Новости
Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň talyplar we okuwçylar bilen geçiren duşuşygyndaky çykyşy

(Aşgabat, 2021-nji ýylyň 1-nji sentýabry)

Mähriban talyplar!
Eziz okuwçylar!

Men şu gün siziň bilen duşuşyp, Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň geçen taryhy ýoly, mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş ösüşi, häzirki ýaşlarymyzyň döwletiň, jemgyýetiň, ene-atanyň we maşgalanyň öňündäki wezipe borçlary hakynda umumy sapak geçmek barada karara geldim.

Ilki bilen, sizi ýurdumyzyň jemgyýetçilik durmuşynda möhüm orny eýeleýän Bilimler we talyp ýaşlar güni hem-de 2021-2022-nji täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Ýene-de sanlyja günlerden Türkmenistanyň Garaşsyzlygyna eýe bolanyna 30 ýyl dolýar. Bu örän möhüm senedir. Şoňa görä-de, halkymyz altyn sahypalar bilen taryha girjek «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen ýylyň her gününi şanly wakalara, zähmet üstünliklerine besleýär.

Biz altyn güýzüň ilkinji gününde Bilimler we talyp ýaşlar gününi hem Garaşsyzlygymyzyň berkararlygyny, milli bilim ulgamynyň okgunly ösýändigini alamatlandyrýan wakalar bilen garşylaýarys. Bu gün baý many-mazmunly, ýokary döredijilik ruhuna ýugrulan çäreler eziz Diýarymyzyň ähli sebitlerini gurşap alýar. Şol çäreler döwlet Garaşsyzlygymyzy, bagtyýar durmuşymyzy dabaralandyrmak bilen, bilimler baýramynyň ägirt uly ähmiýetini açyp görkezýär.

Mähriban ýaşlar!

Men «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» kitabymda: «Iň gymmatly miras terbiýedir, terbiýäniň özeni bolsa ylym-bilimdir» diýip belläpdim. Biz toplanan ylym-bilim tejribämiziň esasynda XXI asyrda durnukly ösüşi üpjün edýäris.

Biz asylly däbimizi dowam edip, şu gün hem Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň, Mejlisiň deputatlarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleriniň, hormatly ýaşulularyň gatnaşmagynda häzirki zaman multimedia enjamlarydyr sanly tehnologiýalar bilen üpjün edilen döwrebap orta mekdepleriň birnäçesini dabaraly açyp ulanmaga berýäris.

Bilimler dünýäsine ilkinji gezek gadam basýan körpelerimize ýadygärlik sowgat hökmünde «Bilimli» atly kompýuterleri gowşurýarys. Türkmen, iňlis, rus dillerindäki maglumatlary özünde jemleýän bu kompýuterleriň öz ýurdumyzda öndürilendigi aýratyn buýsançlydyr.

Şunuň bilen baglylykda, ýaşlara berjek öwüdim — hemişe ylym-bilime, pähim-paýhasa, akyl-danalyga teşne boluň! Ylym-bilim ynsany belende göterýär. Şoňa görä-de, ýurdumyzda ýaş nesillerimiziň bilim almagy, hünär öwrenmegi üçin ähli mümkinçilikleri döredýäris. Uly höwes bilen okamak, öwrenmek, döretmek, eziz Watanymyzyň şan-şöhratyny has-da belende galdyrmak bolsa bagtyýar ýaşlarymyzyň borjy diýip hasaplaýaryn.

Eziz ýaşlar!

Mukaddes Garaşsyzlyk biziň ähli ösüşlerimiziň, şöhratly üstünliklerimiziň binýadydyr. Üçünji müňýyllygyň öň ýanynda — 1991-nji ýylda Türkmenistanyň döwlet Garaşsyzlygy dünýä bileleşigi tarapyndan ykrar edildi. Netijede, ýurdumyzyň jemgyýetçilik-syýasy durmuşynda düýpli özgertmelere badalga berildi.

Elbetde, 30 ýyl taryh üçin uzak möhlet däl. Muňa garamazdan, şu döwrüň içinde ýurdumyzyň demokratik, hukuk we dünýewi döwlet gurluşynyň binýatlaryny yzygiderli berkitdik. Ykdysadyýetimizi döwrebaplaşdyrmak, döwletimiziň dünýä bileleşigindäki ornuny ýokarlandyrmak boýunça ägirt uly işleri amala aşyrdyk. Türkmenistanyň iň täze taryhyna şöhratly sahypalary ýazdyk.

Garaşsyzlygymyzyň ilkinji günlerinden ýurdumyz parahatçylygy, dost-doganlygy dabaralandyrýan oňyn Bitaraplyk ýoluny saýlap aldy. Dünýä döwletleri, halkara guramalar bilen özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýdy.

1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan taryhy Kararnamanyň kabul edilmegi bilen, Garaşsyz döwletimiz hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna eýe boldy. Türkmenistan dünýäde Birleşen Milletler guramasy tarapyndan resmi taýdan ykrar edilen ilkinji Bitarap döwletdir. 2015-nji ýylda bu guramanyň Baş Assambleýasy tarapyndan «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy» atly Kararnama täzeden makullandy. Şeýle hem biziň başlangyjymyz bilen 12-nji dekabr «Halkara Bitaraplyk güni» diýlip ykrar edildi.

Eýsem, Bitaraplyk bize näme berdi? Bitaraplyk asuda, agzybir, parahatçylykly, abadan durmuşda ýaşamaga ýol açdy. Ähli dünýä ýurtlary bilen dostlukly, ynsanperwer, medeni, ykdysady gatnaşyklary ösdürmäge giň mümkinçilik döretdi.

Bitaraplyk biziň parahatçylygy, dostlugy, ynsanperwerligi, hyzmatdaşlygy, ösüşi dabaralandyrýan taglymatymyzdyr. Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasaty parahatçylygyň ýoludyr, dünýä halklaryny dost-doganlyga çagyrýan ýoldur. Aşgabat şäherinde Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň açylmagy hem Bitaraplygymyzyň parahatçylygy goldamakda uly ähmiýetiniň bardygyny aýdyň tassyklaýar.

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 73-nji mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy bilen «2021-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» atly Kararnama kabul edildi. Bu gün Bitarap Türkmenistan dünýäde parahatçylygy dörediji döwlet hökmünde tanalýar. Şonuň üçin hem ýurdumyzda 2021-nji ýyly «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýyly diýip yglan etdik. Biziň oňyn Bitaraplyk syýasatymyz halkymyzyň şöhratly taryhyndan, asylly däplerinden gözbaş alýar.

Meniň «Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany» kitabymda belleýşim ýaly, eger-de milletiň erkana we özerkli ýaşaýşyny bürgüt hem laçyn guşlarynyň öz dünýäsinde erkana, parahat ýaýnaýşyna meňzetsek, olar şunda öz goşa ganatlaryna daýanýandyrlar. Şeýlelikde, Garaşsyzlyk we Bitaraplyk hem türkmen döwletiniň goşa ganatydyr!

Mähriban talyplar!
Eziz okuwçylar!

Bu gün Bitarap Türkmenistan sebit, yklym, umumadamzat ähmiýetli başlangyçlar bilen yzygiderli çykyş edýär. Durnukly ösüş maksatlary, öňüni alyş diplomatiýasy, derwaýys sebit meseleleri boýunça daşary syýasy we geoykdysady başlangyçlarymyz döwletimiziň dünýä jemgyýetçiliginiň umumadamzat ähmiýetli çözgüdine anyk goşant goşýandygyny görkezýär. Biziň halkara başlangyçlarymyz Birleşen Milletler Guramasy we beýleki abraýly düzümler tarapyndan yzygiderli goldanyp gelinýär.

Şeýdip, gönezliginde parahatçylygy döretmek sungaty duran Bitaraplyk syýasatymyzyň netijesinde, dünýäniň geosyýasy giňişliginde «Türkmenistan» atly parlak ýyldyz döredi.

Eziz ýaşlar, bu hakykaty siziň ähliňiz ata Watanymyza buýsanç duýgusyny oýarýan taglymat hökmünde kalbyňyzda götermelisiňiz! Bu taglymat pederlerimiziň arzuw-ynamyndan, yhlasyndan wysal bolan berkarar döwletimiziň geljegine jogapkär nesil, kalby hyjuwdan doly ýaşlar hökmünde sizi belent maksatlara ruhlandyrmalydyr.

Garaşsyzlyga eýe bolanymyzdan soňra, biz döwlet nyşanlarymyzy — Döwlet baýdagymyzy, Döwlet tugramyzy, Döwlet senamyzy döretdik. Gahrymançylykly we şöhratly taryhymyzy dikeltdik. Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyz hakyndaky iňňän beýik, mukaddes düşünjelerimizi Ýer ýüzüne aýan etdik.

Durmuşdaky ähli düşünjedir bilimler Watandan başlanýar. Äpet Ýer togalagynyň Ýewraziýa yklymynda ýerleşýän Türkmenistan biziň eziz Watanymyzdyr, ata-babalarymyzdan miras galan we soňky nesillere galjak bahasyna ýetip bolmajak gymmatlykdyr. Bu nurana topragy söýmek, goramak, gülletmek biziň her birimiz üçin parzdyr. Biziň at-abraýymyz, mertebämiz we derejämiz şu topragyň şöhratyny belende göterip bilşimize baglydyr. Ata Watanymyzyň her daban ýeri biziň iň beýik mukaddesligimizdir.

Gadyrly ýaşlar!

Men ýaşlygymdan halkymyzyň durmuşyny, dünýägaraýşyny, watançylygyny, ahlak kadalaryny, türkmen diliniň söz baýlygyny özünde jemleýän nakyllary depderlerime belläp almagy endik edindim. Meniň toplap, ulgamlara salan nakyllarymyň esasynda taýýarlanan «Paýhas çeşmesi» atly kitapda şeýle sözler bar: «Adam edebinden tanalar, ýurt — tugundan». Bu gün Garaşsyz ýurdumyz öz Döwlet baýdagy bilen dünýäde giňden tanalýar. Biziň ýaşyl baýdagymyz dostlugyň we parahatçylygyň baýdagydyr! Döwlet baýdagy galdyrylyp, Döwlet senasy ýaňlananda, biziň her birimiz buýsanç bilen ör turýarys. Munuň özi bütin durkuň bilen Watan mukaddesligine uýmakdyr!

Esasy Kanunymyz bolan Konstitusiýamyz bolsa şöhratly geçmişimiziň, häzirki günümiziň hem-de beýik geljegimiziň belentligini, agzybirligimiziň, jebisligimiziň, abraý-mertebämiziň synmazlygyny kepillendirýän milli gymmatlygymyzdyr.

Mähriban ýaşlar!

Ata-babalarymyzyň geçen gahrymançylykly ýoly, Watanymyzyň şöhratly taryhy görelde mekdebidir. Halkymyzyň taryhy örän gadymy bolup, ol müňýyllyklary öz içine alýar. Türkmenler şumer, hindi, hytaý, müsür, grek, latyn amerikasy halklary ýaly, dünýä gaýtalanmajak maddy we ruhy gymmatlyklary bagyş eden gadymy halklaryň biridir.

Birinji müňýyllygyň başynda Beýik Hun şa döwleti, Rim we Hytaý imperiýalary bilen bäsleşen Parfiýa türkmenleriniň patyşalygy, ikinji müňýyllykda Hindistana çenli gol ýaýradan Gaznaly türkmenleriniň döwleti, Hytaýdan Ortaýer deňzine çenli öz täsirini ýetiren Seljuk türkmenleriniň döwleti, ylmyň, medeniýetdir sungatyň gaýtalanmajak nusgalaryny miras galdyran Köneürgenç, Garagoýunly we Akgoýunly türkmenleriniň döwletleri Türkmenistanyň hem-de türkmen halkynyň taryhy ýolunyň örän beýikdiginiň anyk delilleri bolup durýar.

Siz gadymy ýazuw çeşmelerine, meşhur taryhçylaryň işlerine nazar aýlap görüň! Olarda türkmen halkynyň adamzat taryhynyň dowamynda parahatçylyk, ynsanperwerlik däplerine ygrarly bolandygy, beýik taryhy we medeniýeti döredendigi ykrar edilýär.

Togrul beg, Çagry beg, Alp Arslan, Mälik şa, Soltan Sanjar ýaly beýik şahsyýetlerimiziň döreden kuwwatly türkmen döwletleri dünýä taryhyna altyn sahypalary ýazdy. Görogly beg, Baýram han, Soltan Jelaleddin, Keýmir kör, Gowşut han ýaly merdana gahrymanlarymyz il-ýurt üçin ata çykypdyrlar. Watan goragy ugrunda janyny orta goýan milli gahrymanlarymyzyň ömür ýollary nesiller üçin mertligiň hem-de gaýduwsyzlygyň nusgalyk mekdebidir.

Akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragy:

Jeýhun bilen bahry-Hazar arasy,
Çöl üstünden öser ýeli türkmeniň.
Gül-gunçasy — gara gözüm garasy,
Gara dagdan iner sili türkmeniň —

diýip, ata Watana, mähriban halka bolan buýsanjyny örän şahyrana beýan edipdir.

Türkmen topragy gadymyýetden bäri şäher medeniýetiniň gülläp ösen mekanydyr. Bu toprakda Merw, Gürgenç, Nusaý, Abiwerd, Dehistan, Sarahs, Amul, Zemm, Şähryslam ýaly uly şäherler döräpdir. Ol şäherler durmuşyň gülläp ösen ýerleri, iri ylym-bilim merkezleri bolupdyr. Orta asyr türkmen şäherleri dünýä ylmynyň, medeniýetiniň, edebiýatynyň we sungatynyň öňe gitmeginde, baýlaşmagynda aýratyn hyzmatlary bitiripdir.

Umumadamzat medeni ösüşine täsirini ýetiren Margiana, Baktriýa, Horezm, Parfiýa, Seljuk türkmen medeniýetleri, Merwiň, Nusaýyň, Ürgenjiň, Abiwerdiň, Dehistanyň taryhy-medeni ýadygärlikleri bütin dünýäde bellidir.

Men «Ahalteke bedewi — biziň buýsanjymyz we şöhratymyz», «Gadamy batly bedew», «Atda wepa-da bar, sapa-da», «Arşyň nepisligi», «Parahatçylyk sazy, dostluk, doganlyk sazy», «Türkmen medeniýeti», «Çaý — melhem hem ylham», «Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi», «Türkmen alabaýy» ýaly kitaplarymda halkymyzyň dünýä medeniýetine goşan nusgawy gymmatlyklaryndan söz açdym.

Kaşaň köşkleri, metjit-medreseleri, kerwensaraýlarydyr kitaphanalary bilen şöhratlanan mukaddes topragymyzyň üstünden geçen Beýik Ýüpek ýoly diňe geografik we ykdysady taýdan däl, eýsem, ylym-bilim, medeniýet babatda hem Gündogar bilen Günbatary birleşdiripdir.

Türkmen döwletlerinde ylym-bilimiň ösmegine elmydama uly üns berlipdir, munuň üçin tagalla we serişde gaýgyrylmandyr. Şeýlelikde, şol döwletlerde Muhammet Horezmi, Abu Reýhan Biruny, Ibn Sina, Fahreddin Razy, Abu Bekir Muhammet as-Suly, Abdyrahman Hazyny, Omar Haýýam ýaly beýik alymlar we akyldarlar döräpdir.

Biz taryhyň dowamynda toplanan tejribelerden, döwrümiziň ösüşinden we talaplaryndan ugur alyp, ýurdumyzyň paýtagtynda we welaýat merkezlerinde döwrebap kitaphanalary gurduk. Aşgabat şäherindäki «Asma ýolda», welaýat merkezlerindäki kitaphanalarda asman jisimlerini synlamaga, älem giňişligini öwrenmäge niýetlenen kuwwatly teleskoplary goýduk.

Ylymlar akademiýasynyň garamagyndaky institutlarda, Tehnologiýalar merkezinde, pudaklaýyn ylmy-barlag edaralarynda, ýokary okuw mekdeplerinde düýpli, täzeçe ylmy-barlag işlerini alyp barmak üçin zerur şertleri döretdik. Bu işler Türkmenistanyň ylmyny dünýäde iň öňdebaryjy, abraýly orunlara çykarjak alymlaryň, inžener-tehnologlaryň täze nesliniň kemala gelmegine ýardam berýär.

Men «Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» kitabymda döwletimiziň dünýädäki şan-şöhratyny, at-abraýyny has-da beýgeltmäge goşant goşjak ýaşlarymyz barada arzuwlarymy beýan edipdim. Siziň bilen duşuşyga gaýtmazymdan öň şol setirlere gaýtadan nazar aýladym. Şol arzuwlarymy şu okuw sapagyna hem goşmagy makul bildim. Häzir şony okap bereýin, siz depderleriňize belläp alyň-da, olary okuwda, işde, durmuşda özüňize kada ediniň:

«Biziň topragymyzda ýene-de dünýä ylmynda iňňän wajyp ähmiýetli açyşlary edip, şamçyrag — ýolgörkeziji boljak eserleri döretjek birunylaryň, lukman hekimleriň, mäne babalaryň, horezmileriň, farabylaryň, merwezileriň, amulylaryň, zamahşarylaryň, kubralaryň, nesewileriň, massonlaryň we sarianidileriň, jykyýewleriň hem-de atanyýazowlaryň dörejekdigine men berk ynanýaryn».

Eziz ýaşlar!

Biziň üçin Watandan beýik gymmatlyk, halkymyzdan eziz düşünje ýokdur. Ata-babalarymyzyň «Towşana — dogduk depe», «Müsürde şa bolandan, öz iliňde geda bol», «Ilim-günüm bolmasa, Aýym-Günüm dogmasyn», «Ýaryndan aýrylan ýedi ýyl aglar, ýurdundan aýrylan ölinçä aglar» ýaly dürdäne sözlerinde Watanyň gadyr-gymmaty, mukaddesligi ör-boýuna galýar.

Sebäbi Watanyň her daban ýeri, her gysym topragy biziň üçin mukaddesdir. «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» kitabymda merdana, batyr, gaýratly hem-de edenli türkmen serkerdesi Soltan Jelaleddin bilen bagly bir rowaýaty getiripdim. Şol rowaýatda şeýle gürrüň berilýär:

Bir gezek söweşde serkerde agyr ýaralanypdyr. Tebipler näçe em etseler-de, sagalmandyr. Şonda serkerde:

— Maňa Watanymyň bir gysym topragyny getirseňiz, sagalýan — diýipdir.

Tizden-tiz gadymy Wasa adam ýollapdyrlar. Atlynyň giden yzyna garap, Jelaleddin umytly garaşyp ýatypdyr. Umytda hem uly güýç bar! Ahyrda atly bir düwünçekde Wasyň topragyny we Amyderýanyň bir jürdek suwuny alyp gelipdir. Serkerdäniň şähdi açylypdyr we tizden sagalyp, aýak üstüne galypdyr.

Bu rowaýata ünsi çekmek bilen, biziň her birimiziň, şol sanda ýaşlarymyzyň ýürekleriniň eziz Watanymyz, mähriban halkymyz bilen birdigini nygtamak isleýärin.

Ýüregi «Mähriban halkym, eziz Watanym, jan Türkmenistanym!» diýip urýan, ilimiziň baky bagtyýarlygy, ýurdumyzyň beýik geljegi üçin okaýan, zähmet çekýän ýaşlar biziň buýsanjymyzdyr. Halk hem Watan baradaky mukaddes düşünjeler ýigitlerimiziň we gyzlarymyzyň köňülleriniň owazy, dilleriniň senasy bolmalydyr. Ýaşlarymyz ähli güýçlerini, bilimlerini hem-de başarnyklaryny Watanymyzyň ösüşlerine, dünýädäki abraý-mertebesiniň has-da belende galmagyna bagyş etmelidir.

Men maslahat bolan ýerde söweşe ornuň ýokdugyny zynharlan Oguz hana, ýigidiň abraýyny onuň gahrymançylygyna, pähimine garap kesgitlän Gorkut ata, dostlaryny dogan eýlän Görogly bege ady ebedilige öwrülen gahrymanlar hökmünde belent sarpa goýýaryn. Siz şol edermen ata-babalarymyzyň dowamatydygyňyzy hiç haçan unutmaly dälsiňiz!

Berkarar döwletimiziň bagtyýar ýaşlary!

