Ýur­du­myz­da hu­su­sy işe­wür­li­giň mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­miz­dä­ki or­ny bar­ha art­ýar. Te­le­ke­çi­li­ge döw­let ta­ra­pyn­dan yzy­gi­der­li gol­daw be­ril­me­gi bu pu­da­gyň bar­ha ös­me­gi­ne, dün­ýä ba­za­ryn­da ta­nal­ma­gy­na giň müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň şu ýy­lyň 4-nji iýu­nyn­da ýur­du­my­zyň azyk howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek mak­sa­dy bi­len, te­le­ke­çi­le­re gol­daw hök­mün­de 150 mil­lion ame­ri­kan dol­la­ry­ny bö­lüp ber­mek ba­ra­da­ky Ka­ra­ra gol çek­me­gi türk­men te­le­ke­çi­le­rin­de uly buý­sanç duý­gu­sy­ny dö­ret­di. 

Düýn Türk­me­nis­ta­nyň Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­niň mej­lis­ler za­lyn­da «Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň azyk sy­ýa­sa­ty: hal­ky­my­zyň nu­ra­na gel­je­gi­niň ha­ty­ra­sy­na» at­ly ho­şal­lyk mas­la­ha­ty ge­çi­ri­lip, ýur­du­my­zyň işe­wür­le­ri döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za çuň­ňur ho­şal­lyk­la­ry­ny be­ýan et­di­ler.  

— Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň guş­çu­ly­gyň oba ho­ja­ly­gy­nyň ok­gun­ly ös­ýän pu­dak­la­ry­nyň bi­ri­di­gi­ni nyg­tap: «Hä­zir­ki wagt­da ýur­du­myz­da guş eti we ýu­murt­ga, esa­san, Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­niň ag­za­la­ry ta­ra­pyn­dan ön­dü­ril­ýär» di­ýip bel­le­me­gi bi­zi has-da buý­san­dyr­dy — di­ýip, «Al­tyn jüý­je» ho­ja­lyk jem­gy­ýe­ti­niň di­rek­to­ry Röw­şen Aman­sä­he­dow nygtady: — Dü­şe­wünt­li pu­dak­la­ryň bi­ri bo­lan guş­çu­ly­gyň önüm­çi­li­gi­ni tap­gyr­la­ýyn art­dyr­mak mak­sa­dy bi­len, iým­lik bug­da­ýy, mek­ge­jö­we­ni we so­ýa­ny ös­dü­rip ýe­tiş­dir­megiň hem-de bu ekin­le­ri ýe­tiş­dir­mä­ge is­leg bil­dir­ýän ta­rap­la­ra goş­ma­ça ýer bö­lek­le­ri­ni bö­lüp ber­me­giň tek­lip edil­me­gi ýer­li önüm­çi­li­giň art­dy­ryl­ma­gyn­da, içer­ki ba­za­ryň öz önüm­le­ri­miz bi­len üp­jün edil­me­gin­de örän äh­mi­ýet­li­dir. 

Ahal we­la­ýa­ty­nyň Gök­de­pe et­ra­by­nyň S.A.Ny­ýa­zow adyndaky daý­han bir­le­şi­gi­niň çä­gin­de ýyl­da 5 mil­lion jüý­je çy­kar­ma­ga müm­kin­çi­li­gi bo­lan in­ku­ba­tor top­lu­my­myz ýer­leş­ýär. Etrabyň «Türk­me­nis­tan» daý­han bir­le­şi­gi­niň çä­gin­de bol­sa sa­gat­da 10 ton­na ba­ra­bar de­ňag­ram­laş­dy­ry­lan iý­miň 7 gör­nü­şi ön­dü­ril­ýär. Şeý­le-de ýyl­da 1 mil­lion jüý­je sak­la­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýän guş­çu­lyk fer­ma­myz­da her ýyl 1500 ton­na et ön­dü­ri­lip, hal­ky­my­za hö­dür­len­ýär. 

Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň gol çe­ken Ka­ra­ry­na la­ýyk­lyk­da goý­be­ri­len uly möç­ber­dä­ki pul se­riş­de­si ila­ty­my­zy öz eko­lo­gik taý­dan aras­sa önüm­le­ri­miz bi­len üp­jün edip, ola­ryň da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän möç­ber­le­ri­ni ep-es­li azalt­ma­gy­myz­da uly gol­daw­dyr. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň biz — te­le­ke­çi­le­re bil­di­ren ýo­ka­ry yna­my­ny öde­mek ug­run­da gel­jek­de-de yh­las-ba­şar­ny­gy­my­zy gaý­gyr­ma­rys. 

Mas­la­ha­tyň do­wa­myn­da edi­len çy­kyş­lar­da azyk howp­suz­ly­gy­ny pug­ta­lan­dyr­magyň, azyk bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­megiň, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň dur­mu­şa ge­çir­ýän yk­dy­sa­dy sy­ýa­sa­tyn­da mö­hüm ugur ha­sap­lan­ýan­dy­gy ba­ra­da buý­sanç bi­len bel­le­nil­di.  

Bil­şi­miz ýa­ly, ýur­du­my­zyň oba ho­ja­ly­gy top­lum­la­ýyn ös­dü­ril­ýär, oba ho­ja­lyk ugur­ly tä­ze ul­gam­la­ry dö­ret­mä­ge aý­ra­tyn üns be­ril­ýär. Or­ta we ki­çi te­le­ke­çi­li­giň gol­da­nyl­ma­gy bu ba­bat­da uly üs­tün­lik­le­riň ga­za­nyl­ma­gy­na ge­tir­ýär. Hu­su­sy eýe­çi­lik­de daý­han ho­ja­lyk­la­ry­nyň dö­re­dil­me­gi te­le­ke­çi­le­riň oba ho­ja­lyk ekin­le­ri­niň dür­li gör­nüş­le­ri­ni ös­dü­rip ýe­tiş­di­rip, bol ha­syl al­ma­gy­na, mal­dar­çy­lyk, guş­çu­lyk top­lum­la­ry­nyň gu­rul­ma­gy hal­ky­my­zyň et önüm­le­ri bi­len üp­jün­çi­li­gi­ne, içer­ki ba­zar­da azyk önüm­le­ri­niň bol­çu­ly­gy­ny dö­re­dip, eks­port müm­kin­çi­lik­le­ri­niň art­dy­ryl­ma­gy­na ge­tir­ýär.  

Ho­şal­lyk mas­la­ha­ty­na gat­na­şy­jy­lar Ga­raş­syz Di­ýa­ry­my­zyň azyk ga­raş­syz­ly­gy­ny üp­jün et­mä­ge, dün­ýä ba­za­ryn­da bäs­deş­li­ge ukyp­ly, eko­lo­gik taý­dan aras­sa, ýo­ka­ry hil­li oba ho­ja­lyk önüm­le­ri­ni ön­dü­rip, içer­ki ba­za­rlarda azyk bol­çu­ly­gy­ny art­dyr­ma­ga dö­re­dil­ýän giň müm­kin­çi­lik­ler, gol­daw-he­ma­ýat­lar üçin Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­za al­kyş aýt­dy­lar. 

