Milli Liderimiziň Lebap welaýatyna ýakynda bolan iş sapary Garagum sährasynyň jümmüşindäki «Malaý» gaz käninden başlandy. Saparyň ikinji gününde geçirilen iş maslahatynda ýurdumyzyň günorta-gündogar sebitiniň umumy energiýa kuwwatymyza goşandy barada guwandyryjy maglumatlar aýdyldy, ony has-da artdyrmak boýunça anyk wezipeler kesgitlenildi.

Ozal habar berlişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň ýolbaşçylygynda «Malaý» gaz käninde geçirilen maslahatda Mary we Lebap welaýatlarynyň çäklerinde täze ýüze çykarylan meýdançalarda ägirt uly möçberde gaz gorlarynyň bardygy baradaky çaklamalar öňe sürüldi. Milli Liderimiz täze ýüze çykarylan gaz känleriniň senagat taýdan özleşdirilmegi netijesinde ýurdumyzyň gaz gorlarynyň mukdarynyň 126 milliard kub metr artmagynyň guwançly ýagdaýdygyny belledi.

Gyşyň örküjindäki bu hoş habar hemmeleriň kalbyna bahar ýakymyny bagyşlady. Ýakyn ýyllarda ýurdumyzyň «mawy ýangyç» gory diňe iki welaýatyň hasabyna 126 milliard kub metr artar. Bu ummasyz uly baýlyk ahyry! Eýsem, şunça mukdaryň näçe bölegi Lebap welaýatynyň paýyna düşýärkä? Ine, şu sowalyň jogaby bilen gyzyklanyp, «Lebapgazçykaryş» müdirliginiň geologiýa bölüminiň başlygy Berdi Kutlyýewe ýüz tutduk. Ol bu barada şeýle diýdi:

— Şunça mukdaryň 53 milliard kub metri Lebap welaýatynyň çägindäki meýdançalardyr känlere degişlidir. Has takygy, Gazojak şäheriniň we «Naýyp» gaz käniniň ýakynynda ýerleşýän «Demirgazyk derwüş» meýdançasynda «mawy ýangyjyň» 30 milliard kub metriniň bardygy çaklanylýar. «Malaý» gaz käninde geçirilen täze gözlegleriň netijesinde ýene-de 23 milliard kub metrlik «hazynanyň» üstünden baryldy.

«Demirgazyk derwüşdäki» ilkinji guýyny burawlamak işlerine ýakyn günlerde girişiler. Bu iş «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň «Ymambabanebitgazgözleg» ekspedisiýasynyň burawlaýjylaryna ynanyldy. Guýynyň çuňlugy 3200 metre ýeter.

Şeýle hem şu ýylyň dowamynda «Malaýda» ýene iki guýyny burawlamaga girişmek meýilleşdirilýär. Taslama çuňlugy 4000 metre ýetýän guýulary «Lebapnebitgazgözleg» ekspedisiýasy burawlar.

Täze «mawy ýangyçly» meýdançalaryň ýüze çykarylmagy, olaryň burawlanmagy we önüm alynmagy netijesinde ýyllyk görkezijiler yzygiderli artýar. Muny «Lebapgazçykaryş» müdirliginde alnyp barylýan işlerde hem aýdyň görýäris. Müdirligiň merkezi önümçilik dispetçer gullugynyň başlygy Berdi Berdimetow geçen ýyl meýilnamanyň 134 göterim ýerine ýetirilip, 12 milliard 401 million 104 müň 693 kub metr «mawy ýangyç» alnandygyny aýdýar. Welaýatyň gazçylary degişli döwürde kondensat önümçiligini meýilnamada bellenen 43 müň 59 tonna derek 47 müň 321 tonna ýetirmegiň hötdesinden geldiler.

Ýeri gelende aýtsak, geçen ýyl «Agarguýy» käninde täze guýularyň ikisinden önüm alyndy, täze ýylyň bosagasynda bu ýerde ýene bir guýyny burawlamak işleri tamamlandy.

Netijede, täze guýularyň burawlanmagynyň we olardan bol önüm alynmagynyň ýola goýulmagy bilen «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda iş görkezijileri görnetin artar. Bu bolsa türkmen topragyndan gazylyp alynýan «mawy altynyň» Ýer ýüzüne çaýýan ýalkymyny has-da artdyrar.

Agageldi ITALMAZOW.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda maýa goýum syýasatynyň yzygiderli kämilleşdirilmegi, döwrebaplaşdyrylmagy bilen, milli ykdysadyýetiň, şeýle-de sebitiň we dünýäniň döwletleriniň arasyndaky maliýe-ykdysady hem-de beýleki ugurlar boýunça gatnaşyklaryň durnukly, sazlaşykly, kadaly ösüşi üpjün edilýär. Her ýyl üçin maýa goýum Maksatnamasy işlenip düzülende, onuň anyk wezipeleri kesgitlenýär, önümçilikde we durmuş ulgamynda meýilleşdirilýän sepgitler anyklanýar. Munuň özi ýurduň makroykdysady görkezijilerini ösdürmäge, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmaga ýardam berýär.

«Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011 — 2030-njy ýyllar üçin Milli maksatnamasynda», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda», «Türkmenistanyň 2021 — 2030-njy ýyllar üçin daşary söwda Strategiýasynda» bellenilen baş maksatlara ýetmekde maýa goýum syýasaty aýratyn orun eýeleýär. 2022-nji ýylyň maýa goýum Maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň ykdysadyýetine goýulmagy meýilleşdirilýän maýa goýumlaryň möçberi 36,1 milliard manada barabar bolar, onuň 60,2 göterimi önümçilik ugruna, 39,8 göterimi bolsa durmuş-medeni maksatlara gönükdiriler. Şeýlelikde, ykdysadyýetiň önümçilik ulgamyna goýulýan maýa goýumlaryň yzygiderli artdyrylmagy ýurduň ykdysady kuwwatyny berkitmäge, milli pulumyzyň kadaly hereketini ýola goýmaga, importyň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmäge, eksporty artdyrmaga, ilatyň iş üpjünçiligini ýokarlandyrmaga, maşgala girdejisini köpeltmäge ähli amatlyklary döreder.

Mälim bolşy ýaly, geçen ýylyň 17-nji dekabrynda Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisinde döwlet Baştutanymyza Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Abu-Dabiniň Ösüş gaznasynyň arasynda gol çekilen «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini döretmek hakynda Ylalaşygyň gazanylandygy barada habar berildi, şeýle-de esaslandyryjy hökmünde Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş bankyna çykyş etmäge ygtyýar bermek hakynda resminamanyň taslamasy hödürlendi. Täze düzüme bolsa öz üstüne ýüklenen borçnamalary ýerine ýetirmegi üçin Türkmenistanyň Merkezi bankyndan degişli ygtyýarnamany kanunçylykda bellenen tertipde almak teklip edildi.

Hormatly Prezidentimiz degişli Karara gol çekip, düzümiň öňünde durýan wezipeleri anyk kesgitledi, degişli ýolbaşçylara maýa goýum serişdelerini artdyrmak, daşary ýurt maýadarlaryny çekmek we olaryň ygtybarly goraglylygyny üpjün etmek maksady bilen, degişli kadalaşdyryjy binýady kämilleşdirmek babatda tabşyryk berdi. Resminama laýyklykda, «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini esaslandyryjy hökmünde Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş bankyna esaslyk maýadaky paýy 50 göterim möçberde paýly gatnaşmaga ygtyýar berildi. Bu döwlet ähmiýetli çözgüdiň üstünlikli durmuşa geçirilmegi maýa goýum syýasatyny täze derejä çykarar, maýa goýumy maliýeleşdirmegiň ygtybarly çeşmesini emele getirer, ýurdumyzyň maliýe-bank ulgamynyň maýa goýum işine işjeň gatnaşmagyny, maýa goýumlaryň netijeliligini üpjün eder. Şeýlelikde, işlenip düzülýän we üstünlikli amala aşyrylýan milli, sebit ähmiýetli maýa goýum taslamalary öz wagtynda, ýokary hilli ýerine ýetiriler. Bu bolsa Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň halkara giňişlikde eýeleýän ornuny has-da berkider, abraýyny artdyrar.

Maýa goýum işinde daşary ýurtly iri işewür düzümler we abraýly halkara maliýe guramalary bilen gatnaşyklary ýola goýmak möhüm ähmiýetli çäre hasaplanýar. Bu meseläniň üstünlikli çözülmegi diňe bir maýa goýum taslamalarynyň maliýe mümkinçiligini ýokarlandyrman, eýsem, dünýäniň ösen döwletleriniň baý tejribesini öwrenmäge, hünärmenleriň hünär derejesini ýokarlandyrmaga-da zerur şertleri döredýär. Şu ýerde ýene bir zady nygtamak gerek. Milli ykdysadyýetiň ähli ugurlarynda sanly ykdysadyýete geçmek wajyp çäreleriň hatarynda kesgitlendi. Maýa goýum işiniň sanlylaşdyrylmagy diňe bir bu işe gatnaşýanlara gysga wagtda, az harajatlar bilen zerur maglumatlary toplamaga we degişli çözgütleri kabul etmäge mümkinçilik döretmän, ony kämil dolandyrmaga, garaşylýan netijeleri gazanmaga hem mümkinçilik berer.

«Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň döredilmegi ýurdumyzyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň işine-de oňyn täsirini ýetirer. Kiçi we orta telekeçiligi, aýratyn-da, döwlet bilen hususy ulgamyň arasynda hyzmatdaşlygy ösdürmäge amatly şertler dörär, telekeçileriň ykdysady ösüşde eýeleýän orny has-da pugtalanar, önümleriň görnüşini köpeltmäge, hilini ýokarlandyrmaga, hyzmatlaryň we ýerine ýetirilýän işleriň gerimini giňeltmäge täze mümkinçilikler dörär, düşewüntlilik artar. Oba ýerlerinde hususy eýeçiligi (fermer hojalyklaryny) ösdürmäge maýa goýumlaryň goýulmagy azyk howpsuzlygyny berkitmek bilen birlikde, ýer-suw, zähmet serişdeleriniň, pul gaznalarynyň rejeli, tygşytly we ýokary netijeli ulanylmagyna esas bolup hyzmat eder. Türkmen telekeçileriniň öndürýän önümleriniň ýokary hilli, ekologik taýdan arassa we bahalarynyň elýeterli bolmagy önümleriň içerki hem-de daşarky bazarlarda uly islegden peýdalanmagyna, goýulýan maýa goýumlaryň özüni ödemek möhletini gysgaltmaga mümkinçilik berýär. Şeýle-de telekeçileriň maliýe kuwwatynyň ýokarlanmagy olara uly möçberli, uzak möhlete niýetlenen milli we halkara maýa goýum taslamalaryna işjeň gatnaşmaga ähli amatlyklary döredýär.

Şeýlelikde, täze döredilýän «Türkmen maýa goýum kompaniýasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti ýurdumyzyň ösüşini pugtalandyrmaga, «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgäni mundan beýläk-de üstünlikli durmuşa geçirmäge oňyn täsirini ýetirer. Goý, öz halkynyň bagtyýarlygy, röwşen geljegi ugrunda yzygiderli alada edýän hormatly Prezidentimiziň belent başy aman, ömri uzak bolsun, döwletli tutumlary hemişe rowaçlyklara beslensin!

Baýramdurdy TAÝHAROW,

Aşgabat, 6-njy ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Sýan Naýçeni kabul etdi.

Milli Liderimiz we dostlukly ýurduň doly ygtyýarly wekili birek-biregi şu gün bellenilýän Türkmenistan bilen Hytaýyň arasyndaky diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy bilen gutladylar.

Diplomat duşuşmaga wagt tapandygy we ýüzbe-ýüz söhbetdeşlikde döwletara hyzmatdaşlygyň käbir ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmaga döredilen mümkinçilik üçin hoşallyk bildirip, HHR-iň Başlygy Si Szinpiniň döwlet Baştutanymyza mähirli salamyny, Türkmenistan bilen Hytaýyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli gutlag hatyny gowşurdy. Dostlukly ýurduň Baştutany hatynda ähli türkmen halkyna parahatçylyk, durnuklylyk we abadançylyk baradaky arzuwlaryny beýan etdi. Şeýle hem milli Liderimize Pekinde geçiriljek XXIV Gyşky Olimpiýa oýunlaryna gatnaşmaga resmi diplomatik çakylyk haty gowşuryldy.

Çakylyk hatynda, hususan-da: “Hytaý tarapy 2022-nji ýylyň 4 — 20-nji fewraly aralygynda Pekinde Gyşky Olimpiýa oýunlaryny geçirer. Hytaý bilen Türkmenistanyň arasyndaky strategik hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň ýokary derejesini we iki ýurduň döwlet Baştutanlarynyň arasyndaky gatnaşyklaryň dostlukly häsiýete eýedigini nazara almak bilen, hytaý tarapy Türkmenistanyň hormatly Prezidenti jenap Gurbanguly Mälikgulyýewiç Berdimuhamedowy Gyşky Olimpiýa oýunlarynyň Pekinde geçiriljek açylyş dabarasyna gatnaşmaga çagyrýar” diýlip bellenilýär.

Diplomat Hytaýyň Hökümetiniň häzirki döwürde Merkezi Aziýa sebitinde möhüm orny eýeleýän we halkara syýasatyň esasy ugurlarynda sebit hem-de sebitara gatnaşyklaryň netijeli nusgasyny ýola goýmaga oňyn çemeleşmäni görkezýän, şeýle hem Hytaýyň strategik hyzmatdaşy bolan Türkmenistan bilen köpýyllyk netijeli gatnaşyklaryň hemmetaraplaýyn ösdürilmegine aýratyn ähmiýet berýändigini nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow dostlukly döwletiň Baştutanyna iň gowy arzuwlaryny aýtdy we Türkmenistan bilen HHR-iň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli gutlag hatyny ilçä gowşurdy hem-de Hytaýyň Liderine Pekinde geçiriljek XXIV Gyşky Olimpiýa oýunlarynyň açylyş dabarasyna gatnaşmaga iberen çakylygy üçin minnetdarlyk bildirdi.

Milli Liderimiz häzirki döwürde dünýäde halkara hyzmatdaşlygyň möhüm ugry hökmünde ykrar edilen sportuň ynanyşmak, birek-birege hormat goýmak, düşünişmek ýagdaýynyň kemala gelmeginiň wajyp şertidigini belledi hem-de şeýle ähmiýetli çäräniň geçirilmeginiň sporta parahatçylygy pugtalandyrmakda, halklaryň arasynda dostluk we birek-birege düşünişmek gatnaşyklaryny ösdürmekde uly ornuň degişlidiginiň nobatdaky beýanydygyny nygtady.

Ýokary derejedäki ýaryşlaryň guralmagy türgenler we millionlarça adamlar üçin özboluşly baýramçylykdyr. Dünýäniň onlarça döwletleriniň ilaty ýaryşyň geçişine tomaşa eder. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow özüniň 2008-nji ýylyň awgust aýynda ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilen XXIX Tomusky Olimpiýa oýunlarynyň açylyş dabarasyna gatnaşmak üçin Pekine bolan saparyny aýratyn ruhubelentlik bilen ýatlaýandygyny belledi.

Ýurdumyzda hem bedenterbiýäniň we sportuň ösdürilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Raýatlaryň ruhy we beden taýdan sazlaşykly ösüşiniň üpjün edilmegi döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir.

2017-nji ýylda Aşgabatda Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň üstünlikli geçirilmegi Türkmenistanyň halkara sport hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmekde, dünýäniň olimpiýa hereketiniň asylly maksatlarynydyr ýörelgelerini pugtalandyrmakda ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyny dünýä äşgär etdi diýip, döwlet Baştutanymyz belledi hem-de Aşgabat Aziadasyna diňe bir Aziýa ýurtlarynyň däl, eýsem, Okeaniýa ýurtlarynyň Milli olimpiýa komitetleriniň türgenleriniň gatnaşmagynyň Merkezi Aziýanyň taryhynda şeýle derejedäki halkara ýaryşlaryň ilkinjisine öwrülendigini aýtdy.

Bäsleşiklere hytaýly türgenleriň köp sanlysynyň gatnaşandygyny we olaryň üstünlikli çykyş edip, dürli derejedäki medallaryň 100-e golaýyna mynasyp bolandygyny bellemek ýakymlydyr.

Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meseleleri barada aýdyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu gün, 6-njy ýanwarda iki ýurduň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýlanyna 30 ýyl dolýandygyny belledi.

Milli Liderimiz Hytaýyň Garaşsyz Türkmenistan bilen diplomatik gatnaşyklary ýola goýan ilkinji döwletleriň biridiginiň çuňňur mana eýedigini aýdyp, şu döwürde deňhukuklylyk, özara bähbitli, birek-birege hormat goýmak we ynanyşmak esasynda ýola goýulýan ikitaraplaýyn dostlukly gatnaşyklaryň iki ýurduň halklarynyň bähbidine işjeň ösdürilýändigini kanagatlanma bilen belledi.

2013-nji ýylyň sentýabr aýynda Türkmenistanyň we Hytaýyň strategik hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak hakynda Bilelikdäki Jarnama gol çekilip, döwletara gatnaşyklaryň täze, ýokary derejesine çykyldy. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň arasyndaky dostluk gatnaşyklarynyň halkara ýagdaýa we daşarky täsire bagly däldigini belledi. Bu biziň gatnaşyklarymyzyň häsiýetini kesgitleýän taryhy pursatdyr. Munuň özi iki ýurduň gatnaşyklarynyň oňyn geljeginiň bardygyny äşgär edýär.

Döwlet Baştutanymyz dostlukly ýurt bilen gatnaşyklaryň yzygiderli berkidilýändigini belläp, onuň Türkmenistanyň daşary syýasatynyň möhüm ugrudygyna ünsi çekdi. Hytaý biziň dostumyzdyr, ygtybarly hyzmatdaşymyzdyr.

Türkmenistan bilen Hytaýyň arasyndaky ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň halkara guramalaryň çäklerinde ýola goýulýan netijeli hyzmatdaşlyk bilen üstüniň ýetirilýändigi bellenildi. Şunda Hytaý tarapyna ýurdumyzyň Bitaraplyk derejesine hem-de biziň halkara başlangyçlarymyza, tekliplerimize goldaw berýändigi üçin minnetdarlyk bildirildi.

