Habarlar
Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisindäki çykyşy

(Aşgabat, 2021-nji ýylyň 25-nji sentýabry)

Eziz watandaşlar, mähriban halkym!
Hormatly Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň we Hökümetiniň agzalary!
Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen ýyl bolan 2021-nji ýylyň 27-nji sentýabrynda biz ýurdumyzyň baş baýramyny — eziz Diýarymyzyň beýik Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk ýubileýini aýratyn buýsanç bilen garşylaýarys. Bu sene Garaşsyz ýurdumyzyň hem-de agzybir halkymyzyň abraý-mertebesini we şan-şöhratyny arşa göterýän, biziň her birimizi täze, has belent maksatlara galkyndyrýan şanly wakadyr.

Mundan 30 ýyl ozal — 1991-nji ýylyň güýzünde biziň Garaşsyz Türkmenistan döwletimiz döredildi hem-de dünýä bileleşigi tarapyndan ykrar edildi.

Men siziň ähliňize, merdana halkyma berk jan saglyk, abadan we bagtyýar durmuş, Garaşsyz Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi ugrunda alnyp barylýan işlerde uly üstünlikleri tüýs ýürekden arzuw edýärin.

Eziz watandaşlar!

Ata Watanymyzyň täze taryhy, biziň gazanan üstünliklerimizdir ösüşlerimiz milli Garaşsyzlygymyzdan başlanýar. Özbaşdaklyk zamanynyň her bir güni, her aýy we ýyly, her onýyllygy örän möhüm syýasy, ykdysady, medeni we jemgyýetçilik wakalaryndan doly boldy. Siziň köpiňiz bu wakalaryň janly şaýady bolduňyz, şol wakalara işjeň gatnaşdyňyz.

Türkmenistan beýik Garaşsyzlygynyň gysga taryhy döwründe bütin dünýäde belent at-abraýa we mertebä eýe bolan özbaşdak döwlete öwrüldi.

Garaşsyzlyk merdana ata-babalarymyzyň özbaşdak döwlet gurmak hakyndaky arzuw-isleglerini amala aşyrmak üçin bize şert döretdi. Şu döwürde biziň demokratik, hukuk we dünýewi döwletimiziň berk esaslary goýuldy.

Halkymyzyň aňynda, medeni we ruhy durmuşynda uly özgerişler bolup geçdi, düýbünden täze jemgyýetçilik gatnaşyklary emele geldi. Biziň döwlet Garaşsyzlygymyz halkymyzyň gözbaşyny müňýyllyklardan alyp gaýdýan we nesillerden-nesillere geçirip gelýän maddy we ruhy gymmatlyklaryny, belent ynsanperwer däplerini gaýtaryp berdi.

Garaşsyzlyk ýyllarynda ähli ugurlarda, şol sanda daşary syýasatda, senagatda, innowasion hem-de durmuş ösüşinde uly üstünlikler gazanyldy. Demokratik, hukuk we dünýewi döwleti gurmakda biz şol milli tejribämize, şeýle hem ösen döwletleriň tejribesine daýandyk.

Biz Türkmenistanyň Garaşsyzlygyny yglan edip, ýönekeý bolmadyk iň kynçylykly döwürde döwletimize ýolbaşçylyk eden ýurdumyzyň ilkinji Prezidenti Saparmyrat Ataýewiç Nyýazowyň hatyrasyny belent tutýarys. Onuň ýolbaşçylygynda merdana halkymyzyň ägirt uly özgertmeleri amala aşyrandygyny hemişe ýatlarys.

Şol döwürde döwlet gurluşyny düzgünleşdirýän, dünýä we milli demokratik tejribesine, halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalarynadyr düzgünlerine laýyk gelýän Türkmenistanyň Konstitusiýasy kabul edildi.

Türkmen halkynyň taryhynyň, medeni-ruhy mirasynyň özboluşly beýany hökmünde döwlet nyşanlarymyz bolan Döwlet baýdagymyz, Döwlet tugramyz we Döwlet senamyz döredildi.

Ýurdumyzyň Konstitusiýasy esasynda döwletiň we jemgyýetiň, her bir şahsyýetiň bähbitlerini düzgünleşdirmäge hem-de deňligini üpjün etmäge gönükdirilen kanunlar işlenip düzüldi. Harby, hukuk goraýjy we milli howpsuzlyk edaralary düýpli özgerdildi. Türkmenistanyň Milli goşuny, şol sanda Guryýer goşunlary, Harby-howa we Harby-deňiz güýçleri, Serhet goşunlary döredildi.

Ýurdumyzda 1993-nji ýylyň 1-nji noýabrynda milli pul dolanyşyga girizildi.

Garaşsyz döwletimiziň Konstitusiýasynda «Türkmenistanda jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygy adamdyr» diýlip beýan edilýär. Adamy goramak, goldamak we oňa hyzmat etmek döwlet häkimiýet edaralarynyň baş wezipeleridigi nygtalýar.

Şoňa görä-de, ýurdumyzda her bir adamyň syýasy, ykdysady, durmuş we beýleki raýatlyk hukuklaryny hem-de azatlyklaryny amala aşyrmak, döwletiň we jemgyýetiň demokratik kadalaryny hem-de hukuk esaslaryny berkitmek döwlet syýasatymyzyň esasy ugurlarynyň birine öwrüldi.

Şeýle hem ýurdumyzyň Konstitusiýasynda Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasynyň, Adam hukuklary baradaky ählumumy Jarnamanyň maksatlaryna we kadalaryna ygrarlydygy tassyklanýar. Şu maksat bilen, ýurdumyzda adam hukuklary boýunça Milli meýilnama kabul edildi. Bu meýilnama adam hukuklaryny berjaý etmegiň köpugurlydygyny göz öňünde tutýar hem-de geljekde kämilleşdirmäge gönükdirilendir.

Türkmenistanyň Konstitusiýasyna hem-de halkara hukugyň umumy kabul edilen kadalaryna laýyklykda, zenanlar bilen erkekler üçin deň hukuklary üpjün etmek düzgüni hem biziň döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde çykyş edýär.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Türkmenistanyň Garaşsyz döwlet hökmünde ykrar edilmegi, ilkinji nobatda, ýurdumyzyň içeri we daşary syýasatyny özbaşdak kesgitlemek üçin amatly şertleri döretdi. Merdana ata-babalarymyzyň jemgyýetimizi birleşdirýän milli döwleti döretmek baradaky arzuwlaryny goldanyp, täze demokratik, hukuk we dünýewi döwleti gurmak, täze raýat jemgyýetini döretmek, ýurdumyzy dünýäniň durnukly ösýän döwletleriniň birine öwürmek boýunça tapgyrlaýyn işler amala aşyryldy.

Geçen döwürde raýatlarymyzyň durmuşynyň derejesini we hilini ýokarlandyrmak, bäsdeşlige ukyply milli ykdysadyýeti döretmek boýunça hemmetaraplaýyn oýlanyşykly, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegi göz öňünde tutýan maksatnamalar üstünlikli durmuşa geçirildi. Bu işler häzirki döwürde hem netijeli dowam edýär.

Berkarar Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýylynyň içinde ýurdumyzyň ykdysadyýetine goýlan iri maýa goýumlarynyň möçberi 200 milliard amerikan dollaryndan hem geçdi. Bu serişdeleriň 60 göterimden hem köpüsi senagat pudagyny ösdürmäge gönükdirildi.

Daşary ýurt maýa goýumlarynyň paýy onuň umumy möçberiniň 15 göterimine golaýlaýar.

«Adam maýasyna», ylym-bilim, saglygy goraýyş ulgamlaryna hem köp serişdeler goýberildi. Häzirki döwürde Durnuklaşdyryş gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna Türkmenistanyň maliýe taýdan durnukly ösüşi saklanýar.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Ýurdumyzyň nebitgaz gorlary hojalyk pudaklaryny durnukly ösdürmek üçin zerur bolan düýpli maýa goýumlaryny toplamakda aýratyn orny eýeläp, milli ykdysadyýetimiziň kuwwatly daýanjyna öwrüldi.

Uglewodorod serişdeleriniň dünýä ähmiýetli gorlaryna eýe bolan Türkmenistan ägirt uly energiýa mümkinçiliklerini öz halkynyň we bütin adamzadyň bähbidine netijeli peýdalanmaga jogapkärli çemeleşip, bu ugurda anyk, yzygiderli ädimleri ädýär.

Tebigy gazy dünýä bazarlaryna diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek «mawy ýangyjyň» gorlary boýunça dünýäde dördünji orny eýeleýän ýurdumyzyň energetika strategiýasynyň möhüm maksatlaryndan biridir. Energiýa serişdeleriniň ygtybarly we durnukly üstaşyr geçirilmegi hakynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň başlangyjy bilen biragyzdan kabul eden Rezolýusiýalary muňa aýdyň şaýatlyk edýär.

Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasyny amala aşyrmagyň hem uly geosyýasy we geoykdysady ähmiýeti bardyr. Türkmen tebigy gazynyň täze energetika köprüsi Günorta Aziýanyň uly ýurtlaryna ony uzak möhletleýin ibermegi üpjün edip, tutuş sebitiň durmuş-ykdysady ösüşine kuwwatly itergi berer. Sebitde işewür hyzmatdaşlygy, parahatçylygy hem-de durnukly ösüşi pugtalandyrar.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Energetika senagaty hem ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň möhüm pudagy bolup durýar. Şoňa görä-de, Garaşsyz Watanymyzda täze, kuwwatly elektrik stansiýalaryny gurup, ulanmaga bermek, hereket edýän gaz turbinaly elektrik stansiýalaryny döwrebap ýagdaýa getirmek hem-de olaryň täzelerini gurmak boýunça depginli işler alnyp barylýar.

Ýurdumyzda, şol sanda paýtagtymyz Aşgabatda halkalaýyn energetika ulgamy döredildi. Häzirki zaman energiýa tygşytlaýjy tehnologiýalary peýdalanmak esasynda elektrik energiýasy bilen üpjünçiligi has-da gowulandyrmak, ýerli tebigy-howa şertlerini nazara alyp, Gün we ýel energiýasyny almak bilen bagly taslamalary amala aşyrmak boýunça hem netijeli işler durmuşa geçirilýär.

Mary welaýatynda Merkezi Aziýada iň uly ýokary tehnologiýaly elektrik stansiýasy guruldy. Döwletimiziň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk ýubileýi mynasybetli bolsa Lebap welaýatynyň Çärjew etrabynda kuwwatlylygy 432 megawat bolan gaz turbinaly täze elektrik stansiýasy ulanmaga berildi. Balkan welaýatynyň Serdar etrabynda Gün we ýel elektrik energiýasyny öndürýän stansiýany gurmak hem göz öňünde tutulýar.

Bu işleriň ählisi ata Watanymyzy elektrik energiýasy bilen özüni doly üpjün edýän we ony daşary ýurtlara hem ibermäge örän uly mümkinçiligi bolan döwlete öwürýär.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Garaşsyzlyk ýyllarynda oba hojalyk pudagy hem yzygiderli ösüşe eýe boldy. Ýurdumyzyň agrosenagat toplumyny döwlet tarapyndan goldamagyň bitewi ulgamyna laýyklykda, her ýyl bu pudaga köp möçberde maýa goýumlary goýulýar. Şeýle hem ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, topragyň hasyllylygyny ýokarlandyrmak, seleksiýany we tohumçylygy ylmy esasda ösdürmek, oba hojalygyna has tygşytly tehnologiýalary, iň öňdebaryjy ylmy-tehniki usullary ornaşdyrmak boýunça maksatnamalar durmuşa geçirilýär.

Ýurdumyzyň ähli sebitlerinde häzirki zaman galla we maldarçylyk toplumlary, ýyladyşhanalar, sowadyjy ammarlar we oba hojalyk önümlerini gaýtadan işleýän kärhanalar guruldy.

Dünýäniň öňdebaryjy firmalarynyň ýokary öndürijilikli, döwrebap oba hojalyk tehnikalary, däne hem-de pagta ýygýan kombaýnlary yzygiderli satyn alynýar.

Türkmenabat şäherindäki himiýa kärhanasynda, Tejenkarbamid, Marykarbamid we Garabogazkarbamid zawodlarynda, «Balkanabat» hem-de «Bereket» ýod kärhanalarynda, «Maryazot» we «Garabogazsulfat» önümçilik birleşiklerinde ýokary hilli mineral dökünler we himiýa önümleri öndürilýär. Munuň özi zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmaga, gallanyň we gowaçanyň, şalynyňdyr gant şugundyrynyň, beýleki oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny ýetişdirmäge, azyk bolçulygyny üpjün etmäge ýardam berýär.

Ak bugdaýyň ýurdy bolan Garaşsyz döwletimizde şu ýyl gallaçylarymyz Watan harmanyna 1 million 400 müň tonnadan hem köp däne tabşyrdylar. Bu ajaýyp netije zähmetsöýer daýhanlarymyzyň Garaşsyz Watanymyzyň şanly baýramyna mynasyp sowgadydyr.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmekde we bol hasyl almakda ýaşaýşyň çeşmesi bolan suwa hemişe aýratyn orun degişlidir. Gadymy türkmen topragy suwarymly ekerançylygyň ilkinji mekanlarynyň biri bolupdyr. Ata-babalarymyz bol hasyl berýän bereketli toprakda ýaşamak bilen, ýeri işläp bejermegiň, suwa sarpa goýmagyň we ony tygşytly ulanmagyň nusgalyk usullaryny bize miras galdyrypdyr. Suw damjasyny altyn dänesine deňäp, dag jülgelerinden gözbaş alýan çeşmeleriň, ýaplaryňdyr akabalaryň suwuny tygşytly ulanypdyr.

Şoňa görä-de, halkymyz «Suw damjasy — altyn dänesi», «Daýhanyň hazynasy — ýer — suw», «Suwly ýer — gül, suwsuz ýer — çöl» ýaly, suw bilen bagly köp sanly nakyllary döredipdir. Biziň günlerimizde hem ata-babalarymyzyň parasatly däplerine eýerip, suwy tygşytly we netijeli ulanmak döwlet syýasatymyzyň örän möhüm wezipeleriniň biri bolup durýar. Şu maksat bilen, suw tygşytlaýjy tehnologiýalar önümçilige giňden ornaşdyrylýar. Suw hojalyk desgalarydyr ulgamlary gurlanda, ylmyň we öňdebaryjy tejribäniň häzirki zaman usullary ulanylýar.

Biz Merkezi Aziýa sebitinde ilkinji bolup, zeý suwlaryny toplaýan «Altyn asyr» Türkmen kölüni gurup, ýurdumyzda daşky gurşawa aýawly garamak boýunça möhüm işleriň amala aşyrylýandygyny bütin dünýä görkezdik.

Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk şanly baýramy mynasybetli Balkan welaýatynyň Bereket etrabynda göwrümi 18 million kub metr bolan howdany ulanmaga berdik. Bu taslamanyň amala aşyrylmagy suw serişdelerini aýawly ulanmakda we oba hojalyk ekinlerinden bol hasyl almakda ýene-de bir möhüm ädim boldy.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Daşky gurşawyň arassalygyny we baýlygyny gorap saklamak, tebigy serişdelere aýawly garamak we olary tygşytly ulanmak, önümçilige ekologiýa taýdan arassa tehnologiýalary ornaşdyrmak döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugurlarydyr.

Ata Watanymyzy bagy-bossanlyga öwürmek, ekologik abadançylygy üpjün etmek, ösümlik we haýwanat dünýäsini gorap saklamak boýunça işleri amala aşyryp, biziň ýurdumyz häzirki döwrüň möhüm ekologiýa we suw meselelerini çözmekde abraýly halkara guramalar bilen netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmek ugrunda çykyş edýär.

Aşgabatda Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini açmak, Birleşen Milletler Guramasynyň Aral deňziniň sebiti üçin Ýörite maksatnamasyny we Suw strategiýasyny işläp taýýarlamak baradaky biziň tekliplerimiz dünýäde giň goldaw tapdy.

Merkezi Aziýanyň döwletler Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygynda hem biz howanyň üýtgemegine getirýän ýaramaz täsirleri azaltmak we oňa uýgunlaşmak maksady bilen, sebit hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak boýunça teklipleri öňe sürdük. Çölleşmä garşy göreşmek, suw we energetika serişdelerini aýawly ulanmak, daşky gurşawy goramak, serişde tygşytlaýjy hem-de «ýaşyl» tehnologiýalary ornaşdyrmaga, şol sanda dikeldilýän energiýa çeşmelerini ösdürmäge gönükdirilen taslamalarydyr maksatnamalary taýýarlamak baradaky başlangyçlar bilen çykyş etdik.

«Türkmenistanyň Aral boýunça 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Konsepsiýasynyň», «Howanyň üýtgemegi barada Türkmenistanyň Milli strategiýasynyň» rejelenen görnüşiniň, «Türkmenistanyň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Milli tokaý maksatnamasynyň» kabul edilmegi ýurdumyzyň we sebitiň ekologik abadançylygyny üpjün etmäge gönükdirilen maksatnamalaýyn işleriň esasy bolup durýar.

«Bir nahal ekseň, ýaşyň baky», «Bag — ekeniňki, ýap — çekeniňki» diýlişi ýaly, ata-babalarymyzdan miras galan milli däp-dessurlarymyza eýerip, her ýyl ýurdumyzda millionlarça düýp bag nahallaryny ekmek indi asylly däbe öwrüldi.

Hemişelik Bitaraplygymyzyň 25 ýyllygynyň hormatyna geçen ýyl Aşgabat şäheriniň daş-töwereginde we welaýatlarda 25 million düýp miweli, saýaly, pürli baglar hem-de üzüm ekilen bolsa, bu ýyl Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli, ilkinji gezek 30 million düýp nahal oturtmak göz öňünde tutulýar.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Garaşsyz Diýarymyzyň önümleriniň daşary ýurtlara iberilýän möçberlerini artdyrmaga, beýleki döwletlerden getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmäge, ýurdumyzda azyk bolçulygyny berkitmäge, iş orunlaryny artdyrmaga gönükdirilen döwlet maksatnamalaryny ýerine ýetirmek boýunça-da uly işler alnyp barylýar.

Şu maksat bilen, ýurdumyzda köp sanly häzirki zaman tehnologiýaly kärhanalardyr zawodlar gurlup ulanmaga berildi. Diňe soňky döwürde Mary we Garabogaz karbamid zawodlary, Gyýanlydaky gazhimiýa toplumy, Ahal welaýatyndaky tebigy gazdan benzin öndürýän zawod we «Türkmen aýna önümleri» kärhanasy bina edildi. Bu kärhanalaryň önümleri ýurdumyza daşary ýurt pulunda goşmaça girdejileri getirýär.

Häzirki döwürde ýurdumyzdaky 80-den gowrak iri dokma kärhanasynda dürli nah we garyşyk ýüplük taýýarlanýar. Dünýä bazarlarynda uly isleg döredýän tüýjümek, jins we örme matalar, köp görnüşli taýýar eginbaşlar we el halylary öndürilýär.

Ýaňy-ýakynda hem biz Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda täze dokma toplumyny işe girizdik we Babadaýhan etrabynda-da ýene bir dokma toplumyny ulanmaga bermegi göz öňünde tutýarys.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Häzirki döwür täze garaýyşlarydyr innowasion önümçilikleri döretmegi talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda ýokary tehnologiýalara we düýpli nazary ylymlara esaslanýan sanly ykdysadyýeti döretmek boýunça toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Biz milli ykdysadyýetimiziň täze, depginli ösýän ugruna öwrülen elektron senagaty döredýäris.

Häzirki döwürde ýurdumyzda smart-telewizorlar, noutbuklar, planşetler, monobloklar, sensorly ekrany bolan kompýuterler, çek-printerler, skanerler we beýleki görnüşdäki elektron önümler öndürilýär.

Bu ugurda biz ylmy-barlag edaralary we ýokary okuw mekdepleriniň ylmy merkezleri, elektron aragatnaşygyň önümçilik kärhanalary bilen Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyny geljekki ösüşiň esasy şertlerinden biri hasaplaýarys. Senagat we awtomobil elektronikasyny, lukmançylyk hem-de kompýuter tehnikasyny, elektron we beýleki harytlary öndürmek, şeýle hem täze kärhanalary döretmek zerur diýip pikir edýäris.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Telekeçiligi döwlet tarapyndan goldamagyň ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigi size gowy mälimdir. Häzirki döwürde kiçi we orta telekeçiligi sazlaşykly ösdürmek, hususy başlangyçlary goldamak üçin has amatly hukuk, ykdysady, maliýe we durmuş şertleri döredildi.

