Aşgabat, 18-nji aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň möhüm meseleleri, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatyny açyp, ilki bilen, Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymowy göni aragatnaşyga çagyrdy. 

Häkim şu günler ýurdumyzyň baş şäherinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, ak mermerli Aşgabatda arassaçylyk hem-de abadanlaşdyryş işleriniň barşy, jemagat hojalygy gulluklarynyň ýerine ýetirýän işleri, gurluşygy alnyp barylýan desgalardaky işleriň depginini güýçlendirmek boýunça öňde durýan wezipeleriň durmuşa geçirilişi barada hasabat berdi.  

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Aşgabat şäherinde alnyp barylýan işleriň ähli babatda nusgalyk derejä eýe bolmalydygyny belläp, şäheriň çäklerinde alnyp barylýan gurluşyk işleriniň depginini güýçlendirmegiň zerurdygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, paýtagtymyzda gök zolaklary döretmek, jemagat hojalygy gullugynyň işini degişli derejede ýola goýmak wezipeleri ýokary derejede amala aşyrylmalydyr. 

Hormatly Prezidentimiz paýtagtymyzyň etraplarynyň häkimleriniň şäheri döwrebap ösdürmek bilen bagly meseleleri hemişe berk gözegçilikde saklamalydyklaryny tabşyrdy we ýollary döwrebaplaşdyrmak meselesiniň örän wajypdygyny belläp, bu babatda şäheriň häkimine degişli görkezmeleri berdi. 

Döwlet Baştutanymyz söwda dükanlarynda işleriň alnyp barlyşyna-da ünsi çekip, bu babatda ilata hyzmat edilişiniň hilini we medeniýetini ýokarlandyrmak barada birnäçe tabşyryklary berdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatynda oba hojalyk toplumynda şu günler dowam edýän möwsümleýin işler baradaky meselä geçip, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowyň hasabatyny diňledi. 

Häkim welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, aýratyn-da, gowaça ekişini ýokary hilli hem-de bellenen möhletlerde tamamlamak, ýeralmanyň, soganyň we gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek, pile öndürmek möwsümini guramaçylykly geçirmek boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi. Şeýle hem hasabatyň çäklerinde kabul edilen Döwlet maksatnamalaryna laýyklykda, welaýatda medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň, ýollaryň, suw we lagym arassalaýjy desgalaryň gurluşyklarynyň talabalaýyk derejede alnyp barylýandygy barada habar berildi. 

Öňde boljak şanly seneler, aýratyn-da, Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli meýilleşdirilen baýramçylyk çärelerine görülýän taýýarlyk baradaky maglumatlar hasabatyň özenini düzdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gowaçanyň tohumçylyk işini talabalaýyk alyp barmak we onuň bol hasyl berýän görnüşlerini ösdürip ýetişdirmek, pagta öndürijileriň ýokary hilli tohumlar bilen üpjün edilişini berk gözegçilikde saklamak meselelerine ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz ak ekinlerde duş gelýän kesellere, şeýle hem ekerançylyk meýdanlarynda haşal otlara, zyýankeşlere garşy göreş işleriniň häzirki zamanyň agrotehniki talaplaryna laýyk derejede ýola goýulmalydygyny, şunda biokärhanalaryň mümkinçilikleriniň netijeli peýdalanylmalydygyny belledi. 

Welaýatda pile öndürmek möwsümi guramaçylykly we ýokary hilli geçirilmelidir. Mundan başga-da, ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen degişli işler geçirilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow welaýatyň çäklerinde alnyp barylýan gurluşyk işleriniň, aýratyn-da, köpugurly hassahananyň gurluşygynyň ýokary hilli we bellenilen möhletlerde tamamlanmagynyň häzirki döwrüň möhüm talaby bolup durýandygyna ünsi çekdi. Şeýle-de ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýetli şanly seneleriň, hususan-da, Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigi bellenildi. 

Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew, ilki bilen, günbatar sebitiň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan köpugurly hassahananyň işine badalga berendigi hem-de täze ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşyklarynyň düýbüniň tutulandygy üçin hormatly Prezidentimize welaýatyň ähli ilatynyň adyndan hoşallyk bildirdi. 

Soňra häkim şu günler welaýatda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, gowaça ekişini guramaçylykly geçirmek, döwlet Baştutanymyzyň ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek boýunça ozal beren tabşyryklaryny üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda ýaýbaňlandyrylan giň möçberli möwsümleýin çäreler barada hasabat berdi. 

Şu günler welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda gowaça ekişi bilen bir hatarda, ak ekinlere ideg etmek işleri batly depginde we guramaçylykly dowam edýär. Şol bir wagtyň özünde pile öndürmek möwsümini guramaçylykly geçirmek maksady bilen, welaýatda ýüpek gurçuklarynyň ýokary hilli tohumlary ýetişdirilip, häzir olara ideg işleri guramaçylykly alnyp barylýar. Hasabatyň çäklerinde welaýatda Oba milli maksatnamasyny üstünlikli ýerine ýetirmek, ýaşaýyş jaýlarynyň, ýollaryň we beýleki inženerçilik desgalarynyň gurluşygyny çaltlandyrmak babatda alnyp barylýan giň gerimli işler barada aýdyldy. 

Şanly senelere bagyşlanan dabaralara taýýarlyk, aýratyn-da, şu ýyl Balkan welaýatynda giňden belleniljek Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň medeni maksatnamasy barada hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň häzirki döwrüň talabyna we agrotehniki kadalara laýyklykda guralmalydygyna ünsi çekdi. Şunda ak ekinleriň ösüşine ýaramaz täsiri bolan haşal otlara, zyýankeşlere garşy göreş çärelerini guramaçylykly geçirmek, şol bir wagtyň özünde sebitiň çäklerinde hereket edýän biokärhanalaryň mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmak zerur talap bolup durýar. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda azyk üpjünçiligini pugtalandyrmak ugrunda alnyp barylýan işleriň döwrüň talabyna laýyk derejede guralmalydygyny, welaýatda ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylynyň ýetişdirilmelidigini belledi. Şol bir wagtyň özünde sebitde ýüpek gurçuklaryna ideg etmek işleri hem talabalaýyk guralmalydyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Kabul edilen Döwlet maksatnamalaryna laýyklykda, sebitde medeni-durmuş hem-de önümçilik maksatly binalaryň we beýleki durmuş ulgamyna degişli desgalaryň gurluşyklarynyň talabalaýyk ýagdaýda alnyp barylmagyna möhüm üns berilmelidir. 

Hormatly Prezidentimiz Balkan welaýatynyň atçylyk sport toplumynda geçiriljek Türkmen bedewiniň milli baýramyna görülýän taýýarlyk işleriniň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigine ünsi çekip, bu babatda häkime degişli görkezmeleri berdi. 

Soňra sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň hasabaty bilen dowam etdi. Häkim sebitde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň depgini, ak ekinlere edilýän ideg işleriniň derejesi we gowaça ekişini ýokary hilli hem-de bellenen möhletde tamamlamak ugrunda amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. Şeýle-de häkim welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda ýeralmadan, sogandan we beýleki gök-bakja ekinlerinden bol hasyl almak ugrunda ýerine ýetirilýän toplumlaýyn işler, pile öndürmek möwsümine guramaçylykly girişmek maksady bilen durmuşa geçirilýän taýýarlyk çäreleri barada hasabat berdi. 

Welaýatda Oba milli maksatnamasyna hem-de ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda gurluşygy alnyp barylýan durmuş we önümçilik maksatly binalaryň, beýleki desgalaryň gurluşyklarynyň depginini güýçlendirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berildi. 

Mundan başga-da, Daşoguz welaýatynda Türkmen bedewiniň milli baýramyna görülýän taýýarlyk işleriniň ýokary guramaçylyk derejesinde alnyp barylýandygy barada aýdyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şu gyzgalaňly günlerde ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan işleriň guramaçylykly we ýokary hilli geçirilmeginiň geljekki bol hasylyň kepilidigine ünsi çekdi. Şunda bugdaý ekilen meýdanlarda haşal otlara, zyýankeşlere garşy göreş çäreleri talabalaýyk ýola goýulmalydyr. Şeýle hem biokärhanalaryň işiniň kada laýyk derejede alnyp barylmagy häzirki döwrüň möhüm talabydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz azyk bolçulygyny üpjün etmek boýunça maksatnamanyň çäklerinde ýeralmadan we beýleki gök-bakja ekinlerinden alynýan hasylyň mukdaryny ýokarlandyrmak meseleleriniň wajypdygyny belledi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz welaýatda Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň möhüm talapdygyny nygtap, sebitde köpugurly hassahananyň we onkologiýa merkeziniň gurluşyklarynyň depginlerini güýçlendirmek hem-de bu işleri berk gözegçilikde saklamak babatda birnäçe tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz welaýatda Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy. 

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew şu günler sebitde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, şol sanda bugdaý ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilýän ideg işleri, gowaça ekişini bellenilen möhletde we ýokary hilli geçirmek ugrunda amala aşyrylýan giň möçberli çäreler barada hasabat berdi. 

Häkim hasabatynyň dowamynda döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklaryna laýyklykda, ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ýokary hasylyny ýetişdirmek ugrunda ýaýbaňlandyrylan işler barada hem maglumat berdi. Welaýatda pile öndürmek möwsümini guramaçylykly geçirmek üçin ähli zerur tagallalaryň edilýändigi barada-da habar berildi. 

Mundan başga-da, häkim häzirki döwürde Oba milli maksatnamasyndan hem-de ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmegiň çäklerinde dürli maksatly binalaryň we desgalaryň gurluşyklarynda alnyp barylýan işleriň depginini güýçlendirmek ugrunda edilýän tagallalar barada hasabat berdi. Şeýle hem welaýatda Türkmen bedewiniň milli baýramynyň hormatyna meýilleşdirilen çäreler we oňa görülýän taýýarlyk işleri barada habar berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, oba hojalygyndaky möhüm hem-de jogapkärli möwsüm bolan ak ekinlere ideg etmek işlerini we gowaça ekişini talabalaýyk geçirmegiň zerurdygyna ünsi çekip, ekinlerde duş gelýän kesellere, haşal otlara we zyýankeşlere garşy göreş çäreleriniň degişli derejede ýola goýulmalydygyny tabşyrdy. Şunda welaýatyň biokärhanalarynyň mümkinçilikleri netijeli peýdalanylmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz pile öndürmek möwsümi barada aýdyp, bu gymmatly çig malyň dokma senagaty üçin örän zerurdygyna ünsi çekdi hem-de bu ugurda alnyp barylýan işleriň häzirki döwrüň talabyna laýyk derejede guralmalydygyny aýtdy. 

Hormatly Prezidentimiz welaýatyň çäklerinde bina edilýän medeni-durmuş maksatly desgalaryň gurluşyk işleriniň ýokary hilli we öz wagtynda ýerine ýetirilmeginiň wajypdygyny belläp, bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow şeýle-de Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigini tabşyrdy. 

Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew häzirki döwürde welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, gowaça ekişini guramaçylykly, agrotehniki kadalar esasynda we ýokary hilli geçirmek ugrunda edilýän tagallalar, bugdaý ekilen meýdanlarda alnyp barylýan ideg işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hasabatyň çäklerinde ýeralmadan, sogandan we beýleki gök-bakja ekinlerinden ýokary hasyl ösdürip ýetişdirmek hem-de sebitde pile öndürmek möwsümini guramaçylykly geçirmek ugrunda degişli işleriň alnyp barylýandygy barada aýdyldy. Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda medeni-durmuş maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň, ýollaryň, suw we lagym arassalaýjy desgalaryň gurluşygy batly depginde dowam edýär. 

 Welaýatda Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli meýilleşdirilen baýramçylyk çäreleri barada-da hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň öz wagtynda we ýokary hilli geçirilmeginiň wajypdygyny aýratyn belledi. Şunda ak ekinlere ideg etmek işleri we gowaça ekişini bellenen möhletlerde guramaçylykly hem-de ýokary hilli geçirmek häzirki döwrüň möhüm talaby bolup durýar. Şol bir wagtyň özünde ekinlere zyýan berijilere, haşal otlara garşy göreş çäreleri agrotehniki kadalara laýyklykda ýola goýulmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz häzirki wagtda ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek, gök-bakja önümleriniň öndürilýän möçberini artdyrmak meselelerine üns berilýändigini belläp, bu işleriň talabalaýyk alnyp barylmagy babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. Sebitde pile öndürmek möwsüminiň guramaçylykly geçirilmegi, bellenen meýilnamany üstünlikli berjaý etmek ugrunda zerur tagallalaryň edilmegi babatda-da anyk görkezmeler berildi. 

Hormatly Prezidentimiz gurluşygy alnyp barylýan dürli maksatly desgalaryň gurluşyklarynyň ýokary hilli hem-de bellenen möhletlerde tamamlanmagynyň häzirki döwrüň möhüm talabydygyny belledi. Ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan şanly seneler, aýratyn-da, Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesi üpjün edilmelidir. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew ýurdumyzyň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

Häzirki döwürde ýurdumyzda bugdaýyň ýokary hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, ekin meýdanlarynda maýsalary goşmaça iýmitlendirmek, olara ösüş suwuny tutmak, keselleriň we zyýankeşleriň ýüze çykmagynyň öňüni almak boýunça işler utgaşykly dowam edýär. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer şu günler Ahal, Lebap we Mary welaýatlarynda ýüpek gurçuklaryna ideg etmek işleriniň alnyp barylýandygyny, Balkan welaýatynda ýüpek gurçuklarynyň ýokary hilli tohumlarynyň taýýarlanyp, paýlanýandygy barada aýtdy. Sebitiň howa şertleri nazara alnyp, Daşoguz welaýatynda ýüpek gurçugynyň ideg işlerine 26-njy aprelde girişiler. 

Wise-premýer hasabatynyň dowamynda Diýarymyzda obasenagat toplumynyň ähli düzümleriniň ösdürilmegi ugrunda döwlet tarapyndan giň möçberli goldawyň berilýändigini belläp, oba zähmetkeşleriniň döredilen mümkinçiliklerden netijeli peýdalanyp, öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalary etjekdiklerine ynandyrdy. 

 Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli meýilnamada bellenilen çärelere taýýarlyk görlüşi barada-da hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirilmeginiň zerurdygyny belläp, ideg işleriniň dowamynda ekinlere zyýan berijilere we haşal otlara garşy göreş çäreleriniň talabalaýyk guralmalydygyna ünsi çekdi. Şol bir wagtyň özünde ýurdumyzyň biokärhanalarynyň mümkinçilikleri netijeli peýdalanylmalydyr. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ähli welaýatlarynyň ekerançylyk meýdanlarynda ýetişdirilýän ýeralmadan, sogandan we beýleki gök-bakja ekinlerinden ýokary hasyl almak ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini belläp, bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi. Şeýle hem ýurdumyzda pile öndürmek möwsümini guramaçylykly geçirmek, şunda ýüpek gurçuklaryna talabalaýyk ideg edip, bu gymmatly çig maly öndürmek boýunça meýilnamany üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda ähli zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi we bu babatda wise-premýere degişli görkezmeleri berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow her ýylyň aprel aýynyň soňky ýekşenbesinde bellenilýän Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli meýilleşdirilen ähli baýramçylyk çäreleriniň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigine ünsi çekdi we bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz häzirki döwürde ýurdumyzyň welaýatlarynyň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegi ugrunda alnyp barylýan işleriň häzirki döwrüň talabyna laýyk derejede guralmagynyň wajypdygyna ünsi çekdi. Şeýle hem möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýokary hilli geçirilmegine hemmetaraplaýyn çemeleşilmelidir. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşyjylara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny we berkarar Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

düýn türkmen telekeçileriniň gazananlaryna bagyşlanan sergi öz işini tamamlady 

Hormatly Prezidentimiziň goldaw-hemaýatyndan, döredip berýän mümkinçiliklerinden ruhlanýan türkmen telekeçileri importuň ornuny tutýan hem-de eksporta niýetlenilen önümleri öndürmek işinde uly tejribe topladylar. Geçen hepde Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň döredilmeginiň 14 ýyllygy mynasybetli guralan sergi hem bu hakykaty nobatdaky gezek tassyklady. Ýokary hilli önümleri öndürmekde öňdebaryjy tejribä eýe bolan hususy düzümleriň biri-de TSTB-niň agzasy bolan «Täç hil» hususy kärhanasydyr.  

