AŞGABAT, 10-njy mart (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, Milli Olimpiýa komitetiniň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow paýtagtymyzdaky Olimpiýa şäherçesine geldi. Döwlet Baştutanymyz bu ýerde türkmen türgeni Ýulduz Jumabaýewanyň 2018-nji ýylyň noýabr aýynda Aşgabatda geçirilen Agyr atletika boýunça dünýä çempionatynda eýe bolan ýokary sylagyny gowşurmak mynasybetli guralan dabara gatnaşdy. Ýurdumyzda guralan we ýokary derejede geçirilen bu iri ýaryş Watanymyzyň halkara sport merkezi hökmündäki abraýyny berkitdi. Şeýle hem milli Liderimiziň baştutanlygynda Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolan bedenterbiýäni we sporty ösdürmek boýunça maksatnamalaýyn strategiýanyň uly üstünliklere beslenýändiginiň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi.
Sagdyn durmuş ýörelgeleriniň işjeň tarapdary hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň giň möçberli tagallalary netijesinde ýurdumyzda ýokary netijeli sport hereketi giň gerime eýe boldy. Döwlet Baştutanymyzyň şahsy göreldesi we oňyn başlangyçlary esasynda ýurdumyzyň ähli ilaty, aýratyn-da, ýaşlar sportuň dürli görnüşleri bilen işjeň meşgullanýarlar. Milli Liderimiz köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketini höweslendirmek bilen bir hatarda, ýokary netijeli sportuň ösdürilmegine, dünýä derejeli türgenleriň we tälimçileriň, beýleki ugurdaş hünärmenleriň taýýarlanylmagyna, şeýle hem bu ugurda netijeli halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine yzygiderli üns berýär.
Soňky ýyllarda Türkmenistanda dünýä ülňülerine laýyk gelýän häzirki zaman sport toplumlary we desgalary guruldy hem-de yzygiderli ulanylmaga berilýär. Olar ýokary derejedäki iri ýaryşlary, şol sanda dünýä çempionatlaryny geçirmäge mümkinçilik berýär. Netijeli türgenleşikleri alyp barmak we türgenleriň ussatlyk derejesini kämilleşdirmek üçin oňyn şertler döredilýär. Şeýlelikde, ýurdumyzyň türgenleriniň dünýäniň sport giňişliklerinde ýokary netijeleri gazanmaklary we mähriban Watanymyzyň sport giňişligindäki abraýyny belende götermekleri üçin zerur tagallalar edilýär.
Häzirki döwürde türkmen türgenleri abraýly halkara ýaryşlara yzygiderli gatnaşyp, öz ussatlyklaryny görkezýärler we baýrakly orunlary eýeläp, dürli derejeli medallara mynasyp bolýarlar. Munuň özi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Garaşsyz, Bitarap Watanymyzy sport ýurduna öwürmek ugrunda edýän ýadawsyz tagallasynyň we oňyn başlangyçlarynyň aýdyň netijesidir.
Olimpiýa şäherçesiniň Başa-baş söweş sungaty sport toplumynda geçirilen dabaraly çärä Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalary, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary, ýokary okuw mekdepleriniň rektorlary we türgenler gatnaşdylar. Ýygnananlaryň hatarynda daşary döwletleriň ýurdumyzda işleýän diplomatik missiýalarynyň hem-de halkara guramalaryň ýolbaşçylary we wekilleri bar. Hemmeler ýurdumyzyň sportunyň ösüşine kuwwatly itergi beren we ony hil taýdan täze belentlige çykaran çuňňur oýlanyşykly, täzeçil syýasaty alyp barýan milli Liderimizi uly ruhubelentlik bilen garşyladylar.
Dabara gatnaşyjylary mübärekläp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu günki wakanyň türkmen sporty üçin, bütin ýurdumyz üçin ähmiýetli bolandygyny belledi. Biz häzir Halkara agyr atletika federasiýasy tarapyndan 45 kilogram agramdaky türgenleriň arasynda dünýäniň çempiony diýlip ykrar edilen, milli ýygyndy toparymyzyň türgeni Ýulduz Jumabaýewany sylaglamak üçin ýygnandyk. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz bu türgeniň ýaryşda iki sany altyn medala mynasyp bolup, sportuň bu görnüşi boýunça dünýä rekordyny goýandygyny aýratyn belledi.
Bu ajaýyp ýeňiş doly kanunalaýykdyr. Ol ýurdumyzda köpçülikleýin bedenterbiýäni ösdürmäge, sagdyn durmuş kadalaryny wagyz etmäge, adamlary sport bilen yzygiderli meşgullanmaga gönükdirilen deňi-taýy bolmadyk döwlet syýasatymyzyň netijesidir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.
Häzirki döwürde Türkmenistan örän ýokary depginler bilen ösýän sport döwletleriniň birine öwrüldi. Ýurdumyzyň ähli ýerlerinde köp sanly sport desgalary, ýokary derejeli stadionlar, welotrekler gurulýar. Çagalar baglaryndan başlap, ýokary okuw mekdeplerine çenli bedenterbiýe maksatnamasy üstünlikli durmuşa geçirilýär.
Biz Olimpiýa hereketiniň esasynda duran belent maksatlary iş ýüzünde amala aşyrýarys. Sporty bütin halkyň baýlygyna öwürmek, adamlara saglyk, şatlyk we ertirki güne ynam bermek şol maksatlaryň many-mazmunydyr diýip, milli Liderimiz belledi.
Halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek Türkmenistanyň sport babatda alyp barýan döwlet syýasatynyň örän möhüm ugry bolup durýar. Biziň ýurdumyz soňky ýyllarda iri halkara ýaryşlaryň geçirilýän mekanyna öwrüldi diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Olaryň hatarynda Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlary, «Amul — Hazar 2018» halkara awtorallisi hem-de Agyr atletika boýunça 2018-nji ýylda geçirilen dünýä çempionaty ýaly taryhy wakalar bar.
Bu ýaryşlar Garaşsyz Türkmenistanyň örän giň gerimli we uly ähmiýetli sport çärelerine gowy taýýarlyk görmegi hem-de olary ýokary derejede geçirmegi başarýandygyny bütin dünýä äşgär etdi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzda şu ýyl Welotrek boýunça dünýä çempionatynyň, Aziýa we Okeaniýa IV toparynda tennis boýunça Dewisiň Kubogy ugrundaky halkara ýaryşyň tapgyrynyň, 2022-nji ýylda bolsa Sambo boýunça dünýä çempionatynyň ýokary derejede, guramaçylykly geçiriljekdigine ynanýandygyny belledi.
Milli Liderimiz bu ýere ýygnananlara ýüzlenip, ýurdumyzyň sport taryhynda ajaýyp sahypalaryň az ýazylmandygyny aýtdy. Bu barada bellemek bilen, döwlet Baştutanymyz ajaýyp agyr atletikaçymyz, dünýäniň we Ýewropanyň üç gezek çempiony, şeýle hem Aziýanyň çempiony Altymyrat Orazdurdyýewi ýa-da görnükli türgen, döwrüniň iň meşhur mergeni hem-de Olimpiýa oýunlarynyň kümüş medalynyň eýesi, nyşana ok atmakda köp gezek dünýäniň we Ýewropanyň rekordsmeni Marat Nyýazowy ýatlady. Olar biziň naýbaşy türgenlerimizdir, görelde almaga nusgalardyr.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, häzirki döwürde hem türkmen sportunyň däpleriniň dowam edip gelýändigi we ösdürilýändigi, täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýandygy guwandyrýar. Biziň ýaş türgenlerimiz uly nesilleriň ýeňişli ýoluny mynasyp dowam edýärler. Dürli ýaryşlarda ajaýyp netijeleri gazanyp, söýgüli Watanymyzyň Baýdagyny al-asmanda parladyp, Türkmenistanyň sport abraýyny goraýarlar. Şolaryň biri hem altyn medala mynasyp bolan Ýulduz Jumabaýewadyr. Bäsleşikde onuň gazanan bu uly sylagy Türkmenistanyň dünýäniň sport giňişliginde ynamly öňe barýandygyny aýdyň görkezýär. Bu ýokary sylagyň eýesi — biziň maksada okgunly, tutanýerli, eziz Watanymyza çäksiz wepaly, ýeňiş üçin ähli gujur-gaýratyny gaýgyrmajak ýaşlarymyzyň ajaýyp wekili bolup durýar diýip, milli Liderimiz belledi.
Ýulduz Jumabaýewanyň gazanan ýeňşine guwanmaga doly haklydyrys. Bu ýeňiş biziň bütin halkymyzyň örän uly üstünligidir. Bedenterbiýäni we sporty ösdürmek boýunça alyp barýan döwlet syýasatymyzyň netijeliliginiň aýdyň tassyklanmagydyr.
Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, köp asyrlaryň dowamynda türkmen halky deňsiz-taýsyz maddy we ruhy gymmatlyklary döredipdir. Harby we raýat edermenliginiň ajaýyp nusgalaryny dünýä beripdir. Mertlige, päk ýüreklilige, ululara hormat goýmaga, maşgala ojagynyň mukaddesligine we ýokary ahlak gymmatlyklaryna esaslanýan ýörelgeleri kemala getiripdir.
Türkmenler ägirt giňişliklere ýaýran, dünýä taryhyna hem-de adamzadyň medeni ösüşine uly täsir eden güýçli döwletleri döredipdir. Häzirki döwürde bahasyna ýetip bolmajak bu taryhy gymmatlyklar täzeçe esasda dikeldilýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz arassa sport bäsleşiginiň asyrlarboýy dowam eden däplerini dikeltmek hem-de giňden wagyz etmek biziň örän baý taryhy-medeni mirasymyzy ösdürmegiň möhüm ugrudygyny we onuň binýatlyk esaslarynyň biridigini belledi.
Bu mirasyň hataryna dünýäde deňi-taýy bolmadyk ahalteke atlary hem degişlidir diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi. Bu atlar döwletimiziň nyşanyna, türkmenleriň kanuny buýsanjyna öwrüldi. Häzirki döwürde ýurdumyzda atçylygy ösdürmek üçin ähli zerur şertler döredilýär, täze atçylyk sport toplumlarynyň ulgamy gurlup, köp adamlaryň gatnaşmagynda at çapyşyklary yzygiderli geçirilýär.
Biz ata-babalarymyzdan miras galan ýaryşlaryňdyr däp-dessurlaryň beýleki görnüşlerini hem ösdürýäris. Şolaryň hatarynda laçyn we tazy bilen aw awlamagy, guşakly göreşi, halyçylaryň we zergärleriň gadymy sungatyny, özboluşly aýdym-tanslarymyzy, owadan milli lybaslarymyzy görkezmek bolar. Umuman, biziň ýurdumyzda özboluşly medeni-taryhy mirasy goldamaga we dikeltmäge döwlet derejesinde alada edilýär diýip, milli Liderimiz belledi.
Biz şöhratly däplerimizi häzirki döwre ýetirmek bilen, taryhy yzygiderliligi gorap sakladyk. Bu bolsa jemgyýetimizi jebisleşdirýän, merdana halkymyzy beýik üstünliklere ruhlandyrýan egsilmez güýçdür diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.
Ýokary ahlaklylyk we haýyr işler bilen sazlaşýan beden saglygy ýaly häsiýetlere biziň halkymyz hemişe belent sarpa goýupdyr. Bu häsiýetler kyn pursatlarda ar-namysy goramaga, milli aň-düşünjämizi we belent maksatlary gorap saklamaga ýardam beripdir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Şoňa görä-de, döwletimiz mundan beýläk hem bedenterbiýä we sporta ileri tutulýan ugurlar hökmünde uly üns berer. Sport üpjünçilik ulgamyny, usulyýetini ösdürmek, tälimçileri, halypalary we hünärmenleri taýýarlamak üçin zerur serişdeleri goýberer. Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, bu işleri, özümiziň gazanýan netijelerimize we iň gowy dünýä tejribesine daýanmak bilen, häzirki zaman ylmy esasynda amala aşyrarys.
Bizde «Arassa göreşde gazanylan ýeňiş şatlyk getirýär» diýen pähim bar. Türkmen halkynyň iň oňat däp-dessurlaryna laýyklykda terbiýelenen türgenlerimiz bolsa, hemişe diňe arassa ýaryşyp, halal ýeňiş gazanýarlar. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanda Watana şan-şöhrat getirýän hem-de dünýä sportunyň abraýyny artdyrýan ýene-de köp sanly çempionlaryň ýetişjekdigine berk ynanýandygyny aýtdy.
Milli Liderimiz Ýulduz Jumabaýewany Agyr atletika boýunça dünýä çempionatynda gazanan deňsiz-taýsyz ajaýyp üstünligi bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, Bitarap Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň mundan beýläk hem halkara sport ýaryşlarynda belentde parlajakdygyna ynam bildirdi.
Döwlet Baştutanymyz türgenleri we tälimçileri mynasyp bolan sylaglary bilen tüýs ýürekden gutlap, olara berk jan saglyk, abadan hem-de bagtyýar durmuş, saglygyň we bagtyýarlygyň ýurdy bolan mähriban Watanymyzyň halkara abraýyny artdyrmak ugrunda alyp barýan işlerinde täze üstünlikleri arzuw etdi.
Soňra Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Milli Olimpiýa komitetiniň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow Ýulduz Jumabaýewa 2018-nji ýylda Aşgabatda geçirilen Agyr atletika boýunça dünýä çempionatynda mynasyp bolan altyn medalyny gowşurdy.
Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar, onuň belent owazy astynda Watanymyzyň Döwlet baýdagy ýokary galdyrylýar.
