köpriniň gurluşygy ynanylan “Altkom” kompaniýasynyň ýolbaşçysy häzirki wagtda desgada alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. “Interbudmontažyň” ýolbaşçysy bolsa ýurdumyzda gurlan lagym ulgamlarynyň işleýşi barada maglumat berdi. Olar dünýäde ygtybarly hyzmatdaş hökmünde ykrar edilen we daşary ýurtly kompaniýalaryň netijeli işlemekleri üçin amatly şertler döredilen Türkmenistanda amala aşyrylýan taslamalara gatnaşmagyň özleri üçin uly hormatdygyny belläp, bu ugurda toplan tejribelerini öz işlerinde netijeli ulanmaga taýýardyklaryny nygtadylar. 

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy ýurdumyzyň ähli derýalarynda, suw akabalarynda, şol sanda Garagum derýasynda suwuň kadaly akymyny üpjün etmegiň, aýratyn-da, bu işlere gyş paslynda örän jogapkärçilikli çemeleşmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Derýalaryň ýakasynda bag nahallarynyň oturdylmagy, olaryň kenarynyň berkidilmegi bilen bir hatarda, ýurdumyzda ekologik ýagdaýyň has-da gowulanmagyny hem üpjün eder. Hormatly Arkadagymyz ylmyň soňky gazananlaryny ulanmak arkaly suw serişdelerini rejeli peýdalanmak meselelerine jogapkärçilikli çemeleşmegiň zerurdygyny nygtap, degişli ýolbaşçylara birnäçe maslahatlaryny berdi. 

Gahryman Arkadagymyz häzirki wagtda dowam edýän aýazly howanyň netijesinde Garagum derýasynyň we beýleki akabalaryň käbir ýerlerinde buz gatlaklarynyň emele gelendigini belläp, derýalaryň kenarlaryny berkitmäge, kadaly suw akymlarynyň üpjün edilmegine jogapkärçilikli çemeleşmegiň möhümdigini aýtdy hem-de hemmelere öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 25-nji ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda, “Çoganly” ýaşaýyş toplumyndaky Içeri işler ministrliginiň Mälikguly Berdimuhamedow adyndaky kottejler toplumynyň nobatdaky tapgyrynyň açylyş dabarasy geçirildi. Munuň özi häzirki zaman ülňülerine laýyk gelýän täze şäher düzümini döretmek işiniň dowam etdirilýändiginiň nobatdaky beýanyna öwrüldi. 

Halkymyzy ýokary hil derejesine laýyk gelýän amatly ýaşaýyş jaýlary bilen üpjün etmek hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň alyp barýan döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň birine öwrüldi. Мüňlerçe maşgalalar ýokary amatlyklary bolan täze ýaşaýyş jaýlaryna we kottejler toplumyna göçüp geldiler. Köp sanly jaý toýlarynyň toýlanylmagy ýokary döredijilik we ynsanperwerlik ýörelgelerini özünde jemleýän häzirki zamanyň aýdyň nyşanlarynyň biri bolup durýar. 

Durmuş maksatly desgalaryň gurluşygyny ýokary depginde dowam etdirýän Türkmenistan halkymyzyň ýaşaýyş şertleriniň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilen milli strategiýany üstünlikli amala aşyrýar. Ähli ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary döwrüň bu möhüm wezipeleriniň çözülmegine işjeň gatnaşyp, ýörite sargytlar esasynda ýokary amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlaryny bina edýärler. Içeri işler ministrliginiň işgärleri we olaryň maşgalalary üçin niýetlenen kottejler toplumynyň nobatdaky tapgyryny ulanmaga bermek mynasybetli guralan dabaralar munuň aýdyň beýanydyr. Ýaşaýyş jaýlarynyň yzygiderli gurulmagy döwletimiziň harby we hukuk goraýjy edaralaryň işgärleriniň gulluk we ýaşaýyş şertlerini gowulandyrmak hakynda edýän aladasynyň nobatdaky subutnamasydyr. 

...Desgalar toplumynyň çäginde baýramçylyga mahsus ýagdaý emele geldi. Toplumyň merkezi girelgesine barýan ýoluň ugrunda ajaýyp ahalteke bedewlerine atlanan ýigitler hatara düzüldiler. Ondan uzak bolmadyk ýerde kerwen hatarlary görünýär. Munuň özi dabara gatnaşyjylara Beýik Ýüpek ýoly döwrüniň ýagdaýy hem-de taryhyň aýratynlyklary barada maglumat almaga mümkinçilik berýär. Häzirki döwürde bu ýoluň ählumumy ösüşiň bähbidine täzeden dikeldilýändigini bellemeli. Şeýle hem bu künjekde gadymy galalaryň, kerwensaraýlaryň, joşgunly Gündogar bazarlarynyň keşbi janlandyryldy. Täjirler öz harytlaryny hödürläp, alyjylaryň ünsüni özüne çekmek maksady bilen, dürli tymsallary getirýärler. Şol bir wagtyň özünde hoş owazly sazlaryň sesi eşidilýär, şatlykly gülküler asmana göterilýär. 

Bu ýerde guralan dabara ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri, hormatly ýaşulular, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar. Mähriban Watanymyzy, häzirki döwürde amala aşyrylýan beýik işleri wasp edýän aýdym-sazlaryň sesi belentden ýaňlanýar. Medeniýet we sungat işgärleri, döredijilik toparlary gyzykly aýdym-sazly çykyşlary arkaly hemmeleri bu ýerde guralan dabara bilen gutladylar. 

Hatara düzülen ak öýleriň ýanynda gazanlar atarylyp, olarda türkmen aşhanasynyň milli tagamlary taýýarlanylýar. Halk heňleriniň bu görnüşler bilen utgaşmagy dabara özboluşly baýramçylyk öwüşginini çaýýar. Her bir öýüň ýanynda gurnalan sekilerde zenanlar milli tagamlary we süýji nygmatlary taýýarlaýarlar. Zehinli gelin-gyzlar el hünärini görkezip, milli tahýalary tikmek, keşde çekmek, haly dokamak, keçe güllemek ýaly işler bilen meşgul bolýarlar. Bu görnüşler türkmen halkynyň gadymy ýörelgeleriniň döwrebap derejede dowam etdirilýändigini görkezýär. 

Gelin toýunyň dabaralary bu ýerde guralan baýramçylygyň joşgunyny has-da artdyrdy. Şeýle toý-dabaralar milli dessurlar we asylly ýörelgeler bilen utgaşdyrylýar. Munuň özi milletiň ruhy-medeni köklerine, gadymy maşgala gymmatlyklaryna ygrarly bolan halkymyzyň durmuş ulgamynyň esasy bölegi bolup durýar. Dilden-dile geçip, häzirki döwre ýeten halk aýdymlarynyň owazy we estrada çykyşlary sahnalaşdyrylan däp-dessurlar bilen utgaşyp, ýatda galyjy pursatlary döredýär. Ähli ýerlerde mähriban Watanymyzyň ösüşi, abadançylygy, halkymyzyň bagtyýarlygy baradaky arzuwlar eşidilýär we türkmen halkynyň Milli Lideri, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa berk jan saglyk, uzak ömür dileg edilýär. 

Şeýle hem bu ýerde çagalar milli oýunlary ýerine ýetirýärler. Olaryň gyzykly aşyk oýunlary, “tanap çekdi” bäsleşikleri täsirli pursatlara baý boldy. Milli göreş türkmen toýlarynyň esasy böleginiň biri bolup durýar. Bu ýerde guralan bäsleşikde ýeňiji bolan pälwana baýrak gowşurylýar. “Ýaglyga towusmak” oýnuna gatnaşýan ýaşlar öz çeýeligini görkezdiler. Bir söz bilen aýdylanda, bu ýerde ýaýbaňlandyrylan ähli çykyşlar halkymyzyň milli dessurlary bilen utgaşyp, şatlykly pursatlara baý boldy. Ýeri gelende, bu ýerde guralan aýdym-sazly çykyşlara, sport bäsleşiklerine hukuk goraýjy edaralaryň wekilleriniň hem gatnaşandyklaryny bellemek gerek. 

Toplumyň çäginde ýörite taýýarlanan sahnada ýurdumyzyň Içeri işler ministrliginiň, Goranmak ministrliginiň aýdym-saz toparlarynyň, teatr artistleriniň we döwlet tans toparlarynyň bilelikdäki çykyşlary ýaýbaňlandyryldy. 

Soňra dabara gatnaşyjylar ýaşaýyş jaý toplumynyň dolandyryş binasynda hormatly Belent Serkerdebaşymyzyň mähriban atasy, içeri işler edaralarynyň hormatly weterany, durmuş we zähmet ýoly ýaş nesilleri watansöýüjilik, ata Watanymyza, halkymyza birkemsiz gulluk etmek ruhunda terbiýelemekde nusgalyk görelde bolan Mälikguly Berdimuhamedowyň heýkeline tagzym etdiler. Olar binanyň içine girdiler. Onda Mälikguly Berdimuhamedowyň muzeýi ýerleşýär. Dabara gatnaşyjylar muzeýiň gymmatlyklary, arhiw materiallary, dürli resminamalaryň we şahsyýetnamalaryň, şol sanda döwlet sylaglarynyň, harby derejeleriň nusgalary, fotosuratlar bilen tanyşdylar. 

Häzirki döwürde ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleri asyrlar aşyp gelýän şöhratly harby ýörelgeleri mynasyp dowam etdirmek bilen, ýokary goranyş ukybyna eýe bolan kuwwatly goşuna öwrüldi. 

Bu ýerde harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýurdumyzyň dürli künjeklerinde ýerleşýän kömekçi hojalyklarynda ösdürilip ýetişdirilýän gök we miwe önümleriniň sergisi ýaýbaňlandyryldy. Mälim bolşy ýaly, bar bolan serişdeleri we mümkinçilikleri doly özleşdirmegiň hasabyna azyk bolçulygyny üpjün etmek Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Dürli düzümlerde, pudaklarda ýokary netijeli kömekçi hojalyklaryň döredilmegi hut şu meseleleriň üstünlikli çözülmegini şertlendirýär. Kömekçi hojalyklaryň kuwwatlyklary harby we hukuk goraýjy edaralaryň şahsy düzümlerini degişli önümler bilen doly üpjün etmäge, artykmajyny bolsa ýurdumyzyň bazarlaryna ugratmaga mümkinçilik berýär. 

Soňra dabaralar kottej jaýlary toplumynyň merkezi girelgesiniň ýanynda dowam etdi. Bu ýerde şanly waka gatnaşyjylaryň el çarpyşmalary astynda hormatly ýaşulular toplumyň toý bagyny kesdiler. Şeýlelikde, Içeri işler ministrliginiň Mälikguly Berdimuhamedow adyndaky kottejler toplumynyň nobatdaky tapgyry açyldy. Munuň özi döwlet Baştutanymyzyň döredijilikli syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň nobatdaky beýanyna öwrüldi. 

Jaýlaryň gurluşygyny IIM-niň buýurmasy esasynda ministrlige degişli gurluşyk düzümleri ýerine ýetirdiler. Döwlet tarapyndan yzygiderli goldaw berilmegi netijesinde, sebitleri toplumlaýyn senagatlaşdyrmak, deňeçer ösdürmek, döwrebap ulag düzümini kemala getirmek, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň möçberini we eksport ugurlaryny artdyrmak, ýaşaýyş jaýlaryny gurmak boýunça giň möçberli durmuş-ykdysady maksatnamalar üstünlikli durmuşa geçirilýär. Dürli maksatly iri desgalary taslamalaşdyrmakda we gurmakda dünýäniň gurluşyk ugrunyň ösen tejribelerini netijeli özleşdirýän döwlet we hususy kärhanalary daşary ýurt kompaniýalary bilen mynasyp bäsleşip, gurluşyk pudagynda işjeňlik görkezýärler. 

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, döwletimiz harby we hukuk goraýjy edaralaryň işgärleriniň maddy üpjünçiligini, ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmak, şahsy düzümiň we olaryň maşgala agzalarynyň mynasyp gulluk, ýaşaýyş şertlerini üpjün etmek hakynda yzygiderli alada edýär. Şunuň bilen baglylykda, bu düzümlerde amala aşyrylýan özgertmeleriň netijeli häsiýete eýe bolmagyna gönükdirilen işler ýerine ýetirilýär. Soňky ýyllarda IIM-niň serkerdeleriniň, harby gullukçylarynyň we işgärleriniň maşgalalary täze ýaşaýyş jaýlaryna göçüp bardylar. 

Dabara gatnaşyjylar täze kottejler toplumynyň açylyş dabarasynyň geçirilmeginiň Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan asylly işleriniň Arkadagly Serdarymyz tarapyndan üstünlikli dowam etdirilýändiginiň beýanydygyny nygtap, hemmeleri şanly waka bilen gutladylar. 

Häzirki döwürde ýurdumyzda halkymyzyň bagtyýar we abadan durmuşynyň üpjün edilmegi ugrunda zerur şertler döredilýär. Türkmenistanlylaryň amatly ýaşaýşy, öndürijilikli zähmeti we medeniýetli dynç alşy üçin ýokary derejeli mümkinçilikler üpjün edilýär, durmuş maksatly binalaryň gurluşygyna möhüm üns berilýär. Bu bolsa Watanymyzyň ykdysady taýdan kuwwatlanýandygynyň, halkymyzyň durmuş derejesiniň ýokarlanýandygynyň beýanydyr. 

