«Halkyň Arkadagly zamanasy» diýlip yglan edilen 2022-nji ýyl ýurdumyzda syýasy-diplomatik we durmuş-ykdysady ugurlar boýunça uly özgertmeler bilen başlandy. 2022-nji ýylyň 11-nji fewralynda geçirilen Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň nobatdan daşary mejlisinde mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk toýy bellenilen şanly ýylda ýetilen sepgitlere, gazanylan üstünliklere seljerme berildi. Ata Watanymyzy geljek 30 ýylda gülledip ösdürmek maksady bilen «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy» kabul edildi. Şeýle hem, bu taryhy mejlisde hormatly Arkadagymyz Türkmenistanyň Prezidentiniň saýlawlaryny geçirmäge taýýarlyk görmek barada Türkmenistanda Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek baradaky Merkezi toparyň başlygyna tabşyryk beripdi. Ýurdumyzda hereket edýän syýasy partiýalaryň, raýatlar toparlarynyň hödürlän dalaşgärleriniň arasynda 2022-nji ýylyň 12-nji martynda ýurdumyzda ýokary guramaçylyk we işjeňlik ýagdaýynda geçirilen Türkmenistanyň Prezidentiniň saýlawlarynyň netijesi boýunça Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Aşgabat şäheriniň ýaşaýjysy Serdar Gurbangulyýewiç Berdimuhamedow umumy sesleriň 72.97 göterimini alyp, Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine saýlanyldy. Mähriban halkymyzda «Hatarda ner bolsa, ýük ýerde galmaz» diýlen çuň manyly pähim bar.   Türkmen halky akylyna, iş başarjaňlygyna sarpa goýýan ogluna «ner ýigit» diýýändir. 

2022-nji ýylyň 19-njy martynda «Türkmenistanyň Prezidenti hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň 4-nji maddasynda bellenen kadalara görä Türkmenistanyň Prezidentiniň wezipä girişmegi mynasybetli dabara geçirildi. Onda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow: «Döwletimiziň Konstitusiýasynda raýatlarymyzyň kepillendirilen hukuklaryny goramak meniň esasy borjum bolar.  Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahaty we Mejlisi ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek işini dowam etdirer. Döwletimiziň adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak babatdaky ynsanperwer syýasatyny mundan beýläk hem üpjün ederis. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň we Mejlisiniň ygtyýarlyklary has-da kämilleşdiriler» diýmek bilen, hormatly Arkadagymyzyň başyny başlan beýik işleriniň üstünlikli dowam etdiriljekdigine ünsi çekdi.  

«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» bellenilen öňde durýan wezipeler Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň Maksatnamasynda öz beýanyny tapdy. Öňde goýlan maksatlaryň arasynda ýurdumyzyň milli ykdysadyýetini köpugurly ösdürmek barada aýdyň wezipeler kesgitlenildi.  

Ýurdumyzyň paýtagty Aşgabat şäheri  Türkmenistanyň syýasy, ykdysady, dolandyryş, ylmy we medeni merkezi bolup durýar. Şundan ugur alnanda, ýurdumyzy syýasy-diplomatik, durmuş-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlar barada ösdürmek boýunça alnyp barylýan giň gerimli işlerde paýtagtymyz Aşgabat şäherine aýratyn ünsüň degişli bolmagy buýsandyryjydyr. Türkmenistanyň Prezidentiniň wezipä girişmegi mynasybetli dabarada döwlet Baştutanymyz «Men saýlawçylar bilen geçiren duşuşyklarymda paýtagtymyzda «Aşgabat-siti» ýaşaýyş toplumyny, welaýatlarda täze, häzirki zaman obalarynydyr şäherçelerini gurmak barada jikme-jik aýtdym. Nesip bolsa, bu işleri geljekde ýurdumyzyň ähli sebitlerinde hem dowam etdireris» diýmek bilen, paýtagtymyzy we ýurdumyzyň sebitlerini köpugurly ösdürmek babatda anyk wezipeleri kesgitledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow öz şahsy kämilligi, iş tejribesi we ylym-bilimi bilen ýaşlarymyza nusgalyk döwlet işgäri hökmünde Türkmenistanyň ýokary döwlet wezipesine dabaraly ýagdaýda girişdi. Pursatdan peýdalanyp, Arkadagly Serdarymyzyň ýaşynyň uzak, işiniň rowaç bolmagyny arzuw edýäris. Hormatly Prezidentimize  öňde goýan maksatlaryna ýetmek ugrunda üstünlikler ýar bolsun! 

Kerimguly GELDIÝEW,

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň deputaty.

            2022-nji ýylyň 6-njy aprelinde Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň binasynda, bu ministrligiň wekilleri Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa ykdysady Komissiýasynyň (UNECE) Durnukly ösüş boýunça sebitleýin Forumynyň işine sanly wideoaragatnaşyk arkaly gatnaşdylar. Bu forum öz işini 2022-nji ýylyň     7-nji aprelinde hem dowam eder.

         Forumyň işine Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet  ministrliginiň  Döwlet maliýesini jemleýji we ykdysady syýasaty müdirliginiň, Strategik we durnukly ösüş müdirliginiň wekilleri bilen birlikde Birleşen Milletler Guramasynyň Ženewadaky edarasynyň ýanyndaky Türkmenistanyň  Hemişelik wekili hem gatnaşdy. 

Bu Forumyň esasy maksady 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Durnukly ösüşiň gün tertibiniň UNECE sebitinde ýerine ýetirilişini ara alyp maslahatlaşmakdan ybarat bolup durýar.

Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa ykdysady Komissiýasynyň (UNECE) Durnukly ösüş boýunça sebitleýin Forumynyň alyp baryjysy öz tarapyndan forumy açyp giriş sözi bilen çykyş etdi hem-de bu Forumyň maksady we meseleleri barada giňişleýin durup geçdi. Şeýle hem Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa ykdysady Komissiýasynyň (UNECE) Durnukly ösüş boýunça sebitleýin ýerine ýetirilen işleri we bu ugurda gazanan üstünlikleri barada beýan etdi. Soňra gatnaşýan wekiller öz çykyşlary bilen tanyşdyrdylar. 

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow bu forumda çykyş etdi. Ministr Muhammetgeldi Serdarow ministrlik tarapyndan Durnukly Ösüş Maksatlarynyň (DÖM)  Türkmenistanda  ornaşdyrylmagy boýunça uly ähmiýetli işleriň alnyp barylýandygy barada aýdyp geçdi. Şu ýylyň başynda ýurdumyzy hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça alnyp barylýan syýasatyň esasy ugurlaryny özünde jemleýän uzakmöhletleýin «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 - 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» kabul edilendigi barada belläp geçdi. Bu maksatnamada Birleşen Milletler Guramasy (BMG) tarapyndan Durnukly Ösüş Maksatlarynyň Türkmenistanda  ornaşdyrylmagy boýunça giňden beýan edilen.

Şu günki günde Türkmenistanyň Hökümeti tarapyndan Durnukly ösüş maksatlaryny millileşdirmek boýunça geçirilen işleriň jemleri boýunça 17 maksatdan, 136 wezipeden we 180 görkezijilerden durýan millileşdirilen sanaw tassyklandy we bu agzalan ugurlar 2030-njy ýyla çenli durmuşa geçiriler. Durnukly ösüşiň 4-nji maksady (Ýokary hilli bilim), 5-nji maksady (Gender deňligi), 14-nji maksady (Deňziň ekologik ulgamyny gorap saklamak), 15-nji maksady (Gury ýer ekologik ulgamyny gorap saklamak), 17-nji maksady (Durnukly ösüş babatynda hyzmatdaşlyk) boýunça edilýän işler boýunça düýpli syn beriljekdigi barada Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow öz çykyşynda aýtdy.

Şeýle hem, global pandemiýanyň ýüze çykan pursatyndan başlap, ýurdumyzyň Hökümeti global pandemiýanyň ykdysadyýetiň önümçilik sektorlaryna ýetirip biljek degişli täsirini peseltmek, iş ýerlerini saklap galmak we döwletimiziň raýatlaryny goramak boýunça işjeň çäreleriň görülendigi barada Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow öz çykyşynda aýdyp geçdi.

Soňra, Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa ykdysady Komissiýasynyň (UNECE) Durnukly ösüş boýunça sebitleýin Forumynyň işine gatnaşýan wekilleriň arasynda sorag-jogap alyşyldy.

Soňra Forumynyň işine gatnaşýan wekilleriň arasynda Forumyň işiniň dowam etmegi, berjek netijeleri barada özara pikir alşyldy we gatnaşyjylara minnetdarlyk bildirilip, işlerinde üstünlik arzuw edildi   hem-de forum öz işini jemledi.

Forumyň ahyrynda ýurdumyzyň halkara hyzmatdaşlygyny berkitmekde, dünýäniň abraýly halkara guramalary bilen netijeli gatnaşyklary ýola goýmakda giň mümkinçilikleri, zerur şertleri döredip berýänligi, tutuş dünýäde ýurdumyzyň abraý-mertebesini belende götermekde bimöçber işleri amala aşyrýanlygy üçin Arkadagly Serdarymyzyň Hormatly Prezidentimiziň adyna alkyşly sözler aýdyldy. Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak belent başynyň hemişe aman, il-ýurt bähbitli umumadamzat ähmiýetli belent tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň nobatdan daşary mejlisinde kabul edilen «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ähli ugurlaryny, şol sanda oba hojalygyny, agrosenagat toplumyny ösdürmäge hem aýratyn orun berilýär. Bu möhüm pudagyň durnukly ösüşi ýurduň durmuş-ykdysady ýagdaýyny kesgitleýän wezipeleriň birnäçesini çözmäge gönükdirilýär. Ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün edýän möhüm ykdysady-önümçilik ulgamy bolup durýan agrosenagat toplumy we onuň binýatlyk pudagy bolan oba hojalygy milli ykdysadyýetiň möhüm ugruny emele getiriji hökmünde çykyş edýär.  

Täze Milli maksatnama laýyklykda, dürli görnüşli oba hojalyk önümleriniň möçberini artdyrmak, bäsdeşlige ukyply, ekologik taýdan arassa döwrebap önümçilikleri döretmek, bu önümleriň eksportyny artdyrmak meýilleşdirilýär. Oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygynyň ýokarlandyrylmagy, agrotehniki çäreleriň ýokary hilli geçirilmegi, seleksiýa we tohumçylyk işleriniň ‘ylmy esasda alnyp barylmagy esasy wezipeleriň hatarynda durýar. Gowaçanyň, däneli, kösükli-däneli we gök-bakja ekinleriniň, şalynyň, ýeralmanyň, miweli baglaryň, beýleki ekinleriň ýokary hasylly, ir ýetişýän, kesellere durnukly, täze görnüşlerini döretmek we olary önümçilige ornaşdyrmak boýunça işler hem giň gerimde alnyp barlar.  

Ekerançylyk meýdanlarynyň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, suw tygşytlaýjy gurallary önümçilige ornaşdyrmak işlerine geljekde-de uly üns gönükdiriler. Maldarçylyk pudagyna hem täze ylmy, tehnologik we dolandyryş boýunça gazanylan üstünlikleri ornaşdyrmak, mallaryň we guşlaryň baş sanyny artdyrmak esasy wezipeleriň hatarynda durýar. Oba hojalyk, şol sanda maldarçylyk önümlerini öndürmekde we gaýtadan işlemekde telekeçileriň mümkinçiliklerinden giňden peýdalanylmagy üçin zerur şertleriň döredilmegi dowam etdiriler. 

Obasenagat pudagynyň täze kuwwatlyklarynyň döredilmegi bilen, sebitlerde täze iş orunlary döredilýär. Täze milli maksatnamada bu toplumda senagatçylar gatlagynyň pugtalanmagyny goldamak, topluma gaýtadan işleýän senagat kärhanalaryny döretmäge döwlet tarapyndan goldaw bermek, toplumyň haryt öndürijilerini ýeňillikli şertlerde karz serişdeleri bilen üpjün etmek boýunça wezipeler bellenilýär. Ýurtda oba hojalygyny düýpli ösdürmegiň, işjeň maýa goýum syýasatynyň çäklerinde uly möçberdäki serişdeleri oba hojalyk toplumynyň we azyk senagatynyň önümçilik düzümini tehniki taýdan enjamlaşdyrmaga we döwrebaplaşdyrmaga gönükdirmegiň, şeýle hem döwlet tarapyndan goldaw berilmegi, kärendeçileri, daýhan hojalyklaryny, bu ugurda işleýän döwlet we hususy kärhanalary maliýe taýdan höweslendirmegiň netijesinde geljekde hem uly üstünlikler gazanylar.  

Agrosenagat toplumyny ýokary depginler bilen ösdürmek we ýurdumyzda azyk bolçulygyny döretmek oba ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertleri bilen hem baglydyr. Bu pudakda zähmet öndürijiligini düýpli ýokarlandyrmak ösen «adam maýasynyň» bolmagyny, adamlar üçin ýaşaýyş-durmuş şertleriniň ýokary derejede döredilmegini talap edýär. Şu maksat bilen, Oba milli maksatnamasynyň amala aşyrylmagy üçin uly möçberli maýa goýumlary gönükdirilýär. Halkyň abadançylygyny döwlet ösüşiniň ileri tutulýan wezipeleriniň derejesine çykarylan ýurdumyzda adam baradaky alada baş ugur hökmünde öňe çykarylýar.  

Jennet AGADŽAÝEWA,

S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň mugallymy.

Aşgabat, 5-nji aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylaryny wezipä bellemek bilen baglanyşykly maslahat geçirdi. 

Döwlet Baştutanymyz maslahatyň gün tertibine geçip, ilki bilen, maliýe-ykdysadyýet toplumynyň ýolbaşçylaryny wezipä bellemek meselesine garady. 

Hormatly Prezidentimiz M.Serdarowy maliýe we ykdysadyýet ministri, şeýle hem Türkmenistanyň Hökümetinden Ýewropa Bileleşiginiň halkara tehniki kömek baradaky milli utgaşdyryjysy we Bütindünýä bankynyň Türkmenistandan dolandyryjysy wezipelerine bellemek barada karara gelendigini mälim etdi. 

Soňra M.Serdarow özüne bildirilen ýokary ynam üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda ähli zerur tagallalary etjekdigine ynandyrdy.  

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow degişli resminamalara gol çekip, täze bellenen ministre birnäçe tabşyryklary, şol sanda milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini üpjün etmek hem-de makroykdysady durnuklylygy saklamak üçin zerur çäreleri görmek boýunça görkezmeleri berdi. 

Pudaklarda önümçilik kuwwatlyklarynyň ulanylyşyny, meýilnamalaryň ýerine ýetirilişini yzygiderli seljermek gaýragoýulmasyz wezipeleriň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen bir hatarda, döwlet Baştutanymyz 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň üstünlikli ýerine ýetirilmegine, girdejileriň artdyrylmagyna, salgytlaryň öz wagtynda we doly tölenilmegine, býujet serişdeleriniň netijeli ulanylmagyna, çykdajylaryň rejeli hem-de maksadalaýyk maliýeleşdirilmegine berk gözegçilik etmek babatda tabşyryklary berdi. 

Halkara tejribeden ugur alyp, býujet-salgyt ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, maliýe, býujet, salgyt we gymmatly kagyzlar ulgamynyň düzgünlerini, usulyýetini kämilleşdirmek, elektron salgyt ulgamyna geçmegi çaltlandyrmak babatda tabşyryklar berildi. 

Şunuň bilen birlikde, kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek, döwlet maýa goýumlarynyň netijeliligini artdyrmak, maýa goýum we işewürlik, daşary ýurt göni maýa goýumlary üçin amatly şertleri döretmek boýunça degişli işleri geçirmek barada görkezmeler berildi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Birleşen Milletler Guramasynyň edaralary, Halkara Pul gaznasy, Bütindünýä banky we beýleki halkara maliýe-ykdysady guramalar bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de berkitmek üçin zerur işleri alyp barmagyň möhümdigine ünsi çekip, bu babatda birnäçe tabşyryklary berdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz M.Sylapowy zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministri, Pensiýa gaznasynyň müdiriýetiniň başlygy wezipelerine bellemek kararyna gelendigini aýdyp, oňa söz berdi. 

M.Sylapow örän jogapkärli wezipäniň ynanylandygy üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, öňde duran wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek üçin bilimini we tejribesini gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow degişli resminamalara gol çekip, ilatyň iş bilen üpjünçiligini gowulandyrmak, täze iş orunlaryny döretmek meselelerine aýratyn üns bermegi tabşyrdy. Mundan başga-da, kesp-kärine görä iş gözleýänler bilen iş berijileri utgaşdyrmak işlerini talabalaýyk ýola goýmak, zähmete ukyply raýatlary sebitler we pudaklar boýunça sazlaşykly dolandyrmak üçin zerur işleri yzygiderli geçirmek, şäherlerde, etraplarda we obalarda zähmet gorlarynyň hem-de boş iş ýerleriniň hasabaty bilen bagly meseleleri berk gözegçilikde saklamak tabşyryldy. 

Hormatly Prezidentimiz zähmet gatnaşyklary, zähmete hak tölemek we zähmeti goramak babatda hereket edýän kadalaşdyryjy namalary döwrüň talabyna laýyklykda kämilleşdirmek, türkmenistanlylaryň durmuş goraglylygyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak, aýratyn kömege mätäç adamlara hemmetaraplaýyn döwlet goldawynyň berilmegini üpjün etmek meseleleriniň wajypdygyna ministrligiň ýolbaşçysynyň ünsüni çekdi. Pensiýalary we döwlet kömek pullaryny bellemekde hem-de hasaplamakda takyklygy üpjün etmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we Pensiýa gaznasyna pensiýa gatançlarynyň doly möçberde gelip gowuşmagyny gözegçilikde saklamagy tabşyryp, täze bellenen ministre işde üstünlikleri arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow D.Täşliýewi Türkmenistanyň Ýokary gözegçilik edarasynyň başlygy wezipesine bellemek kararyna gelendigini mälim etdi hem-de onuň iş meýilnamasy bilen gyzyklandy. 

D.Täşliýew özüne bildirilen ýokary ynam üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, bu düzümiň öňünde durýan wezipeleri ýerine ýetirmek üçin bilimini we ukyp-başarnygyny gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz degişli resminama gol çekip, Ýokary gözegçilik edarasynyň ýolbaşçysyna ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça kabul edilen maksatnamalaryň we meýilnamalaryň ýerine ýetirilişini, maýa goýum meýilnamalarynyň üstünlikli amala aşyrylmagyny, 2022-nji ýylda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan iri önümçilik we durmuş maksatly binalaryňdyr desgalaryň gurluşyklarynyň ýokary hilli hem-de bellenilen möhletlerde ýerine ýetirilişine yzygiderli gözegçilik etmegi tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz şeýle hem döwletiň tebigy, maliýe hem-de maddy serişdeleriniň ulanylyşynyň peýdalylygy we kanunylygy, dolandyrylyşynyň netijeliligi boýunça ministrliklerde, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda geçirilýän meýilnamalaýyn seljerme işlerini dowam etmegiň, döwletiň maýa goýum we satyn alma taslamalary boýunça serişdeleriň netijeli harçlanylmagyny gözegçilikde saklamagyň zerurdygyny belläp, D.Täşliýewe täze wezipede üstünlik arzuw etdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz M.Hojagulyýewi «Türkmenstandartlary» baş döwlet gullugynyň başlygy wezipesine bellemek barada karara gelendigini aýtdy we onuň bu işde geljekki meýilnamalary bilen gyzyklandy. 

M.Hojagulyýew ýokary ynamy üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa hoşallyk bildirip, bu düzümiň işini häzirki döwrüň talabyna laýyk derejede alyp barmak üçin ähli zerur tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz degişli resminama gol çekip, ýurdumyzda öndürilýän hem-de sarp edilýän harytlaryň ýylsaýyn artýandygyny nazara alyp, «Türkmenstandartlary» baş döwlet gullugy tarapyndan işleriň döwrebaplaşdyrylmagynyň möhümdigine bu gullugyň ýolbaşçysynyň ünsüni çekdi. 

Standartlaşdyryş işlerini we sertifikatlaryň berlişini ýönekeýleşdirmek, hyzmatlaryň hilini gowulandyrmak, daşary ýurtlardan getirilýän we özümizde öndürilýän harytlaryň barlaghana synaglaryndan geçirilmegi üçin baş döwlet gullugy tarapyndan zerur barlag-synag enjamlary bilen üpjünçiligi gazanmak möhümdir diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi we M.Hojagulyýewe işde üstünlikleri arzuw etdi. 

Maslahatyň dowamynda döwlet Baştutanymyz D.Amanmuhammedowy Türkmenistanyň Statistika baradaky döwlet komitetiniň başlygy wezipesine belläp, ony zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministriniň orunbasary, Pensiýa gaznasynyň müdiriýetiniň başlygynyň orunbasary wezipelerinden boşatmak barada karara gelendigini aýtdy. 

D.Amanmuhammedow özüne bildirilen ynam üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, ýurdumyzyň statistika ulgamynyň işgärleri bilen öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz degişli resminamalara gol çekip, döwlet komitetiniň täze ýolbaşçysyna ykdysadyýetiň nazaryýetinden, kadalaryndan we oňyn halkara tejribeden ugur alyp, jemi içerki önümi we beýleki makroykdysady görkezijileri hasaplamagyň usulyny kämilleşdirmegi, statistiki hasabatlylygyň görnüşlerini tükellemegi hem-de bu işleri sanly ulgam arkaly guramagy we statistiki hasabatlary sanly ulgam arkaly dolandyrmak işlerini çaltlandyrmagy tabşyrdy. 

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda öňde boljak ilat ýazuwyny ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek, onuň işinde häzirki zamanyň ösen tejribesini we sanly ulgamy işjeň ulanmak meselelerine aýratyn ähmiýet bermegi tabşyryp, D.Amanmuhammedowa täze wezipede üstünlik arzuw etdi. 

Maslahatyň dowamynda döwlet Baştutanymyz T.Mälikowy ýurdumyzyň Merkezi bankynyň başlygy, şeýle hem Halkara Pul gaznasynyň Türkmenistandan dolandyryjysy we Aziýanyň Ösüş bankynyň Türkmenistandan dolandyryjysy wezipelerine belläp, ony maliýe we ykdysadyýet ministriniň orunbasary wezipesinden boşatmak kararyna gelendigini mälim etdi hem-de onuň täze wezipelerde nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

T.Mälikow bildirilen ýokary ynam üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda ähli zerur tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow degişli resminamalara gol çekip, ýurdumyzyň pul-karz ulgamyny durnukly ösdürmek, maliýe serişdelerini dolandyrmagy kämilleşdirmek, harytlaryň bahasyny durnukly saklamak hem-de daşary ýurt pulundaky girdejileri artdyrmak, milli manadyň hümmetiniň durnukly bolmagyny üpjün etmek meselelerine aýratyn ähmiýet berilmelidigini belledi we Merkezi bankyň ýolbaşçysyna bu babatda anyk tabşyryklary berdi hem-de täze wezipede üstünlikleri arzuw etdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Muhammedow toplumyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylaryny belläp, olara degerli maslahatlary hem-de tabşyryklary berendigi üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda gözegçilik edýän düzümleriniň sazlaşykly işiniň üpjün ediljekdigine ynandyrdy. 

 Soňra maslahat ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda dowam etdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow B.Amanowy Türkmenistanyň Döwlet ministri — «Türkmengaz» döwlet konserniniň başlygy wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýtdy we oňa söz berdi. 

B.Amanow özüne bildirilen ynam üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda ähli güýç-gaýratyny hem-de bilimini gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz degişli Permana gol çekip, «Türkmengaz» döwlet konserniniň tebigy gazy çykarmak boýunça kabul edilen meýilnamanyň doly ýerine ýetirmelidigini, ýurdumyzyň içerki sarp edijilerini tebigy gazyň zerur mukdary bilen ilkinji nobatda üpjün etmelidigini, ilatly ýerlerde suwuklandyrylan gaz ýangyjynyň bökdençsizligini üpjün etmelidigini aýtdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow uglewodorod serişdelerini diwersifikasiýa ýoly bilen dünýä bazarlaryna çykarmagy, tebigy gazyň daşarky bazarlara iberilýän möçberini artdyrmagy, şeýle hem gaz pudagyna daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça çäreleri görmegi gaýragoýulmasyz wezipeleriň hatarynda kesgitläp, B.Amanowa işde üstünlikleri arzuw etdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz G.Agajanowy «Türkmennebit» döwlet konserniniň başlygy wezipesine belläp, ony bu konserniň başlygynyň orunbasary wezipesinden boşatmak kararyna gelendigini mälim etdi we onuň täze wezipede alyp barjak işleri bilen gyzyklandy. 

G.Agajanow özüne jogapkärli wezipäniň ynanylýandygy üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, öňde duran wezipeleri ýerine ýetirmek üçin güýç-gaýratyny we bilimini gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow degişli resminama gol çekip, döwlet konserniniň ýolbaşçysyna nebit çykarmagyň meýilnamasyny doly ýerine ýetirmek, nebit guýularynda düýpli abatlaýyş işlerini geçirmek, täze nebit guýularyny işe girizmek, ýakyn iki ýylda nebitiň goşmaça möçberlerini çykarmak babatda kabul edilen meýilnamany üstünlikli ýerine ýetirmek boýunça anyk görkezmeleri berdi. 

Hazar deňziniň türkmen bölegindäki ygtyýarlandyrylan toplumlary daşary ýurt maýa goýumlarynyň hasabyna özleşdirmek meselesini berk gözegçilikde saklamagyň zerurdygyna aýratyn üns çekildi. Hormatly Prezidentimiz gaýtadan işleýän kärhanalary çig nebit bilen üpjün etmek meseleleriniň wajypdygyny belläp, bu işlerde konserniň başlygyna üstünlikleri arzuw etdi. 

Maslahatyň dowamynda döwlet Baştutanymyz M.Rozyýewi «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň başlygy wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýtdy we onuň bu wezipede geljekde nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy.  

M.Rozyýew özüne bildirilen ynam üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda ähli ukyp-başarnygyny gaýgyrman işlejekdigine ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow degişli Permana gol çekip, döwlet korporasiýasynyň täze bellenen ýolbaşçysynyň ünsüni öňde duran işiň esasy ugurlaryna çekdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda ýurdumyzda tebigy gazyň ýeterlik gorlarynyň bardygyny nazara alyp, gözleg-barlag hem-de buraw işlerini, esasan, nebitiň gorlaryny artdyrmaga gönükdirmek zerurdyr. Hormatly Prezidentimiz uglewodorod serişdelerine baý meýdançalarda seýsmiki-gözleg işlerini netijeli dowam etdirmegi, täze nebit ýataklaryny ýüze çykarmagy hem-de özleşdirmegi, ýerasty suwlaryň hem-de gaty magdanlaryň gorlaryny artdyrmagy we bu ugurda bar bolan wezipeleriň ylmy taýdan esaslandyrylan çözgütlerini tapmak meselelerine möhüm ähmiýet bermegi tabşyryp, M.Rozyýewe öňde durýan wezipeleri talabalaýyk ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw etdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň pudaklaryna ýolbaşçylary belländigi we olara gymmatly maslahatlary berendigi üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirip, nebitgaz toplumynyň işini kämilleşdirmek, oňa dünýäniň ösen tejribesini, sanly ulgamy ornaşdyrmak, nebitiň we gazyň çykarylýan möçberini artdyrmak, pudagyň eksport kuwwatlyklaryny ýokarlandyrmak ugrunda degişli tagallalaryň ediljekdigine ynandyrdy. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gurluşyk-senagat toplumynyň ýolbaşçylaryny wezipä bellemek baradaky meselelere geçdi. 

Döwlet Baştutanymyz G.Orunowy gurluşyk we binagärlik ministri wezipesine bellemek barada karara gelendigini aýtdy hem-de onuň bu wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

Wezipä täze bellenen ministr döwlet Baştutanymyza uly ynamy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, ähli güýç-gaýratyny we bilimini ministrligiň öňünde goýlan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek üçin sarp etjekdigine ynandyrdy. 

 Hormatly Prezidentimiz degişli Permana gol çekip, ministre birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Gurluşyk we binagärlik ministrliginiň alyp barýan işleriniň wajypdygy barada aýdyp, şu ýyl açylyp ulanmaga beriljek binalaryň hem-de desgalaryň öz wagtynda we ýokary hilli tabşyrylmagyny berk gözegçilikde saklamagyň, gurluşyklary zerur gurluşyk serişdeleri we enjamlar bilen öz wagtynda üpjün etmek üçin ähli çäreleri görmegiň wajypdygyna ünsi çekdi we täze bellenen ýolbaşça jogapkärli işinde üstünlikleri arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz B.Annamämmedowy senagat we gurluşyk önümçiligi ministri wezipesine bellemek barada karara gelendigini mälim etdi. Döwlet Baştutanymyz ondan bu wezipede alyp barjak işleri barada aýtmagyny sorady. 

B.Annamämmedow bildirilen ynam üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, ähli güýç-gaýratyny, bilimini hem-de toplan tejribesini öz öňünde goýlan jogapkärli wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek üçin sarp etjekdigine ynandyrdy. 

 Döwlet Baştutanymyz degişli Permana gol çekip, ministre birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanda ýurdumyzyň sarp edijilerini daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan ýokary hilli önümler bilen doly möçberde üpjün etmäge ukyply kuwwatly gurluşyk senagatyny kemala getirmegiň zerurdygyna aýratyn ünsi çekip, bu işe döwletimiziň telekeçilerini işjeň çekmegiň, döwrüň talaplaryna laýyk gelýän bilelikdäki döwrebap kärhanalary gurmagyň zerurdygyny nygtady. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow senagat we gurluşyk önümçiligi ministrine bellenen wezipeleri durmuşa geçirmekde üstünlikleri arzuw etdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz H.Rejepmyradowy energetika ministri wezipesine bellemek barada karara gelendigini mälim etdi we onuň bu wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

H.Rejepmyradow bildirilen uly ynam üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, ýurdumyzyň elektroenergetika senagatyny mundan beýläk-de ösdürmäge hem-de kämilleşdirmäge gönükdirilen wezipeleri öz wagtynda amala aşyrmak üçin ähli tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow degişli Permana gol çekip, giň möçberli Döwlet maksatnamalaryny amala aşyrmakda milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň biri bolan energetika senagatyny döwrebaplaşdyrmaga aýratyn ornuň degişlidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz bar bolan kuwwatlyklary, şol sanda Türkmenistanda gaýtadan dikeldilýän energetikany — Gün we ýel energiýasyny ulanmagy ösdürmek boýunça taslamalary durmuşa geçirmek arkaly, yzygiderli artdyrmak babatda gaýragoýulmasyz wezipeleri kesgitledi. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň energetika pudagynyň kuwwatlyklaryny mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň hem-de pugtalandyrmagyň wajypdygyny nygtap, H.Rejepmyradowa işinde üstünlikleri arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz S.Ýolamanowy Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentliginiň başlygy wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýdyp, onuň bu wezipedäki meýilnamalary bilen gyzyklandy. 

S.Ýolamanow bildirilen ynam üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, şu ýylyň fewral aýynda döredilen we ýurdumyzda awtomobil ýollarynyň gurluşygynyň kämilleşdirilmegini esasy ugur edinýän düzümiň öňünde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda tagalla etjekdigine döwlet Baştutanymyzy ynandyrdy. 

 Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow degişli Permana gol çekip, birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Agentligiň täze ýolbaşçysyna düzümiň maddy-enjamlaýyn binýadyny täzelemek boýunça teklipleri taýýarlamak, şeýle-de öňdebaryjy tejribelerden ugur alyp, agentligiň garamagyndaky ýol gurluşyk edara-kärhanalaryny paýdarlar jemgyýetine öwürmek we bilelikdäki kärhanalary döretmek boýunça degişli işleri geçirmek tabşyryldy. 

Döwlet Baştutanymyz ýol gurluşygynda ýokary hili gazanmak üçin önümçilige ylmy-tehniki innowasiýalary ornaşdyrmagyň, ýokary hilli gurluşyk serişdelerini taýýarlamagyň zerurdygyny belläp, Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentliginiň başlygyna jogapkärli işinde üstünlikleri arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz N.Nyýazlyýewi “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň başlygy wezipesine bellemek barada karara gelendigini aýtdy we onuň bu wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

N.Nyýazlyýew bildirilen uly ynam üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, öňde goýlan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek üçin güýç-gaýratyny gaýgyrman zähmet çekjekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow degişli Permana gol çekip, ýolbaşça ýurdumyzyň himiýa senagatynyň önümçilik kuwwatlyklaryny mundan beýläk-de ösdürmek hem-de pugtalandyrmak babatda anyk tabşyryklary berdi. 

Ýurdumyzdaky çig mal serişdelerini özleşdirmek arkaly, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň önümçiligini giňeltmek, şonuň ýaly-da, olaryň eksporta iberilişiniň möçberini artdyrmak möhümdir. Agrotehniki möhletlere laýyklykda, oba hojalyk toplumyny ýurdumyzda öndürilýän mineral dökünler bilen üpjün etmek esasy wezipeleriň biri hökmünde kesgitlenildi. 

Döwlet Baştutanymyz himiýa toplumlarynyň bökdençsiz işledilmeginiň hem-de olary doly kuwwatynda ulanmagyň zerurdygyna ünsi çekip, käbir kärhanalary hususylaşdyrmak boýunça teklipleri taýýarlamagy tabşyrdy we “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň başlygyna işinde üstünlikleri arzuw etdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa gözegçilik edýän düzüminiň ýolbaşçylaryny wezipä belländigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, öňde goýlan möhüm wezipeleri çözmek hem-de bildirilen belent ynamy ödemek üçin ähli tagallalary etjekdiklerine, bilimdir tejribelerini gaýgyrman zähmet çekjekdiklerine ynandyrdy. 

 Soňra maslahat söwda we dokma senagaty pudagynyň ýolbaşçylaryny wezipä bellemek bilen bagly mesele boýunça dowam etdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministri wezipesine O.Gurbannazarowy bellemek kararyna gelendigini aýtdy hem-de onuň bu wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

Ministr bildirilen ynam üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirip, özüne ynanylan wezipede halkymyzyň, mähriban Watanymyzyň bähbitlerinden ugur alyp, ak ýürekden işlejekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz degişli Permana gol çekip, söwda pudagynyň işini kämilleşdirmek, häzirki zaman üpjünçilik ulgamlaryny döretmek, paýtagtymyzda we welaýatlarda täze söwda merkezleriniň gurluşygyny yzygiderli alyp barmak, söwda ulgamynda bölek haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak boýunça birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Alnyp barylýan işleriň çäklerinde harytlaryň elýeterliligini, ilata söwda hyzmatyny etmegiň hilini we medeniýetini yzygiderli ýokarlandyrmak zerurdyr. Döwlet Baştutanymyz ministre işinde üstünlik gazanmagy arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň dokma senagaty ministri wezipesine R.Rejepowy bellemek kararyna gelendigini aýdyp, oňa söz berdi. 

Ministr bildirilen ynam üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, yhlasly zähmeti bilen dokma pudagyny mundan beýläk-de netijeli ösdürmek, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny ýokarlandyrmak işinde güýç-gaýratyny gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow degişli Permana gol çekip, geljek 30 ýylda ýurdumyzyň ykdysady strategiýasyna laýyklykda, dokma pudagynda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň öndürilýän mukdaryny artdyrmagy, içerki bazary özümizde öndürilýän ýokary hilli, ekologik taýdan arassa, bäsdeşlige ukyply dokma önümleri bilen doly üpjün etmegi, egin-eşikleriň, deri önümleriniň we aýakgaplaryň görnüşlerini köpeltmegi esasy ugur hökmünde kesgitledi. 

Döwlet Baştutanymyz pudagyň kärhanalarynyň döwrebaplaşdyrylmagyna hem-de önümçilik kuwwatlyklarynyň artdyrylmagyna aýratyn üns çekip, ministre birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz B.Çaryýewi Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasynyň başlygy wezipesine bellemek kararyna gelendigini habar berdi hem-de onuň bu wezipede alyp barjak işleri bilen gyzyklandy. 

Biržanyň ýolbaşçysy bildirilen ynam üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirip, özüne ynanylan ulgamda eksporty diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek hem-de daşary söwdanyň mukdaryny artdyrmak boýunça ähli güýjüni gaýgyrman işlejekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow degişli Permana gol çekip, bazar şertlerinde ýurdumyzda lomaý haryt bazaryny emele getirmek üçin amatly şertleri döretmek boýunça zerur işleri geçirmegiň, birža söwdasyny guramakda ýerlenilýän harytlar boýunça baha emele getirmegiň netijeli usullaryny ornaşdyryp, haryt-çig mal serişdelerini ýerlemegiň netijeli syýasatyny ýöretmek, lomaý söwdany ösdürmekde beýleki döwletler bilen netijeli daşary söwda gatnaşyklaryny ösdürmäge we giňeltmäge gönükdirilen işleri alyp barmak, biržanyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, ýurdumyzda öndürilýän önümleri mahabatlandyrmak boýunça zerur işleri geçirmegi dowam etmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň eksport mümkinçiliklerini artdyrmak üçin dünýäniň ösen döwletleriniň öňdebaryjy tehnologiýalaryny we tejribesini ornaşdyrmak boýunça çäreleri hem işjeň dowam etmek boýunça birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz O.Işangulyýewany «Türkmenhaly» döwlet birleşiginiň başlygy wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýdyp, onuň bu wezipedäki meýilnamalary bilen gyzyklandy. 

«Türkmenhaly» döwlet birleşiginiň täze bellenen ýolbaşçysy bildirilen ynam üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa hoşallyk sözlerini aýdyp, halkymyzyň gözbaşyny asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýan halyçylyk sungatyny gorap saklamaga we geljekki nesillere ýetirmäge gönükdirilen döwlet syýasatyny durmuşa geçirmek boýunça ýolbaşçylyk edýän düzümini has-da ösdürmek ugrunda tagallalaryny gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz degişli Permana gol çekip, türkmen milli halyçylyk sungatyny ösdürmek we haly önümlerini milli öwüşginleri saklap, täze nagyşlardyr göller bilen baýlaşdyrmak, el haly önümçiliginde gadymy milli göllerimizi dikeltmek, ýerli hem-de daşary ýurtly alyjylaryň isleglerini kanagatlandyrmak, häzirki ösen talaplara laýyk gelýän çeper halyçylyk kärhanalarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny, çig mal üpjünçiligini pugtalandyrmak boýunça işleri dowam etmegi tabşyrdy. 

Wise-premýer Ç.Gylyjow toplumyň ýolbaşçylaryny wezipä belläp, bildiren uly ynamy üçin hormatly Prezidentimize hoşallygyny beýan edip, gözegçilik edýän toplumynyň ähli ýolbaşçylarynyň özlerine ynanylan wezipede mähriban Watanymyzyň gülläp ösmeginiň bähbidine ak ýürekden, yhlasly zähmet çekjekdiklerine hem-de sanly ulgamy ornaşdyrmaga, söwda ulgamynyň, dokma senagatynyň we biržanyň işlerini kämilleşdirmäge gönükdirilen wezipeleri öz wagtynda ýerine ýetirmek üçin ähli tagallalary etjekdiklerine ynandyrdy. 

Soňra maslahat oba hojalyk toplumynyň ýolbaşçylaryny wezipä bellemek bilen dowam etdi. Döwlet Baştutanymyz A.Altyýewi oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministri wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýtdy.  

A.Altyýew özüne bildirilen ynam üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden sagbolsun aýdyp, pudagyň öňünde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz degişli Permana gol çekdi hem-de bu ugurda kabul edilen maksatnamalary üstünlikli ýerine ýetirmek, pudaga hususy önüm öndürijileri giňden çekmek, ekologik taýdan arassa azyk önümleriniň öndürilýän mukdaryny we görnüşlerini artdyrmak, ýerli toprak-howa şertlerini göz öňünde tutup, ekerançylygyň medeniýetini ýokarlandyrmak, ylmy taýdan esaslandyrylan usullary giňden ornaşdyrmak babatda ministre birnäçe anyk tabşyryklary berdi we oňa işde üstünlik arzuw etdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz G.Baýjanowy Suw hojalygy baradaky döwlet komitetiniň başlygy wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýdyp, onuň bu wezipedäki iş meýilnamalary bilen gyzyklandy. 

G.Baýjanow bildirilen ynam üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, edaranyň öňünde duran wezipeleri ýerine ýetirmek üçin zerur tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow degişli Permana gol çekdi hem-de ýurdumyzyň suw akabalarynda ýitgileri azaltmak maksady bilen, örtükli suwaryş akabalaryny we ýapyk turba görnüşli suw geçirijileri gurnamak, damjalaýyn usulda suwaryş enjamlarynyň önümçiligini ýola goýmak, bar bolan suw howdanlarynyň göwrümini giňeldip, täze howdanlary gurmak işlerini dowam etmek meseleleriniň zerurdygyna ünsi çekdi. 

Döwlet Baştutanymyz derýalarda we beýleki akabalarda hem-de howdanlarda arassalaýyş işlerini öz wagtynda geçirmegiň wajypdygyny nygtap, işde sanly tehnologiýalary ulanmak meselelerine aýratyn ähmiýet bermegi tabşyrdy we G.Baýjanowa üstünlikleri arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz A.Berdiýewi «Türkmen atlary» döwlet birleşiginiň baş direktory wezipesine bellemek kararyna gelendigini mälim etdi we onuň bu wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

A.Berdiýew özüne bildirilen ýokary ynam üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirip, “Türkmen atlary” döwlet birleşiginiň öňünde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow degişli Permana gol çekip, ýurdumyzda ahalteke atlarynyň baş sanyny artdyrmak, tohumçylyk-seleksiýa işlerini kämilleşdirmek, ahalteke bedewleriniň dünýädäki şan-şöhratyny mundan beýläk-de belende galdyrmak, at çapyşyklaryny, atly sport bäsleşiklerini, dürli at üstündäki oýunlary we bedewleriň halkara gözellik sergilerini geçirip durmak babatda A.Berdiýewe birnäçe tabşyryklary berdi. 

 Döwlet Baştutanymyz A.Berdiýewe jogapkärli wezipede üstünlikleri arzuw etdi. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew toplumyň pudaklarynyň ýolbaşçylaryny belläp, gymmatly maslahatlary berendigi üçin hormatly Prezidentimize sagbolsun aýtdy hem-de ulgamyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, azyk bolçulygyny pugtalandyrmak, ýerden alynýan hasylyň mukdaryny köpeltmek, ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, maldarçylyk toplumlarynyň işini talabalaýyk guramak ugrunda ähli zerur tagallalaryň ediljekdigine ynandyrdy. 

 Soňra maslahat ylym, bilim, sport we saglygy goraýyş ulgamynyň ýolbaşçylaryny wezipä bellemek bilen dowam etdi. 

Döwlet Baştutanymyz G.Ataýewany ýurdumyzyň bilim ministri wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýtdy we onuň bu wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

G.Ataýewa bildirilen ýokary ynam üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirdi we ýurdumyzyň bilim ulgamynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek ugrunda ähli zerur tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz degişli Permana gol çekip, bilim we terbiýeçilik işlerinde öňdebaryjy usullary, döwrebap sanly tehnologiýalary giňden ulanmagyň, mugallymlaryň hünär derejesini ýokarlandyrmagyň, daşary ýurt dilleri, beýleki möhüm ugurlar boýunça ýöriteleşdirilen çagalar edaralarynyň işini kämilleşdirmegiň wajypdygyny belledi. 

Hormatly Prezidentimiz milli bilim ulgamyny ösüşiň täze belentliklerine çykarmak ugrunda zerur tagallalary etmegi tabşyrdy we bilim ministrine işinde üstünlik arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow N.Amannepesowy saglygy goraýyş we derman senagaty ministri wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýdyp, onuň bu jogapkärli wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

N.Amannepesow bildirilen ýokary ynam üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda degişli düzümler bilen bilelikde iş alyp barjakdygyna ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz degişli Permana gol çekip, ministre ylmy-barlag we bejeriş-öňüni alyş işlerini talabalaýyk alyp barmak, milli saglygy goraýyş ulgamyna keselleriň öňüni almagyň, anyklamagyň, bejermegiň we saglygy dikeltmegiň täze, netijeli usullaryny ornaşdyrmak, saglygy goraýyş edaralarynda sanly ulgamy ulanmak, Birleşen Milletler Guramasynyň düzümleri, beýleki abraýly halkara guramalar we ösen ýurtlaryň öňdebaryjy klinikalary bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmak babatda birnäçe tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzda ýokanç keselleriň ýaýramagynyň öňüni almak boýunça epidemiologik ýagdaýa gözegçilik ulgamyny mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň, arassaçylyk we keselleriň ýaýramagyna garşy göreş işleriniň berjaý edilişine yzygiderli gözegçiligi ýola goýmagyň möhümdigini belläp, N.Amannepesowa üstünlik arzuw etdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz G.Agamyradowy sport we ýaşlar syýasaty ministri wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýtdy we onuň bu wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

G.Agamyradow özüne bildirilen ynam üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, ýurdumyzda sporty we ýaşlar syýasatyny mundan beýläk-de ösdürmek hem-de kämilleşdirmek ugrunda ähli zerur tagallalary gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz degişli Permana gol çekip, G.Agamyradowa türkmen türgenlerini iri halkara sport ýaryşlaryna taýýarlamak boýunça anyk görkezmeleri berdi. Hormatly Prezidentimiz halkara derejeli ussat türgenleri taýýarlamagy dowam etmegiň zerurdygyny nygtap, sportuň görnüşleri boýunça milli federasiýalaryň işini kämilleşdirmegi tabşyrdy we ministre işinde üstünlik arzuw etdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýew toplumyň düzümlerine ýolbaşçylary belländigi hem-de olara zerur maslahatlary berendigi üçin döwlet Baştutanymyza sagbolsun aýtdy we ýurdumyzyň ylym-bilim, saglygy goraýyş ulgamlarynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, olara häzirki zamanyň ösen tejribesini ornaşdyrmak hem-de halkara derejeli türgenleri taýýarlamak we ýaryşlary guramak boýunça degişli gulluklaryň sazlaşykly işiniň üpjün edilmegi ugrunda zerur tagallalary gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow maslahaty dowam edip, A.Şamyradowy Türkmenistanyň medeniýet ministri wezipesine bellemek kararyna gelendigini mälim etdi we onuň bu wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

A.Şamyradow bildirilen ýokary ynam üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, medeniýet ulgamynyň öňünde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda güýç-gaýratyny, ukyp-başarnygyny hem-de bilimini gaýgyrman işlejekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz degişli Permana gol çekip, oňa türkmen medeniýetini we sungatyny ösdürmek, medeniýet ulgamynyň işini kämilleşdirmek, ugurdaş edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, zehinli ýaşlary ýüze çykarmak babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

 Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow A.Şamyradowa işde üstünlikleri arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz A.Aşyrowy Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň başlygy wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýdyp, onuň bu wezipedäki iş meýilnamalary bilen gyzyklandy. 

A.Aşyrow bildirilen ynam üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, tele we radioýaýlymlaryň işini kämilleşdirmek, täze kinofilmleri döretmek boýunça öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda degişli düzümler bilen bilelikde ähli tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz degişli Permana gol çekdi hem-de ýolbaşça teleradioýaýlymlaryň we olaryň garamagyndaky edara-kärhanalaryň işini täzeçe guramak, gepleşikleriň hem-de filmleriň döwrebap usulda taýýarlanylmagyny üpjün etmek, sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden giňden peýdalanmak we kinematografiýanyň işini gowulandyrmak babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi we A.Aşyrowa işde üstünlikleri arzuw etdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow A.Hudaýberdiýewi Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň başlygy wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýtdy hem-de onuň bu wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

A.Hudaýberdiýew ýokary ynam üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirip, öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda ukyp-başarnygyny gaýgyrman işlejekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz degişli Permana gol çekip, gullugyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek, işgärleriň hünär başarnyklaryny kämilleşdirmek, işiň ýokary hilini gazanmak babatda birnäçe tabşyryklary berdi we A.Hudaýberdiýewe üstünlik arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow M.Gazakbaýewi Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň başlygy wezipesine bellemek kararyna gelendigini aýdyp, onuň bu wezipede nähili işlejekdigi bilen gyzyklandy. 

M.Gazakbaýew özüne bildirilen ýokary ynam üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, agentligiň öňünde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalary etjekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz degişli Permana gol çekip, Türkmenistanyň gazanýan üstünliklerini halkara maglumat giňişliginde beýan etmek, dünýäniň iri habarlar agentlikleri, abraýly neşirleri, meşhur habar beriş ýaýlymlary bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek, täzelikleri we habarlary metbugat giňişliginde ýerleşdirmek boýunça toplumlaýyn işleri alyp barmak babatda agentligiň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi hem-de oňa işde üstünlik arzuw etdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa toplumyň pudaklarynyň ýolbaşçylaryny belländigi we olara gymmatly sargytlary edendigi üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, ýurdumyzyň medeniýet ulgamynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň, şol sanda teleradioýaýlymlaryň we neşirýat gullugynyň işini kämilleşdirmek, olara häzirki zamanyň ösen tejribesini, sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda degişli düzümler bilen bilelikde tagalla etjekdigine ynandyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow maslahaty jemläp, wezipä bellenen ýolbaşçylary ýene bir gezek gutlady hem-de olara berk jan saglyk, halkymyzyň bagtyýarlygynyň, berkarar Watanymyzyň abadançylygynyň bähbidine gönükdirilen işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Dokma pudagyny ösdürmegiň maksatnamasyna laýyklykda, önümçilik düzümlerini diwersifikasiýalaşdyrmak, şol sanda täze desgalary gurmak, ozal bar bolanlarynyň gaýtadan enjamlaşdyrmagyň hasabyna döwrebaplaşdyrmak boýunça yzygiderli çäreler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzda öndürilýän dokma önümleriniň sarp edijileriň ýokary isleginden peýdalanmagyny üpjün etmek maksady bilen, bazar şertlerini, diňe bir häzirki zaman enjamlaryny däl, eýsem netijeli önümçiligi guramak usullaryny öz içine alýan tehnologik täzelikleri hasaba almak arkaly pudagyň hojalyk düzümini döwrebaplaşdyrmaga ulgamlaýyn çemeleşilýär.  

Geçen ýyl ýurdumyzyň dokma senagatynyň täze desgalarynyň — Ahal welaýatynyň Kaka etrabyndaky önümçiligiň täze görnüşi ýola goýlan dokma toplumynyň hem-de Babadaýhan etrabyndaky iri dokma toplumynyň gurlup, ulanmaga berilmegi milli ykdysadyýeti senagatlaşdyrmakda bar bolan kuwwatlyklaryň üstüni ýetirdi.  

Ýokary hilli gymmatly matalaryň öndürilmegi ýurdumyzda dokma senagatynyň tikinçilik ugrunyň ösdürilmegine, içerki bazary öz ýurdumyzda öndürilýän, daşary ýurtlardan getirilýän harydyň ýerini tutýan owadan we ýokary hilli dokma önümleri bilen doldurylmagyna güýçli itergi berýär.Ýurdumyzda köýneklik, penjeklik we kamuflýaž, şeýle hem ranfors, kriton, pomazy ýaly matalaryň uly önümçiliginiň ýola goýulmagy dokma pudagynyň täze tehnologiýalara esaslanýan binýadynyň kemala gelendigini alamatlandyrýar.  

Dokma pudagyna täze tehnologiýalary, innowasiýalary yzygiderli ornaşdyrmak bilen, önümleriň hilini ýokarlandyrmak, olaryň ekologiýa taýdan howpsuzlygyň talaplaryna laýyk gelmegini üpjün etmek barada hem uly alada edilýär. Ägirt uly serişdeler we ykdysady kuwwat, ähli halkara standartlarynyň talaplaryna laýyk gelýän ýokary hilli harytlary çykarmaga ugur alan, ekologiýa taýdan arassa güýçli tehnologik önümçilikler halkara bazarlarynda türkmen dokma önümleriniň ýokary abraýyny üpjün edýär. Ýurdumyzyň iri kärhanalarynda ýüplükleriň we matalaryň dürli görnüşleri, şol sanda setin, ştapel, ýüpek, panbarhat, jinsi önümleri, dokma harytlary, öý üçin niýetlenen dürli dokma önümler öndürilýär. Ýorgan-düşek, hammam we aşhana toplumlary, tüýjümek matalar, şeýle hem dürli joraplar, lukmançylyk we kosmetiki pamyk serişdeleri sowgatlyk gaplarda hödürlenip, özleriniň bezeg we reňk sazlaşygynyň baýlygy bilen tapawutlanýar.  

Ýurdumyzda bar bolan dokma toplumlarynyň ýanynda hereket edýän tejribe bölümleriniň binýadynda çeperçilik we bezeg taýdan milli däplere döredijilikli üns bermek arkaly modellirlemegiň milli mekdebi üstünlikli ösdürilýär. Ýörite modalar öýleri hem-de ýurdumyzyň dokma toplumlarynyň tejribe bölümleri tarapyndan işlenip taýýarlanýan lybaslar ýylyň-ýylyna täze toplumlar bilen baýlaşýar. Türkmen dizaýnerleriniň döredýän täze lybaslary milli egin-eşikleriň gadymky däpleri we döwrebap bezeg nusgalary bilen utgaşýar. Ýüpek matalary, dürli reňkdäki keteni matalary, inçe senet önümleri, öýmeler, panbarhat matalary, zenanlaryň milli lybaslary, nepis el keşdeler özboluşly owadanlygy bilen tapawutlanýar. Çagalaryň egin-eşikleri we ýüpekden, mahmaldan hem-de milli nagyşlar bilen bezelen keteniden tikilen owadan lybaslar, ajaýyp köýnekleriň toplumy uly islegden peýdalanýar.  

Dokma senagatyny ösdürmek boýunça maksatnamalaýyn işleriň amala aşyrylmagy daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmegi dowam etdirmäge hem amatly şertleri döredýär. Ýylyň-ýylyna pagtanyň bol hasylynyň ýygnalyp, Watan harmanyna tabşyrylmagy ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny has-da artdyrmaga, dokma pudagynyň has-da ösmegine gönüden-göni täsir edýär.  

Ogulşirin AKYÝEWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe, «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda tutuş halkara bileleşik bilen bilelikde, Bütindünýä saglyk güni gözel Diýarymyzda ählihalk baýramçylygy hökmünde giňden belleniler. Bu şanly sene mynasybetli dabaralaryň ýokary derejede geçmegine Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrliginiň hünärmenleri-de mynasyp goşantlaryny goşarlar. Şol dabaralar sagdyn durmuş ýörelgelerine eýerýän ildeşlerimizi, geljege ynamly gadam bilen barýan ýaş nesillerimizi bir maksatda birleşdirip, tutuş jemgyýetde ählumumy ruhubelentlik ýagdaýyny döreder.  

Aşgabat şäheriniň häkimliginiň hem-de Türkmenistanyň jemgyýetçilik guramalarynyň başlangyjy esasynda, Bütindünýä saglyk güni mynasybetli paýtagtymyzda ekologik abadançylyga ýardam berýän awtoulagsyz günler geçirilýär. Habar berlişi ýaly, 2022-nji ýylyň 4 — 11-nji apreli günlerinde sagat 8:00-dan 18:00-a çenli Aşgabat şäherinde hereket edýän şäheriçi awtobuslardan we ýeňil taksi awtoulaglaryndan, şeýle-de ilata hyzmat edýän beýleki jemgyýetçilik awtoulaglaryndan başga ulaglaryň hereketi çäklendirilýär. Asylly däbe öwrülen bu çäre adam üçin zerur bolan kada laýyk howa gurşawyny emele getirmäge, ekologik abadançylygyň ýokary derejesini üpjün etmäge gönükdirilendir. 

Ýurdumyzda daşky gurşawy goramak boýunça amala aşyrylýan işler ähli ýaşdaky adamlar üçin sagdyn durmuş ýörelgesini üpjün etmekden ugur alýar. Şol maksatlar toplumlaýyn häsiýetdäki çäreleriň geçirilmegini, bedenterbiýäni we sporty ösdürmek, zyýanly endikleriň garşysyna göreşmek we ençeme beýleki ugurlardaky çäreleri öz içine alýar.  

Bütindünýä saglyk güni saglyk hem-de ruhubelentlik ýaly üýtgewsiz gymmatlyklaryň ähmiýetini görkezýän halkara baýramdyr. Dünýäniň ähli ýurtlarynda giňden bellenilýän bu halkara baýram daşky gurşawa aýawly garamaga, ynsan saglygyny berkitmäge, sporty we bedenterbiýäni ösdürmäge ýardam berýär. Eziz Diýarymyzda welosiped sportuny ösdürmäge aýratyn üns berilýändigi sebäpli soňky ýyllarda ulagyň bu görnüşine gyzyklanma has-da artdy. Bu bolsa döwletimizde sport hereketini ösdürmek bilen birlikde, raýatlarymyzyň sport bilen meşgullanmagyny hem höweslendirýär. Şeýlelikde, bu günki günde ata Watanymyzyň ähli künjeklerinde welosiped sporty bilen giňden meşgullanylýar, milli baýramçylyklardyr şanly seneler mynasybetli welosipedli ýörişler yzygiderli guralýar. Bu bolsa welosiped sportunyň häzirki döwürde köpçülikleýin häsiýete eýe bolýandygynyň, halkymyzyň sportuň bu görnüşine höwesiniň ýokarlanýandygynyň aýdyň görkezijisidir. 

Halkara Olimpiýa Komiteti, Aziýanyň Olimpiýa Geňeşi, Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüşiň we parahatçylygyň hatyrasyna sport boýunça halkara býurosy, ÝUNESKO-nyň Bedenterbiýe we sport boýunça hökümetara komiteti, Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy, şeýle-de beýleki halkara we sebitara sport guramalary bilen ýurdumyzyň ýakyndan hyzmatdaşlyk saklamagyndaky ösüşlerimiz halkara sport hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işleriň aýdyň beýanydyr.  

Türkmenistanda bedenterbiýäni we sporty dünýä derejesinde ösdürmek, jemgyýetimizde sagdyn durmuş kadalaryny ornaşdyrmak arkaly halkymyzyň saglygyny berkitmek, sagdyn, ruhy taýdan kämil ýaşlary ýetişdirmek üçin uly alada edilýär. Şoňa görä-de, ýokary derejeli sporty we bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek Türkmenistanyň alyp barýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň birine öwrüldi. Şunuň bilen baglylykda, 2018-nji ýylda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 3-nji iýuny Bütindünýä welosiped güni diýip yglan etmek hakyndaky Kararnamasynyň hem Garaşsyz ýurdumyzyň başlangyjy boýunça kabul edilendigini bellemek gerek. Bu bolsa dünýäde parahatçylygy, dostlugy hem-de netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak barada Türkmenistanyň öňe sürýän syýasatynyň doly ykrar edilýändiginden habar berýär.  