Dabaranyň dowamynda Halkara agyr atletika federasiýasynyň prezidenti doktor Maýkl Iranä söz berildi. Ol sanly wideoaragatnaşyk arkaly dabara gatnaşyjylara ýüzlendi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa Türkmenistanda sportuň dürli ugurlarynyň, şol sanda agyr atletikanyň ösdürilmegi babatda yzygiderli tagalla edýändigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Halkara agyr atletika federasiýasynyň ýolbaşçysy türkmen türgenlerine halkara ýaryşlarda uly üstünlikleri arzuw etdi.
Jenap Maýkl Iraniniň belleýşi ýaly, dünýäde emele gelen çylşyrymly ýagdaýa garamazdan, Aşgabatda geçirilýän dabara wideoaragatnaşyk arkaly goşulmak onuň üçin uly buýsançdyr.
IWF-niň prezidenti Halkara agyr atletika federasiýasynyň, Halkara barlaglar agentliginiň we Bütindünýä antidoping agentliginiň bilelikde sportuň arassa we adalatly bolmagy üçin dopinge garşy göreşde uly tagallalary edýändiklerini, şeýle hem Türkmenistanyň bu ugurda işjeňlik görkezýändigini nygtady.
Jenap Maýkl Iraniniň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň Prezidentiniň sporty ösdürmek syýasaty netijesinde, ýurdumyzyň türgenleri halkara ýaryşlarda ýeňiş gazanyp, dürli baýraklara mynasyp bolýarlar. 2018-nji ýylda Aşgabatda geçirilen Agyr atletika boýunça dünýä çempionatynda türkmen türgeni Ýulduz Jumabaýewanyň jemi 179 kilogram agramy göterip, şeýle hem ýetginjekleriň arasynda dünýä rekordyny täzeläp, altyn medallara mynasyp bolmagy milli Liderimiziň agyr atletika sportuny ösdürmek ugrunda edýän tagallasynyň aýdyň netijesi bolup durýar diýip, myhman sözüni dowam etdi.
Bu ýeňşiň türkmen halky üçin hem buýsançly waka öwrülendigini belläp, IWF-niň prezidenti watandaşymyzyň dünýäniň çempiony diýlip yglan edilmegi bilen tüýs ýürekden çykýan gutlag sözlerini aýtdy.
Aşgabatda türkmen türgeniniň mynasyp bolan medalyny gowşuryş dabarasynyň gurnalýandygy we oňa wideoaragatnaşyk arkaly gatnaşmaga döredilen mümkinçilik üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, jenap Maýkl Irani döwlet Baştutanymyza agyr atletika sportuny ösdürmek ugrunda alyp barýan işinde, türkmen türgenlerine bolsa halkara ýaryşlarda uly üstünlikleri arzuw etdi.
Soňra Halkara agyr atletika federasiýasynyň baş kätibi, Aziýanyň Agyr atletika federasiýasynyň birinji wise-prezidenti Mohammed Jaluda söz berildi. Ol sanly wideoaragatnaşyk arkaly çykyş etdi.
Jenap Mohammed Jalud şeýle dabaranyň guralandygy we oňa wideoaragatnaşyk arkaly gatnaşmak mümkinçiliginiň döredilendigi üçin onuň Alyhezreti, Türkmenistanyň Prezidentine sagbolsun aýtdy we sportuň bu görnüşiniň netijeli ösmegi babatda edýän tagallalary üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirdi.
Bellenilişi ýaly, sport hereketiniň ahlak ýörelgeleriniň degişli derejede berjaý edilmändigi üçin, 2018-nji ýylda Agyr atletika boýunça Aşgabatda geçirilen dünýä çempionatynda 45 kilograma çenli agram derejesinde altyn medal gazanan türgen bu medaldan mahrum edildi. Şeýlelikde, türkmen türgeni Ýulduz Jumabaýewa iki altyn medalyň eýesi boldy we dünýä rekordyny goýdy. Munuň özi Türkmenistanda sportuň sazlaşykly ösüş ýoluna düşendigini äşgär etdi.
Jenap Mohammed Jalud pursatdan peýdalanyp, Ýulduz Jumabaýewany dünýä birinjiliginiň ýokary baýragy bilen gutlady. Şeýle hem ol Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýlip yglan edilen ýylda bu baýragyň 2021-nji ýylyň şygaryny tassyklandygyny nygtady.
IWF-niň baş kätibi wakanyň türkmen türgenlerini täze üstünliklere ruhlandyrandygyna ynanýandygyny aýtdy.
Jenap Mohammed Jalud Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Milli Olimpiýa komitetiniň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowy we tutuş türkmen halkyny halkara derejesinde gazanylan ýeňiş bilen gutlady we bu üstünlikleriň türkmen türgenleriniň geljekki beýik ýeňişleriniň başlangyjydygyna ynam bildirdi.
Milli Liderimiz jemleýji söz bilen çykyş edip, türgenlerimiziň gazanan ajaýyp üstünlikleriniň ata Watanymyzyň taryhyna altyn harplar bilen ýazyljak hakyky milli gymmatlykdygyny belledi. Olar şol bir wagtda öz ykbalyny sporta baglajak müňlerçe ýigitler we gyzlar üçin hem görelde bolup durýar. Kalbymyzda Garaşsyz Watanymyza çäksiz buýsanç döredýär.
Häzirki döwürde Türkmenistan ýokary depginler bilen ösýän, ynamly öňe barýan kuwwatly döwletdir. Mähriban Watanymyzyň ýaşyl Baýdagy dünýä derejeli sport desgalarynda al-asmana galdyrylanda, Türkmenistanyň raýatlary bolan biz, nirede bolsagam, özümizi güneşli ýurdumyza şan-şöhrat hem-de at-abraý getirýän bitewi, jebis maşgalanyň agzalary hökmünde duýýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.
Hakyky çempionlar päsgelçiliklere hem-de kynçylyklara hötde gelip, islendik şertlerde ýokary netijeleri gazanmagy başarýar. Ýulduz Jumabaýewa hem hut şeýle ýeňşi gazandy. Men seni mynasyp bolan ýokary sylagyň bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Ähli türgenlere we olaryň halypalaryna bolsa, ýeňiş gazanmak ugrunda eden tagallalary hem-de erk-islegi üçin minnetdarlyk bildirýärin diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Halkara agyr atletika federasiýasynyň prezidenti doktor Maýkl Iranä dünýäde agyr atletikany ösdürmäge goşýan şahsy goşandy we sportda adalatly syýasaty alyp barýandygy üçin minnetdarlyk bildirdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şeýle hem baş sekretar Mohammed Jaluda şu dabaraly çärä gatnaşýandyklary üçin minnetdarlyk bildirdi we Halkara agyr atletika federasiýanyň ýolbaşçylarynyň adyna iň gowy arzuwlaryny aýtdy.
Dabaraly çäräniň ahyrynda milli Liderimiz döwletimiz üçin raýatlarymyzyň iň uly gymmatlyk bolup durýandygyny aýratyn belledi. Şeýlelikde, Türkmenistan ýakyn hem-de uzak geljege gönükdirilen, sagdyn durmuş kadalaryny, bedenterbiýäni we sporty ösdürmegi hem-de wagyz etmegi maksat edinip, üstünlikli öňe gitmegiň oňyn göreldesini görkezýär.
Döwlet Baştutanymyz hemmelere şu dabaraly çärä gatnaşandyklary üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, bu ýerden ugrady.
* * *
Şu gün paýtagtymyzdaky Olimpiýa şäherçesiniň şeýle hem “Sport” myhmanhanasynda halkara sport ýaryşynda Türkmenistana wekilçilik edip, ýurdumyzyň dünýädäki sport abraýynyň belende galmagyna mynasyp goşant goşan türkmen türgenini, onuň tälimçisini we Türkmenistanyň Agyr atletika federasiýasynyň ýolbaşçysyny sylaglamak dabarasy geçirildi.
“Sport” myhmanhanasynyň eýwanynda ýurdumyzyň ýokary derejeli sporty ösdürmekde gazananlary, türkmen türgenleriniň halkara we dünýä ýaryşlarynda mynasyp bolan abraýly baýraklary barada gürrüň berýän giňişleýin sergi, şeýle hem şekillendiriş we amaly-haşam sungatynyň eserleriniň sergisi ýaýbaňlandyryldy.
Häzirki döwürde ýurdumyzyň köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketiniň we sportuň ösüşiň täze belentliklerine çykmagy ugrunda toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tagallasy arkaly amala aşyrylýan çäreler özüniň oňyn netijesini berýär. Watandaşymyzyň Agyr atletika boýunça dünýä çempionatynda gazanan uly ýeňşi mynasybetli guralan dabara milli Liderimiziň gatnaşmagy bu çäräniň ähmiýetini has-da artdyrdy, munuň özi hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkidilmegine we milli sportuň dünýä derejesine çykmagyna aýratyn ähmiýet berýändiginiň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi.
Dabaranyň dowamynda hormatly Prezidentimiziň degişli Permany okaldy. Oňa laýyklykda, Türkmen döwlet bedenterbiýe we sport institutynyň talyby Ýulduz Jumabaýewa ýurdumyzda ýokary netijeli sporty ösdürmäge goşan şahsy goşandy, halkara ýaryşlarda mähriban Watanymyzyň sport abraýyny goramakda uly üstünlikleri gazanandygy üçin Türkmenistanyň “Watana bolan söýgüsi üçin” diýen medaly bilen sylaglandy. Döwlet Baştutanymyzyň Buýrugyna laýyklykda, oňa 2020-nji ýylda goýberilen, ak reňkli “Lexus LX 570 Sport Plus” kysymly ýeňil awtoulagy sowgat berildi.
Görnüşi ýaly, Türkmenistanyň halkara sport giňişligindäki abraýynyň belende galmagyna şahsy goşant goşup, halkara ýaryşlarda ýokary netijeleri gazanýan türgenleri döwlet derejesinde sylaglamak asylly däbe öwrüldi.
Dabaranyň dowamynda Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrliginiň Ýokary sport ussatlygy mekdebiniň agyr atletika bölüminiň tälimçi-mugallymy M.Sähetmyradowy Türkmenistanyň “Watana bolan söýgüsi üçin” diýen medaly bilen sylaglamak hakyndaky Permany okaldy. Bellenilişi ýaly, bu sylag tälimçini has-da netijeli işlemäge we ýokary taýýarlykly ussat türgenleriň sanyny artdyrmak ugrunda zerur tagallalary etmäge ruhlandyrýar. Şeýle hem Türkmenistanyň Prezidentiniň Buýrugy bilen, tälimçi-mugallym M.Sähetmyradowa halkara ýaryşlarda baýrakly orunlary eýeleýän türgenleri taýýarlandygy üçin täze ýaşaýyş jaýynyň açary gowşuryldy.
“Sport” myhmanhanasynda geçirilen dabaraly çärede döwlet we jemgyýetçilik işinde gazanan uly zähmet üstünlikleri üçin ýurdumyzyň daşary işler ministriniň orunbasary B.Mätiýewi Türkmenistanyň “Gaýrat” medaly bilen sylaglamak hakynda Türkmenistanyň Prezidentiniň Permany okaldy.
Ýokary döwlet sylaglaryna mynasyp bolanlar milli Liderimiziň başlangyjy we ýadawsyz tagallasy netijesinde, ýurdumyzda köpçülikleýin bedenterbiýäniň we ýokary netijeli sportuň ösüşiniň hil taýdan täze derejä çykarylandygyny bellediler. Türkmenistanda öňdebaryjy enjamlar bilen üpjün edilen häzirki zaman sport toplumlary we döwrebap stadionlar, ýöriteleşdirilen sport mekdepleri gurulýar. Şolarda döredilýän şertler sportuň dürli ugurlary boýunça üstünlikli türgenleşikleri geçirmäge we halkara ähmiýetli ýaryşlary guramaga mümkinçilik berýär.
Sylaglara mynasyp bolanlar ýurdumyzda sporty wagyz etmek, netijeli işlemek, dürli ugurlarda bolşy ýaly, sport ulgamynda hem uly üstünlikler gazanmak babatda ähli zerur şertleriň döredilýändigi üçin Arkadag Prezidentimize tüýs ýürekden çykýan hoşallyk sözlerini aýtdylar.
Ýokary döwlet sylaglaryna mynasyp bolanlar döredilýän oňyn mümkinçiliklerden netijeli peýdalanyp, mundan beýläk-de uly üstünlikleri gazanmak we ýaşlary beýik sport ýeňişlerine ruhlandyrmak ugrunda ähli zerur tagallalary etjekdiklerine ynandyrdylar.
* * *
“Sport” myhmanhanasynyň öňündäki meýdançada Türkmen döwlet bedenterbiýe sport institutynyň 5-nji ýyl talyby Ý.Jumabaýewa döwlet Baştutanymyzyň adyndan özüne berlen täze awtoulagy uly hoşallyk bilen kabul etdi. Bu ýerde ussat türgeniň ene-atalary bolup, olar milli Liderimize bu sowgat üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler. Şeýle hem dünýäniň çempionynyň tälimçisi M.Sähetmyradow hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini beýan etdi. Ol özüniň maşgala agzalary bilen bilelikde, milli Liderimiziň sowgat beren ýokary amatlykly öýüne girdi.
* * *
Şu günki şanly wakanyň hormatyna dabaraly konsert geçirildi hem-de ýurdumyzyň türgenleriniň görkezme çykyşlary guraldy.
Artistler we döredijilik toparlary öz çykyşlarynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň halkymyzyň sagdynlygy we abadançylygy, ýurdumyzyň sport mümkinçiliklerini giňden durmuşa geçirmek ugrundaky aýratyn ünsi we aladasy netijesinde Watanymyzyň köpçülikleýin bedenterbiýäni we sporty ösdürmekdäki üstünliklerini wasp etdiler.
Tejribeli we ýaş türgenler özleriniň görkezme çykyşlarynda agyr atletikada tärleriň ussatlyk bilen ýerine ýetirilişini görkezdiler. Bu bolsa ýurdumyzda sportuň bu görnüşi üçin ähli işleriň, halkara sport ýaryşlarynda Türkmenistana mynasyp wekilçilik etmäge taýýar türgenleri taýýarlamak üçin uly mümkinçilikleriň bardygyna şaýatlyk edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda ykdysadyýeti döwrebaplaşdyrmaga, ýurduň kuwwatyny pugtalandyrmaga gönükdirilen giň gerimli özgertmeler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň halk hojalygynyň ähli pudaklarynda alnyp barylýan giň möçberli işlere, ýetilen sepgitlere, gazanylan ösüş-özgerişlere nazar aýlasaň, Watanymyzyň at-abraýynyň älem içre ýaýraýandygyna has aýdyň göz ýetirýärsiň.

