Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde ileri tutýan garaýyşlaryny mälim etdi

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Bitarap Türkmenistanyň giň halkara hyzmatdaşlyk strategiýasy yzygiderli we üstünlikli durmuşa geçirilýär. Şunda dünýäniň iri we abraýly halkara guramasy bolan Birleşen Milletler Guramasy bilen strategik hyzmatdaşlyga möhüm ähmiýet berilýär. Netijede, Türkmenistan häzirki döwrüň esasy meseleleriniň özara ylalaşykly çözgütlerini işläp taýýarlamak boýunça umumy tagallalara işjeň gatnaşýar, parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmak, sebit hem-de dünýä derejesinde Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek işine saldamly goşant goşýar.

BMG-niň Baş Assambleýasynyň nobatdaky 76-njy mejlisinde hem baky Bitarap Türkmenistan ählumumy ösüşiň bähbidine gönükdirilen ynsanperwer başlangyçlary, teklipleri orta atar. Bütin adamzadyň ýagty geljeginiň hatyrasyna Ýer ýüzünde parahatçylygy, howpsuzlygy we abadançylygy berkarar etmäge gönükdirilen maksatlardyr başlangyçlar häzirki döwrüň köptaraplaýyn meselelerini bir ýere jemläp, olar boýunça netijeli çözgütleri öňe sürýändikleri bilen ähmiýetlidirler. Ozaly bilen, pandemiýa garşy göreşde dünýä jemgyýetçiliginiň tagallalarynyň utgaşdyrylmagy, halkara syýasat, parahatçylyk we howpsuzlyk meseleleri, durnukly ösüş we halkara ynsanperwer hyzmatdaşlyk ýaly möhüm ugurlarda täze teklipleridir başlangyçlary öňe sürmek arkaly, döwletimiziň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň mümkinçiliklerini bütin adamzadyň bähbidine gönükdirmek maksat edinilýär.

«Adam — jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygy» diýlip yglan edilen berkarar döwletimizde ynsan saglygy hakynda alada hemişe üns merkezinde saklanylýar. Şonuň üçin, döwletimiziň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde ileri tutýan ugurlarynyň ilkinjisi pandemiýa garşy göreşde dünýä jemgyýetçiliginiň tagallalarynyň utgaşdyrylmagy bilen baglydyr. Şeýle hem Türkmenistan dünýä ykdysadyýetini dikeltmegiň aýratyn esasy ugurlary boýunça Birleşen Milletler Guramasynyň ugurdaş düzümleriniň işiniň güýçlendirilmegini pandemiýanyň ýaramaz ykdysady täsirlerini azaltmagyň has netijeli usuly hasaplaýar. Şunuň bilen baglylykda, 2021-nji ýylyň 29-njy iýulynda Türkmenistanyň başlangyjy boýunça kabul edilen BMG-niň Baş Assambleýasynyň «Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek» atly Kararnamasynyň düzgünlerine esaslanyp, adatdan daşary ýagdaýlarda halkara ulag ulgamynyň durnuklylygyny pugtalandyrmak boýunça tagallalaryny işjeňleşdirmegi maksat edinýär.

Bulardan başga-da Türkmenistan BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisiniň barşynda BSGG-niň koronawirusyň genomyny öwrenmek boýunça Ýörite maksatnamasyny, öýken sowuklamasyna garşy göreşmek boýunça köptaraplaýyn guralyny, Ýiti ýokanç keselleri bejermek we öňüni almak boýunça usulyýet merkezini, Merkezi Aziýanyň epidemiologiýa, wirusologiýa we bakteriologiýa boýunça sebit merkezini esaslandyrmak barada teklipleri öňe sürmek bilen halkara we sebit gurallarynyň emele gelmeginiň tarapdary bolup çykyş eder.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan daşary syýasat işlerinde BMG-niň Baş Assambleýasynyň iki ýola tassyklan Kararnamalary bilen ykrar edilen hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna esaslanyp, parahatçylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmak meseleleri boýunça köptaraplaýyn gatnaşyklary giňeltmek babatda çemeleşmeleri işläp taýýarlamaga hemişe döwtalapdyr. 76-njy mejlisiň barşynda Türkmenistan Parahatçylygyň, howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparynyň yzygiderli duşuşyklaryny dowam etmegi göz öňünde tutýandygyny aýan eder. Ýeri gelende bellesek, döwletimiz BMG-niň Baş Assambleýasynyň 2021-nji ýylyň dekabrynda geçiriljek mejlisiniň dowamynda parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetini pugtalandyrmak maksady bilen, türkmen tarapynyň başyny başlan ählumumy işiniň netijelerini jemlemek bilen, Aşgabatda «Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady» atly halkara maslahaty geçirmegi meýilleşdirýär. Şeýle hem Türkmenistan abraýly forumyň barşynda Merkezi Aziýa döwletleriniň goldamagy bilen 2018-nji ýylda kabul edilen adybir Kararnama esaslanyp, «Merkezi Aziýa sebitinde parahatçylygy, durnuklylygy we durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, sebit we halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak» atly Kararnamanyň taslamasyny hödürlemegi maksat edinýär.

Biziň ýurdumyz sebitde we dünýäde Durnukly ösüşiň maksatlaryny gazanmak boýunça umumy tagallalara uly goşant goşýar. Şol global strategiýany işläp taýýarlamaga Türkmenistanyň gös-göni gatnaşandygy buýsandyryjy ýagdaýdyr. BMG-niň esasy ýöriteleşdirilen edaralary we degişli düzümleri bilen ýola goýlan netijeli gatnaşyklar munuň şeýledigine aýdyň şaýatlyk edýär. Türkmenistan Baş Assambleýanyň öňde boljak mejlisinde ygtybarly, durnukly, maliýe taýdan netijeli hem-de häzirki zaman energiýa çeşmelerine ählumumy elýeterliligi üpjün etmek meselelerine aýratyn üns berer. Bu ugurda köptaraplaýyn gepleşikleri dowam etmek maksady bilen, 2022-nji ýylda «Hemmeler üçin durnukly energetika» başlangyjy bilen bilelikde, Durnukly ösüş maksatlarynyň 7-nji maksadyna ýetmekde ösüşi çaltlandyrmak boýunça halkara forumy çagyrmagy teklip edýär.

Umuman, döwletimiz abraýly forumda ählumumy durnukly ösüşi ilerletmek, saglygy goraýyş, ekologiýa we daşky gurşaw ýaly möhüm ugurlar bilen bagly meseleleriň netijeli çözülmeginiň gazanylmagyny nazarlaýan oňyn hem ygtybarly garaýyşlarynyň bardygyny nobatdaky gezek subut eder.

Jemile Pürjäýewa,

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň mugallymy.

Aşgabat, 7-nji sentýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň sekiz aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine hem-de bu düzümleriň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, şol sanda döwletiň howpsuzlygyny, jemgyýetiň durnuklylygyny üpjün etmek, maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak bilen baglanyşykly möhüm meselelere garaldy.

Ilki bilen goranmak ministri B.Gündogdyýew Milli goşunymyzyň harby birikmelerinde ýanwar — awgust aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri, ýurdumyzyň goranmak ukybyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak, degişli düzümleriň işgärler kuwwatyny berkitmek hem-de harby gullukçylaryň durmuş goraglylygyna degişli meseleleri çözmek maksady bilen görlen toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişe taýýarlyk görmek hem-de harby gulluga çagyryş möwsümini ýokary derejede guramak meseleleri barada hem aýdyldy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, öňdebaryjy tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmagyň hasabyna bu ministrligiň we onuň garamagyndaky edaralaryň işiniň kämilleşdirilmeginiň amala aşyrylýan harby özgertmeleriň ileri tutulýan wezipeleriniň biridigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz goşunlaryň ähli kysymlarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmaga mundan beýläk-de aýratyn ähmiýet bermegiň wajypdygyny nygtap, harby gullukçylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak üçin möhüm çäreleri görmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz üstünlikli durmuşa geçirilýän hem-de diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinanyň ýurdumyzda parahat we asuda durmuşyň ygtybarly kepili bolup durýandygyny aýdyp, ýaş serkerdeleriň hem-de çagyryş boýunça harby gullugy geçýän esgerleriň arasynda watançylyk-terbiýeçilik işlerini ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezdi.

Milli Liderimiz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly senesiniň hormatyna geçiriljek dabaraly harby ýörişiň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Içeri işler ministri Ö.Hojanyýazow ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, düzgün bozmalaryň öňüni almak hem-de ýurdumyzyň ähli ýerlerinde ýangyn howpsuzlygynyň talaplaryny berjaý etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. IIM-niň ýolbaşçysy “Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy” atly biraýlygyň çäklerinde paýtagtymyzda hem-de welaýatlarda ulaglaryň gatnawlaryny kadalaşdyrmak, pyýada ýolagçylaryň hem-de sürüjileriň ýol hereketiniň kadalary baradaky düşünjelerini ýokarlandyrmak boýunça görülýän çäreler barada hem habar berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, bu edaranyň öňünde jenaýatçylyga garşy göreşmek, jemgyýetçilik tertibini hem-de eýeçiligini goramak we jemgyýetçilik howpsuzlygyny üpjün etmek ýaly jogapkärli wezipeleriň durýandygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow öňde goýlan wezipeleri takyk hem-de birkemsiz ýerine ýetirmek üçin işiň has netijeli usullaryny we döwrebap tehnologiýalary ulanmagyň möhümdigini nygtap, ministre birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz ilatyň arasynda sagdyn durmuş ýörelgelerini işjeň wagyz etmegiň wajypdygyny aýdyp, bu ugurda amala aşyrylýan işleri kämilleşdirmegiň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz şeýle hem “Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy” atly biraýlygyň möhüm ähmiýete eýedigini belläp, içeri işler ministrine göz öňünde tutulan çäreleriň ählisiniň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew ýolbaşçylyk edýän düzüminiň şu ýylyň sekiz aýynda Watanymyzyň mukaddes serhetlerini goramak boýunça ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, gullugyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, harby gullukçylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça görülýän toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, serhetçileriň jogapkärli gullugynyň halkymyzyň parahat we abadan durmuşyny hem-de döwletimiziň serhetleriniň ygtybarly goralmagyny üpjün edýändigini nygtady. Biziň serhedimiz goňşy ýurtlaryň ählisi bilen dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk serhedi bolup durýar.

Milli Liderimiz ýerine ýetirilmeli işleriň ileri tutulýan ugurlaryna ünsi çekip, serhet goşunlarynyň işiniň yzygiderli kämilleşdirilmegini, serhet birikmeleriniň öňdebaryjy harby tehnikalar we enjamlar bilen üpjün edilmegini, bu düzümiň öňünde durýan jogapkärli borçlary üstünlikli berjaý etmäge ukyply serkerdeleriň taýýarlanylmagyny möhüm wezipeleriň hatarynda görkezdi. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy şu meseleleri hemişe üns merkezinde saklamagyň wajypdygyny aýdyp, Döwlet serhet gullugynyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ýokary kazyýetiň başlygy G.Ussanepesow şu ýylyň geçen sekiz aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri hem-de milli kazyýet ulgamyny mundan beýläk-de özgertmek maksady bilen görülýän çäreler barada hasabat berdi. Hormatly Prezidentimiziň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hem aýdyldy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, bu ulgamyň netijeli işlemegi üçin işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça çäreleri yzygiderli geçirmegiň, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hem-de olary gündelik işde işjeň ulanmagyň wajypdygyny belläp, ýokary kazyýetiň ýolbaşçysyna degişli görkezmeleri berdi.

Baş prokuror B.Atdaýew ýurdumyzda hereket edýän kanunçylygyň berjaý edilişine gözegçilik etmek boýunça ýanwar — awgust aýlarynda görlen çäreler, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň tabşyrygy boýunça degişli işlerde geçirilen barlaglaryň netijeleri barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, prokuratura edaralarynyň kanunyň hökmürowanlygyny üpjün etmek, raýatlaryň hukuklaryny we azatlyklaryny, jemgyýetiň hem-de döwletiň bähbitlerini goramak maksady bilen degişli çäreleri görmelidigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz her bir işi guramaga jogapkärli çemeleşmegiň möhümdigine ünsi çekip, anyk görkezmeleri berdi.

Soňra milli howpsuzlyk ministri G.Annaýew 2021-nji ýylyň sekiz aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri hem-de ýurdumyzda asudalygy saklamak we ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak boýunça görlen anyk çäreler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow häzirki wagtda Milli howpsuzlyk ministrliginiň öňünde mukaddes Garaşsyzlygymyzyň gazananlaryny goramak, Watanymyzyň abadançylygyny, döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň artdyrylmagyny, jemgyýetde jebisligi üpjün etmek ýaly jogapkärli wezipeleriň durýandygyny belledi. Milli Liderimiz şol wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň bu edaranyň işgärleriniň syýasy, hünär we hukuk taýdan taýýarlygynyň derejesine baglydygyny aýdyp, şahsy düzümiň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça çäreleri yzygiderli geçirmegi tabşyrdy.

Adalat ministri B.Muhamedow ýolbaşçylyk edýän edarasynyň şu ýylyň ýanwar — awgust aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri hem-de milli kanunçylygy halkara hukugynyň umumy kabul edilen kadalaryna laýyk getirmegiň hasabyna kanunçylyk binýadyny hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça amala aşyrylan çäreler barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, kanunlary mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça teklipleri taýýarlamak maksady bilen, ýurdumyzda hereket edýän kadalaşdyryjy hukuk namalaryny yzygiderli seljermegiň wajypdygyny belledi. Milli Liderimiz bu ugurda toplumlaýyn çäreleriň görülmeginiň Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň täze sepgitlerine tarap üstünlikli öňe gitmegine ýardam etmelidigini belledi.

Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz hukuk ulgamynda dünýäniň öňdebaryjy tejribesini öwrenmegiň uly ähmiýete eýedigini aýdyp, ministre ilatyň hukuk taýdan sowatlylygyny ýokarlandyrmak, güýje girýän kanunlaryň many-mazmunyny düşündirmek boýunça çäreleri yzygiderli guramagy tabşyrdy.

Soňra Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew şu ýylyň geçen döwründe bu düzümiň işini kämilleşdirmek hem-de ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek boýunça görlen çäreler, dünýädäki häzirki ýagdaýy nazara almak bilen gümrükhanalarda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ulag-üstaşyr geçelgeleriniň möhüm çatrygy hökmünde Türkmenistanyň Ýewraziýa yklymynda geostrategik ornunyň barha artýandygyny nygtady. Milli Liderimiz işiň möçberiniň artmagynyň gullugyň üstüne ýüklenen wezipeleri çözmäge has jogapkärli çemeleşmegi talap edýändigini aýdyp, ýurdumyzyň gümrük serhedi arkaly harytlaryň we ulag serişdeleriniň geçirilmeginiň tertibine berk gözegçilik edilmelidigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, gullugyň ýolbaşçysyna degişli işleriň halkara ülňüleriň talaplaryna laýyklykda geçirilmegini üpjün etmek meselelerini üns merkezinde saklamak tabşyryldy.

Soňra Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy N.Atagaraýew 2021-nji ýylyň sekiz aýynda ýerine ýetirilen toplumlaýyn işler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, harby we hukuk goraýjy edaralaryň ählisinde bolşy ýaly, bu gullugyň işine hem innowasion usullary we öňdebaryjy sanly tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmagyň wajypdygyny belledi. Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow edaranyň öňünde durýan möhüm wezipeleri kesgitläp, işgärler kuwwatyny pugtalandyrmaga aýratyn üns bermegiň wajypdygyny aýtdy we gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow hormatly Prezidentimiziň başyny başlan giň gerimli harby özgertmelerini durmuşa geçirmek boýunça gözegçilik edýän edaralarynda ýanwar — awgust aýlarynda ýerine ýetirilen işler hem-de Milli goşunymyzyň kuwwatyny we goranyş ukybyny pugtalandyrmak, harby-hukuk goraýjy edaralaryň şahsy düzüminiň söweşjeň hem-de hünär taýýarlygyny ýokarlandyrmak, gulluk tertip-nyzamyny berjaý etmek boýunça harby we hukuk goraýjy edaralar tarapyndan durmuşa geçirilen işler barada hasabat berdi. Şeýle hem Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişe görülýän taýýarlyk barada habar berildi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, Garaşsyz Türkmenistanyň Milletler Bileleşigi tarapyndan berlen Bitaraplyk derejesine hemişe ygrarly boljakdygyny belledi. Bitaraplyk hukuk ýagdaýy Merkezi Aziýa sebitinde parahatçylygy we durnuklylygy üpjün etmegiň möhüm şerti bolup durýar.