Ke­ýik UMA­RO­WA.

«Türk­me­nis­tan».

«Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň 4-nji iýunynda geçirilen Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň we Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň bilelikdäki giňişleýin mejlisinde 2022-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşinde gazanylan netijelere baha berildi, geljek döwür üçin öňde duran möhüm wezipeler kesgitlenildi. Häzirki wagtda dünýäde dowam edýän çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, gazanylýan netijeler ýurdumyzyň içeri we daşary ykdysady syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini aýdyň subut edýär. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynda gazanylýan üstünliklerde hususy işewürleriň hem mynasyp goşandy bar.  

Hormatly Prezidentimiziň döwletli başlangyçlary, döredýän amatly şertleri we maliýe goldawlary telekeçileriň netijeli işlemegine hem-de täze hususy önümçilikleriň döremegine amatly mümkinçilik berýär. Hususy işewürlerimiz ýurdumyzda azyk bolçulygynyň üpjün edilmegi babatda hem netijeli işleri alyp barýarlar. Häzirki wagtda ýurdumyzda guş etiniň, ýumurtganyň, esasan, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary tarapyndan öndürilýändigi hem muňa anyk bir mysaldyr. Döwlet Baştutanymyza ýokarda agzalan mejlisde ilaty azyk harytlary bilen bökdençsiz we kadaly üpjün etmek üçin degişli düzümlere maliýe serişdelerini bölüp bermek teklip edildi. Hormatly Prezidentimiz hödürlenen teklipleri makullap, ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün etmek maksady bilen, telekeçilere goldaw hökmünde 150 million amerikan dollaryny bölüp bermek barada karara gelendigini, zerur azyk harytlaryny satyn almak üçin Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligine hem 150 million amerikan dollary möçberinde pul serişdeleriniň bölünip berilýändigini aýtdy, bu babatda degişli Karara gol çekdi. Munuň özi milli ykdysadyýetimiziň ösüşlerine we ýurdumyzda azyk howpsuzlygynyň pugtalandyrylmagyna mynasyp goşant goşýan hususyýetçileriň zähmetine ýokary baha berilýändiginiň hem-de olaryň döwlet tarapyndan yzygiderli goldanylýandygynyň ýene bir subutnamasy boldy.  

Türkmen telekeçileriniň milli ykdysadyýetde tutýan orny barha ýokarlanýar. Döredilenine 14 ýyl bolan Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi eýýäm 27 müňden gowrak agzany özünde jemleýär. Döwlet tarapyndan döredilýän amatly mümkinçiliklerden ýerlikli peýdalanýan işewürleriň şol döwürde öndüren senagat önümleriniň umumy möçberi 78,8 esse, oba hojalyk we azyk önümleriniň umumy möçberi bolsa 85,2 esse ýokarlandy. Bu görkeziji ykdysadyýetde jemi öndürilen önümleriň aglaba böleginiň hususy pudagyň zähmetkeşleriniň paýyna düşýändigini aňladýar.  

 Garaşsyz Watanymyzyň deňsiz-taýsyz ösüşlere beslenmegi, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuşynyň has-da gowulandyrylmagy babatda türkmen telekeçileri tarapyndan durmuşa geçirilýän işler bimöçberdir. Kerki Halkara howa menziliniň açylmagy, Jebel şäherçesinde Halkara howa menziliniň düýbüniň tutulmagy, Türkmenabat, Balkanabat, Daşoguz şäherlerinde «Türkmeniň ak öýi» binalarynyň ulanmaga berilmegi, Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Aşgabat — Tejen böleginiň ulanyşa berilmegi, şol ýoluň Tejen — Mary böleginiň gurluşygyna badalga berilmegi, Ahal welaýatynyň Kaka we Babadaýhan etraplarynda bäsdeşlige ukyply önümleri öndürýän dokma toplumlarynyň we başga-da onlarça täze binalardyr medeni-durmuş maksatly desgalaryň gurulmagy türkmen telekeçileriniň amal eden giň gerimli işleriniň netijesidir. 

Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalarynyň işjeň gatnaşmagynda ýurdumyzda elektron senagaty ösdürilýär. Bu ugurda «Agzybirlik tilsimatlary» hususy kärhanasy, «Aýdyň gijeler» hojalyk jemgyýeti tarapyndan ykjam el telefonlary, kompýuterler, sowadyjylaryň, telewizorlaryň dürli görnüşleri we elektronika enjamlary öndürilip, ilata hödürlenilýär. Olaryň dünýä bazarynda hem öz ornuny tapmagy ýurdumyzda elektron senagatynyň ösmeginde alnyp barylýan işleriň oňyn netije berýändigini görkezýär. Bularyň hemmesi degişli ugurda importyň möçberini azaltmaga hem-de ilaty isleg bildirilýän harytlar bilen elýeterli bahadan üpjün etmäge mümkinçilik berýär. Şunda ekologik taýdan arassa, ýokary netijeli önümçilikleriň döredilmegine, ähli pudaklarda sanly ulgamlaryň we täze tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyna aýratyn üns berilýär. Halkyň sarp edýän harytlarynyň öndürilýän möçberini, ýeňil we azyk senagatynyň önümçilik kuwwatyny artdyrmak bilen bir hatarda hyzmatlar hem-de söwda ulgamynyň ösdürilmegine uly möçberde maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär. 

  Häzirki döwürde döwletimizde kiçi we orta telekeçilige goldaw bermegiň täze hukuk esaslary döredildi. «Kiçi we orta telekeçiligi goldamak hakynda» we «Döwlet-hususy hyzmatdaşlygy hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryna laýyklykda, döwlet kärhanalary bilen kiçi we orta telekeçiligiň wekilleriniň hyzmatdaşlygyny güýçlendirmek, olara döwlet tarapyndan maliýe goldawyny bermek boýunça giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. «Döwlet tarapyndan telekeçiligi maliýe taýdan goldamak hakyndaky» gol çekilen Karar hem munuň aýdyň güwäsidir. Döwletimizde kiçi we orta telekeçiligi goldamagyň 2018 — 2024-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy hem üstünlikli durmuşa geçirilýär.  

Indi ençeme ýyl bäri türkmen telekeçileri tarapyndan döwrebap kärhanalarda öndürilen, bäsdeşlige ukyply, «483» kodly, «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgyly milli önümlerimiz halkara bazarlarda uly islegden peýdalanýar. Elbetde, ýetilen sepgitlere garamazdan, öňde uly wezipeler durýar. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň döredilmeginiň 14 ýyllygy mynasybetli geçirilen maslahata gatnaşyjylara iberen Gutlagynda ykdysadyýeti döwrebaplaşdyrmagyň, ösdürmegiň möhüm şerti hökmünde telekeçiligi goldamagyň wajypdygyny aýdyp: «Häzirki döwürde ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi, hususy başlangyçlary netijeli ösdürmekde amatly hukuk, ykdysady, maliýe we durmuş şertleriniň döredilmegi bilen döwlet goldawlaryndan peýdalanýan telekeçilerimiz ata Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmaga mynasyp goşant goşýarlar» diýip belledi, şeýle hem öňde wajyp wezipeleri goýdy. Olaryň hatarynda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň üstümizdäki ýylda garaşylýan netijeleri boýunça gysga wagtyň içinde düýpli seljerme geçirmek, ykdysadyýetiň pudaklaryna maýa goýumlary köp çekmek ýaly ençeme möhüm çäreler bar. Maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilmegi, halk hojalygynyň pudaklarynda telekeçileriň ornunyň artdyrylmagy, olaryň döwlet tarapyndan goldanylmagy hususy işewürlerimizi täze gözleglere ruhlandyryp, rowaç menzillere atarýar.  

