Ekologiýany arassa saklamak, daşky gurşawyň tebigat gözellikleri, dürli ösümlikler dünýäsi bilen gurşalmagy, baglaryň, gülleriň binagärlik çözgütleri bilen sazlaşykly utgaşmagyny gazanmak şu günüň baş maksatlarynyň biri bolup durýar. Ýurdumyzda alnyp barylýan toplumlaýyn we uzakmöhletleýin geljegi nazarlaýan ekologiýa syýasaty türkmen jemgyýetiniň ösüşini tebigy gurşawyň ösüşi bilen sazlaşdyrmaga, ýaşaýşyň ekologiýa taýdan arassa gurşawyny döretmäge gönükdirilendir. Ýakynda hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda bag nahallaryny ekmek dabarasy asylly däbe dowamat berip, ýaşlar üçin görelde mekdebine öwrüldi. Köpçülikleýin bag nahallaryny ekmek, gurulýan, durky täzelenýän demir we gara ýollary, beýleki durmuş ähmiýetli desgalary çäge syramagyndan goramak boýunça süýşýän çägeleri berkitmek hem-de tokaýlaşdyrmak işleriniň yzygiderli geçirilmegi ýaşyl zolaklary köpeldip, gözel tebigaty baýlaşdyrýar.  

Tebigy gözellikler ykdysady nukdaýnazardan hem barha uly gyzyklanma eýe bolýar. Soňky wagtlarda «ekologiýa bazary» ýa-da daşky ýaşaýyş gurşawyny gowulandyrýan tebigy baýlyk gorlaryny tygşytly ulanmakda täze mümkinçilikleri döredýän ekologiýa hyzmatlar uly islege eýe bolýar. Ekologiýanyň gazananlaryny ilatyň abadan durmuşynyň hyzmatynda goýmak bilen bir hatarda, bu ugurda ykdysady girdejileri almak ugry hem depginli ösýär. Ýaşaýyş gurşawyna gözegçiligi amala aşyrýan, kärhanalardan çykarylýan hapalanan howany arassalaýan, jaýlaryň howasyny sowadýan we kadalaşdyrýan «ekologik tehnika» diýlip atlandyrylýan abzallary, enjamlary, esbaplary, gurallary öndürmek we desgalary gurmak barha giň gerime, islegli ugra öwrülýär. Şähergurluşygynda we jemagat hojalygynyň hyzmatlarynda galyndy tebigy we material serişdeleriň ulanylmagy hem giňden ýaýbaňlanýar. Bu ugurda senagatyň we oba hojalygynyň galyndylary-da giňden ulanylyp başlandy.  

Ýurdumyzda kiçi we orta telekeçilik üçin giň ýollaryň açylmagy gülçülik we bagçylyk bilen meşgullanýan telekeçilerimiziň sanynyň hem barha köpelmegine sebäp boldy. Tebigaty goramak işleri meýilleşdirilende, tebigy baýlyklary aýawly we rejeli peýdalanmak babatynda döwlet ähmiýetli çäreler geçirilende, ekologiýanyň esaslary we tebigaty goramakdan gollanmalar hem-de okuw kitaplary ýazylanda, ekologiýa meseleleri boýunça terbiýeçilik we wagyz-nesihat işleri geçirilende ekologiýa täjirçiligine hem uly üns gönükdirilmelidir. Jemagat hojalygynyň ýaşyl bazaryna ünsi güýçlendirmek, ony öwrenmek, durmuşa geçirmek, tebigaty goramak jemgyýetiň we döwlet edaralarynyň esasy aladalarynyň biri bolmagynda galmalydyr. Şonuň üçin bu ugra ýaşlaryň ünsüni çekmek, ekologiýa boýunça innowasiýalary döretmäge höweslendirmek, ekologiýa telekeçiligini ösdürmek esasy wezipeleriň biridir. 

Akgül BAÝLYÝEWA,

 Geçen hepdäniň wakalarynda ýurdumyzyň açyklyk hem-de beýleki halklaryň bähbitlerine hormat goýmak syýasatynyň parahatçylyk döredijilikli işjeň ornunyň, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň beýik üstünlikleri bilen berkidilen milli, ruhy baýlygymyzyň üýtgewsiz we müdimi gymmatlyklary öz beýanyny tapdy. 

Ýurdumyzyň ähli künjeklerinde aýratyn şatlyk we ruhubelentlik bilen bellenilen Milli bahar baýramy — Halkara Nowruz güni mynasybetli dabaralar munuň aýdyň subutnamasy boldy. “Türkmen halkynyň, şeýle hem Gündogar halklarynyň durmuşyna örän berk ornaşan Nowruz baýramy parahatçylyk, ynsanperwerlik, dost-doganlyk ýörelgelerini giňden dabaralandyrýan baýramdyr. Nowruz galkynyşyň, gülleýşiň we täzelenişiň baýramy bolmak bilen, halklar arasynda parahatçylygy, agzybirligi, ynanyşmagy kemala getirýär. Hoşniýetli goňşuçylyk, özara bähbitli gatnaşyklar, birek-birege ynam Nowruz baýramynyň esasy ýörelgeleridir” diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow türkmen halkyna Gutlagynda nygtaýar. 

Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilen, özünde beýik ruhy-ahlak gymmatlyklaryny we özboluşly däp-dessurlary jemleýän Nowruz baýramy medeniýetleriň müňýyllyklaryň dowamyndaky gatnaşyklarynyň ajaýyp nusgasy bolup, onda gadymy dessurlar we maşgala däpleri, aýdym-saz mirasy häzirki zaman sungaty bilen sazlaşykly utgaşýar. 

Şol günki esasy dabaralar Garagum derýasynyň kenarynda guraldy. Bu ýerde milli dessurlaryň we özboluşly ýörelgeleriň bitewi sazlaşygyny döreden ertekilerdäki şäheriň keşbi janlandyryldy. Hatara düzülen ak öýler, haly düşelen sekiler, bereketli gazanlar, şowhunly aýdym-sazlar, şüweleňler şol günki baýrama özboluşly öwüşgin çaýdy. Nowruz baýramynyň hormatyna guralan toýda älemgoşar öwüşginli bezegleri bolan öýleriň ýanynda aýdym-sazlar belentden ýaňlandy. 

Geçen hepdede döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň adyna Türkmenistanyň Prezidentiniň wezipesine girişmegi mynasybetli ýurdumyzyň ähli künjeklerinden we daşary ýurtlardan gutlag hatlarynyň we telegrammalaryň gelip gowuşmagy dowam etdi. Hatlarda bellenilişi ýaly, giň bäsdeşlik hem-de demokratik ýörelgeler esasynda geçen Prezident saýlawlary ýurdumyzyň taryhynda möhüm tapgyry alamatlandyryp, halkymyzyň agzybirlik hem-de jebislik ýörelgelerine üýtgewsiz ygrarlydygyny bütin aýdyňlygy bilen görkezdi. 

24-nji martda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Içeri işler ministrliginiň paýtagtymyzyň Bagtyýarlyk etrabynyň Çoganly ýaşaýyş toplumyndaky Mälikguly Berdimuhamedow adyndaky ýaşaýyş jaý toplumynyň nobatdaky tapgyrynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. 

Täze ýaşaýyş toplumynyň dolandyryş binasynda döredilen Mälikguly Berdimuhamedowyň muzeýinde döwlet Baştutanymyz öz atasyny, içeri işler edaralarynyň hormatly weteranyny sarpalady. Bu muzeý 2020-nji ýylyň 20-nji noýabrynda açyldy. Onda arhiw materiallary, dürli resminamalaryň, şahadatnamalaryň, şol sanda harby atlar baradaky şahadatnamalaryň nusgalary, döwlet sylaglary, suratlar jemlenipdir. Şeýle hem muzeýde hormatly Prezidentimiziň atasynyň içeri işler edaralarynda işlän wagtynda ulanan awtoulaglarynyň we motosikliniň suratlary, aýratyn diwarlykda bolsa Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ene-atasy bilen düşen, maşgala arhiwinden alnan suratlar, Mälikguly Berdimuhamedowyň jemgyýetçilik işi barada gürrüň berýän suratlar ýerleşdirilipdir, onuň goşgularyna bu ýerde aýratyn orun berlipdir. 

Mälim bolşy ýaly, hormatly Prezidentimiziň atasy gulluk eden döwründe ýedi gezek ýokary döwlet sylaglaryna mynasyp boldy, “Içerki goşunlarda gullukda tapawutlanandygy üçin” diýen döşe dakylýan nyşan bilen sylaglanyldy. Ol 1982-nji ýylda içeri işler edaralarynda podpolkownik harby adynda gullugyny tamamlap, zähmet ýoluny Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň düzümleýin edaralarynda dürli wezipelerde dowam etdi hem-de beýik watansöýüjilik ruhunda terbiýelenilýän türkmen esgerleriniň ýaş nesli üçin görelde boldy. 

...Döwlet Baştutanymyz täze jaýlaryň birine baranda, halkymyzyň, her bir raýatyň rowaçlygy baradaky aladanyň häzirki döwürde ýurdumyzda amala aşyrylýan düýpli özgertmeleriň esasy ugrudygyny belledi. 

Täze ýaşaýyş jaý toplumynyň abadanlaşdyrylan ýerlerinde pälwanlaryň göreşi, hukuk goraýjy edaralaryň işgärleriniň gatnaşmagynda milli oýunlar, Içeri işler ministrliginiň garamagyndaky degişli merkezlerde hem-de toplumlarda ýetişdirilýän bedewlerdir alabaýlar görkezildi. 

Döwlet Baştutanymyz harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýurdumyzyň ähli sebitlerindäki kömekçi hojalyklarynda öndürilýän önümleriň sergisi bilen tanşyp, kömekçi hojalyklaryň işini kämilleşdirmek boýunça mundan beýläk-de degişli çäreleriň görülmeginiň zerurdygyny belledi hem-de harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylaryna anyk tabşyryklary berdi. 

25-nji martda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly mejlisini geçirip, onuň dowamynda “Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň düzümini tassyklamak hakynda” Karara gol çekdi. 

Döwlet Baştutanymyz ykdysadyýetiň okgunly ösüşini, raýatlarymyzyň rowaçlygyny üpjün etmek, olaryň hukuklaryny we bähbitlerini goramak boýunça ilkinji nobatdaky wezipeleriň çözülmegine wise-premýerleriň ünsüni çekdi. Bu wezipeler “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda” kesgitlenendir. 

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň bank ulgamynyň maýa goýum gorlaryny artdyrmalydygy, ykdysadyýetiň önümçilik pudaklaryny karzlaşdyrmak boýunça işleri güýçlendirmelidigi, halkara maliýe düzümleri bilen özara gatnaşyklaryň giňeldilmelidigi nygtaldy. 

Ýurdumyzyň sanly bilim ulgamynyň konsepsiýasynyň döredilmegi bilim ulgamynyň öňündäki ileri tutulýan wezipe hökmünde bellenildi. 

Ilaty medeni gymmatlyklar bilen has giňden tanyşdyrmak, şahsyýeti ruhy we ahlak taýdan ösdürmek, durmuş hem-de ykdysady özgertmelerde medeniýetiň ornuny güýçlendirmek üçin şertleri döretmek täze Hökümetiň öňünde durýan esasy wezipeleriň hatarynda görkezildi. 

Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygyny dowam etdirmek, “Galkynyş” gaz känini we beýleki geljegi uly nebitgaz ýataklaryny özleşdirmek nebitgaz pudagynyň esasy ugry hökmünde kesgitlenildi. 

Oba hojalyk ulgamynyň işi ekerançylygyň medeniýetini ýokarlandyrmagyň hasabyna öndürilýän esasy oba hojalyk önümleriniň mukdaryny artdyrmaga, önümçilige ylmy taýdan esaslandyrylan usullary giňden ornaşdyrmaga hem-de suwdan rejeli peýdalanmaga gönükdirilendir. 

Aşgabat-sitiniň gurluşygy boýunça işleri dowam etdirmek hem-de türkmen paýtagtyny dünýäniň iň owadan we ösen şäherleriniň birine öwürmek wajypdyr. 

Ýurdumyzyň senagat toplumynyň öňünde ata Watanymyzy senagat taýdan ösen döwlete öwürmek wezipesi goýuldy. Munuň üçin daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek, bilelikdäki kärhanalary açmak, elektron senagatyny ösdürmek, dokma pudagyny döwrebaplaşdyrmak zerurdyr. 

Eksportuň mukdaryny artdyrmak, daşary ykdysady gatnaşyklary giňeltmek, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň işini goldamak, Döwlet haryt çig-mal biržasynyň maglumat-marketing işini güýçlendirmek söwda hem-de telekeçilik ulgamyny ösdürmegiň möhüm ugurlarydyr. 