Garaşsyzlyk ýyllary içinde ýurdumyzyň ösüşiniň her bir tapgyrynda durmuş-ykdysady özgertmeler amala aşyryldy. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hem biz durmuş taýdan ösüşi, ykdysady özgertmeleri üpjün edýän maksatnamalary üstünlikli amala aşyrýarys. Düýpli özgertmeler ykdysadyýetimiziň ähli ugurlaryny gurşap alýar. Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesi yzygiderli ýokarlanýar. Täze obalary, şäherdir etraplary, ýaşaýyş jaý toplumlaryny, mekdepdir çagalar baglaryny, ýollary hem köprüleri gurýarys, döwlet dolandyryşyny kämilleşdirýäris.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygyny zähmet üstünlikleri bilen şöhratlandyrýarys. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda gadymyýetden gözbaş alýan milli döwletlilik däplerimizden ugur almak bilen, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlaryny geçirip, iki palataly parlament ulgamyny döretdik. Şeýdip, döwlet we jemgyýetçilik durmuşyna demokratik kadalary tapgyrlaýyn ornaşdyrýarys. Medeniýet, ylym-bilim, saglygy goraýyş ulgamlarynda düýpli özgertmeleri üstünlikli dowam edýäris. Gurluşykda, senagatda, oba hojalygynda, nebitgaz pudagynda ýokary ösüş depginlerini gazanýarys. Bu işleriň ählisi irginsiz ynsan zähmeti bilen hasyl bolýar.

Şu ýerde bagtyýar ýaşlarymyzyň-da döwlet, häkimiýet we dolandyryş edaralarynda, ylym-bilim, medeniýet, saglygy goraýyş ulgamlarynda, önümçilik kärhanalarynda yhlasly zähmet çekýändiklerini, eziz Watanymyzy ösdürmäge mynasyp goşant goşýandyklaryny buýsanç bilen bellemek isleýärin.

Halal zähmet ynsanyň abraý-mertebesini, ömrüniň manysyny artdyrýar. Şoňa görä-de, ýaşlara şeýle sargyt edesim gelýär: beýik maksatlara ýetmek üçin zähmeti hemişe özüňize hemra ediniň! Siziň çekýän zähmetiňiz hemişe halal, ile-ýurda bähbitli bolsun!

Bagtyýar ýaşlar!

Aşgabat şäheriniň 140 ýyllygy, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlary, talyp ýaşlary, mekdep okuwçylary ýürek joşgunyny beýan edýän eserleri döretdiler. Olarda güneşli ülkämiziň gözelliklerine söýgi, berkarar döwletimize buýsanç ýaňlanýar.

Menem häzir «Ak şäherim Aşgabat» goşgymdan bir bendi size okap bereýin:

Galkyp ganat gerdigim,
Sap söýgüden gurdugym,
Ýüregi sen ýurdumyň,
Ak şäherim Aşgabat!

Mähriban ýaşlar, siz mydama ýurdumyzyň daglaryndan güýç, baglaryndan joş alyp, bagtyýar döwrümizden ruhlanyp ýaşaň! Okaň, guruň, dörediň! Eziz Watanymyzy, ak şäherimiz Aşgabady, merdana halkymyzy ajaýyp şygyrlaryňyz, kyssalaryňyz, sazlaryňyz, sungat eserleriňiz bilen belentden wasp ediň!

Berkarar döwletimiziň ruhubelent ýaşlary!

Biz dünýädäki çylşyrymly maliýe-ykdysady ýagdaýlara garamazdan, milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürýäris.

Bäsdeşlige ukyply, ösüşiň ýokary depginlerini gazanmagyň möhüm şerti hökmünde önümçilige sanly tehnologiýalary ornaşdyrýarys. Bu ugurdan ýaş hünärmenleri taýýarlamaga uly ähmiýet berýäris. Sebäbi innowasiýalar, häzirki zaman ylymlary, nanotehnologiýalar, sanly ulgam adamzat jemgyýetini öňe alyp barýar.

Sanly tehnologiýalaryň çalt ösmegi bilen, bütin dünýäni öz içine alýan aragatnaşyk ulgamy döredilýär, täze pudaklardyr düşünjeler peýda bolýar. Döwrüň bu täzelikleri biziň jemgyýetimize hem giňden ornaşýar. Bu bolsa dünýäniň sanly giňişligine ýurdumyzyň işjeň goşulyşmagyny, halkara bazarda bäsdeşlige ukyply bolmagyny üpjün edýär.

Ylmyň durmuşdaky ornunyň ýokarlanmagy bilen, ösen tehnologiýalardan habarly täze nesil hem kemala gelýär. Bilşimiz ýaly, taryhyň bütin dowamynda ata-babalarymyz ylymdan üzňe ýaşamandyr. Biziň ýaşlarymyz bu gün pederlerimiziň ylym dünýäsindäki beýik açyşlaryna buýsanmaga haklydyr. Şonuň bilen birlikde, olar adamzadyň ylymda hem-de tehnologiýada gazanan üstünliklerini barha düýpli özleşdirýärler.

Dördünji senagat rewolýusiýasy eýýamynda ýaşlarymyz innowasion barlaglara işjeň gatnaşmalydyr, täze tehnologiýalary döretmelidir. Dünýäniň ählumumy tehnologik ösüşinden yza galmaly däldir. Siz täze ylmy işleriňiz, düýpli açyşlaryňyz bilen özüňizi öňdebaryjy nesiller hökmünde dünýä tanatmalysyňyz.

Bagtyýar ýaşlar!

«Döwlet adam üçindir!» diýen syýasatymyz esasynda biz halkymyzyň durmuş taýdan goraglylygyny yzygiderli berkidýäris, ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrýarys. Bu syýasat, ilkinji nobatda, goldawa we goraga mätäç raýatlara gönükdirilendir. Şoňa görä-de, zähmete ukypsyz raýatlara, maýyplara, köp çagaly maşgalalara maddy taýdan üpjünçilik we durmuş hyzmatlary edilýär. Bu iş olara pensiýalar, döwlet kömek pullary, durmuş ýeňilliklerini bermek görnüşinde, tölegler arkaly amala aşyrylýar. Döwlet serişdeleriniň hasabyna köp çagaly maşgalalara, howandarlyga mätäç çagalara, weteranlara, döwlet ýa-da jemgyýetçilik bähbitlerini goramakda saglygyny ýitirenlere goşmaça goldaw berilýär.

Akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragy: «Entäni goldara hemaýat ýagşy» diýipdir. Şundan ugur alyp, biz Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyny döretdik. Şeýle-de Ahal welaýatynyň täze edara ediş merkezinde çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezini gurýarys.

Meniň ýaşlara berjek ýene-de bir pendim: siz ynsanperwerligiň we adalatyň tarapdary bolan halkyň neslisiňiz. Agzybirlik, dostlukly gatnaşyklar halkymyzyň hoşniýetli häsiýetleridir.

Atalarymyzyň döreden «Agzybire Taňry biýr, agzalany gaňrybiýr», «Kömekleşen ýow basar», «Söýenişen ýykylmaz», «El eli ýuwar, iki el birigip — ýüzi», «Dostlukda menzil bolmaz», «Dostsuz başym, duzsuz aşym», «Dost — dostuň aýnasy» ýaly pähim-paýhaslarynda agzybirlik hem-de dostluk gatnaşyklarynyň many-mazmuny nygtalýar.

Birek-birege hemaýat etmek, hormat goýmak, ejize ganym bolmazlyk halkymyzda müdimilik gelýän kadadyr. Bu öwütler ynsanperwerligiň, ýokary ahlaklylygyň şygarlary bolup ýaňlanýar. Görnüşi ýaly, halkymyz ýaşaýyş-durmuşyny akyl-parasat, ylym we tejribe esasynda gurupdyr.

Ynsanperwerligi, päkligi, ruhubelentligi, kiçigöwünliligi, mertligi, dogry sözlüligi, arassa ahlaklylygy durmuş kadasyna öwrüpdir. Şu esasda hem milli edep-terbiýe mekdebini döredipdir. Şoňa görä-de, ýaşlar ata-babalarymyzyň asylly däplerini durmuş şygaryna öwürmelidir. Bu gün türkmen paýhasy dünýä nur saçýar, türkmen topragynda ägirt uly özgertmeler durmuşa geçirilýär. Şu şöhratly zamanada okamak, öwrenmek, ata-babalarymyzyň döreden mukaddesliklerine wepaly bolmak, eziz Watana jan-u-tenden hyzmat etmek ýaşlarymyzyň baş maksady bolmalydyr.

Eziz ýaşlar, okuwçylar, talyplar! Ine, biz beýanymyzyň birinji sagadyny geçirip gutarýarys. Häzir arakesme edeliň. Arakesmeden soň beýanymyzy dowam ederis.

Mähriban ýaşlar!

Biz duşuşygymyzy dowam edýäris. Häzirki döwürde biz senagat taýdan ösen döwleti döretmegiň ýolunda ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň pudaklaryny we sebitleri sazlaşykly ösdürmäge uly üns berýäris. Oba hojalygynyň paýyny artdyrýarys.

Pudagyň dolandyryş usullaryny düýpli kämilleşdirip, oba adamlarynyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrýarys. Obalarymyzy sazlaşykly ösdürýäris. Ylmyň we tehnikanyň üstünliklerini, iň oňat dünýä tejribelerini, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak arkaly sebitlerimizde gaýtadan işleýän kärhanalary, döwrebap enjamlar ornaşdyrylan önümçilikleri, ýyladyşhanalary we maldarçylyk toplumlaryny döredýäris.

Daýhanlarymyz üçin dünýäniň has kämil oba hojalyk tehnikalaryny we gurallaryny satyn alýarys. Oba hojalyk ylymlaryny ösdürmek, pudaga sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça hem köp işler edilýär. Bu bolsa daýhanyň zähmetini ýeňilleşdirmäge, ýerden alynýan hasyly ýokarlandyrmaga, ekologik taýdan arassa önümleri öndürmäge ýardam berýär.

Ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek boýunça-da uly işler amala aşyrylýar. Siz soňky ýyllarda tokaý meýdanlarynyň çalt depginler bilen giňelýändigini görýänsiňiz. Awtomobil we demir ýollarynyň ýakalarynda tokaý zolaklary barha köpelýär. Seýilgähler ýylyň bütin dowamynda gök öwüsýär. Bularyň ählisi ýurdumyzda amatly ekologik gurşawy emele getirýär. Garagum sährasynda «Altyn asyr» Türkmen kölüniň döredilmegi bolsa suw serişdelerini aýawly saklamaga, daşky gurşawy goramaga we gowulandyrmaga ýardam edýär.

Eziz ýaşlar!

Ata-babalarymyz «Bagym bar, barym bar» diýipdirler. Biziň ýurdumyz gülli sähralary, durnagöz suwly çeşmeleri, tereň derýalarydyr kölleri, beýikli-pesli daglary, arça-çynarly, kerkawly, injir-enarly jülgeleri, begres geýnen dereleri, çemenlikli ýaýlalary, çogly güneşi bilen tanalýar. Bereketli türkmen topragy ähli döwürlerde ýadawsyz zähmet hem-de Gün çogunyň bollugy bilen ösdürilip ýetişdirilen datly miweleri, gök-bakja önümleri bilen şöhratlanyp gelipdir.

Irki ekerançylygyň we maldarçylygyň mekany bolan ýurdumyzda baryp, biziň eýýamymyzdan öňki VI-VII müňýyllyklarda ilkinji bugdaý çöregi bişirilipdir.

1904-nji ýylda R.Pampelliniň ýolbaşçylygynda amerikan ekspedisiýasy tarapyndan Änew düzlüginde bäş müň ýyl mundan ozal ýetişdirilen bugdaý tohumy tapyldy. Munuň özi biziň ülkämiziň ak bugdaýyň mekanydygyny aýdyň subut edýär.

Ata-babalarymyz: «Biriň müň bolsun!» diýen ýagşy niýet bilen topraga bugdaý sepipdirler. Bugdaý oragyna hem gojalaryň ak pata bermegi esasynda sähetli gün girişipdirler. «Çäjiňe bereket!», «Harmanyňa bereket!» diýip, rysgal-bereket arzuw edipdirler.

1941 — 1945-nji ýyllaryň gazaply uruş döwründe taplanan kakam Mälikguly Berdimuhamedowyň aýtmagyna görä, atam Berdimuhamet Annaýew bilimli adam bolupdyr. Ol nusgawy edebiýatymyzy, halk döredijiligimizi gowy bilipdir. Magtymgulynyň, Mollanepesiň, Mätäjiniň goşgularyny ýatdan aýdar eken. Atamyň birnäçe depderden ybarat goşgularynyň hem bolandygy, şahyrlar Şaly Kekilowdyr Çary Aşyrow bilen saçakly gatnaşandygy, goşgy okaşandygy barada kakamyň beren gürrüňleri hemişelik ýadymda galdy.

Kakamyň uruş döwründe ýazan, gallany köp ekmäge çagyran hem-de halky zähmet çekmäge ruhlandyran goşgusynda şeýle setirler bar:

Bugdaýdan bol hasyl almagy üçin,
Açlyk belasyndan dynmagy üçin,
Duşman depesinden inmegi üçin,
Gaýrat edip, köp ekeliň dänäni!

Çörek — gudratly önüm. Halkymyz bugdaýy ekinleriň soltany saýyp, çöregi hormatlap, maňlaýyna sylmagy, onuň owuntygyny hem ýere gaçyrmazlygy, tamdyry mukaddes görmegi adata öwrüpdir. «Paýhas çeşmesi» kitabyna girizilen «Nan — öwlüýä» diýen pähim hem halkymyzda çöregiň gadyr-gymmatynyň örän ýokarydygynyň güwäsidir.

«Türkmen medeniýeti» kitabymda mele-myssyk çöregiň mukaddesligi bilen bagly şeýle rowaýat getirilýär: «Meşhur şahyr we serkerde Baýram han günleriň birinde serkerdeleri bilen sapara rowana bolupdyr. Baýram hanyň gözi ýoluň ýakasynda ýatan çörek bölejigine düşýär. Ol derrew atyndan düşýär-de, çöregi alyp, goltugyna salýar. Serkerdeleriniň biri: «Belent Serkerdämiz! Näme üçin bize buýurman, özüňiz atdan düşdüňiz?» diýip, ondan soraýar. Baýram han: «Çöregi ilki men gördüm, ony ýerden almagy başga birine buýurmak çörege hormat goýmadygym bolardy» diýip, jogap beripdir».

Ata-babalarymyz uzak ýola gidende, tamdyrdan lowurdap çykan çöregi ýanlaryndan goýmandyr. Elmydama-da türkmen çörege şeýle sarpa goýup, ony özüne ýoldaş edinipdir. Şoňa görä-de, bugdaý sümmülleri Döwlet tugramyzda ýerleşdirildi. Indi ýurdumyz gallany diňe bol öndürýän däl, eýsem, gerek bolsa eksport edýän döwlete hem öwrüldi.

Mähriban ýaşlar!

Ata Watanymyz beýleki datly ir-iýmişleriň hem mekany. Müňýyllyklaryň dowamynda daýhan ata-babalarymyz şaly, jöwen, nohut, noýba, mäş, kädi, gawun-garpyz ýaly tagamly gök-bakja önümlerini, erik, şetdaly, armyt, hozdur pisse, badamdyr nar, üzüm ýaly miweleri öndüripdir.

Türkmen gawunlaryna hem-de kaklaryna bolsa Ýewropa we Gündogar ýurtlary uly isleg bildiripdir. Taryhy çeşmelerde türkmen gawunlarynyň Bagdada, Hytaýa, Hindistana iberilendigi aýdylýar. Häzir ýurdumyzda gawunlaryň ýüzlerçe görnüşi ýetişdirilýär. Waharman, gülaby, garrygyz ýaly gawunlarymyz halkara sergilerde altyn we kümüş medallara mynasyp boldy.

Güneşli Diýarymyzyň bereketli meýdanlarynda gant şugundyryndan, şalydan hem bol hasyl alynýar. Maldarlarymyz et we süýt önümleriniň mukdaryny artdyrmak boýunça täze sepgitlere ýetýärler. Bu bolsa ýurdumyzyň ösüşiniň täze tapgyrynyň wezipelerini çözmekde, azyk bolçulygyny üpjün etmekde ägirt uly ähmiýete eýedir.

Mähriban talyplar we okuwçylar!

Gowaça biziň üçin örän ähmiýetli ekinleriň biridir. Eziz Watanymyz dünýäde gowaçanyň iň gadymy mekanlarynyň biri hökmünde tanalýar. Mahmyt Gaýybynyň «Otuz iki tohum kyssasy» eserinde pagta päkligiň, akýürekliligiň, gowulygyň alamaty hökmünde ähli ekinlerden ýokarda goýulýar.

Siz:

Gür çybyg-a, gür çybyk,
Gür çybykda bir çybyk,
Bir çybykda höwürtge,
Höwürtgede ýumurtga —

diýen türkmen halk matalynyň gowaça, goza hem-de pagta bilen bagly döredilendigini bilýänsiňiz.

Biziň baýlygymyz, şöhrat-şanymyz bolan pagtanyň süýüminden ýüplük egrilip, ekologik taýdan örän arassa hem-de adam bedenine ýakymly nah matalar dokalýar. Bu gymmatly ösümligiň çigidinden ýag, mal üçin künjara alynýar. Gowaça çöpi gaýtadan işlenip, mebel önümçiliginde we gurluşykda ulanylýan serişdeler öndürilýär. Biz pagtany gaýtadan işläp, dünýä ölçeglerine laýyk gelýän önümleri öndürýäris. Ýurdumyzda gowaçanyň tohumçylygyna aýratyn üns berip, bol hasylly, ýokary hilli orta we inçe süýümli pagtanyň täze görnüşlerini döredýäris.

Soňky ýyllarda dünýäniň ösen döwletleriniň täze tehnologiýalary, ylmyň we tehnikanyň iň soňky gazananlary ornaşdyrylan dokma kärhanalaryny gurup ulanmaga berýäris, ýaşlarymyz üçin müňlerçe täze iş orunlaryny döredýäris. Bu kärhanalarda pagta süýüminden öndürilýän ekologik taýdan arassa önümlere dünýä bazarynda uly isleg bildirilýär.

Eziz ýaşlar!

Energetika senagaty hem möhüm pudaklaryň biridir. Soňky döwürde ýurdumyzda täze, kuwwatly elektrik stansiýalary gurlup ulanmaga berilýär. Milli maksatnamalarymyza laýyklykda, müňlerçe kilometre uzaýan elektrik geçirijiler täzelenýär. Biz Mary welaýatynda Merkezi Aziýada iň iri, ýokary tehnologiýaly utgaşykly elektrik stansiýasyny gurduk. Kerki — Şibirgan ugry boýunça elektrik geçirijini işe girizdik.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygyna gabatlap bolsa Lebap welaýatynyň Çärjew etrabynda kuwwatlylygy 432 megawat bolan täze gazturbinaly elektrik stansiýasyny dabaraly açyp ulanmaga bereris. Balkan welaýatynyň Serdar etrabynda sanly tehnologiýalar arkaly dolandyryljak Günden we ýelden energiýa öndürýän stansiýany hem gurýarys.

Ýurdumyzyň nebitgaz toplumy ykdysady garaşsyzlygymyzy berkitmegiň, halkyň ýaşaýyş derejesini ýokarlandyrmagyň, kuwwatly, köpugurly önümçilik pudaklaryny döretmegiň esasy binýady bolup durýar. Ata Watanymyz ýerasty tebigy serişdelere baý ýurtlaryň biri bolup, «mawy ýangyjyň» gory boýunça dünýäde dördünji orny eýeleýär.

Pudagyň diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürilmegi, sanly tehnologiýalaryň, şol sanda 3D modelirleme usullarynyň ulanylmagy nebit we gaz ýataklarynda gözleg işleriniň netijeli bolmagyny üpjün edýär.

Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda we Seýdiniň nebiti gaýtadan işleýän zawodynda öndürilen hem-de uly isleg bildirilýän nebit önümleri dünýäniň onlarça ýurduna eksport edilýär. Asyryň iri taslamalarynyň biri bolan Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygy dowam edýär. Bu işleriň ählisi ata Watanymyzyň kuwwatly energetika döwleti hökmünde dünýädäki ornuny has-da berkidýär.

Ykdysadyýetimiziň pudaklaryna öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmakda, bäsdeşlige ukyply ýokary hilli önümleri öndürmekde, azyk howpsuzlygyny berkitmekde hususyýetçilere uly orun degişlidir. Häzirki döwürde telekeçiler dürli pudaklarda milli maksatnamalarymyzy durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşýarlar. Senagatda, oba hojalygynda, gurluşykda, syýahatçylykda, söwdada we durmuş hyzmatynda, halk senetçiliginde, beýleki ugurlarda üstünlik gazanýarlar.