Dabara gatnaşyjylar ýurdumyzyň gülläp ösmegi, abadan we bagtyýar ýaşaýşyň üpjün edilmegi, döredijilikli zähmet çekmek, amatly dynç almak ugrunda döredilýän mümkinçilikler üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler. Bellenilişi ýaly, döwlet Baştutanymyzyň başlangyjy boýunça amala aşyrylýan özgertmeleriň toplumlaýyn maksatnamasyna laýyklykda, paýtagtymyzda we ýurdumyzyň sebitlerinde şäherleri, obalary özgertmek boýunça giň möçberli işler alnyp barylýar. Häzirki zaman senagat, durmuş we medeni maksatly desgalar yzygiderli gurulýar. 

Bu ýerde guralan dabaranyň dowamynda has tapawutlanan gurluşykçylara hormatly Prezidentimiziň adyndan sowgatlar gowşuryldy. Munuň özi ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan işlere mynasyp goşant goşýan adamlaryň döwlet derejesinde sarpalanýandygynyň nobatdaky subutnamasydyr. 

Soňra el çarpyşmalaryň astynda täze jaýlara göçüp gelmek bagty miýesser edenlere amatly öýleriň açarlaryny gowşurmak dabarasy boldy. Olar ýurdumyzyň raýatlarynyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň gowulanmagyna yzygiderli üns berýändikleri üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa we türkmen halkynyň Milli Lideri, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa çuňňur hoşallyklaryny beýan etdiler we berk jan saglyk, egsilmez güýç-kuwwat, halkymyzyň, Watanymyzyň abadançylygynyň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdiler. IIM-niň düzümleýin bölümleriniň işgärleri öz mukaddes borçlaryny birkemsiz ýerine ýetirip, halkymyza, Watanymyza mundan beýläk-de wepaly gulluk etjekdiklerine ynandyrdylar. 

Çykyş edenler bagtyýar maşgalalary täze jaýlara göçüp gelmekleri bilen gutlap, şanly wakanyň Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe “Döwlet adam üçindir!”, “Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!” diýen şygarlary baş ýörelge edinýän we durmuş ulgamyny nazarlaýan döwlet syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň beýanydygyny nygtadylar. 

Dabara gatnaşyjylar täze jaýlaryň birine baryp gördüler we onuň abadanlaşdyrylyşy, öýlerde döredilen şertler bilen tanyşdylar, şeýle-de öý eýelerini gutladylar. Täze jaýa göçüp gelen maşgala agzalary halkymyzyň häzirki zamanyň ösen talaplaryna laýyk gelýän derejede enjamlaşdyrylan we amatly şertler döredilen döwrebap jaýlar bilen üpjün edilmegi ugrunda edýän aladasy üçin Arkadagly Serdarymyza hem-de türkmen halkynyň Milli Liderine tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler. 

Täze jaýlaryň amatlylyk derejesi, otaglaryň ýerleşdirilişi ýokary ekologik ölçeglere laýyk gelýär we onuň gurluşygyna bildirilýän talaplar doly berjaý edilýär. Ýaşaýyş jaýlary özbaşdak ýyladyş we sowadyş ulgamy bilen üpjün edildi. Otaglary häzirki zaman durmuş üpjünçilik ulgamlary we zerur serişdeler bilen enjamlaşdyryldy, IP telewideniýe, internet we telefon ulgamyna birikdirildi. Öýleriň otaglarynyň ýerleşdirilişi öňdebaryjy talaplara laýyk gelýär we olaryň giň eýwany, uly myhman otagy, özbaşdak durmuş üpjünçiligi bolan ýatylýan otaglar degişli derejede enjamlaşdyryldy. Aşhanalarda durmuş tehnikasy, ykjam mebeller oturdyldy. Jaýlaryň hojalyk desgalary hem bar. 

Kottej jaýlary toplumynda türkmen halkynyň milli däp-dessurlary esasynda baýramçylyk çärelerini geçirmek, myhman kabul etmek, toý tutmak, baýramçylyklary bellemek üçin zerur şertler bar. Şunuň ýaly jaýlar gurlanda, halkymyzyň ýaşaýyş we durmuş ulgamyna degişli dessurlaryň aýratynlyklary, ýaşaýjylaryň sargytlary göz öňünde tutulýar. Olaryň gurluşygynda ýerli çig mallar esasynda taýýarlanan durnukly gurluşyk serişdeleri ulanyldy. 

Şeýle hem jaýyň mellek ýeri bolup, onda ekerançylyk we bagbançylyk bilen meşgullanmak üçin mümkinçilikler bar. Bu ýerde çagalaryň wagtlaryny şadyýan geçirmeklerine niýetlenen ýerleriň göz öňünde tutulandygyny hem bellemeli. 

Öýleriň ýanaşyk ýerleri göwnejaý abadanlaşdyryldy, gök zolaklar döredildi. Ýollaryň gyralarynda, öýleriň ýanynda bag nahallary oturdyldy. Munuň özi ekologik abadançylygyň, adamlaryň boş wagtlaryny netijeli geçirmekleri üçin şertleriň döredilmeginde aýratyn ähmiýetlidir. 

Täze jaýlara göçüp gelen maşgalalara hormatly Prezidentimiziň adyndan sowgatlar gowşuryldy. Dabara gatnaşyjylar olara uzak we bagtyýar durmuş arzuw etdiler. 

Dünýäniň iň owadan we amatly şertlerini özünde jemleýän şäherleriniň birine öwrülen ak mermerli Aşgabat ýyl-ýyldan öz çäklerini giňeldýär we onda täze ýaşaýyş jaý toplumlary, durmuş maksatly beýleki desgalar yzygiderli gurulýar. Şeýlelikde, Watanymyzyň nurana geljegi üçin ygtybarly binýat döredilýär. Ýurdumyzyň her bir güni netijeli işleriň täze üstünliklerine beslenýär. Gurluşyk meýdançalarynyň gerimi Diýarymyzyň sazlaşykly ösüş ýoluna düşendigini görkezýär. 

Içeri işler ministrliginiň Mälikguly Berdimuhamedow adyndaky kottejler toplumynyň nobatdaky tapgyrynyň açylyş dabarasy ýurdumyzyň ägirt uly üstünlikleri gazanýandygyny, döwletimiziň, jemgyýetimiziň durmuşynyň dürli ugurlarynda ýetilen sepgitleri görkezýär. Munuň özi halkymyza häzirki zamanyň eşretlerinden netijeli peýdalanmaga giň mümkinçilikleri açýar. 

Bu özgertmeleriň gerimi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe öňde goýan wezipeleriniň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini, döwletimiziň kuwwatyny alamatlandyrýar. Bu bolsa halkymyzyň abadançylygyny esasy ugur edinýän ýurdumyzyň ösüşiň täze derejesine çykandygynyň nobatdaky beýanydyr.

Saglygy goraýyş we sport ulgamy 

 «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwri» diýlip atlandyrylýan ösüşiň häzirki tapgyrynda mähriban halkymyz baradaky hemmetaraplaýyn alada hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň durmuş syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Döwlet Baştutanymyz adamyň saglygynyň jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygydygyny aýratyn nygtaýar. Bu babatda 2022-nji ýylda saglygy goraýyş we sport ýaly möhüm durmuş ulgamlarynda gazanylan üstünlikler bellärliklidir. Bu ulgamlar adamyň ömrüniň dowamlylygyny artdyrmakda, keselleriň öňüni almakda, kesellere garşy durnuklylygy ýokarlandyrmakda hem-de türkmenistanlylaryň bagtyýar, abadan durmuşyny üpjün etmekde wajyp orny eýeleýär. 

Şol ulgamlary kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylýan giň gerimli işleriň çäklerinde netijeli halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge uly üns berilýär. Dünýäniň öňdebaryjy saglygy goraýyş edaralary we ylmy-barlag merkezleri bilen ysnyşykly gatnaşyklar ýola goýuldy. Ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamyny döwrebaplaşdyrmak babatdaky oňyn tejribesi dünýä bileleşiginiň, iri halkara guramalaryň, şol sanda BMG-niň we onuň ýöriteleşdirilen düzümleriniň, Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň, ÝUNISEF-niň we beýlekileriň giň ykrarnamasyna eýe boldy. Olar bilen hyzmatdaşlyk ýokanç we ýokanç däl kesellere, çilimkeşlige garşy göreşmek, sagdyn iýmitlenmek, saglygy goraýyş ulgamyny pugtalandyrmak, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek babatda ylmy-amaly maslahatlary, okuw maslahatlaryny, saglygy goraýşyň derwaýys meseleleri boýunça duşuşyklary, “tegelek stoluň” başyndaky söhbetdeşlikleri geçirmek ýaly giň ugurlar boýunça amala aşyrylýar. 

Abraýly guramalar bilen ýola goýlan netijeli gatnaşyklar türkmen lukmanlaryna dürli keselleri anyklamagyň we bejermegiň has netijeli usullaryny ulanmaga mümkinçilik berýär. Türkmenistanyň çäginde birnäçe howply ýokanç keselleriň ýok edilendigi baradaky halkara güwänamalar ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamynda uly üstünlikleriň gazanylandygyna şaýatlyk edýär. 

2022-nji ýylyň 24-nji fewralynda Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginde saglygy goraýyş we durmuş hyzmatlary boýunça işgärlerine ýurdumyzyň ilatynyň saglygyny we abadançylygyny goramaga goşan uly goşantlaryna hormat hökmünde ýörite nyşanyň gowşurylmagy mynasybetli dabaraly ýygnak geçirildi. Bu çärä BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky hemişelik wekili hanym Narine Saakýan hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenko gatnaşdy. Bellenilişi ýaly, biziň döwletimiz koronawirusa garşy göreşmek boýunça tagallalary birleşdirmäge gönükdirilen möhüm başlangyçlaryň birnäçesi bilen çykyş etdi. Munuň özi anyk ugurlar boýunça ylmy-barlag işlerini toplumlaýyn geçirmek üçin uly mümkinçilikleri açýar. 

Geçen ýylda alym lukmanlaryň, bilermenleriň we ugurdaş hünärmenleriň arasynda derwaýys meseleler, şol sanda koronawirusyň genomyny öwrenmek, ýiti ýokanç keselleri bejermek we olaryň öňüni almak meseleleri boýunça pikir alyşmak üçin daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen sanly ulgam arkaly maslahatlary we duşuşyklary yzygiderli geçirmek tejribesi dowam etdirildi. 

Ýurdumyzda saglygy goraýyş ulgamynda kanunçylyk namalarynyň, milli we döwlet maksatnamalarynyň tutuş toplumynyň kabul edilendigini bellemek gerek. Olar döwrüň talaplaryna we Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň maslahatlaryna laýyklykda yzygiderli täzelenilýär. Şolaryň hatarynda “Türkmenistanda ýokanç däl keselleriň öňüni almak we olaryň garşysyna göreşmek boýunça 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Milli strategiýa”; “Türkmenistanda ilatyň kesellere garşy göreşmek ukybyny ýokarlandyrmak boýunça 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Milli maksatnama”; 2021 — 2025-nji ýyllar üçin “Sagdyn ene — sagdyn çaga — sagdyn geljek” atly milli strategiýa bar. Syn berilýän 2022-nji ýylda döwlet Baştutanymyzyň Karary bilen, “Türkmenistany temmäkiden azat ýurda öwürmek boýunça 2022 — 2025-nji ýyllar üçin Milli maksatnama” hem-de “Türkmenistanda D witamini bilen bagly öňüni alyş çärelerini ýokarlandyrmak boýunça 2023 — 2028-nji ýyllar üçin Strategiýa”, şeýle hem olary durmuşa geçirmek boýunça çäreleriň Meýilnamalary tassyklanyldy. 

Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy ilatyň saglygyny goramak meselelerini çözmäge işjeň gatnaşýar. Paýtagtymyzyň we ýurdumyzyň sebitleriniň lukmançylyk edaralarynda dürli operasiýalary geçirmäge hem-de çagalar öýlerinde, ýöriteleşdirilen mekdeplerde we mekdep-internatlarda terbiýelenýän we bilim alýan, howandarlyga mätäç ýaş türkmenistanlylaryň saglygyny bejermek, lukmançylyk maksatly zerur serişdeleri satyn almak babatdaky çykdajylary tölemäge şu gaznadan serişdeler yzygiderli bölünip berilýär. 

Raýatlaryň saglygynyň goralmagyny üpjün etmek, dünýäniň hem-de ýurdumyzyň lukmançylygynyň toplan oňyn tejribesini giňden ulanmak, bu ulgamda kabul edilen döwlet maksatnamalaryny durmuşa geçirmek maksady bilen, “Jemgyýetçilik birleşikleri hakynda” Kanunyň esasynda Türkmenistanyň lukmanlarynyň jemgyýetçilik guramasy döredildi. 

