Şu gün irden hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow döwlet sapary bilen Hytaý Halk Respublikasyna ugrady.

Aşgabat, 3-nji ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary A.Ýazmyradowyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda «Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly» şygary astynda başlanan täze, 2023-nji ýylda sanly ulgam arkaly ilkinji iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň welaýatlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy bilen baglanyşykly meselelere garaldy.
Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Häkim häzirki wagtda welaýatda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň barşy, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň kabul edilen maksatnamalaryna laýyklykda meýilleşdirilen işleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Hasabatda bellenilişi ýaly, bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar, gowaça ekiljek ýerlerde sürüm we tekizleýiş işleri meýilnamalaýyn esasda dowam edýär. Öňümizdäki oba hojalyk möwsüminde ulanyljak tehnikalar we gurallar abatlanylýar, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görülýär.
Şeýle hem häkim welaýatda ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, suw we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda görülýän zerur çäreler barada habar berdi.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi hem-de gowaça ekiljek meýdanlary sürmek we tekizlemek, tehnikalary, gurallary abatlamak işleriniň talabalaýyk guralmagy babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Mundan başga-da, döwlet Baştutanymyz welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlaryndaky ideg işlerine ünsi çekip, olaryň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek arkaly alnyp barylmagyny gözegçilikde saklamak babatda häkime degişli tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, şeýle hem Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda meýilleşdirilen gurluşyk işleriniň berk gözegçilikde saklanylmagy babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi.
Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew ýurdumyzyň günbatar sebitinde dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy, hususan-da, bugdaý meýdanlarynda ideg işleriniň geçirilişi barada hasabat berdi. Häkim welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda ýerine ýetirilýändigi, gowaça ekiljek ýerlerde sürüm we tekizleýiş işleriniň geçirilýändigi, oba hojalyk möwsüminde ulanyljak tehnikalaryň we gurallaryň abatlanylýandygy barada habar berdi. Şeýle-de welaýatda gant şugundyrynyň hasylyny ýygnamak işleri dowam edýär, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görülýär.
Bulardan başga-da, welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň we beýleki medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, suw, tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalarynda göz öňünde tutulan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berildi.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ähmiýetine ünsi çekdi hem-de bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň talabalaýyk geçirilmegi babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işlerini talabalaýyk geçirmek, welaýatda ýetişdirilen gant şugundyrynyň hasylyny ýygnap almak babatda häkime birnäçe anyk görkezmeleri berdi.
Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan hem-de Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini belledi hem-de welaýatda meýilleşdirilen medeni-durmuş maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň depginini ýokarlandyrmak babatda häkime anyk görkezmeleri berdi.
Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Hasabatda bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär, gowaça ekiljek ýerlerde sürüm we tekizleýiş işleri meýilnama laýyklykda alnyp barylýar. Şeýle-de öňümizdäki oba hojalyk möwsüminde ulanyljak tehnikalary we gurallary abatlamak, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmek boýunça zerur işler geçirilýär. Şunuň bilen bir hatarda, häkim welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, tebigy gaz we agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmek, ýurdumyzyň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň kabul edilen maksatnamalaryny ýerine ýetirmek ugrunda degişli işleriň alnyp barylýandygyny habar berdi.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk pudagynyň milli ykdysadyýetimizde eýeleýän möhüm ornuny belledi hem-de gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işleriniň talabalaýyk geçirilmeginiň wajypdygyna ünsi çekip, bu babatda häkime degişli tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda geçirilmeginiň, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görülmeginiň berk gözegçilikde saklanylmagy babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi.
Bulardan başga-da, hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda meýilleşdirilen gurluşyk işleriniň ýerine ýetirilişini berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy.
Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew häzirki wagtda welaýatda dowam edýän oba hojalyk işleriniň ýagdaýy hem-de ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryndan gelip çykýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Hasabatda bellenilişi ýaly, şu günler welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işlerini agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirmek, gowaça ekiljek ýerlerde sürüm we tekizleýiş işlerini guramaçylykly alyp barmak, öňümizdäki oba hojalyk möwsüminde ulanyljak tehnikalarydyr gurallary abatlamak hem-de ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmek boýunça zerur çäreler durmuşa geçirilýär.
Bulardan başga-da, häkim welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň we beýleki medeni-durmuş maksatly desgalaryň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, suw, tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işlerine ünsi çekdi hem-de gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işleriniň talabalaýyk geçirilmeginiň, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine degişli derejede taýýarlyk görmegiň möhümdigini belledi we bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirilmegini berk gözegçilikde saklamak babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi.
Bulardan başga-da, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryna laýyklykda, welaýatda gurluşygy alnyp barylýan medeni-durmuş maksatly desgalardaky işleriň depginlerini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.
Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew welaýatda dowam edýän oba hojalyk işleriniň barşy, ýazky ekişe taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, şu günler welaýatyň gowaça ekiljek meýdanlarynda sürüm we tekizleýiş işleri meýilnama laýyklykda alnyp barylýar, öňümizdäki oba hojalyk möwsüminde ulanyljak tehnikalar we gurallar abatlanylýar. Şeýle hem bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek bilen ýerine ýetirilýär, gant şugundyrynyň hasylyny ýygnap almak, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmek boýunça degişli işler geçirilýär.
Şunuň bilen bir hatarda, häkim welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň we çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, suw, tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, dowam edýän oba hojalyk işleriniň ähmiýetine ünsi çekdi hem-de gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işlerini talabalaýyk geçirmek, oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalary, gurallary taýýarlamak babatda häkime degişli görkezmeleri berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmeginiň, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmegiň zerurdygyny aýdyp, häkime bu babatda birnäçe tabşyryklary berdi.
Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň kabul edilen maksatnamalaryndan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini belläp, welaýatda meýilleşdirilen gurluşyk işleriniň berk gözegçilikde saklanylmagy babatda häkime anyk tabşyryklary berdi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzyň welaýatlarynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy hem-de pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Türkmenistanyň Prezidentiniň degişli Kararlaryna laýyklykda, ýurdumyzyň oba hojalyk pudagy üçin satyn alynmagy göz öňünde tutulýan tehnikalaryň ençemesi ýurdumyza gelip gowuşdy. Şu günler welaýatlaryň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri, hususan-da, ösüş suwuny tutmak, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleri dowam edýär.
Şeýle hem gowaçanyň we beýleki oba hojalyk ekinleriniň düýbüni tutmak maksady bilen, ýazky ekiş möwsümine taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Hususan-da, şu ýylyň ýazky ekiş möwsüminde pagtaçy daýhanlary ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek boýunça degişli işler geçirilýär. Şunuň bilen birlikde, ekiş möwsüminde işlediljek tehnikalary we gurallary abatlamak, olary talabalaýyk saklamak boýunça zerur çäreler görülýär. Wise-premýer häzirki wagtda ilatymyzy ýurdumyzda öndürilýän ýeralma, gök-bakja we beýleki azyklyk oba hojalyk önümleri bilen üpjün etmek maksady bilen, welaýatlarda şu ýylda bu ekinleriň ekiljek ýerlerini taýýarlamak işleriniň bellenen meýilnama laýyklykda alnyp barylýandygyny hem habar berdi.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalyk pudagynyň ýurdumyzyň milli ykdysadyýetindäki möhüm ornuna ünsi çekdi hem-de şu günler dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň, aýratyn-da, bugdaý ekilen meýdanlardaky ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek bilen geçirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi.
Hormatly Prezidentimiz gowaça ekiljek meýdanlary taýýarlamak, oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalary we gurallary abatlamak boýunça ähli zerur tagallalaryň edilmelidigini nygtady hem-de bu babatda wise-premýere birnäçe görkezmeleri berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasaryna, welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň, hususan-da, bugdaýa ideg etmek, gowaça ekiljek meýdanlary ekişe taýýarlamagyň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmeginiň üpjün edilmegine hem-de şu günki günüň wajyp meseleleriniň biri bolan kärendeçiligi ösdürmek işine jogapkärçilikli çemeleşmegiň zerurdygyny aýtdy we degişli tabşyryklary berdi.
Sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatynda oňa gatnaşyjylar döwlet Baştutanymyzy “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” diýlip yglan edilen täze, 2023-nji ýyl bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutladylar.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň hem-de mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Paýtagtymyzda baýramçylyk mynasybetli täze binalaryň açylyş dabarasy boldy 

 Aşgabat, 28-nji dekabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda paýtagtymyzyň günbatar künjeginde täze, döwrebap ýaşaýyş jaý toplumynyň, umumybilim berýän mekdebiň, çagalar bagynyň, söwda-dynç alyş merkeziniň we beýleki desgalaryň açylyş dabarasy boldy. 

Bu durmuş maksatly taslama ýurdumyzyň baş şäheriniň çäkleriniň giňelmegi, şäher ilatynyň sanynyň artmagy nazara alnyp işlenip taýýarlanyldy. Häzirki döwürde Aşgabadyň bu künjeginde döwrebap ýol-ulag düzümi, şäher ilatynyň amatly durmuşyny üpjün etmek üçin degişli inženerçilik ulgamy döredildi. Mälim bolşy ýaly, Gahryman Arkadagymyz paýtagtymyzyň günbatarynda gurulmagy meýilleşdirilýän ýaşaýyş jaýlarynyň hem-de durmuş maksatly desgalaryň taslamalary bilen birnäçe gezek tanyşdy. 

Soňky ýyllarda ýurdumyzda ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygynyň giň gerime eýe bolandygy guwançly ýagdaýdyr. Munuň özi ilatyň amatly we özlerine kybap ýaşaýyş jaýyny saýlamak mümkinçiligini has-da giňeldýär. Şunda ýaşaýyş jaýlarynyň döwrüň talaplaryna, raýatlaryň isleglerine laýyk gelmegine döwlet derejesinde uly ähmiýet berilýär. 

2018-nji ýylyň oktýabr aýynda il sylagly ýaşulularyň gatnaşmagynda paýtagtymyzyň günbatarynda döwrebap binalar toplumynyň düýbi tutuldy. Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak, düzümleri toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak meselelerini esasy ugur edinýän şähergurluşyk maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde bina edilýän täze toplumyň gurluşyk işleriniň ýagdaýy hem-de depginleri, gurluşykçylaryň üpjünçilik derejesi yzygiderli gözegçilikde saklanyldy. 

Hormatly Arkadagymyz Aşgabat şäheri boýunça amala aşyrýan iş saparlarynda dikuçarda aýlanyp, bu ýerde alnyp barylýan işler bilen ýerinde tanyşdy. Munuň özi paýtagtymyzda durmuşa geçirilýän we şäheriň ähli künjegini öz içine alýan giň möçberli şähergurluşyk maksatnamasynyň esasy wezipeleriniň ýerine ýetirilişine döwlet tarapyndan möhüm ähmiýet berilýändiginiň aýdyň beýanydyr. 

Ak mermerli paýtagtymyz tutuş ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan özgertmeleriň esasy merkezine öwrüldi. Täze gurluşyklaryň gerimi we olaryň depginleri döwrüň ösen talaplaryna laýyk gelýär. Aşgabady ösdürmegiň şähergurluşyk konsepsiýasy oýlanyşykly esasda, tapgyrlaýyn amala aşyrylýar. Munuň özi döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň, jemgyýetimiziň medeni we ruhy durmuşynyň, aň-paýhas mümkinçilikleriniň derejesini, durmuş ýagdaýlarynyň, ýörelgeleriniň esasyny düzýär. 

Ine, bu gün bolsa Täze ýyl baýramçylygynyň öňüsyrasynda bu ýaşaýyş jaý toplumynyň açylyş dabarasy geçirildi. Munuň özi halkymyzyň ruhuny belende göterip, goşa baýrama öwrüldi. Bu ýerde guralan dabara Milli Geňeşiň Mejlisiniň we Halk Maslahatynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri, wise-premýerler, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, Türkmenistanyň daşary döwletlerdäki ilçihanalarynyň we konsullyklarynyň, halkara guramalaryň ýanyndaky wekilhanalarynyň, daşary döwletleriň we halkara guramalaryň ýurdumyzda işleýän wekilhanalarynyň ýolbaşçylary, hormatly ýaşulular, jemgyýetçilik guramalarynyň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar. 

Mähriban Watanymyzy we häzirki döwürde üstünlikli durmuşa geçirilýän giň möçberli özgertmeleri wasp edýän aýdym-sazlar ýaňlandy. Medeniýet, sungat ussatlarynyň, döredijilik toparlarynyň ajaýyp çykyşlary täze ýaşaýyş jaý toplumynyň açylyşy mynasybetli joşgunly gutlaga öwrüldi. Bu ýerde guralýan dabaranyň dowamynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa gutlag sözi bilen çykyş etdi. 

 Ol çykyşynyň dowamynda häzirki dabaranyň Täze ýyl baýramçylygynyň öňüsyrasynda geçirilmeginde çuňňur manynyň bardygyny, şeýle hem bu ýaşaýyş jaý toplumynyň açylmagynyň halkymyz üçin goşa toýa öwrülendigini aýratyn belledi. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeleriň Arkadagly Serdarymyz tarapyndan üstünlikli dowam etdirilip, halkymyz üçin bähbitli işlere beslenýändiginiň anyk netijesidir. Bu bolsa ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň, halkymyzyň durmuş derejesiniň yzygiderli ýokarlanmagyna giň ýol açýar diýip, Mejlisiň Başlygy sözüni dowam etdi. 

Mejlisiň ýolbaşçysy ähli halkymyzyň adyndan Gahryman Arkadagymyza we Arkadagly Serdarymyza sagbolsun aýtdy hem-de berk jan saglyk, uzak ömür arzuw etdi. 

Şol pursatda dabaranyň geçirilýän ýerine hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow geldi. Dabara gatnaşyjylar döwlet Baştutanymyzy şatlyk-şowhun bilen garşyladylar. Aýdym-sazlaryň owazy belentden ýaňlandy. 

 Hormatly Prezidentimiz şowhunly el çarpyşmalaryň astynda täze ýaşaýyş jaý toplumynyň toý bagyny kesdi. 

Halkymyzy häzirki döwrüň ýokary hil derejesine laýyk gelýän oňaýly ýaşaýyş jaýlary bilen üpjün etmek döwlet Baştutanymyzyň alyp barýan syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Köp sanly täze ýaşaýyş jaýlarynyň açylmagy ýokary döredijilik we ynsanperwerlik ýörelgelerini dabaralandyrýan häzirki döwrüň möhüm wezipesidir. Bu ýerde bina edilen ähli ýaşaýyş jaýlarynyň, durmuş maksatly desgalaryň, inženerçilik ulgamlarynyň, ýollaryň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalarynyň güýji bilen gurlandygyny aýratyn bellemeli. Munuň özi türkmen telekeçileriniň ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan we halkymyzyň durmuş üpjünçiligini, adamlar hakyndaky aladany esasy ugur edinýän giň möçberli özgertmeleriň durmuşa geçirilmegine işjeň gatnaşýandyklaryny görkezýär. Telekeçileriň yhlasly zähmeti netijesinde bina edilen toplumyň ähli desgalarynda milli binagärlik ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesi utgaşdyryldy. 

Täze toplumyň çäginde aýdym-sazly dabaralar şatlyk-şowhun bilen dowam etdi. Aýratyn-da, türkmen halkynyň döreden we dünýä nusgalyk toý dessurlaryny açyp görkezýän çykyşlar dabara gatnaşyjylarda ýatdan çykmajak täsirleri galdyrdy. Türkmen toýlarynyň özboluşly aýratynlyklaryny janlandyrýan sungat ussatlary belent ruha beslenen çykyşlary bilen şanly waka mynasybetli guralýan dabaranyň şatlyk-şowhunyny belende göterdiler. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy täze jaýa göçüp gelmek bagty miýesser eden maşgala agzalary myhmançylyga çagyrdylar. 

Döwlet Baştutanymyz toplumyň çäginde bina edilen 320 orunlyk umumybilim berýän mekdebiň binasyna hem bardy. Onda bilim-terbiýe almak, ýaşlaryň belent ruhly, beden taýdan sagdyn bolup ýetişmekleri üçin häzirki döwrüň talabyna laýyk gelýän ähli zerur mümkinçilikler döredildi. 

Mekdebiň baş binasynyň öňündäki baýramçylyk äheňinde bezelen meýdançada çagalar tans toparlary şanly waka mynasybetli aýdym-sazly baýramçylyk çykyşlaryny ýaýbaňlandyrdylar. Bu ýerde halkara ülňülere laýyk gelýän ýöriteleşdirilen okuw otaglary okuwçylaryň we mugallymlaryň ygtyýaryna berildi. Hormatly Prezidentimiz ilki binanyň başlangyç synp otagy bilen tanyşdy. 

Bu ýerde işleýän mugallym okuw otagynda döredilen mümkinçilikleriň ýokary halkara ölçeglere doly laýyk gelýändigini aýdyp, munuň üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz himiýa hem-de biologiýa dersi boýunça ýöriteleşdirilen otaglarda döredilen mümkinçilikler bilen tanyşdy. 

Mugallym okuwlary häzirki zaman usulynda geçirmäge niýetlenen otaglaryň enjamlaşdyrylyşy, onuň barlaghanalarynyň mümkinçilikleri barada gürrüň berip, bu ýerde ýaşlara sapak bermekde häzirki zamanyň ösen tejribesini we ylmyň gazananlaryny peýdalanmak üçin ähli zerur şertleriň bardygyny nygtady. Bellenilişi ýaly, otaglarda ornaşdyrylan enjamlar, täzeçil tehnologiýalar, okuw sapaklaryny häzirki zaman usulynda, sanly ulgam arkaly alyp barmaga mümkinçilik berýär. Munuň özi ýaşlaryň dersleri çuňňur özleşdirmeginde we dünýä ylmyna ýakyndan aralaşmagynda aýratyn ähmiýetlidir. 

Mugallymlar döwrebap mekdepde ýokary derejeli bilim bermek ugrunda ähli zerur şertleriň döredilendigi üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirdiler. 

Döwlet Baştutanymyz hormatly käriň eýeleri bolan mugallymlara alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi we olary hem-de okuwçylary ýetip gelýän Täze ýyl baýramy bilen gutlady. 

Bu ýerde okuwy häzirki zaman usulynda alyp barmaga niýetlenen otaglardaky we barlaghanalardaky enjamlar biologiýa, fizika, himiýa, matematika ýaly dersleri gyzykly hem-de täsirli alyp barmaga mümkinçilik berýär. Lingafon otaglaryndaky täze enjamlar diňe bir amaly sapaklary özleşdirmäge däl, eýsem, daşary ýurt sözlerini dürs aýtmak endigini kämilleşdirmäge-de şert döredýär. 

Şeýle hem mekdepde okuwçylaryň sazlaşykly ösüşi, olaryň döredijilik ukyplaryny we zehinlerini açyp görkezmekleri üçin ähli zerur şertler döredildi. Bu ýerde aýdym-saz otaglary, sport hem-de mejlisler zallary, zähmet sapagyny geçmek üçin ýörite otaglar bar. Olarda okuwçy gyzlar el hünärini özleşdirerler. Umumybilim berýän mekdepde lukmançylyk otagy, naharhana bar. Şeýle-de bu ýerde mugallymlaryň netijeli işlemegi üçin oňyn mümkinçilikler üpjün edildi. 

Toplumyň çäginde täze çagalar bagynyň gurlup ulanmaga berilmegi körpeler üçin ajaýyp baýramçylyk sowgadyna öwrüldi. Bu ýerde ýaş nesilleriň sazlaşykly ösüşi, olaryň ýaş aýratynlyklaryny nazara alyp, wagtlaryny peýdaly geçirmekleri üçin ähli zerur şertler döredildi. 

Ak mermerli çagalar bagynyň binasyna baranda, körpeler Arkadagly Serdarymyzy şatlyk-şowhun bilen garşyladylar we Täze ýyl gutlaglaryny beýan etdiler. Soňra körpe nesillere hormatly Prezidentimiziň Täze ýyl sowgatlary gowşuryldy. 

Çagalar bagy iki gatly esasy binadan we tehniki desgalardan, özbaşdak durmuş üpjünçilik ulgamlaryndan ybaratdyr. Diwarlaryna çagalaryň söýgüli ertekileriniň gahrymanlarynyň şekilleri çekilen çagalar bagyndaky oňaýly mebeller, ýatmak üçin niýetlenen otaglar körpeleriň ygtyýarynda. Şeýle hem bu ýerde okuw, oýun otaglary bolup, olarda çagalaryň ösüşi we boş wagtlaryny peýdaly geçirmekleri üçin ähli zerur şertler döredildi. 

Bu ýerde işleýän mugallymlar, terbiýeçiler toplumyň çäginde gurlan ajaýyp çagalar bagynda işlemek, körpe nesillere başlangyç bilim-terbiýe almaklary ugrunda giň mümkinçilikleriň döredilendigi üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler. 

Bu ýerde çagalar üçin ähli zerur şertler, okuw otaglary we toparlaryň ýaş aýratynlyklaryna görä şertleri üpjün edilen otaglar, oýun meýdançasy bar. Çagalar onda wagtlaryny gyzykly hem-de şatlykly geçirerler. 

Umuman, çagalaryň wagtlaryny şadyýan, peýdaly geçirmekleri üçin zerur şertler döredildi. Olary okuwa taýýarlamak meselelerine möhüm ähmiýet berildi. Bu ýerde çagalar başlangyç bilim we kompýuter sowadyna eýe bolarlar. 

 Soňra Arkadagly Serdarymyz bagtyýar nesiller bilen bilelikde ýadygärlik surata düşdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mugallymlara we terbiýeçilere alyp barýan işlerinde üstünlik arzuw edip, olary ýetip gelýän Täze ýyl baýramy bilen gutlady. 

Soňra döwlet Baştutanymyz şanly waka mynasybetli bu ýerde guralan dabara gatnaşýan daşary ýurtlaryň Türkmenistandaky ilçileri we halkara guramalaryň wekilhanalarynyň ýolbaşçylary bilen gürrüňdeş bolup, olary Täze ýyl baýramy bilen gutlady we diplomatlara ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan dabaralara işjeň gatnaşýandyklary üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Öz gezeginde, Russiýa Federasiýasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi diplomatlaryň adyndan hormatly Prezidentimizi Täze ýyl baýramy bilen gutlap, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň bu ýerde bina edilen täze şäheriň düýbüni tutandygyny, Arkadagly Serdarymyzyň bolsa bu asylly işleri dowam etdirip, gurluşygyň üstünlikli tamamlanmagy ugrunda tagalla edendigini belledi. Şeýle-de ol ähli diplomatlaryň adyndan hormatly Arkadagymyza iň gowy arzuwlaryny ýetirmegi döwlet Baştutanymyzdan haýyş etdi. 

