Şu ýylyň iýul aýynda ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda guralan köp sanly duşuşyklar, syýasy geňeşmeler, işewürlik gepleşikleri we forumlar Türkmenistanyň halkara abraýynyň yzygiderli ýokarlanýandygynyň aýdyň subutnamasy boldy.

Türkmenistanyň ministrlikleri hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan geçirilen ikitaraplaýyn, köptaraplaýyn görnüşdäki duşuşyklaryň ählisi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen amala aşyrylýan “Açyk gapylar” we giň halkara hyzmatdaşlyk syýasatynyň çäklerinde ählumumy parahatçylygyň, durnukly ösüşiň bähbidine strategik gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmegine gönükdirilendir.

Iýul aýynyň ilkinji günlerinde ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy dostlukly döwletleriň — Azerbaýjan Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Türkiýe Respublikasynyň daşary işler ministrleri bilen telefon söhbetdeşligini geçirdi.

Taraplar döwletara hyzmatdaşlygyň gündelik meselelerini hem-de ýokary syýasy derejede gazanylan bilelikdäki ylalaşyklary durmuşa geçirmegiň barşyny ara alyp maslahatlaşdylar. DIM-niň ugry boýunça, ugurdaş ministrlikleriň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň arasynda işjeň hyzmatdaşlygy dowam etdirmegiň zerurdygy nygtaldy.

1-nji iýulda Daşkent şäherinde syýasat we howpsuzlyk meseleleri boýunça sebitiň döwletleriniň daşary işler ministrleriniň orunbasarlarynyň derejesinde ýokary derejeli “Ýewropa Bileleşigi — Merkezi Aziýa” dialogynyň nobatdaky tapgyry geçirildi.

Mejlisiň dowamynda häzirki zamanyň möhüm meselelerini çözmek boýunça sebit hyzmatdaşlygy meseleleriniň giň toplumy maslahatlaşyldy. Ozal gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmegiň netijelerine garaldy, öňde boljak dürli derejeli çäreleriň, şol sanda şu ýylyň noýabrynda geçirilmegi meýilleşdirilýän “Ýewropa Bileleşigi — Merkezi Aziýa” ykdysady forumynyň gün tertibi ara alnyp maslahatlaşyldy.

6-njy iýulda DIM-de Adam hukuklary boýunça “Türkmenistan — Ýewropa Bileleşigi” dialogynyň 13-nji tapgyry geçirildi. Onlaýn görnüşinde guralan duşuşygyň çäklerinde taraplar Türkmenistanyň Adam hukuklary hem-de halkara ynsanperwer hukuk ulgamynda öz üstüne alan halkara-hukuk borçnamalarynyň ýerine ýetirilişine degişli meseleleriň giň toplumy boýunça pikir alyşmalar boldy.

7-nji iýulda sanly ulgam arkaly italýan kompaniýalary üçin «Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygyň maýa goýum we işewürlik mümkinçilikleri» atly ýurt boýunça tanyşdyryş maslahaty geçirildi. Duşuşyga türkmen tarapyndan Daşary işler ministrliginiň, Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň, Döwlet daşary ykdysady iş bankynyň, «Türkmengaz» hem-de «Türkmenhimiýa» döwlet konsernleriniň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň, «TAPI Pipeline Company Limited» paýdarlar kompaniýasynyň ýolbaşçylary, hünärmenleri gatnaşdylar.

Maslahata italýan tarapyndan Italiýa Respublikasynyň daşary işler boýunça döwlet sekretarynyň orunbasary Manlio Di Stefano, Italiýanyň söwda agentliginiň baş direktory, Italýan senagatynyň ählumumy konfederasiýasynyň halkara işleri boýunça wise-prezidenti we Italiýanyň «SACE» döwlet eksport-karz agentliginiň prezidenti, 120-ä golaý iri kompaniýalaryň, maliýe edaralarynyň ýolbaşçylary hem-de wekilleri gatnaşdylar.

Bu maslahat iki ýurduň döwlet we hususy pudagynyň wekilleriniň arasyndaky hyzmatdaşlygyň täze gurallarynyň gözlenilmegi, şol sanda ikitaraplaýyn gün tertibiniň wajyp meseleleri boýunça pikir alyşmak üçin özboluşly çärä öwrüldi.

8-nji iýulda Aşgabatda Sankt-Peterburg şäheriniň Daşary aragatnaşyklar boýunça komitetiniň başlygy Ý.Grigorýewiň ýolbaşçylygynda Türkmenistana gelen Russiýa Federasiýasynyň wekiliýeti bilen duşuşyk geçirildi.

RF-iň aýry-aýry sebitleri hem-de iri senagat, medeni merkezleri bilen köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlyk strategik häsiýete eýe bolan häzirki zaman türkmen-rus gatnaşyklarynyň möhüm ugurlarynyň biridir.

Wise-premýer, daşary işler ministri R.Meredowyň hem-de wise-premýer S.Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda geçirilen duşuşygyň barşynda taraplar köp ugurlary öz içine alýan ykdysady hyzmatdaşlygyň netijeliligini aýratyn bellediler. Saparyň barşynda RF-iň wekiliýeti ýurdumyzyň ugurdaş ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary bilen birnäçe duşuşyklary geçirdi.

Syn berilýän aýyň birinji ongünlüginde DIM-de wideoaragatnaşyk arkaly Türkmenistanyň we Marokkonyň Daşary işler ministrlikleriniň syýasy geňeşmeleri geçirildi, oňa Marokko Patyşalygynyň daşary işler ministri Naser Burit gatnaşdy. Syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meseleleriniň giň toplumy ara alnyp maslahatlaşyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Afrika yklymynyň ýurtlary bilen netijeli gatnaşyklary giňeltmegiň zerurdygy baradaky tabşyryklaryna laýyklykda, geçen ýylyň baharynda türkmen wekiliýetiniň Marokko Patyşalygyna amala aşyran saparynyň netijeli häsiýete eýe bolandygy nygtaldy. Taraplar gol çekilen ikitaraplaýyn ylalaşyklaryň möhümdigini bellediler hem-de daşary syýasy hyzmatdaşlygy, ulag, bilim, ylym we beýleki ulgamlarda goşmaça resminamalary işläp taýýarlamak üçin gepleşikleri işjeňleşdirmek barada ylalaşdylar.

Geňeşmeleriň barşynda iki ýurduň söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmäge gyzyklanmalary beýan edildi. Şunuň bilen baglylykda, ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki topary döretmegiň mümkinçiliklerine garaldy.

13-nji iýulda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-hytaý komitetiniň türkmen tarapyndan başlygy S.Berdimuhamedowyň Hytaý Halk Respublikasynyň daşary işler ministri Wan I bilen duşuşygy boldy.

Duşuşygyň barşynda döwletara hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy, soňky ýyllarda taraplaryň tagallalary netijesinde bu gatnaşyklar strategik hyzmatdaşlyk derejesine eýe boldy.

Şu ýylyň maý aýynda Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de HHR-iň Başlygy Si Szinpiniň arasynda bolan telefon arkaly söhbetdeşligiň barşynda gazanylan ylalaşyklaryň, şol aýda Hytaýyň Sian şäherinde geçirilen ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn gepleşikleriň iri halkara hem-de sebit guramalarynyň çäklerinde üstünlikli guralýan gatnaşyklara täze itergi berendigi bellenildi.

Bu gün Pekin we Aşgabat döwletara gatnaşyklaryň has amatly görnüşini işläp düzdüler. Bu taraplaryň milli bähbitlerini, Beýik Ýüpek ýoly döwründen bäri dostlukly we ynamly gatnaşyklar bilen bagly bolan türkmen hem-de hytaý halklarynyň hoşniýetliligini nazara almak arkaly öňde durýan wezipeleri utgaşdyrmaga mümkinçilik berýär.

Iki ýurduň we olaryň Liderleriniň arasynda gazanylan özara düşünişmegiň we hormat goýmagyň ýokary derejesi yzygiderli, netijeli gatnaşyklar bilen bilelikde, birnäçe ugurlar boýunça hyzmatdaşlykda oňaýly esas döredýär.

Hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-hytaý komitetiniň üstüne uly wezipeleriň ýüklenendigi nygtaldy. Bu topar ykdysady we eksport kuwwatynyň netijeli amala aşyrylmagyny, ýakyn hyzmatdaşlykda şertleriň döredilmegini, ýola goýlan ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň has-da ösdürilmegini ugur edinýär.

Hytaýyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy bilen DIM-de geçirilen duşuşygyň barşynda hem türkmen-hytaý syýasy gatnaşyklarynyň ýokary derejesi bellenildi. Taraplar daşary syýasat edaralarynyň derejesinde ikitaraplaýyn gatnaşyklary yzygiderli dowam etdirmäge taýýardyklaryny beýan etdiler.

Duşuşygyň jemleri boýunça Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň däp bolan dostluk, deňhukuklylyk, birek-birege ynanyşmak hem-de özara bähbitlilik esasynda ýola goýulýan hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryna ygrarlydygyny tassyklaýan birnäçe resminamalara gol çekildi.

13-14-nji iýulda wideoaragatnaşyk arkaly dünýäniň onlarça ýurtlarynyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda Goşulyşmazlyk hereketiniň ministrler maslahaty geçirildi.

Türkmenistanyň DIM-niň wekilleri maslahata gatnaşyjylaryň ünsüni hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2020-nji ýylyň maý aýynda geçirilen Goşulyşmazlyk hereketiniň 18-nji sammitindäki çykyşyna çekdiler. Milli Liderimiziň çykyşynda parahatçylygyň, howpsuzlygyň, durnukly ösüşiň ýolunda bu gurama gatnaşyjy ýurtlaryň hyzmatdaşlygyny ilerletmek barada türkmen tarapynyň garaýyşlary beýan edildi.

Pandemiýa garşy göreşi, howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly meseleleri, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek işlerini maliýeleşdirmek ýaly, halkara gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça ýurdumyzyň başlangyçlary beýan edildi. Türkmen tarapynyň Ösüşi maliýeleşdirmek boýunça halkara maslahaty çagyrmagy maksat edinýändigi aýdyldy.

14-nji iýulda wideoaragatnaşyk görnüşinde Türkmenistan bilen BMG-niň Neşeler we jenaýatçylyk boýunça müdirliginiň arasynda 2019 — 2021-nji ýyllar üçin hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek boýunça Çäreleriň meýilnamasy boýunça “Ýol kartasy” syn beriş duşuşygy geçirildi.

Gazanylan üstünlikleriň hem-de ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň seljermesine laýyklykda, Türkmenistanda wagyz-nesihat we düşündiriş görnüşindäki öňüni alyş çäreleri üstünlikli geçirilýär, 2020 — 2022-nji ýyllarda adam söwdasyna garşy göreş boýunça Milli meýilnama durmuşa geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy geljekki döwür üçin “Ýol kartasyny” işläp taýýarlamagy teklip etdi. Munda sanlylaşdyrmak işlerine hem-de hyzmatdaşlygyň ähli ugurlary boýunça işgärleriň we bilermenleriň mümkinçilikleriniň ýokarlandyrylmagyna aýratyn ähmiýet berler.

BMG-niň Neşeler we jenaýatçylyk boýunça müdirligi bilen Merkezi Aziýa sebit maglumatlar utgaşdyryjy merkeziniň çäklerinde hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugur bolup durýandygy nygtaldy. Häzirki wagtda ýurdumyzda Türkmenistanyň bu guramada başlyklygy kabul etmegi boýunça işjeň çäreler alnyp barylýar.

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň Buýrugyna laýyklykda, “Merkezi we Günorta Aziýa: sebit özara baglanyşygy. Şertler we mümkinçilikler” atly ýokary derejedäki halkara maslahata gatnaşmak üçin, ýurdumyzyň wekiliýeti 14 — 16-njy iýul aralygynda Özbegistan Respublikasynyň Daşkent şäherinde gulluk iş saparynda boldy.

Duşuşygyň dowamynda türkmen wekiliýeti sebitara hyzmatdaşlygyň çäklerinde ýurtlaryň arasyndaky söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmegiň hem-de giňeltmegiň bähbidine “Merkezi Aziýa — Günorta Aziýa” Işewürler geňeşini döretmek mümkinçiligine seretmegi teklip etdi.

Forumyň öňüsyrasynda türkmen tarapynyň başlangyjy boýunça Merkezi Aziýa döwletleriniň daşary işler ministrleriniň duşuşygy boldy, onuň barşynda taraplar sebitiň ýurtlarynyň arasynda dürli ugurlardaky hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri boýunça pikir alyşdylar.

15-nji iýulda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylary bilen ABŞ-nyň Prezidentiniň içerki howpsuzlyk meseleleri boýunça geňeşçisi hanym Elizabet Şerwud-Rendallyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň arasynda “C5+1” dialogynyň çäklerinde gepleşikler geçirildi. Duşuşyga gatnaşyjylar sebit howpsuzlygynyň wehimlerine garşy göreşmekde hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilen diplomatik gepleşikleriň dowam etdirilmegine gyzyklanmany tassykladylar. Onuň jemleri boýunça Bilelikdäki beýannama kabul edildi.

Forumyň çäklerinde türkmen wekiliýetiniň Ýewropa Bileleşiginiň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili hanym Teri Hakala bilen duşuşygy boldy. Hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary boýunça pikir alyşmagyň barşynda, söwda-ykdysady we ynsanperwer gatnaşyklaryň şu günki ýagdaýyna garaldy. Saglygy goraýyş, ekologiýa, ulag, bilim ulgamlarynda amala aşyrylýan we göz öňünde tutulýan bilelikdäki taslamalara seljerme berildi. Sebit we halkara gün tertibiniň esasy ugurlaryna aýratyn üns berildi.

Türkmen wekiliýetiniň Özbegistan Respublikasyna amala aşyran saparynyň çäklerinde Saud Arabystany Patyşalygynyň, Täjigistan Respublikasynyň we Gazagystan Respublikasynyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylary bilen ikitaraplaýyn duşuşyklar geçirildi.

16-njy iýulda Özbegistanyň paýtagtynda daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň “Merkezi Aziýa — Russiýa” görnüşindäki dördünji mejlisi boldy. Taraplar sebitiň ýurtlarynyň hem-de Russiýa Federasiýasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň möhüm meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar.

Türkmenistanyň milli ýygyndy toparynyň Ýaponiýanyň paýtagty Tokio şäherinde geçirilen XXXII tomusky Olimpiýa oýunlaryna gatnaşmagy iýul aýynyň möhüm wakalarynyň birine öwrüldi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Buýrugyna laýyklykda, XXXII tomusky Olimpiýa oýunlarynyň resmi açylyş dabarasyna gatnaşmak üçin Ýaponiýanyň paýtagty Tokio şäherine iberilen Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygyndaky türkmen wekiliýeti ikitaraplaýyn möhüm duşuşyklaryň birnäçesini geçirdi.

Ýurdumyzyň wekiliýetiniň ýolbaşçysy Ýapon-türkmen dostlugy parlament ligasynyň wekilleri bilen duşuşdy. Taraplar gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegi hökmünde parlamentara gatnaşyklary pugtalandyrmagy ugur edinýän düzümiň işiniň möhümdigini belläp, kanunçykaryjylyk ulgamynda özara bähbitli tejribäni alyşmagyň hem-de ýokary derejede gazanylan ylalaşyklary üstünlikli durmuşa geçirmäge hyzmat edýän gatnaşyklary ýola goýmagyň möhümdigini nygtadylar.

Şeýle hem saparyň dowamynda Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça Türkmen-ýapon hem-de Ýapon-türkmen komitetleriniň başlyklarynyň — wise-premýer S.Berdimuhamedowyň hem-de “Itochu Corporation” kompaniýasynyň dolandyryjy direktory Hiroýuki Subaýyň duşuşygy boldy. Oňa Ýaponiýanyň “Mitsubishi Corporation”, “Sumitomo Corporation”, “Sojitz Corporation”, “Marubeni Corporation”, “Komatsu Ltd”, “Kawasaki Heavy Industries” iri, dünýä belli kompaniýalarynyň ýolbaşçylary hem-de wekilleri gatnaşdylar. Munuň özi dostlukly ýurduň işewür toparlarynyň geljegi uly türkmen bazarynda öz ornuny pugtalandyrmaga gyzyklanmalarynyň uludygynyň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi.

Ýaponiýaly hyzmatdaşlar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygynda ýaýbaňlandyrylan düýpli özgertmeleriň, şol sanda ýurduň senagatlaşdyrylmagynda uly ähmiýeti bolan maýa goýum taslamalarynyň amala aşyrylmagyna işjeň gatnaşmaga taýýardyklaryny mälim etdiler.

Tokioda geçirilen gepleşikleriň jemleri boýunça ikitaraplaýyn wajyp resminamalaryň üçüsine gol çekildi, olar ulag ulgamy, suw hojalygy ulgamynda täzeçil usullary, suw tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmak, awtomobil we demir ýol ulaglary düzümleri üçin zerur tehnikalary ibermek meselelerinde hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine gönükdirilendir.

Türkmen wekiliýetiniň ýolbaşçysy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedow Tokioda saparda bolmagynyň çäklerinde Ýaponiýanyň ykdysadyýet, söwda we senagat boýunça döwlet ministri Kiýoşi Ejima bilen duşuşdy. Taraplar iki ýurduň arasyndaky özara gatnaşyklary ösdürmegiň, hususan-da, “Infrastruktura babatda hyzmatdaşlyk boýunça “Ýol kartasynda” beýan edilen ylalaşyklara laýyklykda ösdürmegiň barşyny seljerdiler.

Şeýle hem Tokioda wise-premýer S.Berdimuhamedowyň Ýaponiýanyň Imperatory Naruhito bilen duşuşygy boldy.

Türkmen wekiliýetiniň ýolbaşçysy Ýaponiýanyň Imperatoryna Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň iberen mähirli salamyny, XXXII tomusky Olimpiýa oýunlarynyň başlanmagy mynasybetli gutlaglaryny, ähli ýapon halkyna bagt we abadançylyk baradaky arzuwlaryny ýetirdi.

Imperator Naruhito, öz nobatynda, Türkmenistanyň Prezidentine we tutuş türkmen halkyna parahatçylyk, rowaçlyk baradaky arzuwlaryny beýan etdi.

S.Berdimuhamedow döwletara gatnaşyklaryň netijeli, sazlaşykly hem-de däbe öwrülen dostlukly häsiýetini kanagatlanma bilen belläp, Ýaponiýanyň Türkmenistanyň ygtybarly hyzmatdaşlarynyň biri bolup galýandygyny nygtady. Dostlukly ýurt bilen gatnaşyklar ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde, abraýly halkara we sebit guramalarynyň, “Merkezi Aziýa+Ýaponiýa” dialogynyň çäklerinde üstünlikli ösdürilýär.

Türkmen wekiliýetiniň Ýaponiýa saparynyň çäklerinde Ýaponiýanyň Premýer-ministri Ýosihide Suga bilen duşuşygy geçirildi. Şol geçirilen gepleşikleriň barşynda ýokary derejede gazanylan ylalaşyklar, olaryň ähmiýeti hem-de öňde durýan wezipeleri üstünlikli çözmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Wise-premýer S.Berdimuhamedow Ýaponiýanyň Premýer-ministrini we bu ýurduň wekilçilikli toparyny Türkmenistana gelmäge, ýurdumyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli, kuwwaty 432 MWt bolan gazturbinaly elektrik bekediniň açylyş dabarasyna gatnaşmaga çagyrdy. Bu desga dostlukly ýurduň “Sumitomo Corparation” kompaniýasy tarapyndan Lebap welaýatynda gurulýar.

Mundan başga-da, ýurdumyzyň wekiliýeti XXXII tomusky Olimpiýa oýunlarynyň resmi açylyş dabarasyna gatnaşdy.

26-27-nji iýulda Täjigistanda Howanyň üýtgemegi baradaky meseleler boýunça dördünji Merkezi Aziýa konferensiýasy (HMAK) geçirildi, oňa onlaýn görnüşde Türkmenistanyň wekilýeti hem gatnaşdy.

Forumyň esasy maksady bu işde raýat jemgyýetiniň ornunyň artmagy, howa töwekgelçilikleri barada habarlylygyň ýokarlanmagy, ol töwekgelçilikleri azaltmak, Pariž ylalaşygyny üstünlikli durmuşa geçirmek üçin sebitiň döwletleriniň has işjeň çekilmegine ýardam etmek arkaly howa babatda syýasaty amala aşyrmak boýunça Merkezi Aziýa ýurtlarynyň gatnaşyklaryny güýçlendirmekden ybaratdyr.

Türkmenistanyň wekilleri hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygynda howanyň üýtgemegine garşy göreşmek boýunça çäreleri işjeňleşdirmäge gönükdirilen anyk ädimler barada aýtdylar.

Iýul aýynyň ahyrynda Aşgabatda iki ýurduň energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyny we özara düşünişmegini berkitmek maksady bilen şu ýylyň 21-nji ýanwarynda gol çekilen Hazar deňzindäki “Dostluk” ýatagynyň uglewodorod serişdelerini bilelikde gözlemek, işläp geçmek we özleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda özara düşünişmek hakyndaky Ähtnamany durmuşa geçirmek boýunça bilelikdäki türkmen-azerbaýjan iş toparynyň iki günlük mejlisi boldy.

Taraplar şu ýylyň martynda we maý aýynda geçirilen duşuşyklaryň barşynda gazanylan ylalaşyklary amala aşyrmak meselelerine seretdiler. Hökümetara resminamany üstünlikli durmuşa geçirmek üçin hyzmatdaşlary, maýadarlary çekmek boýunça bilelikdäki işleri işjeňleşdirmäge aýratyn üns berildi.

28-nji iýulda Duşenbe şäherinde Söwda-ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-täjik toparynyň onunjy mejlisi geçirildi. Onuň barşynda döwletara gatnaşyklaryň ýokary derejesi bellenildi. Ýokary döwlet derejesindäki syýasy gatnaşyklar bu hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine ýardam edýär. Mejlise gatnaşyjylar toparyň 2019-njy ýylyň noýabrynda Aşgabatda geçirilen mejlisinden bäri ýerine ýetirilen işleri ara alnyp maslahatlaşdylar hem-de söwda-ykdysady, maýa goýum hyzmatdaşlygynyň şu günki ýagdaýyny seljerdiler.

Geçen aýyň wakalaryna berlen syn Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň gazanýan üstünlikleriniň aýdyň beýany bolup, ata Watanymyzyň milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Açyk gapylar” we giň halkara hyzmatdaşlyk syýasatyny gyşarnyksyz amala aşyrmak arkaly dünýäniň döwletleri, iri halkara guramalary, abraýly sebit düzümleri bilen dostluk, özara bähbitli hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny giňeldýändigini, pugtalandyrýandygyny aýdyň görkezýär.

(TDH).

Geçen hepdäniň wakalarynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan syýasatynyň esasy ugurlary — dünýäde ählumumy parahatçylygyň bähbidine strategik hyzmatdaşlygy dowam etmek, mähriban Watanymyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek, halkymyzyň abadançylygynyň ýokarlandyrylmagy baradaky aladalar beýanyny tapdy. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygynyň öňüsyrasynda täze gurlan möhüm desgalaryň ulanylmaga berilmegi eziz Diýarymyzyň ösüşiniň täze, nobatdaky sepgitleriniň aýdyň subutnamasy boldy.

11-nji awgustda milli Liderimiz ýurdumyzyň Harby Deňiz Güýçleriniň täze harby bölüminiň hem-de Döwlet serhet gullugynyň serhet galasynyň binalar we desgalar toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy.

Ata Watanymyzyň hemişelik Bitaraplyk derejesine esaslanan hem-de diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrina laýyklykda, Milli goşunymyzyň goranyş ukybyny pugtalandyrmak we maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak meseleleri döwlet Baştutanymyzyň hemişe üns merkezinde durýar.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow täze harby bölümiň düzümleri hem-de bu ýerde döredilen şertler bilen tanyşdy we dolandyryş bölümine baryp gördi. Bu ýerde täze tehnologiýalaryň we sanly ulgamyň kömegi bilen Hazar deňzindäki gämileriň hereketlerini yzarlamak mümkin. Şeýle hem milli Liderimiz dürbi arkaly HDG-niň “Sanjar” gorag gämisini gözden geçirdi hem-de harby gullukçylara täze awtoulaglaryň açarlaryny gowşurdy.

Harby Deňiz Güýçleriniň harby bölüminiň desgalary bu ulgamdaky döwrebap talaplara laýyk guruldy. Okuw bölümi iň täze tehnologiýalar bilen enjamlaşdyryldy. Okuwlar Harby deňiz institutynyň talyplary tarapyndan işlenip taýýarlanylan programma üpjünçiligi boýunça geçirilýär. Sanly ulgamyň kömegi bilen harby gämileriň dolandyrylyşy, ugurdaş enjamlaryň ulanylyşy, deňiz giňişligine gözegçiligiň alnyp barlyşy öwredilýär.

Harby bölümiň çäklerinde üsti açyk we ýapyk sport meýdançalary bar. Şolarda harby gullukçylar boş wagtlarynda sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanyp bilerler. Şeýle hem lukmançylyk bölümi, medeniýet öýi, okalga zaly bolan kitaphana, dabaraly çäreleri geçirmek üçin bina bar.

Harby gullukçylar we olaryň maşgala agzalary üçin otaglarynyň ýerleşdirilişi gowulandyrylan 3 gatly, 60 öýli iki sany döwrebap ýaşaýyş jaýy hem-de ýaş serkerdelere niýetlenen iki gatly umumyýaşaýyş jaýy guruldy.

Öňdebaryjy tehnologiýalar we ugurdaş enjamlar bilen enjamlaşdyrylan umumybilim berýän mekdep, çagalar bagy bar. Köpugurly dükanda gündelik durmuşda zerur bolan harytlaryň ähli görnüşini tapmak bolýar.

Harby gullukçylar we olaryň maşgala agzalary üçin Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli bu ajaýyp baýramçylyk sowgady hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Döwlet adam üçindir!” diýen asylly şygarynda öz beýanyny tapýan döredijilikli syýasatynyň durmuş ulgamyny has-da kämilleşdirmegi esasy ugur edýändiginiň nobatdaky subutnamasy boldy.

Bu harby bölümde harby gämiler üçin duralga göz öňünde tutuldy. Şolaryň hatarynda Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň Gämileri abatlaýyş kärhanasynda gurlan täze “Deňizhan” atly harby gämi bar. Asylly däbe görä, söweşjeň gämide Türkmenistanyň Döwlet baýdagy hem-de ýurdumyzyň Harby Deňiz Güýçleriniň baýdagy galdyryldy.

Milli Liderimiz dolandyryş nokadyndan ýurdumyzyň Harby Howa Güýçleriniň ygtyýaryna gelip gowşan döwrebap harby uçarlaryň uçuşyna syn etdi, soňra bolsa Döwlet serhet gullugyna degişli binalar toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy.

Täze harby bölümiň düzüminde ýaş serhetçiler üçin hemme amatly şertleri bolan ýatakhanalar bar. Ondan başga-da, naharhana, kitaphana, sport meýdançalary, alabaýlar bilen türgenleşik işlerini geçirmek üçin meýdança bar.

Bu ýerde serhetçiler we olaryň maşgalalary üçin ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary, çagalar üçin oýun meýdançasy, awtoulaglar üçin duralga we beýleki düzümleýin desgalar ýerleşýär.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda geçiren maslahatynda milli Liderimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan harby özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmegiň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň ähli düzümleriniň harby gullukçylarynyň şöhratly pederlerimiziň gahrymançylykly ýoluny mynasyp dowam etdirmegi, belent watansöýüjilik ruhunda terbiýelenilmegi ugrunda zerur tagallalary etmegi, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygy mynasybetli geçiriljek baýramçylyk çäreleriniň, aýratyn-da, dabaraly harby ýörişiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegi babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet serhet gullugy üçin täze awtoulaglaryň açarlaryny gowşurdy.

