Новости
Fewral — 2022: Milli Liderimiziň daşary syýasy başlangyçlarynyň ugry bilen

Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan başy başlanan «Açyk gapylar» we giň halkara hyzmatdaşlyk syýasatyny durmuşa geçirmek boýunça işler üstünlikli dowam edýär. Şu ýylyň fewral aýynda döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça dürli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan geçirilen ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşdäki iş duşuşyklary, işewürlik gepleşikleridir maslahatlar, sergiler hem-de beýleki çäreler Türkmenistanyň daşary ýurtlar, abraýly guramalar bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer gatnaşyklarynyň işjeň ösdürilmegine ýardam etdi.

Milli Liderimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan daşary syýasat strategiýasynda hyzmatdaş döwletler, aýratyn-da, goňşy ýurtlar bilen hemmetaraplaýyn özara hereketlere uly üns berilýär hem-de möhüm taslamalar we maksatnamalar durmuşa geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda 1-nji fewralda Daşary işler ministrliginde geçirilen Türkmenistanyň Hazar deňziniň meseleleri boýunça pudagara toparynyň nobatdaky mejlisini görkezmek bolar. Mejlisde toparyň geçen ýylda amala aşyran işleriniň netijeleri beýan edildi hem-de 2022-nji ýyl üçin çäreleriň meýilnamasynyň taslamasy, şeýle-de VI Hazar sammitine taýýarlyk we ýokary derejeli bu duşuşykda garalmagy meýilleşdirilen resminamalaryň taslamalaryny işläp düzmek boýunça meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Türkmenistan halkara hukugyň çäginde parahatçylygyň, howpsuzlygyň, durnuklylygyň üpjün edilmegi, Hazarýaka döwletleriňdir olaryň halklarynyň arasynda dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary, özara hereketleri pugtalandyrmak maksady bilen, bu ugurda geljekde-de netijeli işleri dowam etdirmegi göz öňünde tutýar.

Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde dutar ýasamak senetçiliginiň, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatynyň ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilmegi mynasybetli guralan dabara fewral aýynyň möhüm wakalarynyň biri boldy. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň türkmen halkyna iberen Gutlagynda nygtaýşy ýaly, Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasy bolan ÝUNESKO bilen hyzmatdaşlyk Bitarap döwletimiziň daşary syýasatynda aýratyn orny eýeleýär.

4-nji fewralda türkmen wekiliýetiniň agzalary döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça Hytaý Halk Respublikasyna iş saparynyň çäklerinde hytaýly kärdeşleri bilen ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesini geçirdiler.

Pekinde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowyň Hytaý Halk Respublikasynyň Döwlet Geňeşiniň agzasy, HHR-iň daşary işler ministri Wan I bilen duşuşygy boldy. Onuň barşynda, ikitaraplaýyn görnüşde bolşy ýaly, köptaraplaýyn esasda hem-de abraýly halkara guramalaryň çäklerinde, şeýle-de “Merkezi Aziýa — Hytaý” görnüşinde dostlukly döwletara gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy we ony mundan beýläk-de giňeltmegiň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. Taraplar netijeli türkmen-hytaý gatnaşyklarynyň ýokary derejesini belläp, daşary syýasat edaralarynyň ugry boýunça ikitaraplaýyn gatnaşyklary yzygiderli işjeňleşdirmegi dowam etdirmäge taýýardyklaryny beýan etdiler.

Şol gün Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýew dostlukly ýurduň saglygy goraýyş ulgamynyň wekilleri bilen duşuşdy. Hyzmatdaş ýurduň wekilleri bu ulgamyň dürli ugurlary boýunça bilelikdäki işleri mundan beýläk-de dowam etdirmäge uly gyzyklanma bildirýändiklerini tassykladylar. Şunda dünýäni gurşap alan howply koronawirus ýokanjyna garşy göreşmek meselesi ara alnyp maslahatlaşylan esasy meseleleriň biri boldy. Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň lukmançylyk diplomatiýasyny ösdürmek boýunça öňe sürýän başlangyçlaryna ýokary baha berildi, derman senagaty we saglygy goraýyş babatda mundan beýläk-de ýakyndan hyzmatdaşlyk etmäge meýiller barada aýdyldy.

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew Hytaýyň birnäçe kompaniýasynyň wekilleri bilen onlaýn duşuşyklary geçirdi. Şunda ulag-aragatnaşyk ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk ara alnyp maslahatlaşylan esasy mesele boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi” kitabynyň koreý dilindäki neşiriniň tanyşdyrylyş dabarasy Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygyna bagyşlandy. 7-nji fewralda Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynda geçirilen çärä ýokary okuw mekdepleriniň rektorlary, professor-mugallymlary, Koreýa Respublikasynyň Türkmenistandaky ilçihanasynyň işgärleri, talyplar, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar.

“Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi” kitabynyň koreý diline terjime edilmegi türkmen halkynyň baý medeni mirasy, taglymlary we ahlak ýörelgeleri bilen ýakyndan tanyşmaga, özboluşly däp-dessurlaryna has aýdyň düşünmäge mümkinçilik berer. Milli medeni mirasymyzy öwrenmek, gorap saklamak we giňden wagyz etmek döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir.

Şeýle hem şol gün Seul şäherinde Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygyna bagyşlanan “tegelek stol” maslahaty geçirildi. Türkmenistanyň Koreýa Respublikasyndaky ilçihanasy tarapyndan guralan çärä ýurduň Daşary işler ministrliginiň Ýewraziýa departamentiniň direktorynyň orunbasary, «Merkezi Aziýa — Koreýa» hyzmatdaşlyk forumynyň Sekretariatynyň Baş direktorynyň orunbasary, «Merkezi Aziýa — Koreýa» Dostluk assosiasiýasynyň ýolbaşçysy we dostlukly ýurtda okaýan türkmen talyplary gatnaşdylar. Çykyş edenler Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda özara bähbitli hyzmatdaşlygyň işjeň ösdürilýändigini, iki ýurduň halklarynyň bähbidine uly mümkinçilikleriň açylýandygyny bellediler.

Şol gün ýurdumyzyň Daşary işler ministrliginde Koreýa Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Şin Sung-Çul bilen duşuşyk geçirildi. Onuň dowamynda taraplar Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň Prezidentleriniň diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli ýollan gutlag hatlaryny alyşdylar. Özara hormat goýmaga we ynanyşmaga esaslanýan ýokary derejedäki türkmen-koreý hyzmatdaşlygynyň ösüşiniň oňyn depginini belläp, taraplar özara bähbitli döwletara gatnaşyklary ähli ugurlar boýunça has-da giňeltmek babatda pikirlerini aýtdylar.

Şol gün Türkmenistanyň we Gazagystanyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik hem geçirildi. Söhbetdeşligiň dowamynda hökümetara hereketleriň, hususan-da, Ykdysady, ylmy-tehniki, medeni hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-gazak toparynyň ugry boýunça gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmeginiň möhümdigi nygtaldy.

Türkmenistanyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysynyň Ysraýyl Döwletiniň syýahatçylyk ministri Ýoel Razwozow bilen telefon arkaly söhbetdeşliginiň barşynda lukmançylyk we saglygy goraýyş, oba hojalygy, kiçi we orta telekeçiligiň ösdürilmegi, tehnologiýa, ylym, şonuň ýaly-da, syýahatçylyk, bilim ýaly ugurlarda özara gatnaşyklary has-da işjeňleşdirmegiň zerurdygy bellenildi.

12-nji fewralda Daşary işler ministrliginiň binasynda Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň mejlisinde kabul edilen taryhy çözgütlere bagyşlanyp geçirilen brifinge ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçylary we wekilleri, Türkmenistanda işleýän diplomatik wekilhanalaryň hem-de halkara guramalaryň ýolbaşçylary gatnaşdylar. Ählihalk forumynda möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy, geljek üçin wezipeler tassyklanyldy, wajyp resminamalar, şol sanda «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyny» tassyklamak hakynda» Karar kabul edildi. Meýilleşdirilen işleri hem-de kabul edilýän maksatnamalary durmuşa geçirmekde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyzy ösdürmegiň täze tapgyrynda döwleti dolandyrmakda milli ruhda we döwrüň ösen talaplaryna laýyklykda terbiýelenen ýaş ýolbaşçylara ýol berilmelidigine ünsi çekip, ýaşlara uly umyt bildirýändigini aýratyn nygtamak gerek.

12-nji fewralda ýurdumyza iş sapary bilen gelen Gazagystan Respublikasynyň Premýer-ministriniň birinji orunbasary R.Sklýaryň Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedow bilen duşuşygy geçirildi. Taraplar üstaşyr ulag, söwda-ykdysady, oba hojalyk hem-de daşky gurşawy goramak ulgamlarynda türkmen-gazak gatnaşyklaryny has-da giňeltmegiň zerurdygyny bellediler.

R.Sklýaryň wise-premýer Ş.Abdrahmanow hem-de ýurdumyzyň ugurdaş ministrlikleriniň we pudak edaralarynyň ýolbaşçylary, Mary welaýatynyň häkimi bilen geçiren gepleşikleriniň dowamynda ýangyç-energetika, senagat ulgamlarynda hyzmatdaşlyk etmegiň geljegine aýratyn üns çekildi. Iki ýurduň döwlet hem-de hususy ulgamyny işjeň çekmek arkaly halkara we sebitleýin awtomobil, demir, deňiz ýollary arkaly ýük daşalyşyny giňeltmek baradaky meselelere aýratyn ähmiýet berildi.

15-nji fewralda Zenanlaryň ýagdaýy baradaky komissiýanyň 66-njy mejlisine taýýarlyk görmek boýunça Merkezi Aziýa döwletleri üçin sanly ulgam arkaly Sebit geňeşmeleri geçirildi. Bu çäre ýurdumyz hem-de Ýewropanyň we Merkezi Aziýanyň ýurtlary üçin “BMG — Zenanlar” düzüminiň sebit edarasy bilen bilelikde guraldy.

Türkmenistan geçen ýylda 2022 — 2024-nji ýyllar döwri üçin BMG-niň Gender deňligi meseleleri we zenanlaryň hukuklaryny hem-de mümkinçiliklerini giňeltmek boýunça edarasynyň (BMG — Zenanlar) Ýerine ýetiriji geňeşiniň agzalygyna saýlanyldy. Bu duşuşygyň maksady Merkezi Aziýanyň ýurtlaryna öňde boljak geňeşmelere taýýarlyk görmekde goldaw bermek hem-de howanyň we daşky gurşawyň üýtgemegi, tebigy betbagtçylyklaryň howpuny azaltmak babatda ýagdaýy düýbünden üýtgedýän hereketler boýunça tejribe alyşmak, maslahat bermek, onuň geljegine bolan sebit garaýyşlaryny kemala getirmek üçin bilelikde umumy pikirleri ylalaşmakdan ybarat boldy.

16-njy fewralda DIM-de Halkara Zähmet Guramasynyň Zähmet kadalary departamentiniň direktory hanym Korinn Warga bilen onlaýn duşuşyk geçirildi. Taraplar ýurdumyzyň halkara konwensiýalara we köptaraplaýyn ylalaşyklara goşulmagy baradaky meseleleri ara alyp maslahatlaşyp, Türkmenistanyň Halkara Zähmet Guramasynyň agzasy bolmak bilen, öz durmuşa geçirýän syýasatynda hemmelere mynasyp zähmet we durmuş adalatlylygy üçin has oňaýly şertleri döretmäge, bu guramanyň düzgünleriniň umumy ykrar edilen kadalaryny hem-de ýörelgelerini milli kanunçylyga ornaşdyrmaga ygrarlydygyny nygtadylar.

17-nji fewralda DIM-niň binasynda BMG-niň ýurdumyzdaky düzüm birlikleriniň ýolbaşçylary hem-de wekilleri, hususan-da, BMG-niň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenko, BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky hemişelik wekili Narine Saakýan we BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysynyň wezipesini ýerine ýetiriji Filipp Saprykin bilen duşuşyk geçirildi. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň mejlisiniň dowamynda kabul edilen taryhy çözgütler, şonuň ýaly-da 12-nji martda geçiriljek Prezident saýlawlaryna görülýän taýýarlyk ara alyp maslahatlaşmalaryň esasyny düzdi.

Şol gün Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Bagdad Amreýew bilen geçirilen onlaýn duşuşygyň çäklerinde-de Türkmenistanyň Prezidentiniň saýlawlaryna taýýarlyk görülmegine we onuň geçirilişine gözegçilik etmek boýunça guramanyň synçylar toparyny ibermek bilen bagly meselelere aýratyn üns berildi.

17-nji fewralda Daşary işler ministrliginde Saud Arabystany Patyşalygynyň daşary işler ministri Feýsal bin Farhan Al Saud bilen telefon arkaly söhbetdeşlik geçirildi. Onuň dowamynda syýasy-diplomatik gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmegiň mümkinçiliklerine garaldy, ikitaraplaýyn syýasy geňeşmeleri yzygiderli guramagyň, halkara guramalaryň çäklerindäki döwletara hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagynyň ähmiýeti bellenildi.

Türkmenistanyň we Russiýa Federasiýasynyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň arasynda geçirilen telefon arkaly söhbetdeşligiň dowamynda türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlary, şeýle-de VI Hazar sammitine taýýarlygyň barşy ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şol gün Daşary işler ministrliginde ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň işleri wagtlaýyn ynanylan wekili R.Kastberg bilen duşuşyk geçirildi. Onuň barşynda Türkmenistanyň Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen hyzmatdaşlygynyň häzirki ýagdaýyna we geljekki mümkinçiliklerine garaldy. ÝHHG tarapyndan saýlaw işini guramakda berilýän ýardamy we bilelikdäki toplanan iş tejribesini nazara almak bilen, 12-nji martda geçiriljek Türkmenistanyň Prezidentiniň saýlawlaryna görülýän taýýarlyk ara alyp maslahatlaşmalaryň aýratyn ugry boldy.

18-nji fewralda Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynda Türkmenistanyň diplomatik işgärleriniň gününe gabatlanyp «Dialog — parahatçylygyň kepili» atly ylmy maslahat geçirildi. Foruma gatnaşyjylar Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Türkmenistanyň ussat diplomaty» diýen tapawutlandyryş nyşany bilen sylaglanandygy baradaky habary uly ruhubelentlik we buýsanç bilen kabul etdiler hem-de milli Liderimize ýurdumyzyň diplomatik gullugyny kämilleşdirmek meselelerine berýän yzygiderli ünsi üçin hoşallyk bildirdiler.

Hünär baýramy mynasybetli diplomatik gullugyň ýaş işgärlerine hem-de TDIM-niň Halkara gatnaşyklary institutynyň soňky ýylynda okaýan talyplaryna, döwletimiziň daşary syýasat strategiýasyny durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşandyklary üçin, Daşary işler ministrliginiň diplomlaryny gowşurmak dabarasy hem geçirildi.