Şeýlelikde, ozal agrar ýurt bolan Türkmenistan bu gün senagat taýdan ýokary depginler bilen ösýär. Biz ýokary tehnologiýalar bilen üpjün edilen, serişde we energiýa tygşytlaýjy, ekologik taýdan arassa, bäsdeşlige ukyply elektron senagatyny döredýäris.

«Aýdyň gijeler» hojalyk jemgyýeti tarapyndan smart telewizorlar, awtomatik enjamlar, yşyklandyryş gurallarydyr LED çyralar, elektroenergiýany ölçeýän gurallar, «Agzybirlik tilsimaty» kärhanasy tarapyndan interaktiw paneller, elektron tor enjamlary, kompýuterler öndürilýär. Ýurdumyzda şeýle önümçilikleriň giňelýändigine, bu işde ýaşlaryň ornunyň artýandygyna guwanýarys.

Häzirki döwürde ylmyň iň täze gazananlary, häzirki zaman tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylan iri senagat toplumlaryny-da gurýarys. Gyýanlydaky Polimer zawodynyň önümleri dünýä bazarynda uly islegden peýdalanýar. Tebigy gazdan sintetik ýangyjy öndürmekde dünýäde ilkinji uly möçberli taslamany durmuşa geçirdik. Ahal welaýatyndaky bu zawodda ekologik taýdan arassa, Euro-5 standartyna laýyk gelýän EKO-93 benzini öndürilýär. Bularyň ählisi ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny has-da artdyrýar, köp möçberde girdeji getirýär.

Mähriban talyplar!
Eziz okuwçylar!

Gurluşyk pudagy hem depginli ösýär. Ýaňy aýdyşym ýaly, milli maksatnamalarymyza laýyklykda, obadyr şäherlerimizde ýaşaýyş-durmuş we medeni maksatly desgalar yzygiderli gurulýar. Bu gurluşyklaryň ählisi öňdebaryjy inženerçilik-tehniki çözgütler, milli binagärligiň gadymy däpleri hem-de häzirki zaman şähergurluşyk tejribesi esasynda amala aşyrylýar.

Aşgabat şäherinde ýaşyl begrese bürenen seýilgähler, ýaşaýyş jaýlary, saglygy goraýyş, medeni, sport we söwda merkezleri, ýokary hem-de orta okuw mekdepleri, myhmanhanalar, önümçilik kärhanalary, halkara derejeli awtoulag geçelgeleri guruldy we gurulýar. Bu desgalar halkara hyzmatdaşlygyň ykrar edilen merkezi hökmünde paýtagtymyzyň gözelligini has-da artdyrýar.

Ýakynda bolsa Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli paýtagtymyzda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasyny, Maslahatlar we Kabul ediş merkezlerini, «Türkmenbaşy» hem-de Türkmenistanyň «Senagat» paýdarlar täjirçilik banklarynyň binalaryny, Halkara ahalteke atçylyk we «Türkmen alabaý itleri» assosiasiýalarynyň merkezlerini, kaşaň «Arkadag» myhmanhanasyny ulanmaga berdik. 25-nji maýda baş şäherimiziň 140 ýyllygy mynasybetli «Aşgabat-siti» gurluşyk toplumynyň düýbüni tutduk.

Biziň Aşgabady ösdürmek boýunça alyp barýan işlerimiz halkara derejede ykrar edildi. Şäherdäki binalaryň ençemesi Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi.

Geçirýän giň gerimli işlerimiziň netijesinde paýtagtymyz geljekde has-da gözelleşer, dünýäniň iň nurana şäherleriniň birine öwrüler. Men ýaşlary paýtagtymyzyň XXI asyryň nusgalyk şäheri hökmünde ykrar edilmegine mynasyp goşantlaryny goşmaga çagyrýaryn.

Eziz ýaşlar!

Biziň durmuşa geçirýän ulag-logistika strategiýamyz many-mazmuny we ähmiýeti taýdan gözbaşyny gadymyýetden alyp gaýdýar. Ir döwürlerde hem Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm bölegi ýurdumyzyň çäginden geçipdir. Ol halklary we yklymlary birleşdiripdir.

Garaşsyz, Bitarap Türkmenistan häzirki zaman ulag geçelgelerini döretmek we kämilleşdirmek arkaly, Ýewraziýa giňişliginiň ulag-logistika ulgamyna işjeň goşulýar. Günbatar — Gündogar, Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça üstaşyr geçelgeleriň taslamalaryny amala aşyrýar. Hususan-da, Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe (Lapis Lazuli) we TRASEKA ýaly halkara ulag geçelgelerini döretmäge ýakyndan gatnaşýar.

Biz Türkmenbaşy şäherinde döwrebap Halkara deňiz portuny gurduk. Akina — Andhoý, Ymamnazar — Akina, Serhetabat — Turgundy ugurlary boýunça demir ýollary we optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlaryny ulanmaga berdik. Bu işler ýurdumyzyň Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmäge işjeň gatnaşýandygyny ýene-de bir gezek äşgär edýär.

Diýarymyzyň demir ýol, awtomobil, howa, deňiz we derýa ulaglarynyň düzümini-de düýpli döwrebap ýagdaýa getirýäris. Dünýä meşhur kompaniýalaryň awtobuslaryny, ýeňil we ýük awtoulaglaryny yzygiderli satyn alýarys.

Alyp barýan ulag syýasatymyzy dünýä jemgyýetçiligi giňden goldaýar. Türkmenistanyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy durnukly ulag ulgamyny döretmek boýunça taryhy Kararnamalaryň dördüsini kabul etdi.

Biz 2015-nji ýylda «TürkmenÄlem 52oE» emeli hemrasyny uçurdyk. Häzirki wagtda ikinji milli emeli hemrany döretmek we älem giňişligine çykarmak boýunça hem zerur işleri alyp barýarys. Ýurdumyzda mobil hyzmatlary, telefon, poçta, internet we IP telewideniýe ulgamlaryny hem ösdürýäris.

Mähriban talyplar!
Eziz okuwçylar!

Adamzat jemgyýetiniň taryhyna nazar aýlanyňda, ylym-bilimiň ösüşiň möhüm şerti bolandygyny görmek bolýar. Şoňa görä-de, ylym ulgamynyň binýadyny berkitmek, ýokary tehnologiýalara, düýpli nazary ylymlara esaslanýan sanly ykdysadyýeti döretmek boýunça toplumlaýyn işleri alyp barýarys.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň akademiki ylmy-barlag institutlarynda, ýokary okuw mekdepleriniň ylmy-tehnologik, ylmy-kliniki, ylmy-taslama merkezlerinde, tejribe-önümçilik barlaghanalarynda, pudaklaýyn we pudagara ylmy guramalarda ylma, döredijilige höwesli ýaşlaryň täze nesli zähmet çekýär. Zehinli ýaşlarymyz ylmyň ileri tutulýan ugurlary boýunça gymmatly ylmy barlaglary alyp barýarlar.

Bilim ulgamyny dünýä derejesinde döwrebaplaşdyrmaga, ruhy taýdan kämil, berk bedenli, giň dünýägaraýyşly nesli ýetişdirmäge uly ähmiýet berýäris. Munuň üçin ýurdumyzyň ähli ýerlerinde häzirki zaman orta we ýokary okuw mekdepleridir çagalar baglary, Köpetdagyň sapaly jülgesinde, Awazada çagalar dynç alyş we sagaldyş merkezleri guruldy hem-de gurulýar. Bilim edaralary döwrebap okuw kitaplarydyr gollanmalar bilen yzygiderli üpjün edilýär.

Bilim bermek işine ylmyň soňky gazananlaryny, okatmagyň innowasion usullaryny, ýokary hilli elektron bilim maglumatlaryny giňden ornaşdyrýarys. Sanly bilim ulgamyny ösdürýäris. Biz mekdep okuwçylarynyň we talyplaryň halkara bäsleşiklerde gazanýan üstünliklerine guwanýarys. Ýaşlarymyzyň geljekde-de halkara ders bäsleşiklerinde, olimpiadalarda baýrakly orunlara mynasyp bolup, ýurdumyzyň abraýyny has belende göterjekdiklerine berk ynanýaryn.

Ynsan hemişe kämillige ymtylýar. Kämillik bolsa mertebe we derejedir. Ýaşlarymyz bu hakykata göz ýetirmelidirler. Ýadawsyz zähmet, bilimleri we hünärleri yhlasly ele almak, tejribe toplamak kämillige eltýän ýoldur. Ýaş nesillerimizde halkymyzyň iň oňat, iň gözel, iň belent ahlagy jemlenmelidir. Ynsanyň edebi altyndan gymmatdyr, gymmatbaha daşlardan owadandyr.

Ýaşlar, siz pederlerimiziň ýoluny mynasyp dowam edip, ýagşy gylyk-häsiýetleriňiz, adamkärçiligiňiz, başarnygyňyz bilen tanalyp, hakyky türkmen bolup dünýä çykmalysyňyz!

Türkmen ýigitleriniň we gyzlarynyň akyly jöwher dek ýiti bolmalydyr. Çünki siz özüni taýsyz zehini bilen dünýä tanadan halkyň neslisiňiz. Türkmen ýigitleriniň we gyzlarynyň ýüzi nurana bolmalydyr. Çünki siz ynsanperwerligiň belent däplerini dünýä ýaýan ynsanlaryň neslisiňiz. Türkmen ýigitleriniň we gyzlarynyň süňňi sap bolmalydyr. Çünki siz beden hem-de ruhy taýdan päkligiň belent kadalary bilen dünýäni haýrana goýan milletiň neslisiňiz.

Mähriban talyplar!
Eziz okuwçylar!

Döwletimiziň we jemgyýetimiziň iň gymmatly baýlygy bolan adamyň saglygyny goramak, milli saglygy goraýyş ulgamyny dünýä ülňülerine laýyklykda kämilleşdirmek babatda hem giň gerimli işleri alyp barýarys. «Saglyk» Döwlet maksatnamamyza laýyklykda, ýurdumyzyň ähli sebitlerinde dünýä belli öňdebaryjy kompaniýalaryň lukmançylyk enjamlary ornaşdyrylan saglygy goraýyş-anyklaýyş, «Ene mähri», Gaýragoýulmasyz tiz kömek, kliniki we ylmy-kliniki merkezleri, köpugurly hassahanalarydyr şypahanalary bina etdik. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe keselleriň öňüni almak, anyklamak, täze, döwrebap bejergileri geçirmek babatda ylmy usullaryň, innowasion tejribeleriň, takyk tehnologiýalaryň giňden ornaşdyrylmagy milli lukmançylygyň ösüşine täze badalga berdi.

Biz şypahana edaralarynyň durkuny hem täzeledik. Dünýä meşhur «Arçman», «Ýyly suw», «Mollagara», «Awaza», «Daşoguz», «Farap», «Baýramaly», «Bagabat», «Berzeňňi» şypahanalarynda ynsan derdine melhem bolýan tebigy baýlyklarymyzy giňden peýdalanmaga mümkinçilik döretdik. Türkmen topragynyň müň bir derde melhem ösümliklerinden derman serişdelerini öndürýän kärhanalary gurmakda baý tejribe topladyk.

Beýik akyldar Magtymguly Pyragynyň: «Saglygyň gadyryn bilgil, hasta bolmasdan burun» diýşi ýaly, biz sagdyn durmuş kadalaryny ornaşdyrmaga aýratyn üns berýäris. Eneleriň we çagalaryň, ýetginjekleriň, uly ýaşly hem-de gartaşan adamlaryň saglygyny goramak üçin döwlet goldawyny berýäris.

Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy bilen hyzmatdaşlygyň çäginde keselleriň öňüni almak hem-de olara garşy göreşmek boýunça gowy tejribe topladyk. Birnäçe howply ýokanç keselleriň ýok edilendigi, käbirleriniň hasaba alynmandygy barada Garaşsyz döwletimize halkara güwänamalar berildi. Şeýdip, berkarar döwletimiziň saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamyny ösüşleriň täze belentliklerine çykarýarys. Bu beýik maksatlarymyzyň üstünlikli amala aşyrylmagyna ýaşlaryň işjeň gatnaşjakdygyna berk ynanýaryn.

Eziz ýaşlar!

Sport ynsany beden we ruhy taýdan taplaýan, dünýägaraýşyny kämilleşdirýän gymmatlykdyr. Bedenterbiýä we sporta biz jemgyýetimizi jebisleşdirýän, halkymyzy beýik ösüşlere ruhlandyrýan güýç hökmünde garaýarys. Şundan ugur alyp, köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketini ösdürýäris. Ýurdumyzyň ähli sebitlerinde, şol sanda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda dünýä ölçeglerine laýyk gelýän sport desgalaryny, stadionlary, atçylyk-sport toplumlaryny, ýöriteleşdirilen sport mekdeplerini gurduk. Gözel paýtagtymyzda bolsa özboluşly Olimpiýa şäherçesini döretdik.

Halkara Olimpiýa Komitetiniň we Aziýanyň Olimpiýa Geňeşiniň agzasy bolan ýurdumyz Olimpiýa hereketini ösdürmäge mynasyp goşant goşýar. Şu ýylyň iýul-awgust aýlarynda türgenlerimiz sportuň birnäçe görnüşi boýunça Ýaponiýanyň Tokio şäherinde geçirilen XXXII tomusky Olimpiýa oýunlaryna işjeň gatnaşdylar. Biziň agyr atletikaçy türgenimiz Polina Gurýewa bolsa bu Oýunlarda üstünlikli çykyş edip, kümüş medala mynasyp boldy we ýurdumyza uly abraý getirdi.

Meniň geljegimiz bolan ýaşlara berjek nesihatym: sporty söýüň!

Sport güýç-gaýratdyr, gözellikdir, sagdynlyk we ruhubelentlikdir.

Türkmen sportunyň beýik geljegi merdana ýaşlarymyzyň ynamly ellerindedir. Biz muňa çäksiz buýsanýarys.

Eziz ýaşlar!

Döwletimiz medeniýet ulgamyny ösdürmek ugrunda uly tagalla edýär, oňa köp möçberde serişdeleri gönükdirýär. Milli medeniýetimiziň, sungatymyzyň has-da kämilleşmegi üçin ähli şertleri döredýär. Ulgamyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, zehinli hünärmenleri taýýarlamak boýunça uly işler alnyp barylýar. Paýtagtymyzda we welaýatlarymyzda gurlan täze teatrlar, kitaphanalar, muzeýler, medeniýet öýleridir beýleki medeni maksatly binalar aýdylanlara aýdyň şaýatlyk edýär.

Ak öý halkymyzyň durmuş medeniýetiniň aýrylmaz bölegidir. Türkmeniň ak öýlerinde döwletli maslahatlar edilipdir. Şu däpden ugur alyp, ähli welaýatlarymyzda milli binagärlik aýratynlyklaryny özünde jemleýän «Türkmeniň ak öýi» binalaryny gurduk. Sebäbi ak öý halkymyzyň gadymdan gelýän myhmansöýerliginiň hem-de medeniýetiň özboluşly nyşanydyr.

Eziz Diýarymyzda bellenýän şanly senelerdir baýramlar, halkara çäreler medeniýet ulgamynyň uly rowaçlyklara beslenýändigini görkezýär. Şu ýyl Lebap welaýatynda geçirilen Medeniýet hepdeligi türkmen medeniýetiniň we sungatynyň gazananlaryny, milli gymmatlyklarymyzy dünýä ýaýmakda täze mümkinçilik açdy.

Eziz ýaşlar!

Dünýäde medeni diplomatiýa döwlet syýasatynyň möhüm bölegi hökmünde hiç wagt ünsden düşürilmän gelýär. Biz bu işde ÝUNESKO-ny iň ýakyn hyzmatdaşymyz hasaplaýarys. Gadymy Merwiň, Köneürgenjiň, Nusaýyň ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizilmegi, «Görogly» dessançylyk sungatynyň, «Küştdepdi» aýdym we tans dessurynyň, türkmen milli halyçylyk sungatynyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna goşulmagy biziň alyp barýan giň gerimli medeni, ylmy diplomatiýamyzyň dünýäde ykrar edilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Nesip bolsa, ýakyn ýyllarda Aşgabat şäherini ÝUNESKO-nyň Şäherleriň döredijilik toruna birikdireris. Dutar ýasamak senetçiligini, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatyny, türkmen alabaýlaryny ýetişdirmek we keçe sungatyny, demirçilik senedini, türkmen tazysyny we elguş sungatyny, türkmen milli göreşini hem bu sanawa girizeris.

ÝUNESKO-nyň derejesinde bellenilýän şanly seneleriň sanawyna Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny-da goşarys. Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde hem-de Seýitnazar Seýdi adyndaky mugallymçylyk institutynda ÝUNESKO kafedralaryny döredip, orta mekdeplerimiziň birnäçesini bu guramanyň Mekdepler bileleşiginiň düzümine girizeris.

Gadyrly talyplar we okuwçylar!

Biziň merdana halkymyz gadymy döwürlerden bäri nesilleriň sazlaşykly ösüşine we terbiýesine aýratyn ähmiýet berip gelipdir. Şoňa görä-de, geçmişde ýaşap geçen beýik şahsyýetlerimiz bahasyna ýetip bolmajak akyl-paýhas mirasyny döredipdir. Olaryň eserleri nesilleri terbiýelemegiň gymmatly çeşmeleri bolup durýar.

Adamyň iň gözel häsiýetleriniň biri-de ene-ata, jemgyýete we durmuşa bolan söýgüdir. Ata-enä söýgi halkymyzyň «Altyn-kümşüň könesi bolmaz, ata-enäniň — bahasy», «Ata-enäniň garrysy bolmaz, asyl parçanyň — könesi», «Ata razy — Hudaý razy, ene razy — pygamber razy», «Ata gören ýol keser, ene gören don keser» ýaly nakyllarynda hem öz beýanyny tapýar.

Ene-ata bilen perzent gatnaşyklary baradaky milli garaýyşlar Döwletmämmet Azadynyň döredijiliginiň özenine öwrülipdir. Onuň «Wagzy-azat» eserindäki perzendiň ene-atanyň öňündäki kyrk borjy hakyndaky pikirleri, mähre hem-de söýgä ýugrulan şygyrlary asyrlar geçse-de ähmiýetini ýitirmän gelýär. Bu garaýyşlar ynsan aňyna, ahlagyna güýçli täsir edýän arassa öwüt-ündewler hökmünde kabul edilýär. Halkymyzyň watançylyk hem-de adamkärçilik däpleri durmuş ýoluna gadam basýan nesillerimiz üçin geçmişi, şu güni we geljegi birleşdirýän nusgawy mekdepdir.

Mähriban ýaşlar!

Watana bolan söýgi ýürekde orun alan iň näzik we päkize duýgydyr. Onuň gymmatyny hiç zat bilen ölçäp bolmaz. Ýürekden çykan sözüň ýürege barşy ýaly, yhlas bilen başyna barlan iş hem bitmän galmaýar. Her bir işe ýürekden ýapyşyp, merdana halkymyzyň adyny has-da belende götermek, başymyzyň täjine deňeýän eziz Watanymyzyň şöhratyna şöhrat goşmak, Siziň esasy borjuňyzdyr.

Men şu günki beýanymy tamamlamak bilen, size berk jan saglyk, uzak ömür, bagtyýar we abadan durmuş, okuwda uly üstünlikleri arzuw edýärin.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/39275

02.09.2021
Täze mekdepleriň açylmagy — döwletiň ösüp gelýän nesil baradaky aladasynyň nyşany

Türkmenistanda Bilimler we talyp ýaşlar güni giňden bellenildi

Ahal welaýaty, 1-nji sentýabr (TDH). Şu gün Bilimler we talyp ýaşlar güni mynasybetli şanly senäni — mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygyny bellemäge taýýarlyk görýän eziz Diýarymyzda çagalar üçin gapylaryny giňden açan täze mekdepleriň birnäçesi ulanylmaga berildi. Bu desgalaryň gurluşygy ýurdumyzyň telekeçileri tarapyndan amala aşyryldy, olar öz öňünde goýlan wezipäniň hötdesinden abraý bilen geldiler. Täze binalaryň hatarynda Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Babarap obasynda gurlan ýöriteleşdirilen 42-nji orta mekdep hem bar. Bu mekdebe Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň karary bilen, Annak Sähetmyradowyň ady dakyldy.

Häzirki döwürde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Türkmenistanda şöhratly taryhymyzy, halkymyzyň özboluşly däp-dessurlaryny hem-de baý ruhy mirasyny düýpli öwrenmek, olary gaýtadan dikeltmek boýunça giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. Dürli döwürlerde Watanymyzyň syýasy, durmuş-ykdysady, medeni ösüşine uly goşant goşan meşhur ildeşlerimize belent sarpa goýulýar, olaryň atlaryny ebedileşdirmek barada alada edilýär.

