Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna iş saparynyň çäklerinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Awstriýa Respublikasynyň Federal Prezidenti Aleksandr Wan der Bellen bilen duşuşdy.

Söhbetdeşler mähirli salamlaşyp, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 80-nji sessiýasynyň mejlisiniň geçirilýän günlerinde duşuşmaga dörän mümkinçilige kanagatlanma bildirdiler we şu gepleşikleriň netijeli pikir alyşmaga, iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmegiň ugurlaryny kesgitlemäge ýardam berjekdigini tassykladylar.

Duşuşygyň dowamynda bellenilişi ýaly, Awstriýa Respublikasy Türkmenistanyň Ýewropa sebitinde öňden gelýän möhüm hyzmatdaşlarynyň biri bolup durýar. Ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklar özara hormat goýmak, dostluk we düşünişmek esasynda yzygiderli ösdürilýär. Şunda iki ýurduň arasyndaky syýasy-diplomatik gatnaşyklaryň oňyn häsiýetini bellemek gerek. Häzirki wagtda Türkmenistan we Awstriýa diňe bir ikitaraplaýyn görnüşde däl, eýsem, köptaraplaýyn görnüşde, hususan-da, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde-de üstünlikli hyzmatdaşlyk edýärler. Türkmenistanyň we Awstriýanyň bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasatynyň köp babatda gabat gelmegi bolsa halkara derejede özara hereketleri utgaşdyrmaga esas bolup hyzmat edýär.

Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk ileri tutulýan ugurlaryň biri bolup durýar. Awstriýanyň kompaniýalary köp ýyllaryň dowamynda türkmen bazaryna ulag tehnikalary, saglygy goraýyş, himiýa we nebitgaz pudaklary üçin öňdebaryjy enjamlary getirýärler. Iki ýurduň ykdysady mümkinçiliklerini doly durmuşa geçirmekde Türkmen-awstriýa bilelikdäki toparynyň alyp barýan işiniň ähmiýeti bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz geljekde hem toparyň döwlet edaralarynyň we hususy pudagyň arasynda utgaşdyryjy hökmünde işjeň çykyş etmeginiň goldanyljakdygyny nygtady.

Medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyk döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmakda, halklary ýakynlaşdyrmakda, medeniýetleri özara baýlaşdyrmakda möhüm orny eýeleýär. Biziň halklarymyzyň baý taryhy-medeni mirasy bar. Türkmen sazandalary Awstriýada geçirilýän festiwallara yzygiderli gatnaşýarlar, simfoniki orkestriň düzüminde üstünlikli çykyş edýärler. Şeýle hem ýurdumyzda Wena balynyň geçirilmegi asylly däbe öwrüldi. Soňky gezek VI Wena baly 2024-nji ýylyň 10-njy oktýabrynda Arkadag şäherinde geçirildi. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň başlangyjy esasynda 2025-nji ýylyň BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilendigini we bu wakanyň ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygyna gabat gelýändigini belledi hem-de Prezident Aleksandr Wan der Belleni şanly sene mynasybetli 12-nji dekabrda Aşgabatda geçiriljek halkara foruma gatnaşmaga çagyrdy.

Dostlukly ýurduň döwlet Baştutany çakylygy hoşallyk bilen kabul edip, Türkmenistanyň durmuşa geçirýän Bitaraplyk syýasatynyň ählumumy parahatçylyga möhüm goşant goşýandygyny we halkara jemgyýetçiligiň giň goldawyna eýe bolýandygyny belledi.

Duşuşygyň ahyrynda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hem-de Awstriýa Respublikasynyň Federal Prezidenti Aleksandr Wan der Bellen birek-birege berk jan saglyk, alyp barýan jogapkärli işlerinde üstünlikleri, iki ýurduň dostlukly halklaryna bolsa parahatçylyk, abadançylyk arzuw etdiler.

(TDH)

Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna iş saparynyň çäklerinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Şweýsariýa Konfederasiýasynyň Prezidenti Karin Keller-Zutter bilen duşuşdy.

Söhbetdeşler birek-biregi mähirli mübärekläp, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 80-nji sessiýasynyň mejlisiniň geçirilýän günlerinde duşuşmaga we iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meseleleri boýunça özara pikir alyşmaga dörän mümkinçilige kanagatlanma bildirdiler.

Duşuşygyň dowamynda bellenilişi ýaly, Türkmenistan bilen Şweýsariýa Konfederasiýasynyň arasyndaky gatnaşyklar özara hormat goýmak, dostluk we düşünişmek esasynda yzygiderli giňeldilýär. Halkara giňişlikde Türkmenistan hem, Şweýsariýa hem bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýar. Bu aýratynlyk halkara derejede hyzmatdaşlygy ösdürmek, parahatçylygy we durnuklylygy berkitmek üçin berk binýat bolup hyzmat edýär. Şeýle hem söhbetdeşler söwda, maýa goýum ulgamlarynda hyzmatdaşlygy ilerletmegiň meseleleri barada pikir alyşdylar. Maliýe ulgamy, derman senagaty, “ýaşyl” energetika hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň hatarynda bellenildi. Medeni-ynsanperwer ulgam hem döwletara gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegi bolup, dostlukly halklary ýakynlaşdyrmakda möhüm orny eýeleýär.

Duşuşygyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen şu ýylda ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygynyň şanly 30 ýyllygynyň bellenilýändigini, bu waka mynasybetli 12-nji dekabrda Aşgabatda halkara forumyň geçiriljekdigini aýtdy we hanym Karin Keller-Zutteri bu iri çärä gatnaşmaga çagyrdy.

Dostlukly ýurduň Prezidenti çakylyk üçin hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň Bitaraplyk syýasatynyň, halkara dialogy berkitmek, ynsanperwer hyzmatdaşlygy ösdürmek babatda öňe sürýän başlangyçlarynyň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Şweýsariýa Konfederasiýasynyň Prezidenti Karin Keller-Zutter birek-birege hem-de iki ýurduň dostlukly halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

(TDH)

Aşgabat, 5-nji sentýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ýaponiýanyň Halkara hyzmatdaşlyk bankynyň başlygynyň orunbasary Kadzuhiko Amakawany kabul etdi.

Myhman wagt tapyp kabul edendigi üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň ykdysady ulgamda gazanýan üstünliklerini belledi hem-de Ýaponiýanyň işewür toparlarynyň geljegi uly türkmen bazarynda işlemäge gyzyklanma bildirýändiklerini aýtdy. Şeýle hem işewür türkmen-ýapon hyzmatdaşlygyny ösdürmekde hormatly Prezidentimiziň uly goşandyna aýratyn ünsi çekdi.

Hormatly Prezidentimiz myhmanyň saparynyň dowamynda geçirjek duşuşyklarynyň ýurtlarymyzyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyny we geljegini ara alyp maslahatlaşmaga mümkinçilik berjekdigini belledi hem-de pursatdan peýdalanyp, işewüre saparynyň üstünlikli geçmegini arzuw etdi.

Duşuşygyň dowamynda bellenilişi ýaly, Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasyndaky gatnaşyklar hemişe özara hormat goýmak, deňhukuklylyk esasynda alnyp barylýar. Ýokary derejedäki yzygiderli saparlar hyzmatdaşlygy ösdürmäge we täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga itergi berýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz şu ýylyň aprelinde Ýaponiýa amala aşyran resmi saparyny ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny aýtdy. Saparyň dowamynda ýokary derejede gepleşikler geçirildi we möhüm ylalaşyklar gazanyldy.

Nygtalyşy ýaly, Türkmenistanda durmuşa geçirilýän ykdysady ösüş strategiýasynda halkara hyzmatdaşlygy ilerletmäge möhüm ähmiýet berilýär. Hususan-da, abraýly maliýe guramalary, bank-karz düzümleri bilen gatnaşyklary işjeňleşdirmek göz öňünde tutulýar. Ýurdumyzda makroykdysady syýasaty ösdürmek, maliýe bazarlaryny kämilleşdirmek we maýa goýum mümkinçiliklerini giňeltmek boýunça alnyp barylýan işler aýratyn ähmiýete eýedir. Hormatly Prezidentimiz tebigy serişdeleriň ägirt uly gorlaryna eýe bolan Türkmenistanyň bu ulgamy diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegi maksat edinýändigini aýdyp, ýurdumyzyň ykdysady mümkinçilikleriniň netijeli ulanylmagynda ýapon kompaniýalarynyň uly goşandyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Ýaponiýanyň Halkara hyzmatdaşlyk banky bilen indi köp ýyllaryň dowamynda netijeli hyzmatdaşlygyň alnyp barylýandygyny we birnäçe iri taslamalaryň durmuşa geçirilendigini nygtamak gerek.

Kadzuhiko Amakawa Türkmenistanda ykdysady ösüş maksatnamalarynyň, senagat pudagyndaky özgertmeleriň durmuşa geçirilmegi netijesinde işewürlik üçin oňaýly şertleriň döredilýändigini aýdyp, wekilçilik edýän bankynyň ýurdumyz bilen hyzmatdaşlygy täze ugurlar boýunça işjeňleşdirmäge we ösdürmäge ygrarlydygyny tassyklady.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň tebigy gazy çykarmak we gaýtadan işlemek boýunça uly meýilnamalarynyň bardygyny, şu nukdaýnazardan, özara hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin täze mümkinçilikleriň açylýandygyny belledi hem-de ýurdumyzyň hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de täze ugurlar boýunça ösdürmek babatda ýapon tarapynyň anyk tekliplerine seretmäge taýýardygyny beýan etdi.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyz bilen Ýaponiýanyň Halkara hyzmatdaşlyk bankynyň arasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň özara bähbitlilik ýörelgeleri esasynda netijeli ösdüriljekdigine ynam bildirip, Kadzuhiko Amakawa iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Türkmenistanyň Prezidenti Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy bilen duşuşdy

Pekin, 2-nji sentýabr (TDH). Şu gün Hytaý Halk Respublikasynda iş saparynda bolýan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Pekin şäherine ugramak üçin Týanszin şäheriniň demir ýol menziline bardy. Bu ýerde döwlet Baştutanymyzy dostlukly ýurduň resmi adamlary dabaraly ýagdaýda ugratdylar.

Häzirki wagtda Türkmenistan bilen Hytaýyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň taryhynda täze sahypa açylýar. Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk dürli ugurlarda, şol sanda söwda-ykdysady, ýangyç-energetika, ulag-kommunikasiýa, medeni-ynsanperwer ulgamlarda üstünlikli ösdürilýär. Türkmen-hytaý dostluk gatnaşyklary gözbaşyny asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýar. Gadymy döwürlerde iki halky baglanyşdyran Beýik Ýüpek ýoly bu gün ýurtlarymyzyň arasyndaky hyzmatdaşlygy döwrebap görnüşde pugtalandyrmaga ýardam berýär. Hormatly Prezidentimiziň HHR-e şu gezekki sapary hem özara ynanyşmaga we hormat goýmaga esaslanýan döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmekde möhüm ähmiýete eýedir.

...Biraz salymdan döwlet Baştutanymyz ýörite otluda Pekiniň demir ýol menziline geldi. Bu ýerde hormatly Prezidentimiz myhmansöýerligiň asylly däbine görä, mähirli garşylanyldy.

Günüň ikinji ýarymynda döwlet Baştutanymyz Hytaýyň Halk ýygnaklar öýüne bardy. Bu ýerde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpiniň arasynda resmi duşuşyk geçirildi.

HHR-iň Baştutany belent mertebeli türkmen myhmanyny mähirli mübärekläp, çakylygy kabul edip Hytaýa gelendigi üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirdi hem-de pursatdan peýdalanyp, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyza mähirli salamyny ýetirmegi haýyş etdi. Şeýle-de Si Szinpin Arkadagly Gahryman Serdarymyzy ýakynda “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatynyň üstünlikli geçirilmegi bilen gutlady. Ol “Merkezi Aziýa — Hytaý” formatyndaky sammitiň çäklerinde hormatly Prezidentimiz bilen bolan duşuşygyny ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny aýdyp, onuň netijeleri boýunça bilelikdäki işleri durmuşa geçirmäge taýýardygyny tassyklady. Başlyk Si Szinpin hemmetaraplaýyn strategik hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça bilelikdäki işleriň möhüm ähmiýetini belläp, HHR-iň ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygyny, Garaşsyzlygyny, özygtyýarlylygyny we çäk bitewüligini goldaýandygyny aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Hytaýa gelmäge çakylyk hem-de bildirilen myhmansöýerlik üçin minnetdarlygyny beýan edip, Si Szinpini ŞHG-niň sammitiniň üstünlikli geçirilmegi we Ýeňşiň 80 ýyllygy bilen gutlady hem-de oňa Gahryman Arkadagymyzyň mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirdi.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň we HHR-iň ýolbaşçylarynyň her bir duşuşygynyň özara hyzmatdaşlykda möhüm tapgyr bolup durýandygyny, ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy barada pikir alyşmak, olary ösdürmegiň ugurlaryny kesgitlemek, halkara gün tertibiniň wajyp meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin oňat mümkinçilikdigini belledi. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistan Hytaý bilen strategik hyzmatdaşlyga ýokary baha berýär. Gatnaşyklaryň şeýle derejesi syýasat, ykdysadyýet, medeniýet, ylym-bilim ulgamlaryndaky özara hereketlere oňyn täsirini ýetirýär. Häzirki wagtda Türkmenistanyň we Hytaýyň gatnaşyklary açyklygy, özara ynanyşmagyň, hormat goýmagyň ýokary derejesi, uzak möhletli bilelikdäki ösüş maksatlaryna aýdyň düşünilmegi bilen tapawutlanýar.

Halkara syýasatyň esasy meseleleri boýunça Türkmenistanyň we Hytaýyň çemeleşmeleri ýakyn ýa-da gabat gelýär. Tutuş dünýäde, Merkezi Aziýada we Aziýa — Ýuwaş umman sebitinde berk parahatçylygy, durnuklylygy, howpsuzlygy üpjün etmäge ymtylyş şol çemeleşmeleriň esasyny düzýär. Türkmenistan hem-de HHR halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, BMG-niň çäklerinde ýakyndan hyzmatdaşlyk edýärler. Hytaýyň Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygyna berýän goldawyna, ýurdumyzyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasynyň kabul eden ençeme Kararnamalarynyň awtordaşy bolup çykyş etmegine ýokary baha berilýär. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň HHR-iň Başlygynyň ŞHG-niň sammitinde beýan eden Ählumumy dolandyryş başlangyjyny goldaýandygyny we onuň Türkmenistanyň halkara gatnaşyklar babatdaky garaýyşlaryna gabat gelýändigini nygtady. “Bu gün şanly senäniň — Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň halkara derejede ykrar edilmeginiň 30 ýyllygynyň öňüsyrasynda bu barada aýratyn buýsanç bilen nygtamak isleýärin” diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we BMG-niň Baş Assambleýasynyň “Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy” atly taryhy Kararnamany kabul etmeginde Hytaý Halk Respublikasynyň möhüm ornuna ünsi çekip, munuň üçin hytaý tarapyna minnetdarlyk bildirdi.

HHR-iň Başlygy hormatly Prezidentimizi Türkmenistanyň Bitaraplygynyň şanly 30 ýyllygy bilen gutlap, Hytaýyň ýurdumyzyň bu halkara hukuk ýagdaýyna esaslanýan parahatçylyk döredijilikli daşary syýasatyna ýokary baha berýändigini belledi. Duşuşygyň dowamynda nygtalyşy ýaly, Hytaý Türkmenistanyň esasy daşary ykdysady hyzmatdaşy bolup durýar. Ýurtlarymyz birnäçe möhüm ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy ösdürip, söwda we maýa goýum gatnaşyklaryny giňeltmegi, senagat, oba hojalyk kooperasiýasyny, işewür toparlaryň ugry boýunça hyzmatdaşlygy höweslendirmegi, dürli ugurly, şol sanda ýokary tehnologiýaly bilelikdäki kärhanalary döretmegi maksat edinýärler.

Gaz pudagy ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň strategik ugrudyr. 15 ýyldan gowrak wagt bäri üstünlikli hereket edýän Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisi türkmen-hytaý ykdysady hyzmatdaşlygynyň aýdyň mysallarynyň biridir. Häzirki günde ýurtlarymyz gaz ulgamyndaky hyzmatdaşlygy giňeltmegiň üstünde işleýärler we bu babatda anyk netijeler gazanylýar. Hormatly Prezidentimiz iri “Galkynyş” gaz käniniň dördünji tapgyryny özleşdirmek boýunça geçirilen halkara bäsleşikde hytaý tarapynyň ýeňiji bolandygyny aýtdy we Başlyk Si Szinpini bu waka bilen gutlady. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz Türkmenistan bilen Hytaýyň arasynda gaz hyzmatdaşlygynyň esasy ýörelgeleri hakynda Baş ylalaşygyň taslamasynyň taýýarlanylandygyny aýtdy we geljekde bu hyzmatdaşlygyň Baş ylalaşykdaky ýörelgeler esasynda ösdüriljekdigini nygtady.