Demir ýollary we howa menzillerini dünýä ölçeglerine laýyklykda gurmak hem-de döwrebaplaşdyrmak, Jebel şäherçesindäki howa menziliniň gurluşygyny tamamlamak ulag-aragatnaşyk toplumynyň esasy wezipeleriniň hatarynda kesgitlenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýokary derejeli sporty, köpçülikleýin bedenterbiýe-sport hereketini ösdürmegi halkymyzyň saglygyny pugtalandyrmaga, beden hem-de ruhy taýdan sagdyn ýaş nesli kemala getirmäge, diňe bir ykdysady, syýasy taýdan däl, eýsem, ruhy we döredijilik kuwwatyna eýe bolan ýurduň döwlet hem-de jemgyýetçilik durmuşynyň ähli ulgamlaryny depginli ösdürmäge gönükdirilen özgertmeler syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde yglan etdi. 

Bitarap döwletimiziň daşary syýasatynyň ýakyn ýyllar üçin Konsepsiýasynyň yzygiderli durmuşa geçirilmeginiň wajypdygyna üns çekildi. Abraýly sebit we halkara guramalar bilen netijeli hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi bu Konsepsiýanyň ileri tutulýan ugrudyr. 

Mejlisiň dowamynda Türkmenistanyň başlangyjy bilen şu ýylyň 15-nji martynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň 61-nji plenar mejlisinde “Durnukly ösüşi gazanmak üçin köpçülikleýin welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek” atly Kararnamanyň Milletler Bileleşiginiň ähli agza ýurtlary tarapyndan biragyzdan kabul edilendigi barada habar berildi. Bu Kararnamanyň döredijileri bolup 62 döwlet çykyş etdi. 

Mundan başga-da, Baş Assambleýanyň bu mejlisinde Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Halkara söwda hukugy boýunça komissiýasynyň (UNCITRAL) 2022 — 2028-nji ýyllar döwri üçin agzalygyna saýlanyldy. 

25-nji martda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow uly wekiliýete ýolbaşçylyk edip, ýurdumyza gelen Türki Döwletleriň Guramasynyň Ýaşulular geňeşiniň başlygy Binali Ýyldyrymy kabul etdi. Myhman ikiçäk duşuşyga döredilen mümkinçilik üçin hoşallyk bildirip, Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň mähirli salamyny ýetirdi hem-de pursatdan peýdalanyp, Türkmen döwletiniň Baştutanyny 12-nji martda geçirilen Prezident saýlawlaryndaky ynamly ýeňşi we wezipä girişmegi bilen gutlap, iň ýokary döwlet wezipesindäki giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň däp bolan dostlukly, ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ösdürilmegine möhüm ähmiýet berýändigini hem-de Türkiýä hakyky dost, ygtybarly hyzmatdaş, sebit we halkara syýasatyň möhüm meselelerini çözmekde pikirdeş hökmünde garaýandygyny nygtap, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň netijelidigini kanagatlanma bilen belledi. 

23-nji martda Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatynyň daýhanlary, Ministrler Kabinetiniň 10-njy martdaky mejlisinde tassyklanan tertibe laýyklykda, möhüm oba hojalyk möwsümine — gowaça ekişine girişdiler. Ekiş möwsüminiň başlanmagy mynasybetli ýurdumyzyň welaýatlarynda gowaça ekişiniň öz wagtynda we guramaçylykly geçirilmegine, onuň ähli tapgyrlarynda agrotehnikanyň kadalarynyň berjaý edilmegine, oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygynyň ýokarlandyrylmagyna, ekerançylyk meýdanlarynyň melioratiw ýagdaýynyň gowulandyrylmagyna, ýer hem-de suw serişdelerinden rejeli peýdalanylmagyna, ösümlikleriň zyýankeşlerden we haşal otlardan goralmagyna bagyşlanan okuw maslahatlary geçirildi, ýurdumyzyň obasenagat toplumynyň, gaýtadan işleýän kärhanalarynyň önümleriniň hem-de oba hojalyk tehnikalarynyň sergileri guraldy. Welaýatlaryň aýdym-saz we tans toparlary zähmetkeş babadaýhanlar üçin döredijilik sowgatlaryny taýýarladylar. 

Şeýlelikde, geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygynda amala aşyrylýan hem-de halkymyzyň ruhy kuwwatyny pugtalandyrmaga, uzak möhletleýin özgertmeleriň durmuşa geçirilmegini üpjün etmäge gönükdirilen döwlet syýasatynyň öňdengörüjiliklidigini we netijelidigini subut etdi. 

«Türkmenhaly» döwlet birleşiginiň Mary çeper halyçylyk kärhanasynyň ezber elli halyçylary geçen ýyl jemi 1932 inedördül metr haly dokap, 3 million 685 müň 237 manatlyk önüm öndürdiler we döwlet tabşyryklaryny üstünlikli amal etdiler. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk şanly toýunyň bosagasynda kärhananyň Baýramaly haly önümhanasynyň açylyp ulanmaga berilmegi halyçylarda uly zähmet galkynyşyny döretdi. Bu olara «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň başky iki aýyny zähmet üstünliklerine beslemäge şert döretdi. 

Kärhananyň 150 orunlyk Baýramaly haly önümhanasy «Türkmenhaly» döwlet birleşiginiň buýurmasy esasynda «Marynebitgazgurluşyk» trestiniň 5-nji gurluşyk-gurnama kärhanasy tarapyndan bina edildi. Önümhanada döredijilikli zähmet çekmek, medeniýetli dynç almak üçin oňyn şertleriň döredilmegi, onuň döwrebap zähmet gurallary bilen üpjün edilmegi halyçylaryň iş öndürijiliginiň ýokarlanmagyna ýardam berýär. Munuň şeýledigine Mary çeper halyçylyk kärhanasynyň işgärler bölüminiň hünärmeni Maýagözel Amanmyradowanyň gürrüňinden hem aýdyň göz ýetirmek bolýar. 

 — 2022-nji ýylyň her aýy rysgal-bereketden, sahawatly işlerden, şatlykly wakalardan dolup gelýär. Täze haly önümhanamyzda halyçy gelin-gyzlara döredijilikli işlemek üçin ähli şertler bar. Bu ýerde oturdylan dokma enjamlary halyçylara nepis türkmen halylarynyň gadymy nusgalaryny gaýtadan dikeltmäge, täze nusgalary döretmäge, buýurmalar esasynda dürli nusgadaky halylary dokamaga mümkinçilik berýär — diýip, hünärmen buýsanç bilen aýdýar. 

«Halkyň Arkadagly zamanasy» şygary astynda geçýän 2022-nji ýylyň 11-nji fewralynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň mejlisinde ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň strategik ugurlary kesgitlendi. Halkymyz tarapyndan uly goldawa mynasyp bolan «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy» kabul edildi. Gahryman Arkadagymyzyň halkymyzyň bagtyýar geljeginiň hatyrasyna täze belentliklere tarap ynamly barýan ata Watanymyzy ösdürmegiň geljekki döwrüni «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýip atlandyrmagy halkda uly ruhy ýokary göterilişi döretdi. 

Milli maksatnamanyň esasy maksady geljek 30 ýylda ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň we Bitaraplygynyň binýadyny has-da berkitmekden, ata Watanymyzyň syýasy, ykdysady kuwwatyny, durmuş, medeni taýdan ýokary depginlerde ösüşini üpjün etmekden, milli ykdysadyýetiň senagatlaşma derejesini ýokarlandyrmakdan, institusional özgertmeleri, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmagy çuňlaşdyrmakdan, bazar ykdysadyýetini, kiçi hem-de orta telekeçiligi işjeň ösdürmekden, amatly işewürlik gurşawyny döretmekden, bilimlere, innowasiýalara, şeýle-de ösen jemgyýete daýanýan, durmuş, ekologiýa taýdan amatly tehnologiýalary özünde jemleýän pudaklaýyn ösüşi dowam etdirmekden ybarat.  

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow wezipä girişmek dabarasyndaky çykyşynda bu hakda şeýle diýdi: «Men ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda geljekde etmeli işlerimiz barada umumylaşdyryp gürrüň etdim. Kabul eden maksatnamamyzda öňde goýlan wezipelerimizi öz wagtynda hem-de ýokary hilli ýerine ýetirmek üçin biz ähli mümkinçiliklerimizi ulanyp, agzybirlikde we jebislikde, el-ele berip işlemelidiris». 

Milli maksatnamada ýurduň sebitleriniň innowasion-industrial esasda we durnukly ösüşini gazanmak, sebitleriň ykdysady kuwwatyny berkitmäge gönükdirilen çäreleri yzygiderli amala aşyrmak, ekologiýa we azyk howpsuzlygyny üpjün etmek, «ýaşyl» ykdysadyýeti höweslendirmek, adam maýasyny ösdürmek, raýatlaryň ýaşaýyş-durmuş derejesini, durmuş goraglylygyny we iş bilen üpjünçiligini mundan beýläk hem ýokarlandyrmak maksat edinilýär. 

 Durmuş-ykdysady ösüşiň döwrebap modeli 

Dünýä ykdysadyýetinde ýagdaýlaryň yzygiderli üýtgäp durmagy ýurduň durmuş-ykdysady taýdan durnukly ösüşini üpjün etmegiň täze, döwrebap modelini talap edýär. Ýurdumyzda üstünlikli durmuşa geçirilýän durmuş-ykdysady ösüşiň milli nusgasy bazar ykdysadyýetiniň şertlerinde hojalyk gatnaşyklarynyň erkinligine we sagdyn bäsdeşlige şert döredip, innowasion esasda we tebigy serişdeleri gorap saklamak bilen, jemgyýetiň ösýän maddy hem-de ruhy isleglerini kanagatlandyrmak üçin harytlaryňdyr hyzmatlaryň önümçiligini pudaklaýyn, sebitleýin we üznüksiz deň ölçegli ösdürmekden ybarat bolup, döwletimiziň doly syýasy bitewüligini, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň üznüksiz ýokarlanmagyny üpjün edýär.  

Milli maksatnamanyň durmuşa geçirilýän döwründe döwletimiziň ykdysady syýasaty durnukly we deňeçer ösüşi üpjün etmäge, bu babatda pudaklaryň innowasion-industrial ösüşini gazanmagyň hasabyna bäsdeşlige ukyplylygyny we zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmaga, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan ýerli önümçiligiň hasabyna importyň mukdaryny azaltmaga, eksportyň görnüşini we mukdaryny artdyrmaga, gönükdiriler. Maýa goýum, işewürlik we bäsdeşlik gurşawyny gowulandyrmaga, pul-karz we salgyt syýasatynyň höweslendiriji ornuny güýçlendirmäge, maliýe durnuklylygyny üpjün etmäge, býujet çykdajylaryny rejelemäge, makroykdysady düzgünleşdirişi kämilleşdirmäge, hususy telekeçiligi ösdürmäge gönükdirilen çäreler toplumy amala aşyrylar. 

Ykdysadyýetiň düýpli diwersifikasiýalaşdyrylmagy dowam etdiriler we ýokary tehnologiýaly önümçilik höweslendiriler, ykdysadyýetiň ähli pudaklary sanlylaşdyrylar. Ylmy-innowasion mümkinçilikler pugtalandyrylar. Täze tehnologiýalary, ylmy-tehniki işläp taýýarlamalary önümçilige ornaşdyrmak, kiçi we orta telekeçiligiň ornuny güýçlendirmek hem-de gerimini giňeltmek işleri dowam etdiriler. Eýeçiligi döwletiň garamagyndan aýyrmak we döwlet emlägini hususylaşdyrmak giň gerimde alnyp barlar. Ykdysadyýetiň köpugurlylygyny gazanmaga gönükdirilen özgertmeleri, onuň gurluş düzümleriniň diwersifikasiýasyny pudaklary we sebitleri arabaglanyşykly ösdürmek dowam etdiriler. Tebigy baýlyklardan rejeli peýdalanmak, ýurdumyzyň ykdysady-geografik we geosyýasy ýerleşiş amatlylygyndan netijeli peýdalanmak, daşary ýurt kompaniýalary bilen işewürligiň gerimini giňeltmek we beýleki ugurlar geljek 30 ýylda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek babatda öňde goýlan sepgitlere ýetmäge mümkinçilik berer.  

 Halkara gatnaşyklary ösdürmek 

Milli maksatnamada ýurdumyzyň halkara hyzmatdaşlygynyň ösdürilmegine giň orun berilýär. Ata Watanymyzyň alyp barýan daşary syýasatynyň baş ugry ählumumy parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy gorap saklamaga, Durnukly ösüş maksatlaryny ýerine ýetirmäge mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ýardam bermekden ybaratdyr. 

