(2021-nji ýylyň 18-nji noýabry)

Onuň Alyhezreti, Koreýa Respublikasynyň Prezidenti hormatly jenap Mun Çže In!
Hormatly foruma gatnaşyjylar!

Ilki bilen, guramaçylara gutlag sözleri bilen ýüzlenmäge döredilen mümkinçilik üçin minnetdarlyk bildirmek isleýärin hem-de Demirgazyk Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça halkara foruma gatnaşyjylaryň ählisine üstünlikli işlemegi arzuw edýärin.

Türkmenistan bu foruma Ýewraziýada ykdysady hyzmatdaşlygyň strategik ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmak we ösdürmek üçin möhüm halkara binýat hökmünde seredýär. Şeýle hem Koreýa Respublikasy bilen üstünlikli özara bähbitli ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn ykdysady hyzmatdaşlygymyzyň dowamy hökmünde garaýar.

Ýewraziýada ösüş ýagdaýlaryna işjeň gatnaşyjy bolmak bilen, Türkmenistan Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek boýunça halkara tagallalary birleşdirmäge gönükdirilen netijeli garaýyşlary hem-de başlangyçlary goldaýar. Şunuň bilen baglylykda, biz Ýewraziýa kontinentinde durnukly ösüşiň maksatnamalaryny we strategiýalaryny emele getirmekde we amala aşyrmakda köp meňzeşligi görýäris. Munuň özi Koreýa Respublikasynyň «Täze Demirgazyk syýasaty» bilen Türkmenistanyň «Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek» strategik ugry boýunça başlangyçlarynyň düýp mazmunyndan ybaratdyr.

Bu iki maksatnama hem üpjünçilik ulgamlaryny, «ýaşyl» ykdysadyýeti ösdürmek, energetika, ulag, ekologik howpsuzlyk, ykdysadyýeti sanly ulgama geçirmek ýaly ugurlarda toplumlaýyn çäreleri öz içine alýar.

Häzirki döwrüň hakykaty pandemiýa garşy bilelikde göreşmek hem-de onuň ýaýramagy sebäpli ýüze çykan ýaramaz durmuş-ykdysady, ynsanperwer netijeleri azaltmak wezipesini öňe çykarýar. Gynansak-da, ählumumy howpuň öňünde duran dünýä bileleşiginiň bu wehime öz wagtynda netijeli göreşip bilmändigini bellemek gerek.

Biz dünýäniň ähli döwletleriniň aň-bilim, maddy, maliýe we beýleki serişdelerini birleşdirmegiň bu çökgünlik ýagdaýyny üstünlikli ýeňip geçmegiň ýeke-täk usulydygyna ynanýarys. Koronawirus meselesini syýasylaşdyrmakdan hem-de ony döwletara gatnaşyklarda täsir ediş guraly hökmünde ulanmakdan doly ýüz öwürmegiň zerurdygyna düşünýäris.

Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde bu ugurdaky halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek boýunça ozal beýan eden başlangyçlaryny anyklaşdyrdy. Biz, hususan-da, Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň howandarlygynda koronawirusyň tebigy gelip çykyşyny öwrenmek boýunça ulgamlaýyn işe girişmegi, bu ýokanjyň döredýän kesellerini bejermek we onuň öňüni almak meseleleriniň üstünde maksada gönükdirilen işleri alyp barmagy teklip edýäris. Şu we beýleki halkara başlangyçlary öňe sürmek bilen, biz sebitleýin hem-de ikitaraplaýyn esasda degişli taslamalary amala aşyrmaga uly üns berýäris.

Türkmenistan saglygy goraýyş, «ýaşyl» ösüş, azyk howpsuzlygy we beýleki ugurlarda Koreýa Respublikasy bilen alyp barýan köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlygyna ýokary baha berýär. Bu ugurlar Koreýa Respublikasynyň «Täze Demirgazyk syýasatynyň» düzüm bölegi bolup durýar. Umuman, biz ylmy köp talap edýän pudaklarda taslamalary durmuşa geçirmekde bilelikde işlemek üçin uly mümkinçilikleriň bardygyny görýäris.

Hormatly foruma gatnaşyjylar!

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan eden 2021-nji ýyly tamamlanyp barýar. Bu başlangyjyň esasynda dünýä bileleşiginiň ünsüni özara ynanyşmak medeniýetini we hormat goýmak gatnaşyklaryny pugtalandyrmagyň zerurdygyna çekmek islegi durýar. Döwletara gatnaşyklarda häzirki döwürde ýüze çykan ynamyň pese gaçmagyny aradan aýyrmagy göz öňünde tutýar.

Bu umumadamzat meselesini çözmek taryhy, medeni we bilim gatnaşyklarynyň üsti bilen ynsan aragatnaşyklaryny giňeltmäge ýardam berer. Munuň özi «Täze Demirgazyk syýasatynyň» möhüm düzümlerinden biridir.

Şunuň bilen baglylykda, ynsanperwer ulgamy bilelikdäki tagallalary talap edýän ugur diýip hasap edýärin. Bu babatda uly mümkinçilikleri bolan Türkmenistan we Koreýa Respublikasy ýakyn wagtda bilelikdäki täze taslamalary amala aşyrmaga girişip bilerler diýip pikir edýärin. Bu bolsa «Täze Demirgazyk syýasatyny» amala aşyrmakda möhüm goşant bolar.

Sözümiň soňunda ähli gatnaşyjylara ýene-de bir gezek gutlag sözleri bilen ýüzlenýärin hem-de bu forumyň çäklerinde üstünlikli işlemegi arzuw edýärin.

Üns bereniňiz üçin sag boluň!

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Demirgazyk Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça halkara forumda sanly ulgam arkaly çykyş etdi

Aşgabat, 18-nji noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Demirgazyk Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça halkara forumda sanly ulgam arkaly çykyş etdi. Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň hem-de birnäçe döwletleriň Baştutanlarynyň gatnaşmagynda geçirilen ýokary derejeli forumyň gün tertibine häzirki döwrüň anyk ýagdaýlary bilen baglylykda, geljegi nazara alyp, Ýewraziýa hyzmatdaşlygynyň möhüm meseleleri girizildi.

Koreýa Respublikasynyň Baştutany Demirgazyk Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça halkara foruma gatnaşýan döwlet Baştutanlaryna we beýlekilere tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de ýokary derejeli bu duşuşygyň ähmiýetini nygtady. Prezident Mun Çže In döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmaga gönükdirilen şeýle çäreleri yzygiderli geçirmegiň sebitiň ýurtlary üçin möhümdigine ünsi çekdi.

Dostlukly ýurduň Baştutany şu foruma wekilçilik edýän döwletleriň geografiýasynyň giňdigini belläp, duşuşygyň oňa gatnaşyjylaryň arasynda bu ulgamda netijeli gatnaşyklaryň giňeldilmegine ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Milli Liderimiz öz çykyşynda ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň, ösüşiň bähbitlerine kybap gelýän sebit we dünýä derejesindäki netijeli gatnaşyklary ösdürmek meselelerinde Bitarap Türkmenistanyň işjeň hem-de oňyn başlangyçlar ýörelgesini tassyklady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Mun Çže Ine hem-de duşuşyga gatnaşyjylara ýüzlenip, guramaçylara gutlag sözleri bilen ýüzlenmäge döredilen mümkinçilik üçin minnetdarlyk bildirdi we Demirgazyk Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça halkara foruma gatnaşyjylaryň ählisine üstünlikli işlemegi arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň bu foruma Ýewraziýada ykdysady hyzmatdaşlygyň strategik ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmak we ösdürmek üçin möhüm halkara binýat hökmünde seredýändigini, şeýle hem Koreýa Respublikasy bilen üstünlikli özara bähbitli ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn ykdysady hyzmatdaşlygyň dowamy hökmünde garaýandygyny belledi.

Ýewraziýada ösüş ýagdaýlaryna işjeň gatnaşyjy bolmak bilen, Türkmenistan Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek boýunça halkara tagallalary birleşdirmäge gönükdirilen netijeli garaýyşlary we başlangyçlary goldaýar diýip, milli Liderimiz Ýewraziýa kontinentinde durnukly ösüşiň maksatnamalaryny hem-de strategiýalaryny emele getirmekde we amala aşyrmakda köp meňzeşligiň bardygyny kanagatlanma bilen nygtady.

Munuň özi Koreýa Respublikasynyň «Täze Demirgazyk syýasaty» bilen Türkmenistanyň «Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek» strategik ugry boýunça başlangyçlarynyň düýp mazmunyndan ybaratdyr. Bu iki maksatnama hem üpjünçilik ulgamlaryny, «ýaşyl» ykdysadyýeti ösdürmek, energetika, ulag, ekologik howpsuzlyk, ykdysadyýeti sanly ulgama geçirmek ýaly ugurlarda toplumlaýyn çäreleri öz içine alýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, häzirki döwrüň hakykaty pandemiýa garşy bilelikde göreşmek hem-de onuň ýaýramagy sebäpli ýüze çykan ýaramaz durmuş-ykdysady, ynsanperwer netijeleri azaltmak wezipesini öňe çykarýar. Gynansak-da, ählumumy howpuň öňünde duran dünýä bileleşiginiň bu wehime öz wagtynda netijeli göreşip bilmändigini bellemek gerek diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de dünýäniň ähli döwletleriniň aň-bilim, maddy, maliýe we beýleki serişdelerini birleşdirmegiň bu çökgünlik ýagdaýyny üstünlikli ýeňip geçmegiň ýeke-täk usulydygyna ynam bildirdi.

Biz koronawirus meselesini syýasylaşdyrmakdan hem-de ony döwletara gatnaşyklarda täsir ediş guraly hökmünde ulanmakdan doly ýüz öwürmegiň zerurdygyna düşünýäris diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde bu ugurdaky halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek boýunça ozal beýan eden başlangyçlaryny anyklaşdyrdy. Biz, hususan-da, Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň howandarlygynda koronawirusyň tebigy gelip çykyşyny öwrenmek boýunça ulgamlaýyn işe girişmegi, bu ýokanjyň döredýän kesellerini bejermek we onuň öňüni almak meseleleriniň üstünde maksada gönükdirilen işleri alyp barmagy teklip edýäris. Şu we beýleki halkara başlangyçlary öňe sürmek bilen, biz sebitleýin hem-de ikitaraplaýyn esasda degişli taslamalary amala aşyrmaga uly üns berýäris diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Türkmenistan saglygy goraýyş, «ýaşyl» ösüş, azyk howpsuzlygy we beýleki ugurlarda Koreýa Respublikasy bilen alyp barýan köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlygyna ýokary baha berýär. Bu ugurlar Koreýa Respublikasynyň «Täze Demirgazyk syýasatynyň» düzüm bölegi bolup durýar diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Şonuň bilen birlikde, umuman, ylmy köp talap edýän pudaklarda taslamalary durmuşa geçirmekde bilelikde işlemek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy nygtaldy.

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýip yglan eden 2021-nji ýyl tamamlanyp barýar, bu başlangyjyň esasynda dünýä bileleşiginiň ünsüni özara ynanyşmak medeniýetini we hormat goýmak gatnaşyklaryny pugtalandyrmagyň zerurdygyna çekmek islegi durýar, döwletara gatnaşyklarda häzirki döwürde ýüze çykan ynamyň pese gaçmagyny aradan aýyrmak göz öňünde tutulýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Bu umumadamzat meselesini çözmek taryhy, medeni we bilim gatnaşyklarynyň üsti bilen ynsan aragatnaşyklaryny giňeltmäge ýardam berer. Munuň özi «Täze Demirgazyk syýasatynyň» möhüm düzümlerinden biridir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, ynsanperwer ulgamyň bilelikdäki tagallalary talap edýän ugur bolup durýandygyna üns çekildi. Bu babatda uly mümkinçilikleri bolan Türkmenistan we Koreýa Respublikasy ýakyn wagtda bilelikdäki täze taslamalary amala aşyrmaga girişip biler, bu bolsa «Täze Demirgazyk syýasatyny» amala aşyrmakda möhüm goşant bolar diýip, milli Liderimiz ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz sözüniň ahyrynda ýokary derejeli duşuşyga gatnaşyjylaryň ählisini ýene-de bir gezek gutlady hem-de olara forumyň çäklerinde üstünlikli işlemegi arzuw etdi.

Netijeli ikitaraplaýyn we halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerinde berýän işjeň goldawy, ählumumy gün tertibiniň möhüm wezipeleriniň çözgüdini işläp taýýarlamak boýunça umumy tagallalary birleşdirmekde eýeleýän oňyn ýörelgesi üçin Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirildi.

Aşgabat, 18-nji noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň ykdysadyýet ministri Mikail Çingiz ogly Jabbarowy kabul etdi.

Myhman döwlet Baştutanymyza wagt tapyp kabul edendigi üçin hoşallyk bildirip, Prezident Ilham Aliýewiň mähirli salamyny we tutuş doganlyk türkmen halkyna rowaçlyk hem-de umumy bähbitlere laýyk gelýän ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagy baradaky arzuwlaryny ýetirdi. Nygtalyşy ýaly, biziň ýurtlarymyzy gadymdan bäri dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary birleşdirýär. Munuň özi iki halkyň asyrlaryň dowamynda kemala gelen taryhy-medeni we ruhy umumylygy bilen şertlendirilendir. Häzirki döwürde türkmen-azerbaýjan gatnaşyklary hil taýdan täze many-mazmuna eýe bolýar.

Mikail Çingiz ogly Jabbarow Azerbaýjanyň iki goňşy ýurduň arasyndaky ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmäge ägirt uly ähmiýet berýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, myhman Prezidentler Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Ilham Aliýewiň maslahatlarynyň maksatlara ýetmek hem-de döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmak işlerini ilerletmek üçin zerur bolan esasy döredýändigini nygtady.

Milli Liderimiz dostlukly ýurduň ýokary derejeli ýolbaşçylaryna we halkyna iň gowy arzuwlaryny aýdyp, ýakyn goňşulary bilen hoşniýetli gatnaşyklara hemişe sarpa goýýan Türkmenistanyň Azerbaýjan bilen iki döwletiň halklarynyň abadançylygynyň bähbidine deňhukuklylyk we özara bähbitlilik esasynda uzak möhletli hyzmatdaşlygy ösdürmek ugruna ygrarlydygyny belledi.