Türkmenistanyň halkara we ykdysady hyzmatdaşlyk strategiýasyny durmuşa geçirmek biziň gatnaşyklarymyzyň giň geografiýasyna we düzümleýin diwersifikasiýalaşdyrylmagyna, dünýä ösüşiniň esasy ugurlaryna işjeň goşulyşmagyna esaslanýar. Türkmenistan dünýäniň ähli döwletleri bilen ikitaraplaýyn deňhukukly hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýörelgelerini işjeň ösdürýär. Awtoulag, demir ýol we deňiz gatnawlaryny işjeňleşdirmek bilen, «Demirgazyk — Günorta», «Gündogar — Günbatar» ugurlary boýunça hyzmatdaşlyk yzygiderli ösdürilýär. Ol Ýuwaş ummanyndan Hazar deňzine we Gara deňze çenli, Ýewropanyň demirgazygyndan Hindi ummanyna çenli uly giňişligi öz içine alýar.

Ykdysadyýetiň bazar gatnaşyklaryna geçilmegi ulagyň ähmiýetini has güýçlendirdi. Ýurtlaryň, sebitleriň, welaýatlaryň, etraplaryň arasyndaky gatnaşyklar bazar ykdysadyýetiniň esasyny emele getirýär. Şol sebäpli ýurtlaryň arasynda ulag ýollaryny peýdalanmak boýunça hyzmatdaşlyk alnyp barylýar we şu esasda hemmetaraplaýyn gatnaşyklar amala aşyrylýar. Bu gatnaşyklary we döwletimiziň öz içindäki dolanyşygy alyp barmakda, önümçiligi rejeli ýerleşdirmek üçin ulag serişdeleriniň ähmiýeti uludyr. Ulag — bu ykdysady sebitleriň toplumlaýyn ösdürilmeginde, öndüriji güýçleri çäk boýunça mümkingadar endigan ýerleşdirmekde, önümçilik pudaklarynyň, kärhanalaryň arasynda ykdysady-tehnologik aragatnaşygy amala aşyrmakda taýsyz serişdedir. Dünýä ýüzünde häzirki döwürde ulag ýollarynyň köpugurlylygy, hili we tizligi esasy görkezijileriň biri bolmak bilen, halkara ykdysady gatnaşyklarda aýgytly orun eýeleýär. Dünýä tejribesine syn salsak, geografik taýdan amatly ýerleşen ýurtlarda we sebitlerde ösen ulag toplumynyň döredilmegi üstaşyr ýüklerden hem goşmaça girdeji almaga mümkinçilik berýär.

Hormatly Prezidentimiziň başlangyçlary esasynda ýurdumyzda ýükleri üstaşyr daşamagyň özüneçekijiligini, bäsdeşlige ukyplylygyny we netijeliligini üpjün edýän, bitewi, köpugurly we daşary ýurtlar bilen goşulyşan ulag giňişligini emele getirmäge uly üns berilýär. Türkmenistan geografik taýdan amatly ýerde, ýagny Ýewraziýa ýollarynyň çatrygynda ýerleşýär. Türkmenistanyň şu geografik ýagdaýy nazara alnyp, ýurduň geoykdysady ýagdaýyny düýpli berkitmek maksady bilen uly möçberli, halkara ähmiýetli demirýol we awtomobil ýollary, gaz geçirijiler gurulýar. Aziýa yklymynda ýerleşýän döwletleriň Türkmenistanyň üsti bilen Pars aýlagyna, Türkiýä, Ýewropa ýurtlaryna çykmak mümkinçiligi bar. Soňky ýyllarda gurlan we gurulýan demirýol, awtomobil we howa ýollary ýurdumyzyň üstaşyr geçelge hökmündäki ähmiýetiniň artýandygyny we ykdysady görkezijileriň ýokarlanýandygyny aýdyň görkezýär.

Türkmenistanyň geosyýasy ugry hyzmatdaşlygyň durmuşyna oňyn täsir edýär. Milli ykdysadyýetimiz dünýä ykdysady giňişliginiň iň bir ygtybarly, berk binýatly düzüm bölegine öwrülýär. Ýakyn goňşularymyz bilen hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegi Merkezi Aziýa sebitinde parahatçylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmakda hem möhüm şert bolup durýar. Türkmenistanyň sebitleýin strategiýasynyň maksady Merkezi Aziýada giň möçberli halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek hem-de ösüşiň derwaýys meselelerini çözmek üçin sebitde amatly geosyýasy we geoykdysady ýagdaýy döretmäge doly ýardam bermekden ybaratdyr.

Goý, ata Watanymyzy ösüşleriň belent sepgitlerine alyp barýan Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun!

Nurmämmet ALTYÝEW,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda ykdysadyýetiň pudaklaryny sanly ulgama geçirmek babatda ägirt uly işler durmuşa geçirilýär. Diýarymyzda alnyp barylýan giň gerimli sanly özgertmeleriň netijesinde milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşi gazanylýar. Munuň özi ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmek ugrunda amal edilýän işleriň özüniň ýokary netijesini berýändigine aýdyň şaýatlyk edýär.

Milli ykdysadyýetimizi sanlylaşdyrmaga we ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmäge aýratyn uly üns berilýär. Diýarymyzda alnyp barylýan sanly özgertmeleri maksatnamalaýyn esasda amala aşyrmak maksady bilen, degişli ugruň kanunçylyk binýady yzygiderli berkidilýär we möhüm resminamalar kabul edilýär.

Häzirki wagtda ýurdumyzda sanly ykdysadyýete geçmek işi milli Liderimiziň Karary bilen tassyklanan «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda üstünlikli durmuşa geçirilýär. Degişli ugurda esasy resminamalaryň biri bolan bu konsepsiýany durmuşa geçirmekligiň çäklerinde milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryna sanly tehnologiýalar giňden ornaşdyrylýar we olaryň maddy-enjamlaýyn binýady has-da berkidilýär. Eziz Diýarymyzyň ykdysady ösüşini gazanmakda pudaklaryň sanly tehnologiýalar bilen üpjünçiliginiň ýokarlandyrylmagynyň artykmaçlyklary aýdyň duýulýar. Munuň özi agzalan konsepsiýanyň kabul edilen döwlet maksatnamalary we iri ykdysady taslamalar bilen sazlaşykly alnyp barylýandygyna güwä geçýär.

Häzirki zaman şertlerinde durnukly ykdysady ösüşi gazanmak milli hojalyklary ösdürmek boýunça işleriň döwrebaplaşdyrylmagyny talap edýär. Ýurdumyzda milli ykdysadyýetimizi sanlylaşdyrmak döwrüň talaplaryna laýyklykda täzeçe çemeleşmeler esasynda alnyp barylýar. Muňa üstümizdäki ýylyň 12-nji fewralynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde döwlet Baştutanymyzyň «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» göz öňüne tutulan wezipeleriň amala aşyrylmagyny üpjün etmek we sanly ykdysadyýeti ösdürmek maksady bilen degişli Karara gol çekmegi hem aýdyň şaýatlyk edýär. Oňa laýyklykda, «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy» hem-de ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy tassyklanyldy.

Hormatly Prezidentimiziň nygtaýşy ýaly, milli ykdysadyýetimizi innowasion ugra geçirmegi çaltlandyrmagyň, işewürlik hem-de maýa goýum işjeňliginiň ösüşiniň artdyrylmagynyň, ylmy gözlegleri köp talap edýän pudaklarda iş bilen üpjünçiligiň ýokarlandyrylmagynyň ýurdumyzyň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ep-esli ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär. Bu bolsa Gahryman Arkadagymyzyň amala aşyrýan ykdysady özgertmeleriniň halkymyzyň ýagty geljegini üpjün etmäge gönükdirilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Begençmuhammet REMEZANOW,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň talyby.

Bu gün bazarlarymyzda we söwda merkezlerimizde alyjylara hödürlenilýän azyk önümleriniň, halkymyzyň gündelik durmuşynda peýdalanylýan hojalyk harytlarynyň we dürli görnüşli dokmaçylyk önümleriniň aglaba böleginiň milli öndürijiler tarapyndan öndürilendigini göreniňde, ata Watanymyzyň ykdysadyýetiniň depginli ösüşine buýsanjyň artýar. Bu ösüşler hormatly Prezidentimiziň çuňňur oýlanyşykly ykdysady strategiýasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň miwesidir.

Şu ýyl ähli ulgamlardaky uly üstünlikler bilen eziz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly senesini garşylaýarys. Üç onýyllygy öz içine alýan döwürde ýurdumyzyň ykdysady ösüşine nazar aýlasaň, baryp asyryň başynda hem bazarlardyr söwda merkezlerde milli öndürijilerimiz tarapyndan hödürlenilýän harytlaryň görnüşleriniň sanynyň barmak basyp sanap boljak möçberde bolandygyny görmek bolýar. Hormatly Prezidentimiziň ýurt başyna geçmegi bilen Diýarymyzda hususy işewürlige giň mümkinçilikler döredildi we milli senagatymyz depginli ösüş ýoluna düşdi. Bu gün hojalyk üçin zerur harytlary almak üçin islendik söwda merkezine ýa-da dükana barsaň, öz ýurdumyzda öndürilen harytlaryň bolçulygy gözüňi dokundyrýar. Şolaryň agramly bölegi bolsa hususy ulgamyň wekilleri tarapyndan öndürilen harytlardan ybarat.

Hususy işewürligiň wekilleri döwlet Baştutanymyzyň goldaw bermeginde bazaryň we tehnologiýalaryň täze ugurlaryny üstünlikli özleşdirmegi dowam etdirýärler. Munuň özi obasenagat toplumynyň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga, ilaty dürli görnüşli ekologiýa taýdan arassa, ýokumly azyk önümleri bilen üpjün edip, azyk bolçulygyny döretmäge mümkinçilik berýär.

Bagtyýar zamanamyzda türkmen telekeçileriniň öndürýän önümleriniň görnüşleri we möçberleri günsaýyn artýar. Hormatly Prezidentimiz tarapyndan «Ýurdumyzyň altyn gaznasy» diýlip atlandyrylan hususy işewürler daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan we dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmek ugrunda oňyn netijeleri gazanýarlar. Bu gün milli haryt nyşanlarymyzyň meşhurlygy barha artyp, ýurdumyzyň hususy kärhanalarynyň öndürýän önümleri içeri we daşary bazaryň arzyly harytlaryna öwrülýär. Ýurdumyzda diňe azyk harytlaryny hödürleýän öndürijileriň sany hem onlarçadan geçip, olaryň öndürýän önümleriniň görnüşleri ýüzlerçedir. Şolaryň hatarynda «Akdaş miwe içgileri», «Berk Akar», «Arçalyk», «Ýüpekçi» hususy kärhanalarynyň öndürýän içgilerini we arassa agyz suwuny, gök-bakja we miwe şirelerini, «Parahat» hususy kärhanasynyň «Joş», «Eçil» nyşanly miwe şirelerini, miwelerden we gök-bakja önümlerinden taýýarlanylan çagalar üçin püreleri, uzak wagt saklanmaga niýetlenilen süýt önümlerini, «Aýaz baba», «Elin» hususy kärhanalarynyň, «Sahabatly» hojalyk jemgyýetiniň, «Şawat» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň ilata hödürleýän süýt önümlerini, «Täze Aý», «Hasar», «Misgär» hususy kärhanalarynyň, «Duýgy» hojalyk jemgyýetiniň süýji-köke, konditer we çörek önümleriniň dürli görnüşlerini, guşçulyk hojalyklarynyň ýumurtga we et önümlerini, ýurdumyzyň onlarça kärhanalarynyň et-süýt we beýleki azyk harytlaryny görkezmek bolar.

Döwlet tarapyndan Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryna uzak möhletleýin kärendä berlen ekin meýdanlarynda, ýyl-ýyldan sany artýan ýyladyşhana hojalyklarynda ýetişdirilýän ekologiýa taýdan arassa, ter we datly gök-bakja ekinlerdir miweler hem ýurdumyzda azyk bolçulygynyň üpjün edilmeginde aýratyn orna eýedir. Häzirki wagtda oba hojalyk işewürliginiň gök önümçilik, bagbançylyk we gülçülik ýaly ugurlary hem ýokary depginlerde ösdürilýär. Bu ugurda «Nurly meýdan» daýhan hojalygy, «Ajaýyp ussat halal önümleri», «Ter önüm» hojalyk jemgyýetleri, «Altyn tug», «Has», «ATG agro» hususy kärhanalary oňyn netijeleri gazanýar.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe kiçi we orta telekeçilige döwlet tarapyndan goldaw bermek üçin täze hukuk esaslary döredildi. «Kiçi we orta telekeçiligi goldamak hakynda» Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi. 2018-nji ýylda «Türkmenistanyň kiçi we orta telekeçiligi goldamagyň 2018 — 2024-nji ýyllar üçin Döwlet Maksatnamasy» kabul edilip, ol häzirki wagtda üstünlikli durmuşa geçirilýär. Hormatly Prezidentimiziň welaýatlarymyza bolan iş saparlarynda kärendeçi daýhanlar, döwlet kärhanalarynyň işgärleri bilen duşuşanda oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirýän telekeçileriň işleri bilen hem ýakyndan gyzyklanmagy hususy işewürlik barada edilýän ýokary üns-aladanyň nyşanydyr.

Bagtyýar zamanamyzda türkmen telekeçileriniň önümleri daşary ýurtlaryň harytlaryndan birjik-de kem galmaýar we daşary ýurtlarda hem hyrydarly önümleriň hataryna girýär. Ýurdumyzyň kärhanalarynyň öndürýän azyk önümlerine berlen ISO we HACCP halkara güwänamalary olaryň ýokary hil derejesiniň görkezijisi bolup durýar. Häzirki wagtda bu önümler diňe bir ýurdumyzda däl-de, onuň çäginden daşarda hem uly islege eýedir. Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň Hytaý Halk Respublikasyndaky, Birleşen Arap Emirliklerindäki, Awstriýa Respublikasyndaky söwda wekilhanalarynyň alyp barýan işleri türkmen telekeçileriniň eksport mümkinçiliklerini durmuşa geçirmäge, öňdebaryjy dünýä tejribesiniň hem-de daşary ýurt maýa goýumlarynyň işjeň çekilmegine, halkara işewürlik gatnaşyklarynyň çäkleriniň giňeldilmegine gönükdirilendir. Mundan başga-da, türkmen telekeçileriniň söwda öýleri Gyrgyz Respublikasy, Gruziýa we Owganystan Yslam Respublikasy ýaly ýurtlarda hereket edýär.

Bu gün ýurdumyzda ilatyň gündelik sarp edýän önümleriniň esasy böleginiň ýerli öndürijiler tarapyndan öndürilmegi milli ykdysadyýetiň ösüşinde örän uly orna eýedir. Bu ýagdaý içerki pul dolanyşygynyň ýokarlanmagyna, altyn puluň daşary bazara çykarylmagynyň öňüni almaga mümkinçilik berýär. Tygşytlanylan walýuta serişdeleriniň hasabyna milli senagata innowasion tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy we öňdebaryjy dünýä tejribesiniň özleşdirilmegi, täze önümçilik kärhanalarynyň, täze iş orunlarynyň döredilmegi ýurtda öndürilýän önümleriň hil taýdan ýokarlanyp, möçber taýdan köpelmegine, eksport mümkinçilikleriniň artmagyna itergi berýär. Bu bolsa ykdysadyýetiň durnukly ösüp, milli girdejiniň ýokarlanmagyna, ilatyň iş bilen üpjünçiliginiň hem-de ýaşaýyş derejesiniň, şeýle hem ýurduň halkara abraýynyň ýokarlanmagyna getirýär.

Taryhy tejribäniň görkezişi ýaly, häzirki döwürde ýokary hilli önümleri we ösen işewürlik derejesi bilen bütin dünýäde tanalýan döwletler hem ykdysady üstünliklerini, ilkinji nobatda, milli öndürijileri goldamak syýasaty bilen gazanandyr. Özbaşdak ösüş ýoluna düşmeginiň 30 ýyllyk senesiniň bellenilýän ýylyny «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda garşy alýan ýurdumyzyň ykdysady syýasatynda milli öndürijiler üçin ähli zerur şertler döredilip, içerki bazaryň isleglerini ýerli önümler bilen doly kanagatlandyrmak hem-de eksport mümkinçiliklerini artdyrmak esasy wezipeleriň hatarynda durýar. Bu wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegi milli ykdysadyýetimiziň geljekki ösüşleriniň binýadyny berkidip, halkymyzyň ýaşaýyş derejesiniň mundan beýläk-de ýokarlanmagyna ýardam eder.