Türkmenistanyň halkara syýasatynyň baş maksady içerki ösüş üçin amatly daşarky şertleri üpjün etmek bilen baglydyr. Şu nukdaýnazardan, Türkmenistan geljek 30 ýylda daşary syýasatda parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, ýurdumyzyň Bitaraplygyny dünýä giňişliginde ösdürmek, daşary ykdysady gatnaşyklary okgunly diwersifikasiýalaşdyrmak, durnukly ösüşe hemmetaraplaýyn ýardam bermek, şeýle hem halkara gatnaşyklary ynsanperwerleşdirmäge, olara ýokary ahlak we adalat standartlaryny ornaşdyrmaga ýardam bermek ýaly bäş sany esasy strategik maksatly ugurlary amala aşyrmaga öz tagallalaryny gönükdirer.  

 Ykdysady we azyk howpsuzlygy 

Ýurdumyzyň ykdysady we azyk howpsuzlygyny üpjün etmek wezipesi Milli maksatnamada ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda kesgitlenildi. Geljek 30 ýylda ýurdumyzyň ykdysady howpsuzlygyny üpjün etmekde döwlet syýasaty ykdysadyýeti döwlet tarapyndan dolandyrmak we strategik meýilleşdirmek ulgamlarynda kämilleşdiriler. Döwrebap tehnologiýalary önümçilige ornaşdyrmak arkaly, önümçilik pudaklarynda durnukly ösüşi üpjün etmäge, milli maliýe ulgamynyň durnukly ösüşini gazanmaga, deňagramly, sebitleýin syýasaty durmuşa geçirmäge, daşary söwda dolanyşygynyň oňyn aratapawudyny üpjün etmäge hem-de azyk bolçulygyny pugtalandyrmaga gönükdiriler. 

Milli pul-karz ulgamynyň dünýä maliýe we haryt bazarlaryndaky durnuksyzlyga baglylygyny azaltmak, şeýle hem durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmek üçin uzak möhletleýin maliýe serişdeleriniň içerki çeşmelerini döretmek ugrunda işler ýaýbaňlandyrylar. 

Milli maksatnamada döwletiň azyk ätiýaçlygyny pugtalandyrmak, ony yzygiderli täzelemek we üstüni ýetirmek wezipeleri ileri tutulýar. Bu wezipeleri amala aşyrmak üçin oba hojalyk önümçiliginiň pudaklaýyn we önümleýin düzümi kämilleşdiriler. Ýurdumyzyň toprak-howa şertlerinde öndürip boljak önümleriň iň ýokary möçberlerde öndürilmegi gazanylar. Sarp edilýän azyk önümleriniň hili we howpsuzlygy ýokarlandyrylar. Önümçiligi ekologik taýdan howpsuz şertlerde alyp barmak, oba hojalyk pudagynda  iri möçberli azyklyk önümleri öndürijiler, daýhan we fermer hojalyklary döwlet tarapyndan goldanylar. Ýurdumyzda azyk bolçulygyny döretmäge işjeň gatnaşýan hususyýetçileri höweslendirmek, ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, topragyň gurplulygyny we hasyllylygyny ýokarlandyrmak, miweçiligiň we üzümçiligiň ekin meýdanlaryny giňeltmek dowam etdiriler. Öň ösdürilip ýetişdirilmeýän miweleriň ýyladyşhana şertlerinde ýetişdirilmegini ýola goýmak, maldarçylyk we guşçulyk ugurlaryny çalt ösdürmek, täze innowasion tehnologiýalary, oba hojalyk önümlerini saklamagyň hem-de daşamagyň döwrebap usullaryny ornaşdyrmak bilen bagly işler göz öňünde tutulýar. 

 Maýa goýum syýasaty 

Ýurdumyzda alnyp barylýan işjeň maýa goýum syýasaty gaýtadan işleýän we ahyrky önümleri öndürýän senagat pudaklaryny ýokary depginlerde ösdürmek bilen bir hatarda, durmuş ulgamyny döwrebaplaşdyrmaga hem-de häzirki zaman durmuş-medeni maksatly binalarynyň gurluşygyny amala aşyrmaga mümkinçilik berýär.  

Gahryman Arkadagymyzyň Halk Maslahatynyň şu ýylyň 11-nji fewralynda geçirilen mejlisinde eden taryhy çykyşynda nygtaýşy ýaly, 2021-nji ýylda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna ýurdumyzda özleşdirilen maýa goýumyň möçberi 24,6 milliard manada barabar boldy. Milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklarynda iri zawod-fabrikleriň gurluşygy üstünlikli dowam edýär, nebitgaz känleri özleşdirilýär, esasy gaz geçirijiler çekilýär. Has oňaýly ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, ýokary derejeli myhmanhanalaryň we beýleki durmuş desgalarynyň gurluşygy giň gerimde alnyp barylýar. Geçen ýyl göz öňünde tutulan 30 desganyň ýerine umumy bahasy 13 milliard manat bolan 73 sany iri desga ulanmaga berildi.  

Türkmenistan abraýly halkara maliýe guramalary we edaralary bilen ysnyşykly hyzmatdaşlygy işjeň ösdürýär. Daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek arkaly, iri, halkara ähmiýetli taslamalar durmuşa ornaşdyrylýar. Ýurdumyzda telekeçiligi, kiçi we orta işewürligi goldamak, milli önüm öndürijileriň taslamalaryny maliýeleşdirmek üçin halkara maliýe guramalary bilen hem işler dowam etdirilýär.  

Milli maksatnamanyň çäklerinde geljek 30 ýylda ýokary tehnologiýalara esaslanýan we bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmäge, şeýle hem sebitleriň ykdysady we durmuş infrastrukturasynyň kämilleşdirilmegine gönükdirilen maýa goýum syýasaty dowam etdiriler. Maýa goýumyny çekmegiň mehanizmi kämilleşdiriler, ony maliýeleşdirmegiň çeşmeleri giňeldiler. 

 Türkmenistanyň daşky gurşawy goramak we ekologiýa syýasaty 

«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» ekologiýa syýasatyna aýratyn orun degişlidir.  

Resminamada Aralýaka sebitiň ekologiýa ýagdaýyny gowulandyrmak boýunça halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek, ýurdumyzyň tokaý zolaklaryny giňeltmek bilen bagly işlere aýratyn ähmiýet berilýär.  

Ýurdumyzyň biologik dürlüligini gorap saklamak we baýlaşdyrmak boýunça milli strategiýanyň we hereketleriň meýilnamasyny işläp taýýarlamak, aýratyn goralýan tebigy ýerleriň dolandyrylyşyny kämilleşdirmek, olaryň çäklerini giňeltmek, ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda energiýa tygşytlaýjy, ekologiýa taýdan amatly tehnologiýalary ornaşdyrmak bilen bagly wezipeleri amala aşyrmak göz öňünde tutulýar. 

 «Ýaşyl» ykdysadyýet 

Milli maksatnamada ýurduň ösüşiniň «ýaşyl» ugruny, serişdeleriň galyndysyz peýdalanylmagyny göz öňünde tutýan durnuklylyk modeli öňe sürülýär.  

«Ýaşyl» ykdysadyýetiň ösdürilmegi galyndysyz ykdysadyýete geçilmegi bilen bagly bolup, köptaraply çemeleşmäni göz öňünde tutýar: bu innowasion tehnologiýalary, işewürligiň täze görnüşlerini, şeýle hem jemgyýetiň galyndysyz ykdysadyýetiň ýörelgelerine laýyk gelýän özara hereketiň täze ýörelgelerini döretmäge taýýarlygyny öz içine alýar.  

 Sanly ykdysadyýet, innowasion we intellektual ösüş  

«Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» hem-de «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynda» bellenen wezipelere laýyklykda, milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda sanly maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalary ornaşdyrylýar. Milli ykdysadyýetde sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça öňde goýlan wezipeler ösen elektron senagatyna, adam maýasyna, işewürlik gurşawyna we maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň soňky gazananlaryna esaslanýan ösen ykdysadyýeti döretmegi göz öňünde tutýar.  

Döwrüň talabyna laýyklykda, ilata edilýän hyzmaty döwrebap usulda ýola goýmak, hasaplaşyklaryňdyr tölegleriň nagt däl görnüşinde hem-de bank kartlary arkaly amala aşyrylyşy kämilleşdiriler. Halkara tejribä esaslanyp, tölegleriň täze görnüşlerini ornaşdyrmak, tölegleri internet üsti bilen amala aşyrmagyň mümkinçiliklerini giňeltmek, ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda sanly ulgam arkaly sargytlary kabul etmek hem-de eltip bermek hyzmatlaryny giňeltmek boýunça işler ýaýbaňlandyrylar.  

Milli ykdysadyýetimiziň geljekki ösüşi döwrebap maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryna, nano we biotehnologiýalara, emeli aňa, ekologiýa taýdan arassa, galyndysyz önümçilige, ösen sanly bilime, ylma we lukmançylyga esaslanar. Nanotehnologiýalar dünýä ykdysadyýetiniň aýry şahasy bolman, ol ösen ykdysadyýetiň pudaklaryny döwrebaplaşdyrmaga gönükdiriler. Ykdysadyýetiň dürli pudaklary üçin ýokary önümçilikli takyk hasaplamalary amala aşyrmaga mümkinçilik berýän kwant tehnologiýalarynyň hem-de ýokary tehnologik çözgütlere esaslanyp, anyk önümçilik wezipelerini çalt çözmäge mümkinçilik berýän robot tehnikasynyň ösüşine uly ähmiýet berler.  

 Döwlet-hususy hyzmatdaşlygy 

Milli ykdysadyýetimizde hususy bölegiň paýyny ýokarlandyrmak ýurtda bazar-ykdysady özgertmeleriniň düýp özenidir. «Döwlet-hususy hyzmatdaşlygy hakynda» hem-de «Erkin ykdysady zolaklar hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary döwlet-hususy hyzmatdaşlygynyň hukuk binýadyny üpjün edýär.  

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary ýurdumyzda iri möçberli taslamalary amala aşyrmaga işjeň gatnaşýarlar. Olar tarapyndan gurlup işe girizilýän kuwwatlyklar, ilkinji nobatda, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutmaga we ýurdumyzyň eksport kuwwatyny artdyrmaga gönükdirilendir. Bu bolsa, bir tarapdan, halkymyzy özümizde öndürilýän önümler bilen üpjün etmäge, beýleki bir tarapdan bolsa, ilatyň iş bilen üpjünçiligini gowulandyrmak ýaly strategik wezipeleriň amala aşyrylmagyna ýardam berýär. Şeýlelikde, uzak möhletli geljekde hem döwlet-hususy hyzmatdaşlygynyň ösdürilmegi bilen bir hatarda, onuň geriminiň we ugurlarynyň giňelmegi gazanylar.  

Milli maksatnamanyň durmuşa geçirilýän döwründe ykdysadyýetiň hususy bölegine berilýän goldaw dowam etdirilip, bellige alnan dürli guramaçylyk-hukuk görnüşli hojalyk subýektleriniň sanynyň yzygiderli artmagynyň hasabyna ýurduň jemi içerki önümindäki paýynyň köpelmegi üpjün ediler.  

 Durmuş goragy, adam maýasy we ösen jemgyýet 

Milli maksatnamanyň durmuşa geçirilýän döwründe raýatlaryň durmuş taýdan goraglylygyny pugtalandyrmaga gönükdirilen maksatnamalaýyn çäreler ilatyň iş bilen üpjünçiliginiň derejesini ýokarlandyrmagyň, zähmeti guramagy kämilleşdirmegiň, ilatyň pensiýa we durmuş üpjünçiligini durnukly ösdürmegiň, şeýle-de onuň ygtybarly maliýe esasyny emele getirmegiň maksatlary üçin binýatlyk şertler kämilleşdiriler. 

Bu resminama laýyklykda, ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň her bir pudagynyň geljek 30 ýyldaky ösüşi öňdebaryjy dünýä tejribesiniň, innowasion tehnologiýalaryň we ylmyň soňky gazananlarynyň ornaşdyrylmagy bilen bagly bolup durýar. Şu nukdaýnazardan, täze, ösen jemgyýetiň talabyna laýyklykda, döwrebap iş orunlary dörediler, menzilara işlemek ulgamy doly herekete girizilip, onuň kadalaşdyryjy-hukuk binýady ösdüriler. Robotlaşan tehnikalardan, Günüň energiýasy bilen dolandyrylýan «akylly» öýlerden peýdalanmagy başarýan täze tehniki düşünjeli, ösen jemgyýet kemala geler. Bu bolsa gönüden-göni adam maýasynyň döwür bilen aýakdaş ösdürilmegini şertlendirer. 

Bilim maksatnamalarynyň düýpgöter özgermegi bilen, ýaşlarda logiki pikirlenme ukybyny kämilleşdirmek, ylym bilen önümçiligiň arabaglanyşygyny has hem berkidip, düýpli ylmy gözlegleriň amaly işlerde ulanylmagyny ýokarlandyrmak maksat edinilýär.  

