Türk­me­nis­ta­nyň Se­na­gat we gur­lu­şyk önüm­çi­li­gi mi­nistr­li­gi­niň Da­şo­guz şä­he­rin­dä­ki «Po­li­mer önüm­le­ri» za­wo­dyn­da ýer­li gur­lu­şyk­da giň­den ula­nyl­ýan se­riş­de­le­riň, dür­li öl­çeg­dä­ki po­lip­ro­pi­len hem po­lie­ti­len tur­ba­la­ry­ň ön­dü­ri­li­şi­ni art­dyr­mak­da ýo­ka­ry ne­ti­je­ler ga­za­nyl­ýar.  

We­la­ýa­tyň iri se­na­gat dü­züm­le­ri­niň bi­ri bo­lan bu kär­ha­na döwrüň ösen ta­lap­la­ry­na la­ýyk düýp­li abat­la­ny­lyp, onuň önüm­çi­lik ul­gam­la­ry­na ýo­ka­ry ön­dü­ri­ji­lik­li in­no­wa­sion teh­no­lo­gi­ýa­lar or­naş­dy­ryl­dy. De­mir­ga­zyk se­bi­tiň çä­gin­de kyrk ýy­la go­laý wagt bä­ri he­re­ket ed­ýän za­wo­dyň iş­çi-hü­när­men­le­ri Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ho­ja­ly­gy ýö­ret­me­giň döwrebap usul­la­ryn­da iş­le­me­giň asyl­ly nus­ga­sy­ny gör­kez­ýär­ler. «Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­ly­nyň ba­şyn­dan bä­ri bu ýer­de 800 ton­na­dan gow­rak önüm ön­dü­ri­lip, ge­çen ýy­lyň de­giş­li döw­ri bi­len de­ňeş­di­ri­len­de,135 gö­te­ri­me go­laý ösüş ga­za­nyl­dy. Şu dö­wür­de za­wod bo­ýun­ça dür­li gör­nüş­li önüm­le­riň 19 mil­lion ma­nat­lyk­dan gow­ra­gy ön­dü­ril­di. Kär­ha­na­nyň önüm­çi­lik kuw­wat­ly­lygy­ny ýo­kar­lan­dyr­mak mak­sa­dy bi­len ho­ja­lyk-teh­no­lo­gik iş­le­ri­ň ge­çi­ril­me­gi, amat­ly zäh­met şert­le­ri­niň dö­re­dil­me­gi şeý­le üs­tün­lik­le­riň ga­za­nyl­ma­gy­na, gur­lu­şyk meý­dan­ça­la­ry­nyň ýo­ka­ry hil­li se­na­gat önüm­le­ri­niň ze­rur möç­be­ri bi­len üp­jün edil­me­gi­ne müm­kin­çi­lik ber­ýär. 

Za­wo­dyň dü­zü­mi önüm­çi­lik hem kö­mek­çi bö­lü­mler­den yba­rat bo­lup, ol şä­he­riň gün­ba­tar kün­je­gin­de ýer­leş­ýär. Kär­ha­na­nyň ýyl­lyk önüm­çi­lik kuw­wat­ly­ly­gy 920 ton­na ba­ra­bar­dyr. Önü­miň esa­sy bö­le­gi­ni, ýagny 900 ton­na­sy­ny plastik tur­ba­la­r düz­ýär. Bu ýer­de taý­ýar­la­nyl­ýan önüm­le­riň 20 ton­na­sy bol­sa gaý­ry önüm­ler­dir. Hä­zir­ki wagt­da za­wod­da kä­mil, öz iş­i­ne us­sat iş­çi-hü­när­men­le­riň 90-dan gow­ra­gy iş­le­ýär. Oňaý­ly zäh­met şert­le­ri­niň dö­re­dil­me­gi her bir iş­çi­niň öz iş or­nun­da ne­ti­je­li zäh­met çek­me­gi­ni üp­jün ed­ýär, kä­mil teh­no­lo­gi­ýa­lar­ hü­när­men­ler üçin döw­rü­mi­ze mah­sus tä­ze müm­kin­çi­lik­leri aç­ýar. Za­wod­da el zäh­me­ti­ni bar­ha azalt­mak ba­ba­tyn­da ze­rur çä­re­ler gö­rül­ýär. Önüm­çi­lik ul­gam­la­ryn­da­ky en­jam­lar, se­na­ga­ty san­ly ul­ga­ma ge­çir­mek mak­sa­dyn­da or­naş­dy­ry­lan in­no­wa­sion teh­no­lo­gi­ýa­lar iş­çi zäh­me­ti­ni ýe­ňil­leş­dir­ýär. Kär­ha­na­da bar bo­lan önüm­çi­lik, to­kar­lyk, komp­res­sor bö­lüm­le­rin­de äh­li iş­ler komp­ýu­ter­ler ar­ka­ly do­lan­dy­ryl­ýar. Za­wod bo­ýun­ça hä­zir 16 mil­li­metr­den baş­lap, 315 mil­li­met­re çen­li öl­çegdäki tur­ba­la­ryň je­mi 23 gör­nü­şi ön­dü­ril­ýär. Ýer­li gur­lu­şyk­lar üçin wa­jyp bo­lan po­lip­ro­pi­len we po­lie­ti­len tur­ba­la­ry­ň aý­ra­tyn­lyk­la­ry bar. Po­lip­ro­pi­len tur­ba­lar bir­ne­me ga­ty­rak bol­ýar. Po­lie­ti­len tur­ba­lar bol­sa has ma­ýyş­gak, ge­çi­ri­ji­ler gur­lan­da dür­li ýag­daý­da ulan­mak müm­kin­çi­li­gi ýo­ka­ry ha­sap­lanyl­ýar. Hä­zir­ki wagt­da öý ho­ja­ly­gyn­da giň­den ula­nyl­ýan po­li­mer önüm­le­ri­niň möç­be­ri hem ep-es­li ýo­kar­lan­dy. Za­wod­da önüm­le­riň hil de­re­je­si he­mi­şe­ gö­zeg­çi­lik­de sak­la­nyl­ýar. Ýy­lyň-ýy­ly­na is­leg­le­riň art­ýan­dy­gy­na gö­rä, halk ho­ja­ly­gyn­da ula­nyl­ýan ma­ýyş­gak gur­şaw­la­ryň, şeý­le-de azyk önüm­le­ri­ni sal­ma­ga ni­ýet­le­nen, bir ge­zek ula­nyl­ýan gap­ja­gaz­la­ryň ön­dü­ri­li­şi ep-es­li art­dy. Kär­ha­na­da eko­lo­gi­k taý­dan aras­sa önüm­çi­li­giň möç­be­ri­ni art­dyr­mak mak­sa­dy bi­len, işe gi­ri­zi­len teh­no­lo­gik bö­lüm­çe­ler­de ön­dü­ri­len önüm­ler dur­muş mak­sat­ly des­ga­la­ryň, tä­ze ýa­şa­ýyş jaý­la­ry­nyň gur­lu­şyk­la­ry­nyň al­nyp ba­ryl­ýan ýer­le­ri­ne öz wagtynda, dowamly ug­ra­dyl­ýar. 

Mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri­ne öw­rü­len se­na­gat pu­da­gy­nyň kuw­wat­ly ös­ýän döwründe uly is­leg­den peý­da­lan­ýan gur­lu­şyk se­riş­de­le­ri­niň dür­li gör­nüş­le­ri­niň ön­dü­ri­li­şi ýo­kar­lan­ýar, çy­ka­ryl­ýan önüm­le­riň gör­nüş­le­ri gi­ňel­dil­ýär. Ýur­du­my­zyň Se­na­gat we gur­lu­şyk önüm­çi­li­gi mi­nistr­li­gi da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan önüm­le­riň ön­dü­ri­li­şi­ni art­dyr­mak bo­ýun­ça ne­ti­je­li iş­le­ri alyp bar­ýar. Iş­le­ri düýp­li tä­ze­den gu­ra­ýan bu mi­nistr­li­giň ýer­ler­dä­ki kär­ha­na­la­ryn­da ýer­li gur­lu­şyk ba­za­ry­ny ýo­ka­ry hil­li se­na­gat ha­ryt­la­ry bi­len üp­jün et­mek ba­ra­da äh­li çä­re­ler gö­rül­ýär. Mu­nuň üçin ýer­ler­de äh­li amat­ly şert­ler, giň müm­kin­çi­lik­ler dö­re­dil­di. Da­şo­guz we­la­ýa­ty hem ýer­li mi­ne­ral-çig mal se­riş­de­le­ri­niň dür­li gör­nüş­le­ri­niň uly gor­la­ry­na eýe­dir. «Po­li­mer önüm­le­ri» za­wo­dy hem öz önüm­çi­li­gin­de ýer­li se­riş­de­le­ri giň­den ulan­ýar. 

Kär­ha­na­nyň önüm­çi­lik ul­ga­my üz­nük­siz hal­ka­ny ýa­da sal­ýar: kä­mil teh­no­lo­gi­ýa or­naş­dy­ry­lan ul­ga­myň baş­lan­ýan ýe­rin­den gön­de­ril­ýän çig mal ahyr­ky tap­gyr­da taý­ýar önüm gör­nü­şi­ne gel­ýän­çä kän wagt geç­me­ýär. Bu ýer­de ön­dü­ril­ýän dür­li öl­çeg­li tur­ba­lar hä­zir­ki za­ma­nyň ösen ta­lap­la­ry­na la­ýyk gel­ýän­di­gi, uzak möh­le­te ulan­mak müm­kin­çi­li­gi­niň bar­dy­gy taý­dan gur­lu­şyk­çy­la­ryň ara­syn­da uly meş­hur­ly­ga eýe bol­dy. Za­wo­dyň hile gö­zeg­çi­lik bö­lü­mi­niň hem mer­ke­zi bar­lag­ha­na­nyň bar­lag­çy­sy Ke­ra­mat Ba­ba­ja­no­wa, gu­ýu­jy iş­çi­ler Ulug Bal­ta­ýew, Ba­tyr Se­ýi­dow, abat­laý­jy Şa­na­zar Ata­ja­now öz iş orun­la­ryn­da ne­ti­je­li zäh­met çek­ýär­ler.  

Aman­my­rat SA­PA­ROW.

«Türk­me­nis­tan».

Aş­ga­bat, 20-nji iýun (TDH). Şu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň pre­zi­den­ti, do­lan­dy­ry­jy­lar ge­ňe­şi­niň ag­za­sy Hou Sisz­ýu­ny ka­bul et­di.

 “CNPC-niň” ýol­baş­çy­sy döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za wagt ta­pyp ka­bul eden­di­gi üçin tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­di­rip, hy­taý­ly hyz­mat­daş­la­ryň Türk­me­nis­tan bi­len uzak möh­let­le­ýin öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­ma­ga gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän­dik­le­ri­ni tas­syk­la­dy. HHR-iň işe­wür to­par­la­ry gel­je­gi uly türk­men ba­za­ryn­da orun­la­ry­ny ber­kit­mä­ge ça­lyş­ýar­lar hem-de ýur­du­myz­da ama­la aşy­ryl­ýan giň ge­rim­li öz­gert­me­ler mak­sat­na­ma­la­ry­na, iri dü­züm­le­ýin tas­la­ma­la­ra iş­jeň gat­naş­ma­ga taý­ýar­dyk­la­ry­ny be­ýan ed­ýär­ler. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow “Açyk ga­py­lar” sy­ýa­sa­ty­ny yzy­gi­der­li dur­mu­şa ge­çir­ýän Bi­ta­rap Türk­me­nis­ta­nyň Hy­taý bi­len stra­te­gik hä­si­ýe­te eýe bo­lan dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne uly äh­mi­ýet ber­ýän­di­gi­ni nyg­tap, deň­hu­kuk­ly­lyk, öza­ra dü­şü­niş­mek hem-de yna­nyş­mak ýö­rel­ge­le­ri­ne we ta­rap­la­ryň hoş­me­ýil­li er­ki­ne esas­lan­ýan ne­ti­je­li döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň hä­zir­ki dö­wür­de tä­ze ma­ny-maz­mun bi­len üs­tü­niň ýe­ti­ri­len­di­gi­ni bel­le­di. Türk­men-hy­taý hyz­mat­daş­ly­gy ugur­la­ryň giň ge­ri­mi­ni, şol san­da sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik, söw­da-yk­dy­sa­dy, ýan­gyç-ener­ge­ti­ka, ulag-ara­gat­na­şyk, lo­gis­ti­ka, se­na­gat, teh­no­lo­gi­ýa­lar, me­de­ni-yn­san­per­wer ul­gam­la­ry öz içi­ne al­ýar. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz şu­lar ba­ra­da aýt­mak bi­len, ýan­gyç-ener­ge­ti­ka ul­ga­myn­da özü­ni ýur­du­my­zyň yg­ty­bar­ly hyz­mat­da­şy hök­mün­de gör­ke­zen “CNPC-niň” köp­ýyl­lyk gat­na­şyk­lar­da­ky oňyn or­nu­ny ka­na­gat­lan­ma bi­len bel­le­di. 

Du­şu­şy­gyň do­wa­myn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz hem-de HHR-iň iri kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň ýol­baş­çy­sy bar bo­lan uly müm­kin­çi­lik­le­ri na­za­ra al­mak bi­len, iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň gel­je­gi ba­ra­da pi­kir alyş­dy­lar. Şun­da ne­bit­gaz ul­ga­myn­da­ky türk­men-hy­taý hyz­mat­daş­ly­gy­nyň ne­ti­je­li döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň aja­ýyp nus­ga­sy­dy­gy nyg­tal­dy. Hä­zir­ki wagt­da türk­men “ma­wy ýan­gy­jy­nyň” Hy­ta­ýa ibe­ril­me­gi­ni üp­jün ed­ýän gaz ge­çi­ri­ji­si­ni gur­mak bo­ýun­ça ama­la aşy­ry­lan bi­le­lik­dä­ki tas­la­ma bu hyz­mat­daş­ly­gyň mi­we­si­dir. 

Tas­la­ma äh­li gat­na­şy­jy­la­ryň — önüm ön­dü­ri­ji­le­riň, üs­ta­şyr ge­çi­ri­ji­le­riň hem-de sarp edi­ji­le­riň bäh­bit­le­ri­ni göz öňün­de tut­ýan XXI asy­ryň bu ägirt uly tas­la­ma­sy äh­lu­mu­my dur­nuk­ly ösü­şiň mö­hüm şer­ti bo­lan se­bit we dün­ýä ener­ge­ti­ka howp­suz­ly­gy­nyň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na sal­dam­ly go­şant goş­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ener­gi­ýa se­riş­de­le­ri­niň ägirt uly gor­la­ry­na eýe bo­lan Türk­me­nis­ta­nyň pu­da­ga iň go­wy dün­ýä tej­ri­be­si­ni hem-de öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry çek­mek ar­ka­ly mil­li ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­ny döw­re­bap­laş­dyr­mak stra­te­gi­ýa­sy­ny yzy­gi­der­li dur­mu­şa ge­çir­ýän­di­gi­ni bel­le­di. Şun­da ga­zyp al­ýan hem-de gaý­ta­dan iş­le­ýän pu­dak­la­ryň kuw­wat­lyk­la­ry­ny art­dyr­mak, di­wer­si­fi­ka­si­ýa­laş­dy­ry­lan tur­ba ge­çi­ri­ji dü­züm­le­ri ke­ma­la ge­tir­mek, içer­ki we da­şar­ky ba­zar­lar­da uly is­leg bil­di­ril­ýän ýo­ka­ry hil­li, bäs­deş­li­ge ukyp­ly önüm­le­ri ön­dür­ýän in­no­wa­sion önüm­çi­lik­le­ri dö­ret­mek esa­sy we­zi­pe­ler bo­lup dur­ýar. Bu­la­ryň äh­li­si da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len ne­ti­je­li gat­na­şyk­lar üçin giň müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar. 

Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň ýol­baş­çy­sy döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za “CNPC-niň” ýur­du­myz­da alyp bar­ýan iş­le­ri ba­ra­da ha­bar ber­di. “CNPC-niň” “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çä­gin­de ug­le­wo­do­rod ýa­tak­la­ry­ny se­na­gat taý­dan öz­leş­dir­mä­ge hem-de dün­ýä­niň iň iri gaz ýa­tak­la­ry­nyň bi­ri bo­lan “Gal­ky­nyş” gaz kä­ni­ni en­jam­laş­dyr­ma­ga iş­jeň gat­naş­ma­gy ne­ti­je­li iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň anyk my­sa­ly­dyr. Şeý­le hyz­mat­daş­ly­gyň esa­syn­da türk­men te­bi­gy ga­zy Türk­me­nis­tan — Öz­be­gis­tan — Ga­za­gys­tan — Hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si bo­ýun­ça Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­na ibe­ril­ýär. Şun­da “Gal­ky­nyş” gaz kä­ni­ni öz­leş­dir­me­giň ikin­ji tap­gy­ry hem-de Türk­me­nis­tan — Hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si­niň dör­dün­ji şa­ha­sy­ny gur­mak ba­bat­da ýo­ka­ry de­re­je­de ga­za­ny­lan yla­la­şyk­la­ryň mö­hüm­di­gi bel­le­nil­di. 

“CNPC-niň” ýol­baş­çy­sy hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze Le­bap we­la­ýa­tyn­da “Ga­dyn” gaz ýyg­naý­jy be­ke­di­niň 18-nji iýun­da ge­çi­ri­len açy­lyş da­ba­ra­sy­na gat­na­şan­dy­gy üçin hem-de ener­ge­ti­ka ul­ga­myn­da döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne uly üns ber­ýän­di­gi üçin tüýs ýü­rek­den ho­şal­ly­gy­ny be­ýan et­di. Bu ile­ri tu­tul­ýan ugur­da­ky hyz­mat­daş­ly­gyň iki ýur­duň baş­lan­gyç­la­ry — Hy­ta­ýyň öňe sür­ýän “Bir gu­şak — bir ýol” kon­sep­si­ýa­sy hem-de Türk­me­nis­ta­nyň Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­ny di­kelt­mek bo­ýun­ça ama­la aşyr­ýan stra­te­gi­ýa­sy bi­len bag­ly­lyk­da uly gel­je­gi­niň bar­dy­gy bel­le­nil­di. Işe­wür hy­taý­ly hyz­mat­daş­la­ryň öz üs­tü­ne alan borç­na­ma­la­ry­ny ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge örän çyn­la­kaý hem-de jo­gap­kär­li çe­me­leş­jek­dik­le­ri­ne ynan­dyr­dy hem-de müm­kin­çi­lik­den peý­da­la­nyp, döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za, şeý­le-de Mil­li Ge­ňe­şiň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ady­na iň go­wy ar­zuw­la­ry­ny be­ýan et­di. 

Du­şu­şy­gyň ahy­ryn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz hem-de “CNPC-niň” ýol­baş­çy­sy umu­my aba­dan­çy­ly­gyň mak­sat­la­ry­na ky­bap gel­ýän köp­ýyl­lyk, iki­ta­rap­la­ýyn öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gyň mun­dan beý­läk-de üs­tün­lik­li do­wam et­di­ril­jek­di­gi­ne ynam bil­dir­di­ler. 

Du­şu­şy­ga Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň Türk­me­nis­tan­da­ky Adat­dan da­şa­ry we Do­ly yg­ty­ýar­ly il­çi­si Sýan Naý­çen hem gat­naş­dy.

Her bir döw­let ila­ty­ny azyk önüm­le­ri bi­len üp­jün et­me­giň ýo­lu­ny, usul­la­ry­ny, döw­let gol­da­wy­nyň gör­nüş­le­ri­ni di­ňe bir ýurt­da ýa-da se­bit­de däl, eý­sem, dün­ýä­de ke­ma­la ge­len ýag­daý­la­ry na­za­ra alyp, özi kes­git­le­ýär. Go­laý­da şu ýy­lyň bäş aýyn­da ýur­du­my­zyň dur­muş-yk­dy­sa­dy ösü­şin­de ga­za­ny­lan ne­ti­je­le­re, mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň mun­dan beý­läk­ki dur­nuk­ly ösü­şi­ne ýar­dam ber­jek ugur­la­ra ba­gyş­la­nyp ge­çi­ri­len Türk­me­nis­ta­nyň Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň we Döw­let howp­suz­lyk ge­ňe­şi­niň bi­le­lik­dä­ki mej­li­sin­de ila­tyň azyk önüm­le­ri bi­len üp­jün­çi­li­gi­ni has-da go­wu­lan­dyr­mak, azyk ha­ryt­la­ry­nyň ýe­ter­lik möç­ber­dä­ki gor­la­ry­ny dö­ret­mek, içer­ki ba­zar­lar­da azyk ha­ryt­la­ry­nyň bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­mek ba­ba­tyn­da ga­ra­lan me­se­le­ler mu­nuň şeý­le­di­gi­ni tas­syk­la­ýar. «Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­ly­nyň ýan­war — maý aý­la­ryn­da, ge­çen ýy­lyň de­giş­li döw­ri bi­len de­ňeş­di­ri­len­de, je­mi ön­dü­ri­len önü­miň ösüş dep­gi­ni­niň 11,5 gö­te­ri­me deň bol­ma­gy ýur­du­myz­da äh­li jä­het­den, hu­su­san-da, azyk howp­suz­ly­gy­ny pug­ta­lan­dyr­mak üçin berk yk­dy­sa­dy bin­ýa­dyň bar­dy­gy­nyň ýe­ne-de bir su­but­na­ma­sy­dyr. 

Mil­li azyk howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek me­se­le­le­ri­ne ýurt­la­ryň üns­le­ri­niň güýç­len­me­gi di­ňe bir adam­la­ryň iý­mit önüm­le­ri­ne bar­ha art­ýan is­leg­le­ri bi­len bag­la­ny­şyk­ly bol­man, eý­sem, glo­bal de­re­je­de ýü­ze çyk­ýan bir­nä­çe se­bäp­le­riň tä­si­ri­niň gör­ne­tin art­ma­gy bi­len hem dü­şün­di­ril­ýär. Dün­ýä­de ma­li­ýe-yk­dy­sa­dy çök­gün­li­giň do­wam et­me­gi, şeý­le-de äh­lu­mu­my pan­de­mi­ýa ýurt­la­ryň ara­syn­da söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ryň bel­li bir de­re­je­de çäk­len­di­ril­me­gi­ne ge­tir­di. Dün­ýä­de ýü­ze çy­kan şeý­le çyl­şy­rym­ly şert­ler ýur­duň yk­dy­sa­dy, şol san­da azyk ga­raş­syz­ly­gy­ny üp­jün et­mek me­se­le­si­niň äh­mi­ýe­ti­ni art­dyr­ýar. 

Türk­me­nis­tan üçin azyk howp­suz­ly­gy döw­le­tiň di­ňe bir özyg­ty­ýar­ly­ly­gy­ny we ga­raş­syz­ly­gy­ny go­rap sak­la­ma­gyň şer­ti bol­man, eý­sem, ila­tyň de­ňag­ram­ly iý­mit­len­me­gi­niň ýe­ter­lik de­re­je­si­ni üp­jün ed­ýän, azyk, çig mal ba­ba­tyn­da da­şa­ry söw­da gat­na­şyk­la­ry­nyň ne­ti­je­li ös­me­gi­ne, ag­ro­se­na­gat top­lu­my­nyň eks­por­ta gö­nük­di­ril­me­gi­ni güýç­len­dir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýän mil­li, se­bit­le­ýin azyk ba­zar­la­ry­nyň yk­dy­sa­dy bag­la­ny­şy­gy­na gol­daw ber­me­giň hem mö­hüm esas­la­ry­ny eme­le ge­tir­ýär. 

Hä­zir­ki dö­wür­de ýur­du­myz­da azyk howp­suz­ly­gy­ny ga­zan­mak bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­riň çöz­gü­di, bi­rin­ji­den, sag­dyn iý­mit­len­mek üçin ýe­ter­lik de­re­je­de önüm­ler bi­len üp­jün et­me­gi gol­da­mak­dan, ikin­ji­den, im­por­ta bo­lan ga­raş­ly­ly­gy azalt­mak­dan, şeý­le-de azyk önüm­le­ri­ni ön­dü­ri­ji­le­riň bäh­bit­le­ri­ni go­ra­mak­dan yba­rat­dyr. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, iý­mit önüm­le­ri­niň ilat üçin el­ýe­ter­li­li­gi­ni, ola­ry sa­tyn al­mak müm­kin­çi­lik­le­ri­ni azyk howp­suz­ly­gy­ny ga­zan­ma­gyň mö­hüm we­zi­pe­le­ri­niň ha­ta­ryn­da gör­kez­mek bo­lar. 

Köp ýurt­lar­da bol­şy ýa­ly, bi­ziň ýur­du­myz­da hem azyk howp­suz­ly­gy­ny ga­zan­mak­da ile­ri tu­tul­ýan ugur­lar, esa­san, oba ho­ja­lyk pu­da­gy­ny ös­dür­mek­den, mu­nuň üçin ony gol­da­ma­gyň de­giş­li çä­re­le­ri­ni ka­bul et­mek­den, içer­ki we da­şar­ky ba­zar­lar­da bäs­deş­li­ge ukyp­ly­ly­gy ýo­kar­lan­dyr­mak­dan, eks­por­ty hö­wes­len­dir­mek­den yba­rat­dyr. Oba ho­ja­lyk önüm­çi­li­gi he­mi­şe he­re­ket ed­ýän döw­let ka­da­laş­dy­ry­ly­şy, şeý­le-de mil­li azyk ba­zar­la­ry­nyň go­rag­ly­ly­gy­nyň ýo­ka­ry de­re­je­si bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. 

