Gürrüň bermeklerine görä, bir adam hemişe gününden närazy bolup ýörmüşin. Şol zerarly hem ol gününiň süýjüsini bilmändir. Bir gün hem ol çöle çykypdyr-da: «Heý, mundan hem ýaşaýyş bolarmy?! Indi näme etsemkäm?!» diýip otyrka, oňa ýagşyzada duşupdyr. Ol: «Be-e, çölde gudrat bar diýleni boldy» diýip begenipdir. Ýagşyzada oňa:

— Näme dilegiň bolsa aýt! — diýipdir. Ýaňky adam:

— Maňa köp altyn berseň, galan ömrüme hiç zadyň gaýgysyny etmän ýaşasadym — diýipdir. Ýagşyzada ilki başyny atan ýaly edipdir-de, soňundanam:

— Ýeri, bolýar, men seniň dilegiňi hasyl edeýin. Aslynda-ha altyn-pul gadyryny biljek, mätäç kişilere berilýär. Ýagşy adam, sen muny bilýänsiň, hemişe adamlar bilen gadyrly bolup ýaşajakdygyň alamaty hökmünde sen maňa näme berersiň? — diýip, onuň ömür aňyna gelmejek sowalyny beripdir.

Ýolagçy adam ilkibada näme diýjegini bilmän aljyrapdyr, soňundanam özüni ele alyp:

— Wah, men seni ömür unudarynmy? Isleýşim ýaly altynym bolsady, diýeniňi bereýin, aýt, näme isleýärsiň? — diýipdir.

— Men baýlyk islemeýärin, maňa sagat syna gerek. Sen maňa öz sagat synaň birini berseň, baýlyk diýýäniňi dag ýaly edibem berip bilerdim — diýip, ýagşyzada oňa seredipdir.

Ýolagçy adamyň bar keýpi gaçypdyr. Öz-özüne käýinipdir: «Wah, ýönekeýräk bir zatlar dilän bolsamam bolardy. Şu çölden tizräk gider ýaly, özüme güýç-gurbat, gaýrat diläýmeli ekenim» diýip, gussa batypdyr. Ýagşyzada oňa:

— Men seniň özüňdäki zady diledim, sen şony hem bitirip bilmediň — diýip, ýaňadan habar gatypdyr. Şonda ýaňky adam:

— Synam abat bolmasa, altyny näme edeýin? — diýip, gussaly dem alypdyr.

Sen özüňde bar zadyň gadyryny bilmediň — diýip, ýagşyzada şol bada onuň gözünden gaýyp bolupdyr.

Hormatly Prezidentimiziň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly kitabyndan.

Mähriban halkym!

Eziz watandaşlar!

Sizi uly dabara bilen bellenýän halkara baýram — Bütindünýä saglyk güni mynasybetli tüýs ýürekden gutlaýaryn! Sagdyn ýaşaýyş-durmuş kadalary giňden ornaşdyrylýan Garaşsyz Watanymyzda bu ajaýyp halkara baýrama gabatlanyp geçirilýän medeni-sport çäreleriniň mähriban halkymyzy täze üstünliklere ruhlandyrjakdygyna ynanýaryn.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda Bütindünýä saglyk güni parahatçylygy, dostlugy, sporty hem-de ynsanperwerligi rowaçlandyrýan, agzybirligimizi we jebisligimizi has-da berkidýän şanly wakalara beslenýär. Bahar paslynyň jana şypaly günlerinde bu halkara baýramyň şanyna Aşgabat şäherinde, welaýat we etrap merkezlerinde geçirilýän dürli çäreler agzybir halkymyzyň at-abraýyny, şan-şöhratyny belende göterýär. Ösüşleriň täze belentliklerine tarap bedew bady bilen ynamly öňe barýan Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimize buýsanjymyzy has-da artdyrýar.

Eziz halkym!

Ata Watanymyzyň durmuş-ykdysady kuwwaty, medeni ösüşi halkymyzyň bagtyýarlygy we abadançylygy, jemgyýetimiziň sagdynlygy nesillerimiziň beden we ruhy taýdan sazlaşykly ösüşi bilen berk baglanyşyklydyr. Şu belent maksatdan ugur alyp, biz «Döwlet adam üçindir!» diýen şygarymyza laýyklykda, ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda, ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport, medeniýet ulgamlarynda giň möçberli özgertmeleri amala aşyrýarys. Halkymyzyň ýokary ýaşaýyş-durmuş şertlerini üpjün etmek, ajaýyp obadyr şäherçeleri, döwrebap senagat toplumlaryny döretmek, telekeçiligi ösdürmek bilen döwletimiziň dünýädäki ornuny yzygiderli berkidýäris.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe köpçülikleýin bedenterbiýäni, olimpiýa hereketini, sporty ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýäris. Bu ugurda milli maksatnamalary, toplumlaýyn özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirýäris. Aýratyn hem beden we ruhy taýdan sagdyn nesilleri terbiýeläp ýetişdirmek ýaly, halkymyzyň gadymy döwürlerden bäri aýratyn ähmiýet berip gelýän däplerini mynasyp dowam etdirýäris.

Gysga döwrüň içinde eziz Diýarymyzda dünýä ölçeglerine laýyk gelýän iri sport hem-de atçylyk-sport toplumlary, stadionlar, sport mekdepleri, Olimpiýa şäherçesi gurlup, döwrebap sport düzümleri döredildi. Paýtagtymyz Aşgabatda, welaýat merkezlerinde öňdebaryjy, innowasion tehnologiýalar ornaşdyrylan saglygy goraýyş merkezleri, ýöriteleşdirilen hassahanalar, şypahanalar guruldy. Şu esasda dünýä ölçeglerine laýyk gelýän öňdebaryjy sport-saglygy goraýyş ulgamyny döretmek babatda uly ösüşler gazanyldy.

Ýurdumyzda raýatlaryň saglygyny goramakda we berkitmekde hemmetaraplaýyn mümkinçilikleri we şertleri üpjün etmek, saglygy goraýşy halkara ölçeglere laýyklykda ösdürmek hem-de innowasion tehnologiýalara, öňdebaryjy lukmançylyk ylmynadyr tejribesine esaslanýan kämil we ýokary netijeli saglygy goraýyş ulgamyny döretmek maksady bilen, biz golaýda «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň rejelenen görnüşini kabul etdik. Bu maksatnama esasynda mähriban halkymyzyň saglyk ýagdaýynyň has-da gowulandyrylmagy we abadançylygynyň ýokarlandyrylmagy, adam ömrüniň ortaça dowamlylygynyň uzaldylmagy ugrundaky işlerimizi yzygiderli dowam ederis, sagdyn durmuş kadalaryny giňden ornaşdyrarys.

Garaşsyz döwletimiz Halkara Olimpiýa komitetiniň, Aziýanyň Olimpiýa Geňeşiniň agzasy bolmak bilen, halkara olimpiýa hereketiniň ösdürilmegine hem mynasyp goşant goşýar. Türkmenistan öz sport mümkinçiliklerini parahatçylygyň we dostlugyň bähbitlerine gönükdirmek arkaly dünýä bileleşigi bilen hyzmatdaşlygy yzygiderli pugtalandyrýar. Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlary, «Amul — Hazar 2018» atly halkara awtorallisi, Agyr atletika boýunça dünýä çempionaty parahatçylyk, döredijilik, ösüş ýoly bilen ynamly öňe barýan Berkarar Watanymyzyň ägirt uly sport mümkinçilikleriniň bardygyny bütin dünýä äşgär etdi.

Aşgabat şäherinde Welotrek boýunça dünýä çempionatyny hem-de Tennis boýunça Dewisiň Kubogy ugrundaky halkara ýaryşyň tapgyryny geçirmäge görülýän ýokary derejedäki taýýarlyklar hem biziň sporty ösdürmek boýunça alyp barýan döwlet syýasatymyzyň halkara derejede ykrar edilýändigini aýdyň görkezýär. Bu iri sport çäreleriniň olimpiýa hereketiniň ösdürilmegine, tutuş dünýä halklarynyň arasynda parahatçylygyň, özara düşünişmegiň, dost-doganlygyň pugtalandyrylmagyna uly goşant boljakdygyna men doly ynanýaryn.

Mähriban halkym!

Eziz watandaşlar!

Sizi Bütindünýä saglyk güni bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn!

Size berk jan saglyk, abadan we bagtyýar durmuş, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin!

Türkmenistanyň Prezidenti
Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW.

Ýurdumyzda ilatyň ýaşaýyş derejesi yzygiderli ýokarlandyrylýar. Bu bolsa döwletimiziň ykdysady taýdan kuwwatly, durnukly ösüşi üpjün edýän döwletdiginiň baş görkezijisi bolup durýar. Eziz Watanymyzda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda durnukly ösüş, ykdysady kuwwatlylyk birsyhly ösýär, geljek üçin ösüşiň tapgyrlary meýilnamalaýyn alnyp barylýar.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri giň möçberli öňdebaryjy özgertmelere beslenýär. Ýurdumyz Halkara pul gaznasynyň we Bütindünýä bankynyň agzasy bolmak bilen, durnukly ösüşi üpjün etmek boýunça täsirli gurallary işläp taýýarlamaga, geljek üçin ykdysady ulgamy ösdürmegiň ugurlaryny kesgitlemäge saldamly goşant goşýar.

Ýurdy ösdürmekde ykdysadyýeti meýilnamalaşdyrmagyň maksatnamalaýyn görnüşi gowy netijeleriň gazanylmagyna täsir edýär. Ösüş meýilnamasynyň bellibir maksatly görnüşi esasy ileri tutulýan ugurlary, tapgyrlary, serişdeleri we usullary kadalaşdyrmaga mümkinçilik berýär. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda işlenip düzülen we üstünlikli durmuşa geçirilýän maksatnamalaryň özenini durmuş-ykdysady ölçegleri giňeltmek, demografik we ekologik görkezijileri gowulandyrmak, welaýatlaryň ilatynyň durmuşyny, önümçiligiň pudaklarynyň ösüşini ýokarlandyrmak ýaly wezipeler düzýär.