Jumageldi SALAMOW.

«Türkmenistan».

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň hem-de Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň agzasy Sapardurdy Nazlyýewiň Türkmenbaşy şäherindäki döwrebap tehnologiýaly ýyladyşhanasynda täze iş orunlarynyň 30-a golaýy döredilip, ol gök önümleriň dürli görnüşlerini ösdürip ýetişdirmäge niýetlenendir. Ýyladyşhana toplumynda geçen ýyl pomidor hasylynyň 400 tonna golaýy ýygnalyp, içerki hem-de daşarky bazarlara ugradyldy. Geçen ýylyň awgust aýynda bu ýerde Türkiýeden getirilen bulgar burçunyň tohumyndan ösdürilip ýetişdirilen şitiller ekildi. Biri-birinden reňkleri, tagamy, möçberi babatda tapawutlanýan bakja önümi mineral dökünler bilen iýmitlendirilip, bereketli hasyl kemala geldi.  

Ýeri gelende aýtsak, ýyladyşhanada ekinler suwarylanda döreýän artykmaç suwlar ýörite akarjyklaryň kömegi bilen bir ýere toplanyp, telekeçiniň ýyladyşhananyň golaýyndaky 5 gektara ýaýylyp gidýän bag nahallaryny suwarmakda ulanylýar. Bagly meýdanda badam agajynyň 6 müň düýbi endigan boý alyp, olardan geljek ýyl ilkinji hasyla garaşylýar. 

 Ýyladyşhanada ýetişdirilen bulgar burçunyň hasylyny ýygnamak işleri geçen ýylyň dekabr aýyndan bäri dowam edýär. Ýygnalýan hasylyň möçberi her aýda 15 — 20 tonna ýetýär. Ýygym möwsüminiň ahyryna çenli toplumda 200 tonnadan gowrak bulgar burçuny ýygnap, sarp edijilere ýetirmek göz öňünde tutulýar. 

Telekeçi Baýramdurdy Goçakowyň Magtymguly etrabynda ýerleşýän ýyladyşhanasynyň 0,5 gektarynda pomidor, 0,45 gektarynda bolsa bulgar burçy ösdürilip ýetişdirildi. Önümçilik kuwwaty ýylda 50 tonna pomidor hem-de şonça möçberde hem bulgar burçuny öndürmäge mümkinçilik berýän ýyladyşhanada häzire çenli 16 tonnadan gowrak pomidor, 5 tonna golaý bulgar burçy ýygnalyp, terligi bilen alyjylara ýetirildi.  

  Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň giň mümkinçiliklerinden üstünlikli peýdalanýan balkanly hususyýetçiler tarapyndan ösdürilip ýetişdirilýän gök önümler bereketli saçaklarymyzyň bezegine öwrülýär. Arkadagly Serdarymyzyň ykdysadyýetde hususy pudagyň ornuny giňeltmekde edýän aladalaryndan ruhlanyp zähmet çekýän telekeçiler geljekde önümleriň görnüşlerini hem-de möçberini artdyrmagy maksat edinýärler.  

Toýmämmet HAJYÝEW,

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Balkan welaýat komitetiniň başlygy.

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­ri te­le­ke­çi­lik işi­niň giň ge­rim­li ös­dü­ril­ýän za­ma­na­sy bo­lup, mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň yg­ty­bar­ly ösüş­le­ri­ni üp­jün ed­ýär. Te­le­ke­çi­lik işi­niň aby­ny-ta­by­ny ele alan te­le­ke­çi­ler öz saý­lan ugur­la­ryn­dan kuw­wat­ly Wa­ta­ny­my­zyň ösüş­le­ri­ne my­na­syp go­şant­la­ry­ny goş­ýar­lar we gel­je­giň asyl­ly mak­sat­la­ry­ny na­zar­lap iş­le­ýär­ler. Bi­zem go­laý­da «Dost­gur­lu­şyk» söw­da-önüm­çi­lik ho­ja­lyk jem­gy­ýe­ti­niň baş­ly­gy, tej­ri­be­li te­le­ke­çi Nur­mu­ham­met Me­re­dow bi­len söh­bet­deş bol­duk. Işeň­ňir­li­gi söz ur­şun­da­nam äş­gär bo­lup du­ran te­le­ke­çi bi­len gu­ran söh­bet­deş­li­gi­miz ýaş işe­wür­ler we te­le­ke­çi­ler üçi­nem äh­mi­ýet­li bo­lar di­ýip umyt ed­ýä­ris. 

 — Nurmuhammet, telekeçilik işine başlamak, onda-da gurluşykçy telekeçi bolmak aňsat bolmasa gerek. Şeýle-de bolsa siz erjellik bilen bu işiň başyny tutmagyň hötdesinden gelipsiňiz. Söhbetimiziň başyny bu asylly işi ýola goýşuňyz, telekeçi bolmaga itergi beren ýagdaýlar baradaky gürrüňlerden başlaýalyň. 

— Hawa, dogrusy, ilkibada aňsat bolmady. Pikiriňi bir ýere jemläp, alaga-da, ullakan işiň başyny tutaýmak aňsat däl. Kän oýlandym, ölçerdim, sala saldym. Ahyram 2013-nji ýylda «Dostgurluşyk» söwda-önümçilik hojalyk jemgyýetiniň düýbüni tutduk. Kiçiräk desgalarda başlan gurluşyk işlerimiziň ýaýrawy gitdigiçe has artyp başlady. Işler ugrugyp başlansoň, hojalygyň işiniň gerimini has artdyrmak üçin «Nur» söwda-önümçilik gurluşyk jemgyýetini hem esaslandyrdyk Bu jemgyýet suw arassalaýjy käbir desgalary gurmak işini alyp barýar. Häzirki wagtda biziň 8 gektara barabar ýerde ýyladyşhanamyz hem bar. Onda dürli miwe we bakja ekinlerini ösdürip ýetişdirýäris. 

 — Siziň hojalyk jemgyýetiňiz bilşimiz ýaly, ýurdumyzyň çar künjeginde gurluşyk işlerini alyp barýar. Şonuň üçinem guran has iri edara hem medeni maksatly binalaryňyz hakynda durup geçseňiz? 