Milli maksatnamada ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň ylmyň we tehnologiýanyň soňky gazananlary esasynda ösdürilmegi, önümçiligiň tehniki we tehnologik derejesiniň ýokarlandyrylmagy, çykarylýan önümleriň görnüşleriniň artdyrylmagy, gaýtadan işlemegiň usullarynyň kämilleşdirilmegi göz öňünde tutulýar. Ekologiýa we biodürlülige gönükdirilen innowasiýalary ornaşdyrmak, önümiň hilini, işgärleriň iş şertlerini gowulandyrmak, adam maýasynyň ösdürilmegi, aň-bilim we intellektual eýeçiligiň goraglylygynyň kämilleşdirilmegi dowam etdiriler.  

Resminamada göz öňünde tutulanlaryň durmuşa geçirilýän döwründe Türkmenistanyň sebitleýin syýasaty ähli welaýatlaryň durmuş-ykdysady ösüşini ýokary depginler bilen alyp barmakdan, olaryň ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň döwrebaplaşdyrylmagyna goşýan goşantlaryny artdyrmakdan, has netijeli üpjünçilik ulgamyny döretmekden ugur alar. Ýurduň sebitleriniň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegi önümçiligi rejeli ýerleşdirmek, ykdysadyýetiň köpugurlylygyny gazanmaga gönükdirilen bazar-ykdysady we institusional özgertmeleri çuňlaşdyrmak, olary pudaklar bilen arabaglanyşykly ösdürmek, sebitleriň ykdysady we durmuş infrastrukturasyny kämilleşdirmek arkaly amala aşyrylar. 

Ýurdumyzyň geljekki ösüşinde möhüm orny eýeleýän erkin ykdysady zolaklaryň döredilmegi sebitleriň maýa goýum işjeňligini artdyrmaga, innowasion ösüşini we senagatlaşma derejesini çaltlandyrmaga, innowasiýa häsiýetli önümleri öndürýän önümçiligiň yzygiderli giňelmegine we täze, döwrebap iş orunlarynyň döredilmegine uly itergi berer. 

Umuman, «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» durmuşa geçirilmegi netijesinde ýurdumyz innowasion-industrial taýdan bäsdeşlige ukyply ykdysadyýeti hem-de ösen jemgyýeti bilen dünýä ýurtlarynyň derejesindäki ornuny has-da berkider. 

Orazmuhammet AŞYROW,

Hormatly halkara foruma gatnaşyjylar!
Gadyrly dostlar! 

Sizi Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe paýtagtymyz Aşgabat şäherinde geçirilýän Türkmenistanyň nebitgaz pudagyna daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça halkara forumyň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. Ýurdumyzyň nebitgaz senagatynyň gazananlaryny dünýä ýaýmak maksady bilen geçirilýän bu halkara maslahatyň işine uly üstünlikleri arzuw edýärin. 

 Hormatly myhmanlar!
Eziz watandaşlar! 

«Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda giň gerim bilen geçirilýän bu halkara maslahatyň ähmiýeti uludyr. Milli ykdysadyýetimiziň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolan ýangyç-energetika pudagyny ösdürmek boýunça eziz Diýarymyzda giň möçberli taslamalar amala aşyrylýar. Bu halkara maslahat daşary ýurt işewürlerine ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumyny ösdürmegiň strategiýasy, döwrebap tehnologiýalary işjeň çekmegiň tejribesi, hyzmatlary amala aşyrmagyň ýollary bilen tanyşmaga mümkinçilik berer. Daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň gyzyklanmasy, ilkinji nobatda, milli ykdysadyýetimiziň nebitgaz senagatynda amala aşyrylýan özgertmeleriň giň gerimi hem-de dünýäniň esasy nebitgaz kompaniýalary bilen hyzmatdaşlygyň ýokary derejesi bilen şertlendirilendir. Gyzyklanma bildirýänleriň ählisine, hususan-da, işewürlere enjamlary, häzirki zaman tehnologiýalaryny ibermek we hyzmatlary etmek babatda teklipleri bermäge hem-de türkmen kärdeşleri bilen hyzmatdaşlygyň geljekki ugurlarydyr mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmaga we gepleşikleri geçirmäge ähli zerur şertleri döredýäris. 

 Hormatly maslahata gatnaşyjylar! 

Türkmenistanda dünýä bazarlarynda uly islegden peýdalanýan önümleri öndürýän gazhimiýa toplumlarynyň taslamalarynyň durmuşa geçirilmegine möhüm ähmiýet berilýär. Bu gün ýurdumyz energiýa serişdelerini diňe bir öndürmek ýa-da daşary ýurtlara ibermek bilen çäklenmän, eýsem, dünýä bazarynda uly islegden peýdalanýan gazhimiýa önümleriniň eksportynyň möçberlerini hem barha artdyrýar. 

Türkmen nebitçileriniň, gazçylarynyň we geologlarynyň yhlasly zähmeti netijesinde uglewodorod serişdeleriniň çig mal ýataklaryny gözlemek, agtarmak, tapmak, täze tehnologiýalar esasynda guýulary çuň burawlamak we özleşdirmek, ylmyň soňky gazananlaryna laýyk gelýän önümçiligi ýola goýmak bilen, täze önümleri öndürmekde giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. 

Energetika pudagynda däp bolan strategik hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny saklamak bilen bir hatarda, ýurdumyz Ýewropa, Aziýa, Uzak Gündogar, Günorta — Gündogar ugurlary boýunça energetika hyzmatdaşlygyny barha giňeldýär, dünýäniň öňdebaryjy nebitgaz kompaniýalary, abraýly maliýe düzümleri bilen işjeň hyzmatdaşlygy ösdürýär. 

 Hormatly halkara foruma gatnaşyjylar! 

Biz öz tebigy baýlyklarymyzy diňe bir halkymyzyň däl, eýsem, bütin adamzadyň abadan durmuşynyň, ýagty geljeginiň bähbidine gönükdirýäris. 

Ýurdumyzyň nebitgazly ýataklaryny daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek arkaly çalt depginler bilen özleşdirmek boýunça hem döwletimiz tarapyndan zerur işler geçirilýär. Täze ojaklary açmak, açylan täze känleriň çägini giňeltmek we işlenip geçilýän känlerde täze gatlaklary açmak, guýulary gazmak ýaly işler maýa goýum çekmek arkaly daşary ýurt kompaniýalary bilen bilelikde alnyp barylýar. Bu babatda biz kanunçylyk, maliýe-ykdysady taýdan zerur bolan amatly şertleri döredýäris. 

Häzirki wagtda Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşyk işleri batly depginde alnyp barylýar. Bu iri taslamanyň durmuşa geçirilmegi diňe bir oňa gatnaşyjy döwletleriň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmak bilen çäklenmän, eýsem, dünýäniň beýleki ýurtlarynyň ösüşine hem oňaýly täsirini ýetirer. 

Türkmenistan halkara giňişlikde ynamdar hyzmatdaş hökmünde tanalýar. Şonuň bilen baglylykda, bu halkara onlaýn foruma köp sanly abraýly daşary ýurt kompaniýalarynyň gatnaşyp, türkmen hünärmenleri bilen ýyllarboýy toplanylan tejribelerini paýlaşmagy hyzmatdaşlygyň täze ugurlary barada pikir alyşmaga mümkinçilik berer. 

Bu halkara onlaýn forumyň ýurdumyzyň hünärmenleri bilen bilelikde daşary ýurtly hyzmatdaşlarymyzyň özara tejribe alyşmagynda, geljekde giň gerimli hyzmatdaşlygy ýola goýmakda hem-de özara bähbitli taslamalary ara alyp maslahatlaşmakda uly ähmiýete eýe boljakdygyna berk ynanýaryn. 

 Gadyrly dostlar!
Hormatly halkara foruma gatnaşyjylar! 

Sizi «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda Aşgabat şäherinde geçirilýän Türkmenistanyň nebitgaz pudagyna daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça halkara forumyň öz işine başlamagy bilen ýene bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. 

Size berk jan saglyk, uzak ömür, abadan we bagtyýar durmuş hem-de Watanymyzyň nebitgaz pudagyny ösdürmek ugrunda alyp barýan işleriňizde üstünlikleri arzuw edýärin. 

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Aşgabat, 28-nji mart (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň, Aşgabat şäheriniň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda paýtagtymyzy we sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň, möwsümleýin oba hojalyk işlerini geçirmegiň wajyp meselelerine garaldy. 

Hormatly Prezidentimiz sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatyny açyp, ilki bilen, göni aragatnaşyga Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymowy çagyrdy. 

Paýtagtymyzyň häkimi ýurdumyzyň baş şäherinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, ak mermerli Aşgabatda arassaçylyk, abadançylyk kadalarynyň berjaý edilişi, şunuň bilen baglylykda, jemagat hojalygynyň gulluklarynyň ýerine ýetirýän işleri, gurluşygy alnyp barylýan desgalardaky işleriň depginlerini ýokarlandyrmak boýunça öňde durýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. 

Şeýle hem şäherde ýaz möwsüminde meýilleşdirilen bag nahallaryny ekmek we olara ideg etmek boýunça işleriň geçirilişi barada hasabat berildi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Aşgabat şäherinde alnyp barylýan işleriň ähli babatda nusgalyk derejä eýe bolmalydygyny belledi we şäheriň çäklerindäki gurluşyk işleriniň depginlerini güýçlendirmegiň zerurdygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, paýtagtymyzda ähli işleriň, şol sanda gurluşyk işleriniň bellenilen kadalara laýyk derejede öz möhletinde we ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyna aýratyn üns çekildi. 

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow paýtagtymyzyň etraplarynyň häkimleriniň şäheri döwrebap derejede ösdürmek bilen bagly meseleleri hemişe berk gözegçilikde saklamalydyklaryny tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz ýollary döwrebaplaşdyrmak meselesiniň örän wajypdygyny belläp, bu babatda şäheriň häkimine degişli görkezmeleri berdi. 

Döwlet Baştutanymyz söwda nokatlarynda işleriň alnyp barlyşyna hem ünsi çekip, bu babatda ilata hyzmat edilişiniň hilini we medeniýetini ýokarlandyrmak barada birnäçe tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz ýazky bag ekmek möwsüminiň talabalaýyk geçirilmegine aýratyn ähmiýet bermegiň zerurdygyny aýdyp, bu babatda şäher häkimine degişli tabşyryklary berdi. 

Soňra döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň hasabatlaryny diňledi. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanow sebitde alnyp barylýan işler barada, hususan-da, gowaça ekişini bellenen agrotehniki möhletlerde we talabalaýyk geçirmek üçin ekişde ulanylýan tehnikalary hem-de gurallary doly güýjünde işletmek boýunça görülýän zerur çäreler barada hasabat berdi. 

Şeýle hem häkim bugdaý meýdanlarynda ideg etmek işlerini agrotehniki kadalara laýyk geçirmek ugrunda ýerine ýetirilýän işler, bugdaýa ösüş suwuny tutmak, mineral dökünler bilen goşmaça iýmitlendirmek boýunça zerur çäreleriň alnyp barylýandygy barada aýtdy. 

Hasabatyň çäklerinde welaýatda ýazlyk ýeralmadan, sogandan we beýleki gök ekinlerden ýokary hasyl almak üçin bu ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyk ideg edilişi, beýleki gök-bakja ekinlerini bellenen möhletlerde ekmäge taýýarlyk görlüşi barada hem habar berildi. 

Welaýatda ýaz möwsüminde meýilleşdirilen bag nahallaryny ekmek we olara ideg etmek işleriniň talabalaýyk geçirilişi barada hem hasabat berildi.  

Şeýle hem häkim pile öndürmek möwsümine taýýarlyk görlüşi, pile öndürijiler bilen şertnama baglaşmak we olary ýüpek gurçugynyň tohumlary bilen üpjün etmek boýunça taýýarlyk işleriniň alnyp barlyşy barada aýtdy. 

Mundan başga-da, Oba milli maksatnamasyna, şeýle hem ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda medeni-durmuş maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň hem-de ýollaryň, suw we lagym arassalaýjy desgalaryň gurluşygynyň alnyp barlyşy barada hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, oba hojalygyndaky möhüm gowaça ekişi möwsümini ählitaraplaýyn guramaçylykly we maksadalaýyk geçirmegiň örän wajypdygyna ünsi çekip, geljekki bereketli hasyly almakda bu işleriň uly täsir edýändigini belledi. Şoňa görä-de, gowaça ekişiniň bellenen möhletinde we bildirilýän talaplara laýyklykda geçirilmegini gazanmak boýunça birnäçe tabşyryklar berildi. 