21-nji fewralda guralan duşuşykda Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Sýan Naýçene hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň HHR-iň Başlygy Si Szinpine ýollan haty gowşuryldy. Hatda şu ýylyň 3 — 5-nji fewralynda Pekine bolan saparynyň barşynda Türkmenistanyň wekiliýetine bildirilen myhmansöýerlik, şeýle-de türkmen-hytaý gatnaşyklarynyň pugtalandyrylmagyna şahsy goşandy üçin minnetdarlyk sözleri beýan edildi.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça 22-nji fewralda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowyň ýolbaşçylygyndaky ýurdumyzyň wekiliýeti Russiýa Federasiýasynyň Moskwa şäherinde resmi saparda boldy we döwletara hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de toplumlaýyn ösdürmegi ara alyp maslahatlaşmak boýunça duşuşyklary geçirdi.

Russiýanyň daşary işler ministri S.Lawrow bilen geçirilen gepleşiklerde ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meseleleriniň toplumy ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de şu ýyl bellenilýän iki ýurduň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygynyň ähmiýeti nygtaldy.

Russiýanyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Halkara işler boýunça komitetiniň başlygy G.Karasin bilen geçirilen duşuşygyň barşynda parlamentara hyzmatdaşlygy has-da ösdürmegiň, giňeltmegiň derwaýysdygy bellenildi, 2022-nji ýylyň maýynda Aşgabatda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Russiýa Federasiýasynyň Parlamentara forumynyň geçirilmegi, oňa häzirden taýýarlyk görmek bilen bagly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Russiýa Federasiýasynyň Prezidentiniň GDA gatnaşyjy ýanaşyk ýerleşen döwletler bilen RF-niň serhediniň delimitasiýasy we demarkasiýasy boýunça Ýörite wekili, Hazar deňzi boýunça köptaraplaýyn gepleşiklerde rus wekiliýetiniň ýolbaşçysy M.Petrakow bilen söhbetdeşlikde Hazar deňzi sebitinde köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň, sebiti Ýewraziýada ykdysady, ulag-logistika, energetika, maýa goýum hyzmatdaşlygynyň merkezleriniň birine öwürmegiň zerurdygy bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, taraplar şu ýyl Türkmenistanda geçirilmegi meýilleşdirilen Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň VI sammitiniň aýratyn ähmiýetini bellediler hem-de bu çäräni üstünlikli taýýarlamak, guramaçylykly geçirmek üçin ýakyndan hyzmatdaşlyk etmegi ylalaşdylar.

Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Ýerine ýetiriji komitetiniň başlygynyň orunbasary I.Nematow bilen duşuşygyň dowamynda Türkmenistanyň GDA-nyň çäklerindäki hyzmatdaşlygynyň soňky döwürde ykdysadyýetde, senagat hyzmatdaşlygynda iri göwrümli düzümleýin taslamalaryň durmuşa geçirilmegini güýçlendirmäge gönükdirilen täze hil derejesine eýe bolandygy bellenildi.

Türkmenistanyň we Russiýa Federasiýasynyň daşary syýasat edaralarynyň arasynda geçirilen gepleşikleriň netijeli boýunça daşary işler ministrleriniň Bilelikdäki Beýannamasy kabul edildi, şeýle-de Türkmenistanyň we Russiýa Federasiýasynyň sebitleýin howpsuzlyk meseleleri boýunça özara hereketleriniň «Ýol kartasyna», 2022 — 2025-nji ýyllar üçin halkara maglumat howpsuzlygyny üpjün etmek ulgamynda türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlarynyň durmuşa geçirilmeginiň meýilnamasyna, Türkmenistanyň we Russiýa Federasiýasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygyna bagyşlanan çäreleriň meýilnamasyna gol çekildi.

23-nji fewralda Ženewa şäherinde Bütindünýä Söwda Guramasynyň Baş geňeşiniň nobatdaky mejlisinde, düzümiň döredilmegi hakynda Marrakeş ylalaşygynyň XII maddasyna laýyklykda, Türkmenistana BSG-ä goşulýan ýurt (işjeň synçy) derejesini bermek baradaky çözgüt kabul edildi. Guramanyň tertip-kadalaryna görä, bu derejäniň alynmagy bilen baglylykda, Türkmenistanyň BSG-ä goşulmagy baradaky Iş topary döredildi.

24-nji fewralda BMG-niň Syýasy we parahatçylyk gurujylyk meseleleri boýunça departamentiniň saýlawlaryň geçirilmegine ýardam bermek boýunça bölüminiň direktory Kreýg Jenness bilen sanly ulgam arkaly duşuşyk geçirildi. Türkmen tarapy BMG-niň bu düzüminiň saýlawlara bilermenlik goldawynyň berilmegi, zerurlyklara baha bermek boýunça missiýalaryň geçirilmegi, şeýle-de saýlawlara gönüden-göni synçylygyň amala aşyrylmagy babatda dünýäniň dürli künjeklerindäki ähmiýetli tejribesini nygtap, K.Jennesse Türkmenistanyň Prezidentiniň saýlawlaryna taýýarlyk hakynda habar berdi hem-de bu ugurda bilelikdäki işiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdy.

Şol gün Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginde saglygy goraýyş we durmuş hyzmatlary boýunça işgärleriň ýurdumyzyň ilatynyň saglygyny hem-de abadançylygyny goramak işine goşan uly goşantlaryna hormat hökmünde BSGG-niň ýörite nyşanynyň gowşurylmagy mynasybetli dabaraly ýygnak geçirildi. Oňa milli saglygy goraýyş ulgamynyň ýolbaşçylary we işgärleri, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri, BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky hemişelik wekili hanym Narine Saakýan hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenko gatnaşdylar.

Ýygnaga gatnaşyjylar BSGG-niň Ýewropa sebit edarasyna hem-de onuň direktory Hans Klýuga bu ýörite nyşan üçin hoşallyklaryny beýan edip, ilatyň saglygyny goramagyň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň durmuş ugurly syýasatynyň baş maksadydygyny bellediler. “Döwlet adam üçindir!” diýen ýörelge bu syýasatyň özenini düzýär.

24-25-nji fewralda Türkmenistanyň we Beýik Britaniýanyň daşary syýasat edaralarynyň arasynda sanly ulgam arkaly «Gurluşlaýyn dialog» geçirildi. Taraplar halkara giňişlikde, hususan-da, BMG-niň, ÝHHG-niň, ÝB-niň çäklerinde iki ýurduň netijeli hyzmatdaşlygynyň mundan beýläk-de giňeldilmeginiň we pugtalandyrylmagynyň zerurdygyny nygtadylar. Türkmenistanyň we Beýik Britaniýanyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli dürli görnüşli çäreleri geçirmek teklip edildi.

Diplomatlar Eksport karzlaryny kepillendirmek departamenti bilen hyzmatdaşlygyň hem-de türkmen-britan söwda-senagat geňeşiniň çäklerinde söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar. Beýik Britaniýanyň eksporty maliýeleşdirmek düzüminiň teklipleriniň tanyşdyrylyşy hem geçirildi. «Gurluşlaýyn dialogyň» jemleri boýunça iki ýurduň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda hyzmatdaşlyk boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

25-nji fewralda Daşary işler ministrligi, Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti, Döwlet habarlar agentligi tarapyndan “Halkyň Arkadagly zamanasy” şygaryna bagyşlanyp, Türkmenistanyň ösüşi bilen baglylykda, dünýä jemgyýetçiliginde köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň orny bilen bagly onlaýn görnüşde halkara mediaforum geçirildi. Çärä TDH-niň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary, Türkmenistanda işleýän daşary ýurt köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işgärleri hem-de Russiýa Federasiýasynyň, Yragyň, Iordaniýanyň, Bahreýniň, Gruziýanyň, Koreýa Respublikasynyň, Hytaýyň, Türkiýäniň, Özbegistanyň, Azerbaýjanyň we Ýaponiýanyň teleradiokompaniýalarynyň wekilleri gatnaşdylar.

Çykyşlarda Türkmenistanda milli köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işini kämilleşdirmekde uly üstünlikleriň gazanylandygy hem-de daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen tejribe alyşmak üçin gatnaşyklaryň işjeňleşdirilendigi nygtaldy. Munuň özi ýurdumyzyň durnuklylygy, parahatçylygy mundan beýläk-de pugtalandyrmaga, şeýle hem dünýäniň ýurtlary bilen diplomatik gatnaşyklary we sebitde hoşniýetli goňşuçylygy giňeltmäge meýillidigini subut edýär.

26-njy fewralda Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasynyň söwda ministri Mehmet Muş bilen telefon arkaly söhbetdeşlik geçirdi. Türkmenistan bilen Türkiýe Respublikasynyň geljegi uly ugurlaryň ählisi boýunça, hususan-da, söwda-ykdysady, ulag ulgamlarynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň okgunly ösüşi, şeýle-de iki ýurduň işewür toparlarynyň arasyndaky gatnaşyklary giňeltmegiň ähmiýeti bellenildi.

26-njy fewralda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça “Garagum” myhmanhanasynda “Türkmenistany temmäkiden azat ýurda öwürmek boýunça 2022 — 2025-nji ýyllar üçin Milli maksatnamanyň” we ony durmuşa geçirmek boýunça çäreleriň Meýilnamasynyň kabul edilmegine bagyşlanyp brifing geçirildi. Bu maksatnama temmäkä garşy göreşi we gözegçiligi güýçlendirmäge, ilatyň, ilkinji nobatda, ýaşlaryň temmäkiniň ýaramaz täsirleri barada habarlylygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilendir.

27-nji fewralda Daşary işler ministrliginde ýurdumyzyň daşary ýurtlardaky diplomatik gullugynyň işgärleri bilen sanly ulgam arkaly geçirilen duşuşykda 12-nji martda boljak Türkmenistanyň Prezidentiniň saýlawlaryny ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek boýunça meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Dünýäniň 30 döwletinde ýerleşýän Türkmenistanyň ilçihanalarynda hem-de konsullyk edaralarynda saýlawlara işjeň taýýarlyk görmegiň netijesinde saýlaw uçastoklarynyň 41-siniň döredilendigi nygtaldy.

28-nji fewralda DIM-de hem-de Türkmenistanda Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek boýunça merkezi toparyň edarasynda 12-nji martda geçiriljek Türkmenistanyň Prezidentiniň saýlawlary bilen baglylykda, türkmen tarapynyň çagyrmagy boýunça paýtagtymyza gelen Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň synçylar topary bilen duşuşyklar geçirildi. Topara GDA-nyň Ýerine ýetiriji komitetiniň başlygynyň — Ýerine ýetiriji sekretarynyň birinji orunbasary Leonid Anfimow ýolbaşçylyk edýär.

Bu jemgyýetçilik-syýasy çärä halkara synçylaryň gatnaşmagynyň wajypdygy barada aýdylyp, olaryň işlemegi üçin saýlaw möwsümine gözegçilik etmek, şol sanda iň ýokary döwlet wezipesine dalaşgärleriň ynanylan adamlary bilen duşuşyklar üçin hemme şertleriň döredilendigi aýratyn nygtaldy. Hususan-da, merkezi saýlaw toparynyň ýardam bermeginde agzalan toparyň zerur guramaçylyk tehnikalary we aragatnaşyk serişdeleri bilen üpjün edilen Baş ştaby açyldy.

Şeýlelikde, geçen aýyň wakalary halkara jemgyýetçilikde Türkmenistanyň hem-de milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň abraýynyň barha belende göterilýändigini, ählumumy parahatçylygyň, rowaçlygyň we gülläp ösüşiň bähbidine gyzyklanma bildirýän ähli ýurtlar bilen netijeli hyzmatdaşlygyň has-da giňeldilýändigini aýdyňlygy bilen açyp görkezdi.

(TDH)

10.03.2022
Sanly ykdysadyýet — tizlik, amatlylyk

Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen, ýurdumyzyň ykdysady ulgamlaryna innowasiýalary ornaşdyrmak arkaly öňdebaryjy tehnologiýalara daýanýan ösen senagaty kemala getirmek babatda ägirt uly işler durmuşa geçirilýär. Bu barada milli Liderimiz Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň nobatdan daşary mejlisinde eden taryhy çykyşynda: «Geljekde ýurdumyzda innowasion häsiýete esaslanýan milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa arkaly ösdürmäge gönükdirilen özgertmeler dowam etdiriler» diýip, nygtap geçdi.

Berkarar döwletimizde ykdysadyýetiň pudaklarynyň hukuk binýadynyň döwrebaplaşdyrylmagy, maksatnamalaýyn özgertmeleriň amala aşyrylmagy we bu ugurda maýa goýum işjeňliginiň artdyrylmagy halkymyzyň durmuş-ykdysady ýagdaýynyň gowulandyrylmagyna gönükdirilen giň gerimli işleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini alamatlandyrýar. Ýurdumyzyň önümçilik pudaklaryna ylmyň we öňdebaryjy tejribäniň gazananlarynyň ornaşdyrylmagy döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Milli ykdysadyýete sanly ulgamy ornaşdyrmak, elektron senagaty döretmek, adamyň aň-bilim maýasyna we maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň soňky gazananlaryna esaslanýan ösen ykdysadyýeti kemala getirmek häzirki döwrüň derwaýys wezipeleriniň biridir.

Hormatly Prezidentimiziň 2018-nji ýylyň 30-njy noýabrynda «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny tassyklamak hakynda» gol çeken Karary durmuş ulgamyna sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyna giň ýol açdy. Sanly ykdysadyýet tizlik, amatlylyk, tygşytlylyk düşünjeleri bilen berk baglanyşyklydyr. Sanly ykdysadyýet önümçilikdäki maglumatlaryň sanlylaşdyrylmagydyr. Ol jemgyýetiň we raýatlaryň zerurlyklaryna görä, ýokary hilli we anyk habarlary, san görkezijilerini almak üçin maglumat giňişliginiň döredilmegini üpjün edýär. Sanly ykdysadyýetiň ornaşdyrylmagy ykdysady işleriň ähli görnüşleriniň awtomatlaşdyrylyp, merkezleşdirilen tertipde dolandyrylmagyny üpjün etmekligi maksat edinýär. Umuman, innowasiýalar milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryny ösdürmeklige, ykdysady ösüşiň depgininiň çaltlandyrylmagyna, dünýä hojalygynda eýeleýän ornunyň pugtalandyrylmagyna ýardam berýär.

Perman MYRADOW,

welaýat gümrükhanasynyň «Daşoguzdemirýollary» gümrük nokadynyň uly gözegçisi, maýor.

