Aşgabat, 7-nji oktýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putiniň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik geçirildi.

Söhbetdeşligiň başynda milli Liderimiz russiýaly kärdeşini doglan güni bilen gutlady we oňa berk jan saglygyny hem-de Russiýanyň dostlukly halkynyň bähbidine alyp barýan döwlet işinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Wladimir Putiniň baştutanlygynda Russiýa Federasiýasynyň döwletlilik, okgunly durmuş-ykdysady ösüş, halkara giňişlikde ýurduň abraýyny pugtalandyrmak ýoly bilen ynamly öňe barýandygyny nygtady. Türkmenistanda geçen ýyllaryň dowamynda biziň ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklaryň hil taýdan täze many-mazmuna eýe bolandygyna hem-de strategik hyzmatdaşlygyň derejesine çykandygyna ýokary baha berilýär.

Russiýanyň Baştutany gutlaglar we mähirli sözler üçin hoşallyk bildirip, taraplaryň hoşmeýilli erk-islegine, öňden gelýän dostluk hem-de ynanyşmak gatnaşyklaryna esaslanýan döwletara hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýete eýedigini kanagatlanma bilen belledi.

Telefon arkaly gürrüňdeşligiň dowamynda söhbetdeşler türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar. Şol hyzmatdaşlyk ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde giň ugurlar boýunça okgunly we üstünlikli ösdürilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň bitarap daşary syýasy ugruny we halkara başlangyçlaryny hemişe goldaýandygy üçin Russiýa minnetdardygyny belledi. Daşary syýasat edaralarynyň ugry boýunça gatnaşyklar netijeli we yzygiderli häsiýete eýedir. Bu bolsa özara gyzyklanma bildirilýän möhüm ählumumy we sebit meseleleri, şol sanda Owganystandaky ýagdaý bilen bagly meseleler barada içgin pikir alyşmaga ýardam edýär.

Söhbetdeşligiň barşynda Hazar «bäşliginiň” çäklerinde özara gatnaşyklar köptaraply hyzmatdaşlygyň möhüm ugry hökmünde görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Türkmenistanyň şu ýyl Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň nobatdaky sammitini geçirmäge taýýardygyny tassyklady.

Türkmen tarapy dünýädäki ýeňil bolmadyk pandemiýa zerarly ýüze çykan çylşyrymly ýagdaýa düşünmek bilen, bu sammitiň ýüzbe-ýüz görnüşde geçirilmegini möhüm hasaplaýar. Munuň özi häzirki wagtda gün tertibinde durýan wajyp meselelere içgin seretmek zerurlygy bilen şertlendirilendir. Şolaryň hatarynda durnuklylyk we howpsuzlyk, ekologiýa hem-de daşky gurşawy goramak, Hazarda ykdysady hyzmatdaşlyk meseleleri bar. Mundan başga-da, sammit Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň ikitaraplaýyn duşuşyklaryny geçirmäge mümkinçilik döreder. Zerur bolan ýagdaýynda, Türkmenistan sammiti guramak meseleleri boýunça içgin pikir alyşmak üçin Russiýa Federasiýasynyň wekilini kabul etmäge taýýardyr.

Söwda-ykdysady ulgam türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň möhüm ugrudyr. Şunuň bilen baglylykda, 2021-nji ýylda ikitaraplaýyn haryt dolanyşygynyň artandygy kanagatlanma bilen bellenildi. Türkmen statistikasyna laýyklykda, şu ýylyň 8 aýynda, 2020-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, haryt dolanyşygy 12,5 göterim artdy. 2021-nji ýylyň 8 aýynda ikitaraplaýyn haryt dolanyşygynyň umumy möçberi 1 milliard 86 million amerikan dollaryna barabar boldy.

Şunuň bilen birlikde, özara iberilýän harytlaryň sanawynyň yzygiderli giňelýändigi bellenildi. Munuň özi bolsa hyzmatdaşlygyň köpugurly häsiýete eýedigine şaýatlyk edýär. Nebitgaz ulgamynda hem-de gazhimiýa, awtomobil senagaty, gämigurluşyk, howa ulagy we beýleki ulgamlarda özara gatnaşyklar üstünlikli ösdürilýär.

Ikitaraplaýyn hökümetara toparyň işi söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň täsirli guraly bolup durýar. Häzirki wagtda bu toparyň Russiýa tarapyndan başlygy — Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň wise-premýeri Alekseý Owerçugyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň Türkmenistanda bolýandygy bellenildi. Şu gün bu toparyň başlyklarynyň giňişleýin duşuşygyny geçirmek, iki ýurduň Hökümetleriniň arasynda 2021 — 2023-nji ýyllar üçin ykdysady hyzmatdaşlyk Maksatnamasyna gol çekmek hem-de Russiýanyň wekiliýetiniň agzalary üçin ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesini guramak göz öňünde tutulýar.

Iki ýurduň sebitleriniň arasyndaky özara gatnaşyklar türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Soňky ýyllarda Sankt-Peterburg şäheri, Astrahan welaýaty, Tatarystan Respublikasy hem-de Russiýa Federasiýasynyň beýleki sebitleri bilen gatnaşyklaryň ep-esli işjeňleşendigi bellenildi. Munuň özi tutuş döwletara hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna we ösdürilmegine ýardam edýär.

Şeýle hem ynsanperwer ulgamda, şol sanda ylym, bilim we medeniýet, saglygy goraýyş ugurlary boýunça däp bolan hyzmatdaşlygyň işjeň ösdürilýändigi nygtaldy. Häzirki wagtda türkmen talyplarynyň 36 müňe golaýynyň Russiýa Federasiýasynyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýandygy netijeli gatnaşyklaryň aýdyň mysaly bolup durýar. Biziň ýurtlarymyz mundan beýläk-de hyzmatdaşlygyň şu we beýleki ulgamlarynda gatnaşyklary pugtalandyrmaga ýardam bermegi göz öňünde tutýarlar.

Häzirki ýagdaýlar bilen baglylykda, aýratyn hem dünýäde koronawirus ýokanjynyň pandemiýasynyň dowam edýändigini nazara almak bilen, saglygy goraýyş ugry boýunça hyzmatdaşlyga uly ähmiýet berilýär. Milli Liderimiz pursatdan peýdalanyp, Russiýanyň Baştutanyna ýurtda öndürilen waksinalaryň, PZR test-ulgamlarynyň hem-de derman serişdeleriniň Türkmenistana iberilmegine goldaw berendigi üçin minnetdarlyk bildirdi.

Telefon arkaly söhbetdeşligiň ahyrynda Prezidentler Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de Wladimir Putin Türkmenistanyň we Russiýa Federasiýasynyň dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk hem-de strategik hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryna berk ygrarlydyklaryny tassyklap, birek-birege we iki ýurduň halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Baş arhiw müdirliginiň Türkmenistanyň Prezidentiniň arhiw gaznasy tarapyndan neşir edilýän «Syýasat we jemgyýet» ylmy-nazaryýet žurnalynyň 8-nji sany çapdan çykdy.

Žurnalda çap edilen makalalaryň özenini düzýän sowal-jogap, seljeriş we statistiki maglumatlar milli Liderimiziň köpugurly döwlet syýasatynyň esasy ugurlaryny şöhlelendirýär. Ýylda bir gezek çapdan çykýan žurnalda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça tutuş ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan düýpli we demokratik özgertmeleriň esasy ugurlary hem-de wezipeleri aýdyň açylyp görkezilýär.

“Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany” diýen şygar astynda geçen 2020-nji ýyl ýurdumyzyň ýyl ýazgysyna möhüm wakalar bilen girdi. Şolarda ykdysadyýetimizi döwrebaplaşdyrmakda hem-de sanlylaşdyrmakda, döwlet dolandyryşyny kämilleşdirmekde, ylym, bilim, medeniýet, saglygy goraýyş ulgamlarynda ata Watanymyzyň gazanan üstünlikleri we depginli ösüşleri beýan edilýär.

Žurnalda ýerleşdirilen makalalaryň esasy mowzuklary Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 25 ýyllygy we 2019-njy ýylda Halk Maslahatynyň mejlisinde milli Liderimiziň başlangyjy boýunça kabul edilen çözgüde laýyklykda badalga berlen konstitusion özgertmeleriň täze tapgyrynyň üstünlikli tamamlanmagy hakda boldy. Şunuň bilen baglylykda, “Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany”, “Halkara gatnaşyklar” we “Döwlet adam üçindir!” diýen sözbaşy bilen çap edilen makalalary bellemek bolar.

“Hemişelik Bitaraplygyň görnüşleri: geçmişe nazar aýlamak” atly makalada Bitaraplyk syýasatyny amala aşyrmagyň dürli görnüşleri we ugurlary açylyp görkezilýär. Awtoryň belleýşi ýaly, hemişelik Bitaraplyk özünde çylşyrymly halkara hukuk institutyny jemleýär. Ol özüniň ösüşinde uzak hem-de çylşyrymly ýoly geçip, XIX asyryň başlarynda gutarnykly kemala geldi.

Ady agzalan makalada taryha gysgaça syn berlip, häzirki hemişelik Bitarap döwletleriň tejribesiniň giňelýändigi, hukuklarynyň we borçlarynyň çuňlaşýandygy nygtalýar. 1995-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk derejesiniň ykrar edilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Adamzat taryhynda şeýle ykrarnama ilkinji gezek kabul edildi.

2020-nji ýyl ýurdumyzyň halkara abraýynyň artmagy, geosyýasy we geoykdysady kuwwatynyň pugtalanmagy bilen şöhratlandy. Bu “Bitarap Türkmenistanyň sebit syýasaty: parahatçylyk, ynanyşmak we hoşniýetli goňşuçylyk esasyndaky hyzmatdaşlyk” atly makalada öz beýanyny tapýar. Makala hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän daşary syýasatyň esasy ugurlaryna bagyşlanýar.

Awtoryň belleýşi ýaly, ýurdumyz parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmek boýunça halkara başlangyçlary bilen çykyş edip, ähli meseleleri syýasy-diplomatik ýollar arkaly çözmegi özüniň ileri tutýan ugurlarynyň düýpli esaslary hökmünde garaýar. Şunda hemişelik Bitaraplyk instituty netijeli hyzmatdaşlygyň, ilkinji nobatda, sebit howpsuzlygy we öňüni alyş diplomatiýasy babatda täsirli gural hökmünde öňe sürülýär. Şunuň bilen baglylykda, dünýä bileleşigi tarapyndan, ilkinji nobatda, BMG tarapyndan Türkmenistanyň tutumly başlangyçlarynyň goldanylmagy, hususan-da, 2021-nji ýylyň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan edilmegi aýratyn ähmiýete eýedir.

“Seljuklar döwletiniň daşary syýasatynda we diplomatiýasynda parahatçylyk, ynanyşmak we hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgeleri” atly makalada türkmenleriň döwlet gurluşynyň sütünlerine binýat edilen parahatçylyk söýüjilik däpleri baradaky anyk taryhy wakalar beýan edilýär. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň eserlerinde işlenip taýýarlanylan usulyýet esasyna daýanmak bilen, Togrul beg, Alp Arslan, Mälik şa, Soltan Sanjar we beýleki taryhy şahsyýetleriň baştutanlygynda Beýik Seljuklar döwletiniň (1040 — 1157) diplomatiýasynyň mysalynda taryhy şertleriň we daşary syýasy strategiýasynyň kemala gelmeginiň ysnyşykly arabaglanyşygy açylyp görkezilýär. Makalada parahatçylygy saklamakda we harby dawalaryň öňüni almakda syýasy-diplomatik usullary, gepleşikler gurallaryny ulanmagyň ileri tutulýandygy aýdylýar.

“Türkmen Bitaraplygy — parahatçylygyň we ösüşiň syýasaty” atly makala ýurdumyzyň Bitaraplyk derejesine eýe bolmagynyň şanly senesine bagyşlanýar.

“Konstitusion özgertme: milli parlamentiň täzelikleri we geljegi” atly nazaryýet-seljeriş makalasynda Türkmenistanyň kanunçylyk namalaryny seljermek we umumylaşdyrmak hem-de bar bolan giň maglumatlar esasynda milli parlamentiň täze, iki palataly ulgamyna geçilmeginiň ýurdumyzyň hukuk binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmaga hem-de döwlet häkimiýetiniň bu edarasynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmaga ýardam etjekdigi barada giňişleýin beýan edilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, konstitusion özgertmeleriň maksadynyň täzeçilligi biri-biriniň wezipelerini özara doldurýan Halk Maslahatynyň we Mejlisiň bir düzümde sazlaşykly jemlenmegindedir. Bu ýurdumyzyň täze taryhynda örän möhüm waka bolup, döwletimiziň dünýä we milli demokratiýa tejribesiniň esasy ölçeglerine, halkara hukugyň umumy ykrar edilen ýörelgelerine hem-de kadalaryna berk ygrarlydygyny görkezdi.

Milli Liderimiziň medeni diplomatiýasyna bagyşlanyp ýazylan makalada “Türkmenistanda medeniýet ulgamyny ösdürmegiň 2019 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasynyň” ýerine ýetirilişine aýratyn üns berilýär.

“Parahatçylygyň, ynanyşmagyň we durnukly ösüşiň dabaralanmagynyň hatyrasyna medeniýetleriň gatnaşygy” atly makalada hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň türkmen halkynyň hukuklaryny üpjün etmäge, öz medeni-milli özboluşlylygymyzy umumadamzat gymmatlyklary bilen sazlaşykda gorap saklamaga hem-de artdyrmaga, taryhy-medeni gymmatlyklarymyzy we maddy däl mirasymyzy öwrenmäge hem-de giňden wagyz etmäge, bu ulgamda halkara hyzmatdaşlygy netijeli ösdürmäge gönükdirilen syýasatynyň manysy we özeni jikme-jik açylyp görkezilýär.

Mähriban Watanymyzyň medeni diplomatiýasynyň baý daşary syýasy tejribesi BMG — 2030 Gün tertibinde bellenilen Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde örän wajypdyr. Şunuň bilen baglylykda, 2013 — 2022-nji ýyllar aralykdaky döwür BMG tarapyndan medeniýetleriň ýakynlaşmagynyň halkara onýyllygy diýip yglan edilendigini hem belläp geçmek möhümdir.

Hormatly Prezidentimiziň köptaraply edebi döredijiliginde türkmenleriň belent ynsanperwer umumadamzat ýörelgeleri, halkymyzyň milli däp-dessurlary öz beýanyny tapýar. Döwlet Baştutanymyzyň dünýäniň dürli dillerine terjime edilen eserleri halkara bileleşikde ägirt uly gyzyklanma döredýär. Milli Liderimiziň “Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi” atly eseriniň çapdan çykmagy 2020-nji ýylyň şanly wakalarynyň biri boldy. Žurnalda çap edilen “Türkmen halkynyň miras mukaddesligi barada eser” atly makala hem bu kitaba bagyşlanypdyr.

“Türkmen halkynyň töwellaçylyk däbi” diýlip atlandyrylan makalada bolsa türkmen halky üçin goňşy halklar bilen ylalaşykly we agzybir ýaşamaga, iki tarapy ylalaşyga çagyrmak ýaly asylly däpleriň dowam etdirilýändiginiň aýdyň mysalydygy nygtalýar. Hemişelik Bitarap Türkmenistan häzirki wagtda asyrlaryň dowamynda toplanylan bu tejribäni daşary syýasat işlerinde giňden peýdalanýar.

“Türkmenistanyň ykdysadyýeti durnukly ösüş ýolunda” atly makala hem okyjylaryň gyzyklanmasyna eýe bolar, onda ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň dürli pudaklarynyň häzirki ýagdaýyna düýpli seljerme berilýär, milli ykdysadyýetimizi düzümleýin üýtgedip gurmak hem-de diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek ugrunda amala aşyrylýan çäreler beýan edilýär. Makalada hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň durmuşa geçirýän “Açyk gapylar” we bazar gatnaşyklaryna geçmek boýunça syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň mysaly hökmünde makroykdysady görkezijiler getirilýär.

Jemi içerki önümiň (JIÖ) ösüş depgini munuň aýdyň subutnamasydyr, soňky ýyllarda onuň ösüş derejesi 3,5 essä barabar boldy, 2020-nji ýylyň nyrhlarynda deňeşdirilende, JIÖ-niň ösüşi 5,9 göterime, şol sanda senagatda 3,3 göterime, söwdada 15,1 göterime, ulag-kommunikasiýa pudagynda 4,7 göterime deň boldy. Şonuň bilen birlikde, Bütindünýä bankynyň baha bermegine görä, Türkmenistan JIÖ-niň ösüş depgini boýunça dünýäniň has okgunly ösýän ykdysadyýetleriniň hatarynda berk orun eýeleýär hem-de ilatyň girdejileriniň ortaça ösen döwletleriň derejesindäki ýurtlarynyň hataryna girdi.

Makalanyň awtory milli Liderimiziň döwlet strategiýasynyň nebitgaz, ulag, gurluşyk, himiýa, energetika, oba hojalygy, dokma we halk hojalyk toplumynyň beýleki pudaklarynda hem-de durmuş ulgamynda Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň durnukly ösüşine ýardam berýändigini nygtaýar.

Žurnalyň täze sanynda çap edilen makalalaryň biri hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Döwlet adam üçindir!” baş şygarynyň durmuşa geçirilişine bagyşlanýar.

“Kitap tekjesinde” atly bölümde döwlet Baştutanymyzyň “Ösüşiň täze belentliklerine tarap” atly saýlanan eserleriniň 13-nji jildine hem-de “Beýik özgertmeleriň ýyl ýazgysy” atly kitabyň 13-nji goýberilişine bagyşlanan syn ýerleşdirilýär.

Türkmen we rus dillerinde neşir edilýän bu žurnal giň okyjylar köpçüligine, şol sanda ýokary synp okuwçylaryna we mugallymlara, ýokary okuw mekdepleriniň talyplaryna hem-de mugallymlaryna, aspirantlara, syýasatşynas alymlara, syýasy partiýalaryň we jemgyýetçilik guramalarynyň işjeňlerine niýetlenendir hem-de Türkmenistanyň taryhy we häzirki döwri bilen gyzyklanýanlaryň ählisi üçin peýdaly bolar.

(TDH)

Aşgabat, 4-nji oktýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisini geçirdi.

Mejlisiň dowamynda şu ýylyň 9 aýynda harby we hukuk goraýjy edaralarda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň esasy ugurlary kesgitlenildi. Şeýle hem degişli düzümleriň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Ilki bilen, goranmak ministri B.Gündogdyýew şu ýylyň geçen döwründe ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklaryny, şol sanda goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinadan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. Şeýle hem ministr mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk baýramy mynasybetli dabaraly harby ýörişi guramaçylykly geçirmek boýunça edilen tagallalar barada hasabat berdi.

Çagyryş boýunça harby gullugy geçen harby gullukçylary gullukdan boşatmak hem-de Türkmenistanyň raýatlaryny nobatdaky harby gulluga çagyrmak işlerini ýokary derejede geçirmek boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli çäreler baradaky maglumatlar hasabatyň özenini düzdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, milli goşunymyzyň ähli düzümleriniň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň häzirki döwrüň möhüm wezipesidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, ilkinji nobatda, dünýäniň ösen tejribesini işjeň ornaşdyrmak, harby gullukçylary hünär taýdan kämilleşdirmek meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleri döwletimiziň parahatçylyk söýüjilik we harby-syýasy strategiýasynyň ygtybarly binýady bolmalydyr. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň Bitaraplyk derejesini hem-de daşary syýasy ugruny nazara almak arkaly işlenip taýýarlanylan we goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinadan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek meselelerine aýratyn üns bermegi tabşyrdy.

Milli Liderimiz harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, şahsy düzümleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak, şeýle hem harby gullukçylaryň ýaşaýyş-durmuş, gulluk hem-de dynç alyş şertlerini gowulandyrmak bilen baglanyşykly meseleleriň yzygiderli üns merkezinde saklanmalydygyny belledi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy harby gullukçylaryň ata Watanymyza söýgüsini artdyrmak we olary watansöýüjilik ruhunda terbiýelemek meseleleriniň wajypdygyny belläp, bu babatda ministre birnäçe tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygy mynasybetli geçirilen dabaraly harby ýörişiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigini kanagatlanma bilen belledi.

Baş prokuror B.Atdaýew şu ýylyň başyndan bäri amala aşyrylan işleriň netijeleri hem-de hormatly Prezidentimiziň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi, birnäçe düzümlerde geçirilen seljermeleriň jemleri barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, dürli görnüşli hukuk bozulmalaryň wagtynda öňüni almagyň, sebäplerini we şertlerini ýüze çykarmagyň bu gullugyň düzümleriniň öňünde durýan wajyp wezipelerdigini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz degişli düzümlerde kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň berjaý edilişine prokuror gözegçiligini yzygiderli alyp barmagyň zerurdygyny belläp, öňde durýan wezipeleriň durmuşa geçirilişine gözegçiligi güýçlendirmegi tabşyrdy.

Içeri işler ministri Ö.Hojanyýazow ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde şu ýylyň 9 aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek, düzgün bozmalaryň öňüni almak hem-de ýangyn howpsuzlygy gullugynyň işini kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylan toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Ministr “Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy” ady bilen geçirilen biraýlygyň netijeleri barada aýdyp, Polisiýanyň ýol gözegçiligi gullugynyň işini kämilleşdirmek, ýurdumyzyň ulag ýollarynda heläkçilikleriň öňüni almak maksady bilen guralan biraýlygyň ähmiýeti hakynda hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, IIM-niň öňünde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi. Tertip-düzgüniň üpjün edilmegi bilen baglanyşykly meseleler içeri işler edaralarynyň hemişe üns merkezinde saklanmalydyr. Ministrligiň ähli bölümleriniň häzirki zaman tehnikalary, sanly ulgam bilen enjamlaşdyrylmagy, düzümlere täzeçil usullaryň we tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy, işgärleriň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagy öňde durýan möhüm wezipeler hökmünde kesgitlenildi.

Milli Liderimiz ýangyn howpsuzlygyny üpjün etmegiň kadalarynyň berjaý edilişine gözegçilik etmegiň esasy wezipeleriň biridigini belläp, edaralarda we kärhanalarda, ilatyň arasynda ýangyn howpsuzlygy boýunça düşündiriş işleriniň geçirilmeginiň hem-de bu ugra degişli ähli düzgünleriň yzygiderli berjaý edilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisiň dowamynda IIM-niň işinde birnäçe kemçilikleriň bardygyny belläp, wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin içeri işler ministri Ö.Hojanyýazowa berk käýinç yglan etdi hem-de ýol berlen kemçilikleri gysga wagtyň içinde düzetmegi oňa soňky gezek duýdurdy we degişli Buýruga gol çekdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy mejlise gatnaşyjylaryň harby we hukuk goraýjy edaralar tarapyndan täze binalary açmak bilen baglanyşykly dabaralaryň bellenilen tertipde geçirilmeginiň ylalaşylmagynyň zerurdygyna ünsi çekip, bu ugurda geçirilýän işler barada öz wagtynda hasabat bermegi tabşyrdy.

Soňra Ýokary kazyýetiň başlygy G.Ussanepesow hukuk özgertmelerini üstünlikli amala aşyrmak boýunça durmuşa geçirilýän çäreler hem-de ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde şu ýylyň 9 aýynda amala aşyrylan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kanunçylyk namalarynyň kabul edilen kadalaryna laýyklykda, kazyýetleriň ykdysady, raýatlyk, dolandyryş, jenaýat we beýleki meseleleriň çözgüdini üpjün edýän häzirki zaman döwlet düzümi bolup durýandygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz kazyýet ulgamynyň işiniň mundan beýläk-de kämilleşdirilmeginiň wajyp meseleleriň biridigini belläp, kabul edilýän çözgütlerde kanunçylygyň berjaý edilişini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Milli howpsuzlyk ministri G.Annaýew 2021-nji ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda milli howpsuzlygy üpjün etmek, eziz Diýarymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň gazananlaryny ygtybarly goramak boýunça amala aşyrylan işler hem-de döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, bu düzümiň işgärleriniň jogapkärli wezipäni alyp barýandygyny, hut şu nukdaýnazardan, döwletimiziň okgunly ösüşiniň bähbidine güýç-gaýratyny, bilimini we tejribesini gaýgyrman, netijeli gulluk etmelidiklerini belledi. Şunuň bilen baglylykda, jemgyýetimizde abadançylygy we hukuk tertibini üpjün etmek boýunça beýleki hukuk goraýjy edaralar bilen bilelikde alnyp barylýan işler talabalaýyk derejede dowam etdirilmelidir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow häzirki zamanyň ösen tejribesini we tehnologik işläp taýýarlamalaryny işjeň öwrenmegiň wajypdygyna ünsi çekip, Milli howpsuzlyk ministrliginiň şahsy düzüminiň hünär ussatlygynyň derejesini ýokarlandyrmak meselelerine üns bermegi tabşyrdy.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda Watanymyzyň mukaddes çäkleriniň asudalygyny üpjün etmek, serhetçileriň gulluk we durmuş şertlerini yzygiderli gowulandyrmak boýunça amala aşyrylan toplumlaýyn işler barada hasabat berdi.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi hakynda aýdyp, degişli düzümleriň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, gullugyň dolandyryş düzüminiň işini kämilleşdirmek boýunça ýaýbaňlandyrylan maksatnamalaýyn işler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň dünýäniň ýurtlary bilen parahatçylyk söýüjilik we özara hormat goýmak gatnaşyklaryny pugtalandyrmakda, Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzyň mukaddes çäklerini dost-doganlyk serhedine öwürmekde serhet goşunlaryna möhüm ornuň degişlidigini belledi.

Serhet goşunlarynyň öňdebaryjy tehniki serişdeler bilen yzygiderli üpjün edilmegi harby gullukçylaryň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyny talap edýär diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam edip, bu babatda gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Soňra adalat ministri B.Muhamedow şu ýylyň geçen 9 aýynda kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek boýunça ýerine ýetirilen işler, kabul edilen kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň mazmunyny we ähmiýetini düşündirmek boýunça ilatyň arasynda geçirilen çäreleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň razylygy bilen, B.Muhamedowyň başga işe geçmegi sebäpli, adalat ministri wezipesinden boşadylýandygyny we onuň Daşary işler ministrliginiň ygtyýaryna iberilýändigini aýtdy.

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň razylygy bilen, döwlet Baştutanymyzyň Permanyna laýyklykda, bu wezipä ýustisiýanyň uly geňeşçisi M.Taganow bellenildi.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýustisiýanyň kiçi geňeşçisi B.Myradowy adalat ministriniň orunbasary wezipesine bellemek we ony Balkan welaýatynyň prokurorynyň orunbasary wezipesinden boşatmak hakyndaky Karara gol çekdi.

Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri, şeýle hem döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmegiň çäklerinde amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. Hasabatyň dowamynda gümrük gözegçiliginde häzirki zaman usullaryny we öňdebaryjy tehnologiýalary peýdalanmak boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada habar berildi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, milli ykdysadyýetimiziň täzeçil ösdürilmeginde, Türkmenistanyň dünýä hojalyk gatnaşyklaryna netijeli goşulyşmagy üçin amatly şertleriň döredilmeginde, daşary syýasat işiniň möçberiniň, häsiýetiniň we görnüşleriniň kämilleşdirilmeginde gümrük gullugynyň wezipeleriniň uly ähmiýetini belledi.