Dostlukly ýurduň Lideri Türkmenistan bilen bu möhüm ulgamda hyzmatdaşlyk etmegiň Hytaý üçin uly hormatdygyny belledi hem-de hytaý tarapyna bu ugurda Türkmenistanda işlemäge döredilýän şertler hem-de goldawlar üçin hoşallyk bildirdi. Şunuň bilen baglylykda, Si Szinpin häzirki wagtda iki ýurduň arasynda tebigy gaz ulgamynda gazanylan ylalaşygy durmuşa geçirmek boýunça zerur işleriň alnyp barylýandygyny aýtdy. Şeýle-de ol HHR-iň Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygy ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, şol sanda “Merkezi Aziýa — Hytaý” formatynda mundan beýläk-de ösdürmäge taýýardygyny tassyklady.

Ulag-logistika hyzmatdaşlygy hem möhüm ähmiýete eýedir. Türkmenistanyň “Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek” strategiýasy Hytaýyň “Bir guşak, bir ýol” başlangyjy bilen mazmuny boýunça gabat gelip, biri-biriniň üstüni ýetirýär. Olaryň esasynda giň, açyk we netijeli ykdysady, söwda, maýa goýum hyzmatdaşlygyny giňeltmek, özara bähbitlilik, köptaraplaýyn bähbitleri nazara almak, uzak möhletleýinlik we durnuklylyk ýörelgeleri esasynda Ýewraziýa yklymynyň çalt depginler bilen ösýän sebitlerini bitewi geoykdysady giňişlige birleşdirmek ýaly umumy maksatlar bar. Döwlet Baştutanymyz bu maksatlara ýetmekde Merkezi Aziýa sebitine möhüm ornuň degişlidigini, Türkmenistanyň “Merkezi Aziýa — Hytaý” dialogyny goldaýandygyny we oňa işjeň gatnaşýandygyny belläp, häzirki günde bu formatyň derwaýysdygyny hem-de oňa gatnaşyjylaryň strategik bähbitlerine laýyk gelýändigini aýtdy.

Türkmen-hytaý döwletara gatnaşyklarynyň gün tertibinde medeni-ynsanperwer ulgam, hususan-da, bilim ulgamy wajyp orny eýeleýär. Häzirki wagtda Hytaýyň ýokary okuw mekdeplerinde türkmen talyplary dürli hünär ugurlary boýunça bilim alýarlar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz olaryň bilim almagyna döredilýän amatly şertler üçin hytaý tarapyna minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň HHR bilen bilim ulgamyndaky gatnaşyklary giňeltmegi maksat edinýändigini tassyklady. Şeýle hem ylmy hyzmatdaşlygyň, bu ugurda bilelikdäki taslamalary amala aşyrmagyň, şol sanda ýokary tehnologiýalar, emeli aň ulgamlarynda taslamalary durmuşa geçirmegiň, taryhy-arheologik ylmy barlaglary geçirmegiň, iki halkyň edebi mirasyny öwrenmegiň we ony özara wagyz etmegiň möhüm ähmiýeti bellenildi.

Döwlet Baştutanymyz häzirki wagtda parlament, jemgyýetçilik, zenanlar we ýaşlar diplomatiýasynyň hem ornunyň barha ýokarlanýandygyny aýdyp, Türkmenistanyň bu ugurlar boýunça bilelikdäki çäreleri ara alyp maslahatlaşmaga, halkara parlament diplomatiýasy ulgamynda ýurdumyzyň toplan baý tejribesini halklaryň arasynda özara düşünişmegi pugtalandyrmagyň bähbidine ulanmak üçin hytaýly hyzmatdaşlar bilen bu tejribäni ösdürmäge taýýardygyny tassyklady.

“Türkmenistan we Hytaý gadymy taryhy bolan ýurtlardyr. Asyrlaryň dowamynda biziň halklarymyz dürli görnüşlerde gatnaşyk saklap, özboluşly tejribe topladylar. Bu gün Türkmenistanyň we Hytaýyň dünýä gurluşy baradaky garaýyşlary ýakyndyr. HHR-iň Başlygynyň “Adamzadyň bitewi ykbal bileleşigi” konsepsiýasy Türkmenistanyň durmuşa geçirýän parahatçylyk we ynanyşmak filosofiýasy bilen sazlaşýar. 2025-nji ýyl Türkmenistanyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edildi” diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we Başlyk Si Szinpini bu waka hem-de Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 30 ýyllygy mynasybetli 12-nji dekabrda Aşgabatda geçiriljek halkara foruma çagyrdy.

HHR-iň Başlygy çakylyk üçin hoşallyk bildirip, Hytaýyň Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesine hormat goýýandygyny we onuň parahatçylyk döredijilikli daşary syýasatyny goldaýandygyny aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Hytaýyň ygtybarly dostudygyny, onuň gazanýan üstünliklerine ýurdumyzda guwanylýandygyny aýdyp, Si Szinpiniň ýolbaşçylygynda HHR-iň mundan beýläk-de uly üstünlikleri gazanjakdygyna ynam bildirdi.

Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy hoşniýetli sözler üçin hoşallyk bildirip, şu gezekki ýokary derejedäki duşuşyga uly ähmiýet berilýändigini belledi we HHR-iň uzak möhletli, strategik hyzmatdaş hökmünde Türkmenistan bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek ugruna berk ygrarlydygyny tassyklady. Şeýle-de ol hormatly Prezidentimiziň beýan eden tekliplerini goldaýandygyny aýtdy.

Duşuşygyň ahyrynda döwlet Baştutanlary türkmen-hytaý gatnaşyklarynyň iki ýurduň dostlukly halklarynyň bähbidine mundan beýläk-de ösdüriljekdigine ynam bildirip, birek-birege rowaçlyk we abadançylyk baradaky arzuwlaryny beýan etdiler.

* * *

Hormatly Prezidentimiziň Hytaý Halk Respublikasyna saparynyň çäklerinde türkmen wekiliýetiniň agzalarynyň hytaý tarapynyň wekilleri bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirildi. Olarda dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Intellektual eýeçilik meselesine aýratyn üns berildi. Taraplar bu ugurda tejribe alşyp, innowasiýalary we awtorlyk hukugyny goramak boýunça hukuk binýadyny hem-de mehanizmleri ösdürmegiň mümkinçiliklerine seretdiler. Iki ýurduň bilim ulgamynyň wekilleri akademiki gatnaşyklary pugtalandyrmagyň, bilelikdäki ylym-bilim taslamalaryny durmuşa geçirmegiň ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar. Medeni hyzmatdaşlyk dialogyň esasy ugurlarynyň biri boldy. Şunda muzeý işine aýratyn üns berildi. Taraplar medeni mirasy gorap saklamak hem-de giňden wagyz etmek, sergileri, iki halkyň arasynda dostlugy pugtalandyrmaga ýardam berýän beýleki medeni çäreleri geçirmek babatda pikir alyşdylar. Duşuşyklaryň dowamynda köpçülikleýin habar beriş serişdeleri ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň meseleleri-de ara alnyp maslahatlaşyldy. Taraplar maglumatlary alyşmak, bilelikdäki mediataslamalary durmuşa geçirmek we žurnalistleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça hyzmatdaşlygy ösdürmäge gyzyklanma bildirdiler.

Ulag ulgamyndaky hyzmatdaşlyga bagyşlanan duşuşykda taraplar infrastruktura taslamalaryny giňeltmek bilen baglanyşykly meselelere ünsi çekip, logistikany gowulandyrmak, awtomobil, demir ýollary ösdürmek babatda pikir alyşdylar. Energetika ulgamy iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Duşuşykda türkmen we hytaý tarapynyň wekilleri energetika infrastrukturasyny döwrebaplaşdyrmak, energiýanyň durnukly önümçiligi üçin tehnologiýalary ösdürmek bilen bagly pikirlerini paýlaşdylar. Degişli infrastrukturanyň ösdürilmegi sebitde energetika howpsuzlygyny üpjün etmäge ýardam bermek bilen bir hatarda, özara maýa goýumlar üçin hem täze mümkinçilikleri açýar.

Duşuşyklaryň netijeleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi. Şolaryň hatarynda Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary instituty bilen Lançžou uniwersitetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi bilen Hytaý Halk Respublikasynyň Milli intellektual eýeçilik boýunça edarasynyň arasynda intellektual eýeçilik babatda hyzmatdaşlyk barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky Şekillendiriş sungaty muzeýi bilen Hytaýyň Milli muzeýiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; “Altyn asyr” elektron gazetiniň redaksiýasy (Türkmenistan) bilen “Ženmin Žibao” neşiriniň (Hytaý Halk Respublikasy) arasynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar.

Pekin, 2-nji sentýabr (TDH). Şu gün Hytaý Halk Respublikasyna iş saparynyň çäklerinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Hytaýyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň Syýasy býurosynyň hemişelik komitetiniň agzasy, Hytaý Halk Respublikasynyň Döwlet Geňeşiniň Premýeriniň birinji orunbasary Din Sýuesýan bilen duşuşygy boldy.

Duşuşygyň başynda HHR-iň Döwlet Geňeşiniň Premýeriniň birinji orunbasary belent mertebeli türkmen myhmanyny mähirli mübärekläp, çakylygy kabul edip, ŞHG-niň sammitine gatnaşandygy üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirdi. Şeýle-de ol hormatly Prezidentimiziň Başlyk Si Szinpin bilen geçiren duşuşygynyň ähmiýetine ünsi çekip, Hytaýyň Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyga uly üns berýändigini belledi. Nygtalyşy ýaly, häzirki wagtda ýurtlarymyzyň arasynda söwda-ykdysady gatnaşyklar, medeni-ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyk, syýasy dialog işjeň ösdürilýär.

HHR-iň Döwlet Geňeşiniň Premýeriniň birinji orunbasary 2023-nji ýylda Türkmenistana amala aşyran saparyny ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny aýtdy hem-de pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimizi we ähli türkmen halkyny Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň şanly 30 ýyllygy bilen tüýs ýürekden gutlady.

Hormatly Prezidentimiz bildirilen myhmansöýerlik üçin ýurdumyzyň wekiliýetiniň adyndan minnetdarlygyny beýan edip, hytaý tarapyny Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitiniň üstünlikli geçirilmegi bilen gutlady hem-de onuň dowamynda gazanylan ylalaşyklaryň sebit hyzmatdaşlygyny ösdürmäge, ŞHG-niň giňişliginde abadançylygy üpjün etmäge ýardam berjekdigine ynam bildirdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz mümkinçilikden peýdalanyp, Din Sýuesýany we Hytaý Halk Respublikasynyň dostlukly halkyny Ýeňşiň 80 ýyllygy mynasybetli gutlady.

Duşuşygyň dowamynda bellenilişi ýaly, Türkmenistan bilen HHR-iň arasyndaky gatnaşyklar strategik we uzak möhletli häsiýete eýe bolup, ýurdumyz ýola goýlan hyzmatdaşlyga ýokary baha berýär. Häzirki wagtda iki ýurt ýokary döwlet, Hökümet we ministrler derejesinde netijeli hyzmatdaşlyk edýär. Parlament wekilleriniň arasyndaky gatnaşyklar, sebitara hyzmatdaşlyk ikitaraplaýyn özara hereketleriň üstüni ýetirip, ony many-mazmun bilen baýlaşdyrýar. Bilelikdäki tagallalary utgaşdyrmak, iki ýurduň söwda-ykdysady kuwwatyny durmuşa geçirmek işinde hökümetara komitete uly ähmiýet berilýär.

Energetika ulgamy türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlarynyň biridir. 2009-njy ýyldan bäri üstünlikli hereket edýän Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisi munuň aýdyň mysalydyr. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz hytaýly hyzmatdaşlaryň, hususan-da, Hytaýyň Milli nebitgaz korporasiýasynyň Türkmenistanda alyp barýan işine ýokary baha berip, munuň üçin minnetdarlyk bildirdi.

Häzirki wagtda ulag ulgamyndaky hyzmatdaşlyk hem aýratyn ähmiýete eýe. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň öz üstaşyr ulag infrastrukturasyny işjeň ösdürýändigini aýdyp, Hazarüsti logistika ugruny döretmegiň mümkinçiliklerine ünsi çekdi hem-de hytaýly hyzmatdaşlary Merkezi Aziýanyň çäginden, Hazar deňziniň üstünden geçýän we günbatar tarapa uzaýan Türkmenistan — Hytaý ulag-logistika ulgamyny döretmek boýunça dialoga çagyrdy. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň HHR bilen milli demir ýol ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, Hytaýdan täze tehnikalary satyn almak babatda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmäge taýýardygyny tassyklap, özara haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak üçin bilelikde tagalla etmegi teklip etdi. Hususan-da, ýurdumyz Hytaýa dokma, himiýa senagaty, oba hojalyk we nebit önümleriniň eksportyny artdyrmaga taýýardyr.

Medeni-ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyk ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlarynyň hataryndadyr. Türkmen talyplary Hytaýyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýarlar, Türkmenistanyň birnäçe bilim ojaklarynda bolsa hytaý dili öwredilýär. Türkmenistan ylym, bilim, medeniýet ulgamlarynda hyzmatdaşlygy giňeltmegi maksat edinýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýokary tehnologiýalar, şol sanda emeli aň tehnologiýalary ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmek babatda anyk teklipleri beýan etdi. Şunda Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň, Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň, Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň mümkinçiliklerini ulanmak göz öňünde tutulýar.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem-de Hytaýyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň Syýasy býurosynyň hemişelik komitetiniň agzasy, Hytaý Halk Respublikasynyň Döwlet Geňeşiniň Premýeriniň birinji orunbasary Din Sýuesýan iki ýurduň hem özara hyzmatdaşlygy has-da ýokary derejä çykarmaga taýýardygyny tassyklap, birek-birege berk jan saglygyny, döwlet işlerinde mundan beýläk-de üstünlikleri arzuw etdiler.

Hormatly Prezidentimiziň Hytaý Halk Respublikasyna iş sapary dowam edýär.

Türkmenistanyň Prezidenti Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitine gatnaşdy

Týanszin, 1-nji sentýabr (TDH). Şu gün Hytaý Halk Respublikasynda iş saparynda bolýan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitine gatnaşdy.

“ŞHG+” formaty hyzmatdaşlyk platformasy bolup, onuň çäklerinde Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletler bilen hyzmatdaşlyga gyzyklanma bildirýän, ýöne gurama agza bolmadyk ýurtlar özara gatnaşyk edýärler. Bu format synçy döwletleri, dialog boýunça hyzmatdaşlary we beýleki çagyrylan ýurtlary öz içine alyp, hyzmatdaşlyga gatnaşyjylaryň gerimini giňeltmäge mümkinçilik berýär. Has giňişleýin geografik çäklerde ykdysady, medeni hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak “ŞHG+” formatynyň esasy maksady bolup durýar. Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpiniň başlyklyk etmeginde geçirilen ýokary derejeli duşuşyga ŞHG-ä agza ýurtlaryň, synçy ýurtlaryň, dialog boýunça hyzmatdaş ýurtlaryň döwlet hem-de hökümet Baştutanlary, iri halkara guramalaryň ýolbaşçylary gatnaşdylar.

HHR-iň Başlygy Si Szinpin duşuşygy açyp, çakylygy kabul edendikleri üçin hemmelere hoşallyk bildirdi we “ŞHG+” formatynyň aýratyn ähmiýetini belledi. Bu format özara hormat goýmak, deňhukuklylyk ýörelgeleri esasyndaky köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň aýdyň mysaly bolup durýar. Başlyk Si Szinpin şu gün sebitde parahatçylygy, durnukly ösüşi we abadançylygy üpjün etmäge gönükdirilen anyk ädimleriň ara alnyp maslahatlaşyljakdygyny aýdyp, duşuşygyň netijeli geçjekdigine ynam bildirdi. Soňra foruma gatnaşyjylara söz berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow, ilki bilen, Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpine Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň şu gezekki sammitine hormatly myhman hökmünde gatnaşmaga çakylygy, bildirilen myhmansöýerlik hem-de işlemäge döredilen ajaýyp şertler üçin minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň ŞHG-niň sammitlerine hormatly myhman hökmünde gatnaşmagynyň köpýyllyk asylly däbe öwrülendigini, munuň hyzmatdaşlygy ösdürmäge hem-de çuňlaşdyrmaga özara gyzyklanma bildirilýändigine şaýatlyk edýändigini aýtdy. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistan ŞHG-ä we onuň alyp barýan işine uly hormat goýýar. Biz Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň yklym we ählumumy proseslerdäki döredijilikli ornuny, häzirki zaman dünýä gurluşynyň adalatly, deňagramly ulgamyny döretmäge goşýan uly goşandyny belleýäris.