Ata-babalarymyzyň asylly ýol-ýörelgelerini mynasyp dowam etdirýän halkymyzyň özboluşly aýratynlygynyň biri-de goldawa mätäç adamlara kömek bermekden ybarat boldy we bu şeýle bolmagynda-da galýar. Bu ynsanperwer däp çaganyň kanuny bähbitlerini üpjün etmegiň we goramagyň hukuk kepilligini, şonuň ýaly-da, ýetim çagalaryň jemgyýetde öz ornuny tapmagyna, olary özbaşdak durmuşa taýýarlamaga gönükdirilen ykdysady we anyk ugurly çäreleri öz içine alýar.

Geçen hepdede hormatly Prezidentimiz paýtagtymyzdaky we welaýatlardaky lukmançylyk edaralarynda howandarlyga mätäç näsag çagalara dürli operasiýa bejergilerini geçirmek üçin Haýyr-sahawat gaznasyndan serişde bölüp bermek hakynda çözgüt kabul etdi.

Şu ýylyň mart aýynda Türkmenistanyň Mejlisiniň Karary bilen Gurbanguly Berdimuhamedowyň ady dakylan Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň döredilen gününden bäri köp wagt geçmedik hem bolsa, eýýäm giň möçberli, netijeli işler durmuşa geçirilýär. Golaýda Balkan, Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň etrap hem-de şäher hassahanalarynyň çagalar bölümleri üçin täze, döwrebap enjamlar bilen üpjün edilen “Tiz kömek” awtoulaglarynyň berilmegi munuň aýdyň mysalydyr. Ýörite ulaglaryň açarlaryny şu ýylyň tomsunda bu sebitlere iş sapary wagtynda döwlet Baştutanymyzyň hut özi gowşurdy.

Türkmen halkynyň gadymdan gelýän hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna we ynsanperwerlik däplerine eýerip, Türkiýe Respublikasynda ýangyn sebäpli ejir çekenlere lukmançylyk kömegini bermek maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidenti Buýruga gol çekdi. Resminama laýyklykda, Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligine degişli derman we saglygy goraýyş maksatly serişdeleri ynsanperwerlik kömegi hökmünde Türkiýe Respublikasyna muzdsuz bermek tabşyryldy.

Içeri işler edaralarynyň hormatly weterany, Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň mähriban kyblasy Mälikguly Berdimuhamedowyň nusgalyk ömür ýoluna bagyşlanyp, paýtagtymyzdaky Türkmenistanyň Içeri işler ministrliginiň Mälikguly Berdimuhamedow adyndaky 1001-nji harby bölüminde “Merdanalyk mekdebi” ady bilen geçirilen dabaraly çäre geçen hepdäniň möhüm wakalarynyň biri boldy. Oňa ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň harby gullukçylary we işgärleri, harby ýokary okuw mekdepleriniň talyplary, içeri işler edaralarynyň weteranlary, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri, görnükli ýazyjylar hem-de ugurdaş düzümleriň döredijilik toparlary gatnaşdylar.

Dabara gatnaşyjylar çykyşlarynda Mälikguly aganyň manyly ömür ýolunyň öz halkyňa we mähriban Watanyňa päk ýürekden gulluk etmegiň, watansöýüjiligiň, ynsanperwerligiň hem-de belent adamkärçiligiň mizemez nusgasydygyny nygtadylar.

Mälikguly Berdimuhamedow ak ýürekden gulluk edendigi, jenaýatçylygyň garşysyna göreşmekde hem-de jemgyýetçilik düzgün-tertibini üpjün etmekde gazanan üstünlikleri üçin Hormat hatlaryna, döşe dakylýan nyşanlara we köp sanly medallara mynasyp boldy. Onuň tabşyrylan işe jogapkärli çemeleşmegi, harby kasama wepalylygy we öňde goýlan maksatlara ýetmek ugrunda görkezen erjelligi ýaş harby gullukçylar üçin nusgalyk mekdepdir.

Şeýle hem 1001-nji harby bölüminde Mälikguly Berdimuhamedowyň ýadygärligine hem-de Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Yzgant şäherçesindäki 27-nji orta mekdepde döwlet Baştutanymyzyň atasy Berdimuhamet Annaýewiň ýadygärligine gül desseleri goýuldy.

11-nji awgustda Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygynyň öňüsyrasynda Balkan welaýatynyň Bereket etrabynda Garagum derýasynyň suwy bilen ekerançylyk meýdanlaryny üpjün etmek üçin täze suw howdany ulanylmaga berildi.

Bu waka mynasybetli geçirilen dabaraly çärä hökümet agzalary, Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň, Suw hojalygy baradaky döwlet komitetiniň, Balkan welaýatynyň häkimliginiň ýolbaşçylary we hünärmenleri, oba zähmetkeşleri, jemgyýetçilik guramalarynyň hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri, hormatly ýaşulular we ýaşlar gatnaşdylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Gutlagynda Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň merdana suw hojalyk işgärlerini we ähli oba zähmetkeşlerini bu şanly waka bilen tüýs ýürekden gutlap: “Soňky ýyllarda biz ýurdumyzyň bahasyna ýetip bolmaýan baýlyklaryny goramak, suwuň her damjasyny aýawly we rejeli peýdalanmak boýunça köp işleri amala aşyrýarys. Suw tygşytlaýjy tehnologiýalary, ylmyň gazananlaryny, suw hojalyk desgalarynyň we ulgamlarynyň gurluşyklarynda öňdebaryjy tejribeleri önümçilige ornaşdyrmak boýunça giň gerimli işleri alyp barýarys” diýip belledi.

Göwrümi 18 million kub metr bolan suw howdany Garagum derýasynyň 1096-njy kilometrliginde guruldy, bu ýerde sekuntda 30 kub metr suw geçirmäge ukyply suw desgasy ýerleşýär. Ol güýz-gyş döwründe derýanyň aşaky akymynda suw ýygnamaga, ekerançylyk meýdanlary suwarylanda, onuň berlişini sazlaşdyrmaga niýetlenendir.

Bu gidrotehniki toplumyň taslamasy “Türkmensuwylymtaslama” instituty tarapyndan taýýarlanyp, onuň gurluşygyny Suw hojalygy baradaky döwlet komitetiniň “Garagumderýagurluşyk” önümçilik birleşiginiň hünärmenleri ýerine ýetirdiler.

Howdanyň we bendiň gurluşygynda ýerli känlerden alnan gurluşyk serişdeleri ulanyldy, hususan-da, bendiň berkidilmegi üçin 167,5 müň kub metr çagyl gerek boldy. Bendiň umumy uzynlygy 7,8 kilometrden gowrakdyr. Esasy önümçilik desgalaryndan başga-da, ýol we energetika düzümleriniň desgalary guruldy.

Suw geçirijilik ukyby sekuntda 10 kub metre barabar bolan täze suw hojalyk toplumynyň işe girizilmegi Bereket etrabynyň ekerançylyk meýdanlaryny suw bilen üpjün etmegiň ygtybarlylygyny ýokarlandyrar.

Bu taslamanyň durmuşa geçirilmegi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň suw serişdelerini rejeli peýdalanmak, oba hojalyk pudagynyň depginli ösüşiniň möhüm ýagdaýy hökmünde suwarymly ýerleriň netijeliligini artdyrmak, bugdaýyň, gowaçanyň we beýleki oba hojalyk ekinleriniň durnukly, ýokary hasylyny almak, ýurdumyzyň obasenagat toplumynyň mümkinçiliklerini doly durmuşa geçirmek babatynda öňde goýan wezipelerini üstünlikli çözmek ugrundaky ýene bir möhüm ädim boldy.

Geçen hepdäniň wakalarynyň hatarynda 12-nji awgustda Hazarýaka döwletlerde her ýyl bellenilýän Hazar deňziniň gününe bagyşlanan “Hazar deňziniň daşky gurşawyny goramak boýunça hyzmatdaşlyk” atly ylmy-amaly maslahat boldy. Maslahata wideoaragatnaşyk arkaly Azerbaýjanyň, Eýranyň, Gazagystanyň, Russiýanyň we Türkmenistanyň ugurdaş ministrlikleriniň ýolbaşçylary hem-de hünärmenleri, ýurdumyzda işleýän diplomatik wekilhanalaryň, iri halkara guramalaryň işgärleri gatnaşdylar.

Forumyň gün tertibine kenarýaka ýurtlaryň Hazar deňziniň ekologiýa abadançylygyny üpjün etmek işindäki hyzmatdaşlyga degişli möhüm meseleleriň giň toplumy girizildi. Maslahatda Hazar deňziniň daşky gurşawyny, onuň bioköpdürlüligini gorap saklamak, tebigy baýlyklaryndan rejeli peýdalanmak babatda milli derejede alnyp barylýan ulgamlaýyn işleriň esasy ugurlary we netijeleri beýan edildi.

Daşky gurşawy goramak hem-de tebigy serişdelerden rejeli peýdalanmak hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan alnyp barylýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda durýar. Türkmenistan bu ugurda halkara hyzmatdaşlyga işjeň gatnaşyp, bu hyzmatdaşlygyň yzygiderli, toplumlaýyn, şol sanda BMG tarapyndan kabul edilen Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek bilen baglylykda, oňyn häsiýete eýe bolmagy ugrunda tagalla edýär. Milli Liderimiziň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň hem-de beýleki iri forumlaryň belent münberinden öňe süren döredijilikli başlangyçlary munuň aýdyň subutnamasydyr.

Umuman, geçen hepdäniň wakalary döwletimiziň depginli ösüşiniň nobatdaky subutnamasy boldy. Ýurdumyzda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda amala aşyrylýan ähli özgertmeler we ägirt uly işler mähriban halkymyzyň rowaçlygyny hem-de ýurdumyzyň abadançylygyny üpjün etmäge gönükdirilendir.

(TDH).

4. Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halklarynyň milli tagamlarynyň halkara festiwaly hoşniýetli goňşuçylyk dessurlaryny baýlaşdyrdy

Ýurdumyzda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça geçirilýän iri ynsanperwer gatnaşyklar halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, tejribe alyşmak, dünýäde milli mirasymyzy, Watanymyzyň häzirki döwürde gazananlaryny çuňňur öwrenmek we giňden wagyz etmek üçin möhüm çärä öwrüldi. Bu ugurda alnyp barylýan işler “Türkmenistan —–parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän ýylda aýratyn ähmiýete eýedir.

Her bir ýyla at bermek, onuň täze taryhy eýýamda milli ösüşiň möhüm ugurlaryny yglan etmek asylly däbe öwrüldi. Munuň özi her bir adamyň watansöýüjilik ruhunyň ýokarlanmagyny, ýurdumyzda milli Liderimiziň ýolbaşçylygynda alnyp barylýan işlere dahylly bolmaga we oňa mynasyp goşant goşmaga bolan gyzyklanmalaryny şertlendirýär.

6-njy awgustda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda sebitiň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygynyň çäklerinde guralan Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halklarynyň bäşisiniň ussat aşpezleriniň gatnaşmagynda geçirilen milli tagamlaryň halkara festiwaly aýratyn ähmiýete eýedir.

Bu çäre Türkmenistanyň, Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň we Täjigistan Respublikasynyň Prezidentleriniň gatnaşmagy bilen ýokary derejä eýe boldy.

Festiwala gatnaşyjy ýurtlaryň wekilleri dostlukly döwletleriň Prezidentlerine aşpezlik sungaty boýunça ussatlyklaryny görkezdiler, şeýle hem milli tagamlaryň aýratynlyklary we olary taýýarlamagyň tehnologiýalary bilen tanyşdyrdylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň ýolbaşçy düzümi bilen geçirýän maslahatlarynda şunuň ýaly iri çäreleri guramakda oňyn tejribäni öwrenmegiň wajypdygyny yzygiderli belleýär. Şunuň bilen baglylykda, myhmansöýerligiň esasy şerti bolan hyzmat ulgamyna möhüm orun degişlidir.

Milli tagamlaryň halkara festiwaly türkmen aşpezleriniň bu ugurda hyzmatlary ýerine ýetirmek boýunça ýokary hünär derejesini görkezdi.

Dürli milletleriň we medeniýetleriň özboluşly tagamlary, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň aşpezlik aýratynlyklary, özboluşly dessurlary festiwalyň esasy aýratynlygyna öwrüldi. Munuň özi parahatçylygyň, hoşniýetliligiň, dostlugyň we hyzmatdaşlygyň baýramy bolmak bilen, dostlukly halklaryň medeni gymmatlyklarynyň mundan beýläk-de ösdürilmegine, giňden wagyz edilmegine gönükdirilendir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň halkara festiwala gatnaşyjylara iberen Gutlagynda bellenilişi ýaly, bu giň möçberli halkara festiwal ata Watanymyzda mundan beýläk hem goňşy ýurtlarymyz bilen saçakly gatnaşyklarymyzyň hemişe goldanyljakdygynyň aýdyň görkezijisidir. Müňýyllyklaryň dowamynda aşpezlik sungaty täze tagamlar bilen üznüksiz baýlaşdyrylyp gelinýär. Köp asyrlyk taryhy bolan milli tagamlarymyz, halkyň medeni derejesini açyp görkezmek bilen birlikde, ekologiýa taýdan arassa önümlerden taýýarlanylýandygy üçin hem özboluşlylyga eýedir.

Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ussat aşpezleriniň datly tagamlary taýýarlamak işindäki ýeten belent sepgitleriniň, olaryň ezber elleriniň döredýän gözellikleriniň, zehinleriniň ýitiliginiň açylyp görkezilmegi bu giň möçberli çäräniň ähmiýetiniň has hem artmagyna itergi berer diýip, milli Liderimiz belleýär.

Döwlet Baştutanymyz öz Gutlagynda: «Biziň halklarymyzy asyrlaryň jümmüşine uzap gidýän taryhy kökler, gadymy hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary baglanyşdyrýar» diýip belledi we ajaýyp «Awazanyň» gözel künjeginde müdimilik goňşularymyz bilen bir supranyň başyna jemlenip geçirilýän täsin halkara festiwalyň dowamynda munuň şeýlediginiň ýene-de bir gezek aýdyň ýüze çykjakdygyna ynam bildirdi.

Milli Liderimiziň başlangyjy we ýolbaşçylygy bilen ýurdumyzda durmuşa geçirilýän giň möçberli özgertmeler döwletimiziň hem-de jemgyýetimiziň durmuşynyň ähli ugurlaryny öz içine alýar. Onuň baş maksady Türkmenistany dünýäniň ösen ýurtlarynyň hataryna çykarmakdan we halkymyzyň ýokary durmuş derejesini üpjün etmekden, oňyn özgertmeleri amala aşyrmakdan, azyk bolçulygyny, her bir maşgalanyň hem-de türkmen ojagynyň abadançylygyny pugtalandyrmakdan ybaratdyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň özgertmeler syýasatynyň esasy wezipesi onuň möhüm ugurlary we strategik çemeleşmeleri “Döwlet adam üçindir!” diýen şygarda öz beýanyny tapýar. Azyk senagatynyň ösdürilmegine we täze görnüşli önümleriň önümçilik kuwwatlyklarynyň artdyrylmagyna köp möçberde maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär.

Festiwal halklaryň özara gatnaşyklarynyň, agzybirliginiň we ylalaşygynyň baş nyşanyna öwrüldi. Bu festiwal dostlary, pikirdeşleri we köp sanly myhmanlary bir ýere jemleýän baýram boldy, onda medeniýet, däp-dessurlar, taryh ugurly düşünje, durmuşyň köptaraply ugurlary öz beýanyny tapdy.

6-njy awgustda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy Merkezi Aziýa halklarynyň milli tagamlarynyň halkara festiwalynyň geçirilýän ägirt uly sahnasyna öwrüldi. Sebitiň halklarynyň ajaýyp bezegleri bolan milli ak öýlerden, bereketli saçaklardan, myhmansöýerlikden, dostlar we goňşular üçin göwnaçyk gatnaşyklardan ybarat bolan Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halklarynyň durmuşyny görkezýän milli ýörelgeler festiwalyň esasy bezegine öwrüldi.

Ak öý Merkezi Aziýa sebitiniň halklarynyň köp asyrlaryň dowamynda ýaşaýşynyň esasy şerti bolupdyr. Taryhda öý tutulan ýerler mähriban ýurt hasaplanypdyr.

Sergiden her ýurduň aşpezleri özboluşly halk ýörelgelerini, taryhy we durmuş serişdelerini görkezdiler.

Merkezi Aziýa ýurtlary bakja önümlerini ösdürip ýetişdirmekde meşhurdylar. Hut şonuň üçinem bu ýerde gawundan we garpyzdan taýýarlanan sergiler has-da özüne çekiji boldy. Dabara gatnaşyjylar bu önümleriň tagamyndan dadyp gördüler.

Türkmen gawuny birnäçe abraýly halkara sergilerde altyn medallara mynasyp bolup, özüniň süýjüligi we özboluşly tagamy bilen dünýäde meşhurlyga eýedir. Ýurdumyzda gawunlar bakja önümleriniň şasy hasaplanylýar. Ol özüniň süýjüligi, terligi, tagamy we ýokumlylyk derejesi bilen şeýle derejä mynasypdyr. Gawunlar türkmen güneşiniň we topragyň sahawatynyň önümidir.

Dünýä bakjaçylyk gaznasynda hasaba alnan ýüzlerçe görnüşdäki gawunlaryň içinde türkmen gawunlary halkymyzyň beýik medeni mirasynyň we milli baýlygynyň esasy bölegidir.

Hatara guralan ak öýleriň ýanynda atarylan gazanlarda sebitiň ýurtlarynyň ussat aşpezleri etden we balykdan taýýarlanylýan dürli goşundylary bolan tagamlary, işdäaçarlary, süýji-köke önümlerini taýýarlamagyň ýokary ussatlyk derejesini görkezdiler.

Bu ýerde taýýarlanan tagamlar öz işine ussat aşpezleriň derejesiniň ykrarnamasyna öwrülip, özboluşly aýratynlyklary bolan aşpezlik sungatynyň ajaýyp nusgasydyr. Goňşy ýurtlaryň tebigy şertleri, däp-dessurlary dürli ýerlerde ýaşaýan halklaryň durmuş şertlerine, olaryň milli aşhana sungatyna özüniň täsirini ýetiripdir. Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halklarynyň milli tagamlarynyň halkara festiwalynda bu aýratynlyklar has-da äşgär görünýär.

Olaryň hatarynda tagamly palaw, etden taýýarlanan önümler, balyk önümlerinden taýýarlanan tagamlar, meşhur bäşbarmak, dolama we sebitiň ýurtlarynyň aşpezleriniň ýerine ýetiren beýleki özboluşly tagamlary bar.

Gazagystanyň wekili öz halkynyň milli aşpezlik sungatynyň aýratynlyklary barada gürrüň berdi we goýun gapyrgasynyň, etiniň gowrulan görnüşlerini, süýt önümlerini, şeýle hem süýtden taýýarlanan gymyzy görkezdi.

Gyrgyzystanyň bäşbarmak, palaw, gowurdak, lagman, kakadylan goýun etini taýýarlan aşpezleriniň ýerine ýetiren işlerine mynasyp derejede baha berildi.

Sergide aşpezlik sungatyny öwrenmek we ony ýerine ýetirmek mümkinçiligi üpjün edildi. Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halklarynyň her biriniň aşhana sungaty ýaly, täjik halkynyň hem milli aşhanasynyň häsiýetli aýratynlyklary bar. Ol şurba-çorba, fatir-petir, kulça-külçe, kalama-gatlama ýaly tagamlardan ybarat boldy.

Özbegistanyň wekiliýeti “Daşkent baýramçylyk palawy” we “Buhara gatlama palawy” ýaly, iki görnüşli palawy, kebaplary, somsany, beýleki onlarça naharlary görkezdi.

Her ýurduň aşpezleri dürli görnüşli tagamlaryň 40-dan gowragyny taýýarladylar. Olar taýýarlanylyşy babatda meňzeş hem bolsa, aşpezleriň milli usullaryna, goşundylary peýdalanyşlaryna baglylykda, özboluşly görnüşe we häsiýete eýe boldy.

Daşary ýurtly myhmanlara türkmen aşhanasynyň tagamlaryny taýýarlamagyň tehnologiýalary bilen tanyşmak üçin zerur mümkinçilikleriň döredilmegi bu festiwalyň aýratynlygyna öwrüldi. Biziň halkymyzyň aşpezlik sungaty ýüzýyllyklaryň dowamynda kemala gelip, bereketli saçagy özüniň köp dürli önümleri bilen haýrana goýýar. Biziň aşhanamyzyň süýji önümleri oňa höwesekleriň gyzyklanmalaryny has-da artdyrdy.

Ozal habar berlişi ýaly, Türkmenistanyň bölüminde tagamlaryň 300-e golaý görnüşi görkezildi. Olaryň hatarynda “Bereketli türkmen saçagy” kitabynda görkezilen usullar boýunça taýýarlananlary agdyklyk edýär. Her kim türkmen desterhanynyň berekedi, onuň köp dürlüligi bilen tanşyp bildi.

Biziň milli aşhanamyzyň gadymy taryhy bolup, ol türkmen halkynyň medeniýeti, däp-dessury, tebigy-ýerleşiş şertleri bilen baglanyşyklydyr. Halkymyzyň taryhy taýdan oturymly we çarwadarlyk durmuşy milli aşhananyň tagamlaryny taýýarlamagyň özboluşlylygyna täsirini ýetiripdir. Şol bir wagtyň özünde aşhanalyk däpleri tagamlaryň görnüşleriniň artmagyna giň ýol açypdyr. Olaryň köpüsiniň Merkezi Aziýa ýurtlarynyň tagam taýýarlamak aýratynlyklary bilen umumylyga eýedigini bellemeli.

Şeýle hem bizde daşary ýurtlardan gelýän myhmanlary haýran galdyrýan we uly gyzyklanma bildirilýän özboluşly tagamlaryň bardygyny bellemeli.

Türkmen aşpezleriniň taýýarlan naharlarynyň hatarynda çorbanyň 15 görnüşi, etden we balykdan taýýarlanan naharlar, işlekli, dürli hurşly gutaplar, seçelenip duran palaw, kellebaşaýak we çekdirme, tamdyrlama, kakmaç, ýarma, dürli işdäaçarlar, pişme, süýjülikler we beýlekiler bardyr.

Taýýarlanyş usuly asyrlaryň dowamynda kämilleşdirilen milli naharlar biziň halklarymyzyň medeni ösüşi barada maglumat bermek bilen çäklenmän, eýsem, olaryň häzirki döwrüň tehnologiýalaryny ulanmak arkaly taýýarlanylyşynda tapawudyny hem-de baýramçylyk saçaklarynyň özboluşly bezelişini görkezdi.

Tamdyrda bişen türkmen çöregi hem tagamy we daşky görnüşi boýunça dürli-dürlüdir. Häzirki wagtda döwrebap gaz we tok peçleri, aşhana enjamlary giňden ulanylsa-da, tamdyrlar we gazanlar henizem öz ähmiýetini ýitirmeýär. Köp naharlaryň çylşyrymly taýýarlanyş usullary bolup, olar aýratyn ussatlygy talap edýär.

Milli Liderimiziň öz eserlerinde beýan eden, halkymyzyň däp bolan içgileriniň biri hem melhemlik otlar bilen demlenen, hoşboý ysly gök çaýdyr. Gök çaý myhmansöýerligiň nyşany bolup, hemişe türkmen saçagynyň ýany bilen äberilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, milli aşhanasynyň özboluşly däplerini gorap saklaýan Türkmenistan medeniýetleriň çatrygy hem-de ekologiýa taýdan arassa azyk önümlerini öndüriji hökmünde tutuş dünýäniň syýahatçylaryny özüne çekýän aşhanaçylyk syýahatçylygynyň merkezi bolup biler.

Hazar deňziniň kenarynda geçirilen aşpezlik forumynyň oňa gatnaşyjylaryň ýadynda uzak wagtlap galjakdygyny bellemek gerek. Her kim öz aşpezlik başarnygyny, ýurduny, däp-dessurlarynyň özboluşlylygyny mynasyp şekilde görkezmek, kärdeşlerini haýran galdyrmak hem-de adamlaryň alkyşyna mynasyp bolmak isledi.

Awgust aýynyň bu günleri Awazada ajaýyp howa bolýar. Il içinde oňa “mahmal möwsüm” hem diýilýär. Tomus pasly entek gutarmasa-da, günüň gyzgyny düşüşýär we köp sanly dynç almaga gelýänleri Hazar deňziniň ekologik taýdan arassa kenaryna imrindirýär. Şeýle hem, daşary ýurtly myhmanlarymyzyň aýtmaklaryna görä, türkmen halkynyň myhmansöýerliginiň täsin mylaýymlylygy tomus paslynyň güneşi ýalydyr.

Festiwala gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa Ýüzlenmesinde türkmen topragynda görkezilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan edip, bu giň möçberli, halkara derejeli çäräniň dostlukly halklaryň aşpezleriniň milli we dünýä aşhanasynyň naharlaryny taýýarlamakda tejribe alyşmak işinde, bu ugurda däpleri özara baýlaşdyrmakda hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge, mundan beýläk-de ösdürmäge ýardam berjekdigine ynandyrdylar.

Şol gün Awazada geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň medeniýet we sungat ussatlarynyň konsertiniň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halklarynyň milli tagamlarynyň halkara festiwalyna gatnaşan iň gowy aşpezleri sylaglamak dabarasy boldy. BMG-niň Baş sekretarynyň ýörite wekili, BMG-niň Türkmenistandaky Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy Natalýa German festiwala gatnaşyjy ýurtlaryň milli toparlarynyň her birine festiwalyň ýeňijisiniň diplomyny, gymmat bahaly sowgatlary hem-de ABŞ-nyň 10 müň dollaryny gowşurdy.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda üstünlikli geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halklarynyň milli tagamlarynyň halkara festiwaly oňyn Bitaraplyk, açyklyk we goňşy ýurtlar hem-de dünýäniň ähli gyzyklanma bildirýän döwletleri bilen giň halkara hyzmatdaşlyk syýasatynda öz dowamyny tapan türkmen halkyna mahsus myhmansöýerlik, özara düşünişmek, goldaw bermek, dostluk ýaly häsiýetleriň aýdyň nyşany boldy.

(TDH).

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň täze binalarynyň açylyş dabaralaryna gatnaşdy

Balkan welaýaty, 11-nji awgust (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Harby-Deňiz Güýçleriniň täze harby bölüminiň hem-de Döwlet serhet gullugynyň serhet galasynyň täze binalar we desgalar toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy.

Watanymyzyň hemişelik Bitaraplyk derejesine esaslanan hem-de diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrina laýyklykda, Milli goşunymyzyň goranyş ukybyny pugtalandyrmak we maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak meseleleri döwlet Baştutanymyzyň hemişe üns merkezinde durýar.

Irden Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow wakalaryň geçýän ýerine geldi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow Harby-Deňiz Güýçleriniň harby bölüminiň täze desgalar toplumynyň açylmaga taýýardygy barada döwlet Baştutanymyza hasabat berdi.

Belent Serkerdebaşymyz hasabaty kabul edip, Watan goragçylaryny bu şanly waka bilen gutlady. Soňra milli Liderimiz Harby-Deňiz Güýçleriniň täze harby bölüminiň dolandyryş binasynyň esasy girelgesine tarap ugrady.