Milli Liderimiz serkerdeleriň hem-de esgerleriň hünär taýýarlygynyň ýokary derejesini üpjün etmegi ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda kesgitläp, wise-premýere, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretaryna harby we hukuk goraýjy edaralaryň üstüne ýüklenen wezipeleriň ýerine ýetirilişine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli guraljak baýramçylyk çäreleri barada durup geçip, bu ajaýyp senäniň hormatyna guraljak dabaraly harby ýörişiň ýokary derejede geçirilmegini üpjün etmek barada degişli görkezmeleri berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisiň jemini jemläp, parahatçylyk söýüjilikli we ynsanperwer döwlet syýasatyna laýyklykda kabul edilen, goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinanyň esasynda harby we hukuk goraýjy düzümleriň maddy-enjamlaýyn binýadynyň yzygiderli pugtalandyrylýandygyny nygtady.

Milli Liderimiz harby gullukçylar we olaryň maşgala agzalary baradaky aladanyň ileri tutulýan ugurlaryň biridigini aýdyp, olaryň abadançylygyny ýokarlandyrmak, ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak, yhlasly gulluk etmek hem-de göwnejaý dynç almak üçin giň mümkinçilikleri döretmek boýunça toplumlaýyn işleriň amala aşyrylýandygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz döwletimiziň bu ugurda mundan beýläk-de netijeli çäreleri görjekdigini aýtdy.

Mejlisiň ahyrynda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalaryna berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, rowaçlyk, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gullugynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 7-nji sentýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlarynyň, Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygynyň we Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda öňde boljak Halk Maslahatynyň mejlisini guramak, Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyny baýram etmek hem-de täze iri desgalaryň birnäçesiniň açylyşy bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Milli Liderimiz, ilki bilen, Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa söz berdi. Ol şanly sene mynasybetli paýtagtymyzda geçiriljek Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görlüşi barada maglumat berdi.

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew Halk Maslahatynyň mejlisini guramaçylykly geçirmäge görülýän taýýarlyk işleri hem-de onuň dowamynda garalmagyna hödürlenilýän meseleler barada maglumat berdi.

Döwlet Baştutanymyz türkmen jemgyýetiniň hukuk esaslaryny kämilleşdirmek, onda hakyky demokratik ýörelgeleri berkarar etmek boýunça Halk Maslahatynyň işiniň örän wajypdygyny belledi. Milli Liderimiz Garaşsyz Türkmenistanyň düýpli özgertmeler ýoluna düşüp, kanunyň rüstemligini, raýatlaryň bähbitleriniň, hukuklarynyň we azatlyklarynyň goralmagyny döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary hökmünde yglan edendigini aýtdy. Şu ýörelgelerden ugur alnyp, jemgyýetçilik ösüşiniň durnuklylygyny üpjün etmäge hem-de halkymyzyň agzybirligini berkitmäge ýardam bermäge gönükdirilen giň gerimli işler yzygiderli geçirilýär. Şoňa görä-de, bu ugurda öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde mundan beýläk-de tagallalar gaýgyrylmaly däldir diýip, milli Liderimiz belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Halk Maslahatynyň öňde boljak mejlisine taýýarlyk görmegiň çäklerinde, onuň işinde garaljak meseleleri kesgitlemäge toplumlaýyn we oýlanyşykly çemeleşmegiň zerurdygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, häzirki taryhy döwürde milletiň asyrlaryň dowamynda döreden demokratik däpleri döwürleriň we nesilleriň arabaglanyşygyny, Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň hakyky halk häkimiýetlilik ýörelgelerine, saýlanyp alnan döredijilik ýoluna ygrarlylygyny şöhlelendirmek bilen mynasyp dowam etdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz bular barada aýdyp, Halk Maslahatynyň mejlisini ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek üçin degişli meseleleri öz wagtynda we toplumlaýyn çözmegiň ähmiýetini nygtady.

Şunuň bilen bir hatarda, dürli düzümleriň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň, önümçilige öňdebaryjy tejribäni, innowasion tehnologiýalary we sanly ulgamlary ornaşdyrmagyň wajypdygy barada gürrüň edildi.

Şeýle hem Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny baýram etmäge taýýarlyk görlüşi, ulanylmaga tabşyrylmagy meýilleşdirilen desgalardaky gurluşyk işleriniň depginleri barada hasabatlar diňlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabatlary diňläp we eziz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny baýram etmäge ýokary derejede taýýarlyk görmegiň hem-de meýilleşdirilen çäreleriň häzirki döwrüň ruhuna kybap gelmeginiň zerurdygyna ünsi çekip, öňde boljak dabaralaryň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek babatda görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ähli künjeklerinde täze şäherleriň, obalaryň, şäherçeleriň gurulýandygyny we abadanlaşdyrylýandygyny hem-de bu işleriň döwrüň talaplaryndan ugur alnyp, depginli dowam etdirilmelidigini belledi.

Ulanylmaga tabşyrylan desgalar halkara hyzmatdaşlygyň ykrar edilen merkezi hökmünde paýtagtymyzyň gözelligini hem has-da artdyrýar. Bu bolsa dünýä derejesinde ykrar edilýär diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Geçirýän giň gerimli işlerimiziň netijesinde, dünýäniň iň owadan şäherleriniň biri hökmünde ykrar edilen Aşgabat geljekde has-da gözelleşer. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bular barada aýdyp, “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän ýylda şanly dabaralaryň çäklerinde şu ýyl ulanylmaga tabşyrylýan desgalaryň ähmiýetini belledi. Şu babatda döwlet Baştutanymyz täze desgalaryň ýokary hil derejesine hem-de bellenen möhletinde, bildirilýän talaplara laýyklykda ulanylmaga tabşyrylmagyny üpjün etmegiň zerurdygyny nygtap, degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi.

Soňra milli Liderimiz iş maslahatyny jemläp hem-de oňa gatnaşyjylara ýüzlenip, Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň paýtagty Aşgabadyň köp derejede tutuş ýurdumyzyň abraýyny kesgitleýändigini belledi. Ak mermerli paýtagtymyz berkarar döwletimiziň ykdysady we syýasy ösüşini aýdyň görkezýän şäherdir. Jemgyýetimiziň medeniýetiniň we ruhy durmuşynyň, aň-bilim kuwwatynyň derejesini beýan edýän merkezdir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygynyň baýram edilmegi baradaky meselä degip geçip, bu şöhratly senäniň türkmenistanlylaryň durmuşynda ýatdan çykmajak waka öwrülmelidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz baş baýramçylygymyza gabatlanylyp, göz öňünde tutulan dabaralary we çäreleri ýokary derejede guramak boýunça ähli zerur çäreleriň görülmelidigine degişli ýolbaşçylaryň ünsüni çekdi.

Hormatly Prezidentimiz iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara halkymyzyň abadan we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek hem-de belent sepgitlere ýetmek ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Belent durky, gül görki bilen dumly-duşa ýaraşyk berýän täze bina Gün nuruna öwşün atýar. Daşoguz çeper halyçylyk kärhanasynyň Gubadag etrabyndaky haly önümhanasynyň döwrebap binasy ezelden gelýän inçe sungatyň, deňsiz-taýsyz nepisligiň täze nusgalarynyň döredilýän ýerine öwrüldi. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly baýramy mynasybetli toý dabaralary bilen nurlanýan häzirki günlerde önümhananyň giň hem ýagty eýwany täze güýç bilen batly kakylýan daraklaryň owazyna dolýar, işiň başky güni täze ýüwürdilen halylaryň gölleri bitip, eýýäm boýy ýetip barýar.

Gahryman Arkadagymyzyň şu ýylyň iýul aýynda ýurdumyzyň demirgazyk welaýatyna sahawatly saparyna gabatlanyp ulanylmaga berlen bu bina etrabyň ellerinden dür dökülýän gelin-gyzlaryna ajaýyp toý sowgady boldy. Ýarym gektara barabar umumy meýdanyň esasy bölegini haly kärhanasynyň iki gatly binasy eýeleýär. Onuň degresini giň howly, goşmaça gulluk jaýlary gurşap alýar. Binanyň birinji gatynda giňligi 860 inedördül metre barabar bolan eýwan ýerleşýär. Giň hem ýagty eýwanda haly ýüwürdilýän, dokalýan sütün-enjamlaryň 40 sanysy, ölçeg möçberine laýyklykda, degişli tertibi bilen oturdyldy. Sowadyjy hem gyzgyn berýän ýörite enjamlar halyçylaryň 150-siniň esasy işlejek ýeri bolan giň eýwanda ýylyň ähli paslynda howanyň amatly derejesiniň saklanmagyny üpjün edýär.

Kärhananyň edara işleri ýöredilýän iş otaglary, haly we haly önümleriniň muzeýi, taýýar önümleri saklamak üçin iki sany ammar, ussahana hem gulluk jaýy binanyň ikinji gatynda ýerleşýär. Muzeý üçin niýetlenen giň otagda dürli ululykdaky halylaryň birnäçesini rejeläp goýmak üçin enjamlar bar. Bu ýörite otaglaryň hatarynda dabaraly maslahatlary, dürli medeni-köpçülikleýin çäreleri geçirmäge niýetlenen uly eýwan, şeýle-de garbanyşhana bar. Mahlasy, täze döwrümiziň ruhunda gurlan, häzirki zamanyň ösen talaplaryna laýyk gelýän enjamlar bilen üpjün edilen haly önümhanasynyň täze jaýynda çeper elli halyçy gelin-gyzlaryň döredijilikli zähmet çekmegi, arakesme wagtynda oňat dynç almagy üçin ähli amatlyklar döredildi.

Welaýatda has irki döwürlerden bäri hereket edýän etrabyň haly kärhanasynyň ussat halyçylarynyň dokaýan dürli ölçegli haly we haly önümleri ýurt derejesinde geçirilýän bäsleşiklerde ýylyň-ýylyna öňdäki orunlary eýeleýär. Etrabyň halyçy gelin-gyzlarynyň köp ýyllyk zähmetine, çeper sungatyna ýokary baha berilýär. Önümhanada hormatly ada mynasyp bolan, döwlet sylaglary bilen sylaglanan halyçylaryň 15-si zähmet çekýär. Haly kärhanasynda her aýda 130 — 150 inedördül metr haly we haly önümleri dokalýar. Olaryň aglabasy ýörite buýurmalar boýunça täze gurulýan jaýlar, durmuş maksatly binalar üçin dokalýan uly göwrümli halylardyr. Haly önümhanasynyň gözegçi-hünärmeni Roza Baýramowa şeýle halylaryň köne nagyşlar salnyp, owadan göller bilen görklenýändigini aýdýar. Ýurdumyzyň welaýatlarynda gurlup ulanylmaga berlen «Türkmeniň ak öýi» binalary üçin dürli ölçegli halylar dokaldy. Ylaýta-da, «derweze» gölli halylar owadanlygy bilen haýran galdyrýar. Ini iki, boýy üç metrlik halyda bu gölleriň dördüsi simmetrik ýerleşýär, olar gadymy galalaryň gapylaryna, derwezesine oýulyp çekilen nagyşlara çalym edýär. Bu halyny synlanyňda, şol gadymy galanyň bosagasynda duran ýaly duýgy döreýär. Kärhananyň ussat halyçylarynyň «Togrul göl» (ony başgaça «Gumly göl» diýip hem atlandyrýarlar), «Akmaýanyň ýoly», «Çapman göl» atly göller salnan halylary bäsleşiklere hödürlenildi.

Döwrebap binada täze haly ýüwürdip, gaýtalanmajak gölleri nurlandyrýan çeper elli halyçy gelin-gyzlar mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk baýramyna mynasyp zähmet sowgadyny taýýarlaýarlar. Halypa halyçylar Maral Otuzowa, Hurma Töräýewa, Täzegül Pürenowa öz şägirtlerine bu nepis sungatyň inçe syrlaryny öwredýärler. Ýaş halyçylar Mährijemal Ataýewa, Oguljemal Gaýlyýewa, Gülnabat Saryýewa netijeli zähmet çekmegiň asylly göreldesini görkezýärler.

Çeper elli halyçylar şeýle ajaýyp binany peşgeş beren Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden alkyş aýdýarlar.

Amanmyrat SAPAROW.

«Türkmenistan». Surata düşüren Allanur SAPAROW.

çyzykly şertli belginiň mümkinçilikleri

Sanly tehnologiýalar bize birnäçe sagatlyk işi gysga wagtda, ýokary hil derejede amala aşyrmaga mümkinçilik berýär. Sanly ykdysadyýetiň esasy görkezijileri bolan döwrebap tehnologiýalar her bir ädimde gabat gelýär.

Gündelik durmuşda ulanýan serişdelerimiziň, enjamlaryň, iň bärkisi hemişe ýanymyzda göterýän öýjükli el telefonymyzyň haýsy döwletde öndürilendigi ählimize gyzykly bolsa gerek. Muny bilmek üçin uly bir zähmet sarp etmezden, harytlarda ulanylýan, gelip çykýan ýerinden habar berýän ştrih koduny ýa-da QR — koduny ulanmak ýeterlik. Bu işi döwrebap derejeli enjamlaryň üsti bilen ýa-da öz akyl zähmetimizi sarp edip, ýönekeý hasaplama usuly arkaly hem anyklap bolýar. Söwda merkezlerinde ýa-da bölek söwda dükanlarynda tiz we döwrebap hyzmat etmek maksady bilen ýöriteleşdirilen enjamlar ulanylýar. Bu usulda satyjylar tarapyndan gelýän müşderilere bökdençsiz, nobata durmazdan hyzmat hödürlenilýär. Bu usul diňe bir müşderiler bilen işleşilende ulanylman, eýsem, getirilýän harytlary ammarlara ýerleşdirmekde, olary hasaba almakda, hasabatyny ýöretmekde we degişli ýagdaýlarda hasapdan çykarmakda hem ýeňillikleri döredýär.

Ştrih kody harytlaryň nirede öndürilendigini we önümiň hakykylygyny ýüze çykarmak üçin zerur bolup durýar. Käbir näsazlyklara görä, önüm çalşylyp berlip hem bilinýär. Ýagny önümiň gabynda «Hytaýda öndürildi» diýip ýazylandygyna garamazdan, ol önüm ştrih kody ýa-da QR — kody arkaly barlanan ýagdaýynda, başga ýurduň önümi bolup çykýar. Bu ýagdaý her bir ýurduň öz milli prefiksi (ştrih kody) arkaly anyklanylýar.

Ýurdumyzda hereket edýän Türkmenistanyň Çyzykly şertli belgiler boýunça milli guramasy tarapyndan «483» milli prefiksi (kody) haryt öndürijiler bolan şahsy we ýuridik taraplara berilýär. Bu gün şol ştrih kody bilen belgilenilen, ýagny «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgy ýazylan önümlerimiz halkara bazarlarda uly islegden peýdalanýar.

Önümleriň haýsy ýurtda, haýsy welaýatda, ýurdumyzyň haýsy şäherinde öndürilendigini, hatda şol harydyň haýsy pudagyň önümidigini hem iň ýönekeýje hasaplama usuly bilen bilip bolýar. Umuman, ştrih kody halkara ykdysatçylaryň aýtmagyna görä, 9 — 13 san belgi aralygynda bellenilip bilinýär.

