Aşgabat, 18-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradowyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onuň gün tertibine oba hojalygynda we ýurdumyzyň sebitlerinde alnyp barylýan işler bilen baglanyşykly meseleler girizildi. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Häkim sebitde alnyp barylýan işler, ýygnalan däne hasylynyň kabul ediş nokatlaryndan elewatorlara, ammarlara bökdençsiz daşalmagyny hem-de ýerleşdirilmegini üpjün etmek boýunça görülýän çäreler, orakdan boşan meýdanlarda agrotehniki talaplara laýyklykda sürüm işleriniň geçirilişi barada hasabat berdi. Gowaça ideg, şol sanda dürli zyýankeşlere we kesellere garşy alnyp barylýan işler, häzirki wagtda ýeralmanyň, gök-bakja, beýleki oba hojalyk ekinleriniň hasylynyň ýygnalyşy barada hem aýdyldy. 

Suw üpjünçilik meseleleri hem-de şu ýylda ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen durmuş-medeni, önümçilik maksatly desgalaryň gurluşygynda işleriň ýagdaýy hasabatyň aýratyn meseleleri boldy. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, welaýaty durmuş-ykdysady taýdan okgunly ösdürmek bilen bagly meseleleriň hemişe üns merkezinde saklanmalydygyny nygtady. Hormatly Prezidentimiz ýygnalan bugdaý hasylynyň elewatorlara hem-de ammarlara bökdençsiz daşalmagynyň, talabalaýyk saklanmagynyň şu günüň möhüm wezipesidigini aýdyp, häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şunuň bilen bir hatarda, gowaça ekilen meýdanlarda hatarara bejergi işleriniň öz wagtynda we ýokary hilli geçirilmeginiň, ösüş suwunyň tutulmagynyň, mineral dökünler bilen iýmitlendirilmeginiň hemişe gözegçilikde saklanmagynyň zerurdygyna üns çekildi. Gowaça meýdanlarynda zyýankeşlere we kesellere garşy çäreleriň geçirilmegine, oba hojalyk tehnikalarynyň doly güýjünde peýdalanylmagyna aýratyn ähmiýet berilmelidir. Ýetişdirilen ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleriniň hasylyny ýitgisiz ýygnamak möhüm işleriň hatarynda kesgitlendi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow welaýatda bar bolan suw üpjünçilik desgalarynyň talabalaýyk ýagdaýda işledilmeginiň wajypdygyna ünsi çekip, bu desgalar boýunça degişli seljermeleri geçirmegi tabşyrdy. Şeýle hem dürli desgalardaky gurluşyk işleriniň bellenen möhletlerde we ýokary hilli tamamlanmagynyň, okuw ýylynyň başyna çenli ähli bilim edaralarynda abatlaýyş işleriniň geçirilmeginiň berk gözegçilikde saklanmalydygyna üns çekildi. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew sebitiň ekin meýdanlarynda alnyp barylýan işler, şol sanda gowaça we gant şugundyryna agrotehniki kadalara laýyklykda ideg edilişiniň guralyşy, bugdaýdan boşan meýdanlarda sürüm we tekizlemek işleriniň depginleri barada hasabat berdi. Şu günler bugdaý hasylyny elewatorlara we ammarlara daşamak işleriniň guralyşyna, ýeralmanyň, gök-bakja ekinleriniň ýetişdirilen bol hasylyny ýitgisiz ýygnamak boýunça çärelere ilkinji derejede üns berilýär. Welaýatyň ekin meýdanlaryny suw bilen bökdençsiz üpjün etmek üçin suw serişdelerini rejeli peýdalanmak ugrunda geçirilýän çäreler, medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalaryň gurluşygynyň barşy barada hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ekinlere talabalaýyk ideg edilmeginiň öňde boljak pagta ýygymy möwsüminiň üstünliginiň esasy şertidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda amala aşyrylýan işlere hemişe gözegçiligiň, hatarara bejerginiň öz wagtynda hem-de ýokary hilli geçirilmeginiň, gowaça ösüş suwuny tutmagyň, ony mineral dökünler bilen iýmitlendirmegiň möhümdigine üns çekildi. 

Hormatly Prezidentimiz welaýatyň ekin meýdanlaryndaky ekinlere, şol sanda gant şugundyryny ösdürip ýetişdirmek üçin bölünip berlen ýerlerde ideg işleriniň ekerançylygyň öňdebaryjy iş tejribesi esasynda hem-de agrotehniki kadalara laýyklykda geçirilmelidigini nygtady. Şunuň bilen birlikde, sebitiň ekin meýdanlarynda ýetişdirilen ýeralmanyň hem-de beýleki gök-bakja ekinleriniň hasylyny ýitgisiz ýygnap almak meselesini hemişe üns merkezinde saklamak zerurdyr. 

Welaýatyň suw üpjünçilik ulgamlarynyň talabalaýyk ýagdaýda saklanmagynyň zerurdygyna aýratyn üns berildi. Hormatly Prezidentimiz welaýatda bina edilýän durmuş-medeni, önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň barşynyň berk gözegçilige alynmalydygyny belläp, gurluşyklaryň depginini güýçlendirmegi, täze okuw ýylynyň başlanmagyna çenli bilim edaralarynda abatlaýyş işlerini doly tamamlamak barada häkime anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow sebitde işleriň ýagdaýy, dänäniň kabul ediş bölümlerinden elewatorlara we ammarlara bökdençsiz daşalmagyny hem-de ýerleşdirilmegini guramak boýunça görülýän toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi. Şeýle-de alnyp barylýan meýdan işleri, orakdan boşan meýdanlary sürmek we tekizlemek işleriniň geçirilişi, gowaça hem-de şaly ekilen meýdanlara agrotehniki talaplara laýyklykda ideg edilişi barada aýdyldy. Häkim ýeralmanyň, gök-bakja, beýleki oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny ýygnamak üçin görülýän çäreler barada hasabat berdi. 

Şu ýyl ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň depginini güýçlendirmek boýunça görülýän çäreler barada hem hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, gowaça agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg edilmegini ilkinji nobatdaky wezipeleriň hatarynda kesgitledi. Şunuň bilen baglylykda, häkime gowaça ekilen meýdanlarda hatarara bejergi işlerini geçirmek, ösüş suwuny tutmak, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ujuny çyrpmak, zyýankeşlere garşy göreşmek boýunça çäreleriň öz wagtynda, ýokary hilli geçirilmegi babatda anyk tabşyryklar berildi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz şaly ekilen meýdanlarda ulanylýan oba hojalyk tehnikasynyň we gurallaryň rejeli peýdalanylmalydygy barada häkime tabşyryklary berdi. 

Şunuň bilen birlikde, ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň hasylynyň degişli derejede, bildirilýän talaplara laýyklykda ýygnalmagynyň möhümdigi bellenildi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ekin meýdanlarynyň suw üpjünçiligine, welaýatyň gidrotehniki desgalarynyň talabalaýyk ýagdaýda saklanmagyna we gözegçiligiň üpjün edilmegine aýratyn ähmiýet berilmelidigini aýdyp, bu babatda häkime degişli görkezmeleri berdi. Dürli maksatly desgalardaky gurluşyklaryň alnyp barlyşyna gözegçilik etmek babatda hem aýratyn tabşyryklar berildi. Döwlet Baştutanymyz täze okuw ýylynyň başyna çenli welaýatyň bilim edaralarynda abatlaýyş işleriniň hökmany suratda geçirilmelidigini belläp, häkime bu babatda birnäçe anyk görkezmeleri berdi. 

Soňra çykyş eden Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, bugdaý hasylynyň elewatorlara hem-de ammarlara bökdençsiz daşalmagyny guramak boýunça geçirilýän işler barada hasabat berdi. Gowaça ekilen meýdanlarda hatarara bejergileri, olary mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ujuny çyrpmak hem-de ösüş suwuny tutmak işleri geçirilýär. Ekinleri kesellerden we zyýankeşlerden goramak boýunça işler alnyp barylýar. Häzirki wagtda sebitde bugdaýdan boşan meýdanlarda sürüm hem-de tekizlemek işlerini geçirmek boýunça toplumlaýyn çäreler amala aşyrylýar, ýeralmanyň, gök we bakja ekinleriniň hasylyny ýygnamak işleri dowam edýär. Şaly meýdanlarynda agrotehniki kadalara laýyklykda ideg işleri geçirilýär. 

Şeýle-de welaýatda suw üpjünçiliginiň ýagdaýy barada hasabat berildi. Häkim dürli maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň depginleri, olarda gurluşygyň ýokary hilini hem-de bellenilen möhletlerde ulanmaga berilmegini üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gowaça meýdanlaryna agrotehniki kadalara laýyklykda, ýokary hilli ideg edilmeginiň wajypdygyny belledi. Şunda bu möhüm oba hojalyk çäresiniň bol hasyl alynmagy bilen baglanyşykly ähli şertleriň hasaba alnyp guralmagynyň zerurdygyna üns çekildi. Döwlet Baştutanymyz galladan boşan meýdanlarda sürüm işleriniň bildirilýän talaplara laýyklykda geçirilmelidigini aýdyp, ekerançylaryň tutanýerli zähmeti bilen ýetişdirilen ýeralma, gök we bakja ekinleriniň hasylynyň bellenilen möhletlerde, ýitgisiz ýygnalmagyny üpjün etmegi tabşyrdy. Şaly hasylyny ösdürip ýetişdirmek üçin bölünip berlen meýdanlara ideg edilmegine aýratyn üns berilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz bu ugurda meýilleşdirilen işleriň talabalaýyk geçirilmegini üpjün etmek barada degişli görkezmeleri berdi. 

Sebitiň suw hojalyk desgalarynyň netijeli peýdalanylmagy hem-de olaryň ýagdaýyna seljerme geçirilmegi babatda anyk görkezmeler berildi. Şunda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalaryň gurluşyk işleriniň ýokary hil derejesini üpjün etmegiň zerurdygyny belläp, häkime bilim edaralarynda abatlaýyş işleriniň geçirilişini üns merkezinde saklamagy tabşyrdy. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew sebitiň ekin meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri, ýygnalan galla hasylynyň kabul ediş bölümlerinden elewatorlara we ammarlara bökdençsiz daşalmagyny hem-de ýerleşdirilmegini üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Hasabata görä, orakdan boşan meýdanlarda eýýäm sürüm we tekizleýiş işleri alnyp barylýar. Agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, hatarara bejergi işleri geçirilýär. Gowaçanyň ujy çyrpylýar. Oňa ösüş suwy tutulýar, mineral dökünler bilen iýmitlendirilýär, zyýankeşlere we kesellere garşy göreş çäreleri geçirilýär. Şol bir wagtyň özünde ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleriniň bol hasylynyň ýitgisiz ýygnalmagyna uly üns berilýär. Şeýle-de gant şugundyryna bildirilýän talaplara laýyklykda ideg edilişi barada hasabat berildi. 

Häkim suw üpjünçilik işiniň ýagdaýy, medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalaryň gurluşygyny bellenilen möhletlerde tamamlamak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gowaçanyň geljekki bol hasylynyň pagtaçy-kärendeçileriň şu günki çekýän tutanýerli zähmetine baglydygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, gowaça ekilen meýdanlarda hatarara bejergi işleriniň talabalaýyk geçirilmeginiň, gowaçanyň mineral dökünler bilen goşmaça iýmitlendirilmeginiň, ösüş suwunyň tutulmagynyň zerurdygyna üns çekildi. Döwlet Baştutanymyz gant şugundyry ekilen meýdanlarda talabalaýyk ideg işleriniň geçirilmeginiň zerurdygyny belläp, ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ýetişdirilen bol hasylynyň öz wagtynda ýygnalmagyny üpjün etmegi tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz suw serişdeleriniň rejeli peýdalanylmagynyň hem-de suw üpjünçilik desgalarynyň talabalaýyk ulanylmagynyň möhüm wezipeleriň biridigini nygtap, bu mesele boýunça degişli seljerme işlerini geçirmegi tabşyrdy. Şeýle-de medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalaryň gurluşygyny, olaryň öz wagtynda ulanmaga berilmegini gözegçilikde saklamak babatda anyk tabşyryklar berildi. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz welaýatyň ähli bilim edaralarynda täze okuw ýylynyň başlanmagyna çenli abatlaýyş işlerini geçirmegi tabşyrdy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow gözegçilik edýän ulgamynda işleriň ýagdaýy, obasenagat toplumyny mundan beýläk-de ösdürmek boýunça geçirilýän işler barada hasabat berdi. Galla kabul ediş bölümlerinden dänäni elewatorlara we ammarlara daşamak işleriniň barşy, geljek ýylyň hasyly üçin tohumlyk bugdaýlary taýýarlamak ugrunda alnyp barylýan işler barada hasabat berildi. Gowaça meýdanlarynda geçirilýän möwsümleýin çäreler barada aýtmak bilen, wise-premýer şu günler ýurdumyzyň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan agrotehniki işler barada habar berdi. Hususan-da, ösüş suwy tutulýar, hatarara bejergi, ekinleri mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleri geçirilýär. 

Şunuň bilen birlikde, bugdaýdan boşan meýdanlarda sürüm we tekizlemek işleri geçirilýär, oba hojalyk tehnikasynyň hem-de gurallaryň bökdençsiz işledilmegi boýunça degişli çäreler amala aşyrylýar. Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň şaly meýdanlarynda, Balkan, Mary welaýatlarynyň gant şugundyry ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär. Ýurdumyzyň ähli sebitlerinde ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleriniň hasylyny ýitgisiz ýygnamak boýunça işler talabalaýyk derejede guraldy. 

Wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklaryna laýyklykda, ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak hem-de suw serişdelerini rejeli peýdalanmak boýunça çäreleriň durmuşa geçirilýändigi barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, Amyderýada gorag gaçylaryny dikeltmek we berkitmek, Garagum derýasynyň we beýleki suw akabalarynyň hanalaryny arassalamak, goşmaça suw gorlaryny döretmek üçin suw howdanlarynyň göwrümlerini giňeltmek boýunça geçirilýän degişli işler barada habar berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, obasenagat toplumynyň öňünde durýan ilkinji nobatdaky wezipelere ünsi çekdi. Häzirki wagtda geljekki bol hasylyň düýbi tutulýar diýip, döwlet Baştutanymyz amala aşyrylýan işleriň tutuş toplumyny, şol sanda dänäni elewatorlara daşamak hem-de ony ammarlarda ýerleşdirmegiň bildirilýän talaplara laýyklykda üpjün edilmegini gözegçilikde saklamagyň zerurdygyny belledi. Bugdaýdan boşan meýdanlarda sürüm işlerini ýokary hilli geçirmek, tohum serişdeleriniň seçilip alynmagyny talabalaýyk guramak, oba hojalyk işlerinde suw serişdelerini rejeli peýdalanmak öňde durýan wezipeleriň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Bu wezipeleriň oňyn çözülmegine häzirki zaman ylmynyň gazananlary, ekerançylygyň milli ýörelgeleri nazara alnyp çemeleşilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary “Türkmenistanyň Prezidentiniň 2022-nji ýylyň 21-nji ýanwarynda çykaran Karary bilen tassyklanan Türkmenistanyň içerki sarp edijileri üçin 2022-nji ýylda nebit önümleriniň möçberlerine üýtgetmeler we goşmaça girizmek hakynda” Kararyň taýýarlanylan taslamasy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi. Bellenilişi ýaly, resminama laýyklykda, ýer böleklerini alan daýhan hojalyklaryny we önüm öndürijileri goşmaça goldamak göz öňünde tutulýar. Şu maksat bilen, olaryň tehnikalary üçin zerur bolan dizel ýangyjyny ýurdumyzyň içerki sarp edijileri üçin tassyklanan bahalar boýunça ýerlemek bellenilýär. Bu bolsa oba hojalyk önümleriniň bol öndürilip, halkymyzyň saçaklarynyň has-da bereketli bolmagyna mümkinçilik berer diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady. 

Soňra döwlet Baştutanymyz wise-premýere hem-de welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, birnäçe wezipelere olaryň ünsüni çekdi. Ozaly bilen, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň depginleriniň güýçlendirilmeginiň zerurdygy bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, sebitlerde bu ugurda geçirilýän işleriň barşyna berk gözegçilik etmek barada görkezmeler berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýer-suw serişdeleriniň netijeli peýdalanylmagy bilen baglanyşykly işleriň ýagdaýyna içgin seljerme geçirilmeginiň möhümdigi barada aýdyp, iş maslahatyna gatnaşyjylaryň ählisine anyk tabşyryklary berdi. 

Tohumçylyk işleriniň ösdürilmeginiň öňde durýan wezipeleriň möhüm ugurlarynyň hataryndadygyny hem-de oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygynyň köp babatda tohum serişdeleriniň hiline baglydygyny aýdyp, döwlet Baştutanymyz bu ulgamda işleri talabalaýyk derejede guramagy tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatyny jemläp, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, halkymyzyň abadançylygynyň we ýurdumyzyň gülläp ösmeginiň bähbidine alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly halkara maslahata gatnaşyjylar!
Eziz watandaşlar! 

Sizi «Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş» atly halkara maslahatyň açylmagy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. Bu möhüm çäräniň Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzyň halkara üstaşyr ulag geçelgelerini ýaýbaňlandyrmakda, özara arabaglanyşygy we ösüşi gazanmakda uly ähmiýete eýe boljakdygyna ynanýaryn. 

Merkezi Aziýanyň we Ýewropanyň amatly çatrygynda ýerleşýän Türkmenistan sebit hem-de yklym ýurtlarynyň arasynda ulag-logistik hyzmatlaryň ösdürilmegine örän jogapkärli çemeleşýär. Ýurdumyz milli ulag düzümleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak arkaly halkara üstaşyr geçirijilik mümkinçiliklerini yzygiderli artdyrýar. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe halkara ulag geçelgelerini ygtybarlylandyrmak üçin amatly şertleriň döredilmegi döwletimizi yklymara ugurlar boýunça möhüm halkara geçelgä öwürýär. Şunuň bilen birlikde, Bitarap Watanymyz dünýä ýurtlarynyň arasynda üstaşyr ulag geçelgeleri babatda özara bähbitli hyzmatdaşlygyň giňeldilmegini esasy wezipe hökmünde kesgitläp, halkara giňişlikde häzirki zamanyň talaplaryna laýyk gelýän teklipleri öňe sürýär. 

Türkmenistan ulag ulgamyna yzygiderli goşulyşmak bilen, Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlar boýunça wajyp ýollarydyr merkezleri birleşdirýän esasy üstaşyr ulag geçelgeleriniň düzümlerini mundan beýläk-de giňeltmegi möhüm meseleleriň hatarynda goýýar. Aşgabatda geçirilen altynjy Hazar sammitinde hyzmatdaşlygy we durnukly ösüşi üpjün etmekde üstaşyr ulag geçelgeleriniň uly ähmiýete eýedigi bellenildi. Munuň özi häzirki döwürde ýükleri daşamak üçin halkara ulag geçelgeleriniň bökdençsiz ulanylmagynda hem aýratyn ähmiýetlidir. 

 Hormatly halkara maslahata gatnaşyjylar! 

«Açyk gapylar» syýasatyny alyp barýan Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan sebitara ykdysady hyzmatdaşlygyň ösdürilmegini üstaşyr ulag geçirijilik mümkinçiliklerini giňden durmuşa geçirmekde görýär. Bu ugurda uly mümkinçiliklere eýe bolan Türkmenistan iri halkara we sebit taslamalarynyň birnäçesiniň başyny başlady. Olaryň amala aşyrylmagy Merkezi Aziýanyň hem-de sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky ykdysady we söwda hyzmatdaşlygyny häzirki zamanyň derejesine çykarmaga, geljek üçin sebitara gatnaşyklara kuwwatly itergi bermäge, Merkezi Aziýany, Hazar, Gara deňiz we Baltika sebitlerini, Orta we Ýakyn Gündogary, Günorta we Günorta-Gündogar Aziýany birleşdirýän täze geoykdysady giňişligiň gurluşynyň binýadyny goýmaga mümkinçilik döreder. 

Alnyp barylýan uzak möhletleýin işleriň netijesinde Türkmenistanda ulag ýollary doly döwrebaplaşdyrylyp, täze köprüler, ähli zerur düzümi bolan ýokary tizlikli awtomobil, howa we deňiz, demir ýollary gurulýar. Şeýlelikde, merdana ata-babalarymyzyň ýol, köpri gurmak ýaly asylly ýörelgeleri häzirki döwürde mynasyp dowam etdirilip, ata Watanymyzyň halkara giňişlikdäki abraýynyň artmagyna ýardam berýär. 

Ýurdumyzyň ýollaryň çatrygynda ýerleşmegi, ygtybarly energetika we ulag gatnawlarynyň netijeliligini üpjün edýän iri halkara üstaşyr ulag geçelgeleriniň döredilmegi ählumumy durnukly ösüşiň we dünýä halklarynyň bähbidine gönükdirilendir. Biz geljekde-de ýurdumyzdan geçýän üstaşyr geçelgeleri ösdürmek babatda halkara hyzmatdaşlygy dowam etdireris. Munuň özi diňe bir oňyn öňegidişlikleri we ösüşleri gazanmaga mümkinçilik bermek bilen çäklenmän, eýsem, häzirki döwrüň ýüze çykarýan möhüm meselelerini hemmetaraplaýyn öwrenmäge ýardam eder. 

«Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş» atly halkara maslahatda şu we beýleki meselelere ylmy esasda garalar. Sebitde durnuklylygy saklamak, döwletleriň biri-biri bilen ykdysady gatnaşyklaryny ýakynlaşdyrmak, ýurtlaryň milli ykdysadyýetleriniň kuwwatlanmagyna itergi bermek ýaly wajyp meseleler boýunça pikir alşylar. Munuň özi üstaşyr ulag geçelgeleriniň, intermodal logistik merkezleriň, guryýer menzilleriniň üsti bilen awtomobil, demir ýol, deňiz hem-de howa ýollaryny özünde birleşdirýän ulag ulgamlarynyň sazlaşykly ösüşine itergi berer. 

 Hormatly halkara maslahata gatnaşyjylar!
Eziz watandaşlar! 

Sizi «Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş» atly halkara maslahatyň öz işine başlamagy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Siziň ähliňize berk jan saglyk, abadançylyk, halkara maslahatyň üstünlikli we netijeli geçmegini arzuw edýärin. 

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Türkmenistanyň Prezidentiniň Özbegistan Respublikasyna döwlet sapary başlandy 

 Aşgabat — Daşkent, 14-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iki günlük döwlet sapary bilen Özbegistan Respublikasyna ugrady. 

 Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy resmi adamlar ugratdylar. 

...Ýakyn goňşy döwletler bilen giň gerimli gatnaşyklary çuňlaşdyrmak netijeli halkara gatnaşyklaryň ýoly bilen üstünlikli öňe barýan Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasynyň ileri tutulýan ugry bolupdy we şeýle bolmagynda-da galýar. 

Nobatdaky sapar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň iň ýokary döwlet wezipesinde Özbegistan Respublikasyna ilkinji saparydyr. Munuň özi doganlyk türkmen we özbek halklarynyň öňden gelýän dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk, birek-biregi goldamak däplerine esaslanýan, strategik hyzmatdaşlyk häsiýetine eýe bolan ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmegiň ýolunda möhüm ädimdir. Ýokary derejedäki şu gezekki gepleşikler bar bolan ägirt uly kuwwatdan has netijeli peýdalanmak üçin giň mümkinçilikleri açýar. Gepleşikleriň barşynda dostlukly döwletleriň Baştutanlary taraplaryň mundan beýläk-de netijeli hyzmatdaşlygyny işjeňleşdirmäge çemeleşmelerini ara alyp maslahatlaşdylar. 

Sapara taýýarlyk görmegiň Ministrler Kabinetiniň 13-nji iýulda geçirilen mejlisiniň gün tertibiniň esasy meseleleriniň biri bolandygyny bellemek gerek. Şonda häzirki döwürde biziň ýurtlarymyzyň syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda netijeli hyzmatdaşlyk edýändigi bellenildi. Diňe 2007 — 2022-nji ýyllarda ýokary derejede özara döwlet, resmi we iş saparlarynyň 25-si guraldy. Olaryň netijeleri ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn esasda, ilkinji nobatda, abraýly halkara guramalaryňdyr sebit düzümleriniň — BMG-niň, ÝHHG-niň, GDA-nyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Goşulyşmazlyk Hereketiniň we beýlekileriň ugry boýunça üstünlikli guralýan türkmen-özbek gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga ýardam etdi. 

Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasyndaky netijeli hyzmatdaşlyk iki doganlyk döwletiň uzak möhletleýin bähbitlerine laýyk gelýär hem-de Merkezi Aziýada parahatçylygy, durnuklylygy, howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmegiň esasy şerti bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, ýokary derejedäki şu günki duşuşyk diňe bir ikitaraplaýyn gatnaşyklary pugtalandyrmak babatda däl, eýsem, Merkezi Aziýa sebitiniň giňişliginde işjeň ösdürilýän hyzmatdaşlygy nazara almak bilen, möhüm waka öwrüldi. 

Häzirki wagtda Türkmenistan we Özbegistan Respublikasy durmuş-ykdysady ösüşiň ileri tutulýan ugurlaryna, taraplaryň milli bähbitlerine doly laýyk gelýän hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmaga çalyşýarlar. Üstünlikli durmuşa geçirilen hem-de amala aşyrylmagy meýilleşdirilýän bilelikdäki giň gerimli taslamalar munuň aýdyň subutnamasydyr. 

Söwda-ykdysady gatnaşyklar hyzmatdaşlygyň esasy ugurlarynyň biridir. Ikitaraplaýyn haryt dolanyşygynyň yzygiderli ösmegi muňa doly şaýatlyk edýär. Iki goňşy ýurduň netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de diwersifikasiýalaşdyrmaga gyzyklanmasy 13-nji iýulda Buharada geçirilen birinji Türkmen-özbek sebit forumynyň, Işewürlik geňeşiniň nobatdaky mejlisiniň, aýry-aýry ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, döwlet, hususy düzümleriň wekilleriniň gatnaşmagynda guralan ikitaraplaýyn duşuşyklaryň hem-de iki döwletiň amaly-haşam sungatynyň sergisiniň barşynda-da tassyklanyldy. Üstünlikli geçirilen bu çäreler taraplaryň hyzmatdaşlygy ösdürmäge çalyşýandygynyň aýdyň subutnamasy boldy. 

Duşuşyklarda häzirki döwürde durmuşa geçirilýän giň gerimli özgertmeleriň, Türkmenistanyň hem-de Özbegistanyň baý tebigy serişdeleriniň we bar bolan ägirt uly ykdysady, eksport kuwwatynyň dürli ulgamlarda netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin uly mümkinçilikleri açýandygy aýratyn nygtaldy. Forumlaryň çäklerinde iki ýurduň wekiliýetleriniň agzalary ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň kuwwatyndan has netijeli peýdalanmakda tagallalary utgaşdyrmagyň esasy ugurlaryny kesgitlediler. Soňky ýyllarda hil taýdan täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylan döwletara sebit hyzmatdaşlygynyň meseleleri jikme-jik ara alnyp maslahatlaşyldy. Türkmenistanyň Lebap we Daşoguz welaýatlary hem-de Özbegistan Respublikasynyň Horezm, Buhara welaýatlary şol hyzmatdaşlygyň çäginde möhüm orny eýeleýärler. 

Iki ýurduň işewür toparlarynyň arasynda işjeň gatnaşyklary ösdürmek, senagat taýdan ýakynlaşmak, bilelikdäki kärhanalary döretmek, iň täze tehnologik işläp taýýarlamalary ulanmak we innowasion ykdysadyýeti kemala getirmek boýunça işjeň tejribe alyşmak türkmen-özbek hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda durýar. Şeýle çäreleriň yzygiderli geçirilmegi hut şu meseleleriň çözülmegine ýardam edýär. 

Duşuşyklaryň netijeleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekilmegi Türkmenistanyň hem-de Özbegistanyň köpasyrlyk dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna ygrarlydygynyň, ýola goýlan özara bähbitli hyzmatdaşlygy yzygiderli giňeltmäge taýýardygynyň aýdyň subutnamasyna öwrüldi. Şol resminamalara laýyklykda, oba hojalyk we dokma önümleriniň, azyk, gurluşyk hem-de senagat harytlarynyň eksport-import amallaryny amala aşyrmak göz öňünde tutulýar. Lebap, Daşoguz welaýatlarynyň hem-de Horezm we Buhara welaýatlarynyň telekeçileriniň arasynda degişli ylalaşyklara gol çekildi. Umuman, gazanylan ylalaşyklar iki döwletiň we doganlyk halklaryň bähbidine köpugurly gatnaşyklary ösdürmäge täze itergi berer. 

...Hormatly Prezidentimiziň uçary Daşkent şäheriniň Yslam Karimow adyndaky Halkara howa menziline gondy. Şanly waka mynasybetli özbek paýtagtynyň howa menzili iki dostlukly ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezeldi. Haly düşelen ýodajygyň ugrunda Hormat garawulynyň esgerleri nyzama düzüldiler. 

 Uçaryň öňünde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Özbegistan Respublikasynyň Premýer-ministri Abdulla Aripow hem-de beýleki resmi adamlar, Türkmenistanyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary mähirli garşyladylar. 

Soňra döwlet Baştutanymyzyň awtoulag kerweni howa menzilinden “Ýangi Uzbekiston” seýilgähine tarap ugrady. Bu iri medeni-dynç alyş seýilgähi Özbegistan Respublikasynyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly senesi mynasybetli açylyp, Daşkent welaýatynyň Kibraý etrabynda ýerleşýär. 

Bu ýerde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy goňşy döwletiň resmi adamlary we Türkmenistanyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary garşyladylar. 

Döwlet Baştutanymyz “Garaşsyzlyk” ýadygärligine ajaýyp gül dessesini goýýar. Hünärmen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy bu ajaýyplygyň aýratynlyklary bilen tanyşdyrdy. 

Heýkel kompozisiýasynyň ýokarsynda parahatçylygy we azatlygy, hoşniýetliligi hem-de abadançylygy alamatlandyrýan, buýsançly ganatlaryny ýaýyp duran humaý guşunyň keşbi ýerleşdirilipdir. “Garaşsyzlyk” ýadygärligi Özbegistanyň, onuň edermen we gaýduwsyz, parahatçylyk söýüji, zähmetsöýer halkynyň şanyna dikeldildi. Onuň eteginde “Halkymyzyň taryhynda öçmejek yz galdyran ata-babalarymyzyň müdimilik hakydasyna” diýen sözler ýazylypdyr. 

Ýokardan seretseň, seýilgähiň görnüşi ägirt uly daragty ýatladýar. Şondan bäş şaha uzalyp gidýär. Munuň özi Hereketleriň strategiýasynyň bäş sany ileri tutulýan ugruny alamatlandyrýar. Seýilgähiň merkezi böleginde “Garaşsyzlyk” ýadygärligi ýerleşýär. 

Toplumda doganlyk özbek halkynyň baý hem-de täsin mirasy, beýik serkerdeleriň we esgerleriň, alymlaryňdyr akyldarlaryň şekilleri şöhlelendirilipdir. Binanyň barelýeflerinde Özbegistanyň taryhynyň esasy tapgyrlary, şol sanda ýurduň ilkinji Prezidenti Yslam Karimowyň ýolbaşçylygyndaky Garaşsyzlyk döwri aýdyňlyk bilen şekillendirilipdir. Täsin ýadygärlik täze Özbegistany gurmak we üçünji Gaýtadan döreýşiň binýadyny döretmek pikiri bilen sazlaşýar. Emir Teýmiriň döwletini we onuň üsti bilen milli döwletliligi alamatlandyrýan mawy gümmez, Mirzo Ulugbegiň ýyldyzly asmanyň astynda ýaly şekildäki obserwatoriýasy, dünýä ylmyna bahasyna ýetip bolmajak goşant goşan beýik özbek alymlarynyň möhüm ylmy açyşlary öz beýanyny tapýar. 

 Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň awtoulag kerweni “Kuksaroý” döwlet kabulhanasyna tarap ugraýar. 

 Günüň ikinji ýarymynda döwlet Baştutanymyzyň awtoulag kerweni “Kuksaroý” köşgüne geldi. 

Merkezi girelgäniň öňünde belent mertebeli myhmany özbek Lideri mähirli mübärekledi. Iki ýurduň Baştutanlary dostlarça salamlaşyp, köşgüň öňündäki meýdança barýarlar. Şol ýerde belent mertebeli türkmen myhmanyny resmi garşylamak dabarasy boldy. 

Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew ýörite niýetlenen münbere geçýärler. Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Döwlet senalary ýaňlanýar. Meýdançada nyzama düzülen Hormat garawulynyň serkerdesi dabaraly hasabat berýär. Iki dostlukly ýurduň Baştutanlary nyzama düzülen esgerleriň öňünden geçýärler hem-de Özbegistan Respublikasynyň Döwlet baýdagyna hormat-sarpa goýýarlar. 

Soňra Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew iki ýurduň Hökümet wekiliýetleriniň agzalary bilen tanyşýarlar. Dabaranyň ahyrynda Hormat garawulynyň esgerleri meýdançadan dabaraly gadam urup geçýärler. 

Soňra iki ýurduň Liderleri “Kuksaroý” köşgüne girdiler. Bu ýerde Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Döwlet baýdaklarynyň öňünde bilelikde resmi surata düşmek dabarasy tamamlanandan soň, ýokary derejedäki ikitaraplaýyn gepleşikler geçirildi. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew belent mertebeli myhmany özbek topragynda mähirli mübärekläp, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa Özbegistana döwlet sapary bilen gelmäge çakylygy kabul edendigi üçin hoşallyk bildirdi. 

Özbek Lideri belent mertebeli myhmany şu ýylyň mart aýynda geçirilen Prezident saýlawlarynda gazanan ýeňşi bilen gutlap, döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň tejribesiniň, biliminiň, güýç-gaýratynyň we liderlik häsiýetleriniň ähli bellenen meýilnamalaryň durmuşa geçirilmegine mümkinçilik berjekdigini belledi hem-de Türkmenistanyň gülläp ösmegine, türkmen halkynyň abadançylygyna we bagtyýar durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilen jogapkärli işinde uly üstünlikleri arzuw etdi.  

Özbek Lideri şu gezekki ýokary derejedäki gepleşikleriň döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan meseleleri boýunça pikir alyşmak hem-de uzak möhletleýin döwletara hyzmatdaşlygyň esasy ugurlaryny kesgitlemek üçin oňat mümkinçilikdigini belledi. Biziň ýurdumyzda Türkmenistanyň Baştutanynyň Özbegistana ilkinji döwlet saparyna aýratyn ähmiýet berýärler diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew nygtady we şu günki duşuşygyň özbek-türkmen strategik hyzmatdaşlygynyň taryhynda täze sahypany açjakdygyna ynam bildirdi. Şol gatnaşyklaryň esasyny däp bolan dostlukly gatnaşyklar, hoşniýetli goňşuçylyk, ynanyşmak we birek-biregi goldamak ýörelgeleri düzýär. 

Duşuşygyň netijeleri boýunça gazanyljak ylalaşyklar, gol çekiljek resminamalar toplumy ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy köp ugurlarda, şol sanda sebit we halkara derejede pugtalandyrmaga ýardam eder diýip, özbek Lideri aýtdy. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň özbek-türkmen gatnaşyklaryny ösdürmäge ägirt uly goşandyna ýokary baha berdi. Hormatly Arkadagymyzyň başlangyçlary netijesinde iki goňşy ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlyk hil taýdan täze many-mazmuna eýe boldy. Şeýle-de Merkezi Aziýa sebitinde hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary pugtalandyryldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Özbegistana döwlet sapary bilen gelmäge çakylyk we bildirilen myhmansöýerlik üçin dostlukly ýurduň Prezidentine minnetdarlyk bildirip, nobatdaky saparyň gatnaşyklary has-da berkitmäge, taryhy doganlygyň, hoşniýetli goňşuçylygyň umumy maksatlaryna we wezipelerine ýetmäge ýardam etmelidigini belledi. 

