■ Banknotlar bilen jinsiniň arasynda nähili umumy tapawudyň bardygyny bilýärsiňizmi? «Kagyz pul» diýilse-de, ol kagyzdan däl-de, edil jinsi ýaly pagtadan ýasalýar. Munuň üçin pagtadan uzak wagtlyk ulanyşa durnukly ýörite material taýýarlanylýar.

■ Mälim bolşy ýaly, Russiýanyň şaýy puluna «kopeýka» diýilýär. «Kopeýka» sözi Iwan IV Groznynyň döwründe döreýär. Şol wagtlar knýazyň eli naýzaly keşbi şekillendirilen kümüş şaýylyklar zikgelenýän eken. Şondan bäri hem halkyň arasynda «kopeýka» sözi ýörgünli bolup galypdyr.

■ Birwagt Meksikada ýaşan indeýler-astekler pul hökmünde kakaonyň dänesini ulanypdyrlar. Bu milli «pul birliginiň» ýasama görnüşleri hem ýüze çykypdyr: boş däneler gumdan ýa-da laýdan doldurylypdyr.

■ ABŞ-da iň ýörgünli pul birligi 1 we 20 dollardyr. Beýleki ýurtlarda bolsa 100 dollar ýörgünlidir.

■ Hümmetine garamazdan, 1 banknotyň agramy, takmynan, 1 gramdyr.

■ Adaty şaýy pul Londonda ýerleşýän meşhur Big-Ben sagadynyň hereketini sazlamaga ukyplydyr. Eger sagat öňe gitse, sagadyň baş goraýjysy çarha hümmeti 1 pense deň bolan şaýy pul salyp, hereketi azaldýar.

■ Angliýada hümmeti 1 million funt sterlinge barabar bolan pul birligi hereket edýär. Ýöne ony elinde saklan adam juda az. Sebäbi bu banknot diňe bankara hasaplaşyklar üçin niýetlenendir.

■ Russiýada köne pullardan ruberoid, ýagny ýerzemini ýa-da binýady çygdan goramak üçin örtük ýasaýarlar. Hünärmenleriň aýtmaklaryna görä, puldan ýasalan bu gurluşyk materialy has uzak wagt hyzmat edýär. Germaniýada bolsa köne puldan dökün ýasaýan täze tehnologiýa oýlanyp tapyldy.

■ Dünýäde iň giň ýaýran puluň ady frankdyr. Häzir 34 ýurduň milli walýutasy frank adyny göterýär. Dünýäniň 27 döwletinde bolsa «dollar» atly banknotlar hereket edýär.

■ Ýaponiýada çagalaryň ýygnan metal pullaryndan «parahatçylygyň jaňlary» ýasaldy. Olaryň biri Nýu-Ýorkda oturdyldy.

■ Dominikan Respublikasynda pullary çeküw daşy hökmünde ulanýarlar. Düşünişmezlik ýüze çykmaz ýaly, mysal üçin, hümmeti 10 sente deň bolan şaýy pulda «1 gram» diýip ýazgy goýýarlar.

■ Dünýäde iň meşhur banknot hümmeti 500 ýewro deň bolan banknotdyr. Şonuň üçin hem geçen ýyl bu pul birligi iki esse köp çykaryldy.

Internet maglumatlary esasynda taýýarlan Jahan JORAÝEWA,

Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky ýöriteleşdirilen bank mekdebiniň talyby.

2020-nji ýylyň netijeleri boýunça ýurdumyzyň iň oňat etraby – Daşoguz welaýatynyň S.A.Nyýazow adyndaky etrabynyň ykdysady-medeni durmuşyndan edebi söhbet

Ýurdumyzyň demirgazyk welaýatynyň merkezi şäherine gurşaw berip oturan etrapda dürli milletleriň wekilleri bagtyýarlyk döwrümize buýsanyp, agzybirlikde zähmet çekýärler. Etrabyň ýaşaýjylary topraga yhlasly hyzmat etmegiň, ýerden ýokary hasyl almagyň, halal işläp, halal baýamagyň asylly nusgasyny görkezýärler. Etrabyň iň çetki obalarynda hem häzirki zaman şähergurluşygyna kybap gelýän binalaryň, durmuş-önümçilik maksatly desgalaryň, ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlarynyň hatary artýar.

Bu ýerde uzak möhlete kärendesine ýer alyp, ak bugdaýyň, ak pagtanyň bereketli hasylyny öndürýän, ýurdumyzyň azyk bolçulygyna önjeýli goşant goşýan zenanlaryň köplügi has-da guwandyrýar.

Arkadag Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda giňden durmuşa geçirilýän Milli maksatnamanyň çäklerinde bu etrabyň obalary günsaýyn gözelleşýär, etrap merkezi ösýär, özgerýär. Birmahallar ilkinji bazaryň döredilmegi bilen baglylykda, Täzebazar diýlip atlandyrylan Nyýazow şäheriniň gözel keşbinde bu nusgalyk işleriň şuglasy nurlanýar. Şäher häzirki wagtda uly gurluşyklaryň hem tutumly işleriň, arassa yhlaslaryň, ak arzuwlaryň wysal bolýan merkezine öwrüldi. Hormatly Prezidentimiziň sahawaty bilen etrabyň J.Hudaýbergenow adyndaky geňeşliginiň çäginde gurlan hem-de mähriban Arkadagymyzyň gatnaşmagynda dabaraly ýagdaýda açylan Bagtyýar zaman obasy döwrümiziň ösen talaplaryna laýyk gelýän nusgalyk işleriň biri boldy. Milli Liderimiziň Kararyna laýyklykda, etrabyň çäginde täze ýaşaýyş jaý we desgalar toplumynyň gurluşygyna badalga berildi. Iri ýaşaýyş jaý we desgalar toplumynyň umumy tutýan meýdany 71 gektara barabar bolup, bu ýerde jemi 1496 maşgala niýetlenen 70 sany dört gatly jaýlar gurlar.

Geçen ýyl etrap boýunça 31 müň 862 tonna bugdaý hasyly ýygnaldy. Ak bagta deňelýän ak pagtanyň öndürilişinde has ýokary netijeler gazanyldy. Etrabyň ussat pagtaçylary döwlet harmanyna 41 müň 536 tonna «ak altyn» tabşyrdylar. Oba hojalyk pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň pugtalandyrylmagy, oňa öňdebaryjy tejribeleriň we ylmyň gazananlarynyň ornaşdyrylmagy, agrotehniki çäreleriň kadaly we ýokary hilli berjaý edilmegi, ekin dolanyşygynyň girizilmegi, pudagyň gerek möçberde tohum, mineral dökünler bilen üpjün edilmegi, daýhanlar bilen öz wagtynda hasaplaşyk işleriniň geçirilmegi bu ugurdaky işleriň has-da ilerlemegine oňaýly täsir etdi. Şeýle ajaýyp netijeleriň gazanylmagynda daýhançylyk kesbine berlen gelin-gyzlaryň mynasyp paýynyň bardygy buýsandyrýar. Etrapdaky «Altyn gala» we «Altyn tug» hususy kärhanalaryna degişli bolan döwrebap ýyladyşhanalarda ýylyň ähli pasyllarynda pomidoryň, ýertudananyň we bolgar burçunyň bol hasyly ýetişdirilýär. 

Ajaýyp zamanamyzda günsaýyn gözelleşýän etrap täze tutumlaryň, uly maksatly işleriň iň bir gyzgalaňly hem-de joşgunly alnyp barylýan künjegine öwrüldi. Bu ýerde bilim, medeni ojaklaryň döwrebap binalary, sport desgalary gurlup, ulanylmaga berildi. Häzirki wagtda etrapdaky mekdepleriň 62-sinde ýaş nesillere kämil bilim, çagalar baglarynyň 9-synda körpelere terbiýe berilýär. Etrapda saglygyň girewi bolan bedenterbiýäni hem sporty ösdürmek, sagdyn-durmuş ýörelgelerini durmuşa giňden ornaşdyrmak boýunça uly işler alnyp barylýar. Täze gurlup, ulanylmaga berlen 3 sany sport mekdebi, 2 sany sport desgasy ýaşlaryň sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmagy üçin döwrebap merkezlere öwrüldi. Bu ýerde hereket edýän 10 sany medeniýet öýüniň 4-si gurlup, ulanylmaga berildi. Şäherdäki merkezi hassahanada, oba saglyk öýleriniň 46-synda we saglyk merkezlerinde ilatyň saglygyny goramak we dikeltmek boýunça lukmançylyk işleri alnyp barylýar. 

Ýurdumyzy gurşap alan döredijilikli zähmetiň, egsilmez eşretleriň ruhunda özgerýän S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň döwletli ojaklarynda bagtyýarlyk joşup, barça gowulyklardan nesibeli adamlaryň kalbyna mähir çaýýar, bu ajaýyplyklar olaryň jebislikde, täze döwre buýsanmak duýgusyna ganat berýär.

Amanmyrat SAPAROW,

žurnalist.

Ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda oýlanyşykly alnyp barylýan ykdysady syýasatda ýangyç-energetika pudagy esasy orunlaryň birini eýeleýär. Çünki nebitgaz pudagy milli ykdysadyýetiň daýanjy bolmak bilen birlikde, ýurdumyzyň halkara söwda-ykdysady gatnaşyklarynda-da ileri tutulýan ugurlaryň biri bolmagynda galýar.

Aslynda, ählumumy ösüşiň diňe bir ykdysady jähetleri babatda däl-de, eýsem, halkara syýasy gatnaşyklarda-da uglewodorod çig mallaryň dolandyrylyşynyň, esasan hem, eksportynyň kähalatlarda döwletara hyzmatdaşlygynyň meselelerine öwrülmek mümkinçiligi aradan aýrylmaýar. Şoňa görä-de, uglewodorod çig mallary we olardan öndürilýän önümler strategik ähmiýeti bilen aýratyn tapawutlanýar.

Nebitgaz bilen üpjünçilik ykdysady howpsuzlyk bilen bagly ugur hasaplanýar we uglewodorod çig mallaryny eksport edýän ýurtlar üçin hem, sarp ediji ýurtlar üçin hem ýangyjyň dünýä bazaryndaky ýagdaýy, global ykdysadyýetiň ösüş derejesi uly ähmiýete eýedir.

Hormatly Prezidentimiz 2021-nji ýylyň 2-nji fewralynda nebitgaz toplumyny ösdürmek boýunça geçiren iş maslahatynda häzirki döwürde bu pudagyň öňünde durýan möhüm wezipeler hakda durup geçmek bilen, dünýäde bolup geçýän ýagdaýlar sebäpli energetika bazarynda emele gelen durnuksyzlyga ünsi çekdi. Milli Liderimiz nebit önümleriniň ýurdumyzyň nebitgaz toplumynyň eksport edýän esasy harytlarynyň biridigini belledi.