Mugallym, okuw-terbiýeçilik işiniň işjeň guramaçysy, ähli bilimini we tejribesini Diýarymyzyň gülläp ösmeginiň bähbidine ýaş nesle döwrebap bilim hem-de terbiýe bermäge bagyşlan, 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşy ýyllarynda söweş meýdanlarynda gaýduwsyzlyk görkezen watançy esger Annak Sähetmyradowyň zähmet we durmuş ýoly şu günki türkmen ýaşlary üçin görelde mekdebi bolup hyzmat edýär.

Ir bilen täze mekdebiň ýanynda baýramçylyk hem-de ýokary ruhubelentlik ýagdaýy emele geldi. Mekdebiň açylyş dabarasyna Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalary, jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri, bilim işgärleri, hormatly ýaşulular gatnaşdylar. Şanly waka mynasybetli sungat işgärleri aýdym-sazly çykyşlary ýaýbaňlandyrdylar.

Ýygnananlar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň mekdep okuwçylaryna, talyp ýaşlaryna, mugallymlaryna we bilim işgärlerine iberen Gutlagyny uly ruhubelentlik bilen diňlediler. Milli Liderimiz öz Gutlagynda giňden bellenilýän baýramçylyk hem-de 2021-2022-nji täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli hemmeleri tüýs ýürekden gutlady.

“Bilim almak, hünär öwrenmek türkmen halkynyň müňýyllyklaryň dowamynda berk eýerip gelen durmuş kadasydyr. Sebäbi ylym-bilim bagtyýarlygyň hem-de rowaçlygyň gözbaşydyr. Şoňa görä-de, biz Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe bilimiň we ylmyň jemgyýetimiziň döredijilik güýjüniň binýady hökmünde yzygiderli kämilleşdirilmegine aýratyn ähmiýet berýäris” diýip, döwlet Baştutanymyz öz Gutlagynda türkmenistanlylaryň ýaş nesline okuwda üstünlikleri, mugallymlara bolsa Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň bähbidine alyp barýan asylly işlerinde rowaçlyklary arzuw etdi.

Dabarada çykyş eden A.Sähetmyradowyň gyzy D.Orazdurdyýewa we beýlekiler hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýadawsyz tagallalary netijesinde, bu gün bilim ulgamynyň innowasiýa esasynda yzygiderli ösdürilýändigini, onuň düzüminiň, okatmagyň usulyýetiniň hem-de maksatnamalarynyň halkara ölçeglere laýyklykda döwrebaplaşdyrylýandygyny bellediler.

Eziz Diýarymyzyň obalarynda we şäherlerinde häzirki zaman mekdepleriniň hem-de mekdebe çenli çagalar edaralarynyň gurulýandygy, şolaryň iň döwrebap kompýuterler, beýleki zerur enjamlar we okuw gollanmalary bilen üpjün edilýändigi, okuw işlerine ylmyň öňdebaryjy gazananlarynyň, interaktiw-multimedia hem-de sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylýandygy nygtaldy. Bu ulgam üçin ýokary derejeli işgärleriň taýýarlanylmagyna, mugallymlaryň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyna aýratyn üns berilýär.

Ýygnananlar milli Liderimize ýaş nesliň sazlaşykly ösmegi, bilimli, giň dünýägaraýyşly, zähmetsöýer, watançylyk ruhuna hem-de halkymyzyň ruhy-ahlak gymmatlyklaryna ygrarly ýaşlaryň kemala gelmegi barada edýän atalyk aladasy üçin hoşallyk sözlerini beýan etdiler.

Dabaranyň dowamynda işde tapawutlanan gurluşykçylara döwlet Baştutanymyzyň adyndan gymmat bahaly sowgatlar gowşuryldy.

Tolgundyryjy pursat gelip ýetýär — ilkinji jaň nobatdaky okuw ýylynyň başlanandygyny mälim edýär. 960 okuwçy orunlyk ajaýyp mekdep oglanlary we gyzlary özlerine garaşyp duran giň synp otaglaryna çagyrýar. Täze mekdebiň açylmagy mynasybetli okuwçylar baýramçylyk çykyşlaryny taýýarladylar.

Dabara gatnaşyjylar täze mekdep bilen tanyşdylar, bu ýerde okuwlaryň, terbiýeçilik işiniň, bedenterbiýe-sport we medeni çäreleriň ýokary derejede guralmagy üçin ähli şertler döredildi. Okuwçylar döwrebap enjamlar, öňdebaryjy tehnologiýalar hem-de dürli dersler boýunça okuw kitaplary bilen üpjün edilen synp otaglarynda bilim alarlar.

Hususan-da, lingafon otagynda daşary ýurt dillerini öwrenmek üçin ähli şertler göz öňünde tutuldy. Bilimleri üstünlikli özleşdirmek üçin matematika, informatika, biologiýa, himiýa we beýleki derslere niýetlenen otaglarda degişli amatlyklar döredildi. Zähmet sapagy hem-de bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmak üçin zerur enjamlar ornaşdyryldy.

Hormatly ýaşulular ýola goýlan asylly däbe görä, 1-nji synpa gelen körpelere hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyndan sowgat hökmünde “Bilimli” kompýuterlerini gowşurdylar. Munuň özi bilimler dünýäsine gadam basýan körpe okuwçylaryň şatlygyny has-da artdyrdy.

Umuman, Babarap obasyndaky Annak Sähetmyradow adyndaky ýöriteleşdirilen 42-nji orta mekdep milli Liderimiziň başyny başlan we yzygiderli amala aşyrýan täze bilim syýasatynyň aýdyň nyşanyna öwrüldi.

Şu gün Ahal welaýatynyň Änew şäherinde 720 orunlyk, Ak bugdaý etrabynda 960 orunlyk, Tejen etrabynyň Babadaýhan geňeşliginde 640 orunlyk, Babadaýhan etrabynda 960 orunlyk täze, döwrebap umumybilim berýän mekdepleriň ýene-de dördüsi açyldy. Şu baýramçylyk güni täze mekdepleriň okuwçylary üçin ýatdan çykmajak waka öwrüldi. Döwlet Baştutanymyzyň adyna ata Watanymyzyň geljegi bolan ýaş nesliň abadançylygy barada edýän hemmetaraplaýyn aladasy üçin çuňňur hoşallyk sözleri aýdyldy.

***

Lebap welaýaty, 1-nji sentýabr (TDH). Şu gün — Bilimler we talyp ýaşlar gününde Saýat etrabynyň Çowdur we Lebaby geňeşliklerinde gurlan döwrebap mekdepleriň 2-si Lebap welaýatynyň umumybilim berýän edaralarynyň üstüni ýetirdi. Şolaryň her biri 600 okuwça niýetlenendir.

Täze mekdepler baýramçylyga beslenip, dabaraly ýagdaýda açyldy. Bu şanly waka bilen okuwçylary hem-de mugallymlary bilim ulgamynyň, welaýat we etrap häkimlikleriniň, jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri, hormatly ýaşulular gutladylar.

Çykyşlarda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň taýsyz tagallalary, bilim ulgamynda başyny başlan özgertmeleriniň üstünlikli amala aşyrylmagy netijesinde, Türkmenistanda ýaş nesliň oňat bilim almagy we hemmetaraplaýyn ösmegi, mugallymlaryň netijeli işlemegi üçin ähli şertleriň döredilýändigi bellenildi. Dabaralara gatnaşyjylar milli Liderimize ýurdumyzyň bilim ulgamyny düýpli kämilleşdirmäge hem-de dünýä derejesine çykarmaga gönükdirilen oňyn strategiýasy üçin hoşallyk sözlerini beýan etdiler.

Täze mekdepleriň açylmagy ata Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyna ajaýyp sowgat boldy. Mekdeplerde giň we ýagty synp otaglary, lingafon hem-de ders otaglary, sport we maslahat zallary, naharhanalar, saglygy goraýyş bölümleri ýerleşdirildi.

Döwrebap kompýuterler hem-de beýleki zerur enjamlar, innowasion tehnologiýalar fizika, himiýa, matematika we beýleki dersler boýunça okuw işlerini netijeli alyp barmaga mümkinçilik berýär. Mekdepleriň her birinde kitaphanalar hem-de okuwçylaryň döredijilik zehinlerini özleşdirmekleri üçin niýetlenen saz otaglary bar. Oglanlardyr gyzlar zähmet sapagy üçin, degişli enjamlar bilen üpjün edilen synp otaglarynda bilim alarlar.

Täze mekdepleriň abadanlaşdyrylan çäklerinde futbol, woleýbol we basketbol meýdançalaryny, ylgaw ýodalaryny öz içine alýan sport şäherjikleri bar.

Şu günki dabaranyň şanyna bu ýerde, ýurdumyzyň ähli mekdeplerinde bolşy ýaly, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyndan 1-nji synplaryň okuwçylaryna “Bilimli” kompýuterleri gowşuryldy.

Şeýlelikde, şu gün gapylaryny giňden açan täze umumybilim berýän mekdeplerde okuwçylaryň aň-bilim we beden taýdan kämilleşmekleri, döwrebap bilimlere eýe bolmaklary üçin ähli şertler göz öňünde tutuldy. Şol bilimler ýaşlara geljekde ata Watanymyzy has-da ösdürmäge mynasyp goşant goşmaga mümkinçilik berer.

Surata düşürenler Aýdo ŞEKEROW, Dörtguly MYRATGULYÝEW, Merdan ORAZOW.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/39272

02.09.2021
Ýene-de bir kuwwatly desga

Çärjew etrabynyň çäginde ýerleşýän «Lebap» döwlet elektrik stansiýasynyň ýanynda gurulýan kuwwatlylygy 432 megawat bolan gazturbinaly elektrik stansiýasynyň düýbi 2018-nji ýylyň noýabr aýynda tutuldy. Tiz wagtda işe girizilmegine garaşylýan desga welaýatymyzyň çäginde ozal ulanylmaga berlenleriniň arasynda has kuwwatlysy bolar. Ol Ýaponiýanyň «Sumitomo Corporation» we «Mitsubishi Power Ltd», şeýle hem Türkiýäniň «Rönesans Holding» kompaniýalary bilen bilelikde amala aşyrylýar. Elektrik bekediniň esasy önümçilik binasynda her biriniň kuwwaty 144 megawat bolan üç sany gazturbina gurnamalary işlär.

Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzda energetika pudagy aýratyn çalt ösýän pudaklaryň birine öwrüldi. Hormatly Prezidentimiziň aýdyşy ýaly, kuwwatly bitewi energetika ulgamyny döretmek milli ykdysadyýetimizi toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmagyň we diwersifikasiýalaşdyrmagyň berk esasyny düzýär. Milli Liderimiziň tagallasy bilen «Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011—2030-njy ýyllar üçin Milli Maksatnamasyna» laýyklykda elektrik energiýasyny öndürmekde döwlet ähmiýetli işler giň gerimde alnyp barylýar. Energetika pudagynda innowasion tehnologiýalaryň yzygiderli ornaşdyrylýandygy aýratyn üns berilmäge mynasypdyr. Munuň özi energetika serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýe bolan ýurdumyzda ykdysady mümkinçilikleriň çägini has giňeldýär. Häzirki wagtda ýurdumyzyň ähli sebitleri bilen birlikde biziň welaýatymyzda innowasion tehnologiýalara daýanýan elektrik desgalarynyň birnäçesi guruldy.

Gazturbinaly elektrik stansiýalarynyň gurluşygynyň ýurdumyzda giňden ýaýbaňlandyrylmagy elektrik energiýasyny öndürmekde we energiýa serişdelerini tygşytlamakda aýratyn uly ähmiýete eýe bolýar. Häzirki döwürde dünýäniň iň kämil innowasion tehnologiýalarynyň döwletimiziň energetika pudagynda işjeň ornaşdyrylmagy milli ykdysadyýetimizde amala aşyrylýan özgertmeleriň ählisine hem üstünlik getirýär. Täze gurulýan we ulanylmaga berilýän kuwwatly desgalar diňe bir ýurdumyzyň energetika pudagynyň ösüşine däl, eýsem, uly gurluşyklaryň alnyp barylýan, täze döwrebap önümçilikleriň işe girizilýän döwründe iňňän zerur bolan elektrik energiýasynyň ýeterli mukdardakysyny üpjün etmäge uly goşant goşýarlar. Gazturbinalaýyn esasda elektrik energiýasyny öndürýän has kämil we uly görnüşli elektrik stansiýalarynyň işe girizilmegi halk hojalygynyň pudaklarynyň gadamlarynyň has batlanmagyna getirýär.

Welaýatymyzda hem elektrik energiýasyndan netijeli peýdalanmak, energiýa akymynyň durnuklylygyny we sarp edijileri onuň zerur bolan möçberdäkisi bilen üpjün etmek boýunça uly işleriň edilendigini biz guwanç bilen synlaýarys. 2014-nji ýylyň maýynda Çärjew etrabynyň çäginde kuwwaty 149,2 megawat bolan gazturbinaly elektrik stansiýasynyň işe girizilmegi elektrik energiýasy bilen üpjünçiligi has ýokarlandyrdy. «Lebap» döwlet elektrik stansiýasy döwrebap tehnologiki desgalaryň uly toplumyny özünde jemleýär. Toplum her biriniň kuwwaty 49 megawata barabar bolan üç sany kuwwatly LM 6000 gazturbina desgasyndan ybaratdyr. Bu desgalar ABŞ-nyň meşhur «General Eleсtriс» kompaniýasynyň önümleridir. Amerikan kompaniýasy tarapyndan taýýarlanylan gazturbinalar häzirki wagtda has howpsuz we has netijeli, ekologiýa taýdan arassa işleýän tehnologiýalar saýylýar. Elektrik stansiýasy ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ählitaraplaýyn ösmegi, täze önümçilikleriň hatarynyň artmagy, döwlet eýeçiligine dahylly däl pudagyň işiniň ilerlemegi netijesinde döreýän kärhanalaryň köpelmegi, şeýle hem ilatyň sarp edijiliginiň işjeňleşmegi bilen baglanyşykly elektrik energiýasyna bolan islegi kanagatlandyrmakda öz paýyna düşýän wezipäni abraý bilen ýerine ýetirýär.

2015-nji ýylda Kerki etrabynyň çäginde kuwwatlylygy 500 kilowata barabar bolan elektrik bekedi işe girizildi. Ol ilatyň elektrik energiýasy bilen üpjünçiligini has gowulandyrdy, şeýle hem eksport akymynyň sazlaşygyny üpjün etdi. Beket iň kämil tilsimatlar esasynda işleýär. Ol iş kuwwatynyň aýratynlyklary we beýleki artykmaçlyklary boýunça örän özboluşlydyr. Birbitewi energetika ulgamyna birikdirilen beket elektrik energiýasynyň kesgitli möçberdäkisini zerur bolan ýerine gysga wagtyň içinde ugrukdyryp bilýär. Bu desganyň açylmagy diňe bir energetikleriň däl, eýsem, welaýatymyzyň ilatynyň durmuşynda uly ähmiýetli waka boldy.

Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň dabaraly ýagdaýda ak pata bermegi bilen ýene-de bir kuwwatly desga — «Watan» döwlet elektrik stansiýasy işe girizildi. Milli Liderimiziň hut özüniň gelip, bu desgany dabaraly ýagdaýda işe girizmegi desganyň ähmiýetiniň örän uludygyny görkezýär. Şu günlerde ýyllyk kuwwaty 254 megawat bolan elektrik stansiýasynyň Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny we halkymyzyň ýaşaýyş derejesini ýokarlandyrmakda bitirýän hyzmaty örän ähmiýetlidir. Amyderýanyň sag kenarynda Döwletli etrabynyň çäginde ýerleşýän «Watan» döwlet elektrik stansiýasynyň esasyny hem döwrebap tehnologik desgalar — ABŞ-nyň dünýäde meşhur «General Eleсtriс» iri senagat kärhanasynyň 3 sany gazturbina desgasy düzýär. Kuwwatly elektrik stansiýasy sebiti zerur gerek bolan elektrik energiýasy bilen doly üpjün edýär. Bir bitewi energetika ulgamynyň kemala gelmeginde hem desganyň ähmiýeti örän uludyr. Täze, kuwwatly elektrik stansiýasy zerurlyk ýüze çykan halatynda öz öndüren energiýasyny ulgam boýunça sarp edijilere gerek bolan mukdarda ýollap bilýär. Biz bu döwrebap desganyň mysalynda Türkmenistanyň kuwwatly energetika döwletine öwrülendigini ýene-de bir gezek görýäris. Kuwwatly desgalaryň işi innowasion tehnologiýalara daýanýar. Gazturbinalar häzirki wagtda has howpsuz we has netijeli, ekologiýa taýdan arassa işleýän tehnologiýalardyr. Şeýle hem olar eksporta iberilýän elektrik energiýasynyň durnukly akymyny üpjün edýär. Çärjew etrabynyň çäginde ýerleşýän «Lebap» döwlet elektrik stansiýasynyň ýanynda gurulýan kuwwatlylygy 432 megawat bolan gazturbinaly elektrik stansiýasynyň ulanylmaga berilmegi bilen energetika ulgamynyň işi ýene-de täze derejä göteriler.

Ilmyrat ALLABERDIÝEW,

ýörite habarçymyz.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/39153

02.09.2021
Hormatly Prezidentimiz Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli harby ýörişe taýýarlyk görmek boýunça maslahat geçirdi

Aşgabat, 31-nji awgust (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow goranmak ministri B.Gündogdyýew bilen iş maslahatyny geçirdi. Onuň barşynda ýurdumyzyň harby düzümleriniň öňünde durýan möhüm wezipeler hem-de Türkmenistanyň döwlet Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli harby ýörişi guramaçylykly geçirmek bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Goranmak ministri B.Gündogdyýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde işleriň ýagdaýy hem-de ýurdumyzyň goranyş ukybynyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna, harby gullukçylaryň gullugy we amatly ýaşaýşy üçin zerur şertleriň döredilmegine gönükdirilen harby özgertmeler barada hasabat berdi. Şeýle hem ministr Türkmenistanyň döwlet Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk baýramyna görülýän taýýarlyk işleri barada giňişleýin hasabat berdi. Hormatly Prezidentimiziň garamagyna şanly sene mynasybetli geçirilýän dabaraly harby ýörişiň meýilnamasy hödürlenildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, harby ulgamda amala aşyrylýan özgertmeleriň möhüm ugurlarynyň harby düzümleriň işini kämilleşdirmekden ybaratdygyny belledi. Şunda milli Liderimiz döwletimiz tarapyndan goşunlaryň ähli görnüşleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmaga aýratyn üns berilýändigini we goranyş häsiýetli Harby doktrinadan ugur alnyp, bu işleriň mundan beýläk-de yzygiderli dowam etdiriljekdigini aýtdy.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli guraljak baýramçylyk çäreleri, şol sanda harby ýöriş ýurdumyzyň we halkymyzyň durmuşynda ägirt uly ähmiýetli wakalardyr, şonuň üçin hem olary geçirmegiň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek şu günki günüň möhüm talaby bolup durýar.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň öňünde durýan ilkinji nobatdaky wezipelere laýyklykda, Milli goşunymyzyň kuwwatynyň hem-de goranyş ukybynyň pugtalandyrylmagyna, goşunyň ähli kysymlarynyň şahsy düzüminiň söweşjeň we hünär taýýarlygynyň ýokarlandyrylmagyna, gulluk düzgün-tertibiniň berjaý edilmegine gönükdirilen çäreler yzygiderli geçirilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz dabaraly harby ýörişi geçirmegiň hödürlenen meýilnamasyny makullap, ondan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek babatda anyk tabşyryklary berdi.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy iş maslahatynyň barşynda harby gullukçylara nobatdaky harby atlary dakmak hakyndaky Permana gol çekdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň gol çeken Karary bilen, Türkmenistanyň Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalarynyň döşe dakylýan nyşany hakynda Düzgünnama, döşe dakylýan nyşanyň ýazgysy we nusgasy tassyklanyldy.

Döwlet Baştutanymyz goranmak ministrine degişli düzümler bilen bilelikde Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk baýramy mynasybetli guraljak dabaraly harby ýörişiň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/39098

01.09.2021
Watan iň beýik mukaddeslikdir

Döredijilik zehini kämil bolan hormatly Prezidentimiziň ýazýan, döredýän eserleri bu gün äleme nusgalyk. Türkmeniň ruhy we maddy gymmatlyklary, medeni baýlyklarymyz, milli däp-dessurlarymyz hakda söz açýan her bir eserinde geçmişiň müň bir paýhasy, geljege gerekli parasady bar.