10.03.2022
Röwşen geljegiň batly gadamlary

Ýurdumyz ähli ulgamlar bilen bir hatarda ykdysady jähetden hem has uly ösüşleri nazarlaýar. Muny «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyndan» hem görmek bolýar. Resminama laýyklykda, göz öňünde tutulan düýpli özgertmeleriň hukuk esasyny döretmek, kanunlary yzygiderli kämilleşdirmek boýunça bazar ykdysadyýeti şertlerinde pudaklaryň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen ençeme möhüm wezipeler ýüze çykýar. Hawa, Garaşsyz döwletimizi ýakyn 30 ýylda ösdürmegiň esasy ugurlaryny kesgitleýän Milli maksatnamanyň kabul edilmegi geljekki ösüşli ýollaryň kepili bolar. Munuň özi, aslynda, dünýäniň we ýurduň ösüşinde ykdysadyýetiň barha artýan orny, geljek döwürde bu pudagyň adamzadyň tutuş ösüşindäki ähmiýeti barada oýlanmagymyza uly badalgadyr. Ynsanyýetiň abadançylygyny nazarlaýan ykdysadyýetiň ähmiýeti ähli döwürlerde-de ýokary bolupdy, soňky ýyllarda bolsa munuň özi beýik ösüşleriň kesgitleýji şertine öwrüldi. Ol häzirki zamanyň ösen ykdysadyýetiniň we ýaşaýşyň özara baglanyşykly täsiriniň barha artyp, şeýle mäkäm baglanyşygyň bir kökene düzülendiginiň aýdyň mysaly bolup durýar.

Milli Liderimiz Hökümetiň giňişleýin mejlisindäki taryhy çykyşynda 2021-nji ýylda milli ykdysadyýetiň ýokary ösüş depgini esasynda jemi içerki önümiň ösüşiniň 6,2 göterime deň bolandygyny nygtady. Bellenilişi ýaly, geçen ýylda ýurdumyzyň baş maliýe meýilnamasynyň girdeji bölegi 104,1 göterim, çykdajy bölegi 99,9 göterim berjaý edildi. Maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna 31,7 milliard manat möçberinde maýa goýumlar özleşdirilip, olaryň 46,3 göterimi önümçilik, 53,7 göterimi durmuş-medeni maksatly binalaryň gurluşygyna gönükdirildi. 2020-nji ýyl bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 7,7 göterim, bölek söwdanyň möçberi 16,6 göterim, daşary söwda dolanyşygynyň ösüş depgini 20,5 göterim artdy. Dünýäde dowam edýän maliýe-ykdysady çökgünlik we koronawirus pandemiýasy şertlerinde şeýle ösüşleriň gazanylmagy häzirki döwürde milli ösüş ýolumyzyň başgalar üçin hem goldanarlyk tejribedigini görkezdi. Munuň özi ýurdumyzyň geçen taryhy ýolunyň geljek 30 ýyllyk meýilnamasynyň durmuşa geçirilmegine özüniň oňaýly täsirini ýetirjekdigine güwä geçýär.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, ýurdumyzyň pudaklarynyň dünýä ykdysady giňişligine işjeň goşulmagy, raýatlaryň telekeçilik başlangyçlaryny goldamak, maýa goýum işjeňligini höweslendirmek, döwlet eýeçiligini hususylaşdyrmak we paýdarlar jemgyýetlerine öwürmek zerur bolup durýar. Depginli ösýän bazar gatnaşyklary şertlerinde sebitleriň täze üpjünçilik ulgamlary döredilýär. Telekeçilik işiniň netijeliligi ýokarlanýar. Importy çalyşýan önümleri artdyrmak boýunça işler çaltlandyrylýar. Şoňa görä-de, ykdysady we senagat zolaklaryny döretmek, olaryň netijeli işlemegini gazanmak üçin kanunçylyk namalaryny kämilleşdirmek ýaly möhüm ugurlara uly ähmiýet berilýär. Ösüşiň täze şertlerinde ýurdumyzyň sebitleriniň mundan beýläk-de depginli ösdüriljekdigine ynam uludyr.

Pälwan NURMEDOW,

Türkmen döwlet maliýe institutynyň mugallymy.

10.03.2022
Milli mirasymyz-egsilmez guwanjymyz

Hormatly Prezidentimiz döwletimizde ylmy, bilimi dünýäniň ösen ýurtlarynyň derejesinde ösdürmegi, halkymyzyň gadymy we orta asyrlar döwürleriniň örän baý medeni mirasyny giňişleýin çuňňur öwrenmegi, gorap saklamagy, dikeltmegi, wagyz etmegi döwlet derejesindäki möhüm, wajyp wezipeleriň biri edip goýdy. Arkadag Prezidentimiziň tagallalary bilen bu ugurda saldamly işlere badalga berildi. Milli Liderimiziň ýadawsyz aladalary bilen Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletiniň syýasy, ykdysady we medeni durmuşyny ösdürmek boýunça öňe süren özgertmelerini, gazanylan ösüşleri hem-de bu ugurda amala aşyrýan düýpli, tutumly işlerini göz öňünde tutup, halkymyz Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň 2022-nji ýylyna “Halkyň Arkadagly zamanasy” diýip adalatly at berdi.

Türkmenler dünýäde iň gadymy halklaryň biridir. Türkmen topragynda emele gelen medeniýetiň, sungatyň, edebi mirasyň ýeke-täk eýesi hem türkmenler hasaplanýar. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda medeni mirasy öwrenmeklige uly ähmiýet berilýär. Gadymy we müdimi mirasymyzy dünýä çykarmaklygy baş maksat edip goýan Gahryman Arkadagymyzyň alyp barýan medeni ugry umumadamzat medeni gatnaşyklaryna gönükdirilendir. Türkmen halky tarapyndan müňýyllyklaryň dowamynda döredilen maddy däl medeni mirasymyzyň gymmatlyklarynyň nusgalaryny toplap öwrenmek, gorap saklamak babatynda maksatlaýyn işleri alyp barmaklyk hem-de geljekki nesillere ýetirmek ugrunda ylmy-usulyýet, wagyz-nesihat häsiýetli işleri ýola goýmak, ilatdan toplanylan maglumatlary arhiwleşdirmek, olaryň maglumatlar binýadyny döretmek ugrunda uly işler amala aşyrylýar.

Türkmen halky dünýäniň maddy we medeni gymmatlyklaryna öz mynasyp goşandyny goşan halk. Häzirki döwürde halkymyzyň maddy we maddy däl medeni gymmatlyklaryny ÝUNESKO-nyň Bütindünýä medeni mirasynyň sanawyna girizmek boýunça işler yzygiderli alnyp barylýar. Medeni we ruhy gymmatlyklaryň birnäçesiniň ÝUNESKO-nyň Bütindünýä medeni mirasynyň sanawyna girizilmegi halkymyzyň buýsanç çeşmesidir. Gadymy Merw, Köneürgenç we Nusaý ýadygärlikler toplumlary dünýäniň dürli ýurtlarynyň hünärmenlerinde, syýasatçylarynda uly gyzyklanma döredýär. Türkmen halysy, ahalteke bedewi, alabaýy, milli lybaslarymyz, şaý-seplerimiz, nusgawy şahyrlarymyzyň döredijiligi, dessanlarymyz, mukamlarymyz gaýtalanmajak özboluşlulygy bilen tapawutlanýar. Maddy-medeni mirasymyz bilen birlikde, ruhy mirasymyz, ýagny, türkmen halkynyň asyrlaryň synagyndan geçen halk döredijiligi dünýä medeniýetiniň naýbaşy ýadygärlikleri hasaplanýar. Meşhur “Görogly” şadessanymyzyň, “Küştdepdi” tans sungatymyzyň, türkmen halyçylyk sungatynyň, şeýle-de “Dutar ýasamak senetçiligi, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungaty” atly milli hödürnamasynyň ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň görnükli nusgalarynyň sanawyna girizilmegi munuň aýdyň mysalydyr.

Dünýä gymmatlyklarynyň naýbaşy nusgasyna öwrülen türkmen bedewleri türkmen halky bilen bilelikde taryhyň gatynda uly orun tapypdyr. Ahalteke bedewleriniň edil Oguzhan ýaly, Görogly ýaly janköýer dosty-Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Ahalteke bedewi-biziň buýsanjymyz we şöhratymyz”, “Gadamy batly bedew” atly eserleri milli buýsanjymyz ahalteke bedewleriniň müňýyllyklaryň dowamynda beýik sungat hökmünde kemala gelişi, gylyk-häsiýetleri barada gymmatly maglumatlaryň çeşmesi bolup, türkmen halkynyň buýsançly başyny göge ýetirdi.

Hormatly Arkadagymyzyň “Atda wepa-da bar, sapa-da” atly kitaby şol maglumatlaryň üstüni ýetirip, behişdi bedewlerimiziň şan-şöhratyny tutuş dünýä ýaýdy. Hormatly Arkadagymyzyň bu kitabynda “...halkymyzyň watançylygynyň ynsanperwerlik ýörelgeleriniň kemala gelmeginde bedewleriň ornunyň has ýokary bolupdyr diýmek bilen” nesil terbiýesinde ganatly bedewlerimiziň hem ýakyn arabaglanyşygynyň bardygyny belläp geçýär. “Türkmen bedewi adamzat medeniýetiniň aýrylmaz bölegi, gadymdan bäri edebi ýazgylaryň esasy gahrymany bolmagynda galýar”. Hormatly Arkadagymyzyň aýdyşy ýaly “...biziň ata-babalarymyz ýüwrük bedewlerine atlanyp, dünýä ýol salypdyrlar”. Ata-babalarymyz dünýä medeniýetiniň genji-hazynasy bolan ajaýyp bedewlerimizi oňat seýisläp, nesillerimize galdyrypdyr. Şonuň üçinem Türkmenistan-behişli bedewleriň ýurdy hökmünde ir döwürlerden bäri dünýä belli bolan ýurtdyr.

Hormatly Prezidentimiziň aladalary netijesinde ata-babalarymyzyň asyrlarboýy uly yhlas bilen ösdüren atçylyk sungatynyň halkara derejesine ösdürilmegi üçin giň mümkinçilikler döredildi. Türkmen halky elmydama bedew atlaryny aýawly saklap, olary mähir we söýgi bilen gurşapdyrlar. “Oguznama” eposyndaky “Saňa at diýmerin, gardaşym diýerin, ýöne sen dogandan hem zyýada” ýaly setirler ýa-da “Ertir tur, ataňy gör, ataňdan soň-atyňy” we “At dosty-ata dosty” ýaly, çuň manyly pähimler türkmenleriň atlaryna “maşgalasynyň bir agzasy” hökmünde garandyklaryna şaýatlyk edýär. Hormatly Prezidentimiziň “Ahalteke bedewi-biziň buýsanjymyz we şöhratymyz”atly kitabynda belleýşi ýaly: “Atda lakam diýen zat bolmandyr, diňe at goýlupdyr. Olaryň nesil daragty hem edil ynsanyňky ýaly-ogul, gyz, agtyk, çowluk diýlip atlandyrylypdyr...”

Bu günki bagtyýarlyk döwrümizde Türkmenistan ýurdumyzyň abraý-mertebesi, şan-şöhraty dünýä dolýar. Türkmenistan ösüşleriň, rowaçlygyň ýurdy hökmünde dünýäde giňden tanalýar. Munuň şeýle bolmagynda bolsa, hormatly Prezidentimiziň beýik işleri, alyp barýan parasatly syýasaty esas bolýar. Ynsan durmuşyny gözellige öwürýän, medeniýete we sungata uly üns berýän Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak, il-ýurt bähbitli işleri rowaç bolsun.

Mergen Annanurow

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş

institutynyň mugallymy

10.03.2022
Döwlet — hususyýetçilik hyzmatdaşlygy: ykdysady ösüşiň çelgileri

Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzy ösdürmek boýunça alyp barýan giň gerimli durnukly strategiýasynyň binýatlyk ugry iň täze tehnologiýalara we innowasiýalara daýanyp, döwrebap diwersifikasiýalaşan häzirki zaman ykdysady gurluşy döretmekden ybarat bolup durýar. Şunda ykdysadyýetiň diwersifikasiýalaşdyrylmagynyň ileri tutulýan ugry hökmünde uzak möhletiň dowamynda depginli durnukly öňe gidişi, ilatyň maddy-hal ýagdaýyny yzygiderli ýokarlandyrmagy üpjün edýän, önümçilik serişdeleriniň, gurallarynyň üznüksiz kämilleşmegini, döwrebaplaşdyrylmagyny, ýurduň bäsdeşlige ukyplylygyny we howpsuzlygyny ýokarlandyrýan milli ykdysadyýetiň nusgasyny döretmek zerurlygy ýüze çykýar.

Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek barada berýän goldaw-hemaýatlarynyň, bimöçber ýardamlarynyň netijesinde ýurdumyzda telekeçilik işi bilen meşgullanýan şahsy taraplaryň sany günsaýyn artýar.

Mysal üçin, 2010-njy ýylyň iň soňky günündäki we 2021-nji ýylyň aýagyndaky Türkmenistan boýunça hereket edýän salgyt hasabynda duran şahsy taraplaryň sanyny deňeşdirip görenimizde, olaryň sany bu döwürde 54463-den 63732-ä ýetdi.

Ýurduň Esasy Kanunynda: «Türkmenistanyň ykdysadyýeti bazar gatnaşyklary ýörelgelerine esaslanýar. Döwlet telekeçiligi höweslendirýär we goldaýar, kiçi we orta işewürligiň ösmegine ýardam edýär» diýlip bellenilen. Türkmenistanda kiçi we orta telekeçiligi ösdürmegiň strategik wezipelerini amala aşyrmak üçin Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi döredildi. Kiçi we orta telekeçiligi goldamak hukuk, guramaçylyk, emläk, maliýe, maglumat ýaly görnüşlerde döwlet derejesinde hem-de welaýat, Aşgabat şäheri derejelerinde ýola goýuldy. Döwlet häkimiýet dolandyrylyşynyň guramalary hem-de ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralary kiçi we orta telekeçiligi goldamak, ykdysadyýetiň hususy bölegini kadaly ösdürmek babatynda arabaglanyşykly işleri ýola goýýarlar.

Ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek boýunça işler yzygiderli, maksatnamalaýyn esasda alnyp barylýar. «Kiçi we orta telekeçiligi döwlet tarapyndan goldamak hakynda» Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi, ýörite maksatnama işlenip düzüldi, amala aşyryldy. Milli, maksatlaýyn, pudaklaýyn we sebitleýin maksatnamalaryň aglabasynda ykdysadyýetiň hususy böleginde görkezijileriň geljekki ösüşi öz beýanyny tapdy.

Şundan ugur alyp, ýurdumyzda hususy eýeçiligiň we telekeçiligiň ösdürilmegine aýratyn üns berilýär. Munuň netijesinde ilatyň düzüminde emläk eýeleriniň ösen gatlagy döreýär we kuwwatlanýar, olar ýurduň öndüriji güýçleriniň ösüşine saldamly goşant goşýarlar. Amala aşyrylýan maksatnamalarda ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz bölegine uly ähmiýet berilýär, döwlet-hususyýetçilik hyzmatdaşlygy sözüň doly manysynda alnyp barylýar. Bu bolsa senagatçylar we telekeçiler gatlagynyň günsaýyn artmagyna getirýär. Bu ugur «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň» hem-de «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» esasy ýörelgesi hökmünde kabul edilen.