Siz täze şäheri gurduňyz we oňa “Arkadag” diýip mynasyp at dakdyňyz. Munuň özi ýerine düşen çözgüt. Çünki hormatly Arkadag şäheriň gurluşygyna badalga berdi we gurluşyklaryň barşyny yzygiderli gözegçilikde saklady. Şeýlelikde, tagallalar özüniň oňyn netijesini berdi diýip, russiýaly diplomat sözüni dowam etdi we hormatly Prezidentimizi bu şanly waka hem-de Täze ýyl baýramçylygy bilen gutlap, Arkadagly Serdarymyza bagt, egsilmez şatlyk, parahatçylyk, türkmen halkyna bolsa mundan beýläk-de gülläp ösüş we rowaçlyk arzuw etdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hemmeleri şanly waka we ýetip gelýän Täze ýyl baýramy bilen ýene-de bir gezek gutlap, bu ýerden ugrady. 

Asyrlar aşyp gelýän milli däplere laýyklykda, ýurdumyzda jaý toýlary giňden we dabaraly bellenilýär. Täze ýaşaýyş toplumynyň çäginde baýramçylyk äheňinde bezelen Täze ýyl arçalarynyň ýanynda aýdym-sazlaryň owazy belentden ýaňlanýar. Her bir öýde toý saçaklary giňden ýazylyp, olarda milli tagamlar goňşy-golamlara, jaý toýlaryny gutlamaga gelenlere hödürlenilýär. 

Täze ýaşaýyş toplumynda zerur bolan medeni-durmuş düzümleri, ýokary derejede enjamlaşdyrylan oýun we sport meýdançalary bar. Toplumyň çägi we binalaryň ýanaşyk ýerleri göwnejaý abadanlaşdyryldy. Ulag ýollary, yşyklandyryş ulgamy çekildi, ýaş bag nahallary, dürli güller ekildi, gök zolaklar döredildi. Bu oňaýly binalar şäherimiziň ähli künjeginde emele gelýän ýaşaýyş jaý toplumlarynyň nobatdaky tapgyryna öwrüldi. 

Bu ýerde otaglarynyň ýerleşdirilişi gowulandyrylan 4 gatly ýaşaýyş jaýlarynyň 62-si guruldy. Olar 3064 maşgala üçin niýetlenendir. 

Şu günki açylan desgalaryň hatarynda “Abadançylyk” söwda-dynç alyş merkeziniň bardygyny bellemeli. Täze merkez binagärligiň nusgawy we häzirki zaman usullarynyň sazlaşdyrylmagy esasynda guruldy. Bu ýerde söwda zallarynyň 5-si, restoran, toý mekany, çaýhana we beýlekiler bar. Söwda merkeziniň ýanaşyk ýerlerinde gök zolaklar döredildi, dürli güller ekildi, özboluşly yşyklandyryş ulgamy we oturgyçlar gurnaldy. Şeýle-de bu ýerde awtoduralga bar. 

Häzirki wagtda Türkmenistanda içerki bazarlaryň haryt bolçulygyny üpjün etmek, olarda dürli görnüşli önümleriň satuwyny ýola goýmak boýunça zerur işler alnyp barylýar. Halkyň sarp edýän harytlaryny, ýeňil we azyk senagatynyň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmak bilen bir hatarda, söwda ulgamlarynyň ösdürilmegine köp möçberli maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär. Aşgabatda we welaýatlarda gurlan köp sanly döwrebap söwda merkezleri, dükanlar, bazarlar, jemgyýetçilik iýmiti kärhanalary kämil enjamlar bilen üpjün edilip, olar ilata ýokary hilli hyzmatlary hödürleýärler. 

 Toplumyň birinji we ikinji gatlarynda azyk we senagat harytlarynyň köp görnüşlerini özünde jemleýän ýöriteleşdirilen dükanlar ýerleşdirildi. Giň söwda zallarynda ýurdumyzda öndürilýän önümleriň dürli görnüşlerini satyn almak bolýar. 

Täze bazaryň ulanmaga berilmegi toplumda açylýan desgalaryň üstüni ýetirdi. Bu ýerde satyjylar we alyjylar üçin amatly şertler üpjün edildi. Bazaryň çägi ýöriteleşdirilen söwda zolaklaryna bölünipdir. Şunda azyk harytlarynyň hödürlenilýän zolagyna giň orun berlipdir. Onuň inženerçilik-tehniki üpjünçiligi häzirki zaman derejesine laýyk gelýär. Onda elektrik we aragatnaşyk ulgamlary, suw üpjünçiligi we lagym ulgamy sazlaşykly hereket edýär. 

Köpugurly bazarlar ýurdumyzyň ähli künjeginde gurlup, olar türkmen halkynyň we mähriban topragymyzyň sahawatyny, berekedini görkezýär. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, bazarlaryň elýeterli bahasy bolan harytlar bilen üpjün edilmegi häzirki döwrüň möhüm wezipeleriniň biridir. Hut şonuň üçin-de bazarlar halkymyzyň abadançylygynyň yzygiderli ýokarlanýandygyny görkezýär. Munuň özi täze döwrüň milli ykdysady nusgasynyň netijeli häsiýete eýe bolýandygynyň aýdyň beýanydyr. 

Asyrlaryň dowamynda “ýedi ýoluň çatrygy” hökmünde ykrar edilen Türkmenistanyň çäginden gadymy Beýik Ýüpek ýoly geçipdir. Ol Gündogary we Günbatary, Demirgazygy we Günorta çäkleri baglanyşdyrypdyr. Häzirki döwürde ýurdumyz çäk taýdan amatly ýerde ýerleşip, Ýewraziýa yklymynyň söwda ýollarynyň ähmiýetli çatrygyny emele getirýär. 

Dabaralara gatnaşýan Hökümet agzalary, daşary ýurtlaryň Türkmenistandaky ilçileri we halkara guramalaryň wekilhanalarynyň ýolbaşçylary toplumyň çäginde bina edilen ýaşaýyş jaýlarynda bolup, olarda döredilen şertler bilen tanyşdylar hem-de bagtyýar öý eýeleriniň hödürlän tagamlaryndan dadyp gördüler. 

 Hökümet agzalary täze ýaşaýyş jaýlarynyň eýelerine hormatly Prezidentimiziň adyndan sowgatlary gowşurdylar. 

Ýurdumyzyň medeniýet we sungat işgärleriniň, belli estrada aýdymçylarynyň, folklor, tans toparlarynyň çykyşlary dabara özboluşly baýramçylyk öwüşginini çaýdy. Belent ruha beslenen aýdymlarda we tanslarda, ajaýyp çykyşlarda mähriban Watanymyzyň häzirki döwürde ýeten derejesiniň, hormatly Arkadagymyzyň başyny başlan hem-de Arkadagly Serdarymyzyň üstünlikli dowam etdirýän asylly işleriniň waspy ýetirildi. Munuň özi halkymyzyň durmuşynda aýratyn ähmiýeti bolan şanly wakalaryň taryhy pursatlara beslenýändiginiň, ýurdumyzda giňden bellenilýän baýramçylyk dabaralarynyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegine hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilýändiginiň nobatdaky beýanyna öwrüldi.

Aşgabat — Sankt-Peterburg — Aşgabat, 26-njy dekabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasyna iş saparyny amala aşyryp, däp boýunça her ýyl Sankt-Peterburg şäherinde ýylyň ahyrynda geçirilýän GDA-nyň döwlet Baştutanlarynyň resmi däl sammitine gatnaşdy. 

 Aşgabadyň Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy ýurdumyzyň resmi adamlary ugratdylar. 

Häzirki döwrüň möhüm meselelerini çözmekde wajyp orny eýeleýän Garaşsyz, Bitarap Türkmenistan dünýäde parahatçylygyň, ynanyşmagyň, durnukly ösüşiň berkidilmegine mynasyp goşant goşýar. Hyzmatdaş ýurtlar bilen ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda, şol sanda iri halkara guramalaryň, abraýly sebitleýin düzümleriň çäklerinde özara gatnaşyklaryň üstünlikli ösdürilmegi bu ugurda durmuşa geçirilýän işleriň netijeli häsiýete eýe bolmagyny şertlendirýär. 

Türkmenistan Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň assosirlenen agzasy hökmünde Arkalaşygyň döwletleri bilen ählumumy maksatlary, taraplaryň milli bähbitlerini nazara almak, deňhukuklylyk, ynanyşmak esasynda, her bir tarapyň milli bähbitlerini hasaba alyp, guramanyň işine işjeň gatnaşýar. Birek-birege hormat goýmak ýörelgesinde ýola goýulýan gatnaşyklar taryhyň dowamynda emele gelen dostlugy, hoşniýetli goňşuçylygy we özara bähbitli hyzmatdaşlygyň berkidilmegini, sebit we halkara derejedäki wajyp taslamalaryň bilelikde işlenip taýýarlanylmagyny, olaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegini şertlendirýär. 

...Birnäçe sagatdan soňra, hormatly Prezidentimiziň uçary Sankt-Peterburg şäheriniň “Pulkowo” Halkara howa menziline gondy. Bu ýerde döwlet Baştutanymyzy resmi adamlar garşyladylar. 

Hormatly Prezidentimiziň awtoulag kerweni GDA-nyň döwlet Baştutanlarynyň resmi däl duşuşygynyň geçirilýän ýeri bolan B.N.Ýelsin adyndaky Prezident kitaphanasyna tarap ugur aldy. Bu ýerde döwlet Baştutanymyzy Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti garşylady. Iki ýurduň Liderleri birek-birek bilen mähirli salamlaşyp, bilelikde ýadygärlik surata düşdüler. 

Sammite Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew, Ermenistan Respublikasynyň Premýer-ministri Nikol Paşinýan, Belarus Respublikasynyň Prezidenti Aleksandr Lukaşenko, Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew hem çagyryldy. 

Ýokary derejedäki duşuşyk başlamazyndan ozal, Arkalaşygyň ýurtlarynyň döwlet Baştutanlarynyň GDA gatnaşyjy ýurtlaryň Döwlet baýdaklarynyň öňünde bilelikdäki surata düşmek dabarasy boldy. 

 Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putin resmi däl sammiti açyp, oňa gatnaşyjylary ýene bir gezek mähirli gutlady hem-de Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna gatnaşyjy ýurtlaryň Liderleriniň Täze ýylyň öň ýanynda eýýäm asylly däbe öwrülen resmi däl duşuşygyna gatnaşmak üçin Sankt-Peterburga gelmäge çakylygy kabul edendikleri üçin hoşallyk bildirdi. Biziň şeýle dostlukly ýagdaýda ýygnanyşmagymyzyň özi, meniň pikirimçe, GDA giňişliginde hakyky strategik hyzmatdaşlyk, ähli ýurtlaryň bähbitlerini hasaba almak ruhunda gatnaşyklarymyzy mundan beýläk-de bilelikde ösdürmäge gyzyklanmalarymyzyň aýdyň subutnamasydyr diýip, Russiýanyň Baştutany aýtdy. 

Bellenilişi ýaly, geçip barýan ýylda biziň döwletlerimiziň köpugurly hyzmatdaşlygy, umuman, üstünlikli ösdürildi. Muny GDA-nyň ähli ýurtlarynyň arasyndaky haryt dolanyşygynyň durnukly ösüşi hem tassyklaýar. Arkalaşygyň ugry boýunça daşyndan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçilikleriň döredilmegine, tehnologik garaşsyzlygyň, özygtyýarlylygyň üpjün edilmegine, bilelikdäki senagat önümçiliginiň hem-de ylmy kuwwatlyklaryň giňeldilmegine gönükdirilen utgaşykly çäreler geçirildi. Netijede, GDA döwletleriniň ykdysady we maliýe özygtyýarlylygy pugtalandyryldy, harytlaryň, hyzmatlaryň, maýa serişdeleriniň içerki bazarlary okgunly ösdürildi, sebit derejesinde goşulyşmak meýilleri çuňlaşdyryldy. 

Ýewraziýa sebitinde howpsuzlygy we durnuklylygy saklamak GDA ýurtlarynyň hyzmatdaşlygynyň ýene-de bir möhüm ugry hökmünde görkezildi. Arkalaşygyň ýurtlarynyň terrorçylyga, ekstremizme, serhetüsti jenaýatçylyga, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna hem-de korrupsiýa garşy göreş boýunça oňyn hyzmatdaşlyk edýändikleri bellenildi. Prezident W.Putin GDA döwletleriniň hyzmatdaşlygynyň bir bitewi medeni-ynsanperwer giňişligi saklap galmak, raýatlaryň arasynda dürli görnüşli alyşmalary giňeltmek ýaly möhüm ulgamy hem öz içine alýandygyny belledi. 

Biziň halklarymyzy, hakykatdan-da, köp zatlar birleşdirýär: umumy taryh, ruhy kökler, medeniýetleriň we däp-dessurlaryň, gymmatlyklaryň, ýörelgeleriň çuňňur özara baglanyşygy hem-de elbetde, biziň köp milletli döwletlerimizi baglanyşdyryjy kuwwatly güýç bolan rus dili diýip, Russiýanyň Lideri kanagatlanma bilen nygtady we Arkalaşygyň ýurtlarynda 2023-nji ýyly “Rus diliniň ýyly” şygary astynda geçirmek baradaky başlangyjy goldandyklary üçin hemmelere hoşallyk bildirdi. 

Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti sözüniň ahyrynda hemmeleri ýetip gelýän Täze ýyl bilen gutlady hem-de GDA-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygyň çuňlaşdyrylmagynyň biziň ýurtlarymyzyň halklarynyň düýpli bähbitlerine laýyk gelýändigini, Arkalaşygyň döwletleriniň durmuş-ykdysady ösüş wezipelerini netijeli çözmäge, sebit durnuklylygyny, howpsuzlygyny pugtalandyrmaga ýardam edýändigini belledi. 

Gyzyklanma bildirilýän pikir alyşmalaryň dowamynda 2022-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijelerine garaldy we geljek döwür üçin öňde durýan möhüm wezipeler kesgitlenildi. Bellenilişi ýaly, tamamlanyp barýan ýyl Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy üçin örän netijeli boldy. Ähli meýilleşdirilen çäreler üstünlikli geçirildi. Syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlardaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmek boýunça wajyp ylalaşyklar gazanyldy. 

Resmi däl ýagdaýda geçirilýän duşuşyk GDA döwletleriniň ýolbaşçylaryna halkara derejedäki umumy gyzyklanma bildirilýän birnäçe meseleleri, özara gatnaşyklaryň ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmaga mümkinçilik döretdi. Umumy pikire görä, häzirki döwrüň halkara gatnaşyklarynyň binýadyny düzýän maksatlara hem-de esasy ýörelgelere gyşarnyksyz eýermek guramanyň işiniň ähmiýetli taraplarynyň biri bolup durýar. GDA-nyň esaslandyrylan gününden bäri oňa gatnaşyjy ýurtlar hyzmatdaşlygyň taraplaryň erkine, deňhukuklylyga we ynanyşmaga esaslanýan görnüşini saklamagy başardylar. 

Ýokary derejedäki resmi däl duşuşyk sebitiň ýurtlarynyň däp bolan gatnaşyklaryny hil taýdan täze derejä çykarmaga, bilelikdäki iş boýunça toplanan tejribäni nazara alyp, oňa netijeli häsiýet bermäge, milli ykdysadyýetleri pugtalandyrmaga, bar bolan ägirt uly ykdysady we serişde mümkinçiliklerini durmuşa geçirmäge bolan gyzyklanmalarynyň üýtgewsiz häsiýete eýedigini görkezýän çäre bolup durýar. 

Biziň ýurdumyz Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna açyklyk esasynda gepleşikleri geçirmek hem-de uzak möhletleýin özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin netijeli meýdança hökmünde garamak bilen, bu guramanyň bar bolan köpugurly mümkinçiliklerini doly peýdalanmak meselelerinde öňdäki orunlarynyň birini eýeläp, hyzmatdaşlygyň döwrüň talaplaryna laýyk gelýän täze görnüşleriniň işlenip taýýarlanylmagyna, geljegi uly bilelikdäki taslamalaryň durmuşa geçirilmegine gönükdirilen anyk teklipleri öňe sürýär. Şunda Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň GDA ýurtlarynyň hyzmatdaşlygynyň möhüm ugry hökmünde ykdysady ulgamdaky tagallalaryň wajypdygyna ünsi çekip, gurama agza döwletleriň strategik ykdysady hyzmatdaşlyk hakynda Jarnamasyny taýýarlamak başlangyjyny öňe sürendigini bellemek gerek. 

Bu köptaraplaýyn resminama GDA-nyň 2019-njy ýylyň oktýabr aýynda Aşgabatda geçirilen sammitiniň jemleri boýunça kabul edildi. Ol gurama agza ýurtlaryň ykdysady mümkinçiliklerini doly durmuşa geçirmek, däp bolan söwda-ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek boýunça tagallalaryň birleşdirilmegi babatda özara gyzyklanmalary tassyklady. Bu Jarnamanyň hyzmatdaşlygyň ulag, ýangyç-energetika, aragatnaşyk, senagat, söwda, innowasiýalar we tehnologiýalar ýaly möhüm ugurlarynyň beýany hökmünde kesgitlenen GDA-nyň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin ykdysady ösüşiniň Strategiýasynyň ýörelgelerine esaslanýandygyny bellemeli. Arkalaşyga gatnaşyjy döwletler hut şu ugurlarda halkara bazarlarda bäsdeşlige ukyply bolup bilerler hem-de geljekki hyzmatdaşlara netijeli gatnaşyklaryň bähbitli şertlerini teklip ederler.  

GDA-nyň geografik çäklerinden uzaklarda hem gurama agza ýurtlaryň ykdysady bähbitlerini ilerletmegiň, serhetdeş döwletleriň, goňşy sebitleriň bilelikdäki taslamalara goşulyşmagynyň möhümdigini belläp, türkmen tarapy şunda, ilkinji nobatda, üstaşyr ulag düzümleriniň döredilmelidigine, energiýa serişdelerini ibermegiň ugurlarynyň giňeldilmelidigine, täze aragatnaşyk we kommunikasiýalar ulgamlarynyň çekilmelidigine birnäçe gezek ünsi çekdi. GDA ýurtlarynyň Demirgazyk — Günorta we Gündogar — Günbatar ugurlary boýunça durnukly geçelgeleriň döredilmegine işjeň gatnaşmaklary ýokarda görkezilen ulgamlarda üstünlikli hyzmatdaşlygyň esasy şertidir. 

Geografik taýdan ýakynlygy hem-de taryhda emele gelen dost-doganlyk gatnaşyklary bilen birleşen Arkalaşygyň döwletleri hakykat ýüzünde uly artykmaçlyklara eýedirler, olaryň netijeli peýdalanylmagy ählumumy abadançylygyň bähbitlerine laýyk gelýär. Arkalaşyga gatnaşyjy ýurtlaryň döwlet Baştutanlarynyň umumy pikirine görä, bu gurama geosyýasy hem-de geoykdysady babatda eýeleýän orunlaryna laýyklykda, yklymda has ähmiýetli orna mynasyp bolmalydyr. Gündogaryň we Günbataryň, Aziýanyň hem-de Ýewropanyň arasynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmäge işjeň gatnaşmalydyr. 

Medeni-ynsanperwer ulgam emele gelen oňyn gatnaşyklaryň hökmany möhüm şerti bolup durýar. Sebäbi ylym we bilim, medeniýet, sungat, ýaşlar syýasaty, saglygy goraýyş, sport ulgamlarynda hyzmatdaşlyk ýurtlaryňdyr halklaryň ýakynlaşmagynyň, olaryň arasynda ynanyşykly gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagynyň wajyp şerti bolupdy we şeýle bolmagynda-da galýar. Türkmenistan parlamentleriň ugry boýunça gatnaşyklary hemmetaraplaýyn höweslendirmek we işjeňleşdirmek, şu maksat bilen, Arkalaşygyň Parlamentara Assambleýasynyň tejribesini doly herekete getirmek ugrunda hem çykyş edýär. 

Biziň ýurdumyz Arkalaşygyň halkara abraýynyň ýokarlanmagynyň, onuň häzirki zamanyň ählumumy, sebit ýagdaýlaryna ýetirýän oňyn täsiriniň artmagynyň tarapdarydyr. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň GDA agza döwletler bilen adamzady tolgundyrýan möhüm meseleler, ozaly bilen, häzirki zamanyň wehimlerine we howplaryna bilelikde garşy durmak, ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmek babatda deňeçer çözgütleri işläp taýýarlamak boýunça hyzmatdaşlyga ygrarlydygyny bellemek gerek. 

Arkalaşygyň ýurtlary döwletara gatnaşyklarda deňhukuklylyk we özara hormat goýmak ýörelgelerine berk eýerýärler, ählumumy gün tertibinde parahatçylyk, oňyn gepleşikler medeniýetiniň kemala gelmegi, durnuklylygyň we howpsuzlygyň berkidilmegi ugrunda çykyş edip, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge uly goşant goşýarlar. Bu babatda Arkalaşygyň döwletleriniň halkara hem-de sebit guramalarynyň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlygy bellärliklidir. Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň möhüm ähmiýetli Kararnamalaryna garalanda we olar kabul edilende, BMG-niň saýlawly edaralaryna dalaşgärler boýunça ses bermekde özara goldaw bermegiň oňyn tejribesi toplandy. 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy hakynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň kabul eden Kararnamasynyň goldanylmagy munuň aýdyň subutnamalarynyň biridir. Ýurdumyzyň bu hukuk derejesi geçen ýyllaryň dowamynda häzirki zaman dünýäsiniň köp sanly möhüm meselelerini çözmäge goşant goşmakda özüniň netijeliligini görkezdi. 

BMG-niň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynyň şu ýylyň 6-njy dekabrynda geçirilen 45-nji umumy mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy esasynda ýene bir möhüm resminama — 2023-nji ýyly “Parahatçylygyň kepili hökmünde dialogyň halkara ýyly” diýip yglan etmek baradaky Kararnama garaldy hem-de biragyzdan kabul edildi. 

Ýurdumyzyň öňe süren “Dialog — parahatçylygyň kepili” atly ählumumy başlangyjy dünýä halklarynyň parahatçylykly ýörelgelerini pugtalandyrmakda, umumy gymmatlyklaryny, dünýägaraýyşlaryny gaýtadan dikeltmekde, halkara gatnaşyklaryň aýrylmaz şerti hökmünde parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetini kemala getirmekde dünýä bileleşiginiň tagallalarynyň utgaşdyrylmagyna gönükdirilendir. Bu başlangyjyň hemmetaraplaýyn goldanylmagy uly syýasy-diplomatik mümkinçiliklere eýe bolan GDA ýurtlarynyň Birleşen Milletler Guramasynda, beýleki iri halkara we sebit düzümlerinde dünýä syýasatyna, hukuk kadalaryna, dialog medeniýetine hormat goýmagy, döwletleriň arasyndaky gatnaşyklarda ynanyşmak we aýanlyk ýörelgelerini gaýtadan dikeltmek üçin raýdaşlykly çykyş edýändiklerini görkezýär. Hut şeýle garaýyşlar Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň durmuşa ukyplylygyny hem-de çeýeligini üpjün edýär. Hyzmatdaşlygyň täze gözýetimlerini we geljegini açýar, GDA-nyň halkara durnuklylygyň, howpsuzlygyň möhüm ulgamy hökmünde hereket etmegini şertlendirýär. 