Häzirki günlere çenli milli Liderimiziň energetika syýasaty netijesinde bu pudagyň kuwwatlyklary has artdyryldy we uglewodorod çig mallaryny gaýtadan işlemek, gazhimiýa pudagynyň binýatlaýyn esaslaryny ösdürmek boýunça ägirt uly taslamalar durmuşa geçirildi. Ylmyň, tehnologiýanyň yzygiderli ösýän şertlerinde, nebitgaz toplumynyň önümçilik pudaklaryny döwrebaplaşdyrmak meseleleri-de milli ykdysadyýeti ösdürmegiň gün tertibinde durýar. Hormatly Prezidentimiz ylmyň we tehnologiýalaryň iň soňky gazananlary esasynda önümçilige sanly ulgamy ornaşdyryp, nebitgaz toplumynyň önümçilik kärhanalarynda zähmeti guramagyň netijeliligini ýokarlandyrmagyň, pudaga daşary ýurt maýa goýumlaryny işjeň çekmegiň zerurlygyny nygtaýar.

Nebitgaz toplumynyň möhüm önümçilik düzümleri Balkan, Ahal, Mary, Lebap welaýatlarynda möhüm ykdysady pudaklar hökmünde hereket edýärler we bu toplumyň çygryna girýän uglewodorod çig mallaryny gazyp çykarmak, gaýtadan işlemek, önümleri daşamak, ýerlemek, gaz geçirijileriň içerki we eksport ulgamlarynyň işini ýola goýmak, maýa goýumlaryny özleşdirip, täze ýangyç ýataklaryny ýüze çykarmak, bu pudagy maliýe taýdan dolandyrmak ýaly, köpugurly ykdysady işi netijeli alyp barmak üçin her ugur boýunça ýokary taýýarlykly hünärmenleriň zerurlygy öz-özünden düşnüklidir. Bu işlere sanly ulgamyň, ösen tehnologiýanyň ornaşdyrylmagy netijesinde, hünärmenlere bildirilýän talap hem ýokarlanýar. Ýangyç-energetika boýunça halkara hyzmatdaşlygynyň geriminiň giňelmegi, ýurdumyzda bu ugurda halkara taslamalaryň amala aşyrylmagy pudagyň hünärmenleriniň täze neslini ýetişdirmegi talap edýär. Şunda diňe bir önümçiligi dolandyrmakda däl-de, dünýä ykdysadyýetiniň ýangyç-energetika ugrunyň ösüşlerini seljermäge ukyply, daşary ýurt dillerini bilýän giň gözýetimli ýaşlary terbiýelemek hem möhüm wezipeleriň biri bolup durýar. Bu babatda hormatly Prezidentimiz: «Nebitgaz ulgamy üçin hünärmenleri taýýarlamak boýunça halkara tejribeden ugur alnyp, okatmagyň häzirki zaman usullaryny we nou-haulary ornaşdyrmak, milli hünärmenleri dünýäniň ösen tejribesine we standartlaryna laýyklykda okatmak, daşary ýurtlaryň ýokary derejeli hünärmenlerini bu işe çekmek ugrunda zerur tagallalar edilmelidir» diýip belleýär. Şeýle hünärmenleri taýýarlamakda ýurdumyzyň Halkara nebit we gaz uniwersiteti esasy ylym ojaklarynyň biridir. Ýeri gelende belläp geçsek, bu ýokary okuw mekdebine nebitgaz pudagynyň görnükli halypalarynyň biri, döwlet we jemgyýetçilik işlerinde köp ýyl zähmet çeken, Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň döredilmeginde-de uly hyzmatlary bitiren Ýagşygeldi Kakaýewiň adyny dakmak baradaky teklibi orta atmak bilen, hormatly Prezidentimiz ykdysadyýetde-de Watanyň öňünde uly hyzmat bitiren şahsyýetleriň hormatynyň uludygyny äşgär etdi. Munuň özi ýangyç-energetika pudagynda zähmet çekýän müňlerçe hünärmenlere, işçilere goýulýan hormat-sarpanyň alamatydyr.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň nebitgaz senagatynyň täze ösüşlerine badalga bolan möhüm wakalar bilen başlandygyny belläp geçmek zerurdyr. Esasan hem, halkara energetika hyzmatdaşlygynda möhüm ädimler ädildi. Ilki bilen, şu ýylyň 15-nji ýanwarynda hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Lebap welaýatynyň Çärjew etrabyndaky «Malaý» gaz känindäki täze gaz gysyjy desganyň açylyşyny bellemek zerurdyr. Bu desganyň maksady «Malaý» gaz käniniň tebigy gaz goruny has netijeli peýdalanmakdan ybaratdyr. Maglumatlarda Türkmenistandan Hytaý Halk Respublikasyna tebigy gaz ibermek boýunça esasy gaz geçiriji desgalaryň ýerleşýän ýeri bolan «Bagtyýarlyk» şertnamalaýyn çäk bilen «Malaý» gaz känini birleşdirýän 188 kilometrlik gaz geçirijisiniň kuwwatlylygyny artdyrmakda täze gaz gysyjy desganyň ähmiýeti barada aýdylýar. Bu desgada gurlan iki sany önümçilik sehleriniň biriniň wezipesi «Malaý» gaz känini doly özleşdirmekden ybarat bolsa, ikinji seh «Galkynyş» we «Döwletabat» känleriniň gazyny Malaý — Bagtyýarlyk gaz geçirijisine ýokary basyş bilen akdyrmaga niýetlenendir. Desgada dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň önümi bolan kuwwatly gaz gysyjy enjamlar toplumynyň 6-sy oturdylypdyr.

2009-njy ýylyň dekabrynda açylan Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisi boýunça häzire çenli 290 milliard kub metr tebigy gazyň ugradylandygy baradaky maglumat bu gaz magistralynyň ýurdumyzyň ykdysadyýeti üçin uly ähmiýetini görkezýär.

Hormatly Prezidentimiziň energetika syýasatynyň esasy maksatlarynyň biri bolan tebigy gazyň eksport ugurlaryny diwersifikasiýalaşdyrmak baradaky işleriň şu ýylyň başyndan bäri has ilerleýändigini hem belläp geçmek möhümdir. TOPH gaz geçirijisi bilen baglanyşykly gepleşikleriň, çäreleriň işjeňleşýändigi köpleriň, şol hatarda daşary ýurtly bilermenleriň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň hem ünsüni özüne çekýär. Hormatly Prezidentimiziň hem-de Owganystanyň Prezidentiniň wideogörnüş arkaly gatnaşmagynda iki ýurduň arasynda amala aşyrylan demir ýol, elektrik energiýasy, optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlary baradaky taslamalaryň durmuşa geçirilip, bu desgalaryň açylyşyna bagyşlanan dabarada Mohammad Aşraf Ganiniň: «Bu gün ulanylmaga berilýän desgalaryň hem sebit hyzmatdaşlygy, biziň ýurtlarymyzyň ykdysady gatnaşyklaryny ösdürmek üçin ähmiýeti uly bolup durýar, biz TOPH we TOP taslamalaryny Owganystanda 2021-nji ýylyň awgustynda açmaga taýýardyrys» diýip bellemegi uly gyzyklanma döretdi. Owgan Lideriniň bu babatda ynamly pikirleri orta atmagynyň esasy kepilleriniň biri hormatly Prezidentimiziň energetika syýasatynyň has işjeňleşýänligi bilen baglydyr. Munuň şeýledigini Türkmenistanyň wekiliýetiniň şu ýylyň 8—9-njy ýanwarynda Kabul şäherine sapary mahaly Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Owganystan Yslam Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň arasynda 2021—2022-nji ýyllar üçin Hyzmatdaşlyk Maksatnamasyna hem-de şol ýerde geçirilen Howpsuzlyk meseleleri boýunça türkmen-owgan bilelikdäki toparynyň 6-njy mejlisinde degişli teswirlemelere gol çekilmegi hem subut edýär.

Şu ýylyň 7-nji fewralynda «Taliban» hereketiniň syýasy edarasynyň wekiliýetiniň Aşgabada sapary hem-de şunuň bilen bagly Türkmenistanyň Owganystanda amala aşyrýan iri halkara taslamalarynyň ygtybarly şertleri hakda duşuşyklarda öňe sürlen garaýyşlar dünýäniň köp ýurtlarynyň köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde uly seslenme döretdi. «Biz halkymyzyň abadançylygyna we ýurduň ösüşine ýardam bermäge çalşyp, ähli taslamalaryň goragyny üpjün edýäris» diýip, bu hereketiň wekilleri beýannama bilen çykyş etdiler.

Bu diplomatik çäreler hormatly Prezidentimiziň Owganystan babatyndaky hoşniýetlilik bilen alyp barýan syýasatynyň oňyn we anyk netijesidir.

Hazar deňziniň tebigy baýlyklaryny ylalaşykly özleşdirmekde ilerleýän döwletara hyzmatdaşlyk hem milli Liderimiziň Azerbaýjan Respublikasy bilen köpýyllyk gatnaşyklarynda möhüm ädimleriň biridir. Aşgabatda 2021-nji ýylyň 21-nji ýanwarynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Hazar deňzinde «Dostluk» uglewodorod ýatagyny bilelikde barlamak, işläp taýýarlamak we özleşdirmek barada özara düşünişmek hakyndaky Ähtnama gol çekilmegi taryhy ähmiýetli waka boldy. Bu waka iki döwlet üçin hem ykdysady taýdan bähbitli işiň başyny başlamak bilen birlikde, sebitde durnuklylygy gorap saklamagyň möhüm faktory hökmünde örän uly syýasy ähmiýeti bilen taryha girdi.

Şeýlelikde, mähriban Arkadagymyz Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň döwlet Baştutany hökmünde eziz Diýarymyzyň taryhynyň altyn sahypalaryny parahatçylykdan, ylalaşykdan, düşünişmekden we dostlukdan gözbaş alýan beýik işler bilen baýlaşdyrýar.

Amanbibi MUHAMMEDOWA,

žurnalist.

Aziýaň dür-merjeni,
Ak şäherim Aşgabat!
Dost-doganlyk merkezi,
Ak şäherim Aşgabat!

Köpetdagyň çeşmesi,
Garagumuň keşdesi,
Göýä ak gül dessesi,
Ak şäherim Aşgabat!

Aşgabat!
Illeriň messan-messan,
Aşgabat!
Gujagyň ýaşyl bossan,
Aşgabat!
Watanym Türkmenistan,
Ak şäherim Aşgabat!

Güýç aldym daglaryňdan,
Joş aldym baglaryňdan,
Çaglandym çaglaryňdan,
Ak şäherim Aşgabat!

Galkyp ganat gerdigim,
Sap söýgüden gurdugym,
Ýüregi sen ýurdumyň,
Ak şäherim Aşgabat!

Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW

Geçen hepdäniň wakalarynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan möhüm ugurlary nobatdaky gezek beýanyny tapdy. Şol ugurlar ýurdumyzyň innowasion taýdan ösüşini has-da güýçlendirmekden, sanly ykdysadyýete geçmekden, telekeçiligi ösdürmekden, jemgyýeti demokratiýalaşdyrmakdan, netijeli halkara hyzmatdaşlykdan, ekologiýa abadançylygyny saklamakdan, mähriban halkymyzyň ruhy we maddy gymmatlyklaryny aýawly saklamakdan hem-de baýlaşdyrmakdan ybaratdyr.

22-nji martda milli Liderimiziň Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumyna gelmegi ady rowaýata öwrülen Akhan atly bedewiň ilkinji at taýynyň dünýä inendigi baradaky buşluk habary bilen gabat geldi. Akhan atly bedewini döwlet Baştutanymyzyň hut özi seýisläp ýetişdirdi.

Hormatly Prezidentimiz bu habary uly şatlyk bilen kabul edip, Akhanyň nesline Aşgabat diýip at goýdy hem-de asyrlar aşyp gelýän milli ýörelgelere laýyklykda, täze doglan taýçanagyň boýnuna käbesi Ogulabat ejäniň ören alajasyny dakdy.

Halkara Nowruz gününiň bellenilýän hem-de Aşgabadyň 140 ýyllyk baýramyna taýýarlyk görülýän günlerde täze taýçanagyň dünýä inmegi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ylhamyny joşduryp, “Ak şäherim Aşgabat” atly goşgyny döretmäge ruhlandyrdy. Bu goşgy milli Liderimiziň ak mermerli paýtagtymyzyň taryhyna hem-de häzirki döwürde ýeten derejesine, halkymyzyň asylly däp-dessurlaryna bagyşlap döredýän “Aşgabat” atly täze kitabynyň şahyrana bezegine öwrüldi.

Merkezi Aziýanyň merjen şäherine bolan söýgini wasp edýän şahyrana setirler döwlet Baştutanymyzyň agtygy Kerim Berdimuhamedowyň sazy esasynda ajaýyp aýdyma öwrüldi. Aýdymyň ilkinji gezek ýerine ýetirilmegi Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde türkmen milli atşynaslyk sungatyna bagyşlanyp guralan dabaranyň waspnamasyna öwrüldi.

24-nji martda hormatly Prezidentimiz iş saparyny amala aşyryp, paýtagtymyzyň günorta künjeginde häzirki wagtda gurluşygy alnyp barylýan sil suwuny sowujy akabalarda we suw toplaýjy desgalarda, durky täzelenýän we döwrebaplaşdyrylýan tebigy suw akabalarynda işleriň ýagdaýy bilen tanyşdy. Şeýle hem şu ýerde Magtymguly Pyragynyň belent heýkeli oturdyljak meýdanyň ýanaşyk ýerleri abadanlaşdyrylýar.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow görkezilen taslamalardyr çyzgylar bilen tanşyp, olara degişli düzedişleri girizdi hem-de beýik türkmen şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň heýkeliniň ýanaşyk ýerleri abadanlaşdyrylanda, häzirki zamanyň ösen binagärlik çözgütlerini, milli binagärlik aýratynlyklaryny, ýeriň aýratynlygyny göz öňünde tutup, tebigaty goraýyş strategiýasyna aýratyn üns berilmelidigini belledi.

Ekologiýa ugry hem şäheriň bu künjeginde umumy uzynlygy 52 kilometre barabar bolan sil suwlaryny sowujy akabalary gurmak boýunça işleriň möhüm düzüm bölegidir. Bu desgalar jemlenýän sil we ýagyn suwlaryny bir bitewi ugra birikdirip, “Altyn asyr” Türkmen kölüne tarap gidýän akaba ibermäge niýetlenendir. Degişli akabalaryň ugrunda suw toplaýjy desgalaryň 10-a golaýy bina edildi.

Suw serişdelerini netijeli peýdalanmak boýunça şeýle giň gerimli wezipeleriň çözülmegi Garagumda maldarçylygy, hususan-da, dowardarçylygy ösdürmek, öri meýdanlaryň çägini giňeltmek we balykçylyk bilen meşgullanmak üçin amatly şertleri döretmäge gönükdirilendir.

Gurluşykda tehnikalaryň 900-si ulanylýar, şolardan 100 tehnika gurluşygy ýerine ýetirýän Russiýa Federasiýasynyň “Wozroždeniýe” önümçilik birleşigi” paýdarlar jemgyýetine degişli bolup, galan 800 tehnika ýurdumyzyň şahsy taraplaryna degişlidir. Işler öňdebaryjy tejribe hem-de şunuň ýaly möhüm desgalary gurmakda halkymyzyň köpasyrlyk tejribesi göz öňünde tutulyp alnyp barylýar.

25-nji martda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda gurlan döwrebap ýyladyşhana toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Döwlet Baştutanymyz şeýle hem sanly ulgam arkaly Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynda, Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde, Daşoguz welaýatynyň Görogly, Lebap welaýatynyň Çärjew, Mary welaýatynyň Sakarçäge etraplarynda gurlan täze ýyladyşhanalaryň açylyşyna ak pata berdi. Olaryň umumy meýdany 35 gektara barabardyr. Ýylda 8 müň 750 tonna gök önümleri öndürmäge niýetlenen bu ýyladyşhanalar häzirki zaman tehnologiýalary we suw tygşytlaýjy ulgamlar bilen enjamlaşdyryldy. Olaryň işe girizilmegi bilen 400-e golaý täze iş orny döredildi.

Ähli ýyladyşhanalaryň ýolbaşçylary döwlet Baştutanymyzdan täze oba hojalyk tehnikalaryny — bütin dünýä meşhur “John Deere” traktorlaryny sowgat aldylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow täze ýyladyşhana toplumlarynyň açylyş dabarasynda çykyş edip, Türkmenistanda azyk bolçulygyny pugtalandyrmaga, oba hojalygyndaky özgertmeleri kämilleşdirmäge, bu ugurdaky işleri döwrebap usullar bilen guramaga, pudaga hususy haryt öndürijileri giňden çekmäge gönükdirilen maksatnamalaýyn çäreleriň durmuşa geçirilýändigini nygtady. Hususy haryt öndürijilere oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek üçin ýörite ýer gaznalary yzygiderli döredilýär.

Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary döwlet tarapyndan berilýän goldawlardan netijeli peýdalanyp, 400 gektardan gowrak meýdanda ýyladyşhanalary gysga möhletlerde gurup, ulanyşa tabşyrdylar. Bu bolsa gök önümleriň importyny ep-esli azaltmaga hem-de degişli önümleriň eksportyny artdyrmaga mümkinçilik berdi.

Döwlet Baştutanymyz önümçiligi dolandyrmak işini sanlylaşdyrmagyň möhümdigini nygtap, sanly ulgamlary we tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna ýurdumyzyň oba hojalyk önümlerini öndürijileriniň arasynda onlaýn aragatnaşygy ýola goýmalydygyny, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesinde ýyladyşhana hojalyklary boýunça merkezleşdirilen maglumatlar binýadyny döretmelidigini belledi.

26-njy martda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde döwlet durmuşyna degişli möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Garalan meseleleriň hatarynda şypahana-dynç alyş pudagyny ösdürmek, nebitgaz senagatyny diwersifikasiýalaşdyrmak, täzeçil, ýokary netijeli saglygy goraýyş ulgamyny döretmek baradaky meseleler boldy.

Döwlet Baştutanymyz degişli Kararlara gol çekip, Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň şypahanalarynda bejeriş-sagaldyş kömegini almak üçin berilýän ýollanmalaryň bahalaryny, Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki hökümetara türkmen-saud toparynyň türkmen böleginiň düzümini, “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň rejelenen görnüşini we ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin meýilnamasyny tassyklady.

Şeýle hem milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ministrlikleriň we häkimlikleriň hasabynda durýan birnäçe edaralary hususy taraplara geçirmek hakynda Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň düzgünlerine laýyklykda taýýarlanylan tekliplere garady. Şunuň bilen baglylykda, ynançly dolandyrmak guralynyň netijeli peýdalanylmagynyň döwletimize serişdeleri tygşytlamaga, ilatly ýerlerde häzirki zaman düzüminiň döredilmegine, telekeçilik işi bilen meşgullanýan adamlaryň sanynyň artmagyna, şol bir wagtyň özünde harytlaryň we ýerine ýetirilýän hyzmatlaryň hiliniň ýokarlandyrylmagyna mümkinçilik berýändigi bellenildi.

Gowaça ekişi hem-de güýzlük bugdaýa ideg etmek boýunça görülýän çäreler mejlisde ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň biri boldy.

Tehniki hyzmat ediş kärhanalarynyň we daýhan birleşikleriniň ekiş möwsümini bellenen agrotehniki möhletlerde geçirmegi üçin, şol sanda oba hojalyk tehnikalarynyň we gurallarynyň bökdençsiz işlemegini gazanmak, pagtaçylary ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek boýunça hemme çäreleriň görülýändigi habar berildi.

Bugdaý ýetişdirilýän meýdanlarda gallaçy kärendeçiler ak ekinleri mineral dökünler bilen iýmitlendirmek hem-de ekinlere ösüş suwuny tutmak işlerini dowam edýärler.

Welaýatlarda alymlar we tejribeli hünärmenler ýerli öndürijilere öňdebaryjy ylmy tejribeleri peýdalanmak, önümçilige bugdaýyň, şol sanda ýeralmanyň, bakja hem-de beýleki oba hojalyk ekinleriniň bereketli hasylyny ösdürip ýetişdirmegiň döwrebap usullaryny ornaşdyrmak meseleleri boýunça maslahatlary berýärler. Mundan başga-da, degişli ylmy-usuly gollanmalar taýýarlanylýar.

Şeýle hem Hökümetiň mejlisinde gurluşyk pudagyny kämilleşdirmek boýunça işler barada gürrüň edildi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow ähli ugurdaş düzümleriň sazlaşykly özara hereketini hem-de dürli maksatly desgalaryň gurluşygynyň barşyna degişli gözegçiligi üpjün etmek üçin Gurluşyk we binagärlik ministrliginiň binýadynda Gurluşyklaryň döwlet buýrujysy gullugyny döretmek baradaky meseleleriň üstünde düýpli işlemek barada tabşyryk berdi.

Hormatly Prezidentimiz 8-9-njy aprelde maýa goýum forumyny geçirmek baradaky teklibe garap, ýurdumyzyň önüm öndürijileriniň zerurlyklaryna hemişelik esasda seljerme geçirmegiň, ulag-kommunikasiýa toplumynda iş alyp barýan türkmen telekeçileriniň önümçiligine öňdebaryjy tejribäni hem-de tehnologiýalary ornaşdyrmagyň möhümdigine ünsi çekdi we bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Şeýle hem milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa şäherara ýolagçy gatnawlaryny ýola goýmak hem-de bu ugurda ýokary hilli hyzmatlary hödürlemek maksady bilen, “Türkmen awtoban” paýdarlar jemgyýetiniň binýadynda “Ulag hyzmatlary” ýolagçy gatnatma kärhanasyny döretmegiň meýilleşdirilýändigi barada habar berildi.