Peýdalanýan islendik harydyňyzyň daşky gabynda haryt nyşanynyň ýokarysynda «®», kä ýagdaýlarda bolsa «™» belgi belgilenendir. Bu belgiler halkara derejeli söwda belgisi hasaplanylýar. Eger alan harydyňyzda şu belgilere gabat gelseňiz, diýmek, siz halkara ylmy tarapyndan ykrar edilýän we degişli ýurt tarapyndan goralýan hakyky harydyň eýesisiňiz. Käbir ýurtlarda halkara söwda guramalary tarapyndan ykrar edilmedik önümler bazarlara çykarylýar, satylmaga degişli bolmadyk ol önümler adam saglygyna zyýan ýetirip, her dürli keselçiliklere getirip bilýär. Şonuň üçin bazarlardan ýa-da söwda nokatlaryndan isleg bildirýän önümleriňiziň ilki haryt nyşanyna, önümiň ýaramlylyk möhletine, şeýle-de agzap geçen belgimize seredip satyn almak maslahat berilýär.

Mahlasy, sanly ykdysadyýetiň adamzadyň wagtyny tygşytlap, bir wagtda birnäçe işi berjaý etmegine şert döretmek bilen birlikde, onuň jan saglygynyň goralmagyna hem uly hemaýaty bardyr.

Jumageldi SALAMOW,

Türkmen döwlet maliýe institutynyň mugallymy.

Taryh üçin 30 ýyl uzak menzil däl, emma adamzat üçin welin, mazaly sepgit. Çünki bu döwürde möhüm meseleleri çözmäge ukyply, aňly-başly nesil kemala gelýär. Ol nesil işinde belli bir üstünliklere ýetmäge, jemgyýetde öz ornuny berkitmäge ýetişýär.

Bu gün Türkmenistanyň Garaşsyzlygyny gazanan 1991-nji ýylda dünýä inenler şeýle adamlardyr, olar döwletiň gurluşyna, jemgyýetçilik durmuşyna işjeň gatnaşyp, döwletiň döwrebap ösüşine, dünýäniň hojalyk işine goşulyşyna goşant goşýarlar.

Biziň neslimiz, ýagny ýetginjekligi, ýaşlygy geçen asyryň 90-njy ýyllaryna gabat gelenleriň hem bu ýoly geçendigini, döwlet, halk, Garaşsyzlyk üçin ak ýürekden gulluk edendigini we edýändigini nygtasym gelýär, olar döwletiň kemala gelşiniň, kuwwatlanyşynyň, döwletliligiň nyşanlary bolan mukaddes Baýdagymyzyň, Senamyzyň, Tugramyzyň döreýşiniň, milli pikiriň, milli duýgynyň şineleşişiniň, döwletiň institutlarynyň işiniň ýola goýluşynyň şaýatlary boldular, gerek bolsa, bu mukaddes işe gatnaşdylar.

Biz — XX we XXI asyrlaryň çatlyşan döwrüniň adamlary taryhyň kiçi-girim bolmadyk ruhy we aň öwrülişiklerini başdan geçirdik. Indi-indiler bu hakykat özümiziň başdan geçiren şol taryhy wakalarymyzy hakydamyzyň tertipleşdirip görmäge idin beren çagtynda has aýdyň duýulýar.

1990-njy ýylyň 22-nji awgustynda Türkmenistan SSR-niň Ýokary Sowetiniň 3-nji sessiýasynda Türkmenistanyň döwlet özygtyýarlylygy hakyndaky taryhy Jarnama kabul edildi. 1991-nji ýylyň güýzünde ýurtda geçirilen ählihalk referendumynda türkmen halky respublikanyň Garaşsyzlygy üçin ses berdi. Şunuň esasynda hem, Türkmenistan SSR-niň Ýokary Sowetiniň adatdan daşary X sessiýasy «Türkmenistanyň Garaşsyzlygy we Döwlet gurluşynyň esaslary hakynda» Konstitusion kanuny kabul etdi.

Şunlukda, dünýäniň syýasy giňişliginde Türkmenistan diýen täze döwlet döredi! 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda bolsa Garaşsyz Türkmenistan özüniň hemişelik Bitaraplygyna eýe boldy.

Garaşsyzlygyň 30 ýyllyk menzili. Döwlet Baştutanymyzyň aýdyşy ýaly, «Garaşsyzlyga eýe bolanymyzdan soňra biz döwlet nyşanlarymyzy — Döwlet baýdagymyzy, Döwlet tugramyzy, Döwlet senamyzy döretdik. Gahrymançylykly we şöhratly taryhymyzy dikeltdik».

Netijede, bu gün dünýä syýasatynda ykrar edilen, daşary we içerki syýasatda oňyn özgerişlikleri gazanýan Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan döwleti bar, ol halkara meseleler babatda öz pikirini aýdyp, oňyn teklipleri öňe sürýär. Bu gün bu döwletiň baryp 25 ýyl mundan öň ykrar edilen hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesi halkara jemgyýetçilik tarapyndan goldanylýar we bu daşary syýasat ýörelgesine eýerip, Türkmenistan dünýäniň sebitlerinde ýüze çykyp duran gapma-garşylyklar babatda düşünişmezlikleri harby güýç ulanmak däl-de, gepleşikler arkaly, parahatçylyk ýoly bilen çözmegiň tarapdary bolup çykyş edýär.

Mysaly uzakdan gözläp oturmalyň: goňşy Owganystandaky ýagdaýlar babatda Türkmenistanyň bitarap döwlet hökmündäki hukuklarydyr borçlaryndan ugur alyp, hereket etmegi, goňşy ýurduň, halkyň içerki işine goşulmazlyk we hormat goýmak ýörelgesi eýýäm taryhyň synagyndan geçdi. Türkmenistan bu ýurtda parahat durmuşyň berkarar bolmagynyň tarapdary bolup çykyş edýär, ýurduň hojalyk taýdan dikelmegine ýardam berýär, haýyr-sahawat kömegini berip gelýär, jemgyýetçilik maksatly desgalary gurmakda, Owganystanyň ençeme welaýatyny elektrik togy bilen üpjün etmekde, tebigy kynçylyklary ýeňip geçmekde goldaw berýär, infrastrukturasyny ösdürmek babatda işlere goşandyny goşýar.

Watançylyk duýgusy — howa ýaly zerur

Döwletiň berkararlygynyň girewiniň watançylyk, watansöýüjilik duýgusydygyny, onuň bu gün has-da gymmatlydygyny wagt görkezýär.

Watançylyk duýgusy bolsa terbiýäniň, ägirt uly wagyz-ündew syýasatynyň esasynda kuwwata gelýär. Adama gan bilen geçýändigine garamazdan, biziň ýaşaýan häzirki globallaşan dünýämizde, pikirleriň älemiň çägine çenli ýaýran eýýamynda Watan duýgusy has-da möhüm orna çykýar.

Şonuň üçin häzirki wagtda milli aňyýetiň, medeniýetiň öňünde bu babatda wajyp wezipeler ör-boýuna galdy. Jemgyýete, her bir raýata döwletiň bellän maksatnamalaryny düşündirmekde güýçli ruhy esaslaryň zerurdygy her kese mälim. Diňe bir düşündirmek däl, eýsem, raýatlaryň şol beýik maksatlaryň durmuşa geçmegine işeňňir gatnaşmagyny gazanmak ruhyýet, medeniýet ulgamynyň jana-jan wezipesi bolup durýar.

Watançylyk duýgusyny ýaş nesliň kalbynda ornaşdyrmakda hormatly Prezidentimiziň 1-nji sentýabrda talyp ýaşlar we okuwçylar bilen geçiren duşuşygyndaky taryhy çykyşy nusgalyk ähmiýete eýe boldy. Çykyşda milli Liderimiziň orta atan, paýlaşan pikirleri diňe bir ýaşlar däl, eýsem, uly nesil üçin hem oýlanmaga mümkinçilik berýär. Çykyşda hormatly Prezidentimiz Türkmenistan Diýarymyzyň Garaşsyzlygyň otuz ýylynda gazanan üstünlikleri, baky Bitaraplygymyzdan gelip çykýan hoşmeýilli daşary syýasatyň dünýäde barha dabaralanyşy barada jikme-jik beýan etdi.

Milli Liderimiz şeýle diýdi: «Meniň «Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany» kitabymda belleýşim ýaly, eger-de milletiň erkana we özerkli ýaşaýşyny bürgüt hem laçyn guşlarynyň öz dünýäsinde erkana, parahat ýaýnaýşyna meňzetsek, olar şunda öz goşa ganatlaryna daýanýandyrlar. Şeýlelikde, Garaşsyzlyk we Bitaraplyk hem türkmen döwletiniň goşa ganatydyr!»

Döwlet Baştutanymyz öz çuň many-mazmunly çykyşyny Garaşsyzlygyň taryhy ýolundan başlady. Hormatly Prezidentimiziň bu babatda, turuwbaşdan, halkymyzyň geçmişde döreden Beýik Hun şadöwletine, Parfiýa türkmenleriniň patyşalygyna, Hindistana çenli gol ýaýradan Gaznaly türkmenleriň döwletine, Hytaýdan Ortaýer deňzine çenli öz täsirini ýetiren Seljuk türkmenleriniň döwletine, ylmyň, medeniýetdir sungatyň gaýtalanmajak nusgalaryny miras galdyran Köneürgenç, Garagoýunly we Akgoýunly türkmenleriniň döwletlerine, Togrul beg, Çagry beg, Alp Arslan, Mälik şa, Soltan Sanjar ýaly beýik şahsyýetlerimiziň döreden kuwwatly türkmen döwletlerine, Gorkut ata, Magtymguly Pyragy, Görogly beg, Togrul beg, Baýram han, Soltan Jelaleddin, Keýmir kör, Gowşut han ýaly merdana gahrymanlarymyzyň, görnükli türkmen şahsyýetleriniň bitiren hyzmatlaryna, gadymyýetde şäher medeniýetiniň gülläp ösen we iri ylym-bilim merkezleri bolan Merw, Gürgenç, Nusaý, Abiwerd, Dehistan, Sarahs, Amul, Zemm, Şähryslam şäherlerine, umumadamzat medeni ösüşine täsirini ýetiren Margiana, Baktriýa, Horezm, Parfiýa, Seljuk türkmen medeniýetlerine, Muhammet Horezmi, Abu Reýhan Biruny, Ibn Sina, Fahreddin Razy, Abu Bekir Muhammet as-Suly, Abdyrahman Hazyny, Omar Haýýam ýaly beýik alymlara we akyldarlara ünsi çekmegi mantyk taýdan dogrudyr, çünki şeýle düýpli söhbediň elkyssasy elmydama geçmişiň mirasyndan, ata-babalara hormat goýmak, olary ýatlamak borjundan badalga almalydyr. Çünki olar bu günki ösüş-özgerişlerimiziň gözbaşlarydyr, bizi bu mukaddes ýolda goldaýan ruhy güýçlerdir.

Watansöýüjilik duýgusy baradaky nusgalyk sapagynda Gahryman Arkadagymyzyň soltan Jelaleddin bilen bagly hekaýaty getirmegi ýöne ýere däl, çünki Jelaleddin Menguberdiniň şahsyýeti, bitiren hyzmatlary hakyky watançynyň nusgasydyr, onuň hassalap ýatyrka, özüne Watanynyň bir gysym topragyny getirip berseler, sagaljakdygyny aýtmagy kalbyňa güýçli täsir edýär. Hakykatdan-da, Wasyň topragy we Amyderýanyň bir jürdek suwy getirilenden soňra, serkerde tizden sagalyp, aýak üstüne galypdyr.

Hormatly Prezidentimiz soňra kem-kemden biziň bu günki durmuşymyza ünsi çekip, milli ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda, şol sanda ýangyç-energetika, oba hojalygy, gurluşyk, ulag-logistika, ylym-bilim, sport, saglygy goraýyş, medeniýet ulgamlarynda alnyp barylýan işler, ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek, paýtagtymyzyň we sebitleriň ösdürilişi, önümçilige sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylyşy, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak üçin täze obalaryň, şäherdir etraplaryň, ýaşaýyş jaý toplumlarynyň, mekdeplerdir çagalar baglarynyň, ýollardyr köprüleriň gurluşygy, döwlet dolandyryşynyň kämilleşdirilmegi, ýaş hünärmenleriň taýýarlanylyşy barada jikme-jik durup geçdi, ýaşlara ene-atanyň mukaddesligi, ylym-bilimiň güýji, durmuşda oňat adam bolup ömür sürmek, haýyr-sahawatly, edep-ekramly, hoşniýetli ynsan, watançy raýat bolmak, birek-birege hemaýat etmek, hormat goýmak, ejize ganym bolmazlyk hakynda atalyk öwüt-ündewlerini paýlaşdy. Gahryman Arkadagymyzyň pederi Mälikguly aga, atasy Berdimuhamet Annaýew barada ýatlamalarynyň, türkmen çöreginiň mukaddesligi, türkmen topragynyň bereketliligi, halkymyzyň gadymy ekerançylyk mirasy barada aýdyp beren täsirli gürrüňleriniň, ýerlikli getiren «Towşana dogduk depe», «Müsürde şa bolandan, öz iliňde geda bol», «Ilim-günüm bolmasa, Aýym-Günüm dogmasyn», «Ýaryndan aýrylan ýedi ýyl aglar, ýurdundan aýrylan ölinçä aglar» ýaly nakyllarydyr atalar sözleriniň, Şadiwanlaryndan getiren pikirleriniň duşuşyga gatnaşan her bir ýetginjegiň, ýigit-gyzyň kalbyna berk ornandygyna, ýatdan çykmajak watançylyk sapagy bolandygyna ynanýarys.

* * *

Garaşsyzlyk! Bu sözüň many gerimi juda giň hem köptaraplydyr. Ol her bir halkyň ykbalynda iňňän wajyp derejedir, çünki Garaşsyzlyk öz ýaşaýan topragyň eldegrilmesizliginiň kepilidir, diliňe, diniňe, milli gymmatlyklaryňa, mirasyňa, taryhyňa, ata-babalaryň galdyran ýörelgelerine eýe bolmak hem-de däp-dessurlary dowam etmek mümkinçiligidir. Adam diňe Garaşsyz Watanynda özüni doly derejeli duýup biler, ol hut şeýle ýurtda arkaýyn ömür sürüp, perzent terbiýeläp biler.

Şu babatda türkmen halky bagtly milletdir, sebäbi ol bu gün dünýäde hiç kime garaşsyz, emin-erkin ömür sürmek bagtynyň eýesidir. Bu gün Türkmenistan döwletiniň ählitaraplaýyn ösen ykdysadyýeti, senagaty, oba hojalygy, medeniýeti, kesgitli içeri we daşary syýasat ugurlary bar.

Türkmenistan bu gün dünýäniň ýüzlerçe döwleti bilen hoşniýetli, birek-birege ynama esaslanýan gatnaşyklary alyp barýar, ençeme halkara guramalaryň işjeň agzasy, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezi ak mermerli paýtagtymyzda ýerleşýär.

Gahryman Arkadagymyzyň taryhy çykyşynda belleýşi ýaly, «Durmuşdaky ähli düşünjedir bilimler Watandan başlanýar. Äpet Ýer togalagynyň Ýewraziýa yklymynda ýerleşýän Türkmenistan biziň eziz Watanymyzdyr, ata-babalarymyzdan bize miras galan we soňky nesillere galjak bahasyna ýetip bolmajak gymmatlykdyr. Bu nurana topragy söýmek, goramak, gülletmek biziň her birimiz üçin parzdyr. Biziň at-abraýymyz, mertebämiz we derejämiz şu topragyň şöhratyny belende göterip bilşimize baglydyr. Ata Watanymyzyň her bir daban ýeri biziň iň beýik mukaddesligimizdir».

Geliň, bu beýik mukaddeslige togap edeliň, ony gözümiziň göreji deý goralyň!

Hemra HUDAÝGULYÝEW.

«Türkmenistan».