Döwlet Baştutanymyz bugdaýa ideg etmek işlerinde hem degişli agrotehniki çäreleriň öz wagtynda geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz halkymyzy türkmen topragynda öndürilen azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmegiň öňde durýan möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitlenilendigini aýdyp, şunuň bilen baglylykda, ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ýokary hasylynyň ösdürilip ýetişdirilmegini gazanmak barada birnäçe anyk görkezmeleri berdi. 

Döwlet Baştutanymyz bag nahallaryny ekmek boýunça badalga berlen möwsümiň bu ugurda öňde goýlan belent maksatlary ýerine ýetirmekde örän ähmiýetlidigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow häkime birnäçe degişli tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz ýakynlaşyp gelýän pile öndürmek möwsümi barada aýdyp, bu gymmatly çig malyň dokma pudagy üçin örän zerurdygyna ünsi çekdi we bu ugurda alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamak barada görkezme berdi. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleriň çözgüdine toplumlaýyn esasda çemeleşmegiň wajypdygyny belläp, welaýatyň çäklerinde bina edilýän medeni-durmuş maksatly desgalaryň gurluşyk işlerini ýokary hilli we öz wagtynda ýerine ýetirilmegiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekip, bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew sebitde işleriň ýagdaýy, gowaça ekişiniň agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barlyşy barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, ekişi bellenen agrotehniki möhletlerde we talabalaýyk geçirmek üçin ekişde ulanylýan tehnikalary hem-de gurallary doly güýjünde işletmek boýunça çäreler görülýär. 

Bugdaý meýdanlarynda ideg etmek işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyk geçirilýär. Bugdaýa ösüş suwuny tutmak, mineral dökünleri bermegiň depginini güýçlendirmek üçin zerur çäreler görülýär. 

Welaýatda ýazlyk ýeralmadan, sogandan we beýleki gök ekinlerden ýokary hasyl almak üçin bu ekinlere agrotehniki kadalara laýyklykda ideg işleri geçirilýär, beýleki gök-bakja ekinlerini bellenen möhletlerde ekmäge taýýarlyk görülýär. 

 Ýaz möwsüminde meýilleşdirilen bag nahallaryny ekmek we olara ideg etmek işleri hem talabalaýyk alnyp barylýar. 

Şeýle hem häkim pile öndürmek möwsümine taýýarlyk görlüşi, pile öndürijiler bilen şertnama baglaşmak we olary ýüpek gurçugynyň tohumlary bilen üpjün etmek boýunça taýýarlyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. 

Mundan başga-da, Oba milli maksatnamasyna, şeýle hem ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda medeni-durmuş maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyňdyr ýollaryň, suw we lagym arassalaýjy desgalaryň gurluşygynyň barşy barada hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, sebitiň toprak-howa aýratynlyklaryny nazara almak bilen, ekerançylygyň medeniýetini ýokarlandyrmak boýunça öňde durýan meselelere ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz döredilen hemme mümkinçiliklerden we howanyň amatly pursatlaryndan peýdalanyp, gowaça ekişini ähli agrotehniki kadalara laýyklykda, öz wagtynda geçirmegi tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz bugdaýa ideg etmek boýunça möwsümleýin çäreleri ýokary hilli hem-de agrotehniki talaplara laýyklykda geçirmegi üpjün etmegiň zerurdygyny aýdyp, bu babatda birnäçe görkezmeleri berdi. 

Hormatly Prezidentimiz häzirki wagtda azyk bolçulygyny üpjün etmäge hem-de gök-bakja önümleriniň öndürilýän möçberini artdyrmaga aýratyn üns berilýändigini belläp, ýeralma, sogana we beýleki gök-bakja ekinlerine ideg etmek babatda anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz ýaz möwsümi üçin meýilleşdirilen bag nahallarynyň gysga wagtda oturdylmagyny üpjün etmegi hem-de ekilen baglara talabalaýyk ideg edilmegini berk gözegçilikde saklamagyň zerurdygyna ünsi çekdi. 

Pile öndürmek möwsümine doly taýýarlyk görmek, kärendeçi-ýüpekçileriň şertnamalaýyn borçnamalaryny ýerine ýetirmegi boýunça bellenen işler bilen baglylykda hem degişli tabşyryklar berildi. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny hem-de Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde meýilleşdirilýän işleri öz wagtynda ýerine ýetirmegiň zerurdygyny nygtap, ulanmaga beriljek desgalaryň gurluşyklaryny ýokary hilli hem-de bellenen möhletinde tamamlamagyň wajypdygyny aýtdy. 

Soňra Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow şu ýylyň 30-njy martynda gowaça ekişine girişmek boýunça zerur taýýarlyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. 

Häkim bugdaý meýdanlarynda ideg etmek işleriniň agrotehniki kadalara laýyk geçirilişi barada aýdyp, bugdaýa ösüş suwuny tutmagyň, mineral dökünlerini bermegiň depginini güýçlendirmek üçin görülýän zerur çäreler barada habar berdi. 

Şeýle hem welaýatda ýazlyk ýeralmadan, sogandan we beýleki gök ekinlerden ýokary hasyl ösdürip ýetişdirmek üçin bu ekinlere ideg işlerini agrotehnikanyň kadalaryna laýyk guramak hem-de beýleki gök-bakja ekinlerini bellenen möhletlerde ekmäge taýýarlyk görmek babatda amala aşyrylýan işler barada hasabat berildi. 

Hasabatyň çäklerinde ýaz möwsüminde bag nahallaryny oturtmak we olara ideg etmek boýunça alnyp barylýan işler barada hem habar berildi. 

Mundan başga-da, ýurdumyzyň demirgazyk welaýatynda pile öndürmek möwsümine degişli taýýarlyk görülýär, hususan-da, pile öndürijiler bilen şertnama baglaşmak we olary ýüpek gurçugynyň tohumlary bilen üpjün etmek üçin taýýarlyk işleri alnyp barylýar. 

Häkim Oba milli maksatnamasyna we ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda medeni-durmuş maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň hem-de ýollaryň, suw we lagym arassalaýjy desgalaryň gurluşygynyň alnyp barlyşynyň depginleri barada-da hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, oba hojalygynda möhüm möwsüm bolan gowaça ekişiniň başlanjak wagtynyň Daşoguz welaýatynda hem ýakynlaşyp gelýändigini aýdyp, ekişe badalga berilmegine hemmetaraplaýyn we guramaçylykly taýýarlyk görülmelidigine häkimiň ünsüni çekdi. Ekişde ulanyljak tehnikalar hem-de beýleki oba hojalyk gurallary doly güýjünde işledilmelidir. Kärendeçi-pagtaçylar tohumlar bilen ýeterlik möçberde üpjün edilmelidir. 

Döwlet Baştutanymyz bugdaýa ideg etmek boýunça çäreleriň ýokary hilli geçirilmeginiň wajypdygyny belläp, ak ekinlere ösüş suwuny tutmak hem-de maýsalary mineral dökünler bilen iýmitlendirmek boýunça işleriň agrotehnikanyň kadalaryna laýyk geçirilmeginiň möhümdigini nygtady we bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz azyk bolçulygyny üpjün etmegiň çäklerinde ýerine ýetirilýän işleri bellemek bilen, gök-bakja önümleriniň öndürilýän möçberini artdyrmaga aýratyn üns berilmelidigini nygtady hem-de ýeralma, sogana we beýleki gök-bakja ekinlerine ideg etmek işlerini güýçlendirmek babatda anyk tabşyryklary berdi. 

Döwlet Baştutanymyz ýazky bag ekmek möwsümi barada aýdyp, meýilleşdirilen bag nahallarynyň bellenen möhletinde ekilmegini hem-de olara talabalaýyk ideg edilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz pile öndürmek möwsümine doly taýýarlyk görmek baradaky meseläniň üstünde durup geçip, bu ugurda kesgitlenen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmekde hemme meseleleriň öz wagtynda çözülmegini üns merkezinde saklamagyň möhümdigini belledi. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny hem-de Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde meýilleşdirilýän işleri öz wagtynda amala aşyrmagyň zerurdygyny nygtap, desgalaryň gurluşyklarynyň ýokary hilli hem-de bellenen möhletinde tamamlanmagyny üpjün etmegiň wajypdygyny aýdyp, bu babatda welaýatyň häkimine birnäçe degişli görkezmeleri berdi. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýewiň hasabaty bilen dowam etdi. Häkim sebitde alnyp barylýan işler barada, hususan-da, gowaça ekişini bellenen agrotehniki möhletlerde we talabalaýyk geçirmek üçin ekişde ulanylýan tehnikalary hem-de gurallary doly güýjünde işletmek boýunça görülýän zerur çäreler barada hasabat berdi. 

Şeýle hem bugdaýa ideg etmek işlerini agrotehniki kadalara laýyk geçirmek ugrunda ýerine ýetirilýän işler, ösüş suwuny tutmak, mineral dökünler bilen goşmaça iýmitlendirmek boýunça zerur çäreleriň alnyp barylýandygy barada aýdyldy. 

Hasabatyň çäklerinde welaýatda ýazlyk ýeralmadan, sogandan we beýleki gök ekinlerden ýokary hasyl almak üçin bu ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyk ideg edilişi, beýleki gök-bakja ekinlerini bellenen möhletlerde ekmäge taýýarlyk görlüşi barada hem habar berildi. 

Häkim sebitde ýaz möwsüminde meýilleşdirilen bag nahallaryny ekmek we olara ideg etmek işleri hem-de pile öndürmek möwsümine taýýarlyk görlüşi, pile öndürijiler bilen şertnama baglaşmak we olary ýüpek gurçugynyň tohumlary bilen üpjün etmek boýunça alnyp barylýan taýýarlyk işleri barada aýtdy. Mundan başga-da, Oba milli maksatnamasyna, şeýle hem ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, sebitde medeni-durmuş maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň hem-de ýollaryň we inženerçilik desgalarynyň gurluşygynyň alnyp barlyşy barada hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalygyndaky möhüm hem-de jogapkärli möwsüm bolan gowaça ekişini talabalaýyk geçirmegiň zerurdygyna ünsi çekip, geljekde “ak altynyň” bereketli hasylyny ösdürip ýetişdirmek üçin ähli zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi. Şu maksat bilen, gowaça ekişiniň bellenen möhletinde we bildirilýän talaplara laýyklykda geçirilmegini gazanmak boýunça häkime birnäçe görkezmeler berildi. 

Döwlet Baştutanymyz bugdaýa ideg etmek işlerinde hem degişli agrotehniki çäreleriň öz wagtynda geçirilmegini üpjün etmegiň zerurdygyny belledi. 

Hormatly Prezidentimiz halkymyzy ýurdumyzda öndürilýän azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmegiň möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitlenilendigini belläp, bu babatda, hususan-da, ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ýokary hasylynyň ýetişdirilmegini üpjün etmek barada birnäçe anyk görkezmeleri berdi. 

Döwlet Baştutanymyz bag nahallaryny ekmek boýunça badalga berlen möwsümiň bu ugurda öňde goýlan belent maksatlary ýerine ýetirmekde örän ähmiýetlidigini aýdyp, bu babatda häkime birnäçe degişli tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz ýakynlaşyp gelýän pile öndürmek möwsümi barada aýdyp, bu gymmatly çig malyň dokma senagaty üçin örän zerurdygyna ünsi çekdi we bu ugurda alnyp barylýan işlere gözegçiligiň güýçlendirilmelidigini belledi. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan gelip çykýan wezipelere toplumlaýyn esasda çemeleşmegiň wajypdygyny belläp, welaýatyň çäklerinde bina edilýän medeni-durmuş maksatly desgalaryň gurluşyk işleriniň ýokary hilli we öz wagtynda ýerine ýetirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekip, bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew sebitde işleriň ýagdaýy, agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylýan gowaça ekişiniň barşy barada hasabat berdi. 

Ekişi bellenen agrotehniki möhletlerde we talabalaýyk geçirmek üçin möwsümde ulanylýan tehnikalary hem-de gurallary doly güýjünde işletmek boýunça çäreler görülýär. 

Bugdaýa ideg etmek işleri agrotehniki kadalara laýyk geçirilýär. Bugdaýa ösüş suwuny tutmak, mineral dökünleri bermegiň depginini güýçlendirmek üçin zerur işler alnyp barylýar. 

Welaýatda ýazlyk ýeralmadan, sogandan we beýleki gök ekinlerden ýokary hasyl almak üçin bu ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri geçirilýär, beýleki gök-bakja ekinlerini bellenen möhletlerde ekmäge taýýarlyk görülýär. 

Hormatly Prezidentimiziň badalga bermeginde ýaz möwsüminde başlanan bag nahallaryny ekmek we olara ideg etmek boýunça işler hem talabalaýyk alnyp barylýar. Şeýle hem häkim pile öndürmek möwsümine taýýarlyk görlüşi, pile öndürijiler bilen şertnama baglaşmak we olary ýüpek gurçugynyň tohumlary bilen üpjün etmek boýunça taýýarlyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. 

