Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow BMG-niň Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahatyna gatnaşdy

Aşgabat, 14-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpiniň çakylygy boýunça Birleşen Milletler Guramasynyň Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahatyna onlaýn tertipde gatnaşdy. Bu maslahat şu gün HHR-iň paýtagty Pekin şäherinde öz işine başlady.

“Durnukly ulag, durnukly ösüş” atly utgaşykly tertipde geçirilýän forum ählumumy möçberde durnukly ulagyň ösdürilmegine täze kuwwatly itergi bermäge gönükdirilendir. Munuň özi BMG-niň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Durnukly ösüş ulgamynda Gün tertibiniň maksatlaryna ýetmek üçin aýratyn ähmiýete eýedir.

Mälim bolşy ýaly, ýurdumyz özüniň döredijilik kuwwatyny umumy abadançylygyň bähbidine ulanmaga çalşyp, abraýly halkara guramalar we düzümler bilen işjeň gatnaşyk edýär hem-de häzirki döwrüň wajyp meseleleriniň sazlaşykly çözgüdini işläp taýýarlamak boýunça netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga saldamly goşant goşýar.

Şu ýylyň 29-njy iýulynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 75-nji maslahatynyň 96-njy umumy mejlisinde milli Liderimiziň başlangyjy boýunça kabul edilen “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Kararnama munuň nobatdaky subutnamasydyr.

Dünýäniň 48 döwletiniň awtordaşlygynda kabul edilen bu ýörite Kararnamanyň esasy wezipeleri häzirki döwürde dünýä ykdysadyýetinde, hususan-da, ulag ulgamynda ýüze çykýan howplary azaltmak boýunça halkara bileleşigiň tagallalaryny utgaşdyrmakdan hem-de bu ugurda degişli hukuk binýadyny döretmekden ybaratdyr.

Türkmenistanyň başlangyjy boýunça “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilen şu ýylda Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan bu örän möhüm halkara resminamanyň kabul edilmegi hem-de hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň bu ýokary derejeli foruma çagyrylmagy ata Watanymyzyň halkara abraýynyň has-da belende galýandygynyň, milli Liderimiziň öňe sürýän başlangyçlarynyň we durmuşa geçirýän oňyn daşary syýasatynyň giňden ykrar edilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Şol syýasat bolsa parahatçylyk söýüjiligiň we deňhukukly hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlygyň ýörelgeleri esasynda guralýar.

Bu gün ulag ulgamy dünýä ykdysadyýetiniň esasy ugurlarynyň biridir. Ol dünýä hojalyk gatnaşyklarynyň durnuklylygyna we deňagramlylygyna gönüden-göni täsir edýär hem-de Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan kabul edilen Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde möhüm ähmiýete eýedir.

Bitarap Türkmenistan bu ugurda umumy tagallalary utgaşdyrmak işinde, şol sanda BMG-niň we beýleki abraýly halkara düzümleriň çäklerinde amala aşyrylýan işlerde işjeň orny eýeläp, iri düzümleýin taslamalaryň başyny başlaýar hem-de daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bilelikde olary durmuşa geçirip, köp şahaly utgaşykly ulag düzümini kemala getirmäge saldamly goşant goşýar.

Çäk taýdan örän amatly ýerleşýän Türkmenistan soňky ýyllarda sebit we yklym ähmiýetli möhüm ulag-üstaşyr hem-de logistik merkez hökmünde eýeleýän ornuny barha berkidip, özüniň ägirt uly kuwwatyny ählumumy abadançylygyň bähbidine ulanmaga çalyşýar.

Iri halkara forumlar hem ysnyşykly gatnaşyklar, bilelikdäki işiň meýilnamalaryny ara alyp maslahatlaşmak, ulag ulgamynyň ählumumy ösüşine ýardam edýän hyzmatdaşlygyň täze ýollaryny we usullaryny gözlemek üçin netijeli meýdança bolup durýar.

BMG-niň howandarlygynda Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatyň 2016-njy ýylyň noýabrynda hut Aşgabatda geçirilendigini hem-de ulag ulgamynda hyzmatdaşlygy giňeltmek maksady bilen, türkmen tarapynyň teklip eden möhüm çäreleriniň biri bolandygyny ýatlatmalydyrys.

Şu gün bu çäräni Hytaý geçirýär. Ol dürli ýurtlaryň Hökümetleriniň, işewürliginiň, raýat jemgyýetçiliginiň hem-de iri halkara düzümleriň, ilkinji nobatda bolsa, BMG-niň giňden wekilçilik etmeginde geçirilýän üç günlük forumyň guramaçylarynyň biri boldy.

Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa iberen çakylyk hatynda munuň BMG-ä agza ýurtlaryň arasynda durnukly ösüş ulgamynda tejribe alyşmak hem-de özara gatnaşyklarda hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak boýunça meýilnamalary ara alyp maslahatlaşmak üçin oňat mümkinçilikdigini nygtady. Hytaý Lideriniň pikirine görä, bu forum COVID-19-a garşy halkara raýdaşlyga, 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibini bilelikde durmuşa geçirmäge hem-de dünýä ykdysadyýetini dikeltmäge itergi berer.

Bu foruma Birleşen Milletler Guramasynyň Baş sekretary Antoniu Guterrişiň gatnaşmagy halkara maslahatyň ähmiýetini has-da artdyrdy. Onuň çykyşy wekilçilikli forumyň işiniň başlanmagyna özboluşly badalga boldy.

BMG-niň ýolbaşçysy maslahata gatnaşyjylary mübärekläp, gozgalýan meseläniň ähmiýetini belledi. Ol ulag ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň zerurlygyna umumy düşünilmelidigini, dünýä ykdysadyýeti üçin häzirki çylşyrymly döwürde döwletler, sebitler we yklymlar üçin özara bähbitli hyzmatdaşlygyň açýan ägirt uly mümkinçiliklerine göz ýetirilmelidigini beýan edýär.

Antoniu Guterriş ählumumy ösüşde durnukly ulag ulgamynyň aýratyn orny barada aýdyp, häzirki döwrüň derwaýys meselelerini çözmäge netijeli çemeleşmeleri işläp taýýarlamaga işjeň gatnaşýan Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň oňyn ornuny aýratyn belledi.

Nygtalyşy ýaly, hut Türkmenistan öz döwründe BMG-niň howandarlygynda ulag meselesi boýunça ählumumy dialogy ýola goýmak başlangyjy bilen çykyş edip, BMG bilen bilelikde Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahaty geçirmegi teklip etdi hem-de gurady. 2016-njy ýylyň noýabrynda Aşgabatda geçirilen forum Durnukly ösüşiň aýrylmaz bölegi hökmünde halkara ulag ulgamyny ösdürmek boýunça giň halkara gatnaşyklaryň täze tapgyryna badalga berdi.

Soňra Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpine söz berildi.

HHR-iň Başlygy Hytaý tarapyndan BMG bilen bilelikde geçirilýän Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahata gatnaşyjylary mähirli mübärekläp, häzirki döwürde ulag ulgamynyň dünýä ykdysadyýetiniň möhüm pudagy bolup durýandygyny belledi. Taryhdan belli bolşy ýaly, gadymy döwürlerde söwda kerwenleri Gündogar bilen Günbatary baglanyşdyryp, ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky gatnaşyklaryň netijeli häsiýete eýe bolmagyna öz täsirini ýetiripdir diýip, ol sözüni dowam etdi.

Häzirki döwürde СOVID-19 ýokanjy sebäpli, ulag ulgamyndaky halkara hyzmatdaşlykda käbir kynçylyklaryň ýüze çykandygyny belläp, HHR-iň Başlygy bu wehimiň garşysyna bilelikde göreş alyp barmagyň zerurdygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, ol dünýä ýurtlarynyň ulagyň ähli görnüşleri boýunça hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, bar bolan mümkinçiliklerden doly peýdalanmak üçin zerur tagallalary etmelidigini aýtdy.

Ulagyň ähli görnüşleri boýunça hyzmatdaşlygyň ösdürilmeginiň, milli ykdysadyýetleriň pugtalanmagynda bolşy ýaly, deňze çykalgasy bolmadyk ýurtlaryň ählumumy hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryna goşulmagynda-da aýratyn ähmiýetlidigi nygtaldy.

Si Szinpiniň belleýşi ýaly, häzirki döwürde ähli ýurtlarda önümçilik kuwwatlyklary täzeçil usullar, sanly ulgam arkaly ösdürilýär. Bu bolsa öňde durýan wezipeleriň üstünlikli çözülmegine täzeçil, häzirki döwrüň ruhuna laýyk gelýän derejedäki çemeleşmeleriň zerurdygyny aýan edýär. Şunuň bilen baglylykda, sanly ykdysadyýeti ösdürmek, gatnaşyklaryň täze ugurlaryny işläp taýýarlamak, şunda ählumumy internet mümkinçiliklerini işjeň peýdalanmak meselelerine aýratyn üns berilmelidir.

Şol bir wagtyň özünde ählumumy ekologiýa ýagdaýynyň ünsden düşürilmezligi häzirki döwrüň wajyp meselesidir diýip, HHR-iň Başlygy sözüni dowam etdi we bu ugurda hyzmatdaş ýurtlaryň bilelikdäki tagallalarynyň zerurdygyny nygtady.

Si Szinpin ulag ulgamynyň parahatçylygy, ählumumy durnukly ösüşi üpjün etmekde möhüm orun eýeleýändigini hem-de dürli ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky gatnaşyklary pugtalandyrmakda uly ähmiýete eýedigini belläp, Hytaýyň bar bolan mümkinçiliklerini we toplan tejribesini paýlaşmaga taýýardygyny nygtady.

Şu gezekki Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahata gatnaşýan ýokary wezipeli adamlar Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň çykyşyny uly üns bilen diňlediler.

Döwlet Baştutanymyz, ilki bilen, Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy jenap Si Szinpine hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň Baş sekretary Antoniu Guterrişe bu möhüm hem-de wekilçilikli duşuşyga gatnaşmaga çakylyk üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Türkmenistan ulag ulgamynda ysnyşykly hem-de giň halkara hyzmatdaşlyga berk we yzygiderli ygrarlydyr. Hut biziň ýurdumyzyň başlangyjy boýunça, BMG-niň we beýleki köp sanly hyzmatdaşlaryň goldaw bermeginde, 2016-njy ýylyň noýabrynda Aşgabatda Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatyň geçirilendigini bellemek isleýärin diýip, milli Liderimiz aýtdy. Onuň işiniň barşynda häzirki zaman, hakyky ýagdaýlara we isleglere laýyk gelýän hyzmatdaşlyga çemeleşmeler beýan edildi, geljegi uly meýilnamalar göz öňünde tutuldy, täze mümkinçilikler hödürlenildi, möhüm Jemleýji resminama kabul edildi.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, döwlet-hususy hyzmatdaşlyk ýörelgelerinde ulag ulgamynda köptaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri açýan Aşgabat çäresine badalga berilmegi birinji ählumumy maslahatyň möhüm ähmiýetli netijeleriniň biri boldy.

Şu gün bu forumyň geçirilmeginiň zerurlygy durnukly ählumumy ösüşi üpjün etmegiň möhüm şerti hökmünde ulag meselesi boýunça giň gepleşikleriň şonda binýady goýlan däpleriniň dowamatlylygy we zerurlygy tassyklanylýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow kanagatlanma bilen belledi.

Çykyşda Türkmenistanyň bu gepleşikleriň yzygiderli tarapdary hem-de işjeň gatnaşyjysy bolmak bilen, syýasy derejede, ilkinji nobatda, BMG-de ençeme ýyllaryň dowamynda durnukly ulag ulgamynda möhüm ähmiýetli, çuň manyly we anyk Kararnamalaryň başyny başlaýandygy nygtaldy.

Baş Assambleýanyň şu mejlisiniň barşynda biz Baş Assambleýanyň “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýuk daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Kararnamasynyň düzgünlerine daýanyp, adatdan daşary ýagdaýlaryň şertlerinde ulag durnuklylygyny pugtalandyrmak boýunça tagallalary güýçlendirmegi dowam ederis diýip, milli Liderimiz aýtdy hem-de bu resminamanyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça şu ýylyň 29-njy iýulynda kabul edilendigini ýatlatdy.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistan tarapyndan BMG-niň ulagy ösdürmek boýunça Ýörite sebitara maksatnamasyny işläp taýýarlamak barada ozal öňe sürlen teklibe gaýdyp gelmegi teklip etdi. Döwlet Baştutanymyzyň pikirine görä, şeýle maksatnamanyň maksatlary we wezipeleri Baş Assambleýanyň ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek hakynda yzygiderli kabul edilen dört Kararnamasyndan, 2016-njy ýylda geçirilen Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatyň Jemleýji resminamasyndan, dünýä derejesinde ulag babatda özara arabaglanyşygy pugtalandyrmak boýunça beýleki köptaraplaýyn resminamalardan ugur alnyp beýan edilmelidir.

Mümkinçilikden peýdalanyp, döwlet Baştutanymyz pandemiýa şertlerinde ösüp gelýän ýurtlaryň, ilkinji nobatda, dünýä ummanyna göni çykalgasy bolmadyk döwletleriň aýratyn goragsyzdygyna ünsi çekdi. Ulag gatnawlaryndaky mejbury çäklendirmeler hut şolara has güýçli täsir etdi. Hut şol sebäpli-de, olara çökgünlikden soňky derejä çykmak beýlekilerden kyn boldy.

Bu gün dünýä bileleşigine BMG, halkara edaralar arkaly şu ýagdaýdaky döwletlere kömek we goldaw bermek, şol sanda dünýäniň ulag ulgamyna sazlaşykly goşulyşmagyň pese düşmegini ýeňip geçmekde goldaw bermek wajypdyr diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň ulag boýunça netijeli we maksadalaýyk ählumumy gatnaşyklary saklamaga jogapkärli hem-de başlangyçly goşandyny goşmagyny dowam edip, Birleşen Milletler Guramasy bilen bilelikde, 2022-nji ýylyň aprel aýynda deňze çykalgasy bolmadyk ösüp gelýän ýurtlaryň ministrleriniň halkara maslahatyny geçirmegi guramagy meýilleşdirýändigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gyzyklanma bildirýän ýurtlaryň ählisini we halkara edaralary bu möhüm foruma gatnaşmaga çagyryp, öňümizdäki maslahatyň guramaçylarynyň biri hökmünde türkmen tarapynyň islendik çuň many-mazmunly başlangyçlara, tekliplere we maslahatlara açykdygyny aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahata gatnaşyjylara ýüzlenip, häzir çökgünligiň täsirini azaltmaga, ykdysady ösüşiň durnukly görkezijilerine çalt çykmaga gönükdirilen utgaşykly, jogapkärli we öňdengörüjilikli çözgütleriň zerurdygyny nygtady.

Biziň pikirimize görä, BMG-niň derejesinde ulag ulgamynda özara gatnaşyklaryň ählumumy strategik meýilnamalary bilen birlikde, kadalary, düzgünleri sazlaşdyrmak, gümrük we migrasiýa işlerini aňsatlaşdyrmak hem-de ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlyga degişli beýleki wajyp meseleleri ara alyp maslahatlaşmak munuň üçin oňaýly şertleri döreder diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Şeýle ýakynlaşmagyň görnüşleri, olaryň geografik ýagdaýy, tizligi we ugurlary dürli bolup biler. Esasysy bolsa, olaryň özara bähbitleri nazara almak arkaly, netijeli hyzmatdaşlyga ýardam etmegi, durnukly ösüşiň ählumumy meýilnamalaryna goldaw bermegi zerurdyr. Elbetde, olar syýasylaşdyrmakdan azat bolmalydyr.

Türkmenistan özüniň şu maksatlara we ýörelgelere ygrarlydygyny tassyklaýar hem-de olaryň çalt amala aşyrylmagy üçin has ysnyşykly we netijeli hyzmatdaşlyga taýýardyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly çykyşyny tamamlady.

Döwlet Baştutanymyz hemmelere üns berip diňländikleri üçin minnetdarlyk bildirip, maslahata gatnaşyjylaryň ählisine üstünlikleri we netijeli işleri arzuw etdi.

Şu foruma gatnaşyjylaryň wekilçilikli düzümi, gozgalan meseleleriň işjeň ara alnyp maslahatlaşylmagy ählumumy parahatçylygyň, ösüşiň we rowaçlygyň bähbidine durnukly ulag ulgamynda netijeli halkara hyzmatdaşlyga gyzyklanma bildirýän dünýäniň dürli döwletleriniň wezipeleriniň hem-de maksatlarynyň umumylygynyň görkezijisine öwrüldi.

(2021-nji ýylyň 14-nji oktýabry)

Hormatly Başlyk!
Hormatly foruma gatnaşyjylar!

Ilki bilen, onuň Alyhezreti, Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy jenap Si Szinpine hem-de onuň Alyhezreti, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Sekretary jenap Antoniu Guterrişe Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahatyň işine gatnaşmaga çakylyk üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirmäge rugsat ediň!

Türkmenistan ulag ulgamynda ysnyşykly we giň halkara hyzmatdaşlyga berk we yzygiderli ygrarlydyr. Hut biziň ýurdumyzyň başlangyjy boýunça, BMG-niň we beýleki köp sanly hyzmatdaşlaryň goldaw bermeginde 2016-njy ýylyň noýabrynda Aşgabatda Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatyň geçirilendigini bellemek isleýärin. Onuň işiniň barşynda häzirki zaman, hakyky ýagdaýlara we isleglere laýyk gelýän hyzmatdaşlyga çemeleşmeler beýan edildi, geljegi uly meýilnamalar göz öňünde tutuldy, täze mümkinçilikler hödürlenildi, möhüm Jemleýji resminama kabul edildi.

Döwlet-hususy hyzmatdaşlyk ýörelgelerinde ulag ulgamynda köptaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri açýan Aşgabat çäresine badalga berilmegi birinji ählumumy maslahatyň möhüm ähmiýetli netijeleriniň biri boldy.

Şu gün bu forumyň geçirilmeginiň zerurlygy durnukly ählumumy ösüşi üpjün etmegiň möhüm şerti hökmünde ulag meselesi boýunça giň gepleşikleriň şonda binýady goýlan däpleriniň dowamatlylygy we zerurlygy tassyklanylýar.

Türkmenistan onuň yzygiderli tarapdary hem-de işjeň gatnaşyjysy bolmak bilen, syýasy derejede, ilkinji nobatda, BMG-de ençeme ýyllaryň dowamynda durnukly ulag ulgamynda möhüm ähmiýetli, çuň manyly we anyk kararnamalaryň başyny başlady. Baş Assambleýanyň şu mejlisiniň barşynda biz Baş Assambleýanyň “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Kararnamasynyň düzgünlerine daýanyp, adatdan daşary ýagdaýlaryň şertlerinde ulag durnuklylygyny pugtalandyrmak boýunça tagallalary güýçlendirmegi dowam ederis. Bu resminamanyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça şu ýylyň 29-njy iýulynda kabul edilendigini ýatladýaryn.

Şeýle hem Türkmenistan tarapyndan BMG-niň ulagy ösdürmek boýunça Ýörite sebitara maksatnamasyny işläp taýýarlamak barada ozal öňe sürlen teklibe gaýdyp gelmegi teklip edýäris. Bu maksatnamanyň maksatlary we wezipeleri Baş Assambleýanyň ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek hakyndaky dört Kararnamasyndan, 2016-njy ýylda geçirilen Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatyň Jemleýji resminamasyndan, ählumumy derejede ulag babatda özara arabaglanyşygy pugtalandyrmak boýunça beýleki köptaraplaýyn resminamalardan ugur alnyp beýan edilmelidir diýip hasaplaýarys.

Şu mümkinçilikden peýdalanyp, pandemiýa şertlerinde ösüp gelýän ýurtlaryň, ilkinji nobatda, dünýä ummanyna göni çykalgasy bolmadyk döwletleriň aýratyn goragsyzdygyna siziň ünsüňizi çekesim gelýär. Ulag gatnawlaryndaky mejbury çäklendirmeler hut şolara has güýçli täsir etdi. Hut şol sebäbli-de, olara çökgünlikden soňky derejä çykmak beýlekilerden kyn boldy. Häzirki wagtda dünýä bileleşigine BMG, halkara edaralar arkaly şu ýagdaýdaky döwletlere kömek we goldaw bermek, şol sanda dünýäniň ulag ulgamyna sazlaşykly goşulyşmagyň pese düşmegini ýeňip geçmekde goldaw bermek wajypdyr diýip hasaplaýarys.

Şunuň bilen baglylykda, ulag boýunça netijeli we maksadalaýyk ählumumy gatnaşyklary saklamaga jogapkärli hem-de başlangyçly goşandyny goşmagyny dowam edip, Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasy bilen bilelikde, 2022-nji ýylyň aprel aýynda deňze çykalgasy bolmadyk ösüp gelýän ýurtlaryň ministrleriniň halkara maslahatyny geçirmegi meýilleşdirýär. Gyzyklanma bildirýän ýurtlaryň ählisiniň, halkara edaralaryň öňümizdäki maslahata gatnaşmagyny göz öňünde tutmagyny haýyş edýärin. Guramaçylar hökmünde biz ony geçirmek boýunça islendik çuň many-mazmunly başlangyçlara, tekliplere we maslahatlara açykdyrys.

Hormatly foruma gatnaşyjylar!