Ýokary hilli, bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmekde, azyk bolçulygyny döretmekde, senagat kärhanalarynydyr söwda merkezlerini, häzirki zaman obalaryny gurmakda hususy pudaga uly orun berilýär. Bäsdeşlige ukyply, import harytlarynyň ornuny tutýan, eksporta niýetlenen ýokary hilli önümleri öndürýän, Türkmenabat — Aşgabat — Türkmenbaşy ýokary tizlikli awtomobil ýoluny hem-de Ahal welaýatynyň döwrebap edara ediş merkezini gurýan we beýleki iri taslamalary amala aşyrýan hususy kärhanalaryň alyp barýan işlerini aýratyn bellemek isleýärin.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Halkymyzyň abadan we bagtyýar durmuşy baradaky alada biziň döwlet syýasatymyzyň baş maksady bolup durýar. Türkmenistanyň Prezidentiniň Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, 43 milliard 800 million manat gönükdirildi we özleşdirildi.

Häzirki döwürde ýurdumyzda 91 hassahana, 153 saglyk öýi we merkezi, 85 medeniýet öýi, 370 sany mekdebe çenli çagalar edarasy, 529 orta mekdep, 117 sport mekdebi, 86 sany sport desgasy, 7 müň kilometre golaý awtomobil ýollary guruldy.

Bulardan başga-da, umumy meýdany 42 million inedördül metre golaý ýaşaýyş jaýlary ulanmaga berildi, köp sanly beýleki durmuş maksatly taslamalar amala aşyryldy.

Täze önümçilik we durmuş maksatly desgalary, awtomobil hem-de demir ýollary, köprüleri gurmagyň halkara we milli taslamalary üstünlikli amala aşyryldy. Şol desgalaryň hatarynda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyny, Türkmenistan — Hytaý, Türkmenistan — Eýran, Gündogar — Günbatar gaz geçirijilerini bellemek bolar. Şonuň ýaly-da, transmilli Demirgazyk — Günorta, şeýle hem Serhetabat — Turgundy demir ýollaryny, Amyderýanyň üstünden geçýän awtomobil we demir ýol köprülerini, Aşgabat, Türkmenbaşy, Türkmenabat, Kerki Halkara howa menzillerini, Türkmenbaşy Halkara deňiz portuny mysal getirmek bolar. Bu Garaşsyzlyk ýyllarynda amala aşyrylan ägirt uly işleriň diňe bir bölegidir.

Ýurdumyzy senagat taýdan ösdürmek boýunça taslamalaryň durmuşa geçirilmegi, halkara ulag geçelgeleriniň döredilmegi, döwletimiziň älem giňişligini özleşdirýän ýurtlaryň hataryna goşulmagy, şäherdir obalarymyzyň özgerdilmegi, ak mermerli paýtagtymyz Aşgabadyň dünýäniň iň owadan şäherleriniň birine öwrülmegi ata Watanymyzyň gazanan bu beýik üstünliklerine we ýeňişlerine buýsanç duýgularyny döredýär.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Ykdysadyýetimiziň çalt ösýän we geljegi uly pudaklary bolan ulag hem-de aragatnaşyk ulgamlaryny kämilleşdirmäge hem aýratyn üns berilýär. Häzirki döwürde gadymy Beýik Ýüpek ýolunyň geçen ugurlary amala aşyrylýan ulag-logistika strategiýasynyň esasynda goýuldy. Bu ulgamlara dünýä ylmynyň gazanan üstünliklerini we häzirki döwrüň tehnologiýalaryny ornaşdyrmak esasynda demir ýol, awtomobil, howa, deňiz hem-de derýa üpjünçilik desgalarynyň düýpli durky täzelenýär. Dünýä belli kompaniýalaryň öndürýän ýolagçy awtobuslary, ýeňil we ýük awtoulaglary yzygiderli satyn alynýar.

Bu strategiýanyň durmuşa geçirilmegi Ýewraziýa ulag ulgamyna ýurdumyzyň işjeň goşulmagyna ýardam berýär. Garaşsyz Watanymyzyň geografik taýdan amatly ýerleşmegi bäsdeşlige ukyply ulag üpjünçilik ulgamyny emele getirmek üçin uly mümkinçilikleri döredýär.

Türkmenistan Gündogar — Günbatar, Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça üstaşyr ulag gatnawlarynyň taslamasyny amala aşyrmak bilen, Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe (Lapis Lazuli), Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman, TRASEKA halkara ulag geçelgelerini döretmäge işjeň gatnaşýar.

Siziň bilşiňiz ýaly, Hazar deňziniň kenarynda Türkmenbaşy Halkara porty bina edildi. Ony diňe biziň ýurdumyzyň däl, eýsem, tutuş Merkezi Aziýanyň hem «esasy deňiz derwezesi» diýip atlandyryp bolar.

Şu ýyl Akina — Andhoý menzilleriniň arasynda 30 kilometrlik demir ýol, Kerki — Şibirgan ugry boýunça uzynlygy 153 kilometr bolan elektrik geçiriji, şeýle hem Ymamnazar — Akina we Serhetabat — Turgundy optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlary ulanmaga berildi.

Biziň alyp barýan ulag syýasatymyzy dünýä jemgyýetçiligi işjeň goldaýar. Size mälim bolşy ýaly, biziň başlangyçlarymyz we tekliplerimiz esasynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy dört sany taryhy Rezolýusiýany kabul etdi.

Bu guramanyň Baş Assambleýasynyň 75-nji maslahatynyň 96-njy umumy mejlisinde “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Rezolýusiýanyň kabul edilmegi 2021-nji ýylyň halkara derejede ykrar edilen ähmiýetli wakasy boldy.

Bu Rezolýusiýanyň kabul edilmegi halkara ulag we logistika hyzmatdaşlygyny ösdürmekde täze mümkinçilikleri döretmäge, ony ählumumy hem-de sebit derejelerinde berkitmäge ýardam berer. Biziň uzak möhletli halkara strategiýalarymyzy we taslamalarymyzy ýerine ýetirmäge, Birleşen Milletler Guramasynyň 70-nji mejlisinde kabul edilen Durnukly ösüş maksatlaryny üstünlikli amala aşyrmaga hemaýat eder.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Häzirki döwrüň ylmy-tehniki ösüşine, iň täze tehnologiýalara, bilimlere we innowasiýalara daýanmak bilen, biz ylym-bilimi, medeniýeti ösdürmekde baý tejribe topladyk.

Ruhy taýdan ösen, beden taýdan sagdyn, giň gözýetimli nesilleri terbiýeläp ýetişdirmäge hem uly üns berilýär. Öňdebaryjy dünýä tejribesi esasynda nesillerimiz üçin häzirki zaman bilimlerini ele almakda, ylym we döredijilik bilen meşgullanmakda giň mümkinçilikler döredilýär. Okuw-terbiýeçilik işleriniň esaslary kämilleşdirilýär, milli maksatnamalar we konsepsiýalar üstünlikli durmuşa geçirilýär.

Şunuň bilen birlikde, jemgyýetimizi birleşdirýän we ruhlandyryjy güýç bolan milli medeniýetimizi ösdürmäge hem-de wagyz etmäge aýratyn üns berilýär.

Häzirki zaman teatrlary, kitaphanalarydyr muzeýleri, medeniýet öýleri milli medeniýetimiziň we sungatymyzyň depginli ösýändiginiň aýdyň şaýadydyr.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe geçen zamanlaryň ruhy aýratynlygyny, beýik ata-babalarymyzyň pähim-paýhasyny özünde jemleýän milli mirasymyzy hem-de medeni-ruhy gymmatlyklarymyzy dikeltmek, gorap saklamak we öwrenmek boýunça hem uly işler alnyp barylýar.

Bu bolsa halkymyzyň taryhy-medeni mirasyna aýawly garalýandygyna şaýatlyk edýär. Geçmişden geljege geçirilýän gymmatlyk hökmünde döwürleriň arabaglanyşygyny beýan edip, nesilleri birleşdirýär.

Sebäbi medeniýet halkyň kalbydyr.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna laýyklykda, jemgyýetde sagdyn ýaşaýyş-durmuş kadalaryny emele getirmek, bedenterbiýäni we köpçülikleýin sporty has-da işjeňleşdirmek boýunça uly işler geçirilýär. Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy bilen özara hyzmatdaşlygyň çäklerinde ýurdumyzda birnäçe howply ýokanç keseller ýok edildi. Bu ugurda gazanylan üstünlikler üçin halkara güwänamalar we tassyknamalar berildi.

Ýurdumyzyň welaýatlarynda, paýtagtymyzda häzirki zaman hassahanalary we ylmy-kliniki merkezler, Olimpiýa şäherçesi, köpugurly sport toplumlary, stadionlar, sport meýdançalary guruldy. Sportuň döwrebap üpjünçilik ulgamlary döredildi.

Biziň ýurdumyz Halkara Olimpiýa Komitetiniň we Aziýanyň Olimpiýa Geňeşiniň agzasy bolmak bilen, halkara Olimpiýa hereketiniň ösüşine mynasyp goşant goşýar. Ýurdumyzda Aziada — 2017, «Amul — Hazar 2018» halkara awtorallisi, Beýik Ýüpek ýolunyň ugry boýunça estafetalar we köpçülikleýin welosiped ýaryşlary, Agyr atletika boýunça dünýä çempionaty ýaly sport ýaryşlary ýokary derejede geçirildi.

Ýaponiýanyň paýtagty Tokioda geçirilen ХХХII tomusky Olimpiýa oýunlarynda türkmen sportunyň taryhynda ilkinji Olimpiýa medaly gazanyldy. Bu bolsa ýurdumyzyň halkara giňişlikde sport abraýynyň belende galýandygyna şaýatlyk edýän örän ýokary sport üstünliginiň nyşanyna öwrüldi.

Biz türgenlerimiziň mundan beýläk-de halkara ýaryşlara gatnaşyp, ýurdumyzyň sport abraýyny mynasyp gorajakdyklaryna, watansöýüjiligiň we sport ussatlygynyň aýdyň mysallaryny görkezjekdiklerine berk ynanýarys.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Türkmenistanyň Döwlet býujetiniň girdejileriniň çalt depginler bilen artmagy ýurdumyzyň maýa goýum işjeňligine oňyn täsirini ýetirýär. Soňky ýyllaryň dowamynda Döwlet býujetiniň girdeji bölegi yzygiderli ýokarlanýar. Döwlet býujetiniň serişdeleriniň köp bölegi jemgyýetçilik we durmuş hyzmatlaryny goldamaga gönükdirilýär.

Welaýatlarda köp möçberde maliýe serişdeleri obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça işleri amala aşyrmak üçin sarp edilýär.

Döwlet býujetiniň çykdajylarynyň uly bölegi durmuş ulgamyny maliýeleşdirmäge, şol sanda saglygy goraýyş, bilim, medeniýet, jemagat hojalygy ulgamlaryny kämilleşdirmäge gönükdirilýär. Zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň we talyp haklarynyň möçberleriniň yzygiderli ýokarlandyrylmagynyň, nyrh syýasatynyň oýlanyşykly alnyp barylmagynyň, hususy başlangyçlara goldaw berilmeginiň, goşmaça durmuş ýeňillikleriniň berilmeginiň hasabyna, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmekde ýokary netijeler gazanyldy.

Durnukly ösüş maksatlaryny ýerine ýetirmek boýunça wezipeler kesgitlendi. Şol wezipeleri durmuşa geçirmegiň çäklerinde biz häzirki we geljekki nesilleriň isleglerini kanagatlandyrmak maksady bilen, durnukly ösüşe geçmek boýunça zerur işleri amala aşyrýarys. Ilatymyzy elýeterli, ýokary hilli lukmançylyk we bilim hyzmatlary bilen üpjün etmegi başardyk. Howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak we onuň täsirini azaltmak boýunça hem zerur çäreler görüldi.

Garaşsyz döwletimizi durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek, jemi içerki önümiň jan başyna düşýän möçberi babatda Türkmenistan dünýäde ýokary girdejili ýurtlaryň ortaça derejesine ýetdi. Bu bolsa ýurdumyzda amala aşyrylýan pul-karz, salgyt-býujet, nyrh emele getiriş, maýa goýum syýasatynyň netijelidiginiň aýdyň görkezijisidir. Bu üstünliklerimizi Halkara Pul gaznasy, Bütindünýä banky we beýleki abraýly halkara guramalar tassyklaýar.

Milli önüm, jemi içerki önüm, jemgyýetçilik önümçiliginiň möçberi, maýa goýumlar, pul dolanyşygynyň umumy möçberi ýaly makroykdysady görkezijiler ýokary derejede durnukly saklanýar.Bulardan başga-da, ykdysadyýetiň öňdebaryjy pudaklaryny tehniki taýdan üpjün etmäge, düzümleri döwrebap ýagdaýa getirmäge, durmuş-ykdysady maksatnamalary we iri maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmäge gönükdirilýän serişdeleriň möçberleri hem ep-esli artdyryldy.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Ykdysady özgertmeleriň netijesinde ýurdumyzda ösen önümçilik düzümi, köpugurly ulag-kommunikasiýa ulgamy bolan, esasy zat bolsa, adam maýasy bilen ýokary derejede üpjün edilen milli ykdysadyýetiň döredilendigini häzir biz ynamly aýdyp bileris.

Ykdysadyýetiň ähli pudaklaryny sanly ulgama geçirmegiň we diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň, innowasion önümçilik düzümlerini döretmegiň, döwletara we halkara hyzmatdaşlygy giňeltmegiň, daşary ykdysady mümkinçilikleri ýokarlandyrmagyň, maýa goýum işini has-da işjeňleşdirmegiň hasabyna, biz ýurdumyzyň dünýä ykdysady ulgamyna gatnaşmagynyň derejesini barha ýokarlandyrýarys.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Dünýäde dowam edýän çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, biz ählumumy ykdysady çökgünligiň ýurdumyzyň ykdysadyýetine ýetirýän täsirini azaltmak boýunça uly işleri dowam etdirýäris. Býujet ulgamynyň durnukly bolmagyny gazanmak, döwletiň çykdajylar boýunça borçnamalaryny ýerine ýetirmegini netijeli dolandyrmak, raýatlaryň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak babatda zerur işleri amala aşyrýarys.

Häzirki döwürde ýurdumyzda umumy bahasy 37 milliard amerikan dollaryndan hem gowrak bolan 2,5 müňe golaý iri desganyň gurluşygy alnyp barylýar. «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna» laýyklykda, şäher we oba ýerleriniň üpjünçilik ulgamlaryny ösdürmek, ýurdumyzy senagat taýdan ösen döwlete öwürmek, ulag-logistika üpjünçilik ulgamlaryny döretmek boýunça zerur işler alnyp barylýar.

Aşgabatda täze iri ýaşaýyş toplumlarynyň, Ahal welaýatynyň edara ediş merkeziniň, şeýle hem ýurdumyzyň dürli sebitlerinde häzirki zaman obalarynyňdyr şäherçeleriniň gurluşygy ýokary depginlerde dowam edýär. Ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramy mynasybetli 30 desgany ulanmaga bermek göz öňünde tutulypdy. Ýöne, mähriban halkymyzyň yhlasly we tutanýerli zähmeti netijesinde, ýanwar — sentýabr aýlarynda 56 sany iri desga, şol sanda umumy meýdany 509 müň inedördül metr bolan ýaşaýyş jaýlary ulanmaga berildi.

Ýylyň ahyryna çenli ýene-de 14 sany iri desgany we ýaşaýyş jaý toplumlarynyň birnäçesini ulanmaga bermek göz öňünde tutulýar.

Şu ýylyň 8 aýynyň jemleri boýunça, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi içerki önümiň möçberi 6,2 göterim artdy. Bu bolsa ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň has-da berkeýändiginiň we öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli çözülýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Biziň ýurdumyza Bütindünýä Söwda Guramasynyň synçysynyň derejesiniň berilmegi söwdany we telekeçiligi ösdürmekde möhüm ädim boldy. Bu bolsa milli ykdysadyýetimize daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek, goşmaça iş orunlaryny döretmek, ähli pudaklaryň üpjünçilik ulgamlaryny ösdürmek üçin täze mümkinçilikleri açýar.

«Fitch Ratings» halkara agentligi biziň ýurdumyza «B+durnukly» derejäni berdi. Şeýle derejäniň alynmagy ykdysadyýetimiziň depginli ösýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Ýöne biz gazanylan üstünlikler bilen birjik-de çäklenmeli däldiris. Geljekde hem başlan özgertmeler syýasatymyzy dowam etmegi, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ýokary depginler bilen ösdürmegi baş maksadymyz hasaplaýarys.

Häzirki döwürde biziň öňümizde oba hojalyk önümleriniň öndürilýän möçberlerini artdyrmak, azyk bolçulygyny üpjün etmegi gowulandyrmak, ýer-suw serişdelerini tygşytly we oýlanyşykly ulanmak, daşky gurşawy goramak ýaly örän giň möçberli wezipeler durýar. Biz milli ykdysadyýetiň häzirki ösüş şertlerinde öňdebaryjy tehnologiýalary giňden ornaşdyrmalydyrys. Täze ykdysady gatnaşyklary emele getirmelidiris. Hususan-da, oba hojalyk pudagynda özgertmeleri durmuşa geçirmäge telekeçileri giňden çekmelidiris. Bu ugurda ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamalydyrys.

Oba ilatynyň ýaşaýşynyň durmuş-ykdysady derejesini ýokarlandyrmak boýunça ähli zerur çäreleri görmelidiris.

Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň strategiýasy, amala aşyrylýan düýpli özgertmeler bizden ylym-bilim, medeniýet ulgamlarynda özgertmeleriň täze tapgyryny geçirmegi hem talap edýär. Biz ylmy, bilim we medeni diplomatiýa döwlet syýasatynyň möhüm bölegi hökmünde garaýarys. Sebäbi bilim we ylym ulgamlarynda hyzmatdaşlygy ösdürmek, medeni gymmatlyklary wagyz etmek ylmy, bilim we medeni diplomatiýanyň möhüm guraly bolup durýar.

«Dizaýn» ugrundan Aşgabat şäherini ÝUNESKO-nyň Şäherleriň döredijilik toruna girizmek, Dutar ýasamak senetçiligi, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatyny, Türkmen alabaý itlerini ýetişdirmegiň milli tejribesini, Türkmen keçe we demirçilik senedini, Türkmen tazysy we elguşçylyk sungatyny, Türkmen milli göreşini Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna goşmak zerurdyr.

Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň şanly 300 ýyllygyny ÝUNESKO-nyň derejesinde bellenýän şanly seneleriň sanawyna goşmak, ýokary okuw mekdeplerinde ÝUNESKO kafedralaryny döretmek, ÝUNESKO-nyň Mekdepler birleşigine ýurdumyzyň orta mekdepleriniň birnäçesini girizmek biziň öňümizde durýan möhüm wezipelerdir.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň hem-de Mejlisiniň deputatlarynyň ähli tagallalary döwlet bilen jemgyýeti, her bir şahsyýeti sazlaşykly ösdürmegi we olaryň bähbitleriniň deň bolmagyny üpjün etmegi, ýurduň hukuk ulgamyny berkitmegi hem-de kämilleşdirmegi, halkara guramalar we dünýä döwletleri bilen hyzmatdaşlygy ösdürmegi göz öňünde tutýan kanunlary işläp taýýarlamaga gönükdirilmelidir.

Parlament diplomatiýasyny giňeltmek, hususan-da, Birleşen Milletler Guramasynyň ýöriteleşdirilen edaralary, Parlamentara Birleşik, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Parlament Assambleýasy, beýleki iri halkara parlament assambleýalary bilen parlament diplomatiýasyny giňeltmek zerur bolup durýar.

Biziň ýurdumyz ägirt uly serişde gorlaryna eýedir. Şoňa görä-de, çig maly gaýtadan işleýän täze zawodlary gurmaly. Hereket edýän kärhanalary döwrebap ýagdaýa getirmegi we täzeden enjamlaşdyrmagy üpjün etmeli. Şol bir wagtda-da ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamaly. Häzirki zaman kärhanalarynda işlemek üçin olaryň hünär derejesini ýokarlandyrmaly. Bu bolsa täze iş orunlaryny döretmäge we daşary ýurtlara iberilýän önümleriň möçberlerini artdyrmaga mümkinçilik berer.

Halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek hem zerur bolup durýar. Şu maksat bilen, ýurdumyzyň strategik taýdan möhüm pudaklaryna, şol sanda nebitgaz we himiýa pudaklaryna daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmeli. Biz ýurdumyzyň baý tebigy serişdelerini, ykdysady we maýa goýum kuwwatyny ulanmagyň, halkara hyzmatdaşlygy giňeltmegiň we daşary ykdysady mümkinçiliklerimizi artdyrmagyň esasynda milli ykdysadyýetimizi ösdürmek üçin ähli tagallalary etmelidiris.