Saç ýuwujy, gap-gaç ýuwujy, gigiýeniki tämizleýji, suwuklandyrylan sabyn ýaly arassaçylyk serişdeleriniň üstüni ýetirýän «Anbar», «Fresh-tämiz», «Glim-parlak» haryt nyşanly önümler telekeçileriň sergisinde uly gyzyklanma döretdi. Gözden geçirişiň çäklerinde türkmen telekeçileriniň arasynda yglan edilen «Ýylyň iň gowy telekeçisi» atly bäsleşiginiň «Ýylyň täze önüm öndüriji işewüri» ugry boýunça ýeňiji bolmagy hem hususy kärhananyň işine berlen mynasyp bahadyr. Bizem «Täç hil» hususy kärhanasynyň döwrebap önümçilik toplumynda bolup, täze önümleriň öndürilişi bilen ýakyndan tanyşdyk.  

Hususy kärhananyň önümçilik toplumy Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň çägindäki senagat zolagynda ýerleşýär. 1,33 gektar meýdany eýeleýän önümçilik kärhanasy «A» we «B» bloklardan ybarat bolup, olaryň birinjisi arassaçylyk serişdelerini, ikinjisi bolsa polietilen torbalaryny öndürmäge ýöriteleşendir. Olar Germaniýanyň we Türkiýäniň döwrebap tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylandyr. 

 Arassaçylyk serişdelerini öndürýän sehiň gapysyndan giren badyňa dezinfeksiýa serişdeleriniň ýakymly we tanyş ysy burnuňa dolýar. Bu ýerde şahsy arassaçylyk serişdeleri, dürli ölçegdäki çygly süpürgiçler, gap-gaç ýuwujy serişdeler, suwuk sabynlar, «Aura» haryt nyşanly atyrlar, «Fresh-tämiz» haryt nyşanly ýakymly ys berijiler we beýleki antiseptik serişdeler öndürilýär. «Täç hil» hususy kärhanasynyň baş hünärmeni Serdar Öwezow çygly süpürgiçleriň öndürilişi bilen tanyşlygymyzda şeýle gürrüň berdi: «Çygly süpürgiçler öndürilende ýörite taýýarlanylan mata awtomatlaşdyrylan enjamlarda üznüksiz hereket edip, kesgitli ölçeglere bölünýär we dürli ys beriji hem-de antibakterial serişdeler bilen çyglandyrylýar. Soňra bolsa gaplara gaplanýar. Önümçilik üçin ulanylýan suw Köpetdagyň etegindäki Ýanbaş tebigy çeşmesinden getirilýär. Suwuklyk birnäçe gezek gaýtadan işlenilýär we arassalanýar. Her bir çig mal ýörite hil barlaghanasynda barlagdan geçirilenden soň önümçilige goýberilýär. 

Dezinfeksiýa serişdeleri hem ýörite düzüm esasynda taýýarlanylyp, barlaghanada barlanandan soň, degişli enjamlaryň kömegi arkaly dürli ölçegdäki polipropilen gaplara guýulýar. Soňra olaryň gapagy ýapylyp, daşyna bezeg kagyzy ýelmenýär. Beýleki önümleriň önümçiligi hem şu tertipde alnyp barylýar. Taýýar önümler ammarlarda saklanylyp, ýurdumyzyň dürli ýerlerindäki söwda nokatlaryna ýollanylýar». 

«Täç hil» hususy kärhanasynyň iýmit önümlerini we dürli görnüşli beýleki zatlary saklamaga hem-de daşamaga niýetlenen polietilen torbalaryny öndürýän sehinde hem işler doly awtomatlaşdyrylan ýagdaýda, howpsuzlyk kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. 

— «Täç hil» ýurdumyzyň önümçilik kärhanalarynyň, söwda nokatlarynyň, hyzmatlar ulgamynda işleýän telekeçileriň buýurmalary esasynda dürli ölçegdäki we görnüşdäki polietilen torbalaryny öndürýär. Hususy kärhanamyzyň diňe şu ugurdaky müşderileriniň sany 500-den geçýär. Önümçilik üçin çig mal Gahryman Arkadagymyzyň tagallalary bilen gurlup, ulanylmaga berlen Gyýanlydaky gazhimiýa toplumyndan satyn alynýar. Çig mal önümçilik tapgyrlaryny geçip, polietilene öwrülýär. Polietilen sargyt edilen ölçeglere görä kesilip, reňklenilip, ýüzüne bezegler ýerleşdirilýär we torbalar taýýar bolýar — diýip, hususy kärhananyň baş hünärmeni Eziz Gurdow gürrüň berýär. 

Hususy kärhananyň önümçilik toplumynyň gurluşy hem özboluşlylygy bilen tapawutlanýar. Bu ýerde ýolbaşçynyň hem-de hünärmenleriň işleýän otaglaryny we önümçilik sehini biri-birinden diňe aýna diwarlar aýyrýar. Dünýäniň öňdebaryjy önümçilik kärhanalarynda ulanylýan şeýle gurluş işleriň has netijeli ýola goýulmagyna ýardam edýär. 

«Täç hil» hususy kärhanasynyň esaslandyryjysy hem-de ýolbaşçysy Täçmyrat Gurdow bilen söhbetdeş bolanymyzda, ol bize kärhananyň esaslandyrylyşy we ösüş ýoly barada şeýle gürrüň berdi: 

— «Täç hil» hususy kärhanasy 2006-njy ýylda esaslandyryldy. Ilkibaşda biz, esasan, polietilen torbalarynyň we çygly süpürgiçleriň önümçiligi bilen meşgullanýardyk. Işgärlerimiz bolsa barmak büküp sanaýmalydy. Gahryman Arkadagymyzyň döwlet Baştutany wezipesine girişmegi bilen, ýurdumyzda hususy telekeçiler üçin uly şert-mümkinçilikler döredildi. Bizem daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan we eksporta niýetlenen ýokary hilli önümleriň öndürilişini artdyrmak maksady bilen, ýeňillikli karz serişdeleriniň hasabyna kärhanamyzyň gerimini giňeltdik. 2016-njy ýylda telekeçiler üçin ýörite döredilen senagat zolagynda döwrebap kärhanamyzy işe girizdik. Häzir bu ýerde 60-dan gowrak işgär zähmet çekip, şolaryň 20-ä golaýy ýokary derejeli hünärmenlerdir. Indi öndürýän önümlerimiziň hem görnüşleri 100-e ýakynlap barýar.  Bu görkeziji yzygiderli ýokarlanýar. 

  Biziň esasy maksadymyz — halkymyz üçin ekologiýa taýdan arassa we ýokary hilli önümleri öndürmek. Önümlerimiziň halkara hil we howpsuzlyk standartlarynyň talaplaryna laýyk gelýändigini tassyklaýan ISO we kärhanamyzda işleriň talabalaýyk ýola goýlandygyny tassyklaýan OHSAS halkara şahadatnamalaryna mynasyp bolandygymyz bolsa işimize berlen ýokary bahanyň nyşanydyr. 

Biz — telekeçilere ata Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmaga we halkymyz üçin ýokary hilli önümleri öndürmäge giň şert-mümkinçilikleri döredip berýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak, il-ýurt we umumadamzat bähbitli işleri rowaç bolsun! 

«Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň başynda «Täç hil» hususy kärhanasy täze görnüşli önüm öndürip başlady. «Anbar» haryt nyşany bilen üç görnüşde taýýarlanylýan köpürjikli sabyn, hünärmenleriň bellemegine görä, el ýuwulanda peýdalanylýan suwuň möçberini 35 göterime çenli tygşytlamaga ýardam edýär. Bu bolsa kärhanada ýokary hilli we ekologiýa taýdan arassa önümleriň öndürilmegine aýratyn ähmiýet berilýändigini tassyklaýar.  

«Täç hil» hususy kärhanasynyň öndürýän önümleri diňe bir içerki bazary üpjün etmän, eýsem, Eýran, Owganystan, Azerbaýjan, Gazagystan, Gyrgyz Respublikasy ýaly goňşy ýurtlara-da eksport edilýär. 

Senagat pudagynda iş alyp barýan hususy telekeçileriň üstünlikleri Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan we hormatly Prezidentimiziň üstünlikli dowam etdirýän çuňňur oýlanyşykly ykdysady özgertmeleriniň ajaýyp miwesidir. Döredilýän giň şert-mümkinçiliklerden göwünleri ganatlanýan telekeçiler mundan beýläk hem importyň ornuny tutýan we eksporta niýetlenilen önümleriň öndürilişini ýokarlandyrmak, täze iş orunlaryny döretmek arkaly milli ykdysadyýetimiziň okgunly ösüşlerine mynasyp goşant goşmagy maksat edinýärler. 

Ahmet GELDIÝEW,

«Watan».

Aşgabat, 16-njy aprel (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň bäşinji mejlisi geçirildi. Onda 2-nji aprelde Milli Geňeşiň Mejlisiniň on ýedinji maslahatynda kabul edilen kanunlar makullanyldy. Bu kadalaşdyryjy hukuk namalar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň durmuş ugurly syýasatyna hem-de döwletimiziň kanunçylyk-hukuk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça toplumlaýyn maksatnama laýyklykda işlenip taýýarlanyldy. Mejlisiň işine köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri hem çagyryldy. 

Mejlisiň dowamynda Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasarynyň, şeýle hem komitetleriň ýolbaşçylarynyň çykyşlary diňlenildi. Olarda kanunlaryň her biri boýunça netijenama berildi. 

Ilki bilen, «Türkmenistanyň Jenaýat kodeksine üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hem-de ony rejelenen görnüşde tassyklamak hakynda» Türkmenistanyň Kanuny ara alnyp maslahatlaşyldy. Çykyş edenler bu resminamanyň jenaýat-hukuk gatnaşyklary ulgamynda alnyp barylýan ynsanperwer syýasaty nazara almak bilen, Türkmenistanyň Konstitusiýasyna, halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna we ýörelgelerine laýyklykda işlenip taýýarlanylandygyny bellediler. 

Soňra «Türkmen-gazagystan döwlet serhediniň geçýän ugruny kesgitlemek we Hazar deňzindäki balyk tutulýan zolaklaryň ýanaşyk böleklerinde çäk çekmek hakynda Türkmenistan bilen Gazagystan Respublikasynyň arasyndaky Şertnamany tassyklamak hakynda», «Türkmen-gazagystan döwlet serhediniň düzgüni hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Gazagystan Respublikasynyň Hökümetiniň arasyndaky Ylalaşygy tassyklamak hakynda», «Halkara Yslam söwda we maliýe korporasiýasyny döretmek baradaky Ylalaşygy tassyklamak hakynda», «Halkara Zähmet Guramasynyň Tertipnamasyna düzedişleri girizmek hakyndaky namany tassyklamak hakynda», «Medeni gymmatlyklary bikanun getirmegi, äkitmegi we eýeçilik hukugyny bermegi duýdurmaga we gadagan etmäge gönükdirilen çäreler hakyndaky Konwensiýany tassyklamak hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryna garaldy. 

Şeýle-de «Aziýa — Ýuwaş umman sebitinde serhetüsti kagyzsyz söwdany ýeňilleşdirmek hakyndaky çarçuwaly Ylalaşyga goşulmak hakynda», «Daşary ýurt arbitražynyň çözgüdini ykrar etmek we ýerine ýetirmek hakyndaky Konwensiýa goşulmak hakynda», «Birleşen Milletler Guramasynyň Harytlary halkara satyn almak-satmak boýunça şertnamalar hakyndaky Konwensiýasyna goşulmak hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryna garaldy. Ara alyp maslahatlaşmalaryň dowamynda bu kanunlaryň Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasyny durmuşa geçirmekdäki hem-de halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekdäki ähmiýeti nygtaldy. 

Halk Maslahatynyň agzalary hereket edýän kanunçylygy kämilleşdirmäge degişli birnäçe kadalaşdyryjy hukuk resminamalaryna-da garadylar. Şolaryň hatarynda «Feldýeger aragatnaşygy hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna goşmaça girizmek hakynda», «Türkmenistanyň Gümrük kodeksine goşmaçalar we üýtgetmeler girizmek hakynda», «Salgytlar hakynda» Türkmenistanyň bitewi Kanunyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda», «Auditorçylyk işi hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda», «Türkmenistanyň käbir kanunçylyk namalaryna üýtgetmeler girizmek hakynda», şeýle hem «Ýer hakynda» Türkmenistanyň bitewi Kanunyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary bar. 

Şunuň bilen baglylykda, milli kanunçylyk binýadynyň kämilleşdirilmeginiň ýurdumyzyň syýasy, ykdysady we medeni taýdan ösdürilmegine hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň durmuş ugurly döwlet syýasatynyň netijeli amala aşyrylmagyna gönükdirilendigi bellenildi. 

 Mejlisiň barşynda beýleki möhüm meselelere-de garaldy. 

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň bäşinji mejlisiniň garamagyna hödürlenen kanunlar biragyzdan makullanyldy hem-de degişli kararlar bilen berkidildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Siriýa Arap Respublikasynyň Prezidenti Başar Al-Asada Siriýa Arap Respublikasynyň Garaşsyzlyk güni mynasybetli mähirli gutlaglaryny we iň gowy arzuwlaryny ýollady. 

Döwlet Baştutanymyz şu ýakymly mümkinçilikden peýdalanyp, Prezident Başar Al-Asada berk jan saglyk, bagtyýarlyk we abadançylyk, Siriýa Arap Respublikasynyň ähli halkyna bolsa parahatçylyk, mundan beýläk-de öňegidişlik hem-de rowaçlyk arzuw etdi. 

 *** 

 Türkmenistanyň Prezidenti Palestina Döwletiniň Prezidentini gutlady 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň halkynyň we Hökümetiniň adyndan hem-de hut öz adyndan Palestina Döwletiniň Prezidenti Mahmud Abbasa we ýurduň ähli halkyna Türkmenistan bilen Palestina Döwletiniň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli mähirli gutlaglaryny hem-de iň gowy arzuwlaryny ýollady. 

Döwlet Baştutanymyz hatynda ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklaryň birek-birege hormat goýmaga, deňhukuklylyga we özara ynanyşmaga esaslanýandygyny belläp, Türkmenistanyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň giňeldilmegine gyzyklanma bildirýändigini nygtady hem-de ýurtlarymyzyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň bilelikdäki tagallalar esasynda mundan beýläk-de ösdüriljekdigine ynam bildirdi. 

Hormatly Prezidentimiz ýakymly mümkinçilikden peýdalanyp, Prezident Mahmud Abbasa berk jan saglyk, bagtyýarlyk we rowaçlyk, Palestinanyň halkyna bolsa ösüş hem-de abadançylyk arzuw etdi. 

 *** 

 Türkmenistanyň Prezidenti Kanadanyň General-gubernatoryny gutlady 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň halkynyň we Hökümetiniň adyndan hem-de hut öz adyndan Kanadanyň General-gubernatory hanym Meri Meý Saýmona we ýurduň ähli halkyna Türkmenistan bilen Kanadanyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli tüýs ýürekden gutlaglaryny hem-de iň gowy arzuwlaryny iberdi. 