1-nji sentýabrda paýtagtymyzyň Maslahat köşgünde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Bilimler we talyp ýaşlar güni hem-de täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli umumy okuw sapagyny geçip, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň esaslary we miweleri, ýurdumyzyň taryhy, ýaş nesliň wezipe borçlary hakynda giňişleýin gürrüň etmegi ylym-bilim ulgamynyň işgärleriniň öňünde-de möhüm wezipeleri kesgitledi. Şular dogrusynda gürrüň etmek maksady bilen, Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň professory Nurýagdy SUWHANOWYŇ, TYA-nyň Magtymguly adyndaky Dil, edebiýat we milli golýazmalar institutynyň direktorynyň ylmy işler boýunça orunbasary, filologiýa ylymlarynyň kandidaty Hezretguly DURDYÝEWIŇ, Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetiniň pedagogika kafedrasynyň müdiri, pedagogika ylymlarynyň kandidaty Janabaý ŞYHYÝEWIŇ, Türkmen döwlet medeniýet institutynyň uly mugallymy Kömek KULYÝEWIŇ, Aşgabat şäherindäki 28-nji ýöriteleşdirilen orta mekdebiň müdiri, tehniki ylymlaryň kandidaty, Türkmenistanyň at gazanan bilim işgäri Hemra ARAMEDOWYŇ gatnaşmagynda «tegelek stoluň» başynda söhbetdeşlik taýýarladyk.

— Hormatly Prezidentimiziň umumy okuw sapagynda öňe süren garaýyşlary täze eýýamyň paýhas esasyny düzýär. Olar döwrebap nesli kemala getirmegiň binýadydyr.

Nurýagdy Suwhanow:

— Şanly toýuň öňüsyrasynda milli Liderimiziň türkmen ýaşlaryna geçen umumy okuwynyň many-mazmunynda beýik Garaşsyzlygymyzyň esaslary, miweleri, täze eýýamyň ýol-ýörelgeleri açylyp görkezilýär. Bu eýýamyň mazmundyr maksadynyň adam gymmatlygy bilen baglydygy sebäpli, onuň täzeçilligi hem adam gymmatlygyna esaslanýar. Hormatly Prezidentimiz çykyşynda türkmen jemgyýetiniň ýaşaýyş sütünlerini düzýän saglyk, zähmetsöýerlik, myhmansöýerlik, dostluk, ynsaplylyk, agzybirlik ýaly gymmatlyklar giňden derňelýär. Şol gymmatlyklar, ozaly bilen, ylymly-bilimli adamlaryň döredijiliginiň miwesidir. «Toplanan ylym-bilim tejribeleriniň netijeleri seljerilip, şolar esasynda XXI asyrda durnukly ýaşaýşy üpjün etmegiň taglymatynyň döredilmegi möhümdir» diýýän döwlet Baştutanymyzyň öwüt-ündewleri halkymyzyň medeni-durmuş tejribesi arkaly şol taglymatyň paýhas esaslaryny kesgitleýär. Şunda ylym-bilim wajyp orna eýedir.

Döwletlilik ýörelgesi ylma, paýhasa esaslanýar. Muny biz halkymyzyň aňyna ornaşan «Ylymly ozar» diýen ýörelgede görýäris. Ata-babalarymyzyň şu ýörelgeden ugur alyp, ylymly-bilimli nesilleri ýetişdirmek bilen baglanyşykly tagallalary hormatly Prezidentimiziň ýurt Baştutanlygyna saýlanyp, işe girişmeginiň yzysüre yglan eden bilim syýasatynda hil taýdan täze derejede öz beýanyny tapdy. Ýurdumyzda berk maddy-tehniki binýatly kämil bilim ulgamy döredildi, hünärmenleriň täze neslini terbiýelemek ünsden düşürilmeýän ugurlaryň birine öwrüldi.

Gahryman Arkadagymyz halkymyzyň «Akyl ýaşda däl, başda», «Akyl Allanyň gözüdir, ynsap halk gözüdir», «Akyl aňlanylýan we aňlanylmaýan dertleriň baryndan halas edýändir», «Akyl kämilligi Watanyň nämedigine düşünmekdir», «Akylyň iň ýokary derejesi parasatdyr» ýaly pähimli pikirleri döredendigini, akyl-paýhasyň könelmeýändigini, wagt geçdigiçe, onuň manysynyň dür bolup öwşün atýandygyny belleýär. Şu ýerden bolsa gün-günden özgerýän ýurdumyzda ylym bilen paýhasyň sazlaşykly baglanyşygyny gazanmagyň ähmiýeti aýdyň görünýär. Milli Liderimiz ýaşlara sargytlarynda türkmen döwletinde ýaşap, adamzadyň paýhas hazynasyna saldamly goşant goşan akyldarlaryň köpüsiniň eden işlerini ýatlady. Şu gün şol danalaryň işini dowam etdiriji — gurujy, dörediji, täze nesli kemala getirmek iň derwaýys meseledir. Şolaryň hatarynda çaganyň ukybyny açmagyň wajypdygyna üns çekilýär. Çünki çagalaryň häsiýetleriniň dürli-dürlüdigine garamazdan, olaryň her birinde şeýle ukybyň bardygy gümansyzdyr. Şonuň üçin hormatly Prezidentimiz ýaşlaryň haýsy ugurda ukybynyň bardygyny açmagyň zerurdygyny nygtap, şu wezipäni mekdep mugallymlarynyň amal etmelidigini yzygiderli belleýär.

Ýurdumyzda amala aşyrylýan bilim syýasaty türkmen halkynyň döredijilik, gurujylyk, oýlap tapyjylyk ukyplaryny açmagy göz öňünde tutýar. Bu meseläniň ylym-bilim ulgamynyň durnukly kämilleşmegi, onuň bäsdeşlige ukyply hünärmenleri ýetişdirmegi esasynda çözülýändigini görýäris. Bu gün jemgyýetiň islegleri bazar ykdysadyýetiniň täsiri bilen kemala gelýär, bilime bilermen garaýyşly çemeleşme giňden ýaýraýar. Döwrüň talaplaryny amal etmäge ukyply täze nesli ýetişdirmek köp taraply işdir. Şunda halkyň toplan durmuş tejribesinden, medeni mirasyndan ugur almak gerek. Şoňa görä-de, milli Liderimiz öz ylmy-filosofik eserlerinde halkyň medeni mirasynyň, däp-dessurlarynyň ýurtda bolup geçýän tehnologik özgerişler bilen baglanyşygyny derňeýär.

Gahryman Arkadagymyzyň umumy okuw sapagynda hem halkymyzyň döreden milli gymmatlyklary ylmy taýdan öwrenilip, olaryň ähmiýeti açylyp görkezilýär. Şonuň üçin onda öňe sürlen belent maksatlary, ilki bilen, ýaşlarymyz çuňňur özleşdirmelidirler.

— Ýurdumyzda ýaş alymlaryň täze nesli kemala gelýär. Milli Liderimiz ýaşlara türkmen alymlarynyň nusgalyk ýoluny dowam etdirmegi ündeýär.

Hezretguly Durdyýew:

— 2021-nji ýylyň 1-nji sentýabry türkmen biliminiň, ylmynyň taryhyna täze sahypa ýazdy. Şol gün hormatly Prezidentimiziň umumy okuw sapagyny geçmegi aýratyn ähmiýete eýe boldy. Şonda alym Arkadagymyz ylymdyr bilimiň jemgyýetimiziň hereketlendiriji güýji bolup durýandygyny nygtap: «Biz toplanan ylym-bilim tejribämiziň esasynda XXI asyrda durnukly ösüşi üpjün edýäris» diýip belledi. Munuň özi ylym-bilimiň arabaglanyşygynyň has-da pugtalanýandygyny ýene bir gezek tassyklap, şu ulgamlary dünýäniň ösen döwletleriniň derejesine çykarmaga gönükdirilen işleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini aýdyň görkezýär.

Bu gün döwlet Baştutanymyzyň ylym ulgamynda geçirýän düýpli özgertmeleri günsaýyn çuňlaşýar, türkmen ylmy täze belentliklere çykýar. Bu ynsanperwer ylymlar babatda-da şeýledir. Hormatly Prezidentimiziň irginsiz aladalary netijesinde ene dilimizi, edebiýatymyzy we milli golýazma mirasymyzy öwrenmäge aýratyn ähmiýet berilýär. Milli Liderimiz: «Ýaşlara berjek öwüdim — hemişe ylym-bilime, pähim-paýhasa, akyl-danalyga teşne boluň!» diýmek bilen, ýaşlarymyza kämilligiň gözbaşlaryny salgy berýär. «Biziň topragymyzda ýene-de dünýä ylmynda iňňän wajyp ähmiýetli açyşlary edip, şamçyrag — ýolgörkeziji boljak eserleri döretjek birunylaryň, lukman hekimleriň, mäne babalaryň, horezmileriň, farabylaryň, merwezileriň, amulylaryň, zamahşarylaryň, kubralaryň, nesewileriň, massonlaryň we sarianidileriň, jykyýewleriň hem-de atanyýazowlaryň dörejekdigine men berk ynanýaryn» diýmek bilen, olara uly ynam bildirýär.

Alym Arkadagymyzyň oýlanyşykly ylym syýasaty esasynda geçirilýän özgertmeler ene dilimiziň, edebiýatymyzyň, milli golýazma mirasymyzy öwrenmegiň möhüm meselelerini çözmäge giň ýol açýar. Ýurdumyzyň ylym ulgamyny düýpli kämilleşdirip, döredijilikli işlemäge ähli mümkinçilikleri döredýän hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden sagbolsun aýdýarys. Gahryman Arkadagymyzyň janynyň sag, ömrüniň uzak, il-ýurt, dünýä ähmiýetli başlangyçlarynda hemişe rowaçlyklaryň hemra bolmagyny arzuw edýäris.

— Sapakda döwrebap sanly tehnologiýalary peýdalanmak mugallymyň ussatlygyny talap edýär. Söhbedimizi ýaşlaryň terbiýesinde göreldäniň orny barada dowam edäýsek!

Janabaý Şyhyýew:

— Gahryman Arkadagymyz sanly bilim ulgamyna geçilýän döwürde sapaga döwrebap tehnologiýalar esasynda taýýarlanmagyň, okuw işinde olary netijeli peýdalanmagyň, uzak aralykdan bilim bermek ýaly häzirki zaman mümkinçiliklerini durmuşa geçirmegiň ussatlygyny görkezdi.

Ýurdumyzyň bilim ulgamynyň işgärleriniň öňünde goýulýan möhüm wezipeleriň biri-de ýaşlara dünýä ülňülerine laýyk bilim bermek bilen birlikde, olary milli ruhda terbiýelemekden ybaratdyr. Bu babatda göreldäniň orny uludyr. Hormatly Prezidentimiz Watany söýmek, ony gözüň göreji ýaly gorap saklamak, ýaşuly nesli sylamak, kiçä hormat goýmak, milli däp-dessurlary, edep-kadalarymyzy sarpalamak meselelerine aýratyn üns berýär hem-de bu babatda hemmelere görelde görkezýär. Ajaýyp eserlerinde salamlaşmak edebinden başlap, türkmen maşgalasyna mahsus ähli aýratynlyklary giňişleýin beýan edýär. Edebiň başy salamdyr. Salam edepliligiň esasy alamatydyr. Salamlaşylýan pursat özboluşly, gyzykly pursatdyr. Salam şahsyýetara gatnaşyklaryň başlangyjy hasaplanýar. Milli Liderimiz şeýle hem ata-babalarymyzyň guýyny, akar ýaby, çörekdir tamdyry mukaddes hasaplandyklaryna aýratyn ünsi çekýär.

Sözüň güýjüne şahyrana döredijiligiň iň ilkinji nusgalary hasaplanýan türkmen nakyllarydyr atalar sözleri güwä geçýär. Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen neşir edilen «Paýhas çeşmesi» atly ajaýyp kitapda söz bilen baglanyşykly şeýle nakyllar getirilýär: «Sözüň bilip sözleseň, ýüzüň nury dökülmez», «Egri sözüň güýji ýok», «Edep başy — dil», «Göz bilen gör, dil bilen bil», «Az söz bilen köp many aljak bol», «Ajy hem bolsa, çyn söz ýagşy», «Akylla bir söz besdir, akmaga müň söz hebesdir», «Aýdylmadyk gep ýok, eşidilmedik gep bar», «Gözüňi bek sakla, diliňi bekle», «Dil — bela, diş — gala», «Köp bil, az sözle», «Utanç — gözde, görk — agyzda», «Seresap gürleseň, dildir başyň galasy, biseresap gürleseň, dildir başyň belasy».

Halkymyzda ulynyň sözi kiçi üçin hökmany hasap edilýär. Şonuň ýaly-da, kiçä sarpa goýmak ulular üçin belent adamkärçilik sypaty hökmünde görülýär. Nesil terbiýesi babatda öňde durýan wezipeleri oňyn çözmek biziň çagalara salyhatly, medeniýetli, mylaýym häsiýetleri öwretmegimize köp derejede baglydyr. Ýagşy gylyk-häsiýet, hoş söz, edeplilik her bir adamda hoşniýetliligi döredýär. Terbiýeçilik işinde mugallymyň sözi esasy serişde bolup hyzmat edýär. Şahyr Kerim Gurbannepesow «Mugallymyň sözi» atly goşgusynda:

Mugallymyň sözi — Watanyň sözi!
Ol sözde ýerleşýär dünýä dek mazmun.
Mugallymyň sözi kanun mekdepde,
Mugallymyň sözi öýde-de kanun —

diýmek bilen, mugallymyň sözleýiş edebiniň ýokary bolmalydygyny nygtaýar. Hormatly Prezidentimiziň umumy okuw sapagynda sözleýiş medeniýetiniň ussatlygyny görkezmegi biz — mugallymlar üçin nusgalykdyr.

— Döwlet Baştutanymyz ýaşlygyndan halkymyzyň durmuşyny, dünýägaraýşyny, watançylygyny, ahlak kadalaryny, türkmen diliniň söz baýlygyny özünde jemleýän nakyllary depderlerine belläp almagy endik edinendigini nygtaýar. Şundan ugur alyp, «Paýhas çeşmesiniň» dürdänelerini ýaşlaryň terbiýesinde ýolgörkeziji hasaplamak bolar...

Kömek Kulyýew:

— Gahryman Arkadagymyzyň talyplar we okuwçylar bilen duşuşygyndaky eden çykyşyny «Zamanamyzyň Beýik Mugallymynyň taryhy sapagy» diýip atlandyrasym gelýär. Bu çuň manyly çykyşdan diňe ýaşlar däl, halypa mugallymlaram, alymlaram, döredijilik işgärlerem gaty kän zat öwrenen bolsa gerek. Hormatly Prezidentimiziň sadadan düşnükli, parasatly sözleri göz öňümizde ata Watanymyzyň şan-şöhrata beslenen geçmişini, bagtyýar şu gününi, eşretli geljegini aýdyň suratlandyrdy.

Şu ýerde milli Liderimiziň ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ähli ugurlarynyň ylmy esasda ösdürilmelidigi baradaky pentlerini ýene-de bir gezek ýatlamagymyz zerur. Bu parasatly ýörelgä eýermek milli medeniýet ulgamynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmekde aýratyn ähmiýete eýedir. Aslynda, medeniýet bilen ylym-bilim ulgamyny biri-birinden üzňe göz öňüne getirmek mümkin däl. Ylym-bilimden ýüki ýetik, dana Magtymguly aýtmyşlaýyn, «manydan dok» kişiniň işdäki, durmuşdaky, döredijilikdäki medeniýetem başgaça bolýar. Berkarar döwletimizde medeniýet ulgamynyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň birine öwrülmegi-de şonuň üçindir. Gahryman Arkadagymyzyň öz çykyşynda bu ulgamy «medeni diplomatiýa» diýip atlandyrmagy hem-de onuň döwlet syýasatynyň möhüm düzüm bölegidigini aýratyn nygtamagy medeniýet ulgamynda zähmet çekýän ildeşlerimiziň şatlykdyr buýsanjyny, güýç-gaýratyny, jogapkärçilik duýgusyny ýokarlandyrdy.