Hususy bölegiň ösmegini göz öňünde tutýan maksatnamalarda ýaşaýyş-durmuş binalarynyň, desgalarynyň gurluşyklarynyň döwlet sargydy esasynda bäsleşik şertlerinde ýerine ýetirilmegi, kiçi we orta telekeçiligi maliýeleşdirmegiň ýörite maksatnamalarynyň amal edilmegi, kiçi we orta telekeçilik üçin hünärmenleri taýýarlamak, hünäri ýokarlandyrmak, daşary ykdysady gatnaşyklary ösdürmek, şeýle hem eksport kuwwatlylygy artdyrmak, importyň ornuny tutýan önümçilikleri döretmek ýaly ugurlarda netijeli hyzmatdaşlyk örän wajyp ähmiýete eýe boldy.

Şeýlelikde, Türkmenistanda kiçi we orta telekeçiligi goldamagyň ýeterlik derejede kämil ulgamy hereket edýär: döwlet häkimiýet edaralary, ýerine ýetiriji häkimiýetiň ýerli edaralary, ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralary, esasan, hojalygy alyp barmagyň strategik wezipelerini çözýärler, ýerli ýerine ýetiriş häkimiýet edaralary, öz-özüni dolandyryş edaralary olaryň işiniň esasy anyk ugurlaryny kesgitleýärler.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň hususy eýeçiliginde köp sanly hojalyk birlikleri (ýuridik şahslar) lomaý we bölek-satuw söwdasynda, awtomobilleridir, motosiklleri abatlamakda, oba hojalygynda, tokaý hojalygynda, balyk tutmakda; gurluşykda, işläp bejerýän önümçiliklerde, hünärmenlikde, ylmy we tehniki işlerde, ençeme beýleki ugurlarda has giň gerimlerde döredilýär.

Umuman, hususy işewürligiň, şol sanda-da kiçi we orta telekeçiligiň ösdürilmegi birnäçe maksatlar esasynda alnyp baryldy. Olaryň hatarynda häzirki wagtda bar bolan sarp ediş harytlarynyň importyny ýerli önümler bilen çalyşmak, azyk bazarlarynyň haryt bolçulygyny üpjün etmek, ýerli gurluşyk materiallary senagatyny ösdürmek ýaly ugurlary görkezmek bolar. Käbir ýagdaýlarda kiçi we orta telekeçilik öz önümlerimizi goňşy döwletlerde ýerlemek üçin hem döredildi. Türkmenistanyň şertlerinde hususy bölekde hususy kärhanalary döretmek ilatyň, ilkinji nobatda-da, ýaşlaryň we zenan maşgalalaryň iş üpjünçiligine düýpli täsirini ýetirdi. Munuň mysaly hökmünde Mary welaýatynda soňky ýyllarda döredilen «Eşretli Bagtyýar Zaman» hususy kärhanasyny we «Üç nesle dowamat» hojalyk jemgyýetini görkezmek bolar. Bu agzalan kärhanalarda täze döredilen iş orunlarynda tehniki taýdan ösen döwletleriň enjamlary we tikin maşynlary oturdyldy. Şular ýaly mysallar ýüzlerçedir. Munuň özi ilatyň iş bilen üpjünçiliginde wajyp ähmiýete eýedir.

Ýurdumyzda hususy eýeçiligi we ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz bölegini ösdürmegiň ýene bir wajyp ugry innowasiýa önümçiliklerini döretmek bilen baglanyşyklydyr. «Aýdyň gijeler» hojalyk jemgyýetiniň alyp barýan işleri bu ugurdaky işlere anyk mysaldyr. Bu hojalyk jemgyýeti ýurdumyzda täze döreýän pudagyň — elektron senagatynyň önümlerini öndürmäge ýöriteleşdirilendir.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň agrosenagat toplumynda et we et önümlerini, süýt we süýt önümlerini, gök önümleri, bakja önümlerini, miweleri, ir-iýmişleri ter görnüşde-de, gaýtadan işlenip konserwirlenen görnüşde-de öndürmek, ýerlemek babatynda giň gerimli işler alnyp barylýar.

Aslynda, bazar ykdysadyýetiniň şertlerinde diňe önümleri öndürmek bilen çäklenmän, eýsem, olary amatly ýerlemek hem wajyp ähmiýete eýe bolýar. Bu bolsa öz gezeginde, içerki we daşarky bazarlarda ýurdumyzda öndürilýän önümlere bolan islegi içgin öwrenmegi talap edýär. Dünýä tejribesinde bu ugurda döwrebap maglumat tehnologiýalary, ýagny sanly ykdysadyýet ornaşdyrylýar. Şu jähetden, döwlet syýasatynyň strategik ugurlarynyň biri bolup sanly ulgama çalt depginler bilen geçmek wezipesi çykyş edýär. Şunuň bilen baglylykda «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» bellenen çäreleriň öz wagtynda ýerine ýetirilmegi uly ösüşlere getirer.

Parahat MERETLIÝEW,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň baş hünärmeni.

10.03.2022
Ýurt gar­şy al­syn, mäh­riban ene­ler!

Öňňin Aş­ga­bat­da we ýur­du­my­zyň welaýatlarynda Hal­ka­ra ze­nan­lar gü­ni my­na­sy­bet­li Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň Per­ma­ny bi­len «Ene mäh­ri» di­ýen hor­mat­ly ada my­na­syp bo­lan­la­ra tä­ze öý­le­riň açar­la­ry­ny gow­şu­ryş da­ba­ra­la­ry ge­çi­ril­di.

Aş­ga­bat. Paýtagtymyzyň Büz­me­ýin et­ra­by­nyň Al­tyn asyr kö­çe­si­niň ug­run­da ýer­leş­ýän 4 gat­ly, 32 öý­li ýa­şa­ýyş ja­ýy­nyň giň how­lu­sy toý şat­ly­gy­na bes­len­di. Baý­ram­çy­lyk bi­len ut­ga­şan türk­men toý­la­ryn­da mil­li däp-des­sur­lar ýe­ri­ne ýe­ti­ril­di, ak öý­ler di­ki­lip, toý ga­zan­la­ry ata­ryl­dy.

Baý­ram­çy­lyk my­na­sy­bet­li tä­ze jaý alan 8 ça­ga­ly ze­nan­la­ryň bi­ri An­na­gö­zel Be­gen­jo­wa­dyr. Bu ag­zy­bir maş­ga­la­da 5 ogul, 3 gyz bar. Ola­ryň tä­ze goň­şu­sy bo­lan Döw­let­my­rat bi­len Säh­ra­gül Gur­ban­my­ra­dow­la­ryň bag­ty­ýar maş­ga­la­syn­da hem 5 ogul, 3 gyz ter­bi­ýe­len­ýär.

Tä­ze jaý­dan paý­ly bo­lan­la­ryň ha­ta­ryn­da Na­tal­ýa Sal­ty­ko­wa, Ogul­ge­rek Aý­mu­ham­me­do­wa hem bar. Ola­ryň ojak­la­ry-da Hal­ka­ra ze­nan­lar gü­nünde go­şa to­ýa, go­şa şat­ly­ga bes­len­di.

Aş­ga­bat şä­he­ri­niň Bag­ty­ýar­lyk et­ra­byn­dan öý ho­ja­lyk­çy Ogul­ge­rek Aý­mu­ham­me­do­wa 4 gy­zyň, 4 og­luň ene­si. Onuň bi­len gür­rüň­deş bo­la­ny­myz­da: «Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň Şa ser­pa­ýy­ny, üç otag­ly öýüň aça­ry­ny al­mak bag­ty ma­ňa-da ne­sip et­di. Mu­ňa äh­li maş­ga­la­myz bo­lup be­gen­ýä­ris, mil­li Li­de­ri­mi­ze müň ke­ren al­kyş aýd­ýa­rys.

Bi­ze «Ene mäh­ri» di­ýen hor­mat­ly ady da­kyp, Şa ser­pa­ýy­ny ýa­pan Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ja­ny sag, öm­ri uzak, tu­tum­ly iş­le­ri ro­waç bol­sun!» di­ýip, ýü­rek buý­san­jy­ny paý­laş­dy.

Da­ba­ra tamamlanandan soň­ra, tä­ze öý­ler­de des­ter­han­lar giň­den ýa­zy­lyp, toý sa­da­ka­la­ry be­ril­di.

Rah­man­ber­di GÖK­LE­ŇOW.
«Türk­me­nis­tan».
Su­ra­ta dü­şü­ren Ila­man ÇÜ­RI­ÝEW.

Ahal. Hal­ka­ra ze­nan­lar gü­nü­niň da­ba­ra­la­ry we­la­ýa­tyň äh­li ýe­rin­de şat­lyk-şow­hu­na bes­lendi. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň Per­ma­ny esa­syn­da «Ene mäh­ri» di­ýen hor­mat­ly ada my­na­syp bo­lan köp ça­ga­ly ene­le­ri sy­lag­la­mak esa­sy baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­la­ry­nyň bi­ri hök­mün­de gö­wün gö­te­ri­ji hä­si­ýe­te eýe bol­dy. Her ýyl­ önüm­çi­lik­de öň­de­ba­ry­jy ze­nan­la­ryň «Ze­nan kal­by» or­de­ni bi­len sy­lag­lan­ma­gy, se­kiz we şon­dan köp ça­ga­ny dün­ýä in­de­ren we ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­di­ren ene­le­re «Ene mäh­ri» di­ýen hor­mat­ly adyň da­kyl­ma­gy ze­nan­la­ra go­ýul­ýan sar­pa­nyň aý­dyň ny­şa­ny­dyr.

Köp ça­ga­ly bag­ty­ýar ene­le­riň bir­nä­çe­si­ne hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň adyn­dan döw­re­bap ýa­şa­ýyş jaý­la­ryn­dan öý­le­riň sow­gat be­ril­me­gi Hal­ka­ra ze­nan­la­r gü­nü­niň şa­ny­na ge­çi­ril­ýän da­ba­ra­la­ra aý­ra­tyn öwüş­gin çaý­dy. Öý­le­riň açar­la­ry­nyň gow­şu­ry­lyş da­ba­ra­la­ry ha­ky­ky toý ru­hu­na bes­le­nip, aý­dym-sa­zyň joş­gun­ly owazy­na ulaş­dy. Änew şä­he­ri­niň «Gal­ky­nyş» ýa­şa­ýyş jaý top­lu­myn­da­ky 4 gat­ly döw­re­bap ýa­şa­ýyş ja­ýyn­dan öý sow­gat alan, Ak bug­daý et­ra­byn­dan öý ho­ja­lyk­çy Ak­nur Ho­ja­ýe­wa­nyň şat­ly­gy­nyň çä­gi ýok.

— Ma­ňa «Ene mäh­ri» di­ýen hor­mat­ly at da­kyl­dy. Äh­li amat­lyk­la­ry bo­lan ýa­şa­ýyş ja­ýyn­dan bäş otag­ly öýüň aça­ry gow­şu­ryl­dy. Şu my­na­sy­bet­li ge­çi­ri­len da­ba­ra gat­na­şyp, ju­da tol­gun­dy­ry­jy pur­sat­la­ry baş­dan ge­çir­dim. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz köp ça­ga­ly ene­ler ba­ra­da aý­ra­tyn ala­da edip, ola­ryň dur­muş-ýa­şa­ýyş şert­le­ri­ni bir­jik-de üns­den dü­şür­me­ýär. Mu­nuň şeý­le­di­gi­ne bu gün öz dur­mu­şym­da ýe­ne-de bir ge­zek göz ýe­tir­dim. Se­kiz ça­ga­nyň — bäş gyz, üç ogul per­zen­diň ene­si hök­mün­de özü­miz ba­ra­da ed­ýän bi­möç­ber ala­da­la­ry üçin mil­li Li­de­ri­mi­ze ene ýü­re­gim­den eg­sil­mez al­kyş aýd­ýa­ryn — di­ýip, Ak­nur gel­ne­je ýü­rek buý­san­jy­ny paý­laş­dy.

Aý­do ŞE­KE­ROW.
(Öz ha­bar­çy­myz).

Balkan. We­la­ýa­tyň mer­da­na hem ag­zy­bir ýa­şaý­jy­la­ry Hal­ka­ra ze­nan­lar gü­ni my­na­sy­bet­li, türk­me­niň ýü­zü­niň tu­wa­gy­na de­ňe­len ge­lin-gyz­la­ry­my­zyň şa­ny­na gu­ra­lan da­ba­ra­la­ry ju­da be­lent­den tu­tup, ýat­da ga­ly­jy, tä­sir­li çä­re­le­re bes­le­di­ler. Buý­sanç­ly da­ba­ra­lar Bal­kan we­la­ýat hä­kim­li­gi­niň mej­lis­ler za­lyn­da öz my­na­syp baş­lan­gy­jy­ny tap­dy. Bu ýer­de we­la­ýa­tyň et­rap­lar­ydyr şä­her­le­rin­den ge­len, “Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy” ýy­lyn­da «Ene mäh­ri» di­ýen hor­mat­ly ada my­na­syp bo­lan bal­kan­ly ze­nan­la­ra döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň adyn­dan gym­mat ba­ha­ly sow­gat­lar da­ba­ra­ly ýag­daý­da gow­şu­ryl­dy. Da­ba­ra­da çy­kyş eden­ler Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň öz­le­ri ba­ra­da, hal­ky­myz ha­kyn­da, esa­san hem, türk­men ze­nan­la­ry ba­ba­tyn­da ed­ýän çäk­siz ala­da­la­ry üçin mil­li Li­de­ri­mi­ze çuň­ňur ho­şal­lyk­la­ry­ny buý­sanç bi­len be­ýan et­di­ler.

We­la­ýat­da “Ene mäh­ri” di­ýen hor­mat­ly ada my­na­syp bo­lan ze­nan­la­ryň bir­nä­çe­si­ne Bal­ka­na­bat şä­he­rin­de tä­ze gur­lan köp gat­ly ýa­şa­ýyş ja­ýyn­dan äh­li amat­lyk­la­ry bo­lan dört otag­ly tä­ze öý­le­riň açar­la­ry­nyň gow­şu­ryl­ma­gy my­na­sy­bet­li gu­ra­lan da­ba­ra­lar hem ýo­ka­ry ru­hu­be­lent­li­ge bes­len­di. “Ene mäh­ri” di­ýen hor­mat­ly adyň eýe­le­ri bo­lan ze­nan­la­ryň öz maş­ga­la­la­ry bi­len tä­ze öý­le­re gö­çüp gel­mek­le­ri­niň şa­ny­na tu­tu­lan da­ba­ra­da döw­re­bap aý­dym-saz­lar belentden ýaňlandy.