Durnukly ykdysady ösüşi gazanmak üçin «Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011 — 2030-njy ýyllar üçin Milli maksatnamasyny», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny», şeýle hem beýleki döwlet we pudak maksatnamalaryny durmuşa geçirmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam ederis.

Ýurdumyzyň ykdysadyýetini mundan beýläk-de ösdürmek üçin bize şu işleri amala aşyrmak zerurdyr:

— ykdysadyýetiň pudaklaryny düýpli diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, ýokary we ekologiýa taýdan arassa tehnologiýalara esaslanýan gaýtadan işleýän önümçilik pudaklaryny ösdürmäge ýardam etmek;

— döwlet emlägini dolandyrmagyň görnüşlerini we usullaryny düýpli gowulandyrmak;

— ylym-bilim edaralarynda milli maýa goýum ulgamyny döretmek, aň-bilim işine gyzyklanmany ýokarlandyrmak, ylmyň we bilimiň gazananlary esasynda tehnologik açyşlary amala aşyrmak arkaly eýeçiligiň dürli görnüşlerini giňeltmek;

— ýurdumyzyň eksport kuwwatyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň hasabyna daşary ýurtlara iberilýän önümleriň möçberlerini artdyrmak;

— täze iş orunlaryny, şol sanda ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz pudagynda täze iş orunlaryny döretmek, hünärmenleri taýýarlamagy kämilleşdirmek esasynda ilatyň iş bilen üpjünçiligini ýokarlandyrmak;

— ilatyň hakyky pul girdejileriniň yzygiderli artmagyny üpjün etmek, işgärleriň zähmet işjeňligini höweslendirmegiň möhüm serişdesi hökmünde ilatyň esasy girdejileri bolan zähmet haklarynyň yzygiderli ýokarlandyrylmagyny gazanmak;

— kömege mätäç adamlara salgylaýyn ýardam bermek, ýeňillikler ulgamyny oýlanyşykly işläp taýýarlamak, durmuş hyzmatlarynyň hilini gowulandyrmak esasynda olaryň durmuş taýdan goraglylygyny ýokarlandyrmak;

— ekologik taýdan arassa önümleri öndürmek üçin ykdysady şertleri döretmek we önümçilikleri höweslendirmek arkaly daşky gurşawyň howpsuzlygyny yzygiderli üpjün etmek.

Eziz watandaşlar!

Biz «Döwlet adam üçindir!» diýen ynsanperwer şygarymyza esaslanyp, köp çagaly maşgalalaryň durmuş taýdan goraglylygyny üpjün etmek, olara goldaw bermek we höweslendirmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etmelidiris. Bu işleri kanunçylyk esasynda berkitmelidiris. Şoňa görä-de, köp çagaly maşgalalara ýeňillikleri bermegi göz öňünde tutýan ilatyň durmuş taýdan goraglylygy hakyndaky kanunçylyga degişli üýtgetmeleri girizmek zerur bolup durýar.

Sebäbi eziz Watanymyzyň bagtyýar geljeginiň kepili bolan ösüp gelýän ýaş nesli terbiýelemekde mähriban enelerimiz uly hormata mynasypdyr we möhüm orny eýeleýärler. Şoňa görä-de, men Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly adyna mynasyp bolan eneleriň pensiýalarynyň, çaga ideg etmek boýunça döwlet kömek pullarynyň, durmuş kömek pullarynyň möçberlerini artdyrmak, şeýle hem sekiz we şondan köp çagany terbiýeläp ýetişdiren eneleriň has ir pensiýa çykmagy bilen baglanyşykly degişli kanunlara täze kadalary girizmek maksadalaýyk bolar diýip hasap edýärin. Şeýle hem çaganyň doglandygy üçin döwlet kömek pullarynyň möçberlerine täzeden seredilse, bäş we şondan köp çagany terbiýeläp ýetişdiren zenanlara berilýän döwlet kömek pullarynyň möçberi artdyrylsa, köp çagaly maşgalalaryň hal-ýagdaýyny gowulandyrmaga ýardam eder.

Hormatly adamlar!

Biz bu ugurdaky işleri dowam ederis we geljek ýylda hem zähmet haklarynyň, talyp haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň möçberlerini artdyrarys.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Biz häzirki döwürde dünýä bileleşigi bilen çylşyrymly wezipeleri diňe bilelikdäki tagallalar arkaly çözüp boljakdygyna düşünmekden ugur alyp, dostlukly, birek-birege hormat goýmaga esaslanýan gatnaşyklaryň tarapdary bolup durýarys. Türkmenistan daşary syýasatda özara hormat goýmagyň we deňhukuklylygyň ynsanperwer kadalaryna eýerýär.

Garaşsyz döwletimiz 25 ýyl mundan ozal daşary syýasatda oňyn bitaraplyk ugruny saýlap aldy. Bu ugruň esaslary hökmünde parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk, ähli ýurtlaryň we halklaryň birek-birege özara hormat goýmak kadalary, olaryň içerki işlerine, dawalara gatyşmazlyk, halkara harby guramalaryň we şertnamalaryň işine gatnaşmazlyk kadalary bellendi.

1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda 185 döwletiň biragyzdan ses bermegi netijesinde Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan «Türkmenistanyň hemişelik bitaraplygy» atly ýörite Rezolýusiýa kabul edildi. Biziň döwletimiz ilkinji günlerden başlap, halkara bileleşigiň bütin dünýäde parahatçylygy, ählumumy howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmek boýunça tagallalaryna ýardam edýän, bir maksada gönükdirilen daşary syýasat ýoluny saýlap aldy.

Aziýanyň we Ýewropanyň çatrygynda, Beýik Ýüpek ýolunyň merkezinde ýerleşen Türkmenistan halkara hyzmatdaşlygyň bütinleý täze, netijeli ýollaryny we ugurlaryny emele getirmekde dünýäniň döwletleri, abraýly halkara guramalar bilen dostlukly gatnaşyklary ýola goýmak babatda gymmatly tejribe toplady.

2007-nji ýylda Aşgabatda Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezi açyldy. 2015-nji ýylda bu guramanyň Baş Assambleýasy tarapyndan «Türkmenistanyň hemişelik bitaraplygy» Rezolýusiýa ikinji gezek kabul edildi. Her ýylyň 12-nji dekabry Halkara Bitaraplyk güni diýlip yglan edildi.

Biziň halkara söwda-ykdysady gatnaşyklaryny ösdürmek, howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly ekologik howpsuzlygy üpjün etmek, daşky gurşawy goramak, energetika howpsuzlygyny üpjün etmek, halkara ulag geçelgelerini döretmek bilen bagly tekliplerimiz we başlangyçlarymyz dünýä bileleşiginde giň goldaw tapdy. Bularyň ählisi Bitarap döwletimiziň açyk we ygtybarly hyzmatdaşa öwrülendigine aýdyň şaýatlyk edýär.

XVIII asyryň akyldar şahyry Döwletmämmet Azady «Wagzy-Azat» eserinde her bir soragy, hatda iň çylşyrymly soragy hem geňeşmek arkaly çözmegiň zerurdygyny we mümkindigini belleýär. Bu bolsa biziň bitaraplyk nazaryýetimiziň öz köklerini asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýandygyny aýdyň tassyklaýar.

Biziň halkara borçnamalary we halkara hukugyň kadalaryny gyşarnyksyz berjaý etmäge esaslanýan baş maksatlarymyz geljekde hem ýurdumyzyň geosyýasy we geoykdysady mümkinçiliklerini parahat durmuşyň, döredijilikli ösüşiň bähbitlerine ulanmaga hyzmat eder.

Hormatly adamlar!
Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Dünýä giňişliginde milli bähbitleri üpjün etmek maksady bilen, Garaşsyz ýurdumyz Birleşen Milletler Guramasy, Ýewropa Bileleşigi, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Goşulyşmazlyk Hereketi, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy ýaly abraýly halkara guramalar, şeýle hem Aziýa — Ýuwaş umman, Orta we Ýakyn Gündogar sebitleri, ähli kontinentleriň ýurtlary bilen köptaraplaýyn gatnaşyklary barha berkidýär we ösdürýär. Olar bilen syýasy, ykdysady, medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygyň gerimini yzygiderli giňeldýär.

Pandemiýa, howanyň bütin dünýäde maýlamagy, azyk howpsuzlygyny üpjün etmek bilen bagly dörän kynçylyklar ýurtlaryň arasynda netijeli gatnaşyklary etmekde bökdençlikleri döredýär.Gynansak-da, bu ýagdaýlar köpugurly wezipeleri çözmekde hem, strategik deňligi we durnuklylygy saklamakda hem kynçylyklary ýüze çykarýar.

Şoňa görä-de, häzirki döwürde biz halkara gatnaşyklarda ynanyşmagy dikeltmegi, ygtybarlylygy we özara düşünişmegi üpjün etmegi örän möhüm wezipeler hökmünde kesgitleýäris. Şeýle şertlerde Türkmenistan 2021-nji ýyly «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýip yglan etmek baradaky başlangyjy öňe sürdi. Ýurdumyzyň bu başlangyjy Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynda biragyzdan goldanyldy.

Eziz watandaşlar!
Mähriban halkym!

Hormatly Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň we Hökümetiniň agzalary!

Meniň iň uly arzuwym Garaşsyzlygymyzyň we Bitaraplygymyzyň esas goýujy kadalaryny kämilleşdirip, ýurdumyzy beýik geljege tarap ynamly öňe alyp gitmekdir.

Dünýäniň ösen ýurtlarynyň hatarynda mynasyp orny eýelemek üçin biziň tagallalarymyzyň we hereketlerimiziň ygtybarly çeşmesi Garaşsyzlygymyzy we Bitaraplygymyzy berkitmek babatda biziň öňde goýan beýik maksatlarymyzdyr.

Ýurdumyzyň Garaşsyz ösüşiniň örän möhüm, jogapkärli tapgyrynda — täze onýyllykda biz bu ugurda alyp barýan işlerimizi üstünlikli dowam ederis.

Nesip bolsa, biz ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna, geosyýasy we geoykdysady mümkinçiliklerine, ägirt uly serişdelerine hem-de adam mümkinçiliklerine esaslanyp, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzy dünýäniň senagat taýdan ösen döwletleriniň birine öwreris.

Ýaşasyn Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe merdana halkymyza ylham-joşgun berýän, döredijilikli zähmete ruhlandyrýan bagtyýar durmuşymyz!

Ýaşasyn Garaşsyz, baky Bitarap döwletimiz!

Mähriban halkym!

Öňe, öňe, diňe öňe, jan Watanym, Türkmenistan!


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/41573

28.09.2021
Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy täze iri desgalaryň açylyş dabaralaryna beslendi

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow paýtagtymyzdaky sebitde iri köpugurly toplumyň açylyş dabarasyna gatnaşdy

Aşgabat, 26-njy sentýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow paýtagtymyzda gurlan hem-de sebitde deňi-taýy bolmadyk Söwda we dynç alyş, işewürlik merkezlerinden hem-de döwrebap ýaşaýyş jaýlaryndan ybarat, “Aşgabat” diýlip atlandyrylan binalar toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy.

Döwlet Baştutanymyz bu çärä gatnaşmak üçin Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasyndan ak mermerli paýtagtymyzyň gözelligini artdyrýan täze desganyň açylyş dabarasynyň geçirilýän ýerine ugrady.

Toplumyň öňündäki owadan bezelen meýdançada uly baýramçylyk ruhy göwnüňi göterýär. Dabara mynasybetli onuň çägi howa şarlary, dürli reňkli toý baglary we baýdaklar bilen bezeldi. Şu gün döwrebap desga ilkinji myhmanlaryny garşylaýar hem-de şu pursatdan başlap, onuň paýtagtymyzyň ýaşaýjylarynyň we myhmanlarynyň höwes bilen barýan ýerine öwrüljekdigine şübhelenmese bolar.

Bu ýerde Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, ministrlikleriň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Aşgabat şäheriniň hem-de welaýatlaryň häkimleri, jemgyýetçilik guramalarynyň we habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary, Halk Maslahatynyň mejlisine gatnaşan paýtagtymyzyň we ýurdumyzyň sebitleriniň wekilleri ýygnandylar. Şu günki dabara gatnaşyjylaryň hatarynda Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Prezidenti Rustam Minnihanow, Sankt-Peterburgyň gubernatory Aleksandr Beglow hem bar.

Milli binagärligiň ajaýyp däplerini hem-de dünýäniň şähergurluşyk meýillerini özünde jemleýän bu desganyň ata Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň giňden we dabaraly bellenilýän şanly 30 ýyllygynyň öň ýanynda ulanylmaga berilmegi Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe milli Liderimiziň ýolbaşçylygynda ýurdumyzyň okgunly hem-de sazlaşykly ösýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Şol bir wagtda munuň özi durmuş ugurly syýasatyň üstünlikli amala aşyrylmagynyň hem-de türkmenistanlylaryň amatly ýaşamagy, zähmet çekmegi we göwnejaý dynç almagy üçin iň gowy şertleri döretmegiň ajaýyp nusgasydyr.

Toplumyň “Aşgabat” adyna tötänden eýe bolmandygyny aýtmak gerek. Bu, ozaly bilen, şu ýyl bellenilen şanly waka — türkmen paýtagtynyň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllygy bilen baglydyr.

Paýtagtymyz Aşgabat ýurdumyzyň Garaşsyzlyk ýyllary içinde tanalmaz derejede özgerdi, bu bolsa döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyzy döretmegiň, täzelemegiň we gülläp ösdürmegiň ýoly bilen alyp barmagy netijesinde mümkin boldy. Bu gün Aşgabat Aziýanyň döwrebap, sazlaşykly ösýän şäherleriniň biridir. Ol ata Watanymyzyň durmuş-ykdysady, innowasion ösüşiň, durmuşyň ähli ugurlaryna öňdebaryjy dünýä tejribesini ornaşdyrmagyň ýoly bilen ynamly gadamlarynyň aýdyň nyşanydyr.

Paýtagtymyzyň durmuş düzümini, ekologiýa abadançylygyny üpjün etmek, seýilgäh zolaklaryny döretmek, onuň taryhy bölegine aýawly garamak, şäheriň özboluşly öwüşginini saklamak hormatly Prezidentimiziň ýolbaşçylygynda üstünlikli amala aşyrylýan paýtagtymyzy ösdürmegiň meýilnamasynyň esasy ugurlarydyr.

Eziz Diýarymyzyň baş şäheriniň çäkleriniň giňeldilmegini hem-de ilatynyň artmagyny nazara almak bilen işlenip taýýarlanylan Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň bu taslamasyna paýtagtymyzyň binagärlik-şähergurluşyk keşbini özgertmek maksady bilen döredilýän düzümde möhüm halka hökmünde aýratyn dereje berildi. Taslama Türkmenistanyň Prezidentiniň 2018-nji ýylda gol çeken Kararyna laýyklykda, “Beýik bina” hususy kärhanasy tarapyndan amala aşyryldy.

Abadanlaşdyrylan ýerleri, ýollary we ýanýodalary, estakada köprüsini, çüwdürimleri, çagalar üçin oýun meýdançalaryny, emeli akabany hem-de ugurdaş gök zolaklary özünde jemleýän toplum Tähran köçesiniň ugrunda bina edilen birnäçe desganyň jemi bolmak bilen çäklenmän, eýsem, sazlaşykly gurlan binagärlik toplumydyr.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň şäheriň durmuş gurşawyny kemala getirmegiň paýtagtymyzy mundan beýläk-de ösdürmegiň esasy ýörelgesi bolmagyny bu toplumda hem ünsden düşürmändigini bellemek gerek. Milli Liderimiz täze desganyň taslama tapgyrynda onuň çyzgylary bilen tanşyp, binagärlik pikirini durmuşa geçirmek hem-de adamlar üçin amatly şertleri döretmek barada gymmatly görkezmeleri berdi. Şunuň bilen baglylykda, toplumyň gurluşygynda döwrüň talabyna kybap gelýän ýokary hilli gurluşyk serişdelerini ulanmagyň, şol sanda ekologiýa we bezeg nukdaýnazaryndan ulanmagyň möhümdigine aýratyn üns berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, ilatyň zähmet çekmäge, bilim almaga, dynç almaga, sport, döredijilik bilen meşgullanmaga, söwda, dynç alyş we sagaldyş hyzmatlaryndan peýdalanmaga mümkinçiligi döretmek zerurdyr. Taslamany düzüjiler döwlet Baştutanymyzyň görkezmelerinden we gymmatly maslahatlaryndan ugur alyp, sazlaşykly binagärlik çözgüdini seçip aldylar, gurluşykçylar bolsa bu pikiri durmuşa geçirdiler. Milli Liderimiziň başlangyjy bilen gurlan bu desga mundan beýläk eziz Diýarymyzyň ýüzüniň tuwagyna, türkmen paýtagtynyň gözel ýerleriniň birine öwrüler.

Toplumyň öňündäki meýdançada ýurdumyzyň medeniýet işgärleriniň we sungat ussatlarynyň ýerine ýetirmeginde aýdym-sazly çykyşlar ýaýbaňlandyrylýar.

Döwlet Baştutanymyz ýygnananlaryň şowhunly el çarpyşmalary astynda toý bagyny kesip, söwda-dynç alyş merkezini açýar.

Dabaraly pursat gelip ýetýär. Türkmenistanyň Prezidenti bu ýere ýygnananlaryň el çarpyşmagy bilen ýörite enjamdaky düwmäni basyp, interaktiw ulgamy işe girizýär. Şunda yşygyň, sazyň owazy astynda suwuň täsin oýnuny synlamaga mümkinçilik döreýär. Özboluşly suw çüwdürimlerinde häzirki eýýamy wasp edýän şygarlar hem-de milli Liderimize bagtly durmuş üçin hoşallyk sözleri şöhlelenýär.

Oýlanyşykly oturdylan çyralar tutuş toplumyň ajaýyplygyny we gözelligini aýdyň görkezýär. Şu ajaýyplykda baýramçylygyň ruhy, oňyn özgertmeleriň maksady äşgär duýulýar. Bu ajaýyp gözellik adamlarda baýramçylyk ruhubelentligini döredýär.

Täze desganyň eýeleýän meýdany, şol sanda onuň abadanlaşdyrylan çäkleri 8 gektara barabardyr. Bu ýerde 4 gatly söwda-dynç alyş merkezi, 6 gatly işewürlik merkezi hem-de döwrebap ýaşaýyş jaý toplumy, toý dabaralaryny geçirmek üçin 800 orunlyk iki gatly zal bar. Toplumyň düzümine 708 orunlyk ýerasty awtoduralga, awtoýuwalga hem-de ýeňil awtoulaglara hyzmat edýän merkezler, kafe, inženerçilik desgalary, suw çüwdürimi, estakada köprüsi, uzynlygy 309 metr bolan emeli akaba girýär. Şeýle hem seýilgäh zolagy döredilip, gül ekilen aýmançalar guruldy, oturgyçlar we çyralar bar.

Bu ýerde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli guralýan dabaralara gatnaşmak üçin Türkmenistana gelen Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Prezidenti Rustam Minnihanow, Sankt-Peterburgyň gubernatory Aleksandr Beglow bilen gürrüňdeş bolup, ýurdumyzda işewürlik düzüminiň ösdürilmegine, hususy gurluşyk kompaniýalarynyň durmuşa geçirilýän taslamalarynda sanly ulgamyň ornaşdyrylmagyna möhüm ähmiýet berilýändigini aýtdy.

Myhmanlar ýurduň durmuşynda möhüm ähmiýetli şanly wakalara gatnaşmaga döredilen mümkinçilik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, türkmen işewürleriniň has batyrgaý taslamalary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşýandyklarynyň, dünýä nusgalyk binagärlik çözgütlerine eýe bolan desgalary gurmaklarynyň örän guwandyryjydygyny nygtadylar.

Girelgesi we çykalgasy bolan, estakada görnüşinde gurlan ýol türkmen paýtagtynyň täze gözelligine alyp barýar. Ol döwrebap we milli bezegleri ulanmak arkaly özboluşly binagärlik görnüşinde ýerine ýetirildi. Onuň gurluşygy döwrüň talaplaryna doly laýyk gelýär.