— Hawa, guran binalarymyzyň sany barha artýar, olary birin-birin sanap oturmaýyn-da, esasylaryny agzaýyn. Hojalyk jemgyýetimiz Lebap welaýatynda kuwwaty bir gije-gündizde 30 000 m3 bolan agyz suw arassalaýjy desgany, çagalar bagyny, Mary welaýatynda her biriniň kuwwaty bir gije-gündizde 10 000 m3 bolan iki sany lagym suw arassalaýjy desgalaryny, lagym geçiriji ulgamlaryň gurluşyk-gurnama, Ahal welaýatynyň Kaka etrap hassahanasynyň durkuny täzelemek işlerini we başga-da birnäçe gurluşyklary amala aşyrdy. Häzirki wagtda-da gurluşyk işleriniň gerimini has artdyrmak ugrunda jan edýäris.  

 — Nurmuhammet, gurluşykçy telekeçi bolmak üçin arhitektor bolmak hökmanmy?  

— Gurluşyk işlerinde telekeçi bolmak üçin hökmany arhitektor bolmaly diýip bolmaz, ýöne, elbetde, gurluşyk inženerçilik we binagärlik bilen baglanyşykly düşünjäň ýetik bolsa gowy. Men aslynda filolog, ýöne öň daşary ýurt gurluşyk firmalarynda jogapkärli wezipelerde işläp görenimden soň, gurluşyk işi babatda belli bir tejribe edindim. Onsoňam hojalyk jemgyýetimize bu ugurdan ýörite hünärmenleri turuwbaşdan işe çagyrdym. 

 Bu wagt döwrümiz özgerýär, Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen başlanan gurluşyk işleri ähli ulgamlarda ösüşleriň belent derejelerine ýetýär. Onsoň, şeýle döwrebap ösüşlere gurýan binaňam gurluş we hil taýdan gabat gelmeli. Şonuň üçin tejribeli arhitektorlar meniň esasy iş hemaýatçylarym bolup durýar. 

 — Işiň başynda şowsuzlyga uçrap gördüňizmi? Ýöwsellän, tutan maksadyňyzdan el çekeýin-le diýen wagtlaryňyz bolupmydy? 

— Hawa, aljyradýan ýagdaýlar kän bolupdy. Netije garaşyşyň ýaly bolanok ýa-da binaň taslamasy bilen bagly käbir säginmelere gabat gelmeli bolýarsyň. Tejribeli binagär bolanda-da, käte onuň hem taslamasyna üýtgeşme, goşmaça girizmeli bolýar. Garaz, maslahatlaşyp, öwrenip kämilleşmelidigiňe düşünýärsiň. Meniň käteler şeýle ýagdaýda işden elim sowan pursatlarymam boldy, ýöne herhal, maşgala agzalarymyzyň, doganlarymyň, dostlarymyň goldaw beriji sözleri meni täzeden galkyndyryp, işe başgaça hyjuw bilen başlamaga ruhlandyrdy 

 — Perzentleriňiziň arasynda siziň işiňizi dowam etdirmäge höweslisi barmy? 

— Hawa, bar. Men muňa diýseň begenýärin. Üç oglum hem bir gyzym bar. Gyzymam, ogullarymyň biri hem gurluşyk işlerine höwes bildirýärler, özlerem telekeçi bolmagyň arzuwynda. Olaryň käteler dynç günleri gurluşyk meýdançasyna aýlanyp ýörenlerini, gurluşykçylaryň işi bilen gyzyklanyşlaryny görenimde başym gök direýär. Bereket tapan işimi balalarymyň dowam etdirmäge höwesekdiklerine buýsanjymyň çägi ýok. 

 — Hormatly Prezidentimiziň telekeçileri goldamak baradaky aladalary ýurdumyzyň telekeçileriniň her biriniň işine oňyn täsirini ýetirýär. Döwlet Baştutanymyzyň telekeçiler syýasatynyň täsirini siz öz işiňizde neneňsi duýýarsyňyz? 

— Täsir gaty gowy duýulýar. Eger Gahryman Arkadagymyzyň telekeçiler üçin salgyt babatdaky ýeňillikleri, ilki işe girişen telekeçilere ýeňillikli karzlary bermek baradaky asylly başlangyçlary ýardam bermedik bolsa, işimiz şol ýörjen-ýörjenligine galsa-da galardy. Biz hut şeýle ýeňillikleri öz wagtynda ulanyp, şeýle derejelere-de ýetdik ahbetin. Geçilen ýyllar bizi tejribe taýdan has kämilleşdirdi, döwletimiz tarapyndan döredilen ýeňillikli şertler bolsa şol tejribäniň ykbalymyza dahylly bolmagyna itergi berdi. Şeýdibem, biziň hojalyk jemgyýetimiz ýurdumyzyň çäginde öndümli işleýän gurluşyk hojalyk kärhanasyna öwrüldi. Hut şonuň üçinem biziň kalbymyzda Arkadagly Serdarymyza hem Gahryman Arkadagymyza bolan alkyş sözlerimiziň çägi ýok. Hormatly Prezidentimiz işleýän we işlejek adama juda uly hormat goýýar, olaryň işlemegi, gözlemegi, tapmagy üçin ähli mümkinçilikleri döredip berýär, şonuň üçinem ata Watanymyzda milli ykdysadyýetimiz hem onuň aýrylmaz bölegi bolan telekeçilik işi batly depginler bilen ösýär. 

 — «Dostgurluşyk» söwda-önümçilik hojalyk jemgyýetiňiziň ady hakynda durup geçesim gelýär. Adyndan belli bolşy ýaly, bu dostlaryň birleşen tagallasyny aýan edýärmi ýa-da özüňiziň ýöne goýan adyňyzmy? 

— Elbetde, dostlaryma hormatym hökmünde şeýtdim. Sebäbi işe başlamagyma ýakyndan ýardam berenem şolar ahbetin. Olaryň maslahaty we goldawy işiň şunuň kimin netijeli bolmagyna itergi berdi. Olaryň edil häzirki wagtda hem kärhanamyzda dürli hünärlerde zähmet çekip, meniň esasy zähmet daýanjyma öwrülendiklerini aýratyn buýsanç bilen bellemek isleýärin. 

 — Ýaş telekeçilere berjek maslahatlaryňyz? 

— Işiň ýaramazy ýok. Haýsy işe başlasalaram, şony soňuna çenli alyp gitmekligi maslahat bererdim. «Men gowy telekeçi bolaryn» diýen ynanç hiç wagt gursagyndan aýrylmadyk ýaş işewür maksadyna hökmän ýeter. Ululary diňlemeli, tejribeli telekeçilerden öwrenmeli. Mydama täzeligiň gözleginde bolmaly. Sähel şowsuzlyga erkiňi aldyrmaly däl, gaýtam, şowsuzlyklar, bökdençlikler seni taplamaly, kämilleşdirmeli. Ýaşlar, esasanam, töwerege synçy nazaryny salyp bilmeli, edilýän işlere ser salyp, ondan netije çykarmagy başarmaly. Töweregindäki işi birkemsiz gurnalan telekeçiler muny nädip başarypdyrlar, şoňa göz ýetirjek bolmaly, gerek bolsa soramagam, öwrenmegem aýyp däl. Ine, meniň ýaşlara berjek maslahatym. 

 — Nurmuhammet, işiň hilini ýokarlandyrmak üçin nämeler edilse gowy? 