Häzir çökgünligiň täsirini azaltmaga, ykdysady ösüşiň durnukly görkezijilerine çalt çykmaga gönükdirilen utgaşykly, jogapkärli we öňdengörüjilikli çözgütler zerurdyr. Biziň pikirimize görä, BMG-niň derejesinde ulag ulgamynda özara gatnaşyklaryň ählumumy strategik meýilnamalary bilen birlikde, kadalary, düzgünleri sazlaşdyrmak, gümrük we migrasiýa işlerini aňsatlaşdyrmak hem-de ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlyga degişli beýleki derwaýys meseleleri ara alyp maslahatlaşmak munuň üçin oňaýly şertleri döreder.

Şeýle ýakynlaşmagyň görnüşleri, olaryň geografik ýagdaýy, tizligi we ugurlary dürli bolup biler. Esasysy bolsa, olaryň özara bähbitleri nazara almak bilen, netijeli hyzmatdaşlyga ýardam etmegi, durnukly ösüşiň ählumumy meýilnamalaryna goldaw bermegi zerurdyr. Elbetde, olar syýasylaşdyrmakdan azat bolmalydyr.

Türkmenistan özüniň şu maksatlara we ýörelgelere ygrarlydygyny tassyklaýar. Olaryň çalt amala aşyrylmagy üçin has ysnyşykly we netijeli hyzmatdaşlyga taýýardyr.

Üns berip diňländigiňiz üçin minnetdarlyk bildirýärin hem-de maslahata gatnaşyjylaryň ählisine üstünlikleri we netijeli işleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň mejlisi

Aşgabat, 13-nji oktýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bu düzümiň mejlisini geçirdi, ol düzümiň öňünde goýlan ileri tutulýan wezipelere bagyşlanyp, onda degişli guramaçylyk meseleleriniň hem birnäçesine garaldy.

Ir bilen milli Liderimiz Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasyna geldi.

Döwlet Baştutanymyz mejlisi açyp hem-de Halk Maslahatynyň agzalaryna ýüzlenip, «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen şu ýylyň 27-nji sentýabrynda Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk ýubileýini aýratyn buýsanç bilen garşylandygymyzy belledi. Bu sene agzybir halkymyz üçin aýratyn ähmiýetli, buýsançly wakadyr. Biziň her birimizi täze, has belent maksatlara galkyndyrýan şanly senedir.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyz dünýäde parahatçylygyň, asudalygyň höküm sürýän ýurdy, çalt depginde özgerýän hem-de ösýän döwlet hökmünde giňden tanalýar. Eziz Diýarymyzda halkyň abadançylygyna gönükdirilen ägirt uly, taryhy maksatnamalar amala aşyrylýar. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy bolsa täze zähmet üstünlikleri bilen garşylanyldy diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Şu ýylda ýurdumyzyň dürli sebitlerinde häzirki zaman obalarydyr şäherçeleriniň gurluşygy ýokary depginlerde dowam etdirildi. Garaşsyzlygyň 30 ýyllyk şanly baýramy mynasybetli halkymyzyň yhlasly we tutanýerli zähmeti netijesinde durmuş-medeni ähmiýetli desgalardyr binalaryň köp sanlysy gurlup ulanmaga berildi. Milli Liderimiz bular barada aýdyp, halkymyzyň ýubileý ýylda ýeten belent derejeleri hem-de ähli bellenilen çäreleriň dabaraly we ruhubelent ýagdaýda üstünlikli geçirilmegi bilen hemmeleri ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlady.

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň gün tertibine geçip, şu gün guramaçylyk meselelerine garaljakdygyny aýtdy. Mälim bolşy ýaly, 2021-nji ýylyň 28-nji martynda ýurdumyzyň durmuşynda şanly waka — Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlary geçirildi. Şol saýlawlar ozalkylardan bütinleý tapawutlylykda, göni däl saýlawlar görnüşinde, demokratik kadalara laýyklykda, ýokary derejede, aç-açanlyk we aýanlyk ýagdaýynda geçirildi.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlary jemgyýetiň we döwletiň durmuşyny mundan beýläk-de demokratiýalaşdyrmak ýolunda möhüm tapgyr boldy, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe giň möçberli özgertmeler eýýamynyň maksatlaryny we wezipelerini ynamly amala aşyrýan türkmen halkynyň taryhynda uly waka öwrüldi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.

Bu saýlawlar örän wajyp syýasy ähmiýete hem eýedir. Sebäbi ol ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň bellenilýän ýylynda, «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen ýylda ägirt uly taryhy ähmiýetli çäreleriň geçirilýän döwri bilen gabat geldi. Şeýle hem milli Liderimiz bu saýlawlaryň ýurdumyzyň Esasy Kanunyna laýyklykda ilkinji gezek geçirilendigini nygtady.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň geçen ýylyň sentýabr aýynda geçirilen mejlisinde taryhy ähmiýetli çözgütleriň kabul edilendigini belledi. Onda Garaşsyz, baky Bitarap döwletimiziň Konstitusiýasyna Türkmenistanyň Konstitusion topary tarapyndan işlenip taýýarlanan hem-de Esasy Kanunymyza girizilmegi teklip edilýän üýtgetmeler we goşmaçalar makullanyldy.

Bu Konstitusion kanunyň taslamasy Türkmenistanyň Mejlisiniň maslahatynda biragyzdan kabul edildi. Bu ugurda öňe sürlen başlangyçlaryň esasy maksady döwlet häkimiýetiniň wekilçilikli kanun çykaryjy edarasynyň işini kämilleşdirmekden hem-de täze taryhy şertlerde döwletiň, jemgyýetiň we her bir adamyň bähbitlerine hyzmat etjek kanun çykaryjy häkimiýeti amala aşyrýan täze ulgamy emele getirmekden ybaratdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Iki palataly, täze parlament ulgamy döwletimiziň hem-de jemgyýetimiziň durmuşyny mundan beýläk-de demokratiýalaşdyrmaga, hukuk we dünýewi esaslaryny berkitmäge, häkimiýet bilen halkyň agzybir, jebis hereket etmegine, her bir adamyň hem-de ýurdumyzyň sebitleriniň bähbitlerine doly derejede hyzmat etjek häzirki zaman şertleriniň döredilmegine gönükdirilendir.

Milli Liderimiz sözüni dowam edip, şu ýylyň 14-nji aprelinde geçirilen Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň guramaçylyk mejlisinde maslahatyň işine ak pata berlendigini belledi. Onuň komitetleri düzüldi, olaryň ýolbaşçy düzümi saýlanyldy. Bu işler Türkmenistanyň Konstitusiýasyna laýyklykda kabul edilen «Türkmenistanyň Milli Geňeşi hakynda» Kanunyň esasynda geçirildi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahaty öz işini ýurdumyzda hereket edýän kanunçylyga laýyklykda doly ýola goýdy.

Döwlet Baştutanymyz Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň işiniň ýurdumyzyň hukuk binýadyny hil taýdan ýokary derejä götermäge, ilkinji nobatda, «Döwlet adam üçindir!» diýen şygarymyza laýyklykda, durmuş ugruna gönükdirilen kanunlary işläp taýýarlamaga gönükdirilendigini nygtady. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalary Mejlisiň deputatlary bilen agzybirlikde we jebis gatnaşykda wakalaryň içinde bolup, döwrüň öňe sürýän möhüm meselelerine öz wagtynda seslenmek, kanunçykaryjylyk işini yzygiderli kämilleşdirmek bilen baglanyşykly işleri durmuşa geçirýärler.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, Halk Maslahatynyň Adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak baradaky komitetiniň başlygy M.Taganowyň Türkmenistanyň adalat ministri wezipesine bellenilendigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz şol komitetiň täze başlygyny saýlamak baradaky meseläni mejlisiň gün tertibine girizdi.

Halk Maslahatynyň agzalarynyň teklibi boýunça bu wezipä şu komitetiň başlygynyň orunbasary bolup işleýän D.Gulmanowa görkezildi. Ses bermegiň jemleri boýunça ol Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak baradaky komitetiniň başlygy wezipesine saýlanyldy. Şunuň bilen baglylykda, D.Gulmanowa bu komitetiň başlygynyň orunbasary wezipesinden boşadyldy.

Soňra Halk Maslahatynyň Adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak baradaky komitetiniň başlygynyň orunbasaryny saýlamak baradaky meselä seredildi. Bu wezipä Halk Maslahatynyň agzasy S.Jumaýew teklip edildi. Ses bermegiň netijeleri boýunça ol komitetiň başlygynyň orunbasary wezipesine saýlanyldy. Şu meseleler boýunça Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň degişli Kararlary kabul edildi.

Soňra döwlet Baştutanymyz ýygnananlara ýüzlenip, Halk Maslahatynyň öňünde ýurdumyzy ösdürmek boýunça geljekde hem uly wezipeleriň durýandygyny belledi. Halk Maslahaty Mejlis bilen bilelikdäki netijeli işleri dowam etdirip, milli kanunçylygy kämilleşdirmek, Watanymyzy mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça maksada okgunly işleri alyp barmalydyr. Munuň özi ýurdumyzyň syýasy ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, milli ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de pugtalandyrmak boýunça nobatdaky çäreleri amala aşyrmaga ýardam eder. Şol wezipeler şu ýylyň 14-nji aprelinde geçirilen Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň mejlisinde, şeýle hem 25-nji sentýabrda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde anyk kesgitlenildi.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň we Mejlisiň deputatlarynyň ähli tagallalary döwlet bilen jemgyýeti, her bir şahsyýeti sazlaşykly ösdürmegi we olaryň bähbitleriniň deň bolmagyny üpjün etmegi, ýurduň hukuk ulgamyny berkitmegi hem-de kämilleşdirmegi, halkara guramalar we dünýä döwletleri bilen hyzmatdaşlygy ösdürmegi göz öňünde tutýan kanunlary işläp taýýarlamaga gönükdirilmelidir.

Milli Liderimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmek, jemgyýetimizi yzygiderli demokratiýalaşdyrmak boýunça kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi, sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek, ilatyň gündelik zerurlyklaryny we isleglerini kanagatlandyrmak boýunça netijeli işleri alyp barmagyň esasy wezipeleriň biridigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň sebitlerini geljekde hem ösdürmek, bu işlere telekeçileri çekmek, maýa goýumlary gönükdirmek, öňdebaryjy tehnikalary we tehnologiýalary ornaşdyrmak, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürýän önümçilik kärhanalaryny we hyzmatlar ulgamyny ösdürmek, goşmaça iş orunlaryny döretmek hem möhüm wezipeler bolup durýar. Şunda ilat üçin elýeterli bolan ýaşaýyş jaýlaryny gurmagy dowam etdirmek örän zerurdyr.

Şunuň bilen baglylykda, dürli ugurlarda kanunçylygy kämilleşdirmek boýunça teklipleriň üstünde işlenilmelidir. Sebäbi biziň esasy maksadymyz oba bilen şäherde her bir adam üçin amatly ýaşaýyş gurşawyny döretmekden ybaratdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Kanun çykaryjy we ýerine ýetiriji häkimiýetleriň şahalarynyň şu esaslarda alyp barýan syýasaty demokratik, hukuk, dünýewi döwletde ösen bazar ykdysadyýetli, ynsanperwer, adalatly jemgyýetiň döredilmegini üpjün etmäge borçlandyrýar. Döwlet Baştutanymyz şu syýasatyň halkymyzyň ertirki gününe bolan ynamyny, Watanyna bolan guwanjyny we buýsanjyny artdyrýandygyny belledi.

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew milli Liderimiziň taýsyz tagallalary bilen şu ýyl Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyny belleýän Bitarap Watanymyzyň dünýä nusgalyk ösüş ýoly bilen ähli ugurlarda ägirt uly ýeňişler gazanyp, ynamly öňe barýandygyny belledi. Depginli ösýän, ykdysady taýdan kuwwatly, her bir adamyň durmuş taýdan goraglylygy ýola goýlan döwletimizde adamlaryň halal zähmet çekmegi, ýaşlarymyzyň okamagy, ökde hünärmenler bolup ýetişmegi, mynasyp dynç almagy üçin ähli şertler döredilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen düzüminde Halk Maslahaty we Mejlis bolan iki palataly parlamentiň — Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň döredilmegi ýurdumyzyň taryhynda täze sahypany açdy. Döwlet Baştutanymyzyň goldamagy bilen Halk Maslahatynyň işini ýola goýmak, parlament işini doly derejede alyp barmak üçin degişli çäreler amala aşyryldy.

Milli Liderimiziň şu ýylyň 25-nji sentýabrynda paýtagtymyzyň Ruhyýet köşgünde geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisindäki çuň many-mazmunly taryhy çykyşy tutuş halkymyzy beýik başlangyçlara, ýeňişli ýollara we döredijilikli zähmete ruhlandyrdy.

K.Babaýew Halk Maslahatynyň agzalarynyň geljekde-de döwletimiziň durmuş-ykdysady, syýasy ösüşiniň maksatnamalarynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegine ýardam edýän kanunlary taýýarlamakda hem-de kabul etmekde Türkmenistanyň Prezidentiniň öňdengörüjilikli, oýlanyşykly içeri we daşary syýasatyny, Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň ähli ugurlardaky beýik ösüşlerini wagyz etmekde gujur-gaýratyny gaýgyrman, ak ýürekden zähmet çekjekdiklerine ynandyryp, döwlet Baştutanymyzyň janynyň sag, başynyň dik bolmagyny, il-ýurt bähbitli işleriniň rowaç almagyny arzuw etdi.

Milli Liderimiz mejlisi jemläp, Halk Maslahatynyň agzalarynyň Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüni kanunçylyk taýdan üpjün etmäge mundan beýläk-de goşant goşjakdyklaryna ynam bildirdi.

Türkmenistanyň Prezidenti, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisi tamamlap, oňa gatnaşanlara alyp barýan jogapkärli işlerinde uly üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly 8-nji oktýabrda geçirilen giňişleýin mejlisinde şu ýubileý ýylynyň dokuz aýynda ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň pudaklarynyň ýerine ýetiren işleriniň jemlerine garaldy. Mejlisiň dowamynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Permana gol çekdi. Resminama laýyklykda, 2022-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan býujetden maliýeleşdirilýän edaralaryň, hojalyk hasaplaşygynda işleýän kärhanalaryň we jemgyýetçilik birleşikleriniň işgärleriniň aýlyk zähmet haklarynyň, pensiýalarynyň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberleri 10 göterim ýokarlandyryldy. Bu çözgüt Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» kesgitlenilen wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini hem-de durmuş goraglylygyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak maksady bilen kabul edildi.

Milli Liderimiz şeýle hem ýurdumyz boýunça iň pes aýlyk zähmet hakynyň möçberine gaýtadan seretmegiň wagtynyň gelendigini belledi. Bu bir tarapdan, örän möhüm makrogörkezijidir, beýleki tarapdan bolsa, biziň her birimize düşnükli bolan görkezijidir. Sebäbi biziň esasy syýasatymyz — «Döwlet adam üçindir!» diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Bu çözgütler türkmenistanlylaryň ählisini Watanymyzyň abadançylygynyň bähbidine täze zähmet üstünliklerini gazanmaga ruhlandyrdy hem-de adam baradaky aladanyň hormatly Prezidentimiziň durmuş ugurly syýasatynyň esasyny düzýändigini nobatdaky gezek tassyklady.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň we halkymyzyň kuwwatly döredijilik mümkinçiliklerine daýanmak bilen, berkarar döwletimizi beýik geljege ynamly öňe alyp barýar, Garaşsyz Watanymyzyň mundan beýläk-de okgunly ösüşini, ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň döwrebaplaşdyrylmagyny, ilkinji nobatda bolsa, türkmenistanlylaryň parahat, abadan we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek boýunça kabul edilen milli hem-de pudaklaýyn maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirýär.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň şol mejlisinde şu ýylyň dokuz aýynda ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň pudaklarynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine baha bermek bilen, ýetilen sepgitleriň koronawirus pandemiýasynyň dünýä ykdysadyýetine ýetiren oňaýsyz täsiri zerarly ýüze çykan kynçylyklara garamazdan, Garaşsyz Watanymyzyň üstünlikli ösýändigini aýdyň görkezýär diýip belledi. Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny mynasyp garşylamaga gönükdirilen halkymyzyň döredijilikli zähmeti ägirt uly üstünliklere beslendi, ýubileý ýylynda ýokary ykdysady görkezijilere ýetildi.

Şeýle tutanýerli işleriň netijesinde, jemi içerki önümiň 6,2 göterim möçberde ýokary ösüş depginini saklap galmak başartdy. Daşary haryt dolanyşygy 12,3 göterim artdy we 9 milliard amerikan dollaryndan hem gowrak boldy.

Eksportyň möçberi hem geçen ýyl bilen deňeşdirilende, 20 göterime golaý artdy we ABŞ-nyň 6 milliard dollaryna golaý boldy. Iň esasy zat bolsa, eksportyň möçberi, ýangyç-energetika serişdeleri hasaba alynmanda 50 göterime golaý artdy diýip, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Biziň alyp barýan içeri syýasatymyz bolsa ýurdumyzy ösdürmegiň tassyklanan maksatnamalaryna laýyklykda durmuşa geçirilýär. Prezident Maksatnamasy esasynda, häzirki döwürde ozalkysy ýaly, durmuş meselelerini çözmäge, täze kärhanalary gurmaga we işläp gelýänleriniň durkuny täzelemäge ägirt uly möçberde maýa goýumlary gönükdirilýär.

Iri halkara hem-de içerki taslamalar amala aşyrylýar. Şu geçen döwrüň içinde ýurdumyzda göz öňünde tutulan 30 desganyň deregine 62 sany iri desga işe girizildi. Umumy meýdany ýarym million inedördül metre golaý ýaşaýyş jaýlary, şol sanda ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary, myhmanhanalar we dynç alyş toplumlary, ençeme lukmançylyk merkezleri, umumybilim berýän mekdeplerdir çagalar baglary hem-de beýleki desgalar ulanmaga berildi diýip, milli Liderimiz belledi.

Häzirki döwürde Türkmenistanda umumy bahasy 35 milliard amerikan dollaryna golaý bolan 2,5 müň sany iri desganyň gurluşygy dowam edýär. Şolaryň hatarynda nebitgaz ýataklaryny özleşdirmegi we abadanlaşdyrmagy, esasy gaz geçirijileriň, sport desgalarynyň, ýollaryňdyr uly köprüleriň, durmuş maksatly desgalaryň gurluşygyny görkezmek bolar. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisini, elektrik we optiki-süýümli aragatnaşyk geçirijilerini gurmak, şeýle hem beýleki halkara taslamalary amala aşyrmak boýunça hem netijeli işler alnyp barylýar.

Oba hojalygynda geçirýän özgertmelerimiz hem netije berip başlady. Şu ýyl gallanyň gowy hasyly ýygnaldy. Nesip bolsa, Hasyl toýuna çenli pagta taýýarlamak baradaky tabşyryk hem ýerine ýetiriler diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.

Ýurdumyzyň ykdysadyýetini ösdürmäge telekeçilerimiz hem saldamly goşant goşýarlar. Olar dürli pudaklarda işlemek bilen, hili daşary ýurt kompaniýalarynyňkydan birjik-de pes bolmadyk, has çylşyrymly we uly taslamalary amala aşyrýarlar.

Bilim, ylym we saglygy goraýyş ulgamlarynda hem özgertmeler üstünlikli dowam edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçiligiň hem-de eksport ugurly harytlaryň möçberlerini artdyrmak boýunça döwlet maksatnamalarynyň durmuşa geçirilmegini çaltlandyrmak, dürli pudaklarda bar bolan ägirt uly mümkinçilikleri netijeli peýdalanmak meselelerini ýurdumyzyň halk hojalyk toplumyny mundan beýläk-de ösdürmek boýunça möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitledi. Ykdysadyýetimizi ösdürmek boýunça amala aşyrylýan işleri diwersifikasiýalaşdyrmak arkaly dowam etmeli. Şeýle hem öndürilýän harytlaryň görnüşlerini artdyrmak hem-de olary daşarky bazara çykarmagyň ýollaryny giňeltmek gerek. Mundan başga-da, 2022-nji ýyl üçin Maýa goýum maksatnamasyny işläp taýýarlamaga hem-de tassyklamaga aýratyn üns bermek zerurdyr diýip, milli Liderimiz aýtdy.

2022-nji ýylda geçiriljek Türkmenistanyň ilatynyň we ýaşaýyş jaý gorunyň ýazuwy döwletimiziň mundan beýläk-de ösmegi hem-de abadançylygy üçin ygtybarly binýady goýmaga mümkinçilik berer. Ministrler Kabinetiniň 1-nji oktýabrda geçirilen mejlisinde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow öňde boljak çäräniň “Ilat ýazuwy — 2022: Jebislik, Bagtyýarlyk, Röwşen geljek” diýen şygaryny we Döwlet baýdagyny, “Ak öý” binasyny, türkmen halysynyň göllerini hem-de çäräniň geçirilýän ýylyny alamatlandyrýan “2022” sany şekillendirilen nyşany makullap, oňa halkara talaplaryna laýyklykda taýýarlanmak üçin ähli zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Öňde boljak çäre Türkmenistany ösdürmegiň döwlet, sebit we pudaklaýyn maksatnamalaryny üstünlikli durmuşa geçirmek, Döwlet býujetini taýýarlamak üçin ygtybarly statistika maglumatlary bilen üpjün etmek hem-de ýaşaýyş jaý syýasatyny netijeli alyp barmak maksady bilen guralar.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, halkymyzyň durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak üçin, ýetilen sepgitler bilen kanagatlanmaly däldiris. Öňde çynlakaý çemeleşmeleri we öňdengörüjilikli çözgütleri talap edýän täze, jogapkärli wezipeler durýar.