Watanymyzyň ykdysady howpsuzlygynyň derejesini ýokarlandyrmak gullugyň wajyp wezipesi bolup durýar. Milli Liderimiz gullugyň işiniň hiliniň we netijeliliginiň ýokarlandyrylmagynyň biziň ýurdumyzyň dünýä döwletleri bilen daşary ykdysady hem-de söwda gatnaşyklarynyň ösdürilmegine gönüden-göni ýardam berýändigini aýdyp, bu babatda anyk çäreleri görmegi tabşyrdy.

Döwlet gümrük gullugynyň başlygyna ýolbaşçylyk edýän düzüminiň bar bolan oňyn tejribäni hem-de kabul edilen ähli çözgütleri hasaba almak bilen, guramaçylyk-dolandyryş işlerini kämilleşdirmek boýunça anyk tabşyryklar berildi.

Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy N.Atagaraýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde şu ýylyň 9 aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygyna laýyklykda gullugyň işini kämilleşdirmek, oňa häzirki zamanyň ösen tejribesini we sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli işler barada hasabat berdi. Şeýle hem hereket edýän halkara kanunçylyk namalaryna laýyklykda, ýurdumyzda ýaşaýan we raýatlygy bolmadyk adamlaryň uly toparyna Türkmenistanyň pasportlaryny gowşurmak dabarasynyň guramaçylykly geçirilendigi barada habar berildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, halkara gatnaşyklaryň işjeň ösdürilýän döwründe bu gullugyň her bir işgäriniň düzümiň öňünde durýan wezipeleriň oňyn çözgüdine mynasyp goşant goşmalydygyny belledi hem-de gullugyň ýolbaşçysyna döwrebap maglumat-tehniki serişdeleri işjeň ulanmak we öňdebaryjy tejribäni ornaşdyrmak boýunça birnäçe tabşyryklary berdi. Hormatly Prezidentimiz döwletimiziň Bitaraplyk derejesine esaslanýan ynsanperwerlik syýasaty netijesinde, ýurdumyzda ýaşaýan raýatlaryň hemmesiniň hukuklarynyň goraglylygyny üpjün etmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow şu ýylyň geçen 9 aýynda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça amala aşyrylýan giň möçberli özgertmeleriň çäklerinde ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk hem-de halkara işjeň hyzmatdaşlyk ýörelgeleriniň döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenendigini belledi. Ýurdumyzyň tutuşlygyna goranyş häsiýetine eýe bolan we Watanymyzyň howpsuzlygynyň üpjün edilmeginiň, halkymyzyň parahat hem-de abadan durmuşynyň kepili bolan Harby doktrinadan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagy döwrüň wajyp wezipesi bolup durýar.

Ýaýbaňlandyrylan harby özgertmeler hut şu maksada gönükdirilendir. Onda Ýaragly Güýçleriň maddy-enjamlaýyn binýadynyň döwrebaplaşdyrylmagyna, ähli düzümleriň häzirki zaman enjamlary we täze, ýörite tehnikalar bilen üpjün edilmegine, harby gullukçylaryň durmuş meseleleriniň çözülmegine hem-de hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyna möhüm ähmiýet berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow harby we hukuk goraýjy edaralar üçin kesgitlenen meýilnamalaryň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň şahsy düzümleriň, serkerdeleriň hünär derejesine hem-de hukuk taýýarlygyna, döwrebap tehniki serişdelere we tehnologiýalara ussatlyk bilen erk edişine baglydygyny aýdyp, bu babatda wise-premýere, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretaryna anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, garamagyndaky edaralaryň işine gözegçiligi gowşadandygy üçin, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanowa berk käýinç yglan edip, ýol berlen kemçilikleri gysga wagtyň içinde düzetmegi oňa soňky gezek duýdurdy.

Mejlisde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny hem-de ata Watanymyzyň parahatçylygynyň, durnuklylygynyň we rowaçlygynyň bähbidine alyp barýan gulluklarynda üstünlikleri arzuw etdi.

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow TASS agentliginiň sowallaryna jogap berdi

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow TASS agentliginiň baş direktorynyň birinji orunbasary Mihail Gusmanyň Russiýa bilen gatnaşyklaryň dürli ugurlary baradaky sowallaryna jogap berdi, durmuş ýörelgeleri barada gürrüň berdi, şeýle hem Türkmenistanyň Owganystanyň täze hökümeti bilen hyzmatdaşlyga taýýardygy barada aýtdy.

— Jenap Prezident, Türkmenistan ýaňy-ýakynda beýik baýramy — Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny giňden belläp geçdi. Şu ýyl Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň esaslandyrylmagyna-da 30 ýyl dolýar. Bu hem Arkalaşygyň ýurtlarynda ýaşaýan köp sanly adamlar üçin baýramçylykdyr, kim üçin, belki, uly ähmiýetli, kim üçin bolsa, azrak ähmiýetli senedir. Emma bu, hakykatdan-da, uly baýramdyr! Siz Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň 30 ýylda geçen ýoluna nähili baha berýärsiňiz, Arkalaşygyň Türkmenistan üçin ähmiýeti nähili, Siz bu guramadan nämä garaşýarsyňyz hem-de Arkalaşygyň geljegine nähili garaýarsyňyz?

— Mihail Solomonowiç, ilki bilen, Sizi Türkmenistanda mähirli garşylaýaryn hem-de şu söhbetdeşligi guramak üçin biziň ýurdumyza gelmäge mümkinçilik tapandygyňyza minnetdarlyk bildirmek isleýärin.

Pursatdan peýdalanyp, Russiýanyň iň abraýly habarlar agentligi — ITAR-TASS bilen hyzmatdaşlyga ýokary baha berýändigimizi bellemek isleýärin. Şeýle hem men Siziň “Häkimiýet ýörelgesi” atly telewizion gepleşigiňize höwes hem-de uly gyzyklanma bilen tomaşa edýärin, ol ýurtlaryň we halklaryň arasynda has gowy özara düşünişilmegine uly goşant goşýar, döwletara gatnaşyklarda açyklyga hem-de özara ynanyşmaga oňyn ýardam berýär.

Indi bolsa Siziň sowalyňyza geçeliň. Mälim bolşy ýaly, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy 1991-nji ýylyň ahyrynda, Sowet Soýuzynyň dargamagy bilen baglanyşykly wakalara jogap hökmünde esaslandyryldy. Ol çylşyrymly döwür boldy, öňki respublikalaryň arasyndaky gatnaşyklarda köp babatda düşünişmezlik galypdy, kadalaşdyrylmandy. Syýasy-hukuk, maliýe, emläk we köp sanly beýleki meseleler örboýuna galdy. Şonda GDA, şol döwürde aýdylyşy ýaly, “ylalaşykly aýrylyşmagyň” wezipesini ýerine ýetirdi. Emele gelen çylşyrymly ýagdaýlary hasaba almak bilen, käbir kemçiliklere garamazdan, bu wezipe ýerine ýetirildi. Emma şondan soňra hem Arkalaşyk öz işini dowam etdirdi. Geçen 30 ýylyň dowamynda bu gurama syýasy we ykdysady taýdan has berkedi, netijeli we durmuşa ukyply bileleşik hökmünde özüni görkezdi. Häzirki wagtda hem bu guramanyň anyk maksatlary hem-de dünýä ösüşiniň häzirki zaman meýilleri bilen aýakdaş barýan ösüş mümkinçilikleri bar.

Biziň pikirimizçe, şunda gürrüň, ozaly bilen, gatnaşyjy ýurtlaryň senagat, maýa goýum, innowasiýa babatda ösüşini çaltlandyrmak, Arkalaşygyň çäklerinde döwrebap, köp şahaly ulag-logistika ulgamyny döretmek, GDA-nyň Aziýa bilen Ýewropanyň arasyndaky baglaşdyryjy giňişlik hökmünde dünýä hojalyk gatnaşyklaryna goşulyşmagy, biziň ýurtlarymyzyň goňşy ýurtlarda desgalaryň we beýleki düzümleriň gurluşygyna işjeň gatnaşmagy üçin GDA-nyň bilelikdäki ykdysady mümkinçiliklerini has netijeli peýdalanmak barada barýar. Geçen ýyl GDA-nyň 2030-njy ýyla çenli Ykdysady ösüş strategiýasynyň kabul edilmegi bu wezipeleri hem-de oňa ýetmegiň ýollaryny anyklaşdyrdy. Bularyň ählisi sebit hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynda, Merkezi Aziýada durnuklylygy we ösüşi üpjün etmekde GDA tarapyndan doly derejede ulanylyp bilner. Biziň sebitimiz Ýewraziýa ulag ugurlarynyň strategik taýdan juda möhüm çäginde ýerleşýär hem-de örän uly tebigy-çig mal serişdelerine eýedir. Bu artykmaçlyklar Arkalaşygyň uzak möhletli ykdysady meýilnamalarynda hasaba alynýar.

Umuman, GDA gatnaşyjy ýurtlaryň häzirki wagtdaky hyzmatdaşlygyna dürli derejelerde hem-de görnüşlerde oňyn işjeň ýagdaý mahsusdyr. Bu gün biziň gatnaşyklarymyz örän açykdyr, iş ýüzünde netijelilige gönükdirilendir, adamlaryň hakyky zerurlyklaryna we isleglerine kybap gelýändir. Bu bolsa GDA-nyň güýçli tarapydyr hem-de Türkmenistan bu bileleşigiň çäklerinde hyzmatdaşlyga berk ygrarlydyr.

— Jenap Prezident, Türkmenistanyň daşary syýasatynda Russiýa aýratyn orun eýeleýär diýsem, ulaldyp aýtdygym bolmaz, bu taryhda hem şeýle bolupdy, häzirki şertler hem muny talap edýär. Siziň pikiriňizçe, Türkmenistan bilen Russiýanyň arasyndaky gatnaşyklarda haýsy ugurlarda has uly sepgitlere ýetildi, haýsy ugurlarda bolsa heniz mümkinçilikler doly peýdalanylmaýar? Siz tutuşlygyna Türkmenistan bilen Russiýa Federasiýasynyň arasyndaky gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýyna nähili baha berýärsiňiz?

— Türkmenistan bilen Russiýanyň gatnaşyklary iki strategik hyzmatdaşlaryň gatnaşyklarydyr. Şeýle häsiýetnama türkmen-russiýa hyzmatdaşlygynyň ähli ugurlary öz gerimine alýandygyny; onuň uzak möhletlidigini; häzirki döwrüň üýtgäp durýan ýagdaýlarynyň täsirine düşmeýändigini aňladýar.

Biz parahatçylygy hem-de howpsuzlygy üpjün etmek meselelerinde halkara we sebit giňişliklerinde, iri halkara guramalarda, ozaly bilen, Birleşen Milletler Guramasynda hyzmatdaşlyk edýäris, şunda, zerur bolan halatynda, öz hereketlerimizi utgaşdyrýarys. Şeýle hyzmatdaşlygyň çemeleşmeleriň ýakynlygyna ýa-da umumylygyna esaslanýandygyny bellemek isleýärin. Şunda halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna, BMG-niň Tertipnamasyna, deňhukuklylyk, döwletleriň özygtyýarlylygyna hormat goýmak, olaryň içki işlerine goşulyşmazlyk ýörelgelerine daýanylýar.

Ykdysady ulgamda Russiýa köp ýyllaryň dowamynda Türkmenistanyň daşary haryt dolanyşygynyň möçberleri boýunça öňdäkileriň hatarynda durýar we ýurdumyzyň iň iri maýa goýum hyzmatdaşlarynyň biridir.

Biz Russiýa bilen ýangyç-energetika ulgamynda, gämi we uçar gurluşygynda, obasenagat toplumynda, dokma senagatynda, ulag ulgamynda, ýol gurluşygynda, metallurgiýa senagatynda hem-de beýleki ugurlar boýunça hyzmatdaşlyk edýäris. Türkmenistanyň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasy, Sankt-Peterburg şäheri, Astrahan welaýaty ýaly sebitleri bilen göni söwda-ykdysady gatnaşyklary ýola goýuldy we üstünlikli ösdürilýär. Russiýanyň beýleki sebitleri hem şeýle hyzmatdaşlyga gyzyklanma bildirýärler.

Medeni we ynsanperwer gatnaşyklar ösdürilýär. Bilim ulgamynda hyzmatdaşlyk aýratyn üstünlikli diýip aýdyp bilerin.

Häzirlikçe doly peýdalanylmadyk mümkinçilikler barada aýdylanda, gürrüň, ozaly bilen, bilelikdäki tagallalary talap edýän ugurlar barada gidýär ýa-da olar peýdalanylyp başlanylandyr. Olaryň hatarynda ulag we logistika ulgamyny aýratyn bellemek gerek. Şunuň bilen baglylykda, biz Hazar deňzi — Wolga derýasy ugry boýunça Russiýanyň demirgazyk portlaryna we soňra Ýewropa çykmagy göz öňünde tutýan ulag geçelgesiniň döredilmeginiň geljegi örän uly taslamasynyň üstünde işleýäris. Munuň üçin Russiýa bilen hyzmatdaşlygyň Hazar ugry has güýçlendirilýär.

Türkmenistanda hem, Russiýada hem hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleriniň ägirt uludygyna oňat düşünilýär, aýratyn-da, soňky ýyllar iki tarap hem bu kuwwaty özara bähbitlilik esasynda durmuşa geçirmek üçin tutanýerli tagallalary edýär.

Şeýlelikde, ähli ugurlar boýunça hyzmatdaşlygymyz örän giň gerime eýe boldy, şoňa görä-de, häzirki wagtda haýsy ugurda peýdalanylmadyk mümkinçilikleriň bardygyny aýtmak aňsat däldir.

— Jenap Prezident, Siz sowala şeýle giňişleýin jogap berdiňiz welin, men ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklarda ýetilen uly sepgitler Siziň Prezident Wladimir Putin bilen şu ýyllaryň dowamynda geçiren köp sanly duşuşyklaryňyzyň netijesinde mümkin boldy diýsem, ýalňyşmaryn diýip pikir edýärin! Syýasy sözlükde “personal chemistry” — «şahsy ynanyşyk» diýen adalga bar. Iki döwletiň Liderleriniň özara gatnaşyklaryny synlanyňda, biziň Prezidentimiz bilen Siziň şahsy gatnaşyklaryňyza has köpräk orun berilýär diýen pikir döreýär we şunuň bilen baglylykda, Russiýanyň Prezidenti Wladimir Putin bilen emele gelen gatnaşyklara nähili baha berýärsiňiz?

— Men bu gatnaşyklara doly özara ynanyşmak, açyk, dostluk gatnaşyklary hökmünde baha berýärin, şunda ol örän anyk hem-de ahyrky netijä gönükdirilendir. Biziň ilkinji tanyşlygymyz haçanda men heniz wise-premýer wezipesinde işleýärkäm bolupdy we Türkmenistana amala aşyran saparlarynyň birinde onuň ýanynda boldum. Ýalňyşmaýan bolsam, şol duşuşyk 2002-nji ýylda bolupdy. Şunlukda, biz eýýäm 20 ýyla golaý wagt bäri tanyşdyrys, hemme ugurlar boýunça hemişe ak ýürekli, göni hem-de açyk hyzmatdaşlyk edýäris.

Meniň pikirimçe, Wladimir Wladimirowiç beýik adam, ol sada häsiýetli hem-de giň göwünli. Şeýle adam bilen söhbetdeş bolmak hemişe örän ýakymly.

Biz Russiýanyň Prezidenti bilen yzygiderli ýagdaýda ýüzbe-ýüz, telefon arkaly söhbetdeş bolýarys, pikir alyşýarys, halkara syýasatyň, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça maslahat edýäris. Her gezek hem men onuň bilelikde netijeli işlemäge gyzyklanmasyny, Türkmenistan bilen ýakyn hyzmatdaşlyga ygrarlydygyny, biziň ýurdumyza, saýlap alan ýolumyza hormat goýýandygyny duýýaryn.

Biziň ara alyp maslahatlaşan ähli meselelerimiz iki ýurduň halklarynyň bähbidine gönükdirilendir. Biz muňa ýokary baha berýäris hem-de men dünýä giňişliginde Türkmenistany, biziň Bitaraplygymyzy, halkara başlangyçlarymyzy hemişe goldaýandygy üçin Russiýanyň Prezidentine çuňňur minnetdardyryn.

— Gynansak-da, häzirki wagtda ýurtlarymyzy we halklarymyzy birleşdirýän, tutuş dünýäni gurşap alan ýene-de bir çylşyrymly, pandemiýa bilen baglanyşykly mesele bar. Türkmenistanyň halkyna bu meselede hem rowaçlyk hemra boldy, Siziň hut özüňiziň aladalaryňyz hem-de Hökümetiň öz wagtynda geçiren çäreleri netijesinde, Siziň ýurduňyza az sanly ýurtlaryň hatarynda bu howply ýokanç keselden goranmagyň başardandygyny bilýärin. Muňa garamazdan, entek howp aradan aýrylmady. Türkmenistan Russiýanyň “Sputnik V” we “Epiwakkorona” waksinalaryny resmi taýdan bellige aldy. Siz bu keseliň öňüni almak, onuň Siziň ýurduňyza ýaýramazlygy üçin nähili çäreleri görmek zerur diýip hasaplaýarsyňyz?

— Türkmenistan Russiýanyň “Sputnik V” we “Epiwakkorona” waksinalaryny resmi taýdan bellige alan dünýädäki ilkinji ýurtlaryň biridir. Bu bolsa köp babatda bize koronawirus pandemiýasyna üstünlikli garşy durmaga mümkinçilik berdi we mümkinçilik berýär. Şunuň bilen baglylykda, bu ýokanja garşy göreşde biziň ýurtlarymyzyň hyzmatdaşlygynyň aýratyn ähmiýete eýe bolandygyny bellemek isleýärin.

Pandemiýa ýaýrap başlan günlerinde Türkmenistan bilen Russiýanyň arasynda örän gysga möhletlerde ylmy-lukmançylyk bileleşikleriniň, degişli ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ugry boýunça netijeli ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň gurallary ýola goýuldy. Biziň ýurtlarymyzyň bu çylşyrymly şertlerde hakyky raýdaşlygyň, birek-birege doganlyk goluny uzatmagyň hem-de goldawyň, tagallalary netijeli utgaşdyrmagyň ajaýyp nusgasyny görkezendigini doly ynam bilen aýdyp bilerin.

Hyzmatdaşlygyň şeýle ýokary derejeli häsiýetini nygtamak bilen, doly esasda Russiýanyň aýratyn ornuny belleýärin hem-de dostlukly ýurduň ýolbaşçylaryna minnetdarlygymy beýan edýärin.

Ýurdumyzda sanjym işleri bellenilen möhletlere hem-de zerurlyklara laýyklykda barýar, ol Türkmenistanyň ähli künjeklerini öz gerimine aldy. Saglygy goraýyş ulgamy, arassaçylyk-epidemiologiýa gulluklary sazlaşykly işleýärler, bu ýokanjyň öňüni almak boýunça ähli zerur çäreler geçirilýär. Häzirlikçe, Türkmenistana gelmekde, hususan-da, beýleki ýurtlar bilen howa gatnawlarynda belli bir çäklendirmeler dowam edýär. Häzirki şertlerde munuň özi tebigy ýagdaýdyr.

Biz dünýäde, goňşy ýurtlarda pandemiýa bilen baglanyşykly ýagdaýlary üns bilen synlaýarys hem-de ýagdaýa görä hereket ederis. Tutuşlygyna, Türkmenistanyň bu örän howply ýokanç kesele garşy gorag çärelerini netijeli guramagy başarandygyny aýdyp bilerin.

— Häzirki wagtda Türkmenistan örän ýokary depginlerde ösýär hem-de dünýä kartasynda barha uly ähmiýetli orny eýeleýär. Siziň ýurduňyzyň gazanýan üstünlikleri barada dünýäde barha köp bilýärler. Siziň birnäçe halkara başlangyçlary öňe sürendigiňiz hem-de olaryň dünýä bileleşigi tarapyndan giňden goldanylandygy bellidir. Siziň öňe süren başlangyçlaryňyzyň haýsysy Size has ýakyn we olaryň haýsy biriniň durmuşa geçirilendigine buýsanýarsyňyz?

— Ilki bilen, men şol başlangyçlarymyzy, meýilnamalarymyzy we garaýyşlarymyzy doly goldan hem-de häzirki wagtda hem olary üstünlikli durmuşa geçirýän Türkmenistanyň halkyna buýsanýaryn.

Soňky ýyllarda ýurdumyz, hakykatdan-da, okgunly ösýär, pandemiýa garamazdan, ykdysadyýetimiziň ösüş depginleri durnukly hem-de oňat derejede saklanýar. Bularyň ählisi ykdysadyýetimiziň durnuklylygynyň hem-de onuň uly kuwwatynyň subutnamasydyr. Türkmenistanyň ilkinji Prezidenti Saparmyrat Ataýewiç Nyýazow öz ýurdy üçin köp işleri bitirdi, döwletiň esaslaryny goýdy. Bitaraplyk hukuk derejesini pugtalandyrmak boýunça uly işler geçirildi. Men 2015-nji ýylda biziň başlangyjymyz boýunça Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan ýurdumyzyň dünýäde ýeke-täk Bitaraplyk hukuk derejesiniň gaýtadan ykrar edilendigine, soňra bolsa 12-nji dekabryň «Halkara Bitaraplyk güni» diýlip yglan edilendigine buýsanýaryn.

Ol ýa-da beýleki ulgamda gazanylan anyk üstünlikler barada aýdylanda, olar az däldir hem-de hemmesini sanap geçmek köp wagt alar.

Milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň köpüsi tarp ýerden diýen ýaly dikeldildi. Häzirki zaman ýollarynyň müňlerçe kilometri, energetika düzüminiň iri desgalary guruldy, täze zawodlaryň onlarçasy ulanylmaga berildi. Biziň buýsanjymyz Aşgabady, onuň binagärlik keşbini, biziň adamlarymyzyň ýaşaýan häzirki zaman ýaşaýyş jaýlaryny synlap görüň!

Hazar deňziniň kenaryndaky ozal çöllük meýdan bolan künjekde kaşaň myhmanhanalary hem-de kottej şäherçelerini öz içine alýan «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy döredildi, bu zolaga ýurdumyzyň ýaşaýjylary her ýyl dynç almaga barýarlar. Bu mysallar ýurdumyzda amala aşyrylan işleriň diňe bir bölegidir.

Halkara giňişlikde biz dünýä bileleşiginiň Türkmenistanyň energiýa howpsuzlygy, ulag hyzmatdaşlygy, ekologiýa, parahatçylyk döredijilik hem-de öňüni alyş diplomatiýasy boýunça öňe süren başlangyçlaryny goldaýandygyna ýokary baha berýäris we muňa guwanmaga haklydyrys. Biziň tekliplerimizi goldap, BMG-de biragyzdan ses berilýändigi, Türkmenistanyň Bitaraplygynyň we onuň parahatçylyk döredijilik ugrunyň ähmiýetine barha aýdyň düşünilmegi hem-de goldanylmagy ählumumy parahatçylyga we howpsuzlyga ýardam bermek, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek, dünýä işlerinde BMG-niň esasy ornuny berkitmek, döwletara gatnaşyklarda deňhukuklylyk we birek-birege hormat goýmak ýörelgelerine ygrarlylyk boýunça daşary syýasy strategiýamyzyň dogrudygyna bizde berk ynam döredýär. Bularyň ählisi buýsanmak üçin esas döredýär, emma, gaýtalaýaryn, amala aşyrylan bu işler, hakykatdan-da, türkmen halkynyň we biziň döwletimiziň bitiren hyzmatydyr.

— Ýurduňyza ýetip gelýärkäm, uçardan Aşgabady synlanymda, ak mermerli ajaýyp şäher meni haýran galdyrdy. Şol ýakymly duýgular bilen hem duşuşyga geldim. Siziň paýtagtyňyz örän arassalygy, binagärlik gözelligi bilen kalbyňda täsin duýgulary oýarýar. Siz meniň ýüregime mährem bolan Hazar deňzini ýatladyňyz, men Hazaryň aňry tarapynda ösüp-ulaldym. Bizi ýaşlygymyz, umumy Hazar deňzi, beýik Garagum sährasy ýakynlaşdyrýar. Siz bir syry açyp bilermisiňiz: tutuş ýurduňyzyň Siziň Watanyňyzdygyna düşünýärin. Türkmenistanyň haýsy künjekleri Size has ýakyn, nirede Siziň kalbyňyz has ýakymly duýgulara beslenýär?

— Türkmenistan, hakykatdan-da, täsin ýurtdur, biziň ülkämizde synlap, lezzet alar ýaly künjekler köpdür. Bu meniň Watanym, bu ýerde meniň watandaşlarym ýaşaýarlar, zähmet çekýärler, çagalaryny terbiýeleýärler. Türkmenistanyň her bir künjegi özboluşly ajaýypdyr, biziň gadymy taryhymyzyň, medeniýetimiziň, däp-dessurlarymyzyň äheňlerini özüne siňdirendir.

Men ýygy-ýygydan ýurdumyz boýunça saparlarda bolýaryn, adamlar bilen duşuşýaryn hem-de olaryň tutanýerli zähmeti, ýaşaýan topragyna çäksiz söýgüsi netijesinde, Türkmenistanyň gün-günden gözelleşýändigine, ösýändigine göz ýetirýärin. Hemmetaraplaýyn amatly, abadanlaşdyrylan obadyr şäherler peýda bolýar, seýilgähler, dynç alyş zolaklary döredilýär.

Her bir adamda bolşy ýaly, çagalyk, ýetginjeklik ýyllarymy geçiren ýerlerim meniň üçin aýratyn mähremdir, olar baradaky ýatlama hemişe meniň kalbymy çoýýar. Adamyň Watany ýeke-täkdir, şoňa görä-de, her bir adam üçin onuň her daban ýeri, nähili hem bolsa, gözelmi ýa-da gözel dälmi, ýüregine örän ýakyndyr.

— Jenap Prezident, ozaly bilen, men Siz barada öwgüli sözleri aýdasym gelýär, Siz hatda ajaýyp sport taýýarlygy babatda ýokary derejede kämilligi saklaýarsyňyz, welosiped, karate, taekwondo, nyşana ok atmak bilen meşgullanýarsyňyz. Sportdan daşdaky adam hökmünde Siziň ýanyňyzda özümi oňaýsyz duýýaryn we ussat türgenlik derejesindäki jenap Prezidentiň ýanyna söhbede gelýärin. Munuň üçin meni bagyşlaň, bu ugurda buýsanmaga ýagdaýym ýok. Siz sportuň ynsan üçin örän möhümdigine, zerurdygyna, sportuň Siziň durmuşyňyzyň aýrylmaz bölegi bolup durýandygyna haçan göz ýetirdiňiz?