Möhüm ulag-üstaşyr geçelgesi hökmünde Türkmenistanyň ornuny pugtalandyrmak maksady bilen, ýurdumyzda halkara ölçegleriň talaplaryna laýyklykda, gurluşyk işleri ýokary depginde dowam etdirilýär. Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň sazlaşykly işini üpjün etmek maksady bilen, ýolagçy awtobuslaryny we ýeňil awtoulaglary satyn almak baradaky teklipler öwrenildi. “Türkmenawtoulaglary” agentliginiň awtoulag menzilleriniň hyzmatlaryndan şertnamalaýyn esasda peýdalanmak arkaly ýolagçylara ýokary hilli hyzmaty ýola goýmak boýunça degişli işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow awtomobil ulagynyň tehniki binýadynyň ýokary ekologiýa we howpsuzlyk ölçeglerine laýyk derejede döwrebaplaşdyrylmagynyň döwletimiziň durmuş-ykdysady syýasatynyň möhüm ugrudygyny aýdyp, ýolagçylara ýokary derejeli hyzmat etmek üçin degişli şertleri üpjün etmegi tabşyrdy.

Şeýle hem Ministrler Kabinetiniň mejlisinde Türkmenistanyň wekiliýetiniň Russiýa Federasiýasynyň Moskwa şäherine şu ýylyň 30-njy marty — 2-nji apreli aralygynda boljak iş saparyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berildi, onuň jemleri esasynda dürli ulgamlarda hyzmatdaşlyk boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň birnäçesine gol çekmek göz öňünde tutulýar.

Halkara wakalara geçmek bilen, geçen hepdede Daşary işler ministrliginde onlaýn tertibinde türkmen hem-de daşary ýurt köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň gatnaşmagynda “Häzirki zaman dünýäsinde parahatçylygyň we ynanyşmagyň derwaýyslygy” atly metbugat maslahatynyň geçirilendigini bellemek gerek. Onuň dowamynda abadançylygy hem-de durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň tagallalarynyň birleşdirilmegine gönükdirilen hyzmatdaşlygy giňeltmegiň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şeýle hem DIM-de Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-ýapon komitetiniň başlygy, “Itochi Corporation” kompaniýasynyň dolandyryjy direktory Hiroýuki Subaý bilen wideomaslahat görnüşinde duşuşyk geçirildi.

Türkmenistana ýer gazýan hem-de awtoulag tehnikasyny ibermäge gyzyklanma bildirýän ýapon kompaniýalarynyň tekliplerine garaldy hem-de Tokio şäherinde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-ýapon komitetiniň 14-nji mejlisini geçirmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň wekilleri Parlamentara birleşiginiň wideogörnüşde geçirilen “Parlamentariler üçin maslahat” atly bäş günlük maglumat forumyna gatnaşdylar. Onda adam hukuklaryny we azatlyklaryny üpjün etmek, halkara ynsanperwer hukugyň kadalaryny milli kanunçylyga ornaşdyrmak, kommunikasiýa hyzmatlaryny sanlylaşdyrmak, Parlamentara dostluk toparynyň ornuny berkitmekde parlament diplomatiýasynyň eýeleýän ornuny pugtalandyrmak meselelerine garaldy.

24-nji martda Adam hukuklary we halkara ynsanperwer hukugy ulgamynda Türkmenistanyň halkara borçnamalaryny ýerine ýetirmegi üpjün etmek boýunça Pudagara toparynyň nobatdaky mejlisi geçirildi. Mejlise gatnaşyjylaryň garamagyna Türkmenistanda adam hukuklary boýunça hereketleriň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Milli meýilnamasynyň, “Halkara ynsanperwer hukugynyň ornaşdyrylmagy babatyndaky 2021 — 2023-nji ýyllarda geçirilmeli çäreleriň Meýilnamasynyň” taslamalary hödürlenildi.

Mundan başga-da, kämillik ýaşyna ýetmedikler bilen alnyp barylýan toplumlaýyn işleri düzgünleşdirýän kadalaşdyryjy namalary kämilleşdirmek hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleri, migrasiýa, dine uýmak azatlygy we beýleki ulgamlarda adam hukuklaryny hukuk taýdan kadalaşdyrmak boýunça Pudagara toparynyň ýanynda iş toparyny döretmek baradaky teklipler ara alnyp maslahatlaşylmaga hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tassyklan tertipnamasyna laýyklykda, Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynyň pagtaçylary gowaça ekişine 24-nji martda girişdiler. Daşoguz welaýatynyň ekerançylary bolsa 31-nji martda ekişe başlarlar.

Milli Liderimiziň haýyşy boýunça hormatly ýaşulular bereketli topraga tohum sepip, ekişe ak pata berdiler. Şu ýyl gowaça ekmek üçin bölünip berlen 620 müň gektar meýdandan ýurdumyz boýunça “ak altynyň” 1 million 250 müň tonnasyny ýygnamak meýilleşdirilýär.

Geçen hepde möhüm jemgyýetçilik-syýasy çäre — Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň ilkinji saýlawlarynyň geçirilmegi bilen tamamlandy. Iki palataly Milli Geňeşiň döredilmegi ýurdumyzyň parlamentiniň taryhynda täze möhüm tapgyryň başlanýandygyny, demokratik özgertmeleriň üstünlikli dowam etdirilýändigini alamatlandyrýar. Bu ulgamyň diwersifikasiýalaşdyrylmagy döwlet gurluşynyň möhüm wezipesi hökmünde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan öňe sürüldi.

Umuman, geçen hepdäniň wakalary türkmen döwletiniň binýadynyň mundan beýläk-de üstünlikli pugtalandyrylýandygynyň, halkara abraýynyň belende göterilýändiginiň, ykdysady kuwwatynyň artýandygynyň, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň durmuşa geçirýän ähli başlangyçlarynyň baş maksadynyň — mähriban halkymyzyň abadançylygynyň we bagtyýarlygynyň üpjün edilmegine gönükdirilen özgertmeleriniň rowaçlanýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

(TDH).

Bagtyýar halkymyzyň her bir güni täze ösüşlere beslenýär. Gahryman Arkadagymyzyň durnukly ösüşiň esasyny düzýän nurana ak ýollary bilen röwşen geljegine sary ynamly barýan eziz Diýarymyz dünýäde ösüşleriň ýurdy, parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany hökmünde uly abraý-mertebä eýe boldy. Bu hakykat biziň her birimiziň ýüreklerimizi joşdurýar.

Gahryman Arkadagymyzyň badalga beren Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri ýurdumyzyň ösüş-özgerişlere, toý-baýramlara beslenýän zamanasy bolup, göwünleri galkyndyrýar. Bu hakykat ajaýyp döwrümiziň adyna mynasyp bagtyýarlyk döwri bolup, bu günki gün agzybir türkmen halkynyň berkararlygyň eýesidigine bütin aýdyňlygy bilen güwä geçýär. Müňýyllyklardan gözbaş alýan taryhy bolan halkymyz üçin bagtyýarlyk düşünjesiniň çuňňur many-mazmuny eşretli durmuşyň güwäsi bolup aýdyň ýüze çykýar. Dünýä parahatçylyk nuruny çaýýan ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmaga, halkymyzyň eşretli ýaşaýşyny üpjün etmäge gönükdirilen beýik işler, hususan-da, ata Watanymyzy ykdysady taýdan ösen döwlete öwürmek babatda wajyp işler toplumlaýyn durmuşa geçirilýär. Türkmenistanyň ykdysadyýetini ösdürmek boýunça alnyp barylýan syýasaty üstünlikli durmuşa geçirmäge, innowasiýalaryň binýadynda we goldawy esasynda senagat pudagyny berkitmäge we giňeltmäge, bar bolan senagat kärhanalaryny döwrebap ýagdaýa getirmäge aýratyn üns berilýär. Şeýle hem täze senagat kärhanalary döredilip, hususy senagat kärhanalary goldanylýar. Eksporta iberilýän senagat önümleriniň möçberleri yzygiderli artdyrylýar.

Agzybirlik, jebislik we bitewilik ýaly ata-babalarymyzdan gelýän mukaddes ýörelgelerimiz häzirki döwürde döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugry bolup durýar. Ykdysady ösüşlerimiziň, üstünliklerimiziň hem rowaçlyklarymyzyň gözbaşy bolan bu mukaddes ýol-ýörelgäniň bagtyýarlyk döwrümizde has-da ösdürilýändiginiň şaýady bolmak örän guwandyryjydyr. Sagdyn jemgyýetiň esasyny, elbetde, ruhy we ahlak gymmatlyklary özünde jemlemegi başarýan kämil şahsyýetler, ýagny ýurt raýatlary düzýär. Gahryman Arkadagymyz bu möhüm ugry hemişe üns merkezinde saklaýar. Şonuň netijesinde milli Liderimiz ösen ykdysadyýeti, sagdyn jemgyýeti kemala getirmek ýörelgesinden ugur alyp, bu ugurda beýik işleri durmuşa ornaşdyrýar.

Hormatly Prezidentimiz ylma we bilime daýanyp, türkmen halkynyň gadymdan gelýän däpleri netijesinde ýaşlara bilim we terbiýe bermek boýunça alnyp barylýan işleriň düýpli kämilleşdirilmelidigini belleýär. Bu tagallalar diňe bir ruhy taýdan däl, eýsem sagdyn jemgyýetiň doly kemala gelmeginde möhüm bolup durýar. Şeýle hem ýurduň hemmetaraplaýyn ösüşiniň esasyny düzýär.

Watanymyzyň ähli ugurlary öz içine alýan ösüş depgini günsaýyn artýar. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda milli ykdysadyýetiň sazlaşykly ösmegi, durmuş düzüminiň toplumlaýyn döwrebaplaşdyrylmagy, ähli pudaklaryň düşewüntliligini, bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak, halkyň aň-bilim mümkinçilikleriniň netijeli artdyrylmagy, bu ugurda amal edilýän uly işler bilen bagly öňdengörüjilikli we oýlanyşykly iňňän sagdyn syýasat biziň ähli ösüşlerimiziň, gazanýan üstünliklerimiziň süňňüni düzýär. Ähli rowaçlyklarymyzyň gözbaşynda duran, täze ykdysady ösüşlere alyp barýan hormatly Prezidentimiziň giň göwrümli hem-de aýdyň maksatly işlerinde watansöýüjiligiň we sagdyn durmuş ýörelgesiniň belent nusgasyny görýäris. Bu ata Watanymyzyň älemi haýrana goýýan ösüşleriň mekanydygyna güwä geçýär.