Ýygnananlaryň şowhunly el çarpyşmalary astynda döwlet Baştutanymyz toý bagyny kesip, täze harby bölümi açyp, onuň düzümleri bilen tanşyp başlaýar.

Dolandyryş binasynyň tehniki taýdan enjamlaşdyrylyşynyň hem-de bu ýerde döredilen şertleriň ýokary halkara ölçeglere doly laýyk gelýändigini bellemek gerek.

Baş binada dolandyryş bölümi, şeýle hem nobatçylyk alyp barýan harby deňizçiler üçin iş otagy ýerleşýär. Hemme bölümlere Harby-Deňiz Güýçleriniň hünärmen-serkerdeleri tarapyndan taýýarlanylan ýörite programma üpjünçiligi ornaşdyryldy.

Täze tehnologiýalaryň we sanly ulgamyň, elektron kartanyň kömegi bilen Hazar deňzindäki ýolagçy we harby gämileriň hereketlerini yzarlamak mümkin. Munuň özi deňziň kenarýaka bölegine gözegçilik etmek üçin niýetlenen radiolokasiýa enjamlaryň we HDG-niň söweşjeň gämilerinde bar bolan tehniki toplumlaryň üsti bilen amala aşyrylýar. Şeýle hem sanly enjamyň, hemra aragatnaşygynyň kömegi bilen gämileriň deňizde ýerleşýän ýerleri, olaryň ýangyç we suw üpjünçiligi kesgitlenilýär. Bu bolsa dolandyryş nokadyndan harby gämiler bilen yzygiderli aragatnaşyk saklamaga mümkinçilik berýär.

Dolandyryş bölüminde alnan maglumatlar toplanylýar we işlenilýär, bu ýerde oturdylan enjamlar işleri ýeňilleşdirýär hem-de maglumatlary bellenen ýerleri boýunça ibermäge şert döredýär.

Harby gullukçy gulluk etmäge we öňde goýlan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmäge döredilen ajaýyp şertler üçin Belent Serkerdebaşa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de Ýaragly Güýçleriň ähli şahsy düzüminiň adyndan Watan goragçylarynyň mähriban Watanymyza mundan beýläk-de ak ýürekden we wepaly gulluk etjekdiklerine ynandyrdy.

Şol pursatda “Sanjar” gorag gämisiniň serkerdesi onlaýn görnüşinde gäminiň taýýarlyk ýagdaýy, şahsy düzüm tarapyndan geçirilen degerli taýýarlyk barada hasabat berip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa Harby-Deňiz Güýçleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak barada döwlet derejesindäki aladasy üçin hoşallyk bildirdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy harby gämini dürbi arkaly gözden geçirdi. Häzirki wagtda HDG-ne Watanymyzyň deňiz giňişliklerinde parahatçylygy we abadançylygy üpjün etmekde uly orun degişlidir.

Hormatly Prezidentimiz, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow serkerdä jogapkärli gullugynda üstünlikleri arzuw edip, binanyň birinji gatyna bardy.

Soňra döwlet Baştutanymyz harby bölümiň Hormatly myhmanlar kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy. Şeýle hem milli Liderimiz Harby-Deňiz Güýçleriniň harby gullukçylaryna täze awtoulaglaryň açarlaryny gowşurdy.

Harby-Deňiz Güýçleriň täze harby bölüminiň desgalarynyň bu ulgamdaky döwrebap talaplara laýyk gurlandygyny bellemek gerek. Onuň çäklerinde esgerler ýatakhanasy bolup, onda harby gullukçylar üçin amatly durmuş şertleri üpjün edildi. Şunda arassaçylygyň we düzgün-tertibiň saklanylmagyna degişli düzgünleriň berk berjaý edilmegine aýratyn üns berilýär.

Harby gullukçylar üçin niýetlenen naharhana we onuň enjamlaşdyrylyşy häzirki zaman talaplaryna doly laýyk gelýär. Ammar önümlerini saklamak üçin sowadyjylar bilen üpjün edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, Watan goragçylarynyň gulluk etmegi we dynç almagy üçin has oňaýly şertleri döretmek Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň we amala aşyrylýan harby özgertmäniň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir.

Şeýle hem harby bölümde dabaraly çäreleri geçirmäge niýetlenen hem-de ýyladyş we salkynlaşdyryş ulgamlary bilen degişli derejede üpjün edilen jaý bar.

Iň täze tehnologiýalar we sanly ulgamlar bilen üpjün edilen okuw binasy hem göz öňünde tutuldy. Bu ýerde okuwlaryň Harby-deňiz institutynyň talyplary tarapyndan işlenip taýýarlanylan programma üpjünçiligi esasynda geçirilýändigi bellärliklidir. Sanly ulgamlaryň kömegi bilen harby gämileriň dolandyrylmagy, ugurdaş enjamlaryň ulanylyşy, deňiz giňişligine gözegçiligiň alnyp barlyşy öwredilýär.

Okuw binasynda öňdebaryjy tehnologiýalaryň ulanylmagy bilen, harby talyplar we ýaş serkerdeler degişli bilim alýarlar hem-de hünär derejelerini ýokarlandyrýarlar.

Harby bölümiň çäklerinde üsti açyk we ýapyk sport meýdançalary ýerleşdirildi, şolarda harby gullukçylar sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanyp, boş wagtlaryny peýdaly geçirip bilýärler. Şeýle hem halkara ölçeglere kybap gelýän iň täze enjamlar bilen üpjün edilen lukmançylyk bölümi bar. Bu ýerde harby gullukçylara we olaryň maşgala agzalaryna zerur lukmançylyk kömegini bermek üçin ähli şertler üpjün edildi.

Häzirki döwürde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gönüden-göni aladasy netijesinde ähli ýaşdaky türkmenistanlylaryň, aýratyn-da, ýaşlaryň çeper döredijilik we aýdym-saz bilen meşgullanyp bilmeklerine döwlet derejesinde uly üns berilýär. Medeniýet öýünde harby gullukçylaryň zehinlerini hem-de özlerine sungat dünýäsini açyp bilmekleri üçin giň mümkinçilikler döredildi.

Harby bölümiň düzümine baý kitap gaznasyna eýe, okalga zaly bolan döwrebap kitaphana girýär. Ol Watan goragçylaryna bilimlerini artdyrmaga hem-de boş wagtlaryny kitap, şol sanda çeper eserleri okamak bilen geçirmäge mümkinçilik berýär. Bu ýerde islän kitabyňy almak işi sanly ulgam arkaly amala aşyrylýar, bu bolsa wagtyňy ep-esli tygşytlaýar.

Döwrebap binasy bolan we häzirki zaman täzeçil tehnologiýalary hem-de ugurdaş enjamlar bilen enjamlaşdyrylan umumybilim berýän mekdepde harby gullukçylaryň çagalary orta bilim alarlar. Bu ýerde sapaklar häzirki zaman usulynda alnyp barlar. Bu bolsa çagalaryň ylymlara işjeň aralaşmaklary üçin zerur şertleri üpjün eder.

Şeýle hem harby bölümiň çäginde ösüp gelýän ýaş nesillere bilim-terbiýe bermegiň häzirki zaman usullaryny özünde jemleýän çagalar bagy hereket edýär. Iki gatly döwrebap binada körpeleriň wagtlaryny gyzykly hem-de peýdaly geçirmekleri, olaryň başlangyç bilim almagy üçin ýokary derejeli şertler döredildi.

Çagalar baglarynda birnäçe gurnak otaglary bolup, olarda körpeleriň islegine görä, birnäçe ugurlar boýunça okuw sapaklary geçiriler. Şol bir wagtyň özünde çagalarda zähmet endiginiň ösdürilmegine uly üns berler. Bu bolsa ýaş nesliň sowatly, edep-terbiýeli bolup ýetişmeginde ähmiýetlidir.

Çagalar üçin niýetlenen, ajaýyp görnüşde enjamlaşdyrylan oýun meýdançalary bar. Munuň özi ýurdumyzda ýaş nesilleriň sazlaşykly ösmekleri, bilim-terbiýe almaklary ugrunda edilýän aladanyň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda amala aşyrylýan döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň birine öwrülendiginiň aýdyň beýanydyr.

Toplumyň binalarynyň köptaraply häsiýete eýe bolmagy ýurdumyzda durmuş maksatly binalaryň taslamalarynyň taýýarlanmagyna jogapkärçilikli we toplumlaýyn esasda çemeleşilýändigini aňladýar.

Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Harby-Deňiz Güýçleriniň harby bölüminiň çäginde iki sany 3 gatly, 60 öýli ýaşaýyş jaýy, şeýle hem ýaş serkerdelere niýetlenen 2 gatly umumy ýaşaýyş jaýy bar. Otaglarynyň ýerleşdirilişi gowulandyrylan ýaşaýyş jaýlarynda amatly ýaşaýyş we dynç alyş üçin ähli zerur şertler üpjün edildi.

Şonuň bilen birlikde, täze jaýlaryň binagärlik çözgüdine hem-de bezegine uly üns berlipdir. Olarda giň, ýagty otaglar, döwrebap talaplara laýyklykda enjamlaşdyrylan amatly aşhanalar bar. Munuň özi ýaşaýyş jaýlarynyň taslamalary taýýarlananda hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda, öýleriň amatlylyk derejesinde bolşy ýaly, olaryň zamanabap ýagdaýda enjamlaşdyrylmagynyň esasy şert hökmünde kesgitlenendigini aňladýar.

Toplumyň çäklerinde ugurdaş binalardan başga-da, alyjylara gündelik zerur bolan harytlaryň giň görnüşini hödürleýän köpugurly dükan hereket edýär. Bu goşmaça amatlyklary döredýär.

Täze jaýlara göçüp gelmek bagty miýesser eden harby gullukçylar we olaryň maşgala agzalary ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysyna Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak babatynda edýän hemmetaraplaýyn aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, alkyş sözlerini aýdýarlar. Täze öýleriň töründe giňden ýazylan bereketli desterhanlaryň başynda agzybirlikde tagam dadylyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa öwran-öwran alkyş sözleri aýdyldy.

Toplumyň çäginde bar bolan ýaşaýyş jaýlarynyň we beýleki desgalaryň ýanaşyk ýerleri abadanlaşdyryldy. Bu ýerde dürli gülleriň hem-de saýaly baglaryň ekilmegi ekologiýa abadançylygyny saklamaga ýardam edýär.

Harby gullukçylar we olaryň maşgala agzalary üçin mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk senesine ajaýyp baýramçylyk sowgadyna öwrülen bu täze binalar we desgalar toplumy olaryň mähriban Watanymyza bolan buýsanjyny artdyrdy. Munuň özi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Döwlet adam üçindir!” diýen asylly şygary baş ýörelge edinýän syýasatynyň durmuş ulgamyny has-da kämilleşdirmegi esasy ugur edinýändiginiň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi. Milli Liderimiziň başlangyjy boýunça amala aşyrylýan giň möçberli özgertmeleriň tutuş ýurdumyzy gurşap almagy Watanymyzyň ähli ugurlar boýunça ösüşleriň belentliklerine tarap ynamly gadam urýandygynyň nobatdaky beýanydyr.

Soňra ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy harby bölümiň Dolandyryş nokadyna çykyp, harby gämileriň duralgasyna bardy. Bu harby bölümde harby gämiler üçin duralganyň göz öňünde tutulandygyny bellemek gerek, şeýle hem bu ýerde milli HDG-niň ygtyýarynda bolan täze “Deňiz han” atly harby gämi bar. Ol Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň Gämileri abatlaýyş kärhanasynda guruldy.

Ýola goýlan asylly däbe eýerip, söweşjeň gäminiň serkerdesi gämä gelen ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysyna Türkmenistanyň Döwlet baýdagyny, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Harby-Deňiz Güýçleriniň baýdagyny galdyrmaga rugsat bermegi barada haýyş bilen ýüzlendi. Soňra Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar.

Şol pursatda harby gämileriň ýokarsynda asman giňişliginde ýurdumyzyň harby howa güýçleriniň ygtyýaryna gelip gowşan harby uçarlar peýda boldy. Olar dürli belentlikde birnäçe çylşyrymly öwrümleri ýerine ýetirdiler. Bu görnüşler uçarmanlaryň ussatlyk derejesiniň ýokarydygyny görkezýär.

Soňky ýyllarda ýurdumyzda dürli düzümlerde gulluk edýän harby gullukçylaryň hünär taýdan kämilleşmegine möhüm ähmiýet berilýär. Bu bolsa Watan goragçylarynyň, şol sanda harby uçarmanlaryň özleriniň saýlap alan hünärlerinde täze belentliklere çykmaga çalyşýanlarynyň sanynyň barha artmagyna getirýär. Munuň özi mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk baýramçylygyna taýýarlyk görülýän döwürde has-da möhümdir. Ýakynda döwlet Baştutanymyzyň harby-söweşjeň uçarda synag uçuşyny üstünlikli amala aşyrmagy harby gullukçylary öz ussatlyklaryny mundan beýläk-de kämilleşdirmäge ruhlandyrdy.

Häzirki döwürde ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň tagallalary netijesinde harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadynyň yzygiderli döwrebaplaşdyrylmagy, olaryň häzirki zaman tehnikalary bilen üpjün edilmegi dowam edýär.

Harby uçarlaryň uçuşyny synlap, döwlet Baştutanymyz bu ýerden Döwlet serhet gullugyna degişli täze binalar toplumynyň açylyş dabaralarynyň geçirilýän ýerine tarap ugrady.

Bu ýerde wise-premýer, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysyna täze binalar toplumynyň açylmagyna taýýarlygy barada hasabat berdi.

Milli Liderimiz serhet galasynyň täze binalar toplumynyň toý bagyny kesip, onuň işine ak pata berdi. Munuň özi merdana serhetçiler üçin mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygy mynasybetli ajaýyp baýramçylyk sowgadyna öwrüldi.

Döwlet Baştutanymyz halkymyzyň gadymy ýörelgelerine laýyklykda, amala aşyrylýan hoşniýetli goňşuçylyk, goňşy ýurtlar we halklar bilen özara ynanyşmak gatnaşyklaryny berkitmekde Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyksöýüjilikli daşary syýasatyny durmuşa geçirmekde, ýurdumyzyň mukaddes çäklerini dost-doganlyk serhedine öwürmek babatda Watan goragçylaryna möhüm ornuň degişlidigini nygtady.

Şeýlelikde, ýurdumyzda harby we hukuk goraýjy edaralarynyň, şol sanda Döwlet serhet gullugynyň ähli düzümleriniň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli berkidilýär. Şol bir wagtyň özünde türkmenistanlylaryň durmuş derejesini ýokarlandyrmak, ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlaryny we beýleki durmuş maksatly binalary gurmak hakynda yzygiderli alada edýän hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu işleriň üstünlikli dowam etdirilmeginiň wajypdygyny nygtaýar.

Serhet goşunlarynda degişli düzümleriň sazlaşykly hereketine, serhetçileriň işlerine täzeçil tehnologiýalaryň, sanly ulgamyň ornaşdyrylmagyna möhüm ähmiýet berilýändigini bellemek gerek. Bu bolsa galanyň gözegçilik edýän çägi boýunça degişli maglumatlary toplamak, olary seljermek we gaýtadan işlemek wezipesiniň dessin hem-de dürs ýerine ýetirilmeginde serhetçilere kömek edýär.

Bu ýerde Dolandyryş merkeziniň işiniň täzeçil tehnologiýalar esasynda alnyp barylmagy toplanylan maglumatlaryň öz wagtynda hem-de maksadalaýyk ulanylmagyny üpjün edýär, bu bolsa gullugyň döwrüň talaplaryna laýyklykda alnyp barylmagyna ýardam edýär. Serhet bölüminiň serkerdesi döredilen amatly şertler üçin hoşallygyny beýan edip, Watana ak ýürekden gulluk etjekdigine kasam etdi.

Döwlet Baştutanymyzyň tagallasy bilen ýaýbaňlandyrylan harby özgertmeler bilen baglylykda, serhet galasynyň täze binalary gurlanda, olarda serhetçiler üçin ýokary derejeli gulluk we amatly ýaşaýyş şertleriniň döredilmegi esasy wezipe hökmünde kesgitlenilýär. Galanyň çäginde beýleki durmuş maksatly binalar bilen bir hatarda, gulluk itleriniň saklanylýan desgalarynyň bardygyny hem bellemeli.

Ýatakhanalarda ýaş serhetçileriň amatly dynç alşyny üpjün edýän ähli zerur şertler bar. Harby gullukçylaryň naharhanasynyň binasynda ýokumly tagamlary taýýarlamak, azyk önümlerini degişli derejede saklamak aýratyn möhüm wezipe hökmünde kesgitlendi. Bu ýerde nahar taýýarlaýan aşpezleriň “Bereketli türkmen saçagy” atly kitaby esasy gollanma öwrendikleri aýratyn nygtaldy.

Döwrebap kitaphana serhetçileriň hyzmatynda, onda gözýetimiňi giňeltmäge hem-de göwün söýen çeper edebiýatyňy okamaga zerur mümkinçilikler bar. Serhetçi esgerler bu ýere höwes bilen gelip, kitaplardan özlerini gyzyklandyrýan sowallaryna jogap tapýarlar.

Toplumyň çäginde ýokary derejede enjamlaşdyrylan sport meýdançalary ep-esli orun tutýar. Häzirki wagtda ýurdumyzda sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmak, özara bäsleşikleri guramak ugrunda ähli zerur mümkinçilikleriň bardygyny belläp, serhetçiler döredilýän şertler üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa alkyş sözlerini aýtdylar.

Toplumyň serhetçi itler üçin niýetlenen meýdançasynda alabaýlar bilen türgenleşik işleri yzygiderli geçirilýär. Olar serhetçileriň ýakyn ýardamçylaryna öwrüldiler. Şu ýyl ilkinji gezek Türkmen bedewiniň milli baýramy bilen Türkmen alabaýynyň baýramy bilelikde geçirildi. Onuň çäklerinde “Ýylyň türkmen edermen alabaýy” ady bilen bäsleşik geçirildi. Onda Döwlet serhet gullugyna degişli Akhan atly alabaý ýeňiji boldy.

Mundan başga-da, toplumda serhetçiler we olaryň maşgalalary üçin ýaşaýyş jaýy, çagalar üçin oýun meýdançasy, awtoulaglar üçin duralga we beýleki desgalaryň gurluşyk-gurnama işleri ýerine ýetirilipdir.

Ähli amatlyklary bolan döwrebap ýaşaýyş jaýlarynyň milli hünärmenler tarapyndan bina edilmegi aýratyn bellärliklidir. Täze jaýlara göçüp gelen bagtyýar ýaşaýjylar türkmeniň asylly däp-dessurlaryna eýerip, toý saçagyny giňden ýazdylar. Ýaşaýyş jaýlarynyň otaglary döwrebap mebeller bilen, aşhanasy bolsa ýokary hilli hojalyk enjamlary bilen üpjün edilipdir. Serhetçiler we olaryň maşgalalary özleri barada taýsyz tagallalary edip, şeýle ajaýyp ýaşaýyş-durmuş hem gulluk şertlerini döredip berýän hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa sagbolsunlaryny, çäksiz alkyşlaryny beýan etdiler.

Soňra döwlet Baştutanymyz bu ýerde ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda maslahat geçirdi. Onuň dowamynda milli Liderimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan harby özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmegiň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylary ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, degişli gulluklaryň işine häzirki zamanyň ösen tehnologiýalaryny ornaşdyrmak boýunça döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysyna hasabat berdiler. Aýratyn-da, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişe taýýarlyk barada aýdyldy.

Harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek, harby gullukçylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak, ýurdumyzda kanunçylygy we hukuk tertibini berjaý etmek, Türkmenistanyň Bitaraplyk derejesine laýyklykda, parahatçylyk söýüjilik syýasatyny yzygiderli durmuşa geçirmek boýunça amala aşyrylýan işler barada hasabatlarda aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň ähli düzümleriniň harby gullukçylarynyň şöhratly pederlerimiziň gahrymançylykly ýoluny mynasyp dowam etdirmekleri, olaryň watansöýüjilik ruhunyň belende galmagy ugrunda zerur tagallalary etmekleri babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygy mynasybetli geçiriljek baýramçylyk çäreleriniň, aýratyn-da, dabaraly harby ýörişiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegine möhüm üns berilmelidir. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow harby we hukuk goraýjy düzümlere degişli binalar we desgalar toplumlarynyň mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmagyň zerurdygyna ünsi çekdi.

Döwlet Baştutanymyz harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylaryna alyp barýan jogapkärli işlerinde üstünlik arzuw etdi we maslahaty jemledi.

Şeýle hem milli Liderimiz Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýazgy galdyrdy. Soňra ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Döwlet serhet gullugy üçin täze awtoulaglaryň açarlaryny gowşurdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hemmelere üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

Hormatly oba zähmetkeşleri!

Gadyrly suw hojalyk işgärleri!

Sizi Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen ýylynda, eziz Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk baýramynyň öňüsyrasynda Balkan welaýatynyň Bereket etrabynda göwrümi 18 million kub metr bolan täze suw howdanynyň gurlup ulanylmaga berilmegi bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Ýaşaýşyň we bolçulygyň gözbaşy bolan mukaddes suw tebigaty janlandyrýar, giň giden sähralarymyzy gülzarlyga hem-de bereket mekanyna öwürýär. Şonuň üçin hem suwuň gadyr-gymmatyny, sarpasyny belent tutan halkymyz asyrlarboýy onuň her damjasyny altyn dänesine deňäpdir. «Suwly ýer — gül, suwsuz ýer — çöl», «Suw ýygnanyp köl bolar, köp ýygnanyp — il» diýen ýaly ajaýyp nakyllary döredipdir. Bu bolsa türkmen halkynyň ýaşaýşyň gözbaşy hasaplanýan mukaddes suwa bolan garaýşyny aýdyň beýan edýär.

Müňýyllyklaryň dowamynda kämil ekerançylyk usullaryny döreden ata-babalarymyz ýurdumyzyň gurak howa şertlerini gowulandyrmak, sahawatly ýaýlalarymyzy bagy-bossanlyga öwürmek hem-de ekinleriň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek ugrunda yhlas bilen tutanýerli zähmet çekipdirler. Muňa türkmen düzleriniň, sähralarynyň, daglyk zolaklarynyň köp ýerlerinde ynsan elleri bilen gurlan we döredilen guýular, kärizler, howdanlar, sardobalar, akabalar, köller, ýaplar we beýleki suw desgalary doly şaýatlyk edýär.

Balkan welaýatynyň Bereket etrabynda gurlan bu suw howdany Garagum derýasynyň aşaky akymynda güýz we gyş pasyllarynda suw toplamaga, derýanyň akymyny sazlamaga hem-de welaýatyň ekerançylyk meýdanlaryny suwaryş suwy bilen üpjün etmäge uly ýardam berer.

Hormatly suw hojalyk işgärleri!

Suwuň asla ýok ýerlerine hem suw eltmegiň kämil usullaryny oýlap tapan ata-babalarymyzyň asylly ýörelgelerinden ugur alyp, häzirki döwürde ýurdumyzda suw serişdelerini aýawly saklamak we ondan tygşytly peýdalanmak boýunça giň gerimli maksatnamalaýyn işler durmuşa geçirilýär. Soňky ýyllarda biz suw baýlyklaryny goramak, suwuň her damjasyny aýawly we rejeli peýdalanmak boýunça köp işleri amala aşyrýarys. Suw tygşytlaýjy tehnologiýalary, ylmyň gazananlaryny, suw hojalyk desgalarynyň we ulgamlarynyň gurluşyklarynda öňdebaryjy tejribeleri önümçilige ornaşdyrmak boýunça giň gerimli işleri alyp barýarys.

Biz ýurdumyzyň ilatyny arassa agyz suwy bilen üpjün etmek boýunça hem öňümizde uly wezipeleri goýduk. Şu wezipelerden ugur alyp, «Türkmenistanyň ilatly ýerlerini arassa agyz suwy bilen üpjün etmek boýunça Baş Maksatnamany» kabul etdik. Häzirki döwürde bu ugurda tutumly işler amala aşyrylýar. Güneşli Diýarymyzyň dürli künjeklerinde döwrebap agyz suwy zawodlarynyň, suw arassalaýjy desgalaryň yzygiderli gurlup ulanmaga berilmegi bu aýdylanlaryň aýdyň mysalydyr.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda suw üpjünçiligini has-da gowulandyrmaga we suw serişdeleriniň ýeterlik gorlaryny döretmäge uly ýardam etjek täze howdanlaryň gurluşygy hem-de bar bolan suw howdanlarynyň göwrümini giňeltmek işleri giň gerimler bilen dowam edýär. Bu işler bilen bir hatarda, «Altyn asyr» Türkmen kölüniň gurulmagy ýurdumyzda ekologiýa ýagdaýyny gowulandyrmaga uly täsir edýär. Şeýle hem bu köle welaýatlaryň ekerançylyk ýerlerinde toplanan zeý suwlarynyň akdyrylmagy netijesinde, şor suw akabalarynyň işleýşi kadalaşýar. Ýerasty suwlaryň peselmegi bilen, ýerleriň melioratiw ýagdaýy gowulanýar. Netijede, oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygy ýokarlanýar, Garagum sährasynyň ösümlik we haýwanat dünýäsi yzygiderli baýlaşýar, şeýle hem bu kölüň hem-de onuň akabalarynyň ugrunda maldarçylygy we balykçylygy ösdürmek üçin giň mümkinçilikler döreýär.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe şäherlerimiziň we obalarymyzyň has-da gözelleşmegi, bagy-bossanlyga öwrülmegi ýurdumyzda suwuň bolçulygynyň hem-de netijeli ulanylmagynyň aýdyň mysalydyr. Biz mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak, suw hojalygyny ösdürmek boýunça alnyp barylýan işleri has-da kämilleşdirmek hem-de pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak üçin mundan beýläk-de giň gerimli we tutumly işleri dowam ederis.

Hormatly suw hojalyk işgärleri!
Gadyrly oba zähmetkeşleri!

Sizi Balkan welaýatynyň Bereket etrabynda göwrümi 18 million kub metre deň bolan täze suw howdanynyň gurlup ulanylmaga berilmegi bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berekediň çeşmesi bolan bol suwly derýalarymyzyň, köllerimiziň, howdanlarymyzyň hözirini görüp, bagtyýar we eşretli durmuşda ýaşamagy, janyňyzyň sag, ömrüňiziň uzak, maşgala ojaklaryňyzyň abadan bolmagyny arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW.

Halkara giňişlikde başlangyçlary işjeň öňe sürýän Garaşsyz, Bitarap Türkmenistan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda ykdysady kuwwatyny barha pugtalandyrýar, halkymyzyň durmuş şertlerini has-da gowulandyrýar, sebit we dünýä derejesinde ygtybarly, jogapkärli hyzmatdaş hökmündäki abraýyny gün-günden belende galdyrýar. Geçen hepdäniň wakalary milli Liderimiziň başlangyjy bilen amala aşyrylýan «Açyk gapylar» syýasatynyň hem-de köptaraply durmuş ugurly maksatnamalaryň üstünlikli amala aşyrylýandygyny ýene-de bir gezek aýdyň görkezdi.