Ýurtda sanly ykdysadyýetiň ösdürilmeginde, ilkinji nobatda, ykdysady, maliýe we bank ulgamlarynyň ösüşine möhüm orun degişlidir. Sanly intellektual tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy arkaly býujet serişdelerine takyk gözegçilik etmek hem-de olary dolandyrmak üçin şertleri üpjün edýän maliýe maglumatyny dolandyrmagyň döwlet ulgamynyň döredilmegi derwaýys wezipeleriň biridir. Bu ulgam has köp zähmeti talap edýän işleri awtomatlaşdyryp, maliýe we ykdysadyýet ulgamynyň işiniň tizligini we dessinligini artdyrmak, býujeti taýýarlamak, maglumatlaryň netijeliligini, takyklygyny we şunuň netijesinde hilini ýokarlandyrmak maksatlaryny nazarlaýar. Innowasiýa maglumat-aragatnaşyk gurallary býujet işine gatnaşyjylaryň arasynda yzygiderli maglumatlaryň alşylmagyny aňsatlaşdyrýar, tizleşdirýär we howpsuzlygyny üpjün edýär.

Sanly usullar milli maliýe ulgamyna hem işjeň ornaşdyrylýar. Mejlisler geçirilende, sanly goldaw, pudaklaryň, kärhanalaryň, guramalaryň maliýe-ykdysady işleriniň jemlerini beýan edýän seljerme hem-de hasaplaşyk maglumatlarynyň örän uly mukdaryny hödürlemekde hem bu ulgam işjeň ulanylýar. “Buhgalterçilik hasaba alnyşy we maliýe hasabatlylygy hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, ilkibaşky hasaba alyş resminamalary hem-de buhgalterçilik hasabatynyň görkezijisi kagyz görnüşinde bolşy ýaly, elektron göterijide hem düzülip bilinýär we olaryň iki görnüşi-de deň hukuk güýjüne eýedir.

Maliýe-ykdysady ulgamy sanlylaşdyrmak boýunça işler tapgyrlaýyn kämilleşdirilýär, işiň dürli ugurlaryna elektron ulgamlary ornaşdyrylýar. Halkara maliýe edaralary, guramalary, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen dürli onlaýn okuw maslahatlary, duşuşyklary, iş maslahatlary, okuwlary geçirilýär.

Sanly ulgama geçmek Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmekde hem möhüm ähmiýete eýedir. Bu ugur ykdysady we durmuş ösüşi üçin köp mümkinçilik döredýär. Sanly ulgama geçilende, pudaklaryň mümkinçilikleri giňeýär, sanlylaşdyrmagyň esasy ugurlary durnukly ösüş babatda birnäçe maksatlara ýetmäge gönüden-göni täsir edýär.

Ykdysady ösüş bilen bilelikde halkymyzyň abadançylygyna gönükdirilen durmuş ugurly syýasat yzygiderli alnyp barylýar. Döwletimizde ilatyň kepillendirilen durmuş taýdan goraglylygyny üpjün etmek syýasatynyň yzygiderli durmuşa geçirilýändigi örän buýsandyryjy ýagdaýdyr. Halkymyzyň durmuş-ykdysady derejesini ýokarlandyrmak ugrunda döwletli başlangyçlary ýola goýýan hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli tutumly işleri elmydama rowaç alsyn!

Jahan GURBANOWA,

Türkmen döwlet maliýe institutynyň mugallymy.

Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda ýurtda telekeçiligi höweslendirmek we ösdürmek üçin amatly şertler döredilýär. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň ykdysadyýetini bazar gatnaşyklary esasynda ösdürmek, telekeçiligiň gerimini giňeltmek syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen, eýeçiligiň döwletiň garamagyndan aýrylmagy we döwlet emläginiň hususylaşdyrylmagy boýunça toplumlaýyn işler amala aşyrylýar. Alnyp barylýan işleriň netijesinde milli ykdysadyýetimiziň bäsdeşlige ukyplylygy ýokarlanýar, senagat önümçiliginiň netijeliligi we düşewüntliligi artýar, hem-de ýurdumyzda hususy telekeçilik ösýär. Ýakynda geçirilen ýurdumyzyň Ministrler Kabinetiniň mejlisiniň dowamynda Türkmenistanda 2021 — 2025-nji ýyllarda döwletiň gatnaşmagyndaky kärhanalary dolandyrmak hem-de özgertmek boýunça strategiýany we ony durmuşa geçirmek boýunça çäreleriň Meýilnamasyny amala aşyrmak ugrunda ýerine ýetirilmeli çäreler barada bellenilip geçildi.

Telekeçiligi ösdürmek önümçiligiň netijeliligini, bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga, ykdysadyýetiň pudaklarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmaga, makroykdysady we maliýe durnuklylygyny saklamaga, ýokary maýa goýum işjeňligini saklap galmaga, eksport kuwwatyny güýçlendirmäge, importyň ornuny tutýan önümleriň öndürilişini artdyrmaga täsir edýän ugur bolup durýar. Hormatly Prezidentimiziň telekeçileri «Ýurduň altyn gaznasy» diýip atlandyryp, olara döwlet tarapyndan goldaw berilmegine mümkinçilikleri döretmegi hem-de türkmen telekeçilerine iri taslamalary durmuşa geçirmegi ynanmagy bu ulgamyň galkynmagyna esasy itergi beren güýç boldy. Telekeçiligiň ösdürilmegi ýurduň dünýä ykdysady ulgamyna goşulyşmagyny güýçlendirmäge, durmuş ulgamynyň netijeliliginiň ösdürilmegine, adam maýasyna maýa goýumlary artdyrmaga, döwlet bilen hususy bölegiň hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmaga, kiçi we orta telekeçiligi mundan beýläk hem ösdürmäge we goldamaga gönükdirildi.

Bu gün telekeçiler milli ykdysadyýeti ösdürmäge uly goşant goşmak bilen çäklenmän, döwlet çözgütleriniň kabul edilmeginde ygtybarly güýje öwrülip, ýurduň syýasy durmuşynda-da mynasyp orny eýelediler. Hususyýetçileriň we telekeçileriň kemala gelmegi hem-de döwletimiziň olar bilen özara gatnaşyklary Türkmenistanyň bazar ulgamynyň düzümini döretmekde kesgitleýji ähmiýete eýe boldy. Täze senagat kärhanalaryny gurmak, könelişen senagat kärhanalaryny döwrebap ýagdaýa getirmek boýunça giň gerimli işleri alyp barmak, täze iş orunlaryny döretmek boýunça geçirilýän işleri dowam etmek täze döwrümiziň möhüm ugruna öwrüldi.

Bazar ykdysadyýetinde ykdysady ösüşiň innowasion häsiýete eýe bolmagyny üpjün etmegiň esasyny telekeçilik başlangyçlar düzýär. Ykdysadyýetimizi diwersifikasiýalaşdyrmak we ykdysady ösüşiň depginini çaltlandyrmak ykdysadyýetiň hususy bölegini ösdürmekden ybaratdyr. Ykdysadyýetiň düzümini diwersifikasiýalaşdyrmak ýurdumyzyň eksport kuwwatlyklaryny berkitmäge, tehnologik taýdan dünýä ülňülerine laýyk gelýän öňdebaryjy enjamlar bilen enjamlaşdyrylan import harytlaryny çalyşýan önümçilikleri ýola goýmaga we mundan beýläk-de ösdürmäge, içerki bazarlarymyzyň elýeterli bahalardan ýerli harytlar bilen üpjünçiligini ýokarlandyrmaga giň mümkinçilikleri üpjün edýär. Ýurdumyzyň telekeçileri innowasion tehnologiýany ulanyp, öz kärhanalarynda öndürilýän önümleriň görnüşlerini, hilini, bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyryp, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny berkitmäge we hormatly Prezidentimiziň «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgesini amal etmek üçin mynasyp goşantlaryny goşýarlar.

Akgül SATLYKULIÝEWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

2021-nji ýylyň 6-njy aprelinde Bütindünýä Banky Toparynyň we Halkara Pul Gaznasynyň her ýylda geçirilýän ýazky maslahatlarynyň çäklerinde wirtual görnüşde geçirilýän Bütindünýä Bankynyň we Halkara Pul Gaznasynyň dokuz ýurdunyň wekilçilikli toparynyň Duşuşygyna Türkmenistanyň Maliýe we Ykdysadyýet ministriniň ýolbaşçylygyndaky wekilleri gatnaşdy. Duşuşygyň dowamynda Ýerine ýetiriji direktorlaryň Bütindünýä Banky we Halkara Pul Gaznasynyň institusional meseleler boýunça hasabatlary we ýurtlaryň delegasiýalarynyň ýolbaşçylarynyň hyzmatdaşlyk meseleleri boýunça çykyşlary diňlenildi.

Mundan başga-da, Ýewropada we Merkezi Aziýada «ýaşyl» ykdysadyýeti dikeldiş meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin Tegelek stol görnüşinde söhbetdeşlik geçirildi we onuň barşynda COVID-19 pandemiýasyndan soňky, ilatyň ähli gatlaklarynyň bähbitlerini göz öňünde tutup, pes uglerodly we durnukly ykdysadyýete geçmegi çaltlaşdyrmak üçin ýurtlaryň ulanan dikeldiş maksatnamalary boýunça tejribe alyşmak üçin Ýewropanyň we Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ministrleriniň arasynda pikir alyşmalar boldy.

Duşuşyklaryň ahyrynda mähriban Watanymyzyň halkara giňişliginde abraý-mertebesiniň belende galmagynda ägirt uly işleri amala aşyrýan Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, alyp barýan il-ýurt bähbitli umumyadamzat ähmiýetli belent tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen 2021-nji ýylyň bahar paslynyň ilkinji günlerinde hormatly Prezidentimiz Aşgabat şäherinde alnyp barylýan gurluşyk işleriniň barşy hem-de Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň çäginde gurulýan, welaýatyň täze edara ediş merkeziniň gurluşygyndaky işleriň ýagdaýy bilen tanyşdy.

Milli Liderimiz «Aşgabat-siti» taslamasyny, «Altyn kölüň» kenarynda täze ýaşaýyş jaý toplumlaryny gurmak barada öz döwletli başlangyçlaryny öňe sürdi. Bu iri taslamalaryň durmuşa geçmegi paýtagtymyzyň has-da gözel keşbe eýe bolmagyny alamatlandyrar.