Ýurt gülleýär, agzybir, zähmetsöýer halkymyz döredýär, gurýar. Şeýle belent tutumlar we il-ýurt bähbitli işler aýratyn ruhubelentligi döredip, geljege bolan ynamy artdyrýar. Ruhubelentlik bilen ynam bolsa ähli ösüşlerimiziň we ata Watanymyzda eýelenýän täze sepgitleriň gönezligidir. Gahryman Arkadagymyzyň: «Biziň döwletimiziň mundan beýläk-de gülläp ösmeginde ilkinji iň esasy şertimiz Watana bolan söýgimizdir» diýip parasatlylyk bilen belleýär. Watansöýüjiligiň belent nusgasyny görkezýän hormatly Prezidentimiziň göreldesine eýerip, çekýän zähmetimiziň ömrümiziň hem döwrümiziň bezegi-zynatydygyny, günsaýyn uly özgerişliklere beslenýän ata Watanymyzyň daýanjy-kuwwatydygyny duýup ýaşamak uly bagtdyr.

Şirin BATYROWA,

Daşoguz şäherindäki 14-nji orta mekdebiň mugallymy.

Ýylylyk islendik ekin üçin esasy gerekli şertleriň biri. Şonuň üçin hem «ýyladyşhana» sözi diňe bir ekine däl-de, kalbyňa-da ýylylyk paýlaýar. Ynha, 25-nji martda Çärjew etrabynyň çäginde «Altyn bürgüt» hususy kärhanasynyň täze ýyladyşhanasynyň açylyş dabarasynda hem şol ýylylyk hemmeleriň kalbyna nur çaýdy. Şol gün uly toý bilen welaýatymyzda ýene bir iri oba hojalyk taslamasy döredildi. Bu toýuň jümmüşinde bolanlar hem, oňa «mawy ýaýlym» arkaly gaýybana gatnaşanlar hem milli Liderimiziň ýurdumyzda hususyýetçilik pudagynyň ösdürilmegine berýän ünsüniň öz miwesini bereket bolup eçilýändigine şaýat bolandyrlar.

Ine-de, taryhy dabaranyň iň ýakymly pursady. Hormatly Prezidentimiz sanly ulgam arkaly ýyladyşhananyň işe girizilmegine badalga berýär. Dabarada çykyş eden «Altyn bürgüt» hususy kärhanasynyň ýolbaşçysy bu ýerde ýerine ýetirilen işler barada milli Liderimize hasabat berip, döredilen giň mümkinçilikler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirýär. Arkadag Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen sahnanyň bezemen derwezesi açylyp, welaýatymyzyň medeniýet we sungat ussatlary aýdym-sazly çykyşlaryna başlaýarlar. Joşgunly aýdymda-da il-günüň bolelin ýaşaýşyna gönükdirilen tutumlaryň sakasynda duran Gahryman Arkadagymyzyň adyna alkyş ýaňlanýar. Ýaşlaryň ýerine ýetiren tansy täze ýyladyşhanada dörejek zähmet joşgunyny buşlaýar.

Göwnüňe bolmasa, şol wagt bütin tebigat bu toýa guwanyp, tomaşa edip durana döndi. Üç-dört gün ozal ýagan ýaz ýagşyndan miras galan ajaýyp howa, ýaşyl begresli bahar, ozal Garagumuň gündogar etegi bolan, indi tanalmaz derejede özgeren toprak täze ýyladyşhananyň toýuna myhman boldy.

Aşgabat, 26-njy mart (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwletimiziň durmuşyna degişli möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy we milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň sazlaşykly ösüşine gönükdirilen birnäçe resminamalaryň taslamalaryna garaldy.

Milli Liderimiz mejlisiň gün tertibine girizilen meseleler barada aýdyp, ilki bilen Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary G.Müşşikowa söz berdi. Wise-premýer gözegçilik edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, hususan-da, Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň hem-de Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň hünärmenleriniň ýurdumyzyň şypahanalarynyň maliýe-hojalyk işleri hem-de bejeriş-sagaldyş kömegini almak üçin berilýän ýollamanamalarynyň bahalary boýunça bilelikde geçiren seljermeleriniň netijeleri barada hasabat berdi.

Geçirilen seljermeleriň dowamynda şypahanalaryň maliýe-hojalyk ýagdaýy we berilýän ýollamanamalaryň bahalary bilen baglanyşykly meseleler öwrenildi. Geçirilen seljermeleriň netijelerine laýyklykda, ýurdumyzda şypahanalaryň maliýe durnuklylygyny pugtalandyrmak, hödürlenýän hyzmatlaryň hilini gowulandyrmak maksady bilen birnäçe çäreleri kabul etmek teklip edilýär. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň garamagyna degişli Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, halkymyzyň saglygy we abadançylygy baradaky aladanyň Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridigini belledi. “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň we beýleki giň möçberli durmuş-ykdysady maksatnamalaryň çäklerinde, paýtagtymyzda hem-de ýurdumyzyň welaýatlarynda täze lukmançylyk edaralarynyň, şypahana-dynç alyş we syýahatçylyk ugurly binalaryň yzygiderli gurulýandygy bellenildi.

Ýurdumyzyň şypahanalary enjamlaşdyrylyşy we ýola goýulýan hyzmatlar boýunça dünýä belli bejeriş-öňüni alyş merkezlerinden pes däldir. Şypahana-dynç alyş düzüminiň ösdürilmegi ýurdumyzyň raýatlarynyň saglygyny dikeltmäge ýardam edýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň sagaldyş edaralarynyň mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmak maksady bilen, teklip edilýän çäreleriň ähmiýetini belläp, degişli Karara gol çekdi we ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi hem-de bu ugurda bar bolan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek boýunça birnäçe tabşyryklary berdi.

Mejlisiň dowamynda wise-premýer Türkmenistanda 2021 — 2025-nji ýyllarda döwletiň gatnaşmagyndaky kärhanalary dolandyrmak hem-de özgertmek boýunça Strategiýany we ony durmuşa geçirmek boýunça çäreleriň Meýilnamasyny amala aşyrmak ugrunda ýerine ýetirilmeli çäreler hakynda hasabat berdi. Resminama laýyklykda, ynançly dolandyrmagyň esasynda döwletiň we hususy pudagyň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmek boýunça çäreleri ýerine ýetirmek göz öňünde tutulýar.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiziň garamagyna ministrlikleriň we häkimlikleriň hasabynda durýan birnäçe edaralary hususy taraplara geçirmek hakynda Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň düzgünlerine laýyklykda taýýarlanylan teklipler hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, birnäçe taslamalary üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen döwletiň hususy tarap bilen gatnaşyklaryny ösdürmegiň häzirki döwrüň möhüm meseleleriniň biridigini belledi. Bu işde ynançly dolandyrmak guraly esasy maliýe ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenildi.

Bu guralyň netijeli peýdalanylmagy döwletimize serişdeleri tygşytlamaga, ilatly ýerlerde häzirki zaman düzüminiň döredilmegine, telekeçilik işi bilen meşgullanýan adamlaryň sanynyň artmagyna, şol bir wagtyň özünde harytlaryň we ýerine ýetirilýän hyzmatlaryň hiliniň ýokarlandyrylmagyna mümkinçilik berýär diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi. Döwlet Baştutanymyz bu ugurda bar bolan wezipeleriň çözgüdine oýlanyşykly çemeleşmegiň wajypdygyny aýdyp, bu barada wise-premýere birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow gazhimiýa toplumyny ösdürmek, şol sanda tebigy hem-de ugurdaş gazy öndürmek boýunça zawodlary gurmak, ylmy taýdan öňdebaryjy gazananlary we kämil tehnologiýalary ornaşdyrmak, daşary ýurtly ygtybarly kompaniýalar bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-saud toparynyň türkmen böleginiň düzümini tassyklamak hakynda” Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, döwletimiziň energetika strategiýasynyň ägirt uly tebigy serişdeleriniň ýurdumyzyň nebitgaz pudagynyň ylmy-tehniki serişdelerini netijeli ulanmaga gönükdirilendigini belledi.

Täze döwrebap nebiti we gazy gaýtadan işleýän önümçilikleriň döredilmegi bu ulgamda öňde durýan wezipeleri çözmäge ýardam etmelidir. Şol önümçilikler ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda uly isleg bildirilýän ýokary hilli önümleri öndürmelidir.

Döwlet Baştutanymyz nebitgaz senagatyny mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilen maýa goýum taslamalarynyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde nebitgaz senagatynyň möhüm orun eýeleýändigini belläp, wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz “Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-saud toparynyň türkmen böleginiň düzümini tassyklamak hakyndaky” Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi hem-de bu ugurda degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew welaýatlarda gowaça hasylynyň düýbüni tutmak we ekiş möwsümini bellenen agrotehniki möhletlerde geçirmek, şeýle hem bugdaý ekilen meýdanlarda ideg etmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

24-nji martda Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynda gowaça ekişine guramaçylykly girişilendigi barada habar berildi. Şu günler Daşoguz welaýatynda bu möhüm çärä taýýarlyk görülýär, bu sebitde gowaça ekişine 31-nji martda badalga berler.

Tehniki hyzmat ediş kärhanalary we daýhan birleşikleri ekiş möwsümini bellenilen agrotehniki möhletlerde geçirmek, şol sanda oba hojalyk tehnikalarynyň hem-de gurallarynyň bökdençsiz işini önüm öndürijileri ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek üçin ähli çäreler görülýär.

Şu günler gallaçy kärendeçiler agrotehniki kadalara laýyklykda, bugdaý ekilen meýdanlarda ak ekinleri mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak işlerini dowam edýärler.

Welaýatlarda alymlar we tejribeli hünärmenler ýerli önüm öndürijilere öňdebaryjy ylmy tejribäni peýdalanmak, bugdaýyň, gowaçanyň, gök-bakja, ýeralma we beýleki oba hojalyk ekinlerinden bol hasyl almak meseleleri boýunça maslahatlary berýärler. Şeýle hem bu ugurda ylmy-usulyýet gollanmalary taýýarlanylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin meýdan işleriniň depginlerini güýçlendirmek, pagtaçy kärendeçileriň maddy-enjamlaýyn üpjünçiligini pugtalandyrmak boýunça birnäçe tabşyryklary berdi. Şunda oba hojalyk pudagyny üstünlikli ösdürmegiň wajyp şerti hökmünde ekerançylygyň medeniýetiniň ýokarlandyrylmagynyň möhümdigine aýratyn üns çekildi.

Döwlet Baştutanymyz ekerançylyk meýdanlaryny suwaryş suwy bilen üpjün etmek, suw serişdelerini rejeli peýdalanmak bilen baglanyşykly meseleleri hemişe üns merkezinde saklamak barada wise-premýere birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Durdylyýew Gurluşyk we binagärlik ministrliginiň işini kämilleşdirmek, hususan-da, bu ministrligiň binýadynda Gurluşyklaryň döwlet buýrujysy gullugyny döretmek boýunça alnyp barlan çäreler barada hasabat berdi.