Döwlet Baştutanymyzyň «Medeniýet halkyň kalbydyr» diýen parasatly sözleri bu gün her birimiz üçin beýik şygara, aýdyma öwrüldi. Şol kalpdan çykan, ata-babalarymyzdan miras galan ruhy, medeni gymmatlyklaryň hemmesine biz gadymy hem beýik medeniýetiň ajaýyp nusgalary hökmünde guwanmaga, buýsanmaga haklydyrys. Atalar sözleridir nakyllar-da, ilkinji nobatda, şol dürdäne gymmatlyklaryň hataryna girýär. Alym Arkadagymyzyň şol nakyllary toplap, tertipleşdirip, bir ulgama salmagy we şol esasynda «Paýhas çeşmesi» atly gymmatly kitabyň elimize gowuşmagy hem şol ägirt buýsançdan nyşandyr. Çeper sözüň gadyryny bilýän dörediji Liderimiziň şol nakyllary öz eserlerinde, çykyşlarynda jaýdar ulanmagy-da alymlarymyz, ýazyjy-şahyrlarymyz üçin nusgalyk göreldedir.

Hormatly Prezidentimiziň örän möhüm döwlet işleriniň arasynda wagt tapyp, Bilimler we talyp ýaşlar gününde talyplardyr okuwçylar bilen umumy okuw sapagyny geçmegi biziň üçin taryhy wakalaryň birine öwrüldi. Şol duşuşyga Türkmen döwlet medeniýet institutyndan hem talyplardyr mugallymlaryň birnäçesi gatnaşdy. Duşuşyk tamamlanyp, okuwa dolanyp gelenlerinde, olaryň ählisiniň ýüzünden nur ýagýardy. Gahryman Arkadagymyzyň nurana keşbini görüp, göwünleri galkyndyrýan parasatly sözlerini ýakyndan diňlän ýaş ýigitlerdir gyzlaryň kalby joşmazmy, ýüzi ýagtylmazmy, eýsem!

«Ýaşlar, siz pederlerimiziň ýoluny mynasyp dowam edip, ýagşy gylyk-häsiýetleriňiz, adamkärçiligiňiz, başarnygyňyz bilen tanalyp, hakyky türkmen bolup dünýä çykmalysyňyz!.. Türkmen ýigitleriniň we gyzlarynyň akyly jöwher dek bolmalydyr. Çünki siz özüni taýsyz zehini bilen dünýä tanadan halkyň neslisiňiz!» diýip, öz raýatlarynyň uludan-kiçä hemmesine şeýle zerur sözleri jaý wagtynda aýdyp, olaryň göwünlerini baýdak deý belende göterip bilýän hormatly Prezidentimiziň ömri uzak, mertebesi hemişe belent bolsun!

— Hormatly Prezidentimiz çykyşynda bilim ulgamynda alnyp barylýan özgertmeleriň many-mazmunyna aýratyn üns berdi. Bu gün bilim özgertmeleri döwrüň ösüşleri bilen deň gadam urup, barha giň gerim alýar.

Hemra Aramedow:

— Gündogaryň meşhur alymy Jelaleddin Rumynyň: «Bilimdedir haýyr işleň toplumy» diýşi ýaly, bilim adamlary diňe gowulyga tarap özgerdýär. Bilim haýyr işleri, ýagşylyklary hem-de gözellikleri döredýär.

Aýdylyşy ýaly, wagt iň beýik täzelikçidir. Wagt adamyň durmuşynyň ähli ugurlaryna, şol sanda bilim ulgamyna-da öz täsirini ýetirýär, şoňa görä-de, oňa täzelikleri, oňyn tejribeleri yzygiderli ornaşdyrmak zerurdyr. Ylym-bilim döwletiň we jemgyýetiň öňe gitmeginiň berk binýady hasaplanýar. Ýaşlara döwrebap bilim berip, ylym-bilimi hemmetaraplaýyn ösdürmäge goşant goşmak bolsa mugallymlaryň öňünde duran esasy wezipeleriň biridir.

Gahryman Arkadagymyz parahatçylyk, döredijilik we ösüş ýoly bilen batly gadam urýan hem-de bu ýolda ajaýyp üstünlikleri gazanýan döwletimiziň mundan beýläk-de durmuş-ykdysady ösüşiniň ilkinji nobatdaky wezipeleri baradaky maksatnamalaýyn çykyşynda bilim ulgamynyň işgärleriniň öňünde ylymly-bilimli, Watana, halka wepaly, giň gözýetimli, ruhubelent, maksadaokgunly, zähmetsöýer ýaşlary terbiýelemek, häzirki zaman innowasion tehnologiýalaryndan oňat baş çykarýan, başarjaň hünärmenleri taýýarlamakda has ýokary netijeleri gazanmak, kämil şahsyýetleri kemala getirmek wezipelerini goýdy. Şunda okuwçynyň şahsyýet bolup ýetişmegi, onuň ruhy we beden taýdan sagdyn bolmagy bilen baglanyşykly wezipeleri durmuşa geçirmekde umumy orta bilimiň ornuny ýokarlandyrmak möhüm wezipeleriň biri hökmünde kesgitlenýär.

Ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň taryhy taýdan uzak bolmadyk döwründe bilim ulgamynda düýpli özgertmeler amala aşyryldy, ony kämilleşdirmek, ýaşlara berilýän bilimiň hilini dünýä derejesine laýyk getirmek, döwrebap okuw kitaplaryny we gollanmalaryny neşir etmek, iň täze tehnologiýalary, okuw-tehniki enjamlary ylym-bilim ulgamyna ornaşdyrmak boýunça netijeli işler durmuşa geçirilýär. Häzirki wagtda Diýarymyzyň bilim ojaklarynda öňdebaryjy tehnologiýalardan peýdalanmak işi göwnejaý ýola goýuldy. Döwrebap okuw enjamlary bilen üpjün edilen bilim-terbiýeçilik edaralarynda ökde hünärmenleri taýýarlamak üçin ähli zerur şertler döredildi.

Ilatyň umumy bilim derejesiniň ösüşi, adamyň medeniýetine we hünär taýýarlygyna talaplaryň ösmegi, üznüksiz bilim ulgamynyň döremegi, umumy orta bilim almagyň möhletiniň uzalmagy, jemgyýetiň çalt depginler bilen ösmegi, täze tehnologiýalar, maglumatlar jemgyýetine geçilmegi, medeni gatnaşyklaryň göwrüminiň giňelmegi, jemgyýetiň demokratiýalaşmagy, bazar ykdysadyýetiniň ösmegi, adam mümkinçilikleriniň ornunyň ýokarlanmagy bilim ulgamynda düýpli özgerişleri alamatlandyrýan dünýä ösüşiniň esasy ýörelgeleridir. Şoňa laýyklykda, ösen ýurtlaryň bilim ulgamyndaky bilim bermegiň usulyýetini kämilleşdirmegiň ugurlaryny içgin öwrenip, bilimiň mazmunynyň has kämilleşen görnüşlerini işläp taýýarlamak meselesi ýüze çykdy. Ýurdumyzyň häzirki zaman geosyýasy, ykdysady we durmuş ýagdaýy, dünýä bilim giňişligine işjeň goşulyşmagy umumy orta bilimiň has-da kämilleşdirilmegini talap edýär. Bu bolsa mekdep biliminiň maksadynyň, gurluşynyň hem-de mazmunynyň, okatmagyň möhletiniň uzaldylmagynyň zerurdygyny görkezýär.

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda bilim ulgamynda alnyp barylýan döwrebap özgertmeler ýaşlaryň bilimler ummanynyň çuňluklaryna ynamly aralaşmaklarynda, beden taýdan sagdyn, ýokary ahlakly şahsyýetler bolup ýetişmeklerinde aýratyn orun tutýar we bu ugurda alnyp barylýan işler mundan beýläk-de üstünlikli dowam etdiriler.

Söhbetdeş bolan Rahmanberdi GÖKLEŇOW.

«Türkmenistan».

Aşgabat, 6-njy sentýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi.

Maslahatda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryny ýerine ýetirmek, ata Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň ýetip gelýän 30 ýyllyk şanly senesi mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görmek, möwsümleýin oba hojalyk işlerini guramaçylykly geçirmek boýunça amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyny açyp, ilki bilen Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berdi. Häkim mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk baýramyna görülýän taýýarlygyň çäklerinde welaýatda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, bugdaý ekişini ýokary hilli we guramaçylykly geçirmek hem-de pagta ýygymyna girişmäge görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyza Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl üçin meýilleşdirilen işler, şanly sene mynasybetli ulanylmaga beriljek desgalardaky gurluşygyň ýagdaýy, şeýle hem Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisine görülýän taýýarlyk barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, geljek ýylyň hasylynyň düýbüniň tutulýan günlerinde bugdaý ekişiniň agrotehniki möhletlere laýyklykda we ýokary hilli geçirilmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunda oba hojalyk tehnikalarynyň we beýleki gurallaryň ekişde doly güýjünde işledilmegi, kärendeçileriň ýokary hilli tohumlar bilen üpjünçiligi berk gözegçilikde saklanmalydyr.

Döwlet Baştutanymyz bu barada aýtmak bilen, 8-nji sentýabrda pagta ýygymyna guramaçylykly girişmek, ýetişdirilen hasyly gysga wagtda we ýitgisiz ýygmak üçin ähli zerur şertleri görmek, pagtany kombaýnlaryň kömegi bilen ýygmak üçin gowaçalaryň ýapragyny düşürmek işlerini talabalaýyk geçirmek barada anyk tabşyryklary berdi.

Şol bir wagtyň özünde welaýatda güýzlük ýeralmadan, gök we beýleki oba hojalyk ekinlerinden ýokary hasyl almak üçin ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýola goýulmalydyr.

Milli Liderimiz ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli welaýatda açylyp, ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň depginlerini ýokarlandyrmak boýunça anyk görkezmeleri berdi. Şeýle hem welaýatdan Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisine gatnaşjak wekilleriň taýýarlyk derejesine möhüm ähmiýet berilmelidir.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew sebitde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, aýratyn-da, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, bugdaý ekişini bellenilen möhletlerde we ýokary hilli tamamlamak ugrunda edilýän tagallalar, şol bir wagtyň özünde pagta ýygymyna görülýän hemmetaraplaýyn taýýarlyk barada hasabat berdi. Häzir ýygym möwsüminde işlediljek kombaýnlar, pagta daşamakda ulanyljak tehnikalar, pagta arassalaýjy kärhanalar we kabul ediş harmanhanalary doly taýýar edildi.

Şeýle hem häkim welaýatyň güýzlük gant şugundyry ekilen meýdanlarynda alnyp barylýan ideg işleri hem-de “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” we Oba milli maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek, şanly sene mynasybetli gurlup ulanylmaga beriljek desgalaryň taýýarlyk ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hasabatyň çäklerinde ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine görülýän taýýarlyk işleri barada maglumat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, welaýatda şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk baýramyna görülýän taýýarlyk işleriniň derejesine, güýzlük bugdaý ekişiniň bellenilen agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirilmegine, şol bir wagtyň özünde pagta ýygymyna guramaçylykly girişilmegine möhüm ähmiýet bermegi tabşyrdy.

Şunuň bilen baglylykda, güýzlük bugdaý ekişini agrotehniki kadalara laýyklykda alyp barmak maksady bilen, oba hojalyk tehnikalarynyň doly güýjünde işledilmegi, gallaçy kärendeçileriň zerur ýokary hilli tohumlar we tehnikalar bilen üpjün edilmegi möhüm talap bolup durýar. Pagta ýygymyna taýýarlyk meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir, güýzlük ýeralma, gök we beýleki oba hojalyk ekinlerine edilýän ideg işleri agrotehniki kadalara laýyk gelmelidir.

Döwlet Baştutanymyz ekin meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin işler bilen bir hatarda, welaýaty durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek, Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleri berjaý etmek bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi hem-de bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli meýilleşdirilen ähli çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigine ünsi çekip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň taryhy mejlisine görülýän taýýarlyk işlerine örän jogapkärçilikli we hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilmelidigini belledi.

Soňra iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň hasabaty bilen dowam etdi. Häkim şu günler sebitde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy, bugdaý ekişinde ulanylýan oba hojalyk tehnikalarynyň we beýleki gurallaryň sazlaşykly işini üpjün etmek, şol bir wagtyň özünde pagta ýygymyna hem-de şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Şeýle hem Daşoguz welaýatynda pagta ýygymyna 15-nji sentýabrda başlamak, ýetişdirilen hasyly ýitgisiz ýygnap almak üçin ýerine ýetirilýän taýýarlyk işleri, welaýatyň şaly ekilen meýdanlarynda alnyp barylýan ideg işleri we şalynyň ýokary hasylyny almak ugrunda edilýän tagallalar barada giňişleýin hasabat berildi.

Häkim kabul edilen döwlet maksatnamalarynda kesgitlenen wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmegiň çäklerinde, şu ýyl üçin meýilleşdirilen işleri öz wagtynda geçirmek, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly baýramyny mynasyp garşylamak ugrunda welaýatyň etraplarynda alnyp barylýan toplumlaýyn taýýarlyk işleri baradaky maglumatlary aýtdy. Hasabatyň çäklerinde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisine görülýän taýýarlyk işleri barada hem durlup geçildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň sebitleriniň durmuş-ykdysady taýdan ösüşine möhüm ähmiýet berilýändigini belläp, Daşoguz welaýatynda alnyp barylýan işleriň häzirki döwrüň talaplaryna doly laýyk gelmelidigini, şunda daýhanlaryň durmuşynda möhüm ähmiýetli möwsümleýin oba hojalyk işleriniň guramaçylykly geçirilmelidigini aýtdy hem-de bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz bugdaý ekişiniň ýokary hilli we öz wagtynda geçirilmeginiň geljekki hasylyň girewidigini belläp, häkime öňde duran işleriň ýokary depginini üpjün etmegi, şonuň ýaly-da, bar bolan serişdeleri, oba hojalyk tehnikasyny ulanmak üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy. Şunuň bilen baglylykda, ýerleriň hasyllylygyny hem-de agrotehniki çäreleriň netijeliligini ýokarlandyrmak babatyndaky işlere ylmy taýdan çemeleşmegiň ähmiýeti bellenildi. Bu işleriň öz wagtynda we ýokary hilli geçirilmegi möhüm talap bolup durýar.

Pagta ýygymy möwsüminde işlediljek kombaýnlaryň, ýük ulaglarynyň, pagta arassalaýjy kärhanalaryň we kabul ediş harmanhanalaryň taýýarlyk derejesine möhüm ähmiýet berilmelidir, güýzlük ýeralmadan, gök we beýleki oba hojalyk ekinlerinden, şol sanda şalydan bol hasyl almak ugrunda ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan ideg işleriniň agrotehniki talaplara laýyk gelmegi zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli welaýatda ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly binalaryň gurluşyk işleriniň depginlerini ýokarlandyrmak meseleleriniň üns merkezinde saklanmalydygyny aýtdy. Şeýle hem Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň ähmiýetli meseleleri öz içine aljak nobatdaky mejlisine taýýarlyk işlerine möhüm ähmiýet berilmelidir.

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew oba hojalyk pudagynyň öňünde durýan wezipeleriň durmuşa geçirilişi, bugdaý ekişini öz wagtynda geçirmek, kärendeçi gallaçylary ýokary hilli tohum bilen üpjün etmek boýunça döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyza 8-nji sentýabrda pagta ýygymyna girişmek we oba hojalygynda möhüm çäre hasaplanylýan ýygym möwsümini guramaçylykly geçirmek, onda işlediljek tehnikalaryň bökdençsiz hereketini üpjün etmek ugrunda alnyp barylýan hemmetaraplaýyn taýýarlyk işleri barada hasabat berildi.

Welaýatyň şaly we beýleki güýzlük oba hojalyk ekinleriniň ekilen meýdanlarynda alnyp barylýan ideg işleri barada aýdyp, häkim bu işleriň agrotehniki talaplara doly laýyk gelmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigi barada habar berdi. Şonuň ýaly-da, ýurdumyzyň baş baýramyny — mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygyny mynasyp garşylamak boýunça görülýän çäreler we Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobadaky mejlisine gatnaşjak wekiller bilen geçirilýän taýýarlyk işleri barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şu günler sebitde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigine ünsi çekdi hem-de bu ugurda öňde durýan wezipeleriň doly derejede ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz geljek ýylyň hasylynyň düýbüniň tutulýan döwründe alnyp barylýan işleriň bellenilen agrotehniki möhletde we ýokary hilli geçirilmeginiň döwrüň talabydygyny belledi hem-de bu babatda häkime birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Şol bir wagtyň özünde pagta ýygymy möwsümine taýýarlygyň çäklerinde alnyp barylýan işleriň wajypdygy, güýzlük ýeralmadan we beýleki oba hojalyk ekinlerinden ýokary hasyl öndürmek üçin zerur tagallalaryň edilmelidigi, şaly ekilen meýdanlarda alnyp barylýan ideg işleriniň agrotehniki talaplara laýyk gelmelidigi bellenildi.