“Döwlet adam üçindir!” hem-de “Il saglygy — ýurt baýlygy” şygarlaryndan ugur alnyp, ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamy soňky ýyllarda hil taýdan täze derejä çykdy. Ol köp babatda ugurdaş düzümi döwrebaplaşdyrmagyň we giňeltmegiň hasabyna başartdy. Şol düzümiň üsti Merkezi Aziýa sebitinde deňi-taýy bolmadyk, dünýäniň meşhur önüm öndürijileriniň ýokary tehnologiýaly enjamlary bilen üpjün edilen bejeriş-anyklaýyş we ylmy-kliniki merkezler, köpugurly hassahanalar, şypahanalar, derman öndürýän kärhanalar, saglyk öýleri bilen yzygiderli ýetirilýär. 

«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyny», “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny”, «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyny» durmuşa geçirmegiň çäklerinde gysga döwürde paýtagtymyzda hem-de welaýatlarda döwrebap saglygy goraýyş edaralarynyň tutuş ulgamy döredildi. Şonuň netijesinde ýokary halkara ülňülere laýyk gelýän lukmançylyk hyzmatlarynyň giň görnüşleri ilatymyz üçin elýeterli boldy. 

Şeýlelikde, ýurdumyzyň dürli sebitlerinde möhüm saglygy goraýyş desgalarynyň birnäçesiniň dabaraly ýagdaýda açylmagy 2022-nji ýylyň möhüm ähmiýetli wakalaryna öwrüldi. 15-nji aprelde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenbaşy şäherinde 400 orunlyk köpugurly hassahananyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. 27-nji maýda hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda ýurdumyzyň demirgazyk sebitiniň edara ediş merkezinde — Daşoguz şäherinde gurlan köpugurly we onkologiýa hassahanalarynyň açylyş dabarasy boldy. Şol gün S.A.Nyýazow adyndaky etrapda saglygy goraýyş ulgamynyň işgärleri üçin niýetlenen has oňaýly, köp öýli ýaşaýyş jaýlarynyň ikisi ulanmaga berildi. 

Täze ugurdaş desgalaryň gurluşygy bilen bir hatarda, ozal hereket edýän lukmançylyk edaralaryny döwrebaplaşdyrmak, olaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak işleri alnyp barylýar. Şolaryň hatarynda Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Halkara saglyk merkezleri müdiriýetiniň düzümine girýän Halkara anyklaýyş merkezi, Halkara iç keselleri merkezi, Halkara “Ene mähri” merkezi bar. Häzirki wagtda Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde — Arkadag şäherinde köpugurly hassahananyň, onkologiýa we çagalaryň sagaldyş-dikeldiş merkezleriniň, “Tiz kömek”, Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkezleriniň, saglyk öýüniň gurluşygy tamamlanyp barýar. Aşgabatda Halkara fiziologiýa ylmy-kliniki merkezi hem-de Halkara sagaldyş-dikeldiş merkezi, sebitlerde bolsa täze ugurdaş desgalar gurulýar. 

Ýurdumyzyň saglygy goraýyş edaralaryny we ilatymyzy ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda öndürilýän derman serişdeleri, lukmançylyk maksatly serişdeler bilen bökdençsiz üpjün etmäge aýratyn üns berilýär. Şunuň bilen baglylykda, 2022-nji ýylyň aprel aýynyň başynda, Türkmenistanda giňden bellenilýän Bütindünýä saglyk gününiň öňüsyrasynda Ahal welaýatynyň Tejen şäherinde täze dermanhananyň açylandygyny bellemek gerek. Lebap welaýatynyň edara ediş merkezi bolan Türkmenabat şäherinde hem-de Balkan welaýatynyň Serdar şäherinde açylan täze dermanhanalar hem bu ulgamyň üstüni ýetirdi. Olarda ýurdumyzda öndürilýän derman serişdeleriniň hem-de lukmançylyk maksatly önümleriň, sahawatly türkmen topragynda bitýän dermanlyk ösümlikleriň köp görnüşleri, daşary ýurtlaryň öňdebaryjy kompaniýalarynyň derman serişdeleri we ýörite enjamlary hödürlenilýär. 

Saglygy goraýyş ulgamynda amala aşyrylýan özgertmeler ýurdumyzyň derman senagatynyň okgunly ösmegine itergi berdi. Häzirki wagtda derman senagaty derman serişdeleriniň hem-de Türkmenistanyň melhemlik ösümliklerinden taýýarlanylýan önümleriň ýüzlerçe görnüşini öz içine alýar. 2022-nji ýylyň ýanwar aýynda “Türkmenistanda öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberini artdyrmak boýunça Döwlet maksatnamasyny” hem-de “Saglyk” Döwlet maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmek, ekologik taýdan arassa ýerli çig mallardan dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply derman serişdeleriniň önümçiligini ýola goýmak maksady bilen, Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäherinde arassalanmadyk glisirrizin turşusyny öndürýän kärhananyň gurluşygyna badalga berildi. Bu kärhana buýan kökünden önümleri öndürmäge ýöriteleşdirilen “Buýan” obasenagat toplumynyň düzümine girer. 

Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününe gabatlanyp geçirilen “Saglygy goraýyş, bilim we sport Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe” atly halkara sergi we onuň çäklerinde guralan ylmy maslahat ýurdumyzyň lukmançylyk ylmynyň, saglygy goraýyş ulgamynyň häzirki döwürde gazanan üstünliklerini aýdyňlyk bilen görkezdi. Bu däbe öwrülen foruma gatnaşýan ýurtlaryň sany ýylsaýyn artýar. 2022-nji ýylda bu sergä dünýäniň 30-dan gowrak döwletinden derman serişdelerini, lukmançylyk enjamlaryny we serişdelerini öndürýän daşary ýurtly firmalaryň 150-den gowragy gatnaşdy. 

Serginiň çäklerinde Halk Maslahatynyň Başlygy, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory, professor Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly kitabynyň 14-nji jildiniň tanyşdyrylyşy boldy. Türkmen topragynda ösýän dermanlyk ösümlikler baradaky bu ylmy-ensiklopedik iş dünýä dilleriniň köpüsinde neşir edilip, millionlarça daşary ýurt okyjylaryna elýeterli boldy hem-de ýurdumyzda lukmançylygyň dürli ugurlary boýunça hünärmenleriň gollanmasyna öwrüldi. Ylmy maslahatyň barşynda halkymyzyň saglygyny goramak, türkmenistanlylary sagdyn durmuş ýörelgesine, bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmaga çekmek boýunça alnyp barylýan köpugurly işler beýan edildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Permanyna laýyklykda we tabşyrygy boýunça Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetinde ilatyň saglygyny goramaga, adamlaryň saglygyny dikeltmäge, keselleriň öňüni almagyň, anyklamagyň hem-de olary bejermegiň netijeli usullaryny saglygy goraýyş tejribesine ornaşdyrmaga saldamly goşant goşan saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamynyň tapawutlanan işgärlerine döwlet sylaglaryny gowşurmak, hormatly atlary dakmak dabarasy boldy. 

Döwlet Baştutanymyz häzirki türkmen jemgyýetinde sagdyn durmuş ýörelgelerini durmuşa geçirmäge jogapkärli çemeleşmäni görkezip, köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketini we ýokary netijeli sporty höweslendirmek, wagyz etmek we ösdürmek meselelerini hem üns merkezinde saklaýar. Işjeň dynç almak üçin zolaklaryň döredilmeginiň, sport meýdançalarynyň abadanlaşdyrylmagynyň gurulýan ýaşaýyş jaý toplumlaryna bildirilýän möhüm talap bolup durýandygy bellärliklidir. Munuň özi ilatyň, ilkinji nobatda, ýaş nesliň saglygyny pugtalandyrmaga ýardam edýär. Sport düzümi bilim we mekdep ýaşyna çenli çagalar edaralarynyň gurluşygynda möhüm şert bolup durýar. Onuň düzümine döwrebap enjamlaşdyrylan sport zallary, futbol, basketbol we woleýbol meýdançalary, suwa düşülýän howuzlar, tennis meýdançalary girýär. 

Her ýyl orta mekdepleriň, ýokary okuw mekdepleriniň, pudaklaryň we welaýatlaryň toparlarynyň arasynda guralýan umumymilli spartakiadalar sagdynlyga, beden we ruhy taýdan kämilleşmäge barýan ýolda ýaşlar üçin oňat höweslendiriş çäresi bolup durýar. Geçirilýän işleriň netijesinde türkmenistanlylar ýaşlykdan sportuň tomusky hem-de gyşky görnüşlerini, şol sanda hokkeýi we buzuň üstünde typmagy uly höwes bilen, üstünlikli özleşdirýärler. Merkezi Aziýa sebitiniň howa aýratynlyklaryna garamazdan, ýurdumyzda sportuň gyşky görnüşleri okgunly ösüşe eýe boldy.  

Pudagyň döwrebap düzümini kemala getirmegiň çäklerinde ähli ýerlerde dürli sport desgalary — stadionlar, aýlawlar, awtodromlar, tennis meýdançalary, suwda ýüzülýän howuzlar, köpugurly toplumlar guruldy we olaryň gurluşygy dowam edýär. Şolarda bedenterbiýe, sport bilen netijeli meşgullanmak üçin ähli şertler döredilýär. Bularyň ählisi Türkmenistanyň iri ýaryşlary ýokary derejede guramaga we geçirmäge ukyply ýurtlaryň hataryna girýändiginiň, ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň bähbidine durmuşa geçirilýän sport diplomatiýasynyň üstünlige eýe bolýandygynyň aýdyň subutnamasydyr. 

2022-nji ýylyň iýul aýynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “Aşgabat şäherinde 2025-nji ýylda Sambo boýunça dünýä çempionatyny geçirmek hakynda” Karara gol çekdi. Bu halkara ýaryşy 2020-nji ýylda geçirmegiň meýilleşdirilendigini ýatlatmalydyrys. Ýöne СOVID-19 zerarly ählumumy epidemiologik ýagdaýlar bilen baglylykda, ony geçirmegiň senesini üýtgetmek barada çözgüt kabul edildi. Şeýlelikde, dünýäniň sport durmuşyndaky möhüm çäreleriň başyny başlap we geçirip, ýurdumyz Halkara Olimpiýa Komitetiniň hem-de Aziýanyň Olimpiýa Geňeşiniň doly ygtyýarly agzasy bolmak bilen, Olimpiýa hereketini giňeltmek we wagyz etmek işine saldamly goşandyny goşýar. 

Türkmenistanyň başlangyjy esasynda 3-nji iýunyň Bütindünýä welosiped güni diýlip yglan edilmegi, şeýle hem 2022-nji ýylyň 15-nji martynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň 61-nji plenar mejlisinde “Durnukly ösüşi gazanmak üçin köpçülikleýin welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek” atly Kararnamanyň biragyzdan kabul edilmegi ýurdumyzyň sporty ösdürmekdäki, Olimpiýa gymmatlyklaryny we bedenterbiýe-sagaldyş hereketini ilerletmekdäki üstünlikleriň halkara bileleşigiň ýokary bahasyna eýe bolýandygynyň aýdyň subutnamasydyr. 

Bütindünýä welosiped güni mynasybetli 2022-nji ýylda, däp bolşy ýaly, welosipedli baýramçylyk ýörişi geçirildi. Welosipedli ýöriş hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Aşgabadyň ajaýyplyklarynyň birine öwrülen “Welosiped” binasyndan badalga aldy. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň at gazanan tälimçisi bolmak bilen, sport bilen meşgullanmaga uly üns berýär. 

Häzirki wagtda welosiped sporty bilen meşgullanýan çagalaryň we ýaşlaryň sany barha artýar. Döwletliler köşgünde terbiýelenýän çagalaryň 2022-nji ýylyň welosipedli ýörişine gatnaşmagy munuň aýdyň mysalydyr. Şeýle çäreler ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda-da geçirildi. Bularyň ählisi döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygynda Türkmenistanyň iri sport döwleti hökmünde berkarar bolmagy boýunça alnyp barylýan giň gerimli işleriň aýdyň subutnamasydyr. Ýurdumyz bu möhüm işe aýratyn ähmiýet berip, Olimpiýa ýörelgelerine eýermegi Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmek bilen utgaşdyrýar. Şol maksatlar bolsa adam mümkinçiliklerini has doly açmak üçin şertleri döretmäge gönükdirilendir. Hut şoňa görä-de, ýokary derejeli türgenleri, ussat tälimçileri we beýleki ugurdaş hünärmenleri taýýarlamak “Türkmenistanda bedenterbiýäni we sporty goldamagyň hem-de ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasynyň” esasy ugry hökmünde kesgitlenildi. 

Dünýäniň iri ýaryşlarynda Bitarap Türkmenistana mynasyp wekilçilik edýän hem-de dünýä giňişliginde onuň sport abraýyny pugtalandyrmaga mynasyp goşant goşýan ýaş zehinli türgenleriň tutuş nesliniň kemala gelmegi bu ugurda görülýän çäreleriň üstünlige eýe bolýandygynyň aýdyň subutnamasydyr. 2021-nji ýylda Ýaponiýanyň Tokio şäherinde geçirilen ХХХII tomusky Olimpiýa oýunlarynda Türkmenistanyň ýygyndy toparynyň mynasyp çykyş etmegi we ýurdumyzyň sport taryhynda ilkinji Oimpiýa medalynyň gazanylmagy türkmen sportunyň ýeňişli ýolunyň başlanandygyny alamatlandyrdy. 