Duşuşygyň dowamynda ýokary derejede gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmek babatda ikitaraplaýyn özara gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlary boýunça pikir alşyldy. Şunuň bilen baglylykda, ähli ulgamlar boýunça hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin uly kuwwatyň bardygy bellenildi. Ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde, abraýly halkara guramalaryň we düzümleriň çäklerinde üstünlikli guralýan döwletara gatnaşyklary ösdürmegiň ýokary depginine aýratyn üns berildi.

Hormatly Prezidentimiz hem-de myhman syýasy, söwda-ykdysady, ulag-kommunikasiýa, ylmy-tehniki, medeni-ynsanperwer we beýleki ulgamlarda döwletara gatnaşyklaryň strategik häsiýetini nygtap, dürli ugurlarda gatnaşyklary ösdürmek boýunça utgaşdyryjy edara hökmünde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-azerbaýjan hökümetara toparynyň ornuny güýçlendirmegiň wajypdygyny bellediler. Şunuň bilen baglylykda, özara maýa goýumlaryň netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmegiň möhüm şertleriniň biri bolup durýandygy nygtaldy.

Telekeçilik işi, forumlary guramak üçin amatly ykdysady, maliýe we hukuk şertleriniň mundan beýläk-de döredilmeginiň wajypdygy bellenildi. Şolar iki ýurduň işewür toparlarynyň arasyndaky gatnaşyklary pugtalandyrmaga ýardam eder.

Duşuşygyň barşynda iki goňşy döwletiň çäk taýdan ýerleşişiniň ýük daşamagyň amatly guryýer we deňiz ýollaryny, olaryň halkara ulag düzümine goşulyşmagyny üpjün edýän yklymara üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek boýunça taslamalary durmuşa geçirmekde tagallalary birleşdirmek üçin oňaýly şertleri döredýändigine üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, Azerbaýjanyň ykdysadyýet ministri türkmen Lideriniň bu ulgamdaky döredijilikli başlangyçlarynyň wajypdygyny hem-de ähmiýetini nygtady.

Myhmanyň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň Prezidentiniň Azerbaýjana bolan saparynyň barşynda gazanylan ylalaşyklar ulag-logistika gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de ösdürilmegine kuwwatly itergi berdi. Şunuň bilen baglylykda, biziň ýurtlarymyzyň döwrebap düzümini netijeli ulanmak bilen, dürli döwletlere üstaşyr hyzmatlary hödürleýändikleri nygtaldy. Munuň özi sebitara gatnaşyklaryň we ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna ýardam berýär. Şu mesele boýunça pikir alyşmalaryň çäklerinde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow birnäçe oňyn teklipleri beýan etdi.

Energetika ulgamy ara alnyp maslahatlaşylan esasy meseleleriň biri boldy. Bu ulgam Türkmenistanyň we Azerbaýjanyň milli ykdysadyýetleri üçin strategik häsiýete eýedir. Milli Liderimiz hem-de myhman nebitiň we gazyň uly gorlaryna eýe bolan döwletleriň ikisiniň-de bu ulgamy ösdürmäge aýratyn üns berýändiklerini nygtap, deňhukuklylyk, özara bähbitlilik ýörelgelerine esaslanýan däp bolan hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhümdigini aýtdylar.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de Mikail Çingiz ogly Jabbarow döwletara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de uzak möhletleýin we netijelilik esasynda pugtalandyryljakdygyna, täze many-mazmun bilen baýlaşdyryljakdygyna ynam bildirdiler.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyz Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda uly ösüşlere beslenýär. Şu şöhratly ýylymyzda ýurdumyzyň sebitlerinde, dürli künjeklerinde ägirt uly desgalar, binalar, ýaşaýyş jaýlary gurlup, ulanmaga berildi. Munuň özi halkymyzyň buýsanjyny has-da belende göterdi, ýurdumyzyň ösüşleriniň yzygider rowaçlanýandygyny aýdyň beýan etdi.

Türkmen halkymyzda gurmak, bina galdyrmak asylly ýörelge hasaplanylýar. Ynha, şu ýylymyzda hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen gurlan binalar hakynda oýlananymyzda halkymyzyň asylly ýörelgesiniň döwrebap dowam etdirilýändigine, has-da ösdürilýändigine göz ýetirýäris. Öňňin, has takygy 17-nji noýabrda Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynyň çäginde gurlan täze dokma toplumynyň açylyş dabarasy boldy. Bu ägirt uly dokma toplumy milli ykdysadyýetimiziň kuwwatlydygynyň, eksport mümkinçilikleriniň has-da ýokarydygynyň, şeýle hem ekologiýa taýdan arassa önüm öndürmäge aýratyn üns berilýändiginiň aýdyň beýanydyr. Babadaýhan etrabyndaky täze dokma toplumy ägirt uly mümkinçiliklere eýe bolup, 20 gektar ýeri tutýar. Özi hem ösen tehnologiýalar, enjamlar bilen enjamlaşdyrylyp, döwrebap mümkinçilikler döredildi. Maglumatlary beýan etsek, bu toplumda Şweýsariýa, Ýaponiýa, Belgiýa, Italiýa, Germaniýa we Türkiýe ýaly ýurtlaryň öňdebaryjy kompaniýalarynyň iň kämil enjamlary ornaşdyryldy. Aýratyn bellemeli ugurlaryň biri hem, bu ägirt uly toplumyň gurluşygyny türkmen hünärmenleriniň alyp baranlygydyr. Şundan görnüşi ýaly, häzirki bagtyýarlyk döwrümizde

hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda iň kämil hünärmenlerimiz ýetişdirildi, olaryň işlemeklerine ähli mümkinçilikler döredildi. Bu bolsa ýurdumyzyň ähli babatda kuwwatly döwlete öwrülendigini, milli ykdysadyýetimiziň, senagatyň, ylym-bilimiň sazlaşykly ösdürilýändigini aýdyň beýan edýär.

Ýurdumyzyň beýik ösüşleri biziň her birimizi guwandyrýar, buýsandyrýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda gazanylýan şeýle ösüşler ýurdumyzy dünýä meşhur edýär. Eziz Diýarymyzyň dürli künjeklerinde gurulýan beýik binalar, täze-täze desgalar, ýaşaýyş jaýlary — bularyň hemmesi ykdysady ösüşimiziň örän ýokarydygynyň görkezijisidir. Şeýle ösüşleriň ählisi halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilendir. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda adamyň bagtyýar durmuşy, halkyň abadançylygy baş wezipeleriň biridir. Şu nukdaýnazardan, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe durmuş maksatly beýik işler amala aşyrylýar. Babadaýhan etrabynda açylan dokma toplumynda hem müňlerçe ildeşlerimiz iş bilen üpjün ediler. Has takygy, toplumda 1 müň 150 sany täze iş orunlary dörär. Hut şunuň özi hem täze dokma toplumynyň ägirt uly mümkinçilige eýedigini, bähbitli taraplarynyň juda kändigini aýdyň beýan edýär. Esasan hem onuň milli ykdysadyýetimize uly goşant goşjakdygyny, eksport mümkinçilikleri has-da artdyrjakdygyny-da bellemegimiz gerek.

Gahryman Arkadagymyzyň peşgeş eden bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň ähli künjekleri ösýär we özgerýär. Ykdysady taýdan güýçli we kuwwatly döwletde şäherleriň we obalaryň ösmegi, özgermegi bolsa, adam hakyndaky aladadan nyşandyr. Adamlaryň bagtyýar ýaşaýşy, döredijilikli zähmeti, röwşen geljegi döwletimiziň alyp barýan işleriniň baş ugry bolup durýar.

Hormatly Prezidentimiziň il-halky baradaky aladalary netijesinde, täze binalar, ýaşaýyş jaýlary gurlup ulanmaga berilýär. Gurulýan beýik binalar, ulanylmaga berilýän täze ýaşaýyş jaýlary bu günki günde Watanymyzyň belent ösüşinden habar berip, ildeşlerimiz üçin döwrebap şertlerdir. Munuň özi ýurdumyzyň ösüşiniň, ykdysadyýetimiziň mäkämdiginiň alamatydyr. Şeýle hem ykdysadyýetimiziň ösüşiniň halkymyzyň abadan durmuşyna, asudalygyna, bagtyýarlygyna gönükdirilendigini buýsanç bilen belläsimiz gelýär.

Häzirki bagtyýarlyk döwrümizde hormatly Prezidentimiziň beýik işleri, parasatly başlangyçlary dünýäde uly goldawa eýe bolýar. Babadaýhan etrabyndaky dokma toplumynyň açylyş dabarasynda hem dünýäniň iň iri kompaniýalarynyň wekilleriniň çykyşlary diňlenildi. Olar bu dokma toplumynyň ýokary derejelere eýedigini, döwrebapdygyny beýan edip, güwänamalaryň gowşurylýandygyny aýtdylar. Täze dokma toplumyna Şweýsariýanyň «Rieter Management AG» kompaniýasynyň, Belgiýanyň «Piсanol» kompaniýasynyň güwänamasy gowşuryldy. Türkiýäniň «Alberk QA» halkara tehniki gözegçilik we güwälendiriş kompaniýasynyň daşary ýurtlar boýunça dolandyryjysy hanym Begüm Atakan Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabyndaky dokma toplumyna ISO 9001, ISO 14001, SA 8000, ISO 45001 we ISO 10002 hil güwänamalaryny gowşurmagyň özi üçin uly hormatdygyny belledi. Babadaýhan dokma toplumy Germaniýanyň «Monforst» kompaniýasynyň güwänamasyna we guramalaryň hem-de kärhanalaryň hil menejment ulgamynyň ISO 9001 güwänamasyna, jemgyýet jogapkärçiligi menejment ulgamynyň SA 8000 güwänamasyna, şeýle hem Oeko-Teх Standard güwänamasyna mynasyp boldy. Babadaýhan dokma toplumyna önümçiligiň islendik tapgyrynda howpsuzlygy we zyýanly himiki maddalaryň ýokdugyny tassyklaýan Oeko-Teх Standard güwänamasynyň gowşurylmagy bolsa, ekologiýa taýdan iň arassa önüm öndürilýändigini aýdyň beýan edýär. Şeýle hem täze dokma toplumyna “Monforized” kompaniýasynyň güwänamasy gowşuryldy. Ynha, şu maglumatlaryň özi hem bu dokma toplumyň dünýäde iň döwrebapdygyny, ekologiýa taýdan hem ähmiýetlidigini aýdyň beýan edýär.

Babadaýhan etrap dokma toplumynyň uly mümkinçilikleriniň, döwrebap şertleriniň bardygyny tehniki enjamlaryndan, öndürýän ýokary hilli dokma önümlerinden görmek bolýar. Türkmen topragynda öndürilen inçe süýümli pagtadan iň ýokary hilli dokma önümleri, matalar dünýä bazarlarynda uly orun eýelär. Çünki bu ýerde öndürilýän önümleriň ýörite ylmy esasda ýola goýulýandygyny bellemelidiris. Toplumyň synag önümhanasynda enjamlaryň görnüşleri boýunça sarp edilýän ýüplük hem-de önüm öndürmäge sarp edilýän wagt hasaplanylýar. Şeýle hem bu ýerde awtomatlaşdyrylan biçüw bölümi bar. Şundan hem görnüşi ýaly, bu täze dokma toplumynda işler sazlaşykly alnyp barylýar hem-de önümleriň ýokary hil derejesi üpjün edilýär. Munuň özi bolsa, bagtyýarlyk döwrümizde işlemäge we döretmäge, ýurdumyzyň ösüşlerine goşant goşmaga döredilýän mümkinçiliklerdir.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň dokma senagaty pudagynyň ähli kärhanalarynyň we täze toplumlarynyň häzirki zamanyň ösen talaplaryna, ylmyň iň täze gazananlaryna laýyk derejede enjamlaşdyrylyp, milli ykdysadyýetimiziň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna mynasyp goşant goşmagy üçin giň mümkinçilikleri döredýär. Ýurdumyzyň dürli sebitlerinde dokma toplumlarynyň, fabrikleriň, tikinçilik kärhanalaryň üstünlikli işleýändigini bellemek örän ýakymlydyr. Ýurdumyzyň dokma toplumlarynyň öndürýän matalarynyň, döwrebap eşikleriniň göze gelüwliligini aýratyn bellemek gerek. Munuň özi halkymyzyň dokmaçylykda gazanan üstünlikleriniň döwrebap usullar bilen ösdürilýändigini aýdyň beýan edýär. Ýurdumyzyň dokma toplumlarynda öndürilýän ululardyr çagalar üçin niýetlenen sport lybaslary, ýyly eşikleri hem-de köýnekleri milli nagyşlar bilen bezelip, uly islegden peýdalanýar. Bularyň hemmesi dokma pudagynyň uly mümkinçiliklere eýedigini, esasan hem kämil hünärmenleriniň bardygyny görkezýän anyk mysallardyr.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyzda açylyp ulanmaga berilýän ajaýyp binalar, desgalar, her bir taryhy wakalar ýurdumyzyň beýik ösüşleri bolup, dünýäniň ünsüni çekýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda durmuşa geçirilýän beýik işler milli ykdysadyýetimiziň yzygider kuwwatlanmagyna, halkymyzyň bagtyýar durmuşyna gönükdirilendir. Şonuň üçin hem eziz Diýarymyzda amala aşyrylýan buýsandyryjy işler her bir ildeşimiziň ýürek töründe orun eýeleýär. Türkmen halkyna şeýle bagtyýarlygy peşgeş edýän, ýurdumyzy ösüşlerden-ösüşlere alyp barýan Gahryman Arkadagymyzyň jany sag bolsun, beýik işleri üstünliklere beslensin!

Söhbet NURBERDIÝEW,

«Mugallymlar gazeti».

Öňňin, 17-nji noýabrda Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda häzirki zaman dokma toplumynyň dabaraly ýagdaýda açylyp işe girizilmegi «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyna şan goşan taryhy waka öwrüldi. Şol şatlykly günde ajaýyp pursatlara şaýat bolan bagtyýar raýatlaryň birnäçesiniň ýürek buýsanjyny ýazga geçirdik.