— Bu duýgy, elbetde, beden üçin zerurlykdan emele gelen tebigy duýgudyr. SSSR döwründe geçen çagalyk ýyllarymda ýetginjekleri sport bilen meşgullanmaga çekmek işleri oňat ýola goýlupdy. Ýadyňyza düşýän bolsa, bu ugurda dürli klublar we guramalar, mysal üçin, DOSAAF hereket edýärdi, olarda ýaşlara sportuň dürli görnüşleri boýunça tälim berilýärdi.

— Elbetde, ýadyma düşýär. «Goşuna, awiasiýa we flota ýardam bermek boýunça meýletin jemgyýet» diýlip atlandyrylýardy. Şeýle at bilen döşe dakylýan nyşanjyk hem bardy.

— Hut şu guramada hem sportuň dürli görnüşleri boýunça tälim berýärdiler. Munuň özi örän gyzykly hem-de özüne çekijidi, şoňa görä-de, men beýleki ähli ýetginjekler ýaly, özüme ýaraýan, nyşana ok atmak, erkin we nusgawy göreş, welosiped we awtomobil sporty bilen işjeň meşgullandym. Hormatly nyşanlara we beýleki sylaglara birnäçe gezek mynasyp boldum, ýetginjekleriň arasynda nusgawy göreş boýunça respublikanyň birinjiliginde öz agram derejämde 1-nji orny eýeledim. Şol bir wagtda DOSAAF guramasy tarapyndan ýetginjekleriň arasynda geçirilýän ýaryşlarda pnewmatik ýaragdan atmak boýunça bäsleşiklerde tapawutlanyp, birinji orny aldym.

Harby taýýarlyk boýunça bäsleşiklerde bolsa tüpeňden ok atmak boýunça «Türkmenistanyň çempiony» diýen derejä mynasyp boldum. Atçylyk sporty barada aýdylanda, bedewe atlanmaýan türkmeni göz öňüne getirmek kyndyr.

Men indi onlarça ýylyň dowamynda döwlet gullugynda işleýärin, şunda dynç günleri we zähmet rugsatlary ýok diýen ýalydyr. Iş günüm ir säherden başlanýar we giç agşama çenli dowam edýär. Şeýle ýagdaýda oňat beden taýýarlygyň bolmasa, netijeli işlemek, ýüze çykýan meselelere ünsüňi jemlemek mümkin däldir. Sportuň özüme gyzykly bolan birnäçe görnüşleri boýunça türgenleşiklerimi dowam etmek üçin wagt tapmaga çalyşýaryn. Şeýle türgenleşikler belli bir derejede özüňi, hereket tizligiňi, erkiňi, üýtgäp durýan ýagdaýlarda bada-bat dürs çözgütleri tapmak başarnygyňy saklamaga mümkinçilik berýär. Sportuň işjeň, tiz hereketleri talap edýän görnüşleri bu häsiýetleri taplamaga ýardam berýär hem-de olary işde peýdalanmaga kömek edýär.

— Jenap Prezident, dogrymy aýtsam, Siziň kärdeşleriňiziň — döwlet Baştutanlarynyň arasynda köp bolmasa-da, sport bilen meşgullanýanlary bar. Siz bolsa, şol bir wagtda, döredijilik bilen hem meşgullanýarsyňyz — kitap, goşgy ýazýarsyňyz, aýdym döredýärsiňiz. Men wideoýazgyda Siziň döreden sazyňyzy diňledim, onuň sazlaşygy, heňleri kybaplaşýar. Bu Siziň terjimehalyňyzyň aýratyn sahypasydyr. Döredijilik Size näme berýär?

— Döredijilik başarnygy maňa ata-babalarymdan galan miras bolsa gerek. Men mugallymlar maşgalasynda önüp-ösdüm, atam mugallym bolmak bilen, hekaýadyr goşgy ýazypdyr, soňra kakam hem mugallym bolup işledi we hekaýalary, goşgulary ýazdy. Siziň bilşiňiz ýaly, men hem köp ýyllaryň dowamynda mugallym bolup işledim. Belkem, şol sebäplidir, döredijilikde meniň zehinim doly derejede açyldy. Döredijiligiň, esasan-da, aýdym-saz ýazmagyň ylham berýändigini aýtmak isleýärin, ol durmuş işjeňligini döretmäge ýardam edýär.

Saz, goşgy döretmek, has takygy, esasy işimden daşgary gyzyklanma bildirýän sungatymdyr, ol iş-aladadan az-owlak ünsüňi sowmaga kömek edýär.

Kitap ýazmagy bolsa esasy işimiň, döwlete we halkyma gulluk etmegiň aýrylmaz, möhüm bölegi hasaplaýaryn. Döredijiligiň bu ugruna örän jogapkärli garaýaryn, galamy ele almazdan ozal, köp sanly maglumat çeşmelerini içgin öwrenýärin, arhiw maglumatlaryny alýaryn, hünärmenler bilen maslahatlaşýaryn.

Ýazýan eserlerimiň okyjylar köpçüligine gowuşýandygyna, diňe bir Türkmenistanda däl-de, başga ýurtlarda hem aýratyn ünsli seljerilýändigine düşünýärin. Bu öz ýazýan zadyňa ýokary derejede düşünmegi, jogapkärçiligi, oýlanyşykly döretmegi, maglumatlara daýanmagy talap edýär. Döredijiligiň bu görnüşinde ýokary derejäni saklap, peýda getirjekdigime umyt edýärin.

— Siz şahsyýet hökmünde kemala gelşiňiz barada aýtmak bilen, kakaňyzy ýatladyňyz, bu kanunalaýykdyr. Gynansak-da, Siziň uly hormata eýe bolan kakaňyz birnäçe aý mundan ozal aradan çykdy. Siziň bilşiňiz ýaly, beýik rus şahyry Aleksandr Twardowskiniň “Heniz kakamy soňky ýoluna ugradýançam, sakgalym döşüme düşse-de, özümi entek ýaş hasaplaýardym” diýen setirleri ýadyma düşýär. Bu dogrudyr. Siziň kakaňyz bagtly adam, ol oglunyň şeýle belent derejä ýetenini gördi. Siz uly adam bolup ýetişeniňizden soň hem, köp ýyllaryň dowamynda ol Siziň ýanyňyzda boldy, şahsyýet we meşhur ynsan bolup ýetişmegiňiz üçin köp hyzmatlary bitirdi. Türkmenistanyň Prezidenti hökmünde atalyk öwüt-ündewleriň, nesihatlaryň haýsy biri Siz üçin has möhüm we häzirki wagtda her gün ýardam berýär?

— Meniň kakam berk durmuş ýörelgelerine eýerýän, päk ahlak sypatlaryna eýe bolan ynsandy. Ol meniň öz garaýyşlaryna hökman eýermegimi talap etmeýärdi, maňa nähilidir bir üýtgeşik nesihat ýa-da ýörite görkezmeler bermeýärdi. Has dogrusy, ol meni öz göreldesiniň täsiri, işe, maşgala, mähriban ojagyna, goňşularyna, dost-ýarlaryna, garyndaşlaryna, bir söz bilen aýdylanda, ynsanyň kalbynda maşgala ojagy we has giň manyda «Watan», «Diýar» diýen mukaddes düşünjäni oýarýan ähli zatlara bolan gatnaşygynyň mysalynda terbiýeledi. Elbetde, ol maňa, ýokary döwlet wezipesinde işläp başlan wagtymda hem nesihatlaryny we maslahatlaryny berýärdi, ol ýa-da beýleki meseleler boýunça pikirlerini aýdýardy, men olara ünsli garaýardym. Kakamyň beren maslahatlarynyň köpüsi ýurdumyz üçin zerur hem örän peýdaly boldy.

Men hemişe onuň örän päk ýüreklilik, adamlara kömek etmäge islegi we başarnygy, adam tötänleýin ýalňyşan ýagdaýynda, oňa geçirimlilik etmek ýaly göreldesine eýermäge çalyşýaryn. Şeýle häsiýetleriň örän möhümdigi düşnüklidir, emma şunuň ýaly ynsan gylyklary döwlet derejesinde peýdalanylanda, aýratyn uly ähmiýete eýe bolýar.

— Kakaňyzyň ýatan ýeri ýagty bolsun! Ol öz ogluna buýsanýardy. Bu gün Siziň özüňiz bagtly ata, Siziň ajaýyp, asylly maşgalaňyz bar. Çagalaryňyz ösüp ýetişdi, Size olara guwanmaga esas bar diýip pikir edýärin. Siziň her pursady dürli çärelere beslenen iş tertibiňiz sebäpli, maşgala agzalaryňyz bilen duşuşmaga, gürrüňdeş bolmaga wagtyňyz barmy? Jemgyýetiň maşgala atly kiçijik toparynda iň gymmatly zat näme? Siz nämä has uly baha berýärsiňiz, maşgala gymmatlyklarynda iň möhüm zat näme?

— Size açyk aýdýaryn, meniň gulluk iş tertibime “maşgala bilen söhbetdeşlik” diýen mesele girizilen däldir. Bu degişme bolsa-da, maşgalam, agtyklarym üçin, hakykatdan-da, wagt ýetmezçilik edýär. Çagalarym indi uly adamlar bolup ýetişdi, oglum döwlet işinde, gyzlarymyň biri lukmançylykda, beýlekisi ykdysadyýet ulgamynda zähmet çekýär, agtyklarym bolsa sanlylaşdyrylan döwrüň nesilleridir. Mysal üçin, men dört ýaşly agtygymdan: “Saňa nähili oýunjagy sowgat etmeli?” diýip soraýaryn. Ol bolsa maňa: “Bir zat soramazdan ozal, ilki bilen, pikirleniň, soňra sowal beriň! Onsoňam, “LowiKod” ýa-da QR-kod açyp bolýarka, sowal bermegiň zerurlygy barmy, ine, biz özümiz size haýsy oýnawajy saýlap almagy teklip edip bileris” diýip jogap berýär. Görüň! Häzirki döwrüň çagalary nähili!

Hemmämiziň maşgala bolup, bile ýygnanýan pursatlarymyz hem bolýar. Emma olar örän seýrek ýagdaýdyr hem-de näme üçindir, tiz tamamlanýar. Emma bu zerurlykdyr, meniň maşgalam, ýakynlarym beýle ýagdaýa düşünýärler.

Ösüp gelýän ýaş nesilde nähili sypatlary görmek isleýändigim barada aýdylanda, olarda abraý, päk ýüreklilik, ahlak arassalygy, ululara hormat goýmak, maşgala ojagynyň mukaddesligine sarpa, Watana söýgi ýaly sypatlar jemlenmelidir. Bu sypatlar dünýe ýaly gadymydyr we ömürlikdir, beýle häsiýetler üýtgewsizligine galmalydyr hem-de ynsanyň, jemgyýetiň, döwletiň eýerýän ýörelgeleri bolmalydyr.

— Hormatly jenap Prezident, Siziň bilşiňiz ýaly, duşuşyga taýýarlanyp başlalym bäri köp wagt geçdi we mende ýene-de bir sowal bar, ol syýasy häsiýetlidir. Dünýädäki ýagdaýlar tiz üýtgäp durýar hem-de çylşyrymly häsiýete eýe bolýar, şeýle wakalar Owganystanda bolup geçdi. Bu ýurt Siziň hem, biziň hem goňşymyz, onda soňky wagtda wakalar şeýle bir tiz we garaşylmadyk ýagdaýda ýüze çykdy hem-de örän çylşyrymly ýagdaýlary emele getirdi. Bu ýurduň Türkmenistana örän ýakyn ýerleşýändigi sebäpli, howp abanýarmy? Ýagdaýyň şeýle ösüşinde howp barmy ýa-da Siziň pikiriňizçe, howp ýokmy? Siziň nukdaýnazaryňyzdan, Owganystandaky ýagdaýlar, umuman, nähili häsiýete eýe bolar?

— Soňky günlerde Owganystandaky syýasy ýagdaý düýpli üýtgemelere sezewar boldy. Goňşy ýurtdan — Owganystandan daşary ýurt goşun bölümleri çykarylandan soňra, täze hökümeti düzmek işleri başlandy. Bu ýurt öz taryhynda täze tapgyra gadam urýar.

Biz Türkmenistanda Owganystandaky ýagdaýyň ösüşini hem-de soňky wakalary üns bilen synlaýarys we häkimiýetiň çalşylmagynyň giň umumymilli gepleşikler esasynda parahatçylykly ýol bilen amala aşyryljakdygyna umyt edýäris.

Biz öz tarapymyzdan Owganystanyň täze hökümeti bilen däp bolan dost-doganlyk türkmen-owgan gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmak, bu ýurtda ýagdaýy tizden-tiz düzetmek maksady bilen, onuň durnukly durmuş-ykdysady taýdan gaýtadan dikeldilmegine zerur bolan ýardamy bermek üçin ýakyndan işleşmäge taýýardygymyzy beýan etmek isleýärin.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan özüniň oňyn Bitaraplyk derejesine esaslanmak bilen, diňe parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasaty durmuşa geçirýär, daşary ýurtlaryň içerki işlerine goşulmaýar.

Biz Bitaraplyk derejesinden ugur alyp, harby bileleşiklere we toparlara goşulmaýarys — öz syýasy giňişligimizi parahatçylyga, howpsuzlyga hem-de dünýäde durnukly ösüşe ýardam bermek üçin işjeň peýdalanýarys. Şunuň bilen baglylykda, Owganystandaky häzirki ýagdaý babatynda ýurdumyzyň eýeleýän ornuny düşündirmek isleýärin. Biziň garaýşymyz esasy üç ýörelgäni: syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady hem-de durmuş-ynsanperwer ugurlary özünde jemleýär.

Birinjiden, biz Türkmenistanyň Owganystandaky ýagdaýyň diňe parahatçylykly, syýasy-diplomatik ýollar arkaly, Owganystanda ýaşaýan ähli etnik we dini toparlaryň giňden gatnaşmagynda özara kabul ederlikli çözgütleri işläp taýýarlamagyň esasynda kadalaşdyrylmagy ugrunda çykyş edýändigini birnäçe gezek nygtapdyk.

Owgan halky öz ýurdunyň geljegini özbaşdak çözmelidir hem-de täze hökümet bilen döwlet gurluşynyň görnüşini kesgitlemelidir.

Ikinjiden, owgan tarapynyň gatnaşmagynda iri düzümleýin taslamalaryň durmuşa geçirilmegi Owganystanyň durnuklylygynyň, durnukly ykdysady ösüşiniň, bu goňşy ýurduň sebit hem-de dünýä hojalyk işlerine üstünlikli goşulyşmagynyň örän möhüm şerti bolup durýar.

Biziň ýurdumyzyň energetika, ulag we kommunikasiýa ulgamlarynda giň gerimli taslamalary durmuşa geçirmegi hem munuň mysaly bolup biler. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan (TOPH) gaz geçirijisiniň gurluşygy uly ähmiýete eýe bolýar. Deslapky hasaplamalara görä, bu taslama Owganystana tebigy gazy göni ibermekden başga-da, diňe öz çäginden “mawy ýangyjy” üstaşyr geçirmegiň hasabyna bu ýurduň býujetine ABŞ-nyň bir milliard dollaryndan gowrak möçberde maliýe serişdeleriniň gowuşmagyny üpjün etmäge mümkinçilik berer. Mundan başga-da, çäklerinde bu gaz geçirijisi guruljak welaýatlarda birnäçe müň täze iş orunlary dörediler.

Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça optiki-süýümli elektrik geçiriji ulgamyň gurluşygy amala aşyrylýar, «Lapis-Lazuli» ulag geçelgesini döretmek işleri alnyp barylýar. Şunuň ýaly taslamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagynyň doganlyk Owganystanyň ykdysady ösüşine kuwwatly itergi berjekdigine, daşary ýurtly maýa goýujylar tarapyndan işjeňligiň ýokarlanmagy üçin höweslendiriji şert boljakdygyna ynanýaryn.

Üçünjiden, Türkmenistan Owganystanyň ynsanperwer goldawa ýiti mätäçlik çekýändigine düşünmek bilen, owgan halkyna yzygiderli esasda kömek berýär. Biz Owganystana ynsanperwerlik ýükli kerwenleri yzygiderli iberýäris, oba ýerlerinde mekdepleri we hassahanalary gurýarys, Türkmenistanyň bilim edaralarynda Owganystanyň işgärlerini taýýarlamak işlerini barha giňeldýäris.

Ýakynda dostlugyň we hoşniýetli goňşuçylygyň nyşany hökmünde goňşy ýurda nobatdaky ynsanperwerlik ýüküni ugratmak barada çözgüdi kabul edendigimizi bellemek isleýärin. Bu işleriň ählisi Türkmenistanyň serişdeleriniň hasabyna maliýeleşdirilýär.

Biz mundan beýläk-de Owganystanyň doganlyk halkyna ynsanperwerlik kömegini bermek ýaly asylly däbi dowam etmegi ugur edinýäris.

Ýakyn wagtlarda baý taryhy geçmişi bolan owgan topragynda parahatçylygyň we ylalaşygyň berkarar boljakdygyna ynanýaryn.

— Söhbetdeşligimiziň ahyrynda, jenap Prezident, Size bir sowal bermek isleýärin, men geçirýän ähli duşuşyklarymyň soňunda hemişe şeýle sowal berýärin. Biziň gepleşigimiz “Häkimiýet ýörelgesi” diýlip atlandyrylýar we şunuň bilen baglylykda, şeýle sowaly berýärin: Siz, Türkmenistanyň Prezidenti üçin häkimiýet näme? Onuň “tagamy” nähili? “Häkimiýet” diýen düşünje örän täsin zat.

— Häkimiýet başynda durmak bilen, halkyň wepaly hemaýatkäri bolmagy, hakykatyň we ynamyň güýji bilen, öz Watanyma, halkyma hyzmat etmegi özüm üçin uly mertebe hasaplaýaryn. Şoňa görä-de, biz ýokary döwlet wezipesinde işlän tutuş döwrümiziň dowamynda “Döwlet adam üçindir!” diýen şygary baş baýdak edindik. Türkmen halkynyň taryhy we durmuş tejribesiniň utgaşdyrylmagy, milli hem-de umumadamzat gymmatlyklarynyň, ХХI asyryň başynyň jemgyýetçilik-syýasy garaýyşlarynyň gazananlarynyň sazlaşygynda guralan bu taglymat watançylygy, zähmetsöýerligi, ynsanperwerligi hem-de jogapkärçiligi ugur edinýär we adamlara raýatlyk borjunyň, wyždanynyň, ruhy ynançlarynyň emrine laýyklykda ýaşamaga we döretmäge ylham berýär. Bu taglymat ýurdumyzyň raýatlaryny birleşdirýän hem-de jebisleşdirýän, jemgyýetiň hil taýdan bütinleý täzelenmegini taplaýan ruhy esas bolup çykyş edýän umumymilli garaýyşlary açyp görkezýär.

Meniň üçin häkimiýet, ozaly bilen, örän ýokary jogapkärçilikdir. “Häkimiýet — munuň özi çözgütleri kabul etmek hem-de olary durmuşa geçirmek üçin ygtyýarlyklardyr we serişdelerdir” diýen nusgawy kesgitleme bar. Bu kesgitleme dogrudyr, emma jogapkärçilik bolmadyk halatynda, ol diňe howaýy düşünjedir. Diňe belent jogapkärçilik bu düşünjä many-mazmun, gymmatlyk hem-de ýaşaýşa höwes ylhamyny berýär.

Öz şahsy jogapkärçiligiňi duýmak howul-hara, oýlanyşyksyz çözgütleri kabul etmekden goraýar, «ýedi ölçäp, bir kesmäge», ol ýa-da beýleki çözgütleriň ýetirip biljek täsirlerine düşünmäge ýardam berýär.

Ol çözgütleriň aňyrsynda öz aladalary, arzuw-hyýallary bilen ýaşaýan adamlar bar. Prezidentiň belent wezipesini eýelemek bilen, men şu düşünjelerden ugur alýaryn. Häkimiýetiň güýjüni we täsirini adamlaryň, öz ýurduň bähbidine ulanmaly — meniň pikirimçe, munuň özi esasy, maksada gönükdiriji garaýyş bolup durýar.

— Jenap Prezident, köp sag boluň! Söhbetdeşlige wagt tapandygyňyz meniň üçin uly hormatdyr. Duşuşygymyz örän gyzykly we many-mazmunly boldy. Munuň üçin men hoşallygymy beýan edýärin. Şu söhbetdeşlige syn eden tomaşaçylaryň we okyjylaryň Sizi ajaýyp ýurduň Prezidenti hökmünde we Siziň ýurduňyzy häzirki zaman gülläp ösýän döwlet hökmünde has ýakyndan tanajakdyklaryna ynanýaryn. Size ähli gowulyklary, Türkmenistanyň halkyna we ýurduňyza rowaçlyklar, abadançylyk arzuw edýärin.

Jenap Prezident, sag boluň!

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Köpetdagyň eteginde guruljak athananyň taslamasy hem-de paýtagtymyzdaky myhmanhananyň gurluşygynyň tamamlaýjy tapgyry bilen tanyşdy

Aşgabat, 2-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynyň golaýynda gurulmagy meýilleşdirilýän täze athananyň bina ediljek ýerini kesgitlemek maksady bilen, Köpetdagyň ajaýyp künjekleriniň birinde boldy. Şeýle hem milli Liderimiz paýtagtymyzyň demirgazyk künjeginde bina edilen kaşaň “Garagum” myhmanhanasynyň gurluşygynyň tamamlaýjy tapgyrynda alnyp barylýan işler bilen tanyşdy.

Häzirki döwürde ahalteke bedewleriniň asyl mekany bolan ýurdumyzda behişdi bedewleriň baş sanyny artdyrmak, olaryň dünýä ýüzündäki şöhratyny has-da belende götermek we tohumçylyk-seçgi işini döwrüň talabyna laýyk derejede kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler özüniň oňyn netijesini berýär.

Ýurdumyzyň welaýatlaryndaky atçylyk toplumlary döwrebaplaşdyrylýar. Tohumçylyk-seçgi işleriniň ylmy esasda ösdürilmegi bilen, ahalteke bedewleriniň reňk aýratynlyklarynda täze öwüşginler emele gelýär we arassa ganly ahalteke bedewleriniň baş sany yzygiderli artýar. Soňky ýyllarda ýurdumyzyň ähli sebitlerinde häzirki zaman atçylyk sport toplumlary, athanalar guruldy we olaryň gurluşygy dowam etdirilýär. Munuň özi atçylyk pudagynyň diňe bir döwrebaplaşdyrylmagyna däl-de, atşynaslyk sungatynyň ösdürilmegine, tohumçylyk işleriniň gowulandyrylmagyna, atşynaslaryň täze nesliniň kemala getirilmegine gönükdirilendir.

Hormatly Prezidentimiz säher bilen Köpetdagyň ajaýyp künjegine geldi. Bu ýerde “Türkmen atlary” döwlet birleşiginiň başlygy A.Berdiýew hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy esasynda gurulmagy meýilleşdirilýän 600 baş bedewi saklamaga niýetlenen athananyň taslamalaryny we onuň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylaryny döwlet Baştutanymyzyň garamagyna hödürledi.

Umumy meýdany 15,4 gektara barabar bolan täze toplumyň çäginde dolandyryş binasy, weterinar desgasy, iki sany awtoduralga, höwür atlary üçin niýetlenen 60 atlyk athanalaryň ikisi, şeýle hem 80 baş ene mallara niýetlenen athanalaryň 6-sy, 8 sany bassyrma, iým üçin niýetlenen ýapyk ammar we iki sany açyk ammar, şeýle hem tehniki desgalar göz öňünde tutuldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow görkezilen taslamalar we binalaryň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary bilen içgin tanşyp, olara birnäçe bellikleri aýtdy hem-de degişli düzedişleri girizdi.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda ozal gurlan we bu gün netijeli iş alyp barýan toplumlar ýaly täze athananyň hem häzirki döwrüň talaplaryna doly laýyk gelmelidigini belledi. Onda bedewleri ösdürip ýetişdirmek, seýislemek, olary çapyşyklara taýýarlamak hem-de seýisleriň netijeli işlemegi üçin ähli şertler döredilmelidir.

Soňky ýyllarda arassa ganly ahalteke bedewleriniň baş sanynyň artandygyny, degişi tohumçylyk-seçgi işleriniň döwrüň talabyna laýyk derejede kämilleşdirilendigini nazara alyp, bu ugurda durmuşa geçirilýän işleri ylmy esasda ösdürmek, oňa degişli ugruň alymlaryny işjeň çekmek boýunça zerur tagallalar edilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi we bu babatda “Türkmen atlary” döwlet birleşiginiň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ahalteke bedewleriniň ilki dörän mekany hökmünde ykrar edilen bu künjegiň ýakymly dag howasynyň bardygyny belledi. Tenekar suwly Altyýap çeşmesiniň akabasy bilen bu töweregiň tebigy aýratynlyklary özboluşly sazlaşygy emele getirýär.

Oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmekde we bol hasyl almakda ýaşaýşyň çeşmesi bolan suwa hemişe aýratyn orun degişlidir. Gadymy türkmen topragy suwarymly ekerançylygyň ilkinji mekanlarynyň biri bolupdyr. Ata-babalarymyz bol hasyl berýän bereketli toprakda ýaşamak bilen, ýeri işläp bejermegiň, suwa sarpa goýmagyň we ony tygşytly ulanmagyň nusgalyk usullaryny bize miras galdyrypdyr. Suw damjasyny altyn dänesine deňäp, dag jülgelerinden gözbaş alýan çeşmeleriň, ýaplaryňdyr akabalaryň suwuny tygşytly ulanypdyr.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, halkymyz «Suw damjasy — altyn dänesi», «Daýhanyň hazynasy — ýer, suw», «Suwly ýer — gül, suwsuz ýer — çöl» mysaly, suw bilen bagly köp sanly nakyllary döredipdir. Biziň günlerimizde hem ata-babalarymyzyň däplerine eýerip, suwy tygşytly we netijeli ulanmak döwlet syýasatymyzyň örän möhüm wezipeleriniň biri bolup durýar. Şu maksat bilen, suw tygşytlaýjy tehnologiýalar önümçilige giňden ornaşdyrylýar. Suw hojalyk desgalarydyr ulgamlary gurlanda, ylmyň we öňdebaryjy tejribäniň häzirki zaman usullary ulanylýar.

Soňra wise-premýer Ç.Purçekow täze athananyň daşky inženerçilik ulgamlary, eltiji ýollar, bu ýerde oturdylmagy meýilleşdirilýän yşyklandyryjylaryň görnüşleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, elektrik geçirijileriň, lagym we suw ulgamlarynyň, eltiji ýollaryň gurluşygynyň ýokary hil derejesiniň üpjün edilmegi ugrunda degişli işler alnyp barylýar. Şol bir wagtyň özünde, ulanyljak gurluşyk serişdeleriniň hiline we olaryň görnüşlerine möhüm ähmiýet berilýär.