Ýokary derejedäki resmi däl duşuşyga gatnaşyjylar öňde durýan maksatlaryň we wezipeleriň umumydygyny belläp, goňşy ýurtlar bilen bilelikdäki işde toplanan oňyn tejribäni hasaba almak arkaly däp bolan hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmaga, ony täze mazmun bilen baýlaşdyrmaga taýýardyklaryny ýene bir gezek tassykladylar. Şunuň bilen baglylykda, taraplar GDA gatnaşyjy döwletleriň daşary syýasat edaralarynyň arasynda gatnaşyklary işjeňleşdirmek, köptaraplaýyn syýasy geňeşmeleriň täsirli gurallaryny döretmek arkaly syýasy-diplomatik gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň zerurdygyny nygtadylar. 

Döwlet Baştutanlary ýakyn we uzak geljegi nazarlaýan hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmagyň barşynda şu gezekki resmi däl duşuşygyň ählumumy bähbitlere laýyk gelýän täze taslamalary durmuşa geçirmekde mundan beýläk-de tagallalary birleşdirmäge kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdiler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasyna iş saparynyň maksatnamasy tamamlanandan soňra, “Pulkowo” Halkara howa menziline bardy we şol ýerden Watanymyza ugrady.

Ýurdumyzyň Daşary işler ministrligi tarapyndan çärýekde bir gezek neşir edilýän «Türkmenistanyň daşary syýasaty we diplomatiýasy» ylmy-tejribe žurnalynda iýul — sentýabr aýlaryndaky döwletimiziň daşary syýasy durmuşynyň möhüm ähmiýetli wakalary beýan edilýär. 

Žurnal hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça Birleşen Milletler Guramasynyň howandarlygynda 2022-nji ýylyň 15-nji awgustynda geçirilen deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlaryň ulag ministrleriniň derejesindäki halkara maslahatdaky wideoýüzlenmesi bilen açylýar. Foruma 30-dan gowrak döwletden ulag düzümleriniň ýolbaşçylary, halkara guramalaryň onlarçasynyň, maliýe institutlarynyň, bilermenler jemgyýetleriniň wekilleri gatnaşdylar. Bu bolsa duşuşygyň möhüm ähmiýetiniň nobatdaky beýanydyr. Foruma şeýle wekilçilikli düzümiň gatnaşmagy Türkmenistana bildirilýän hormatyň we ýurdumyzyň ulag ulgamynda ählumumy hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine goşýan goşandynyň aýdyň subutnamasydyr. 

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň işjeň syýasaty ählumumy ulag ulgamynda mundan beýläk-de hyzmatdaşlygyň netijeliligini we yzygiderliligini üpjün etmäge, deňze çykalgasy bolmadyk ýurtlaryň kanuny bähbitlerini ykrar etmäge, hyzmatdaşlygymyzyň maksatlaryny we wezipelerini anyklaşdyrmaga gönükdirilendir. 

Žurnalda ýerleşdirilen makalalar sebitleýin we ählumumy derejede giň hyzmatdaşlygyň ösdürilmegini ugur edinýän Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk derejesine esaslanýan daşary syýasaty yzygiderli alyp barýandygyny, halkara guramalar we düzümler bilen gatnaşyklary berkidýändigini, şunda ählumumy parahatçylygyň, howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň üpjün edilmeginiň möhüm ugur bolup durýandygyny görkezýär. Hormatly Prezidentimiziň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň Baştutanlarynyň Geňeşiniň 16-njy sentýabrda Samarkant şäherinde geçirilen mejlisine hormatly myhman hökmünde gatnaşmagy munuň nobatdaky subutnamasydyr. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow sammitdäki çykyşynda Türkmenistanyň ŞHG bilen hyzmatdaşlykda, syýasat, howpsuzlyk, ykdysadyýet, söwda, maýa goýum, medeni-ynsanperwer ugurlarda özara gatnaşyklaryň köptaraply, çeýe görnüşlerini we usullaryny ýola goýmaga taýýardygyny belledi. Nygtalyşy ýaly, ýurdumyz Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň parahatçylygy, ählumumy durnukly ösüşi, howpsuzlygy berkitmekde, häzirki zamanyň wehimlerine we howplaryna garşy durmakda eýeleýän ornuna, bu meseleleriň çözgüdine hemmetaraplaýyn hem-de jogapkärçilikli çemeleşmesine ýokary baha berýär. Kuwwatly syýasy, ykdysady mümkinçilikleri bolan hem-de halkara giňişlikde uly abraýdan peýdalanýan, birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk ýörelgelerine esaslanýan gatnaşyklar Ýewraziýa giňişliginde parahatçylygy, durnuklylygy, özara bähbitli we sazlaşykly hyzmatdaşlygy ösdürmäge gyzyklanma bildirýän köp döwletler üçin bähbitli ugur hasaplanýar. 

Türkmenistan ŞHG bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary düýpli giňeltmek we çuňlaşdyrmak üçin açykdyr, ulag, logistika, kommunikasiýa, energetika, medeniýet, ylym, bilim, ynsanperwer gatnaşyklar, hususy işewürlik ugry boýunça netijeli hyzmatdaşlyk gün tertibiniň möhüm meseleleridir diýip, döwlet Baştutanymyz çykyşynyň ahyrynda belledi. 

ŞHG agza döwletleriň Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisiniň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow 15-nji sentýabrda Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpin, Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putin, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew, şeýle hem Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Çžan Min bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi. Olaryň dowamynda taraplaryň bar bolan dürli derejedäki mümkinçilikleri nazara alnyp, netijeli gatnaşyklary işjeňleşdirmäge we köpugurly esasda ösdürmäge bolan gyzyklanmalary beýan edildi. 

Žurnalyň sahypalarynda ýerleşdirilen makalalar giň okyjylar köpçüligini aýry-aýry döwletler, aýratyn-da, goňşy ýurtlar, halkara guramalar we sebitleýin düzümler bilen ýurdumyzyň daşary syýasatynyň esasy ugurlary boýunça oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk we işjeň hyzmatdaşlyk esasynda ýola goýulýan gatnaşyklary ösdürmegiň möhüm ugurlary hem-de meýilleri bilen tanyşdyrýar. Şu ýylyň 25-nji sentýabry 1-nji oktýabry aralygynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ýaponiýa amala aşyran sapary döwrüň ähmiýetli wakalarynyň birine öwrüldi. Saparyň dowamynda birnäçe ikitaraplaýyn duşuşyklar geçirildi. Aýratyn-da, Gahryman Arkadagymyz Ýaponiýanyň Premýer-ministri Fumio Kisida, Ýaponiýanyň Parlamentiniň Wekiller palatasynyň Başlygy Hosoda Hiroýuki, Türkmen-ýapon parlamentara dostluk toparynyň başlygy, Ýaponiýanyň daşary işler ministriniň orunbasary, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-ýapon komitetiniň ýapon tarapynyň başlygy bilen duşuşdy. 

Duşuşyklarda giň ugurlar, şol sanda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, energetika, ulag we aragatnaşyk, gurluşyk, himiýa senagaty, bank-maliýe ulgamlary boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlyk meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy saparyň çäklerinde dostlukly ýurduň işewürler toparlarynyň wekilleri — “Kawasaki Heavy Industries”, “Sanko Selko Co.Ltd”, “Komatsu”, “Itochu”, “Mitsubishi”, “Sumitomo”, “Marubeni”, “Sojits”, “JGC” ýaly iri kompaniýalaryň ýolbaşçylary, şeýle-de “Çalyk Holding” kompaniýalar toparynyň direktorlar geňeşiniň başlygy hem-de “Rönesans Holding” kompaniýasynyň müdiriýetiniň başlygy bilen gepleşikler geçirdi.  

Tokioda Ýaponiýanyň ozalky Premýer-ministri Sindzo Abeni jaýlamak döwlet matam çäresi geçirildi, oňa ýurdumyzyň wekiliýeti gatnaşdy. 

Beýleki bir makalada Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynda ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy hem-de durnukly ösüşi üpjün etmek boýunça Türkmenistanyň ileri tutýan ugurlary beýan edilýär. Biziň döwletimizde 2022-nji ýyl möhüm senä — Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň agzalygyna kabul edilmeginiň 30 ýyllygyna beslenýär. Ýurdumyz köpugurly hyzmatdaşlygyň ygtybarly binýadyna daýanyp, BMG bilen strategik hyzmatdaşlyga ygrarlydygyny, bu guramanyň köpugurly ygtyýarlyga eýedigini tassyklamak bilen, dünýäde onuň ornuny ýokarlandyrmak, umumy ykrar edilen halkara hukuk kadalaryny we döwletara gatnaşyklaryň syýasy esasy hökmünde BMG-niň Tertipnamasyny berjaý etmek boýunça tagallalaryny dowam etdirer. 

Şu ýylyň 28-nji iýulynda BMG-niň Baş Assambleýasy “Merkezi Aziýa — parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy” atly Kararnamany kabul etdi. BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň edara binasynyň ýerleşýän ýurdy bolan Türkmenistan öz netijeliligini görkezen bu guramanyň işine hemmetaraplaýyn ýardam berýär. Biziň ýurdumyz 2022-nji ýylyň dekabr aýynda BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň döredilmeginiň 15 ýyllygyny bellemek bilen, Baş Assambleýanyň garamagyna bu merkeziň orny barada nobatdaky Kararnamanyň taslamasyny hödürlemegi meýilleşdirýär. Onda soňky ýyllaryň uly ähmiýetli wakalary beýan edilýär hem-de bu düzümiň binýadynda emele gelen sebit hyzmatdaşlygynyň gurallary berkidilýär. 

Şeýle-de bu makalada Türkmenistanyň Aral meselesini Milletler Bileleşiginiň işiniň aýratyn ugry hökmünde kesgitlemek üçin tutanýerli we yzygiderli çykyş edýändigi nygtalýar. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy 2023-nji ýylyň maý aýynda BMG-niň Aziýa — Ýuwaş umman sebiti üçin Ykdysady we Durmuş komissiýasynyň Aral deňzi sebiti üçin BMG-niň Ýörite maksatnamasyny işläp taýýarlamak hakynda Kararnamasynyň taslamasy boýunça gepleşikleri dowam etdirmegi göz öňünde tutýar. Şunuň bilen birlikde, biziň ýurdumyz umumy wehimlere garşy özara ylalaşykly çäreleri işläp taýýarlamakda Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň esasy ornuny bellemek bilen, işläp taýýarlanylan “Bitewi saglyk” ählumumy konsepsiýany goldaýar hem-de Merkezi Aziýada 2025-nji ýyla çenli saglygy we abadançylygy goramagyň “Ýol kartasynyň” çäklerinde bu konsepsiýany ilerletmäge çalyşýar. 

Žurnalda şeýle hem biziň ýurdumyzyň “ýaşyl” ykdysadyýete geçmek boýunça alyp barýan işlerine bagyşlanan makalalar çap edilipdir. 

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň 1-nji sentýabrda geçirilen nobatdaky VII gurultaýyna bagyşlanan makala okyjylara hödürlenilýär. Gurultaýyň dowamynda geçen döwürde ýerine ýetirilen işlere seljerme berildi. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bu guramanyň öňünde durýan möhüm wezipeler kesgitlenildi, birnäçe guramaçylyk meselelerine garaldy. 

Ruhy-ahlak taýdan sazlaşykly ösen, medeniýetli, hemmetaraplaýyn bilimli we beden taýdan kämil ýaşlary terbiýeläp ýetişdirmek häzirki döwrüň möhüm wezipesidir. Sebäbi aň-paýhas taýdan ösen, bilimli, sagdyn ýaş nesil kuwwatly güýçdür, döwletimiziň röwşen geljegidir. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, döwrüň talaplaryna laýyklykda, ýaşlar syýasatynyň dürli ugurlaryny öz içine alýan kanunlar yzygiderli kämilleşdirilýär. Ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, syýasy partiýalaryň, jemgyýetçilik guramalarynyň, ýaşlaryň wekilleriniň işjeň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Milli Geňeşi “Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda” Kanunyň täze rejelenen görnüşiniň taslamasyny işläp taýýarlady. 

Ýaşlaryň Watanymyzyň ykdysady, syýasy we medeni durmuşyna işjeň gatnaşmagyny, ýaş nesli watançylyk, ynsanperwerlik, zähmetsöýerlik ruhunda terbiýelemek üçin amatly hukuk şertleriniň döredilmegini üpjün etmek bu Kanunyň esasy maksadydyr. Onuň kabul edilmegi ýurdumyzda bu ugurda alnyp barylýan syýasatyň hukuk binýadyny düýpli pugtalandyryp, ýaş nesil üçin döredilýän mümkinçilikleriň has-da giňeldilmegine ýardam berer diýip, döwlet Baştutanymyz gurultaýdaky çykyşynda nygtady. 

“Türkmenistanyň diplomatik durmuşynyň senenamasy” atly uly bölümde ýerleşdirilen habarlar okyjylaryň içgin gyzyklanmasyna eýe bolar. Onda hormatly Prezidentimiz tarapyndan öňde goýlan wezipeleri durmuşa geçirmek hem-de döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň halkara başlangyçlaryny ilerletmek boýunça Daşary işler ministrliginiň alyp barýan işleri beýan edilýär. Bu bölümde 2022-nji ýylyň üçünji çärýeginiň wakalary — utgaşykly görnüşde geçirilen dürli derejedäki duşuşyklar, gepleşikler, Daşary işler ministrlikleriniň arasyndaky geňeşmeler, hökümetara toparlaryň mejlisleri barada gysgaça synlar ýerleşdirilýär. 

“Türkmenistanyň daşary syýasaty we diplomatiýasy” žurnaly Daşary işler ministrligi tarapyndan türkmen, iňlis hem-de rus dillerinde neşir edilýär. 

(TDH)

Da­şa­ry sy­ýa­sat 

 Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň baş­tu­tan­ly­gyn­da Türk­me­nis­tan saý­lap alan oňyn Bi­ta­rap­lyk, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik, hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk we ne­ti­je­li hal­ka­ra hyz­mat­daş­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­lan­ýan da­şa­ry sy­ýa­sat stra­te­gi­ýa­sy­na yzy­gi­der­li eýer­ýär. Ýur­du­myz döw­rüň mö­hüm me­se­le­le­ri­niň çöz­gü­di­ni iş­läp taý­ýar­la­mak bo­ýun­ça ta­gal­la­la­ry bir­leş­dir­mek­de iş­jeň hem-de oňyn baş­lan­gyç­lar bi­len çy­kyş edip, Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na ýet­mä­ge anyk go­şan­dy­ny goş­ýar. 

Bu ugur­da Türk­me­nis­tan oý­la­ny­şyk­ly we anyk kes­git­le­nen tek­lip­le­ri yzy­gi­der­li öňe sür­ýär, şol tek­lip­ler bol­sa dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi ta­ra­pyn­dan gol­da­nyl­ýar. Bi­ta­rap Wa­ta­ny­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sat ýö­rel­ge­si­niň no­bat­da­ky dö­wür üçin esa­sy ugur­la­ry 2022 — 2028-nji ýyl­lar üçin Kon­sep­si­ýa­da kes­git­le­nil­di. Bu res­mi­na­ma se­bit we dün­ýä de­re­je­sin­de pa­ra­hat­çy­ly­gy, howp­suz­ly­gy üp­jün et­mek, ýur­du­my­zyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk hu­kuk ýag­da­ýy­ny iş ýü­zün­de mun­dan beý­läk-de peý­da­lan­mak, sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik, söw­da-yk­dy­sa­dy, me­de­ni-yn­san­per­wer ul­gam­lar­da, ener­ge­ti­ka we ulag-ara­gat­na­şyk top­lum­la­ryn­da, eko­lo­gik ul­gam­da ne­ti­je­li iki­ta­rap­la­ýyn hem-de köp­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mek ýa­ly mö­hüm we­zi­pe­le­ri çöz­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Şu­nuň bi­len bir­lik­de, tä­ze Kon­sep­si­ýa äh­lu­mu­my dur­nuk­ly ösü­şe, hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ryň yn­san­per­wer­leş­di­ril­me­gi­ne ýar­dam ber­me­gi mak­sat edin­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, ab­raý­ly hal­ka­ra we se­bit gu­ra­ma­la­ry, il­kin­ji no­bat­da, BMG bi­len hyz­mat­daş­ly­gy ul­gam­la­ýyn esas­da gi­ňelt­mä­ge uly äh­mi­ýet be­ril­ýär. 

Dür­li ugur­lar­da bi­le­lik­de dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän we ama­la aşy­ryl­ýan tas­la­ma­lar, Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça taý­ýar­la­ny­lan hem-de BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy ta­ra­pyn­dan ka­bul edi­len Ka­rar­na­ma­lar Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy, onuň ýö­ri­te­leş­di­ri­len eda­ra­la­ry bi­len hyz­mat­daş­ly­gyň dep­gin­li hä­si­ýe­te eýe­di­gi­ne aý­dyň şa­ýat­lyk ed­ýär. Şo­la­ryň ha­ta­ryn­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň şu ýy­lyň 6-njy de­kab­ryn­da ge­çi­ri­len 77-nji ses­si­ýa­sy­nyň 45-nji umu­my mej­li­sin­de bi­ra­gyz­dan ka­bul edi­len 2023-nji ýy­ly “Pa­ra­hat­çy­ly­gyň ke­pi­li hök­mün­de dia­lo­gyň hal­ka­ra ýy­ly” di­ýip yg­lan et­mek ha­kyn­da Ka­rar­na­ma bar. Mil­let­ler Bi­le­le­şi­gi­ne ag­za ýurt­la­ryň 68-si bu res­mi­na­ma­nyň aw­tor­da­şy bol­dy. Şeý­le hem şu ýy­lyň 28-nji iýu­lyn­da BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 76-njy ses­si­ýa­sy­nyň 97-nji umu­my mej­li­sin­de Türk­me­nis­tan ta­ra­pyn­dan tek­lip edi­len «Mer­ke­zi Azi­ýa — pa­ra­hat­çy­lyk, yna­nyş­mak we hyz­mat­daş­lyk zo­la­gy» at­ly Ka­rar­na­ma­nyň bi­ra­gyz­dan ka­bul edi­len­di­gi­ni ýat­la­mak ge­rek. Şu ýy­lyň 15-nji mar­tyn­da bol­sa Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy ýur­du­myz ta­ra­pyn­dan tek­lip edi­len «Dur­nuk­ly ösü­şi ga­zan­mak üçin köp­çü­lik­le­ýin we­lo­si­ped sür­me­gi jem­gy­ýet­çi­lik ulag ul­gam­la­ry­na gi­riz­mek» at­ly Ka­rar­na­ma­ny ka­bul et­di. Bu res­mi­na­ma mö­hüm eko­lo­gik me­se­le­le­ri çöz­mä­ge, hal­ka­ra de­re­je­de sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­ni ber­ka­rar et­mä­ge Wa­ta­ny­my­zyň go­şan­dy­nyň dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi ta­ra­pyn­dan yk­rar edil­ýän­di­gi­niň su­but­na­ma­sy bol­dy. 

2022-nji ýy­lyň Türk­me­nis­tan üçin şan­ly se­nä — Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­na ag­za bol­ma­gy­nyň 30 ýyl­ly­gy­na bes­le­nen­di­gi bel­lär­lik­li­dir. Bu gu­ra­ma bi­len hyz­mat­daş­lyk il­ki­baş­dan stra­te­gik hä­si­ýe­te eýe­dir. Döw­le­ti­miz BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň ses­si­ýa­la­ry­nyň wi­se-baş­lyk­ly­gy­na, ugur­daş dü­züm­le­riň, hu­su­san-da, Mil­let­ler Bi­le­le­şi­gi­niň ge­ňeş­le­ri­niň, ko­mi­tet­le­ri­niň we ko­mis­si­ýa­la­ry­nyň dü­zü­mi­ne bir­nä­çe ge­zek ag­za­ly­ga saý­lan­dy. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Türk­me­nis­ta­nyň Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 77-nji ses­si­ýa­sy­nyň wi­se-baş­lyk­ly­gy­na bi­ra­gyz­dan saý­la­nan­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek. Mu­nuň özi ýur­du­my­zyň BMG bi­len hyz­mat­daş­lyk­da se­bit we äh­lu­mu­my ösüş ba­ra­da­ky mö­hüm me­se­le­le­re, ola­ry çöz­me­giň ýol­la­ry­ny bi­le­lik­de göz­le­mä­ge, iş­läp taý­ýar­la­ma­ga jo­gap­kär­li çe­me­leş­ýän­di­gi­ni gör­kez­ýär. Mu­nuň no­bat­da­ky su­but­na­ma­sy hök­mün­de BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 77-nji ses­si­ýa­sy­nyň de­giş­li mej­li­sin­de türk­men ta­ra­py­nyň we­ki­li­niň çy­ky­şyn­da be­ýan edi­len anyk baş­lan­gyç­la­ry gör­ke­zip bo­lar. Şol baş­lan­gyç­la­ryň ha­ta­ryn­da 2025-nji ýy­ly “Pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly” di­ýip yg­lan et­mek ha­kyn­da tek­lip bar. Ol ýur­du­my­zyň baş­lan­gy­jy bi­len ozal ka­bul edi­len Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň Ka­rar­na­ma­sy­nyň düz­gün­le­ri­ne esas­la­nan­dyr. 

2007-nji ýy­lyň de­kab­ryn­dan bä­ri Aş­ga­bat­da he­re­ket ed­ýän BMG-niň Mer­ke­zi Azi­ýa üçin öňü­ni alyş dip­lo­ma­ti­ýa­sy bo­ýun­ça se­bit mer­ke­zi hem Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy bi­len ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gyň aý­dyň my­sa­ly­dyr. Türk­me­nis­tan bu mer­kez bi­len iş­jeň hyz­mat­daş­lyk edip, onuň işi­ne hem­me­ta­rap­la­ýyn gol­daw ber­ýär. 2022-nji ýyl­da 15 ýyl­ly­gy­ny bel­län mer­kez özü­ni gep­le­şik­le­ri ge­çir­me­giň ne­ti­je­li meý­dan­ça­sy hök­mün­de gör­ke­zip, hä­zir­ki döw­rüň me­se­le­le­ri bo­ýun­ça se­bit hyz­mat­daş­ly­gy­ny pug­ta­lan­dyr­ma­ga hem-de iş­jeň­leş­dir­mä­ge uly go­şant goş­ýar. 