Ahmet GELDIÝEW,

«Watan».

Milli ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz bölegini ösdürmegiň wajyp ugry döwlet eýeçiligindäki kärhanalary hususylaşdyrmakdyr. Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalary bilen alnyp barlan işleriň netijesinde, häzirki wagta çenli Türkmenistan boýunça 2010-njy ýyldan 2021-nji ýyla çenli (2021-nji ýylyň 2 aýyny goşmak bilen) döwlet eýeçiligindäki hususylaşdyrylan kärhanalaryň (desgalaryň) sany 557-ä, maýa goýum bäsleşiginde, gazna biržasynda, kärendeçisine we salgyly satylan kärhanalaryň (desgalaryň) sany 155-e, bäsleşikli söwdada (auksion) satylan kärhanalaryň (desgalaryň) sany 402-ä ýetdi.

Türkmenistanda hususyýetçilik giň gerimde, toplumlaýyn esasda ösdürilýär. Telekeçileriň bähbitlerini goraýan kanunlar kabul edilýär, bu ugry saýlap alan raýatlara ýeňillikli bank karzlary yzygiderli berilýär. Dürli maksatly desgalaryň gurulmagy, oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek üçin uzak möhletleýin ýer bölekleri bölünip berilýär. Türkmen telekeçileriniň dünýä bazarlaryna çykmagy, halkara bazar giňişliginde mynasyp orun eýelemegi üçin hem ähli şertler döredilýär. Bu ugurda «Türkmenistanda orta we kiçi telekeçiligi goldamagyň 2018 — 2024-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy» kabul edildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň Kiçi we orta telekeçiligi goldamak gaznasy hem döredildi. Ýuridik şahs hökmünde döredilen bu gazna öz paýnamalaryny Aşgabat gazna biržasynda satmaga-da hukuk berildi. Bularyň ählisi ýurdumyzyň senagatçylary we telekeçileri üçin giň mümkinçilikleri açdy. Indi telekeçilerimiziň önümleri diňe bir özümizde däl, eýsem, dünýäniň dürli ýurtlarynyň bazarlarynda «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgy bilen meşhurlyk gazanýar. Ýurdumyzyň eksport mümkinçiliklerini artdyrmak, öňdebaryjy dünýä tejribesini çekmek, işjeň işewür hyzmatdaşlygy ýola goýmak maksady bilen, daşary ýurtlarda türkmen telekeçileriniň wekilhanalary, söwda we modalar öýleri açyldy.

Ýurdumyzda hereket edýän «Eýeçiligiň döwletiň garamagyndan aýrylmagy we döwlet emläginiň hususylaşdyrylmagy hakynda» Kanunda, Türkmenistanyň Prezidentiniň «Türkmenistanda döwlet eýeçiligindäki kärhanalary we desgalary hususylaşdyrmagyň 2013 — 2016-njy ýyllar üçin Döwlet maksatnamasyny tassyklamak hakynda» Kararynda, döwlet eýeçiligindäki kärhanalary we desgalary hususylaşdyrmak boýunça beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalarynda ozal dünýä tejribesinde hususylaşdyrmakda ulanylan peýdaly hem netijeli ýörelgeler giňden özleşdirildi. Şonuň bilen bir hatarda, ykdysady ösüşleri bökdäp bilýän islendik ýagdaýlardan daşda durmak zerurlygy binýatlaýyn ýörelge hökmünde bellenildi. Kabul edilen maksatnamanyň çäklerinde hereket edýän hususylaşdyrmagyň usulyýeti kämilleşdirilip, bazar gatnaşyklarynda gymmatly kagyzlaryň bazaryny, bilelikdäki paýly kärhanalaryň ornuny ýokarlandyrmak üçin maýa goýum taslamasyny-da bäsleşikli söwda ugurlaryna üýtgeşmeler girizip alyp barmak ýörelgeleri dowam edýär. Şeýle toplumlaýyn işleriň netijesinde, ýurdumyzyň oba hojalygynda, gaýtadan işleýän senagatynda, gurluşykda, söwda we ilata tagam taýýarlamakda ýüzlerçe kärhanalary we desgalary hususylaşdyrmak maksatnamalaýyn esasda alnyp baryldy. Netijede, onlarça maldarçylyk we guşçulyk fermalary, senagat we azyk önümlerini öndürýän kärhanalar, naharhanalar, ýüzlerçe dükanlar we gaýry emläkler hususylaşdyryldy.

Ykdysady işleriň görnüşleri boýunça emläkleri hususylaşdyrmakdan býujete gelip gowşan serişdeleriň düzümi şeýle: girdejileriň 29 göterimi ulag işlerinden we ýükleri saklamakdan, 26,5 göterimi işläp bejerýän önümçiliklerden, 20 göterimi lomaý we bölek söwdadan, 7 göterimi gozgalmaýan emläk bilen bagly amallardan, 5 göterimi oba we tokaý hojalyklarynyň, balyk tutmagyň emläklerini we 5 göterimi gurluşyk pudagynyň emläklerini hususylaşdyrmakdan, galan 7,5 göterimi beýleki iş görnüşleriniň emläklerini ýerlemekden gazanyldy.

Sebitler boýunça emlägi döwletiň garamagyndan aýyrmakdan we hususylaşdyrmakdan býujete gelen serişdeler barada gazanylan netijeler şu ýagdaýda emele geldi: 32 göterimi Aşgabat şäheriniň, 8 göterimi Ahal welaýatynyň, 11 göterimi Balkan welaýatynyň, 10 göterimi Daşoguz welaýatynyň, 22 göterimi Lebap welaýatynyň we 17 göterimi Mary welaýatynyň paýyna düşdi. Bu işleriň netijesinde, ýurdumyzyň paýtagtynda, welaýat we etrap merkezlerinde, oba ýerlerinde öňdebaryjy tehniki-tehnologik nusgalara laýyk enjamlaşdyrylan döwrebap zawod-fabrikler, önümçilik sehleri, oba hojalyk önümlerini gaýtadan işleýän, durmuş-medeni desgalar, söwda we dürli ugurly hyzmatlary ýerine ýetirýän kärhanalaryň ýüzlerçesi peýda boldy. Oba ýerlerinde iri möçberli maldarçylyk we guşçulyk toplumlary döredildi. Olaryň aglabasynda çykarylýan önümler özüniň ýokary hili bilen diňe bir daşary ýurtlardan getirilýän haryt nusgalaryna doly bäs gelmek bilen çäklenmän, eýsem, daşary bazarlarda-da bäsdeşlige ukyplylygy bilen tapawutlanýar. Milli haryt öndürijileriň işjeňliginiň günsaýyn ýokarlanmagy ýurdumyzda amala aşyrylýan «Türkmenistanda öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberini artdyrmak boýunça Döwlet maksatnamasynda» we «Türkmenistanda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmek boýunça Döwlet maksatnamasynda» bellenen möhüm wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagyna saldamly goşant bolýar.

Häzirki döwürde döwlet eýeçiligindäki emläkleri hususylaşdyrmak boýunça işleriň depginini has-da güýçlendirmek, bäsleşikli söwdalaryň hilini ýokarlandyrmak, ahyrky netijede, milli ykdysadyýetiň durnukly ösüşini üpjün etmek maksady bilen, kabul edilýän kadalaşdyryjy hukuk resminamalaryny has-da kämilleşdirmek işleri yzygiderli alnyp barylýar. Şunda baş maksat ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmak, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli gowulandyrmak, il agzybirligini, jemgyýetimiziň jebisligini pugtalandyrmak bolup durýar.

Tirkeşmyrat KÜRRÄÝEW,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň baş hünärmeni.

Aşgabat, 9-njy mart (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “ARETI” halkara kompaniýalar toparynyň ýolbaşçysy, Halkara welosipedçiler birleşiginiň (UCI) Ýolbaşçy komitetiniň agzasy Igor Makarowy kabul etdi.

Şu ýylyň 13 — 17-nji oktýabrynda geçiriljek Welotrek boýunça dünýä çempionatyna taýýarlyk görmek ara alnyp maslahatlaşylan esasy mesele boldy. Bu abraýly ýaryşy Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrligine Welosiped sporty federasiýasy hem-de Halkara welosipedçiler birleşigi bilen bilelikde guramak tabşyryldy.

UCI-niň Ýolbaşçy komitetiniň agzasy I.Makarow ýokary depginde alnyp barylýan işler hem-de döwlet Baştutanymyzyň bu möhüm sport çäresini guramaçylykly geçirmek boýunça ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Bu ýaryşlara dünýäniň 186 ýurdunyň wekilleri gatnaşar.

Milli Liderimiz Welotrek boýunça dünýä çempionatynyň geçirilmeginiň Halkara Olimpiýa komitetiniň we Aziýanyň Olimpiýa geňeşiniň agzasy bolan ýurdumyzyň dünýäniň olimpiýa hereketini ösdürmäge hem-de sporty wagyz etmäge mynasyp goşandydygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiz dünýä derejesindäki iri ýaryşyň Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygynyň hem-de Aziýanyň merjeni hasaplanylýan ak mermerli paýtagtymyz Aşgabat şäheriniň döredilmeginiň 140 ýyllygynyň baýram edilýän ýylynda geçirilýändiginiň çuňňur manysynyň bardygyny belledi.

Daşary ýurtly bilermenleriň baha bermegine görä, sagdyn durmuş ýörelgesiniň tarapdary hem-de işjeň wagyzçysy bolan türkmen Lideriniň taýsyz tagallalary netijesinde Türkmenistanda diňe bir bedenterbiýe we sport bilen işjeň meşgullanmak üçin däl, eýsem, ýokary derejeli ýaryşlary geçirmek üçin hem ähli şertler döredildi.

2017-nji ýylda Aşgabatda Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň hem-de 2018-nji ýylda Amul — Hazar halkara awtorallisiniň we Agyr atletika boýunça dünýä çempionatynyň üstünlikli geçirilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr.

Sagdynlygyň we ruhubelentligiň ýurdy hökmünde ykrar edilen Türkmenistanda soňky ýyllarda sportuň ähli görnüşlerini ösdürmek üçin kuwwatly maddy-enjamlaýyn binýat döredildi. Köpugurly stadionlar we ajaýyp sport toplumlary, ilkinji nobatda bolsa, sebitdäki iri Olimpiýa şäherçesi guruldy. Şu gezekki dünýä çempionaty hem Olimpiýa şäherçesiniň üsti ýapyk welotrek toplumynda geçiriler. Bularyň ählisi Halkara Olimpiýa komitetiniň ähli talaplaryna laýyk gelýän milli sport ulgamynyň döredilendigine şaýatlyk edýär.

BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan 3-nji iýuny «Bütindünýä welosiped güni» diýip yglan etmek hakynda Kararnamanyň kabul edilmegi milli Liderimiziň baştutanlygynda dünýäniň sport giňişliginde uly üstünlikleri gazanmagy başaran Türkmenistanyň ýeten belent sepgitlerine ýokary baha berilýändiginiň hem-de ykrar edilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, sport we bedenterbiýe hereketi maksada okgunlylygy höweslendirýän sagdynlygyň hem-de güýç-kuwwatyň çeşmesi bolup durýar. Welosiped sporty bolsa sportuň ekologiýa taýdan arassa görnüşi bolmak bilen, ilatyň saglygyny berkitmekde möhüm orun eýeleýär. Şoňa görä-de, ýurdumyzda sportuň bu görnüşi bilen meşgullanýan adamlaryň sany yzygiderli artýar.

2018-nji ýylda Türkmenistanyň başlangyjy boýunça döredilen halkara baýram mynasybetli Aşgabatda “Welosiped sporty boýunça iň köpçülikleýin sapagyň” geçirilendigini bellemelidiris. Bu sapak dünýä rekordy hökmünde bellige alyndy. 2019-njy ýylda paýtagtymyzyň Olimpiýa şäherçesinde 2019 adamyň gatnaşmagynda “Iň dowamly, bir nyzamly welosipedli ýöriş” geçirildi. Bu ýöriş hem Ginnesiň rekordlar kitabynda mynasyp orun eýeledi. 2020-nji ýyl 12 kilometr aralyga guralan welosipedli ýörişe hem-de türkmen paýtagtynyň täze ajaýyplygyna öwrülen “Welosiped” binasynyň açylyşyna beslendi.

Häzirki wagtda şosse welosiped sportuny wagyz etmek boýunça hem uly işler amala aşyrylýar. Ýurdumyzda sportuň bu görnüşini ösdürmek üçin ähli şertler, ilkinji nobatda bolsa, dünýä ülňülerine laýyk gelýän awtomobil ýollary çekildi.

I.Makarow milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň dünýä derejesinde welosiped sportuny ösdürmek üçin möhüm ähmiýete eýe bolan Welotrek boýunça dünýä çempionatyny geçirmek baradaky başlangyjyna ýokary baha berip, Halkara welosipedçiler birleşiginiň bu ýaryşlary ýokary derejede guramak we geçirmek boýunça uly işleri amala aşyrjakdygyna ynandyrdy.

Bellenilişi ýaly, guramaçylyk meselelerine uly ähmiýet berilýär. Hususan-da, koronawirus pandemiýasy bilen baglylykda, dünýäde emele gelen çylşyrymly şertlerde Türkmenistana gelýän ähli türgenlere degişli sanjymlaryň edilmegi babatda ýardam berler.

Türkmen tarapynyň başlangyjy bilen «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen, Türkmenistan üçin ýubileý ýylynda geçiriljek Welotrek boýunça dünýä çempionatynyň aýratyn ähmiýetini nazara almak bilen, welosiped sportuny hem-de ekologiýa taýdan arassa we daşky gurşaw üçin howpsuz ulag görnüşi hökmünde welosipedi wagyz etmäge ýardam berýän mahabat we düşündiriş işlerine üns güýçlendiriler.

I.Makarow hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ähli tabşyryklarynyň gysga wagtda ýerine ýetiriljekdigine ynandyryp, döwlet Baştutanymyza berk jan saglyk, abadançylyk, mähriban halkymyzyň bagtyýarlygynyň we rowaçlygynyň bähbidine alyp barýan ägirt uly işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz 2020-nji ýylda, ýagny «Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany» ýylynda Garaşsyzlyk güni mynasybetli halkymyza Gutlagynda: «Türkmen halky Garaşsyzlygynyň ilkinji günlerinden başlap, belent maksady — demokratik, hukuk, dünýewi döwletiň esaslaryny berkarar etmek, raýat jemgyýetini gurmak ýoluny saýlap aldy. Şoňa görä-de, biz Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe özbaşdak ösüşiň röwşen ýoly bilen ata Watanymyzy ösüşleriň täze belentliklerine tarap bedew bady bilen öňe alyp barýarys» diýdi. Eýýäm şu jümleden Türkmen döwletiniň özbaşdak ýaşaýşa gadam goýan ilkinji pursatlaryndan dogry ýoly saýlap alandygyny, ol ýol bilen bedew batly öňe gidip, uly belentliklere ýetendigini duýmak kyn däl. Elbetde, «duýmak» diýenimde men ýaş nesli göz öňünde tutýaryn, orta we uly ýaşly adamlar bolsa Garaşsyzlygyň gadamlaryna aýak goşup, her bir ösüş-özgerişe gözli şaýat bolan, kesp-kärine, ukybyna görä şol işlere goşant goşan adamlar.