Häzirki wagtda binagärlik-şähergurluşyk syýasaty üstünlikli durmuşa geçirilýär, sebitleri ösdürmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini düýpli özgertmek boýunça iri möçberli taslamalar toplumlaýyn amala aşyrylýar.

Wise-premýer Gurluşyk we binagärlik ministrliginiň binýadynda Gurluşyklaryň döwlet buýrujysy gullugyny döretmek baradaky teklibi beýan etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gurluşyk pudagynyň kämilleşdirilmegi boýunça işleriň möhümdigini belläp, ähli ugurdaş düzümleriň sazlaşykly özara hereketi hem-de möhüm gurluşyk desgalarynda alnyp barylýan işler bilen baglylykda, Gurluşyklaryň döwlet buýrujysy gullugynyň işiniň gurallarynyň düýpli öwrenilmeginiň zerurdygyny aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz bu meseläni ýene bir gezek içgin öwrenmegiň zerurdygyny aýdyp, bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Öwezow ýurdumyzyň önüm öndürijileri we telekeçileri bilen bilelikde maýa goýum forumyny geçirmek boýunça alnyp barylýan taýýarlyk işleri barada hasabat berdi.

Wise-premýer ulag-aragatnaşyk toplumynda pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň berkidilmegine, döwlet we hususy gatnaşygy mundan beýläk-de ösdürmäge, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmaga, içerki bazarlary ýurdumyzda öndürilen ýokary hilli harytlar bilen üpjün etmäge gönükdirilen işleriň alnyp barylýandygyny habar berdi.

Şunuň bilen baglylykda, 8-9-njy aprelde ýokarda agzalan Maýa goýum forumyny geçirmek baradaky teklip beýan edildi.

Şeýle hem ulag we aragatnaşyk toplumynyň häzirki zaman düzümini nazara alyp, türkmen telekeçileriniň we önüm öndürijileriniň maýa goýum serişdelerini çekmek arkaly ykdysadyýetimizde hususy pudak bilen hyzmatdaşlygyň çäklerinde täze kärhanalary döretmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, toplumlaýyn maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde, gaýtadan işleýän pudagyň ösdürilýändigini, kiçi we orta telekeçilige döwlet tarapyndan goldaw berilýändigini belledi.

Netijeli gatnaşyklary ýola goýmakda bilelikdäki taslamalaryň ykdysady bähbitliligi, olaryň durmuş ähmiýeti we ekologiýa howpsuzlygy möhüm ugur bolup durýar. Ähli gyzyklanma bildirýän taraplaryň netijeli we uzak möhletleýin üstünlikleri gazanmagy üçin has amatly gurallaryň tapylmagy wajypdyr. Häzirki döwürde ýurdumyzyň öňünde daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçiligi ýola goýmak we eksport ugurlaryny artdyrmaga gönükdirilen täzeçil usullary giňden ornaşdyrmak möhümdir diýip, milli Liderimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz Maýa goýum forumyny geçirmek baradaky teklip hakynda aýdyp, bazar gatnaşyklaryny ulgamlaýyn esasda öwrenmegiň, ýurdumyzyň önüm öndürijileriniň talaplaryna yzygiderli seljermeleri geçirmegiň, türkmen telekeçileriniň ulag-aragatnaşyk toplumynda ýokary hilli önümleriň önümçiligini ýola goýmakda öňdebaryjy tejribeleri we innowasion usullary ornaşdyrmagyň wajypdygyny belledi we bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjow “Türkmen awtoban” paýdarlar jemgyýetiniň binýadynda “Ulag hyzmatlary” ýolagçy gatnatma kärhanasyny döretmek hem-de bu ugurda hyzmatlary ýola goýmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň gurluşyk işleriniň ýokary depginde dowam etdirilýändigi hem-de Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyna gabatlanyp, bu awtomobil ýolunyň Aşgabat — Tejen böleginiň ulanylmaga berilmeginiň meýilleşdirilýändigi habar berildi.

Halkara ýolagçy gatnawlaryny ýola goýmak hem-de bu ugurda ýokary hilli hyzmatlary üpjün etmek maksady bilen “Ulag hyzmatlary” kärhanasyny döretmek göz öňünde tutulýar.

Wise-premýer “Türkmen awtoban” paýdarlar jemgyýeti tarapyndan ýolagçy awtobuslaryny hem-de ýeňil awtoulaglary satyn almak baradaky teklipleriň öwrenilendigini habar berdi.

Şunuň bilen baglylykda, “Türkmenawtoulaglary” agentliginiň awtoulag menzilleriniň hyzmatyndan şertnamalaýyn esasda peýdalanmak arkaly ýolagçylara ýokary hilli hyzmaty ýola goýmak boýunça degişli işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň telekeçileriniň tagallalary bilen ýokary tizlikli awtoulag ýollarynyň hem-de çylşyrymly inženerçilik desgalarynyň onlarçasynyň gurulýandygyny, olaryň Watanymyzyň yklymyň örän möhüm söwda ýollarynyň halkara merkezi hökmünde ornunyň pugtalandyrylmagyna ýardam berýän döwrebap we ýokary netijeli ulag düzümlerini kemala getirmekde ägirt uly ähmiýetini belledi.

Ýokary depginde gurluşygy alnyp barylýan Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtobanyň halkara ölçegleriniň ähli talaplaryna doly gabat gelmegi üçin ähli tagallalary etmek zerurdyr, munuň özi Türkmenistanyň möhüm ulag-üstaşyr geçelgesi hökmündäki ornunyň pugtalandyrylmagyna ýardam berer diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Milli Liderimiz ýolagçylara ýokary hilli hyzmat etmegiň degişli düzümlerini döretmegiň zerurdygy barada aýdyp, pudak derejesinde awtomobil ulagynyň ähmiýetiniň barha artýandygyny nygtady.

Milli Liderimiz awtomobil ulagynyň tehniki binýadynyň ýokary ekologiýa we howpsuzlyk ölçeglerine laýyk derejede döwrebaplaşdyrylmagynyň döwletimiziň durmuş-ykdysady syýasatynyň möhüm ugrudygyny aýdyp, ýolagçylara ýokary derejeli hyzmat etmek üçin degişli şertleri üpjün etmek boýunça wise-premýere birnäçe görkezmeleri berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa 2021-nji ýylyň aprel aýynda geçiriljek esasy çäreleriň, şeýle hem medeni-durmuş maksatly binalary açyp, ulanmaga bermegiň maksatnamasy barada hasabat berdi.

“Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygarynyň hem-de Bütindünýä saglyk gününiň, Türkmen bedewiniň milli baýramynyň we Türkmen alabaýynyň baýramynyň, Aşgabadyň 140 ýyllygynyň hormatyna bagyşlanan çäreleriň meýilnamasyny amala aşyrmagyň çäklerinde ylmy-amaly maslahatlary, döredijilik duşuşyklaryny, sergileri, baýramçylyk konsertlerini, ylym-bilim çärelerini, sportuň dürli görnüşleri boýunça ýaryşlary we bedenterbiýe-sagaldyş çärelerini guramak göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, türkmen halkynyň maddy we ruhy mirasynyň düýpli öwrenilmeginde hem-de dünýäde giňden wagyz edilmeginde baýramçylyk dabaralarynyň we çäreleriniň ägirt uly ähmiýetiniň bardygyny belledi hem-de olaryň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz Türkmen bedewiniň milli baýramyna we ilkinji gezek onuň bilen bilelikde geçirilýän Türkmen alabaýynyň baýramyna taýýarlyk işlerine ünsi çekip, häzirki döwürde ýurdumyzda bu ugurlaryň degişli düzümleriniň döredilmegine hem-de sazlaşykly ösdürilmegine gönükdirilen işleriň ähmiýetlidigini belledi. Arassa ganly ahalteke bedewleriniň baş sanyny artdyrmak, atşynaslyk ulgamyndaky tohumçylyk işinde halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek we itşynaslyk milli ýörelgelerini ilerletmek hem-de onuň asyrlar aşyp gelýän däplerini geljek nesillere ýetirmek boýunça toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Munuň özi medeniýet we sungat işgärleriniň döredijiliginde mynasyp orun eýelemelidir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy hem-de baýramçylyklar mynasybetli meýilleşdirilen dabaralary türkmen toýuna mahsus derejede guramaçylykly geçirmek babatda wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Geldinyýazow gözegçilik edýän ulgamlarynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy hem-de “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň rejelenen görnüşini taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Milli Liderimiziň yzygiderli tagallasy netijesinde, tutuş ýurdumyzda iri, halkara ölçeglerine kybap gelýän anyklaýyş merkezleri, bejeriş-öňüni alyş edaralary, hassahanalar, şypahanalar, häzirki zaman derman serişdeleri kärhanalary gurulýar.

Adamlaryň saglygyny goramak hem-de ömür dowamlylygyny artdyrmak, ýokary hilli lukmançylyk hyzmatlaryny bermek, lukmanlaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak, giň halkara hyzmatdaşlygyny ýola goýmak, sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmek boýunça ägirt uly işler alnyp barylýar.

Degişli ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bilelikde, “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň rejelenen görnüşi hem-de ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin meýilnamasy işlenip taýýarlanyldy.

Saglygy goraýşy hemmetaraplaýyn ösdürmek, adamlaryň ýaşaýyş derejesini gowulandyrmak we ömür dowamlylygyny artdyrmak, saglygy berkitmäge, keselleriň öňüni almaga, saglygy goraýşyň kämil we ýokary netijeli ulgamyny döretmäge toplumlaýyn esasda çemeleşmek maksatnamanyň möhüm ugurlary bolup durýar.

Şeýlelikde, “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň ýerine ýetirilmegi saglygy goraýşyň kämil we ygtybarly ulgamyny kemala getirmäge, Türkmenistanyň dünýäde sagdynlygyň we bagtyýarlygyň ýurdy hökmündäki derejesini has-de belende götermäge ýardam berer.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, milli saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işleriň wajypdygyny belledi we onuň hemmetaraplaýyn ösdürilmeginiň durmuş ulgamyny nazarlaýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini aýtdy.

Bu möhüm ugruň düýpli özgerdilmegine gönükdirilen özgertmeleriň çäklerinde, häzirki zaman lukmançylyk merkezleriniň gurluşygynyň, dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijilerinden ýokary tehnologiýaly enjamlary satyn almagyň, ýokary hünärli lukmanlary taýýarlamagyň, derman üpjünçiliginiň guralyny kämilleşdirmegiň göz öňünde tutulýandygy bellenildi. Adamlaryň sagdyn durmuş ýörelgelerine we ýaramaz endiklerden daşda durmagyna ugrukdyrýan öňüni alyş çärelerine möhüm üns berilmelidir.