Şeý­le­lik­de, Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan BMG-niň yg­ty­bar­ly we jo­gap­kär­li hyz­mat­da­şy bo­lup, Mil­let­ler Bi­le­le­şi­gi bi­len mun­dan beý­läk-de do­ly de­re­je­de gat­na­şyk sak­la­ma­gy mak­sat edin­ýär. Bu bol­sa 2022-nji ýy­lyň 6-njy iýu­nyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş sek­re­ta­ry­nyň bi­rin­ji orun­ba­sa­ry hem-de BMG-niň Dur­nuk­ly ösüş bo­ýun­ça to­pa­ry­nyň baş­ly­gy ha­nym Ami­na Mo­ham­med bi­len ge­çi­ren du­şu­şy­gy­nyň bar­şyn­da-da be­ýa­ny­ny tap­dy. Şu­nuň bi­len bir­lik­de, Türk­me­nis­tan beý­le­ki iri hal­ka­ra we se­bit gu­ra­ma­la­ry­dyr dü­züm­le­ri, şol san­da Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi, Ýew­ro­pa­da Howp­suz­lyk we Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy, Ga­raş­syz Döw­let­le­riň Ar­ka­la­şy­gy, Yk­dy­sa­dy Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy, Ys­lam Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy, Bü­tin­dün­ýä Söw­da Gu­ra­ma­sy we beý­le­ki­ler bi­len ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy alyp bar­ýar. 

Şu ýy­lyň 4-nji ma­ýyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň Mer­ke­zi Azi­ýa bo­ýun­ça Ýö­ri­te we­ki­li ha­nym Te­ri Ha­ka­la bi­len du­şu­şy­gy­nyň bar­şyn­da ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy gi­ňelt­mä­ge öza­ra gy­zyk­lan­ma, onuň tä­ze ugur­la­ry­ny göz­le­mä­ge, sy­ýa­sy, yk­dy­sa­dy, yn­san­per­wer hem-de eko­lo­gik ul­gam­lar­da gat­na­şyk­la­ry ýyg­jam­laş­dyr­ma­ga ýur­du­my­zyň we Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň taý­ýar­dy­gy be­ýan edil­di. Hä­zir­ki wagt­da däp bo­lan hyz­mat­daş­lyk he­re­ket ed­ýän gu­ral­la­ryň çäk­le­rin­de — “Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi — Türk­me­nis­tan” bi­le­lik­dä­ki ko­mi­te­ti­niň, “Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi — Mer­ke­zi Azi­ýa” we beý­le­ki dü­züm­le­riň meý­dan­ça­la­ryn­da ne­ti­je­li ös­dü­ril­ýär. 

Bü­tin­dün­ýä Söw­da Gu­ra­ma­sy bi­len gat­na­şyk­lar hil taý­dan tä­ze de­re­jä çyk­dy. Bu bol­sa ata Wa­ta­ny­my­zyň da­şa­ry yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ry­ny gi­ňelt­mek üçin tä­ze, gel­je­gi uly müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar. 2022-nji ýy­lyň few­ral aýyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Bü­tin­dün­ýä Söw­da Gu­ra­ma­sy­na go­şul­ýan ýurt (“iş­jeň syn­çy”) de­re­je­si­ni alan­dy­gy­ny bel­läp geç­mek ýer­lik­li bo­lar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň nyg­taý­şy ýa­ly, bi­ziň Ga­raş­syz, Bi­ta­rap Wa­ta­ny­myz tä­ze ta­ry­hy tap­gy­ra ga­dam ba­syp, hoş­ni­ýet­li erk, deň­hu­kuk­ly­lyk, hor­mat goý­mak ýö­rel­ge­le­rin­de iki­ta­rap­la­ýyn esas­da bol­şy ýa­ly, köp­ta­rap­la­ýyn esas­da hem kö­pu­gur­ly hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de ös­dür­me­gi mak­sat edin­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len öza­ra gat­na­şyk­la­ry­nyň çäk­le­ri­niň örän giň­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. Ýe­ri ge­len­de aýt­sak, 2022-nji ýyl ýur­du­myz bi­len dün­ýä döw­let­le­ri­niň bir­nä­çe­si­niň ara­syn­da dip­lo­ma­tik gat­na­şyk­la­ryň ýo­la go­ýul­ma­gy­nyň 30 ýyl­lyk şan­ly se­ne­si­ne bes­len­di. 

Ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gyň ös­dü­ril­me­gi­nde ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki sa­par­la­ra hem-de du­şu­şyk­la­ra aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. 2022-nji ýy­lyň ap­rel aýyn­da Hin­dis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti­niň Türk­me­nis­ta­na ama­la aşy­ran döw­let sa­pa­ry ta­ry­hy kök­le­re da­ýan­ýan, däp bo­lan dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ryň ta­ry­hyn­da tä­ze sa­hy­pa öw­rül­di. Aş­ga­bat­da ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len gep­le­şik­le­riň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça mö­hüm yla­la­şyk­lar ga­za­nyl­dy hem-de türk­men-hin­di hyz­mat­daş­ly­gy­ny has-da çuň­laş­dyr­ma­ga, onuň baý müm­kin­çi­li­gi­ni has do­ly ulan­ma­ga gö­nük­di­ri­len res­mi­na­ma­la­ra gol çe­kil­di. 

Şu ýy­lyň iýun aýyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­na ama­la aşy­ran res­mi sa­pa­ry­nyň bar­şyn­da döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň giň ge­rim­li me­se­le­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy. Mosk­wa­da ge­çi­ri­len ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki gep­le­şik­ler türk­men-rus gat­na­şyk­la­ry­ny hem­me­ta­rap­la­ýyn ös­dür­mek ug­run­da no­bat­da­ky ädi­mi ala­mat­lan­dyr­dy. Şol gat­na­şyk­lar­da Türk­me­nis­tan bi­len Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň iri se­bit­le­ri­niň ara­syn­da­ky hyz­mat­daş­ly­ga mö­hüm orun be­ril­ýär. Şun­da Ta­ta­rys­tan Res­pub­li­ka­sy, Sankt-Pe­ter­burg, Ast­ra­han ob­las­ty we Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň beý­le­ki se­bit­le­ri bi­len ýo­la goý­lan gat­na­şyk­lar mu­ňa aý­dyň my­sal­dyr. 

Goň­şy döw­let­ler bi­len dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ry we hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak Bi­ta­rap Wa­ta­ny­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sat stra­te­gi­ýa­sy­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da dur­ýar. Bi­ziň ýur­du­my­zyň iň ýa­kyn goň­şu­la­ry­nyň bi­ri hem Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­dyr. 2022-nji ýy­lyň iýun aýyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­na ama­la aşy­ran res­mi sa­pa­ry­nyň ne­ti­je­le­ri ta­rap­la­ryň däp bo­lan sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik, söw­da-yk­dy­sa­dy, me­de­ni-yn­san­per­wer gat­na­şyk­la­ry hil taý­dan tä­ze de­re­jä çy­kar­ma­ga öza­ra taý­ýar­dyk­la­ry­ny gör­kez­di. Bu bol­sa umu­my aba­dan­çy­ly­gyň bäh­bit­le­ri­ne ky­bap gel­ýär. 

Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry sy­ýa­sy stra­te­gi­ýa­sy­nyň aý­ryl­maz we mö­hüm bö­le­gi Mer­ke­zi Azi­ýa ýurt­la­ry bi­len dost-do­gan­lyk gat­na­şyk­la­ry­ny pug­ta­lan­dyr­mak­dan yba­rat­dyr. Bu ýurt­la­ryň halk­la­ry bi­len türk­men hal­ky­ny asyr­la­ryň do­wa­myn­da eme­le ge­len me­de­ni-ta­ry­hy we ru­hy gym­mat­lyk­lar bag­la­nyş­dyr­ýar. Hö­kü­met, pu­da­ga­ra de­re­je­le­rin­dä­ki öza­ra sa­par­la­ryň hem-de du­şu­şyk­la­ryň yzy­gi­der­li hä­si­ýe­ti hä­zir­ki döw­rüň ýag­da­ýy we müm­kin­çi­li­gi na­za­ra al­nyp, hyz­mat­daş­ly­gy yzy­gi­der­li ös­dür­mä­ge ýar­dam ed­ýär. Mu­nuň aý­dyň my­sa­ly hök­mün­de, de­giş­li­lik­de, 2022-nji ýy­lyň iýul we okt­ýabr aý­la­ryn­da Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti Ser­dar Berdimuhamedowyň Öz­be­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­na döw­let sa­pa­ry­ny hem-de Öz­be­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti­niň bi­ziň ýur­du­my­za res­mi sa­pa­ry­ny gör­ke­zip bo­lar. Daş­kent­de we Aş­ga­bat­da ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len gep­le­şik­le­riň bar­şyn­da anyk yla­la­şyk­lar ga­za­nyl­dy hem-de res­mi­na­ma­la­ryň uly top­lu­my­na gol çe­kil­di. Şol res­mi­na­ma­lar giň ge­rim­li ugur­lar bo­ýun­ça hyz­mat­daş­ly­gy has-da gi­ňelt­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Şeý­le hem 2022-nji ýy­lyň no­ýabr aýyn­da Da­şo­guz­da ge­çi­ri­len Türk­men we öz­bek halk­la­ry­nyň dost­luk fes­ti­wa­ly döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň ta­ry­hyn­da äh­mi­ýet­li wa­ka öw­rül­di. 

Türk­men-ga­zak gat­na­şyk­la­ry­na-da he­mi­şe hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk, yna­nyş­mak hä­si­ýe­ti mah­sus­dyr. 2022-nji ýy­lyň okt­ýab­ryn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň Ga­za­gys­tan Res­pub­li­ka­sy­na bo­lan döw­let sa­pa­ry dost-do­gan­ly­gyň berk bin­ýa­dy­na, deň­hu­kuk­ly hyz­mat­daş­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­la­nan iki­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mek­de mö­hüm wa­ka öw­rül­di. Ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len gep­le­şik­le­riň öň ýa­nyn­da Türk­me­nis­ta­nyň döw­let Baş­tu­ta­ny As­ta­na­da ge­çi­ri­len GDA-nyň döw­let Baş­tu­tan­la­ry­nyň Ge­ňe­şi­niň mej­li­si­ne hem-de “Mer­ke­zi Azi­ýa — Rus­si­ýa” sam­mi­ti­ne gat­naş­dy. Şeý­le­lik­de, bi­ziň ýur­du­myz köp­ta­rap­la­ýyn esas­da yna­nyş­mak gat­na­şyk­la­ry­ny öňe iler­let­mä­ge äh­li­ta­rap­la­ýyn ýar­dam edip, Mer­ke­zi Azi­ýa döw­let­le­ri bi­len giň­den hyz­mat­daş­lyk et­me­gi göz öňün­de tut­ýar. Türk­me­nis­tan se­bit we se­bi­ta­ra hyz­mat­daş­lyk me­se­le­le­rin­de, hu­su­san-da, “Mer­ke­zi Azi­ýa — Hy­taý”, “Mer­ke­zi Azi­ýa — Hin­dis­tan”, “Mer­ke­zi Azi­ýa — Rus­si­ýa” ýa­ly gör­nüş­ler­de hyz­mat­daş­lyk et­mek­de iş­jeň hem-de baş­lan­gyç­lar bi­len çy­kyş et­mek ýö­rel­ge­si­ne eýer­ýär. Şu gör­nüş­dä­ki gat­na­şyk­la­ra soň­ky ýyl­lar­da tä­ze dep­gin be­ril­di. 

Bu ba­ra­da­ky gür­rü­ňi do­wam edip, şun­da par­la­ment­le­riň ug­ry bo­ýun­ça gat­na­şyk­la­ra hem iş­jeň hä­si­ýet be­ril­ýän­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, 2022-nji ýy­lyň maý aýyn­da Aş­ga­bat­da ge­çi­ri­len Mer­ke­zi Azi­ýa döw­let­le­ri­niň we Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň Par­la­men­ta­ra fo­ru­my uly äh­mi­ýe­te eýe­dir. Bu fo­ru­my ge­çir­mek baş­lan­gy­jy Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowa de­giş­li­dir. Bu wa­jyp köp­ta­rap­la­ýyn du­şu­şyk gat­na­şyk­la­ryň şu­nuň ýa­ly gör­nü­şi­niň ne­ti­je­li­di­gi­ni hem-de uly müm­kin­çi­li­ge eýe­di­gi­ni gör­kez­di. Mu­nuň özi hä­zir­ki dö­wür­de par­la­ment dip­lo­ma­ti­ýa­sy­nyň bar­ha art­ýan ze­rur­ly­gyn­dan ugur al­nan­da has-da mö­hüm­dir. 

Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň Fe­de­ral Ýyg­na­gy­nyň Fe­de­ra­si­ýa Ge­ňe­şi­niň Baş­ly­gy, Ga­za­gys­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Par­la­men­ti­niň Se­na­ty­nyň Baş­ly­gy, Tä­ji­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Mil­li Maj­li­si­niň Oli Maj­li­si­niň Baş­ly­gy, Gyr­gyz Res­pub­li­ka­sy­nyň Žo­gor­ku Ke­ne­şi­niň Baş­ly­gy, Öz­be­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Oliý Maj­li­si­niň Se­na­ty­nyň Baş­ly­gy bi­len ge­çi­ren du­şu­şyk­la­ry­nyň bar­şyn­da ka­nun çy­ka­ry­jy eda­ra­la­ryň ug­ry bo­ýun­ça gö­ni gat­na­şyk­la­ry pug­ta­lan­dyr­ma­gyň ze­rur­dy­gy tas­syk­la­nyl­dy. 

Mä­lim bol­şy ýa­ly, 12-nji maý­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baş­lyk­ly­gyn­da ge­çi­ri­len Mer­ke­zi Azi­ýa döw­let­le­ri­niň we Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň Par­la­men­ta­ra fo­ru­my­nyň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça ka­bul edi­len Aş­ga­bat Jar­na­ma­sy Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 76-njy ses­si­ýa­sy­nyň res­mi­na­ma­sy hök­mün­de be­ýan edil­di. Şu­nuň bi­len bir­lik­de, 13-nji maý­da Aş­ga­bat­da ge­çi­ri­len Mer­ke­zi Azi­ýa döw­let­le­ri­niň we Rus­si­ýa­nyň ze­nan­la­ry­nyň dia­lo­gy­nyň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça ka­bul edi­len Jar­na­ma hem BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 76-njy ses­si­ýa­sy­nyň res­mi­na­ma­sy hök­mün­de yk­rar edil­di. Mu­nuň özi Türk­me­nis­ta­nyň dö­re­di­ji­lik­li da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň we baş­lan­gyç­la­ry­nyň Mil­let­ler Bi­le­le­şi­gi ta­ra­pyn­dan do­ly gol­da­nyl­ýan­dy­gy­na, Bi­ta­rap Wa­ta­ny­my­zyň dün­ýä de­re­je­sin­dä­ki ab­ra­ýy­nyň bar­ha art­ýan­dy­gy­na aý­dyň şa­ýat­lyk ed­ýär. 

Par­la­men­ta­ra gat­na­şyk­lar ba­ra­da­ky söh­be­di do­wam edip, bu ugur­da Türk­me­nis­ta­nyň äh­li döw­let­ler bi­len ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy öňe iler­let­me­gi mak­sat edin­ýän­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, 2022-nji ýy­lyň güý­zün­de Mil­li Ge­ňe­şiň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ýa­po­ni­ýa, Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­na hem-de Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­na ama­la aşy­ran sa­par­la­ry mö­hüm ädim bol­dy. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz To­kio­da, Mosk­wa­da we Se­ul­da dost­luk­ly ýurt­la­ryň hem-de ola­ryň mil­li par­la­ment­le­ri­niň ýol­baş­çy­la­ry bi­len du­şu­şyk­la­ry ge­çir­di, şeý­le hem rus paý­tag­tyn­da Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň Fe­de­ral Ýyg­na­gy­nyň Fe­de­ra­si­ýa Ge­ňe­şi­niň umu­my mej­li­sin­de çy­kyş et­di. 

2022-nji ýy­lyň no­ýab­ryn­da Aş­ga­bat­da Mil­li Ge­ňe­şiň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy­nyň ýur­du­my­za ge­len Tür­ki­ýä­niň Be­ýik Mil­let Mej­li­si­niň baş­ly­gy we Azer­baý­jan Res­pub­li­ka­sy­nyň Mil­li Mej­li­si­niň baş­ly­gy bi­len du­şu­şy­gy bol­dy. Türk we azer­baý­jan par­la­ment­le­ri­niň ýol­baş­çy­la­ry Mil­li Ge­ňe­şiň Mej­li­si­niň ýol­baş­çy­sy bi­len hem du­şuş­dy­lar we de­pu­tat­la­ryň öňün­de çy­kyş et­di­ler. Sa­par­la­ryň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça par­la­men­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gy, umu­man, däp bo­lan dost­luk­ly döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry has-da ös­dür­mä­ge ýar­dam ber­mä­ge gö­nük­di­ri­len iki­ta­rap­la­ýyn res­mi­na­ma­la­ra gol çe­kil­di. 

Mer­ke­zi Azi­ýa­da hyz­mat­daş­lyk ba­ra­da aý­dy­lan­da, se­bi­tiň di­ňe yk­lym de­re­je­sin­dä­ki däl, eý­sem, dün­ýä de­re­je­sin­dä­ki iş­ler­de eýe­le­ýän äh­mi­ýet­li or­nun­dan ugur alyp, ýur­du­my­zyň se­bit hyz­mat­daş­ly­gy­nyň me­se­le­le­ri­ne top­lum­la­ýyn çe­me­leş­mek ug­run­da çy­kyş ed­ýän­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Mer­ke­zi Azi­ýa­nyň döw­let Baş­tu­tan­la­ry­nyň kon­sul­ta­tiw du­şu­şyk­la­ry­nyň mö­hüm­di­gi je­del­siz­dir. Şu gör­nüş­dä­ki üçün­ji sam­mi­tiň 2021-nji ýy­lyň aw­gus­tyn­da «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gyn­da ge­çi­ri­len­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. 

Mer­ke­zi Azi­ýa­nyň döw­let Baş­tu­tan­la­ry­nyň no­bat­da­ky dör­dün­ji kon­sul­ta­tiw du­şu­şy­gy Gyr­gy­zys­tan­da ge­çi­ril­di. Oňa gat­naş­mak üçin Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti 2022-nji ýy­lyň 21-nji iýu­lyn­da Çol­pon-Ata şä­he­rin­de bo­lup, Gyr­gyz Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti bi­len iki­ta­rap­la­ýyn du­şu­şyk ge­çir­di. Iki ýur­duň Hö­kü­met we­ki­li­ýet­le­ri­niň ag­za­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da ge­çi­ri­len gep­le­şik­le­riň bar­şyn­da ozal ga­za­ny­lan yla­la­şyk­la­ryň, bar bo­lan müm­kin­çi­lik­le­riň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi ba­bat­da türk­men-gyr­gyz hyz­mat­daş­ly­gy­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow kon­sul­ta­tiw du­şu­şyk­da çy­kyş edip, Türk­me­nis­ta­nyň se­bit we se­bi­ta­ra de­re­je­de ys­ny­şyk­ly hyz­mat­daş­lyk et­mä­ge taý­ýar­dy­gy­ny tas­syk­la­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz döw­le­ta­ra gat­na­şyk­lar­da yna­nyş­mak, äh­lu­mu­my sy­ýa­sat­da­ky we yk­dy­sa­dy­ýet­dä­ki çök­gün­lik­li ýag­daý­lar bi­len bag­ly­lyk­da, hä­zir­ki wagt­da me­de­ni­ýe­tiň dia­lo­gy ba­ra­da­ky me­se­lä­niň äh­lu­mu­my äh­mi­ýe­te eýe bol­ýan­dy­gy­na ün­si çe­kip, Mer­ke­zi Azi­ýa ýurt­la­ry­nyň bi­rek-bi­rek bi­len öza­ra gat­na­şyk­lar­da hor­mat goý­ma­gyň, deň­hu­kuk­ly­ly­gyň we yna­nyş­ma­gyň gö­rel­de­si­ni gör­kez­me­li­di­gi­ni hem-de bu pi­kir­le­ri hal­ka­ra gi­ňiş­lik­de iş­jeň iler­let­me­li­di­gi­ni nyg­ta­dy. 

Deň­hu­kuk­ly we hoş­ni­ýet­li gat­na­şyk­laryň äh­lu­mu­my aba­dan­çy­ly­gyň, ro­waç­ly­gyň bäh­bit­le­ri­ne ky­bap gel­ýän ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­me­giň mö­hüm ala­mat­la­ry­dy­gy je­del­siz­dir. Ýur­du­my­zyň bu ugur­da öňe sür­ýän tek­lip­le­ri ta­kyk öl­çe­ri­len sy­ýa­sy ugur­la­ra, sag­dyn, oňyn prag­ma­tiz­me, umu­my yk­rar edi­len, mi­ze­mez umu­ma­dam­zat gym­mat­lyk­la­ry­na da­ýan­ýan hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ryň tä­ze fi­lo­so­fi­ýa­sy­nyň ke­ma­la ge­ti­ril­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len­dir. Şun­dan ugur al­nan­da, pa­ra­hat­çy­ly­gy, dur­nuk­ly ösü­şi, se­bit we äh­lu­mu­my howp­suz­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak üçin ha­ky­ky gu­ral hök­mün­de Türk­me­nis­ta­nyň dur­mu­şa ge­çir­ýän Bi­ta­rap­lyk sy­ýa­sa­ty­nyň öňe iler­le­dil­me­gi­ne bar­ha uly is­leg bil­di­ril­ýän­di­gi gö­rün­ýär. 

Ha­zar se­bi­tin­de hyz­mat­daş­lyk et­mek hem ata Wa­ta­ny­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň mö­hüm ugur­la­ry­nyň bi­ri hök­mün­de kes­git­le­nil­di. Ýur­du­myz Ha­zar­da dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ra he­mi­şe yg­rar­ly bol­mak bi­len, ke­nar­ýa­ka döw­let­le­riň hem-de ola­ryň halk­la­ry­nyň ara­syn­da hoş­ni­ýet­li hyz­mat­daş­ly­gyň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na, de­giş­li şert­na­ma-hu­kuk bin­ýa­dy­nyň ke­ma­la ge­ti­ril­me­gi­ne anyk go­şant goş­ýar. Şun­da Ha­zar deň­zi­niň hu­kuk de­re­je­si ha­kyn­da Kon­wen­si­ýa esa­sy res­mi­na­ma bo­lup dur­ýar. 