Geçen soňky ýyllaryň dowamynda hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow bilen bilelikde, yzygiderli esasda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň binýadyny gurduňyz we pugtalandyrdyňyz, hyzmatdaşlygyň pugta syýasy, hukuk hem-de dünýägaraýyş esasyny döretdiňiz, syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda bilelikdäki işiň strategiýasyny düzdüňiz diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi. 

Bu işler öz mynasyp netijelerini berdi. Türkmenistan hem-de Özbegistan esasy meseleler boýunça garaýyşlarynyň birdigine ýa-da meňzeşdigine daýanyp, tutuş dünýäde, Merkezi Aziýada we goňşy sebitlerde durnuklylygyň hem-de howpsuzlygyň üpjün edilmegi, bäsdeşlige ukyplylygy ýokarlandyrmak üçin ýurtlarymyzyň ykdysady we serişde kuwwatynyň peýdalanylmagy, dünýä hojalyk gatnaşyklaryna üstünlikli goşulyşmagy, tehnologik ösüş, giň medeni gatnaşyklar üçin şertleriň döredilmegi ugrunda ýakyndan hyzmatdaşlyk edýärler. Nobatdaky döwlet sapary ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyga täze itergi bermelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady we şu gün Hökümet wekiliýetleriniň agzalary bilen bilelikde bu maksada ýetmek üçin köp işleriň ediljekdigine ynam bildirdi. 

Döwlet Baştutanymyz özbek Liderini özi üçin amatly wagtda Türkmenistana sapar bilen gelmäge çagyrdy. Çakylyk hoşallyk bilen kabul edildi. Saparyň möhletleri diplomatik ýollar arkaly ylalaşylar. 

Soňra gepleşikler giňişleýin düzümde — Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň resmi wekiliýetleriniň agzalarynyň gatnaşmagynda dowam etdi. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew belent mertebeli myhmany we türkmen wekiliýetiniň agzalaryny ýene bir gezek özbek topragynda mähirli mübärekläp, umumy taryhy kökleriň we diniň, diliň, medeniýetleriň, däp-dessurlaryň meňzeşdiginiň özbek-türkmen gatnaşyklarynyň berk binýady bolup durýandygyny belledi. 

Biz Prezident Serdar Berdimuhamedowyň döwlet saparyna halklarymyzyň arasyndaky köpasyrlyk dostlukly gatnaşyklaryň berkligi hem-de ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmagyň dowamatlylygy hökmünde garaýarys diýip, özbek Lideri aýtdy. 

Türkmenistan bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagy Özbegistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugry bolup durýar diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew nygtady we şu gün geçirilen gepleşikleriň hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmekde möhüm orun eýelejekdigine, iki doganlyk ýurduň strategik gatnaşyklaryny has-da pugtalandyrjakdygyna, ony hil taýdan täze derejä çykarjakdygyna ynam bildirdi. 

Häzirki döwürde biziň gatnaşyklarymyz ösüş ýolundadyr, ähli ugurlar boýunça okgunly we yzygiderli ösýär diýip, özbek Lideri belledi. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň köpugurly döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmakdaky ägirt uly hyzmatlaryna ýokary baha berip, Gahryman Arkadag Gurbanguly Berdimuhamedowyň häzirki Türkmenistanyň arhitektory we döredijisi bolup durýandygyny nygtady. Belent halkara abraýa eýe bolan ýurduň uly üstünlikleri hut Gurbanguly Berdimuhamedowyň ady bilen baglanyşyklydyr. 

Dostlukly döwletiň Baştutany biziň ýurtlarymyzda ýakyn ýyllar üçin söwdanyň möçberini iki esse artdyrmak babatda ähli mümkinçilikleriň bardygyny aýtdy. Taraplar himiýa pudagynda strategik hyzmatdaşlyga ýetilendigine ýokary baha berdiler hem-de awtomobil gurluşygynda, elektrotehnika, dokma we derman senagatynda, azyk senagatynda, oba hojalygynda ýakynlaşmagy giňeltmegi meýilleşdirýärler. 

Ulag ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmäge uly üns berilýändigi aýratyn bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, geçen ýyl ýük daşamagyň möçberiniň 17 göterim artandygy nygtaldy. Bu ýagdaý şu ýylda-da saklanyp galýar. 

Çykyşynyň dowamynda Prezident Şawkat Mirziýoýew taraplaryň sebitiň döwletleriniň özboluşly üstaşyr kuwwatyndan has netijeli peýdalanmak, şol sanda özara ýeňillikleri bermek babatda amatly şertleriň bardygyna gyzyklanma bildirýändigini nygtady. 

Özbek Lideri suw-energetika babatdaky gatnaşyklara degip geçip, Suw hojalyk meseleleri boýunça hökümetara toparyň üstünlikli işini belledi. Şunuň bilen baglylykda, şu gün Amyderýa boýunça taryhy Ylalaşyga gol çekilmeginiň ähmiýetine aýratyn üns berildi. Munuň özi sebitde suw serişdeleriniň rejeli ulanylmagyna ýardam eder. Şeýle hem taraplaryň haryt dolanyşygyny artdyrmaga, senagat taýdan ýakynlaşmagy ösdürmäge çalyşýandyklary bellenildi. 

Parlamentara derejede netijeli gatnaşyklara-da üns berildi. Bu babatda eýýäm bilelikdäki işiň oňat tejribesiniň bardygy nygtaldy. 

Özbegistanyň Baştutany Türkmenistanyň Prezidentiniň medeni çäreleri geçirmek baradaky teklibiniň wajypdygyny aýratyn belledi. Şol çäreler halklarymyzyň arasyndaky köpasyrlyk dostluk we doganlyk gatnaşyklaryny has-da ösdürmäge ýardam eder. 

Abraýly halkara we sebit düzümleriniň, şol sanda BMG-niň, Türki Döwletleriň Guramasynyň hem-de beýlekileriň ugry boýunça hyzmatdaşlyga özbek-türkmen syýasy gatnaşyklarynda möhüm ähmiýet berilýär. Pursatdan peýdalanyp, Prezident Şawkat Mirziýoýew BMG-niň Baş Assambleýasynyň Özbegistanyň başlangyjy boýunça kabul edilen Merkezi we Günorta Aziýanyň arasynda özara baglanyşygyň pugtalandyrylmagy bilen bagly Kararnamasyny goldamaga işjeň gatnaşandygy üçin türkmen tarapyna hoşallyk bildirdi. 

Goňşy ýurduň Lideri sebit howpsuzlygyny we durnuklylygyny üpjün etmek, owgan meselesi boýunça tagallalary utgaşdyrmak barada gazanylan ylalaşygy belledi. Şunuň bilen baglylykda, özbek tarapynyň hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň halkara we sebit syýasatynyň wajyp meseleleri boýunça bilelikdäki geňeşmeleri geçirmek baradaky teklibini goldaýandygyna aýratyn üns çekildi. 

Çykyşynyň ahyrynda Prezident Şawkat Mirziýoýew şu günki gepleşikleriň ägirt uly kuwwata we giň mümkinçiliklere eýe bolan strategik hyzmatdaşlygy iki doganlyk ýurduň hem-de olaryň halklarynyň bähbidine täze derejä çykarmaga mümkinçilik berjekdigine ynam bildirdi. 

Soňra çykyş eden hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň wekiliýetiniň adyndan Özbegistan Respublikasynyň Prezidentine mähirli kabul edendigi hem-de bildiren myhmansöýerligi, duşuşygyň ýokary derejede guralandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. 

 Bu meniň Özbegistana ilkinji döwlet saparymdyr. Biz muňa ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklarda möhüm, tapgyrlaýyn waka hökmünde garaýarys diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Bu gün biziň esasy maksadymyz türkmen-özbek doganlyk, hoşniýetli goňşuçylyk, özara düşünişmek gatnaşyklaryny pugtalandyrmakdan, ähli ugurlar boýunça ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmekden we giňeltmekden ybaratdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. 

Şunuň bilen birlikde, häzirki ýagdaýlary we ösüşiň ýollaryny nazara alyp, Merkezi Aziýa sebitinde, tutuş halkara giňişlikde döwletara gatnaşyklaryň anyk ugurlaryny kesgitlemek möhümdir. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz türkmen-özbek syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer gatnaşyklarynyň many-mazmunynyň hem-de ugurlarynyň toplumlaýyn häsiýete eýe bolmalydygyna, ylalaşykly strategiýa we hereketlerimiziň ysnyşykly utgaşmalydygyna, ilkinji nobatda, olaryň iki halkyň hem-de döwletiň uzak möhletleýin bähbitlerine laýyk gelmelidigine ynam bildirdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sözüni dowam edip, bu wezipeleri iş ýüzünde durmuşa geçirmek üçin bizde ähli esaslar bar diýip belledi. Türkmenistan we Özbegistan sebit hem-de ählumumy ösüşiň iň wajyp meselelerine öz çemeleşmelerini kemala getirmekde pikirdeşler, jogapkärli hyzmatdaşlar hökmünde çykyş edýärler. 

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Özbegistan tarapyndan BMG-de energiýa howpsuzlygyny üpjün etmek, durnukly ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk, beýleki möhüm sebit meseleleri boýunça Türkmenistanyň teklip edýän Kararnamalarynyň taslamalarynyň goldanylýandygyny minnetdarlyk bilen belledi. Ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygy babatda Özbegistanyň özara hormat goýmaga esaslanýan garaýşy üýtgewsizdir diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we Özbegistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň biziň döwletimiz tarapyndan öňe sürlen 17 Kararnamasynyň awtordaşy bolup çykyş edendigini, Türkmenistanyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň meýdançasynda döredilen Bitaraplygyň dostlary toparyna gatnaşyjy bolup durýandygyny kanagatlanma bilen nygtady. 

Öz nobatynda, Türkmenistan özbek tarapyny dürli halkara guramalarda yzygiderli goldaýar. Ýurdumyz Özbegistanyň başlangyjy esasynda kabul edilen BMG-niň Baş Assambleýasynyň Aralýaka sebiti “ekologik innowasiýalar we tehnologiýalar zolagy” diýip yglan etmek hakynda Kararnamasynyň awtordaşy bolup durýar. Biz şeýle-de Özbegistanyň BMG-niň howandarlygynda Ulag-kommunikasion özara baglanyşyklylygy ösdürmegiň sebit merkezini döretmek hakynda başlangyjyny goldadyk diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. 

Biziň sebitimiziň ýurtlarynyň hyzmatdaşlygynyň köp umumy we möhüm ugurlary bardyr hem-de olaryň ýokary derejede, hut bäştaraplaýyn görnüşde, yzygiderli esasda ara alnyp maslahatlaşylmagy Merkezi Aziýada we goňşy ýurtlarda işleriň ösdürilmegine oňyn täsir etmäge, ähli gatnaşyjylaryň bähbitlerini nazara almak esasynda ylalaşykly, anyk çözgütleri taýýarlamak üçin täze mümkinçilikleri açmaga ukyplydyr diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady. 

Döwletara gatnaşyklarda ynanyşmak, gatnaşyklaryň medeniýeti meselesi dünýä syýasatynda we ykdysadyýetinde bolup geçýän çylşyrymly ýagdaýlar bilen baglylykda, bu gün ählumumy ähmiýete eýe bolýar. Türkmenistan hem-de Özbegistan birek-birek bilen gatnaşyklarda özara hormat goýmagyň, deňhukuklylygyň, ynanyşmagyň göreldesini görkezmek bilen, häzir bu taglymlary halkara giňişlikde işjeň ilerledýärler diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. 

Häzirki wagtda biziň ýurdumyz Birleşen Milletler Guramasynda 2023-nji ýyly halkara derejede “Dialog — parahatçylygyň kepili” diýip yglan etmek hem-de Baş Assambleýanyň “Merkezi Aziýada parahatçylyk we ynanyşmak zolagy” atly Kararnamasyny işläp taýýarlamak hakynda başlangyçlar bilen çykyş edýär diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we Özbegistanyň bu oňyn teklipleri goldajakdygyna ynam bildirdi. 

Owganystandaky ýagdaýlar şu gezekki gepleşikleriň möhüm meselesidir. Türkmenistan özbaşdak, şeýle-de halkara tagallalar bilen baglylykda, Owganystanda parahatçylygy we durnuklylygy üpjün etmäge, bu ýurduň ykdysady-durmuş taýdan dikeldilmegi üçin şertleri döretmäge, doganlyk owgan halkyna ynsanperwerlik kömegini bermäge işjeň gatnaşmagyny dowam edýär. Özbegistanyň bu maksatlara ýetmek üçin amatly halkara şertleri döretmek boýunça tagallalaryny goldamak bilen, 26-njy iýulda Daşkentde geçirilmegi meýilleşdirilen Owganystan boýunça halkara maslahaty möhüm hasaplaýarys diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow suw we suw-energetika meselesini Merkezi Aziýa döwletleriniň köptaraplaýyn hyzmatdaşlygynyň möhüm ugurlarynyň biri hökmünde kesgitläp, bu meselede türkmen tarapynyň Özbegistan bilen ýakyndan hyzmatdaşlyga taýýardygyny nygtady. 

Türkmenistan sebitimizde suw-energetika meselesiniň halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalary esasynda, her ýurduň bähbidini nazara almak arkaly halkara guramalaryň, şol sanda BMG-niň gatnaşmagynda çözülmelidigini hemişe nygtaýar. Türkmenistan Aral meselesi boýunça çemeleşmelerinde-de şu maksatlardan ugur alyp, Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň mümkinçilikleriniň has netijeli peýdalanylmagy, onuň işiniň pugtalandyrylmagy hem-de kämilleşdirilmegi ugrunda çykyş edýär. Şunuň bilen baglylykda, Özbegistan Respublikasy, Araly halas etmegiň halkara gaznasyny esaslandyryjy beýleki ýurtlar, ýöriteleşdirilen halkara düzümler bilen ýakyndan hyzmatdaşlyk etmäge taýýarlyk tassyklanyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Özbegistanyň Türkmenistanyň möhüm ykdysady hyzmatdaşydygyny belläp, dürli ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň gazanylan ýokary derejesine, döwlet we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ugurlary boýunça hyzmatdaşlygyň toplanan baý tejribesine ýokary baha berdi. 

Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-özbek toparynyň geçen ýylyň sentýabr aýynda geçirilen 14-nji mejlisinde özara haryt dolanyşygyny ýakyn ýyllarda ep-esli artdyrmaga we diwersifikasiýalaşdyrmaga gyzyklanma bildirildi. Şeýle hem senagat taýdan ýakynlaşmagyň “Ýol kartasyny” işläp taýýarlamak, söwda, ulag ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň kuwwatyny peýdalanmak barada ylalaşyk gazanyldy. 

Obasenagat toplumy, energetika, himiýa we nebithimiýa senagatlary, maşyn gurluşygy, dokma, derman senagaty pudaklary hyzmatdaşlyk üçin uly mümkinçilikleri bolan ugurlar we pudaklar hökmünde kesgitlenildi. 

Ýurtlarymyzyň işewür toparlarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmegiň zerurdygyna aýratyn üns çekildi. Şunda biz türkmen-özbek Işewürlik geňeşiniň netijeli işine bil baglaýarys diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Soňky ýyllarda serhetýaka gatnaşyklar işjeňleşdirildi, goňşy welaýatlaryň arasynda wekiliýetleriň alyş-çalşygy alnyp barylýar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sözüni dowam etdi we geçen ýylyň oktýabr aýynda gol çekilen Türkmen-özbek serhetýaka zolagyny döretmek we onuň işini düzgünleşdirmek hakynda hökümetara Ylalaşygyň tiz wagtda ýerine ýetiriljekdigine ynam bildirdi. 

Bellenilişi ýaly, himiýa senagaty ulgamynda iki ýurduň ugurdaş edaralarynyň arasynda hyzmatdaşlyk ýola goýuldy, birnäçe iri şertnamalar baglaşyldy. Hyzmatdaşlygy ösdürmek maksady bilen, bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak üçin mümkinçilikleri öwrenmek, hususan-da, türkmen kärhanalarynda öndürilýän karbamidi daşary ýurt bazarlaryna eksport etmek, Türkmenistanyň çäginde ýoduň, bromuň we natriý sulfatynyň önümçiligini ýola goýmak mümkinçiliklerini öwrenmek teklip edildi. 

Energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyň dowam etdirilmegine we giňeldilmegine bil baglaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi. Biziň umumy hasabymyzda eýýäm amala aşyrylan iri energetika taslamasy — Türkmenistan — Özbegistan —Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisiniň taslamasy bar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we özbek hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde energiýa serişdeleriniň iberilişini artdyrmak, olaryň üstaşyr ugurlaryny giňeltmek mümkinçiliklerine seretmäge taýýardygyny belledi. 

Ulag ulgamy Türkmenistan bilen Özbegistanyň hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugrudyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we iki ýurduň arasynda şu ýylyň 5 aýynda demir ýol ulagy boýunça ýük dolanyşygynyň 15 müňden gowrak wagon birligine, awtoulaglar bilen bolsa 17 müňden gowrak birlige deň bolandygyny kanagatlanma bilen nygtady. Şunuň bilen baglylykda, ýurtlarymyzyň tagallalarynyň baş maksada — kuwwatly we döwrebap düzümi döretmäge gönükdiriljekdigine ynam bildirildi. Bu düzüm Merkezi Aziýanyň, Ýewropanyň, Ýakyn Gündogaryň ulag ulgamlarynyň birleşdirilmegini üpjün edip biler. Hususan-da, ýurdumyz Özbegistan — Türkmenistan — Hazar deňzi we ondan aňryk Gara deňziň portlarynyň üsti bilen Ýewropa çykalgasy bolan ulag geçelgesini ösdürmek boýunça bilelikdäki işe taýýardyr. 

Döwlet Baştutanymyz Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman — Katar ulag geçelgesiniň taslamasyny tiz wagtda amala aşyrmak boýunça tagallalary artdyrmagyň möhümdigini belläp, şu maksat bilen ýakyn geljekde taslama gatnaşyjy ýurtlaryň ulag ministrleriniň duşuşygyny guramak başlangyjyny öňe sürdi. 

Soňra medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyk baradaky meselä deglip geçildi. Aşgabadyň merkezinde gurluşygy tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýan “Daşkent” seýilgähiniň açylyşy çuňňur manyly, möhüm waka bolar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow şu ýyl Daşoguzda türkmen-özbek döredijilik festiwalyny geçirmegi teklip edip, iki ýurduň arasyndaky ynsanperwer gatnaşyklaryň, ozalky ýaly, Türkmenistanda giň goldawa eýe boljakdygyny aýtdy. 

Özbek Lideri bilen şu günki duşuşyk, wekiliýetleriň gatnaşmagynda geçirilen gepleşikler Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklaryň hoşniýetli goňşuçylygyň, deňhukuklylygyň we özara hormat goýmagyň berk binýadynda gurulýandygyny, aýdyň, düşnükli ýörelgeler esasynda ösdürilýändigini görkezdi diýip, döwlet Baştutanymyz kanagatlanma bilen belledi. Biziň hyzmatdaşlygymyz uzak möhletleýin häsiýetli bolup, sebitde we tutuş dünýäde durnuklylygyň möhüm şertini emele getirýär. 

Şu sapar ikitaraplaýyn dost-doganlyk gatnaşyklaryny has-da pugtalandyrdy, olaryň dürli ulgamlarda ösdürilmegini şertlendirdi, mundan beýläk-de bilelikdäki işler üçin anyk ugurlary görkezdi diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady we Prezident Şawkat Mirziýoýewe hem-de dostlukly ýurduň wekiliýetiniň ähli agzalaryna geçirilen netijeli işler, Türkmenistan bilen Özbegistanyň arasynda dostlugy we hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak üçin ähli zerur tagallalary etmäge taýýardygy üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Giňeldilen düzümdäki gepleşikler tamamlanandan soň, döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda ikitaraplaýyn resminamalaryň ençemesine gol çekildi. Şolaryň hatarynda «Türkmenhimiýa» döwlet konserni bilen Özbegistan Respublikasynyň «Uzkimýosanoat» paýdarlar jemgyýetiniň arasynda «Maryazot» önümçilik birleşiginde (Türkmenistan) abatlaýyş-dikeldiş işlerini geçirmek hakynda Çarçuwaly ylalaşyk we «Türkmenhimiýa» döwlet konserni bilen Özbegistan Respublikasynyň «Uzkimýosanoat» paýdarlar jemgyýetiniň arasynda strategik arkalaşygy we söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugy bilen Özbegistan Respublikasynyň Döwlet gümrük komitetiniň arasynda özara söwdada Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň gümrük serhetlerinden geçirilýän harytlar barada maglumatlary alyşmak hakynda Teswirnama hem-de geçirilýän harytlar we ulag serişdeleri baradaky deslapky maglumatlary alyşmagyň Tehniki şertleri; Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Döwlet muzeýi bilen Özbegistan Respublikasynyň Ylymlar akademiýasynyň Teýmirleriň taryhy Döwlet muzeýiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentligi bilen Özbegistan Respublikasynyň Ulag ministrliginiň arasynda ulag-üstaşyr hyzmatdaşlygy ösdürmek hakynda Ylalaşyk; Demir ýol ulaglary pudagynda mundan beýläk-de hyzmatdaşlygy berkitmek hakynda «Türkmendemirýollary» agentligi bilen «Узбекистон темир йуллари» paýdarlar birleşiginiň arasynda Ähtnama; Türkmenistanyň Adalat ministrligi bilen Özbegistan Respublikasynyň Ýustisiýa ministrliginiň arasynda 2022-2023-nji ýyllar üçin hyzmatdaşlygyň Maksatnamasy; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk babatda 

2022 — 2024-nji ýyllar üçin Maksatnama we Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy bilen Özbegistan Respublikasynyň Innowasiýa ösüşi ministrliginiň arasynda başlangyç ylmy-barlag taslamalary boýunça bilelikdäki bäsleşigi geçirmek hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Özbegistan Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň arasynda 2023-2024-nji ýyllar üçin hyzmatdaşlyk etmegiň Maksatnamasy; Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary instituty bilen Merkezi Aziýa halkara institutynyň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda syýahatçylyk babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Amyderýanyň suw serişdelerini dolandyrmak, goramak we rejeli peýdalanmak hakynda Ylalaşyk; Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagyny — Söwda merkezini döretmek we onuň işini düzgünleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Ylalaşygy amala aşyrmak boýunça çäreleriň Meýilnamasy (Ýol kartasy); Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda 2022 — 2025-nji ýyllar üçin söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň we senagat kooperasiýasyny ösdürmegiň Maksatnamasy bar. 

Ýygnananlaryň el çarpyşmalary astynda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew Bilelikdäki Beýannama gol çekýärler. 

Döwlet Baştutanymyzyň goňşy ýurda ilkinji döwlet saparynyň barşynda Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi bilen Özbegistan Respublikasynyň Tokaý hojalygy boýunça döwlet komitetiniň arasynda tokaý hojalygy babatda hyzmatdaşlyk etmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi bilen Özbegistan Respublikasynyň Ýaşlaryň işleri boýunça agentliginiň arasynda ýaşlar syýasaty babatda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti bilen Özbegistanyň Milli teleradiokompaniýasynyň arasynda teleradioýaýlymlar ulgamyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmek boýunça 2022-2023-nji ýyllar üçin çäreleriň Meýilnamasyna hem gol çekilendigini bellemek gerek. 

Şu gün Daşkentde iki ýurduň telekeçilik düzümleriniň arasynda mebel toplumynyň, konditer, himiýa we oba hojalyk önümleriniň eksporty we importy barada birnäçe şertnamalara gol çekildi. Şeýle-de Türkmenistanda awtomobil önümçiligi boýunça kärhananyň taslamasyny düzmek hem-de Özbegistanda gurluşyk işlerini amala aşyrmak barada ylalaşyklar gazanyldy. Umuman, dostlukly döwletleriň işewür toparlarynyň arasynda baglaşylan ylalaşyklaryň möçberi ABŞ-nyň 450 million dollaryndan gowrak boldy. Bularyň ählisi döwletara gatnaşyklaryň strategik häsiýete eýediginiň, uzak möhletleýin geljegi nazara almak bilen, köpugurly hyzmatdaşlygyň hukuk esaslarynyň yzygiderli pugtalandyrylýandygynyň aýdyň subutnamasyna öwrüldi. 

Resminamalara gol çekmek tamamlanandan soňra, iki döwletiň Baştutanlary köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew ýokary derejede geçirilen gepleşikleriň netijelerini beýan edip, Türkmenistanyň Prezidentiniň Özbegistana şu gezekki döwlet saparynyň halklarymyzyň dostluga, hoşniýetli goňşuçylyga, ynanyşmaga we özara goldawa esaslanýan doganlyk gatnaşyklarynyň taryhynda möhüm tapgyr boljakdygyny belledi. 

Türkmenistan biziň iň ýakyn dostumyzdyr, ygtybarly goňşymyzdyr we strategik hyzmatdaşymyzdyr diýip, dostlukly döwletiň Lideri aýratyn nygtady hem-de žurnalistlere şu gün many-mazmunly, açyk we düýpli gepleşikleriň geçirilendigini habar berdi. Bu gepleşikler biziň hyzmatdaşlygymyzy täze, has ýokary derejä çykarar. 

Şu günki ýokary derejedäki duşuşygyň barşynda iki döwletiň Baştutanlary ikitaraplaýyn gün tertibiniň ähli möhüm meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar, hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy boýunça pikir alyşdylar hem-de gatnaşyklarda depginli ösüşi bellediler. Taraplar meseleleriň giň toplumy babatda pikir alşyp, gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmegiň çäklerinde ilkinji “Ýol kartasyny” kabul etmek barada ylalaşdylar. 

Biz syýasy, söwda-ykdysady, ulag, suw, energetika we ynsanperwer ulgamlarda mundan beýläkki bilelikdäki işleriň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitledik. Bu çäreleriň toplumynyň döwletara gatnaşyklaryň okgunly ösdürilmegine ýardam berjekdigine pugta ynanýarys diýip, Özbegistanyň Prezidenti aýtdy hem-de gepleşikleriň netijeleriniň Bilelikdäki Beýannamada, gol çekilen resminamalaryň uly toplumynda öz beýanyny tapandygyny belledi. 

Türkmenistan bilen hemmetaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň biziň daşary syýasatymyzyň ileri tutulýan ugrudygyny ýene-de bir gezek nygtamak isleýärin diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew sözüni dowam etdi. Şunuň bilen baglylykda, dostum we doganym — Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy hormatly Gurbanguly Berdimuhamedowyň özbek-türkmen gatnaşyklarynyň pugtalandyrylmagyna goşan bimöçber goşandyny ýene-de bir gezek bellemek isleýärin diýip, Özbegistanyň Baştutany aýratyn nygtady. Şeýle-de onuň halkara giňişlikde mynasyp orun eýeleýän Türkmenistanyň depginli we durnukly ösdürilmeginde bitiren ägirt uly hyzmatyny bellemän geçip bilmerin diýip, özbek Lideri aýtdy. 

Özbegistanda häzirki wagtda bu parasatly syýasatyň mynasyp dowam etdirilýändigine tüýs ýürekden begenýärler diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew nygtady hem-de Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda doganlyk Türkmenistanda durnukly durmuş-ykdysady ösüşiň dowam etjekdigine, ilatyň abadançylygynyň barha ýokarlanjakdygyna ynam bildirdi. 

Söwda-ykdysady gatnaşyklaryň mundan beýläk-de ösdürilmegi, däp bolşy ýaly, hyzmatdaşlygymyzyň ileri tutulýan ugrudyr. Soňky ýyllarda ýurtlarymyzyň arasyndaky haryt dolanyşygy 5 esse köpeldi. Şu ýylyň ahyryna çenli söwdamyzyň möçberini ABŞ-nyň 1 milliarddan gowrak dollaryna ýetirmek üçin ähli mümkinçiliklerimiz bar, orta möhletleýin geljekde bolsa ony 2 esse köpeltmek bolar. Munuň üçin ähli esaslar bardyr. 

Şunuň bilen baglylykda, Özbegistanyň Prezidenti döwrebap düzümli serhetýaka söwda zolagyny döretmek barada ylalaşylandygyny habar berdi. Şu maksatlar bilen, taraplar özünde anyk çäreleri jemleýän “Ýol kartasyny” kabul etdiler. Mundan başga-da, iki döwletiň paýtagtynda Söwda öýlerini açarys. Kabul edilen orta möhletleýin maksatnamanyň esasynda maşyn gurluşygy, elektrotehnika, dokma, derman senagaty pudaklarynda, azyk senagatynda, ylaýta-da, oba hojalygynda ýakynlaşmak ösdüriler. Himiýa pudagyndaky kärhanalarymyzyň strategik hyzmatdaşlyk derejesine çykmagyny kanagatlanma bilen bellemek isleýärin. Biz gatnaşyklarymyzyň üstüni anyk taslamalar bilen ýetirmek üçin bilelikdäki taslama edarasyny döretmegiň wajypdygyny belledik diýip, dostlukly döwletiň Baştutany nygtady. 

Hyzmatdaşlygyň ýene-de bir möhüm ugry ulag we üstaşyr geçelgeler ulgamydyr. Taraplar sebitimiziň ägirt uly üstaşyr kuwwatyny doly derejede peýdalanmaga gönükdirilen ulgamlaýyn hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge taýýardygyny tassykladylar. Ulag geçelgeleri, logistika we üstaşyr geçirmek ulgamlarynda ähli möhüm meseleleri çözmek üçin ýakyn wagtda ulag ministrleriniň duşuşygyny geçirmek ylalaşyldy. 

Gepleşikleriň dowamynda suw-energetika ulgamyndaky özara gatnaşyklara uly üns berildi. Suw boýunça ähli meseleleri hoşniýetli goňşuçylyk, özara düşünişmek ruhunda hem-de uzak möhletleýin esasda birek-biregiň bähbitlerini nazara almak arkaly çözýändigimizi aýratyn nygtamak isleýärin diýip, Özbegistanyň Lideri aýtdy. 

Suw hojalyk meseleleri boýunça hökümetara toparyň işini üstünlikli ýola goýduk. Biz ýaňyja Amyderýanyň suw serişdelerini peýdalanmak baradaky taryhy Ylalaşyga gol çekilmeginiň şaýady bolduk. Bu resminama, gürrüňsiz, sebitde suw serişdelerini netijeli ulanmagyň üpjün edilmegine ýardam berer. 

Energetika ulgamynda, şol sanda Türkmenistandan elektroenergiýa, gaz we nebit önümlerini ibermek meseleleri boýunça hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegi maksat edinýäris diýip, Prezident Şawkat Mirziýoýew metbugat çykyşynda nygtady. 

Dostlukly döwletiň Baştutanynyň aýtmagyna görä, sebitara dialog ösdürilýän ugur bolmalydyr. Mälim bolşy ýaly, ýakynda Buharada sebitleriň ilkinji forumy hem-de hususyýetçiligiň 200-den gowrak wekiliniň gatnaşmagynda Işewürlik geňeşiniň mejlisi üstünlikli geçirildi. Olaryň jemleri boýunça resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi. Şeýle işi hemişelik esasda dowam etdirmegi ylalaşdyk. 

Biz Oliý Majlis hem-de Milli Geňeşiň arasyndaky hyzmatdaşlygyň, şol sanda halkara guramalaryň çäklerindäki hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagy ugrunda-da çykyş edýäris diýip, özbek Lideri sözüni dowam etdi. 

Din, dil we däp-dessurlar babatda umumylygy bolan halklarymyzyň taryhyň jümmüşinden gelýän doganlyk gatnaşyklaryna esaslanýan medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi, däp bolşy ýaly, üns merkezinde bolar. Biz ylmy hem-de akademiki alyş-çalyşmalary işjeň ösdürmegi, innowasiýalar ulgamynda maksatnamalary amala aşyrmagy, özara esasda Özbegistanyň we Türkmenistanyň Medeniýet hem-de kino günlerini geçirmek däbini dowam etdirmegi, ýurtlarymyzda döredilen şertleri, festiwallary, konsertleridir forumlary geçirmegiň baý tejribesini ulanmak arkaly, syýahatçylyk ulgamynda bilelikdäki taslamalary ilerletmegi ylalaşdyk diýip, özbek Lideri aýtdy. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew žurnalistlere ýüzlenip, geçirilen gepleşikleriň çäklerinde sebitde howpsuzlygy we durnuklylygy pugtalandyrmak meseleleriniň jikme-jik ara alnyp maslahatlaşylandygyny aýratyn nygtap, Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklarynyň derejesinde yzygiderli gepleşikleriň ähmiýetini aýratyn belledi. 

Köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň çuňlaşdyrylmagynyň sebitiň ähli ýurtlarynyň ösüşine we abadançylygyna ýardam etjekdigine pugta ynanýaryn diýip, Özbegistanyň Baştutany nygtady. Biz Owganystandaky ýagdaý boýunça pikir alşyp, bu ýurduň durmuş-ykdysady taýdan dikeldilmegi hem-de parahatçylygyň üpjün edilmegi üçin mundan beýläk-de bilelikde işläris. BMG-niň, GDA-nyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Türki Döwletleriň Guramasynyň we beýleki düzümleriň çäklerinde gatnaşyklary hem-de özara goldaw bermegi dowam etdirmegiň wajypdygy aýratyn nygtaldy.  

Pursatdan peýdalanyp, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti türkmen hyzmatdaşlaryna BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan Merkezi we Günorta Aziýanyň özara baglanyşygy boýunça ýakynda kabul edilen Kararnamasyny taýýarlamaga işjeň gatnaşandygy hem-de goldandygy üçin ýene-de bir gezek hoşallygyny beýan etdi. 

Özbek Lideri altynjy Hazar sammitiniň üstünlikli geçirilmegi bilen gutlap, Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň döwlet saparynyň, gürrüňsiz, özbek-türkmen dostluk, ynanyşmak, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmaga ýardam berjekdigine ynam bildirdi. 

Biz doganlyk ýurtlarymyzyň hem-de halklarymyzyň bähbidine doly möçberli strategik hyzmatdaşlygy ösdürmegi we çuňlaşdyrmagy maksat edinýäris. Geçiren gepleşiklerimiz bilen örän kanagatlanandygymy ýene-de bir gezek bellemek isleýärin. Biziň açyk, ysnyşykly gatnaşyklarymyz toplan tejribämiziň dowamydyr diýip, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew aýtdy hem-de taraplaryň gazanylan ähli ylalaşyklary durmuşa geçirmäge meýillidigini tassyklady. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýokary derejedäki duşuşygyň netijesini teswirläp, Prezident Şawkat Mirziýoýewe we özbek kärdeşleriniň ählisine bildirilen myhmansöýerlik hem-de mähirli kabul edişlik üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi. 

Şu günki duşuşygyň dowamynda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy we geljegi, sebit hem-de halkara syýasatyň özara gyzyklanma bildirilýän meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi. Mundan beýläkki hyzmatdaşlygyň anyk ugurlary kesgitlenildi. Iki ýurduň gatnaşyklaryna mahsus bolan özara ynanyşmak we açyklyk ýagdaýynda geçen gepleşikleriň netijeli häsiýetini aýratyn bellemek isleýärin diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady. 

Ähli ugurlarda — syýasy, ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda alnyp barylýan döwletara hyzmatdaşlygyň häzirki derejesine ýokary baha berildi. Köpugurly türkmen-özbek gatnaşyklary bu gün deňhukuklylyk, özara bähbitlilik ýörelgeleri esasynda depginli ösdürilýär. 

Özbegistan Respublikasy biziň möhüm syýasy hyzmatdaşymyzdyr. Biz Merkezi Aziýada we goňşy sebitlerde parahatçylygy, durnuklylygy, howpsuzlygy üpjün etmekde, hyzmatdaşlygyň netijeli gurallaryny ýola goýmak üçin amatly şertleri döretmekde bilelikdäki işleri alyp barýarys.  