Şu gün guramanyň sammitiniň “ŞHG+” formatyndaky mejlisiniň dowamynda Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy hormatly jenap Si Szinpin täze halkara ähmiýetli teklip — Ählumumy dolandyryş başlangyjy bilen çykyş etdi. Bu pikir Türkmenistanyň halkara gatnaşyklaryň arhitekturasyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek, bu gatnaşyklary deňhukuklylyk, adalatlylyk, özara hormat goýmak ýörelgeleri esasynda bilelikde dolandyrmak babatda konseptual garaýyşlaryna gabat gelýär. Biz bu başlangyjy goldaýarys hem-de hytaýly kärdeşlerimiz bilen ony iş ýüzünde durmuşa geçirmek boýunça işlemäge taýýardygymyzy beýan edýäris.

ŞHG-niň halkara we sebit durnuklylygyny pugtalandyrmak, döwletara gatnaşyklaryň, çylşyrymly meseleleri çözmegiň binýady hökmünde syýasy-diplomatik dialog üçin şertleri döretmek boýunça çemeleşmelerini goldaýarys. Şunuň bilen baglylykda, guramanyň Türkmenistanyň daşary syýasat ugruna, biziň Bitaraplygymyza, halkara başlangyçlarymyza hemişe oňyn garaýandygyny nygtamak isleýärin. Häzirki wagtda Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň BMG-niň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň Bitaraplygy hakyndaky Kararnamalarynyň, şeýle hem ýurdumyz tarapyndan teklip edilen BMG-niň birnäçe beýleki çözgütleriniň awtordaşy bolup çykyş edendiklerini we goldandyklaryny nygtamak ýerlikli bolar. Men bu gün taryhy wakanyň — şu ýylyň 12-nji dekabrynda belleniljek Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 30 ýyllygynyň öňüsyrasynda bu barada aýratyn minnetdarlyk bilen aýdýaryn. Biz Aşgabatda geçiriljek dabaralarda Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň ählisiniň ýokary derejeli wekiliýetlerini görmäge şat bolarys diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz ykdysady ulgamyň Türkmenistan bilen ŞHG-niň arasyndaky gatnaşyklaryň kesgitleýji ugry bolup durýandygyny aýdyp, ulag-logistika, kommunikasiýa, energetika, söwda ulgamlaryny senagat taýdan ýakynlaşmagy ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezdi. Ägirt uly serişde binýady, geografik taýdan ýerleşmegiň artykmaçlyklary, senagatyň we infrastrukturanyň çalt depginler bilen ösmegi, özara hyzmatdaşlygyň toplanan tejribesi — bularyň ählisi ykdysady taýdan ýakynlaşmaga, bilelikde ösmäge, bar bolan mümkinçilikleri durmuşa geçirmäge, ŞHG-niň giňişliginde we Türkmenistanyň çäginde yklym, geljekde bolsa ählumumy ähmiýetli iri ykdysady merkezleri döretmäge ýardam berýär diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz aýtdy hem-de Türkmenistanyň we ŞHG-niň hyzmatdaşlygynyň dürli formatlarynyň we nusgalarynyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň üstüni ýetirmäge hem-de baýlaşdyrmaga, hyzmatdaşlygy uzak möhletli, özara bähbitli esasda giňeltmäge, iri sebit we halkara taslamalary meýilleşdirmek hem-de durmuşa geçirmek üçin şertleri döretmäge ukyplydygyna berk ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz ulag ugruna aýratyn ünsi çekdi. Häzirki wagtda ŞHG ýurtlarynyň we Türkmenistanyň esasy merkezleri bolup biljek Gündogar — Günbatar, Demirgazyk — Günorta ugurlar boýunça logistika magistrallaryny ýola goýmak üçin anyk mümkinçilikler bar diýip hasaplaýarys. Tagallalaryň we mümkinçilikleriň birleşdirilmegi, syýasy-diplomatik, ykdysady serişdeleriň herekete getirilmegi diňe bir hyzmatdaşlygymyzyň ösüşinde hil taýdan täze tapgyry alamatlandyrman, munuň özi iri we okgunly ösýän ykdysady zolaklary — Aziýa — Ýuwaş umman sebitini, Merkezi we Günorta Aziýany, Russiýany, Orta we Ýakyn Gündogary öz içine alýan, Ýuwaş ummandan Baltika deňzine çenli uzaýan bitewi geoykdysady giňişligi kemala getirmek üçin şertleri döretmäge ukyply bolar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de Türkmenistanyň we ŞHG-niň gatnaşmagynda has ýakyn özara hyzmatdaşlygyň ýola goýulmagynyň, Türkmenistanyň we ŞHG-niň obýektiw artykmaçlyklaryny, özara bähbitlerini, ählumumy geoykdysadyýete üstünlikli goşulyşmagyny nazara almak bilen, ulag strategiýalarynyň utgaşdyrylmagynyň maksadalaýyk boljakdygyny nygtady.

Hormatly Prezidentimiz bu babatda Hazarüsti we Hazarýaka ulag ugurlaryny aýratyn belledi. Biz gurama hökmünde ŞHG-niň hem-de Türkmenistanyň bu ugurda bähbitleriniň gabat gelýändiginden, onuň özara gabat gelmegiň ýokary derejesine eýediginden ugur alýarys. Olary iş ýüzünde durmuşa geçirmek biziň umumy wezipämiz diýip hasaplaýaryn. Hazar arkaly ulag geçelgelerine biziň ykdysady we önümçilik mümkinçiliklerimiziň netijeliligini düýpli ýokarlandyrmak, dünýä bazarlaryna doly derejede çykmak, Ýewraziýa geoykdysady giňişliginde uzak möhletli we güýçli ornumyzy pugtalandyrmak üçin anyk mümkinçilik hökmünde garaýarys. Hazar deňzinde ýük daşamalar üçin amatly syýasy-hukuk gurşawyny döretmek hem möhüm ugurdyr. Munuň özi Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň Hazar deňzinde söwda we ykdysady işlerine gatnaşmaklary üçin gowy mümkinçilikleri açýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz ýakynda Türkmenistanda geçirilen BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatynda amatly we gysga ugur hökmünde Hazar deňziniň ähmiýetiniň ara alnyp maslahatlaşylandygyny we ŞHG-ä agza birnäçe döwletleriň bu foruma iň ýokary derejede gatnaşandygyny aýdyp, munuň üçin olara ýene-de bir gezek tüýs ýürekden minnetdarlygyny beýan etdi hem-de bu mowzugyň gatnaşyklaryň şu formatynda hem dowam etdiriljekdigine ynam bildirdi. Döwlet Baştutanymyz Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň mümkinçiliklerine ünsi çekip, ýurdumyzyň bu köpugurly we kuwwatly terminalyň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň bähbitlerine ulanylmagy baradaky dialoga taýýardygyny tassyklady.

Deňizüsti ýük daşamalar barada aýdylanda, biziň pikirimizçe, gämigurluşyk pudagynda hyzmatdaşlygyň ýola goýulmagy ýerlikli bolardy. ŞHG ýurtlarynyň köpüsiniň bu ugurda uly önümçilik kuwwatlyklary we baý tejribesi bar. Türkmenistan hem milli gämigurluşyk pudagyny işjeň ösdürýär. Bu ugurdaky hyzmatdaşlyk özara bähbitleri getirer diýip hasaplaýaryn. Merkezi Aziýada we goňşy sebitlerde döwrebap, köpşahaly demir ýol, awtomobil ulgamlarynyň döredilmegine aýratyn ähmiýet berýäris. Ýurdumyz hyzmatdaşlar bilen bilelikde Owganystana uzaýan demir ýollary gurmak başlangyjyny öňe sürdi. Şeýle hem başga-da giň möçberli başlangyçlarymyz bar. Demir ýol we awtomobil ulaglary bilen ýük daşamak ulgamynda uzak möhletli hyzmatdaşlygy ýola goýmak üçin anyk mümkinçilikleri görýäris we bu babatda öz tekliplerimizi tanyşdyrmaga taýýardyrys diýip, hormatly Prezidentimiz çykyşynda nygtady.

Döwlet Baştutanymyz aragatnaşyk, kommunikasiýalar ulgamynda Türkmenistanyň häzirki wagtda ŞHG-ä agza döwletleriň birnäçesi bilen hyzmatdaşlykda Owganystanyň üsti bilen Pakistana optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamyny çekmek boýunça iri taslamany durmuşa geçirýändigini belläp, gurama täze giň möçberli taslamalaryň geografiýasyny giňeltmäge we kuwwatyny artdyrmaga işjeň gatnaşmagy teklip etdi.

Energetika ulgamynda has ýakyn hyzmatdaşlyk ugrunda çykyş edýäris. Türkmenistan ŞHG döwletlerine tebigy gazy ibermegiň möçberini artdyrmaga taýýardyr. Biz häzirki wagtda elektroenergetika-da aýratyn üns berýäris. Elektrik energiýasyny ibermek, onuň ugurlaryny we möçberini giňeltmek ýaly meseleleri ara alyp maslahatlaşmak üçin açykdyrys. Umuman, elektroenergetika pudagyna ŞHG bilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde garaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we senagat kooperasiýasyny tagallalary birleşdirmek üçin ugurlaryň ýene biri hökmünde görkezdi. Ýurtlarymyzyň okgunly ykdysady ösüşi, täze senagat kärhanalarynyň barha artýan sany, öndürilýän harytlaryň we hyzmatlaryň görnüşleriniň giňeldilmegi — bularyň ählisi ykdysady hyzmatdaşlygymyzda öz beýanyny tapmalydyr. Şunuň bilen baglylykda, Arkadagly Gahryman Serdarymyz Türkmenistanyň senagat kooperasiýasy strategiýasyna gatnaşmaga taýýardygyny tassyklady.

Men öz çykyşymyň başynda ynsanperwer ulgamy agzap geçdim. Taryhy tejribe, gymmatlyklaryň ýakynlygy, özboluşly däp-dessurlara ygrarlylyk, tüýs ýürekden hoşniýetli goňşuçylyk we birek-birege hormat goýmak biziň hyzmatdaşlygymyzyň binýadydyr, aýawly saklaýan we artdyrýan umumy baýlygymyzdyr. Şoňa görä-de, ýurtlarymyzyň arasyndaky ynsanperwer hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi, medeni, ylym, bilim, durmuş ulgamlaryndaky beýleki gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagy hemişe aýratyn ähmiýete eýe bolar. Bu gatnaşyklaryň zerurdygyna we ähmiýetlidigine berk ynanýarys.

Şu günki ýokary döwlet derejesindäki duşuşyga Türkmenistan Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen hyzmatdaşlygyny ösdürmekde möhüm ädim hökmünde garaýar. Türkmenistan umumy bähbitleriň hatyrasyna bilelikdäki mümkinçilikleri durmuşa geçirmäge, dostlugy, hoşniýetli goňşuçylygy we ynanyşmagy pugtalandyrmaga ygrarlydyr diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni jemledi hem-de şu iri sammite gatnaşmaga çakylyk üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiziň çykyşy uly üns bilen diňlenildi.

Mejlisiň dowamynda sebit we halkara gün tertibiniň möhüm meseleleri, şol sanda ykdysadyýet, energetika, medeni-ynsanperwer, innowasiýalar hem-de ýokary tehnologiýalar ulgamlaryndaky hyzmatdaşlyk, söwda, maýa goýum gatnaşyklaryny ösdürmek, infrastruktura taslamalary, maliýe mehanizmlerini döretmek bilen baglanyşykly we beýleki meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ýokary derejeli duşuşygyň ahyrynda Başlyk Si Szinpin hormatly Prezidentimize çakylygy kabul edip, Hytaýa gelendigi üçin hoşallygyny beýan etdi we döwlet Baştutanymyzyň çuň manyly çykyşynyň ähmiýetini belledi.

Hormatly Prezidentimiziň Hytaý Halk Respublikasyna iş sapary dowam edýär.

Serdar BERDIMUHAMEDOW,

Türkmenistanyň Prezidenti.

Hormatly hytaýly dostlar!

Ilki bilen, “Ženmin Žibao” gazetiniň ýolbaşçylaryna Türkmenistanyň wekiliýetiniň Hytaý Halk Respublikasyna saparynyň öň ýanynda şu makalany çap etmek başlangyjy bilen çykyş edendigi üçin minnetdarlyk bildirýärin. Men muňa taýýardygymy beýan etdim. Şeýle uly we abraýly neşiriň köpmillionly okyjylaryna göni ýüzlenmek olara Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň arasyndaky özara gatnaşyklaryň düýp mazmunyny gowy bilmäge, biziň halklarymyzyň hatyrasyna we düýpli bähbitlerine laýyklykda, iki döwletiň häzirki hem-de geljekde alyp barjak bilelikdäki işlerine anyk baha bermäge ýardam eder diýip pikir edýärin.

Indi 30 ýyldan gowrak wagt bäri Türkmenistan we Hytaý Halk Respublikasy Garaşsyz döwletler hökmünde öz gatnaşyklaryny ösdürýärler. Taryhy ölçegde alnanda, bu gysga möhletde uly döredijilikli ýol geçildi. Ysnyşykly syýasy, söwda-ykdysady, ynsanperwer hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Iki ýurduň ýolbaşçylarynyň arasynda yzygiderli esasda gatnaşyklar alnyp baryldy. Hyzmatdaşlyk etmegiň berk hukuk binýady döredildi. 2013-nji ýylyň sentýabrynda biziň uzak möhletli geljekdäki gatnaşyklarymyzyň düýp mazmunyny hem-de ugruny kesgitlän taryhy waka bolup geçdi. Şol gün Aşgabatda Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň arasynda strategik hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak barada Bilelikdäki Jarnama gol çekildi. Şeýle-de 2014-nji ýylyň maýynda Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň arasynda strategik hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ösdürmek we çuňlaşdyrmak hakynda Bilelikdäki Jarnama, Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň arasynda 2014 — 2018-nji ýyllarda strategik hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ösdürmegiň meýilnamasyny kabul etmek barada Beýannama kabul edildi.

Ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň häzirki ösüşindäki anyk üstünlikler barada aýdylanda, şol üstünliklere biziň halklarymyzy birleşdirýän köpasyrlyk umumy mirasdan aýratynlykda garamak bolmaz. Hut şol mirasyň häzirki türkmen-hytaý strategik hyzmatdaşlygynyň örän berk, düýpli binýady bolup durýandygyna ynanýaryn. Taryhy resminamalarda, ýyl ýazgylarynda we edebi ýadygärliklerde türkmenleriň hem-de hytaýlaryň arasyndaky ysnyşykly syýasy, söwda, işewürlik hem-de medeni gatnaşyklaryň inkär edip bolmajak subutnamalary saklanyp galypdyr. Şol taryhy ýazgylar ençeme ýüzýyllyklary öz içine alýar. Asyrlaryň dowamynda iki halkyň arasynda özara gatnaşyklaryň anyk nusgasy döredilipdir. Birek-birek baradaky garaýyşlar emele gelip, özara akyl ýetirmek we düşünişmek häsiýetleri ýüze çykypdyr. Munuň köp ugurlary gurşap alan hem-de Aziýada medeni-durmuş ösüşine düýpli täsir eden asylly, oňyn, döredijilikli ýagdaý bolandygyny aýtmak gerek. Bu ýagdaý diňe bir türkmenleriň we hytaýlaryň däl, eýsem, yklymyň beýleki halklarynyň, gönüden-göni goňşularyň we has uzakdaky ýurtlaryň halklarynyň hem gülläp ösmegine, maddy, ruhy taýdan özara baýlaşmagyna ýardam beripdir.

Beýik Ýüpek ýoly biziň halklarymyzyň gatnaşan şu taryhy ýagdaýynyň esasy şerti boldy. Şoňa görä-de, bu taryhy ýagdaýyň mirasdüşerleri we dowam etdirijileri hökmünde özümiz barada aýdanymyzda, onuň düýpli esaslarynyň bardygyna, hakykatdygyna we ygtybarlydygyna ynanýaryn. Hytaýyň «Bir guşak, bir ýol» başlangyjy bilen Türkmenistanyň «Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek» strategiýasyny häsiýetlendirip, uly ähmiýetli, giň gerimli bu iki taslamanyň bir-birine ýakyndygyny, filosofik taýdan we iş ýüzünde meňzeşdigini görýäris.

Häzirki döwürde Türkmenistan bilen Hytaýyň syýasy ugurdaky döwletara hyzmatdaşlygy özara ynanyşmaga esaslanýandygy, aç-açanlygy, ýokary netijeliligi bilen häsiýetlendirilýär. Iki döwletiň ýolbaşçylarynyň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň we halkara syýasy giňişlikde arkalaşmagyň örän möhüm ugurlaryny öz içine alýan duşuşyklary we gepleşikleri hemişe çuň many-mazmunly bolup, jogapkärli strategik dialoga esaslanýar. Ählumumy dünýä gurluşynyň düýpli meseleleri boýunça Türkmenistanyň hem-de Hytaý Halk Respublikasynyň çemeleşmeleri we garaýyşlary ýakyn ýa-da meňzeşdir.