2-nji awgustda BMG-niň Nýu-Ýork şäherinde ýerleşýän ştab-kwartirasyndan şatlykly habar gelip gowuşdy. Şu ýylyň 29-njy iýulynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 75-nji sessiýasynyň 96-njy plenar mejlisinde milli Liderimiziň başlangyjy bilen öňe sürlen “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz hem ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Kararnama guramanyň ähli agza ýurtlary tarapyndan biragyzdan kabul edildi. 48 döwlet Kararnamanyň döredijileri bolup çykyş etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hoş habary kanagatlanma bilen kabul edip, watandaşlarymyzy bu waka bilen gutlady hem-de parahatçylygyň we ynanyşmagyň ýylynda Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan bu halkara resminamanyň kabul edilmeginiň aýratyn ähmiýete eýedigini belledi, çünki munuň özi ýurdumyzyň Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasatynyň ýokary netijeliliginiň nobatdaky subutnamasydyr.

Bu Kararnamanyň esasy wezipesi dünýä ykdysadyýetinde, hususan-da, ulag ulgamynda häzirki döwürde ýüze çykan töwekgelçilikleri peseltmek boýunça halkara jemgyýetçiligiň tagallalaryny güýçlendirmekden hem-de bu babatda degişli hukuk binýadyny kemala getirmekden ybaratdyr.

Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, Türkmenistan Milletler Bileleşigi bilen uzak möhletleýin geljege niýetlenen netijeli, doly görnüşli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmäge taýýardyr. Sebit hem-de ählumumy gün tertibiniň möhüm meseleleriniň özara ylalaşylan çözgüdini işläp düzmekde işjeň orny eýeleýän döwletimiz köpugurly hyzmatdaşlyga, şol sanda ulag ulgamyndaky gatnaşyklara çemeleşmeleri giňeltmek ugrunda çykyş edýär we döredijilik başlangyçlaryny tutuş adamzadyň bähbidine gönükdirmäge çalyşýar.

2-nji awgustda milli Liderimiz sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Ahal, Balkan, Daşoguz, Lebap, Mary welaýatlarynyň hem-de olaryň etraplarynyň häkimleri pagta ýygymyna, güýzlük bugdaýyň we beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekişine görülýän taýýarlyk barada hasabat berdiler.

Ata Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalarda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň depgini hem-de medeni-köpçülikleýin baýramçylyk çäreleriniň guramaçylyk meseleleri barada habar berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow kärendeçileri oba hojalyk tehnikalary, suw, ýokary hilli tohum we beýleki serişdeler bilen üpjün etmegiň hem-de ähli degişli düzümleriň sazlaşykly işlemegini gazanmagyň möwsümleýin oba hojalyk işlerinde esasy wezipe bolup durýandygyny belledi. Pudaga innowasion usullary ornaşdyrmagyň hem-de önüm öndürijileri höweslendirmegiň wajypdygyna üns çekildi.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň welaýatlaryny durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge, adamlaryň durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen özgertmeleriň ähmiýeti barada aýdyp, dürli maksatly desgalarda we ilkinji nobatda, beýik Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli ulanylmaga berilmegi göz öňünde tutulýan desgalarda gurluşyk işleriniň barşyny berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

3-nji awgustda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Mejlisde harby we hukuk goraýjy edaralarda şu ýylyň ýedi aýynda alnyp barlan işleriň jemlerine, bu düzümleriň öňünde durýan wajyp wezipelere garaldy. Şeýle hem harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, onuň düzümlerine sanly ulgamy ornaşdyrmak meseleleri we beýleki wezipeleri ýerine ýetirmegiň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

4-nji awgustda paýtagtymyzda Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow bilen ýurdumyza döwlet saparyna gelen Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmonyň arasynda geçirilen ýokary derejedäki duşuşyk geçen hepdäniň möhüm wakalarynyň biri boldy.

Gepleşikleriň dowamynda iki ýurduň özara bähbitlerine hem-de tutuş sebitiň durnukly ösüş maksatlaryna kybap gelýän syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer gatnaşyklary giňeltmek üçin geljegi uly mümkinçilikleriň bardygy nygtaldy.

Döwlet Baştutanymyz gatnaşyklary has-da pugtalandyrmak üçin sebit görnüşindäki gurama hökmünde şu ýyl Türkmenistanyň başlyklyk edýän Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy (YHG) barada aýdyp, Täjigistanyň meýilleşdirilen çärelere, şol sanda şu ýylyň noýabr aýynda Aşgabatda geçirilmegi göz öňünde tutulýan YHG-niň 15-nji nobatdaky sammitine işjeň gatnaşjakdygyna ynam bildirdi. Şeýle hem milli Liderimiz Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklarynyň netijelidigine aýratyn ünsi çekip, syýasy gepleşikleriň şeýle görnüşiniň bäş döwletiň köptaraplaýyn hyzmatdaşlygynda täze tapgyry alamatlandyrýandygyny nygtady. Bu hemme ulgamlarda hyzmatdaşlygy durnukly ösdürmek üçin zerur şertleri üpjün etmäge gönükdirilendir.

Gepleşiklerde Owganystan Yslam Respublikasyndaky ýagdaýa aýratyn üns berildi. Daşary döwletleriň harby bölümleriniň goňşy ýurtdan çykarylmagy bilen baglylykda, abraýly halkara guramalaryň, ilkinji nobatda bolsa, Birleşen Milletler Guramasynyň gatnaşmagynda netijeli syýasy-diplomatik gurallary döretmek baradaky mesele aýratyn möhümdir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow howanyň üýtgemeginiň ýaramaz täsirlerine garşy hereket etmek, Merkezi Aziýa sebitiniň suw serişdelerini aýawly we oýlanyşykly peýdalanmak, Aral meselesini çözmek boýunça utgaşykly işleri has-da işjeňleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Milli Liderimiziň türkmen we täjik kompaniýalarynyň iki ýurduň çäklerinde amala aşyrylýan bilelikdäki maýa goýum taslamalaryna gatnaşmagyna döwlet tarapyndan goldaw bermek, iki dostlukly ýurduň Söwda-senagat edaralarynyň arasynda hyzmatdaşlyk boýunça Işewürler geňeşini döretmek barada beýan eden birnäçe anyk başlangyçlaryny bellemek wajypdyr.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, biziň ýurtlarymyzyň tagallalary baş maksada ýetilmegine gönükdirilip bilner we şoňa gönükdirilmelidir, şol maksat bolsa, Aziýanyň, Ýewropanyň, Ýakyn Gündogaryň ulag ulgamlarynyň birleşdirilmegini üpjün edip biljek kuwwatly hem-de döwrebap düzümi kemala getirmekden ybaratdyr.

Şunuň bilen baglylykda, ýollary has doly peýdalanmak üçin Türkmenistanyň çäklerini ulanmak arkaly Täjigistana hem-de Täjigistandan ýükleri ýerüsti ugratmak boýunça ýeňillikleri girizmek baradaky meseläni jogapkär edaralara öwrenmegi tabşyrmagyň maksada laýykdygy bellenildi. Mundan başga-da, täjirçilik bähbitlerini nazarda tutup, iki döwletiň arasynda göni ýa-da üstaşyr howa gatnawlaryny ýola goýmak boýunça gepleşiklere täzeden başlamagyň mümkinçiliklerine hem garamak teklip edildi.

Duşuşygyň dowamynda Täjigistanyň Prezidenti hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy bu guramanyň Başlygynyň hormatly myhmany hökmünde Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň Liderleri bilen bilelikde bu abraýly guramanyň döredilmeginiň 20 ýyllygyna bagyşlanyp, 16-17-nji sentýabrda Duşenbede geçiriljek sammite gatnaşmaga çagyrdy.

Gepleşikler tamamlanandan soň, dürli ulgamlarda türkmen-täjik gatnaşyklarynyň meselelerini öz içine alýan hem-de döwletara gatnaşyklarynyň şertnamalaýyn-hukuk binýadynyň üstüni ýetiren ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek dabarasy boldy.

5-nji awgustda milli Liderimiz hem-de Täjigistanyň Prezidenti Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygyna gatnaşmak üçin Balkan welaýatyna ugradylar. Uçarda iki dostlukly döwletiň Prezidentleriniň özara söhbetdeşligi dowam etdi. Söhbetdeşligiň barşynda täze taryhy eýýamda iki döwletiň durmuş-ykdysady ösüşini nazara alyp, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Gazanylan ylalaşyklary amala aşyrmagyň ugurlary kesgitlenildi.

Şol gün Prezidentler Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Rejep Taýyp Ärdoganyň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik boldy. Söhbetdeşligiň dowamynda özara gyzyklanma bildirilýän halkara we sebit syýasatynyň möhüm meseleleri boýunça pikir alşyldy.

Türkiýäniň käbir sebitlerinde giň möçberli tokaý ýangynlary bilen baglylykda, emele gelen çylşyrymly ýagdaý sebäpli, dostlukly döwletiň Baştutany şu ýylyň awgust aýynda meýilleşdirilen üçtaraplaýyn sammitiň möhletini yza süýşürmegi teklip etdi.

Döwlet Baştutanymyz türk Lideriniň teklibini düşünmek bilen kabul edip, pajygaly ýagdaý zerarly çuňňur gynanjyny, halkymyzyň, ýurdumyzyň Hökümetiniň adyndan we hut öz adyndan medet beriji sözlerini beýan etdi.

6-njy awgustda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçirilen halkara ähmiýetli çäreler geçen hepdäniň möhüm wakalary boldy. Şolaryň hatarynda Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygy, sebitiň ýurtlarynyň zenanlarynyň dialogy, ykdysady forum, milli önümleriň halkara sergisi, milli tagamlaryň halkara festiwaly hem-de sebitiň sungat ussatlarynyň bilelikdäki baýramçylyk konserti bar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde geçirilen ýokary derejeli foruma Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew, BMG-niň Baş sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy Natalýa German gatnaşdylar.

Milli Liderimiz sammit başlamazdan ozal, mejlise gatnaşyjylar bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi. Şolaryň barşynda üçünji konsultatiw duşuşyk boýunça pikir alşyldy, Merkezi Aziýanyň halklarynyň rowaçlygyny we abadançylygyny üpjün etmäge gönükdirilen täze bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek üçin tagallalary birleşdirmegiň wajypdygyna üns çekildi.

Döwlet Baştutanymyz foruma gatnaşyjylaryň öňünde 2018-nji ýylyň mart aýynda Nur-Sultan şäherinde, 2019-njy ýylyň noýabrynda bolsa Daşkentde geçirilen konsultatiw duşuşyklaryň netijeleriniň sebitiň döwletleriniň sazlaşykly hem-de netijeli işleriniň oňyn mysaly bolandygyny we olaryň netijeleriniň häzir Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasynda syýasy-diplomatik gatnaşyklary işjeňleşdirmekde öz beýanyny tapýandygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu barada aýdyp, birnäçe ähmiýetli başlangyçlar bilen çykyş etdi. Hususan-da, bäş ýurduň Hökümetlerine ozal geçirilen duşuşyklaryň netijeleri boýunça kabul edilen resminamalaryň mazmunyna düýpli seljerme geçirmegi hem-de orta möhletli döwre niýetlenen “Ýol kartasyny” işläp taýýarlamagy tabşyrmagy teklip etdi.

Milli Liderimiz Merkezi Aziýa döwletleriniň ykdysadyýetiniň esasy düzüm böleginiň energetika bolup durýandygyny belläp, Türkmenistanyň Merkezi Aziýa ýurtlaryna ýa-da olaryň çäklerinden daşary ýurt bazarlaryna özara bähbitli şertlerde tebigy gazyň iberilişiniň möçberini ep-esli artdyrmaga taýýardygyny tassyklady.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Merkezi Aziýa — Hazar — Gara deňiz sebiti ugry boýunça Gündogar Ýewropa çykalgasy boljak hem-de Merkezi Aziýa — Ýakyn Gündogar ugry boýunça täze ulag-kommunikasiýa ýollaryny kemala getirmegiň mümkinçiliklerini öwrenmek boýunça Hökümet derejesinde bäştaraplaýyn iş toparyny döretmek barada teklibi beýan etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Merkezi Aziýada ykdysady we telekeçilik işjeňligine ýardam bermek boýunça Işewürlik geňeşini hem-de Merkezi Aziýa ýurtlarynyň Eýran, Owganystan, Pakistan, Hindistan, Orta Gündogaryň we Günorta Aziýanyň gyzyklanma bildirýän beýleki döwletleri bilen ykdysady gatnaşyklar hem-de düzümleýin taslamalar boýunça hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň maksatlaýyn ýollaryny döretmek barada başlangyjy öňe sürdi.

Ýokary derejedäki soňky bäştaraplaýyn duşuşykdan bäri geçen döwür sebit howpsuzlygy babatda ýeňil bolmady. Goňşy Owganystandaky ýagdaýlar durnukly däl. Merkezi Aziýa ýurtlarynyň serhetlerinden uzakda bolmadyk ýerde ýerleşen birnäçe beýleki sebitlerde dawaly ýagdaýlar bar. Şeýle şertlerde bizden aýratyn jogapkärçilik hem-de oýlanyşyklylyk talap edilýär diýip, milli Liderimiz nygtady.

Döwlet Baştutanymyz ylmy diplomatiýanyň ugry boýunça sebitiň ýurtlarynyň lukmançylyk birleşikleriniň arasyndaky gatnaşyklary işjeňleşdirmegi teklip etdi hem-de Epidemiologiýa, wirusologiýa we bakteriologiýa boýunça Merkezi Aziýanyň sebit merkezini döretmegiň maksada laýykdygyny we Merkezi Aziýada ekologiýa ýagdaýyny gowulandyrmak boýunça tagallalaryň utgaşdyrylmalydygyny nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hemme meseleleri birek-birek bilen habarlaşyp, özara bähbitleri nazara almagyň esasynda, hoşniýetli goňşuçylygyň hem-de hormat goýmagyň köpasyrlyk tejribesine daýanyp, öz ýörelgelerimizi açyk we ynanyşmak bilen beýan edip çözmegiň wajypdygyny belledi.

Öz gezeginde, sebitiň döwlet Baştutanlary Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasyndaky ykdysady gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna ýokary baha berip, halkara hem-de sebit derejesindäki meselelere we olary çözmekde çemeleşmelere garaýyşlaryny beýan etdiler hem-de ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda sebitleýin birleşmegi ösdürmegiň ýollaryny kesgitlediler.

BMG-niň Baş sekretarynyň ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy Natalýa German Merkezi Aziýa ýurtlarynyň soňky 30 ýylda döwlet işini pugtalandyrmakda, ykdysady ösüşde, ilatyň durmuş derejesini ýokarlandyrmakda ýeten belent sepgitlerini belläp, Birleşen Milletler Guramasynyň we BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň bu forumyň netijeleri boýunça kabul ediljek çözgütleri hem-de sebiti ösdürmegiň strategik ugurlaryny hemmetaraplaýyn goldamaga taýýardygyny tassyklady.

Duşuşygyň jemleri boýunça Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň Bilelikdäki Beýannamasy kabul edildi.

Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasynda dostlugy, hoşniýetli goňşuçylygy, özara düşünişmegi we hyzmatdaşlygy ösdürmekde, sebitde parahatçylygy hem-de howpsuzlygy pugtalandyrmakda, halkara bileleşikde Merkezi Aziýanyň döwletleriniň bilelikdäki bähbitlerini we başlangyçlaryny ilerletmekde bitiren ajaýyp hyzmatlary üçin gatnaşyjylaryň biragyzdan gelen çözgüdine laýyklykda, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň Hormat nyşany bilen sylaglanyldy. Bu dabara «Awaza» kongresler merkeziniň uly mejlisler zalynda geçirildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowyň hem-de BMG-niň Baş sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy Natalýa Germanyň gatnaşmagynda metbugat maslahaty geçirildi. Onda sebitiň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygynyň jemleri beýan edildi.

«Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda sebitiň bäş ýurdunyň wekilleriniň, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň hem-de BMG-niň Ösüş Maksatnamasynyň Ýewropa we GDA ýurtlary boýunça sebit edarasynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda Merkezi Aziýanyň zenanlarynyň dialogy geçirildi.

Duşuşyga gatnaşyjylar dünýä we sebit derejesindäki dürli çäreleriň hem-de Merkezi Aziýa toparynyň zenanlar birleşikleriniň syýasy, şeýle-de durmuş ugurlarynda zenanlaryň ornuny pugtalandyrmakda, sebitde parahatçylygy, durnuklylygy hem-de ösüşi üpjün etmek bilen bagly möhüm meseleler boýunça çözgütleri kabul etmäge täsirini ýetirmegiň mümkinçiliklerini giňeltmekde gazanan tejribeleri bilen tanyşdylar.

Forumyň netijeleri boýunça Jarnama kabul edildi. Jarnama zenanlaryň döwletiň syýasy hem-de durmuş-ykdysady işine gatnaşmagyny giňeltmek üçin milli we sebit derejesinde amala aşyrylmagy zerur bolan çäreleri babatda maslahatlary öz içine aldy.

Söwda-ykdysady, maýa goýum mümkinçilikleri, energetika we himiýa pudaklarynda, ulag-logistika ulgamynda hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlary Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ykdysady forumynyň meseleleriniň esasyny düzdi.

Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygyna gabatlanyp geçirilen bu çärä Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Täjigistanyň, Özbegistanyň we Türkmenistanyň Hökümetleriniň agzalary, ministrlikleriniň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, maliýe guramalarynyň, hususy işewürligiň, beýleki degişli düzümleriň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar.

Pikir alyşmalaryň netijeleri hem-de işlenip düzülen maslahatlar forumyň Jemleýji resminamasynda beýan edildi.

Şeýle hem Türkmenistanyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, döwlet hem-de hususy kärhanalarynyň ýolbaşçylarynyň we olaryň geljekki hyzmatdaşlarynyň arasynda ikitaraplaýyn duşuşyklaryň geçirilendigini bellemek gerek. Şolaryň barşynda özara gatnaşyklaryň geljegi uly ugurlary hem-de anyk taslamalar ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ýurdumyzyň işewür toparlarynyň wekilleri Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Özbegistanyň we Täjigistanyň kompaniýalary bilen umumy bahasy ABŞ-nyň 131,5 million dollaryna barabar eksport we import ugurly hem-de hyzmatdaşlyk şertnamalarynyň 74-sini baglaşdylar. Olar oba hojalyk we azyk önümlerini, plastik turbalary, dürli görnüşdäki polimer önümlerini ibermek, ulag hyzmatlaryny ýerine ýetirmek we beýleki işleri öz içine alýar.

Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ykdysady forumynyň çäklerinde möhüm pudagara resminamalaryň 11-sine gol çekildi. Şolar aýry-aýry taraplaryň birnäçe ugurlarda, şol sanda ulag, halkara konteýner hem-de multimodal ýük daşamalary, senagat, nebitgaz we elektroenergetika ulgamlarynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmäge gyzyklanmalaryny tassyklady.

Awazada Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-özbek toparynyň nobatdaky mejlisi geçirildi, onuň barşynda bilelikdäki giň gerimli düzümleýin taslamalary durmuşa geçirmegiň, şol sanda täze üstaşyr ulag geçelgelerini gurmagyň möhümdigi nygtaldy.

Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we ynsanperwer hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-gyrgyz toparynyň mejlisinde üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek boýunça hyzmatdaşlyk, söwda-ykdysady, energetika ulgamlary, oba hojalyk, aragatnaşyk, saglygy goraýyş, bilim, ylym, sport hem-de syýahatçylyk uzak möhletleýin hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary hökmünde kesgitlenildi.

Şol gün Türkmenistanyň, Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Täjigistan Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleri Merkezi Aziýa ýurtlarynyň milli önümleriniň halkara sergisine hem-de milli tagamlarynyň halkara festiwalyna baryp gördüler, şeýle hem sebitiň döwletleriniň sungat ussatlarynyň baýramçylyk konsertine tomaşa etdiler.

Türkmenbaşy şäheriniň Halkara deňiz portunda ýurdumyzyň hem-de goňşy döwletleriň ykdysady gazananlarynyň sergisi boldy. Meýdany 2090 inedördül metre deň bolan meýdançada Türkmenistanyň, Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň esasy ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, kärhanalarynyň, işewürler düzümleriniň sergi bölümleri ýerleşdirildi.

Diwarlyklarda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň milli ykdysadyýetleriniň möhüm ugurlaryny ösdürmekde, şol sanda ýangyç-energetika toplumynda, gurluşyk, oba hojalyk, ulag we logistika, awtoulag gurluşygy, dokma hem-de azyk senagaty ulgamlarynda gazanan üstünlikleri görkezildi.

Serginiň çäklerinde birža söwdalary guraldy, şolarda ýurdumyzda öndürilen önümler söwdalaşyga çykaryldy. Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasynyň geçiren söwdalarynda Beýik Britaniýanyň, Birleşen Arap Emirlikleriniň, Germaniýanyň, Russiýanyň, Türkiýäniň kompaniýalarynyň wekilleri, Gonkongyň, Owganystanyň, Özbegistanyň, Gyrgyzystanyň we beýleki ýurtlaryň işewürleri bäsleşdiler.

Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasynda geçirilen söwdalarda ýurdumyzyň nebithimiýa we gurluşyk, ýeňil senagat, haly önümleri ýerlenildi. Geçirilen 113 geleşigiň bahasy ABŞ-nyň 108,9 million dollaryna hem-de 3,6 million manada barabar boldy.

Merkezi Aziýa ýurtlarynyň milli tagamlarynyň halkara festiwalyna gatnaşyjylar gadymy hem-de häzirki döwrüň usullaryny we sebitiň halklarynyň milli aşhana sungatynyň aýratynlyklaryny nazara almak bilen, özboluşly tagamlary taýýarlamakda ussatlyklaryny görkezdiler.

Türkmenistanyň sergi bölümi festiwalda aýratyn orun eýeledi, onda 300-e golaý tagam, şol sanda “Bereketli türkmen saçagy” kitaby esasynda taýýarlanylan tagamlar hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça deňziň türkmen kenarynda uly üstünlik bilen geçirilen ýokary derejeli çäreler Merkezi Aziýa ýurtlarynyň medeniýet we sungat ussatlarynyň baýramçylyk konserti bilen jemlenildi.

Baý many-mazmunly döredijilik maksatnamasynda halk we häzirki zaman sungatynyň köpdürlüligi hem-de özboluşlylygy, däp-dessurlaryň dowamatlylygy, parahatçylykda we agzybirlikde goňşy bolup ýaşaýan halklaryň dost-doganlyk gatnaşyklarynyň mizemezligi öz beýanyny tapdy.

Milli Liderimiziň döreden “Leýlisaç barada rowaýat” atly aýdymy tomaşaçylar üçin ajaýyp sowgat boldy. Ozodbek Nazarbekowyň “Dokmaçylar” folklor toparynyň ajaýyp tansy bilen sazlaşykda türkmen dilinde ýerine ýetiren bu aýdymy Garaşsyz Watanymyza bagyşlandy.

Jogapkärli döwlet işlerini eziz Diýarymyzyň gülläp ösmegine hem-de halkymyzyň abadançylygyna gönükdirýän döwlet Baştutanymyzyň zehininden dörän “Bagt nury” diýen ýene bir aýdymy tomaşaçylar dowamly el çarpyşmalar bilen garşyladylar.

Parahatçylygyň we ösüşiň bähbidine döredijilik raýdaşlygynyň dabaralanmasy türkmen artistleriniň hem-de olaryň Merkezi Aziýa ýurtlaryndan gelen kärdeşleriniň joşgunly ýerine ýetiren gadymy “Küştdepdi” tansynda öz beýanyny tapdy.

Konsert maksatnamasynyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halklarynyň milli tagamlarynyň halkara festiwalyna gatnaşan ussat aşpezleri sylaglamak dabarasy boldy.

Mahlasy, geçen hepdäniň wakalary «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary bilen geçýän ýylda Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ösüşiň hem-de döredijiligiň ýoly bilen okgunly hereketini ynamly dowam edýändigini aýdyň görkezdi, döwlet Baştutanymyzyň alyp barýan täzeçil we oňyn syýasaty halkymyzyň abadançylygynyň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilendir.

(TDH).

Parahatçylygyň, durnuklylygyň, dünýäde abadançylygyň we ösüşiň bähbidine hyzmatdaşlyk Türkmenistanyň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Bu ugur häzirki halkara gatnaşyklar üçin aýratyn ähmiýetlidir. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygynda Hazaryň türkmen kenarynda — «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçirilen Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygy bu gatnaşyklary aýdyň görkezdi.

Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýewiň, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparowyň, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmonyň hem-de Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň gatnaşmagynda geçirilen ýokary derejedäki duşuşyk dostluk, köpasyrlyk medeni-ruhy däpler arkaly baglanyşýan ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky netijeli gatnaşyklara täze itergi berdi.

Häzirki döwürde taraplaryň üýtgewsiz hoşniýetli erkine hem-de Garaşsyzlyk ýyllary içinde özara gatnaşyklaryň baý tejribesine esaslanýan däpleriň üsti täze mazmun bilen ýetirilýär we olar yzygiderli baýlaşdyrylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sammitdäki çykyşynda bu barada aýratyn nygtady. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, hoşniýetli gatnaşyklaryň, birek-birege hormat goýmagyň taryhy däpleri, biziň halklarymyzyň doganlygy we ruhy-medeni taýdan ýakynlygy kuwwatly binýat bolup hyzmat edýär. Bu bolsa bize geljege ynamly garamaga, dürli ugurlar boýunça hyzmatdaşlygyň giň möçberli, uzak möhletleýin meýilnamalaryny taýýarlamaga mümkinçilik berýär.

Forumyň gün tertibine ýurtlaryň we ähli gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň netijeli gatnaşyklaryny işjeňleşdirmek bilen baglanyşykly meseleleriň toplumy girizildi. Onuň Türkmenistanda geçirilmegi Watanymyzyň dünýä giňişligindäki belent abraýynyň we döwlet Baştutanymyzyň sebit hem-de ählumumy derejede Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge gönükdirilen işjeň başlangyçlarynyň ykrar edilýändiginiň nobatdaky subutnamasydyr.

Tebigy serişdeleriň baý goruna eýe bolan hem-de çäk babatda amatly ýerleşen Merkezi Aziýa geosyýasy, ykdysady, söwda, üstaşyr ulag kuwwaty nukdaýnazaryndan Ýewraziýa yklymy üçin strategik taýdan ähmiýetlidir. Forumda çykyş eden bäş ýurduň Liderleri bu barada nygtadylar. Olar sebit we ählumumy gün tertibiniň wajyp meseleleri boýunça doly düşünişmeleriň bardygyny hem-de garaýyşlaryň ýakyndygyny tassyklap, goňşy döwletleriň tutuş adamzada ägirt uly bähbit getirmäge ukyply kuwwatlyklarynyň işjeň durmuşa geçirilmegini esasy ugur edinýändiklerini bellediler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Awazada geçirilen sammitde öňe süren netijeli teklipleri sebitiň ýurtlarynyň köpugurly gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de berkidilmegine hem-de dünýä ykdysady gatnaşyklary ulgamyna hemmetaraplaýyn goşulyşmagyna gönükdirilendir. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, ilkinji nobatda, bilelikdäki işiň möhüm ugurlary kesgitlenip, ozal gazanylan ylalaşyklary ýerine ýetirmek üçin orta möhletleýin döwri öz içine alýan “Ýol kartasyny” işläp taýýarlamak zerurdyr.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan dünýäniň iri energetika döwletleriniň biri bolmak bilen, BMG-niň kabul eden “2030-njy ýyla çenli durnukly ösüşiň Gün tertibini” üstünlikli durmuşa geçirmegiň möhüm şerti bolan energetika pudagyndaky halkara hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna möhüm ähmiýet berýär.