Ulag ýolunyň gurluşynda öňdebaryjy inženerçilik-tehniki işläp düzmeler ulanylyp, onda uly ýük göterijilik, ýurdumyz üçin häsiýetli bolan howa we geologiýa şertleri nazara alyndy. Tutuş toplumyň, şol sanda köpriniň ýokary seýsmiki durnuklylygy üpjün edilip, olaryň gurluşy Rihteriň şkalasy boýunça 9,5 balla çenli bolan ýertitremelerinde saklanmaga ukyplydyr.

Estakada köprüsiniň uzynlygy 1320 metre, ini 18 metre barabardyr. Şeýle hem pyýadalar üçin ýodalar bar.

Ýoluň örtügi üçin ýokary hilli asfaltbeton ulanyldy we bu tutuş ýoluň örtüginiň ygtybarlylygyny hem-de durnuklylygyny üpjün eder hem-de sesleriň pesliginiň we şöhleleriň ýokary koeffisiýentiniň hasabyna ýol hereketiniň howpsuzlygyny artdyrar.

Köpriniň ýanaşyk ýerleri döwrebap tehnologiýalary ulanmak arkaly abadanlaşdyryldy we bagy-bossanlyga büreldi. Şeýle hem bu ýerde çäkleri yşyklandyrmak boýunça işler geçirildi. Töwerekdäki çyralar ýananda bu ajaýyp desga gijelerine başga keşbe eýe bolýar.

Bu ýerde oturdylan 3D Led ekranda milli Liderimize bu merkeziň tehniki ölçegleri, häsiýetnamalary we tapawutly aýratynlyklary barada maglumat berýän wideofilm görkezildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow binanyň içine girip, onuň eýwanynda oturdylan maglumat beriji tablo hem-de dürli mahabat ýazgylary bilen tanyşýar. Şolarda merkeziň dükanlarynda satuwa çykarylan harytlaryň aýratynlyklary, hyzmatlaryň görnüşleri barada maglumat berilýär.

Bir söz bilen aýdylanda, söwda merkeziniň 65 müň inedördül metrden gowrak çäginde dürli dükanlaryň 240-dan gowragy, supermarket, bedenterbiýe hem-de medeni-sagaldyş toplumy, kafe we fud-kortlar, gözellik salonlary we dellekhanalar, çagalar üçin oýun meýdançalary, bilýard, bouling, kinoteatr, buzly meýdança, dynç alyş we attraksionlar bölümi bu ýere gelýänlere gapylaryny giňden açdylar.

Bu ýerde alyjylar we işgärler üçin ähli şertler döredildi. Töleg nagt we nagt däl usulda, plastik bank kartlary arkaly amala aşyrylýar. Dükanlarda harytlaryň, şol sanda gündelik isleg bildirilýän harytlaryň, azyk önümleriniň, ýurdumyzyň dokma kärhanalarynyň önümleriniň, dünýä belli önüm öndürijileriň harytlarynyň giň görnüşi hödürlenilýär. Bu alyjylaryň barha artýan isleglerini kanagatlandyrmakda aýratyn möhümdir.

Dükanlaryň bezeg aýratynlyklary barada aýdylanda bolsa, onda milli ýörelgelere möhüm ähmiýet berlipdir. Bu bolsa her bir dükanyň bezeginiň özboluşly çözgüde eýedigini görkezýär we özüne çekijiligini has-da artdyrýar.

Umuman, bu ýerde iri söwda merkezleriniň işini we döwrebap dizaýnerçilik pikirlerini guramagyň öňdebaryjy çözgütleri öz beýanyny tapdy.

Milli Liderimiz söwda merkeziniň içerki bezelişine ýokary baha berdi. Bu ugurda işler gündogaryň bezeg nusgalaryny peýdalanmak bilen ýerine ýetirildi.

Bu ägirt uly toplumyň dünýä belli kompaniýalaryň enjamlary we ulgamlary bilen üpjün edilmeginiň özi hem onuň tehnologik derejesini görkezýär.

Mälim bolşy ýaly, milli Liderimiz paýtagtymyzyň gözel künjekleriniň birinde bina edilen täze toplumyň gurluşygy gidýän pursatlarynda bu ýerde bolup, Aşgabadyň dürli döwürlerde döredijilik işgärleriniň, aýdymçylaryň we kompozitorlaryň täze eserleri döretmäge ruhlandyrandygyny, şeýlelikde, paýtagtymyz hakyndaky birnäçe çeper eserleriň, aýdymlaryň döredilendigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz şu nukdaýnazardan, şäheriň gözel künjekleriniň birinde bina edilýän we birnäçe durmuş maksatly desgalary özünde jemleýän bu toplumyň “Aşgabat” diýlip atlandyrylmagynyň, “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän ýylda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygynyň we Aşgabat şäheriniň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllygy bilen gabat gelýändigini, onuň giňden baýram edilýändigini belläp, bu şanly sene mynasybetli medeniýet we sungat işgärleriniň arasynda Aşgabady wasp etmek boýunça bäsleşigiň geçirilmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny nygtapdy.

Şu günki dabaranyň çäklerinde milli Liderimiziň hem-de daşary ýurtly myhmanlaryň gatnaşmagynda bäsleşigiň jemleri jemlenildi we sylaglamak dabarasy geçirildi. Döredijilik bäsleşiginiň şertlerine görä, ýaryşyň jemleýji tapgyryna çykan Söwda-dynç alyş merkeziniň dükanlarynyň birinde satuwa goýlan iň gymmat bahaly haryt ýa-da awtomobil görnüşindäki baýraga mynasyp bolýar. Awtosalonda geçirilen bijäniň netijesi boýunça ýeňiji döwrebap awtoulaga mynasyp boldy.

Döwlet Baştutanymyz toplum bilen tanyşmagy dowam edip, onuň ikinji gatynda ýerleşen dükanlaryň tekjelerini synlaýar. Bu ýerde parfýumeriýa, öý hojalygy üçin dokma önümleri, sowgatlar, çaga oýnawaçlary, egin-eşikler, aýakgap hem-de aksessuarlar, kosmetika we zergärçilik bezeg önümleri, sagatlar hem-de öýjükli telefonlar satylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow eskalatorda binanyň ikinji gatyna çykyp, özboluşly görnüşde gurnalan aýdym-sazly yşykly içki suw çüwdürimleriniň sazlaşykly işleýşiniň aýratynlyklary bilen gyzyklandy. Häzirki zaman bezeginiň täze ugry bolan bu usul adamlara ýakymly täsir edýär. Onuň ulanylmagy milli Liderimiziň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän giň möçberli taslamalarda öňdebaryjy tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylýandygyna şaýatlyk edýär.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, ilatyň köpugurly isleglerini kanagatlandyrmak, ýaşaýyş-durmuşy üçin amatly şertleri döretmek, onuň hil derejesini ýokarlandyrmak söwda kärhanalarynyň işiniň möhüm wezipeleriniň biridir.

Bazar özgertmeleri döwründe ýurdumyzyň sarp edijiler bazarynyň düzümlerinde düýpli üýtgetmeler bolup geçdi: söwda kärhanalarynyň sany artdy, bu pudakdaky ýokary telekeçilik işjeňligi netijesinde, bäsleşik güýçlendi. Bu bolsa hyzmatyň häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelmegini, mahabatyň we harytlary ýerlemegiň öňdebaryjy usullaryny ornaşdyrmagy, goşmaça hyzmatlary talap edýär.

Döwlet Baştutanymyz bu şertleriň ählisiniň utgaşan ýagdaýynda alyjynyň özi üçin amatly dükany saýlap aljakdygyny belleýär. Her bir alyja aýratyn üns berilmegi, hyzmatlaryň hiliniň ýokarlandyrylmagy söwdanyň işiniň netijeliliginiň esasyny düzmelidir.

Milli Liderimiz tanyşlygyny dowam edip, kafeteriýalaryň ýerleşýän zolagyna ugrady. Bu ýerde garbanmak hem-de günortanlyk we agşamlyk naharyny edinmek üçin örän gowy, dürli görnüşli şertler bar. Maşgala bolup hem-de baýramçylyk çärelerini geçirmek üçin şertler döredildi. Şeýle hem bu ýerde özboluşly usulda taýýarlanan milli tagamlar hödürlenilýär. Süýji tagamlary halaýanlar çaý başynyň bezegi bolan dürli süýji önümlerini satyn alyp bilerler.

Söwda-dynç alyş merkeziniň ýene bir aýratynlygyny belläp geçmek gerek. Taslamany düzüjiler medeni hem-de naharhana babatda jemgyýetçilik iýmiti ulgamynyň täze görnüşini ulandylar. Şol ýerde dürli maksatly desgalaryň birnäçesi ýerleşýär. Häzirki döwrüň alyjylary maşgala hem-de dostlar bilen wagtlaryny şatlykly geçirmek üçin innowasiýalary, täsirli hem-de amatly şertleri saýlap alýarlar. Şu jähetden söwda merkezinde ýerleşýän fud-kort kafesi düýpli bäsleşik artykmaçlygy bolup, bu ýere gelýänleriň sanyny artdyrmaga kömek berýär.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow binanyň üçünji gatyna bardy. Şol ýerde uly häzirki zaman dynç alyş we güýmenje mekanlary ýerleşýär. Onuň düzümine körpeler hem-de uly ýaşly çagalar üçin oýun zolagy girýär. Attraksionlaryň we oýun awtomatlarynyň örän köpdürlüligi haýran galdyrýar. Merkeze gelen çagalar olary uly höwes, şatlyk bilen oýnaýarlar. Toplumda oýunlar ulgamyndaky örän gyzykly hem-de özüneçekiji täze enjamlar goýlupdyr. Olar hatda uly ýaşly adamlaryň hem ünsüni özüne çekýär.

Çagalar döwlet Baştutanymyzy uly şatlyk bilen garşylap, milli Liderimize okamak, ösmek hem-de şadyýan dynç almak babatynda ähli şertleri döretmek baradaky aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.

Üçünji gatda umumy meýdany 600 inedördül metrden gowrak bolan buz meýdançasy hem ýerleşýär. Bu ýerde hormatly Prezidentimiz çagalaryň buzda ynamly typyşlaryny synlap, olaryň ýokary başarnyklaryny kanagatlanmak bilen belledi.

Mundan başga-da, dynç alyş we güýmenje toplumynda dürli ugurly filmler gyzyklanýanlar üçin kinoteatr, bilýard we bouling oýnamak üçin meýdançalar, gözellik salony ýerleşýär. Binanyň gatlarynda galyp-düşmek üçin basgançaklardan hem-de eskalatorlardan başga-da, daş-töweregi synlamaga mümkinçilik berýän adaty liftler ulanylýar. Alyjylaryň amatlylygy üçin ýöriteleşdirilen taksi hyzmaty hem göz öňünde tutulypdyr.

Soňra döwlet Baştutanymyz 1-nji gata düşdi we söwda-dynç alyş merkezinden çykyp, täze ýaşaýyş jaý toplumyna tarap ugrady. Ýaşaýyş toplumy 11 gatly iki binadan, 14 gatly iki binadan hem-de 17 gatly bir binadan ybaratdyr.

124 öýli jaýda üç, dört we ýedi otagly, ähli amatlyklary bolan öýler ýerleşýär. Şolarda giň myhman otaglary, ýatylýan rahat otaglar, döwrebap durmuş tehnikasy bilen üpjün edilen aşhanalar, eýwanlar hem-de kömekçi jaýlar bar. Awtoulaglar üçin ýerasty duralga hem ýaşaýjylaryň ygtyýarynda.

Şeýle hem ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygy we bezeg aýratynlyklary häzirki zaman talaplaryna doly laýyk gelýär. Ýaşaýyş jaýyndaky öýleriň we otaglaryň hemmesi ýaşaýjylaryň sargytlary esasynda amala aşyryldy. Ýeri gelende aýtsak, bu ýerdäki käbir öýleriň meýdany 639 inedördül metrden gowrakdyr.

Ýaşaýyş jaýynyň daş-töweregi doly abadanlaşdyrylyp, bagy-bossanlyga bürendi. Täze binanyň amatlylygyna, ekologiýa we gözellik jähetlerine uly üns berildi. Açyk howada oýnamak üçin enjamlar bilen üpjün edilen çagalar meýdançasynda körpejeleriň wagtlaryny hoş geçirmegi üçin ähli şertler bar.

Işjeň dynç almagy halaýanlara niýetlenen sport meýdançalary bolup, olar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygyna laýyklykda, her bir ýaşaýyş jaýynyň gurluşygynyň taslamasynda göz öňünde tutuldy. Köpçülikleýin çäreleri geçirmek üçin bina hem bar. Paýtagtymyzdaky täze ýaşaýyş toplumynyň özboluşly, häsiýetli aýratynlygy barada aýdylanda bolsa her bir ýaşaýyş jaýynyň degişli san belgisinden başga-da, olaryň binanyň ýokarsynda ýerleşdirilen öz ady hem bar. Ozal belleýşimiz ýaly, täze jaý “Aşgabat” diýlip atlandyryldy.

...Raýatlara berilýän ýeňillikli ipoteka karz serişdeleri ýokary amatlykly ýaşaýyş jaýlarynyň şäherleriň we obalaryň ýaşaýjylary üçin elýeterli bolmagyny şertlendirýär. Bu bolsa hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň durmuşa geçirýän syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Şunuň netijesinde hemme gurluşygyň giň gerime eýe bolmagy sebäpli, her ýyl müňlerçe maşgala Aşgabatda gurlan kaşaň ýaşaýyş jaýlarynyň öýlerine göçüp barýarlar.

Milli Liderimiziň iri gurluşyk toplumlarynyň açylyşyna gatnaşýandygy Türkmenistanyň döwlet syýasatynda ýaşaýyş jaý meselesini çözmäge ähmiýet berilýändigine şaýatlyk edýär.

Hormatly Prezidentimiz 17 gatly döwrebap ýaşaýyş jaýyndaky öýleriň birine bardy. Şol ýerde döwlet Baştutanymyzy öý eýeleri myhmansöýerlik bilen garşylady.

Milli Liderimiz öý eýeleri bilen söhbetdeşlikde otaglaryň ýerleşişi hem-de abadanlaşdyrylyşy bilen gyzyklandy.

Jaý toýuny toýlaýanlar döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa adamlar baradaky ýadawsyz aladasy, ýokary amatlyklary bolan kaşaň öýde ýaşamaga döreden mümkinçilikleri üçin çuňňur hoşallyk bildirip, berk jan saglyk, uzak ömür hem-de Watanymyzyň gülläp ösmegine gönükdirilen ähli beýik işlerinde täze uly üstünlikleri arzuw etdiler.

Hormatly Prezidentimiz halkymyzyň abadançylygyny hem-de durmuş derejesiniň yzygiderli ýokarlandyrylmagyny üpjün etmegiň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugrudygyny belläp, bu babatda alnyp barylýan maksada gönükdirilen işleriň mundan beýläk-de dowam etdiriljekdigini nygtady.

Milli Liderimiz şanly waka mynasybetli jaý toýuny toýlaýanlara gymmat bahaly sowgatlary gowşurdy hem-de öý eýeleri bilen hoşlaşyp, olara maşgala bagtyýarlygyny arzuw etdi.

...Halkymyz asyrlaryň dowamynda ýurdumyzyň çäklerinden daşda hem özüniň myhmansöýerlik däpleri bilen tanalýar. Biziň günlerimizde bu gadymy däp täze ajaýyp öwüşgine eýe bolup, hyzmat ediş we söwda ulgamyndaky häzirki zaman innowasiýalaryny özünde jemleýär. Amatly ýaşaýşy, işewürligi, söwdany, dynç alşy utgaşdyrmaga ýardam edýän Söwda-dynç alyş we işewürler merkezlerinden hem-de ýaşaýyş jaýyndan ybarat bolan täze binalar toplumy munuň aýdyň subutnamasydyr.

Paýtagtymyzda we ýurdumyzyň dürli künjeklerinde gurlan we gurulýan köp sanly durmuş maksatly desgalar halkymyzyň abadançylygynyň yzygiderli ýokarlanýandygynyň şaýadydyr. Bu bolsa hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda milli ykdysadyýetimiziň düýpli ösmeginiň netijesidir.

Soňra döwlet Baştutanymyz söwda-dynç alyş merkeziniň eýwanlarynyň birinde dabara sanly ulgam arkaly gatnaşýan halkara guramalaryň wekilleriniň çykyşlaryny diňledi.

Hususan-da, Germaniýanyň “German Council” söwda merkezleriniň geňeşiniň aragatnaşyk boýunça geňeşçisi hanym Sabrina Krýuger sanly ulgam arkaly çykyş edip, türkmen paýtagtynda bina edilen “Aşgabat” atly täze toplumyň açylyş dabarasyna gatnaşmagyň özi üçin uly hormatdygyny belledi hem-de pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we ähli türkmen halkyny Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy bilen tüýs ýürekden gutlady.

Söwda merkezleriniň işini guramak boýunça maslahat beriş hyzmatlary hem-de sertifikasiýa boýunça ýöriteleşdirilen geňeşiň işi hem-de esasy wezipeleri bilen gysgaça tanyşdyryp, Sabrina Krýuger gurluşygynda binagärçilik hem-de inženerçilik pikiriniň öňdebaryjy gazananlary ulanylan täsin desga haýran galýandygyny beýan etdi.

Germaniýanyň “German Council” söwda merkezleriniň geňeşiniň wekili täze söwda-dynç alyş merkezine “Ýokary tehnologiýa esaslanyp gurlandygy” baradaky güwänamanyň gowşurylýandygyny habar berdi.

Soňra çykyş eden «Docklands» (London) ylmy-barlag akademiýasynyň direktory jenap Paul Winsent türkmen paýtagtynda bina edilen täze söwda-dynç alyş merkeziniň açylyş dabarasyna gatnaşmagyň özi üçin uly mertebedigini belledi. Pursatdan peýdalanyp, işewür hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we ähli türkmen halkyny Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň şanly baýramy bilen tüýs ýürekden gutlady.

Paul Winsent häzirki zaman söwda-dynç alyş toplumynyň artykmaçlyklaryna ünsi çekip, bu desganyň binagärlik babatynda örän täsindigini hem-de şunuň ýaly köpugurly toplumlara bildirilýän ähli ölçeglere kybap gelýändigini aýtdy. Şulary hasaba almak bilen, paýtagtymyzda peýda bolan täze desga “Certificate of Excellence 2021” güwänamasyna mynasyp boldy.

Soňra Awstriýanyň “Vorarlberger” binagärlik institutynyň söwda-dynç alyş merkezine “Özboluşly dizaýn” güwänamasyny berendigi, şeýle hem Söwda merkezleriniň halkara geňeşiniň (ICSC) agzalygyna kabul edilendigi habar berildi.

Çykyşlar tamamlanandan soňra, Türkmenistanyň Prezidenti Hormatly myhmanlar üçin kitapda ýadygärlik ýazgy galdyrdy hem-de ýygnananlary täze söwda toplumynyň açylmagy bilen gutlady.

Döwlet Baştutanymyz binanyň daşyna çykyp, täze merkeziň işiniň döwrüň talaplaryna laýyk guraljakdygyna, şeýle hem ýurdumyzyň telekeçiler düzüminiň mundan beýläk-de kämilleşdiriljekdigine ynam bildirdi. Bu işde abraýly halkara guramalar hem-de daşary ýurtlaryň ugurdaş düzümleri bilen daşary ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmäge uly ähmiýet berilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň başlygyna täze toplumyň işiniň netijeli häsiýete eýe bolmagyny üpjün etmek maksady bilen, oňa Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygyny alamatlandyrýan häzirki zaman ýeňil awtoulaglarynyň 30-synyň açarlaryny dabaraly ýagdaýda gowşurdy. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýolbaşçysy döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, bu ýerde dünýä ülňülerine we häzirki zaman talaplaryna doly laýyk gelýän ýokary hilli hyzmatlaryň ýola goýulmagy ugrunda ähli zerur tagallalaryny gaýgyrmajakdyklaryna ynandyrdy.

Soňra milli Liderimiz ýörite bellenilen ýere geçdi hem-de dabaraly saz bilen utgaşdyrylan lazer şüweleňine tomaşa etdi. Suw çüwdürimleri yşyklaryň astynda dürli reňklerde öwşün atdy. Munuň özi dabaranyň many-mazmunyny has-da artdyryp, ajaýyp gözelligi döretdi hem-de tomaşaçylaryň baýramçylyk şüweleňinden lezzet almagyna ýardam etdi.