Ha­zar me­se­le­si bo­ýun­ça yzy­gi­der­li çä­re­le­riň ge­çi­ril­ýän ýe­ri­ne öw­rül­mek bi­len, Türk­me­nis­tan 2022-nji ýyl­da al­tyn­jy Ha­zar sam­mi­ti­ni ka­bul et­di. 29-njy iýun­da Aş­ga­bat­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň baş­lyk­lyk et­me­gin­de ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki bäş­ta­rap­la­ýyn du­şu­şyk Azer­baý­jan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Il­ham Ali­ýe­wiň, Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Se­ýed Eb­ra­him Rai­si­niň, Ga­za­gys­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Ka­sym-Žo­mart To­ka­ýe­wiň we Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň Pre­zi­den­ti Wla­di­mir Pu­ti­niň gat­naş­ma­gyn­da ge­çi­ril­di. Sam­mi­tiň çäk­le­rin­de döw­let Baş­tu­ta­ny­myz da­şa­ry ýurt­ly kär­deş­le­ri bi­len iki­ta­rap­la­ýyn du­şu­şyk­la­ry hem ge­çir­di. 

Ýig­ri­mi ýyl mun­dan ozal, 2002-nji ýyl­da hut Aş­ga­bat­da bi­rin­ji Ha­zar sam­mi­ti­niň ge­çi­ri­len­di­gi bel­lär­lik­li­dir. Ol äh­li ugur­lar bo­ýun­ça ul­gam­la­ýyn hyz­mat­daş­lyk et­me­giň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­ny kes­git­le­mek bo­ýun­ça ba­dal­ga öw­rül­di. Ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki no­bat­da­ky du­şu­şy­gy ge­çir­mek baş­lan­gy­jy bi­len çy­kyş eden hem Türk­me­nis­tan bol­dy. Bu ba­ra­da­ky tek­lip 2018-nji ýy­lyň aw­gus­tyn­da Ga­za­gys­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Ak­tau şä­he­rin­de ge­çi­ri­len V Ha­zar sam­mi­ti­niň bar­şyn­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz Gurbanguly Berdimuhamedow ta­ra­pyn­dan be­ýan edil­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow al­tyn­jy sam­mit­dä­ki çy­ky­şyn­da sy­ýa­sat we dip­lo­ma­ti­ýa, pa­ra­hat­çy­ly­gy, howp­suz­ly­gy üp­jün et­mek, ugur­daş hu­kuk bin­ýa­dy­ny pug­ta­lan­dyr­mak, yk­dy­sa­dy­ýet, söw­da, ma­ýa go­ýum­lar, ulag-kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar we lo­gis­ti­ka, ener­ge­ti­ka, önüm­çi­lik koo­pe­ra­si­ýa­sy, eko­lo­gi­ýa, Ha­zar deň­zi­niň te­bi­gy se­riş­de­le­rin­den re­je­li peý­da­lan­mak, me­de­ni-yn­san­per­wer gat­na­şyk­lar ýa­ly ul­gam­la­ry öz içi­ne al­ýan Ha­zar me­se­le­si­ne de­gip geç­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Ha­zar yk­dy­sa­dy fo­ru­my­nyň äh­mi­ýe­ti bel­le­nil­di. Hyz­mat­daş­ly­gyň şu gör­nü­şi­ni dö­ret­mek baş­lan­gy­jy Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­za de­giş­li­dir. 2019-njy ýy­lyň tom­sun­da Türk­men­ba­şy şä­he­rin­de ge­çi­ri­len bi­rin­ji Ha­zar yk­dy­sa­dy fo­ru­my Ha­zar deň­zin­dä­ki hyz­mat­daş­ly­gyň me­se­le­le­ri­niň giň ge­ri­mi­ni ara alyp mas­la­hat­laş­mak üçin düý­bün­den tä­ze meý­dan­ça­nyň dö­re­dil­me­gi­niň bin­ýa­dy­ny goý­dy. 

Şeý­le hem hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow al­tyn­jy Ha­zar sam­mi­tin­de çy­kyş edip, uzak möh­let­le­ýin gel­je­gi na­za­ra al­mak bi­len, bäş­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň anyk ugur­la­ry bo­ýun­ça bir­nä­çe tek­lip­le­ri be­ýan et­di. Aş­ga­bat du­şu­şy­gy­nyň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça de­giş­li Be­ýa­nat ka­bul edil­di. On­da ke­nar­ýa­ka döw­let­le­riň Ha­zar­da ýa­kyn­dan hyz­mat­daş­ly­gy do­wam et­dir­mä­ge, ga­za­ny­lan yla­la­şyk­la­ry dur­mu­şa ge­çir­mä­ge, umu­my­ha­zar ösü­şi­niň ile­ri tu­tul­ýan me­se­le­le­ri­ni çöz­mek bo­ýun­ça ta­gal­la­la­ry bir­leş­dir­mä­ge taý­ýar­dy­gy tas­syk­la­nyl­dy. Şeý­le­lik­de, al­tyn­jy Ha­zar sam­mi­ti ta­ry­hyň do­wa­myn­da ke­ma­la ge­len dost­luk we hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk däp­le­ri­ne esas­lan­ýan döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry hil taý­dan tä­ze de­re­je­le­re çy­kar­ma­gyň ýo­lun­da­ky esa­sy ugur­la­ry kes­git­le­di. 

Bi­ta­rap Wa­ta­ny­myz tür­ki dün­ýä­niň ýurt­la­ry bi­len hem ne­ti­je­li iki­ta­rap­la­ýyn we köp­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­ýär. Mä­lim bol­şy ýa­ly, 2021-nji ýy­lyň no­ýabr aýyn­da Türk­me­nis­tan Tür­ki Döw­let­le­riň Gu­ra­ma­syn­da syn­çy de­re­je­si­ne eýe bol­dy. Mil­li Ge­ňe­şiň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2022-nji ýy­lyň 11-nji no­ýab­ryn­da Sa­mar­kant­da ge­çi­ri­len Tür­ki Döw­let­le­riň Gu­ra­ma­sy­na ag­za ýurt­la­ryň döw­let Baş­tu­tan­la­ry­nyň Ge­ňe­şi­niň mej­li­si­ne Öz­be­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti­niň ça­ky­ly­gy bo­ýun­ça hor­mat­ly myh­man hök­mün­de gat­naş­ma­gy ýur­du­my­zyň bu köp­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mä­ge ça­lyş­ýan­dy­gy­na şa­ýat­lyk ed­ýär. 

Tür­ki me­de­ni­ýe­tiň hal­ka­ra gu­ra­ma­sy bi­len hem köp ýyl­la­ryň do­wa­myn­da ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk do­wam ed­ýär. Bu hyz­mat­daş­lyk umu­my ta­ry­hy we ru­hy gym­mat­lyk­la­ry bo­lan halk­la­ryň ara­syn­da­ky dost-do­gan­lyk gat­na­şyk­la­ry­ny pug­ta­lan­dyr­ma­ga ýar­dam ber­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, TÜRK­SOÝ-nyň he­mi­şe­lik ge­ňe­şi­niň 2024-nji ýy­ly “Tür­ki dün­ýä­niň be­ýik şa­hy­ry we akyl­da­ry Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň ýy­ly”, Änew şä­he­ri­ni bol­sa 2024-nji ýyl­da “Tür­ki dün­ýä­niň me­de­ni paý­tag­ty” di­ýip yg­lan et­mek ba­ra­da­ky ka­bul eden çöz­güt­le­ri bel­lär­lik­li­dir. 

Türk­me­nis­ta­nyň hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gynyň ge­ri­mi dün­ýä­niň dür­li se­bit­le­ri­ni gur­şap al­ýar. Hu­su­san-da, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň 2022-nji ýy­lyň iýul aýyn­da Aş­ga­ba­da ge­len Gru­zi­ýa­nyň Prem­ýer-mi­nist­ri bi­len du­şu­şy­gy­nyň do­wa­myn­da däp bo­lan türk­men-gru­zin gat­na­şyk­la­ry­ny mun­dan beý­läk-de ös­dür­me­giň ile­ri tu­tul­ýan me­se­le­le­ri bo­ýun­ça pi­kir al­şyl­dy. 

Türk­me­nis­tan dün­ýä­niň döw­let­le­ri we hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len dür­li gör­nüş­ler­dä­ki hyz­mat­daş­ly­gy yzy­gi­der­li gi­ňelt­mek bi­len, özü­niň da­şa­ry sy­ýa­sat stra­te­gi­ýa­syn­da köp­ta­rap­la­ýyn dip­lo­ma­ti­ýa­nyň — sy­ýa­sy, par­la­ment, yk­dy­sa­dy, ener­ge­ti­ka, ulag, suw, yl­my, luk­man­çy­lyk, me­de­ni, eko­lo­gi­ýa, sport we beý­le­ki dip­lo­ma­ti­ýa­la­ryň iş ýü­zün­de dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ne uly äh­mi­ýet ber­ýär. 2022-nji ýy­lyň 15-16-njy aw­gus­tyn­da «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gyn­da ut­ga­şyk­ly gör­nüş­de ge­çi­ri­len deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ösüp bar­ýan ýurt­la­ryň ulag mi­nistr­le­ri­niň de­re­je­sin­dä­ki hal­ka­ra mas­la­hat bu ugur­da ädi­len anyk ädim bol­dy. Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň ho­wan­dar­ly­gyn­da gu­ra­lan bu fo­rum on­lar­ça döw­let­le­riň we ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ryň we­kil­le­ri­ni bir ýe­re jem­le­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow mas­la­ha­ta gat­na­şy­jy­la­ra wi­deo­ýüz­len­me­sin­de dün­ýä yk­dy­sa­dy­ýe­tin­de ag­dyk­lyk ed­ýän hä­zir­ki za­man ýag­daý­la­ry­nyň sel­jer­me­si­niň ulag we kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar ul­ga­my­nyň ös­dü­ril­me­gi­niň has mö­hüm, aý­gyt­ly äh­mi­ýe­te eýe bol­ýan­dy­gy­ny aý­dyň gör­kez­ýän­di­gi­ni bel­le­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz BMG-de ulag ul­ga­myn­da deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk döw­let­le­riň bäh­bit­le­ri­ni go­ra­ma­ga gö­nük­di­ri­len we gu­ra­ma­nyň de­giş­li dü­züm­le­ri bi­len yzy­gi­der­li iş alyp bar­jak ýö­ri­te iş to­pa­ry­ny dö­ret­mek ba­ra­da­ky me­se­lä se­ret­me­gi, şeý­le-de Baş As­samb­le­ýa­nyň «Äh­lu­mu­my ulag hyz­mat­daş­ly­gy­nyň ösü­şin­de we ony pug­ta­lan­dyr­mak­da deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ösüp bar­ýan ýurt­la­ryň or­nu­ny ýo­kar­lan­dyr­mak» at­ly Ka­rar­na­ma­sy­ny iş­läp taý­ýar­la­ma­ga gi­riş­me­gi tek­lip et­di. Şu fo­ru­myň ka­bul eden çöz­güt­le­ri­niň we tek­lip­le­ri­niň Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ösüp bar­ýan ýurt­lar bo­ýun­ça 2024-nji ýyl­da ge­çi­ril­me­gi göz öňün­de tu­tu­lan üçün­ji mas­la­ha­ty­na taý­ýar­lyk gör­me­giň esa­sy­ny düz­jek­di­gi­ne ynam bil­di­ril­di. 

Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş sek­re­ta­ry An­to­niu Gu­ter­ri­şiň ibe­ren ha­tyn­da hem «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gyn­da ge­çi­ri­len mas­la­ha­tyň äh­mi­ýe­ti nyg­tal­dy. Bu ha­ty BMG-niň Baş sek­re­ta­ry­nyň orun­ba­sa­ry we Az ösen döw­let­ler, deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ösüp bar­ýan döw­let­ler hem-de ösüp bar­ýan ki­çi ada döw­let­ler bo­ýun­ça Ýo­ka­ry we­ki­li ha­nym Ra­bab Fa­ti­ma san­ly ul­gam ar­ka­ly oka­dy. 

Fo­ru­myň ne­ti­je­le­ri ka­bul edi­len Jem­leý­ji Be­ýan­na­ma­da ber­ki­dil­di. Res­mi­na­ma­da ne­ti­je­li ulag ul­ga­my­ny dö­ret­mek mak­sa­dy bi­len, se­bit hyz­mat­daş­ly­gy­ny gi­ňelt­mek we ut­gaş­dyr­mak bo­ýun­ça mun­dan beý­läk-de ta­gal­la­la­ry bir­leş­dir­me­giň ze­rur­dy­gy bel­le­nil­ýär. Mu­nuň özi deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ýurt­lar­da dur­nuk­ly yk­dy­sa­dy we dur­muş ösü­şi­niň aý­ryl­maz şer­ti­dir. Şeý­le hem dur­nuk­ly ulag ul­ga­my bo­ýun­ça bi­rin­ji äh­lu­mu­my mas­la­ha­tyň jem­le­ri bo­ýun­ça bin­ýa­dy goý­lan dur­nuk­ly ulag bo­ýun­ça Aş­ga­bat pro­se­si­ni do­wam et­dir­me­giň, bu pro­se­siň çäk­le­rin­de de­giş­li köp­ta­rap­ly ge­ňeş­me­le­riň, bi­lim çä­re­le­ri­niň ge­çi­ril­me­gi­niň mö­hüm­di­gi­ne üns çe­kil­ýär. 

Hä­zir­ki döw­rüň ýag­daý­la­ry bi­len bag­ly­lyk­da, suw dip­lo­ma­ti­ýa­sy hem aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe bol­ýar. Bu dip­lo­ma­ti­ýa suw se­riş­de­le­ri­ni di­kelt­mek we go­rap sak­la­mak, ola­ry oý­la­ny­şyk­ly, re­je­li peý­da­lan­mak bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­ler bo­ýun­ça dia­log üçin giň müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar. Hut şeý­le çe­me­leş­me bu mö­hüm ul­gam­da öň­de dur­ýan hem-de Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ryn­da bel­le­nen we­zi­pe­le­ri çöz­mek bo­ýun­ça ne­ti­je­li gu­ra­ly iş­läp taý­ýar­la­mak üçin dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi­niň işi­ni ut­gaş­dyr­mak­da yg­ty­bar­ly bin­ýat bo­lup hyz­mat ed­ýär. Türk­me­nis­tan Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na ýet­mek­de äh­lu­mu­my, se­bit we mil­li gu­ral­la­ryň ut­gaş­dy­ryl­ma­ly­dy­gy­na we bi­ri-bi­ri­niň üs­tü­ni ýe­tir­me­li­di­gi­ne ün­si çek­ýär. Şun­da suw we eko­lo­gik ýag­daý­lar il­kin­ji no­bat­da­ky we­zi­pe­le­riň ha­ta­ryn­da kes­git­le­nen­dir. Ýur­du­myz su­wy re­je­li peý­da­lan­mak bo­ýun­ça baş­lan­gyç­lar bi­len çy­kyş edip, suw dün­ýä halk­la­ry­nyň umu­my baý­ly­gy, aras­sa içim­lik su­wa ada­lat­ly we deň­hu­kuk­ly el­ýe­ter­li­lik her bir ada­myň aý­ryl­maz hu­ku­gy­dyr di­ýen ýö­rel­gä eýer­ýär. Türk­me­nis­tan bu ugur­da­ky me­se­le­le­riň hal­ka­ra hu­ku­gyň umu­my yk­rar edi­len ka­da­la­ry esa­syn­da, her bir ta­ra­pyň bäh­bit­le­ri­ni na­za­ra al­mak bi­len we ab­raý­ly gu­ra­ma­la­ryň, il­kin­ji no­bat­da, BMG-niň iş­jeň gat­naş­ma­gyn­da çö­zül­me­li­di­gi­ne berk ynan­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň Azi­ýa — Ýu­waş um­man Suw sam­mi­tin­dä­ki (APWS) çy­ky­şyn­da ata Wa­ta­ny­my­zyň bu ýö­rel­ge­le­re berk eýer­ýän­di­gi öz be­ýa­ny­ny tap­dy. Ozal ha­bar ber­li­şi ýa­ly, 2022-nji ýy­lyň 23-nji ap­re­lin­de döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Ýa­po­ni­ýa­nyň Prem­ýer-mi­nist­ri­niň ça­ky­ly­gy bo­ýun­ça san­ly ul­gam ar­ka­ly dör­dün­ji Azi­ýa — Ýu­waş um­man Suw sam­mi­ti­ne gat­naş­dy. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň nyg­taý­şy ýa­ly, bi­ziň ýur­du­myz suw me­se­le­si bo­ýun­ça dün­ýä bi­le­le­şi­gi, il­kin­ji no­bat­da, Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy bi­len mak­sat­na­ma­la­ýyn res­mi­na­ma­lar esa­syn­da ýa­kyn­dan hem-de yzy­gi­der­li hyz­mat­daş­lyk ed­ýär. Bu res­mi­na­ma­lar BMG-niň 2012-nji ýyl­da­ky «Rio+20» mas­la­ha­tyn­da, 2015-nji ýyl­da Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň Te­gu şä­he­rin­de ge­çi­ri­len VII Bü­tin­dün­ýä suw fo­ru­myn­da, 2018-nji ýyl­da ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len Du­şen­be hal­ka­ra mas­la­ha­tyn­da we beý­le­ki mö­hüm fo­rum­lar­da ka­bul edil­di. Türk­men ta­ra­py­nyň şol fo­rum­lar­da be­ýan eden baş­lan­gyç­la­ry anyk hä­si­ýe­te eýe bo­lup, adam­la­ryň ha­ky­ky ze­rur­lyk­la­ry se­bit ösü­şi­niň we hyz­mat­daş­ly­gy­nyň mak­sat­la­ry bi­len bag­ly­dyr. 

Şeý­le hem döw­let Baş­tu­ta­ny­myz öz çy­ky­şyn­da Türk­me­nis­tan ta­ra­pyn­dan bu ugur­da edil­ýän ta­gal­la­la­ra, ama­la aşy­ryl­ýan giň ge­rim­li tas­la­ma­la­ra ün­si çek­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň bu sam­mi­te gat­naş­ma­ga ça­gy­ryl­ma­gy, dün­ýä bi­le­le­şi­gi ta­ra­pyn­dan Türk­me­nis­ta­nyň suw me­se­le­le­ri bo­ýun­ça ne­ti­je­li tek­lip­le­ri­niň gol­da­nyl­ma­gy ýur­du­my­zyň be­lent hal­ka­ra ab­ra­ýy­nyň, äh­lu­mu­my gün ter­ti­bi­niň mö­hüm me­se­le­le­ri­niň çö­zül­me­gi­ne goş­ýan go­şan­dy­nyň yk­rar edil­me­gi­niň su­but­na­ma­sy­dyr. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň 2022-nji ýy­lyň sent­ýabr aýyn­da Sa­mar­kant şä­he­rin­de ge­çi­ri­len Şan­haý Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­na ag­za döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň Ge­ňe­şi­niň mej­li­si­ne hor­mat­ly myh­man hök­mün­de gat­naş­ma­gy Wa­ta­ny­my­zyň ne­ti­je­li döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­lyk me­se­le­le­rin­de iş­jeň orun eýe­le­ýän­di­gi­ne şa­ýat­lyk ed­ýär. Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň sam­mit­dä­ki çy­ky­şyn­da nyg­taý­şy ýa­ly, ýur­du­myz ŞHG bi­len sy­ýa­sy, söw­da-yk­dy­sa­dy we me­de­ni-yn­san­per­wer ul­gam­lar­da hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de ös­dür­me­gi, ony tä­ze ma­ny-maz­mun bi­len baý­laş­dyr­ma­gy hem-de di­wer­si­fi­ka­si­ýa­laş­dyr­ma­gy, oňa uzak möh­let­le­ýin, stra­te­gik hä­si­ýe­t ber­me­gi mak­sat edin­ýär. 

Sam­mi­tiň öňü­sy­ra­syn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň Baş­ly­gy, Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň Pre­zi­den­ti, Öz­be­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti, şeý­le hem ŞHG-niň Baş sek­re­ta­ry bi­len iki­ta­rap­la­ýyn du­şu­şyk­la­ry ge­çir­di. Hyz­mat­daş­ly­gyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­ny ara alyp mas­la­hat­laş­ma­la­ryň do­wa­myn­da ta­rap­la­ryň ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry iş­jeň­leş­dir­mä­ge taý­ýar­dy­gy be­ýan edil­di. Mu­nuň üçin ägirt uly müm­kin­çi­lik­ler bar­dyr. 

Azi­ýa — Ýu­waş um­man se­bi­ti­niň döw­let­le­ri bi­len hyz­mat­daş­lyk ba­ra­da aý­dy­lan­da, Türk­me­nis­tan olar bi­len iki­ta­rap­la­ýyn we köp­ta­rap­la­ýyn gör­nüş­de ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry ös­dür­ýär. Şun­da Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy, Ýa­po­ni­ýa, Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy bi­len köp­ýyl­lyk stra­te­gik hä­si­ýe­te eýe bo­lan hyz­mat­daş­ly­gy my­sal hök­mün­de ge­tir­mek bo­lar. Türk­me­nis­ta­nyň bu ýurt­lar bi­len gat­na­şyk­la­ry ozal­dan gel­ýän dost­lu­ga we ta­rap­la­ryň öza­ra hoş­ni­ýet­li er­ki­ne esas­lan­mak bi­len, sy­ýa­sy, söw­da-yk­dy­sa­dy, me­de­ni-yn­san­per­wer ul­gam­lar­da üs­tün­lik­li ös­dü­ril­ýär. 

Mil­li Ge­ňe­şiň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ýa­po­ni­ýa we Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­na ama­la aşy­ran sa­par­la­ry­nyň do­wa­myn­da yk­dy­sa­dy ul­gam­da­ky öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gyň me­se­le­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy. Şol sa­par­la­ryň çäk­le­rin­de hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz bu ýurt­la­ryň işe­wür to­par­la­ry­nyň hem-de ugur­daş dü­züm­le­ri­niň we­kil­le­ri bi­len du­şuş­dy. 

Da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry di­wer­si­fi­ka­si­ýa­laş­dyr­mak­da we ös­dür­mek­de bi­le­lik­dä­ki hö­kü­me­ta­ra to­par­la­ryň, ko­mi­tet­le­riň hem-de işe­wür­lik ge­ňeş­le­ri­niň işi­ne mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­ýär. Ýur­du­myz­da dö­re­di­len amat­ly ma­ýa go­ýum ýag­da­ýy türk­men ba­za­ry­nyň da­şa­ry ýurt­ly işe­wür­le­ri üçin özü­ne çe­ki­ji­li­gi­ni şert­len­dir­ýär. “Türk­me­nis­tan — ABŞ” işe­wür­lik ge­ňe­şi özü­ni hyz­mat­daş­ly­gyň ne­ti­je­li gu­ra­ly hök­mün­de gör­kez­di. Onuň işi iki­ta­rap­la­ýyn yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ryň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na, iki ýur­duň ugur­daş döw­let dü­züm­le­ri­niň we işe­wür to­par­la­ry­nyň ara­syn­da ýa­kyn gat­na­şyk­la­ryň ýo­la go­ýul­ma­gy­na ýar­dam ber­ýär. 2022-nji ýy­lyň de­kabr aýyn­da Aş­ga­bat­da ABŞ-nyň we­kil­çi­lik­li to­pa­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da no­bat­da­ky bi­le­lik­dä­ki işe­wür­lik mas­la­ha­ty ge­çi­ril­di. 