Berkarar döwletimizde her ýyl yzygiderli görnüşde dürli ýaşdaky watandaşlarymyzyň müňlerçesini jemleýän köpçülikleýin welosipedli ýörişleriň guralmagy, awtoulagsyz günüň yglan edilmegi türkmen jemgyýetinde indi asylly däbe öwrüldi. Şunuň bilen baglylykda, 2018-nji ýylda Aşgabat şäherinde Bütindünýä welosiped gününe bagyşlanyp, welosipediň ähmiýetini görkezmek, ýol hereketiniň howpsuzlygyny we ekologik abadançylygyny wagyz etmek bilen baglanyşykly çäreleri öz içine alýan, welosiped sürmek boýunça köp sanly ildeşlerimiziň gatnaşmagynda okuw sapagy geçirildi. 2019-njy ýylda Aşgabatdaky Olimpiýa şäherçesinde 2019 welosipedçiniň gatnaşmagynda «Iň dowamly, bir nyzamly welosipedli ýöriş» geçirildi. Şol iki çäre hem Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi. 

Bütindünýä welosiped gününi ebedileşdirmek maksady bilen, paýtagtymyzyň ajaýyp keşbine görk berýän «Welosiped» binasynyň açylmagy Garaşsyz ýurdumyzda ulagyň ýokary ekologiýa görnüşi hasaplanylýan welosipede berilýän uly ähmiýetiň aýdyň subutnamasy boldy. Bu günki gün «Welosiped» binasy welosipedli ýörişleriň, ekologiýa çäreleriniň we beýleki iri dabaralaryň geçirilýän ýerleriniň birine öwrüldi. «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda hem ýurdumyzda her ýylyň 7-nji aprelinde giňden bellenilýän Bütindünýä saglyk güni mynasybetli dabaralar geçirilip, welosipedli ýörişler onuň şowhunyny artdyrar.  

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow: «Ýokary netijeli sportda Türkmenistany dünýä tanatmak meniň esasy maksatlarymyň biridir» diýip belleýär. Munuň özi sport arkaly beýleki ugurlarda alnyp barylýan işlere-de mynasyp goşant goşup biljekdigimize göz ýetirmäge mümkinçilik berdi. Sport parahatçylygyň ilçisi hökmünde halklaryň arasyndaky doganlyk-dostlugy has berkidýän bolsa, welosipediň ekologiýa taýdan amatly ulag hökmünde daşky gurşawy goramak baradaky çagyryşlara-da seslenýändigini aýtmak gerek. Bu bolsa Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzyň sagdyn durmuş ýörelgelerine, sagdynlygyň, parahatçylygyň, döredijiligiň hem-de ösüşiň täze belentliklerine tarap barýan türkmen halkynyň agzybirliginiň we jebisliginiň aýrylmaz bölegi hökmünde halkara sport hereketiniň taglymatlaryna ygrarlydygynyň aýdyň görkezijisidir.  

Gahryman Arkadagymyzyň parasatly başlangyçlary esasynda ýurdumyzda döwrebap enjamlaşdyrylan sport zallarynyň we meýdançalarynyň, suwda ýüzülýän howuzlaryň orta we ýokary okuw mekdeplerinde okaýanlaryň, mekdebe çenli ýaşly çagalar edaralarynda terbiýelenýänleriň hyzmatyna berilmegi bilen, köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hem-de sport hereketi Türkmenistanda giň gerime we uzak möhletleýin umumymilli maksatnama häsiýetine eýe boldy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ata Watanymyzda ýokary netijeli sportuň we köpçülikleýin bedenterbiýe hereketiniň ösdürilmegi, sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmek boýunça toplumlaýyn çäreleriň utgaşykly geçirilmegi babatda Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlaryny mynasyp dowam etdirýär. 

Türkmen halkynyň agzybirligini we jebisligini, ägirt uly döredijilik mümkinçiliklerini beýan edýän Bütindünýä saglyk güni bilen ähli watandaşlarymyzy mähirli gutlaýarys. 

Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi.

Aşgabat, 4-nji aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň, möwsümleýin oba hojalyk işlerini talabalaýyk geçirmegiň wajyp meselelerine garaldy. 

 Hormatly Prezidentimiz, ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berdi. 

Häkim häzirki döwürde bugdaý ekilen meýdanlarda ösüş suwuny tutmak we mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleriniň alnyp barylýandygy, ekin meýdanlarynda keselleriň we zyýankeşleriň ýüze çykmagynyň öňüni almak boýunça zerur çäreleriň görülýändigi barada hasabat berdi. Şeýle hem ol gowaça ekişini bellenen agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirmek ugrunda degişli işleriň alnyp barylýandygyny aýtdy. 

Welaýatda ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny öndürmek maksady bilen ähli zerur işler alnyp barylýar. Şunda welaýatyň çäklerinde tokaý zolaklaryny giňeltmek, ekilen baglara ideg etmek işlerine möhüm ähmiýet berilýär. Şol bir wagtyň özünde pile möwsümini guramaçylykly geçirmek ugrunda zerur tagallalar edilýär. 

Häkim Oba milli maksatnamasyndan, şeýle hem ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda degişli işleriň alnyp barylýandygyny belläp, medeni-durmuş maksatly binalaryň, ýollaryň, suw arassalaýjy desgalaryň gurluşyklarynyň depginlerini ýokarlandyrmak ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigi barada hasabat berdi. Şeýle hem öňde boljak şanly seneler, şol sanda Bütindünýä saglyk güni mynasybetli meýilleşdirilen çäreler barada habar berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, bugdaý ekilen meýdanlarda alnyp barylýan ideg işleriniň agrotehniki kadalara doly laýyk gelmeginiň we olary kesgitlenen möhletlerde ýerine ýetirmegiň geljekki bol hasylyň kepilidigini belledi. Şoňa görä-de, ak ekinlere ideg işleri bilen bir hatarda, welaýatda gowaça ekişiniň bellenen möhletlerde we ýokary hilli geçirilmegi häzirki döwrüň möhüm talaby bolup durýar. 

Döwlet Baştutanymyz bu işler bilen bir hatarda, welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, degişli agrotehniki çäreleriň öz wagtynda geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. Şeýle hem welaýatda bag nahallaryny ekmek, tokaý zolaklaryny döretmek bilen bir hatarda, ekilen baglara ideg işleri yzygiderli alnyp barylmalydyr. Şol bir wagtyň özünde pile öndürijiler bilen şertnamalary baglaşmak we olary ýüpek gurçugynyň tohumlary bilen üpjün etmek babatda anyk tabşyryklar berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow welaýatyň çäklerinde alnyp barylýan gurluşyk işleriniň, aýratyn-da, durmuş maksatly binalaryň gurluşyklarynyň hemişe üns merkezinde saklanmalydygyny belläp, bu işleriň bellenilen möhletlerde we ýokary hilli geçirilmeginiň häzirki döwrüň möhüm talaby bolup durýandygyna ünsi çekdi. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň durmuşynda uly ähmiýeti bolan şanly seneler barada aýdyp, olaryň, hususan-da, Bütindünýä saglyk güni mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigini belledi we bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew ýurdumyzyň günbatar welaýatynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, hususan-da, ak ekinlerden bol hasyl öndürmek ugrunda geçirilýän degişli möwsümleýin ideg işleriniň depginleri barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, ak ekinlere ideg işleri bilen bir hatarda, gowaça ekişinde ulanylýan oba hojalyk tehnikalarynyň we degişli gurallaryň doly güýjünde işledilmegi ugrunda zerur tagallalar edilýär. Şunda ekerançylyk meýdanlarynda ösdürilip ýetişdirilýän ýeralmadan, sogandan we beýleki gök-bakja ekinlerinden bol hasyl almak ugrunda toplumlaýyn işler amala aşyrylýar. Şeýle hem häkim köpçülikleýin bag nahallaryny ekmegiň ýazky möwsümini guramaçylykly geçirmek we ekilen baglara degişli derejede ideg etmek wezipeleriniň üstünlikli ýerine ýetirilýändigi, şol bir wagtyň özünde welaýatda pile öndürmek boýunça meýilnamany berjaý etmek üçin degişli taýýarlyk işleriniň batly depginlerde alnyp barylýandygy barada hasabat berdi. 

Hasabatyň çäklerinde welaýatda Oba milli maksatnamasyny üstünlikli ýerine ýetirmek, ýaşaýyş jaýlarynyň, ýollaryň we beýleki inženerçilik desgalarynyň gurluşygyny çaltlandyrmak boýunça döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň berjaý edilişi barada aýdyldy. 

Şanly seneleri guramaçylykly geçirmek, aýratyn-da, Bütindünýä saglyk güni mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň maksatnamasy barada-da hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň, aýratyn-da, ak ekinlere edilýän idegiň öz wagtynda we ýokary hilli geçirilmelidigine ünsi çekdi. Şunda bugdaý meýdanlarynda keselleriň we zyýankeşleriň ýüze çykmagynyň öňüni almak, şol bir wagtyň özünde gowaça ekişini agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirmek wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirilmelidir. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda azyk üpjünçiligini pugtalandyrmak we ilatyň gök-bakja önümlerine bolan isleglerini doly kanagatlandyrmak maksady bilen, bu ekinleriň hasyllylygyny ylmy esasda ýokarlandyrmak meselelerine möhüm ähmiýet bermegi tabşyrdy. Şeýle hem welaýatda bag nahallaryny ekmek, tokaý zolaklarynyň çägini giňeltmek we ekilen baglara ýokary hilli ideg etmek meseleleri häzirki döwrüň möhüm talabydyr. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow welaýatda pile öndürmek möwsümini guramaçylykly geçirmegiň wajypdygyny belläp, sebitiň çäklerinde gurluşygy alnyp barylýan dürli maksatly desgalardaky işleriň depginini ýokarlandyrmagyň zerurdygyna ünsi çekdi we bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz Bütindünýä saglyk güni mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň guramaçylykly geçirilmegi ugrunda degişli düzümleriň sazlaşykly işiniň üpjün edilmelidigini tabşyrdy. 

Soňra Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow sebitiň ekerançylyk meýdanlarynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň depginleri, ak ekinlere ideg işleriniň ýerine ýetirilişi we gowaça ekişini bellenen möhletlerde hem-de ýokary hilli tamamlamak ugrunda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şeýle hem häkim ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ýokary hasylyny ýetişdirmek ugrunda alnyp barylýan işler, sebitde tokaý zolaklarynyň çägini giňeltmek, ozal ekilen baglara yzygiderli ideg etmek we pile öndürmek möwsümini guramaçylykly geçirmek boýunça ýerine ýetirilýän toplumlaýyn işler barada hasabat berdi. 

Welaýatda Oba milli maksatnamasyna, şeýle hem ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda gurluşygy alnyp barylýan durmuş maksatly binalaryň, suw arassalaýjy desgalaryň we ýollaryň gurluşygynyň depginini ýokarlandyrmak boýunça zerur tagallalaryň edilýändigi barada hasabat berildi. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzda giňden bellenilýän Bütindünýä saglyk güni mynasybetli meýilleşdirilen köpçülikleýin çärelere görülýän taýýarlyk işleri barada habar berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, daýhanlaryň durmuşynda möhüm möwsüm bolan ýazky meýdan işleriniň ýokary hilli we bellenilen agrotehniki möhletlerde geçirilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunda ak ekinlere edilýän ideg işleriniň hiline, gowaça ekişiniň öz wagtynda geçirilmegine möhüm ähmiýet berilmelidir. 

Döwlet Baştutanymyz bu işler bilen bir hatarda, azyk bolçulygyny üpjün etmek boýunça maksatnamanyň çäklerinde ýeralmadan we beýleki gök-bakja ekinlerinden alynýan hasylyň mukdaryny ýokarlandyrmak işleriniň wajypdygyny belledi. Şeýle hem welaýatda bag nahallaryny ekmek, ekilen baglara ideg etmek işlerine jogapkärçilikli çemeleşilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

Şol bir wagtyň özünde welaýatyň pile öndürijileri bilen şertnamalary baglaşmagyň we olary ýüpek gurçugynyň ýokary hilli tohumlary bilen üpjün etmegiň wajypdygyny belläp, döwlet Baştutanymyz bu işlere häzirki zaman ylmy we gazanylan tejribe esasynda ähmiýet berilmelidigini aýtdy. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz welaýatda Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz Bütindünýä saglyk güni mynasybetli köpçülikleýin çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmelidigini, munuň ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgelerine gyzyklanma bildirýän adamlaryň sanynyň artmagyna ýardam etmelidigini belledi we bu babatda häkime anyk görkezmeleri berdi. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýewiň hasabaty bilen dowam etdi. Häkim şu günler sebitde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, şol sanda bugdaý ekilen meýdanlarda ýerine ýetirilýän ideg işleri, gowaça ekişini bellenilen möhletlerde we ýokary hilli geçirmek ugrunda amala aşyrylýan giň möçberli işler barada hasabat berdi. 

Häkim hasabatynyň dowamynda ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ýokary hasylyny ýetişdirmek, tokaý zolaklarynyň çägini giňeltmek hem-de ekilen baglara degişli derejede ideg etmek ugrunda ýaýbaňlandyrylan işler barada maglumat berdi. Şunda pile öndürmek möwsümini guramaçylykly geçirmek üçin ähli zerur tagallalaryň edilýändigi barada aýdyldy. 

Bütindünýä saglyk gününe görülýän taýýarlyk barada hem aýdyldy. Mundan başga-da, häkim häzirki döwürde Oba milli maksatnamasyndan we ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmegiň çäklerinde dürli maksatly binalaryň we desgalaryň gurluşyklarynda alnyp barylýan işleriň depginini güýçlendirmek ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigi barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalygynda möhüm hem-de jogapkärli möwsüm bolan ak ekinlere ideg etmek işlerini we gowaça ekişini talabalaýyk geçirmegiň zerurdygyna ünsi çekip, şu günler alnyp barylýan işleriň geljekki bol hasylyň kepilidigini belledi hem-de welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda ýerine ýetirilýän işleriň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýokary hilli geçirilmegine möhüm ähmiýet bermegi tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz ekişde ulanylýan tehnikalaryň doly güýjünde işledilmelidigini belledi. Şeýle hem welaýatda ýeralmanyň, soganyň we beýleki ekinleriň bol hasylyny kemala getirmek ugrunda alnyp barylýan işler ýokary hil derejesine eýe bolmalydyr. Şol bir wagtyň özünde sebitde bag nahallaryny ekmek, tokaý zolaklaryny döretmek we ekilen baglara ideg etmek işleri möhüm wezipe hökmünde kesgitlendi. 

Hormatly Prezidentimiz pile öndürmek möwsümi barada aýdyp, bu gymmatly çig malyň dokma senagaty üçin örän zerurdygyna ünsi çekdi we bu ugurda alnyp barylýan işleriň häzirki döwrüň talabyna laýyk derejede guralmalydygyny aýtdy. 

Döwlet Baştutanymyz welaýatyň çäklerinde bina edilýän medeni-durmuş maksatly desgalaryň gurluşyk işleriniň ýokary hilli we öz wagtynda ýerine ýetirilmeginiň wajypdygyny belläp, bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

Bütindünýä saglyk güni mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň ähmiýetini nygtap, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda sagdynlygy we ruhubelentligi berkarar etmekde möhüm ähmiýeti bolan çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigini tabşyrdy. 

Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew sebitde dowam edýän möwsümleýin işleriň ýagdaýy, ak ekin meýdanlarynda ösüş suwuny tutmak we mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylýandygyny, gowaça ekişini öz wagtynda hem-de ýokary hilli geçirmek ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigi barada hasabat berdi. Şeýle hem welaýatda ýeralmadan, sogandan we beýleki gök ekinlerden ýokary hasyl almak üçin bu ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri geçirilýär. Şol bir wagtyň özünde köpçülikleýin bag ekmegiň ýazky möwsüminde bag nahallaryny ekmek we olara ideg etmek boýunça işler hem talabalaýyk alnyp barylýar. Mundan başga-da, sebitde pile öndürmek möwsümini guramaçylykly geçirmek ugrunda degişli işler alnyp barylýar. Bu işler bilen bir hatarda, Oba milli maksatnamasyna hem-de ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda medeni-durmuş maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň hem-de ýollaryň, suw we lagym arassalaýjy desgalaryň gurluşygy batly depginlerde dowam edýär. 

Hasabatyň çäklerinde Bütindünýä saglyk güni mynasybetli meýilleşdirilen köpçülikleýin çäreleriň maksatnamasy barada maglumat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şu günler alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň öz wagtynda we ýokary hilli geçirilmeginiň wajypdygyny aýratyn belledi. Şunda ak ekinlere ideg etmek işleri we gowaça ekişi bellenen möhletlerde guramaçylykly hem-de ýokary hilli geçirilmelidir. 

Döwlet Baştutanymyz häzirki wagtda ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek, gök-bakja önümleriniň öndürilýän möçberini artdyrmak meselelerine üns berilýändigini belläp, bu işleriň talabalaýyk ýola goýulmagy babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz welaýatyň çäklerinde tokaý zolaklaryny döretmegiň hem-de ekilen baglara degişli derejede ideg edilmeginiň möhüm talapdygyny nygtady. Şol bir wagtyň özünde sebitde pile öndürmek möwsüminiň guramaçylykly geçirilmegi, pile öndürijiler bilen şertnamalaryň baglaşylmagy we olaryň ýüpek gurçugynyň tohumlary bilen doly üpjün edilmegi zerurdyr. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek ugrunda başy başlanan işleriň üstünlikli dowam etdirilmelidigini, şunda gurluşygy alnyp barylýan dürli maksatly desgalaryň gurluşyklarynyň ýokary hilli hem-de bellenen möhletinde tamamlanmalydygyny aýtdy we bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

Ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan şanly seneler, aýratyn-da, Bütindünýä saglyk güni mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesi üpjün edilmelidir. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew ýurdumyzyň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

Häzirki döwürde ýurdumyzda bugdaýyň ýokary hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, bugdaý meýdanlarynda ak ekinleri goşmaça iýmitlendirmek, olara ösüş suwuny tutmak, şeýle hem keselleriň we zyýankeşleriň ýüze çykmagynyň öňüni almak boýunça işler utgaşykly dowam edýär. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer ýurdumyz boýunça şu güne çenli jemi 129 müň 659 gektar meýdanda gowaça ekişiniň geçirilendigi barada hasabat berdi. Ekişi bellenen agrotehniki möhletlerde we talabalaýyk geçirmek boýunça zerur işler geçirilýär. Şeýle hem ilatymyzy özümizde öndürilen ýeralma we gök-bakja önümleri bilen üpjün etmek maksady bilen, ýurdumyzda 30 müň gektara ýeralma, 10 müň gektara sogan, 1 müň 500 gektara kelem we 3 müň gektara käşir ekildi. Häzirki döwürde bu ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyk derejede ideg etmek işleri batly depginlerde alnyp barylýar. Şeýle hem ýurdumyzyň ministrlikleri, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimlikleri tarapyndan köpçülikleýin bag nahallaryny ekmegiň ýazky möwsüminde jemi 1 million 658 müň 915 düýp bag nahallary oturdyldy. Şol bir wagtyň özünde olara ideg etmek işleri guramaçylykly dowam edýär. 

Wise-premýer hasabatynyň dowamynda ýurdumyzda ýüpekçiligi ösdürmek boýunça döredilen mümkinçiliklerden netijeli peýdalanyp, şu ýyl jemi 2 müň 300 tonna pile öndürmegiň meýilleşdirilendigi barada hasabat berdi. 

Häzir ýurdumyzyň welaýatlarynda ýüpek gurçugynyň tohumlaryny taýýarlamak hem-de pile öndürijiler bilen şertnamalary baglaşmak boýunça degişli işler alnyp barylýar. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirilmeginiň, gowaça ekişinde ulanylýan oba hojalyk tehnikalarynyň bökdençsiz işledilmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi. 