Baýramsoltan MYRADOWA,
Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň deputaty:

— Halkymyzda «Dokmasy bolan dok bolar» diýlip, örän jaýdar aýdylan jümle bar. Taryha nazar aýlanymyzda, türkmen halkynyň geçmişde öz dokma önümleri bilen dünýäde uly meşhurlyga eýe bolandygyna göz ýetirýäris. Beýik Ýüpek ýolunyň ugry bilen şol önümler alys ýurtlara çykarylypdyr. Olaryň hyrydary hem ýetik bolupdyr. Şu ajaýyp günde Babadaýhan etrabynda iri dokma toplumynyň açylyp, ulanylmaga berilmegi, bu ýerde pagta çig malynyň gaýtadan işlenilip, dürli görnüşli matadyr lybaslaryň önümçiligine giň gerim berilmegi Arkadagly döwürde dokma önümlerimiziň taryhy şöhratynyň gaýtadan dabaralanýandygynyň, eksport ugurly harytlaryň möçberiniň artmagyna täze mümkinçilikleriň açylandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

Babadaýhan dokma toplumyna ýokary hil görkezijileri üçin halkara güwänamalaryň birnäçesiniň gowşurylmagy onuň dünýä standartlaryna doly laýyk gelýändiginiň nyşanydyr.

Täze dokma toplumyna aýlanyp, bu ýerdäki şertler bilen tanyşdyk. Şonda önümçilik bölümlerinde ornaşdyrylan iň häzirki zaman enjamlardyr tehnologiýalar ünsümizi özüne çekdi. Döwrebap toplumda ýerli ýaşlaryň ýüzlerçesiniň zähmet çekmek bagtyna eýe bolandygyna, olar üçin ýokary amatlykly iş we dynç alyş şertleriniň göz öňünde tutulandygyna buýsanjymyz artdy. Bularyň ählisi Gahryman Arkadagymyzyň halkymyzyň bagtyýar durmuşyň hözirini görüp ýaşamagy, netijeli zähmet çekmegi ugrunda iňňän uly alada edýändiginiň alamatydyr. Munuň üçin döwlet Baştutanymyza alkyşlarymyz egsilmezdir.

Oguljemal AMANDURDYÝEWA,
Babadaýhan dokma toplumynyň hünärmeni:

— Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe dokma senagatyny ösdürmek milli ykdysadyýetimiziň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Şoňa görä-de, bu pudagyň döwrebaplaşdyrylmagy, önümçilige netijeli innowasiýalaryň ornaşdyrylmagy, iň esasysy-da, häzirki zaman kärhanalarynyň gurulmagy bilen bagly uly tagallalar edilýär. Şu günki waka hem Gahryman Arkadagymyzyň bu ugurdaky işleriniň barha rowaçlanýandygynyň nobatdaky beýanyna öwrüldi.

Babadaýhan dokma toplumynyň toý ruhunda açylyp, işe girizilmegi bilen, berkarar Watanymyzyň ýeňil senagaty pudagynyň kuwwatynyň has-da artmagyna giň mümkinçilikler açyldy. Toplumyň önümçilik bölümlerinde dünýä ylmynyň gazananlarynyň, öňdebaryjy innowasion tehnologiýalaryň ornaşdyrylandygyny buýsanç bilen bellemek gerek. Bu kämil tehnologiýalar ýylda 3 müň 300 tonna ýokary hilli ýüplügi, 20 million inedördül metr dürli görnüşli matany, şol sanda 18 million inedördül metr matany boýamaga hem-de 3 million 500 müň sany taýýar tikin önümlerini öndürmäge mümkinçilik berer.

Bizi aýratyn begendirýän ýagdaýlaryň biri-de täze dokma toplumynyň mümkinçiligi we kuwwaty babatda ýurdumyzda hereket edýän ugurdaş kärhanalaryň arasynda öňdäki orunlarda durýandygydyr. Şeýle iri toplumda zähmet çekmek bagtyna eýe bolandygyma juda begenýärin, buýsanýaryn.

Baýrammyrat HOJAGULYÝEW,
Türkmenistanyň Agrar partiýasynyň Babadaýhan etrap komitetiniň başlygynyň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji:

— Etrabymyzyň pagtaçy daýhanlarynyň yhlas bilen çekýän zähmeti netijesinde ýylyň-ýylyna gowaçanyň bol hasyly ýetişdirilýär. Olaryň yhlas-azaby bilen kemala getirilýän ýokary hilli «ak altyn» dokma senagatynda gymmatly çig mal bolup hyzmat edýär. Şonuň bilen baglylykda, Babadaýhan dokma toplumynyň gurlup, ulanylmaga berilmegi daýhanlaryň azaby bilen ýetişdirilýän inçe süýümli pagtanyň gaýtadan işlenip, ekologik taýdan arassa, ýokary hilli önümleriň öndürilmegine, şeýlelikde, ýurdumyzyň dokma senagatynyň önümçilik kuwwatynyň has ýokary derejelere çykmagyna täze mümkinçilikleri açdy. Bu ýerde «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgyly dokma önümleriniň daşarky bazarlarda hem uly islege eýe boljakdygyna ynanýarys.

Gahryman Arkadagymyzyň esasy aladasy halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmakdan ybaratdyr. Şeýle iri önümçilik kuwwatlyklarynyň döredilmegi raýatlaryň iş üpjünçiligine, ýaşaýyş-durmuşyna oňyn täsirini ýetirýär, çünki bu ýerde etrabymyzyň ýaşlarynyň 1 müň 150-si üçin döwrebap iş orunlary açyldy. Olaryň kämil tehnologiýalary, enjamlary ussatlyk bilen dolandyryp, dünýä bazarynda geçginli dokma önümlerini öndürjekdigi buýsanjymyzy artdyrýar. Şeýle ajaýyp mümkinçilikleri döredip, ýurdumyzyň eksport kuwwatynyň ýokarlanmagy ugrunda uly alada edýän hormatly Prezidentimize köp sagbolsun aýdýarys.

Ýazga geçiren Aýdo ŞEKEROW.

«Türkmenistan». Surata düşüren Ilaman ÇÜRIÝEW.

2021-nji ýylyň on aýynda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň jemleri

• Halk hojalygy toplumynyň pudaklarynyň ösüşiniň makroykdysady görkezijileri şu ýylyň ýanwar-oktýabr aýlarynda täze sepgitlere ýetdi. Hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüş depgini 6,2 göterim ýokarlandy. Geçen ýylyň degişli döwri bilen geňeşdirilende, 2021-nji ýylyň on aýynda öndürilen önümleriň mukdary 6,1 göterim, bölek haryt dolanyşygynyň möçberi bolsa, 16,5 göterim,daşary söwda dolanyşygynyň görkezijileri 14,6 göterim köpeldi. Şu ýylyň ýanwar-oktýabr aýlarynda ýurdumyzyň Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 108,3 göterime, çykdajy bölegi bolsa 96,1 göterime deň boldy. Iri we orta kärhanalarda aýlyk haklary geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 10,5 göterim ýokarlandy. Maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen maýa goýumlarynyň möçberi 22,7 milliard manada barabar boldy. «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etrapdaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň durmuş-ýaşaýyş şertlerini düýpli özgertmek boýunça 2020-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasynyň» rejelenen görnüşinde kesgitlenen wezipeleri ýerine ýetirmegiň çäklerinde, 1 milliard 938 million manatlyk maýa goyumlary özleşdirildi.
• Diýarymyzyň nebitgaz senagatyny ösdürmegiň 2030-njy ýyla senli döwür üçin Maksatnamasyny ýerine ýetirmek boýunça şu ýylyň on aýynda nebiti gaz kondensaty bilen çykarmak hem-de nebiti gaýtadan işlemek ulgamynda önümçilik görkezijileri kanagatlanarly boldy. Benzin öndürmegiň meýilnamasy 107 göterim, polipropilen öndürmegiň meýilnamasy 107,4 göterim, maýa goýumlary maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleri boýunça meýilnama 101,8 göterim, tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy 122,8 göterim, «mawy ýangyjy» daşary ýurtlara ibermegiň meýilnamasy 134,7 göterim berjaý edildi.
• Ýylyň başyndan bäri gurluşyk we senagat toplumynda öndürilen önümleriň hem-de ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 134,4 göterim ýerine ýetirildi. Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 114,1 göterim, Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi boýunça öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 129,2 göterim berjaý edildi. Energetika ministrligi boýunça öndürilen önümleriň, ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüş depgini 128,3 göterime, elektrik energiýasyny öndürmekde 111,7 göterime barabar boldy, onuň eksportunyň ösüş depgini bolsa 133,9 göterime deň boldy.
• Oba hojalyk toplumy boýunça 2020-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, önümçiligiň ösüş depgini 108,3 göterime, şol sanda Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça – 108,9 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça – 102,9 göterime hem-de «Türkmen atlary» döwlet birleşigi boýunça – 102,8 göterime deň boldy.
• Ulag we kommunikasiýalar agentligi boýunça hyzmatlaryň hem-de önüm öndürmegiň meýilnamasy 110,5 göterim ýerine ýetirildi. «Türkmendemirýollary» agentligi boýunça ösüş depgini 107 göterime, «Türkmenawtoulaglary» agentligi boýunça – 137,5 göterime, «Türkmendeňizderýaýollary» agentligi boýunça – 139,8 göterime, «Türkmenaragatnaşyk» agentligi boýunça – 111,1 göterime barabar boldy.
• Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 118,8 göterime, öndürilen önümleriň ösüş depgini 118,2 göterime, ministrligiň kärhanalary boýunça alnan girdejiiniň ösüş depgini 138,3 göterime, gazanylan peýdanyň ösüş depgini bolsa 133,2 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrligi boýunça geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, nah ýüplügiň önümçiligi 120,8 göterime, nah matalaryň öndürilişi 105,3 göterime, tikin we örme önümleriniň önümçiligi 117,6 göterime, gön önümleriniň öndürilişi 105,6 göterime deň boldy. Bu döwürde ministrligiň kärhanalary tarapyndan geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, önüm öndürilişiniň ösüş depgini 126,9 göterim üpjün edilip, önümçilik meýilnamasy 165,8 göterim ýerine ýetirildi. «Türkmenhaly» döwlet birleşigi boýunça önüm öndürmegiň meýilnamasy 110,9 göterim, şol sanda harytlyk önüm öndürmegiň önümçilik meýilnamasy 135,1 göterim berjaý edildi. Şu döwürde alnan girdejiniň ösüş depgini geçen ýylyň degişli döwrüne garanyňda, 142,8 göterime deň boldy. Döwlet haryt-çig mal biržasy boýunça ýanwar-oktýabr aýlarynda birža söwdalarynyň 248-si geçirilip, 26 müň 341 şertnama hasaba alyndy. Şu döwürde hasaba alnan eksport-import şertnamalaryň umumy bahasy 23 milliard 372 million manada deň bolup, şolardan eksport şertnamalary amallaryň 23,8 göterimini, import şertnamalary amallaryň 76,2 göterimini düzýär. Söwda-senagat edarasy boýunça ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 105,5 göterime deň bolup, 8 sergi we 37 maslahat geçirildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça ýanwar-oktýabr aýlarynda senagat önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 134,6 göterime, oba hojalyk we azyk önümleri boýunça ösüş depgini 119,5 göterime barabar boldy.
• 2021-nji ýylyň on aýynda okuw işini kämilleşdirmek, bilimiň hilini ýokarlandyrmak boýunça işler dowam etdirildi. Umumybilim berýän mekdeplerde esasy ugurlar boýunça ders olimpiadalary geçirildi. Halkara ders olimpiadalaryna gatnaşan talyp ýaşlar we mekdep okuwçylary birnäçe altyn, kümüş we bürünç medallara hem-de dürli derejedäki diplomlara mynasyp boldy. Hormatly Prezidentimiziň 1-nji sentýabrda Bilimler we talyp ýaşlar güni hem-de täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli geçiren umumy sapagy mekdep okuwçylary, talyp ýaşlar we bilim işgärleri üçin watansöýüjilik dersine öwrüldi. Mähriban Arkadagymyzyň adyndan 1-nji synp okuwçylaryna «Bilimli» atly kompýuterler gowşuryldy. Ýokary okuw mekdepleriniň birnäçesi hojalyk hasaplaşygyna geçirildi. Döwlet hünär bilim edaralary hakyndaky Düzgünnama tassyklanyldy. Saglygy goraýyş ulgamynda «Saglyk» döwlet maksatnamasynyň rejelenen görnüşi, Türkmenistanyň ýiti ýokanç kesele garşy taýýarlygyny we dessin çäreleriň görülmegini üpjün etmegiň Meýilnamasy, Türkmenistanda ilatyň kesellere garşy göreşmek ukybyny ýokarlandyrmak boýunça 2021 – 2025-nji ýyllar üçin Milli maksatnamasy, «Sagdyn ene – sagdyn çaga – sagdyn geljek» atly Milli strategiýa kabul edildi.
• Şu ýylyň başyndan bäri tassyklanan meýilnama laýyklykda, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň, 2021-nji ýylyň «Türkmenistan – parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilmegi mynasybetli medeni-köpçülikleýin çäreleri geçirildi. Hasabat döwründe döredijilik bäsleşikleri yglan edildi, dürli çäreler, şol sanda duşuşyklar, sergiler, konsertler, wagyz-nesihat çäreleri we medeni-durmuş maksatly binalaryň gurlup, ulanylmaga berilmegi mynasybetli dabaralar guraldy. Köpçülikleiýn habar beriş serişdelerinde ýurdumyzyň ýeten derejesini, gazanýan üstünliklerini giňden wasp etmek, Arkadag Prezidentimiziň ýolbaşçylygynda döwletimiziň okgunly ösüşiniň we halkymyzyň abadançylygynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli özgertmeleriň ähmiýetini hem-de maksadyny düşündirmek boýunça zerur işler ýerine ýetirildi. Halkara hyzmatdaşlygynyň çäklerinde wideoaragatnaşyk arkaly birnäçe çäreler guraldy we degişli resminamalara gol çekildi. Türkmen döwlet neşirýat gullugynda şu ýylyň on aýynyň önümçilik meýilnamalasy 106,5 göterim berjaý edildi.
• Hasabat döwründe Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň daşary döwletler we halkara guramalary bilen netijeli gatnaşyklaryň ösdürilmegine gönükdirilen daşary syýasat ugruny amala aşyrmak boýunça degişli işler alnyp baryldy. Geçen on aýyň dowamynda ýurdumyza Özbegistan Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Täjigistan Respublikasynyň, Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Prezidentleri sapar bilen geldiler. Şu döwürde Türkmenistanyň Prezidentiniň Täjigistan Respublikasyna we Birleşen Arap Emirliklerine iş saparlary, Özbegistan Respublikasyna resmi sapary boldy, birnäçe ýurtlaryň Liderleri bilen onlaýn duşuşyklary geçirildi. Döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly BMG-niň ulag ulgamy boýunça ikinji Ählumumy maslahatyna, YHG-niň ХIV sammitine, Türki dilli döwletleriň hyzmatdaşlyk geňeşiniň maslahatyna, GDA-nyň döwlet Baştutanlarynyň geňeşine, ylym we tehnologiýalar boýunça YHG niň sammitine gatnaşdy, sanly ulgam arkaly BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde çykyş etdi, şeýle hem daşary ýurtlaryň döwlet Baştutanlary bilen telefon arkaly gepleşikleri boldy. Şu döwürde ýurdumyza DIM-niň üsti bilen daşary ýurt wekiliýetleriniň 67-si geldi, Türkmenistanyň wekiliýetleriniň 36-sy bolsa daşary ýurtlara iberildi. Sanly ulgam arkaly dürli derejedäki duşuşyklaryň 1507-si geçirildi. Daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bilelikde gepleşikleriň we duşuşyklaryň 144-si boldy. Ýylyň dowamynda halkara resminamalarynyň 163-sine gol çekildi. DIM-niň ulgamy boýunça gatnaşyklary we geňeşmeleri geçirmek yzygiderli häsiýete eýe boldy. Ýurdumyzyň daşary ykdysady gatnaşyklaryny ösdürmek boýunça yzygiderli işler alnyp barylýar. Hökümetara toparlarynyň we beýleki düzümleriniň çäklerinde duşuşyklar geçirildi, daşary ýurtlaryň işewür toparlarynyň wekilleri bilen gepleşikler guraldy.
• Mähriban Arkadagymyz şu ýylyň on aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň toý ýylynda Garaşsyz Watanymyzyň göz öňünde tutulan maksatnamalara laýyklykda üstünlikli ösmegini dowam edýändigini aýdyň görkezýändigini belledi. Eziz Diýarymyzda iri senagat we durmuş maksatly desgalaryň gurluşygy dowam edýär. Şolaryň hatarynda täze şäherçeler, ýaşaýyş jaýlary, dynç alyş we saglyk merkezleri, mekdepler, çagalar baglary hem-de beýleki ençeme desgalar bar. Bellenen meýilnamalara laýyklykda, ýurdumyzda 30 desgany işe girizmek göz öňünde tutuldy. Häzirki wagta çenli bolsa, 66 sany iri desga açylyp, ulanylmaga berildi. Ýylyň ahyryna çenli ýene-de birnäçe desgany ulanmaga bermek göz öňünde tutulýar. Umumy meýdany 750 müň inedördül metrden gowrak ýaşaýyş jaýlary ulanmaga berildi. Bilim we ylym ulgamlarynda özgertmeler üstünlikli dowam edýär, önümçilik pudaklary kämilleşdirilýär. Bazar ykdysadyýeti kemala getirilýär. Täze nebitgaz ýataklary özleşdirilýär. «Türkmenistan – Owganystan – Pakistan» elektrik we optiki süýümli aragatnaşyk geçirijileriniň, «Türkmenistan – Owganystan – Pakistan – Hindistan» gaz geçirijisiniň gurluşygy alnyp barylýar hem-de beýleki halkara taslamalary taýýarlanylýar. Ýurdumyzda hususy pudagy ösdürmäge goldaw bermek boýunça syýasat yzygiderli dowam edýär. Ykdysadyýetimizde özgertmeleri amala aşyrmaga ýurdumyzyň telekeçileri giňden çekilýär. Mähriban Arkadagymyz şu ýyl öňümizde durýan wezipeleriň Ministrler Kabinetiniň ýarym ýylyň jemlerine bagyşlanyp geçirilen mejlisinde we ýurdumyzy 2020 – 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda anyk kesgitlenilendigine ünsi çekip, edilmeli işleriň örän köpdügini, bu işleri amala aşyrmak üçin köp we tutanýerli zähmet çekmelidigini nygtady. Biziň öňümizde şu ýyl gazanan ösüş depginimizi saklap galmak hem-de geljek ýylda ony has-da artdyrmak wezipesi durýar. Ýylyň tamamlanmagyna bolsa, bir aýdan gowrak wagt galdy. Şoňa görä-de, şu ýyly gowy netijeler bilen üstünlikli jemlemek hem-de täze – 2022-nji ýyly gowy netijeler bilen garşylamak üçin, biz galan wagtyň dowamynda köp soraglary çözmelidiris diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, mähriban Arkadagymyz daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri ýurdumyzda öndürmegiň we daşary ýurtlara iberilýän harytlaryň möçberini artdyrmagyň döwlet maksatnamalarynyň amala aşyrylmagyny has-da çaltlandyrmagyň, dürli pudaklarda bar bolan uly mümkinçilikleri netijeli peýdalanmagyň zerurdygyny belledi. Ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etmek, öndürilýän harytlaryň görnüşlerini artdyrmak we önümleriň eksport edilýän ugurlaryny giňeltmek wajypdyr.

* * *

Ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň ähli ulgamlarynda Ministrler Kabinetiniň 2021-nji ýylyň on aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine ser salnyp, sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisinde hormatly Prezidentimiziň öňde goýan wezipelerini durmuşa geçirmegiň ugurlaryna bagyşlanan maslahatlar geçirildi. Şolaryň barşynda «Türkmenistan – parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýen şygar astynda geçýän ýylda ýurdumyzy ösdürmegiň möhüm meseleleri boýunça pikir alyşmalar boldy hem-de döwlet Baştutanymyzyň öňde goýan wezipelerini ýerine ýetirmegiň ugurlary kesgitlenildi.

Bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda milli ykdysadyýetimizi köpugurly ösdürmek we sanlylaşdyrmak babatda giň gerimli özgertmeler amala aşyrylýar. Bu ugurda maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilmegi, anyk wezipeleri we maksatlary nazarlaýan konseptual resminamalaryň kabul edilmegi ýokary netijeleri gazanmaga ýardam berýär. Munuň şeýledigine häzirki wagtda ýurdumyzyň jemi içerki önümiň ösüş depgini boýunça dünýäniň sazlaşykly ösýän döwletleriniň hataryna girýändigi hem aýdyň şaýatlyk edýär.

Türkmenistan häzirki günde ykdysady taýdan durnukly we bedew batly ösýän döwlet hökmünde tanalýar. Milli ykdysadyýetimiziň diwersifikasiýalaşdyrylmagy we sanlylaşdyrylmagy uly ösüş görkezijilerini gazanmaga ýardam edýär. Hususan-da, ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmek ugrunda amal edilýän özgertmeler halk hojalygynyň kuwwatynyň has-da artmagyna itergi berýär. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň» esasynda üstünlikli durmuşa geçirilýän sanly özgertmeleriň netijesinde ykdysadyýetimiziň innowasion üpjünçiligi barha ýokarlandyrylýar. Munuň özi halk hojalygynyň işiniň kompýuter tehnologiýalarynyň esasynda dolandyrylmagyna, önümçilik kuwwatlyklarymyzyň artyp, eksport mümkinçiliklerimiziň has-da ýokarlanmagyna oňyn täsir edýär.

Sanly ulgam — gülläp ösüşleriň binýady. Hakykatdan-da, sanly ulgamyň ösdürilmegi ýurtda ähli babatlarda ýokary sepgitlere ýetmäge ýardam berýär. Bu önümçilik oba hojalyk, ulag we aragatnaşyk, ylym-bilim, saglygy goraýyş, medeniýet we beýleki ugurlaryň ösüşlerinde hem äşgär duýulýar. Şu jähetden, milli Liderimiziň öňdengörüjilikli baştutanlygynda sanly ulgamy ösdürmegiň berk binýadyny goýan Türkmenistan, Bütindünýä bankynyň maglumatlaryna görä, dünýäniň ortaça ösen ýurtlaryndan ýokary girdejili döwletleriň hataryna çykdy.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda ýurdumyzda sanly ulgamy ösdürmek täzeçe many-mazmuna eýe bolup, onuň kanunçylyk binýady has-da berkidilýär. Muňa Gahryman Arkadagymyzyň gol çeken Karary esasynda «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynyň» hem-de ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasynyň tassyklanylmagy doly güwä geçýär. Döwlet maksatnamasy sanly ulgamy ösdürmegiň ähli ugurlaryny we bu babatda täze anyk wezipeleri öz içine alýar. Munuň özi döwlet Baştutanymyzyň taýsyz tagallasy bilen ýurdumyzda milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşlerini gazanmaga mümkinçilik berjek sanly ulgamyň ösdürilýändigini subut edýär.

Jemal ALLAŞUKUROWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň talyby.

Milli Liderimiz nobatdaky iri dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy

Ahal welaýaty, 17-nji noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynyň çäginde gurlan täze dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy.

Mälim bolşy ýaly, Babadaýhan etrabyndaky täze dokma toplumynyň gurluşygyna hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2018-nji ýylyň maýynda gol çeken Kararyna laýyklykda başlanyldy we «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2018 — 2024-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň» çäklerinde guruldy. Babadaýhan dokma toplumynyň düýbüni tutmak dabarasyna wise-premýer Serdar Berdimuhamedow gatnaşyp, gatnaşyjylary täze kärhananyň gurluşygyna başlanylmagy bilen gutlady we bu toplumyň sebitiň ykdysadyýetini döwrebap derejede ösdürmäge, halkyň durmuş taýdan üpjünçiligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen iri taslamadygyny aýtdy.

Mähriban Watanymyzyň dürli künjeklerinde gurulýan, milli ykdysadyýetimiziň geljegi uly bolan eksport ugurly pudaklarynyň ýokary tehnologiýaly kärhanalary ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň hem-de dünýä bileleşigi bilen utgaşykly gatnaşyklar ulgamyna işjeň goşulýandygynyň aýdyň beýanydyr.

Gaýtadan işleýän senagatyň täze desgasynyň ulanmaga berilmegi dokma pudagynyň ösüş strategiýasyny durmuşa geçirmegiň, ony ösüşiň täze belentligine çykarmagyň, ýokary hil görkezijilerine laýyk gelýän ýokary hilli, bäsdeşlige ukyply önümleri köpeltmegiň hasabyna, alynýan girdejileri artdyrmak ugrundaky nobatdaky möhüm ädime öwrüldi.

Mälim bolşy ýaly, Ahal welaýaty pagtadan we ýüpekden öndürilýän önümçilik üçin ägirt uly mümkinçilikleri bolan iri senagat sebitleriniň biri bolup durýar. Bu ýerde tehnologik kuwwaty boýunça ýokary hilli önümleri öndürmäge ukyply Gökdepe, Gypjak, Ruhabat dokma toplumlary hem-de birnäçe täzeçil usulda işleýän egirme we dokma kärhanalary bar.

Şu ýylyň awgust aýynda Kaka etrabynda dokma toplumy ulanmaga berildi. Şu gün açylýan önümçilik desgasy öňdebaryjy tehnologiýalaryň häzirki zaman derejesini hasaba almak bilen, bar bolan mümkinçilikleri doly derejede durmuşa geçirmäge, bazar bäsleşigi şertlerinde ýokary hili üpjün etmäge ýardam berer. Ahal welaýatynyň dokma kärhanalarynyň üstüni ýetiren täze senagat toplumynyň «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda geçýän 2021-nji ýylda işe girizilýändigini bellemek ýakymlydyr.

Birnäçe döwletleriň hem-de daşary ýurt maýadarlarynyň gatnaşmagynda täze dokma kärhanalarynyň gurulmagy içerki bazarda ýokary hilli dokma önümleriniň bolçulygyny üpjün etmäge mümkinçilik berdi. Daşary ýurtlaryň önüm öndürijileri bilen mynasyp bäsdeşlik etmäge ukyply bu toplumyň kärhanalarynda öndürilýän önümleriň görnüşleri ýyl-ýyldan artýar. Ýeri gelende aýtsak, önümçiligiň ähli ugurlaryny öz içine alýan döwrebap dokma toplumlarynyň birnäçesiniň gurulmagy netijesinde ýurdumyzyň ykdysadyýetinde ägirt uly özgertmeler bolup geçdi we Türkmenistan pagta çig malyndan taýýarlanan önümleri daşary ýurtlara eksport edýän iri ýurtlaryň birine öwrüldi.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Diýarymyzyň dokma pudagy häzirki döwrüň ileri tutulýan ugurlaryny hem-de dünýäniň ykdysady giňişligine goşulmak meýillerini nazara almak bilen, milli ykdysadyýetimiziň okgunly ösüş ýoluna düşendigini äşgär edýär. Soňky ýyllarda pudagyň düzümine tebigy çig maldan bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmäge niýetlenen onlarça täze kärhanalar goşuldy. Şeýlelikde, milli dokma senagaty halkara bazarlarda eýeleýän ornuny pugtalandyrdy. Mundan başga-da, ýüpek önümçiliginde, aýakgap we deri işläp taýýarlamakda işjeňlik görkezýän kärhanalaryň sany artýar.

Ýaponiýanyň we Ýewropa ýurtlarynyň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň enjamlarynyň kärhanalarda işjeň ulanylmagy uly üstünliklere giň ýol açýar. Hususan-da, ýurdumyzyň dokma toplumlarynda Şweýsariýanyň «Rieter», «Benninger», Germaniýanyň «Trützsсhler», «Sсhlafhorst», «Zinser», “Monforst”, “Küsters”, Italiýanyň “Marzoli”, “Mario Сrosta”, “Reggiani”, “Arioli”, “Savio”, Belgiýanyň “Picanol”, Ýaponiýanyň “Tsudakoma”, “Juki”, “Muratec” kompaniýalarynyň enjamlary ornaşdyrylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, öndürilýän önümleriň halkara hil görkezijilerine we ekologik howpsuzlyga laýyk gelmegine möhüm üns berilmelidir. Pudagyň kärhanalarynyň önümleri “Önümçiligi dolandyryş ulgamy we hil gözegçiligi” ISO 9001, “Daşky gurşawy goramak” ISO 14001, “Zähmeti goramak we önümçilik howpsuzlygy” OHSAS 18001 güwänamalaryna mynasyp boldy.

Gaýtadan işleýän kuwwatly senagatyň döredilmegi Türkmenistanyň dünýäniň iri dokma öndürijileriniň hatarynda mynasyp orun eýelemegine ýardam berdi. Harytlaryň ýokary hil derejesine mynasyp bolmagy ýurdumyzyň abraýyny has-da belende göterdi.

...Täze dokma toplumynyň açylyş dabarasynyň geçirilýän ýerinde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi. Köp sanly dabara gatnaşyjylar ýurdumyzyň täze taryhyna möhüm sahypa bolup ýazyljak şanly wakalaryň başlamagyna sabyrsyzlyk bilen garaşýarlar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň dikuçary täze toplumyň ýanyndaky meýdança gondy. Bu ýere ýygnananlar milli Liderimizi uly ruhubelentlik bilen garşyladylar.

Dokma pudagynyň elleri baýdakly, dürli şarly işgärleriniň, ýaşlaryň hatara düzülen haly düşelen ýodajygy boýunça döwlet Baştutanymyz dabaranyň geçiriljek ýerine geldi.

Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň “Dokmaçylar” medeni merkeziniň folklor-etnografiýa tans toparynyň aýdymçylarynyň hoş owazly çykyşlary we joşgunly tanslary dabaranyň şowhunyny artdyrdy.

Hormatly Prezidentimiz ajaýyp çykyşlary üçin sungat ussatlaryna minnetdarlyk bildirip, toparyň ýolbaşçysy, Türkmenistanyň halk artisti Jemal Saparowa bilen söhbetdeş boldy.

Döwlet Baştutanymyz söhbetdeşligiň dowamynda häzirki döwürde ähli ugurlarda bolşy ýaly, medeniýet we sungat ulgamyna hem täzeçil usullaryň, häzirki zaman tehnologiýalarynyň işjeň ornaşdyrylmagynyň zerurdygyny belläp, täze saz eserleri, tanslar döredilende, döwrebap tehnologiýalardan netijeli peýdalanmalydygyna ünsi çekdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz toparyň milli medeniýeti, aýdym we tans sungatyny ösdürmekde zerur işleri alyp barmalydygyny, häzirki döwrüň ruhuna laýyk gelýän, milli sungatymyzyň nusgalyk ýörelgelerini öz içine alýan çykyşlary taýýarlamak ugrunda ähli tagallalary etmelidiklerini belledi. Milli Liderimiz döwletimiziň medeniýet we sungat işgärleriniň has-da döredijilikli işlemekleri ugrunda mundan beýläk-de zerur şertleri döretjekdigini aýdyp, sungat işgärlerine täze, döwrebap eserleri döretmegi arzuw etdi.

“Dokmaçylar” folklor-etnografiýa tans toparynyň çeper ýolbaşçysy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň türkmen halkynyň ruhy mirasynyň baýlaşdyrylmagyna, doly derejeli döredijilik bilen meşgullanmak üçin ähli şertleriň döredilmegi ugrunda ýadawsyz alada edýändigi hem-de yzygiderli üns berýändigi üçin milli Liderimize tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, geljekde-de öz zehinlerini we ylhamyny eziz Watanymyzyň abadançylygynyň bähbidine bagyş etjekdiklerine ynandyrdy.

Soňra döwlet Baştutanymyz esasy dabaranyň geçirilýän ýerine tarap ugrady. Bu ýere Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary, wise-premýerler, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, ministrlikleriň we pudaklaýyn düzümleriň ýolbaşçylary, Ahal welaýatynyň häkimi, jemgyýetçilik guramalarynyň hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri ýygnandylar. Hemmeler ör turup milli Liderimizi garşyladylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu günki çärä gatnaşyjylara ýüzlenip, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Garaşsyz, Bitarap Watanymyzda beýik işleriň bitirilýändigini, durmuşyň ähli ulgamlarynda düýpli özgertmeleriň üstünlikli amala aşyrylýandygyny, ýokary netijeleriň gazanylýandygyny belledi. “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän şu ýylda ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli onlarça döwrebap desgalar ulanylmaga berildi.

Bu ajaýyp üstünlikler, taryhy sepgitler bagtyýar halkymyzyň abadan hem-de eşretli durmuşda ýaşamagyny üpjün etjek belent maksatlara gönükdirilendir diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Biziň baş wezipämiz ata Watanymyzy dünýäniň senagat taýdan ösen, öňdebaryjy döwletleriniň hataryna çykarmakdan, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini düýpli ýokarlandyrmakdan ybaratdyr. Şoňa görä-de, ýurdumyzda milli ykdysadyýetimiziň ösüşine uly itergi berjek iri desgalary yzygiderli gurup ulanmaga berýäris. Şunuň ýaly täze, döwrebap kärhanalardyr desgalar bolsa eziz Diýarymyzyň ösüşleriň ak ýoly bilen öňe barýandygynyň, ykdysady taýdan kuwwatly döwlete öwrülýändiginiň aýdyň mysalydyr diýip, milli Liderimiz belledi.

Mälim bolşy ýaly, ýakynda Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda iri dokma toplumy işe girizildi. Şu gün bolsa welaýatyň Babadaýhan etrabynda hem ýyllyk önümçilik kuwwaty 5 müň tonna inçe süýümli pagtany gaýtadan işlemäge mümkinçilik berýän täze dokma toplumy dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berilýär. Bu bolsa Garaşsyzlyk eýýamynda düýbünden täzeden döredilip, milli ykdysadyýetimiziň esasy sütünleriniň birine öwrülen dokma senagatynyň uly ösüşlere beslenýändigini ýene-de bir gezek aýdyň görkezýär diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Häzirki döwürde ykdysadyýetimiziň iň bir girdejili pudagyna öwrülen dokma senagatynda uly önümçilik kärhanalarynyň ençemesi bar. Olarda köp sanly adam iş bilen durnukly üpjün edilýär. Pudakda ylmyň we tehnikanyň iň soňky gazananlary ornaşdyrylan, häzirki döwrüň talaplaryna doly laýyk gelýän täze kärhanalar yzygiderli gurlup işe girizilýär. Şolarda zähmet çekýän işgärleriň köpüsi daşary ýurtlarda hünär tejribesini ýokarlandyryp geldi. Munuň özi pudagyň döwrebap ösmegini, dokma önümçiliginiň barha giňelmegini, netijede bolsa milli harytlaryň hiliniň ýokary bolup, içerki hem-de dünýä bazarlarynda uly islegden peýdalanmagyny üpjün edýär.

Garaşsyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň kabul edilen döwlet we milli maksatnamalarynda dokma senagatyny ösdürmek boýunça hem giň möçberli çäreler göz öňünde tutulýar. Pudagy ösdürmäge köp möçberde maýa goýumlary gönükdirilýär.

Bereketli türkmen topragynyň gymmatly baýlygy, halkymyzyň altyna deňeýän milli guwanjy bolan ak pagtamyz indi dolulygyna öz ýurdumyzda gaýtadan işlenip, şondan ilatyň ösen isleglerini kanagatlandyrýan ýokary hilli, köp görnüşli taýýar önümler öndürilýär. Ekologik taýdan arassa bu harytlar dünýä bazarlarynda hem uly islegden peýdalanýar. Netijede, gymmatly çig maldan taýýarlanan önümleriň bahasy birnäçe esse ýokarlanyp, olar gyzyl pulda döwletimize köp möçberde girdeji getirýär, milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny has-da artdyrýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.

Häzirki döwrüň iri we döwrebap kärhanalarynyň biri bolan Babadaýhan dokma toplumy dört sany önümçilik birligini özünde jemleýär. Umumy bahasy 151 million 800 müň amerikan dollary bolan täze toplumyň düzümine ýüplük, boýag, tikinçilik hem-de mata fabrikleri girýär. Tutýan meýdany 20 gektar bolan döwrebap kärhanada işleri talabalaýyk ýola goýmak üçin önümçilik binalaryndan başga-da, iki gatly edara binasy, dürli ammarlar, transformator bekedi, ussahana, ýangyn howpsuzlyk desgalary bar. Şeýle hem bu ýerde işgärlere amatly iş we dynç alyş şertlerini döretmek üçin 450 orunlyk naharhana, sport meýdançasy, iki gatly, 16 orunlyk myhmanhanalaryň ikisi ýerleşýär.

Ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmaga mynasyp goşant goşjak bu toplumda Şweýsariýa, Ýaponiýa, Belgiýa, Italiýa, Germaniýa we Türkiýe ýaly ýurtlaryň öňdebaryjy kompaniýalarynyň iň kämil enjamlary ornaşdyryldy diýip, döwlet Baştutanymyz toplumyň ýylda 3 müň 300 tonna ýokary hilli ýüplük, 20 million inedördül metr dürli görnüşli, şol sanda 18 million metr boýalan mata hem-de 3 million 500 müň sany taýýar tikin önümlerini öndürmäge niýetlenendigini aýtdy.

Täze kärhananyň önümleri içerki bazarda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutmak bilen, köp möçberde serişdeleri tygşytlamaga mümkinçilik berer. Şonuň bilen birlikde özümizden artýan taýýar önümleri beýleki döwletlere-de ibermäge şert döreder. Bu bolsa pudagyň eksport mümkinçiligini, gelip gowuşýan maliýe serişdelerini artdyrmaga uly goşant goşar diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Döwrebap toplumyň işe girizilmegi bilen, ýurdumyzda 1 müň 150 sany täze iş orny dörär. Bu bolsa golaýdaky etraplardyr şäherleriň ilatyny hem iş bilen üpjün etmekde, adamlaryň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmakda uly ähmiýete eýedir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Biz mundan beýläk-de ýurdumyzyň geljegi uly bolan dokma senagatyny depginli ösdürmäge, onuň önümçilik kuwwatyny artdyrmaga gönükdirilen maýa goýum taslamalaryny amala aşyrarys. Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürýän iri innowasion önümçilikleri döretmek, hereket edýän kärhanalaryň durkuny toplumlaýyn täzelemek boýunça işleri dowam ederis. Pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmäge, «Döwlet adam üçindir!» diýen syýasatymyzdan ugur alyp, işgärleriň iş we durmuş şertlerini has-da gowulandyrmaga aýratyn üns bereris diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşynyň ahyrynda hemmeleri Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda iri önümçilik kärhanalarynyň biri bolan, häzirki zamanyň iň kämil enjamlary bilen üpjün edilen täze dokma toplumynyň işe girizilmegi bilen tüýs ýürekden gutlady we hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, bu döwrebap kärhanada zähmet çekjek işgärlere bolsa Garaşsyz Watanymyzyň dokma senagaty pudagyny ösdürmek ugrunda alyp barjak işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyzyň çykyşy uly ruhubelentlik bilen diňlenildi we şowhunly el çarpyşmalar bilen garşylandy.

Soňra hormatly Prezidentimiz Belgiýanyň, Ýaponiýanyň, Germaniýanyň, Şweýsariýanyň we Standartlaşdyrmak boýunça halkara guramasynyň (ISO) bu günki dabara sanly ulgam arkaly goşulan wekilleriniň çykyşlaryny diňledi.

Ilki bilen, Şweýsariýanyň “Rieter Management AG” kompaniýasynyň enjamlar we ulgamlar boýunça işewür toparlarynyň ýolbaşçysy Rojer Albreht çykyş edip, Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabyndaky täze dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşyjylara iň gowy arzuwlaryny beýan etmek mümkinçiligine şatdygyny aýdyp, kompaniýanyň Türkmenistan bilen 30 ýyldan bäri hyzmatdaşlyk edýändigini hem-de şeýle hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de dowam etdirjekdigini belledi.

Türkmenistanyň dokma önümleri hemişe dünýä bazarynda özüniň ýokary hili bilen meşhur bolup, uly islegden peýdalanýar. Şu gün dabara bilen açylýan kärhanada oturdylan enjamlar önümi ekologik taýdan arassa, az möçberli çykgytly çig maly tygşytlamagyň hasabyna öndürmäge mümkinçilik berýär.

Biziň kompaniýamyz munuň üçin bu toplumda ýüplügi gaplamak üçin enjamlary ornaşdyrdy. Pudagyň hünärmenleriniň tagallasy netijesinde häzirki wagtda Türkmenistanda ýokary hilli önümler öndürilýär diýip, işewür nygtady.

Işewür Babadaýhan etrabyndaky dokma kärhanasynyň öndüren önümleriniň dünýä bazarlarynda uly islegden peýdalanjakdygyna ynam bildirip, toplumyň kompaniýanyň enjamlary bilen üpjün edilendigi hakyndaky ýörite güwänamanyň gowşurylýandygyny yglan etdi.

Jenap Rojer Albreht sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa kompaniýanyň üstünlikli işlemegi babatynda döredilen şertler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, milli Liderimize berk jan saglyk, türkmen halkyna bolsa rowaçlyk we abadançylyk arzuw etdi.

Soňra Belgiýanyň “Piсanol” kompaniýasynyň direktory, Şweýsariýanyň “Rieter” kompaniýasynyň paýdary Luk Tak Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda gurlan täze dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşmagyň özi üçin uly mertebedigini nygtady. Türkmenistan bilen ýolbaşçylyk edýän kompaniýasynyň arasynda uzak möhletleýin hyzmatdaşlygyň ýola goýlandygyny belläp, işewür “Piсanol” kompaniýasynyň 2014-nji ýylda ýurdumyzyň kärhanalaryna dokma enjamlarynyň 276-syny, 2021-nji ýylda bolsa Kaka we Babadaýhan dokma toplumlarynda, degişlilikde, 100 we 110 sany önümçilik enjamlaryny ornaşdyrandygyny aýtdy.

Kompaniýanyň Türkmenistana getirilýän tehnologik enjamlary ýokary hilli önümleri çykarmak üçin niýetlenendir we olar çig maly tygşytly ulanmaga mümkinçilik berýän özboluşly öndürijiligi bilen tapawutlanýar. Türkmen daýhanlarynyň ýokary hilli pagta ösdürip ýetişdirýändigini nygtap, Luk Tak gaýtadan işlenen pagtanyň ýokary baha mynasyp boljakdygyny, ondan öndürilen önümleriň dünýä bazarlarynda geçginli harytlara öwrüljekdigini nygtady.

Biz Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrligi bilen hyzmatdaşlygyň ösdürilýändigine şatdyrys we kompaniýamyzyň enjamlarynyň ýurduň ykdysady ösüşinde giňden peýdalanylýandygyna buýsanýarys diýip, işewür belledi hem-de “Piсanol” kompaniýasynyň netijeli işi ugrunda döredilýän mümkinçilikler üçin milli Liderimize hoşallyk sözlerini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, Luk Tak täze dokma toplumyna kompaniýanyň degişli güwänamasynyň gowşurylýandygyny yglan etdi.

Sözüniň ahyrynda jenap Luk Tak hemmeleri bu günki dabara bilen gutlady we mundan beýläk-de ösüş arzuw etdi.

Soňra Türkiýäniň «Alberk QA» halkara tehniki gözegçilik we güwälendiriş kompaniýasynyň daşary ýurtlar boýunça dolandyryjysy hanym Begüm Atakan Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabyndaky dokma toplumynyň açylyşyna gatnaşmak mümkinçiligine şatdygyny belläp, Türkmenistanyň Garaşsyzlyk ýyllary içinde ägirt uly ykdysady ösüşe eýe bolandygyny, dünýäniň iri kompaniýalarynyň enjamlary bilen enjamlaşdyrylan dokma senagaty kärhanalarynyň işe girizilýändigini nygtady. Şunuň bilen birlikde, bu ýerde ekologik taýdan arassa önümleri öndürmäge aýratyn üns berlip, daşky gurşawa zyýan ýetirmezden, alyjylaryň islegleri kanagatlandyrylýar.

Durmuşa geçirilen ägirt uly işleriň netijesinde Türkmenistanyň dokma senagaty bütin dünýäde ykrar edilip, ýokary sylaglara hem-de güwänamalara eýe boldy. Şunuň bilen baglylykda, kompaniýanyň wekili Babadaýhan etrabyndaky dokma toplumyna ISO 9001, ISO 14001, SA 8000, ISO 45001 we ISO 10002 hil güwänamalaryny gowşurmagyň özi üçin uly hormatdygyny belledi.

Soňra Germaniýanyň Hohenştaýn dokma barlag institutynyň güwänamalaşdyryş bölüminiň inženeri hanym Ursula Seibitin Garaşsyzlyk ýyllary içinde Türkmenistanyň ykdysadyýetinde ägirt uly üstünlikleriň gazanylandygyny, dürli dokma önümleriniň önümçiligi boýunça birnäçe kärhanalardyr toplumlaryň gurlup ulanmaga berlendigini nygtady. Ol önümçilik toplumlary dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň iň täze enjamlary bilen üpjün edildi.

Häzirki zaman tehnologiýalarynyň ornaşdyrylmagy bilen birlikde, öndürilýän önümleriň ýokary hil derejesinde bolmagyna, ekologik howpsuzlygyň talaplarynyň berjaý edilmegine aýratyn üns berilýär.

Babadaýhan dokma toplumy Germaniýanyň “Monforst” kompaniýasynyň güwänamasyna we guramalaryň hem-de kärhanalaryň hil menejment ulgamynyň ISO 9001 güwänamasyna, jemgyýet jogapkärçiligi menejment ulgamynyň SA 8000 güwanamasyna, şeýle hem Oeko-Teх Standard güwänamasyna mynasyp boldy. Munuň özi toplumyň önümleriniň ýokary ekologik talaplara we dünýä ölçeglerine laýyk gelýändigini aňladýar. Türkmenistanyň dokma senagaty köp ýyllaryň dowamynda önümleriniň ýokary hil derejesine mynasyp bolýandygy bilen giňden ykrar edilip, ISO 9001, ISO 14001 we OHSAS 18001 güwänamalaryna eýe boldy.

Şonuň ýaly-da, hanym Ursula Seibitin Babadaýhan dokma toplumyna önümçiligiň islendik tapgyrynda howpsuzlygy we zyýanly himiki maddalaryň ýokdugyny tassyklaýan Oeko-Teх Standart güwänamasynyň gowşurylýandygyny yglan etdi we kärhananyň öz işini üstünlikli alyp barjakdygyna ynam bildirip, Türkmenistana mundan beýläk-de ägirt uly üstünlikleri, ýurduň halkyna bolsa parahatçylyk we gülläp ösüş arzuw etdi.

Şeýle hem täze dokma toplumyna “Monforized” kompaniýasynyň güwänamasy gowşuryldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylaryna we wekillerine ýüzlenip, täze toplumyň milli ykdysadyýetimiziň kuwwatlanmagynda, eksport mümkinçilikleriniň artmagynda möhüm orun eýelejekdigini, täze taryhy eýýamda ýerine ýetirilýän işleriň aýratyn ähmiýetlidigini belledi.

Täze toplumy bina etmek ýerli gurluşykçylara tabşyryldy. Olar iri möçberli we halkara ähmiýetli taslamalaryň ýerine ýetirilmegine örän jogapkärçilikli, toplumlaýyn esasda çemeleşýärler diýip, milli Liderimiz täze taryhy eýýamda amala aşyrylýan işleriň asyrlara barabar ähmiýetini nygtap, köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde durmuşa geçirilýän ägirt uly özgertmeleriň mynasyp derejede beýan edilmeginiň möhümdigine ünsi çekdi.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeleriň netijesinde dünýäde deňi-taýy bolmadyk önümçilik kuwwatlyklarynyň, şol sanda täze dokma toplumynyň halkymyz üçin şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygyna sowgatdygyny, edermen daýhanlaryň yhlasly zähmeti bilen ösdürilip ýetişdirilen pagtanyň gymmatly çig mala we dünýäde uly islegden peýdalanylýan harytlara öwrülýändigini belläp, bu ugurda alnyp barylýan işleriň many-mazmunyny açyp görkezmek babatda anyk görkezmeleri berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz dokma toplumynyň baş girelgesine geldi.

Dabaraly pursat gelip ýetdi. Döwlet Baştutanymyz ýygnananlaryň şowhunly el çarpyşmalary astynda toý bagyny kesdi. Dokma senagatynyň täze desgasy açyldy!

Özüniň tehniki hem-de tehnologik üpjünçiligi, şonuň ýaly-da, bu ýerde gurnalan awtomatlaşdyrylan täze önümçilik ulgamy bilen bu toplum Ahal welaýatynda iň döwrebap dokma kärhanalarynyň birine öwrüler. Bu ýerde pagta süýümini gaýtadan işlemekden başlap, ahyrky önümi öndürmäge çenli ähli tehnologik tapgyrlary guramak göz öňünde tutuldy hem-de toplum ýüplük, dokma, boýag we tikin fabriklerini özünde jemleýär. Bu milli ykdysadyýetimizi ösdürmegiň pudagy giň möçberlerde diwersifikasiýalaşdyrmaga, sebitleri senagat taýdan ösdürmäge, ýerlerdäki tebigy serişdeleri doly ulanmaga gönükdirilen strategiýasyny durmuşa geçirmekde nobatdaky möhüm ädim boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýörite awtoulagda ýüplük fabrigine tarap ugrady.

Milli Liderimiz kärhananyň esasy önümhanalarynda pagta süýüminden ýüplügi taýýarlamagyň tapgyrlaryny synlaýar. Hünärmenler döwlet Baştutanymyzy oturdylan enjamlaryň tehniki aýratynlyklary hem-de artykmaçlyklary bilen jikme-jik tanyşdyrýarlar. Bu ýerde Şweýsariýanyň “Rieter AG” hem-de Ýaponiýanyň “Murata Manufacturing Ltd.” kompaniýalarynyň örän tygşytly hem-de ýokary öndürijilikli iň täze enjamlary oturdyldy. Ekologik taýdan howpsuz tehnologiýalar tebigy serişdeleri tygşytlamaga hem-de önümçilik galyndylaryny azaltmaga ýardam eder. Şu kysymly enjamlar nou-haulary ulanmagyň hasabyna birnäçe artykmaçlyklara eýedir — ýüplük üçin çykdajylar kadalaşdyrylýar, ýokary hil üpjün edilýär hem-de energiýa az sarp edilýär.

Ýurdumyzda pagta egriji önümçilik üçin maşynlary hem-de enjamlary esasy iberijiler bolup durýan bu şereketler özlerini ygtybarly we jogapkärli hyzmatdaş hökmünde görkezdiler. Dürli halkara güwänamalar bu önüm öndürijileriň enjamlary arkaly tebigy çig maldan taýýarlanylýan önümleriň ýokary hiliniň hem-de ekologik taýdan arassalygynyň girewi bolup durýar.

Döwlet Baştutanymyz önümçilik tapgyry bilen tanyşdy. Fabrikde ýylda 5 müň tonna inçe süýümli pagtany gaýtadan işlemek, 3 müň 300 tonna ýokary hilli “kompakt-penýe” kysymly ýüplük öndürmek hem-de garyşyk ýüplük çykarmak üçin mümkinçilikler döredildi. Ýüplügiň bu görnüşi erkek adamlaryň köýneklerini, ýokary hilli trikotaž önümlerini, ýorgan-düşek daşlaryny we jorap önümlerini öndürmekde ulanylyp bilner.

Önümiň kysymyny kesgitlemek üçin ýüplük ýörite dolaýjy enjamda dolanýar, soňra elektron terezilerde taýýar önümiň kysymy kesgitlenýär. Mundan başga-da, şu enjamyň kömegi arkaly ýüplügiň çeýeligi, berkligi, pagta süýüminiň ýogynlygy, uzynlygy we beýleki görkezijileri anyklanylýar hem-de degişli netijeler alynýar.

Ýokary takyk enjam diňe bir fabrige gelip gowuşýan pagta süýümine doly seljerme we baha bermän, eýsem, mundan beýläk-de ulanylmagyny göz öňünde tutmak bilen, öndürilýän ýüplügiň hiline baha bermäge, önüm öndürmegiň amala aşyrylýan möçberlerini düýpli seljermäge hem mümkinçilik berýär. Mundan başga-da, önümhanada çykarylýan önümiň daşky görnüşlerini gowulandyrmak üçin ýörite çyglandyryjy ulgam işleýär.

Döwlet Baştutanymyz bu ýerde ýüplük fabriginiň işgäri bilen bolan söhbetdeşliginde onuň maşgala durmuşy hem-de iş şertleri bilen gyzyklandy. Milli Liderimiz önümçilik bölümlerinde zähmetiň guralyşy bilen baglanyşykly meseleler barada aýdyp, işgärleriň saglygy üçin howpsuzlyk talaplarynyň berk berjaý edilmeginiň, netijeli zähmet üçin şertleriň döredilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Hünärmen netijeli işlemek, häzirki zaman talaplaryna we hil görkezijilerine laýyk gelýän önümleri öndürmek, dynç almak babatda bu ýerde ähli zerur şertleriň hem-de mümkinçilikleriň döredilendigi üçin milli Liderimize hoşallyk sözlerini aýtdy.

Soňra milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow dokma fabrigine bardy. Bu ýerde döwrebap tehnologiýalar esasynda işleýän innowasion enjamlar oturdyldy. Olaryň kömegi bilen süýümiň, ýüplügiň häsiýetli aýratynlyklary kesgitlenýär, öndürilýän önüm bolsa halkara ülňülere doly laýyk gelip, matalaryň berkligini, olaryň ekologik taýdan arassalygyny üpjün edýär.

Dokma önümçiliginiň hünärmeni döwlet Baştutanymyza kärhananyň Belgiýanyň “Piсanol” kompaniýasynyň innowasion enjamlary bilen üpjün edilendigini habar berdi. Ol ýylda ýokary hilli dürli matalaryň 20 million inedördül metrini öndürmäge mümkinçilik berýär.

Bu ýerde öndürilýän matalar reňk öwüşginleriniň köpdürlüligi, iň esasysy bolsa, ekologik taýdan arassalygy bilen tapawutlanýar. Toplumyň önümleriniň ýokary halkara ülňülere laýyk gelmegi ýurdumyzyň dokma pudagynyň kärhanalaryna bildirilýän häzirki zaman talaplarynyň berjaý edilýändigine güwä geçýär.

Ýeri gelende, matalaryň türkmen topragynda öndürilen inçe süýümli pagtany senagat taýdan gaýtadan işlemegiň netijesinde çykarylýandygyny aýtmak gerek. Dünýäniň iri önüm öndürijileriniň häzirki zaman enjamlarynyň ulanylmagy olaryň ýokary hil derejesine eýe bolmagyna getirýär.

Bu ýerde döwlet Baştutanymyz hünärmen bilen söhbetdeş bolup, türkmen halkynyň zähmete aýratyn gadyr goýýandygyny, bu gün işiň usullarynyň kämilleşdirilýändigini, döwrebap tehnologiýalaryň ornaşdyrylýandygyny belledi we hünärmenleriň häzirki zaman enjamlarynda netijeli işlemekleri üçin ähli zerur şertleriň döredilendigini belledi.

Hünärmen bu ýerde döredilen mümkinçilikler barada aýdyp, işden boş wagtlary el işleri bilen meşgullanýandygyny gürrüň berdi we netijeli işlemek, dynç almak ugrunda üpjün edilen şertler üçin milli Liderimize hoşallyk sözlerini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow dürli reňkli top matalaryň birnäçe görnüşini synlap, olaryň hili hem-de boýaglarynyň durumlylygy bilen gyzyklandy.

Soňra döwlet Baştutanymyz boýag bölümine bardy. Ol ýerde umumy meýdanda doly awtomatlaşdyrylan aklanan, ýylmanak görnüşde boýalan we basyjy materiallary öndürmäge mümkinçilik berýän akym ulgamlarydyr enjamlar ykjam ýerleşdirilipdir. Bu bölümiň işgäri milli Liderimize matalaryň deslapky tehnologik gözegçilikden geçirilýändigini, özi-de matanyň her bir görnüşi üçin bezeg hem-de boýag usullarynyň bardygyny gürrüň berdi.

Milli Liderimiz boýag fabriginiň iş usuly, bu ýerde oturdylan enjamlaryň aýratynlyklary bilen jikme-jik tanşyp, ulanylýan reňkleriň durnuklylyk derejesini ýokarlandyrmak, olaryň görnüşlerini artdyrmak hem-de häzirki zaman usullaryny we milli däpleri utgaşdyryp, reňkleri işläp taýýarlamak bilen baglanyşykly meselelere jogapkärli, ylmy esasda çemeleşmegiň wajypdygyny belledi.

Öňdebaryjy ýörite usullaryň ulanylmagy reňkleriň berkligini, Gün şöhlesine durnuklylygyny ýokarlandyrýar. Ýöriteleşdirilen enjamlaryň köp sanlysy materiallaryň uzak möhletleýinligini, ýumşaklygyny hem-de az ýygyrt atmagyny üpjün edýär. Reňkleri garmak bellenen tertibe laýyklykda, ýörite enjamlarda amala aşyrylýar. Şolaryň hatarynda Germaniýanyň “Monforts”, Türkiýäniň “Eliar”, “Mumnun”, “Beneks” kompaniýalarynyň boýag enjamlary bar. Şolaryň kömegi bilen awtomatik usulda himiki hem-de boýag serişdeleri zerur möçberlerde alynýar we dürli boýaglar taýýarlanylýar.

Toplumyň işgäri ähli dokmaçylaryň adyndan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa netijeli zähmet çekmekleri üçin giň mümkinçilikleriň döredilendigine hoşallyk bildirdi.

Boýag bölüminde taýýar mata önümleri uly top edilip ýygnalýar hem-de tikin bölümine ugradylýar. Döwlet Baştutanymyz taýýar önümleriň gaplanylyşynyň hili, bellenilen ölçegler boýunça dürli önümleri taýýarlamak, enjamlarda zerur tikinçilik işleriniň ýerine ýetirilişi bilen gyzyklandy.

Soňra döwlet Baştutanymyz tikinçilik fabriginiň binasyna tarap ugrady hem-de bu ýerden dünýä belli taýýar önüm öndürijiler bolan “Juki” (Ýaponiýa), “BAYSONIС” (Türkiýe) “TEХPA” (Germaniýa) tarapyndan oturdylan enjamlar we önümçilik tapgyry bilen gyzyklandy.

Önümhananyň hünärmeniniň habar berşi ýaly, bu ýerde ýylda taýýar tikin önümleriniň 3 million 500 müňüsini çykarmak meýilleşdirilýär.

Tikinçilik fabriginiň düzüminde modelirleme bölümi bar. Ol ýerde ýaş gyzlar kompýuterlerde degişli reňkleri saýlap, özleriniň döredijilik zehinine hem-de milli çeperçilik mekdebiniň däplerine laýyklykda, keşpleridir şekilleri döredýärler. Taýýarlanan matalar ýörite ülňüler esasynda ýerine ýetirilip, ol matanyň uzynlygyny, inini, biçimleriň arasyndaky galyndylaryň möçberini kesgitleýär.

Bu ýerde mata, esasy çig mal, sapakdyr iliklere we beýlekilere harçlanýan çykdajylar, gaplamagyň görnüşi, gaplar baradaky ähli zerur maglumatlar jemlenýär. Bölümiň synag önümhanasynda enjamlaryň görnüşleri boýunça sarp edilýän ýüplük hem-de önüm öndürmäge sarp edilýän wagt hasaplanylýar. Şeýle hem bu ýerde awtomatlaşdyrylan biçüw bölümi bar. Ýöriteleşdirilen enjamlar önümi tikmegiň tehnologik yzygiderliligine laýyklykda ýerleşdirilipdir.

Ähli önümçilik tehnologiýasy toplamak we gaplamak bölüminde tamamlanýar. Bu ýerde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa çalt hereket edýän enjamyň taýýar önümi ilki polietilen gaplaýşy, soňra bolsa buýrujynyň islegine laýyklykda ýörite gaplara ýerleşdirilişi görkezildi.

Kärhanada önümçilik öňdebaryjy, ekologik taýdan arassa tehnologiýalara esaslanandyr. Häzirki wagtda ol ýurdumyzda gurulýan ähli senagat kärhanalaryna bildirilýän baş talapdyr. Iş ýüzünde bu çykgytsyz önümçilikdir. Sebäbi pagta süýümi gaýtadan işlenenden soň galýan galyndy süzgüçler arkaly arassalanylýar.

Awtomatik ulgamlar kärhananyň işgärleriniň oňaýly zähmet şertlerini üpjün edýär. Toplumyň çäginde işgärler üçin niýetlenen edara binasy, öňdebaryjy enjamlar we ýörite mümkinçilikler bilen üpjün edilen döwrebap naharhana bar. Ýagty, oňaýly ýerleşdirilen otaglar häzirki zaman mebelleri hem-de durmuş tehnikalary bilen doly üpjün edildi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýörite bellenilen ýerde ýaýbaňlandyrylan sergini synlady. Onda dokma pudagynyň kärhanalarynyň, şol sanda täze toplumyň taýýar önümleriniň giň görnüşleri ýerleşdirilipdir. Ekologik taýdan arassa ýüplükden taýýarlanan çagalar, erkek adamlar hem-de zenanlar üçin eşikler, sport lybaslary, ýorgan-düşek daşlary, dürli süpürgiçler, joraplaryň dürli görnüşleri we beýleki önümler ýurdumyzyň dokma pudagynyň milli Liderimiziň taýsyz tagallalary netijesinde täze ösüş derejesine çykandygyny aýdyň görkezýär.

Bu ýerde soňky ýyllarda meşhurlyga eýe bolan milli önüm öndürijileriň harytlaryny görmek bolýar. Olaryň hatarynda Gökdepäniň dokma toplumynyň “Gala”, Aşgabat dokma toplumynyň “Goza”, Gypjak dokma toplumynyň “Bürgüt” nyşanly sport eşikleri, Türkmenbaşy jins toplumynyň “Bedew” nyşanly tikin-trikotaž önümleri, Marynyň “Ýeňiş” tikin fabriginiň önümleri we beýlekiler bar. Munuň özi häzirki döwürde ýurdumyzyň dokma senagatynyň innowasion usullary işjeň ulanmak arkaly ösüşiň täze belentliklerine çykandygyny alamatlandyrýar.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň dokma senagaty pudagynyň ähli kärhanalarynyň we täze toplumlarynyň häzirki zamanyň ösen talaplaryna, ylmyň iň soňky gazananlaryna laýyk derejede enjamlaşdyrylyp, milli ykdysadyýetimiziň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna mynasyp goşant goşýandyklaryny kanagatlanma bilen belledi.

Ýurdumyzyň haryt öndürijileriniň hödürleýän döwrebap eşikleriniň göze gelüwliligini aýratyn bellemek gerek. Häzirki zaman ýörelgeleri özünde milli öwüşginleri hem-de ýokary amatlylygy sazlaşykly jemleýär. Ýurdumyzyň dokma toplumlarynda öndürilýän ululardyr çagalar üçin niýetlenen sport lybaslaryndaky, ýyly eşiklerdäki hem-de köýneklerdäki milli nagyşlar olara özboluşly bezeg berýär.

Hormatly Prezidentimiz sergide görkezilýän önümleri synlap, olaryň berkligi, amatlylyk derejesi hem-de taýýarlanyş aýratynlyklary bilen gyzyklandy. Milli Liderimiz ýurdumyzda ekologik taýdan arassa çig maldan öndürilýän önümleriň möçberini artdyrmaga, şol bir wagtyň özünde daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçiligiň kuwwatlyklaryny ýokarlandyrmaga aýratyn üns bermegiň häzirki döwrüň möhüm talabydygyny belledi we bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi.

Ekologik taýdan arassa pagta çig malyndan we ýurdumyzda öndürilýän ýüpekden dokalýan matalar, taýýarlanýan lybaslar ýokary ýakymlylyk derejesi bilen bir hatarda, berkligi we reňkleriniň sazlaşyklylygy bilen tapawutlanýar.

Milli Liderimiz bu ugurda alnyp barylýan işleriň netijeli dowam etdirilmelidigini, milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryna täzeçil usullary, sanly ulgamy işjeň ornaşdyrmak we bu ugur boýunça hünärmenleri taýýarlamak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidigini belläp, degişli ýolbaşçylara birnäçe görkezmeleri berdi.

Soňra döwlet Baştutanymyz Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy we binanyň daşyna çykdy.

Bu ýerde milli Liderimiz täze dokma toplumyna täze awtobuslaryň, ýeňil awtoulagyň hem-de ýük awtoulagynyň açarlaryny gowşurdy.

Toplumyň işgärleri hormatly Prezidentimize işlemek üçin ähli şertler döredilen döwrebap dokma önümçiliginiň işe girizilmegi mynasybetli tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan etdiler hem-de Diýarymyzyň abadançylygynyň bähbidine ak ýürekden zähmet çekjekdiklerine ynandyrdylar.

Dabaralar tamamlanandan soň, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýygnananlar bilen mähirli hoşlaşyp, dikuçara mündi we Aşgabada ugrady.

Düýn hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda täze dokma toplumy açyldy

Häzirki zaman enjamlary bilen üpjün edilen bu döwrebap kärhana ýurdumyzda ozal hereket edýän ugurdaş senagat toplumlarynyň üstüni ýetirdi. Onuň işe girizilmegi Türkmenistanda senagatlaşdyrmak strategiýasyny durmuşa geçirmekde möhüm ädim boldy.

Döwletli çözgütleri bilen halkymyzy yzygiderli begendirýän döwlet Baştutanymyz il-günüň bagtyýar ýaşaýşyna gönükdirilen ýene-de bir tagallany durmuşa geçirdi — Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda täze dokma toplumyny açyp, ulanmaga berdi. Täze dokma toplumy «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda geçýän ýylymyzda açylan taryhy binalaryň sanawynyň üstüni ýetirdi. Bu kärhana mukaddes Garaşsyzlygymyzyň ýubileý ýyly mynasybetli halkymyza ajaýyp toý sowgady boldy.

Haýsydyr bir täze haryt edinsek ýa-da durmuşymyzda islendik täzelik bolsa, şonuň öňkümizden aýratyn taraplary köp soralagan bolýar. Babadaýhan dokma toplumynda hem özboluşly aýratynlyk näçe diýseň bar. Ol özüniň mümkinçiligi we kuwwaty babatda Aşgabat dokma toplumyndan soň, ýurdumyzda ikinji ýerde durýar. Munuň özi toplumyň önümçilik güýjüniň ägirt uludygynyň alamaty dälmi, eýse?! Kärhana eksport maksatly önümleri öndürmegiň möçberlerini artdyrmak boýunça dokma toplumynyň öňünde goýlan wezipelere doly laýyk gelýär. Ol ýüpek pagtany gaýtadan işlemek mümkinçiligine hem eýe.

Elbetde, uly taryh pursatlardan düzülýär. Şeýle ägirt toplumyň gurulmagy tutuş ýurdumyzyň, aýratyn-da, dokma pudagynyň taryhyna altyn harplar bilen möhürlener. Ýene-de bir üns çekerlik ýagdaý, täze toplumyň gurluşyk işleriniň agramly bölegini türkmen gurluşykçylarynyň ýerine ýetirmegidir.

Ekologiýa taýdan howpsuz önümçilik ulgamly täze dokma toplumynda zähmet çekjek hünärmenler öz ýurdumyzyň ýokary we orta hünär okuw mekdeplerinde taýýarlanyldy. Bu buýsançly ýagdaý. Dokmaçylyk, önümçilik ugurlaryndan ýokary we ýörite orta bilim alýan ýaşlar bu kärhanada önümçilik tejribeligini geçerler. Iş öwrenerler. Belki, özleriniň zähmet ýoluny hem hut şu ýerde başlarlar. Sebäbi täze toplumda ýaş hünärmenler üçin mümkinçilikleriň gapysy hemişe açyk.

Biziň ýurdumyz öz halkyny dokma önümleri bilen üpjün etmekde ady dillere düşen meşhur döwletleriň hatarynda öňdäki orunlara geçdi. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe kemala gelen dokma pudagy şeýle diýmegimize doly esas berýär. Diňe soňky birnäçe ýylyň dowamynda pudagyň düzümine tebigy çig maldan bäsdeşlige ukyply önümleri öndürýän täze kärhanalaryň, ýüpegi gaýtadan işleýän hem-de aýakgap fabrikleriniň, gön işläp bejerýän kärhanalaryň onlarçasy goşuldy. Şu ýylyň 25-nji awgustynda Kaka etrabynda açylan dokma toplumyny mysal getirsek, ýerlikli bolsa gerek. Oňa halkara güwänamalarynyň hem gowşurylandygyny ýatlalyň!

Söwda dükanlaryndaky gözüň ýagyny iýip barýan dokma önümlerini, ýüpek halylarydyr matalaryny synlan kişi, ol isle bu ýerdäki harytlara diňe tomaşa etmäge gelen bolaýsyn, önümlere derrew hyrydar çykýar. Bir sapar däl, muňa köp şaýat bolandyrys. Çünki hödürlenýän önümleriň her biriniň gatyna zähmet adamlarynyň yhlasy, sünnäsi, mähri siňip, has-da öwşün atyp durlar. Iň esasysy bolsa, taýýar önümleriň ýüzündäki «Türkmenistanda öndürildi» diýlen ýazgy müşderileriň islegini has-da artdyrýar.

Döwrümize hyýallaryň hakykata öwrülýän, ertekilerdäki «bolsadylaryň» durmuşa ornaşýan eýýamy diýmäge halys öwrenişipdiris. Bu görýänlerimiz erteki däl, hakykatyň özi diýsek, tüýs jüpüne düşer. Babadaýhan etrabynda binýat edilen täze dokma toplumy, onuň ähmiýeti barada diňe bir ýazgynyň çäginde gürrüň berip geçmek mümkin däl.

Buýsanç-begençden ýüzlerine nur çaýylan dokmaçylarymyzyň ruhlary bu gün has-da belentde. Olaryň hemmesi şeýle bir ýokary tizlikde bolup geçýän ösüş-özgertmeler babatda: «Bitirene berekella! Başynda duran Gahryman Arkadagymyza alkyş bolsun!» diýip, ýürek sözlerini beýan edýärler.

Atamyrat ÝAZWELIÝEW,

«Nesil».

TÄZE KÄRHANANYŇ OWADAN HALYLARY

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygyna bagyşlanyp Gubadag etrabynyň merkezinde açylan täze halyçylyk kärhanasynda halyçylar joşgunly zähmeti dowam etdirýärler. Toparyň hünärmenleri «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyny öndürijilikli zähmete, netijeli işlere besleýärler. Olaryň irginsiz zähmeti bilen dokalýan owadan gölli, dürli reňkli nagyşlar bilen bezelen halylaryň sany barha artýar.

Täze kärhanada halyçy gelin-gyzlaryň öndürijilikli zähmet çekmegi üçin ähli oňaýly şertler döredilipdir. 860 inedördül metre barabar bolan esasy önümçilik bölüminde häzirki zaman ölçeglerine laýyk gelýän haly dokaýan enjamlaryň 40-sy oturdylypdyr. Täze önümçilikde halyçy gelin-gyzlaryň 150-si zähmet çekýär. Bu ýerde döwrebap ulgamlar arkaly howanyň zerur ýylylyk derejesi saklanýar we tämizlenip durulýar. Mundan başga-da, kärhanada ussahana, çig maly we taýýar önümleri saklar ýaly ammarlaryň ikisi hem-de beýleki kömekçi jaýlar ýerleşýär. Bu önümhanada haly we haly önümleriniň muzeýiniň bolmagy hem örän guwandyryjydyr. Çünki öz mirasyňy, milli sungatyňy, onuň taryhyny öwrenmek hemmeler üçin gyzykly we täsirli bolsa gerek. Şeýle bolansoň, özleri üçin döredilýän amatly şertlerden, aladalardan ruhlanýan täze kärhananyň halyçy gelin-gyzlary hormatly Prezidentimize tükeniksiz alkyş aýdyp, iş depginlerini has-da artdyrýarlar.