Şunuň ýaly desgalaryň binagärlik keşbinde öňdebaryjy inženerçilik-tehniki çözgütler hem-de milli binagärligiň ýörelgeleri sazlaşykly utgaşdyrylmalydyr, dolandyryş ulgamlarynda innowasiýa we sanly tehnologiýalar peýdalanylmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Dagy etekläp oturan we türkmen atşynaslarynyň ýokary derejeli ýaşaýşy üçin ähli zerur şertleri özünde jemleýän Aba Annaýew obasy, Halkara ahalteke atçylyk sport toplumy bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirjek täze athananyň gurluşygynda bu künjegiň tebigy aýratynlyklary nazara alynmalydyr diýip, milli Liderimiz belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ahalteke bedewleriniň tohumçylyk-seçgi işini ylmy esasda kämilleşdirmek, bedewleriň baş sanyny artdyrmak, şol sanda ahalteke bedewleriniň reňkleriniň aýratynlyklaryny ylmy esasda öwrenmek meseleleriniň wajypdygyna Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň we Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň ýolbaşçylarynyň ünsüni çekdi. Mundan başga-da, milli Liderimiz täze athanada işlejek atşynaslar, hünärmenler üçin döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny gurmak babatda anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň häkimine bu töweregiň tebigy aýratynlyklaryna, özboluşly dag-derelere we çeşme suwlaryna örän aýawly çemeleşmek, etrabyň çäginde degişli ekologik ýagdaýy saklamak bilen baglanyşykly wezipeleri örän jogapkärçilikli we hemmetaraplaýyn esasda berjaý etmek babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra ýurdumyzyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýolbaşçysy täze athanany gurmak boýunça degişli bäsleşigiň yglan edilendigi, onuň jemleri boýunça birleşigiň agzasy we atçylyk toplumlaryna degişli binalary gurmakda oňyn tejribe toplan “Nur Bina» gurluşyk kärhanasynyň ýeňiji bolandygy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz soňky ýyllarda ýurdumyzyň hususy kompaniýalarynyň, ähli ugurlarda bolşy ýaly, gurluşyk senagatynda hem uly üstünlikleri gazanýandygyny kanagatlanma bilen belledi. Gurluşyklaryň ýokary hil derejesiniň üpjün edilmegi we olaryň bellenilen möhletlerde gurlup ulanylmaga berilmegi möhüm talap bolup durýar diýip, milli Liderimiz aýtdy hem-de bu babatda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýolbaşçysyna anyk görkezmeleri berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wise-premýer E.Orazgeldiýewe ýüzlenip, täze athananyň binalar toplumyny gurmak barada degişli Kararyň taslamasyny taýýarlamagy tabşyrdy. Täze athananyň gurluşygynda atçylyk pudagyny ösdürmek, bedewleri seýislemek, höwür atlar, taýlar üçin zerur şertleri döretmek bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilmelidir.

Milli Liderimiz Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň çäginde ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň atçylyk toplumynyň gurluşygynyň alnyp barylýandygyna ünsi çekip, bu düzümlerde ahalteke bedewlerini ösdürip ýetişdirmek, gulluk atlaryny taýýarlamak hem-de olary at çapyşyklaryna gatnaşdyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilýändigini belledi. Köpetdagyň etegindäki ajaýyp künjekde gurluşygy alnyp barylýan atçylyk toplumy 500 at saklamak üçin niýetlenendir.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, türkmen seýisleri asyrlaryň dowamynda dünýä medeniýetiniň genji-hazynasynda uly orun eýeleýän ahalteke bedewleriniň tohumyny kämilleşdiripdirler.

Hormatly Prezidentimiz ýolugra ady rowaýata öwrülen, şöhratly Polatly atly bedewiň heýkeliniň ýanynda saklandy. Gözellik we ýyndamlyk babatda dünýä derejesinde belent abraýa eýe bolan Polatly türkmen atşynaslarynyň we seýisleriniň yhlasyndan kemal tapan ajaýyp bedewdir.

Polatlynyň heýkeliniň ýanyndan Köpetdagyň eteginiň ajaýyp ýaýlalary, şeýle hem Ahal welaýatynyň täze döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşyklary görünýär.

Häzir Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynda alnyp barylýan işleriň depginleri barha ýokarlanýar. Munuň özi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen amala aşyrylýan giň möçberli şähergurluşyk maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini alamatlandyrýar.

Döwlet Baştutanymyz gurluşyk işlerinde öňdebaryjy tehnologiýalaryň, häzirki zaman tejribeleriniň işjeň ulanylmagynyň, bina edilýän dürli maksatly desgalarda ýokary amatlyklaryň döredilmeginiň, gurluşyk işleriniň sazlaşykly alnyp barylmagynyň möhüm talapdygyna ünsi çekip, onda “akylly öý” intellektual ulgamynyň ornaşdyrylmagynyň möhümdigini belledi. Bu bolsa ýurdumyzyň gurluşyk senagatynyň köpugurly kuwwatynyň netijeli peýdalanylmagyny öz içine alýar diýip, bu babatda degişli ýolbaşçylara tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz öňde durýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek we gurluşyk işlerini ýokary ekologiýa hem-de hil talaplaryna laýyk derejede alyp barmak maksady bilen, welaýatyň täze edara ediş merkeziniň birinji tapgyrynyň gurluşygyny 2022-nji ýylyň Bitaraplyk baýramyna çenli tamamlamagyň maksadalaýyk boljakdygyny aýtdy we bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi.

Soňra milli Liderimiz wise-premýer Ç.Purçekowyň haýyşy boýunça paýtagtymyzda gurluşygy tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýan “Garagum” myhmanhanasynda ýerine ýetirilýän işler bilen tanyşmak üçin bu ýerden ugrady.

Hormatly Prezidentimiz, ilki bilen, “Garagum” myhmanhanasynyň ýanynda gurluşygy batly depginlerde alnyp barylýan “Watançy” seýilgähinde ýerine ýetirilýän gurluşyk we abadanlaşdyryş işleri bilen tanyşdy. Häzirki wagtda täze seýilgähiň çäklerinde dürli bag nahallary oturdylypdyr. Şeýle hem bu ýerde welosiped sürmegi halaýanlar üçin ýöriteleşdirilen ýoda çekilipdir. Munuň özi sportuň ekologik görnüşi hasaplanylýan welosiped sportunyň ösdürilmeginde we onuň halkymyzyň durmuşyna mäkäm ornaşmagynda aýratyn ähmiýetlidir.

Uzak geljegi nazara almak bilen, ýurdumyzyň baş şäherini ösdürmek milli Liderimiziň öňe süren täzeçil şähergurluşyk maksatnamasynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Paýtagtymyzyň häzirki keşbinde tutuş ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşiniň depginleri, onuň köpugurly kuwwaty, mähriban halkymyzyň baý taryhy we medeni däpleri öz aýdyň beýanyny tapýar.

Döwlet Baştutanymyz seýilgähiň gurluşyk işleriniň barşyny synlady. Täze döwrebap seýilgähiň uly ýaşly adamlaryň we çagalaryň dynç almagynyň hem-de gezelenç etmeginiň iň söýgüli ýerine öwrüljekdigi gürrüňsiz hakykatdyr. Munuň özi ýurdumyzda ugurdaş desgalaryň taslamalaryna bildirilýän möhüm talap bolup durýar.

Seýilgähiň taslamasyna laýyklykda, meýilleşdirilen ähli işler, şol sanda suw çüwdürimleri, bagy-bossanlyklar, ýanýodalar we beýlekiler seýilgäh zolagyny döretmegiň iň häzirki zaman ýörelgelerine laýyklykda ýerine ýetirilýär.

Milli Liderimiziň başlangyjy boýunça “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” ýylynda paýtagtymyzda hem-de ýurdumyzyň sebitlerinde bag nahallarynyň millionlarçasy ekilýär. Olaryň hatarynda saýaly, pürli we miweli baglaryň hem-de üzümiň dürli görnüşleri bar.

Ýurdumyzyň dürli künjeklerinde tokaý zolaklaryny döretmek, seýilgähleriň çäklerini giňeltmek baradaky oňyn başlangyçlar halkymyz tarapyndan giň goldawa eýe bolýar. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda köpçülikleýin bag nahallaryny oturtmak dabarasy indi asylly däbe öwrüldi. Şeýle çäreler umumy wajyp işe dahylly bolmak isleýän adamlary ýakynlaşdyrýar.

Milli we ählumumy derejede ekologiýa howpsuzlygyny üpjün etmek maksady bilen, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan tassyklanylan “Türkmenistanyň milli tokaý maksatnamasy” üstünlikli durmuşa geçirilýär.

Soňra milli Liderimiz gurluşyk işleri tamamlaýjy tapgyrlarda alnyp barylýan kaşaň “Garagum” myhmanhanasynyň ýanyna geldi.

Döwlet Baştutanymyz bu ýerde ýerine ýetirilýän işleri synlap, ilkinji nobatda, binanyň daşky bezeglerine aýratyn üns bermegi berk talap etdi. Onda milli bezeg aýratynlyklary bilen häzirki zaman şähergurluşygynyň öňdebaryjy meýilleri sazlaşykly utgaşmalydyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Her ýyl paýtagtymyzyň ajaýyp binagärlik toplumynyň üsti täze özboluşly binalar we desgalar bilen ýetirilýär. Şolar ýurdumyzyň baş şäheriniň özboluşly görkezijisine, täze taryhy eýýamyň aýdyň nyşanlaryna öwrülýär.

6,9 gektar meýdanda ýerleşýän 9 gatly myhmanhanada iň amatly şertler dörediler.

Döwlet Baştutanymyz myhmanhanada syýahatçylaryň dynç almagy, ýokary derejeli halkara forumlary we beýleki çäreleri guramak hem-de geçirmek üçin ähli şertleriň göz öňünde tutulmalydygyny aýdyp, degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Toplumyň binagärlik keşbinde we bezeginde Türkmenistanyň täsin tebigy ajaýyplyklarynyň biri — Garagum sährasynyň hem-de onuň gaýtalanmajak tebigy görnüşleriniň öz beýanyny tapandygy buýsançly ýagdaýdyr.

Binanyň merkezi böleginiň hem-de onuň gapdalyndaky iki binanyň keşbi çäge tolkunlaryny ýatladýar. Binagärlik toplumynyň üstüni ýetiren ak öý bolsa milli ruhdan nyşandyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow desgadaky işleriň ýagdaýy bilen tanşyp, “Garagum” myhmanhanasynyň ähli görkezijiler babatda halkara ülňülere hem-de şeýle desgalara bildirilýän talaplara doly laýyk gelmelidigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz öňde durýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmegi tabşyryp, bu ýerden ugrady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Saglyk ýoluny geçdi we welosipedli gezelenç etdi

Aşgabat, 3-nji oktýabr (TDH). Dynç güni säher bilen hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Saglyk ýoluny geçip, sport maşklary bilen meşgullandy. Milli Liderimiziň nusgalyk göreldesi jemgyýetimizde sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkidilmeginde, ilat köpçüliginiň, aýratyn-da, ýaşlaryň köpçülikleýin bedenterbiýe we sport bilen işjeň meşgullanmaklarynda möhüm orun eýeleýär.

Halkyň abadançylygy, onuň durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak, beden we ruhy taýdan sagdyn, giň gözýetimli ýaş nesli kemala getirmek baradaky alada milli Liderimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan döwlet syýasatynyň aýratyn möhüm ugry bolup durýar. Hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen köpçülikleýin bedenterbiýe hereketini hem-de ýokary netijeli sporty ösdürmek, sagdyn durmuş ýörelgesini kemala getirmek boýunça çäreler ýurdumyzda asylly kada öwrüldi. Munuň özi jemgyýetimizde jebisligi pugtalandyryp, zyýanly endiklere, şol sanda ýokanç kesellere garşy durmaga ýardam berýär.

Köpetdagyň eteginde gurlan Saglyk ýoly sagdyn durmuş ýörelgesi ulgamynda alnyp barylýan döwlet syýasatynyň özboluşly nyşanydyr. Bu pyýada ýoly aşgabatlylaryň hem-de paýtagtymyzyň myhmanlarynyň köpçülikleýin dynç alýan künjegine, iri bedenterbiýe-sport we medeni çäreleriň geçirilýän ýerine öwrüldi.

Tebigatyň bu täsin künjeginde güýz paslynyň sergin howaly säherinde ýakymly howa gurşawy emele geldi. Dag howasynyň tenekarlygy güýz paslynyň ynsan ruhuny göterýän säheriniň hoştaplygy bilen utgaşyp, adamlary beýik maksatlara ruhlandyrýar. Bu gün Diýarymyzyň ähli künjeklerinde bolşy ýaly, paýtagtymyzda we onuň töwereklerinde tebigaty goramak meselesine uly üns berilýär. Bu şeýle hem bolmaly, çünki ekologiýa meseleleri Türkmenistanyň durnukly ösüş strategiýasynda möhüm orun eýeleýär.

Dag gerişlerinden açylýan Aşgabadyň görnüşi haýran galdyrýar — säher bilen paýtagtymyz has-da ajaýyp görünýär. Onuň belent binalary, ýadygärlikleri ak mermere beslenen paýtagtymyzyň binagärlik keşbini has-da gözel görkezýär. Hormatly Prezidentimiziň yzygiderli tagallasy netijesinde, ýurdumyzyň baş şäheri tanalmaz derejede özgerdi. Paýtagtymyz dünýäniň owadan hem-de ýaşaýyş üçin ähli zerur şertleri özünde jemleýän şäherleriniň hatarynda öz ornuny pugtalandyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Saglyk ýolundan geçýän mahalynda, künjegiň gözelliklerini, dag etekleriniň tebigy aýratynlyklaryny synlady. Bu gün Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýaşlary watançylyk ruhunda terbiýelemek, olaryň beden taýýarlygy, sport bilen yzygiderli meşgullanmagy üçin şertleri döretmek meselelerine örän jogapkärçilikli we hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilýär. Munuň özi halkymyzyň saglygynyň berkidilmeginde, ýokanç keselleriň öňüniň alynmagynda aýratyn ähmiýetlidir.

Soňky ýyllarda ýaz hem-de güýz pasyllarynda ýurdumyzyň dürli künjeklerinde, şol sanda paýtagtymyzyň töweregindäki baýyrlyklarda, ýaýlalarda köpçülikleýin bag nahallaryny oturtmak ýörelgesi asylly däbe öwrüldi. Halk köpçüliginiň işjeň gatnaşmagynda geçirilýän köpçülikleýin bag ekmek dabarasynyň dowamynda her ýylda millionlarça düýp bag nahallary ekilýär.

Şeýlelikde, tokaý zolaklarynyň çägi giňelip, ýurdumyzyň ekologiýa ýagdaýy ýokary halkara görkezijilere laýyk gelýär. Saýaly, pürli hem-de miweli bag nahallarynyň arasynda maňyzly agaçlaryň, aýratyn-da, pisse agaçlarynyň bardygyny bellemek gerek.

Lukmançylyk ylmynyň tassyklamagyna görä, pissäniň maňzy ynsan üçin örän ýokumlydyr. Onuň düzüminde adam bedeni üçin zerur bolan witaminler bar. Bu künjekde köpýyllyk hasaplanylýan pisse agaçlarynyň köpçülikleýin ösdürilip ýetişdirilmegi ynsan saglygyna tenekar önümleriň bolçulygyny üpjün edýär.

Döwlet Baştutanymyzyň başlangyjy we yzygiderli aladasy netijesinde, öz çägini giňeldýän tokaý zolaklary türkmen tebigatynyň bezegine we ekologiýa abadançylygynyň esasy şertine öwrüldi.

“Türkmenistanda 2011 — 2020-nji ýyllarda bedenterbiýäni we sporty goldamagyň we ösdürmegiň Milli maksatnamasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde, ýurdumyzda häzirki zaman sport-sagaldyş düzümlerini kemala getirmek boýunça ägirt uly işler amala aşyryldy. Paýtagtymyzda we welaýatlarda döwrebap sport toplumlary, stadionlar, atçylyk-sport toplumlary, awtodromlar, ýöriteleşdirilen sport mekdepleri bina edildi. Şolarda adamlaryň, aýratyn-da, ýaşlaryň sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmaklary, bedenterbiýe maşklaryny yzygiderli ýerine ýetirmekleri halkymyzyň saglygyny üpjün etmekde möhüm ähmiýete eýedir.

“Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýen şygar bilen geçýän şu ýylda hem ýurdumyzyň türgenleri halkara bäsleşiklere, Olimpiýa ýaryşlaryna gatnaşyp, öňdäki orunlary eýelemegi başardylar. Munuň özi eziz Diýarymyzda sportuň ähli görnüşleriniň ösdürilmegi we dünýä ýaryşlaryna gatnaşyp, baýrakly orunlary eýelemäge ukyply türgenleriň taýýarlanmagy ugrunda edilýän tagallalaryň aýdyň netijesidir.

Milli Liderimiz Saglyk ýoluny geçmegini dowam edip, hemişe bolşy ýaly, köp kilometrlik aralygy pyýada geçdi.

Hormatly Prezidentimiz ýoluň tutuş dowamynda ýanaşyk çäkleriň abadanlaşdyrylyşyny, şol sanda belent dag gerişlerinden beýik türkmen nusgawy şahyry, akyldary Magtymguly Pyragynyň ýadygärliginiň bina edilýän meýdançasyny we onuň ýanaşyk ýerlerini synlady. Häzirki döwürde akyldar şahyryň heýkeliniň oturdylan ýerinde degişli gurluşyk we abadanlaşdyryş işleri batly depginlerde alnyp barylýar. Türkmen halkynyň beýik şahyra bolan söýgüsiniň, hormatynyň aýdyň nyşanyna öwrülen belent başly ajaýyp heýkel alyslardan seleňläp görünýär.

Mälim bolşy ýaly, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu ajaýyp künjekde seýilgäh zolaklarynyň hem-de dynç alyş meýdançalarynyň döredilmegine, Aşgabadyň ýaşaýjylarynyň we myhmanlarynyň dynç almagy üçin amatly şertleriň üpjün edilmegine aýratyn üns berýär. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, tenekar, tämiz dag howasy, tebigatyň täsin görnüşleri adamlary keýpiçag edýär, olaryň şähdini açýar we ruhuny göterýär.

Saglyk ýolunyň ugrunda hem-de töwereginde ekilen agaç nahallary we güller bu ýeriň gözelligini sazlaşykly baýlaşdyrýar, Köpetdagyň eteginiň ekologik ýagdaýyna amatly täsirini ýetirýär. Munuň özi salkyn howaly güýz günlerinde has-da äşgär duýulýar.

Hormatly Prezidentimiziň gönüden-göni tagallasy bilen, dag eteklerinde alnyp barylýan işler, bu ýerleri bagy-bossanlyga öwürmek boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli çäreler ýerli tebigy-howa şertleri nazara alnyp amala aşyrylýar. Bu bolsa şu künjekde ýerine ýetirilýän işleriň dag etekleriniň tebigy aýratynlyklary bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirmeginde aýratyn möhümdir.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, sport sagdynlygyň we güýç-kuwwatyň çeşmesidir. Bu bolsa ýurdumyzda sport hereketine goşulýanlaryň sanynyň yzygiderli artmagyna ýardam edýär. Sagdyn durmuş ýörelgelerine eýerýänleriň ählisiniň gatnaşmagynda köpçülikleýin çäreleri guramak ýurdumyzda asylly ýörelgä öwrüldi. Sport bilen yzygiderli meşgullanmak diňe bir adamyň beden saglygyna däl, eýsem, ruhubelent bolmagyna, şeýle hem döredijilik işine oňyn täsir edýär.

Döwlet Baştutanymyz Saglyk ýoluny geçip, ýokary netijeli sporty hem-de köpçülikleýin bedenterbiýe hereketini wagyz etmek hem-de ösdürmek, oňa ilat köpçüligini, aýratyn hem ýaşlary giňden çekmek bilen baglanyşykly meseleleri hemişe üns merkezinde saklamagyň wajypdygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň aýdyşy ýaly, halkyň saglygy, beden taýdan sagdyn, ýokary ynsanperwerlik we ahlak ýörelgelerine ygrarly ýaş nesli terbiýeläp ýetişdirmek döwletimiziň hemişe ileri tutýan wezipeleri bolupdy we şeýle bolmagynda-da galar.

Milli Liderimiz Saglyk ýoly boýunça guralan ýörişi tamamlandan soň, welosipedli gezelenji amala aşyrdy. Bu künjegiň gözelligi, onuň tebigy aýratynlyklary sport bilen meşgullanmak üçin oňyn şerti üpjün edýär. Köpetdagyň etegindäki ajaýyp giňişlikden ak mermerli Aşgabadyň gözel keşbi görünýär.

Milli Liderimiz paýtagtymyzyň günorta künjeginde meýilleşdirilýän gurluşyklaryň binagärlik taslamalary taýýarlananda, olaryň ýerli tebigy aýratynlyklar bilen sazlaşmalydygyny tabşyrýar. Munuň özi şäheriň ekologik derejesiniň ýokary bolmagyny üpjün edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň yzygiderli tagallasy bilen, tutuş ýurdumyzda bolşy ýaly, Aşgabatda amatly ekologik ýagdaýyň üpjün edilmegi ugrunda netijeli çäreler durmuşa geçirilýär. Munuň özi häzirki döwrüň möhüm talaby bolup durýar.

Döwlet Baştutanymyz welosipedli gezelenç mahalynda bu künjegiň gözelliklerini synlady. Bu ýeriň howasy salkyn we ýakymly. Aýratyn-da, güýz günlerinde bu künjekde ynsan saglygy üçin ýaramly howa gurşawy emele geldi.

Hormatly Prezidentimiz ýolugra dürli meýdan ösümlikleri bilen örtülen töweregi synlady. Jülgeleriň ajaýyplyklary paýtagtymyzyň günorta çäklerini göwher halkasy ýaly gurşap alan häzirki zaman belent binalar bilen sazlaşýar.

Golaýda bolsa Gün şöhlesi astynda lowurdaýan ak mermerli paýtagtymyzyň binagärlik toplumlary seleňleýär, ýurdumyzyň baş şäheri milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda geçirilýän düýpli özgertmeler ýyllarynda dünýäniň iň gözel we ýaşamak üçin amatly şäherleriniň birine öwrüldi.

Hormatly Prezidentimiz Aşgabady ösdürmegiň täzeçil maksatnamasynyň başyny başlaýjy bolmak bilen, tebigaty goramak strategiýasynyň wezipelerini ulgamlaýyn esasda çözmegiň zerurdygyny belleýär. Şunuň bilen baglylykda, ekologiýa meselelerine örän uly üns berilýär.

Ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan giň gerimli bag nahalyny ekmek maksatnamasy şunuň ýaly köpugurly işleriň mysalydyr. Bu işleriň netijesinde giň “gök guşaklar” hem-de tokaý zolaklary emele gelýär, olar howa ýagdaýyna amatly täsir edýän ýerli ösümlik we haýwanat dünýäsini baýlaşdyrýar.

Ösüp, barha boý alýan tokaý zolaklary we baglar türkmen topragyny bezeýär, howany arassalaýar, gurşawyň ekologiýa abadançylygyny, netijede, halkymyzyň saglygyny üpjün edýär.

Eziz Diýarymyzyň daşky gurşawyny, onuň tebigy baýlyklaryny gorap saklamak, olara aýawly garamak we rejeli peýdalanmak, önümçilige ekologiýa taýdan arassa tehnologiýalary ornaşdyrmak Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Bu ugurda durmuşa geçirilýän işler hem-de welosiped ýaly ekologiýa taýdan arassa ulagy peýdalanmagyň artykmaçlygy adamlaryň işjeň dynç almagy, saglygyny berkitmegi hem-de many-mazmunly ýaşamagy üçin mümkinçilikleriň döredilmegine gönükdirilendir.

Ata Watanymyzy bagy-bossanlyga öwürmek, ösümlik we haýwanat dünýäsini gorap saklamak boýunça işleri amala aşyryp, biziň ýurdumyz häzirki döwrüň möhüm ekologiýa we suw meselelerini çözmekde abraýly halkara guramalar bilen netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmek ugrunda çykyş edýär. Şunuň bilen baglylykda, ekologiýa abadançylygy üpjün edilen ýurtda köpçülikleýin bedenterbiýe we sportuň dürli görnüşleri, şol sanda welosiped sporty bilen meşgullanmak, adamlaryň saglygyny berkitmek, olaryň kesele durnuklylygyny pugtalandyrmak meselesinde aýratyn ähmiýetlidir.

Welosiped sürmek diňe bir peýdaly endik bolman, eýsem, ol ynsan saglygyny berkitmegiň baş şertini emele getirýär. Gyzykly dynç almagyň bu görnüşi şahsy we toparlaýyn, jemgyýetçilik saglygyny berkitmegiň usuly hökmünde ýurdumyzda barha uly meşhurlyga eýe bolýar, has takygy, ol adamlaryň jebisleşmegine ýardam berýär.

Gurulýan kaşaň binalar döwrebap ýol-ulag düzümleri, seýilgäh zolaklary bilen utgaşyp, şäheriň sazlaşykly ösüşiniň aýdyň beýanyna öwrülýär. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow, paýtagtymyzda bolşy ýaly, ýurdumyzyň ähli künjeklerinde hem amala aşyrylýan gurluşyk taslamalarynyň ekologiýa talaplaryna hem-de kadalaryna doly laýyk gelmegine aýratyn üns berýär.

Göwnejaý ideg edilýän tokaý zolaklary, seýilgähler, seýil baglary hem-de bu künjegiň tebigy aýratynlyklary uly şäherde diňe bir howanyň arassalygyny we ekologiýa deňagramlylygyny ýokary derejede saklamaga ýardam bermek bilen çäklenmän, ruhuňy hem göterýär.

Häzirki döwürde ýurdumyzyň baş şäherini uzak möhletleýin esasda ösdürmek meýilleşdirilýär. Häzirki zamanyň ösen tehnologiýalaryndan, sanly ulgamdan netijeli peýdalanmak, şäherde abadanlaşdyrmak boýunça innowasion maksatnamalary yzygiderli durmuşa geçirmek, ýokary derejeli amatlyklary we estetiki gurşawy döretmek şähergurluşyk syýasatynyň esasy ugurlarydyr diýip, milli Liderimiz belleýär.

3-nji iýunyň «Bütindünýä welosiped güni» diýlip yglan edilmegi hem Bitarap döwletimiziň başlangyçlarynyň, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň syýasatynyň giň goldawa eýe bolýandygynyň subutnamasy bolup durýar. Şol başlangyçlar parahatçylyga, dostlukly we netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmaga, şol sanda sport ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilendir.

Sport bilen yzygiderli meşgullanmak adamlara boş wagtyny peýdaly geçirmäge ýardam berýär. Beden maşklary adamyň ünsüne we ýatkeşligine oňyn täsir edýär, pikirlenmek ukybyny güýçlendirýär, kämil şahsyýetiň kemala gelmegine ýardam berýär. Bedenterbiýe maksada ýetmek ugrunda tutanýerliligi, erki, zähmetsöýerligi terbiýeleýär.

Aşgabat, 1-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de milli ykdysadyýeti hemmetaraplaýyn ösdürmäge gönükdirilen resminamalaryň birnäçesiniň taslamalaryna garaldy.

Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa milli kanunçylygy mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça geçirilýän işler, hususan-da, Mejlisde döredilen iş toparlarynyň köp çagaly maşgalalara ýeňillikleri bermegi göz öňünde tutýan, ilatyň durmuş taýdan goraglylygy hakyndaky kanun taslamalaryny işläp taýýarlamak boýunça amala aşyrýan işleri barada maglumat berdi.