Duşuşygyň dowamynda iki ýurduň köp ýyllaryň dowamynda ykdysadyýetiň esasy pudaklarynda, şol sanda energetika, ulag we kommunikasiýa, dokma hem-de himiýa senagaty ýaly möhüm ugurlarda üstünlikli hyzmatdaşlyk edýändigi nygtaldy. Nebitgaz pudagy däp bolan ykdysady gatnaşyklaryň möhüm ugurlarynyň biridir. Onda birnäçe bilelikdäki wajyp taslamalar durmuşa geçirildi. Bu gün türkmen tebigy gazy ugradylýan Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisi netijeli hereket edýär.

Şol bir wagtyň özünde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleriniň köpdügine ünsi çekip, şunda özara bähbitli täze ugurlary bilelikde işläp taýýarlamagyň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-hytaý komitetine, şeýle hem onuň kiçi komitetlerine möhüm ornuň degişlidigi nygtaldy. Bu düzümleriň netijeli işi ykdysady we maýa goýum gatnaşyklarynyň täze ugurlarynyň ýüze çykarylmagyna kömek edýär.

Bilelikdäki iş boýunça oňyn tejribe toplanan medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyga türkmen-hytaý gatnaşyklarynda möhüm orun degişlidir. Milli Liderimiziň aýdyşy ýaly, ylym, bilim, medeniýet we sungat ugurlarynda oňyn gatnaşyklar ýola goýuldy. Bu gatnaşyklar iki ýurduň halklarynyň dostlukly hyzmatdaşlygy esasynda yzygiderli berkidilýär.

Biz köptaraply türkmen-hytaý gatnaşyklaryny iki döwletiň durmuş-ykdysady ösüşiniň möhüm ugurlaryny hem-de halklaryň köpasyrlyk dostluk gatnaşyklaryny nazara alyp, uzak möhletleýin we birek-birege hormat goýmak esasynda mundan beýläk-de giňeltmäge gyzyklanma bildirýäris diýip, döwlet Baştutanymyz belledi hem-de Hytaýyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Sýan Naýçene özara bähbitli döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmäge we ösdürmäge gönükdirilen jogapkärli işinde üstünlikleri arzuw etdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpine we HHR-iň Döwlet Geňeşiniň Premýeri Li Kesýana berk jan saglyk, üstünlikler, Hytaýyň dostlukly halkyna bolsa parahatçylyk, gülläp ösüş, rowaçlyk arzuw etdi.

Hoşniýetli sözler we beren maslahatlary üçin hoşallyk bildirip, diplomat “Halkyň Arkadagly zamanasy” şygary bilen geçjek 2022-nji ýylda milli Liderimiziň parasatly baştutanlygynda Türkmenistanyň has-da uly üstünlikleri gazanjakdygyna ynam bildirdi.

Ykdysadyýetiň beýleki pudaklary bilen bir hatarda ýurdumyzyň bank ulgamynda hem sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak ugrunda giň gerimli işler alnyp barylýar. Bank amallarynyň sanlylaşdyrylmagy diňe bir müşderilere edilýän hyzmatlaryň möçberini artdyrmak bilen çäklenmän, eýsem, olaryň hilini ýokarlandyrmaga we sarp edilýän wagty tygşytlamaga mümkinçilik berýär.

Milli Liderimiziň başlangyjy bilen «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň» kabul edilmegi ykdysadyýetiň innowasion taýdan ösmegine güýçli itergi berdi. Şunlukda, ýurdumyzda pul dolanyşygynyň netijeliligini ýokarlandyrmak, bank kartlary boýunça milli we halkara töleg ulgamynyň gerimini giňeltmek, öňdebaryjy tehnologiýa esaslanýan nagt däl hasaplaşyklary has-da ýaýbaňlandyrmak boýunça oňyn netijeler gazanyldy. Häzirki wagtda bu babatda ýurdumyzda «Altyn asyr», «Millikart», «Maşgala», «Goýum bank karty», «Owerdraft», şeýle hem halkara «VISA» we «MasterCard» bank kartlaryny ulanmak arkaly hasaplaşyklaryň dürli görnüşini ýerine ýetirmek üçin ähli şertler döredildi. Netijede, internet ulgamynyň mümkinçiliklerinden giňden peýdalanmak bilen, iş ornuny üýtgetmän, menzilara zähmet işjeňligini amala aşyrýanlaryň sany barha artýar.

Sanly bank hyzmatlaryna mysal hökmünde «Internet-bank», «Mobil-bank», «Galtaşyksyz töleg» ýaly hyzmatlary görkezmek bolar. Bu ulgamlar ýurdumyzda nagt däl hasaplaşyklaryň gerimini giňeltmek, bank kartlaryndan peýdalanyjylara hödürlenýän hyzmatlaryň görnüşini artdyrmak hem-de bank ulgamyna döwrebap hyzmatlary ornaşdyrmak maksady bilen amala aşyrylýan işleriň çäklerinde bank kartlary arkaly hakyky wagt tertibinde hasaplaşyklary geçirmek üçin hereket edýär. Şeýle hyzmatlar müşderiniň bank amallaryna we hyzmatlaryna bolan isleglerini kanagatlandyrmaga, şol sanda pul geçirimlerini ýeňilleşdirmäge hem-de çaltlaşdyrmaga, hasaplaşyklar geçirilende, wagty tygşytlamaga amatly mümkinçilikleri döredýär.

Ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda sanly hyzmatlaryň giňden ornaşdyrylýan döwründe pul-karz ulgamyny döwrebap ösdürmek boýunça düýpli özgertmeler amala aşyrylýar. Şunda banklaryň durnukly we ygtybarly bolmagyna aýratyn üns berilýär. Munuň üçin bank ulgamynyň maýalaşdyryş derejesi ýokarlandyrylýar, serişdeler binýady berkidilýär. Bank karzlaşdyrmasynyň gerimi giňeldilýär. Ýurdumyzyň karz edaralary bolsa dürli pudaklarda maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmek, ýurtda azyk howpsuzlygyny berkitmek boýunça geçirilýän çärelere özleriniň mynasyp goşantlaryny goşýarlar.

Dürli pudaklara täze sanly innowasion tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy netijesinde häzir bank kartlaryny ulanyp, uçarlara, otlulara hem-de şäherara ugurlarda gatnaýan awtobuslara petekleri internet ulgamynyň üsti bilen nagt däl görnüşinde satyn almaga mümkinçilik döredildi.

Bank ulgamy tarapyndan «Elektron söwda» hyzmaty hem barha giňden durmuşa ornaşdyrylýar. Bu hyzmata islegiň artmagy netijesinde nagt däl hasaplaşyklary geçirmek arkaly elektron usulda täjirçilik işini alyp barýan telekeçileriň sany günsaýyn artýar.

Ýurdumyzyň karz edaralary tarapyndan söwda we hyzmat ediş nokatlarynda geçirilýän nagt däl hasaplaşyklar üçin «Cash back» hyzmatynyň girizilmegi ilatyň nagt däl hasaplaşyklara bolan isleglerini has-da artdyrdy. Häzirki wagtda karz edaralary tarapyndan söwda we hyzmat ediş nokatlarynda harytlardyr hyzmatlar üçin hasaplaşyklar «Altyn asyr», «Goýum bank karty» hem-de «Maşgala» bank kartlary arkaly nagt däl görnüşinde geçirilende, tölegiň belli bir göterimi «Cash back» pul sylagy görnüşinde alyjynyň hasabyna yzyna gaýtarylýar.

Sanly bank hyzmatlarynyň sanynyň artdyrylmagy we ilatyň olardan peýdalanmaga işjeň gatnaşmagy kart eýeleriniň wagtyny we maliýe serişdelerini tygşytlamaga mümkinçilik bermek bilen, milli ykdysadyýetimiziň sazlaşykly işine hem oňaýly goşant goşýar.

Orazmyrat ORAZSÄHEDOW,

Mary welaýatynda iş saparynda bolan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 4-nji ýanwarda saparyň jemlerine bagyşlanan iş maslahatyny geçirdi. Iş maslahatynyň dowamynda ýurdumyzyň nebitgaz senagatyny mundan beýläk-de ösdürmegiň, Mary welaýatynda bar bolan känlerde gazyň çykarylyşyny artdyrmagyň, şeýle hem Türkmenistanyň dünýäniň energetika bazarlarynda eýeleýän ornuny pugtalandyrmagyň meselelerine garaldy.

Soňra döwlet Baştutanymyz ýygnananlar bilen hoşlaşyp, bu ýerden dikuçarda Lebap welaýatynyň çäginde ýerleşýän «Malaý» gaz känine tarap ugrady. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu ýerde ýurdumyzda nebitgaz senagatyny 2030-njy ýyla çenli ösdürmegiň Maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleri ýerine ýetirmek, «Malaý» gaz känini döwrebaplaşdyrmak, onuň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmak bilen bagly meseleler boýunça maslahat geçirdi.

Soňra milli Liderimiz awtoulagda bu ýerden Garagum sährasynyň jümmüşine tarap ýola düşdi, ýolugra Lebap welaýatynyň Saýat etrabynyň «Ýeňiş» daýhan birleşiginiň düýe çopany Aýmyrat Paşşykow bilen salamlaşyp, onuň işi, mallarynyň, öri meýdanlarynyň ýagdaýy hem-de çopanyň maşgala durmuşy bilen gyzyklandy. Soňra döwlet Baştutanymyz bu ýerden Türkmenabat şäherine tarap ugur aldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Lebap welaýatyna iş sapary

Türkmenabat, 5-nji ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Lebap welaýatyna guralan saparyň jemlerine bagyşlanan iş maslahatyny geçirdi.

