2021-nji ýylyň 13-nji oktýabrynda Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň binasynda Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow bilen Bütindünýä bankynyň Türkmenistan boýunça dolandyryjysy Ozan Sewimliniň arasynda göni wideoaragatnaşyk arkaly duşuşyk geçirildi. Bu duşuşyga ministrlgiň degişli wekilleri hem gatnaşdylar.

Duşuşygyň maksady, Bütindünýä bankynyň Türkmenistan boýunça dolandyryjysy Ozan Sewimliniň täze wezipä bellenmegi bilen baglylykda ministr Muhammetgeldi Serdarow bilen tanyşmakdan hem-de Türkmenistan bilen Bütindünýä Bankynyň arasynda özara gyzyklanma bildirilýän maksatnamalar we taslamalar boýunça hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmakdan ybarat boldy.

Duşuşygyň başynda, ministr Muhammetgeldi Serdarow, ýurdumyz bilen Bütindünýä Bankynyň arasyndaky alnyp barylýan işjeň hyzmatdaşlyk üçin minnetdarlyk bildirdi. Şeýle hem, Ozan Sewimlini täze wezipä bellenmegi bilen tüýs ýürekden gutlady.

Duşuşygyň dowamynda, Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi tarapyndan ýurdumyzyň Bütindünýä banky bilen amala aşyrylýan birnäçe taslamalarynyň durmuşa geçirilişi hem-de hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan we möhüm bolup durýan ugurlary barada bellenilip geçildi.Bütindünýä bankynyň Türkmenistan boýunça dolandyryjysy Ozan Sewimli, öz gezeginde, ýurdumyz bilen Bankyň arasynda häzirki wagtda hereket edýän taslamalaryň durmuşa geçirilişine ýokary baha berip, mundan beýläkde hyzmatdaşlygyň bar bolan mümkinçiliklerini giňeltmekde öz tarapyndan goldaw berjekdigini nygtady. Mundan başga-da, Bankyň hem bu özara bähbitli hyzmatdaşlygy dowam etmek üçin ileri tutýan ugurlary boýunça garaýyşlary we meýilleri barada gürrüň berdi. Göni wideoaragatnaşyk arkaly geçirilen duşuşyk hoşniýetli ýagdaýda geçdi.

Duşuşygyň ahyrynda Mähriban Watanymyzyň halkara giňişliginde abraý-mertebesiniň belende galmagynda ägirt uly işleri amala aşyrýan Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, alyp barýan il-ýurt bähbitli umumyadamzat ähmiýetli belent tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly 8-nji oktýabrda geçirilen giňişleýin mejlisinde şu ýubileý ýylynyň dokuz aýynda ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň pudaklarynyň ýerine ýetiren işleriniň jemlerine garaldy. Mejlisiň dowamynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Permana gol çekdi. Resminama laýyklykda, 2022-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan býujetden maliýeleşdirilýän edaralaryň, hojalyk hasaplaşygynda işleýän kärhanalaryň we jemgyýetçilik birleşikleriniň işgärleriniň aýlyk zähmet haklarynyň, pensiýalarynyň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberleri 10 göterim ýokarlandyryldy. Bu çözgüt Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» kesgitlenilen wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini hem-de durmuş goraglylygyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak maksady bilen kabul edildi.

Milli Liderimiz şeýle hem ýurdumyz boýunça iň pes aýlyk zähmet hakynyň möçberine gaýtadan seretmegiň wagtynyň gelendigini belledi. Bu bir tarapdan, örän möhüm makrogörkezijidir, beýleki tarapdan bolsa, biziň her birimize düşnükli bolan görkezijidir. Sebäbi biziň esasy syýasatymyz — «Döwlet adam üçindir!» diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Bu çözgütler türkmenistanlylaryň ählisini Watanymyzyň abadançylygynyň bähbidine täze zähmet üstünliklerini gazanmaga ruhlandyrdy hem-de adam baradaky aladanyň hormatly Prezidentimiziň durmuş ugurly syýasatynyň esasyny düzýändigini nobatdaky gezek tassyklady.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň we halkymyzyň kuwwatly döredijilik mümkinçiliklerine daýanmak bilen, berkarar döwletimizi beýik geljege ynamly öňe alyp barýar, Garaşsyz Watanymyzyň mundan beýläk-de okgunly ösüşini, ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň döwrebaplaşdyrylmagyny, ilkinji nobatda bolsa, türkmenistanlylaryň parahat, abadan we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek boýunça kabul edilen milli hem-de pudaklaýyn maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirýär.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň şol mejlisinde şu ýylyň dokuz aýynda ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň pudaklarynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine baha bermek bilen, ýetilen sepgitleriň koronawirus pandemiýasynyň dünýä ykdysadyýetine ýetiren oňaýsyz täsiri zerarly ýüze çykan kynçylyklara garamazdan, Garaşsyz Watanymyzyň üstünlikli ösýändigini aýdyň görkezýär diýip belledi. Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny mynasyp garşylamaga gönükdirilen halkymyzyň döredijilikli zähmeti ägirt uly üstünliklere beslendi, ýubileý ýylynda ýokary ykdysady görkezijilere ýetildi.

Şeýle tutanýerli işleriň netijesinde, jemi içerki önümiň 6,2 göterim möçberde ýokary ösüş depginini saklap galmak başartdy. Daşary haryt dolanyşygy 12,3 göterim artdy we 9 milliard amerikan dollaryndan hem gowrak boldy.

Eksportyň möçberi hem geçen ýyl bilen deňeşdirilende, 20 göterime golaý artdy we ABŞ-nyň 6 milliard dollaryna golaý boldy. Iň esasy zat bolsa, eksportyň möçberi, ýangyç-energetika serişdeleri hasaba alynmanda 50 göterime golaý artdy diýip, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Biziň alyp barýan içeri syýasatymyz bolsa ýurdumyzy ösdürmegiň tassyklanan maksatnamalaryna laýyklykda durmuşa geçirilýär. Prezident Maksatnamasy esasynda, häzirki döwürde ozalkysy ýaly, durmuş meselelerini çözmäge, täze kärhanalary gurmaga we işläp gelýänleriniň durkuny täzelemäge ägirt uly möçberde maýa goýumlary gönükdirilýär.

Iri halkara hem-de içerki taslamalar amala aşyrylýar. Şu geçen döwrüň içinde ýurdumyzda göz öňünde tutulan 30 desganyň deregine 62 sany iri desga işe girizildi. Umumy meýdany ýarym million inedördül metre golaý ýaşaýyş jaýlary, şol sanda ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary, myhmanhanalar we dynç alyş toplumlary, ençeme lukmançylyk merkezleri, umumybilim berýän mekdeplerdir çagalar baglary hem-de beýleki desgalar ulanmaga berildi diýip, milli Liderimiz belledi.

Häzirki döwürde Türkmenistanda umumy bahasy 35 milliard amerikan dollaryna golaý bolan 2,5 müň sany iri desganyň gurluşygy dowam edýär. Şolaryň hatarynda nebitgaz ýataklaryny özleşdirmegi we abadanlaşdyrmagy, esasy gaz geçirijileriň, sport desgalarynyň, ýollaryňdyr uly köprüleriň, durmuş maksatly desgalaryň gurluşygyny görkezmek bolar. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisini, elektrik we optiki-süýümli aragatnaşyk geçirijilerini gurmak, şeýle hem beýleki halkara taslamalary amala aşyrmak boýunça hem netijeli işler alnyp barylýar.

Oba hojalygynda geçirýän özgertmelerimiz hem netije berip başlady. Şu ýyl gallanyň gowy hasyly ýygnaldy. Nesip bolsa, Hasyl toýuna çenli pagta taýýarlamak baradaky tabşyryk hem ýerine ýetiriler diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.

Ýurdumyzyň ykdysadyýetini ösdürmäge telekeçilerimiz hem saldamly goşant goşýarlar. Olar dürli pudaklarda işlemek bilen, hili daşary ýurt kompaniýalarynyňkydan birjik-de pes bolmadyk, has çylşyrymly we uly taslamalary amala aşyrýarlar.

Bilim, ylym we saglygy goraýyş ulgamlarynda hem özgertmeler üstünlikli dowam edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçiligiň hem-de eksport ugurly harytlaryň möçberlerini artdyrmak boýunça döwlet maksatnamalarynyň durmuşa geçirilmegini çaltlandyrmak, dürli pudaklarda bar bolan ägirt uly mümkinçilikleri netijeli peýdalanmak meselelerini ýurdumyzyň halk hojalyk toplumyny mundan beýläk-de ösdürmek boýunça möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitledi. Ykdysadyýetimizi ösdürmek boýunça amala aşyrylýan işleri diwersifikasiýalaşdyrmak arkaly dowam etmeli. Şeýle hem öndürilýän harytlaryň görnüşlerini artdyrmak hem-de olary daşarky bazara çykarmagyň ýollaryny giňeltmek gerek. Mundan başga-da, 2022-nji ýyl üçin Maýa goýum maksatnamasyny işläp taýýarlamaga hem-de tassyklamaga aýratyn üns bermek zerurdyr diýip, milli Liderimiz aýtdy.