Dabara tamamlanandan soň, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow oňa gatnaşanlar bilen mähirli hoşlaşyp, olara şu günler özüniň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny belleýän Watanymyzy mundan beýläk-de ösdürmek işinde üstünlikleri arzuw etdi we bu ýerden ugrady.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/41597

28.09.2021
Türkmenistan — iri halkara ulag-logistika merkezi

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda döwrebap ulag-üstaşyr logistik düzümi döretmek hem-de ulag-kommunikasiýalar ulgamyny ýokary depginler bilen ösdürmek babatda durmuşa geçirilýän işler diňe bir milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösmegine däl, eýsem, tutuş sebitiň ösüşine hem kuwwatly itergi berýär. Ýurt Baştutanymyzyň başlangyjy we tagallasy bilen, awtoulag, demir ýol we deňiz gatnawlaryny ulanmak esasynda, «Demirgazyk — Günorta», «Gündogar — Günbatar» ugurlary boýunça ulag ulgamyny ösdürmek boýunça geljegi uly taslamalar durmuşa geçirilýär. Bu babatda Ýuwaş ummanyndan Hazar we Gara deňizlerine çenli, Ýewropa yklymynyň demirgazygyndan Hindi ummanyna çenli geografik taýdan örän uly giňişligi birleşdirmek baradaky tagallalar aýratyn ähmiýetlidir. 

Uçuşlaryň howpsuzlygyny, Türkmenistanyň howa giňişliginiň üstaşyr geçelgeleriniň netijeli ulanylmagyny üpjün etmek maksady bilen, täze ugurlaryň hasabyna howa gatnawlarynyň depgini has-da artdyrylýar. Häzirki wagtda ýurdumyzyň howa giňişliginde howa gatnawlaryny dolandyrýan gulluk tarapyndan dünýäniň 200-den gowrak awiakompaniýasynyň howa gämilerine hyzmat edilýändigi aýratyn bellenmäge mynasypdyr.

Ýurdumyz yklym we yklymara awiaýollardaky iri üstaşyr nokada öwrülýär. Şoňa görä-de, Aşgabat Halkara howa menzili Diýarymyzyň baş «howa derwezesi» hasaplanýar.

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlary bilen, Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek boýunça taryhy ähmiýetli işler durmuşa geçirilýär. Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň Awazada geçirilen konsultatiw duşuşygynda milli Liderimiz ulag babatda sebitara hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryna ünsi çekmek bilen: «Ulag ulgamy Merkezi Aziýa döwletleriniň hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň möhüm ugry bolupdy we şeýle bolmagynda galýar. Biziň ýurtlarymyzyň arasyndaky, şeýle hem Merkezi Aziýanyň Ýewraziýa yklymynyň beýleki sebitleri bilen ýük we ýolagçy gatnawlary üçin amatly şertleri bilelikde döretmelidigimize pugta ynanýaryn. Bu wezipe strategik maksadyň gazanylmagy — «Demirgazyk — Günorta» we «Gündogar — Günbatar» ugurlary boýunça ozal bar bolan üstaşyr ulag geçelgeleriniň netijeli işledilmegi hem-de täzeleriniň döredilmegi bilen gönüden-göni baglydyr. Şol ugurlarda Merkezi Aziýa möhüm baglanyşdyryjy halka bolup hyzmat etmäge gönükdirilendir» diýip belledi.

Türkmenistanyň iri halkara logistik merkez hökmünde ulag aragatnaşygynda köpugurlaýyn yklymara ulag infrastrukturasynyň kemala gelmegindäki hyzmaty Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan ileri tutulýan durnukly ösüşiň maksatlaryna doly laýyk gelýär.

Hormatly Prezidentimiziň parasatly we öňdengörüjilikli daşary syýasaty ulag ulgamy babatda halkara hyzmatdaşlygy özara bähbitli esaslarda, netijeli alyp barmaga giň mümkinçilikleri açýar. «Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň 2017 — 2023-nji ýyllar üçin Konsepsiýasynda» ulag ulgamynyň Birleşen Milletler Guramasy, onuň ýöriteleşdirilen agentlikleri bilen hyzmatdaşlyk etmegiň esasy ugurlarynyň biri bolmalydygy barada aýdylýar. Şoňa görä-de, ulag geçelgelerini döretmek boýunça ýurdumyzyň başlangyçlaryny işjeň durmuşa geçirmek we Merkezi Aziýany yklym ähmiýetli iri üstaşyr geçiriş çatrygyna öwürmek üçin zerur bolan ähli işleri amala aşyrmak göz öňünde tutulýar.

Gahryman Arkadagymyzyň ulag diplomatiýasyny ösdürmäge we häzirki zaman üstaşyr ulag geçelgelerini kämilleşdirmek arkaly, durnukly ösüşi üpjün etmäge gönükdirilen daşary syýasaty oňyn netijelerini berýär. Ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlygyň çäklerinde Türkmenistanyň başlangyçlary bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan Rezolýusiýalaryň birnäçesi kabul edildi.

Häzirki wagtda «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» hem-de «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» durmuşa geçirilýär. Sanly ykdysadyýete geçmekde bazar özgertmeleriniň üstünlikli amala aşyrylmagy ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny has-da ýokarlandyrýar. Şoňa görä-de, döwlet kärhanalary ýuwaş-ýuwaşdan hususylaşdyrylýar ýa-da olaryň eýeçiliginiň görnüşi üýtgedilýär. Şu ýylyň iýulynda ulag we aragatnaşyk toplumynyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň eýeçiliginiň görnüşi üýtgedilip, olar agentliklere öwrüldi. Ministrler Kabinetiniň ýanynda ministrligiň hukuklarynda Ulag we kommunikasiýalar agentligi döredildi.

Häzirki döwürde Ýewropa we Aziýa ýurtlaryny birleşdirýän häzirki zaman transkontinental ýollaryň çatrygynda ýerleşýän Türkmenistan döwletimiz sebitiň we tutuş dünýäniň abadançylygynyň hem-de durnukly ösüşiniň bähbitlerine laýyk gelýän özara bähbitli söwda-ykdysady gatnaşyklary ýola goýmak maksady bilen, ulag ulgamynda öz kuwwatyndan netijeli peýdalanýar we iri halkara ulag-logistika merkezine öwrülýär.

Parahat ŞAMYRADOW,

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Halkara meseleler baradaky komitetiniň agzasy.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/41562

25.09.2021
Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygyna

GARAŞSYZLYK —  ÖSÜŞLERIŇ GÖZBAŞY

Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň iň täze taryhy, gazanýan üstünliklerimiziň hem-de ösüşlerimiziň ählisi mukaddes Garaşsyzlygymyzdan gözbaş alýar. Taryh üçin gysga bolan döwürde ata Watanymyz Türkmenistan ösüşiň demokratik ýoluna gyşarnyksyz eýerýändigini, dünýäniň ähli döwletleri bilen deňhukukly, dostlukly gatnaşyklara, iki tarapa-da bähbitli hyzmatdaşlyga ygrarlydygyny tassyklady. Garaşsyzlyk ýyllary içinde ýurdumyz kuwwatly we abadan döwlet hökmünde dünýädäki abraýyny has-da berkidip, dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşulyp, halkara jemgyýetçiligiň deňhukukly agzasyna öwrüldi. Garaşsyz Watanymyz bu gün Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda ygtybarly, açyk, howpsuzlygy kepillendirýän hyzmatdaşa, parahatçylygyň merkezine öwrülen, umumadamzat bähbitli başlangyçlary öňe sürýän döwletdir.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda Diýarymyzyň abadanlaşdyrylan, ýokary hilli ýaşaýyş jaý toplumlary gurulýan, öňdebaryjy tehnologiýaly iri senagat toplumlary döredilýän obadyr şäherçelerini, etrap merkezlerini, şäherlerini synlanyňda, ertirlerimiziň nurana, geljegimiziň ýagty boljakdygyna ynamymyz has-da berkeýär. Hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän giň gerimli özgertmeleri, milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň sanlylaşdyrylmagy döwletimiziň durnukly durmuş-ykdysady ösüşini üpjün edip, halkymyzyň hal-ýagdaýyny düýpli ýokarlandyrýar.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şöhratly ýyllary içinde milli ykdysadyýetimiziň kuwwatlanmagynyň netijesinde, ýurdumyzyň taryhynda ilkinji gezek diňe bir umumymilli we sebitleýin däl-de, eýsem halkara ähmiýetli iri taslamalara badalga berlip, olar üstünlikli durmuşa geçirilýär. Amala aşyrylýan bu taslamalar ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň döwrebap ýagdaýa getirilmegini, olaryň öňdebaryjy tehnikalar we tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylmagyny, senagatyň we halk hojalygynyň ähli pudaklarynyň tilsimat taýdan täzeden enjamlaşdyrylmagyny üpjün etdi.

Ýurdumyzda ykdysady özgertmeler «Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011 — 2030-njy ýyllar üçin Milli Maksatnamasy», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» esasynda durmuşa ornaşdyrylyp, olar toplumlaýyn we köpugurly häsiýete eýedigi bilen tapawutlanýar. Bu maksatnamalara laýyklykda, halk hojalygynyň netijeliligini hemmetaraplaýyn ýokarlandyrmak, ýurdumyzyň içerki bazarlarynda uly islegden peýdalanýan we dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply önümçiligi döwrebap ösdürmek, milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryny deňeçer ösdürmek, olary çig mallyk maksatlardan taýýar önüm öndürmäge ugrukdyrmak, senagatda we oba hojalygynda gaýtadan işleýän önümçilikleri ösdürmek, transmilli ulag aragatnaşyklaryny, ykdysadyýetiň erkin telekeçilik zolaklaryny, halkara syýahatçylyk zolaklaryny döretmek arkaly ýurduň amatly geosyýasy ýagdaýyny pugtalandyrmak, ýurduň ykdysadyýetini dünýäniň hojalyk gatnaşyklaryna işjeň amal etmek boýunça diwersifikasiýalaşdyrmak we düzüm taýdan üýtgedip guramak, industrial-innowasion taýdan ösdürmek esasynda ykdysadyýeti döwrebaplaşdyrmak, tebigy baýlyklary rejeli peýdalanmak, senagat we oba hojalyk önümçiligini intensiw ösdürmek, gaýragoýulmasyz durmuş meselelerini çözmek arkaly ýurduň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan birsydyrgyn ösdürmek, halk hojalygyny dolandyrmagyň tutuşlaýyn, çeýe we netijeli ulgamyny döretmek, pul-karz, salgyt-býujet we nyrhlar syýasatyny kämilleşdirmek, milli puly pugtalandyrmak, ykdysadyýeti maliýe taýdan sagdynlaşdyrmak ýaly esasy ugurlar boýunça işler amala aşyrylýar.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň nurana şuglasynyň astynda parahatçylyk söýüji, hoşniýetli we ynsanperwer ýörelgelere eýerýän, özara bähbitli hyzmatdaşlyk etmegi ileri tutýan Bitarap Watanymyzyň dünýädäki at-abraýy barha ýokarlanýar. Garaşsyz, Diýarymyz Ýer ýüzüniň halklarynyň dost-doganlyga, abadançylyga, parahatçylyga ymtylýan döwründe diňe milli bähbitlerimize däl, eýsem halkara bileleşigiň ählumumy maksatlaryna laýyk gelýän giň hyzmatdaşlyk syýasatyny ýöredýän hemişelik Bitarap döwletdir. Garaşsyz, Bitarap döwletimiz milli Liderimiziň baştutanlygynda dünýäniň ösüşiniň täze şertlerini, milli we umumadamzat bähbitlerini nazara alyp, abraýly halkara guramalar bilen köpugurly hyzmatdaşlygy alyp barýar.

Garaşsyz Watanymyzy mundan beýläk-de ösdürmek, bagtyýar durmuşymyz hem-de beýik geljegimiz üçin gijesini gündiz edip işleýän hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, belent başynyň aman, ömrüniň uzak bolmagyny arzuw edýäris.

Goçmyrat ÇÖRLIÝEW,

TKA-nyň Gubadag etrap birleşmesiniň başlygy.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/41297

23.09.2021
Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy dünýä metbugatynyň sahypalarynda

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýyly diýlip yglan edilen 2021-nji ýylda mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyny toýlaýan eziz Watanymyz Türkmenistan halkara neşirleriň ünsüni özüne çekýär. Bu şanly sene mynasybetli Diýarymyzda we daşary ýurtlarda dürli çärelerdir dabaralar geçirilýär hem-de Garaşsyzlyk ýyllarynda Türkmenistanyň gazanan üstünliklerine bagyşlanan, owadan bezelen ýörite neşirler çap edilýär.

Baýramçylygyň öňüsyrasynda Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna bagyşlanyp, Türkiýe Respublikasynda “Yerli düşünce” we “Istanbool Today”, Awstriýa Respublikasynda “Galkynysh”, Hindistanda “Business Central Asia” hem-de Pakistanda “The Diplomatic Insight” žurnallarynyň ýörite sanlary neşir edildi.

Dostlukly ýurtlarda çap edilen neşirlerde ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň taryhy, syýasatda, ykdysadyýetde, durmuş we hukuk ulgamynda, ylymda, medeniýetde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda gazanylan üstünlikler barada giňişleýin gürrüň berilýär. Şeýle hem Türkmenistanyň dünýäniň ýurtlary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmeginiň geljegi, sebitiň döwletleriniň arasynda hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň has-da pugtalandyrylyşy baradaky makalalar çap edildi.

Mundan başga-da, bu neşirlerde şu ýylyň awgust aýynda Türkmenistanda, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçirilen Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygy barada giňişleýin maglumat berilýär. Şolarda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň halkara forumyň çäklerinde öňe süren başlangyçlary, ýurdumyzyň oňyn daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary, energetika we ekologiýa diplomatiýasy baradaky makalalar giň okyjylar köpçüligine ýetirilýär.

Şeýle hem žurnallaryň sahypalarynda şu ýyl toýlanylan ýene-de bir şanly senä — paýtagtymyz Aşgabadyň maý aýynda bellenip geçilen 140 ýyllygyna bagyşlanan makalalar ýerleşdirildi.

Bu neşirlerde ýerleşdirilen makalalaryň awtorlary, hususan-da, görnükli syýasatçylar, ýokary okuw mekdepleriniň professorlary we mugallymlary, öňdebaryjy metbugat neşirleriniň ýolbaşçylary türkmen Bitaraplygynyň aýratynlygy, sebitde durnuklylygy saklamakda eýeleýän orny barada gürrüň berýärler. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň energetika, ulag, suw diplomatiýalary babatda halkara başlangyçlary we anyk çäreleri barada aýratyn durlup geçilýär. Şol işleriň ählumumy parahatçylygyň we howpsuzlygyň pugtalandyrylmagyna hem-de Durnukly ösüş maksatlarynyň netijeli amala aşyrylmagyna gönükdirilendigi nygtalýar.

Mundan başga-da, žurnallaryň sahypalarynda milli parlamentiň iki palataly görnüşe geçmegi bilen baglylykda, ýurdumyzda bolup geçen ähmiýetli durmuş-syýasy wakalar baradaky teswirlere we maglumatlara hem aýratyn orun berilýär.

Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şöhratly 30 ýyllygyna bagyşlanyp, ýurdumyzyň we paýtagtymyzyň durmuşyna, Türkmenistanyň medeniýetine, milli mirasyna, aýdym-saz sungatyna, taryhy ýadygärliklerine, dürli pudaklarda alnyp barylýan işlere degişli owadan suratlar bilen bezelip çykarylan žurnallaryň şu sanlarynyň öňde goýan esasy wezipeleriniň biri Beýik Ýüpek ýolunyň ýüreginde ýerleşen, güýçli depginler bilen ösýän döwlet bolan Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň gazanan üstünlikleri bilen tanyşdyrmakdan ybarat boldy.

Meşhur daşary ýurt neşirleriniň ýörite sanlarynyň çap edilmegi halkara bileleşigiň Türkmenistana uly mümkinçiliklere, baý serişde hem-de ykdysady gorlara, şeýle hem täsin taryhy-medeni mirasa eýe bolan ýurt hökmündäki barha artýan gyzyklanmasynyň ýene bir aýdyň subutnamasy boldy.

(TDH)



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/41262

23.09.2021
Garaşsyzlygyň aýdyň ýoly bilen

Mukaddes Garaşsyzlyk ýurdumyzyň halkara gatnaşyklaryny hem täze derejä göterdi. Bu barada hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 2021-nji ýylyň 1-nji sentýabrynda talyplar we okuwçylar bilen geçiren duşuşygynda eden çuňňur manyly çykyşynda: «Garaşsyzlygymyzyň ilkinji günlerinden ýurdumyz parahatçylygy, dost-doganlygy dabaralandyrýan oňyn Bitaraplyk ýoluny saýlap aldy. Dünýä döwletleri, halkara guramalar bilen özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýdy” diýip, aýratyn belläp geçdi.

Milli Liderimiziň pähim-paýhasyndan kemal tapan Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwri bolsa Garaşsyz Diýarymyzyň parahatçylyk söýüjilikli, ählumumy howpsuzlyga, giň halkara hyzmatdaşlyga esaslanýan daşary syýasatyna täze öwüşgin çaýdy, has takygy, ony täze many-mazmuna besledi. Bu gün Türkmenistan ata-baba gelýän dost-doganlyk ýörelgelerini rowaçlandyryp, hoşniýetli goňşuçylyk, özara peýdaly hyzmatdaşlyk ýörelgelerini äleme ýaýýar. Bu bolsa ýurdumyzyň halkara gatnaşyklar ulgamyndaky ähmiýetini hem-de ornuny has-da ýokarlandyryp, abraý-mertebesini barha artdyrýar.

Häzirki zamanyň möhüm meselelerini çözmäge, Ýer ýüzünde parahatçylygy we ählumumy howpsuzlygy berkitmäge işjeň gatnaşmak Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň esasy wezipeleriniň hatarynda durýar. Şonuň bilen bir wagtda, ýurdumyzyň dünýä döwletleriniň durnukly ösüşini üpjün etmegiň tarapdary bolup çykyş etmegi, bu babatda abraýly halkara guramalar bilen işjeň hyzmatdaşlyk alyp barmagy bellenen ugurda anyk hem ýokary netijeleri gazanmaga mümkinçilik berýär. Ýeri gelende aýtsak, Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň ýakyn hem ygtybarly hyzmatdaşy hökmünde uly abraýa eýedir. BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan «2021-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” atly Kararnamanyň kabul edilmeginiň özem ýurdumyzyň dün-ýäde parahatçylygy gorap saklamak, howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmek, mahlasy, tutuş adamzadyň abadançylygy ugrundaky tagallalarynyň ykrar edilmesidir. Dünýäniň iň iri halkara guramasynyň 76-njy mejlisinde hem ýurdumyzyň syýasy meseleler, şeýle-de ykdysadyýet, energetika, ekologiýa, ynsanperwer ulgamlary we beýleki ugurlar boýunça anyk başlangyçlary beýan ediler. Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge, derwaýys sebit mese-lelerini üstünlikli çözmäge esaslanýan ýol-ýörelgelerimiz 17-nji sentýabrda Duşenbe şäherinde geçirilen Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitinde hem ýene bir gezek aýdyň ýüze çykdy. «Türkmenistan üçin ŞHG bilen gatnaşyklar biziň daşary gatnaşyklarymyzyň giň geografik we düzümleýin diwersifikasiýasyna ygrarlylyga esaslanýan halkara hyzmatdaşlyk strategiýasynyň möhüm ugrudyr” diýip, hormatly Prezidentimiz sammitde eden çykyşynda nygtady.

Hawa, Garaşsyzlyk daşary ýurtlar bilen ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürip, halklar bilen dostlukly gatnaşyklary ýola goýmak üçin täze mümkinçilikleri açdy. Şol mümkinçilikleriň netijesinde döwletara gatnaşyklar hil taýdan täze mazmuna eýe bolup, ykdysady hyzmatdaşlyk giň gerimde ýaýbaňlandy. Bu bolsa ýurdumyzyň parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk we deňhukukly özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýörelgelerinden gözbaş alýar we daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň Garaşsyz Türkmenistana gyzyklanmasyny has-da artdyrýar. Munuň özi ýurdumyzyň uzak geljegi nazarlaýan syýasy we ykdysady bähbitlerini üpjün edýär.

Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk baýramçylygynyň uly dabaralara beslenýän günlerinde ýurdumyzyň halkara gatnaşyklaryndaky üstünlikleri barada söhbet etmek ýakymlydyr. Sebäbi Garaşsyzlyk halkymyzyň beýik geljeginiň altyn gapysydyr. Ol biziň üçin mukaddesdir, ezizdir. Bagtyýar halkymyz Garaşsyzlygyň aýdyň ýoly bilen ynamly öňe barýar. Bu ýol dost-doganlygyň, parahatçylygyň, ynanyşmagyň ýoludyr, milli Liderimiziň parasatly ýolbaşçylygynda Diýarymyzyň halkara abraýynyň has-da belende göterilýän ýoludyr.