Yzy­gi­der­li ge­çi­ril­ýän işe­wür du­şu­şyk­lar Türk­me­nis­ta­nyň ýew­ro­pa­ly hyz­mat­daş­lar bi­len gat­na­şyk­la­ry­ny iş­jeň­leş­dir­mä­ge we di­wer­si­fi­ka­si­ýa­laş­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir. Şun­da 2022-nji ýy­lyň no­ýabr aýy­nyň ahy­ryn­da paý­tag­ty­myz­da ge­çi­ri­len Türk­men-awst­ri­ýa işe­wür­lik mas­la­ha­ty­ny we Bi­le­lik­dä­ki to­pa­ryň no­bat­da­ky mej­li­si­ni anyk my­sal hök­mün­de ge­tir­mek bo­lar. 

Türk­me­nis­tan öz da­şa­ry sy­ýa­sa­tyn­da Ýa­kyn Gün­do­ga­ryň ýurt­la­ry bi­len hyz­mat­daş­ly­gy iş­jeň­leş­dir­mä­ge hem uly üns ber­ýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň 2022-nji ýy­lyň 21-22-nji no­ýab­ryn­da Bir­le­şen Arap Emir­lik­le­ri­ne ama­la aşy­ran res­mi sa­pa­ry bu ugur­da ädi­len tä­ze äh­mi­ýet­li ädim bol­dy. Ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len gep­le­şik­le­riň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça mö­hüm yla­la­şyk­lar ga­za­nyl­dy hem-de döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň hu­kuk bin­ýa­dy­nyň üs­tü­ni ýe­ti­ren we türk­men-emir­lik­ler hyz­mat­daş­ly­gy­nyň kuw­wa­ty­ny dur­mu­şa ge­çir­mä­ge, onuň ge­ri­mi­ni gi­ňelt­mä­ge gö­nük­di­ri­len res­mi­na­ma­la­ryň uly top­lu­my­na gol çe­kil­di. 

Şeý­le hem döw­let Baş­tu­ta­ny­myz sa­pa­ryň do­wa­myn­da “Türk­me­nis­tan — BAE” işe­wür­lik mas­la­ha­ty­na gat­naş­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň fo­rum­da­ky çy­ky­şy dost­luk­ly ýur­duň işe­wür to­par­la­ry­nyň we­kil­le­ri ta­ra­pyn­dan uly gy­zyk­lan­ma bi­len ka­bul edil­di. Iki­ta­rap­la­ýyn söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ry, ma­ýa go­ýum işi­ni yzy­gi­der­li ös­dür­me­giň ýol­la­ry ara al­nyp mas­la­hat­la­şy­lan, anyk tek­lip­ler be­ýan edi­len fo­rum­da dür­li ul­gam­lar­da hyz­mat­daş­lyk et­mek bo­ýun­ça res­mi­na­ma­la­ra, şol san­da de­giş­li yla­la­şyk­la­ra, iki döw­le­tiň te­le­ke­çi­lik dü­züm­le­ri­niň ara­syn­da şert­na­ma­la­ra gol çe­kil­di. 

2022-nji ýy­lyň de­kabr aýy­nyň ba­şyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ka­tar Emi­ri­niň ça­ky­ly­gy bo­ýun­ça Ka­tar Döw­le­ti­ne bar­dy. Do­ha şä­he­rin­de ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki iki­ta­rap­la­ýyn du­şu­şy­gyň do­wa­myn­da dost­luk­ly, öza­ra hor­mat goý­mak hä­si­ýe­te eýe bo­lan döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň hä­zir­ki ýag­da­ýy we gel­je­gi ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy. Türk­me­nis­ta­nyň döw­let Baş­tu­ta­ny­nyň şu sa­pa­ry­nyň türk­men-ka­tar gat­na­şyk­la­ry­ny äh­li ugur­lar bo­ýun­ça mun­dan beý­läk-de iş­jeň­leş­dir­mä­ge hyz­mat et­jek­di­gi nyg­tal­dy. Şeý­le hem Ka­tar­da bol­ma­gy­nyň çäk­le­rin­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow bu ýurt­da geç­ýän Fut­bol bo­ýun­ça dün­ýä çem­pio­na­ty­nyň oýun­la­ry­nyň bi­rin­de hor­mat­ly myh­man bol­dy. 

2022-nji ýy­lyň 9-njy de­kab­ryn­da ge­çi­ri­len Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň gi­ňiş­le­ýin mej­li­si­niň do­wa­myn­da döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Türk­me­nis­ta­nyň Ka­tar Döw­le­tin­de (Do­ha şä­he­ri) il­çi­ha­na­sy­ny aç­mak ha­kyn­da Per­ma­na gol çek­di. Mu­nuň özi ne­ti­je­li döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne tä­ze iter­gi ber­di. 

Mä­lim bol­şy ýa­ly, her ýy­lyň 12-nji de­kab­ryn­da ýur­du­myz dün­ýä bi­le­le­şi­gi bi­len bi­le­lik­de Hal­ka­ra Bi­ta­rap­lyk gü­nü­ni bel­le­ýär. 2022-nji ýyl­da bu şan­ly se­nä ba­gyş­la­nyp, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça “Dia­log — pa­ra­hat­çy­ly­gyň ke­pi­li” at­ly hal­ka­ra mas­la­hat ge­çi­ril­di. Baý­ram­çy­ly­gyň öňü­sy­ra­syn­da ut­ga­şyk­ly gör­nüş­de ge­çi­ri­len fo­rum hal­ka­ra we se­bit gu­ra­ma­la­ry­nyň, BMG-ä ag­za ýurt­la­ryň döw­let eda­ra­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry­ny hem-de we­kil­le­ri­ni, gör­nük­li jem­gy­ýet­çi­lik, sy­ýa­sy iş­gär­le­ri, ýur­du­my­zyň we da­şa­ry ýurt­la­ryň dip­lo­mat­la­ry­ny, hal­ka­ra bi­ler­men­le­ri jem­le­di. Şan­ly se­nä­niň öňü­sy­ra­syn­da Aş­ga­bat­da ge­çen çä­re­le­re Mer­ke­zi Azi­ýa ýurt­la­ry­nyň ze­nan­la­ry­nyň dia­lo­gy­nyň ýyl­lyk mej­li­si­ne gat­na­şy­jy­lar hem mas­la­ha­tyň hor­mat­ly myh­man­la­ry bol­du­lar. 

Mas­la­ha­ta gat­na­şy­jy­la­ra BMG-niň Baş sek­re­ta­ry, onuň ýö­ri­te­leş­di­ri­len eda­ra­la­ry­nyň we dü­züm­le­ri­niň bir­nä­çe­si­niň ýol­baş­çy­la­ry gut­lag­la­ry­ny iber­di­ler. Mu­nuň özi Bi­ta­rap Wa­ta­ny­my­zyň dün­ýä gi­ňiş­li­gin­dä­ki ab­ra­ýy­nyň ýo­ka­ry­dy­gy­na, onuň pa­ra­hat­çy­lyk dö­re­di­ji­lik işi­niň giň­den yk­rar edil­ýän­di­gi­ne we gol­da­nyl­ýan­dy­gy­na şa­ýat­lyk ed­ýär. Fo­ru­myň mow­zuk­la­ýyn mej­lis­le­ri­niň işi­niň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça Jem­leý­ji res­mi­na­ma ka­bul edil­di. 

Ýur­du­myz ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki dür­li du­şu­şyk­la­ryň we gep­le­şik­le­riň he­mi­şe ba­şy­ny baş­la­ýar hem-de ola­ryň ge­çi­ril­ýän ýe­ri­ne öw­rül­ýär. Şol du­şu­şyk­lar uzak möh­let­le­ýin gel­je­gi na­za­ra al­mak bi­len, öza­ra gat­na­şyk­la­ryň ile­ri tu­tul­ýan me­se­le­le­ri­ne oňyn çe­me­leş­me­le­ri ke­ma­la ge­tir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. My­sal üçin, Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň, Azer­baý­jan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti­niň we Tür­ki­ýe Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti­niň gat­naş­ma­gyn­da­ 14-nji de­kabr­da «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gyn­da ge­çi­ri­len bi­rin­ji üç­ta­rap­la­ýyn sam­mit 2022-nji ýy­lyň äh­mi­ýet­li wa­ka­sy bol­dy. 

Döw­le­ta­ra gat­na­şy­ka­ryň ta­ry­hyn­da hil taý­dan tä­ze tap­gy­ryň ba­şy­ny baş­lan bu du­şu­şyk bi­ziň ýurt­la­ry­my­zyň we halk­la­ry­my­zyň ara­syn­da­ky dost-do­gan­lyk gat­na­şyk­la­ry­nyň mi­ze­mez­di­gi­ni tas­syk­la­dy. Sam­mi­tiň do­wa­myn­da ga­za­ny­lan yla­la­şyk­lar, gol çe­ki­len res­mi­na­ma­lar öza­ra bäh­bit­li üç­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­me­giň we onuň ugur­la­ry­ny gi­ňelt­me­giň, bi­le­lik­dä­ki tä­ze tas­la­ma­la­ry dur­mu­şa ge­çir­me­giň esa­sy­ny ber­kit­di. 

Şeý­le­lik­de, Ga­raş­syz, ba­ky Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan oňyn da­şa­ry sy­ýa­sat ug­ru­na berk yg­rar­ly­dy­gy­ny gör­kez­ýär. Şol ugur bol­sa äh­lu­mu­my aba­dan­çy­ly­gyň, gül­läp ösü­şiň we ro­waç­ly­gyň bäh­bit­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän deň­hu­kuk­ly, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Bu bol­sa ýur­du­my­zyň öňe sü­ren “Dia­log — pa­ra­hat­çy­ly­gyň ke­pi­li” at­ly kö­pu­gur­ly baş­lan­gy­jy­ny dur­mu­şa ge­çir­mä­ge ýar­dam et­me­li­dir. 

(TDH)

Aşgabat, 19-njy dekabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary A.Ýazmyradowyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň welaýatlarynda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň barşy bilen baglanyşykly meselelere garaldy. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Häkim welaýatda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň ýagdaýy, hususan-da, bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň geçirilişi, şeýle hem Täze ýyl baýramyna taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi. 

Hasabatda bellenilişi ýaly, bugdaý ekilen meýdanlarda gögeriş we ösüş suwy tutulýar, gowaça ekiljek ýerlerde sürüm işleri geçirilýär, geljek ýylda oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalardyr gurallar abatlanylýar. 

Welaýatda ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, suw we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça zerur çäreler görülýär. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylmagynyň möhümdigini belledi hem-de geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlary sürmek, oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalary we gurallary abatlamak işleriniň talabalaýyk guralmagy babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz häzirki wagtda welaýatda bugdaýa edilýän ideg işlerine ünsi çekip, häkime bu işleriň agrotehniki möhletlerde alnyp barylmagynyň berk gözegçilikde saklanylmagyny tabşyrdy. 

Bulardan başga-da, welaýatda Täze ýyl baýramyna ýokary guramaçylyk derejesinde taýýarlyk görmek, baýramçylyk günlerinde bazarlary we dükanlary azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek babatda ähli zerur tagallalaryň görülmelidigi tabşyryldy. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew ýurdumyzyň günbatar sebitinde dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, aýratyn-da, bugdaý meýdanlarynda ideg işleriniň geçirilişi barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda alnyp barylýar, şunda oba hojalyk tehnikalarydyr gurallary bökdençsiz işledilýär, bugdaýa gögeriş we ösüş suwy tutulýar. 

Häzirki wagtda geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek ýerlerde sürüm işleri geçirilýär hem-de oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalar we gurallar abatlanylýar. 

Şonuň ýaly-da, häkim welaýatda Täze ýyl baýramyna taýýarlyk görmek hem-de ýaşaýyş jaýlarynyň we beýleki medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, suw we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýeti barada aýtdy hem-de häkime bugdaý ekilýän meýdanlarda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmelidigi babatda birnäçe tabşyryklary berdi. 

Şunuň bilen birlikde, 2023-nji ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işlerini talabalaýyk geçirmek boýunça häkime anyk görkezmeler berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow welaýatda Täze ýyl baýramy mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görmek, baýramçylyk günlerinde bazarlary we dükanlary azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek boýunça zerur tagallalaryň görülmelidigini tabşyrdy. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde ýerine ýetirilýän oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. 

Şu günler welaýatyň meýdanlarynda bugdaýa ideg etmek işlerini agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirmek, şunda oba hojalyk tehnikalaryny we gurallaryny bökdençsiz işletmek, şeýle hem gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işlerini meýilnama laýyklykda alyp barmak boýunça zerur tagallalar edilýär. 

Şeýle hem welaýatda Täze ýyl baýramyny ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek, baýramçylyk günlerinde bazarlary we dükanlary azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek boýunça alnyp barylýan taýýarlyk işleri barada hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalygynyň milli ykdysadyýetimizdäki wajyp ornuny belledi hem-de 2023-nji ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işleriniň öz wagtynda hem-de talabalaýyk geçirilmeginiň möhümdigine ünsi çekdi we bu babatda häkime degişli görkezmeleri berdi. 

Mundan başga-da, hormatly Prezidentimiz welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde geçirilmeginiň berk gözegçilikde saklanylmagy babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz Täze ýyl baýramy mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görmek hem-de baýramçylyk günlerinde bazarlary we dükanlary azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek boýunça zerur tagallalaryň görülmelidigini häkime tabşyrdy. 

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew şu günler welaýatda dowam edýän oba hojalyk işleriniň barşy hem-de Täze ýyl baýramy mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi. 

Hasabatda bellenilişi ýaly, bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işlerini agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirmek hem-de bu işde oba hojalyk tehnikalaryny bökdençsiz işletmek, 2023-nji ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek ýerlerde sürüm işlerini guramaçylykly alyp barmak, geljek ýyl oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalary we gurallary taýýarlamak boýunça degişli çäreler görülýär. 

Şonuň ýaly-da, häkim welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriňdir çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, suw we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda görülýän çäreler barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki wagtda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ähmiýetine ünsi çekdi hem-de geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işlerini agrotehniki möhletlerde geçirmek, 2023-nji ýylda oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalary we gurallary abatlamak işleriniň talabalaýyk guralmagynyň möhümdigini belledi we bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. 

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda gögeriş we ösüş suwuny tutmak işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmegini, bugdaýa ideg etmekde tehnikalaryňdyr gurallaryň bökdençsiz işledilmegini berk gözegçilikde saklamak babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

Bulardan başga-da, hormatly Prezidentimiz welaýatda Täze ýyl baýramyny mynasyp geçirmek, baýramçylyk günlerinde bazarlary we dükanlary azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek ugrunda ähli zerur tagallalaryň edilmegini häkime tabşyrdy. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew welaýatda dowam edýän oba hojalyk işleriniň ýagdaýy hem-de Täze ýyl baýramyny mynasyp garşylamaga taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi. 

Hasabatda bellenilişi ýaly, welaýatyň gowaça ekiljek ýerlerinde sürüm işleri talabalaýyk alnyp barylýar, geljek ýyl oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalar we gurallar abatlanylýar. 

Şu günler welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär, şunda oba hojalyk tehnikalarynyň, gurallarynyň bökdençsiz işledilmegi üpjün edilýär, bugdaýa gögeriş we ösüş suwy tutulýar. 

Mundan başga-da, häkim welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, beýleki medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, suw we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda görülýän çäreler barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän oba hojalyk işlerine ünsi çekdi hem-de 2023-nji ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işlerini talabalaýyk alyp barmak, geljek ýyl oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalary we gurallary abatlamak babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz welaýatyň bugdaý meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmeginiň zerurdygyny aýdyp, häkime bu işleriň berk gözegçilikde saklanylmagyny tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz Täze ýyl baýramyna mynasyp taýýarlyk görmegiň möhümdigini belledi we baýramçylyk günlerinde welaýatyň bazarlaryny, dükanlaryny azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzyň welaýatlaryndaky möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

Hasabatda bellenilişi ýaly, şu günler daýhanlarymyz tarapyndan ýurdumyzyň welaýatlarynda bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleri, hususan-da, ösüş suwuny tutmak, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleri alnyp barylýar. 

Geljek ýylda gowaçanyň we beýleki oba hojalyk ekinleriniň düýbüni tutmak maksady bilen, ýazky ekiş möwsümine taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Şonuň bilen birlikde, ekiş möwsüminde işlediljek tehnikalary we gurallary abatlamak hem-de olary talabalaýyk saklamak boýunça zerur çäreler görülýär. 

Şunuň bilen bir hatarda, wise-premýer häzirki wagtda ýurdumyzyň Balkan we Mary welaýatlarynda ösdürilip ýetişdirilen gant şugundyrynyň hasylyny ýygnap almagyň dowam edýändigini, ýurdumyzyň suw howdanlaryna suw toplamak işleriniň bellenen meýilnama laýyklykda alnyp barylýandygyny habar berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, milli ykdysadyýetimiziň oba hojalyk pudagyndaky wezipelere ünsi çekdi hem-de häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek bilen geçirilmeginiň zerurdygyny belledi. 

Döwlet Baştutanymyz geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlary taýýarlamak, oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalary we gurallary abatlamak, şeýle hem welaýatlarda suw üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça ähli zerur tagallalaryň edilmelidigini nygtady we bu babatda wise-premýere birnäçe görkezmeleri berdi. 

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasaryna hem-de welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň, hususan-da, bugdaýa ideg etmek, geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmeginiň üpjün edilmegine, öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine jogapkärçilikli çemeleşmegiň zerurdygyny belledi we degişli tabşyryklary berdi. 

Şonuň ýaly-da, döwlet Baştutanymyz welaýatlarda ilatyň we ýaşaýyş jaý gorunyň uçdantutma ýazuwyny talabalaýyk geçirmek boýunça zerur çäreleriň görülmelidigini tabşyrdy. 

Mundan başga-da, welaýat häkimlerine ýaşaýyş jaýlarynyň we beýleki medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, suw we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça zerur işleri geçirmek tabşyryldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň hem-de mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Geçen hepdede ýurdumyzda Halkara Bitaraplyk güni hem-de BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy hakynda taryhy Kararnamanyň kabul edilmeginiň 27 ýyllygy bellenildi. Hormatly Prezidentimiziň Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň halkyna baýramçylyk mynasybetli iberen Gutlagynda dünýä bileleşigi tarapyndan beýik gymmatlyk hem-de ählumumy taglymat hökmünde ykrar edilen Bitaraplygymyzyň baş maksadynyň adamzadyň we geljegiň bähbitlerine gönükdirilen parahatçylyk, dostluk ýörelgeleri esasynda bütin dünýäde parahatçylygy, howpsuzlygy goramak bolup durýandygy nygtalýar. 

Ýurdumyzyň ähli künjeklerinde baýramçylyk mynasybetli dabaralar geçirildi. Aşgabatda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Bitaraplyk binasyna gül goýmak dabarasy boldy. Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde Watanymyzyň Bitaraplygyna bagyşlanyp, sungat ussatlarynyň baýramçylyk konserti geçirildi. 

12-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Özbegistan Respublikasynyň Prezidentiniň Diwanynyň ýolbaşçysy Sardor Umurzakowy kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda hormatly Prezidentimiz we myhman soňky ýyllarda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň hil taýdan täze derejä çykandygyny aýratyn bellediler. Şeýle hem Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň sebitleýin, ählumumy gün tertibiniň möhüm meseleleri, ilkinji nobatda, parahatçylygy, howpsuzlygy üpjün etmek, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek ýaly ugurlar boýunça garaýyşlarynyň umumydygy ýa-da ýakyndygy aýdyldy. Şunuň bilen birlikde, soňky wagtlarda parlamentara gatnaşyklaryň işjeňleşdirilendigi bellenildi. Munuň özi döwletara hyzmatdaşlygy täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmakda uly ähmiýete eýedir.  

Söwda-ykdysady ulgam ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, haryt dolanyşygynyň oňyn ösüşini saklamagyň we ýokary derejede guralan saparlaryň, gepleşikleriň çäklerinde gazanylan ylalaşyklary iş ýüzünde durmuşa geçirmegiň zerurdygy bellenildi. 

14-nji dekabrda “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynyň Kongresler merkezinde Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň, Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewiň hem-de Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň gatnaşmagynda birinji üçtaraplaýyn sammit geçirildi. Bu şanly wakanyň öňüsyrasynda “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda üç ýurduň energetika, ulag we daşary işler ministrleriniň derejesinde duşuşyklar geçirildi. Olaryň dowamynda sammite taýýarlyk görmek, onuň gün tertibine çykarylan meseleleri we gol çekilmäge taýýarlanylan resminamalary ylalaşmak bilen bagly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Sammit başlamazyndan ozal, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iki dostlukly döwletiň Baştutanlary bilen duşuşdy. Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň başlygy Rifat Hisarjyklyoglu bilen duşuşdy. 

Forumyň öňüsyrasynda bu ýerde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem özüniň azerbaýjan we türk kärdeşleri bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi. Hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary boýunça pikir alyşmalaryň dowamynda sammitiň üçtaraplaýyn syýasy-diplomatik gatnaşyklary pugtalandyrmaga, söwda-ykdysady, maýa goýum, medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygy giňeltmäge ýardam berjekdigi bellenildi. Şeýle hem üç dostlukly ýurduň halkara düzümleriň, şol sanda Türki Döwletleriň Guramasynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Goşulyşmazlyk Hereketiniň çäklerindäki hyzmatdaşlygynyň uly kuwwatynyň bardygy nygtaldy. Şunda Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň özara bähbitlere, sebit we dünýä derejesinde parahatçylygy, abadançylygy, ösüşi üpjün etmegiň maksatlaryna laýyk gelýän özara hyzmatdaşlygy hemmetaraplaýyn ösdürmegi maksat edinýändikleri tassyklanyldy. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň hyzmatdaşlygyň köpugurly kuwwatyny durmuşa geçirmäge, taryhyň dowamynda kemala gelen dost-doganlyk däplerine esaslanýan döwletara gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmaga gönükdirilen netijeli başlangyçlaryny beýan etdi. Energetika, ulag ýaly strategik ulgamlardaky hyzmatdaşlyga aýratyn üns berildi. Halkara energetika hyzmatdaşlygy ulgamynda Türkmenistan, Azerbaýjan we Türkiýe energiýa serişdelerini dünýä bazarlaryna ibermegiň sazlaşykly, köpgörnüşli ulgamyny döretmek ugrunda çykyş edýärler. Munuň özi köptaraply bähbitleri hasaba almak bilen, bu ulgamlaryň ugurlaryny diwersifikasiýa etmäge, olaryň işlemeginiň anyk we aýdyň ülňülerine esaslanmalydyr. Ygtybarlylyk hem-de howpsuzlyk kepillendirmelerine daýanmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Biziň tebigy gazy Türkmenistandan we Azerbaýjandan Türkiýä, soňra bolsa dünýä bazarlaryna ibermekde hyzmatdaşlygy ýola goýmak baradaky bilelikdäki başlangyçlarymyza hut şunuň bilen baglylykda seretmelidiris. 