Indi 30 ýylyň içidir, biz mukaddes Garaşsyzlygymyzyň hem maddy, hem ruhy eşretlerini görüp, bagtyýar durmuşda ýaşaýarys. Elbetde, bu döwür taryh üçin juda bir uly möhlet däl, emma şol ýyllarda özbaşdak ýaşap, ata-baba ruhumyza kybap milli ýolumyzdan ýöräp gazanan köpugurly ösüşlerimiz welin, döwletimiziňem, halkymyzyňam durmuşynda görlüp-eşidilmedik özgerişlikleri döretdi. Şonuň üçin, bu günki gün geçilen ýola gysgaça ser salmaga, taryh üçin uzak bolmadyk möhletde bitirilen beýik işler dogrusynda söhbet etmäge doly mümkinçilik bar. Özem şeýle söhbet etjek bolsak, ony hökman mukaddes Garaşsyzlygymyz bilen baglamaly bolar. Çünki biz 30 ýylda nähili sepgitleri eýelän bolsak, nähili belentliklere ýeten bolsak, olaryň ählisiniň binýadynda mukaddes Garaşsyzlygymyz durýar.

Bütin ömürlerine özbaşdak, erkin ýaşaýşy arzuwlap öten eždatlarymyzyň arzuwynyň miwesini görmek, Garaşsyzlygyň jana şypaly sergin howasyndan erkana dem alyp ýaşamak bize we biziň nesillerimize miýesser etdi. Şeýdibem, XX asyryň 91-nji ýylynyň altyn güýzünden türkmen halkynyň taryhynda täze eýýam — Garaşsyzlyk eýýamy başlandy. Bu eýýamyň ähli ruhy aýratynlyklaryny milletimiziň öz geçmişini, şu gününi hem-de geljegini şahsy görüş özboluşlylygy düzýär. Şol özboluşlylyk bolsa milli miraslarymyza, peder däplerimize ýokary sarpa goýýan hormatly Prezidentimiziň her bir tutumynda, halkymyza peşgeş berýän ajaýyp kitaplarynda öz beýanyny tapýar hem-de döwre laýyk ösdürilýär. Munuň özi döwletimiziň we milletimiziň geljegini öňünden kesgitläp hem-de göz öňüne getirip, il-ýurt bähbitli dogry ýoly saýlap almaga we wajyp çözgütleri kabul etmäge Gahryman Arkadagymyza ygtybarly mümkinçilikleri berýär.

Şu ýerde biraz yza çekilip, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň ilkinji günlerine gysgaça nazar aýlasak göwnemakul boljak. Sebäbi täze döwleti esaslandyryp, täze bir ýola düşmek asla ýeňil zat däl. Täze ýola düşülende, iň esasy zat dürs ýoly tapyp, soňra wagt ýitirmän hem-de azaşman şol ýoldan öňe gitmekdir. Elbetde, munda ýolçularyň uzak ýola taýýarlyk derejesine köp zat degişli bolýar. Ýola taýýarlyk hem köp derejede tejribä baglydyr. Türkmen bolsa özüniň uzak taryhy ýolunda dünýäniň dürli künjeginde ýetmişden gowrak ululy-kiçili döwlet gurup, beýleki halklara: «Döwlet gurjak bolsaň, türkmene bar!» diýdirip bilen millet. Şoňa görä, halkymyz, turuwbaşdan, täze döwletiň gitmeli ýoluny ata-babalarymyzyň tejribesine, goýup giden parasatlaryna daýanyp saýlady. «Bu günki işi ertä goýma», «Galan işe gar ýagar» ýaly parasatlardan ugur alnyp, ýoly ýitirmezlik, azaşmazlyk üçin haýdan-haý işe girişildi. Çünki ýol ýitirmek wagt ýitirmekden başlanýar. Ýol ýitse bolsa, ýurt ýitjekdi, ýurt ýitse-de, millet ýitjekdi. Şeýle bolansoň, türkmeniň täze eýýamynyň baş ýoly hökmünde, turuwbaşdan, Milli Galkynyş ýoly işlenip düzüldi. Şol ýol hem Garaşsyz döwletimiziň soňky ösüşleriniň berk binýadyna öwrüldi.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň yzysüre işlenilip düzülen we herekete girizilen täze ýoluň maksady hem-de wezipesi milleti gaýtadan döretmekdi. Bu iş tutuş halky öz içine almalydy, ýekeje adam-da ondan çetde galmaly däldi. Munuň üçin özbaşdak döwletiň Milli Galkynyş ýolunyň üç sany baş ruhy-ahlak ýörelgesini tapyp, öňe çykarmalydy. Şol üç ýörelge hökmünde bolsa Agzybirlik, Asudalyk hem-de Jebislik düşünjeleri saýlanyp alyndy. Bada-bat halkymyzyň ruhy ýörelgesine öwrülen bu üç düşünje Türkmen döwletiniň sarsmaz binýadyna, hiç mahal mizemejek gymmatlygyna öwrüldi.

Çünki:

Agzybirlik — Oguz han atamyzyň wesýetine uýup, bir agza bakmakdyr. Agzybirlik — milletiň adyndan we milletiň ruhy bolup bir Şahsyýetiň, bir agzyň gürlemegidir. Agzybirlik — betniýet agyzlaryň köp bolup, gep-gybatyň örňemeginiň, möwç almagynyň öňüne böwet basmakdyr.

Asudalyk — jemgyýetiň rahat ýaşaýşydyr. Asudalyk — parahat durmuşdyr.

Jebislik — tutuş halkymyzyň bir ruhy-milli bitewülige öwrülmegidir. Jebislik — dürli jemgyýetçilik gatlaklarynyň bir bitewülige öwrülmegidir. Jebislik — türkmen milletiniň döremegidir.

Özbaşdaklygyň ilkinji ýyllaryndan bu üç düşünje aňyna berk ornaşansoň, bir Başa gulak asýan asly halal halkymyz hormatly Prezidentimiziň daşyna mäkäm jebisleşip, Garaşsyz Türkmenistany halkara jemgyýetçiliginde sylanýan, ähli babatda dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna çykarmagy başardy. Şeýle bolansoň, biz döwlet Garaşsyzlygymyzy ähli zatdan belentde goýýarys.

Atansoň Bagt daňy — şuglaly ýalkym,
Galkyndy agzybir halkyň ykbaly.
Zähmet bilen dünýä tanaldy halkym,
Yklymlara uzap hoşniýet ýoly.
Baýdagymyz ruhy bolup halkymyň,
Inine siňdirdi millilik keşbin.
Röwşen geljegmize saçyp ýalkymyn,
Lowlatdy kalplaryň Watana yşkyn.
Il agzybir, ýurt Garaşsyz, Bitarap,
Köşkler gurýas, müň ýyl alysa garap.
Adamzadyň baş arzuwy çarýanda
Soňsuza çen uzasyn asudalyk.
Uçsun kepderiler mawy asmanda,
Dünýe içre ähli kalba ýol salyp.
Arkadagyň parahatçylyk ýolun,
Laýyk bilip, goldap dünýäň ynsany.
Ykrar eden hem-de baglan ykbalyn
Köpdür, juda köpdür, sanardan sany.
Jebis bolup, turuwbaşdan birleşip,
Eýe bolduk sowulmaz ajap çaga.
Bir supra jem bolup hem şat gürleşip,
Iller alkyş aýdýarlar Arkadaga!
Sarpalydyr bize dost bolup gelen,
Lebzi halal kişi görer çyn bagty.
Il bolup ýaşaýas çar tarap bilen,
Kalplarda gülledip dostluk daragty.

Döwrangeldi AGALYÝEW,

Türkmenistanyň at gazanan žurnalisti.

«7 gün» ha­ryt ny­şan­ly şer­bet­li iç­gi­ler bu gün içer­ki ba­zar­da uly meş­hur­ly­ga eýe bo­lup, her bir maş­ga­la we toý sa­ça­gy­na be­zeg goş­ýar. Dür­li mi­we suw­la­ryn­dan, şeý­le-de bak­ja önüm­lerin­den taý­ýar­lan­ýan bu lez­zet­li içgi­le­riň we­la­ýa­ty­my­zyň Bä­her­den et­ra­by­nyň Sün­çe ge­ňeş­li­gi­niň çä­gin­dä­ki döw­re­bap kär­ha­na­da ön­dü­ril­ýän­di­gi­ni bel­le­mek örän ýa­kym­ly­dyr.

Türk­me­nis­ta­nyň Kär­deş­ler ar­ka­la­şyk­la­ry­nyň Bä­her­den et­rap bir­leş­me­si­niň baş­lan­gy­jy esa­syn­da «Ak ýap­rak» ho­ja­lyk jem­gy­ýe­ti­ne de­giş­li bo­lan bu kär­ha­na­da bo­lup, ol ýer­de iş­le­riň ýo­la goý­lu­şy bi­len ta­nyş­mak mi­ýes­ser et­di. 2014-nji ýyl­da gur­lup, da­ba­ra­ly ýag­daý­da ula­nyl­ma­ga ber­len hä­zir­ki za­man kär­ha­na­sy Şwe­si­ýa­nyň «Tet­ra­pak», Tür­ki­ýä­niň, Gol­lan­di­ýa­nyň we Ita­li­ýa­nyň öň­de­ba­ry­jy kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň teh­no­lo­gi­ýa­la­ry bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan­dyr. Bu iň kä­mil, hä­zir­ki za­man teh­no­lo­gi­ýa­lar ol ýer­de sa­gat­da 7 ton­na şer­bet­li iç­gi­le­ri ön­dür­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär.

— Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň taý­syz ta­gal­la­la­ry ne­ti­je­sin­de ýur­du­myz­da giň göw­rüm­li öz­gert­me­ler we mak­sat­na­ma­la­ýyn iş­ler üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär, ki­çi we or­ta te­le­ke­çi­lik ös­ýär we hu­su­sy pu­da­gyň we­kil­le­ri­niň iş­le­ri­niň ge­ri­mi gi­ňe­ýär, hä­zir­ki za­man önüm­çi­lik kär­ha­na­la­ry­nyň sa­ny bar­ha art­ýar. Bak­ja önüm­le­rin­den we mi­we­ler­den dür­li şer­bet­leri ön­dür­ýän kär­ha­na­myz hem döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň te­le­ke­çi­le­re ber­ýän gol­da­wy­nyň ne­ti­je­sin­de dö­re­di­len döw­re­bap önüm­çi­lik­le­riň bi­ri­dir. Kär­ha­na­myz­da ge­çen ýyl­la­ryň için­de şer­bet­li suw­la­ryň ýüz müň­ler­çe ton­na­sy ön­dü­ri­lip, söw­da no­kat­la­ry­nyň üs­ti bi­len il­deş­le­ri­mi­ze ýe­ti­ril­di. Iş­le­riň saz­la­şyk­ly ýo­la go­ýul­ma­gyn­da bu ýer­de or­naş­dy­ry­lan kä­mil teh­no­lo­gi­ýa­nyň äh­mi­ýe­ti örän ulu­dyr. Iş­ler aw­to­ma­ti­ki usul­da ama­la aşy­ry­lyp, oňa komp­ýu­ter­ler ar­ka­ly gö­zeg­çi­lik edil­ýär. — di­ýip, kär­ha­na­nyň önüm­çi­lik bö­lü­mi­niň mü­di­ri Gu­wanç An­na­ýew gür­rüň ber­di.

Hä­zir­ki wagt­da kär­ha­na­da iş­çi-hü­när­men­le­riň 40-a go­la­ýy zäh­met çek­mek bi­len, ýur­du­myz­da azyk bol­çu­ly­gy­nyň pug­ta­lan­ma­gy­na, da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän önüm­le­riň or­nu­ny tut­ýan bäs­deş­li­ge ukyp­ly önüm­le­ri ön­dür­mek hem-de möç­be­ri­ni art­dyr­mak ug­run­da­ky ta­gal­la­la­ra öz­le­ri­niň sal­dam­ly go­şant­la­ry­ny goş­ýar­lar. Olar ön­dü­ril­ýän şer­bet­li iç­gi­le­riň hi­li­ne aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­ýär­ler.

— Is­len­dik önüm­çi­lik­de hil esa­sy gör­ke­zi­ji bol­ma­ly. Kär­ha­na­myz­da bu ýö­rel­gä berk eýe­ril­ýär. Çig ma­lyň hi­li­ne aý­ra­tyn üns ber­ýä­ris. Bö­lü­me gel­ýän çig mal ba­da-bat hil bar­lag­ha­na­syn­da göz­den ge­çi­ri­lip, onuň tä gaý­ta­dan iş­le­ni­lip, taý­ýar önüm ön­dü­ril­ýän­çä äh­li iş­ler gö­zeg­çi­lik­de sak­la­nyl­ýar. Taý­ýar önüm ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki en­jam­lar ar­ka­ly hil bar­lag­ha­na­syn­dan ge­çi­ril­ýär. Önü­miň äh­li ba­bat­da eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa bol­ma­gy ga­za­nyl­ýar. Hä­zir­ki wagt­da kär­ha­na­myz­da şer­bet­li iç­gi­le­riň 11 gör­nü­şi ön­dü­ri­lip, 1 litr göw­rüm­dä­ki eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa, owa­dan gap­lar­da ila­ta ýe­ti­ril­ýär. Önüm­le­ri­mi­ze is­le­giň uly bol­ma­gy yh­la­sy­my­zyň ýe­ri­ne düş­ýän­di­gi­niň ala­ma­ty­dyr — di­ýip, hil bar­lag­ha­na­sy­nyň hü­när­me­ni Ho­ja­ne­pes Ata­my­ra­dow aýt­dy.

Mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň şan­ly 30 ýyl­ly­gy­nyň ulu­dan toý­la­nyl­jak ýy­lyn­da kär­ha­na­nyň ag­zy­bir iş­çi-hü­när­men­le­ri­niň iş ga­dam­la­ry bar­ha bat­lan­ýar. Olar şan­ly to­ýa çen­li şer­bet­li iç­gi­le­riň tä­ze gör­nüş­le­ri­niň önüm­çi­li­gi­ni hem ýo­la goý­ma­gy mak­sat tu­tun­ýar­lar. Mu­nuň özi kär­ha­na­nyň iş­çi hü­när­men­le­ri­niň öz­bo­luş­ly baý­ram­çy­lyk sow­gat­la­ry bo­lar.