Oňa Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow, ýangyç-energetika toplumynyň ýolbaşçylarydyr hünärmenleri, Türkmenistan bilen ýakyn hyzmatdaşlyk edýän Hytaýyň Milli nebitgaz korporasiýasynyň (CNPC) wekilleri hem-de Lebap welaýatynyň häkimi gatnaşdylar.

Iş maslahatynda ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň düzümleriniň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, pudaga häzirki zaman ylmynyň gazananlaryny ornaşdyrmak, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek bilen bagly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Döwlet Baştutanymyz «Türkmenistanyň nebitgaz senagatyny ösdürmegiň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Maksatnamasynda» kesgitlenen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmegiň möhümdigine ünsi çekip, maksatnamada esasy ugurlaryň kesgitlenendigini belledi. Olar toplumy senagatlaşdyrmakdan, ýagny täze nebitgaz känlerini tapmakdan we olary senagat taýdan özleşdirmekden ybaratdyr.

Soňky ýyllarda ýurdumyzyň ilatynyň we täze ýaşaýyş toplumlarynyň artýandygyny nazara alyp, içerki sarp edijileri degişli önümler bilen doly üpjün etmek, şeýle hem nebitgaz senagatynyň eksport kuwwatlyklaryny artdyrmak maksatnamanyň esasy ugurlarynyň hatarynda durýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatynyň dowamynda hut şu ugurlaryň ara alyp maslahatlaşyljakdygyny aýtdy we şu günki maslahata hormatly myhmanlaryň, ýagny ýurdumyzyň ozaldan gelýän hyzmatdaşy bolan Hytaýyň Milli nebitgaz korporasiýasynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşýandygyny, olaryň hem pikirleriniň diňleniljekdigini aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda durmuşa geçirilýän oňyn energetika syýasaty netijesinde milli ykdysadyýetimiziň nebitgaz pudagynyň sazlaşykly ösüş ýoluna düşendigini belledi. Täze baý gorlary bolan känler açylyp ulanmaga berilýär, nebitgaz önümlerini gaýtadan işleýän kuwwatlyklar döredilýär, şol bir wagtyň özünde halkara ähmiýetli taslamalar amala aşyrylýar diýip, milli Liderimiz belledi we ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde alnyp barylýan işler barada hasabat bermek üçin «Türkmengaz» döwlet konserniniň Tebigy gaz ylmy-barlag institutynyň direktory B.Pirnyýazowa söz berdi.

Tebigy gaz ylmy-barlag institutynyň ýolbaşçysy häzirki döwürde döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryna laýyklykda, ýurdumyzyň dürli künjeklerinde, şol sanda Lebap welaýatynyň çäklerindäki känleriň önüm berijiligini, geljegi uly hasaplanylýan guýularyň işini ylmy esasda öwrenmek, alnan barlag işleriniň netijelerini seljermek boýunça işleriň tassyklanylan meýilnama esasynda dowam edýändigi barada hasabat berdi.

Şunuň bilen birlikde, alymlar tarapyndan degişli ugurlar boýunça ösen tejribäni öwrenmek, institutyň işine täzeçil tehnologiýalary, sanly ulgamy ornaşdyrmak, şeýle hem pudagyň öňünde goýlan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmäge ukyply hünärmenleri taýýarlamak meselelerine möhüm üns berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň nebitgaz senagatynyň okgunly ösdürilmegine ugurdaş ylmy institutlaryň ýerine ýetirýän ylmy-barlag işlerine, olaryň öňe sürýän ylmy başlangyçlaryna möhüm ornuň degişlidigini belläp, bu işleriň talabalaýyk derejede ösdürilmelidigine ünsi çekdi. Şunlukda, innowasion tehnologiýalar işjeň ulanylyp, düzümi has-da ösdürmek üçin zerur bolan ylmy çözgütleriň kabul edilmelidigini aýtdy we bu babatda birnäçe görkezmeleri berdi.

Soňra «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň ýolbaşçysy M.Rozyýew Lebap welaýatynyň çäklerinde geçirilen geofiziki barlaglaryň netijeleri hem-de döwlet Baştutanymyzyň ýurdumyzyň dürli künjeklerinde barlag-gözleg buraw işlerini geçirmek boýunça ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Hususan-da, milli Liderimiziň ýerasty baýlyklary gözlemek we ýüze çykarmak babatda döredip berýän şertleri esasynda korporasiýa tarapyndan «Malaý» gaz käninde hem-de «Demirgazyk Derwüş» meýdançasynda gazy gözlemek boýunça alnyp barylýan geologik-gözleg işleri barada habar berildi.

Döwlet Baştutanymyzyň 2D we 3D seýsmiki gözlegler esasynda täze ýataklary ýüze çykarmak barada ozal beren tabşyryklary boýunça Lebap welaýatynda ýerleşýän «Malaý» we «Naýyp» gaz känlerine ýanaşyk ýerlerde geofiziki işler geçirildi. Netijede, «Demirgazyk Derwüş» we «Malaý» käniniň aşaky gatlaklarynda täze gümmez ýüze çykaryldy.

«Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasy tarapyndan «Malaý» gaz käninde çuňlugy 4000 metr we «Demirgazyk Derwüş» meýdançasynda çuňlugy 3200 metr bolan gözleg we barlag guýularyny gazmagyň meýilleşdirilýändigi barada habar berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň dürli künjeklerinde, şol sanda Lebap welaýatynda barlag-gözleg buraw işlerini geçirmek üçin hemme şertleriň döredilendigini belläp, öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan işleri mundan beýläk-de maksatnamalaýyn esasda dowam etmegi tabşyrdy. Bu işler ýurdumyzyň ykdysady ösüşinde esasy orunlaryň birini eýeleýän nebitgaz pudagynyň önümçilik görkezijileriniň durnukly artdyrylmagyny üpjün etmäge gönükdirilendir diýip, milli Liderimiz aýtdy hem-de birnäçe degişli görkezmeleri berdi.

Soňra «Türkmengaz» döwlet konserniniň ýolbaşçysy B.Amanow milli Liderimiziň Lebap welaýatyna bolan iş saparynyň netijeleri barada hasabat berdi. Konserniň Lebap welaýatyndaky Suwuklandyrylan gazy öndürmek boýunça Lebap önümçilik müdirliginiň Bagajanyň kükürtli gazy arassalaýan we suwuklandyrylan gazy öndürýän desgasyny doly kuwwatlygynda işletmek üçin zerur bolan işleri ýerine ýetirmek meýilleşdirilýär. Göz öňünde tutulan işleriň geçirilmegi netijesinde, gaz kondensatynyň, suwuklandyrylan gazyň möçberiniň artdyrylmagy, şeýle hem tebigy gazyň bir gije-gündizde 2 million kub metr goşmaça möçberini çykarmak maksat edinilýär.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň öňünde nebitgaz senagatyny döwrüň talabyna laýyk derejede ösdürmek we sebitiň energetika howpsuzlygyny üpjün etmek boýunça möhüm wezipeleriň durýandygyna ünsi çekdi. Milli Liderimiz türkmen tebigy gazynyň çykarylýan möçberlerini artdyrmak hem-de onuň eksport mümkinçiliklerini ýokarlandyrmak bilen baglanyşykly meseleleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini belledi hem-de bu babatda konserniň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow hormatly Prezidentimiziň ozal beren tabşyryklaryna laýyklykda, ýakyn geljek ýyllarda Mary we Lebap welaýatlarynda tebigy gazyň goşmaça möçberlerini çykarmak barada «Türkmengaz» döwlet konserni, «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasy, «Türkmengaz» döwlet konserniniň Tebigy gaz ylmy-barlag instituty tarapyndan degişli işleriň geçirilendigi we geljekde hem bu ugurda zerur işleriň geçiriljekdigi barada hasabat berdi.

Mundan başga-da, Bagajanyň kükürtli gazy arassalaýan we suwuklandyrylan gazy öndürýän desgasyny doly kuwwatynda işletmek arkaly gaz kondensatynyň, suwuklandyrylan gazyň önümçiligini artdyrmak hem-de tebigy gazyň goşmaça möçberini çykarmak meýilleşdirilýär.

Wise-premýer milli Liderimiziň tagallasy netijesinde, «Türkmengaz» döwlet konserni tarapyndan degişli işleriň geçiriljekdigini habar berdi. Şeýle hem geologik maglumatlara esaslanyp, täze ýüze çykarylan we baý gorlary bolan känleriň senagat taýdan özleşdirilmegi netijesinde ýurdumyzyň tebigy gaz gorlarynyň möçberleri has-da artar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, nebitgaz pudagyny ösdürmegiň, şol sanda gazylyp alynýan tebigy çig mal önümleriniň möçberini hem-de nebiti we gazy gaýtadan işlemek arkaly öndürilýän önümleriň görnüşlerinidir mukdaryny artdyrmagyň hasabyna ösdürmegiň möhüm wezipeleriň biridigini nygtady hem-de bu babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Iş maslahatynyň dowamynda ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň pudaklaýyn düzümleriniň ýolbaşçylary degişli ugurlarda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, nebitgaz senagatyny ösdürmegiň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda ýaýbaňlandyrylan giň möçberli işler barada hasabat berdiler.