2022-nji ýylda geçiriljek Türkmenistanyň ilatynyň we ýaşaýyş jaý gorunyň ýazuwy döwletimiziň mundan beýläk-de ösmegi hem-de abadançylygy üçin ygtybarly binýady goýmaga mümkinçilik berer. Ministrler Kabinetiniň 1-nji oktýabrda geçirilen mejlisinde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow öňde boljak çäräniň “Ilat ýazuwy — 2022: Jebislik, Bagtyýarlyk, Röwşen geljek” diýen şygaryny we Döwlet baýdagyny, “Ak öý” binasyny, türkmen halysynyň göllerini hem-de çäräniň geçirilýän ýylyny alamatlandyrýan “2022” sany şekillendirilen nyşany makullap, oňa halkara talaplaryna laýyklykda taýýarlanmak üçin ähli zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Öňde boljak çäre Türkmenistany ösdürmegiň döwlet, sebit we pudaklaýyn maksatnamalaryny üstünlikli durmuşa geçirmek, Döwlet býujetini taýýarlamak üçin ygtybarly statistika maglumatlary bilen üpjün etmek hem-de ýaşaýyş jaý syýasatyny netijeli alyp barmak maksady bilen guralar.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, halkymyzyň durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak üçin, ýetilen sepgitler bilen kanagatlanmaly däldiris. Öňde çynlakaý çemeleşmeleri we öňdengörüjilikli çözgütleri talap edýän täze, jogapkärli wezipeler durýar.

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Garaşsyz ýurdumyzyň ösüşiniň baş maksadyny eziz halkymyzyň abadançylygy we bagtyýarlygy hakyndaky alada diýip yglan etdi. Milli Liderimiz ösüşiň täze giňişliklerini açyp, bu aýdyň ýoly möhüm hem-de uly üstünliklere besläp, Türkmenistany belent maksada tarap ynamly öňe alyp barýar.

(TDH)

Aşgabat, 12-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “ARETI” halkara kompaniýalar toparynyň ýolbaşçysy Igor Makarowy kabul etdi.

Işewür döwlet Baştutanymyza wagt tapyp kabul edendigi üçin hoşallyk bildirip, milli Liderimizi hem-de tutuş türkmen halkyny Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy bilen gutlady hem-de berk jan saglyk, egsilmez güýç-gaýrat, ähli başlangyçlarynda uly üstünlikleri arzuw etdi. Igor Makarow işewür gatnaşyklary pugtalandyrmak işinde berýän goldawy hem-de dürli pudaklarda iri maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmäge gatnaşmaga döredýän mümkinçilikleri üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, häzirki döwürde milli ýangyç-energetika toplumynda amala aşyrylýan oňyn özgertmelere ýokary baha berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iri kompaniýanyň ýolbaşçysyna gutlag sözleri üçin minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň “Açyk gapylar” syýasatyny yzygiderli durmuşa geçirip, dünýäniň gyzyklanma bildirýän işewür toparlary bilen uzak möhletli we netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak ugrunda çykyş edýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda amala aşyrylýan, milli ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmaga we sanly ulgama geçirmäge, okgunly ylmy-tehnologik ösüşe gönükdirilen giň möçberli maksatnamalaryň hem-de sebit we halkara ähmiýete eýe bolan iri düzümleýin taslamalaryň öňden gelýän, ygtybarly hyzmatdaş bolan “ARETI” halkara kompaniýalar topary bilen köpýyllyk hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin uly mümkinçilikleri açýandygyny aýtdy.

Ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşiniň, ilkinji nobatda bolsa, ýangyç-energetika toplumynda, gurluşyk hem-de ulag ulgamlarynda ileri tutulýan ugurlar babatda bar bolan kuwwaty we ondan netijeli peýdalanmagyň meýilnamalaryny nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlary ara alyp maslahatlaşylan esasy mesele boldy.

Işewür tebigy baýlyklaryň ägirt uly gorlaryna eýe bolan Türkmenistanyň häzirki wagtda energiýa serişdelerini öndürýän döwlet hökmünde dünýäde uly abraýdan peýdalanýandygyny nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň energetika strategiýasynyň energiýa serişdeleriniň dünýä bazarlaryna iberilmegini diwersifikasiýalaşdyrmagyň, ýangyç serişdelerini çykarýan we gaýtadan işleýän pudagyň kuwwatlyklaryny artdyrmagyň, gaz we nebithimiýa senagatyny ösdürmegiň esasy ugurlaryna aýratyn üns berildi.

Duşuşygyň barşynda işewür milli Liderimize baglaşylan şertnamalary ýerine ýetirmegiň çäklerinde alnyp barlan işler, şol sanda “ARETI” kompaniýasyna ynanylan taslamalaryň birnäçesiniň durmuşa geçirilişi barada hasabat berdi. Ol kompaniýanyň gatnaşyklaryň çägini giňeltmäge taýýardygyny aýdyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň garamagyna Hazaryň türkmen bölegindäki ýataklary işläp geçmek boýunça täze teklipleri hödürledi.

Halkara kompaniýalar toparynyň ýolbaşçysy bu taslama gyzyklanmanyň, ilkinji nobatda, Türkmenistanyň ägirt uly kuwwaty hem-de bu ýerde döredilen amatly maýa goýum ýagdaýy, degişli hukuk binýady bilen özüne çekijidigini aýtdy. Bularyň ählisi bolsa nebit we gaz ýataklaryny özleşdirmäge, täze düzümleýin desgalary gurmaga iri serişdeleri netijeli gönükdirmäge mümkinçilik berýär.

Döwlet Baştutanymyz holdingiň özara bähbitli işewür gatnaşyklary pugtalandyrmak meselelerine oňyn çemeleşmesini belläp, islendik taslamany durmuşa geçirmekde iň täze tehnologik çözgütleri we öňdebaryjy ylmy işläp taýýarlamalary ulanmagyň hem-de ekologik howpsuzlygyň kadalaryny berk berjaý etmegiň potratçy kompaniýalara bildirilýän esasy talapdygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz işewüre bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek boýunça birnäçe tabşyryklary berdi.

Duşuşygyň ahyrynda “ARETI” kompaniýalar toparynyň ýolbaşçysy holdingiň ýurdumyzda dürli ulgamlarda üstünlikli amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeler maksatnamalaryna mundan beýläk-de işjeň gatnaşmaga taýýardygyny tassyklap, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy kompaniýanyň netijeli hyzmatdaşlygy üstünlikli ilerletmek üçin ähli tagallalary etjekdigine hem-de öz üstüne alan hyzmatdaşlyk borçnamalaryny ýerine ýetirmäge ygrarly bolup, jogapkärli çemeleşjekdigine ynandyrdy.

Ahal welaýatynyň «ak altyn» ussatlarynyň ýylboýy çeken yhlasly zähmetiniň ýerine düşendigine tylla güýzüň häzirki günlerinde dowam edýän pagta ýygymynda aýdyňlygy bilen göz ýetirip bolýar.

Berekede beslenen atyzlarda päk zähmet joşýar, «ak altyn» harmanlary barha beýgelýär. Şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli berjaý edýän pagtaçylaryň, hojalyklaryň sany artýar. Kaka etrabynyň «Daýhan ýerleri» daýhan hojalygy welaýatda ilkinjileriň hatarynda pagta taýýarlamak boýunça borçnamalaýyn tabşyryga abraý bilen hötde gelmegi başardy. Ekerançylyk meýdanlarynyň 72 gektarynda gowaçanyň bereketli hasylyny ýetişdiren bu daýhan hojalygy Watan harmanyna pagtanyň 130 tonnadan gowragyny goşup, arzyly sepgide ýetdi.

Ak bugdaý etrabynda hem boýun alan borçnamasyny ilkinjileriň hatarynda ýerine ýetiren hojalyklar az däl. Aýratyn-da, «Üzümli toprak», «Ak üzüm» daýhan hojalyklaryny agzamak bolar.

Ýeri uzak möhletleýin peýdalanmaga alan tejribeli daýhan Annageldi Annaýewiň «Üzümli toprak» daýhan hojalygynda ýokary hilli gowaça hasylynyň 100 tonnadan gowragy taýýarlanyp, bu baradaky şertnamalaýyn borçnama artygy bilen ýerine ýetirildi. Agzalan daýhan hojalygy üstümizdäki ýylda däne taýýarlamakda hem guwandyryjy netijeleri gazandy. Daýhan hojalygynyň 91 gektar meýdanynda 205 tonna derek ak bugdaýyň 300 tonnasy taýýarlanyp, kabul ediş nokatlaryna tabşyryldy. Şeýlelikde, şertnamalaýyn borçnama 146,2 göterim ýerine ýetirildi.

«Ak üzüm» daýhan hojalygynyň Watanymyzyň «ak altyn» harmanyna goşan pagta hasylynyň möçberi 60 tonnadan geçdi. Etrapda ýerleri uzak möhletleýin peýdalanmaga alan daýhan hojalyklarynyň başga-da birnäçesinde pagta ýygmak boýunça tabşyryklar üstünlikli berjaý edildi.

Sarahs etrabynyň S.A.Nyýazow adyndaky daýhan birleşiginiň Batyr Meretgulyýew tarapyndan ýolbaşçylyk edilýän 1-nji kärendeçilik toparynyň pagtaçylary hem öňdebaryjylaryň hatarynda agzalmaga mynasypdyr. Toparyň pagtaçylary 140 gektar meýdanda gowaçanyň bol hasylyny ýetişdirip, 280 tonna pagta taýýarlamaga borçlandylar. Olaryň Watan harmanyna tabşyran «ak altynynyň» 350 tonnadan geçmegi tabşyrygyň artygy bilen berjaý edilendigini görkezýär.