Häzirki günde Türkmenistanyň hem-de Özbegistanyň özara gatnaşyklary sebit işleriniň durnuklylygynyň we ösüşiniň strategik şerti bolup durýar. Iki ýurt hem Merkezi Aziýany gapma-garşylyklardan azat zolaga, Ýewraziýada uzak möhletleýin durnuklylygyň pugta halkasyna, giň halkara hyzmatdaşlygyň meýdançasyna öwürmek ugrunda çykyş edýärler diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Biziň ýurtlarymyz iri halkara guramalarda syýasy-diplomatik gatnaşyklary üstünlikli ösdürip, oňyn Kararnamalary ilerletmekde birek-birege netijeli goldaw berýärler. Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Şawkat Mirziýoýewi we onuň üsti bilen doganlyk halky 11-nji iýulda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Merkezi we Günorta Aziýanyň arasynda özara baglanyşygyň pugtalandyrylmagy” atly Kararnamanyň biragyzdan kabul edilmegi bilen gutlady. Munuň özi uly daşary syýasy üstünlikdir. Ol Özbegistanyň halkara işiniň, dostlukly döwletiň Lideriniň sebitara hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen başlangyçlarynyň hem-de teklipleriniň ýokary netijeliligini görkezýär. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistan bu resminamanyň awtordaşy bolup çykyş etdi we ony taýýarlamaga işjeň gatnaşdy. 

Çykyşyň dowamynda syýasy hyzmatdaşlygyň birnäçe ýyl ozal döredilen täze görnüşiniň — Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygynyň işine ýokary baha berildi. 

Owganystandaky ýagdaý boýunça-da pikir alşyldy. Türkmenistanyň hem-de Özbegistanyň owgan ugry boýunça hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge, şol sanda bu döwleti syýasy taýdan durnuklylaşdyrmaga, ykdysady taýdan dikeltmäge gönükdirilen halkara tagallalar bilen baglylykda, taraplaryň hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge taýýardygy nygtaldy. Ählumumy gün tertibiniň halkara terrorçylyga, ekstremizme, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna garşy durmak ýaly esasy meseleleri boýunça çemeleşmeleriň umumydygy bellenildi. 

Biz abraýly halkara we sebit düzümleriniň — Birleşen Milletler Guramasynyň, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň, Yslam Hyzmatdaşlygy Guramasynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde işjeň hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge taýýardygymyzy tassykladyk. 

Ikitaraplaýyn söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň meseleleri içgin ara alnyp maslahatlaşyldy, ony giňeltmäge we diwersifikasiýalaşdyrmaga iki tarapyň hem taýýardygy tassyklanyldy. Energetika, ulag-aragatnaşyk ulgamlary, obasenagat toplumy, himiýa we dokma senagaty hem-de beýleki birnäçe ulgamlar ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda kesgitlenildi diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi. 

Şeýle hem biz ýurtlarymyzyň çäginiň üsti bilen Gündogar — Günbatar ugry boýunça üstaşyr ulag geçelgelerini döretmekde ýakyndan hyzmatdaşlyk etmegi hem-de tagallalary utgaşdyrmagy ylalaşdyk. Hususan-da, ýurdumyz Özbegistan — Türkmenistan — Hazar deňzi we ondan aňryk Gara deňziň portlarynyň üsti bilen Ýewropa çykalgasy bolan ulag geçelgesini ösdürmek boýunça bilelikdäki işe taýýardyr. Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman — Katar ulag geçelgesiniň taslamasyny tiz wagtda durmuşa geçirmek boýunça tagallalary işjeňleşdirmegiň möhümdigi bellenildi diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. 

Gepleşikleriň dowamynda medeni, ynsanperwer, ylym, bilim, sport ulgamlarynda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýyna we geljegine üns berildi. Biz bu gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge taýýardygymyzy tassykladyk diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi. 

Türkmen wekiliýeti şu günki duşuşygyň netijelerine ýokary baha berýär. Onuň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. 

Özbegistan Respublikasynyň Prezidentiniň döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmakda bitiren ägirt uly hyzmatyny, Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyga berýän yzygiderli ünsüni aýratyn nygtamak isleýärin diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi we Özbegistanyň Baştutanyny özi üçin islendik amatly wagtda resmi sapar bilen Türkmenistana çagyrandygyny habar berdi. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew Türkmenistana gelmäge çakylyk üçin hoşallyk bildirip, geljekki saparynyň çäklerinde doganlyk ýurduň paýtagtynda gurulýan “Daşkent” seýilgähiniň açylyş dabarasynyň boljakdygyny belledi.  

Häzirki wagtda “Aşgabat” seýilgähi Daşkendiň ýaşaýjylarynyň we myhmanlarynyň dynç almaklary üçin iň gelim-gidimli ýerleriň biridir diýip, özbek Lideri aýtdy we türkmen paýtagtyndaky “Daşkent” seýilgähiniň hem şeýle özüne çekiji, ajaýyp ýerleriň biri boljakdygyna ynam bildirdi. 

Prezident Şawkat Mirziýoýew gazanylan ylalaşyklary üstünlikli durmuşa geçirmek üçin ähli ugurlarda tagallalary işjeňleşdirmegiň zerurdygyny nygtap, netijeli döwletara hyzmatdaşlygy okgunly ösdürmäge ýardam etjek täze, anyk gurallary işläp taýýarlamagy teklip etdi. 

Agşam döwlet Baştutanymyz, asylly däbe görä, “Kuksaroý” döwlet kabulhanasynyň çäginde ýerleşýän Hormatly myhmanlar seýilgähinde nahal oturtdy. 

Hakyky dostlugyň nyşanyna öwrülen hut şu ajaýyp seýilgähde Gahryman Arkadagymyzyň Özbegistana amala aşyran saparynyň barşynda eken bagynyň eýýäm boý alyp oturandygyny bellemek gerek. Häzirki wagtda bu bag ösüp, iki ýurduň arasyndaky dostlukly gatnaşyklaryň we hyzmatdaşlygyň täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýandygyny, okgunly ösýändigini alamatlandyrýar. Bag nahalyny ekmek iki halkyň hem ajaýyp däbidir. Häzirki wagtda-da bu däp üstünlikli dowam etdirilýär. 

Döwlet Baştutanymyz türkmen-özbek dostlugynyň berkemeginiň hem-de doganlyk halkyň myhmansöýerligine hormatyň nyşany bolan ýaş nahaly oturdandan soňra, “Kuksaroý” köşgüniň kabul edişlikler binasynda Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň adyndan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň hormatyna resmi agşamlyk nahar berildi. 

Resmi agşamlyk naharynyň dowamynda Özbegistanyň sungat ussatlarynyň çykyşlary guraldy. Olarda iki dostlukly ýurduň we doganlyk halklaryň asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan dost-doganlygynyň mizemezdigi, doganlyk gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de üstünlikli dowam etdiriljekdigi öz beýanyny tapdy. Joşgunly aýdym-sazlarda hem-de tanslarda türkmen-özbek dostlugy wasp edildi. 

 Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Özbegistan Respublikasyna döwlet sapary dowam edýär.

Aşgabat, 13-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda resminamalaryň taýýarlanan taslamalaryna garaldy we birnäçe möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Döwlet Baştutanymyz, ilki bilen, Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa söz berdi. Ol pudaklary mundan beýläk-de ösdürmek, jemgyýetimizi demokratiýalaşdyrmak maksady bilen, milli kanunçylygy kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Häzirki döwürde Mejlisiň şu ýylyň 16-njy iýulynda geçiriljek altynjy çagyrylyşynyň nobatdaky on dokuzynjy maslahatyna taýýarlyk görülýär. Mejlisiň wekilleri Halk Maslahatynyň agzalary bilen bilelikde şu ýylyň 2 — 6-njy iýuly aralygynda ÝHHG-niň Parlament Assambleýasynyň işine gatnaşdy. Mejlisiň deputatlary halkara hyzmatdaşlygy we parlamentara gatnaşyklary ösdürmek maksadyndan ugur alyp, BMG-niň Türkmenistandaky wekilhanasy we ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkezi bilen bilelikde okuw maslahatlaryny geçirdiler. 

Mejlisiň wekilleri täze taryhy eýýamyň talaplaryndan ruhlanyp, Watanymyzyň durmuş-ykdysady we medeni ösüşiniň esasy ugurlaryny, döwletimiziň halkara başlangyçlaryny, içeri hem-de daşary syýasatyny wagyz etmek, olaryň ähmiýetini düşündirmek boýunça guralýan çärelere gatnaşýarlar. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew milli parlamentiň öňünde goýlan wezipelere laýyklykda, ýurdumyzyň hukuk binýadyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan toplumlaýyn işler barada maglumat berdi. 

Demokratik, hukuk we dünýewi döwletimiziň hukuk binýadyny döwrüň talabyna laýyklykda kämilleşdirmek, ony halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryndan ugur alyp döwrebaplaşdyrmak maksady bilen, adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak, ýaşlar baradaky döwlet syýasaty babatda hem-de ýurdumyzy mundan beýläk-de ösdürmäge, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen kanunçylyk namalary boýunça ara alyp maslahatlaşmalar geçirilýär. 

Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň täze kabul edilen Maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmegiň ugurlaryna degişli kanunçylyk namalaryny seljermek we täze taslamalary taýýarlamak boýunça işler alnyp barylýar. Halk Maslahatynyň agzalary ýurdumyzyň syýasatda, ykdysadyýetde we halkara gatnaşyklarda, döwlet maksatnamalaryny durmuşa geçirmekde gazanýan üstünliklerini wagyz etmek maksady bilen, köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde yzygiderli çykyş edýärler. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň döwletiň durmuş-ykdysady taýdan ösüşiniň möhüm wezipelerini, halkara hukuk tejribesiniň umumy ykrar edilen kadalaryny nazara almak bilen kämilleşdirilýän hukuk binýadyny berkitmek boýunça Milli Geňeşiň alyp barýan işleriniň ähmiýetlidigini belledi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradowa söz berildi. Wise-premýer zähmet serişdelerini netijeli dolandyrmak we zähmet bazarynyň meselelerini utgaşdyrmak boýunça özgertmeleriň çäklerinde amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. 

Häzirki döwürde ýurdumyzda döwlet edara-kärhanalarynyň wezipe sanawlaryny tassyklamak we ylalaşmak boýunça işler Zähmet kodeksiniň talaplaryna laýyk gelýän degişli Tertipnama esasynda alnyp barylýar. Wise-premýer “Jemgyýetçilik birleşikleri hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, hereket edýän kanunçylyk namalaryny kämilleşdirmek hem-de edara-kärhanalaryň wezipe sanawyny tassyklamagy düzgünleşdirmek maksady bilen, bu Tertipnamanyň taslamasynyň rejelenen görnüşde taýýarlanylandygyny aýdyp, resminamanyň düzgünleri hakynda maglumat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ilaty iş bilen üpjün etmegiň ýokary derejesini saklamagyň döwletimiziň durmuş syýasatynyň möhüm ugrudygyna ünsi çekdi. Bu ugurda wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek üçin halk hojalygy toplumynyň ýokary depginde ösdürilmegi, maýa goýum işjeňliginiň artdyrylmagy, giň möçberli maksatnamalaryň durmuşa geçirilmegi möhüm şert bolup durýar. Ykdysady özgertmeleri giňden amala aşyrmagyň çäklerinde adamlaryň hukuklarynyň üpjün edilmegini nazarlaýan zähmet bazary kemala gelýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi hem-de degişli meseleleri jikme-jik öwrenmegiň wajypdygyna ünsi çekip, bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow Balkan welaýatyndaky Uzynada meýdançasyny özleşdirmek hem-de onuň çägini giňeltmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. 

Häzirki wagtda bu ýerde ýerasty baýlyklary özleşdirmek hem-de buraw işlerini maddy-enjamlaýyn babatda üpjün etmek, guýularyň durkuny täzelemek boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar. “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasy tarapyndan geçirilen geologiýa-gözleg işleri esasynda “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan baý uglewodorod serişdelerini netijeli ulanmak we onuň çägini giňeltmek maksady bilen, Uzynada meýdançasynda 7 müň 300 metr çuňlukdan nebit we tebigy gaz alyndy. Munuň özi nebitiň çykarylýan mukdarynyň artdyryljakdygyna hem-de bu käniň çäginiň has-da giňeldiljekdigine aýdyň şaýatlyk edýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýakyn geljekde bu ýerde degişli işleriň geçirilmeginiň ýurdumyzyň nebitgaz toplumynyň kuwwatyny ep-esli artdyrmaga mümkinçilik berjekdigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz sebitiň tebigy serişdelerini senagat taýdan gaýtadan işlemegi kämilleşdirmegiň wajypdygyna ünsi çekip, bu ýerde geologiýa-gözleg işlerini dowam etdirmegiň zerurdygy babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, ýurdumyzyň sebitlerinde suw üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça geçirilýän çäreler barada hasabat berdi. Şu günler gowaça meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, ideg işleri geçirilýär, şol sanda hatarara bejergi hem-de mineral dökünleri bermek, ösüş suwuny tutmak işleri alnyp barylýar. Ýygnalan bugdaý hasylyny talabalaýyk saklamak maksady bilen, ony kabul ediş nokatlaryndan elewatorlara we ammarlara daşamak, geljek ýylyň bol hasyly üçin bugdaý tohumyny taýýarlamak işleri dowam etdirilýär. 

Bugdaýdan boşan meýdanlarda sürüm we ýerleri tekizlemek işleri utgaşykly geçirilýär. Aralyk oba hojalyk ekinlerini ekmek boýunça degişli çäreler görülýär. Ýetişdirilen ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň hasylyny ýygnap almak, bu önümler bilen ilatymyzy üpjün etmek ugrunda geçirilýän degişli çäreler barada hem hasabat berildi. 

Wise-premýer ýurdumyzda suw üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça alnyp barylýan işleriň çäklerinde Daşoguz welaýatynda degişli çäreleriň geçirilýändigi barada hasabat berdi. Häzirki wagtda sebitde suwaryş akabalary arassalanylýar, içerki suw serişdelerini tygşytlamak maksady bilen, zerur işler alnyp barylýar. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, bugdaýyň hasyllylygyny ýokarlandyrmak ugrunda yzygiderli geçirilýän çäreleriň, sürümli ýerleriň we tehnikanyň netijeli peýdalanylmagynyň ýurdumyzyň gallaçylyk pudagynda gazanylýan üstünlikleriň binýadydygyny nygtady hem-de bugdaý oragyny üstünlikli tamamlamak, ýygnalan hasyly talabalaýyk saklamak boýunça zerur çäreleri görmek barada wise-premýere degişli görkezmeleri berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasyla hasyl goşulýan şu gyzgalaňly döwürde gowaça ideg işlerini güýçlendirmegiň, onda agrotehnikanyň talaplaryna berk eýermegiň möhümdigini belläp, bu babatda anyk tabşyryklary berdi. Hormatly Prezidentimiz gök-bakja ekinlerini, şol sanda ýeralmany hem-de beýleki oba hojalyk önümlerini ösdürip ýetişdirmek üçin bölünip berilýän ekin meýdanlarynyň giňeldilmeginiň, olaryň öndürilýän mukdaryny artdyrmagyň wajypdygyna ünsi çekip, meýdan işlerinde agrotehniki kadalaryň berjaý edilmegine, bu çäreleriň öz wagtynda, ýokary hilli ýerine ýetirilmegine aýratyn üns bermegi tabşyrdy. Şunda oba hojalyk pudagyna ylmyň häzirki zaman gazananlarynyň, suw tygşytlaýjy tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylmagynyň hem-de tutuşlygyna ýurdumyzyň oba hojalyk pudagyny mundan beýläk-de ösdürmegiň möhüm ugry hökmünde ekerançylygyň medeniýetiniň ýokarlandyrylmagynyň zerurdygyna aýratyn üns çekildi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow Ahaldaky gazdan benzin öndürýän zawodyň önümçilik kuwwatyny artdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe “Türkmenhimiýa” döwlet konserni tarapyndan himiýa senagatyny ösdürmek, pudagyň önümçilik kuwwatyny ýokarlandyrmak arkaly himiýa önümleriniň möçberlerini artdyrmak babatdaky wezipeleriň ýerine ýetirilmegine gönükdirilen yzygiderli işler geçirilýär. 

Ahal welaýatynda gurlan gazdan benzin öndürýän zawodda EСO-93 kysymly benzin, suwuklandyrylan gaz hem-de kükürtsizlendirilen dizel fraksiýasy öndürilýär. Ýanwar — iýun aýlarynda meýilnama 120,8 göterim ýerine ýetirildi. Wise-premýer zawody doly taslama kuwwatyna çykarmak hem-de önümleri amatly bahalardan ýerlemek maksady bilen, zawodyň çäginde goşmaça ammarlar toplumyny gurmagyň maksadalaýyk boljakdygyny belläp, bu babatda halkara bäsleşigi yglan etmek baradaky teklibi beýan etdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, hödürlenilen teklibi makullady hem-de bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz bu senagat toplumynyň — tebigy gazdan benzin öndürmek boýunça dünýäde ilkinji zawodyň önümçilik kuwwatyny doly peýdalanmagyň möhümdigine ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz bu iri kärhananyň ekologik taýdan arassa önümlerine dünýä bazarlarynda barha uly isleg bildirilýändigini belläp, onda alnyp barylýan işleri hemişe gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäherinde şu ýylyň 11 — 14-nji oktýabry aralygynda geçiriljek “Senetçilik we amaly-haşam sungaty dünýä halklarynyň mirasynda” atly halkara festiwalyň guramaçylyk meseleleri barada hasabat berdi. Bu festiwal hormatly Prezidentimiziň alyp barýan oňyn halkara syýasatynyň çäklerinde geçirilip, onda medeni diplomatiýa aýratyn orun degişlidir. 

Häzirki wagtda “Senetçilik we amaly-haşam sungaty dünýä halklarynyň mirasynda” atly halkara festiwalyň Düzgünnamasy işlenip taýýarlanyldy. Festiwalyň çäklerinde halk senetçiliginiň we amaly-haşam sungatynyň dürli ugurlary boýunça sergi-ýarmarkalary guramak, ussatlyk sapaklaryny, ylmy-amaly maslahatlary we beýleki çäreleri geçirmek göz öňünde tutulýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki döwürde Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň halkara bileleşikdäki belent abraýynyň diňe bir ýurdumyzyň ykdysady kuwwaty bilen däl-de, türkmen halkynyň baý taryhy-medeni mirasy bilen hem şertlendirilendigini nygtady. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, müňýyllyklaryň dowamynda toplanylan ägirt uly milli mirasymyz, häzirki döwürde ony aýawly saklamak hem-de ösdürmek babatda alnyp barylýan giň gerimli işler Watanymyzyň dünýäniň medeni giňişliginde eýeleýän ornunyň ähmiýetlidiginiň ýene bir subutnamasydyr. 

Halkara derejeli şeýle medeni forumyň geçirilmegi amaly-haşam sungatynyň gadymy çeşmelerini içgin öwrenmekde, dünýä halklary bilen dostlukly gatnaşyklary ösdürmekde uly ähmiýete eýedir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “Senetçilik we amaly-haşam sungaty dünýä halklarynyň mirasynda” atly halkara festiwaly bellenilen möhletlerde geçirmek baradaky teklibi makullap, wise-premýere bu çäräni ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek boýunça anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow ozal berlen tabşyryklaryň ýerine ýetirilişi barada hasabat berip, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Aşgabat şäherinde 2025-nji ýylda Sambo boýunça dünýä çempionatyny geçirmek hakynda” Kararyň taslamasyny hödürledi. 

Türkmenistanyň Prezidentiniň 2019-njy ýylyň iýun aýynda kabul eden Kararyna laýyklykda, bu çempionaty 2020-nji ýylda geçirmek meýilleşdirilipdi. Şunuň bilen baglylykda, Halkara sambo federasiýasy bilen bilelikde degişli guramaçylyk işleri hem ýerine ýetirildi. Ýöne dünýäde emele gelen epidemiologik ýagdaýlar sebäpli, Halkara sambo federasiýasynyň Ýerine ýetiriji komitetiniň 2022-nji ýylyň 27-nji aprelinde geçirilen mejlisinde Sambo boýunça dünýä çempionatynyň 2025-nji ýylda Aşgabat şäherinde geçirilmegi baradaky çözgüt kabul edildi. Bu teklip ýurdumyzyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi hem-de Söweş sungaty milli federasiýasy bilen bilelikde öwrenildi we goldanyldy. 

Iri halkara ýaryşy 2025-nji ýylyň noýabr aýynda Aşgabatdaky Olimpiýa şäherçesiniň Başa-baş söweş sungaty sport toplumynda geçirilmegi we çempionaty ýokary derejede guramak boýunça guramaçylyk toparynyň döredilmegi hem-de Halkara sambo federasiýasy bilen Türkmenistanyň Söweş sungaty milli federasiýasynyň arasynda Goşmaça ylalaşygy baglaşmaga ygtyýar berilmegi teklip edilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, paýtagtymyzda Sambo boýunça dünýä çempionatynyň geçirilmeginiň wajypdygyny belläp, onuň Garaşsyz Türkmenistanyň sport abraýyny mundan beýläk-de belende götermekde, daşary ýurtlar bilen däp bolan gatnaşyklary pugtalandyrmakda ähmiýetlidigini nazara almak bilen, iri halkara ýaryşyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz jemgyýetimizde sagdyn durmuş ýörelgelerini pugtalandyrmak, ýaş nesilleri sport bilen meşgullanmaga çekmek boýunça alnyp barylýan köpugurly işleriň Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi hem-de Söweş sungaty milli federasiýasy bilen bilelikde geçirilmelidigini aýtdy. 

Hormatly Prezidentimiz wise-premýere ýurdumyzyň sambo boýunça milli ýygyndy toparynyň düzümine iň gowy türgenleri saýlap almak hem-de olary bu halkara ýaryşa taýýarlamak boýunça zerur işleri geçirmegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi hem-de ähli meýilleşdirilen çäreleriň ýerine ýetirilişine berk gözegçilik etmek babatda birnäçe görkezmeleri berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistanyň Prezidentiniň Özbegistan Respublikasyna döwlet saparyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. 

Bitarap ýurdumyzyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hem goňşy döwletler bilen gatnaşyklary ösdürmekden ybaratdyr. Türkmenistan Özbegistan bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy ösdürýär. 

2007 — 2022-nji ýyllar aralygynda iki ýurduň döwlet Baştutanlarynyň derejesinde özara saparlaryň 25-si guraldy. Ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň hukuk binýady şu günki güne çenli iki döwletiň arasynda gol çekilen döwletara, hökümetara we pudagara resminamalaryň 246-sy bilen berkidildi. Iki ýurduň sebitleriniň arasynda göni gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagy hem ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň okgunly ösdürilýändigine şaýatlyk edýär. 

 Hormatly Prezidentimiziň garamagyna 14-15-nji iýulda meýilleşdirilýän saparyň maksatnamasy hödürlenildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, türkmen-özbek gatnaşyklarynyň dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk häsiýetine eýedigini kanagatlanma bilen nygtady. Şol gatnaşyklar iki ýurduň doganlyk halklarynyň taryhyň dowamynda kemala gelen gatnaşyklaryna hem-de medeni-ruhy umumylygyna esaslanýar. Bu gün döwletara gatnaşyklar taraplaryň hoşmeýilli erk-islegine daýanyp, yzygiderli we okgunly ösdürilýär, täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar. Türkmenistan we Özbegistan BMG-niň, ÝHHG-niň, GDA-nyň, YHG-nyň hem-de beýleki abraýly halkara we sebit guramalarynyň çäklerinde köptaraplaýyn görnüşde-de netijeli hyzmatdaşlyk edip, birek-birege özara goldaw berýärler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýokary derejedäki gepleşikleriň wajypdygyny belläp, wise-premýere, daşary işler ministrine Özbegistan Respublikasyna döwlet saparynyň ýokary derejesini üpjün etmegi tabşyrdy. Şol saparyň barşynda netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge, onuň köpugurly mümkinçiliklerinden peýdalanmaga ýardam etjek resminamalaryň toplumyna gol çekmek göz öňünde tutulýar. 

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew “Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş” atly halkara maslahaty geçirmäge görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi. Bu forum halkara we sebitara derejede häzirki zaman ulag-logistika ulgamynyň hereketiniň işjeňleşdirilmegine gönükdirilendir. Ony şu ýylyň 18-19-njy iýulynda ýurdumyzyň Söwda-senagat edarasynda geçirmek meýilleşdirilýär. 

Maslahatyň çäklerinde Halkara ulag we üstaşyr geçelgesini döretmek hakynda Eýran Yslam Respublikasynyň, Katar Döwletiniň, Oman Soltanlygynyň, Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Hökümetleriniň arasyndaky Ylalaşygyň (Aşgabat Ylalaşygy) Iş komitetiniň üçünji mejlisiniň we Gyrgyzystan — Özbegistan — Türkmenistan — Eýran hem-de Täjigistan — Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Türkiýe geçelgeleri boýunça Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň birinji iş duşuşygynyň geçirilmegi göz öňünde tutulýar. Maslahatyň gün tertibine ekologiýa, durnukly ösüş ulgamy, pudagy ösdürmekde ylmyň we bilimiň orny, sanlylaşdyrmak ýaly möhüm meseleler girizildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki zaman şertlerinde ulag ulgamyndaky gatnaşyklaryň ählumumy durnukly ösüşiň möhüm şerti hökmünde ähmiýetli orun eýeleýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz özara bähbitli halkara hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdürilmegine kuwwatly itergi berjek halkara maslahatyň ähmiýetini nygtap, agentligiň ýolbaşçysyna onuň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi we ähli ugurdaş meseleleri öz wagtynda, utgaşykly çözmegi tabşyrdy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory “Sanly çözgüt — 2022” atly innowasion taslamalaryň bäsleşigini geçirmäge görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi. Programma üpjünçiligini we innowasion usullary işläp taýýarlaýan ýaşlary höweslendirmek maksady bilen, ýurdumyzda 2020-nji ýylda innowasion taslamalaryň bäsleşigine badalga berildi. 

Sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça Konsepsiýada, 2021 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça Döwlet maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleri ýerine ýetirmek, täzeçil programma üpjünçiligini taýýarlamak we olary ornaşdyrmak hem-de beýleki degişli ugurlar bilen meşgullanýan ýaşlary höweslendirmek maksady bilen, “Sanly çözgüt — 2022” bäsleşiginiň nobatdaky tapgyryny geçirmek meýilleşdirilýär. Ony saglygy goraýyş, ylym we bilim, ulag-logistika, elektron senagat, oba hojalygy, hyzmatlar ulgamy ugurlarynda geçirmek göz öňünde tutulýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki döwürde ýurdumyzda ähli pudaklary sanlylaşdyrmak, önümçilige ylmyň gazananlaryny ornaşdyrmak boýunça maksatnamalaýyn işleriň alnyp barylýandygyny aýtdy. Munuň özi pudaklaryň işiniň döwrüň talabyna laýyk derejede döwrebaplaşdyrylmagyny üpjün eder. 

Döwlet Baştutanymyz dünýäniň öňdebaryjy tejribesiniň öwrenilmegine ünsi çekip, “Sanly çözgüt — 2022” innowasion taslamalar bäsleşigini geçirmek baradaky teklibi makullady hem-de onuň ýaşlaryň zehinini we ukybyny ýüze çykarmakda aýratyn ähmiýetli boljakdygyny belläp, bu babatda agentligiň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi. 

Hökümetiň mejlisinde beýleki birnäçe möhüm meselelere hem seredilip, pudaklary ösdürmäge gönükdirilen resminamalar kabul edildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 8-nji iýulynda geçirilen giňişleýin mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýanyň zenanlarynyň dialogynyň netijeleri boýunça kabul edilen Jarnamanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň resminamasy hökmünde kabul edilendigi baradaky hoş habara ünsi çekip, munuň Türkmenistanyň alyp barýan daşary syýasat işiniň we bu ugurda öňe sürýän başlangyçlarynyň Milletler Bileleşigi tarapyndan ykrar edilýändiginiň, Watanymyzyň halkara giňişlikdäki abraýynyň belende göterilýändiginiň nobatdaky beýanydygyny nygtady. 

Döwlet Baştutanymyz BMG hem-de beýleki iri halkara guramalar bilen köpýyllyk hyzmatdaşlygyň okgunly häsiýete eýedigini, ýurdumyzyň geljekde-de sebit we ählumumy derejede özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerinde işjeň orny eýelejekdigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, 7-nji iýunda Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynyň wise-başlyklygyna biragyzdan saýlanandygyny aýtmak gerek. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde 29-njy iýunda Aşgabatda Azerbaýjan Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň hem-de Russiýa Federasiýasynyň Prezidentleriniň gatnaşmagynda geçirilen altynjy Hazar sammiti Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasatynyň üstünlikli amala aşyrylýandygynyň ýene-de bir aýdyň subutnamasy boldy. 

Parlamentleriň ugry boýunça özara bähbitli gatnaşyklary pugtalandyrmak Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hataryndadyr. Maý aýynda Aşgabatda Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýa Federasiýasynyň Parlamentara forumynyň geçirilmegi bu babatda netijeli çäre boldy. 

Ýurdumyzyň daşary ykdysady gatnaşyklaryny giňeltmek boýunça hem yzygiderli çäreler amala aşyrylýar. Bütindünýä Söwda Guramasynyň Baş geňeşiniň 2022-nji ýylyň 23-nji fewralynda Ženewa şäherinde (Şweýsariýa Konfederasiýasy) geçirilen nobatdaky mejlisinde Türkmenistana bu gurama “goşulyşýan döwlet” (işjeň synçy) derejesi berildi. Mundan başga-da, şu ýylyň 15-nji martynda ýurdumyz 2022 — 2028-nji ýyllar döwri üçin Birleşen Milletler Guramasynyň Halkara söwda hukugy boýunça komissiýasynyň agzalygyna saýlandy. 

Ministrler Kabinetiniň 8-nji iýulda geçirilen giňişleýin mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Bitarap Watanymyzyň parahatçylyk söýüjilikli, döredijilikli daşary syýasaty amala aşyrmak bilen, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde köpugurly hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltjekdigini nygtap, “Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Konsepsiýasyny” tassyklamak hakynda Karara gol çekdi. 

Konsepsiýa DIM-niň öňünde goýlan möhüm wezipeler hem-de häzirki zaman talaplary göz öňünde tutulyp taýýarlanyldy. Ol ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, Watanymyzyň hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesini iş ýüzünde amala aşyrmak, daşary ykdysady gatnaşyklary giňeltmek, durnukly ösüşe hemmetaraplaýyn ýardam bermek, halkara gatnaşyklary ynsanperwerleşdirmek ýaly möhüm maksatlara ýetmäge gönükdirilendir. 

Täze Konsepsiýa sebit we ählumumy derejede syýasy, geoykdysady ýagdaýlaryň öwrenilmegine esaslanýan degişli ugurlary öz içine alýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan geljekde-de BMG-niň we beýleki halkara guramalaryň çäklerinde yzygiderli hyzmatdaşlyga ygrarly bolar. Mundan başga-da, bu Konsepsiýa biziň ýurdumyza dünýä ykdysadyýetiniň häzirki emele gelen ýagdaýyny nazara almak bilen, esasy maliýe, ykdysady we söwda edaralarynyň işine has işjeň gatnaşmaga mümkinçilik berer. Onda Türkmenistanyň energetika, ulag-kommunikasiýa ulgamlaryndaky iri taslamalarynyň ähmiýeti, bu ugurlardaky öňde durýan wezipeler beýan edilýär. 

Resminamada sanly diplomatiýanyň ösdürilmegine, maglumat howpsuzlygynyň we kiberhowpsuzlygyň üpjün edilmegine aýratyn üns berilýär. Şunuň bilen baglylykda, bu Konsepsiýada degişli çäreler we teklipler, şol sanda halkara ugurdaş düzümler bilen hyzmatdaşlyk boýunça wezipeler kesgitlenendir. 

Konsepsiýada Türkmenistanyň ekologik meseleler boýunça başlangyçlary esasynda sebit hyzmatdaşlygyny giňeltmek boýunça-da anyk wezipeler kesgitlenendir. Şeýle hem lukmançylyk diplomatiýasyny, biologik howpsuzlygyň ählumumy ulgamynyň möhüm meselelerine degişli çäreleri işjeňleşdirmek göz öňünde tutulýar. 

Medeni-ynsanperwer ulgamda halkymyzyň ruhy we taryhy mirasyny dünýäde wagyz etmek babatda ÝUNESKO bilen hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de giňeldilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Sebit boýunça goňşy ýurtlar bilen netijeli hyzmatdaşlygy, ysnyşykly gatnaşyklary pugtalandyrmak hem ileri tutulýan ugurlar hökmünde kesgitlendi. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň döwletara derejede hyzmatdaşlygy ösdürmek bilen, köptaraplaýyn görnüşde netijeli gatnaşyklara üýtgewsiz eýerýändigini tassyklap, Türkmenistanyň ekologiýa ugurly başlangyçlaryny öňe sürmek we bu ugurda daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny nygtady. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu Konsepsiýanyň wajypdygy barada aýdyp, onda geljek ýedi ýylda Türkmenistanyň daşary syýasy ugruny durmuşa geçirmegiň täze wezipeleriniň we çemeleşmeleriniň beýan edilendigini belledi. 

(TDH)

Aşgabat, 8-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzyň halk hojalygynyň pudaklarynda şu ýylyň geçen alty aýynda alnyp barlan işleriň jemi jemlenildi, şonuň ýaly-da, Prezident maksatnamalarynyň we ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça kabul edilen beýleki maksatnamalaryň ýerine ýetirilişi ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle-de şu ýylyň ikinji ýarymy üçin wezipeler kesgitlenildi. Mejlisde degişli ýolbaşçylaryň hasabatlary diňlenildi we ýerine ýetirilen işlere anyk baha berildi. Oňa Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň wekilleri, welaýatlaryň häkimleri, ýokary okuw mekdepleriniň rektorlary, gazetleriň we žurnallaryň redaktorlary hem-de beýleki ýolbaşçylar çagyryldy. 

Hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisiniň gün tertibine geçip, ilki bilen, maliýe we ykdysadyýet ministri M.Serdarowa söz berdi. Ministr Döwlet we ýerli býujetleriň ýerine ýetirilişi, maliýe-býujet syýasatynyň ileri tutulýan wezipelerini üstünlikli çözmek maksady bilen, ýylyň birinji ýarymynda geçirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Hasabata görä, Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 100,5 göterim, çykdajy bölegi bolsa 98,7 göterim ýerine ýetirildi. Ýerli býujetleriň girdeji bölegi 100,4 göterim, çykdajy bölegi bolsa 98,7 göterim berjaý edildi. 

2022-nji ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda balans toparlarynyň jemi 48 mejlisi, şol sanda sebitlerdäki balans toparlarynyň 34 mejlisi geçirildi. Şeýle hem döwlet eýeçiligindäki emläkleriň hususylaşdyrylmagy we döwlet emläginiň kärendesinden alnan tölegleriň görkezijileri barada hasabat berildi. Hasabat döwründe maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge gönükdirilen maýa goýumlaryň möçberi jemi içerki önümiň 14 göterimine barabar boldy. Hasabat döwrüniň jemleri boýunça özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň 43,7 göterimi önümçilik desgalarynyň gurluşygyna, 56,3 göterimi bolsa durmuş we medeni maksatly binalaryň gurluşygyna gönükdirildi. 

2022-nji ýylyň 1-nji iýuly ýagdaýyna görä, Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde 3 sany hassahananyň, 125,6 kilometr inženerçilik ulgamlarynyň we desgalarynyň, 246,5 müň inedördül metr ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygy tamamlandy. Häzirki wagtda medeni-durmuş, önümçilik we düzümleýin maksatly desgalarda işler dowam etdirilýär. 

Soňra Statistika baradaky döwlet komitetiniň başlygy D.Amanmuhammedow 2022-nji ýylyň alty aýynda ministrlikleriň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ykdysady görkezijileri barada hasabat berdi. Bu maglumatlar pudaklaryň durnukly ösýändigine şaýatlyk edýär. Şu ýylyň birinji ýarymynda, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, tebigy gazyň hem-de nebitiň çykarylyşynyň, elektrik energiýasynyň we beýleki önümleriň öndürilişiniň ösüşi ýokarlandy. 

Ulag-kommunikasiýa toplumynda durnukly görkezijiler üpjün edildi, muny ulagyň ähli görnüşlerindäki ýük we ýolagçy gatnawlarynyň möçberleri tassyklaýar. Aragatnaşyk hyzmatlarynyň möçberi 7,7 göterim artdy. 2021-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, oba hojalyk toplumynda gök önümleriň, miwe we ir-iýmişleriň, etiň, süýdüň, ýumurtganyň öndürilişi köpeldi. Şeýle hem ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz böleginde oňyn netijeler gazanyldy. 