Durmuş tejribelerinden susulyp alnan we uly-kiçi her kese kämillik mekdebiniň mugallymy ýa-da ýol görkeziji ýan kitaby bolan, döwleti dolandyrmagyň we halkyň aladasyny etmegiň, ukyp-zehiniň bilen halka berilmegiň nusgasyna öwrülen, döwrebap we uzak geljege niýetlenen syýasy pähimleri açyp görkezýän romanlary, milli ýörelgelerimizden, medeni mirasymyzdan, halkyň ruhy genji-hazynasyndan söz açýan ajaýyp ylmy-çeper eserleri — hormatly Prezidentimiziň ýazan, döreden her bir kitaby durmuşymyza dahylly we örän peýdaly manylary özünde saklaýar. Gahryman Arkadagymyzyň eziz Watanymyz, beýik halkymyz hakdaky pikirleri Watanymyzyň taryhynyň özüniň bir tarypdygyny subut edýär. Watanymyzyň taryhy — Watanymyzyň tarypy. Nesillerde watançylyk duýgusyny kämilleşdirmek we bu zatlaryň gymmatyny düşündirmek mukaddes borçdur. Watan hakdaky düşünjelerimiziň çeşmesi milli Liderimiziň mübärek galamynyň astyndan çykan ajaýyp eserleridir. Gahryman Arkadagymyzyň çuňňur paýhasa ýugrulan pikirleri Watan hakdaky oýlanmalarymyza çeşme bolup hyzmat edýär.

Durmuşdaky käbir zatlary, olara düşünmegiň ýollaryny, usullaryny ata-eneler ogul-gyzlaryna ýa kitap, okuw arkaly, ýa-da edim-gylym, edep-terbiýe arkaly öwredýär. Watan söýgüsine gezek gelende welin hiç wagt «Hökman söýüň» diýip ýaňzytmandyrlar. Olar Watany söýmekligi jan bilen bile berlen borç hökmünde görüpdirler. Watansöýüjiligi jandan üzňe zat hökmünde göz öňüne-de getirmändirler.

Türkmen üçin Watanyň gymmatyny gaýtadan düşündirip oturmagyň hajaty ýok: hoşboý gülleriň ýakymly ysy, burky we görki elmydama gözellige imrinýän ynsan kalbynyň üns merkezinde. Watançylyk duýgusy, watanperwerlik biziň ganymyzda, damarymyzda bar. Lukmançylyk abzallaryny peýdalanyp, damar urgusy arkaly adamyň sagdynlygyny kesgitläp bilýärler. Paýhas bilen ölçerip görseň, Watan — uçmah bagy, ynsan köňli — şelpeli saz guraly, türkmeniň ýürek gürsüldisi — ajaýyp mukam, damarynyň tirsildisi şol mukamyň belent perdeden gopýan kakuwydyr. Onsoň süňňüň-köňlüň Watan söýgüsine ýugrulyp durka, joşman oturmak mümkinem däl. Ýogsamam, derýalar doldugy saýy, batly we joşgunly akýandyr. Gün göge galdygy saýy şöhlesini bolluk bilen eçilýändir. Aý doldugy saýy has aýdyň şugla saçýandyr.

Magtymguly Pyragynyň «Yşk eser etmese, ýanmaz çyraglar...» diýen setirini ýatdan bilmeýänimiz ýok. Yşgyň, söýginiň ynsana täze-ter duýgulary, goşa-goşa gaýraty berip bilýändiginden hem hemmämiz habarly. Haýsydyr bir zada bolan söýgi nämedir bir zady döretmäge, ýerine ýetirmäge, ugrunda yhlas etmäge ýa-da döredijilikli çemeleşmäge ylham berýär — bu söýgä mahsus aýratynlyklaryň biri. Bir zada söýgi şonuň üçin täze bir zady döretmäge, amala aşyrmaga ylham-gaýrat berýän bolsa, Watana bolan söýgi has beýik işleriň hötdesinden getirip biljek gaýrata, joşguna eýe edýär. Milli Liderimiziň pähim-paýhasa ýugrulan «Iň beýik söýgi Watana bolan söýgüdir» diýen sözlerindäki çuňňur many we täsir hakda düýpli oýlansaň, döredijilige çümüp, geljegiňi gurmagyň, bagtly bolmagyň başga syrynyň ýokdugyna göz ýetirersiňiz. Hut şonuň üçinem nesilleriň watansöýüjilik ruhunda terbiýelenmegi diňe bir adamyň, ýa-da bir toparyň däl, eýsem, tutuş jemgyýetiň we döwletiň bähbidinedir. Ata-babalarymyzyň durmuş tejribesinde aýdyň göz ýetirilip, gadymy kitaplara sünnälenen, aň-düşünjeleriň öwüşginine, nagşyna öwrülen paýhaslarynda hem «Her ynsana öz Watanyna, halkyna bolan söýgüsiniň ölçegine görä bagt berlermiş» diýen pähim bar diýilýär.

Akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň «Gel, köňlüm, men saňa nesihat kylaý, Watany terk edip gidiji bolma!» diýen sözleriniň özüni tumar edinip dakynybermeli. Watandan aýralyk ýaly agyr dert ýok. Ýaşulularyň aýtmagyna görä: «Dünýäniň derdi-mähneti dört zatdadyr: Birinjisi, ýurduňdan aýralyk, hatda ol bir sagat bolsa-da; Ikinjisi, sapar-syýahat, hatda ol bir parsah bolsa-da; Üçünjisi, bergidarlyk, hatda ol bir teňňe bolsa-da; Dördünjisi, dilegçilik, hatda ol bir däne bolsa-da». Türkmen dessanlarynda, kyssalarynda Ýusup pygamber bilen baglanyşykly wakalar uly orun alypdyr. Şol wakalar esasynda aýdylýan «Müsürde şa bolanyňdan, öz iliňde geda bol!» diýen parasatly jümle Watan gymmatynyň nähili ezizdigini ýadymyza salýar. Pygamber alaýhyssalamyň hadyslarynda hem «Kimiň süňňi sagat, öz ilinde howpsuz ýaşap, gündelik azyk-owkady hem tapdyryp duran bolsa, ol dünýä mülküni gazanan adam ýalydyr» diýilýär.

Mukaddes Watan üçin biziň başaryp biljek zatlarymyz örän kän. Bu hormatly Prezidentimiziň paýhasly we her bir adamy oýlandyrýan pähimlerine öz başarnygymyz bilen jogap bermekdir. Şahyr öz goşgusy bilen, kyssaçy öz söhbedi, dessany bilen, zergär sünnäläp ýasan şaý-sepleri bilen, halyçy nepis çitimli halylary bilen, bagşy sazy, aýdymçy owazy bilen, alym täze oýlap tapan zatlary we açyşlary bilen döwrümiziň gözelliginiň müň öwüşginli keşbini, beýikligini we ajaýyplygyny ýüreklere ornaşdyrmagy özleriniň esasy maksadyna — ömürleriniň manysyna öwürmegi başarsalar, milli Liderimiziň watansöýüji nesil ýa-da raýat hakdaky beýik pikirlerine laýyk hereket etdigimiz bolýar. Bu Watana bolan söýgimizi ýüze çykarmagyň hem-de bagtly bolmagyň iň ygtybarly ýoludyr. Gahryman Arkadagymyzyň aýdyşy ýaly «Kimiň ýürek urşy biziň ýurdumyzyň döredijilikli zähmetine goşulyşýan bolsa, şol adam bagtlydyr».

Watana bolan söýgi, bu halkymyzyň geçmişine, şu gününe we geljegine bolan buýsanç hem-de ynamdyr. Halkymyzyň taryhy bilen birlikde milli Liderimiziň ýolbaşçylygynda Garaşsyz we baky Bitarap Türkmenistan döwletimiziň ýöredýän ynsanperwer syýasatyny, milli mukaddeslikleri, däp-dessurlary, döwlet nyşanlaryny we olaryň aňladýan manysyny, mahlasy Watanymyza, Garaşsyz döwletimize dahylly her bir aýratynlygy we ajaýyplygy bilmegimiz, ýaýmagymyz wajypdyr. Mukaddeslikleri öz beýikliginde, öz mertebesinde sarpalamak borçdur. Çünki bu zatlaryň özeninde biziň işlerimiziň rowaçlanmagyna, dost-doganlyk gatnaşyklarynyň jebisleşmegine, berekediň bolluk bilen ýaýylmagyna sebäp bolýan täsin syrlar, sebäpler bar.

Watan söýgüsiniň kemala gelmegi üçin bolsa her bir raýatyň Watanyň gymmatyna düşünmegi, taryhy geçmişi, Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň Garaşsyzlyk ýyllarynda syýasatda, ykdysadyýetde, medeniýetde ýetilen belent sepgitlerini, agzybir halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmek ugrunda gazanylan üstünlikleri, durnukly ösüşi üpjün etmek babatda ýurdumyzyň öňe sürýän başlangyçlarynyň umumadamzat ähmiýetini bilmegi gerek.

Ýurdumyzda amala aşyrylýan beýik özgertmelerde, yhlas siňdirilýän tutumly işlerde, uzak geljegi nazarlaýan maksatlarda döwrüň berekedi aýdyň görünýär. Gahryman Arkadagymyzyň ýolbaşçylygynda bagtyýarlyk bilen gurşalan berkarar döwletimiz ösüşiň täze-täze belentliklerine tarap barha ynamly öňe ilerleýär. Ýürekler, göwünler, köňüller bir bolup, agzybirligiň süýjüligi, watansöýüjiligiň güýji bilen öz geljeklerini gurýarlar. Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýunyň uly dabaralar bilen bellenýän ýylynda ýurdumyzda bolup geçen şanly wakalar, gazanylan üstünlikler juda ýokary.

Adamyň gadyry bilinýän ülkede, özüniň baş Kanunynda «Jemgyýetiň iň gymmatly hazynasy — adamdyr» diýip açyk-aýdyň kesgitlenen berkarar döwletde her bolýan waka aýratyn bir eserdir.

Döwlet — bu uly we agzybir maşgala. Her bir raýat bitewiligiň aýrylmaz we deňhukukly bir bölegi. Her bir adamyň ukyp-zehini biri beýlekisine meňzemeýän üýtgeşik bir datly miwe.

Hormatly Prezidentimiziň döreden mümkinçilikleri esasynda bu zehinleriň datly miwesi ajaýyp eserlere öwrülip, ýüreklere ornaýar. Şol eserler bilen birlikde biz döwrümiziň ajaýyplygy we beýikligi hakdaky hakykaty taryhyň hiç wagt saralmajak sahypalaryna ýazýarys. Bizi eşretli durmuşa ýetiren, beýik bagty sowgat eden Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, beýik işleri rowaç bolsun!

Altyn HYDYROWA,

Türkmen döwlet maliýe institutynyň uly mugallymy



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/39057

01.09.2021
Elektron resminama dolanyşygy we döwrebap ýörelgeler

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başda durmagynda ýurdumyzyň ähli ugurdyr pudaklaryny mundan beýläk-de ýokary depginlerde ösdürmek, halkara gatnaşyklary hil taýdan täze, has ýokary derejä çykarmak, olary barha ilerletmegiň berk kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek we dünýä ülňülerine doly laýyk getirmek, durmuş taýdan ösen kämil jemgyýeti gurmak boýunça düýpli işler durmuşa geçirilýär.

Islendik döwletiň esasy alada-tagallalarynyň biri milli ykdysadyýeti ösdürmek bilen baglanyşyklydyr. Çünki ykdysadyýetiň ösmegi ýurduň içerki we daşarky meseleleriniň köpüsini üstünlikli çözmäge mümkinçilik berýär. Häzirki zaman dünýäsinde sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň hem baý tejribesi toplandy. Dünýä döwletlerinde bolşy ýaly, Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen ýurdumyzda hem ykdysadyýeti ösdürmekde sanly usullara daýanylmagy özüniň oňyn netijesini berýär. Bu babatda hormatly Prezidentimiz 2018-nji ýylyň 30-njy noýabrynda Karara gol çekip, «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny» tassyklady.

Mälim bolşy ýaly, sanly ykdysadyýet adybir maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň peýdalanylmagyna esaslanýan gatnaşyklaryň ulgamydyr. Ol wagtyň we harajatlaryň esli, hatda esseläp tygşytlanmagy bilen bir hatarda, girdejileriň täze çeşmelerini ýüze çykarmaga mümkinçilik döredýär. Şeýle hem sanly serişdeleri peýdalanmagyň hasabyna harytlaryň we hyzmatlaryň ählumumy bazarlaryna has tiz çykmak we dünýäniň islendik ýerindäki sarp edijilere elýeterli bolmak mümkinçiligi artýar. Munuň özi harytlaryň we hyzmatlaryň göni aragatnaşyk ulgamynda onlaýn usulynda hödürlenilmegi arkaly olaryň özüne düşýän gymmatynyň adaty ykdysadyýetdäkiden pes bolmagyna getirýär hem-de elýeterliligini ýokarlandyrýar. Şeýdibem, sanly ykdysadyýet sanly serişdelere daýanyp, tiz hereket etmekde, bazaryň isleglerini doly we giňişleýin öwrenip, ýokary hilli we özüne düşýän gymmaty pes bolan önümleri öndürmekde, iň esasy bolsa adamyň ýaşaýyş şertleri üçin köptaraplaýyn amatlylyklary döretmekde has ähmiýetli netijeli ykdysady nusga eýe bolup durýar.

Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen, ýurdumyzda sanly ykdysadyýete geçmegiň ähli meseleleri üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň innowasion ösüşine laýyklykda, bilim bermegiň ähli basgançaklaryny ýokary hilli elektron bilim maglumatlary bilen üpjün etmek, sanly serişdeleri giňden peýdalanyp, bilim edaralarynda berilýän bilimiň mazmunyny baýlaşdyrmak, hilini ýokarlandyrmak we okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylýan işler munuň aýdyň subutnamasydyr. Şeýle hem alym Arkadagymyz ýurdumyzda sanlylaşdyrylan şäherleri, öýleri, «ýaşyl ykdysadyýetiň» nusgalaryny gurmak işlerine badalga berdi. Aşgabat şäheriniň demirgazygynda guruljak «Aşgabat-siti» ýaşaýyş toplumy ýurdumyzda ilkinji gezek döredilýän sanlylaşdyrylan şäher bolar. Onda Gün we ýel energiýasy ýaly energiýanyň adaty däl çeşmelerini ulanmak, ýagyş suwlaryny peýdalanmak, milli binagärlik ýörelgelerimiziň esasynda innowasion serişdeleri ornaşdyryp, häzirki zaman şäher gurşawyny döretmek göz öňünde tutulýar. Şeýle zerur şertleriň ýola goýulmagy esasynda ösdürilýän sanly ykdysadyýet önümçilikde we hyzmatlar ulgamynda harajatlary azaltmaga, bazardaky üýtgeşmelere az wagtda uýgunlaşmaga hem-de ýokary çeýeligi üpjün etmäge ýardam berýär. Bu tutumly işler hormatly Prezidentimiziň «Döwlet adam üçindir!» diýen ynsanperwer taglymatynyň iş ýüzünde has-da giňden dabaralanýandygyny görkezýär.

Sanly ulgamyň giň mümkinçilikleri bar. Şolaryň biri-de elektron resminama dolanyşygydyr. Häzirki döwürde dünýäniň ösen ýurtlarynda «elektron dolandyryş» ýa-da «elektron hökümet» diýen ulgamlaýyn dolandyryşyň has kämil maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryna eýerilýär. Çünki dolandyryşy döwrebap alyp barmak üçin maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň giňden ornaşdyrylmagy örän zerurdyr. Maglumat tehnologiýalarynyň dolandyryş işinde netijeli ulanylmagy amatly dolandyryş çözgütleriniň tiz we öz wagtynda tapylmagyna ýardam berýär. Mälim bolşy ýaly, tiz we ýokary hilli tapylan çözgüt hem-de onuň maksadalaýyk ýerine ýetirilişi dolandyryşy amala aşyrýan edaranyň işiniň netijeli bolmagyny üpjün edýär. Elektron ulgamyň ýurdumyzyň ähli pudaklaryna giňden ornaşdyrylmagy dolandyryş, hukuk, medeni-aň we hojalygy ýöretmek meseleleriniň çalt çözülmegine we her bir edara-guramanyň maddy-enjamlaýyn binýadyna gözegçiligiň gowulanmagyna ýardam edýär.

Elektron resminamalaryň dolanyşyga ornaşdyrylmagy bolsa kärhana-edaralaryň işini dolandyrmagyň netijeliligini artdyrmaga mümkinçilik berýär. Elektron dolandyryş işewürligiň ähli tapgyrynda ykjam gözegçiligi amala aşyrmaga, resminamalaryň geçişiniň tapgyrlaryny we esasy işleriň ýerine ýetirilişiniň wagtyny gysgaltmaga, ýolbaşçylar üçin dogry we amatly dolandyryş çözgütlerini kabul etmek babatda zerur bolan maglumatlary çalt gözlemäge we tapmaga şert döredýär. Bu amatlyklaryň ählisi birigip, ahyrky netijede diňe bir aýry-aýry kärhanalaryň däl, eýsem, ýurdumyzyň tutuş ähli ulgamlarynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrýar.

Hormatly Prezidentimiziň nygtaýşy ýaly, Türkmenistany sanly ulgam arkaly ösdürmegiň maksatnamasynyň durmuşa geçirilmeginiň özi aragatnaşyk serişdelerini giňden ulanmak we elektron dolandyryşy mundan beýläk-de kämilleşdirmek, ýagny hökümet dolandyryş düzümini döretmek boýunça täze-täze wezipeleri öňde goýýar. Şunda ykdysady, durmuş wezipelerini we dolandyryş üpjünçiligini kämilleşdirmegiň esasy guraly hökmünde maglumat tehnologiýalary esasy orunda goýulýar.

Elektron resminama dolanyşygynyň artykmaç taraplarynyň ýene biri iş dolandyryşyň barşyna mümkin boldugyça tiz we netijeli gözegçilik etmegi guramakdyr. Munda edara resminama gelip gowşan badyna, ol elektron görnüşine geçirilýär, şondan soňra kompýuter ulgamy arkaly ygtyýar bermegiň tapgyryny geçýär hem-de ýerine ýetirmek üçin degişli bölüme tabşyrylýar. Mahlasy, ozal şol resminamany resmileşdirmek üçin uçursyz köp wagt sarp edilýän bolsa, indi ol işleri sanlyja sekuntda ýerine ýetirip bolýar, munuň özi ahyrky netijede kärhanalaryň we edaralaryň iş netijeleriniň ýokarlanmagyna getirýär.

Halk hojalygynyň ähli pudaklarynyň doly sanlylaşdyrylmagy ýurdumyzda dürli ugurlaryň sazlaşykly ösmegine, döwletimiziň önümçilik kuwwatynyň artmagyna hem-de halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň has-da ýokarlanmagyna uly itergi berer. Munuň özi bolsa häzirki zaman innowasiýalar eýýamynda adamzat ösüşini gazanmagyň esasy şertidir. Bir söz bilen aýdylanda, dünýäniň häzirki zaman ösüşiniň netijeli ýollarynyň biri hökmünde häsiýetlendirilýän sanly ulgam öňde duran anyk hem wajyp wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagyna we ähli babatda ýokary ösüş görkezijileriniň gazanylmagyna oňaýly şertleri döredýär. Milli Liderimiziň baştutanlygynda Diýarymyzda amala aşyrylýan düýpli özgertmeleriň ählisi halkymyzyň ýagty geljeginiň bähbidine hem-de ata Watanymyzyň has-da kuwwatlanmagyna we mundan beýläk-de gülläp ösmegine gönükdirilýär.

Ýurdumyzda sanly ulgamyň mümkinçiliklerini ösdürýän we türkmen halkynyň eşretli durmuşy ugrundaky beýik işlerinde Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli işleri hemişe rowaçlyklara beslensin!

Döwran GULLYÝEW,

Mary welaýatynyň Serhetabat etrap häkimliginiň Jemagat hojalygy müdirliginiň işgäri, hukukçy.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/39096

01.09.2021
Hormatly Prezidentimiziň “Älem içre at gezer” atly romanyndan:

Mugallymyň sözlerinde-de, özüni alyp barşynda-da sap ýüreklilik bolmalydyr, galplyga, ýasamalyga orun bolmaly däldir. Çagalaryň gözüniň alnynda birje gezek galp aýdan adam olaryň öňünde hemişe ýalançy adam bolup galar.

* * *

Mugallym — özüne ynanylan gymmatly almazy ähli görki bilen şöhlelendirip biler ýaly täzeden işleýän jadygöýdir.