Aý­do ŞE­KE­ROW,

ýö­ri­te ha­bar­çy­myz. SU­RAT­LAR­DA: kär­ha­na­nyň işin­den pur­sat­lar. Su­ra­ta dü­şü­ren aw­tor.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda geçirilýän düýpli özgertmeleriň netijesinde ýurdumyzyň ykdysady-durmuş ösüşleri netijeli häsiýete eýe bolýar. Milli Liderimiziň başda durmagynda durmuşa geçirilýän işleriň ählisi ilatymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň ýokary derejelere ýetmegine ähli amatlyklary döredýär.

Ýurdumyzyň ykdysadyýetinde ösüşleriň gazanylmagynda döwlet Maksatnamalarynyň döwrebap, kämil bolmagynyň ähmiýeti uludyr. Hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen kabul edilen «Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011—2030-njy ýyllar üçin Milli maksatnamasyna» we «Türkmenistanyň bank ulgamyny ösdürmegiň 2011—2030-njy ýyllar üçin Döwlet maksatnamasyna» esaslanyp, ýurdumyzyň ähli pudaklarynda, şeýle hem bank ulgamynda düýpli öňegidişlikler gazanylýar.

Milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklary bilen bir hatarda, ýurdumyzyň bank ulgamynda hem sanly ykdysadyýetiň ornaşdyrylmagy we ösdürilmegi «Türkmenistanda 2019—2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda amala aşyrylýar. Bank ulgamy milli ykdysadyýetimizi maýa goýum serişdeleri bilen üpjün etmekde uly ähmiýete eýe bolup, bu ulgamyň sanlylaşdyrylmagy işewürlik mümkinçiliklerini artdyrmaga, bank hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmaga, nagt däl hasaplaşyklar ulgamyny ösdürmäge, hyzmatlaryň döwrebap görnüşlerini hödürlemäge, harajatlary we wagty tygşytlamaga ýardam berýär.

Häzirki wagtda ýurdumyzda bank kartlary bilen töleg terminallary arkaly geçirilýän hasaplaşyklaryň gerimini giňeltmek hem-de halkara tejribesiniň öňdebaryjy tehnologiýalaryna esaslanýan nagt däl hasaplaşyklary has-da ýaýbaňlandyrmak boýunça giň gerimli işler amala aşyrylýar. Olaryň arasynda milli kartly töleg ulgamy boýunça elektron tölegleri geçirmegi ýola goýmak aýratyn orun eýeleýär. Bu bolsa öz gezeginde nagt däl hasaplaşyklary ösdürmäge, milli ykdysadyýetimizde pul serişdeleriniň dolanyşygynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga amatly şertleri döredýär.

Türkmenistanyň «Türkmenistan» döwlet täjirçilik banky tarapyndan ýurdumyzyň raýatlaryna hödürlenilýän «Altyn asyr», «Maşgala» bank karty, «Goýum bank karty», «Owerdraft karty» nagt däl görnüşinde hasaplaşyklary geçirmegiň döwrebap töleg guraly hökmünde raýatlarymyz tarapyndan uly isleg bilen peýdalanylýar. Bank kartlarynyň ulanylmagy, zähmet haklarynyň onuň üsti bilen tölenilmegine, ygtybarly pul geçirimleriniň gysga wagtda nagt däl görnüşinde amala aşyrylmagyna, karz almak we goýum goýmak işleriniň kämilleşdirilmegine mümkinçilik berýär.

Ýurdumyzda hereket edýän plastik kartlary bilen töleg terminallary arkaly nagt däl görnüşinde töleg geçirmek hyzmaty ýola goýuldy we söwda nokatlarynda, ýangyç guýujy beketlerinde, uçar we demir ýol üçin petekleriň satylýan ýerlerinde, poçta bölümlerinde, dermanhanalarda hem-de beýleki nokatlarda bank kartlary bilen ýygymsyz tölegleri geçirip bolýar. Nagt däl tölegler baradaky ähli maglumatlar bolsa töleg geçirijiniň ykjam telefonyna SMS habary arkaly gelip gowuşýar. Netijede, ýurdumyzyň bank kartlarynyň, ornaşdyrylýan terminallaryň sany hem-de bank kartlary bilen amala aşyrylýan nagt däl hasaplaşyklaryň möçberi ýylsaýyn artýar.

Ulgamymyz tarapyndan 2020-nji ýylyň ýanwar aýyndan başlap bankyň müşderileriniň ählisiniň «Altyn asyr» bank kartlaryna «Cash back» bank hyzmaty birikdirildi. «Cash back» bank hyzmaty — bu bank kartlary arkaly harytlar we hyzmatlar nagt däl görnüşinde satyn alnanda müşderileriň «Altyn asyr» bank kartlarynyň hasabyna tölenilýän pul sylagy bolup durýar. Müşderilerimiz ýurdumyzyň söwda nokatlarynda harytlar we hyzmatlar üçin nagt däl görnüşinde töleg terminallary arkaly hasaplaşyklary geçirenlerinde, ähli amallaryň belli bir bölegi «Altyn asyr» bank kartlaryna pul sylagy hökmünde yzyna gaýtarylýar. Pul sylagy her aýyň soňundan gelýän aýyň 5-ne çenli müşderilerimiziň bank kartlaryna geçirilýär. Türkmenistanyň «Türkmenistan» döwlet täjirçilik banky tarapyndan «Cash back» bank hyzmatynyň amatlylygyny has-da artdymak maksady bilen, 2020-nji ýylyň dowamynda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň güni mynasybetli, 2020-nji ýylyň maý aýynyň dowamynda ýurdumyzyň ýangyç guýujy beketlerinde ýangyç üçin nagt däl görnüşinde töleg terminallary arkaly hasaplaşyklary geçirenlerinde «Altyn asyr» bank kartlaryna berilýän pul sylagynyň «Cash back» möçberi 0,5 göterimden 2 göterime çenli, hemişelik Bitaraplygymyzyň şanly 25 ýyllygy mynasybetli, ýurdumyzyň egin-eşik hem-de aýakgap önümlerini satýan dükanlarda Türkmenistanyň bank ulgamy tarapyndan gurnalan töleg terminallar arkaly nagt däl hasaplaşyklar geçirilende, degişli bank kart hasaplaryna berilýän pul sylagynyň («Cash back») möçberi 3 göterim derejesinde ýokarlandyryldy.

2020-nji ýylyň maý aýynda Türkmenistanyň «Türkmenistan» döwlet täjirçilik banky «Altyn asyr» bank kartlaryny saklaýjy müşderiler üçin «Owerdraft» bank hyzmatyny hödürledi. «Owerdraft» bank hyzmaty — bu bank kartynyň galyndysy azalyp töleg geçirmek üçin pul serişdesiniň ýetmedik ýagdaýynda, müşderä bank tarapyndan berilýän gysga möhletleýin karz serişdesi bolup durýar. Adaty karzlardan tapawutlylykda, «Owerdraft» karzy dikeldilýän bolup durýar, ýagny müşderi bir gezek banka bu hyzmaty açmak üçin arza berensoň, 2 ýylyň dowamynda bu karzdan zerurlygyna görä peýdalanyp bilýär.

Mundan başga-da «Internet bank» hem-de «Mobil bank» ulgamlarynyň üsti bilen ykjam aragatnaşyk hyzmatlar üçin, karz we onuň göterimlerini tölemek, howa hem-de demir ýol gatnawlary üçin, şäherara awtobus gatnawlary üçin elektron peteklerini almak, karzy we onuň göterimlerini tölemek, karz hasabynyň hereketini görmek hyzmatlarymyz hödürlenilýär.

Şahsy taraplaryň karz almak üçin ýüz tutmalary we resminamalary «Online» tertipde bankyň resmi web-saýtynyň üsti bilen amala aşyrmak ýaly hyzmatlar hödürlenip başlandy.

Bankyň müşderileri bolan döwlet we hususy taraplar «Internet bank» ulgamynyň üsti bilen edaradan çykan öz bank hasaplaryny ýöredip bilmekleri üçin hyzmatlar taýýar edildi. «Internet bank» arkaly müşderi-bank özara gatnaşygy has işjeň bolup, bank hyzmatlaryny öndüriji bilen ulanyjynyň arasyndaky aralyk bellibir derejede gysgalyp, hyzmat edilmeginiň san we hil babatynda ösmegine ýardam eder.

Nagt däl hasaplaşyklar ykdysadyýetde pul dolanyşygynyň öz wagtynda, doly we dogry aýlanmagyny, haryt-pul gatnaşyklarynyň kämil bolmagyny üpjün edýär. Sanly ykdysadyýet arkaly geçirilýän nagt däl hasaplaşyklar pul dolanyşygyndan kagyz pullary çykarmak, saklamak, nagt hasaplaşyklarda ýüze çykýan uly möçberdäki beýleki goşmaça çykdajylaryň azalmagyna, netijede müşderi bilen özara hereket etmek üçin sarp edilýän wagtyň we pul serişdeleriniň tygşytlanmagyna ýardam berýär.

Türkmenistanyň «Türkmenistan» döwlet täjirçilik banky «Goýum bank karty» atly bank hyzmatyny hem hödürleýär. Goýum bank karty «Altyn asyr» plastik kart töleg ulgamynyň ähli amatlyklary bilen goýum bank kart hasabyndaky pul serişdelerine ýyllyk 7 göterim derejesinde göterim hasaplanýar.

Bankymyz ýurdumyzyň raýatlaryna özleriniň süýşürintgilerini ýerleşdirmeklerini höweslendirmek maksady bilen, «Bagtyýar lukman», «Rowaç goýumy», «Bagtyýar nesil» ýaly amatly goýumlaryny hem hödürleýär.

Türkmenistanyň «Türkmenistan» döwlet täjirçilik banky hormatly Prezidentimiz tarapyndan ýurdumyzda alnyp barylýan kiçi we orta telekeçiligi döwlet tarapyndan goldamak baradaky syýasatyndan gelip çykýan wezipeleri durmuşa geçirmek maksady bilen, kärhanalara, hususy telekeçilere, daýhan hojalyklaryna we kärendeçi — oba hojalyk önümlerini öndürijilere maýa goýum taslamalary üçin möhleti 10 ýyla çenli, dolanyşyk serişdelerini almak üçin möhleti 1 ýyla çenli ýeňillikli karzlary hödürleýär.

Ýeňillikli karzlar önüm öndürijilere bar bolan önümçilikleri gurnamak, giňeltmek, durkuny täzelemek we tehniki taýdan gaýtadan enjamlaşdyrmak, şol sanda kiçi önümçilik üçin enjamlary, kiçi göwrümli tehnikalary, çig mallary, ýarym çig mallary satyn almak, gurluşyk materiallary senagatyny ösdürmek, ilata durmuş taýdan hyzmat etmegi ösdürmek, azyk senagatyny ösdürmek maksatly maýa goýum taslamalaryny maliýeleşdirmek üçin ýyllyk 5 göterim bilen berilýär.

Oba hojalyk önümlerini öndürijilere karz bermek oba hojalyk tehnikalaryny, gurallaryny we abzallaryny hem-de suwy tygşytlaýjy tehnikalary enjamlary, suwaryşda ulanylýan geçirijileri satyn almak üçin ýyllyk 1 göterim bilen olaryň ulanyş möhletinden ugur alyp, 10 ýyla çenli möhletli berilýär. Maldarçylygy we guşçulygy ösdürmek, ýyladyşhanalary gurnamak, oba hojalyk önümlerini, gök, miwe we bakja önümlerini öndürmek, olary saklamak we gaýtadan işlemek, oba hojalyk işlerini ýerine ýetirmek bilen bagly maýa goýum taslamalaryny maliýeleşdirmek üçin ýyllyk 5 göterim bilen 10 ýyla çenli möhlet bilen berilýär.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň gülläp ösmegi üçin belent maksatly işleri durmuşa geçirýän hormatly Prezidentimize tükeniksiz alkyş aýdýarys. Goý, Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli alyp barýan işleri hemişe rowaçlyklara beslensin!

Ogulbahar ATABAÝEWA,

Türkmenistanyň «Türkmenistan» döwlet täjirçilik bankynyň «Ahal» şahamçasynyň esasy hünärmeni.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly hem öňdengörüjilikli içeri we daşary syýasaty netijesinde ýurdumyzyň ilatynyň durmuş hal-ýagdaýyny häsiýetlendirýän esasy görkezijiler durnukly ösýär. Üstümizdäki ýylyň 22-nji ýanwarynda wideoaragatnaşyk arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda durmuş ugurly ykdysadyýetiň okgunly ösýändigini, munuň özi eýeçiligiň dürli görnüşlerine esaslanyp, bazar gatnaşyklaryna tapgyrlaýyn geçmegi göz öňünde tutýandygyny aýratyn belledi. Şunuň bilen baglylykda, hojalygy ýöretmegiň netijeli usullaryny işjeň ornaşdyrmagyň, halk hojalyk toplumynyň pudaklarynyň kärhanalaryny dolandyrmak boýunça eýeçiligiň dürli düzümlerini kemala getirmegiň esasynda sanly ykdysadyýetiň bu giň mümkinçiliklerinden peýdalanyp, düýpli özgertmeleri amala aşyrmak maksady bilen, desgalar hem tapgyrlaýyn hususylaşdyrylýar. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, sanlylaşdyrmak işleri has oňat guramaga, utgaşdyrmaga hem-de netijeliligine we hiline gözegçilik etmäge ýardam berýän netijeli dolandyryş guralydyr hem-de döwrüň wagty gelen zerurlygydyr.

Halkymyzyň durmuş hal-ýagdaýynyň elmydama ýokary derejede saklanylmagyny üpjün etmek, ilkinji nobatda, onuň maddy esasyny düzýän kuwwatly ykdysady binýada baglydyr. Ýurtda durnukly ykdysady ösüşiň gazanylmagy üçin milli ykdysadyýetimiziň bäsdeşlige ukyplylygyny hemişe ýokary derejede saklamak zerur bolup durýar. Hut şoňa laýyklykda, bilimlere we innowasiýalara daýanýan hem-de ilatyň intellektual we durmuş şertlerini ygtybarly dünýä standartlarynyň derejelerine ýetirýän bazar ykdysadyýetindäki özgertmeleri geçirmek alym Arkadagymyzyň durmuş-ykdysady syýasatynyň esasy maksatlarynyň hatarynda durýar. Häzirki döwürde hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda dünýä bazarynda ýokary bäsdeşlige eýe bolan harytlaryň dürli görnüşleriniň öndürilişi hem günsaýyn artýar. Ýagny innowasion kärhanalaryň ençemesi işe girizilýär hem-de şu maksatlar üçin döwletimiz tarapyndan uly serişdeler gönükdirilýär.

«Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» milli ykdysadyýetimize öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmaga, esasan hem ylmy barlaglary köp talap edýän pudaklarda iş bilen üpjünçiligi ýokarlandyrmaga, doly elektron resminama dolanyşygyna, sanly bilim bilen sanly ykdysadyýetiň utgaşyklykda elektron ulgamyna çalt depginde geçilmegine uly itergi berer. Türkmenistanda kompýuter we telekommunikasiýa tehnologiýalaryny ulanmak arkaly aralyklaýyn maslahat we bilim bermek boýunça goşmaça elektron hyzmatlarynyň hasabyna san infrastrukturasyny ösdürmek hem bu gün uly mümkinçiliklere eýe. Şeýle hem ol Gahryman Arkadagymyzyň ýurdumyzda innowasion ykdysadyýeti kemala getirmek ugrunda amala aşyrýan işleriniň wajyp böleginiň durmuşa geçirilýändigini görkezýär. Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýokarda ýatlanan mejlisinde milli Liderimiz häzirkizaman şertlerinde innowasion tehnologiýalaryň üstünlikli peýdalanylmagynyň uzakmöhletleýin geljegi nazara alyp, ýurdumyzyň gülläp ösmegi üçin binýady üpjün edýän durnukly ykdysady ösüşiň aýrylmaz ýagdaýy bolup durýandygyny nygtap geçdi.

«Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň» üstünlikli durmuşa geçirilmegi üçin onuň pugta kadalaşdyryjy-hukuk binýadynyň kemala getirilendigi aýratyn bellärliklidir. Hususan-da, milli Liderimiz tarapyndan amala aşyrylýan hukuk özgertmeleriň çäklerinde «Elektron resminama hakynda», «Aragatnaşyk hakynda», «Türkmenistanda internet torunyň ösüşini we internet hyzmatlaryny etmegi hukuk taýdan düzgünleşdirmek hakynda», «Maglumat we ony goramak hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary kabul edildi.

Her bir raýat öz öýünden çykman, sanly platformalaryň üsti bilen telekeçilik işini hem amala aşyryp bilýär. Çünki dünýäniň ilat sanynyň artmagynyň we dünýäde serişdeleriň ulanylyşynyň kämilleşmeginiň netijesinde elektron ykdysadyýet diňe bir elektron söwda we hyzmat telekeçiligi bilen çäklenmän, eýsem, saglygy goraýyş, bilim, internet-bank ýaly durmuşymyzyň her bir ulgamynda ýüze çykyp dur. Ýagny, jemgyýetiň yzygiderli ösmeginde sarp ediji tarapyndan hyzmatlary peýdalanmak mümkinçiligini ýeňilleşdirýän maglumat tehnologiýalary aýratyn ähmiýetlidir. Bu bolsa hyzmatlar ulgamynyň çäginiň önümçilik pudagyndan has hem ýokarlanmagyna getirdi. Häzirki döwürde internediň we maglumat ulgamlarynyň peýda bolmagy biziň durmuşymyzy, galyberse-de, ykdysadyýeti düýpgöter özgertdi, ösdürdi.

Beýleki ösen ýurtlarda bolşy ýaly, tehnologiýa infrastrukturasynyň ösmegi we uly maglumat binýatlarynyň ulanylmagy biziň jemgyýetimizde hem uly san öwrülişigine getirdi. Bu bolsa sanlaşmanyň öňki tapgyry millionlarça peýdalanyjylaryň internet ulgamyna mümkinçilikleri giňeltmek bilen häsiýetlendirilen bolsa, täze tapgyrda san hyzmatlarynyň giň ulgamlaryny kämilleşdirmegi işläp taýýarlamak göz öňünde tutulýar.

Dünýäniň islendik kuwwatly döwletini alyp görsek-de, ykdysady ösüşde ýokary sepgide innowasiýa-tehnologik ulgamyň işjeň ornaşdyrylmagynyň netijesinde ýetýändigi görünýär. Kabul edilen Konsepsiýa laýyklykda, dünýä ülňülerine laýyk gelýän bir bitewi internet toruny döwrebap hilde kemala getirmek arkaly sanly ykdysadyýete geçmek döwletiň düzüm birliklerinde, işewürlik düzümlerinde, jemgyýetçilik bileleşiklerinde, şeýle-de ýurdumyzyň çet sebitlerinde sanly ykdysadyýetiň kämil tehnologiýalaryny ornaşdyrmak çäreleri uly depgin bilen işjeň alnyp barylýar. Bu tehnologiýalar eýeçiligiň görnüşine garamazdan, ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda alnyp barylýan işleriň hiline we mazmunyna döwrebaplyk häsiýetini çaýýar. Innowasiýalar önümiň özüne düşýän gymmatyny peseltmäge, ykdysady iş bilen meşgullanýan düzümlerde dürs hasabatlylygy ýola goýmaga, esasanam, önümçilikleriň düşewüntli işlemegine gözegçiligi ýokarlandyrmaga oňaýly şert döredýär. Şunuň bilen birlikde, ilatyň gündelik durmuşda peýdalanýan maglumat meýilnamalarynyň hil-howpsuzlygynyň kepillendirilmegini, elektron pul geçirimleriň ygtybarly hem howpsuz amala aşyrylmagyny üpjün edýär.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda geçýän ýylda ösüşiň ähli ugurlarynda sanly ykdysadyýet ählumumy durnukly ösüş üçin oňaýly şertleri döretmäge, şonuň netijesinde hem döwlet portalyna sanly hyzmatlary tapgyrlaýyn ýerleşdirmäge, ýurdumyzy innowasiýa taýdan ösdürmäge giň mümkinçilikleri açýar.

Zamira BABANAZAROWA,

Lebap welaýat kazyýetiniň kazysynyň kömekçisi.

Berkarar Diýarymyzda Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda halk hojalygynyň ähli ulgamlarynda köpugurly özgertmeleriň üstünlikli durmuşa ornaşdyrylmagynyň netijesinde belent sepgitlere ýetilip, uly ösüşler gazanylýar. Beýleki ugurlar bilen bir hatarda, ýurdumyzyň nebitgaz pudagynda hem sanlyja ýylyň içinde ägirt uly işler üstünlikli amala aşyryldy. Taryh üçin örän gysga döwürde senagat kuwwatlyklarynyň, önümçiligiň ýokarlandyrylmagynyň netijesinde ykdysady ösüşiň ýokary görkezijileri gazanylyp, ýurdumyzda ýaşaýyş-durmuş üpjünçilik binýady hem has pugtalandyryldy.

Bitirilýän beýik işleriň hatarynda Gyýanlydaky polietilen we polipropilen öndürýän hem-de Ahal welaýatynyň çäginde ýerleşýän Owadandepedäki gazdan ýokary hilli benzin öndürýän senagat düzümlerini mysal getirmek bolar. Bu senagat düzümleri önüm bolçulygynyň gazanylmagyny üpjün etmek bilen, halkara hyzmatdaşlygynyň ösdürilmegine hem oňyn täsirini ýetirdi. Hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda şu ýylyň 15-nji ýanwarynda Çärjew etrabynyň «Malaý» gaz känindäki täze gaz gysyjy desganyň açylmagy hem bu ugurdaky işleriň öňe ilerlemeginde möhüm ähmiýete eýedir. Garagum sährasynyň Lebap welaýatyna degişli çäginde ýerleşýän «Malaý» ýatagyndan indi köp ýyllardan, ýagny 1986-njy ýyldan bäri tebigy gaz çykarylyp gelinýär. Bu toplum ýurdumyzyň diňe bir gündogar welaýatynyň ilatly ýerlerini, şeýle hem dürli maksatly desgalary «mawy ýangyç» bilen üpjün etmän, eýsem, asyrymyzyň iri taslamasy bolan Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý transmilli gaz geçirijisine hem harytlyk önüm berýär. Bu halkara energiýa magistraly bilen «Malaý» känini uzynlygy 188 kilometr bolan Malaý — Bagtyýarlyk gaz geçirijisi birleşdirýär. Iri halkara gaz geçirijileriniň gurluşygynyň ýokary depginlerde alnyp barylmagy, tebigy gazy gaýtadan işleýän täze iri önümçilik kärhanalarynyň döredilmegi, gazhimiýa senagatynyň ösdürilmegi bu ugurda uly üstünlikleriň gazanylmagyny, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň ýokarlandyrylmagyny şertlendirýär.

Goý, berkarar Diýarymyzy ykdysady taýdan kuwwatly döwlete öwürýän hormatly Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun!

Nurmyrat BAÝRAMOW,

Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň mugallymy.

Oňyn Bitaraplyk hem-de giň hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasat ugruny yzygiderli durmuşa geçirýän Türkmenistan gyzyklanma bildirýän döwletler bilen hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny ösdürýär, halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy giňeldýär. Muny geçen hepdäniň wakalary ýene bir gezek tassyklady. 4-nji martda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň (EKO) göni wideoaragatnaşyk arkaly geçirilen XIV sammitine gatnaşmagy şolaryň esasylarynyň biri boldy.

EKO-nyň XIV sammitiniň Başlygy — Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogan mejlisde EKO-da başlyklyk etmegiň 2021-nji ýylda Türkmenistana geçýändigini aýdyp, biziň ýurdumyzyň halkara hyzmatdaşlygy, şol sanda abraýly guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlygy berkitmekdäki hem-de giňeltmekdäki uly ornuny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow forumda çykyş edip, geografiýasy, taryhy, däp-dessurlary we gymmatlyklary arkaly birleşen döwletleriň ykdysady hyzmatdaşlygynyň usuly hökmünde EKO-nyň birleşdiriji mazmunyny nygtady we bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek üçin hakyky gurluş bolup durýan guramanyň işine döwrüň täze çemeleşmeleri talap edýändigini belledi.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz sammite gatnaşyjylary guramada Türkmenistanyň başlyklyk etjek döwründe esasy ileri tutulýan ugurlar bilen tanyşdyrdy.

Türkmen tarapy EKO-nyň çäklerinde ykdysadyýetde, söwdada, senagatda, energetikada, ulaglarda we kommunikasiýalarda, medeniýet hem-de ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlyk etmegiň toplumlaýyn mümkinçiligini giňeltmäge ýardam bermäge strategik wezipe hökmünde garaýar.

Türkmenistan EKO-nyň ýurtlarynyň arasynda söwda-ykdysady gatnaşyklary has-da işjeňleşdirmek üçin şertleri döretmegi göz öňünde tutýar, haryt dolanyşygynyň möçberlerini artdyrmagy we ony diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegi maksat edinýär, şunuň bilen baglylykda, sebitde ykdysady ugurlary döretmegiň üstünde işläp başlamagy teklip edýär hem-de bu ugurlary harytlaryň, hyzmatlaryň hereket edýän, maýa goýumlarynyň amala aşyrylýan esasy durnukly ulgamy hökmünde görýär.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow senagat kooperasiýasyny, önümçilik we tehnologik mümkinçiliklerini birleşdirmegi, bilelikdäki iri üpjünçilik taslamalaryny amala aşyrmagy ykdysady ugurlaryň örän möhüm bölegi hökmünde görkezdi.

Döwlet Baştutanymyz Hazar deňzi sebitinde hyzmatdaşlygy giňeltmegi, Hazarýaka döwletleriň bäşisinden dördüsiniň EKO-nyň agzasy bolup durýandygyny göz öňünde tutup, Hazar deňziniň üsti bilen günbatar we demirgazyk ugurlara, Gara hem-de Baltika deňizleriniň portlaryna işjeň çykmagy teklip etdi. EKO-nyň giňişliginde energetika ugurlaryny döretmek, agza döwletleriň gatnaşmagynda energiýa serişdelerini diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek hem möhüm wezipe hökmünde bellenildi.

Döwlet Baştutanymyz özara bähbitli hyzmatdaşlygyň mysaly hökmünde Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygyny, şonuň ýaly-da Türkmenistan — Özbegistan — Täjigistan — Owganystan — Pakistan hem-de Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugurlary boýunça elektrik energiýasyny ibermegiň taslamalarynyň durmuşa geçirilişini görkezdi.

Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow EKO-nyň sebitiniň çäklerinde, şeýle hem onuň daşynda goşmaça energetika ugurlarynyň zerurdygyna ynanýandygyny aýtdy. Şu jähetden guramanyň hem-de Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewraziýa Ykdysady Birleşigi, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy ýaly yklymdaky beýleki döwletara düzümler bilen maksada gönükdirilen gatnaşyklary ýola goýmagyň mümkinçilikleri bellenildi.

Milli Liderimiziň çykyşynda Owganystan barada aýratyn durlup geçildi. Biziň ýurdumyzyň owgan topragynda pugta parahatçylygy we ylalaşygy berkarar etmegiň örän möhüm şerti hökmünde Owganystanyň ykdysadyýetini dikeltmek işine möhüm ähmiýet berýändigi aýratyn bellenildi. Türkmenistan onuň ykdysadyýetini dikeltmekde, energiýa üpjünçilik, ulag, aragatnaşyk ulgamlarynda, durmuş maksatly desgalary gurmakda bu doganlyk ýurda kömek berýär we kömek bermegini dowam eder.

Türkmenistan EKO-da başlyklyk ediji hökmünde medeni, sport, bilim, ýaşlar syýasaty, syýahatçylyk gatnaşyklaryny giňeltmäge işjeň ýardam bermegi maksat edinýär hem-de ylym we lukmançylyk ulgamlarynda, koronawirus pandemiýasyna garşy göreşde tejribe alyşmaga aýratyn üns berýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow biziň ýurdumyzyň EKO-da agza ýurtlaryň ykdysady ösüşiniň milli maksatnamalaryny, onuň halklarynyň abadançylygyny, sebitde parahatçylygy we öňegidişligi üpjün etmekde uly mümkinçilikleriň bardygyny görýändigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň EKO-nyň Başlygy hökmünde bu maksatlara ýetmek üçin ähli tagallalary etjekdigini aýtdy hem-de Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň Baştutanlarynyň indiki mejlisini 2021-nji ýylyň 28-nji noýabrynda — Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň gününde Aşgabat şäherinde geçirmegi hem-de daşary ýurtly kärdeşlerine duşuşygyň işine gatnaşmagy teklip etdi.

Synymyzyň dowamynda 1-nji martda döwlet Baştutanymyzyň sanly wideoaragatnaşyk arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň hem-de welaýatlaryň we paýtagtymyzyň häkimleriniň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirendigini bellemek gerek.

Paýtagtymyzda we sebitlerde durmuş-ykdysady özgertmeler, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, gurulýan iri desgalardaky işleriň ýagdaýy, şanly seneler — Aşgabadyň döredilmeginiň 140 ýyllygy hem-de Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli meýilleşdirilen çärelere taýýarlyk görmek bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýaýbaňlandyrylan giň möçberli özgertmeleriň Aşgabadyň geljegi nazarlaýan toplumlaýyn ösdürilmegini üpjün etmäge gönükdirilendigini belläp, şäher hojalygyny yzygiderli kämilleşdirmek boýunça işleri, jemagat hojalygy gulluklarynyň işlerini hemişe gözegçilikde saklamagyň, şonuň ýaly-da, bu ulgama sanly tehnologiýalary ornaşdyrmagyň zerurdygyny nygtady. Hormatly Prezidentimiz gurluşyk taslamalary hem-de abadanlaşdyrmak boýunça meýilnamalar işlenilip düzülende, daşky bezeg we ekologiýa meseleleriniň göz öňünde tutulmalydygyny nygtady.