Ýewropanyň we Aziýanyň energetika bazarlaryna goşulyşmak ýörelgesini yzygiderli ilerletmek arkaly, ýurdumyz döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklary işjeňleşdirmek nukdaýnazaryndan bolşy ýaly, daşky gurşawy goramak, ekologiýa taýdan arassa energiýany peýdalanmak ýaly wajyp meseleleri çözmekde hem möhüm ähmiýetli taslamalary durmuşa geçirýär. Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisi munuň aýdyň miwesidir. Bu taslamada müňýyllyklaryň dowamynda Ýewraziýa yklymynyň halklaryny baglanyşdyran Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek başlangyjy öz beýanyny tapdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyçlary ählumumy energetika howpsuzlygynyň täze binýadynyň döredilmegine gönükdirilendir. Olaryň wajypdygyny BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan, sebitiň döwletleriniň biragyzdan goldaw bermeginde, iki gezek kabul edilen degişli Kararnamalar hem tassyklaýar.

Milli Liderimiz sammitdäki çykyşynda bu meselä aýratyn ünsi çekip, energetika ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň Merkezi Aziýa döwletleriniň hemmesiniň işjeň we doly görnüşde gatnaşmagy arkaly ýola goýulmalydygyny belledi. Bu sebitiň içinde bolşy ýaly, onuň çäklerden daşarda-da kuwwatly energetika düzüminiň döredilmegine gönükdirilmelidir.

“Türkmenistan öz tebigy gazyny Merkezi Aziýa ýurtlaryna ýa-da olaryň çäginden özara bähbitli şertlerde daşarky bazara iberilýän möçberini has-da artdyrmaga taýýardyr” diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Şunuň bilen birlikde, Türkmenistanyň Lebap we Mary welaýatlaryndaky kuwwatlyklary Merkezi Aziýanyň döwletlerine elektroenergiýanyň iberilişini ep-esli artdyrmaga mümkinçilik berýär.

“Şunuň ýaly taslamalar Merkezi Aziýada köpugurly energetika giňişligini döretmek üçin oňyn şertleri üpjün eder we ýurtlarymyzyň ykdysadyýetiniň ösdürilmegine kuwwatly itergi bermäge ukyplydyr” diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Sammite gatnaşyjylar Türkmenistanyň Prezidentiniň BMG-niň pes uglerod energetikasyny ösdürmek boýunça çäreleriň durmuşa geçirilmegine gönükdirilen Strategiýany işläp taýýarlamalydygy, şeýle hem BMG-niň howandarlygynda energetika ulgamynda möhüm ugurlaryň biri hökmünde wodorody ösdürmek boýunça halkara “Ýol kartasyny” döretmelidigi hakyndaky başlangyjyny biragyzdan goldadylar.

Ulag ulgamynda birnäçe wajyp ylalaşyklar gazanyldy. Bu ylalaşyklar dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk, birek-biregiň bähbitlerine hormat goýmak arkaly ösýän Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasynda işjeň we netijeli gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň möhüm bölegidir. Bellenilişi ýaly, biziň döwletlerimiziň esasy aýratynlygy olaryň Ýewropa bilen Aziýanyň çatrygynda amatly ýerleşmegidir. Bu bolsa üstaşyr gatnawlar we logistik hyzmatlary ýerine ýetirmek babatda giň mümkinçilikleri açýar.

Ozal hereket edýän yklymüsti ugurlary işjeňleşdirmek we sebitiň üstünden geçýän täze halkara geçelgeleri döretmek, goňşy döwletleriň sazlaşykly durmuş-ykdysady taýdan ösüşiniň möhüm şertlerini üpjün eder hem-de maýa goýum işjeňligini artdyrmaga mümkinçilik berer. Bu bolsa sebit hem-de sebitara söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer we syýahatçylyk ugurlary boýunça gatnaşyklaryň berkidilmegini şertlendirer.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz bu ugurda bilelikdäki iş boýunça toplanan tejribäni nazara almak bilen, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň utgaşykly ulag ulgamyny döretmek boýunça anyk meýilnamalary taýýarlamaga girişmegi teklip etdi. Şunda hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny, ilkinji nobatda bolsa, awtoulagdyr demir ýollarynyň, köprüleriň gurluşygyny hem-de ulag düzümine degişli beýleki desgalaryň bina edilmegi ýaly ugurlary kesgitlemek zerurdyr.

Ýurdumyzyň bu babatda giň möçberli işleri alyp barýandygyny, soňky ýyllarda köp işleriň ýerine ýetirilendigini, sebitiň ulag-kommunikasiýa ulgamynyň wajyp böleginiň döredilendigini bellemek gerek. Deňze çykalgasy bolmadyk döwletleriň hem bardygyny nazara alyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Hazar deňzindäki port mümkinçiliklerini sebitiň ähli ýurtlarynyň bähbidine gönükdirmäge taýýardygyny tassyklady.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Günorta Ýewropa, şeýle hem Merkezi Aziýa — Ýakyn Gündogar ýurtlaryna çykalgasy bolan Merkezi Aziýa — Hazar — Gara deňiz sebitleri boýunça täze ulag-kommunikasiýa ugurlaryny döretmegiň mümkinçiliklerini öwrenmek boýunça hökümet derejesinde bäştaraplaýyn işçi toparyny döretmek hakyndaky teklibi öňe sürdi.

Bu teklipler konsultatiw duşuşygyň jemleri boýunça Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň Bilelikdäki Beýannamasynda görkezildi. Onda ulag-kommunikasiýa boýunça sebitleýin maslahaty döretmegi, Merkezi Aziýada ulag ulgamyny bilelikde ösdürmek boýunça maksatnamalary we ylalaşyklary ylalaşmagy tizleşdirmegiň zerurdygy nygtalýar.

Sammitiň dowamynda bellenilişi ýaly, özara haryt dolanyşygynyň möçberlerini artdyrmak we ony köpugurly esasda ösdürmek, azyk howpsuzlygyny üpjün etmek, oba hojalygyny, senagat kooperasiýasyny, innowasiýalary we sanly maglumat-kommunikasiýa tehnologiýasyny ösdürmek, esasy ugry bilim we ylym bolan medeni-ynsanperwer gatnaşyklary, telekeçileriň arasyndaky göni işewür hyzmatdaşlygy höweslendirmek häzirki döwrüň möhüm wezipeleri bolup durýar.

Hususan-da, dostlukly ýurtlaryň Liderleri söwda-ykdysady, energetika, ulag-logistika hem-de innowasion ugurlarda özara hyzmatdaşlyk etmek maksadyna gönükdirilen we ulgamlaýyn häsiýeti bermek üçin Merkezi Aziýa ýurtlarynyň Senagatçylarynyň we telekeçileriniň bäştaraplaýyn geňeşini döretmegiň zerurdygyny bellediler.

Döwrüň howplaryna hem-de wehimlerine garşy durmakda umumy tagallalary utgaşdyrmak hyzmatdaşlygyň wajyp ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenildi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow goňşy Owganystandaky ýagdaýlaryň durnukly däldigini, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň serhetlerinden uzakda bolmadyk ýerde ýerleşen birnäçe beýleki sebitlerde dawaly ýagdaýlaryň bardygyny belledi.

“Şeýle şertlerde bizden aýratyn jogapkärçilik hem-de oýlanyşyklylyk talap edilýär. Biz doganlyk döwletler we halklar hökmünde biziň umumy öýümiz bolan Merkezi Aziýanyň berk we durnukly bolmagy üçin parahatçylygy, hoşniýetli goňşuçylygy hem-de özara düşünişilmegini ähli güýçlerimiz bilen pugtalandyrmalydyrys” diýip, milli Liderimiz nygtady.

Ýurdumyz oňyn bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik hem-de özara goldaw bermek ýörelgelerine ygrarly bolmak bilen, Owganystanyň durmuş-ykdysady düzümleriniň ösüşine uly goşant goşýar, dostlukly döwlete parahat durmuşyň binýadyny pugtalandyrmakda yzygiderli goldaw berýär.

Goňşy we beýleki ýurtlaryň gatnaşmagyndaky Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň, serhetüsti demir ýollarynyň, elektrik geçiriji we optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlarynyň gurluşyklarynyň taslamalary, Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe ugry boýunça “Lapis-Lazuli” ulag geçelgesini ulanmaga bermek boýunça işler we beýlekiler munuň aýdyň subutnamasydyr.

Duşuşygyň dowamynda koronawirus ýokanjynyň ýaýramagy bilen bagly meseleler hem ara alnyp maslahatlaşyldy. Döwlet Baştutanymyz pandemiýa bilen göreşmek meselelerini çözmegiň ulgamlaýyn hem-de ýokary taýýarlykly çemeleşmegi talap edýär, СOVID-19 zerarly ýüze çykýan töwekgelçilikleriň derejesini peseltmek olar bilen gönüden-göni baglanyşyklydyr diýip belledi hem-de ylmy diplomatiýa ugry boýunça hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegi, alym lukmanlaryň, bilermenleriň hem-de bilimleriň beýleki utgaşykly ulgamlarynyň hünärmenleriniň yzygiderli pikir alyşmaklary üçin ähli zerur şertleri döretmegi teklip etdi. Bu teklip Sammite gatnaşyjylaryň ählisi tarapyndan goldanyldy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow elmydama Merkezi Aziýada ekologiýa ýagdaýyny gowulandyrmak boýunça tagallalary birleşdirmegi sebit hyzmatdaşlygynyň esasy meseleleriniň hatarynda goýýar.

“Ilkinji nobatda, gürrüň, Araly halas etmek, ýerleriň ýaramazlaşmagyna we çölleşmegine garşy göreşmek, buzluklary gorap saklamak we suw serişdelerinden oýlanyşykly peýdalanmak barada barýar. Bu ugurlarda biziň oňat işläp taýýarlamalarymyz bar, sebit we halkara derejede möhüm çözgütler kabul edildi. Mundan beýläk-de öňe hereket etmegi dowam etmek, BMG-niň ýöriteleşdirilen halkara düzümlerini, edaralaryny, maliýe institutlaryny has işjeň çekmek zerur” diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow foruma gatnaşyjylaryň öňünde eden çykyşynda belledi.

Ynsanperwer babatdaky hyzmatdaşlyga ulgamlaýyn hem-de yzygiderli häsiýeti bermek maksady bilen, taraplar “Merkezi Aziýa: bir geçmiş we bir geljek” ady bilen medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň ýeke-täk binýady hökmünde medeni dialogyň forumyny döretmek barada ylalaşdylar.

Mundan başga-da, bedenterbiýäni we sporty, syýahatçylyk ulgamynda ýakyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň, serhetüsti çäklerde syýahatçylyk zolaklaryny hem-de klasterlerini döretmek boýunça işleri güýçlendirmegiň zerurdygy bellenildi.

Şu gezekki sammitiň jemleri boýunça daşary syýasat edaralaryna 2022 — 2024-nji ýyllarda sebit hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça Ýol kartasynyň taslamasyny ylalaşmak boýunça işleri ýakyn wagtda tamamlamak, şeýle hem Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň nobatdaky konsultatiw duşuşygynda dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk hem-de ХХI asyrda Merkezi Aziýany ösdürmek maksady bilen hyzmatdaşlyk etmek hakyndaky şertnamany gol çekmäge taýýarlamak tabşyryldy.

Bilelikdäki Beýannamada Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen 2021-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasynda halkara bileleşigi tarapyndan kabul edilen giň möçberli hem-de uzakmöhletleýin strategiýalary, konsepsiýalary we maksatnamalary durmuşa geçirmek işinde anyk netijeleri gazanmak maksady bilen, halkara giňişlikde Merkezi Aziýa ýurtlarynyň sazlaşykly işini güýçlendirmegiň zerurdygy nygtaldy.

Türkmenistanyň, Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Täjigistanyň hem-de Özbegistanyň Prezidentleriniň sammitiň çäklerinde geçirilen ikitaraplaýyn gepleşikleri hem hakyky dostluk we özara düşünişmek ýagdaýynda geçdi.

Şeýlelikde, Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçirilen konsultatiw duşuşygy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň dünýä bileleşiginiň giň goldawyna eýe bolan başlangyçlarynyň uzak möhletleýin häsiýete eýedigini, Türkmenistanyň köpugurly netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerindäki işjeň ornuny, şonuň ýaly-da, sebitiň ýurtlarynyň mundan beýläk-de umumy abadançylygyň hem-de rowaçlygyň bähbitlerine laýyk gelýän özara peýdaly hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga çalyşýandyklaryny aýdyň görkezdi.

(TDH).

Ozal habar berlişi ýaly, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň alty aýynyň jemlerine bagyşlanyp geçirilen giňişleýin mejlisinde ýurdumyzyň ýolbaşçy düzüminiň 1-nji awgustdan dynç alşa çykýandygyny yglan etdi.

7-nji awgustda, şenbe güni «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda dynç almaga başlan milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ir bilen Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary — Türkmenistanyň at gazanan tälimçisi S.Berdimuhamedow bilen “Awaza” köpugurly sport toplumynda bolup, bedenterbiýe maşklaryny ýerine ýetirdi.

Sport toplumynda sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmaga giň mümkinçilikler bar. Ol ýöriteleşdirilen döwrebap enjamlar we sport gurallary bilen üpjün edilendir. Bu ýerdäki köpugurly türgenleşik enjamlary tejribeli hem-de höwesjeň türgenleriň, dürli ýaşly adamlaryň netijeli türgenleşmegine niýetlenendir.

Sagdyn durmuş ýörelgesiniň tarapdary döwlet Baştutanymyz asylly başlangyçlary bilen ähli watandaşlarymyza, ozaly bilen, ýaşlara şahsy görelde görkezýär. Ine, bu gün hem milli Liderimiz sport toplumynda oturdylan enjamlaryň birnäçesinde bedenterbiýe maşklaryny ýerine ýetirip, sportuň dürli görnüşleri bilen yzygiderli meşgullanmagyň netijesinde beden taýdan ajaýyp taýýarlygyny görkezdi.

Soňky ýyllarda ýurdumyzda köpçülikleýin bedenterbiýe we ýokary netijeli sportuň görnüşleri bilen meşgullanmak üçin zerur şertler döredilýär. Stadionlar, sport-sagaldyş merkezleri, köpugurly sport toplumlary sagdyn durmuş ýörelgelerini kada öwren ýaşlaryň söýgüli künjekleriniň birine öwrüldi.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, sport enjamlarynyň her biriniň özboluşly aýratynlygy bolup, olar bedeniň taplanmagynda bolşy ýaly, adam saglygynyň berkidilmeginde aýratyn ähmiýetlidir. Sport enjamlarynda berjaý edilýän maşklaryň kada boýunça dürs ýerine ýetirilmeginiň ynsan saglygy üçin peýdasy ýokary bolýar. Aýratyn-da, bu enjamlaryň ýaşlaryň sazlaşykly ösüşinde, olaryň beden taýdan taplanmagynda möhüm orun eýeleýändigini bellemeli.

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Türkmenistanyň at gazanan tälimçisi S.Berdimuhamedow hem birnäçe beden maşklaryny ýerine ýetirdi.

Bedenterbiýe maşklaryny ýerine ýetirmegiň, sport bilen meşgullanmagyň adamda ruhubelentlik, maksadaokgunlylyk döredýändigini, onuň saglygyny berkidýändigini durmuş tejribesi subut etdi.

Şu nukdaýnazardan, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň raýatlarynyň, aýratyn-da, ösüp gelýän ýaş nesilleriň bedenterbiýe-sagaldyş hereketini, sagdyn durmuş ýörelgelerini durmuş kadasyna öwürmeklerini ündeýär. Şeýlelikde, ýurdumyzda ýokary netijeli sporty ösdürmek, halkara derejeli türgenleri taýýarlamak meseleleri döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir.

Awazada döwrebap bedenterbiýe-sport toplumynyň hem-de beýleki ugurdaş desgalaryň, şypahanalaryň we dynç alyş merkezleriniň her birinde bolsa sport meýdançalarynyň, suwda ýüzülýän howuzlaryň we dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň dürli görnüşli sport enjamlary bilen üpjün edilen fitnes otaglarynyň bardygy göz öňünde tutulanda, döwlet Baştutanymyzyň Hazaryň kenaryndaky dynç alyş zolagynyň sport binýadyny berkitmäge nähili uly ähmiýet berýändigi aýdyň görünýär.

Hormatly Prezidentimiz sport maşklaryny tamamlap, bu ýerden Hazaryň ekologik taýdan arassa kenaryndaky dynç alyş zolagynyň çäginden geçýän “Awaza” derýasynyň kenaryna geldi.

Bu ýerde döwlet Baştutanymyz egindeşleri bilen çaý başynda Hazaryň türkmen kenarynda amala aşyrylýan özgertmeleri durmuşa geçirmegiň meseleleri barada söhbetdeşlik gurady. Onuň dowamynda Hazar deňziniň gözel kenarynda uly üstünlik bilen geçen giň möçberli halkara çäreleriň ähmiýeti, onda gazanylan ylalaşyklary ýerine ýetirmegiň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Daşary ýurtly myhmanlaryň, Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň Konsultatiw duşuşygy bilen bir günde geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň zenanlarynyň dialogyna hem-de Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halklarynyň milli tagamlarynyň halkara festiwalyna gatnaşyjylaryň mähirli kabul edilendigi, forumlaryň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan edendikleri bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzda, şol sanda Awazada geçirilýän halkara çärelerde baýramçylyk konsertlerini geçirmäge üns berilmeginiň ähmiýetini belledi. Şunuň bilen baglylykda, her bir çäräniň medeni maksatnamasy taýýarlanylanda, oňa hemmetaraplaýyn esasda jogapkärli çemeleşilmelidir.

Şeýle hem çaý başynda deňizýaka sebitiň ekologik hem-de daşky gurşawy goramak meseleleri, onuň ösümlik we haýwanat dünýäsiniň özboluşlylygy barada gürrüň edildi. Milli Liderimiz Hazaryň çäklerinde biologik dürlüligiň saklanmagynyň, suw serişdeleriniň netijeli peýdalanylmagynyň ähmiýetini belläp, bu ugurda ylmyň täze gazananlarynyň ähmiýetine ünsi çekdi.

Hazaryň kenarynda öňde boljak halkara çärelere taýýarlyk, olaryň guramaçylykly geçirilmegini üpjün edýän maksatnamanyň ugurlary boýunça pikir alşyldy. Şunda tomus paslynyň dynç alyş möwsüminiň guramaçylykly geçirilmeginiň meselelerine garaldy.

Häzirki döwürde ýurdumyzyň çäklerinde, aýratyn-da, Awazada elektrik geçirijileriň bökdençsiz işiniň üpjün edilmegi bilen baglanyşykly meseleler üns merkezinde saklanýar. Döwlet Baştutanymyz elektrik geçirijileriň ýylyň ähli döwründe, aýratyn-da, tomus paslynda sazlaşykly işiniň ýola goýulmagynyň wajypdygyny belläp, bu ugurda durmuşa geçirilýän çäreleriň ähmiýetini belledi.

Söhbetdeşligiň dowamynda ykdysadyýetiň ýangyç-energetika toplumynda alnyp barylýan işler barada durlup geçildi. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz topluma degişli edaralaryň işiniň talabalaýyk guralmagynyň ekologik talaplaryň berjaý edilmeginde wajypdygyna ünsi çekdi.

Soňra Hazaryň kenarynda geçirilen halkara çäreleriň çäklerinde ýurdumyzyň ulag-üstaşyr mümkinçiliklerine möhüm üns berlendigi, bu ugur boýunça degişli ylalaşyklaryň gazanylandygy barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenbaşy şäheriniň Halkara deňiz menziliniň ýurdumyzyň halkara üstaşyr ulag geçelgesi hökmündäki derejesini berkidýändigini aýdyp, ulag ulgamy boýunça guralan halkara çäreleriň ähmiýetine ünsi çekdi.

Mälim bolşy ýaly, ýakyn wagtda ýurdumyzda bilim işgärleriniň döwlet maslahaty geçiriler hem-de Bilimler we talyp ýaşlar güni mynasybetli dabaralar guralar.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz bilim işgärleriniň, mekdep okuwçylarynyň we talyp ýaşlaryň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan şanly seneler mynasybetli geçiriljek dabaralaryň guramaçylyk derejesine uly üns berilmelidigini belledi.

Şonuň ýaly-da, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ykdysady forumy, onuň dowamynda gazanylan ylalaşyklar, şolary ýerine ýetirmegiň ugurlary boýunça pikir alşyldy. Döwlet Baştutanymyz halkara ylalaşyklaryň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda degişli düzümler bilen zerur tagallalaryň edilmelidigine ünsi çekdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýdylanlary jemläp, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynyň şypaly howa şertleri, bejeriş mümkinçilikleri, innowasiýalara uly orun berilmegi, ýokary derejedäki hyzmatlar türkmen topragynyň bu ajaýyp künjeginiň ykrar edilen saglygy berkitmegiň, şypahana-dynç alyş sport merkezine öwrülmegi üçin ähli şertleri döredilýändigini nygtady.

Soňra döwlet Baştutanymyz ajaýyp deňiz görnüşini hem-de Awaza derýasynyň kenarynyň gözelliklerini synlady. Bu ajaýyp derýa dynç alyş zolagynyň esasy bezegine öwrülmek bilen şypahana dynç alşynyň gaýtalanmajak keşbini döretdi. Derýanyň üstünden gurlan köprüler iki kenary baglanyşdyryp, derýanyň ýakasynda gezelenç etmegi halaýanlar üçin amatlyklary üpjün edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyna gezelenji tamamlap, egindeşleri bilen hoşlaşdy hem-de bu ýerden ugrady.

(TDH).

Aşgabat — Türkmenbaşy, 5-nji awgust (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň 6-njy awgustda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçiriljek konsultatiw duşuşygyna gatnaşmak üçin Balkan welaýatyna iş sapary bilen ugrady.

Milli Liderimiz ir bilen paýtagtymyzyň Halkara howa menziline geldi. Biraz wagtdan soň, bu ýere ýurdumyzda döwlet sapary bilen bolýan Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon hem geldi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belent mertebeli myhmany mähirli garşylady.

Iki doganlyk döwletiň Baştutanlary Aşgabadyň Halkara howa menziliniň belent mertebeli myhmanlar üçin niýetlenen zalyna bardylar. Bu ýerde iki dostlukly ýurduň Prezidentleriniň çaý başynda söhbetdeşligi boldy. Onuň dowamynda ösüşiň täze derejesine çykan türkmen-täjik gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de ösdürilmeginiň meseleleri, düýn paýtagtymyzda ýokary derejede geçirilen duşuşyklaryň jemleri boýunça gazanylan ylalaşyklary iş ýüzünde durmuşa geçirmegiň ugurlary boýunça pikir alyşmalar boldy.

Mälim bolşy ýaly, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmonyň arasynda bolan gepleşikler üstünlikli geçdi. Onda iki ýurduň netijeli hyzmatdaşlygy bar bolan ägirt uly mümkinçiliklere laýyk derejede ösdürmäge gyzyklanma bildirýändigi bellenildi.

Gol çekilen resminamalar toplumy ikitaraplaýyn söwda-ykdysady hem-de medeni-ynsanperwer ulgamlardaky hyzmatdaşlygy giňeltmäge gönükdirilendir. Şol bir wagtyň özünde geçirilen gepleşiklerde söwda-ykdysady, energetika, ulag-aragatnaşyk, ýükleri we ýolagçylary üstaşyr geçirmek, gurluşyk, oba we suw hojalygy, ýaşlar syýasaty, syýahatçylyk, medeniýet we sungat ýaly ugurlar, iki ýurduň işewür düzümleriniň gatnaşyklary hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary hökmünde görkezildi.

Söhbetdeşlik tamamlanandan soň, hormatly Prezidentimiz täjik kärdeşini uçara münmäge çagyrdy. Iki ýurduň döwlet Baştutanlary Arkadag Prezidentimiziň uçarynda Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygyna we beýleki halkara ähmiýetli çärelere gatnaşmak üçin Balkan welaýatyna tarap ugradylar.

Howa giňişligine aralaşan uçarda iki dostlukly döwletiň Prezidentleriniň özara söhbetdeşligi dowam etdi. Söhbetdeşligiň barşynda täze taryhy eýýamda iki döwletiň durmuş-ykdysady ösüşini nazara alyp, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz we belent mertebeli myhman gazanylan ylalaşyklary amala aşyrmagyň ugurlaryny kesgitlediler.

Özara hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň çäklerinde iki döwletiň sebitleriniň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak maksady bilen, welaýatlaryň arasynda ýygjam gatnaşyklaryň ähmiýetine garaldy.

Bellenilişi ýaly, ýokary derejede geçirilen gepleşikleriň netijeleri boýunça iki ýurduň daşary işler ministrlikleriniň arasynda 2021 — 2023-nji ýyllar üçin Hyzmatdaşlyk maksatnamasy kabul edildi we Türkmenistanyň hem-de Täjigistan Respublikasynyň Hökümetleriniň arasynda raýatlaryň özara saparlary hakynda Ylalaşyga üýtgetmeler girizmek hakyndaky Teswirnama gol çekildi. Munuň özi iki ýurduň arasynda ikitaraplaýyn, köptaraplaýyn, şeýle hem abraýly halkara guramalaryň, şol sanda BMG-niň degişli düzümleriniň çäklerinde gatnaşyklary işjeňleşdirmäge giň ýol açar diýip, iki ýurduň Liderleri geçirilen gepleşikleriň netijelerine kanagatlanma bildirdiler.

Hazaryň kenarynda Türkmenistanyň başlangyjy boýunça geçirilýän halkara çäreleriň ähmiýeti bellenildi we bu forumlaryň, halkara sergileriň sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky gatnaşyklaryň birek-birege ynanyşmak, özara bähbitli esasda ösdürilmegine ýardam berjekdigine ynam bildirildi.

...Biraz wagtdan soň, hormatly Prezidentimiziň uçary Türkmenbaşy şäheriniň Halkara howa menziline geldi. Bu ýerde döwlet Baştutanlary mähirli garşylandy.

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow we Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon ähli ugurlar boýunça ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmäge berýän goldawy üçin birek-birege minnetdarlyk bildirdiler.

Soňra Täjigistanyň Baştutany Halkara deňiz portuna baryp gördi, ol ýerde deňiz portunyň işi we ony ösdürmegiň geljegi bilen tanyşdy.

Häzirki wagtda Türkmenistan sebitiň örän möhüm ulag çatrygyna, özüniň geografik taýdan amatly ýerleşmegi hem-de daşary ýurtlar bilen hyzmatdaşlyk boýunça möhüm başlangyçlary öňe sürýän we şeýle gatnaşyklary durmuşa geçirmek ugrunda yzygiderli işleri alyp barýan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň oňyn daşary syýasaty netijesinde, iri halkara logistika merkezine öwrülýär.

2018-nji ýylyň maý aýynda Türkmenbaşy şäherinde häzirki zaman Halkara deňiz portunyň ulanylmaga berilmegi Merkezi Aziýanyň we Hazar sebitiniň ýurtlarynyň ählisi üçin uly ähmiýetli waka boldy. Bu toplum iri halkara düzümleriň birnäçesiniň sertifikatlaryna mynasyp boldy.

Häzirki wagtda Türkmenbaşynyň Halkara deňiz porty Aziýa bilen Ýewropany birleşdirýän ulag-üstaşyr söwda geçelgesiniň möhüm bölegi, şeýle hem Gündogar — Günbatar hem-de Demirgazyk — Günorta ugry boýunça ýük gatnawlaryny üpjün edýän iri logistika merkezi bolup durýar.

Portuň umumy meýdany 1 million 358 müň inedördül metrden gowrakdyr. Gämiler duralgasynyň uzynlygy 3 müň 500 metre deňdir, bu ýerde birbada birnäçe ýük we ýolagçy gämileriniň durmagy üçin zerur şertler döredilipdir.