Ýurdumyzyň dürli künjeklerinde, şol sanda Lebap welaýatynyň çäginde bar bolan känlerden alynýan tebigy gazyň mukdaryny artdyrmak, pudagyň gaýtadan işleýän senagatyny ösdürmek, oňa häzirki zamanyň täzeçil tehnologiýalaryny, sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada giňişleýin maglumatlar berildi. Şol bir wagtyň özünde hereket edýän guýularyň önüm berşini ýokarlandyrmak hem-de öňdebaryjy tehnologiýalary ulanmak arkaly täze guýulary özleşdirmek boýunça toplumlaýyn işler alnyp barylýar.

Hasabatyň çäklerinde daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ýerine ýetirilýän işler barasynda, şol sanda şonuň bilen baglylykda «Galkynyş» gaz känini özleşdirmek boýunça işleriň alnyp barylýandygy barada habar berildi. Bellenilişi ýaly, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygyny çaltlandyrmak boýunça degişli ugurlar we halkara düzümler bilen bilelikde zerur işler geçirilýär. Munuň özi öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigini görkezýär.

Ýangyç-energetika toplumynyň pudaklaýyn düzümleriniň hünärmenleri häzirki döwürde nebitgaz känleriniň öndürijiligini ýokarlandyrmak hem-de geljegi uly täze uglewodorod serişdelerine baý bolan känleri gözläp tapmak we ýüze çykarmak, olary senagat taýdan özleşdirmek ugrunda häzirki zaman ylmyna esaslanýan işleriň alnyp barylýandygyny bellediler.

Toplumda alnyp barylýan hemmetaraplaýyn işler döwlet Baştutanymyzyň pudagyň kuwwatyny artdyrmak, onuň düzümlerine innowasion sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak hem-de daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça öňde goýýan wezipeleriniň üstünlikli ýerine ýetirilmegine gönükdirilýär.

Iş maslahatynyň dowamynda tebigy gaza we gaz kondensatyna baý gorlary bolan täze guýulary taýýarlamak maksady bilen, käbir meýdançalarda häzirki zaman ylmyna esaslanýan gözleg işleriniň geçirilýändigi barada hasabat berildi. Ozal bar bolan maglumatlary täzeden seljermegiň netijesinde ýüze çykarylan känlerde hem-de meýdançalarda gözleg guýularyny burawlamak amala aşyrylýar.

Nebitgaz senagatyny ösdürmek baradaky uzak möhletleýin maksatnamany durmuşa geçirmegiň çäklerinde alnyp barylýan işler baradaky maglumatlar berlen hasabatlaryň özenini düzdi. Şunuň bilen baglylykda, uglewodorod çig malyny netijeli gaýtadan işlemek, dünýä bazarlarynda bäsdeşlige ukyply önümleriň mukdaryny artdyrmak hem-de şolaryň görnüşlerini giňeltmek boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabatlary diňläp hem-de iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzda uglewodorod serişdeleriniň bar bolan ägirt uly gorlaryny özleşdirmek hem-de halkymyzyň we dünýä halklarynyň bähbidine ulanmak üçin zerur şertleriň döredilýändigini belledi, hususan-da, daşary ýurt maýadarlary üçin hyzmatdaşlyga kanunçylyk, maliýe-ykdysady taýdan amatly şertler üpjün edilýär. Bu bolsa ýurdumyzyň dünýäde iri energetika döwleti hökmünde ykrar edilmegine ýardam berýär diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, taryh üçin uzak bolmadyk döwrüň içinde türkmen tebigy gazyny dünýä bazarlaryna diwersifikasiýa ýoly bilen çykarmak boýunça ägirt uly işler amala aşyryldy. Häzirki döwürde hem bu hyzmatdaşlyk oýlanyşykly, işjeň we maksada okgunly alnyp barylýar. Bu ugurda dünýäniň birnäçe döwletleri we iri kompaniýalary bilen netijeli işler ýola goýulýar.

Döwlet Baştutanymyz sözüni dowam edip, şol hyzmatdaşlaryň arasynda Hytaý Halk Respublikasynyň aýratyn möhüm ornunyň bardygyny belledi. Türkmenistan bilen Hytaýyň Milli nebitgaz korporasiýasynyň arasynda tebigy gaz ulgamynda ýola goýlan hyzmatdaşlyk özüniň netijeli we özara bähbitli häsiýeti bilen tapawutlanýar. Geçen ýyllaryň dowamynda biziň bilelikde amala aşyran taslamalarymyz häzirki wagtda halklarymyzyň bähbidine hyzmat edýär diýip, milli Liderimiz nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy jenap Si Szinpine ikitaraplaýyn gatnaşyklary berkitmäge, hususan-da, ýurtlarymyzyň arasynda energetika ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmäge goşýan uly şahsy goşandy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz Hytaýyň Milli nebitgaz korporasiýasynyň ýolbaşçylaryna we ýurdumyzda iş alyp barýan ähli wekillerine hem işjeň gatnaşyklary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow strategik häsiýetli türkmen-hytaý gatnaşyklarynyň geljekde hem uzak möhletleýin esasda dürli ugurlar boýunça ösdüriljekdigini nygtady. Biziň maksadymyz ýurdumyzyň gymmatly baýlygy bolan uglewodorod serişdelerini Ýer ýüzünde parahatçylygy pugtalandyrmagyň, halklaryň abadan durmuşda ýaşamagynyň we gülläp ösmeginiň bähbidine ulanmakdyr diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz öňde goýlan şu belent maksatlara ýetmek üçin sanlyja ýylda dünýä ähmiýetli möhüm taslamalaryň birnäçesiniň durmuşa geçirilendigine ýene-de bir gezek ünsi çekdi. Şol iri taslamalaryň biri hem «Malaý» gaz gysyjy desgasydyr. Türkmen tebigy gazyny uzynlygy 188 kilometr bolan Malaý — Bagtyýarlyk turba geçirijisi arkaly «Asyryň iri taslamasy» diýlip atlandyrylan Türkmenistan — Hytaý transmilli gaz geçirijisine bermekde möhüm ähmiýetli bu desga laýyk bir ýyl mundan ozal açylyp ulanmaga berildi.

Lebap welaýatyndaky «Malaý» ýatagyndan tebigy gaz 1986-njy ýyldan bäri alynýar. Başlangyç gory 358 milliard 700 million kub metr bolan bu känden häzirki döwre çenli 247 milliard kub metrden hem köp tebigy gaz çykaryldy. Häzirki wagtda bu ýerden gaz çykarmagy dowam etmek, onuň çägini giňeltmek, şeýle hem özleşdirilýän gatlakdan aşaky gatlaklaryň gaz gorlaryny anyklamak we ýüze çykarmak möhüm wezipeleriň biridir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam edip, diňe «Malaý» ýatagyny däl-de, beýleki gaz ýataklaryny hem düýpli özleşdirmek işlerini çaltlandyrmalydygyny, bu ugurda ähli zerur şertleriň mundan beýläk-de dörediljekdigini belledi.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz «Türkmengaz» döwlet konserniniň şu şertlerden netijeli peýdalanyp, ýurdumyzda ýakyn ýyllarda tebigy gazyň goşmaça möçberlerini çykarmak baradaky meýilnamalary durmuşa geçirmegi üçin ähli mümkinçilikleriň üpjün ediljekdigini aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz diwersifikasiýa ýoly bilen uglewodorod serişdelerini özleşdirmekde Hytaýyň Milli nebitgaz korporasiýasynyň Türkmenistandaky wekilleriniň hem uly goşandynyň bardygyny nygtady. Hormatly Prezidentimiz bu barada aýdyp, korporasiýanyň Türkmenistandaky şahamçasynyň baş direktory Çen Huaýluna söz berdi.

Çen Huaýlun hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Täze ýyl bilen mähirli gutlap, päk arzuwlaryny aýtmak bilen, 2003-nji ýyldan bäri Türkmenistanda işleýändigine hem-de türkmen-hytaý nebitgaz hyzmatdaşlygynyň täze eýýamynyň başlanmagynyň şaýady bolandygyna ünsi çekdi.

Myhmanyň çykyşynyň dowamynda Türkmenistanyň Prezidentiniň we Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygynyň gatnaşmagynda 2007-nji ýylyň 17-nji iýulynda «Türkmengaz» döwlet konserni bilen CNPC korporasiýasynyň arasynda «Bagtyýarlyk» şertnamalaýyn çägi boýunça Önümi paýlaşmak hakyndaky Ylalaşyga gol çekilendigi, häzirki wagtda «Bagtyýarlyk» şertnamalaýyn çäginde 29 sany gaz käniniň senagat taýdan özleşdirilýändigi, jemi 137 sany guýudan tebigy gazyň alynýandygy, 2021-nji ýylda bolsa Türkmenistandan Hytaýa 34 milliard kub metre ýakyn tebigy gazyň iberilendigi bellenildi.

Hasabatda nygtalyşy ýaly, 2021-nji ýylyň ýanwar aýynda «Malaý» gaz gysyjy bekediniň ulanylmaga tabşyrylmagy gyşky ýyladyş möwsüminde tebigy gazyň Hytaýa bökdençsiz iberilmegini üpjün etdi. 2009-njy ýylda Türkmenistan — Hytaý halkara gaz geçirijisiniň ulanylmaga tabşyrylanyndan bäri, jemi 320 milliard kub metrden hem gowrak türkmen gazy Hytaýa iberildi. Hyzmatdaşlygyň netijeleri bütin dünýäniň ünsüni özüne çekdi we halkara jemgyýetçiligiň hormatyna mynasyp boldy.