Oba milli maksatnamasyna hem-de ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda medeni-durmuş maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň hem-de ýollaryň, suw we lagym arassalaýjy desgalaryň gurluşygynyň barşy barada hasabat berildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ekerançylykda şu günler alnyp barylýan işleriň möhümdigine ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz döredilen hemme mümkinçiliklerden peýdalanyp, gowaça ekişini ähli agrotehniki kadalara laýyklykda, öz wagtynda geçirmegi tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz bugdaýa ideg etmek boýunça dowam edýän çäreleri ýokary hilli hem-de agrotehniki talaplara laýyklykda geçirmegi üpjün etmegiň zerurdygyny aýdyp, bu babatda birnäçe görkezmeleri berdi. 

Döwlet Baştutanymyz häzirki wagtda azyk bolçulygyny üpjün etmäge hem-de gök-bakja önümleriniň öndürilýän möçberini artdyrmaga aýratyn üns berilýändigini belläp, ýeralma, sogana we beýleki gök-bakja ekinlerine ideg etmek babatda anyk tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz ýaz möwsümi üçin meýilleşdirilen bag nahallarynyň gysga wagtda ekilmegini üpjün etmegi hem-de ekilen baglara talabalaýyk ideg edilmegini berk gözegçilikde saklamagyň zerurdygyna ünsi çekdi. 

Pile öndürmek möwsümine doly taýýarlyk görmek, kärendeçi-ýüpekçileriň şertnamalaýyn borçnamalaryny ýerine ýetirmegi boýunça bellenen işler bilen baglylykda hem degişli tabşyryklar berildi. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny hem-de Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde meýilleşdirilýän işleri öz wagtynda ýerine ýetirmegiň zerurdygyny nygtap, ulanmaga beriljek desgalaryň gurluşyklaryny ýokary hilli hem-de bellenen möhletinde tamamlamagyň wajypdygyny aýtdy we bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew ýurdumyzda oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. 

Şu günler welaýatlarda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň çäklerinde Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynda gowaça ekişi guramaçylykly alnyp barylýar. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer ýurdumyz boýunça şu güne çenli jemi 19 müň 561 gektar meýdanda gowaça ekişiniň geçirilendigi barada hasabat berdi. Ekişi bellenen agrotehniki möhletlerde we talabalaýyk geçirmek boýunça zerur işler edilýär. Daşoguz welaýatynda şu ýylyň 30-njy martynda gowaça ekişine başlamak boýunça degişli taýýarlyk işleri geçirilýär. 

Häzirki wagtda ýurdumyzyň welaýatlarynda gallaçy daýhanlarymyz tarapyndan bugdaý meýdanlarynda ak ekinleri mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak boýunça degişli işleriň dowam edýändigi barada hasabat berildi. 

Şeýle hem ilatymyzy özümizde öndürilen ýeralma we gök-bakja önümleri bilen üpjün etmek boýunça degişli işleriň alnyp barylýandygy barada habar berlip, bu ugurda häzirki wagtda ýurdumyzyň welaýatlarynda ekilen 30 müň gektar ýazlyk ýeralma we 10 müň gektar sogana agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmek hem-de beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişini geçirmek işleriniň dowam edýändigi bellenildi. 

Wise-premýer hasabatyny dowam edip, ýurdumyzda daşky gurşawy gorap saklamak, ekologiýa abadançylygyny üpjün etmek we bagy-bossanlyga öwürmek boýunça maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilýändigini, şu ýylda ýurdumyzda saýaly, pürli, miweli baglaryň we üzümiň jemi 3 million düýp nahalyny ekmegiň meýilleşdirilýändigini aýtdy. Häzir ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, welaýatlaryň we Aşgabat şäheriniň häkimlikleri tarapyndan ýazky möwsümde meýilleşdirilen bag nahallaryny ekmek we olara ideg boýunça işler dowam etdirilýär. Mundan başga-da, ýurdumyzda ýüpekçiligi ösdürmek boýunça döwlet derejesinde döredilen mümkinçiliklerden netijeli peýdalanylyp, şu ýyl Diýarymyzda jemi 2 müň 300 tonna pile öndürmegiň meýilleşdirilýändigi aýdyldy. Häzir ýurdumyzyň welaýatlarynda ýüpek gurçugynyň tohumlaryny taýýarlamak hem-de pile öndürijiler bilen şertnamalary baglaşmak boýunça degişli işler alnyp barylýar. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, gowaça ekişini agrotehniki möhletlerde we talabalaýyk geçirmek üçin tehnikalary hem-de gurallary bökdençsiz işletmek boýunça mundan beýläk-de hemme çäreleri görmegiň zerurdygyny nygtady. Şeýle hem welaýatlaryň bugdaý meýdanlarynda ösüş suwuny tutmak we mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleri talabalaýyk geçirilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda anyk tabşyryklary berdi. 

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň ähli welaýatlarynyň ekerançylyk meýdanlarynda ýetişdirilýän ýazlyk ýeralma we sogan ekilen meýdanlara agrotehnikanyň kadalaryna laýyk ideg edilmegini hem-de beýleki gök-bakja ekinlerini ekmek işleriniň üpjün edilmegini tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek ugrunda alnyp barylýan işleriň çäklerinde badalga berlen ýazky bag ekmek möwsüminiň örän möhümdigine ünsi çekip, ekilýän bag nahallarynyň we olara ideg edilmeginiň bildirilýän talaplara laýyk alnyp barylmagyny üpjün etmegi tabşyrdy. Şeýle hem ýurdumyzda pile öndürmek möwsümine taýýarlyk görülmegi bilen baglylykda, welaýatlarda pile öndürijiler bilen şertnamalary baglaşmak we olary ýüpek gurçugynyň ýokary hilli tohumlary bilen üpjün etmek boýunça wise-premýere birnäçe degişli görkezmeler berildi. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatynda wise-premýer we häkimler hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Türkmenistanda açyklyk hem-de aýanlyk ýagdaýynda, giň bäsdeşlik esasynda geçirilen saýlawlarda gazanan ýeňşi bilen hem-de iň ýokary döwlet wezipesine girişmegi mynasybetli tüýs ýürekden gutlap, döwlet Baştutanymyza berk jan saglyk, uzak ömür, ýurdumyzyň mundan beýläk-de abadançylygyna, halkymyzyň bähbidine we bagtyýarlygyna gönükdirilen jogapkärli işlerinde hemişe uly üstünlikleri arzuw etdiler. 

Döwlet Baştutanymyz gutlaglary we arzuwlary üçin minnetdarlyk bildirip, «Halkyň Arkadagly zamanasy» şygary bilen geçýän şu ýylda sebitlerde meýilleşdirilen ähli çäreleriň Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ruhuna laýyk gelmelidigini nygtamak bilen, öňde goýlan möhüm wezipeleri oňyn çözmek üçin ähli tagallalaryň edilmelidigini belledi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşyjylara berk jan saglyk, alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Dmit­riý ŞLA­PA­ÇEN­KO,
BMG-niň Türk­me­nis­tan­da­ky he­mi­şe­lik ut­gaş­dy­ry­jy­sy: 

— Onuň Alyhezreti, Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowy, ýurduň Hökümetini we halkyny türkmen tarapynyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň «Durnukly ösüşi gazanmak üçin köpçülikleýin welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek» atly Kararnamasynyň kabul edilmegi mynasybetli tüýs ýürekden gutlaýaryn. Bu Kararnamanyň Milletler Bileleşigine agza döwletleriň ählisi tarapyndan giň goldawa eýe bolandygy hakykatdyr. Welosiped sürmegi ösdürmek we ony jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek tutuş dünýä jemgyýetçiliginiň howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleleri çözmäge ygrarlylygy bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr.  

Welosiped ulagyň ekologiýa taýdan arassa görnüşi bolup, howanyň hapalanmagyna getirýän awtomobilleriň ornuny çalşyp bilýär. Bu bolsa, öz gezeginde, daşky gurşawa oňyn täsirini ýetirýär. Şoňa görä-de, welosipedi ulagyň ekologiýa taýdan iň arassa, peýdaly hem-de sagdyn görnüşi diýip atlandyrmak mümkin. Mundan başga-da, welosporty ilerletmek «durnukly ulag» konsepsiýasy bilen has oňat sazlaşýar we 2016-njy ýylyň noýabrynda Aşgabatda geçirilen BMG-niň Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatynyň netijeleri boýunça kabul edilen Jemleýji resminamanyň düzgünlerini amala aşyrmakda hem uly ähmiýete eýedir. Şeýle-de, munuň özi sagdyn durmuş ýörelgelerini we sporty wagyz etmek bilen aýrylmaz baglanyşykly bolan Durnukly ösüşiň 3-nji maksadyny amala aşyrmaga-da goşantdyr.  

Ýeri gelende bellesek, koronawirus pandemiýasy şertlerinde saglygyňy berkitmek, immunitetiňi kadaly ýagdaýda saklamak, göwnüçökgünlikden we ruhy dartgynlylykdan saplanmak üçin Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy her günde azyndan 30 minut sport bilen meşgullanmagy maslahat berýär. 2030-njy ýyla çenli döwür üçin ählumumy Gün tertibinde-de sportuň durnukly ösüşi üpjün etmekde möhüm şertleriň biridigi bellenilýär. Birleşen Milletler Guramasynyň agza döwletleriniň ählisi sportuň durmuş özgertmelerine, adamyň we jemgyýetiň ösüşine ýardam berýän hereketlendiriji güýçdügini, ýurtlaryň arasynda parahatçylygy hem-de özara düşünişmegi goldamaga goşýan ägirt uly goşandyny ykrar edýär.  

Welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek ilatly ýerlerde zerur bolan degişli infrastrukturany döretmegiň bähbidine jogapkärçilikli çözgütleri işläp taýýarlamagy talap edýär. Munuň özi BMG-niň Baş Assambleýasynyň 2018-nji ýylda Türkmenistanyň başlangyjy esasynda 3-nji iýuny «Bütindünýä welosiped güni» diýip yglan etmek hakynda kabul eden Kararnamasynda hem öz beýanyny tapýar. 

Hut welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek üçin döredilen şertleriň netijesinde dünýäniň köp döwletlerinde ulagyň bu görnüşi hereket etmegiň elýeterli serişdesine öwrüldi. Ol welosiped ýodajyklarynyň awtomobil ulaglarynyň şäher ulgamyna girizilmegini, hereketiň howpsuzlygynyň üpjün edilmegini, jemgyýetçilik ýerlerine barmak üçin amatly welosiped ugurlaryny işläp taýýarlamagy, şol sanda şäherlerde welosiped seýilgählerini döretmäge maýa goýmagy we beýlekileri özünde jemleýär. Şeýle hyzmatlary hödürlemäge oýlanyşykly çemeleşilmegi şäherleriň býujetine goşmaça girdeji getirmäge ýardam berer. Bu bolsa, öz gezeginde, Durnukly ösüş maksatlaryna maýa goýumlary goýmakda täze mümkinçilikleri açýar. 

Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistandaky düzümi agzalan ugurlarda oňyn dünýä tejribesini öwrenmäge hem-de olar boýunça özara hereketleri ýola goýmak üçin hyzmatdaşlary tapmakda ýardam etmäge taýýardyr. Agzalan başlangyçlary milli, sebit we ählumumy derejede durmuşa geçirmekde-de biziň toparymyzyň ýurduň Hökümetini goldamaga taýýardygyny aýtmak isleýärin. Türkmenistan bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek boýunça özara hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de dowam etdirjekdigine ynam bildirýärin.  

2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş ulgamynda ählumumy Gün tertibi parahatçylygy goldamak hem-de Ýer ýüzünde has inklýuziw jemgyýetleri kemala getirmäge ýardam bermek bilen, hemmeler üçin durnukly geljegi gurmagyň ýollaryny salgy berýär. Diňe bilelikdäki tagallalar arkaly biziň bu maksada ýetip biljekdigimize ynanýaryn.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginde  2022-nji ýylyň     28-nji martynda Birleşen Milletler Guramasynyň (BMG) Aziýanyň we Ýuwaş Umman sebiti boýunça Ykdysady we durmuş komissiýasynyň (UNESCAP) Aziýa we Ýuwaş Umman sebiti üçin Durnukly ösüş boýunça 9-njy Forumyna sanly wideoaragatnaşyk arkaly gatnaşyldy. Bu forum 2022-nji ýylyň 31-nji martyna çenli öz işini dowam eder.

Agzalan duşuşuga Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň, Türkmenistanyň Zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministrliginiň, Türkmenistanyň Oba hojalyk we we daşky gurşawy goramak ministrliginiň we ýurdumyzyň degişli ministrlikleriniň we pudak edaralarynyň wekilleri hem öz edara binalarynda sanly wideoaragatnaşyk arkaly gatnaşdylar.