Iň häzirki zaman enjamlar bilen üpjün edilen Halkara deňiz portunda Ýewropa ýurtlarynyň, Ýakyn we Orta Gündogaryň haryt we çig mal bazarlaryna hem-de Hindi ummany sebitiniň döwletlerine çykmak üçin ähli şertler bar.

Deňiz porty düzümlerine degişli iň gowy işläp taýýarlamalar ulanylan bu Halkara deňiz porty ýurdumyzyň eksport mümkinçiliklerini artdyrmakda möhüm orun eýeleýär. Ol uly ähmiýetli halkara ulag merkezi hökmünde ýurdumyzyň önümlerini dünýä bazarlaryna bökdençsiz çykarmak üçin ähli mümkinçiliklere eýedir.

Hazaryň deňiz portunyň üstünden geçirilýän ýükleriň möçberleri ýyl-ýyldan artýar. Onuň üsti bilen Türkmenistana senagat we oba hojalyk enjamlary, awtoulag serişdeleri, demir we agaç önümleri, mineral dökünler getirilýär, daşary ýurtlara bolsa polipropilen, koks hem-de beýleki nebit önümleri, himiýa we gurluşyk serişdeleri iberilýär.

Türkmenistanyň hem, beýleki Hazarýaka ýurtlary ýaly, halkara söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmek hem-de söwda ýollaryny diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça işleriň çäklerinde milli gämi gatnawlarynyň mümkinçilikleriniň güýçlendirilmegine uly üns berýändigini bellemek gerek. Soňky ýyllarda türkmen tarapynyň buýurmasy boýunça söwda flotunda häzirki zaman tankerler we beýleki gämiler guruldy hem-de ulanylmaga berildi, olaryň tehniki häsiýetnamalary hem-de innowasion görkezijileri deňiz gatnawlary bazarynda bildirilýän iň ýokary talaplara laýyk gelýär.

Türkmenbaşy şäheriniň Halkara deňiz portunyň häzirki zaman düzümleri özüniň ýokary derejeli hyzmatlar ulgamyndaky mümkinçilikleri bilen diňe bir häzirki wagtyň talaplaryny däl-de, geljekki döwrüň talaplaryny hem kanagatlandyrmaga ukyplydyr. Bu ýerde alnyp barylýan işler wagtyň geçmegi bilen yklymara ýük gatnawlarynyň logistika zynjyrynda düýpli özgertmelere getirip biler, iň gysga we amatly ugurlar hökmünde Türkmenistanyň ýük terminallary bu zynjyryň möhüm halkasy bolar.

Portuň düzümleri bilen tanyşlygyň barşynda Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti parom, ýolagçy we konteýner terminallaryna baryp gördi.

Ortaça ýyllyk kuwwaty 400 müň TEU bolan konteýner terminaly 249 müň inedördül metr meýdany eýeleýär. Bu strategik häsiýetli desga Türkmenistany sebitiň eksport-import logistika ulgamynda öňdäki orunlara çykarar. Multimodal logoparkda konteýner ýüklerini saklamak we utgaşykly işlemek boýunça hyzmatlar toplumy ýerine ýetiriler, ol ýükler howa, awtomobil we demir ýol ulaglary bilen getiriler, olary suw ulagyna ýüklemek we düşürmek işleri üpjün ediler. Mysal üçin, demir ýol duralga meýdançasy 450 wagona niýetlenendir hem-de onda gije-gündiziň dowamynda ýüklemek-düşürmek işlerini geçirmek mümkindir.

Konteýner terminalynyň duralgasynyň uzynlygy 480 metre deň bolup, ol birbada ýük göterijiligi jemi 5 müň tonna bolan birnäçe gämide ýüklemek-düşürmek işlerini geçirmäge mümkinçilik berýär.

Portuň täze enjamlary hem-de ýükleri işlemek üçin göteriş-ulag tehnikalary bar. Mysal üçin, konteýner terminalynda öndürijiligi sagatda 25 TEU bolan “gämi-kenar” (STS) görnüşli duralga ýük ýükleýjileri işleýär. Şeýle ýük ýükleýjileriň her biri 12 sagadyň dowamynda 300 konteýnerli bir gäminiň ýüküni düşürip bilýär.

Gündelik maglumatlary operatorlaryň monitorlaryna çykarýan gözegçilik hemra ulgamy bilen üpjün edilen konteýner terminaly CTQI (Container Terminal Quality Indicator — konteýner terminallarynyň hil görkezijisi) ölçegine laýyklykda taslandy. Soňky birnäçe ýylyň dowamynda tutuş dünýäde konteýnerleriň dolanyşygy tiz artýar, bu bolsa konteýner terminallarynyň sanynyň artmagyna täsirini ýetirdi. CTQI ölçeginiň ornaşdyrylmagy hyzmatlaryň bu görnüşinde bir bitewi hil gözegçiligini döretmäge mümkinçilik berdi.

Ýurdumyzyň esasy “deňiz derwezesinde” geçirilýän düýpli döwrebaplaşdyrmak hem-de gaýtadan enjamlaşdyrmak işleri netijesinde deňiz ulaglary bilen amala aşyrylýan ýük gatnawlarynyň möçberleri ýyl-ýyldan artýar, şeýle hem bu porta girýän daşary ýurt gämileriniň sany köpelýär.

Portuň deňiz giňişligindäki gämileriň hereketine awtomatlaşdyrylan ulgamlar we elektron tehnologiýalar arkaly hakyky wagt tertibinde gözegçilik edilýär, ähli meýdançalardaky ýüklemek-düşürmek işleri hem şol tertipde dolandyrylýar. Hazar deňziniň ekologiýa abadançylygyny gorap saklamak maksady bilen, bu taslama “Ýaşyl port” (Green port) halkara standartyna laýyklykda işlenip düzüldi.

Ýolagçy terminalynyň binasy 600 orunlykdyr. Bu ýerde migrasiýa we pasport gözegçiligi, beýleki zerur bolan düzgün-kadalar häzirki zaman derejesinde guralypdyr. Şeýle hem portda myhmanhana, söwda we dynç alyş merkezleri göz öňünde tutuldy.

Umuman, awtomobil we ýolagçy parom terminalynyň umumy meýdany 230 müň inedördül metr bolup, onuň duralgasynda birbada iki gämi labyryny taşlap bilýär. Ol bir ýylda 300 müň ýolagça we 75 müň treýlere hyzmat etmäge ukyplydyr.

Täjik Lideri Emomali Rahmon Halkara deňiz porty bilen tanyşmagynyň barşynda Türkmenistanyň “deňiz derwezesiniň” tehniki we tehnologiýa babatda enjamlaşdyrylyş derejesine ýokary baha berdi hem-de daşary ýurtlar bilen özara bähbitlere laýyk gelýän hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak üçin oňat mümkinçilikleriň bardygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Prezident Emomali Rahmonyň arasyndaky gepleşikler

Aşgabat, 4-nji awgust (TDH). Şu gün paýtagtymyzda Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň we düýn ýurdumyza döwlet sapary bilen gelen Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmonyň arasynda gepleşikler geçirildi.

Ir bilen dostlukly ýurduň Baştutanynyň awtoulag kerweni motosikletçiler toparynyň ugratmagynda paýtagtymyzyň merkezinde ýerleşýän Garaşsyzlyk meýdanyna geldi, bu ýerde belent mertebeli myhmany resmi kabul etmek dabarasy boldy.

Milli Liderimiz Täjigistanyň Prezidentini mähirli garşylaýar.

Iki doganlyk döwletiň Baştutanlary özleri üçin ýörite gurnalan ýere geçýärler.

Hormat garawulynyň toparynyň serkerdesi dabaraly hasabat berýär.

Täjigistan Respublikasynyň we Türkmenistanyň Döwlet senalary ýaňlanýar.

Prezidentler Gurbanguly Berdimuhamedow we Emomali Rahmon Hormat garawulynyň hatarynyň öňünden geçýärler hem-de Türkmenistanyň Döwlet baýdagyna sarpa goýýarlar.

Milli Liderimiz belent mertebeli myhmany Türkmenistanyň resmi wekiliýeti bilen tanyşdyrýar. Öz nobatynda, goňşy döwletiň Baştutany hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Täjigistan Respublikasynyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýar.

Resmi garşylamak dabarasy tamamlanandan soňra Hormat garawulynyň esgerleri Garaşsyzlyk meýdany boýunça dabaraly ýörişi geçýärler.

Soňra Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmonyň awtoulag kerweni atlylar toparynyň ugratmagynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “Oguzhan” Köşkler toplumynyň merkezi girelgesine gelýär, bu ýerde ony Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow garşylaýar.

Iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde resmi surata düşmek dabarasy tamamlanandan soňra, milli Liderimiz öz kärdeşini ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirmek üçin zala çagyrýar. Bu ýerde ýüzbe-ýüz görnüşinde ýokary derejedäki gepleşikler geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Emomali Rahmony türkmen topragynda mähirli mübärekläp, täjik Liderine döwlet sapary bilen Türkmenistana gelip görmek baradaky çakylygy kabul edendigi üçin minnetdarlyk bildirdi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, Türkmenistan Täjigistan bilen hemmetaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmäge uly ähmiýet berýär, ýokary derejedäki şu günki ikitaraplaýyn taryhy duşuşygyň döwletara gatnaşyklaryny ösdürmäge täze itergi berjekdigine ynam bildirildi. Şol gatnaşyklar iki doganlyk halkyň dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk däplerine, umumy taryhy köklerine hem-de ruhy-medeni gymmatlyklaryna esaslanandyr.

Koronawirusyň pandemiýasy dünýäniň ykdysady ýagdaýyna, şeýle hem sebit we ikitaraplaýyn gatnaşyklara ýaramaz täsirini ýetirdi, şonuň üçin döwletara gatnaşyklarynyň geljeginiň gün tertibini ara alyp maslahatlaşmak isleýäris diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Şunuň bilen baglylykda, ähli ugurlarda, ilkinji nobatda, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda däbe öwrülen türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny giňeltmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. Şol ugurlarda özara gatnaşyklar ara alnyp maslahatlaşyljak esasy meseleleriň biri bolar.

Hormatly Prezidentimiz kyblasy Mälikguly Berdimuhamedowyň aradan çykandygy zerarly gynanç hatyny iberendigi üçin Täjigistanyň Prezidentine minnetdarlyk bildirip, öz tarapyndan dostlukly döwletiň Baştutanyna öwezini dolup bolmajak ýitgi — aýal doganynyň aradan çykandygy zerarly gynanç sözlerini beýan etdi.

Bu zatlar adamyň ýüregine we kalbyna öçmejek ýara salýar, emma wagt diýeniň geçip dur. Biz watançylar hökmünde halklarymyzyň bähbidine işlemelidiris diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow täjik Lideriniň saparynyň «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçiriljek Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygy bilen gabat gelendigini aýdyp, Türkmenistanyň hem-de Täjigistanyň sebit we dünýä syýasatynyň esasy meseleleri boýunça garaýyşlarynyň meňzeşdigini, ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy hem-de durnuklylygy üpjün etmek işinde tagallalaryny birleşdirýändigini belledi. Bu duşuşygyň gün tertibine sebiti ösdürmek, hususan-da, häzir hemmeleri biynjalyk edýän Owganystandaky ýagdaý bilen bagly meseleler girizildi.

Döwlet Baştutanymyz türkmen we täjik halklarynyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary berkitmäge goşan şahsy goşandy üçin Prezident Emomali Rahmona minnetdarlyk bildirip, oňa berk jan saglyk, Täjigistanyň doganlyk halkyna bolsa parahatçylyk, abadançylyk hem-de rowaçlyk arzuw etdi.

Prezident Emomali Rahmon Türkmenistana döwlet sapary bilen gelmäge iberen çakylygy hem-de mähirli kabul edilendigi, şeýle hem duýgudaşlyk we goldaw sözleri üçin türkmen kärdeşine tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Aşgabat şäherine nobatdaky gezek gelip görmäge mümkinçiligiň döredilendigine şatdygyny belledi.

Belent mertebeli myhman Türkmenistan bilen dostlukly gatnaşyklary we hyzmatdaşlygy ösdürmegiň Täjigistanyň daşary syýasatynda möhüm orny eýeleýändigini nygtady. Biziň ýurtlarymyzyň arasyndaky Strategik hyzmatdaşlyk hakyndaky şertnama aýratyn ähmiýet berilýär.

Täjik Lideri Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygyň soňky ýyllarda uzak möhletleýin, strategik häsiýete eýe bolandygyny belläp, şu saparynyň çäklerinde geçirilýän ikitaraplaýyn gepleşikleriň ähli ugurlar boýunça döwletara hyzmatdaşlygyny has-da giňeltmäge täze itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Prezident Emomali Rahmon abraýly halkara hem-de sebit guramalarynyň çäklerinde Türkmenistanyň we Täjigistanyň özara gatnaşyklary baradaky meselelere degip geçmek bilen, häzirki döwrüň möhüm meselelerini çözmäge täze çemeleşmeleri görkezýän Türkmenistanyň möhüm başlangyçlaryny hemmetaraplaýyn goldaýandygyny aýtdy.

Belent mertebeli myhman döwrebap, sazlaşykly ösýän Türkmenistanyň, Merkezi Aziýa sebitiniň merjeni diýlip ykrar edilen, tanalmaz derejede özgeren türkmen paýtagtynyň hem-de iri şäherleriniň, hususan-da, Mary şäheriniň ösüşine haýran galandygyny aýdyp, täjik halkynyň türkmen doganlarynyň gazanýan üstünliklerine, Türkmenistanyň ykdysady taýdan ösüşine, ençeme durmuş meseleleriniň oňyn çözülmegine buýsanýandygyny nygtady.

Söhbetdeşler dostlukly, ynanyşmak ýagdaýynda geçen gepleşikleriň barşynda iki ýurduň eýe bolan mümkinçilikleriniň hem-de durmuş-ykdysady taýdan ösüşiniň esasy ugurlaryny nazara almak bilen, ýola goýlan netijeli hyzmatdaşlygy has-da giňeltmäge ygrarlydyklaryny tassykladylar.

Iki döwletiň Baştutanlary özara bähbitlere hem-de tutuş sebitiň durnukly ösüşiniň maksatlaryna kybap gelýän syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer gatnaşyklar üçin uly kuwwatyň bardygyny bellemek bilen, türkmen-täjik gatnaşyklaryna mahsus bolan özara düşünişmegiň hem-de ynanyşmagyň geljekde hem ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda netijeli gatnaşyklaryň üstünlikli ösdürilmeginiň ygtybarly kepili bolup hyzmat etjekdigine ynam bildirdiler.

Türkmenistanyň hem-de Täjigistanyň Prezidentleri özara gyzyklanma döredýän sebit we halkara syýasatynyň möhüm meseleleri boýunça hem pikir alyşdylar.

Soňra gepleşikler iki ýurduň resmi wekiliýetleriniň agzalarynyň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Emomali Rahmony hem-de onuň wekiliýetiniň ähli agzalaryny ýene-de bir gezek mähirli mübärekläp, duşuşmak hem-de iki ýurduň arasyndaky hoşniýetli hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de giňeltmäge we berkitmäge degişli möhüm meseleleri ara alyp maslahatlaşmak baradaky çakylygy kabul edendigi üçin täjik Liderine minnetdarlyk bildirdi.

Täjigistanyň Prezidentiniň sapary däp bolan dostlukly döwletara gatnaşyklaryň aýdyň subutnamasydyr. Şol gatnaşyklar hoşniýetli goňşuçylyk we özara düşünişmek ýörelgelerine hem-de ikitaraplaýyn gyzyklanmalara we gatnaşyklaryň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna özara gyzyklanmalara esaslanandyr. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz şu günki gepleşikleriň dowamynda döwletara gatnaşyklarynyň häzirki ýagdaýyna giňişleýin baha beriljekdigine, ozal gazanylan ylalaşyklaryň ýerine ýetirilişiniň barşynyň ara alnyp maslahatlaşyljakdygyna, türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny bar bolan mümkinçiliklere laýyklykda täze derejä çykarmak üçin geljekki ýagdaýlara garap, öňdäki işleriň kesgitlenip bilinjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga geçmezden öňürti, ýokary derejeli myhmany 2020-nji ýylyň noýabrynda geçirilen Prezident saýlawlarynda gazanan ynamly ýeňşi bilen ýene-de bir gezek gutlap, Emomali Rahmonyň şu saparynyň Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti wezipesine gaýtadan saýlananyndan soň, biziň ýurdumyza ilkinji döwlet sapary bolmagynyň özboluşly manysynyň bardygyny belledi.

Milli Liderimiz türkmen-täjik gatnaşyklarynyň esaslary barada aýtmak bilen, şol gatnaşyklaryň döwletara hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlaryna we geljegine bolan garaýyşlar babatda bolşy ýaly, sebit we halkara ösüşleriniň ýagdaýy babatda hem özara düşünişmek bilen şertlendirilendigini nygtady.

Biziň ýurtlarymyz ählumumy gün tertibiniň bütin dünýäde parahatçylygy we durnuklylygy gorap saklamak hem-de goldamak, halkara terrorçylygyň wehimlerine garşy hereket etmek, Owganystandaky ýagdaýlary düzgünleşdirmek, durnukly energetikany we ulag ulgamyny üpjün etmek, daşky gurşawy goramak hem-de howanyň üýtgemegi ýaly möhüm meseleler boýunça umumy ýörelgeler bilen çykyş edýärler diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Türkmen-täjik syýasy gepleşiklerinde Birleşen Milletler Guramasy, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy ýaly abraýly halkara hem-de sebit düzümleriniň çäklerinde ýygjam hyzmatdaşlyk etmek möhüm ähmiýete eýedir. Biz möhüm halkara meseleleri boýunça ýakyn garaýyşda bolup, halkara derejede hereketlerimizi utgaşdyrýarys, birek-biregi goldaýarys, bu bolsa sebitde hem-de dünýäde anyk netijeleri gazanmaga we işleriň barşyna oňyn täsir edýär diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gatnaşyklary has-da pugtalandyrmak üçin sebit görnüşindäki gurama hökmünde şu ýyl Türkmenistanyň başlyklyk edýän Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyny (YHG) belläp geçip, Täjigistanyň ýylyň dowamynda meýilleşdirilen çärelere, şol sanda şu ýylyň noýabr aýynda Aşgabatda geçirilmegi göz öňünde tutulýan YHG-niň 15-nji nobatdaky sammitine işjeň gatnaşjakdygyna ynam bildirdi.

Häzir Türkmenistanyň we Täjigistanyň gatnaşyklary Merkezi Aziýa giňişliginde durnuklylygy saklamak hem-de netijeli ösüş ýagdaýlar babatda esasy ugry emele getirýär diýip, milli Liderimiz aýtdy hem-de iki ýurduň ýörelgeleriniň üýtgewsizdigini we yzygiderlidigini belledi.

Türkmenistan hem-de Täjigistan Respublikasy Merkezi Aziýanyň parahat we durnukly ösüşini, jedelli ýagdaýlara ýol berilmezligini, bar bolan hemme meseleleriň syýasy-diplomatik ýollar bilen çözülmegini, hoşniýetli goňşuçylygyň pugtalandyrylmagyny, özara bähbitleriň halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna hem-de BMG-niň Tertipnamasyna daýanmak arkaly berjaý edilmegini we nazara alynmagyny üpjün edip biljek berk hem-de oňyn gurallaryň döredilmegi ugrunda pugta çykyş edýärler.

Diňe şeýle esasda, Merkezi Aziýa döwletleriniň depginli ykdysady ösüşiniň hem-de kämilleşmeginiň, biziň sebitimiziň köpugurly derejede halkara hyzmatdaşlyk etmäge öwrülmek mümkinçiliginiň boljakdygyna ynanýaryn diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Şu maksatlar bilen, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň işine ýardam bermek, dawaly ýagdaýlaryň öňüni almak boýunça netijeli gurallary döretmek, syýasy geňeşmeler görnüşinde sebit gatnaşyklaryny giňeltmek boýunça başlangyçlary goldamak möhüm wezipe hökmünde görülýär.

Milli Liderimiz Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklarynyň netijelidigine aýratyn ünsi çekip, syýasy gepleşikleriň şeýle görnüşiniň bäş döwletiň köptaraplaýyn hyzmatdaşlygynda täze tapgyry alamatlandyrýandygyny nygtady. Ol durnukly ösüş, köptaraply gatnaşyklaryň netijeli usullaryny ýola goýmak, syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda giň halkara hyzmatdaşlyk üçin özüne çekiji sebit hökmünde Merkezi Aziýanyň dünýä möçberindäki ýagdaýlara goşulyşmagynyň örän möhüm we ähmiýetli usullaryny kemala getirmek üçin zerur şertleri üpjün etmäge gönükdirilendir.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Emomali Rahmonyň Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň geçiriljek nobatdaky konsultatiw duşuşygyna gatnaşmagynyň şeýle görnüşde gatnaşyklaryň mundan beýläk-de üstünlikli öňe ilerlemegine has-da uly itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz Owganystandaky ýagdaýlaryň häzirki gepleşikleriň aýratyn meselesidigine ünsi çekdi. Häzir daşary ýurtlaryň harby bölümleriniň Owganystandan çykarylmagy bilen baglylykda, abraýly halkara guramalaryň, ilkinji nobatda bolsa, Birleşen Milletler Guramasynyň, onuň ýöriteleşdirilen edaralarynyň gatnaşmagynda netijeli syýasy-diplomatik gurallary döretmek baradaky mesele aýratyn möhümdir.

Şu işlerde Türkmenistanyň hem-de Täjigistanyň eýeleýän orny örän ähmiýetlidir we gymmatlydyr. Biziň ýurtlarymyzyň owgan meselesi ugrundaky özara hereketleri Owganystandaky syýasy ýagdaýlary kadalaşdyrmak boýunça halkara tagallalary, onuň ykdysady we durmuş ulgamyny täzeden dikeltmek, Owganystany sebit we dünýä hojalyk aragatnaşyklary ulgamyna giňden goşmak babatda uly peýda getirip biler diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady hem-de owgan meselesi boýunça ulgamlaýyn syýasy gepleşikleri alyp barmak maksady bilen, iki ýurduň daşary syýasat edaralarynyň arasynda yzygiderli gatnaşyklary ýola goýmagyň maksadalaýykdygyny belledi.

Munuň özi häzirki wagtda, Owganystanda harby-syýasy ýagdaýlar ýitileşen döwründe aýratyn möhümdir.

Umuman, biz Owganystan bilen bagly meseleleriň çözülmeginde sebitdäki ýagdaýlaryň güýçlendirilmeginiň, ýagny Owganystanyň gönüden-göni goňşy ýurtlar bilen gatnaşyklarynyň zerurdygyna ynanýarys. Türkmenistan sebitde örän wajyp durmuş-ykdysady taslamalaryň amala aşyrylmagyna uly ähmiýet berýär. Ýurtlarymyzyň bar bolan mümkinçiliklerini hem-de çäk taýdan amatly ýerleşişini nazarda tutup, şol işlere Türkmenistanyň we Täjigistanyň has işjeň hem-de anyk gatnaşmagyny zerur hasaplaýarys diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Türkmenistanyň hem-de Täjigistanyň ekologiýa we tebigaty goramak meselesi boýunça gatnaşyklary ikitaraplaýyn derejede bolşy ýaly, halkara derejede hem hyzmatdaşlyk etmek babatda aýratyn möhüm ähmiýete eýedir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow howanyň üýtgemeginiň ýaramaz täsirlerine garşy hereket etmek, Merkezi Aziýa sebitiniň suw serişdelerini aýawly we oýlanyşykly peýdalanmak, Aral meselelerini çözmek boýunça bilelikdäki işleri has-da işjeňleşdirmegiň zerurdygy barada aýtdy. Şu babatda iki ýurduň degişli düzümlerine 2018-nji ýylyň 24-nji awgustynda Awazada geçirilen Araly halas etmegiň halkara gaznasyny esaslandyryjy döwletleriň Baştutanlarynyň sammitiniň barşynda gazanylan ylalaşyklary iş ýüzünde durmuşa geçirmek hem-de hyzmatdaşlyk etmegiň maksatnamasyny işläp düzmek boýunça işleri dowam etmegi tabşyrmak teklip edildi.

Mundan beýläk hereketi dowam etmek, bilelikde kabul edilen çözgütleri durmuşa geçirmek, halkara jemgyýetçiligiň, ilkinji nobatda, BMG-niň, onuň ýöriteleşdirilen guramalarynyň mümkinçiligini doly peýdalanmak zerurdyr.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Täjigistan bilen söwda-ykdysady gatnaşyklarynyň giňeldilmegine hem-de hil taýdan ösdürilmegine uly ähmiýet berýändigini nygtady. Täjigistana möhüm hem-de geljegi uly hyzmatdaş hökmünde garalýar. Şonuň bilen birlikde, milli Liderimiz şu ýyl ikitaraplaýyn haryt dolanyşygynyň belli bir derejede ösendigine garamazdan, umuman, biziň ýurtlarymyzyň söwda-ykdysady mümkinçiliginiň islenilýän derejä laýyk gelmeýändigini nygtady.

Soňky wagtlarda ikitaraplaýyn haryt dolanyşygynyň depginleriniň peselmegine uly sebäpleriň, anyk häsiýetli kynçylyklaryň, häzirki döwürde dünýädäki maliýe-ykdysady meseleleriň, şeýle hem koronawirus pandemiýasynyň sebitdäki ykdysady ýagdaýlara, şol sanda biziň ýurtlarymyzyň arasyndaky söwda-ykdysady we üstaşyr ulag gatnaşyklaryna ýaramaz täsiriniň bolandygy aýdyňdyr diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Şu babatda döwlet Baştutanymyz işleriň emele gelen ýagdaýlaryna bilelikde düýpli we anyk seljerme geçirmegiň, doly derejeli hereket etmäge zyýan berýän päsgelçilikleri ýüze çykarmagyň hem-de aradan aýyrmagyň, mümkinçilikleriň doly derejede peýdalanylyp bilinjek anyk ugurlaryny kesgitlemegiň zerurdygyny nygtady.

Şunda Söwda-ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-täjik hökümetara toparynyň işine uly orun berilýär. Onuň işi iki ýurduň arasyndaky daşary ykdysady gatnaşyklaryň depginini artdyrmaga ýardam bermäge gönükdirilendir.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow toparyň şu ýylyň 28-29-njy iýulynda Duşenbe şäherinde geçirilen 10-njy mejlisiniň netijeleriniň ikitaraplaýyn söwda-ykdysady gatnaşyklary has-da işjeňleşdirmekde möhüm ädim bolup hyzmat etjekdigine, geçirilen gepleşikleriň bolsa tiz wagtda aýdyň netijelerini berjekdigine berk ynam bildirdi.

Şeýle hem işewür jemgyýetçiligiň ugry boýunça hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň derejesini ep-esli ýokarlandyrmagyň, telekeçileriň arasynda yzygiderli gatnaşyklary guramagyň, haryt öndürijileriň bilelikdäki sergilerini, ykdysady forumlary hem-de ykdysady häsiýetli beýleki bilelikdäki çäreleri geçirmegiň zerurdygy beýan edildi.