Birnäçe kanunçylyk namalarynyň rejelenen görnüşi işlenip taýýarlanylýar, hereket edýän kanunlaryň ýerine ýetirilişi seljerilýär.

Milli Geňeşiň Mejlisiniň deputatlary jemgyýetçilik birleşikleri bilen bilelikde mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýylynyň içinde gazanylan üstünlikler barada köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde ýörite gepleşikleri we başga-da birnäçe çykyşlary taýýarladylar.

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew Mejlis, Ministrler Kabineti, degişli ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, welaýatlaryň hem-de Aşgabat şäheriniň häkimlikleri bilen bilelikde Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna bagyşlanan çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek boýunça geçirilen işler barada maglumat berdi.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygynda parlamentara gatnaşyklary ösdürmäge hem-de bu ugurda tejribe alyşmaga uly üns berilýär.

Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň baýram edilen günlerinde Hytaý Halk Respublikasynyň Halk wekilleriniň Ählihalk ýygnagynyň guramagynda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň parlamentleriniň wekilleriniň sanly ulgam arkaly maslahaty geçirildi. Oňa Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň adyndan hem wideoýüzlenme ugradyldy.

Halk Maslahatynyň ähmiýetini, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň maksatnamalaýyn çykyşyndan gelip çykýan wezipeleri wagyz etmek maksady bilen, Halk Maslahatynyň agzalary ýerlerde geçirilýän düşündiriş, wagyz-nesihat çärelerine, maslahatlara, duşuşyklara gatnaşýarlar.

Döwlet Baştutanymyz Milli Geňeşiň Mejlisiniň we Halk Maslahatynyň döwletiň hukuk esaslaryny mundan beýläk-de kämilleşdirmek, raýat edaralaryny we demokratik gymmatlyklary pugtalandyrmak boýunça alyp barýan işiniň wajypdygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ähli kanunçykaryjylyk işiniň jemgyýetiň jana-jan bähbitlerine hyzmat etmelidigini nygtady. Halkyň saýlanlarynyň esasy wezipesi tutuş ilatyň bähbitlerine wekilçilik edip, kanunlaryň taslamalarynda döwletimiziň durmuş babatdaky ileri tutulýan ugurlaryny beýan etmekden ybaratdyr.

Döwlet Baştutanymyz kanunçykaryjylyk ulgamynda tejribe alyşmaga, dünýä jemgyýetçiligini Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň taryhy tejribesi hem-de häzirki döwürde gazanýan üstünlikleri bilen tanyşdyrmaga ýardam edýän halkara hyzmatdaşlygy we parlamentara gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmegiň ähmiýetini belledi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow ýurdumyzyň Hökümet wekiliýetiniň 4-5-nji oktýabrda Özbegistan Respublikasyna boljak saparyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Goňşy döwletler bilen dostlukly, doganlyk gatnaşyklaryny ösdürmek milli Liderimiziň baştutanlygynda yzygiderli amala aşyrylýan daşary syýasatyň esasy ugurlarynyň biridir.

Şunuň bilen baglylykda, 1993-nji ýylyň fewralynda diplomatik gatnaşyklary ýola goýan Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň syýasy, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda işjeň hyzmatdaşlyk edýändigi bellenildi. Häzir ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň şertnama-hukuk binýadyny 221 sany resminama düzýär.

2007 — 2021-nji ýyllarda iki ýurda ýokary derejede jemi 23 sany döwlet, resmi we iş saparlary amala aşyryldy.

Türkmen-özbek ykdysady gatnaşyklaryna netijeli häsiýet mahsus bolup, ikitaraplaýyn daşary söwda dolanyşygynyň möçberiniň artandygyny bellemek gerek. Şunda bilelikdäki hökümetara toparyň işine ähmiýetli orun degişlidir. Häzirki wagta çenli bu toparyň 16 sany mejlisi geçirildi.

Türkmenistan we Özbegistan medeni-ynsanperwer ulgamda hem netijeli hyzmatdaşlyk edýärler. Bu ugurda dürli çäreler, şol sanda iki ýurduň Medeniýet günleri yzygiderli guralýar. Şol günlerde Özbegistanda Türkmenistanyň kino günleri geçirilýär.

Şonuň bilen birlikde, ýokary derejede gazanylan ylalaşyklardan ugur alnyp, iki döwletiň sebitleriniň arasyndaky gatnaşyklary işjeňleşdirmäge aýratyn üns berilýär.

Häzirki wagtda iki ýurduň daşary syýasat edaralary tarapyndan Türkmenistanyň Prezidentiniň Özbegistan Respublikasyna boljak resmi saparyna taýýarlyk görmek bilen bagly işler geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiziň garamagyna degişli Maksatnamanyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, türkmen-özbek gatnaşyklarynyň däbe öwrülen dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk häsiýetini belledi. Bu gatnaşyklar taryhy taýdan emele gelen medeni we ruhy ýakynlyga esaslanyp, biziň doganlyk halklarymyzy birleşdirýär.

Döwlet Baştutanymyz sözüni dowam edip, ýylsaýyn täze, anyk mazmuna eýe bolýan özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin örän uly mümkinçilikleriň bardygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, iki ýurduň sebitleriniň derejesinde netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin hem uly mümkinçilikler açylýar. Sentýabr aýynda Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň häkimlikleriniň wekiliýetleriniň Özbegistanyň Horezm we Buhara welaýatlaryna bolan iş saparlary hem hut şoňa ýardam edýär.

Şonuň bilen birlikde, biziň ýurtlarymyz köptaraplaýyn görnüşde, abraýly sebit we halkara guramalaryň ugry boýunça netijeli hyzmatdaşlyk edýärler hem-de birek-biregi goldaýarlar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow taraplaryň ähli ugurlarda netijeli döwletara gatnaşyklary has-da ösdürmegi ugur edinýändigini kanagatlanma bilen belläp, wise-premýere, DIM-niň ýolbaşçysyna Özbegistan Respublikasyna boljak resmi sapara hem-de onuň çäklerinde meýilleşdirilen çärelere taýýarlygyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedow gözegçilik edýän edaralarynyň alyp barýan işleri hem-de ykdysady, maliýe-bank ulgamynyň edaralarynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Hasabatyň çäklerinde geljegi uly taslamalary maliýeleşdirmek üçin maýa goýum syýasatynyň wezipelerini üstünlikli çözmek maksady bilen görülýän çäreler barada aýdyldy. Şonuň bilen baglylykda, wise-premýer döwlet Baştutanymyza Söwdany maliýeleşdirmek boýunça Halkara Yslam Korporasiýasyndan (ITFC) karz çekmäge we Çarçuwaly ylalaşygy baglaşmaga rugsat almak barada haýyş bilen ýüzlendi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, abraýly maliýe guramalary bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmegiň Türkmenistanyň daşary syýasy strategiýasynyň möhüm ugurlarynyň biridigini belledi. Milli Liderimiz Yslam ösüş bankynyň hem-de onuň toparyna girýän düzümleriň ýurdumyzyň möhüm hyzmatdaşlarydygyny aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz Yslam ösüş bankynyň iri halkara taslamasynyň — Demirgazyk — Günorta ulag-kommunikasiýa ulgamyny gurmak baradaky taslamanyň hem-de ýurdumyzyň ulag düzümini döwrebaplaşdyrmak, şol sanda telemehanika we aragatnaşyk ulgamlaryny döretmek, Aşgabat — Garagum — Daşoguz demir ýolunyň energiýa üpjünçiligi ýaly taslamalaryň maýadarlarynyň biridigini kanagatlanma bilen belledi. Yslam ösüş banky we onuň düzümleýin edaralary bilen gol çekilen karz ylalaşyklarynyň toplumy hem ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň netijeli häsiýete eýediginiň aýdyň subutnamasydyr.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda durmuşa geçirilýän taslamalar üçin Söwdany maliýeleşdirmek boýunça Halkara Yslam Korporasiýasyndan karz çekmek we Çarçuwaly ylalaşygy baglaşmak barada hödürlenen teklibi makullap, bu ädimiň maýa goýum syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmegiň mysaly bolmak bilen, milli ykdysadyýeti mundan beýläk-de ösdürmäge ýardam berjekdigine ynam bildirdi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere anyk tabşyryklar berildi.

Mejlisiň dowamynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň garamagyna Statistika baradaky döwlet komiteti tarapyndan taýýarlanan 2022-nji ýylda Türkmenistanyň ilatynyň we ýaşaýyş jaý gorunyň uçdantutma ýazuwynyň şygarynyň we nyşanynyň taslamalary hödürlenildi. Şolar geçirilen bäsleşigiň netijeleri boýunça seçilip alyndy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow geljek ýylda geçiriljek ýazuwyň baş maksadynyň ilatyň demografik düzümi hem-de ýurdumyzyň raýatlarynyň durmuş-ykdysady ýagdaýy barada anyk maglumatlary almakdan ybaratdygyny belledi. Munuň özi döwletimiziň mundan beýläk-de ösmegi üçin ygtybarly binýady goýmaga mümkinçilik berer.

Döwlet Baştutanymyz “Ilat ýazuwy — 2022: Jebislik, Bagtyýarlyk, Röwşen geljek” diýen şygaryň hem-de nyşanyň hödürlenen taslamalaryny makullady. Nyşanda Döwlet baýdagy, türkmeniň ak öýi, türkmen halysynyň gölleri hem-de çäräniň geçirilýän ýylyny alamatlandyrýan “2022” san şekillendirildi. Milli Liderimiz bu çäräni halkara talaplara laýyklykda, üstünlikli geçirmek maksady bilen, oňa taýýarlanmak boýunça ähli zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň daşary ýurt kompaniýalarynyň çig nebitini gaýtadan işlemek hyzmatyny ýerine ýetirmegi boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bu işleriň ýerine ýetirilmegi TNGIZT-niň önümçilik kuwwatlyklaryny netijeli peýdalanmaga hem-de goşmaça girdeji almaga ýardam eder.

Şeýle hem wise-premýer “Bagtyýarlyk” şertnamalaýyn çäkde Önümi paýlaşmak hakynda ylalaşyga laýyklykda işleýän Hytaýyň “International Ltd.» Milli nebitgaz korporasiýasyna (CNPC) ýer bölegini kärendä bermek meselesi boýunça hasabat berdi. Şol ýer bölegi ady agzalan şertnamalaýyn çägiň bir böleginde ýerleşen gazly ýataklaryň ýerüsti desgalary üçin niýetlenen suw üpjünçilik ulgamlaryny çekmek üçin niýetlenýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli Buýrugyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistanda amala aşyrylýan pudaklaýyn taslamalara gatnaşmaga gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlar, iri nebitgaz kompaniýalary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy has-da giňeltmek we ösdürmek boýunça çäreleri görmegiň möhümdigini belledi.

Biziň ýurdumyz ägirt uly energetika kuwwatyna eýe bolup, ýangyç-energetika toplumynyň düzümini düýpli döwrebaplaşdyrmagy ugur edinmek bilen, gaýtadan işleýän pudaga, onuň kuwwatlyklarynyň doly ulanylmagyna aýratyn üns berýär. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz TNGIZT-de alnyp barylýan işleri işjeňleşdirmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz nebitgaz pudagynda hyzmatdaşlyk baradaky gürrüňi dowam edip, biziň ýurdumyzyň Hytaý Halk Respublikasy, şol sanda özara gatnaşyklaryň köpýyllyk üstünlikli tejribesine eýe bolan “CNPC” korporasiýasy bilen hyzmatdaşlygyny mysal hökmünde getirdi. HHR-den hyzmatdaşlaryň “Bagtyýarlyk” şertnamalaýyn çägiň uglewodorodly ýataklaryny senagat taýdan özleşdirmäge hem-de Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisiniň çig mal çeşmeleriniň biri bolan “Galkynyş” gaz känini gurmaga gatnaşmagy netijeli ikitaraplaýyn gatnaşyklary giňeltmekde möhüm ädim boldy.

Türkmen “mawy ýangyjyny” HHR-e uzak möhletleýin akdyrýan bu transmilli energiýa ulgamyny Aziýada durnukly ykdysady ösüşe, köpugurly turba geçiriji düzümi döretmäge, sebitde we dünýäde energetika howpsuzlygyny üpjün etmäge uly goşant diýip atlandyrmak bolar.

Şu ýylyň awgustynda “Galkynyş” gaz käninde aýratyn çylşyrymlylygy bilen tapawutlanýan täze guýularyň gurluşygyna badalga berildi. “Mawy ýangyjyň” goşmaça gorlaryny döretmäge mümkinçilik berýän bu taslamanyň amala aşyrylmagy netijeli hyzmatdaşlygy hem-de dostlukly türkmen-hytaý gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga ýardam eder diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Milli Liderimiz hödürlenen Buýruga gol çekip hem-de ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, degişli resminamanyň ýerine ýetirilmegine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew Özbegistan Respublikasyndan ýurdumyzyň oba hojalyk pudagy we himiýa senagaty üçin harytlary satyn almak boýunça taýýarlanýan teklipler barada hasabat berdi.

Şu ýylyň 14-nji sentýabrynda Özbegistan Respublikasynyň Daşkent şäherinde Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-özbek toparynyň 16-njy mejlisiniň geçirilendigi habar berildi. Mejlisiň çäklerinde obasenagat toplumynda söwdanyň möçberlerini artdyrmaga, esasan hem, oba hojalyk tehnikalaryny we enjamlaryny, mineral dökünleri, ösümlikleri goramak üçin himiki serişdeleri satyn almaga gönükdirilen ikitaraplaýyn gepleşikler geçirildi.

Mejlisiň jemleri boýunça 2022 — 2026-njy ýyllar aralygynda Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi tarapyndan dürli görnüşli oba hojalyk gurallaryny we traktor tirkeglerini hem-de bugdaý we gowaça ösdürip ýetişdirmekde ulanylýan himiki serişdeleri satyn almak meýilleşdirildi. “Türkmenhimiýa” döwlet konserni tarapyndan 2022 — 2025-nji ýyllar aralygynda oba hojalyk ekinleri üçin mineral dökünleri satyn almak boýunça degişli hasaplamalar geçirildi.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiziň garamagyna degişli Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, iki dostlukly ýurduň arasyndaky ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy utgaşdyrmagyň hem-de ösdürmegiň netijeli guraly hökmünde toparyň ornuny we ähmiýetini belledi. Döwlet Baştutanymyz bu toparyň işiniň, ilkinji nobatda, Türkmenistan bilen Özbegistanyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň kuwwatyndan has netijeli peýdalanmaga gönükdirilendigini aýtdy. Şol hyzmatdaşlyk bolsa taraplaryň hoşmeýilli erk-islegine, bilelikdäki işiň köpýyllyk tejribesine daýanýar.

Milli Liderimiz Karara gol çekip, ony wise-premýere sanly ulgam arkaly iberdi hem-de gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmek babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow eksport edilýän elektrik energiýasynyň möçberlerini artdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Häzirki wagtda elektrik energiýasynyň goňşy ýurtlara — Owganystana, Eýran Yslam Respublikasyna, Gyrgyz Respublikasyna hem-de Özbegistan Respublikasyna iberilişi her ýyl artdyrylýar.

Hormatly Prezidentimiziň 2019-njy ýylyň noýabrynda gol çeken Kararyna laýyklykda, Energetika ministrliginiň “Türkmenenergo” döwlet elektroenergetika korporasiýasy bilen “Özbegistanyň milli elektrik ulgamlary” paýdarlar jemgyýetiniň arasynda degişli şertnama baglaşyldy, şol şertnamanyň möhleti 2021-nji ýylyň 31-nji dekabrynda tamamlanýar. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer bu ugurda alnyp barylýan işler barada habar berdi. Şu ýylyň 14-nji sentýabrynda Özbegistan Respublikasynyň Daşkent şäherinde geçirilen Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-özbek toparynyň 16-njy mejlisinde döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklaryny has-da giňeltmegiň we pugtalandyrmagyň geljegi, hususan-da, iki ýurtda öndürilýän himiýa önümleriniň özara iberilişini artdyrmagyň mümkinçilikleri esasy ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň biri boldy.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň garamagyna 2022 — 2025-nji ýyllarda oba hojalygyny mineral dökünleri we “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň önümçilik kärhanalaryny zerur himiýa önümleri bilen üpjün etmek maksady bilen, şertnamalary baglaşmak baradaky Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, hyzmatdaş daşary ýurtlar, ilkinji nobatda, Türkmenistany asyrlaryň synagyndan geçen ysnyşykly dostluk gatnaşyklary baglanyşdyrýan ýakyn goňşular bilen köptaraplaýyn özara hereketleriň pugtalandyrylmagyna berilýän ähmiýetiň örän möhümdigini nygtady.

Ýurdumyzyň elektroenergetika pudagynyň kuwwatyny pugtalandyrmak boýunça geçirilýän giň gerimli işler içerki sarp edijileri, şol sanda iri senagat toplumlaryny we köp sanly durmuş desgalaryny elektrik energiýasy bilen durnukly üpjün edip, Türkmenistanyň energetika garaşsyzlygyny berkitmek bilen birlikde, daşary ýurtlara, ilkinji nobatda, serhetdeş ýurtlara elektrik energiýasynyň eksport edilişiniň mümkinçiligini ep-esli giňeltmäge ýardam berýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Özbegistanda öndürilýän himiýa önümlerini satyn almaga şertnamalary baglaşmak hakynda Karara gol çekip hem-de ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, uzak möhletli, özara bähbitli ýola goýulýan türkmen-özbek hyzmatdaşlygyny giňeltmäge berilýän ägirt uly ähmiýeti nazarda tutup, hyzmatdaşlyk borçnamalarynyň ýerine ýetirilişine gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjow Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde guralýan «EKSPO — 2020» Bütindünýä sergisinde Türkmenistanyň milli gününi geçirmäge görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Habar berlişi ýaly, şol gün BAE-niň wekilleri bilen ýokary derejedäki duşuşyklary geçirmek, şeýle hem birnäçe resminamalara gol çekmek göz öňünde tutulýar. Şeýle hem milli serginiň çäklerinde ýurdumyzyň medeniýet işgärleriniň we sungat ussatlarynyň aýdym-sazly çykyşlaryny guramak meýilleşdirilýär.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli resminamanyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ykdysady strategiýanyň üstünlikli amala aşyrylmagy netijesinde häzir Türkmenistanda ykdysady ösüşiň milli nusgasy döredildi. Ol türkmen halkynyň abadan durmuşyny üpjün edip, ýurdumyza dünýäniň ykdysady taýdan ösen we syýasy taýdan durnukly döwletleriniň hatarynda mynasyp orun eýelemegine mümkinçilik berdi diýip belledi.

Milli Liderimiz «EKSPO — 2020» Bütindünýä sergisine gatnaşmagyň möhümdigi barada aýdyp, şeýle çäreleriň türkmen döwletiniň gazananlaryny, ýurdumyzyň eksport kuwwatyny dünýä görkezmek, tejribe alyşmak, özara bähbitli hyzmatdaşlyk bilen bagly meseleleri çözmek üçin uly mümkinçilikleri açýandygyny belledi.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz şeýle forumlaryň anyk netijeleri gazanmagy ugur edinmelidigini aýtdy hem-de bu babatda wise-premýere serginiň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek, şeýle hem onuň çäklerinde geçiriljek işewür duşuşyklaryň we gepleşikleriň iş meýilnamasyny taýýarlamak boýunça guramaçylyk işlerini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilýän mejlisi Hökümetiň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowanyň hasabaty bilen dowam etdi.

Wise-premýer şu ýylyň oktýabr aýynda geçiriljek esasy çäreleriň we medeni-durmuş maksatly binalary açyp, ulanmaga bermegiň Tertibi barada hasabat berdi.

Habar berlişi ýaly, “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýen şygar astynda geçýän ýylda ýurdumyzyň gazananlaryny wagyz etmek, şeýle hem Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň öňünde durýan wezipeleri ilerletmek maksady bilen, dürli medeni çäreleri, döredijilik duşuşyklaryny, onlaýn maslahatlary geçirmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň medeniýet ugry boýunça halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek, sebitiň we dünýäniň ýurtlary bilen Türkmenistanyň ynsanperwer gatnaşyklaryny ösdürmek barada beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berip, wise-premýer Hatyra güni, Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli geçirilmegi meýilleşdirilen çäreler we maslahatlar barada hasabat berdi.

Halkara ähmiýetli çäreleri ugurdaş düzümler bilen degişli derejede guramak maksady bilen, medeni maksatnamany taýýarlamak boýunça degişli işler geçirilýär. Şeýlelikde, şu ýylyň 27 — 29-njy oktýabry aralygynda Söwda-senagat edarasynda “Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2021” atly halkara maslahaty geçirmek meýilleşdirilýär.

Wise-premýer ýurdumyzyň dürli künjeklerinde desgalaryň birnäçesini ulanmaga bermegiň meýilleşdirilýändigini habar berdi. Olar ata Watanymyzyň durnukly ösüşiniň hem-de mähriban halkymyzyň tutanýerli zähmetininiň aýdyň görkezijisidir.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oktýabr aýynda geçirilmegi meýilleşdirilýän esasy çäreleriň hem-de durmuş-medeni maksatly desgalaryň açylyş dabaralarynyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy. Şolarda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň gazananlary, halkymyzyň ýokary watançylyk ruhy öz beýanyny tapmalydyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow durmuş ugurly döwlet syýasatynyň möhüm ugry hökmünde kesgitlenen medeni-ynsanperwer ulgamy ösdürmegiň möhümdigine ünsi çekip, O.Çerkezowany Daşoguz welaýatynyň häkiminiň bilim, medeniýet, saglygy goraýyş we sport boýunça orunbasary wezipesine belläp, ony Aşgabat şäheriniň Büzmeýin etrabynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatdy.

Döwlet Baştutanymyz degişli Karara gol çekip, ony wise-premýere sanly ulgam arkaly iberdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýew Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli geçiriljek çäreler, hususan-da, «Lukmançylyk diplomatiýasy — sagdyn dünýäniň binýady» atly lukman alymlaryň halkara forumyny geçirmäge görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Her ýyl 10-njy oktýabrda bellenilýän saglygy goraýyş işgärleriniň hünär baýramy mynasybetli birnäçe çäreler göz öňünde tutuldy.

Şeýle hem baýramçylygyň öň ýanynda BSGG tarapyndan Bütindünýä palliatiw saglygy goraýyş kömek güni mynasybetli wideoaragatnaşyk arkaly geçiriljek halkara maslahata gatnaşmak meýilleşdirilýär.

Dürli ulgamlarda Diýarymyzyň saglygy goraýşynyň gazanan üstünliklerine bagyşlanan ylmy-amaly maslahatlar ýurdumyzyň welaýatlarynyň saglygy goraýyş edaralarynda hem guralar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, her günki yhlasly zähmeti bilen ilatyň saglygyny berkitmäge, diýmek, onuň bagtyýarlygyny we abadançylygyny üpjün etmäge uly goşant goşýan saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününi mynasyp baýram etmegiň möhümdigini nygtady.

Döwlet Baştutanymyz Diýarymyzyň saglygy goraýyş ulgamynyň öňünde durýan wezipeleriň, ilkinji nobatda, dürli görnüşli keselleriň öňüni almagyň, pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny has-da pugtalandyrmagyň, ýokary hünär derejeli işgärleri taýýarlamagyň wajypdygy barada aýdyp, dünýäniň lukmançylyk jemgyýeti, ilkinji nobatda, BSGG we onuň ýöriteleşdirilen düzümleri bilen ýola goýlan netijeli gatnaşyklary yzygiderli giňeltmegiň zerurdygyny nygtady.

Milli Liderimiz Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň ählumumy saglygy goraýyş ulgamynda umumy wehimlere garşy durmakda utgaşykly, özara ylalaşykly jogaplary işläp taýýarlamak boýunça köptaraplaýyn gepleşikleriň esasy meýdançasy bolup durýandygyny aýdyp, bular barada ýakynda sanly ulgam arkaly BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde eden çykyşynda-da belläp geçendigini ýatlatdy.

Türkmen tarapynyň öňe süren, ylmy diplomatiýa ugry boýunça birnäçe başlangyçlary köptaraply gatnaşyklary işjeňleşdirmäge gönükdirilendir.

Bu başlangyçlar birnäçe möhüm ugurlar boýunça köpçülikleýin ylmy-barlag işleriniň netijelerini gazanmagyň anyk görnüşlerine garamaga mümkinçilik döredip, howply ýokançlara garşy hereket etmekde uzak möhletli geljek üçin biri-birine meňzeş hem-de ulgamlaýyn halkara gurallary ýola goýmaga ýardam eder.

Milli Liderimiz bu işde bilelikdäki maslahatlary yzygiderli geçirmegiň netijeli gural bolup hyzmat edýändigini belläp, wise-premýere ähli çäreleriň, ilkinji nobatda, Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününe bagyşlanan halkara ylmy-amaly maslahatlaryň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek barada tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew «Awiasiýa işini ygtyýarlylandyrmak hakynda Düzgünnamanyň» taslamasyny taýýarlamak boýunça geçirilen işler, şeýle hem Türkmenabat Halkara howa menzilinden rejeli howa ýük gatnawlaryny ýerine ýetirmäge rugsat almak barada hasabat berdi.

Habar berlişi ýaly, “Işiň aýry-aýry görnüşlerini ygtyýarlylandyrmak hakynda” Türkmenistanyň Kanunyny ýerine ýetirmek, şeýle hem Türkmenistanyň Prezidentiniň 2020-nji ýylyň 29-njy maýynda çykaran Kararyny ýerine ýetirmek maksady bilen, Maliýe we ykdysadyýet ministrligi hem-de Adalat ministrligi bilen bilelikde degişli Düzgünnamanyň taslamasy işlenip taýýarlanyldy.

Hasabatyň dowamynda “Türkmenaragatnaşyk” agentligi tarapyndan internet ulgamyny döwrebaplaşdyrmak boýunça geçirilen işler barada habar berildi. Şoňa laýyklykda, «Altyn asyr» öýjükli aragatnaşyk toruny giňeltmek üçin enjamlar toplumyny satyn almak barada halkara bäsleşik yglan edildi. Onuň netijeleri boýunça birnäçe daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň teklipleri seçilip alyndy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, awiasiýa ulgamyny dolandyrmak, menejmentiň döwrebap usullaryny giňden ornaşdyrmak meselelerine ünsi çekdi. Munuň özi döwrüň talaplary bilen şertlendirilendir hem-de olaryň öňünde goýlan wezipeleri nazara almak bilen, döwlet düzümleriniň işini has-da kämilleşdirmegiň aýrylmaz şerti bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz wise-premýere bu pudagyň kärhanalarynyň işini degişli derejede üpjün etmegi hem-de hereketleriň anyk meýilnamasynyň berjaý edilişine gözegçiligi güýçlendirmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz awia ýük daşamalarynyň ýurdumyzyň sebitlerini baglanyşdyryp hem-de halkara logistika giňişligine goşulmak bilen, ýurdumyzyň ulag ulgamynyň möhüm bölegi bolup durýandygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz agentligiň ýolbaşçysyna ygtyýarlylandyrmak işini kämilleşdirmek meselelerini berk gözegçilikde saklamagy tabşyryp, oňa birnäçe anyk görkezmeleri, şol sanda ýük uçarlarynyň daşary ýurtlara gatnawlaryny guramak babatda degişli görkezme berdi.