1881-nji ýylda esaslandyrylan Aşgabat şäheri 140 ýylyň dowamynda düýpli özgertmeleri başdan geçirdi. Soňky ýyllarda maksatnamalaýyn durmuşa geçirilýän tapgyrlaýyn esasda Aşgabat şäherini ösdürmegiň toplumlaýyn binagärlik-gurluşyk çözgütleri netijesinde ýurdumyzyň paýtagty düýpgöter täze keşbe eýe boldy. Hormatly Arkadagymyzyň gatnaşmagynda Aşgabat şäherini ösdürmegiň nobatdaky 16-njy tapgyrynyň çäklerinde gurlan binalar aýratyn bellärliklidir.

Paýtagtymyzyň ajaýyp künjeginde, Aşgabat Halkara howa menziliniň golaýynda bina edilýän köpugurly işewürlik merkezli «Garagum» myhmanhanasynyň gurluşygy häzirki wagtda güýçli depginlerde alnyp barylýar. Paýtagtymyzyň gurluşyk-binagärlik keşbini düýpli özgertmek babatda nobatdaky iri taslamalaryň üstünde hem işlenilýär.

Iş saparynyň barşynda Gahryman Arkadagymyz Köpetdagy etekläp oturan ajaýyp mekanda, Gökdepe etrabynyň çäklerinde Ahal welaýatynyň täze edara ediş merkeziniň gurluşygy bilen tanyşdy. Bu ýerde milli Liderimize merkezde gurulýan durmuş ulgamyna degişli desgalaryň başlangyç hem-de orta hünär okuw mekdepleriniň, ýörite sungat we çagalar sungat mekdepleriniň, saglyk öýüniň, 720 orunlyk orta mekdebiň, 320 orunlyk çagalar bagynyň, köpugurly sport toplumynyň, 10 müň orunlyk stadionyň, suw toplumynyň, seýilgähleriň, ýaşaýyş jaýlarynyň we dynç alyş zolaklarynyň taslamalary görkezildi.

Merkeziň birnäçe amatly aýratynlyklary bar. Bu merkez Gökdere çagalar dynç alyş merkezlerine, Halkara ahalteke atçylyk toplumyna ýakyn ýerleşip, tebigatyň gaýtalanmajak gözellikleri bilen özara arabaglanyşykda bolar.

Taslamalaryň gurluşygyny ýerli kompaniýalaryň ýerine ýetirmegi aýratyn ähmiýete eýedir. Klaster çemeleşmesi esasynda ähli edara binalarynyň bir ýerde jemlenmegi adamlara netijeli hyzmat etmegiň elýeterli usulyny döreder. Täze şäher döretmek üçin ýaşaýyş jaýlary we durmuş maksatly ähli desgalaryň göz öňünde tutulmagy hem bu taslamanyň aýratynlygydyr. Tarp ýerden gurluşyga başlanmagy bolsa dekonstruksiýa, ýagny köne binalary we desgalary aýyrmak çykdajylaryny aradan aýyrýar. «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynyň» çäklerinde bu ýerde guruljak ýaşaýyş jaýlary «akylly öý» çemeleşmesi esasynda bina ediler. Bu çemeleşme uzak ýyllaryň dowamynda serişdeleriň aýawly we tygşytly ulanylmagyny we durmuş derejesiniň ýokarlanmagyny kepillendirer.

Ykdysady taýdan seredenimizde, welaýatyň geografiki taýdan amatly ýerleşýändigini göz öňünde tutmak bilen, milli ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek ugrunda Ahal welaýatynyň mümkinçilikleri örän ýokarydyr. Oba hojalyk önümleri üçin ekin ýerleri netijeli peýdalanylýar we döwlet borçnamalary üstünlikli amal edilýär. Paýtagtymyz Aşgabat şäherine örän ýakyn ýerde, Ak bugdaý etrabynyň çäginde senagat zolagynyň döredilmegi strategik ähmiýete eýe bolup durýar. Welaýatyň Bäherden etrabyndan Babadaýhan etrabyna çenli sebitiň ähli çäginde maýa goýum taslamalary netijesinde senagat merkezleri döredilýär. Bäherdende döwrebap haly önümçilik kärhanasynyň, Babadaýhan we Kaka etraplarynda bolsa dokma toplumlarynyň gurluşygyna badalga berildi. Maldarçylyk, guşçulyk toplumlary, ýyladyşhanalaryň yzygiderli gurlup ulanmaga berilmegi bir tarapdan, içerki bazarlarda haryt bolçulygyny we azyk howpsuzlygyny berkarar etse, beýleki bir tarapdan, güneşli ýurdumyzda öndürilen tagamly we organiki azyk harytlary dünýä ýurtlarynyň bazarlaryna çykarmaga hem şertleri üpjün edýär.

Ýakyn geljekde goşulan gymmaty ýokary haryt we hyzmatlary öndürýän täze önümçilik desgalarynyň gurlup ulanmaga berilmegi ilkinji nobatda, sebitde ykdysady taýdan ýokary netijeleriň gazanylmagyna, ýurdumyzyň ykdysady deňagramlylygynyň gazanylmagyna mynasyp goşant bolar. Bazar gatnaşyklarynyň ýörelgelerine esaslanýan milli ykdysadyýetimiziň düzüminde hususy pudagyň orny barha ýokarlanýar. Ýokarda agzalan önümçilikleriň agramly böleginiň Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryna degişlidigi bellärliklidir. Durmuş maksatly desgalaryň yzygiderli gurulmagy milli Liderimiziň «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgesiniň iş ýüzünde dabaralanýandygynyň aýdyň nyşanydyr.

Kerimguly GELDIÝEW,

Türkmenistanyň Mejlisiniň Halkara we parlamentara aragatnaşyklar baradaky komitetiniň agzasy.

Döwlet Baştutanymyz harby we hukuk goraýjy edaralaryň atçylyk düzümleriniň işleri bilen tanyşdy

Ahal welaýaty, 5-nji aprel (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynda bolup, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň atçylyk toparlarynyň taýýarlyk işleri bilen tanyşdy. Şeýle hem milli Liderimiz bu ýerde geçirilen çapyşyklara tomaşa etdi we ahalteke bedewleriniň halkara gözellik bäsleşigine taýýarlanýan bedewleri synlady.

Ir bilen döwlet Baştutanymyz Köpetdagyň etegindäki gözel künjekleriň birinde ýerleşýän Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynyň çägine geldi. Bu ýerde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysyna harby we hukuk goraýjy edaralaryň atçylyk toparlarynyň mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygy mynasybetli guraljak baýramçylyk çärelerine taýýarlyk işleri barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty kabul edip, Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynda ýurdumyzyň Goranmak ministrliginiň, Içeri işler ministrliginiň we Döwlet serhet gullugynyň atçylyk toparlarynyň Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramy mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişe taýýarlyk işleri bilen tanyşdy.

Soňky ýyllarda hormatly Prezidentimiziň başlangyjy boýunça amala aşyrylýan özgertmeleriň netijesinde ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli berkidilýär. Bu düzümler häzirki zaman tehnikalary hem-de enjamlary bilen yzygiderli üpjün edilýär. Şol bir wagtyň özünde harby we hukuk goraýjy edaralarda sportuň dürli görnüşleri, şol sanda atçylyk sporty bilen meşgullanmak, atlaryň çapyşyklara, gözellik bäsleşiklerine gatnaşmagy üçin ähli zerur şertler döredilýär. Bu bolsa ynsan gylykly bedewleriň Watan goragçylarynyň we ýurdumyzda tertip-düzgüniň berkarar edilmegini gözegçilikde saklaýan şahsy düzümleriň ýakyn ýardamçylaryna öwrülmegini üpjün edýär.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylaryna şahsy düzümlerde alnyp barylýan taýýarlyk işlerini kämilleşdirmek, harby gullukçylar üçin zerur şertleri üpjün etmek bilen baglanyşykly meselelere hemmetaraplaýyn esasda çemeleşmegi tabşyrdy. Häzirki döwürde harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadynyň pugtalandyrylmagy, harby gullukçylaryň hünär ussatlygynyň ýokarlandyrylmagy hem-de şahsy düzümleriň arasynda köpçülikleýin bedenterbiýe we sport çäreleriniň ýaýbaňlandyrylmagy möhüm talap bolup durýar.

Harby we hukuk goraýjy edaralaryň düzümleri üçin döwrebap binalar toplumlarynyň gurlup, ulanmaga berilmegi we ozal bar bolanlarynyň durkunyň täzelenilmegi hem-de häzirki zamanyň iň kämil enjamlary bilen üpjün edilmegi milli Liderimiziň Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň gazananlarynyň berkidilmegine gönükdirilen başlangyçlarynyň, şol sanda harby ulgamdaky özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda Diýarymyzda atçylyk pudagyny yzygiderli ösdürmek, onuň düzümlerini döwrebaplaşdyrmak, arassa ganly ahalteke bedewleriniň baş sanyny artdyrmak, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, atçylyk sportunyň dürli görnüşlerini hem-de at çapmagyň milli däplerini wagyz etmek boýunça çäreler yzygiderli durmuşa geçirilýär. Türkmenistanda gurlan häzirki zaman atçylyk sport toplumlary, şeýle hem behişdi bedewleriň we öz ömrüni olary ösdürip ýetişdirmäge, terbiýelemäge bagyşlan türkmen atşynaslarynyňdyr seýisleriniň, ussat çapyksuwarlaryň dünýädäki şöhratyny artdyrmak boýunça geçirilýän işler giň gerimli çäreleriň netijesidir.

Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen, atçylyk pudagyny ösdürmek boýunça döwlet derejesinde alnyp barylýan giň gerimli işleriň netijesinde, ýurdumyzda behişdi bedewleriň ýetişdirilişi, tohumçylyk-seçgi işleri hem-de türkmen milli seýisçilik sungaty yzygiderli kämilleşdirilýär. Soňky ýyllarda güneşli Diýarymyzda ahalteke bedewleriniň gadymy şöhratynyň täzeden dikeldilendigi buýsançly ýagdaýdyr.

Türkmen atlarynyň şan-şöhratyny dünýä ýaýmak, dürli döwletlerde ahalteke bedewlerini ösdürip ýetişdirýän atşynaslaryň, hünärmenleriň, edara görnüşli taraplaryň işini utgaşdyrmak, ahalteke bedewleri baradaky maglumatlary toplamak, bu ugurda halkara maslahatlary we sergileri guramak maksady bilen, ştab-kwartirasy Aşgabat şäherinde ýerleşýän Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasy döredildi.