Biziň ýurtlarymyzyň ykdysadyýetleri depginli ösýär, önümçilige hem-de hyzmatlar ulgamyna bazar gurallary yzygiderli ornaşdyrylýar. Biz goňşulardyrys, şu babatda iki halkyň öňden gelýän we üstünlikli däpleri bar, adamlarymyz biri-birine örän oňat düşünýärler hem-de ynanýarlar. Şu mümkinçilikleri peýdalanmak, bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak, giňden gatnaşyklary alyp barmak gerek diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz birnäçe anyk başlangyçlary beýan edip, türkmen we täjik kompaniýalarynyň iki ýurduň çäklerinde amala aşyrylýan bilelikdäki maýa goýum taslamalaryna gatnaşmagyna döwlet tarapyndan goldaw bermek, iki ýurduň hojalyk edaralaryny özara bähbitli söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek işine has giňden çekmek maksady bilen, Türkmenistanyň hem-de Täjigistan Respublikasynyň Söwda-senagat edaralarynyň arasynda hyzmatdaşlyk boýunça Işewürler geňeşini döretmek mümkinçiligini öwrenmegi teklip etdi.

Döwlet Baştutanymyz mundan beýläk-de bilelikde işlemegiň geljegi uly ugurlaryny kesgitläp, Türkmenistanyň ýangyç-energetika toplumynyň, gurluşyk we himiýa senagatynyň, azyk, dokma, derman senagaty hem-de oba hojalyk ulgamynyň önümleriniň, beýleki harytlaryň söwdasy babatda Täjigistan bilen hyzmatdaşlygy ep-esli derejede giňeltmäge taýýardygyny aýtdy.

Oba hojalyk pudagynda gatnaşyklar üçin uly mümkinçiligi göz öňünde tutup hem-de özara bähbitli söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň depginlerini artdyrmak maksady bilen, oba hojalyk önümleriniň geljekde özara iberilmeginiň gurallaryny, şol sanda bu ugurda türkmen we täjik hünärmenleriniň arasynda tejribe alyşmagyň usullaryny işläp taýýarlamagyň mümkinçiliklerine garamagyň maksadalaýyk boljakdygy bellenildi.

Ulag we energetika ulgamlary hem, gürrüňsiz, häzir Türkmenistanyň we Täjigistanyň hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarydyr. Şu babatda bilelikdäki taslama — Türkmenistan — Owganystan — Täjigistan halkara demir ýol ulag geçelgesi nusga alarlykdyr. Bu ýoluň ugry boýunça hem ýokary woltly elektrik geçiriji ulgamy gurulýar.

Biziň ýurtlarymyzyň tagallalary baş maksada ýetilmegine gönükdirilip bilner we şoňa gönükdirilmelidir, şol maksat bolsa, Aziýanyň, Ýewropanyň, Ýakyn Gündogaryň ulag ulgamlarynyň birleşdirilmegini üpjün edip biljek kuwwatly hem-de döwrebap düzümi döretmekden ybaratdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Bu ulgamda hyzmatdaşlygy ösdürmek we Gündogar — Günbatar hem-de Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça ýerleşen iki ýurduň çäk taýdan ýerleşişini amatly peýdalanmak maksady bilen, Türkmenistanyň iki ýurdy birleşdirip biljek Hazar deňzine çykalgasy boljak ulag geçelgesi boýunça bilelikdäki işe taýýardygy bellenildi.

Mälim bolşy ýaly, 2019-njy ýylyň awgustynda Türkmenbaşy şäherinde geçirilen birinji Hazar ykdysady forumynda Gündogar — Günbatar ugry boýunça ulag-üstaşyr hyzmatdaşlygynyň strategik guşagyny döretmekde Hazar sebitiniň hem-de serhetdeş zolaklaryň, ilkinji nobatda, Merkezi Aziýanyň eýeleýän möhüm orny bellenildi. Dünýä ummanyna göni çykalgasy bolmadyk biziň sebitimiziň döwletlerine Ýewropanyň, Russiýanyň, Zakawkaziýanyň, Ýakyn we Orta Gündogaryň bazarlaryna öz önümlerini eksport etmek üçin Gündogar Hazaryň port düzümleriniň kuwwatyny has doly peýdalanmagy zerur hasaplaýaryn. Türkmenistan amatly şertlerde Türkmenbaşy şäheriniň täze Halkara deňiz portunyň kuwwatlyklaryny Täjigistanyň bähbitlerine peýdalanmagy ara alyp maslahatlaşmaga taýýardyr diýip, milli Liderimiz nygtady.

Içerki sebit ulag gatnawlarynyň mümkinçilikleri hem doly peýdalanylmaýar. Bu ulgamda bilelikde birnäçe taslamalaryň amala aşyrylan mysallaryna garamazdan, Merkezi Aziýany döwrebap, utgaşykly, ýokary netijeli ulag halkasyna öwürmek boýunça alnyp barlan ulgamlaýyn işler barada aýtmak heniz ir. Bu taslamalar bilen ýakyndan meşgullanmak, ulag-üstaşyr geçelgelerini hem-de logistikany ösdürmek boýunça tagallalary birleşdirmek zerurdyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýollary has doly peýdalanmak üçin Türkmenistanyň çäklerini ulanmak arkaly Täjigistana hem-de Täjigistandan ýükleri ýerüsti ugratmak boýunça ýeňilleşdirmeleri girizmek baradaky meseläni jogapkär edaralara öwrenmegi tabşyrmagyň maksada laýykdygy barada hem aýtdy. Mundan başga-da, täjirçilik bähbitlerini nazarda tutup, iki döwletiň arasynda göni ýa-da üstaşyr howa gatnawlaryny ýola goýmak boýunça gepleşikleri täzeden dikeltmegiň mümkinçiliklerine hem garamak teklip edildi.

Milli Liderimiz gatnaşyklary iki dostlukly halkyň taryhy arabaglanyşygyna esaslanýan medeni we ylmy ulgamlardaky türkmen-täjik hyzmatdaşlygyna degip geçip, iki halkyň sungatyna we edebiýatyna örän uly özara gyzyklanmanyň bardygyny belledi hem-de däp bolan hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak üçin şertleri döretmegiň wajypdygyny nygtady.

Özara festiwallary hem-de Medeniýet günlerini guramak boýunça gatnaşyklary pugtalandyrmagy we giňeltmegi dowam etmek, iki ýurduň döredijilik hem-de ylmy intelligensiýasynyň arasynda yzygiderli gatnaşyklary ýola goýmak zerurdyr. Şunuň bilen baglylykda, amatly şertler bolanda, 2022-nji ýylda Türkmenistanda Täjigistan Respublikasynyň Medeniýet günlerini guramagyň mümkinçiligine garamak teklip edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bilim ulgamynda yzygiderli amala aşyrylýan hyzmatdaşlyk barada aýdyp, Türkmenistanyň hem-de Täjigistanyň esasy ýokary okuw mekdepleriniň we ylmy merkezleriniň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda ylalaşyklara gol çekmek derejesine ýetmek bilen, göni aragatnaşyklary işjeňleşdirmegi, arheologiýa hem-de etnografiýa ulgamynda, Türkmenistanyň we Täjigistanyň çäklerinde ýerleşýän taryhy ýadygärlikleri wagyz etmek boýunça hyzmatdaşlyk etmegiň mümkin bolan bilelikdäki maksatnamalary barada oýlanyşmagy teklip etdi.

Umuman, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bilelikdäki tagallalar netijesinde, Türkmenistan bilen Täjigistan Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklaryň ýokarlanýan ugur boýunça yzygiderli ösýändigini kanagatlanma bilen nygtady.

Biz öz gatnaşyklarymyzda hoşniýetli goňşuçylygyň asyrlardan bäri gelýän däplerine, taryhyň, medeniýetiň, däp-dessurlaryň, ruhy we durmuş gymmatlyklarynyň umumylygyna, täze wehimlere öz wagtynda we degişli jogap bermek üçin ysnyşykly gatnaşyklary hem-de tagallalary utgaşdyrmagy talap edýän häzirki döwrüň anyk ýagdaýlaryna düşünilmegine daýanýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady hem-de şu günki duşuşygyň we üstünlikli gepleşikleriň türkmen-täjik gatnaşyklarynyň hoşniýetli goňşuçylygyň, özara düşünişmegiň, deňhukuklylygyň hem-de özara hormat goýmagyň berk binýadynda guralýandygyny aýdyň görkezýändigini belledi.

Ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklar anyk, düşnükli ýörelgelerde, parahatçylygy we howpsuzlygy saklamak, söwda-ykdysady, maýa goýum, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmek işinde bilelikdäki mümkinçiliklere düşünilmeginde ösýär diýip, milli Liderimiz aýtdy hem-de munuň şeýledigine ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň möhüm meseleleri boýunça gol çekmäge taýýarlanylan resminamalaryň uly toplumynyň hem şaýatlyk edýändigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mümkinçilikden peýdalanyp, Täjigistanyň halkyna parahatçylyk we abadançylyk baradaky arzuwlaryny aýtdy hem-de özara düşünişmegi, iki döwletiň we olaryň halklarynyň arasyndaky özara bähbitli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak işine goşýan uly şahsy goşandy üçin Prezident Emomali Rahmona minnetdarlyk bildirdi.

Soňra Täjigistan Respublikasynyň Prezidentine söz berilýär.

Täjik Lideri Emomali Rahmon dostlukly Türkmenistana gelip görmek baradaky çakylyk hem-de bildirilen mähirli kabul edişlik üçin çuňňur hoşallyk bildirip, bu saparyň geçen ýyl Täjigistanyň Prezidenti wezipesine gaýtadan saýlanmagyndan soň, ýurdumyza özüniň ilkinji döwlet saparydygyny belledi hem-de gutlaglar we goldaw sözleri üçin sagbolsun aýtdy.

Prezident Emomali Rahmon milli Liderimiziň täjik-türkmen dostluk we hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny hemmetaraplaýyn ösdürmegiň wajypdygy barada aýdan sözlerini goldap, öz tarapyndan hyzmatdaşlygyň ähli ugurlary boýunça döwletara gatnaşyklaryň giňeldilmegine tüýs ýürekden gyzyklanma bildirýändigini aýtdy hem-de hut şeýle çemeleşmäniň iki doganlyk halkyň anyk maksatlaryny beýan edýändigini we olaryň düýpli bähbitlerine kybap gelýändigini nygtady.

Biziň häzirki duşuşygymyz iki ýurduň döwlet Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň öň ýanynda geçýändigi bilen ähmiýetlidir. Türkmenistan geçen ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösüşinde uly üstünlikleri gazandy, doganlyk türkmen halkynyň hal-ýagdaýy ýokarlanýar, Aşgabadyň keşbi düýpgöter özgerdi. Bu ähli gazanylanlar köp babatda Siziň parasatly baştutanlygyňyz we öňdengörüjilikli syýasatyňyz bilen baglanyşyklydyr diýip, täjik Lideri hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa ýüzlenip aýtdy.

Prezident Emomali Rahmon döwlet Garaşsyzlygynyň öňde boljak şanly senesi mynasybetli Türkmenistanyň Baştutanyny we ähli doganlyk türkmen halkyny gutlap, garaşsyz ösüş ýolunda täze üstünlikleri gazanmagy arzuw etdi.

Garaşsyzlyk ýyllarynda Täjigistan bilen Türkmenistanyň arasynda syýasy, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygyň ygtybarly binýady guruldy. Şu gazanylanlara esaslanyp, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk strategik hyzmatdaşlyk derejesine ýetirildi.

Taraplaryň tagallalary we umumy erki netijesinde, häzirki wagtda bize ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň birnäçe wajyp meseleleri boýunça hil taýdan öňe ilerlemek başartdy diýip, täjik Lideri nygtady hem-de ýokary derejedäki häzirki duşuşygyň taryhy ähmiýetini belledi.

Biz täjik-türkmen hyzmatdaşlygynyň yzygiderli pugtalandyrylmagyna şunuň ýaly çemeleşmäni mundan beýläk-de goldarys diýip, Prezident Emomali Rahmon aýtdy hem-de iki ýurduň arasyndaky dostluk we özara bähbitli hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň doganlyk halklarymyzyň bähbidine mundan beýläk-de işjeň ösdüriljekdigine ynam bildirdi.

Belent mertebeli myhman beýan eden netijeli teklipleri üçin milli Liderimize hoşallyk bildirip, Täjigistanyň hem Türkmenistan bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygynyň geljegine ruhubelentlik bilen garaýandygyny belledi.

Daşary syýasatyň bu ugry biziň ýurdumyz üçin möhüm ähmiýetlidir diýip, Emomali Rahmon nygtady hem-de häzir ýokary derejedäki syýasy gepleşikleriň yzygiderli öňe ilerleýändigini, daşary syýasat edaralarynyň işjeň gatnaşyk edýändigini, iki ýurduň hökümetleriniň söwda-ykdysady gatnaşyklary öňe ilerletmegiň üstünde işleýändigini belledi.

Biz sebit boýunça beýleki goňşular ýaly, Türkmenistanyň hem ýakyn geljekde biziň ýurdumyzyň esasy daşary ykdysady hyzmatdaşlarynyň hataryna girmegini çynlakaý maksat edinýäris diýip, täjik Lideri nygtady.

2021 — 2023-nji ýyllar üçin söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň hökümetara maksatnamasyny, şeýle hem ýakyn iki ýyl üçin haryt dolanyşygyny artdyrmak boýunça «Ýol kartasyny» durmuşa geçirmek babatda işleri örän çynlakaý guramak gerek, bu bolsa söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösüşiniň hiline ýardam berer.

Dostlukly döwletiň Baştutany golaýda Täjigistanyň paýtagtynda täjik-türkmen hökümetara toparynyň nobatdaky mejlisiniň geçirilendigini ýatlady. Şol toparyň işiniň netijeliliginiň ýokarlandyrylmagyna aýratyn üns berilmelidir.

Biziň pikirimize görä, bilelikdäki senagat ulgamynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin uly mümkinçilik bar. Biz ýeňil senagat ulgamynda tejribe alyşmak işini ýola goýmak ugrunda çykyş edýäris, türkmen işewürliginiň Täjigistanda hereket edýän pudaklaýyn kärhanalaryň binýadynda, şeýle hem erkin ykdysady zolaklaryň çäklerinde senagat we beýleki bilelikdäki kärhanalary döretmäge gatnaşmagy üçin olara hemme zerur şertleri döretmäge taýýardyrys diýip, täjik Lideri belledi.

Prezident Emomali Rahmonyň pikirine görä, ulag hyzmatdaşlygynyň ösdürilmegi hem ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň möhüm düzüm bölegi bolup durýar.

Iki ýurduň çäk taýdan ýerleşişi we ýakynlygy bu ugurda gatnaşyklary giňeltmegiň tebigy ýagdaýlaryny talap edýär. Biz dostlukly Türkmenistanyň çäklerinden awtomobil we demir ýol ulaglary arkaly halkara ýük daşalyşyny täzeden dikeltmäge hem-de onuň möçberini artdyrmaga gyzyklanma bildirýäris.

Biz iki döwletiň howa giňişligini we çäklerini peýdalanmak bilen, göni hem-de üstaşyr howa uçuşlaryny täzeden dikeltmek barada ylalaşyga gelendigimize şatdyrys.

Täjigistanyň Prezidenti oba hojalyk pudagynda hyzmatdaşlyk etmek üçin uly mümkinçiligiň bardygyny belläp, oba hojalyk kärhanalarynyň, şol sanda ekerançylyk we maldarçylyk ulgamynda hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň giňeldilmegini goldap çykyş etdi.

Döwletara gatnaşyklarynyň möhüm düzüm bölegi hökmünde medeni-ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlyk edilmegi ykrar edildi. Munuň şeýledigine medeniýet we sungat ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň şu günki gol çekilýän hökümetara maksatnamasy şaýatlyk edýär. Nobat boýunça tertipde geljek ýyl Täjigistanda Türkmenistanyň Medeniýet günlerini geçirmek teklip edildi. Şonda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň jogap sapary meýilleşdirilýär.

Täjik tarapy iki ýurduň bilim ulgamyny ösdürmäge möhüm ähmiýet berýändigini nazarda tutup, geljek ýyldan başlap, talyplary okatmak üçin Prezident derejesinde ýerleri özara bölüp bermek işini dikeltmäge taýýardygyny beýan etdi.

Saglygy goraýyş ulgamy hem hyzmatdaşlygyň möhüm ugry hökmünde ykrar edildi, şunuň bilen baglylykda, lukmançylyk bilim edaralarynyň arasynda ýakyn gatnaşyklary ýola goýmagyň zerurdygy nygtaldy.

Täjigistanyň Prezidenti şeýle hem bilelikdäki taslamalary, senagat we obasenagat toplumyndaky bilelikdäki işleri amala aşyrmak üçin uly mümkinçiliklere eýe bolan käbir sebitleriň kuwwatyny has işjeň peýdalanmalydygyny belledi. Şu gün gol çekilýän Türkmenistanyň Ahal welaýat häkimligi bilen Täjigistan Respublikasynyň Sugt oblastynyň döwlet häkimiýetiniň ýerine ýetiriji edarasynyň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk munuň subutnamasy bolup biler.

Dostlukly döwletiň Baştutany soňky ýyllarda ýiti derejä ýeten sebit howpsuzlygy baradaky meselä degip geçip, ýagdaýlary seljermegiň sebitimizde esasy wehimleriň halkara terrorçylyk, ekstremizm, dini radikalizm we neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyny goşmak bilen, transmilli guramaçylykly jenaýatçylyk bolup durýandygyny belledi.

Täjigistanyň Baştutanynyň belleýşi ýaly, halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlyk etmek döwletara gatnaşyklarynyň möhüm bölegidir. Halkara giňişliginde, ilkinji nobatda, BMG-niň, GDA-nyň, Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň, ÝHHG-niň hem-de beýleki abraýly düzümleriň çäklerinde gatnaşyklar ösdürilýär.

Biz köptaraplaýyn çäklerde, ilkinji nobatda, BMG-de özara başlangyçlary hem-de dalaşgärligi goldamak işini dowam etmek ugrunda çykyş edýäris diýip, Täjigistanyň Prezidenti nygtady hem-de BMG-niň Howpsuzlyk geňeşiniň hemişelik däl agzalygyna saýlanmak üçin biziň ýurtlarymyzyň dalaşgärligini özara goldamak baradaky şu günki ylalaşyklaryň munuň aýdyň mysalydygyny belledi.

Şeýle hem täjik tarapy Täjigistanyň Araly halas etmegiň halkara gaznasyna başlyklyk etmeginiň çäklerinde türkmen dostlary bilen ýakyndan gatnaşyk etmäge umyt bildirýär. Bellenilişi ýaly, başlyklyk etmegiň ileri tutulýan ugurlarynyň biri sebitiň ähli ýurtlarynyň bähbitlerini nazarda tutup, Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň guramaçylyk düzümini we şertnama-hukuk binýadyny kämilleşdirmekden ybaratdyr.

Şeýle hem Emomali Rahmon 2025-nji ýyly Buzluklary goramagyň halkara ýyly diýip yglan etmek hem-de Buzluklary goramak boýunça ýörite Halkara gaznasyny döretmek baradaky Täjigistanyň başlangyjyny goldandygy üçin türkmen tarapyna tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Pursatdan peýdalanyp, Täjigistanyň Prezidenti hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Başlygyň hormatly myhmany hökmünde Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň Liderleri bilen bilelikde bu abraýly guramanyň döredilmeginiň 20 ýyllygyna bagyşlanyp, 16-17-nji sentýabrda Duşenbede geçiriljek sammite gatnaşmaga çagyrdy.

Prezident Emomali Rahmon çykyşynyň ahyrynda häzir täjik-türkmen gatnaşyklarynyň, hakykatdan-da, mundan beýläk-de çuňlaşdyrylmagy we giňeldilmegi üçin giň mümkinçiliklere eýedigini belledi.

Biz ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygymyzyň öňden gelýän dostluk gatnaşyklaryna daýanyp, işjeň ösdürip, hemişe anyk ugurlara eýe bolmagyny maksat edinýäris diýip, täjik Lideri nygtady.

Prezident Emomali Rahmon bildirilen mähirli kabul edişlik we myhmansöýerlik üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hem-de ähli türkmen halkyna ýene-de bir gezek tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň Baştutanyny özi üçin islendik amatly wagtda Täjigistana sapar bilen gelip görmäge çagyrdy.

Giňeldilen düzümdäki türkmen-täjik gepleşikleri tamamlanandan soň, ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek dabarasy boldy.

Döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda:

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi bilen Täjigistan Respublikasynyň Ykdysady ösüş we söwda ministrliginiň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda 2021 — 2023-nji ýyllar üçin söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň Maksatnamasyna; Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi bilen Täjigistan Respublikasynyň Söwda ministrliginiň arasynda Türkmenistanda we Täjigistan Respublikasynda söwda öýlerini döretmek hakynda Ylalaşyga;

Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda 2022-2023-nji ýyllarda haryt dolanyşygyny köpeltmek barada «Ýol kartasyna»; Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy bilen Täjigistan Respublikasynyň Söwda-senagat edarasynyň arasynda işewürler geňeşini döretmek hakynda Ylalaşyga; Önümçilik kooperasiýasy hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Ylalaşyga; Syýahatçylyk babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Ylalaşyga; Medeniýet we sungat babatda 2022 — 2024-nji ýyllarda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda hyzmatdaşlyk etmegiň Maksatnamasyna; Demir ýol ulagy babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Ylalaşyga; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda ýolagçylaryň we ýükleriň üstaşyr daşalmagy hakynda Ylalaşyga; Nebit önümlerini we suwuklandyrylan uglewodorod gazyny ibermek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Ylalaşyga; Gurluşyk işini amala aşyrmak üçin ygtyýarnamalary özara ykrar etmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasyndaky Ylalaşygy durmuşa geçirmek boýunça bilelikdäki çäreleriň Meýilnamasyna; Türkmenistanyň Içeri işler ministrligi bilen Täjigistan Respublikasynyň Prezidentiniň ýanyndaky neşe serişdelerine gözegçilik Agentliginiň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakyndaky Ylalaşyga; Ahal welaýat häkimligi bilen Täjigistan Respublikasynyň Sugt oblastynyň döwlet häkimiýetiniň ýerine ýetiriji edarasynyň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyga; Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasy bilen Täjigistan Respublikasynyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet dolandyryş akademiýasynyň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyga; Ýaşlar syýasaty babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Ylalaşyga; 1999-njy ýylyň 30-njy dekabryndaky Türkmenistanyň Hökümeti bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda raýatlaryň birek-birege gitmekleri hakyndaky Ylalaşyga üýtgeşmeleri we goşmaçalary girizmek hakyndaky Teswirnama; Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Täjigistan Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň arasynda 2021 — 2023-nji ýyllar üçin hyzmatdaşlyk etmegiň Maksatnamasyna; Türkmenistanyň Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti bilen Täjigistan Respublikasynyň Energetika we suw serişdeleri ministrliginiň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakyndaky Ähtnama gol çekildi.

Ýygnananlaryň el çarpyşmalary astynda Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow we Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon Bilelikdäki Beýannama öz gollaryny goýýarlar.

Resminamalara gol çekmek dabarasy tamamlanandan soň, iki döwletiň Baştutanlary köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýokary derejedäki duşuşygyň netijelerini teswirlemek bilen, gepleşikleriň iki ýurduň gatnaşyklaryna mahsus bolan özara ynanyşmak we açyklyk ýagdaýynda geçendigini aýratyn belledi.

Geçirilen duşuşyklaryň barşynda Türkmenistanyň we Täjigistanyň iki döwletiň bähbitlerine kybap gelýän ýakyn ikitaraplaýyn gatnaşyklara üýtgewsiz ygrarlydygy tassyklanyldy, dürli ugurlarda türkmen-täjik gatnaşyklaryny has-da giňeltmek üçin zerur mümkinçilikleriň bardygy bellenildi, şeýle hem geljekde hyzmatdaşlygyň anyk ugurlary kesgitlenildi.

Hormatly Prezidentimiz tutuş dünýäde parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmak meselelerine uly üns berlendigini aýdyp, ýurtlaryň ikisiniň hem ähli halkara hem-de içerki dawalaryň diňe parahatçylykly ýol bilen, gepleşikler arkaly, halkara hukugyň hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasynyň kadalaryna laýyklykda çözülmelidir diýen bir pikire uýýandygyny belledi.

Ýaragsyzlanmak, halkara terrorçylyga, serhetüsti guramaçylykly jenaýata garşy göreşmek ýaly möhüm meseleleri çözmekde ikitaraplaýyn görnüşde hem-de halkara guramalaryň çäklerinde özara gatnaşyklary dowam etmegiň zerurdygy nygtaldy.

Türkmenistanyň Baştutany gepleşiklerde Merkezi Aziýadaky ýagdaýlara, sebit gatnaşyklaryny giňeltmek üçin amatly şertleri döretmek boýunça bilelikdäki tagallalara aýratyn ünsüň berlendigini belledi.

Şunda biziň ýurtlarymyzyň garaýyşlary aýdyň, üýtgewsiz we düýplüdir. Biz Merkezi Aziýada parahatçylygy hem-de howpsuzlygy üpjün etjek mäkäm we netijeli gurallaryň döredilmegi, sebitiň döwletleriniň arasynda hoşniýetli goňşuçylygyň, dostlugyň hem-de hyzmatdaşlygyň berkidilmegi, dünýäniň hojalyk gatnaşyklaryna netijeli goşulyşmagy ugrunda çykyş edýäris diýip, milli Liderimiz belledi.

Şunuň bilen baglylykda, sebit gatnaşyklarynyň täze görnüşiniň — Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygynyň ähmiýeti aýratyn nygtaldy.

Goňşy Owganystandaky ýagdaýy ara alyp maslahatlaşdyk diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow türkmen we täjik taraplarynyň owgan meseleleriniň çözgüdine çemeleşmeleriniň meňzeşdigini aýtdy.

Biziň ýurtlarymyzyň owgan babatdaky gatnaşyklary Owganystanda syýasy ýagdaýy kadalaşdyrmak, onuň ykdysadyýetini hem-de durmuş ulgamyny dikeltmek, goňşy ýurdy sebitiň we dünýäniň hojalyk gatnaşyklaryna giňden çekmek boýunça halkara tagallalara uly peýda getirmäge ukyplydyr. Halkara bileleşiginiň, ozaly bilen, Birleşen Milletler Guramasynyň ylalaşdyryjylyk kuwwaty Owganystanda has işjeň we giňden ulanylmalydyr diýip, milli Liderimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň öňünde çykyş edip, taraplaryň parahatçylyk we howpsuzlyk meselelerinden başga-da, durnukly ösüş hem-de onuň esasy bölegi — energetika howpsuzlygy, halkara ulag-üstaşyr gatnawlaryny ösdürmek, ekologiýa hem-de daşky gurşawy goramak ýaly dünýäniň gün tertibiniň möhüm ugry boýunça tagallalary dowam etmek barada ylalaşandygyny habar berdi.

Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan energetika hem-de ulag-üstaşyr ulgamlarda Täjigistan bilen hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen netijeli başlangyçlara we tekliplere seretmäge taýýardyr.

Hususan-da, biziň ýurtlarymyz Gündogar — Günbatar ugry boýunça ulag-üstaşyr hem-de logistika hyzmatdaşlygynyň strategik merkezini döretmek, sebit we dünýä meýdançalarynda, ýöriteleşdirilen halkara guramalarda, maliýe edaralarynda geljekki hyzmatdaşlar bilen işlemek boýunça tagallalaryny birleşdirerler diýip, milli Liderimiz belledi.

Gepleşiklerde ekologiýa meselelerine, hususan-da, Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň işini has-da berkitmek we kämilleşdirmek meselelerine aýratyn üns berildi. Ol sebitiň möhüm düzümi bolup, Aral ýakasynda ekologiýa we durmuş-ykdysady ýagdaýy gowulandyrmak babatda hyzmatdaşlygyň üpjün edilmegini ugur edinýär.