Biziň döwletlerimiz dünýä gurluşynyň durnukly we howpsuz berk ulgamyny döretmek ugrunda aýgytly hem-de üýtgewsiz çykyş edýärler. Ol deňhukuklylyga, özara hormata, adalatlylyga, köptaraplaýyn bähbitleri ykrar etmäge esaslanýar. Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasy we halkara hukugyň ulgamy şeýle dünýä tertibiniň daýanjy bolup durýar. Türkmenistan Hytaý bilen bilelikde şu köptaraply gurluşlaryň üstünde ýadawsyz işleýär. Şunda ýola goýlan özara goldaw bermek tejribesi gowy däbe öwrüldi. Munuň özi iki ýurduň uzak möhletli geljekde ol ýa-da beýleki wakalardyr ýagdaýlara dogry baha bermäge esaslanýan, düýpli oýlanyşykly, öňdengörüjilikli diplomatik ugrudyr. Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistanyň Bitaraplygyny goldamagy şeýle çemeleşmäniň aýdyň mysalydyr. Hytaýyň örän ýokary abraýynyň we tutýan ornunyň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň ilkinji we soňky Kararnamalaryny kabul etmegiň barşynda Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygyny halkara derejede ykrar etmekde täsiri uly boldy.

Häzirki döwürde türkmen Bitaraplygy halkara we sebit syýasatynyň möhüm şerti bolup çykyş edýär. Aziýada we tutuş Ýer ýüzünde parahatçylygy, durnuklylygy, hoşniýetli goňşuçylygy pugtalandyrmakda Hytaý Halk Respublikasynyň tagallalarynyň üstünlikli bolmagyna ýardam berýär. Öz gezeginde, biziň ýurdumyz hem Hytaý üçin wajyp meselelerde, şol sanda Hytaý Halk Respublikasynyň birligine, çäkleriniň bitewüligine, terrorçylyga, ekstremizme, arabozarlyga garşy göreşe degişli meselelerde hemişe dogruçyl, aç-açan we düýpli garaýyşlaryny beýan edýär.

Türkmenistan bilen Hytaý ösüp barýan ýurtlaryň ornuny ýokarlandyrmagyň zerurdygyna ynamyny dünýäniň syýasy giňişliginde birleşdirýär. Energetika we azyk howpsuzlygy, epidemiýalara hem-de kesellere garşy göreşmek, adam hukuklary ýaly meselelerde, şol sanda ýaşaýşa, howpsuzlyga, saglyga hukuk ýaly düýpli meselelerde şol ýurtlara halkara gün tertibinde mynasyp ornuň üpjün edilmegi ugrunda çykyş edýär. Şunuň bilen baglylykda, COVID-19 pandemiýasyna garşy göreşiň iň bir çylşyrymly ýyllarynda Türkmenistan bilen Hytaýyň raýdaşlygyny hem-de özara kömegini belläp geçmek ýerlikli bolar. Türkmenistana derman serişdelerinidir enjamlary ibermekde goldaw berendigi üçin biz Hytaýa hemişe minnetdardyrys. «Hakyky dostluk kyn pursatda ýüze çykýar» diýen gadymy hytaý aýtgysy Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň gatnaşyklaryna doly derejede laýyk gelýär. Biziň dostlugymyz kyn synaglardan abraý bilen geçdi.

Türkmenistan bilen Hytaýyň hyzmatdaşlygy sebit ugurlary boýunça hem ýyl-ýyldan kämilleşýär we pugtalanýar. «Merkezi Aziýa — Hytaý» formatynyň çäklerinde netijeli gatnaşyklar ýola goýuldy. Türkmenistan Hytaý Halk Respublikasynyň agza bolup durýan iri köptaraply düzümleriniň ýokary derejedäki duşuşyklaryna gyzyklanma bilen yzygiderli gatnaşýar. Hususan-da, Türkmenistanyň wekiliýetiniň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ýokary derejede geçiriljek duşuşygyna hem hormatly myhman hökmünde gatnaşjakdygyny bellemek isleýärin. Bu barada aýtmak bilen, Türkmenistanyň we Hytaýyň ykdysadyýetde, ilkinji nobatda, energetika, ulag ulgamlaryndaky strategik hyzmatdaşlygynyň barşyna hem-de geljegine aýratyn üns bermek zerurdyr. Biziň bu ugurda ägirt uly mümkinçiliklerimiziň bardygyna ynanýaryn. Olary peýdalanmak eýýäm örän gowy netijeleri berýär, tutuş yklymyň geoykdysady ýagdaýyna düýpli we oňyn täsir edýär.

Energetika pudagynda bilelikde gazanan has uly üstünliklerimiziň hatarynda 2009-njy ýylda işe girizilen, biziň kanuny ýagdaýda «Türkmenistan — Hytaý» strategik gaz geçirijisi diýip atlandyrýan gaz geçirijimizi görkezmek bolar. Bu özboluşly inženerçilik desgasy iki ýurduň ýolbaşçylarynyň syýasy erk-isleginiň, batyrgaý hereketleriniň netijesidir, ikitaraplaýyn mümkinçilikleriň we şertleriň beýanydyr. Hakykatda, bu gaz geçiriji diňe türkmen tebigy gazynyň uly möçberini Hytaýa eltmegiň serişdesi bolman, eýsem, yklymda energiýa howpsuzlygy ulgamynyň adalatly, özara bähbitli we durnukly düzümini döretmegiň hem aýdyň mysalydyr. Biz bu ugurda bitirilen işlere guwanyp bileris. Onuň netijeleri Türkmenistanyň we Hytaýyň, şeýle-de üstaşyr geçirýän ýurtlaryň ykdysadyýetiniň, Ýewraziýanyň energetika giňişliginde ähli özara gatnaşyklar ulgamynyň ösüşine kuwwatly itergi berdi. Türkmenistanyň we Hytaýyň bu ulgamdaky hyzmatdaşlygy dowam etdiriler hem-de ösdüriler. Bu hyzmatdaşlyk ykdysady taýdan esaslydygyny, uzak möhletli, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn bähbitlere laýyk gelýändigini subut etdi.

Türkmen-hytaý ulag hyzmatdaşlygy-da barha uly ähmiýete eýe bolýar. Biziň ulag strategiýamyzyň düýp mazmuny we wezipeleri baradaky garaýyşlarymyz ýakyn hem-de laýyk gelýär. Bu bolsa Gündogar — Günbatar ugry boýunça ulag we logistik geçelgeleriň goşulyşan hem-de utgaşdyrylan toplumyny döretmek üçin geografik taýdan artykmaçlyklarymyzy, maliýe, guramaçylyk, syýasy-diplomatik serişdelerimizi birleşdirmekde oňat şert bolup durýar. Munuň özi özara bähbitli, deňhukukly hyzmatdaşlygyň durnukly ýörelgeleri esasynda Aziýanyň hem-de Ýewropanyň ykdysady taýdan ýakynlaşmagynyň has uly geljegi bolan netijeli usulydyr. Bu başlangyçda Türkmenistan bilen Hytaý esasy orny eýelemelidirler. Biz bu ugurda hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygy üçin hytaýly hyzmatdaşlarymyza minnetdardyrys. Uly umyt bildirilýän bu yklymara taslamanyň üstünlikli amala aşyryljakdygyna hem-de onuň XXI asyrda biziň strategik hyzmatdaşlygymyzyň nobatdaky kuwwatly birleşdirijisine öwrüljekdigine ynanýaryn.

Men ýene-de özara gatnaşyklarymyzyň taryhy ýagdaýyna, köpasyrlyk tejribämize, şol sanda türkmen we hytaý halklarynyň arasyndaky ykdysady hem-de söwda ulgamlaryndaky gatnaşyklara we tejribä dolanaýyn. Häzirki wagtda bu tejribe zerur bolup durýar. Şoňa görä-de, biz bilelikde ony işewür hyzmatdaşlykda peýdalanmalydyrys we netijeli ulanmalydyrys. Türkmen hem-de hytaý telekeçilik birleşmeleriniň biri-birine teklip etmäge köp mümkinçilikleriniň bardygyna ynanýaryn. Söwda aragatnaşyklaryny dikeltmek we diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, orta hem-de kiçi telekeçilik ulgamynda bilelikdäki taslamalar iki ýurduň ykdysadyýetleriniň aýry-aýry pudaklaryny ösdürmegiň derejesine oňat täsir edýär. Täjirçilik taýdan peýda getirýär, halklarymyzyň hal-ýagdaýyny we durmuş derejesini ýokarlandyrýar, ýaşaýyş-durmuş meselelerini çözmäge ýardam berýär.

Biz ikitaraplaýyn ykdysady gatnaşyklarda maýa goýumlary goýmaga uly üns berýäris. Sebäbi bilelikdäki taslamalaryň netijelerine düşünilýär hem-de olary amala aşyrmaga isleg artýar. Şeýle işe Hökümet derejesinde-de goldaw berilýär. Bu bolsa geljege ynamly garamaga we hyzmatdaşlyk meýilnamalaryny ynamly düzmäge esas berýär.

Häzirki döwürde Türkmenistan bilen Hytaýyň tehnologiýalar babatdaky hyzmatdaşlygy zerurdyr. Biziň ýurdumyzda ykdysadyýetiň, durmuş ulgamynyň, şäher gurluşygynyň, önümçilik pudaklarynyň ösüşi tapgyrlaýyn esasda innowasion ugra geçirilýär. Şoňa görä-de, biz özara bähbit we uzak möhletli esasda bu işlere gatnaşmak teklibi bilen hytaý tarapyna ýüzlenýäris. Bu teklibiň Hytaýyň ýöriteleşdirilen düzümleriniň we kompaniýalarynyň ýolbaşçylarynyň arasynda oňyn seslenme döredendigini aýtmalydyryn.

Ynsanperwer ulgam hem hyzmatdaşlyk etmek üçin ägirt uly we çäksiz mümkinçilik açýar. Munuň özi birek-biregi dost-doganlyk, özara hormat goýmak, ynanyşmak duýgulary birleşdirýän iki ýurt hem-de olaryň halklary üçin tebigy ýagdaýdyr. Häzirki döwürde ynsanperwer gatnaşyklarymyz birek-biregiň isleglerini kanagatlandyrmaga, Türkmenistanyň we Hytaýyň taryhyny, medeniýetini öwrenmäge gönükdirildi. Iki ýurduň ýaşlarynyň arasynda bu ýagdaýyň ösýändigini buýsanç hem-de kanagatlanma bilen synlaýaryn. Hytaý Halk Respublikasynda okaýan türkmen ýigitleri we gyzlary beýik hytaý medeniýetini özleşdirýärler hem-de, öz gezeginde, hytaý topragynda türkmen medeniýetini ýaýradyjylar bolup durýarlar. Munuň özi örän möhüm ýagdaýdyr. Iki ýurduň tagallasy bilen häzirki wagtda jemgyýet we döwlet hökmünde Türkmenistanyň hem-de Hytaýyň gymmatlyklarydyr dünýägaraýyşlary ýakynlaşýar. Özüň we daşyňy gurşap alan dünýä barada sagdyn, oňyn garaýşyň örän gymmatly berk binýady döredilýär. Şunda Türkmenistana we Hytaýa wajyp döredijilikli wezipäni ýerine ýetirmek degişlidir.

Biziň ýurtlarymyz we halklarymyz öz öňlerinde duran maksatlary hem-de mümkinçilikleri aýdyň görüp, özboluşlylygy, aýratynlygy bilen bilelikde öňe barýarlar. Häzirki döwürde Türkmenistan bilen Hytaý hakyky dostlar, öz döwletleriniň, bütin adamzadyň ösüşiniň örän möhüm meselelerini çözmekde ygtybarly hyzmatdaşlar hem-de pikirdeşler bolup durýarlar. Biziň öňümizde duran ähli wezipeleri bilelikde ýerine ýetirjekdigimize berk ynanýaryn.

Aşgabat — Týanszin, 31-nji awgust (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň (ŞHG) sammitine hem-de Ikinji jahan urşunda gazanylan ýeňşiň 80 ýyllygyna bagyşlanan dabaralara gatnaşmak üçin Hytaý Halk Respublikasyna iş sapary bilen ugrady. Aşgabadyň Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy ýurdumyzyň resmi adamlary ugratdylar.

Täze taryhy döwürde hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda Türkmenistan oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, netijeli hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasat strategiýasyny yzygiderli durmuşa geçirýär. Şol strategiýada türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň oňyn başlangyçlary mynasyp dowam etdirilýär. Döwlet Baştutanymyzyň HHR-iň Başlygy Si Szinpiniň çakylygy boýunça Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitine hormatly myhman hökmünde gatnaşmagy hem munuň aýdyň mysalydyr.

Sebit howpsuzlygyny pugtalandyrmak, ykdysady, medeni gatnaşyklary ösdürmek bilen baglylykda, Türkmenistanyň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlar bilen hyzmatdaşlygy barha uly ähmiýete eýe bolýar. Ýurdumyz ŞHG-ä agza döwletler bilen dürli formatlarda hyzmatdaşlyk edýär. Bu bolsa Türkmenistanyň halkara giňişlikdäki ornuny pugtalandyrmaga we goňşy döwletler bilen özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmäge ýardam berýär. Ykdysady hyzmatdaşlyk Türkmenistan bilen ŞHG ýurtlarynyň hyzmatdaşlygynyň gün tertibinde möhüm orny eýeleýär. Tebigy gazyň we nebitiň ägirt uly gorlaryna eýe bolan Türkmenistan guramanyň ýurtlary üçin özüne çekiji hyzmatdaş bolup durýar. Ulag infrastrukturasynyň ösdürilmegi, täze söwda ugurlarynyň döredilmegi, maýa goýum taslamalary ykdysady gatnaşyklary giňeltmäge ýardam edip, ýurtlaryň ählisiniň ykdysady ösüşine oňyn täsirini ýetirýär.

Medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyk hem Türkmenistan bilen Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlaryň arasyndaky gatnaşyklary berkitmekde wajyp orny eýeleýär. Ylym, bilim, medeniýet, syýahatçylyk ulgamlarynda tejribe alşylmagy, bilelikdäki medeni çäreleriň geçirilmegi halklaryň arasynda özara düşünişmegi, dostlugy pugtalandyrmaga, döwletara gatnaşyklary ösdürmäge goşant goşýar. Şunuň bilen birlikde, ekologiýa we durnukly ösüş ulgamlaryndaky hyzmatdaşlyga aýratyn üns berilýär. Howanyň üýtgeýän şertlerinde ŞHG ýurtlary, şol sanda Türkmenistan suw serişdelerini dolandyrmak, daşky gurşawy goramak, tebigy baýlyklary netijeli ulanmak bilen baglanyşykly meseleleri çözmek üçin tagallalary birleşdirýärler. Bu ugurdaky bilelikdäki taslamalar hem-de başlangyçlar ekologik abadançylygy üpjün etmäge, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmaga ýardam berýär. Şeýlelikde, Türkmenistanyň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna girýän ýurtlar bilen hyzmatdaşlygy köpugurly we uzak möhletleýin häsiýete eýe bolup, sebitde durnuklylygy pugtalandyrmagyň, netijeli gatnaşyklary ösdürmegiň bähbitlerine hyzmat edýär.

...Birnäçe sagatdan soňra, hormatly Prezidentimiziň uçary iki ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Týanszin şäheriniň Halkara howa menziline gelip gondy. Belent mertebeli myhmanyň hormatyna bu ýerde Hormat garawulynyň esgerleri nyzama düzülipdir. Döwlet Baştutanymyzy Hytaý Halk Respublikasynyň resmi adamlary hem-de Türkmenistanyň wekiliýetiniň agzalary mähirli garşyladylar. Howa menzilinden hormatly Prezidentimiz sapar wagty özi üçin niýetlenen kabulhana ugrady.

Günüň ikinji ýarymynda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow “Meýszýan” sergi we maslahatlar merkezine bardy. Merkeziň foýesinde hormatly Prezidentimizi HHR-iň Başlygy Si Szinpin hem-de onuň maşgalasy mähirli garşyladylar we bilelikde surata düşdüler. Sammite gatnaşýan wekiliýet ýolbaşçylarynyň bilelikde surata düşmek dabarasyndan soňra, bu ýerde belent mertebeli myhmanlaryň hormatyna HHR-iň Başlygy Si Szinpiniň we onuň maşgalasy Pen Liýuanyň adyndan agşamlyk nahary berildi.

Hormatly Prezidentimiziň HHR-e iş sapary dowam edýär.

Aşgabat, 29-njy awgust (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Li Çže Mýonyň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik geçirildi.