Welaýatda jogapkärli pagta ýygymy möwsüminde ähli mümkinçiliklerden netijeli peýdalanylýar. Pagtaçylaryň arasynda guralýan höweslendiriş çäreleri, medeni-dynç alyş dabaralary bolsa olary uly zähmet üstünliklerine ruhlandyrýar.

«Ak altynly» atyzlardaky hasyly gysga wagtda, ýitgisiz ýygnamakda hormatly Prezidentimiziň daýhanlara sowgat eden ýokary öndürijilikli «John Deere» kysymly kombaýnlaryň hyzmatyndan netijeli peýdalanylýar. «Polat atlaryň» gije-gündiziň dowamynda bökdençsiz işledilmegi netijesinde ýygym geçirilýän gektarlaryň hatary artýar.

Aýdo ŞEKEROW.

(Öz habarçymyz). Surata düşüren awtor.

2021-nji ýylyň 12-nji oktýabrynda «Merkezi Aziýada sebitleýin ykdysady hyzmatdaşlyk (CAREC)» Maksatnamasyna agza döwletleriniň Milli utgaşdyryjylarynyň duşuşygy geçirildi we oňa Türkmenistandan CAREC maksatnamasy boýunça Milli utgaşdyryjy – Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow gatnaşdy.

Bu duşuşyga Azerbaýjan Respublikasynyň, Hytaý Halk Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Päkistan Yslam Respublikasynyň, Täjigistan Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň, Mongoliýanyň, Aziýanyň Ösüş Bankynyň we beýleki halkara guramalarynyň ýokary derejeli wekilleri gatnaşdylar.

Duşuşygyň dowamynda CAREC Maksatnamasynyň 2030-njy ýyla çenli Saglyk ulgamynyň hyzmatdaşlyk boýunça baş ýörelgesiniň we 2030-njy ýyla çenli Sanly ulgam boýunça baş ýörelgesiniň taslamalary boýunça pikir alyşmalar boldy we olar boýunça öňde durýan wezipeler ara alyp maslahatlaşylandan soň, olary şu ýylyň 17-nji noýabrynda geçirilmegi meýilleşdirilýän 20-nji Ministrler maslahatynda makullamak barada netijä gelindi.

Şeýle hem duşuşygyň dowamynda CAREC Maksatnamasynyň 2030-njy ýyla çenli baş ýörelgesiniň netijeleriniň ösüşi boýunça hasabaty, Sebitleýin infrastruktura taslamalaryna ýardam etmek ulgamynyň konsepsiýasy boýunça, «CAREC maksatnamasynyň suw bölegini işläp düzmek» atly sebitleýin tehniki kömek taslamasynyň çäklerinde alnyp barylýan işler boýunça hasabatlar diňlenildi we duşuşyga gatnaşanlar tarapyndan olar boýunça garaýyşlar beýan edildi.

CAREC maksatnamasy boýunça Milli utgaşdyryjylar tarapyndan (şol sanda Türkmenistandan CAREC maksatnamasy boýunça Milli utgaşdyryjysy –Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow tarapyndan) ýokarda görkezilen duşuşygyň mowzuklary boýunça öz tekliplerini we garaýyşlaryny beýan etdiler.

Mejlisiň dowymynda CAREC maksatnamasynyň sekretariatynyň wekilleri şu ýylyň 17-nji noýabrynda geçirilmegi meýilleşdirilýän 20-nji Ministrler maslahatynyň mowzugy we düzümi barada maglumatlary birek-birek bilen paýlaşdylar.

Duşuşygyň ahyrynda Mähriban Watanymyzyň halkara giňişliginde abraý-mertebesiniň belende galmagynda ägirt uly işleri amala aşyrýan Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, alyp barýan il-ýurt bähbitli umumyadamzat ähmiýetli belent tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

2021-nji ýylyň 12-nji oktýabrynda Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginde, Intellektual Eýeçiligiň Bütindünýä Guramasynyň (IEBG-nyň) Baş direktory jenap Daren Tang bilen wideoaragatnaşyk arkaly iş duşuşygy geçirildi.

Bellenen tertipde ylalaşylan iş duşuşygyna türkmen tarapyndan Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow, ministrligiň Döwlet maliýesini jemleýji we ykdysady syýasaty müdirliginiň Halkara gatnaşyklary bölüminiň başlygy Maksat Kutlymyradow, Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugynyň (Gulluk) başlygy Ata Annaniýazow we Gullugyň başlygynyň orunbasary Orazmyrat Saparmyradow, Gullugyň Halkara gatnaşyklary bölüminiň başlygy Nazarmuhammet Babaýew, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara guramalary müdirliginden Döwlet Çotbaýew gatnaşdylar.

Iş duşuşygynyň dowamynda Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow Türkmenistanda intellektual eýeçiligi ugrunda alnyp barylýan işler, Intellektual Eýeçiligiň Bütindünýä Guramasy bilen netijeli hyzmatdaşlyk babatynda çykyş etdi we Türkmenistanyň ykdysadyýet we Intellektual Eýeçiligiň Bütindünýä Guramasynyň Tehnologiýalary we innowasiýalary goldamak boýunça Merkezini döretmek bilen bagly Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi bilen Intellektual Eýeçiligiň Bütindünýä Guramasynyň arasynda hyzmat etmek hakynda Ylalaşyga gol çekilmeginiň ähmiýeti barada belläp geçdi.

Intellektual Eýeçiligiň Bütindünýä Guramasynyň Baş direktory jenap Daren Tang öz gezeginde Ylalaşyga gol çekilmeginiň ähmiýeti barada çykyş etdi.

Duşuşygyň dowamynda agzalan Ylalaşyga Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow we Intellektual Eýeçiligiň Bütindünýä Guramasynyň Baş direktory jenap Daren Tang gol çekdiler.

Duşuşygyň ahyrynda Mähriban Watanymyzyň halkara giňişliginde abraý-mertebesiniň belende galmagynda ägirt uly işleri amala aşyrýan Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, alyp barýan il-ýurt bähbitli umumyadamzat ähmiýetli belent tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

Netijeli halkara hyzmatdaşlyk, ýurdumyzyň halk hojalyk toplumyny durnukly ösdürmek, ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryny senagatlaşdyrmak hem-de sanlylaşdyrmak, eziz Diýarymyzy dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna gysga möhletde çykarmak maksady bilen onuň senagat, zähmet we aň-bilim kuwwatyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, ildeşlerimiziň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň yzygiderli durmuşa geçirýän özgertmeler syýasatynyň esasy ugurlarydyr. Geçen hepdäniň wakalary bu syýasatyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň ýene bir aýdyň subutnamasy boldy.

4-nji oktýabrda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisini geçirdi. Mejlisiň dowamynda şu ýylyň 9 aýynda harby we hukuk goraýjy edaralarda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň esasy ugurlary kesgitlenildi. Şeýle hem degişli düzümleriň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Döwlet Baştutanymyz jemgyýetimizde asudalygy we düzgün-tertibi üpjün etmek boýunça hukuk goraýjy edaralaryň bilelikdäki işlerini dowam etdirmegiň wajypdygyny belläp, döwletimiziň Bitaraplyk derejesine esaslanýan ynsanperwerlik syýasaty netijesinde, ýurdumyzda ýaşaýan raýatlaryň hukuklarynyň goraglylygyny üpjün etmegiň möhümdigine ünsi çekdi.

Mejlisde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

4-5-nji oktýabrda Türkmenistanyň Prezidentiniň Özbegistan Respublikasyna resmi sapary boldy. Gepleşikleriň dowamynda iki ýurduň Liderleri ozal gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmegi we uzak möhletli geljegi nazara alyp, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny anyklaşdyrdylar.

Hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň hatarynda özara söwdada harytlaryň sanawyny köpeltmek we giňeltmek, dürli pudaklarda senagat kooperasiýasyny ösdürmek, isleg bildirilýän önümleri öndürmek we olary üçünji ýurtlaryň bazarlaryna çykarmak, logistika düzümlerini kemala getirmek görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, taraplar degişli “Ýol kartasyny” taýýarlamak barada ylalaşdylar.

Döwletara hyzmatdaşlygy sebit derejesinde işjeňleşdirmek maksady bilen, ikitaraplaýyn Sebitleriň forumyny ýola goýmak we onuň ilkinji duşuşygyny geljek ýyl Hywada geçirmek teklip edildi.

Netijeli syýasy hyzmatdaşlygy, şol sanda owgan meselesi boýunça hyzmatdaşlygy alyp barmak maksady bilen, iki ýurduň daşary syýasat edaralarynyň arasynda yzygiderli gatnaşyklary ýola goýmagyň maksadalaýykdygy bellenildi.

Parahatçylyk we howpsuzlyk meselelerinden başga-da, taraplar howanyň üýtgemeginiň ýaramaz täsirlerine garşy durmak, Merkezi Aziýa sebitiniň suw serişdelerinden aýawly we rejeli peýdalanmak, Aral meselesini çözmek ýaly wajyp ugurlarda tagallalary utgaşdyrmagy bellediler.