Bulardan başga-da, gepleşikleriň barşynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Biziň ýurtlarymyz haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak, hyzmatdaşlygyň täze geljegi uly ugurlaryna çykmak üçin ähli mümkinçiliklere eýe bolup durýar. Biz iki döwletiň eýe bolan şol mümkinçiliklerine laýyklykda, degişli ugurda özara gatnaşyklary giňeltmegiň möhümdigi barada bir pikire geldik diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Söwda-ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-täjik hökümetara toparynyň bu ugurda bilelikdäki tagallalaryň möhüm bölegi boljakdygyny aýtdy.

Taraplaryň özara söwdany giňeltmek hem-de diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, senagat, hyzmatlar we oba hojalyk pudaklarynda bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak üçin maýa goýum syýasatyny işjeňleşdirmek boýunça çärelere seretmek barada ylalaşandyklary habar berildi. Şunuň bilen baglylykda, iki ýurduň işewürlik birleşmeleriniň ugry boýunça hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny giňeltmek möhüm ähmiýete eýe bolýar. Bu ugurda Türkmenistanyň we Täjigistan Respublikasynyň Söwda-senagat edaralarynyň arasynda hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki Işewürler geňeşini döretmegiň mümkinçiligi öwreniler. Şeýle hem bilelikdäki işewürler maslahatlaryna, haryt öndürijileriň söwda-sergisini guramak boýunça meselelere seretmek barada ylalaşyldy.

Duşuşygyň barşynda taraplar medeni-ynsanperwer ulgamda ikitaraplaýyn gatnaşyklary ýokary derejede dowam etmegiň möhümdigini tassykladylar hem-de degişli ugurda hyzmatdaşlygy dowam etmegiň, döwletleriň ikisinde hem edebiýat, kinematografiýa işgärleriniň, aýdym-saz toparlarynyň gatnaşmagynda çäreleri yzygiderli geçirmek, sport ýaryşlaryny guramak üçin zerur şertleri üpjün etmegiň möhümdigini ylalaşdylar. Olaryň baş maksady ata-babalarymyzyň taryhy, ruhy we medeni mirasyny aýawly saklamak we artdyrmak bolup durýar.

Biziň ýurtlarymyzyň baý medeni mirasyna bolan özara gyzyklanmany nazara almak bilen, 2022-nji ýylda Türkmenistanda Täjigistan Respublikasynyň Medeniýet günlerini geçirmegiň mümkinçiligini öwrenmek teklip edildi. Şeýle hem ylym we bilim ulgamlarynda iki halkyň baý taryhy-medeni mirasyny dikeltmek işinde uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi.

Biz Täjigistan bilen gatnaşyklara aýratyn ähmiýet berýäris. Biziň ýurtlarymyzy we halklarymyzy asyrlarboýy dowam edýän hoşniýetli goňşuçylygyň däpleri, taryhyň, medeniýetiň, ruhy-gymmatlyklaryň umumylygy birleşdirýär.

Täjigistan Respublikasy Türkmenistan üçin möhüm we ygtybarly hyzmatdaş bolup, onuň bilen gatnaşyklary biz uzak möhletleýin esasda guraýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Taraplaryň ikisinde hem iki döwletiň halklarynyň bähbidine alyp barýan köpugurly hyzmatdaşlygynyň olaryň bähbidine kybap gelip, sebit we halkara işleriň durnuklylygyna we ösdürilmegine ýardam edýär diýen düşünjäniň we ynamyň bardygy bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz geçirilen gepleşikleriň netijelerine kanagatlanma bildirip, olaryň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň ençemesine gol çekilendigini aýtdy hem-de Täjigistan Respublikasynyň Prezidentine hem-de onuň wekiliýetiniň agzalaryna geçirilen uly işler üçin çuňňur hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüniň ahyrynda Täjigistanyň doganlyk halkyna parahatçylyk, abadançylyk we rowaçlyk barada iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Prezident Emomali Rahmon gepleşikleriň jemlerini teswirlemek bilen, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa Türkmenistana döwlet sapary bilen gelip görmek baradaky çakylygy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Bu sapar ýurtlaryň ikisi üçin hem möhüm wakanyň, Garaşsyzlygyň 30 ýyllygynyň öň ýanynda amala aşyrylýar.

Täjigistanyň Baştutany Garaşsyzlyk ýyllarynda Türkmenistanyň batly depginler bilen ösüşiniň, Aşgabadyň keşbiniň özgermeginiň gözli şaýadydygyny aýtdy. Ýurtda obasenagat toplumynyň, ýeňil we nebitgaz senagatynyň, beýleki durmuş-ykdysady ulgamlaryň kuwwaty artdy. Elbetde, şunda türkmen Lideriniň uly hyzmaty bardyr, ol öz halkynyň bähbidine ähli tagallalary edýär diýip, belent mertebeli myhman belledi.

Prezident Emomali Rahmon pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy hem-de Türkmenistanyň dostlukly halkyny ýetip gelýän şanly sene bilen gutlady. Garaşsyzlygyň 30 ýylynda biziň ýurtlarymyz döredijilikli döwletara gatnaşyklarynda uly tejribe topladylar. Biz bu tejribä daýanmak bilen, strategik häsiýete eýe bolan täjik-türkmen gatnaşyklaryny has-da ilerletmegi maksat edinýäris diýip, Täjigistanyň Baştutany nygtady.

Şu gün geçirilen gepleşikleriň barşynda Strategik hyzmatdaşlyk hakynda şertnamanyň çäklerinde ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ýagdaýyna we ony ösdürmegiň mümkinçiligine seredildi. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Emomali Rahmon döwletara gatnaşyklarynyň, aýratyn-da, söwda-ykdysady gatnaşyklarynyň şertnamalaýyn-hukuk binýadynyň üstüni ýetirýän resminamalaryň ähmiýetini belledi.

Taraplar ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda hyzmatdaşlygy giňeltmek barada ylalaşyk gazandylar. Biz söwda-ykdysady hem-de ulag-kommunikasiýalar pudaklarynyň ähli meseleleri boýunça ylalaşdyk.

Mümkinçilikleri nazara almak bilen, özara söwdanyň möçberini we görnüşlerini artdyrmak meselesine aýratyn üns berildi. Taraplar senagat pudagynda işlemek boýunça uly tejribäniň bardygyny belläp, ýeňil senagatda, hususan-da, dokma senagatynda, pagtany düýpli gaýtadan işlemek ugry boýunça tejribe alyşmak babatda ylalaşdylar.

Biz ykdysadyýetiň energetika we oba hojalygy ýaly esasy pudaklarynda gatnaşyklary giňeltmek barada pikirimizi beýan etdik diýip, Prezident Emomali Rahmon sözüni dowam etdi. Ulag-kommunikasiýalar pudagynda özara gatnaşyklar üçin uly kuwwatyň bardygy bellenildi, ol üstaşyr ýük daşamalaryny artdyrmak üçin mümkinçilikleri şertlendirýär.

Täjik tarapy degişli ugurlarda hyzmatdaşlygyň täze görnüşleriniň ýola goýulmagynyň döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklaryny ösdürmegiň şerti bolup biljekdigine ynanýar diýip, dostlukly ýurduň Baştutany belledi.

Gepleşikleriň barşynda medeni-ynsanperwer ulgamda özara gatnaşyklara aýratyn üns berildi, ol iki halkyň arasyndaky ruhy hem-de medeni gatnaşyklary aýawly saklamaga we pugtalandyrmaga ýardam edýär. Ylym we tehniki, bilim, medeniýet we sungat ulgamlarynda gatnaşyklary giňeltmek, syýahatçylyk, sport hem-de ýaşlar syýasaty ugry boýunça ýakyndan hyzmatdaşlyk etmek hakynda ylalaşyk gazanyldy.

Saglygy goraýyş ulgamynda hem netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň möhümdigi bellenildi. Iki ýurduň saglygy goraýyş we bilim edaralarynyň özara gatnaşyklary giňeldiler. Iki ýurduň hünärmenleri ýokanç keselleri anyklaýyş, öňüni alyş hem-de bejeriş babatda tejribe alyşmaga gönükdirilen taslamalary amala aşyrmaga girişerler diýip, Prezident Emomali Rahmon belledi.

Şeýle hem iki döwletiň sebitleriniň kuwwaty işjeň ulanylar. Şu gün Sugt oblastynyň we Ahal welaýatynyň arasynda hyzmatdaşlyk hakynda resminama gol çekildi.

Täjigistan hem-de Türkmenistan möhüm sebit we halkara işlerine gatnaşýar. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda möhüm meseleler boýunça düýpli pikir alşyldy. Iki ýurduň agza bolup durýan halkara hem-de sebit guramalarynyň çäklerinde özara gatnaşyklary has-da berkitmegiň we tagallalary birleşdirmegiň möhümdigi bellenildi diýip, belent mertebeli myhman belledi.

Şeýle hem ählumumy meseleleri çözmekde, durnukly ösüşi üpjün etmekde, howpsuzlygy we durnuklylygy pugtalandyrmakda BMG-niň hem-de onuň edaralarynyň eýeleýän ornuny berkitmegiň möhümdigi bellenildi. Täjigistan we Türkmenistan abraýly guramalaryň, ozaly bilen, BMG-niň çäklerinde biri-biriniň başlangyçlaryny goldamagy dowam etmek ugrunda çykyş edýärler.

Gepleşiklerde howanyň üýtgemegi hem-de buzluklaryň tiz eremegi bilen bagly meselä hem üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Emomali Rahmon 2025-nji ýyly «Buzluklary goramagyň halkara ýyly» diýip yglan etmek hem-de Buzluklary goramak boýunça ýörite Halkara gaznasyny döretmek hakynda täjik başlangyçlaryny goldandygy üçin türkmen hyzmatdaşlaryna hoşallyk sözlerini beýan etdi.

Taraplar howpsuzlygy üpjün etmek bilen bagly meselelere aýratyn üns bermek bilen, halkara terrorçylygyna, ekstremizme, neşeleriň we ýaraglaryň bikanun dolanyşygyna, bikanun migrasiýa hem-de halkara guramaçylykly jenaýatçylygyň beýleki görnüşlerine garşy göreşmekde hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak barada pikirlerini beýan etdiler.

Owgan meseleleri içgin ara alnyp maslahatlaşylyp, bu ugurda ýurtlar umumy garaýyşlardan ugur alýarlar. Täjigistan hem-de Türkmenistan Owganystanda parahatçylygy we durnuklylygy dikeltmäge ýardam etmek boýunça bilelikde hereket etmek ugrunda çykyş edýärler.

Şu günki gepleşikleriň jemleri döwletara hyzmatdaşlygynyň ýakyn geljegine ruhubelentlik hem-de ýagşy umyt-arzuwlar bilen seretmäge mümkinçilik berýär.

Belent mertebeli myhman Türkmenistanyň Prezidentini özi üçin amatly wagtda Täjigistana sapar bilen gelmäge hem-de geljek aýda Duşenbe şäherinde geçiriljek ŞHG-niň sammitine hormaty myhman hökmünde gatnaşmaga çagyrdy.

Prezident Emomali Rahmon türkmen Liderini täjik topragynda garşylamaga şat boljakdygyny aýdyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hem-de Türkmenistanyň halkyna mähirli kabul edilendigi we däbe öwrülen myhmansöýerlik üçin ýene bir gezek hoşallyk bildirdi.

Günüň ikinji ýarymynda Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Gypjak obasyna bardy hem-de bu ýerdäki Aramgähe gül goýdy we Türkmenbaşynyň Ruhy metjidine bardy.

Soňra belent mertebeli myhmanyň awtoulag kerweni “Halk hakydasy” ýadygärlikler toplumyna tarap ugrady.

Milli gahrymanlarymyzyň — merdana Watan goragçylarynyň ýagty ýadygärligini ebedileşdiren “Baky şöhrat” ýadygärligine gül dessesini goýmak dabarasy tamamlanandan soňra, dostlukly ýurduň Baştutany ýadygärlikler toplumynyň çäginde ýerleşýän “Watan mukaddesligi” muzeýiniň gymmatlyklary bilen tanyşdy hem-de Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy.

Agşam Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow belent mertebeli myhmanyň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi, onda iki ýurduň Liderleri söz sözlediler.

Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmonyň Türkmenistana döwlet sapary dowam edýär.

Aşgabat, 3-nji awgust (TDH). Şu gün agşam Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon Türkmenistana döwlet sapary bilen geldi.

Iki dostlukly ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Aşgabadyň Halkara howa menzilinde Täjigistanyň döwlet Baştutanyny ýurdumyzyň resmi wekilleri garşyladylar. Uçaryň ýanynda düşelen haly ýodasynyň bir tarapynda Hormat garawulynyň esgerleri nyzama düzüldi.

Asylly däbe görä, täjik Liderine duz-çörek hödür edildi we gül çemeni gowşuryldy.

Täjigistan Respublikasynyň Prezidentiniň awtoulag kerweni howa menzilinden paýtagtymyzyň gözel künjeginde ýerleşýän kaşaň “Oguzkent” myhmanhanasyna tarap ugrady.

Şu gün — 4-nji awgustda Aşgabatda geçiriljek ýokary derejedäki türkmen-täjik duşuşygy köpasyrlyk dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk we özara bähbitli hyzmatdaşlyga esaslanýan ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň taryhynda täze wajyp tapgyry açar.

Iki dostlukly döwletiň Baştutanlary taraplaryň netijeli syýasy gatnaşyklarynyň hemmetaraplaýyn pugtalandyrylmagyna, ykdysady we medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygyň berkidilmegine taýýardyklaryny tassyklaýarlar. Şunuň bilen baglylykda, özara bähbitli esasda möhüm ugurlarda ýola goýulýan gatnaşyklary yzygiderli ösdürmek boýunça zerur tagallalar edilýär.

Ikitaraplaýyn tagallalaryň netijesinde, soňky ýyllarda Türkmenistan bilen Täjigistan Respublikasynyň arasynda ýola goýulýan gatnaşyklar uzak möhletleýin we strategik häsiýete eýe bolýar. Döwlet, hökümetara we pudagara derejelerinde gol çekilen köp sanly resminamalary özünde jemleýän kadalaşdyryjy-hukuk binýady, şeýle hem hökümet we pudak derejelerinde yzygiderli esasda geçirilýän syýasy geňeşmeler hem-de gatnaşyklar munuň aýdyň subutnamasydyr.

2007-nji ýylda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça döredilen Söwda-ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça Hökümetara türkmen-täjik toparynyň işine möhüm ähmiýet berilýär. Geçen hepdede — täjik Lideriniň Türkmenistana saparynyň öňüsyrasynda Duşenbe şäherinde bu Hökümetara toparynyň nobatdaky, onunjy mejlisi geçirildi. Onda taraplar ynanyşmak esasynda ýokary derejede ýola goýulýan syýasy gatnaşyklaryň netijesinde ösdürilýän döwletara gatnaşyklarynyň möhüm ähmiýete eýedigini kanagatlanma bilen nygtadylar.

Iki ýurduň Liderleriniň — Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Emomali Rahmonyň yzygiderli duşuşyklary, özara mähirli hem-de ynanyşmak esasynda ýola goýulýan gatnaşyklary ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda, ilkinji nobatda bolsa, iri halkara guramalarynyň çäklerinde ýola goýulýan türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny işjeňleşdirmäge we köptaraplaýyn esasda ösdürmäge bolan gyzyklanmalaryň aýdyň beýanydyr.

Iki ýurdy diňe bir häzirki döwürde birnäçe ugurlar boýunça sazlaşykly ösdürilýän ykdysady gatnaşyklar däl, eýsem, türkmen we täjik halklarynyň köpasyrlyk taryhy kökleri, medeni we ruhy gymmatlyklaryň umumylygy baglanyşdyrýar. Şu nukdaýnazardan döwletara hyzmatdaşlygynda medeni-ynsanperwer gatnaşyklara möhüm orun degişlidir.

Garaşylyşy ýaly, Aşgabatda ýokary derejede geçiriljek gepleşikleriň çäklerinde özara gyzyklanma bildirilýän meseleleriň giň toplumy ara alnyp maslahatlaşylar hem-de köpugurly gatnaşyklaryň işjeň ösdürilmegine, iki dostlukly halkyň we döwletiň arasynda özara ynanyşmak hem-de düşünişmek esasynda ýola goýulýan hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna gönükdirilen birnäçe wajyp, ikitaraplaýyn resminamalara gol çekiler.

Aşgabat, 3-nji awgust (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň giňişleýin mejlisini geçirdi.

Mejlisde harby we hukuk goraýjy edaralarynda şu ýylyň ýedi aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine, bu düzümleriň öňünde durýan wajyp wezipelere garaldy. Şeýle hem harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, onuň düzümlerine sanly ulgamy ornaşdyrmak meseleleri, şeýle hem beýleki wezipeleri ýerine ýetirmegiň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ilki bilen goranmak ministri B.Gündogdyýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde ýanwar — iýul aýlarynda ýerine ýetirilen işler, ýurdumyzyň goranyş ukybyny mundan beýläk-de pugtalandyrmaga, harby gullukçylaryň gullugy we ýaşaýşy üçin degişli şertleri döretmäge gönükdirilen harby özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen amala aşyrylan işler barada hasabat berdi.

Goranmak ministriniň habar berşi ýaly, hormatly Prezidentimiziň Balkan welaýatynda iş saparynda bolmagynyň çäklerinde täze gelip gowşan harby-söweşjeň uçary synagdan geçiren pursadynda geýen uçarman lybasynyň Berdimuhamet Annaýew adyndaky ýöriteleşdirilen harby mekdebiň täze guruljak binasynyň muzeýinde goýulmagynyň ýaşlaryň watansöýüjilik duýgusyny pugtalandyrmakda, olary beýik maksatlara ruhlandyrmakda ähmiýetli bolar.

Şeýle hem hasabatyň çäklerinde mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygy mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişe görülýän taýýarlyk barada habar berildi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy degişli düzümleriň häzirki zaman harby tehnikalar bilen üpjün edilmeginiň goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinadan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmegiň baş şerti bolup durýandygyny belläp, bu meseleleri yzygiderli gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Milli Liderimiz ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň ähli düzümleriniň harby gullukçylary şöhratly pederlerimiziň gahrymançylykly ýoluny mynasyp dowam etdirmelidirler, olaryň watansöýüjilik ruhunyň belende galmagy ugrunda zerur tagallalar edilmelidir diýip belledi. Döwlet Baştutanymyz şeýle hem ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýetli şanly sene mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişiň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegiň möhümdigine ünsi çekdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ugurdaş ýokary okuw mekdeplerinde ýokary hünärli harby gullukçylary taýýarlamak ulgamyny kämilleşdirmegi möhüm wezipe hökmünde kesgitledi. Harby we hukuk goraýjy edaralarda gulluk edýän ýaş esgerlerde mähriban Watanymyza bolan çuňňur söýgini pugtalandyrmak wajypdyr diýip, milli Liderimiz belledi we bu babatda ministre anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň barşynda polkownik S.Ýalkabowy Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň Harby-deňiz institutynyň rektory wezipesinden boşatmak hem-de bu wezipä 2-nji derejeli kapitan M.Bäşimowy bellemek hakynda Permanlara gol çekdi.

Soňra içeri işler ministri Ö.Hojanyýazow 2021-nji ýylyň geçen ýedi aýynda IIM-niň düzümlerinde alnyp barlan işleriň jemleri, jemgyýetçilik tertibini saklamak, düzgün bozmalaryň, ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak boýunça amala aşyrylan giň möçberli işler barada hasabat berdi. Şeýle hem IIM-niň ýolbaşçysy ýangyn howpsuzlygyny üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, bu düzümiň öňünde durýan wezipeleri netijeli durmuşa geçirmek maksady bilen, onuň işine häzirki zaman usullaryny ornaşdyrmagyň we öňdebaryjy tehnologiýalary peýdalanmagyň wajypdygyna ünsi çekdi. Ilat arasynda sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmek, awtoulaglaryň sazlaşykly hereketini ýola goýmak, ýangyn howpsuzlygynyň düzgünlerini berjaý etmek bu gullugyň işiniň esasy ugurlarydyr diýip, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy aýtdy we bu babatda ministre anyk görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň dowamynda polisiýanyň podpolkownigi M.Babagulyýewi Türkmenistanyň içeri işler ministriniň orunbasary wezipesine we polisiýanyň maýory B.Ataşowy Ahal welaýatynyň Polisiýa müdirliginiň müdiri wezipesine bellemek hakyndaky Kararlara gol çekdi.

Baş prokuror B.Atdaýew garalýan döwürde ýurdumyzda kanunçylygyň berjaý edilişine gözegçilik etmek, degişli düzümiň işine öňdebaryjy tehnologiýalary, sanly ulgamy ornaşdyrmak arkaly kämilleşdirmek boýunça durmuşa geçirilen toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, özygtyýarly döwletimizde kanunçylygy we hukuk tertibini berkitmegiň, raýatlaryň hukuklaryny we azatlyklaryny goramagyň prokuratura edaralarynyň möhüm borjy bolup durýandygyny belledi hem-de degişli tabşyryklary berdi.

Baş prokuror mejlisiň dowamynda Goranmak ministrliginiň düzümlerinde alnyp barylýan işlere geçirilen prokuror barlaglarynyň netijeleri hem-de onuň barşynda ýüze çykarylan kemçilikler barada hasabat berdi.

Milli Liderimiz goranmak ministri B.Gündogdyýewe ýüzlenip, bu düzümiň ýolbaşçysy hökmünde alyp barýan guramaçylyk işleriniň derejesine nägilelik bildirdi we ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde ýol berlen kemçilikleri gysga wagtda düzetmegi ondan talap etdi.

Döwlet Baştutanymyz wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, garamagyndaky şahsy düzüme gözegçiligi gowşadandygy we işde goýberen kemçilikleri üçin goranmak ministriniň orunbasary — Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň Baş ýaraglanyş müdirliginiň serkerdesi Ş.Babanazarowa berk käýinç yglan etdi hem-de ýol berlen kemçilikleri gysga wagtda düzetmegi oňa soňky gezek duýdurdy.

Ýokary kazyýetiň başlygy G.Ussanepesow şu ýylyň ýedi aýynda milli kazyýet ulgamynyň işini özgertmegiň çäklerinde ýerine ýetirilen işler, şeýle hem hormatly Prezidentimiziň ozal beren görkezmeleriniň berjaý edilişi barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, bu düzümiň işgärlerine ägirt uly jogapkärçiligiň degişlidigini belledi. Milli Liderimiz kazyýet edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny mundan beýläk-de berkitmegiň, kazylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmagyň möhüm wezipeleriň hatarynda durýandygyny belläp, Ýokary kazyýetiň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklary berdi.

Milli howpsuzlyk ministri G.Annaýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde geçen ýedi aýda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýurdumyzda howpsuzlygy, jemgyýetimizde abadançylygy we hukuk tertibini üpjün etmek boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň mundan beýläk-de sazlaşykly ösüşini üpjün etmek, häzirki döwrüň wehimlerine we howplaryna garşy durmak üçin oňaýly jemgyýetçilik-syýasy ýagdaýy döretmegiň Milli howpsuzlyk ministrliginiň öňünde durýan möhüm wezipelerdigini belledi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu düzüme degişli wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň onuň işgärleriniň hünär taýdan taýýarlyk derejesine baglydygyny belledi we bu babatda ministre anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew şu ýylyň ýedi aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýurdumyzyň mukaddes çäkleriniň eldegrilmesizligini üpjün etmek boýunça amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, serhet galalarynyň döwrebaplaşdyrylmagyny wajyp wezipeler hökmünde kesgitledi we olarda Watan goragçylarynyň netijeli gullugy üçin zerur şertleriň döredilmelidigini belledi. Döwlet Baştutanymyz serhediň ähli goňşy ýurtlar we hoşniýetli goňşuçylygyň, hyzmatdaşlygyň köpasyrlyk gatnaşyklary arkaly baglaşýan halklar bilen dostluk serhedine öwrülmelidigini belläp, bu babatda gullugyň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklary berdi.

Adalat ministri B.Muhamedow 2021-nji ýylyň ýanwar — iýul aýlarynda ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, şeýle hem ýurdumyzyň milli kanunçylyk binýadyny hemmetaraplaýyn kämilleşdirmek babatda durmuşa geçirilýän çäreler barada hasabat berdi.

Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, ýurdumyzda hereket edýän kadalaşdyryjy-hukuk namalaryna yzygiderli seljerme geçirmegiň, olary kämilleşdirmegiň, häzirki döwrüň ýagdaýyna laýyk gelýän degişli kanunlary işläp taýýarlamagyň häzirki döwrüň möhüm talaplarynyň biridigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz halkara hukuk kadalaryny yzygiderli öwrenmegiň wajypdygyny belledi we bu babatda ministre anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew şu ýylyň başyndan bäri düzümiň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak boýunça amala aşyrylan çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň bu ulgamyň edaralaryna döwletimiziň serhedinden geçýän ýüklere berk gözegçiligi amala aşyrmaga mümkinçilik berýän sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň Ýewraziýa yklymynda ulag-üstaşyr geçelgesi hökmünde eýeleýän ornunyň yzygiderli ýokarlanýandygyny belläp, şunuň bilen baglylykda, bu gullugyň alyp barýan işleriniň möçberiniň artýandygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz munuň işgärleriň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyny talap edýändigini belledi we ýurdumyza getirilýän önümlere berk gözegçiligi ýola goýmak babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy B.Öwezow şu ýylyň ýedi aýynda durmuşa geçirilen işleriň netijeleri hem-de öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmekde sanly ulgamy peýdalanmagyň beren netijeleri barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, bu düzümiň migrasiýa syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmeginiň Türkmenistanyň abraýynyň mundan beýläk-de belende galmagyny şertlendirýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, halkara hyzmatdaşlygyny giňeltmek maksady bilen, dünýä tejribesiniň öňdebaryjy gazananlarynyň, sanly ulgamyň işjeň ornaşdyrylmagynyň wajypdygy nygtaldy. Milli Liderimiz oňyn tejribeleriň işjeň öwrenilmegi we ýokary hünärli ýaş işgärleriň taýýarlanylmagy barada tabşyryk berdi.

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň dowamynda maýor H.Muhammedowy Döwlet migrasiýa gullugynyň Aşgabat şäheri boýunça müdirliginiň müdiri wezipesinden boşatmak hem-de bu wezipä maýor M.Rejepowy bellemek hakyndaky Kararlara gol çekdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow gözegçilik edýän düzümlerinde 2021-nji ýylyň ýanwar — iýul aýlarynda ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň başlangyjy bilen ýaýbaňlandyrylan harby özgertmeleri durmuşa geçirmegiň çäklerinde amala aşyrylan işleriň jemleri, şeýle hem harby gullukçylaryň hem-de harby we hukuk goraýjy edaralarynyň işgärleriniň durmuş meselelerini üstünlikli çözmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk baýramyna görülýän taýýarlyk işleri baradaky maglumatlar hasabatyň özenini düzdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, öňde durýan işleriň möhüm ugurlaryna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz goranyş häsiýetli Harby doktrinanyň wezipelerini üstünlikli ýerine ýetirmek üçin harby we hukuk goraýjy düzümleriň sazlaşykly işini üpjün etmegiň hem-de Ýaragly Güýçleri mundan beýläk-de ösdürmegiň meýilnamalarynyň wajypdygyny belläp, wise-premýere, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretaryna garamagyndaky düzümlerde tabşyryklarynyň öz wagtynda hem-de birkemsiz ýerine ýetirilmegine yzygiderli gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň giňişleýin mejlisinde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň giňişleýin mejlisini tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmeginiň hem-de mähriban halkymyzyň bagtyýarlygynyň bähbidine alyp barýan jogapkärli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.