Milli Liderimiz “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň sanly ulgamyny özgertmek, tehniki taýdan döwrebaplaşdyrmak meseleleri barada durup geçmek bilen, ýurdumyzyň iri taslamalary amala aşyrmaga girişendigini belledi. Olar öňdebaryjy tehnologiýalar esasynda kommunikasiýalar ulgamyny döretmäge, aragatnaşyk hyzmatlarynyň möçberini, hilini we görnüşlerini artdyrmaga, şol sanda giň zolakly internetiň elýeterliligini üpjün etmäge gönükdirilendir.

Döredilen mümkinçilikleri netijeli peýdalanmak bilen, degişli işleri yzygiderli amala aşyrmak, “Altyn asyr” öýjükli aragatnaşyk ulgamynyň hyzmatlaryny giňeltmek zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow harby we hukuk goraýjy edaralardaky işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Işiň häzirki zaman usullaryny hem-de öňdebaryjy maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalaryny ulanmak arkaly harby we hukuk goraýjy edaralaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek maksady bilen görülýän çäreler barada hem aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, bu ulgamyň edaralarynyň öňünde durýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek üçin şertleriň döredilmeginiň häzirki wagtda bu ulgamda amala aşyrylýan özgertmeleriň esasy ugurlarynyň biridigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, parahatçylyk söýüjilikli, ynsanperwer döwlet syýasatyna laýyklykda kabul edilen, diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinanyň esasynda harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli döwrebaplaşdyrylýar. Döwlet Baştutanymyz bu ugurda göz öňünde tutulan meýilnamalaryň durmuşa geçirilişine berk gözegçiligi üpjün etmegiň wajypdygyna ünsi çekip, wise-premýere, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretaryna birnäçe anyk tabşyryklary, şol sanda gözegçilik edýän düzümleriniň işgärler düzümini pugtalandyrmak bilen baglanyşykly görkezmeleri berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, çarşenbe güni, 6-njy oktýabrda garaşsyzlygymyz, erkinligimiz, bagtyýar durmuşymyz üçin şirin janlaryny gurban eden ata-babalarymyzyň hatyralanyp hem-de olaryň ýatlanyp geçiljekdigini aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlaryna, ähli häkimlere, ýolbaşçylara Hatyra gününde geçiriljek çärelere gowy taýýarlyk görmegi tabşyrdy.

Milli Liderimiz şeýle hem ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň ýubileýi — 30 ýyllygy bilen bagly dabaralaryň ýokary derejede geçirilendigini belledi.

Eziz Watanymyzyň mukaddes ýubileý senesini bellemek bilen, geçen 30 ýylyň dowamynda giň gerimli, ägirt uly işleriň amala aşyrylandygyna ýene-de bir gezek aýdyň göz ýetirýäris. Biziň halkymyzyň ähli kynçylyklary ýeňip geçendigine we kuwwatly häzirki zaman döwletini döredendigine buýsanýarys diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady.

Dabaraly harby ýöriş we raýatlarymyzyň baýramçylyk çykyşlary hem ýokary guramaçylyk derejesinde geçirildi. Bu bolsa biziň 30 ýylyň dowamynda gazanan ajaýyp üstünliklerimiziň netijelerini aýdyň görkezdi.

Döwlet Baştutanymyz bu dabaralary, baýramçylyk çärelerini ýokary derejede geçirmek üçin köp sanly edara-kärhanalaryň uly we tutanýerli iş alyp barandygyny belläp, bu baýramçylyk çärelerine taýýarlyk görmäge gatnaşanlaryň ählisine tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly mejlisini jemläp, bu gün döwlet durmuşynyň möhüm meseleleriniň ara alnyp maslahatlaşylandygyny, milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklaryny mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilen birnäçe resminamalaryň kabul edilendigini aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz mejlisi tamamlap, oňa gatnaşanlaryň hemmesine berk jan saglygyny, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly ýaşulular, mähriban eneler!
Eziz watandaşlar!

Sizi bütindünýä bileleşigi bilen birlikde Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimizde giňden bellenilýän Ýaşulularyň halkara güni mynasybetli tüýs ýürekden gutlaýaryn. Adamzadyň belent ynsanperwer ýörelgelerini dabaralandyrýan bu halkara baýram mynasybetli geçiriljek çäreleriň eziz Watanymyza, asuda, abadan durmuşymyza guwanyp ýaşaýan, döredýän, gurýan mähriban halkymyzyň hem-de dili senaly ýaşuly nesillerimiziň bagtyýar durmuşyna gaýtalanmajak öwüşgin çaýyp, eziz Watanymyza bolan buýsanjy has-da artdyrjakdygyna berk ynanýaryn.

Ýaşulularyň halkara güni adamzat gymmatlyklaryny baýlaşdyrýan, ynsanperwerlik gatnaşyklaryny, nesilleriň arasynda agzybirligi we jebisligi pugtalandyrýan baýram hökmünde durmuşda mynasyp orny eýeleýär. Ýaşulularyň halkara gününe ömür menzillerinde baý durmuş tejribesini toplan ýaşuly nesillerimize hormat goýmagyň, olaryň Watan öňünde bitiren hyzmatlaryny, jemgyýetimiziň agzybirligini we döwletimiziň berkararlygyny berkitmekde çeken zähmetini ykrar etmegiň baýramy hökmünde uly sarpa goýýarys. Bu baýram mynasybetli Garaşsyz Diýarymyzyň we agzybir halkymyzyň at-abraýynyň, şan-şöhratynyň älem-jahana ýaň salýan «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen ýylda pähim-parasatly öwüt-ündewleri, wagyz-nesihatlary bilen ýaş nesilleri watansöýüjiligiň we ynsanperwerligiň belent ruhunda terbiýelemäge saldamly goşant goşýan, ýaşuly nesillerimiziň hormatyna mermer paýtagtymyz Aşgabat şäherinde, ýurdumyzyň ähli obadyr şäherlerinde baý mazmunly dabaralar geçirilýär. Munuň özi «Döwlet adam üçindir!» diýen şygar esasynda adam hakyndaky aladany ileri tutup, ösüşleriň täze belentliklerine tarap ynamly öňe barýan eziz Watanymyzda ýaşlarymyzy hakyky watançy nesiller hökmünde terbiýelemekde ajaýyp mekdep bolup durýan, parahat, bagtyýar durmuşymyza guwanýan, buýsanýan ýaşuly nesillerimize goýulýan sarpanyň örän belentdigini ähli aýdyňlygy bilen görkezýär.

Mähriban halkym!

Türkmenistanyň halkynyň milli bähbitleri biziň alyp barýan syýasatymyzyň baş maksadydyr. Şu maksatdan ugur alyp, merdana halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň yzygiderli ýokarlandyrylmagy, ýurdumyzyň syýasy, ykdysady, medeni, ylym-bilim, tehnologiýa ugurlarynda ynamly ösýän abraýly döwletleriň biri hökmünde dünýädäki ornunyň pugtalandyrylmagy ugrunda ähli zerur şertleri döredýäris. Şunuň bilen baglylykda, pähim-parasatly öwüt-ündewleri, gymmatly nesihatlary bilen ýaş nesillere görelde bolýan ýaşulularymyz hakynda uly alada edýäris. Ömri mekdebe, pendi edebe öwrülen, dilleri senaly, il sylagly ýaşulularymyzyň, mähriban enelerimiziň ýaşaýyş-durmuş şertlerini yzygiderli ýokarlandyrmaga, durmuş taýdan goraglylygyna döwlet derejesinde uly üns berýäris.

Durmuşyň her bir ädiminde ýaşululara sala salmak, her bir işde olardan maslahat soramak türkmen halkynyň asylly ýörelgesidir. Bu gün ýaşuly nesillerimize döwletli törlerimiziň bezegi, akyl-paýhasyň, pähim-parasadyň egsilmez çeşmesi hökmünde belent sarpa goýýarys. Biz Watanymyzyň okgunly ösüşine we beýik geljegine gönükdirilen giň gerimli maksatnamalarymyza badalga berenimizde, müňýyllyklardan gözbaş alyp gaýdýan «Garry — öýüň sütüni», «Garryly öý — gaznaly öý» ýaly ýörelgelerimize eýerip, dili senaly ýaşulularymyza maslahat salýarys. Rysgal-berekediň, eşretli durmuşymyzyň gönezligi bolan ak bugdaýyň hem-de pagtanyň ekişine, bol hasylyň ýygnalyşyna, täze binalaryň açylyşyna ak pata bermegi ýaşuly nesillerimize ynanýarys. Ýurdumyzyň Garaşsyzlygyny berkitmekde, milli däp-dessurlary ösdürmekde, agzybirligimizi hem-de jebisligimizi pugtalandyrmakda, ýaş nesle edep-terbiýe bermekde uly iş bitiren hem-de durmuşda görelde nusgasyny görkezen ýaşuly adamlara «Türkmenistanyň Hormatly il ýaşulusy» diýen hormatly ady dakýarys.

Baý durmuş we zähmet tejribesini toplan parasatly ýaşulularymyzyň, maşgala ojagynyň daýanjy bolan mährem enelerimiziň Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan Watanymyzyň häzirki we geljekki üstünlikleriniň bähbidine döredijilikli zähmet çekmek hakyndaky ündewleri, zähmetsöýerlik we hoşniýetlilik, watansöýüjilik we ynsanperwerlik, arassa ahlaklylyk baradaky nesihatlary Watany, halky söýmegiň, dostluga, birek-birege hormat goýmagyň beýik mekdebidir.

Hormatly ýaşulular, mähriban eneler!
Eziz watandaşlar!

Sizi Ýaşulularyň halkara güni bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, uzak ömür, bagtyýar we abadan durmuş, ata Watanymyz Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW.

Aş­ga­bat, 28nji sent­ýabr (TDH). Şu gün Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti, ýur­du­my­zyň Ýa­rag­ly Güýç­le­ri­niň Be­lent Ser­ker­de­ba­şy­sy go­şun ge­ne­ra­ly Gurbanguly Berdimuhamedow mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň 30 ýyl­ly­gy­nyň hor­ma­ty­na gu­ral­ýan da­ba­ra­la­ryň çäk­le­rin­de, Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň ag­za­la­ry­na döw­let sy­lag­la­ry­ny, no­bat­da­ky har­by we ýö­ri­te at­la­ry dak­mak hemde hü­när de­re­je­le­ri­ni ber­mek da­ba­ra­sy­na gat­naş­dy. Da­ba­ra­nyň do­wa­myn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze “Türk­men eder­men” me­da­ly hemde “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly gow­şu­ryl­dy.

Ýur­du­my­zyň hem­me­ta­rap­la­ýyn ok­gun­ly ösü­şi­ni üp­jün et­mek­de, döw­let Ga­raş­syz­ly­gy­ny ber­kit­mek­de we go­rap sak­la­mak­da hemde ka­nu­ny­ly­gy, hu­kuk ter­ti­bi­ni berk ber­jaý et­mek­de har­by we hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ra mö­hüm orun de­giş­li­dir. Eziz Di­ýa­ry­my­zyň dur­mu­şyn­da we mil­li se­ne­na­ma­myz­da mö­hüm orun eýe­le­ýän şan­ly Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň 30 ýyl­lyk baý­ra­my my­na­sy­bet­li gu­ra­lan me­de­niköp­çü­lik­le­ýin çä­re­le­riň, da­ba­ra­la­ryň ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­si­niň üp­jün edil­me­gi de­giş­li dü­züm­le­riň bi­le­lik­dä­ki ta­gal­la­la­ry­nyň aý­dyň ne­ti­je­si bo­lup dur­ýar.

Mil­li Li­de­ri­miz Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň ag­za­la­ry­na ýüz­le­nip, düýn he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Türk­me­nis­ta­nyň mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­nyň şan­ly se­ne­si­niň giň ge­rim­li da­ba­ra­lar bi­len bel­le­ni­len­di­gi­ni aýt­dy. Döw­let mün­be­ri­niň hä­zir­ki za­man top­lu­my­nyň öňün­dä­ki meý­dan­ça­da ýur­du­my­zyň har­by we hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ry­nyň şah­sy dü­zü­mi­niň har­by ýö­ri­şi ge­çi­ril­di. Şeý­le hem oňa zäh­met­de aja­ýyp üs­tün­lik­ler ga­za­nan wa­tan­daş­la­ry­myz gat­naş­dy­lar.

Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ry için­de halk ho­ja­lyk top­lu­my­nyň äh­li pu­dak­la­ryn­da be­lent sep­git­le­re ýe­til­di, Wa­ta­ny­my­zyň yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty ber­ki­dil­di. Mil­li Ýa­rag­ly Güýç­le­ri­mi­ziň ös­dü­ril­me­gi­ne uly üns be­ril­di. Di­ňe go­ra­nyş hä­si­ýe­ti­ne eýe bo­lan ýur­du­my­zyň Har­by dokt­ri­na­sy­na la­ýyk­lyk­da, de­giş­li dü­züm­le­riň mad­dyen­jam­la­ýyn bin­ýa­dy­ny pug­ta­lan­dyr­mak, har­by gul­luk­çy­la­ryň we ola­ryň maş­ga­la ag­za­la­ry­nyň ýa­şa­ýyşdur­muş şert­le­ri­ni hasda go­wu­lan­dyr­mak bo­ýun­ça yzy­gi­der­li çä­re­ler ge­çi­ril­di. Döw­le­ti­miz gel­jek­de hem bu ugur­da de­giş­li iş­le­ri ge­çi­rer di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedow bel­le­di.

Mil­li Li­de­ri­miz Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň ag­za­la­ry­ny hemde Wa­ta­ny­my­zyň go­ra­nyş uky­by­nyň ýo­ka­ry de­re­je­si­ni, go­şun­la­ryň äh­li gör­nüş­le­ri­niň hä­zir­ki za­man har­by teh­ni­ka­laryň, şol san­da ho­wa, gu­ry­ýer we de­ňiz har­by en­jam­la­ry bi­len üp­jün edi­li­şi­ni gör­ke­zen da­ba­ra­ly ýö­ri­şe gat­na­şan har­by we hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ryň äh­li şah­sy dü­zü­mi­ni da­ba­ra­ly ýö­ri­şiň üs­tün­lik­li ge­çi­ril­me­gi bi­len gut­la­dy.

Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedow da­ba­ra gat­na­şy­jy­la­ra ýüz­le­nip, mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň 30 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li, şeý­le hem da­ba­ra­ly har­by ýö­ri­şiň ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len­di­gi­ni na­za­ra al­mak bi­len, Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň ag­za­la­ry­nyň hemde har­by gul­luk­çy­la­ryň, har­by we hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ryň iş­gär­le­ri­niň döw­let sy­lag­la­ry bi­len sy­lag­lan­ýan­dyk­la­ry­ny aýt­dy.

Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, mil­li Li­de­ri­miz Türk­me­nis­ta­nyň döw­let Ga­raş­syz­ly­gy­ny ber­kit­mek­de we go­rap sak­la­mak­da, ýur­du­my­zyň go­ra­nyş hä­si­ýe­ti­ne eýe bo­lan Har­by dokt­ri­na­sy­na la­ýyk­lyk­da go­ran­mak kuw­wa­ty­ny pug­ta­lan­dyr­mak­da, ra­ýat­la­ryň howp­suz­ly­gy­ny, asu­da­ly­gy­ny, ka­nu­ny­ly­gy hemde hu­kuk ter­ti­bi­ni üp­jün et­mek­de, Wa­tan go­rag­çy­la­ry­ny mert­lik, wa­tan­sö­ýü­ji­lik ru­hun­da ter­bi­ýe­le­mek­de bi­ti­ren hyz­mat­la­rynyň, Türk­me­nis­ta­nyň Ga­raş­syz­ly­gy­nyň 30 ýyl­lyk baý­ra­my­nyň hor­ma­ty­na gu­ra­lan da­ba­ra­ly har­by ýö­ri­şi ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çir­mä­ge go­şan şah­sy go­şant­la­ry­nyň na­za­ra alnyp, Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň ag­za­la­ry­na hemde har­by gul­luk­çy­la­ryň, har­by we hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ryň iş­gär­le­ri­niň “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly bi­len sy­lag­la­nyl­ýan­dy­gy­ny, şeý­le hem olara har­by we ýö­ri­te at­la­ryň da­kyl­ýan­dy­gy­ny, hü­när de­re­je­le­ri­niň be­ril­ýän­di­gi­ni bel­le­di.

Soň­ra Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Mej­li­si­niň Baş­ly­gy G.Mäm­me­do­wa hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedowy “Türk­men eder­men” me­da­ly hemde “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly bi­len sy­lag­la­mak ha­kyn­da Mil­li Ge­ňe­şiň Mej­li­si­niň ka­bul eden kararlaryny oka­dy we döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za de­giş­li döw­let sy­lag­la­ry­ny gow­şur­dy.

Soň­ra mil­li Li­de­ri­miz Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň ag­za­la­ry­na “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly­ny gow­şur­dy hemde no­bat­da­ky har­by we ýö­ri­te at­la­ry dak­dy.

Ýur­du­my­zyň Ýa­rag­ly Güýç­le­ri­niň Be­lent Ser­ker­de­ba­şy­sy Gurbanguly Berdimuhamedow Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry, Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň sek­re­ta­ry, ge­ne­ralleý­te­nant Ç.Ama­no­wa “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­lyny we ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy­my­zy gow­şur­dy. Şeý­le hem wi­seprem­ýe­re, Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň sek­re­ta­ry­na ge­ne­ralpol­kow­nik har­by ady da­kyl­dy.

Wi­seprem­ýer, Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň sek­re­ta­ry sy­la­gy ho­şal­lyk bi­len ka­bul edip, har­by ka­sa­ma, Wa­ta­ny­my­za, hal­ky­my­za, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze we­pa­ly­ly­gyň hemde pa­ra­hat we dö­re­di­ji­lik­li dur­mu­şyň go­ra­gyn­da dur­ma­ga taý­ýar­ly­gyň ka­sa­my­ny aýt­dy.

Soň­ra go­ran­mak mi­nist­ri, ge­ne­ralma­ýor B.Gün­dog­dy­ýe­we ýu­bi­leý me­da­ly, ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy­myz gow­şu­ryl­dy. Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň Per­ma­ny bi­len, Go­ran­mak mi­nistr­li­gi­niň ýol­baş­çy­sy­na ge­ne­ralleý­te­nant har­by ady da­kyl­dy.

Go­ran­mak mi­nist­ri sy­la­gy ho­şal­lyk bi­len ka­bul edip, har­by bor­ja, Wa­ta­ny­my­za, hal­ky­my­za, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze çäk­siz we­pa­ly­lyk ka­sa­my­ny ýe­ri­ne ýe­tir­di.

Soň­ra içe­ri iş­ler mi­nist­ri Ö.Ho­ja­ny­ýa­zo­wa “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly we ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy­myz gow­şu­ryl­dy. IIMniň ýol­baş­çy­sy har­by ka­sa­ma, Wa­ta­ny­my­za, hal­ky­my­za we hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze he­mi­şe we­pa­ly­ly­gyň hemde pa­ra­hat we dö­re­di­ji­lik­li dur­mu­şy­ň go­ra­gyn­da dur­ma­ga taý­ýar­lyk ka­sa­my­ny aýt­dy.

Soň­ra Baş pro­ku­ror B.At­da­ýew “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly we ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy­myz bi­len sy­lag­lan­dy. Baş pro­ku­ror sy­la­gy ka­bul edip, Wa­ta­ny­my­za, hal­ky­my­za, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze çäk­siz we­pa­ly­lyk ka­sa­my­ny ýe­ri­ne ýe­tir­di.

Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň Per­ma­ny­na la­ýyk­lyk­da, Ýo­ka­ry ka­zy­ýe­tiň baş­ly­gy G.Us­sa­ne­pe­so­wa “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly we ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy gow­şu­ryl­dy. Ýo­ka­ry ka­zy­ýe­tiň ýol­baş­çy­sy sy­la­gy ho­şal­lyk bi­len ka­bul edip, Wa­ta­ny­my­za he­mi­şe­lik we­pa­ly­lyk ka­sa­my­ny aýt­dy we gel­jek­de hem özü­niň mu­kad­des wa­tan­çy­lyk bor­ju­ny ab­raý bi­len ber­jaý et­jek­di­gi­ne ynan­dyr­dy.

Soň­ra mil­li howp­suz­lyk mi­nist­ri G.An­na­ýew mil­li Li­de­ri­mi­ziň özü­ne gow­şu­ran “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly we ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy­my­zy ho­şal­lyk bi­len ka­bul edip, har­by ka­sa­my aýt­dy.

“Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly we ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy­myz bi­len sy­lag­la­ny­lan Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň howp­suz­lyk gul­lu­gy­nyň baş­ly­gy D.Me­re­dow sy­la­gy ho­şal­lyk bi­len ka­bul edip, har­bywa­tan­çy­lyk ka­sa­my­ny ýe­ri­ne ýe­tir­di.

Döw­let ser­het gul­lu­gy­nyň baş­ly­gy Ý.Nu­ry­ýew mil­li Li­de­ri­mi­ziň gow­şu­ran “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly­ny we ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy ho­şal­lyk bi­len ka­bul edip, Wa­ta­ny­my­za, hal­ky­my­za we hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze çäk­siz we­pa­ly­lyk ka­sa­my­ny ýe­ri­ne ýe­tir­di.

Ada­lat mi­nist­ri, ýus­ti­si­ýa­nyň uly ge­ňeş­çi­si B.Mu­ha­me­dow ýur­du­my­zyň Ýa­rag­ly Güýç­le­ri­niň Be­lent Ser­ker­de­ba­şy­sy­nyň Per­ma­ny­na la­ýyk­lyk­da, “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” ýu­bi­leý me­da­ly­na, ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny­ — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy­my­za my­na­syp bol­dy. Mi­nistr­li­giň ýol­baş­çy­sy­na şeý­le hem ýus­ti­si­ýa­nyň 3nji de­re­je­li döw­let ge­ňeş­çi­si hü­när de­re­je­si be­ril­di.

Mi­nistr sy­la­gy ho­şal­lyk bi­len ka­bul edip, har­by ka­sa­ma, Wa­ta­ny­my­za he­mi­şe­lik we­pa­ly­ly­gyň hemde hal­ky­my­zyň pa­ra­hat we dö­re­di­ji­lik­li dur­mu­şy­nyň go­ra­gyn­da dur­ma­ga taý­ýar­lyk ba­ra­da­ky ka­sa­my ýe­ri­ne ýe­tir­di.

Da­ba­ra­nyň do­wa­myn­da Döw­let güm­rük gul­lu­gy­nyň baş­ly­gy, pod­pol­kow­nik M.Hu­daý­ku­ly­ýe­we “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” ýu­bi­leý me­da­ly, ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy­myz gow­şu­ryl­dy. Şeý­le hem oňa Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti Gurbanguly Berdimuhamedowyň Per­ma­ny bi­len pol­kow­nik har­by ady da­kyl­dy. Güm­rük gul­lu­gy­nyň ýol­baş­çy­sy sy­la­gy ho­şal­lyk bi­len ka­bul edip, Wa­ta­ny­my­za, hal­ky­my­za, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze çäk­siz we­pa­ly­lyk ka­sa­my­ny aýt­dy.

Soň­ra Döw­let mig­ra­si­ýa gul­lu­gy­nyň baş­ly­gy, pod­pol­kow­nik N.Ata­ga­ra­ýe­we my­na­syp bo­lan ýu­bi­leý me­da­ly, ýa­dy­gär­lik ny­şa­ny — Al­tyn şaý mil­li ma­na­dy­myz gow­şu­ryl­dy hemde oňa döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň Per­ma­ny­na la­ýyk­lyk­da, pol­kow­nik har­by ady da­kyl­dy.

Gul­lu­gyň ýol­baş­çy­sy sy­la­gy ho­şal­lyk bi­len ka­bul edip, mu­kad­des ka­sa­my aýt­dy.

Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň howp­suz­lyk gul­lu­gy bo­ýun­ça A.Hu­daý­ber­di­ýe­we no­bat­da­ky har­by at da­kyl­dy.

Ol har­by adyň ny­şa­ny­ny ka­bul edip, har­by wa­tan­çy­lyk ka­sa­my­ny ýe­ri­ne ýe­tir­di.

Soň­ra ýur­du­my­zyň har­by we hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ry­nyň äh­li şah­sy dü­zü­mi­niň adyn­dan mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň şan­ly 30 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze ýa­dy­gär­lik sow­ga­dy gow­şu­ryl­dy.

Mil­li Li­de­ri­miz wa­tan­daş­la­ry­my­za hemde Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň ag­za­la­ry­na ýüz­le­nip, mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gyň şan­ly 30 ýyl­lyk baý­ra­my my­na­sy­bet­li özü­ne gow­şu­ry­lan döw­let sy­lag­la­ry­ny — Türk­me­nis­ta­nyň “Türk­men eder­men” me­da­ly­ny, “Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň Wa­tan go­rag­çy­sy” at­ly ýu­bi­leý me­da­ly­ny hal­ky­my­zyň ýo­ka­ry sy­lag­la­ry hök­mün­de ka­bul ed­ýän­di­gi­ni aýt­dy.

Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň bel­leý­şi ýa­ly, biz äh­lu­mu­my pa­ra­hat­çy­ly­gyň, tu­tuş adam­za­dyň bag­ty­ýar­ly­gy­nyň we aba­dan­çy­ly­gy­nyň bäh­bi­di­ne he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­lan­ýan “Açyk ga­py­lar” sy­ýa­sa­ty­ny ama­la aşyr­ýa­rys, äh­li gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän ýurt­lar bi­len hoş­ni­ýet­li gat­na­şyk­la­ry sak­la­ýa­rys. Bi­ziň aba­dan dur­mu­şy­myz, bü­tin dün­ýä­de ag­zy­bir­li­gi, dostdo­gan­ly­gy ber­kit­mek üçin ed­ýän ta­gal­la­la­ry­myz bi­rekbi­re­ge hor­mat goý­ma­gyň ny­şa­ny­dyr. Bu bol­sa alyp bar­ýan sy­ýa­sa­ty­my­zyň ne­ti­je­si­dir.

Ýe­ten be­lent sep­git­le­ri­miz, eziz Wa­ta­ny­my­zyň go­ran­mak kuw­wa­ty­ny ber­kit­mek­de ga­zan­ýan uly üs­tün­lik­le­ri­miz me­ni mer­da­na hal­ky­my­zyň bag­ty­ýar, eş­ret­li dur­mu­şy ug­run­da mun­dan beý­läk hem yh­las bi­len äh­li ukypba­şar­nyk­la­ry­my, güýçkuw­wa­ty­my gaý­gyr­man zäh­met çek­mä­ge borç­ly ed­ýär. Alyp bar­ýan sy­ýa­sa­ty­myz­da he­mi­şe eziz hal­ky­ma da­ýan­ýa­ryn di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedow bel­le­di.