Söhbetdeşler mähirli salamlaşyp, döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmaga dörän mümkinçilige kanagatlanma bildirdiler. Döwlet Baştutanymyz Li Çže Mýony Koreýa Respublikasynyň Prezidenti wezipesine saýlanylmagy bilen gutlap, oňa jogapkärli döwlet işinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Dostlukly ýurduň Baştutany gutlaglar we hoşniýetli arzuwlar üçin hoşallyk bildirip, Koreýa Respublikasynda Türkmenistan bilen köpugurly gatnaşyklaryň ösdürilmegine möhüm ähmiýet berilýändigini belledi. Şeýle hem Prezident Li Çže Mýon koreý-türkmen hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmakda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň uly goşandyny aýratyn nygtady we pursatdan peýdalanyp, Gahryman Arkadagymyza mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirmegi haýyş etdi.

Söhbetdeşligiň dowamynda bellenilişi ýaly, Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklar dostluk, ynanyşmak, özara düşünişmek ýörelgelerine esaslanýar. Bu ýurt bilen hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Ýurtlarymyz ikitaraplaýyn derejede, abraýly halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde işjeň hyzmatdaşlyk edýärler. Mundan başga-da, sebit derejesinde “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” formatynda hyzmatdaşlyk edilýär. Munuň özi energetika, ulag, ekologiýa, saglygy goraýyş, medeniýet ýaly ulgamlarda özara gatnaşyklary işjeňleşdirmäge ýardam berýär. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasyndaky söwda-ykdysady hyzmatdaşlyga aýratyn ünsi çekdi.

Köp ýyllaryň dowamynda “Hyundai”, “Daewoo”, “LG” ýaly öňdebaryjy koreý kompaniýalary bilen hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesi toplandy. Bu kompaniýalaryň gatnaşmagynda ýurdumyzda dürli taslamalar, hususan-da, Balkan welaýatynda bahasy 3 milliard 400 million amerikan dollaryndan gowrak bolan, ýylda 386 müň tonna polietilen hem-de 81 müň tonna polipropilen öndürýän gazhimiýa toplumynyň, “Galkynyş” gaz känini özleşdirmegiň çäklerinde bahasy 1 milliard 484 million amerikan dollaryndan gowrak bolan, ýylda 10 milliard kub metr harytlyk gazy kükürtden arassalaýan zawodyň taslamalary durmuşa geçirildi. Şeýle hem Türkmenabatdaky S.A.Nyýazow adyndaky himiýa zawodynda bahasy ABŞ-nyň 682 million dollaryna deň bolan, ýylda 350 müň tonna superfosfat, 100 müň tonna ammoniý sulfaty dökünlerini öndürýän toplumyň taslamasyny muňa mysal hökmünde görkezmek bolar. Şu nukdaýnazardan, dostlukly ýurduň Baştutany koreý kompaniýalaryna türkmen bazarynda netijeli işlemäge döredilýän amatly şertler üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirdi.

Medeni-ynsanperwer ulgam döwletara gatnaşyklarda aýratyn orny eýeleýär. Türkmenistanyň ýokary okuw mekdeplerinde koreý dili öwredilýär, özara Medeniýet günleri, beýleki medeni çäreler geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, söhbetdeşler bu ugurda hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçiligiň bardygyny nygtadylar. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan 2025-nji ýylyň “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilendigini we 12-nji dekabrda Aşgabatda halkara forumyň geçiriljekdigini aýtdy. Döwlet Baştutanymyz bu taryhy senäniň ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygyna gabat gelýändigini belläp, Prezident Li Çže Mýony halkara foruma gatnaşmaga çagyrdy.

Koreýa Respublikasynyň Prezidenti çakylyk üçin hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň oňyn Bitaraplyga esaslanýan parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasatynyň dünýä bileleşiginiň giň goldawyna eýe bolýandygyny aýtdy.

Söhbetdeşligiň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Li Çže Mýon bilelikdäki tagallalaryň netijesinde ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň mundan beýläk-de ugurlaryň giň gerimi boýunça ösdüriljekdigine ynam bildirip, birek-birege we iki ýurduň dostlukly halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Awaza, 22-nji awgust (TDH). Şu gün “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň arasynda duşuşyk geçirildi. Belent mertebeli myhman Türkmenistan — Azerbaýjan — Özbegistan üçtaraplaýyn duşuşygyna gatnaşmak üçin ýurdumyza iş sapary bilen geldi.

Bu şanly waka mynasybetli üç döwletiň baýdaklary bilen bezelen Türkmenbaşy şäheriniň Halkara howa menzilinde belent mertebeli myhman türkmen halkynyň milli myhmansöýerlik däplerine laýyklykda, mähirli garşylanyldy. Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Hormat garawulynyň esgerleriniň nyzamynyň öňünden geçip, howa menzilinden “Awaza” milli syýahatçylyk zolagyna tarap ugrady. Dostlukly ýurduň Lideriniň ulag kerweni Awazanyň döwrebap ýollary bilen ýokary derejeli duşuşygyň geçirilýän ýeri bolan Kongresler merkezine tarap ýola düşdi.

Häzirki döwürde ýokary derejede geçirilýän duşuşyklaryň we gepleşikleriň netijesinde türkmen-özbek döwletara hyzmatdaşlygy ösüşiň hil taýdan täze derejesine çykdy. Özbegistan Respublikasy şu ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda daşary söwda dolanyşygy boýunça Türkmenistanyň hyzmatdaşlyk edýän ýurtlarynyň hatarynda bäşinji orny eýeleýär. Özara bähbitli hyzmatdaşlygyň bu möhüm görkezijisi ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň netijeli häsiýete eýe bolýandygyny görkezýär. Soňky ýyllarda iki ýurduň arasynda eksport-import amallarynyň ösüş depgini durnukly derejede saklanýar. Aýratyn-da, daşdan, gipsden we sementden taýýarlanylýan, metal, keramika, aýna we aýna önümleri Türkmenistanyň Özbegistana eksportynyň esasy ugurlary bolup durýar. Bu ugruň ösüş depginleri bolsa yzygiderli ýokarlanýar. Munuň özi iki doganlyk ýurduň senagat kärhanalarynyň, işewür düzümleriniň arasynda ýola goýulýan gatnaşyklaryň ösdürilmegine we bilelikdäki taslamalaryň durmuşa geçirilmegine ikitaraplaýyn gyzyklanma bildirilýändiginiň beýanydyr.

...Özbegistan Respublikasynyň Prezidentiniň ulag kerweni Kongresler merkeziniň ýanynda saklandy. Milli binagärlik ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesini özünde jemleýän kaşaň binada türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow belent mertebeli myhmany mähirli garşylady. Asylly däbe görä, Gahryman Arkadagymyz we Prezident Şawkat Mirziýoýew iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde surata düşdüler. Soňra ikiçäk gepleşikler geçirildi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy çakylygy kabul edip, ýurdumyza sapar bilen gelendigi üçin Özbegistan Respublikasynyň Prezidentine tüýs ýürekden minnetdarlygyny bildirip, belent mertebeli myhmana hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirdi. Bu duşuşygyň hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemekde we döwletara gatnaşyklary has ýokary derejä çykarmakda möhüm ähmiýetiniň boljakdygyna ynam bildirip, Milli Liderimiz ýokary derejeli duşuşygyň gün tertibine girizilen meseleleriň tutuş sebit üçin ähmiýetlidigini nygtady.

Bellenilişi ýaly, häzirki döwürde türkmen-özbek gatnaşyklary söwda-ykdysady, ýangyç-energetika, medeni-ynsanperwer ulgamlarda netijeliligi bilen tapawutlanýar. Şunda iki ýurduň arasynda söwda dolanyşygynyň ösüş depgini durnukly ýagdaýda saklanýar. Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň Bitaraplyk syýasatynyň sebitde parahatçylygyň we durnukly ösüşiň üpjün edilmegine gönükdirilýändigini belläp, ýurdumyzyň bu ugurda öňe sürýän başlangyçlarynyň Özbegistan tarapyndan yzygiderli goldanylýandygyna kanagatlanma bildirdi. Munuň özi hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň ynanyşmak, birek-birege hormat goýmak, özara bähbitlilik ýörelgelerine esaslanýandygynyň güwäsidir. Ýurtlarymyz dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürýärler. Şunda medeni-ynsanperwer ulgam ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy özbek Lideriniň bu ugurda alyp barýan işlerine ýokary baha berdi.

Häzirki döwürde iki goňşy ýurduň arasynda ulag-logistika ulgamyndaky gatnaşyklar ösüşiň hil taýdan täze derejesine çykýar. Munuň özi Gündogar — Günbatar ulag geçelgesiniň ugrunda ýerleşýän Türkmenistanyň we Özbegistanyň bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekde möhüm orny eýeleýändigini tassyklaýar. Hormatly Arkadagymyz dürli ulgamlarda döwletara hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny aýdyp, olaryň netijeli peýdalanylmagy ugrunda bilelikdäki tagallalaryň ediljekdigine ynam bildirdi.

Özbegistan Respublikasynyň Baştutany Hazaryň ajaýyp kenarynda geçirilýän ýokary derejeli üçtaraplaýyn duşuşyga we onuň çäklerindäki gepleşiklere gatnaşmaga çakylyk hem-de döredilen mümkinçilik üçin çuňňur hoşallyk bildirdi. Şeýle hem dostlukly döwletiň Lideri Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowa mähirli salamyny we hoşniýetli arzuwlaryny ýetirmegi haýyş etdi. Prezident Şawkat Mirziýoýew şu gezekki ýokary derejeli Türkmenistan — Azerbaýjan — Özbegistan duşuşygynyň şu ýylyň taryhy ähmiýetli, möhüm wakalarynyň birine öwrüljekdigini aýdyp, duşuşygyň jemleriniň diňe bir oňa gatnaşýan döwletler üçin däl, eýsem, tutuş sebit üçin hem bähbitli boljakdygyna ynam bildirdi.

Belent mertebeli myhman ýurdumyzyň ýolbaşçylaryny we türkmen halkyny golaýda BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatynyň üstünlikli geçmegi bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlady. Bellenilişi ýaly, Hazar deňziniň kenarynda ýokary derejede guralan wekilçilikli forum dünýäde giň seslenmä eýe boldy. Munuň özi Türkmenistanyň, şol sanda Awazanyň halkara derejedäki abraýynyň belende galmagyny şertlendirdi. Bu bolsa Gahryman Arkadagymyzyň we hormatly Prezidentimiziň yzygiderli tagallalarynyň aýdyň netijesidir.

Özbek Lideri sözüniň ahyrynda türkmen topragynda myhmansöýerlik däpleri esasynda garşylanandygy üçin ýene-de bir ýola hoşallyk bildirip, duşuşyklaryň netijeli häsiýete eýe boljakdygyna ynam bildirdi.

Soňra gepleşikler iki ýurduň wekiliýetleriniň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam etdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow çakylygy kabul edendigi we ýurdumyza sapar bilen gelendigi üçin Prezident Şawkat Mirziýoýewe tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, bu duşuşyklaryň örän möhümdigini belledi. Olaryň netijeli häsiýete eýe bolmagyny üpjün etmek üçin bilelikde tagalla edildi. Türkmen halkynyň Milli Lideri ýakynda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçirilen Birleşen Milletler Guramasynyň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatyna we onuň çäklerinde guralan ähli çärelere Özbegistanyň wekiliýetiniň ýokary derejede gatnaşandygy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, şu günki duşuşyk şu ýylyň dowamynda Özbegistanyň döwlet Baştutany bilen geçirilen üçünji duşuşyk bolup durýar. Munuň özi doganlyk ýurtlaryň arasyndaky gatnaşyklaryň iň ýokary we nusgalyk derejede, netijeli hem-de işjeň alnyp barylýandygyna aýdyň şaýatlyk edýär. Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasyndaky strategik gatnaşyklar birek-birege hormat goýmak, özara düşünişmek, goldaw bermek, doly derejede ynanyşmak ýörelgelerine esaslanýar.

Milli Liderimiz häzirki wagtda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ähli ugurlarda, şol sanda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda güýçli depginler bilen ösdürilýändigini kanagatlanma bilen belläp, bu ugurlardaky hyzmatdaşlygy ikitaraplaýyn derejede bolşy ýaly, köptaraplaýyn görnüşde-de ilerletmek we giňeltmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygyna ünsi çekdi. “Şunuň bilen baglylykda, biz şu günki gepleşiklerimiziň dowamynda türkmen-özbek hyzmatdaşlygyny has-da giňeltmek we pugtalandyrmak bilen bagly meseleleri ara alyp maslahatlaşarys hem-de onuň geljekki ösüş ugurlaryny kesgitläris” diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi.

Nygtalyşy ýaly, iki ýurduň arasynda söwda-ykdysady gatnaşyklar durnukly ýagdaýda, giň gerim bilen ösdürilýär. Haryt dolanyşygynyň möçberi we görnüşleri ýylsaýyn artýar. Energetika, ulag-logistika, söwda, oba hojalygy we beýleki ugurlardaky özara hereketler işjeňligi bilen tapawutlanýar. Mundan başga-da, iki ýurduň kanun çykaryjy edaralarynyň arasynda netijeli gatnaşyklar amala aşyrylýar. Türkmen we özbek halklarynyň umumy taryhy-medeni, ruhy-ahlak gymmatlyklary ylym-bilim, medeniýet, sungat ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň giňeldilmegi üçin berk binýat bolup çykyş edýär. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Arkadagymyz iki ýurduň medeniýet we durmuş ulgamynyň wekilleriniň Türkmenistanda we Özbegistanda geçirilýän milli hem-de halkara çärelere yzygiderli gatnaşýandyklaryny, özara tejribe alyşýandyklaryny belledi. Bu bolsa, öz gezeginde, iki doganlyk halky has-da ýakynlaşdyrmaga ýardam berýär.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy ýene-de bir ýola özbek Liderini güneşli ýurdumyzda görýändigine şatdygyny belläp, belent mertebeli myhmana söz berdi.

Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti mähirli kabul edilendigi we meýilleşdirilen çäreleriň guramaçylykly geçirilýändigi üçin türkmen halkynyň Milli Liderine öz adyndan hem-de wekiliýetiň agzalarynyň adyndan hoşallyk bildirdi. Belent mertebeli myhman Türkmenistanyň halkara ähmiýetli çäreleri geçirmekde baý tejribe toplandygyna ünsi çekip, ýakynda Hazaryň kenarynda geçirilen forumyň möhümdigini belledi. Onda dünýä ähmiýetli meseleleriň ençemesi boýunça oňyn çözgütler kabul edildi. Pursatdan peýdalanyp, Özbegistanyň Prezidenti “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatynyň üstünlikli geçirilmegi bilen Gahryman Arkadagymyzy we hormatly Prezidentimizi ýene-de bir gezek gutlady.

Özbek Lideri häzirki döwürde Özbegistan bilen Türkmenistanyň arasynda ýola goýlan strategik hyzmatdaşlygyň ösüşiň täze derejesine çykýandygyny, energetika, oba hojalygy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň işjeň ýagdaýda ösdürilýändigini kanagatlanma bilen belledi. Bu günki duşuşyk sebitiň ýurtlary üçin bähbitli çözgütleri kabul etmäge mümkinçilik berer, şeýle hem ol üç doganlyk ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de çuňlaşdyrylmagyna giň ýol açar. Sözüniň ahyrynda belent mertebeli myhman türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik we mähirli kabul edilendigi üçin ýene-de bir gezek hoşallyk bildirdi.

Gahryman Arkadagymyz Prezident Şawkat Mirziýoýewe minnetdarlyk bildirip, özbek Lideriniň döwletara dialogy pugtalandyrmaga gönükdirilen tagallalaryna ýokary baha berdi. Munuň özi ikitaraplaýyn söwda gatnaşyklarynyň ösüş depgininiň durnukly ýagdaýynyň üpjün edilmegini şertlendirýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri dürli ugurlar boýunça ýola goýulýan hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny nygtady we Türkmenistan bilen Özbegistanyň arasyndaky däp bolan gatnaşyklaryň iki döwletiň ýolbaşçylarynyň bilelikdäki tagallalary netijesinde has-da ösdüriljekdigine ynam bildirdi.

Bellenilişi ýaly, medeni-ynsanperwer ulgamdaky gatnaşyklar ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary hökmünde kesgitlenildi. Şunda iki ýurduň Medeniýet günleriniň, bilelikdäki konsertleriň, maslahatlaryň, sergileriň guralmagy asylly däbe öwrüldi. Munuň özi doganlyk halklaryň medeni we edebi mirasyny öwrenmekde, olary wagyz etmekde aýratyn ähmiýetlidir. Şeýle-de iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda, şol sanda abraýly halkara guramalaryň çäklerinde işjeň ösdürilýändigi nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, halkara giňişlikde birek-biregiň başlangyçlaryny goldamak meselelerine, BMG-niň çäklerindäki hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine uly üns berilýär.

Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklaryň özara hormat goýmak, raýdaşlyk, hyzmatdaşlyk ruhunda mundan beýläk-de güýçli depginde ösdüriljekdigine ynam bildirip, Gahryman Arkadagymyz şu gezekki sapary üçin özbek Liderine minnetdarlyk bildirdi we oňa berk jan saglyk, rowaçlyk, alyp barýan döwlet işlerinde üstünlik arzuw etdi.

Gepleşikleriň ahyrynda Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowa mähirli kabul edendigi üçin hoşallyk bildirdi we ähli türkmen halkyna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

«Türkmenistan — Azerbaýjan — Özbegistan» formatyndaky üçtaraplaýyn duşuşyk

Awaza, 22-nji awgust (TDH). Şu gün “Awaza” milli syýahatçylyk zolagyndaky Kongresler merkezinde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň, Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewiň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň arasynda üçtaraplaýyn duşuşyk geçirildi.

Ýokary derejedäki duşuşyk başlamazdan ozal, wekiliýetleriň Baştutanlarynyň üç ýurduň Döwlet baýdaklarynyň hem-de duşuşygyň banneriniň öňünde bilelikde surata düşmek dabarasy boldy. Soňra üçtaraplaýyn görnüşde gepleşikler geçirildi.

Türkmenistana sapar bilen gelmek we ýokary derejedäki üçtaraplaýyn duşuşygy geçirmek baradaky çakylygy kabul edendikleri üçin doganlyk ýurtlaryň döwlet Baştutanlaryna minnetdarlyk bildirip, Gahryman Arkadagymyz sebitiň ýurtlarynyň halklaryny köpasyrlyk dost-doganlyk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň, umumy taryhy-medeni, ruhy gymmatlyklaryň baglanyşdyrýandygyny aýtdy. Bu bolsa köpugurly gatnaşyklaryň ikitaraplaýyn görnüşde bolşy ýaly, köptaraplaýyn görnüşde-de pugtalandyrylmagy üçin berk binýat bolup hyzmat edýär.

Häzirki wagtda üç döwletiň arasynda syýasy, ykdysady, medeni we durmuş ulgamlaryndaky gatnaşyklar döwrebap görnüşde ösdürilýär. Şunda söwda-ykdysady hyzmatdaşlyga möhüm orun degişlidir. Türkmen halkynyň Milli Lideri duşuşygyň dowamynda bilelikdäki tagallalaryň mümkinçilikleriniň ara alnyp maslahatlaşyljakdygyny hem-de onuň netijeleri boýunça wajyp ylalaşyklara gol çekiljekdigini aýtdy.

Türkmenistan, Azerbaýjan hem-de Özbegistan Ýewraziýanyň çatrygynda, geografik taýdan amatly ýerde, ýagny Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm böleginde ýerleşýär. Munuň özi ýurtlaryň tebigy çig mallara baý bolmaklary bilen, energetika, ulag-logistika ulgamlaryndaky hyzmatdaşlygy täze derejä çykarmaklary babatda oňaýly şertleri döredýär. Milli Liderimiz şular barada aýdyp, bar bolan mümkinçilikleri netijeli we doly kuwwatynda ulanmagyň biziň doganlyk halklarymyzyň eşretli, abadan, bagtyýar durmuşda ýaşamagyny üpjün etmäge, döwletlerimiziň dünýädäki geosyýasy we geoykdysady ornuny berkitmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi hem-de döwletara gatnaşyklaryň gün tertibinde medeni-durmuş ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň möhüm orun eýeleýändigini nygtady. Bu ugurlardaky hyzmatdaşlygyň giňeldilmegi halklarymyzyň has-da ýakynlaşmagyna we jebisleşmegine itergi berer.

Halklaryň baý medeni mirasyny, dilini, edebiýatyny, milli däp-dessurlaryny, halyşynaslyk, amaly-haşam we aýdym-saz sungatyny gorap saklamak, ony dünýä derejesinde wagyz etmek boýunça tagallalary goldamak häzirki döwrüň wajyp wezipesidir. Hormatly Arkadagymyz ýokary derejeli duşuşygyň üstünlikli geçjekdigine ynam bildirip, onuň netijeleriniň üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge we berkitmäge, bilelikdäki möhüm taslamalardyr başlangyçlary durmuşa geçirmäge gönükdirilen zerur ädim boljakdygyny nygtady. Türkmen halkynyň Milli Lideri doganlyk ýurtlaryň döwlet Baştutanlaryna alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw edip, çykyş etmek üçin Özbegistan Respublikasynyň Prezidentine söz berdi.

Prezident Şawkat Mirziýoýew Hazar deňziniň ajaýyp kenaryndaky gepleşikleriň we duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Şeýle hem özbek Lideri ýakynda Awazada geçirilen BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatynyň çäklerinde kabul edilen çözgütleriň tutuş adamzadyň bähbidine gönükdirilendigini belledi. Munuň özi oňa gatnaşan döwletleriň taryhyna möhüm sahypa bolup ýazyldy.

Belent mertebeli myhman Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň 22-nji awgustynyň taryhy güne öwrülendigini aýratyn nygtady. Munuň özi Hazaryň ajaýyp kenarynda döredilen “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynyň şöhratynyň dünýä dolmagyna goşant goşýar. Taryhy ähmiýeti bolan duşuşygyň dowamynda gazanyljak ylalaşyklar üçtaraplaýyn gatnaşyklaryň hil taýdan täze derejä çykmagyna kuwwatly itergi berer. Awazada geçirilen halkara çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegi Türkmenistanyň bu ugurda baý tejribe toplandygyny görkezýär. Bu barada aýtmak bilen, özbek Lideri Türkmenistanyň hormatly Prezidentimiziň we Gahryman Arkadagymyzyň tagallalary netijesinde dürli ugurlar boýunça ägirt uly ösüşleri gazanýandygyny belledi. Munuň özi häzirki döwürde ýurduň ykdysadyýetiniň sazlaşykly ösüşinde, halkyň abadan durmuşynda öz beýanyny tapýar. Şeýlelikde, okgunly ösüş ýoluna düşen Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyk etmäge gyzyklanma bildirýän ýurtlaryň sany yzygiderli artýar. Bu bolsa özara bähbitli we ynanyşmak esasynda ýola goýulýan gatnaşyklaryň ägirt uly geljeginiň bardygynyň beýanydyr.

Prezident Şawkat Mirziýoýew Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklaryň strategik häsiýete eýedigini belledi. Bu bolsa ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmäge, bilelikdäki möhüm taslamalary durmuşa geçirmäge giň mümkinçilikleri açýar.

Üçtaraplaýyn duşuşygyň dowamynda Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew çykyş edip, bu duşuşygyň çäklerinde meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin hoşallyk bildirdi. Şeýle hem dostlukly ýurduň Baştutany Gahryman Arkadagymyzyň şu ýylyň iýulynda Azerbaýjan Respublikasyna amala aşyran we hyzmatdaşlygyň taryhynda täze sahypany açan saparyny ýatlady. Munuň özi iki ýurduň arasyndaky gatnaşyklaryň ösdürilmegine döwlet derejesinde ähmiýet berilýändiginiň aýdyň mysalydyr.

Azerbaýjanyň ýangyç-energetika, ulag-logistika ulgamlarda ýola goýulýan gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmegine uly gyzyklanma bildirýändigini aýdyp, Prezident Ilham Aliýew degişli ugurlarda bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek, öňe sürülýän başlangyçlary amala aşyrmak üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyna ünsi çekdi. Şeýle-de belent mertebeli myhman ýakynda Hazaryň kenarynda geçirilen BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatynyň taryhy ähmiýetli waka öwrülendigini belledi. Forumyň çäklerinde geçirilen çäreleriň jemleri boýunça degişli çözgütleriň kabul edilmegi we 2024 — 2034-nji ýyllar üçin Hereketleriň Awaza maksatnamasynyň yglan edilmegi hem-de Awaza syýasy Jarnamasynyň kabul edilmegi tutuş dünýä ýurtlary üçin möhüm çözgütler hökmünde kabul edildi.

Şu günki duşuşyklaryň we gepleşikleriň jemleri boýunça gol çekiljek resminamalaryň hatarynda Azerbaýjanyň Fizuli şäheri bilen türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyjy bilen gurlan Arkadag şäheriniň arasynda doganlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak hakynda Teswirnama gol çekiljekdigi aýratyn nygtaldy. Munuň özi iki ýurduň arasyndaky gatnaşyklaryň has netijeli we ýygjam häsiýete eýe bolmagyny şertlendirer.

Gahryman Arkadagymyz çykyşlar üçin minnetdarlyk bildirip, häzirki wagtda Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Özbegistanyň syýasy-diplomatik ulgamda özara gatnaşyklaryň ýokary nusgasyny görkezip, ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmäge saldamly goşant goşýandyklaryny belledi. “Biziň ýurtlarymyz iri halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň, Goşulyşmazlyk Hereketiniň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Türki Döwletleriň Guramasynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, beýleki halkara düzümleriň çäklerinde üstünlikli we netijeli hyzmatdaşlyk edýärler” diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy.

Halk Maslahatynyň Başlygy Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul edilen Kararnama laýyklykda, 2025-nji ýylyň “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” şygary astynda geçýändigine ünsi çekip, hemmeleri Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylyna hem-de Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygyna bagyşlanyp geçiriljek halkara foruma gatnaşmak üçin Türkmenistana gelmäge çagyrdy.

“Soňky ýyllarda dürli ugurlar boýunça gatnaşyklarymyzy ösdürmek üçin üç döwlet tarapyndan uly tagallalar edildi. Biz esasy ulgamlarda — syýasatda, energetikada, ulagda, söwdada, senagatda, maýa goýumlarda, täze tehnologiýalarda, sanlylaşdyrmakda, medeniýetde, ylymda we bilimde hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin möhüm çäreleri görýäris. Bu bolsa öz oňyn netijesini berýär” diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi.

Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň, Özbegistanyň energetika ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmekde, energiýa serişdelerini halkara bazarlara ibermegiň täze ugurlaryndan peýdalanmakda goşandy örän uludyr. Demirgazyk — Günorta we Gündogar — Günbatar ugurlary boýunça ulag geçelgelerini pugtalandyrmakda hem-de işjeňleşdirmekde, biziň çäklerimizde netijeli logistika düzümini döretmekde sebitiň ýurtlary möhüm orny eýeleýär. Şunda söwda, senagat, ekologiýa, daşky gurşaw, oba hojalygy we beýleki ugurlar bilen bagly meseleleriň üstünlikli çözülmegi bilelikdäki tagallalara baglydyr. Türkmen halkynyň Milli Lideri şu günki duşuşygyň dowamynda ýurtlarymyz üçin örän ähmiýetli bolan meseleleriň birnäçesine garaljakdygyny aýtdy. Bu meseleleriň oňyn çözülmegi Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Özbegistanyň uzak möhletli geljek üçin hyzmatdaşlygynyň üstünlikli bolmagyny üpjün eder.

Häzirki wagtda dünýäde energiýa serişdelerine bolan islegleri doly üpjün etmekde milli energetika ulgamlarynyň ygtybarly goruny döretmek zerur bolup durýar. Bu strategik maksatlara ýetmek üçin ulgamlaýyn çemeleşme hem-de üç döwletiň gatnaşmagynda toplumlaýyn, hemişe hereket edýän energiýa serişdeler ulgamyny döretmek boýunça netijeli hyzmatdaşlyk möhümdir. Energetika hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň çäklerinde elektrik energiýasynyň eksportynyň uly ähmiýete eýedigini aýdyp, Gahryman Arkadagymyz bu ulgamda Özbegistan bilen ýola goýlan gatnaşyklarda oňyn tejribe toplanandygyny nygtady. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan her ýyl Özbegistana elektrik energiýasynyň köp möçberini iberýär.

Milli Liderimiz geljekde türkmen elektrik energiýasyny Azerbaýjana ibermek mümkinçiliginiň bardygyny belläp, häzirki wagtda Hazaryň türkmen kenarynda kuwwatlylygy 1 müň 574 megawat bolan täze elektrik stansiýasynyň işe girizilmeginiň türkmen elektrik energiýasyny Azerbaýjana we onuň çägi arkaly Ýewropa ýurtlaryna ibermek üçin goşmaça mümkinçilikleri döretjekdigine ynam bildirdi. Şunuň bilen bir hatarda, Türkmenistandan Azerbaýjana we Özbegistana tebigy gazy ibermek bilen baglanyşykly meseleleriň ara alnyp maslahatlaşylmagynyň wajypdygy nygtaldy.

“Üçtaraplaýyn hyzmatdaşlykda ulag ulgamy aýratyn ähmiýetli orny eýeleýär. Ykdysadyýetiň bu ulgamynda biziň ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklar Merkezi Aziýanyň we Hazar sebitiniň ýurtlarynyň ösmegi üçin strategik ähmiýete eýedir” diýip, hormatly Arkadagymyz belledi. Şunuň bilen baglylykda, Aziýany Ýewropa bilen birleşdirýän ulag geçelgeleriniň biziň ýurtlarymyzyň çäginden, şeýle-de Hazar we Gara deňizleriniň üstünden geçip, yklymyň köp ýurtlarynyň ykdysadyýetleriniň ösüşinde möhüm orun eýeleýändigine ünsi çekip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy bu geçelgeleriň ulag ugurlaryny köptaraply esasda ösdürmäge mümkinçilik berjekdigini aýtdy. “Munuň özi üç ýurduň üstaşyr geçirijilik kuwwatyny pugtalandyrmaga ýardam eder. Häzirki ajaýyp mümkinçilikden peýdalanmagymyzy hem-de Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Özbegistanyň bitewi ulag strategiýasyny döretmäge girişmegimizi zerur hasaplaýaryn” diýip, Milli Liderimiz belledi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri ulag-logistika ulgamynda hyzmatdaşlygyň netijeliligini ýokarlandyrmak üçin halkara derejede ylalaşykly we maksadalaýyk ulag diplomatiýasyny amala aşyrmagyň zerurdygyny aýdyp, BMG-niň Ýewropa ykdysady komissiýasy, BMG-niň Aziýa — Ýuwaş umman sebiti üçin Ykdysady we Durmuş komissiýasy, Halkara awtomobil ulaglary birleşigi, Demir ýollaryň hyzmatdaşlyk guramasy, Halkara Deňiz Guramasy bilen gatnaşyklaryň ösdürilmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Uzak möhletleýin dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk däplerine daýanyp, özara haryt dolanyşygyny ep-esli artdyrmak, ykdysady ösüşi höweslendirmek meselelerine möhüm ornuň degişlidigini aýdyp, hormatly Arkadagymyz söwdany giňeltmek maksady bilen, hojalygy ýöredýän düzümleriň arasynda özara gatnaşyklaryň täze görnüşlerini döretmegiň we ony işjeň ulanmagyň maksadalaýyk boljakdygyny nygtady. Şunda “Daşoguz — Şabat” serhetýaka söwda zolagynyň şu ýylyň ahyryna çenli işe giriziljekdigine ynam bildirildi. Milli Liderimiz senagat kooperasiýasyny ýola goýmak babatda 2026 — 2035-nji ýyllar döwri üçin üç ýurduň çäginde senagat taslamalaryna bilelikdäki maýa goýumlaryň maksatnamasyny taýýarlamak baradaky başlangyjy öňe sürüp, bu çemeleşmäniň tehnologiýalary netijeli alyşmaga, täze iş orunlaryny döretmäge, dünýä bazarlarynda önümleriň milli görnüşleriniň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Medeni-ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyk hem Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Özbegistanyň gatnaşyklarynyň ileri tutulýan ugry bolup durýar. Biziň halklarymyzy umumy medeni we ruhy gymmatlyklar, däp-dessurlar birleşdirýär. Hut şu taryhy umumylyk giň ugurlar boýunça hemmetaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmek üçin esas bolup hyzmat edýär. Gahryman Arkadagymyz şular barada aýdyp, şu günki duşuşygyň Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Özbegistanyň arasyndaky köpugurly hyzmatdaşlygy ösdürmekde tapgyrlaýyn waka boljakdygyna ynam bildirdi we Prezidentler Ilham Aliýewe hem-de Şawkat Mirziýoýewe ýurdumyz bilen gatnaşyklary ösdürmäge goşýan şahsy goşantlary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşynyň ahyrynda türkmen tarapynyň özara ynanyşmagyň, düşünişmegiň we hyzmatdaşlygyň derejesine ýokary baha berýändigini aýdyp, üç döwletiň hem-de olaryň halklarynyň bähbidine özara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek üçin ähli tagallalary etmäge taýýardygyny belledi.

Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň ýokary derejeli üçtaraplaýyn duşuşygy tamamlanandan soňra, resminamalara gol çekmek dabarasy boldy. Onuň çäklerinde “Türkmenhowaýollary” döwlet gullugy bilen Azerbaýjan Respublikasynyň Sanly ösüş we ulag ministrliginiň arasynda halkara howa gatnawyny mundan beýläk-de ösdürmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Arkadag şäheri (Türkmenistan) bilen Fizuli şäheriniň (Azerbaýjan Respublikasy) arasynda doganlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak hakynda Teswirnama; Türkmenistanyň Deňiz we derýa ulaglary döwlet gullugy bilen Özbegistan Respublikasynyň Ulag ministrliginiň arasynda gämi gurluşygy babatda hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama; «Türkmenhowaýollary» döwlet gullugy bilen Özbegistan Respublikasynyň Ulag ministrliginiň arasynda raýat awiasiýa pudagynda hyzmatdaşlygy ösdürmek hakynda Teswirnama; Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasy bilen «Özbek respublikan haryt-çig mal biržasy» paýdarlar jemgyýetiniň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyga; Türkmenistanyň Demir ýol ulaglary ministrliginiň, Azerbaýjan Respublikasynyň Sanly ösüş we ulag ministrliginiň hem-de Özbegistan Respublikasynyň Ulag ministrliginiň arasynda ulag-logistika hyzmatdaşlygy babatda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

Ýokary derejeli duşuşygyň jemleri boýunça türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow, Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew hem-de Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň Bilelikdäki Beýannamasyny kabul etdiler. Resminamada üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň parahatçylygy, durnuklylygy üpjün etmäge, sebit we ählumumy derejede ynanyşmagy, özara düşünişmegi berkitmäge hyzmat etjekdigi baradaky pikir beýan edilýär.

Resminamalara gol çekmek dabarasy tamamlanandan soňra, duşuşygyň jemleri boýunça türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz, Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti metbugat wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy geçirilen gepleşikleriň jemlerini teswirläp, üçtaraplaýyn duşuşyga gatnaşmaga çakylygy kabul edendikleri üçin Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewe we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewe tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, bu günki duşuşyk, hakykatdan-da möhüm waka bolup durýar. Çünki gepleşikleriň dowamynda dürli ugurlarda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň derwaýys meselelerine seredildi. Ylaýta-da, has wajyp syýasy-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlara degişli soraglara üns çekildi.

“Häzirki wagtda Türkmenistan, Azerbaýjan we Özbegistan diňe bir sebitde däl, eýsem, tutuş dünýä giňişliginde-de abraýly halkara guramalaryň, hususan-da, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde adyl hem-de açyk syýasaty alyp barýarlar. Esasy alyp barýan syýasatymyz birek-birege hormat goýmak, deňagramlylyk, deňhukuklylyk esasynda sebitde we dünýäde parahatçylygy, abadançylygy pugtalandyrmakdan ybaratdyr. Ykdysady ugra hem degip geçmek bilen, ýurtlarymyzyň kuwwatlyklary diňe bir sebitde däl, eýsem, tutuş Ýewraziýada-da geoykdysady bähbitlere itergi berer diýip hasap edýäris. Bu babatda birnäçe mysallary aýdyp geçmek bolar. Elektroenergetika barada aýdanymyzda, bu ugurda ozaldan gelýän hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesi bar. Şeýle hem gaz pudagynda üç ýurduň arasynda strategik özara hyzmatdaşlygyň uly mümkinçilikleriniň bardygyny belläp geçdik we bu meseleleri ara alyp maslahatlaşmaga taýýardygymyzy beýan etdik” diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam etdi.

Ulag pudagy hem üç döwletiň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Beýik Ýüpek ýolunyň ugry bilen Aziýany we Ýewropany birleşdirýän ulag geçelgelerini we ugurlaryny, olaryň infrastrukturasyny has-da işjeň ulanmak hem-de giňeltmek üçin mümkinçilikler bar. Hususan-da, Merkezi Aziýanyň hem-de Hazarüsti sebitiň üstaşyr geçiriş mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak zerurdyr.

“Ýokary derejedäki duşuşygyň dowamynda üç doganlyk ýurduň halklarynyň arasyndaky giň gerimli ynsanperwer gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek boýunça amatly şertleri döretmek babatda ylalaşyk gazanyldy. Elbetde, bu hyzmatdaşlyk ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport, medeniýet, sungat, hususan-da, aýdym-saz, halyçylyk, atşynaslyk ýaly beýleki köp sanly ynsanperwer ugurlary öz içine alýar. Umuman, bu duşuşyk biziň üçin täze mümkinçilikleri açýar” diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy nygtady we häzirki wagtda ýurtlarymyzyň öz öňünde goýan maksatlaryna ýetmekleri babatda ähli şertleriň bardygyna berk ynam bildirdi. Mümkinçilikden peýdalanyp, Gahryman Arkadagymyz Azerbaýjanyň we Özbegistanyň doganlyk halklaryna parahatçylyk, abadançylyk arzuw etdi.

Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenip, şu günki duşuşygyň ýokary derejede guralandygy we mähirli kabul edendigi üçin türkmen halkynyň Milli Liderine tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Ol iki hepde mundan ozal hut şu ýerde, ajaýyp Awazada Birleşen Milletler Guramasynyň möhüm forumynyň — Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatyň geçirilendigini belläp, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda sebit üçin örän wajyp meseleleriň ählumumy häsiýetli pikir alyşmalaryň üns merkezinde bolandygyny nygtady. Pursatdan peýdalanyp, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew Türkmenistanyň halkyny oňyn Bitaraplyk syýasatynyň bu uly üstünligi bilen ýene-de bir gezek gutlady.

“Günorta Kawkazda uzak möhletli parahatçylygyň we durnuklylygyň berkarar bolmagy doganlyk Azerbaýjanyň ykdysady, ulag, energetika, ynsanperwer ulgamlardaky hyzmatdaşlygyny ösdürmäge mümkinçilik berýär. Ol halkara hyzmatdaşlygyň ägirt uly kuwwatyndan doly derejede peýdalanmaga ýardam edýär” diýip, özbek Lideri sözüni dowam etdi. Ol şu gün üçtaraplaýyn formatda geçirilen oňyn we netijeli gepleşiklere çuňňur kanagatlanma bildirýändigini nygtap, bu duşuşygyň halklarymyzyň bähbidine strategik esasda ýola goýulýan hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmaga berk binýat bolup hyzmat etjekdigine ynam bildirdi.

Prezident Şawkat Mirziýoýew serhetýaka ýurtlaryň ykdysadyýetleriniň biri-biriniň üstüni ýetirýändigine we ulag-kommunikasiýa özara baglanyşygyna ünsi çekip, bu ýurtlaryň ulag-kommunikasiýa babatda özara baglanyşygy nazara alnanda, onuň taraplara bähbit getirýändigini nygtady. Üstaşyr geçelgeleri ösdürmek, şol sanda Türkmenbaşynyň we Bakuwyň portlarynyň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak, döwrebap logistika düzümini döretmek meseleleri-de häzirki döwrüň möhüm wezipeleriniň hataryndadyr. Milli ulag ulgamlarynyň ýakynlaşmagyny çuňlaşdyrmak maksady bilen, sebitde hereket edýän we hyzmatdaşlygyň geljekki ugurlaryny öz içine alýan meýilnamalaryň ara alnyp maslahatlaşylandygyny belläp, Özbegistanyň Baştutany taraplaryň ulag-logistika düzümleriniň işini kämilleşdirmek, Hazar deňziniň üsti bilen gämi gatnawlaryny yzygiderli ýola goýmak işinde bilelikde tagalla etmek barada ylalaşandyklaryna ünsi çekdi. Mundan başga-da, üç ýurduň energetika ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerine üns berildi.

Özara haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak bilen baglanyşykly meseleler hem gepleşikleriň gün tertibinde möhüm orny eýeledi. Şunda milli kärhanalaryň öndürýän ýokary hilli önümleriniň eksport-import amallarynyň ähmiýeti barada aýdyp, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti hyzmatdaşlygyň bar bolan mümkinçiliklerinden has doly peýdalanmak arkaly täze maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmek üçin zerur şertleriň döredilýändigini belledi. Prezident Şawkat Mirziýoýew çykyşynyň ahyrynda şu günki taryhy duşuşygyň ýurtlaryň arasyndaky özara bähbitli hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmaga, durnukly söwda, ulag we energetika geçelgelerini döretmäge, sebitde ýakynlaşmak işini çaltlandyrmaga hyzmat etjekdigine ynam bildirdi.

Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew duşuşygyň jemlerini beýan etmek bilen, türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

“Iri halkara forumlaryň geçirilýän merkezine öwrülen Hazar deňziniň kenaryndaky “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda amala aşyrylýan giň gerimli işler doganlyk Türkmenistanyň ösüşleriň täze belentliklerine tarap ynamly öňe barýandygyny alamatlandyrýar” diýip, dostlukly ýurduň Prezidenti sözüni dowam etdi. Şunuň bilen birlikde, ol Türkmenistanyň beýleki sebitlerinde hem döwrebap oba-şäherleriň gurulýandygyny, türkmen halkynyň abadan durmuşyny üpjün etmegiň ygtybarly binýadynyň döredilýändigini görkezýär.

“Türkmen we azerbaýjan halklary asyrlaryň dowamynda doganlarça ýaşapdyrlar, durmuşyň dürli tapgyrlarynda birek-birege goldaw bermek arkaly egin-egne berip, öz ýurtlarynyň abadançylygy ugrunda göreşipdirler. Şu ýylyň iýulynda meniň çakylygym boýunça Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynda saparda bolup, ýurdumyzda amala aşyrylýan işler, azerbaýjan halkynyň däp-dessurlary, medeniýeti we sungaty, meşhur azerbaýjan şahsyýetleriniň döredijiligi, durmuşy bilen içgin tanyşdy. Şol saparyň dowamynda biz köp meseleleri ara alyp maslahatlaşdyk” diýip, Azerbaýjanyň Lideri sözüni dowam etdi.

Prezident Ilham Aliýew şu gezekki ýokary derejedäki duşuşygy geçirmek başlangyjy üçin türkmen halkynyň Milli Liderine hoşallygyny beýan edip, türkmen, azerbaýjan we özbek halklarynyň mundan beýläk-de jebisleşmegine gönükdirilen üçtaraplaýyn gepleşikleriň taryhy ähmiýete eýedigini belledi. “Hemişelik esasda işleýän üçtaraplaýyn hyzmatdaşlyk formatyny döretmek barada degişli döwlet düzümlerine anyk görkezmeleri bermek, şeýlelikde, hyzmatdaşlyk boýunça teklipleri taýýarlamak maksadalaýyk hasaplandy. Şu gün üstaşyr ulag, logistika, elektroenergetika, gaz känlerini özleşdirmek, medeni gatnaşyklar bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy” diýip, Prezident Ilham Aliýew bu meseleleriň oňyn çözülmeginiň sebitde parahatçylygy, durnukly ösüşi üpjün etmäge ýardam berjekdigine ynam bildirdi. Dostlukly ýurduň Baştutany duşuşygyň dowamynda Arkadag we Fizuli şäherleriniň arasynda doganlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak barada ylalaşygyň gazanylandygyny habar berip, munuň gadymdan gelýän dost-doganlyk gatnaşyklarynyň dowamat bolýandygynyň güwäsidigini nygtady. “Iki Garaşsyz döwletiň gadymyýetden gelýän doganlyk gatnaşyklaryndan gözbaş alýan ýörelgeleriň we asylly işleriň belent sepgitlere ýetjekdigine berk ynanýaryn” diýip, Azerbaýjanyň Lideri sözüni jemledi.

Metbugat maslahaty tamamlanandan soňra, Gahryman Arkadagymyz, Azerbaýjan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleri bilelikde ýokary derejedäki üçtaraplaýyn duşuşyk mynasybetli meýilleşdirilen medeni çäreleriň geçirilýän ýerine ugradylar.

Rahat dynç almak, saglygy berkitmek, iri halkara forumlary we ýokary derejedäki duşuşyklary geçirmek üçin ähli şertler döredilen “Awaza” milli syýahatçylyk zolagy türkmenistanlylaryň buýsanjydyr. Onuň ýakymly howa gurşawy, döredilen amatly şertler türkmen topragynyň bu behişdi künjeginiň dünýä derejeli şypahana merkezine öwrülmegini, diňe bir ýurdumyzyň däl-de, daşary döwletleriň ýaşaýjylarynyň hem onda dynç almaga, saglygyny berkitmäge uly gyzyklanma bildirmeklerini şertlendirdi. Şeýlelikde, “Awaza” milli syýahatçylyk zolagy dünýä derejeli şypahana hökmünde öz ornuny berkidýär.

Türkmen halkynyň Milli Liderini, Azerbaýjan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentlerini medeni çäräniň geçirilýän ýerine ýygnananlar, şol sanda “Galkynyş” milli at üstündäki oýunlar toparynyň agzalary mähirli garşyladylar.

Ilki bilen, Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen 2007-nji ýylda döredilen “Galkynyş” milli at üstündäki oýunlar toparynyň çykyşlary görkezildi. Gözelligi, çeýeligi, ýyndamlygy bilen göreni haýrana goýýan bedewler bilen çykyş etmegiň oňyn tejribesini toplan oglan-gyzlar dabara gatnaşyjylaryň öňünde çylşyrymly tilsimleri ýerine ýetirdiler.

Dünýäniň dürli ýurtlarynda çykyş edip, sirk sungaty boýunça birnäçe abraýly halkara baýraklara, şol sanda 2013-nji ýylda Moskwa şäherinde geçirilen “IDOL” bütindünýä sirk sungaty festiwalynda, 2014-nji ýylda Italiýanyň Latina şäherinde geçirilen XVI halkara sirk festiwalynda, 2015-nji ýylda Hytaý Halk Respublikasyndaky II halkara sirk sungaty festiwalynda, 2016-njy ýylda Gyrgyz Respublikasynyň Çolpon-Ata şäherinde geçirilen Çarwadarlaryň II bütindünýä oýunlarynda baş baýraklara, 2018-nji ýylda Russiýa Federasiýasynyň Sankt-Peterburg şäherinde ilkinji gezek geçirilen I halkara sirk sungaty festiwalynda “Altyn Gaetano” altyn heýkeljigine mynasyp bolan “Galkynyş” milli at üstündäki oýunlar toparynyň agzalarynyň çykyşlary tomaşaçylarda ýatdan çykmajak täsirleri galdyrýar. Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda bolsa bu toparyň agzalary Monako Knýazlygynyň Monte-Karlo şäherinde geçirilen halkara sirk sungaty festiwalynda baş baýraga hem-de ýörite baýraklara mynasyp bolup, halkymyzyň buýsanjyny has-da belende göterdi. “Galkynyş” topary bu ugur boýunça milli sungatymyzy dünýäde giňden tanatmaga uly goşant goşmak bilen bir hatarda, ýurdumyzda guralýan dabaralarda, şanly seneleriň hormatyna geçirilýän medeni-köpçülikleýin çärelerde-de çykyş edýärler.

Şu günki şanly wakanyň hormatyna geçirilen dabara gatnaşyjylar hem ahalteke bedewleriniň gözelligini, çeýeligini, çapyksuwarlar bilen bedewleriň sazlaşykly hereketlerini uly buýsanç duýgulary bilen synladylar. Soňra belent mertebeli myhmanlara sowgatlary gowşurmak dabarasy boldy.

Ýokary derejedäki duşuşyga gatnaşandyklary, geçirilen gepleşikleriň jemleri boýunça oňyn çözgütleriň kabul edilendigi we ylalaşyklaryň gazanylmagyna goldaw berendikleri üçin, türkmen tarapynyň çuňňur hoşallygynyň nyşany hökmünde dostlukly ýurtlaryň Baştutanlaryna hormatly Prezidentimiziň we Gahryman Arkadagymyzyň adyndan sowgatlar gowşuryldy. Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewe hormatly Prezidentimiziň, Milli Liderimiziň we tutuş türkmen halkynyň adyndan Tawus atly ajaýyp ahalteke bedewi sowgat berildi. 2022-nji ýylda doglan, Gündogar hem-de Gaýma atly bedewleriň nesli bolan akýal mele reňkli bu bedew ady rowaýata öwrülen Fakirpälwan atly bedewiň nesil ugruna degişlidir.

Soňra Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewe hormatly Prezidentimiziň, Gahryman Arkadagymyzyň we türkmen halkynyň adyndan köşekli arwana düýäniň sowgat berilýändigi yglan edildi. Milli Liderimiz doganlyk döwletleriň Baştutanlary bilen bilelikde ýadygärlik surata düşdi hem-de olary sowgatlary bilen gutlady. Soňra Gahryman Arkadagymyz Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidentine Tawus atly ajaýyp bedewiň güwänamasyny uly hormat bilen gowşurdy. Şeýle hem Milli Liderimiz “Ula hormat, kiçä sylag” diýen paýhasly jümlä eýerip, Özbegistan Respublikasynyň Prezidentine arwana düýäniň resminamasyny gowşurdy. Doganlyk döwletleriň Liderleri gowşurylan bu sowgatlary öz ýurtlaryna we halklaryna bildirilen çuňňur hormatyň nyşany hökmünde kabul edýändiklerini nygtap, munuň üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize, tutuş türkmen halkyna tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan etdiler.