Döwlet Baştutanymyz hatynda ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklaryň birek-birege hormat goýmaga, deňhukuklylyga we özara ynanyşmaga esaslanýandygyny belläp, Türkmenistanyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň giňeldilmegine gyzyklanma bildirýändigini nygtady. Şeýle hem ýurtlarymyzyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň bilelikdäki tagallalar esasynda mundan beýläk-de ösdüriljekdigine ynam bildirildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýakymly mümkinçilikden peýdalanyp, Kanadanyň General-gubernatory hanym Meri Meý Saýmona berk jan saglyk, bagtyýarlyk we rowaçlyk, Kanadanyň halkyna bolsa ösüş hem-de abadançylyk arzuw etdi. 

(TDH)

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Balkan welaýatyna toý sapary barada söhbet 

 Hazar kenary. Giňişlik. Mawy giňişlik. Nirede deňiz gutaryp, nirede asman başlanýar, saýgardarly däl. Könekiler beýle görnüşe «Dünýäniň başlanýan ýeri» diýer ekenler. Biziň üçin bolsa bu kenar täze taryhy döwrüň hem başlanan ýeri. Hakykatdan-da, heran-haçan «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyna gadam bassaň, Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda geçen ýyllara, geçilen ýollara seýil eden ýaly bolýarsyň. Täze zamananyň geriminiň-hörpüniň nähili uludygyny hut şu kenarda, şu sebitde başy başlanan, bitirilen işler hem turuwbaşdan aýan-aýdyň görkezipdi. 14-nji aprelde welosipedli ýörişe goşulyp, Awazanyň ýollary bilen barşyňa, hatar gurap oturan kaşaň binalary synlap, olaryň hersiniň döwrüň bir sahypasydygyna, manyly ömrüň bir pursadydygyna göz ýetirýärsiň... 

 Hawa, ozal habar berlişi ýaly, 14-15-nji aprelde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Balkan welaýatynda saparda boldy. Munuň özi döwlet Baştutanymyzyň wezipä girişenden soňra ýurdumyzyň sebitlerine amala aşyran ilkinji saparydygy bilen-de, il-halkyň bagtyýar durmuşyny, röwşen geljegini nazarlaýan döwletli tutumlara beslenendigi bilen-de taryhy ähmiýete eýe bolup, ol «toý sapary» diýlip atlandyrylmaga doly mynasypdyr. 

 Günbatar sebit: ösüşiň täze gözýetimleri 

Balkan welaýaty — ýurdumyzyň depginli ösýän sebitleriniň biri. Onuň geografik ýerleşişi, tebigy baýlyklary, amatly howa şertleri senagaty, oba hojalygyny, ulag we aragatnaşyk pudagyny, hyzmatlar ulgamyny hem-de ykdysadyýetiň beýleki pudaklaryny ösdürmäge mümkinçilik berýär. Welaýatyň sebit boýunça jemi önüminiň üçden iki bölegi senagatyň paýyna düşüp, onuň gazy, elektrik energiýasyny, himiýa önümlerini, gurluşyk materiallaryny, azyk önümlerini öndürýän pudaklary bar. Ýurdumyzyň ähli sebitlerinde bolşy ýaly, soňky ýyllarda Balkan welaýatynda hem giň gerimli, halkara derejeli taslamalar amala aşyryldy... 

Hormatly Prezidentimiziň 14-nji aprelde “Awaza” Kongresler merkezinde geçiren Ministrler Kabinetiniň göçme mejlisinde garalan meseleler günbatar sebitiň ählitaraplaýyn ösüşini has-da ilerletmekde giň gözýetimleriň nazarlanýandygyny görkezdi. Ýurtdaky rowaçlygyň özeninde-de, elbetde, sebitleriň ösüşi durýar. 

Gürrüň, hususan-da, geljek 7 ýyl üçin taýýarlanylýan Prezident Maksatnamasynda günbatar sebiti ösdürmegiň esasy ugurlarynyň hatarynda welaýatyň senagat pudaklarynyň ählisine iri maýa goýumlaryny çekmek, sebitiň ykdysadyýetine ylmyň gazananlaryny we dünýä tejribesini, innowasion hem-de sanly tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna, nebitgaz, nebiti gaýtadan işleýän, himiýa, energetika, dag-magdan ulgamlaryny döwrebaplaşdyrmak barada barýar. 

Gazagystan — Türkmenistan — Eýran halkara demir ýolunyň, Türkmenbaşydaky Halkara deňiz portunyň, ulag-logistika ulgamynyň kuwwatyndan netijeli peýdalanmak, üstaşyr we multimodal ýük daşamalaryň möçberlerini artdyrmak, Jebel şäherçesinde Halkara howa menzilini gurup ulanmaga bermek, şypahana we syýahatçylyk ulgamyny mundan beýläk-de ösdürmek, hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmak barada barýar. 

Hazar deňziniň geljegi uly kenarýaka zolaklarynda gözleg-barlag işlerini çaltlandyrmak, täze ýataklary açmak we özleşdirmek boýunça degişli işleri geçirmek, bu işe hususy ulgamy hem-de maýa goýumlary çekmek barada barýar. 

Balkan welaýatynyň baý kuwwatyny, şol sanda Garabogazköl aýlagynyň gidromineral serişdelerini nazara almak bilen, daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan himiki serişdeleriň täze görnüşleriniň, ýod, brom we brom önümleriniň, kaustik sodanyň, hlor we hlor önümleriniň önümçiliklerini ýola goýmak işlerini işjeňleşdirmek barada barýar. 

Balkan welaýatynda 2022 — 2028-nji ýyllarda gurulmagy meýilleşdirilen täze desgalaryň degişli sanawyna laýyklykda, ýurdumyzyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary tarapyndan suw tygşytlaýjy usullary ulanmak arkaly, gök önümleri, üzüm hem-de miweli baglary ösdürip ýetişdirmek, maldarçylyk we guşçulyk toplumlaryny, häzirki zaman ýyladyşhanalaryny hem-de azyk önümlerini saklamaga niýetlenen sowadyjy ammarlary gurmak boýunça taslamalaryň 14-sini amala aşyrmak barada barýar. 

 Ahyrky netijede, diňe bir sebitiň ilatynyň däl, tutuş halkymyzyň ýaşaýyş-durmuşyny has-da gowulandyrmak barada barýar. 

Hormatly Prezidentimiziň şol gün Türkmenbaşydaky Halkara deňiz portuna baryp, bu ýerde alnyp barylýan işler bilen ýakyndan tanyşmagy bolsa döwletimiziň üstaşyr ulag kuwwatynyň artdyrylmagy, milli ykdysadyýetimiziň diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürilmegi, bu ugurdaky mümkinçilikleriň netijeli peýdalanylmagy babatdaky tagallalar bilen baglydyr. 

 Zamananyň saglyk täji 

 Saglyk — islendik ýurduň ilatynyň durmuş abadançylygynyň görkezijisi. 

15-nji aprelde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Türkmenbaşy şäherinde 400 orunlyk köpugurly hassahananyň açylyp ulanmaga berilmegi täze döwrüň taryhyna zer harplar bilen ýazyldy. 

Ýurdumyzyň milli saglygy goraýyş ulgamynyň kemala gelmegi akademik, lukmançylyk ylymlarynyň doktory, professor, lukman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ady we zähmeti, hut milli Liderimiziň ýolbaşçylygynda işlenip düzülen “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň üstünlikli amal edilmegi bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Täze hassahananyň gurluşygy hem Gahryman Arkadagymyzyň 2019-njy ýylyň martynda gol çeken Karary esasynda alnyp baryldy. 

Hassahanada 27 bölüm hereket edýär diýmek täze desga saglygy goraýşyň tas ähli jähetlerini öz içine alýar diýmekdir. Bu ýerde dürli keselleriň öňüni almak, olary anyklamak we bejermek işleri sazlaşykly ýola goýlupdyr. Munuň özi Hazaryň ekologik taýdan arassa kenarynda halkara derejeli döwrebap şypahana düzüminiň barha giňeldilýändiginiň hem-de ilatyň hyzmatyna gönükdirilýändiginiň güwäsidir. 

Häzirki döwürde lukmançylyk hyzmatlarynyň gowulandyrylmagy diňe döwrebap tehnologiýalaryň, täze ylmy açyşlaryň yzygiderli ornaşdyrylmagy, innowasion usullara giň gerim berilmegi bilen mümkindir. Täze köpugurly hassahananyň döwrüň şu talabyny dolulygyna ödeýändigine onda ýerleşdirilen enjamlar bilen tanşanyňda, has anyk göz ýetirýärsiň. Täze hassahana “Ýokary tehnologiýalar”, “Ýokary hil”, “Ekologiýa taýdan arassa daşky gurşawly hassahana” ugurlary boýunça halkara güwänamalaryň gowşurylmagy-da bu hakykaty birkemsiz tassyklaýar. 

Muhammet Gaýmaz Türkmeniň: «Saglyk sag adamyň başyndaky altyn täçdir. Emma ony diňe näsaglar görýär» diýen sözlerini, meger, eşidensiňiz. Bu gün halkymyzyň başyndaky sap altyndan saglyk täjini hemme görýär. Dünýä görýär. Sebäbi ol täç, ine, şeýle kaşaňdan-kaşaň saglyk köşkleri bolup öwşün atýar... 

“Janyň saglygyna, başyň dikligine geljek zat barmy?! Şeýle-de bolsa, hassahana diýilse, adam käte garaňky göräýgiç, birbada ýaýdanaýgyç bolýar. Öten ýyl saglygymy bejertmek üçin paýtagtdaky halkara merkezleriň birine baranymda, bu pikirim düýbünden üýtgedi. “Adamyň gadyrynyň nähili uludygyny bilmek üçin görülmeli, gelinmeli ýerler eken diýdim. Özi hakyndaky aladany görüp, adam özüni arkaly, hossarly duýýar. Şeýle döwrebap saglyk merkeziniň, ynha, özümizde hem işe başlandygyna guwanjymyz çäksiz” diýip, balkanly ýaşuly Nyýazmämmet Muhammedow gürrüň berýär. 

“Görüp otursak, soňky 15 ýylda welaýatda täze saglyk desgalarynyň 30-a golaýy bina edilipdir, birenteginiň durky düýpli täzelenipdir. Geçen ýylyň güýzünde Türkmenbaşy şäherinde ýokanç keseller hassahanasy, Magtymguly etrabynda ýene-de bir döwrebap hassahana ulanmaga berildi. Olaryň açylyş dabaralaryna şol wagt Hökümet Baştutanynyň orunbasary bolup işleýän, bu gün bolsa il ynamyny gazanyp döwlet Baştutanlygyna saýlanan hormatly Serdar Berdimuhamedow gatnaşypdy. Halkyň ýüregine halk bähbitli işler bilen ýol salyp bolýar. Döwletli tutumlary, ynamly gadamlary bilen halkyň hoşallygyny gazanýan Arkadagly Serdarymyzyň jany sag, belent başy aman, maksatlary myrat bolsun!» diýip, Türkmenbaşy şäherinden şahyr Didarberdi Allaberdiýew ýürek sözüni paýlaşdy. 

Zamanamyzyň esasy aýratynlyklary hakda pikir öwreniňde, öňi bilen, «toplumlaýynlyk we yzygiderlilik» diýen sözler dile gelýär. “Döwlet adam üçindir!” diýen ynsanperwer ýörelgä esaslanýan köpugurly durmuş syýasaty döwrebap şertleriň gerimini merkezden ýurduň tutuş çäklerine çenli giňeltdi. Ýeri gelende aýtsak, häzirki zaman enjamlary bilen üpjün edilen köpugurly hassahanalar ýakyn wagtda Daşoguzda, soňra bolsa Ahal welaýatynda hem açylyp ulanmaga berler. 

Täze hassahanada onuň saglygy goraýyş maksatly halkara derejeli çäreleriň geçirilýän, tejribeleriň alşylýan, wajyp meseleleriň iş ýüzünde maslahatlaşylýan ýerine öwrülmegi babatda-da ähli şertler bar. 

Döwlet Baştutanymyz Türkmenbaşy şäher köpugurly hassahanasynyň açylyş dabarasynyň barşynda saglygy goraýyş ulgamynda işleri ilerletmek bilen bagly möhüm başlangyçlaryň birnäçesini öňe sürdi. Halkara saglyk merkezleri müdiriýetiniň düzüminde somatiki (çagalykdan galýan) kesellere garşy göreşýän merkezi döretmek, Aşgabatda ýene-de bir döwrebap Stomatologiýa merkezini gurmak baradaky bu tekliplerdir degişli ýolbaşçylara berlen anyk tabşyryklar “Il saglygy — ýurt baýlygy” diýen şygaryň barha rowaçlanýandygyna, adamlar, olaryň saglygy baradaky aladanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigine misilsiz güwädir. 

 Ýaşaýyş öýden başlanýar 

 Ir döwürlerde bir kişiniň “Adamzada nädip ýagşylyk edip bilerin?!” diýen sowalyna akyldar: “Git-de, maşgalaňy bagtly et!” diýip jogap beripdir. 

 Dünýäniň bagty — maşgala abadançylygynda. 

Maşgalalaryň bagtyýar durmuşy bolsa ýaşaýyş jaý üpjünçiligi bilen hem aýrylmaz bagly. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň şu ýylyň 19-njy martynda wezipä girişmek dabarasynda eden çykyşynda: «Her bir maşgalany häzirki zaman öýi ýa-da jaýy bilen üpjün etmek meniň esasy aladalarymyň biri bolar» diýip bellemegi halkymyzda uly hoşallyk döretdi. 

Hormatly Prezidentimiziň günbatar welaýata toý saparynyň barşynda Türkmenbaşy şäherinde ulag we kommunikasiýa pudagynyň işgärleri üçin täze ýaşaýyş jaýlarynyň 5-siniň düýbüniň tutulmagy söz bilen işiň bitewüliginiň, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini düýpli gowulandyrmak boýunça öňde goýlan wezipelere üstünlikli amal edilýändiginiň güwäsi bolandygy bilen uly ähmiýete eýedir. Döwlet Baştutanymyzyň 8-nji aprelde gol çeken Kararyna laýyklykda, ulag-kommunikasiýa toplumynyň işgärleri üçin niýetlenen, ähli amatlyklary bolan 4 gatly, 60 öýli 5 sany ýaşaýyş jaýynyň gurluşyk işleri 2024-nji ýylyň aprel aýynda tamamlanar. 

14-nji aprelde Hökümetiň Awazada geçirilen göçme mejlisinde hem Gyýanlydaky polimer zawodynyň işgärleri üçin Türkmenbaşy etrabynyň Guwlymaýak şäherçesinde 472 hojalyga niýetlenen ýaşaýyş jaý toplumyny gurmak baradaky teklip öňe sürüldi. 

 Ýagşy işler — ýaşaýşa ýaraşyk, döwre dowamat! 

 *** 

 ...Ýene-de goja Hazaryň mawy giňişligini synlaýarys. «Deňizler syýa, daragtlar galama dönse... Ýazsam waspyňy asmana. Şonda-da tarypyňa ýetebilmerin» diýýär şahyr. Megerem, bu Watanyň — gözleriň göreji, göwünleriň guwanjy behişdi Diýaryň, döwletli döwranyň waspyna ýetme ýokdugy üçindir, deňziň ýadawsyz-dynuwsyz owaz eýläp, yşkyny göge rowan eýläp tolkunyp ýatyşy... 

Kakamyrat REJEBOW.         