Bu Forumyň esasy maksady 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibi we Durnukly Ösüş Maksatlary boýunça alnyp barylýan işler barada hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň (BMG) Aziýanyň we Ýuwaş Umman sebiti boýunça Ykdysady we durmuş komissiýasynyň (UNESCAP) Durnukly ösüş boýunça sebitleýin edilen işleri, bu ugurda gazanan üstünlikleri bilen tanyşmakdan, tejribeler alyşmakdan hem-de «COVID-19» pandemiýasynyň ýaramaz tasirleri we durnukly ýaşaýyşyň «COVID-19» pandemiýasyndan soňra dikeldiş meselelerini ara alyp maslahatlaşmakdan ybarat bolup durýar.

Birleşen Milletler Guramasynyň Aziýanyň we Ýuwaş Umman sebiti boýunça Ykdysady we durmuş komissiýasynyň (UNESCAP) alyp baryjysy öz tarapyndan dabarany açyp giriş sözi bilen çykyş etdi. Şeýle hem bu maslahatyň maksady we wezipeleri barada giňişleýin durup geçdi, soňra gatnaşyjy ýurtlaryň wekilleri öz çykyşlary bilen tanyşdyrdylar. 

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministriniň wezipesini ýerine ýetiriji Muhammetgeldi Serdarow Forumda çykyş etdi. Ýurdumyzda Durnukly Ösüş Maksatlarynyň ornaşdyrylmagy boýunça uly ähmiýetli işleriň alnyp barylýandygy barada aýdyp geçdi. Şeýle hem ol häzirki wagtda global pandemiýanyň ýaýramagy sebäpli emele gelen ýagdaý bilen baglanyşykly dünýäde ykdysady çökgünligiň bolup geçýändigi barada belläp geçdi.Bulardan başga-da global pandemiýanyň ýüze çykan pursatyndan başlap, ýurdumyzyň Hökümeti tarapyndan pandemiýanyň ykdysadyýetiň önümçilik sektorlaryna degişli täsirini ýeňilleşdirmek, iş ýerlerini saklap galmak we döwletimiziň raýatlaryny goramak boýunça işjeň çäreleriň görülendigi barada Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministriniň wezipesini ýerine ýetiriji Muhammetgeldi Serdarow öz çykyşynda aýtdy. Şu ýylyň başynda ýurdumyzy geljek otuz ýylda ählitaraplaýyn ösdürmek boýunça syýasatynyň esasy ugurlaryny öz içine alýan «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 - 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» kabul edilendigi barada belläp geçdi. Bu maksatnamada Birleşen Milletler Guramasy (BMG) tarapyndan işlenip taýýarlanan Durnukly Ösüş Maksatlarynyň  Türkmenistanda  ornaşdyrylmagy boýunça giňden beýan edilen.

Şeýlelikde, Forumyň dowamynda Durnukly ösüşiň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibini amala aşyrmak boýunça ileri tutulýan ugurlary barada goşmaça teklipleri bilen we gatnaşyjy ýurtlar öz ileri tutulýan durnukly usulyýetleri bilen we arzalary bilen çykyş etdiler.

Şunuň bilen baglylykda, Birleşen Milletler Guramasynyň (BMG) Aziýanyň we Ýuwaş Umman sebitleri boýunça Ykdysady we durmuş Komissiýasynyň (UNESCAP) Sekretariatynyň Durnukly Ösüş boýunça 9-njy Aziýa we Ýuwaş Umman Forumyna gatnaşan wekilleriň arasynda Durnukly Ösüş Maksatlaryny maliýeleşdirilmegiň netijeli mehanizmi we onuň wajyp ähmiýeti boýunça sorag-jogap alyşyldy.

Soňra degişli ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň wekilleriniň we guramaçylaryň arasynda Forum öz işini dowam etdi we bu forumyň geljekde berjek netijeleri barada özara pikir alyşyldy we gatnaşyjylaryň ählisine minnetdarlyk bildirilip, işlerinde üstünlik arzuw edildi.

Ministrler Kabinetiniň 25-nji martda geçirilen mejlisinde Türkmenistanyň BMG-niň Halkara söwda hukugy boýunça komissiýasynyň agzalygyna 2022 — 2028-nji ýyllar döwri üçin saýlanandygy barada habar berildi. Bu buýsandyryjy waka Türkmenistanyň dünýäniň iň iri we abraýly halkara guramasy bolan Birleşen Milletler Guramasy bilen köp ýyllaryň dowamynda ösdürilýän hyzmatdaşlygynyň oňyn netijesi bolup, ol häzirki döwürde ýurdumyzda amala aşyrylýan daşary syýasat strategiýasynyň halkara giňişlikde dabaralanýandygyny alamatlandyrýar.  

Dünýä ykdysadyýetiniň häzirki döwri halkara söwdanyň depginli ösüşi bilen häsiýetlendirilip, ol döwletleri we halklary birleşdirýän esasy ulgam bolup durýar. Soňky birnäçe onýyllyklaryň dowamynda ählumumylaşma hadysasynyň çuňlaşmagy halkara söwda-ykdysady gatnaşyklaryň geriminiň giňemegini, oňa gatnaşyjylaryň sanynyň ýylsaýyn köpelmegini, netijede, bu gatnaşyklaryň has-da çylşyrymlaşmagyny şertlendirdi. Bazar gatnaşyklarynyň ösmegi netijesinde, halkara söwda ulgamynda bäsdeşligiň ýitileşmegi bolsa bilelikde çözülmegini talap edýän umumy meseleleriň ýüze çykmagyna getirdi. Halkara söwda gatnaşyklarynda emele gelen şeýle ýagdaýlary sazlaşdyrmak we bu meseleler boýunça döwletleriň arasynda ylalaşyk gazanmak zerurlygy halkara söwdany hukuk taýdan düzgünleşdirmek meselesini dünýäde parahatçylygy pugtalandyrmagyň, howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmegiň wajyp meselesine öwürdi.  

Asyl manysy boýunça halkara söwda oňa gatnaşýan taraplaryň, ýagny döwletleriň, birleşmeleriň, kärhanalaryň, şeýle-de fiziki taraplaryň ykdysady bähbitleriniň esasynda amala aşyrylýar. Ykdysady bähbitleriň hemişe biri-birine gabat gelip durmaýandygyny nazara alsak, onda söwda gatnaşyklarynyň çylşyrymly işdigine we ony hukuk taýdan kadalaşdyrmak meselesiniň bütindünýä gün tertibindäki ähmiýetiniň günsaýyn artýandygyna göz ýetirmek bolýar. Şunda halkara söwdanyň meseleleri boýunça dürli ýurtlar tarapyndan ulanylýan kada-kanunlaryň gabat gelmezligi söwda akymlaryna bökdençlik döredýän esasy sebäpleriň biridir. Halklary jebisleşdirmegi we döwletleri ýakynlaşdyrmagy özüne ýol-ýörelge edinen Birleşen Milletler Guramasy döwrüň bu çagyryşlaryndan ugur alyp, 1966-njy ýylda şol bökdençlikleri peseltmegi we aradan aýyrmagy maksat edinýän Halkara söwda hukugy boýunça komissiýasyny (UNCITRAL) esaslandyrdy. Häzirki döwürde ol BMG-niň esasy hukuk edarasy bolmak bilen, onuň alyp barýan işi tutuş dünýäde söwda hukugy çygrynda özgertmeleri amala aşyrmaga, hususan-da, halkara täjirçilik işiniň kadalaryny döwrebaplaşdyrmaga we ylalaşdyrmaga gönükdirilendir. 

BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň 61-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň bu guramanyň Halkara söwda hukugy boýunça komissiýasynyň agzalygyna 2022 — 2028-nji ýyllar döwri üçin saýlanmagy ýurdumyzyň halkara abraýynyň artýandygynyň ýene-de bir ykrarnamasy bolmak bilen, bu buýsandyryjy waka Türkmenistanyň dünýäde uly abraýdan we hormatdan peýdalanýan ýurtdugyny tassyklady. Bu möhüm wakanyň Bütindünýä Söwda Guramasynyň Baş geňeşiniň ýakynda geçirilen nobatdaky mejlisinde Türkmenistanyň şu gurama goşulmak baradaky ýüztutmasynyň Geňeşe agza döwletler tarapyndan biragyzdan makullanyp, Türkmenistana BSG-ä goşulýan ýurt derejesini bermek baradaky çözgüdiň kabul edilen günlerine gabat gelmegi her birimiziň eziz Watanymyza, onuň halkara derejede gazanýan ýeňişlerine bolan buýsanjymyza buýsanç goşdy.  

Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň BMG-niň ýokarda agzalan komissiýasyna agzalygyna saýlanmagy ýurdumyzda alnyp barylýan hoşniýetli daşary syýasata berilýän ýokary baha bolup, halkara söwdany hukuk taýdan kadalaşdyrmak babatynda bilelikdäki çözgütleriň kabul edilmegine gös-göni gatnaşmak, bu ugurda dürli ýurtlaryň tagallalaryny birleşdirmek üçin şertleri döredýär.  

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe döwletimiziň syýasy, ykdysady we medeni kuwwatyny artdyrmak bilen bagly öňde duran beýik işleri durmuşa geçirmekde daşary syýasat ugruna möhüm ähmiýet berilýär. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow wezipä girişmek dabarasynda eden çykyşynda ýurdumyzyň daşary syýasatynyň geljekde ileri tutulýan ugurlaryny anyk kesgitlemek bilen, Birleşen Milletler Guramasy, onuň ýöriteleşdirilen edaralary bilen hyzmatdaşlygy giňeltmäge hem-de işjeňleşdirmäge esasy orun beriljekdigini nygtady. 

Hoşniýetli goňşuçylyk, parahatçylyk söýüjilik, «Açyk gapylar» syýasaty ýurdumyzyň daşary syýasatynyň özenini emele getirýär. Aslynda, parahatçylyk söýüjilik türkmen halkyna mahsus bolan häsiýetleriň biri bolup, bu gymmatlyk milletiň millet bolmagynda, halkyň halk bolmagynda uly ähmiýete eýedir. Bu gymmatlyk halkara gatnaşyklaryň ýörelgesine öwrülen ýagdaýynda diňe bir sebitde däl, eýsem, tutuş dünýäde parahatçylygyň, howpsuzlygyň üpjün edilýändigi gümansyzdyr. Şu milli aýratynlyklardan ugur alyp, «Ösüş arkaly parahatçylyk», «Dialog — parahatçylygyň kepili» ýörelgelerini daşary syýasat strategiýasynyň ýol-ýörelgesine öwürmegi başaran Türkmenistanyň häzirki döwürde öňe sürýän başlangyçlary köp babatda ählumumy ösüşe degişli iri taslamalary amala aşyrmaga gönükdirilendigi bilen tapawutlanýar.  

Dünýä ykdysadyýetiniň şu güni we geljegi seljerilende, durmuş-ykdysady meseleleri çözmekde halkara hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegine zerurlyk döreýär. Munuň esasy sebäbini hödürlenýän halkara taslamalaryň amala aşyrylmagynda ýüze çykýan töwekgelçilikli ýagdaýlary azaltmakda we olaryň öňüni almakda bilelikdäki tagallalaryň netijesiniň ýokary bolýandygy bilen düşündirmek bolar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan özüniň daşary ykdysady syýasatynyň çäklerinde doly möçberli we oňyn hyzmatdaşlygy alyp barmak bilen, ykdysadyýet, söwda, energetika, ulag-aragatnaşyk, syýahatçylyk çygyrlarynda hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin dünýä bileleşiginiň dykgatyna täze çemeleşmeleri we teklipleri hödürleýär. Durmuş-ykdysady çygyrda amala aşyrylýan halkara we sebitleýin hyzmatdaşlyk dünýä tejribesinde şeýle gatnaşyklaryň netijeli görnüşleriniň biri hökmünde özüni görkezdi. 

Barha ählumumylaşýan dünýäde ýurtlaryň arasyndaky özara baglanyşyk has-da güýçlenmek häsiýetine eýedir. Döwletara gatnaşyklaryň gadymy we müdimi görnüşleriniň biri bolan daşary söwda gatnaşyklarynyň depginli ösdürilmeginde çar tarapa uzaýan dürli ulag ugurlarynyň, ýollarynyň ähmiýeti uly bolup, häzirki döwürde ol sebitleri we yklymlary birleşdiriji güýje öwrüldi. Şunuň bilen baglylykda, dünýäde durnukly ulag ulgamyny döretmek häzirki döwrüň möhüm meseleleriniň biri bolup durýar. Hususan-da, deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlary halkara bazarlar bilen baglanyşdyrýan netijeli üstaşyr ulag ulgamlaryny döretmek zerurlygy ýüze çykýar. Bu babatda Türkmenistanyň ulag-logistika ulgamynda alyp barýan işleri nusga alarlykdyr. 