Ýer­li önüm­çi­li­giň ha­sa­by­na, şeý­le-de oba ila­ty­nyň ýa­şaý­şy we ho­ja­lyk işi üçin amat­ly şert­le­ri dö­ret­mek ar­ka­ly azyk howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek ug­run­da ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de uly iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. 

Gel­jek­de oba ho­ja­lyk ul­ga­mynyň, di­ňe bir dur­mu­şa gö­nük­di­ri­len, döw­le­tiň azyk howp­suz­ly­gy­ny üp­jün ed­ýän we sarp ediş is­leg­le­ri­ni ka­na­gat­lan­dyr­ýan pu­dak bol­man, hal­ka­ra zäh­met bö­lü­ni­şi­gi­ne go­şu­lyş­ma­ga, önüm­çi­lik kuw­wa­ty­nyň mun­dan beý­läk-de art­dy­ryl­ma­gy üçin ze­rur pul se­riş­de­le­ri­ni­dir ma­ýa go­ýum­la­ry çek­mä­ge ukyp­ly dü­züm bol­ma­gy ug­run­da ama­la aşy­ryl­ýan iş­le­riň oý­la­ny­şyk­ly al­nyp ba­ryl­ma­gy mö­hüm ha­sap­lan­ýar. Şun­da azyk howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek­de ýur­du­my­zyň döw­le­te da­hyl­ly däl bö­le­gi­ne mö­hüm or­nuň de­giş­li­di­gi aý­ra­tyn nyg­tal­ma­ga my­na­syp­dyr. Hä­zir­ki dö­wür­de ýur­du­myz­da oba ho­ja­lyk azyk önüm­le­ri­niň ep-es­li bö­le­gi­niň hu­su­sy­ýet­çi­ler ta­ra­pyn­dan ön­dü­ril­ýän­di­gi gu­wan­dy­ry­jy ýag­daý­dyr. 

Hö­kü­met mej­li­sin­de, ýur­du­my­zyň azyk howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek mak­sa­dy bi­len, te­le­ke­çi­le­re gol­daw hök­mün­de 150 mil­lion ame­ri­kan dol­la­ry­ny bö­lüp ber­mek, ze­rur azyk ha­ryt­la­ry­ny sa­tyn al­mak üçin, Türk­me­nis­ta­nyň Söw­da we da­şa­ry yk­dy­sa­dy ara­gat­na­şyk­lar mi­nistr­li­gi­ne hem şon­ça möç­ber­de pul se­riş­de­le­ri­ni bö­lüp ber­mek ba­ra­da de­giş­li Ka­ra­ra gol çe­kil­me­gi bu ugur­da ädi­len örän oý­la­ny­şyk­ly ädim­dir. Döw­let de­re­je­sin­de ka­bul edi­len şeý­le çöz­güt, bir ta­rap­dan, te­le­ke­çi­lik­de azyk önüm­çi­li­gi­niň ge­ri­mi­niň gi­ňel­me­gi­ne, beý­le­ki ta­rap­dan, im­por­tyň or­nu­ny tut­ýan sy­ýa­sa­tyň mun­dan beý­läk-de iş­jeň­leş­me­gi­ne iter­gi be­rer. 

Im­por­ty ça­lyş­ýan sy­ýa­sa­tyň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi üçin mil­li önüm ön­dü­ri­ji­le­ri hö­wes­len­dir­me­giň, ola­ra gol­daw ber­me­giň dür­li gu­ral­la­ry­nyň iş­le­nip taý­ýar­la­nyl­ma­gy hem-de dur­mu­şa or­naş­dy­ryl­ma­gy mö­hüm­dir. Döw­le­tiň düz­gün­leş­di­riş çä­re­le­ri­ne de­giş­li edil­ýän pu­dak­lar saý­la­nan­da, önüm­le­riň öz­bo­luş­ly­ly­gy­nyň, hil hä­si­ýet­le­ri­niň, bäs­le­şik de­re­je­si­niň we se­na­gat kuw­wa­ty­nyň ha­sa­ba alyn­ma­gy hök­ma­ny şert bo­lup dur­ýar. 

Mej­lis­de guş­çu­ly­gyň ýur­du­my­zyň azyk howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek­de ile­ri tu­tul­ýan pu­dak­la­ryň ha­ta­ryn­da saý­lan­ma­gy, il­kin­ji no­bat­da, onuň ze­rur­ly­gy­nyň de­re­je­si hem-de dü­şe­wünt­li, gys­ga wag­tyň do­wa­myn­da özü­ni öde­ýän pu­dak bo­lup dur­ýan­dy­gy bi­len bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Hä­zir şeý­le önüm­le­riň Türk­me­nis­ta­nyň Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­niň ag­za­la­ry ta­ra­pyn­dan ön­dü­ril­ýän­di­gi aý­ra­tyn bel­lär­lik­li­dir. Ola­ryň önüm­çi­li­gi­ni tap­gyr­la­ýyn art­dyr­mak mak­sa­dy bi­len, iým­lik bug­da­ýy, mek­ge­jö­we­ni, so­ýa­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mä­ge hem-de bu ekin­le­ri ýe­tiş­dir­mä­ge is­leg bil­dir­ýän ta­rap­la­ra ýer bö­le­gi­ni bö­lüp ber­mek ba­ra­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň gol çe­ken Ka­ra­ry­nyň guş eti­ni we ýu­murt­ga­ny ön­dür­ýän tä­ze önüm­çi­lik­le­ri dö­ret­mä­ge, ös­dür­mä­ge, gi­ňelt­mä­ge ýar­dam ber­jek­di­gi gü­man­syz­dyr. 

As­lyn­da, im­por­tyň or­nu­ny tut­ýan önüm­le­ri ön­dür­me­gi öňe sür­ýän sy­ýa­sa­tyň ama­la aşy­ryl­ma­gy yk­dy­sa­dy, dur­muş we stra­te­gik taý­dan mak­sa­da­la­ýyk bo­lup, bir­nä­çe ar­tyk­maç­lyk­la­ry dö­red­ýär. Bu sy­ýa­sa­tyň yk­dy­sa­dy taý­dan mak­sa­da­la­ýyk­dy­gy ýur­duň için­dä­ki çig mal­la­ryň we zäh­met gor­la­ry­nyň ne­ti­je­li ula­nyl­ma­gyn­da, önüm­çi­lik kuw­wa­ty­ny ös­dür­me­giň esa­syn­da bar­ha art­ýan is­leg­le­ri ka­na­gat­lan­dyr­mak­da öz be­ýa­ny­ny tap­ýar. Bu oňyn ýag­daý ýurt­da ma­ýa go­ýum sy­ýa­sa­ty­nyň has-da iş­jeň­leş­me­gi­ne iter­gi ber­mek ar­ka­ly tä­ze iş orun­la­ry­nyň dö­re­dil­me­gi­ne, ne­ti­je­de, ila­tyň iş bi­len üp­jün­çi­li­gi­niň art­ma­gy­na, döw­le­tiň azyk howp­suz­ly­gy­nyň pug­ta­lan­ma­gy­na ýar­dam ber­ýär. 

Hal­kyň ýa­şa­ýyş de­re­je­si­niň go­wu­lan­ma­gy, yl­my-teh­ni­ki ösü­şiň iş­jeň­leş­me­gi we ila­tyň bi­li­m de­re­je­si­niň ýo­kar­lan­ma­gy bol­sa bu jä­het­den dur­muş äh­mi­ýet­li ne­ti­je­le­riň ýo­ka­ry­dy­gy­ny gör­kez­ýär. 

Mah­la­sy, im­port önüm­le­ri­niň or­nu­ny ça­lyş­ýan sy­ýa­sa­tyň ama­la aşy­ryl­ma­gy içer­ki is­leg­le­ri ka­na­gat­lan­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik dö­ret­mek ar­ka­ly, wag­tyň geç­me­gi bi­len, eks­port önüm­le­ri­niň möç­ber­le­ri­niň art­ma­gy­na, il­kin­ji no­bat­da, öz ila­ty­my­zy azyk önüm­le­ri bi­len özü­miz üp­jün et­mä­ge, soň­ra önüm­le­riň ga­lan bö­le­gi­ni da­şa­ry ýurt­la­ra eks­port et­mä­ge iter­gi ber­ýär. Bu çä­re­ler ýur­du­my­zyň im­port ga­raş­ly­ly­gy­nyň de­re­je­si­ni pe­selt­mek bi­len, yk­dy­sa­dy­ýe­tiň se­na­gat­laş­ma­gy­na, tä­ze se­na­gat kär­ha­na­la­ry­nyň dö­re­me­gi­ne, ne­ti­je­de, bäs­deş­li­ge ukyp­ly önüm­le­riň möç­ber­le­ri­niň art­ma­gy­na ýar­dam ber­ýär we ýur­duň gel­jek­ki ösü­şi­ni üp­jün et­mek­de stra­te­gik nuk­daý­na­zar­dan bäh­bit­li bo­lup dur­ýar. 

Ma­ýa­gö­zel BA­BA­ÝE­WA,

Türk­me­nis­ta­nyň Zäh­met we ila­ty dur­muş taý­dan go­ra­mak mi­nistr­li­gi­niň Zäh­met go­ry we iş üp­jün­çi­lik mü­dir­li­gi­niň baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry, yk­dy­sa­dy ylym­la­ryň kan­di­da­ty.

Ahal we­la­ýa­ty, 18-nji iýun (TDH). Şu gün Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy, Hor­mat­ly il ýa­şu­lu­sy Gurbanguly Berdimuhamedow döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň tab­şy­ry­gy bo­ýun­ça Ahal we­la­ýa­ty­na iş sa­pa­ry­ny ama­la aşy­ryp, tä­ze, döw­re­bap eda­ra ediş mer­ke­zi­niň gur­lu­şy­gyn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler, şä­he­ri aba­dan­laş­dyr­maga gönükdirilen tas­la­ma­lar, bi­na­la­ryň be­zeg aý­ra­tyn­lyk­la­ry bi­len ta­nyş­dy. Şeý­le hem Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz bu ýer­de iş mas­la­ha­ty­ny ge­çir­di. 

Soň­ky ýyl­lar­da tu­tuş ýur­du­myz­da giň möç­ber­li öz­gert­me­ler mak­sat­na­ma­sy­nyň üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi ne­ti­je­sin­de şä­her­le­riň we oba­la­ryň keş­bi has-da öz­ger­di. Şun­da adam­la­ryň amat­ly ýa­şaý­şy­ny we göw­ne­jaý dynç al­şy­ny üp­jün ed­ýän şert­le­riň dö­re­dil­me­gi­ne uly üns be­ril­ýär. Mu­nuň özi hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baştutan­ly­gyn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän we “Döw­let adam üçin­dir!” di­ýen şy­gar­dan ugur al­ýan sy­ýa­sa­tyň oňyn ne­ti­je ber­ýän­di­gi­niň aý­dyň be­ýa­ny­dyr. 

Ahal we­la­ýa­ty­nyň tä­ze, döw­re­bap eda­ra ediş mer­ke­zi­niň gur­lu­şy­gy bo­ýun­ça döw­let ko­mi­te­ti­niň baş­ly­gy D.Ora­zow we eda­ra ediş mer­ke­zi­ şä­he­ri­niň hä­ki­mi Ş.Dur­dy­ly­ýew hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­my­za bu ýer­de al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň ýag­da­ýy ba­ra­da gi­ňiş­le­ýin mag­lu­mat ber­di­ler. 

Hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz des­ga­la­ryň gur­lu­şyk­la­ryn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler bi­len ta­nyş­ly­gyň çäk­le­rin­de ýol­la­ryň ugur­la­ry­ny gör­kez­ýän şe­kil­ler, şeý­le hem kö­çe­le­riň we jaý­la­ryň ady­nyň, bel­gi­le­ri­niň gör­nüş­le­ri hem-de olar­da hä­zir­ki za­ma­nyň tä­ze­çil teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­ny ulan­mak ar­ka­ly yşyk­lan­dy­ryş usul­la­ry­ny peý­da­lan­ma­gyň aý­ra­tyn­lyk­la­ry bi­len ta­nyş­dy. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz dur­muş dü­zü­mi­ne de­giş­li bi­na­la­ryň be­zeg iş­le­rin­de, ola­ryň en­jam­laş­dy­ry­ly­şyn­da hä­zir­ki za­ma­nyň ösen tej­ri­be­si­niň iş­jeň ula­nyl­ma­gy­nyň wa­jyp­dy­gy­ny bel­le­di. 

Soň­ra Mil­li Ge­ňe­şiň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedow mer­ke­ziň çä­gin­de bi­na edil­ýän we­la­ýa­tyň Ça­ga­lar sa­gal­dyş-di­kel­diş mer­ke­zi­niň gur­lu­şy­gyn­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler, bu ýer­de dö­re­dil­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýän mu­zeý ota­gy­nyň aý­ra­tyn­lyk­la­ry bi­len gy­zyk­lan­dy. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz mu­ze­ýiň en­jam­laş­dy­ry­ly­şy­nyň hä­zir­ki döw­rüň ta­la­by­na la­ýyk gel­me­li­di­gi­ne ün­si çek­di. 

Ýe­ri­ne ýe­ti­ril­ýän iş­ler, göz öňün­de tu­tul­ýan me­ýil­na­ma­lar bi­len ta­nyş­ly­gyň do­wa­myn­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz tä­ze şä­her­de elekt­ro­bus­la­ryň we elekt­rik to­gy ar­ka­ly işleýän tak­si­le­riň hyz­ma­ty­ny ýo­la goý­mak bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­ri öňe sür­di. 

Hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz daş­ky gur­şa­wyň eko­lo­gi­k ýag­da­ýy­ny go­rap sak­la­ma­gyň wa­jyp­dy­gy­ny bel­läp, ulag­la­ryň tä­ze gör­nüş­le­ri­ne sü­rü­ji­le­ri hem-de ola­ra teh­ni­ki hyz­mat et­mek bo­ýun­ça hü­när­men­le­ri taý­ýar­la­mak me­se­le­si­ni iç­gin öw­ren­me­giň ze­rur­dy­gy­ny nyg­ta­dy. 

Hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz mer­ke­ziň kö­çe­le­ri­niň at­la­ry­ny gör­kez­ýän bel­gi­le­riň yşyk­lan­dy­ryş ul­ga­myn­da nou-hau­la­ryň, san­ly ul­ga­myň, ener­gi­ýa tyg­şyt­laý­jy se­riş­de­le­riň or­naş­dy­ry­ly­şy­na de­giş­li me­se­le­le­re ýe­ne bir ge­zek ün­si çe­kip, bu ugur­da öň­de dur­ýan we­zi­pe­le­riň üs­tün­lik­li çö­zül­me­gi­ne örän jo­gap­kär­çi­lik­li we top­lum­la­ýyn çe­me­leş­me­giň ze­rur­dy­gy­ny bel­le­di. Şun­da adam­lar üçin dö­re­dil­ýän amat­lyk­la­ryň esa­sy or­ny eýe­le­me­li­di­gi mö­hüm ta­lap bo­lup dur­ýar. 

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz gör­ke­zi­ji bel­gi­le­re de­giş­li gü­wä­na­ma­la­ryň, pa­tent­le­riň alyn­ma­gy­nyň wa­jyp­dy­gy­na ün­si çek­di we bu ugur­da de­giş­li dü­züm­ler bi­len bi­le­lik­dä­ki iş­le­riň ýo­ka­ry de­re­je­de ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­li­di­gi­ni bel­le­di. 

Soň­ra hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­my­za ýol-ulag ul­ga­my­nyň gu­rul­ýan in­že­ner­çi­lik des­ga­sy­na, gör­ke­zi­ji bel­gi­le­riň her bi­ri­ne de­giş­li gul­luk­la­ryň gat­naş­ma­gyn­da gü­wä­na­ma­la­ryň we pa­tent­le­riň alyn­ma­gy­nyň ze­rur­ly­gy bi­len bag­la­ny­şyk­ly ozal be­ren tab­şy­ry­gy­nyň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­len­di­gi ba­ra­da ha­bar be­ril­di. 

Gahryman Arkadagymyz bu ýer­de Ahal we­la­ýa­ty­nyň mer­ke­zi­niň gur­lu­şy­gy bo­ýun­ça döw­let ko­mi­te­ti­niň baş­ly­gy D.Ora­zo­wyň we tä­ze, döw­re­bap eda­ra ediş mer­ke­zi­niň şä­he­ri­niň hä­ki­mi Ş.Dur­dy­ly­ýe­wiň gat­naş­ma­gyn­da iş mas­la­ha­ty­ny ge­çir­di. On­da ta­ryh­da öç­me­jek yz go­ýan bel­li şah­sy­ýet­le­ri­mi­zi ýat­la­mak, at­la­ry­ny ebe­di­leş­dir­mek mak­sa­dy bi­len, şä­he­riň şa­ýol­la­ry­na we kö­çe­le­ri­ne ola­ryň at­la­ry­ny dak­mak bo­ýun­ça pi­kir alyş­ma­lar bol­dy. Mil­li Ge­ňe­şi­ň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy her bir şah­sy­ýe­tiň hü­nä­ri, onuň alyp ba­ran ug­ry na­zar­a alnyp, ola­ryň her bi­ri­niň ady­nyň mah­sus eda­ra bi­na­la­ry­nyň ýer­leş­ýän kö­çe­le­ri­ne da­kyl­magynyň mak­sa­da­la­ýyk bol­jak­dy­gy­ny bel­le­di. Şun­da ta­ry­hy şah­sy­ýet­le­riň bi­ti­ren hyz­mat­la­ry na­zar­da tu­tul­ma­ly­dyr. 

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz şä­he­riň dur­muş dü­zü­mi­ne de­giş­li me­se­le­ler ba­bat­da aý­dyp, on­da san­ly ul­ga­myň, “akyl­ly şä­her” ka­da­la­ry­nyň ula­nyl­ma­gy­nyň äh­mi­ýet­li bol­jak­dy­gy­ny bel­le­di. 

Ahal we­la­ýa­ty­nyň mer­ke­zi­niň gur­lu­şy­gy bo­ýun­ça döw­let ko­mi­te­ti­niň baş­ly­gy D.Ora­zow köp san­ly adam­la­ryň is­leg­le­ri­ni na­zar­da tu­tup, Türk­me­nis­ta­nyň müf­tü­si­niň mer­ke­ziň çä­gin­de döw­re­bap met­ji­di gur­mak ba­bat­da ko­mi­te­te tek­lip bi­len ýüz tu­tan­dy­gy ba­ra­da ha­bar ber­di. 

Ha­jy Ar­ka­da­gy­myz hä­zir­ki dö­wür­de türk­men hal­ky­nyň asyl­ly däp­le­ri­niň do­wam et­di­ril­me­gin­de, hoş­ni­ýet­li gat­na­şyk­la­ryň ýo­la go­ýul­ma­gyn­da, ýag­şy umyt-ar­zuw­la­ryň wy­sal bol­ma­gyn­da döw­re­bap met­ji­diň bi­na edil­me­gi­niň aý­ra­tyn äh­mi­ýet­li bol­jak­dy­gy­ny aýt­dy we mer­ke­ziň çä­gin­de bir­ba­da 5,5 müň ada­myň na­ma­za dur­ma­gy­na müm­kin­çi­lik ber­jek met­ji­di gur­mak ba­ra­da­ky tek­li­bi ma­kul­la­dy. 

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz iş mas­la­ha­ty­ny ta­mam­lap, adam­la­ryň ýa­şa­ma­gy, zäh­met çek­me­gi we dynç al­ma­gy üçin amat­ly şert­le­ri dö­ret­mä­ge gö­nük­di­ri­len iş­le­riň äh­mi­ýe­ti­ni nyg­ta­dy hem-de bu we­zi­pe­le­riň ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gin­de hem­me­le­re üs­tün­lik ar­zuw et­di. 

Soň­ra hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz ýo­lug­ra mer­ke­ziň çä­gin­de gur­lu­şy­gy al­nyp ba­ryl­ýan kot­tej­ler top­lu­my­nyň ýa­nyn­da sak­lan­dy we iki gat­ly kot­tej jaý­la­ryň bi­rin­de dö­re­di­len amat­lyk­lar bi­len ta­nyş­dy. 300 ine­dör­dül metr meý­da­ny bo­lan jaý­da döw­re­bap ýa­şa­mak, göw­ne­jaý dynç al­mak üçin ýo­ka­ry amat­lyk­lar göz öňün­de tu­tu­lyp­dyr. 

Şeý­le hem hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz esa­sy ýol­la­ryň ug­run­da­ky ýan­ýo­da­lar bi­len gy­zyk­lan­dy. D.Ora­zow ýan­ýo­da­la­ryň gur­lu­şy­gyn­da müm­kin­çi­li­gi çäk­li adam­lar üçin amat­lyk­la­ryň göz öňün­de tu­tu­lan­dy­gy­ny ha­bar ber­di. 

Gahryman Arkadagymyz Ahal we­la­ýa­ty­nyň tä­ze, döw­re­bap eda­ra ediş mer­ke­zi­niň gu­rul­ma­gy­nyň äh­mi­ýe­ti­ni nyg­tap, gu­rul­ýan des­ga­la­ryň we bi­na­la­ryň oý­la­ny­şyk­ly ýer­leş­di­ril­me­gi­niň, ýa­na­şyk ýer­le­riniň aba­dan­laş­dy­ryl­ma­gy­nyň ze­rur­dy­gy­na ýe­ne-de bir ge­zek gur­lu­şy­gyň ýol­baş­çy­la­ry­nyň ün­sü­ni çek­di. Mu­nuň özi gel­jek­de gur­lu­şyk­çy­la­ryň öňün­de dur­ýan we­zi­pe­le­riň üs­tün­lik­li çö­zül­me­gi­ni üp­jün eder.

Le­bap we­la­ýa­ty, 18-nji iýun (TDH). Şu gün hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Le­bap we­la­ýa­ty­na toý sa­pa­ry­ny ama­la aşy­ryp, se­bi­ti dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň döw­let mak­sat­na­ma­sy­nyň dur­mu­şa ge­çi­ri­li­şi, gal­la ora­gy­nyň dep­gin­le­ri, se­na­gat-önüm­çi­lik top­lum­ynda­ky iş­le­riň ýag­da­ýy bi­len ta­nyş­dy. 

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ýur­du­my­zyň gün­do­gar se­bi­tin­de se­na­gat we oba ho­ja­ly­gy pu­dak­la­ryn­da giň möç­ber­li öz­gert­me­ler ama­la aşy­ryl­ýar. Bu bol­sa we­la­ýa­tyň dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan saz­la­şyk­ly ösü­şi­ni üp­jün ed­ýär. Şun­da oba zäh­met­keş­le­ri­niň ne­ti­je­li işi­ni ýo­la goý­mak ug­run­da döw­let ta­ra­pyn­dan ze­rur ta­gal­la­lar edil­ýär. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ir bi­len Ma­ry şä­he­ri­niň Hal­ka­ra ho­wa men­zi­lin­den ug­ran uça­ry Türk­me­na­bat şä­he­ri­niň Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li­ne gon­dy. Bu ýer­de Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz mä­hir­li gar­şy­la­nyl­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­zi gar­şy­la­mak da­ba­ra­sy ru­hu­be­lent­li­ge bes­le­nen aý­dym-saz­ly çy­kyş­lar bi­len ut­gaş­dy. We­la­ýa­tyň kör­pe ne­sil­le­ri joş­gun­ly goş­gu­la­ry, aý­dym­la­ry bi­len tä­ze ta­ry­hy eý­ýam­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da ama­la aşy­ryl­ýan be­ýik iş­le­ri wasp et­di­ler. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz sun­gat us­sat­la­ry­na öz min­net­dar­ly­gy­ny bil­dir­di we bu ýer­de çy­kyş eden ça­ga­la­ryň ha­ýyş­la­ry bo­ýun­ça olar bi­len ýa­dy­gär­lik su­ra­ta düş­di. Şeý­le hem ça­ga­la­ra sow­gat­lar gow­şu­ryl­dy. 

 Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Türk­me­na­bat şä­he­ri­niň Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li­niň bi­na­sy­na gir­di. Bu ýer­de Le­bap we­la­ýa­ty­nyň hä­ki­mi Ş.Aman­gel­di­ýew Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­za se­bi­tiň Dar­ga­na­ta et­ra­by­nyň eder­men daý­han­la­ry­nyň gal­la taý­ýar­la­mak bo­ýun­ça şert­na­ma­la­ýyn borç­na­ma­la­ry­ny ber­jaý eden­dik­le­ri ba­ra­da­ky hoş ha­ba­ry ýe­tir­di. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz şat­lyk­ly ha­ba­ry ka­na­gat­lan­ma bi­len diň­läp, et­ra­byň zäh­met­sö­ýer gal­la­çy­la­ry­ny aja­ýyp zäh­met ýeň­şi bi­len gut­la­dy. 

Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow aw­tou­lag­da we­la­ýa­tyň Çär­jew et­ra­by­nyň “Wa­tan” daý­han bir­le­şi­gi­niň eke­ran­çy­lyk meý­da­ny­na ta­rap ug­ra­dy. Bu ýer­de Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zy gal­la­çy kä­ren­de­çi Azat Jo­ra­ýew gar­şy­la­dy. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz daý­ha­nyň iş şert­le­ri, maş­ga­la ýag­da­ýy we kä­ren­de ýe­rin­de ös­dü­rip ýe­tiş­dir­ýän ekin­le­ri­niň gör­nü­şi hem-de gal­la meý­dan­la­ry­nyň ha­syl­ly­lyk de­re­je­si, tab­şy­ry­lan ha­syl üçin ha­sap­la­şyk iş­le­ri­niň ge­çi­ri­li­şi bi­len gy­zyk­lan­dy. 

Zäh­met­sö­ýer daý­han top­ra­ga yh­las edip ön­düri­ji­lik­li zäh­met çek­mek, ýer­den bol ha­syl al­mak ug­run­da döw­let ta­ra­pyn­dan äh­li ze­rur gol­daw­la­ryň be­ril­ýän­di­gi üçin Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­za tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­dir­di. Şeý­le hem ol 16 ýyl­ bä­ri kä­ren­de­çi­lik usu­lyn­da iş­le­ýän­di­gi­ni, 10 gek­tar meý­da­na bug­da­ýyň “Ha­syl­ly” gör­nü­şi­ni eken­di­gi­ni we onuň her gek­ta­ryn­dan 50 sent­ner ha­sy­la ga­raş­ýan­dy­gy­ny aýt­dy. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz hä­zir­ki dö­wür­de oba ho­ja­lyk önüm­le­ri­ni ön­dü­ri­ji­le­riň — daý­han­la­ryň ne­ti­je­li zäh­me­ti, kä­ren­de­çi­le­riň ze­rur dö­kün, ýo­ka­ry hil­li to­hum­ bi­len üp­jün edil­me­gi ug­run­da hem­me şert­le­riň dö­re­dil­ýän­di­gi­ni bel­le­di. Döw­let ta­ra­pyn­dan daý­han­la­ra hem­me­ta­rap­la­ýyn gol­daw­la­ryň be­ril­me­gi al­nyp ba­ryl­ýan sy­ýa­sa­tyň he­mi­şe ile­ri tu­tul­ýan ug­ry bo­lar. Mu­nuň özi mil­li daý­han­çy­lyk däp­le­ri­ni ös­dür­mek­de, ýaş ne­sil­le­ri ha­lal zäh­me­te söý­gi ru­hun­da ter­bi­ýe­le­mek­de aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe­dir. 

Kä­ren­de­çi oba zäh­met­keş­le­ri­niň ne­ti­je­li işi­niň üp­jün edil­me­gi ug­run­da döw­let ta­ra­pyn­dan dö­re­dil­ýän müm­kin­çi­lik­ler­den peý­da­la­nyp, öň­de goý­lan we­zi­pe­le­riň mun­dan beý­läk-de üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi üçin yh­la­sy­ny gaý­gyr­man iş­le­jek­di­gi­ne ynan­dyr­dy. Gal­la­çy daý­han kä­ren­de ýe­rin­de ekin do­la­ny­şy­gy­na mö­hüm äh­mi­ýet ber­ýän­di­gi­ni aý­dyp, şu ýyl bug­daý­dan bo­şan ýer­le­re mäş ek­me­gi me­ýil­leş­dir­ýän­di­gi­ni ha­bar ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ýur­du­myz­da azyk bol­çu­ly­gy­nyň dö­re­dil­me­gi­ne my­na­syp go­şant goş­ýan daý­han­la­ryň iş şert­le­ri­niň yzy­gi­der­li go­wu­lan­dy­ryl­ma­gy, pu­da­ga tä­ze­çil teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň, hä­zir­ki za­man yl­my­nyň ga­za­nan­la­ry­nyň or­naş­dy­ryl­ma­gy, daý­han zäh­me­ti­niň hö­wes­len­di­ril­me­gi bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­riň el­my­da­ma gö­zeg­çi­lik­de sak­lan­jak­dy­gy­ny aýt­dy. 

Kä­ren­de­çi A.Jo­ra­ýew eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­ndan ne­ti­je­li peý­da­lan­mak, oba ho­ja­lyk önüm­le­ri­niň ön­dü­ril­ýän muk­da­ry­ny art­dyr­mak, ön­dü­ri­ji­lik­li zäh­met çek­mek ug­run­da dö­re­dil­ýän şert­le­riň daý­han­la­ry tä­ze zäh­met ýe­ňiş­le­ri­ne, üs­tün­lik­le­re ruh­lan­dyr­ýan­dy­gy­ny gu­wanç bi­len bel­le­di. Daý­han Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz­dan kä­ren­de ýe­rin­de ös­dü­rip ýe­tiş­di­ren bug­da­ýy­ny or­ma­ga ak pa­ta ber­me­gi ha­ýyş et­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow “Bis­mil­la” di­ýip, daý­han yh­la­sy bi­len bir­kem­siz ha­syl top­lan bug­da­ýyň bir des­se­si­ni or­dy. 

 Şu pur­sat­da ýur­du­my­zyň eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ryn­da ne­ti­je­li iş­le­dil­ýän kuw­wat­ly “CLA­AS” hem-de “John Dee­re” ky­sym­ly teh­ni­ka­la­ry us­sat­lyk bi­len do­lan­dyr­ýan me­ha­ni­za­tor­lar be­re­ket­li ha­sy­lyň ora­gy­na gi­riş­di­ler. Dün­ýä­niň öň­de­ba­ry­jy önüm ön­dü­ri­ji­le­ri­niň bu kuw­wat­ly teh­ni­ka­la­ry bug­da­ýy ýit­gi­siz hem-de aras­sa ýyg­na­mak­da amat­ly ha­sap­la­nyl­ýar. Şo­la­ryň ne­ti­je­li iş­le­dil­me­gi daý­han­la­ryň dur­mu­şyn­da mö­hüm tap­gyr bo­lan gal­la ora­gy möw­sü­mi­niň gu­ra­ma­çy­lyk­ly we gys­ga wagt­da ge­çi­ril­me­gi­ni üp­jün ed­ýär. 

 Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz gal­la ora­gy­na gi­ri­şen kom­baýn­la­ryň saz­la­şyk­ly he­re­ke­ti­ni syn­la­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz kä­ren­de­çi daý­ha­na çekýän yh­las­ly we ön­dü­ri­ji­lik­li zäh­me­ti­ne min­net­dar­ly­gyň ny­şa­ny hök­mün­de sow­gat­la­ry­ny gow­şur­dy. Şeý­le hem hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow kä­ren­de­çi daý­ha­nyň ha­ýy­şy bo­ýun­ça onuň bi­len ýa­dy­gär­lik su­ra­ta düş­di. 

Bu ýer­de türk­men top­ra­gyn­da ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ril­ýän gök, bak­ja we mi­we önüm­le­ri­niň, dä­ne­lik ekin­le­riň to­hum­la­ry­nyň, çö­rek we çö­rek önüm­le­ri­niň ser­gi­si gu­ral­dy. Olar döw­let ta­ra­pyn­dan yzy­gi­der­li gol­daw be­ril­me­gi ne­ti­je­sin­de top­rak­dan be­re­ket­li ha­syl ön­ýän­di­gi­niň aý­dyň be­ýa­ny bo­lup dur­ýar. Bu ýer­de ge­lin-gyz­lar mil­li ta­gam­la­ry taý­ýar­la­ýar­lar. Türk­men ilin­de mu­kad­des­lik de­re­je­si­ne gö­te­ri­len tam­dyr­lar­da şu ýyl­ky ha­sy­lyň tä­ze unun­dan çö­rek bi­şi­ril­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze tä­ze bi­şi­ri­len çö­rek hö­dür edil­ýär. Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň adyn­dan mil­li ta­gam­la­ry taý­ýar­lan ge­lin-gyz­la­ra sow­gat­la­ryň gow­şu­ryl­ma­gy da­ba­ra­nyň äh­mi­ýe­ti­ni has-da art­dyr­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz gal­la­çy kä­ren­de­çi­niň ha­sy­ly­nyň be­re­ket­li bol­ma­gy­ny, onuň aja­ýyp zäh­met üs­tün­lik­le­ri­ni ga­zan­ma­gy­ny ar­zuw edip, bu ýer­den ug­ra­dy. 

Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow di­ku­çar­da Le­bap we­la­ýa­ty­nyň Fa­rap et­ra­by­nyň çä­gin­de ýer­leş­ýän «Ga­dyn» gaz ýyg­naý­jy be­ke­di­niň açy­lyş da­ba­ra­sy­nyň ge­çi­ril­jek ýe­ri­ne ta­rap ugrady. 

Bi­raz wagt­dan döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň di­ku­ça­ry be­ke­diň go­la­ýyn­da ýö­ri­te taý­ýar­la­nan meý­dan­ça­da gon­dy. We­la­ýa­tyň sun­gat us­sat­la­ry­nyň çy­kyş­la­ry baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­sy­nyň öwüş­gi­ni­ni art­dyr­ýar. 

 Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz giň zal­da ýaý­baň­lan­dy­ry­lan ser­gi bi­len ta­nyş­dy. On­da ýur­du­my­zyň ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­nyň ga­za­nan üs­tün­lik­le­ri, me­ýil­na­ma­la­ry hem-de gel­jek­ki ösüş­le­ri we onuň kä­bir dü­züm­le­ri­niň işi be­ýan edil­ýär. Bu ýer­de ulan­ma­ga be­ril­ýän des­ga­lar­da otur­dy­lan döw­re­bap en­jam­lar we önüm­çi­li­ge or­naş­dy­ryl­ýan iň tä­ze in­no­wa­sion teh­no­lo­gi­ýa­lar gör­ke­zil­di. 

Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň (CNPC) Türk­me­nis­tan­da­ky şa­ham­ça­sy­nyň Baş di­rek­to­ry Çen Huaý­lun hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowa fo­to­su­rat­la­ry we çyz­gy­la­ry gör­kez­di, şo­lar­da ne­bit­gaz pu­da­gyn­da üs­tün­lik­li ös­dü­ril­ýän türk­men-hy­taý hyz­mat­daş­ly­gy ba­ra­da gür­rüň be­ril­ýär. Hy­taý­ly işewür döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za Fa­rap et­ra­by­nyň çä­gin­de gur­lup ulan­ma­ga be­ril­ýän gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň ugur­daş dü­züm­le­ri, onuň gaz ge­çi­ri­ji ul­ga­my we bu top­lu­myň or­ta­ça ýyl­lyk kuw­wat­ly­ly­gy ba­ra­da mag­lu­mat ber­di.  

Hä­zir­ki dö­wür­de Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy ýan­gyç-ener­ge­ti­ka pu­da­gyn­da Türk­me­nis­ta­nyň iş­jeň hyz­mat­daş­la­ry­nyň bi­ri­dir. Soň­ky ýyl­lar­da hy­taý­ly hü­när­men­ler Amy­der­ýa­nyň sag ke­na­ryn­da, “Gal­ky­nyş” gaz kä­nin­de we “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çägin­de giň möç­ber­li iş­le­ri ama­la aşyr­dy­lar. 

Hy­taý­ly işewür Le­bap we­la­ýa­tyn­da­ky gaz kä­nin­de tä­ze gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň teh­ni­ki taý­dan en­jam­laş­dy­ry­ly­şy ba­ra­da aý­dyp, san­ly ul­gam or­naş­dy­ry­lan des­ga­nyň en­jam­laş­dy­ry­ly­şy­nyň hä­zir­ki za­ma­nyň ösen ta­lap­la­ry­na la­ýyk gel­ýän­di­gi­ni ha­bar ber­di. 

Iň tä­ze teh­ni­ki iş­läp taý­ýar­la­ma­la­ryň ula­nyl­ma­gy ata Wa­ta­ny­my­zyň ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­nyň äh­li ugur­la­ry­nyň işi­ni hem-de “ma­wy ýan­gy­jyň” kän­le­ri­niň se­na­gat taý­dan öz­leş­di­ri­li­şi­ni iş­jeň­leş­dir­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, bi­ziň ýur­du­myz öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­lar ba­bat­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy hem-de mil­li de­re­je­de dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän anyk çä­re­le­ri güýç­len­dir­ýär. Bu bol­sa Wa­ta­ny­my­zyň dün­ýä­niň ener­ge­ti­ka döw­le­ti hök­mün­de eýe­le­ýän or­nu­nyň ber­ki­dil­me­gi­ne we da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ryň gi­ňel­dil­me­gi­ne ýar­dam ed­ýär. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hoş­ni­ýet­li söz­ler üçin min­net­dar­lyk bil­di­rip, ýur­du­my­zyň ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­nyň ös­dü­ril­me­gi­ne hy­taý­ly hü­när­men­le­riň iş­jeň gat­naş­ýan­dy­gy­ny ka­na­gat­lan­ma bi­len nyg­ta­dy hem-de Hy­ta­ýyň iri kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň we­ki­li­ne işin­de mun­dan beý­läk-de üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di. 

Soň­ra döw­let Baş­tu­ta­ny­myz mas­la­hat­lar za­ly­na bar­ýar, şol ýer­de tä­ze gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň açy­ly­şy my­na­sy­bet­li da­ba­ra­ly mas­la­hat ge­çi­ril­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow da­ba­ra gat­na­şy­jy­la­ra ýüz­le­nip, «Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­lyn­da Le­bap we­la­ýa­tyn­da­ky «Ga­dyn» kä­nin­de tä­ze gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň işe gi­ri­zil­me­gi bi­len hem­me­le­ri tüýs ýü­rek­den gut­la­dy. 

Bi­ziň alyp bar­ýan «Açyk ga­py­lar» sy­ýa­sa­ty­myz Bi­ta­rap döw­le­ti­mi­ziň hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ry­ň mö­hüm bin­ýa­dy bo­lup dur­ýar. Şun­dan ugur al­ýan Türk­me­nis­tan dün­ýä­de yg­ty­bar­ly hem-de jo­gap­kär­li hyz­mat­daş hök­mün­de özü­ni ta­nad­ýar. Bu ýag­daý döw­le­ti­mi­ziň yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­ny art­dyr­ma­ga şert dö­red­ýär. Hal­ky­my­zyň hal-ýag­da­ýy­ny has-da ýo­kar­lan­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rip, köp san­ly dün­ýä me­se­le­le­ri­ni çöz­mä­ge hem ýar­dam ed­ýär di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow nyg­ta­dy. 

Ug­le­wo­do­rod se­riş­de­le­ri­mi­zi da­şar­ky ba­zar­la­ra iber­mek te­bi­gy ga­zyň gor­la­ry bo­ýun­ça dün­ýä­de dör­dün­ji or­ny eýe­le­ýän ýur­du­my­zyň stra­te­gik mak­sa­dy bo­lup dur­ýar. Bu ugur­da ama­la aşy­ryl­ýan tas­la­ma­lar Mer­ke­zi Azi­ýa ýurt­la­ry­nyň hem-de beý­le­ki döw­let­le­riň söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy­ny tä­ze de­re­jä çy­kar­ma­ga, se­bi­ta­ra gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mä­ge ýar­dam ed­ýär. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz dost­luk­ly Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy bi­len bi­le­lik­de ama­la aşy­ryl­ýan tas­la­ma­la­ryň örän mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe­di­gi ba­ra­da aý­dyp, Hy­ta­ýyň Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň il­kin­ji gün­le­rin­den bi­ziň bi­len dip­lo­ma­tik gat­na­şyk­la­ry ýo­la go­ýan­dy­gy­ny hem-de şu ýyl bu şan­ly wa­ka 30 ýyl dol­ýan­dy­gy­ny ýat­lat­dy. Şu dö­wür­de hy­taý­ly hyz­mat­daş­lar bi­len ne­bit­gaz pu­da­gyn­da ägirt uly iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­di. Bu bol­sa iki döw­le­tiň hem yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­nyň art­ma­gy­na oňaý­ly tä­si­ri­ni ýe­tir­di. Türk­me­nis­tan — Öz­be­gis­tan — Ga­za­gys­tan — Hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si mu­nuň aý­dyň my­sa­ly­dyr. Her bi­ri­niň uzyn­ly­gy 1830 ki­lo­metr bo­lan üç şa­ha­ly gaz ge­çi­ri­ji ýyl­da 55 mil­liard kub metr «ma­wy ýan­gy­jy» ge­çir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Onuň 2009-njy ýy­lyň ahy­ryn­da işe gi­ri­zi­le­nin­den bä­ri, Türk­me­nis­tan­dan Hy­ta­ýa 334 mil­liard kub metr­den hem köp te­bi­gy gaz ibe­ril­di. Gel­jek­de bu ze­rur ýan­gy­jyň ibe­ril­ýän möç­be­ri­ni ýyl­da 65 mil­liard kub met­re ýe­tir­mek üçin onuň 4-nji şa­ha­sy­ny gur­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. 

In­di 13 ýyl bä­ri türk­men «ma­wy ýan­gy­jy» dost­luk­ly hy­taý hal­ky­nyň ojak­la­ry­ny ýy­la­dyp, se­na­gat kär­ha­na­la­ry­ny he­re­ke­te ge­tir­ýär. Iri ener­ge­ti­ka tas­la­ma­sy iki ýur­duň halk­la­ry­nyň dost-do­gan­lyk gat­na­şyk­la­ry­ny pug­ta­lan­dy­ryp, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mä­ge uly go­şant goş­ýar di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow buý­sanç bi­len nyg­ta­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz şu gün­ki aja­ýyp wa­ka ba­ra­da­ky gür­rü­ňe ge­çip, Le­bap we­la­ýa­ty­nyň ýur­du­my­zyň se­na­gat taý­dan dep­gin­li ös­ýän se­bit­le­ri­niň bi­ri­di­gi­ni bel­le­di. We­la­ýat­da gu­rul­ýan döw­re­bap kär­ha­na­la­ryň, önüm­çi­lik-me­de­ni mak­sat­ly des­ga­la­ryň sa­ny bar­ha art­ýar. «Ga­dyn» kä­nin­de tä­ze gur­lan gaz ýyg­naý­jy be­ket hem şeý­le des­ga­la­ryň bi­ri­dir. «Bag­ty­ýar­lyk» şert­na­ma­la­ýyn çä­gi­niň “Kiş­ti­wan”, “Gün­ba­tar Kiş­ti­wan”, “Ga­dyn”, “El­jik”, “Gün­do­gar El­jik” kän­le­rin­den te­bi­gy ga­zyň gi­je-gün­diz­de 5,5 mil­lion kub met­ri­ni ýyg­nap, Hy­taý döw­le­ti­ne iber­mek­de bu be­ke­de uly orun de­giş­li­dir. 

Döw­re­bap des­ga­nyň işe gi­ri­zil­me­gi tä­ze iş orun­la­ry­nyň 200-si­ni dö­ret­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Mu­nuň özi hal­ky­my­zy iş bi­len üp­jün et­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän­di­gi­niň hem aý­dyň my­sa­ly­dyr di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz aýt­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Le­bap we­la­ýa­ty­nyň Fa­rap et­ra­byn­da ne­bit­gaz pu­da­gy­nyň tä­ze des­ga­sy­nyň işe gi­ri­zil­me­gi bi­len bu ýe­re ýyg­na­nan­la­ry ýe­ne-de bir ge­zek tüýs ýü­rek­den gut­lap, hem­me­le­re berk jan sag­lyk, aba­dan we bag­ty­ýar dur­muş, tä­ze be­ke­diň iş­gär­le­ri­ne bol­sa alyp bar­jak iş­le­rin­de uly üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di. 

Soň­ra Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň Türk­me­nis­tan­da­ky Adat­dan da­şa­ry we Do­ly yg­ty­ýar­ly il­çi­si Sýan Naý­çe­ne söz be­ril­di. 

Dip­lo­mat “Ga­dyn” gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň açy­lyş da­ba­ra­sy­na gat­naş­ýan­dy­gy üçin hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowa tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­di­rip, “CNPC-niň” Türk­me­nis­tan­da iş­läp baş­la­ny­na şu ýyl 15 ýyl dol­ýan­dy­gy­ny ka­na­gat­lan­ma bi­len bel­le­di. 

Ge­çen ýyl­la­ryň do­wa­myn­da gaz pu­da­gyn­da türk­men-hy­taý gat­na­şyk­la­ry­nyň berk bin­ýa­dy ke­ma­la ge­ti­ril­di. Şol gat­na­şyk­lar ne­ti­je­li döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gyň aja­ýyp nus­ga­sy­dyr. Bu pu­dak­da ga­za­ny­lan üs­tün­lik­ler ýo­la goý­lan stra­te­gik hyz­mat­daş­ly­ga uly dep­gin ber­di. 

Bu gün iki döw­le­tiň Baş­tu­tan­la­ry­nyň ara­syn­da soň­ky dö­wür­de ga­za­ny­lan mö­hüm yla­la­şyk­la­ry hem-de şert­na­ma­la­ry bi­le­lik­de dur­mu­şa ge­çir­mek üçin mak­sat­la­ýyn çä­re­ler gö­rül­ýär. 

Ýan­gyç-ener­ge­ti­ka pu­da­gyn­da hyz­mat­daş­ly­gyň ta­pa­wut­ly aý­ra­tyn­ly­gy ta­rap­la­ryň däp bo­lan hyz­mat­daş­ly­gy has-da gi­ňelt­mä­ge bo­lan öza­ra er­ki­ne we hem­me­ta­rap­la­ýyn taý­ýar­ly­gy­na da­ýan­ýan­ly­gy­dyr di­ýip, dost­luk­ly ýur­duň do­ly yg­ty­ýar­ly we­ki­li bel­le­di hem-de hut şu se­bäp­li bu hyz­mat­daş­ly­ga hal­ka­ra we se­bit­dä­ki ýag­daý­la­ryň üýt­ge­me­gi­niň, beý­le­ki ýag­daý­la­ryň tä­si­ri­ni ýe­tir­me­ýän­di­gi­ni nyg­ta­dy. 

Türk­me­nis­tan dün­ýä­niň iň iri ener­ge­ti­ka döw­let­le­ri­niň bi­ri­dir. Hy­taý bol­sa türk­men “ma­wy ýan­gy­jy­na” is­le­gi ýo­ka­ry döw­let­dir di­ýip, dip­lo­mat sö­zü­ni do­wam et­di hem-de döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry has-da ös­dür­mek üçin giň müm­kin­çi­lik­le­riň bar­dy­gy­ny bel­le­di. 

Şu ýyl hor­mat­ly Pre­zi­dent Ser­dar Berdimuhamedowyň baş­tu­tan­ly­gyn­da Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rü­ne ga­dam bas­dy. Şeý­le hem şu ýyl tä­ze döw­let mak­sat­na­ma­sy­ny dur­mu­şa ge­çir­mä­ge gi­ri­şen Hy­taý üçin äh­mi­ýet­li­dir di­ýip, Sýan Naý­çen nyg­ta­dy. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gyň uzak möh­let­le­ýin gel­je­gi­ni ara alyp mas­la­hat­laş­mak üçin ze­rur iş­le­ri ge­çir­mä­ge hy­taý ta­ra­py­nyň taý­ýar­dy­gy be­ýan edil­di. 

Sö­zü­niň ahy­ryn­da Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň Türk­me­nis­tan­da­ky Adat­dan da­şa­ry we Do­ly yg­ty­ýar­ly il­çi­si hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowa berk jan sag­lyk ar­zuw edip, Türk­me­nis­tan bi­len Hy­ta­ýyň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­la­ryň tä­ze, has ýo­ka­ry de­re­jä çyk­jak­dy­gy­na ynam bil­dir­di. 

Soň­ra da­ba­ra gat­na­şy­jy­la­ryň öňün­de Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň pre­zi­den­ti, do­lan­dy­ry­jy­lar ge­ňe­şi­niň ag­za­sy Hou Sisz­ýun çy­kyş et­di. 

Iri hy­taý kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň ýol­baş­çy­sy bu gün­ki wa­ka­nyň — Türk­me­nis­ta­nyň döw­let Baş­tu­ta­ny­nyň gat­naş­ma­gyn­da açy­lyş da­ba­ra­sy ge­çi­ril­ýän “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çägin­de tä­ze des­ga­nyň ulan­ma­ga be­ril­me­gi­niň mö­hüm­di­gi­ni bel­läp, mu­nuň her bir hy­taý we türk­men hü­när­me­nleriniň her biri üçin ýat­dan çyk­ma­jak wa­ka­dy­gy­ny nygtady. 

Myh­man Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň adyn­dan hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowa ener­ge­ti­ka pu­da­gyn­da döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gyň ös­dü­ril­me­gi­ne hem-de Türk­me­nis­ta­nyň ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­nyň dü­zü­min­de kom­pa­ni­ýa­nyň alyp bar­ýan iş­le­ri­ne ber­ýän ägirt uly ün­si üçin tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­dir­di. 