— Bi­ziň maş­ga­la­my­za ber­len dört otag­ly tä­ze öý üçin Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­za al­ky­şy­my­zyň çä­gi ýok. Bi­ze bolelin we bag­ty­ýar dur­muş­da ýa­şa­ma­ga, ha­lal zäh­met çek­mä­ge, ça­ga­la­ry­my­zy edep­li-ek­ram­ly, il­ha­lar, ylym­ly-bi­lim­li, wa­tan­çy ne­sil edip ýe­tiş­dir­mä­ge dö­red­ýän äh­li müm­kin­çi­lik­le­ri, ber­ýän ýe­ňil­lik­le­ri üçin hak Ho­wan­da­ry­my­za tü­ke­nik­siz al­kyş aýd­ýa­rys — diýip, “Ene mäh­ri» di­ýen hor­mat­ly adyň eýe­si Ogul­tu­wak Al­la­ber­di­ýe­wa ýü­rek buý­san­jy­ny be­ýan etdi.

Hal­ka­ra ze­nan­lar gü­ni my­na­sy­bet­li gün­ba­tar se­bi­tiň mer­ke­zi şä­he­ri Bal­ka­na­bat­da­ky «Türk­me­niň ak öýi» bi­na­syn­da bo­lan kon­sert­de we­la­ýa­tyň et­rap-şä­her­le­rin­den ge­len sun­gat us­sat­la­ry­nyň ýe­ri­ne ýe­tir­mek­le­rin­de ýaň­la­nan aý­dym-saz­lar­da Ga­raş­syz Di­ýa­ry­my­zyň be­dew bat­ly ösüş­le­ri­niň, bag­ty­ýar dur­mu­şy­my­zyň, mäh­rem ene-ma­ma­la­ry­my­zyň, nu­ra­na ge­lin-gyz­la­ry­my­zyň was­py öz my­na­syp be­ýa­ny­ny tap­dy.

Ho­ja­ber­di BAÝ­RA­MOW.
(Öz ha­bar­çy­myz).
Su­ra­ta dü­şü­ren And­reý PA­KU­LOW.

Daşoguz. Hal­ka­ra ze­nan­lar gü­ni we­la­ýa­t­da köp ça­ga­ly ene­le­riň hem toý şat­ly­gy­ny artdyran bagt­ly wa­ka­la­ra bes­len­di. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň adyn­dan bu aja­ýyp baý­ram­çy­lyk my­na­sy­bet­li köp ça­ga­ly ene­ Şem­şat Re­je­po­wa hem tä­ze jaý­dan öý be­ril­di.

Aja­ýyp ba­ha­ra görk ber­ýän toý gü­nün­de döw­let­li maş­ga­la­lar tä­ze jaý­da toý tu­tup, baý­ram­çy­ly­gyň şat­ly­gy­ny art­dyr­dy­lar. «Ene mäh­ri» di­ýen hor­mat­ly at da­ky­lyp, tä­ze jaý­dan öý­li bol­mak bag­ty mi­ýes­ser eden mäh­rem ene­ler maş­ga­la gat­na­şyk­la­ry­ny pug­ta­lan­dyr­mak, ene­li­gi we ça­ga­ly­gy go­ra­mak, ila­tyň dur­muş-ýa­şa­ýyş şert­le­ri­ni ýo­kar­lan­dyr­mak ba­bat­da döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ryn­da ama­la aşyr­ýan be­ýik iş­le­ri, yzy­gi­der­li ala­da­la­ry üçin Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­za al­kyş söz­le­ri­ni aýt­dy­lar.

— Ýaz gül­le­ri ýa­ly bu owa­dan baý­ram­çy­lyk gü­ni äh­li amat­lyk­lary bolan, otag­la­ry uly hem ýag­ty, aş­ha­na­sy göw­nü­miz ýa­ly giň tä­ze öýe gö­çüp gel­dik. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň yn­san­per­wer sy­ýa­sa­ty ne­ti­je­sin­de, bag­ty­ýar­lyk döw­rü­mi­ziň äh­li eş­ret­le­ri­niň hö­zi­ri­ni gö­rüp, bolelinlikde ýa­şa­ýa­rys. Aja­ýyp baý­ram­çy­lyk gü­nün­de döw­let­li sow­gat al­mak, äh­li amat­lyk­la­ry bo­lan tä­ze ja­ýa gö­çüp gel­mek bag­ty mi­ýes­ser et­di. Halkyň durmuş goraglylygy ba­ra­da ir­gin­siz ala­da ed­ýän, aba­dan ýa­şa­mak bag­ty­ny peş­geş ber­ýän Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ja­ny sag, öm­ri uzak, dur­mu­şa ge­çir­ýän be­ýik iş­le­ri he­mi­şe ro­waç bol­sun! — di­ýip, döw­re­bap jaý­dan öý alan Şem­şat Re­je­po­wa buý­san­jy­ny be­ýan ed­ýär.

Aman­my­rat SA­PA­ROW.
(Öz ha­bar­çy­myz).

Mary. Hal­ka­ra ze­nan­lar gü­ni bi­ziň köp ça­ga­ly ene­le­ri­miz üçin go­şa baý­ram, go­şa toý bo­lup gel­di. Se­kiz we şon­dan köp ça­ga­ny dün­ýä in­de­rip, ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­di­ren ene­le­re hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň Per­ma­ny­na la­ýyk­lyk­da, «Ene mäh­ri» di­ýen hor­mat­ly at be­ril­di. Ola­ryň kä­bi­ri­ne tä­ze ýa­şa­ýyş jaý­la­ry­nyň açar­la­ry hem gow­şu­ryl­dy.

Tä­ze öý al­mak bag­ty­na eýe bo­lan köp ça­ga­ly maş­ga­la­la­ryň bi­ri-de Mur­gap et­ra­by­nyň Mur­gap şä­he­rin­de ýa­şa­ýan Şem­şat Mom­my­ýe­wa­dyr. Öý bi­ke­si Şem­şa­dyň 5 og­ly, 3 gy­zy bar.

8 per­zen­di dün­ýä in­de­ren mäh­rem ene­le­ri­mi­ziň ýe­ne bi­ri­ne Any­pa Mäm­met­ja­no­wa diý­ýär­ler. Ol Ýo­lö­ten et­ra­by­nyň Döw­let­li ge­ňeş­li­gin­de ýa­şa­ýar. Onuň maş­ga­la­sy­na-da 3 otag­ly döw­re­bap öý sow­gat be­ril­di. Ani­pa hem ýan­ýol­da­şy Dat­hu­da bi­len 6 og­ly, 2 gy­zy ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­dir­ýär.

Biz hem tä­ze ja­ýa gö­çüp ba­ran köp ça­ga­ly maş­ga­la­la­ra «Ýurt gar­şy al­syn!» diý­ýä­ris.

Wel­mu­ham­met GA­LAN­DA­ROW.
(Öz ha­bar­çy­myz).

Le­bap. Toý gününde köp çagaly enelere Şa serpaýlary, goşa-goşadan sowgatlar gowşuryldy. On­da-da ne sow­gat­lar! Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň Per­ma­ny bi­len da­ky­lan hor­mat­ly at we tä­ze ýa­şa­ýyş ja­ýy­nyň aça­ry! Şeý­dip, we­la­ýa­tyň ýa­şaý­jy­la­ry Al­tyn Ho­ja­ku­ly­ýe­wa bi­len Ba­dam­gül Dow­ro­no­wa şu baý­ram­da «Ene mäh­ri» di­ýen hor­mat­ly adyň hem tä­ze öýleriň eýe­si bol­du­lar. 

 Sa­ýat­ly ze­nan Al­tyn Ho­ja­ku­ly­ýe­wa­nyň ýan­ýol­da­şy Kö­mek Gur­ban­dur­dy­ýew bi­len gu­ran bagt­ly maş­ga­la­syn­da­ky il­kin­ji per­zent — Jen­net mun­dan 28 ýyl öň dün­ýä in­di. Ge­çen ýyl bol­sa bag­ty­ýar ene-ata öz­le­ri­niň se­ki­zin­ji per­zen­di­ni — Şa­za­da­jy­gy ele al­dy­lar. Şeý­dip, Kö­mek aga al­ty gy­zyň, iki og­luň bag­ty­ýar ka­ka­sy, Al­tyn gel­ne­je bol­sa hem ola­ryň bag­ty­ýar eje­si, hem aja­ýyp döw­rü­mi­ziň dö­şü­ni hor­mat­ly adyň ny­şa­ny be­ze­ýän bag­ty­ýar ze­na­ny bol­dy. Şeýle-de ozal Sa­ýat et­ra­by­nyň Gy­zy­la­ýak oba­syn­da ýa­şan bu maş­ga­la Türk­me­na­bat şä­he­rin­de sow­gat ber­len üç otag­ly döwrebap öýe gö­çüp gel­di. Al­tyn gel­ne­je baý­ram­çy­lyk sow­ga­dy üçin hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ze tüýs ýü­rek­den al­kyş aýd­ýar. 

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ady­na şeý­le al­kyş­ly söz­ler ozal Döw­let­li et­ra­by­nyň Türk­me­nis­tan ge­ňeş­li­gi­niň Ýaş­lyk oba­syn­da ýa­şan, in­di bol­sa iň tä­ze şä­her­çe­le­riň bi­ri bo­lan Köý­ten­dag et­ra­byn­da­ky Gar­lyk şä­her­çe­si­ne gö­çüp ge­len bag­ty­ýar ene Ba­dam­gül Dow­ro­no­wa­nyň di­lin­de hem se­na öw­rül­di. Şol gün Aman Na­si­ro­wyň we onuň ýan­ýol­da­şy Ba­dam­gül Dow­ro­no­wa­nyň maş­ga­la­sy­na hem täze öý sow­gat be­ril­di.

— Şu ýyl bi­ziň üçin ju­da dü­şüm­li bol­dy. Ýy­lyň il­kin­ji gü­nün­den köp ça­ga­ly ene­le­re dö­re­dil­ýän tä­ze ýe­ňil­lik­ler­den peý­da­la­nyp baş­la­dyk. Tä­ze ýa­şa­ýyş ja­ýy­ndan döwrebap öýüň be­ril­me­gi «Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­ly­ny maş­ga­la ta­ry­hy­my­zyň iň şan­ly ýy­ly­na öwür­di. Mu­nuň üçin Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­za tüýs ýü­rek­den ho­şal­lyk bil­dir­ýä­ris — di­ýip, bag­ty­ýar ene ýü­re­gi­ne syg­ma­dyk şat­ly­gy­ny paý­laş­ýar.

Aga­gel­di ITAL­MA­ZOW.

(Öz ha­bar­çy­myz). Su­ra­ta dü­şü­ren Mer­dan ORA­ZOW.

09.03.2022
Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW: — Garaşsyz Watanymyzyň zenanlarynyň abraý-mertebesi elmydama belent bolsun!

Halkara zenanlar güni mynasybetli baýramçylyk dabarasy

Aşgabat, 8-nji mart (TDH). Şu gün Söwda-senagat edarasynda Türkmenistanda giňden bellenilýän Halkara zenanlar gününe, Garaşsyz Watanymyzyň şöhratly zenanlarynyň hormatyna bagyşlanan dabara geçirildi. Baýramçylyk çäresine ýurdumyzyň ýolbaşçylary, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar.

Hormatly myhmanlaryň hatarynda köp çagaly eneler, zähmet weteranlary, önümçiligiň öňdebaryjylary hem-de jemgyýetçilik guramalarynyň işjeň gelin-gyzlary, alymlar we medeniýet işgärleri, dürli pudaklaryň zähmetkeş zenanlary bar. Şeýle hem ýurdumyzda işleýän diplomatik wekilhanalaryň, halkara düzümleriň zenanlary çagyryldy.

«Halkyň Arkadagly zamanasy» şygary astynda geçýän şu ýylda zenanlaryň ajaýyp baýramyna bagyşlanan dabaraly çäreler aýratyn many-mazmuna eýedir. Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, baý milli mirasymyzy aýawly gorap saklamakda we geljekki nesillerimize ýetirmekde zenanlaryň hyzmaty uludyr. Zenanlar dessanlaryň, rowaýatlaryň, gahrymançylykly eposlaryň we söýgi baradaky gazallaryň, kalplarda orun alan halk aýdymlarynyň gahrymanlarydyr. Ussat zergärler gymmat bahaly metallardan we daşlardan şaý-seplerini, joşgun bilen döreden gaýtalanmajak sungat eserlerini zenanlara bagyşlapdyrlar. Zenanlardan ylham alyp döredilenleri sanap geçmek halkyň, ýurduň taryhyny beýan etmegi aňladar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “Oguz han” köşkler toplumyndan sanly ulgam arkaly baýramçylyk dabarasyna gatnaşyjylara goşuldy. Munuň özi zenanlarymyzyň belent hormata, söýgä mynasypdygyna aýdyň şaýatlyk edýär.

Döwlet Baştutanymyz baýramçylyk çäresine gatnaşyjylary mübärekläp, ýurdumyzda dabarasy uludan tutulyp, giňden bellenýän Halkara zenanlar güni mynasybetli, şu ajaýyp baýram güni ýurdumyzyň ähli zenanlaryny — mähriban enelerimizi, eziz uýalarymyzy we gyzlarymyzy gutlamaga şertiň dörändigine örän şatdygyny belledi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, ata-babalarymyz zenanlara sarpa goýmak, olaryň mertebesini belent tutmak ýaly milli däplerini müňýyllyklaryň dowamynda kämilleşdirip, mukaddeslik derejesine ýetiripdir.

Mährem enä, wepaly ýanýoldaşa, mähriban uýa bolan aýratyn hormat, maşgalada gaýyn-gelin gatnaşyklarynyň kadalary asyrlardan aşyp, halkymyzyň asylly däpleri hökmünde biziň günlerimize gelipdir.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, eneler ähli döwürde-de türkmen jemgyýetinde aýratyn orun eýeläpdir. Olar maşgala ojagynyň ýylysynyň hem-de jemgyýetiň ahlak esaslarynyň, ruhy we ynsanperwer kadalarynyň gözbaşynda durupdyr. Hakykatdan hem, ynsana ýaşaýşy peşgeş beren ene hemişe-de tagzym edilmeli mukaddeslikdir. Ol Watan, ýurt, toprak bilen deň derejede goýulýandyr. «Ene toprak» diýlen düşünje hem ýöne ýerden dörän däldir. Şahyryň dili bilen aýtsak, biz enäni «dünýäniň görki we durky» hasaplaýarys.