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň ähli welaýatlarynyň ekerançylyk meýdanlarynda ýetişdirilýän ýeralmadan, sogandan we beýleki gök-bakja ekinlerinden ýokary hasyl almak ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini belläp, bu babatda wise-premýere anyk görkezmeleri berdi.  

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ekologiýa ýagdaýynyň gowulandyrylmagynda, ilatyň saglygynyň berkidilmeginde möhüm ähmiýeti bolan tokaý zolaklarynyň çäginiň giňeldilmeginiň möhümdigine ünsi çekip, ekilýän baglara edilýän idegleriň bildirilýän talaplara laýyk alnyp barylmalydygyny tabşyrdy. Şeýle hem ýurdumyzda pile öndürmek möwsümini guramaçylykly geçirmek, welaýatlarda pile öndürijiler bilen şertnamalary baglaşmak we olary ýüpek gurçugynyň ýokary hilli tohumlary bilen üpjün etmek boýunça wise-premýere birnäçe degişli görkezmeler berildi. 

Döwlet Baştutanymyz häzirki döwürde alnyp barylýan işler ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmeginde, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň berkidilmeginde ähmiýetlidir diýip belledi we bu işleriň netijeli dowam etdirilmelidigine ünsi çekdi hem-de bu babatda degişli tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşyjylara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny we berkarar Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiziň içeri we daşary syýasaty döwletimiziň okgunly ösüşini esaslandyrýan ynsanperwer ýörelgeler bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 25-nji martyndaky sanly ulgam arkaly mejlisinde «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» durmuşa geçirilişini berk gözegçilikde saklamagy işiň möhüm ugurlarynyň biri hökmünde kesgitledi. 

Ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň ykdysady esaslaryny pugtalandyrmaga, türkmenistanlylaryň abadançylygyny artdyrmaga gönükdirilen strategik döwlet maksatnamalarynyň many-mazmunyny we ähmiýetini açyp görkezmek boýunça işleriň ýaýbaňlandyrylmagynyň uly ähmiýeti bardyr. 

Ykdysady ösüşiň täze hil derejesini gazanmakda, ýurdumyzyň we onuň sebitleriniň ykdysady kuwwatyny berkitmäge gönükdirilen çözgütleri gyşarnyksyz we yzygiderli durmuşa geçirmekde, innowasiýalary goldamakda we olary iş ýüzünde durmuşa ornaşdyrmakda täze maksatnama möhüm orun degişlidir. Bu resminamanyň esasy maksatlaryna laýyklykda, dünýä ykdysadyýetinde bolup geçýän çylşyrymly ýagdaýlary hasaba alyp, «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» öňde goýlan wezipeleri üstünlikli amala aşyrmak, milli ykdysadyýetiň sazlaşykly hem-de durnukly ösüşini üpjün etmegiň täze modelini emele getirmek göz öňünde tutulýar. Şeýlelikde, ykdysady-azyk howpsuzlygy üpjün ediler, döwlet maýa goýumlar syýasatynyň netijeliligi ýokarlanar, milli ykdysadyýetiň pudaklaryny industrial we innowasion ösdürmegiň esasy strategik ugurlary kesgitlener. Bäsdeşlige ukyply ösen ykdysadyýet kemala getiriler, ony sanlylaşdyrmagyň ugurlary kesgitlener. Döwletiň hukuk we institusional düzümi özgerer. Ýurdumyzyň durmuş ulgamy öser. Işewürlikdir kiçi hem-de orta telekeçiligi ösdürmek we beýlekiler göz öňünde tutulýar. Bu işler gerimi hem-de ähmiýeti babatda maksatnamalaýyn strategiýa hökmünde halkymyzyň durmuş şertleriniň düýpli gowulandyrylmagyna gönükdirilendir. 

Täze maksatnamada bellenilişi ýaly, halkara hyzmatdaşlygyny we özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmäge hem-de olary giňeltmäge aýratyn ähmiýet berilýär. Türkmenistan oňyn Bitaraplyk we «Açyk gapylar» ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasy ugry amala aşyrmak arkaly daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge çalyşýar. Ýurdumyzyň daşary syýasy strategiýasynda goňşy we beýleki ýurtlar bilen netijeli hem-de ygtybarly, utgaşdyrylan syýasy we ykdysady hyzmatdaşlyklaryň ösdürilmegine, dostlukly ýurtlar bilen söwda-ykdysady gatnaşygy täze sepgitlere çykarmaga aýratyn ähmiýet berilýär. Hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň hatarynda özara söwdanyň görnüşlerini giňeltmek hem-de diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek wezipeleri durýar. 

Häzirki wagtda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan hem-de eksport ugurly önümçilikleri artdyrmak, elektron senagatynyň önümlerini çykarýan kärhanalary döretmek boýunça maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirmek üçin zerur çäreler görülýär. Ugurdaş düzümler bilen bilelikde telekeçiligi ösdürmek, içerki bazary ýurdumyzda öndürilýän ýokary hilli harytlar bilen doly üpjün etmek babatda utgaşykly işler amala aşyrylýar. 

Eksport ugurly önüm öndürýän kärhanalary goldamak, şol sanda söwdany hem-de daşary ykdysady işi höweslendirmegiň häzirki zaman serişdelerini peýdalanmagy giňeltmek arkaly olary goşmaça maliýe taýdan ösdürmek gaýragoýulmasyz işleriň hatarynda görkezilýär. 

Sebit we dünýä möçberinde milli ykdysadyýetimiziň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak, ýurdumyzyň eksport kuwwatyny artdyrmak, azyk garaşsyzlygyny pugtalandyrmak, hususy ulgamyň önümçilik, innowasiýa we maýa goýum işjeňligini höweslendirmek maksady bilen, bazar gatnaşyklaryna geçmek boýunça maksatlaýyn, iri, düzümleýin işler durmuşa geçirilýär. Maliýe-bank, býujet-salgyt hem-de pul-karz ulgamlary kämilleşdirilýär. Şunda çeýe makroykdysady syýasatyň geçirilmegine, halk hojalyk toplumyny senagatlaşdyrmak we döwrebaplaşdyrmak boýunça wezipeleriň netijeli çözülmegine, bäsdeşlige ukyply önümçilikleriň, amatly işjeňlik gurşawynyň döredilmegine, iň täze tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyna hem-de iň oňat dünýä tejribesiniň öwrenilmegine, öňdebaryjy, halkara maliýe düzümleri, şol sanda Halkara pul gaznasy bilen hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär. 

Halkara bilermenleriň pikirine görä, häzirki döwürde Türkmenistanda düýpli maýa goýum kuwwaty bolan netijeli ykdysady ulgam hereket edýär. Ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň oňyn meýilleriniň durnuklylygy barada Halkara pul gaznasynda, Bütindünýä bankynda we beýleki abraýly halkara guramalarda, maliýe düzümlerinde bellenilýär. Birnäçe ýyllaryň dowamynda ýurdumyzda jemi içerki önümiň ösüş depgininiň we beýleki makroykdysady görkezijileriň ýokary derejede saklanýandygy muňa esas bolup durýar. 

Ýurdumyz innowasion ösüş ýoly bilen ynamly öňe barýar. Ykdysadyýeti döwrebaplaşdyrmak we diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça giň möçberli maksatnamalar we dürli taslamalar üstünlikli amala aşyrylýar. Şunda hususan-da, innowasion ugurlara, sanly ulgama geçilmegine, ýokary tehnologiýaly senagat önümçiliginiň döredilmegine, dürli düzümleriň işiniň mundan beýläk-de kämilleşdirilmegine, pudaklara we önümçilik toplumlaryna öňdebaryjy tejribäniň, innowasion tehnologiýalaryň we sanly ulgamyň ornaşdyrylmagyna, bazar ykdysadyýeti şertlerinde işewürligi we hususy telekeçiligi ösdürmäge möhüm ähmiýet berilýär. 

Häzirki wagtda ykdysadyýetiň hususy bölegini ösdürmek boýunça netijeli işler durmuşa geçirilýär. Döwlete dahylsyz bölegiň bank edaralary tarapyndan maliýeleşdirilmegi, hususy kärhanalaryň sanynyň ep-esli artmagy täze iş orunlarynyň döredilmegi üçin giň mümkinçilikleri açdy. 

«Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynda» ministrliklerde we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda sanly ulgama geçmek, ykdysadyýetiň pudaklarynyň ösüşini tizleşdirmek, halka edilýän hyzmaty ýeňilleşdirmek maksady bilen ony durmuş taýdan goramak hyzmatlaryny sanly ulgam arkaly ýerine ýetirmek, döwrüň talabyna laýyklykda, hyzmatyň görnüşlerini kämilleşdirmek we artdyrmak, ýerli elektron söwdany kämilleşdirmek, ilatyň sanly ykdysadyýet we maglumat howpsuzlygy babatda sowatlylygyny artdyrmak boýunça wagyz-nesihat işlerini alyp barmak we beýleki wezipeler bellenilendir. Olaryň yzygiderli ýerine ýetirilmegi ýurdumyzyň mundan beýläk-de ösmegine, işewürligi we maýa goýum işjeňligini ýokarlandyrmaga, dolandyryşyň öňdebaryjy usullaryny ornaşdyrmaga ýardam edýär. Häzirki döwürde esasy ulgamlaryň ählisine öňdebaryjy tehnologiýalar işjeň ornaşdyrylýar, sanly hyzmatyň görnüşleri giňeldilýär. 

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, ýurdumyzyň ykdysadyýetinde gazanylýan üstünlikler we ösüşler ilatyň bagtyýar ýaşaýşyny üpjün etmegiň berk binýady bolup durýar. Türkmenistanda ilatyň durmuş goraglylygynyň ulgamy döredildi. Ol umumy dünýä meýillerini göz öňünde tutýar we şol bir wagtyň özünde ýurduň özboluşlylygyny, onuň taryhy, demografik we durmuş aýratynlyklaryny beýan edýär. 

Pensiýalar, pensiýalara goşulýan goşmaça tölegler, döwlet kömek pullary, birwagtlaýyn pul kömegi durmuş üpjünçilik ulgamynda möhüm ähmiýetli institutlar bolup durýar.  

Döwlet pensiýa üpjünçiligini we ilatyň durmuş taýdan goraglylygyny maliýe taýdan dolandyrmak, raýatlara pensiýalary we döwlet kömek pullaryny tölemegi kämilleşdirmek, ilaty durmuş taýdan goramak ulgamynyň işini öňdebaryjy halkara derejesinde guramak Türkmenistanyň Pensiýa gaznasynyň esasy maksady bolup durýar. Ilaty durmuş taýdan goramak ulgamynyň edaralary öz işini ýurdumyzyň beýleki ministrlikleri we pudak edaralary, ýerine ýetiriji ýerli häkimiýet we öz-özüni dolandyryş edaralary, jemgyýetçilik we halkara guramalar bilen özara baglanyşykly amala aşyrýarlar. 

Ýokarda getirilen maglumatlar Türkmenistanyň Konstitusiýasynda jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygy diýlip ykrar edilen adamyň, ony goramagyň, goldamagyň we oňa hyzmat etmegiň durandygyny, bazar gatnaşyklarynyň ösüşiniň täze tapgyryndaky şertlerde ilatyň durmuş goraglylygyny pugtalandyrmagyň döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridigini görkezýär. 

Döwlet býujetiniň çykdajylarynyň agramly bölegi durmuş ulgamyny maliýeleşdirmäge, şol sanda saglygy goraýyş, bilim, medeniýet, durmuş üpjünçiligi, jemagat hojalygy ulgamlaryny özgertmäge gönükdirilýär. Zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberini yzygiderli ýokarlandyrmagyň, nyrh syýasatyny oýlanyşykly amala aşyrmagyň, şahsy başlangyçlary goldamagyň, goşmaça durmuş ýeňilliklerini bermegiň hasabyna ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmekde ýokary görkezijiler gazanylýar. 

Mähriban halkynyň bagtyýar durmuşda ýaşamagyny üpjün edýän hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak bolmagyny, Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işleriniň uly üstünliklere beslenmegini tüýs ýüregimizden arzuw edýäris. 

Kakageldi HÜMMÄÝEW,

Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň prorektory.

1. Onuň Alyhezreti Türkmenistanyň Prezidenti jenap Serdar Gurbangulyýewiç Berdimuhamedowyň çagyrmagy boýunça Onuň Alyhezreti Hindistan Respublikasynyň Prezidenti Şri Ram Nath Kowind 2022-nji ýylyň 1 — 4-nji aprelinde Türkmenistana döwlet saparyny amala aşyrdy. Bu sapar Hindistan Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana taryhda ilkinji sapary bolup durýandygy bilen bellidir. 

2. Saparyň dowamynda Türkmenistanyň we Hindistan Respublikasynyň Prezidentleri ikitaraplaýyn gatnaşyklar, şeýle-de özara gyzyklanma bildirilýän sebit we halkara meseleler boýunça hemmetaraplaýyn gepleşikleri geçirdiler. Döwlet Baştutanlary köpasyrlyk ysnyşykly siwilizasion-medeni gatnaşyklara, dostluga, ynanyşmaga hem-de özara düşünişmäge esaslanýan ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň dowam edýän ösüşine kanagatlanma bildirdiler. Olar ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmak we özara bähbitli hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemek üçin ýokary derejedäki yzygiderli duşuşyklaryň möhümdigini bellediler. 

3. Liderler pandemiýanyň ýaýramagynyň öňüni almak boýunça öz wagtynda, netijeli we açyk tagallalary birleşdirmegiň häzirki wagtda dünýäniň öňünde esasy wezipeleriň biri bolup durýandygyny nygtadylar. Olar ýokanç keselleriň ýaýramagyna garşy göreşmek üçin iki ýurduň hem arassaçylyk-epidemiologik häsiýetli adatdan daşary ýagdaýlaryň öňüni almak ulgamynda işleri dowam etdirmegi barada ylalaşdylar. Taraplar COVID-19 pandemiýasy sebäpli kyn şertlerde Türkmenistanyň we Hindistanyň özara goldaw berendiklerini we raýdaşlyk görkezendiklerini kanagatlanma bilen bellediler. 

4. Prezidentler Türkmenistanyň we Hindistanyň arasynda özara bähbitli söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy giňeltmegiň, ikitaraplaýyn söwdanyň möçberini artdyrmagyň möhümdigini nygtadylar. Olar Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki hökümetara türkmen-hindi toparynyň bu ugurlarda özara gatnaşyklary işjeňleşdirmek boýunça utgaşdyryjy edara hökmündäki ornuny bellediler. 

5. Taraplar dürli pudaklarda hyzmatdaşlygy giňeltmäge gyzyklanma bildirdiler hem-de energetika, nebithimiýa, ulag-kommunikasiýa, maglumat we tehnologiýa, dokma, aýakgap-deri, himiýa, derman senagaty, gaýtadan dikeldilýän energetika, gurluşyk, oba hojalygy we oba hojalyk önümlerini gaýtadan işlemek, gymmat bahaly daşlar hem-de zergärçilik önümleri we beýleki pudaklary iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy has-da giňeltmek üçin geljegi uly ugurlar hökmünde kesgitlediler. 

6. Liderler amatly şertleri döretmegiň, işewürligi alyp barmagyň düzgünlerine gowy düşünmäge ýardam bermegiň, özara gyzyklanma bildirilýän dürli maýa goýum taslamalaryna iki ýurduň hususy kompaniýalarynyň gatnaşmaklaryny höweslendirmegiň möhümdigini bellediler. Olar iki ýurduň kompaniýalaryny milli sergilere, işewürlik maslahatlaryna, işewürlik gatnaşyklaryna we hyzmatdaşlygyna ýardam berýän beýleki çärelere has işjeň gatnaşmaga çagyrdylar. 

7. Prezidentler energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyň möhümdigini bellediler. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy sebitiň ykdysady ösüşi üçin Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan (TOPH) gaz geçirijisiniň taslamasynyň bähbitlidigini belledi hem-de Hindistanyň TOPH gaz geçirijisiniň taslamasyna degişli dürli ylalaşyklara «işewürligi alyp barmagyň ýörelgelerini» ornaşdyrmak arkaly taslamanyň bitewüligini, howpsuzlygyny we goraglylygyny üpjün etmek baradaky teklibini öwrenmegi ylalaşdy. 

8. Taraplar önümleri özara ibermekde, senagat mümkinçiliklerini artdyrmakda, sanly tehnologiýalary ulanmakda we iki ýurduň ykdysady ösüşinde ileri tutulýan taslamalara maýa goýumlaryny goýmakda gazanylan üstünlikleri kanagatlanma bilen bellediler. 

9. Prezidentler Türkmenistan bilen Hindistanyň arasynda ykdysady gatnaşyklary ösdürmek üçin ulag ulgamynda hyzmatdaşlygyň we özara baglanyşygyň möhüm şert bolup durýandygyny nygtadylar. Şunuň bilen baglylykda, olar Demirgazyk — Günorta halkara ulag geçelgesiniň (INSTC), Halkara ulag we üstaşyr geçelgesini döretmek barada Aşgabat Ylalaşygynyň hem-de beýleki sebitleýin ulag geçelgeleriniň ähmiýetini belläp geçdiler. Olar Türkmenistanyň Merkezi Aziýanyň beýleki ýurtlary we Hazar sebiti bilen baglanyşdyryjy halka hökmündäki ähmiýetini ykrar etdiler. 

10. Türkmenistanyň Prezidenti Demirgazyk — Günorta halkara ulag geçelgesine (INSTC) goşulmaga taýýarlygy beýan etdi we şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan bilen Hindistanyň arasynda we olaryň çäklerinden daşarda harytlaryň hereketini ýeňilleşdirmek üçin Gazagystan — Türkmenistan — Eýran demir ýolunyň Demirgazyk — Günorta ulag geçelgesi üçin baglanyşdyryjy geçelge bolup biljekdigini teklip etdi. Hindistanyň Prezidenti Hindistan tarapyndan işlenip taýýarlanan Çabahar portuny INSTC-niň düzümine goşmak barada Hindistanyň teklibini ýatlady. Türkmen tarapy iki ýurduň arasynda gatnawlary amala aşyrmak üçin Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň mümkinçiliklerini aýratyn belledi. Hindi tarapy 2022-nji ýylyň ýanwar aýynda «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammitiniň barşynda beýan edilen Çabahar boýunça bilelikdäki Iş toparynyň düzümine goşulmagy üçin türkmen tarapynyň dalaşgärlik teklibini tiz wagtda bermegine garaşýar. Türkmenistanyň Prezidenti Birleşen Milletler Guramasynyň howandarlygynda sebitara ulag gatnawlaryny ösdürmek boýunça Ýörite maksatnamany döretmek başlangyjyny belläp geçdi. 

11. Liderler Türkmenistanyň we Hindistanyň arasyndaky köpasyrlyk medeni we siwilizasion gatnaşyklary ýatlap, birek-biregiň medeniýetine oňat düşünmek üçin medeni hyzmatdaşlygy ösdürmäge aýratyn üns berdiler. Taraplar medeni hyzmatdaşlygyň ähli ugurlaryna — kinofestiwallaryň yzygiderli geçirilmegine, muzeýleriň arasyndaky hyzmatdaşlyga, edebiýat eserleriniň terjime edilmegine, golýazmalaryň sanly ulgama geçirilmegine, medeni mirasy arheologik taýdan öwrenmek bilen baglanyşykly dikeltmek işlerine we beýleki ugurlara uly üns bermek barada ylalaşdylar. 

12. Şeýle hem Liderler bu möhüm ugurda hyzmatdaşlyga esas goýjak Türkmenistanyň Hökümeti bilen Hindistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda medeniýet we sungat babatda 2022 — 2025-nji ýyllar üçin hyzmatdaşlyk etmegiň Maksatnamasyna gol çekilmegini goldadylar. 

13. Prezidentler medeni alyşmalaryň iki ýurduň arasyndaky hemmetaraplaýyn hyzmatdaşlyga we öz halklarynyň arasynda dostluk we özara düşünişmek gatnaşyklaryny çuňlaşdyrmaga möhüm goşant goşýandygyny nygtadylar. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammitiniň çäklerinde Merkezi Aziýadan Hindistana ugradylýan 100 adamdan ybarat ýaşlar wekiliýetiniň düzümine görnükli ýaşlardan 20 sany wekili ibermek barada ylalaşdy. 

14. Liderler iki ýurduň arasynda bilim ulgamynda hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmagyň hem-de Türkmenistanyň we Hindistanyň esasy ýokary okuw mekdepleriniň arasynda göni gatnaşyklary ösdürmegiň tarapdarydyklaryny beýan etdiler. Türkmen tarapy hindi tarapyna Türkmenistanyň raýatlaryna Hindistanyň berýän bilim talyp haklary we mümkinçilikleri ýokarlandyrmak boýunça guraýan treningleri üçin minnetdarlyk bildirdi. 

15. Liderler häzirki zaman wehimlerine we howplaryna, şol sanda halkara terrorçylyga, serhetüsti terrorçylyga, ekstremizme, dinparazlyga, bikanun migrasiýa, neşe serişdeleriniň we psihotrop maddalaryň bikanun dolanyşygyna hem-de transmilli guramaçylykly jenaýatçylyga garşy göreşmek boýunça tagallalary birleşdirmegiň möhümdigini bellediler. Şunuň bilen baglylykda, olar öz Howpsuzlyk geňeşleriniň arasynda, şol sanda «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammitiniň gurluşynyň çäklerinde yzygiderli duşuşyklary geçirmegiň zerurdygyny bellediler. 

16. Taraplar jenaýatçylykly maksatlar bilen maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalarynyň ulanylmagynyň häzirki zaman dünýäsinde halkara howpsuzlygyň esasy howplarynyň biri bolup durýandygyny beýan etdiler. Şunuň bilen baglylykda, taraplar bu ugurda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ygtybarly hukuk binýadyny döretmegiň, iki ýurduň ugurdaş edaralarynyň arasynda hyzmatdaşlygy berkitmegiň we halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlyk etmegiň zerurdygyny nygtadylar. 

17. Taraplar sebitleýin we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynda hem-de beýleki sebit we halkara guramalarda özara gatnaşyklary işjeňleşdirmek arkaly berkitmäge eýerýändigini tassykladylar. Olar ählumumy meseleleri çözmekde, durnukly ösüşi üpjün etmekde Birleşen Milletler Guramasyny we onuň institutlaryny berkitmegiň möhümdigini bellediler. 

18. Türkmenistanyň Prezidenti Türkmenistanyň alyp barýan hemişelik Bitaraplyk syýasatynyň sebitde parahatçylygy we howpsuzlygy berkitmäge ýardam berýändigini hem-de öz ýurdy bilen dünýä ýurtlarynyň arasynda parahatçylykly, dostlukly, özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmekde möhüm orun eýeleýändigini belledi. Prezidentler Türkmenistanyň başlangyjy bilen 2020-nji ýylyň 7-nji dekabrynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň «Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de durnukly ösüş işinde bitaraplyk syýasatynyň orny» atly Kararnamany kabul edendigini bellediler. 

19. Liderler Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen 2021-nji ýylda başlanan ynanyşmak we gepleşikleriň medeniýeti mowzugynyň mundan beýläk-de dünýäniň, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynyň üns merkezinde galmalydygyny nygtadylar. Şunuň bilen baglylykda, Hindistan Respublikasynyň Prezidenti Türkmenistanyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynda «Merkezi Aziýa sebitinde parahatçylygy, durnuklylygy we durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, sebit hem-de halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak» atly Kararnamanyň taslamasynyň işlenip taýýarlanmagynyň möhümdigini belledi. 

20. Hindi tarapy Pariž ylalaşygyny netijeli durmuşa geçirmek üçin Gün energetikasynyň toparlaýyn, köpçülikleýin we depginli ýaýbaňlandyrylmagynda Halkara Gün Bileleşiginiň (ISA) başlangyjynyň ornuny nygtady. Şeýle hem ol adatdan daşary ýagdaýlaryň öňünde ykdysady ýitgileri azaltmak we jemgyýetiň hal-ýagdaýyny gowulandyrmak üçin adatdan daşary ýagdaýlara durnukly üpjünçilik ulgamlaryny öňe sürmekde Adatdan daşary ýagdaýlara durnukly üpjünçilik ulgamlary boýunça birleşigiň (CDRI) ornuny nygtady. Türkmenistanyň Prezidenti öz ýurdunyň ISA we CDRI goşulmak baradaky meseläni öwrenmäge gyzyklanma bildirýändigini belledi. 

21. Türkmenistan BMG-niň Howpsuzlyk Geňeşine Hindistanyň häzirki agzalygynda tutýan ornuny goldap, BMG-niň Howpsuzlyk Geňeşiniň Hindistan tarapyndan öňe sürlen we köptaraplaýynlygy özgertmäge, terrorçylyga garşy göreşmäge gönükdirilen «Wasudhaýwa kutumbakam», ýagny «dünýä bir maşgala ýaly» diýen hindi idealyna esaslanýan başlangyçlaryna ýokary baha berdi. Iki tarap hem Hindistanyň BMG-niň Howpsuzlyk Geňeşine saýlanmagynyň ählumumy dünýä tertibine umumy garaýyşlaryň we çemeleşmeleriň hem-de özara düşünişmegiň esasynda BMG-niň has derwaýys meseleler boýunça tagallalary utgaşdyrmagy üçin goşmaça mümkinçilikleri döredendigini nygtady. 

22. Taraplar ählumumy hakykaty hemmetaraplaýyn hasaba alyp, ony halkara parahatçylyk we howpsuzlyk meselelerini çözmekde täsirli, netijeli we has wekilçilikli etmäge çagyrdylar. Türkmenistanyň Prezidenti 2021-nji ýylyň awgustynda Hindistanyň BMG-niň Howpsuzlyk Geňeşine üstünlikli başlyklyk etmegi bilen gutlady we BMG-niň özgerdilen we giňeldilen Howpsuzlyk Geňeşine Hindistanyň hemişelik agzalygyny Türkmenistanyň goldaýandygyny tassyklady. 

23. Prezidentler 2021-nji ýylyň 11-nji dekabrynda Aşgabatda geçirilen «Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady» atly halkara maslahatyň netijeleriniň möhümdigini nygtadylar. Türkmenistanyň Prezidenti maslahatyň barşynda öňe sürlen «Dialog — parahatçylygyň kepili» atly Türkmenistanyň başlangyjyny we beýleki teklipleri belläp geçdi. 

 24. Saparyň dowamynda iki Prezidentiň gatnaşmagynda özara düşünişmek hakyndaky şu Ähtnamalara we ylalaşyklara gol çekildi: 

1) Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň ýanyndaky Maliýe gözegçiligi gullugy bilen Hindistan Respublikasynyň Maliýe aňtawçylygy edarasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; 

2) Adatdan daşary ýagdaýlary dolandyrmak babatda hyzmatdaşlyk etmek barada Türkmenistanyň Hökümeti bilen Hindistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; 

3) Türkmenistanyň Hökümeti bilen Hindistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda medeniýet we sungat babatda 2022 — 2025-nji ýyllar üçin hyzmatdaşlyk etmegiň Maksatnamasy; 

4) Ýaşlar babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi bilen Hindistan Respublikasynyň Hökümetiniň ýanyndaky Ýaşlaryň işleri we sport ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama. 

25. Saparyň dowamynda iki ýurduň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygyna bagyşlanan Türkmenistanyň we Hindistanyň ýadygärlik poçta nyşany çykaryldy. 

26. Prezidentler Hindistan Respublikasynyň Prezidenti Şri Ram Nath Kowindiň saparynyň Türkmenistanyň we Hindistanyň arasyndaky gadymdan gelýän mähirli gatnaşyklary berkitmäge hem-de çuňlaşdyrmaga ýardam edendigi, ýurtlaryň arasyndaky özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin ugurlary kesgitländigi bilen ylalaşdylar. 

27. Hindistan Respublikasynyň Prezidenti Şri Ram Nath Kowind Türkmenistanyň Prezidenti jenap Serdar Gurbangulyýewiç Berdimuhamedowa we ähli türkmen halkyna mähirli kabul edilendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Ol Türkmenistanyň Prezidentini amatly wagtda Hindistan Respublikasyna döwlet sapary bilen barmaga çagyrdy. Çakylyk minnetdarlyk bilen kabul edildi. Saparyň möhletleri diplomatik ýollar arkaly ylalaşylar. 

Aşgabat şäheri, 2022-nji ýylyň 2-nji apreli.

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň we Hindistan Respublikasynyň Prezidenti Ram Nath Kowindiň arasynda gepleşikler geçirildi 

 Aşgabat, 2-nji aprel (TDH). Şu gün paýtagtymyzda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň we düýn ýurdumyza döwlet sapary bilen gelen Hindistan Respublikasynyň Prezidenti Ram Nath Kowindiň arasynda gepleşikler geçirildi. 

Şu gezekki ýokary derejedäki duşuşyk däp bolan dostlukly türkmen-hindi gatnaşyklaryny pugtalandyrmagyň ýolunda nobatdaky netijeli ädime öwrüler. Bu gatnaşyklar häzirki döwürde taraplaryň hoşmeýilli erk-islegine daýanyp, täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, Hindistan Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana ilkinji saparyny amala aşyrýandygyny bellemeli. 

Irden belent mertebeli myhman “Ýyldyz” myhmanhanasynda özi üçin niýetlenen kabulhanadan motosikletçileriň hormat nyzamynyň, soňra bolsa atly hormat nyzamynyň ugratmagynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “Oguz han” köşkler toplumyna tarap ugrady. 

 “Oguz han” köşkler toplumynyň merkezi girelgesiniň ýanynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hindi kärdeşini mähirli garşylady. Döwlet Baştutanlary dostlarça salamlaşyp, köşgüň içine girýärler. Iki ýurduň Prezidentleri Türkmenistanyň we Hindistanyň resmi wekiliýetleriniň agzalary bilen tanyşýarlar. 

Iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde resmi surata düşmek dabarasy tamamlanandan soň, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Ram Nath Kowindi “Rowaç” otagyna geçmäge çagyrýar. Şol ýerde ýokary derejedäki ikitaraplaýyn gepleşikler geçirildi. 

Döwlet Baştutanymyz belent mertebeli myhmany tüýs ýürekden mübärekläp, onuň ýurdumyza bu saparyna däp bolan dostlukly türkmen-hindi gatnaşyklaryny ösdürmekde möhüm tapgyr hökmünde garalýandygyny belledi hem-de Aşgabatda geçiriljek duşuşyklaryň we gepleşikleriň halklarymyzyň arasyndaky dostlugy berkitmäge, köpugurly hyzmatdaşlygy giňeltmäge uly itergi berjekdigine ynam bildirdi. 

Mälim bolşy ýaly, şu ýyl şanly sene — Türkmenistan bilen Hindistan Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy bellenilýär. 1992-nji ýylyň 20-nji aprelinde türkmen-hindi gatnaşyklarynyň müňlerçe ýyllyk taryhynda täze döwür başlandy. Şoňa görä-de, bu şanly sene ýurtlarymyzyň durmuşynda ikitaraplaýyn döwletara hyzmatdaşlygy ara alyp maslahatlaşmak, ony häzirki zaman dünýä ösüşiniň ruhuna laýyklykda, täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmak üçin oňat mümkinçilik bolup durýar. 

2022-nji ýyl Hindistanyň Garaşsyzlygynyň şanly 75 ýyllygyny baýram edýändigi bilen hem möhüm ähmiýete eýedir. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Hindistan Respublikasynyň Prezidentini we dostlukly döwletiň halkyny bu waka bilen gutlap, iň gowy arzuwlaryny beýan etdi. 

Prezident Ram Nath Kowind mähirli garşylandygy hem-de myhmansöýerligi üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirip, ýurdumyza döwlet sapary bilen gelip görmäge dörän mümkinçilige tüýs ýürekden şatdygyny nygtady. Şeýle-de ol hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy ýakynda geçen Prezident saýlawlarynda gazanan ynamly ýeňşi bilen tüýs ýürekden gutlap, munuň türkmen halkynyň döwlet Baştutanymyza bildirýän ägirt uly ynamynyň aýdyň nyşanydygyny belledi. 

Prezident Ram Nath Kowind hormatly Prezidentimizi Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň geçen ýyl bellenilen 30 ýyllygy bilen gutlady hem-de Hindistan Respublikasynyň Garaşsyzlygyny gazananyna şu ýyl 75 ýyl dolýandygyny aýtdy. Şeýle hem ol özüniň Türkmenistana ilkinji döwlet saparynyň iki ýurduň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllyk senesine gabat gelendigini uly buýsanç bilen nygtady. 

Hindistan Merkezi Aziýanyň ýurtlary bilen gatnaşyklara möhüm ähmiýet berýär. “Merkezi Aziýa — Hindistan” sammiti geçirilip, onda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň derwaýys wezipeleri kesgitlendi. Şu görnüşdäki sammit ýene-de geçiriler diýip, Prezident Ram Nath Kowind sözüni dowam etdi. 

Hindistan Respublikasynyň Prezidenti Türkmenistanyň Garaşsyzlyk ýyllary içinde ýokary ösüş gazanandygyny belläp, iki ýurduň işewür düzümleriniň arasynda göni gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunda Hindistan sanly ulgam, täze tehnologiýalar boýunça tejribe alyşmaga taýýardyr. 

Belent mertebeli myhman sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimize duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de Hindistanyň Türkmenistan bilen netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge uly ähmiýet berýändigini belläp, şu gepleşikleriň barşynda gazanylan ylalaşyklaryň köpýyllyk hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi. 

Işjeň, netijeli ýagdaýda geçirilen duşuşygyň dowamynda taraplar türkmen-hindi gatnaşyklarynyň giň toplumyny ara alyp maslahatlaşdylar. Şolarda söwda-ykdysady ulgam möhüm orun eýeleýär. Bu babatda energetika, senagat we ulag, ýokary tehnologiýalar ulgamlarynda, oba hojalygynda, söwdada hem-de beýleki ugurlarda gatnaşyklary ösdürmek üçin oňat mümkinçilikler bar. Şol bir wagtda-da biziň ýurtlarymyz Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisi, Merkezi Aziýa — Ýakyn Gündogar we Demirgazyk — Günorta ulag geçelgeleri ýaly iri halkara taslamalara gatnaşyjylar bolup durýarlar. 

Bar bolan mümkinçiliklerden hem-de kuwwatdan netijeli peýdalanmakda bilelikdäki tagallalaryň birleşdirilmeginiň ýakyn wagtda ikitaraplaýyn söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmaga, özara haryt dolanyşygyny ep-esli artdyrmaga, onuň düzümini we mazmunyny diwersifikasiýalaşdyrmaga mümkinçilik berjekdigine ynam bildirildi. 

Ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyk hem türkmen-hindi gatnaşyklarynyň esasy ugurlarynyň biridir. Iki halkyň umumy taryhy, baý we özboluşly medeniýeti, köp derejede birmeňzeş däp-dessurlary ylym, bilim, medeniýet, saglygy goraýyş we sport ulgamlarynda hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin pugta esas bolup hyzmat edýär. 

 Taraplar sebit we ählumumy gün tertibiniň özara gyzyklanma bildirilýän wajyp meseleleriniň birnäçesi boýunça hem pikir alyşdylar. 

 Soňra gepleşikler giňişleýin düzümde — iki döwletiň resmi wekiliýetleriniň agzalarynyň gatnaşmagynda dowam etdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Ram Nath Kowindi ýene bir gezek mähirli mübärekläp hem-de belent mertebeli myhmana ýurdumyza gelmek baradaky çakylygy kabul edendigi üçin minnetdarlyk bildirip, Hindistanyň Baştutany bilen ilkinji duşuşygydygyny, munuň bolsa gepleşiklere aýratyn many-mazmun berýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz bu gepleşikleriň netijeleriniň iki dostlukly halkyň hem-de döwletiň arasyndaky hyzmatdaşlygy has-da berkitmäge hyzmat etjekdigine, ähli ugurlardaky özara gatnaşyklara kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi. 

Türkmen-hindi gatnaşyklary taryhy köklerini gadymy döwürlerden alyp gaýdýar. Iki halky medeni gatnaşyklar, binýatlyk ruhy gymmatlyklaryň ýakynlygy birleşdirýär. Baýram han, Abdyrahym han-hanan ýaly meşhur döwlet işgärleriniň atlary, Türkmenistandaky beýik hindi medeniýetiniň mirasy — bularyň ählisi köpasyrlyk gatnaşyklaryň ýyl ýazgysyna altyn harplar bilen ýazyldy. Häzirki döwürde bu ajaýyp miras täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar. 

Şu ýyl Türkmenistan we Hindistan üçin şanly senäniň bellenilýän ýylydyr. 30 ýyl mundan ozal iki ýurduň arasynda diplomatik gatnaşyklar ýola goýuldy, halklarymyzyň arasyndaky köpasyrlyk gatnaşyklary ösdürmekde täze tapgyr başlandy. 

Hindistan Respublikasy Türkmenistanyň Garaşsyzlygyny ykrar eden ilkinji döwletleriň biri boldy. Şondan birnäçe ýyl soňra bolsa Goşulyşmazlyk Hereketinde, Birleşen Milletler Guramasynda ýurdumyzyň Bitaraplygyny işjeň goldady. Türkmenistan Hindistanyň, onuň ýolbaşçylarynyň hyzmatdaşlyk etmäge çalyşýandygyny we taýýardygyny, ýurdumyzyň saýlap alan içerki ösüş nusgasyna hem-de daşary syýasy ugruna hormat goýýandygyny hemişe duýýar we muňa ýokary baha berýär, goldawy üçin hindi tarapyna tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirýär. 

Türkmenistan, öz gezeginde, Hindistany ählumumy işlerde tapawutlandyrýan netijeli we oýlanyşykly syýasatyna, onuň Aziýada hem-de dünýäde tutýan uly ornuna hormat bilen garaýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sebit derejesindäki türkmen-hindi hyzmatdaşlygynyň netijelidigini, onuň halkara düzümleriň çäklerinde, ilkinji nobatda, BMG-de möhüm ähmiýetiniň bardygyny belledi.  

Biz Türkmenistanyň öňe süren, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynda makullanan halkara başlangyçlaryna goldaw berýändigi, hususan-da, energetika hem-de ulag ulgamlarynda kabul edilen Kararnamalaryň awtordaşy bolup çykyş edendigi, Bitaraplygy ösdürmek babatdaky tekliplerimizi we hereketlerimizi goldandygy üçin hindi tarapyna minnetdarlyk bildirýäris diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy. 

Biz häzirki ýeňil bolmadyk dünýä ýagdaýlarynda Goşulyşmazlyk Hereketiniň orny has-da artýar diýip hasap edýäris. Şoňa görä-de, bu hereketiň esasynda durýan parahatçylyk söýüjilik, deňhukuklylyk, adalatlylyk we ynsanperwerlik ýörelgelerini öňe sürmekde hem-de ykrar etmekde hemmetaraplaýyn ýakyndan hyzmatdaşlyk etmäge taýýardyrys. 

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň geljek onýyllyklarda alyp barjak daşary syýasatynyň bäş strategik ugruny gysgaça beýan etdi. 

Birinji ugur — parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek. Biziň maksadymyz ýakyn geljekde Merkezi Aziýada we oňa ýanaşyk zolaklarda howpsuzlygyň hem-de durnuklylygyň sazlaşykly, bölünmeýän we gyşarnyksyz ulgamyny döretmek bolup durýar. 

 Ikinji ugur Bitaraplygy dünýä giňişliginde ösdürmekdir we öňe sürmekdir. 

 Üçünji ugur daşary-ykdysady gatnaşyklary gyşarnyksyz artdyrmakdyr we diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmekdir. 

 Dördünji ugur durnukly ösüşe hemmetaraplaýyn goldaw bermekdir. 

Bäşinji ugur halkara gatnaşyklara ynsanperwer häsiýet bermäge, oňa päk ahlaklylygyň, ak ýürekliligiň we adalatlylygyň ýokary ölçeglerini girizmäge ýardam bermekdir. 

Geçen ýylyň ahyrynda Türkmenistanyň Prezidentiniň yglan eden «Dialog — parahatçylygyň kepili» atly başlangyjy ýurdumyzyň dünýä giňişligindäki işleriniň esasy bolup durýar. Onuň häzirki döwürde bütin dünýäde ählumumy ähmiýete eýe bolýandygy aýdyň ýüze çykýar. 

Owganystandaky ýagdaý barada aýdylanda, bu babatda Türkmenistan özüniň garaýşyny goňşy döwlete kömek we goldaw bermegiň syýasy-ykdysady hem-de ynsanperwer ugurlarynda bir maksada esaslanyp emele getirýär. 

Ykdysady taýdan aýdylanda, Owganystanyň sebit we halkara üpjünçilik ulgamlarynyň taslamalaryna işjeň çekilmegi, häzirki zaman dünýä hojalyk işlerine goşulyşmagy zerur bolup durýar. 

Ynsanperwer ugurda Türkmenistan owgan halkyna bir maksada gönükdirilen halkara ýardamy bermegiň, durmuş ulgamyny dikeltmekde we ösdürmekde goldaw bermegiň zerurdygyndan ugur alyp çykyş edýär. 

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyz Hindistanyň Owganystan babatdaky tagallalaryna, şol sanda 2021-nji ýylyň 10-11-nji noýabrynda üstünlikli geçirilen Owganystan babatda sebitleýin howpsuzlyk boýunça dialoga we onuň jemleri boýunça kabul edilen Deli Jarnamasyna ýokary baha berýär. Bu resminama owgan gün tertibi boýunça umumysebit ylalaşygyny gazanmagyň ýolunda oňat esas bolup durýar. 

Soňra döwlet Baştutanymyz ulag we energetika ulgamlaryna Türkmenistanyň türkmen-hindi ykdysady hyzmatdaşlygynyň strategik ugurlary hökmünde garaýandygyny belledi. 

Ulag ulgamy babatdaky gürrüň, ilkinji nobatda, Hindi ummanyndaky deňiz terminallaryna çykýan Ýewraziýa geçelgelerini döretmek barada barýar. Türkmenistan çäkleri boýunça Pars aýlagyna, Eýranyň portlaryna, şol ýerden bolsa Hindistana barylýan ýeke-täk örän gysga ýoly üpjün edýän ýurt hökmünde bu ugra uly ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, Çabahar we Türkmenbaşy Halkara deňiz portlarynyň arasynda hyzmatdaşlyk hakynda göni gepleşikleri guramak teklip edilýär. 

 Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman — Katar ulag geçelgesiniň taslamasyna hem örän möhüm ähmiýet berilýär. 

Türkmen tarapy Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasynyň gurluşygyny we ony bellenen möhletlerde tamamlamak üçin bilelikdäki tagallalary işjeňleşdirmegiň zerurdygyna ynanýar. Ýurdumyz bu ýerde Hindistanyň düýpli hem-de täsirli garaýşyna, taslama gatnaşyjylaryň ählisiniň işini utgaşdyrmaga, netijeliligini ýokarlandyrmaga uly goşandyny goşmaga taýýardygyna bil baglaýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow, şeýle hem iki ýurduň ýöriteleşdirilen edaralarynyň arasynda, şol sanda maliýe, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri, maglumat, sanly we beýleki öňdebaryjy tehnologiýalar ulgamlarynda hyzmatdaşlygy ýola goýmagy gatnaşyklaryň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezdi. 

Türkmenistan bilim ulgamynda-da hyzmatdaşlyga ýokary baha berýär. Şol sanda Hindistanyň Tehniki we ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hindi maksatnamasy babatdaky hyzmatdaşlyga hem-de adam mümkinçiliklerini artdyrmakda we ösdürmekde Medeni aragatnaşyklar boýunça hindi geňeşiniň teklip edýän talyp hakly maksatnamalaryna-da uly ähmiýet berýär. 

Hindistanyň saglygy goraýyş ulgamyndaky üstünliklerini ykrar edip, bu ugurda hem hyzmatdaşlyk etmegiň aýdyň mümkinçiliklerini görýäris. Munuň özi koronawirus pandemiýasynyň bütin dünýä ýaramaz täsirini ýetiren häzirki şertlerinde örän möhüm ähmiýete eýedir diýip pikir edýäris diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy. 

Sebitara hyzmatdaşlyk bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz şu ýylyň 27-nji ýanwarynda wideomaslahat görnüşinde geçirilen birinji «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammitiniň hem-de onuň jemleri boýunça gazanylan ylalaşyklaryň ägirt uly ähmiýete eýedigini aýratyn nygtady. 

Türkmenistan medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyga ikitaraplaýyn, hususan-da, bilim ulgamyndaky gatnaşyklaryň möhüm ugurlarynyň biri hökmünde garaýar. Şoňa görä-de, iki ýurtda hem Medeniýet günlerini yzygiderli esasda geçirmek, bilelikdäki maslahatlaryň guralmagyny dowam etdirmek, iki ýurduň esasy okuw-ylmy merkezleriniň arasynda göni gatnaşyklar üçin şertleri döretmek maksadalaýyk hasaplanýar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, Türkmenistan Hindistana hakyky dost we ygtybarly hyzmatdaş, doganlyk ýurt, häzirki zaman sebit hem-de dünýä gün tertibiniň köp sanly möhüm meselelerini çözmekde pikirdeş döwlet hökmünde garaýar. 

Döwlet Baştutanymyz hindi kärdeşine we onuň ýanyndaky wekiliýetiň ähli agzalaryna netijeli işleşmäge, ähli meseleler boýunça hyzmatdaşlyk etmäge gyzyklanma bildirýändigi hem-de taýýardygy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, Hindistanyň halkyna mähirli salamyny we gülläp ösüş baradaky arzuwlaryny beýan etdi. 

 Soňra Hindistan Respublikasynyň Prezidentine söz berilýär. 

Belent mertebeli myhman özüne Türkmenistanyň paýtagty ak mermerli Aşgabatda bolmak bagtynyň miýesser edendigine şatdygyny nygtady we bu ýerde mähirli kabul edilendikleri, görkezilen myhmansöýerlik üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. 

Jenap Ram Nath Kowind hormatly Prezidentimizi iň ýokary döwlet wezipesine ählihalk tarapyndan saýlanmagy bilen gutlady we oňa alyp barýan jogapkärli işlerinde üstünlikleri arzuw etdi. Şeýle hem ol Türkmenistanyň Onuň Alyhezreti Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly ýolbaşçylygynda okgunly ykdysady ösüş gazanandygyny nygtady we hormatly Prezident Serdar Berdimuhamedowyň öňdengörüjilikli baştutanlygynda Türkmenistanyň belent sepgitleri eýelejekdigine berk ynanýandygyny aýtdy. 

Belent mertebeli myhman çykyşynyň dowamynda «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammitiniň möhüm guralynyň döredilmeginiň sebit ähmiýetli derwaýys wakadygyny nygtady. Sanly ulgam arkaly geçirilen ilkinji sammitde düýpli meselelere garaldy. Kabul edilen çözgüde laýyklykda, sammit her iki ýyldan bir gezek geçiriler. Şeýle-de onuň çäginde ministrler derejesindäki we beýleki resmi duşuşyklar göz öňünde tutulýar. 

Prezident Ram Nath Kowind Türkmenistanyň parlamentiniň iki palataly ulgama geçmegi bilen, parlamentara gatnaşyklaryň has-da ýygjamlaşýandygyny belläp, Hindistanyň bu ugurda türkmen kärdeşleri bilen tejribe alyşmaga taýýardygyny nygtady. 

Belent mertebeli myhman häzirki wagtda COVID-19 ýokanjy zerarly adamzadyň ýüzbe-ýüz bolýan möhüm meselelerini çözmek üçin netijeli halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi. Bu ugurda özara gatnaşyklaryň ýola goýulmagy sebitde durnukly ösüşiň üpjün edilmeginde aýratyn ähmiýetlidir. 

Şeýle hem Hindistanyň Prezidenti iki ýurduň arasynda söwda dolanyşygynyň möçberini artdyrmak üçin ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyny belläp, iki ýurduň işewür düzümleriniň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmegiň wajypdygyny nygtady. Şunda ýygjam hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň täzeçil gurallaryny döretmek, şol sanda pudagara hyzmatdaşlygy ösdürmek zerur hasaplanýar. 

Şol bir wagtyň özünde derman senagatyna degişli önümleri alyşmagyň we türkmen telekeçileriniň öz önümlerini Hindistana eksport etmeginiň mümkinçiliklerini öwrenmegiň wajypdygy bellenildi. 

Prezident Ram Nath Kowind energiýa serişdelerine baý ýurt bolan Türkmenistanyň nebitgaz ýataklaryny yzygiderli özleşdirýändigini we nebithimiýa pudagyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürýändigini aýdyp, Hindistanyň dünýäde nebit hem-de himiýa serişdelerini gaýtadan işleýän dördünji döwlet bolup durýandygyny, hindi kompaniýalarynyň nebit ulgamynda önüm almakdaky tehniki hem-de tehnologik mümkinçilikleri babatda türkmen hyzmatdaşlary bilen tejribe alyşmaga taýýardygyny nygtady. 

Hindistanyň Prezidenti ulag ulgamynda, üstaşyr geçelgeleri döretmekde ýola goýulýan gatnaşyklaryň geljegi barada aýdyp, Hindistan bilen Merkezi Aziýa döwletleriniň arasynda söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmekde deňiz portlarynyň aýratyn ähmiýetlidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, portlaryň netijeli herekete girizilmeginiň Gazagystan — Türkmenistan — Eýran ulag geçelgesiniň özboluşly dowamy boljakdygy bellenildi. 

Prezident Ram Nath Kowind hindi-türkmen medeni gatnaşyklarynyň gözbaşynyň asyrlara uzap gidýändigini belläp, ikitaraplaýyn medeni alyş-çalşy güýçlendirmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyna ünsi çekdi. 

Hindistan Respublikasynyň Prezidenti iki ýurduň sebit we ählumumy geosyýasy hem-de ykdysady meseleler boýunça garaýyşlarynyň gabat gelýändigini belläp, bu ugurdaky gatnaşyklaryň mundan beýläk-de berkidiljekdigine ynam bildirdi. 

Häzirki döwürde emele gelen ýagdaý we howanyň üýtgemegi, şeýle-de durnukly ösüşi üpjün etmek bilen bagly meseleleri çözmekde tagallalary utgaşdyrmak hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar. 

Jenap Ram Nath Kowind Owganystan meselesi barada aýdyp, oňa sebit nukdaýnazaryndan garamak üçin Hindistanyň geçen ýylyň noýabr aýynda Nýu-Delide “Owganystan boýunça sebitleýin howpsuzlyk dialogyny” geçirendigini belläp, bu ugurda bilelikdäki tagallalaryň zerurdygyna ünsi çekdi. 

Şeýle hem Hindistanyň Prezidenti TOPH gaz geçirijisiniň taslamasynyň durmuşa geçirilmeginiň wajypdygyny belledi. Onuň tutuş sebit üçin ägirt uly ähmiýete eýedigini nazara alanyňda, taslama gatnaşyjy döwletleriň degişli meseleleriň çözgüdini işläp taýýarlamak we bar bolan meseleleri ara alyp maslahatlaşmak üçin özara gatnaşyklary işjeňleşdirmegi möhümdir. 

Prezident Ram Nath Kowind hormatly Prezidentimizi özi üçin islendik amatly wagtda Hindistan Respublikasyna döwlet sapary bilen gelip görmäge çagyrdy. Çakylyk minnetdarlyk bilen kabul edildi. Saparyň wagty diplomatik ýollar arkaly ylalaşylar. 

Soňra belent mertebeli myhman bildirilen myhmansöýerlik we ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek ugrunda berýän goldawy üçin hormatly Prezident Serdar Berdimuhamedowa ýene bir ýola sagbolsun aýtdy hem-de pursatdan peýdalanyp, döwlet Baştutanyna berk jan saglyk, üstünlik, dostlukly türkmen halkyna bolsa bagtyýarlyk we rowaçlyk arzuw etdi. 

 Giňişleýin düzümdäki gepleşikler tamamlanandan soň, ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek dabarasy boldy. 

Döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda Adatdan daşary ýagdaýlary dolandyrmak babatda hyzmatdaşlyk etmek barada Türkmenistanyň Hökümeti bilen Hindistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilýär. Jenaýatçylykly ýol bilen alnan girdejileriň kanunlaşdyrylmagy, predikat jenaýatlary we terrorçylygyň maliýeleşdirilmegi bilen bagly maliýe maglumatlary alyşmak babatda hyzmatdaşlyk etmek barada Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň ýanyndaky Maliýe gözegçiligi gullugy bilen Hindistan Respublikasynyň Maliýe aňtawçylygy edarasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama alşylýar. Ýaşlar babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligi bilen Hindistan Respublikasynyň Hökümetiniň Ýaşlar işleri we sport ministrliginiň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Hindistan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda medeniýet we sungat babatda 2022 — 2025-nji ýyllar üçin hyzmatdaşlyk etmegiň Maksatnamasyna gol çekilýär. 

 Şeýle hem Bilelikdäki türkmen-hindi Beýannamasy kabul edildi. 

Resminamalara gol çekmek dabarasy tamamlanandan soň, iki döwletiň Baştutanlary köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýokary derejedäki duşuşygyň netijelerini beýan edip, ilki bilen, Hindistanyň Prezidentine, hindi wekiliýetiniň ähli agzalaryna ikitaraplaýyn gatnaşyklara mahsus bolan açyklyk we özara düşünişmek ýagdaýynda geçen netijeli gepleşikler üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. 

Gepleşikleriň dowamynda özara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň iki tarapyň bähbidine-de laýyk gelýändigi nygtalyp, onuň halklarymyzyň mundan beýläk-de ýakynlaşmagyna we özara düşünişmegine gönükdirilendigi bellenildi. Şunuň bilen birlikde, häzirki döwürde köpasyrlyk taryhy bolan türkmen-hindi gatnaşyklarynyň pugta deňhukuklylyk, özara düşünişmek we ynanyşmak esasynda ýola goýulýandygy aýratyn nygtaldy. 

Döwlet Baştutanymyz sözüni dowam edip, geçirilen gepleşikleriň halkara syýasatyň esasy meseleleri boýunça özara düşünişmegiň gazanylandygyny, ýörelgeleriň we çemeleşmeleriň meňzeşdigini görkezendigini belledi. Biziň ýurtlarymyzyň Merkezi Aziýada we tutuş Aziýa yklymynda parahatçylygy hem-de durnuklylygy berkitmäge, ynanyşmagy, özara düşünişmegi ýola goýmaga çalyşýandyklary tassyklanyldy. 

Şunuň bilen baglylykda, ykrar edilen halkara hukuk kadalary we Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasy esasynda, sebitde hem-de bütin dünýäde howpsuzlygy berkitmäge, dawaly ýagdaýlara ýol bermezlige uly ähmiýet berildi. Döwletleriň arasyndaky gatnaşyklary depginli ösdürmek üçin berk syýasy we hukuk şertlerini döretmäge aýratyn üns çekildi. 

Türkmenistan bilen Hindistan ähli döwletleriň bähbitlerini nazara almaga, ählumumy syýasatda ösýän ýurtlaryň ornuny berkitmäge esaslanan halkara gatnaşyklaryň adalatly we sazlaşykly ulgamyny döretmegiň tarapdary bolup durýar. Şu gün geçirilen gepleşikler bu maksatlara iki tarapyň hem eýerýändigini tassyklady. Döwletara gatnaşyklarda deňhukuklylyk, adalatlylyk ýörelgeleriniň berkarar bolmagyny, özygtyýarlylyga we halklaryň özbaşdak ösüş ýoluna hukuklaryny goldaýandygyny görkezdi. 

Türkmenistan we Hindistan ähli gapma-garşylyklary, dawaly ýagdaýlary parahatçylykly, syýasy ýollar arkaly çözmegiň berk tarapdary bolup çykyş edýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. Şunuň bilen baglylykda, iki ýurduň dünýä giňişligindäki özara hyzmatdaşlygynyň derejesine we häsiýetine ýokary baha berildi. 

Halkara guramalarda, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynda birek-birege goldaw bermek tejribesini dowam etdirmek barada ylalaşyk gazanyldy. Şeýle hem Türkmenistan we Hindistan Goşulyşmazlyk Hereketinde hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürer. Onuň maksatlary we ýörelgeleri häzirki döwürde dünýäniň birnäçe sebitindäki çylşyrymly ýagdaýlar hem-de hereketler bilen baglylykda, aýratyn möhüm ähmiýete eýe bolýar. 

Şeýle-de taraplar halkara howpsuzlygyň täze howplaryna hem-de wehimlerine garşy durmak, şol sanda terrorçylyga, ekstremizme, transmilli jenaýatçylyga we neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna garşy göreşmek babatda tagallalary mundan beýläk-de birleşdirmegi ylalaşdylar. 

Soňra döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, gepleşikleriň dowamynda Owganystandaky ýagdaýa uly üns berildi. Türkmen we hindi halklary Owganystany parahat hem-de gülläp ösýän, hoşniýetli goňşy we sebitiň ähli ýurtlarynyň hyzmatdaşy hökmünde görmek isleýärler. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy owgan ugry boýunça Hindistanyň tagallalaryna, şol sanda 2021-nji ýylyň 10-11-nji noýabrynda geçirilen Owganystan babatda sebitleýin howpsuzlyk boýunça dialoga we onuň jemleri boýunça kabul edilen Deli Jarnamasyna ýokary baha berdi. 

Energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşylanda, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasyny durmuşa geçirmäge aýratyn üns berildi. Bu taslamanyň oňa gatnaşyjylaryň ählisi üçin ykdysady taýdan maksada laýykdygyndan başga-da, sebitde durnuklylygy, özara düşünişmegi we ynanyşmagy berkitmek işine uly goşant goşmaga, ýurtlaryň arasynda ykdysady hem-de syýasy taýdan ýakynlaşmaga ýardam bermäge niýetlenendigi tassyklanyldy. Türkmenistanyň adyndan hindi tarapyna bu taslama üýtgewsiz goldaw berýändigi, ony amala aşyrmagyň ähli tapgyrlarynda oňyn ýörelgäni eýeleýändigi üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirildi. 

Ulag ulgamy ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň strategik ugry bolup durýar. Şoňa görä-de, taraplar Türkmenistanyň çäkleriniň üsti bilen, şol sanda ýurdumyzyň Hazar deňzindäki üpjünçilik ulgamlaryny ulanmak arkaly hindi deňiz terminallaryna barýan durnukly Ýewraziýa geçelgelerini emele getirmekde özara ýardam bermek barada ylalaşdylar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Çabahar we Türkmenbaşy Halkara deňiz portlarynyň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda göni gepleşikleri guramagy teklip etdi. 

Gepleşikleriň dowamynda şu ýylyň 27-nji ýanwarynda wideomaslahat görnüşinde geçirilen birinji «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammitiniň we onuň jemleri boýunça giň möçberli, uzak möhletli hyzmatdaşlygy ýola goýmakda tapgyrlaýyn waka hökmünde gazanylan ylalaşyklaryň ähmiýeti hem-de möhümdigi bellenildi. 