Şeýle hem Türkmenistanyň Aziýanyň we Ýewropanyň arasynda ýurtlarymyzyň üstünden geçýän üstaşyr ulag geçelgelerini döretmegiň bilelikdäki strategiýasyna daýanýan üçtaraplaýyn ysnyşykly hyzmatdaşlygyň zerurdygy baradaky pikire goşulýandygy bellenildi. 

Türkmenistan — Azerbaýjan — Türkiýe täze ulag geçelgesi geljegi uly bolan taslamalaryň birine öwrülip biler. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy şu ugur boýunça ýük daşamagyň amatly bolmagy üçin, Ýeke-täk logistik merkezi döretmek baradaky meselä seretmegi teklip edýär. 

Duşuşygyň jemleri boýunça Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Türkiýe Respublikasynyň döwlet Baştutanlarynyň birinji sammitiniň Bilelikdäki Beýannamasy kabul edildi. Onda üç ýurduň arasyndaky gatnaşyklaryň ýokary derejesi kanagatlanma bilen bellenilýär. Geljekde hem köptaraplaýyn strategik hyzmatdaşlygy hemmetaraplaýyn ösdürmäge, parahatçylygy, howpsuzlygy we durnuklylygy üpjün etmek, ählumumy, sebit derejelerinde ynanyşmak hem-de özara düşünişmek ýagdaýyny emele getirmek maksady bilen, halkara giňişlikde netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmaga taýýarlyk beýan edilýär. 

Döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk hakynda Türkmenistanyň Hökümetiniň, Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň we Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Ylalaşyga; 2023 — 2025-nji ýyllar üçin ylym, bilim we medeniýet babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Hökümetiniň, Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň we Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Çarçuwaly maksatnama; Gümrük hyzmatdaşlygy boýunça bilelikdäki konsultatiw topary döretmek barada Türkmenistanyň Hökümetiniň, Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň we Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Energetika babatda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek hakynda «Türkmengaz» döwlet konserniniň, Azerbaýjan Respublikasynyň Energetika ministrliginiň we Türkiýe Respublikasynyň Energetika we tebigy serişdeler ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Ulaglar babatda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek barada Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň, Azerbaýjan Respublikasynyň Sanly ösüş we ulag ministrliginiň we Türkiýe Respublikasynyň Ulag we infrastruktura ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi. 

Sammit tamamlanandan soňra, üç ýurduň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylary köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň öňünde çykyş edip, duşuşygyň jemleri barada habar berdiler. Bellenilişi ýaly, Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Türkiýe Respublikasynyň Prezidentleriniň şu gezekki duşuşygy, hakykatdan-da, taryhy waka, biziň döwletlerimiziň we halklarymyzyň arasynda dost-doganlyk gatnaşyklarynyň mizemezdiginiň aýdyň subutnamasy boldy. Sammitiň dowamynda gazanylan ylalaşyklar hem-de gol çekilen resminamalar özara bähbitli üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygy yzygiderli pugtalandyrmak we giňeltmek, ony täze, geljegi uly ugurlara çykarmak, dünýädäki häzirki dörän ýagdaýlar bilen baglylykda, örän möhüm syýasy, ykdysady, durmuş we ynsanperwer ähmiýete eýe bolýan Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek üçin ygtybarly binýat bolup hyzmat eder. 

“Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Türkiýe Respublikasynyň döwlet Baştutanlarynyň birinji üçtaraplaýyn sammitiniň çäklerinde dostlukly ýurtlaryň işewür toparlarynyň wekilleriniň duşuşygy boldy. Duşuşygyň dowamynda ykdysadyýetiň we maýa goýumlaryň dürli ugurlarynda, ýokary tehnologiýalar ulgamynda gatnaşyklary täze derejä çykarmagyň ýollary, haryt dolanyşygyny artdyrmagyň mümkinçilikleri seljerildi. Bilelikdäki işiň anyk meýilnamalary ylalaşyldy. Işewürlik duşuşygynyň netijeleri boýunça Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Türkiýe Respublikasynyň arasynda üçtaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmek we özara düşünişmek hakynda Jarnama gol çekildi. 

Şeýle-de «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda Türkmenistanyň amaly-haşam sungatynyň giň gerimli sergisi guraldy. Oňa köp sanly myhmanlar, şol sanda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň hem-de Azerbaýjanyň we Türkiýäniň döwlet Baştutanlarynyň maşgalalary baryp gördüler. 

16-njy dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Onuň barşynda wise-premýerleriň, welaýatlaryň häkimleriniň hem-de Aşgabat şäheriniň häkiminiň hasabatlary diňlenildi. Gün tertibine ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň meseleleri girizildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlisiň jemini jemläp, dünýä ykdysadyýetindäki çylşyrymly ýagdaýlara we aýry-aýry pudaklaryň işinde bar bolan kemçiliklere garamazdan, şu ýyl milli ykdysadyýetimiziň ýokary depginli ösüşiniň saklanýandygyny aýtdy. Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe halk hojalygynyň ähli pudaklarynda diýen ýaly önüm öndürmegiň möçberi artdy. Kabul edilen maksatnamalara laýyklykda, ykdysadyýetimizde hususy pudagyň paýy hem artýar. Döwlet býujetine serişdeleriň gelip gowuşmagy bellenen tabşyryklaryň çäklerinde üpjün edildi. Zähmet haklary, pensiýalar we döwlet kömek pullary tassyklanan tertibe laýyklykda tölenýär. Şol bir wagtyň özünde önümçilik we ýaşaýyş-durmuş maksatly köp sanly desgalar ulanmaga berildi. 

Eksporta niýetlenen önümleri artdyrmak boýunça çäreleriň amala aşyrylmagy netijesinde, dürli görnüşli önümleriň eksport edilen möçberi, geçen ýyl bilen deňeşdirilende, 50 göterime golaý artdy. Şuny göz öňünde tutup, döwlet Baştutanymyz daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmek we täze görnüşli önümleri öndürmegiň hasabyna eksporty artdyrmak boýunça işleri dowam etdirmegi tabşyrdy. Umuman, şu ýylyň on bir aýynyň jemleri boýunça ýurdumyzda kanagatlanarly netijeleriň gazanylandygyny aýdyp, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow muňa garamazdan, yhlasly we netijeli işlemegi dowam edip, ýurdumyzyň ykdysadyýetini depginli ösdürmelidigini belledi. 

Döwlet Baştutanymyz şu ýylyň daşary syýasat babatda hem netijeli we baý many-mazmunly bolandygyny aýdyp, Bitarap döwletimiziň daşary syýasat ugrunyň Konsepsiýasyna laýyklykda, ýurdumyzyň halkara giňişlikde dostlukly we deňhukukly gatnaşyklary ýola goýandygyny belledi. Bitarap döwletimiziň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 2023-nji ýyly “Parahatçylygyň kepili hökmünde dialogyň halkara ýyly” diýip yglan etmegi munuň ýene-de bir aýdyň mysalydyr. 

Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasynda gazanylan ikitaraplaýyn ylalaşyklary durmuşa geçirmek hem-de iki ýurduň özara gatnaşyklaryny mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidenti Karara gol çekdi. Resminama laýyklykda, Türkmen-ýapon ykdysady komitetiniň türkmen böleginiň düzümi tassyklanyldy. 

Her ýylyň 14-nji dekabrynda bellenilýän Türkmenistanyň nebitgaz senagaty we geologiýa pudaklarynyň işgärleriniň güni geçen hepdäniň wakalarynyň hatarynda boldy. Baýramçylyk mynasybetli hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu pudaklaryň işgärlerini gutlady. Döwlet Baştutanymyzyň Permanyna laýyklykda, has tapawutlanan hünärmenler Türkmenistanyň “Watana bolan söýgüsi üçin” medaly bilen sylaglandylar. 

Paýtagtymyzda ýurdumyzyň Baş arçasynyň yşyklaryny ýakmak dabarasy geçirildi. Adatça, bu dabara Täze ýyl baýramynyň öň ýanynda geçirilýär. 

Ýola goýlan däbe görä, paýtagtymyzyň täsin tebigy künjekleriniň birinde ýerleşen “Älem” medeni-dynç alyş merkeziniň öňündäki giň meýdança dabaralaryň merkezine öwrüldi. Bu ýerde iň owadan, belent arça oturdylyp, ertekiler şäherjigi giňden ýaýbaňlandyryldy. Depesi “2023” ýazgyly sekizburçly ýyldyz bilen bezelen Baş arçanyň beýikligi 43 metre deňdir. 

Dürli reňkde öwüşgin saçýan şarlar we çyrajyklar, yşyklandyryjy bezeglerden emele gelen lybasa beslenen Baş arçanyň töweregine müňlerçe ýaşlar we ulular ýygnandylar. Çünki hut şu ýerden çagalar üçin täsin başdan geçirmeleriň jadylaýjy güýji gözbaş alýar. Bu ýerde Aýazbabanyň we Garpamygyň jadyly taýajyklary arkaly körpeleriň ajaýyp arzuwlary, islegleri amala aşýar. Ýaş türkmenistanlylaryň adyndan Aýazbaba hem-de onuň agtygy Garpamyk hormatly Prezidentimize we mähriban halkymyza ýetip gelýän Täze ýyl mynasybetli tüýs ýürekden gutlaglaryny ýollap, bagtyýarlyk, saglyk, Watanymyzyň abadançylygynyň we gülläp ösmeginiň bähbidine ösüşlere beslenen özgertmeleriň durmuşa geçirilmeginde uly üstünlikleri arzuw etdiler. 

 Çagalar ýatdan çykmajak wakanyň şanyna hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan ajaýyp sowgatlary aldylar. 

Paýtagtymyzdaky Baş arçanyň yşyklarynyň ýakylmagynyň yzysüre, welaýatlaryň, şäherleriň we obalaryň merkezlerindäki Täze ýyl arçalary hem öz yşyklaryny ýakdylar. 

“Ýylyň parlak ýyldyzy” bäsleşiginiň jemleýji tapgyry Täze ýyl baýramçylygynyň öňüsyrasynda geçirilýän şanly wakalaryň biri boldy. 

Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň Medeniýet ministrligi hem-de Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti bilen bilelikde her ýylda guraýan bäsleşigine ýurdumyzyň ähli welaýatlaryndan we Aşgabat şäherinden 17 — 35 ýaş aralygyndaky zehinli ýaşlar gatnaşdylar. Döredijilik bäsleşiginiň saýlama tapgyrlary ýurdumyzyň welaýatlarynda geçirildi. Şunlukda, “Ýylyň parlak ýyldyzy” adyna Rüstem Hallyýew mynasyp boldy. Oňa göçme kubok hem-de gymmat bahaly sowgat gowşuryldy. 

Geçen hepde paýtagtymyzda Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň nobatdaky IV gurultaýy geçirildi. Forumyň gün tertibiniň çäklerinde partiýanyň Merkezi geňeşiniň başlygynyň we welaýatlardaky bölümleriniň, derňew toparynyň ýolbaşçylarynyň hasabatlary diňlenildi, guramaçylyk meselelerine garaldy. Gurultaýa gatnaşyjylar Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Merkezi geňeşiniň, derňew toparynyň täze düzümini saýladylar. Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Merkezi geňeşiniň başlyklygyna S.Owganow gaýtadan saýlanyldy. Şeýle hem TSTP-niň Tertipnamasyna hem-de Maksatnamasyna girizilmegi kabul edilen üýtgetmeler biragyzdan makullanyldy. 

17-nji dekabrda Türkmenistanyň Prezidentiniň Kararyna laýyklykda, “Ilat ýazuwy — 2022: Jebislik. Bagtyýarlyk. Röwşen geljek” şygary astynda tutuş ýurdumyz boýunça ilatyň we ýaşaýyş jaý gorunyň uçdantutma ýazuwy başlandy. Ilat ýazuwynyň esasy wezipesi ýurdumyzyň ilatynyň demografik düzümi hem-de durmuş-ykdysady ýagdaýy barada anyk maglumatlary almakdan ybaratdyr. Şeýle maglumatlar döwlet syýasatyny işläp taýýarlamak, meýilnamalaşdyrmak we dolandyrmak üçin möhüm ähmiýete eýedir. 

Sanly tehnologiýalaryň peýdalanylmagy bu çäräniň esasy aýratynlygydyr. Ilat ýazuwynyň geçirilýän döwründe maglumatlary ýygnamak, işlemek hem-de ýaýratmak işlerinde häzirki zaman enjamlary we programma üpjünçiligi peýdalanylar. 

Şeýlelikde, geçen hepdäniň wakalarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda amala aşyrylýan parahatçylyk, hoşniýetlilik we döredijilik syýasatynyň esasyny düzýän mizemez gymmatlyklar öz beýanyny tapdy. Dünýä bileleşiginiň işjeň agzasy bolan döwletimiz özüniň ösüş ýoluny saýlap alyp, ähli ýurtlaryň we halklaryň bähbidine laýyk gelýän giň halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine gönükdirilen ähmiýetli başlangyçlary öňe sürmek bilen çäklenmän, eýsem, olary iş ýüzünde durmuşa geçirmek boýunça hem yzygiderli çäreleri amala aşyrýar. 

(TDH)

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýewe Gazagystan Respublikasynyň Garaşsyzlyk güni mynasybetli tüýs ýürekden gutlaglaryny hem-de iň gowy arzuwlaryny ýollady. 

Döwlet Baştutanymyz gutlag hatynda Gazagystanyň Garaşsyzlyk ýyllarynda döwlet gurluşyny berkitmek, halkyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmak we halkara giňişlikde ýurduň abraýyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak üçin syýasy, durmuş-ykdysady ugurlarda özgertmeleri amala aşyrandygyny kanagatlanma bilen belledi. “Häzirki wagtda Türkmenistan bilen Gazagystan Respublikasynyň arasyndaky dostlukly we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary uzak möhletleýin hem-de strategik häsiýete eýedir. Ýurtlarymyzyň arasyndaky ikitaraplaýyn gatnaşyklar, däp bolşy ýaly, açyklyk, birek-birege hormat goýmak, düşünişmek ýörelgelerine esaslanyp, işjeň ösdürilýär” diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady hem-de Türkmenistan bilen Gazagystanyň arasyndaky doganlyk gatnaşyklaryň iki ýurduň halklarynyň bähbidine mundan beýläk-de yzygiderli ösdüriljekdigine ynam bildirdi. 

Türkmenistanyň Prezidenti şu ýakymly mümkinçilikden peýdalanyp, Prezident Kasym-Žomart Tokaýewe berk jan saglyk, abadançylyk we bagtyýarlyk, Gazagystan Respublikasynyň doganlyk halkyna bolsa parahatçylyk, mundan beýläk-de rowaçlyk, gülläp ösüş baradaky arzuwlaryny beýan etdi. 

(TDH)

“Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda dostlukly döwletleriň Baştutanlarynyň birinji üçtaraplaýyn sammiti geçirildi 

 Awaza, 14-nji dekabr (TDH). Şu gün “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynyň Kongresler merkezinde Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň, Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewiň hem-de Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň gatnaşmagynda birinji üçtaraplaýyn sammit geçirildi. 

Ýurdumyz halkara hyzmatdaşlygyň meselelerinde işjeň orny eýelemek bilen, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça anyk başlangyçlary öňe sürýär. Parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, ykdysadyýet, energetika, ulag, ekologiýa, ynsanperwer ulgamy, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek ýaly möhüm ulgamlara degişli bu teklipleriň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan doly goldanylmagy olaryň möhümdigine şaýatlyk edýär. 

Garaşsyz, Bitarap Türkmenistan ýokary derejedäki duşuşyklaryň we gepleşikleriň yzygiderli geçirilýän ýeri hökmünde çykyş edýär. Bu duşuşyklar we gepleşikler uzak möhletleýin geljegi nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryna has oňaýly çemeleşmeleri işläp taýýarlamaga mümkinçilik berýär. 

Soňky ýyllarda halkara hyzmatdaşlygyň merkezi hökmünde ykrar edilen “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda munuň üçin ähli şertler, şol sanda zerur infrastruktura döredildi. Şu gezekki sammitiň Hazaryň kenarynda geçirilmeginiň aýratyn manysy bardyr. Hazar sebiti ägirt uly kuwwata eýe bolup, Ýewropa bilen Aziýanyň arasyndaky baglaýjy köprüdir. Munuň özi ugurlaryň giň gerimi boýunça netijeli hyzmatdaşlyk üçin amatly şertleri emele getirýär. 

Türkmenistan parahatçylyk söýüjilikli, döredijilikli daşary syýasaty durmuşa geçirip, ähli döwletler bilen gatnaşyklaryny deňhukuklylyk, özara hormat goýmak we hoşniýetli erk ýörelgeleri esasynda ýola goýýar. Ata Watanymyz hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygynda bu ugra gyşarnyksyz eýermegini dowam edip, özüniň daşary ýurtly hyzmatdaşlary bilen netijeli özara gatnaşyklar üçin hemişe açykdyr. Şolaryň hatarynda doganlyk Türkiýe we Azerbaýjan hem bar. Şol ýurtlaryň halklary bilen türkmen halkyny asyrlaryň dowamynda kemala gelen medeni we ruhy gymmatlyklaryň umumylygy baglanyşdyrýar. 

Ýurtlarymyzyň arasyndaky hyzmatdaşlyk, döwletara derejede bolşy ýaly, sebitleýin we halkara giňişlikde hem depginli ösdürilip, strategik häsiýete eýedir. Hyzmatdaşlygyň üçtaraplaýyn görnüşi däp bolan dostlukly, ynanyşykly gatnaşyklary pugtalandyrmak, özara netijeli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin giň mümkinçilikleri açýar. 

Türkmenistan, Azerbaýjan hem-de Türkiýe hyzmatdaşlygyň ägirt uly kuwwatyna eýedirler. Olaryň geografik we geosyýasy taýdan amatly ýerleşmekleri bu hyzmatdaşlygy has doly derejede amala aşyrmaga şert döredýär. Şoňa görä-de, türkmen tarapynyň başlangyjy bilen geçirilýän şu gezekki sammit aýratyn ähmiýete eýedir we netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge, ony täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga gönükdirilendir. Şunuň bilen baglylykda, sammitiň öňüsyrasynda “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda üç ýurduň energetika, ulag we daşary işler ministrleriniň derejesinde duşuşyklaryň geçirilendigini bellemek gerek. Olaryň dowamynda sammite taýýarlyk görmek, onuň gün tertibine çykarylan meseleleri we gol çekilmäge taýýarlanylan resminamalary ylalaşmak bilen bagly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Ir bilen Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew we Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogan Awazadaky Kongresler merkezine geldiler. 

Bu ýerde sammitiň öňüsyrasynda, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iki dostlukly döwletiň Baştutanlary bilen duşuşdy. 

Şeýle hem bu ýerde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow forumyň öňüsyrasynda azerbaýjan we türk kärdeşleri bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi. 

Sammitiň resmi banneriniň öňünde bilelikde surata düşmek dabarasyndan soňra, Kongresler merkezinde çäkli düzümde ýokary derejedäki üçtaraplaýyn duşuşyk geçirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Ilham Aliýewi we Prezident Rejep Taýyp Ärdogany mübärekläp, şu gezekki duşuşygyň şeýle görnüşdäki ilkinji duşuşykdygyny belledi hem-de onuň biziň doganlyk halklarymyzyň we döwletlerimiziň arasyndaky gatnaşyklaryň hil taýdan täze tapgyrynyň binýadyny tutjakdygyna ynam bildirdi. 

Hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary boýunça pikir alyşmalaryň dowamynda sammitiň üçtaraplaýyn syýasy-diplomatik gatnaşyklary pugtalandyrmaga, söwda-ykdysady, maýa goýum, medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygy giňeltmäge mümkinçilik berjekdigi nygtaldy. 

Şeýle hem üç dostlukly ýurduň halkara düzümleriň çäklerinde, hususan-da, Türki Döwletleriň Guramasynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Goşulyşmazlyk Hereketiniň we beýleki düzümleriň çäklerindäki hyzmatdaşlygynyň ägirt uly kuwwata eýedigi bellenildi. Şunda Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň özara bähbitlere, şeýle hem sebit we dünýä möçberinde parahatçylygy, abadançylygy we ösüşi üpjün etmegiň maksatlaryna laýyk gelýän hyzmatdaşlygy depginli we hemmetaraplaýyn ösdürmegi maksat edinýändikleri tassyklanyldy. 

Bellenilişi ýaly, türkmen, azerbaýjan we türk halklaryny taryhyň dowamynda köp zatlar baglanyşdyryp gelýär. Özara gatnaşyklary pugtalandyrmagyň zerurdygyna düşünmek, dünýä syýasatynyň esasy meýilleri bilen baglylykda, uzak möhletleýin bähbitleriň gabat gelmegi, söwda-ykdysady we ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlyk üçin ägirt uly kuwwatyň bolmagy häzirki döwürde ýurtlarymyzyň esaslanýan binýadydyr. Şu günki duşuşyk üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygyň taryhynda täze sahypany açyp, umumy rowaçlygyň bähbidine tagallalary birleşdirmäge ygrarlylygy görkezýär. 

 Soňra sammit üç ýurduň wekiliýetleriniň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam etdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň we Türkiýe Respublikasynyň Prezidentlerini hem-de wekiliýetleriň agzalaryny ýene-de bir gezek mübärekläp, şu gezekki duşuşyga gatnaşmaga çakylygy kabul edendikleri üçin hemmelere minnetdarlyk bildirdi. Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, şu günki sammit doganlyk döwletlerimiziň arasyndaky gatnaşyklaryň bozulmazdygyny, garaýyşlarymyzyň birdigini, hyzmatdaşlyk etmäge we arkalaşmaga taýýardygymyzy tassyklaýar. 

Eger men ýurtlarymyzyň Prezidentleriniň arasyndaky gatnaşyklaryň nusgalykdygyny aýtsam, hakykatdan daş düşdügim bolmaz diýip pikir edýärin. Bu gatnaşyklar aýratyn mähirliligi we ýürekdeşligi, ynanyşmagy, doly açyklygy bilen tapawutlanýar. Bu bolsa bize ähli ugurlarda, ýagny syýasy, ykdysady we ynsanperwer ugurlarda üçtaraplaýyn gatnaşyklarymyzy ynamly hem-de netijeli ösdürmäge we kämilleşdirmäge mümkinçilik berýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi. 

Häzirki döwürde Türkmenistan, Azerbaýjan Respublikasy we Türkiýe Respublikasy ählumumy parahatçylygy, durnuklylygy hem-de howpsuzlygy gorap saklamak we pugtalandyrmak ugrunda çykyş edýärler. Birleşen Milletler Guramasynda, Türki Döwletleriň Guramasynda, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynda we beýleki möhüm halkara forumlarda biziň ýurtlarymyzyň sesi ynamly hem-de abraýly ýaňlanýar. 