Bize ajaýyp zamanany peşgeş beren hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak, alyp barýan il-ýurt bähbitli, dünýä ähmiýetli beýik işleri hemişe rowaç bolsun!

Annatagan AMANOW

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Halkara meseleler baradaky komitetiniň agzasy.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/41267

23.09.2021
Bagtyýar maşgalalara toý sowgady

Düýn Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň Änew şäherinde täze, döwrebap ýaşaýyş jaýlarynyň ýene-de biriniň açylyp, bagtyýar maşgalalara sowgat edilmegi mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýunyň baýramçylyk şatlygyna şatlyk goşdy. 4 gatly, 48 öýli ýaşaýyş jaýynyň açylyş dabarasy aýdym-sazyň hoş owazlary bilen utgaşdy.

Gurbannazar GURBANGULYÝEW,
Ahal welaýat Polisiýa müdirliginiň işgäri:

— Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň her bir raýatynyň, şol sanda hukuk goraýjy edaralaryň işgärleriniň we olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak ugrunda uly işleri durmuşa geçirýär. Şu günki ajaýyp waka hem şeýle tagallalaryň barha rowaç alýandygyny görkezýär. Bu gün welaýatymyzyň polisiýa edaralarynyň işgärleri üçin Änew şäherinde dört gatly, köp öýli döwrebap ýaşaýyş jaýy gurlup, dabaraly ýagdaýda ulanylmaga berilýär. Biziň maşgalamyza hem bu jaýdan 4 otagly öýüň açary gowşuryldy. Ýurdumyzyň naýbaşy toýuny täze jaýda garşylamak bagtyna eýe bolduk.

Agzybir maşgalamyz — gelnim, iki oglum we gyzym bar. Birnäçe ýyldan bäri welaýat Polisiýa müdirliginde işläp gelýärin. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň içeri işler edaralarynyň işgärleriniň netijeli işlemegi üçin giň mümkinçilikleri döredip berýär. Bu babatdaky bimöçber aladalar bize jemgyýetçilik tertibini üpjün etmekde, düzgün bozulmalarynyň öňüni almakda has-da jogapkärli çemeleşmäge iterýär. Şu ajaýyp günde içeri işler edaralarynyň işgärleriniň hem-de olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş, gulluk we iş şertlerini yzygiderli gowulandyrmak ugrunda edýän taýsyz tagallalary üçin hormatly Prezidentimize, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden alkyş aýdýarys.

Mähri HALMÄMMEDOWA,
Türkmenistanyň Agrar partiýasynyň Ak bugdaý etrap komitetiniň hünärmeni:

— Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygynyň ýetip gelýän şanly senesi aýratyn joşgun, dürli maksatly desgalaryň açylyş dabaralary bilen utgaşýar. Etrabymyzyň merkezinde iki sany dört gatly döwrebap ýaşaýyş jaýynyň ulanylmaga berlenine köp wagt geçmänkä, şeýle kaşaň binalaryň ýene-de biriniň açylyş dabarasyna şaýat bolýandygymyza buýsanýarys.

Täze jaýlarda ildeşlerimiz üçin döredilen amatlyklar bilen tanyşdyk. Onda iki, üç, dört otagly giň we amatly öýler bar. Kömekçi otaglar hem göz öňünde tutulypdyr. Aşgabadyň «Demirbetonönümleri» kärhanasynyň ezber elli gurluşykçylarynyň guran täze ýaşaýyş jaýyndaky öýler zerur enjamlar bilen enjamlaşdyrylypdyr. Aşhana otagynyň enjamlaşdyryşy bizde aýratyn gyzyklanma döretdi.

Şanly toýuň öňüsyrasynda bolup geçýän şeýle şatlykly wakalar Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Gahryman Arkadagymyzyň daşyna berk jebisleşen halkymyzyň eşretli durmuşda ýaşaýandygynyň, ýurdumyzda asudalygyň, bagtyýarlygyň höküm sürýändiginiň alamatydyr. Şeýle eşretli döwre, döwletli döwrana ýetiren hormatly Prezidentimiziň tutumly işleriniň hemişe rowaç bolmagyny arzuw edýäris.

Ýazga geçiren Aýdo ŞEKEROW.

Surata düşüren awtor.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/41254

23.09.2021
Garaşsyzlyk — rowaçlygyň gözbaşy

Garaşsyzlyk ýyllarynda ykdysadyýetiň durnukly ösüşini gazanmak, adalatly raýat jemgyýetini berkarar etmek, halkyň abadan durmuşy üçin amatly şertleri döretmek ugrunda uly işler amala aşyryldy. 30 ýylyň içinde özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde ýurdumyzyň döwlet we jemgyýetçilik gurluşy düýpgöter özgerdi.

Gahryman Arkadagymyzyň maýa goýum syýasatynyň işjeň amal edilmegi bilen, ýurdumyzyň tebigy baýlyklaryny we mümkinçiliklerini ulanyp, ösen ulag-logistik düzümli, ýokary öndürijilikli täze pudaklar hem-de senagat kärhanalary döredildi. Türkmenistan özbaşdak ösüş ýolunda halkara syýasatda milli we ählumumy bähbitleri nazara alyp, oňyn Bitaraplyk derejesine esaslanyp hem-de hoşniýetli goňşuçylyk, birek-birege hormat goýmak, adalatlylyk, deňhukuklylyk ýörelgelerine berk eýerýär.

Dünýäde koronawirus ýokanjynyň giňden ýaýramagy döwletleriň ykdysadyýetlerine ýaramaz täsirini ýetirdi. Dowam edýän çylşyrymly maliýe-ykdysady ýagdaýlara garamazdan, ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň durnukly ösmegi üpjün edilýär. Bu bolsa hormatly Prezidentimiziň öňdengörüjilikli syýasaty esasynda ýurdumyzy ösdürmek boýunça kabul edilen maksatnamalaryň we meýilnamalaryň üstünlikli amala aşyrylýandygyny tassyklaýar. Munuň şeýledigini Türkmenistanda jemi içerki önümiň durnukly ösüşiniň üpjün edilýändigi hem görkezýär.

Ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň çäklerinde daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmegiň, eksport harytlarynyň möçberlerini artdyrmagyň, elektron senagaty döretmegiň döwlet maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Önümçilik we durmuş maksatly desgalary elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça toplumlaýyn işler amala aşyrylýar. Ýurdumyzyň sebitlerinde döwrebap gaz turbinaly elektrik stansiýalarydyr geçirijiler, paýlaýjy beketler gurlup ulanylmaga berilýär. Aşgabat şäheriniň, welaýat merkezleriniň, iri şäherleriň we ilatly ýerleriň energiýa üpjünçilik ulgamlary yzygiderli täzelenýär.

Döwletimiziň geografik taýdan amatly ýerleşmegi ýokary depginde ösýän, bäsdeşlige ukyply düzümleri döretmäge giň mümkinçilik berýär. Häzirki döwürde deňiz, halkara awtoulag, demir ýol, howa we turba geçiriji multimodal logistik taslamalar amala aşyrylýar.

Oba hojalygynda hem bazar gatnaşyklaryny ornaşdyrmak maksady bilen, giň gerimli işler alnyp barylýar. Ak bugdaýyň mekany bolan berkarar döwletimizde şu ýyl gallaçy daýhanlarymyz Watana 1 million 400 müň tonnadan gowrak guşgursak däne tabşyrdy. Bu ajaýyp netijeler ýurdumyzyň zähmetsöýer daýhanlarynyň Garaşsyz Watanymyzyň şanly baýramyna mynasyp sowgadydyr.

Içerki bazary özümizde öndürilen önümler bilen doly üpjün etmekde uly işler amala aşyryldy. Munuň üçin ýeralmanyň, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleriniň meýdanlary giňeldilýär. Et-süýt önümleriniň öndürilýän möçberleri artdyrylýar. Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürýän kiçi, orta we iri kärhanalary gurmak boýunça maksatnamalaryň yzygiderli amala aşyrylmagy täze iş orunlarynyň döremegine mümkinçilik berdi.

Bilimiň many-mazmunyny baýlaşdyrmak, hilini ýokarlandyrmak maksady bilen, sanly bilim ulgamy ösdürilýär. Bu ulgama ylmyň iň soňky gazananlary we okatmagyň innowasion usullary giňden ornaşdyrylýar. Garaşsyzlyk ýyllarynda ylym ulgamynda sazlaşykly geçirilýän düýpli özgertmeleriň netijesinde ýurdumyzyň ylmy-barlag institutlarynda, ýokary okuw mekdeplerinde, ylmy-tehnologik, ylmy-kliniki hem-de ylmy-taslama merkezlerinde, tejribe-önümçilik barlaghanalarynda ylma we döredijilige höwesli ýaşlaryň täze nesli kemala gelýär.

Garaşsyz Watanymyzy hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösýän ýurda öwürmek maksady bilen, berk binýatly milli saglygy goraýyş ulgamy yzygiderli kämilleşdirilýär. Dünýäniň ösen döwletleri, iri halkara guramalar bilen alnyp barylýan işjeň hyzmatdaşlyk milli saglygy goraýyş ulgamynyň ösüşine oňyn täsirini ýetirýär. Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň saglygy goraýyş ulgamyny düýpli ösdürmekde we dünýä derejesine çykarmakda «Saglyk» Döwlet maksatnamasy möhüm ähmiýete eýedir. Bu maksatnama raýatlaryň saglygyny berkitmekde, keselleriň öňüni almakda, ynsan ömrüniň dowamlylygyny uzaltmakda esasy ýörelgeleri kesgitleýär. Maksatnamanyň esasynda dünýä ylmynyň we tejribeleriniň biziň şertlerimize laýyk ornaşdyrylmagy, maddy-tehniki üpjünçiligiň kämilleşdirilmegi milli lukmançylygyň esasy aýratynlyklarydyr.

Şeýlelikde, berkarar döwletimizde Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň talaplaryna laýyk gelýän saglygy goraýyş ulgamyny döretmek hem-de kämilleşdirmek işi doly amala aşyryldy. Aýratyn-da, enelerde we çagalarda köp duş gelýän keselleriň, şeýle hem ýokanç keselleriň düýpgöter kemelmegini gazanmak, sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmak, ilaty ýerli ösümliklerden we çig mallardan öndürilýän dermanlar hem-de saglyk maksatly serişdeler bilen üpjün etmek boýunça gowy netijeler gazanyldy. Geçirilen bu işler keselçiligiň derejesiniň peselmegine, howply ýokanç keselleriň düýbünden ýok edilmegine ýardam berdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň 2019-njy ýyldaky mejlisinde Halk Maslahatynyň hukuk ýagdaýyny kämilleşdirmek, şunuň bilen baglylykda, Esasy Kanunymyza üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek boýunça möhüm özgertmelere badalga berildi. Halkara tejribe we jemgyýetimizde gazanylan üstünlikler nazara alnyp geçirilýän konstitusion özgertmeler ýurdumyzda demokratik kadalary dabaralandyrdy.

Döwlet häkimiýetiniň aýratyn şahasy hökmünde Parlament ýurduň syýasy, ykdysady we jemgyýetçilik durmuşynda halk demokratiýasyny berkarar etmegiň aýrylmaz guralydyr. Sebäbi dünýäniň çalt ählumumylaşýan häzirki şertlerinde Garaşsyz döwletimiziň halkara tejribä daýanýan kanunçykaryjylyk işi kämilleşýär we özgerýär. Milli parlamentimiziň hil taýdan täze, iki palataly gurluşynyň döredilmegi bolsa Garaşsyz ýurdumyzy mundan beýläk-de ösdürmegiň hukuk binýadyny berkitmek we döwlet häkimiýet edarasynyň işiniň netijeli bolmagyny ýokarlandyrmak üçin oňaýly şertleri döredýär.

Başymyzyň täji bolan Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygy biziň her birimiziň geljegimize ynam-umyt, ömrümize many berýär.

Annamuhammet SARJAÝEW,

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Durmuş syýasaty baradaky komitetiniň başlygy.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/41257

23.09.2021
Ga­raş­syz ösüş ýyl­la­ryn­da ga­za­ny­lan­lar we müm­kin­çi­lik­ler

no­bat­da­ky göz­den ge­çi­ri­liş­de aý­dyň şöh­le­lenýär

Düýn paý­tag­ty­myz­da­ky Söw­da-se­na­gat eda­ra­syn­da mil­li se­ne­na­ma­my­za la­ýyk­lyk­da giň­den bel­le­nil­ýän naý­ba­şy baý­ram — mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň şan­ly 30 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li açy­lan ser­gi ga­raş­syz ösü­şiň ýo­ly bi­len ynam­ly öňe bar­ýan Türk­me­nis­ta­nyň äh­li ugur­lar­da ýe­ten be­lent sep­git­le­ri­ni kö­pö­wüş­gin­li­li­gi bi­len açyp gör­kez­ýär. No­bat­da­ky göz­den ge­çi­ri­liş hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ber­ka­rar Wa­ta­ny­my­zy dün­ýä­niň kuw­wat­ly döw­let­le­ri­niň bi­ri­ne öwür­mek bo­ýun­ça sy­ýa­sa­ty­nyň bar­ha ro­waç­lyk­la­ra bes­len­ýän­di­gi­niň aý­dyň be­ýa­ny­na öw­rül­di.

Biz ser­gä gat­na­şyp, öz önüm­le­ri­dir hyz­mat­la­ry­ny hö­dür­län il­deş­le­ri­mi­ziň kä­bi­ri bi­len söh­bet­deş bo­lup, ola­ryň gür­rüň­le­ri­ni ýaz­ga ge­çir­dik.

Be­genç NU­RY­ÝEW,
Türk­me­nis­ta­nyň Gur­lu­şyk we bi­na­gär­lik mi­nistr­li­gi­niň «Türk­men­döw­let­tas­la­ma» baş döw­let tas­la­ma bir­le­şi­gi­niň in­že­ne­ri:

— Mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň şan­ly 30 ýyl­ly­gy­nyň öňü­sy­ra­syn­da Söw­da-se­na­gat eda­ra­syn­da ýaý­baň­lan­dy­ry­lan ser­gi ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­tin­de ga­za­ny­lan üs­tün­lik­le­ri, ýe­ti­len sep­git­le­ri giň­den açyp gör­kez­di. Bu ýer­de döw­let eda­ra­la­ry­dyr hu­su­sy kär­ha­na­la­ryň on­lar­ça­sy­nyň, şol san­da Türk­me­nis­ta­nyň Gur­lu­şyk we bi­na­gär­lik mi­nistr­li­gi­niň hem di­war­ly­gy bar. Biz mi­nistr­lik ta­ra­pyn­dan gur­lu­şyk ul­ga­my bo­ýun­ça hö­dür­len­ýän hyz­mat­la­ry hal­ka ýe­tir­mä­ge ça­lyş­dyk. Önüm­çi­lik kär­ha­na­la­ry­nyň, ýa­şa­ýyş jaý­la­ry­nyň, bi­na­la­ryň­dyr des­ga­la­ryň tas­la­ma-çyk­da­jy res­mi­na­ma­la­ry­ny düz­mek we şä­her­le­riň, şä­her­çe­le­riň, oba­la­ryň­dyr ilat­ly no­kat­la­ryň Baş me­ýil­na­ma­la­ry­ny iş­läp taý­ýar­la­mak mi­nistr­li­giň ama­la aşyr­ýan hyz­mat­la­ry­nyň esa­sy­la­ry­nyň bi­ri­dir. Şun­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň gat­naş­ma­gyn­da paý­tag­ty­my­zyň de­mir­ga­zyk kün­je­gin­de düý­bi tu­tu­lan «Aş­ga­bat-si­ti» ýa­şa­ýyş top­lu­my­ny aý­ra­tyn nyg­ta­mak ge­rek.

«Şä­her için­dä­ki şä­her» ýö­rel­ge­si esa­syn­da gu­rul­jak bu iri top­lum des­ga­la­ryň 240-dan gow­ra­gy­ny öz içi­ne al­mak bi­len, ýa­şa­mak we oňaý­ly dynç al­mak üçin äh­li amat­lyk­la­r üp­jün edi­len şä­her dü­zü­mi­ni eme­le ge­ti­rer. Bu ýer­de Aş­ga­ba­dy ös­dür­me­giň 16-njy tap­gy­ryn­da­ky bi­na­la­ryň bi­rin­ji ga­tyn­da sy­nag hök­mün­de or­naş­dy­ry­lan «akyl­ly» öý tas­la­ma­sy, sö­züň do­ly ma­ny­syn­da, iş ýü­zün­de ama­la aşy­ry­lar. «Aş­ga­bat-si­ti­de» bi­na edil­jek 12 — 35 gat­ly ýa­şa­ýyş jaý­la­ry gat­la­ry­nyň gur­lu­şy we me­ýil­leş­di­ri­li­şi bo­ýun­ça bi­ri-bi­rin­den ta­pa­wut­lanar. Şeý­le-de 35 gat­ly ýa­şa­ýyş jaý­la­ry­nyň ýur­du­my­zyň ta­ry­hyn­da il­kin­ji ge­zek şu top­lum­da gu­rul­ma­gy me­ýil­leş­di­ril­ýär. Öý­le­riň amat­ly­lyk de­re­je­si bol­sa ýa­şa­ýyş we kö­mek­çi otag­la­ry­nyň gi­ňel­di­len meý­da­ny, olar­da ýer­leş­di­ri­len «akyl­ly» en­jam­lar bi­len hä­si­ýet­len­di­ril­ýär. «Akyl­ly» öý ul­ga­my, öz ge­ze­gin­de, ýa­şaý­jy­la­ryň howp­suz­ly­gy­nyň ýo­ka­ry hi­li­ni üp­jün ed­ýär.

Ýe­ri ge­len­de bel­le­sek, «Aş­ga­bat-si­ti­niň» gu­rul­jak 744 gek­tar ýer bö­le­gi geo­lo­gik, seýs­mik ýag­daý­la­ra dur­nuk­ly­ly­gy, ýe­ras­ty suw­la­ryň de­re­je­si hem-de ho­wa şert­le­ri bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Onuň çä­gin­de bi­na edil­jek des­ga­la­ryň bel­li bir bö­lek­le­rin­de Gün şöh­le­si­ni ener­gi­ýa öwür­ýän en­jam­la­ryň, mer­kez­leş­di­ri­len ýy­la­dyş hem-de so­wa­dyş ul­gam­la­ry­nyň ener­gi­ýa tyg­şyt­laý­jy gör­nüş­le­ri­niň ula­nyl­ma­gy bu tas­la­ma­nyň esa­sy aý­ra­tyn­lyk­la­ry­nyň biridir. Biz be­ýik Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň şan­ly 30 ýyl­ly­gy bel­le­nil­ýän ýyl­da Aş­ga­bat şä­he­ri­niň esas­lan­dy­ryl­ma­gy­nyň 140 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li düý­bi tu­tu­lan «Aş­ga­bat-si­ti» ýa­şa­ýyş top­lu­my­nyň ga­raş­syz ösü­şiň ýyl­la­ry için­de ýur­du­myz­da ama­la aşy­ry­lan iň iri gur­lu­şyk­la­ryň ha­ta­ryn­da my­na­syp orun al­jak­dy­gy­na tüýs ýü­rek­den ynan­ýa­rys.

Gu­wanç RE­JE­PA­LY­ÝEW,
Türk­me­nis­ta­nyň Dok­ma se­na­ga­ty mi­nistr­li­gi­niň Gök­de­pe­dä­ki A.Ny­ýa­zow adyn­da­ky dok­ma top­lu­my­nyň direktorynyň önüm­çi­lik bo­ýun­ça orun­ba­sa­ry:

— Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ry için­de dok­ma se­na­ga­ty Türk­me­nis­ta­nyň se­na­gat taý­dan ösü­şi­ni iler­let­mä­ge my­na­syp go­şant goş­ýan pu­dak­la­ryň ha­ta­ryn­da my­na­syp orun al­dy. Dün­ýä tej­ri­be­sin­den gör­nü­şi ýa­ly, ba­zar yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni ös­dür­me­giň esa­sy ze­rur­lyk­la­ry­nyň bi­ri da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän önüm­le­riň or­nu­ny tut­ýan ha­ryt­la­ry ön­dür­mekden hem-de mil­li önüm­le­riň hal­ka­ra ba­zar­la­ra ibe­ril­ýän möç­be­ri­ni art­dyr­mak­dan yba­rat­dyr. Bu ba­bat­da ýur­du­my­zyň dok­ma pu­da­gy bo­ýun­ça gu­wan­dy­ry­jy ne­ti­je­ler ga­za­nyl­ýar. «Türk­me­nis­tan­da ön­dü­ril­di» ýaz­gy­ly dok­ma önüm­le­ri­miz bu gün dün­ýä­niň çar kün­je­gin­de uly is­leg­den peý­da­lan­ýar.