Statistika baradaky döwlet komitetiniň ýolbaşçysy hormatly Prezidentimiziň tabşyryklaryna laýyklykda bu ulgamda halkara ülňüler esasynda statistiki hasabatlylygy hem-de maglumatlary ýygnamagyň usullaryny kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylýan işler barada hem hasabat berdi. “Ilat ýazuwy — 2022: Jebislik, bagtyýarlyk, röwşen geljek” şygary bilen şu ýylyň dekabr aýynda geçiriljek ilat we ýaşaýyş jaý gorunyň uçdantutma ýazuwyna görülýän taýýarlyk çäreleri hasabatyň aýratyn meselesi boldy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Muhammedow şu ýylyň birinji ýarymyndaky makroykdysady görkezijiler barada hasabat berdi. Geçen döwürde ykdysadyýetiň ähli pudaklarynyň we sebitleriň durnukly ösüşini üpjün etmäge gönükdirilen toplumlaýyn çäreler amala aşyryldy. Jemi içerki önümiň 6 göterim ýokarlanmagy munuň aýdyň subutnamasydyr. 2021-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 11,5 göterim artdy. Şu ýylyň alty aýy boýunça bölek satuw haryt dolanyşygy, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 10,4 göterim, daşary söwda dolanyşygy bolsa 40 göterim köpeldi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2021-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 10,4 göterim ýokarlandy. Aýlyk zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary doly maliýeleşdirildi. 

Soňra ykdysadyýet, maliýe, bank toplumyna girýän ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan “Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda” hem-de “Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynda” bellenen çäreleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi. 

Şeýle hem wise-premýer degişli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, welaýatlaryň we Aşgabat şäheriniň häkimlikleri bilen bilelikde “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň” taslamasyny işläp taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Mejlisiň dowamynda “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasynyň” taslamasy barada hem hasabat berildi.  

Wise-premýer geljek ýylyň Döwlet býujetiniň taslamasynyň çäklerinde ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň maliýe-hojalyk işiniň deslapky hasaplamalaryna geçirilen seljermeleriň netijeleri barada hasabat berdi. Resminama laýyklykda, 2023-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan edara-kärhanalaryň işgärleriniň zähmet haklaryny, raýatlaryň pensiýalaryny hem-de döwlet kömek pullaryny, talyp we diňleýji haklaryny ýokarlandyrmak teklip edilýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli Permanyň taslamasy hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz başga işe geçmegi sebäpli, M.Muhammedowy Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň ykdysady, bank we halkara maliýe guramalary meseleleri boýunça orunbasary wezipesinden boşatdy. Döwlet Baştutanymyz bu wezipä H.Geldimyradowy belläp, ony Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň rektory wezipesinden boşatdy we degişli Permanlara gol çekdi. 

Wise-premýer H.Geldimyradow hormatly Prezidentimize bildiren ýokary ynamy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, jogapkärli hem-de möhüm wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek üçin ähli tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ozalky beren tabşyrygyna laýyklykda, 2022 — 2028-nji ýyllarda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň hem-de Oba milli maksatnamasynyň taslamalarynyň taýýarlanandygyny, bu Maksatnamalarda Garaşsyz ýurdumyzyň ýakyn ýedi ýyl üçin ykdysady strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlarynyň bellenilendigini, mähriban halkymyzyň abadançylygyna we gülläp ösmegine gönükdirilen beýik başlangyçlary hem-de giň gerimli özgertmeleri amala aşyrmagyň taslamalarynyň beýan edilendigini nygtady. 

Gahryman Arkadagymyzyň döwlet ähmiýetli beýik başlangyçlary esasynda 2008-nji ýyldan başlap ýurdumyzda Oba milli maksatnamasy üstünlikli durmuşa geçirilýär. Maksatnama esasynda 2008 — 2022-nji ýyllarda binalaryň we desgalaryň 900-den gowragy guruldy hem-de ulanmaga tabşyryldy. Bar bolan inženerçilik ulgamlarynyň durky täzelendi, täzeleriniň 72 müň 200 kilometri çekildi diýip, döwlet Baştutanymyz «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny” hem-de «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyny» tassyklamak hakynda Kararlara gol çekdi. 

Siziň bilşiňiz ýaly, biziň alyp barýan syýasatymyzyň esasynda «Döwlet adam üçindir!» diýen şygar durýar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sözüni dowam etdi hem-de 2023-nji ýylyň ýanwaryndan «Türkmenistanda zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberlerini ýokarlandyrmak hakynda» Permana gol çekdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz wise-premýer H.Geldimyradowa hem-de ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylaryna ýüzlendi. Döwlet Baştutanymyz ýylyň ahyryna çenli bellenen işleriň ählisiniň üstünlikli tamamlanylmalydygyny nygtap, wise-premýere Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň ähli orunbasarlary bilen şu günki kabul edilen Maksatnamalary durmuşa geçirip başlamagy we geljek ýylyň Döwlet býujetiniň taslamasy boýunça maslahat geçirmegi tabşyrdy. 

Şeýle-de geljek 2023-nji ýylyň maýa goýum Maksatnamasyna düýpli seretmek, ony taýýarlamak we tassyklamak tabşyryldy. Şu meselede her bir ministrlik we pudaklaýyn dolandyryş edarasy öz önümçilik tabşyryklaryny hem-de öňünde durýan wezipeleri anyk bilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. 

Döwlet Baştutanymyz indiki ýylyň býujeti barada aýdyp, bu işi tamamlamagyň hem-de 2023-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň taslamasyny Milli Geňeşiň garamagyna ibermegiň zerurdygyny belledi. Baş maliýe meýilnamasynda Türkmenistanyň Prezidentiniň Permanyna laýyklykda zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, talyp haklarynyň we döwlet kömek pullarynyň, şeýle hem beýleki birnäçe durmuş tölegleriniň möçberlerini ýokarlandyrmagy göz öňünde tutmagyň, her etrapda we şäherde mätäçlik çekýän adamlara ýaşaýyş jaýlaryny gurmak üçin serişdeleri-de hökman bellemegiň wajypdygyna üns çekildi. Şoňa görä-de, döwlet Baştutanymyz kabul edilen Maksatnamalara laýyklykda, ýurdumyzy durmuş-ykdysady we medeni taýdan ösdürmegi üpjün etmek boýunça degişli işleri güýçlendirmegi, jemi içerki önümiň ösüş depginini saklap galmagy, döwletiň girdejilerini mundan beýläk-de artdyrmagy hem-de ykdysadyýetde bazar gatnaşyklaryny ösdürmegi tabşyrdy. 

Döwlet emlägini hususylaşdyrmagy giň gerimde dowam etdirmek, degişli ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, welaýatlaryň hem-de şäherleriň häkimlikleriniň hususylaşdyrylan desgalarynyň sanyny artdyrmak ilkinji nobatdaky wezipeleriň hatarynda kesgitlenildi. Ýurdumyzyň pul ulgamyny ösdürmegiň hem-de maliýe serişdelerini dolandyrmagyň kämilleşdirilmeginiň, ykdysadyýetiň pudaklaryna gönükdirilýän karz serişdeleriniň netijeli ulanylmagynyň zerurdygy bellenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň daşary ykdysady işini mundan beýläk-de ösdürmek boýunça alnyp barylýan işleriň güýçlendirilmelidigini, daşary söwda dolanyşygynyň kämilleşdirilmelidigini, daşary ýurt döwletleri hem-de halkara maliýe institutlary bilen hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de berkidilmelidigini nygtady. Önümçilik maksatly maýa goýumlaryň möçberlerini we netijeliligini artdyrmak, ýurdumyz üçin amatly şertlerde karz serişdelerini, daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça zerur çäreleri görmek ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda kesgitlenildi. Döwlet Baştutanymyz halkara tejribä esaslanyp, býujet-salgyt ulgamynyň döwrebaplaşdyrylmalydygyny, maliýe hasabatynyň we salgyt salmagyň kadalarynyň hem-de usullarynyň yzygiderli kämilleşdirilmelidigini, ýurdumyzda elektron salgyt salmak ulgamynyň doly ornaşdyrylmalydygyny belledi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow döwlet syýasatynda zähmet serişdelerini netijeli dolandyrmak hem-de zähmet bazarynyň meselelerini utgaşdyrmak boýunça çäreleriň esasy orny eýelemelidigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda raýatlaryň zähmet çekmäge bolan konstitusion hukuklaryny amala aşyrmak üçin şertleri döretmek, täze iş orunlaryny açmak tabşyryldy. 

Biz ýurdumyzyň karz-pul ulgamyna seretmelidiris hem-de maliýe serişdelerini dolandyrmagy gowulandyrmalydyrys diýip, döwlet Baştutanymyz ykdysadyýetimize gönükdirilen karz serişdeleriniň netijeli ulanylmagynyň üpjün edilmegini tabşyrdy. Milli pulumyzyň hümmetini ýokarlandyrmak, daşary ýurt walýutasy bilen geçirilýän amallary düzgünleşdirmek we gözegçilik etmek boýunça degişli işleri hemişe geçirip durmak tabşyryldy. Bütindünýä banky, Aziýanyň Ösüş banky, Yslam Ösüş banky, Ýewropanyň Täzeleniş we ösüş banky hem-de beýleki halkara maliýe institutlary bilen hyzmatdaşlygy dowam etdirmegiň zerurdygyna aýratyn üns çekildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzda Kiçi we orta telekeçiligi goldamagyň gaznasynyň işini güýçlendirmegiň wajypdygyny belläp, bu mesele boýunça teklipleri taýýarlamak babatda görkezme berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz ykdysadyýetimiziň pudaklaryny durnukly ösdürmek üçin zerur çäreleri görmegi dowam etdirmegi, dünýäde emele gelen çylşyrymly ýagdaýlaryň ýurdumyzyň ykdysadyýetine ýetirýän täsirini düýpli seljermegi tabşyrdy. 

Şunuň bilen birlikde, Türkmenistanyň Prezidentiniň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasynyň ýerine ýetirilişine berk gözegçiligi ýola goýmak tabşyryldy. Döwlet Baştutanymyz mejlisiň dowamynda ýurdumyzda iň az zähmet hakynyň derejesine gaýtadan seretmegiň zerurdygyny belläp, bu babatda wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň alty aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi. Nebiti gaz kondensaty bilen çykarmakda gazanylan tehniki-ykdysady görkezijiler, şol sanda “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan nebit çykarmagyň meýilnamasynyň 100,7 göterim ýerine ýetirilendigi barada hasabat berildi. 

Wise-premýer nebitgaz kondensaty bilen üpjün etmegiň meýilnamasynyň 111,5 göterim, nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasynyň 112,1 göterim, benzin öndürmegiň meýilnamasynyň 132,9 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasynyň 115,9 göterim, polipropilen öndürmegiň meýilnamasynyň 153,7 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasynyň 105,4 göterim, suwuklandyrylan gazy öndürmegiň meýilnamasynyň 118,6 göterim ýerine ýetirilendigi barada hasabat berdi. Hasabat döwründe tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy 112,3 göterim, “mawy ýangyjy” eksport etmegiň meýilnamasy 122,4 göterim berjaý edildi. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, maýa goýumlary özleşdirmegiň ösüşi 161,8 göterime deň boldy. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň tebigy baýlyklaryny we serişdelerini netijeli peýdalanmak üçin nebitgaz toplumynyň kärhanalaryny döwrebaplaşdyrmak babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şunuň bilen bir hatarda, önümçilige häzirki zaman tehnologiýalaryny giňden ornaşdyrmagyň, täze iş orunlaryny döretmegi dowam etdirmegiň wajypdygy bellenildi. Döwlet Baştutanymyz ähli tagallalaryň ýangyç-energetika toplumyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge hem-de pudagyň maliýe ýagdaýyny gowulandyrmaga gönükdirilmelidigini belledi. Ygtybarly daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmek hem-de tejribe alyşmak ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda kesgitlenildi. 

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nebitgaz guýularynyň netijeli işlemegini ýokarlandyrmak üçin anyk teklipleri taýýarlamagy tabşyrdy. Nebitgaz pudagynyň işgärleriniň hünär derejesini ýokarlandyrmak, sanly ykdysadyýetiň ösýän şertlerinde önümçilige sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak we bu işi kämilleşdirmek şu günüň möhüm wezipeleriniň hatarynda bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalary bilen tejribe alyşmagy ýola goýmagyň zerurdygyna üns çekildi. 

Döwlet Baştutanymyz geologik-gözleg, seýsmiki-gözleg we buraw işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmagy, häzirki zaman tehnologiýalaryny, şol sanda 3D ölçeg tehnologiýalaryny ulanmak bilen täze nebitgaz ýataklaryny açmagy we özleşdirmegi ileri tutulýan ugurlaryň biri hökmünde kesgitledi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz nebiti gaýtadan işleýän zawodlaryň doly güýjünde işledilmegini gazanmagyň zerurdygyna ünsi çekdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow gözegçilik edýän gurluşyk, senagat we energetika toplumlary, “Türkmenhimiýa” döwlet konserni hem-de Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi tarapyndan şu ýylyň birinji ýarymynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi. Hasabat döwründe gurluşyk-senagat pudagynda önümleri öndürmegiň we işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 153,1 göterim berjaý edildi. Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda meýilnamada bellenilen işler 114,5 göterim möçberinde ýerine ýetirildi. 

«Halkyň Arkadagly zamanasy» şygary astynda geçýän 2022-nji ýylda tutuş ýurdumyz boýunça jemi 52 desgany we binany gurup ulanmaga bermek meýilleşdirilip, şolaryň 18-si ulanyşa tabşyryldy. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi tarapyndan önümleri öndürmegiň we işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 170,4 göterim amal edildi. Ýylyň başyndan bäri Energetika ministrligi boýunça meýilnamada bellenilen önümleri öndürmegiň we işleri ýerine ýetirmegiň möçberi 127,5 göterime barabar boldy. 

Elektrik energiýasyny öndürmegiň ösüşi 114 göterime deň bolup, ony eksport etmegiň ösüşi bolsa 144,1 göterime ýetirildi. “Türkmenhimiýa” döwlet konserni tarapyndan şu ýylyň birinji ýarymynyň jemleri boýunça önüm öndürmegiň hem-de hyzmatlary ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 181,9 göterim ýerine ýetirildi. Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi tarapyndan önüm öndürmegiň we işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 102,4 göterim berjaý edildi. 2022-nji ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda Türkmenistanyň gurluşyk we senagat toplumy boýunça düýpli maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 166,8 göterim amal edildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, wise-premýeriň hem-de gurluşyk-senagat toplumynyň ýolbaşçylarynyň ünsüni öňde durýan wajyp wezipelere çekdi. Hususan-da, ýurdumyzda alnyp barylýan gurluşyklaryň ýagdaýyny tizräk seljermek tabşyryldy. Şu ýyl üçin meýilleşdirilen ähli desgalar öz wagtynda we ýokary hilli gurlup ulanmaga berilmelidir. Hormatly Prezidentimiz 2023-nji ýyl üçin gurluşyk Maksatnamasyny kesgitlemegi hem tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz täze şäherleriň we şäherçeleriň gurluşygyna giň gerimde girişilendigini belläp, bu işleri yzygiderli dowam etdirmegi tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň çäklerinde ýeterlik çig mal serişdeleriniň bardygyny aýdyp, mineral dökünleri öndürýän täze zawodlaryň gurluşygy bilen baglanyşykly meseleleri öwrenmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz elektrik energiýasyny öndürmek we eksport etmek, awtomobil ýollarynyň durkuny täzelemek boýunça taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi babatda aýdyp, şu maksat bilen gurluşyk-senagat toplumyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge hem-de pudagyň maliýe ýagdaýyny gowulandyrmaga möhüm ähmiýet bermegi tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň içerki energetika halkasynyň hem-de Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçiriji ulgamynyň gurluşygyny dowam etmegiň zerurdygyny belledi. Şol bir wagtyň özünde Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentliginiň işine uly üns berilmelidir hem-de ýurdumyzyň ýollarynyň we köçeleriniň ýagdaýy gözegçilikde saklanylmalydyr. Ýollaryň howpsuzlygyny üpjün etmek üçin abatlaýyş we gurluşyk işleri wagtynda geçirilmelidir. 

Hormatly Prezidentimiz döwletimiziň senagat, energetika we himiýa pudaklaryna köp möçberde maýa goýumlary gönükdirýändigini belläp, bu serişdeleri netijeli peýdalanmak babatda wise-premýere anyk görkezmeleri berdi. Aşgabat şäherini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň kabul edilen maksatnamalarynyň hem-de maýa goýum taslamalarynyň ýerine ýetirilişine yzygiderli gözegçilik edilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi. Ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda göz öňünde tutulan çäreleriň durmuşa geçirilmegi zerurdyr. 

Döwlet Baştutanymyz innowasiýalary we häzirki zaman tehnologiýalaryny ornaşdyrmagyň hasabyna gurluşyk pudagyny ösdürmek boýunça alnyp barylýan işleriň güýçlendirilmelidigini belläp, «akylly» şäher we «akylly» ýaşaýyş jaýy taslamalaryny, şeýle hem energiýa çeşmelerini dikeldýän tehnologiýalaryň hasabyna ýaşaýyş jaý taslamalaryny üstünlikli durmuşa geçirmegi möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitledi. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda gurulýan önümçilik hem-de durmuş maksatly binalaryňdyr desgalaryň, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde gurulýan desgalaryň öz wagtynda ulanmaga berilmeginiň döwrüň möhüm talabydygyny aýdyp, ýer serişdeleriniň we ilatly ýerlerde ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygynyň baş meýilnamalaryny taýýarlamak, welaýatlarda, etraplarda, şäherlerde bolsa durmuş maksatly desgalary yzygiderli gurmak meseleleriniň üns merkezinde saklanylmalydygyny belledi. 

Lebap welaýatynyň Köýtendag etrabynda kaliý dökünlerini öndürýän toplumy taslama kuwwatyna çykarmak boýunça çäreleriň meýilnamasyny taýýarlamak hem-de guramaçylyk işlerini güýçlendirmek, ýurdumyzda eksport harytlaryny öndürmegiň Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, Balkan welaýatynyň Hazar we Gumdag şäherlerinde tehniki ýody, bromy we brom önümlerini, Esenguly etrabynda ýod önümlerini öndürmek boýunça bellenen çäreleriň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek, Garabogazköl aýlagynyň baý mineral serişdelerini giňden ulanmak üçin maýa goýum serişdelerini çekmek, «Tejenkarbamid» zawodyny we «Maryazot» önümçilik birleşigini döwrebaplaşdyrmak, «Guwlyduz» kärhanasyny doly täzeden gurmak, öndürýän önümlerini ýerlemegiň täze bazarlaryny tapmak, Balkan welaýatynda Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän täze awtomobil köprüsiniň gurluşygyny ýokary hilli, öz wagtynda amala aşyrmak meseleleri möhüm wezipeler hökmünde kesgitlenildi. Döwlet Baştutanymyz şu meseleleri çaltrak seljerip, degişli işleri geçirmek babatda wise-premýere anyk görkezmeleri berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän düzümlerinde şu ýylyň alty aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi. Hasabat döwründe bu toplum boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüşi 111,3 göterime deň boldy. Awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary boýunça ýük daşamagyň meýilnamasy 112,7 göterim, ýük dolanyşygy boýunça meýilnama bolsa 110,6 göterim berjaý edildi. 

Şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça ýerine ýetirilen hyzmatlaryň ösüşi 111, “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça 132,1, “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça 108,6, “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça 108,3, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça bolsa 107,7 göterime barabar boldy. 

Welaýat merkezlerinde ýolagçy awtomenzilleriniň we elektron enjamlar bilen üpjün edilen awtotürgenleşik meýdançalarynyň, Aşgabadyň Halkara howa menzilinde angarlar toplumynyň, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde ulag we kommunikasiýa toplumynyň welaýat boýunça edara binasynyň, Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde toplumyň işgärleri üçin ýaşaýyş jaýlarynyň, Serhetabat — Turgundy demir ýol geçelgesinde demir ýol köprüleriniň gurluşyklary dowam edýär. Üstaşyr ulag, logistika meseleleri boýunça türkmen-özbek we türkmen-gazak bilelikdäki iş toparlary döredildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Merkezi Aziýanyň we Ýewropanyň çatrygynda amatly çäkde ýerleşen ýurdumyzda ulaglaryň ähli görnüşini ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, ulag-kommunikasiýa toplumynyň kärhanalarynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny, önümçilik-hojalyk işini yzygiderli seljermek bilen, ulag we aragatnaşyk ulgamlarynyň bökdençsiz işlemegini üpjün etmegi, ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň wezipeleriniň ýerine ýetirilişini berk gözegçilikde saklamagy möhüm wezipeleriň hatarynda görkezdi. 

Biz awtomobil ulaglary bilen daşalýan ýükleriň möçberlerini has-da artdyrmalydyrys hem-de ýurdumyzdan geçýän üstaşyr geçelgeleri ösdürmek babatda halkara hyzmatdaşlygy dowam etmelidiris, şunda Demirgazyk — Günorta ugry boýunça ýük daşalýan Gazagystan — Türkmenistan — Eýran demir ýolunyň ulanmaga berilmegi bilen, Ýakyn Gündogaryň, Günorta we Günorta-Gündogar Aziýa ýurtlaryna eksport edilýän harytlaryň möçberini artdyrmak üçin ähli tagallalary etmelidiris diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sözüni dowam etdi. 

Döwlet Baştutanymyz Türkmenbaşynyň Halkara deňiz portunda gämileri gurmak üçin ähli şertleriň döredilendigini göz öňünde tutup, ýurdumyzda gämi gurluşygyny tapgyrlaýyn ýola goýmak barada aýdyp, ýörite ugurlarda ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamagyň hem-de bu ugurda üpjünçiligi gowulandyrmagyň wajypdygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz «Türkmenhowaýollary» agentliginiň howa menzillerinde häzirki zaman ulag geçelgelerini döretmek we howa menzillerini has netijeli ulanmak üçin zerur çäreleri görmek, «TürkmenÄlem 52oE» milli emeli hemrasynyň transponder mümkinçiliklerini doly ulanmak wezipeleriniň zerurdygyna ünsi çekdi. 

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisiniň dowamynda M.Çakyýewi Balkan welaýaty boýunça jogapkär edip bellemek hakynda Karara gol çekdi we bu ugurda öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi babatda agentligiň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew söwda we dokma toplumynyň ministrliklerinde, telekeçilik ulgamynda şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi. Hasabat döwründe Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüşi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 100,3 göterime, önüm öndürmegiň ösüşi bolsa 105,6 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrliginiň edaralarynda taýýarlanan önümleriň, şol sanda pagta ýüplüginiň, matalaryň önümçiliginiň ösüşi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, degişlilikde, 136 göterime we 128,7 göterime deň boldy. Tikin we trikotaž önümleriniň ösüşi 115,8 göterime, gön önümçiliginiň ösüşi bolsa 107,9 göterime barabar boldy. 

“Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň kärhanalarynda haly önümçiliginiň meýilnamasy 116,2 göterim ýerine ýetirildi. Döwlet haryt-çig mal biržasynda hasabat döwründe söwda geleşikleriniň 149-sy geçirilip, şolarda 18 müň 255 şertnama hasaba alyndy. Söwda-senagat edarasy boýunça şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň ösüşi 104,1 göterime deň boldy. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça oba hojalyk we azyk önümleriniň önümçiliginiň ösüşi şu ýylyň alty aýynda 167,9 göterime, senagat önümçiligi bolsa 110,1 göterime barabar boldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow wise-premýere we bu toplumyň ýolbaşçylaryna ýüzlenip, toplumda sarp ediş harytlarynyň, aýratyn-da, oba hojalyk pudagynda öndürilýän önümleriň möçberlerini artdyrmak boýunça işleriň güýçlendirilmelidigini aýdyp, wise-premýere her gün azyk harytlary bilen üpjünçiligiň ýagdaýyna baha berip durmagy tabşyrdy. Dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlara baglylykda, içerki bazaryň azyk we ilkinji nobatda zerur bolan beýleki harytlar bilen üpjünçiligi gowulandyrylmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň kärhanalaryna zerur kömegi bermek hem-de kiçi, orta we iri telekeçiligi mundan beýläk-de goldamak boýunça anyk görkezmeleri berdi. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda öndürilýän ýokary hilli azyk we dokma önümleriniň eksportyny giňeltmegiň, daşary ýurtlar bilen söwda gatnaşyklaryny pugtalandyrmagyň, şeýlelikde, Söwda-senagat edarasynyň işini güýçlendirmegiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekip, döwletimiziň dokma senagatyna köp möçberde serişdeleri gönükdirendigini göz öňünde tutup, pudagyň kärhanalarynyň öndürijiligini hem-de düşewüntliligini ýokarlandyrmagy tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz gadymy haly sungatymyzyň milliligini we nepisligini gorap saklamagyň hem-de öndürilýän halylaryň görnüşlerini köpeltmegiň zerurdygyny belläp, ýerlenilýän haly önümleriniň möçberlerini artdyryp, täze bazarlary, satuw usullaryny gözlemegiň hasabyna girdejileri ýokarlandyrmagyň häzirki döwrüň möhüm wezipesidigini belledi hem-de bu babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk görkezmeleri berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa gözegçilik edýän ulgamynda şu ýylyň alty aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Hasabat döwründe şanly senelere bagyşlanan çäreler guraldy, 2022-nji ýylyň «Halkyň Arkadagly zamanasy» diýlip yglan edilmegi mynasybetli döredijilik duşuşyklary, ylmy-amaly maslahatlar hem-de sergiler, wagyz-nesihat çäreleri, Mary welaýatynda Medeniýet hepdeligi geçirildi. Dutar ýasamak senetçiligini, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatyny giňden wagyz etmek, zehinli bagşy-sazandalary ýüze çykarmak hem-de olary höweslendirmek maksady bilen, “Çalsana, bagşy!” bäsleşigi yglan edildi. Şeýle hem ýurdumyzyň teatrlaryna “Milli” we “Akademiki” hukuk derejesini bermegiň tertibi tassyklanyldy. 

Halkara hyzmatdaşlygyň çäklerinde sanly ulgam arkaly dürli çäreler geçirildi. Türkmen hünärmenleri birnäçe halkara onlaýn çärelere, maslahatlara gatnaşdylar. Paýtagtymyzda teatr festiwaly, milli medeniýetimize we sungatymyza bagyşlanan täze neşirleriň tanyşdyrylyş dabarasy boldy. Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni mynasybetli Ahal welaýatynyň çäginde ýerleşýän “Türkmeniň ak öýi” binasynyň ýanynda konsert geçirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, medeniýet edaralarynyň medeni-köpçülik çäreleri, baýramçylyklar geçirilende, häzirki zaman innowasion tehnologiýalarynyň giňden ulanylmalydygyny, teatrlaşdyrylan çärelerde, milli baýramçylyklarda türkmen halkynyň däp-dessurlarynyň, medeni we ruhy gymmatlyklarynyň giňden açylyp görkezilmelidigini belledi. 

Döwlet Baştutanymyz ýaş nesliň milli däp-dessurlar, aýdym-sazymyz we gadymy medeni mirasymyz bilen hemmetaraplaýyn tanyşmagy üçin zerur şertleriň döredilmelidigini nygtap, medeniýet ulgamynyň edara-kärhanalarynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny yzygiderli seljerip durmagy tabşyrdy. Berkarar döwletimiziň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygy mynasybetli geçiriljek döwlet çärelerine gowy taýýarlyk görülmelidir we olaryň ýokary guramaçylyk derejesi üpjün edilmelidir. 

Döwlet Baştutanymyz medeniýet we syýahatçylyk pudagynda sanly muzeý ulgamlaryny ornaşdyrmagyň, sanly muzeý eksponatlaryny döretmegiň hem-de uzak aralykdan sergileri guramagyň wajypdygyny belläp, Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti bilen bilelikde jemgyýetiň gyzyklanma bildirýän teleradiogepleşiklerini guramagyň wajypdygyna ünsi çekdi. 

Halkymyzyň maddy däl medeni mirasynyň gymmatlyklaryny halkara derejede ykrar etdirmek üçin alnyp barylýan işler dowam etdirilmelidir. Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasy (ÝUNESKO) bilen hyzmatdaşlyk ösdürilmelidir. Garaşsyzlyk ýyllarynda berkarar döwletimiziň gazanan üstünliklerini we özgertmeleri giňden açyp görkezmek boýunça täsirli çäreler geçirilmelidir hem-de bu ugurda halkara teleradiokompaniýalar bilen işjeň hyzmatdaşlyk ýola goýulmalydyr. 

Hormatly Prezidentimiz gazet-žurnallarda geljekde-de dürli görnüşli eserleriň sanyny artdyrmagyň möhüm wezipe hökmünde kesgitlenendigini belläp, döredilýän eserleriň halkymyzy watançylyk ruhunda terbiýelemäge, ýurdumyzyň gazanan üstünlikleri, şanly wakalar bilen tanyşdyrmaga gönükdirilmelidigini aýtdy we bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýew şu ýylyň birinji ýarymynda bilim, ylym, saglygy goraýyş we sport ulgamlarynda geçirilen işler barada hasabat berdi. Hasabat döwründe bilim işini döwrebaplaşdyrmak, sanly bilimi ösdürmek boýunça işler dowam etdirildi. Okuw kitaplary, gollanmalar neşir edildi. Talyplar, okuwçylar halkara ders we internet bäsleşiklerinde üstünlikli çykyş edip, altyn, kümüş, bürünç medallara mynasyp boldular. 

Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde sanly ulgam arkaly halkara internet olimpiadalary guraldy, “Garaşsyzlygyň merjen däneleri”, “Ýylyň terbiýeçisi — 2022”, “Ýylyň mugallymy — 2022”, “Talyp gözeli — 2022” bäsleşikleri, “Soňky jaň” dabarasy guramaçylykly geçirildi. Hasabat döwründe sanly ulgam arkaly halkara guramalaryň wekilleri bilen duşuşyklar, daşary ýurtlaryň hyzmatdaş ýokary okuw mekdepleri bilen okuw-usulyýet maslahatlary guraldy. “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar» atly halkara ylmy maslahat, Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy geçirildi.  

Ýurdumyzyň bejeriş-öňüni alyş edaralarynda lukmançylygyň dürli ugurlary boýunça işler dowam etdirildi. Türkmenistanyň Prezidentiniň Kararlary bilen, buýan köküni gaýtadan işläp, glisirrizin turşusyny öndürýän kärhananyň gurluşygyna badalga berildi, “Türkmenistany temmäkiden azat ýurda öwürmek boýunça 2022 — 2025-nji ýyllar üçin Milli maksatnama” tassyklanyldy. Türkmenbaşy şäherinde köpugurly hassahananyň, Daşoguz şäherinde köpugurly we onkologiýa hassahanalarynyň dabaraly açylyşlary boldy. 

 Ýylyň başyndan bäri geçen döwürde milli türgenlerimizi halkara ýaryşlara taýýarlamak boýunça işler ýerine ýetirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow wise-premýer S.Toýlyýewi Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň bilim, ylym, saglygy goraýyş, sport, ýaşlar we jemgyýetçilik meseleleri boýunça orunbasary wezipesinden boşatdy. Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň bilim, ylym, saglygy goraýyş, sport, ýaşlar we jemgyýetçilik meseleleri boýunça orunbasary wezipesine N.Amannepesowy belläp, ony saglygy goraýyş we derman senagaty ministri wezipesinden boşatmak barada karara gelendigini aýtdy. 

N.Amannepesow, özüne jogapkärli wezipäniň ynanylandygy üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, bu wezipede ak ýürekden zähmet çekip, öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda ähli zerur tagallalary gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. Hormatly Prezidentimiz N.Amannepesowa täze wezipede üstünlik arzuw edip, onuň Mary welaýaty boýunça jogapkär edilip bellenilýändigini aýtdy. 

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz saglygy goraýyş we derman senagaty ministri wezipesine A.Germanowy belläp, ony ministriň orunbasary wezipesinden boşadýandygyny mälim etdi. 

A.Germanow özüne bildirilen ynam üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, ministrligiň öňünde durýan wezipeleriň abraý bilen ýerine ýetirilmegi ugrunda ähli bilimini gaýgyrman işlejekdigine ynandyrdy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow A.Germanowa täze wezipede uly üstünlikleri gazanmagyny arzuw etdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň rektory wezipesine A.Atabaýewany belläp, ony Mary welaýatynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatmak baradaky resminama gol çekdi. 

 A.Atabaýewa bildirilen ýokary ynam üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow başga işe geçmegi sebäpli, D.Myradowy S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň rektory wezipesinden boşadýandygyny aýtdy hem-de bu wezipä A.Gapurowy belläp, ony Türkmen oba hojalyk institutynyň rektory wezipesinden boşatmak baradaky resminama gol çekdi. 

A.Gapurow özüne bildirilen belent ynam üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, ýokary okuw mekdebiniň işini talabalaýyk ýola goýmak ugrunda ähli zerur tagallalary gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. 

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Türkmen oba hojalyk institutynyň rektory wezipesine D.Ýolowy belläp, ony Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň ylmy işler boýunça prorektory wezipesinden boşadýandygyny mälim etdi. 

D.Ýolow özüne bildirilen ýokary ynam üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda ukyp-başarnygyny gaýgyrman işlejekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow 2022-2023-nji okuw ýylynda Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasyna diňleýjileri kabul etmegiň, ýokary we orta hünär okuw mekdeplerine okuwa kabul etmegiň meýilnamalaryny tassyklamak, şeýle hem ýokary we orta hünär okuw mekdeplerine okuwa kabul etmek boýunça döwlet toparynyň düzümini tassyklamak hakynda Buýruklara gol çekdi. Döwlet Baştutanymyz okuwa kabul ediljek diňleýjilere we talyplara üstünlik arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz N.Amannepesowa we ulgamyň ýolbaşçylaryna ýüzlenip, okuw ýylynyň tamamlanandygyny nygtap, giriş synaglaryndan başga-da, täze okuw ýylyna hem gowy taýýarlyk görmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Orta we ýokary okuw mekdeplerinde ýeňil we düýpli abatlaýyş işleri geçirilmelidir. Sagaldyş-dynç alyş merkezlerinde çagalaryň tomusky dynç alşy talabalaýyk guralmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz Hökümetiň bilim işgärleri bilen geçiriljek maslahatyna gowy taýýarlyk görmegiň zerurdygyny belläp, maslahatda bilim ulgamyny özgertmek boýunça nobatdaky çärelere serediljekdigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, bu çäreleriň ählisine oňat taýýarlyk görülmelidir. Ýokary okuw mekdeplerine giriş synaglaryna jemgyýetçilik gözegçiligi üpjün edilmelidir. Şeýle-de ähli mekdeplerde sanly ulgam boýunça täze okuwlary geçirmäge taýýarlyk görülmelidir. 

Hormatly Prezidentimiz bu baradaky gürrüňi dowam edip, ulgamyň düzümleriniň öňünde durýan anyk wezipeleri kesgitledi. Ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport, ýaşlar we jemgyýetçilik guramalarynyň işini döwrüň talaplaryna laýyk kämilleşdirmek, ulgamyň düzüm birlikleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkidip, maliýe hem-de ykdysady ýagdaýyny gowulandyrmak, bilim edaralarynda okuw maksatnamalaryny we meýilnamalaryny, okuw kitaplaryny hem-de gollanmalaryny öňdebaryjy dünýä tejribesine laýyklykda, yzygiderli kämilleşdirmek zerur bolup durýar. 

Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde berilýän bilimiň hilini mundan beýläk-de ýokarlandyrmak maksady bilen, olary bilim görkezijileri babatda dünýä belli okuw mekdepleriniň sanawyna girizmek boýunça degişli işler geçirilmelidir. Hökümetara ylalaşyklara laýyklykda, ýaşlaryň daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdeplerinde okamagyna has uly üns bermelidiris, ýokary we orta hünär okuw mekdeplerini tölegli esasda tamamlan talyplara iki ýyllyk hökmany zähmet tejribesi bolmazdan diplom bermek baradaky teklipleri taýýarlamak gerek diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi. 