Dabara tamamlanandan soňra, Gahryman Arkadagymyz, Azerbaýjanyň we Özbegistanyň döwlet Baştutanlary hemmeler bilen mähirli hoşlaşyp, bu ýerden ugradylar.

Şeýle hem bu ýerde türkmen toý-baýramlaryna mahsus dabaralar guraldy. Ak öýleriň öňünde milli tagamlar taýýarlanyldy. Amaly-haşam sungatynyň eserleriniň sergisi dabaralara aýratyn öwüşgin çaýdy.

Şol gün Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew Türkmenbaşy şäheriniň Halkara howa menzilinden öz ýurtlaryna ugradylar.

Aşgabat — Awaza, 22-nji awgust (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda geçiriljek ýokary derejeli duşuşyga gatnaşmak üçin Balkan welaýatyna ugrady.

Ir bilen Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasyndan çykyp, paýtagtymyzyň Halkara howa menziline tarap ugrady. Bu ýerde Milli Liderimizi ýurdumyzyň resmi adamlary ugratdylar. Az salymdan hormatly Arkadagymyzyň uçary Türkmenbaşynyň Halkara howa menziline gondy. Bu ýerde Hormat garawulynyň esgerleri nyzama düzüldiler. Ýokary derejeli üçtaraplaýyn duşuşygy kabul edýän kenarýaka şäheriň Halkara howa menzilinde dostlukly ýurtlaryň Döwlet baýdaklary parlaýar.

Häzirki döwürde Türkmenistan, Azerbaýjan Respublikasy we Özbegistan Respublikasy syýasy-diplomatik ulgamda bolşy ýaly, beýleki ugurlarda-da netijeli hyzmatdaşlyk edýärler. Bu bolsa sebitde ählumumy parahatçylygyň we durnukly ösüşiň üpjün edilmeginiň esasy şerti bolup durýar. Goňşy döwletleriň arasyndaky ýokary derejeli duşuşygyň Hazar deňziniň kenarynda geçirilmeginde çuňňur many bar. Munuň özi “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynyň ýokary derejeli halkara çäreleriň geçirilýän mekany hökmünde eýeleýän ornuny pugtalandyrýar.

Gahryman Arkadagymyz Türkmenbaşynyň Halkara howa menzilinden soňky ýyllarda keşbi düýpli özgeren “Awaza” milli syýahatçylyk zolagyna tarap ugrady. Syýahatçylyk zolagyna barýan, ýokary halkara görkezijilere laýyk gelýän ýollar onuň häzirki zaman amatlyklaryny özünde jemleýän binalary bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirýär. Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň arasyndaky ýokary derejeli duşuşygy kabul edýän Awazada ekologik meseleleriň oňyn çözülýändigini aňladýan görnüşler göwnüňi göterýär. Bu ugurda degişli düzümleriň sazlaşykly işini üpjün etmäge aýratyn ähmiýet berilýär. Munuň özi Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanyp, häzirki döwürde hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän tokaý zolaklaryny döretmek strategiýasynyň rowaçlyklara beslenýändiginiň aýdyň beýanydyr.

Şu gün bolsa «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türkmenistan — Azerbaýjan — Özbegistan üçtaraplaýyn duşuşygyna gatnaşmak üçin ýurdumyza iş sapary bilen gelen Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewiň arasynda gepleşikler geçirildi.

Türkmenbaşy şäheriniň üç doganlyk ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Halkara howa menzilinde belent mertebeli myhman türkmen halkynyň milli myhmansöýerlik däplerine laýyklykda, mähirli garşylanyldy. Dostlukly döwletiň Baştutanyna duz-çörek hödür edildi we gül desseleri gowşuryldy. Goňşy ýurduň Lideri Hormat garawulynyň esgerleri nyzama düzülen haly düşelen ýodajykdan geçip, Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň ýokary derejedäki duşuşygynyň geçirilýän ýerine — Kongresler merkezine tarap ugrady.

Mälim bolşy ýaly, häzirki wagtda türkmen-azerbaýjan gatnaşyklary yzygiderli ösdürilýär. Ýokary derejedäki duşuşyklaryň we gepleşikleriň jemleri boýunça gazanylan ylalaşyklar köpugurly hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýete eýedigini görkezýär. Iki ýurduň arasynda daşary söwda dolanyşygynyň durnukly ösýändigini hem bellemek gerek. Azerbaýjanyň ýurdumyzyň esasy söwda hyzmatdaşlarynyň biridigine degişli görkezijiler eksport-import amallarynyň möçberiniň barha artýandygyna şaýatlyk edýär. Biziň ýurdumyzdan goňşy döwlete dürli görnüşli önümleriň iberilişiniň depginleri barha ýokarlanýar. Söwda-ykdysady gatnaşyklary işjeňleşdirmek bilen bir hatarda, ikitaraplaýyn haryt dolanyşygyny artdyrmak boýunça döwlet derejesinde netijeli çäreleriň durmuşa geçirilmegi milli ykdysadyýetleriň kuwwatynyň pugtalandyrylmagyna ýardam berýär.

...Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidentiniň awtoulag kerweni Kongresler merkezine gelýär. Bu ýerde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow dostlukly döwletiň Baştutanyny mähirli garşylaýar. Iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde bilelikde surata düşmek dabarasy tamamlanandan soňra, Gahryman Arkadagymyz bilen Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidentiniň ikiçäk duşuşygy boldy. Onuň dowamynda döwletara gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy we geljekki mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri belent mertebeli myhmany mübärekläp, çakylygy kabul edip, ýurdumyza sapar bilen gelendigi üçin Prezident Ilham Aliýewe tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Şu ýylyň iýulynda Azerbaýjan Respublikasyna amala aşyran saparynyň dowamynda bildirilen ýokary myhmansöýerlik we mähirli kabul edilendigi üçin goňşy döwletiň Baştutanyna minnetdarlyk bildirip, Gahryman Arkadagymyz şol saparyň dowamynda doganlyk ýurduň gözel ýerlerine baryp görendiklerini, iki halkyň bähbitlerine gönükdirilen möhüm meseleleri ara alyp maslahatlaşandyklaryny nygtady.

Her gezekki duşuşyklarymyzda belleýşim ýaly, türkmen we azerbaýjan halklaryny gözbaşyny gadymdan alyp gaýdýan taryhy-medeni umumylyklar, birmeňzeş däp-dessurlar birleşdirýär diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam etdi. Gahryman Arkadagymyz häzirki wagtda döwletara gatnaşyklaryň köpasyrlyk hoşniýetli goňşuçylyk, özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýandygyny aýdyp, bu gezekki duşuşygyň sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň hil taýdan täze derejä çykmagyna kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Soňra Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew türkmen topragynda mähirli kabul edilendigi we Awazada geçirilýän duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesi üçin Milli Liderimize hoşallyk bildirdi. Belent mertebeli myhman gözel Awazada bolup, bu duşuşyga gatnaşmagynyň özi üçin uly hormatdygyny nygtady. Şunda Hazar deňziniň ajaýyp kenarynda dünýä derejeli şypahana zolagynyň Gahryman Arkadagymyzyň tagallasyndan dörän ajaýyp taslamadygy aýratyn bellenildi. Häzirki döwürde «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynyň halkara giňişlikdäki abraýy has-da belende göterilýär.

Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň şu gezekki ýokary derejeli duşuşygynyň taryhy ähmiýeti bardyr. Prezident Ilham Aliýew taryhy kökleri, umumy medeniýetleri arkaly baglanyşýan döwletleriň üçtaraplaýyn ýokary derejeli gepleşiklerini geçirmek başlangyjyny öňe sürendigi üçin türkmen halkynyň Milli Liderine hoşallyk bildirip, bu duşuşygyň sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky gatnaşyklaryň ösdürilmegine kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi. Soňra gepleşikler iki ýurduň wekiliýetleriniň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam etdi.

Gahryman Arkadagymyz çakylygy kabul edip, Türkmenistanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň ýokary derejeli duşuşygyna gatnaşýandygy üçin Prezident Ilham Aliýewe we azerbaýjan wekiliýetiniň agzalaryna öz adyndan hem-de hormatly Prezidentimiziň adyndan hoşallyk bildirip, olary türkmen topragynda görýändigine şatdygyny belledi. Munuň özi özara gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýyny ara alyp maslahatlaşmak we onuň geljekki ugurlaryny kesgitlemek üçin oňyn mümkinçilikdir. Şeýle-de Halk Maslahatynyň Başlygy Azerbaýjan Respublikasyna amala aşyran saparynyň dowamynda bildirilen myhmansöýerlik we ähli meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin minnetdarlyk bildirdi. Şol saparyň dowamynda gazanylan ylalaşyklar iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygyň dürli ugurlar boýunça ösdürilýändiginiň anyk mysallarydyr.

“Biz şu gezekki duşuşygymyzda ýurtlarymyzy baglanyşdyrýan gymmatlyklardan ugur alyp, Türkmenistanyň we Azerbaýjanyň arasynda syýasy, ykdysady, medeni, beýleki durmuş ugurlaryndaky gatnaşyklary ösdürmek bilen bagly soraglary ara alyp maslahatlaşarys” diýip, hormatly Arkadagymyz sözüni dowam etdi. Häzirki wagtda iki ýurduň arasynda hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň ýokary derejede alnyp barylýandygyny belläp, Milli Liderimiz bu gatnaşyklary has-da ilerletmek we giňeltmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygyna ünsi çekdi. Şol bir wagtda türkmen-azerbaýjan hyzmatdaşlygyny täze derejä çykarmak boýunça anyk teklipler öňe sürler we özara bähbitli başlangyçlary beýan edýän çykyşlar guralar. Söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösdürilmegi ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň gün tertibinde wajyp orny eýeleýär. Bu ugurda köp işleriň edilendigine garamazdan, iki ýurduň ägirt uly ykdysady mümkinçilikleri we kuwwaty bar. Duşuşykda, hususan-da, özara söwda dolanyşygynyň möçberini artdyrmak, energetika, ulag-logistika, aragatnaşyk, dokma senagaty, gurluşyk ýaly möhüm ugurlarda hyzmatdaşlygy ösdürmek babatda ähli zerur şertleriň bardygy, medeni-durmuş ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň Türkmenistan bilen Azerbaýjanyň döwletara gatnaşyklarynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigi nygtaldy. “Bu ugurdaky gatnaşyklaryň giňeldilmegi iki ýurduň doganlyk halklaryny has-da ýakynlaşdyrmaga, medeniýetleri özara baýlaşdyrmaga ýardam berer” diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi.

Milli Liderimiz yzygiderli esasda özara Medeniýet günleriniň geçirilmeginiň, ylym-bilim, sport, syýahatçylyk ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň ilerledilmeginiň möhümdigini belläp, Türkmenistanyň iki ýurduň baý medeni mirasyny gorap saklamak, şol sanda halk dessanlaryny, halyçylyk, senetçilik, amaly-haşam we saz sungatlaryny baýlaşdyrmak boýunça bilelikdäki çäreleriň geçirilmegini goldamaga taýýardygyny tassyklady. Gahryman Arkadagymyz Ilham Aliýewi Türkmenistanda görýändigine şatdygyny ýene-de gezek belledi we Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidentine söz berdi.

Prezident Ilham Aliýew türkmen topragynda mähirli kabul edilendigi we Awazada geçirilýän ýokary derejeli duşuşygyň guramaçylyk derejesi üçin Gahryman Arkadagymyza hoşallyk bildirdi. Şunuň bilen birlikde, “Türkmenistan — Azerbaýjan — Özbegistan” formatynda geçirilýän şu gezekki duşuşygyň möhümdigi bellenildi. Taryhy kökleri we umumy medeniýetleri arkaly baglanyşýan üç döwletiň arasynda ýokary derejeli gepleşikleri geçirmek başlangyjyny öňe sürendigi üçin Gahryman Arkadagymyza hoşallyk bildirip, Ilham Aliýew duşuşygyň sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky gatnaşyklaryň has-da ösdürilmegine kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Belent mertebeli myhman Türkmenistanda halkara ähmiýetli ulag-logistika düzüminiň häzirki derejesine ýokary baha berdi. Munuň özi Beýik Ýüpek ýolunyň şu günüň ruhuna kybap derejede dikeldilmeginde ähmiýetlidir. Şeýle hem goňşy döwletiň Baştutany iki ýurduň arasynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, ulag-aragatnaşyk ugurlary boýunça gatnaşyklary ösdürmegiň ägirt uly geljeginiň bardygyny nygtady. Şunda bilelikdäki tagallalaryň oňyn netije berjekdigi gürrüňsizdir.

Giňişleýin düzümde geçirilen gepleşikleriň dowamynda Gahryman Arkadagymyz häzirki döwürde Türkmenistan bilen Azerbaýjan Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklaryň birek-birege hormat goýmak, uzak möhletleýinlik ýörelgeleri esasynda ösdürilýändigine kanagatlanma bildirip, ýokary derejede geçirilýän gepleşikleriň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ilerledilmegine kuwwatly itergi berýändigini aýtdy. Syýasy-diplomatik gatnaşyklar barada aýdylanda, Türkmenistanyň we Azerbaýjan Respublikasynyň dünýä hem sebit meseleleri boýunça garaýyşlary meňzeşdir ýa-da ýakyndyr. Halkara we sebitara guramalaryň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň, Goşulyşmazlyk Hereketiniň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Türki Döwletleriň Guramasynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň we beýleki köptaraply düzümleriň çäklerinde bilelikdäki işler alnyp barylýar.

Duşuşykda ikitaraplaýyn söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösdürilmegine aýratyn ähmiýet berilýändigi nygtaldy. Iki ýurduň ýakyn geljekde ykdysady ugurly özara hereketlerini ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçilikleri bardyr. “Hazaryň kenaryndaky Türkmenbaşy we Alýat deňiz portlarynyň arasynda yzygiderli gämi gatnawynyň ýola goýulmagy Türkmenistanyň we Azerbaýjan Respublikasynyň ulag-logistika ulgamynda alyp barýan bilelikdäki işiniň oňyn netijesidir. Türkmen we azerbaýjan deňiz portlarynyň döwrebap düzümlerini we mümkinçiliklerini nazara almak bilen, Hazarüsti ulag geçelgesi boýunça ýük gatnawlary üçin has oňaýly şertleri döretmek bilen baglanyşykly meselelere garamak maksadalaýyk bolar” diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady. Bularyň ýerüsti we deňiz ulaglary boýunça amala aşyrylýan multimodal gatnawlara degişlidigini aýdyp, Halk Maslahatynyň Başlygy iki ýurduň arasynda howa gatnawlarynyň ösdürilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Energetika ulgamyndaky hyzmatdaşlyk hem türkmen-azerbaýjan gatnaşyklarynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Şunda Türkmenistanyň we Azerbaýjanyň Hazar deňzi sebitinden Ýewropa ýurtlaryna elektrik energiýasyny ugratmak boýunça bilelikdäki işiniň ägirt uly geljegi bardyr.

Medeniýet ulgamyndaky hyzmatdaşlyga-da aýratyn üns berilýär. Şunuň bilen baglylykda, iki halkyň gadymy atşynaslyk sungatyny tanyşdyrmak boýunça çäreleriň, türkmen we azerbaýjan suratkeşleriniň eserleriniň sergileriniň, halk hem nusgawy sazlaryň konsertleriniň guralmagy medeni gatnaşyklaryň ösdürilmegine oňyn täsirini ýetirer. Mundan başga-da, saglygy goraýyş, ylym-bilim ulgamlaryndaky ägirt uly mümkinçilikleri nazara alyp, olar boýunça hem özara hereketleri işjeňleşdirmek zerurdyr.

Gahryman Arkadagymyz bilelikdäki tagallalaryň netijesinde Türkmenistan bilen Azerbaýjan Respublikasynyň arasyndaky däp bolan gatnaşyklaryň mundan beýläk-de birek-birege hormat goýmak esasynda sazlaşykly ösdüriljekdigine ynam bildirip, türkmen-azerbaýjan hyzmatdaşlygynyň giňeldilmegine goşýan şahsy goşandy üçin doganlyk ýurduň Baştutanyna minnetdarlyk bildirdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Prezident Ilham Aliýewe berk jan saglyk, jogapkärli döwlet işinde üstünlik, Azerbaýjanyň doganlyk halkyna bolsa abadançylyk, parahatçylyk we gülläp ösüş arzuw etdi.