Şonuň ýaly-da, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň çäklerinde suw serişdelerini rejeli peýdalanmak, goşmaça suw gorlaryny döretmek, ýerleriň şorlaşmagynyň öňüni almak hem-de ekerançylyk meýdanlarynyň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak boýunça meseleleri çözmegi tabşyrdy.

Milli Liderimiz biziň baş maksadymyzyň azyk bolçulygyny mundan beýläk-de artdyrmakdan, ilatyň durmuş-ýaşaýyş derejesini ýokarlandyrmakdan, ýurdumyzy hemmetaraplaýyn ösdürmekden ybaratdygyny nygtap, şunda kabul edilen degişli döwlet maksatnamalarynyň doly ýerine ýetirilmegini gazanmagyň hökmany şertdigini belledi.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedowyň 3-nji martda geçiren Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisinde harby we hukuk goraýjy edaralarda 2021-nji ýylyň iki aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine seredildi.

Milli Liderimiz harby we hukuk goraýjy edaralaryň öňünde durýan wezipeleri kesgitläp, olaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmäge, işini mundan beýläk-de kämilleşdirmäge, döwlet emlägine, şol sanda maliýe serişdelerine netijeli gözegçiligi ýola goýmaga, döwlet dolandyrylyşyna sanly ulgamy ornaşdyrmaga gönükdirilen degişli tabşyryklary berdi.

Mundan başga-da, döwlet Baştutanymyz işgärleriň hünär taýýarlygyny ýokarlandyrmak, ýaş nesli watansöýüjilik ruhunda terbiýelemek üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň nygtaýşy ýaly, ýurdumyzda amala aşyrylýan hukuk özgertmelerine, şonuň ýaly-da, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň Türkmenistanyň kanunçylygyny döwrüň talaplaryna hem-de halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna laýyklykda kämilleşdirmek boýunça degişli edaralar bilen utgaşykly işlemek zerurdyr.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň döwlet garaşsyzlygyny, özygtyýarlylygyny, çäk bitewüligini, konstitusion gurluşyny goramakda, kanunylygy we hukuk tertibini üpjün etmekde uly hyzmatlary bitirendiklerini nazara alyp, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalaryna “Türkmenistanyň Watan goragçysy” diýen hormatly ady dakmak hakynda Permana gol çekdi.

Hormatly Prezidentimiziň 5-nji martda sanly wideoaragatnaşyk arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynda ýanwar-fewral aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine garaldy.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, jemi içerki önümiň ösüşiniň görkezijileri ýurdumyzyň depginli ösýändigine şaýatlyk edýär. Ýylyň başyndan bäri ol 5,9 göterim derejesinde saklanýar. Oba hojalygynda ösüş 3,1 göterime, söwdada 12,8 göterime, ulag we aragatnaşyk pudagynda 4,7 göterime deň boldy.

Bu gün Türkmenistanda umumy bahasy ABŞ-nyň 38 milliard dollaryndan gowrak bolan köp sanly desgalaryň gurluşygy alnyp barylýar. Şolaryň köpüsi durmuş-ýaşaýyş maksatly desgalardyr. Ýurdumyzyň gurluşyk-gurnama guramalary tarapyndan 18 milliard amerikan dollaryndan gowrak serişdäniň özleşdirilýändigi aýratyn bellärliklidir.

Häzirki döwürde dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlary göz öňünde tutmak bilen, gazanylan ösüş depginlerini saklamak biziň üçin möhümdir diýip, milli Liderimiz nygtady. Şunuň bilen bir hatarda, pudaklaýyn dolandyryş edaralaryna degişli desgalaryň, ilkinji nobatda, ýubileý desgalarynyň gurluşygynyň, ilaty ýaşaýyş jaýlary, agyz suwy bilen üpjün etmegiň maksatnamasynyň ýerine ýetirilişiniň meseleleri elmydama üns merkezinde saklanylmalydyr. Umuman alanyňda, türkmenistanlylaryň durmuş derejesiniň mundan beýläk-de ýokarlandyrylmagy baş wezipeleriň biridir.

Mejlisiň dowamynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow köpçülikleýin bag nahallaryny ekmek boýunça ählihalk dabarasyny geçirmek hakyndaky Karara gol çekdi. Bu çäre Türkmenistanda 20-nji martda geçiriler. Häzirki döwürde emele gelen çylşyrymly ýagdaýy nazara alyp, bag ekmek çäresi we Milli bahar baýramy mynasybetli guraljak dabaralar her welaýatda we Aşgabat şäherinde geçiriler.

Milli Liderimiz ýurdumyzyň enelerini, gelin-gyzlaryny ýakynlaşyp gelýän ajaýyp baýram bolan Halkara zenanlar güni bilen gutlady we olara jan saglyk, maşgala abadançylygyny arzuw etdi hem-de köp çagaly enelere “Türkmenistanyň “Ene mähri” diýen hormatly adyny dakmak hakynda” Permana gol çekdi.

Halkara zenanlar gününiň öňüsyrasynda milli Liderimiziň tabşyrygyna laýyklykda, köp çagaly maşgalalara Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan sowgatlar hem-de täze öýleriň açarlary gowşuryldy.

6-njy martda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasynyň daşary işler ministri Mewlüt Çawuşogluny kabul etdi. Döwlet Baştutanymyz we myhman ozal gazanylan ikitaraplaýyn ylalaşyklaryň çäklerinde türkmen-türk gatnaşyklaryny ösdürmegiň geljegi, dürli ugurlarda bar bolan ägirt uly mümkinçilikleri durmuşa geçirmek boýunça pikir alyşdylar. Söwda-ykdysady ugur, energetika, ulag-aragatnaşyk pudaklary we beýlekiler özara gatnaşyklaryň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi.

Hususan-da, taraplar Ýewropa çykalgany üpjün edýän we sebitiň ýurtlaryna ägirt uly peýda getirjek Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe halkara üstaşyr geçelgesiniň mümkinçilikleriniň herekete girizilmegine möhüm ähmiýet berýär.

Milli Liderimiz 2020-nji ýylda Türkiýe bilen Türkmenistanyň arasyndaky haryt dolanyşygynyň 8 göterim ýokarlanyp, onuň ABŞ-nyň 2 milliard dollaryna barabar bolandygyny belläp, ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmekde Hökümetara topara möhüm ornuň degişlidigini nygtady.

Türkiýäniň DIM-niň ýolbaşçysy amatly maýa goýum ýagdaýy döredilen we iri düzümleýin taslamalary, giň möçberli durmuş-ykdysady maksatnamalary durmuşa geçirýän Türkmenistan bilen özara bähbitli gatnaşyklaryň mundan beýläk-de berkidilmegine uly gyzyklanma bildirýän türk işewürlerine hemmetaraplaýyn goldaw berýändigi üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hoşallyk sözlerini aýtdy.

Geçen hepdede ýurdumyzyň DIM-de Türkiýäniň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy bilen geçirilen duşuşykda türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň uly geljegi bolan ugurlaryny işjeňleşdirmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem Mewlüt Çawuşoglu iki doganlyk döwletleriň netijeli gatnaşyklaryny ösdürmegiň nyşany hökmünde Türkmenistanyň Garaşsyzlyk binasyna gül çemenini goýdy.

Geçen hepdede Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde ýurdumyzyň BMG-niň agzasy bolmagynyň 29 ýyllygyna bagyşlanan “Türkmenistan we Birleşen Milletler Guramasy: parahatçylygy we ynanyşmagy gazanmagyň ugrunda hyzmatdaşlyk” atly halkara maslahat geçirildi. Maslahatyň barşynda ikitaraplaýyn resminamalara onlaýn tertipde gol çekmek dabarasy boldy. Hususan-da, Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat gaznasynyň (ÝUNFPA) arasynda bilelikde maliýeleşdirmek hakynda Ylalaşyga, şeýle hem Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrliginiň we ÝUNFPA arasynda 2021-nji ýyl üçin “Ýaşlaryň milli ýaşlar syýasatyny durmuşa geçirmäge hem-de gender deňligini ilerletmäge gatnaşmagynyň gurallaryny pugtalandyrmak” taslamasynyň çäklerinde Iş meýilnamasyna gol çekildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça BMG-niň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysynyň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji, ÝUNISEF-niň Türkmenistandaky wekili hanym Kristina Weýganda Türkmenistanyň Prezidentiniň Birleşen Milletler Guramasynyň pasportlary bolan daşary ýurtly raýatlary üçin ýurdumyza gelmegiň we ondan gitmegiň wizasyz tertibini girizmek hakyndaky Karary barada Türkmenistanyň Hökümetiniň adyndan resmi taýdan habar berýän werbal notasy gowşuryldy.

DIM-de Halkara migrasiýa guramasynyň Merkezi Aziýa boýunça sebit utgaşdyryjysy, HMG-niň Türkmenistandaky, Gazagystan Respublikasyndaky, Gyrgyz Respublikasyndaky we Özbegistan Respublikasyndaky wekilhanasynyň ýolbaşçysy Zeýnal Gajiýew bilen geçirilen onlaýn gepleşiklerinde hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Hususan-da, gatnaşyklary ösdürmäge, şol sanda düzgünleşdirilen hem-de howpsuz zähmet migrasiýasy babatda oňyn hyzmatdaşlyga, adam söwdasyna garşy göreş hem-de migrantlara kömek we tehniki hyzmatdaşlyk, serhetleri dolandyrmak ýaly möhüm ugurlara üns berildi. Mundan başga-da, Türkmenistanyň howpsuz, düzgünleşdirilen hem-de hukukly migrasiýa boýunça Ählumumy şertnamadan gelip çykýan borçnamalaryny amala aşyrmak boýunça eýeleýän orny beýan edildi.

Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Halkara okuw-ylmy merkezinde Türkmenistanyň we Germaniýanyň fizioterapewt hünärmenleriniň onlaýn duşuşygy geçirildi. Fizioterapiýa ulgamynda täze işläp taýýarlamalar we olary lukmançylykda ulanmagyň tertibi, şeýle hem nefrologiýanyň möhüm meseleleri, ony anyklamak we terapiýa meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ýurdumyzyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň wekilleri GDA ýurtlarynyň bilermenleri bilen guralan wideoduşuşyga gatnaşdylar. Ol weterinariýa ulgamyndaky hyzmatdaşlyga, mallaryň keseliniň wagtynda öňüni almaga we anyklamaga gönükdirilen ylmy-barlag maksatnamalaryny we taslamalaryny durmuşa geçirmek gatnaşyklaryna bagyşlandy.

Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň wekilleri Hazarýaka döwletleriň “Tehnologiýa we innowasiýalar” atly halkara ylmy-amaly maslahatyna gatnaşdylar. Ol Astrahanyň döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň binýadynda onlaýn tertipde geçirildi. Sebitiň dürli edaralarynyň, ylmy merkezleriniň, ýokary okuw mekdepleriniň hünärmenleri tejribe alyşdylar hem-de häzirki zaman innowasion tehnologiýa ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň möhüm meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar.

Geçen hepdede Aşgabatda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň başlygy S.Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda milli itşynaslyk ulgamyny kämilleşdirmek boýunça maslahat geçirildi. Oňa ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň. jemgyýetçilik guramalaryň we syýasy partiýalaryň, ýokary okuw mekdepleriniň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary hem-de wekilleri gatnaşdylar.

Halkara assosiasiýanyň başlygy S.Berdimuhamedow çykyşynda alabaýlaryň diňe bir kömekçi ýa-da ygtybarly goragçy bolmak bilen çäklenmän, eýsem, müňýyllyklaryň dowamynda türkmenleriň wepaly dostlaryna öwrülendigini belledi. Bu gün halkymyzyň baý medeni mirasynyň möhüm bölegi bolan bu ugry saklamak, geljek nesillere ýetirmek möhümdir, ol pederlerimizden bize miras galan ýörelgedir.

Ýurdumyzda itşynaslygy ösdürmek, halkara derejede gazanylan üstünlikleri we bu ugurda ýetilen derejäni wagyz etmek maksady bilen, “Türkmeniň nusgalyk alabaýy” atly žurnalyň döredilendigi, şeýle hem adybir web-saýty esaslandyrmak boýunça zerur işleriň alnyp barylýandygy bellenildi. Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň weterinariýa lukmançylygy fakultetiniň maldarçylyk kafedrasynda kinologiýa boýunça täze hünär ugry açyldy.

Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynda “Türkmen alabaý itleri” hojalyk jemgyýetiniň binalar toplumy ulanmaga berildi. Änew şäherinde weterinar hassahana we dünýä ölçeglerine gabat gelýän öý haýwanlaryny saklamak üçin desga guruldy. Döwlet serhet gullugynda türkmen alabaýlaryny köpeldýän we onuň tohumyny kämilleşdirýän merkeziň binalar toplumy açyldy. Häzirki döwürde Ahal welaýatynda karantin merkeziniň, Balkan, Daşoguz, Lebap, Mary welaýatlarynda we Aşgabat şäherinde türkmen alabaýlarynyň tohumçylyk merkezleriniň gurluşygy alnyp barylýar. Mundan başga-da, paýtagtymyzda Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň binalar toplumy gurulýar. Munuň özi döwletimiziň alabaýlar hakynda edýän aladasynyň aýdyň netijesidir.

Şu ýyl hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Permanyna laýyklykda, ýurdumyzda Türkmen alabaýynyň baýramy ilkinji gezek belleniler. Ol däp boýunça her ýylyň aprel aýynyň soňky ýekşenbesinde geçirilýän Türkmen bedewiniň milli baýramy bilen utgaşdyrylar.

Şeýle hem maslahatda häzirki döwürde halkara kadalara laýyklykda, halkymyzyň milli gymmatlyklarynyň möhüm ugurlary bolan ahalteke bedewlerini seýislemek, türkmen alabaýlaryny köpeltmek sungatyny ÝUNESKO-nyň adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizmek üçin taýýarlyk işleriniň alnyp barylýandygy bellenildi.

Geçen hepdede Milli Geňeşiň Halk Maslahatyna agzalyga dalaşgärleri bellige almak boýunça saýlawlaryň öňüsyrasyndaky nobatdaky tapgyr tamamlandy. Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek baradaky merkezi toparda dalaşgärleriň 111-si bellige alyndy. Olara dabaraly ýagdaýda şahsyýetnamalar gowşuryldy.

Geçen hepde many-mazmunly wakalara baý boldy. Şolaryň dowamynda Türkmenistan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ägirt uly ykdysady we ynsanperwer mümkinçilikleri durmuşa geçirmekde bolşy ýaly, netijeli halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekde hem nobatdaky möhüm ädimi ätdi.

(TDH).