— Gurluşyk üçin ulanýan gurluşyk serişdeleriniň hili gowy bolmaly, üstesine-de, gurluşykçynyň işi hem göwnejaý ýerine ýetirilen bolmaly. Ýokary hilli gurluşyk serişdeleri hem işini oňat bilýän gurluşykçy gowy hiliň gazanylmagynyň esasy çeşmesi bolup durýar. Işçi güýji işe höweslendirmegi başarmaly, işçiler gurluşykçy telekeçiniň esasy daýanjy, üstesine-de tehnikalaryň guratlygy we çig mal serişdeleriniň üpjünçiligi esasy üns merkeziňde bolmaly. Ine, şu zatlary utgaşdyryp bilseň, işleriň öz akymyna gitjekdigi ikuçsyzdyr. 

 — Nurmuhammet, juda işlidigiňize seretmezden, biz bilen söhbetdeş bolmaga wagt tapandygyňyz üçin size hoşallyk bildirýäris. Goý, geljekde-de işiňiz rowaç, maksatlaryňyz myratly bolsun! Söhbetdeşlik üçin sag boluň! 

 — Sizem sag boluň! 

Söhbetdeşligi taýýarlan Dursun TEKÄÝEWA,

žurnalist.

Ak bugdaý etrabynyň çäginde ýerleşýän,Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy Meret Meredowa degişli bolan hususy önümçilik kärhanasynyň işleri barha ilerleýär. Agzalan kärhanada öndürilýän dürli görnüşli datly önümler ildeşlerimiz tarapyndan uly islege we meşhurlyga eýe boldy.  

Mundan bäş ýyl ozal gurlup, işe girizilen kärhanada bu gün nahar duzy, konditer önümleriniň, däneli önümleriň, miwe şerbetleridir mürepbäniň dürli görnüşleri öndürilýär. Önümleriň görnüşlerini artdyrmak, möçberini ýokarlandyrmak, ýokary hilliligini we datlylygyny saklamak babatda edilýän tagallalar ýerine düşýär. Kärhanada öndürilýän önümleriň içerki bazarda giň orun almagy, ýurdumyzyň ähli sebitlerindäki söwda nokatlaryna bezeg goşmagy hem muňa aýdyň şaýatlyk edýär.  

Kärhanada bolanymyzda hünärmen Maral Kakajanowa bize ol ýerde işleriň ýola goýluşy hakda gürrüň berdi. Onuň aýtmagyna görä, kärhanada ilkibaşda nahar duzunyň önümçiligi ýola goýulýar, Ýurdumyzda duzuň iri tebigy ýatagy bolan Balkan welaýatyndaky Guwly kölüniň tebigy käninden getirilen duz kärhanada ýokary talaplara laýyklykda gaýtadan işlenilip başlanýar. Ol kämil tehnologiýalar arkaly ýuwulýar, arassalanylýar, guradylýar, ýodlaşdyrylýar hem-de taýýar bolan iýmit duzy gaplara gaplanylýar. Mundan başga-da, bu ýerde ýodlaşdyrylmadyk senagat duzunyň önümçiligine giň gerim berilýär. «Datmeni» haryt nyşanly nahar—iýmit duzy gysga wagtda uly islege eýe bolýar. 

 Häzirki wagtda kärhanada iýmit üçin niýetlenen ýodlaşdyrylan ýokary hilli duzlar iri, ownuk hem-de has ownuk görnüşinde taýýarlanylyp, awtomatiki usulda ýörite gaplara gaplanylýar. Duz önümçiligi boýunça sehdäki kämil enjamlar günde ortaça 20 tonna duzy gaýtadan işlemäge we gaplamaga mümkinçilik berýär. 

Bu gün kärhananyň ýöriteleşdirilen sehlerinde täze görnüşli önümleriň, şol sanda konditer önümleriniň, miwe şerbetleridir mürepbeleriň önümçiligine aýratyn ähmiýet berilýär. Ol ýerde öndürilýän kokosly we künjüli owranýan kökeler, owranýan köke, marmelad, krem şanti, şeker tozy, kakao ýaly datly önümler ilat tarapyndan uly islegden peýdalanýar.  

 Kärhananyň degişli önümçilik bölüminde taýýarlanýan erik, böwürslen, garaly, injir, gawun, ülje, ýertudana mürepbeleri ýörite tehnologiýa esasynda 0,5 litrlik çüýşe gaplaryna gaplanýar. Ol ýerde miwe şerbetleriniň bolsa, 10-dan gowrak görnüşi öndürilip, «Datmeni» haryt nyşany bilen ilata ýetirilýär.  

Alma, garaly ýaly miwelerden taýýarlanýan we 0,25 litr göwrümdäki owadan çüýşe gaplaryna gaplanan şerbetler hem gysga wagtda meşhurlyk gazandy. 

  Kärhananyň däneli önümlerini gaplaýan sehinde däneli önümler, şol sanda mäş, noýba, günebakar çigidi, mekgejöwen däneleri, tüwi, mele tüwi, merjimek ýaly önümler ýokary talaplara laýyklykda arassalanylýar hem-de gaplara gaplanylýar.  

Önümçiligi täzelikde ýola goýlan şokolad örtükli nohutly nogul, maňyzly nogul, kişmişli nogul ýaly tagamly, ýokumly önümleriň «Derek» haryt nyşany bilen elýeterli bahadan ilata ýetirilýändigini aýratyn bellemek gerek. Ýurdumyzyň azyk önümleriniň bolçulygyna saldamly goşant edýän, datly tagamlary bilen ildeşlerimiziň saçagynyň berekedine bereket goşýan hususy önümçilik kärhanasynyň agzybir işçi hünärmenleri ýakyn geljekde şokoladyň önümçiligini ýola goýmagyň aladasy bilen yhlasly zähmet çekýärler.  

Aýdo ŞEKEROW,

ýörite habarçymyz. SURATLARDA: kärhananyň işinden pursatlar. Surata düşüren awtor.

Ýakynda paýtagtymyzyň Hoja Ahmet Ýasawy köçesiniň ugrunda Dokma senagaty ministrliginiň söwda merkezi açyldy. Merkez pudaga degişli dokma, gön-deri önümleriniň we dürli lybaslar dükanlarynyň 10-syny özünde jemleýär.  

Täze dükanlarda ekologik taýdan arassa, ýokary hilli taýýar sütükli önümler, boýalan nah we sintetik matalar, ýorgan-düşek daşlyklary, düşek toplumlary, nah ýüplükden dokalan halyçalar, erkek adamlar üçin niýetlenen dürli görnüşli lybaslar, aýakgaplar, gaýyş guşaklar, teletinden tikilen torbalar, çaga eşikleri, jins önümleri, sport lybaslary, dokalan we beýleki görnüşli egin-eşikler köpçülige hödürlenilýär. Şeýle-de dükanlarda alyjylara hödürlenilýän, Kaka we Babadaýhan dokma toplumlarynda öndürilýän «Mäne», «Zeýtun» haryt nyşanly öý tekstil, ýorgan-düşek daşlyklary müşderileriň islegli harytlarydyr.  