2007-nji ýy­lyň iýul aýyn­da iki döw­le­tiň Baş­tu­tan­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çä­gi bo­ýun­ça Önü­mi paý­laş­mak ha­kyn­da şert­na­ma, “Türk­men­gaz” döw­let kon­ser­ni­niň hem-de “CNPC” kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň ara­syn­da te­bi­gy ga­zy sa­tyn al­mak we sat­mak bo­ýun­ça şert­na­ma gol çe­ki­len­di­gi bel­le­nil­di. Şeý­le­lik­de, ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­myn­da öza­ra bäh­bit­li, uzak möh­let­le­ýin türk­men-hy­taý hyz­mat­daş­ly­gy­nyň bin­ýa­dy go­ýul­dy. 

Iki ýur­duň Li­der­le­ri­niň uly ala­da­sy hem-de ýo­ka­ry ün­si ne­ti­je­sin­de “CNPC” kor­po­ra­si­ýa­sy we “Türk­men­gaz” döw­let kon­ser­ni şert­na­ma­la­ýyn çäk­de ne­ti­je­li gat­na­şyk ed­ýär­ler. Bu ul­gam­da ga­za­ny­lan üs­tün­lik­ler dün­ýä­niň ün­sü­ni özü­ne çek­di, hal­ka­ra jem­gy­ýet­çi­li­giň uly hor­ma­ty­na eýe bol­dy. Gel­jek­de “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çäk­de ga­zyň al­ny­şy­nyň muk­da­ry­ny art­dy­ryp, ener­ge­ti­ka pu­da­gyn­da iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gy tä­ze de­re­jä çy­kar­mak mak­sat edi­nil­ýär. 

Türk­me­nis­tan te­bi­gy gaz gor­la­ry­na örän baý­dyr. Hy­ta­ýyň ba­za­ry­nyň bol­sa gel­je­gi ulu­dyr. Şeý­le­lik­de, iki­ta­rap­la­ýyn öza­ra bäh­bit­li gaz hyz­mat­daş­ly­gy­ny bi­ri-bi­ri­niň üs­tü­ni ýe­tir­ýän hyz­mat­daş­lyk di­ýip hä­si­ýet­len­di­rip bo­lar di­ýip, Hou Sisz­ýun aýt­dy. 

Türk­me­nis­tan Hy­ta­ýy gaz bi­len üp­jün ed­ýän yg­ty­bar­ly, iri döw­let­dir. Hy­taý bol­sa Türk­me­nis­ta­nyň te­bi­gy ga­zyň söw­da­sy bo­ýun­ça örän uly hyz­mat­da­şy­dyr di­ýip, hy­taý­ly myh­man ýe­ne-de bir ge­zek nyg­ta­dy. 

Şu ýy­lyň ba­şyn­da bi­le­lik­dä­ki iş­le­riň tä­ze ugur­la­ry­ny kes­git­län tä­ze yla­la­şyk­la­ryň ga­za­ny­lan­dy­gy bel­le­nil­di. 

Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, “Gal­ky­nyş” gaz kä­ni­niň ikin­ji tap­gy­ry­nyň öz­leş­di­ril­me­gi bi­len, Türk­me­nis­tan — Hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si­niň 4-nji şa­ha­sy­nyň gur­lu­şy­gy­ny çalt­lan­dyr­mak üçin çä­re­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. 

Biz mun­dan beý­läk-de gaz pu­da­gyn­da dur­nuk­ly we uzak möh­let­le­ýin hyz­mat­daş­lyk et­mek hem-de äh­li beý­le­ki pu­dak­lar­da öza­ra he­re­ket­ler üçin ze­rur ta­gal­la­la­ry ede­ris di­ýip, “CNPC-niň” ýol­baş­çy­sy ynan­dyr­dy. 

Hy­ta­ýyň mil­li ne­bit­gaz kor­po­ra­si­ýa­sy­nyň do­lan­dy­ry­jy­lar ge­ňe­şi­niň ag­za­sy çy­ky­şy­nyň ahy­ryn­da “Bag­ty­ýar­lyk” şert­na­ma­la­ýyn çägin­de tä­ze des­ga­nyň açy­lyş da­ba­ra­sy­na gat­naş­ýan­dy­gy üçin ho­şal­lyk bil­dir­di hem-de döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za berk jan sag­lyk, döw­let bäh­bit­li iş­le­rin­de üs­tün­lik­le­ri, türk­men hal­ky­na bol­sa aba­dan­çy­lyk ar­zuw et­di.  

Maslahatyň dowamynda wi­deo­film gör­ke­zi­lip, on­da ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­myn­da Türk­me­nis­ta­nyň we HHR-iň ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry, “Ga­dyn” tä­ze gaz ýyg­naý­jy be­ke­di­niň äh­mi­ýe­ti be­ýan edil­di. 

Soň­ra alyp­ba­ry­jy tä­ze gaz ýyg­naý­jy be­ke­di ula­ny­ly­şa gi­riz­me­gi ha­ýyş edip, döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za ýüz­len­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow da­ba­ra­ly ýag­daý­da düw­mä­ni ba­syp, “Ga­dyn” be­ke­di­niň iş­läp baş­la­ma­gy­na ak pa­ta ber­di. 

 Wi­deo­şe­kil­ler ar­ka­ly onuň işi gör­ke­zil­ýär. 

Alyp­ba­ry­jy “Türk­men­gaz” döw­let kon­ser­ni­niň hü­när­me­ni A.Ak­mäm­me­do­wyň aw­to­mat­laş­dy­ry­lan gaz paý­laý­jy be­ket­den te­le­köp­ri ar­ka­ly ýüz­len­me­gi­ne rug­sat ber­me­gi­ni ha­ýyş edip, döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za ýüz­len­ýär. 

Ýaş hü­när­men Çär­jew et­ra­byn­da ýer­leş­ýän, kuw­wat­ly­ly­gy 432 MWt bo­lan gaztur­bi­na­ly elekt­rik be­ke­dini hem-de Le­bap we­la­ýa­ty­nyň ila­ty­ny te­bi­gy gaz bi­len üp­jün et­mä­ge ni­ýet­le­nen Üça­jy — Zer­ger gaz ge­çi­ri­ji­si­ni ulan­ma­ga ber­mek üçin ak pa­ta ber­me­gi ha­ýyş ed­ýär. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ak pa­ta ber­ýär. Hü­när­men de­giş­li nur­ba­ty tow­la­ýar we Üça­jy — Zer­ger tur­ba ge­çi­ri­ji­si­ne gaz ber­lip baş­lan­ýar. 

 Soň­ra döw­let Baş­tu­ta­ny­myz top­lu­myň do­lan­dy­ryş bi­na­sy­na bar­dy. Bu ýer­de gaz ýyg­naý­jy be­ke­diň hü­när­me­ni mer­ke­ziň en­jam­laş­dy­ry­ly­şy hem-de önüm­çi­lik-teh­no­lo­gik tap­gyr­la­ry ba­ra­da mag­lu­mat ber­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň gol­da­wy ne­ti­je­sin­de tä­ze be­ket kuw­wat­ly en­jam­lar bi­len üp­jün edil­di. 

Hü­när­men bu ýer­de iş­le­ýän iş­gär­le­riň adyn­dan zäh­met çek­mä­ge, hu­su­san-da, önüm­çi­li­giň äh­li tap­gyr­la­ry­na de­giş­li gö­zeg­çi­li­gi ama­la aşyr­ma­ga dö­re­di­len şert­ler üçin döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za ho­şal­lyk bil­dir­di hem-de şol müm­kin­çi­lik­ler­den ne­ti­je­li peý­da­la­nyp, öň­de goý­lan we­zi­pe­le­ri üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­tir­mek üçin ze­rur ta­gal­la­la­ry et­jek­dik­le­ri­ne ynan­dyr­dy. 

 Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz hü­när­me­ne işin­de üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow da­ba­ra gat­na­şy­jy­lar bi­len mä­hir­li hoş­la­şyp, bu ýer­den ug­ra­dy.

Te­bi­gy gaz — ýur­du­my­zyň mil­li baý­ly­gy. Ýe­riň as­tyn­dan onuň çy­ka­ry­ly­şy­ny art­dyr­mak we sarp edi­ji­le­re bök­denç­siz ug­rat­mak şu gü­nüň der­wa­ýys we­zi­peleriniň biridir. Bu işde biz, ne­bitgaz pu­da­gy­nyň iş­gär­le­ri bo­lup, ta­gal­la ba­ry­ny ed­ýä­ris. Mu­nuň üçin Hy­taý döw­le­tin­den sa­tyn alyn­ýan bu­raw­laý­jy ma­şyn­lar we kä­mil teh­no­lo­gi­ýa esa­sy da­ýan­jy­myz bo­lup dur­ýar. Hut şo­la­ryň kö­me­gi bi­len şu gün­ki gün­de ýur­du­my­zyň çä­gin­dä­ki 137 gu­ýu­dan gaz aky­my alyn­ýar. Gel­jek­de ola­ryň sa­ny ýe­ne-de kö­pe­ler. Türk­men ga­zy­na bo­lan is­leg dün­ýä ba­za­ryn­da bar­ha art­ýar.

  Ýur­du­my­zyň öz için­de hem te­bi­gy ga­za bo­lan is­leg ýo­ka­ry. Se­bä­bi soň­ky dö­wür­­de ýur­du­my­zyň dür­li kün­jek­le­rin­de gur­lup ula­nyl­ma­ga be­ril­ýän gaztur­bi­na­ly elekt­rik stan­si­ýa­la­ry bar­ha kö­pel­ýär. Çär­jew et­ra­by­nyň çä­gin­de gur­lan, kuw­wat­ly­ly­gy 432 MWt bolan gaz-tur­bi­na­ly elekt­rik stan­si­ýa­sy hem şo­la­ryň bi­ri. Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­myz Le­bap we­la­ýa­tyn­da bolan pur­sa­dy ýö­ri­te te­le­köp­ri ar­ka­ly bu elekt­rik stan­si­ýa­sy­na te­bi­gy ga­zy ak­dyr­ýan Üça­jy — Zer­ger gaz ge­çi­ri­ji­si­niň işe gi­ri­zil­me­gi­ne ak pa­ta ber­di. Uzyn­ly­gy 125 ki­lo­met­re ba­ra­bar bo­lan tä­ze gaz ge­çi­ri­ji­niň ak­dyr­ýan ga­zy­nyň bir bö­le­gi bol­sa Le­bap we­la­ýa­ty­nyň oba-şä­her­le­ri­niň ýa­şaý­jy­la­ry­nyň öý­le­ri­ne bar­ýar, netijede, geljekde ola­ryň gaz bi­len üp­jün­çi­li­gi ep-es­li go­wu­la­nar. 

Ak­mäm­met AK­MÄM­ME­DOW,

«Türk­men­gaz» döw­let kon­ser­ni­niň hü­när­me­ni.

San­ly ul­gam ba­ra­da gür­rüň açy­lan­da in­no­wa­si­ýa­lar, kä­mil teh­no­lo­gi­ýa­lar we ola­ryň dür­li ugur­la­ry göz öňü­mi­ze gel­ýär. Dur­mu­şy­my­zyň kä­mil­li­gi san­ly ul­ga­myň müm­kin­çi­lik­le­rin­de jem­le­nen­dir. San­ly ul­gam bi­len bag­la­ny­şyk­ly in­no­wa­sion yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ös­dü­ril­me­gi tä­ze dur­mu­şa, has kä­mil hem-de döw­re­bap ýa­şaý­şa giň şert­le­ri dö­red­ýär. 

Ýur­du­myz­da san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­te geç­mek «Türk­me­nis­tan­da 2019 — 2025-nji ýyl­lar­da san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­me­giň Kon­sep­si­ýa­sy­na» la­ýyk­lyk­da ama­la aşy­ryl­ýar. Bu ugur­da al­nyp ba­ryl­ýan mak­sat­na­ma­la­ýyn iş­le­riň çäk­le­rin­de «Türk­me­nis­tan­da in­ter­net to­ru­nyň ösü­şi­ni we in­ter­net hyz­mat­la­ry­ny et­me­gi hu­kuk taý­dan düz­gün­leş­dir­mek ha­kyn­da», «Elekt­ron res­mi­na­ma, elekt­ron res­mi­na­ma do­la­ny­şy­gy we san­ly hyz­mat­lar ha­kyn­da», «Ki­ber­howp­suz­lyk ha­kyn­da», «Mag­lu­mat we ony go­ra­mak ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nun­la­ry we beý­le­ki res­mi­na­ma­lar ka­bul edil­di. 

San­ly yk­dy­sa­dy­ýet dü­şün­je­si XX asy­ryň ahy­ryn­da ýü­ze çyk­dy we bü­tin dün­ýä­de dur­mu­şyň äh­li ugur­la­ry­na san­ly ul­gam or­naş­dy­ry­lyp baş­lan­dy. Şon­dan soň­ky ge­çen çär­ýek asyr­dan gow­rak dö­wür­de kä­mil teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň tä­ze gör­nüş­le­ri dö­re­di­lip, dur­mu­şy­my­za or­naş­dy­ryl­dy. Bu gün akyl­ly te­le­fon­lar, beý­le­ki öý ho­ja­lyk teh­ni­ka­la­ry, şol san­da tu­tuş­ly­gy­na san­ly ul­gam ar­ka­ly do­lan­dy­ryl­ýan öý­ler dur­mu­şyň aý­ryl­maz bö­le­gi­ne öw­rül­ýär. Hat­da dün­ýä­niň dür­li ýer­le­rin­de «akyl­ly şä­her­le­riň» on­lar­ça­sy ke­ma­la gel­ýär. 

San­ly­laş­dyr­ma dur­mu­şyň we önüm­çi­li­giň dür­li gur­şaw­la­ry­na or­naş­dy­ryl­ýan san­ly teh­no­lo­gi­ýa­la­ra esas­lan­ýan yk­dy­sa­dy işiň kon­sep­si­ýa­sy­dyr. Bu dün­ýä­niň äh­li ýurt­la­ry bi­len bir­lik­de, bi­ziň ýur­du­myz­da-da üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. San­ly­laş­dyr­ma sy­ýa­sy, yk­dy­sa­dy we dur­muş-me­de­ni pro­ses­le­ri öz­ger­dip, ýa­şaý­şyň hi­li­niň has-da go­wu­lan­ma­gy­na iter­gi ber­ýär. Hä­zir­ki wagt­da mag­lu­mat el­ýe­ter­li­li­gi­niň ýo­kar­lan­ma­gy, öz­baş­dak iş­le­ýän akyl­ly ho­ja­lyk en­jam­la­ry­nyň kö­pel­me­gi, önüm­çi­lik pro­ses­le­ri­ne teh­no­lo­gik gö­zeg­çi­li­giň or­naş­dy­ryl­ma­gy, zy­ýan­ly iş­ler­de ada­myň or­nu­ny tut­ýan ro­bot teh­ni­ka­la­ry­nyň dö­re­dil­me­gi san­ly ul­ga­myň güýç­li dep­gin bi­len ös­ýän­di­gi­niň gör­ke­zi­ji­si­dir. 

Hä­zir­ki dö­wür­de in­ter­net to­ru­nyň üs­ti bi­len ha­ryt­la­ry sa­tyn al­mak, hyz­mat­lar­dan peý­da­lan­mak, mag­lu­mat­la­ry göz­le­mek we uzak ara­lyk­dan işe­wür gep­le­şik­le­ri ge­çir­mek ýa­ly dur­mu­şy­my­zy ýe­ňil­leş­dir­ýän iş­le­ri ýe­ri­ne ýe­tir­mek bol­ýar. San­ly­laş­dyr­ma şol ze­rur­lyk­la­ryň el­ýe­ter­li­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­mak bi­len, eda­ra-kär­ha­na­la­ryň we gu­ra­ma­la­ryň işi­ni has-da kä­mil­leş­dir­mä­ge, adam­la­ryň dur­mu­şy­ny mun­dan beý­läk-de ýe­ňil­leş­dir­mä­ge ýar­dam ber­ýär. 

San­ly­laş­dyr­ma ho­ja­lyk dur­mu­şyn­da, önüm­çi­lik­de, hyz­mat­lar ul­ga­myn­da we beý­le­ki bir­nä­çe ugur­lar­da iş­jeň al­nyp ba­ryl­ýar. Ho­ja­lyk dur­mu­şyn­da ula­nyl­ýan döw­re­bap teh­ni­ka­lar, «akyl­ly öý­ler» we şä­her­ler­de dur­muş iş­jeň­li­gi­niň dür­li ugur­la­ry bi­len bag­la­ny­şyk­ly hyz­mat­la­ryň ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi mu­ňa anyk my­sal­lar­dyr. Önüm­çi­li­giň san­ly­laş­dy­ryl­ma­gy adam üçin agyr fi­zi­ki zäh­me­ti ýe­ňil­leş­dir­mä­ge, zäh­met we önüm­çi­lik pro­ses­le­ri­ni ne­ti­je­li gu­ra­ma­ga hem-de gö­zeg­çi­lik­de sak­la­ma­ga, şeý­le hem, kär­ha­na­nyň iş­gär­le­ri­niň howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mä­ge ýar­dam ed­ýär. Me­se­lem, «akyl­ly» ul­gam­lar önüm­çi­lik kär­ha­na­la­ryn­da iş­gär­le­riň howp­suz­lyk düz­gün­le­ri­niň ta­lap­la­ry­na la­ýyk ge­ýin­me­gi­ne we ka­da­la­ryň ber­jaý edi­li­şi­ne gö­zeg­çi­lik edip, şi­kes ýet­me­le­riň hem-de howp­ly ha­dy­sa­la­ryň öňü­ni al­ma­ga kö­mek ed­ýär. Teh­no­lo­gik gö­zeg­çi­li­giň kö­me­gi bi­len önüm­çi­lik kon­we­ýer­le­rin­de ze­per ýe­ten we kem­çi­lik­li önüm­ler ýü­ze çy­ka­ryl­ýar. Bu bol­sa ha­ryt­la­ryň hi­li­ne gö­zeg­çi­ligi ýo­la goý­ma­ga, wag­ty hem-de se­riş­de­le­ri tyg­şyt­la­ma­ga müm­kin­çi­lik dö­red­ýär. 

Hem­me­le­re ta­nyş my­sal­la­ryň ýe­ne bi­ri-de, san­ly bi­lim ul­ga­my­dyr. Elekt­ron ki­tap­ha­na­lar, olar­da­ky okuw ki­tap­la­ry, gol­lan­ma­lar we wi­deo­sa­pak­lar okuw işi­ni ýe­ňil­leş­dir­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Olar bi­lim al­ýan­la­ryň ki­tap­ha­na­la­ra bar­mak, ka­gyz ki­tap­la­ry we olar­da­ky mag­lu­mat­la­ry göz­le­mek, ýö­ri­te ders­le­re gat­naş­mak üçin sarp ed­ýän wagt­la­ry­ny tyg­şyt­la­ma­ga kö­mek ed­ýär. San­ly ul­gam­da bi­lim al­ýan­la­ryň öz taý­ýar­lyk de­re­je­si­ne la­ýyk­lyk­da okuw mak­sat­na­ma­sy­ny we öw­re­niş dep­gi­ni­ni öz­baş­dak saý­lap al­mak müm­kin­çi­lik­le­ri hem göz öňün­de tu­tul­ýar. 

Diý­mek, san­ly­laş­dyr­ma­da eda­ra-kär­ha­na­lar­da önüm­çi­lik pro­se­si, iş­le­riň al­nyp bar­ly­şy, do­lan­dy­ryş ul­gam­la­ryn­da gu­ra­ma­çy­lyk iş­le­ri düý­bün­den üýt­ge­ýär. Müş­de­ri­ler bi­len ön­dü­ri­ji­le­riň, hyz­mat­la­ry ýe­ri­ne ýe­tir­ýän­le­riň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­lar, kär­ha­na­nyň şol gat­na­şyk­lar­da eýe­le­ýän or­ny öz­ger­ýär. San­ly ul­ga­ma ge­çiş tä­ze san­ly işe­wür­lik nus­ga­sy­nyň iş­le­ni­lip taý­ýar­la­nyl­ma­gy, san­ly ha­ryt­la­ryň we hyz­mat­la­ryň dö­re­dil­me­gi, mag­lu­ma­ty top­la­ma­gyň, sak­la­ma­gyň we gaý­ta­dan iş­le­me­giň aw­to­mat­laş­dy­ryl­ma­gy, san­ly tas­la­ma­laş­dyr­ma­nyň or­naş­dy­ryl­ma­gy, önüm­çi­lik pro­ses­le­ri­ni we üp­jün­çi­lik tor­la­ry­ny do­lan­dyr­mak, do­lan­dy­ryş we­zi­pe­le­ri­niň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­li­şi, ro­bot­la­ryň we elekt­ron res­mi­na­ma do­la­ny­şy­gy­nyň ula­nyl­ma­gy ar­ka­ly el zäh­me­ti­niň aw­to­mat­laş­dy­ryl­ma­gy ýa­ly bir­nä­çe ugur­lar­da ama­la aşy­ryl­ýar. 

Hä­zir­ki wagt­da eziz Di­ýa­ry­myz­da «Türk­me­nis­tan­da 2019 — 2025-nji ýyl­lar­da san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti ös­dür­me­giň Kon­sep­si­ýa­sy­nyň» 2020 — 2023-nji ýyl­la­ra ni­ýet­le­nen ikin­ji tap­gy­ry üs­tün­lik­li dur­mu­şa or­naş­dy­ryl­ýar. Ýur­du­myz­da döw­re­bap mag­lu­mat-ara­gat­na­şyk teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­ny giň­den or­naş­dyr­mak, ola­ryň saz­la­şyk­ly iş­le­me­gi­ni ýo­la goý­mak, mag­lu­mat howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek, mag­lu­mat üp­jün­çi­lik ul­ga­my­ny mun­dan beý­läk-de ös­dür­mek bo­ýun­ça we­zi­pe­ler ama­la aşy­ryl­ýar. Mu­nuň özi il­deş­le­ri­miz üçin san­ly hyz­mat­la­ryň tä­ze gör­nüş­le­ri­ni el­ýe­ter­li et­mä­ge, ola­ra ýa­şa­ýyş-dur­muş ýe­ňil­lik­le­ri­ni dö­ret­mä­ge, mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň pu­dak­la­ry­nyň ösü­şi­ni we bäs­deş­li­ge ukyp­ly­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­ma­ga ýar­dam ber­ýär. 

Ga­ir GAI­ROW,

Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Türk­men döw­let uni­wer­si­te­ti­niň mu­gal­ly­my.

2022-nji ýylyň bäş aýynda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň jemleri 

•  Milli Geňeşiň Mejlisiniň iki maslahatyň barşynda Türkmenistanyň Kanunlarynyň 23-si hem-de Mejlisiň Kararlarynyň 15-si kabul edildi. Halkara we parlamentara gatnaşyklary ösdürmek maksady bilen, duşuşyklaryň 14-si, şol sanda sanly ulgam arkaly duşuşyklaryň 2-si geçirildi. Mejlisiň deputatlary kanunçykaryjylyk işini kämilleşdirmek hem-de döwlet maksatnamalarynyň durmuşa geçirilmegini üpjün etmek meseleleri boýunça halkara guramalar bilen duşuşyklaryň 56-syna gatnaşdylar. Şolaryň 39-sy sanly ulgam arkaly geçirildi. Daşary ýurtlara iş saparlarynyň 2-si guraldy. Aşgabatda Merkezi Aziýa döwletleriniň we RF-nyň Parlamentara forumy hem-de Zenanlaryň dialogy geçirildi. Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň kabul edilmeginiň 30 ýyllygy we Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň güni mynasybetli jemgyýetçilik birleşmeleri hem-de degişli döwlet edaralary bilen bilelikde ýurdumyzda amala aşyrylýan hukuk özgertmelerini wagyz etmek we tejribe alyşmak maksady bilen, ylmy-amaly maslahat hem-de dürli çäreler geçirildi.  

•  Milli Geňeşiň Halk Maslahatynda döredilen iş toparlary sebitleri ösdürmäge, ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralarynyň, notarial we salgyt düzümleriniň işini kämilleşdirmäge, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga gönükdirilen kanunlaryň taslamalaryny seljerýärler hem-de ara alyp maslahatlaşýarlar. Halk Maslahatynyň iki mejlisinde kanunlaryň taslamalarynyň birnäçesi ara alnyp maslahatlaşyldy. Olar Gahryman Arkadagymyz tarapyndan makullanyldy we kabul edildi. Parlamentara hyzmatdaşlygy ösdürmek bilen baglylykda, halkara maslahatlar, forumlar we sanly ulgam arkaly duşuşyklar geçirildi. Halk Maslahatynyň agzalary GDA-nyň Parlamentara Assambleýasynyň 30 ýyllygyna bagyşlanan dabaralara hem-de Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygyndaky wekiliýetiň düzüminde Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň paýtagtynda geçirilen «Russiýa – Yslam dünýäsi: Kazan Summit 2022» atly XIII halkara ykdysady sammitiň mejlisine gatnaşdylar. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Ahal, Balkan we Daşoguz welaýatlarynda iş saparlarynda bolup, ýurdumyzyň sebitlerinde amala aşyrylýan işler bilen tanyşdy. Ata Watanymyzyň rowaçlygyna hem-de mähriban halkymyzyň abadançylygyna gönükdirilen taryhy özgertmeleri giňden wagyz etmek maksady bilen, Halk Maslahatynyň agzalary dürli çärelere yzygiderli gatnaşýarlar, köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde çykyş edýärler.  