Milli Liderimiz “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl üçin meýilleşdirilen işleriň öz wagtynda we ýokary hilli ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini aýtdy.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli welaýatda açylyp ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly binalaryň gurluşyk işleriniň berk gözegçilikde saklanylmalydygyny hem-de Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisine taýýarlyk görmäge möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi we bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew sebitde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, hususan-da, güýzlük bugdaý ekişini guramaçylykly geçirmek ugrunda edilýän tagallalar, daýhanlaryň ýokary hilli tohum, dökün, tehnikalar, suwaryş suwy bilen ýeterlik derejede üpjün edilişi barada hasabat berdi. Şeýle hem pagta ýygymyna görülýän taýýarlyk işleriniň çäklerinde, möwsüme dahylly ähli gulluklaryň sazlaşykly işini üpjün etmek, pagta arassalaýjy kärhanalaryň we kabul ediş harmanhanalaryň taýýarlyk derejesi barada habar berildi.

Döwlet Baştutanymyza welaýatda güýzlük ýeralmadan we beýleki ekinlerden ýokary hasyl öndürmek ugrunda edilýän tagallalar, güýzlük gant şugundyryna agrotehniki kadalara laýyklykda ideg etmek boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli çäreler barada hasabat berildi.

Şeýle hem häkim Diýarymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly baýramy mynasybetli dabaralary ýokary derejede guramak maksady bilen degişli işleriň amala aşyrylýandygyny, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisine taýýarlygyň çäklerinde zerur işleriň alnyp barylýandygyny habar berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler oba zähmetkeşleriniň öňünde güýzlük bugdaý ekişini bellenilen möhletlerde we ýokary hilli geçirmek, pagta ýygymyna guramaçylykly girişmek ýaly möhüm wezipeleriň durýandygyny belledi hem-de bu işleriň toplumlaýyn esasda, agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi. Ýygym möwsüminde işlediljek kombaýnlaryň we beýleki tehnikalaryň, hasyl kabul ediş bölümleriň bökdençsiz işledilmegi wajypdyr. Şunuň bilen baglylykda, welaýatda güýzlük oba hojalyk ekinlerinden alynýan hasylyň mukdaryny artdyrmak, gant şugundyryna edilýän ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyk gelmegini üpjün etmek döwrüň möhüm talabydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz kabul edilen döwlet maksatnamalaryndan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine örän jogapkärçilikli we hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilmelidigini, önümçilige häzirki zamanyň ösen tejribesiniň, täzeçil usullaryň we sanly ulgamyň işjeň ornaşdyrylmalydygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli meýilleşdirilen dabaralaryň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek meselelerini yzygiderli gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisine taýýarlyk işlerine guramaçylykly çemeleşilmelidir.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatynyň dowamynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, şeýle hem Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-özbek toparynyň ýakynda geçiriljek nobatdaky mejlisine görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Häzirki wagtda türkmen-özbek hyzmatdaşlyk gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykyp, birnäçe ugurlary öz içine alýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan bilen Özbegistanyň arasynda dürli ugurlar boýunça ýola goýulýan hyzmatdaşlyk şu döwrüň talabyna we iki ýurduň bar bolan ägirt uly kuwwatyna laýyklykda hemmetaraplaýyn ösdürilýär. Hökümetara toparyň nobatdaky mejlisinde birnäçe ugurlar boýunça ikitaraplaýyn bähbitli ylalaşyklar gazanylar. Şolaryň üstünlikli ýerine ýetirilmeginde bu topara möhüm orun degişlidir. Bu bolsa iki ýurduň arasyndaky dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň sazlaşykly ösüşini üpjün edýär.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzda halkara hyzmatdaşlyk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna döwlet derejesinde ähmiýet berilýändigini belläp, Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-özbek toparynyň nobatdaky mejlisine görülýän taýýarlyk işleriniň möhümdigine ünsi çekdi. Munuň özi doganlyk Özbegistan bilen netijeli gatnaşyklaryň ösdürilmeginde aýratyn ähmiýetlidir.

Häzir dostluk, doganlyk we hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerine esaslanýan hem-de halk hojalygynyň köp pudaklaryny öz içine alýan köptaraply türkmen-özbek gatnaşyklary okgunly häsiýeti bilen tapawutlanýar. Ýokary derejedäki duşuşyklaryň we gepleşikleriň dowamynda gazanylan ylalaşyklar, geljegi uly meýilnamalar iki ýurduň arasynda özara bähbitlere laýyk gelýän syýasy, söwda we medeni gatnaşyklary has ýokary derejä çykarmaga gönükdirilendir.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wise-premýere özüniň özbek kärdeşi bilen Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-özbek toparynyň öňümizdäki hepdede boljak nobatdaky mejlisinde ara alnyp maslahatlaşyljak meseleler we gazanyljak ylalaşyklar barada pikir alyşmagy we onuň anyk senesini kesgitlemegi tabşyrdy.

Milli Liderimiz Türkmenistanyň Prezidentiniň ýolbaşçylygyndaky hökümet wekiliýetiniň Özbegistan Respublikasyna ýakynda boljak saparynyň dowamynda gazanylan ylalaşyklar boýunça degişli resminamalara gol çekiljekdigini aýdyp, bellenilen halkara çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek babatda anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýlip yglan edilen ýyl üçin kesgitlenen ähli wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň wajypdygyny belledi. Munuň özi ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan şanly senäniň mynasyp derejede garşylanmagynda aýratyn wajypdyr.

Döwlet Baştutanymyz welaýatlaryň häkimleriniň kesgitlenilen wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine jogapkärçilikli we hemmetaraplaýyn esasda çemeleşmekleriniň ýurdumyzda azyk bolçulygynyň üpjün edilmeginde, halkymyzyň abadançylygynyň berkidilmeginde möhüm orun eýeleýändigini belledi hem-de bu babatda iş maslahatyna gatnaşanlara anyk görkezmeleri berdi.

“Şöhratly senelere zähmet sowgatlary bilen barmak halkymyzyň asylly däbidir” diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçiren iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň hem-de mähriban halkymyzyň abadan durmuşyny üpjün etmegiň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Eziz Diýarymyz mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk baýramyna taýýarlyk görýär. Bu sene ýurdumyzyň we jemgyýetimiziň durmuşynda möhüm taryhy wakadyr. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary bilen geçýän ýylyň her güni zähmet üstünliklerine beslenýär. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan parahatçylyk söýüjilikli syýasatynyň dabaralanmagyny, üstünliklerimizi açyp görkezýän geçen hepdäniň wakalary munuň aýdyň subutnamasydyr.

30-njy awgustda döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi.

Maslahatda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryny amala aşyrmak bilen bagly wezipeler, täze, 2021-2022-nji okuw ýylyna hem-de ata Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly senesi mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görmek, möwsümleýin oba hojalyk işlerini guramaçylykly geçirmek boýunça görülýän toplumlaýyn çäreler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bugdaý ekişi bilen bagly oba hojalyk pudagynyň öňünde durýan meseleleriň çözülmegine ünsi çekdi. Şunda innowasiýa taýdan çemeleşmek, gallaçylary höweslendirmek hem-de ýerli toprak-howa şertlerini hasaba almak bilen, işi guramagyň öňdebaryjy usullaryny ornaşdyrmak esasy şertler bolup durýar.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz güýzlük ýeralmanyň hem-de beýleki ekinleriň bol hasylyny almak üçin olara ideg etmek işleriniň hilini we depginlerini ýokarlandyrmagyň zerurdygyny belledi.

Milli Liderimiz ata Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy barada durup geçmek bilen, meýilleşdirilen baýramçylyk çärelerini ýokary derejede geçirmegiň möhümdigini hem-de ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň bellenilen meýilnamalarynyň ýokary hilli we öz möhletinde ýerine ýetirilmelidigini nygtady.

Iş maslahatynda birnäçe guramaçylyk meselelerine hem garaldy.

31-nji awgustda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow goranmak ministri B.Gündogdyýew bilen iş maslahatyny geçirdi. Onuň barşynda ýurdumyzyň harby düzümleriniň öňünde durýan möhüm wezipeler hem-de Türkmenistanyň döwlet Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli harby ýörişi guramaçylykly geçirmek bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, harby ulgamda amala aşyrylýan özgertmeleriň möhüm ugurlary harby düzümleriň işini kämilleşdirmekden ybaratdyr. Döwletimiz tarapyndan goşunlaryň ähli görnüşleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmaga aýratyn üns berilýär we goranyş häsiýetli Harby doktrinadan ugur alnyp, bu işler mundan beýläk-de yzygiderli dowam etdiriler.

Milli Liderimiz dabaraly harby ýörişiň hödürlenen meýilnamasyny makullap, ondan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek babatda anyk tabşyryklary berdi.

Maslahatyň dowamynda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy harby gullukçylara nobatdaky harby atlary dakmak hakyndaky Permana gol çekdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň gol çeken Karary bilen, Türkmenistanyň Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalarynyň döşe dakylýan nyşany hakynda Düzgünnama, döşe dakylýan nyşanyň ýazgysy we nusgasy tassyklanyldy.

1-nji sentýabrda paýtagtymyzyň Maslahat köşgünde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Bilimler we talyp ýaşlar güni hem-de täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli umumy okuw sapagyny geçdi. Milli Liderimiz çykyşyny ýurdumyzyň Garaşsyzlygyň 30 ýylynda geçen taryhy ýoluna, ýurdumyzy ösdürmekde öňde durýan täze wezipelere we olary çözmekde ýaşlaryň tutýan ornuna bagyşlady.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow ýaşlara ýüzlenip, «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» kitabynda «Iň gymmatly miras terbiýedir, terbiýäniň özeni bolsa ylym-bilimdir» diýip belländigini ýatlatdy. Biz toplanan ylym-bilim tejribämiziň esasynda XXI asyrda durnukly ösüşi üpjün edýäris diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady hem-de ýaşlara hemişe ylym-bilime, pähim-paýhasa, akyl-danalyga teşne bolmagy ündedi.

Hormatly Prezidentimiz 30 ýylyň taryh üçin uzak möhlet däldigini belläp, ýurdumyzyň demokratik, hukuk we dünýewi döwlet gurluşynyň, milli ykdysadyýetimizi döwrebaplaşdyrmagyň, döwletimiziň oňyn Bitaraplyk derejesiniň esasynda dünýä bileleşigindäki ornuny pugtalandyrmagyň, netijeli halkara hyzmatdaşlyga ymtylmagynyň esasy binýatlaryny häsiýetlendirdi.

Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasaty parahatçylygyň ýoludyr, dünýä halklaryny dost-doganlyga çagyrýan ýoldur diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady hem-de Aşgabat şäherinde BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň açylmagyny we 2021-nji ýylyň Türkmenistanyň başlangyjy bilen BMG tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilmegini mysal hökmünde görkezdi.

Gönezliginde parahatçylygy döretmek sungaty duran Bitaraplyk syýasatymyzyň netijesinde, dünýäniň geosyýasy giňişliginde Türkmenistan atly parlak ýyldyz döredi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Milli Liderimiz ýaşlara ýüzlenip, halk hem Watan baradaky mukaddes düşünjeler ýigitlerimiziň we gyzlarymyzyň köňülleriniň owazy, dilleriniň senasy bolmalydyr diýip aýtdy. Ýaşlarymyz ähli güýçlerini, bilimlerini hem-de başarnyklaryny Watanymyzyň ösüşlerine, dünýädäki abraý-mertebesiniň has-da belende galmagyna bagyş etmelidir.

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyny şöhratlandyrýan üstünliklerimiziň ählisi irginsiz ynsan zähmeti bilen hasyl bolýar. Biz dünýädäki çylşyrymly maliýe-ykdysady ýagdaýlara garamazdan, milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürýäris.

Şunuň bilen birlikde, milli Liderimiz bäsdeşlige ukyply, ösüşiň ýokary depginlerini gazanmagyň möhüm şerti hökmünde önümçilige sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylýandygyny belläp, bu ugurdan ýaş hünärmenleri taýýarlamaga uly ähmiýet berilýändigini aýratyn nygtady.

Milli Liderimiz öňde duran ilkinji nobatdaky wezipeleri kesgitläp, dördünji senagat rewolýusiýasy eýýamynda ýaşlarymyzyň innowasion barlaglara işjeň gatnaşmalydygyny, dünýäniň ählumumy tehnologik ösüşinden yza galman, täze tehnologiýalary döretmelidigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow talyplar we okuwçylar bilen geçiren umumy sapagynda ýurdumyzyň Garaşsyzlyk ýyllaryndaky ösüşiniň esasy ulgamlaryna degip geçip, ykdysadyýetde we durmuş ulgamlarynda, şol sanda saglygy goraýyşda, sportda, medeniýetde gazanylan üstünlikler babatynda has aýdyň mysallary getirdi. Onda medeni diplomatiýanyň döwlet syýasatynyň möhüm bölegi bolup durýandygy aýratyn nygtaldy. Bu işde ÝUNESKO biziň iň ýakyn hyzmatdaşymyzdyr. Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde hem-de Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynda ÝUNESKO-nyň kafedralary dörediler hem-de orta mekdeplerimiziň birnäçesi bu guramanyň Mekdepler bileleşiginiň düzümine giriziler.

Döwlet Baştutanymyz öz halkyna we Watanyna peýda getirmekleri üçin ýaşlara ýokary hilli bilim almaga çalyşmalydyklaryny ündedi.

Watana bolan söýgi ýürekde orun alan iň näzik we päkize duýgudyr. Onuň gymmatyny hiç zat bilen ölçäp bolmaz. Ýürekden çykan sözüň ýürege ýetişi ýaly, yhlas bilen başyna barlan iş hem bitmän galmaýar. Her bir işe ýürekden ýapyşyp, merdana halkymyzyň adyny has-da belende götermek, başymyzyň täjine deňeýän eziz Watanymyzyň şöhratyna şöhrat goşmak siziň esasy borjuňyzdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýaşlara ýüzlendi.

2-nji sentýabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow öz ýurdunyň wekiliýetine ýolbaşçylyk edip Türkmenistana gelen Ýaponiýanyň ykdysadyýet, söwda we senagat döwlet ministri Kiýoşi Ejimany kabul etdi.

Duşuşygyň barşynda taraplar söwda-ykdysady we senagat ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň geljegini ara alyp maslahatlaşdylar. Hyzmatdaşlygyň esasy ugurlarynyň hatarynda senagat toplumy, şol sanda nebit we gazhimiýa hem-de energetika, ulag-kommunikasiýa pudaklary görkezildi. Energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini ulanmak babatynda hyzmatdaşlyk etmegiň hem uly geljegi bar.

Lebap welaýatynda “Sumitomo Corporation” kompaniýasynyň gatnaşmagynda kuwwaty 432 MWt bolan gazturbinaly elektrik stansiýasyny gurmak boýunça taslamanyň durmuşa geçirilmegi netijeli türkmen-ýapon hyzmatdaşlygynyň aýdyň mysallarynyň biridir. Şunuň bilen baglylykda, jenap Kiýoşi Ejima milli Liderimize döwletara gatnaşyklar meselelerine uly üns we goldaw berýändigi hem-de täze elektrik stansiýasynyň açylyş dabarasyna gatnaşmak üçin Ýaponiýanyň wekiliýetiniň Türkmenistana gelmäge çakylygy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Şol gün Ýaponiýanyň ykdysadyýet, söwda we senagat döwlet ministri Kiýoşi Ejimanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-ýapon komitetiniň başlygy Serdar Berdimuhamedow bilen duşuşygy boldy. Taraplar energetika we senagat ulgamlarynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar, şeýle hem täzeden dikeldilýän energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyň wajypdygyny bellediler. Lebap welaýatyndaky gazturbinaly elektrik stansiýasynyň işe girizilmegi barada aýratyn durlup geçildi.