Gepleşikleriň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň birnäçesine gol çekildi. Şolaryň hatarynda Raýatlar üçin wiza amallaryny ýönekeýleşdirmek hakynda Ylalaşyk, raýatlaryň özara saparlary barada Teswirnama, Adalat ministrlikleri we Ylymlar akademiýalarynyň arasyndaky Ähtnamalar, 2024-nji ýyla çenli medeni-ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyk Maksatnamasy, Biologik dürlüligi gorap saklamak boýunça Ylalaşyk, 2025-nji ýyla çenli ösümlikleriň karantini we goragy barada çäreleriň meýilnamasy, hojalyk şertnamalary, Himiýa senagaty ulgamyndaky Ähtnama, Serhetýaka söwda merkezi, özara söwda we maýa goýumlary, metrologiýa ulgamyndaky Ylalaşyklar, Statistika we iş üpjünçiligi ugurlary boýunça hyzmatdaşlyk babatyndaky Ähtnama, Suw tygşytlaýjy tehnologiýalar baradaky Ähtnama, Üstaşyr we demir ýol gatnawlary baradaky Ähtnama, aragatnaşyk ulgamynda hyzmatdaşlyk, Daşoguz — Gürlen barlag geçiriş nokadyny işe girizmek hakyndaky Teswirnama, ulag ulgamyndaky ýol kartasy, maglumat tehnologiýalary ulgamynda hyzmatdaşlyk baradaky Ähtnama bar.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Özbegistanyň Baştutanyny özi üçin amatly wagtda Türkmenistana sapar bilen gelmäge çagyrdy. Çakylyk minnetdarlyk bilen kabul edildi. Saparyň möhletleri diplomatik ýollar arkaly ylalaşylar.

Ýokary derejedäki ikitaraplaýyn duşuşyklaryň öňüsyrasynda Daşkent şäherinde bilelikdäki ykdysady forum geçirildi we onuň çäklerinde birnäçe ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň, döwlet we hususy düzümleriň wekilleriniň duşuşyklary geçirildi. Onuň barşynda türkmen-özbek özara gatnaşyklaryny işjeňleşdirmäge we diwersifikasiýalaşdyrmaga, hususy ulgamda netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilen resminamalara gol çekildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Özbegistan Respublikasyna resmi saparyny tamamlap, Aşgabada gelende, paýtagtymyzyň Halkara howa menziliniň we onuň töwerekleriniň yşyklandyrylyşynyň özboluşly aýratynlyklaryna üns berdi. Döwlet Baştutanymyz şäheriň her bir künjeginiň, dürli maksatly desgalaryň degişli yşyklandyryş ulgamlary bilen üpjün edilmelidigini, şol sanda ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň bezegine, yşyklandyrylyşyna uly üns berilmelidigini belledi.

6-njy oktýabrda — Hatyra gününde Türkmenistanlylar 1948-nji ýylyň Aşgabat ýer titremesiniň pidalaryny, söweş meýdanlarynda wepat bolan gahrymanlary hasrat bilen hatyraladylar. “Halk hakydasy” ýadygärlikler toplumynyň “Ruhy tagzym” we “Milletiň ogullary” hem-de “Baky şöhrat” ýadygärliklerine gül goýmak çäresine hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gatnaşdy.

Döwlet Baştutanymyz ýadygärlikler toplumynyň ýaşlary watansöýüjilik ruhunda terbiýelemekdäki ornuna ünsi çekip, mekdep okuwçylarynyň hem-de talyplaryň topluma ýygy-ýygydan gelmegini guramagyň zerurdygyny, ýaşlarda merdana halkymyzyň beýik taryhyna buýsanjy hem-de hormaty, milletimiziň gahrymançylykly taryhyny yzygiderli öwrenmäge höwesi döretmäge aýratyn üns bermegiň wajypdygyny nygtady.

7-nji oktýabrda Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putiniň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik boldy. Söhbetdeşligiň barşynda milli Liderimiz russiýaly kärdeşini doglan güni bilen gutlady we oňa berk jan saglygyny hem-de Russiýanyň dostlukly halkynyň bähbidine alyp barýan döwlet işinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Iki ýurduň Liderleri ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde giň ugurlar boýunça üstünlikli ösdürilýän hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar. “Hazar bäşliginiň” çäklerinde özara gatnaşyklar köptaraply hyzmatdaşlygyň möhüm ugry hökmünde görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Türkmenistanyň şu ýyl Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň nobatdaky sammitini geçirmäge taýýardygyny tassyklady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygynyň orunbasary, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-rus toparynyň Russiýa tarapyndan başlygy Alekseý Owerçugy kabul etdi. Myhman dostlukly ýurduň wekiliýetiniň uly toparyna ýolbaşçylyk edip, iş sapary bilen Aşgabada geldi. Duşuşygyň dowamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlaryna garaldy.

Işjeň, netijeli ýagdaýda geçen duşuşygyň dowamynda hyzmatdaşlygyň şu günki ýagdaýyny we geljegini ara alyp maslahatlaşyp, söwda-ykdysady hem-de ýangyç-energetika toplumy, oba hojalygy, himiýa hem-de gaýtadan işleýän senagat, ulag-aragatnaşyk we birnäçe beýleki ileri tutulýan möhüm ugurlarda gatnaşyklary has-da depginli ösdürmek üçin uly kuwwatyň hem-de mümkinçilikleriň bardygy nygtaldy.

Şunuň bilen baglylykda, ozal gazanylan ikitaraplaýyn ylalaşyklary durmuşa geçirmegiň, özara bähbitli ykdysady gatnaşyklary giňeltmegiň hem-de diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň netijeli guraly hökmünde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-rus toparynyň eýeleýän orny aýratyn bellenildi.

Duşuşygyň dowamynda ugurdaş düzümleriň arasynda tejribe alyşmak bilen birlikde, koronawirus ýokanjyna garşy göreşmek babatda hyzmatdaşlyk etmäge aýratyn üns çekildi.

Şol gün hem Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-rus toparynyň başlyklarynyň duşuşygy geçirildi. Duşuşyga döwlet düzümleriniň birnäçesiniň, şol sanda ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hem-de iki ýurduň işewür toparlarynyň ýolbaşçylary we wekilleri gatnaşdylar. Toparyň türkmen bölegine Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedow ýolbaşçylyk edýär.

Duşuşygyň dowamynda türkmen-rus hyzmatdaşlygyny birnäçe ileri tutulýan ugurlar boýunça, şol sanda söwda-ykdysady we ynsanperwer ulgamlarda işjeňleşdirmegiň, şeýle hem Türkmenistanyň Russiýa Federasiýasynyň sebitleri, iri senagat, medeniýet merkezleri bilen özara gatnaşyklaryny ösdürmegiň wajypdygy bellenildi.

Mejlisiň jemleri boýunça “Türkmenistanyň Hökümetiniň we Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň arasynda ykdysady hyzmatdaşlygyň 2021 — 2023-nji ýyllar üçin Maksatnamasyna” gol çekildi.

Türkmenistanyň birnäçe ministrliklerinde we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda geçirilen ikitaraplaýyn duşuşyklaryň dowamynda russiýaly işewürler dürli ulgamlarda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmäge we giň gerimli milli maksatnamalary amala aşyrmaga gatnaşmaga gönükdirilen anyk teklipleri beýan etdiler.

“Türkmendemirýollary” agentliginiň “Demirýollary” açyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti bilen Russiýa Federasiýasynyň “Transmaşholding” paýdarlar jemgyýetiniň düzümindäki “Kolomenskiý zawod” paýdarlar jemgyýetiniň we “Brýansk maşyngurluşyk zawody” paýdarlar jemgyýetiniň arasynda geçen ýylyň dekabrynda baglaşylan şertnama laýyklykda ýolagçy hem-de ýük teplowozlary Türkmenistana gelip gowuşdy. Önümçilik hili ýokary derejedäki täze ýolagçy we ýük teplowozlary ýurdumyzyň demir ýol pudagynda ýerine ýetirilýän hyzmatlaryň has öndürijilikli hem-de işjeň bolmagyna ýardam eder.

7-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ermenistan Respublikasynyň Türkmenistanda täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Ruben Harazýany kabul etdi. Ilçi döwlet Baştutanymyza ynanç hatyny gowşurdy.

Duşuşygyň dowamynda milli Liderimiz hem-de dostlukly ýurduň doly ygtyýarly wekili giň gerimli ugurlar boýunça netijeli gatnaşyklary ösdürmek we diwersifikasiýalaşdyrmak üçin uly mümkinçiligiň bardygyny nygtap, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda söwda-ykdysady, ýangyç-energetika, ulag we kommunikasiýa ulgamlaryny, oba hojalygyny we syýahatçylygy bellediler.

Ynanyşmagy, özara düşünişmegi we iki halkyň mundan beýläk-de ýakynlaşmagyny berkitmegiň aýrylmaz şerti bolan medeniýet, bilim we ylym ulgamlarynda netijeli gatnaşyklary ösdürmegiň möhümdigi bellenildi.

8-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly giňişleýin mejlisini geçirdi. Onda ykdysadyýetiň pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi, Prezident maksatnamalarynyň we ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça kabul edilen beýleki maksatnamalaryň ýerine ýetirilişi ara alnyp maslahatlaşyldy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow halk hojalygy toplumynyň pudaklarynyň garalýan döwürdäki işleriniň netijeleriniň Garaşsyz Watanymyzyň koronawirus pandemiýasynyň dünýä ykdysadyýetine ýetirýän ýaramaz täsiri netijesinde ýüze çykan çylşyrymly ýagdaýa garamazdan, üstünlikli ösüşini aýdyň görkezýändigini belledi.