Milli Liderimiz sözüni dowam edip, iň bagtly perişdeler Zemine inip, enä öwrülermiş diýen rowaýatyň bardygyny belläp geçdi. Eneleri begendirmek, razy etmek iň uly bagtdyr. Eneleriň ak patasy, alkyşy ýollaryňy açýan gudrat hasap edilýär. Rowaýatlara görä, gadym eýýamlarda Zemini doňaklyk gurşap alanda, dünýäni halas eden ene mähri bolupdyr.

Türkmen milletiniň bäş müň ýyldan hem aňyrdan gaýdýan taryhynda belli zenan şahsyýetler öçmejek yz galdyrypdyr. Ajaýyp heýkeli Nusaýdan tapylan, Parfiýanyň patyşasy Mitridatyň gyzy Rodoguna, «Güneşiň gyzy», «Asman şalygynyň gyzy» ýaly dabaraly atlar bilen tarypy ýetirilen zenan serkerde Zarina, watansöýüjiligidir mertligi dilleriň senasyna öwrülen, «Gözellik şasy» Tumar şa, Gündogarda ilkinji ylmy akademiýany esaslandyran halyf Al-Mamunyň käbesi Merjen hatyn, Togrul soltanyň aýaly Altynjan hatyn, Beýik Seljuklar döwletiniň soltany Mälik şanyň gyzy Mahmelek hatyn, Soltan Jelaleddin Meňguberdiniň aýaly Melike hatyn, Gutlug Temiriň aýaly Törebeg hanym, Seljuk soltany Gylyç Arslanyň gyzlary Melike Seljuk hatyn we Göwher Nesibe hatyn, söz mülküniň melikeleri hasaplanan Mahesti, Menije we Mähri hatyn ýaly meşhur zenanlaryň öz döwründe bitiren beýik işlerine dünýä haýran galýar diýip, milli Liderimiz nygtady.

Ine, şolar ýaly meşhur zenanlaryň tagallasy bilen ençeme müňýyllyklaryň dowamynda halkymyzyň maşgala gymmatlyklarynyň mukaddesligi aýawly saklanypdyr. Şol gymmatlyklar bolsa halkymyzda ruhubelentligi hem-de ahlaklylygy, halallygy, sadalygy we zähmetsöýerligi, ynsana sarpa goýmagy terbiýeläp gelipdir.

Çeper elli türkmen zenanlarynyň tagallasy arkaly özüniň nepisligi we gözelligi bilen göreni haýran galdyrýan türkmen halylarydyr ajaýyp keşde-nagyşlary bütin dünýäde ykrar edilen sungat eserleri hökmünde biziň günlerimize ýetirildi diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Türkmen zenanlarynyň geçmişde bitiren beýik işleri barada näçe aýtsaňam bärden gaýdýar. Bu işleri entek öwrenmeli, dünýä ýaýmaly diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Bellenilişi ýaly, biz Garaşsyzlyk döwründe ynsanperwerligi, edep-terbiýäni, belent ahlaklylygy wasp edýän Halkara zenanlar gününi täze many-mazmun bilen baýlaşdyryp, uly dabaralara besleýäris. Döwletimiz köp çagaly maşgalalary hemmetaraplaýyn goldamak, olaryň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak barada aýratyn alada edýär. Her ýyl Halkara zenanlar güni mynasybetli Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly adyna mynasyp bolan köp çagaly eneleri sarpalamak dabarasy geçirilýär. Köp çagaly maşgalalaryň uly toparyna ýokary amatlyklary bolan täze öýleriň açarlary gowşurylýar. Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan ýurdumyzyň zenanlarynyň ählisine, şol sanda pensiýadaky enelere, öý hojalykçy we işleýän zenanlara, talyp gelin-gyzlara, okuwçy hem-de çagalar baglarynda terbiýelenýän körpe gyzlarymyza pul sowgatlaryny gowşurmak indi asylly däbe öwrüldi.

Häzirki döwürde Garaşsyz hem baky Bitarap Türkmenistanyň zenanlary ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda yhlasly zähmet çekýärler. Olaryň arasynda başarjaň ýolbaşçylar, alymlar, mugallymlardyr lukmanlar, telekeçiler, deputatlar hem-de diplomatlar bar. Ýöne şol bir wagtda biz olaryň, ilkinji nobatda, aladaçyl enelerdigini, wepaly ýanýoldaşlardygyny, mähirli uýalar we gyzlardygyny, maşgala ojaklarynyň eýeleridigini, edep-ekramyň, wepalylygyň hem-de gözelligiň nusgasy bolup durýandyklaryny ýatdan çykarmaly däldiris diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Zenanlarymyz biziň gazanýan ähli üstünliklerimize, ata Watanymyzyň kuwwatyny mundan beýläk-de pugtalandyrmaga öz mynasyp goşantlaryny goşýarlar. Geçirýän işlerimizde, jemgyýetde demokratik kadalary, sagdyn durmuş düzgünlerini ornaşdyrmakda, milli däp-dessurlarymyzy aýawly saklamakda hem-de ösdürmekde olaryň aýratyn orny bardyr.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda ösüşleri durmuşa geçirmekde, giň gerimli maksatnamalary amala aşyrmakda bitiren aýratyn hyzmatlary, zähmetde, jemgyýetçilik durmuşynda gazanan uly üstünlikleri, eziz Watanymyza wepaly, sagdyn, ruhubelent nesilleri terbiýeläp ýetişdirmäge goşýan asylly goşantlary üçin zenanlarymyz ýokary döwlet sylaglaryna we hormatly atlara mynasyp bolýarlar.

Biz ösüp gelýän nesli terbiýelemäge, jemgyýetiň ruhy esaslaryny pugtalandyrmaga, watançylyk däplerini we umumadamzat gymmatlyklaryny berkarar etmäge, zenanlaryň hukuklarynyň hem-de bähbitleriniň goralmagyna, maşgalany we eneleri goldamaga döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde garaýarys. Döwletimiz bu meselä geljekde hem aýratyn ähmiýet berer. Türkmenistanyň zenanlarynyň bagtyýar durmuşda ýaşamagy we işlemegi üçin mundan beýläk-de ähli zerur şertler dörediler. Ösüp barýan nesil, jemgyýetde ýokary ruhy-ahlak gymmatlyklaryny gorap saklamak barada hemişe alada ediler. Köp çagaly maşgalalara döwlet tarapyndan berilýän goldaw-kömek yzygiderli artdyrylar diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz sözüni dowam edip, geçmişde ähli nusgawy şahyrlarymyzyň zenanlarymyzyň gözelligini, dür dökülýän elleriniň çeperligini, edep-ekramyny, wepalylygyny, işeňňirligini taryp edip, goşgy-gazal ýazyp, eser döredendiklerini, türkmen gelin-gyzlarynyň waspyny belentden ýetirendiklerini nygtady we beýik akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň:

Dünýä sözi meňzär duzsuz tagama,
Söz içinde gelin-gyz hem bolmasa —–

diýen sözlerini mysal getirdi.

Bellenilişi ýaly, mährem eneler, zenanlar ömürlerini halk üçin terbiýeli, düşünjeli perzent ýetişdirmegiň aladasyna bagyş edýärler. Olar milletiň bakylygynyň sütünidir. Hut şonuň üçin hem enäni begendirmek, zenany begendirmek dünýäni begendirmekdir. Enäni sylamak özüňi, bütin dowamatyňy sylamakdyr.

— Abraý-mertebäňiz elmydama belent bolsun! — diýip, döwlet Baştutanymyz arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüniň ahyrynda mähriban enelerimizi, eziz uýalarymyzy we gyzlarymyzy ajaýyp bahar baýramy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, ýurdumyzyň ähli zenanlaryna berk jan saglyk, egsilmez bagt, maşgala ojaklarynyň abadan bolmagyny arzuw etdi.

Dabara gatnaşyjylaryň ählisiniň adyndan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden gutlaglary üçin hoşallyk bildirildi hem-de berk jan saglyk, uzak ömür, Watanymyzyň gülläp ösmegi, mähriban halkymyzyň abadançylygy ugrundaky beýik maksatlara ýetmekde üstünlikler arzuw edildi.

Bu gün Halkara zenanlar güni mynasybetli arzuwlardyr gutlaglar, nurana, päk duýgular baradaky tüýs ýürekden çykýan sözler, ene mähribanlygy we aladasy, ruhy jomartlyk üçin hoşallyklar beýan edildi.

Dabara gatnaşyjylaryň çykyşlarynda häzirki zaman türkmen döwletiniň we jemgyýetiniň durmuşynda zenanlaryň eýeleýän ornunyň barha artýandygy barada aýdyldy. Nygtalyşy ýaly, ýurdumyzyň Konstitusiýasy we milli kanunçylygymyzyň degişli namalary, şeýle hem ýurdumyzda üstünlikli durmuşa geçirilýän aýal-gyzlaryň bilimi, saglygy, olaryň durmuş-jemgyýetçilik derejesi bilen baglanyşykly maksatnamalar zenanlaryň hukuklaryny üpjün etmegiň hem-de goramagyň ygtybarly kepili bolup çykyş edýär.

Türkmenistanda döwletiň hemişelik aladasyny duýýan zenanlaryň kalby hemmetaraplaýyn goldawy, maşgala ojaklaryndaky abadançylygy, saýlap alan ugurlarynda öz başarnyklaryny açyp görkezmäge, öz öňlerinde bilim almagy, ählitaraplaýyn ösmegi, hünär taýdan kämilleşmegi, mynasyp bagtyýar durmuşy üpjün edýän uly geljegiň açylýandygyna düşünip, çagalaryny asuda we abadan ýurtda terbiýeläp ýetişdirmäge döredilen mümkinçilikler üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hoşallyk duýgularyndan doludyr.

“Ýadymda” diýen aýdymyň ýerine ýetirilmegi şu günki baýramçylyk dabarasynyň ajaýyp we täsirli pursadyna öwrüldi. Aýdymyň sözleri we sazy döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa degişlidir. Bu eser dünýäniň ähli gözelligini özünde jemleýän päk söýgini wasp edýär.

Aýdym owadan owazy, ýüreklere aralaşýan sözleri bilen ähli diňleýjileriň kalbynyň töründen orun alyp, örän täsirli duýgulary galdyrdy, munuň şeýledigine hemmeleriň joşgunly el çarpyşmalary şaýatlyk etdi.

Bahar öwüşginleri siňdirilip, baýramçylyk görnüşinde bezelen zalda emele gelen aýratyn mähirlilik pursatlary meşhur estrada artistleriniň çykyşlary bilen dowam etdi. Olar türkmen gelin-gyzlarynyň gözelligini, söýgini, baky juwanlygy hem-de gadymy türkmen topragynyň berekedini wasp edýän ajaýyp milli mukamlary we aýdymlary ýerine ýetirdiler. Görnükli medeniýet işgärleri hormatly ene-mamalarymyzyň, uýalarymyzyň we gyzlarymyzyň adyna mähirli gutlaglarynydyr hoşniýetli arzuwlaryny beýan etdiler.

Baýramçylyk konsertiniň tutuş maksatnamasyny mähirli we owadan, akylly we asylly, söýýän we söýülýän zenanyň hormatyna sena diýip atlandyrmak bolar.

Watançylyk aýdymlary söýgi mukamlary we gadymy äheňler bilen, halk döredijilik çykyşlary boýunça kompozisiýalar estrada çykyşlary we halk sazlarynyň döwrebap derejede täzeden işlenilen sazlary bilen utgaşdyryldy. Konsert maksatnamasyna döredijiliginde türkmen zenanynyň gözelligini, duýgur ene ýüreginde jemlenen ýagşylygyň we pähim-paýhasyň nury bilen şugla saçýan dünýäni wasp eden meşhur şahyrlaryň sözlerine döredilen eserler hem girizildi.

“Enä tagzym — mukaddeslige tagzym” atly aýdym-sazly kompozisiýa baýramçylyk maksatnamasynyň bezegi boldy. Oňa Türkmen döwlet medeniýet institutynyň, Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň talyplary, çagalar aýdym-saz toparlary gatnaşdylar. Dabara gatnaşyjylar bu çykyşy üns bilen diňlediler. Bu ajaýyp sahna oýnunda gözellik, zenan bagty hem-de wepalylyk, kalby päklik, egsilmez ene söýgüsi hem-de mähribanlyk wasp edildi. Bu duýgular bilen zenanyň keşbi aýrylmaz arabaglanyşyklydyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýagşylygyň, kiçigöwünliligiň, wepalylygyň, inçeden ajaýyp başarnygyň, gözelligiň we gaýtalanmajak ussatlygyň nusgasyny alamatlandyrýan türkmen zenanynyň abraý-mertebesiniň hemişe belent tutulandygyny nygtaýar. Bu sözlerde zenanlara däp bolan garaýyş beýan edilýär. Ajaýyp gelin-gyzlarymyzyň eýeleýän möhüm orny olaryň gadymdan gelýän asylly häsiýetinde jemlenendir: her bir ene tebigaty boýunça durmuşymyzy söýgi we mähir bilen gurşap, maşgalada, jemgyýetde, döwletde ylalaşygyň bolmagyna ýardam edip, maşgala ojagyny saklap, parahatçylygy üpjün edýär.

«Halkyň Arkadagly zamanasy» diýen watançylyk aýdymy döwlet Baştutanymyza çäksiz hoşallyk duýgusyna beslendi. Bu aýdymda döwrümiziň beýik gadamlary, döwletli tutumlary wasp edildi.

Soňra sahnada aýdymçylar — tejribeli ussatlar hem-de ýaş ýerine ýetirijiler biri-biriniň yzyndan çykyş etdiler. Olaryň Diýarymyzyň gelin-gyzlaryna bagyşlan aýdymlarynda hormat-sarpa hem-de söýgi, hoşallyk we iň oňat arzuwlar utgaşdy.

Meşhur türkmen aýdymçylarynyň ýerine ýetirmegindäki baýramçylyk çykyşlarynda söýgi we mähir, gelin-gyzlar, tebigatyň gözelligi baradaky aýdymlar dünýäniň dürli dillerinde ýaňlandy.

Ýüreklere täsir eden aýdym-saz eserleri şowhunly çykyşlar bilen utgaşyp, dabara gatnaşyjylary tans etmäge joşdurdy. Kalbyňy tolgundyrýan aýdym-sazly çykyşlar, joşgunly tanslar şowhunly el çarpyşmalaryna hem-de baýramçylyk gutlaglaryna ulaşdy. Aýdym-sazly şüweleň şahyrlara, kompozitorlara we aýdymçylara joşgunly ylham berýän türkmen baharynyň gülleýşini, zenan gözelligini beýan etdi.

Ajaýyp zenanlarymyza bagyşlanan dabaranyň ahyrynda “Diýarymyň owadan, bagtyýar zenanlary” diýen aýdym ýaňlandy. Onda ýene bir gezek ähli enelerimize, uýalarymyza we gyzlarymyza, zenanlaryň ählisine bagtyýarlyk baradaky mähirli arzuw ýaňlandy. Olar dünýämizi sazlaşyklylyk, döredijilik şatlygy hem-de belent maksatlar bilen has-da gözelleşdirýärler.