Şeýle hem geçen ýylyň awgustynda «Galkynyş» gaz ýatagynda 3 sany guýyny burawlamak taslamasynyň durmuşa geçirilip başlanandygyna üns çekilip, CNPC-niň bu guýularyň gurluşyk işlerini 2022-nji ýylda tamamlamak üçin ähli tagallalary etjekdigi ynandyryldy.

Hasabatyň çäklerinde ýokary derejede gazanylan möhüm ylalaşyklary durmuşa geçirmek maksady bilen, CNPC-niň we «Türkmengaz» döwlet konserniniň ähli zerur çäreleri amala aşyrýandygy, taraplaryň bu ugurda birnäçe netijeli gepleşikleri geçirendigi, ýakyn wagtda gepleşikleriň täze tapgyryna başlanyp, hyzmatdaşlygy giňeltmek hem-de tebigy gazyň söwdasyny ýokarlandyrmak baradaky baş maksada ýetmek ugrunda zerur çäreleriň görüljekdigi bellenildi.

Myhmanyň çykyşynda 2022-nji ýylyň 6-njy ýanwarynda Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýlanyna 30 ýyl, 17-nji iýulda bolsa «Bagtyýarlyk» şertnamalaýyn çägine degişli Önümi paýlaşmak hakyndaky Ylalaşyga gol çekilmegine 15 ýyl dolýandygyna üns çekildi. Şunuň bilen baglylykda, ol CNPC korporasiýasynyň ozal baglaşylan ylalaşyklary durmuşa geçirmegi mundan beýläk hem dowam etjekdigine, şol bir wagtyň özünde, Türkmenistan bilen nebitgaz ulgamynda alnyp barylýan ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmagy maksat edinýändigine ynandyrdy.

Myhmanyň çykyşynda belleýşi ýaly, Türkmenistan tebigy gaza baý ýurt. Hytaýyň bazarynyň bolsa geljegi uly. Türkmen-hytaý gaz hyzmatdaşlygyny, iki ýurduň bähbitlerine laýyk gelmegi bilen birlikde, üstaşyr geçýän ähli ýurtlarda durnukly ösüşi üpjün etmekde örän möhüm orny eýeleýän, birek-biregiň üstüni ýetirýän, özara bähbitli hyzmatdaşlyk diýip häsiýetlendirip bolar.

Myhman sözüniň ahyrynda bütin dünýäniň häzirki wagtda pes uglerodly bölünip çykmalaryň gazanylmagyny üpjün etmäge tarap geçýändigini we tebigy gazyň esasy energiýa sarp edilişindäki paýynyň ep-esli ýokarlanmagyna garaşylýandygyny belledi we şeýlelikde, Türkmenistanyň halkara energiýa ulgamynda has möhüm orny eýeleýändigini nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow myhmanyň çykyşyny diňläp, Hytaýyň Milli nebitgaz korporasiýasynyň wekiline Türkmenistanda alyp barýan işlerinde mundan beýläk-de üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra milli Liderimiz Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýewe söz berdi.

Häkim, ilki bilen, täze ýylyň ilkinji günlerinde iş saparyny amala aşyryp, Lebap welaýatyna gelendigi hem-de bu ýerde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy bilen tanşandygy, hormatly Prezidentimiziň sahawatly gadamynyň asmandan inýän nur-bereket bilen utgaşýandygy üçin milli Liderimize welaýatyň ähli halkynyň adyndan hoşallyk bildirdi.

Welaýatda döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryndan ugur alnyp, alynýan hasylyň mukdaryny artdyrmak arkaly, gowaça ekilýän meýdany azaltmagyň hem-de seçgiçilik işini kämilleşdirmegiň hasabyna, ýeralmanyň, gök we bakja ekinleriniň hasyllylygyny artdyrmagyň meýilleşdirilýändigi habar berildi. Şeýle hem maldarçylyk önümleriniň öndürilişi artdyrylar.

Häkim sebitleriň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegi, halkyň hal-ýagdaýynyň gowulandyrylmagy, maldarçylykda, aýratyn-da, dowardarçylykda işleýänleriň iş şertleriniň yzygiderli ýokarlandyrylmagy ugrunda döwlet derejesinde alada edilýändigi üçin döwlet Baştutanymyza ýene bir gezek hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, sebitleri ösdürmek boýunça kabul edilen maksatnamalary üstünlikli ýerine ýetirmegiň döwletimiziň alyp barýan syýasatynyň ileri tutulýan möhüm ugurlarynyň biri bolup durýandygyny nygtady.

Milli Liderimiz iş maslahatynyň ahyrynda oňa gatnaşyjylaryň ählisine berk jan saglygyny, uzak ömür, maşgala bagtyýarlygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmeginiň hatyrasyna alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

3-nji ýanwarda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Mary welaýatyna iş saparyny amala aşyrdy. Döwlet Baştutanymyz Mary welaýatynyň dolandyryş merkeziniň howa menzilinden dikuçarda tebigy gazyň ägirt uly gorlaryna eýe bolan iri «Galkynyş» gaz känine tarap ugrady.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň dikuçary iri «Galkynyş» gaz käniniň ýanyndaky meýdança gondy. Hormatly Prezidentimiz bu ýerde alnyp barylýan işler bilen tanyşmagyň dowamynda edara binasyna bardy, görkezilen çyzgylar, täze gaz känlerini özleşdirmek bilen baglanyşykly meseleleriň çözülişi bilen tanyşdy. «Galkynyş» gaz käninde alnyp barylýan işler bilen tanyşlykdan soňra hormatly Prezidentimiz bu ýerden ugrady.

Milli Liderimiz iş saparynyň dowamynda Mary welaýatynyň çägindäki öri meýdanlary bilen tanyşdy, Ýolöten etrabynyň «Azatlyk» daýhan birleşiginiň çopany Döwran Ýazlyýew bilen duşuşyp, onuň gündelik iş-aladalary, dowarlaryň gyşladylyşy we öňde boljak owlak-guzy möwsümi bilen baglanyşykly işler, netijeli iş alyp barmak üçin döredilýän şertler bilen gyzyklandy. Çopana döwlet Baştutanymyzyň adyndan sowgat gowşuryldy.

Hormatly Prezidentimiziň öňe sürýän döwlet syýasatynda milli ykdysadyýetimizi dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşmak, ýurdumyzda maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalary ulgamynyň goşmaça ösüşini üpjün etmek hem-de sanly aragatnaşyk babatda möhüm wezipeler durmuşa geçirilýär.

«Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» hem sanly ulgamyň milli ykdysadyýetimizi ösdürmekdäki täsiri giňişleýin beýan edildi. Maksatnamanyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini biz öz welaýatymyzyň çäginde halk hojalygynyň dürli pudaklaryna täze innowasion tehnologiýalaryň we öňdebaryjy halkara tejribeleriniň ornaşdyrylyşynda, elektron resminamalar dolanyşygyna hem-de elektron şahsyýetnamalar ulgamyna geçilişinde, ýokary tehnologiýaly, bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýetiň, sazlaşykly işleýän elektron senagatynyň döredilişinde, sanly aragatnaşyk babatynda şäherleriň we obalaryň arasyndaky tapawudyň aradan aýrylyşynda hem synlap bilýäris.

Biziň işimizde hem gözegçilik işlerini göni aragatnaşykda uzak aralykdan amala aşyrmaga mümkinçilik berýän ýokary tizlikli bitewi aragatnaşyk tory, wideogözegçilik we döwlet serhedinden geçirilýän ulag serişdeleriniň geoýerleşişini anyklaýan ulgamlaryň işleri ýola goýuldy. Maglumatlary toplamak, seljermek we resmileşdirmek amallaryny awtomatlaşdyrýan «ASYCUDA World» atly utgaşdyrylan gümrük maglumat ulgamy, döwlet serhediniň üstünden geçýän gözegçilik-geçiriş ýerlerinde harytlary we ulag serişdelerini resmileşdirilmeklige gatnaşýan gulluklaryň işini sazlaşdyrýan «Sanly gümrük amaly» atly programma üpjünçiligi, elektron hyzmatlary, maglumat portallary doly ulanylyşa girizilip, yzygiderli kämilleşdirilýär.

Dünýä tejribesinden mälim bolşy ýaly, birnäçe döwletlerde sanly ulgamyň ornaşdyrylmagy bilen gümrük serhedinde resmileşdirmegiň wagtyny tizleşdirmäge ýardam edýän deslapdan elektron maglumat alyşmak tejribesi hem ýola goýulýar. Deslapdan maglumat alyşmak gümrük amallaryny elektron esasda alyp barmaga, gümrük edaralary bilen daşary ykdysady işe gatnaşyjylaryň arasynda maglumat alşygyny üpjün etmäge, berilýän kagyz resminamalarynyň we resmileşdirmegiň wagtynyň azalmagyna mümkinçilik berýär. Şeýle tejribäni ulanmak boýunça biziň döwletimiz hem şowly ädimleri ädýär. Hormatly Prezidentimiziň Özbegistan Respublikasyna iki günlük resmi saparynyň dowamynda iki ýurduň Prezidentleriniň gatnaşmaklarynda guralan türkmen-özbek ykdysady forumynda hem Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugy bilen Özbegistan Respublikasynyň Döwlet gümrük komitetiniň arasynda gümrük serhedinden geçirilýän harytlar we ulag serişdeleri babatda deslapky maglumatlary alyşmagy guramak hakyndaky Teswirnama baglaşyldy. Şeýle öňdebaryjy tejribäniň ulanylmagy gümrük amallaryny ýeňilleşdirmek bilen iki ýurduň ykdysady gatnaşyklarynyň has-da ösdürilmegine oňyn täsirini ýetirer.