* * *

Mugallym — aýratyn adam. Ol bilim baýlygyny adamlara bagyşlamalydyr. Onsoňam bilim şeýle baýlykdyr, ony ile näçe köp berseň, ol şonça-da artar gider oturar.

* * *

Gowy mugallym özüni çaganyň ýerinde, çagany bolsa öz ýerinde goýup göz öňüne getirmäge çalşar. Eger mekdep otagynda altmyş sany göz oňa gönügen bolsa, onda otuz sany goşa gözüň her biri özbaşyna planetadyr, ählisi birigip bolsa, aňyrsy görünmez älemi, uç-gyraksyz ummany emele getirýär.

Gaýygyň şol ummanyň tolkunlarynyň arasyndan asuda ýüzüp geçmegi mugallymyň kürek urşuna baglydyr.

* * *

Mugallymyň sapak geçende özüni alyp barşy çaga terbiýesine uly täsir edýär.

* * *

Mugallym öz sesine aýratyn üns bermelidir. Gaty şaňňy, gyryljak ses çagany basym irizýär. Ýöne ýuwaş ses hem çaganyň gulagyna zor salyp diňlemegine, netijede armagyna getirýär. Degirmeniň sesi ýaly birsydyrgyn sesem çagany ymyzgandyrgyç bolýar. Ses öwrenilýän sapagy kabul etmegiň guraly bolmalydyr. Mugallymyň sapagy ussat bagşynyň aýdan aýdymyna meňzeş bolmalydyr.

* * *

Mugallym aýdýan zadyna özi ynanmaly hem-de ynandyrmagy başarmaly.

* * *

Mugallymyň özi elmydama bilim äleminde uly, beýik zatlar, maksatlar ugrunda göreşmelidir.

* * *

Mugallym çagalara terbiýe berýärkä, özüniň adaty bir adamdygyny unudyp, hakyky mugallym bolmalydyr. Hakyky mugallym adamkärçiligiň çür başyna çykmalydyr.

* * *

Mugallymyň borjy okuwçynyň kemçiligini, ýetmezini ýüze çykarmak däl-de, eýsem, onuň başarýan zadyny ýüze çykarmakdyr, şony ösdürmekdir we kämilleşdirmekdir, netijede ony gowy şahsyýet edip ýetişdirmekdir.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/39094

01.09.2021
Hormatly Prezidentimiziň “Döwlet guşy” atly romanyndan:

Arassaja geýnip, birinji klasa okuwa barşy Mälikgulynyň iň süýji ýatlamalarynyň biridi. Şol günleri ýatlamagyň lezzeti ap-aýrydy.

* * *

Mälikgulynyň kakasy Berdimuhamet Annaýew obada abraýly adam.

Sowatly adam!

Ol oba mugallymy.

Ol obanyň — üç kolhozyň ýeke-täk mekdebiniň direktory.

Ol çagalary okadýar.

Ol ululary-da okadýar.

Ol kolhoz başlygy hem goňşusy Mody agany‑da okadýar. Sebäbi diňe bir ýaşlar däl, obanyň orta ýaşly adamlaram, ýaşy durugşan adamlaram ondan sowat aldy. Olar ýaşlarynyň kän uludygyna seretmezden, Berdimuhamet Annaýewe: «Ýoldaş mugallym!» diýip ýüzlenýärler, ony hormatlaýarlar.

* * *

Uzyndan inçesagt, sagdyn, agras, kyrk ýaşa ser uran, pähimli-paýhasly, sowatly direktor obada hormatlanýan, sylanýan adam. Ol okuwçylara ýa mugallymlara käýäp, azgyrylyp ýören ýolbaşçy däldir welin, onuň gelýändigini görseler, edep saklap, gyra çekilerler-de, garaşarlar, uly hormat bilen baş atyp, salam bererler. Direktor olara mylaýym nazar aýlap, hal-ahwal soraşyp geçip gider.

* * *

Direktor, köplenç, çal penjekli, ak köýnekli, başy gara bagana telpekli gezýär. Gürlände howlukman, her bir sözüni maňzyna ýetirip, ýuwaşja gürlär, sözüni diňledigiňçe diňläsiň geler.

* * *

Berdimuhamet mekdepde okaýan kyrk bäş okuwçynyň ählijesiniň adyny, familiýasyny, gylyk-häsiýetini, nähili okaýandygyny, ähli ilen-çalanyny gaty takyk bilýändir.

* * *

«Mähriban adamlar! Meniň sizden etjek bir haýyşym bar. Ýurtda uruş gidýär diýip, çagalaryňyzy okuwdan alyp galyjy bolaýmaň. Çagalar okasyn».

* * *

Kakasy oňa gowy okamagy öwran-öwran sargyt edip gitdi, Mälikgulam söz berip galdy. Okar. Hökman gowy okar.

* * *

Berdimuhamediň bu oba gelen gününden bäri esasy aladasy oba adamlaryna hemaýat etmek, hat-sowat öwretmek boldy. Kimdir biri üçin hat‑petek ýazmaly bolsa-da, onuň ýogy — boýun gaçyrmasy ýok. Ol kimdir birine ýardamynyň degjegini bilse, raýon merkezine, hatda Aşgabada gidip gelmäge-de ýaltanmaýar, garaňky düşensoň bolsa, daşyna adamlary üýşürip, türkmeniň geçmişinden gyzyklydan gyzykly wakalary gürrüň berýär.

* * *

Mekdebiň jaňyny hem Mälikgulynyň kakasy Aşgabatdan ýörite getiripdi. Şonda Berdimuhamet Mälikgula şeýle diýipdi: — Oglum, seniň ýedi ýaşyň doldy. Indi sen okuwa barmaly. Eger okuwa çenli harplary öwrenseň, birinji sentýabrda birinji jaňy saňa kakdyrjak. — Mälikguly jan birinji sentýabra çenli harplary hökman öwrener, ilkinji jaňam kakar — diýip, Ogulbäbek eje ynamly aýdypdy.

Ene ýalňyşmandy, Mälikguly birinji klasa baranda ähli harpy öwrenipdi, ýazyp-da bilýärdi.

* * *

«Bu oglan Berdimuhamet Annaýewiň ogly», «Berdimuhamet direktoryň ogly» diýlip tanyşdyrylanda, Mälikguly adamlaryň özüne nähili mähir hem hormat bilen bakýandyklaryny magat bilýärdi, bu oňa diýseň hoş ýakýardy. Oglanlar bir garagolluk etseler, arasynda Mälikguly bar bolsa, ýaşulular geçirimlilik edýärdiler. «Indi gaýtalamaň» diýýärdiler.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/39093

01.09.2021
Türkmenistan täzeçilligiň we rowaçlygyň ýoly bilen ynamly öňe barýar

Geçen hepde ýurdumyzyň depginli ösüşiniň täze, belent sepgitlerini şöhlelendirýän nobatdaky möhüm wakalara baý boldy. Ol däp bolan dostlukly döwletara gatnaşyklaryň geriminiň giňeldilmeginiň hem-de täze binagärlik-gurluşyk desgalaryň ulanylmaga berilmeginiň nyşany astynda geçdi. Bu desgalaryň Garaşsyz Watanymyzyň şanly 30 ýyllyk ýubileýiniň öňüsyrasynda ulanylmaga berilmegi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ýurdumyzyň ykdysadyýetini kuwwatlandyrmaga, halkymyzyň rowaçlygyny artdyrmaga gönükdirilen giň möçberli özgertmeleriň üstünlikli amala aşyrylýandygynyň aýdyň subutnamasy boldy.

23-nji awgustda döwlet Baştutanymyz Mary welaýatyna amala aşyran iş saparynyň barşynda iri “Galkynyş” gaz käninde täze guýularyň gurluşygyna badalga berdi hem-de sebitiň merkezinde ýerleşýän “Türkmeniň ak öýi” binasynyň ýanyndaky köpçülikleýin dabaralary geçirmek üçin niýetlenen binanyň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşdy.

Milli Liderimiz nobatdaky iri düzümleýin taslamanyň durmuşa geçirilmegine badalga berlen dabarada çykyş edip, ýangyç-energetika toplumyna uly möçberde maýa goýumlary goýulýar, bu serişdeler bolsa köp girdeji getirýän pudagy mundan beýläk-de ösdürmäge, nebitgaz kärhanalaryny döwrebap tehniki we tehnologik taýdan enjamlaşdyrmaga hem-de geologiýa gözleg we buraw işlerini geçirmäge, täze nebitgaz ýataklaryny senagat taýdan özleşdirmäge gönükdirilendir diýip belledi.

Häzirki döwürde 50 trillion kub metr möçberde kesgitlenen tebigy gazyň baý gorlaryna eýe bolan Garaşsyz döwletimiz Ýewropanyň we Aziýanyň energetika bazarlaryny bu gymmatly harytlyk çig mal bilen üpjün etmek baradaky garaýşyny yzygiderli öňe sürüp gelýär. Bu ulgamda amala aşyrylýan iri maýa goýum taslamalary halkara hyzmatdaşlygy giňeltmäge ýardam berýär.

Dünýäde iri gaz ýataklarynyň biri bolan “Galkynyş” gaz käniniň senagat taýdan ulanmaga berilmegi ýurdumyzyň energetika strategiýasyny amala aşyrmagyň, eksport gaz geçirijiliginiň çig mal binýadyny berkitmegiň ýolunda örän möhüm ädim boldy. Bu iri gaz käniniň gorlary “Ýaşlar” we “Garaköl” ýataklary bilen bilelikde alnanda, 27 trillion kub metre golaý möçberde kesgitlendi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Umumy meýdany dört müň inedördül kilometrden hem köp bolan “Galkynyş” gaz käniniň ulanyş gorunda häzirki wagtda guýularyň 45-si bolup, olaryň her biri gije-gündizde ortaça iki million kub metre çenli tebigy gaz berýär.

Aýratyn çylşyrymly häsiýeti bilen tapawutlanýan täze gaz guýularynyň üçüsiniň gurluşygy üstünlikli ösdürilýän strategik türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň nobatdaky subutnamasydyr. Bu işleri ýerine ýetirmek barada “Türkmengaz” döwlet konserni Hytaýyň “CNPC” kompaniýasy bilen şertnama baglaşdy. Taslamany durmuşa geçirmegiň möhleti 30 aý bolup, kompaniýanyň hyzmatlary üçin tölegler 2007-nji ýylda gol çekilen ylalaşyga laýyklykda, üç ýylyň dowamynda Hytaýa tebigy gazy ibermegiň hasabyna amala aşyrylar.

Täze gaz guýulary “mawy ýangyjyň” goşmaça gorlaryny döretmäge mümkinçilik berer. Bu bolsa öz gezeginde ýurdumyza köp möçberde pul serişdelerini getirip, halkymyzyň abadançylygyny has-da gowulandyrmaga şert döreder diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Häzirki döwürde HHR-e türkmen tebigy gazynyň 40 milliard kub metri iberilýär. Baglaşylan ylalaşyga laýyklykda, tebigy gazyň 65 milliard kub metrini ugratmak göz öňünde tutulýar. Geljekde Hytaýa eksport ediljek tebigy gazyň mukdary 100 milliard kub metre ýetiriler.

Şol gün milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hormatly ýaşulular bilen Mary şäherinde “Türkmeniň ak öýi” binasy bilen bir bitewi toplumy emele getirjek, 3 müň orunlyk köpçülikleýin dabaralary geçirmäge niýetlenen desganyň gurluşygyna badalga berdi.

Döwlet Baştutanymyz “Türkmeniň ak öýi” binasyna täze awtobus sowgat berdi, milli amaly-haşam sungatynyň sergisini synlady hem-de şol ýerde geçirilen dabaraly konserte gatnaşdy. Konsertiň maksatnamasynda milli sungatymyzyň baý medeni mirasy, onuň gadymdan gelýän baý döredijilik däpleri we häzirki zaman mukamlary öz beýanyny tapdy.

Birnäçe halkara ýaryşlaryň abraýly baýraklarynyň eýesi, Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumynyň “Galkynyş” milli at üstündäki oýunlar topary öz çykyşynda at üstündäki oýunlaryň inçe tilsimlerini görkezip, haýran galdyryjy akrobatik maşklary ýerine ýetirdiler.

Şol gün Mary welaýatynyň saglygy goraýyş ulgamynyň işgärleri üçin ýatdan çykmajak günleriň biri boldy. Hormatly Prezidentimiz saglygy goraýyş işgärleri bilen duşuşygynda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyndan Mary welaýatynyň etraplarynyň we şäherleriniň hassahanalarynyň çagalar bölümleri üçin niýetlenen “Tiz kömek” awtoulaglarynyň 10-syny bermek barada karara gelendigini aýtdy.

Mary şäheriniň Magtymguly köçesinde Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy “Ojar Aziýa” hususy kärhanasy tarapyndan gurlan 7 gatly 188 öýli ýaşaýyş jaý toplumy şäheriň ýaşaýjylary üçin Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramyna ajaýyp sowgat boldy.

Jaý toýlaryny toýlaýanlaryň öýlerinde oňaýly ýaşamak üçin ähli şertler döredilipdir. Ýaşaýyş amatlylygyny üpjün etmek üçin degişli düzümler, şol sanda çagalar üçin oýun meýdançalary, awtoulag duralgalary göz öňünde tutulypdyr. Toplumyň daş-töweregi abadanlaşdyrylyp, gülzarlyga öwrülipdir.

Şeýle hem şol gün Baýramaly şäherinde täze halyçylyk önümhanasy açyldy. Ol “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň Mary çeper halyçylyk kärhanasynyň buýurmasy esasynda guruldy.

24-nji awgustda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistanda täze bellenen hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenkony kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda ynanyşmak hem-de özara hormat goýmak ýörelgelerinde ýola goýulýan netijeli gatnaşyklary has-da ösdürmek babatdaky işleriň şu günki ýagdaýyna, esasy ugurlaryna we geljegine degişli giň gerimli meseleler boýunça netijeli pikir alyşmalar boldy.

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirmäge hem-de Durnukly ösüş maksatlaryny gazanmaga gönükdirilen täze, bilelikdäki taslamalara gatnaşmaga özara gyzyklanmalar tassyklanyldy. Merkezi Aziýa sebitinde öňdebaryjy orny eýeleýän Türkmenistan Durnukly ösüş maksatlaryny millileşdiren ilkinji ýurtlaryň biridir.

Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň arasynda 2021 — 2025-nji ýyllar üçin durnukly ösüş babatda hyzmatdaşlyk etmegiň 2020-nji ýylyň mart aýynda gol çekilen çarçuwaly Maksatnamasy ýakyn geljek üçin bilelikde işlemegiň ýörelgesidir.

Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň depgininiň soňky wagtlarda ep-esli artandygyny belläp, Dmitriý Şlapaçenko Türkmenistanyň energetika, ulag we beýleki ulgamlarda halkara başlangyçlaryna ýokary baha berdi.

25-nji awgustda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, Kaka etrabynda gurlan iri dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy.

Umumy bahasy 147 850 000 amerikan dollaryna barabar bolan dokma senagatynyň bu täze desgasynyň önümçilik kuwwaty ýylda 3 müň 650 tonna ýokary hilli ýüplükleri, 12 million inedördül metr dürli görnüşli matalary hem-de 1 million 200 müň sany taýýar tikin önümlerini öndürmäge ukyplydyr. Onuň işe girizilmegi bilen, 1 300 adam üçin iş orunlary dörediler.

Dokma toplumynda Şweýsariýanyň, Ýaponiýanyň, Belgiýanyň, Italiýanyň we Germaniýanyň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň enjamlary ornaşdyryldy. Bu ýerde ekologik taýdan arassa, ýokary hilli ýüplükler, boýalan we boýalmadyk nah matalar, şeýle hem daşary ýurtdan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan taýýar tikin önümleri öndüriler. Bu bolsa ýurdumyzyň içerki bazaryny dürli görnüşli dokma önümleri bilen elýeterli bahalardan üpjün etmäge mümkinçilik berer. Önümleriň artýan bölegi “Türkmenistanda öndürildi” diýen ýazgy bilen daşary ýurtlara iberilip, pudagyň eksport mümkinçiligi artdyrylar.

Bulardan başga-da, häzirki wagtda Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda umumy bahasy 151 800 000 amerikan dollaryna deň bolan, önümçilik kuwwaty bir ýylda 3 300 tonna inçe süýümli ýüplügi, 20 million inedördül metr dürli görnüşli matalary hem-de 3 million 500 müň sany taýýar tikin önümlerini öndürmäge ukyply dokma toplumynyň gurluşygy tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar.

Täze dokma toplumynyň işe girizilmegi pagta süýüminiň önümçiligini artdyrmaga hem-de ýetişdirilen “ak altyn” hasylyny ýerinde gaýtadan işlemäge mümkinçilik berer. Bu bolsa daşamak üçin çykdajylary azaltmaga, girdejileriň artmagyna mümkinçilik berer. Şeýlelikde, bu etrap senagat taýdan ösüp, onuň ykdysady kuwwaty artar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýörite ulagda umumy meýdany 18 gektar bolan täze kärhananyň bölümlerine aýlanyp gördi. Ýüplük, dokma hem-de tikinçilik fabrikleriniň, boýag bölüminiň tehniki taýdan enjamlaşdyrylyşy we önümçilik ulgamynyň tehnologiýasy bilen tanyşdy.

Milli Liderimiz toplumda işleýän hünärmenleriň aglaba böleginiň gyz-gelinlerdigini nazarda tutup, bu ýerde zenanlaryň ilkinji guramasynyň döredilmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny, onuň iş we dynç alyş şertleri, medeni çäreleri guramak bilen baglanyşykly meseleleri üns merkezinde saklamalydygyny nygtady.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz toplumda işleýän zenanlaryň baýramçylyklar, şanly seneler mynasybetli medeni-köpçülikleýin çärelere işjeň gatnaşmaklary üçin zerur şertleriň döredilmelidigini, taryhyň dowamynda zenanlaryň zehininden dörän hünäriň döwrebap derejede ösdürilmegine bu ýerde aýratyn üns berilmelidigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy, şeýle hem täze dokma toplumyna 10 sany täze awtobusyň, ýeňil awtoulagyň we 2 sany ýük awtoulagynyň açarlaryny gowşurdy.

Şol gün döwlet Baştutanymyz Ahal welaýatynyň saglygy goraýyş ulgamynyň işgärleri bilen bolan gürrüňdeşligiň dowamynda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyndan welaýatyň şäher we etrap hassahanalarynyň çagalar bölümleri üçin täze “Tiz kömek” awtoulaglarynyň 10-syny bermek çözgüdi barada aýtdy.

25-nji awgustda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Onuň dowamynda Türkmenistanyň Keselleriň ýaýramagyna garşy göreşýän adatdan daşary toparynyň alyp barýan işleriniň netijelerine we bu ugurda öňde durýan birinji derejeli wezipelere garaldy. Mejlise Hökümet agzalary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalary, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Aşgabat şäheriniň hem-de welaýatlaryň häkimleri, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar.

Milli Liderimiz mejlisiň barşynda käbir ýolbaşçylary wezipeden boşatmak we wezipä bellemek hakyndaky birnäçe resminamalara gol çekdi.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda koronawirus ýokanjynyň ýaýramagynyň öňüni almak boýunça ilkinji nobatda ýerine ýetirilmeli wezipeleri kesgitledi. Olaryň hatarynda häzirki wagtda köpçülikleýin çäreleri geçirmegi çäklendirmek babatda teklipleri taýýarlamak, ilata edilýän ulag hyzmatlaryny kämilleşdirmek hem-de Keselleriň ýaýramagyna garşy göreşýän adatdan daşary toparyň kabul eden düzgünleriniň ýerine ýetirilişine gözegçiligi güýçlendirmek bar.

Şeýle hem milli Liderimiz eýeçiliginiň görnüşine garamazdan, edara-kärhanalarda alnyp barylýan koronawirus ýokanjyna garşy göreşmek boýunça öňüni alyş çärelerini talabalaýyk guramagy sanitariýa we epidemiologiýa kadalaryny berk berjaý etmegi tabşyrdy. Halkara tejribäni öwrenmek, ugurdaş kanunlara seljerme işlerini geçirmek, olara üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek boýunça teklipleri taýýarlamak babatda aýry-aýry tabşyryklar berildi.

Döwlet Baştutanymyz güýz we gyş pasyllarynyň ýetip gelýändigi bilen baglylykda, köpçülikleýin sowuklamanyň ýaýramagynyň öňüni almak üçin edara-kärhanalarda, ýaşaýyş jaýlarynda bellenen ýylylyk derejesini saklamak üçin ýyladyş ulgamlarynyň üznüksiz, kadaly işlemegini üpjün etmek boýunça tabşyryk berdi.