2022-nji ýylda bu ýeňişli ýol mynasyp dowam etdirildi. Mysal üçin, biziň ýaş türgenlerimiz geçen ýylyň iýul aýynda Özbegistan Respublikasynyň paýtagty Daşkent şäherinde geçirilen hem-de dünýäniň 21 ýurdundan türgenleriň 260-dan gowragyny jemlän agyr atletika boýunça Aziýa ýaşlar çempionatynda Türkmenistana mynasyp wekilçilik etdiler. Türkmenistanyň awtomobil sporty boýunça ýygyndy topary geçen ýylyň esasy sport wakalarynyň birine öwrülen, 6 — 16-njy iýulda Russiýanyň çägi boýunça geçen “Ýüpek ýoly — 2022” halkara ralli-reýdine gatnaşyp, birinji orna we degişli kuboga mynasyp boldy. 3-nji awgustda “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça “Ýüpek ýoly — 2022” ralli-reýdinde hem-de ýetginjekleriň we ýaşlaryň arasynda agyr atletika boýunça geçirilen Aziýa çempionatynda baýrakly orunlary eýelän türgenleri sylaglamak dabarasy boldy. 

2022-nji ýylyň 31-nji awgustynda türkmen paýtagtynda hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça iri halkara ýaryşlarda — Russiýa Federasiýasynyň Wladiwostok şäherinde geçirilen «Aziýanyň çagalary» atly VII halkara sport oýunlarynda hem-de Türkiýe Respublikasynyň Konýa şäherinde geçirilen V yslam raýdaşlyk oýunlarynda üstünlikli çykyş edip, baýrakly orunlara mynasyp bolan türgenleri sylaglamak dabarasy boldy. 

Geçen ýylyň güýzünde ýurdumyzyň türgenleri nobatdaky halkara ýaryşlarda hem baýrakly orunlara mynasyp boldular. Awstriýa Respublikasynyň Oberwart şäherinde geçirilen dzýudo boýunça Ýewropanyň açyk çempionatynda, GFR-iň Berlin şäherinde guralan karate-do boýunça halkara ýaryşda, Çehiýanyň Pardubise şäherinde geçirilen Şotokan karate boýunça dünýä çempionatynda hem-de Russiýa Federasiýasynyň Moskwa şäherinde geçirilen sambo we söweş sambosy boýunça “Sambony esaslandyryjylaryň kubogy” atly halkara ýaryşda gazanylan medallar türkmen türgenleriniň sylaglarynyň üstüni ýetirdi. 

Işi bes edilen Sport we ýaşlar syýasaty ministrliginiň binýadynda Türkmenistanyň Bedenterbiýe we sport baradaky döwlet komitetiniň döredilmegi syn berilýän ýylyň möhüm wakalarynyň biri boldy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Karary bilen berkidilen bu çözgüt Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň sport ulgamyny kämilleşdirmek, türkmen sportunyň dünýädäki abraýyny belende götermek, ýurdumyzyň ilatyny köpçülikleýin sport bilen meşgullanmaga giňden çekmek, bedenterbiýe-sport we Olimpiýa hereketi arkaly sagdyn-durmuş ýörelgelerini has-da ýaýbaňlandyrmak maksady bilen kabul edildi. 

Şeýlelikde, milli saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmek, sagdyn durmuş ýörelgesini wagyz etmek, sporty hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça geçirilýän giň gerimli işler hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda halkymyzyň abadançylygynyň bähbidine durmuşa geçirilýän köpugurly syýasatyň üstünlige eýe bolýandygynyň aýdyň subutnamasydyr. Halkymyzyň saglygy ýurdumyzyň baş baýlygy bolup durýar. 

(TDH)

Aşgabat, 23-nji ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary A.Ýazmyradowyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň welaýatlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri bilen baglanyşykly meselelere garaldy. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Häkim welaýatda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň ýerine ýetirilişi, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalarynda kesgitlenen wezipeleriň durmuşa geçirilişi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, bugdaýa ideg etmek işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirilýär, şu ýylyň pagta hasyly üçin gowaça ekiljek ýerleri ekişe taýýarlamak işi dowam edýär, pagtaçy daýhanlary ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Ýazky ekiş möwsüminde ulanyljak oba hojalyk tehnikalary abatlanylýar, ýeralmany we beýleki gök-bakja ekinlerini ekmek işine taýýarlyk görülýär. 

Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda göz öňünde tutulan gurluşyk işleri meýilnamalaýyn esasda alnyp barylýar. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, dowam edýän oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek arkaly alnyp barylmagynyň zerurdygyny aýtdy hem-de welaýatyň gowaça ekiljek meýdanlaryndaky sürüm, tekizleýiş işleriniň depginini artdyrmak babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz bugdaýa ideg etmegiň agrotehniki möhletlerde ýerine ýetirilmeginiň hemişe gözegçilikde saklanylmagy babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

Bulardan başga-da, döwlet Baştutanymyz welaýatda medeni-durmuş maksatly desgalaryň ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilmegi hem-de etraplaryň, şäherleriň, şäherçeleriň elektrik energiýasy, suw we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün edilmegi boýunça zerur çäreleriň görülmelidigini häkime tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryna laýyklykda, welaýatda gurulmagy meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegi babatda häkime degişli tabşyryklary berdi. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew ýurdumyzyň günbatar sebitiniň ekin meýdanlarynda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň ýagdaýy, hususan-da, bugdaýa edilýän ideg işleriniň geçirilişi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, bugdaýa ideg etmek işleri agrotehnikanyň talaplaryny berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilýär, gowaça ekiljek ýerlerde sürüm we tekizleýiş işleri dowam edýär, ýazky ekiş möwsüminde ulanyljak tehnikalary, gurallary abatlamak boýunça zerur çäreler görülýär. Ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görülýär, welaýatyň pagtaçy kärendeçilerini ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek üçin degişli işler geçirilýär. 

Mundan başga-da, häkim obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça Milli maksatnama, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda gurulmagy meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň talabalaýyk guralmagynyň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekdi. Hususan-da, bugdaýa ideg etmegiň hem-de şu ýylyň pagta hasyly üçin gowaça ekiljek ýerlerde sürüm we tekizleýiş işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmeginiň berk gözegçilikde saklanylmagy, öňümizdäki ýazky ekiş möwsümine guramaçylykly taýýarlyk görülmegi babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny talabalaýyk işletmek, elektrik energiýasy, suw we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda ähli zerur tagallalaryň görülmelidigini tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalarynda göz öňünde tutulan medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegi babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň ýurdumyzyň demirgazyk sebitiniň ekin meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Bellenilişi ýaly, oba hojalyk işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirilýär. Hususan-da, welaýatyň gowaça ekiljek meýdanlarynda tekizleýiş işleri alnyp barylýar, pagtaçy daýhanlary ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek boýunça degişli çäreler görülýär. Şunuň bilen birlikde, ýazky ekiş möwsüminde ulanyljak oba hojalyk tehnikalary we gurallary abatlanylýar, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmek boýunça zerur bolan işler ýerine ýetirilýär. 

Häkim ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryna laýyklykda, welaýatda gurulmagy meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýerine ýetirilişi barada hem hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, oba hojalyk pudagynyň ýurdumyzyň ykdysadyýetindäki möhüm ornuna ünsi çekdi hem-de dowam edýän oba hojalyk işleriniň talabalaýyk geçirilmeginiň, pagta öndürijileriň ýokary hilli tohumlar bilen üpjün edilmeginiň wajypdygyny belledi we bu babatda häkime degişli tabşyryklary berdi. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň we beýleki medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, tebigy gaz we agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda ähli zerur işleriň ýerine ýetirilmelidigini belläp, häkime bu babatda anyk tabşyryklary berdi. 

Bulardan başga-da, hormatly Prezidentimiz häkime ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça Milli maksatnama laýyklykda, welaýatda meýilleşdirilen işleriň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew häzirki wagtda welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy, ýurdumyzyň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda meýilleşdirilen işleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, şu günler welaýatyň ekin meýdanlarynda bugdaýa ideg etmek işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär. Şu ýyl gowaça ekiljek ýerlerde sürüm we tekizleýiş işleri talabalaýyk alnyp barylýar, pagta öndürijileri ekiş möwsümine çenli ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek ugrunda zerur tagallalar edilýär. 

Gowaça ekişinde ulanyljak tehnikalary we gurallary abatlamak, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmek boýunça degişli işler geçirilýär. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryna laýyklykda, welaýatda gurulmagy meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň ähmiýetine ünsi çekdi hem-de gowaça ekiljek ýerleri talabalaýyk taýýarlamagyň, pagtaçy daýhanlary ekiş möwsümine çenli ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmegiň, ekişde ulanyljak tehnikalary möwsüme doly taýýar etmegiň möhümdigini belledi we bu babatda häkime tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz bugdaýa ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek bilen alnyp barylmagynyň, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmegiň wajypdygyny belläp, bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

Bulardan başga-da, hormatly Prezidentimiz welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilişini, elektrik energiýasy, suw we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün edilişini hem-de welaýatyň çäginden akyp geçýän derýalardaky suwuň kadaly akymyny almak boýunça geçirilýän işleri hemişe gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekdi we bu işleriň gözegçilikde saklanylmagy babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň kabul edilen maksatnamalarynda göz öňünde tutulan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, şu günler welaýatyň gowaça ekiljek ýerlerinde sürüm we tekizleýiş işleri geçirilýär, öňümizdäki oba hojalyk möwsüminde ulanyljak tehnikalar we gurallar abatlanylýar, pagta öndürijileri ekiş möwsümine çenli ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen bir hatarda, welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehniki kadalara laýyklykda ýerine ýetirilýär, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine talabalaýyk taýýarlyk görmek boýunça zerur işler alnyp barylýar. 

Şeýle hem häkim ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna we Oba milli maksatnamasyna laýyklykda welaýatda meýilleşdirilen işler barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän oba hojalyk işleriniň talabalaýyk ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini belledi we şu ýyl gowaça ekiljek ýerlerde sürüm, tekizleýiş işleriniň depginini ýokarlandyrmak, gowaça ekişinde ulanyljak tehnikalary we gurallary möwsüme doly taýýar etmek, pagtaçy daýhanlary ekişe çenli ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz welaýatyň ekin meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmeginiň, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine ykjam taýýarlyk görmegiň möhüm talap bolup durýandygyny nygtap, häkime anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz welaýatda medeni-durmuş we beýleki maksatly desgalaryň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, etraplarda, şäherlerde, şäherçelerde ilaty elektrik energiýasy, tebigy gaz, agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça ýerine ýetirilýän işleri hem-de sebitiň çäklerinden akyp geçýän derýalarda kadaly suw akymyny almak boýunça görülýän zerur çäreleri berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda hem-de Oba milli maksatnamasynda göz öňünde tutulan wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň möhümdigini belledi we bu işleriň hemişe üns merkezinde saklanylmagy babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzyň welaýatlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, şu günler welaýatlaryň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär. Şeýle hem 2023-nji ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek ýerleri ýazky ekiş möwsümine doly taýýar etmek boýunça degişli işler geçirilýär, pagtaçy daýhanlary ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek maksady bilen, pagta arassalaýjy kärhanalarda tohumlyk pagtany gaýtadan işlemek we tohumlyk çigitleri taýýarlamak işi utgaşykly alnyp barylýar. 

Ekişde ulanyljak tehnikalary we gurallary abatlap, olary möwsüme doly taýýar edip goýmak, şu ýylda ýurdumyzyň welaýatlarynda ekilmegi meýilleşdirilýän ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek ýerlerini taýýarlamak boýunça zerur çäreler görülýär. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalyk pudagynyň ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün etmekdäki möhüm ornuna ünsi çekdi hem-de şu günler dowam edýän oba hojalyk işleriniň, hususan-da, bugdaý ekilen meýdanlardaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly geçirilmeginiň zerurdygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlary hem-de ekilmegi meýilleşdirilýän ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek ýerlerini taýýarlamak ugrunda ähli zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi we bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasaryna we welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň, bugdaýa ideg etmegiň, gowaça ekiljek ýerleri ekişe taýýarlamagyň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmegini talabalaýyk guramak babatda degişli tabşyryklary berdi. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatynda oňa gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy döwletimiziň we jemgyýetimiziň durmuşynda taryhy ähmiýetli waka — ýurdumyzyň halk häkimiýetiniň ýokary wekilçilikli edarasy bolan Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň döredilmegi hem-de Türkmenistanyň Gahrymany, Hormatly il ýaşulusy, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Halk Maslahatynyň Başlygy wezipesine bellenilmegi we türkmen halkynyň Milli Lideri diýlip, kanuny taýdan ykrar edilmegi mynasybetli ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutladylar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň, mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiziň adyna döwletimiziň we jemgyýetimiziň durmuşynda taryhy ähmiýetli waka bolan halk häkimiýetiniň ýokary wekilçilikli edarasynyň — Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň döredilmegi hem-de degişli Konstitusion kanunlaryň kabul edilmegi, Türkmenistanyň Gahrymany, hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Halk Maslahatynyň Başlygy wezipesine bellenilmegi we türkmen halkynyň Milli Lideri diýlip kanuny taýdan ykrar edilmegi mynasybetli gutlag hatlary hem-de telegrammalar gelip gowuşýar. Olarda Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň bu möhüm wakasynyň halkymyzyň abadançylygynyň we Watanymyzyň gülläp ösüşiniň bähbidine täze üstünlikleriň gazanylmagyna kuwwatly itergi berjekdigi bellenilýär. Hatlary iberenler döwlet Baştutanymyzy bu şanly waka bilen tüýs ýürekden gutlaýarlar hem-de berk jan saglyk, uzak ömür, türkmen halkynyň rowaçlygynyň, abadançylygynyň bähbidine alyp barýan asylly işlerinde uly üstünlikleri arzuw edýärler. 