Hormatly Prezidentimiz lukmançylyk hyzmatlaryna üpjünçilik, ýokary hilli derman serişdelerine elýeterlilik, eneleri we çagalary goramak boýunça çäreleri güýçlendirmek meseleleriniň wajypdygyny belläp, ýurdumyzyň ilatynyň sanitariýa-epidemiologik abadançylygyny saklamak, ýokanç keselleriň ýaýramagynyň öňüni almak boýunça çäreleri talabalaýyk guramagy tabşyrdy. 

Dünýäniň ösen ýurtlarynyň öňdebaryjy kliniki merkezleri we lukmançylyk mekdepleri bilen hyzmatdaşlygy dowam etmek, saglygy goraýyş ulgamyna ylmy barlaglaryň netijelerini ornaşdyryp, keselleriň öňüni almagyň, anyklamagyň, bejermegiň we hassalary sagaltmagyň täze usullaryny işläp taýýarlamak meselelerine aýratyn ähmiýet berilmelidir. Aýratyn-da, çagalary ýaşlygyndan terbiýelemek, olaryň fiziki we ruhy taýdan saglygyny goramak üçin döwrüň talaplaryna laýyklykda, mekdebe çenli çagalar edaralarynda alnyp barylýan işleri kämilleşdirmegiň, şol bir wagtyň özünde halkymyzyň milli aýratynlyklaryny saklamagyň möhümdigini belläp, hormatly Prezidentimiz ösüp gelýän nesillerimiziň saglygyny berkitmek, ýaramaz endiklere garşy göreşmek maksady bilen ýaşlary bedenterbiýe hem-de köpçülikleýin sport bilen meşgullanmaga işjeň çekmek, çagalaryň tebigy zehinini, başarnygyny, şahsy mümkinçiliklerini ýüze çykarmak we ösdürmek boýunça zerur işleri guramagy tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda ýaşlar syýasatynyň wezipeleriniň ýerine ýetirilişine yzygiderli gözegçiligiň ýola goýulmalydygyny belläp, ýaşlary iş bilen üpjün edip, alan hünär bilimini önümçilikde, döwlet gullugynda, ylym we döredijilik ugurlarynda peýdalanmaklary üçin has amatly şertleriň döredilmelidigini aýtdy. 

Hormatly Prezidentimiz Ylymlar akademiýasynyň, halk hojalygynyň ösüşinde ylmy tehnologiýalaryň möhümdigini nazara alyp, innowasiýalary, öňdebaryjy usullary we tejribeleri önümçilige giňden ornaşdyrmak üçin häzirki zaman barlaglaryny we işläp taýýarlamalaryny dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi, ylmy barlaglary, ylmy açyşlary höweslendirmegiň, innowasion tehnologiýalary, öňdebaryjy dünýä tejribesini önümçilige ornaşdyrmagy hemişelik esasda amala aşyrmagyň wajypdygyna ünsi çekip, bu babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda DIM-niň alyp baran işleriniň netijeleri barada hasabat berdi. 

Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat ugruny durmuşa geçirmek, ozal berlen tabşyryklary ýerine ýetirmek hem-de öňde goýlan wezipeleri çözmek maksady bilen, garalýan döwürde degişli işler geçirildi. 

Ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde oňyn hyzmatdaşlygy ösdürmekde özara saparlara, duşuşyklara, ýokary derejedäki gepleşiklere aýratyn ähmiýet berilýär. Şunuň bilen baglylykda, şu ýylyň aprel aýynda Hindistan Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana döwlet sapary bilen gelendigi bellenildi. Iýun aýynda döwlet Baştutanymyz Russiýa Federasiýasyna hem-de Eýran Yslam Respublikasyna resmi saparlary amala aşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde 29-njy iýunda Aşgabat şäherinde Azerbaýjan Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň hem-de Russiýa Federasiýasynyň Prezidentleriniň gatnaşmagynda altynjy Hazar sammitiniň geçirilmegi möhüm ähmiýetli waka öwrüldi. Häzirki wagtda möhüm halkara çärelere taýýarlyk işleri dowam etdirilýär. 

Biziň ýurdumyz BMG-niň çäklerinde hyzmatdaşlyga jogapkärçilikli çemeleşýändigini hemişe görkezýär. Şunuň bilen baglylykda, 7-nji iýunda Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 77-nji mejlisiniň wise-başlyklygyna biragyzdan saýlanandygy bellenildi. 

Hasabat döwründe Türkmenistanyň Prezidentiniň daşary ýurtlaryň birnäçesiniň Baştutanlary bilen telefon arkaly söhbetdeşlikleri geçirildi. 

Parlamentleriň ugry boýunça özara bähbitli gatnaşyklary pugtalandyrmak Watanymyzyň daşary syýasy işiniň wajyp ugurlarynyň biridir. Maý aýynda Aşgabatda Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýa Federasiýasynyň Parlamentara forumynyň geçirilmegi bu ugurda netijeli çäre boldy. 

Hasabat döwründe Daşary işler ministrliginiň ugry boýunça daşary ýurtlar we halkara guramalar bilen bilelikde dürli gepleşiklerdir duşuşyklar guraldy. DIM-niň ugry boýunça ikitaraplaýyn geňeşmeler yzygiderli häsiýete eýe boldy. Ýylyň başyndan bäri bu ugurda birnäçe duşuşyklar geçirildi. 

Şeýle hem ýurdumyzyň daşary ykdysady gatnaşyklaryny giňeltmek boýunça yzygiderli çäreler görülýär. 2022-nji ýylyň 23-nji fewralynda Ženewa şäherinde (Şweýsariýa Konfederasiýasy) geçirilen Bütindünýä Söwda Guramasynyň Baş geňeşiniň nobatdaky mejlisinde Türkmenistanyň bu gurama “goşulyşýan döwlet” (işjeň synçy) derejesine eýe bolandygyny aýratyn bellemek gerek. Mundan başga-da, şu ýylyň 15-nji martynda ýurdumyzyň 2022 — 2028-nji ýyllar döwri üçin Birleşen Milletler Guramasynyň Halkara söwda hukugy boýunça komissiýasynyň agzalygyna saýlanmagy möhüm ähmiýete eýedir. 

Garalýan döwürde daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek boýunça, şol sanda bilelikdäki hökümetara toparlaryň we beýleki degişli düzümleriň çäklerinde duşuşyklardyr gepleşikler geçirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Bitarap Watanymyzyň parahatçylyk söýüjilikli, döredijilikli daşary syýasat strategiýasyny durmuşa geçirmek bilen, geljekde-de ikitaraplaýyn görnüşde-de, köptaraplaýyn görnüşde-de köpugurly hyzmatdaşlygy has-da giňeltjekdigini nygtady. Türkmenistan goňşy ýurtlar bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklary ösdürip, dünýäniň beýleki sebitlerindäki döwletler bilen hem netijeli gatnaşyklary yzygiderli pugtalandyrýar. 

BMG hem-de beýleki iri halkara guramalar bilen köpýyllyk hyzmatdaşlyk okgunly häsiýete eýedir. Döwlet Baştutanymyz biziň ýurdumyz geljekde-de sebit we ählumumy derejede özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerinde işjeň hem-de öňdebaryjy orny eýelär diýip, wise-premýere, DIM-niň ýolbaşçysyna bu ugurdaky işleri yzygiderli dowam etmegi tabşyrdy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Konsepsiýasyny tassyklamak meselesi boýunça hasabat berdi. Bu resminama hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň garamagyna hödürlenildi. 

Konsepsiýa DIM-niň öňünde goýlan möhüm wezipeler hem-de häzirki zaman talaplary göz öňünde tutulyp taýýarlanyldy. Ol ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, Watanymyzyň hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesini iş ýüzünde amala aşyrmak, daşary ykdysady gatnaşyklary giňeltmek, durnukly ösüşe hemmetaraplaýyn ýardam bermek, halkara gatnaşyklary ynsanperwerleşdirmek ýaly möhüm maksatlara ýetmäge gönükdirilendir. 

Bu resminama sebit we ählumumy derejede syýasy hem-de geoykdysady ýagdaýlaryň öwrenilmegine esaslanýan degişli ugurlary öz içine alýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan geljekde-de BMG-niň we beýleki halkara guramalaryň çäklerinde yzygiderli hyzmatdaşlyga ygrarly bolar. Mundan başga-da, bu Konsepsiýa biziň ýurdumyza dünýä ykdysadyýetiniň häzirki emele gelen ýagdaýyny nazara almak bilen, esasy maliýe, ykdysady we söwda edaralarynyň işine has işjeň gatnaşmaga mümkinçilik berer. Onda Türkmenistanyň energetika, ulag we kommunikasiýalar ulgamlarynda iri taslamalaryň ähmiýeti, bu ugurlardaky öňde durýan wezipeler beýan edilýär. 

Resminamada sanly diplomatiýanyň ösdürilmegine, maglumat howpsuzlygynyň we kiberhowpsuzlygyň üpjün edilmegine aýratyn üns berilýär. Şunuň bilen baglylykda, bu Konsepsiýa degişli çäreler we teklipler, şol sanda halkara ugurdaş düzümler bilen hyzmatdaşlyk boýunça çäreler girizilendir. 

Konsepsiýada Türkmenistanyň ekologik meseleler boýunça başlangyçlary esasynda täze ugurlary öz içine alýan sebit hyzmatdaşlygyny giňeltmek boýunça anyk wezipeler kesgitlenendir. Şeýle-de lukmançylyk diplomatiýasyny, biologik howpsuzlygyň ählumumy ulgamynyň möhüm meselelerine degişli çäreleri işjeňleşdirmek göz öňünde tutulýar. 

Medeni-ynsanperwer ulgamda halkymyzyň ruhy we taryhy mirasyny dünýäde wagyz etmek babatda ÝUNESKO bilen hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de giňeldilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Sebit boýunça goňşy ýurtlar bilen netijeli hyzmatdaşlygy we ysnyşykly gatnaşyklary pugtalandyrmak hem ileri tutulýan ugurlar hökmünde kesgitlenildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp we hödürlenilen Konsepsiýany makullap, onda Türkmenistanyň geljek ýedi ýylda daşary syýasy ugruny durmuşa geçirmegiň täze wezipeleriniň we çemeleşmeleriniň beýan edilendigini belledi. Bu wezipeler Bitarap döwletimiziň daşary syýasatynyň ileri tutulýan bäş strategik ugruna esaslanýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň döwletara derejede hyzmatdaşlygy ösdürmek bilen, köptaraplaýyn görnüşde netijeli gatnaşyklara üýtgewsiz eýerýändigini tassyklap, Türkmenistanyň ekologik ugurly başlangyçlaryny öňe sürmek we bu babatda daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek boýunça işleri dowam etmegiň zerurdygyny nygtady. 

Türkmenistanyň gatnaşmagynda dürli halkara çäreleri geçirmek boýunça teklipleri taýýarlamak we hödürlemek zerurdyr. Şu ýyl ýurdumyzda geçirilmegi meýilleşdirilen halkara çärelere düýpli taýýarlyk görülmelidir hem-de olaryň ýokary guramaçylyk derejesi üpjün edilmelidir diýmek bilen, bu Konsepsiýany tassyklamak hakynda Karara gol çekip, hormatly Prezidentimiz wise-premýere, DIM-niň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymow paýtagtymyzda şu ýylyň birinji ýarymynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi. 

Hasabat döwründe Aşgabat şäheriniň häkimliginiň garamagyndaky hojalyk hasaplaşygyndaky edara-kärhanalarda ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň meýilnamasy 120,2 göterim berjaý edildi. Geçen alty aýyň dowamynda Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça düýpli maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 113,4 göterim ýerine ýetirildi. 

Meýilnama laýyklykda, şu ýyl paýtagtymyzda dürli maksatly desgalaryň 8-si ulanmaga berler. Häzirki döwürde bu desgalardaky gurluşyk işleri talabalaýyk alnyp barylýar. Şunda paýtagtymyzyň etraplarynda önümçilik hem-de durmuş maksatly desgalaryň gurluşygynda ýokary hil derejesini üpjün etmek we bellenen möhletlerde ulanmaga tabşyrmak ugrunda zerur tagallalar edilýär. 

Şäheriň jemagat hojalygy düzümleriniň işgärleri paýtagtymyzyň çäklerinde arassaçylyk, abadanlaşdyryş işlerini degişli derejede dowam etdirýärler. Şol bir wagtyň özünde şäher seýilgählerinde, gök zolaklarda ideg işleri talabalaýyk alnyp barylýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Aşgabat şäherini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalarynyň we maýa goýum taslamalarynyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň, paýtagtymyzyň binagärlik-şähergurluşyk keşbini mundan beýläk-de abadanlaşdyrmagyň, ilatyň ýaşamagy, zähmet çekmegi, dynç almagy üçin has amatly şertleri döretmegiň, ähli amatlyklary bolan binalaryň hem-de seýilgähleriň, ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygyny dowam etdirmegiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekdi. 

Döwlet Baştutanymyz dynç alyş möwsüminiň dowam edýändigini nazara alyp, Aşgabatda «Altyn kölüň» kenaryndaky dynç alyş zolagynda häzirki zaman desgalarynyň we binalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň 17-nji tapgyrynyň gurluşygyny dowam etdirmegi hem-de paýtagtymyzda täze, döwrebap «Aşgabat-siti» ýaşaýyş toplumyny gurmak boýunça degişli işleri geçirmegi tabşyrdy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde ýurdumyzyň welaýatlarynyň häkimleri sebitlerde şu ýylyň 6 aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdiler. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Häkim welaýatda şu ýylyň birinji ýarymynda alnyp barlan işleriň jemleri we galla oragynyň netijeleri, gowaça ideg etmek boýunça alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, Oba milli maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. 

Welaýat boýunça şu ýyl 195 müň gektar meýdanda ösdürilip ýetişdirilen hasyly ýitgisiz ýygnap almak, galla kabul ediş bölümlerine, galla kärhanalaryna daşamak işleri sazlaşykly dowam edýär. Şol bir wagtyň özünde orakdan boşan meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işleri geçirilýär. Şunda ýerleri ekiş möwsümine talabalaýyk taýýarlamak ugrunda alnyp barylýan işler agrotehniki kadalara doly laýyk gelýär. 

Häkim welaýat boýunça şu ýyl 135 müň gektara gowaça ekilendigini we häzirki döwürde gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi işleriniň we mineral dökünler bilen iýmitlendirmegiň talabalaýyk alnyp barylýandygyny habar berdi. Şunda zyýankeşleriň we keselleriň ýüze çykmagynyň öňüni almak boýunça zerur işler geçirilýär. Welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda ösdürilip ýetişdirilýän gök, bakja we beýleki ekinleri terligi bilen sarp edijilere, içerki bazarlara ýetirmek, şunda ýurdumyzda azyk bolçulygynyň üpjün edilmegine mynasyp goşant goşmak ugrunda zerur tagallalar edilýär. 

Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew sebitde şu ýylyň birinji ýarymynda alnyp barlan işleriň jemleri we galla oragynyň netijeleri barada hasabat berdi. Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda zerur tagallalar edilýär. 

Hasabatyň çäklerinde ýetişdirilen bugdaý hasylyny iň soňky dänesine çenli ýygnap almak we orakdan boşan meýdanlarda sürüm işlerini geçirmek hem-de ýerleri indiki ekiş möwsümine taýýarlamak işleriniň talabalaýyk alnyp barylýandygy barada aýdyldy. Şol bir wagtyň özünde gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi işleri, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek hem-de ösüş suwuny tutmak agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylýar. 

Welaýatda ösdürilip ýetişdirilen ýeralmanyň, gök we bakja ekinleriniň hasylyny ýygnap almak hem-de güýz möwsüminde ekilmegi meýilleşdirilýän oba hojalyk ekinleriniň ekişine taýýarlyk işleri utgaşykly dowam edýär. Şeýle-de häkim welaýatyň çäklerinde gurluşygy alnyp barylýan dürli maksatly desgalardaky işleriň ýagdaýy we onuň depginlerini güýçlendirmek ugrunda amala aşyrylýan çäreler barada hasabat berdi. 

Soňra Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow demirgazyk sebitde şu ýylyň birinji ýarymynda alnyp barlan işleriň jemleri barada hasabat berdi. Şunda welaýatyň galla we gowaça meýdanlarynda alnyp barylýan işler, Oba milli maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi baradaky maglumatlar hasabatyň özenini düzdi. 

Döwlet Baştutanymyzyň tagallasy bilen obasenagat toplumynda ýaýbaňlandyrylan özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmek hem-de azyk üpjünçiligini pugtalandyrmak boýunça öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmek maksady bilen, welaýatyň degişli düzümleriniň utgaşykly işi üpjün edilýär. 

Şu günler ýetişdirilen galla hasylyny ýitgisiz ýygnap almak bilen bir hatarda gowaça ekilen meýdanlarda degişli ideg işleri agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylýar. Şeýle hem welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda ösdürilip ýetişdirilen gök we bakja ekinleriniň hasylyny ýygnamak, ýerleri güýzki möwsüme taýýarlamak işleri talabalaýyk ýola goýuldy. 

Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew sebitde şu ýylyň birinji ýarymynda alnyp barlan işleriň jemleri barada aýtmak bilen, galla oragynyň netijeleri, gowaça ideg etmek boýunça alnyp barylýan işler, Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. 

Welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynyň hasyllylygyny ýokarlandyrmak, oňa häzirki zaman ylmynyň gazananlaryny ornaşdyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilýär. Şunda ýygnalan galla hasylyny elewatorlara we ammarlara daşamak, ekinden boşan meýdanlarda sürüm işlerini geçirmek we gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işlerinde kuwwatly oba hojalyk tehnikalarynyň güýjünden doly peýdalanmak meselelerine möhüm ähmiýet berilýär. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew şu ýylyň birinji ýarymynda alnyp barlan işleriň jemleri barada hasabat berdi. Şunda hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň sebitleriniň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilýändigi, halkymyzyň durmuş derejesiniň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilen giň gerimli maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigi barada aýdyldy. 

Häkim welaýatyň ekin meýdanlarynda ýetişdirilen galla hasylyny doly ýygnamak işleriniň orakdan boşan meýdanlarda sürüm we tekizlemek işleri bilen utgaşykly alnyp barylýandygy hakynda hasabat berdi. Şeýle hem gowaça ekilen meýdanlarda ideg işleri, hususan-da, hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak işleri agrotehniki talaplara laýyklykda alnyp barylýar. 

Halkymyzy azyk önümleri bilen doly üpjün etmek boýunça öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmegiň çäklerinde şu günler ýetişdirilen gök-bakja ekinlerini ýygnap almak we güýzki ekinleriň ekişine taýýarlyk görmek işleri utgaşykly dowam edýär. Häkim şular barada aýtmak bilen, Oba milli maksatnamasyny ýerine ýetirmegiň çäklerinde welaýatda gurluşygy alnyp barylýan desgalardaky işleriň depginlerini ýokarlandyrmak, gurluşyklaryň ýokary hil derejesini üpjün etmek we desgalary bellenilen möhletlerde ulanmaga tabşyrmak ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigi barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Mary welaýatynyň häkiminiň bilim, medeniýet, saglygy goraýyş we sport boýunça orunbasary wezipesine Arzygül Orazowany belläp, ony Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatmak hakynda Karara gol çekdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň alty aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri, şeýle-de oba hojalyk işleriniň geçirilişi barada hasabat berdi. 

Obasenagat toplumy boýunça önümçiligiň ösüşi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 110,1 göterime barabar boldy. Şunda Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça bu görkeziji 110,7 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 104,1 göterime, “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 103,4 göterime deň boldy. 

Wise-premýer ýurdumyzda azyk önümleriniň önümçiligi baradaky görkezijiler hakynda-da hasabat berdi. Hususan-da, gök önümleri öndürmek baradaky meýilnama 114,8 göterim, bakja önümlerini öndürmegiň meýilnamasy 118,3 göterim, ýeralmanyň önümçilik meýilnamasy 120,7 göterim berjaý edildi. Maýa goýumlary özleşdirmegiň meýilnamasy 163,3 göterim ýerine ýetirildi. 

Tutuş ýurdumyz boýunça ýygnalan galla hasyly geljek ýylda içerki sarp edijileri doly üpjün etmäge mümkinçilik berýär. Şu günler ýurdumyzyň sebitlerinde galla oragy dowam edýär we ýygnalan galla hasylyny degişli derejede saklamak, bugdaýy kabul ediş bölümlerinden elewatorlara, ammarlara daşamak boýunça zerur işler alnyp barylýar. Galladan boşan meýdanlary gök, bakja we beýleki oba hojalyk ekinlerini ekmek üçin taýýarlamak işleri agrotehniki kadalara laýyklykda dowam edýär. 

Gowaça ideg işleri talabalaýyk derejede alnyp barylýar. Şol bir wagtyň özünde ekerançylyk meýdanlaryny suw bilen üpjün etmek, zerur suw gorlaryny döretmek boýunça degişli işler geçirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, wise-premýere hem-de welaýatlaryň häkimlerine, oba hojalyk toplumynyň ýolbaşçylaryna oba hojalygyny ösdürmek, aýratyn-da, pagtanyň öndürilýän möçberlerini artdyrmak boýunça kabul edilen maksatnamalary durmuşa geçirmegi işjeň alyp barmak babatda birnäçe anyk görkezmeleri berdi. 

Edermen gallaçylar häzire çenli her gektardan 20 sentnerden gowrak däne ýygnadylar. Bu bolsa geljek ýyl halkymyzy zerur bolan galla, un, çörek we çörek önümleri bilen doly üpjün etmäge ýetýär. Häzirki döwürde galla oragy dowam edýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi hem-de öz işine yhlasly gallaçylardan has gowy netijelere, belent sepgitlere garaşýandygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiz wise-premýere ýetişdirilen galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak ugrunda ýerine ýetirilýän işleri dowam etdirmegi tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz şu ýyl meýdanlarda gowaçanyň bol hasylynyň ýetişýändigini aýdyp, bu ekiniň ykdysadyýetimiz üçin örän möhümdigini göz öňünde tutup, onuň bol hasylyny almak ugrunda zerur bolan ähli agrotehniki işleriň öz wagtynda, ýokary hilli geçirilmeginiň wajyp talap bolup durýandygyny belledi. 

Ýerli bazarlarymyzy gök önümler, miweler, maldarçylyk we guş önümleri, ýumurtga, ösümlik ýagy, beýleki azyk önümleri bilen doly üpjün etmek boýunça meýilnamalaýyn we maksatnamalaýyn çäreler geçirilmelidir. Bugdaýy, gowaçany, beýleki oba hojalyk ekinlerini ylmy esasda ýetişdirmek üçin ýokary hilli tohumlar bilen üpjün edilmelidir. Tohumlaryň hilini ýokarlandyrmak boýunça toplumlaýyn çäreler geçirilmelidir. 

Garagum sährasynyň ekologik ýagdaýyny mundan beýläk-de gowulandyrmak babatda bellenen maksatnamanyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi çaltlandyrylmalydyr. Döwlet Baştutanymyz oba hojalyk ýerlerini suwarmagyň hilini ýokarlandyrmak maksady bilen, suw tygşytlaýjy tehnologiýalary giňden ornaşdyrmagyň wajypdygyna ünsi çekip, suw akabalaryny arassalamagy, ýerleri göwnejaý tekizlemegi we olaryň şorlaşmagyna ýol bermezligi üpjün etmegi möhüm wezipe hökmünde kesgitläp, bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa döwlet Baştutanymyza şu ýylyň maý aýynda paýtagtymyzda geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Russiýanyň zenanlarynyň dialogynyň netijeleri boýunça jemleýji Jarnamanyň kabul edilendigini aýdyp, onuň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň resminamasy hökmünde ykrar edilendigi baradaky hoş habary ýetirdi. Şeýle-de ol Milli Geňeşiň Mejlisinde şu ýylyň başyndan bäri geçirilen kanun çykaryjylyk işi barada maglumat berdi. 

Alty aýyň dowamynda Mejlisiň maslahatlarynyň 2-si geçirilip, kanunlaryň we kararlaryň 39-sy, şol sanda Türkmenistanyň Kanunlarynyň 23-si, Mejlisiň kararlarynyň 16-sy kabul edildi. Şeýle-de raýatlarymyzyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmaga, kiçi we orta telekeçiligi goldamaga, ýol hereketiniň howpsuzlygyny üpjün etmäge gönükdirilen resminamalar kabul edildi. 

Döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna laýyklykda, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň wekilleriniň gatnaşmagynda Mejlisde döredilen iş toparynda raýatlardan, dürli ulgamlarda işleýän ýaş hünärmenlerden, ilatdan gelip gowuşýan teklipleri öwrenmek we seljermek esasynda “Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasy taýýarlanylýar. 

Halkara we parlamentara hyzmatdaşlygyň çäklerinde Mejlisde 18 duşuşyk geçirilip, daşary ýurtlaryň 10-syna iş saparlary guraldy. Mejlisiň deputatlary hem-de hünärmenleri degişli ministrlikler, BMG-niň edaralary, beýleki abraýly halkara guramalar bilen bilelikde guralan, kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmäge gönükdirilen okuw we iş maslahatlarynyň 75-sine gatnaşdylar. 

Mejlisiň deputatlary ýurdumyzyň welaýatlaryna iş saparlary mahalynda etrap we şäher häkimliklerinde raýatlaryň ýüztutmalaryna garamak boýunça geçirilýän işlere usuly kömek bermek hem-de kanunçylygy düşündirmek, milli däp-dessurlary, maşgala mukaddesligini wagyz-nesihat etmek bilen baglanyşykly geçirilen maslahatlara gatnaşdylar. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew milli parlamentiň öňünde goýlan wezipelere laýyklykda, ýurdumyzyň hukuk binýadyny kämilleşdirmek boýunça ýylyň başyndan bäri alnyp barlan toplumlaýyn işler barada maglumat berdi. 

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryna hem-de Gahryman Arkadagymyzyň şu ýylyň 1-nji martynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň agzalary bilen geçiren duşuşygynda tassyklan meýilnamasyna laýyklykda, täze kanunlar taýýarlanylýar, hereket edýän kanunlar kämilleşdirilýär. 

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň iki mejlisi geçirilip, şolarda adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak, ýol hereketiniň howpsuzlygy, gümrük işi, salgyt işi hakynda, halkara gatnaşyklar we beýleki birnäçe ugurlara degişli kanunçylyk namalarydyr degişli Kararlar biragyzdan makullanyldy hem-de kabul edildi. 

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Balkan, Ahal, Daşoguz we Lebap welaýatlarynda iş saparlarynda boldy. Gahryman Arkadagymyz sebitlerde möhüm durmuş meseleleriniň çözülişi bilen ýakyndan tanşyp, bu ugurda işleri mundan beýläk-de dowam etdirmek boýunça özüniň gymmatly maslahatlaryny, nesihatlaryny berdi hem-de Halk Maslahatynyň agzalarynyň öňünde täze wezipeleri goýdy. 

Parlamentara gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna gönükdirilen döwlet syýasatyny durmuşa geçirmek maksady bilen, Milli Geňeşiň agzalary birnäçe iri halkara forumlara gatnaşdylar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow paýtagtymyzda üstünlikli geçirilen giň möçberli forumyň netijeleri boýunça kabul edilen Jarnamanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň resminamasy hökmünde kabul edilmeginiň Türkmenistanyň alyp barýan daşary syýasat işiniň we bu ugurda öňe sürýän başlangyçlarynyň Milletler Bileleşigi tarapyndan ykrar edilýändiginiň, Watanymyzyň halkara giňişlikdäki abraýynyň belende göterilýändiginiň nobatdaky beýanydygyny belläp, onuň halkymyz üçin buýsançly waka bolup durýandygyny aýratyn nygtady. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň kanunçylygyny mundan beýläk-de ösdürmek we kämilleşdirmek boýunça işleri çaltlandyrmagyň zerurdygyna ünsi çekdi. Munuň özi ýurdumyzyň syýasy ulgamyny gowulandyrmak, ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de berkitmek boýunça nobatdaky ädimlere täze mümkinçilikleri açar. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, biziň üýtgewsiz dowam edýän daşary syýasatymyza ünsi çekdi. Türkmenistan, ozalkysy ýaly, Birleşen Milletler Guramasy we beýleki iri halkara guramalar bilen işjeň hyzmatdaşlygy alyp barýar. Energetika, suw howpsuzlygyny üpjün etmek, ekologik meseleleri çözmek boýunça ysnyşykly gatnaşyklar ösdürilýär. Ulag üpjünçiligi, bilim we medeniýet ulgamlaryny ösdürmek, adam hukuklaryny, azatlyklaryny goramak, ählumumy howpsuzlygy berkitmek bilen bagly netijeli hyzmatdaşlyk ýola goýulýar. 

Döwlet Baştutanymyz içeri syýasatyň esasy ugurlary barada aýdyp, ýurdumyzda ygtybarly salgyt-býujet, pul-karz syýasatynyň goldanylýandygyny, hususy we döwlet üpjünçilik ulgamlaryna goýulýan maýa goýumlarynyň möçberiniň barha artdyrylýandygyny belledi. Dünýä ykdysadyýetinde emele gelen kynçylyklara garamazdan, jemi içerki önümiň ösüşi ýokary derejede — 6 göterim möçberde saklanýar. Senagat hem-de durmuş maksatly desgalaryň gurluşygy giň gerimde dowam edýär. Häzirki döwürde umumy bahasy 38 milliard amerikan dollaryndan hem köp bolan 2 müň 900-e golaý iri desganyň gurluşygy alnyp barylýar. 

Türkmenistanyň Prezidentiniň Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, hasabat döwründe ýurdumyzda 1 milliard 300 million manatdan hem köp möçberde düýpli maýa goýumlar özleşdirildi. Geçen ýarym ýylda 30 sany iri desga, meýdany 322 müň inedördül metr bolan ýaşaýyş jaýlary, şol sanda umumy bahasy 900 million manada golaý, ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary gurlup ulanmaga berildi diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow kanagatlanma bilen belledi. 

Senagat desgalary, ýaşaýyş jaýlary, çagalar baglary, mekdepler we beýleki desgalar göz öňünde tutulan möçberde işe girizildi. Energiýa serişdelerimizi dünýä bazarlaryna diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek boýunça syýasatymyz hem bellän meýilnamalarymyza laýyklykda dowam edýär. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasy, beýleki sebit taslamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. 

Ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň çäklerinde daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmegiň, eksport edilýän harytlaryň möçberlerini artdyrmagyň, elektron senagaty döretmegiň döwlet maksatnamalary hem netijeli amala aşyrylýar. Döwlet Baştutanymyz şular barada aýtmak bilen, ykdysadyýetde döwletiň gatnaşyk paýyny azaltmak we hususy pudagy giňeltmek boýunça alnyp barylýan işleri güýçlendirmegiň zerurdygyny nygtady. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlisi jemläp, şu gün ýolbaşçylary wezipä bellemek we wezipeden boşatmak meselelerine seredilendigini, ykdysadyýetimiziň pudaklaryny ösdürmäge gönükdirilen birnäçe resminamalaryň kabul edilendigini aýtdy. Döwlet Baştutanymyz geçen ýarym ýylyň görkezijileriniň, umuman, erbet bolmandygyny aýdyp, ähli ministrlikleriň, pudaklaýyn edaralaryň ýolbaşçylaryna geçen alty aýda edilen işleriň netijeleri boýunça öňümizdäki günlerde maslahatlary geçirmegi tabşyrdy. 

Şeýle-de hormatly Prezidentimiz ýolbaşçylara 1-nji awgustdan 1-nji sentýabra çenli dynç almaga rugsat berlendigini, olaryň zähmet rugsadynda Awazada, “Arçmanda” we “Ýyly suwda” ýa-da ýurdumyzyň beýleki şypahanalarynda dynç alyp biljekdiklerini habar berdi. Şunda döwlet Baştutanymyz obasenagat toplumyna gözegçilik edýän wise-premýer A.Ýazmyradowyň hem-de oba hojalyk toplumynyň ýolbaşçylarynyň pagta ýygymyndan soňra dynç alyp biljekdigini aýtdy. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, 9-10-11-nji iýulda ýurdumyzda Gurban baýramynyň belleniljekdigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Gurban baýramyny bellemek we 10-njy iýuldaky dynç gününi 12-nji iýula — sişenbe gününe geçirmek hakynda Permana gol çekdi. Ähli ýolbaşçylara, aýratyn-da, hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylaryna baýramçylygy ýokary derejede geçirmek üçin hemme gulluklaryň goşmaça nobatçylygyny guramak tabşyryldy. 

Döwlet Baştutanymyz ähli ildeşlerimizi mukaddes Gurban baýramy bilen tüýs ýürekden gutlady we hemmelere iň gowy arzuwlaryny beýan etdi. 

 Mejlisiň dowamynda döwlet durmuşynyň beýleki möhüm meselelerine-de garalyp, olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi. 

Hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň ösüşiniň möhüm ugry hökmünde welaýatlaryň hemmetaraplaýyn ösdürilmegine aýratyn üns berýär. Bu ugurda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Türkmenistanyň ösüşiniň täze tapgyrynyň ägirt uly maksatlaryna gönükdirilen wajyp çäreler durmuşa geçirilýär. 

“Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň” we Oba milli maksatnamasynyň ýerlerde ýerine ýetirilişi bilen tanyşmak maksady bilen, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň welaýatlarynda toý saparlarynda boldy. Olaryň her biriniň jemlerine bagyşlanyp, Ministrler Kabinetiniň göçme mejlisleri geçirildi. Olarda sebitleriň çäk taýdan ýerleşişi, önümçilik aýratynlyklary we bar bolan tebigy serişdeleri nazara alnyp, welaýatlaryň öňünde durýan möhüm wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy. Welaýatlaryň durmuş-ykdysady taýdan sazlaşykly ösüşini şertlendirýän kanunçylygy döwrebaplaşdyrmak, sebitleriň ägirt uly mümkinçiliklerini durmuşa geçirmek we olaryň çäklerinde bar bolan täsin taryhy-medeni ýadygärlikleri wagyz etmek ýaly meseleleriň giň toplumyna garaldy. 

Maýa goýum serişdelerini netijeli özleşdirmek, täze önümçilik toplumlaryny gurmak, goşmaça iş orunlaryny döretmek, ulag düzümini kämilleşdirmek, telekeçilige goldaw bermek, ylmyň we tehnologiýanyň gazananlaryny, serişde tygşytlaýjy usullary ulanmagyň hasabyna, obasenagat toplumynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak, azyk howpsuzlygyny, ilaty ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary, ýokary hilli lukmançylyk, bilim we beýleki durmuş hyzmatlary bilen üpjün etmek döwlet Baştutanymyzyň hemişelik üns merkezinde saklanýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýerli edara ediş düzümleriniň öňünde goýan wezipeleri ähli sebitler üçin degişlidir. Şol bir wagtyň özünde welaýatlaryň ykdysady we beýleki aýratynlyklary nazara alnyp, olaryň geljekki ösüşleriniň ugurlaryna garaldy. Şunda nebitgaz, himiýa we dokma senagaty ýaly ykdysadyýetiň möhüm pudaklarynyň ösüşine, Aralýaka sebitiň ekologik abadançylygynyň saklanmagyna aýratyn üns berilýär. 

Döwlet Baştutanymyz Balkan welaýatyna toý saparynyň dowamynda häzirki zamanyň öňdebaryjy enjamlary we täzeçil tehnologiýalary bilen üpjün edilen Türkmenbaşy Halkara deňiz portuna baryp gördi. Bu toplum ýurdumyzyň üstaşyr ulag kuwwatyny pugtalandyrmakda, multimodal ulag geçelgelerini ösdürmekde we halkara söwdanyň möçberlerini artdyrmakda diňe bir Türkmenistan üçin däl, eýsem, tutuş Merkezi Aziýa sebiti üçin möhüm orny eýeleýär. Aziýa bilen Ýewropanyň çatrygynda ýerleşen bu iri ulag-logistik merkeziň çägine ýylda 1500 — 1600 gämi girýär. Bu görkeziji yzygiderli artýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow portuň terminallarynyň we beýleki gulluklarynyň işi bilen tanşyp, onuň döwrebaplaşdyrylmagyna gönükdirilen maksatnamalaýyn çäreleriň amala aşyrylmagynyň zerurdygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz Hazar deňziniň kenary boýunça welosipedli gezelenç eden mahalynda ýolbaşçylaryň ünsüni «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynyň mümkinçiliklerini artdyrmak, onuň çäginde ýokary ekologik ýagdaýy saklamak üçin täze tokaý zolaklaryny döretmek, bu ýerde ýola goýulýan hyzmatlaryň medeniýetini ýokarlandyrmak  meselelerine çekdi. 