26-njy awgustda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Pakistan Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri Şah Mahmud Kureşini kabul etdi.

Duşuşygyň barşynda türkmen-pakistan hyzmatdaşlygynyň, hususan-da, energetika, ulag-kommunikasiýa ulgamynda we birnäçe beýleki pudaklarda hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan (TOPH) transmilli gaz geçirijisini gurmak, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça elektrik geçiriji we optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlaryny çekmek boýunça bilelikdäki düzümleýin taslamalaryň durmuşa geçirilmeginiň wajypdygy nygtaldy.

Sebit we dünýä gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça pikir alyşmalar boldy. Şunuň bilen baglylykda, taraplaryň abraýly halkara guramalaryň, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň we beýleki düzümleriň çäklerinde ýola goýlan netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmagy maksat edinýändigi tassyklanyldy.

Owgan meselesi ara alnyp maslahatlaşylan ugurlaryň biri boldy. Şunda ýurdumyzyň Owganystandaky ýagdaýlaryň diňe parahatçylykly, syýasy-diplomatik serişdeler we usullar arkaly düzgünleşdirilmegine hemişe ygrarlydygy bellenildi.

27-nji awgustda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna hem-de birnäçe resminamalaryň taslamalaryna garaldy.

Mejlisiň barşynda Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyny dabaraly belläp geçmek, şu ýylyň sentýabr aýynda ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş maksatly desgalar, Bilimler we talyp ýaşlar güni, paýtagtymyzy abadanlaşdyrmak, elektrik ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, düzgün-tertibi we sanitariýa talaplaryny berjaý etmek, ýurdumyzyň ulag ýollarynyň durkuny täzelemek boýunça alnyp barylýan işler hem-de Lebap welaýatynyň Çärjew etrabynda gazturbinaly elektrik bekedini ulanmaga bermek boýunça görülýän taýýarlyk barada hasabatlar berildi.

Döwlet Baştutanymyz Lebap welaýatynyň Türkmenabat şäheriniň Halkara howa menziline barýan ýoluň ugrunda ýerleşýän 4 gatly 32 öýli 59 sany ýaşaýyş jaýlarynyň we kottejleriň 170-siniň gurluşygyna geçirilen seljermäniň netijeleri bilen tanşyp, desgalaryň gurluşygyny, olaryň açylyşa taýýarlygyny, şeýle hem ýurdumyzyň welaýatlaryny we baş şäherini mundan beýläk-de ösdürmek boýunça meýilnamalaryň öz wagtynda ýerine ýetirilmegine hemişelik esasda gözegçiligi üpjün etmegiň zerurdygyny belledi.

Mejlisde nebitgaz toplumynyň pudaklarynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy hem-de “Türkmengaz” döwlet konserni tarapyndan tebigy gazy gaýtadan işlemek boýunça taýýarlanylan taslamalary durmuşa geçirmek ugrunda ýerine ýetirilýän işler barada hem-de Daniýanyň “Haldor Topsoe” kompaniýasy bilen ýurdumyzda tebigy gazdan ammiak we metanol öndürmek boýunça kiçi göwrümli gazhimiýa zawodyny gurmak boýunça geçirilýän gepleşikler barada hasabat berildi.

Milli Liderimiz Türkmenistanyň ýokary netijeli tehnologiýa esasynda işleýän önümçiligiň döredilmegini esasy ugur edinýändigini belläp, pudaga mundan beýläk-de dünýäniň ösen tejribesiniň ornaşdyrylmagynyň wajypdygyna ünsi çekdi.

Geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekişine taýýarlyk gün tertibiniň esasy meseleleriniň biri boldy. Döwlet Baştutanymyz oba hojalygy pudagynyň ähli işgärleriniň we gallaçylaryň öňünde örän wajyp hem jogapkärli möwsümiň durandygyny, ony öz wagtynda, ýokary hilli hem-de guramaçylykly geçirmegiň dänäniň bol hasylyny almaga mümkinçilik berjekdigini belläp, welaýatlarda güýzlük bugdaý ekişini 3-nji sentýabrda başlamaga ak pata berdi.

Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde garalan meseleleriň ýene biri-de kosmos işiniň hukuk, guramaçylyk we ykdysady esaslaryny kesgitlemek hem-de ony amala aşyrmagyň barşynda ýüze çykýan gatnaşyklary düzgünleşdirmek maksady bilen, kosmos aparatlarynyň transponderlerini bermegiň tertibini tassyklamak boldy.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ykdysadyýetiň we senagatyň ýokary tehnologiýalar esasynda hem-de geljegi uly ulgamlary hasaba almak arkaly diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürilmegini Türkmenistanyň häzirki ýeten derejesiniň talap edýändigini hem-de munuň geljek üçin anyk çelgi bolup durýandygyny nygtap, Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň ýolbaşçysyna bu meseläni içgin öwrenmegi hem-de degişli çäreleri görmegi tabşyrdy.

Mejlisde döwlet Baştutanymyz birnäçe resminamalara gol çekdi. Olaryň hatarynda “Kiçi we orta telekeçiligiň subýektleriniň milli programma önümlerini döretmek we enjamlaryny öndürmek hem-de satyn almak we ulanyşa girizmek boýunça taslamalaryny maliýe taýdan goldamak hakynda” Karar, Türkmenistanyň Yslam ösüş bankynyň Söwdany maliýeleşdirmek boýunça Yslam Korporasiýasyna agza bolmagy baradaky Buýruk, “Türkmendokma” açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini döretmek hakynda” Karar bar.

28-nji awgustda Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli merkeziniň hem-de Zenanlar birleşiginiň Merkezi geňeşiniň mejlisleri geçirildi. Olaryň barşynda guramaçylyk meselelerine garaldy, hususan-da, G.Ataýewanyň başga işe geçmegi sebäpli, bu jemgyýetçilik guramalarynyň täze ýolbaşçysy saýlanyldy.

Ses berilmeginiň jemleri boýunça Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli merkeziniň başlygy hem-de Zenanlar birleşiginiň Merkezi geňeşiniň başlygy wezipesine A.Durdyýewa biragyzdan saýlanyldy. Zenanlar birleşiginiň Merkezi geňeşiniň XIII mejlisinde hem-de Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli merkeziniň VII mejlisinde kabul edilen çözgütler Döwlet Baştutanymyzyň degişli Kararlary bilen tassyklanyldy.

29-njy awgustda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de Ýewropa Bileleşiginiň Başlygy Şarl Mişeliň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik boldy. Onuň dowamynda hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary, şol sanda Merkezi Aziýa sebitinde hem-de onuň bilen çäkleşýän zolaklarda parahatçylygy we howpsuzlygy saklamak meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Döwlet Baştutanymyz jenap Şarl Mişeliň Owganystandaky ýagdaýa berýän bahasy, şeýle hem Ýewropa tarapynyň bu ýurt bilen köptaraplaýyn gatnaşyklary babatda garaýşy bilen bagly meselä degip geçip, esasy ýörelgeleriň üçüsi barada durup geçdi. Häzirki döwürde goňşy ýurtda wakalaryň ösüşi bilen baglylykda, Türkmenistanyň garaýşy şol ýörelgelere esaslanýar.

Birinjiden, biz syýasy nukdaýnazardan Owganystandaky ýagdaýy diňe parahatçylygy, syýasy-diplomatik serişdeler we usullar arkaly kadalaşdyrmak ugrunda çykyş edýäris.

Ikinjiden, ykdysady nukdaýnazardan, iri düzümleýin taslamalary, hususan-da, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça elektrik geçiriji we optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlarynyň, şeýle hem biziň ýurtlarymyzy birleşdirýän demir ýollaryň taslamalaryny amala aşyrmak bilen bagly meseleleri has-da ilerletmegiň möhümdigi bellenildi.

Üçünjiden, parahatçylygy ýola goýmak boýunça häzirki işlere ýardam etmek üçin Owganystana yzygiderli ynsanperwerlik kömegini bermek meselesi.

Owganystanyň hoşniýetli goňşusy hem-de Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan hemişelik Bitaraplyk derejesi ykrar edilen döwlet hökmünde Türkmenistan BMG-niň Tertipnamasynyň ýörelgelerine we kadalaryna laýyklykda, halkara bileleşik bilen bilelikde ýurtda parahatçylygy, raýat ylalaşygyny we durnuklylygy gazanmakda, Owganystanyň ykdysady, durmuş we ynsanperwer taýdan ösmeginde owgan halkyna hemmetaraplaýyn ýardam etmäge gönükdirilen işini dowam etmäge taýýardygyny milli Liderimiz telefon arkaly söhbetdeşligiň barşynda belledi.

Şunuň bilen baglylykda, Owganystana hemmetaraplaýyn ýardam etmek işinde Birleşen Milletler Guramasynyň, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň hem-de Ýewropa Bileleşiginiň tagallalarynyň işjeňleşdirilmeginiň maksadalaýyk boljakdygy bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Owganystanda bolup geçýän häzirki ýagdaýda Türkmenistanyň amala aşyrýan işleri barada durup geçmek bilen, hereket edýän şertnamalara laýyklykda, goňşy döwlete elektrik energiýasynyň iberilmeginiň dowam edýändigine, türkmen-owgan serhedinde gözegçilik-geçiriş nokatlarynyň bökdençsiz işlemeginiň üpjün edilýändigine ünsi çekdi.

Şunda iki ýurduň ilatynyň saglygyny goramak maksady bilen, ählumumy pandemiýa şertlerinde Türkmenistanyň döwlet edaralary serhetden ýük daşalanda serhediň goralmagyny, gümrük, sanitariýa, fitosanitariýa we gözegçiligiň hem-de barlagyň beýleki görnüşlerini üpjün etmek meseleleri boýunça “Taliban” hereketiniň wekilleri bilen yzygiderli gatnaşyklary amala aşyrýar.

Milli Liderimiz Owganystandaky ýagdaýyň Merkezi Aziýa ýetirýän täsiri barada aýtmak bilen, Bitaraplyk derejesi biziň ýurdumyza Garaşsyzlyk ýyllarynda sebitde durnukly syýasy hyzmatdaşlyk üçin şertleriň döredilmegine, ynamly syýasy-diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagyna mümkinçilik döretdi diýip belledi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wakalaryň geljekki ösüşiniň goňşy ýurtdaky täze häkimiýetiň Merkezi Aziýa ýurtlary hem-de beýleki döwletler bilen gatnaşyklarynyň derejesine gürrüňsiz bagly boljakdygyna ünsi çekdi.

Türkmenistan BMG-niň Bosgunlaryň işi baradaky Ýokary komissarynyň maksatnamasynyň Ýerine ýetiriji komitetiniň hemişelik agzasy bolmak bilen, şunuň ýaly çylşyrymly ynsanperwerlik ýagdaýlaryny oňyn çözmekde uly tejribä eýedir hem-de hiç wagt bu işlerden daşda durmady.

Türkmenistanyň birnäçe ýurtlaryň, şol sanda Ýewropa döwletleriniň raýatlaryny Owganystandan alyp gaýtmak işleriniň bökdençsiz guralmagyny üpjün etmek üçin özüniň howa giňişligini açandygy bellenildi.

Öz nobatynda, jenap Şarl Mişel Türkmenistanyň döwlet Baştutanynyň ählumumy howpsuzlygyň, durnuklylygyň üpjün edilmegine hem-de Merkezi Aziýada durnukly ösüş üçin şertleriň döredilmegine gönükdirilen halkara başlangyçlarynyň möhümdigini hem-de öz wagtynda öňe sürlendigini aýdyp, Ýewropa Bileleşiginiň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň oňyn daşary syýasy ugruny hem-de döredijilikli başlangyçlaryny goldaýandygyny belledi.

Milli Liderimiz häzirki wagtda dünýä bileleşigini tolgundyrýan möhüm meseleler boýunça açyk hem-de oňyn söhbetdeşlik üçin Ýewropa Bileleşiginiň Başlygyna minnetdarlyk bildirip, Türkmenistanyň sebitiň mundan beýläk-de parahatçylykly we durnukly ösüşi üçin bilelikdäki tagallalary utgaşdyrmaga taýýardygyny aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Ýewropa Bileleşiginiň Başlygy Şarl Mişeli Türkmenistanyň Bitaraplyk gününiň baýramçylygyna çagyrdy. Çakylyk hoşallyk bilen kabul edildi.

Şeýlelikde, geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň halkara abraýynyň has-da artýandygyny, daşary syýasy başlangyçlarynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini, ýurdumyzyň innowasiýa taýdan okgunly ösýändigini, halkymyza berilýän durmuş taýdan goldawyň ýokary derejesini aýdyň görkezdi.

(TDH)



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/39013

31.08.2021
Türkmenistanyň Prezidenti sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi

Aşgabat, 30-njy awgust (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi.

Maslahatda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryny amala aşyrmak bilen bagly wezipeler, täze 2021-2022-nji okuw ýylyna hem-de ata Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly senesi mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görmek, möwsümleýin oba hojalyk işlerini guramaçylykly geçirmek boýunça görülýän toplumlaýyn çäreler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyny açyp, ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berdi. Häkim täze okuw ýylyna taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi. Hususan-da, umumybilim berýän mekdepleriň 5-sini ulanmaga bermek, 1-nji synpa barýan okuwçylara Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan kompýuterleri gowşurmak boýunça geçirilen işler barada habar berildi.

Häkim welaýatda işleriň ýagdaýy barada hasabat berip, güýzlük bugdaý ekişine taýýarlyk görmek boýunça görlen toplumlaýyn çäreler barada habar berdi. Geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekişine niýetlenen ýerlerde sürüm we tekizlemek işleri tamamlaýjy tapgyra gadam basyp, ýokary hilli tohumlar taýýarlanyldy. Şeýle hem ata Watanymyzyň şanly senesi mynasybetli geçiriljek dabaralara görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şu ýylyň 3-nji sentýabrynda badalga beriljek, geljekki hasylyň düýbüni tutjak bugdaý ekişini guramaçylykly geçirmegiň möhümdigini belledi. Milli Liderimiz möwsümiň degişli derejede hem-de agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmegi üçin ýerleriň ekişe taýýarlanylmagyna, bugdaý öndürijileriň zerur ýokary hilli tohumlar bilen üpjün edilmegine, bugdaý ekişine ähli ekiji gurallaryň hem-de oba hojalyk tehnikalarynyň doly taýýarlygyna berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýlip yglan edilen 2021-nji ýylda eziz Diýarymyzyň obalarynda we şäherlerinde täze orta mekdepleriň dabaraly ýagdaýda açylýandygyny, munuň bolsa bilim ulgamynda uly üstünlikleriň gazanylýandygyna aýdyň şaýatlyk edýändigini belledi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ata Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy barada durup geçmek bilen, meýilleşdirilen baýramçylyk çärelerini ýokary derejede geçirmegiň möhümdigini aýdyp, häkime bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew sebitde alnyp barylýan işler, hususan-da, welaýatyň ähli bilim edaralarynda täze okuw ýylyna hem-de Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň şanly baýramy mynasybetli geçiriljek dabaralara görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi.

Häkim 1-nji sentýabrda 1-nji synpyň okuwçylaryna Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan dünýä ölçeglerine kybap gelýän kompýuterleriň gowşuryljakdygyny habar berdi.

Şeýle hem möwsümleýin oba hojalyk işlerine — bugdaý ekişine taýýarlyk görlüşi, şol sanda geljek ýylyň hasylynyň düýbüni tutmak üçin niýetlenen ýerlerde sürüm we tekizlemek işleriniň depgini barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda ýaş türkmenistanlylaryň oňat terbiýe we döwrebap bilim almagy üçin ähli şertleriň döredilýändigini belledi. Milli Liderimiz täze okuw ýylyna guramaçylykly başlamagyň hem-de Bilimler we talyp ýaşlar güni mynasybetli geçiriljek çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegiň möhümdigini aýdyp, häkime degişli görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz ekiş möwsüminiň degişli derejede guralmagyny talap edip, häkime geçiriljek işleriň netijeliligini ýokarlandyrmak boýunça birnäçe görkezmeleri berdi. Hususan-da, güýzlük bugdaý ekişi üçin niýetlenen ýerleriň taýýarlygyny üpjün etmek, olarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, sürüm geçirmek we tagt hem-de ýuwuş suwuny tutmak möhümdir.

Şeýle hem gallaçy kärendeçileri ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek, oba hojalyk tehnikalaryny ekiş möwsümine doly taýýarlamak barada tabşyryk berildi.

Mundan başga-da, döwlet Baştutanymyz baýramçylyklara hem-de ýurdumyzyň jemgyýetçilik-syýasy durmuşyndaky şanly wakalara taýýarlygyň ýokary derejesini üpjün etmek barada häkime birnäçe görkezmeleri berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatynyň barşynda guramaçylyk meselelerine hem seretdi. Hususan-da, B.Annamämmedow Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäheriniň Awaza etrabynyň häkimi we «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyny dolandyrmak baradaky baş müdirligiň başlygy wezipelerinden boşadyldy. Döwlet Baştutanymyz bu wezipelere D.Jumaýewi belläp, ony Aşgabat şäheriniň Büzmeýin etrabynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatdy. Şeýle hem milli Liderimiz H.Orjykowy Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäheriniň Awaza etrabynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatdy. Hormatly Prezidentimiz bu wezipä G.Nyýazowy belläp, ony Balkan welaýatynyň Etrek etrabynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatmak hakyndaky degişli resminama gol çekdi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow resminamalary sanly ulgam arkaly Balkan welaýatynyň häkimine iberip, bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Soňra iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň täze okuw ýylyna hem-de ýakynda badalga beriljek güýzlük bugdaý ekişine taýýarlyk görlüşi baradaky hasabaty bilen dowam etdi.

Oba hojalyk tehnikalaryny, gurallary möwsüme taýýarlamak, bugdaý ekiljek ýerlerde sürüm, tekizlemek hem-de tagt we ýuwuş suwuny tutmak işleri barada hasabat berildi.

Şeýle hem häkim ata Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli meýilleşdirilen baýramçylyk çärelerine taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi.

Häkim täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli dabaralary ýokary derejede geçirmäge görülýän taýýarlyk, hormatly Prezidentimiziň adyndan 1-nji synp okuwçylaryna kompýuterleriň gowşuryljakdygy barada hem hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, obasenagat pudagyny ösdürmäge berilýän ünsüň möhümdigini, onuň ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmäge ýardam berýändigini belledi.

Milli Liderimiz bugdaý ekişiniň ýokary hilli we öz wagtynda geçirilmeginiň geljekki hasylyň girewidigini belläp, häkime öňde durýan işleriň ýokary depginini üpjün etmek, şonuň ýaly-da, bar bolan serişdeleri, oba hojalyk tehnikalaryny ulanmak üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy. Şunuň bilen baglylykda, ýerleriň hasyllylygyny hem-de agrotehniki çäreleriň netijeliligini ýokarlandyrmak babatyndaky işlere ylmy taýdan çemeleşmegiň ähmiýeti nygtaldy.

Ýerlerde sürüm geçirmek, kärendeçileri oba hojalyk tehnikalary hem-de beýleki serişdeler, suw, ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek meseleleri elmydama üns merkezinde saklanylmalydyr.

Döwlet Baştutanymyz sebitleriň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegi, adamlaryň durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen özgertmeleriň ähmiýeti barada aýdyp, bu meseläni berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýaşajyk raýatlaryň abadan hem-de bagtyýar durmuşyny üpjün etmegiň, saglygyny berkitmegiň, ýokary hilli bilim almagy üçin mümkinçilikleriň döredilmeginiň Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenendigini nygtap, täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli meýilleşdirilen çäreleri ýokary derejede geçirmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz güneşli Diýarymyzyň beýik Garaşsyzlygynyň şöhratly 30 ýyllygynyň baýramyny bellemek barada aýdyp, häkime dabaralaryň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek boýunça degişli görkezmeleri berdi.

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew oba hojalyk pudagynyň öňünde durýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi, bugdaý ekişini öz wagtynda geçirmek, kärendeçi gallaçylary ýokary hilli tohum bilen üpjün etmek boýunça görülýän toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Welaýat häkimi täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli dabaralary ýokary derejede geçirmäge görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, welaýatda täze, döwrebap mekdepleriň ikisiniň açylmagynyň meýilleşdirilendigi, şonuň ýaly-da, hormatly Prezidentimiziň adyndan birinji synpyň okuwçylaryna kompýuterleriň gowşuryljakdygy barada hasabat berildi.