 Hormatly Prezidentimizi Türkmenistanyň Mejlisiniň deputatlarynyň adyndan G.Mämmedowa gutlady. 

Döwlet Baştutanymyza Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary Ş.Abdrahmanow, N.Amannepesow, B.Atdaýew, H.Geldimyradow, M.Mämmedowa, R.Meredow, Ç.Purçekow, A.Ýazmyradow, şeýle-de Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew tüýs ýürekden gutlaglaryny iberdiler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa Türkmenistanyň Prezidentiniň Diwanynyň jogapkär işgärleri tüýs ýürekden gutlaglaryny ýolladylar. 

Döwlet Baştutanymyzy bu şanly waka bilen ýurdumyzyň ýaşaýjylarynyň adyndan Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanow, Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew, Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow, Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew, Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew, Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymow gutladylar. 

 Hormatly Prezidentimize ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýolbaşçylary iň gowy arzuwlaryny iberdiler. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowa Türkmenistanda Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek boýunça merkezi toparyň başlygy G.Myradow, Demokratik partiýanyň başlygy A.Serdarow, Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Merkezi geňeşiniň başlygy S.Owganow, Agrar partiýanyň Merkezi geňeşiniň başlygy B.Annagurbanow, Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli merkeziniň, Zenanlar birleşiginiň Merkezi geňeşiniň başlygy A.Durdyýewa, Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň başlygy Ý.Keriýew, Dünýä türkmenleriniň ynsanperwer birleşiginiň Prezidentiniň orunbasary, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýerine ýetiriji direktory R.Bazarow, Parahatçylyk gaznasynyň müdiriýetiniň başlygy M.Saryýewa we beýlekiler gutlag hatlaryny iberdiler. 

(TDH)

Aşgabat, 19-njy ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda resminamalaryň taslamalaryna garaldy hem-de döwlet durmuşynyň birnäçe möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Döwlet Baştutanymyz gün tertibine geçip, Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa söz berdi. Ol alnyp barylýan kanun çykaryjylyk işi barada maglumat berdi. 

Bellenilişi ýaly, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Milli Geňeşi bir palataly ulgama öwürmek hem-de Türkmenistanyň Halk Maslahatyny döretmek baradaky taryhy başlangyjy halkymyzyň arasynda uly goldawa eýe boldy. Şundan ugur alnyp, Türkmenistanyň Konstitusiýasyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek bilen bagly teklipleri işläp taýýarlamak hem-de umumylaşdyrmak boýunça Konstitusion toparyň ýanynda iş topary döredildi. Raýatlardan gelip gowşan teklipler içgin öwrenilýär hem-de ara alnyp maslahatlaşylýar. Şeýle hem Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň we Mejlisiniň jemgyýetçilik wekilleriniň gatnaşmagynda geçiriljek bilelikdäki maslahatynyň gün tertibinde ara alnyp maslahatlaşyljak degişli kanunlaryň taslamalary taýýarlanylýar. 

Konstitusion özgertmeleriň hem-de öňde boljak bilelikdäki maslahatyň taryhy ähmiýetini düşündirmek we wagyz etmek maksady bilen, ýerlerde Mejlisiň deputatlarynyň, syýasy partiýalaryň, iri jemgyýetçilik birleşikleriniň wekilleriniň gatnaşmagynda duşuşyklar geçirildi. Şeýle hem bu meseleler boýunça köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde, şol sanda teleradiogepleşiklerde çykyşlar guraldy, syýasy-jemgyýetçilik häsiýetli makalalar çap edildi. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň we Mejlisiniň jemgyýetçilik wekilleriniň gatnaşmagynda 21-nji ýanwarda geçiriljek bilelikdäki maslahatyna taýýarlyk görlüşi barada maglumat berdi. Bilelikdäki maslahaty geçirmegiň meýilnamasy we onuň gün tertibi işlenip taýýarlanyldy. Guramaçylyk toparynyň mejlislerinde maslahatyň gün tertibi boýunça göz öňünde tutulýan meseleler ara alnyp maslahatlaşylýar. 

Türkmenistanyň Milli Geňeşi, ýurdumyzyň Hökümeti, ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş hem-de ýerli häkimiýet edaralary, jemgyýetçilik guramalary tarapyndan bilelikde degişli işler alnyp barylýar. 

15-nji ýanwarda Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, alnyp barylýan gurluşyk işleriniň depgini hem-de bu ýerde guruljak baş metjidiň taslamalary bilen tanyşdy we iş maslahatyny geçirdi. Häzirki wagtda 20-nji ýanwarda ýurdumyzyň ýaşuly wekilleriniň gatnaşmagynda geçiriljek Ahal welaýatynyň baş metjidiniň düýbüniň tutulyş dabarasy, şeýle hem onuň çäklerinde meýilleşdirilýän çäreler bilen bagly guramaçylyk-taýýarlyk işleri alnyp baryldy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow maliýe-ykdysadyýet toplumynyň düzümleri tarapyndan bu ulgamyň öňünde goýlan ileri tutulýan wezipeleri ýerine ýetirmek maksady bilen alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Ykdysadyýetimiziň dürli pudaklarynyň işleriniň kadalaşdyrylmagyna gönükdirilen birnäçe hukuk namalaryny kämilleşdirmek boýunça degişli düzümler tarapyndan durmuşa geçirilýän çäreler hasabatda beýan edilen aýratyn mesele boldy. Şunuň bilen baglylykda, işlenip taýýarlanylan, ugurdaş düzümler bilen bellenilen tertipde deslapky ylalaşylan hem-de Türkmenistanyň Prezidentiniň Karary bilen tassyklanylýan degişli resminamalar barada hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Watanymyzyň mundan beýläk-de durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegine gönükdirilen döwlet we milli maksatnamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagynyň üpjün edilmeginiň möhümdigine ünsi çekdi. Hormatly Prezidentimiz degişli Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi hem-de ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň meýilnamalaýyn wezipeleri öz wagtynda, talabalaýyk ýerine ýetirmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow gözegçilik edýän ýangyç-energetika toplumynda, hususan-da, “Türkmennebit” döwlet konserninde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Häzirki wagtda konsern tarapyndan Hazar deňziniň türkmen bölegindäki ygtyýarlandyrylan deňiz toplumlaryny özleşdirmek hem-de tehnologik taýdan çylşyrymly taslamalary amala aşyrmak boýunça degişli işler geçirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýangyç-energetika toplumynyň senagat we eksport kuwwatyny pugtalandyrmaga, täze tehnologiýalary we öňdebaryjy işläp taýýarlamalary ulanmak arkaly onuň düzümlerini döwrebaplaşdyrmaga gönükdirilen maksatnamalary yzygiderli durmuşa geçirmegiň, pudagy mundan beýläk-de diwersifikasiýalaşdyrmagyň, dünýä bazarlarynda uly isleg bildirilýän nebit önümleriniň, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň önümçiligini artdyrmagyň zerurdygyny belledi hem-de wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow gözegçilik edýän düzümlerindäki işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, alnyp barlan ylmy-barlag işleriniň netijesinde Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy etrabynda ýerleşýän “Çagyl” ýatagynyň demir magdanlaryny baýlaşdyrmak arkaly zawodlaryň önümçiliginde çig mal hökmünde ulanylýan demir oksidini almak mümkinçiliginiň bardygy anyklanyldy. Şunuň bilen baglylykda, bu ýatagyň demir magdanlarynyň bar bolan goruny tassyklamak, taslamanyň tehniki-ykdysady esaslandyrmasyny işläp düzmek üçin maslahat beriji kompaniýany saýlap almak boýunça halkara bäsleşigi geçirmek meýilleşdirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, degişli meseleleri içgin öwrenmegiň we daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň önümçiliginde ulanylýan ýerli çig mal serişdelerini mundan beýläk-de özleşdirmegiň zerurdygyny belledi hem-de wise-premýere bu ugurda alnyp barylýan işleri dowam etdirmegi tabşyrdy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew dokma senagaty pudagyny mundan beýläk-de ösdürmek, pudagyň kärhanalarynyň doly kuwwatynda bökdençsiz işini üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Dokma senagaty ministrliginiň garamagyndaky kärhanalary önümçilik serişdeleri bilen üpjün etmek boýunça zerur çäreler durmuşa geçirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki döwürde ýokary tehnologiýalary we iň gowy dünýä tejribesini ulanmak esasynda ugurdaş senagatyň çalt depginler bilen ösdürilmegi netijesinde türkmen dokma önümleriniň diňe bir içerki bazarda däl, eýsem, daşary ýurtlarda-da bäsdeşlige ukyplylygynyň yzygiderli ýokarlanýandygyny belledi hem-de ýokary hilli çig mal bilen üpjün edilmeginiň hasabyna dokma kärhanalarynyň doly güýjünde işledilmeginiň möhümdigine ünsi çekip, bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Şeýle hem wise-premýer Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň häzirki zamanyň talaplaryna laýyklykda, ýurdumyzyň önüm öndürijilerine halkara sergilere we işewürlik maslahatlaryna gatnaşmaklaryna goldaw bermekde döwrebap usullaryň hem-de oýlanyşykly strategiýanyň ulanylmagyna gönükdirilen işleriniň netijeleri barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň ykdysady we eksport kuwwatyny pugtalandyrmak, daşary döwletler bilen söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça ägirt uly işleriň durmuşa geçirilýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz daşary ýurtlaryň işewürlik düzümleri bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň ýurdumyzyň alyp barýan daşary syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridigini aýdyp, bu babatda wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Eýran Yslam Respublikasynyň Türkmenistandaky Medeniýet günlerini geçirmäge görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. 

Şu ýylyň 12 — 14-nji fewraly aralygynda geçirilmegi meýilleşdirilýän döredijilik çäresine gatnaşmak üçin dostlukly ýurduň medeniýet işgärleriniň we sungat ussatlarynyň wekiliýeti Aşgabada geler. Medeniýet günleriniň çäklerinde konsert, doganlyk halkyň amaly-haşam sungatynyň eserleriniň sergisi, iki ýurduň suratkeşleriniň ussatlyk sapaklary we duşuşyklary, eýran kinofilmleriniň görkezilişi bolar. Myhmanlar üçin paýtagtymyzyň muzeýlerine we gözel künjeklerine gezelençler guralar. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek bilen bir hatarda, medeni gatnaşyklaryň giňeldilmeginiň döwletara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz Eýran Yslam Respublikasynyň Türkmenistandaky Medeniýet günleriniň dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk däplerine esaslanýan hem-de iki ýurduň halklarynyň bähbidine laýyk gelýän ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna ýardam berjekdigine ynam bildirip, bu döredijilik çäresiniň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegini wise-premýere tabşyrdy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde sanly ulgam arkaly halkara ylmy-amaly maslahatlary geçirmek boýunça alnyp barylýan taýýarlyk işleri barada hasabat berdi. 

Şu ýylyň “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” diýlip atlandyrylmagy mynasybetli 15-16-njy fewralda ýurdumyzyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde maslahat, 24-nji fewralda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde, 26-njy aprelde Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynda ylmy-amaly maslahatlary, 15-nji martda bolsa Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynda halkara forumy geçirmek meýilleşdirildi. Olara ýurdumyzyň ýaş alymlary, professor mugallymlary we talyplary bilen bir hatarda, Ýaponiýanyň, Koreýa Respublikasynyň, Rumyniýanyň, Germaniýanyň, Wýetnamyň, Singapuryň, Hytaýyň, Hindistanyň, Bolgariýanyň, Polşanyň, Russiýanyň, Türkiýäniň, Azerbaýjanyň, Gazagystanyň, Özbegistanyň we başga-da birnäçe döwletleriň ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlary, talyp ýaşlary, ýaş alymlar gatnaşarlar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ylym, bilim we täzeçil tehnologiýalar ulgamynda tejribe alyşmak, dünýä jemgyýetçiligini ýurdumyzda möhüm ugurlar boýunça alnyp barylýan ylmy işläp taýýarlamalar bilen tanyşdyrmak üçin, daşary ýurtlaryň iri ýokary okuw mekdepleri we ylmy-barlag merkezleri bilen gatnaşyklary ýola goýmak boýunça durmuşa geçirilýän işleriň möhümdigine ünsi çekdi. Şeýle wekilçilikli halkara forumlaryň ýurdumyzyň ylmynyň ýeten derejesini dünýä ýaýmakda, Watanymyzyň abraýyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmakda uly mümkinçilikleri açýandygyny belläp, döwlet Baştutanymyz ähli meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek babatda wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygy Mihail Mişustiniň 19-20-nji ýanwarda Türkmenistana meýilleşdirilen resmi saparyna görlen taýýarlyk işleri barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, iki dostlukly ýurduň arasyndaky gatnaşyklar çuňlaşdyrylan strategik hyzmatdaşlyk häsiýetine eýedir hem-de ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, halkara guramalaryň çäklerinde üstünlikli ösdürilýär. Häzirki wagta çenli dürli derejede gol çekilen 320 resminama türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň şertnama-hukuk binýadyny emele getirýär. 