Türkmenistanyň dünýä ösüşiniň meselelerini bilelikde çözmek boýunça öňe sürýän garaýyşlary we teklipleri diňe biziň döwletimiziň ileri tutulýan ugurlaryna jogap bolman, eýsem, dünýä bileleşiginiň bähbitleriniň hatyrasyna parahatçylygy, howpsuzlygy we durnuklylygy pugtalandyrmaga ýardam edýär.  

Maýagözel BABAÝEWA,

Türkmenistanyň Zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministrliginiň Zähmet gory we iş üpjünçilik müdirliginiň başlygynyň orunbasary, ykdysady ylymlaryň kandidaty.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyna ýurdumyzyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan «Durnukly ösüşi gazanmak üçin köpçülikleýin welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek» atly Kararnamanyň kabul edilmegi hem-de Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň Halkara söwda hukugy boýunça komissiýasynyň (UNCITRAL) agzalygyna 2022 — 2028-nji ýyllar döwri üçin saýlanmagy mynasybetli köp sanly gutlag hatlary we telegrammalary gelip gowuşýar. Gutlaglarda, hususan-da, bu taryhy wakanyň ýurdumyzyň halkara giňişlikde ynsanperwer ýörelgeleri berkitmekde barha ýokarlanýan ornunyň, döredijilik we parahatçylyk syýasatynyň dabaralanýandygynyň nobatdaky aýdyň subutnamasydygy bellenilýär. Gutlaglary iberenler döwlet Baştutanymyza berk jan saglyk, uzak ömür, Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň gülläp ösmeginiň bähbidine alyp barýan işlerinde mundan beýläk-de üstünlikleri arzuw edýärler. 

Türkmenistanyň Prezidentine Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa tüýs ýürekden gutlaglaryny iberdiler. 

Döwlet Baştutanymyza Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary Ç.Amanow, Ş.Abdrahmanow, Ç.Gylyjow, M.Mämmedowa, R.Meredow, M.Muhammedow, E.Orazgeldiýew, Ç.Purçekow, S.Toýlyýew, şeýle hem Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gutlaglaryny iberdiler. 

 Hormatly Prezidentimize Türkmenistanyň Prezidentiniň Diwanynyň jogapkär işgärleri tüýs ýürekden gutlaglaryny iberdiler. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy bu şanly waka mynasybetli ýurdumyzyň ýaşaýjylarynyň adyndan Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanow, Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew, Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradow, Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew, Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew, Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymow gutladylar. 

 Döwlet Baştutanymyza ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýolbaşçylary iň gowy arzuwlaryny iberdiler. 

Hormatly Prezidentimizi Türkmenistanda Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek boýunça merkezi toparyň başlygy G.Myradow, Demokratik partiýanyň başlygy A.Serdarow, Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Merkezi geňeşiniň başlygy S.Owganow, Agrar partiýanyň Merkezi geňeşiniň başlygy B.Annagurbanow, Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli merkeziniň başlygy, Zenanlar birleşiginiň Merkezi geňeşiniň başlygy A.Durdyýewa, Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň başlygy Ý.Öwezberdiýew, Dünýä türkmenleriniň ynsanperwer birleşiginiň Prezidentiniň orunbasary, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýerine ýetiriji direktory R.Bazarow, Parahatçylyk gaznasynyň müdiriýetiniň başlygy M.Saryýewa we beýlekiler mähirli hem-de tüýs ýürekden gutladylar. 

 *** 

 Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň adyna Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine girişmegi mynasybetli gutlag hatlarynyň we telegrammalaryň gelip gowuşmagy dowam edýär.  

Döwlet we jemgyýetçilik işgärleri, diplomatlar, işewürler, kärhanalaryň hem-de guramalaryň ýolbaşçylary gutlag hatlarynda Türkmenistanda açyklyk hem-de aýanlyk ýagdaýynda, giň bäsdeşlik esasynda geçen saýlawlaryň halkymyzyň agzybirligini, her bir raýatyň ýurdumyzyň geljegi üçin jogapkärçiligine düşünýändigini bütin dünýä äşgär edendigini nygtaýarlar. 

Hatlary iberenler döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowy bu şanly waka bilen mähirli gutlaýarlar hem-de hormatly Prezidentimize berk jan saglyk, uzak ömür, iň ýokary döwlet wezipesindäki işlerinde üstünlikleri arzuw edýärler.  

Hormatly Prezidentimize mähirli gutlaglaryny Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Döwlet Dumasynyň Başlygynyň orunbasary B.Çernyşow, Howpsuzlyk syýasaty boýunça Ženewa merkeziniň direktory Tomas Greminger, Ýewropa Bileleşiginiň Merkezi Aziýadaky ýörite wekili Terhi Hakala, Aziýanyň ösüş bankynyň prezidenti Masasugu Asakawa, Bütindünýä bankynyň Ýewropa we Merkezi Aziýa boýunça sebitleýin wise-prezidenti Anna Berde, Birleşen Milletler Guramasynyň Bütindünýä syýahatçylyk guramasynyň Baş sekretary Zurab Pololikaşwili, Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Mettýu S.Klimou, Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Naýthart Hýofer-Wissing, Apostol Nunsiaturasynyň medeniýet meseleleri boýunça Türkmenistandaky attaşesi Anjeý Madeý, Ukrainanyň halk deputaty Ý.Boýko, Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasynyň Ermenistandaky Hemişelik wekili Natia Naswlişwili, Italýan söwda agentliginiň dolandyryjysy we baş direktory Roberto Luongo, “Thales Alenia Space” kompaniýasynyň prezidenti we ýerine ýetiriji direktory Erwi Derreý, “Burç Group” kompaniýasynyň ýolbaşçysy Sefa Gömdeniz, “CLAAS Group” kompaniýalar toparynyň ýerine ýetiriji wise-prezidenti Kristian Radons, “De La Rue International Limited” kompaniýasynyň ýerine ýetiriji direktory Klaýw Waşer, “CLAAS Group” kompaniýalar toparynyň eksport boýunça sebitleýin dolandyryjysy Martin Klima, “Cargolux” kompaniýasynyň ýerine ýetiriji wise-prezidenti we maliýe direktory Maksim Ştraus, “Buried Hill Energy” kompaniýasynyň dolandyryjylar geňeşiniň ýerine ýetiriji başlygy Piter Kallos, “Thomson Broadcast” kompaniýasynyň ýerine ýetiriji direktory Emin Ubid, “SEDAŞ INŞAAT ANONIM ŞIRKETI” kompaniýasynyň müdiriýetiniň başlygy Kerim Daýi, “Engin Group” kompaniýasynyň ýolbaşçysy Engin Kale, “LX International Corp.” kompaniýasynyň baş ýerine ýetiriji direktory Ýun Çun Son, “Day Group” kompaniýalar toparynyň ýolbaşçysy, “Türkmenistan Koka-kola Bottlerz” hojalyk jemgyýetiniň paýdary, “Türk-Türkmen Söwda Öýi” hojalyk jemgyýetiniň direktory Mahmut Uslu, Russiýa Federasiýasynyň “Gazprom” açyk paýdarlar jemgyýetiniň Türkmenistandaky wekilhanasynyň direktory M.Aýrapetýan, “Gazprom” açyk paýdarlar jemgyýetiniň dolandyryjylar geňeşiniň başlygynyň orunbasary, “Gazprom eksport” jogapkärçiligi çäklendirilen jemgyýetiniň Baş direktory Ý.Burmistrowa, “Cifal” kompaniýasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň ýolbaşçysy Lýuk Bekker, “Zeppelin Turkmenistan JV” hojalyk jemgyýetiniň baş direktory Rob Smaýli, Kanadanyň ozalky Premýer-ministri Žan Kretýen, Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Azerbaýjan Respublikasyndaky ozalky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Metýu Braýza iberdiler.  

Türkmen döwletiniň Baştutanyny Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň häkimi S.Meredow, Ruhubelent etrabynyň häkimi D.Güjikow, Aman Kekilow adyndaky Mugallymçylyk mekdebiniň mugallymlarynyň, talyp ýaşlarynyň we ähli işgärleriniň adyndan G.Ezizow we beýlekiler tüýs ýürekden gutladylar.  

(TDH)

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwri belent maksatly ösüşleri bagyş edýär. Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň wezipä girişmek dabarasyndaky çykyşyny halkymyz buýsanç bilen diňledi. Bu taryhy pursatlar ýurdumyzyň ösüşiniň täze tapgyryny aýdyň beýan edýär. Türkmen halky täze bir taryhy wakanyň şaýady bolýar. Geljek 30 ýylyň dowamynda amala aşyryljak işler şu günden gözbaş alýar, hormatly Prezidentimiziň belent maksatlaryndan myrat tapýar. Şonuň üçin hem halkymyz bu taryhy wakalara buýsanç bilen garaýar we ynamly öňe barýar.  

Eziz Diýarymyzda belent maksatly işler has-da rowaçlanýar, sazlaşykly işler ýola goýulýar. «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy» ýurdumyzy mundan beýläk-de täze sepgitlere çykarar. Bu Milli maksatnamanyň özeninde geljek 30 ýyly üstünliklere hem-de döwrebap ösüşlere beslemek goýulýar. Milli maksatnamanyň durmuşa geçirilmegi bilen sanly ulgam hem ösdüriler, döwrebap mümkinçilikler dörediler. Ýurdumyzyň ykdysadyýetinde uly ösüşleri üpjün etmekde sanly ulgamyň möhüm ugurdygyny aýratyn bellemek gerek. Şunda häzirki zaman maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň täze gazananlaryna esaslanmak baş ugur bolup durýar.  

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow wezipä girişmek dabarasyndaky çykyşynda şeýle belledi: «Biz milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryna sanly ulgamyň mümkinçilikleriniň ornaşdyrylmagyna geljekde hem ünsi jemläris». Munuň özi ýurdumyzyň ösüşiniň has-da rowaçlanýandygyny aýdyň beýan edýär.  

Sanly ykdysadyýeti kemala getirmekde elektron senagatynyň ösdürilmegi, innowasion, ýokary tehnologiýalara esaslanýan önümçilikleriň ýola goýulmagy, aň-bilim mümkinçilikleriň artdyrylmagy, ýörite bilimli hünärmenleriň taýýarlanmagy ýaly ugurlara aýratyn üns berilýär. Milli ykdysadyýetimizi has-da ösdürmek üçin bäsdeşlige ukyply harytlaryň eksportunyň möçberlerini artdyrmak, öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmak, import harytlarynyň ýerini tutýan harytlaryň öndürilişini has-da giňeltmek boýunça toplumlaýyn işler üstünlikli dowam etdirilýär. Bularyň hemmesi ykdysadyýetimiziň ösüşleriniň aýdyň geljegi nazarlaýandygyny görkezip, ýurdumyzyň abraýynyň dünýä dolmagyny, halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün edýär. Şonuň üçin hem häzirki döwürde ylmyň iň täze gazananlary üstünlikli durmuşa ornaşdyrylýar. Munuň özi gönüden-göni bedew batly ösüşleriň has-da rowaçlanmagyna mümkinçilik döredýär.  

Bibijemal KAKABAÝEWA,

S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň mugallymy.

Täsirli  geçen  duşuşyk 

Häzirki wagtda ýurdumyzda hususy telekeçiligi ösdürmekde alnyp barylýan işleri hem-de döredilýän giň mümkinçilikleri wagyz etmek maksady bilen golaýda TKA-nyň welaýat birleşmesiniň hem-de TMÝG-niň Mary şäher geňeşiniň bilelikde guramagynda wagyz-nesihat çäresi geçirildi. 

TKA-nyň welaýat birleşmesiniň kiçi mejlisler zalynda  wagyz-nesihat çäresinde “Erkin gurluşyk” hususy kärhanasynyň kärdeşler arkalaşygy komitetiniň başlygy Leýla Öwezmuhammedowa, “Erkin gurluşyk” hususy kärhanasynyň hünärmeni Mähri Welmyradowa, TMÝG-niň Mary şäher geňeşiniň başlygy Resul Baýramow, “Mary deri aýakgap” açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň hünärmeni Şanazar Allamyradow, Wekilbazar etrap alyjylar jemgyýetiniň hünärmenleri Gurbannazar Mommadow, Merdan Durdyýew çykyş etdiler. Olar hormatly Prezidentimiziň ýadawsyz tagallalary bilen ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi ösdürmekde döwlet goldawynyň gerimini giňeltmek, milli ykdysadyýetiň hususyýetçilik böleginiň netijeliligini artdyrmak babatynda durup geçdiler. 

 Maýa TAÝMAZOWA. 

 Söwda we telekeçilik ulgamynyň kärdeşler arkalaşyklarynyň ilkinji guramalarynyň  

 başlyklarynyň Mary şäher geňeşiniň başlygy.