Da­ba­ra­nyň ahy­ryn­da Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti har­by we hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ry­ň ýol­baş­çy­la­ry­ny my­na­syp bo­lan döw­let sy­lag­la­ry we no­bat­da­ky har­by at­la­ry hemde ber­len hü­när de­re­je­le­ri bi­len gut­la­dy.

Ýur­du­my­zyň Ýa­rag­ly Güýç­le­ri­niň Be­lent Ser­ker­de­ba­şy­sy go­şun ge­ne­ra­ly Gurbanguly Berdimuhamedow baý­ram­çy­lyk çä­re­le­ri­niň ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk de­re­je­si­ni bel­läp, da­ba­ra gat­na­şy­jy­la­ryň äh­li­si­ne Wa­ta­ny­my­zyň aba­dan­çy­ly­gy­nyň hemde hal­ky­my­zyň bag­ty­ýar­ly­gy­nyň bäh­bi­di­ne alyp bar­ýan jo­gap­kär­li iş­le­rin­de uly üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di.

Ozal habar berlişi ýaly, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 23-nji sentýabrda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisindäki sanly ulgam arkaly taryhy çykyşynda häzirki döwrüň dürli ählumumy wajyp meselelerini, şol sanda saglygy goraýyş ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek bilen baglanyşykly meseleleri çözmekde täze çemeleşmeleri teklip etdi.

Döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, dünýäniň häzirki ýagdaýynyň, syýasy, ykdysady, durmuş prosesleriniň häsiýetiniň we aýratynlyklarynyň umumy baş maksada ýetmek ugrunda ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy, mundan beýläkki okgunly ösüşi, häzirki zaman dünýä tertibiniň binýadynda goýlan hukuk we institusional esaslary saklamak üçin şertleri üpjün etmegiň bähbidine döwletleriň hem-de iri halkara guramalaryň has ysnyşykly we utgaşykly gatnaşyklaryny talap edýändigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, şeýle gatnaşyklaryň netijeliliginiň derejesi köp babatda milli bähbitleriň hem-de ählumumy maksatlaryň we ileri tutulýan ugurlaryň arasynda umumy pikire gelnip bilinmegi çemeleşmelerdäki we garaýyşlardaky çaprazlyklary, gapma-garşylyklary ýeňip geçmek bilen, strategik, uzak möhletli ösüş wezipelerini, ýiti umumydünýä — ekologiýa, energetika, azyk, suw serişdelerini adalatly paýlamak, garyplygy aradan aýyrmak, tebigy betbagtçylyklardan goranmak, terrorçylyga, neşe serişdeleri bilen bagly howplara hem-de beýleki wehimlere garşy göreşmek meselelerini çözmekde dünýä bileleşiginiň agzalarynyň jogapkärçiliginiň, öňdengörüjiliginiň, syýasy erkiniň ýeterlikdigi bilen kesgitlener.

Munuň özi täze görnüşli howply ýokanja garşy göreşmek hem-de onuň ýaýramagy netijesinde ýüze çykan durmuş-ykdysady täsirleri azaltmak meselesine hem doly derejede degişlidir diýip, milli Liderimiz sözüni dowam edip, dünýä bileleşiginiň bu ugurdaky tagallalarynyň entek ýeterlik däldigini belledi.

Galyberse-de, pandemiýa bu wehime garşy halkara derejede göreşmegiň gurallarynda düýpli ulgamlaýyn näsazlyklary ýüze çykardy diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de diňe ähli agza döwletleriň we BMG-niň düzümleriniň birleşmegi umumy howpa garşy göreşmekde üstünlik gazanmak üçin şertleri üpjün edip biler diýip ynam bildirdi. Şunda koronawirus meselesini syýasylaşdyrmaga, döwletara gatnaşyklarda täsir etmegiň guraly hökmünde ulanmaga orun bolmaly däldir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň ählumumy saglygy goraýyş ulgamynda umumy wehimlere garşy durmakda utgaşykly, özara ylalaşykly jogaplary işläp taýýarlamak boýunça köptaraplaýyn gepleşikleriň esasy meýdançasy bolup durýandygyny nygtap, Türkmenistanyň özüniň ozal öňe süren, ylmy diplomatiýa ugry boýunça köptaraply gatnaşyklary işjeňleşdirmäge gönükdirilen başlangyçlaryny ilerletmegi dowam etjekdigini tassyklady.

Şunuň bilen baglylykda, 76-njy mejlisiň barşynda şu aşakdaky halkara we sebit gurallaryny, ýagny: Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň koronawirus ýokanjynyň genomyny öwrenmek üçin Ýörite maksatnamasyny düzmek; Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň öýken sowuklama keseline garşy göreşmek boýunça köptaraplaýyn guralyny ýola goýmak; Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň Ýiti ýokanç keselleri bejeriş we olaryň öňüni alyş usulyýet merkezini; Merkezi Aziýada Epidemiologiýa, wirusologiýa we bakteriologiýa sebit merkezini döretmek meselelerini öwrenmäge girişmek teklip edildi.

Türkmenistan pandemiýanyň ýaramaz ykdysady täsirini azaltmak bilen baglylykda, BMG-niň aýry-aýry ugurlar boýunça işini güýçlendirmegi zerur hasaplaýar.

Hususan-da, adatdan daşary ýagdaýlar şertlerinde halkara ulag ulgamlaryny dikeltmegiň we olaryň durnuklylygyny pugtalandyrmagyň üstünde işjeň işlemegiň möhümdigi bellenildi. Munuň üçin oňat esas — Baş Assambleýanyň “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Kararnamasy bar. Bu resminama Türkmenistanyň başlangyjy boýunça 2021-nji ýylyň 29-njy iýulynda kabul edildi.

Durmuş ugurly syýasatyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolan lukmançylygy toplumlaýyn ösdürmek milli Liderimiziň hemişe üns merkezinde durýar.

Milli Liderimiziň başlangyjy bilen işlenip taýýarlanylan toplumlaýyn we uzak möhletleýin “Saglyk” Döwlet maksatnamasy keselleriň öňüni almakdan hem-de jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmakdan başlap, bu ulgamda öňdebaryjy täze tehnologiýalary ulanyp, giň halkara hyzmatdaşlygy ýola goýmaga çenli milli saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmäge täze çemeleşmeleri öňe sürýär.

Şu ýylyň mart aýynda täze rejelenen görnüşinde tassyklanan giň gerimli özgertmeler maksatnamasy ýokary netijeli saglygy goraýyş ulgamyny kemala getirmäge, ony halkara ölçeglere laýyklykda mundan beýläk-de ösdürmäge, şeýlelikde, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe halkymyzyň saglygynyň yzygiderli berkidilmegine hem-de rowaçlygynyň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilen anyk işleri göz öňünde tutýar.

Işjeň ornaşdyrylýan täzeçil tehnologiýalar, dünýä belli kompaniýalaryň döwrebap enjamlary, ugurdaş edaralaryň giň ulgamy, dünýäniň iri lukmançylyk merkezlerinde yzygiderli iş tejribesini geçýän hünärmenler — bularyň hemmesi milli saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmäge, netijede, ilatyň ortaça ömrüniň dowamlylygyny ýokarlandyrmaga ýardam bermäge gönükdirilendir.

Häzir ýurdumyzda Merkezi Aziýa sebitinde deňi-taýy bolmadyk, dünýäniň meşhur önüm öndürijileriniň ýokary tehnologiýaly enjamlary ornaşdyrylan döwrebap lukmançylyk hem-de ylmy-kliniki merkezleri bina edildi. Soňky wagtlarda paýtagtymyzyň saglygy goraýyş edaralarynyň düzüminiň hataryna goşulan birnäçe täze möhüm desgalary agzamak hem ýeterlikdir. Olaryň hatarynda Kelle we boýun keselleri bejeriş halkara merkezini, Göz kesellerini bejeriş halkara merkezini, Halkara newrologiýa merkezini, Halkara endokrinologiýa we hirurgiýa merkezini, Onkologiýa we Stomatologiýa merkezlerini görkezmek bolar.

Geçen ýylyň oktýabr aýynda ulanylmaga berlen Halkara ýanyk şikesleri bejeriş hem-de Estetiki merkezleri sebitde iň gowulary hökmünde ykrar edilip, bu merkezlere olaryň ýokary tehnologiýaly enjamlar bilen enjamlaşdyrylandygyny tassyklaýan abraýly halkara baýraklar hem-de güwänamalar berildi.

Täze saglygy goraýyş edaralarynyň ýokary derejesi hünärmenleri taýýarlamagyň düýpli, döwrebap çemeleşmelerini hem talap edýär. Bu işde milli saglygy goraýyş ulgamyny ösdürmegiň esasy ugurlarynyň biri bolup çykyş edýän halkara hyzmatdaşlyga uly üns berilýär.

Milli Liderimiziň tabşyryklaryna laýyklykda, saglygy goraýyş toplumyna sanly ulgam işjeň ornaşdyrylýar. Iň täze telekommunikasiýa we kompýuter tehnologiýalary uzak aralyga garamazdan, adaty hem-de tiz lukmançylyk kömegini bermäge, şeýle hem dürli keselleri anyklamak, bejermek we öňüni almak babatda tejribe alyşmak üçin ýokary hünärli daşary ýurt hünärmenleri bilen pikir alyşmaga mümkinçilik berýär.

Sanly ulgam yzygiderli onlaýn duşuşyklary we maslahatlary geçirmekde hem işjeň ulanylýar. Teleköpriniň kömegi arkaly, ylmy-tejribe hem-de okuw maslahatlary geçirilýär.

Tejribe alyşmak, iň gowy anyklaýyş we bejeriş işini öwrenmek maksady bilen, Germaniýanyň, Koreýa Respublikasynyň, Ysraýylyň hem-de beýleki birnäçe ýurtlaryň öňdebaryjy ylmy-kliniki merkezleriniň bilermenleridir hünärmenleri bilen netijeli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy.

Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetinde müňlerçe talyp bilim alýar. 2011-nji ýylda ol “Ýewropa Işewürlik Assambleýasy” halkara guramasy tarapyndan berilýän “Ýewropanyň hili” atly halkara baýraga mynasyp boldy. Mundan başga-da, TDLU saglygy goraýyş bilim edaralary baradaky Bütindünýä maglumatlar binýadyna — “Awisenna” katalogyna girizildi.

Paýtagtymyzda, tutuş ýurdumyzda bolşy ýaly, täze gurluşyklar bilen bir hatarda, hereket edýän saglygy goraýyş edaralarynyň binalarynyň durkuny täzelemek hem-de olaryň maddy-tehniki binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça giň gerimli işler dowam etdirilýär.

Şeýlelikde, ýakyn geljekde Halkara lukmançylyk merkezleriniň müdiriýetiniň düzümine girýän Halkara saglygy goraýyş-anyklaýyş merkeziniň, Halkara iç keselleri merkeziniň, Halkara “Ene mähri” merkeziniň durky doly täzelener.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryna laýyklykda, ýurdumyzyň tebigy-howa, palçyk, mineral suwlar bilen bejeriş şypahanalary netijeli hereket edýär, olarda dynç almak we saglygy dikeltmek üçin ähli şertler döredildi. Şeýle hem derman senagatynyň täze desgalary peýda bolup, olar ýerli çig malyň esasynda derman serişdelerini we önümlerini öndürmäge ýöriteleşdirilendir.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory, professor Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly köp jiltli ylmy-ensiklopedik işi bu ugurda uly goldaw bolup durýar. Bu gymmatly kitap arkaly, ýurdumyzyň çäginde ösýän ösümliklerden taýýarlanýan dermanlyk çaýlaryň dürli görnüşleriniň önümçiligi ýola goýuldy.

“Türkmendermansenagat” birleşiginiň “Saglyk” derman kärhanasy ata Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli täze önümiň — buýan kökünden taýýarlanylan gerdejikleriň önümçiligini ýola goýdy.

Türkmen buýany beýleki ýerlerde ösýän buýanlardan gymmatly häsiýetnamalary bilen tapawutlanýar. Türkmen topragynyň howasy ösümlikleriň ençeme peýdaly, melhemlik häsiýetlerine eýe bolmagy üçin ähli şertleri döredýär.

Ekologiýa taýdan arassa buýan köki C witaminine hem-de efir ýaglaryna baýdyr, şonuň üçin ol gadymdan bäri adam bedeniniň kesellere garşy göreşmek ukybyny berkitmek üçin sowuklamada, böwrek we peşew ýollarynyň kesellerinde giňden ulanylýar. Häzir ýurdumyzda buýan kökünden dürli dermanlaryň we melhemlik çaýyň, şerbetiň önümçiligi ýola goýuldy.

Koronawirus pandemiýasy zerarly dünýäde emele gelen ýagdaýy nazara almak bilen, tutuş adamzada uly howp salýan bu ýokanjyň täze görnüşiniň ýurdumyza aralaşmagynyň öňüni almak boýunça degişli çäreleriň geçirilmegine uly ähmiýet berilýär.

Tutuş dünýäde adamlaryň adaty durmuş düzgünini üýtgeden häzirki döwrüň täze wehimine garşy bilelikde göreşmek ýokary derejeli dürli halkara duşuşyklarda, şol sanda şu ýylyň 17-nji sentýabrynda Täjigistanyň Duşenbe şäherinde geçirilen Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň Baştutanlarynyň geňeşiniň mejlisinde aýratyn ara alnyp maslahatlaşyldy.

Hormatly myhman hökmünde Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitine çagyrylan Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, Türkmenistan dostlukly döwletleriň lukmançylyk bileleşikleriniň tagallalaryny birleşdirmek hem-de yzygiderli gatnaşyk etmek ugrunda çykyş edýär.

Hususan-da, biziň ýurdumyz Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň koronawirus ýokanjynyň genomyny öwrenmek üçin ýörite maksatnamasyny düzmek, BSGG-niň öýken sowuklama keseline garşy göreşmek boýunça köptaraplaýyn guralyny ýola goýmak, BSGG-niň Ýiti ýokanç keselleri bejeriş we olaryň öňüni alyş usulyýet merkezini, Merkezi Aziýada Epidemiologiýa, wirusologiýa we bakteriologiýa sebit merkezini döretmek başlangyjy bilen çykyş edýär diýlip nygtaldy we bu barada milli Liderimiz Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisindäki çykyşynda hem belläp geçdi.

Döwlet Baştutanymyz bu başlangyçlaryň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy tarapyndan goldanylmagynyň olaryň tutuş dünýäniň bähbidine netijeli durmuşa geçirilmegine, şeýlelikde, howply ýokanç kesellere garşy göreşmek boýunça uzak möhletli geljek üçin täsirli we yzygiderli halkara gurallaryň ýola goýulmagyna ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Ýakynda Hazaryň kenarynda, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçirilen Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygynda milli Liderimiz pandemiýa garşy göreşmegiň COVID-19-yň döredýän töwekgelçiliklerini azaltmaga gös-göni täsir edýän meseleleri çözmäge yzygiderli çemeleşmäni talap edýändigini belledi.

Şeýlelikde, milli Liderimiziň başlangyçlary birnäçe möhüm ugurlar boýunça köpçülikleýin ylmy-barlag işiniň netijelerini gazanmagyň anyk, täsirli görnüşlerine garamaga mümkinçilik döredýär. Olaryň hatarynda täze koronawirusyň gelip çykyşyny öwrenmek; täze görnüşli ýokanjyň döredýän keselleriniň görnüşlerini öwrenmek babatda ylmy lukmançylyk jemgyýetiniň işini işjeňleşdirmek; aýratyn howply ýokanç keselleri bejermegiň hem-de olaryň öňüni almagyň netijeli usullaryny we serişdelerini gözläp tapmak boýunça bilelikde işlemek ýaly ugurlar bar.

Merkezi Aziýada ekologik ýagdaýlary gowulandyrmagyň hem sebit hyzmatdaşlygynyň esasy meseleleriniň hataryna girizilmegi tötänden däldir. Gürrüň, ilkinji nobatda, ýerleriň zaýalanmagyna hem-de çölleşmegine garşy göreşmek, buzluklary gorap saklamak, suw serişdelerini tygşytly peýdalanmak we Araly halas etmek dogrusynda barýar.

Häzir Türkmenistanyň Aral meselesi boýunça garaýşy dünýä mälimdir. 2012-nji ýylyň 22-nji iýunynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow durnukly ösüş boýunça “Rio+20” sammitinde çykyş edip, bu meseläniň häzirki wagtda sebitiň çäklerinden alyslara çykandygyny hem-de ählumumy häsiýete eýe bolandygyny belledi. Şoňa görä, Aral deňzi sebiti üçin BMG-niň Ýörite maksatnamasyny döretmek teklip edildi.

Bu teklibi iş ýüzünde amala aşyrmak maksady bilen, Türkmenistanyň başlangyjy esasynda, 2018-nji ýylyň 12-nji aprelinde hem-de 2019-njy ýylyň 28-nji maýynda “Birleşen Milletler Guramasynyň hem-de Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň arasyndaky hyzmatdaşlyk hakynda” BMG-niň Baş Assambleýasynyň iki sany Kararnamasy kabul edildi. Olar BMG-niň çäklerinde bu möhüm meseläni çözmek boýunça köptaraplaýyn gatnaşyklar üçin esas döretdi.

Türkmen tarapy tebigy ýagdaýlaryň dürli görnüşli howply keselleriň döremegine we ýaýramagyna täsir edip biljekdigini aradan aýyrmaýar. Hususan-da, Aral deňziniň guramagy bilen, ekologiýa heläkçiligi zolagynda emele gelýän tozan bölejikleri aýratyn howp döredýär. Olar tebigata, dem alýan howamyza, Aral ýakasyndan we onuň çäklerinden daşarda ýaşaýan adamlaryň saglygyna örän ýaramaz täsir edýär.

Geçen ýylyň noýabrynda hormatly Prezidentimiz Gökdepe etrabynyň Yzgant obasynda gurlan täze ýokanç keselleri hassahanasynyň açylyş dabarasyna gatnaşanda, Aşgabatda fiziologiýa ylmy-kliniki merkezli täze hassahanany gurmak barada görkezme berdi. Onuň işi ýokanç däl keselleriň öňüni almaga we bejermäge gönükdiriler. Bu düzümiň üstüne Aralyň adamyň saglygyna ýetirýän ýaramaz täsirini öwrenmek wezipesi hem ýüklener.

Şeýlelikde, daşky gurşawy goramak, amatly ekologiýa ýagdaýy saklamak, ýurdumyzyň şäherlerini we obalaryny bagy-bossanlyga büremek meselelerine ilatyň saglygyny berkitmek hem-de immun derejesini ýokarlandyrmak boýunça geçirilýän toplumlaýyn işiň ähmiýetli, aýrylmaz bölegi hökmünde garalýar.

Ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmek babatda toplan tejribesini dünýä bileleşiginiň hem-de esasy halkara guramalaryň, şol sanda BMG-niň we onuň ýöriteleşdirilen düzümleriniň — Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň, Çagalar gaznasynyň we beýleki düzümleriň giňden ykrar etmegi aýratyn buýsanç döredýär. Türkmenistan olar bilen döwlet Garaşsyzlygynyň ýyllary içinde işjeň we netijeli hyzmatdaşlyk edip gelýär.

Hyzmatdaşlyk dürli ugurlarda, şol sanda ýokanç we ýokanç däl keselleriň öňüni almak, temmäki önümleriniň ulanylmagyna garşy göreşmek, kadaly iýmitlenmek, saglygy goraýyş ulgamyny berkitmek, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek boýunça ylmy-amaly maslahatlary geçirmek, saglygy goramak boýunça möhüm meselelere bagyşlanan “tegelek stollaryň” başyndaky maslahatlary we beýleki çäreleri geçirmek bilen amala aşyrylýar.

Abraýly guramalar hem-de daşary ýurtly hünärmenler bilen ýola goýlan netijeli gatnaşyklar türkmen lukmanlaryna dürli keselleriň öňüni almagyň, olary anyklamagyň we bejermegiň netijeli usullaryny peýdalanmaga mümkinçilik berýär. Bu, öz nobatynda, birnäçe howply ýokanç keselleri, şol sanda drakunkulýoz, poliomielit, gyzzyrma, gyzamyk we gyzylja ýaly keselleri ýok etmäge ýardam etdi. Munuň özi degişli halkara güwänamalar bilen tassyklanyldy.

Ýeri gelende aýtsak, Türkmenistan Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň hem-de Merkezi Aziýa ýurtlarynyň hatarynda ilkinji hem-de dünýäde dördünji bolup, halkara standartlara laýyklykda, duzy ýodlaşdyrmagy üpjün eden ýurt hökmünde resmi taýdan ykrar edildi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça ýurdumyzda uny demir we foliý turşusy bilen baýlaşdyrmak boýunça uly işler geçirilýär. Netijede, döwletimiz uny baýlaşdyrmak işinde öňde barýanlygy üçin halkara baýraga mynasyp boldy.

Ýurdumyzda saglygy goraýyş babatda kanunçylyk namalarynyň tutuş toplumy, milli we döwlet maksatnamalary kabul edildi, olar döwrüň talabyna hem-de Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň maksatlaryna laýyklykda yzygiderli täzelenýär.

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde beýan eden Türkmenistanyň saglygy goraýyş ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge täze çemeleşmeleri häzirki döwrüň möhüm meseleleriniň kabul ederlikli çözgütlerini gözläp tapmaga, ählumumy abadançylygyň we ösüşiň bähbidine netijeli gatnaşyklary giňeltmek boýunça dünýä bileleşiginiň tagallalaryny birleşdirmäge möhüm, önjeýli we anyk goşant goşýar.

(TDH)

Hormatly jenap Baş sekretar!
Hormatly jenap Başlyk!

Ilki bilen, jenap Abdulla Şahidi Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisiniň Başlygy wezipesine saýlanylmagy bilen gutlamaga hem-de oňa bu jogapkärli wezipede üstünlikleri arzuw etmäge rugsat ediň! Jenap Şahid, Türkmenistanyň Size hemmetaraplaýyn ýardam we goldaw berjekdigine ynandyrýaryn.

Jenap Wolkan Bozkyrdan 75-nji mejlisiň Başlygy hökmünde başarjaň we netijeli işi üçin tüýs ýürekden minnetdarlygymyzy kabul etmegini haýyş edýärin.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Dünýäniň häzirki ýagdaýy, syýasy, ykdysady, durmuş prosesleriniň häsiýeti we aýratynlyklary umumy baş maksada ýetmek ugrunda ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy, mundan beýläkki okgunly ösüşi, häzirki zaman dünýä tertibiniň binýadynda goýlan hukuk we institusional esaslary saklamak üçin şertleri üpjün etmegiň bähbidine döwletleriň hem-de iri halkara guramalaryň has ysnyşykly we utgaşykly gatnaşyklaryny talap edýär. Şeýle gatnaşyklaryň netijeliliginiň derejesi köp babatda milli bähbitleriň hem-de ählumumy maksatlaryň we ileri tutulýan ugurlaryň arasynda umumy pikire gelnip bilinmegi bilen kesgitleniler. Çemeleşmelerdäki we garaýyşlardaky çaprazlyklary, gapma-garşylyklary ýeňip geçmek bilen, strategik, uzak möhletli ösüş wezipelerini, ýiti umumydünýä — ekologiýa, energetika, azyk, suw serişdelerini adalatly paýlamak, garyplygy aradan aýyrmak, tebigy betbagtçylyklardan goranmak, terrorçylyga, neşe serişdeleri bilen bagly howplara hem-de beýleki wehimlere garşy göreşmek meselelerini çözmekde biziň — dünýä bileleşiginiň agzalarynyň jogapkärçiligi, öňdengörüjiligi, syýasy erki ýeterlikmikä? Munuň özi täze görnüşli howply ýokanja garşy göreşmek hem-de onuň ýaýramagy netijesinde ýüze çykan durmuş-ykdysady täsirleri azaltmak meselesine hem doly derejede degişlidir. Dogrusyny aýtmak gerek: dünýä bileleşiginiň bu ugurdaky tagallalary entek ýeterlik däldir. Galyberse-de, pandemiýa bu wehime garşy halkara derejede göreşmegiň gurallarynda düýpli ulgamlaýyn näsazlyklary ýüze çykardy.

Diňe ähli agza döwletleriň we BMG-niň düzümleriniň birleşmegi umumy howpa garşy göreşmekde üstünlik gazanmak üçin şertleri üpjün edip biler. Şunda koronawirus meselesini syýasylaşdyrmaga, döwletara gatnaşyklarda täsir etmegiň guraly hökmünde ulanmaga orun bolmaly däldir.

Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň ählumumy saglygy goraýyş ulgamynda umumy wehimlere garşy durmakda utgaşykly, özara ylalaşykly jogaplary işläp taýýarlamak boýunça köptaraplaýyn gepleşikleriň esasy meýdançasy bolup durýandygyny nygtaýarys.

Türkmenistan özüniň ozal öňe süren, ylmy diplomatiýa ugry boýunça köptaraply gatnaşyklary işjeňleşdirmäge gönükdirilen başlangyçlaryny ilerletmegi dowam eder. Hususan-da, 76-njy mejlisiň barşynda şu aşakdaky halkara we sebit gurallaryny, ýagny Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň koronawirus ýokanjynyň genomyny öwrenmek üçin ýörite maksatnamasyny düzmek; Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň öýken sowuklama keseline garşy göreşmek boýunça köptaraplaýyn guralyny ýola goýmak; Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň Ýiti ýokanç keselleri bejeriş we olaryň öňüni alyş usulyýet merkezini, Merkezi Aziýada Epidemiologiýa, wirusologiýa we bakteriologiýa sebit merkezini döretmek meselelerini öwrenmäge girişmegi teklip edýäris.

Türkmenistan pandemiýanyň ýaramaz ykdysady täsirini azaltmak bilen baglylykda, BMG-niň aýry-aýry ugurlar boýunça işini güýçlendirmegi zerur hasaplaýar. Hususan-da, adatdan daşary ýagdaýlar şertlerinde halkara ulag ulgamlaryny dikeltmegiň we olaryň durnuklylygyny pugtalandyrmagyň üstünde işjeň işlemek möhümdir. Munuň üçin oňat esas — Baş Assambleýanyň “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Kararnamasy bar. Bu resminama Türkmenistanyň başlangyjy boýunça 2021-nji ýylyň 29-njy iýulynda kabul edildi.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Geçen döwürde ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmekde, ýerli we sebit gapma-garşylyklarynyň ýitileşmegi bilen bagly çylşyrymly meseleler ýüze çykdy. Şu şertlerde dünýä bileleşiginiň jogapkärli agzasy hökmünde Türkmenistan halkara meseleleri diňe parahatçylykly, syýasy-diplomatik serişdeler arkaly, BMG-niň Tertipnamasynyň, esasy Konwensiýalaryň hem-de beýleki halkara namalarynyň kadalarynyň we ýörelgeleriniň esasynda çözmäge yzygiderli goldaw bermegini dowam eder.

Şunuň bilen baglylykda, parahatçylyk döredijiligiň we oňyn ylalaşykly çözgütleri gazanmagyň netijeli guraly hökmünde Bitaraplygyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak, BMG-niň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça 2020-nji ýylyň 7-nji dekabrynda kabul edilen “Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de durnukly ösüş işinde bitaraplyk syýasatynyň orny” atly Kararnamasynyň düzgünlerini ornaşdyrmak üçin netijeli çäreleri görmegi meýilleşdirýäris.