Soňky ýyllarda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralaryna degişli bedewleriň paýtagtymyzda hem-de welaýatlarda döwlet derejesinde geçirilýän at çapyşyklaryna gatnaşyp, baýrakly orunlary eýeleýändigi has-da guwançly ýagdaýdyr. Çapylýan atlara ideg etmek, olary seýislemek boýunça ýeterlik tejribe toplan seýisler ahalteke bedewleriniň gadymy şöhratyny has-da belende götermäge mynasyp goşant goşýarlar. Munuň özi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ägirt uly üns bermegi hem-de tagallalary netijesinde ýurdumyzyň ähli ulgamlarynda atçylyk sportunyň dürli görnüşleriniň ösdürilýändiginiň nobatdaky subutnamasydyr.

Soňra bu ýerde harby we hukuk goraýjy edaralaryň degişli düzümlerinde ideg edilýän ikiýaşar bedewleriň arasynda 1 000 metr aralyga at çapyşygy geçirildi. Çapyşyklar bedewleriň ýokary derejede taýýarlanandygyny görkezdi. Biri-birinden öňe geçýän bedewler pellehana tarap okduryldylar, şunda Türkmenistanyň Ýokary kazyýetiniň Näzik atly bedewi birinji geldi. Şeýle hem bu ýerde üçýaşar bedewleriň arasynda 1 müň 200 metr aralyk boýunça çapyşyk geçirildi. Bu çapyşyga hem saýlama bedewleriň dokuzysy gatnaşdy. Çapyşygyň ilkinji pursatlaryndan bedewleriň tizligi olaryň göwnejaý derejede türgenleşdirilendigini görkezdi. Milli howpsuzlyk ministrliginiň Bagabat atly bedewi ýeňiji boldy. Munuň özi milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýadawsyz tagallalary netijesinde halkymyzyň gadymdan gelýän ýörelgeleriniň döwrüň ruhuna laýyklykda täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýandygynyň nobatdaky subutnamasy boldy. Häzirki wagtda ahalteke bedewi şanly seneler mynasybetli guralýan dabaraly çäreleriň baş bezegine — nesilleriň dowamatlylygynyň nyşanyna öwrüldi. Şeýle hem harby we hukuk goraýjy edaralara degişli bedewleriň atçylyk sportunyň dürli görnüşleri boýunça bäsleşiklere hem-de degişli ýaryşlara yzygiderli gatnaşdyrylýandygyny bellemek gerek. Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli geçirilýän bedewleriň gözellik bäsleşiginiň derejesi barha ýokarlanýar.

Hormatly Prezidentimiz Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynda bolmagynyň çäklerinde ahalteke bedewleriniň halkara gözellik bäsleşigine gatnaşjak bedewleri synlady.

Ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň atçylyk toparlary bedewleriň gözellik bäsleşiklerine gatnaşdyrylmagy üçin jemi dokuz bedewi taýýarladylar. Özboluşly reňk aýratynlyklary bolan we ady rowaýata öwrülen bedewleriň şöhratly nesil ugurlaryna degişli bu bedewler owadanlygy, gelşikliligi, beden gurluşy bilen aýratyn tapawutlanýarlar.

Bedewleriň dürli öwüşgindäki reňkleri, gelşikli aýaklary, owadan boýny, beden gurluşy, ýeňil gopuşy we çydamlylygy atşynaslaryň, seçgiçileriň hem-de seýisleriň köp sanly nesilleriniň döredijilikli we yhlasly zähmetiniň miwesidir. Nesilden-nesle geçirilýän atşynaslyk ýörelgeleri biziň döwrümize çenli gelip ýetdi, onuň netijesinde, häzirki wagtda ýurdumyzda ýokary derejeli hünärmenler, öz işine döredijilikli çemeleşýän ussat seýisler bar. Munuň özi döwlet Baştutanymyzyň tagallasy bilen, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe asyrlaryň dowamynda döredilen milli gymmatlyklarymyzyň täze many-mazmun bilen üstüniň ýetirilýändigine we Diýarymyzda atçylyk pudagynyň döwrebap derejede kämilleşdirilmegine hem-de hemmetaraplaýyn ösdürilmegine aýratyn ähmiýet berilýändigine şaýatlyk edýär.

Häzirki wagtda harby we hukuk goraýjy edaralarda atçylyk sportuny ösdürmek işleri hemmetaraplaýyn esasda alnyp barylýar, bu çäreler bedewlere ideg etmek, olaryň baş sanyny artdyrmak, seýislemek işlerini öz içine alýar.

Soňra döwlet Baştutanymyz Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynda ideg edilýän Hanbeg atly bedewe atlanyp, athanalaryň birine tarap ugrady.

Bahar paslynda dag eteklerinde emele gelýän gözel görnüşler ynsan ruhuny göterýär we adamlary täze, belent sepgitlere, uly üstünliklere ruhlandyrýar. Munuň özi tebigatyň ajaýyplyklarynyň baharyň ýakymly howasy bilen utgaşyp, bir bitewi gözelligi emele getirýändiginiň aýdyň nyşanydyr.

Bu künjekde hemişe gök öwüsýän tokaý zolaklarynyň döredilmegi, çeşme suwlarynyň rejeli peýdalanylmagy ahalteke bedewlerini saklamak, ösdürip ýetişdirmek we seýislemek üçin amatly howa gurşawy bolan Gökdere jülgesiniň özboluşly ajaýyplygyny görkezýär.

Ýeri gelende aýtsak, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gönüden-göni tagallasy bilen bina edilen we häzirki döwrüň ösen talaplaryna laýyk gelýän, şeýle hem ýurdumyzda atçylyk pudagyny ösdürmekde möhüm orna eýe bolan Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynyň çäklerinde degişli desgalaryň gurlandygyny bellemek gerek. Bu ýerde 600 baş ahalteke atlaryny ösdürip ýetişdirmäge niýetlenen desgalar toplumy, onuň düzüminde bolsa edara binasy, muzeý, seýisler üçin okuw merkezi, 12 sany athana, ýaşajyk taýlara tälim bermek üçin ýapyk manež hem-de beýleki desgalar bar.

Bu toplumda işleýän atşynaslaryň we hünärmenleriň döwrebap ýaşaýyş-durmuş şertlerini üpjün etmek maksady bilen, Kärizek geňeşligine degişli Aba Annaýew obasy döredildi. Onda ýaşaýan bagtyýar maşgalalaryň döwlet Baştutanymyza alkyşlarynyň çägi ýok.

Hormatly Prezidentimiziň yhlasyndan kemal tapan bu özboluşly şäherçede 240 orunlyk orta mekdep, 160 orunlyk çagalar bagy, dükan, sport we çagalar üçin oýun meýdançalary hem bar. Hünärmenleriň netijeli zähmet çekmegi we döwrebap dynç almagy üçin ähli şertler döredildi.

Täze toplum dünýä ölçeglerine kybap gelýän häzirki zaman enjamlary, ýörite awtoulaglar bilen üpjün edildi. Bu ýerde ahalteke tohum atlaryna döwrebap ideg etmek, olary seýislemek hem-de atlaryň kesellerini anyklamak we bejermek üçin iň häzirki zaman şertleri göz öňünde tutuldy. Şeýlelikde, behişdi bedewleriň baş sanyny artdyrmak üçin ähli zerur şertler döredildi. Atlary talabalaýyk seýislemek üçin ähli zerur şertleri özünde jemleýän toplum we döwrebap ýaşaýyş jaýlary bu ýerleriň tebigy aýratynlyklary bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirip, ynsan kalbynda ýakymly görnüşleri döredýär.

Milli Liderimiz athanada ideg edilýän bedewleriň ýagdaýy hem-de olara degişli esbaplaryň görnüşleri bilen tanyşdy.

Türkmenistanyň Goranmak ministrligine degişli harby bölümiň gullukçysy bu ýerde saklanýan çapuw atlary, olaryň iýmitleniş derejesi hem-de bedewlere berilýän iýmleriň görnüşleri, olaryň taýýarlanylyşy barada gürrüň berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çapylýan atlara iým bermegiň aýratynlyklary barada aýdyp, olaryň ýyndamlygynyň, esasan, iýmitine baglydygyny belledi we bu babatda birnäçe maslahatlary berdi. Bu şöhratly pederlerimiziň döreden milli gymmatlygy bolan ahalteke bedewlerine aýratyn gadyr goýýan we çapylýan atlary seýislemekde baý tejribe toplan milli Liderimiziň at seýislemegiň inçe syrlaryny mäkäm ele alandygynyň aýdyň nyşanydyr.

Bu ýerde işleýän harby gullukçy höwür atlary idetmegiň aýratynlyklary, olaryň saklanýan ýerleriniň arassaçylygyny degişli derejede saklamak üçin alnyp barylýan işler barada gürrüň berdi.

Bu ýerde bedewe degişli birnäçe esbaplar, eýerler we nallar hem görkezildi. Soňra Türkmenistanyň Içeri işler ministrliginiň Mälikguly Berdimuhamedow adyndaky 1001-nji harby bölüminiň atly gözegçilik rotasynyň serkerdesi ata nal kakylyşyny görkezdi. Atlaryň, daglyk ýerlerde ulanylýan bedewleriň we çapuw atlarynyň nallarynda özboluşly aýratynlyk bar.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň belleýşi ýaly, nallaryň görnüşlerinde bolşy ýaly, olaryň her bedewiň toýnagyna laýyk ölçeglerinde hem tapawut bolmalydyr we bedewlere nal kakmagyň milli kadalary berk berjaý edilmelidir, munuň özi bedewleriň aýaklaryna şikes ýetmezligi üçin aýratyn ähmiýetlidir.

Döwlet Baştutanymyz bu ýerde 2020-nji ýylda doglan taýlaryň idedilişi, olary ösdürip ýetişdirmekde gadymy seýisleriň ulanan usullarynyň ýerine ýetirilişi bilen gyzyklandy. Athanada şu ýyl doglan taýlar saklanýar. Eneleriniň ýanynda bolýan bu taýlaryň sazlaşykly ösmegi hem-de beden gurluşynyň talabalaýyk bolmagy ugrunda ähli zerur tagallalar edilýär.