Hormatly Prezidentimiziň dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň iň täze enjamlary bilen üpjün edilen, 400 orunlyk köpugurly hassahananyň açylyş dabarasyna gatnaşmagy Balkan welaýatyna guralan toý saparynyň şanly wakalarynyň birine öwrüldi. 7 gatly täze lukmançylyk toplumynda 1200-e golaý işgäriň netijeli zähmet çekmegi üçin ähli zerur şertler döredildi. Onuň bölümleriniň 27-sinde keselleri anyklamak, bejermek we adamlaryň saglygyny berkitmek üçin hemme mümkinçilikler bar. Döwlet Baştutanymyz açylyş dabarasyna gatnaşyjylara ýüzlenip, halkymyzyň durmuş derejesini ýokarlandyrmagyň, şäherleri we obalary ösdürmegiň döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýandygyny belledi. 

Balkan welaýatyna guralan toý saparynyň jemlerine bagyşlanyp geçirilen Ministrler Kabinetiniň göçme mejlisinde welaýaty ýakyn ýyllarda ösdürmegiň esasy ugurlary, nebitgaz, himiýa, energetika pudaklaryny, dag-magdan we ýeňil senagaty döwrebaplaşdyrmak möhüm wezipe hökmünde kesgitlenildi. Senagat toplumynyň ähli düzümlerine iri maýa goýum serişdelerini çekmegiň hasabyna, sebitiň ykdysadyýetine dünýä tejribesiniň we ylmyň gazananlaryny, sanly ulgamy, täzeçil tehnologiýalary ornaşdyrmak meseleleriniň wajypdygy nygtaldy. Balkan welaýatynyň tebigy serişdeleriniň baý mümkinçiliklerini, hususan-da, Garabogazköl aýlagynyň gidromineral serişdelerini nazara alanyňda, bu ýerde himiýa senagatyny ösdürmegiň, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan himiýa önümleriniň täze görnüşleriniň önümçiligini toplumlaýyn özleşdirmegiň uly geljegi bar. Gyýanlydaky polimer zawodynda dürli önümçilik üçin zerur bolan himiki serişdeleriň önümçiligini ýola goýmak boýunça zerur işler alnyp barylýar. 

Gazagystan — Türkmenistan — Eýran halkara demir ýolunyň, Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmak, Jebel şäherçesinde täze Halkara howa menzilini gurmak, üstaşyr we multimodal ýük gatnawlarynyň möçberlerini artdyrmak ýurdumyzyň ulag ulgamynyň öňünde durýan möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitlenildi. Şeýle hem şypahana we syýahatçylyk düzümleriniň, bu ugurda ýerine ýetirilýän hyzmatlaryň derejesini ýokarlandyrmak meýilleşdirilýär. 

Döwlet Baştutanymyzyň garamagyna Türkmenbaşy şäherinde ulag-kommunikasiýa toplumynyň işgärleri üçin niýetlenen, ýokary amatlyklary bolan 4 gatly, 60 öýli ýaşaýyş jaýlarynyň 5-sini, şeýle-de welaýatyň Türkmenbaşy etrabynyň Guwlymaýak şäherçesinde işleýän hünärmenler üçin 472 maşgala niýetlenen ýaşaýyş jaý toplumyny gurmak baradaky teklip hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ahal welaýatyna amala aşyran saparynyň çäklerinde ýurdumyzyň ösüşiň belentliklerine tarap ynamly gadamynyň aýdyň beýanyna öwrülen welaýatyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynda alnyp barylýan işler bilen tanyşdy. 2019-njy ýylyň aprel aýynda gurluşygyna badalga berlen bu täzeçil taslamanyň çäklerinde milli binagärlik ýörelgeleri bilen dünýäniň ösen tejribesini, bezeg aýratynlyklaryny, tehnologik üpjünçiligi özünde jemleýän bu gurluşyk toplumy sebitde iň irileriň biri hasaplanýar. 

Döwlet Baştutanymyz ähli ugurlarda ilatyň amatly durmuş ýagdaýy, döredijilikli zähmeti we doly derejeli dynç alşy üçin zerur şertleriň döredilmegini möhüm wezipe hökmünde kesgitledi. Täze welaýat merkezinde 12 müň 324 maşgala niýetlenen 2, 5, 7 we 9 gatly ýaşaýyş jaýlary gurlar. Şäher düzümi durmuş we beýleki maksatly desgalary, şol sanda çagalar baglaryny, mekdepleri, beýleki ýöriteleşdirilen okuw jaýlaryny, saglygy goraýyş ulgamyna degişli edaralary, medeni, söwda we hyzmatlar merkezlerini, sport desgalaryny, edara ediş binalaryny, ulag-aragatnaşyk we inženerçilik-tehniki ulgamlaryny özünde jemleýär. 

Täze edara ediş merkezi sanly ulgam we beýleki täzeçil tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylar. “Akylly” şäher konsepsiýasyny durmuşa geçirmek maksady bilen, tehniki wezipeler işlenip taýýarlanyldy. Şunda suw, gaz, elektrik üpjünçiligi üçin niýetlenen elektron töleg enjamlary oturdylar.  

Saparyň jemleri boýunça geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gurluşyklary öz wagtynda tamamlamak we degişli işleri utgaşdyrmak maksady bilen, Ahal welaýatynyň edara ediş merkeziniň gurluşygy boýunça döwlet komitetini, şeýle hem onuň şäher häkimligini döretmek hakynda çözgüdi kabul etdi. 

Ýurdumyzyň beýleki künjeklerinde bolşy ýaly, halk hojalygyny senagatlaşdyrmak, ulag ulgamyny sazlaşykly ösdürmek bilen baglanyşykly düýpli özgertmeler soňky ýyllarda ýurdumyzyň Daşoguz welaýatynda-da üstünlikli amala aşyrylýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň demirgazyk welaýatyna amala aşyran toý saparynyň dowamynda ýedi ýyla niýetlenen Prezident Maksatnamasynyň çäklerinde sebiti durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň meselelerine bagyşlanan Ministrler Kabinetiniň göçme mejlisini geçirdi. 

Ýakyn geljekde welaýatyň gazhimiýa, energetika pudaklaryny, ýeňil senagatyny döwrebaplaşdyrmak, senagat toplumynyň ähli pudaklaryna iri maýa goýum serişdelerini çekmegiň hasabyna, gurluşyk serişdeleri önümçiligini ösdürmek, ykdysadyýete täzeçil we sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak, gaýtadan işleýän senagaty diwersifikasiýalaşdyrmak meýilleşdirilýär. Ulag-logistika düzüminiň mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmak, oba hojalygyny we onuň bilen baglanyşykly pudaklary durnukly ösdürmek, oba hojalyk maksatly ýer gaznalarynyň dolandyryş ulgamyny kämilleşdirmek, suw tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmak, azyk önümleriniň önümçiligini artdyrmak möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitlenildi. 

“Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň durmuş-ýaşaýyş şertlerini özgertmek boýunça 2027-nji ýyla çenli döwür üçin Maksatnamasynyň” taslamasynda Daşoguz welaýatynda täze desgalaryň we binalaryň gurluşygy göz öňünde tutulýar. Bu sebitiň Aral deňzine golaý ýerleşýändigi sebäpli, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ekologik abadançylygy hem-de ilatyň saglygyny goramak meselelerine aýratyn üns berdi. Geçen ýylyň 22-nji oktýabrynda tassyklanan 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Aral milli maksatnamasynda anyk çäreler kesgitlenildi. Şolaryň hatarynda Daşoguz welaýatynda köpugurly hassahanalaryň 3-siniň, suw arassalaýjy desgalaryň 7-siniň gurluşygy, Daşoguz şäherinde kuwwatlylygy 120 megawata deň bolan gazturbinaly elektrik stansiýasynyň taslamasyny düzmek we işe girizmek göz öňünde tutulýar. 

Bu resminamada meýilleşdirilen 86 taslamanyň 48-si Birleşen Milletler Guramasynyň iri agentlikleri — Ösüş maksatnamasy, Çagalar gaznasy, Ilat gaznasy, Azyk we oba hojalyk guramasy hem-de beýleki halkara düzümler bilen bilelikde amala aşyrylýar. Ýurdumyzyň demirgazyk sebitiniň dolandyryş merkezinde gurlan iki sany täze lukmançylyk edarasy — 450 orunlyk köpugurly hassahana hem-de 150 orunlyk onkologiýa hassahanasy ilaty ýokary hilli lukmançylyk hyzmatlary bilen üpjün eder. 

Dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylan bu hassahanalaryň açylyş dabaralaryna hormatly Prezidentimiz gatnaşdy. Bu waka “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň ýene bir subutnamasy boldy. Maksatnamanyň çäklerinde ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamynda düýpli özgertmeler geçirilip, ilatyň halkara ölçeglere laýyk gelýän lukmançylyk hyzmatlarynyň giň toplumyna elýeterliligi üpjün edilýär. Täze hassahanalarda saglygy goraýyş işgärleriniň 1331-siniň netijeli işlemegi üçin ähli şertler döredilendir. Olar ýurdumyzda we daşary döwletlerde hünär taýýarlyk okuwlaryny geçdiler. 

Döwlet Baştutanymyz Daşoguz welaýatyna saparynyň çäklerinde Balkan — Daşoguz asma elektrik geçirijisiniň gurluşygynyň barşy, ýurdumyzyň halkalaýyn energiýa ulgamyny döretmek, Daşoguz we Ahal döwlet elektrik stansiýalaryny utgaşykly dolanyşyga geçirmek maksady bilen, ýakyn ýyllar üçin meýilleşdirilen taslamalar, şeýle hem Balkan welaýatynyň Serdar etrabynda kuwwatlylygy 10 megawata deň bolan Gün we ýel elektrik stansiýasynyň gurluşygynyň taslamasynyň durmuşa geçirilişi bilen tanyşdy. 

Ýurdumyzyň beýleki sebitlerinde bolşy ýaly, Daşoguz welaýatynda-da suw serişdeleriniň rejeli peýdalanylmagyny hem-de ekerançylyk meýdanlaryny suw bilen üpjün etmek boýunça netijeli çäreler alnyp barylýar. Döwlet Baştutanymyz suwaryş ulgamlaryny talabalaýyk ýagdaýda saklamak, suw hojalyk desgalarynyň durkuny täzelemek, täze suw howdanlaryny gurmak boýunça işleri dowam etmegi tabşyrdy. Hususan-da, Düýeboýun suw howdanyndan gözbaş alýan Şasenem we Türkmen derýalarynyň arasynda ýerleşýän ýaýlanyň has amatly künjekleriniň birinde uly emeli suw howdanyny gurmaga taýýarlyk görülýär. Şeýle-de Şasenem derýasynyň akabasyna beton örtügini düşemek göz öňünde tutulýar. Saparyň dowamynda kesgitlenen şu we beýleki çäreler ýakyn ýyllarda Daşoguz welaýatynyň oba hojalyk meýdanlarynyň suwaryş ulgamyny has-da döwrebaplaşdyrmaga mümkinçilik berer. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow umra hajyny berjaý etmek üçin mukaddes Käbä zyýaratyndan soňra, Mary welaýatyna amala aşyran toý saparynyň barşynda diňe bir bu sebitde galla oragynyň barşy hem-de durmuş-ykdysady meseleler bilen däl, eýsem, ruhy we gadymdan gelýän milli ýörelgeleri gorap saklamak, baýlaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işleri-de üns merkezinde saklady. 

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly hajy metjidine baryp gördi. Ol ýerde mukaddes Käbä amala aşyrylan zyýarat mahalynda Arkadagly Serdarymyza sowgat berlen teperrik goýuldy. Soňra hormatly Prezidentimiz golaýda ýerleşýän “Türkmeniň ak öýi” binasy bilen bitewi toplumda gurlan, köpçülikleýin çäreler üçin niýetlenen 3 müň orunlyk binanyň açylyş dabarasyna hem-de umra hajynyň amala aşyrylmagy mynasybetli berlen toý sadakasyna gatnaşdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sebitler boýunça saparlary dowam edip, Lebap welaýatyna geldi hem-de ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny has-da berkitmäge gönükdirilen oba hojalyk işleriniň barşy, ekerançylaryň zähmet şertleri bilen tanyşdy. Döwlet Baştutanymyzyň Lebap welaýatynyň Farap etrabynyň çäginde ýerleşýän “Gadyn” gaz ýygnaýjy bekediniň açylyş dabarasyna gatnaşmagy saparyň esasy wakasy boldy. Bu desganyň ulanmaga berilmegi nebitgaz ulgamynda köpýyllyk türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň ýene bir aýdyň mysalyna öwrüldi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow täze desganyň ulanmaga berilmegi mynasybetli guralan dabarada dostlukly Hytaý Halk Respublikasy bilen bilelikde amala aşyrylýan taslamalaryň möhümdigini, hususan-da, Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisiniň biziň ýurtlarymyzyň ykdysadyýetleri üçin ägirt uly ähmiýetini nygtady. Döwlet Baştutanymyz Lebap welaýatynyň ýurdumyzyň has okgunly ösýän senagat sebitleriniň biridigini belläp, täze gaz toplaýjy bekediň bu sebitde bina edilýän häzirki zaman kärhanalarynyň, senagat we medeni desgalaryň sanynyň artmagyna ýardam etjekdigini aýtdy. Desganyň ulanmaga berilmegi täze iş orunlarynyň 200-sini döretmäge mümkinçilik berer. 

Dabara gatnaşan Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Sýan Naýçen şu ýyl “СNPС” kompaniýasynyň Türkmenistanda işläp başlanyna 15 ýyl dolýandygyny hem-de häzirki wagtda iki ýurduň döwlet Baştutanlarynyň arasynda gazanylan ylalaşyklary we şertnamalary bilelikde durmuşa geçirmek üçin yzygiderli çäreleriň geçirilýändigini aýtdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Mary we Lebap welaýatlaryna toý saparlarynyň jemleri boýunça geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin göçme mejlisinde bu sebitlerde ulanmaga berlen durmuş we önümçilik maksatly desgalaryň Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegine hem-de halkymyzyň abadançylyk derejesiniň ýokarlanmagyna ýardam etjekdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz geljekki meýilnamalar baradaky meselä geçip, “Türkmenistany 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy” taýýarlanylanda, raýatlarymyzyň abadan durmuşyny üpjün etmek maksady bilen, işjeň durmuş-ykdysady özgertmeleri geçirmek hem-de sebitleriň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmak boýunça çäreler toplumynyň göz öňünde tutulmalydygyny nygtady. 

Tebigy baýlyklary, çig mal serişdelerini rejeli we netijeli peýdalanmak üçin senagat we gurluşyk pudaklarynyň önümçilik kärhanalarynyň kuwwatlyklaryny doly herekete girizmek, täze önümçilikleri ulanmaga bermek hem-de goşmaça iş orunlaryny döretmek meseleleri işiň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Oba hojalygy, azyk we gaýtadan işleýän senagat welaýatlaryň ykdysadyýetini ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlary bolup durýar. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow oba hojalyk pudagynyň işini döwrüň talaplaryna laýyklykda guramagyň zerurdygy barada aýdyp, haryt bolçulygyny döretmek, maldarçylyk we guşçulyk pudaklaryny mundan beýläk-de ösdürmek, seçgiçilik hem-de tohumçylyk işlerini kämilleşdirmek, hojalygy ýöretmegiň öňdebaryjy usullaryny we ylmyň ýokary gazananlaryny ulanmak babatda häkimlere birnäçe görkezmeleri berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň degişli orunbasarlaryna ýüzlenip, ýurdumyzyň obasenagat toplumyna öňdebaryjy iş tejribesini ornaşdyrmak, halkara derejeli ugurdaş hünärmenleri taýýarlamak, ýer-suw serişdelerini tygşytly peýdalanmak boýunça iň täze işläp taýýarlamalary öwrenmek babatda öňdebaryjy daşary ýurt kompaniýalary bilen hyzmatdaşlygy ýola goýmagy tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň sebitlere amala aşyran saparlarynyň baş maksady Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegine hem-de halkymyzyň abadançylygynyň üpjün edilmegine gönükdirilendir. Munuň özi diňe bir welaýatlary we aýry-aýry senagat zolaklaryny ösdürmek, oba hojalyk, durmuş maksatly taslamalary durmuşa geçirmek boýunça meýilnamalar ara alnyp maslahatlaşylanda däl-de, saparlaryň dowamynda döwlet Baştutanymyzyň aýry-aýry daýhanlar we maldarlar, oba hojalykçy alymlar bilen duşuşyklarynda-da aýdyň duýuldy. 

Hormatly Prezidentimiz saparlaryň dowamynda gallaçy kärendeçiler — Lebap welaýatyndan Azat Joraýew hem-de Mary welaýatyndan Atageldi Ärniýazow, Daşoguz welaýatyndan düýe çopany Atamyrat Işanberdiýew bilen söhbetdeşliklerinde olaryň gündelik iş-aladalary, zähmet şertleri, ýer-suw, ýokary hilli tohumlar we dökünler bilen üpjünçilik meseleleri, oba hojalyk tehnikalarynyň ulanylyşy, tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklaryň geçirilişi bilen gyzyklandy. Döwlet Baştutanymyz Türkmen oba hojalyk institutynyň Ylmy-önümçilik merkeziniň işgäri B.Nowruzow bilen däneli ekinleriň seçgiçilik hem-de oba hojalyk önümçiliginiň netijeliligini ýokarlandyrmak meselelerini maslahatlaşdy, şeýle-de ýurdumyzyň oba hojalykçy alymlary tarapyndan döredilen bugdaýyň täze, ýokary hasylly görnüşlerine “Berkarar” we “Galkynyş” atlaryny goýdy. 

Mahlasy, bu duşuşyklar häkimiýetiň halk bilen bitewüliginiň, geçirilýän özgertmelerde göz öňünde tutmak üçin adamlaryň gyzyklanýan meseleleri, aladalary hem-de isleg-arzuwlary bilen içgin tanyşmaga çalşylýandygynyň subutnamasydyr. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň durmuş ugurly we öňdengörüjilikli syýasaty Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ägirt uly maksatlaryna üstünlikli ýetiljekdiginiň ygtybarly kepilidir. 

(TDH)

Geçen aý halkara ähmiýetli wakalara baý bolup, onuň dowamynda Türkmenistan tarapyndan ýurdumyzda we daşary ýurtlarda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge gönükdirilen «Açyk gapylar» syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýän möhüm syýasy gepleşikler, işewürlik duşuşyklary, forumlardyr giň gerimli medeni dabaralar, sergiler, maslahatlar we beýleki çäreler guraldy. 

4-nji iýunda ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde “Daşoguz welaýatyndaky milli taryhy-medeni mirasyň obýektleri halkara syýahatçylyk ulgamynda” atly ylmy duşuşyk geçirildi. Onuň çäklerinde meýdan şertlerinde okuw maslahatlary, Köneürgenjiň Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşýän gadymy ýadygärliklerine gezelençler, daşary ýurtly hünärmenleriň sanly ulgam arkaly çykyşlary guraldy. Ýurdumyzyň taryhy-medeni ýadygärliklerini aýawly saklamak hem-de wagyz etmek, Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri, ylym-bilim, medeniýet ulgamlarynda, gadymyýetiň binagärlik desgalaryny gorap saklamak, ekologiýa babatda ÝUNESKO bilen hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek duşuşykda ara alnyp maslahatlaşylan esasy meseleler boldy. 

5-nji iýunda Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä gününe bagyşlanyp geçirilen ylmy-amaly maslahata abraýly halkara we sebit guramalarynyň wekilleri, şol sanda sanly ulgam arkaly BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň, BMG-niň Daşky gurşaw boýunça maksatnamasynyň, Azyk we oba hojalyk guramasynyň, Merkezi Aziýada ekologiýa boýunça sebit merkeziniň, Ýewropa Bileleşiginiň, ÝHHG-niň wekilleri gatnaşdylar. 

Çykyş edenler häzirki döwürde ýurdumyzda Howanyň üýtgemegi barada Türkmenistanyň Milli strategiýasyna we Milli tokaý maksatnamasyna laýyklykda, ekologik abadançylygy hem-de howpsuzlygy üpjün etmek, baý tebigy serişdelerden rejeli peýdalanmak we olary artdyrmak, ösümlik, haýwanat dünýäsiniň biodürlüligini köpeltmek, ata Watanymyzy gülläp ösýän ýurda öwürmek boýunça giň gerimli işleriň alnyp barylýandygyny bellediler. 

5-nji iýunda Owganystanyň Akina şäherinde “Türkmendemirýollary” agentligi bilen Owganystanyň Demir ýollary guramasynyň arasynda gol çekilen ylalaşyga laýyklykda, Akina — Andhoý demir ýol şahasynyň gurluşygyny dowam etdirmek maksady bilen, türkmen hünärmenleriniň Balh welaýatynyň Demir ýollary guramasynyň hem-de beýleki pudak edaralarynyň ýolbaşçylary bilen duşuşygy boldy. 

7-nji iýunda Halkara Zähmet Maslahatynyň sanly ulgam arkaly geçirilen 110-njy mejlisine Türkmenistanyň wekiliýeti hem gatnaşdy. Ýurdumyzyň wekiliýeti mejlise gatnaşyjylara Türkmenistanda zähmet we ilatyň durmuş goraglylygy ulgamynda döwlet maksatnamalaryny we meýilnamalaryny amala aşyrmak boýunça alnyp barylýan çäreler, ýurdumyzyň Halkara Zähmet Guramasynyň esasy we beýleki Konwensiýalaryna goşulyşmagynyň mümkinçilikleri barada habar berdi. 

7-8-nji iýunda ýurdumyzyň wekiliýetiniň Nur-Sultan şäherinde geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we HHR-iň daşary işler ministrleriniň üçünji duşuşygyna gatnaşmagynyň çäklerinde HHR-iň, Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň hem-de Özbegistanyň daşary syýasat edaralarynyň wekilleri bilen gepleşikler geçirildi. Şolaryň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda, şeýle hem iri halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň meselelerine deglip geçildi. Sebitde we yklymda howpsuzlygy, durnuklylygy üpjün etmek, döwrebap guryýer we deňiz ulag düzümlerini doly derejede ulanmak, energetika, oba hojalygy, senagat taýdan ýakynlaşmak ulgamlarynda bilelikdäki işleri dowam etdirmek meselelerine aýratyn üns berildi. 

Duşuşyklaryň jemleri boýunça Bilelikdäki Beýannama, sebit hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça 2022 — 2025-nji ýyllar üçin “Ýol kartasy”, Merkezi Aziýa döwletleri bilen HHR-iň arasynda özara baglanyşyk babatda hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça Başlangyç, Merkezi Aziýa ýurtlary bilen HHR-iň arasynda sanly maglumatlaryň howpsuzlygyny üpjün etmekde hyzmatdaşlyk babatda Başlangyç kabul edildi. 

8-nji iýunda Türkmenistanyň ulag ulgamynyň hem-de Çehiýa Respublikasynyň Ulag ministrliginiň wekilleriniň sanly ulgam arkaly geçirilen duşuşygynda ugurdaş pudaklarda hyzmatdaşlyk etmek, hususan-da, howa we demir ýol ulaglarynda gatnaşyklary ýola goýmak, raýat awiasiýasy ulgamynda hukuk binýadyny ösdürmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

9-njy iýunda ABŞ-nyň Owganystan boýunça ýörite wekili Tomas Uest bilen sanly ulgam arkaly geçirilen duşuşygyň dowamynda Owganystandaky ýagdaýy kadalaşdyrmak boýunça ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meselelerine garaldy. Nygtalyşy ýaly, ýurdumyz netijeli başlangyçlary öňe sürmek bilen, bu işe işjeň gatnaşýar. Owganystanda parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmekde tagallalary birleşdirmegiň, bu döwlet bilen ykdysady, ynsanperwer ugurly gatnaşyklary ýygjamlaşdyrmagyň maksadalaýyk boljakdygy bellenildi. 

9-10-njy iýunda hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly GDA gatnaşyjy döwletleriň Ýaşlar parlamentara forumyna gatnaşdy. Forum Russiýa Federasiýasynyň Sankt-Peterburg şäherinde “Ýaş parlamentariler — Arkalaşygyň geljegine garaýyş” atly şygar astynda geçdi. Bu çäre iki şanly senä — GDA-nyň Parlamentara Assambleýasynyň 30 ýyllygyna hem-de onuň çäklerindäki Ýaşlar parlamentara assambleýasynyň 10 ýyllygyna bagyşlandy. 

Forumyň çäklerinde plenar mejlisler, strategik mejlisler, pikir alyşmalar, “tegelek stoluň” başyndaky söhbetdeşlikler, ussatlyk sapaklary we beýleki çäreler boldy. Ýaşlaryň halkara hyzmatdaşlygy, häzirki döwrüň wehimleri hem-de ýaşlaryň jemgyýetçilik diplomatiýasynyň eýeleýän orny, GDA giňişliginde ýaşlaryň parlament düzümleriniň tejribesi hem-de olary ösdürmegiň mümkinçilikleri forumda garalan esasy meseleler boldy. 

9-10-njy iýunda Russiýa Federasiýasyna saparynyň dowamynda ýurdumyzyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary rus kärdeşleri bilen birnäçe duşuşyklary we gepleşikleri geçirdiler. Şolaryň jemleri boýunça ugurlaryň giň gerimini öz içine alýan hem-de iki döwletiň söwda-ykdysady, aragatnaşyk, ulag-logistika, oba hojalyk, gurluşyk, ylmy-tehniki, bilim, medeni-durmuş, ynsanperwer, sport we beýleki ulgamlarda uzak möhletleýin hyzmatdaşlyga ygrarlydyklaryny tassyklaýan 15 resminama gol çekildi. 

10-njy iýunda Berlinde Türkmenistan bilen Germaniýa Federatiw Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli çäre geçirildi. Oňa ýurdumyzyň Daşary işler ministrliginiň wekilleri, Germaniýada işleýän diplomatik gulluklaryň ýolbaşçylary, ylmy-jemgyýetçilik guramalarynyň hem-de kompaniýalaryň wekilleri gatnaşdylar. Taraplar syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we maýa goýum ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň wajypdygyny, medeni-ynsanperwer, ylym-bilim ulgamlarynda gatnaşyklaryň ähmiýetini hem-de parlamentara hyzmatdaşlygyň yzygiderli ösdürilýändigini bellediler. 

12-13-nji iýunda paýtagtymyzda ýurdumyzda giňden bellenilýän Ylymlar güni mynasybetli utgaşykly görnüşde “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar” atly iki günlük halkara ylmy maslahat geçirildi. Maslahata görnükli türkmen alymlary hem-de Ylymlar akademiýasynyň ugurdaş institutlarynyň, ýokary okuw mekdepleriniň ýaş alymlary, şeýle-de sanly ulgam arkaly Azerbaýjanyň, Belarusuň, Ermenistanyň, Wengriýanyň, Germaniýanyň, Gruziýanyň, Eýranyň, Gyrgyzystanyň, Litwanyň, Hytaýyň, Russiýanyň, Koreýa Respublikasynyň, Özbegistanyň ylmy toparlarynyň wekilleri gatnaşdylar. 

Forumda çykyş edenler ylmy-barlaglaryň ileri tutulýan ugurlary boýunça hyzmatdaşlyk etmek, ýurdumyzyň ykdysadyýetini we durmuş ulgamyny ösdürmegiň strategik ugry hökmünde sanlylaşdyrmagyň wezipeleri, dürli düzümlerde, şol sanda himiýa senagatynyň kärhanalarynda ulag hereketini dolandyrmakda, ekologik gözegçilik gullugynda, arheologiýada we rejeleýiş işlerinde täzeçil tehnologiýalary peýdalanmak, daşky gurşawy goramaga ylmy esasda çemeleşmek, türkmen programmaçylarynyň işläp taýýarlamalary, nanotehnologiýalar hem-de energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri, ilkinji nobatda, Gün energiýasy boýunça barlag-synag taslamalary, derman senagaty ulgamynda gözleg işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmak, mineral çig maly gaýtadan işlemek ýaly meselelere degip geçdiler. 

14-nji iýunda Manama şäherinde Türkmenistan bilen Bahreýn Patyşalygynyň daşary syýasat edaralarynyň arasynda geçirilen nobatdaky syýasy geňeşmelerde abraýly halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, BMG-niň çäklerinde hyzmatdaşlygy ösdürmegiň, şeýle hem maýa goýumlary çekmekde we işewürlik maslahatlaryny geçirmekde gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň möhümdigi bellenildi. 

15-nji iýunda Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Kazan şäherinde geçirilen Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-tatar iş toparynyň başlyklarynyň duşuşygynda ulag, gämigurluşyk, nebithimiýa, dokma senagaty, oba hojalyk, saglygy goraýyş, ylym we bilim ulgamlarynda mundan beýläk-de hyzmatdaşlyk etmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Kazan şäherinde döredilen Türkmen söwda öýüniň işini işjeňleşdirmek, özara saparlary artdyrmak, guralýan çärelere, şol sanda bilelikdäki sergilere, forumlara gatnaşmak, Türkmenistan bilen Tatarystan Respublikasynyň arasyndaky haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak meselelerine aýratyn üns berildi. 

16-njy iýunda Daşary işler ministrliginde Türkmenistanyň ÝUNESKO-nyň işleri barada milli toparynyň jogapkär sekretarynyň Hytaý Halk Respublikasynyň ýurdumyzdaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Sýan Naýçen bilen duşuşygy boldy. Onda medeni-ynsanperwer ulgamda, hususan-da, Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşýän taryhy we medeni ýadygärliklerde arheologik barlaglary geçirmekde hyzmatdaşlygyň ýokary derejesi, bu ulgamda Ylmy-barlag merkeziniň döredilmeginiň ähmiýeti bellenildi. 

Şol gün Türkmenistanyň we Çehiýanyň söwda-ykdysady toplumynyň wekilleri wideoaragatnaşyk arkaly ykdysady ulgamyň hem-de wodorod energetikasy pudagynyň şertnama-hukuk binýadyny ösdürmegiň, bu ugurlarda tejribe alyşmagyň we çärelere gatnaşmagyň, iki ýurduň işewür toparlarynyň hem-de Söwda-senagat edaralarynyň arasynda gatnaşyklary pugtalandyrmagyň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdylar. Şunuň bilen bir hatarda, taraplar Maýa goýumlary özara höweslendirmek we goramak hakynda Ylalaşygyň hem-de Jenaýatçylykly ýollar arkaly alnan girdejileriň kanunlaşdyrylmagyna we terrorçylygyň maliýeleşdirilmegine garşy durmak bilen baglanyşykly maliýe maglumatlaryny alyşmak ulgamynda özara düşünişmek hakynda Ähtnamanyň taslamalaryna garamak işiniň çaltlandyrylmagyna gyzyklanma bildirdiler. 

16-njy iýunda ýurdumyzyň wekiliýeti Almaty şäherinde geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynda Durnukly ösüş maksatlary boýunça ikinji sebit sammitine gatnaşdy. Sammitiň gün tertibine ykdysady, ekologiýa we durmuş ulgamlaryna degişli möhüm meseleler girizildi. Türkmen tarapy ýurdumyzyň pandemiýadan soňky döwürde sebitiň döwletleriniň ykdysadyýetlerini dikeltmek maksady bilen, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde zerur bolan serişdeleri netijeli ulanmak üçin maliýeleşdirmegi ösdürmek babatda maksatnamalaýyn çäreleriň işjeňleşdirilmegi ugrunda çykyş edýändigini belledi. 

20-nji iýunda Wena şäherinde “Türkmenistan — ÝHHG: ulagy we logistikany ösdürmek ulgamynda sebit hyzmatdaşlygy” atly utgaşykly görnüşde geçirilen maslahata ÝHHG-niň, BMG-niň we beýleki halkara guramalaryň, hususy pudagyň wekilleri, bilermenler gatnaşdylar. Ýurdumyzyň ÝHHG-niň ýanyndaky wekiliýetiniň Ykdysady we ekologiýa işini utgaşdyryjynyň edarasy hem-de ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkezi bilen bilelikde guran mejlisiniň dowamynda ulaglaryň ähli görnüşleriniň arasynda özara gatnaşyklary üpjün etmek, durnukly multimodal geçelgeleri döretmek boýunça syýasy gepleşikleri dowam etdirmegiň zerurdygy nygtaldy. 

21-nji iýunda Daşary işler ministrliginde BMG-niň ýanyndaky Ulag diplomatiýasy boýunça halkara merkeziň Ýerine ýetiriji sekretary Igor Runow bilen sanly ulgam arkaly geçirilen duşuşykda ýurdumyzda ulaglaryň ähli görnüşiniň maddy-enjamlaýyn binýadyny toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmaga gönükdirilen möhüm çäreleri amala aşyrmak bilen, hukuk we logistik binýadyny pugtalandyrmagy, halkara üstaşyr ulag geçelgeleriniň sebit merkezi hökmündäki ornuny güýçlendirmegi dowam etdirýändigi bellenildi. 

Goňşy ýurtlar bilen dostlukly gatnaşyklary saklamak we ösdürmek däbine, türkmen halkynyň hoşniýetli goňşuçylyk, ynsanperwerlik ýörelgelerine eýerilip, Owganystanyň Host we Paktika welaýatlarynda bolan ýertitremesiniň netijesinde ejir çekenlere ynsanperwerlik kömegini bermek maksady bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Buýrugyna laýyklykda, azyk önümlerinden, derman we lukmançylyk serişdelerinden, şeýle hem hojalyk harytlaryndan ybarat ynsanperwerlik ýüki Kabul şäherine ýetirildi. 

23 — 25-nji iýunda Seul şäherinde Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli import harytlarynyň sergisi guraldy. Sergä gelenler ýurdumyzyň ekologik taýdan arassa dokma önümlerini — “Nusaý», “Gala”, “Goza”, “Merw”, “Bedew” haryt nyşanly ýokary hilli egin-eşikleri, trikotaž we jins önümlerini, keteni we beýleki matalary, el halylaryny, amaly-haşam sungatynyň eserlerini, şaý-sepleri synlamaga mümkinçilik aldylar. 

23-nji iýunda Aşgabatda Türkmenistanyň we Saud Arabystany Patyşalygynyň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda geçirilen syýasy geňeşmelerde syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary, sebitde we dünýäde durnuklylygy pugtalandyrmak, terrorçylyga, ekstremizme, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna garşy durmak, Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak boýunça bilelikdäki tagallalary güýçlendirmek ýaly möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Ykdysadyýetimiziň dürli pudaklaryna maýa goýumlary çekmek üçin zerur şertleri döretmek, geljegi uly düzümleýin taslamalary durmuşa geçirmek, senagat taýdan ýakynlaşmak ara alnyp maslahatlaşylan esasy ugurlar boldy. 

Şol gün Daşary işler ministrliginde Aziýanyň Ösüş bankynyň Türkmenistandaky hemişelik wekilhanasynyň täze direktory Artur Andrisýak bilen geçirilen duşuşykda energetika, senagat, ulag, söwda, bank we beýleki ulgamlarda, hususan-da, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygynyň taslamasyny durmuşa geçirmekde hyzmatdaşlygyň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. 