Konserte gatnaşyjylaryň ählisi bagtyýar ýaşamaga, döredijilikli zähmet çekmäge we ukyp-başarnygyňy ýüze çykarmaga döredilen hemme şertler üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini aýtdylar.

Baharyň we zenanlaryň bu ajaýyp baýramçylygy Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşynyň ruhuna has-da kybap gelýär. Onda döretmegiň hem-de täze durmuşyň şatlygy, ajaýyp oňat başlangyjyň beýany bar. Bular bolsa biziň ynamymyza, güýç-gaýratymyza we iň oňat umytlarymyza hemişe itergi berip geldi.

Şu bahar günlerinde hemme ýerde Diýarymyzyň gelin-gyzlaryna dabaraly we mähirli, resmi we şatlykly gutlaglar ýaňlandy. Olara çeperçilik sergileri, çagalaryň we ýaşlaryň bäsleşikleri, maslahatlardyr durmuş häsiýetli çäreler bagyşlandy. Halkara zenanlar güni mynasybetli baýramçylyk çykyşlary paýtagtymyzyň hem-de ýurdumyzyň ähli welaýatlarynyň esasy sahna meýdançalaryny, konsert zallaryny gurşap aldy.

09.03.2022
Beýik başlangyçlaryň şuglasy

«Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň belent maksatlary ata-babalarymyzyň asylly ýörelgeleriniň dabaralanmagyna täzeçe badalga berdi. Biz muňa ata-babalarymyzyň parasatly däplerine we jemgyýetimiziň demokratik kadalaryna eýerip, şu ýylyň 11-nji fewralynda geçirilen Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň mejlisinde has hem aýdyň göz ýetirdik.

Ýokary derejede geçirilen bu ählihalk forumynda Garaşsyz döwletimizi we onuň institutlaryny geljek 30 ýylda ösdürmegiň esasy ugurlaryny kesgitlemek maksady bilen kabul edilen «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy» hem hut şu ýörelgelerden ugur aldy. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň agzalary bilen duşuşygyndaky çykyşynda: «Biz halkymyzyň bagtyýar geljeginiň hatyrasyna täze belentliklere tarap ynamly barýan ata Watanymyzy ösdürmegiň geljekki döwrüni «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýip atlandyrdyk» diýip belledi. Şonuň üçin hem ýurdumyzy 2022 — 2052-nji ýyllarda ösdürmegiň kabul edilen esasy ugurlaryna kämil hünärmenleri ýetişdirmegiň, sanly ulgamy has-da ösdürmegiň degişlidigini bellemegimiz gerek.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň agzalary bilen duşuşygyndaky çykyşynda şeýle belledi: «Biziň döwletimizde ýaşlar, ösüp gelýän nesil barada uly alada edilýär». Ilki bilen, ýurdumyzda ýaşlaryň bilim almaklary, giň dünýägaraýyşly bolmaklary, zehinlerini ösdürmekleri, eziz Watanymyza, mähriban halkymyza wepaly adamlar bolup ýetişmekleri üçin ähli şertler göz öňünde tutulýandygyny bellemek gerek.

Hut şonuň netijesinde-de, ýaşlaryň jemgyýetde özüni ykrar etdirmeklerine gönükdirilen, durmuş-ykdysady, syýasy, medeni, guramaçylyk we hukuk çärelerini öz içine alýan döwlet syýasaty amala aşyrylýar. Bu hakykaty ýurdumyzyň çäklerinde we halkara derejesinde geçirilýän dürli bäsleşikleriň netijelerinde hem görmek bolýar. Ýurdumyzyň dürli künjeginde gurulýan sport desgalarydyr stadionlar, sport mekdepleri ýaşlaryň arasynda köpçülikleýin bedenterbiýe çäreleriniň has giň gerim alýandygyny aýdyň beýan edýär.

«Döwlet adam üçindir!» diýen taglymaty öňe sürýän milli Liderimiziň ähli ulgamlar bilen birlikde bilim ulgamyny ösdürmek babatda durmuşa geçirýän beýik işleri hemmämizi buýsandyrýar. Halka daýanyp, halkyň hatyrasyna amala aşyrylýan beýik işler bu gün eziz Watanymyzy dünýäde iň bagtly adamlaryň ýaşaýan mekanyna öwürdi.

Ýaşlaryň ylym-bilimli, kämil hünärmenler bolup ýetişmekleri üçin beýik işleri durmuşa geçirýän Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun!

Bahar BEKGYLYJOWA,

Köneürgenç şäherindäki 2-nji orta mekdebiň mugallymy.

09.03.2022
Üstünligiň gözbaşy

Durnukly ösüşiň aýdyň geljegini nazarlap, bedew bady bilen öňe barýan asuda, abadan döwletimiziň eşretli eýýamy türkmen jemgyýetiniň durmuşyna täze sahypalary ýazýar. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ata Watanymyzda gazanylýan üstünlikleriň, eýelenýän sepgitleriň giň gerimlidigi her birimizi yhlasly işlemäge ruhlandyrýar.

Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzy ykdysady taýdan ösen döwletleriň hataryna goşmak üçin ägirt uly işler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň milli ykdysadyýetine täze innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmakda, elektron senagaty döretmekde, maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň soňky gazananlaryna esaslanýan ösen ykdysadyýeti kemala getirmekde maksatnamalaýyn işler alnyp barylýar.

«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» kesgitlenen wezipeler ýurdumyzyň röwşen geljegini üpjün edýär. Ykdysadyýetiň sazlaşykly ösmegi, durmuş düzüminiň toplumlaýyn döwrebaplaşdyrylmagy ähli pudaklaryň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrýar. Halkyň aň-bilim mümkinçilikleriniň netijeli artdyrylmagy hem-de bu ugurda amal edilýän uly işler bilen bagly alnyp barylýan öňdengörüjilikli, oýlanyşykly we iňňän sagdyn syýasat biziň ähli ösüşlerimiziň, gazanýan üstünliklerimiziň özeni bolup durýar.

Eziz Diýarymyzda durmuş ulgamy ykdysady we durmuş taýdan ösüşiň ýagdaýyny kesgitleýän möhüm görkeziji bolup durýar. Bu pudak, ilkinji nobatda, ähli raýatlaryň durmuş taýdan abadançylygyny üpjün etmäge gönükdirilendir. Hormatly Prezidentimiziň peşgeş beren ajaýyp zamanasynda mähriban Watanymyz dünýäniň syýasy taýdan durnukly, ykdysady taýdan kuwwatly, asuda, abadan ýurtlaryň hataryndaky ornuny barha berkidýär. Halk hojalygynyň ähli pudaklarynda güýçli depgin bilen ösüşler gazanylýar, bedew bady bilen okgunly öňe barýan ýurdumyzda ägirt uly işler durmuşa geçirilýär. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň daşyna jebisleşen agzybir, zähmetsöýer halkymyzyň asyrlarboýy eden arzuwlarynyň hasyl bolýandygyny alamatlandyrýar.

Türkmenistanyň her bir raýaty üçin bilimini ýokarlandyrmaga we zähmetiniň hözirini görmäge ähli şertler döredilýär. Häzirki döwürde ylym-bilime, milli gymmatlyklarymyza aýratyn sarpa goýulýar. «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň her bir güni türkmenistanlylaryň eziz Watanymyzyň gülläp ösmeginiň hatyrasyna çekýän tutanýerli we döredijilikli zähmeti netijesinde gazanýan ajaýyp üstünliklerine beslenýär. Il-ýurt bähbitli we umumadamzat ähmiýetli beýik işleriň gözbaşynda duran hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun! Ösüş-özgerişlikleriň täze belentlikleri bilen röwşen geljegi nazarlap, bedew bady bilen öňe barýan ýurdumyz mundan beýläk-de gülläp össün!

Aýjemal GELDINAZAROWA,

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň uly mugallymy.

09.03.2022
Türkmenistanyda intellektual eýeçilik hukugyny kämilleşdirmegiň ugurlary

Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyz “Halkyň Arkadagly zamanasy” atly şygar astynda geçýän 2022-nji ýyla – Berkarar döwletimiziň täz eýýamyna aýdyň maksatlar, uly ruhubelentlikbilen gadam basdy.

Her bir adamyň medeni durmuşa gatnaşmaga, çeper, ylmy we tehniki döredijiligiň erkinligine hukugynyň bardygy, ylmy, tehniki döredijilikde, şeýle hem çeperçilik, edebiýat we medeniýet işinde awtorlyk hukuklarynyň hem-de bähbitleriniň kanun bilen goralýandygy kesgitlenilýär. Ykdysadyýetde we söwdada bazar gatnaşyklarynyň ösüşi, ýurduň senagat eýeçiliginiň goragy, haryt nyşanlary, hyzmat ediş nyşanlary ulgamynda halkara ylalaşyklaryň we şertnamalaryň birnäçesine goşulmagy hereket edýän kanunçylygy düýpli kämilleşdirmegi talap etdi. Milli parlament tarapyndan kabul edilen Türkmenistanyň Kanunlary intellektual eýeçilik boýunça hukuk giňişligini döretmäge mümkinçilik berdi.

Hormatly Prezidentimiziň çykyşlarynda oýlap tapyşlary we beýleki ylmy-tehniki gazananlary peýdalanmagyň möhüm ähmiýeti, ylmyň önümçilik bilen ýakyndan arabaglanyşygyny ýola goýmagyň zerurlygy barada yzygiderli nygtalýar. Intellektual iş hem-de onuň netijelerini ornaşdyrmagyň meselelerini çözmekde möhüm serişdeleriň biri-de intellektual eýeçilik hakynda kanunçylygyň kemala getirilmegi we yzygiderli kämilleşdirilmegi bolup durýar.

Täze eýýamda Watanymyzy geljek 30 ýyldaky syýasaty, soňky wagtlarda eýeçiligiň beýleki görnüşleriniň içinde intellektual eýeçilik has uly ähmiýete eýe bolýar. Biziň döwrüminde ony goramak we peýdalanmak meselesi ähli görnüşli eýeçilik kärhanalarynyň täjirçilik, önümçilik, telekeçilik we daşary ykdysady işinde wajyp rol oýnaýar. Intellektual eýeçilik bütin dünýäde gorag obýekti bolup durýar.

“Intellektual eýeçilik” adalgasy XVIII we XIX asyrlarda ykdysadyýet we hukuk ylmynyň käbir wekilleri tarapyndan agzalyp gelnendigine garamazdan, onuň giňden dolanyşyga girizilmegi diňe 1967-nji ýylda Bütindünýä intellektual eýeçilik guramasynyň döredilmegi barada Konwensiýanyň kabul edilmeginden soň bolup geçdi. Bu guramanyň esaslandyryjy resminamalaryna laýyklykda, “intellektual eýeçilik” – bu senagat, ylmy, edebiýat we çeperçilik çygyrlarynda intellektual işiň netijelerine berkidilen kanuny hukukladyr.

Bilşimiz ýaly, şu ýylyň 11-nji fewralynda bolup geçen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde 30 ýyllyk döwür üçin taryhy çözgüt kabul edildi. Türkmenistanyň Prezidentiniň gol çeken Kararyna laýyklykda, “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022-2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy” tassyklanyldy.

Ady agzalan Milli maksatnamada ýurdumyzyň ykdysadyýetini senagat we innowasion taýdan ösdürmegiň çäklerinde aň-bilim we intellektual eýeçiligini goramagy üpjün etmek işine aýratyn üns bermek hem göz öňünde tutulandyr.

Türkmenistan intellektual eýeçilik ulgamynyň kuwwatyny artdyrylmagy, ilatyň durmuş taýdan goraglylygyny üpjün edýän çäreleriň durmuşa geçirilmegi ýurdumyzda zähmet gatnaşyklarynyň döwrebap derejede ösdürilýändiginiň subutnamasydyr.

Türkmenistanyň Konstitusiýasy, Türkmenistanyň Raýat Kodeksi, “Ylmy intellektual eýeçilik hakynda”, “Algoritmleriň, elektron hasaplaýjy maşynlar (EHM) üçin programmalaryň, maglumat bazalarynyň we integral mikroshemalaryň topologiýasynyň hukuk taýdan goralyşy hakynda”, “Seleksiýanyň gazananlaryny hukuk taýdan goramak hakynda”, Awtorlyk hukugy we gatyşyk hukuklar hakynda”, “Gyzyl Ýarymaýyň we Gyzyl Hajyň nyşanlaryny peýdalanmak we goramak hakynda”, “Oýlap tapyşlaryň hukuk goragy hakynda”, “Senagat nusgalarynyň hukuk goragy hakynda”, “Haryt nyşanlary hakynda”, “Harytlaryň gelip çykan ýerleriniň atlary hakynda”, “Firma atlary hakynda” Türkmenistanyň Kanunlary we beýleki kadalaşdyryjy namalar intellektual eýeçiligi goramakda esasy kanunçylyk binýat bolup durýar.

Türkmenistan halkara gatnaşyklarynyň subýekti hökmünde Bütindünýä intellektual eýeçilik guramasy bilen işjeň gatnaşyklary alyp barýar. Biziň ýurdumyz Bütindünýä intellektual eýeçiligi guramasyna 1995-nji ýylda girip, degişli konwensiýa goşuldy. Milli intellektual eýeçilik ulgamy döredilenden bäri senagat eýeçiligi ugrunda Türkmenistanyň halkara patent ulgamyna goşulmagyna mümkinçilik berýän halkara hyzmatdaşlygy esasynda möhüm ädim ädildi. Häzirki wagtda Türkmenistan intellektual eýeçilik hukugyny goramak çygrynda birnäçe halkara konwensiýalaryna, şertnamalaryna we ylalaşyklaryna goşuldy.

Häzirki wagtda ýurdumyzda intellektual eýeçilik hukugynyň goraglylygyny berkitmek boýunça işler hormatly Prezidentimiziň 2020-nji ýylyň 4-nji dekabrynda gol çeken Karary bilen tassyklanan «Türkmenistanyň intellektual eýeçilik ulgamyny ösdürmegiň 2021-2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasy hem-de şu maksatnamany amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy» esasynda durmuşa geçirilýär.