Hormatly Prezidentimiz bu işlerde türkmen seýisleriniň bize miras goýan asylly ýörelgeleriniň häzirki zamanyň ösen tejribesi bilen utgaşdyrylmalydygyny belledi. Munuň özi arassa ganly ahalteke bedewleriniň baş sanynyň artdyrylmagynda, türkmen atlarynyň dünýä ýüzündäki abraýynyň has-da belende göterilmeginde aýratyn ähmiýetlidir.

Türkmen seýisleri beýik atçylyk medeniýetiniň gözbaşynda bolupdyr, şol medeniýetiň şan-şöhraty bütin dünýä ýaýrapdyr. Ata-babalarymyz bedewleri ýaşlykdan seçip alyp we olary beýleki tohumlar bilen garyşmakdan gorap, ajaýyp atlaryň aýratyn tohumyny döredipdirler. Sahawatly türkmen topragy ähli döwürlerde iň gowy tohum atyň ýetişdirilen mekanyna öwrüldi. Şol bedewler bolsa dünýäde beýleki meşhur at tohumlarynyň birnäçesiniň kemala gelmegine uly täsirini ýetirdi.

Döwlet Baştutanymyz toplumyň ýörite meýdançasyna baryp, Goranmak ministrliginiň, Içeri işler ministrliginiň we Döwlet serhet gullugynyň konkur bäsleşiklerine gatnaşdyrmak üçin taýýarlaýan bedewleriniň türgenleşiklerini synlady. Sportuň bu görnüşinde üstünlik köp babatda adamyň we atyň sazlaşykly hereketine baglydyr. Üstünlik bolsa köpýyllyk tutanýerli türgenleşikler arkaly gazanylýar. Çapyksuwar batyrgaýlyk, aýgytlylyk ýaly häsiýetleri bilen ýaryş mahalynda özüniň sport kömekçisiniň hereketlerini öňünden duýmaly bolýar. Şeýle ukyby bolan çapyksuwaryň üstünlige mümkinçiligi artýar.

Atçylyk sporty ynsan bilen bedewiň sazlaşykly arabaglanyşygyny üpjün edýär. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistanda at çapmak we at üstündäki oýunlary ussatlyk bilen ýerine ýetirmek sungatyna möhüm ähmiýet berilýär. Munuň özi müňýyllyk taryhy hem-de baý däpleri bolan atçylyk sportunyň bu günki günde sazlaşykly ösdürilýändiginiň nobatdaky subutnamasydyr.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Gurbanguly Berdimuhamedow höwür atlaryň saklanýan ýerine geldi. Döwlet Baştutanymyz bu bedewlere edilýän ideg işleri bilen tanşyp, olara jogapkärçilikli çemeleşmegi tabşyrdy hem-de degişli ýolbaşçylara anyk görkezmeleri berdi.

Soňra milli Liderimize täze dünýä inen taýçanak görkezildi. Bellenilişi ýaly, bu taýçanak şöhratly Gelşikliniň ugruna degişli Genjim bilen Gülnahalyň nesli bolup durýar.

Harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylary döwlet Baştutanymyzdan täze doglan taýa at dakyp bermegini haýyş etdiler. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow täze doglan taýçanaga Esger diýip at goýdy we onuň boýnuna käbesi Ogulabat ejäniň ören alajasyny dakdy.

Döwlet Baştutanymyz harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylaryna ýüzlenip, şu ýylyň 19 — 25-nji apreli aralygynda Türkmen bedewiniň milli baýramy bilen Türkmen alabaýynyň baýramynyň bilelikde geçirilýän senesi mynasybetli dünýäde şöhrat eýesi bolan Polatly, Ýanardag, Garaşsyzlygymyzyň 10 ýyllygy mynasybetli bina edilen on atyň heýkelleriniň hem-de ata atlanan dutarly ýigidiň, şeýle hem alabaýyň heýkelleriniň ýanynda ýurdumyzyň döredijilik, medeniýet we sungat işgärleriniň gatnaşmagynda çeper okaýyşlary, aýdym-sazly çykyşlary guramagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz bu çärelere döredijilik, aýdym-saz bilen meşgullanýan harby gullukçylaryň gatnaşdyrylmalydygyny aýtdy we olaryň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek babatda birnäçe anyk görkezmeleri berdi. Munuň özi biziň günlerimize gelip ýeten milli gymmatlyklaryň hem-de halkymyzyň buýsanjy hasaplanylýan türkmen bedewleriniň we alabaýlarynyň şahyrana waspyna öwrülmelidir.

Soňra döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylary bilen bilelikde Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň binalar toplumynyň gurluşygy alnyp barylýan ýere tarap ugrady. Häzirki döwürde bu ýerde ýerine ýetirilýän gurluşyk işleri tamamlandy.

Bu ýerde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň ýolbaşçysy S.Berdimuhamedow toplumyň desgalarynyň gurluşygynda işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Häzirki wagtda bu ýerde ýanaşyk çäkleri abadanlaşdyrmak işleri alnyp barylýar.

Wise-premýer täze toplumyň Türkmen bedewiniň milli baýramy we Türkmen alabaýynyň baýramy mynasybetli açylmagynyň hormatly Prezidentimiziň türkmen halkyna ajaýyp baýramçylyk sowgady boljakdygyny belledi.

Milli Liderimiz toplumda alnyp barylýan gurluşyk işlerine ünsi çekip, desgalaryň daşky we içki bezeg aýratynlyklary, ýanaşyk ýerleriň abadanlaşdyrylyşy, bu künjegiň yşyklandyryş ulgamynyň görnüşleri bilen gyzyklandy.

Desgalaryň bezeg işlerinde ulanylýan serişdeleriň ýokary hilliligi, olarda reňkleriň özboluşly sazlaşykda we milli öwüşginde bolmagy möhüm talapdyr diýip, hormatly Prezidentimiz bu ugurda ýerine ýetirilýän işleri yzygiderli gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyzyň başlangyjy boýunça Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň welaýatlar hem-de Aşgabat şäheri boýunça bölümleriniň döredilendigini bellemek gerek. Munuň özi taryhyň dowamynda paýhasly pederlerimiziň dünýä beren milli gymmatlygynyň Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen, döwrebap derejede ösdürilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Milli gymmatlyklary gorap saklamak we dünýä ýaýmak hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň yzygiderli durmuşa geçirýän döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Türkmen alabaýynyň tohumyny has-da gowulandyrmak hem-de sanyny artdyrmak bu ugurda geçirilýän giň gerimli işleriň möhüm ugruna öwrüldi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz alabaý itleriniň taryhyny ylmy esasda öwrenmek hem-de has belli nesil ugurlaryny kesgitlemek bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi we bu ugurda degişli alymlar, oba hojalyk toplumynyň hünärmenleri bilen bilelikde zerur işleriň geçirilmelidigine ünsi çekdi. Munuň özi wepadarlygy, gaýduwsyzlygy hem-de emlägi, öý goşlaryny, goýun sürülerini goramakda adamlaryň ýakyn syrdaşyna öwrülen türkmen alabaýlarynyň dünýädäki şöhratynyň artmagyny şertlendirer diýip, milli Liderimiz belledi hem-de bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk görkezmeleri berdi.

2020-nji ýylyň maýynda “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasy döredildi. Onuň esasy maksady türkmen alabaýlaryny yzygiderli köpeltmekden, halk seçgiçilik usulyny hem-de milli itşynaslyk mekdebini giňden peýdalanyp, halkara derejä çykarmakdan ybaratdyr. Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, alabaý itleriniň hormatyna dabaralaryň şowhunly we milli ýörelgelere kybap derejede guralmagyna möhüm ähmiýet berilmelidir. Döwlet Baştutanymyz şunda alabaý itleriniň taryhyna, olary idetmegiň milli ýörelgelerine degişli maglumatlaryň içgin öwrenilmelidigine we bu ugurda alnyp barylýan işleriň netijeli häsiýete eýe bolmalydygyna ünsi çekdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň binalar toplumynyň Türkmen bedewiniň milli baýramy bilen Türkmen alabaýynyň baýramynyň bilelikde bellenilýän şanly senesi mynasybetli açylyş dabarasynyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegine ykjam taýýarlyk görülmelidigini tabşyrdy. Şol dabaralarda eziz Diýarymyzyň ýeten derejesi, halkymyzyň dünýä beren milli gymmatlyklarynyň waspy öz beýanyny tapmalydyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we bu babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz paýhasly pederlerimiziň dünýä beren milli gymmatlygy hem-de halkymyzyň buýsanjy hasaplanylýan ahalteke bedewleriniň, türkmen alabaý itleriniň şöhratyna şöhrat goşýan işleriň netijeli häsiýete eýe bolmagy ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýygnananlara işlerinde üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

Energiýanyň daşky gurşawa zyýansyz, gaýtadan dikeldilýän çeşmeleriniň innowasion tehnologiýalaryny işläp taýýarlamak, ýurdumyzyň aýry-aýry sebitleriniň energiýa üpjünçilik ulgamlaryny ösdürmek ýurdumyzyň energetika ulgamynyň öňünde durýan möhüm wezipelerdir. Hormatly Prezidentimiz şu ýylyň 25-nji fewralynda Türkmenistanyň Mejlisiniň VI çagyrylyşynyň deputatlar düzümi bilen geçiren taryhy duşuşygynda hem bu ugurda birnäçe anyk maksatlary kesgitledi. Döwlet Baştutanymyz şol taryhy duşuşykda ýurdumyzda «Energiýany tygşytlamagyň 2018 — 2024-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynyň», «Türkmenistanyň energetika diplomatiýasyny ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasynyň» hem-de «Energiýanyň dikeldilýän çeşmelerini ösdürmek boýunça 2030-njy ýyla çenli Türkmenistanyň Milli strategiýasynyň» kabul edilendigini belläp, bu ugurda hukuk esaslaryny berkitmek, kabul edilen resminamalary durmuşa geçirmek maksady bilen, «Energiýanyň dikeldilýän çeşmeleri hakynda» Kanunyň kabul edilmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny nygtady.

Hormatly Prezidentimiziň tabşyryklaryndan ugur alyp, milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň durnukly ösüşini üpjün etmegiň, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerinden netijeli peýdalanmagyň, energetikanyň düzümini kämilleşdirmegiň, ýurdumyzyň energiýa howpsuzlygyny üpjün etmegiň, energiýany tygşytlaýjy innowasion tehnologiýalary milli ykdysadyýetiň dürli pudaklaryna ornaşdyrmagyň ylmy esaslaryny işläp taýýarlamak, daşky gurşawy goramak we tebigy baýlyklardan ýerlikli peýdalanmak maksady bilen, «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri hakynda» Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi.