Döwlet Baştutanymyz hödürlenen taslamany makullap we degişli Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi hem-de göz öňünde tutulan ähli çäreleriň ýerine ýetirilişine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistanyň wekiliýetiniň Russiýa Federasiýasynyň Moskwa şäherine şu ýylyň 30-njy martyndan 2-nji apreli aralygynda boljak iş saparyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Hökümetara toparynyň bilelikdäki işiniň çäklerinde amala aşyrylýan saparyň dowamynda ikitaraplaýyn duşuşyklary we hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary boýunça gepleşikleri geçirmek göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, Russiýa Federasiýasynyň sebitleri bilen nebitgaz, himiýa, senagat, oba hojalyk pudaklarynda, ulag, söwda-ykdysady, ylym-bilim toplumlarynda we saglygy goraýyşda özara gatnaşyklaryň geljekki ugurlary ara alnyp maslahatlaşylar.

Şeýle hem iki ýurduň daşary syýasy edaralarynyň ýolbaşçylarynyň arasynda duşuşyklar we gepleşikler meýilleşdirildi. Olaryň dowamynda möhüm ugurlarda, şol sanda syýasy-diplomatik ulgamda döwletara gatnaşyklaryny ösdürmegiň meselelerine garalar.

2-nji aprelde Moskwada GDA ýurtlarynyň daşary işler ministrleriniň Geňeşiniň nobatdaky mejlisi geçiriler. Onuň gün tertibine sebitara we halkara howpsuzlygyny pugtalandyrmak, syýahatçylyk, bedenterbiýe we sport, ýaşlar syýasaty ugurlarynda köptaraply hyzmatdaşlygy ösdürmek bilen baglanyşykly meseleleriň toplumy giriziler. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy mejlise gatnaşyjylaryň garamagyna birnäçe resminamalary hödürlär.

Türkmenistanyň wekiliýetiniň Russiýa Federasiýasyna iş saparynyň çäklerinde sebit howpsuzlyk meseleleri boýunça ýokary derejedäki ikitaraplaýyn pudagara geňeşmeleri geçirmek bellenildi.

Şeýle hem türkmen-rus gatnaşyklarynyň köpugurly häsiýete eýedigini nazara almak bilen, Hökümetleriň degişli agzalarynyň, iki ýurduň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hem-de iri firmalarynyň ýolbaşçylarynyň arasynda iş duşuşyklaryny guramak teklip ediler.

Mundan başga-da atçylyk sungaty ugrunda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmek maksady bilen, “Galkynyş” milli at üstündäki oýunlar toparynyň wekilleriniň Russiýanyň döwlet sirkiniň we Moskwanyň uly döwlet sirkiniň ýolbaşçylary bilen duşuşyklarynyň geçirilmegi göz öňünde tutulýar.

Bu duşuşyklaryň we gepleşikleriň netijeleri boýunça dürli ugurlarda hyzmatdaşlyk barada ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistany we Russiýa Federasiýasyny gadymdan gelýän dostluk gatnaşyklarynyň we taryhy taýdan ýola goýlan hyzmatdaşlygyň baglanyşdyrýandygyny belledi. Häzirki döwürde strategik hyzmatdaşlyk esasynda ýola goýulýan gatnaşyklar ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda sazlaşykly ösdürilýär. Biziň ýurtlarymyz abraýly halkara guramalarynyň çäklerinde netijeli gatnaşyklary ýola goýmak arkaly sebit hem-de ählumumy parahatçylygyň, howpsuzlygyň, abadançylygyň üpjün edilmegi bilen baglanyşykly wajyp meseleleri boýunça garaýyşlaryň ýakyndygyny ýa-da doly gabat gelýändigini beýan edýär diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

Türkmen-rus hyzmatdaşlygy giň ugurlary öz içine alýar diýip, milli Liderimiz belledi hem-de bilelikdäki Hökümetara toparynyň işine möhüm orun degişli bolan söwda-ykdysady ulgamda netijeli gatnaşyklary ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny nygtady. Şunuň bilen birlikde, ynsanperwer ugurlar, bilim we ylym, medeniýet we sungat ulgamlary boýunça däp bolan gatnaşyklaryň berkidilmegine uly ähmiýet berilýär.

Döwlet Baştutanymyz Russiýanyň netijeli ykdysady, işewür we medeni gatnaşyklary ýola goýlan iri sebitler bilen alnyp barylýan hyzmatdaşlygyň okgunly häsiýete eýedigini kanagatlanma bilen belledi.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň wekiliýetiniň möhüm ugurlarda özara bähbitli ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin bar bolan mümkinçilikleriň doly derejede durmuşa geçirilmegini öz içine alýan Russiýa Federasiýasyna boljak iş saparyna taýýarlyk görmek boýunça wise-premýere, DIM-niň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi.

Sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde döwlet durmuşyna degişli başga-da, birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny hem-de mähriban halkymyzyň, berkarar Watanymyzyň abadançylygynyň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Bize berlen maglumata görä, «Altyn bürgüdiň» ýyladyşhana toplumynyň birinji tapgyry 4 gektar meýdanda eýýäm üç ýyldan bäri işläp gelýär. Şu gezek onuň 4,5 gektara golaý meýdany eýeleýän ikinji tapgyry açylyp, ulanylmaga berildi. Noýabr aýyndan bäri 8,4 gektar meýdandan 600 tonna golaý pomidor ýyglyp, şonuň 460 tonna golaýy eksporta goýberilipdir, galan bölegi bolsa içerki bazarda ýerlenilipdir. Hususy kärhananyň ýyladyşhana müdiri Mahmut Myradow täze tapgyryň açylyp, ulanylmaga berilmegi bilen önümçiligiň ozalkysyndan iki esseden hem artandygyny aýdýar.

Eýsem, «Altyn bürgüt» hususy kärhanasynyň ýyladyşhana toplumy barada bizi nämeler gyzyklandyrýar? Elbetde, önümçiligiň gerimi hem-de döwrebaplygy. Biler bolsaňyz, toplumda olaryň ikisi hem jikme-jik göz öňünde tutulypdyr.

Hormatly Prezidentimiziň 2016-njy ýylyň 8-nji iýunynda gol çeken Buýrugyna laýyklykda ýurdumyzyň hususy taraplarynyň birnäçesine ýyladyşhana toplumlaryny döretmek üçin ýer bölekleri berildi. Şol Buýruk bilen «Altyn bürgüt» hususy kärhanasyna hem Çärjew etrabynyň çäginden ýyladyşhana toplumyny döretmek üçin 21 gektar meýdan bölünip berildi. Ýeri gelende aýtsak, bu ýerde beýleki käbir hususyýetçilerimiziň hem döwrebap ýyladyşhanalary hereket edýär. Olaryň ählisinde döwrebap şertler döredilip, önümçilik göwnelaýyk alnyp barylýar.

Häzir 21 gektaryň 8,4 gektary özleşdirilip, onda 6 sany döwrebap ýyladyşhana ýerleşdirildi. Ýarym gektar meýdanda bolsa toplumyň ugurdaş maksatly binalary ýerleşýär. Hususy kärhana berkidilen ýeriň galan böleginde hem geljekki ýyllarda täze ýyladyşhanalary gurmak meýilleşdirilýär.

Ýyladyşhanada Türkiýe, Niderlandlar Patyşalygy, Ysraýyl, Italiýa, Germaniýa, Hytaý ýaly döwletlerden getirilen döwrebap enjamlar ornaşdyrylyp, işleriň aglaba böleginiň sanly tehnologiýalara esaslanmagy üpjün edildi. Şeýlelikde häzir bu toplumda döwrebap ýyladyşhanalardan başga-da, edara binasy, ammar, sowadyjyly ammar, bug gazany binasy, önümhana, suw arassalaýjy we dökünli suwy taýýarlaýjy desga, transformator hem-de terezi bar.

Häzir ýyladyşhananyň mümkinçiligi bir ýylda 2 müň 100 tonna pomidor ýetişdirmäge ýetdi. Munuň üçin her gektara pomidoryň «Marwelans», «Profans» we «Suşi» görnüşleriniň 22 müň 500 şitili oturdyldy. Göwnejaý gözegçiligiň netijesinde bir möwsümde her gektardan 250 tonnadan hasyl almaga mümkinçilik bar. Möwsümiň başyndan bäri 600 tonna golaý hasylyň ýyglandygyny habar beripdik. Dogrusy, ýyladyşhananyň açylan gününde bu tonnalaryň üstüne ýene ep-eslisi goşuldy. Çünki onuň açylyş dabarasy hasyl ýygnalýan güne gabat geldi.

Täze ýyladyşhana toplumyndaky döwrebaplyk we sanly tehnologiýalar babatynda ýene-de käbir zatlary aýdyp bolar. Çünki bu ikisiniň sazlaşykly işine tas her ädimde diýlen ýaly gabat gelinýär.

Bu babatda ilkinji aýdylmaly zat ekini suwarmak, şol bir wagtyň özünde-de dökünlemek üçin iň häzirkizaman, kämil gurluşyň ornaşdyrylanlygydyr. Arassa ýerasty çeşmelerden alnan suw ýörite ulgamyň üsti bilen ýene bir gezek süzgüçden geçirilip, başga bir ulgamda oňa ekine berilmeli dökün goşulýar. Tutuş ýyladyşhanada her düýp pomidory damjalaýyn usulda suwarmak üçin hem umumy uzynlygy müňlerçe metre ýetýän ulgam guralypdyr. Bu ulgam inçejik şlangalar arkaly suwy ekiniň düýbüne çenli getirýär.

Toplumdaky ägirt uly çelekleriň biri bolsa suw gory üçin ulanylýar. Ekine bermek üçin taýýarlanylýan suw bu çelekde ätiýaçda toplanylyp, zerur wagty ýörite ulgam arkaly akdyrylýar. Ýyladyşhanalarda bellenen ýylylygy saklamak üçin bolsa «Erensan» kompaniýasynyň öňdebaryjy ýyladyş ulgamy ornaşdyrylypdyr. Kesgitli ýylylygy hemişelik saklamakda tebigy gaz ulanylýar.

Toplumyň sowadyjyly ammarynda hem ähli mümkinçilikleriň döredilendigini nygtamak gerek. Ammara berkidilen hünärmeniň gürrüň berşi ýaly, onda 120 tonna çenli pomidory saklap bolar.

Ýene bir aýdylmaly zat döwrebap ýyladyşhana toplumynda işgärleriň hünär kämilligini yzygiderli artdyrmak işleriniň hem göz öňünde tutulanlygydyr. Munuň üçin onuň dolandyryş merkezinde ýöriteleşdirilen okuw otagy döredilipdir. Bu otagda tejribeli hünärmenler tarapyndan gysga wagtlaýyn okuw geçirilip, hemmeleriň döwrebap tehnologiýalardan kämil derejede baş çykarmagy gazanylýar.

Ýokarda agzalanlaryň ählisiniň sanly tehnologiýa daýanyp, awtomatiki ýagdaýda işleýändigi aýratyn bellenilmeli ýagdaýdyr.