Bi­ziň dok­ma top­lu­my­myz­da «Ga­la» ha­ryt ny­şan­ly aý­ry-aý­ry möw­süm­le­re ni­ýet­le­nen dür­li gör­nüş­li sport egin-eşik­le­ri, ça­ga­lar hem-de uly ýaş­ly adam­lar üçin üst­ki egin­baş­lar, gi­je­lik pen­jek-ba­lak­lar taý­ýar­la­nyp, aly­jy­la­ra hö­dür­len­ýär. Olar, esa­san, 100 gö­te­rim pag­ta­dan hem-de po­lies­ter bi­len pag­ta­nyň ga­ry­şyk gör­nü­şin­den ti­ki­lip, ýo­ka­ry hil de­re­je­si, dur­nuk­ly­ly­gy bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Müş­de­ri­ler önüm­le­ri­mi­ziň iki gör­nü­şi­ne-de uly is­leg bil­dir­ýär­ler. Ola­ryň ag­la­ba­sy eko­lo­gik taý­dan aras­sa­ly­gy, ýa­kym­ly­ly­gy üçin pag­ta egin­baş­la­ry­ saý­la­sa, suw ge­çir­mez­lik, da­şar­ky tä­sir­le­re dur­nuk­ly­lyk ýa­ly hä­si­ýet­le­ri üçin köp­ler dü­zü­min­de po­lies­ter bo­lan egin-eşik­le­re aý­ra­tyn is­leg bil­dir­ýär­ler. Şeý­le-de ga­ry­şyk gör­nüş­li dok­ma önüm­le­ri­miz uzak wagt­lap sak­lan­ma­ga ukyp­ly­ly­gy, el­ýe­ter­li ba­ha­sy bi­len aly­jy­la­ryň ün­sü­ni çek­ýär.

Hä­zir­ki wagt­da «Ga­la» ha­ryt ny­şan­ly önüm­le­ri­miz Aş­ga­bat şä­he­rin­de ýer­leş­ýän dü­kan­la­ry­my­zyň 3-si hem-de we­la­ýat­lar­da­ky söw­da no­kat­la­ry­myz ar­ka­ly köp­çü­li­ge ýe­ti­ril­ýär. Ýur­du­myz­da on­laýn söw­da­ny ös­dür­mek ba­bat­da dö­re­dil­ýän müm­kin­çi­lik­ler­den peý­da­la­nyp, ha­ryt­la­ry­my­zy ga­la.com.tm in­ter­net saý­ty bo­ýun­ça hem sa­tu­wa çy­kar­ýa­rys. Müş­de­ri­le­ri­miz bu saýt ar­ka­ly di­ňe bir elekt­ron söw­da­la­ry ama­la aşyr­mak bi­len çäk­len­män, on­laýn plat­for­ma­da hö­dür­len­ýän hyz­mat­la­ryň dür­li gör­nüş­le­rin­den peý­da­la­nyp bil­ýär­ler, ak­si­ýa­lar­dyr ar­zan­la­şyk­lar bi­len des­sin ta­nyş­ma­ga müm­kin­çi­lik al­ýar­lar. Ha­sap­la­şyk­la­ry ge­çir­mek üçin tö­leg­le­riň nagt we nagt däl gör­nü­şi­niň el­ýe­ter­li edil­me­gi bol­sa aly­jy­lar üçin dö­re­di­len amat­lyk­la­ryň esa­sy­la­ry­nyň bi­ri­dir.

Ars­lan ATA­ÝEW,
«Aý­dyň gi­je­ler» ho­ja­lyk jem­gy­ýe­ti­niň söw­da we mar­ke­ting bö­lü­mi­niň hü­när­me­ni:

— «Aý­dyň gi­je­ler» ho­ja­lyk jem­gy­ýe­ti 2016-njy ýyl­dan 3 — 96 watt ara­ly­gyn­da ener­gi­ýa tyg­şyt­laý­jy LED lam­pa­la­ry, petik lam­pa­la­ry­ny­dyr ýol ýag­ty­lan­dy­ry­jy çy­ra­la­ry ön­dür­mä­ge baş­la­dy. 2018-nji ýyl­da ça­ga­lar üçin öw­re­di­ji komp­ýu­ter­le­riň önüm­çi­li­gi ýo­la goý­lup, soň­lu­gy bi­len kär­ha­na­myz mek­dep okuw­çy­la­ry­dyr uly ýaş­ly adam­la­ra ni­ýet­le­nen net­buk we nout­buk komp­ýu­ter­le­ri­ni ön­dür­mä­ge gi­riş­di. 2020-nji ýyl­dan bä­ri biz smart te­le­wi­zor­la­ryň dür­li gör­nüş­le­ri­ni hal­ka hö­dür­le­ýä­ris, ola­ryň je­mi 4 nus­ga­sy bo­lup, 32, 42, 55, 65 dýuým öl­çeg­li te­le­wi­zor­la­ry­myz di­ňe bir ek­ra­ny­nyň ulu­ly­gy däl, eý­sem, gör­ke­ziş du­ru­ly­gy bo­ýun­ça hem ýo­ka­ry hil­li­li­gi bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Me­se­lem, «Ze­min», «Älem» at­ly 55, 65 dýuým­ly, 4K for­mat­da­ky te­le­wi­zor­la­ryň du­ru­ly­gy ada­ty ada­myň gö­zü­niň gör­ýän dur­uly­gyn­dan 4 es­se ýo­ka­ry­dyr. 32, 42 dýuým­ly «Tol­kun» at­ly te­le­wi­zor­lar bol­sa Full HD for­mat­da bo­lup, olar ada­myň gö­zü­niň gör­ýän du­ru­ly­gy­nyň 2 es­se ýo­kar­lan­dy­ry­lan gör­nü­şin­de­dir.

Hä­zir­ki wagt­da «Aý­dyň gi­je­ler» ta­ra­pyn­dan ön­dü­ril­ýän elekt­ron se­na­gat önüm­le­ri­niň ha­ta­ryn­da «Şow­ly» ha­ryt ny­şan­ly mo­nob­lok komp­ýu­ter­le­r, «Kör­pe» yk­jam te­le­fon­la­ry, «Mil­li» smart te­le­fon­la­r hem bar. Mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň şan­ly 30 ýyl­lyk ýu­bi­le­ýi we ho­ja­lyk jem­gy­ýe­ti­mi­ziň esas­lan­dy­ryl­ma­gy­nyň 5 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li şu ýyl iTab plan­şet­le­ri­niň önüm­çi­li­gi­ni-de ýo­la goý­duk.

Kär­ha­na­myz in­di di­ňe bir önüm ön­dür­mek bi­len çäk­len­män, eý­sem, bu ýer­de ön­dü­ril­ýän komp­ýu­ter­le­re, te­le­fon­la­ra hem-de te­le­wi­zor­la­ra ni­ýet­le­nen prog­ram­ma­la­ry iş­läp taý­ýar­la­mak, ola­ry ýaz­mak we web-saýt­la­ry dö­ret­mek bo­ýun­ça In­for­ma­si­ýa-teh­no­lo­gi­ýa mer­ke­zi­ni hem aç­dy. Mu­nuň özi teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň dür­li gör­nüş­le­ri­ne de­giş­li prog­ram­mir­le­me iş­le­ri­ni alyp bar­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär.

Sy­lap HAN­KU­LY­ÝEW,
«Mi­we­li ül­ke» hu­su­sy kär­ha­na­sy­nyň di­rek­to­ry­nyň orun­ba­sa­ry:

— 2016-njy ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan «Mi­we­li ül­ke» hu­su­sy kär­ha­na­sy in­di 5 ýyl­dan gow­rak wagt bä­ri ýur­du­my­zyň ba­zar­la­ry­ny ýo­ka­ry hil­li mi­we we gök-bak­ja önüm­le­ri bi­len üp­jün et­mek bo­ýun­ça üs­tün­lik­li iş alyp bar­ýar. Biz gü­neş­li ül­kä­miz­de ha­sy­lyň ýe­tiş­ýän döw­ri daý­han­lar­dan dür­li gör­nüş­li önüm­le­ri sa­tyn alyp, ola­ry aras­sa­la­mak, sort­la­mak we döw­re­bap gap­la­ra gap­la­mak iş­le­ri­ni ge­çi­rip, içer­ki ba­zar­la­ra ugradýarys. Önüm­le­riň bel­li bir muk­da­ry so­wa­dy­jy am­mar­lar top­lu­myn­da uzak möh­let­le­ýin sak­la­mak üçin ýer­leş­di­ril­ýär. Bu bol­sa ak ba­zar­la­ry­myz­da ýy­lyň äh­li pas­lyn­da ter mi­we we gök-bak­ja önüm­le­ri­niň bol­çu­ly­gy­ny dö­ret­mä­ge ýar­dam ed­ýär.

Hä­zir­ki wagt­da kär­ha­na­my­zyň 2 müň ton­na­lyk so­wa­dy­jy am­ma­ry bar, şeý­le-de Ma­ry şä­he­rin­de 10 müň 212 ton­na gök-bak­ja önüm­le­ri­ni sak­la­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýän tä­ze so­wa­dy­jy am­ma­ryň gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýar. Biz onuň gur­lu­şy­gy­ny gel­jek ýy­lyň maý aýyn­da ta­mam­la­ma­gy me­ýil­leş­dir­ýä­ris. Ge­çen ýy­lyň few­ra­lyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň de­giş­li Ka­ra­ry bi­len, «Mi­we­li ül­ke» hu­su­sy kär­ha­na­sy­na Ma­ry we­la­ýa­ty­nyň We­kil­ba­zar et­ra­by­nyň «Türk­me­nis­tan» daý­han bir­le­şi­gi­niň çä­gin­de ýy­la­dyş­ha­na top­lu­my üçin 50 gek­tar ýer bö­lü­nip be­ril­di. Onuň 47 gek­ta­ry­nda ba­nan, 3 gek­tar meý­da­nyn­da bol­sa pyr­ty­kal ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Tä­ze ýy­la­dyş­ha­na­nyň ýyl­lyk kuw­wa­ty 4 müň ton­na ba­nan, 200 ton­na pyr­ty­kal ha­sy­ly­ny al­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär. On­da ýy­la­dyş, ho­wa saz­la­ýyş we su­wa­ryş ul­gam­la­ry dün­ýä­niň iň öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry bi­len en­jam­laş­dy­ry­lyp, ekiş­den baş­lap, gap­la­ma­ga çen­li äh­li iş­ler aw­to­ma­tik usul­da ama­la aşy­ry­lar. Biz Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň çöz­gü­di bi­len bö­lü­nip ber­len ýer­de gu­rul­jak tä­ze ýy­la­dyş­ha­na­nyň gur­lu­şy­gy­nyň üs­tün­lik­li ta­mam­la­nyp, on­dan il­deş­le­ri­mi­ziň döw­let­li sa­çak­la­ry­ny be­ze­jek ýo­ka­ry hil­li sit­rus önüm­le­ri­niň bol ha­sy­ly­ny al­jak­dy­gy­my­za uly ynam bil­dir­ýä­ris.

Ýaz­ga ge­çi­ren­ler Aý­gül RA­HY­MO­WA, Şa­my­rat MU­HAM­MET­GUR­BA­NOW.

«Türk­me­nis­tan». Surata düşürenler Ilaman ÇÜRIÝEW, Hasan MAGADOW.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/41145

22.09.2021
Beg türkmeniň Watanynda toý bu gün

MYNASYP


Beg türkmeniň Watanynda toý bu gün,
Gözel ilim toýlaryna mynasyp!
Ýaş döwletim özbaşyna boý bu gün —
Gorkut ataň boýlaryna mynasyp!


Täze müňýyllyga bat alan türkmen,
Özüni syladyp, at alan türkmen,
Azyndan bäş asyr ýigdelen türkmen
Belent başly Baýdagyna mynasyp!


Bagtymyz doludyr — gowuz däl, gowuz,
Goňşy goňşusyna dadyrar owuz,
Dünýäni aňk edip birleşen oguz
Toýlaryna-baýramyna mynasyp!


Biziň iliň danalygy ezeldir,
Toýlarynda şirin-nabat ezendir,
Üzümiň suwuna meňzeş gözeller
Süýt kölüniň gaýmagyna mynasyp!


Türkmen begdir, uzap barýar hatary,
Arkadagy bilen güllär Watany,
Onuň kimdigini aýdar bedewi,
Bedewleri aýlawyna mynasyp!


Garaşsyzlyk toýy bagt bolup gelen,
Dokuzlar düzüwdir — ýüz-gözler gülen,
Yranmaz binýady ojagy bolan
Bu türkmenim öýlerine mynasyp!


OGULLYK AÝDYMY


Dünýe dursun, sen dur, yranmaz bolup,
Janym Türkmenistan, ýollaryň aýdyň!
Gyrata atardyň erenler bolup,
Janym Türkmenistan, ýollaryň aýdyň!


Saňa pygamberiň tugy ýetipdir,
Gözüň hem ýüregiň ýagy ýetipdir,
Yşka ýakyn Gülşen dagy ýetipdir,
Janym Türkmenistan, ýollaryň aýdyň!


Arka diräp ýedi arşa galmyşam,
Perde-perde açylmyşam, gülmüşem,
Seniň barlygyňda bagtly bolmuşam,
Janym Türkmenistan, ýollaryň aýdyň!


Gijeleriň, gündizleriň aýdymdyr,
Han Saýadyň, kenizleriň aýdymdyr,
Gurbannazar Ezizleriň aýdymdyr,
Janym Türkmenistan, ýollaryň aýdyň!


Kämillikden kämil owaz alar men,
Dürler saçyp duran döwet galam men,
Öz ilimiň gursagyndan bolar men,
Janym Türkmenistan, ýollaryň aýdyň!


Dogaýy-dogaýy kelamlaryň bar,
Mekge menzilinde halallaryň bar,
Eý, çörekli ilim, dowamlaryň bar,
Janym Türkmenistan, ýollaryň aýdyň!


BIZIŇ ILLER


Ýüzün ýaza tutan daglar gümmürdär,
Oň ýüregniň joşy däli sillerdir.
Ýagarman bulutlar esräp-lummurdar,
Bu biziň illerdir, biziň illerdir!


Ýyldyrym başyny daşlara urar,
Bulutlar maý bilen bir oýun gurar,
Arkaçda ak sähra gül açar durar,
Bu biziň illerdir, biziň illerdir!


Depesinde Humaý guşy aýlanar,
Dolanar Bagdada giden durnalar,
Allanyň aýdymyn aýdar çabgalar,
Bu biziň illerdir, biziň illerdir!


Pederler dowamdyr ogullarynda,
Är ýüki ärleriň eginlerinde,
Ata ýurda wepa göwünlerinde,
Bu biziň illerdir, biziň illerdir!


Gadymy oguzyň ýüzi Haýyrdyr,
Daglary — dag, baýyrlary — baýyrdyr,
Onuň balalarnyň kalby şygyrdyr,
Bu biziň illerdir, biziň illerdir!


Ýyldyzlar dogular, ýyldyzlar süýner,
Heňňamlar aýlanar, döwranlar döner,
Söýünhanda diňe ýagşylyk galar,
Bu biziň illerdir, biziň illerdir!


* * *


Binýat arassa bolmaly ―—
Şeýle diýipdir bu türkmen.
Zürýat arassa bolmaly ―—
Şeýle diýipdir bu türkmen.

Arassa bolmaly ýollar,
Köňül arassa bolmaly.
Arassa bolmaly päller,
Maňyz arassa bolmaly.

Topragyň goýnuna düşýän
Däne arassa bolmaly.
Pelegiň oýnuna düşýän
Nama arassa bolmaly.

Durnany gondurjak bolsa,
Heňler arassa bolmaly.
Gyzlary ýandyrjak bolsa,
Demler arassa bolmaly.

Aý yşkynda göçjek bolsa,
Mermer arassa bolmaly.
Asyra ses goşjak bolsa,
Sözler arassa bolmaly.

TOÝ GOŞGUSY

Ýagşy günler ýagşylyga ýetirsin,
Süýjülikde nabat-halwadan boluň!
Duzuňyz zor bolsun Ýeriň ýüzünde,
Türkmeniň tugy deý owadan boluň!

Ogul bilen arkalydyr ojaklar,
Gulpaklyja gyzlar bilen baý boluň!
Bir-birege aýna boluň dünýäde,
Halallykda bir-birege taý boluň!

Myrat tapyň myrat tapan ýurdumda,
Ýyllar ömrüňizi bezesin gitsin!
Türkmeniň döwleti yranmaz bolsun,
Türkmeniň hatary uzasyn gitsin!

Sowulmasyn, sowulmasyn döwranlar,
Tylla şaýyň gymmatyndan boluň siz!
Owadan ýaşaň siz, owadan garraň —
Söýünhanyň ymmatyndan boluň siz!

Baýram JÜTDIÝEW,

Türkmenistanyň halk ýazyjysy.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/41144

22.09.2021
Milli ruhuň ganaty

Garaşsyzlyk baýramy — halkymyzyň baş baýramy, il-ýurduň mizemez bagtynyň, ganatlanan ruhubelentliginiň güwäsi. Halkymyz tirkeşip barýan ýyllaryň üç onlugyndan bäri bu baýramy yzygiderli belleýär. Onuň «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyndaky garşy alnyşy öňkülerden has ýakymly. Munuň özi ýurt Garaşsyzlygyna eýe bolanymyza 30 ýylyň dolýandygy bilen baglanyşyklydyr. 1991-nji ýylda Türkmenistanyň Garaşsyzlygy dünýä bileleşigi tarapyndan ykrar edilenden soňra, ata Watanymyzyň jemgyýetçilik-syýasy durmuşynda düýpli özgertmelere badalga berildi. Garaşsyzlyk we Garaşsyz Watanymyz hakynda söz açylanda, «sarsmaz, mizemez döwlet» diýen düşünjeler kalbyňa dolýar. Çünki eziz Watanymyzyň sarsmazlygyna, mizemezligine biziň ynanjymyz kuwwatly daglar kimin berk, ummanlar ýaly çuň, ýaşaýşyň özi ýaly baky. Bu Watanda 30 ýylyň içinde asyrlarboýy gazanylmadyk üstünliklere, ýetilmedik sepgitlere ýetildi. Şol ýyllarda hasyl bolan döwlet berkararlygymyz bolsa il bagtyýarlygynyň binýadyny döretdi. Erkana ýaşaýşyň gujagynda baş baýramymyzy garşy alýan günlerimizde bu bagtyýarlyk barada söz açmak, ýüregiňdäki buýsanjy paýlaşmak — uly bagt. Munda ýurt Garaşsyzlygymyzyň eçilen ruhy erkinliginiň, milli mertebesiniň we adalatly ýollarynyň çensiz ýakymy bar.

Ruhy erkinlik — Garaşsyz döwlet bolanymyzdan soň türkmen dünýäsine aralaşan ilkinji ýakym. Herekete, joşgunly işlere, täze başlangyçlara badalga berilmezden owal sere belentlik, göwrä kuwwat, maksatlara aýdyňlyk, gadamlara bat beren ýakym. Aslynda, asly halal türkmen halkymyzyň ruhy ahwalynda uly güýç, synmaz erk bar. Magtymguly atamyzyň: «Çoh garaşdyk, ajap eýýam gelmedi», «Berkarar döwlet islärin» diýen setirleri hem, bir tarapdan, öz döwrüniň ruhy çelgisinden habar berse, ikinji tarapdan synmadyk umytdan, gowşamadyk maksatdan söz açýar. Eliňde-erkiňde, öýüňde-iliňde bar bolan barlygyňa özüň eýedigiňe ynamyň ýok ýerinde-de milletimiz sussupeslige ýan bermändir. Ýurt Garaşsyzlygymyz milletimizi özerkli ýaşaýşa, döwletli döwranlara ýetirdi. Belent umyt-arzuwly, aýdyň maksatly zamananyň altyn gapylaryny açdy. Bizi beýik Pyragynyň türkmen döwletliligi barada eden uly arzuwlarynyň wysalyna eýe etdi.