3-nji sentýabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi, onda döwlet durmuşyna degişli meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň dowamynda ýakynda geçiriljek Halk Maslahatynyň mejlisine hem-de Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli guraljak çärelere taýýarlyk hem-de hususy düzümleriň milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryny döwrebaplaşdyrmaga we diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge goşýan goşandy, ýangyç-energetika toplumyny, söwda, oba hojalyk ulgamlaryny ösdürmek boýunça maksatnamalaryň amala aşyrylmagy bilen bagly meselelere garaldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwletimiziň we jemgyýetimiziň durmuşynda möhüm taryhy waka boljak Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görmek bilen bagly meselelere ünsi çekdi. Häzirki taryhy döwürde milletiň asyrlaryň dowamynda döreden demokratik däpleri döwürleriň we nesilleriň arabaglanyşygyny, Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň hakyky halk häkimiýetlilik ýörelgelerine, saýlanyp alnan döredijilik ýoluna ygrarlydygyny şöhlelendirmek bilen, mynasyp dowam etdirilýändigini nygtady.

Milli Liderimiz “Türkmengaz”, “Türkmenhimiýa” döwlet konsernlerine, “Türkmenawtoulaglary” agentligine, Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentligine we Lebap welaýatynyň häkimligine degişli käbir desgalary hususylaşdyrmak boýunça işleri dowam etmegiň möhümdigini belläp, ýurdumyzyň ykdysady strategiýasynyň üstünlikli amala aşyrylmagy milli ykdysadyýetimiziň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga, hususyýetçiligi ösdürmäge, Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegine hem-de halkymyzyň rowaçlygynyň artmagyna ýardam bermelidigini nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň biri hökmünde ýangyç-energetika toplumyny hemmetaraplaýyn ösdürmegiň wajypdygyny aýtdy. Milli Liderimiz nebitgaz ulgamyny mundan beýläk-de diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň hem-de daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan, ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda uly isleg bildirilýän önümleriň öndürilişini artdyrmagyň zerurdygyny belledi.

Mejlisde Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumy tarapyndan “Türkmenhowaýollary” agentliginiň ýüztutmasy esasynda “An-2” kysymly uçarlar üçin daşarky bazarlardan satyn alynýan awiabenzini öndürmek boýunça degişli işleriň alnyp barylýandygy barada hasabat berildi. Bu önüme “Türkmenstandartlary” baş döwlet gullugy tarapyndan laýyklyk güwänamasy resmileşdirildi. Ýurdumyzyň oba hojalygynda giňden ulanylýan “An-2” kysymly uçarlary ýurdumyzda öndürilýän ýangyç serişdeleri bilen doly üpjün etmek hem-de ýangyjyň bu görnüşini sebitiň ýurtlaryna eksport etmek meýilleşdirilýär.

Pagta ýygymy möwsümine guramaçylykly girişmek maksady bilen, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow pagta ýygymyna Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynda 8-nji sentýabrda, Daşoguz welaýatynda bolsa 15-nji sentýabrda başlamaga ak pata berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzda öndürilýän harytlaryň hasabyna içerki bazarda azyk bolçulygyny üpjün etmek, milli ykdysadyýetimiziň bäsdeşlige ukyplylygyny artdyrmakda telekeçiligiň ornuny has-da giňeltmek üçin ähli şertleri döretmek barada tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz daşary söwda gatnaşyklaryny giňeltmek barada anyk görkezmeleri berdi.

Milli Liderimiz Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň işini güýçlendirmegiň zerurdygyny belläp, döwlet tarapyndan hususy pudaga mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn goldawyň beriljekdigini aýtdy.

Şeýle hem mejlisde ýakyn wagtda Aşgabadyň binagärlik toplumyny ýene-de bir desganyň — Hökümet münberiniň binasynyň bezejekdigi barada habar berildi. Onuň dabaraly açylyşy 16-njy sentýabrda bolar. Bu ýerde giň gerimli dabaralar, şol sanda Türkmenistanyň Garaşsyzlyk güni mynasybetli çäreler geçiriler.

Döwlet Baştutanymyz sanly ulgama geçmek we degişli düzümleri ösdürmek boýunça taslamalaryň durmuşa geçirilmegini işjeňleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekip, «Maglumat geçiriş multiserwis toruny kämilleşdirmek hakynda» hem-de “Awtoulag serişdeleriniň sürüjilerini taýýarlamak we gaýtadan taýýarlamak hakyndaky Düzgünnamany tassyklamak barada” Kararlara gol çekdi.

Türkmenistanyň Prezidentiniň Buýrugyna laýyklykda, gadymdan gelýän hoşniýetli goňşuçylyk däplerinden hem-de türkmen halkynyň ynsanperwerliginden ugur alnyp, geçen hepdede Owganystanyň halkyna derman we lukmançylyk serişdeleri görnüşinde nobatdaky ynsanperwerlik kömegi berildi.

Köp sanly wakalara baý bolan zähmet hepdesini milli Liderimiz Köpetdagyň eteginde welosipedli gezelenç etmek hem-de Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumyna barmak bilen tamamlady. Şol ýerde döwlet Baştutanymyz milli buýsanjymyz bolan behişdi bedewler bilen didarlaşdy.

Çärjew etrabynda ozal hereket edýän Lebap döwlet elektrik stansiýasynyň çäginde bina edilen, kuwwaty 432 MWt bolan gazturbinaly elektrik stansiýasynyň dabaraly ulanylmaga berilmegi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyzy senagatlaşdyrmak, milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek we eksport mümkinçiliklerini giňeltmek boýunça tassyklanylan maksatnamalary durmuşa geçirmegiň ýolunda nobatdaky möhüm ädim boldy.

Energetika ministrliginiň “Türkmenenergo” döwlet elektroenergetika korporasiýasy tarapyndan ýurdumyzyň elektroenergetikasy üçin ähmiýetli ýene-de bir taslama daşary ýurtly hyzmatdaşlar — Ýaponiýanyň «Sumitomo Corporation» we «Mitsubishi Power Ltd», Türkiýäniň «Rönesans Holding» kompaniýalary bilen bilelikde amala aşyryldy.

Täze desganyň ulanylmaga berilmegi bilen öňden hereket edýän Lebap döwlet elektrik stansiýasynyň kuwwaty 581,2 MWt deň bolar. Lebap welaýatynyň sarp edijileriniň energiýa üpjünçiliginiň ygtybarlylygy artar, täze iş orunlary dörediler. Merkezi Aziýa ýurtlaryna, şol sanda Özbegistana, Gyrgyz Respublikasyna we Owganystana elektrik energiýanyň iberilişiniň möçberini artdyrmaga mümkinçilik berer.

Ýaponiýanyň ykdysadyýet, söwda we senagat döwlet ministri Kiýoşi Ejima elektrik stansiýanyň açylyş dabarasynda çykyş edip, ýapon kompaniýalarynyň ýurdumyzyň ykdysadyýetini diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge hem-de daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçilikleri döretmäge mundan beýläk-de işjeň gatnaşjakdygyna ynam bildirdi.

Lebap döwlet elektrik stansiýasynyň täze desgasyna “Mitsubishi Power Ltd” kompaniýasy tarapyndan öndürilýän M701DA görnüşli gazturbinalaryň Merkezi Aziýada ilkinji gezek gurnalandygyny tassyklaýan “Sumitomo” korporasiýasynyň güwänamasy hem-de Şweýsariýanyň Federal Tehnologiýa institutynyň “Innowasion täze tehnologiýalar” güwänamasy we Germaniýanyň “Max Planck” institutynyň “Täsiri ýokary we dowamly bolmagy üçin” güwänamasy dabaraly ýagdaýda gowşuryldy.

Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan elektrik stansiýanyň işgärlerine täze gulluk awtoulaglarynyň açarlary gowşuryldy.

1-nji sentýabrda ýurdumyzda Bilimler we talyp ýaşlar güni mynasybetli dabaraly çäreler geçirildi.

“Bilim almak, hünär öwrenmek türkmen halkynyň müňýyllyklaryň dowamynda berk eýerip gelen durmuş kadasydyr. Sebäbi ylym-bilim bagtyýarlygyň hem-de rowaçlygyň gözbaşydyr. Şoňa görä-de, biz Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe bilimiň we ylmyň jemgyýetimiziň döredijilik güýjüniň binýady hökmünde yzygiderli kämilleşdirilmegine aýratyn ähmiýet berýäris” diýip, döwlet Baştutanymyz Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň mekdep okuwçylaryna, talyp ýaşlaryna, mugallymlaryna we bilim işgärlerine iberen Gutlagynda nygtady hem-de türkmenistanlylaryň ýaş nesline okuwda üstünlikler, mugallymlara bolsa olaryň Watanymyzy mundan beýläk-de gülläp ösdürmegiň hatyrasyna alyp barýan asylly işlerinde rowaçlyk arzuw etdi.

Täze okuw ýylynyň birinji güni hususy kärhanalar tarapyndan gurlan täze bilim edaralary ýurdumyzyň birnäçe sebitleriniň okuwçylary üçin öz gapylaryny açdylar.

Täze gurlan desgalaryň hatarynda Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Babarap obasynda gurlan 960 orunlyk ýöriteleşdirilen 42-nji orta mekdebi görkezmek bolar. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Karary bilen oňa mugallym, okuw-terbiýeçilik işiniň işjeň guramaçysy, 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşuna gatnaşan Annak Sähetmyradowyň ady dakyldy.

Şeýle hem Ahal welaýatynyň Änew şäherinde 720 orunlyk, Ak bugdaý etrabynda 960 orunlyk, Tejen etrabynyň “Babadaýhan” geňeşliginde 640 orunlyk, Babadaýhan etrabynda 960 orunlyk, dört sany täze döwrebap umumybilim berýän orta mekdep açyldy.

Saýat etrabynyň “Çowdur” we “Lebaby” geňeşliklerinde gurlan iki sany döwrebap mekdep Lebap welaýatynyň umumybilim berýän okuw edaralarynyň üstüni ýetirdi. Şolaryň her biri 600 okuwça niýetlenendir.

Täze mekdepler döwrebap kompýuterler we beýleki degişli enjamlar, innowasion tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylandyr. Şeýle-de zähmet sapagy, bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmak üçin hemme zerur şertler döredilipdir.

Ýurdumyzyň hemme mekdeplerinde birinji synp okuwçylara hormatly Prezidentimiziň adyndan “Bilimli” atly öwrediji kompýuterler sowgat gowşuryldy.

3-nji sentýabrda ýurdumyzda güýzlük bugdaýyň ekişine köpçülikleýin girişilendigini bellemek gerek. Ýurdumyzda 690 müň gektara bugdaý ekiler. Daýhanlar şonça meýdandan 2022-nji ýylda 1 million 400 müň tonna däne ýygnamagy maksat edinýärler. Bugdaý ekişine azyklyk bugdaýyň ýokary hasylly görnüşleriniň tohumlary taýýarlanyldy. Şu möwsümde dünýäniň öňdebaryjy “John Deere”, “CLAAS”, “Case” kompaniýalaryndan satyn alnan ýer sürüji traktorlaryň 1972-si, ekijileriň we bejergi traktorlarynyň 1545-si hem-de daýhanlaryň zähmet öndürijiligini artdyrmak üçin beýleki serişdeler ulanylar.

Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna bagyşlanyp geçirilen dabaraly baýramçylyk çäreleriniň hatarynda “Garaşsyzlygyň merjen däneleri” çagalar aýdym-saz bäsleşiginiň jemleýji tapgyry boldy. Ýaş zehinleriň ruhubelent çykyşlary çagalara bagtyýar durmuşy peşgeş beren beýik ýurdumyzyň sahnada keşbini döredýän wideogörnüşler bilen sazlaşykly utgaşdyryldy. Ýeňijilere hormatly Prezidentimiziň adyndan gymmat bahaly baýraklar we diplomlar, şeýle hem jemleýji tapgyra gatnaşyjylaryň hemmesine sowgatlar gowşuryldy.

Umuman, geçen hepdäniň wakalary ýurdumyzyň döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda milletimiziň ruhy hem-de döredijilik kuwwatyny artdyryp, saýlap alan parahatçylyk, döredijilik we ösüş ýoly bilen gyşarnyksyz öňe gitmegini dowam edýändiginiň aýdyň subutnamasy boldy.

(TDH)

Ussat, janypkeş daýhanlarymyz ýurdumyzyň gymmatly baýlygy bolan «ak altynyň» öndürilişini artdyrmak ugrunda tutanýerli zähmet çekýärler. Olaryň bilelikde edýän tagallalarynyň ýerine düşýändigine her ýylyň ýygym möwsüminde peýda bolýan köpsanly, belent-belent pagta harmanlaryny synlanyňda hem magat göz ýetirip bolýar. Ene topraga hyzmat edýän janypkeş adamlaryň köp zähmeti siňen gymmatly çig maly bökdençsiz kabul edip almak, abat ýagdaýda saklamak, arassalamak we gaýtadan işlemek hem-de olardan bazarlarda geçginli harytlyk önümleri öndürmek işleri ýokary derejede ýola goýulýar. Bu möhüm işe Halaç etrabyndaky Garabekewül tohumlyk pagtany gaýtadan işlemäge ýöriteleşdirilen kärhananyň işgärleri hem ruhubelentlik bilen gatnaşýarlar. Olar ýetip gelýän pagta ýygym möwsümini taýýarlykly garşylaýarlar.

Hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen ulanylmaga berlen, häzirkizaman enjamlary oturdylan kärhanada işler barha ilerleýär. Geçen sanlyja ýyllarda bu ýerde kärine kämil, çylşyrymly enjamlary ýokary öndürijilikli işletmäge ukyply hünärmenler ýetişdi. Olar ozal özleri üçin nätanyş bolan dürli hünärleri gysga wagtda başarjaňlyk bilen ele aldylar. Şeýle adamlaryň birleşen tagallalary arkaly ýylyň-ýylyna gowy önümçilik görkezijileri gazanylýar.

— Kärhanamyzda üstümizdäki ýylyň başyndan bäri çig malyň 10,2 müň tonnadan gowragy gaýtadan işlenildi. Şonuň netijesinde pagta süýüminiň 3 müň tonnasy, çigidiň 5,8 müň tonnasy we beýleki önümler öndürildi. Biziň kärhanamyzda, adyndan belli bolşy ýaly, tohumlyk gowaça çigidi hem taýýarlanylýar. Ýylyň geçen döwründe şeýle önümiň 2,2 müň tonnadan gowragy öndürilip, pagtaçylara berildi. Daýhanlara ekiş üçin berilýän tohumlyk çigidiň gowy hilli bolmagy bolsa ahyrky netijede bize gelip gowuşýan hasylyň bol, hiliniň ýokary bolmagyna uly ýardam berýär. Biz şeýle kämil kärhanany gurduryp berendigi üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirýäris — diýip, kärhananyň maliýe-ykdysadyýet boýunça baş hünärmeni Tawus Ymamgulyýewa höwes bilen gürrüň berýär.

Kärhanada geçen ýylyň hasylyny gaýtadan işlemek bilen baglanyşykly işler irki möhletlerde üstünlikli tamamlandy. Bu oňyn ýagdaý önümçilik bölümlerini täze hasyly arassalamaga taýýarlamaga irgözinden girişmäge mümkinçilik berdi. Käbirleriniň: «Kärhana täze gurlan bolsa, ony möwsüme taýýar etmek üçin alada etmek nämä gerek?» diýmegi-de mümkin. Şeýle sowal bu önümçiligiň ýagdaýyny, işiniň aýratynlygyny bilmeýän adamlarda döräp biler. Ýöne islendik kärhanada, onda-da çig mallary gaýtadan işleýän önümçilikde abatlaýyş, tehniki hyzmat ediş işlerini geçirmek hökmany talaplardyr. Bu işleriň ýokary hilli geçirilmegi geljekde döräp biläýjek bökdençlikleri aradan aýryp, önümçiligiň sazlaşykly işini gazanmaga mümkinçilik berýär. Şeýle hakykatdan ugur alýan kärhananyň hünärmenleri möwsümara abatlaýyş işlerini talabalaýyk geçirmäge jogapkärli çemeleşdiler. Netijede işler bellenilen möhletinde, gowy hil derejesinde ýerine ýetirildi.