 23-nji iýunda paýtagtymyzdaky “Ýyldyz” myhmanhanasynda utgaşykly görnüşde “Uglewodorod serişdelerini çykarmagyň ekologiýa jähetleri” atly halkara ylmy maslahat geçirildi. Ol “Türkmengaz” we “Türkmennebit” döwlet konsernleriniň, “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň, “Türkmen Forum” hojalyk jemgyýeti bilen hyzmatdaşlygynda Beýik Britaniýanyň “GaffneyСline” kompaniýasynyň ýardam bermeginde guraldy. Onda gaýtadan dikeldilýän energetikanyň mümkinçiliklerine hem-de energetika pudagynyň diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürilmegine, täze döwrüň energetikasyna geçiş döwründe uglewodorod bazarlarynyň ornuna, nebitgaz taslamalaryny maliýeleşdirmekde häzirki döwrüň meýillerine, tebigy serişdelere aýawly çemeleşilmegine, “geljegiň ýangyjy” strategiýasy hökmünde işlenip taýýarlanylýan wodorod önümçiliginiň ýola goýulmagyna aýratyn üns berildi. Çäräniň çäklerinde daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ikitaraplaýyn duşuşyklar geçirildi. Olaryň dowamynda BMG-niň ýöriteleşdirilen edaralary, Halkara Energetika Agentligi, Energetika Hartiýasynyň Sekretariaty hem-de beýleki ugurdaş düzümler bilen hyzmatdaşlygyň anyk ugurlary kesgitlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça türkmen wekiliýetiniň 27-nji iýun — 1-nji iýul aralygynda Wýetnama amala aşyran saparynyň çäklerinde ýurduň daşary işler ministriniň birinji orunbasary, Wýetnam Sosialistik Respublikasynyň Gurluşyk hem-de Senagat we söwda ministrliginiň ýolbaşçylary bilen duşuşyklar, Türkmen-wýetnam işewürlik maslahaty geçirildi. Olarda halkara guramalaryň çäklerinde özara goldawyň wajypdygy nygtaldy. Taraplar Türkmenistan bilen Wýetnamyň arasynda özara gyzyklanma bildirilýän ähli ugurlar boýunça ýola goýlan netijeli gatnaşyklaryň ýokary derejesini belläp, syýasy, söwda-ykdysady, şähergurluşyk, ylym-bilim, medeni, sport we syýahatçylyk ulgamlarynda hyzmatdaşlygy ösdürmäge taýýardyklaryny tassykladylar. 

28-nji iýunda ýurdumyzyň Daşary işler ministrliginiň binasynda geçirilen Hazarýaka döwletleriň daşary işler ministrleriniň Geňeşiniň mejlisinde 29-njy iýunda Aşgabatda geçirilmegi meýilleşdirilen altynjy Hazar sammitine taýýarlyk görmek, ozal gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Azerbaýjanyň, Eýranyň, Gazagystanyň, Russiýanyň we Türkmenistanyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylary Hazar deňzi sebitinde hyzmatdaşlygyň käbir ugurlaryna, ozal gazanylan ylalaşyklaryň durmuşa geçirilişine hem-de möhüm halkara meselelere garadylar. 

Mahlasy, şu synymyzda beýan edilen iýun aýynyň halkara ähmiýetli möhüm wakalary ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň döwlet Baştutanymyz tarapyndan öňde goýlan beýik maksatlary hem-de wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça alyp baran giň gerimli işleriniň netijeli häsiýete eýediginiň aýdyň subutnamasy boldy. Bularyň ählisi Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň bedew batly ösüşler bilen mundan beýläk-de ynamly öňe gitmegine ýardam bermäge gönükdirilendir. 

(TDH)

Aşgabat, 5-nji iýul (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň alty aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri ara alnyp maslahatlaşyldy we ýakyn geljek üçin ileri tutulýan wezipeler kesgitlenildi. Şeýle hem mejlisiň gün tertibine Garaşsyz döwletimizde howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak hem-de olaryň işini has-da kämilleşdirmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi. 

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň 2022-nji ýylyň alty aýynda ýerine ýetiren işleri hem-de “Türkmenistanyň Ýaragly Güýçlerini ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy barada hasabat berdi. 

Degişli düzümleriň işgärler bilen üpjünçiligini pugtalandyrmak, ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler hasabatyň aýratyn meselesi boldy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna Ýaragly Güýçleriň düzüminde ýolbaşçylary wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hakynda Kararlaryň, 2022-nji ýylda Türkmenistanyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýokary hem-de orta hünär okuw mekdeplerine okuwa kabul etmegiň Meýilnamalaryny tassyklamak hakynda Buýrugyň taslamalary hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň goranyş häsiýetli Harby doktrinasynyň çäklerinde öňde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hödürlenen resminamalara gol çekip, Türkmenistanyň ähli ýokary okuw mekdepleri bilen bir hatarda, harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýokary hem-de orta hünär okuw mekdeplerinde okuwa kabul etmek boýunça giriş synaglarynyň geçirilip başlanýandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýewe, içeri işler ministri M.Hydyrowa, milli howpsuzlyk ministri G.Annaýewe, Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýewe ýolbaşçylyk edýän edaralarynyň okuw mekdeplerinde geçiriljek giriş synaglarynyň bellenen kadalara doly laýyk geçirilmegine, şeýle hem okuwlara mynasyp ýaşlaryň kabul edilmegine berk gözegçilik etmek tabşyryldy. Şol bir wagtyň özünde ugurdaş okuw mekdeplerinde berilýän bilimiň derejesiniň ýokarlandyrylmagyna, olarda okatmagyň döwrebap usullarynyň ornaşdyrylmagyna üns çekildi. 

Harby we hukuk goraýjy edaralarynda gulluk edýän ýaşlaryň watansöýüjilik ruhunda terbiýelenmeginiň, olaryň arasynda hukuk bozulmalaryň öňüni almak boýunça zerur işleriň geçirilmeginiň wajypdygyny belläp, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy bu meseleleri hemişe üns merkezinde saklamagy tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň dowamynda wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin, goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýewe käýinç yglan etdi. 

Soňra Baş prokuroryň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji B.Begmyradow prokuratura edaralarynda şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, şeýle hem “Türkmenistanyň prokuratura edaralarynyň ulgamyny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň razylygy bilen, ýustisiýanyň kiçi geňeşçisi S.Mälikgulyýewi Türkmenistanyň Baş prokurory wezipesine belläp, ony Aşgabat şäheriniň prokurory wezipesinden boşatmak barada karara gelendigini aýtdy. 

 Şunuň bilen baglylykda, B.Begmyradow Baş prokuroryň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetirmekden boşadyldy. 

Mejlisiň dowamynda S.Mälikgulyýew bildirilen ýokary ynam üçin ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysyna tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi, kanunçylygyň berk berjaý edilmegi, ýurdumyzda hukuk tertibiniň berkidilmegi, halkymyzyň döredijilikli zähmetiniň we bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegi ugrunda ähli tejribesini, başarnygyny gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. S.Mälikgulyýew Türkmenistanyň Döwlet baýdagyna tagzym edip, harby kasama wepaly boljakdygyna, halkymyza, Watanymyza, hormatly Prezidentimize ak ýürekden gulluk etjekdigine ynandyrdy. 

Soňra içeri işler ministri M.Hydyrow IIM-niň ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek, düzgün bozulmalaryň öňüni almak, ýangyn howpsuzlygynyň düzgünleriniň hemmetaraplaýyn berjaý edilmegi, ýurdumyzyň dürli künjeklerinde hereket edýän çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezlerinde degişli tertip-düzgüni saklamak boýunça amala aşyrylan çäreler barada hasabat berdi. Türkmenistanyň Prezidentiniň tabşyrygyna laýyklykda, “Türkmenistanyň içeri işler edaralarynyň ulgamyny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy taýýarlanyldy. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ministrligiň düzümleýin bölümleriniň işiniň kämilleşdirilmegine ünsi çekdi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýol hereketiniň howpsuzlygyna häzirki zaman tehniki serişdeleriniň we üpjünçilik ulgamynyň işjeň ornaşdyrylmagynyň wajypdygy barada aýdyp, ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak boýunça degişli çäreleri görmegi tabşyrdy. 

Häzirki wagtda ýurdumyzyň dürli künjeklerinde hereket edýän dynç alyş merkezlerinde hem-de «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda tomusky dynç alyş möwsüminiň dowam edýändigini nazara alyp, içeri işler ministrine zolagyň ähli çäklerinde jemgyýetçilik tertip-düzgüniniň, şeýle hem ýol hereketiniň we ýangyn howpsuzlygynyň kadalarynyň doly berjaý edilmegine berk gözegçiligi ýola goýmak tabşyryldy. 

Ýokary kazyýetiň başlygy G.Ussanepesow milli kazyýet ulgamynda şu ýylyň birinji ýarymynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Kazyýet ulgamyny döwrüň talabyna laýyklykda, mundan beýläk-de ösdürmek ugrunda ýerine ýetirilýän anyk işler barada aýdyp, düzümiň ýolbaşçysy ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň garamagyna “Türkmenistanyň kazyýet ulgamyny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasyny hödürledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kazyýet edaralarynyň adyl kazyýetliligi amala aşyrmak arkaly, adamlaryň hukuklaryny hem-de azatlyklaryny, döwlet we jemgyýetçilik bähbitlerini goraýandyklaryny belledi. Kazyýet edaralarynyň işi kanunylygy, adalatlylygy we hukuk tertibini üpjün etmäge, hukuk düzgüniniň bozulmalaryna getirýän sebäpleriňdir şertleriň aradan aýrylmagyna gönükdirilendir. 

Döwlet Baştutanymyz bu düzümiň üstüne ýüklenen ygtyýarlyklaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi üçin kazylaryň hünär taýýarlygynyň ýokary bolmalydygyna ünsi çekip, Ýokary kazyýetiň başlygyna kazylary saýlap-seçip almak, işgärleri ýerbe-ýer goýmak, olaryň hünär taýýarlygyny yzygiderli ýokarlandyrmak boýunça çäreleri amala aşyrmagy tabşyrdy. Şunda düzümiň işine sanly ulgamy ornaşdyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir. 

Soňra milli howpsuzlyk ministri G.Annaýew şu ýylyň alty aýynda ministrlik tarapyndan ýerine ýetirilen işler, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň berjaý edilişi hem-de “Türkmenistanyň milli howpsuzlyk edaralaryny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow döwletimizde howpsuzlygy üpjün etmekde Milli howpsuzlyk ministrligine möhüm ornuň degişlidigini belläp, bu düzümiň ýolbaşçysyna birnäçe tabşyryklary berdi. Ministrligiň işine häzirki zamanyň ösen tejribesini, täzeçil tehnologiýalary ornaşdyrmak meselelerine zerur üns berilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we bu babatda ministre anyk görkezmeleri berdi. 

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň dowamynda wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin, milli howpsuzlyk ministri G.Annaýewe käýinç yglan etdi. 

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda Watanymyzyň mukaddes çäkleriniň goraglylygyny üpjün etmek, serhetçileriň ýaşaýyş şertlerini gowulandyrmak boýunça durmuşa geçirilýän işler barada hasabat berdi. Şeýle hem “Türkmenistanyň serhet goşunlarynyň ulgamyny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy barada hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň Döwlet serhedini dost-doganlyk serhedine öwürmek ugrunda alnyp barylýan işleri mundan beýläk-de güýçlendirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunda halkara hyzmatdaşlygyň häzirki zaman ýörelgelerinden, ösen tejribelerden ugur alynmalydyr. 

Soňra adalat ministri M.Taganow şu ýylyň birinji ýarymynda ýurdumyzyň kanunçylyk ulgamyny häzirki döwrüň talabyna laýyk getirmek boýunça ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýurdumyzyň adalat ulgamynyň işiniň döwrebaplaşdyrylmagyna gönükdirilen resminamanyň taslamasy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp hem-de öňde durýan ilkinji nobatdaky wezipeler hakynda aýdyp, raýat ýagdaýynyň namalarynyň ýazgysy bölümleriniň häkimlikleriň garamagyndan aýrylyp, Adalat ministrliginiň garamagyna geçirilendigini, onuň işleri has-da kämilleşdirmek we utgaşykly ýerine ýetirmek maksatlary bilen amala aşyrylandygyny belledi. Şonuň üçin bu bölümleriň işi has-da kämilleşdirilmelidir we ähli howpsuzlyk talaplary göz öňünde tutulyp, bir bitewi sanly ulgamyň üsti bilen döwrebap derejede guralmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda kabul edilýän her bir kadalaşdyryjy hukuk namasynyň kanunlaryň kadalaryna doly laýyk gelmelidigini belläp, kanunçylyga hukuk bilermenler seljermesini ýokary derejede geçirmek babatda tabşyryk berdi. 

Soňra Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň, şeýle hem işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak, bu ugur boýunça dünýäniň ösen tejribesini öwrenmek ugrunda edilýän işler barada hasabat berdi. Döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Türkmenistanyň gümrük edaralaryny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy hödürlenildi. 

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, häzirki döwürde ýurdumyzda üstaşyr ulag geçelgeleriniň ähmiýetini artdyrmagyň çäklerinde döwletimiziň eksport mümkinçiliklerini ýokarlandyrmak ugrunda giň möçberli işleriň amala aşyrylýandygyny, şunda ýurdumyzda öndürilýän önümleri daşary ýurtlara ugratmakda gümrük işleriniň talabalaýyk derejede ýola goýulmalydygyny belledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow daşary döwletlerden ýurdumyza getirilýän harytlaryň hil babatda degişli görkezijilere doly laýyk gelmeginiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekip, gullugyň ýolbaşçysyna ýurdumyza getirilýän harytlaryň resmileşdirilişini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Soňra Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy N.Atagaraýew şu ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, gullugyň düzümleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak we olaryň işgärler bilen üpjünçiligini pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şeýle hem migrasiýa ulgamynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmäge gönükdirilen resminamanyň taslamasy barada hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, öňde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi. Şeýle hem häzirki döwürde ozal girizilen çäklendirmeleriň kem-kemden aradan aýrylýandygy, raýatlaryň daşary ýurtlara gitmek-gelmek meselelerine mümkinçilikleriň döredilýändigi bellenildi. Birnäçe ýurtlar bilen howa gatnawlarynyň ýola goýlandygyny nazara alyp, döwlet Baştutanymyz gullugyň ýolbaşçysyna gözegçilik edýän düzümleriniň işine gözegçiligi güýçlendirmegi tabşyrdy.  

Mejlisiň dowamynda ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Türkmenistanyň harby we hukuk goraýjy edaralaryny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamalaryny tassyklamak hakynda degişli resminamalara gol çekdi. Bu maksatnamalar döwletimizde parahatçylygyň we durnuklylygyň berkidilmegine gönükdirilendir hem-de hemişelik Bitaraplyk syýasatyndan ugur alnyp, goranyş häsiýetli Harby doktrinanyň talaplaryna laýyklykda işlenip taýýarlanyldy. 

Maksatnamalarda döwletimiziň goranmak ukybyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak, ýurdumyzyň howpsuzlygyny hem-de çäk bitewüligini ýokary derejede üpjün etmek, kanunçylygy we hukuk tertibini berkitmek, halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryny milli kanunçylygymyza ornaşdyrmak, harby we hukuk goraýjy edaralaryň işini innowasion tehnologiýalar esasynda, sanly ulgam arkaly has-da döwrebap derejede guramak bilen bagly örän möhüm wezipeler göz öňünde tutuldy diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi hem-de harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylaryna maksatnamalarda göz öňünde tutulan wezipeleriň bellenilen möhletlerde, doly ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. 

Soňra ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalaryna ýüzlenip, Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna berk eýerip, dünýä ýurtlary we halklary bilen dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny alyp barýandygyny belledi. Şoňa görä-de, biziň şu maksatlara esaslanyp kabul eden Harby doktrinamyz hem goranyş häsiýetine eýedir. Biz goranyş häsiýetli Harby doktrinamyzyň talaplaryna laýyklykda, harby we hukuk goraýjy edaralaryň düzümini mundan beýläk-de yzygiderli kämilleşdireris. Ýurdumyzyň goranmak ukybyny has-da berkideris diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi. 

Döwlet Baştutanymyz harby gullukçylaryň we olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş, gulluk, iş şertlerini yzygiderli gowulandyrmak boýunça uly işleriň durmuşa geçirilýändigini belläp, döwletimiziň geljekde-de bu ugurda ähli zerur çäreleri görjekdigini aýtdy. 

 Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi. 

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow mejlisi tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, rowaçlyk, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 4-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradowyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda oba hojalyk toplumynda we welaýatlarda alnyp barylýan işler baradaky meselelere garalyp, öňde durýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Döwlet Baştutanymyz maslahatyň gün tertibine geçip, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berdi. Häkim sebitdäki möwsümleýin işler, galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak işleriniň guralyşy, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklaryň wagtynda geçirilişi, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleriniň agrotehniki talaplara laýyk alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Gowaça meýdanlarynda ideg işleri agrotehniki kadalara laýyk dowam etdirilýär. Şunuň bilen bir wagtda ýetişdirilen ýeralmany, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnap almak işleri talabalaýyk berjaý edilýär. Mundan başga-da, welaýatyň uzak ýaýlalaryndaky, düzlüklerindäki ekinleri medeni zolaga geçirmek işleriniň guralyşy barada hasabat berildi. 

Häkim şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada hem hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler gyzgalaňly dowam edýän galla oragy möwsüminiň depginini gowşatman, öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde tagallalary gaýgyrmaly däldigine ünsi çekdi. Bu babatda bugdaýy soňky dänesine çenli ýygnap almak üçin çäreler görülmelidir. Şonuň ýaly-da, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleri agrotehniki talaplara laýyk alnyp barylmalydyr. 

Hormatly Prezidentimiz gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylmalydygy barada aýdyp, bu işleriň milli baýlygymyz bolan bu gymmatly ekiniň bol hasylyny almagy şertlendirýändigini nygtady. Şoňa görä-de, döwlet Baştutanymyz oňa örän jogapkärçilikli çemeleşmegi talap edip, bu ugurda birnäçe tabşyryklary berdi. Oba hojalyk önümlerini öndürijileriň öňünde durýan möhüm wezipeleriň biriniň halkymyzy özümizde öndürilýän ýeralma, gök-bakja we beýleki önümler bilen üpjün etmekden ybaratdygyna üns çekilip, bu babatda ýerine ýetirilýän işlere hem ählitaraplaýyn guramaçylykly çemeleşilmelidigi barada birnäçe görkezmeler berildi. 

Döwlet Baştutanymyz welaýatyň uzak ýaýlalaryndaky we düzlüklerindäki ekinleri medeni zolaga geçirmek işleriniň guralyşyna möhüm ähmiýet bermegiň zerurdygyny nygtap, bu ugurda haýal-ýagallyga ýol bermeli däldigini aýtdy. Hormatly Prezidentimiz şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň alnyp barlyşyny mundan beýläk-de berk gözegçilikde saklamak barada görkezme berdi. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklary wagtynda geçirmek, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işlerini agrotehniki talaplara laýyklykda alyp barmak boýunça durmuşa geçirilýän işler hakynda hasabat berdi. Welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyk ýerine ýetirilýändigi, ýetişdirilen ýeralmany, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnap almak ugrunda hemme çäreleriň görülýändigi barada aýdyldy. 

Şu günler günbatar sebitiň ekerançylyk meýdanlarynda gant şugundyryny ekmek işleri gyzgalaňly barýar. Bu ugurda agrotehniki kadalara laýyklykda, ähli zerur işler geçirilýär. Şeýle hem şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi maksat edinilýän medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işlerini bildirilýän talaplara laýyklykda, öz möhletinde ulanmaga tabşyrmak üçin zerur tagallalaryň edilýändigi aýdyldy. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, galla oragy möwsüminde öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmegiň möhüm talapdygyny belledi. Şunuň bilen birlikde, tabşyrylan hasyl üçin daýhanlar bilen hasaplaşyklaryň öz wagtynda geçirilmegi esasy wezipe hökmünde kesgitlenildi. Orakdan boşan meýdanlarda bolsa sürüm işleri agrotehniki talaplara laýyk ýerine ýetirilmelidir. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow welaýatyň çäklerinde gurluşygy alnyp barylýan medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda dowam edýän gurluşyk işlerini berk gözegçilikde saklamagyň möhümdigini aýdyp, olaryň bellenen möhletinde, ýokary hil derejesinde ulanmaga berilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. 

Soňra Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow sebitde işleriň ýagdaýy, galla oragyny toplumlaýyn guramak, şol sanda galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işlerini agrotehniki kadalara laýyk alyp barmak, gowaça ideg etmek hem-de şaly meýdanlarynda ideg işleriniň depginlerini güýçlendirmek meseleleri boýunça alnyp barylýan çäreler barada hasabat berdi. Häkim welaýatda ýeralmanyň, gök we bakja ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek, bu önümler bilen ilatymyzy doly üpjün etmek boýunça giň möçberli işleriň alnyp barylýandygy barada giňişleýin maglumat berdi. Şu ýyl sebitde gurlup ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalarda gurluşyk işleriniň depginini güýçlendirmek ugrunda zerur işler geçirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, welaýatda galla oragynyň ýokary guramaçylyk derejesinde tamamlanylmagynyň, tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklaryň öz wagtynda geçirilmeginiň, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleriniň agrotehniki talaplara laýyklykda alnyp barylmagynyň möhüm talap bolup durýandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz sebitiň gowaça meýdanlarynda hatarara bejergini geçirmek, ösüş suwuny tutmak, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işlerini talabalaýyk alyp barmagy tabşyrdy. Şeýle-de ýeralmanyň, gök we bakja ekinleriniň bol hasylyny ýetişdirmek, zaýasyz ýygnap almak meselelerine aýratyn ähmiýet berilmelidir. Şol bir wagtyň özünde sebitiň şaly ekilen meýdanlarynda ideg işleri talabalaýyk ýola goýulmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz welaýatda gurluşygy alnyp barylýan medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalaryň gurluşyk işleriniň depginlerini ýokarlandyrmak, olary bellenen möhletlerde ulanmaga bermek meseleleriniň yzygiderli gözegçilikde saklanylmalydygyny aýtdy we bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýewiň hasabaty bilen dowam etdi. Häkim sebitde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy, hususan-da, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklaryň wagtynda geçirilişi, uzakda ýerleşen kabul ediş nokatlaryndaky galla hasylyny elewatorlara we ammarlara daşamak hem-de ýerleşdirmek işleriniň talabalaýyk guralyşy, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleriniň agrotehniki talaplara laýyk alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Şeýle hem gowaça meýdanlarynda agrotehniki talaplara laýyk derejede ideg etmek işleriniň ýagdaýy barada aýdyldy. 

Häzirki wagtda welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda ýeralmanyň, gök we bakja ekinleriniň bol hasylyny ýetişdirmek, ýetişdirilen hasyly öz wagtynda, ýitgisiz ýygnap almak hem-de bazarlarda önüm bolçulygyny üpjün etmäge mynasyp goşant goşmak ugrunda amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreler barada-da hasabat berildi. Welaýatyň şaly ekilen meýdanlarynda ideg işleri talabalaýyk dowam edýär. Häkim şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalarda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada aýdyp, gurluşygyň ýokary hil derejesini üpjün etmek we olary bellenilen möhletlerde ulanmaga tabşyrmak ugrunda zerur işleriň geçirilýändigini habar berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, galla oragyny ýokary hilli we gysga möhletde tamamlamak, tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek, ýygnalan galla hasylyny talabalaýyk saklamak işleriniň wajypdygyna ünsi çekdi we bu babatda häkime birnäçe anyk görkezmeleri berdi. Şeýle-de orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleri agrotehniki talaplara laýyklykda geçirilmelidir. 

Döwlet Baştutanymyz gowaça we şaly ekilen meýdanlarda bu ekinlere talabalaýyk ideg edilmelidigini nygtady. Hormatly Prezidentimiz bu ugurdaky öňdebaryjy tejribäni nazara alyp hem-de halkymyzyň daýhançylyk däplerine laýyk ýola goýmak babatda anyk görkezmeleri berdi. Daýhan yhlasy bilen ösdürilip ýetişdirilen ýeralmany, gök we bakja ekinlerini öz wagtynda, ýitgisiz ýygnap almak, bazarlarda önüm bolçulygyny üpjün etmek wajypdyr. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz sebitiň uzak ýaýlalaryndaky, düzlüklerindäki ekinleri medeni zolaga geçirmek meselelerini ylmy esasda öwrenmegi tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalaryň gurluşyk işlerinde ýokary hil derejesiniň üpjün edilmelidigini belledi hem-de bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew sebitde alnyp barylýan işler, hususan-da, galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak işleriniň guralyşy, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklaryň wagtynda geçirilişi, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleriniň degişli talaplara laýyklykda alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Gowaça meýdanlarynda ideg işleri agrotehniki kadalara laýyk guralýar. Şunuň bilen bir wagtda ýetişdirilen ýeralmany, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnap almak işleri talabalaýyk berjaý edilýär. 

Mundan başga-da, ekerançylyk meýdanlarynda gant şugundyryny ekmek işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barlyşy barada hasabat berildi. Häkim şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň barşy barada-da hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler gyzgalaňly dowam edýän galla oragy möwsüminiň depginini gowşatman, öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde tagallalary gaýgyrmaly däldigini nygtady. Bu babatda bugdaýy soňky dänesine çenli ýygnap almak üçin ähli çäreler görülmelidir. Şonuň ýaly-da, döwlete tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleri agrotehniki talaplara laýyk alnyp barylmalydyr. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylmalydygy barada aýdyp, munuň ähmiýetini nygtady. Döwlet Baştutanymyz oba hojalyk önümlerini öndürijileriň öňünde durýan möhüm wezipeleriň biriniň ilatymyzy özümizde öndürilýän ýeralma, gök-bakja we beýleki önümler bilen üpjün etmekden ybaratdygyna ünsi çekip, bu babatda ýerine ýetirilýän işlere ählitaraplaýyn guramaçylykly çemeleşilmelidigi barada birnäçe görkezmeleri berdi. 

Hormatly Prezidentimiz şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň alnyp barlyşyny berk gözegçilikde saklamak barada häkime degişli görkezmeleri berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzda oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Welaýatlarda galla hasylyny soňky dänesine çenli ýygnap almak işlerine uly üns berilýär. Döwlete tabşyrylan bugdaý hasyly üçin önüm öndürijiler bilen hasaplaşyklar wagtynda geçirilýär, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işleri agrotehniki talaplara laýyklykda dowam edýär. Sebitlerde gowaça meýdanlarynda ideg işleri agrotehniki kadalara laýyklykda geçirilýär. Şunuň bilen birlikde, welaýatlarda ýetişdirilen ýeralmany, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnap almaga möhüm ähmiýet berilýär. 

Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň şaly meýdanlarynda agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda ideg işleri dowam edýär. Şeýle-de Balkan we Mary welaýatlarynda gant şugundyrynyň ekişi batly depginde alnyp barylýar. 

Mundan başga-da, wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygyna laýyklykda, ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, suw serişdelerini rejeli peýdalanmak we ýurdumyzda suw üpjünçiligi boýunça işleriň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Şeýle hem welaýatlaryň uzak ýaýlalarynda, düzlüklerinde ekilýän ekinleri medeni zolaga geçirmek boýunça işleriň guralyşy barada giňişleýin habar berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, welaýatlarda gowaça agrotehniki kadalara laýyklykda ideg etmekde alnyp barylýan işlere nägilelik bildirdi hem-de bu işleriň depginini güýçlendirmegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz ekerançylygyň medeniýetini gowulandyrmak, işleriň netijeliligini gazanmak, ýer kadastryny taýýarlamak, tohumlaryň ýerli toprak-howa şertlerine laýyk gelýän, ýokary hasyl berýän görnüşlerini saýlamak, täzeçil tehnologiýalary ulanmak arkaly suwdan rejeli peýdalanmak boýunça teklipleri ýakyn wagtda taýýarlamak barada häkimlere anyk tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz öňde goýulýan wezipeleriň möhüm ähmiýete eýedigine ünsi çekip, bu işleriň ýerine ýetirilmegine berk gözegçilik etmek barada wise-premýere tabşyryk berdi. 

Döwlet Baştutanymyz galla oragyny ýokary hilli we gysga möhletde üstünlikli tamamlamak, tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek meseleleriniň yzygiderli gözegçilikde saklanmalydygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiz geljekki bol hasylyň düýbüni tutmak, orakdan boşan meýdanlarda sürüm işlerini ýokary hilli geçirmek, welaýatlaryň gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barlyşyna gözegçilik etmek, ýetişdirilen ýeralmany, gök-bakja we beýleki oba hojalyk önümlerini ýygnap almak boýunça zerur tagallalaryň edilmelidigi barada degişli görkezmeleri berdi. 

Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň şaly meýdanlarynda ideg etmek işleri, Balkan we Mary welaýatlarynda gant şugundyrynyň ekişi bildirilýän talaplara laýyklykda alnyp barylmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz suwy rejeli peýdalanmak meselelerine häzirki zaman ylmy we milli daýhançylyk däpleri esasynda çemeleşilmelidigini belledi hem-de suw üpjünçiligi babatda wise-premýere birnäçe anyk görkezmeleri berdi. Hormatly Prezidentimiz welaýatlaryň uzak ýaýlalaryndaky we düzlüklerindäki ekinleri medeni zolaga geçirmek, ekerançylygyň medeniýetini ýokarlandyrmak, topragyň hasyllylygyny artdyrmak, ekin dolanyşygyna geçmek bilen bagly işleri düýpli seljermek, bu ugurda häkimler bilen bilelikde anyk teklipleri taýýarlamak barada wise-premýere anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary hasabatyny dowam edip, Gazagystanyň bugdaýyny we un önümlerini Owganystana hem-de Owganystanyň üsti bilen beýleki ýurtlara ibermekde bilelikdäki hyzmatdaşlygy ýola goýmak boýunça alnyp barylýan işler barada habar berdi. Hususan-da, Türkmenistanyň we Gazagystan Respublikasynyň gatnaşmagynda Mary welaýatynyň Serhetabat etrabyndaky “Çemenabat” maldarçylyk hojalygynda 100 müň tonna bugdaý saklamaga niýetlenen elewatory hem-de oňa gerek bolan haltalary öndürýän önümçiligi gurmak maksat edinilýär. Bu işleri paýly gatnaşyk esasynda amala aşyrmak meýilleşdirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz bu işleriň sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmekde, şol sanda Owganystanyň ykdysady taýdan dikeldilmegine ýardam bermekde ähmiýetlidigini nygtap, hödürlenen teklibi içgin öwrenmek boýunça degişli işleri alyp barmagy tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmegiň ilkinji nobatdaky talapdygyny aýdyp, olaryň ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmekde, oba ilatynyň ýaşaýyş-durmuşyny has-da gowulandyrmakda alnyp barylýan işlerde möhüm orun eýeleýändigini nygtady. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny we halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň bähbidine alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

29-njy iýunda türkmen paýtagtynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlyklygynda üstünlikli geçirilen altynjy Hazar sammiti 2022-nji ýylyň esasy syýasy wakalarynyň biri boldy. Geosyýasy we geoykdysady taýdan möhüm orny eýeleýän Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň ýokary derejedäki duşuşygy dünýäniň habar beriş serişdeleriniň ünsüni özüne çekdi. 

20 ýyldan soňra Aşgabatda ýene-de geçirilen sammit maslahatlaşmaga teklip edilen meseleleriň hem-de iň ýokary derejedäki köptaraplaýyn gepleşikleriň syýasy taýdan wajyplygy nazara alnyp, entek öz işine başlamanka, žurnalistler tarapyndan dünýä derejesinde ähmiýetli wakalaryň hataryna girizildi. Iri halkara habarlar agentlikleri, maglumat-seljeriş portallary, teleýaýlymlar we köp sanly internet serişdeleri bu forumy hem-de onuň çäklerinde geçirilen ikitaraplaýyn duşuşyklary beýan etdiler, sammite gatnaşyjy ýurtlaryň Baştutanlarynyň çykyşlaryny, olaryň öňe süren tekliplerini, köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljegini teswirlediler. 

Türkmen paýtagtynda geçirilen sammit baradaky habary ilkinjiler bolup, Russiýanyň “TASS” we “PИA Новости”, Türkiýäniň “Anadolu”, Eýranyň “IRNA”, “Mehrnews” habarlar agentlikleri, “BRICS” ýurtlarynyň “TV BRICS” halkara media ulgamy, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň, Azerbaýjanyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri habar berdiler hem-de Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň, Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewiň, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisiniň, Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýewiň, Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putiniň gatnaşmagynda geçirilen forumyň ýokary derejesini nygtadylar. 

Altynjy Hazar sammitiniň gün tertibine girizilen möhüm meseleler köp sanly daşary ýurt neşirleriniň üns merkezinde boldy. Russiýanyň vesti.ru elektron gazeti Hazarýaka döwletleriň Liderleriniň ýakynlaşmak, ilkinji nobatda, senagat we ýokary tehnologiýalar ulgamlarynda ýakynlaşmak barada ylalaşandyklaryny habar berdi. Şunda bäş ýurduň ykdysady hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň hem-de Hazar deňzindäki adatdan daşary ýagdaýlara, adamlaryň ýaşaýşyna we abadançylygyna ýaramaz täsir edýän tebigy hem-de tehnogen hadysalara garşy durmakda hyzmatdaşlygy giňeltmegiň zerurdygy bellenildi. 

Russiýanyň “TASS” döwlet federal habarlar agentligi öz sahypalarynda forumda deňziň ekoulgamyny gorap saklamak boýunça has netijeli işleri geçirmek üçin degişli şertnama-hukuk binýadyny döretmek işini çaltlandyrmagyň möhümdiginiň nygtalandygyny beýan etdi. 

Italiýanyň “Agenparl” metbugat agentligi Russiýanyň, Azerbaýjanyň, Eýranyň, Gazagystanyň we Türkmenistanyň Prezidentleriniň Hazar deňzinde dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň möhüm meselelerini, şeýle-de Hazarýaka ýurtlaryň Baştutanlarynyň öňki duşuşyklarynda kabul edilen çözgütleriň durmuşa geçirilişini ara alyp maslahatlaşýandyklaryny habar berdi. Ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilen işleriň netijesinde, ähli isleg bildirenler üçin forumyň işi baradaky maglumatlary açyk görnüşde almaga mümkinçilik döredildi. Sanly tehnologiýalary ulanmak arkaly gatnaşyjylaryň hemmesiniň çykyşlary birnäçe daşary ýurt teleýaýlymlarynda göni ýaýlymda görkezildi. 

Ýurdumyzyň hem-de daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri foto we wideo reportažlaryny wakanyň geçýän ýerinde taýýarladylar. Köp sanly žurnalistleriň netijeli işlemegi üçin “Arçabil” myhmanhanasynda döwrebap kompýuterlerdir tehnikalar, aragatnaşyk serişdeleri bilen üpjün edilen giň metbugat zaly berildi. 

Dünýä metbugaty Aşgabat duşuşygyna gatnaşyjy ýurtlaryň ynanyşmak we özara hormat goýmak ýörelgelerine esaslanýan hyzmatdaşlygy esasy ugurlar boýunça mundan beýläk-de ösdürmegi maksat edinýändiklerini bütin aýdyňlygy bilen görkezendigini belledi. Bu döredijilikli hem-de oňyn garaýyşlar döwlet Baştutanlarynyň açyklyk, dostluk ýagdaýynda geçen duşuşyklarynda, sammitiň jemlerinde we onuň çäklerinde gazanylan ylalaşyklarda öz beýanyny tapdy. 

Metbugatda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň çykyşyna, şeýle-de ileri tutulýan ugurlarda sebit hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmek boýunça tekliplerine uly üns berilmegi tötänden däldir. Döwlet Baştutanymyzyň çykyşyndan bölekler tutuş dünýäde millionlarça okyjysy bolan esasy habarlar agentlikleriniň sahypalarynda, meşhur internet saýtlarynda çap edildi. 

Türkmenistanyň häzirki döwürde ählumumy ykdysady ösüşiň kesgitleýji şerti hökmünde çykyş edýän ulag we energetika ulgamlarynda Hazarýaka döwletleriň özara hyzmatdaşlygyny ösdürmegi ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezendigi nygtaldy. “Ilkinji nobatda, gürrüň Demirgazyk — Günorta halkara ulag geçelgesini gurmak barada barýar. Munuň özi Sankt-Peterburgdan Eýranyň we Hindistanyň portlaryna çenli baryp ýetýän, uzynlygy 7200 kilometr bolan ulag geçelgesiniň ägirt uly taslamasydyr” diýip, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri bellediler. Geçen ýyl güýje giren Hazarýaka döwletleriniň arasynda ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk bu ulag geçelgesiniň ýakyn wagtda işe girizilmegine ýardam bermelidir. Ol Hazar deňzi sebitini iri logistik merkeze öwürmäge gönükdirilendir. 

Metbugat sahypalarynda Tähranda, Bakuwda, Astrahanda we Aktauda geçirilen sammitleriň sebitde özara gatnaşyklaryň kemala gelmegine saldamly goşant goşan bäş ýurduň bilelikdäki işlerine kuwwatly itergi berendigi aýdylýar. “Şunuň bilen birlikde, Hazarda ulag, balyk awlamak, gämiçilik, biologik serişdeleri aýawly saklamak, ekologik howpsuzlyk, adatdan daşary ýagdaýlaryň öňüni almak we olary aradan aýyrmak ulgamlarynda, beýleki ugurlarda hyzmatdaşlyk boýunça pudaklaýyn ylalaşyklaryň ençemesiniň üstünde işlenildi we bu iş dowam etdirilýär. Bularyň ählisi häzirki wagtda biziň gatnaşyklarymyzyň hil taýdan anyk häsiýete eýe bolmagyna, maksadalaýyk, yzygiderli, netijeli ösmegine ýardam etdi. Biz netijeli we birek-birege hormat goýmak esasyndaky gatnaşyklary alyp barýarys. Ol Hazar meselesiniň dürli ugurlaryny — syýasy, ykdysady, söwda, ekologik, ynsanperwer gatnaşyklary öz içine alýar” diýip, döwlet Baştutanymyz sammitdäki çykyşynda nygtady. 

Meşhur elektron neşirler Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň maglumatlaryna salgylanmak bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Hazar deňzi sebitinde berk, uzak möhletli hem-de bitewi howpsuzlygyň üpjün edilmegini bäştaraplaýyn hyzmatdaşlygyň üstünlikli bolmagynyň baş şerti we esasy wezipesi hökmünde kesgitländigini ýazdylar. 

“Hazar sebitiniň parahatçylyk we ösüş üçin howplardan azat bolan durnuklylyk we ynanyşmak zolagy bolmagynda galmagy üçin terrorçylyga, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna, guramaçylykly jenaýatçylyga garşy bilelikdäki tagallalar edilmelidir” diýip, daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri öz sahypalarynda döwlet Baştutanymyzyň sözlerini getirdiler. 

Iri sebit neşirleri milli habarlar agentlikleriniň maglumatlaryna salgylanmak bilen, duşuşyga gatnaşyjylaryň medeni-ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň ähmiýetini aýratyn nygtandyklaryny habar berdiler. Daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri Hazarýaka ýurtlaryň sebit hyzmatdaşlygynyň ösdürilmegine oňyn täsirini belläp, özara gatnaşyklaryň özboluşly köpýyllyk tejribesiniň medeni-ynsanperwer gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmaga ýardam berjekdigini beýan etdiler. 

“МИР” döwletara teleradiokompaniýasynyň meşhur serişdeleri — “МИР 24” teleýaýlymy hem-de maglumat-seljeriş internet portaly, sng. today, centralasia.news saýtlary Aşgabat sammitiniň işi, onda beýan edilen teklipler hem-de forumyň çäklerinde geçirilen ikitaraplaýyn duşuşyklar barada giňişleýin maglumatlary berdiler. 

Daşary ýurt media serişdeleriniň wekilleriniň habar bermeklerine görä, Türkmenistanyň Prezidenti forumda daşary işler ministrleriniň derejesindäki hyzmatdaşlygy giňeltmek, telekeçiligiň öňünden zerur bolmadyk, könelişen päsgelçilikleri aýyrmak, Hazarýaka ýurtlaryň maksatlaýyn işewürlik forumlaryny ýola goýmak, degişli döwletleriň işewürlik hyzmatdaşlygynyň Geňeşini döretmek, medeniýet ulgamynda hyzmatdaşlyk baradaky Ylalaşygy işläp taýýarlamak, sebitde syýahatçylyk pudagyny, şol sanda gämide gezelençler arkaly syýahatçylygy ösdürmek babatda möhüm başlangyçlary öňe sürdi. 

Azerbaýjanyň “Report” habarlar agentligi hem öz okyjylaryny Aşgabatdaky wakalar bilen dessin tanyşdyryp, forumyň dostlukly döwletleriň özara hormat goýmak, birek-biregiň bähbitlerini nazara almak esasyndaky hyzmatdaşlygyny ösdürmäge gönükdirilendigini belledi. Özara bähbitli hyzmatdaşlyk üçin amatly şertleri döretmek, maýa goýum ýagdaýyny gowulandyrmak, ygtybarly hem-de howpsuz aragatnaşyk ulgamyny döretmek, ýokary düşewüntli, ekologik taýdan arassa tehnologiýalary ornaşdyrmak Hazarýaka döwletleriň esasy ileri tutulýan ugurlary bolmagynda galýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Hazar deňziniň daşky gurşawyny goramak boýunça bilelikdäki işiň netijeliligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen Hazar deňzinde ylmy barlaglary geçirmek hakynda Ylalaşygy işläp taýýarlamak boýunça başlangyjy dünýä jemgyýetçiliginde uly gyzyklanma döretdi. Türkmenistanyň bu ugurda garaýyşlary anyk kesgitlenendir: ähli ykdysady we önümçilik işleri deňziň ekologik howpsuzlygyna hem-de tebigaty goraýyş ulgamyndaky ykrar edilen dünýä ölçeglerine laýyk gelmelidir. 

“Türkmenistan eýýäm Hazaryň baý tebigy serişdeleriniň rejeli ulanylmagyny üpjün etmek boýunça tebigaty goraýyş çäreleriniň toplumy hökmünde täze Hazar ekologiýa maksatnamasyny döretmek pikiri bilen çykyş etdi. Biz şu mesele boýunça işjeň gepleşikleri dowam etdirmäge taýýardyrys hem-de Hazarýaka ýurtlaryň hemmetaraplaýyn goldawyna umyt edýäris” diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. 

“Eýran-türkmen gatnaşyklary hoşniýetli goňşuçylyk hem-de özara ynanyşmak ýörelgeleri esasynda okgunly ösdürilýär” diýip, “IRNA” habarlar agentligi öz sahypalarynda ýazýar. 

Gazagystanyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň habar bermeklerine görä, Prezident Kasym-Žomart Tokaýew häzirki wagtda, däp bolan logistik zynjyrlaryň bozulýan ýagdaýynda Ýewropany, Merkezi Aziýany we Hytaýy birleşdirýän üstaşyr geçelgeleriň ösdürilmegi üçin Hazarüsti halkara ugruň ornunyň has-da artýandygyny belledi. 

“Euronews” habarlar teleýaýlymy bäş ýurduň Liderleriniň jemleýji Beýanaty kabul edendiklerini we onda sebitiň serişdelerini Hazarýaka ýurtlaryň hoşniýetli goňşuçylyk, dostluk ýörelgeleri esasynda, parahatçylykly maksatlarda ulanjakdyklary barada aýdylýandygyny habar berdi. 

“Türkmenistan umumyhazar gepleşiklerine işjeň gatnaşmak bilen, bu işe mundan beýläk-de öz goşandyny goşmaga, ähli meselelere gyzyklanma bildirip, ara alyp maslahatlaşmaga we olar boýunça ylalaşykly çözgütleri tapmaga taýýardyr. Biziň ýapyk ýa-da oňaýsyz meselelerimiz ýokdur, biz hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde geljekki ylalaşyklary gazanmaga, Hazar gün tertibiniň anyk ugurlary boýunça özara gatnaşyklara taýýardyrys” diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

“Biziň duşuşyklarymyzyň hoşniýetlilik, özara ynanyşmak ýagdaýynda geçýändigini aýratyn nygtasym gelýär. Hazarýaka döwletleriň sammitleri sebit we dünýä syýasatynyň anyk hem-de täsirli şertine öwrüldi, olaryň diňe bir gatnaşyjylar üçin däl, eýsem, beýleki ýurtlar üçin hem wajypdygy äşgärdir” diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň aýdan sözleri ählumumy maglumat torundaky köp sanly teswirlerde getirildi. 

Şeýlelikde, ýokary derejede geçirilen altynjy Hazar sammiti bar bolan meseleleri we bilelikdäki kuwwaty netijeli peýdalanmagyň ýollaryny ara alyp maslahatlaşmak üçin möhüm çäre boldy hem-de Hazarýaka ýurtlaryň hyzmatdaşlygyny hil taýdan täze derejä çykarmaga itergi berdi. 

(TDH)

Aşgabat, 1-nji iýul (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň ileri tutulýan meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de birnäçe resminamalaryň taslamalaryna garaldy. 

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilýän mejlisiniň gün tertibine geçip, ilki bilen, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa söz berdi. Ol Türkmenistanyň Prezidentiniň başlangyjy boýunça Milli Geňeşiň wekiliýetiniň Goşulyşmazlyk Hereketiniň parlament torunyň “Ählumumy parahatçylyga we durnukly ösüşe ýardam etmekde milli parlamentleriň ornuny ýokarlandyrmak” atly maslahatyna gatnaşmak üçin Azerbaýjan Respublikasynyň Baku şäherinde gulluk iş saparynda bolandygy barada habar berdi. 

Milli Geňeşiň wekiliýeti forumyň çäklerinde guralan çärelere, duşuşyklara gatnaşdy. Çykyşlarda sebit we halkara derejede durnukly ösüşi üpjün etmekde ýurdumyzyň Bitaraplyk derejesiniň ähmiýetiniň ýokarlanýandygy barada aýdyldy. Azerbaýjanyň paýtagtynda geçirilen maslahatyň dowamynda Goşulyşmazlyk Hereketiniň parlament torunyň işiniň guralyşy boýunça Düzgünnama hem-de Baku maslahatynyň Jarnamasy kabul edildi. Şeýle hem Baku şäherine saparyň çäklerinde ýurdumyzyň wekiliýetiniň Azerbaýjan Respublikasynyň Milli Geňeşiniň Başlygy bilen duşuşygy geçirildi. Onuň dowamynda dostlukly döwletara gatnaşyklary saklamakda we kanun çykaryjylyk işinde tejribe alyşmakda parlament diplomatiýasynyň mümkinçiliklerini peýdalanmak boýunça pikir alyşmalar boldy. 

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek ugrunda alnyp barylýan toplumlaýyn işler barada maglumat berdi. Häzirki wagtda Mejlisiň deputatlary, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hünärmenleri bilen bilelikde döwlet ýaşlar syýasatyna, ýerli öz-özüňi dolandyryş ulgamyna degişli kanunçylyk namalary ara alnyp maslahatlaşylýar hem-de seljerilýär. 

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň welaýatlaryna iş saparlaryny gurap, halkymyzyň ýaşaýyş şertleri, döredijilikli zähmet hem-de oňaýly dynç alyş üçin döredilýän mümkinçilikler, sebitleri ösdürmek maksady bilen alnyp barylýan işler bilen tanyşýar, degişli maslahatlaryny, sargytlaryny berýär. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek boýunça Halk Maslahatynyň öňünde goýlan durmuş maksatly täze wezipelere möhüm ähmiýet berilýär. 

Parlamentara gatnaşyklary ösdürmek we halkara giňişlikde hyzmatdaşlygyň ornuny pugtalandyrmak boýunça giň möçberli işler dowam etdirilýär. Halk Maslahatynyň agzalary şu ýylyň 23-24-nji iýunynda Gyrgyz Respublikasynyň Çolpon-Ata şäherinde geçirilen Türki dilli döwletleriň XI parlament assambleýasyna gatnaşdylar. Saparyň çäklerinde daşary ýurt döwletleriniň parlamentleriniň wekilleri bilen kanun çykaryjylyk işinde hyzmatdaşlygy ösdürmegiň ugurlary boýunça pikir alşyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iri halkara guramalar, daşary ýurtlaryň parlamentleri bilen gatnaşyklarda toplanan oňyn tejribäniň netijeli ulanylmalydygyny belledi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Muhammedow ýurdumyzda jenaýatçylykly ýol bilen alnan girdejileriň kanunlaşdyrylmagyna we terrorçylygyň maliýeleşdirilmegine garşy hereket etmek ulgamyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bu ugurda işleri ulgamlaýyn esasda alyp barmak maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidentiniň degişli Kararyna laýyklykda, Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň ýanynda utgaşdyryjy Pudagara iş topary döredildi. Onuň düzümi degişli ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, harby we hukuk goraýjy edaralaryň müdirlik, bölüm başlyklary derejesinde bellenildi. 

2021-nji ýylda “Jenaýatçylykly ýol bilen alnan girdejileriň kanunlaşdyrylmagyna, terrorçylygyň maliýeleşdirilmegine we köpçülikleýin gyryş ýaragynyň ýaýradylmagynyň maliýeleşdirilmegine garşy hereket etmek hakynda” täze rejelenen görnüşde kabul edilen Kanuna laýyklykda, şeýle hem ýurdumyzyň halkara ylalaşyklaryndan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen, utgaşdyryjy Pudagara toparyny döretmek teklip edilýär. Onuň düzümine degişli ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, harby we hukuk goraýjy düzümleriň ýolbaşçylary giriziler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, döredilmegi teklip edilýän toparyň işiniň jenaýatçylykly ýol bilen alnan girdejileri kanunlaşdyrmaga we terrorçylygy maliýeleşdirmäge garşy hereket etmegiň milli ulgamynyň netijeli işiniň üpjün edilmegine gönükdirilmelidigini, onuň pudagara derejedäki hem-de degişli düzümleriň görnüşindäki işiniň netijeli häsiýete eýe bolmagynyň gazanylmalydygyny belledi. Bu ugurda bar bolan wezipeleri çözmekde diňe bir kanunçylyk taýdan däl, eýsem, düýpli özgertmeleri amala aşyrmak esasynda hereket edilmelidir. Döwlet Baştutanymyz hödürlenen teklibi makullap, wise-premýere bu ugurda anyk işleri geçirmegi tabşyrdy. 

Soňra wise-premýer standartlaşdyryş ulgamy we önümleri güwälendirmegi kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. Hususan-da, Mary welaýatynyň “Türkmenstandartlary” döwlet gullugynyň Döwlet synag barlaghanasynda ýerine ýetirilýän işler we onuň düzümi hakynda hasabat berildi. Geljekde bu guramanyň düzüminde düzümleýin üýtgetmeleri geçirmegiň hasabyna mebel, metal, nebit önümlerini synagdan geçiriş bölümlerini döretmek göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, Mary welaýatynyň “Türkmenstandartlary” döwlet gullugynyň Döwlet synag barlaghanasy üçin täze, döwrebap binany gurmak hem-de ony zerur enjamlar bilen üpjün etmek teklip edilýär. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, öňdebaryjy pudaklary döwrebaplaşdyrmagyň, durmuşyň ähli ulgamlaryna täzeçil usullary ornaşdyrmagyň möhüm şert bolup durýandygyna ünsi çekip, standartlaşdyrmagyň oňyn bäsdeşligiň ösdürilmegini, önümleriň we ýola goýulýan hyzmatlaryň hiliniň ýokarlanmagyny, söwdada birnäçe tehniki bökdençlikleriň azaldylmagyny, sarp edijileriň bähbitleriniň goraglylyk derejesiniň ýokarlanmagyny, daşky gurşawyň goralmagyny we serişdeleriň ähli görnüşleriniň tygşytlanmagyny şertlendirýändigini belledi. 

Mary welaýatynyň “Türkmenstandartlary” döwlet gullugynyň Döwlet synag barlaghanasynyň täze binasynyň gurulmagy we onuň degişli derejede enjamlaşdyrylmagy ýurdumyzyň bu gullugynyň sazlaşykly ösüşine, bir bitewi ölçeg ulgamynyň üpjün edilmegine, bölümiň maddy-enjamlaýyn binýadynyň halkara talaplara laýyklykda döwrebaplaşdyrylmagyna kuwwatly itergi berer diýip, döwlet Baştutanymyz bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasy tarapyndan agyz suw ýataklaryny ýüze çykarmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň hünärmenleri tarapyndan Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäheriniň we Çärjew etrabynyň çäklerinde, Amyderýanyň çep kenarynda, Boýrabat hem-de Berzeň akabalarynyň kenarynda ýerleşýän Türkmenabat meýdançasynda geçirilen gidrogeologik gözleg-barlag işleri netijesinde, umumy meýdany 130,8 inedördül kilometre deň bolan agyz suw ýatagy açyldy we gorlary tassyklanyp, “Türkmenabat” ýerasty agyz suw ýatagy diýlip hasaba alyndy. Bu ýatagyň suw gory ýerli ilaty arassa agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmäge mümkinçilik berer. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki günde suw diplomatiýasynyň köp döwletleriň, şol sanda Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini, köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň görnüşi hökmünde suw serişdeleriniň gorlaryny döretmek we täzeden dikeltmek, olardan oýlanyşykly hem-de rejeli peýdalanmak bilen bagly meseleler boýunça yzygiderli gatnaşyklar üçin mümkinçilikleri açýandygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

Soňra wise-premýer ýangyç-energetika toplumynyň degişli kärhanalarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny yzygiderli pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň enjamlary we ätiýaçlyk şaýlary satyn almagy hakynda” Kararyň taslamasyny hödürledi. Resminamanyň taslamasyna laýyklykda, degişli kompaniýalar bilen zerur enjamlary we ätiýaçlyk şaýlaryny satyn almak barada şertnamalary baglaşmak göz öňünde tutulýar. Munuň özi Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň hem-de Seýdiniň nebiti gaýtadan işleýän zawodynyň bökdençsiz işlemegine mümkinçilik berer. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Karara gol çekdi hem-de ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, ägirt uly energetika kuwwatyna eýe bolan ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň düzümlerini düýpli döwrebaplaşdyrmagy, onuň kuwwatlyklaryndan doly derejede peýdalanmagy, topluma maýa goýumlary çekmegi ugur edinýändigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda amala aşyrylýan pudaklaýyn taslamalara gyzyklanma bildirýän ygtybarly daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek üçin çäreleri görmegiň zerurdygyny belläp, bu babatda wise-premýere birnäçe degişli tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak maksady bilen, senagat pudagynyň öňünde goýlan wezipeleri üstünlikli çözmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi tarapyndan daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan hem-de eksporta niýetlenen önümleri öndürmäge ýöriteleşdirilen önümçilikleriň täzelerini gurmak, ozal bar bolanlarynyň durkuny täzelemek hem-de täze iş orunlaryny döretmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berildi. 

«Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň 2020 — 2023-nji ýyllarda senagat hem-de önümçilik desgalaryny gurmagy hakynda» Karara laýyklykda, birnäçe önümçilik desgalaryny gurmak bellenildi. Häzirki wagtda ýurdumyzyň dürli künjeklerinde täze sement zawodlarynyň, keramiki-bezeg plitalaryny we sanfaýans önümlerini öndürýän zawodyň gurluşyk işleri alnyp barylýar. Wise-premýer ýurdumyzyň welaýatlarynda önümhanalary gurmak boýunça geçirilen halkara bäsleşigiň jemlerine laýyklykda taýýarlanan teklipleri döwlet Baştutanymyzyň garamagyna hödürledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hödürlenen teklipleri makullap, ýurdumyzyň sarp edijilerini daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan ýokary hilli önümler bilen üpjün edip biljek kuwwatly gurluşyk senagatyny kemala getirmegiň wajypdygyna ýene-de bir gezek ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda we daşary ýurtlarda uly isleg bildirilýän gurluşyk serişdeleriniň önümçiliklerini yzygiderli artdyrmagyň ähmiýetini nygtap, wise-premýere bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary döwlet elektroenergetika syýasatyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerinden giňden peýdalanmak boýunça geçirilýän çäreler barada hasabat berdi. Balkan welaýatynyň Serdar etrabynda köpugurly Gün we ýel elektrik stansiýasyny gurmak, şeýle hem ýokary güýjenmeli elektrik geçirijisini çekmek üçin zerur bolan enjamlary we serişdeleri satyn almak boýunça degişli işler geçirildi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli Kararyň taslamasy hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, “ýaşyl” energetikanyň mümkinçiliklerinden giňden peýdalanmagyň hem-de gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini işjeň ulanmagyň zerurdygyny nygtap, munuň ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň giň möçberli maksatnamalarynda döwrebaplaşdyrylmagyna aýratyn üns berilýän elektroenergetika pudagynyň kuwwatlyklarynyň artdyrylmagyna gönüden-göni ýardam berjekdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz degişli Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi hem-de «Altyn asyr» Türkmen kölüniň töwereginde guruljak ilatly ýerleriň sarp edijilerini elektrik energiýasy bilen ygtybarly we bökdençsiz üpjün etjek bu täze taslamanyň durmuşa geçirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagyny döretmek boýunça işleriň Meýilnamasy barada hasabat berdi. Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagyny — Söwda merkezini döretmek we onuň işini düzgünleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Özbegistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasyndaky 2021-nji ýylyň 5-nji oktýabrynda gol çekilen Ylalaşyga laýyklykda, Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi tarapyndan degişli ministrlikler hem-de düzümler bilen bilelikde işler alnyp barylýar. Serhetýaka söwda zolagynyň işini halkara we sebit lomaý-bölek söwdasynyň häzirki zaman tejribelerine laýyklykda ýola goýmak göz öňünde tutulýar. Serhetýaka söwda zolagynyň meýdany we ýerleşjek ýeriniň çäkleri, şeýle hem söwda dükanlaryny, ammarlary, resmileşdiriş we gözegçilik nokatlaryny ýerleşdirmegiň çyzgylary babatda taslamalary taýýarlamak boýunça işler alnyp barylýar. Bu ugurdaky işleri özbek tarapy bilen ylalaşmak maksady bilen, iki ýurduň ministrlikleri we pudaklaýyn edaralary tarapyndan işleriň Meýilnamasy işlenip taýýarlanyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Özbegistanyň biziň ýurdumyz üçin hoşniýetli goňşudygyny, doganlyk ýurtdugyny, ygtybarly hyzmatdaşdygyny nygtady. Bu döwlet bilen gatnaşyklar strategik hyzmatdaşlygy nazara almak arkaly ýola goýulýar. Deňhukuklylyk, özara hormat goýmak, ynanyşmak, dostluk we hyzmatdaşlyk ýörelgelerini mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň wajypdygyna özara düşünmek bu gatnaşyklaryň tapawutly aýratynlyklarydyr. Döwlet Baştutanymyz halklarymyzyň düýpli bähbitlerine kybap gelýän, sebit we halkara işleriň barşyna oňyn täsir edýän, köpugurly hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin bar bolan kuwwatyň mundan beýläk-de doly derejede peýdalanyljakdygyny belledi. 

Hormatly Prezidentimiz ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy giňeltmek we pugtalandyrmak, ony täze derejä çykarmak, şol sanda telekeçiligi goldamak boýunça alnyp barylýan işleri aýratyn nygtap, şunda özara haryt dolanyşygynyň mukdarynyň depginli artdyrylmagynyň ileri tutulýan wezipe bolup durýandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz sebitara gatnaşyklaryň höweslendirilmegine, Türkmenistanyň we Özbegistanyň serhetýaka sebitleriniň arasynda yzygiderli söwda gatnaşyklarynyň ösdürilmegine, bilelikdäki bazarlaryň döredilmegine ünsi çekdi. Munuň özi ykdysady hyzmatdaşlyga täze itergi berer. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu ugurda alnyp barylýan işleriň wajypdygyny belledi hem-de wise-premýere bu babatda tabşyryklary berdi. 

Soňra wise-premýer Aşgabat şäheriniň Çoganly ýaşaýyş toplumynyň çägindäki söwda merkeziniň gurluşynda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bu desganyň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmak boýunça işler tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Çoganly ýaşaýyş toplumynda gurulýan täze söwda merkeziniň gurluşygynyň häzirki zamanyň talaplaryna laýyk derejede alnyp barylmalydygyna ünsi çekip, onuň “Güneşli” diýlip atlandyrylmagynyň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz söwda toplumynda alyjylar we satyjylar üçin zerur şertleriň döredilmelidigini, onuň adamlaryň gelim-gidimli ýerine öwrülmelidigini nygtap, bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Türkmenistanda syýahatçylyk ulgamyny ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Häzirki döwürde ýurdumyzda hususy syýahatçylyk edaralarynyň 70-e golaýy hereket edýär. Medeniýet ministrligi tarapyndan bu ugurda döwlet syýasaty üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň syýahatçylyk düzümini dünýäniň syýahatçylyk taýdan ösen döwletleriniň derejesine çykarmak, pudakda hususy kärhanalaryň işini ösdürmek we mümkinçiliklerini artdyrmak maksady bilen, giň möçberli işler amala aşyrylýar. 

2022-nji ýylyň sentýabr aýynda Ýaponiýanyň Tokio şäherinde we ABŞ-nyň Maýami şäherinde geçiriljek halkara syýahatçylyk sergilerine hem-de şu ýylyň oktýabr aýynda Eýran Yslam Respublikasynyň Gülüstan welaýatynda geçiriljek Hazarýaka döwletleriň arasynda syýahatçylyk pudagynda hyzmatdaşlyk etmek boýunça ministrler derejesindäki maslahata gatnaşmak göz öňünde tutulýar. Mundan başga-da, geljekde hususy syýahatçylyk kärhanalary tarapyndan Hazarýaka döwletleriň arasynda syýahatçylyk gezelençlerini guramak boýunça täze ugurlary öwrenmek meýilleşdirilýär. 

Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, baý taryhy-medeni mirasymyzy giňden wagyz etmek we ýurdumyzyň syýahatçylyk mümkinçiliklerini açyp görkezmek maksady bilen, 2023-nji ýylda halkara maslahaty geçirmek göz öňünde tutulýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň syýahatçylyk ulgamyny ösdürmegiň, onuň ägirt uly mümkinçiliklerini durmuşa geçirmegiň zerurdygyny belläp, dünýä döwletleri bilen özara bähbitli gatnaşyklary işjeňleşdirmek, halkara syýahatçylyk pudagynda alymlaryň we hünärmenleriň arasynda tejribe alyşmak, sagaldyş-dynç alyş ugrunda gazanylanlary ornaşdyrmak meselelerine möhüm ähmiýet bermegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanda döwrebap syýahatçylyk düzüminiň kemala getirilmeginiň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň, ýurdumyza täzeçil tehnologiýalary çekmegiň we milli ykdysadyýetimizi toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmagyň möhüm ugrudygyny belläp, bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýew Aşgabatda 2025-nji ýylda Sambo boýunça dünýä çempionatyny geçirmäge taýýarlyk görmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. 

2019-njy ýylyň 18-nji iýunynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “2020-nji ýylda Aşgabatda Sambo boýunça dünýä çempionatyny geçirmek hakynda” Karary kabul edildi. Resminama laýyklykda, Halkara sambo federasiýasy bilen bilelikde zerur bolan guramaçylyk işleri geçirildi. Ýöne dünýäde koronawirus ýokanjy zerarly emele gelen çylşyrymly ýagdaýlar nazara alnyp, Halkara sambo federasiýasynyň Ýerine ýetiriji komiteti çempionaty 2025-nji ýylda Aşgabatda geçirmek baradaky çözgüdi kabul etdi. Bu teklip içgin öwrenildi hem-de Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi we Söweş sungaty milli federasiýasy tarapyndan makullanyldy. Şunuň bilen baglylykda, bu iri halkara ýaryşy ýokary derejede guramak maksady bilen, guramaçylyk komitetini döretmek teklip edilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, paýtagtymyzda 2025-nji ýylda geçiriljek Sambo boýunça dünýä çempionatynyň wajypdygyny belläp, onuň Türkmenistanyň diňe bir halkara giňişlikdäki sport abraýyny artdyrmak, halklaryň arasynda dostlukly we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny berkitmek bilen çäklenmän, eýsem, ýurdumyzda bedenterbiýäni we sporty wagyz etmekde aýratyn ähmiýetlidigine ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz beýan edilen teklibi makullap, jemgyýetimizde sagdyn durmuş ýörelgelerini pugtalandyrmak, ýaş nesilleri sport bilen işjeň meşgullanmaga çekmek boýunça alnyp barylýan köpugurly işleriň Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi hem-de Söweş sungaty milli federasiýasy bilen bilelikde geçirilmelidigini aýtdy. 

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz wise-premýere ýurdumyzyň sambo boýunça milli ýygyndy toparynyň düzümine iň gowy türgenleri saýlap almak hem-de bu halkara ýaryşa taýýarlamak boýunça zerur işleri geçirmegi tabşyrdy. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow, ilki bilen, ähli egindeşleriniň adyndan we hut öz adyndan hormatly Prezidentimizi altynjy Hazar sammitiniň üstünlikli geçirilmegi mynasybetli tüýs ýürekden gutlady. Onda ählumumy bähbitlere laýyk gelýän möhüm çözgütler kabul edildi. 

Soňra wise-premýer, DIM-niň ýolbaşçysy Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň nobatdaky duşuşygyny ýokary derejede geçirmek maksady bilen, taýýarlyk işleriniň alnyp barlandygyny, sammitiň öňüsyrasynda Hazarýaka döwletleriň daşary işler ministrleriniň Geňeşiniň mejlisiniň üstünlikli geçirilendigini aýtdy. Hazar deňzi sebitinde alnyp barylýan işler, ilkinji nobatda, parahatçylykly ösüşi, deňziň çäklerinde ekologik abadançylygy üpjün etmekden ybarat boldy. Şunda sammite taýýarlyk görmegiň çäklerinde Hazar deňziniň meseleleri boýunça ýokary derejeli iş toparynyň mejlisiniň geçirilendigi bellenildi. 

Wise-premýer, daşary işler ministri altynjy Hazar sammitiniň diňe bir sebitiň döwletleri üçin däl, eýsem, dünýä ähmiýetli syýasy waka öwrülendigini belläp, sammitiň dowamynda döwlet Baştutanlarynyň sebitiň howpsuzlygy we durnuklylygy ugrunda hyzmatdaşlygy güýçlendirmek, daşary işler ministrleriniň derejesindäki duşuşyklary yzygiderli geçirmek meselelerine garalmagynyň ähmiýetli bolandygyny nygtady. Hazar deňziniň geoykdysady taýdan üstaşyr ulag akymlaryny birleşdirýän möhüm halka bolup durýandygy bellenildi. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, wise-premýer, DIM-niň ýolbaşçysy hormatly Prezidentimiziň Hazarýaka döwletleriň işewürlik Geňeşini döretmek baradaky teklibiniň ähmiýetli bolandygyny aýratyn belledi. Şunda 2019-njy ýylda Awazada geçirilen birinji Hazar ykdysady forumyna möhüm orun degişlidir. Munuň özi altynjy Hazar sammitiniň netijeleri kabul edilen Beýanatda görkezildi. 

Altynjy Hazar sammitinde gazanylan ylalaşyklary üstünlikli durmuşa geçirmek we Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň öňe süren başlangyçlaryny amala aşyrmak, bu ugurda degişli işleri ulgamlaýyn we yzygiderli alyp barmak maksady bilen, teklipleri taýýarlamak, olary Hazarýaka döwletlere diplomatik ýollar arkaly ibermek göz öňünde tutulýandygy barada hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Hazarýaka döwletleriň arasynda hoşniýetli goňşuçylyk we dostluk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň hem-de ösdürmegiň çäklerinde ýokary derejede geçirilen, ählumumy abadançylygyň we rowaçlygyň bähbidine laýyk gelýän bäştaraplaýyn Aşgabat duşuşygynyň ähmiýetini belläp, altynjy Hazar sammitiniň üstünlikli geçirilmegi mynasybetli gutlaglar üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Hazar deňzindäki özara gatnaşyklarda işjeň orun eýeleýän Bitarap Türkmenistan deňiz giňişliginiň ägirt uly mümkinçiliklerini netijeli durmuşa geçirmek, Hazaryň parahatçylygyň, dostlugyň we hyzmatdaşlygyň deňzi hökmündäki derejesiniň berkidilmegini üpjün etmek boýunça anyk çäreleri amala aşyrar. Mähriban Watanymyz kenarýaka döwletleriň birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk, Hazar deňziniň ykbalyna umumy jogapkärçilik we umumy ykrar edilen halkara hukuk kadalara daýanýan tagallalary utgaşdyrmak ýörelgelerine esaslanýan gatnaşyklary giňeltmegi esasy ugur edinýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Aşgabat sammitiniň jemleriniň Hazar deňziniň çäklerindäki köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmäge, ony hil taýdan täze derejä çykarmaga mynasyp goşant boljakdygyna ynam bildirip, beýan edilen teklipleri makullady we wise-premýere, DIM-niň ýolbaşçysyna bu ugurda alnyp barylýan işleri dowam etmegi tabşyrdy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew Balkan welaýatynyň Jebel şäherçesinde Halkara howa menziliniň gurluşygy boýunça taýýarlanan Kararyň taslamasy hakynda hasabat berdi. Ýurdumyzyň ulag ulgamynyň bellenen tertipde bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak maksady bilen, “Türkmenhowaýollary” agentligi bilen “Gündogdy” hususy kärhanasynyň arasynda sagatda 100 ýolagça hyzmat etmek üçin niýetlenen täze Halkara howa menziliniň toplumynyň taslamasyny düzmek we ony ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyryp gurmak barada şertnamany baglaşmak hakynda mesele ylalaşyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, täze Halkara howa menzili toplumynyň ýurdumyzyň raýat awiasiýasynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmakda möhüm ähmiýetiniň boljakdygyny belledi. Ol howa giňişliginde ýük daşamagyň we ýolagçy gatnatmagyň mukdaryny artdyrmakda, ýurdumyzy mundan beýläk-de ykdysady taýdan ösdürmekde, häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelýän hyzmatlary ýola goýmakda wajyp orny eýelär. Hormatly Prezidentimiz “Balkan welaýatynyň Jebel şäherçesinde Halkara howa menzilini gurmak hakynda” Karara gol çekip, resminamany sanly ulgam arkaly agentligiň ýolbaşçysyna iberdi we bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory “.tm” belgili milli domen barada hasabat berdi. “Türkmenistanda internet torunyň ösüşini we internet hyzmatlaryny etmegi hukuk taýdan düzgünleşdirmek hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, ýurdumyz üçin ýokary derejeli “.tm” belgili milli domen döwlet emlägi bolup, ony dolandyrmak ýurdumyzyň çäginde amala aşyrylar. Bu işleriň bilelikde ýola goýulmagy “Türkmendomen” hojalyk jemgyýetiniň zerur maddy-enjamlaýyn binýadyny emele getirmäge, ýokary derejeli milli domeni dolandyrmak işini özbaşdak amala aşyrmaga amatly şertleri döreder. 

Agentligiň ýolbaşçysynyň maglumatlaryna görä, ýokary derejeli “.tm” belgili milli domen öz aňladylyşy boýunça “bellige alnan söwda nyşany (Trade Mark)” diýen iňlis dilindäki meşhur gysgaltma gabat gelýär we dünýäniň birnäçe kompaniýalarynyň ýokary islegli domenleriniň biri bolup, milli önüm öndürijileriň önümleriniň, kompaniýalarynyň Türkmenistana dahyllydygyny dünýä aýan etmek üçin internet sahypalarynyň salgylarynda işjeň ulanylýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Türkmendomen” hojalyk jemgyýeti bilen degişli kompaniýanyň arasynda maýa goýum şertnamany baglaşmak hakyndaky teklip hödürlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki döwürde internet ulgamyny ösdürmegiň we onuň internet serişdelerine elýeterliligini giňeltmek işinde sanly tehnologiýalary ornaşdyrmagyň, bu ugurda dünýäniň ösen tejribesini özleşdirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz “.tm” milli domen meseleleri boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmak ugrunda alnyp barylýan işlere ünsi çekip, täzeçil ösüşi esasy ugur edinýän Türkmenistanyň dünýäniň öňdebaryjy tejribesini ornaşdyrmaga uly gyzyklanma bildirýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, agentligiň ýolbaşçysyna bu meseläni jikme-jik öwrenmek we degişli teklipleri taýýarlamak boýunça anyk tabşyryklar berildi. 

Hökümet mejlisinde döwlet durmuşynyň beýleki birnäçe möhüm meselelerine garaldy, pudaklaryň ösdürilmegine gönükdirilen möhüm resminamalar kabul edildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini tamamlap, oňa gatnaşanlaryň ählisine berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.