Hasabat döwürde jemi içerki önümiň ösüş depgini 6,2 göterime deň boldy. Daşary haryt dolanyşygy 12,3 göterim artyp, 9 milliard amerikan dollaryndan gowrak boldy.

Eksportyň möçberi geçen ýyl bilen deňeşdirilende, 20 göterime golaý artdy we 6 milliard amerikan dollaryna golaý boldy. Iň esasy zat bolsa, eksportyň möçberi, ýangyç-energetika serişdelerini hasaba almazdan, 50 göterime golaý artdy.

Şu geçen döwrüň içinde ýurdumyzda göz öňünde tutulan 30 desganyň deregine 62 sany iri desga işe girizildi. Umumy meýdany ýarym million inedördül metre golaý durmuş-medeni maksatly binalar, şol sanda ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary, myhmanhanalar we dynç alyş toplumlary, ençeme lukmançylyk merkezleri, umumybilim berýän mekdeplerdir çagalar baglary hem-de beýleki desgalar ulanmaga berildi.

Häzirki döwürde Türkmenistanda umumy bahasy 35 milliard amerikan dollaryna golaý bolan 2,5 müň sany iri desganyň gurluşygy dowam edýär. Şolaryň hatarynda nebitgaz ýataklaryny özleşdirmegi we abadanlaşdyrmagy, gaz geçirijileriň, sport desgalarynyň, ýollaryňdyr uly köprüleriň, durmuş maksatly desgalaryň gurluşygyny görkezmek bolar. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisini, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik we optiki-süýümli aragatnaşyk geçirijilerini gurmak, şeýle hem beýleki halkara taslamalaryny amala aşyrmak boýunça hem netijeli işler alnyp barylýar.

Oba hojalygynda geçirýän özgertmelerimiz hem netije berip başlady. Şu ýyl gallanyň gowy hasyly ýygnaldy. Nesip bolsa, Hasyl toýuna çenli pagta taýýarlamak baradaky tabşyryk hem ýerine ýetiriler diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ynam bildirdi.

Milli Liderimiz ýylyň ahyryna çenli ähli göz öňünde tutulan işleriň üstünlikli tamamlanmalydygyna ünsi çekdi. Hususan-da, 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetini we Maýa goýum maksatnamasyny tassyklamak üçin taýýarlamak barada tabşyryk berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow esasy wezipeleriň hatarynda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri ýurdumyzda öndürmegiň we daşary ýurtlara iberilýän harytlaryň möçberlerini artdyrmagyň döwlet maksatnamalarynyň amala aşyrylmagynyň has-da çaltlandyrylmalydygyny, dürli pudaklarda bar bolan uly mümkinçilikleriň netijeli peýdalanylmalydygyny nygtady.

Milli Liderimiz geljek ýylda ählumumy başlangyçlary durmuşa geçirmäge gönükdirilen birnäçe halkara hem-de içerki çäreleriň geçirilmeginiň göz öňünde tutulýandygyny belläp, täze ýyla çenli galan wagtyň içinde geljek ýylyň iň gowy nyşany üçin bäsleşik yglan etmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 10-njy oktýabrda Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň baýramynyň giňden bellenilip geçiljekdigini aýdyp, aýratyn tapawutlanan saglygy goraýyş işgärlerini «Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna» atly Türkmenistanyň ýubileý medaly hem-de ýadygärlik nyşany bilen sylaglamak hakyndaky Permana we Karara gol çekdi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň baýramyna gabatlap, «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly kitabynyň XIII jildini tamamlandygyny habar berdi.

Mejlisiň dowamynda milli Liderimiz 2022-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberlerini ýene-de 10 göterim ýokarlandyrmak hakyndaky Permana gol çekdi.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyz boýunça iň pes aýlyk zähmet hakynyň möçberine gaýtadan seretmegiň wagty ýetdi diýip hasap edýändigini belledi. Bu bir tarapdan, örän möhüm makrogörkezijidir, beýleki tarapdan bolsa, biziň her birimize düşnükli bolan görkezijidir. Sebäbi biziň esasy syýasatymyz — «Döwlet adam üçindir!» diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

8-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli sanly ulgam arkaly geçirilýän “Lukmançylyk diplomatiýasy — sagdyn dünýäniň binýady” atly alym-lukmanlaryň halkara maslahatyna gatnaşmak üçin Aşgabada gelen BSGG-niň Ýewropa sebit edarasynyň direktory Hans Klýugeni kabul etdi.

Duşuşygyň dowamynda döwlet Baştutanymyz myhmana “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň amala aşyrylyşy, koronawirus ýokanjynyň Türkmenistanyň çäklerine aralaşmagyna garşy durmak boýunça görülýän toplumlaýyn çäreler, BMG we onuň ýöriteleşdirilen düzümleri bilen saglygy goraýyş ulgamy boýunça alnyp barylýan ysnyşykly ýakyn hyzmatdaşlyk barada gürrüň berdi.

BSGG-niň Ýewropa sebit edarasynyň ýolbaşçysy milli Liderimize köptaraply hyzmatdaşlygy ýola goýmaga netijeli çemeleşýändigi hem-de koronawirus ýokanjynyň täze görnüşiniň ýaýramagyna garşy göreşmek boýunça umumy tagallalara goşýan uly goşandy üçin hoşallygyny bildirip, ýurdumyzda häzirki günde ilatyň 70 göterimden gowragyna sanjym edilendigini, munuň özüniň bolsa, beýleki döwletler bilen deňeşdirilende, Türkmenistany ilkinji orunlara çykarýandygyny nygtady.

9-njy oktýabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Arap Emirliklerine iş saparyny amala aşyryp, Dubaý şäherinde geçirilýän “EKSPO — 2020” Bütindünýä sergisiniň çäklerinde guralan Türkmenistanyň milli gününe gatnaşdy.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň dürli pudaklarynyň gazananlaryny, taryhy-medeni mirasymyzy, eksport mümkinçiliklerini, dünýäniň geljekki ösüşine goşýan goşandyny açyp görkezýän türkmen bölümini synlady, şeýle hem Birleşen Arap Emirlikleriniň bölümine baryp gördi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “EKSPO — 2020”-niň Baş kabul ediş merkezinde Birleşen Arap Emirlikleriniň Premýer-ministriniň orunbasary, Prezidentiň işleri boýunça ministri Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýan bilen gepleşikleri geçirdi.

Duşuşygyň dowamynda taraplar söwda-ykdysady we maýa goýum ulgamlarynda ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmek, işewürlik, ynsanperwer, ylmy gatnaşyklary höweslendirmek bilen bagly meseleleri ara alyp maslahatlaşdylar.

Gepleşikleriň jemleri boýunça Türkmenistan bilen Birleşen Arap Emirlikleriniň arasyndaky ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen ikitaraplaýyn resminamalaryň birnäçesine gol çekildi. Şolaryň hatarynda Türkmenistanyň Energetika ministrliginiň “Türkmenenergo” döwlet elektroenergetika korporasiýasy bilen “Abu Dhabi Future Energy Company PJSC — Masdar” kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenbaşy Halkara deňiz porty (Türkmenistan) bilen “DP World FZE” ( Birleşen Arap Emirlikleri) kompaniýasynyň arasynda porty dolandyrmak we logistika hyzmatlary babatynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Abu-Dabiniň ösüş gaznasynyň arasynda “Türkmen maýa goýum kompaniýasy” ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini döretmek hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Dubaý şäheriniň Hökümetiniň Ykdysady ösüş departamentiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Türkmenabat şäherindäki garyşyk mineral dökünleri öndürýän himiýa zawodynyň gurluşygyny maliýeleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Abu-Dabiniň ösüş gaznasynyň arasynda karz Ylalaşyk; Türkmenistanyň Hökümeti bilen “Nasdaq Dubai Limited” kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar.

Geçen hepdäniň beýleki wakalarynyň hatarynda Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli, Aşgabatda sanly ulgam arkaly geçirilen “Lukmançylyk diplomatiýasy — sagdyn dünýäniň binýady” atly halkara maslahaty bellemek gerek. Onlaýn maslahata BSGG-niň Ýewropa sebit edarasynyň direktory H.Klýuge, BSGG-niň Türkmenistandaky wekili Ý.Zaýsew, Saglygy goraýyş boýunça türkmen-german forumynyň başlygy, professor Klaus Parhofer, BMG-niň düzüm bölekleriniň ýolbaşçylary, diplomatik missiýalarynyň hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň, dürli ýurtlaryň saglygy goraýyş ulgamynyň wekilleri gatnaşdylar.

Forumda ýokanç kesellere garşy göreşmekde lukmançylyk diplomatiýasy, saglygy goraýyşda sanlylaşdyrmak işleriniň orny, COVAX guraly bilen baglanyşykly meseleleriň giň toplumy ara alnyp maslahatlaşyldy. Halkara lukmançylyk-arassaçylyk işleriniň gazananlary esasynda emele gelen kadalara daýanýan COVID-19 pandemiýasyna garşy göreş meselelerine aýratyn üns berildi.

Çykyş edenler Türkmenistanda saglygy goramak boýunça maksatnamalaryň Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň maslahatlaryna laýyklykda amala aşyrylýandygyny hem-de halkara hyzmatdaşlar bilen bilelikde ynsan saglygyny goramak boýunça köp sanly taslamalaryňdyr maksatnamalaryň durmuşa geçirilendigini we geçirilýändigini bellediler.

Geçen ýekşenbe güni ýurdumyzda Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli baýramçylyk dabaralary boldy. Onuň çäklerinde Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetinde “Saglygy goraýyş, bilim we sport Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe” atly halkara ylmy maslahat geçirildi.

Foruma sanly ulgam arkaly daşary ýurtlaryň birnäçesinden — Russiýadan, Germaniýadan, Fransiýadan, Rumyniýadan tanymal alym-professorlar, ylymlaryň doktorlary, saglygy goraýyş, bilim we sport ulgamlarynyň ýokary wezipeli wekilleri goşuldylar.

Çykyşlarda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň pudagyň maddy-tehniki binýadyny yzygiderli pugtalandyrmaga, ilata edilýän lukmançylyk hyzmatlarynyň hilini we görnüşini ýokarlandyrmaga gönükdirilen saglygy goraýyş ulgamyndaky döwlet syýasatyny durmuşa geçirmekde gazanylan anyk üstünlikler beýan edildi. Şunuň bilen birlikde, sporty ösdürmäge we jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgelerini berkarar etmäge, hemmetaraplaýyn ösen ýaş nesli terbiýelemäge uly üns berilýär.

Maslahata gatnaşyjylar Türkmenistanyň saglygy goraýyş ulgamyny hemmetaraplaýyn ösdürmegiň hem-de döwrebaplaşdyrmagyň, şol sanda dünýä lukmançylygynyň iň gowy iş tejribelerini we täze işlerini nazara almak bilen hyzmatdaşlygy has-da giňeltmegiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdylar.

Maslahatyň çäklerinde Türkmenistany sagdynlygyň we ruhubelentligiň ýurduna öwürmäge saldamly goşant goşan lukmançylyk işgärlerini sylaglamak dabarasy boldy. Türkmenistanyň Prezidentiniň gol çeken resminamalaryna laýyklykda, olar “Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna” ýubileý medaly hem-de ýadygärlik nyşany bilen sylaglanyldy.

Geçen hepdede Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäheriniň Halkara howa menziline barýan ýoluň ugrunda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen gurlan, 23 gektar meýdany eýeleýän täze ýaşaýyş jaý toplumynyň açylyş dabarasy boldy. 544 maşgala niýetlenen 17 sany täze ýaşaýyş jaýlarynda hem-de 2 gatly kottej görnüşli jaýlarda bagtyýar ildeşlerimiz jaý toýlaryny tutdular. Binalaryň gurluşygynda milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyzyň şähergurluşyk ulgamyna bildirilýän talaplaryna laýyklykda, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş dessurlary we häzirki zamanyň talaplary göz öňünde tutuldy.

Gurluşyk işlerinde ýurdumyzda öndürilýän we ekologiýa taýdan amatly serişdeler peýdalanyldy. Jaýlarda goýlan mebeller ýerli hususy işewürler tarapyndan taýýarlanyldy.

Geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan içeri we daşary syýasatynyň, durmuşa geçirýän düýpli özgertmeleriniň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Şolaryň baş maksady mähriban Watanymyzy adamlaryň döredijilik mümkinçiliklerini amala aşyrmagy, bagtyýar durmuşy üçin iň oňaýly şertler üpjün edilen ösen döwlete öwürmekden ybaratdyr.

(TDH)

Aşgabat, 11-nji oktýabr (TDH). “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly kitabyň XIII jildiniň neşir edilmegi milli Liderimiziň türkmen lukmanlarynyň hünär baýramçylygyna, tutuş halkymyza hem-de dünýäniň ylmy jemgyýetçiligine özboluşly sowgady boldy. Kitabyň tanyşdyrylyş dabarasy şu gün Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň mejlisler zalynda guraldy.

Türkmenistanyň Prezidenti, Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory, professor Gurbanguly Berdimuhamedowyň ensiklopedik işi ýurdumyzyň baý ösümlik dünýäsi hem-de halk lukmançylygynyň gadymy däpleri bilen gyzyklanýan okyjylaryň giň toparyna niýetlenendir.

Täze neşiriň tanyşdyrylyş dabarasyna Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň hem-de ugurdaş edaralaryň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylarydyr hünärmenleri, talyp ýaşlar gatnaşdylar.

Çykyş edenler milli Liderimiziň 2009-njy ýylda başyny başlan ylmy işiniň dowamy bolan täze kitabyň aýratyn ähmiýetini bellediler.

Bu düýpli ylmy işiň esasynda Gündogar lukmançylygynyň görnükli alymlarynyň hem-de “tebigy dermanhana” yzygiderli ýüzlenýän türkmen tebipleriniň nesilden-nesle geçip gelýän iň gowy tejribesi bar.

Kitabyň sahypalarynda dermanlyk ösümlikleriň, şol sanda belli bir ýerlerde duş gelýän ösümlikleriň melhemlik häsiýetleri, olary ylmy we halk lukmançylygynda ulanmagyň mümkinçilikleri jikme-jik beýan edilýär. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow olaryň öwrenilmegine durmuşynyň köp ýylyny bagyşlady.

Dabara gatnaşyjylaryň belleýşi ýaly, mazmuny boýunça özboluşly ensiklopediýa türkmen topragynda ösýän, asyrlaryň dowamynda dürli keselleri bejermek üçin netijeli ulanylýan ösümlikleriň melhemlik häsiýetleri barada bilimleriň hazynasy bolup durýar.

Döwlet Baştutanymyz okyjylary ekilýän we ýabany ösümlikler bilen akademik nukdaýnazaryndan tanyşdyrýar. Olaryň suratlary, beýany, biologik aýratynlyklary, ösýän ýerleri, tebigy gorlary, dermanlyk çig maly, himiki düzümi, taýýarlanyş we ulanylyş usullary yzygiderlilikde getirilýär.

“Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly kitap türkmen ösümlik dünýäsiniň özboluşly ensiklopediýasy bolmak bilen, şu geçen ýyllaryň içinde diňe ýurdumyzyň derman senagatynyň işgärleri we lukmanlary üçin däl-de, eýsem, kitabyň dürli dillere terjime edilmegi netijesinde, onuň bilen tanyşmak mümkinçiligine eýe bolan daşary ýurtly hünärmenler üçin hem bahasyna ýetip bolmajak gollanma öwrüldi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ylmy işiniň nobatdaky kitaby köp nusgada çap edildi. Ýurdumyzyň gözel künjekleriniň dürli reňkli suratlary, ösümlikleriň rus-latyn-türkmen sözlügi hem-de dermanlyk çig malyny ýygnamagyň senenamasy kitabyň baý mazmunyna ajaýyp goşundy bolup durýar.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamynyň ösüşi hem-de gazanylan üstünlikler barada ýazylan syn milli Liderimiziň parasatly ýolbaşçylygynda işlenip taýýarlanylan we amala aşyrylýan “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň çäklerinde saglygy goraýyş ulgamynda geçirilýän ägirt uly özgertmeleriň giň gerimliligine aýdyň şaýatlyk edýär.

Dabara gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyna Ýüzlenme kabul edip, onda türkmenistanlylaryň saglygyny goramaga berilýän ägirt uly üns hem-de olaryň bagtly we abadan durmuşda ýaşamagyna döredilen şertler üçin tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini beýan etdiler.

Hormatly Prezidentimiziň «Garaşsyzlyk — bagtymyz» atly täze kitabynyň ýurt Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň dabaraly baýram edilýän günlerinde elimize gowuşmagy tüýs ýürekden begendirdi, ähli halkymyzyň baýramçylyk şatlygyny artdyrdy.

Bu ajaýyp kitapda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň döwletimiziň hem-de halkymyzyň durmuşynda tutýan belent orny, 30 ýyllyk taryhy döwrüň içinde gazanylan üstünlikler hakda giňişleýin gürrüň berilýär. Geçen şol şöhratly ýyllaryň içinde ýurdumyzyň halkara abraýy has-da artdy. Munuň şeýledigini golaýda hormatly Prezidentimiziň TASS agentligine beren interwýusynyň many-mazmuny arkaly hem göz ýetirmek bolýar.

Dünýäde ykrar edilen Lider hökmünde abraý-mertebesi barha belende galýan Gahryman Arkadagymyzyň täze eseri 13 bölümden ybarat bolup, üç dilde çapdan çykmagy kitabyň ähmiýetini has-da artdyrýar.

Milli Liderimiziň kitabynda milli demokratiýanyň ösmegi we kämilleşmegi, döwlet häkimiýetiniň ýeke-täk eýesi hökmünde halkyň çykyş edýändigi, joşgunly zähmetiň döredijiligiň, rowaçlygyň, üstünlikleriň açarydygy hakdaky pikirler okyjyda aýratyn täsir galdyrýar. Ene topragymyzyň baýlyk-berekedi, ýurdumyzyň ykdysadyýetde, senagatda ýeten belent sepgitleri Watanymyza buýsanjymyzy, milli Liderimize hormatymyzy has-da artdyrýar.

Hormatly Prezidentimiziň «Garaşsyzlyk — bagtymyz» atly täze kitabyndaky: «Garaşsyz döwletli bolmak arzuwy ençeme asyrlap halkymyzyň ýüreginde ýaşady. Döwrümiziň bagtyýar nesilleri hasyl bolan arzuwlary berkidýän nesiller hökmünde uly jogapkärçiligi egne alýarlar, hut şunuň bilenem olar tükeniksiz mertebäniň, at-abraýyň eýeleridir» diýen sözleriniň bizi aýratyn buýsandyryşy ýaly, Garaşsyzlygy goramak, berkitmek şan-şöhratyny dünýä ýaýmak her birimiziň watançylyk borjumyzdyr. Munuň üçin bolsa öz iş ýerimizde päk ýürekden halal, yhlasly zähmet çekmegimiz zerurdyr. Biz hem watançy ýaşlary terbiýeläp ýetişdirmekde öz yhlasymyzy gaýgyrman zähmet çekjekdigimize ynandyrýarys.

Gahryman Arkadagymyzyň «Garaşsyzlyk — bagtymyz» atly täze kitaby biziň işde hem durmuşda ýakyn gollanmamyz hem ýankitabymyz bolar. Mukaddes Garaşsyzlygymyz hakdaky şeýle ajaýyp eseri halkymyza peşgeş beren hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak, tutumly işleri hemişe rowaç bolsun!

Maýsa ÇARYÝEWA,

Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň mugallymy.

Hakdan ýalkawly türkmen topragynyň üstünde bugdaýdyr gowaçaly meýdanlar, dowardyr düýeli ymgyr sähralar ýaýlyp ýatan bolsa, astynda «gara altynyň» we «mawy ýangyjyň» uly gorlary jemlenendir. Şol baýlyklary halkymyzyň we bütin adamzadyň eşretli ýaşaýşy üçin peýdalanmak hormatly Prezidentimiziň alyp barýan syýasatynyň möhüm ugrudyr. Ýurdumyzy innowasion esasda senagatlaşdyrmak, eksport kuwwatyny artdyrmak boýunça iri möçberli maksatnamalary durmuşa geçirmekde ykdysadyýetimiziň möhüm pudagy bolan nebitgaz senagatyna uly orun degişlidir. Uglewodorod baýlyklarynyň gorlary we eksport möçberleri boýunça dünýäde öňdebaryjy orunlaryň birini eýeleýän Watanymyzda öndürilýän tebigy gaz bu gün ýakyn-u-alys ülkelerde onlarça million öýlere ýagtylyk, ýylylyk, ýüzlerçe million ynsanyň kalbyna mähir paýlaýar, kuwwatly döwletleriň ykdysady çarhlarynyň güýjüne güýç goşýar.

«Galkynyş» gaz käni — rysgal-berekediň tükeniksiz çeşmesi

Garaşsyzlyk ýyllarynda Türkmenistan nebitgaz toplumynda iri taslamalary durmuşa geçirmek arkaly sebitiň iri energetika döwleti hökmünde özüni dünýä tanatdy. Ägirt uly «Galkynyş» gaz käniniň we beýleki birnäçe iri känleriň açylmagy bilen, Türkmenistan «mawy ýangyjyň» tassyklanan gorlary boýunça öňdäki orunlaryň birini eýeläp, dünýäniň gaz bazarynyň iri agzasyna öwrüldi. «Galkynyş» gaz käniniň senagat taýdan özleşdirilmegine girişilmegi gaz pudagynda amala aşyrylýan iň iri möçberli taslamalaryň biri boldy. Bu ýerde önümçilik kuwwaty ýylda 30 milliard kub metr harytlyk gaza barabar bolan zawodlaryň üçüsi işe girizildi.

Şu ýyl hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda «Galkynyş» gaz käninde täze guýularyň gurluşygyna badalga berilmegi «mawy ýangyjyň» goşmaça gorlaryny döretmäge şert döreder.

Türkmenistan — Hytaý: strategik hyzmatdaşlygyň berk binýady

Gahryman Arkadagymyzyň parasatly syýasaty netijesinde ýurdumyzyň uglewodorod baýlyklary dünýäniň çar ýanyna uzaýan gaz geçiriji turbalar arkaly dürli ýurtlara eksport edilip, milli ykdysadyýetiň pajarlap ösmegine, täze iş orunlarynyň döredilmegine, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň ýokarlanmagyna, döwletleriň arasynda dost-doganlyk gatnaşyklarynyň pugtalandyrylmagyna itergi berýär. Depginli ösýän ykdysadyýete eýe bolan Hytaý Halk Respublikasy türkmen tebigy gazynyň iň iri alyjysy bolup durýar. 2009-njy ýylyň dekabrynda ulanylmaga berlen Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisi ýylda 40 milliard kub metr türkmen gazyny Çyn-Maçyna ibermäge niýetlenendir. Onuň üç şahasynyň (A, B we C) geçirijilik ukyby bolsa 55 milliard kub metre barabardyr. Bu möhüm magistralyň çig mal binýady yzygiderli berkidilýär.

Soňky 11 ýylda Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisi boýunça Çyn-Maçyna 300 milliard kub metrden gowrak tebigy gaz eksport edilip, ýurduň 27 sebitinde ýaşaýan 500 milliondan gowrak adam «mawy ýangyç» bilen üpjün edildi. 2020-nji ýylda Hytaýda sarp edilen gazyň umumy möçberiniň 15 göterimden gowragy bu gaz geçirijiniň paýyna düşdi.

Şu ýylyň başynda hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen, Lebap welaýatynyň çägindäki «Malaý» gaz käninde täze gaz gysyjy desga açylyp, ulanylmaga berildi. Ýylda üstünden 30 milliard kub metre çenli tebigy gazy geçirmäge ukyply bolan desganyň ulanyşa girizilmegi Watanymyzyň nebitgaz senagatynyň kuwwatyny has-da pugtalandyrmaga ýardam eder.

Asyryň energetika taslamasy — parahatçylygyň we ösüşiň guraly

Ýurdumyz uglewodorod serişdelerini diwersifikasiýa ýoly bilen eksport etmegiň täze ugurlaryny ösdürmäge, energetika baýlyklaryny sebitde parahatçylygy we durnuklylygy berkitmek üçin peýdalanmaga möhüm ähmiýet berýär. Şeýle maksatlar bilen durmuşa geçirilýän Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan taslamasy iri dünýä döwletleri we abraýly halkara guramalary tarapyndan goldanylýar. 2015-nji ýylyň 13-nji dekabrynda gurluşygyna badalga berlen transmilli gaz geçirijisiniň kuwwatlylygy ýylda 33 milliard kub metre barabar bolup, onuň umumy uzynlygy 1 müň 840 kilometre deňdir.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, täze energetika geçirijisi diňe bir Günorta Aziýanyň iri ýurtlaryny türkmen gazy bilen üpjün etmäge däl, eýsem, ykdysady hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň, sebitde parahatçylygyň we durnuklylygyň berkidilmeginiň hem möhüm guraly bolmaga gönükdirilendir.

Innowasion önümçilik desgalary — ykdysady ösüşiň daýanjy

Hormatly Prezidentimiziň tagallalarynyň netijesinde nebitgaz pudagyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, içerki hem-de daşarky bazarlarda uly islegden peýdalanýan dürli görnüşli nebit we gaz önümlerini öndürýän täze kuwwatlyklary kemala getirmek boýunça uly işler amala aşyrylýar. Nebitgaz we himiýa senagatynda birnäçe täze iri desgalaryň ulanyşa berilmegi hem-de olaryň üstünlikli iş alyp barmagy dünýäde emele gelen çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, milli ykdysadyýetimiziň ösüş depgininiň gowşamazlygyna ýardam edýär.

2018-nji ýylda Gyýanlyda işe girizilen polietileniň we polipropileniň dürli görnüşlerini çykarmaga ýöriteleşdirilen polimer zawody şeýle desgalaryň biridir. 2019-njy ýylda hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen Ahal welaýatynda tebigy gazdan sintetiki benzin öndürýän dünýäde ilkinji zawodyň gurlup, ulanylmaga berilmegi ýurdumyzyň nebitgaz toplumynyň ösüşine uly goşant boldy. Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň nebitgaz toplumynda ýakyn wagtda ýene-de iri taslamalaryň birnäçesini amala aşyrmak meýilleşdirilýär.

Asylly başlangyçlar goldaw tapýar

Gymmat bolmadyk, ygtybarly, häzirki zaman energetika çeşmeleriniň elýeterliligi ähli ýurtlaryň okgunly ösmeginde aýgytlaýjy ähmiýete eýedir. Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan kabul edilen «2030-njy ýyla çenli döwür üçin ösüş babatda Gün tertibine» laýyklykda amala aşyrylýan tagallalar üçünji müňýyllygyň bu maksatlaryna ýetmäge gönükdirilendir. Hormatly Prezidentimiz BMG-niň Baş Assambleýasynyň maslahatlarynda hem-de beýleki halkara forumlarda bu meseleler boýunça Türkmenistanyň garaýşyny yzygiderli beýan edýär. Milli Liderimiziň oňyn başlangyçlary dünýä jemgyýetçiliginiň gyzgyn goldawyna eýe bolup, BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan 2013-nji ýylda kabul edilen «Energiýa serişdeleriniň ygtybarly we durnukly üstaşyr geçirilmegi hem-de durnukly ösüşi we halkara hyzmatdaşlygyny üpjün etmekde onuň hyzmaty» hakynda Kararnama bilen berkidildi.

2017-nji ýylda Garaşsyz döwletimiz Halkara Energetika Hartiýasynyň Konferensiýasynda başlyklyk etdi we paýtagtymyz Aşgabatda Energetika Hartiýasynyň Şertnamasyny döwrebaplaşdyrmak boýunça forumlardyr halkara maslahatlaryň birnäçesi geçirilip, bu ugurda öňegidişlikler gazanyldy. Mälim bolşy ýaly, häzirki wagtda Energetika Hartiýasynyň Şertnamasy energetika serişdeleriniň söwdasy hem-de döwletara gaz we nebit geçirijiler, elektrik geçiriji ulgamlar arkaly olaryň üstaşyr iberilmegi bilen baglanyşykly çylşyrymly syýasy, ykdysady hem-de hukuk meseleleriniň çözülmegine gönükdirilen ýeke-täk köptaraply ylalaşyk bolup durýar.

Hormatly Prezidentimiziň şu ýylyň 23-nji awgustynda «Galkynyş» gaz känindäki nobatdaky guýularyň gurluşygyna badalga bermek dabarasynda belleýşi ýaly, häzirki döwürde 50 trillion kub metr möçberde kesgitlenen tebigy gazyň baý gorlaryna eýe bolan Garaşsyz döwletimiz Ýewropanyň we Aziýanyň energetika bazarlaryny bu gymmatly harytlyk çig mal bilen üpjün etmek baradaky garaýşyny yzygiderli öňe sürüp gelýär. Bu baýlyklary halkymyzyň we dünýäniň halklarynyň bähbidine netijeli ulanmak üçin köp işler amala aşyrylýar.

Garaşsyzlyk ýyllarynda ýurdumyzyň nebitgaz senagatynyň ýeten derejesi milli ykdysadyýetimiziň mundan beýläk-de pajarlap ösjekdigine uly ynam döredýär. Hormatly Prezidentimiziň çuňňur oýlanyşykly we öňdengörüjilikli syýasaty esasynda uglewodorod baýlyklarymyzyň netijeli peýdalanylmagy, halkymyzyň şu günki bagtyýar durmuşynyň, nurana geljeginiň binýadyny berkitmäge, Watanymyzyň dünýädäki abraýyny has-da ýokarlandyrmaga, sebitiň ýurtlary bilen dost-doganlyk gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga giň mümkinçilikleri açýar.

Aşgabat, 11-nji oktýabr (TDH). “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly kitabyň XIII jildiniň neşir edilmegi milli Liderimiziň türkmen lukmanlarynyň hünär baýramçylygyna, tutuş halkymyza hem-de dünýäniň ylmy jemgyýetçiligine özboluşly sowgady boldy. Kitabyň tanyşdyrylyş dabarasy şu gün Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň mejlisler zalynda guraldy.
Türkmenistanyň Prezidenti, Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory, professor Gurbanguly Berdimuhamedowyň ensiklopedik işi ýurdumyzyň baý ösümlik dünýäsi hem-de halk lukmançylygynyň gadymy däpleri bilen gyzyklanýan okyjylaryň giň toparyna niýetlenendir.
Täze neşiriň tanyşdyrylyş dabarasyna Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň hem-de ugurdaş edaralaryň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylarydyr hünärmenleri, talyp ýaşlar gatnaşdylar.
Çykyş edenler milli Liderimiziň 2009-njy ýylda başyny başlan ylmy işiniň dowamy bolan täze kitabyň aýratyn ähmiýetini bellediler.
Bu düýpli ylmy işiň esasynda Gündogar lukmançylygynyň görnükli alymlarynyň hem-de “tebigy dermanhana” yzygiderli ýüzlenýän türkmen tebipleriniň nesilden-nesle geçip gelýän iň gowy tejribesi bar.
Kitabyň sahypalarynda dermanlyk ösümlikleriň, şol sanda belli bir ýerlerde duş gelýän ösümlikleriň melhemlik häsiýetleri, olary ylmy we halk lukmançylygynda ulanmagyň mümkinçilikleri jikme-jik beýan edilýär. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow olaryň öwrenilmegine durmuşynyň köp ýylyny bagyşlady.
Dabara gatnaşyjylaryň belleýşi ýaly, mazmuny boýunça özboluşly ensiklopediýa türkmen topragynda ösýän, asyrlaryň dowamynda dürli keselleri bejermek üçin netijeli ulanylýan ösümlikleriň melhemlik häsiýetleri barada bilimleriň hazynasy bolup durýar.
Döwlet Baştutanymyz okyjylary ekilýän we ýabany ösümlikler bilen akademik nukdaýnazaryndan tanyşdyrýar. Olaryň suratlary, beýany, biologik aýratynlyklary, ösýän ýerleri, tebigy gorlary, dermanlyk çig maly, himiki düzümi, taýýarlanyş we ulanylyş usullary yzygiderlilikde getirilýär.
“Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly kitap türkmen ösümlik dünýäsiniň özboluşly ensiklopediýasy bolmak bilen, şu geçen ýyllaryň içinde diňe ýurdumyzyň derman senagatynyň işgärleri we lukmanlary üçin däl-de, eýsem, kitabyň dürli dillere terjime edilmegi netijesinde, onuň bilen tanyşmak mümkinçiligine eýe bolan daşary ýurtly hünärmenler üçin hem bahasyna ýetip bolmajak gollanma öwrüldi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ylmy işiniň nobatdaky kitaby köp nusgada çap edildi. Ýurdumyzyň gözel künjekleriniň dürli reňkli suratlary, ösümlikleriň rus-latyn-türkmen sözlügi hem-de dermanlyk çig malyny ýygnamagyň senenamasy kitabyň baý mazmunyna ajaýyp goşundy bolup durýar.
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamynyň ösüşi hem-de gazanylan üstünlikler barada ýazylan syn milli Liderimiziň parasatly ýolbaşçylygynda işlenip taýýarlanylan we amala aşyrylýan “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň çäklerinde saglygy goraýyş ulgamynda geçirilýän ägirt uly özgertmeleriň giň gerimliligine aýdyň şaýatlyk edýär.
Dabara gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyna Ýüzlenme kabul edip, onda türkmenistanlylaryň saglygyny goramaga berilýän ägirt uly üns hem-de olaryň bagtly we abadan durmuşda ýaşamagyna döredilen şertler üçin tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini beýan etdiler.

Şu ýylyň 9-njy oktýabrynda Türkmenistan we döwletimiziň barha ilerleýän ykdysadyýeti ýene bir gezek dünýä jemgyýetçiliginiň ünsünde boldy. Çünki şol gün «EKSPO ― 2020» Halkara sergisiniň çäginde Türkmenistanyň milli güni geçirildi. Bu dabaraly waka mynasybetli hormatly Prezidentimiziň Halkara serginiň geçirilýän ýerinde ― Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde iş sapary bilen bolmagy bolsa milli serginiň ähmiýetini has-da artdyrdy.

Her gezek bolşy ýaly, «EKSPO — 2020» Halkara sergisiniň şu gezek geçirilişindäki bölümimiziň binagärlik aýratynlygyna içgin üns berlendigini turuwbaşdan nygtamak gerek. Garagum sährasynyň reňkini, türkmen bedewleriniň ajaýyplygyny, Döwlet baýdagymyzyň aýdym ýaly pasyrdaýşyny we hut Türkmenistana mahsus ýeneki aýratynlyklary özüne siňdiren bölüm, daşary ýurt metbugat sahypalarynda hem ýazylyşy ýaly, dünýä jemgyýetçiliginiň ünsüni özüne çekdi. Dogry, bölümiň ýokarsynda «Türkmenistan» diýlen altynsow reňkli ýazgy bar. Ýöne şol ýazgy bolmanynda hem ýokarda sanan aýratynlyklarymyz bölümiň berkarar Türkmenistana degişlidigini her kime mälim edýär.

«Mawy ýaýlym» arkaly hem tanyş bolşumyz ýaly, bölüm mowzuklaýyn toplumlaryň dokuzysyndan ybarat. Ine, şol dokuz toplum hem şu günki Türkmenistanyň bedew batly ösüşlerinden habar berýär.

Milli Liderimiziň dostlukly döwlete iş saparyndan soň dünýä metbugatynda, esasan hem arap çeşmelerinde Türkmenistanyň Halkara sergidäki bölümine-de, ýurduň okgunly ösüşlerine-de diýseň ýokary baha berildi. Olarda ýazylyşy ýaly, «EKSPO ― 2020» okgunly ösüşleri bilen Ýer ýüzüni haýrana goýýan Türkmenistan bilen gaýybana tanyşmagyň merkezine öwrüldi. Halkara sergi geljek ýylyň mart aýyna çenli dowam edýär. Diýmek, şoňa çenli millionlarça adam «EKSPO ― 2020»-de Türkmenistany has ýakyndan tanar.

Döwrebaplyk, sanly tehnologiýalaryň täsin dünýäsi, her biri jümmüşine gaýybana syýahata alyp gidýän toplumlar Halkara sergide ünsüňi özüne çekýär. Hemişe bolşy ýaly, häzirki dowam edýän «EKSPO — 2020» hem Türkmenistan üçin halkara hyzmatdaşlygyň täze sahypasyna öwrüler.

Döwletmyrat GURBANDURDYÝEW,

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň talyby.