“Türkmenistan”.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly we öňdengörüjilikli işleriniň netijesinde ýurdumyzyň milli ykdysadyýetinde ýokary ösüş depginleri gazanylýar. Bularyň hemmesi hormatly Prezidentimiziň amala aşyrýan ykdysady syýasatynyň netijeli durmuşa geçýändigini aýdyňlygy bilen görkezýär.

Milli Liderimiziň amala aşyrýan ykdysady syýasatynda ýurdumyzda daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan önümçilikleri döretmek, şeýle hem ýurdumyzda öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberlerini artdyrmak işleri möhüm orny eýeleýär. Hususan-da, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019-2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” ýurdumyzda öndürilýän önümleri eksport edýän we daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan önümçilikleriň döredilmegini dowam etmek esasy wezipeleriň hatarynda görkezilýär.

Şeýle hem Türkmenistanyň Prezidentiniň durmuş-ykdysady strategiýasynyň çäklerinde ýurdumyzyň ýokary depginli durnukly ösüşini üpjün etmek maksady bilen, eksport mümkinçiliklerini artdyrmak we düzümini diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça ylmy taýdan esaslandyrylan ugurlary kesgitlemek “Türkmenistanda öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberini artdyrmak boýunça Döwlet maksatnamasynda” baş maksat hökmünde kesgitlenildi.

Dünýäniň haryt bazarlarynda bäsleşik göreşiniň ýitileşýän häzirki şertlerinde ýurdumyzdan daşary ýurtlara iberilýän harytlaryň möçberlerini has-da artdyrmak üçin daşary söwda gatnaşyklarynda häzirkizaman tehnologiýalaryndan giňden peýdalanmagy zerur bolup durýar. Şeýle tehnologiýalaryň biri hökmünde internet toruny görkezmek bolar. Häzirki döwürde dünýäde bu toruň üsti bilen köp sanly elektron söwda amallary geçirilýär.

Elektron söwda diýip, elektron maglumat ulgamlaryndan, telekommunikasiýa aragatnaşyk torlaryndan we elektron amallaryndan peýdalanmak bilen, geleşikler edilende elektron resminamalaryň alşylmagy arkaly amala aşyrylýan, uzaklykdan satmak arkaly edilýän söwdanyň görnüşine düşünilýär.

Halkara söwda gatnaşyklarynyň ösüşiniň häzirki tapgyrynda internet söwdasyny ýurdumyzyň milli eksportyny artdyrmagyň gelejegi bar bolan ugurlarynyň biri hökmünde görkezmek bolar. Eksporta goldaw bermegiň bu usulyny has-da giňeltmek maksady bilen, ýurdumyzda giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. Hususan-da, “Türkmenistanda 2019-2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda” elektron söwda sanly ykdysadyýetiň üstünlikli hereket etmeginiň üç ugrunyň biri hökmünde kesgitlenip geçilýär.

Bulardan başga-da, ýurdumyzda sanly tehnologiýalaryň üsti bilen elektron söwdany ösdürmegiň kadalaşdyryjy-hukuk binýady hem yzygiderli kämilleşdirilip gelinýär. Hususan-da, 2020-nji ýylyň 14-nji martynda “Elektron resminama, elektron resminama dolanyşygy we sanly hyzmatlar hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň kabul edilendigini muňa mysal edip bolar.

“Türkmenistanda 2019-2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna” laýyklykda, Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary hem sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça yzygiderli işleri amala aşyrýarlar. Şol sanda hususy önüm öndürijilerimiz, söwda we hyzmatlar ulgamynda iş alyp barýan şereketler internet söwdasynyň gerimini günsaýyn giňeldýärler, elektron söwda sahypalaryny açmak, ykjam elektron goşundylaryny döretmek hem-de dünýä belli internet söwda ulgamlarynda ýurdumyzda öndürilen harytlary hödürlemek arkaly onlaýn usulda harytlary menzilara satmak we eltip bermek hyzmatlaryny giň gerimde amala aşyrýarlar.

Elektron söwdany düzgünleşdirmek babatynda halkara derejesinde hem işler hem alnyp barylýar. BMG-niň 1996-njy ýyldaky mejlisnde “Elektron söwdasy boýunça nusgalyk kanun” kabul edildi. Halkara derejesinde şeýle kanunyň kabul edilmegi ýurtlara elektron serişdeleri arkaly harytlaryň özara alyş-çalşyny has-da ýeňilleşdirýär.

Elektron söwdany ýurdumyzyň milli eksportyny ösdürmegiň wajyp guraly hökmünde peýdalanmagyň zerurlygyny, söwda amallaryny geçirmegiň bu usulynyň ýokary amatlylygy bilen düşündirip bolar. Hususan-da:

•     

•    elektron    dükanyň eýesiniň, şeýle hem harytlary satyn alyjylaryň    harytlary satmaklary üçin ýa-da şu harytlary satyn almaklary    üçin olaryň bir ilatly nokadyň çäginde bolmaklary zerur    bolmaýar;

      

•    internetiň    üsti bilen halkara söwda meýdançalaryna ornaşmak ýeňil    bolýar;

      

•    köpsanly    wirtual töleg ulgamlary peýdalanylýar;

      

•    halkara    söwdasyndaky araçyllara sarp edilýän harajatlar azalýar;

      

•    harytlar    dünýäniň islendik nokadyna poçtanyň üsti bilen eltilýär;

      

•    Internetiň    bar bolan islendik ýerinde we islendik wagtda täze harytlar we    arzanladyşlar bilen tanyşyp bolýar.

Elektron täjirçilik halkara söwdasynda bäsleşik artykmaçlyklaryny döretmäge mümkinçilik berýär hem-de onuň ösmegini höweslendirýär. Sanly ykdysadyýet bazarlaryň has-da biri-birine ýakynlaşmagyna getirýär. 

Elektron täjirçilik harytlary (hyzmatlary) internet torlarynyň üsti bilen satyn almaklygy we satmaklygy göz öňünde tutýar. Müşderileri ýeňil gözläp tapmaga mümkinçilik bermegi elektron täjirçiligiň esasy artykmaçlygy hökmünde görkezmek bolar. Şoňa laýyklykda haryt öndürijiler öz harytlaryny daşary ýurtlara satmaga uly mümkinçilikleri alýarlar.

Alyjylar we satyjylar üçin elektron söwda meýdançalaryny döretmäge gatnaşýan internet araçyllary elektron täjirçiligiň ösmeginde wajyp orun eýeleýär. Çünki elektron söwda meýdançalary onlaýn-satyşlara sarp edijileriň ynamynyň artmagyna, satyjylar üçin belli standartlaryň bellenilmegine, tölegleri geçirmegiň howpsuzlygynyň üpjün edilmegine, şeýle hem satyjylaryň (salgyt, gümrük we başgalar) döwlet edaralary bilen hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine täsir edýärler. 

Söwda-senagat edarasynyň sergi zalynda ýurdumyzyň senagatçylarynyň we telekeçileriniň şu günler dowam edýän sergisiniň öz täzelikleri, täsinlikleri bilen uly gyzyklanma döredýändigi ol ýere gündelik barýan mähelleden mälim. Ildeşlerimiz serginiň ýakymly täsirleri baradaky pikirlerini biri-birleri bilen paýlaşýarlar. Bu gezekki serginiň öňkülerden has üýtgeşik bolandygyny aýdýarlar. Olary diňläp, işewürlerimiziň yhlasly zähmetine ýene-de bir gezek «Berekella!» diýýärsiň. 

Sergi zalyndaky pawilýonlaryň birinde ýerleşdirilen gök-bakja ekinleriniň şitilleri, «pawlowniýa» diýlip atlandyrylýan täsin agaç nahallary ünsüňi çekýär. Baharyň ajaýyp keşbini janlandyrýan bu görnüşi Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy bolan «Ezber daýhan» daýhan hojalygynyň hünärmenleri döredipdir. Pomidor, hyýar, bulgar burçy... Döwrebap ýyladyşhanalarda ösdürilip ýetişdirilýän ýaşajyk nahallar — ertirki günüň bol hasyly, ak bazarlarymyzyň, mukaddes saçaklarymyzyň berekedi. Owadan, iri ýaprakly pawlowniýa agajy — gymmatly çig mal, ekologik arassaçylyk hem-de gözellik. Telekeçi Arslan Nurgeldiýew daýhan hojalygyny döredip, bu asylly işleri ýola goýanda, olaryň halkymyza getirjek peýdasyny göz öňünde tutupdy. 

Iňlis dili we edebiýaty boýunça ýokary bilimli hünärmeniň oba hojalyk ugruny saýlap almagyna sebäp bolan zat nämekä?! Geliň, tejribeli telekeçiniň durmuş ýoluny yzarlap, bu sowalymyza jogap tapmaga synanyşalyň! Ýokary okuw mekdebini üstünlikli tamamlan ýaş hünärmen daşary ýurt kompaniýasynda terjimeçi bolup işe başlaýar. Ýöne ol terjimeçilik bilen meşgullanýan bolsa-da, kompaniýanyň alyp barýan işleri, innowasion tehnologiýalaryň önümçilige ornaşdyrylyşy, ýyladyşhana toplumlarynyň gurluşygy bilen içgin gyzyklanýar. Dünýä tejribesinden öwrenenlerini synap görmek maksady bilen, hususy eýeçilikde ýyladyşhana toplumyny gurmaga girişýär. Döwletimiz tarapyndan peýdalanmak üçin uzak möhlete ýer bölekleriniň bölünip berilmegi, ýeňillikli karz serişdeleri ýaş telekeçiniň asylly başlangyjynyň barha ugrugyp gitmegine getirýär. 

Işjanly telekeçi Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň «Watan» daýhan birleşiginiň çäginden bölünip berlen meýdanda döwrebap ýyladyşhana toplumyny gurup, gök-bakja ekinlerini ösdürip ýetişdirmegi ýola goýýar. Kelemiň, hyýaryň, bulgar burçunyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirip, her ýylda 100 — 120 tonna hasyl alyp, halkymyzyň ýylyň ähli paslynda gök-bakja önümleri bilen üpjün edilmegine goşant goşup gelýär. 

«Ezber daýhanyň» owadan bezelen pawilýonynyň öňünde durup, Arslan Nurgeldiýew bilen gürrüňdeş bolýan wagtymyz, sergä aýlanyp ýören talyp gyzlar golaýymyzda aýak çekip, pawlowniýa agajy bilen gyzyklandylar. Halypa telekeçi baý iş tejribesini ýaşlar bilen paýlaşyp, şeýle gürrüň berdi: 

— Pawlowniýa dünýäde agaçlaryň şasy hökmünde tanalýar. Onuň halk hojalygynyň dürli pudaklarynda ähmiýeti uludyr. Ol berk hem-de ýumşak bolup, mebel önümçiliginde, sport esbaplaryny, saz gurallaryny ýasamakda, gurluşykda we kosmetologiýada, derman senagatynda, biotehnologiýada giňden ulanylýar. Biz bu agajy aprel aýynyň başynda ekýäris. Iň çalt ösýän bu agaç bir ýylda 5 metr töweregi boý alýar. Boýy 25 metre çenli ýetip, 100 ýyla golaý ýaşaýar. Ýene-de bir aýratynlygy, söwüt, derek ýaly, çapan ýeriňden täze şahasy ösüp çykýar. Bu bolsa ony täzeden ekmek zerurlygyny aradan aýyrýar. 

Pawlowniýa kömürturşy gazyny özüne çekip, köp mukdarda kislorod bölüp çykarmak bilen, howanyň ekologik ýagdaýyna hem öz täsirini ýetirýär. Lukmançylykda ony bagyr, böwrek, öthalta, öýken sökelliklerini bejermekde giňden peýdalanýarlar. Ýokumy ýorunjanyňka barabar bolansoň, pawlowniýa mallar üçin iým taýýarlamakda hem ulanylýar. Bu agajyň gögümtil-mawy we ak reňkli gülleri diňe bir owadan görnüşi däl, hoştap ysy bilen hem bendi edýär. Ol öz gözelligi bilen seýilbaglaryna, seýilgählere, köçe-ýollaryň gyralaryna aýratyn görk berýär. 

 Dürli toprak-howa şertlerine çalt uýgunlaşýandygy sebäpli, biz ony bereketli topragymyzda ösdürip ýetişdirmegi makul bildik. Häzirki wagtda daýhan hojalygymyzda onuň ýüz müňlerçe düýbi ösýär. Munuň özi hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek, daş-töweregimizi tokaýlaşdyrmak işlerine goşandymyzdyr. 

Hawa, «Ezber daýhan» daýhan hojalygynyň öz işine ussat hünärmenleri asylly işleri bilen bazarlarda, mukaddes saçaklarda bereket bolçulygyny döretmäge, ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmäge işjeň gatnaşmak bilen birlikde, ösüp gelýän ýaş nesilde ene topraga, halal zähmete söýgini artdyrmakda hem görelde bolýarlar. Türkmen telekeçileriniň sergisinde Arslan Nurgeldiýew ýaly baý tejribesi bolan işewürler tarapyndan ýaýradylýan tejribeler, orta atylýan teklipler, hödürlenen taslamalar ýaş telekeçiler üçin dürli ugurlarda iş alyp barmagyň ýollaryny öwrenmekde, özbaşdak iş ýöredip, ukyp-başarnyklaryny synap görmekde özboluşly mekdepdir. 

Keýik UMAROWA.

«Türkmenistan». Surata düşüren Meretdurdy ROZYÝEW.

Ahal welaýaty, 15-nji aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem-de Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Mälikguly Berdimuhamet oglunyň belli gününiň öň ýanynda Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Yzgant obasynda agzaçar sadakasyny berdiler. 

Mübärek Remezan aýynda agzaçar sadakasyny bermek paýhasly pederlerimizden miras galan ýagşy dessurlaryň biri bolup durýar. Bu asylly çäre adamlaryň sogap işlere, ahlak we ruhy päklige bolan garaýşyny ýüze çykarýar. 

Agzaçar wagty golaýlaberende, hajy Arkadagymyz hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen bilelikde mähriban pederleriniň baky aram tapan ýerine geldiler. 

Yzgant obasynyň Abyl işan gonamçylygynyň ýanyndaky ýörite taýýarlanan ýerde agzaçar sadakasynyň berilmegi halkymyzyň asyrlar aşyp gelýän we dünýä nusgalyk ýörelgeleriniň häzirki zamanyň ruhuna kybap ýagdaýda dowam etdirilýändigini alamatlandyrýar. 

Hajy Arkadagymyz bu ýerde ýygnananlara olaryň mukaddes aýda eden doga-dilegleriniň, ýagşy umyt-arzuwlarynyň Beýik Biribaryň dergähinde kabul bolmagyny dileg etdi hem-de özüniň berýän agzaçar sadakasyna gatnaşýandyklary üçin minnetdarlyk bildirdi. 

Hajy Arkadagymyz mähriban kakasy Mälikguly Berdimuhamet oglunyň belli gününiň — ýylynyň ýetip gelýändigini, halkymyzyň mukaddes däp-dessuryny, ynsanlyk parzyny berjaý edip, kakasyny hatyralap, aýlaryň ýagşysy mukaddes Remezan aýynda agzaçar sadakasyny berýändigini aýtdy. 

 Soňra hajy Arkadagymyz mähriban kyblasynyň ruhuny şat etjek sadaka gatnaşýanlaryň hemmesine taňryýalkasyn aýtdy. Türkmenistanyň müftüsi tebärek çykyp berdi. Tebärekden soň, agzaçar sadakasyna gatnaşyjylara nahar çekildi. Halkymyzyň berkarar eden ýörelgesine laýyklykda, agzaçar sadakasynda milli tagamlar taýýarlanylýar. 