Ylmyň we tehnologiýalaryň ösen döwründe gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini — Günüň, ýeliň, suw akymlarynyň hereketiniň hem-de beýleki tebigy hadysalaryň hasabyna döreýän üznüksiz we tükeniksiz gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini peýdalanmak bütin dünýäde öňe sürülýän wajyp ugurlaryň biridir. Energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleriniň peýdalanylmagy gazylyp alynýan uglewodorod serişdeleriniň ulanylyşyny peseltmek arkaly atmosfera goýberilýän zyýanly gazlaryň möçberini azaldyp, daşky gurşawy, atmosfera howasyny, ozon gatlagyny goramagyň zerur şertleriniň biridir.

Önümçilige we durmuşa ekologiýa taýdan arassa energiýany öndürýän tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy «ýaşyl» ykdysadyýeti ösdürmegiň binýatlaýyn ugurlarynyň biridir. Güneşli Diýarymyzda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerinden elektrik energiýasyny öndürmäge uly mümkinçilikler bar.

Türkmenistanyň Mejlisiniň altynjy çagyrylyşynyň on üçünji maslahatynda kabul edilen «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri hakynda» Türkmenistanyň Kanuny Konstitusiýamyza esaslanyp hem-de hormatly Prezidentimiziň milli kanunçylygymyzy kämilleşdirmek boýunça beren tabşyryklaryna laýyklykda taýýarlanyldy. Bu kanun 5 bapdan we 34 maddadan ybarat bolup, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri babatda işiň hukuk, guramaçylyk, ykdysady we durmuş esaslaryny kesgitleýär hem-de gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini peýdalanmak bilen baglanyşykly ýüze çykýan gatnaşyklary düzgünleşdirýär.

Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerinden netijeli peýdalanmak bilen energiýany öndürmek, energetika ulgamynyň düzümini kämilleşdirmek, energiýa çeşmelerini diwersifikasiýalaşdyrmak, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak, Türkmenistanyň energiýa howpsuzlygyny üpjün etmek, daşky gurşawy goramak, tebigy serişdeleri rejeli peýdalanmak we ykdysadyýetiň durnukly ösüşini gazanmak bu Kanunyň kabul edilmeginiň esasy maksady bolup durýar. Şonuň ýaly-da, bu Kanunda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini ulanmagyň hasabyna energiýanyň öndürijiligini ýokarlandyrmak, energiýa howpsuzlygyny berkitmek, bäsdeşlige ukyply energetika ulgamyny ösdürmek we daşky gurşawy goramagy üpjün etmek ýaly wezipeler kesgitlenildi.

«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri hakynda» Türkmenistanyň Kanunynda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri babatda döwlet we beýleki maksatnamalar işlenip taýýarlanylanda teklipleri girizmäge hem-de olary durmuşa geçirmäge gatnaşmaga, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri babatda ýeňilliklerden peýdalanmaga, özbaşdak ulgamyň üsti bilen berilýän gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerinden öndürilýän elektrik, ýylylyk energiýasyny hem-de biogazy ýerlemäge şertnamalary baglaşmaga, şeýle hem, gaýtadan dikeldilýän energiýany öndürmek, şeýle hem, ondan peýdalanmak bilen baglanyşykly hukuklar we borçlar kesgitlenildi.

Kanunyň degişli maddalarynda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň gorlaryny, olardan peýdalanmak boýunça gurluşlary we öndürilýän energiýany hasaba almagyň, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň döwlet kadastrynyň geçirilişiniň, energiýanyň gelip çykyşynyň tassyklanylmagy we degişli güwanamanyň berilmeginiň kadalary düzgünleşdirildi.

«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň kabul edilmegi ata Watanymyzy ösen senagat döwletine öwürmekde, energiýa howpsuzlygyny üpjün etmekde, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän görnüşlerini ulanmak bilen tebigy baýlyklarymyzy rejeli peýdalanmakda hem-de geljek nesillerimiz üçin gorap saklamakda, şeýle hem, daşky gurşawy goramakda möhüm ähmiýete eýe bolar.

Merdan BABAKULOW,

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, Türkmenistanyň Mejlisiniň Daşky gurşawy goramak, tebigatdan peýdalanmak we agrosenagat toplumy baradaky komitetiniň agzasy.

Sanlylaşdyrma milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýalaşdyrmakda möhüm ugur bolup, durmuş-ykdysady ösüş babatda döwlet Baştutanymyzyň takyk, çuňňur oýlanyşykly we ylmy taýdan esaslandyrylan parasatly başlangyjydyr. Milli Liderimiz sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden doly peýdalanmak arkaly, ata Watanymyzyň ösüşlerini has-da güýçlendirmegi, halkymyzyň sanly ulgamyň ýeňilliklerinden peýdalanmagy we ýaş nesliň kämil bilim almagyny gazanmagy möhüm wezipeler hökmünde kesgitledi. Şonuň üçin hem ýurdumyzda sanly ulgamy ornaşdyrmak ugrunda zerur işler güýçli depginde durmuşa geçirilýär.

Soňky ýyllarda ýurdumyzda ylym-bilim ulgamyny kämilleşdirmäge gönükdirilen resminamalaryň birnäçesi kabul edildi. «Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyna» hem-de «Türkmenistanda ylym ulgamyny 2020 — 2025-nji ýyllarda sanly ulgama geçirmegiň Maksatnamasyna» laýyklykda, sanly tehnologiýalardan baş çykarmagy öwretmek maksady bilen, ýörite orta we ýokary okuw mekdeplerinde degişli dersler girizildi. Munuň özi talyp ýaşlaryň çuňňur bilimli, giň dünýägaraýyşly, döwrümiziň iň öňdebaryjy tehnologiýalaryndan baş çykarýan hünärmenler bolup ýetişmegi babatda uly mümkinçilikleri hödürleýär.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň bilim ojaklarynda sanly tehnologiýalaryň, ýokary tizlikli internet ulgamynyň giňden ornaşdyrylmagy netijesinde talyp ýaşlaryň arasynda sanly aragatnaşyk ulgamy arkaly umumy okuw sapaklary guralýar. Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde okaýan talyp ýaşlar hem saýlap alan hünärleri boýunça ýokary hilli bilim alýarlar. Geçilýän okuw sapaklary geljekki hünärmenleriň täze tehnologiýalary giňden ulanmak arkaly ylmy-barlag işlerini alyp barmagyna, öňdebaryjy dünýä tejribesine laýyklykda, ylmyň, bilimiň we önümçiligiň arasyndaky baglanyşygyň işjeňleşdirilmegine gönükdirilýär.

Nebitgaz pudagy milli ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biri bolup, halkymyzyň durmuş derejesini barha ýokarlandyrmakda uly ähmiýete eýedir. Bu pudaga innowasiýalary ornaşdyrmak hem-de ylmyň täze gazananlaryny peýdalanmak bilen, ýurdumyzyň uglewodorod baýlyklaryndan has-da netijeli peýdalanmak wajyp wezipeleriň hatarynda durýar. Şol wezipeleri durmuşa geçirmek üçin öňdebaryjy tehnologiýalardan baş çykarýan hem-de döredijilikli işlemegi başarýan hünärmenleri taýýarlamak gerek. Hormatly Prezidentimiziň tagallalary netijesinde şeýle hünärmenleri kemala getirmek boýunça uly işler amala aşyrylýar. Bu ugurda sanly ulgamyň gazananlary işjeň peýdalanylýar. Milli bilim ulgamyny kämilleşdirmekde taýsyz tagallalary edýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak, il-ýurt bähbitli işleri rowaç bolsun!

Altyn MYRADOWA,

Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň öwreniji mugallymy.

2021-nji ýylyň 5-nji aprelide Bütindünýä banky we Halkara Pul Gaznasy tarapyndan her ýylda geçirilýän ýazky maslahatlarynyň çäklerinde Halkara Pul Gaznasynyň Ýakyn Gündogar we Merkezi Aziýa ýurtlary boýunça Departamentiniň guramagynda Kawkaz, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň Merkezi Banklarynyň we Maliýe ministrlikleriniň ýolbaşçylarynyň arasynda sanly wideoaragatnaşyk arkaly däp bolan kollegial çekişmesi geçirilen.

Maslahatyň dowamynda Kawkaz, Merkezi Aziýa ýurtlaryň sebitinde makroykdysady sikyllary, maliýe durnuklylygy goldamak üçin syýasatyň binýatlary, maliýe ulgamynyň durnuklylygy we maliýe hyzmatlarynyň gerimini çuňlaşdyrmak ýaly meseleler ara alyp maslahatlaşyldy.

Bu çekişmede Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri ýurduň maliýe durnuklylygy barada mowzuk bilen çykyş etdi.

Wideoşekilli duşuşyga gatnaşyjylar ahyrynda ýurdumyzyň halkara giňişliginde abraý-mertebesiniň belende galmagynda, mähriban watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň artmagynda bimöçber işleri amala aşyrýan Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, alyp barýan il-ýurt bähbitli, umumyadamzat ähmiýetli tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

Watanymyzyň taryhynda täze parlament düzümi bolan Halk Maslahatyna üstünlikli geçirilen ilkinji saýlawlar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň giň möçberli we döwletimiziň demokratik, hukuk esaslarynyň mundan beýläk-de berkidilmegine, hakyky halk häkimiýet ýörelgeleriniň tassyklanmagyna gönükdirilen özgertmelerini durmuşa geçirmegiň ýolunda möhüm ädime öwrüldi. Bu edara milli Liderimiziň halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň we Watanymyzyň röwşen geljeginiň bähbidine işläp taýýarlan hem-de amala aşyrýan durmuş-ykdysady maksatnamalarynyň yzygiderli durmuşa geçirilmegini üpjün eder.

Hormatly Prezidentimiziň 29-njy martda sanly ulgam boýunça geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň ilkinji saýlawlarynyň jemlerine garaldy.