Mukaddes Garaşsyzlyk merdana Oguz nesilleriniň milli ruhunyň galkynmagyna, jebisliginiň pugtalanmagyna ýol açyp, türkmen aňyýetinde we tejribesinde milli baýlyklary özerkli döwletimiziň we halkymyzyň, bagtyýar geljegimiziň bähbitlerine peýdalanmagy nazarlaýan öňdebaryjy garaýşy emele getirdi. Tymsalda aýdylyşyna görä, bir danadan «Beýik işler nädip döreýär?» diýip soranlarynda, dana kişi: «Belent ruh bilen!» diýip jogap berenmiş. Görnüşi ýaly, ruhy ahwal kiçi-girim zat däl. Ynsanyň zandynda bar bolan ähli gowy häsiýetleri, elinden gelýän iň ýagşy amallary ruhubelentlik bilen sazlaşanda, gudrat döreýär. Şu jähetden, Garaşsyzlyk milletimiziň synmaz ruhuny ganatlandyrdy diýmegimize doly esas bar. Ýaşaýyş ýolunda, durmuş ýörelgesinde pähim-paýhas ýerlän agzybir halkymyz bu gün mukaddes Garaşsyzlygymyzyň gadyryny arzylap, parasatly döwlet Baştutanymyz bilen şan-şöhratly hem ýeňişli menzilleri geçýär.

Hormatly Prezidentimiz «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» diýen kitabynda: «Iň gymmatly miras terbiýedir, terbiýäniň özeni bolsa ylym-bilimdir» diýip, bu dürdäne jümläniň üsti bilen ýaş nesliň aňyna guýulýan, ruhuny baýlaşdyrýan bilim-terbiýäniň gadyr-gymmadynyň näderejede arzylydygyny beýan edýär. Milli Liderimiz nesilleriň ruhy güýjüni kuwwatlandyrýan we uly ösüşleriň badalgasy bolan şol gymmatly mirasyň mydama öň hatarda bolmagy ugrunda uly tagallalary durmuşa geçirýär. Döwlet Baştutanymyzyň ýurdumyzyň taryhy, ýaş nesliň mukaddes borçlary hem-de wezipeleri barada geçen umumy sapagynda bu aýdýanlarymyz doly şöhlelendi. Hormatly Prezidentimiz bu taryhy sapagynda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň gazananlary barada söz açmak bilen: «Türkmenistanyň iň täze taryhyna şöhratly sahypalary ýazdyk» diýip belledi. Bu sözde hakykatyň aýdyň keşbini şöhlelendirýän çuň many bar.

Garaşsyzlyk ýyllarynda ýurdumyzyň syýasy, ykdysady, jemgyýetçilik-medeni ulgamlarynyň her birinde guwandyryjy üstünlikler gazanylyp, döwlet gurluşyny berkitmekde, halkyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmakda we halkara giňişlikdäki abraýyny ýokarlandyrmakda uly öňegidişlikler gazanyldy. Bu gün güneşli Diýaryň ähli ýerinde mukaddes Garaşsyzlygyň gadyr-gymmatyny dabaralandyrýan netijeli işler, taryhy özgertmeler batly depgin bilen dowam edýär. Şu we ähli beýleki öňegidişlikleriň hatary täze türkmen taryhyna belentlik hem bezeg berýär.

Türkmen halky owaldan ahyra gowy zadyň gadyryny bilýän we gowulyklary mydama goldaýan halk. Bu mertebeli ýörelgä eýerip, Garaşsyzlyk ýyllarynda halkymyz hormatly Prezidentimiziň daşynda berk jebisleşdi we ähli başlangyçlaryny tüýs ýürekden goldady. Gahryman Arkadagymyz sanlyja ýylyň içinde Garaşsyz ýurdumyzy, merdana halkymyzy ösüşleriň belentligine çykardy. Ýurduň paýtagty, ähli etrap-şäherleri tanalmaz derejede özgerdi. Halkyň, şol sanda ýaş nesilleriň ylym-bilimlilik, aň-düşünjelilik, hünärdir bilermenlik babatdaky derejeleri has-da öňe ilerledi. Berkarar ýurdumyzda gurulýan döwrebap türkmen obalarydyr şäherleriniň sany barha artyp, olaryň binagärlik keşbi döwrümiziň ajaýyp ösüşleri bilen berk sazlaşyp, köpleriň ünsüni özüne çekýär.

Garaşsyzlygyň, erkinligiň, ene topragyň astyndaky, üstündäki tükenmez milli baýlyklaryň hakyky eýesi bolmagyň neneňsi uly mertebedigini taryh subut etdi. Eziz Watanymyzyň deňsiz-taýsyz ösüşlere, belent sepgitlere beslenip, dünýäniň iň öňdebaryjy döwletleriniň hataryna goşulmagy Garaşsyzlygyň ajaýyp miweleriniň iň datlysydyr. Hormatly Prezidentimiziň halkymyza peşgeş eden Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň gadyry dünýe baýlyklaryndan zyýada. Hormatly Prezidentimiz: «Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzda döwletiň we her bir adamyň, bütin halkyň hem-de jemgyýetiň öňünde bir maksat — ata Watanymyzyň gülläp ösmegini, mähriban halkymyzyň abadan we bagtyýar durmuşda ýaşamagyny üpjün etmek wezipesi durýar» diýip belleýär. Şu maksat bilen hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän aýdyň maksatnamalary guwandyryjy netijeleri berip, il-halky diýseň buýsandyrýar.

Diňe parahat ýurtda, il agzybirligi bilen uly ösüşleri gazanyp, belent sepgitlere ýetip bolýandygyna bu gün halkymyz öz durmuşynda göz ýetirdi. Hormatly Prezidentimiziň döwlet syýasatynyň haýsy bir ugruna nazar aýlasak-da, halkymyz üçin bähbitli maksada — il-ýurt abadançylygyny pugtalandyrmaga, jemgyýet jebisligini üpjün etmäge gönükdirilen netijeler ör-boýuna galýar. Berkarar Watanymyz demokratik, hukuk we dünýewi döwlet bolmak bilen, Garaşsyzlyk ýyllary içinde durnukly ösüşleri, ýurt abadançylygyny hem-de jemgyýet jebisligini üpjün etdi. Ýurdumyz parahatçylygy goldaýan döwlet hökmünde uly abraý gazandy. Örän möhüm syýasy, ykdysady we ekologiýa başlangyçlaryny öňe sürmek bilen, halkara giňişliginde doly ykrar edildi.

Binýady berkden bolan eziz Watanymyzyň milli Garaşsyzlygy halkymyzy baky bagta eýe etdi. Hut şonuň üçin-de halkymyz şanly Garaşsyzlyk baýramyna berkararlygyň we bagtyýarlygyň mukaddes baýramy hökmünde aýratyn sarpa goýýar. Agzybir halkymyz bu ýyl Garaşsyzlyk baýramyny öňkülerden has joşgunly, galkynan ruhubelentlik bilen garşy alýar. Bu senäniň hormatyna guralýan dabaralar halkymyzyň asylly däp-dessurlary, asyrlaryň dowamynda döreden ruhy gymmatlyklary we aýdyň maksatly ruhubelentlik ýörelgeleri bilen utgaşýar.

Toý saçaklarymyzy öz ýurdumyzda öndürilýän ýokary hilli, ekologiýa taýdan arassa, dürli nygmatlar bezeýär. Ýurdumyzyň çar künjeginde Garaşsyz Watanymyzyň abraý-mertebesini has-da ösdürmäge we dünýäde şöhratlandyrmaga gönükdirilen tagallalar joş urýar. Bir söz bilen aýdanymyzda, ykbaly çüwen türkmeniň garşylaýan şanly Garaşsyzlyk baýramynyň tutumy hem edil onuň ýiti pähim-paýhasy kimin dünýä dolýar. Toýlary toýa ulaşýan asuda we parahat Watanymyzda ýaşaýan, işleýän we döredýän türkmenistanlylar bolan biz, şu bagtyýar döwrany bagyş eden Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden alkyş aýdýarys. Goý, Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak, belent başy aman bolsun!

Gülsere JUMAÝEWA,

žurnalist.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/41126

22.09.2021
Garaşsyzlyk we halkara hyzmatdaşlyk

Dünýä jemgyýetçiligi Türkmenistanyň daşary syýasatyna ýokary baha berýär. Syzgyrlyk, ählumumy syýasy we ykdysady meýilleriň manysyna çuňňur aralaşmak, öňdengörüjilik we pragmatizm, häzirki dünýäniň çylşyrymly wakalarynda anyk we dogruçyl pozisiýany eýelemek halkara gatnaşyklarda Türkmenistanyň alyp barýan strategik ugrudyr. Ýurdumyz halkara meýdançada has açyk, has işjeň, onuň daşary syýasat ugry bolsa has maksada okgunly we netijeli häsiýete eýe boldy. Bu bolsa biziň döwletimize öz mümkinçiligine dogruçyl baha bermek esasynda derwaýys halkara meseleleriň ähli ugurlary boýunça başlangyçly syýasaty alyp barmaga, öňden gelýän we täze hyzmatdaşlary bilen netijeli, peýdaly gepleşikleri işjeňleşdirmäge, ýakyn hem alysdaky ýurtlar bilen dostlukly gatnaşyklary ösdürmäge mümkinçilik berýär.

Hormatly Prezidentimiziň dostluk we hoşniýetlilik esasynda alyp barýan daşary syýasatynyň netijesinde Türkmenistan dünýäde mynasyp orun eýeledi. Ählumumy abadançylygyň we howpsuzlygyň hatyrasyna ylalaşdyryjylygyň we arkalaşyklylygyň hemmeler tarapyndan ykrar edilen merkezine öwrüldi. Häzirki wagtda Türkmenistan dünýäniň ähli döwletleri bilen açyklyga we iki tarapa bähbitli gatnaşyklara esaslanýan daşary syýasaty alyp barýar. Halkara guramalaryň 40-dan gowragynyň agzasy bolmak bilen, olaryň köptaraply işine işjeň gatnaşýar. Olar bilen bilelikde saglygy goraýşy, daşky gurşawy, senagaty, oba hojalygyny, bilimi, medeniýeti we beýleki ugurlary ösdürmek babatdaky maksatnamalary amala aşyrýar.

Türkmenistan halkara howpsuzlyk, durnuklylyk işine, ygtybarly durmuş-ykdysady ösüşe öz goşandyny goşmak arkaly sebit hem-de sebitara guramalar bilen gatnaşyklaryny pugtalandyrýar. Ýer togolagynyň ähli döwletleri bilen deňhukukly we özara peýdaly hyzmatdaşlygy giňeldýär hem-de çuňlaşdyrýar. Milli we umumadamzat bähbitlerini gyşarnyksyz goraýar. Baglaşylan halkara ylalaşyklara wepaly bolup galýar, öz üstüne alan borçnamalaryny üýtgewsiz ýerine ýetirýär.

Ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy we durnuklylygy pugtalandyrmak işinde Türkmenistan iri halkara guramalar, ozaly bilen-de, BMG, onuň düzümleri bilen hyzmatdaşlyk etmäge aýratyn ähmiýet berýär. «Türkmenistan öz Garaşsyzlygynyň ilkinji günlerinden başlap, BMG-niň asylly maksatlaryny halkara bileleşik bilen özara gatnaşyklarda biziň arzuw-hyjuwlarymyza doly laýyk gelýän maksatlar hökmünde kabul etdi. BMG-niň parahatçylyk söýüjilik, deňhukuklylyk, döwletleriň özygtyýarlylygyna, olaryň öz ösüş ýoly baradaky hukugyna sarpa goýmak ýörelgeleri biziň ýurdumyzyň daşary syýasatynyň esasynda goýuldy, Birleşen Milletler Guramasy bilen hyzmatdaşlyk bolsa onuň ileri tutulýan ugruna öwrüldi» diýip, hormatly Prezidentimiz nygtaýar. Wagt ýurdumyzyň saýlap alan bu ugrunyň dogrudygyny we esaslydygyny görkezdi. Halkara giňişlikdäki anyk ädimleri bilen Türkmenistan sütem etmegiň, zorlugyň her dürli ýüze çykmalaryna garşydygyny, ähli meseleleriň diňe syýasy we diplomatik serişdeler arkaly, esasan-da, BMG-niň we beýleki halkara guramalaryň üsti bilen çözülmeginiň tarapdarydygyny tassyklaýar. Ol köpçülikleýin gyryş ýaraglarynyň ýaýradylmagyna, halkara terrorçylyga, guramaçylykly jenaýatçylyga, neşe serişdeleriniň ýaýradylmagyna we häzirki zamanyň beýleki howplaryna garşy göreşde berk pozisiýa eýeleýär.

Türkmenistanyň birnäçe gezek BMG-niň Baş Assambleýasynyň mejlisleriniň ýolbaşçy düzüminiň wise-başlyklygyna saýlanmagy, ýurdumyzyň başlangyjy boýunça köp sanly Kararnamanyň kabul edilmegi hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň täze ösüş zamanasyndaky okgunly we oňyn syýasatynyň giň halkara ykrarynyň subutnamasy boldy. Türkmenistanyň syýasy, ykdysady, medeni-ynsanperwer, energetika we halkara ulag-aragatnaşyk ulgamlaryny ösdürmek bilen baglanyşykly öňe süren halkara başlangyçlary bu günki günde üstünlikli durmuşa geçirilip, iş ýüzünde oňyn netijelerini berýär.

Türkmenistan sebitde we dünýäde parahatçylygyň hem-de ynanyşmagyň berkarar bolmagy ugrunda çykyş edýär we aýgytly ädimleri ädýär. Ýurdumyzyň milli Lideriniň başlangyjy boýunça we halkara parahatçylygy hem-de ynanyşmagy berkitmegiň wajyp ornuny göz öňünde tutup, 2019-njy ýylda BMG-niň Baş Assambleýasy 2021-nji ýyly «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýip yglan etmek hakynda ýörite Kararnama kabul etdi. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda 2021-nji ýyl «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edildi. Şu ýyl Türkmenistan Ýer ýüzünde parahatçylygy we ynanyşmagy pugtalandyrmaga ýardam etjek birnäçe halkara we sebit ähmiýetli taslamalary durmuşa geçirdi. 2021-nji ýylyň 14-nji ýanwarynda hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda birbada halkara ähmiýetli üç sany möhüm desganyň — halkara üstaşyr demir ýol geçelgesiniň Akina — Andhoý böleginiň, Ymamnazar (Türkmenistan) — Akina (Owganystan) we Serhetabat (Türkmenistan) — Turgundy (Owganystan) halkara optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamynyň, şeýle hem Kerki şäherinden Şybyrgana çenli elektrik geçirijileriň işe girizilmegi Türkmenistanyň Prezidentiniň baştutanlygynda ýurdumyzyň halkara parahatçylygyň we ynanyşmagyň berkarar bolmagyna gönükdirilen daşary syýasy başlangyçlarynyň uly üstünliklere beslenýändigini ýene-de bir gezek görkezdi. Milli Liderimiziň başlangyjy bilen şu ýylyň 6-njy awgustynda ýurdumyzyň iň gözel künjekleriniň biri bolan «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygynyň we onuň bilen utgaşykly iri halkara çäreleriň, şol sanda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň zenanlarynyň dialogynyň üstünlikli geçirilmegi ýurdumyzyň bu ýyly adyna mynasyp şöhratlandyrmak boýunça alyp baran işleriniň aýdyň mysalydyr. Türkmenistan BMG-niň Baş Assambleýasynyň nobatdaky mejlisinde ýurdumyzyň sebitde dialogy pugtalandyrmak bilen bagly alyp barýan işlerini dowam etdirmek we ösdürmek bilen bagly tekliplerini öňe sürýär.

Bu gün türkmen bazarynyň daşary ýurtly hyzmatdaşlar üçin özüne çekiji bolmagy hormatly Prezidentimiziň oýlanyşykly alyp barýan maliýe-ykdysady we maýa goýum syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň güwäsidir. Munuň şeýledigine abraýly we garaşsyz «Fitch Ratings» halkara agentliginiň ýurdumyza beren bahasy hem şaýatlyk edýär. Dünýä hojalyk gatnaşyklarynyň ählumumy ulgamynda dowam edýän çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, halkara reýting agentliginiň Türkmenistana ilkinji gezek şeýle baha bermegi ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň durnukly we ýokary depginli ösýändiginiň ýene-de bir subutnamasy bolup durýar.

Mälim bolşy ýaly, häzirki zaman halkara gatnaşyklary şertnamalaýyn hukugyň kämilleşdirilmegini, oňa bolan gözegçiligiň ýokarlandyrylmagyny talap edýär. Energiýa serişdeleri, daşky gurşawy goramak we ekologiýa, ýaragsyzlanmak, azyk howpsuzlygy ýaly ählumumy meseleler dünýä jemgyýetçiligini bu ugurdaky tagallalary birikdirmäge çagyrýar. Hormatly Prezidentimiz köpugurly hyzmatdaşlykda ynsaply halkara gatnaşyklary emele getirmek we ynsanperwer, parahatçylyk söýüjilikli syýasaty alyp barmak hem-de tagallalary birikdirmek arkaly, ählumumy wehimleriň garşysyna göreşmek bilen baglanyşykly başlangyç bilen çykyş edýär. Döwlet Baştutanymyzyň sebitde we dünýäde energiýa serişdeleriniň howpsuzlygy hakyndaky halkara başlangyjy dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan gyzgyn goldawa eýe boldy. BMG-niň Baş Assambleýasy 63-nji mejlisinde «Energiýa serişdeleriniň ygtybarly we durnukly üstaşyr geçirilmegi hem-de durnukly ösüşi we halkara hyzmatdaşlygy üpjün etmekde onuň hyzmaty» atly Kararnamany kabul etdi.

Türkmenistanyň halkara gatnaşyklardaky işjeňligi dünýä jemgyýetçiliginde uly seslenme tapýar. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan bu abraýly halkara guramanyň, onuň iri düzümleriniň we Geňeşleriniň iň bir ynamdar agzalarynyň biri bolmak bilen, öz üstüne alan borçnamalaryny gyşarnyksyz ýerine ýetirýär we adamzady BMG-niň esasy ýörelgelerine eýermäge çagyrýar. Milli Liderimiziň öňe süren halkara başlangyçlary dünýäde we sebitde howpsuzlygy, parahatçylygy, abadançylygy üpjün etmäge, bütin adamzadyň parahat we bolelin durmuşda ýaşamagyna gönükdirilendir. Ministrler Kabinetiniň ýakynda geçirilen mejlisinde BMG-niň Baş Assambleýasynyň nobatdaky 76-njy mejlisine Türkmenistanyň ileri tutýan garaýyşlarynyň taýýarlanylandygy barada hasabat berildi.

Ýurdumyzyň halkara gatnaşyklaryň wajyp ugurlary boýunça öňe sürýän anyk başlangyçlarynyň BMG-niň nobatdaky mejlisinde gyzgyn goldawa eýe boljakdygy şek-şübhesizdir. Çünki bu garaýyşlar dünýäniň häzirki zaman ýagdaýyndan we hakykatyndan alnan hem-de tutuş adamzadyň parahat, asuda we durnukly ösüşine gönükdirilen oňyn başlangyçlardyr.

Türkmenistan BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisiniň işine gatnaşmagyna Milletler Bileleşiginiň doly ygtyýarly agzasy hökmünde alyp barýan yzygiderli işiniň dowamy hökmünde garaýar. Ýurdumyzyň hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan iki gezek ykrar edilen hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna esaslanýan daşary syýasy strategiýasy milli bähbitlere hem-de dünýä bileleşiginiň maksatlaryna gabat gelýär.

Hormatly Prezidentimiziň: «Türkmenistan häzirki wagtda dünýä üçin açykdyr, ähli ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy giňden ýaýbaňlandyrmak üçin açykdyr. Biziň ýurdumyz Milletler Bileleşigi bilen bilelikde halkara hukugyň ýörelgeleriniň, ynsanperwerligiň, adalatlylygyň, oňşuklylygyň, birek-birege sarpa goýmagyň asylly maksatlarynyň döwletleriň arasyndaky häzirki zaman gatnaşyklaryny kesgitleýji şertler hökmünde berkarar bolmagynyň hatyrasyna mundan beýläk-de işlemäge taýýardyr» diýen sözleri Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistana, Gahryman Arkadagymyza bolan buýsanjymyzy hem söýgimizi öňküden-de artdyrýar. Mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk baýramyny giňden belleýän ata Watanymyzyň halkara giňişlikdäki abraý-mertebesini has-da belende göterýär.

Nury KÖMEKOW,

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň deputaty, Halkara we parlamentara aragatnaşyklary baradaky komitetiň agzasy, hukuk ylymlarynyň kandidaty.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/41143

22.09.2021