Gepleşiklerde medeni-ynsanperwer ulgama-da aýratyn ähmiýet berildi. Biziň halklarymyzy köpasyrlyk taryhy gatnaşyklar, birek-birege çuňňur hormat goýmagyň däpleri, binýatlyk ruhy gymmatlyklaryň we ýörelgeleriň ýakynlygy birleşdirýär. Bu beýik hem-de ajaýyp miras häzirki döwürde täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar. Ynsanperwer ulgamda özara alyşmalar işjeň ösdürilýär diýip, döwlet Baştutanymyz kanagatlanma bilen nygtady. 

Taraplar medeniýet ulgamyndaky gatnaşyklary, şol sanda halklarymyzy Türkmenistanyň we Hindistanyň örän baý taryhy-medeni mirasy, häzirki döwürdäki üstünlikleri bilen tanyşdyrmak boýunça bilelikdäki çäreleri guramak arkaly berkitmegi dowam etdirmek barada ylalaşdylar. 

Bilim we ylym ulgamlarynda, hususan-da, iki ýurduň ýokary okuw mekdepleriniň, şeýle hem Ylymlar akademiýalarynyň arasynda hyzmatdaşlygy giňeltmek babatda-da ylalaşyk gazanyldy. 

Gepleşikleriň dowamynda Türkmenistan bilen Hindistanyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň köpasyrlyk taryhynda täze tapgyryň başyny başlan diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň şu ýyl bellenilýän 30 ýyllyk şanly senesiniň möhümdigi aýratyn nygtaldy. Mälim bolşy ýaly, Hindistan Türkmenistanyň Garaşsyzlygyny ykrar eden dünýä ýurtlarynyň ilkinjileriniň biri boldy. Hindistan biziň Bitaraplygymyzy ilkibaşda Goşulyşmazlyk Hereketinde, soňra bolsa Birleşen Milletler Guramasynda işjeň goldady. 

Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu goldaw üçin minnetdarlyk bildirip, 2015-nji ýylda Aşgabatda ýadygärligi açylan, hindi milletiniň ruhy lideri Mahatma Gandiniň zorluk ulanmazlyk hem-de parahatçylykly ýaşaşmak baradaky filosofiýasynyň türkmen Bitaraplygynyň ideýa we ruhy-ahlak kökleriniň biri bolandygyny belledi. 

Döwlet Baştutanymyz Hindistan Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana saparynyň jemlerine ýokary baha berip, onuň dowamynda gazanylan ylalaşyklaryň ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de çuňlaşdyrmaga, söwda-ykdysady, medeni, ylmy, ynsanperwer we beýleki ulgamlarda özara hyzmatdaşlygyň uly mümkinçiliklerini durmuşa geçirmäge kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi. 

Çykyşynyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Ram Nath Kowinde, hindi wekiliýetiniň ähli agzalaryna netijeli işleşilendigi üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, Hindistanyň dostlukly halkyna parahatçylyk, abadançylyk we gülläp ösüş baradaky arzuwlaryny beýan etdi. 

Hindistan Respublikasynyň Prezidenti Ram Nath Kowind ýokary derejedäki duşuşygyň netijelerini teswirläp, munuň Hindistanyň Prezidentiniň Türkmenistana amala aşyrýan ilkinji, şeýle hem Türkmenistanyň täze we ýaş Lideriniň kabul edýän ilkinji saparydygyny aýratyn nygtady. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman hormatly Prezident Serdar Berdimuhamedowa mähirli garşylanandygy we myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirdi. Munuň özi iki beýik halkyň arasyndaky dostlugyň netijeliligini görkezýär. 

Hindistanyň Prezidenti iki ýurduň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygyny şanly waka hökmünde görkezdi we soňky döwürde, hususan-da, soňky on ýyldaky köpugurly ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ösüşini kanagatlanma bilen belledi. 

Belent mertebeli myhmanyň belleýşi ýaly, şu gün Türkmenistanyň Prezidenti bilen geçirilen duşuşykda hindi-türkmen gatnaşyklarynyň häzirki ýagdaýy we geljegi jikme-jik ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem taraplar dürli sebit we halkara ähmiýetli meseleler boýunça pikir alyşdylar, köpugurly hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de berkitmek üçin tagallalary birleşdirmegi ylalaşdylar. 

Hindistan Respublikasynyň Prezidenti ikitaraplaýyn döwletara gatnaşyklary ösdürmegiň möhüm şerti bolan ykdysady hyzmatdaşlyk barada aýdyp, taraplaryň özara söwda dolanyşygyny artdyrmak boýunça has köp işleri geçirmek babatda ylalaşandyklaryny nygtady. 

Gepleşikleriň dowamynda Demirgazyk — Günorta ulag geçelgesiniň hem-de halkara ulag we üstaşyr geçelgeler baradaky Aşgabat Ylalaşygynyň ähmiýeti bellenildi. Belent mertebeli myhman ýokary derejede geçirilen duşuşykda energetika babatda hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlaryň biri hökmünde kesgitlenendigini nygtap, TOPH gaz geçirijisiniň howpsuzlygy we esasy iş ýörelgeleri bilen baglanyşykly meseleleriň tehniki hem-de bilermenler derejesinde ara alnyp maslahatlaşylyp bilinjekdigini nygtady. 

Şeýle hem şu gün iki ýurduň Hökümetiniň arasynda Tebigy betbagtçylyklary dolandyrmak babatynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekmek arkaly, hyzmatdaşlygyň täze ugurlary kesgitlenildi. Şunuň bilen birlikde, Prezident Ram Nath Kowind Hindistanyň Türkmenistan bilen sanly ulgam babatda hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygyny nygtady. Kosmos ulgamyndaky gatnaşyklar özara bähbitli hyzmatdaşlygyň möhüm ugry bolup durýar. 

Gepleşikleriň dowamynda bilelikdäki medeni çäreleriň yzygiderli geçirilmeginiň wajypdygy bellenildi. Bu barada aýtmak bilen, Hindistan Respublikasynyň Prezidenti 2022 — 2025-nji ýyllar üçin medeniýet we sungat boýunça hyzmatdaşlyk Maksatnamasynyň medeni hyzmatdaşlyga ýol görkezjekdigine ynanýandygyny nygtady. 

Şeýle hem gepleşiklerde COVID-19 pandemiýasyna garşy netijeli göreşmek üçin iki ýurduň hem ýakyndan hyzmatdaşlygynyň zerurdygy bellenildi. 

Belent mertebeli myhmanyň aýdyşy ýaly, Türkmenistan «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammitiniň çäginde Hindistan üçin möhüm hyzmatdaşdyr. Birinji sammit Hindistanda şu ýylyň ýanwar aýynda wideomaslahat görnüşinde geçirildi we onuň çäklerindäki hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek hakynda ylalaşyk gazanyldy. 

Prezident Ram Nath Kowind Hindistan we Merkezi Aziýa medeni hyzmatdaşlygynyň çäginde Türkmenistanyň ýaşlardan ybarat wekiliýetini Hindistana ibermegini goldaýandygyny nygtady. Şu gün gol çekilen Ýaşlar babatynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda özara düşünişmek babatdaky Ähtnama ýaşlarymyzyň arasyndaky alyşmalary has-da güýçlendirer. 

Şeýle hem gepleşikleriň dowamynda halkara ähmiýetli meseleler boýunça Birleşen Milletler Guramasyny goşmak bilen, sebitleýin we köptaraplaýyn derejede hyzmatdaşlygy dowam etdirmegiň wajypdygy nygtaldy. 

Belent mertebeli myhman BMG-niň özgertmeler girizilen we giňeldilen Howpsuzlyk Geňeşine Hindistanyň hemişelik agzalygyny, şeýle-de 2021-2022-nji ýyllarda Hindistanyň BMG-niň Howpsuzlyk Geňeşiniň hemişelik däl agzasy hökmündäki başlangyçlaryny goldandygy üçin Türkmenistana hoşallyk bildirdi. 

Prezident Ram Nath Kowind Owganystan bilen baglanyşykly meseleler barada aýdyp, Hindistanyň Owganystandaky ýagdaýyň kadalaşdyrylmagy bilen baglanyşykly meseleler toplumyny öz içine alýan giň sebitleýin ylalaşygy, howpsuzlygy üpjün etmek, owgan halkyna ynsanperwerlik kömegini bermek we beýleki ugurlar boýunça başlangyçlary goldaýandygyny nygtady. 

Belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň özi üçin islendik amatly wagtda Hindistana gelmegine sabyrsyzlyk bilen garaşýandygyny belledi. 

Hindistan Respublikasynyň Prezidenti köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenmesini jemläp, Aşgabadyň owadan we haýran galdyryjy ak mermerli paýtagt hökmünde özünde ýatdan çykmajak täsirleri galdyrandygyny nygtady. 

Günüň ikinji ýarymynda dostlukly döwletiň Baştutany Gypjaga baryp, Türkmenistanyň ilkinji Prezidentini hatyralady we kümmede gül dessesini goýdy. 

Soňra belent mertebeli myhman Aşgabadyň günorta bölegindäki Türkmenistanyň Garaşsyzlyk binasyna gül goýdy. Ýola goýlan asylly däbe görä, Hormatly myhmanlaryň seýilbagynda Prezident Ram Nath Kowind mizemez türkmen-hindi dostlugynyň nyşany hökmünde nahal oturtdy. 

Şeýle hem şol gün paýtagtymyzyň «Ýyldyz» myhmanhanasynda Hindistan Respublikasynyň Prezidentiniň Tehniki we ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hindi maksatnamasynyň (ITEC) hem-de Medeni aragatnaşyklar boýunça hindi geňeşiniň (ICCR) çäklerinde bilim alan we hünär kämilleşdiriş okuwlaryna gatnaşan, Türkmenistanyň ýokary okuw mekdeplerinde hindi dilini öwrenen türkmen raýatlary bilen duşuşygy geçirildi. 

Duşuşygyň dowamynda bilim, ylym we medeniýet ulgamlarynda uzak möhletleýin esasda, şol sanda ýokary okuw mekdepleriniň arasynda ynsanperwer gatnaşyklary çuňlaşdyrmak arkaly, ýokary hünärli işgärleri taýýarlamakda netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeňleşdirmegi iki ýurduň maksat edinýändigi tassyklanyldy. 

Agşam Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow belent mertebeli myhmanyň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi, şonda iki döwletiň Baştutanlary söz sözlediler. Dabaraly kabul edişlik ýurdumyzyň sungat ussatlarynyň çykyşlary bilen utgaşdy. 

 Hindistan Respublikasynyň Prezidentiniň ýurdumyza döwlet sapary dowam edýär. 

 *** 

Hindistan Respublikasynyň Prezidenti Ram Nath Kowindiň Türkmenistana döwlet sapary mahalynda ýanynda bolýan maşgalasy hanym Sawita Kowind üçin aýratyn medeni maksatnama taýýarlanyldy. Maksatnama laýyklykda, myhman zenan, ilki bilen, paýtagtymyzdaky “Bagt köşgi” toý-dabaralar merkezinde boldy we milli däpler esasynda toý-dabaralaryň geçiriliş aýratynlygy bilen tanyşdy. Şeýle hem ol ýurdumyzyň baş şäheriniň ajaýyp seýilgähleriniň birinde gezelenç etdi. 

Hanym Sawita Kowind özi üçin işlenip taýýarlanylan medeni maksatnamanyň çäklerinde bütin dünýäde şöhratlanan türkmen el haly sungatynyň ajaýyp nusgalary toplanan Türkmen halysynyň milli muzeýiniň gymmatlyklary bilen-de tanyşdy. Myhman zenan paýtagtymyzda bolan mahaly «Gül zaman» toý mekanyna baryp gördi. Bu ýerde oňa milli tagamlar, şol sanda halkara güwänama eýe bolan “Talhan” nyşanly süýjülikler hödürlenildi. Şeýle hem toý mekanynda milli lybaslaryň görkezilişi boldy. 

Agşamlyk hanym Sawita Kowind paýtagtymyzyň günorta künjeginde ýerleşýän kaşaň Bitaraplyk binasynyň ýanyna gelip, paýtagtymyzyň özboluşly agşamky görnüşlerini synlady.

 Eziz Diýarymyzyň ösüş ýoly barha rowaçlanýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwri jemgyýetiň işjeň, döredijilik güýjüniň kuwwatlanýan, ruhunyň belende göterilýän we ýurduň hemmetaraplaýyn ösýän döwrüdir. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýurdumyzy ösdürmek boýunça tutumly işleriniň aýdyň netijeleri halkymyzyň ata Watanymyza bolan buýsanjyny artdyrýar. Ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösüşi üpjün edilýär.  

Mälim bolşy ýaly, durmuş täze wezipeleri öňde goýýar. Pudaklary depginli ösdürmek, milli ykdysadyýetimiziň düzüminde hususy ulgamyň paýyny artdyrmak, pudaklaryň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak boýunça köptaraplaýyn işler üstünlikli ýerine ýetirilýär. Ýurdumyzda ähli pudaklaryň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmakda taýýarlykly hünärmenleri taýýarlamaga möhüm ähmiýet berilýär. 

«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052- nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» maksady milletiň iňňän baý taryhy tejribesine we ruhy-medeni däp-dessurlaryna daýanmak bilen, ýurduň önümçilik kuwwatyny has-da artdyrmakdan, halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmakdan, Watanymyzyň halkara abraýyny artdyrmakdan ybaratdyr. Bu işde halkymyzyň agzybirligi, jebisligi ilkinji zerurlyk bolup durýar we ol üpjün edilýär. 

 Eziz Watanymyzyň döwrüň ruhuna, jemgyýetiň talaplaryna, ykdysady, durmuş we medeni ösüşiniň wezipelerine laýyk gelýän häkimiýet dolandyryş edaralary netijeli işleýärler. Häzirki döwürde ähli işler ylmy esasda alnyp barylýar, sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden peýdalanylýar. Abadançylyk, parahatçylyk ösüş özgerişliklere eýe edýär. Şonuň üçin hormatly Prezidentimiziň üstünlikli amala aşyrýan özgertmeleri iliň abadançylygy, ýurduň parahatçylygy, döwletiň berkararlygy bilen berk baglanyşyklydyr. 

Bu günki gün dabarasy dag aşýan ata Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmak, ilatymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak, döwletiň hem jemgyýetiň durmuşyna degişli her bir ugurda ösüş gazanmak bilen, amala aşyrylýan giň möçberli özgertmeler barha rowaç alýar. Dünýewi, demokratik, hukuk döwletimizde ýetilýän belent sepgitler, gazanylýan beýik üstünlikler halkymyzyň kuwwatly güýje eýedigine güwä geçýär. Berkarar döwletde ýaşamak, işlemek, döretmek, gurmak bagtdyr. 

Oguljahan ŞAJANOWA,

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň uly mugallymy.

Ykdysadyýetiň ähli pudaklaryny sanly ulgama geçirmegiň we diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň, innowasion önümçilik düzümlerini döretmegiň, döwletara we halkara hyzmatdaşlygy giňeltmegiň, daşary ykdysady mümkinçilikleri ýokarlandyrmagyň, maýa goýum işini has-da işjeňleşdirmegiň hasabyna, ýurdumyz dünýä ykdysady ulgamyna barha işjeň goşulyşýar.  

Häzirki döwürde ähli ulgamlar bilen bir hatarda, aragatnaşykda hem ýokary netijeler gazanylýar. Pudak dünýäniň öňdebaryjy tehnologiýalary bilen üpjün edilip, sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden peýdalanmaga ähli şertler bar. Işi ilerletmekde öňdebaryjy döwletleriň tejribesinden peýdalanmak, elektron senagaty döretmek, adamyň aň-bilim maýasyna, işewürlige we maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň soňky gazananlaryna esaslanýan ösen ykdysadyýeti kemala getirmek meseleleri we olaryň çözgütleri «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» giňişleýin beýanyny tapýar.  

Sanly ykdysadyýet maglumatlaryň we tehnologiýalaryň hemme ýerde, hemme wagtda elýeterliligine daýanmak bilen, özara gatnaşyklaryň täze ugurlaryna ýol açýar. Çözgütler çalt kabul edilýär. Seljermeler intellektual we maksada gönükdirilen häsiýete eýe bolýar. Soňky ýyllarda tehnologik innowasiýalar önümçiligiň dürli pudaklaryna giňden ornaşdyrylýar. Şoňa görä-de, önümçiligiň usullary düýpgöter üýtgeýär. Adamlaryň aň-bilime we iş endiklerine bildirýän talaplary artýar. Ýurdumyzda sanly ulgamy ornaşdyrmagyň hukuk binýady babatda-da uly işler alnyp barylýar. Şolaryň çäklerinde «Elektron resminama, elektron resminama dolanyşygy we sanly hyzmatlar hakynda» Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi. Kanun elektron resminamalaryň, elektron resminama dolanyşygynyň we sanly hyzmatlaryň hukuk ýagdaýyny, olara bildirilýän esasy talaplary kesgitlemäge hem-de bu çygyrda ýüze çykýan gatnaşyklary düzgünleşdirmäge gönükdirilendir. Gürrüňi edilýän resminama pudagiçi we pudagara maglumat alyş-çalşygyny döwrebap ýola goýmagyň esasynda döwlet dolandyryşynyň, dolandyryş kararlaryny kabul etmegiň netijeliligini we dessinligini artdyrmak, kagyz hem elektron göterijilerde maglumat akymlarynyň has yzygiderli usulyny saýlamak, maglumat alyş-çalşygynyň bitewi giňişligini döretmek, elektron resminama dolanyşygynyň subýektleriniň resminamalarynyň hasaba alynmagyny, gözegçiligini we saklanmagyny guramak, olaryň ýitirilmeginiň öňüni almak, maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalaryny ulanmagyň binýadynda maglumatyň goraglylyk we howpsuzlyk derejesini ýokarlandyrmak, elektron resminama dolanyşygynyň maglumat serişdeleriniň ýaşyrynlygyny, bitewüligini we elýeterliligini üpjün etmek ýaly maksatlary öz içine almak bilen, geljekde ykdysadyýetiň ähli ugurlarynda sanly ulgamy ornaşdyrmakda örän ähmiýetlidir.  

«Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» bellenen wezipelere laýyklykda amala aşyrylýan işler, gazanylýan üstünlikler täze başlangyçlara ýol açýar. Innowasion ykdysadyýet innowasiýalaryň köpdürlüligine, yzygiderli tehnologik kämillige, önümçilikde we eksportda ösen tehnologiýalara esaslanýar. Oňa başgaça «intellektual ykdysadyýet» hem diýilýär. Ýurdumyzda amala aşyrylýan innowasiýalar syýasatynyň kuwwatly kadalaşdyryjy hukuk binýadyny üpjün etmek bu ugurda ynamly üstünlik gazanmagyň ilkinji hem binýatlaýyn şertleriniň biri hökmünde görkezilýär.  

Häzirki döwürde intellektual we tehnologik bäsdeşlik barha ýiti häsiýete eýe bolýar. Ösen döwletlerde jemi içerki önümiň ösüşi tehnikada we tehnologiýalarda jemlenen täze bilimleriň hasabyna gazanylýar. Bu bolsa şol ýurtlarda bäsdeşlige ukyplylygyň ýokary derejesiniň üpjün edilýändigini görkezýär. Şonuň üçin ykdysady kuwwatyny artdyrmak isleýän islendik döwlet öz ylmy-tehniki we intellektual mümkinçiliklerini netijeli ulanmaga çalyşýar. Görnüşi ýaly, ýurduň aň-paýhas mümkinçiliklerini milli ykdysadyýetiň okgunly ösüşini üpjün edýän serişdä öwürmek şu günüň möhüm wezipesi, döwrüň talaby bolup öňe çykýar.  

Muhammetnazar GELDIÝEW,

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Ykdysadyýet, maliýe we durmuş syýasaty baradaky komitetiniň agzasy.