•  Bäş aýda, 2021-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 11,5 göterim, bölek satuw haryt dolanyşygynyň möçberi 10,6 göterim, daşary söwda dolanyşygynyň möçberi 40,8 göterim köpeldi. Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň meýilnamasy 104,6 göterim, çykdajy böleginiň meýilnamasy 98,3 göterim ýerine ýetirildi. Döwlet býujetiniň serişdeleriniň 80,4 göterimi durmuş ulgamyny maliýeleşdirmäge gönükdirildi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda aýlyk zähmet haky, geçen ýylyň degişli döwrüne görä, 10,4 göterim ýokarlandy. Zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary öz wagtynda tölenildi. Rejelenen görnüşdäki Oba milli maksatnamasynda kesgitlenen işleriň çäklerinde, durmuş maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň hem-de inženerçilik ulgamlarynyň gurluşygy alnyp baryldy.  

•  Şu ýylyň ýanwar-maý aýlarynda nebiti gaýtadan işlemek boýunça meýilnama 110,6 göterim, benzin öndürmek boýunça meýilnama 127,2 göterim, dizel ýangyjyny öndürmek boýunça meýilnama 115,8 göterim, polipropilen öndürmek boýunça meýilnama 141,9 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmek boýunça meýilnama 107,2 göterim, suwuklandyrylan gazy öndürmek boýunça meýilnama 119,7 göterim, tebigy we ugurdaş gazy çykarmak boýunça meýilnama 111,5 göterim, «mawy ýangyjy» daşary ýurtlara ibermek boýunça meýilnama 121,9 göterim ýerine ýetirildi.  

•  Obasenagat toplumy boýunça, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, önüm öndürilişiniň möçberiniň ösüşi 112,3 göterime, şol sanda Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 113,1 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 104,3 göterime, «Türkmen atlary» döwlet birleşigi boýunça 103,3 göterime barabar boldy. Gök önümleri ösdürip ýetişdirmek boýunça meýilnama 125,3 göterim, miwe we ir-iýmiş önümlerini öndürmegiň meýilnamasy 103,9 göterim, çörek we çörek önümlerini öndürmek meýilnamasy 104,9 göterim, et önümleri boýunça meýilnama 101,5 göterime, süýt we süýt önümlerini öndürmek baradaky meýilnama 100,8 göterime deň boldy. Maýa goýumlaryny özleşdirmek boýunça meýilnama 183,7 göterim berjaý edildi.  

•  Ulag we kommunikasiýalar toplumynda ýerine ýetirilen işler we hyzmatlar boýunça gazanylan ösüş 112,1 göterime deň boldy. Awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary arkaly ýük daşamak baradaky meýilnama 111,3 göterim, ýük dolanyşygy boýunça meýilnama bolsa 109,1 göterim ýerine ýetirildi. Ýanwar-maý aýlarynda hyzmatlary ýerine ýetirmek babatda ösüş «Türkmendemirýollary» agentligi boýunça 115,2 göterime, «Türkmenawtoulaglary» agentligi boýunça 134,1 göterime, «Türkmenhowaýollary» agentligi boýunça 101,8 göterime, «Türkmendeňizderýaýollary» agentligi boýunça 106 göterime, «Türkmenaragatnaşyk» agentligi boýunça 108 göterime deň boldy.  

•  Geçen bäş aýda önüm öndürmek we gurluşyk-senagat ulgamynda işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 148,8 göterim ýerine ýetirildi. Gurluşyk we binagärlik ministrligi şu ýylyň ýanwar-maý aýlarynda meýilnamany 112,7 göterim berjaý etdi. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi önüm öndürmek hem-de işleri amala aşyrmak baradaky meýilnamany 169 göterim ýerine ýetirdi. Energetika ministrligi boýunça önüm öndürmek we işleri ýerine ýetirmek baradaky meýilnama 128,1 göterim berjaý edildi. Elektrik energiýanyň öndürilişiniň ösüşi 116,8 göterime, onuň eksport edilişiniň ösüşi bolsa 150,3 göterime deň boldy. «Türkmenhimiýa» döwlet konserni tarapyndan önüm öndürmek hem-de hyzmatlary ýerine ýetirmek boýunça meýilnama 169,7 göterim berjaý edildi. Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işler hem-de hyzmatlar baradaky meýilnama 118,3 göterim berjaý edildi. 

•  Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça ýanwar-maý aýlarynda, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, söwda dolanyşygynyň ösüşi 111,3 göterime, önüm öndürilişiniň ösüşi 106,4 göterime deň boldy. Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalary tarapyndan, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, öndürilen önümleriň mukdary, şol sanda nah ýüplüginiň we matalaryň önümçiligi, degişlilikde, 134,1 göterime hem-de 127,8 göterime, tikin we örme önümleriň önümçiligi 115,9 göterime, gön önümleriň önümçiligi 107,3 göterime barabar boldy. Şu ýylyň başyndan bäri «Türkmenhaly» döwlet birleşiginiň kärhanalarynda haly önümlerini öndürmek baradaky meýilnama 116,1 göterim berjaý edildi. Döwlet haryt-çig mal biržasy tarapyndan birža söwdalarynyň 122-si geçirilip, şolarda 14 müň 830 şertnama hasaba alyndy. Ýanwar-maý aýlarynda Söwda-senagat edarasy tarapyndan amala aşyrylan işler boýunça ösüş 104 göterime deň boldy. Sergileriň 8-si we maslahatlaryň 19-sy geçirildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça bäş aýda oba hojalyk we azyk önümleriniň öndürilişiniň ösüşi 166,5 göterime, senagat önümçiliginiň ösüşi 106,4 göterime ýetdi.  

•  Medeniýet ulgamynda 2022-nji ýylyň şygaryny dabaralandyrmak maksady bilen hem-de milli senenamamyzdaky baýramçylyklar mynasybetli, döredijilik bäsleşikleri yglan edildi, dürli medeni-köpçülikleýin çäreler, maslahatlar, söhbetdeşlikler, döredijilik duşuşyklary we sergiler, wagyz-nesihat çäreleri hem-de täze desgalaryň ulanylmaga berilmegine bagyşlanan dabaralar geçirildi. Halkara hyzmatdaşlygynyň çäklerinde, türkmen hünärmenleri sanly ulgam arkaly halkara duşuşyklara, okuw maslahatlaryna hem-de halkara sergilerine gatnaşdy. Ýurdumyzyň dürli ulgamlarynda gazanylýan üstünlikleri, medeniýet ulgamyny ösdürmek boýunça döwlet maksatnamalarynda göz öňünde tutulan çäreleriň üstünlikli ýerine ýetirilişini beýan etmek boýunça köpçülikleýin habar beriş serişdeleri netijeli işleri alyp bardylar.  

•  Ýanwar-maý aýlarynda bilim-terbiýeçilik işlerini kämilleşdirmek, sanly bilim ulgamyny ösdürmek boýunça işler dowam etdi. Ýokary okuw mekdepleriň talyplary, ýurdumyzyň okuwçylary halkara ders we internet olimpiadalarynda üstünlikli çykyş edip, altyn, kümüş hem-de bürünç medallara, dürli derejeli diplomlara mynasyp boldular. Onlaýn görnüşde halkara guramalaryň wekilleri bilen duşuşyklar we daşary ýurtlardaky hyzmatdaş ýokary okuw mekdepler bilen okuw-usulyýet maslahatlary geçirildi. Ylmyň we tehnologiýalaryň ileri tutulýan ugurlary boýunça ylmy işleriň geçirilmegi utgaşdyryldy, aspirantura hem-de doktorantura kabul edişlikler amala aşyryldy. Diýarymyzyň bejeriş-öňüni alyş edaralarynyň işiniň kämilleşdirilmegine üns berildi, şolarda lukmançylygyň dürli ugurlary boýunça işler dowam etdirildi. Türkmenistanyň Prezidentiniň Kararlaryna laýyklykda, buýan köküni gaýtadan işläp, glisirrizin turşusyny öndürýän kärhananyň gurluşygyna badalga berildi hem-de Türkmenistany temmäkiden azat ýurda öwürmek boýunça 2022-2025-nji ýyllar üçin Milli maksatnama tassyklanyldy. Türkmenbaşy şäherinde köpugurly hassahananyň hem-de Daşoguz şäherinde köpugurly we onkologiýa hassahanalarynyň açylyş dabaralary geçirildi. Türgenlerimiz sport ýaryşlarynyň 12-sine gatnaşdylar hem-de 22 medal – 10 altyn, 7 kümüş we 5 bürünç medal gazandylar. 

•  Şu döwürde Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasyny durmuşa geçirmek maksadynda daşary ýurtlar hem-de halkara guramalary bilen ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn gatnaşyklar babatda oňyn hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça degişli işler alnyp baryldy. Şunda ýokary derejeli saparlar we gepleşikler hem-de iri sebit hem-de ählumumy forumlaryň çäklerindäki duşuşyklar esasy orun eýeleýär. Döwlet Baştutanymyz IV Aziýa-Ýuwaş ummany suw Sammitine sanly ulgam arkaly gatnaşdy. Hasabat döwründe hormatly Prezidentimiziň birnäçe ýurtlaryň ýolbaşçylary bilen telefon arkaly söhbetdeşlikleri geçirildi. Hindistan Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana döwlet sapary, RF-nyň Tatarystan Respublikasynyň Prezidenti bolsa iş sapary bilen geldi. Türkmenistanyň daşary syýasy strategiýasyny durmuşa geçirmekde ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn parlamentara gatnaşyklary ösdürmäge uly ähmiýet berilýär. Aşgabatda Merkezi Aziýa döwletleriniň we RF-nyň Parlamentara forumy geçirildi. Daşary işler ministrliginiň ugry boýunça daşary ýurt wekiliýetleriniň 38-si ýurdumyza geldi. Türkmenistanyň wekiliýetleriniň 30-sy daşary ýurtlara iberildi. Sanly ulgam arkaly dürli duşuşyklaryň 427-si geçirildi. Türkmenistanda daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen resmi gepleşikleriň we duşuşyklaryň ençemesi guraldy. Halkara resminamalarynyň 25-sine gol çekildi. Daşary işler ministrlikleriniň ugry boýunça ikitaraplaýyn geňeşmeler yzygiderli geçirilýär. Döwletimiziň daşary ykdysady gatnaşyklaryny ösdürmek boýunça hem yzygiderli çäreler görülýär. Ženewa şäherinde geçirilen BSG-niň Baş geňeşiniň mejlisinde Türkmenistan BSG-ä goşulyşýan döwlet derejesine eýe boldy. Türkmenistan BMG-niň Halkara söwda hukugy boýunça komissiýasynyň agzalygyna 2022-2028-nji ýyllar döwri üçin hem saýlanyldy.  

•  Şu ýylyň geçen bäş aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri, dünýä ykdysadyýetindäki çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, döwletimiziň depginli ösmegini dowam edýändigini görkezdi. Ýurdumyzyň daşary syýasaty BMG, beýleki halkara guramalary bolan ÝHHG, ÝB, ŞHG, GDA, YHG bilen giň gerimli hyzmatdaşlyk etmäge gönükdirildi. Döwletimiziň ykdysadyýetiniň ösüşinde gazanylan depgin durnukly saklanýar. Kabul edilen ähli durmuş maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzda jemi içerki önümiň ösüşi bäş aýda 6,2 göterim boldy. Senagat desgalary, ýaşaýyş jaýlary, çagalar baglary, mekdepler, dükanlar we beýleki desgalar ulanylmaga berildi. Kabul edilen meýilnamalara laýyklykda, energiýa serişdelerini dünýä bazarlaryna diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek syýasaty hem üstünlikli dowam etdirilýär. Hormatly Prezidentimiz şu ýyl üçin wezipeleriň kesgitlenilendigini belläp, indi olaryň ýerine ýetirilmegini gazanmagyň zerurdygyny nygtady. Biziň esasy wezipämiz mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmakdan ybaratdyr diýip, Arkadagly Serdarymyz aýtdy.  

 * * * 

Ministrler Kabinetiniň we Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijelerine bagyşlanan bilelikdäki giňişleýin mejlisinde hormatly Prezidentimiziň öňde goýan wezipelerini durmuşa geçirmegiň ugurlaryna bagyşlanan maslahatlar geçirildi. Maslahatlaryň barşynda «Halkyň Arkadagly zamanasy» diýen şygar astynda geçýän ýylda ýurdumyzy ösdürmegiň möhüm meseleleri boýunça pikir alyşmalar boldy hem-de döwlet Baştutanymyzyň öňde goýan wezipelerini ýerine ýetirmegiň ugurlary kesgitlenildi.  

 Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň şu ýy­lyň 22-nji ap­re­lin­de ge­çi­ri­len mej­li­sin­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow «Türk­me­nis­tan­da ön­dü­ri­len» mil­li ny­şa­ny­ny iş­läp taý­ýar­la­mak ba­ra­da­ky tek­li­bi ma­kul­la­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz dur­muş ugur­ly sy­ýa­sa­ty­myz bi­len bag­ly­lyk­da, bu me­se­lä­niň wa­jyp­dy­gy­ny nyg­tap, ha­ryt ny­şa­ny­ny dö­ret­mek­de tä­ze çe­me­leş­me­le­ri göz­le­me­giň ze­rur­dy­gy­na ün­si çek­di we türk­men di­zaý­ner­le­ri­niň bu ul­gam­da­ky dün­ýä öl­çeg­le­rin­den, öň­de­ba­ry­jy tej­ri­be­den ugur al­ma­ly­dyk­la­ry­ny, san­ly ul­ga­myň müm­kin­çi­lik­le­rin­den peý­da­lan­ma­ly­dyk­la­ry­ny bel­le­di. 

Mil­li ha­ryt ön­dü­ri­ji­le­ri­mi­ziň önüm­le­ri­niň ýo­ka­ry hi­li­niň hem-de ýur­du­my­zyň hal­ka­ra ab­ra­ýy­nyň art­ma­gy­nyň öz­bo­luş­ly ala­ma­ty bo­lan “Türk­me­nis­tan­da ön­dü­ri­len” ha­ryt ny­şa­ny­nyň döw­rüň ta­la­by­na la­ýyk­lyk­da dö­re­di­len­di­gi hä­zir­ki wagt­da me­se-mä­lim ýag­daý­dyr. Dür­li ul­gam­lar­da, şol san­da da­şa­ry söw­da işin­de ýe­ti­len be­lent sep­git­ler mu­nuň su­but­na­ma­sy­dyr. Şu­nuň bi­len bir­lik­de, bu ha­ryt ny­şa­ny­nyň dö­re­dil­me­gi Türk­me­nis­ta­ny Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ös­dür­me­giň mak­sat­la­ry­na hem-de gel­jek 30 ýyl üçin ni­ýet­le­nen Mil­li mak­sat­na­ma­da we «Türk­me­nis­ta­nyň 2021 — 2030-njy ýyl­lar üçin da­şa­ry söw­da Stra­te­gi­ýa­syn­da» kes­git­le­nen we­zi­pe­le­re ky­bap gel­ýär. Ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­ny pug­ta­lan­dyr­mak, da­şa­ry ýurt­lar bi­len söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy gi­ňelt­mek, eks­por­ty art­dyr­mak, mil­li söw­da ny­şan­ly tä­ze ha­ryt­la­ry ön­dür­mek we ola­ry da­şa­ry ýurt­lar­da giň­den ta­nat­mak şol we­zi­pe­le­riň ha­ta­ryn­da­dyr. 

 “Türk­me­nis­tan­da ön­dü­ri­len” mil­li ny­şa­ny­nyň dö­re­dil­me­gi, oňa eýe bol­ma­gyň öl­çeg­le­ri­niň kes­git­le­nil­me­gi ýur­du­my­zyň önüm ön­dü­ri­ji­le­ri­niň jo­gap­kär­çi­li­gi­ni ýo­kar­lan­dy­ryp, ata Wa­ta­ny­my­zyň dün­ýä ba­za­ryn­da bäs­deş­li­ge ukyp­ly önüm ön­dü­ri­ji hök­mün­dä­ki ab­ra­ýy­nyň ýo­kar­lan­ma­gy­na oňyn tä­si­ri­ni ýe­ti­rer hem-de eks­port müm­kin­çi­lik­le­ri­niň art­ma­gy­na, ýur­du­my­za ma­ýa go­ýum­la­ryň çe­kil­me­gi­ne ýar­dam be­rer. Bu ny­şan da­şa­ry ýurt­ly aly­jy­lar­da Türk­me­nis­tan­da ön­dü­ri­len ha­ryt­la­ra uly is­leg dö­ret­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Ol önüm­le­riň bäs­deş­li­ge ukyp­ly­ly­gy­nyň we eko­lo­gik taý­dan aras­sa­ly­gy­nyň ke­pi­li bo­lar. 

Hä­zir­ki wagt­da Türk­me­nis­tan dün­ýä­de ha­ryt ön­dür­mek ul­ga­myn­da uly müm­kin­çi­li­gi bo­lan döw­let hök­mün­de ta­nal­ýar. Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da bu ugur­da anyk çä­re­ler gö­rül­di. Bu gün eko­lo­gik taý­dan aras­sa dok­ma önüm­le­ri­miz, aja­ýyp ha­ly­la­ry­myz, oba­se­na­gat top­lu­my­nyň önüm­le­ri da­şa­ry ýurt­lar­da giň­den meş­hur­dyr. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň bel­leý­şi ýa­ly, halk ho­ja­ly­gy­nyň äh­li ul­gam­la­ryn­da düýp­li öz­gert­me­ler ama­la aşy­ryl­dy, giň möç­ber­li iş­le­riň ne­ti­je­sin­de uly üs­tün­lik­ler ga­za­nyl­dy. Bu gün Türk­me­nis­tan ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ýa­la­ra we in­no­wa­si­ýa­la­ra esas­la­nyp, çalt dep­gin­ler bi­len ös­ýän döw­let hök­mün­de dün­ýä­de giň­den ta­nal­ýar. Ýur­du­myz­da ägirt uly tas­la­ma­lar­dyr baş­lan­gyç­lar üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ýar. 

Mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň dur­nuk­ly­ly­gy­ny sak­la­ma­ga we onuň kuw­wa­ty­ny art­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýän bin­ýat­la­ýyn esas­la­ryň dö­re­dil­me­gi ýur­du­my­zyň ok­gun­ly ösü­şi­niň ne­ti­je­si­dir. Da­şa­ry ýurt­lar­da uly is­leg­den peý­da­lan­ýan ýo­ka­ry hil­li, bäs­deş­li­ge ukyp­ly önüm­le­ri ön­dür­ýän döw­re­bap se­na­gat kär­ha­na­la­ry­nyň gu­rul­ma­gy we ulan­ma­ga be­ril­me­gi, döw­let eýe­çi­li­gin­dä­ki kär­ha­na­la­ryň hu­su­sy­laş­dy­ryl­ma­gy, ola­ryň paý­dar­lar jem­gy­ýet­le­ri­ne öw­rül­me­gi bu ugur­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. 

Bu iş­de mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň ba­zar gat­na­şyk­la­ryn­dan ugur al­ma­gy hem-de ýur­du­my­zyň te­le­ke­çi­le­ri­ni gol­da­mak bo­ýun­ça anyk çä­re­le­riň gö­rül­me­gi aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe­dir. Te­le­ke­çi­ler üçin amat­ly şert­le­riň dö­re­dil­me­gi hu­su­sy işe­wür­li­giň we­kil­le­ri­ne da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan önüm­le­riň önüm­çi­li­gi­ni ýo­la goý­ma­ga we da­şar­ky ba­zar­la­ra çyk­ma­ga müm­kin­çi­lik aç­dy. 

Ýur­du­my­zyň Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si dün­ýä­niň işe­wür to­par­la­ry bi­len şert­na­ma­la­ry bag­laş­mak hem-de giň hyz­mat­daş­ly­gy ýo­la goý­mak, da­şa­ry ýurt­lar­da söw­da we­kil­ha­na­la­ry­ny we söw­da öý­le­ri­ni aç­mak ar­ka­ly hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy anyk iş­ler bi­len pug­ta­lan­dyr­ýar. Bu bir­leş­mä­niň Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­syn­da, Bir­le­şen Arap Emir­lik­le­rin­de, Awst­ri­ýa Res­pub­li­ka­syn­da we­kil­ha­na­la­ry­nyň, Hy­ta­ýyň Si­nin şä­he­rin­de, Gyr­gy­zys­tan­da Türk­me­nis­ta­nyň söw­da mer­kez­le­ri­niň, Gru­zi­ýa­da dü­ka­nyň iş­le­dil­me­gi bir­leş­mä­niň eks­port müm­kin­çi­lik­le­ri­ni art­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir. Me­se­lem, Sa­ud Ara­bys­ta­ny Pa­ty­şa­ly­gyn­da he­re­ket ed­ýän “Ber­ka­rar” dü­ka­nyn­da türk­men el ha­ly­la­ry sa­tyl­ýar. 

Türk­me­nis­ta­nyň dün­ýä­niň söw­da, yl­my-teh­no­lo­gi­ýa we koo­pe­ra­si­ýa gat­na­şyk­la­ry ul­ga­my­na iş­jeň go­şu­lyş­ma­gy, Bü­tin­dün­ýä Söw­da Gu­ra­ma­sy­na go­şul­ýan ýurt (iş­jeň syn­çy) de­re­je­si­niň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi kö­pu­gur­ly hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­ma­ga, eks­por­tyň möç­ber­le­ri­ni art­dyr­ma­ga we çäk­le­ri­ni gi­ňelt­mä­ge uly müm­kin­çi­lik­le­ri dö­red­ýär. Döw­let ha­ryt-çig mal bir­ža­sy­nyň işi Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ry­nyň hem-de halk ho­ja­ly­gy top­lu­my­nyň esa­sy pu­dak­la­ry­nyň önüm­le­ri­ne bo­lan is­le­giň aý­dyň gör­ke­zi­ji­si­dir. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, türk­men ha­ryt ön­dü­ri­ji­le­ri­niň eks­port kuw­wa­ty­ny art­dyr­ma­ga, mil­li ha­ryt­la­ry­my­zyň dün­ýä ba­zar­la­ryn­da­ky bäs­deş­li­ge ukyp­ly­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­ma­ga ýar­dam ber­ýän bir­nä­çe äh­mi­ýet­li wa­ka­la­ry bel­le­mek ge­rek. 

Il­kin­ji no­bat­da, bu 2014-nji ýyl­da Türk­me­nis­ta­nyň çy­zyk­ly şert­li bel­gi­ler bo­ýun­ça mil­li gu­ra­ma­sy­nyň dö­re­dil­me­gi­dir. Hä­zir­ki wagt­da bu ul­gam 2 müň­den gow­rak önüm ön­dü­ri­ji­ni özün­de jem­le­ýär. Ýur­du­myz­da ön­dü­ril­ýän 61 müň­den gow­rak ha­ry­da bu ny­şan be­ril­di. Şo­lar­dan 20 müň­den gow­rak ştrih-kod döw­let eýe­çi­li­gin­dä­ki dü­züm­le­re, 40 müň­den gow­rak ştrih-kod bol­sa hu­su­sy­ýet­çi­le­re be­ril­di. Mu­nuň özi bu ha­ryt­la­ryň dün­ýä ba­zar­la­ryn­da iler­le­dil­me­gi­niň ke­pi­li­dir. 

2015-nji ýyl­da Türk­me­nis­ta­nyň çy­zyk­ly şert­li bel­gi­ler bo­ýun­ça mil­li gu­ra­ma­sy GS1 hal­ka­ra gu­ra­ma­sy­na (Glo­bal Stan­dart One) ag­za bol­dy we şun­luk­da, stan­dart­laş­dyr­mak me­se­le­le­ri bo­ýun­ça döw­le­ta­ra hem-de se­bi­ta­ra bir­leş­me­le­riň işi­ne gi­riş­di. Mu­nuň özi mil­li stan­dart­la­ry hal­ka­ra res­mi­na­ma­lar bi­len saz­laş­dyr­mak bo­ýun­ça me­se­le­le­ri üs­tün­lik­li çöz­mä­ge, hal­ka­ra stan­dart­la­ry iş tej­ri­be­si­ne or­naş­dyr­ma­ga ýar­dam ber­ýär. 

2017-nji ýyl­da çy­zyk­ly şert­li bel­gi­le­riň hal­ka­ra stan­dart­la­ra la­ýyk gel­me­gi­ne gö­zeg­çi­li­gi ama­la aşyr­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýän we­ri­fi­ka­si­ýa bar­lag­ha­na­sy­nyň açyl­ma­gy bu ugur­da ga­za­ny­lan üs­tün­lik­le­riň bi­ri­dir. Mu­nuň özi ha­ryt­la­ryň Türk­me­nis­tan­dan da­şa­ry ýurt­la­ra bök­denç­siz ibe­ril­me­gi­ne, ola­ryň dün­ýä ba­za­ryn­da bäs­deş­li­ge ukyp­ly­ly­gy­ny art­dyr­ma­ga amat­ly şert­le­ri dö­red­ýär. Ýur­du­my­zyň köp gu­ra­ma­la­ry­na we kär­ha­na­la­ry­na, şol san­da hu­su­sy kär­ha­na­la­ra söw­da gat­na­şyk­la­ry­ny ös­dür­me­giň mö­hüm şert­le­ri­niň bi­ri bo­lan döw­re­bap iden­ti­fi­ka­si­ýa ul­ga­my el­ýe­ter­li bol­dy. 

Türk­men işe­wür­li­gi­niň hal­ka­ra de­re­je­de or­nu­ny pug­ta­lan­dyr­ma­ga da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­la­ryň türk­men kär­ha­na­la­ry­na yna­my­ny art­dyr­ýan gu­ral­lar­dyr usul­lar ýar­dam et­me­li­dir. Aw­to­ma­tik ýag­daý­da, şol san­da ştrih-kod bo­ýun­ça iden­ti­fi­ka­si­ýa­laş­dyr­ma­gy ulan­mak­dan baş­ga-da, do­lan­dy­ryş ul­ga­my­ny ISO stan­dart­la­ry bo­ýun­ça gü­wä­na­ma­lan­dyr­mak hem-de mil­li bar­lag­ha­na­la­ry, şol san­da azyk önüm­le­ri­niň bar­lag­ha­na­la­ry­ny hal­ka­ra öl­çeg­le­re la­ýyk ge­tir­mek ha­ryt­la­ryň we önüm­le­riň bäs­deş­li­ge ukyp­ly­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­ýar. 

2019-njy ýy­lyň mart aýyn­da Aş­ga­bat­da Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­niň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça azyk önüm­le­ri­niň howp­suz­ly­gy­ny bar­la­mak bo­ýun­ça Türk­me­nis­tan­da il­kin­ji Bar­lag­ha­na mer­ke­zi açyl­dy. Bar­lag­ha­na dü­zü­mi öz esa­sy işin­den baş­ga-da, sarp edi­ji­lik we te­le­ke­çi­lik so­wat­ly­ly­gy­ny ke­ma­la ge­tir­ýär. Bu bol­sa, öz ge­ze­gin­de, önüm ön­dü­ri­ji bi­len sarp edi­ji­niň ara­syn­da, şeý­le hem eks­port­çy bi­len onuň da­şa­ry ýurt­da­ky hyz­mat­da­şy­nyň ara­syn­da yg­ty­bar­ly gat­na­şy­gy üp­jün ed­ýär. 

Soň­ky ýyl­lar­da eks­por­tyň möç­be­ri bi­len bir ha­tar­da, onuň gör­nüş­le­ri­niň sa­na­wy hem art­dy. Hä­zir­ki gün­de Türk­me­nis­tan­da hu­su­sy­ýet­çi­le­riň önüm­le­ri­niň bäs­deş­li­ge ukyp­ly­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­mak üçin ze­rur bo­lan gym­mat­ly tej­ri­be top­lan­ýar. 

Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, ýur­du­my­zyň bü­tin­dün­ýä we hal­ka­ra ser­gi­le­re, şol san­da san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ril­ýän ser­gi­le­re iş­jeň gat­naş­ýan­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek. Me­se­lem, şu ýyl Türk­me­nis­tan Du­baý şä­he­rin­dä­ki “EKS­PO — 2020” ser­gi­si­niň çäk­le­rin­de bir­nä­çe uly çä­re­le­ri ge­çir­di. Bu çä­re­ler äh­li gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän döw­let­ler we kom­pa­ni­ýa­lar bi­len hyz­mat­daş­ly­gy gi­ňelt­mä­ge, ýur­du­myz­da ön­dü­ril­ýän ha­ryt­la­ry da­şa­ry ýurt ba­zar­la­ryn­da ma­ha­bat­lan­dyr­ma­ga hem-de iler­let­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Türk­me­nis­ta­nyň Du­baý­da­ky mil­li pa­wil­ýo­ny mun­dan beý­läk-de ýur­du­myz­da ön­dü­ri­len önüm­le­ri iler­let­mek we ýer­le­mek, da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len işe­wür­lik du­şu­şyk­la­ry­ny ge­çir­mek üçin ula­ny­lar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň 11-nji iýun­da ge­çi­ri­len Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň mej­li­sin­de bel­leý­şi ýa­ly, dün­ýä­de epi­de­mio­lo­gik ýag­da­ýyň go­wu­lan­ma­gy ýur­du­myz­da hal­ka­ra ser­gi­le­ri ge­çir­me­gi hem-de da­şa­ry ýurt­lar­da Türk­me­nis­ta­nyň söw­da mer­kez­le­ri­ni aç­ma­gy do­wam et­dir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Mu­nuň özi döw­le­ti­mi­ziň eks­port kuw­wa­ty­nyň art­ma­gy­ny, tä­ze iş orun­la­ry­nyň dö­re­dil­me­gi­ni şert­len­di­rer. 

Ha­ryt­la­ry ny­şan­laş­dyr­ma­gyň mil­li ul­ga­my­ny dö­ret­mek, ony hal­ka­ra ta­lap­la­ra la­ýyk ge­tir­mek il­kin­ji no­bat­da­ky we­zi­pe­le­riň ha­ta­ryn­da­dyr. Mu­nuň özi Türk­me­nis­ta­nyň dün­ýä­niň ýurt­la­ry bi­len yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ry­ny mun­dan beý­läk-de ös­dür­mä­ge hyz­mat eder. Bu ul­ga­myň or­naş­dy­ryl­ma­gy söw­da­da teh­ni­ki päs­gel­çi­lik­le­ri ara­dan aýyr­ma­ga hem-de döw­le­ta­ra gat­na­şyk­lar­da yna­nyş­mak ýag­da­ýy­ny dö­ret­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer. 

Hal­ka­ra söw­da­da­ky hä­zir­ki za­man me­ýil­le­ri­niň bi­ri hem elekt­ron söw­da­dyr. Onuň esa­syn­da söw­da­nyň sub­ýekt­le­ri­ni we ob­ýekt­le­ri­ni aw­to­ma­tik usul­da iden­ti­fi­ka­si­ýa­laş­dyr­mak, mag­lu­mat­la­ryň elekt­ron alyş-çal­şy­gy­ny hem-de mil­li önüm­çi­li­giň bar­ha art­ýan möç­ber­le­ri­ni we ýo­ka­ry hil­li türk­men ha­ryt­la­ry­na bo­lan is­le­gi na­za­ra al­mak bi­len, söw­da iş­le­ri­ni aw­to­mat­laş­dyr­mak teh­no­lo­gi­ýa­la­ry bar. “Türk­me­nis­tan­da ön­dü­ri­len” mil­li ny­şa­ny­nyň taý­ýar­la­nyl­ma­gy ba­ra­da aý­dy­lan­da, bu ugur­da­ky iş­ler döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň anyk tab­şy­ryk­la­ry­na la­ýyk­lyk­da al­nyp ba­ryl­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow bel­le­ni­len me­ýil­na­ma­la­ry iş­jeň iler­let­mek hem-de ama­la aşyr­mak üçin şert­le­ri dö­ret­mek ba­bat­da iş­le­ri kä­mil­leş­dir­me­giň ze­rur­dy­gy­na ün­si çek­di. 

Mil­li ha­ryt ny­şa­ny ba­ra­da­ky Ter­tip­na­ma­nyň iş­le­nip taý­ýar­la­nyl­ma­gy işiň bi­rin­ji tap­gy­ry­dyr. Ol mil­li ha­ryt ny­şa­ny­ny or­naş­dyr­mak bo­ýun­ça ýü­ze çyk­ýan we­zi­pe­le­riň tu­tuş top­lu­my­ny göz öňün­de tut­ýar. Hu­su­san-da, bu we­zi­pe­le­ri çöz­mek ýur­du­my­zyň Söw­da-se­na­gat eda­ra­sy­na tab­şy­ryl­dy. Hä­zir­ki wagt­da bu me­se­le çö­zül­di, bäs­le­şik yg­lan edil­di. 

Söw­da-se­na­gat eda­ra­sy­nyň ber­ýän ha­ba­ry­na gö­rä, bu bäs­le­şi­ge döw­let we hu­su­sy dü­züm­ler, IT kom­pa­ni­ýa­lar, di­zaý­ner­ler, su­rat­keş­ler, Döw­let çe­per­çi­lik aka­de­mi­ýa­sy­nyň, ýö­ri­te or­ta okuw mek­dep­le­ri­niň ta­lyp­la­ry gat­na­şyp bi­ler­ler. Şeý­le hem äh­li is­leg bil­dir­ýän­le­riň iş­le­ri­ne-de ga­ra­lar. 

Mil­li ny­şan owa­dan şe­ki­li hem-de gys­ga­ly­gy, şol bir wag­tyň özün­de çuň­ňur ma­ny­sy bi­len ta­pa­wut­lan­ýan we özün­de wa­tan­sö­ýü­ji­lik pi­ki­ri­ni jem­le­ýän türk­men, iň­lis we rus dil­le­rin­dä­ki şy­ga­ryň dö­re­dil­me­gi­ni göz öňün­de tut­ýar. Bäs­le­şi­giň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça iň go­wy tas­la­ma­lar saý­la­nyp al­nyp, de­giş­li tas­la­ma tas­syk­la­nar. Ha­ýyş­na­ma­la­ra we tas­la­ma­la­ra bel­le­ni­len gör­nüş­ler­de ga­ra­mak göz öňün­de tu­tul­dy. Hä­zir­ki wagt­da Türk­me­nis­ta­nyň Söw­da-se­na­gat eda­ra­sy­nyň saý­tyn­da ha­ýyş­na­ma­la­ryň gör­nüş­le­ri we bäs­le­şi­giň şert­le­ri ýer­leş­di­ril­di. 

Ikin­ji tap­gyr mil­li ny­şa­ny ber­mek ba­ra­da­ky Düz­gün­na­ma­ny iş­läp taý­ýar­la­ma­gy göz öňün­de tut­ýar. Ny­şa­ny al­mak üçin ha­ry­dyň hil we eko­lo­gik howp­suz­ly­gy ba­bat­da ýo­ka­ry stan­dart­la­ra la­ýyk gel­ýän­di­gi­ni su­but et­mek ge­rek bo­lar. Bu Düz­gün­na­ma­da ny­şa­ny içer­ki we da­şar­ky ba­zar­lar­da ulan­mak ba­ra­da­ky mad­da­lar hem göz öňün­de tu­tul­ýar. 

Türk­me­nis­ta­nyň kär­ha­na­la­ry­nyň bäs­deş­li­ge ukyp­ly­ly­gy köp ba­bat­da söw­da­ny ka­da­laş­dyr­ma­gyň mil­li gu­ral­la­ry­nyň hal­ka­ra stan­dart­la­ra hem-de ha­ryt alyş-ça­lyş teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­nyň ösü­şi­niň uzak möh­let­le­ýin me­ýil­le­ri­ne esas­lan­ýan mas­la­hat­la­ra la­ýyk gel­me­gi­ne bag­ly­dyr. 

“Türk­me­nis­tan­da ön­dü­ri­len” mil­li ny­şa­ny­nyň dö­re­dil­me­gi ýur­du­my­zyň da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ry­ny pug­ta­lan­dyr­ma­ga, eks­por­ty di­wer­si­fi­ka­si­ýa ýo­ly bi­len ös­dür­mä­ge we onuň gör­nüş­le­ri­ni gi­ňelt­mä­ge uly müm­kin­çi­lik­le­ri açyp, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň hal­ky­my­zyň aba­dan­çy­ly­gy­ny baş mak­sat edin­ýän dur­muş ugur­ly sy­ýa­sa­ty­ny ama­la aşyr­ma­ga ýar­dam be­rer. 

(TDH)

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň dokma senagaty pudagy ösüşiň täze belentliklerine çykýar. Ýeňil senagatyň ösüşinde eziz Diýarymyzda hereket edýän häzirki zaman dokma toplumlarynda alnyp barylýan guwandyryjy işler aýratyn agzalmaga mynasypdyr. Şeýle kärhanalaryň biri-de Babadaýhan dokma toplumydyr. 

Babadaýhan dokma toplumy dokma senagatynyň iň ýaş önümçilikleriniň biridir. Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda geçen ýylyň noýabr aýynda toý ruhunda açylyp, ulanylmaga berlen innowasion tehnologiýaly häzirki zaman dokma toplumynyň işi bu gün barha ilerleýär. Ýüplük, boýag, tikinçilik hem-de mata bölümlerini öz içine alýan toplumda ýaşlaryň ýüzlerçesi netijeli zähmet çekýär. Olar önümçilik bölümlerinde ornaşdyrylan dünýäniň iri kompaniýalarynyň öňdebaryjy enjamlaryny ezberlik bilen dolandyrmakda we işleri sazlaşykly alyp barmakda yhlaslylyk görkezýärler. Munuň özi toplumda öndürilýän önümleriň görnüşleriniň artmagyna we olaryň ýokary ekologiýa talaplaryna, şeýle-de dünýä ölçeglerine laýyk bolmagyna şert döredýär. 

Etrabyň pagtaçy daýhanlarynyň yhlas-azaby bilen kemala getirilýän ýokary hilli «ak altyn» önümçilik işinde gymmatly çig mal bolup hyzmat edýär. Ýokary görnüşli pagta gaýtadan işlenilip, dünýä ölçeglerine laýyk gelýän ýüplükler taýýarlanylýar we ondan matalaryň dürli görnüşleri öndürilýär. Toplumda öndürilýän matalaryň gysga wagtda uly islege eýe bolmagy önümiň hili bilen aýrylmaz bagly bolup durýar. Ýeri gelende, gürrüňi edilýän häzirki zaman dokma toplumynda ýylda 3 müň 300 tonna ýokary hilli ýüplügi, 20 million inedördül metr dürli görnüşli matalary, şol sanda 18 million inedördül metr matalary boýamaga hem-de 3 million 500 müň sany taýýar tikin önümlerini öndürmäge mümkinçiligiň bardygyny bellemegimiz gerek.

  Toplumyň işçi-hünärmenleri bar bolan mümkinçiliklerden ýerlikli we netijeli peýdalanmak bilen, ýurdumyzyň milli ykdysadyýetiniň kuwwatlanmagyna saldamly goşandyny goşmaga çalyşýarlar. Olar ýokary hilli matalardan başga-da, brend nyşanly taýýar tikin önümleriniň dürli görnüşleriniň önümçiligini alyp barmaga uly ähmiýet berýärler.  

Toplumda ilkinji jemgyýetçilik guramalarynyň döredilmegi we olaryň işiniň ýola goýulmagy ol ýerde zähmet çekýän işçi-hünärmenleriň arasynda dürli wagyz-nesihat işlerini, höweslendiriş çärelerini, döredijilik bäsleşikleridir sport ýaryşlaryny hem geçirmäge ýardam berýär. Bu bolsa, zähmetkeşleriň iş bilen dynç alşynyň sazlaşykly utgaşdyrylmagyna, boş wagtynyň netijeli geçmegine täsirini ýetirýär.  

Ýörite habarçymyz.

SURATLARDA: dokma toplumynyň işinden görnüşler.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe bagtyýar halkymyz Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanan, Arkadagly Serdarymyz tarapyndan häzirki wagtda mynasyp dowam etdirilýän «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgämizden ugur alnyp amal edilýän beýik işlere buýsanyp ýaşaýar. 

Halkymyzyň abadançylygyny, bagtyýarlygyny üpjün etmegi döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň birine öwürýän hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow: «Watan diňe halky bilen Watandyr!» diýip belleýär. Ýurdumyzda durmuşa geçirilýän buýsandyryjy beýik işler hem bu nurana sözleriň aýdyň subutnamasy bolup durýar. 

Ýurdumyzy hemmetaraplaýyn ösdürmek syýasatynyň oňyn netijelere beslenýän döwründe Watanymyzyň ähli künjeklerini gyradeň özgertmek işlerine hem aýratyn ähmiýet berilýär. Gözel paýtagtymyz Aşgabat şäheri bilen birlikde welaýatlarymyzda hem halkymyzyň bähbidine gönükdirilen ençeme işler üstünlikli amala aşyrylýar. Halkymyzyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmak, ýaşaýyş-durmuş şertlerini mundan beýläk hem ýokarlandyrmak işlerine uly üns berilýär. Muňa Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedowyň   hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça ýurdumyzyň welaýatlaryna amala aşyrýan iş saparlarynyň mysalynda hem aýdyň göz ýetirmek bolýar. Gahryman Arkadagymyz ýakynda Ahal welaýatyna iş saparyny amala aşyrdy hem-de bu ýerde gurluşygy batly depginler bilen alnyp barylýan welaýatyň täze edara ediş merkeziniň işleriniň gidişi bilen tanyşdy. Ählimiziň bilşimiz ýaly, mähriban Arkadagymyz halkymyzyň abadan ýaşaýşy ugrunda amal edilýän netijeli işler bilen ýakyndan yzygiderli gyzyklanýar. 

Golaýda bolsa Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow Lebap welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde ilatyň, aýratyn hem, çagalaryň saglygyny berkitmek ugrunda durmuşa geçirilýän işler bilen gyzyklandy. Mälim bolşy, ýaly ýaş nesiller hakyndaky alada ýurdumyzyň öňündäki örän möhüm we jogapkärçilikli wezipe bolup durýar. Ýurdumyzyň Lebap welaýatynyň batly depginler bilen ösýän künjekdigini aýratyn bellemek gerek. Gahryman Arkadagymyz bu ýere iş saparynyň barşynda saglygy goraýyş ulgamynyň durmuşa geçirýän işleriniň barşy bilen tanyşdy, Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň talyplarydyr mugallymlary bilen duşuşdy, bazarlarda önüm bolçulygynyň döredilişi bilen içgin gyzyklandy hem-de Amyderýanyň üstünden geçýän Türkmenabat — Farap awtoulag köprüsine baryp gördi. 

Ýurdumyzda şu ýylyň fewral aýynda kabul edilen «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» Watanymyzyň bedew batly ösüşlerini mundan beýläk hem mynasyp dowam etdirmekde ençeme anyk wezipeler kesgitlenendir. Agzybir halkymyz hormatly Prezidentimiziň daşyna mäkäm jebisleşip, şol belent maksatlary, aýdyň wezipeleri durmuşa geçirmek ugrunda yhlasly zähmet çekýärler. 

Goý, ata Watanymyzyň şöhratly geljegi ugrunda beýik işleri durmuşa geçirýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun! 

Nurmämmet ALTYÝEW,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň uly mugallymy, Kärdeşler arkalaşygynyň ilkinji guramasynyň başlygy.

Pre­zi­dent­ler Ser­dar Berdimuhamedowyň we Se­ýed Eb­ra­him Rai­si­niň ara­syn­da­ky gep­le­şik­ler 

 Täh­ran — Aş­ga­bat, 15-nji iýun (TDH). Şu gün Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň paý­tag­tyn­da bu ýur­da res­mi sa­par bi­len ge­len hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň goň­şy döw­le­tiň ýol­baş­çy dü­züm­le­ri bi­len ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki gep­le­şik­le­ri ge­çi­ril­di. Ola­ryň gün ter­ti­bi­ne ta­gal­la­la­ry bir­leş­dir­me­giň tä­ze müm­kin­çi­lik­le­ri­ni aç­ýan döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gyň mö­hüm ugur­la­ry, se­bi­ta­ra we hal­ka­ra sy­ýa­sa­tyň mö­hüm me­se­le­le­ri gi­ri­zil­di. 

Hä­zir­ki dö­wür­de ýa­kyn goň­şy ýurt bi­len hyz­mat­daş­lyk di­ňe bir öza­ra bäh­bit­li esas­da däl, eý­sem, tu­tuş se­bit­de aba­dan­çy­ly­gyň, ro­waç­ly­gyň bäh­bi­di­ne ne­ti­je­li ös­dü­ril­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň we Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­dent­le­ri­niň ara­syn­da ge­çi­ri­len ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki du­şu­şyk­lar iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň iş­jeň­leş­di­ril­me­gin­e güýç­li iter­gi bo­lup, bi­le­lik­dä­ki iş­le­riň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça top­la­nan tej­ri­be­le­ri, bar bo­lan se­riş­de hem-de yk­dy­sa­dy müm­kin­çi­lik­le­ri na­za­ra alyp, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de ös­dür­mä­ge bo­lan çe­me­leş­me­le­ri kes­git­le­mek­de oňyn şert­le­ri üp­jün et­di. 

...Ir bi­len döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň aw­tou­lag ker­we­ni sa­par ma­ha­lyn­da bol­ýan “Ser­wes­tan” bi­na­syn­dan “Saa­da­bad” top­lu­my­nyň “Jum­hu­ri” köş­gü­ne ta­rap ug­ra­dy. Köş­güň öňün­dä­ki meý­dan­ça­da be­lent mer­te­be­li myh­ma­ny res­mi gar­şy­la­mak da­ba­ra­sy bol­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow we Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­si bi­rek-bi­rek bi­len do­gan­lar­ça gö­rüş­di­ler. 

Iki ýur­duň Li­der­le­ri mä­hir­li sa­lam­la­şan­la­ryn­dan soň, ha­ly dü­şe­len ýo­da bi­len meý­dan­ça­nyň mer­ke­zi­ne geç­di­ler. Bu ýer­de Hor­mat ga­ra­wu­ly­nyň es­ger­le­ri da­ba­ra­ly ny­za­ma dü­zül­di­ler. Türk­me­nis­ta­nyň we Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Döw­let se­na­la­ry ýaň­lan­dy. Be­lent mer­te­be­li türk­men myh­ma­ny­na har­by­lar uly hor­mat bil­dir­ýär­ler. Iki ýur­duň Pre­zi­dent­le­ri Hor­mat ga­ra­wu­ly­nyň ser­ker­de­si­niň ha­sa­ba­ty­ny ka­bul edip, Eý­ra­nyň Döw­let baý­da­gy­na hor­ma­tyň ny­şa­ny hök­mün­de tag­zym ed­ýär­ler hem-de ha­ta­ra dü­zü­len es­ger­le­riň öňün­den geç­ýär­ler. 

 Türk­me­nis­ta­nyň we Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Döw­let baý­dak­la­ry­nyň öňün­de res­mi su­ra­ta düş­mek da­ba­ra­sy ta­mam­la­nan­dan soň­ra, Eý­ra­nyň Baş­tu­ta­ny be­lent mer­te­be­li myh­ma­ny köş­ge ça­gyr­ýar. Bu ýer­de Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­si hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowy öz ýur­du­nyň Hö­kü­met we­ki­li­ýe­ti­niň ag­za­la­ry bi­len ta­nyş­dyr­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz, öz ge­ze­gin­de, eý­ran­ly kär­de­şi­ni Türk­me­nis­ta­nyň Hö­kü­met we­ki­li­ýe­ti­niň ag­za­la­ry bi­len ta­nyş­dyr­dy. 

 Soň­ra iki ýur­duň Li­der­le­ri­niň iki­çäk gör­nüş­dä­ki du­şu­şy­gy bol­dy. 

Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­si hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowa Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­na gel­mek ba­ra­da­ky ça­ky­ly­gy ka­bul eden­di­gi üçin ho­şal­lyk bil­dir­di hem-de be­lent mer­te­be­li türk­men myh­ma­ny­ny Täh­ran­da gör­ýän­di­gi­ne şat­dy­gy­ny nyg­ta­dy. Eý­ra­nyň hal­ky dost­luk­ly türk­men hal­ky­nyň Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ry için­de ga­za­nan üs­tün­lik­le­ri­ne gu­wan­ýar. Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti­niň aý­dy­şy ýa­ly, onuň ýur­dun­da döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň bu sa­pa­ry­na aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Bu ge­zek­ki gep­le­şik­ler ne­ti­je­li döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gyň pug­ta bin­ýa­dy­ny eme­le ge­tir­ýän ga­dy­my dost­luk we hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk gat­na­şyk­la­ry­nyň üýt­gew­siz­di­gi­ni ala­mat­lan­dyr­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow mä­hir­li ka­bul edi­len­di­gi we eý­ran top­ra­gyn­da bil­di­ri­len myh­man­sö­ýer­lik üçin do­gan­lyk ýur­duň Baş­tu­ta­ny­na min­net­dar­lyk bil­di­rip, şu ýyl Türk­me­nis­tan bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň ara­syn­da dip­lo­ma­tik gat­na­şyk­la­ryň ýo­la go­ýul­ma­gy­na 30 ýy­lyň dol­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Şu ýyl­la­ryň için­de iki­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ryň dür­li ugur­lar bo­ýun­ça ös­dü­ri­len­di­gi­ni ka­na­gat­lan­ma bi­len bel­läp, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­si­ni bu şan­ly se­ne my­na­sy­bet­li tüýs ýü­rek­den gut­la­dy. 

Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri dün­ýä döw­let­le­ri, il­kin­ji no­bat­da, ýa­kyn goň­şu­lar bi­len bi­rek-bi­re­ge hor­mat goý­ma­ga esas­lan­ýan gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mek­den yba­rat­dyr. Şun­da Türk­me­nis­tan Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy bi­len iki­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mä­ge we ber­kit­mä­ge uly üns ber­ýär di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow sö­zü­ni do­wam et­dirdi. Ýurt­la­ry­my­zyň ara­syn­da sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik, söw­da-yk­dy­sa­dy we me­de­ni-yn­san­per­wer ugur­lar bo­ýun­ça ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk edil­ýär. Bu gat­na­şyk­lar hä­zir­ki wag­ta çen­li iki döw­le­tiň ara­syn­da gol çe­ki­len bir­nä­çe döw­le­ta­ra, hö­kü­me­ta­ra we pu­da­ga­ra res­mi­na­ma­lar­da öz be­ýa­ny­ny tap­dy.  

Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy Türk­me­nis­ta­nyň öň­den gel­ýän iri söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­da­şy­dyr. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, ýan­gyç-ener­ge­ti­ka, ulag-ara­gat­na­şyk, oba ho­ja­ly­gy ýa­ly pu­dak­lar­da oňyn gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­ýän­di­gi bel­le­nil­di. Yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­lyk bo­ýun­ça bi­le­lik­dä­ki türk­men-eý­ran hö­kü­me­ta­ra to­pa­ry­na mö­hüm orun de­giş­li­dir, onuň çäk­le­rin­de äh­li ugur­lar bo­ýun­ça hyz­mat­daş­lyk iş­jeň al­nyp ba­ryl­ýar. 

Türk­me­nis­tan bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň ara­syn­da me­de­ni-yn­san­per­wer gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne uly äh­mi­ýet be­ril­ýär. Yzy­gi­der­li ge­çi­ril­ýän Me­de­ni­ýet gün­le­ri, iki goň­şy ýur­duň me­de­ni­ýet we sun­gat us­sat­la­ry­nyň, dö­re­di­ji­lik iş­gär­le­ri­niň gat­naş­ma­gyn­da ge­çi­ril­ýän hal­ka­ra fes­ti­wal­lar­dyr ser­gi­ler mu­nuň my­sa­ly bo­lup dur­ýar. Iki dost­luk­ly ýur­duň iri hal­ka­ra we se­bit gu­ra­ma­la­ry­nyň, şol san­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň çäk­le­rin­dä­ki hyz­mat­daş­ly­gy­nyň ne­ti­je­li hä­si­ýe­ti bel­le­nil­di. 

Du­şu­şy­gyň do­wa­myn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Türk­me­nis­ta­nyň Eý­ran bi­len gat­na­şyk­la­ry dür­li ugur­lar bo­ýun­ça gel­jek­de-de ne­ti­je­li ös­dür­mek üçin bi­le­lik­dä­ki iş­le­ri do­wam et­dir­mä­ge he­mi­şe taý­ýar­dy­gy­ny nyg­ta­dy we dost-do­gan­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­lan­ýan döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry ber­kit­mek ba­bat­da ed­ýän şah­sy ta­gal­la­sy, aý­ra­tyn ün­si üçin Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­sä min­net­dar­lyk bil­dir­di. Pur­sat­dan peý­da­la­nyp, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz eý­ran­ly kär­de­şi­ni özi üçin amat­ly wagt­da Türk­me­nis­ta­na res­mi sa­par bi­len gel­mä­ge ça­gyr­dy. 

Şeý­le-de iki­ta­rap­la­ýyn gör­nüş­de bol­şy ýa­ly, ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ryň çäk­le­rin­de ýo­la go­ýul­ýan hyz­mat­daş­ly­gyň giň ugur­la­ry bo­ýun­ça iş­jeň pi­kir al­şyl­dy. Öza­ra gy­zyk­lan­ma bil­di­ril­ýän se­bi­ta­ra we hal­ka­ra sy­ýa­sa­tyň wa­jyp me­se­le­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy. 

Soň­ra gep­le­şik­ler Türk­me­nis­ta­nyň we Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Hö­kü­met we­ki­li­ýet­le­ri­niň ag­za­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da gi­ňiş­le­ýin dü­züm­de do­wam et­di. 

Türk­men myh­man­la­ry bi­len mä­hir­li sa­lam­la­şyp, Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­si Eý­ra­nyň özü­niň yg­ty­bar­ly hyz­mat­da­şy we hoş­ni­ýet­li dos­ty ha­sap­la­ýan goň­şu­sy bo­lan Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti Ser­dar Berdimuhamedowy hem-de we­kil­çi­lik­li to­pa­ry­ny ka­bul et­mä­ge he­mi­şe şat­dy­gy­ny nyg­ta­dy. Eý­ran Li­de­ri no­bat­da­ky sa­pa­ryň goň­şy ýur­duň döw­let Baş­tu­ta­ny­nyň iň ýo­ka­ry we­zi­pe­de Täh­ra­na gu­ran il­kin­ji sa­pa­ry­dy­gy­ny nyg­tap, bu ge­zek­ki gep­le­şik­le­riň hä­zir­ki dö­wür­de hil taý­dan tä­ze de­re­jä çy­ka­ry­lan iki­ta­rap­la­ýyn sy­ýa­sy-yk­dy­sa­dy we me­de­ni-yn­san­per­wer hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de ös­dür­mek­de äh­mi­ýet­li bol­jak­dy­gy­na ynam bil­dir­di. 

Eý­ran-türk­men hyz­mat­daş­ly­gy­nyň öza­ra gat­na­şyk­la­ryň köp­ ýyl­lyk tej­ri­be­si­ne da­ýan­ýan yg­ty­bar­ly bin­ýa­dy­nyň bar­dy­gy­ny bel­läp, Eý­ra­nyň Baş­tu­ta­ny onuň äh­li ugur­lar bo­ýun­ça ös­dü­ril­jek­di­gi­ne ynam bil­dir­di. Döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň mö­hüm ugur­la­ry ba­ra­da aý­dyp, Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­si Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Türk­me­nis­tan bi­len hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mä­ge gy­zyk­lan­ma­la­ry­nyň sy­ýa­sy er­ke esas­lan­ýan­dy­gy­ny nyg­ta­dy. Bu mak­sat­lar de­giş­li Yla­la­şyk­lar we Äht­na­ma­lar bi­len ber­ki­di­len şert­na­ma­la­ryň üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi­ne ýar­dam be­rer. 

Ulag-kom­mu­ni­ka­si­ýa pu­da­gy we ener­ge­ti­ka ul­ga­my iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň esa­sy ugur­la­ry­nyň bi­ri hök­mün­de gör­ke­zil­di. Soň­ky ýyl­lar­da eme­le ge­len dü­züm­le­riň müm­kin­çi­lik­le­ri­niň ne­ti­je­li peý­da­la­nyl­ma­gy bu ugur­da­ky gat­na­şyk­la­ryň ber­ki­dil­me­gi­ne tä­si­ri­ni ýe­ti­rer. Bar bo­lan müm­kin­çi­lik­le­ri dur­mu­şa ge­çir­mek­de bi­le­lik­dä­ki ta­gal­la­la­ryň ut­gaş­dy­ryl­ma­gy ýa­kyn wagt­da söw­da-yk­dy­sa­dy ugur­da­ky eý­ran-türk­men gat­na­şyk­la­ry­nyň hil taý­dan tä­ze de­re­jä çyk­ma­gy­ny üp­jün eder we öza­ra ha­ryt do­la­ny­şy­gy­nyň muk­da­ry­ny art­dy­rar, pu­dak­la­ryň kö­pu­gur­ly esas­da ös­dü­ril­me­gi­ne giň ýol açar. 

Yn­san­per­wer ugur­da­ky hyz­mat­daş­lyk döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň mö­hüm ug­ry bo­lup dur­ýar. Dün­ýä me­de­ni­ýe­ti­ne ägirt uly go­şant go­şan eý­ran we türk­men halk­la­ry­nyň baý ta­ry­hy-me­de­ni mi­ra­sy bu ba­bat­da oňyn müm­kin­çi­lik­le­ri üp­jün ed­ýär. 

Hal­ka­ra sy­ýa­sa­tyň gün ter­ti­bi­niň esa­sy me­se­le­le­ri­niň çöz­gü­di­ne bo­lan ga­ra­ýyş­la­ryň we çe­me­leş­me­le­riň ýa­kyn­dy­gy­ny ka­na­gat­lan­ma bi­len bel­läp, Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­si ta­rap­la­ryň se­bit­de pa­ra­hat­çy­ly­gy hem-de dur­nuk­ly­ly­gy pug­ta­lan­dyr­ma­ga, öza­ra yna­nyş­mak we dü­şü­niş­mek ýag­da­ýy­ny eme­le ge­tir­mä­ge bo­lan iki­ta­rap­la­ýyn gy­zyk­lan­ma­la­rynyň äh­mi­ýet­li­di­gi­ni aý­ra­tyn nyg­ta­dy. Täh­ran­da ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len gep­le­şik­le­riň iki goň­şy döw­le­tiň ara­syn­da­ky öza­ra bäh­bit­li gat­na­şyk­la­ryň mun­dan beý­läk-de ös­dü­ril­me­gi­ne kuw­wat­ly iter­gi ber­jek­di­gi­ne ynam bil­di­rip, Eý­ra­nyň Baş­tu­ta­ny çy­kyş et­mek üçin hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze söz ber­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow mä­hir­li gar­şy­lap, gör­ke­zen myh­man­sö­ýer­li­gi hem-de bi­le­lik­de iş­le­mä­ge dö­re­den oňaý­ly şert­le­ri üçin Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Se­ýed Eb­ra­him Rai­sä Türk­me­nis­ta­nyň we­ki­li­ýe­ti­niň adyn­dan min­net­dar­lyk bil­dir­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz, il­ki bi­len, bu sa­pa­ryň Türk­me­nis­ta­nyň döw­let Baş­tu­ta­ny hök­mün­de Eý­ra­na ama­la aşy­ran il­kin­ji res­mi sa­pa­ry­dy­gy­ny bel­läp, onuň şu gün­ki du­şu­şy­ga aý­ra­tyn ma­ny ber­jek­di­gi­ne ün­si çek­di. 

Iki hal­kyň ara­syn­da­ky hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk, dost-do­gan­lyk we öza­ra dü­şü­niş­mek gat­na­şyk­la­ry­nyň ber­ki­dil­ýän­di­gi we ös­dü­ril­ýän­di­gi ka­na­gat­lan­ma bi­len bel­le­nil­di. Iki­ta­rap­la­ýyn söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­ga hil taý­dan tä­ze iter­gi be­ril­ýär, me­de­ni-yn­san­per­wer gat­na­şyk­la­ryň yzy­gi­der­li ös­me­gi­ne ze­rur şert­ler dö­re­dil­ýär. Döw­le­ta­ra, hö­kü­me­ta­ra we pu­da­ga­ra res­mi­na­ma­lar iki ýur­duň ara­syn­da­ky hyz­mat­daş­ly­gyň şert­na­ma-hu­kuk bin­ýa­dy­ny eme­le ge­tir­ýär. 

Da­şa­ry sy­ýa­sy ugur­da, il­kin­ji no­bat­da, hal­ka­ra we se­bit howp­suz­ly­gy­ny, dur­nuk­ly­ly­gy­ny ber­kit­mek bi­len bag­ly ga­ra­ýyş­lar ne­ti­je­li öza­ra he­re­ket­le­riň esa­sy bo­lup dur­ýar. Hä­zir­ki şert­ler­de ýurt­la­ry­my­zyň Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň, Ys­lam Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­nyň, Yk­dy­sa­dy Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­nyň, beý­le­ki hal­ka­ra we se­bit dü­züm­le­ri­niň çäk­le­rin­dä­ki öza­ra gat­na­şyk­la­ry­ny mun­dan beý­läk-de gi­ňelt­mek mö­hüm bo­lup dur­ýar. Bi­ziň ýur­du­my­zyň bi­ta­rap da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­ny yzy­gi­der­li gol­da­ýan­dy­gy we Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­syn­da Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bi­len öňe sür­len Ka­rar­na­ma­la­ryň ka­bul edil­me­gin­de aw­tor­daş bo­lup çy­kyş eden­di­gi üçin Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň ýol­baş­çy­la­ry­na min­net­dar­lyk bil­dir­mek is­le­ýä­rin di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow sö­zü­ni do­wam et­di. 

Bi­ziň sy­ýa­sy we dip­lo­ma­tik ugur­da­ky öza­ra he­re­ket­le­ri­miz­de hä­zir­ki za­ma­nyň howp­la­ry­na — hal­ka­ra ter­ror­çy­ly­ga, ne­şe se­riş­de­le­ri­niň bi­ka­nun do­la­ny­şy­gy­na we gu­ra­ma­çy­lyk­ly je­na­ýat­çy­ly­ga gar­şy gö­reş­mä­ge esa­sy orun be­ril­ýär. Türk­me­nis­tan bi­len Eý­ra­nyň ara­syn­da­ky döw­let ser­he­di dost­lu­gyň we hoş­ni­ýet­li­li­giň ser­he­di­dir. Ýurt­la­ry­my­zyň ara­syn­da­ky ser­het we beý­le­ki de­giş­li ul­gam­lar­da­ky hyz­mat­daş­ly­gy ber­kit­mek bi­len bag­ly äh­li me­se­le­le­ri düýp­li ara alyp mas­la­hat­laş­mak ze­rur bo­lup dur­ýar. Şu mak­sat bi­len, şu ýy­lyň ikin­ji ýa­ry­myn­da Aş­ga­bat şä­he­rin­de Türk­me­nis­tan bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň ara­syn­da Kon­sul­lyk, ser­het we güm­rük me­se­le­le­ri bo­ýun­ça bi­le­lik­dä­ki hö­kü­me­ta­ra to­pa­ryň mej­li­si­niň ge­çi­ril­me­gi tek­lip edil­di. 

Döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry­myz­da Ha­zar deň­zi­ni pa­ra­hat­çy­lyk, hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk, yla­laş­dy­ry­jy­lyk we öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­lyk gi­ňiş­li­gi­ne öwür­mä­ge aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Do­ly kuw­wa­tyn­da iş­le­ýän Ha­zar ulag ul­ga­my­nyň dö­re­dil­me­giniň bi­ziň ýurt­la­ry­myz­dan bir­nä­çe ýö­ri­te­le­şen we­zi­pe­le­riň çö­zül­me­gi­ni ta­lap ed­ýän­di­gi gür­rüň­siz­dir di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow bel­le­di we Türk­me­nis­ta­nyň hyz­mat­daş­lar bi­len nyrh ýe­ňil­lik­le­ri­ni hö­dür­le­mek, güm­rük amal­la­ry­ny ýe­ňil­leş­dir­mek, mil­li ope­ra­tor­la­ryň ara­syn­da ne­ti­je­li öza­ra gat­na­şyk­la­ry ýola goý­mak ýa­ly, mö­hüm me­se­le­ler bo­ýun­ça işe baş­la­ma­ga taý­ýar­dy­gy­ny nyg­ta­dy. 

Ne­şe se­riş­de­le­ri­niň bi­ka­nun do­la­ny­şy­gy­na, ser­he­tüs­ti je­na­ýat­çy­ly­ga gar­şy gö­reş­mek, eko­lo­gi­ýa, in­no­wa­si­ýa­lar we yn­san­per­wer ul­gam­lar­da ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gyň ýo­la go­ýul­ma­gy ba­bat­da aý­dyp, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow bu we­zi­pe­le­riň äh­li­si­niň şu ýyl Türk­me­nis­tan­da ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýän Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň VI sam­mi­ti­niň do­wa­myn­da ara alnyp mas­la­hat­la­şyl­jak­dy­gy­na ynam bil­dir­di. 

Ow­ga­nys­ta­na ýar­dam et­mek bo­ýun­ça hal­ka­ra ta­gal­la­la­ry iş­jeň gol­da­mak bi­len, goň­şy ýurt­lar bo­lup, ow­gan me­se­le­si bo­ýun­ça iş­jeň gat­na­şyk­la­ry do­wam et­dir­me­giň mö­hüm­di­gi­ni bel­le­mek is­le­ýä­rin. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, ýa­kyn wagt­da Türk­me­nis­ta­nyň we Eý­ra­nyň Ow­ga­nys­tan bo­ýun­ça ýö­ri­te we­kil­le­ri­niň du­şu­şy­gy­ny ge­çir­mek müm­kin­çi­li­gi­ne se­re­dil­me­gi­ni tek­lip ed­ýä­rin di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow sö­zü­ni do­wam et­di. 

Döw­le­ta­ra gat­na­şyk­lar ba­ra­da aý­dyp, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz şu gün­ki gep­le­şik­le­re iki ýur­duň ara­syn­da­ky yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gyň tä­ze tap­gy­ry­na ba­dal­ga ber­ýän wa­ka hök­mün­de do­ly esas bi­len ga­ral­ýan­dy­gy­na ün­si çek­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ulag ul­ga­my­ny uzak möh­let­le­ýin hyz­mat­daş­ly­gyň äh­mi­ýet­li ugur­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da kes­git­le­mek bi­len, bi­ziň ýur­du­my­zyň Eý­ra­ny De­mir­ga­zyk — Gü­nor­ta de­mir ýo­ly bo­ýun­ça Pars aý­la­gy­nyň port­la­ry­na çen­li iň gys­ga ýol hök­mün­de esa­sy hyz­mat­da­şy ha­sap­la­ýan­dy­gy­ny bel­le­di. Bu ugur­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­ri iş­jeň­leş­dir­mek mak­sa­dy bi­len, Ga­za­gys­tan — Türk­me­nis­tan — Eý­ran de­mir ýo­lu­nyň ägirt uly müm­kin­çi­lik­le­ri­ni göz öňün­de tu­tup, iki ýur­duň ara­syn­da Ulag bo­ýun­ça hö­kü­me­ta­ra to­pa­ry dö­ret­mek ba­ra­da­ky baş­lan­gyç öňe sü­rül­di. 

Öz­be­gis­tan — Türk­me­nis­tan — Eý­ran — Oman — Ka­tar ulag ge­çel­ge­si­niň tas­la­ma­sy­ny gys­ga wagt­da dur­mu­şa ge­çir­mek üçin ta­gal­la­la­ryň güýç­len­di­ril­me­gi ze­rur bo­lup dur­ýar. Mä­lim bol­şy ýa­ly, bu tas­la­ma Hin­dis­tan we Ga­za­gys­tan hem res­mi taý­dan go­şul­dy. Bi­ziň döw­let­le­ri­mi­ziň ara­syn­da ga­zy «swop» gör­nü­şin­de iber­mek bo­ýun­ça ga­za­ny­lan yla­la­şyk­la­ra ýo­ka­ry ba­ha ber­lip, iki ýur­duň de­giş­li eda­ra­la­ry­na ga­zyň «swop» bo­ýun­ça üçün­ji ýurt­la­ra ibe­ril­me­gi­niň öw­re­nil­me­gi tek­lip edil­di. 

Elekt­rik ener­gi­ýa­sy pu­da­gyn­da iki ýur­duň ara­syn­da­ky Ma­ry — Ma­şat ýo­ka­ry wolt­ly elekt­rik ul­ga­my­nyň eý­ran bö­le­gi­niň gur­lu­şy­gy­nyň ta­mam­la­nan­dy­gy­ny hem-de ulan­ma­ga taý­ýar­dy­gy­ny göz öňün­de tu­tup, hä­zir­ki wagt­da bu ul­ga­myň türk­men bö­le­gi­niň gur­lu­şy­gy­na ýa­kyn wagt­da baş­la­mak me­se­le­si­ne se­re­dil­ýär. Türk­me­nis­tan şu ýyl Eý­ra­nyň ener­goul­ga­my ar­ka­ly türk­men elekt­rik ener­gi­ýa­sy­ny üçün­ji ýurt­la­ra iber­mä­ge baş­la­ma­gy tek­lip ed­ýär. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz oba ho­ja­ly­gy we suw pu­da­gyn­da hyz­mat­daş­lyk üçin uly gel­je­giň bar­dy­gy­ny aý­dyp, bu ba­bat­da “Dost­luk” suw how­da­ny­nyň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni peý­da­lan­mak me­se­le­le­ri­ne ün­si çek­di hem-de Türk­me­nis­tan bi­len Eý­ra­nyň ara­syn­da Suw se­riş­de­le­ri­ni do­lan­dyr­mak bo­ýun­ça bi­le­lik­dä­ki ut­gaş­dy­ry­jy to­pa­ryň dö­re­dil­me­gi­ni tek­lip et­di. Iki­ta­rap­la­ýyn söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ryň iş­jeň­leş­di­ril­me­gi we hil taý­dan ös­dü­ril­me­gi üçin, Yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­lyk bo­ýun­ça türk­men-eý­ran hö­kü­me­ta­ra to­pa­ry­nyň işi­ne aý­ra­tyn jo­gap­kär­çi­lik düş­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, şu ýy­lyň güý­zün­de bu to­pa­ryň no­bat­da­ky mej­li­si­niň ge­çi­ril­me­gi tek­lip edil­di. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow çy­ky­şy­ny jem­läp, ne­ti­je­li iş­le­mek üçin dö­re­di­len müm­kin­çi­lik we öza­ra gat­na­şyk­la­ryň me­se­le­le­ri­ni ara alyp mas­la­hat­laş­ma­ga bo­lan gy­zyk­lan­ma­lar, şeý­le-de Türk­me­nis­tan bi­len hyz­mat­daş­ly­gyň ber­ki­dil­me­gi­ne yzy­gi­der­li üns ber­ýän­di­gi üçin, Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­sä we EYR-nyň we­ki­li­ýe­ti­niň ag­za­la­ry­na min­net­dar­lyk bil­dir­di. Eý­ra­nyň dost­luk­ly hal­ky­na bol­sa pa­ra­hat­çy­lyk hem-de ro­waç­lyk ar­zuw edil­di. 

Gep­le­şik­ler ta­mam­la­nan­dan soň­ra, iki­ta­rap­la­ýyn res­mi­na­ma­la­ra gol çek­mek da­ba­ra­sy bol­dy. Pre­zi­dent­ler Ser­dar Berdimuhamedow we Se­ýed Eb­ra­him Rai­si da­ba­ra gat­naş­ýan­la­ryň şow­hun­ly el çar­pyş­ma­la­ry as­tyn­da res­mi sa­pa­ryň jem­le­ri bo­ýun­ça Bi­le­lik­dä­ki Be­ýan­na­ma gol çek­di­ler. 

Türk­me­nis­ta­nyň Hö­kü­me­ti bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Hö­kü­me­ti­niň ara­syn­da ulag we üs­ta­şyr hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mek bo­ýun­ça öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma; Ma­ýa go­ýum­lar bo­ýun­ça bi­le­lik­dä­ki ko­mi­te­ti dö­ret­mek ba­ra­da Türk­me­nis­ta­nyň Ma­li­ýe we yk­dy­sa­dy­ýet mi­nistr­li­gi bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Ma­ýa go­ýum­lar, yk­dy­sa­dy we teh­ni­ki kö­mek bo­ýun­ça gu­ra­ma­sy­nyň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma; Türk­me­nis­ta­nyň Hö­kü­me­ti bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Hö­kü­me­ti­niň ara­syn­da 2022 — 2025-nji ýyl­lar­da yl­my, me­de­ni, dö­re­di­ji­lik we bi­lim taý­dan alyş­ma­gyň Mak­sat­na­ma­sy; Hyz­mat­daş­lyk et­mek bo­ýun­ça Türk­me­nis­ta­nyň Te­le­wi­de­ni­ýe, ra­dio­gep­le­şik­ler we ki­ne­ma­tog­ra­fi­ýa ba­ra­da­ky döw­let ko­mi­te­ti bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Te­le­ra­dio­gep­le­şik­ler ba­ra­da­ky gu­ra­ma­sy­nyň (IRIB) ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma; Daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak ba­bat­da hyz­mat­daş­lyk et­mek ba­ra­da Türk­me­nis­ta­nyň Oba ho­ja­lyk we daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak mi­nistr­li­gi bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Daş­ky gur­şaw de­par­ta­men­ti­niň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma; Söw­da-yk­dy­sa­dy, yl­my-teh­ni­ki we me­de­ni hyz­mat­daş­lyk ha­kyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Ma­ry we­la­ýa­ty­nyň hä­kim­li­gi bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Ho­ra­san-Re­za­wi we­la­ýa­ty­nyň hä­kim­li­gi­niň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma; Söw­da-yk­dy­sa­dy, yl­my-teh­ni­ki we me­de­ni hyz­mat­daş­lyk ha­kyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň hä­kim­li­gi bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Gü­lüs­tan we­la­ýa­ty­nyň hä­kim­li­gi­niň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma; Söw­da-yk­dy­sa­dy, yl­my-teh­ni­ki we me­de­ni hyz­mat­daş­lyk ha­kyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Ahal we­la­ýa­ty­nyň hä­kim­li­gi bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Ho­ra­san-Şo­ma­li we­la­ýa­ty­nyň hä­kim­li­gi­niň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma gol çe­kil­di. 

Şeý­le-de Türk­me­nis­ta­nyň Hö­kü­met we­ki­li­ýe­ti­niň ag­za­la­ry düýn Täh­ran­da eý­ran kär­deş­le­ri bi­len du­şu­şyk­la­ry we gep­le­şik­le­ri ge­çir­di­ler. Şo­la­ryň do­wa­myn­da dür­li ugur­lar­da­ky iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň mö­hüm me­se­le­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy. Gep­le­şik­le­riň jem­le­ri bo­ýun­ça res­mi­na­ma­lar top­lu­my­na gol çe­kil­di. Şo­la­ryň ha­ta­ryn­da güm­rük eda­ra­la­ry bo­ýun­ça öza­ra gat­na­şyk­lar bi­len bag­la­ny­şyk­ly yla­la­şyk­lar bar. Ol Türk­me­nis­ta­nyň Döw­let güm­rük gul­lu­gy bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Güm­rük mü­dir­li­gi­niň ara­syn­da güm­rük mag­lu­mat­la­ry­ny elekt­ron gör­nüş­de alyş­ma­gyň teh­ni­ki şert­le­ri­ni öz içi­ne al­ýar. Dur­muş ul­ga­myn­da­ky hyz­mat­daş­lyk bo­ýun­ça de­giş­li yla­la­şyk­lar ga­za­nyl­dy. Şun­da Zäh­met, iş bi­len üp­jün­çi­lik we ila­ty dur­muş taý­dan go­ra­mak ba­bat­da hyz­mat­daş­lyk et­mek ha­kyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Zäh­met we ila­ty dur­muş taý­dan go­ra­mak mi­nistr­li­gi bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Koo­pe­ra­tiw­ler, zäh­met we dur­muş aba­dan­çy­ly­gy mi­nistr­li­gi­niň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma gol çe­kil­di. 

Iki­ta­rap­la­ýyn gep­le­şik­le­riň çäk­le­rin­de iki ýur­duň öň­de­ba­ry­jy ha­bar­lar agent­lik­le­ri­niň ara­syn­da hyz­mat­daş­lyk et­mek ba­ra­da yla­la­şyk ga­za­nyl­dy. Türk­me­nis­ta­nyň Döw­let ha­bar­lar agent­li­gi bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Ha­bar be­riş agent­li­gi­niň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma gol çe­kil­di. Me­de­ni-yn­san­per­wer, hu­su­san-da, ylym-bi­lim ul­ga­myn­da­ky hyz­mat­daş­lyk döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň mö­hüm ugur­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da gör­ke­zil­di. Hyz­mat­daş­lyk et­mek ba­ra­da Türk­me­nis­ta­nyň Ylym­lar aka­de­mi­ýa­sy­nyň Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Dil, ede­bi­ýat we mil­li gol­ýaz­ma­lar ins­ti­tu­ty bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Ar­hiw­ler we mil­li ki­tap­ha­na gu­ra­ma­sy­nyň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma gol çe­kil­me­gi mu­nuň aý­dyň my­sa­ly­dyr. 

Şeý­le-de ýurt­la­ry­myz ulag-ara­gat­na­şyk ul­ga­myn­da­ky gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne mö­hüm äh­mi­ýet ber­ýär­ler. Täh­ran­da de­giş­li dü­züm­le­riň we­kil­le­ri­niň ara­syn­da ge­çi­ri­len du­şu­şyk­lar­da bu ugur­da­ky gat­na­şyk­la­ry iş­jeň­leş­dir­me­giň müm­kin­çi­lik­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy we «Türk­me­nis­ta­nyň Ulag-lo­gis­ti­ka mer­ke­zi» açyk gör­nüş­li paý­dar­lar jem­gy­ýe­ti bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň «Ra­san Ra­il Pars Co.» hem-de «Wa­gon Bar Cas­pian» kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň ara­syn­da hal­ka­ra ýük da­şa­ma­lar ba­ba­tyn­da hyz­mat­daş­lyk et­mek ha­kyn­da Äht­na­ma­la­ra gol çe­kil­di. Ýur­du­my­zyň işe­wür dü­züm­le­ri­niň hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­nyň ös­dü­ril­me­gi­ne aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Türk­me­nis­ta­nyň Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Ki­çi kär­ha­na­lar we se­na­gat şä­her­çe­leri gu­ra­ma­sy­nyň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da Äht­na­ma gol çe­ki­len­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. 

Res­mi­na­ma­la­ra gol çek­mek da­ba­ra­sy ta­mam­la­nan­dan soň­ra, döw­let Baş­tu­tan­la­ry met­bu­ga­t üçin gys­ga­ça ýüz­len­me bi­len çy­kyş et­di­ler. 

Ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len gep­le­şik­le­riň ne­ti­je­le­ri ba­ra­da aý­dyp, Eý­ra­nyň Baş­tu­ta­ny Se­ýed Eb­ra­him Rai­si Täh­ra­na res­mi sa­par bi­len gel­mä­ge ça­ky­ly­gy ka­bul eden­di­gi üçin, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowa we ýur­du­my­zyň we­kil­çi­lik­li to­pa­ry­nyň ag­za­la­ry­na ho­şal­lyk bil­dir­di. Bu sa­pa­ryň iki­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne kuw­wat­ly iter­gi ber­jek­di­gi bel­le­nil­di. Eý­ra­nyň Li­de­ri­niň nyg­taý­şy ýa­ly, Türk­me­nis­tan bi­len ýo­la go­ýul­ýan gat­na­şyk­lar di­ňe bir goň­şu­çy­lyk gat­na­şyk­la­ry bol­man, eý­sem, do­gan­lyk, me­de­ni hyz­mat­daş­ly­gyň pug­ta bin­ýa­dy­dyr. 

Hor­mat­ly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türk­me­nis­ta­nyň döwlet Baş­tu­ta­ny we­zi­pe­sin­de iş­län döw­rün­de eý­ran-türk­men gat­na­şyk­la­ry­nyň ös­dü­ril­me­gi­ne mö­hüm äh­mi­ýet be­ren­di­gi aý­ra­tyn nyg­tal­dy. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Eý­ra­nyň Pre­zi­den­ti 2021-nji ýy­lyň no­ýabr aýyn­da Aş­ga­bat­da hor­mat­ly Ar­ka­da­gy­myz bi­len ge­çi­ren du­şu­şy­gy­ny aý­ra­tyn mä­hir bi­len ýat­la­dy. Onuň çäk­le­rin­de döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de ös­dür­mek ba­bat­da gy­zyk­lan­ma bil­di­ril­ýän pi­kir alyş­ma­lar bol­dy. Gep­le­şik­le­riň jem­le­ri bo­ýun­ça ga­za­ny­lan yla­la­şyk­lar ulag, ara­gat­na­şyk, söw­da-yk­dy­sa­dy, suw we gaz ul­gam­la­ry, elekt­roe­ner­ge­ti­ka ugurlary bo­ýun­ça öza­ra bäh­bit­li gat­na­şyk­la­ryň iş­jeň­leş­di­ril­me­gi­ne oňyn tä­si­ri­ni ýe­tir­di. 

Iş­jeň we dost­luk­ly ýag­daý­da ge­çi­ri­len şu ge­zek­ki gep­le­şik­ler, sö­züň do­ly ma­ny­syn­da, türk­men-eý­ran gat­na­şyk­la­ry­nyň ne­ti­je­li hä­si­ýe­te eýe­di­gi­ni gör­kez­di. Ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len du­şu­şyk­lar iki ýur­duň ara­syn­da­ky hyz­mat­daş­ly­gyň ta­ry­hyn­da tä­ze tap­gy­ry eme­le ge­tir­di di­ýip, Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­si nyg­ta­dy hem-de gol çe­ki­len res­mi­na­ma­la­ryň iş ýü­zün­de dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­niň eý­ran-türk­men gat­na­şyk­la­ry­ny hil taý­dan tä­ze de­re­jä çy­kar­ma­ga ýar­dam ber­jek­di­gi­ne ynam bil­dir­di. Şu ge­zek­ki ge­çi­ri­len gep­le­şik­le­riň çäk­le­rin­de gol çe­ki­len res­mi­na­ma­lar gel­jek 20 ýyl üçin döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gin­de Täh­ra­nyň we Aş­ga­ba­dyň mö­hüm orun eýe­le­ýän­dik­le­ri­ni gör­kez­di. Mu­nuň özi ta­rap­la­ryň eý­ran-türk­men gat­na­şyk­la­ry­ny mun­dan beý­läk-de ber­kit­mä­ge bo­lan gy­zyk­lan­ma­la­ry­nyň aý­dyň be­ýa­ny­na öw­rül­di. 

Ha­zar se­bi­ti­niň ýurt­la­ry bi­len hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mek ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len du­şu­şyk­da ga­ra­lan me­se­le­le­riň bi­ri bol­dy. Mu­nuň özi Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň da­şa­ry sy­ýa­sat stra­te­gi­ýa­sy­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri­dir di­ýip, eý­ran Li­de­ri Türk­me­nis­tan­da ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýän Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň VI sam­mi­ti­niň äh­mi­ýet­li bol­jak­dy­gy­na ün­si çek­di. 

Eý­ra­nyň Pre­zi­den­ti sö­zü­niň do­wa­myn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowyň baş­tu­tan­ly­gyn­da iki­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ry pug­ta­lan­dyr­mak­da, ony ösü­şiň se­bit we dün­ýä de­re­je­si­ne çy­kar­mak­da tä­ze, anyk ädim­le­riň ädil­jek­di­gi­ne pug­ta ynam bil­dir­ýän­di­gi­ni nyg­ta­dy. Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, ow­gan me­se­le­si bo­ýun­ça iki ýur­duň ga­ra­ýyş­la­ry ýa­kyn­dyr hem-de pa­ra­hat­çy­ly­gy we howp­suz­ly­gy üp­jün et­mek üçin bu goň­şy ýurt­da­ky ýag­da­ýyň pa­ra­hat­çy­lyk­ly ýol bi­len ka­da­laş­dy­ryl­ma­gy ze­rur­dyr. 

Çy­ky­şy­nyň ahy­ryn­da Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­na res­mi sa­par bi­len gel­mä­ge ça­ky­ly­gy ka­bul eden­di­gi üçin döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za we ýur­du­my­zyň we­ki­li­ýe­ti­ne ýe­ne bir ge­zek ho­şal­lyk bil­di­rip, Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­si äh­lu­mu­my gy­zyk­lan­ma­la­ra, iki goň­şy ýur­duň we ola­ryň halk­la­ry­nyň dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ösü­şi­niň mö­hüm ugur­la­ry­na ky­bap gel­ýän ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mä­ge taý­ýar­dy­gy­ny tas­syk­la­dy. 

Soň­ra çy­kyş eden hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ga­dy­my eý­ran top­ra­gyn­da mä­hir­li gar­şy­lan­dy­gy hem-de ne­ti­je­li gep­le­şik­ler ba­bat­da ze­rur şert­le­riň dö­re­di­len­di­gi üçin eý­ran­ly kär­de­şi­ne min­net­dar­lyk bil­dir­di. Ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki du­şu­şyk iki do­gan­lyk döw­le­tiň gat­na­şyk­la­ry­na mah­sus bo­lan açyk­lyk, yna­nyş­mak we bi­rek-bi­re­ge hor­mat goý­mak ýö­rel­ge­le­ri esa­syn­da ge­çi­ril­di di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ka­na­gat­lan­ma bi­len bel­le­di. 

Du­şu­şy­gyň do­wa­myn­da iki­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ryň ugur­la­ry we gel­jek­ki müm­kin­çi­lik­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy, söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mek üçin giň müm­kin­çi­lik­le­riň bar­dy­gy bel­le­nil­di. Ener­ge­ti­ka we ulag pu­dak­la­ry bi­ziň hyz­mat­daş­ly­gy­my­zyň esa­sy ugur­la­ry bol­mak bi­len, bu ugur­da bar bo­lan kuw­wat­lyk­la­ry has-da ne­ti­je­li peý­da­lan­ma­gyň mö­hüm­di­gi­ni nyg­ta­dyk di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz sö­zü­ni do­wam et­di. Türk­me­nis­ta­nyň we Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň me­de­ni-yn­san­per­wer gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mä­ge-de uly äh­mi­ýet ber­ýän­di­gi bel­le­nil­di. Iri hal­ka­ra we se­bit gu­ra­ma­la­ry­nyň, şol san­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň, Ys­lam Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­nyň, Yk­dy­sa­dy Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­nyň çäk­le­rin­de hyz­mat­daş­ly­gy do­wam et­mek ze­rur­dyr di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow nyg­ta­dy we Türk­me­nis­ta­nyň hal­ka­ra baş­lan­gyç­la­ry­ny yzy­gi­der­li gol­da­ýan­ly­gy üçin Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­sä min­net­dar­lyk bil­dir­di. 

Ha­zar deň­zin­dä­ki iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­ga aý­ra­tyn üns be­ril­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz eý­ran­ly kär­de­şi­ni şu ýyl Türk­me­nis­tan­da ge­çi­ril­jek Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­riň Baş­tu­tan­la­ry­nyň VI sam­mi­ti­ne gat­naş­ma­ga ça­gyr­dy. 

Ow­ga­nys­tan me­se­le­si­niň wa­jyp­dy­gy ba­ra­da aý­dyp, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow bi­ziň ýurt­la­ry­my­zyň Ow­ga­nys­ta­na gül­läp ös­ýän, se­bit we hal­ka­ra tas­la­ma­la­ra iş­jeň gat­naş­ýan döw­let hök­mün­de ga­ra­ýan­dyk­la­ry­ny nyg­ta­dy. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ge­çi­ri­len gep­le­şik­le­riň ne­ti­je­le­ri­ne ka­na­gat­lan­ma bil­di­rip, ola­ryň jem­le­ri bo­ýun­ça iki­ta­rap­la­ýyn res­mi­na­ma­la­ryň giň top­lu­my­na gol çe­ki­len­di­gi­ni bel­le­di we Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti­ni özi üçin amat­ly wagt­da Türk­me­nis­ta­na res­mi sa­par bi­len gel­mä­ge ça­gyr­dy. 

Çy­ky­şy­nyň ahy­ryn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Eý­ra­na no­bat­da­ky sa­pa­ryň mak­sa­dalaýyk derejede ama­la aşy­ry­lan­dy­gy­ny bel­läp, bu ýur­duň dost­luk­ly hal­ky­na bag­ty­ýar­lyk, aba­dan­çy­lyk, pa­ra­hat­çy­lyk we gül­läp ösüş ar­zuw et­di. 

Soň­ra döw­let Baş­tu­ta­ny­myz “Saa­da­bad” top­lu­my­nyň “Jum­hu­ri” köş­gün­den Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Be­ýik ru­hy li­de­ri Aýa­tol­la Ali Ha­me­ne­ýi­niň ka­bul­ha­na­sy­na ta­rap ug­ra­dy. Bu ýer­de Aýa­tol­la Ali Ha­me­ne­ýi bi­len du­şu­şyk ge­çi­ril­di, oňa Pre­zi­dent Se­ýed Eb­ra­him Rai­si hem gat­naş­dy. 

 Eý­ra­nyň Be­ýik ru­hy li­de­ri hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow bi­len mä­hir­li sa­lam­la­şyp, hä­zir­ki dö­wür­de dost-do­gan­lyk we bi­rek-bi­re­ge hor­mat goý­mak esa­syn­da ýo­la go­ýul­ýan döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň kö­pa­syr­lyk ýö­rel­ge­le­ri­niň iş­jeň ös­dü­ril­ýän­di­gi­ni ka­na­gat­lan­ma bi­len bel­le­di. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz türk­men we­ki­li­ýe­ti­niň adyn­dan res­mi sa­pa­ryň do­wa­myn­da ga­dy­my eý­ran top­ra­gyn­da mä­hir­li gar­şy­la­nan­dy­gy hem-de myh­man­sö­ýer­lik üçin tüýs ýü­rek­den min­net­dar­lyk bil­dir­di. Pur­sat­dan peý­da­la­nyp, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz goň­şy ýur­duň Be­ýik ru­hy li­de­ri­ne Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ibe­ren mä­hir­li sa­la­my­ny hem-de iň go­wy ar­zuw­la­ry­ny, Türk­me­nis­tan bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň ara­syn­da öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de pug­ta­lan­dyr­ma­ga ber­ýän şah­sy gol­da­wy üçin aý­dan min­net­dar­lyk söz­le­ri­ni ýe­tir­di. 

Uzak ýyl­la­ryň do­wa­myn­da ke­ma­la ge­len türk­men-eý­ran gat­na­şyk­la­ry kö­pu­gur­lylygy bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Goň­şy Eý­ran bi­len do­gan­lyk gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne aý­ra­tyn üns be­ril­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti hök­mün­de da­şa­ry ýurt­la­ra ama­la aşyr­ýan sa­par­la­ry­nyň il­kin­ji­le­ri­niň ha­ta­ryn­da Täh­ra­na res­mi sa­par bi­len gel­me­gi­niň Türk­me­nis­ta­nyň Eý­ran bi­len hyz­mat­daş­ly­ga uly äh­mi­ýet ber­ýän­di­gi­niň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dy­gy­ny bel­le­di. 

Öza­ra gat­na­şyk­lar ba­ra­da aý­dyp, söh­bet­deş­ler Türk­me­nis­tan bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň di­ňe bir iki goň­şy döw­let bol­man, eý­sem, doganlyk gat­na­şyk­la­ry bi­len bag­ly döw­let­ler­di­gi­ni nyg­ta­dy­lar. Pi­kir alyş­ma­la­ryň do­wa­myn­da döw­let Baş­tu­ta­ny­myz we Aýa­tol­la Ali Ha­me­ne­ýi se­bit­de dur­nuk­ly­ly­gy, howp­suz­ly­gy üp­jün et­mek­de iki­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ryň mö­hüm or­nu­ny bel­le­di­ler. Söh­bet­deş­ler ägirt uly müm­kin­çi­lik­le­re we oňyn gel­je­ge eýe bo­lan öza­ra bäh­bit­li gat­na­şyk­la­ry mun­dan beý­läk-de gi­ňelt­mä­ge me­ýil­li­dik­le­ri­ni tas­syk­la­dy­lar. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz do­gan­lyk eý­ran top­ra­gyn­da mä­hir­li ka­bul edi­len­di­gi üçin ýe­ne bir ýo­la min­net­dar­lyk bil­di­rip, Aýa­tol­la Ali Ha­me­ne­ýi­ni özi üçin is­len­dik amat­ly wagt­da Türk­me­nis­ta­na sa­par bi­len gel­mä­ge ça­gyr­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow we EYR-nyň Be­ýik ru­hy li­de­ri hoş­la­şan­la­ryn­da, türk­men we eý­ran halk­la­ry­na tüýs ýü­rek­den mä­hir­li ar­zuw­la­ry­ny aýt­dy­lar. 

Soň­ra “Hafe­zi­ýe” köş­gün­de döw­let Baş­tu­tan­la­ry eý­ran hal­ky­nyň mil­li gym­mat­lyk­la­ry­na we goň­şy ýur­duň ama­ly-ha­şam sun­ga­ty­na de­giş­li ser­gi­ni syn­la­dy­lar. Ser­gi­de Eý­ra­nyň mil­li önüm­le­ri, şe­kil­len­di­riş sun­ga­ty­na de­giş­li eser­ler, ha­ly we ha­ly önüm­le­ri gör­ke­zil­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ser­gi­niň goň­şy ýur­duň mil­li gym­mat­lyk­la­ry, öz­bo­luş­ly ta­ry­hy-me­de­ni mi­ra­sy bi­len ta­nyş­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýän­di­gi­ni bel­le­di. 

 Soň­ra Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Ys­lam Şu­ra­sy Mej­li­si­niň Baş­ly­gy Mo­ham­med Ba­ger Ga­li­baf bi­len du­şu­şy­gy bol­dy. EYR-nyň Ys­lam Şu­ra­sy Mej­li­si­niň Baş­ly­gy döw­let Baş­tu­ta­ny­myz bi­len mä­hir­li sa­lam­la­şyp, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­zi bi­na­nyň içi­ne gir­mä­ge ça­gyr­ýar. 

Bi­na­nyň eý­wa­nyn­da Mo­ham­med Ba­ger Ga­li­baf be­lent mer­te­be­li türk­men myh­ma­ny­ny şu gün­ki du­şu­şy­ga gat­naş­ýan Eý­ra­nyň we­ki­li­ýe­ti­niň ag­za­la­ry bi­len ta­nyş­dyr­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow, öz no­ba­tyn­da, Ys­lam ge­ňe­şi­niň ýol­baş­çy­sy­ny Türk­me­nis­ta­nyň we­ki­li­ýe­ti­niň ag­za­la­ry bi­len ta­nyş­dyr­dy. Iki dost­luk­ly ýur­duň Döw­let baý­dak­la­ry­nyň öňün­de bi­le­lik­de su­ra­ta düş­mek da­ba­ra­sy ta­mam­la­nan­dan soň­ra, be­lent mer­te­be­li türk­men myh­ma­ny we Mo­ham­med Ba­ger Ga­li­baf bi­na­nyň “Aý­na” za­ly­na geç­ýär­ler. 

Bu ýer­de ge­çi­ri­len du­şu­şy­gyň do­wa­myn­da döw­let Baş­tu­ta­ny­myz, oza­ly bi­len, EYR-nyň Ys­lam Şu­ra­sy Mej­li­si­niň Baş­ly­gy­na Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ibe­ren mä­hir­li sa­la­my­ny ýe­tir­di we ony ýa­kyn­da Eý­ra­nyň par­la­men­ti­niň ýol­baş­çy­sy we­zi­pe­si­ne saý­lan­ma­gy bi­len gut­lap, alyp bar­ýan işin­de üs­tün­lik­le­ri ar­zuw et­di. 

Mo­ham­med Ba­ger Ga­li­baf hoş­ni­ýet­li söz­ler we gut­lag­lar üçin ho­şal­lyk bil­di­rip, Türk­me­nis­ta­nyň tä­ze saý­la­nan Pre­zi­den­ti bi­len du­şuş­ýan­dy­gy­na örän şat­dy­gy­ny nyg­ta­dy. Bu ge­zek­ki sa­par ta­rap­la­ryň uzak möh­let­le­ýin­lik, öza­ra bäh­bit­li­lik esa­syn­da ýo­la go­ýul­ýan hyz­mat­daş­ly­gyň gi­ňel­dil­me­gi­ne uly gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän­di­gi­ni ala­mat­lan­dyr­ýar. Dost­luk we bi­rek-bi­re­ge yna­nyş­mak ýag­da­ýyn­da ge­çen du­şu­şyk­da iki ýur­duň döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry­nyň mun­dan beý­läk-de ös­dü­ril­me­gi­ne uly gy­zyk­lan­ma bil­di­ril­ýän­di­gi nyg­tal­dy. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow par­la­men­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gyň döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne uly go­şant goş­ýan­dy­gy­ny na­za­ra al­mak bi­len, bu ugur­da­ky hyz­mat­daş­ly­gy iş­jeň­leş­dir­me­gi, hu­su­san-da, türk­men-eý­ran par­la­men­ta­ra du­şu­şyk­la­ry­nyň ge­çi­ril­me­gi­ni we öza­ra tej­ri­be al­şyl­ma­gy­ny ýo­la goý­ma­gy tek­lip et­di. 

Du­şu­şy­gyň ahy­ryn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz myh­man­sö­ýer eý­ran top­ra­gyn­da mä­hir­li ka­bul edi­len­di­gi üçin tüýs ýü­rek­den min­net­dar­lyk bil­di­rip, Ys­lam Şu­ra­sy­nyň Baş­ly­gy­ny we EYR-nyň par­la­men­ti­niň ag­za­la­ry­ny öz­le­ri­ne amat­ly wagt­da Türk­me­nis­ta­na sa­par bi­len gel­mä­ge ça­gyr­dy. 

Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň aw­tou­lag ker­we­ni “Meh­ra­bad” Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li­ne gel­di we bu ýer­den Wa­ta­ny­my­za ug­ra­dy. 

Bi­rnäçe wagt­dan soň­ra döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň uça­ry paý­tag­ty­myzyň Hal­ka­ra ho­wa men­zi­lin­de gon­dy. Bu ýer­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowy res­mi adam­lar gar­şy­la­dy­lar. 

Tu­tuş­ly­gy­na al­nan­da, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň no­bat­da­ky res­mi sa­pa­ry uzak möh­le­ti na­zar­la­ýan döw­le­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gyň gel­je­gi uly ugur­la­ry­ öz içi­ne al­ýan­dy­gy­ny hem-de iki döw­le­tiň mil­li bäh­bit­le­ri­ne ky­bap gel­ýän­di­gi­ni gör­kez­di. Türk­me­nis­tan bi­len Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­lar pa­ra­hat­çy­ly­gyň, hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk gat­na­şyk­la­ry­nyň, dur­nuk­ly ösü­şiň ro­waç­lan­ma­gy­na, iki ýur­duň we se­bi­tiň halk­la­ry­nyň aba­dan­çy­ly­gy­nyň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na hyz­mat ed­ýär. Ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len no­bat­da­ky du­şu­şy­gyň do­wa­myn­da ga­za­ny­lan yla­la­şyk­lar ile­ri tu­tul­ýan ul­gam­lar­da hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de gi­ňelt­mek üçin tä­ze müm­kin­çi­lik­le­ri açar.