“Türkmenistanyň intellektual eýeçilik ulgamyny ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny” üstünlikli durmuşa geçirmek, intellektual eýeçilik hukuklaryny goramak boýunça alnyp barylýan işleri utgaşdyrmak, ulgamyň obýektlerini goramak babatda hukuk bozulmalaryň öňüni almak boýunça zerur çäreleri durmuşa geçirmek, şeýle hem bu ugry halkara kadalara laýyklykda has-da ösdürmek maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidenti Ministrler Kabinetiniň 2021-nji ýylyň maý aýynyň 21-ine geçirilen nobatdaky mejlisinde intellektual eýeçiligiň obýektlerini goramak boýunça Pudagara topary döretmek hakynda Karara gol çekdi we onuň düzümini hem-de düzgünnamasyny tassyklady. Topar intellektual eýeçiligiň hukuklaryny goramakda kanunçylygyň berjaý edilişine gözegçilik etmek, bu ugurda halkara şertnamalardan gelip çykýan borçlar babatda alnyp barylýan işleri utgaşdyrmak, ynsapsyz bäsdeşligiň öňüni almak we intellektual eýeçiligiň obýektleriniň medeniýetli bazaryny döretmek boýunça degişli işleri durmuşa geçirer.


Orazjemal MYRADOWA, 

Türkmen döwlet maliýe institutynyň

Maliýe kafedrasynyň mugallymy

07.03.2022
Türkmenistanyň Prezidenti Germaniýa Federatiw Respublikasynyň ýolbaşçylaryny diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy bilen gutlady

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistan bilen Germaniýa Federatiw Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Federal Prezidenti Frank-Walter Ştaýnmaýere we Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Federal Kansleri Olaf Şolsa hem-de ýurduň ähli halkyna Türkmenistanyň halkynyň we Hökümetiniň adyndan hem-de hut öz adyndan tüýs ýürekden gutlaglaryny, iň gowy arzuwlaryny iberdi.

Milli Liderimiz birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk hem-de özara ynanyşmak esasynda ýola goýlan döwletara gatnaşyklaryň ösüşiniň ýokary derejä çykandygyny kanagatlanma bilen belläp, Türkmenistanyň özara bähbitli hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna uly gyzyklanma bildirýändigini aýtdy we bu gatnaşyklaryň iki ýurduň halklarynyň abadançylygynyň bähbidine has-da ösdüriljekdigine ynam bildirdi.

“Türkmenistan geçen ýyllaryň dowamynda Germaniýa bilen ýola goýlan döwletara gatnaşyklara ýokary baha berýär we bu gatnaşyklary ileri tutulýan ähli ugurlar boýunça ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýär” diýip, döwlet Baştutanymyz Gutlagynda belledi. Hormatly Prezidentimiz hyzmatdaşlygy dürli ugurlarda, hususan-da, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk we özara ynanyşmak ýörelgeleri esasynda okgunly ilerletmek hem-de giňeltmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny belledi we netijeli türkmen-german hyzmatdaşlygynyň geljekde hem yzygiderli ösdürilip, iki halkyň bähbidine täze belentliklere çykaryljakdygyna ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz şu ýakymly mümkinçilikden peýdalanyp, Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Federal Prezidenti Frank-Walter Ştaýnmaýere we Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Federal Kansleri Olaf Şolsa berk jan saglyk, bagt we abadançylyk, dostlukly ýurduň halkyna bolsa parahatçylyk hem-de rowaçlyk arzuw etdi.

(TDH)

***

Türkmenistanyň Prezidenti Fransiýa Respublikasynyň Prezidentini diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy bilen gutlady

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistan bilen Fransiýa Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy mynasybetli Fransiýa Respublikasynyň Prezidenti Emmanuel Makrona we ýurduň ähli halkyna Türkmenistanyň halkynyň hem-de Hökümetiniň adyndan we hut öz adyndan tüýs ýürekden gutlaglaryny, hoşniýetli arzuwlaryny iberdi.

Milli Liderimiz iki döwletiň arasyndaky gatnaşyklaryň birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk hem-de özara ynanyşmak ýörelgelerine esaslanýandygyny we Türkmenistanyň ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmäge gyzyklanma bildirýändigini aýdyp, bu hyzmatdaşlygyň iki halkyň bähbidine mundan beýläk-de yzygiderli pugtalandyryljakdygyna ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz şu ýakymly mümkinçilikden peýdalanyp, Fransiýa Respublikasynyň Prezidenti Emmanuel Makrona berk jan saglyk, bagtyýarlyk hem-de abadançylyk, dostlukly ýurduň halkyna bolsa gülläp ösüş we rowaçlyk arzuw etdi.

(TDH)

***

Onuň Alyhezreti, Türkmenistanyň Prezidenti jenap Gurbanguly BERDIMUHAMEDOWA

Siziň Alyhezretiňiz, hormatly jenap Prezident!

Sizi hem-de Türkmenistanyň ähli raýatlaryny ýurduňyzyň Birleşen Milletler Guramasyna girmeginiň 30 ýyllygy mynasybetli tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Türkmenistan parahatçylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmak hem-de sebit hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça umumy tagallalarda BMG-niň ygtybarly hyzmatdaşy bolup durýar.

Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesine möhüm ähmiýet berilýändigini nazara almak bilen, Size Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 25 ýyllygynyň hormatyna ýubileý medaly üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirýärin.

Siziň parasatly ýolbaşçylygyňyz hem-de öňdengörüjilikli halkara başlangyçlaryňyz netijesinde, ýurduňyz halkara bileleşikde aýratyn orun eýeledi hem-de Merkezi Aziýada we ählumumy derejede parahatçylygyň, howpsuzlygyň we durnuklylygyň pugtalandyrylmagy boýunça işlere uly goşant goşýar.

Ýurduňyzyň öňüni alyş diplomatiýasy we dünýä gurluşygy ulgamynda alyp barýan syýasaty BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezini işjeň goldamak bilen birlikde, üstünlikli durmuşa geçirilýär.

BMG-niň Baş sekretarynyň Ýörite wekili hem-de BMG-niň sebit merkeziniň ýolbaşçysy hökmünde Aşgabatda işlän ýyllarymy hemişe ýatlaýaryn we sebit merkeziniň işinde maňa yzygiderli goldaw berendigiňiz üçin Size tüýs ýürekden hoşallyk bildirýärin.

Pursatdan peýdalanyp, BMG bilen Türkmenistanyň arasynda hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna ägirt uly goşandyňyz üçin hoşallyk bildirýärin hem-de Size, Siziň ýurduňyza we Türkmenistanyň ajaýyp halkyna parahatçylyk, abadançylyk we rowaçlyk arzuw edýärin.

Hormatlamak bilen,

Miroslaw ÝENÇA,
Birleşen Milletler Guramasynyň Baş sekretarynyň Ýewropa, Merkezi Aziýa we Amerika ýurtlarynda syýasy meseleler boýunça kömekçisi.

07.03.2022
Parahat we bagtyýar durmuşyň waspy

Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýyly guwandyryjy wakalary bilen türkmen halkynyň şanly taryhynyň altyn sahypalaryny barha baýlaşdyrýar. Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan Watanymyzda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy atly beýik döwrüň başlanan günlerinde hormatly Prezidentimiziň «Abadançylygyň röwşen gadamlary» atly kitabynyň okyjylara gowuşmagy ähli türkmenistanlylary buýsandyrdy.

Täze eserde dünýäde ykrar edilen milli Liderimiziň otuz sany çykyşynyň, şeýle hem daşary ýurtlaryň dört sany abraýly habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň sowallaryna beren jogaplarynyň jemlenendigini nygtamaly. Bu çykyşlar we interwýular 2021-nji ýylyň dowamyndaky we 2022-nji ýylyň başyndaky ýurdumyzyň durmuşyna, şeýle-de halkara derejeli möhüm wakalara bagyşlanan.

Ýeri gelende, hormatly Prezidentimiziň ähli çykyşlarynyň, şeýle hem neşir edilýän kitaplarynyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan gyzgyn garşylanýandygyny bellemelidiris. Olarda gyzykly, ylmy taýdan esaslandyrylan maglumatlar, ähli halklaryň bähbidine gönükdirilen parasatly başlangyçlar we anyk teklipler beýan edilýär. Gahryman Arkadagymyzyň kitaplarydyr çykyşlary daşary ýurt dillerine hem terjime edilýär.

Döwlet Baştutanymyzyň «Abadançylygyň röwşen gadamlary» atly täze kitabynda ýurt, sebit we dünýä ähmiýetli meseleler çuňňur seljerilýär, adamzadyň röwşen geljegine hyzmat etjek parasatly pikirler öňe sürülýär. Çuň manyly eser hormatly Prezidentimiziň «Jan Watanym Türkmenistan!» we «Ýaşasyn parahat durmuş!» atly goşgulary bilen başlanýar.

Täze kitapda ýerleşdirilen çykyşlarda we interwýularda Garaşsyzlygyň ähmiýeti, ýurdumyzyň syýasy, ykdysady we medeni-ynsanperwer ugurlarda ýeten sepgitleri baradaky gymmatly pikirler beýan edilýär. Bu üstünlikler halkymyzyň agzybirligi, yhlasly zähmeti netijesinde gazanyldy. Bu babatda hormatly Prezidentimiz 2021-nji ýylyň 12-nji fewralynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde eden çykyşynda şeýle belledi: «Biziň gazanan ähli üstünliklerimiz we ýeten sepgitlerimiz diňe alyp barýan syýasatymyzy halkymyzyň giňden goldamagy, durmuşymyzy gowulandyrmak boýunça geçirýän özgertmelerimize işjeň gatnaşmagy netijesinde mümkin boldy».

Daşary syýasatymyz barada aýdanda, döwlet Baştutanymyz Bitaraplyk derejämiziň möhüm ornuna yzygiderli ünsi çekýär. Mysal üçin, 2021-nji ýylyň 11-nji dekabrynda geçirilen «Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň we ösüşiň binýady» atly halkara maslahatda eden çykyşynda Gahryman Arkadagymyz: «Parahatçylyk söýüjilik, ynanyşmak, gatnaşyklara açyklyk Türkmenistanyň daşary syýasatynyň binýadyna — hemişelik Bitaraplygyna sazlaşykly mahsusdyr» diýip, juda jaýdar nygtaýar.

Hormatly Prezidentimiziň dürli forumlarda sözlän sözlerinde halkara syýasatyň gün tertibine girýän derwaýys meseleler boýunça möhüm başlangyçlar, teklipler beýan edilýär.

Döwlet Baştutanymyzyň «Abadançylygyň röwşen gadamlary» atly täze kitabynda anyk sanlaryň, ylma daýanýan maglumatlaryň ençemesiniň getirilendigi onuň gymmatyny has-da artdyrýar. Mysal üçin, geçen ýylyň 25-nji maýynda hormatly Prezidentimiziň BMG-niň gazyp alynýan senagat boýunça ýokary derejeli ählumumy forumynda eden çykyşynda şeýle sanlar getirilýär: «Bilermenleriň Türkmenistanyň Üçünji milli maglumatlarynyň çäklerinde beren bahalaryna görä, 2030-njy ýyla çenli döwürde ykdysadyýetiň ösüşi jemi içerki önümiň birligine görä, energiýa sarp edilişiniň udel agramy peseler. Şeýlelikde, ugleturşy gazyň zyňyndylarynyň möçberini 2025-nji ýylda 122 göterime çenli, 2030-njy ýylda bolsa 118,1 göterime çenli peseltmek göz öňünde tutulýar»...

Kitapda ýerleşdirilen çykyşlarda dürli ugurlarda hyzmatdaşlygy giňeltmäge we pugtalandyrmaga aýratyn üns berilýär. Muňa mysal hökmünde ylymda, saglygy goraýyş ulgamynda netijeli işleri alyp barmak boýunça hormatly Prezidentimiziň tekliplerini agzap bolar.

Hormatly Prezidentimiziň daşary ýurtlaryň habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň sowallaryna beren jogaplary hem bizi diýseň buýsandyrýar. Olarda Gahryman Arkadagymyz Garaşsyzlygymyzyň gazananlary, hemişelik Bitaraplyk derejämiziň ähmiýeti, şeýle hem maşgala mukaddesligi, türkmen halkynyň parasatly ýol-ýörelgeleri we beýleki dürli meseleler barada durup geçýär.

Döwlet Baştutanymyzyň aglaba çykyşlarynda ýaşlar syýasatyna degişli, geljekki nesilleriň durmuşda tutýan orny baradaky pikirler beýan edilýär we olaryň eziz Watanymyzyň mundan beýlägem ösüşini üpjün etmekde amala aşyrmaly wajyp wezipeleri kesgitlenilýär. Gahryman Arkadagymyz 2021-nji ýylyň 25-nji fewralynda Türkmenistanyň Mejlisiniň deputatlary bilen geçirilen duşuşykda şeýle diýýär: «Biziň esasy maksadymyz watandaşlarymyzy, ilkinji nobatda bolsa, ýaşlarymyzy Watany söýýän, ýurdumyzyň geljegi hakynda alada edýän, milli däp-dessurlarymyza buýsanyp ýaşaýan raýatlar hökmünde terbiýelemekdir». 2021-nji ýylyň 1-nji sentýabrynda bolsa hormatly Prezidentimiz talyplaryň we okuwçylaryň öňünde umumy sapak geçdi. Watançylyk sapagyny Gahryman Arkadagymyz şeýle sözler bilen jemledi: «Watana bolan söýgi ýürekde orun alan iň näzik we päkize duýgudyr. Onuň gymmatyny hiç zat bilen ölçäp bolmaz. Ýürekden çykan sözüň ýürege barşy ýaly, yhlas bilen başyna barlan iş hem bitmän galmaýar. Her bir işe ýürekden ýapyşyp, merdana halkymyzyň adyny has-da belende götermek, başymyzyň täjine deňeýän eziz Watanymyzyň şöhratyna şöhrat goşmak siziň esasy borjuňyzdyr».

Hormatly Prezidentimiziň «Abadançylygyň röwşen gadamlary» atly täze kitaby ajaýyp suratlar hem-de olara degişli täsirli ýazgylar bilen hem bezelen.

Täze kitapda birnäçe nakyllar, atalar sözleri duş gelýär. «Ýagşy niýet — ýarym döwlet», «Çaga eziz, edebi ondan hem eziz», «Adam edebinden tanalar, ýurt — Tugundan», «Dostlukda menzil bolmaz», «Altyn-kümşüň könesi bolmaz, ata-enäniň — bahasy», «Suwly ýer — gül, suwsuz ýer — çöl» we beýleki pähimler okyjynyň ünsüni özüne çekip, örän uly terbiýeçilik ähmiýetine eýedir.

Türkmen döwlet neşirýat gullugy tarapyndan çap edilen «Abadançylygyň röwşen gadamlary» atly kitap özüniň ýokary hili bilen tapawutlanýar.

Hormatly Prezidentimize bu gymmatly sowgady üçin müň mertebe alkyş aýdyp, berk jan saglyk, ömrüniň uzak, il-ýurt bähbitli işleriniň has-da rowaç bolmagyny arzuw edýäris. Goý, türkmen halkyny bagtyýar geljege alyp barýan Gahryman Arkadagymyzyň galamy mundan beýläk hem ýiti, ajaýyp kitaplarynyň höwri köp bolsun!

Batyr MYRADOW,

«Türkmen dünýäsi» gazetiniň baş redaktory.

05.03.2022