 Döwrüň talabyna laýyk derejede ösen tejribäni, sanly ulgamyň mümkinçiliklerini özünde jemleýän dokma kärhanalary bu ulgamyň işiniň kämilleşdirilmeginde mynasyp orun eýeleýärler. Eýýäm birnäçe ýyl bäri Aşgabadyň dokma toplumynyň, Marynyň «Ýeňiş» tikin fabriginiň, «Altyn asyr» harytşynaslyk merkeziniň, «Merw», «Nusaý», «Bedew», «Gala», «Bürgüt» we beýleki haryt nyşanly senagat kärhanalarynyň köpugurly dükanlary ilata ýokary hilli harytlary hödürleýärler.  

Hil taýdan ýokary, bäsdeşlige ukyply önümleri öndürýän täze, döwrebap kärhanalaryň onlarçasy, ýüpegi gaýtadan işleýän, gön işläp bejerýän kärhanalar, aýakgap fabrikleri işe girizildi. Hormatly Prezidentimiziň tagallalary netijesinde, dokma senagaty kärhanalarynyň işini uzak möhletleýin maksatnamalara laýyklykda guramak, pudaklarda hususyýetçiligi ösdürmek, paýdarlar jemgyýetlerini döretmek boýunça işler barha kämilleşdirilýär. Elbetde, şeýle işleriň yzygiderli we toplumlaýyn häsiýete eýe bolmagy özümizde öndürilýän önümleriň görnüşlerini artdyrmaga, olaryň hil taýdan ýokary hem-de bahalarynyň elýeterli bolmagyna mümkinçilik döredýär. 

  Ýurdumyzda bu pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň pugtalandyrylmagy hem-de önümçilige dünýä gazananlarynyň işjeň ornaşdyrylmagy içerki bazaryň üpjünçiligini gowulandyrmak bilen bir hatarda, pudagyň eksport mümkinçilikleriniň ýokarlanmagyny hem şertlendirýär. Munuň özi Arkadagly Serdarymyzyň tabşyryklaryndan ugur alnyp, halkyň sarp edýän harytlarynyň söwdasyny guraýan düzümiň işiniň netijeli häsiýete eýe bolýandygynyň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi.  

Jumageldi SALAMOW.

«Türkmenistan». Surata düşüren Arslan MÜLLIKOW.

 Düýn Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Ýaňgala geňeşliginde diş çotgalaryny öndürýän kärhana açylyp, ulanmaga berildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy «Täze saba» hojalyk jemgyýetine degişli bolan täze, döwrebap kärhananyň Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň gününe gabatlanyp işe girizilmegi bagtyýar ildeşlerimiz üçin ajaýyp toý sowgady boldy. 

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalarynyň, welaýat, etrap häkimlikleriniň, jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleriniň, hormatly ýaşulularyň gatnaşmagynda geçirilen açylyş dabarasy uly ruhubelentlige beslendi. Onda çykyş edenler Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda orta we kiçi telekeçiligi ösdürmek, hususyýetçileri goldamak, daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan, bäsdeşlige ukyply milli önümleriň möçberini artdyrmak hem-de eksportyň möçberini ýokarlandyrmak, oba ýerlerinde iş orunlaryny döretmek ugrunda giň gerimli işleriň durmuşa geçirilýändigi barada buýsanç bilen gürrüň etdiler.  

Täze kärhananyň gurluşygyna gatnaşan hünärmenlere döwlet Baştutanymyzyň adyndan gymmat bahaly sowgatlaryň gowşurylmagy, şeýle-de welaýatyň medeniýet we sungat ussatlarynyň ýerine ýetirmeginde joşgunly aýdym-sazly çykyşlaryň ýaýbaňlandyrylmagy dabaranyň şatlyk-şowhunyny belende göterdi. Myhmanlar dili senaly ýaşulularyň ak pata bermeginde diş çotgalaryny öndürýän häzirki zaman kärhanasynyň önümçilik bölümlerine aýlanmaga, ondaky tehnologiýalaryň aýratynlyklary, öndürilýän önümleriň hilidir görnüşleri bilen tanyşmaga mümkinçilik aldylar.

  Kärhananyň gurluşygyny Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy «Ýüpek ýol harytlary» hojalyk jemgyýetiniň ezber elli gurluşykçy-hünärmenleri alyp bardylar. Onuň önümçilik bölümlerinde Awstriýanyň «Engel Austria GmbH» we Germaniýanyň «Zahoransky AG» kompaniýalarynyň häzirki zaman enjamlary oturdylypdyr. Kompaniýalaryň nou-hau tehnologiýalary bu ýerde her ýylda ýokary hilli diş çotgalarynyň 5 millionyny öndürmäge mümkinçilik berer. Önümçilikde ulanylýan çig malyň esasy bölegi Gyýanly şäherçesindäki polimer zawodyndan getirilýär.  

Täze desganyň işe girizilmegi bilen, bu ýerde ýaşlaryň 30-dan gowragyna iş orny açyldy. Kärhananyň baş direktory, Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy Nazar Ýazgylyjowyň aýtmagyna görä, ýakyn geljekde önümçiligiň çägini we gerimini giňeltmek, iş orunlaryny 100 adama çenli artdyrmak bilen, öndürilýän diş çotgalarynyň sanyny 22 milliona ýetirmek maksat edinilýär.  

Aýdo ŞEKEROW.

Surata düşüren Begençmyrat ATAÝEW.

Ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny ýokarlandyrmakda, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmakda, türkmen telekeçilerine, hususyýetçilerine aýratyn uly ynam bildirilýär. Arkadagly Serdarymyzyň Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 8-nji aprelinde geçirilen mejlisinde Senagatçylar we telekeçiler birleşmesine degişli kärhanalaryň işini gözegçilikde saklamagyň zerurdygyny aýdyp, kiçi, orta we iri telekeçilik kärhanalaryna goldaw bermek çärelerini dowam etmegi tabşyrmagy muňa aýdyň şaýatlyk edýär. Şeýle mümkinçilikleriň netijesini Balkan welaýatyndaky hususy kärhanalaryň gazanýan üstünliklerinde-de görmek bolýar. 

Mundan 10 ýyla golaý wagt öň Bereket etrabynyň çäginde döredilen «Nurly meýdan» daýhan hojalygynyň häzirki wagtda 400 gektar çemesi ýeri bolup, şonuň 344 gektara barabary dürli ot-iýmlik ekinleri ösdürip ýetişdirmek üçin peýdalanylýar. Şonça meýdanyň 50 gektaryny önümçilik desgalary eýeleýär. Döredilen ilkinji gününden bäri bu daýhan hojalygynyň bölümlerinde hususy hem-de uzak möhletleýin karz serişdeleriniň hasabyna önümçiligi ösdürmäge, öndürilýän önümleriň bahasyny arzanlatmaga, işçi güýjüni tygşytlap, agyr işleri ýeňilleşdirmäge niýetlenen kämil enjamlaryň önümçilige yzygiderli ornaşdyrylmagyna aýratyn üns berilýär. Bu ýerde ýylda 75 müň tonna barabar kombinirlenen iým taýýarlaýan ýörite önümhana işleýär.  