Bellenilişi ýaly, ähli sebitlerde we paýtagtymyzda ýokary guramaçylyk derejesinde, Türkmenistanyň Konstitusiýasyna we Saýlaw kodeksine laýyklykda saýlawlar geçirildi diýlip, ykrar edildi. Milli Geňeşiň Halk Maslahatyna saýlaw toparlarynda geçirilen ses bermeleriň netijeleri hakyndaky Teswirnamanyň esasynda Türkmenistan boýunça her welaýatdan we Aşgabat şäherinden 8 adam, jemi 48 adam saýlanyldy. Olaryň hatarynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bar.

Biraz öňe gidip aýtsak, 30-njy martda döwlet Baştutanymyza wekilçilikli guramanyň täze palatasyna agzalygyň şahsyýetnamasy gowşuryldy.

Milli Liderimiz Milli Geňeşiň Halk Maslahatyna agzalaryň ilkinji saýlawlarynyň ýurdumyzyň jemgyýetçilik-syýasy durmuşynda taryhy ähmiýetli waka bolandygyny nygtap, saýlawlary guramaçylykly geçirmäge işjeň gatnaşanlara minnetdarlyk bildirdi we saýlawçylaryň belent ynamynyň özüni Watanymyzyň, mähriban halkymyzyň abadançylygynyň bähbidine mundan beýläk-de tutanýerli zähmet çekmäge borçly edýändigini belledi.

Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek meseleleri Hökümet mejlisinde garalan ýene-de bir möhüm mesele boldy. Türkmenistanyň ynsanperwerlik ýörelgeleriniň häzirki döwrüň şygaryna gabat gelýändigini bellemek gerek. Ösüşe we parahatçylyga bolan gyzyklanmalar onuň esasyny düzýär hem-de şöhratly pederlerimiziň belent we gymmatly wesýetleriniň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça ýuridik tarap hökmünde haýyr-sahawat gaznasyny döretmek hakyndaky Karara gol çekdi. Resminama laýyklykda, gaznanyň Tertipnamasy, düzümi we işgär birligi tassyklanyldy. Ony Aşgabatdaky Türkmenistanyň Halkara Maslahatlar merkeziniň binalar toplumynda ýerleşdirmek kesgitlenildi.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz özüniň zähmet hakyndan bu haýyr-sahawat gaznasyna ilkinji pul serişdesini geçirýändigini habar berdi. Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermäge gyzyklanma bildirýän watandaşlarymyz we daşary ýurt raýatlary bu gazna öz gazanjyndan pul serişdelerini geçirip bilerler.

Şol gün Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyna hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyny dakmak hakyndaky Türkmenistanyň Mejlisiniň çözgüdi kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiziň gol çeken Karary esasynda Merkezi bankda haýyr-sahawat gaznasynyň milli we daşary ýurt pulundaky hasaby açyldy. Onuň serişdeleri howandarlyga mätäç çagalara tölegli lukmançylyk we bilim hyzmatlary, çagalaryň doly derejeli dynç alşy we beýleki hajatlary üçin gönükdiriler.

Mejlisiň dowamynda milli Liderimiz Ministrler Kabinetiniň agzalaryna gözegçilik edýän ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary bilen bilelikde welaýatlarda, Aşgabat şäherinde bolup, alnyp barylýan işler bilen tanyşmagy we olaryň depginlerini ýokarlandyrmak boýunça zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

31-nji martda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Gazagystan Respublikasynyň ilkinji Prezidenti Nursultan Nazarbaýewiň çakylygy boýunça Türki dilli döwletleriň hyzmatdaşlyk geňeşiniň sanly ulgam arkaly geçirilen resmi däl sammitine gatnaşdy.

Oňa Gazagystanyň Prezidenti Kasym-Jomart Tokaýew, Gazagystanyň ilkinji Prezidenti, Türki dilli döwletleriň Hyzmatdaşlyk geňeşiniň Hormatly başlygy Nursultan Nazarbaýew, Azerbaýjanyň Prezidenti Ilham Aliýew, Gyrgyzystanyň Prezidenti Sadyr Japarow, Türkiýäniň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogan, Özbegistanyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew, Wengriýanyň Premýer-ministri Wiktor Orban we Türk geňeşiniň baş sekretary Bagdat Amreýew gatnaşdylar.

Forumyň gün tertibine ählumumy abadançylygyň we durnukly ösüşiň bähbidine laýyk gelýän köpugurly döwletara gatnaşyklary giňeltmek we berkitmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi.

Hormatly Prezidentimiz sammitde çykyş etmek bilen, Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň döwletara derejede, sebit we halkara görnüşde guralýan netijeli gatnaşyklaryň giňeldilmegine ygrarlydygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz ählumumy energetika howpsuzlygynyň üpjün edilmegi, ulag ulgamyndaky gatnaşyklaryň ösdürilmegi we daşky gurşawy goramak ýaly üç ugra aýratyn üns berdi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow energetika, ulag we ekologiýa meselelerini çözmek, şol sanda halkara derejedäki gepleşikleriň çäginde, ilkinji nobatda bolsa, BMG-niň çäklerinde olary ara alyp maslahatlaşmak üçin döwletimizde amala aşyrylýan işler barada gürrüň berdi.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz sammite gatnaşyjy ýurtlaryň arasynda ýola goýulýan dost-doganlyk gatnaşyklarynda medeniýet, ylym we bilim ugurlaryna möhüm ornuň degişlidigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz TÜRKSOÝ-nyň çäklerinde amala aşyrylýan maksatnamalaryň we taslamalaryň geriminiň giňeldilmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi we foruma gatnaşyjy döwletleriň belli şahyrlarynyň, ýazyjylarynyň we medeniýet işgärleriniň eserlerini dünýäde ýaýratmak we wagyz etmek boýunça degişli işleri geçirmegi teklip etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow daşary ýurtly kärdeşleriniň ünsüni tutuş dünýäde ýeňil bolmadyk synaga öwrülen we çynlakaý wehim salýan täze görnüşli koronawirus ýokanjy ýaly möhüm meselä çekdi. Ony ýeňip geçmek üçin dünýä bileleşiginiň ägirt uly tagallalary zerur bolup durýar.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, türki dilli ýurtlar bilelikdäki iş boýunça oňyn tejribe topladylar we geljekde bu ýurtlaryň lukmançylyk edaralarynyň we ylmy-barlag institutlarynyň dünýä bileleşigi bilen bilelikde bu ugurda zerur işleri ýerine ýetirmekleri wajyp bolup durýar.

Foruma gatnaşyjy döwletleriň Baştutanlary, öz gezeklerinde, netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek, sebitde we dünýäde howpsuzlygy, durnuklylygy pugtalandyrmak meseleleriniň zerurdygyny nygtadylar we Merkezi Aziýada çäk taýdan amatly ýerleşen hem-de ygtybarly, jogapkärli hyzmatdaş hökmünde ykrar edilen Türkmenistan bilen köpugurly gatnaşyklary ösdürmäge gyzyklanma bildirýändiklerini mälim etdiler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2-nji aprelde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna ýolbaşçylyk edýän orunbasarynyň we welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly geçiren nobatdaky iş maslahatynda sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň möhüm meselelerine, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşyna hem-de öňde boljak şanly seneleriň taýýarlyk derejesine garaldy.

Milli Liderimiz öňde durýan wajyp wezipelere ünsi çekip, gowaça ekişini yzygiderli gözegçilikde saklamagy, ak ekinlere we beýleki ekinlere ideg etmek meselelerine örän jogapkärli çemeleşmegi tabşyrdy.

Pile taýýarlamak, köpçülikleýin bag nahallaryny oturtmagyň ýazky möwsümini bellenen möhletlerde tamamlamak, welaýatlaryň maldarçylyk hojalyklarynda owlak-guzy möwsümini guramaçylykly geçirmek boýunça meýilnamalary üstünlikli ýerine ýetirmek babatda birnäçe tabşyryklar berildi.

Şunuň bilen birlikde, milli Liderimiz şanly seneler mynasybetli ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalaryň gurluşyk işlerine yzygiderli gözegçilik etmegi tabşyrdy. Gurluşyklarda ekologiýa taýdan arassa serişdeler netijeli peýdalanylmalydyr we işler kesgitlenen tertipnama laýyklykda alnyp barylmalydyr.

Geçen hepdede hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň ýer üstüne gözegçilik edýän milli ulgamyny döretmek işlerini utgaşdyrmak boýunça hökümet toparyny döretmek hakyndaky Karara gol çekdi hem-de onuň düzümi we düzgünnamasy tassyklanyldy.

Döwlet Baştutanymyzyň Buýrugyna laýyklykda, Türkmenistanyň wekiliýeti Moskwada dürli ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça gepleşikleri geçirdi.

Saparyň dowamynda, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-rus hökümetara toparynyň işleriniň çäklerinde, Russiýa Federasiýasynyň sebitleri bilen nebitgaz, himiýa, senagat, oba hojalyk pudaklary, ulag, söwda-ykdysady, ylym-bilim, saglygy goraýyş ulgamlarynda ýola goýulýan gatnaşyklaryň geljekki ugurlaryna aýratyn üns berildi.

Iş mejlisiniň jemleri boýunça dürli ugurlar boýunça hyzmatdaşlyk hakynda hökümetara we pudagara resminamalaryň toplumyna gol çekildi.

Şolaryň hatarynda “Sebitara hyzmatdaşlyga ýardam bermek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň arasyndaky Ylalaşyga”; “Halkara lukmançylyk, sanitariýa düzgünlerini (2005 ý.) ornaşdyrmak babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Sarp edijileriň hukuklaryny goramak we adamyň abadançylygy babatda gözegçilik boýunça federal gullugyň (Russiýa Federasiýasy) arasyndaky Ylalaşyga»; “Türkmenistan bilen Russiýa Federasiýasynyň arasynda geçirilýän harytlaryň gümrük bahalary baradaky resminamalary we maglumatlary alyşmak hakynda Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugy bilen Federal gümrük gullugynyň (Russiýa Federasiýasy) arasyndaky Teswirnama”; “Özara söwda barada statistik maglumatlary alyşmak hakynda Türkmenistanyň Statistika baradaky döwlet komiteti bilen Federal gümrük gullugynyň (Russiýa Federasiýasy) arasyndaky Ähtnama”; “Hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen “Transkapitalbank” jemgyýetçilik paýdarlar jemgyýetiniň arasyndaky Ylalaşyga”; «Hyzmatdaşlyk etmek hakynda Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Döwlet ýöriteleşdirilen Russiýa eksport-import bankynyň (paýdarlar jemgyýetiniň) arasyndaky Ähtnama” bar.