Hormatly Prezidentimiziň Russiýa Federasiýasyna geçen ýyl amala aşyran resmi saparynyň barşynda geçirilen gepleşikler netijeli döwletara gatnaşyklaryň ösdürilmegine täze itergi berdi. Moskwada ýokary derejede geçirilen gepleşikleriň jemleri boýunça gazanylan ylalaşyklar özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň, ony täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmagyň ygtybarly binýadyny emele getirdi. Ikitaraplaýyn ykdysady hyzmatdaşlygy giňeltmekde hem-de bar bolan mümkinçilikleri durmuşa geçirmekde hökümetara türkmen-rus toparyna aýratyn orun degişlidir. Geçen ýylyň dekabrynda Moskwada toparyň 12-nji mejlisi geçirildi, onuň jemleri boýunça 15 sany resminama gol çekildi. 

Medeni-ynsanperwer ulgam döwletara gatnaşyklaryň möhüm ugrudyr. Aşgabatdaky A.S.Puşkin adyndaky umumy orta bilim berýän bilelikdäki türkmen-rus mekdebi we türkmen tarapynyň başlangyjy esasynda Russiýa Federasiýasynyň Astrahan oblastynda gurlan Magtymguly Pyragy adyndaky orta mekdep bilim ulgamyndaky netijeli hyzmatdaşlygyň aýdyň mysallarydyr. Häzirki wagtda Aşgabatda A.S.Puşkin adyndaky Döwlet rus drama teatrynyň täze binasyny gurmak hem-de Türkmen-rus uniwersitetini döretmek boýunça işler alnyp barylýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, strategik hyzmatdaşlyk, däp bolan dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerine esaslanýan döwletara gatnaşyklaryň ýokary derejesini belledi. Döwlet Baştutanymyz söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň bu ugurdaky gatnaşyklaryň köp ulgamlaryny öz içine alýandygyny hem-de oňyn ösüş meýillerine eýedigini nygtady. Muňa özara haryt dolanyşygynyň okgunly ösüşi hem aýdyň şaýatlyk edýär. Russiýanyň iri sebitleri we subýektleri bilen hyzmatdaşlyk netijeli häsiýete eýedir. Olar bilen göni işewürlik gatnaşyklary ýola goýuldy. Medeni-ynsanperwer ulgam türkmen-rus gatnaşyklarynyň aýrylmaz bölegi bolup, bu ugurda bilelikdäki netijeli işiň baý tejribesi toplandy. 

Döwlet Baştutanymyz aýdylanlary jemläp, wise-premýere, DIM-niň ýolbaşçysyna Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygynyň saparynyň hem-de RF-niň wekiliýetiniň ýurdumyzda saparda bolmagynyň çäklerinde meýilleşdirilen ähli çäreleriň ýokary taýýarlyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, meýilleşdirilen ähli duşuşyklar we gepleşikler, gol çekilmegi göz öňünde tutulýan resminamalar anyk netijeleriň gazanylmagyna gönükdirilmelidir hem-de hyzmatdaşlygyň bar bolan uly mümkinçilikleriniň doly durmuşa geçirilmegine ýardam bermelidir. Munuň özi umumy bähbitlere laýyk gelýär. 

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew durmuş-ykdysady özgertmeleriň çäklerinde milli ulag-kommunikasiýa toplumynyň işini düzgünleşdirýän hukuk namalaryny döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirmek boýunça geçirilýän işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli Kararyň taslamasy hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki döwürde ýurdumyzyň ulag ulgamyny ösdürmekde awiasiýa pudagyna möhüm ornuň degişlidigini belledi. Döwlet Baştutanymyz degişli resminama gol çekdi hem-de ony sanly ulgam arkaly iberip, agentligiň ýolbaşçysyna resminamanyň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. 

Hasabatyň dowamynda “Türkmenaragatnaşyk” agentligi tarapyndan ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti we innowasion tehnologiýalary mundan beýläk-de ösdürmek, şol sanda döwlet hyzmatlary elektron ulgamyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada habar berildi. Bellenilişi ýaly, milli portallaryň işe girizilmegi bilen, ornaşdyrylýan taslamalaryň netijeliligini üpjün etmekde, olary doly mümkinçiliginde ulanmakda tehniki we guramaçylyk taýdan birnäçe ugurdaş maksatnamalaýyn çäreleri kabul etmegiň zerurdygy öwrenildi. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi tarapyndan internet hyzmatlarynyň görnüşlerini giňeltmek, elektron ulgamlaryň işini üpjün etmek we düzgünleşdirmek boýunça amala aşyrylýan işleriň ähmiýetini belledi. Hormatly Prezidentimiz sanly tehnologiýalary ornaşdyrmakda ähli işleri hil taýdan täze derejede utgaşdyrmagyň, bar bolan kuwwaty doly derejede peýdalanmagyň möhümdigini aýdyp, agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurdaky işleri dowam etdirmegi tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz mejlisi jemläp, şu gün möhüm meselelere garalandygyny, milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň ösdürilmegine gönükdirilen birnäçe resminamalaryň kabul edilendigini belledi. 

Hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisine gatnaşyjylara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny hem-de berkarar Watanymyzyň mundan beýläk-de ösdürilmeginiň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 19-njy ýanwar (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyza iş sapary bilen gelen Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Prezidenti Rustam Minnihanow bilen geçiren duşuşygynyň dowamynda türkmen-tatar gatnaşyklarynyň dürli ugurlar boýunça ösüşiniň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Myhman mähirli kabul edilendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Gahryman Arkadagymyza Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putiniň mähirli salamyny ýetirdi. Türkmen-tatar gatnaşyklarynyň meselelerine berilýän hemişelik üns üçin hoşallyk sözlerini aýdyp, Rustam Minnihanow doganlyk Türkmenistana ýene-de gelip görmek mümkinçiligine örän şatdygyny nygtady. 

Hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hoşniýetli sözler üçin myhmana minnetdarlyk bildirip, Russiýa Federasiýasynyň Prezidentine, şeýle hem Tatarystan Respublikasynyň ozalky Prezidenti M.Şaýmiýewe iň gowy arzuwlaryny beýan etdi we Mihail Mişustiniň ýolbaşçylygyndaky Russiýa Federasiýasynyň Hökümet wekiliýetiniň Türkmenistana şu gezekki saparynyň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine kuwwatly itergi berjekdigine, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygyň berkidilmegi üçin täze mümkinçilikleri döretjekdigine ynam bildirdi. 

Söhbetdeşligiň dowamynda birnäçe giň gerimli taslamalary amala aşyrmagyň çäklerindäki bilelikdäki işiň toplanan baý tejribesi bilen berkidilen hem-de uly geljegi bolan netijeli hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we mümkinçilikleri barada pikir alşyldy. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy türkmen bazarynda iri meşhur kompaniýalaryň üstünlikli hereket edýändigini, şolaryň hatarynda Tatarystanyň “KamAZ”, “Tatneft”, “KER-Holding”, “Kazanskiý wertolýotnyý zawod” we beýlekileriň möhüm orun eýeleýändigini belledi. Köp ýyllaryň dowamynda olar biziň ýurdumyzda ýokary hilli tehniki hyzmatlary amala aşyrýarlar diýip, hormatly Arkadagymyz Türkmenistanyň olaryň işine mundan beýläk-de zerur goldaw berjekdigini nygtady. 

Prezident Rustam Minnihanow Tatarystanyň işewür toparlarynyň geljegi uly hasaplanýan türkmen bazarynda öz ornuny berkitmäge uly gyzyklanma bildirýändiklerini aýdyp, ýurdumyzda döredilen amatly maýa goýum ýagdaýynyň we Türkmenistanyň öz üstüne alan borçnamalaryna jogapkärçilikli çemeleşýän, ygtybarly hyzmatdaş hökmündäki halkara abraýynyň gatnaşyklary netijeli ösdürmäge giň ýol açýandygyny belledi. 

Ynsanperwer ulgamdaky, şol sanda ylym we bilim ulgamlarynda, ýokary hünärli işgärleri taýýarlamakda ýola goýulýan hyzmatdaşlyk türkmen-tatar gatnaşyklarynyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz häzirki döwürde Tatarystanyň iri ýokary okuw mekdeplerinde türkmen ýaşlarynyň köp sanlysynyň dürli hünärler boýunça bilim alýandygyny belledi we ýurdumyzyň bu ugurdaky ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmäge gyzyklanma bildirýändigini aýtdy. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy we myhman sport ulgamyndaky däp bolan gatnaşyklary çuňlaşdyrmagyň, bilelikdäki çäreleri guramagyň, özara tejribe alyşmagyň wajypdygyny nygtadylar. Şunuň bilen baglylykda, Kazan şäherinde geçirilen yslam ýurtlarynyň we Tatarystan Respublikasynyň birinji halkara hokkeý ýaryşynyň ähmiýeti bellenildi. Oňa Türkmenistanyň ýygyndy topary hem gatnaşdy. 

Däp bolan hyzmatdaşlygy ösdürmekde parlamentara gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň we kanun çykaryjylyk işinde tejribe alyşmagyň möhümdigi nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň we Tatarystan Respublikasynyň Döwlet Geňeşiniň wekilleriniň arasynda özara gatnaşyklary ýola goýmagyň maksadalaýyk boljakdygyny aýtdy. 

Şeýle hem Tatarystanyň Prezidentiniň Ahal welaýatynyň baş metjidiniň düýbüni tutmak çäresine gatnaşmagynyň ähmiýeti barada aýdyp, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy bu saparyň türkmen-tatar dostluk gatnaşyklaryny berkitmekde nobatdaky möhüm ädime öwrüljekdigine ynam bildirdi. 

Pursatdan peýdalanyp, Prezident Rustam Minnihanow şunuň ýaly mukaddes çärä gatnaşmaga çakylyk üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de täze metjidiň Ahal welaýatynyň merkeziniň binagärlik keşbine özboluşly öwüşgin çaýjakdygyna ynanýandygyny nygtady. 

Duşuşygyň ahyrynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Prezidenti Rustam Minnihanow iki ýurduň arasyndaky dost-doganlyk gatnaşyklarynyň uly geljeginiň bardygyny aýdyp, onuň ynanyşmak, özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýörelgeleri esasynda mundan beýläk-de ösdüriljekdigine ynam bildirdiler.

Bilim we ylym ulgamy 

 2022-nji ýylda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan üstünlikli alnyp barylýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolan bilim we ylym ulgamy uly üstünliklere beslendi. Bu ulgam jemgyýetçilik ösüşiniň kuwwatly özgerdiji güýji bolmak bilen, ýurdumyzyň durmuşynda möhüm orny eýeleýär hem-de Diýarymyzyň dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşulyşmagynyň wajyp şerti bolup durýar. 

Hormatly Prezidentimiz 2022-nji ýylyň 23-nji sentýabrynda Aşgabatda geçirilen Döwlet Maslahatyndaky maksatnamalaýyn çykyşynda: “Döwrümiziň ylmy-tehniki ösüşiniň gazananlaryna, täze tehnologiýalara, bilimlere we innowasiýalara daýanyp, ýurdumyzda ylmy, bilimi, medeniýeti ösdürmek babatda uly tejribe topladyk. Ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly, sagdyn nesli terbiýelemäge örän uly ähmiýet berýäris. Dünýäniň öňdebaryjy tejribelerinden ugur alyp, ýaş nesliň döwrebap bilim almagy, ylym we döredijilik bilen meşgullanmagy ugrunda giň mümkinçilikleri döredýäris. Bilim işini döwrebaplaşdyrýarys, milli maksatnamalary, konsepsiýalary üstünlikli durmuşa geçirýäris” diýip belledi. Türkmen ýaşlarynyň üstünlikleri Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüne gadam basan ýurdumyzyň üstünlikleridir. Türkmenistanyň ýaş raýatlarynyň döwrebap bilim almaklary, geljekki hünärini saýlamaklary, öz ukyp-başarnyklaryndan doly peýdalanmaklary, durmuş meýilnamalaryny amala aşyrmaklary üçin ähli şertler döredilendir. 

Milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklary üçin ýokary hünär derejeli işgärleri taýýarlamagyň hakyky merkezi bolan ýokary bilimiň ösdürilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Bu möhüm mesele döwletimiziň ol ýa-da beýleki hünärlere bolan zerurlyklary hasaba alnyp, oýlanyşykly çözülýär. Bu wezipeleri amala aşyrmak üçin Türkmenistanda ähli mümkinçilikler bar. Ýokary we orta hünär okuw mekdeplerine kabul edilýän talyplaryň sany ýyl-ýyldan artdyrylýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň geçen ýylyň 8-nji iýulynda geçirilen giňişleýin mejlisinde degişli Buýruga gol çekip, welaýatlar we Aşgabat şäheri boýunça 2022-nji ýylda ýurdumyzyň ýokary we orta hünär okuw mekdeplerine okuwa kabul etmegiň Meýilnamasyny tassyklady. Ýokary okuw mekdeplerini mundan beýläk-de döwrebaplaşdyrmak hem-de olaryň maliýe-ykdysady ýagdaýyny gowulandyrmak, bilim ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek hem-de ýokary okuw mekdeplerini doly hojalyk hasaplaşyk usulyna tapgyrlaýyn geçirmek maksady bilen, tölegli esasda okamaga isleg bildirýänler üçin orunlar bölünip berilýär. Halk hojalygynyň dürli pudaklarynyň ýokary derejeli işgärlere zerurlyklaryny hasaba almak bilen, ýokary we orta hünär okuw mekdeplerinde hünär ugurlarynyň sany artdyrylýar. 

Hormatly Prezidentimiz hökümetara ylalaşyklara laýyklykda, ýaşlaryň daşary ýurt ýokary okuw mekdeplerine okuwa iberilmegine, ýokary we orta hünär okuw mekdeplerini tölegli esasda tamamlan talyplara iki ýyllyk hökmany iş tejribesi bolmazdan diplom bermek baradaky teklipleriň taýýarlanylmagyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz tarapyndan kesgitlenen bilimiň hiliniň mundan beýläk-de ýokarlandyrylmagyna gönükdirilen ilkinji nobatdaky wezipeleriň hatarynda ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerini bilim görkezijileri boýunça dünýäniň abraýly okuw mekdepleriniň sanawyna girizmek boýunça degişli işler görkezildi. Sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyna laýyklykda, elektron bilim maglumatlarynyň gaznasyny döretmek babatda netijeli çäreler geçirilýär, ýokary okuw mekdeplerini bir bitewi bilim toruna birikdirmek işleri amala aşyrylýar. 

Milli bilim ulgamyna dünýä standartlarynyň ornaşdyrylmagy bilen baglylykda, ýurdumyz Birleşen Milletler Guramasy bilen ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlygy barha giňeldýär. Türkmenistanda BMG-niň beýleki ugurdaş düzümleri bilen hem bilelikdäki işler alnyp barylýar. Ýokary okuw mekdeplerinde guralýan köp sanly çäreler munuň mysalydyr. Şolaryň hatarynda BMG-niň ýurdumyzdaky edaralarynyň wekilleriniň hem-de halkara bilermenleriň gatnaşmagynda geçirilýän talyplaryň pikir alyşmalaryny, okuw sapaklaryny, ýörite sergileri, maslahatlary hem-de dünýä gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça “tegelek stol” görnüşinde guralýan duşuşyklary görkezmek bolar. 

Döwletimiz tarapyndan alnyp barylýan “Açyk gapylar” syýasaty netijesinde ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň wekilleri daşary ýurtly kärdeşleri bilen işjeň hyzmatdaşlygy giňeltmäge mümkinçilik alyp, öňdebaryjy dünýä tejribesi esasynda okuw maksatnamalaryny, meýilnamalaryny, okuw kitaplaryny we gollanmalaryny yzygiderli kämilleşdirýärler. Şunuň bilen birlikde, milli bilim ulgamyny ösdürmegiň ýetilen ýokary derejesi daşary ýurtly talyplar we mugallymlar üçin biziň ýurdumyzyň özüne çekijiligini artdyrýar, olar ýokary okuw mekdeplerimizde okamaga, işlemäge çagyrylýar. 

Döwlet Baştutanymyzyň çuňňur oýlanyşykly işlenip taýýarlanylan bilim syýasaty hem-de sagdyn, hemmetaraplaýyn ösen, giň dünýägaraýyşly, bilimli ýaş nesli terbiýeläp ýetişdirmek ugrunda durmuşa geçirilýän giň gerimli işler özüniň oňyn netijesini berýär. Milli we iri halkara ders bäsleşiklerine gatnaşyp, baýrakly orunlary eýeleýän ýaşlaryň sany ýyl-ýyldan artýar, ynsanperwer hyzmatdaşlyk ösdürilýär, türkmen ýaşlary sportda we döredijilikde ýokary sepgitlere ýetýärler. 

Türkmen talyplary Sankt-Peterburgyň Informasiýa tehnologiýalary, mehanika we optiki milli barlaglar uniwersiteti tarapyndan guralan Demirgazyk ýurtlaryň uniwersitetleriniň VIII matematika ders bäsleşiginde ýokary netijeleri görkezdiler. Bäsleşigiň jemleri boýunça kesgitlenen 31 ýeňijiniň 15-si biziň ýurdumyzyň talyplarydyr. Mundan başga-da, türkmen talyplarynyň 32-si ikinji we 16-sy üçünji orna mynasyp boldy. Biziň talyplarymyz Durnukly ösüş maksatlary boýunça her ýyl geçirilýän halkara talyplar bäsleşiginde mümkin bolan üç baýrakly ornuň ikisini eýelediler. Bu bäsleşige Türkmenistanyň, Gyrgyzystanyň, Özbegistanyň, Täjigistanyň we Owganystanyň ýokary okuw mekdeplerinden 500 talyp gatnaşdy we ol rus, iňlis dillerinde onlaýn görnüşde guraldy. Polşanyň Katowise şäherinde matematika dersi boýunça geçirilen halkara bäsleşikde türkmen talyplary şahsy we toparlaýyn hasapda 7 altyn, 7 kümüş hem-de 6 sany bürünç medala, halkara ynsanperwer hukugy boýunça Moskwa şäherinde guralan F.F.Martens adyndaky halkara bäsleşikde bolsa birinji orna mynasyp boldular. 

Ýurdumyzyň umumybilim berýän orta mekdepleriniň okuwçylary hem halkara internet bäsleşiklerine işjeň gatnaşyp, ýokary netijeleri görkezýärler. Hususan-da, Sankt-Peterburgyň Diplomdan soňky bilim akademiýasynyň fizika-matematika fakultetiniň kafedrasy tarapyndan “Nord Education” (Finlýandiýa) we “Meta şkola” kompaniýalary bilen bilelikde guralan internet bäsleşikleriniň jemlerine laýyklykda, Türkmenistanyň mekdep okuwçylaryna dürli derejeli diplomlaryň 38-si gowşuryldy. Şeýle hem biziň okuwçylarymyz geografiýa, informatika, fizika we biologiýa boýunça “Info-urok” taslama bäsleşiginde öňe saýlanyp, diplomlaryň 5-sine mynasyp boldular. Mundan başga-da olar “Intolimp” taslama internet bäsleşiginiň tapgyrynyň jemleri boýunça ýeňiş gazanyp, 25 diploma mynasyp boldular. 

Türkmen talyplarynyň we mekdep okuwçylarynyň halkara bäsleşiklerde şeýle ynamly çykyş etmekleri hem-de köp sanly baýrakly orunlara mynasyp bolmaklary döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň ösüp gelýän ýaş nesil baradaky yzygiderli aladalarynyň, hemmetaraplaýyn bilimli, intellektual we ruhy taýdan ösen, watansöýüji ýaşlary terbiýeläp ýetişdirmek meselelerine hemişelik ünsüniň anyk netijeleridir. Hormatly Prezidentimiz tarapyndan Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň 2022-nji ýylyň 1-nji sentýabrynda geçirilen VII gurultaýynda öňde goýlan wezipeler, şol sanda bilim serişdelerini ösdürmek boýunça bellenilen çäreler hem şu ugra gönükdirilendir. 

Watanymyzyň dürli künjeginde iň häzirki zaman mekdebe çenli çagalar edaralary, orta mekdepler, başlangyç hünär okuw mekdepleri we ýokary okuw mekdepleri yzygiderli gurulýar. 1-nji sentýabrda paýtagtymyzda we welaýat merkezlerinde — Aşgabat şäheriniň Bagtyýarlyk etrabynyň Ýasmansalyk ýaşaýyş toplumynda 720 orunlyk umumybilim berýän orta mekdep, Ahal welaýatynyň Kaka etrabynyň Duşak şäherçesinde 600 orunlyk orta mekdep we 320 orunlyk çagalar bagy ulanmaga berildi. Ahal welaýatynyň Gökdepe şäherinde bina edilen çagalar bagy hem 320 çaga niýetlenendir. Balkan welaýatynyň Saganly obasynyň ýaşaýjylary Bilimler we talyp ýaşlar gününi 600 orunlyk täze orta mekdebi ulanmaga bermek dabarasy bilen utgaşdyrdylar. Daşoguz welaýatynyň Daşoguz şäherinde we S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň Buýanly obasynda her biri 600 orunlyk iki sany umumybilim berýän orta mekdebiň açylmagy ýaşaýjylar üçin ýakymly baýramçylyk sowgady boldy. Daşoguz şäherinde gurlup ulanmaga berlen çagalar bagy 240 körpä niýetlenendir. 

1-nji sentýabr Lebap welaýatynyň ýaşaýjylary üçin hem şanly wakalara beslendi. Has anygy, Saýat etrabynyň Guşçy obasynda 160 orunlyk çagalar bagy we etrabyň Gyzylgaýa obasynda 600 orunlyk orta mekdep dabaraly ýagdaýda ulanmaga berildi. Mary welaýatynyň Baýramaly şäheriniň ýaşlary 500 orunlyk täze, döwrebap orta mekdepde okamaga mümkinçilik aldylar. Bu welaýatyň Sakarçäge etrabynyň Çöňür obasynda 320 orunlyk çagalar bagy körpeler üçin gapysyny giňden açdy. Bu desgalaryň gurluşygynyň ýurdumyzyň hususy kärhanalary tarapyndan amala aşyrylandygyny bellemek gerek. Olar öz üstüne ýüklenen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirýärler.  

Şunuň ýaly desgalaryň ýurdumyzyň hünärmenleri tarapyndan dostlukly ýurtlarda bina edilmegi hem buýsançly ýagdaýdyr. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow geçen ýylyň 9-njy dekabrynda Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky diplomatik missiýalarynyň hem-de konsullyk edaralarynyň we halkara guramalaryň ýanyndaky wekilhanalarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda geçirilen Hökümetiň giňişleýin mejlisiniň barşynda Täjigistan Respublikasynda 540 orunlyk Magtymguly adyndaky umumybilim berýän orta mekdebiň binalar toplumyny gurmak hakynda Karara gol çekdi. 

Okuw ýylynyň başynda bellenilýän Bilimler we talyp ýaşlar gününde birinji synp mekdep okuwçylaryna döwlet Baştutanymyzyň adyndan ajaýyp sowgadyň — programma üpjünçilikli “Bilimli” atly kompýuteriň gowşurylandygyny bellemek gerek. Ýurdumyzda mugallymlaryň ukyp-başarnyklaryny hem-de döredijilik mümkinçiliklerini açyp görkezmek, olaryň hünäriniň abraýyny ýokarlandyrmak, öňdebaryjy tejribelerini wagyz etmek maksady bilen, Bilim ministrligi tarapyndan “Ýylyň mugallymy” hem-de “Ýylyň terbiýeçisi” atly döwlet bäsleşikleri geçirilýär. 

Milli ykdysadyýetimiziň pudaklary üçin ýokary hünär derejeli işgärleri taýýarlamak boýunça öňde goýlan wezipeler himiýa, biologiýa we beýleki dersleriň çuňlaşdyrylyp öwrenilmegine gönükdirilen ýöriteleşdirilen orta mekdepleriň döredilmegini şertlendirdi. Köpugurly halkara hyzmatdaşlygyň ösüş depginlerini hasaba almak bilen, mekdep okuwçylaryna daşary ýurt dillerini öwretmegiň usullary kämilleşdirilýär, olaryň sanawy giňeldilýär. Iňlis, fransuz, nemes, ýapon, koreý dillerini çuňlaşdyryp öwretmek boýunça okuw mekdepleri üstünlikli hereket edýär. Bularyň ählisi bilimiň hemmelere elýeterliligini üpjün etmek, ýurdumyzyň her bir raýatynyň öz ukyp-başarnygyny, zehinini doly derejede açyp görkezmegi üçin aňrybaş amatly şertleriň döredilmeginiň bu ulgamda amala aşyrylýan özgertmeleriň baş maksady bolup durýandygynyň aýdyň subutnamasydyr. 

Mugallymlaryň hünär derejesi ýokarlandyrylýar, olar iň täze bilim usulyýetlerini hem-de maglumat tehnologiýalaryny üstünlikli özleşdirýärler, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň daşary ýurtlaryň bilim merkezleri bilen gatnaşyklary giňeldilýär. Türkmenistan Ýewropanyň, Aziýanyň, Amerika yklymynyň ykrar edilen ylym we bilim merkezleri bilen ýakyn gatnaşyklary ýola goýmak arkaly bu döwletlerde bilim alýan talyplaryň sanyny artdyrmagy gazandy. Halkara ylmy barlaglara gatnaşmagynyň gerimini giňeltdi, ýokary okuw mekdepleriniň arasynda alyşmalary hem-de akademiki maglumat torlarynyň ösdürilmegini işjeňleşdirdi. 