Bu gün daýhan hojalygy tutuş ýurdumyzda ýedi hazynanyň birine deňelýän guşçulygy ösdürmekde döwlete dahylsyz bölegiň ugurdaş düzümleriniň arasynda öň hatarlarda durýar. Hojalygyň guşçulyk toplumynda döwrebap tehnologiýalary ulanmak arkaly kämil önümçilik düzümi emele getirilipdir, ol her ýylda 16 million ýumurtga öndürmäge niýetlenendir. Şeýle-de 8 müň tonna guş etini öndürmäge ukyply bölüm, 12 million jüýje çykarmaga niýetlenilen inkubator bar. Aslynda, «Nurly meýdan» daýhan hojalygy inkubatorly guşçulyk toplumyny işe girizmek bilen, ýurdumyzda şeýle görnüşdäki döwrebap taslamany ilkinji bolup üstünlikli amala aşyran hususy kärhanadyr. Eýýäm şu ýylyň birinji çärýeginde bu ýerdäki inkubatordan alnan sagdyn jüýjeleriň sany 1 million 152 müňe golaýlaýar. Ýetişdirilýän jüýjeleri guşçulyk bilen meşgullanýan hojalyklar höwes bilen satyn alýarlar.  

  Guşçulyk toplumynda saklanýan towuklary iýmlemek, suw bilen üpjün etmek, ýumurtgalary ýygnap almak, ýataklary arassalamak işleri awtomatlaşdyrylan usulda amala aşyrylýar. Ýörite gaplara ýerleşdirilýän ýumurtgalar her gün täzeligi bilen sarp edijilere ugradylýar. Ýylyň başyndan hojalygyň guş idedijileriniň ýurdumyzyň ak bazarlaryna we söwda nokatlaryna ugradan ýumurtgasynyň sany 2,7 milliondan hem geçdi. «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň başyndan bäri bu ýerdäki inkubator hojalygyndan çykarylan sagdyn jüýjeleriň umumy sanynyň üçden birinden gowragy bolsa et ugurly broýler jüýjeleridir. 37 — 42 günüň dowamynda degişli agramlaryna ýetirilenden soň, towuk eti görnüşindäki önüm sarp edijilere hödürlenilýär.  

«Nurly meýdana» bölünip berlen ýerleriň üç gektarynda gurlan döwrebap ýyladyşhanada dürli görnüşli bägülleri ösdürip ýetişdirmek hem görelde alarlyk derejede ýola goýlupdyr. Gülleri ösdürip ýetişdirmäge girişilmezden öň, bu taslamanyň dünýä tejribesindäki ýagdaýy ilik-düwme öwrenilipdir. Niderlandlardan, Ispaniýadan, Italiýadan, Hytaýdan we Eýrandan gül ýetişdirmek üçin niýetlenilen häzirki zaman enjamlary satyn alnypdyr.  

Bu ýerde ýerli toprak-howa şertlerine uýgunlaşdyrylyp ýetişdirilýän bägülleriň 15 görnüşi bolup, olar ýurdumyzyň dürli künjeklerinde uly islege eýe. Ylmyň soňky gazananlaryna hem-de öňdebaryjy tejribelere daýanylyp, gülleriň her bir görnüşine aýratyn agrotehniki ideg ýola goýulýar. Bu ýerden ýurdumyzyň dürli künjeklerindäki söwda nokatlaryna ugradylýan ter gülleriň ortaça sany her ýylda ýüzlerçe müňe baryp ýetýär. Paýtagtymyzyň dürli künjeklerinde daýhan hojalygynyň «Güljahan» atly ýöriteleşdirilen dükanlarynyň üçüsinde, Mary şäherinde açylan «Nurly meýdanyň gülleri» atly dükanda bu gülleriň hyrydarlary barha artýar. Eziz Diýarymyzyň Balkanabat, Türkmenbaşy, Daşoguz, Türkmenabat we beýleki iri şäherlerine hem näzikligiň, söýginiň, owadanlygyň kepiline deňelýän güller yzygiderli ugradylyp durulýar. Ol güller raýatlarymyzyň toý-dabaralaryna aýratyn öwüşgin eçilýär. 

Bildirilýän ynamdan göwünleri galkynýan daýhan hojalygynyň hünärmenleri yhlasly zähmet çekip, halkymyza hyzmat etmäge döredip berýän giň mümkinçilikleri üçin döwlet Baştutanymyza — Arkadagly Serdarymyza tüýs ýürekden alkyş aýdýarlar. 

Hojaberdi BAÝRAMOW.

«Türkmenistan». Surata düşüren Andreý PAKULOW.

«Altyn gül» hususy kärhanasy Dänew etrabynyň Isbaz geňeşliginde ýerleşýär. Bu hususy kärhana Jorakuly Hemraýew ýolbaşçylyk edýär. «Altyn gül» hususy kärhanasynyň döwrebap ýyladyşhanasynda häzirki wagtda pomidoryň «Marwelans» sorty ösdürilip ýetişdirilýär. Mundan başga-da, pomidoryň bu sortunyň ýanynda «Çerri» görnüşi hem bar. 

 Bu ýerde otuz sany işgär zähmet çekýär. Olar, esasan, ýyladyşhanada pudama, ýaprak alma, dolama işlerini geçirýärler. 

Ýyladyşhananyň tutýan meýdany 2,3 gektara barabar bolup, onda pomidor şitilleri ýetişdirilýär. Pomidor şitilleri kokos gyryndysynda ýetişdirilip, ýörite asgyçlara berkidilýär. Ýyladyşhana şitillere ideg etmek üçin ýörite galdyrýan-düşürýän arabajyklar bilen üpjün edilipdir. Hasyllylygy ýokarlandyrmak maksady bilen, tozanlandyryş işleri ýörite Türkiýe döwletinden getirilen «Bombus» arylary arkaly amala aşyrylýar. Pomidor hasylyna zyýan beriji mör-möjeklere garşy insektisid, akarisid we ösümligiň kesellerine garşy bolsa, fungisidler ulanylýar. 

Bu ýyladyşhanada meýilnama boýunça pomidor hasylynyň 450 tonnasyny ýetişdirmek göz öňünde tutulyp, häzirki wagta çenli pomidoryň 200-den gowrak tonna hasyly ýygnalyp alyndy. Ýygnalan pomidor hasylynyň 200 tonnasy Russiýa Federasiýasyna, Gazagystan Respublikasyna eksport edildi. 

Merjen ABDULLAÝEWA,

TAP-nyň Lebap welaýat Dänew etrap komitetiniň hünärmeni.

Ýurdumyzyň harytlaryny daşarky bazarlarda ilerletmek üçin «Türkmenistanda öndürilen» atly milli nyşan taýýarlanylýar. Bu barada Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly 22-nji aprelde geçirilen mejlisinde habar berildi. 