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Ýokary gözegçilik edarasynyň başlygy S.Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasynyň Howpsuzlyk geňeşiniň başlygynyň orunbasary, Russiýa Federasiýasynyň Prezidentiniň ýanyndaky ylym we bilim boýunça Geňeşiň başlygynyň orunbasary D.Medwedew bilen duşuşdy.

Ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň möhüm ugurlary, şol sanda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygyň meseleleri boýunça pikir alyşmalar boldy. Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasynda kesgitlenen binýatlyk ýörelgeleri nazara almak bilen, howpsuzlyk meseleleri boýunça türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň wezipeleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şunuň bilen birlikde, iki ýurduň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň arasynda gepleşikler geçirildi. Şolaryň dowamynda dürli ugurlarda döwletara gatnaşyklary ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şeýle hem Türkmenistanyň wekiliýeti Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň daşary işler ministrleriniň Geňeşiniň nobatdaky mejlisine gatnaşdy. Onuň gün tertibine sebit we halkara howpsuzlygyny pugtalandyrmak, syýahatçylyk, bedenterbiýe we sport, ýaşlar syýasaty ugurlaryndaky köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy berkitmek bilen baglanyşykly meseleler toplumy girizildi.

Russiýanyň iri sebitleri bilen netijeli gatnaşyklary giňeltmek döwletara hyzmatdaşlygyň esasy ugrudyr. Şunda, Astrahan welaýaty bilen ýakyn ykdysady we medeni gatnaşyklar ýola goýuldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň degişli Buýrugy esasynda geçen hepdede bu sebite Türkmenistanda öndürilen önümler ugradyldy. Munuň özi häzirki çylşyrymly pursatda ýakyn goňşularymyza edilýän goldawyň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi.

Fransiýanyň “MEDEF International” telekeçiler assosiasiýasynyň we iki ýurduň diplomatik gulluklarynyň guramagynda geçirilen ýörite web maslahat oba hojalygy pudagynda türkmen-fransuz hyzmatdaşlygyna bagyşlandy.

Fransiýanyň 35-e golaý iri kompaniýalarynyň wekilleri bu ugurdaky eksport we maýa goýum mümkinçilikleri bilen tanşyp, ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan geljegi uly taslamalaryň durmuşa geçirilmegine işjeň gatnaşmaga gyzyklanma bildirýändiklerini nygtadylar.

Ýurdumyzyň Söwda-senagat edarasynda goňşy ýurduň iri sebitleriniň resmi wekilleri bilen geçirilen wideoduşuşygyň gün tertibine Türkmenistanyň Mary welaýaty bilen Eýran Yslam Respublikasynyň Horasan-Rezawi welaýatynyň arasynda özara bähbitli söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň meseleleri girizildi.

Aşgabatda sanly ulgam arkaly “Muhammet Baýram han Türkmen we türkmen halkynyň mertlik, watansöýüjilik, adamkärçilik ýörelgeleri” ady bilen halkara maslahat geçirildi. Ony Türkmenistanyň Daşary işler we Bilim ministrlikleri, Ylymlar akademiýasy guradylar.

Umumy mejlisde Russiýa Federasiýasynyň, Hytaýyň, Hindistanyň, Owganystanyň, Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Pakistanyň, Täjigistanyň diplomatlary we alymlary çykyş etdiler.

Çykyşlar Muhammet Baýram han Türkmeniň ömrüne degişli taryhy-edebi maglumatlara, edebi, pelsepewi, ynsanperwer dünýägaraýyşlary öz içine alýan döredijiliginiň aýratynlyklaryna, XVI asyrda Gündogaryň iri döwletleriniň biri bolan Beýik Mogollar döwletiniň jemgyýetçilik-syýasy gurluşyna bagyşlandy.

Baýram han Türkmen Beýik Mogollar döwletini dolandyrmak işine gatnaşyp, özüni diňe bir beýik serkerde hökmünde däl, eýsem, türkmen dilinde 350 sany şahyrana eseri, pars dilinde bolsa 600-den gowrak gazallary, rubagylary, kasydalary döredip, baý döredijilik mirasy bolan şahyr hökmünde tanalýar. Onuň ylmyň dürli ugurlary, şol sanda astronomiýa, lukmançylyk, hukuk ulgamyndaky eserleri bu şahsyýetiň düşünjesiniň örän giňdigini aýdyň edýär.

Çykyşlaryň köpüsi Baýram hanyň halkara gatnaşyklar boýunça diplomatik, pelsepe garaýyşlaryna, medeni diplomatiýasyna, ýaş nesillerde watansöýüjilik we ýokary ahlak gymmatlyklaryny terbiýelemek ýörelgelerine bagyşlandy.

31-nji martda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tassyklan senesine laýyklykda, Daşoguz welaýatynyň pagtaçylary gowaça ekişine girişdiler. Olar ekişe, howa şertlerine laýyklykda, ýurdumyzyň beýleki sebitlerinden biraz gijräk başladylar.

Şu ýyl welaýat boýunça 155 müň gektara gowaça ekiler. Şondan 275 müň tonna “ak altyn” ýygnamak meýilleşdirilýär. Ekiş döwründe ýokary öndürijilikli traktorlaryň 2 müň 20-den gowragy, beýleki döwrebap tehnikalar ulanylar.

Dürli pursatlara baý bolan geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň jemgyýetimizi mundan beýläk-de demokratiýalaşdyrmak, netijeli halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek, ýurdumyzy innowasion esasda ösdürmek, milli Liderimiziň halkymyzyň bagtyýar we abadan durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilen durmuş ulgamyny nazarlaýan giň möçberli başlangyçlaryny üstünlikli durmuşa geçirmek boýunça alyp barýan döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň beýanyna öwrüldi.

(TDH).

Ylym-bilimiň ösýän häzirki döwründe innowasion tehnologiýalara, sanly ulgama aýratyn ähmiýet berilýär. Innowasion tehnologiýalar dürli ugruň kämilligini, ösüşiň tizligini üpjün edýär. Hut şonuň üçin hem häzirki bagtyýarlyk döwrümizde sanly ulgama aýratyn üns berilýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda döwrüň iň täze tehnologiýalary durmuşa ornaşdyrylýar we sanly ulgam ösdürilýär.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ylym-bilimiň ýokary derejede ösdürilmegi bilen bir hatarda, dürli pudaklarda sanly ulgam ornaşdyrylýar. Umumylykda alanyňda, sanly ulgamyň ösdürilmegi, kämilleşdirilmegi ykdysadyýetiň has-da ösmegine we kuwwatlanmagyna ýardam berýär. Sebäbi sanly ulgamda ähli işler tiz ýerine ýetirilýär, maksatnamalar durmuşa ornaşdyrylýar. Şunuň özi hem ösüşe tizlik berýär, üstünligiň täze ugry bolup durýar. Bularyň hemmesi bolsa öz gezeginde milli ykdysadyýetiň has-da ösdürilmegini üpjün edýär.

Sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň esasy ugry hökmünde hünärmenleriň başarnygy, kämilligi nazara alynýar. Şunda kämil hünärmenleri ýetişdirmek, zehinli ýaşlara giň mümkinçilikleri döretmek esasy ugur bolup durýar. Şonuň üçin hem häzirki bagtyýarlyk döwrümizde ylym-bilimiň ösdürilmegi ilki bilen kämil hünärmenleri taýýarlamaga mümkinçilik berýär. Innowasion tehnologiýalaryň durmuşa ornaşdyrylmagy maýa goýumlarynyň kämilleşdirilmegi ýaly möhüm ugurlary öz içine alýar. Şeýle hem tehnologiýanyň önümçiligini hem ýola goýmaga aýratyn üns berilýär. Şonuň netijesinde ýurdumyzda ýörite tehnologiýalaryň hem öndürilýändigini, bu ugurdan senagatyň hem kämilleşdirilýändigini bellemegimiz gerek. Bu hem ösüşiň möhüm ugruny kemala getirýär, täze mümkinçilikleri döredýär.

Hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän beýik işleri döwrüň ösüşi hem-de ylmyň iň täze gazananlary bilen utgaşykly alnyp barylýar. Munuň özi halkymyzy täze zähmet üstünliklerine ruhlandyrýar. Eziz halkymyzyň bähbidine gönükdirilen işler ildeşlerimiziň has-da yhlasly zähmet çekmeklerine badalga berýär. Ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda ýokary ösüşler gazanylýar. Bu ösüşleriň sakasynda Gahryman Arkadagymyzyň amala aşyrýan döwlet ähmiýetli işleriniň aýdyň beýanyny görmek bolýar. Ykdysadyýetimiziň ýokary derejä göterilýän döwründe, elbetde, kanunlar hem kämilleşdirilýär. Ähli zatda adamlaryň bähbitleri göz öňünde tutulyp, möhüm wezipeler durmuşa geçirilýär.

Ykdysadyýet ähli pudaklaryň ösüşini, möhüm ugurlaryny özünde jemleýär. Sebäbi aýdanyňda, ösüşiň ýokarylygy ykdysadyýetiň kuwwatlylygy bilen berk baglanyşdyrylýar. Şonuň üçin hem milli ykdysadyýetimizi ösdürmegiň ähli ugurlary ylmy esasda öwrenilýär we giňden durmuşa ornaşdyrylýar. Munuň özi ilki bilen ýurdumyzyň ösüşini has-da ýokary derejelere ýetirýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyz belent ösüşlere eýe bolýar. Bu günki bagtyýarlyk döwrümizde ýurdumyz ösüşleriň we parahatçylygyň mekanyna öwrüldi. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyzda gazanylýan ösüşler, üstünlikler biziň her birimizi buýsandyrýar. Milli ykdysadyýetimiziň has-da ösdürilmegi, iň täze ugurlaryň, innowasion tehnologiýalaryň durmuşa ornaşdyrylmagy ýurdumyzyň bedew batly ösüşlerinden habar berýär. Şeýle beýik ösüşler bilen halkymyzy bagtyýar durmuşda ýaşadýan hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun!

Molla MOLLAÝEW,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň uly mugallymy.