Mälim bolşy ýaly, şu ýyl BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edildi. Türkmenistan bu çözgüdiň başyny başlamak bilen, parahatçylyk we birek-birege hormat goýmak, gatnaşyklar medeniýetini pugtalandyrmak, häzirki döwürde döwletara gatnaşyklarda ýüze çykan ynanyşmak ýetmezçiligini aradan aýyrmak maksady bilen, halkara derejede uly işleri geçirdi. Türkmenistan Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň çäklerinde çäreleri tamamlamak bilen, şu ýylyň dekabr aýynda Aşgabatda “Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara maslahaty geçirmegi meýilleşdirýär. BMG-ä agza döwletleri we halkara guramalary bu çärä işjeň gatnaşmaga çagyrýarys.

Şunda biz şu ýyl başlanylan ynanyşmak hem-de gatnaşyklar medeniýeti meselesi dünýä jemgyýetçiliginiň üns merkezinde galmaly we BMG-niň strategik gün tertibiniň hemişelik düzüm bölegi bolmaly diýip hasap edýäris. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan Merkezi Aziýada gepleşikler gurallaryny ösdürmek maksady bilen, Baş Assambleýanyň “Merkezi Aziýa sebitinde parahatçylygy, durnuklylygy we durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, sebit we halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak” atly Kararnamasynyň taslamasyny işläp taýýarlamagy teklip edýär. Bu resminama garalmagy hem-de onuň kabul edilmegi 2021-nji ýylyň 6-njy awgustynda Türkmenistanda geçirilen Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygynyň jemleýji resminamasynda beýan edilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halkara başlangyçlarynyň durmuşa geçirilmegine ýardam berer diýip hasaplaýarys.

Şol bir wagtda Merkezi Aziýa hem-de Hazar sebitinde halkara parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi saklap galmak meseleleriniň özara baglanyşyklydygyna hem-de aýrylmazdygyna göz ýetirmek bilen, Türkmenistan “Merkezi Aziýa — Hazar sebiti” atly parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagyny döretmek hakyndaky teklip bilen çykyş edýär. Biz bu nusga ählumumy parahatçylygyň we ösüşiň bähbitlerine köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna gönükdirilen başlangyçlary ilerletmek üçin meýdança hökmünde garaýarys.

Hormatly jenap Başlyk!
Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Häzirki wagtda bütin dünýäniň ünsi Owganystana gönükdirilendir. Bu ýurtda ýagdaý çylşyrymlylygyna galýar, emele gelýän häkimiýet hem-de jemgyýet edaralary örän durnuksyzdyr. Şoňa görä-de, bu ýurtdaky ýagdaýa baha bermäge örän oýlanyşykly çemeleşilmelidir, sözlerde hem, işlerde hem jogapkärçilik talap edilýär.

Owganystandaky ýagdaýlar üýtgedi. Şunda ideologik tarapgöýlükden, könelişen öýke-kinelerden, şowakörlükden hem-de lenç edilen garaýyşlardan gaça durup, ozaly bilen, uruşlardan we heläkçiliklerden ýadan, parahat, asuda durmuş barada arzuw edýän owgan halky hakynda alada edilmelidir.

Türkmenistan Owganystan bilen gatnaşyklaryny ösdürip, dostluk hem-de hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerini, şeýle hem iki ýurduň halklarynyň taryhy we medeni ösüşiniň umumylygyny hemişe bu gatnaşyklaryň esasynda goýýar. Biziň ýurdumyz Owganystanyň syýasy durnuklylygyna hem-de howpsuzlygyna, doganlyk owgan halkynyň abadançylygyna we jebisligine hemişe çuňňur gyzyklanma bildiripdi we şeýle bolmagynda-da galýar. Şunda biz gapma-garşylyklaryň parahatçylykly, syýasy-diplomatik ýollar arkaly çözülmegine berk ygrarlydyrys.

Owganystandaky ýagdaýyň tizden-tiz kadalaşdyrylmagy ugrunda çykyş edýäris hem-de emele gelýän döwlet düzümleriniň bütin owgan halkynyň abadançylygyna we bähbitlerine netijeli işläp biljekdiklerine umyt bildirýäris. Türkmenistan öz tarapyndan, ozalkysy ýaly, Owganystana hemmetaraplaýyn ykdysady goldaw we ynsanperwerlik kömegini berer.

Biz energetika, ulag we kommunikasiýa ulgamlarynda owgan tarapynyň gatnaşmagynda eýýäm başlanylan taslamalaryň üstünlikli tamamlanmagyny hem-de täze düzümleýin taslamalaryň durmuşa geçirilmegini berk ugur edinýäris. Bu meselä biz Owganystanyň ykdysadyýetiniň we durmuş ulgamynyň gaýtadan dikeldilmeginiň, goňşy ýurduň dünýä hojalyk gatnaşyklaryna deňhukukly, özara bähbitli esasda goşulyşmagynyň örän möhüm şerti hökmünde garaýarys.

Owganystanda parahatçylygyň, ylalaşygyň hem-de bitewüligiň tizden-tiz berkarar bolmagy üçin degişli gatnaşyklaryň ýola goýulmagyna, zerur şertleriň döredilmegine goňşy we bitarap döwlet hökmünde goldaw bermäge Türkmenistanyň taýýardygy üýtgewsizligine galýar.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Bu gezekki mejlisiň dowamynda Türkmenistan Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek üçin giň hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň dowam etjekdigine bil baglaýar. Biziň pikirimizçe, häzirki döwürde netijeli özara gatnaşyklar we Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde ählumumy, sebitleýin hem-de milli gurallaryň iş ýüzünde utgaşdyrylmagy ileri tutulýan ugur bolup durýar.

2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş babatdaky Gün tertibiniň degişli derejede maliýeleşdirilmegini üpjün etmek meselesiniň ilerledilmegini esasy ugur edinýäris. Şunuň bilen baglylykda, ýakyn wagtda ösüşi maliýeleşdirmek boýunça nobatdaky halkara maslahaty guramagy zerur hasaplaýarys.

Dünýä bileleşiginiň Aral deňziniň ekologik heläkçiliginiň täsirini peseltmek meselelerine yzygiderli üns bermegine aýratyn ähmiýet berýäris. Bu mejlisiň dowamynda Türkmenistan sebit boýunça hyzmatdaşlar bilen bilelikde BMG-niň Aral deňziniň sebiti üçin Ýörite maksatnamasynyň dörediljekdigine ynanýar.

Ynsanperwerlik ugrundaky meseleler Türkmenistanyň BMG bilen hyzmatdaşlygynyň gün tertibiniň esasy ugurlarynyň biridir.

2021 — 2025-nji ýyllarda BMG-niň Durmuş ösüşi komissiýasynyň agzasy hökmünde Türkmenistan onuň ýaşlaryň işi, däp bolan maşgala gatnaşyklaryny pugtalandyrmak we beýleki ugurlar boýunça durmuş goraglylygynyň ylalaşykly çemeleşmelerini hem-de hereketlerini işläp taýýarlamak babatda baş utgaşdyryjy edara hökmündäki ornunyň berkidilmegine ýardam bermäge taýýardyr.

Türkmenistanyň BMG bilen hyzmatdaşlygynda migrasiýa syýasaty üýtgewsiz möhüm ugur hökmünde saklanýar. BMG-niň Bosgunlaryň işi boýunça Ýokary komissarynyň Maksatnamasynyň Ýerine ýetiriji komitetiniň hemişelik agzasy bolmak bilen hem-de bu ugurdaky çylşyrymly ynsanperwer ýagdaýlaryň çözgüdi babatda ägirt uly tejribe toplan Türkmenistan bu ählumumy wezipäni çözmäge öz goşandyny goşmaga taýýardyr.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Bizi umumy garaýyşlar, umytlar, wehimler hem-de howplar birleşdirýär. Halkara ýa-da sebit we milli derejelerdäki çylşyrymly meseleleri bilelikde çözmekde toplanylan tejribe has gymmatlydyr.

Türkmenistan hyzmatdaşlary bilen bilelikde Milletler Bileleşiginiň öňünde durýan wehimleri ýeňip geçmekde täze çemeleşmeleri we ýollary gözlemek boýunça tejribe alyşmaga taýýardyr.

Biz BMG bilen hyzmatdaşlyga, emele gelen ählumumy howpsuzlygyň öňüni almak işinde, pandemiýa ýokanjynyň täsirlerini ýeňip geçmekde, ykdysady, durmuş, ekologiýa, ynsanperwer we beýleki ulgamlarda meýilnamalaryň hem-de maksatnamalaryň durmuşa geçirilmeginde onuň syýasy-diplomatik tagallalara işjeň gatnaşmaga, goldaw bermäge üýtgewsiz ygrarlydygymyzy mälim edýäris.

Türkmenistan üçin Birleşen Milletler Guramasy bilen hyzmatdaşlyk ileri tutulýan strategik ugur, dünýägaraýşymyz, halkara giňişlikde alyp barýan ähli işlerimiziň möhüm binýady bolupdy we şeýle bolmagynda galýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow BMG-niň Baş Assambleýasynyň mejlisinde sanly ulgam arkaly çykyş etdi

Aşgabat, 23-nji sentýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow BMG-niň Baş Assambleýasynyň Nýu-Ýorkda ýerleşen BMG-niň Ştab-kwartirasynda geçen hepdede açylan 76-njy mejlisinde sanly ulgam arkaly çykyş etdi.

Şu ýyl çäreleriň onlaýn hem-de oflaýn görnüşlerde geçirilýändigini bellemek gerek. Bu ýagdaý Ýer ýüzünde dowam edýän COVID-19 pandemiýasy bilen şertlendirilendir. Şu hepde — BMG-de döwletleriň we hökümetleriň baştutanlarynyň gatnaşmagynda Baş Assambleýanyň nobatdaky mejlisiniň umumy geňeşmeleriniň hepdesi.

2021-nji ýylda döwlet Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny belleýän Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň ygtybarly hyzmatdaşy hökmünde strategik häsiýete eýe bolan köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlygy has-da giňeltmegi ugur edinýändigini iş ýüzünde tassyklaýar.

BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisiniň gün tertibinde halkara gatnaşyklaryň ähli ugurlaryny öz içine alýan meseleleriň giň topary bar. Esasy temalaryň hatarynda bolsa dünýäde parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, häzirki zamanyň ählumumy wehimlerine we howplaryna garşy hereket etmek, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek, ekologiýa we beýleki meseleler durýar. Pandemiýa garşy göreşmek hem-de netijeli köptaraplaýyn usullary işläp düzmek arkaly onuň täsirlerini ýeňip geçmek meselesine aýratyn üns berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow öz çykyşynda Türkmenistanyň ileri tutýan ugurlaryny we anyk başlangyçlaryny beýan etdi. Häzirki döwrüň möhüm meseleleri boýunça has kabul ederlikli çözgütleri gözläp tapmak hem-de ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň we ösüşiň bähbidine netijeli gatnaşyklary ösdürmekde tagallalary birleşdirmek şol başlangyçlaryň esasy maksadydyr.

Milli Liderimiz BMG-niň Baş sekretaryny hem-de ählumumy foruma gatnaşyjylary mübärekläp, ilki bilen, jenap Abdulla Şahidi Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisiniň Başlygy wezipesine saýlanylmagy bilen gutlady hem-de oňa bu jogapkärli wezipede üstünlikleri arzuw edip, Türkmenistanyň oňa hemmetaraplaýyn ýardam etjekdigine we goldaw berjekdigine ynandyrdy.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow jenap Wolkan Bozkyra 75-nji mejlisiň Başlygy hökmünde başarjaň we netijeli işi üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, dünýäniň häzirki ýagdaýy, syýasy, ykdysady, durmuş prosesleriniň häsiýeti we aýratynlyklary umumy baş maksada ýetmek ugrunda ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy, mundan beýläkki okgunly ösüşi, häzirki zaman dünýä tertibiniň binýadynda goýlan hukuk we institusional esaslary saklamak üçin şertleri üpjün etmegiň bähbidine döwletleriň hem-de iri halkara guramalaryň has ysnyşykly we utgaşykly gatnaşyklaryny talap edýär diýip belledi.

Şeýle gatnaşyklaryň netijeliliginiň derejesi köp babatda milli bähbitleriň hem-de ählumumy maksatlaryň we ileri tutulýan ugurlaryň arasynda umumy pikire gelnip bilinmegi bilen kesgitleniler diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady. Çemeleşmelerdäki we garaýyşlardaky çaprazlyklary, gapma-garşylyklary ýeňip geçmek bilen, strategik, uzak möhletli ösüş wezipelerini, ýiti umumydünýä — ekologiýa, energetika, azyk, suw serişdelerini adalatly paýlamak, garyplygy aradan aýyrmak, tebigy betbagtçylyklardan goranmak, terrorçylyga, neşe serişdeleri bilen bagly howplara, beýleki wehimlere garşy göreşmek meselelerini çözmekde biziň — dünýä bileleşiginiň agzalarynyň jogapkärçiligi, öňdengörüjiligi, syýasy erki ýeterlikmikä?

Munuň özi täze görnüşli howply ýokanja garşy göreşmek hem-de onuň ýaýramagy netijesinde ýüze çykan durmuş-ykdysady täsirleri azaltmak meselesine hem doly derejede degişlidir diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi. Dogrusyny aýtmak gerek: dünýä bileleşiginiň bu ugurdaky tagallalary entek ýeterlik däldir. Galyberse-de, pandemiýa bu wehime garşy halkara derejede göreşmegiň gurallarynda düýpli ulgamlaýyn näsazlyklary ýüze çykardy diýip, döwlet Baştutanymyz diňe ähli agza döwletleriň we BMG-niň düzümleriniň birleşmeginiň umumy howpa garşy göreşmekde üstünlik gazanmak üçin şertleri üpjün etjekdigine ynam bildirdi. Şunda koronawirus meselesini syýasylaşdyrmaga, ony döwletara gatnaşyklarda täsir etmegiň guraly hökmünde ulanmaga orun bolmaly däldir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň ählumumy saglygy goraýyş ulgamynda umumy wehimlere garşy durmakda utgaşykly, özara ylalaşykly jogaplary işläp taýýarlamak boýunça köptaraplaýyn gepleşikleriň esasy meýdançasy bolup durýandygyny nygtap, Türkmenistanyň ozal öňe süren, ylmy diplomatiýa ugry boýunça köptaraply hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge gönükdirilen başlangyçlaryny ilerletmegi dowam etmäge taýýardygyny tassyklady. Şunuň bilen baglylykda, 76-njy mejlisiň barşynda şu halkara we sebit gurallaryny, ýagny Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň koronawirus ýokanjynyň genomyny öwrenmek üçin ýörite maksatnamasyny düzmek; Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň öýken sowuklama keseline garşy göreşmek boýunça köptaraplaýyn guralyny ýola goýmak; Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň Ýiti ýokanç keselleri bejeriş we olaryň öňüni alyş usulyýet merkezini; Merkezi Aziýada Epidemiologiýa, wirusologiýa we bakteriologiýa sebit merkezini döretmek meselelerini öwrenmäge girişmek teklip edildi.

Türkmenistan pandemiýanyň ýaramaz ykdysady täsirini azaltmak bilen baglylykda, BMG-niň aýry-aýry ugurlar boýunça işini güýçlendirmegi zerur hasaplaýar. Hususan-da, adatdan daşary ýagdaýlar şertlerinde halkara ulag ulgamlaryny dikeltmegiň we olaryň durnuklylygyny pugtalandyrmagyň üstünde işjeň işlemegiň möhümdigi nygtaldy. Munuň üçin oňat esas — Baş Assambleýanyň “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Kararnamasy bar. Bu resminama Türkmenistanyň başlangyjy boýunça 2021-nji ýylyň 29-njy iýulynda kabul edildi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, geçen döwürde ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, ýerli we sebit gapma-garşylyklarynyň ýitileşmegi bilen bagly çylşyrymly meseleler ýüze çykdy.

Şu şertlerde dünýä bileleşiginiň jogapkärli agzasy hökmünde Türkmenistan halkara meseleleri diňe parahatçylykly, syýasy-diplomatik serişdeler arkaly, BMG-niň Tertipnamasynyň, esasy Konwensiýalaryň hem-de beýleki halkara namalarynyň kadalarynyň we ýörelgeleriniň esasynda çözmäge yzygiderli goldaw bermegini dowam eder diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi. Şunuň bilen baglylykda, parahatçylyk döredijiligiň we oňyn ylalaşykly çözgütleri gazanmagyň netijeli guraly hökmünde Bitaraplygyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak, BMG-niň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça 2020-nji ýylyň 7-nji dekabrynda kabul edilen “Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de durnukly ösüş işinde bitaraplyk syýasatynyň orny” atly Kararnamasynyň düzgünlerini ornaşdyrmak üçin netijeli çäreleri görmegiň meýilleşdirilýändigi nygtaldy.

Mälim bolşy ýaly, şu ýyl BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edildi diýip, milli Liderimiz belledi. Bu çözgüdiň başyny başlamak bilen, ýurdumyz parahatçylyk we birek-birege hormat goýmak, gatnaşyklar medeniýetini pugtalandyrmak, häzirki döwürde döwletara gatnaşyklarda ýüze çykan ynanyşmak ýetmezçiligini aradan aýyrmak maksady bilen, halkara derejede uly işleri geçirdi. Türkmenistan «Parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň» çäklerinde çäreleri tamamlamak bilen, şu ýylyň dekabr aýynda Aşgabatda “Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara maslahaty geçirmegi meýilleşdirýär diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow BMG-ä agza döwletleri we halkara guramalary bu çärä işjeň gatnaşmaga çagyrdy.

Şunda biz şu ýyl başlanylan ynanyşmak hem-de gatnaşyklar medeniýeti meselesi dünýä jemgyýetçiliginiň üns merkezinde galmaly we BMG-niň strategik gün tertibiniň hemişelik düzüm bölegi bolmaly diýip hasap edýäris diýip, döwlet Baştutanymyz Merkezi Aziýada gepleşikler gurallaryny ösdürmek maksady bilen, Baş Assambleýanyň “Merkezi Aziýa sebitinde parahatçylygy, durnuklylygy we durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, sebit we halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak” atly Kararnamasynyň taslamasyny işläp taýýarlamagy teklip etdi. Bu resminama garalmagy hem-de onuň kabul edilmegi 2021-nji ýylyň 6-njy awgustynda Türkmenistanda geçirilen Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygynyň jemleýji resminamasynda beýan edilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň halkara başlangyçlarynyň durmuşa geçirilmegine ýardam berer diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, şol bir wagtda Merkezi Aziýa hem-de Hazar sebitinde halkara parahatçylygyny, howpsuzlygy we durnukly ösüşi saklap galmak meseleleriniň özara baglanyşyklydygyna hem-de aýrylmazdygyna göz ýetirmek bilen, Türkmenistan “Merkezi Aziýa — Hazar sebiti” atly parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagyny döretmegi teklip edýär. Biziň ýurdumyz bu nusga ählumumy parahatçylygyň we ösüşiň bähbitlerine köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna gönükdirilen başlangyçlary ilerletmek üçin meýdança hökmünde garaýar.

Döwlet Baştutanymyz çykyşynyň dowamynda häzirki wagtda bütin dünýäniň ünsüniň Owganystana gönükdirilendigini belläp, bu ýurtda ýagdaýyň çylşyrymlylygyna galýandygyny, emele gelýän häkimiýet hem-de jemgyýet edaralarynyň örän durnuksyzdygyny nygtady. Şoňa görä-de, bu ýurtdaky ýagdaýa baha bermäge örän oýlanyşykly çemeleşilmelidir, sözlerde hem, işlerde hem jogapkärçilik talap edilýär diýip, milli Liderimiz belledi.

Owganystandaky ýagdaýlar üýtgedi, olara bolan garaýyşlarda ideologik tarapgöýlükden, könelişen öýke-kinelerden, şowakörlükden hem-de lenç edilen garaýyşlardan gaça durup, ozaly bilen, uruşlardan we heläkçiliklerden ýadan, parahat, asuda durmuş barada arzuw edýän owgan halky hakynda alada edilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Türkmenistan Owganystan bilen gatnaşyklary ösdürip, dostluk hem-de hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerini, şeýle hem iki ýurduň halklarynyň taryhy we medeni ösüş umumylygyny hemişe bu gatnaşyklaryň esasynda goýýar. Biziň ýurdumyz Owganystanyň syýasy durnuklylygyna hem-de howpsuzlygyna, doganlyk owgan halkynyň abadançylygyna we jebisligine hemişe çuňňur gyzyklanma bildiripdi we şeýle bolmagynda-da galýar diýip, milli Liderimiz biziň döwletimiziň gapma-garşylyklaryň parahatçylykly, syýasy-diplomatik ýollar arkaly çözülmegine berk ygrarlydygyny tassyklady.

Türkmenistanyň Owganystandaky ýagdaýyň tizden-tiz kadalaşdyrylmagy ugrunda çykyş edýändigini aýdyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow emele gelýän döwlet düzümleriniň bütin owgan halkynyň abadançylygyna we bähbitlerine netijeli işläp biljekdiklerine umyt bildirdi. Türkmenistan öz tarapyndan, ozalkysy ýaly, Owganystana hemmetaraplaýyn ykdysady goldaw we ynsanperwerlik kömegini berer diýip, milli Liderimiz belledi.

Biz energetika, ulag we kommunikasiýa ulgamlarynda owgan tarapynyň gatnaşmagynda eýýäm başlanylan taslamalaryň üstünlikli tamamlanmagyny hem-de täze düzümleýin taslamalaryň durmuşa geçirilmegini berk ugur edinýäris diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu meselä Owganystanyň ykdysadyýetiniň we durmuş ulgamynyň gaýtadan dikeldilmeginiň, goňşy ýurduň dünýä hojalyk gatnaşyklaryna deňhukukly, özara bähbitli esasda goşulyşmagynyň örän möhüm şerti hökmünde garalýandygyny belledi. Owganystanda parahatçylygyň, ylalaşygyň hem-de bitewüligiň tizden-tiz berkarar bolmagy üçin degişli gatnaşyklaryň ýola goýulmagyna, zerur şertleriň döredilmegine goňşy we bitarap döwlet hökmünde goldaw bermäge Türkmenistanyň taýýardygy üýtgewsizligine galýar.

Milli Liderimiz bu gezekki mejlisiň dowamynda Türkmenistanyň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek üçin giň hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň dowam etjekdigine bil baglaýandygyny hem-de häzirki döwürde netijeli özara gatnaşyklaryň we Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde ählumumy, sebitleýin hem-de milli gurallaryň iş ýüzünde utgaşdyrylmagynyň ileri tutulýan ugur bolup durýandygyny belledi.

Biziň ýurdumyz 2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş babatdaky Gün tertibiniň degişli derejede maliýeleşdirilmegini üpjün etmek meselesiniň ilerledilmegini esasy ugur edinýär diýip, döwlet Baştutanymyz ýakyn wagtda ösüşi maliýeleşdirmek boýunça nobatdaky halkara maslahatyny guramagyň zerurdygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Aral deňzi baradaky meseläni gozgap, dünýä bileleşiginiň bu ekologik heläkçiliginiň täsirini peseltmek meselelerine yzygiderli üns bermegine Türkmenistanyň aýratyn ähmiýet berýändigini belledi. Hususan-da, bu mejlisiň dowamynda biziň ýurdumyzyň sebit boýunça hyzmatdaşlary bilen bilelikde BMG-niň Aral deňziniň sebiti üçin Ýörite maksatnamasynyň döredilmegi ugrunda tagalla etjekdigi nygtaldy.

Ynsanperwerlik ugrundaky meseleler BMG bilen hyzmatdaşlygyň gün tertibiniň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

2021 — 2025-nji ýyllarda BMG-niň Durmuş ösüşi komissiýasynyň agzasy hökmünde Türkmenistan onuň ýaşlaryň işi, däp bolan maşgala gatnaşyklaryny pugtalandyrmak we beýleki ugurlar boýunça durmuş goraglylygynyň ylalaşykly çemeleşmelerini hem-de hereketlerini işläp taýýarlamak babatda baş utgaşdyryjy edara hökmündäki ornunyň berkidilmegine ýardam bermäge taýýardyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ikitaraplaýyn hyzmatdaşlykda migrasiýa syýasatynyň üýtgewsiz möhüm ugur hökmünde saklanýandygyny aýdyp, BMG-niň Bosgunlaryň işi boýunça Ýokary komissarynyň Maksatnamasynyň Ýerine ýetiriji komitetiniň hemişelik agzasy bolmak bilen hem-de bu ugurdaky çylşyrymly ynsanperwer ýagdaýlaryň çözgüdi babatda ägirt uly tejribe toplan Türkmenistanyň bu ählumumy wezipäni çözmäge öz goşandyny goşmaga taýýardygyny tassyklady.

Bizi umumy garaýyşlar, umytlar, wehimler hem-de howplar birleşdirýär. Halkara ýa-da sebit we milli derejelerdäki çylşyrymly meseleleri bilelikde çözmekde toplanylan tejribe has gymmatlydyr diýip, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň hyzmatdaşlary bilen bilelikde Milletler Bileleşiginiň öňünde durýan wehimleri ýeňip geçmekde täze çemeleşmeleri we ýollary gözlemek boýunça tejribe alyşmaga taýýardygyny aýtdy.

— Biz BMG bilen hyzmatdaşlyga, emele gelen ählumumy howpsuzlygyň öňüni almak işinde, pandemiýa ýokanjynyň täsirlerini ýeňip geçmekde, ykdysady, durmuş, ekologiýa, ynsanperwer we beýleki ulgamlarda meýilnamalaryň hem-de maksatnamalaryň durmuşa geçirilmeginde onuň syýasy-diplomatik tagallalara işjeň gatnaşmaga, goldaw bermäge üýtgewsiz ygrarlydygymyzy mälim edýäris — diýip, milli Liderimiz belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşynyň ahyrynda Türkmenistan üçin Birleşen Milletler Guramasy bilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan strategik ugur, dünýägaraýşymyz, halkara giňişlikde alyp barýan ähli işlerimiziň möhüm binýady bolandygyny we şeýle bolmagynda galýandygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyzyň çykyşy uly üns bilen diňlenildi.

Biziň ýurdumyzyň milli Liderimiziň baştutanlygynda Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde netijeli gatnaşyklara ygrarlydygyny ýene-de bir gezek tassyklap, dünýäniň gün tertibiniň möhüm meselelerini çözmekdäki öňdengörüjilikli çemeleşmelerini mälim etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň möhüm teklipleri şonuň aýdyň subutnamasy bolup, olar Milletler Bileleşiginiň agza döwletleriniň doly makullamagyna we goldawyna eýe boldy hem-de BMG-niň Baş Assambleýasynyň ýörite Kararnamalary bilen berkidildi hem-de esasy ugurlarda netijeli halkara gatnaşyklary giňeltmek, sebitde we dünýäde Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek boýunça täze netijeli başlangyçlar öňe sürüldi.