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Garaşsyz ýurdumyzyň ösüşiniň baş maksadyny eziz halkymyzyň abadançylygy we bagtyýarlygy hakyndaky alada diýip yglan etdi. Milli Liderimiz ösüşiň täze giňişliklerini açyp, bu aýdyň ýoly möhüm hem-de uly üstünliklere besläp, Türkmenistany belent maksada tarap ynamly öňe alyp barýar.

(TDH)

Aşgabat, 12-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “ARETI” halkara kompaniýalar toparynyň ýolbaşçysy Igor Makarowy kabul etdi.

Işewür döwlet Baştutanymyza wagt tapyp kabul edendigi üçin hoşallyk bildirip, milli Liderimizi hem-de tutuş türkmen halkyny Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy bilen gutlady hem-de berk jan saglyk, egsilmez güýç-gaýrat, ähli başlangyçlarynda uly üstünlikleri arzuw etdi. Igor Makarow işewür gatnaşyklary pugtalandyrmak işinde berýän goldawy hem-de dürli pudaklarda iri maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmäge gatnaşmaga döredýän mümkinçilikleri üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, häzirki döwürde milli ýangyç-energetika toplumynda amala aşyrylýan oňyn özgertmelere ýokary baha berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iri kompaniýanyň ýolbaşçysyna gutlag sözleri üçin minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň “Açyk gapylar” syýasatyny yzygiderli durmuşa geçirip, dünýäniň gyzyklanma bildirýän işewür toparlary bilen uzak möhletli we netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak ugrunda çykyş edýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda amala aşyrylýan, milli ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmaga we sanly ulgama geçirmäge, okgunly ylmy-tehnologik ösüşe gönükdirilen giň möçberli maksatnamalaryň hem-de sebit we halkara ähmiýete eýe bolan iri düzümleýin taslamalaryň öňden gelýän, ygtybarly hyzmatdaş bolan “ARETI” halkara kompaniýalar topary bilen köpýyllyk hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin uly mümkinçilikleri açýandygyny aýtdy.

Ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşiniň, ilkinji nobatda bolsa, ýangyç-energetika toplumynda, gurluşyk hem-de ulag ulgamlarynda ileri tutulýan ugurlar babatda bar bolan kuwwaty we ondan netijeli peýdalanmagyň meýilnamalaryny nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlary ara alyp maslahatlaşylan esasy mesele boldy.

Işewür tebigy baýlyklaryň ägirt uly gorlaryna eýe bolan Türkmenistanyň häzirki wagtda energiýa serişdelerini öndürýän döwlet hökmünde dünýäde uly abraýdan peýdalanýandygyny nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň energetika strategiýasynyň energiýa serişdeleriniň dünýä bazarlaryna iberilmegini diwersifikasiýalaşdyrmagyň, ýangyç serişdelerini çykarýan we gaýtadan işleýän pudagyň kuwwatlyklaryny artdyrmagyň, gaz we nebithimiýa senagatyny ösdürmegiň esasy ugurlaryna aýratyn üns berildi.

Duşuşygyň barşynda işewür milli Liderimize baglaşylan şertnamalary ýerine ýetirmegiň çäklerinde alnyp barlan işler, şol sanda “ARETI” kompaniýasyna ynanylan taslamalaryň birnäçesiniň durmuşa geçirilişi barada hasabat berdi. Ol kompaniýanyň gatnaşyklaryň çägini giňeltmäge taýýardygyny aýdyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň garamagyna Hazaryň türkmen bölegindäki ýataklary işläp geçmek boýunça täze teklipleri hödürledi.

Halkara kompaniýalar toparynyň ýolbaşçysy bu taslama gyzyklanmanyň, ilkinji nobatda, Türkmenistanyň ägirt uly kuwwaty hem-de bu ýerde döredilen amatly maýa goýum ýagdaýy, degişli hukuk binýady bilen özüne çekijidigini aýtdy. Bularyň ählisi bolsa nebit we gaz ýataklaryny özleşdirmäge, täze düzümleýin desgalary gurmaga iri serişdeleri netijeli gönükdirmäge mümkinçilik berýär.

Döwlet Baştutanymyz holdingiň özara bähbitli işewür gatnaşyklary pugtalandyrmak meselelerine oňyn çemeleşmesini belläp, islendik taslamany durmuşa geçirmekde iň täze tehnologik çözgütleri we öňdebaryjy ylmy işläp taýýarlamalary ulanmagyň hem-de ekologik howpsuzlygyň kadalaryny berk berjaý etmegiň potratçy kompaniýalara bildirilýän esasy talapdygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz işewüre bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek boýunça birnäçe tabşyryklary berdi.

Duşuşygyň ahyrynda “ARETI” kompaniýalar toparynyň ýolbaşçysy holdingiň ýurdumyzda dürli ulgamlarda üstünlikli amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeler maksatnamalaryna mundan beýläk-de işjeň gatnaşmaga taýýardygyny tassyklap, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy kompaniýanyň netijeli hyzmatdaşlygy üstünlikli ilerletmek üçin ähli tagallalary etjekdigine hem-de öz üstüne alan hyzmatdaşlyk borçnamalaryny ýerine ýetirmäge ygrarly bolup, jogapkärli çemeleşjekdigine ynandyrdy.

Aşgabat, 11-nji oktýabr (TDH). “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly kitabyň XIII jildiniň neşir edilmegi milli Liderimiziň türkmen lukmanlarynyň hünär baýramçylygyna, tutuş halkymyza hem-de dünýäniň ylmy jemgyýetçiligine özboluşly sowgady boldy. Kitabyň tanyşdyrylyş dabarasy şu gün Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň mejlisler zalynda guraldy.

Türkmenistanyň Prezidenti, Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory, professor Gurbanguly Berdimuhamedowyň ensiklopedik işi ýurdumyzyň baý ösümlik dünýäsi hem-de halk lukmançylygynyň gadymy däpleri bilen gyzyklanýan okyjylaryň giň toparyna niýetlenendir.

Täze neşiriň tanyşdyrylyş dabarasyna Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň hem-de ugurdaş edaralaryň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylarydyr hünärmenleri, talyp ýaşlar gatnaşdylar.

Çykyş edenler milli Liderimiziň 2009-njy ýylda başyny başlan ylmy işiniň dowamy bolan täze kitabyň aýratyn ähmiýetini bellediler.

Bu düýpli ylmy işiň esasynda Gündogar lukmançylygynyň görnükli alymlarynyň hem-de “tebigy dermanhana” yzygiderli ýüzlenýän türkmen tebipleriniň nesilden-nesle geçip gelýän iň gowy tejribesi bar.

Kitabyň sahypalarynda dermanlyk ösümlikleriň, şol sanda belli bir ýerlerde duş gelýän ösümlikleriň melhemlik häsiýetleri, olary ylmy we halk lukmançylygynda ulanmagyň mümkinçilikleri jikme-jik beýan edilýär. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow olaryň öwrenilmegine durmuşynyň köp ýylyny bagyşlady.

Dabara gatnaşyjylaryň belleýşi ýaly, mazmuny boýunça özboluşly ensiklopediýa türkmen topragynda ösýän, asyrlaryň dowamynda dürli keselleri bejermek üçin netijeli ulanylýan ösümlikleriň melhemlik häsiýetleri barada bilimleriň hazynasy bolup durýar.

Döwlet Baştutanymyz okyjylary ekilýän we ýabany ösümlikler bilen akademik nukdaýnazaryndan tanyşdyrýar. Olaryň suratlary, beýany, biologik aýratynlyklary, ösýän ýerleri, tebigy gorlary, dermanlyk çig maly, himiki düzümi, taýýarlanyş we ulanylyş usullary yzygiderlilikde getirilýär.

“Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly kitap türkmen ösümlik dünýäsiniň özboluşly ensiklopediýasy bolmak bilen, şu geçen ýyllaryň içinde diňe ýurdumyzyň derman senagatynyň işgärleri we lukmanlary üçin däl-de, eýsem, kitabyň dürli dillere terjime edilmegi netijesinde, onuň bilen tanyşmak mümkinçiligine eýe bolan daşary ýurtly hünärmenler üçin hem bahasyna ýetip bolmajak gollanma öwrüldi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ylmy işiniň nobatdaky kitaby köp nusgada çap edildi. Ýurdumyzyň gözel künjekleriniň dürli reňkli suratlary, ösümlikleriň rus-latyn-türkmen sözlügi hem-de dermanlyk çig malyny ýygnamagyň senenamasy kitabyň baý mazmunyna ajaýyp goşundy bolup durýar.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamynyň ösüşi hem-de gazanylan üstünlikler barada ýazylan syn milli Liderimiziň parasatly ýolbaşçylygynda işlenip taýýarlanylan we amala aşyrylýan “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň çäklerinde saglygy goraýyş ulgamynda geçirilýän ägirt uly özgertmeleriň giň gerimliligine aýdyň şaýatlyk edýär.

Dabara gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyna Ýüzlenme kabul edip, onda türkmenistanlylaryň saglygyny goramaga berilýän ägirt uly üns hem-de olaryň bagtly we abadan durmuşda ýaşamagyna döredilen şertler üçin tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini beýan etdiler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Dubaýda möhüm ähmiýetli waka gatnaşdy

Aşgabat — Dubaý — Aşgabat, 9-njy oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Arap Emirliklerine iş saparyny amala aşyryp, Dubaý şäherinde geçirilýän “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň çäklerinde guralan Türkmenistanyň milli gününe gatnaşdy.

Hormatly Prezidentimiziň uçary Aşgabat — Dubaý ugry boýunça uçuşy amala aşyrandan soň, iki dostlukly ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Şeýh Maktum adyndaky Halkara howa menziline gelip gondy. Uçaryň ýanynda Türkmenistanyň Prezidentini BAE-niň energetika ministri Suhail Mohamed Al Mazrui garşylady. Ol öz ýurdunyň ýokary ýolbaşçylarynyň adyndan belent mertebeli myhmany mähirli, göwnaçyklyk bilen mübärekledi.

Döwlet Baştutanymyzyň awtoulag kerweni howa menzilinden çykyp, “EKSPO — 2020” sergi toplumyna ugrady.

“EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň dabaraly açylyşy 2021-nji ýylyň 1-nji oktýabrynda geçirildi. Hormatly Prezidentimiz giň gerimli foruma gatnaşyjylara iberen Gutlagynda onuň birleşdiriji ähmiýetini belledi hem-de Bütindünýä sergisine gatnaşyjylar tarapyndan anyk teklipleriň hödürlenip, olaryň halkara jemgyýetçilikde uly gyzyklanma döretjekdigine we geljekde hereketleri utgaşdyryp, dünýä döwletleriniň arasynda hoşniýetli gatnaşyklary pugtalandyrmakda, ählumumy hyzmatdaşlygy ösdürmekde uly ähmiýete eýe boljakdygyna berk ynam bildirdi.

4,3 inedördül kilometr meýdanda ýörite gurlan ägirt uly “EKSPO — 2020-niň» çäginde özboluşly binagärlik desgalaryndan — Bütindünýä sergisine gatnaşyjy ýurtlaryň bölümlerinden ybarat bolan tutuş şäherçe emele gelip, onuň esasy konsepsiýasy serginiň «Akyl-paýhasymyzy birleşdirip, geljegi döredýäris» diýen şygarynda öz beýanyny tapdy. Bütindünýä sergisine dünýäniň 190-dan gowrak ýurdy, dürli guramalar, gaznalar hem-de bilim düzümleri gatnaşmak bilen, ylym, tehnika, binagärlik we sungat ulgamlarynda gazananlaryny görkezýärler. Serginiň çägi “Mümkinçilik”, “Ykjamlyk” we “Durnukly ösüş” diýlip atlandyrylan ägirt uly bölümlere bölündi.

Ýakyn Gündogar, Afrika we Günorta Aziýa sebitinde ilkinji gezek geçirilýän çäräni guraýjylar onuň baý mazmunly maksatnamasyny işläp taýýarladylar. Bu ýerde köpdürli öwreniş we dynç alyş çäreleriniň, interaktiw şüweleňleriň, bilim, aýdym-saz, tans görnüşli çäreleriň onlarçasynyň geçirilmegi göz öňünde tutulýar. Şolar dünýäniň halklarynyň, şol sanda türkmen halkynyň däp-dessurlary bilen tanyşmaga mümkinçilik berer. “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň işiniň çäklerinde “adamzat üçin iň gowy geljegiň” bähbidine täze başlangyçlary ilerletmek göz öňünde tutulýar. Şol başlangyçlar tebigy serişdeler, energiýany tygşytlamak we «ýaşyl» ykdysadyýet meseleleri bilen bagly taslamalaryň ählumumy wezipelerini çözmäge gönükdirilendir.

Biziň ýurdumyz bu uly ähmiýetli foruma ençeme gezek gatnaşdy. Türkmenistan öz sergisini ilkinji gezek Şanhaýda geçirilen «EKSPO — 2010» köpugurly forumynda görkezdi. Garaşsyz, hemişelik Bitarap türkmen döwletiniň Bütindünýä sergisine gatnaşmaga tutuş dünýäde parahatçylygyň we ösüşiň bähbidine hoşniýetli başlangyç hökmünde garaýandygyny bellemek gerek.

Türkmenistanyň “EKSPO — 2020” sergisine gatnaşmagynyň esasy maksady özygtyýarly ösüşiň 30 ýylynda dürli ugurlarda gazanylan üstünlikleri dünýä ýaýmakdan, daşary ýurtlar bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmekden, öndürilýän harytlaryň eksportyny artdyrmakdan ybaratdyr.

...Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň awtoulag kerweni “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň Baş kabul ediş merkeziniň girelgesiniň öňüne gelip saklanýar. Bu ýerde belent mertebeli türkmen myhmanyny BAE-niň halkara hyzmatdaşlyk boýunça döwlet ministri, “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň baş direktory hanym Rimal Al Haşimi garşylaýar.

Merkeziň eýwanynda iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde bilelikde surata düşmek dabarasyndan soň, hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň milli gününiň açylyş dabarasynyň geçirilýän ýerine — “Al Wasl” dabaralar merkezine çagyryldy. Bu ýerde “EKSPO — 2020” sergisiniň guramaçylyk komitetiniň wekilleri, baýramçylyga gatnaşýan beýleki hormatly myhmanlar ýygnandylar.

Türkmenistanyň hem-de Birleşen Arap Emirlikleriniň Döwlet senalary ýaňlanýar, iki ýurduň Döwlet baýdaklary galdyrylýar. Soňra döwlet Baştutanymyz BAE-niň energetika ministri Suhail Mohamed Al Mazrui hem-de halkara hyzmatdaşlyk boýunça döwlet ministri, “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň baş direktory hanym Rimal Al Haşimi bilen bilelikde Türkmenistanyň milli bölümine bardy.

Türkmenistan bu Bütindünýä sergisinde ilkinjileriň biri bolup, milli gününi geçirýär, munuň özi dürli öwüşginli çäreler bilen utgaşdy.

Türkmen bölüminiň öňündäki meýdançada ýurdumyzyň artistleriniň çykyşlary boldy. Olaryň ýerine ýetiren aýdymlarydyr sazlary häzirki zaman Türkmenistanyň, onuň medeniýetiniň we sungatynyň, asylly däpleriniň, ýurdumyzyň durmuşyndaky täze özgertmeleriň, eziz Diýarymyzyň baý taryhynyň hem-de geljegi nazarlaýan mümkinçilikleriniň waspyny ýetirdi.

Türkmen sergisi üçin bölünip berlen ýeriň umumy meýdany 1 müň 581 inedördül metre deňdir. Özboluşly binagärlik äheňinde gurlan iki gatly binanyň meýdany 976 inedördül metre barabardyr.

“Ykjamlyk” atly mowzuklaýyn zolakda ýerleşdirilen Türkmenistanyň bölüminiň binagärlik keşbi okgunly ösüşiň girewi hökmünde hemişelik hereket pikirini beýan edýär. Türkmen sergisiniň girelgesiniň ýanynda heýkel — çüwdürim ýerleşdirildi. Bu ýerde myhmanlary ady äleme dolan türkmenleriň milli baýlygy, buýsanjy hasaplanýan ahalteke bedewleri garşylaýar. Behişdi bedewleriň bäşisi ýurdumyzyň ösüşiň belentliklerine tarap gadamyny, milli mirasa sarpany, maksatlaryň bitewüligini, halkymyzyň jebisligini alamatlandyrýar. Ahalteke bedewiniň heýkeli binanyň ýelken şekilli zolagynda ýerleşdirilip, onuň ýüzündäki tolkun görnüşli gum aňňatlaryny alamatlandyrýar.

Binanyň ini elli metre barabar bolan diwarynyň ýüzünde ägirt uly LED-ekran oturdylyp, onda Garaşsyz Watanymyzyň ýaşyl Tugy parlaýar, şeýle hem “Türkmenistana hoş geldiňiz!” hem-de “EKSPO — 2020” diýen sözler ýazylýar.

Türkmen bölüminiň tapawutly aýratynlygy milli bezegiň we öňdebaryjy tehnologiýalaryň sazlaşykly utgaşdyrylmagynda jemlenýär. Ahalteke bedewleri bilen bir hatarda, ýurdumyzyň ýene-de bir aýdyň nyşany hasaplanýan türkmen halysy mowzuklaýyn aýratynlyklaryň birine öwrüldi. Onuň giň gerimli şekili binanyň gapdal tarapyny bezeýär. Diwaryň ýüzündäki çyralar halynyň öwüşginini artdyrýar.

Döwlet Baştutanymyz myhmanlar bilen binanyň içine girip, milli sergimizi synlap başlaýar, bu ýerde Garaşsyz Watanymyzyň ösüşiniň esasy ugurlary görkezilýär.

Milli Liderimiz sergi bölüminiň eýwanynda elektron ýolgörkezijiniň — sensorly ekranyň ýanyna barýar hem-de sergi baradaky elektron maglumatlar bilen tanyşýar.

Bölümde täze tehnologiýalaryň hem-de multimedia enjamlarynyň, ýörite LED-panelleriň giňden ulanylmagy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ösüşiň, rowaçlygyň ýoly bilen ynamly gadam urýan Türkmenistanyň köpugurly ykdysady hem-de medeni kuwwaty, ösüşiň ileri tutulýan ugurlary we geljegi barada aýdyň düşünje hem-de doly maglumat almaga mümkinçilik berýär.

Binanyň birinji gatynyň tutuş giňişligi wirtual panorama üçin niýetlenipdir. Häzirki zaman sanly ulgamynyň ulanylmagy bu ýere gelenleriň türkmen halkynyň taryhy, däp-dessurlary we medeniýeti, ýurdumyzyň şu güni bilen ýakyndan tanyşmagyna ýardam edýär.

Sergi bilen tanyşlyk wideofilmden başlanyp, ol soňky tehnologiýalary we töwerekleýin ulgam görnüşi ulanmak bilen, 3D görnüşde görkezilýär. Şol tehnologiýalar 360 gradus töwerege proýeksiýany döretmäge mümkinçilik berip, filmiň aýdyňlygyny we täsirliligini üpjün edýär.

Ýörite ekranda Ýer togalagynyň we Türkmenistanyň kartasynyň şekili peýda bolýar. Myhmanlar interaktiw gologrammanyň içine aralaşyp, ýurdumyzyň dürli sebitlerine we täsin tebigy künjeklerine syýahat edýärler, türkmen halkynyň gadymy taryhynyň we medeniýetiniň subutnamalaryny — taryhy-medeni ýadygärlikleri, Hazaryň merjeni hasaplanýan «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynyň gözelliklerini, ajaýyp binagärlik toplumlaryny we senagat desgalaryny synlaýarlar, şeýle hem şu ýyl 140 ýyllygyny bellän ak mermerli türkmen paýtagtyna gezelenç edýärler.

Aşgabadyň gözellikleriniň, döwlet Baştutanymyzyň başlangyjy bilen giň gerimli şähergurluşyk maksatnamasynyň çäklerinde soňky ýyllarda gurlan özboluşly binalarynyň şekilleri yzygiderlilikde görkezilýär. Şolaryň köpüsi Ginnesiň rekordlar kitabyna girdi. Şu ýyl ýurdumyz ähmiýetli senäniň — Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň dabaralaryna beslendi. Bu mowzuk hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen 2021-nji ýylyň nyşanynyň şekilinde öz beýanyny tapýar.

Halkara sergi forumynyň esasy şygaryny nazara almak bilen bezelen milli sergi ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň dürli pudaklarynyň gazananlary, taryhy-medeni mirasy, eksport kuwwaty, dünýäniň ösüşine goşýan goşandy bilen hemmetaraplaýyn tanyşdyrýar. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, «EKSPO — 2020» Bütindünýä sergisinde öz işine başlaýan Türkmenistanyň milli bölümi hem ata Watanymyzyň geçen taryhy ýoly, mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesi, ýokary senagat we intellektual mümkinçiliklere eýe bolan ýurdumyz barada, döwletimiziň ösüşi, ygtybarlylygy hakynda anyk düşünjeleri emele getirmekde uly ähmiýete eýedir.

Türkmenistanyň bölüminde mowzuklaýyn toplumlaryň dokuzysy bezelip, şolarda anyk ugurlara degişli gymmatlyklaryň birnäçesi birleşendir. Sergi bölümleriniň her birinde elektron ekranlar ýerleşdirilip, şolarda ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, döwlet we hususy kärhanalarynyň alyp barýan işleri barada gürrüň berýän wideorolikler görkezilýär.

Sergi giňişliginiň bir tarapynda ýurdumyzyň Medeniýet ministrligi we onuň garamagyndaky edaralar tarapyndan milli medeni mirasy aýawly saklamak, artdyrmak boýunça üstünlikli amala aşyrylýan işler beýan edilýär.

Türkmen döwlet neşirýat gullugy serginiň çäklerinde ýokary çap usulynda ýerine ýetirilen neşir önümleri bilen tanyşdyrýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň kitaplary hem-de düýpli ylmy işleri sergide esasy orny eýeleýär. Şeýle hem bu ýerde Türkmenistan, onuň gadymy taryhy, özboluşly medeni däp-dessurlary we şu güni barada gürrüň berýän fotoalbomlar hem-de kitaplar ýerleşdirildi.

Serginiň medeni bölüminde Döwlet medeniýet merkeziniň Döwlet muzeýiniň etnografik ýygyndylary, şol sanda ajaýyp zergärçilik önümleri, el işleri, türkmen halylary hem-de haly önümleri, horjunlar we beýleki özboluşly gymmatlyklar görkezilýär. Monitorlarda ýörite taýýarlanylan, Diýarymyzyň ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizilen taryhy-medeni ýerleri, Meşhur binagärlik ýadygärlikleri,türkmen halkynyň maddy däl medeni mirasy bilen tanyşdyrýan slaýdlar we wideorolikler görkezilýär.

“Türkmen atlary” döwlet birleşiginiň diwarlygy dünýä meşhur behişdi bedewlerimize bagyşlanyp, olaryň şöhraty örän irki döwürlerde dogduk mekanyň çäklerinden alyslara ýaýrady. Sergi asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan atçylygyň gadymdan gelýän milli däpleri bilen tanyşdyrýar. Bu ýerde Türkmenistanyň Prezidentiniň ahalteke bedewlerine bagyşlanan kitaplary, atlaryň owadan şaý-sepleri, saýlama tohum atlaryň keşpleri şekillendirilen suratlar görkezilýär.

Bütindünýä sergisinde görkezilýän harytlaryň sanawynda Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalarynyň hem-de “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň eksport ugurly önümleri aýratyn orun eýeleýär. Häzir Türkmenistan dünýä bazarlarynda uly islege eýe bolan dokma önümlerini öndürýän döwletiň derejesine eýe boldy. Ýurdumyzyň çäginde gadymy döwürlerde ýüpekden we ýüňden ajaýyp matalary we egin-eşikleri, halylary we beýleki önümleri taýýarlapdyrlar. Häzirki döwürde bu pudagyň döwrebap enjamlar hem-de ekologiýa taýdan arassa, öňdebaryjy tehnologiýalar bilen üpjün edilen kärhanalarynda ýokary hilli önümleriň dürli görnüşleri öndürilýär. Sergi diwarlygynda halylar we haly önümleri, dokma senagatynyň kärhanalarynyň öndürýän beýleki önümleri, şol sanda senagat önümçiligi üçin niýetlenen pagta ýüplüginiň nusgalary, ýüpek çig maly görkezilýär. Eksponatlaryň hatarynda trikotaž, jinsi we tüýjümek matalardan taýýar önümler, ýorgan-düşek daşlyklary bar.

Döwlet Baştutanymyz bu ýerde “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň baş direktoryna we ýurdumyzyň sergisine gelen myhmanlara ýurdumyzda arassa ýüpekden dürli matalaryň, ketenileriň we halylaryň dokalýandygy barada gürrüň berdi. Türkmen topragynda ösdürilip ýetişdirilýän tut agaçlarynyň ýapraklary ýüpek önümçiliginiň esasy serişdesi bolup durýar. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanda ýüpekçiligiň taryhynyň asyrlaryň jümmüşine uzap gidýändigini aýdyp, ýüpekçiligiň milli usullarynyň häzirki döwürde täzeçil tehnologiýalaryň işjeň ulanylmagy netijesinde kämilleşdirilýändigini belledi.

Aýratyn diwarlyk ýurdumyzyň ylym-bilim, saglygy goraýyş ulgamlarynda gazanan üstünliklerine bagyşlanýar. Hususan-da, Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi häzirki zaman tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylan hem-de derman serişdeleriniň dürli görnüşlerini, bejeriş-içimlik suwlary, bejeriş palçyklaryny we deňiz duzlaryny hem-de ýerli çig maly ulanmak bilen taýýarlanan beýleki önümleri çykarýan önümçilik kärhanalarynyň giň görnüşli önümlerini görkezýär. Şu ýerde türkmen topragynda bitýän dermanlyk ösümlikleriň esasynda öndürilýän bejeriş fito-çaýlar bar. Mälim bolşy ýaly, dermanlyk ösümlikleriň bejeriş häsiýetleri hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly düýpli ylmy-ensiklopedik işinde beýan edilýär, şol kitabyň täze, 13-nji jildi ýurdumyzda 10-njy oktýabrda giňden bellenilýän Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününe bagyşlanyldy. Döwlet Baştutanymyzyň sergide görkezilýän köp jiltli neşirinde milli lukmançylyk mirasymyz barada giň maglumat getirilýär, dermanlyk ösümlikleriň bejeriş häsiýetleri, olary ylmy we halk lukmançylygynda ulanmagyň mümkinçilikleri giňişleýin beýan edilýär.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň ösümlik dünýäsiniň örän baýdygyny belledi. Ýurdumyzyň çäklerinde ösümlikleriň 3550 görnüşi ösýär, aýratyn-da, Köpetdag we Köýtendag goraghanalarynyň daglyk ýerleri ösümliklere baýdyr, şol ýerlerde ýabany dermanlyk ösümlikleriň 1600-den gowrak görnüşi bolup, şolaryň 330-sy endemikdir.

Milli Liderimiz buýanyň ýüzlerçe ýyl bäri meşhur bejeriş häsiýetleriniň ähmiýetine ünsi çekdi. Buýanyň kökünden “Türkmendermansenagat” birleşiginiň “Saglyk” lukmançylyk kärhanasy derman serişdeleriniň 150-ä golaý görnüşini taýýarlaýar, mähriban Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň hormatyna bolsa buýan kökünden täze önüm — gerdejik taýýarlanyldy diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Buýan köküniň esasy gymmatlygy onuň ekologiýa taýdan arassalygydyr. Ösümlik C witaminine hem-de efir ýagyna baýdyr. Lukmançylykda buýan köki sowuklamada, böwrege daş ýygnanma keselinde, immun ulgamyny berkitmekde giňden ulanylýar. Türkmenistanda ondan ergin, bejeriş çaýlary we beýlekiler öndürilýär.

Türkmen buýany Ýer ýüzüniň beýleki ýerlerinde ösýän görnüşlerinden özüniň gymmatly häsiýetleri bilen tapawutlanýar. Onuň düzüminde peýdaly serişdeleriň jemlenmegine ýurdumyzyň amatly howa şertleri ýardam edýär diýip, milli Liderimiz nygtady.

Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi, oba-senagat toplumynyň edaralary hem-de kompaniýalary-da sergä gatnaşýar. Olaryň diwarlygy türkmen pagtasynyň hem-de bugdaýynyň, gök we bakja önümleriniň sanly görnüşdäki hasylynyň artyşyny görkezýär. Şeýle hem Diýarymyzyň oba hojalyk önümlerini öndürijileriniň önümleriniň daşary ýurtlarda, şol sanda BAE-de örän meşhurdygyny bellemek gerek.

Gurluşyk we binagärlik, Senagat we gurluşyk önümçiligi, Energetika ministrlikleriniň, Döwlet haryt-çig mal biržasynyň bilelikdäki diwarlygy gurluşyk hem-de senagat önümçiligi ulgamlarynyň ägirt uly ösüşi barada maglumat berýär. Monitorlarda ajaýyp, belent binalar, dolandyryş edaralary, köp gatly ýaşaýyş jaýlary, lukmançylyk, söwda we işewürlik merkezleri, durmuş-medeni maksatly desgalar görkezilýär. Ýokary hil ölçegleri, milli öwüşginli, döwrebap görnüşdäki bezeg aýratynlyklary, sazlaşyklylyk we oňaýlylyk ýurdumyzda durmuşa geçirilýän toplumlaýyn şähergurluşyk maksatnamasynyň, ilkinji nobatda, göz öňüne tutulýan möhüm ugurlary bolup durýar.

Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy bolan “Ak bulut” hojalyk jemgyýeti gurluşyk serişdelerini öndürmek babatda gazanylan üstünlikleri görkezýär. Kompaniýa, içerki bazarda bolşy ýaly, daşary ýurtlarda hem uly islegden peýdalanylýan asma üçek ulgamlaryny öndürýär.

Şunuň bilen baglylykda, “EKSPO — 2020” sergisinde döwlet kärhanalary bilen bir hatarda, ýurdumyzyň hususy haryt öndürijileriniň hem öz mümkinçiliklerini hem-de eksport kuwwatyny görkezýändigini bellemek gerek.

Türkmenistanda telekeçilik ulgamyny hemmetaraplaýyn ösdürmek, häzirki zamanyň bazar gurallaryny giňden ornaşdyrmagyň hasabyna hususy pudagyň eýeleýän ornuny ýokarlandyrmak hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan durmuş-ykdysady syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Döwlet Baştutanymyzyň ykdysady strategiýasyna laýyklykda, türkmen telekeçiligine milli ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmakda hem-de dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmekde esas emele getiriji ýagdaýlaryň biri bolmak derejesi berilýär.

Kiçi we orta işewürligiň wekilleri elektron senagaty döretmek we ösdürmek boýunça döwlet Baştutanymyz tarapyndan başy başlanan maksatnamany durmuşa geçirmäge işjeň goşuldylar. Munuň şeýledigine sergä gatnaşyjylaryň biriniň — “Aýdyň gijeler” hojalyk jemgyýetiniň işleri şaýatlyk edýär. Ol elektron önümlerini, şol sanda smart-telewizorlaryň dürli kysymlaryny öndürýär hem-de üstünlik bilen eksport edýär. Mundan başga-da, kompaniýa LED-lampalary öndürýär, kompýuterleri, planşetleri we ykjam el telefonlaryny... düzmek bilen meşgullanýar.

Ýurdumyzyň telekeçileri Birleşen Arap Emirlikleriniň işewür toparlarynyň wekilleri bilen netijeli gatnaşyklary ýola goýdular. Munuň şeýle bolmagyna 2016-njy ýylda Dubaý şäherinde TSTB-niň söwda wekilhanasynyň, 2019-njy ýylda bolsa türkmen halylaryny we haly önümlerini, dokma hem-de ýadygärlik sowgatlyk önümleri satmak boýunça ýöriteleşdirilen dükanyň açylmagy ýardam berýär.

Iňlis dilinde sesli beýan edilýän wideoşekiller Türkmenistanyň strategik nebitgaz pudagynda giň gerimli maýa goýum taslamalarynyň amala aşyrylyşyny göz öňüne getirmäge mümkinçilik berýär. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň we himiýa senagatynyň düzümleýin bölümleriniň — “Türkmengaz”, “Türkmennebit”, “Türkmenhimiýa” döwlet konsernleriniň, “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň işlerini görkezýän diwarlyk ünsi çekýär.

Şolarda Türkmenistanyň energetika kuwwaty açylyp görkezilýär. Hususan-da, bu ýerde gaz ýangyjyny netijeli ulanmagyň iň döwrebap tehnologiýalary hem-de himiýa önümçiligi babatdaky işläp taýýarlamalar görkezilýär.

Ýurdumyz dünýädäki ýagdaýlara görä, möhüm başlangyçlar bilen çykyş edip, özüniň ägirt uly kuwwatyny ählumumy bähbitler üçin peýdalanmagy teklip edip, dünýä derejesindäki maksatlar babatda öz garaýyşlaryny hem-de şolara ýetmekde mümkinçiliklerini açyk beýan edýär. Bu bolsa dünýäniň öňdebaryjy nebitgaz döwleti, uglewodorod çig malyny esasy öndüriji hem-de eksport ediji hökmünde Türkmenistanyň ýangyç-energetika toplumyna hem doly derejede degişlidir.

Häzirki döwürde nebitgaz pudagy ýurdumyzyň ykdysady taýdan depginli ösüşiniň möhüm düzüm bölegidir. Uglewodorodlary gözläp tapmagy we gazyp almagy ýygjamlaşdyrmak, nebiti hem-de gazy gaýtadan işlemekden alynýan önümleriň hilini we görnüşlerini artdyrmak bilen bir hatarda, gaýtadan işleýji kuwwatlyklary döwrebaplaşdyrmaga, düzümleri ösdürmäge hem-de öňdebaryjy tehnologiýalary we ylmyň gazananlaryny ornaşdyrmaga uly maýa goýumlary gönükdirilýär. Taýýar önümi almak we ony eksport etmek üçin uglewodorod çig malyny gaýtadan işlemek, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini ulanmak, energiýa serişdelerini howpsuz ibermek, energiýa netijeliligini hem-de energiýa tygşytlylygyny ýokarlandyrmak ýangyç-energetika toplumynyň ileri tutulýan ugurlary hökmünde kesgitlenildi. Şunda ekologiýa ugruna, tebigy serişdeleriň oýlanyşykly we aýawly ulanylmagyna aýratyn üns berilýär.

Ulag-aragatnaşyk toplumynyň gazananlaryny beýan edýän sergi bölümi halkara söwda-ykdysady gatnaşyklar üçin giň mümkinçilikleri açýan iri möçberli taslamalary görkezýär. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanda kemala getirilýän häzirki zaman üstaşyr ulag-aragatnaşyklar we logistika ulgamynyň ýurdumyzyň halkara gatnaşyklaryny ösdürmäge, ykdysady we eksport mümkinçiligini artdyrmaga ýardam bermäge gönükdirilendigini hemişe nygtaýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul edilen «Durnukly ösüş üçin halkara hyzmatdaşlygy üpjün etmekde ulag-üstaşyr geçelgeleriniň orny» (2014-nji ýylyň 19-njy dekabry), “Durnukly köpugurly ulag-üstaşyr geçelgeleriň döredilmegine ýardam bermek maksady bilen ulaglaryň ähli görnüşleriniň arasynda hemmetaraplaýyn hyzmatdaşlygyň üpjün edilmegi ugrunda” (2015-nji ýylyň 22-nji dekabry), “Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak bilen baglylykda ulaglaryň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” (2017-nji ýylyň 20-nji dekabry) atly Kararnamalar aýratyn ähmiýete eýedir. Şol resminamalar ýurdumyzyň halkara abraýynyň ykrar edilendiginiň subutnamasyna öwrüldi.

Türkmenistan asyrlaryň dowamynda Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi bolupdy we şeýle bolmagynda galýar hem-de şu gün bu ýol täze görnüşde gaýtadan dikeldilýär.

Döwlet Baştutanymyz hem-de myhmanlar ykdysady we bank ulgamynyň alyp barýan işiniň ileri tutulýan ugurlary we geljegi bilen tanyşýarlar. Bu ugurlarda Türkmenistanyň gazanan uly üstünlikleri, ilkinji nobatda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan çuňňur oýlanyşykly, ylmy taýdan esaslandyrylan ykdysady strategiýasy netijesinde mümkin boldy. Şol strategiýanyň esasy maksatlary milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmekden, onuň durnuklylygyny üpjün etmekden, ýurdumyzyň dünýähojalyk aragatnaşyklary ulgamyna işjeň goşulyşmagyny gazanmakdan ybaratdyr. Şunda önümçilik pudaklarynyň ösüşine itergi bermegiň, ägirt uly tebigy baýlyklary oýlanyşykly peýdalanmagyň we ýokary tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna, durmuş-ykdysady taýdan ösüşiň hemme mümkinçilikleri peýdalanylýar.

Häzir önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmak, elektron senagaty, halkara ölçeglere laýyk gelýän hem-de dünýä bazarlarynda uly islegden peýdalanýan önümleriň täze görnüşlerini çykarmaga degişli ýokary tehnologiýaly önümçilikleri döretmek boýunça giň gerimli taslamalary durmuşa geçirmäge örän köp maýa goýumlar gönükdirilýär. Şol anyk çäreleriň netijesinde, Türkmenistanda ýerli çig malyň esasynda senagat-azyk harytlarynyň giň görnüşleri öndürilýär, şolar hem sergide öz beýanyny tapdy. Şeýle hem serginiň çäklerinde döwletimiziň durmuşyndaky möhüm wakalar mynasybetli, şol sanda Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna çykarylan ýubileý şaý pullary görkezilýär.

Sergä gelýänlere halkymyzyň medeniýetiniň we özboluşly däp-dessurlarynyň gymmatlyklarynyň biri bolan milli tagamlarymyzyň köp görnüşleri hödürlenilýär. Myhmanlar ajaýyp türkmen çöreginden we pişmelerden uly höwes bilen dadyp gördüler. Bu ýerde dogramadan, palawdan, çorbadan hem-de baý türkmen saçagynyň örän datly önümlerinden dadyp bolýar.

Türkmenistanyň milli gününiň baýramçylygynyň çäklerinde ýurdumyzyň modaçylary tarapyndan döredilen täze egin-eşikleriň toplumlary, zenanlaryň milli köýnekleri, donlar, Gündogara mahsus owadan halatlar görkezildi. Şol önümler mahmaldan, organzadan, ýuka ýüpek matadan taýýarlanyp, elde keşdelenilip, nagyşlar bilen bezelipdir. Özboluşly egin-eşik toplumlaryny döretmekde milli däpleriň dowam etdirilýändigine, mirasyň saklanylýandygyna hem-de onuň häzirki zaman öwüşginleri bilen baýlaşdyrylýandygyna üns çekildi. Şol egin-eşikler gadymy özboluşly haly gölleri we gül nagyşlary bilen bezelip, inçeligi hem-de reňklere baýlygy bilen tapawutlanýar.

Myhmanlar zenanlaryň ussatlyk bilen tikilen owadan egin-eşiklerine guwanýandyklaryny beýan edip, milli lybaslaryň biçüwiniň we el keşdeleriniň däpleri bilen gyzyklandylar.

Bu ýerde hormatly Prezidentimiz “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň baş direktory Rimal Al Haşimä ýüpekden elde taýýarlanylan ajaýyp milli ýaglyk bolan gyňaç sowgat berdi. Hanym Rimal Al Haşimi şeýle ajaýyp sowgat üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirip, milli däp-dessurlary saklap gelen türkmen gelin-gyzlarynyň ussatlygyna we zehinine haýran galýandygyny nygtady.

Türkmenistanyň milli gününiň açylyş dabarasyna gatnaşyjylara ýurdumyzyň çäklerinde ýerleşen täsin taryhy-medeni hem-de tebigy ýadygärlikler boýunça syýahatçylyk ugurlary barada doly maglumat almaga mümkinçilik döredildi. Türkmen bölüminde hödürlenilýän ajaýyp ýadygärlik sowgatlyk önümleriň köpdürlüligi bolsa ençeme daşary ýurtly myhmanlarda ýurdumyz barada ýatlama galdyrmaga mümkinçilik berer.

Umuman, milli sergi bölümimiz halkymyzyň häzirki döwürde gazanan ägirt uly üstünlikleriniň hem-de özboluşly däp-dessurlarymyzyň, taryhy-medeni mirasymyzyň, milli ruhy esaslarymyzyň, depginli ösüşiň ileri tutulýan ugurlarynyň, köptaraply halkara hyzmatdaşlyga we Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge tarap alnan ugruň bir ýerde jemlenen beýanyna öwrüldi.

Türkmenistanyň alty aýlap, ýagny 2022-nji ýylyň martyna çenli dowam etjek bu ählumumy foruma gatnaşmagy ýurdumyzyň halkara abraýynyň, dünýä jemgyýetçiliginiň Watanymyzyň iň täze taryhyna bildirýän ägirt uly gyzyklanmasynyň aýdyň subutnamasydyr. Ýurdumyzyň iň täze taryhy bolsa milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ählumumy parahatçylyga we rowaçlyga gönükdirilen başlangyçlary bilen gönüden-göni baglanyşyklydyr.

Milli bölümimiz bilen tanyşlygyň ahyrynda milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de dabara gatnaşyjylar üçin Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynyň dutarçylar toparynyň ýerine ýetirmeginde ajaýyp halk mukamlary ýaňlanyp, olar “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisinde ýurdumyzyň milli gününiň özboluşly aýdym-saz öwüşginine öwrüldi.

Soňra döwlet Baştutanymyz BAE-niň resmi adamlary bilen birlikde, Birleşen Arap Emirlikleriniň sergi bölümi bilen tanyşdy.

Sergi bölümleri bilen tanyşlygyň dowamynda hünärmen özboluşly tebigat, ykdysadyýet, durmuş ulgamy barada, BAE-niň gazanan üstünlikleri we dürli pudaklarda meýilleşdirilen taslamalar hakynda gürrüň berýär.

Milli Liderimiz häzirki döwürde dünýäde ekologiýa meselesiniň möhüm orun eýeleýändigini belläp, BAE-niň bölüminde bu ugra aýratyn ähmiýet berlendigini kanagatlanma bilen belledi. Döwlet Baştutanymyzyň aýdyşy ýaly, Türkmenistanda hem ekologiýa wezipeleriniň oňyn çözülmegi ugrunda toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Şunuň bilen baglylykda, iki ýurduň arasynda bu ugur boýunça tejribe alyşmak, hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ösdürmek boýunça giň mümkinçilikler açylýar.

Hormatly Prezidentimiz sergi bölümleri bilen tanyşlygy tamamlap, “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň Baş kabul ediş merkezine tarap ugraýar.

Bu ýerde hormatly Prezidentimizi Birleşen Arap Emirlikleriniň Premýer-ministriniň orunbasary, Prezidentiň işleri boýunça ministri Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýan garşylaýar.

Milli Liderimiz hem-de Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýan mähirli salamlaşyp we iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde surata düşüp, ikitaraplaýyn duşuşyga gatnaşmak üçin, “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň Baş kabul ediş merkeziniň maslahatlar zalyna tarap ugraýarlar.

Söhbetdeşligiň dowamynda taraplar türkmen-emirlikler gatnaşyklarynyň depginli ösdürilýändigini, munuň şeýle bolmagyna ýokary derejede yzygiderli geçirilýän, ynama esaslanan syýasy gepleşikleriň ýardam berýändigini kanagatlanma bilen nygtadylar.

Ikitaraplaýyn gatnaşyklar biziň halklarymyzyň öňden gelýän dostluk däplerine hem-de binýatlyk ruhy we taryhy gymmatlyklarynyň umumylygyna, iki döwletiň parahatçylyk söýüjilik hem-de ynsanperwerlik ýörelgelerine ygrarlylygyna esaslanýar. Munuň özi abraýly halkara düzümleriň çäklerinde ýakyndan hyzmatdaşlyk etmek üçin hem-de esasy ählumumy we sebit meseleleri boýunça Türkmenistanyň hem-de BAE-niň umumy ýa-da ýakyn çemeleşmeleri bolan ugurlar babatda özara düşünişmek üçin oňat esas bolup durýar.

Taraplar duşuşygyň dowamynda döwletara gatnaşyklaryň şu günki ýagdaýyny we geljegini ara alyp maslahatlaşdylar, häzirki anyk ýagdaýlary nazarda tutup, olaryň ileri tutulýan ugurlaryny anyklaşdyrdylar hem-de özara bähbitli söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy işjeň artdyrmak, ysnyşykly işewür, ynsanperwer, ylmy gatnaşyklary höweslendirmek babatda pikirlerini aýtdylar. Munuň şeýle bolmagyna “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisi hem ýardam bermäge gönükdirilendir. Şunuň bilen baglylykda, Birleşen Arap Emirlikleriniň Premýer-ministriniň orunbasary, Prezidentiň işleri boýunça ministri Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýan Bütindünýä sergisinde Türkmenistanyň milli gününe hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň hut özüniň gatnaşýandygy üçin hoşallyk bildirdi.

Milli Liderimiz Bütindünýä sergisini ýokary derejede gurandyklary üçin BAE-niň ýolbaşçylaryna minnetdarlyk bildirip, oňa gatnaşýan ýurtlaryň ählisi üçin uly ähmiýete eýe bolan ählumumy gözden geçirilişiň guramaçylaryna we gatnaşýanlara mundan beýläk-de üstünlikli işlemegi arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyz hem-de dostlukly ýurduň wekili ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ýagdaýyny we ony giňeltmegiň ýollaryny ara alyp maslahatlaşyp, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň has-da pugtalandyrylmagyna gyzyklanma bildirýändiklerini aýtdylar.

Hususan-da, emirlikler tarapynyň gatnaşmagynda Türkmenistanda amala aşyrylmagy maksat edinilýän gazhimiýa, maliýe we ulag pudaklarynda, söwda-ykdysady hem-de maýa goýum ulgamlarynda taslamalary durmuşa geçirmek boýunça anyk ädimlere aýratyn üns berildi.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda BAE-niň kompaniýalarynyň iri maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmäge gatnaşmagy üçin hemme zerur şertleriň döredilýändigini belledi hem-de bu işiň maýa goýumlar babatda ýola goýlan hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge uly geljegi açýandygyny nygtady.

Türkmenistanyň hökümet wekiliýetiniň agzalarynyň hem-de BAE-niň resmi adamlarynyň gatnaşan gepleşikleriniň çäklerinde ikitaraplaýyn resminamalaryň birnäçesine gol çekmek dabarasy boldy. Şonda Türkmenistanyň Energetika ministrliginiň “Türkmenenergo” döwlet elektroenergetika korporasiýasy bilen “Abu Dhabi Future Energy Company PJSC — Masdar” kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenbaşy Halkara deňiz porty (Türkmenistan) bilen “DP World FZE” (Birleşen Arap Emirlikleri) kompaniýasynyň arasynda porty dolandyrmak we logistika hyzmatlary babatynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Abu-Dabiniň ösüş gaznasynyň arasynda “Türkmen maýa goýum kompaniýasy” ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini döretmek hakynda Ylalaşyga; Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Dubaý şäheriniň Hökümetiniň Ykdysady ösüş departamentiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Türkmenabat şäherindäki garyşyk mineral dökünleri öndürýän himiýa zawodynyň gurluşygyny maliýeleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Abu-Dabiniň ösüş gaznasynyň arasynda karz Ylalaşygyna; Türkmenistanyň Hökümeti bilen “Nasdaq Dubai Limited” kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň hormatly myhmanlarynyň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy hem-de BAE-niň Hökümetiniň resmi wekilleri bilen mähirli hoşlaşyp, Dubaý şäheriniň Şeýh Maktum adyndaky Halkara howa menziline gelip, şol ýerden Aşgabada ugrady.

Aşgabat, 8-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly giňişleýin mejlisini geçirdi. Onda ykdysadyýetiň pudaklarynda ýubileý ýylynyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi, Prezident Maksatnamasynyň we ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça kabul edilen beýleki maksatnamalaryň ýerine ýetirilişi ara alnyp maslahatlaşyldy. Hökümet agzalarynyň, beýleki degişli ýolbaşçylaryň hem-de paýtagtymyzyň we welaýatlaryň häkimleriniň hasabatlary diňlenildi, ýakyn geljek üçin ileri tutulýan wezipeler kesgitlenildi.

Hormatly Prezidentimiz mejlisiň gün tertibine girizilen meselelere geçmek bilen, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedowa söz berdi. Wise-premýer halk hojalyk toplumynyň pudaklarynyň durnukly ösüşini tassyklaýan şu ýylyň dokuz aýyndaky makroykdysady görkezijiler barada hasabat berdi.

Garalýan döwürde jemi içerki önümiň ösüş depgini 6,2 göterime deň boldy.

Seljerilen görkezijileriň netijelerine laýyklykda, ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary boýunça ýanwar — sentýabr aýlarynda öndürilen önümleriň möçberi, 2020-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 6 göterim artdy.

Üç çärýekde bölek haryt dolanyşygynyň möçberi, geçen ýylyň şol döwri bilen deňeşdirilende, 16,7 göterim, daşary söwda dolanyşygynyň möçberi bolsa 12,3 göterim ýokary boldy.

Dokuz aýyň netijeleri boýunça iri we orta kärhanalarda aýlyk zähmet haklary, 2020-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 10,5 göterim köpeldi.

Maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi 17,9 milliard manada ýetdi.

«Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň» çäklerinde gurulmagy hem-de durky täzelenilmegi meýilleşdirilen 275 desgadan 37-siniň gurluşygy tamamlandy, 165-siniň gurluşyk-gurnama işleri alnyp barylýar.

Wise-premýer gurulýan täze desgalarda Ýokary gözegçilik edarasy tarapyndan geçirilen seljerme işleriniň netijeleri barada hasabat berdi. 2021-nji ýylyň 1-nji oktýabryndaky ýagdaýa görä, ýurdumyz boýunça iri önümçilik we durmuş maksatly desgalaryň 62-si ulanylmaga berildi.

Hasabatyň çäklerinde şu aýyň dowamynda ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän binalar we desgalar barada-da maglumat berildi.

Soňra maliýe we ykdysadyýet ministri M.Serdarow garalýan döwürde milli ykdysadyýetimiziň ösüşiniň netijeleri barada hasabat berip, şu ýylyň 1-nji oktýabryndaky ýagdaýa görä, Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň 109,2 göterim, çykdajy böleginiň bolsa 98,1 göterim ýerine ýetirilendigini habar berdi.

2021-nji ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerli býujetiň girdeji bölegi 102,2 göterim, çykdajy bölegi bolsa 98,9 göterim berjaý edildi.

Hasabat döwründe balans toparlarynyň mejlisleriniň ençemesi, şol sanda sebit toparlarynyň mejlisleriniň birnäçesi geçirildi.

Dokuz aýda döwlet eýeçiligindäki desgalaryň 81-si hususylaşdyryldy we Döwlet býujetine 368 million 356 müň 908 manat geçirildi, döwlet eýeçiligindäki desgalaryň kärendesi üçin 146 million 969 müň 200 manat alyndy.

Üç çärýegiň netijeleri boýunça milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge gönükdirilen maýa goýumlarynyň mukdarynyň jemi içerki önüme bolan gatnaşygy 16,2 göterime deň boldy.

Ministr 2021-nji ýyl üçin Maýa goýum maksatnamasynyň ýerine ýetirilişiniň barşy barada hasabat berip, dokuz aýda özleşdirilen düýpli maýa goýumlarynyň 49,2 göteriminiň önümçilik toplumlarynyň, 50,8 göteriminiň bolsa durmuş-medeni maksatly desgalaryň bina edilmegine gönükdirilendigini habar berdi.

Şeýle hem milli maksatnamalaryň çäklerinde ýerine ýetirilen işler barada hasabat berildi. Şu döwürde düýpli maýa goýumlaryň 1 milliard 764 million 389 müň manatlygy özleşdirildi.

Soňra Statistika baradaky döwlet komitetiniň başlygy S.Welbegow ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlaryndaky ykdysady görkezijileri barada hasabat berdi. 2020-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, senagat pudagynda önümleriň köp görnüşiniň öndürilýän mukdarynyň artandygy bellenildi.

Ulag-kommunikasiýa ulgamynda we obasenagat toplumynda oňat makroykdysady görkezijiler gazanyldy.

Döwlete degişli bolmadyk ulgamda hem oňyn netijelere ýetildi.

Statistika baradaky döwlet komitetiniň başlygy gözegçilik edýän ulgamynyň işine statistiki maglumatlary toplamagyň häzirki zaman usullaryny hem-de “Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda” kesgitlenilen wezipeleri ýerine ýetirmek ugrunda öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna işleri kämilleşdirmek maksady bilen geçirilýän çäreler barada hasabat berdi.

Soňra Merkezi bankyň başlygy G.Müşşikow gözegçilik edýän edaralarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda geçirilen işleriň netijeleri, olaryň işini döwrüň talaplaryna laýyk getirmek boýunça durmuşa geçirilen çäreler hem-de hormatly Prezidentimiziň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Merkezi bankyň ýolbaşçysy harytlaryň eksport edilendigi hem-de hyzmatlaryň ýerine ýetirilendigi üçin ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hasaplaryna gelip gowuşýan daşary ýurt serişdeleriniň meýilnamasynyň berjaý edilişi barada-da hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedowa we beýleki wise-premýerlere ýüzlenip, geljekki döwür üçin öňde durýan işleriň ileri tutulýan ugurlaryna ünsi çekdi. Milli Liderimiz pandemiýa zerarly ýüze çykan häzirki kynçylyklara garamazdan, maýa goýum ýagdaýyny gowulandyrmak, maliýe ulgamyny döwrebap ýagdaýa getirmek we Konstitusiýamyza laýyklykda, bazar ykdysadyýetini kemala getirmegi çaltlandyrmak üçin göz öňünde tutulan giň gerimli özgertmeleriň dowam etdirilmelidigini aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz bäsdeşligi ösdürmek, işewürlik ýagdaýlaryny gowulandyrmak, ykdysadyýetde döwlet pudaklarynyň paýyny azaltmak, telekeçileri giňden goldamak boýunça başlanan işleri dowam etmegi ilkinji nobatdaky wezipeleriň hatarynda görkezdi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow munuň ýurdumyza daşary ýurt maýa goýumlarynyň gelşini durnukly artdyrmaga ýardam berjekdigini aýtdy.

Şeýle hem milli Liderimiz her bir ministrligiň we pudaklaýyn dolandyryş edarasynyň ýolbaşçysynyň geljek ýyl üçin iş maksatnamasyny Maliýe we ykdysadyýet ministrliginde doly esaslandyrmalydygyny aýdyp, ýylyň ahyryna çenli edaralaryň arasynda özara hasaplaşyklary geçirmek boýunça wise-premýere birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň 9 aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi.

Nebiti we gaz kondensatyny çykarmak hem-de nebiti gaýtadan işlemek ulgamynda gazanylan görkezijiler barada maglumat berildi. Benzin öndürmegiň meýilnamasy 108,2 göterim, polipropilen öndürmegiň meýilnamasy 108,4 göterim ýerine ýetirildi. Maýa goýumlaryny özleşdirmegiň meýilnamasy bolsa 104,7 göterim berjaý edildi.

Tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy 123,5 göterim, daşary ýurtlara tebigy gazy ibermegiň meýilnamasy 136,2 göterim ýerine ýetirilip, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, ösüş depgini degişlilikde 123,3 göterime hem-de 137,5 göterime deň boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýangyç-energetika toplumynyň önümçilik görkezijilerini ýokarlandyrmak, nebitiň çykarylýan möçberini artdyrmak, nebiti gaýtadan işleýän zawodlaryň kuwwatyndan doly peýdalanmak boýunça öňde goýlan wezipeleriň çözülmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Milli Liderimiz nebitgaz toplumyna maýa goýumlaryny çekmek, Hazar deňzindäki ýataklary özleşdirmek, uglewodorod çig malyny gaýtadan işlemek meselelerine uly üns bermegiň zerurdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygyny çaltlandyrmagyň, çig maly gaýtadan işleýän täze zawodlary gurmagyň wajypdygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz aýdylanlary jemläp, wise-premýere toplumda alnyp barylýan işleri düýpli seljermegi hem-de işleri döwrüň talabyna laýyklykda ýola goýmak üçin ähli zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow gurluşyk, senagat we energetika toplumlarynyň, “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň hem-de paýtagtymyzyň häkimliginiň şu ýylyň 9 aýynda ýerine ýetiren işleriniň jemleri hakynda hasabat berdi.

Hasabat döwründe gurluşyk we senagat toplumynda önüm öndürmek hem-de işleri ýerine ýetirmek boýunça meýilnama 126,9 göterim berjaý edildi.

Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda önüm öndürmek boýunça işler 112,2 göterim ýerine ýetirildi.

Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň düzümlerinde önüm öndürmek we işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 128,3 göterim berjaý edildi.

Ýylyň başyndan bäri Energetika ministrligi boýunça önüm öndürmek, işleri we hyzmatlary ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 124,9 göterim amal edildi.

Elektrik energiýasyny öndürmegiň ösüş depgini 111,6 göterime deň boldy, ony eksporta ibermegiň ösüş depgini bolsa 134,5 göterime ýetirildi. Meýilnama degişlilikde 113,3 göterim we 178,1 göterim berjaý edildi.

Garalýan döwürde “Türkmenhimiýa” döwlet konserni tarapyndan önüm öndürmegiň we hyzmatlary ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 126 göterim ýerine ýetirildi.

Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça şu ýylyň dokuz aýynda önüm öndürmek we hyzmatlary ýerine ýetirmek boýunça meýilnama 157,3 göterim berjaý edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýagdaýyny seljermegi tabşyrdy hem-de, hususan-da, desgalaryň gurluşygynyň barşyna talabalaýyk gözegçiligi ýola goýmagyň zerurdygyna ünsi çekdi.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz alnyp barylýan işleri içgin seljermegi, ministrlikleri we pudak edaralaryny ösdürmek boýunça maksatnama, şeýle hem gurluşyk toplumynyň zerurlyklaryny doly möçberde üpjün etmek üçin, ähli şertleriň döredilmegine, gurluşygyň binýadyny ösdürmäge aýratyn üns bermegi talap etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, Ahal welaýatynyň ýaşaýyş jaýlarynyň, şäherçeleriniň, aýratyn hem edara ediş merkeziniň gurluşygy çaltlandyrylmalydyr.

Hormatly Prezidentimiz gözegçilik edýän düzümlerinde emele gelen ýagdaýy düýpli seljermegi hem-de işleri talabalaýyk ýola goýmak üçin ähli zerur çäreleri görmegi tabşyryp, wise-premýer Ç.Purçekowa wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, degişli ulgamlaryň işinde görkezijileriň pese düşmegine ýol berendigi üçin, berk käýinç yglan etdi we degişli Buýruga gol çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjow söwda we dokma toplumynyň ministrlikleriniň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň we telekeçilik ulgamynyň şu ýylyň 9 aýynda ýerine ýetiren işleriniň jemleri barada hasabat berdi.

Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça 2021-nji ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, söwda dolanyşygynyň ösüş depgini 119,3 göterime, önüm öndürmegiň ösüş depgini bolsa 116,9 göterime deň boldy.

Dokma senagaty ministrligi boýunça, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, nah ýüplügiň önümçiligi 120,2 göterime, nah matalar — 104,7 göterime, tikin we örme önümleri — 119,3 göterime, gön önümleri — 106,1 göterime barabar boldy.

“Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça ýylyň başyndan bäri haly we haly önümlerini öndürmegiň meýilnamasy 112,4 göterim ýerine ýetirilip, umumy girdejiniň ösüş depgini 130,9 göterim üpjün edildi.

Döwlet haryt-çig mal biržasy boýunça birža söwdalarynyň 223-si geçirilip, şolarda 23 müň 378 şertnama hasaba alyndy.

Söwda-senagat edarasy boýunça hasabat döwründe ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 105,1 göterime barabar boldy.

Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça ýanwar — sentýabr aýlarynda oba hojalyk hem-de azyk önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 131,7 göterime, senagat önümleriniň ösüş depgini 144,3 göterime barabar boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň öndürilişini artdyrmak boýunça kabul edilen maksatnamanyň durmuşa geçirilişini berk gözegçilikde saklamagyň hem-de onuň ýerine ýetirilişi barada her aýda hasabat bermegiň zerurdygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz aýry-aýry pudaklary maliýeleşdirmäge hem-de olaryň ösüşi bilen bagly meseleleri çözmäge ukyply iri paýdarlar jemgyýetlerini döretmek boýunça alnyp barylýan işleri çaltlandyrmagyň zerurdygyna ünsi çekdi hem-de şu meselede Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň esasy orun eýelemelidigini belledi.

Mejlisiň dowamynda döwlet Baştutanymyz wezipe borçlaryny talabalaýyk berjaý etmän, işde goýberen kemçilikleri hem-de berlen tabşyryklaryň ýerine ýetirilmändigi üçin Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjowa berk käýinç yglan etdi hem-de ýol berlen kemçilikleri gysga wagtyň içinde düzetmegi oňa soňky gezek duýdurdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýew şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýurdumyzyň bilim, ylym, saglygy goraýyş we sport ulgamlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe okuw işini kämilleşdirmek, bilimiň hilini ýokarlandyrmak, ýaş nesli milli ýörelgelerimiziň esasynda terbiýelemek işleri dowam etdirildi.

Umumybilim edaralarynda okuw dersleri boýunça bäsleşikler geçirildi. Talyplar hem-de mekdep okuwçylary halkara olimpiadalara gatnaşdylar we altyn, kümüş, bürünç medallara, dürli derejeli diplomlara eýe boldular.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Bilimler we talyp ýaşlar güni mynasybetli, 1-nji sentýabrda geçiren umumy okuw sapagy mekdep okuwçylary, talyp ýaşlar, bilim ulgamynyň işgärleri, mugallymlar üçin nusgalyk watançylyk dersine öwrüldi.

Şol gün ähli bilim edaralarynda “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” atly dabaraly nyzamlar we ilkinji okuw sapaklary geçirildi. Milli Liderimiziň adyndan 1-nji synp okuwçylarynyň 161 müň 739-syna “Bilimli” atly kompýuterler gowşuryldy.

Döwlet Baştutanymyzyň sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça tabşyryklaryna laýyklykda, toplumyň garamagyndaky ministrlikleriň hem-de Ylymlar akademiýasynyň merkezi edaralarynyň düzümi kämilleşdirildi.

Hasabat döwründe “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň rejelenen görnüşi, Türkmenistanyň ýiti ýokanç kesele garşy taýýarlygyny we dessin çäreleriniň görülmeginiň üpjün edilmeginiň meýilnamasy, Türkmenistanda ilatyň kesellere garşy göreşmek ukybyny ýokarlandyrmak boýunça 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Milli maksatnamasy hem-de “Sagdyn ene — sagdyn çaga — sagdyn geljek” atly Milli strategiýa tassyklanyldy.

Sentýabr aýynda “Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy” atly biraýlyk çäreler guramaçylykly geçirildi.

Hasabat döwründe ýurdumyzyň sport ulgamynda hem uly üstünlikler gazanyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki wagtda koronawirus bilen bagly dünýäde emele gelen ýagdaýdan ugur alyp, milli saglygy goraýyş ulgamyny mundan beýläk-de döwrebap ýagdaýa getirmegi dowam etmegiň, munuň üçin lukmançylyk ylmynyň öňdebaryjy gazananlaryny tejribä giňden ornaşdyrmagyň wajypdygyny belledi.

Milli Liderimiz dürli keselleriň, aýratyn-da, ýokanç keselleriň öňüni almagyň, olary anyklamagyň we bejermegiň iň häzirki zaman usullaryny öwrenmegiň hem-de olary netijeli ulanmagyň möhümdigine ünsi çekip, şu maksat bilen, bu ugurda netijeli tejribe alyşmak üçin daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ýakyndan gatnaşyklary dowam etmegiň zerurdygyny nygtady.

Biz sporty ösdürmäge hem aýratyn üns bermeli. Sebäbi ýurdumyzda köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketini hem-de ýokary netijeli sporty ösdürmek, umumymilli derejede dürli sport-sagaldyş çärelerini we halkara ýaryşlary geçirmek biziň alyp barýan döwlet syýasatymyzyň strategik düzüm bölegidir diýip, milli Liderimiz belledi hem-de bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

“Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän şu ýylyň hasabat döwründe dürli medeni çäreler, mediaforumlar, onlaýn duşuşyklar, konsertler hem-de Aşgabadyň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllygyna we ata Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyna bagyşlanylan dabaralar geçirildi.

Döwlet maksatnamalaryndan hem-de sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyndan gelip çykýan wezipeleri çözmäge we işgärleriň hünär derejelerini ýokarlandyrmaga gönükdirilen degişli işler alnyp baryldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, hünärmenleri taýýarlamagyň derejesini ýokarlandyrmak, teleradioýaýlymlaryň işini kämilleşdirmek boýunça zerur çäreleri görmegiň wajypdygyny belledi. Döwlet tarapyndan teleradioýaýlymlary ösdürmäge köp möçberde serişdeler goýberilýär. Soňky ýyllarda Aşgabatda, welaýat merkezlerinde häzirki zaman enjamlary bilen enjamlaşdyrylan teleradioýaýlymlar studiýalary guruldy. Bu ugurda birnäçe ýokary okuw mekdepleri hereket edýär. Teleradioýaýlymlaryň işini has-da kämilleşdirmäge mümkinçilik berýän emeli hemra ulgamy älem giňişligine çykaryldy diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Tomaşaçylaryň gyzyklanmasyny döredýän täze çuň manyly gepleşikleri, şol sanda sanly ykdysadyýete geçmek boýunça gepleşikleri taýýarlamak zerurdyr.

Halkara Bitaraplyk baýramyny geçirmäge-de düýpli taýýarlyk görmek wajypdyr. Sebit we ählumumy derejede parahatçylygy hem durnuklylygy pugtalandyrmagyň, netijeli halkara hyzmatdaşlygy giňeltmegiň, ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn okgunly ösüşiniň möhüm şerti hökmünde berkarar Watanymyzyň Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň dünýä bileleşigindäki ägirt uly ähmiýetini açyp görkezýän gepleşikleri we makalalary köpräk taýýarlamak zerurdyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bular barada aýtmak bilen, wise-premýeriň, medeniýet ministriniň hem-de Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň başlygynyň işine nägilelik bildirdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin hem-de Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň başlygy A.Aşyrowa wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, teleradioýaýlymlarda berilýän gepleşikleriň hiliniň pese düşmegine ýol berendigi üçin berk käýinç yglan edip, degişli Buýruklara gol çekdi.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän edaralarynda şu ýylyň 9 aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe şu toplum boýunça ýerine ýetirilen hyzmatlaryň we önüm öndürmegiň meýilnamasy 111,2 göterim berjaý edildi.

Ýanwar — sentýabr aýlarynda “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça ösüş depgini 106,3 göterime, “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça — 137,1 göterime, “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça — 139,2 göterime, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça — 111 göterime deň boldy. “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça hem degişli işler geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, sanly ulgama geçmegiň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenendigini nygtady. Ykdysadyýetimiziň we häzirki zaman jemgyýetimiziň talaplaryny kanagatlandyryp biljek netijeli dolandyryş ulgamyny döretmek bu syýasatyň esasynda goýuldy.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz döwlet edaralary, ministrlikler, pudak edaralary hem-de hyzmatdaşlar bilen bilelikde bu ugurda netijeli işleri geçirmegiň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz alnyp barylýan işleriň depgininiň pesdigini aýdyp, agentligiň ýolbaşçysyna sanly ulgama geçmek boýunça taslamalaryň durmuşa geçirilmegini işjeňleşdirmegi, sanly ulgamy ösdürmäge aýratyn üns bermegi tabşyrdy.

Soňra Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimleriniň hasabatlary diňlenildi.

Ilki bilen Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymow sazlaşykly ösýän paýtagtymyzda ýokary netijeleri gazanmak maksady bilen 9 aýyň dowamynda alnyp barlan işler, hormatly Prezidentimiziň başyny başlan şähergurluşyk konsepsiýasyny durmuşa geçirmek boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem paýtagtymyzy abadanlaşdyrmak boýunça giň gerimli işleriň ýerine ýetirilýändigi, raýatlaryň ýaşaýyş-durmuşy, döredijilik zähmeti we göwnejaý dynç almagy üçin amatly şertleri döretmek boýunça anyk çäreleriň görülýändigi habar berildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Aşgabatda amala aşyrylýan özgertmeleriň hem-de maksatnamalaryň şäher düzümini mundan beýläk-de toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmaga gönükdirilmelidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz öňde goýlan wezipeleri çözmekde öňdebaryjy tehnologiýalardan hem-de täzeçil inžener-tehniki işläp taýýarlamalardan netijeli peýdalanmagyň möhüm ähmiýete eýedigini aýdyp, häkime degişli meseleleri berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanow Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde, ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Sebitiň ekin meýdanlarynda şu günler geçirilýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň depginini ýokarlandyrmak, ilatyň durmuş üpjünçiligini yzygiderli gowulandyrmak maksady bilen görülýän çäreler hem-de desgalaryň gurluşygynyň barşy barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, sebitiň obasenagat toplumynyň öňünde goýlan möhüm wezipelere ünsi çekdi. Milli Liderimiz bugdaý ekişiniň we pagta ýygymynyň depginini güýçlendirmegiň wajypdygyny belläp, bu jogapkärli möwsümleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, ýokary hilli we bellenen möhletde geçirmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz welaýatda gurulýan desgalardaky işleri öz wagtynda tamamlamagy hem-de ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini yzygiderli gowulandyrmak meseleleriniň çözülmegini hemişe üns merkezinde saklamagy tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa berk käýinç yglan etdi hem-de ýol berlen kemçilikleri gysga wagtyň içinde düzetmegi oňa soňky gezek duýdurdy we degişli Buýruga gol çekdi.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew sebitdäki işleriň ýagdaýy, pagta ýygymyny, bugdaý ekişini bellenen möhletde hem-de ýokary hilli geçirmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Sebitiň ýolbaşçysy Oba milli maksatnamasyna laýyklykda gurulýan desgalaryň gurluşygynyň depginini ýokarlandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hem habar berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ähmiýetini belläp, bugdaý ekişini ýokary hilli geçirmek hem-de pagta ýygymynyň depginini güýçlendirmek boýunça öňde goýlan wezipeleri çözmäge toplumlaýyn çemeleşmegiň wajypdygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz günbatar sebitiň durmuş-ykdysady düzümini mundan beýläk-de döwrebaplaşdyrmak, öňümizdäki baýramçylyk çärelerine ýokary guramaçylyk derejesinde taýýarlyk görmek we gurulýan desgalary bellenen möhletinde ulanmaga bermek boýunça işlere berk gözegçilik etmek barada häkime anyk tabşyryklary berdi.

Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow öz nobatynda 9 aýyň dowamynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, şu günler sebitde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri, bugdaý ekişini guramaçylykly geçirmek hem-de pagta ýygymynyň depginini ýokarlandyrmak maksady bilen görülýän çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem düzümleýin desgalaryň gurluşygynyň barşy, öňümizdäki baýramçylyklar mynasybetli geçiriljek medeni-köpçülikleýin çärelere taýýarlyk görlüşi barada aýdyldy.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, bugdaý ekişini ýokary hilli geçirmegiň hem-de ekinlere talabalaýyk ideg etmegiň wajypdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz daýhanlaryň tutanýerli zähmeti bilen ýetişdirilen pagta hasylyny gysga möhletde we ýitgisiz ýygnap almak hem-de Watan harmanyna tabşyrmak üçin bar bolan mümkinçiliklerden doly peýdalanmagy tabşyrdy.

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew ýolbaşçylyk edýän sebitindäki işleriň ýagdaýy, şu ýylyň 9 aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri, ekin meýdanlarynda alnyp barylýan işler, şol sanda pagta ýygymynyň we bugdaý ekişiniň barşy, ilatyň durmuş üpjünçiligini gowulandyrmak hem-de desgalaryň gurluşygynyň depginini ýokarlandyrmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Oba milli maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleri ýerine ýetirmek we şanly senelere taýýarlyk görmek barada hem aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalyk möwsümlerini üstünlikli geçirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Hormatly Prezidentimiz bugdaý ekişi hem-de pagta ýygymy möwsümlerinde tehnikalaryň we oba hojalyk enjamlarynyň, hasyly kabul edýän bölümleriň hem-de pagta arassalaýjy kärhanalaryň bökdençsiz işlemegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew ýanwar — sentýabr aýlarynda sebitde gazanylan ösüş görkezijileri, oba hojalyk işleriniň, hususan-da, güýzlük bugdaý ekişiniň we pagta ýygymynyň depginini ýokarlandyrmak boýunça geçirilýän toplumlaýyn çäreler, ýakyn wagtda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalarda gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak, sebitiň döwrebap düzümini döretmek boýunça ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi, öňümizdäki baýramçylyklara taýýarlyk görlüşi barada habar berildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, möwsümleýin işleriň üstünliginiň her tapgyrda işe oýlanyşykly we jogapkärli çemeleşmäge baglydygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, bugdaý ekişinde oba hojalyk tehnikalaryny netijeli ulanmagyň, kombaýnlaryň we beýleki tehnikalaryň bökdençsiz işlemegini üpjün etmegiň zerurdygyna üns çekildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň 9 aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat bermek bilen, obasenagat toplumy boýunça önüm öndürmegiň, hyzmatlary ýerine ýetirmegiň ösüş depgininiň, 2020-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 108,3 göterime deň bolandygyny aýtdy.

Şunda Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça bu görkeziji 108,9 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 102,5 göterime, “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 100,2 göterime barabar boldy.

Wise-premýer azyk önümlerini öndürmegiň görkezijileri barada hasabat berdi. Hususan-da, gök önümleri öndürmegiň meýilnamasynyň 102,9 göterim, bakja önümlerini öndürmegiň meýilnamasynyň 101,2 göterim, ýeralma öndürmegiň meýilnamasynyň 106,8 göterim, miwe we ir-iýmişleri öndürmegiň meýilnamasynyň 102,6 göterim, et we süýt öndürmegiň meýilnamalarynyň, degişlilikde 101 göterim hem-de 100,4 göterim ýerine ýetirilendigi habar berildi.

Maýa goýumlaryny özleşdirmek boýunça meýilnama 133,1 göterim berjaý edildi. Düýpli maýa goýumlar, esasan, döwlet maksatnamalarynda gurluşygy meýilleşdirilen oba we suw hojalygy desgalarynyň bina edilmegine gönükdirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wise-premýere we welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, ýurdumyzyň gowaça meýdanlarynda şu ýyl gowy hasylyň ýetişdirilendigini belledi. Bu ekiniň biziň üçin möhümdigini göz öňünde tutup, pagtany iň soňky hanasyna çenli ýygnap almak üçin ähli zerur işler geçirilmelidir diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Ulanylmaýan ýerleri oba hojalyk dolanyşygyna goşmaga, suw bilen bagly meselelere, hasyllylygy ýokarlandyrmaga we täze ýerleri özleşdirmäge aýratyn üns berilmelidir. Suw tygşytlaýjy tehnologiýalar giňden ornaşdyrylmalydyr. Bu işde beýleki ýurtlaryň tejribeleri netijeli peýdalanylmalydyr, maldarçylygy ösdürmek we mallaryň baş sanyny artdyrmak ýurdumyzda öňde duran esasy wezipeleriň biri bolmagynda galýar, diýip milli Liderimiz aýtdy hem-de wise-premýere we welaýatlaryň häkimlerine birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R. Meredow degişli döwürde Daşary işler ministrliginde ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.

Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň daşary syýasy ugruny yzygiderli durmuşa geçirmek, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek hem-de öňde goýlan wezipeleri çözmek maksady bilen, ýanwar — sentýabr aýlarynda degişli işler geçirildi.

Halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekde ýokary derejedäki saparlar, duşuşyklar we gepleşikler aýratyn orun eýeleýär. Hasabat döwründe Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti hem-de Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Prezidenti Türkmenistana geldiler. Şeýle hem ýurdumyza Gyrgyz Respublikasynyň Prezidentiniň resmi sapary we Täjigistan Respublikasynyň Prezidentiniň döwlet sapary boldy.

Awgust aýynda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygy geçirildi.

Sentýabr aýynda hormatly Prezidentimiz Täjigistan Respublikasynyň Duşenbe şäherinde iş saparynda boldy we şol ýerde hormatly myhman hökmünde Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisine gatnaşdy.

Hasabat döwründe onlaýn tertipde Türkmenistanyň Prezidentiniň birnäçe ýurtlaryň Liderleri bilen duşuşyklary geçirildi. Milli Liderimiz şeýle hem sanly ulgam arkaly geçirilen Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 14-nji sammitine, Türki dilli döwletleriň hyzmatdaşlyk geňeşiniň maslahatyna hormatly myhman hökmünde, BMG tarapyndan guralan maslahata, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ylym we tehnologiýalar boýunça ikinji sammitine gatnaşdy.

22-nji sentýabrda hormatly Prezidentimiz Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde sanly ulgam arkaly çykyş etdi.

Hasabat döwründe Daşary işler ministrliginiň üsti bilen 54 wekiliýet ýurdumyza sapar bilen geldi. Şol döwürde Türkmenistanyň wekiliýetleriniň 30-sy daşary ýurtlara iberildi.

Sanly ulgam arkaly dürli derejedäki duşuşyklaryň 1 müň 313-si guraldy. Ýylyň başyndan bäri halkara resminamalaryň 112-sine gol çekildi.

Daşary işler ministrliginiň ugry boýunça duşuşyklar we geňeşmeler yzygiderli geçirildi. “Merkezi Aziýa — ABŞ” (“C5+1”), “Merkezi Aziýa — Hytaý”, “Merkezi Aziýa — Russiýa” derejesindäki duşuşyklaryň birnäçesi, Aziýa — Ýuwaş umman sebiti ýurtlarynyň ýokary derejeli maslahaty hem-de “Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi” ýokary derejeli dialogyň nobatdaky tapgyry geçirildi.

Türkmenistanyň daşary ykdysady gatnaşyklaryny pugtalandyrmak, gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň ählisi bilen netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça yzygiderli çäreler görülýär. Ýanwar — sentýabr aýlarynda türkmen-belarus, türkmen-rus, türkmen-täjik, türkmen-özbek hökümetara toparlarynyň, Türkmen-hytaý hökümetara komitetiniň, Senagat boýunça türkmen-pakistan bilelikdäki iş toparynyň çäklerinde nobatdaky duşuşyklar hem-de daşary ýurtlaryň işewür toparlarynyň wekilleri bilen gepleşikler geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, dünýäde bolup geçýän ýagdaýlardan habarly bolmagyň we şundan ugur alyp, dürli halkara çäreleri geçirmek we olara ýurdumyzyň gatnaşmagy babatdaky teklipleri taýýarlamagyň möhümdigini belledi.

Milli Liderimiz berkarar döwletimiziň Bitaraplyk baýramyny geçirmegiň hem-de 2022-nji ýylda göz öňünde tutulan halkara çärelere talabalaýyk taýýarlanmagyň möhümdigini aýdyp, wise-premýere, daşary işler ministrine degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow gözegçilik edýän düzümlerinde alnyp barylýan işler, hormatly Prezidentimiziň başyny başlan toplumlaýyn harby özgertmeleriniň barşy, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak hem-de olaryň işini kämilleşdirmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň oňyn Bitaraplygy, parahatçylyk söýüjiligi, hoşniýetli goňşuçylygy we netijeli halkara hyzmatdaşlygy döwlet syýasatynyň esasy ugurlary hökmünde yglan edip, diňe goranyş häsiýetine eýe bolan hem-de ýurdumyzyň howpsuzlygyny üpjün etmäge gönükdirilen Harby doktrinany durmuşa geçirýändigini belledi.

Soňra Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek boýunça geçirilen işleriň netijeleri barada maglumat berdi.

Garalýan döwürde Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň mejlisi geçirildi, onuň dowamynda hereket edýän kanunlaryň birnäçesine girizilen üýtgetmeler we goşmaçalar ara alnyp maslahatlaşyldy. Milli Geňeşiň düzüminiň işini kadalaşdyrýan resminamalar boýunça çözgütler kabul edildi.

Häzirki wagtda milli kanunçylygymyzy döwrebaplaşdyrmak, hormatly Prezidentimiz tarapyndan “Döwlet adam üçindir!” diýen şygar bilen geçirilýän durmuş ugurly syýasatyň ygtybarly hukuk binýadyny üpjün etmek ugrunda degişli işler dowam etdirilýär.

Watanymyzyň Garaşsyzlyk ýyllarynda gazanan üstünliklerini, ýeten belent sepgitlerini, milli däp-dessurlarymyzy, maşgala gymmatlyklaryny wagyz etmek, jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgelerini berkarar etmek maksady bilen köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde çykyş etmek we makalalary çap etmek arkaly wagyz-düşündiriş işleri alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz türkmen jemgyýetiniň hukuk binýadyny, onuň hakyky demokratik ýörelgelerini mundan beýläk-de berkitmek boýunça Halk Maslahatynyň alyp barýan işleriniň aýratyn möhümdigini belledi.

Soňra Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa ýurdumyzyň kanunçylyk-hukuk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça geçirilen işler barada maglumat berdi.

Şu ýylyň 9 aýynda Türkmenistanyň Kanunlarynyň 40-synyň, dürli ulgamlarda işleri kadalaşdyrýan Mejlisiň kararlarynyň 47-siniň kabul edilendigi bellenildi. Döwrüň talaplaryna laýyklykda, käbir hereket edýän kanunçylyk namalaryna üýtgetmeler we goşmaçalar girizildi. Häzir Mejlisiň iş toparlarynda birnäçe kanunlaryň taslamalaryny taýýarlamak boýunça işler dowam edýär.

BMG we onuň düzümleri, beýleki iri halkara guramalar bilen parlamentara gatnaşyklary pugtalandyrmak boýunça yzygiderli işler alnyp barylýar. Mejlisiň wekilleri sanly ulgam arkaly guralan birnäçe iri halkara çärelere hem-de «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda şu ýylyň awgust aýynda geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň zenanlarynyň dialogyna gatnaşdylar.

Mejlisiň deputatlary Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalary, syýasy partiýalar hem-de jemgyýetçilik guramalary bilen bilelikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ata Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk baýramynyň öň ýanynda geçirilen Halk Maslahatynyň mejlisindäki taryhy çykyşyndan gelip çykýan wezipeleri wagyz etmek boýunça yzygiderli işleri geçirýärler.

Hormatly Prezidentimiz Milli Geňeşiň ýolbaşçylaryna we Hökümet agzalaryna ýüzlenip, kanunçylygy kämilleşdirmek, Watanymyzy mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça maksada okgunly tagallalar etmegiň zerurdygyny aýtdy. Munuň özi ýurdumyzyň syýasy ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, milli ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de pugtalandyrmak boýunça nobatdaky netijeli çäreleri geçirmäge mümkinçilik berer.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, halk hojalyk toplumynyň pudaklarynyň hasabat döwründe ýerine ýetiren işleriniň netijelerini häsiýetlendirdi. Milli Liderimiz ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň koronawirusyň dünýä ykdysadyýetine ýetirýän täsiri sebäpli ýüze çykan kynçylyklara garamazdan, Garaşsyz Watanymyzyň üstünlikli ösmegini dowam edýändigini aýdyň görkezýändigini belledi. Ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramyny uly üstünlikler bilen garşylamak ugrundaky zähmet joşguny ýubileý ýylynda ykdysadyýetimizde ýokary görkezijileriň gazanylmagyny kesgitledi.

Şeýle tutanýerli işleriň netijesinde, jemi içerki önümiň 6,2 göterim möçberde ýokary ösüş derejesini saklap galmak başartdy. Daşary söwda dolanyşygy 12,3 göterim artdy we 9 milliard amerikan dollaryndan hem gowrak boldy.

Eksportyň möçberi hem geçen ýyl bilen deňeşdirilende 20 göterime golaý artdy we 6 milliard amerikan dollaryna golaý boldy. Iň esasy zat bolsa, eksportyň möçberi, ýangyç-energetika serişdeleri hasaba alynmanda 50 göterime golaý artdy diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Biziň alyp barýan içeri syýasatymyz bolsa, ata Watanymyzy ösdürmegiň tassyklanan maksatnamalaryna laýyklykda dowam edýär. Prezident maksatnamasy esasynda, häzirki döwürde ozalkysy ýaly, durmuş meselelerini çözmäge, täze kärhanalary gurmaga we işläp gelýänleriniň durkuny täzelemäge ägirt uly möçberde maýa goýumlary gönükdirilýär.

Iri halkara hem-de içerki taslamalar amala aşyrylýar. Şu geçen döwrüň içinde ýurdumyzda göz öňünde tutulan 30 desganyň deregine 62 sany iri desga işe girizildi. Umumy meýdany ýarym million inedördül metre golaý ýaşaýyş jaýlary, şol sanda ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary, myhmanhanalar we dynç alyş toplumlary, ençeme lukmançylyk merkezleri, umumybilim berýän mekdeplerdir çagalar baglary hem-de beýleki desgalar ulanmaga berildi diýip, milli Liderimiz belledi.

Häzirki döwürde Türkmenistanda umumy bahasy 35 milliard amerikan dollaryna golaý bolan 2,5 müň töweregi iri desganyň gurluşygy dowam edýär. Şolaryň hatarynda nebitgaz ýataklaryny özleşdirmegi we abadanlaşdyrmagy, esasy gaz geçirijileriň, sport desgalarynyň, ýollaryňdyr uly köprüleriň, durmuş maksatly desgalaryň gurluşyklaryny görkezmek bolar. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisini, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik we optiki süýümli aragatnaşyk geçirijilerini gurmak, şeýle hem beýleki halkara taslamalary amala aşyrmak boýunça hem netijeli işler alnyp barylýar.

Oba hojalygynda geçirýän özgertmelerimiz hem netije berip başlady. Şu ýyl gallanyň gowy hasyly ýygnaldy. Nesip bolsa, Hasyl toýuna çenli pagta taýýarlamak baradaky tabşyryk hem ýerine ýetiriler diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.

Ýurdumyzyň ykdysadyýetini ösdürmäge telekeçilerimiz hem saldamly goşant goşýarlar. Olar dürli pudaklarda işlemek bilen, hili daşary ýurt kompaniýalarynyňkydan birjik-de pes bolmadyk has çylşyrymly we uly taslamalary amala aşyrýarlar.

Bilim, ylym we saglygy goraýyş ulgamlarynda hem özgertmeler üstünlikli dowam edýär.

Döwlet Baştutanymyz biziň daşary syýasatymyzyň ozalkysy ýaly, bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk we özara bähbitli hyzmatdaşlyk kadalaryna berk eýermek esasynda amala aşyrylýandygyny nygtadylar. Biziň ýurdumyz Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramynyň bellenýän ýylynda, ozalkysy ýaly, BMG, ÝHHG, Ýewropa Bileleşigi, ŞHG, GDA hem-de beýleki halkara guramalar bilen energetika we suw howpsuzlygyny üpjün etmek, ekologiýa meselelerini çözmek, ulag üpjünçilik ulgamlaryny ösdürmek, bilim, medeniýet, adam hukuklary we azatlyklary, ählumumy howpsuzlygy berkitmek boýunça işjeň hyzmatdaşlyk edýär.

Türkmenistan dünýäniň dürli döwletleri bilen ikitaraplaýyn gatnaşyklary giň gerim bilen we netijeli ösdürdi. Birnäçe döwletleriň baştutanlary bilen ýokary derejedäki duşuşyklar geçirildi. Bu duşuşyklaryň dowamynda möhüm ylalaşyklar gazanyldy we ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi.

Türkmenistanyň ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen beýleki döwletleriň edaralarynyň arasynda gatnaşyklar işjeň alnyp baryldy. Dünýä we sebit gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça dürli görnüşli syýasy geňeşmeler yzygiderli geçirildi diýip, milli Liderimiz belledi.

Alnyp barylýan şeýle işleriň netijesinde, biz hyzmatdaşlarymyz bilen öz wagtynda we netijeli özara hyzmatdaşlyk edýäris. Daşary syýasatyň dürli meseleleri boýunça garaýyşlar we çemeleşmeler ylalaşylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, ýylyň ahyryna çenli az wagt galdy. Şoňa görä-de, ýubileý ýylyny gowy netijeler bilen tamamlamak üçin ählimiz yhlas bilen işlemelidiris. Uly baýramymyzy — Halkara Bitaraplyk gününi ýokary derejede geçirmek üçin gowy taýýarlyk görmelidiris.

Milli Liderimiz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ilkinji nobatda, geljek ýylyň Döwlet býujeti boýunça ýene-de maslahat geçirmegi we onuň ähli maddalaryna seretmegi tabşyrdy. Ministrler Kabinetiniň ýakyn wagtda geçjek mejlisinde biz ony tassyklarys hem-de Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň seretmegine ibereris. 2022-nji ýyl üçin maýa goýum maksatnamasyny taýýarlamaga we tassyklamaga hem aýratyn üns bermeli.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedowa we beýleki wise-premýerlere ýüzlenip, gözegçilik edýän ministrliklerini we pudak edaralaryny mundan beýläk-de ösdürmek hem-de olaryň maliýe ýagdaýyny gowulandyrmak babatda alnyp barylýan netijeli işleri dowam etmegi tabşyrdy.

Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri ýurdumyzda öndürmegiň we daşary ýurtlara iberilýän harytlaryň möçberlerini artdyrmagyň döwlet maksatnamalarynyň amala aşyrylmagyny has-da çaltlandyrmak zerurdyr. Dürli pudaklarda bar bolan uly mümkinçilikleri netijeli peýdalanmak, ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek boýunça alnyp barylýan işleri hem dowam etmek, öndürilýän harytlaryň görnüşlerini artdyrmak we önümleriň eksport edilýän ugurlaryny giňeltmek zerurdyr.

Milli Liderimiz geljek ýylda halkara başlangyçlary durmuşa geçirmäge gönükdirilen birnäçe halkara hem-de içerki çäreleriň geçirilmeginiň göz öňünde tutulýandygyny belläp, täze ýyla çenli galan wagtyň içinde geljek ýylyň iň gowy nyşany üçin bäsleşik yglan etmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowa we beýleki wise-premýerlere geljek ýylda geçiriljek çäreleriň maksatnamasyny taýýarlamagy tabşyrdy. Bu maksatnama Ministrler Kabinetiniň mejlisleriniň birinde seredilip, soňra ol tassyklanylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 10-njy oktýabrda Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň baýramynyň giňden bellenilip geçiljekdigini aýdyp, olaryň bitirýän işleriniň, aýratyn-da, häzirki döwürde örän uly hormata mynasypdygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamynyň ähli işgärlerini bu ajaýyp baýram bilen tüýs ýürekden gutlady. Olara berk jan saglyk, uzak ömür, ynsan saglygyny goramak ýaly jogapkärli we asylly işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Milli Liderimiz aýratyn tapawutlanan saglygy goraýyş işgärlerini «Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna» atly Türkmenistanyň ýubileý medaly hem-de ýadygärlik nyşany bilen sylaglamak hakyndaky Permanlara gol çekendigini aýdyp, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýewe olara döwlet sylaglaryny dabaraly ýagdaýda gowşurmagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň baýramyna gabatlap, «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly kitabynyň 13-nji tomuny tamamlandygyny habar berdi.

Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinden soň, bu kitap oňa gatnaşanlaryň ählisine gowşurylar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýer S.Toýlyýewe baýramçylyk gününde bu kitabyň lukmanlara paýlanmagyny guramaçylykly geçirmegi üpjün etmegi tabşyrdy.

Milli Liderimiz biziň alyp barýan syýasatymyzyň «Döwlet adam üçindir!» diýen şygara esaslanýandygyny nygtap, 2022-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberlerini 10 göterim ýokarlandyrmak hakyndaky Permana gol çekdi.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyz boýunça iň pes aýlyk zähmet hakynyň möçberine gaýtadan seretmegiň wagty ýetdi diýip hasap edýärin diýip belledi. Bu bir tarapdan, örän möhüm makrogörkezijidir, beýleki tarapdan bolsa, biziň her birimize düşnükli bolan görkezijidir. Sebäbi biziň esasy syýasatymyz «Döwlet adam üçindir!» diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Milli Liderimiz Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlaryň ählisine berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 7-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygynyň orunbasary, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-rus toparynyň Russiýa tarapyndan başlygy Alekseý Owerçugy kabul etdi. Myhman dostlukly ýurduň wekiliýetiniň uly toparyna ýolbaşçylyk edip, iş sapary bilen Aşgabada geldi.

Myhman duşuşmaga wagt tapandygy hem-de bildirilen myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirip, döwlet Baştutanymyza Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygy Mihail Mişustiniň mähirli salamyny ýetirdi. Ol milli Liderimize hem-de hormatly Prezidentimiziň üsti bilen tutuş türkmen halkyna parahatçylyk we rowaçlyk baradaky arzuwlaryny ýollady. A.Owerçuk pursatdan peýdalanyp, döwlet Baştutanymyzy ýakynda bellenip geçilen şöhratly sene — Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy bilen gutlap, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly we öňdengörüjilikli baştutanlygynda garaşsyz ösüşiň ýolunda ýurdumyzyň ajaýyp üstünlikleri gazanandygyny nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Russiýa Federasiýasynyň ýolbaşçylaryna iň oňat arzuwlaryny aýdyp, iki dostlukly halkyň bähbitlerine kybap gelýän strategik hyzmatdaşlygyň berk binýadynda ýola goýulýan döwletara gatnaşyklaryň gazanylan derejesini kanagatlanma bilen belledi.

Döwlet Baştutanymyz hem-de Russiýa Federasiýasynyň wise-premýeri işjeň, netijeli ýagdaýda geçen duşuşygyň dowamynda hyzmatdaşlygyň şu günki ýagdaýyny we geljegini ara alyp maslahatlaşyp, söwda-ykdysady, ýangyç-energetika toplumy, oba hojalygy, himiýa, gaýtadan işleýän senagat, ulag-aragatnaşyk we birnäçe beýleki ileri tutulýan möhüm ugurlarda gatnaşyklary has-da depginli ösdürmek üçin uly kuwwatyň hem-de mümkinçilikleriň bardygyny nygtadylar. Şunuň bilen baglylykda, ozal gazanylan ikitaraplaýyn ylalaşyklary durmuşa geçirmegiň, özara bähbitli ykdysady gatnaşyklary giňeltmegiň hem-de diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň netijeli guraly hökmünde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-rus toparynyň eýeleýän orny aýratyn bellenildi.

A.Owerçuk bilelikdäki toparyň işine ýokary baha berendigi üçin milli Liderimize hoşallyk bildirip, bu düzümiň öňünde giň gerimli wezipeleriň goýlandygyny belledi. Biz öz tarapymyzdan gatnaşyklary has-da berkitmek hem-de iki ýurduň özara hyzmatdaşlygynyň gerimini yzygiderli giňeltmek üçin şol wezipeleriň durmuşa geçirilmeginiň üstünde yhlasly işläris diýip, myhman aýtdy.

Duşuşygyň dowamynda medeni-ynsanperwer ulgamda, şol sanda ylym we bilim ugry boýunça döwletara gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmegine ikitaraplaýyn gyzyklanma bildirildi. Iki ýurtda-da höweslendirilmegine, ösdürilmegine aýratyn ähmiýet berilýän sport ulgamynda hem netijeli gatnaşyklary giňeltmekde uly mümkinçiligiň bardygy bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygynyň orunbasary bilelikdäki hyzmatdaşlygyň netijesinde, soňky ýyllarda başy başlanan birnäçe giň gerimli taslamalaryň dowam etdirilmegine iki ýurduň hem uly gyzyklanma bildirýändigini belläp, däp bolan dostlukly gatnaşyklaryň we köptaraply hyzmatdaşlygyň yzygiderli berkidiljekdigine ynam bildirdiler. Şol hyzmatdaşlyk ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn esasda, ilkinji nobatda, abraýly halkara guramalaryň we sebit düzümleriniň çäklerinde üstünlikli ýola goýulýar.

Duşuşygyň dowamynda ugurdaş düzümleriň arasynda tejribe alyşmak bilen birlikde, koronawirus ýokanjyna garşy göreşmek babatda hyzmatdaşlyk etmäge aýratyn üns berildi.

Duşuşygyň ahyrynda myhman uzak möhletleýin geljek nazarda tutulyp ýola goýlan özara bähbitli ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ilerledilmegi baradaky meselelere aýratyn üns berýändigi üçin döwlet Baştutanymyza ýene-de bir gezek tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Russiýada ynanyşmak hem-de özara hormat goýmak gatnaşyklaryna açyk bolan iki döwletiň hyzmatdaşlygynyň örän oňyn we jogapkärli tapgyryny hut hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ady bilen baglanyşdyrýarlar.

Duşuşyga Russiýa Federasiýasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Aleksandr Blohin hem gatnaşdy.

Aşgabat, 7-nji oktýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putiniň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik geçirildi.

Söhbetdeşligiň başynda milli Liderimiz russiýaly kärdeşini doglan güni bilen gutlady we oňa berk jan saglygyny hem-de Russiýanyň dostlukly halkynyň bähbidine alyp barýan döwlet işinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Wladimir Putiniň baştutanlygynda Russiýa Federasiýasynyň döwletlilik, okgunly durmuş-ykdysady ösüş, halkara giňişlikde ýurduň abraýyny pugtalandyrmak ýoly bilen ynamly öňe barýandygyny nygtady. Türkmenistanda geçen ýyllaryň dowamynda biziň ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklaryň hil taýdan täze many-mazmuna eýe bolandygyna hem-de strategik hyzmatdaşlygyň derejesine çykandygyna ýokary baha berilýär.

Russiýanyň Baştutany gutlaglar we mähirli sözler üçin hoşallyk bildirip, taraplaryň hoşmeýilli erk-islegine, öňden gelýän dostluk hem-de ynanyşmak gatnaşyklaryna esaslanýan döwletara hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýete eýedigini kanagatlanma bilen belledi.

Telefon arkaly gürrüňdeşligiň dowamynda söhbetdeşler türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar. Şol hyzmatdaşlyk ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde giň ugurlar boýunça okgunly we üstünlikli ösdürilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň bitarap daşary syýasy ugruny we halkara başlangyçlaryny hemişe goldaýandygy üçin Russiýa minnetdardygyny belledi. Daşary syýasat edaralarynyň ugry boýunça gatnaşyklar netijeli we yzygiderli häsiýete eýedir. Bu bolsa özara gyzyklanma bildirilýän möhüm ählumumy we sebit meseleleri, şol sanda Owganystandaky ýagdaý bilen bagly meseleler barada içgin pikir alyşmaga ýardam edýär.

Söhbetdeşligiň barşynda Hazar «bäşliginiň” çäklerinde özara gatnaşyklar köptaraply hyzmatdaşlygyň möhüm ugry hökmünde görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Türkmenistanyň şu ýyl Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň nobatdaky sammitini geçirmäge taýýardygyny tassyklady.

Türkmen tarapy dünýädäki ýeňil bolmadyk pandemiýa zerarly ýüze çykan çylşyrymly ýagdaýa düşünmek bilen, bu sammitiň ýüzbe-ýüz görnüşde geçirilmegini möhüm hasaplaýar. Munuň özi häzirki wagtda gün tertibinde durýan wajyp meselelere içgin seretmek zerurlygy bilen şertlendirilendir. Şolaryň hatarynda durnuklylyk we howpsuzlyk, ekologiýa hem-de daşky gurşawy goramak, Hazarda ykdysady hyzmatdaşlyk meseleleri bar. Mundan başga-da, sammit Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň ikitaraplaýyn duşuşyklaryny geçirmäge mümkinçilik döreder. Zerur bolan ýagdaýynda, Türkmenistan sammiti guramak meseleleri boýunça içgin pikir alyşmak üçin Russiýa Federasiýasynyň wekilini kabul etmäge taýýardyr.

Söwda-ykdysady ulgam türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň möhüm ugrudyr. Şunuň bilen baglylykda, 2021-nji ýylda ikitaraplaýyn haryt dolanyşygynyň artandygy kanagatlanma bilen bellenildi. Türkmen statistikasyna laýyklykda, şu ýylyň 8 aýynda, 2020-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, haryt dolanyşygy 12,5 göterim artdy. 2021-nji ýylyň 8 aýynda ikitaraplaýyn haryt dolanyşygynyň umumy möçberi 1 milliard 86 million amerikan dollaryna barabar boldy.

Şunuň bilen birlikde, özara iberilýän harytlaryň sanawynyň yzygiderli giňelýändigi bellenildi. Munuň özi bolsa hyzmatdaşlygyň köpugurly häsiýete eýedigine şaýatlyk edýär. Nebitgaz ulgamynda hem-de gazhimiýa, awtomobil senagaty, gämigurluşyk, howa ulagy we beýleki ulgamlarda özara gatnaşyklar üstünlikli ösdürilýär.

Ikitaraplaýyn hökümetara toparyň işi söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň täsirli guraly bolup durýar. Häzirki wagtda bu toparyň Russiýa tarapyndan başlygy — Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň wise-premýeri Alekseý Owerçugyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň Türkmenistanda bolýandygy bellenildi. Şu gün bu toparyň başlyklarynyň giňişleýin duşuşygyny geçirmek, iki ýurduň Hökümetleriniň arasynda 2021 — 2023-nji ýyllar üçin ykdysady hyzmatdaşlyk Maksatnamasyna gol çekmek hem-de Russiýanyň wekiliýetiniň agzalary üçin ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesini guramak göz öňünde tutulýar.

Iki ýurduň sebitleriniň arasyndaky özara gatnaşyklar türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Soňky ýyllarda Sankt-Peterburg şäheri, Astrahan welaýaty, Tatarystan Respublikasy hem-de Russiýa Federasiýasynyň beýleki sebitleri bilen gatnaşyklaryň ep-esli işjeňleşendigi bellenildi. Munuň özi tutuş döwletara hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna we ösdürilmegine ýardam edýär.

Şeýle hem ynsanperwer ulgamda, şol sanda ylym, bilim we medeniýet, saglygy goraýyş ugurlary boýunça däp bolan hyzmatdaşlygyň işjeň ösdürilýändigi nygtaldy. Häzirki wagtda türkmen talyplarynyň 36 müňe golaýynyň Russiýa Federasiýasynyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýandygy netijeli gatnaşyklaryň aýdyň mysaly bolup durýar. Biziň ýurtlarymyz mundan beýläk-de hyzmatdaşlygyň şu we beýleki ulgamlarynda gatnaşyklary pugtalandyrmaga ýardam bermegi göz öňünde tutýarlar.

Häzirki ýagdaýlar bilen baglylykda, aýratyn hem dünýäde koronawirus ýokanjynyň pandemiýasynyň dowam edýändigini nazara almak bilen, saglygy goraýyş ugry boýunça hyzmatdaşlyga uly ähmiýet berilýär. Milli Liderimiz pursatdan peýdalanyp, Russiýanyň Baştutanyna ýurtda öndürilen waksinalaryň, PZR test-ulgamlarynyň hem-de derman serişdeleriniň Türkmenistana iberilmegine goldaw berendigi üçin minnetdarlyk bildirdi.

Telefon arkaly söhbetdeşligiň ahyrynda Prezidentler Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de Wladimir Putin Türkmenistanyň we Russiýa Federasiýasynyň dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk hem-de strategik hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryna berk ygrarlydyklaryny tassyklap, birek-birege we iki ýurduň halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Baş arhiw müdirliginiň Türkmenistanyň Prezidentiniň arhiw gaznasy tarapyndan neşir edilýän «Syýasat we jemgyýet» ylmy-nazaryýet žurnalynyň 8-nji sany çapdan çykdy.

Žurnalda çap edilen makalalaryň özenini düzýän sowal-jogap, seljeriş we statistiki maglumatlar milli Liderimiziň köpugurly döwlet syýasatynyň esasy ugurlaryny şöhlelendirýär. Ýylda bir gezek çapdan çykýan žurnalda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça tutuş ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan düýpli we demokratik özgertmeleriň esasy ugurlary hem-de wezipeleri aýdyň açylyp görkezilýär.

“Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany” diýen şygar astynda geçen 2020-nji ýyl ýurdumyzyň ýyl ýazgysyna möhüm wakalar bilen girdi. Şolarda ykdysadyýetimizi döwrebaplaşdyrmakda hem-de sanlylaşdyrmakda, döwlet dolandyryşyny kämilleşdirmekde, ylym, bilim, medeniýet, saglygy goraýyş ulgamlarynda ata Watanymyzyň gazanan üstünlikleri we depginli ösüşleri beýan edilýär.

Žurnalda ýerleşdirilen makalalaryň esasy mowzuklary Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 25 ýyllygy we 2019-njy ýylda Halk Maslahatynyň mejlisinde milli Liderimiziň başlangyjy boýunça kabul edilen çözgüde laýyklykda badalga berlen konstitusion özgertmeleriň täze tapgyrynyň üstünlikli tamamlanmagy hakda boldy. Şunuň bilen baglylykda, “Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany”, “Halkara gatnaşyklar” we “Döwlet adam üçindir!” diýen sözbaşy bilen çap edilen makalalary bellemek bolar.

“Hemişelik Bitaraplygyň görnüşleri: geçmişe nazar aýlamak” atly makalada Bitaraplyk syýasatyny amala aşyrmagyň dürli görnüşleri we ugurlary açylyp görkezilýär. Awtoryň belleýşi ýaly, hemişelik Bitaraplyk özünde çylşyrymly halkara hukuk institutyny jemleýär. Ol özüniň ösüşinde uzak hem-de çylşyrymly ýoly geçip, XIX asyryň başlarynda gutarnykly kemala geldi.

Ady agzalan makalada taryha gysgaça syn berlip, häzirki hemişelik Bitarap döwletleriň tejribesiniň giňelýändigi, hukuklarynyň we borçlarynyň çuňlaşýandygy nygtalýar. 1995-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk derejesiniň ykrar edilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Adamzat taryhynda şeýle ykrarnama ilkinji gezek kabul edildi.

2020-nji ýyl ýurdumyzyň halkara abraýynyň artmagy, geosyýasy we geoykdysady kuwwatynyň pugtalanmagy bilen şöhratlandy. Bu “Bitarap Türkmenistanyň sebit syýasaty: parahatçylyk, ynanyşmak we hoşniýetli goňşuçylyk esasyndaky hyzmatdaşlyk” atly makalada öz beýanyny tapýar. Makala hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän daşary syýasatyň esasy ugurlaryna bagyşlanýar.

Awtoryň belleýşi ýaly, ýurdumyz parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmek boýunça halkara başlangyçlary bilen çykyş edip, ähli meseleleri syýasy-diplomatik ýollar arkaly çözmegi özüniň ileri tutýan ugurlarynyň düýpli esaslary hökmünde garaýar. Şunda hemişelik Bitaraplyk instituty netijeli hyzmatdaşlygyň, ilkinji nobatda, sebit howpsuzlygy we öňüni alyş diplomatiýasy babatda täsirli gural hökmünde öňe sürülýär. Şunuň bilen baglylykda, dünýä bileleşigi tarapyndan, ilkinji nobatda, BMG tarapyndan Türkmenistanyň tutumly başlangyçlarynyň goldanylmagy, hususan-da, 2021-nji ýylyň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan edilmegi aýratyn ähmiýete eýedir.

“Seljuklar döwletiniň daşary syýasatynda we diplomatiýasynda parahatçylyk, ynanyşmak we hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgeleri” atly makalada türkmenleriň döwlet gurluşynyň sütünlerine binýat edilen parahatçylyk söýüjilik däpleri baradaky anyk taryhy wakalar beýan edilýär. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň eserlerinde işlenip taýýarlanylan usulyýet esasyna daýanmak bilen, Togrul beg, Alp Arslan, Mälik şa, Soltan Sanjar we beýleki taryhy şahsyýetleriň baştutanlygynda Beýik Seljuklar döwletiniň (1040 — 1157) diplomatiýasynyň mysalynda taryhy şertleriň we daşary syýasy strategiýasynyň kemala gelmeginiň ysnyşykly arabaglanyşygy açylyp görkezilýär. Makalada parahatçylygy saklamakda we harby dawalaryň öňüni almakda syýasy-diplomatik usullary, gepleşikler gurallaryny ulanmagyň ileri tutulýandygy aýdylýar.

“Türkmen Bitaraplygy — parahatçylygyň we ösüşiň syýasaty” atly makala ýurdumyzyň Bitaraplyk derejesine eýe bolmagynyň şanly senesine bagyşlanýar.

“Konstitusion özgertme: milli parlamentiň täzelikleri we geljegi” atly nazaryýet-seljeriş makalasynda Türkmenistanyň kanunçylyk namalaryny seljermek we umumylaşdyrmak hem-de bar bolan giň maglumatlar esasynda milli parlamentiň täze, iki palataly ulgamyna geçilmeginiň ýurdumyzyň hukuk binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmaga hem-de döwlet häkimiýetiniň bu edarasynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmaga ýardam etjekdigi barada giňişleýin beýan edilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, konstitusion özgertmeleriň maksadynyň täzeçilligi biri-biriniň wezipelerini özara doldurýan Halk Maslahatynyň we Mejlisiň bir düzümde sazlaşykly jemlenmegindedir. Bu ýurdumyzyň täze taryhynda örän möhüm waka bolup, döwletimiziň dünýä we milli demokratiýa tejribesiniň esasy ölçeglerine, halkara hukugyň umumy ykrar edilen ýörelgelerine hem-de kadalaryna berk ygrarlydygyny görkezdi.

Milli Liderimiziň medeni diplomatiýasyna bagyşlanyp ýazylan makalada “Türkmenistanda medeniýet ulgamyny ösdürmegiň 2019 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasynyň” ýerine ýetirilişine aýratyn üns berilýär.

“Parahatçylygyň, ynanyşmagyň we durnukly ösüşiň dabaralanmagynyň hatyrasyna medeniýetleriň gatnaşygy” atly makalada hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň türkmen halkynyň hukuklaryny üpjün etmäge, öz medeni-milli özboluşlylygymyzy umumadamzat gymmatlyklary bilen sazlaşykda gorap saklamaga hem-de artdyrmaga, taryhy-medeni gymmatlyklarymyzy we maddy däl mirasymyzy öwrenmäge hem-de giňden wagyz etmäge, bu ulgamda halkara hyzmatdaşlygy netijeli ösdürmäge gönükdirilen syýasatynyň manysy we özeni jikme-jik açylyp görkezilýär.

Mähriban Watanymyzyň medeni diplomatiýasynyň baý daşary syýasy tejribesi BMG — 2030 Gün tertibinde bellenilen Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde örän wajypdyr. Şunuň bilen baglylykda, 2013 — 2022-nji ýyllar aralykdaky döwür BMG tarapyndan medeniýetleriň ýakynlaşmagynyň halkara onýyllygy diýip yglan edilendigini hem belläp geçmek möhümdir.

Hormatly Prezidentimiziň köptaraply edebi döredijiliginde türkmenleriň belent ynsanperwer umumadamzat ýörelgeleri, halkymyzyň milli däp-dessurlary öz beýanyny tapýar. Döwlet Baştutanymyzyň dünýäniň dürli dillerine terjime edilen eserleri halkara bileleşikde ägirt uly gyzyklanma döredýär. Milli Liderimiziň “Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi” atly eseriniň çapdan çykmagy 2020-nji ýylyň şanly wakalarynyň biri boldy. Žurnalda çap edilen “Türkmen halkynyň miras mukaddesligi barada eser” atly makala hem bu kitaba bagyşlanypdyr.

“Türkmen halkynyň töwellaçylyk däbi” diýlip atlandyrylan makalada bolsa türkmen halky üçin goňşy halklar bilen ylalaşykly we agzybir ýaşamaga, iki tarapy ylalaşyga çagyrmak ýaly asylly däpleriň dowam etdirilýändiginiň aýdyň mysalydygy nygtalýar. Hemişelik Bitarap Türkmenistan häzirki wagtda asyrlaryň dowamynda toplanylan bu tejribäni daşary syýasat işlerinde giňden peýdalanýar.

“Türkmenistanyň ykdysadyýeti durnukly ösüş ýolunda” atly makala hem okyjylaryň gyzyklanmasyna eýe bolar, onda ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň dürli pudaklarynyň häzirki ýagdaýyna düýpli seljerme berilýär, milli ykdysadyýetimizi düzümleýin üýtgedip gurmak hem-de diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek ugrunda amala aşyrylýan çäreler beýan edilýär. Makalada hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň durmuşa geçirýän “Açyk gapylar” we bazar gatnaşyklaryna geçmek boýunça syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň mysaly hökmünde makroykdysady görkezijiler getirilýär.

Jemi içerki önümiň (JIÖ) ösüş depgini munuň aýdyň subutnamasydyr, soňky ýyllarda onuň ösüş derejesi 3,5 essä barabar boldy, 2020-nji ýylyň nyrhlarynda deňeşdirilende, JIÖ-niň ösüşi 5,9 göterime, şol sanda senagatda 3,3 göterime, söwdada 15,1 göterime, ulag-kommunikasiýa pudagynda 4,7 göterime deň boldy. Şonuň bilen birlikde, Bütindünýä bankynyň baha bermegine görä, Türkmenistan JIÖ-niň ösüş depgini boýunça dünýäniň has okgunly ösýän ykdysadyýetleriniň hatarynda berk orun eýeleýär hem-de ilatyň girdejileriniň ortaça ösen döwletleriň derejesindäki ýurtlarynyň hataryna girdi.

Makalanyň awtory milli Liderimiziň döwlet strategiýasynyň nebitgaz, ulag, gurluşyk, himiýa, energetika, oba hojalygy, dokma we halk hojalyk toplumynyň beýleki pudaklarynda hem-de durmuş ulgamynda Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň durnukly ösüşine ýardam berýändigini nygtaýar.

Žurnalyň täze sanynda çap edilen makalalaryň biri hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Döwlet adam üçindir!” baş şygarynyň durmuşa geçirilişine bagyşlanýar.

“Kitap tekjesinde” atly bölümde döwlet Baştutanymyzyň “Ösüşiň täze belentliklerine tarap” atly saýlanan eserleriniň 13-nji jildine hem-de “Beýik özgertmeleriň ýyl ýazgysy” atly kitabyň 13-nji goýberilişine bagyşlanan syn ýerleşdirilýär.

Türkmen we rus dillerinde neşir edilýän bu žurnal giň okyjylar köpçüligine, şol sanda ýokary synp okuwçylaryna we mugallymlara, ýokary okuw mekdepleriniň talyplaryna hem-de mugallymlaryna, aspirantlara, syýasatşynas alymlara, syýasy partiýalaryň we jemgyýetçilik guramalarynyň işjeňlerine niýetlenendir hem-de Türkmenistanyň taryhy we häzirki döwri bilen gyzyklanýanlaryň ählisi üçin peýdaly bolar.

(TDH)

Aşgabat, 4-nji oktýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisini geçirdi.

Mejlisiň dowamynda şu ýylyň 9 aýynda harby we hukuk goraýjy edaralarda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň esasy ugurlary kesgitlenildi. Şeýle hem degişli düzümleriň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Ilki bilen, goranmak ministri B.Gündogdyýew şu ýylyň geçen döwründe ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklaryny, şol sanda goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinadan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. Şeýle hem ministr mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk baýramy mynasybetli dabaraly harby ýörişi guramaçylykly geçirmek boýunça edilen tagallalar barada hasabat berdi.

Çagyryş boýunça harby gullugy geçen harby gullukçylary gullukdan boşatmak hem-de Türkmenistanyň raýatlaryny nobatdaky harby gulluga çagyrmak işlerini ýokary derejede geçirmek boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli çäreler baradaky maglumatlar hasabatyň özenini düzdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, milli goşunymyzyň ähli düzümleriniň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň häzirki döwrüň möhüm wezipesidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, ilkinji nobatda, dünýäniň ösen tejribesini işjeň ornaşdyrmak, harby gullukçylary hünär taýdan kämilleşdirmek meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleri döwletimiziň parahatçylyk söýüjilik we harby-syýasy strategiýasynyň ygtybarly binýady bolmalydyr. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň Bitaraplyk derejesini hem-de daşary syýasy ugruny nazara almak arkaly işlenip taýýarlanylan we goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinadan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek meselelerine aýratyn üns bermegi tabşyrdy.

Milli Liderimiz harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, şahsy düzümleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak, şeýle hem harby gullukçylaryň ýaşaýyş-durmuş, gulluk hem-de dynç alyş şertlerini gowulandyrmak bilen baglanyşykly meseleleriň yzygiderli üns merkezinde saklanmalydygyny belledi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy harby gullukçylaryň ata Watanymyza söýgüsini artdyrmak we olary watansöýüjilik ruhunda terbiýelemek meseleleriniň wajypdygyny belläp, bu babatda ministre birnäçe tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygy mynasybetli geçirilen dabaraly harby ýörişiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigini kanagatlanma bilen belledi.

Baş prokuror B.Atdaýew şu ýylyň başyndan bäri amala aşyrylan işleriň netijeleri hem-de hormatly Prezidentimiziň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi, birnäçe düzümlerde geçirilen seljermeleriň jemleri barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, dürli görnüşli hukuk bozulmalaryň wagtynda öňüni almagyň, sebäplerini we şertlerini ýüze çykarmagyň bu gullugyň düzümleriniň öňünde durýan wajyp wezipelerdigini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz degişli düzümlerde kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň berjaý edilişine prokuror gözegçiligini yzygiderli alyp barmagyň zerurdygyny belläp, öňde durýan wezipeleriň durmuşa geçirilişine gözegçiligi güýçlendirmegi tabşyrdy.

Içeri işler ministri Ö.Hojanyýazow ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde şu ýylyň 9 aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek, düzgün bozmalaryň öňüni almak hem-de ýangyn howpsuzlygy gullugynyň işini kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylan toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Ministr “Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy” ady bilen geçirilen biraýlygyň netijeleri barada aýdyp, Polisiýanyň ýol gözegçiligi gullugynyň işini kämilleşdirmek, ýurdumyzyň ulag ýollarynda heläkçilikleriň öňüni almak maksady bilen guralan biraýlygyň ähmiýeti hakynda hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, IIM-niň öňünde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi. Tertip-düzgüniň üpjün edilmegi bilen baglanyşykly meseleler içeri işler edaralarynyň hemişe üns merkezinde saklanmalydyr. Ministrligiň ähli bölümleriniň häzirki zaman tehnikalary, sanly ulgam bilen enjamlaşdyrylmagy, düzümlere täzeçil usullaryň we tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy, işgärleriň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagy öňde durýan möhüm wezipeler hökmünde kesgitlenildi.

Milli Liderimiz ýangyn howpsuzlygyny üpjün etmegiň kadalarynyň berjaý edilişine gözegçilik etmegiň esasy wezipeleriň biridigini belläp, edaralarda we kärhanalarda, ilatyň arasynda ýangyn howpsuzlygy boýunça düşündiriş işleriniň geçirilmeginiň hem-de bu ugra degişli ähli düzgünleriň yzygiderli berjaý edilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisiň dowamynda IIM-niň işinde birnäçe kemçilikleriň bardygyny belläp, wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin içeri işler ministri Ö.Hojanyýazowa berk käýinç yglan etdi hem-de ýol berlen kemçilikleri gysga wagtyň içinde düzetmegi oňa soňky gezek duýdurdy we degişli Buýruga gol çekdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy mejlise gatnaşyjylaryň harby we hukuk goraýjy edaralar tarapyndan täze binalary açmak bilen baglanyşykly dabaralaryň bellenilen tertipde geçirilmeginiň ylalaşylmagynyň zerurdygyna ünsi çekip, bu ugurda geçirilýän işler barada öz wagtynda hasabat bermegi tabşyrdy.

Soňra Ýokary kazyýetiň başlygy G.Ussanepesow hukuk özgertmelerini üstünlikli amala aşyrmak boýunça durmuşa geçirilýän çäreler hem-de ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde şu ýylyň 9 aýynda amala aşyrylan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kanunçylyk namalarynyň kabul edilen kadalaryna laýyklykda, kazyýetleriň ykdysady, raýatlyk, dolandyryş, jenaýat we beýleki meseleleriň çözgüdini üpjün edýän häzirki zaman döwlet düzümi bolup durýandygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz kazyýet ulgamynyň işiniň mundan beýläk-de kämilleşdirilmeginiň wajyp meseleleriň biridigini belläp, kabul edilýän çözgütlerde kanunçylygyň berjaý edilişini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Milli howpsuzlyk ministri G.Annaýew 2021-nji ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda milli howpsuzlygy üpjün etmek, eziz Diýarymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň gazananlaryny ygtybarly goramak boýunça amala aşyrylan işler hem-de döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, bu düzümiň işgärleriniň jogapkärli wezipäni alyp barýandygyny, hut şu nukdaýnazardan, döwletimiziň okgunly ösüşiniň bähbidine güýç-gaýratyny, bilimini we tejribesini gaýgyrman, netijeli gulluk etmelidiklerini belledi. Şunuň bilen baglylykda, jemgyýetimizde abadançylygy we hukuk tertibini üpjün etmek boýunça beýleki hukuk goraýjy edaralar bilen bilelikde alnyp barylýan işler talabalaýyk derejede dowam etdirilmelidir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow häzirki zamanyň ösen tejribesini we tehnologik işläp taýýarlamalaryny işjeň öwrenmegiň wajypdygyna ünsi çekip, Milli howpsuzlyk ministrliginiň şahsy düzüminiň hünär ussatlygynyň derejesini ýokarlandyrmak meselelerine üns bermegi tabşyrdy.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda Watanymyzyň mukaddes çäkleriniň asudalygyny üpjün etmek, serhetçileriň gulluk we durmuş şertlerini yzygiderli gowulandyrmak boýunça amala aşyrylan toplumlaýyn işler barada hasabat berdi.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi hakynda aýdyp, degişli düzümleriň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, gullugyň dolandyryş düzüminiň işini kämilleşdirmek boýunça ýaýbaňlandyrylan maksatnamalaýyn işler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň dünýäniň ýurtlary bilen parahatçylyk söýüjilik we özara hormat goýmak gatnaşyklaryny pugtalandyrmakda, Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzyň mukaddes çäklerini dost-doganlyk serhedine öwürmekde serhet goşunlaryna möhüm ornuň degişlidigini belledi.

Serhet goşunlarynyň öňdebaryjy tehniki serişdeler bilen yzygiderli üpjün edilmegi harby gullukçylaryň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyny talap edýär diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam edip, bu babatda gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Soňra adalat ministri B.Muhamedow şu ýylyň geçen 9 aýynda kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek boýunça ýerine ýetirilen işler, kabul edilen kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň mazmunyny we ähmiýetini düşündirmek boýunça ilatyň arasynda geçirilen çäreleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň razylygy bilen, B.Muhamedowyň başga işe geçmegi sebäpli, adalat ministri wezipesinden boşadylýandygyny we onuň Daşary işler ministrliginiň ygtyýaryna iberilýändigini aýtdy.

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň razylygy bilen, döwlet Baştutanymyzyň Permanyna laýyklykda, bu wezipä ýustisiýanyň uly geňeşçisi M.Taganow bellenildi.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýustisiýanyň kiçi geňeşçisi B.Myradowy adalat ministriniň orunbasary wezipesine bellemek we ony Balkan welaýatynyň prokurorynyň orunbasary wezipesinden boşatmak hakyndaky Karara gol çekdi.

Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri, şeýle hem döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmegiň çäklerinde amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. Hasabatyň dowamynda gümrük gözegçiliginde häzirki zaman usullaryny we öňdebaryjy tehnologiýalary peýdalanmak boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada habar berildi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, milli ykdysadyýetimiziň täzeçil ösdürilmeginde, Türkmenistanyň dünýä hojalyk gatnaşyklaryna netijeli goşulyşmagy üçin amatly şertleriň döredilmeginde, daşary syýasat işiniň möçberiniň, häsiýetiniň we görnüşleriniň kämilleşdirilmeginde gümrük gullugynyň wezipeleriniň uly ähmiýetini belledi.

Watanymyzyň ykdysady howpsuzlygynyň derejesini ýokarlandyrmak gullugyň wajyp wezipesi bolup durýar. Milli Liderimiz gullugyň işiniň hiliniň we netijeliliginiň ýokarlandyrylmagynyň biziň ýurdumyzyň dünýä döwletleri bilen daşary ykdysady hem-de söwda gatnaşyklarynyň ösdürilmegine gönüden-göni ýardam berýändigini aýdyp, bu babatda anyk çäreleri görmegi tabşyrdy.

Döwlet gümrük gullugynyň başlygyna ýolbaşçylyk edýän düzüminiň bar bolan oňyn tejribäni hem-de kabul edilen ähli çözgütleri hasaba almak bilen, guramaçylyk-dolandyryş işlerini kämilleşdirmek boýunça anyk tabşyryklar berildi.

Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy N.Atagaraýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde şu ýylyň 9 aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygyna laýyklykda gullugyň işini kämilleşdirmek, oňa häzirki zamanyň ösen tejribesini we sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli işler barada hasabat berdi. Şeýle hem hereket edýän halkara kanunçylyk namalaryna laýyklykda, ýurdumyzda ýaşaýan we raýatlygy bolmadyk adamlaryň uly toparyna Türkmenistanyň pasportlaryny gowşurmak dabarasynyň guramaçylykly geçirilendigi barada habar berildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, halkara gatnaşyklaryň işjeň ösdürilýän döwründe bu gullugyň her bir işgäriniň düzümiň öňünde durýan wezipeleriň oňyn çözgüdine mynasyp goşant goşmalydygyny belledi hem-de gullugyň ýolbaşçysyna döwrebap maglumat-tehniki serişdeleri işjeň ulanmak we öňdebaryjy tejribäni ornaşdyrmak boýunça birnäçe tabşyryklary berdi. Hormatly Prezidentimiz döwletimiziň Bitaraplyk derejesine esaslanýan ynsanperwerlik syýasaty netijesinde, ýurdumyzda ýaşaýan raýatlaryň hemmesiniň hukuklarynyň goraglylygyny üpjün etmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow şu ýylyň geçen 9 aýynda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça amala aşyrylýan giň möçberli özgertmeleriň çäklerinde ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk hem-de halkara işjeň hyzmatdaşlyk ýörelgeleriniň döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenendigini belledi. Ýurdumyzyň tutuşlygyna goranyş häsiýetine eýe bolan we Watanymyzyň howpsuzlygynyň üpjün edilmeginiň, halkymyzyň parahat hem-de abadan durmuşynyň kepili bolan Harby doktrinadan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagy döwrüň wajyp wezipesi bolup durýar.

Ýaýbaňlandyrylan harby özgertmeler hut şu maksada gönükdirilendir. Onda Ýaragly Güýçleriň maddy-enjamlaýyn binýadynyň döwrebaplaşdyrylmagyna, ähli düzümleriň häzirki zaman enjamlary we täze, ýörite tehnikalar bilen üpjün edilmegine, harby gullukçylaryň durmuş meseleleriniň çözülmegine hem-de hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyna möhüm ähmiýet berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow harby we hukuk goraýjy edaralar üçin kesgitlenen meýilnamalaryň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň şahsy düzümleriň, serkerdeleriň hünär derejesine hem-de hukuk taýýarlygyna, döwrebap tehniki serişdelere we tehnologiýalara ussatlyk bilen erk edişine baglydygyny aýdyp, bu babatda wise-premýere, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretaryna anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, garamagyndaky edaralaryň işine gözegçiligi gowşadandygy üçin, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanowa berk käýinç yglan edip, ýol berlen kemçilikleri gysga wagtyň içinde düzetmegi oňa soňky gezek duýdurdy.

Mejlisde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny hem-de ata Watanymyzyň parahatçylygynyň, durnuklylygynyň we rowaçlygynyň bähbidine alyp barýan gulluklarynda üstünlikleri arzuw etdi.