Şonuň ýaly-da, ýurdumyzyň baş baýramyny — mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygyny mynasyp garşylamak boýunça görülýän çäreler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, sebitiň oba hojalyk pudagynyň öňünde durýan wezipeleri çözmäge ünsi çekip, 3-nji sentýabrda badalga beriljek bugdaý ekişini agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirmegiň möhümdigini nygtady. Häkime ýerleri we ähli oba hojalyk tehnikalaryny taýýarlamagyň, kärendeçileri ýokary hilli tohum serişdeleri bilen üpjün etmegiň meselelerini berk gözegçilikde saklamak tabşyryldy.

Milli Liderimiz şunda innowasion çemeleşmeleriň, gallaçylary höweslendirmegiň hem-de hojalygy ýöretmegiň öňdebaryjy usullaryny ornaşdyrmagyň aýgytlaýjy ähmiýete eýedigini belledi we häkime anyk görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz täze okuw ýylynyň başlanmagy bilen bagly meselä aýratyn ünsi çekip, “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” ýylynda bellenilýän Diýarymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygynyň 1-nji synp okuwçylary üçin aýratyn ýatda galyjy waka bolmalydygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň şanly baýramy mynasybetli dabaraly çärelere taýýarlyk görmek bilen baglanyşykly guramaçylyk meselelerini berk gözegçilikde saklamagyň wajypdygyny nygtap, bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew täze okuw ýylyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Dabaralaryň çäginde birinji synp okuwçylaryna hormatly Prezidentimiziň adyndan kompýuterleriň sowgat beriljekdigi barada aýdyldy.

Şonuň ýaly-da, sebitde işleriň ýagdaýy, hususan-da, güýzlük bugdaý ekişine görülýän taýýarlyk — daýhanlary ýokary hilli tohum, dökün, tehnikalar, ýeterlik derejede suwaryş suwy bilen üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berildi.

Diýarymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly baýramy mynasybetli bellenilen dabaralary ýokary derejede guramak maksady bilen, degişli işler amala aşyrylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler oba zähmetkeşleriniň öňünde jogapkärli wezipäniň — güýzlük bugdaý ekişine guramaçylykly girişmegiň durýandygyny belledi hem-de ony toplumlaýyn esasda, agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Milli Liderimiz bu möwsümde tehnikalaryň kadaly ulanylmagyny üpjün etmäge, tohumlaryň hiline, beýleki serişdeleriň taýýarlygyna aýratyn üns berilmelidigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz welaýaty durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň bellenilen meýilnamalarynyň ýokary hilli hem-de öz möhletinde ýerine ýetirilmelidigini nygtady.

Milli Liderimiz sebitde täze okuw ýylynyň başlanmagy we Diýarymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli meýilleşdirilen dabaralara guramaçylykly taýýarlyk görmek we bu meseleleri gözegçilikde saklamak babatda häkime degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew gözegçilik edýän oba hojalyk pudagynda işleriň ýagdaýy, obasenagat toplumynyň önümçiligini artdyrmaga hem-de daýhanlaryň öndürijilikli zähmet çekmegi üçin amatly şertleri döretmäge gönükdirilen düýpli özgertmeleri amala aşyrmak ugrunda ýaýbaňlandyrylan giň gerimli işler barada hasabat berdi.

Häzir tutuş ýurdumyz boýunça güýzlük bugdaý ekişine we pagta ýygymyna agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, guramaçylykly taýýarlyk görülýär. Zerur bolan ähli tehnikalar möwsüme doly taýýar edilip, daýhanlar ýokary hilli tohumlar, dökünler, suw bilen öz wagtynda üpjün edilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk işlerini degişli derejede guramak, agrotehnikanyň kadalaryny berjaý etmek, pagta ýygymy möwsümini hem-de bugdaý ekişini zerur tehniki serişdeler bilen doly üpjün etmek bilen bagly meseleleri hemişe üns merkezinde saklamak barada wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow 3-nji sentýabrda badalga beriljek güýzlük bugdaý ekişi barada durup geçmek bilen, geljekki hasylyň ykbalynyň möwsümiň guramaçylykly geçirilmegine, tohumlaryň ýerli toprak-howa şertlerine laýyk saýlanyp alynmagyna baglydygyny aýtdy.

Ýetip gelýän möwsümlerde ulanyljak tehnikalaryň ýagdaýyna, tohumlaryň hiline, beýleki serişdeleriň taýýarlygyna, harmanhanalaryň bökdençsiz işlemegine aýratyn üns berilmelidir.

Milli Liderimiz “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýlip yglan edilen ýylda öňde jogapkärli wezipeleriň durýandygyny aýdyp, wise-premýeriň ünsüni Bitarap Watanymyzyň ýyl ýazgysyndaky şöhratly senä — mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk baýramçylygyna çekdi. Şanly senelere zähmet sowgatlary bilen barmak halkymyzyň asylly däbidir. Şu maksat bilen, edermen pagtaçylarymyz şu günler tutanýerli zähmet çekýärler. Şoňa görä-de, gowaça ideg etmek hem-de bereketli hasyl almak möhüm talap bolup durýar.

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, güýzlük ýeralmanyň hem-de beýleki ekinleriň bol hasylyny almak üçin olara ideg etmek işleriniň hilini we depginlerini ýokarlandyrmak gerek. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň şaly ekilen meýdanlarynda hem-de Balkan we Mary welaýatlarynyň gant şugundyry ekilen ýerlerinde agrotehniki çäreleri öz wagtynda geçirmek bilen bagly işleri berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Milli Liderimiz iş maslahatyny jemlemek bilen, «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» önümçilik ugurlary boýunça kesgitlenen wezipeleri doly berjaý etmegiň möhümdigini belledi hem-de bu babatda wise-premýere we häkimlere degişli tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçiren iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň hem-de mähriban halkymyzyň abadan durmuşyny üpjün etmegiň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/39014


31.08.2021
Milli telekeçiligiň ösüşli menzilleri

Garaşsyzlyk ýyllarynda ykdysadyýetiň depginli ösüşiniň möhüm şerti bolan telekeçilik başlangyçlarynyň goldanylmagy we işewürligiň höweslendirilmegi hususy pudagyň rowaçlanmagyna badalga berdi. Ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmekde telekeçilik ulgamyna, hususan-da, isleg bildirilýän daşary ýurt harytlarynyň ornuny tutýan we eksporta niýetlenen önümleriň öndürilmegine aýratyn ähmiýet berildi.

Geçen gysga döwürde döwletimizde kiçi we orta telekeçilige goldaw bermegiň täze hukuk esaslary döredildi. «Kiçi we orta telekeçiligi goldamak hakynda» Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi. Kanuna laýyklykda, giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. Şu ýylyň iýun aýynda hormatly Prezidentimiz «Döwlet tarapyndan telekeçiligi maliýe taýdan goldamak hakynda» Karara gol çekdi. Iýul aýynda milli ykdysadyýetiň dürli ugurlarynda telekeçilik işjeňligini artdyrmak, kiçi we orta kärhanalaryň öndürýän harytlarynyň görnüşini hem-de möçberini köpeltmek, olaryň daşary ýurt bazarlarynda bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak we goşmaça iş orunlaryny döretmek maksady bilen, Türkmenistanda kiçi we orta telekeçiligi goldamak boýunça döwlet toparynyň düzümi tassyklanyldy.

2018-nji ýylda «Türkmenistanyň kiçi we orta telekeçiligi goldamagyň 2018 — 2024-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy» kabul edilip, häzirki wagtda üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ykdysadyýeti bazar gatnaşyklary ýörelgesinde gurulýan ýurdumyzda halk hojalyk toplumynyň bu bölegini netijeli we sazlaşykly ösdürmek üçin amatly ykdysady, maliýe we durmuş şertleri döredildi. Ol salgyt ulgamyny kämilleşdirmekde, eksport-import amallaryny geçirmegi ýönekeýleşdirmekde, ýeňillikli karzlaşdyrmakda öz beýanyny tapýar.

Türkmenistan Garaşsyzlygyny gazanandan soňra ykdysadyýetiň döwlete degişli bolmadyk ulgamlaryny ösdürmek ýoly bilen milli ykdysadyýetiň berk esasyny döretmegi; kiçi we orta telekeçiligiň önümçilik, innowasiýa we maýa goýum işjeňligini ýokarlandyrmagy; döwlete degişli bolmadyk bölegiň jemi içerki önümdäki we daşarky söwda dolanyşygyndaky paýyny artdyrmagy; bilelikdäki we daşary ýurt kärhanalarynyň giň gerimli ösüşini üpjün etmegi kiçi we orta telekeçiligi, hususy bölegiň ösüşini goldamak boýunça syýasatyň esasy maksatlary hökmünde kesgitledi.

Hususy ulgamda senagat toplumynda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürýän kärhanalaryň döredilmegine aýratyn üns berilýär. Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň agzalarynyň işjeň gatnaşmagynda ýurdumyzda elektron senagat ösdürilýär. Innowasion tehnologiýalara esaslanan ugurdaş edaralar döredilýär. Bularyň hemmesi degişli ugurda importyň möçberini azaltmaga hem-de ilaty isleg bildirilýän harytlar bilen elýeterli bahalardan üpjün etmäge mümkinçilik döredýär. Şunda ekologiýa taýdan arassa, ýokary netijeli önümçilikleriň döredilmegine, ähli pudaklarda sanly ulgamlaryň we täze tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyna uly üns berilýär. Halkyň sarp edýän harytlarynyň öndürilýän möçberini, ýeňil we azyk senagatynyň önümçilik kuwwatyny artdyrmak bilen bir hatarda, hyzmatlar we söwda ulgamyny ösdürmäge uly möçberde maýa serişdeleri gönükdirilýär.

Türkmen telekeçileri ykdysadyýetiň täze pudaklarynda, şol sanda ýurdumyzyň mineral-çig mal baýlyklaryny işläp taýýarlamakda hem geljegi uly taslamalary durmuşa geçirýärler. «Döwlet-hususy hyzmatdaşlygy hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, bu ugurda döwlet kärhanalary bilen kiçi we orta telekeçiligiň wekilleriniň hyzmatdaşlygy ösdürilýär.

Döwlet Baştutanymyzyň goldaw bermeginde hususy işewürligiň wekilleri obasenagat toplumynyň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga, ilatyň ekologiýa taýdan arassa we ýokumly azyk önümlerine bolan isleglerini kanagatlandyrmaga mümkinçilik berýän tehnologiýalary özleşdirýärler. Ýylyň-ýylyna obasenagat toplumynyň desgalarynyň birnäçesi, şol sanda iri ýyladyşhana hojalyklary ulanylmaga berilýär. Guşçulyk, maldarçylyk, balykçylyk boýunça önümçilik toplumlarynyň, gök we bakja, miwe önümlerini gaýtadan işleýän kärhanalaryň gurluşygy dowam edýär.

Hormatly Prezidentimiz internet arkaly harytlaryň satylyşyny artdyrmagyň, ýurdumyzyň içinde elektron söwda üçin öz meýdançamyzy döretmegiň, Diýarymyzda öndürilýän harytlaryň halkara derejede mahabatyny güýçlendirmegiň zerurdygyny belleýär. Şundan ugur alnyp, Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalarynyň wirtual sergisi guraldy. Onda hususyýetçileriň onlarçasy öz öndürýän önümleri we ýerine ýetirýän hyzmatlary bilen tanyşdyrýar.

Türkmen telekeçileri halkara çärelere, sergilere işjeň gatnaşýar. Ýurdumyzyň senagatçylarynyň we telekeçileriniň her ýylda guralýan sergisi hem-de maslahaty bagtyýarlyk döwrümizde hususy pudakda gazanylanlary giňişleýin açyp görkezýär. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda şeýle forumlaryň geçirilmegi aýratyn many-mazmuna eýe bolup, ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy bilen utgaşýar. Şanly ýylda türkmen telekeçileriniň ynamly gadamlarynyň nyşany bolan üstünliklere ser salmak has-da buýsandyryjydyr.

Şu ýylyň şanly wakasy bolan Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşygy we onuň bilen ugurdaş geçirilen çäreler sebit döwletleriniň hususyýetçileri üçin hem örän netijeli boldy. Olarda telekeçilik işjeňligini goldamak, işewür gatnaşyklary höweslendirmek bilen bagly birnäçe başlangyçlar öňe sürüldi. Munuň şeýledigine konsultatiw duşuşykda milli Liderimiziň Merkezi Aziýada ykdysady we telekeçilik işjeňligine ýardam bermek boýunça Işewürler geňeşini döretmek, onuň işine sebitde iş tejribesi hem-de ýola goýlan hyzmatdaşlyk gatnaşyklary bolan daşary ýurtly hyzmatdaşlary çekmek başlangyjy, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň telekeçileriniň hem-de sebitleriniň arasynda göni işewür gatnaşyklary höweslendirmegiň, maýa goýum we ykdysady forumlary yzygiderli geçirmegiň zerurdygy hakynda aýdylanlar hem şaýatlyk edýär.

Konsultatiw duşuşygyň jemleri boýunça Bilelikdäki Beýannamada nygtalyşy ýaly, taraplar söwda-ykdysady, energetika, ulag-logistika hem-de innowasion ugurlarda özara hyzmatdaşlyga belli bir maksada gönükdirilen we yzygiderli häsiýet bermek maksady bilen, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň Senagatçylarynyň we telekeçileriniň bäştaraplaýyn geňeşini döretmegiň zerurdygyny aýtdylar. Olar özara haryt dolanyşygyny giňeltmegiň möhümdigini we sebitde söwda amallaryny ýönekeýleşdirmek boýunça wezipeleri netijeli çözmek üçin özara bähbitli umumy çemeleşmeleri mundan beýläk-de işläp taýýarlamagyň zerurdygyny bellediler. Şeýle-de taraplar özara söwdany artdyrmak, bilelikdäki ykdysady taslamalary durmuşa geçirmek, şol sanda serhetýaka çäklerde söwda-önümçilik, şeýle hem lomaý-paýlaýyş merkezleriniň ulgamyny ösdürmek maksady bilen, Merkezi Aziýa döwletleriniň işewür toparlarynyň hem-de sebitleriniň arasynda hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça işleri güýçlendirmegiň möhümdigini nygtadylar.

Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ykdysady forumynyň barşynda ara alnyp maslahatlaşylan meseleler işewürlik gatnaşyklaryna badalga berip, hyzmatdaşlygyň täze mümkinçiliklerini açmaga ýardam etdi. Onuň Jemleýji resminamasynda foruma gatnaşyjylar Merkezi Aziýa ýurtlarynyň özara bähbitli hyzmatdaşlygyny utgaşdyrmaga we berkitmäge gönükdirilen birnäçe teklipleri öňe sürdüler.

Döwlet Baştutanymyzyň sebitlere iş saparlary, Kerki Halkara howa menziliniň açylmagy, Jebel şäherçesinde Halkara howa menziliniň düýbüniň tutulmagy, Türkmenabat, Balkanabat, Daşoguz şäherlerinde «Türkmeniň ak öýi» binalarynyň ulanmaga berilmegi we olardaky dabaralar, Awazadaky halkara çäreler, «Galkynyş» gaz känindäki nobatdaky guýularyň gurluşygyna badalga berilmegi, Kaka dokma toplumynyň açylyş dabarasy — bularyň ählisi biri-birine ulaşyp, halkymyzy toýly günleriň gujagynda Garaşsyzlyk bagtyna çoýýar. Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, täze desgalar halkymyz üçin ajaýyp baýramçylyk sowgatlaryna öwrülýär. Şu ýylyň dowamynda ýene-de köp sanly binalaryň gurluşygyny tamamlamak göz öňünde tutulýar. Gurulýan binalaryň biri-birinden owadanlygy ýaş binagärlerimiziň we dizaýnerlerimiziň ussatlyga ýetişendigine şaýatlyk edýär. Häzirki döwürde şanly sene mynasybetli ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän binalaryň gurluşygynda işler ýokary guramaçylyk derejesinde alnyp barylýar.

Garaşsyz ösüş ýolunda ýurdumyzda hususy pudagy ösdürmek boýunça taýsyz tagallalary edýän hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, beýik tutumlarynyň elmydama rowaç bolmagyny arzuw edýäris.

Saparmyrat OWGANOW,

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Merkezi geňeşiniň başlygy, Milli Geňeşiň Mejlisiniň deputaty.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/39012

31.08.2021
Melhemlik ýoduň möçberi artýar

Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň «Türkmendermansenagat» birleşiginiň Balkan welaýatynyň Bereket şäherindäki Ýod önümçiligi kärhanasynyň hünärmenleri şu ýyl has gaýratly zähmet çekýärler. Kämil enjamlar bilen üpjün edilen kärhana birleşigiň öňdebaryjylarynyň hatarynda bellidir. Muny bu ýerde iş meýilnamalarynyň artygy bilen berjaý edilýändigi-de doly tassyklaýar.

Aslynda, bu häzirki zaman kärhanasynyň Bereket şäherinde gurulmagy, ilkinji nobatda, günbatar sebitiň çäklerindäki ýerasty ýataklardaky suwlarda gymmatly çig mal bolan ýoduň uly gorlarynyň jemlenendigi bilen baglydyr. Esasy gerek bolan polipropilen welaýatyň Türkmenbaşy şäherindäki nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda taýýarlanylýar. Ikinji bir zerur serişde — pagta bolsa eziz Diýarymyzyň esasy baýlyklarynyň biridir. Ýod önümçiligini göwnejaý ýola goýmakda zerur bolan çig malyň ählisiniň diýen ýaly ýurdumyzda öndürilmegi kärhanada işleri döwrebap we düşewüntli ýola goýmaga mümkinçilik berýär. Ýyllyk kuwwaty ýodly taýajyklaryň 250 millionyny, ýodly galamlaryň 50 million sanysyny hem-de diş serişdeleriniň 500 müňüsini öndürmäge niýetlenip gurlan bu kärhanada häzire çenli millionlarça manatlyga barabar önüm öndürildi. Şu döwürde taýýar önümleri sarp edijilere ýetirmekde hem guwandyryjy netijeler gazanyldy. Bereket Ýod önümçiligi kärhanasynda dünýä hil ülňülerine laýyklykda taýýarlanýan, ekologiýa babatda arassa bu serişdeler stasionar bejeriş edaralarynda, gaýragoýulmasyz lukmançylykda, şonuň ýaly-da, ýola çykylyp işlenilende juda amatlylygy hem-de netijeliligi bilen tapawutlanýar. Bir gezek ulanylýan ýod taýajyklarynyň we ýod galamlarynyň lukmançylykda zerur bolýan halatlary köp.

Önümçilik bölümleriniň ählisi kompýuter arkaly awtomatlaşdyrylan usulda dolandyrylýar. Kärhanada esasy önümlerden başga, göwherli ýaşyl galamlary, lukmançylyk pamyklarynyň dürli görnüşlerini we beýlekileri taýýarlamak işleri-de ýokary hil ülňülerine laýyklykda ýola goýlupdyr.

Ýaňy-ýakynda bu ýerde derman serişdeleriniň we lukmançylyk hajatly önümleriň täze görnüşleriniň birnäçesi öndürilip başlandy. Munuň özi kärhana netijeli we düşewüntli işlemäge mümkinçilik berýär. Kärhanada taýýar önümleri ýerleşdirmegiň meýilnamasy hem artygy bilen amal edilipdir. Bu ýerde öndürilýän harytlaryň agramly bölegi Ukraina, Belarus, Azerbaýjan, Täjigistan, Owganystan, Özbegistan ýaly döwletlere we Ýewropa ýurtlaryna ugradylýar. Häzirki günlerde dünýä hil ülňülerine doly laýyk gelýän bu önümleri Russiýa, Hindistan we Gyrgyzystan ýaly döwletleriň bazarlaryna çykarmak babatda işler hem alnyp barylýar. Munuň özi hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda öndürilýän önümleriň daşarky bazarlarda bäsdeşlige ukyply bolmagyny gazanmak baradaky tabşyrygynyň bu kärhanada hem üstünlikli ýerine ýetirilýändigine bütin aýdyňlygy bilen güwä geçýär.

Milli Liderimiziň ýurdumyzyň raýatlarynyň saglygy barada edýän irginsiz aladalaryna mynasyp iş bilen jogap bermegi baş wezipä öwren Bereket Ýod önümçiligi kärhanasynyň hünärmenleri mukaddes Garaşsyzlygymyzyň ýetip gelýän 30 ýyllyk şanly toýuny ýokary önümçilik görkezijileri bilen garşylamak üçin şu günler iş depginlerini has-da ýokarlandyrýarlar.

Hojaberdi BAÝRAMOW.

«Türkmenistan». Surata düşüren Andreý PAKULOW.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/39010

31.08.2021