Bellenilişi ýaly, «Türkmenistanyň 2021 — 2030-njy ýyllar üçin daşary söwda Strategiýasyna» laýyklykda, ýurdumyzyň harytlarynyň daşary ýurt bazarlaryna ýerlenilişini artdyrmak maksady bilen, täze milli söwda nyşanly harytlary döretmek hem-de olary dünýä bazarlarynda giňden tanatmak boýunça wezipeler göz öňünde tutuldy.  Şoňa görä-de, «Türkmenistanda öndürilen» nyşanynyň şekilini saýlap almak maksady bilen, Söwda-senagat edarasynda degişli ministrlikleriň we pudak edaralarynyň gatnaşmagynda ýurdumyzyň suratkeşleriniň, dizaýnerleriň, talyplaryň we raýatlaryň arasynda bäsleşik yglan etmek meýilleşdirilýär.  

Döwlet Baştutanymyz «Türkmenistanda öndürilen» milli nyşany taýýarlamak baradaky teklibi makullap, bu babatda täze usullary we çemeleşmeleri gözlemegiň zerurdygyna ünsi çekdi hem-de türkmen dizaýnerleriniň bu ulgamda öňdebaryjy tejribäni öwrenmekden ugur almalydygyny, şol sanda sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden giňden peýdalanylmalydygyny nygtady.  

«Türkmenistan»

Ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligiň ösdürilmegi netijesinde bazarlarymyz halkyň sarp edýän köp görnüşli önümleri bilen üpjün edilýär. Telekeçiligi höweslendirmek we hemmetaraplaýyn goldamak, kiçi we orta hususyýetçiligi ösdürmäge ýardam etmek döwlet derejesindäki möhüm wezipe hökmünde kesgitlendi. «Kiçi we orta telekeçiligi döwlet tarapyndan goldamak hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň kabul edilmegi ykdysadyýetiň bu ulgamyny ösdürmegiň ünsden düşürilmeýändiginiň alamatydyr.   

Kiçi we orta telekeçiligiň döwlet tarapyndan goldanylmagy kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek üçin amatly şertleri döretmek, şol sanda kiçi we orta telekeçiligiň subýektlerine maliýe we maddy serişdeleri bermek, olara hukuk, ykdysady we gaýry maglumatlaryň, ylmy-tehniki işläp taýýarlamalaryň we tehnologiýalaryň elýeterliligini üpjün etmek, kiçi we orta telekeçiligiň subýektleri tarapyndan durmuş-ykdysady ösüşiň döwlet mak-satnamalaryny durmuşa geçirmäge gönükdirilýän maýa goýumlary höweslendirmek, täze iş orunlaryny döretmek we ilatyň girdejilerini ýokarlandyrmak, kiçi we orta telekeçiligiň subýektlerinden harytlaryň (işleriň, hyzmatlaryň) döwlet tarapyndan satyn alynmagyny bäsleşik esasynda amala aşyrmak, kiçi we orta telekeçiligiň subýektlerini maliýeleşdirmegiň ýörite maksatnamalaryny amala aşyrmak, daşary ykdysady işi, sebitara hyzmatdaşlygyny, şeýle hem olaryň eksport mümkinçiligini ösdürmäge ýardam etmek esaslary boýunça amala aşyrylýar. Kiçi we orta telekeçiligiň döwlet tarapyndan goldanylmagy netijesinde telekeçilere salgyt ýeňillikleri berilýär. 

Söýün HÖWEZOW,

Türkmenbaşy etrap salgyt bölüminiň barlaglar bölümçesiniň baş salgyt inspektory.

Türkmen işewürleriniň önümleriniň ýurdumyzyň Söwda-senagat edarasynda birnäçe günläp dowam eden sergisi öz işini tamamlady. Telekeçileriň gazananlarynyň däp bolan gözden geçirilişi ýokary derejede, üstünlikli jemlendi. Hormatly Prezidentimiziň 13-nji aprelde sergide bolup, ol ýerde görkezilýän önümler, hödürlenen taslamalar bilen tanyşmagy, täze harytlar bilen gyzyklanmagy forumyň ähmiýetini has-da artdyrdy. Döwlet Baştutanymyzyň şol günlerde gol çeken taryhy Kararyna laýyklykda, Aşgabat şäherinde Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýokary okuw mekdebiniň binasynyň gurluşygyny maliýeleşdirmek maksady bilen, degişli möçberdäki serişdeleriň karz berilmegi, ýagny hormatly Prezidentimiziň hususy işewürligi ýokary bilimli kämil hünärmenler bilen üpjün etmek baradaky aladasy türkmen telekeçilerini has-da begendirdi. 

Eýsem, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründäki bu serginiň öňkülerden tapawutly aýratynlygy nämedekä?! Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň döredilmegi mynasybetli, 14 ýyl bäri geçirilýän serginiň bu gezek bir hepdeläp dowam etdirilmegini onuň tapawutly aýratynlygy hökmünde görkezmek bolar. Munuň özi türkmen telekeçilerine öz önümlerini öňkülerden has giňden mahabatlandyrmaga, hödürlenen tekliplerdir taslamalar boýunça biri-birleri bilen dowamly pikir alyşmaklaryna mümkinçilik döretdi. Diňe bu hem däl. Harytlaryň ýerlenmegi üçin-de sergi günleri diýseň amatly boldy. Söwdalarda müşderilere ýokary hilli, ekologik taýdan arassa, eksport ugurly önümler bilen birlikde, iň täze önümler hödürlendi. Bu gezekki sergi milli önümleriň täze görnüşleriniň 100-den gowragyny öz içine aldy.

  Ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ornaşdyrmakda türkmen telekeçileriniň mynasyp orny bar. Munuň şeýledigini IT ulgamda ýöriteleşdirilen hojalyk jemgyýetleridir hususy kärhanalar, şol sanda  «Ýokary tilsimatlar» merkezi, «Adyl açar», «Milli ulgam», «Awtomatizasiýa tehnologiýalarynyň merkezi», telekeçi Zafar Jumaýew we beýlekiler tarapyndan hödürlenen senagat we elektron önümleri, töleg terminallary, «akylly» öýleriň taslamalary, köp ulgamly programmalarda, elektron söwdada gazanylan üstünlikler bütin aýdyňlygy bilen şöhlelendirdi.  

«Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda geçirilen bu serginiň dowamynda ýerli hususy kärhanalaryň we daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň arasynda söwda boýunça ikitaraplaýyn şertnamalaryň birnäçesi baglaşyldy. Diýmek, türkmen telekeçileriniň dünýä bazaryndaky örüsi ýene-de giňemek, türkmen önümleriniň dünýä meşhurlygy öňküden-de artmak bilen bolar.  

Birleşmäniň agzalarynyň maslahatynda ýurdumyzyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň yglan eden «Ýylyň iň gowy telekeçisi» atly bäsleşiginiň jemi jemlenip, onda  hususyýetçileriň 58-si dürli ugurlar boýunça ýeňiji boldy. Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, döwrebap derejede guralan sergi hususy telekeçiligi ösdürmäge gönükdirilen syýasatyň üstünlikli amala aşyrylýandygyna, ýurdumyzyň telekeçilerine berilýän döwlet goldawynyň öz miwelerini berýändigine şaýatlyk edýär.  

Keýik UMAROWA.

«Türkmenistan».