Daşary ýurtlaryň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň ygtybarly we ýokary öndürijilikli enjamlary oturdylan kärhanada öz käriniň hakyky ussatlary yhlas bilen işleýärler. Önümçilik boýunça gazanylýan ýokary netijelerde baş mehanik Agajan Aşyrowyň, çalşyk ussalary Şöhrat Babalyýewiň, Agajan Şaýyýewiň, operatorlar Atajan Akmuhammedowyň, Röwşen Kyýaýewiň, süýümi basyjylar Döwran Aganyýazowyň, Kuwwat Joraýewiň we beýlekileriň saldamly zähmet paýlary bar. Olaryň gowy göreldesi kärhananyň beýleki işgärleriniň arasynda giň goldawa eýe bolýar.

Ýeri gelende, bu ýerde işleriň gyzgalaňly döwründe dürli hünärli işgärleriň iki ýüze golaýynyň el-ele berip, agzybirlik bilen zähmet çekýändigini kärhananyň ýolbaşçylary aýdýarlar. Ine, şol gyzgalaňly günler hem ýetip gelýär. Hormatly Prezidentimiz Hökümetiň 2-nji sentýabrda sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisinde pagta ýygymyna 8-nji sentýabrda başlamaga ak pata berdi. Işleriňiz şowly, harmanlaryňyz belent bolsun, ussat gaýtadan işleýjiler!

Mämmet GYLYJOW.

Häzirki wagtda «Türkmenistanda 2019—2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda milli ykdysadyýetimizde, galyberse-de, ylym, bilim ulgamlarynda maglumat kommunikasiýa tehnologiýalaryny ornaşdyrmak bilen baglanyşykly saldamly işler durmuşa ornaşdyrylýar. Hormatly Prezidentimiziň talaplaryna laýyklykda milli ykdysadyýetimizde, ylym, bilim syýasatyny durmuşa geçirmek üçin guramaçylyk we hukuk binýadyny, maddy-enjamlaýyn, intellektual üpjünçilik boýunça ulgamlaýyn işleri durmuşa geçirilýär.

Ýurdumyzda milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürip, sanly ykdysadyýeti kämilleşdirmek boýunça toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiz bu babatdaky işleri mundan beýlägem ilerletmek barada yzygiderli nygtaýar.

Elbetde, islendik işiň netijeliligi we ilerlemegi üçin onuň kanunçylyk hukuk binýadynyň zerurdygy düşnükli. Ýurdumyzda hem milli ykdysadyýetimizi innowasiýa taýdan ösdürmek hem-de ony ýokary derejelere ýetirmek üçin birnäçe kadalaşdyryjy hukuk namalary kabul edildi. Olaryň hatarynda «Aragatnaşyk hakynda», «Türkmenistanda internet torunyň ösüşini we internet hyzmatlaryny etmegi hukuk taýdan düzgünleşdirmek hakynda», «Maglumat we ony goramak hakynda», «Kiberhowpsuzlyk hakynda», «Elektron resminama, elektron resminama dolanyşygy we sanly hyzmatlar hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryny görkezmek bolar.

«Türkmenistanda 2019—2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny» meýilnamalaýyn durmuşa geçirmegiň netijesinde sanly gurşawyň döredilmegi ýurdumyzyň ykdysady pudaklarynda zähmet çekýän raýatlara giň mümkinçilikleri döredýär. Milli ykdysadyýetimizi ösdürmekde bazar gatnaşyklary ulgamyny döwrebaplaşdyrmagyň hem esasy şertleriniň ugurlary kesgitlenilende, şol ugurlaryň kämilleşdirilmegi döwletiň ösüşlerine täze badalga bolup hyzmat edýär. Milli ykdysadyýetimizde gazanylýan üstünliklerde sanly ulgama geçilmeginiň ähmiýeti uludyr. Ol işi çalt we ýokary hilli amala aşyrmakda, wagty tygşytlamakda mümkinçilikleri artdyrýar. Dünýä jemgyýetçiliginde sanly ulgama ösüşleriň ygtybarly binýadyny dörediji ulgam hökmünde üns berilýär. Ýyldyrym çaltlygyndaky ösüşlerinde Türkmenistan hem özüniň ähli pudaklarynda sanly ulgama daýanýar.

Milli Liderimiz 2018-nji ýylyň 30-njy noýabrynda gol çeken «Türkmenistanda 2019—2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» baradaky Kararyndan gelip çykýan ugurlary döwrebap ösdürdi hem-de berkitdi. Şol resminamanyň esasynda 2019-njy ýylda, ýagny, Konsepsiýany durmuşa geçirmegiň birinji tapgyrynda ýurdumyzyň ykdysadyýetine sanly ulgamy ornaşdyrmakda aýgytly ädimler ädildi. Geçen gysga döwrüň tejribesiniň görkezişi ýaly, dünýäde fiziki, sanly we biologik häsiýetli tehnologiýalaryň utgaşmagyny aňladýan «dördünji senagat rewolýusiýasy» döwlet dolandyrylyş ulgamyny, ykdysadyýetimizi, tutuş jemgyýetimizi ösdürmek üçin binýatlyk esas hökmünde öňe çykdy. Çünki sanly ulgamyň eýýäm ýurdumyzyň syýasy, ykdysady we durmuş ulgamlaryna özüniň göze ilerlikli täsirini ýetirip başlandygyny görmek bolýar. Jemi içeriki önümiň ösüş depgininiň göz öňünde tutulan derejede saklanylýanlygynda-da ýurdumyzyň ykdysadyýetine barha giň ornaşdyrylýan sanly tehnologiýalaryň ähmiýetiniň uludygy jedelsizdir.

Bu günki gün ýurdumyzyň ykdysady, agrar, medeni-durmuş, ylym, bilimi, saglygy goraýyş, syýahatçylyk we beýleki pudaklaryna sanly ulgamyň işjeň ornaşdyrylyşy her birimizi buýsandyrýar. Sanlylaşdyrmak milli ykdysadyýetimiz üçin hil taýdan täze döwürdir. Bu babatda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygy bilen halk hojalygynyň ähli ugurlarynda maksatnamalaýyn işler yzygiderli amala aşyrylýar. Häzir sanly ulgama geçmek her bir pudak üçin zerur bolup, ol umumy ösüşiň esasy şertine öwrüldi. Döwlet maksatnamalaryna we iri ykdysady taslamalara ornaşdyrylan durnukly ösüşiň maksatlaryny ýerine ýetirmek üçin sanly tehnologiýalarynyň artykmaçlygy aýdyňdyr.

Häzirki döwürde hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen önümçilige innowasion işläp taýýarlamalar giňden ornaşdyrylýar. Bu bolsa milli ykdysadyýetimiziň ähli ulgamlarynda düýpli ösüşleriň gazanylmagyna giň şertleri döredýär. Sanly ulgam hojalyk hem-de dolandyryş işlerini kämilleşdirmekde has ähmiýetli bolup, ykdysadyýetiň gülläp ösmegine halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna oňyn täsirini ýetirýär. Şeýlelikde döwrüň öňdebaryjy innowasion tehnologiýalarynyň durmuşymyza işjeň ornaşdyrylmagynyň netijesinde, işewür hyzmatdaşlygyň gerimi has giňeýär. Bu bolsa dünýäniň öňdebaryjy ýurtlarynyň hataryna deňleşmäge mümkinçilik berýär. Muny biz durmuşymyzyň ähli ugurlaryna, şol sanda milli ykdysadyýetimize sanly ulgamyň giňden ornaşdyrylýan häzirki döwründe eýe bolunýan üstünlikleriň mysalynda eýýämden görýäris.

Döwlet durmuşynyň ähli ugurlaryna innowasiýalaryň doly ornaşmagy, sanly ulgama geçilmegi bilen Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzyň ykdysady kuwwaty barha pugtalanyp, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesi görnetin ýokarlanýar. Bu bolsa döwrüň esasy talabydyr, biziň her birimiziň baş maksadymyzdyr.

Akmyrat Jumaýew,

Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň geografiýa we ony okatmagyň usulyýeti kafedrasynyň mugallymy.

Täze iş orunlaryny döretmek Türkmenistanda amala aşyrylýan ykdysady syýasatyň esasy maksatlarynyň biridir. Dünýä ykdysadyýetinde emele gelen häzirki çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, täze iş orunlaryny döretmek boýunça döwlet tarapyndan kabul edilýän çözgütler netijeli zähmeti gazanmakda edilýän tagallanyň aýdyň subutnamasydyr.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda ilatyň iş bilen üpjünçiligini gowulandyrmak ugrunda döwlet tarapyndan uly işler alnyp barylýar. Beýleki ugurlarda bolşy ýaly, ýurdumyzda iş üpjünçilik çygrynda hem özgertmeler maksatnamalaýyn esasda amala aşyrylýar. Hususan-da, «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» geljek döwür üçin milli ykdysadyýetimiziň ösüş ugurlaryny kesgitleýän möhüm resminama bolup, şu döwürde täze iş orunlarynyň on müňlerçesini döretmek göz öňünde tutulýar. Mundan başga-da, Türkmenistanyň Prezidentiniň 2015-nji ýylyň 1-nji maýynda çykaran Karary bilen tassyklanan «Türkmenistanda iş üpjünçilik ulgamyny kämilleşdirmegiň hem-de täze iş orunlaryny döretmegiň 2015 — 2020-nji ýyllar üçin Maksatnamasy» we ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy, 2016-njy ýylyň 14-nji oktýabrynda kabul edilen «Maýyplygy bolan adamlaryň zähmet we iş üpjünçilik çygryndaky hukuklarynyň Türkmenistanda doly durmuşa geçirilmegini üpjün etmek üçin 2017 — 2020-nji ýyllarda amala aşyrylmaly çäreleriň Meýilnamasy», «Türkmenistanda ýaş hünärmenleri işe ýerleşdirmek ulgamyny kämilleşdirmegiň 2018 — 2020-nji ýyllar üçin Maksatnamasy», 2019-njy ýylyň iýun aýynda kabul edilen «Türkmenistanda ýaşlary zähmet bazaryna uýgunlaşdyrmagyň we olaryň iş bilen üpjünçiligini kämilleşdirmegiň Maksatnamasy» ilatyň iş bilen üpjünçiligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen resminamalardyr.

Täze iş orunlaryny döretmek, bu ugurda ykdysadyýetiň hususy bölegini döwlet tarapyndan höweslendirmek zähmet bazary we iş üpjünçilik çygryndaky düýpli meseledir. Şunda täze iş orunlaryny döretmek döwletde ileri tutulýan wezipeleriň biri hökmünde kesgitlendi. Mysal üçin, «Türkmenistanda iş üpjünçilik ulgamyny kämilleşdirmegiň hem-de täze iş orunlaryny döretmegiň 2015 — 2020-nji ýyllar üçin Maksatnamasyna» laýyklykda, meýilnamalaşdyrylan döwürde 111 müňe golaý täze iş orunlary döredildi. Olaryň aglaba böleginiň hususy pudaga degişlidigi bolsa guwanarlykly ýagdaýdyr.

Döwlet Baştutanymyz häzirki döwürde ýurdumyzyň ýokary depginli durmuş-ykdysady ösüşini üpjün etmekde telekeçiligiň ähmiýetini ýokarlandyrmaga we ony döwlet tarapyndan goldamaga uly üns berýär. Milli ykdysadyýetimiziň bazar gatnaşyklaryna geçmegi ýurdumyzyň ulanylmadyk içki mümkinçilikleriniň doly peýdalanylmagyna şert döretmek bilen bir hatarda, olary ösüşleriň iteriji güýjüne öwürmekde hem uly ähmiýete eýedir.

Ykdysadyýetde iş bilen meşgullanýanlaryň 75 göterime golaýynyň hususy pudakda zähmet çekmegi häzirki döwürde hem bu ösüş meýliniň durnukly häsiýete eýedigine şaýatlyk edýär. Kiçi we orta telekeçilige döwlet tarapyndan berilýän yzygiderli goldaw bolsa ýurdumyzda işiň bu görnüşiniň geriminiň mundan beýläk-de giňejekdigini görkezýär. Jemi içerki önümde hususyýetçiligiň paýynyň 70 göterime golaýlamagy ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmakda hususy bölegiň tutýan ornunyň uludygyna göz ýetirmäge mümkinçilik berýär.

Bazar gatnaşyklarynyň giňden ornaşdyrylýan döwründe zähmet bazarynda döwlet syýasatyny oýlanyşykly alyp barmak we ony döwrüň talaplaryna görä guramak zerurlygy ýüze çykýar. Bu syýasatyň esasy maksady ozalky döwürlere mahsus bolan iş üpjünçiligine ýardam bermekden, iş üpjünçiligini döretmäge gönükdirilen ykdysady syýasaty alyp barmakdan ybaratdyr. Sebäbi ykdysadyýetde iş orunlarynyň sanynyň artdyrylmagy zähmet bazarynda we iş üpjünçilik ulgamynda geljegi uly bolan syýasat hasaplanylýar. Bu syýasat jemi içerki önümiň üznüksiz ösüşini üpjün etmäge, Döwlet býujetiniň girdejiler bölegini artdyrmaga, ilatyň hakyky girdejilerini ýokarlandyrmaga, döwlet, hususy bölek we öý hojalyklary tarapyndan ýerli haryt öndürijileriň önümlerine bolan islegi höweslendirmäge, ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda maýa goýum işjeňligini ýokarlandyrmaga esaslanýar.

Dünýäde ykdysadyýeti durnukly ösýän ýurt hökmünde tanalýan Türkmenistan bu gün milli ykdysadyýetini diwersifikasiýalaşdyrmak, sanlylaşdyrmak we senagatlaşdyrmak arkaly, ösüşiň täze tapgyryna gadam basýar. Hormatly Prezidentimiz tarapyndan ösüşiň ileri tutulýan ugurlary hökmünde kesgitlenen we durmuşa işjeň ornaşdyrylýan bu strategiýalaryň ýurdumyzyň agrar ýurtdan innowasion häsiýetli senagatlaşýan ýurda öwrülmegine uly itergi berendigini bellemelidiris.

Garaşsyzlygyň ilkinji ýyllary bilen deňeşdirilende, häzirki döwürde jemi içerki önümde senagat pudagynyň, esasan-da gaýtadan işleýän, şeýle-de täze dokma, gazhimiýa, gurluşyk senagatlarynyň paýynyň artmagy ykdysadyýetiň diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürilmeginiň oňyn netijeleridir. Häzirki döwürde gaýtadan işleýän senagaty, şeýle-de durmuş maksatly pudaklary ösdürmäge niýetlenen düýpli maýa goýum maksatnamalarynyň işlenilip taýýarlanylmagy täze iş orunlarynyň döredilmegine, netijede, iş üpjünçiligini giňeltmäge mümkinçilik berýär. Mälim bolşy ýaly, şu ýylyň 25-nji awgustynda hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen, milli ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biri bolan dokma pudagynda täze desganyň — Kaka etrabynda ýyllyk önümçilik kuwwaty 5 müň tonna inçe süýümli pagtany gaýtadan işleýän dokma toplumynyň işe girizilmegi munuň şeýledigine aýdyň şaýatlyk edýär. Toplumyň ulanylmaga berilmegi diňe bir «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgy bilen daşarky bazarlarda uly isleg bildirilýän dokma harytlarynyň köp mukdarda öndüriljekdigini aňlatmaýar. Dünýä ülňülerine laýyk gelýän dokma önümlerini öndürmäge niýetlenen bu toplumda döredilen 1 300 sany täze iş orny raýatlarymyzyň iş üpjünçilik derejeleriniň ýokarlanmagyna, maddy hal-ýagdaýlarynyň mundan beýläk-de gowulanmagyna ýardam berjekdigini hem alamatlandyrýar.

Maýagözel BABAÝEWA,

Türkmenistanyň Zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministrliginiň Zähmet gory we iş üpjünçilik müdirliginiň başlygynyň orunbasary, ykdysady ylymlaryň kandidaty.