Täze halyçylyk önümhanasynda her aýda el halylarynyň we haly önümleriniň 130 — 150 inedördül metri dokalýar. Kärhanada Maýsa Kakalakowa, Aýnabat Jumaýewa, Güljemal Atalowa, Sona Gölbaýewa, Täzegül Pürenowa, Hurma Töräýewa, Maral Otuzowa ýaly halyçylar we toparyň başga-da birnäçe agzalary özlerine tabşyrylan her bir işi jogapkärçilik, ruhubelentlik bilen ýerine ýetirip, ýokary hilli halylary dokamagyň hötdesinden gelýärler. Bu halyçylar gadymy nagyşlary täzeden dikeltmek, olary ýaşlara öwretmek ýaly wajyp wezipelere hem uly üns berýärler.

Öz habarçymyz.

Hormatly Prezidentimiziň 2021-nji ýylyň 21-nji maýyndaky Türkmenistanyň 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetini düzmek hakynda gol çeken Kararyna laýyklykda, ýurdumyzyň ministrlikleri, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimlikleri bilen bilelikde ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösmegine, halkyň hal-ýagdaýynyň ýokarlanmagyna gös-göni täsir edýän resminamanyň — döwletiň geljek ýyl üçin býujetiniň taslamasyny taýýarlamak boýunça möhüm işler geçirildi. Arkadag Prezidentimiziň ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň dürli ugurlarynda zähmet çekýän raýatlarymyzyň zähmet haklaryny, pensiýalary we döwlet kömek pullaryny, talyp we diňleýji haklaryny ýokarlandyrmak boýunça beren tabşyryklaryna laýyklykda, degişli serişdeler, şeýle hem Türkmenistanyň kanunçylygynda göz öňünde tutulan beýleki tölegler Türkmenistanyň 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetinde dolulygyna ýeterlikli derejede göz öňünde tutulandyr.

2021-nji ýylyň 25-nji sentýabrynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde hormatly Prezidentimiziň eden taryhy çykyşynda öňde kesgitlenilen wezipelerden ugur alnyp, döwlet kömek pullarynyň möçberlerine täzeden seredilmegi, bäş we şondan köp çagany terbiýeläp ýetişdiren zenanlara berilýän döwlet kömek pullarynyň möçberiniň artdyrylmagy, köp çagaly maşgalalara ýeňillikleriň berilmegi üçin degişli serişdeleriň hem göz öňünde tutulmagy örän buýsandyryjydyr.

Watanymyzda ýokary ykdysady ösüşi, maliýe we durmuş taýdan durnuklylygy, maýa goýum işjeňligini saklap galmak syýasatyny 2022-nji ýylda hem dowam etdirmek göz öňünde tutulýar. Ýurdumyzyň maýa goýum syýasaty barada aýdylanda, ol 2022-nji ýylda Milli maksatnamalarda kesgitlenen ileri tutulýan ugurlary hasaba almak bilen, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň anyk netijelerini gazanmaga, ykdysadyýeti diwersifikasiýalaşdyrmaga we onuň gurluş düzümini kämilleşdirmäge, hereket edýän önümçilikleri çalt depginde döwrebaplaşdyrmaga hem-de tehniki taýdan gaýtadan enjamlaşdyrmaga, ýokary tehnologik önümçilikleri döretmäge gönükdirmek meýilleşdirilýär.

2022-nji ýylda köp möçberdäki maýa goýumlaryny nebitgaz, gurluşyk, obasenagat toplumlaryna we durmuş-medeni ulgamlaryna gönükdirmek göz öňünde tutulýar. Şeýle hem gaz-himiýa pudagynyň kuwwatlyklarynyň ýokarlandyrylmagy, ösdürilmegi bilen dürli önümleriň önümçiligi artdyrylar. Ulag ulgamynyň ähli pudaklarynda döwrebaplaşdyrmak we mundan beýläk hem ösdürmek boýunça toplumlaýyn çäreler göz öňünde tutulýar. Şähergurluşyk we ýaşaýyş jaý maksatnamalaryny durmuşa geçirmäge ep-esli möçberde maýa goýumlaryny goýmak göz öňünde tutulýar. 2022-nji ýylda gündelik sarp edilýän harytlary öndürýän önümçiligi has-da ösdürmäge uly üns berler.

Daşary ýurtly maýa goýujylar üçin, şeýle hem ýurdumyzyň içerki maýa goýujylary üçin maýa goýum ýagdaýyny mundan beýläk hem gowulandyrmak boýunça çäreler göz öňünde tutulýar. Senagatlaşmaga we senagaty hil taýdan ýokarlandyrmaga alnan ugur Türkmenistanyň mineral serişdeleriniň baý düzümine esaslanýar. Senagat pudagynda mundan beýläk-de alnyp baryljak işler 2022-nji ýylda himiýa senagatynyň, derman önümçiliginiň, gurluşyk materiallary, ýeňil, azyk senagatlarynyň, balykçylyk pudagynyň we beýleki pudaklaryň mundan beýläk hem ösmegine ýardam eder. Täze kärhanalary döretmek, bar bolan önümçilikleri döwrebaplaşdyrmak, tehnologik taýdan täzelemek işlerini amala aşyrmak öňde duran wezipeler hökmünde kesgitlenendir.

2022-nji ýylda elektroenergetika pudagy durnukly depginler bilen ösdüriler. Türkmenbaşynyň nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumyndaky elektrik bekediniň durkuny täzelemek we giňeltmek, Aşgabat şäherinde energetika enjamlaryny bejermek hem-de hyzmat etmek boýunça merkezi gurmak göz öňünde tutulýar. Ýurdumyzda halkalaýyn energoulgamy döretmek taslamasy arkaly elektrik energiýasyny netijeli we ýerlikli ulanmak, 2022-nji ýylda elektrik energiýasynyň öndürilişini has-da ýokarlandyryp, onuň eksport mümkinçiligini artdyrmak meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda oba hojalyk pudagynyň ösüşini üpjün etmek üçin ählitaraplaýyn goldawlar berilýär. Gök we bakja önümlerini, dürli miweleri, şeýle hem beýleki oba hojalyk önümlerini öndürmegiň möçberlerini artdyrmak, olaryň käbirlerini eksport etmegi gazanmak ugrunda uly işleri durmuşa geçirmek maksat edinilýär. Şunda oba hojalyk önümlerini, şol sanda maldarçylyk önümlerini öndürmekde we gaýtadan işlemekde telekeçilere uly orun degişli bolar. Telekeçiligi, kiçi we orta telekeçiligi, hususy başlangyçlary höweslendirmek işleri dowam eder.

Ýurdumyzyň ähli sebitlerinde ýaşaýyş jaýlaryny, şol sanda raýatlaryň durmuş goraglylygyny has-da pugtalandyrmak maksady bilen, hormatly Prezidentimiziň ynsanperwer ýörelgelerinden we tabşyryklaryndan ugur alyp, aýratyn mätäçlik çekýän adamlar üçin welaýatlaryň etraplarynda we şäherlerinde ýaşaýyş jaýlaryny gurmak hem dowam etdiriler.

Türkmenistanyň ykdysady ösüşi halkymyzyň abadançylygynyň ýokarlanmagy üçin ygtybarly binýady kemala getirýär. Bu bolsa ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň adam hakyndaky aladalaryna ýugrulan «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgesiniň has-da dabaralanmagyna oňyn şertleri döredýär, Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda Watanymyzyň durmuş-ykdysady ösüşini täze belentliklere ýetirýär.

Serdar ARAZOW,

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Ykdysady meseleler baradaky komitetiniň başlygynyň orunbasary.

Garaşsyz ýurdumyzda dokma senagaty milli ykdysadyýetimiziň okgunly ösýän pudaklarynyň birine öwrüldi. Soňky ýyllarda bu pudakda çig maly gaýtadan işläp, ekologiýa taýdan arassa we dünýä bazarlarynda bäsdeşlige ukyply taýýar önümleri öndürýän kärhanalaryň onlarçasy gurlup, ulanylmaga berildi. Şu ýyl mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk şanly senesiniň öňýanynda açylan Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda ýyllyk önümçilik kuwwaty 5 müň tonna inçe süýümli pagtany gaýtadan işleýän dokma toplumy işe girizildi. Düýn — 17-nji noýabrda hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda dabaraly ýagdaýda açylan döwrebap dokma toplumy hem milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny artdyrjak desgalaryň üstüni ýetirdi.

Türkmen topragy gadymy eýýamlardan bäri ösen senetçiligiň we hünärmentçiligiň mekany hökmünde bellidir. Bu ýerde taýýarlanylan dokma önümleri Beýik Ýüpek ýolunyň iň geçginli harytlarynyň hatarynda durupdyr. Bu hakykaty hormatly Prezidentimiziň «Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» atly eseriniň birinji kitabyndaky: «Türkmen parçalary Hytaýda, Hindistanda we dünýäniň beýleki ýurtlarynda islenilýän harytlaryň biri bolupdyr. Ata-babalarymyz iňňän ýokary hilli harytlary taýýarlamagyň ussady bolmak bilen birlikde, uzak ýerler bilen şol harytlaryň söwdasyny hem işjeň ýola goýupdyrlar» diýen taryhy delillere daýanýan jümlelerem tassyklaýar.

Dünýäniň dokma senagatynyň taryhyna nazar aýlasak, XVIII asyrda dokma enjamlarynyň kämilleşmegi pagtany gaýtadan işlemegiň ýeňilleşmegine we Ýewropada senagat öwrülişiginiň başlamagyna itergi berdi. Şondan soňky asyrlarda dokmaçylykda öňdebaryjy orun, esasan, Günbatar döwletlerine degişli bolup, beýleki sebitlere gymmatly çig malyň çeşmesi hökmünde garalýardy. Biziň günlerimizde dokma senagatynyň iri merkezleri çig malyň çeşmelerine ýakynlaşyp, pagtaçylygyň ösen sebitlerinde kemala geldi.

Eziz Watanymyzda hem döwlet tarapyndan pagtaçylygy we onuň bilen utgaşykly dokma pudagyny ösdürmek babatda uly tagallalar edilýär. Ýurdumyzyň tebigy-howa şertlerine laýyklykda, gowaçanyň orta we inçe süýümli görnüşleri ösdürilip ýetişdirilýär. Önümçiligiň innowasion tehnologiýalara esaslanýan döwrebap guralyşynda tebigy pagta süýümi gymmatly çig mal bolup, ol daşary ýurtlara iberilýän harytlaryň arasynda öňdäki orunlarda durýar. Bu pudagyň kuwwatly gaýtadan işleýän binýadynyň döredilmegi netijesinde Türkmenistan dünýäniň dokma önümlerini öndürýän döwletleriniň arasynda mynasyp öňdebaryjy orunlaryň birini eýeleýär.

Häzirki döwürde Diýarymyzda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmegi hem-de täze önümçilikleri döretmegi ýa-da hereket edýänleriniň ugruny üýtgetmegi göz öňünde tutýan, şeýle hem eksporta niýetlenen önümleriň möçberini artdyrmaga gönükdirilen döwlet maksatnamalarynyň durmuşa geçirilmegi dokma senagatynyň ähli düzümleriniň sazlaşykly ösmeginiň möhüm şertidir. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda gurulýan dokma toplumlarynda Germaniýanyň, Italiýanyň, Şweýsariýanyň, Belgiýanyň we Ýaponiýanyň öňdebaryjy kompaniýalarynyň döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrylýar.

Hormatly Prezidentimiz öndürilýän önümleriň halkara hil ölçeglerine hem-de ekologiýa howpsuzlygyna laýyk gelmegine uly üns berilmelidigini nygtaýar. Şu ýörelgä berk eýerilmegi netijesinde ýurdumyzyň dokma kärhanalarynyň önümleri ISO 9001 «Önümçiligi dolandyrmak we hile gözegçilik ulgamy», ISO 14001 «Daşky gurşawy goramak», OHSAS 18001 «Zähmeti goramak we önümçilik howpsuzlygy» güwänamalaryna mynasyp boldy.

Bu günki gün milli dokma senagatynyň ýokary hilli önümleri diňe bir elýeterli bahadan halkymyza hödürlenmek bilen çäklenmän, eýsem, «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgy bilen daşary ýurtlara hem köp möçberde eksport edilýär. Şolaryň hatarynda Gökdepäniň dokma toplumynyň «Gala», Aşgabat dokma toplumynyň «Goza» we Türkmenbaşy dokma toplumynyň «Nusaý», Türkmenbaşy jinsi toplumynyň «Bedew» haryt nyşanly önümleri, Marynyň «Ýeňiş» tikin fabriginiň we beýlekileriň önümleri has-da tapawutlanýar.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygynyň giňden bellenilen ýylynda pagtaçy daýhanlarymyz «ak altynyň» 1 million 250 müň tonnadan gowragyny Watan harmanyna tabşyrdylar. Edermen daýhanlarymyzyň bu zähmet ýeňşiniň yzysüre Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda ýokary önümçilik kuwwatly döwrebap dokma toplumynyň ulanylmaga berilmeginde hem özboluşly many bar. Täze dokma toplumy ýurdumyzyň baýlygy bolan pagtadan ýokary hilli önümleri öndürýän kärhanalaryň üstüni ýetirip, milli ykdysadyýetimiziň okgunly ösüşine mynasyp goşant goşar. Bu ýerde müňden gowrak täze iş orunlarynyň döredilmegi sebitiň ilatynyň durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna ýardam eder. Dokma toplumynda öndürilip, dünýäniň dürli ýurtlaryna eksport ediljek ýokary hilli önümler ýurdumyzyň halkara abraýyny artdyrar.

Şeýle taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny barha ýokarlandyryp, halkymyzyň bagtyýar we eşretli durmuşda ýaşamagy ugrunda uly tagallalary edýän hormatly Prezidentimiziň asylly işleriniň rowaçlyklara beslenýändiginiň nyşanydyr.

Ahmet GELDIÝEW,

«Watan».