Elbetde, bu ýazgylar 25-nji mart güni ýurdumyzda täze açylan ýyladyşhanalaryň diňe biriniň söhbedi. Olaryň ählisi baradaky iň uly eseri Gahryman Arkadagymyz döredýär. Bu eser ajaýyp döwrümiziň altyn sahypalaryna ýazylýar. Şonuň üçin hem täze toplumda işlejek hünärmenleriň Gahryman Arkadagymyza alkyşyny şu ýazgylaryň iň mynasyp jemlemesi hasapladyk.

Begenç ÇARYÝEW,
«Altyn bürgüt» hususy kärhanasynyň ýolbaşçysy:

― Ýyladyşhana toplumymyzyň açylyş dabarasynda çykyş edip, Gahryman Arkadagymyza hoşallyk bildiren pursadymda ýüregime dolan tolgunma we çäksiz buýsanç bütin ömrüme içki dünýämden çykmasa gerek. Eziz Arkadagymyzyň sowgat beren «John Deere» kysymly kuwwatly traktory bolsa biziň şatlygymyzy has-da artdyrdy.

Täze ýyladyşhanalardan ýyglan hasylyň bir bölegini Gazagystan Respublikasyna eksporta hem ugratdyk. Mahlasy, baharyň şol güni bize hoş habar yzyna hoş habar getirdi. Men ýene bir gezek şeýle iri taslamany durmuşa geçirmäge beren ýardamy üçin Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden alkyş aýdýaryn. Nesip bolsa, eziz Watanymyzyň ykdysady kuwwaty, azyk bolçulygy üçin gijämizi-gündiz edip zähmet çekeris.

Narly Abdullaýew, agronom:

― Täze ýyladyşhanalar ylmyň we sanly tehnologiýalaryň iň täze gazananlaryna esaslanyp işleýär. Bu ýerde ekine beriljek her damja suwa, her zerre döküne çenli takyk ölçenilýär we gerekli mukdarda berilýär. Şonuň üçin işleriň guralyşy agronomlardan hem kämil sowatlylygy talap edýär. Nesip bolsa, ýyladyşhana toplumynda giň mümkinçilikleriň gurşawynda işläp, ähli bilimimizi, başarnygymyzy eziz Watanymyzyň ykdysady kuwwatyna bagyşlarys. Şeýle döwletli tutumlaryň sakasynda duran Gahryman Arkadagymyzyň jany sag bolsun, tutýan tutumly işleri elmydama rowaçlyklara beslensin!

Aýşat JUMAÝEWA, işçi:

― Toplumyň işgärleriniň arasynda gelin-gyzlar hem kän. Bu ýerde bize işlemek üçin ähli amatly şertler döredilip berilýär. Işleriň aglaba bölegi awtomatlaşdyrylan usulda. Biz diňe ekine gözegçilik etmäge we hasyl ýygnamaga gatnaşýarys. Okuw we lukmançylyk otaglary, 200 orunlyk naharhana we dynç alyş nokatlary işgärleriň ygtyýarynda.

Biz şeýle döwrebap toplumlary gurduryp, olaryň işine ak pata berýändigi üçin Gahryman Prezidentimize tüýs ýürekden alkyş aýdýarys. Nesip bolsa, iýun aýyna çenli dowam etjek ýygym möwsüminde täze toplumdan bol hasyl alyp, eziz Watanymyzyň döwletlilik toýuna ― Garaşsyzlyk baýramymyza bereket bilen bararys.

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda eziz Watanymyz hemmetaraplaýyn ösýär we dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşulýar. Diýarymyzyň ösüşli ýollarynda milli ykdysadyýetimizi bazar gatnaşyklaryna geçirmek wezipesine uly ähmiýet berilýär. Döwletimiziň saýlap alan ykdysady ugrunyň gözbaşynda milli önümçilik binýadynyň yzygiderli giňeldilmegine, ahyrky ykdysady netijelilige gönükdirilen bazar ykdysadyýetine geçmek ýörelgesi goýuldy. Toplumlaýyn häsiýete eýe bolan bu geçişiň binýatlaýyn ugurlarynyň biri-de döwlet eýeçiligindäki emläkleri hususylaşdyrmak bilen bagly bolup durýar.

Garaşsyzlyk ýyllarynda Türkmenistanda bazar gatnaşyklaryny işjeň kemala getirmek we düşewüntsiz kärhanalaryň ykdysady netijeliligini artdyrmak boýunça maksatnamalaýyn çäreler amala aşyrylýar. Hususyýetçilik milli ykdysadyýetiň döwlete dahylly böleginiň hyzmatlar ulgamynda, söwdada, oba hojalygynda we gaýry pudaklarda düşewüntsiz işleýän kärhanalaryň, edaralaryň, guramalaryň, ýaşaýyş jaý gaznalarynyň, söwda öýleriniň, söwda edaralarynyň, maldarçylyk hojalyklarynyň we başgalaryň hukuk gatnaşyklary ýagdaýynda dolulygyna ýa-da bölekleýin döwlete dahylsyz bölege, hususy kärhanalara, paýdarlar jemgyýetlerine ýa-da başga guramaçylyk hukuk görnüşli kärhanalara öwrülmegi, fiziki, ýuridiki taraplara şahslara satylmagydyr. Döwlet emläginiň hususylaşdyrylmagy maýa goýum bäsleşigi, bäsleşikli söwdalar hem-de döwlet eýeçiligindäki paýnamalaryň gazna biržasynyň üsti bilen satylmagy esasynda amala aşyrylýar.

Hojalyk işi bilen meşgullanýan birlikleri hususylaşdyrmagyň baş maksady dürli ugurlarda önümçiligi ýola goýmakda we netijeli alyp barmakda, söwda we hyzmatlar ulgamynda baý tejribe toplan, özüne ynanylan edara-kärhananyň işinde berk hasaby we hasabatlylygy ýola goýmak arkaly onuň ahyrky ykdysady netijeliligini ýokary derejede üpjün etmegi, alyp barýan işine eýeçilik gözi bilen garamagy başarýan hünärmenleri tapmakdan ybaratdyr. Hormatly Prezidentimiziň saýlap alan hemmetaraplaýyn täzeleniş hem döwrebaplaşmak ýoly bilen okgunly öňe barýan Türkmenistanda halal zähmetinden döwlet tapýan hususyýetçileriň kämil nesli kemala gelýär. Döwlet emlägini hususylaşdyrmagyň netijeli usullary işe ornaşdyrylýar. Şol bir wagtyň özünde, öz ykbalyny telekeçilik işine baglan ildeşlerimize ýeňillikli bank karzlary berilýär, hususylaşdyrylan hojalyk subýektlerini döwlet belligine almagyň we olara salgyt salmagyň ýeňillikli tertip-düzgüni ornaşdyrylýar.

Gahryman Arkadagymyzyň ýadawsyz tagallalary esasynda ýurdumyzda hususyýetçiligiň giň gerimde ösdürilmegi, telekeçileriň kanuny bähbitlerini goraýan kanunçylyk namalarynyň kabul edilmegi, dürli maksatly desgalaryň gurulmagy hem-de oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek üçin uzak möhletleýin ýeňillikli karzlaryň we ýer bölekleriniň bölünip berilmegi, ýurdumyzyň senagatçylaryna we telekeçilerine giň mümkinçilikleri açdy. Indi türkmen telekeçileriniň önümleri diňe bir içerki bazarda däl, eýsem, dünýäniň dürli döwletlerinde «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgy bilen satylýar. Ýurdumyzyň eksport mümkinçiliklerini artdyrmak, öňdebaryjy dünýä tejribesini ornaşdyrmak, işjeň halkara hyzmatdaşlygyny ýola goýmak maksady bilen, dünýäniň dürli döwletlerinde türkmen telekeçileriniň wekilhanalary we söwda öýleri hereket edýär.

Arkadag Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen 2018-nji ýylyň 16-njy martynda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň edara binasynda geçirilen taryhy duşuşykda kiçi we orta telekeçiligi goldamak hem-de täze innowasion önümçilikleri döretmek maksady bilen, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň Türkmenistanda Kiçi we orta telekeçiligi goldamak gaznasy hem döredildi. Bu ýuridiki şahs hökmünde döredilen gazna öz paýnamalaryny Aşgabat gazna biržasynda satmaga hukuk hem berildi.

Şular ýaly döredilýän giň mümkinçilikleriň netijesinde gysga wagtyň içinde türkmen hususyýetçileri dürli pudaklaýyn ugurly önümçiliklerde, gurluşykda, senagatda, oba hojalygynda, hyzmatlar ulgamynda ýokary netijeleri gazandy. Paýtagtymyzda, welaýat we etrap merkezlerinde, oba ýerlerinde öňdebaryjy tehniki-tehnologik nusgalara laýyk enjamlaşdyrylan döwrebap zawoddyr fabrikleriň, önümçilik sehleriniň, oba hojalyk önümlerini gaýtadan işleýän hem-de söwda we dürli ugurly hyzmatlary ýerine ýetirýän kärhanalaryň, durmuş-medeni desgalaryň ýüzlerçesi peýda boldy. Oba ýerlerinde iri möçberli maldarçylyk we guşçulyk toplumlary döredildi. Olaryň aglabasynda öndürilýän önümler özüniň ýokary hili bilen diňe bir daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutmak bilen çäklenmän, eýsem, daşary bazarlarda-da bäsdeşlige ukyplylygy bilen tapawutlanýar.

Milli haryt öndürijileriň işjeňliginiň günsaýyn ýokarlanmagy ýurdumyzda amala aşyrylýan «Türkmenistanda öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberini artdyrmak boýunça Döwlet maksatnamasynda» we «Türkmenistanda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmek boýunça Döwlet maksatnamasynda» bellenen möhüm wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagyna saldamly goşantdyr. Kabul edilen maksatnamalaryň çäklerinde hereket edýän hususylaşdyrmagyň usulyýeti kämilleşdirilip, bazar gatnaşyklarynda gymmatly kagyzlaryň bazaryny, bilelikdäki paýly kärhanalaryň ornuny ýokarlandyrmak üçin maýa goýum taslamasy hem bäsdeşlikli söwda ugurlaryna üýtgeşmeleri girizip alyp barmak ýörelgeleri dowam edýär.

Häzirki döwürde döwlet eýeçiligindäki emläkleri hususylaşdyrmak boýunça işleriň depginini has-da güýçlendirmek, bäsdeşlikli söwdalaryň hilini ýokarlandyrmak, ahyrky netijede milli ykdysadyýetiň durnukly ösüşini üpjün etmek maksady bilen kabul edilýän kadalaşdyryjy resminamalary, hukuk namalaryny has-da kämilleşdirmek işleri yzygiderli alnyp barylýar. Bu özgertmeleriň maksady berkarar Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak, mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş ýagdaýyny yzygiderli gowulandyrmak, il agzybirligini, jemgyýetimiziň jebisligini pugtalandyrmak bolup durýar.

Parahat MERETLIÝEW,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň baş hünärmeni.