Biziň ýurtlarymyz sebit meselelerinde hem netijeli hyzmatdaşlyk we özara düşünişmek ýörelgelerini yzygiderli hem-de tutanýerli öňe sürýärler. Olaryň garaýyşlary sebit işlerini ösdürmäge örän oňyn täsirini ýetirýär. 

Biz döwletara gatnaşyklarda halkara hukugyň, Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasynyň ykrar edilen kadalarynyň, özara hormatlamak, deňhukuklylyk we adalatlylyk ýörelgeleriniň dabaralanmagy ugrunda çalyşýarys hem-de köp iş edýäris diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. 

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň şu günki duşuşygyna biz doly esas bilen, ykdysady ulgamda ýurtlarymyzyň hyzmatdaşlygy babatda möhüm waka hökmünde garaýarys diýip, sözüniň dowamynda türkmen-azerbaýjan söwda-ykdysady gatnaşyklaryna ünsi çekdi. Bu gatnaşyklar yzygiderli we özara bähbitli deňhukukly esasda ösdürilip, soňky döwürde düýpli işjeňleşdirildi. Iki tarap hem hyzmatdaşlygyň netijeliligini ýokarlandyrmagyň, geljegi uly bolan ugurlara çykmagyň usullaryny işjeň ulanýar. Şu ýylyň 10 aýynyň jemleri boýunça iki ýurduň arasynda haryt dolanyşygy bäş essä golaý artdy. 

Hazar deňzindäki «Dostluk» uglewodorod ýatagyny bilelikde gözlemek, işläp geçmek we özleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda geçen ýylyň ýanwarynda özara düşünişmek baradaky Ähtnama gol çekilmegi möhüm waka boldy. Bu ýagdaý Türkmenistanyň we Azerbaýjanyň Hazar deňzindäki energetika hyzmatdaşlygynyň düýbünden täze tapgyrydygy bilen tapawutlanýar. Munuň özi pugta halkara hukuk binýady esasynda bilelikde işlemek üçin örän giň mümkinçilikleri açýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. «Dostluk» ýatagynda bilelikde işlemek barada gazanylan ylalaşyklar özara goýulýan çuňňur hormata, hakyky hoşniýetli goňşuçylyga, deňhukuklylyga we birek-biregiň bähbitleriniň hasaba alynýandygyna şaýatlyk edýär. 

Türkiýe Respublikasy hem köp ýyllardan bäri Türkmenistanyň örän möhüm söwda-ykdysady hyzmatdaşy bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ikitaraplaýyn haryt dolanyşygynyň depgininiň durnukly ösüşini belledi. 

Üç döwletiň mümkinçilikleriniň birleşdirilmegi, bilelikdäki serişdeleriň, geografik, tehnologik mümkinçilikleriň ulanylmagy diňe bir biziň ýurtlarymyzyň milli ykdysadyýetlerini ösdürmäge güýçli ýardam etmän, eýsem, bütin Ýewraziýa giňişliginde geoykdysady düzümlere täze dörediji many-mazmun we häsiýet hem berer diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. Gürrüň, ozaly bilen, energetika hem-de ulag ýaly strategik ugurlar barada barýar. 

Halkara energetika hyzmatdaşlygy ulgamynda Türkmenistan, Azerbaýjan we Türkiýe energiýa serişdelerini dünýä bazarlaryna ibermegiň sazlaşykly, köp görnüşli ulgamyny döretmek ugrunda çykyş edýärler. Munuň özi köptaraply bähbitleri hasaba almak bilen, bu ulgamlaryň ugurlaryny diwersifikasiýa etmäge, olaryň işlemeginiň anyk we aýdyň ülňülerine esaslanmalydyr. Ygtybarlylyk hem-de howpsuzlyk kepillendirmelerine daýanmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Biziň tebigy gazy Türkmenistandan we Azerbaýjandan Türkiýä, soňra bolsa dünýä bazarlaryna ibermekde hyzmatdaşlygy ýola goýmak baradaky bilelikdäki başlangyçlarymyza hut şunuň bilen baglylykda seretmelidiris. 

Ulag hyzmatdaşlygy beýleki bir örän möhüm ugur bolup durýar. Biz Aziýanyň we Ýewropanyň arasynda öz ýurtlarymyzyň üstünden geçýän üstaşyr ulag geçelgelerini döretmegiň bilelikdäki strategiýasyna daýanýan üçtaraplaýyn ysnyşykly hyzmatdaşlygyň zerurdygy baradaky pikire goşulýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. 

Türkmenistan — Azerbaýjan — Türkiýe täze ulag geçelgesi geljegi uly bolan taslamalaryň birine öwrülip biler. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy şu ugur boýunça ýük daşamaga amatly bolmagy üçin, ýeke-täk logistik merkezi döretmek baradaky meselä seretmegi teklip edýär. 

Döwlet Baştutanymyz sözüni dowam edip, Gündogar — Günbatar ugry boýunça ygtybarly ulag köprüsini döretmekde Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň esasy orny eýelemelidigine ynam bildirdi. Bu ugurdaky bilelikdäki tagallalarymyz köp babatda beýleki halkara hyzmatdaşlar, iri maýa goýujylar bilen ylalaşyklary gazanmaga ukyplydyr. 

Şeýle hem halkara giňişlikde ylalaşylan ulag diplomatiýasyny has maksadaokgunly alyp barmak zerurdyr. Bu diplomatiýa bolsa ýöriteleşdirilen düzümler bilen işjeň hereketleri göz öňünde tutýar. Hususan-da, gürrüň Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa Ykdysady Komissiýasy (ÝYK), bu guramanyň Aziýa we Ýuwaş umman üçin Ykdysady we Durmuş Komissiýasy (ESKATO), Halkara awtomobil ulaglary birleşigi hem-de beýleki düzümler barada barýar. 

Söwda, senagat kooperasiýasy ulgamlarynda, beýleki möhüm ugurlarda üçtaraplaýyn gatnaşyklary giňeltmek ýaly düýpli meseleden hem çetde durulmaly däldir. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, bu ugurda hoşniýetli goňşuçylygyň bilelikdäki gowy tejribesine hem-de däplerine daýanyp, biz hyzmatdaşlyk gatnaşyklarymyza talabalaýyk itergi bermäge ukyplydyrys. Işewür bileleşikleriň arasynda täze gatnaşyklary açmalydyrys we işjeň peýdalanmalydyrys, ýurtlarymyzyň çäklerinde taslamalara bilelikdäki maýa goýumlaryny höweslendirmelidiris. 

Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň ykdysady mümkinçiligi doly netije bermegi üçin ulanylmalydyr. Dünýä ösüşiniň häzirki meýillerine we esasy ugurlaryna, ozaly bilen, onuň tehnologik, sanly, ekologik taraplaryna gönükdirilmelidir. Ýurtlarymyzyň arasynda durnukly ykdysady geçelgeleri döretmäge işjeň girişmegiň wagty geldi. 

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz sammite gatnaşyjylara ýüzlenip, dünýäde ýönekeý bolmadyk ýagdaýlaryň bolup geçýän häzirki döwründe halklarymyzyň arasyndaky özara düşünişmegi we dostlugy berkitmegiň örän möhümdigini belledi. Şu meselede medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyk, döredijilik we ylmy işgärleriň, talyp ýaşlaryň hem-de mekdep okuwçylarynyň, türgenleriň gatnaşyklary aýratyn orny eýelemelidir. Parlamentara hyzmatdaşlyga-da möhüm wezipe degişlidir. Şeýle gatnaşyklary döwlet tarapyndan goldamak geljege goşantdyr. Häzirki döwürde bilelikdäki tagallalarymyz arkaly, şol sanda şu duşuşygyň barşynda emele gelýän däpleriň miras geçmeginiň we dowam etmeginiň berk kepilidir diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi. 

Çykyşynyň ahyrynda döwlet Baştutanymyz bu hyzmatdaşlygyň ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklaryň ýyl ýazgysyna aýdyň sahypa bolup girjekdigine, hyzmatdaşlygymyzy giňeldip, baýlaşdyrjakdygyna, munuň üçin täze mümkinçilikleri açjakdygyna, türkmen, azerbaýjan we türk halklarynyň bozulmaz doganlygynyň hem-de agzybirliginiň berkdiginiň aýdyň şaýadyna öwrüljekdigine ynam bildirdi. 

Duşuşygyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewe söz berdi. 

Azerbaýjanyň Baştutany şu ýyl biziň ýurdumyza ikinji gezek sapar bilen gelendigini belläp, döwlet Baştutanymyza sammitiň ýokary guramaçylyk derejesi hem-de bildirilen myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirdi. 

Türkmenistanyň durnukly we okgunly ösüş ýoly bilen täze belentliklere tarap hereketiniň şaýady bolýandygymyz, onuň gazananlaryny gözümiz bilen görýändigimiz bizi şatlandyrýar diýip, Prezident Ilham Aliýew belledi. 

Nygtalyşy ýaly, Azerbaýjan, Türkmenistan we Türkiýe halklarynyň gelip çykyşy, ruhy we medeni kökleri, umumy ahlak gymmatlyklary bilen baglanyşyklydyr. Biz, hakykatdan-da, halklarymyzyň örän baý taryhy-medeni mirasyna hem-de olaryň adamzat siwilizasiýasyna goşan uly goşandyna buýsanýarys diýip, Azerbaýjan Respublikasynyň Baştutany aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, üç ýurduň arasyndaky gatnaşyklaryň ýokary derejesi kanagatlanma bilen bellenildi. 

Prezident Ilham Aliýew azerbaýjan-türkmen hyzmatdaşlygy meselesine degip geçmek bilen, 2017-nji ýylda Strategik hyzmatdaşlyk hakynda bilelikdäki Jarnama gol çekilendigini ýatlatdy. 

Biziň ýurtlarymyz şeýle hem halkara guramalaryň, şol sanda BMG-niň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Türki Döwletleriň Guramasynyň, ÝHHG-niň çäklerinde üstünlikli hyzmatdaşlyk edýärler hem-de birek-birege goldaw berýärler. 

Häzirki wagtda taryhy gatnaşyklara daýanýan biziň özara hyzmatdaşlygymyz söwda-ykdysady, ulag-logistika we beýleki ulgamlarda döwletara gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmegine ýardam berýär. Şu ýyl Azerbaýjan Respublikasy bilen Türkmenistanyň arasyndaky haryt dolanyşygy bäş esse artdy. 

Belent mertebeli myhmanyň belleýşi ýaly, Azerbaýjan, Türkmenistan we Türkiýe ulag we logistika ulgamlarynda, bu ugurda taslamalary durmuşa geçirmekde uly üstünlikleri gazandylar, munuň özi netijeli hyzmatdaşlyk üçin täze mümkinçilikleri açýar. 

Azerbaýjan Lideri çykyşynyň ahyrynda şu gezekki üçtaraplaýyn sammitiň ähmiýetini ýene-de bir gezek nygtap, şeýle duşuşyklaryň geljekde hem yzygiderli ýagdaýda geçiriljekdigine hem-de olaryň biziň doganlyk ýurtlarymyzyň arasynda gatnaşyklaryň mundan beýläk-de ösdürilmegine ýardam etjekdigine umyt bildirdi. 

 Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogana söz berdi. 

Belent mertebeli myhman mähirli kabul edilendigi üçin hoşallyk bildirip hem-de mümkinçilikden peýdalanyp, döwlet Baştutanymyzy ýakynda bellenilen Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlady. 

Bellenilişi ýaly, Türkiýe özara bähbitli üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna ýardam berjek şu gezekki sammitiň ähmiýetine uly ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Rejep Taýyp Ärdogan şu günki duşuşygyň dowamynda gol çekilmegine taýýarlanylan resminamalaryň möhümdigini aýtdy. 

Türkiýe şeýle hem halkara düzümleriň, şol sanda Türki Döwletleriň Guramasynyň çäklerinde üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine uly üns berýär. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň TDG-niň Ýaşulular geňeşiniň agzalygyna saýlanmagy uly ähmiýetli şert bolup durýar. 

Energetika we ulag ulgamlary hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi. Ulag geçelgelerini ösdürmek we netijeli peýdalanmak boýunça hyzmatdaşlykda ýurtlarymyzyň artykmaçlyklarynyň peýdalanylmagyna uly ähmiýet berilýär. Türk Lideri şeýle hem özara haryt dolanyşygynyň möçberlerini artdyrmak üçin tagallalary birleşdirmegiň zerurdygy baradaky pikiri beýan etdi. 

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan ýurtlarymyzda bar bolan strategik mümkinçilikleriň esasynda üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygyň pugtalandyryljakdygyna ynam bildirdi, şol mümkinçilikler umumy bähbitler üçin doly derejede herekete getirilmelidir. 

Türkiýäniň Baştutany türki döwletleriň ýaşlarynyň arasynda ýakyn gatnaşyklaryň höweslendirilmegini hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň biri hökmünde görkezdi, munuň özi olaryň arasynda dost-doganlyk gatnaşyklarynyň pugtalandyrylmagyna ýardam berer. 

Sözüniň ahyrynda türk Lideri Türkmenistanyň Baştutanyna myhmansöýerlik we sammitiň ýokary guramaçylyk derejesi üçin ýene bir gezek hoşallyk bildirdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow duşuşygyň netijelerini jemläp, belent mertebeli myhmanlara üçtaraplaýyn sammite gatnaşmak üçin Türkmenistana sapar bilen gelmek baradaky çakylygy kabul edendikleri hem-de many-mazmunly çykyşlary üçin minnetdarlyk bildirdi. 

 Soňra resminamalara gol çekmek dabarasy boldy. 

Duşuşygyň jemleri boýunça Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Türkiýe Respublikasynyň döwlet Baştutanlarynyň birinji sammitiniň Bilelikdäki Beýannamasy kabul edildi, onda üç ýurduň arasyndaky gatnaşyklaryň ýokary derejesi kanagatlanma bilen bellenilýär, geljekde hem köptaraplaýyn strategik hyzmatdaşlygy hemmetaraplaýyn ösdürmäge, parahatçylygy, howpsuzlygy we durnuklylygy üpjün etmek, ählumumy we sebit derejelerinde ynanyşmak hem-de özara düşünişmek ýagdaýyny emele getirmek maksady bilen halkara giňişlikde netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmaga taýýarlyk beýan edilýär. 

Döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk hakynda Türkmenistanyň Hökümetiniň, Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň we Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Ylalaşyga; 2023 — 2025-nji ýyllar üçin ylym, bilim we medeniýet babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Hökümetiniň, Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň we Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Çarçuwaly maksatnama; Gümrük hyzmatdaşlygy boýunça bilelikdäki konsultatiw topary döretmek barada Türkmenistanyň Hökümetiniň, Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň we Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Energetika babatda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek hakynda «Türkmengaz» döwlet konserniniň, Azerbaýjan Respublikasynyň Energetika ministrliginiň we Türkiýe Respublikasynyň Energetika we tebigy serişdeler ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Ulaglar babatda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek barada Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň, Azerbaýjan Respublikasynyň Sanly ösüş we ulag ministrliginiň we Türkiýe Respublikasynyň Ulag we infrastruktura ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi. 

Sammit tamamlanandan soňra, üç ýurduň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylary köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň öňünde çykyş edip, duşuşygyň jemleri barada habar berdiler. Bellenilişi ýaly, Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Türkiýe Respublikasynyň Prezidentleriniň şu gezekki duşuşygy, hakykatdan-da, taryhy waka, biziň döwletlerimiziň we halklarymyzyň arasynda dost-doganlyk gatnaşyklarynyň mizemezdiginiň aýdyň subutnamasy boldy. Sammitiň dowamynda gazanylan ylalaşyklaryň hem-de gol çekilen resminamalaryň özara bähbitli üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygy yzygiderli pugtalandyrmak we giňeltmek, ony täze, geljegi uly ugurlara çykarmak, dünýädäki häzirki dörän ýagdaýlar bilen baglylykda örän möhüm syýasy, ykdysady, durmuş we ynsanperwer ähmiýete eýe bolýan Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek üçin ygtybarly binýat bolup hyzmat etjekdigi bellenildi. 

Sammitiň maksatnamasy tamamlanandan soňra, Azerbaýjan Respublikasynyň we Türkiýe Respublikasynyň Prezidentleri Türkmenbaşy şäheriniň Halkara howa menziline bardylar we Türkmenistandan ugradylar. 

Şeýlelikde, “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda geçen ýokary derejedäki üçtaraplaýyn duşuşyk Bitarap Türkmenistanyň taraplaryň özara bähbitlerine, ählumumy abadançylygyň maksatlaryna laýyk gelýän netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek meselelerine öňdengörüjilikli we başlangyçly çemeleşýändigini ýene-de bir gezek görkezdi. Sammitde ýurdumyzyň öňe süren netijeli teklipleri munuň aýdyň subutnamasydyr. Bu teklipler hyzmatdaşlygyň köpugurly kuwwatyny has doly derejede durmuşa geçirmäge, taryhyň dowamynda kemala gelen dostluk we doganlyk däplerine esaslanýan döwletara gatnaşyklary häzirki döwrüň ýagdaýlaryna laýyk gelýän hil taýdan täze sepgitlere çykarmaga gönükdirilendir.

Gadyrly nebitçiler, gazçylar we geologlar! 

Siziň ähliňizi ýurdumyzda her ýyl uly dabara bilen bellenilýän hünär baýramyňyz — Nebitgaz senagaty we geologiýa işgärleriniň güni bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn! 

Nebitgaz pudagy milli ykdysadyýetimiziň binýatlyk pudagydyr. Ýurdumyzyň mineral-çig mal serişdeler binýady, kuwwatly ýangyç-energetika senagaty we energiýa-ulag üpjünçilik ulgamlary Türkmenistany kuwwatly döwlet hökmünde dünýä tanadýar. 

Şoňa görä-de, nebitgaz senagatyny ösdürmek ýurdumyzy ykdysady taýdan ösdürmegiň ileri tutulýan möhüm ugry bolmagynda galýar. «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» ýangyç-energetika toplumynyň önümçilik kuwwatynyň mundan beýläk-de artdyrylmagyna gönükdirilen iri taslamalaryň amala aşyrylmagy göz öňünde tutulýar. 

Biz nebitgaz toplumyny diwersifikasiýalaşdyrmaga, täze, häzirki zaman önümçiliklerini döretmegiň hasabyna onuň üpjünçilik ulgamlaryny döwrebaplaşdyrmaga aýratyn üns berýäris. Şu nukdaýnazardan, nebiti, tebigy gazy gaýtadan işläp, ýokary hilli önümleriň täze görnüşlerini öndürmegi esasy wezipeleriň biri hökmünde kesgitledik. 

Nebite we gaza baý täze, önümli ýataklary ýüze çykarmak boýunça gözleg-agtaryş işleriniň geçirilmegine, uglewodorod serişdeleriniň çykarylyşynyň we gaýtadan işlenilişiniň möçberiniň artdyrylmagyna, türkmen energiýa serişdelerini dünýäniň energetika bazarlaryna çykarmagyň dürli ugurlarynyň döredilmegine, nebitgaz önümçiliginde innowasiýalaryň ulanylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär. 

Nebitgaz pudagynda işleriň alnyp barlyşynda täze usullary, ylmyň we tehnikanyň soňky gazananlaryny ulanmak bilen, öňde goýlan wezipeleriň durmuşa geçirilmegi ýurdumyzyň ykdysady taýdan ösmegine oňaýly täsir edýär. Häzirki wagtda hem öňdebaryjy önümçilikleri döretmek, hereket edýän desgalary toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak hem-de täze tehnologiýalary we ýokary netijeli enjamlary giňden ornaşdyrmak işleri alnyp barylýar. 

Türkmenistanyň başlangyçlary bilen amala aşyrylýan iri energetiki taslamalar halkara derejede möhüm ähmiýete eýe bolýar. Ýurdumyz tarapyndan gaz geçirijileriň gurluşygynyň amala aşyrylmagy sebitde parahatçylygy berkitmäge, ykdysady hyzmatdaşlygy giňeltmäge, müňlerçe iş orunlaryny döretmäge, ýurdumyzda hem-de goňşy we sebitiň döwletlerinde iň häzirki zaman senagat üpjünçilik ulgamlaryny emele getirmäge şert döredýär. Bu taslamalaryň durmuşa geçirilmegi biziň döwlet syýasatymyzyň esasy wezipeleriniň biri bolup durýar. 

Ýurdumyzda nebitgaz senagatynyň täze ugry hasaplanýan gazhimiýa pudagyny ösdürmek döwletimiziň baý uglewodorod serişdelerini peýdaly hem-de netijeli ulanmak babatda öňe sürülýän strategiýalaryň biridir. 

Gaz senagatyna degişli täze taslamalaryň durmuşa geçirilmegi sebitlerimizi toplumlaýyn senagatlaşdyrmak, milli ykdysadyýetimizi okgunly ösdürmek, dünýä bazarynda uly isleg bildirilýän önümleriň öndürilişini artdyrmak wezipelerini çözmäge gönükdirilendir. Innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak arkaly tebigy gazy gaýtadan işläp, ýokary hilli önümleri öndürip, uglewodorod serişdelerini dünýä bazarlaryna dürli ugurlar boýunça çykarmak babatda alnyp barylýan işler örän guwandyryjydyr. 

 Türkmenistanyň nebitgaz senagatynyň we geologiýa pudagynyň zähmetsöýer işgärleri! 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe türkmen nebitçileriniň, gazçylarynyň we geologlarynyň gujur-gaýraty, ýadawsyz zähmeti netijesinde uglewodorod serişdeleriniň çig mal ýataklaryny gözlemek, agtarmak, guýulary çuň burawlamak we özleşdirmek, dünýä ölçeglerine laýyk gelýän täze önümleri öndürmek hem-de bu işleriň alnyp barlyşynda daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmak babatda uly işler amala aşyrylýar. 

Ýurdumyzda «Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2022» atly halkara maslahatyň we sergisiniň geçirilmegi, şeýle hem «ADIPEC 2022» atly halkara nebitgaz sergisine gatnaşylmagy munuň şeýledigine aýdyň şaýatlyk edýär. 

Geljekde hem nebitgaz senagatynyň we geologiýa pudagynyň işgärleriniň öňde goýlan ähli wezipelere abraý bilen hötde geljekdiklerine berk ynanýaryn. 

 Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň nebitçileri, gazçylary we geologlary! 

Sizi «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda giňden bellenilip geçilýän hünär baýramyňyz bolan Nebitgaz senagaty we geologiýa işgärleriniň güni mynasybetli ýene bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, abadan we bagtyýar durmuş, nebitgaz senagatyny ösdürmek ugrunda alyp barýan işleriňizde rowaçlyklary arzuw edýärin. 

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.