Türkmenistanyň Prezidentiniň 2022-nji ýylyň 10-njy iýunynda Russiýa Federasiýasyna amala aşyran resmi saparynyň çäklerinde birnäçe resminamalara gol çekildi. Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersiteti bilen “Astrahan döwlet uniwersiteti” ýokary bilimiň federal döwlet býujet bilim edarasynyň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk; Türkmen oba hojalyk institutynyň Oba hojalyk ylmy-önümçilik merkezi bilen “Şalyçylyk federal ylmy merkezi” federal Döwlet býujet ylmy edarasynyň arasynda ylmy hyzmatdaşlyk hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Daşky gurşawy goramak gullugynyň Çöller, ösümlik we haýwanat dünýäsi milli instituty bilen A.N.Kostýakow adyndaky Bütinrussiýa gidrotehnika we meliorasiýa ylmy-barlag institutynyň arasynda ylmy-barlag hyzmatdaşlygy hakynda Ylalaşyk bilim we ylym ulgamlarynda netijeli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge gönükdirilendir. 

Türkmenistanyň Prezidentiniň 15-nji iýunda Eýran Yslam Respublikasyna amala aşyran saparynyň çäklerinde dürli ugurlar boýunça birnäçe resminamalara gol çekildi. Şolaryň hatarynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Eýran Yslam Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda 2022 — 2025-nji ýyllarda ylmy, medeni, döredijilik we bilim taýdan alyşmagyň Maksatnamasy; Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Magtymguly adyndaky Dil, edebiýat we milli golýazmalar instituty bilen Eýran Yslam Respublikasynyň Arhiwler we milli kitaphana guramasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar. Hormatly Prezidentimiziň 2022-nji ýylyň 15-nji oktýabrynda Gazagystan Respublikasyna amala aşyran saparynyň çäklerinde gol çekilen Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri instituty bilen Gazagystanyň Abylaý han adyndaky Halkara gatnaşyklar we dünýä dilleri uniwersitetiniň arasynda hyzmatdaşlyk hakynda baglaşylan Şertnama ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň kadalaşdyryjy hukuk binýadynyň üstüni ýetirdi. 

Türkmenistanyň Prezidentiniň şol ýylyň 21-nji noýabrynda Birleşen Arap Emirliklerine amala aşyran resmi saparynyň çäklerinde gol çekilen resminamalaryň hatarynda Bilim ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek barada Türkmenistanyň Bilim ministrligi bilen Birleşen Arap Emirlikleriniň Bilim ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar. Türkmenistanyň hem-de Hindistanyň ýokary okuw mekdepleriniň arasynda, aýratyn-da, degişli maksatnamalaryň teklip edýän talyp haklary ugurlary boýunça göni gatnaşyklaryň ösdürilmegi bilim ulgamynda üstünlikli pugtalandyrylýan hyzmatdaşlygyň aýdyň mysalydyr. 

Ylym ulgamyna döwlet tarapyndan goldaw bermek, geljegi uly ylmy barlaglary, tejribe synaglaryny we tehnologik işläp taýýarlamalary maliýeleşdirmek ugurlary ýyl-ýyldan giňeýär. Ylmy barlaglaryň gerimini giňeltmek, ylmy işleri ösdürmek, ylmy-barlag işlerini toplumlaýyn esasda geçirmek we onuň netijelerini önümçilige ornaşdyrmak üçin ähli zerur şertler döredilýär. Ylmy edaralaryň, ýokary okuw mekdepleriniň maddy-enjamlaýyn binýady berkidilýär. Olaryň işine täze maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalary ornaşdyrylýar. Ählumumy internet ulgamy we elektron kitaphanalar arkaly dünýäniň maglumat giňişligine aralaşmak işleri ýola goýulýar. Ýurdumyzyň ylmyny ösüşiň täze derejesine çykarmak, ylmy barlaglaryň we tehniki işläp taýýarlamalaryň netijeliligini ýokarlandyrmak, olary jemgyýetimiziň hem-de döwletimiziň möhüm meseleleriniň çözgüdine gönükdirmek hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýurdumyzyň alymlarynyň we tutuş jemgyýetiň öňünde goýýan möhüm wezipeleridir. 

Her ýylyň 12-nji iýunynda ýurdumyzda giňden bellenilýän Ylymlar güni mynasybetli “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar” atly halkara ylmy maslahatyň geçirilmegi, oňa ýurdumyzyň alymlarynyň we dünýäniň 20 döwletinden ylmy toparlaryň wekilleriniň gatnaşmagy bu ugurdaky ähmiýetli wakalaryň birine öwrüldi. Forumyň gün tertibine ylmy barlaglaryň wajyp ugurlary, täze tehnologiýalary ulanmak boýunça özara gatnaşyklaryň meseleleri girizildi. Şeýle hem farmasewtika, mineral serişdeleri gaýtadan işlemek ýaly ugurlardaky ylmy barlaglaryň netijeliligini ýokarlandyrmak bilen baglanyşykly meselelere garaldy. Ýurdumyzyň ykdysadyýetini we durmuş ulgamyny ösdürmegiň wajyp ugry hökmünde sanlylaşdyrmak meselelerine möhüm üns berildi. 

Daşary ýurtly alymlar ýurdumyzda döwrebap ylmy düzümiň bardygyny, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň goldawy we üns bermegi netijesinde täzeçil işlemek üçin zerur mümkinçilikleriň döredilendigini nazara alyp, türkmen kärdeşleri bilen hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny giňeltmäge taýýardyklaryny nygtadylar. Foruma gatnaşyjylar Ylymlar güni mynasybetli geçirilýän we Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy bilen Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň bilelikde guraýan ýaş alymlaryň arasyndaky ylmy işler boýunça bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasyna gatnaşmaga mümkinçilik aldylar. 

Hormatly Prezidentimiz bäsleşigiň ýeňijilerine iberen Gutlagynda ylymly ýaşlaryň döwletimiziň kuwwatly güýjüdigini, halkymyzyň belent maksatlara ýugrulan nurana geljegidigini, türkmen halkynyň döwletlilik ýol-ýörelgesiniň mizemez mertebesidigini we baky dowamatydygyny nygtady. Hut şonuň üçin hem täzeçil pikirlenip bilýän, giň dünýägaraýyşly we ýokary hünär başarnygy bolan ýaş hünärmenleri taýýarlamak täze taryhy döwürde ýurdumyzyň ylym-bilim ulgamynyň öňünde durýan wajyp wezipelerdir. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýaşlary geljegi uly ugurlardaky ylmy gözleglere giňden çekmek meselesine yzygiderli üns bermegi netijesinde bu abraýly ylmy bäsleşige gatnaşýanlaryň sany ýyl-ýyldan artýar. Şeýlelikde, 2022-nji ýylda bu bäsleşige ýaşlaryň 1140-sy gatnaşdy. Şol sanda 730 talyp we 410 ýaş alym bäsleşikde ylmyň we tehnologiýanyň alty wajyp ugry boýunça özleriniň işläp taýýarlamalaryny, amaly işlerini we ylmy barlaglaryny görkezdiler. Bäsleşigiň emin agzalary hödürlenen işleri seljerip, 34 talybyň, ýaş alymlaryň 38-siniň işlerini ýeňiji diýip yglan etdi. Şunda hödürlenen taslamalaryň ähmiýeti, ylmy tarapdan täzeçilligi, ol taslamalary iş ýüzünde durmuşa geçirmek we önümçilige ornaşdyrmak nukdaýnazaryndan zerurlygy göz öňünde tutuldy. 

Ýurdumyzyň ylmy-barlag institutlarynda, ýokary okuw mekdeplerinde, şeýle hem Ylymlar akademiýasynyň ýanyndaky Ýaş alymlar merkezinde we Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşinde geçirilýän ylmy barlaglar ýaş alymlara we talyplara öz ukyp-başarnyklaryny açyp görkezmekleri üçin giň mümkinçilikleri döredýär. Olaryň ylmy açyşlary, senagat-innowasion tejribeleri, ylmy-inženerçilik garaýyşlary, maglumat-tehnologik barlaglary döwletimiziň kuwwatyny berkitmekde, aýratyn-da, ykdysadyýetimizde sanly düzümleri ösdürmekde ähmiýetlidir. Ýangyç-energetika toplumynyň ösüşine, energiýa serişdeleriniň ykdysady meseleleriniň çözgüdine gönükdirilen işler netijeli alnyp barylýar. Energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini öwrenmek arkaly alymlar elektrik energiýasynyň önümçiligini, uglewodorod serişdelerini gözlemek, çykarmak, onuň ýataklaryny işläp taýýarlamak boýunça täze önümçilik tehnologiýasyny döredýärler, ýangyjy elektrik we ýylylyk energiýasyna öwürmek boýunça barlaglary alyp barýarlar. 

Mundan başga-da, ylmy işgärler oba hojalygy, lukmançylyk, derman we azyk senagaty, molekulýar biologiýa, genetika, bioinženeriýa, biomedisina ýaly ugurlarda ylmy barlaglary geçirýärler. Şol bir wagtyň özünde ösümlik we haýwanat dünýäsiniň genetiki gaznasyny döretmek, ekologik meseleleri öwrenmek, milli emeli hemranyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak, ulag-logistik merkezleri döretmek, ylmy taýdan esaslandyrylan, syýasy we ykdysady ähmiýeti bolan halkara üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek meselelerine zerur üns berilýär. Maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalary milli ylmyň täze ugurlarynyň biri hasaplanýar. Mälim bolşy ýaly, ýurdumyzda ykdysadyýeti, durmuş ulgamyny we ynsanperwer ugurlary sanlylaşdyrmaga aýratyn üns berilýär. Häzirki zaman kompýuter ulgamy, aragatnaşyk serişdeleri, elektron resminama dolanyşygy toplumlaýyn esasda ornaşdyrylýar. 

Ýurdumyzyň Ylymlar akademiýasynda köp sanly işläp taýýarlamalar amala aşyrylýar. Munuň özi gurak zolakda ekerançylygy, maldarçylygy, balykçylygy ösdürmek üçin möhüm esas bolup durýan ekologik kartany döretmek arkaly “Altyn Asyr” Türkmen kölüniň kollektor-drenaž suw ulgamyny gidrohimiki taýdan öwrenmekden ybaratdyr. Türkmenistanda Hazar deňziniň gurşawyny we biologik dürlüligini goramak, onuň tektonik- seýsmiki işjeňligini öwrenmek boýunça ylmy barlaglar geçirilýär. Bu bolsa ýurdumyzyň günbatar welaýatyny durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň, onuň uglewodorod we beýleki serişdelerini özleşdirmegiň, sebitiň üstaşyr ulag mümkinçiliklerini amala aşyrmagyň, bu ýerde iri himiýa senagatyny, nebiti we gazy gaýtadan işleýän kärhanalary, şeýle hem «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda şypahana-sagaldyş desgalaryny gurmagyň meýilnamalaryny nazara alanyňda, ylmy-tejribe taýdan ähmiýetlidir. 

Ýurdumyzyň alymlarynyň patent alnan ylmy barlaglarynyň, ylmy oýlap tapyşlarynyň we rasionalizatorçylyk teklipleriniň köpdügini bellemek gerek. Ýerli çig mal serişdeleri esasynda taýýarlanýan gurluşyk materiallaryň düzümi, welaýatlaryň toprak-howa şertlerine uýgunlaşan orta we inçe süýümli gowaçanyň täze görnüşlerini döretmek boýunça işläp taýýarlamalar, başga-da birnäçe serişdeler dürli ugurlardaky tejribede giňden ulanylýar. Türkmenistanyň taryhyny we medeniýetini, şol sanda dil bilimini, etnografiýany, arheologiýany, halkymyzyň baý ruhy mirasyny, ýurdumyzyň ajaýyp tebigy künjeklerini gorap saklamak we öwrenmek boýunça ägirt hem uly işler alnyp barylýar. 

Ylym we bilim islendik döwletiň we jemgyýetiň ösüşiniň, şol sanda Watanymyzyň ykdysady, ylym-bilim mümkinçiliklerini meýilnamalaýyn esasda berkitmegiň möhüm şerti bolup durýar. 2022-nji ýylyň 19-njy martynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iň ýokary döwlet wezipesine girişmek dabarasynda eden çykyşynda milli bilim ulgamyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek, ýokary hünärli, maksada okgunly, giň gözýetimli, innowasion tehnologiýalary dolandyrmaga ukyply ýaşlary terbiýeläp ýetişdirmek boýunça ähli tagallalaryň ediljekdigini aýratyn nygtady. Watanymyzyň ykbaly, häzirki we geljek nesilleriň bagtyýarlygy ugrunda giňden tagallalar edýän döwlet Baştutanymyzyň häzirki döwürde öňe sürýän başlangyçlary milletiň ylym-bilim mümkinçiliklerini has doly amala aşyrmak üçin zerur şertleriň döredilmegine gönükdirilýär. Munuň özi ýaşlaryň ylmy-tehniki ýörelgeleriň okgunly ösüşine, adam mümkinçilikleriniň derejesine işjeň goşulyşmagynda aýratyn ähmiýetlidir.  

(TDH)