Myrat SEIDOW,

Milli ykdysadyýetimizi dünýäniň öňdebaryjy döwletleriniň derejesine ýetirmek, ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryna dünýä ýurtlarynyň ykdysady ösüşinde öz oňyn netijelerini görkezen öňdebaryjy tilsimatlary, usullary ornaşdyrmak hormatly Prezidentimiziň ykdysady syýasatynyň esasy ugry bolup durýar. Bu barada «Türkmenistanyň Ykdysady, maliýe we bank ulgamlaryny ösdürmegiň 2019 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasynda» hem aýratyn nygtalýar. Maksatnama laýyklykda, karz edaralarynyň ygtybarlylygyny we durnuklylygyny ýokarlandyrmak, banklaryň serişdeler binýadyny artdyrmak, banklarda elektron resminama dolanyşyk ulgamyny kämilleşdirmek üçin zerur bolan tehniki we programma üpjünçiliklerini ornaşdyrmak boýunça möhüm wezipeler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň ösüşiniň häzirki tapgyrynda döwrebap tehnologiýalary we innowasiýalary ulanýan önümçilikleri döretmek, dolandyryşyň has kämil usullaryny ulanmak aýratyn ähmiýete eýe bolup durýar.    

Milli bank ulgamynda amala aşyrylýan oňyn özgertmeleriň netijesinde karz edaralarynyň kanunçylyk-hukuk binýady kämilleşdirilýär, banklara iň kämil tehnologiýalar ornaşdyrylyp, olaryň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli täzelenýär. Milli ykdysadyýetimizi maksatnamalaýyn ösdürmeklige gönükdirilen wezipeleri ýerine ýetirmek üçin bank işjeňligi häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda guralýar, hususan-da müşderilere hödürlenilýän bank önümleri diwersifikasiýalaşdyrylyp, dünýä banklarynyň iş tejribelerine laýyklykda, täze hyzmatlary yzygiderli bank ulgamyna girizmek, müşderiler bilen işlemegiň täze usullaryny ýola goýmak boýunça işler üstünlikli dowam etdirilýär.

Ýurdumyzyň karz edaralary iri maglumat geçiriş ulgamyna eýe bolmak bilen, ýurdumyzda pul dolanyşygynyň netijeliligini ýokarlandyrmak, bank kartlary boýunça milli we halkara töleg ulgamynyň gerimini giňeltmek hem-de halkara tejribäniň öňdebaryjy tilsimatlaryna esaslanýan nagt däl hasaplaşyklary has-da ýaýbaňlandyrmak boýunça giň gerimli işleri amala aşyrýarlar. Bu işleriň netijesinde ýurdumyzyň bank kart ulgamynda hasaba alnan bank kartlarynyň, ornaşdyrylan töleg terminallarynyň, bankomatlaryň sany, şeýle hem sanly ulgamda «Internet-bank», «Mobil-bank», «Halkbank-terminal», «Elektron söwda» ulgamlarynyň üsti bilen amal edilýän nagt däl hasaplaşyklaryň möçberi ýylsaýyn artýar. Häzirki wagtda «Internet-bank» hem-de «Mobil-bank» ulgamlarynyň üsti bilen, ykjam aragatnaşyk hyzmatlar üçin

tölegi, karzy we onuň göterimlerini tölemek hem-de kart hasabynyň hereketini görmek ýaly hyzmatlar hödürlenilýär. Şeýle hem yzygiderli gaýtalanýan tölegleri awtomatlaşdyrmak üçin ýörite mümkinçilik döredilen. Her bir raýat degişli karz edarasyna baryp, şahsy bank hasabyny «Internet-bank» hem-de «Mobil-bank» hyzmatlaryna birikdirmek arkaly bu hyzmatlaryň amatlyklaryndan peýdalanyp bilýär.

Türkmenistanda kartly töleg ulgamyny özgertmekde düýpli işler durmuşa geçirilýär, bu ulgamda täze hyzmatlardan peýdalanmaga ähli mümkinçilikler döredilýär. Ykdysadyýetiň möhüm bölegi bolup çykyş edýän milli töleg ulgamynyň halkara töleg ulgamlaryna işjeň goşulyşmagy netijesinde töleg amallarynyň sany düýpli artýar. Ýurdumyzda sanly tehnologiýalaryň ösmegi hasaplaşyklary geçirmekde çykdajylary azaltmaga, tölegleriň we hasaplaşyklaryň usullarynyň kämilleşdirilmegine mümkinçilik berýär.

Bazar gatnaşyklarynda karz edaralary tarapyndan müşderilere hödürlenilýän nagt däl hasaplaşyklar boýunça bank hyzmatlarynyň ähmiýeti uludyr. Ýurdumyzda bank kartlaryny ulanyjylaryň sanynyň yzygiderli artmagy we bu kartlar arkaly nagt däl hasaplaşyklaryň düýpli ösmegi nagt däl hasaplaşyklar ulgamynda oňyn özgertmeleriň alnyp barylýandygyny subut edýär. Bank hyzmatlarynyň has kämil görnüşleriniň girizilmegi, bu ugurda daşary ýurt tejribesiniň düýpli öwrenilmegi, şeýle-de onuň milli ykdysadyýetimiziň aýratynlyklarynyň göz öňünde tutulyp, olaryň ýurdumyzyň bank ulgamyna ornaşdyrylmagy bank işiniň döwrüň talabyna laýyklykda kämilleşdirilmegine, hyzmatlaryň görnüşleriniň giňemegine, bank ulgamynyň müşderileriniň sanynyň yzygiderli artmagyna we milli banklaryň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokarlanmagyna ýardam berýär.

Milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini üpjün etmekde, ykdysadyýetiň dürli pudaklaryna sanly tehnologiýalary giňden ornaşdyrmakda ýadawsyz tagallalary edýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak, döwlet ähmiýetli işleri hemişe rowaç bolsun!

Maýagözel ŞABERDIÝEWA,

Şa gadamyny, şa nazaryny mukaddeslige deňemek pederlerimizden galan ynanç. Özi hem, bu ynanç — hakykatyň hut özi. Ýadyňyzda bolsa, geçen ýylyň edil şu günlerinde — ýanwarda hormatly Prezidentimiz welaýatymyza iş sapary bilen gelip, «Malaý» gaz käninde ýyllyk kuwwatlylygy 30 milliard kub metr bolan gaz gysyjy desgasynyň işine ak pata berdi. Şa gadamy düşen topragyň berekedi ýylyň dowamynda şeýle bir artdy welin, ondan bir ýyl ozalkysyndan ep-esli kän «mawy ýangyç» alyndy.

Has takygy, geçen ýyl welaýatymyzdaky gazly ýataklardan alnan «mawy ýangyjyň» mukdary 12 milliard 401 million 104 müň 693 kub metre ýetdi. Bu bolsa meýilnamada görkezileninden — 3 milliard kub metrden hem kändir. Şeýlelikde ýyllyk meýilnama 134 göterimden gowrak berjaý edildi. Ine, size Şa gadamynyň mukaddeslikdiginiň subutnamasy.

«Malaý» gaz käni «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň hem ilkinji günlerinde hormatly Prezidentimizi garşylamak bagtyna eýe boldy. Milli Liderimiziň welaýatymyza şu gezekki iş sapary hut şu bereket käninden başlandy.

Mälim bolşy ýaly, Arkadag Prezidentimiziň ýolbaşçylygynda bu ýerde geçirilen iş maslahatynda Mary we Lebap welaýatlarynyň çäklerinde täze ýüze çykarylan meýdançalarda ägirt uly möçberde gaz gorlarynyň bardygy baradaky çaklamalar öňe sürüldi. Milli Liderimiz bolsa täze ýüze çykarylan gaz känleriniň senagat taýdan özleşdirilmegi netijesinde ýurdumyzyň gaz gorlarynyň mukdarynyň 126 milliard kub metr artmagynyň guwançly ýagdaýdygyny belledi.

Şunça mukdaryň 53 milliard kub metri Lebap welaýatynyň çägindäki meýdançalardyr känlere degişli. Has takygy, Gazojak şäheriniň we «Naýyp» gaz käniniň ýakynynda ýerleşýän «Demirgazyk derwüş» meýdançasynda «mawy ýangyjyň» 30 milliard kub metriniň bardygy çaklanylýar. «Malaý» gaz käninde geçirilen täze gözlegleriň netijesinde ýene-de 23 milliard kub metrlik hazynanyň üstünden baryldy.

«Demirgazyk derwüşdäki» ilkinji guýyny burawlamak işlerine ýakyn günlerde girişiler. Bu iş «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň «Ymambabanebitgazgözleg» ekspedisiýasynyň burawlaýjylaryna ynanyldy. Meýdançanyň taslama çuňlugy 3200 metre ýeter.

Şeýle hem şu ýylyň dowamynda «Malaýda» ýene iki guýyny burawlamaga girişmek meýilleşdirilýär. Her biriniň taslama çuňlugy 4000 metre ýetýän guýulary «Lebapnebitgazgözleg» ekspedisiýasy burawlar.