 Nahardan soň, aýat-töwir okalyp, berlen agzaçar sadakasynyň Allatagalanyň dergähinde kabul bolmagy dileg edildi. 

Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow şu aýyň 18-ine mähriban kyblasy Mälikguly aganyň belli günüdigini, şol gün paýtagtymyzdaky Hezreti Omar metjidinde kakasyny ýatlap, agzaçar sadakasyny bermegi makul bilendigini we hemmeleri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan çagyrýandygyny aýtdy. 

“Goý, ýurdumyz parahat, ilimiz abadan bolsun! Remezan aýynda edilen ýagşy doga-dilegler Beýik Biribaryň dergähinde kabul bolsun!” diýip, hajy Arkadagymyz sözüni jemledi we Mälikguly Berdimuhamedowy ýatlap berlen agzaçar sadakasyna gatnaşandyklary üçin hemmelere ýene-de bir gezek taňryýalkasyn aýtdy.

Türkmenistanyň Prezidenti Türkmenbaşy şäherindäki köpugurly hassahananyň açylyş dabarasyna gatnaşdy 

 Türkmenbaşy, 15-nji aprel (TDH). Balkan welaýatynda toý saparynda bolýan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow şu gün 400 orunlyk köpugurly hassahananyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Bu hassahana ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamynyň yzygiderli kämilleşdirilýän düzümleriniň üstüni ýetirdi. 

Bu günki şatlykly waka Diýarymyzda raýatlaryň saglygynyň goralmagyna berilýän ägirt uly ünsüň nobatdaky subutnamasydyr. “Döwlet adam üçindir!” şygary bilen alnyp barylýan durmuş ugurly syýasatda halkymyzyň bagtyýarlygy we rowaçlygy ileri tutulýаn ugurdyr. Milli saglygy goraýyş ulgamynda ýetilen belent sepgitler Garaşsyz Watanymyzyň gazanan iň uly üstünlikleriniň hatarynda ykrar edildi. 

“Saglyk” Döwlet maksatnamasynda göz öňünde tutulan çäreleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde soňky ýyllarda Türkmenistanda adam ömrüniň ortaça dowamlylygy yzygiderli ýokarlanýar, pudagyň düzümleri döwrebaplaşdyrylýar. Innowasion tehnologiýalar we lukmançylyk ulgamyndaky iň öňdebaryjy tejribeler işjeň ornaşdyrylýar. 

Ýokary hünär derejeli lukmanlaryň taýýarlanylmagy, şeýle-de dünýäniň belli önüm öndürijileriniň döwrebap enjamlarynyň ornaşdyrylmagy bilen, türkmenistanlylara ýokary halkara ölçeglere laýyk gelýän lukmançylyk hyzmatlary edilýär. Ýurdumyzyň şäherleriniň we obalarynyň okgunly ösdürilmegini göz öňünde tutýan giň gerimli özgertmeleri durmuşa geçirmegiň çäklerinde Diýarymyzyň iň çetki künjeklerinde-de saglygy goraýyş desgalary gurulýar. Şunuň bilen baglylykda, şu ýylyň aprel aýynyň başynda — ýurdumyzda giňden bellenilýän Bütindünýä saglyk gününiň öňüsyrasynda Ahal welaýatynyň Tejen şäherinde täze dermanhananyň açylandygyny bellemek gerek. 

Jemgyýetimizde sagdyn durmuş ýörelgesiniň berkarar edilmegine, dogry iýmitlenmegiň we köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketiniň giňden wagyz edilmegine uly üns berilýär. Bularyň ählisi döwletimiziň dünýä jemgyýetçiligi hem-de abraýly halkara guramalar, şol sanda BMG we onuň ýöriteleşdirilen edaralary bolan Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy, ÝUNISEF we beýleki guramalar tarapyndan ykrar edilen oýlanyşykly hem-de durmuş ugurly syýasatynyň anyk netijeleridir. Bu düzümler bilen işjeň we önjeýli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Dünýäniň öňdebaryjy lukmançylyk edaralarydyr ylmy-barlag merkezleri bilen ýygjam gatnaşyklar alnyp barylýar. 

Türkmenistanda birnäçe howply ýokanç keselleriň, şol sanda drakunkulýoz, poliomielit, gyzzyrma, gyzamyk we gyzylja ýaly keselleriň ýok edilendigi baradaky halkara güwänamalar, şeýle hem BSGG-niň Ýewropa sebit edarasynyň ýurdumyzyň lukmanlarynyň tejribesini öwrenmek we ýaýmak baradaky maslahatlary milli lukmançylygyň ýeten belent sepgitleriniň subutnamasydyr. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow döwlet Baştutany wezipesine girişmegi mynasybetli dabaradaky çykyşynda ýurdumyzda adam saglygynyň jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygydygyny aýratyn nygtady. Hut şonuň üçin-de ilatyň saglygyny goramak, keselleriň öňüni almak we olary aradan aýyrmak, saglygy goraýşy, derman senagatyny dünýä derejesine laýyklykda ösdürmek boýunça giň gerimli işler amala aşyrylýar. 

Munuň özi “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy” adyny alan ýurdumyzyň ösüşiniň täze tapgyrynda milli saglygy goraýyş ulgamynyň durmuş-ykdysady ösüş strategiýasynyň esasy ugry bolup durýandygyny aýdyň görkezýär. Ol ýurdumyzy dünýäniň ykdysady taýdan ösen döwletleriniň hataryna çykarmaga gönükdirilendir. 

Keselleri öz wagtynda anyklamak, näsaglara netijeli bejergi geçirmek hem-de olara talabalaýyk gözegçilik etmek bu ugurdaky ileri tutulýan wezipelerdir. Ýurdumyzyň ähli künjeklerinde gurlan we gurulýan saglygy goraýyş desgalary, ilkinji nobatda, döwrebap lukmançylyk merkezleridir hassahanalar bu wezipeleri çözmäge gönükdirilip, halkymyzyň saglygy baradaky bimöçber aladanyň nyşanydyr. 

Ir bilen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow awtoulagynda Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherindäki köpugurly hassahananyň binasynyň ýanyna geldi. 

Hemmeler uly ruhubelentlik bilen döwlet Baştutanymyzy tüýs ýürekden mübäreklediler. Aýdym-saz we tans toparlarynyň çykyşlary dabara aýratyn öwüşgin çaýdy. 

 Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ulanmaga berilýän köpugurly hassahananyň esasy girelgesiniň öňünde gurnalan münbere tarap barýar. 

Döwlet Baştutanymyz dabara gatnaşyjylara gutlag sözi bilen ýüzlenip, mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmagyň, obalarymyzy we şäherlerimizi gülledip ösdürmegiň biziň öňümizde esasy maksatlarymyzyň biri bolup durýandygyny belledi. Şoňa görä-de, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda asyrlara ýaň saljak beýik we tutumly işler amala aşyrylýar. Köp sanly täze binalardyr desgalar yzygiderli gurlup ulanmaga berilýär. 

«Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň şu gününde hem biz Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde täze, döwrebap 400 orunlyk köpugurly hassahananyň açylyş dabarasyna gatnaşýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we ýygnananlary bu şatlykly waka bilen tüýs ýürekden gutlady. 

Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň Esasy Kanunynda bellenilişi ýaly, ýurdumyzda jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygy adamdyr. Ynsan saglygyny goramak, sagdyn jemgyýeti kemala getirmek, adam ömrüniň dowamlylygyny uzaltmak biziň alyp barýan döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Şoňa görä-de, ata-babalarymyzyň «Bar zadyň sakasy — saglyk», «Saglygym — begligim» diýen pähimli sözlerinden ugur alyp, biz berkarar döwletimizde adamlaryň saglygyny berkitmek ugrunda zerur işleri alyp barýarys. Sagdyn durmuş ýörelgesini ornaşdyrmaga, keselleriň öňüni alyp, olary netijeli bejermäge örän uly ähmiýet berýäris. 

Beden we ruhy taýdan sagdyn, Garaşsyz, Bitarap Watanymyza wepaly, ukyp-başarnykly nesilleri terbiýeläp ýetişdirmek boýunça giň gerimli işleri geçirýäris. Paýtagtymyz Aşgabat şäherinde we ýurdumyzyň sebitlerinde dünýä ölçeglerine laýyk gelýän döwrebap hassahanalary, saglyk öýlerini, dynç alyş-sagaldyş merkezlerini, şypahanalary, sport toplumlaryny giň gerim bilen gurup ulanmaga berýäris. Ine, şu gün dabaraly açylyp ulanmaga berilýän döwrebap, köpugurly hassahana hem biziň bu aýdanlarymyza aýdyň şaýatlyk edýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. 

Dünýä ölçeglerine laýyk gelýän täze hassahana ilatyň saglygyny berkitmäge, keselleri iň häzirki zaman tehnologiýalary we usullary arkaly bejermäge niýetlenendir. Ýedi gatdan ybarat bu hassahanada 1 müň 200-e golaý işgäriň talabalaýyk zähmet çekmegi üçin ähli şertler döredildi. 

Hassahanada Germaniýada, Fransiýada, Italiýada, Ýaponiýada, Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda, Niderlandlar Patyşalygynda, Çehiýada, Daniýada, Finlýandiýada, Şweýsariýada, Günorta Koreýada, Beýik Britaniýada we Hytaý Halk Respublikasynda öndürilen iň kämil, öňdebaryjy innowasion lukmançylyk enjamlary, saglygy goraýyş maksatly serişdeler ornaşdyryldy.  

Täze hassahanada jemi 27 bölüm bolup, olarda adamlaryň saglygyny berkitmek, kesellerini bejermek üçin giň şertler döredildi. Bu ýerde ornaşdyrylan kämil enjamlar ýörite operasiýalaryň ýokary derejede geçirilmegine mümkinçilik berýär. Hassahanada näsaglar üçin hem zerur mümkinçilikler bar. Ýatymlaýyn otaglar bir we iki adama niýetlenip, olarda zerur bolan ähli amatly şertler döredildi. 

Hassahananyň goşmaça iki gatdan ybarat binasy esasy bina bilen birleşip, onuň birinji gaty funksional anyklaýyş bölümini, merkezleşdirilen barlaghanany, şöhle bilen anyklaýyş bölümini we kabulhanany öz içine alýar. Ýokarky gaty bolsa operasiýa, sterilizasiýa hem-de ulular we çagalar üçin anesteziologiýa we reanimasiýa, akuşerçilik hem-de bäbekleriň reanimasiýasy bölümlerinden ybaratdyr. 

Saglygy goraýyş hyzmatlarynyň amala aşyrylmagy üçin zerur maglumatlaryň ýokary tizlikde alynmagy hem-de maslahatlaryň guralmagynda bökdençligiň bolmazlygy üçin, hassahananyň ähli bölümlerinde sanly ulgam arkaly özara arabaglanyşyk ýola goýuldy. 

Umuman, dürli görnüşli bejergi işlerini geçirmäge niýetlenen we häzirki zaman enjamlary bilen üpjün edilen bu köpugurly hassahana ilatyň saglygyny berkitmekde, keselleriň öňüni almakda we näsaglary döwrebap usullarda bejermekde ýurdumyzda esasy merkezleriň birine öwrüler diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. 

Biz kabul edilen «Saglyk» Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, milli saglygy goraýyş ulgamyny ösdürmäge mundan beýläk-de uly üns bereris. Eziz Diýarymyzyň ähli sebitlerinde şunuň ýaly döwrebap, iň häzirki zaman lukmançylyk enjamlary we serişdeleri bilen üpjün edilen hassahanalarydyr saglygy goraýyş maksatly desgalary giň gerim bilen gurarys. Çünki ynsan saglygy ýurdumyzyň iň uly baýlygydyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. 

Döwlet Baştutanymyz saglygy goraýyş ulgamynyň işgärlerini, şeýle hem Balkan welaýatynyň ilatyny häzirki döwrüň ösen talaplaryna laýyk gelýän täze köpugurly hassahananyň açylyp ulanmaga berilmegi bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, hemmelere berk jan saglyk, abadan we bagtyýar durmuş, ýurdumyzyň ähli saglygy goraýyş işgärlerine bolsa ynsan saglygyny goramak ýaly asylly hem-de jogapkärli işlerinde uly üstünlik arzuw etdi. 

 Goý, bu döwrebap hassahana uzak ýyllaryň dowamynda halkymyza hyzmat etsin! 

Dabara gatnaşyjylaryň joşgunly el çarpyşmalary astynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow toý bagyny kesip, binanyň içine girýär. Bu ýerde döwlet Baştutanymyzy iň hormatly myhman hökmünde ak ýektaýly çagalar öz çykyşlary bilen garşy alýarlar. 

Soňra täze hassahananyň tehniki taýdan enjamlaşdyrylyşy, näsaglar we lukmanlar üçin döredilen şertler bilen içgin tanyşdyrylyş başlanýar. 

Bu döwrebap lukmançylyk edarasynyň gurluşygy Balkan welaýat häkimliginiň buýurmasy boýunça Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy bolan “Ussat inžener” hususy kärhanasy tarapyndan ýerine ýetirildi. Hassahananyň umumy meýdany 10,5 gektary eýeläp, binanyň meýdany 41 müň 156 inedördül metre deňdir. Bu ýerde näsaglaryň ýatymlaýyn we gatnap bejergi almagy hem-de saglygyny dikeltmegi üçin ähli zerur şertler döredilipdir. 

7 gatly toplumda 27 bölüm, şol sanda funksional anyklaýyş bölümi, otorinolaringologiýa, neýrohirurgiýa, iç keselleri, tiz kömek, fizioterapiýa we dikeldiş, anesteziologiýa we reanimasiýa, şeýle hem maslahat beriş, çaga keselleri, newrologiýa, endokrinologiýa, kardiologiýa, stomatologiýa bölümleri, gan banky, merkezleşdirilen barlaghana we beýlekiler bar. 

 Hormatly Prezidentimiz binanyň birinji gatynda ýerleşen gemodializ otagyna barýar. 

Lukman döwlet Baştutanymyzy mähirli mübärekläp, bu ýerde ornaşdyrylan innowasion enjamlar bilen tanyşdyrdy. Ilki bilen, Germaniýanyň “Frezenius” önüm öndürijisiniň emeli böwrek enjamlary görkezildi. Bu enjamlar häzirki döwrüň ähli talaplaryna doly laýyk gelmek bilen, uly ýaşly adamlar we çagalar üçin hem niýetlenendir. 

Çagalar üçin niýetlenen emeli böwrek enjamy bolsa Balkan welaýatynda ilkinji gezek gurnalan has kämil enjamdyr. Bellenilişi ýaly, bu enjam ýiti we dowamly böwrek ýetmezçiliginde ganyň düzümindäki zäherleýji maddalary aýyrmak maksady bilen, bedenden daşary gan arassalaýyş usullaryny geçirmäge mümkinçilik berýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu enjamy içgin synlady. Onuň kömegi bilen ýiti böwrek ýetmezçiliginde we arterial gan basyşynyň pes ýagdaýlarynda bedenden daşary gan arassalaýyş usullarynyň dürli görnüşlerini geçirip bolýar. 

Ýaş lukman bu ýerde ornaşdyrylan enjamlaryň iň ýokary halkara talaplara laýyk gelýändigini belläp, döwlet Baştutanymyza Balkan welaýatynyň ähli lukmançylyk işgärleriniň adyndan täze hassahananyň ulanmaga berlendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de berk jan saglyk, ýurdumyzyň we halkymyzyň bähbidine köpugurly işlerinde üstünlik arzuw etdi. 

 Soňra hormatly Prezidentimiz dogrumdan soňky bölümiň ýatymlaýyn otagyna baryp gördi. 

Bölümiň lukmany giň we ýagty otagy görkezip, Türkmenbaşy şäher köpugurly hassahanasynyň täze binasynda raýatlaryň saglygyny berkitmekleri üçin ähli zerur şertleriň döredilendigini nygtady. Bir we iki orunlyk otaglar rahat mebeller, tehniki enjamlar, şahsy gigiýena üçin niýetlenen toplumlar bilen üpjün edilipdir. Olaryň ählisi merkezleşdirilen kislorod beriş ulgamyna birikdirilendir. 

Döwlet Baştutanymyza ýörite elektrik hereketlendirijileriniň kömegi bilen näsaga amatly bolan ýagdaýlary sazlaýan krowat görkezildi. Lukman bu döredilýän şertleriň “Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň esasy wezipeleriniň biri bolan adam ömrüniň dowamlylygyny uzaltmakda, keselleriň öňüni almakda, olary netijeli bejermekde uly ähmiýete eýedigini belläp, täze hassahananyň işgärleriniň öňünde goýlan jogapkärli wezipeleri çözmek üçin ähli tagallalary etjekdiklerine ynandyrdy. 

 Bu ýerde Türkmenistanda işleýän, dabaralara gatnaşýan daşary ýurtly myhmanlar — BSGG-niň Türkmenistandaky ýurt boýunça edarasynyň ýolbaşçysy hem-de BMG-niň Çagalar gaznasynyň Türkmenistandaky wekiliniň orunbasary täze açylan hassahananyň ýokary derejede enjamlaşdyrylandygyny belläp, döwlet Baştutanymyzy şanly waka bilen tüýs ýürekden gutladylar. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow olara şu dabara gatnaşýandyklary üçin minnetdarlyk bildirip, Türkmenistanyň ilatyň saglygyny goramak ulgamynda dünýäniň abraýly guramalary bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürjekdigini aýtdy. 

 Soňra hormatly Prezidentimiz şu gatda ýerleşýän anesteziologiýa we reanimasiýa bölümine bardy. 

 Lukman döwlet Baştutanymyzy bu ýerde ornaşdyrylan döwrebap lukmançylyk enjamlary bilen tanyşdyrdy. 

Anesteziologiýa we reanimasiýa bölümi 42 orundan ybarat bolup, agyr ýagdaýda gelýän näsaglara — uly ýaşlylara, çagalara, enelere hem-de bäbeklere ýokary hilli ýöriteleşdirilen, gaýragoýulmasyz lukmançylyk kömegini bermek, intensiw bejergi çärelerini geçirmek, operasiýa döwründe ýokary hilli agyrysyzlandyrmany üpjün etmek üçin niýetlenendir.  

Döwlet Baştutanymyza elektrik hereketlendirijileriň kömegi bilen dürli taraplara üýtgedip bolýan krowat görkezildi. Düşekçeleri ýyladyjy häsiýetli bolup, tolkun görnüşli hereket edip, uzak wagtlap bejergi alýan näsaglarda döräp biljek agyr ýaralaryň öňüni almakda uly ýardam berýändigi onuň esasy aýratynlyklarynyň biridir. 

Soňra GFR-de öndürilen emeli dem beriş enjamy görkezildi. Şeýle-de bu bölüm her näsag üçin aýratyn kardiomonitorlar, infuzomatlar, perfuzomatlar we göçme rentgen hem-de ultrases barlag enjamlary bilen doly üpjün edilendir. 

Bölümde ornaşdyrylan kardiomonitorlar ýörite programmanyň üsti bilen merkezleşdirilen gözegçilik bekedine birikdirilendir. Bekediň esasy maksady bölümde bejergi alýan hassalaryň ýagdaýy baradaky görkezijiler: ýürek uruş, dem alyş, arterial gan basyş, beden gyzgynyny ölçemek üçin ähli amatlyklary döredýär we ýüze çykýan gaýragoýulmasyz ýagdaýlary wagtynda anyklamaga hem-de gyssagly lukmançylyk kömegini bermäge ýardam edýär. 

Lukman hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň esasy wezipeleri bolan ilatyň saglygyny goramakda we adamyň ömür dowamlylygyny uzaltmakda uly goşant goşjak täze hassahananyň ulanmaga berlendigi üçin tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, ähli bilimlerini we tejribelerini ulanyp, ak ýürekden zähmet çekjekdiklerine ynandyrdy. 

 Soňra döwlet Baştutanymyz operasiýa bölümine bardy. 

Lukman-hirurg bölümiň işi we bu ýerde ornaşdyrylan enjamlar barada gürrüň berdi. Operasiýa bölümi 12 sany operasiýa otagyndan ybarat bolup, onuň düzüminde umumy hirurgiýa, trawmatologiýa, neýrohirurgiýa, akuşer-ginekologiýa, göz keselleri, ortopediýa ugurly operasiýa otaglary bar. Bulardan başga-da, gaýragoýulmasyz tiz kömek bölüminde gyssagly operasiýalary ýerine ýetirmek üçin niýetlenen operasiýa otagy hem bar. 

Döwlet Baştutanymyza dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň iň täze enjamlary görkezildi. Olaryň hatarynda az kesimli operasiýa amallaryny geçirmäge mümkinçilik berýän endoskopiýa enjamy, Germaniýanyň “Siemens” kompaniýasynyň köpugurly göçme rentgen enjamy bar. Bu enjamyň kömegi bilen patalogik ojagyň ýerleşýän ýerini kynçylyksyz tapyp, anyk kesgitlemek bolýar. 

Soňra reanimasiýa we operasiýa bölümleri üçin enjamlary öndürýän Germaniýanyň dünýä belli kompaniýasynyň hirurgiýa stoly bilen tanyşdyryldy. Bu stol dürli taraplara üýtgedilip, näsagy operasiýa etmek üçin amatly ýagdaýy saýlap almaga mümkinçilik berýär. Germaniýada öndürilen emeli dem beriji enjam umumy agyrysyzlandyrma geçirmek üçin ulanylýar. 

Germaniýanyň önümi bolan argon plazmaly koagulýator enjamynyň adaty kaogulýatordan tapawudy, ol uly göwrümli gan akmalary dokuma galtaşmazdan saklamak üçin niýetlenendir. Ol adaty göz bilen görüp bolmaýan mikrohirurgiýa amallaryny ýerine ýetirmäge mümkinçilik berýär. 

Soňra lukman hormatly Prezidentimize edýän aladalary we taýsyz tagallalary üçin tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini aýdyp, berk jan saglyk hem-de bagtyýarlyk arzuw etdi. 

 Operasiýa bölümini synlanyndan soňra, döwlet Baştutanymyz şöhle bilen anyklaýyş bölümine bardy. 

Angiografiýa otagynyň lukmany amaly lukmançylykda gabat gelýän endowaskulýar operasiýalaryny ýokary derejede geçirmäge ýardam berýän iň döwrebap enjamlary uly buýsanç bilen görkezdi. 

Germaniýanyň “Siemens” kompaniýasynyň “Artis Zee” angiografiýa enjamy merkezi we çetki gan damarlaryna kontrast derman serişdesini goýbermek arkaly, näsaglary ýerinden gozgamazdan, onuň barlanýan beden agzasynyň dürli tarapyndan rentgen şekiline monitor arkaly syn etmäge mümkinçilik berýär. Şeýle hem bu enjam bedeniň iri we ownuk gan damarlarynyň keselleriniň irki döwründe, ýüregiň dogabitdi we gazanylan kemisliklerini anyklamaga, ýürek içi boşluklaryň basyşyny ölçemäge niýetlenendir. Bu enjam gan damarlarynyň daralmagyna we dykylmagyna getirýän dürli kesellerde kateter arkaly damaryň içinde dürli amallary, şeýle hem stentirleme operasiýasyny geçirmäge ýardam berýär. 

Angiografiýa otagynyň lukmany döwlet Baştutanymyza dünýäniň öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrylan bu ajaýyp hassahana üçin çäksiz hoşallygyny beýan edip, berk jan saglyk, uzak ömür, halkymyzyň we ýurdumyzyň bähbidine giň gerimli işlerinde uly üstünlik arzuw etdi. 

 Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow rentgen otagynyň enjamlary bilen tanyşdy. 

Döwlet Baştutanymyza Germaniýanyň “Siemens” kompaniýasynyň önümi bolan rentgen enjamy görkezildi. Ol beden agzalaryny we dokumalaryny ýokary hilli görmäge hem-de dem alyş ýollaryna wideogözegçiligi amala aşyrmaga mümkinçilik berýär. Göçme rentgen enjamy agyr hassalary ýerinden gozgamasyz barlamaga we şol bir wagtyň özünde onuň beden agzalarynyň suratyny almaga niýetlenendir. 

Lukman hormatly Prezidentimize ylmyň we tehnikanyň iň soňky gazananlary bilen enjamlaşdyrylan döwrebap hassahanalarda işlemäge döredilen mümkinçilik üçin hoşallyk sözlerini aýdyp, özleri barada edilýän alada jogap hökmünde Garaşsyz Watanymyzyň raýatlarynyň saglygyny goramagyň bähbidine bilimlerini hem-de tejribesini aýaman, yhlasly zähmet çekjekdiklerine ynandyrdy. 

Soňra döwlet Baştutanymyz magnit-rezonans tomografiýa otagyna bardy. Bu ýerde Germaniýanyň “Siemens” kompaniýasynyň magnit-rezonans tomograf enjamy görkezildi. Bu enjamyň birnäçe aýratynlyklary bardyr, onuň has ownuk şekilleri görmekde mümkinçiligi ýokary bolup, kelle beýnisiniň dokumasynyň üýtgeşmelerini, oňurga ýiligini barlamaga mümkinçilik berýär. Şeýle hem operasiýalar geçirilende içki beden agzalarynyň gan üpjünçiligini, işjeň ýagdaýyny we nerw süýümleriniň geçirijiliginiň ýollaryny barlamakda bu enjamyň uly ähmiýeti bar. 

Lukmanyň habar berşi ýaly, bu enjam magnit meýdanynyň güýçli bolmagy sebäpli, agyr näsaglarda we çagalarda barlagy iki esse tizleşdirilen ýagdaýda geçirmäge ukyplydyr. Enjamyň ýatalgasynyň diametri adatdakylardan has giň bolup, uly agramly we ýapyk giňişlikden gorkýan näsaglary barlamaga doly mümkinçilik berýär. 

Lukman deňizýaka sebitiň ýaşaýjylary üçin gymmatly peşgeş bolan bu döwrebap hassahana üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, raýatlaryň saglygyny üpjün etmek ugrunda jan aýaman zähmet çekjekdiklerine ynandyrdy. 

Öz gezeginde, kompýuter tomografiýasy otagynyň lukmany döwlet Baştutanymyzy bu ýerde ornaşdyrylan enjamlar bilen tanyşdyrdy. Germaniýanyň “Siemens” kompaniýasynyň kompýuter tomograf enjamy uly agramly näsaglary barlamaga mümkinçilik berýär, şeýle hem 64 kesimde dürli näsazlyklary, şol sanda kelle beýnisiniň çiş kesellerini, gan aýlanyşygynyň bozulmalaryny we beýleki zeperlenmeleri irki döwürde ýüze çykarýar. Enjam täze “FAST CARE” tehnologiýasy bilen üpjün edilendir. Bu bolsa barlag geçirilende şöhläniň zyýanly täsirinden goraýar. Şeýle-de kontrast serişdesini damar içine goýbermek arkaly içki beden agzalaryndaky dörän keselleri has takyk anyklamakda ähmiýeti uludyr. 

Bu merkezde ornaşdyrylan döwrebap enjamlar ýokanç däl keselleri irki döwürde anyklamaga we netijeli bejergini bellemäge mümkinçilik berer. 

Lukman köpugurly hassahananyň işgärleriniň halkymyzyň saglygyny goramak ugrunda yhlasly zähmet çekjekdiklerine ynandyryp, döwlet Baştutanymyza berk jan saglyk, il-ýurt bähbitli tutumly işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi. 

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow barlaghana bölümine ugrady. Bu ýerde lukman Germaniýanyň “Siemens” kompaniýasynyň awtomatlaşdyrylan biohimiki enjamyny görkezdi. Bu enjamyň kömegi bilen ganyň düzümindäki beloklary, bilirubini, holesterini we olaryň fraksiýalaryny, fermentleri, elektrolitleri, glýukoza, glýukolizirlenen gemoglobin ýaly barlaglary geçirmek bolýar. 

Ýaponiýada öndürilen koagulometr enjamy ganyň lagtalanma ulgamynyň işjeňligini kesgitleýär. Bu enjam ganyň çalt we haýal lagtalanmagyny irki döwürde anyklamaga, bu keseli derman serişdeleri bilen bejermegi kesgitlemäge ýardam berýär. 

Soňra hormatly Prezidentimize Malaýziýada öndürilen polimeraz zynjyrly reaksiýany (PZR) geçirýän barlag enjamy görkezildi. Bu enjam biohimiki, molekulýar anyklaýyş we nesil yzarlaýjy keselleriň barlaglaryny geçirmäge ukyplydyr. Onuň esasy wezipesi ganyň düzümindäki DNK we RNK zynjyrlarynyň üsti bilen bar bolan ýokançly wiruslary ýüze çykarmakdyr. 

Barlaghananyň işgärleriniň ýokary hünär we bilim derejeleri çylşyrymly kompýuter programmalarynyň kömegi bilen laboratoriýa barlaglaryny ýokary derejede geçirmäge mümkinçilik berýär. 

Lukman bölümde döredilen şertleriň iň ýokary halkara talaplara doly laýyk gelýändigini belläp, döwlet Baştutanymyza edýän aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini aýtdy hem-de ähli kärdeşleriniň adyndan öňde goýlan wezipeleri üstünlikli çözmek ugrunda ukyp-başarnyklaryny aýaman zähmet çekjekdiklerine ynandyrdy. 

Hassahananyň öz derejesine doly laýyk gelmek bilen, köpugurly lukmançylyk işlerini ýerine ýetirýändigini bellemek gerek. Meselem, maslahat beriş bölümi terapewtiň, hirurgyň, oftalmologyň, otolaringologyň we beýleki hünärmenleriň otaglaryndan ybarat bolup, olaryň her birinde keselleri irki döwürde anyklamaga we öz wagtynda bejergi geçirmäge niýetlenen lukmançylyk enjamlary ornaşdyrylandyr. 

Funksional anyklaýyş bölüminde ýerleşýän ultrases barlag otagynda “Aсuson NХ3 Elite” ultrases enjamy ornaşdyrylandyr. Barlag ýollarynyň köpdürlüligi we köpugurlylygy bilen tapawutlanýan bu innowasion enjam dürli ugurlarda, şol sanda endokrinologiýa, newrologiýa we çaga lukmançylygy ugurlarynda ultrases barlaglarynyň geçirilmegine niýetlenendir. 

Kardiolog lukmanynyň otagynda elektrokardiograf, elektroensefalograf, spirograf we weloergometr enjamlary bar. “Eсhosens” fransuz kompaniýasynyň fibroskan enjamy bagryň fibroz üýtgemelerini we ondaky zeperlenmeleri doly hem-de takyk anyklamaga mümkinçilik berýär. 

Germaniýanyň “Siemens” kompaniýasynyň “Aсuson Sequoia 512” enjamy ultrases enjamlarynyň iň kämilleriniň biridir. Ol uly ýaşlylarda, çagalarda we bäbeklerde ehokardiografiýa barlaglaryny geçirmäge mümkinçilik berýär. 

Hassahananyň ýatymlaýyn bölümi hirurgiýa, trawmatologiýa, terapiýa, onkologiýa, operasiýa, kardiologiýa, uroandrologiýa, stomatologiýa, neýrotrawmotologiýa, fizioterapiýa we dikeldiş, anesteziologiýa we reanimasiýa, toksikologiýa we gemodializ, gan banky, äň-ýüz hirurgiýasy bilen bilelikdäki gulak-burun-bokurdak bölümlerinden ybaratdyr. Bu bölümlerde näsaglaryň ýatymlaýyn bejergi almaklary üçin ähli şertler döredilipdir. 

Otaglar bir we iki adam üçin niýetlenip, olaryň her birinde aýratyn, şahsy gigiýena otaglary bar. Otaglardaky krowatlaryň ählisi köpugurly bolup, näsagy islendik ýagdaýda ýatyrmaga mümkinçilik berýär. Şeýle hem krowatlaryň her biri gyssagly ýagdaý dörän wagtynda saglygy goraýyş işgärlerini çagyrmak üçin niýetlenen düwmeler bilen üpjün edilendir. 

Gan bankynda-da döwrebap enjamlar ornaşdyrylypdyr. ABŞ-nyň “HAEMONETIСS” kompaniýasynyň “PСS-2” plazmaferez enjamy, Germaniýanyň “FRESENIUS” kompaniýasynyň ganyň üznüksiz autotransfuziýasy üçin niýetlenen “С.A.T.S” enjamy, “Thermo Sсientifiс Heraeus Сryofuge 5500i” refrežirator sentrifuga enjamy, oňaýly kürsüler we beýlekiler lukmanlaryň ygtyýaryndadyr. 

 “Bloodmobile” awtobusy donory barlamak, gan ýygnamak we merkeze alyp gitmek işlerini göçme şertlerde amala aşyrýar. 

Kardiologiýa bölümi hem ýürek-damar kesellerinden ejir çekýän hassalary bejermek üçin ähli zerur bolan lukmançylyk enjamlary bilen üpjün edilendir. Germaniýada öndürilen, batareýada işleýän daşky iki kameraly “Biotronik Reoсor D” EKG enjamy elektrodlar arkaly wagtlaýyn elektrokardiostimulýasiýa işini amala aşyryp bilýär. 

Neýrohirurgiýa bölümi hem ýokary tehnologiýaly enjamlar bilen üpjün edilendir. Germaniýanyň “Zeiss Mediteс” kompaniýasynyň “OPMI Pentero 900” operasiýa mikroskopy çylşyrymly neýrohirurgiýa operasiýalaryny geçirmäge niýetlenendir. “Yellow 560” multiwizion intraoperasiýa moduly operasiýa wagtynda angiografiýa barlagynyň geçirilmegine mümkinçilik bermek bilen, neýroonkologiýada hem peýdalanylýar. 

Koreýa Respublikasynyň “Genesis” kompaniýasynyň dyz bogunlarynda endoprotizirlemegi ýerine ýetirmäge niýetlenen toplum, Germaniýanyň “AESСULAP” kompaniýasynyň “Varios” toplumy bogunlarda nerw we siňir damarlarynda ýöriteleşdirilen operasiýalary ýokary derejede geçirmäge mümkinçilik berýär. 

Fizioterapiýa we dikeldiş bölüminde ornaşdyrylan trenažýorlar iri hem-de ownuk bogunlaryň hereketlerini dikeltmek üçin niýetlenen enjamlar hassalaryň geçirilen keselden soňra dikeldiş döwrüni agyrysyz geçirmeklerine, işe ukyplylygynyň çalt dikeldilip, maýyp bolmak howpunyň öňüni almaga niýetlenendir. 

Bölümde Niderlandlar Patyşalygynyň, Beýik Britaniýanyň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň wakuum terapiýasy, elektroterapiýa, magnit terapiýasy, gidrokolonoterapiýa, mikroýygylykly terapiýa, lazer terapiýasy üçin niýetlenen döwrebap fizioterapiýa enjamlary ornaşdyrylandyr. 

Hassahananyň ähli bölümleri lukmançylyk hyzmatlaryny bermek üçin zerur bolan maglumatlary tiz wagtda alyşmak, maslahatlar guralanda näsazlyklaryň öňüni almaga niýetlenen pnewmopoçtalar bilen baglanyşdyrylandyr. 

Tiz kömek bölüminde hem ähli zerur serişdeler bilen üpjün edilen döwrebap awtoulaglar parky bar. Mundan başga-da, hassahanada kömekçi otaglar — giň naharhana, kir ýuwulýan ýer we beýlekiler bar. Onuň çäginde näsaglara tiz kömek bermek hem-de olary hassahana çalt getirmek üçin sebitiň alysdaky ýerlerine barmak üçin niýetlenen dikuçar meýdançasy ýerleşýär. 

 Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hassahana bilen tanyşlygy tamamlap, maslahatlar zalyna barýar. 

Döwlet Baştutanymyz ýygnananlara ýüzlenip, Türkmenbaşy şäherinde häzirki döwrüň iň kämil enjamlary bilen üpjün edilen täze, köpugurly hassahananyň açylyp ulanmaga berlendigini belledi. Bu hassahana özboluşly hem-de döwrebap lukmançylyk edarasydyr. Raýatlarymyzyň saglygyny berkitmekde, kesellerini bejermekde onuň ähmiýeti uly bolar diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady we ýygnananlary bu şanly waka bilen tüýs ýürekden gutlady. 

Soňra saglygy goraýyş we derman senagaty ministri N.Amannepesowa söz berildi. Ol täze we döwrebap saglygy goraýyş toplumynyň açylandygy üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, dabara gatnaşyjylara Türkmenbaşy şäherindäki köpugurly hassahana halkara güwänamalaryň 3-siniň, hususan-da, Şweýsariýa Konfederasiýasynyň Surih şäherindäki Federal tehnologiýa institutynyň “Ýokary tehnologiýalar” güwänamasynyň, Germaniýa Federatiw Respublikasynyň lukmançylyk enjamlary boýunça Maks Plank institutynyň “Ýokary hil” güwänamasynyň hem-de Beýik Britaniýanyň Sagdyn daşky gurşaw gaznasynyň “Ekologiýa taýdan arassa daşky gurşawly hassahana” güwänamasynyň berlendigini habar berdi. 

Bu güwänamalar we degişli nyşanlar köpugurly hassahananyň ýokary hiliniň, onuň ekologik howpsuzlygynyň dünýä ölçeglerine laýyk gelýändiginiň hem-de dürli keselleri anyklamakda we bejermekde ýokary netijeli lukmançylyk enjamlarynyň ornaşdyrylandygynyň nobatdaky ykrarnamasydyr. 

Şu gün Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde 400 orunlyk köpugurly hassahananyň açylmagy halkymyzyň saglygyny goramak barada edilýän aladanyň aýdyň beýanydyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sözüni dowam etdi. 

Bellenilişi ýaly, häzirki döwürde ýurdumyzda saglygy goraýyş ulgamyna degişli döwrebap toplumlary gurmak we ozal bar bolanlaryny döwrebaplaşdyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilýär. Munuň özi ýurdumyzyň abadançylygyna, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen maksatnamalaýyn çärelerdir. 

Soňra döwlet Baştutanymyz saglygy goraýyş ulgamynyň ýolbaşçylarynyň hem-de işgärleriniň ünsüni olaryň öňünde durýan gaýragoýulmasyz wezipelere çekdi. 

Hormatly Prezidentimiz Türkmenbaşy şäherinde köpugurly hassahananyň gurlup ulanmaga berilmeginiň welaýatyň çäklerinde sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkidilmeginde möhüm ähmiýete eýedigini belläp, bu ugurda alnyp barylýan işleri mundan beýläk-de yzygiderli dowam etmegiň häzirki döwrüň möhüm talaby bolup durýandygyny nygtady. 

Ýakyn wagtda Daşoguzda, soňra bolsa Ahal welaýatynda hem häzirki zaman enjamlary bilen üpjün edilen köpugurly hassahanalar gurlup ulanmaga berler. Munuň özi ýurdumyzda adamlar, olaryň saglygy baradaky aladanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň birine öwrülendigini görkezýär. Ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgesiniň berkidilmegi ugrunda mundan beýläk-de zerur tagallalary ederis diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. 

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy we tagallasy bilen işlenip taýýarlanan «Saglyk» Döwlet maksatnamasy üstünlikli hereket edýär. Maksatnamadan gelip çykýan wezipeleriň degişli derejede ýerine ýetirilmegi halkymyzyň saglygynyň berkidilmegini, keselleriň ýaýramagynyň öňüni almagy üpjün edýär. 

Aýratyn nygtalyşy ýaly, bu maksatnamanyň esasy maksady ýüze çykan keselleri bejermek däl-de, eýsem, olaryň öňüni almakdan ybaratdyr. Häzirki döwürde dünýäde pandemiýa ýokanjy zerarly emele gelen çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, ýurdumyzda ynsan saglygynyň berkidilmegi ugrunda ägirt uly işler bitirilýär. Mundan başga-da, aýratyn howply ýokanç keselleriň ýaýramagynyň öňüni almaga möhüm ähmiýet berilýär diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we bu ugurda alnyp barylýan işleri degişli talaplara laýyklykda dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. 

Gahryman Arkadagymyzyň nygtaýşy ýaly, eger-de sagdyn ene bolmasa, onda sagdyn perzent bolmaýar. Şu nukdaýnazardan, çagalaryň berk bedenli, sagdyn bolmagy ugrunda alnyp barylýan işler dowam etdirilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sözüni dowam etdi. 

Döwlet Baştutanymyz Halkara saglyk merkezleri müdiriýetiniň düzüminde somatiki (çagalykdan galýan) kesellere garşy merkezi döretmegiň zerurdygyny nygtap, bu merkeziň paýtagtymyzdaky Halkara hirurgiýa we endokrinologiýa merkeziniň ýanyndaky boş ýerde gurulsa, maksadalaýyk boljakdygyny belledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow saglygy goraýyş we derman senagaty ministri N.Amannepesowa ýüzlenip, häzirki wagtda paýtagtymyzdaky Stomatologiýa merkezine ýüz tutýanlaryň sanynyň yzygiderli artýandygyny, şeýlelikde, merkeziň çägini we оnuň mümkinçiliklerini artdyrmak zerurlygynyň ýüze çykýandygyny nazara alyp, hökmany ýagdaýda Aşgabatda ýene-de bir döwrebap Stomatologiýa merkezini gurmagyň möhümdigine ünsi çekdi. 

Şunuň bilen baglylykda, täze Stomatologiýa merkezi şäheriň “Gaýragoýulmasyz tiz kömek” merkeziniň gabat garşysyndaky boş ýerde gurulsa, maksadalaýyk bolar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýer S.Toýlyýewe, saglygy goraýyş we derman senagaty ministrine Aşgabat şäheriniň häkimligi bilen bilelikde degişli işleri geçirip, täze Stomatologiýa merkeziniň ýerleşjek ýeri we onuň gurluşygy boýunça teklipleri taýýarlamagy tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde täze köpugurly hassahananyň açylmagy mynasybetli ýygnananlary ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, bu hassahananyň halkymyza uzak ýyllaryň dowamynda hyzmat etmegini arzuw etdi we Hormatly myhmanlaryň kitabynda şu günki şanly wakanyň hormatyna ýadygärlik ýazgy galdyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow köpugurly hassahananyň işgärlerine ýene-de bir gezek işlerinde üstünlik arzuw edip, halkymyzyň saglygyny pugtalandyrmaga mynasyp goşant goşjak täze lukmançylyk edarasyna sowgat hökmünde ýöriteleşdirilen awtoulag serişdeleriniň açarlaryny gowşurdy. 

 Döwlet Baştutanymyz dabara gatnaşyjylar bilen mähirli hoşlaşyp, bu ýerden ugrady. 

 Soňra hormatly Prezidentimiz Türkmenbaşy şäheriniň Halkara howa menziline bardy we şol ýerden paýtagtymyza ugrady. 

 *** 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça şu gün Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde ähli degişli düzümleri bolan täze ýaşaýyş jaý toplumynyň düýbüni tutmak dabarasy boldy. 

Soňky ýyllarda ýurdumyzyň ähli ýerinde bolşy ýaly, günbatar sebitde-de halk hojalyk toplumyny senagatlaşdyrmak, tebigy gorlary yzygiderli özleşdirmek, halkara ähmiýete eýe bolýan ulag ulgamyny çalt depginler bilen ösdürmek bilen bagly düýpli özgertmeler amala aşyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenbaşy şäheri hem düýbünden täze keşbe eýe bolup, onda durmuş-ykdysady özgertmeleriň depgini giň gerimli gurluşyk işlerinde öz beýanyny tapýar. Ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlaryny bina etmek durmuş maksatly gurluşygyň möhüm ugrudyr. Şonuň netijesinde adamlaryň ýaşaýyş-durmuş derejesi barha ýokarlanýar. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň welaýatlarynda täze binagärlik we şähergurluşyk keşbini kemala getirmek, şeýle hem ulag we kommunikasiýa toplumyna degişli edaralaryň işgärleri üçin has oňaýly ýaşaýyş şertlerini döretmek maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidenti Karara gol çekdi. Resminama laýyklykda, Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde ähli amatlyklary bolan 4 gatly, 60 öýli 5 sany ýaşaýyş jaýyny gurmak bellenildi. Ýaşaýyş jaýlarynyň taslamasyny düzmek we olaryň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyryp gurmak “Ynamly hyzmatdaşlar” hojalyk jemgyýetine ynanyldy. 

Düzümleýin desgalara içerki we daşarky suw geçirijileri, lagym, elektrik hem-de gaz geçirijileri, aragatnaşyk ulgamlary çekiler, topluma gelýän hem-de ondaky awtoulag ýollary, pyýadalar üçin ýanýodalar abadanlaşdyrylar. 

Ýaşaýyş jaýlarynyň her biriniň täze taslamasy işlenip düzülende, diňe bir ýaşaýyş toplumynyň ýerleşişi däl, eýsem, jaýlaryň howlusynda oňaýly şertleri döretmegiň däpleri hem göz öňünde tutulýar. Giň we döwrebap enjamlaşdyrylan kömekçi jaýlary bolan öýleri gurmak kada öwrüldi. Aşhanasy, naharhanasy, giň girelgesi bolan öýler ýokary amatlylygy bilen tapawutlanýar. 

 Ýaşaýyş jaý toplumyny 2024-nji ýylda doly taýýar edip, ulanmaga bermek bellenildi. 

Mälim bolşy ýaly, döwlet Baştutanymyz jaý toýuny toýlaýanlaryň şatlygyny paýlaşyp, ýaşaýyş jaý toplumlarynyň açylyşyna, şonuň ýaly-da, täze toplumlaryň düýbüniň tutulyş dabaralaryna gatnaşýar, binagärlik-gurluşyk taslamalary bilen tanşyp, olara ýaşaýjylar üçin amatly şertleri döretmek bilen bagly zerur bellikleri girizýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň paýtagtymyzyň Bagtyýarlyk etrabynyň Çoganly ýaşaýyş toplumyndaky Içeri işler ministrliginiň Mälikguly Berdimuhamedow adyndaky ýaşaýyş jaý toplumynyň nobatdaky tapgyrynyň açylmagy mynasybetli dabaralara gatnaşmagy-da muny aýdyň görkezýär. Bu bolsa ýurdumyzda halkyň abadan durmuşy baradaky alada uly üns berilýändiginiň nyşanydyr. Ol döwlet Baştutanymyzyň durmuşa geçirýän syýasatynyň ileri tutulýan ugrudyr. 

...Ir bilen täze gurluşygyň başlanýan ýerinde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi. Estrada aýdymçylary, bagşylar, folklor toparlary şu günki dabara mynasybetli taýýarlanan konsert bilen çykyş etdiler. 

Dabara ulag-kommunikasiýa toplumynyň pudaklaýyn düzümleriniň, welaýat hem-de şäher häkimlikleriniň ýolbaşçylary, hormatly ýaşulular, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri we ýaşaýjylar gatnaşdylar. 

Çykyş edenler şu gün gurluşygyna badalga berilýän ýaşaýyş jaýlarynyň ýurdumyzyň ähli sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmäge, ilatyň durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen giň möçberli özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň ýene-de bir aýdyň subutnamasy bolandygyny aýratyn bellediler. Nygtalyşy ýaly, şäherleriň hem-de obalaryň keşbiniň özgermegi, täze ýaşaýyş toplumlarynyň gurluşygynyň giň gerimde ýaýbaňlandyrylmagy “Döwlet adam üçindir!” ýörelgesine esaslanýan durmuş ugurly syýasatyň dabaralanýandygynyň ýene-de bir güwäsidir. 

Bu ýere ýygnananlar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa halkymyzyň rowaçlygy baradaky aladasy üçin hoşallyk bildirip, döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden berk jan saglyk, uzak ömür, eziz Diýarymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegine gönükdirilen işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdiler. 

Ýurdumyzyň ähli künjeklerinde ýaýbaňlandyrylan gurluşyklaryň ägirt uly gerimi, bina edilen köp sanly zawod-fabrikler, lukmançylyk, medeni hem-de sport merkezleri, orta we ýokary okuw mekdepleriniň täze binalary soňky ýyllarda ösüşiň täze belentliklerine tarap batly depginler bilen öňe barýan ata Watanymyzyň barha artýan ykdysady kuwwatynyň özboluşly beýanydyr.

Türkmenistanyň maýa goýum syýasaty milli ykdysadyýetiň diňe bir döwlete degişli pudaklarynda däl, eýsem, hususy böleginde-de daşary ýurtly maýadarlar üçin aňrybaş amatlyklary döretmek zerurlygyndan ugur alýar. Ýurdumyzyň ykdysady hem syýasy taýdan durnuklylygy, maýa goýumlar babatynda döredilýän kepillikler hem-de döwlet goldawy ýerli we daşary ýurt maýa goýujylaryň gyzyklanmalarynyň artmagyna ýardam edýär. 

Kämil maýa goýum syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň netijesinde milli ykdysadyýetimizi düýpli diwersifikasiýalaşdyrmakda guwandyryjy netijeler gazanylýar. Täze önümçilikleriň — azot we kaliý dökünlerini öndürýän, metallurgiýa, sement, dokma we şuňa meňzeş senagat kärhanalarynyň sany barha artýar.  

Häzirki wagtda Türkmenistanda önümçiligiň dürli ugurlarynda, şeýle-de medeni-durmuş maksatly ugurlarda iri maýa goýumlary özleşdirmek işleri ýokary depginde alnyp barylýar. Şu maksat bilen, milli kanunçylyk ulgamyny yzygiderli kämilleşdirmek boýunça zerur çäreler görülýär. Bu ugurda kabul edilen möhüm resminamalaryň hatarynda «Maýa goýum işi hakynda», «Daşary ýurt maýa goýumlary hakynda», «Telekeçilik işi hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryny we beýleki kadalaşdyryjy-hukuk namalary görkezmek bolar. 

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda milli ykdysadyýetimiziň ähli ugurlarynda, şol sanda maýa goýum syýasatynda düýpli ösüş-özgerişler gazanylýar. Bu bolsa eziz Watanymyzyň dünýäniň ykdysady taýdan ösen döwletleriniň hatarynda orun almagyny şertlendirýär. 

Annagül GOÇYÝEWA,

Türkmenistanyň Merkezi bankynyň A.Nyýazow adyndaky Ýöriteleşdirilen bank mekdebiniň mugallymy.

Taryhyň jümmüşinden gözbaş alyp gaýdýan halkymyz häzirki döwürde bahasyna ýetip bolmajak medeni mirasy, milli gymmatlyklary bilen şöhratlanýar. Gahryman Arkadagymyzyň gurup beren eşretli zamanasynda halkymyz tarapyndan dünýä medeniýetiniň genji-hazynasyna goşulan milli gymmatlyklaryň biri-de –  behişdi bedewlerimizdir. 

Gahryman Arkadagymyzyň jöwher paýhasyndan dörän “Ahalteke bedewi – biziň buýsanjymyz we şöhratymyz” atly kitabynda türkmeniň bedew atyna söýgüsi içgin açylyp görkezilýär. Bu kitapda ahalteke bedewleriniň 132-si barada gürrüň berilýär. Hormatly Prezidentimiziň Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýaşadýan döwletimizde Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalary netijesinde  atçylyk ulgamyna, halyçylyk sungatyna döwlet tarapyndan uly üns berilýär. Gahryman  Arkadagymyz bu barada şeýle belleýär: “Türkmen halysy, türkmen bedewi – bular diňe bir halkymyzyň gadymylygynyň we zehinliliginiň, biziň şu günki garaşsyzlygymyzyň simwoly bolman, eýsem bu biziň topragymyzyň beýik syrydyr”.

Häzir ýurdumyzda diňe arassa tohum aty ýetişdirilmän, eýsem, onuň ýyndam sport aty bolmagy barada hem uly aladalaryň edilýändigini aýratyn bellemek bolar. Köpetdagyň etegindäki ajaýyp giňişlikde ýerleşýän Halkara atçylyk-sport toplumynda bedewleriň päsgelçiliklerden bökmek boýunça atçylyk-sport ýaryşy, şeýle hem uzak aralyga uly ýöriş, däp bolan at çapyşyklary we beýleki sport ýaryşlary yzygiderli geçirilýär. Ýurdumyzyň çar künjeginde döwrebap atçylyk toplumlary gurlup ulanylmaga berilýär. Ahalteke bedewleriniň gözellik we çapuw bäsleşikleriniň yzygiderli geçirilmegi bolsa däbe öwrüldi. 

“Akhan” atly ahalteke atynyň hem-de paýtagtymyz Aşgabat şäherindäki Olimpiýa stadionyndaky bedewiň çeper keşbiniň Ginnesiň rekordlar kitabyna girizilmegi, şeýle hem behişdi bedewimiziň waspy ýetirilýän “Görogly” şadessanynyň ÝUNESKO-nyň umumadamzat gymmatlyklarynyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna goşulmagy türkmen bedewleriniň şan-şöhratyny has hem arşa göterdi. Gahryman Arkadagymyzyň teklibi boýunça 2017-nji ýylda ýurdumyzda geçirilen “Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň” maksatnamasyna sportuň konkur görnüşiniň girizilmegi bolsa türkmen bedewleriniň sport äleminde tanalmagynda möhüm taryhy waka boldy. Türkmenleriň çydamly, ýyndam atlary ýow gününde hem, parahatçylykly ýaşaýyşda hem olaryň iň ýakyn hemdemidir. Türkmen ýigidi öz atyna dostuna-doganyna etmeýän hormatyny edýär. Çünki Göroglynyň aýdyşy ýaly, bedew ýigidiň “başdaşy, syrdaşy, ýowuz günde ýoldaşy”. Aslynda, “Görogly” eposyna, bellibir derejede, bedew baradaky eser hem diýip bolar. Sebäbi Gyraty Göroglysyz, Göroglyny bolsa Gyratsyz göz öňüne getirmek asla mümkin däl.

Taryha ajaýyp kamaty, ýyndamlygy, çydamlylygy, syzgyrlygy, wepalylygy kimin buýsançly häsiýetleri bilen giren türkmen bedewleri biziň milli guwanjymyzdyr. Ata-babalarymyz öz wepaly syrdaşlaryny gözüniň göreji deý gorapdyrlar. Olary gymmatbaha şaý-sepler bilen bezäpdirler.

Bedewler diňe bir şaý-sepler bilen bezelmän, eýsem olar üçin haly önümleriniň hem öndürilendigini bellemelidiris. Halyçylyk sungatynyň bir görnüşi bolan keçe önümlerini hem ir wagtlardan bäri at esbaby hökmünde ulanylypdyr. Dal bedewleriň we olara dakylýan esbaplaryň waspy türkmen edebiýatynda aýratyn orny eýeleýär. 

Bedewlerimizi serkerde şahyr Seýitnazar Seýdi şeýle wasp edýär:

Münende şaý bolsa, tükel esbaby,

Tagty-Süleýmandyr üsti bedewiň.

Jul eýleseň, atlas bilen zerbaby,

Şonda biarmandyr üsti bedewiň.

Berkarar döwletimiziň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe deňi-taýy bolmadyk bedewlerimiziň sarpasy belent tutulýar. Türkmen bedewiniň baýramynyň her ýyl döwlet derejesinde bellenilmegi olar baradaky uly aladadan nyşandyr. Atçylygy ösdürmegiň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugruna öwrülmegi bolsa ahalteke bedewleriniň şöhratyny has-da beýgeldýär. 

12-nji aprelde paýtagtymyzdaky Söwda-senagat edarasynda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň döredilmeginiň 14 ýyllygyna bagyşlanan sergi öz işine başlady we ol aýyň 18-ine çenli dowam eder. Serginiň ikinji gününde hormatly Prezidentimiziň sergä gatnaşmagy hem-de telekeçilerimiziň öndüren önümleri bilen tanyşmagy örän ähmiýetli boldy. Sergä ýurdumyzyň hususyýetçileriniň 200-den gowragy öz diwarlyklary we öndüren önümleri bilen gatnaşdy. Sergi Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurduň altyn gaznasyna öwrülen hususy pudagyň bedew batly ösüşlere beslenýändigini, türkmen telekeçileriniň milli ykdysadyýetde tutýan ornunyň barha ýokarlanýandygyny aýdyň görkezdi. «Nesil» gazetiniň döredijilik topary sergä gatnaşyp, işi rowaç telekeçiler bilen söhbetdeş boldy.

 «NUSGA» — NUSGALYK ÝAZUWYŇ KEPILI 

Başarnygam zerur welin, owadan ýazuw üçin syýadyr galamyň hem täsiri gaty uly. Ýurdumyzda öndürilýän «Nusga» haryt nyşanly syýa galamlar owadan ýazgy ýazmak mümkinçiligini hödürleýär. Haryt nyşanynyň adyna tüýs mynasyp syýa galamlar 5 görnüşde satuwa çykarylýar: üçburçluk, togalak, altyburçluk, spiral, ýylmanak göwdeli. 3 dürli ysy bar: ýertudana, bägül, jasmin. 4 hili reňkde: gök, ýaşyl, gara, gyzyl. Syýa galamyň uzynlygy 14,5 mm, galyňlygy 7,3 mm, ýazuw ujunyň diametri 0,7 mm. Diýmek, bu önüm ýokary hilli ýazuwy kepillendirýär. 

«Nusga» haryt nyşanly önümi öndürýän «Gündogar şöhlesi» hojalyk jemgyýetiniň direktory Kakaly Geldiýew bilen serginiň dowamynda söhbetdeş bolanymyzda ol: 

— Önümçilik kärhanamyz Ak bugdaý etrabynda ýerleşýär. Önümlerimiziň esasy bölegi içerki bazarlara ugradylýar. Ýakynda bolsa türkmen syýa galamlaryny Russiýa Federasiýasyna eksport etdik. Mundan başga-da, onlaýn söwdany ýola goýmak, önümçiligi we eksporty ýene-de giňeltmek başlangyçlarymyz bar — diýdi. 

Maglumat berlişi ýaly, syýa galamyň metal uçjagazy we syýasy daşary ýurtdan getirilýär. Daşlygy we içki syýa gaby polipropilenden ýasalýar. Önümçilik kuwwaty ýylda 45 million syýa galama deňdir. Her syýa galama 3000 metr ýazuw kepilligi berilýär. 

 EKOLOGIÝAMYZ «ÝEDIDOGAN» BILEN HAS ARASSA 

 Bu at köpimize tanyş bolsa gerek. 2017-nji ýylda esaslandyrylan bu önümçiligiň baş maksady — ekologiýamyzy goramak. 

 Ak bugdaý etrabynyň senagat zolagynda ýerleşýän, telekeçi Döwran Abdyrasulowyň ýolbaşçylygyndaky «Ýedidogan» haryt nyşanly kraft kagyz gaplama önümçiliginde daşky gurşawymyza we saglygymyza zyýansyz döwrebap kraft haltalar, dürli görnüşli we ölçegli kraft torbalar, 7 görnüşli iýmit önümlerini we dürli sowgatlyklary gaplamak üçin islege görä kesilip berilýän kagyzlar öndürilýär. Olar berkligi, çyglylyga çydamlylygy, ýarym süýnüjiligi bilen aýratyn tapawutlanýar.  

Kraft — güýçlendirilen, ýokary hilli kagyz önümçilikde çig mal hökmünde hyzmat edýär. Ýelim ýeralmanyň krahmalyndan ýasalýar. Ählitaraplaýyn amatly bolan çig maldan işlenýän önümleriň adam saglygyna zyýansyzdygy barada kärhana halkara ISO güwänamasynyň hem gowşurylandygyny aýtmak gerek. 

Işi rowaç telekeçi Döwran Abdyrasulow «Altyn asyr» söwda merkezinde lomaý söwda nokadynyň bardygyny, önümçilikde ulanylýan awtomatik enjamlaryň Germaniýadan getirilendigini, olaryň sagatda 13 müň kagyz torba çykarmaga ukyplydygyny, 1 aýyň dowamynda 2 milliondan gowrak önüm öndürilýändigini buýsanç bilen gürrüň berdi. 

«Ýedidogan» haryt nyşanly kraft kagyzlaryny gaplaýan kärhana öz önümlerini daşary ýurtlara eksport etmegi meýilleşdirýär. Kärhananyň yedidogan.com internet saýty hem-de munuň üsti bilen onlaýn söwda hyzmaty hereket edýär. 

 BALDAN SÜÝJI, ŞEKERDEN DATLY 

«Balşekeriň» ady agzalsa, körpejelerimiz: «Äber-de, äber!» diýşip böküberýändirler. Hakykatdan-da, Aşgabat şäheriniň Büzmeýin etrabynda ýerleşýän, telekeçi Kakamyrat Baýjanowyň ýolbaşçylygyndaky «Tibet Türkmen» hojalyk jemgyýetiniň «Balşeker» haryt nyşanly konditer önümleri baldan-da datly. 

Ýurdumyzyň telekeçileriniň sergisinde bu kärhana täze we döwrebap önümleriniň birnäçe görnüşini hödürledi. Tekjelerdäki dürli görnüşli, süýji tagamly zefirler, marmeladlar, nogul süýjüleri, kiseller, kökeler, mekgejöwen taýajyklary, siroplar, çörek bölejikleri... deňinden hiç kimi biparh geçirmeýär. Bu önümler ençeme wagtdan bäri ak bazarlarymyzy bezäp gelýär.  

— 100-den gowrak görnüşli önümlerimiz bar. Müşderilerimiziň saglygyny göz öňünde tutup, önümçilikde tebigy önümlere has köp üns berýäris — diýip, kärhananyň menejeri Kakageldi Atabaýew aýtdy. 

Kärhananyň altynmarket.com internet saýtynyň hem-de «Altyn Market» mobil goşundysynyň hereket edýändigini, onlaýn söwdanyň hem ýola goýlandygyny aýratyn nygtamak gerek. Kärhananyň işgärleriniň aglabasy hem ýaşlardan ybarat. 

Könelerimiz tagamy has süýji zada «Bal ýaly süýji eken» ýa-da «Şekerdenem datly» diýipdirler. Diýmek, «Balşeker» — baldan süýji, şekerden datly. 

Atamyrat ÝAZWELIÝEW,

«Nesil».