Milli Liderimiziň ýolbaşçylygynda geçirilen iş maslahatynda Mary hem-de Lebap welaýatlarynyň çäklerinde täze ýüze çykarylan känleri senagat taýdan özleşdirmek işleriniň batly depginlerde dowam etdirilýändigi aýdyldy. Geçen ýyl biziň welaýatymyzdaky «Agarguýy» käninde täze guýularyň ikisinden önüm alnandygy guwandyryjy habardyr. Täze ýylyň bosagasynda bu ýerde ýene bir guýyny burawlamak işleri tamamlandy.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzyň bilim ulgamy täze ösüşlere eýe bolýar. Milli Liderimiz bilim ulgamynda elektron serişdeleri ulanmak arkaly okuw usulyýetlerini hem-de bilim maksatnamalaryny özgertmek işine ünsi çekýär.

Häzirki wagtda «Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyny» durmuşa geçirmek boýunça ägirt işler alnyp barylýar. Ony durmuşa geçirmegiň birinji tapgyrynda meýilleşdirilen çäreler boýunça ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde hünärmenler, professor-mugallymlar, şeýle-de, talyp ýaşlar tarapyndan sanly bilim ulgamynyň tor programma üpjünçiligi, onuň binýadynda sanly bilim portallary işlenip taýýarlanyldy.

Sanly bilim ulgamyny ösdürmekde bilimi dolandyryş ulgamyny maglumatlaşdyrmaga hem möhüm orun degişlidir. Bu ugurda bilimi dolandyryş ulgamyny maglumatlaşdyrmagyň aýratyn ýörelgesi hökmünde bilim işine gatnaşyjylaryň ählisine, ilkinji nobatda, okaýanlara we olaryň ata-enelerine elektron bilim hyzmatlarynyň berilmegi maksat edinilýär. Zerur bolan elektron hyzmatlarynyň (elektron žurnal, elektron gündelik, elektron ýazgy we beýlekiler) ýola goýulmagy göz öňünde tutulýar.

Umuman, sanly bilim ulgamynda serwere ýerleşdirilen elektron görnüşli maglumatlary almak hem-de özleşdirmek üçin ýeri we wagty saýlamak erkinligi döredýär. Bu ulgamdaky amal edilýän ägirt uly işler bolsa biz — mugallymlara talyplarymyzy bilimler dünýäsine çuňňur aralaşdyrmakda ýardam edýär.

Ogulgerek SAPAROWA.

TDEI-niň mugallymy.

Uly ösüşe beslenýär

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe milli Liderimiziň başlangyjy bilen ähli ulgamlarda uly ösüşlere ýetilýär. Gahryman Arkadagymyzyň saýasynda sanly ulgamyň giňden ýaýbaňlandyrylmagy ugrunda ençeme tagallalar edilýär.

Sanly ulgamyň gadamlary, sanly ulgamyň kömegi bilen köp işleri amala aşyryp boljakdygy barada maslahatlaryň ençemesi geçirilýär. Ol maslahatlarda bu ulgamy ösdürmek babatynda birnäçe teklipler aýdylýar. Şeýle maslahatlara biziň okuw merkezimiziň mugallymlary hem işjeň gatnaşýarlar. Olar sanly ulgam babatynda ençeme işleri alyp barýan “Algoritm” okuw merkezi babatynda-da gürrüň berýärler. Ýakynda şeýle maslahatlaryň biri teleköpri arkaly geçirildi. Welaýat häkimliginiň hem-de “Marytelekom” WEAK-sy tarapyndan gurnalan maslahatyň ahyrynda biziň okuw merkezimiz Hormat hatyna mynasyp boldy. Sanly ulgamy durmuşa ornaşdyrmak üçin merkeziň alyp barýan işiniň ýokary netijeleri berýändigini görkezýän Hormat haty biziň ählimizi diýseň begendirdi.

Aýna GAÝYPOWA.

“Algoritm” okuw merkeziniň mugallymy.

Guwandyryjy işler

Hormatly Prezidentimiziň alyp barýan oýlanyşykly ykdysady syýasaty Garaşsyz, Bitarap döwletimiziň depginli ösüşiniň barha rowaçlanmagyna itergi berýär. Şeýlelikde, ýurdumyzyň dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşulmagynda ynamly gadamlary batlanýar. Bu bähbitli ýörelgäniň 2022-nji — Halkyň Arkadagly zamanasy ýylynda-da üstünliklere beslenjekdigi guwanjymyza guwanç goşýar.

Milli Liderimiziň başda durmagynda bady artýan ösüş-özgerişlerimizde ýurdumyzda sanly ykdysadyýetiň ornaşdyrylmagy uly ähmiýete eýe bolýar. Milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň sanlylaşdyrylmagyna gönükdirilen işler giňden ýaýbaňlandyrylýar. Ýurdumyzda elektron senagatyny ösdürmekde ýetilýän belent sepgitleriň ykdysadyýetimizde sanly ulgamyň işjeň ornaşdyrylmagyna oňyn täsirini ýetirjekdigi guwandyrýar.

Döwrangeldi ÇARYÝEW.

2022-nji ýylyň 5-nji ýanwarynda ýurdumyzyň ykdysadyýet toplumynda «Köňüllere melhem-kalplara ylham, Arkadag paýhasy ýollara ýalkym» atly maslahat geçirildi.

Döwlet Baştutanymyzyň «Jan Watanym Türkmenistan!» atly täze şygryna bagyşlanan dabaraly maslahata Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedow, ýurdumyzyň maliýe, ykdysadyýet bank toplumynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri, ugurdaş ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlarydyr talyplary gatnaşdylar.

Hormatly Prezidentimiz täze ýylyň garşylanýan ajaýyp pursatlarynda ata Watanymyzyň ýeten derejesini, rowaçlyklara beslenýän menzillerini wasp edip, täze goşgy döredendigini we ony «Jan Watanym Türkmenistan!» diýip atlandyrandygyny aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz täze eserini, ilki bilen, maşgala agzalaryna okap berdi. Täze goşgynyň metbugat sahypalarynda çap edilmegi ildeşlerimiz üçin ajaýyp baýramçylyk sowgadyna öwrüldi.

Ykdysadyýet toplumynda geçirilen maslahatda çykyş edenleriň belleýşi ýaly, täze eseriň «Öňe, öňe, di­ňe öňe! — biziň beýik şygarymyz» diýen setirleri Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe türkmen halkyna Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda giň gerimli işleri dowam etdirmäge çagyryş bolup ýaň­landy. Eziz Diýarymyzda ýurt abadançylygynda her bir gün ýatdan çykmajak taryhy wakalara beslenýär. Biz mu­ňa geçen ýylyň dowamynda durmuşa geçirilen meýilnamalaýyn işleriň netijelerinde hem göz ýetirdik.

Gahryman Arkadagymyzyň ata Watanymyzy berk binýatly, kuwwatly döwlete öwürmek, merdana halkymyzy bolelin durmuşda ýaşatmak ugrunda alyp barýan syýasaty «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda hem rowaçlyklara beslener. Maslahatyň dowamynda çykyş edenler her bir işde halkyň bähbidini ilerde goýýan döwlet Baştutanymyzyň öňdengörüjiligi bilen ýurdumyzda ykdysady syýasatyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini aýratyn nygtadylar.

Tamamlanan 2021-nji ýylyň 11-nji de­kabrynda­ paý­tag­ty­myz­da geçi­ri­len hal­ka­ra mas­la­hat­da Hormatly Prezidentimiziň «Dia­log — pa­ra­hat­çy­ly­gyň ke­pi­li» at­ly äh­lu­mu­my baş­lan­gy­jy­ny üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mek bo­ýun­ça öňe sü­ren tek­li­bi, şeý­le hem di­ňe türk­me­n halky ta­ra­pyn­dan däl-de eý­sem, tu­tuş dün­ýä halkla­ry ta­ra­pyn­dan ýüz­len­me we ça­gy­ryş hök­mün­de ka­bul edi­len «Ýaşasyn parahat durmuş!» atly goşgusy okyjylar köpçüliginiň arasynda gyzgyn goldaw tapdy. Eserde halklary parahatçylygyň, rowaçlygyň hem-de tutuş adamzadyň bagtly geljeginiň bähbidine jebisleşdirýän ýörelgeleriň mizemez ähmiýeti açylyp görkezilýär.

Watansöýüjiligiň belent nusgasyna ýugrulan «Jan Watanym Türkmenistan!» atly goşgy döwlet Baştutanymyzyň jöwher zehininden dörän eserleriniň üstüni ýetirdi.

Ýurdumyzyň ykdysadyýet toplumynda geçirilen maslahatda ýaň­lanan aýdymdyr sazlar ajaýyp döwrümize buýsanç bolup, dabaranyň şowhunyny has-da artdyrdy. Dabaraly maslahata gatnaşyjylar Diýarymyzyň mundan beýläk-de ösdürilmeginde hem-de dünýä derejesindäki abraýynyň ýokarlanmagynda bitirýän ägirt uly hyzmatlary üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirip, «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň täze, şöhratly işlere we beýik özgertmelere beslenjekdigini nygtadylar.

Milli Liderimiziň Täze ýyl Gutlagynda belleýşi ýaly, ata Watanymyz döredijiligiň we üstünlikleriň aýdyň ýoly bilen ynamly öňe barýar. Ähli ugurlarda gazanylýan netijeler halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň yzygiderli ýokarlanmagyna täsir edip, geljege ynamyny has-da berkidýär. Maslahatyň tutuş dowamynda toýdur baýramlarda il-halkymyzy many-mazmunly eserleri bilen begendirýän Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, döwet galamynyň ýiti bolmagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi