Aşgabat, 7-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow käbir Hökümet agzalarynyň, medeniýet ulgamynyň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň, pudaklaýyn düzümleriniň ýolbaşçylarynyň, ugurdaş ýokary okuw mekdepleriniň rektorlarynyň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda medeniýet ulgamynda we köpçülikleýin habar beriş serişdelerini ösdürmek boýunça ýerine ýetirilen işleriň netijelerine garaldy we olary ösdürmegiň geljekki wezipeleri kesgitlendi.
Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyny açyp, ýurdumyzyň döwlet syýasatynyň möhüm ugry we durnukly durmuş-ykdysady ösüşiniň netijeli guraly bolan medeniýet ulgamyna möhüm ornuň degişlidigini belledi.
Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, halkymyzyň ruhy gymmatlyklaryny, medeni mirasymyzy gorap saklamakda, dünýä ýaýmakda, ýaş zehinleri ýetişdirmekde medeniýet ulgamyna örän uly orun degişlidir. Halkyň kalby bolan medeniýet adamlaryň aň-düşünjesini ýokarlandyrmakda, işjeňligini artdyryp, agzybirligini berkitmekde, köpçüligi beýik işlere galkyndyrmakda uly güýje eýedir.
Ýazyjy-şahyrlaryň tolgundyryjy sözleri, bagşy-sazandalaryň kalbyňa ornaýan şirin mukamlary, suratkeşleriň täsirli şekilleri hiç kimi biparh goýmaýar. Şoňa görä-de, biziň millet derejesinde gazanan üstünliklerimiz, ýeten sepgitlerimiz medeniýetimiziň ösüşi bilen aýrylmaz baglydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.
Döwletimiz bu ulgamy ösdürmäge we baýlaşdyrmaga köp möçberde maýa goýumlaryny goýýar. Ýöne, muňa garamazdan, heniz bu ugurda kemçilikler we ulanylmaýan mümkinçilikler hem az däl diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.
Häzirki döwürde bu ulgamyň işini nähili edip talabalaýyk guramaly, asyrlarboýy sünnälenip, biziň günlerimize ýetirilen medeni mirasymyzy, aýdym-saz sungatymyzy, däp-dessurlarymyzy asyl nusgasynda geljek nesillerimize nädip ýetirmeli — şu gün maslahatda şu we beýleki möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşylar diýip, milli Liderimiz belledi.
Hormatly Prezidentimiz maslahatyň gün tertibine geçip, medeniýet ministri A.Şamyradowa söz berdi. Ol milli Liderimiziň yzygiderli tagallasy netijesinde ýurdumyzda medeniýeti we sungaty, döredijilik işgärleriniň çeperçilik işini ösdürmek üçin aňrybaş şertleriň döredilendigini aýtdy.
Medeniýet ministrliginiň garamagyndaky edaralarda 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri baradaky hasabatda bu ulgamyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, sanlylaşdyrmak, döredijilik işgärleriniň hünär derejesini ýokarlandyrmak, baý many-mazmunly we ýokary çeperçilikli döwrebap eserleri döretmek boýunça toplumlaýyn işleriň alnyp barylýandygy habar berildi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen kabul edilen “Türkmenistanda medeniýet ulgamyny ösdürmegiň 2019 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasyna” laýyklykda, teatrlaryň, kinokonsert merkezleriniň, kitaphanalaryň, muzeýleriň, çagalar sungat we çeperçilik mekdepleriniň, medeniýet öýleriniň, taryhy-medeni döwlet goraghanalarynyň işini kämilleşdirmek boýunça zerur çäreler görülýär.
Geçen ýylyň dowamynda onlaýn tertipde sungat ussatlarynyň, şekillendiriş hem-de amaly-haşam sungatynyň eserleriniň, muzeý gymmatlyklarynyň, fotosuratlaryň sergileri guraldy we döredijilik duşuşyklary, festiwallar, bäsleşikler hem-de maslahatlar geçirildi.
Hasabat döwründe umumadamzat ähmiýetli milli gymmatlyklarymyzyň birnäçesini ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň görnükli nusgalarynyň sanawyna girizmäge hödürlemek boýunça degişli resminamalary we wideorolikleri taýýarlamak işleri ýerine ýetirildi. Şonuň bilen birlikde, bagşyçylyk sungatymyzy, dutar ýasamak senediniň aýratynlyklaryny açyp görkezýän resminamalar we wideorolikler taýýarlanyldy.
Mundan başga-da, ÝUNESKO-nyň bu abraýly sanawyna “Ahalteke bedewlerini ösdürip ýetişdirmegiň we seýislemegiň medeniýetini” girizmek üçin zerur maglumatlar toplanyldy. Häzir bu sanawa “Türkmen alabaý itini terbiýelemegiň milli tejribesini” girizmek boýunça degişli guramaçylyk işleri alnyp barylýar.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda uly üstünlikleriň gazanylmagyna ruhlandyrýan milli medeniýetimizi ösdürmek boýunça ägirt uly işleriň geçirilýändigini belläp, häzirki döwürde bu ugurda alnyp barylýan çärelere nägilelik bildirdi.
Döwlet Baştutanymyz ýokary okuw mekdebini tamamlaýan ýaşlaryň saýlap alan ugry boýunça iş bilen üpjün edilmegine Medeniýet ministrliginiň we degişli ýokary okuw mekdepleriniň rektorlarynyň gönüden-göni jogapkärçilik çekýändiklerine ünsi çekdi.
Milli Liderimiz çagalar sungat mekdepleriniň hem-de çeperçilik mekdepleriniň işiniň talabalaýyk guralmaýandygyny, bu ugurda birnäçe kemçiliklere ýol berilýändigini aýdyp, munuň üçin olaryň okuw meýilnamalaryna täzeden seretmegi tabşyrdy.
Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň medeniýet merkezlerinde we teatrlarynda häzirki döwürde gazanylýan üstünlikleri, bagtyýar durmuşy wasp edýän täze eserleriň döredilmeýändigini, gysga göwrümli sahna oýunlarynyň az goýulýandygyny belläp, teatrlaryň režissura babatda derejesiniň pes bolmagynyň döredilýän eserleriň çeperçiligine ýaramaz täsir edýändigini belledi.
Dünýä medeniýetiniň ösmegine mynasyp goşant goşan türkmen halky asyrlaryň dowamynda dünýä nusgalyk milli gymmatlyklary, asylly ýörelgeleri döretdi. Emma halkymyzyň ruhy we medeni mirasyny öwrenip, ony wagyz etmek we geljek nesillere ýetirmek işleri talabalaýyk guralmaýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.
Şeýle hem ýaş zehinleri ýüze çykarmak, olaryň arasynda döredijilik we çeperçilik bäsleşiklerini geçirmek boýunça ýeterlik işler alnyp barylmaýar. Mundan başga-da, ýerlerde kitaphanalaryň kitap gaznalarynyň bir bitewi sanly ulgama birikdirilendigine garamazdan, olaryň işinde bökdençliklere ýol berilýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we bu ýagdaýlardan netije çykarmagy ministrden talap etdi.
Soňra Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň başlygy A.Aşyrowa söz berildi.
Ol komitetiň düzümlerinde 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri we onuň geljekki meýilnamalary barada hasabat berdi. Döwrüň talabyna laýyklykda, öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça işleriň dowam edýändigi nygtaldy.
Hasabat döwründe milli tele we radioýaýlymlarda ýurdumyzda bolup geçýän wakalar öz wagtynda beýan edildi. Dürli konsertler, telefilmler, “tegelek stoluň” başyndaky söhbetli gepleşikler, syýasy geňeşmeler we şekilli görnüşler ýaýlyma berildi. Şeýle hem onlaýn tertipde halkara derejede gepleşikler geçirildi.
Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyryklaryna laýyklykda, tele we radiogepleşikleriň ýokary hil derejesini üpjün etmek, olary däp-dessurlarymyzy, milli aýratynlyklarymyzy nazara almak arkaly taýýarlamak, halkymyzyň şöhratly taryhyny, medeni mirasyny giňden wagyz etmek boýunça zerur işler amala aşyryldy.
Döwlet Baştutanymyzyň halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek boýunça beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, degişli işler alnyp barylýar. Beýleki ýurtlaryň teleýaýlymlarynda Türkmenistanyň Garaşsyzlyk ýyllary içinde gazananlaryny beýan etmäge gönükdirilen işler özüniň oňyn netijesini berýär. Daşary ýurtlaryň teleradioýaýlymlary bilen, baglaşylan ylalaşyklaryň çäklerinde ýurdumyzyň hünärmenleri, milli žurnalistler üçin onlaýn maslahatlar geçirilýär. Sanly ulgam babatda halkara tejribäni öwrenmek we çuňňur many-mazmunly gepleşikleri taýýarlamak meselelerine ähmiýet berilýär.
Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 25 ýyllygynyň hormatyna taýýarlanan wideorolikler Aziýa — Ýuwaş umman teleradiogepleşikler birleşiginiň internet torunda giň meşhurlyga eýe boldy.
Döwlet komitetiniň başlygy milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa şeýle hem “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän ýylda Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk baýramyna giňden taýýarlyk işlerine başlanandygyny habar berdi.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýokary hünärli işgärleriň taýýarlanylmagyna, teleradioýaýlymlar babatda dünýäniň öňdebaryjy tejribesiniň öwrenilmegine möhüm üns berilmelidigini belledi.
Žurnalistler, medeniýet işgärleri we ideologiýa gullugynyň hünärmenleri jemgyýetçiligiň ünsüni çekmek üçin giň, köptaraply bilime eýe bolmalydyr, ähli ugurlar boýunça dünýäde bolup geçýän wakalary öwrenmelidir, täzeçil pikirlenip işlemelidir we döwrüň talabyny esasy ugur edinmelidir diýip, milli Liderimiz belledi. Şunuň bilen baglylykda, halkara gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmek boýunça ägirt uly işler amala aşyrylmalydyr.
Häzirki döwürde halkara köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde sanly tehnologiýalaryň, elektron neşirleriň ösdürilmegine möhüm ähmiýet berilýär. Munuň özi ähmiýetli habarlary dünýäniň maglumat giňişliginde dessin ýerleşdirmek üçin wajypdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi we bu ugurda alnyp barylýan işleri kämilleşdirmek boýunça anyk tabşyryklary berdi.
Soňra Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň başlygy A.Hudaýberdiýew 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.
Hasabat döwründe önüm öndürmek we hyzmatlary etmek boýunça meýilnama 108,9 göterim ýerine ýetirildi. Geçen ýylyň dowamynda kitap önümleriniň 367 görnüşi çykaryldy. Şolaryň 156-sy okuw kitaplarydyr. “Galkynyş” kitap merkezi tarapyndan ýurdumyzyň kitaphanalaryna 31 görnüşli kitaplar paýlanyldy.
Hormatly Prezidentimiziň sanly ulgama geçmek, onuň mümkinçiliklerinden has giň peýdalanmak barada beren tabşyryklaryna laýyklykda, Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň metbugat.gov.tm internet saýty ulanylmaga berildi. Onuň degişli bölümlerinde häzirki wagtda gazetleriň 25-siniň hem-de žurnallaryň 7-siniň elektron görnüşleri ýerleşdirilýär.
2020-nji ýylda “Türkmenmetbugat” internet neşiri döredildi. Onda ýurdumyzda neşir edilýän gazetleriň 19-synyň we žurnallaryň 7-siniň elektron görnüşleri ýerleşdirilýär.
Metbugat öýi toplumynyň poligrafiýa önümçiliginde sanly tehnologiýalar esasynda çykarylýan önümleriň ýokary hilli bolmagyny hem-de işleriň bellenilen möhletinde ýerine ýetirilmegini üpjün edýän häzirki zaman programmalary ornaşdyryldy.
Ulgam boýunça sanly resminama dolanyşygyna geçmek üçin önümçilik we döredijilik edaralarynyň arasynda içki tor ulgamy döredildi.
Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, döwrebap tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmak, internet serişdeleriniň mümkinçiliklerini giňden ulanmak, bu ulgamdaky iň öňdebaryjy dünýä tejribesini öwrenmek arkaly bu gullugyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň zerurdygyny belledi.
Milli Liderimiz “Türkmenistan —–parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän şu ýylda ýurdumyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň bellenilýändigini nygtap, bu şöhratly senäni hem-de ýurdumyzyň durmuşyndaky beýleki şanly wakalary giňden beýan etmek boýunça anyk tabşyryklary berdi.
Soňra Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň — TDH-niň başlygy B.Amansaryýewe söz berildi.
TDH-niň ýolbaşçysy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň içeri we daşary syýasatyny giňden wagyz etmek boýunça toplumlaýyn işleriň alnyp barylýandygy barada hasabat berdi. Her gün ýurdumyzyň jemgyýetçilik-syýasy, ykdysady we medeni durmuşyndaky esasy wakalary şöhlelendirip, syn hem-de seljerme makalalary taýýarlap, Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentligi ýurdumyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdelerini hem-de elektron neşirlerini habarlar bilen üpjün edýär.
Döwlet habarlar agentliginiň «Türkmenistan: Şu gün” hem-de “Türkmenistan: Altyn asyr” saýtlarynda halkara internet köpçüligi üçin türkmen, iňlis we rus dillerinde habarlar, wideogörnüşler hem-de fotoreportažlar ýerleşdirilýär.
Agentligiň şu ýyldaky esasy wezipeleriniň biri Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk baýramy bilen baglanyşykly möhüm wakalary işjeň beýan etmekden ybaratdyr. Häzirki zaman tehnologiýalarynyň giňden ulanylmagy ählumumy internet torunda Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň dürli ulgamlarda hem-de pudaklarda gazanan üstünlikleri, şonuň ýaly-da, iri senagat, ulag, durmuş we ynsanperwer taslamalaryň durmuşa geçirilişi baradaky täzelikleri dessin, onlaýn görnüşde ýaýratmaga mümkinçilik berýär.
Halkara we milli habarlar agentlikleri, iri neşirler, daşary ýurtlaryň döredijilik hem-de jemgyýetçilik guramalary bilen habarlary alyşmakdaky hyzmatdaşlygy ösdürmek Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň işiniň wajyp bölegidir.
Milli Liderimiziň tabşyryklaryna laýyklykda, agentligiň işini sanlylaşdyrmak boýunça yzygiderli çäreler geçirilýär.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, TDH-niň başlygyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Döwletimiziň Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasatyny durmuşa geçirmekdäki üstünlikleri, ulag, energetika we suw diplomatiýasynyň möhüm ugurlary, maksatlary hem-de wezipeleri, ýurdumyzyň bu ulgamlarda öňe sürýän başlangyçlary dünýäniň maglumatlar giňişliginde giňden beýan edilmelidir.
Ýurdumyzyň syýasy, ykdysady hem-de durmuş-medeni ösüşindäki ýetilen belent sepgitler hakyndaky materiallary taýýarlamak, olary halkara köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde yzygiderli ýaýratmak zerurdyr. Şonuň ýaly-da, içerki syýasy özgertmeleri, Garaşsyzlyk ýyllarynda gazanylan durmuş-ykdysady üstünlikler hakynda makalalar tapgyryny taýýarlamak we olary metbugatda yzygiderli çap etmek gerekdir.
Türkmenistanyň hem-de beýleki ýurtlaryň habarlar ulgamyndaky işjeň hyzmatdaşlygy iň gowy dünýä tejribesini öwrenmek, şonuň ýaly-da, täze tehnologiýalaryň ulanylmagy we bilelikdäki habarlar taslamalarynyň durmuşa geçirilmegi ýurdumyzyň žurnalistleriniň hünär derejesiniň kämilleşdirilmegi üçin täze mümkinçilikleri açýar diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.
Soňra Türkmen döwlet medeniýet institutynyň rektory A.Aýdogdyýew geçen ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri we 2020-2021-nji okuw ýylynda göz öňünde tutulan çäreleriň meýilnamasy barada hasabat berdi.
Milli medeniýetimizi ösdürmegiň we ony dünýäde giňden wagyz etmegiň çäklerinde institutda ylmy-döredijilik çäreleri yzygiderli geçirilýär. «Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda, institutyň sanly bilim portaly we web-saýty döredildi. Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda medeniýet ulgamyny ösdürmegiň maksatnamasynda bellenilen wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça zerur işler alnyp barylýar. Okuw meýilnamalary we maksatnamalary yzygiderli esasda kämilleşdirilýär.
Talyplar ugurdaş edaralarda önümçilik tejribelerini geçýärler. Uçurymlar tassyklanan meýilnamanyň esasynda degişli pudak edaralaryna işe ugradylýar. Halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça ägirt uly işler alnyp barylýar. Talyplar döredijilik bäsleşiklerine we ders olimpiadalaryna işjeň gatnaşýarlar.
Hasabat döwründe halkara hyzmatdaşlygyň çäklerinde sanly wideoaragatnaşyk arkaly duşuşyklar, ussatlyk sapaklary guraldy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda medeniýet ulgamynyň pugta maddy-enjamlaýyn binýadynyň döredilendigini we onuň ähli mümkinçilikleriniň herekete girizilmeginiň wajypdygyny belledi. Ýaşlaryň hünär taýdan ýokary derejeli taýýarlygy bu işleriň netijeli bolmagyny üpjün edýär.
Şunlukda, okatmagyň sanly tehnologiýalary, öňdebaryjy usullar, şol sanda teatrlaryň, kitaphanalaryň, muzeýleriň we beýleki medeni ojaklaryň mümkinçilikleri giňden peýdalanylmalydyr. Şeýlelikde, halkymyzyň ruhy gymmatlyklary we şöhratly taryhy wagyz edilmelidir.
Döwlet Baştutanymyz instituty tamamlaýan ýaşlaryň iş bilen üpjünçiligine hemmetaraplaýyn we jogapkärçilikli çemeleşmelidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, institutda häzirki döwrüň talaplaryna we özgerýän şertlere laýyk gelýän ugurlar boýunça hünärmenleriň taýýarlanmagy, okuw meýilnamasyna we hünär ugurlaryna düýpli özgertmeleri girizmegi tabşyrdy.
Şunuň bilen birlikde, dünýäniň beýleki ýurtlary bilen medeni gatnaşyklary pugtalandyrmak, halkara döredijilik bäsleşiklerinde, onlaýn gözden geçirişlerde Türkmenistana mynasyp wekilçilik etmäge ukyply, zehinli ýaşlary ýüze çykarmak boýunça işler dowam etdirilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi we bu babatda rektora birnäçe tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz talyp ýaşlaryň halkymyzyň döreden milli mirasyny, ruhy gymmatlyklaryny ylmy esasda öwrenip, olaryň ähmiýetini we many-mazmunyny açyp görkezýän ylmy işleri alyp barmaklary üçin zerur şertleriň döredilmelidigini belledi. Watanymyzyň beýik Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramyny ýokary derejede geçirmäge institutyň ýaşlarynyň mynasyp goşant goşmagy, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli amal edilmegi ugrunda zerur işler ýerine ýetirilmelidir.
Soňra Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň rektory A.Nuwwaýew geçen ýyl ýerine ýetirilen işler baradaky hasabat bilen çykyş etdi.
Bu ýokary okuw mekdebinde medeniýet ulgamynyň edaralary üçin şekillendiriş sungatynyň 16 hünäri boýunça hünärmenler taýýarlanylýar.
Milli Liderimiziň öňe süren “Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyna” laýyklykda, akademiýanyň sanly bilim portaly we web-saýt döredildi. Onda ýokary okuw mekdebiniň muzeýi we kitaphanasy, okuw hem-de döredijilik işleri, jemgyýetçilik çäreleri we Ýaş alymlar merkezi barada giňişleýin maglumatlar ýerleşdirildi.
Akademiýanyň talyplary 2020-nji ýylda hemişelik Bitaraplygymyzyň şanly 25 ýyllyk baýramy mynasybetli gurlup, ulanylmaga berlen, paýtagtymyzy ösdürmegiň 16-njy tapgyrynyň binalarynyň daşky diwar bezeg işlerine, Diýarymyzyň Garaşsyzlyk baýramyna bagyşlanan bezeg taslamalaryny işläp taýýarlamaga gatnaşdylar.
«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda akademiýanyň iş meýilnamasynda talyplaryň şanly senelere bagyşlanan köp sanly bäsleşiklere, sergilere, ylmy-amaly maslahatlara gatnaşmagy we beýlekiler göz öňünde tutulýar.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki wagtda ýurdumyzda gurulýan durmuş-medeni maksatly desgalaryň binagärlik çözgüdine, olaryň içki we daşky bezeg işlerine bu ýokary okuw mekdebiniň mugallymlarynyň hem-de talyplarynyň işjeň gatnaşmagynyň möhümdigini belledi.
Soňky ýyllarda dizaýn sungatyna birnäçe häzirki zaman usullary girizildi, şu özgertmeleri nazara alyp, Döwlet çeperçilik akademiýasynda bilim alýan talyplaryň dizaýn sungaty boýunça ukyp-başarnygyny ösdürmek, olaryň dünýäniň ösen tejribesini, ylmyň gazananlaryny özleşdirmekleri üçin zerur şertler döredilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi.
Döwlet Baştutanymyz sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça wezipelerden ugur alyp, döredijilik ýokary okuw mekdebinde has köp isleg bildirilýän ugurlar boýunça täze hünärleri girizmek bilen baglanyşykly meseleleri öwrenmegi dowam etdirmegiň, okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň zerurdygyny belledi.
Hormatly Prezidentimiz Döwlet çeperçilik akademiýasynyň talyp ýaşlarynyň we döredijilik işgärleriniň öz ugurlary boýunça sanly ulgam arkaly halkara bäsleşiklere, gözden geçirişlere gatnaşmagyny üpjün etmegiň wajypdygyna ünsi çekip, bu babatda anyk görkezmeleri berdi. Munuň özi milli sungatymyzyň dünýä derejesinde wagyz edilmeginde aýratyn ähmiýetlidir.
Ýurdumyzda giňden tanalýan halypa heýkeltaraşlar, suratkeşler, zergärler we beýleki döredijilik işgärleri bilen talyp ýaşlaryň duşuşyklary yzygiderli guralmalydyr, olaryň nazaryýetde alan bilimlerini tejribede berkitmekleri ýerine ýetirilýän heýkeltaraşlyk işlerine we beýleki sungat eserleriniň döredilmegine, şol sanda bina edilýän desgalaryň içki we daşky bezeg işlerine gatnaşmaklarynda zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.
Döwlet Baştutanymyz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramynyň giňden bellenilýän ýylynda öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmegiň çäklerinde häzirki zamanyň ösen tejribesiniň, sanly tehnologiýalaryň netijeli ulanylmalydygyny belledi.
Soňra Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynyň rektory R.Amangeldiýew ýokary okuw mekdebinde saz sungaty boýunça ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak we sungaty giňden wagyz etmek ugrunda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.
Milli Liderimiziň zehininden kemal tapan aýdym-sazlar we ýokary çeperçilik edebi eserler mugallymlar hem-de talyplar üçin nusgalyk mekdep bolup durýar.
Bilim ulgamyny ösdürmegiň konsepsiýasyna laýyklykda, konserwatoriýada sanly bilim portaly we web-saýt döredildi. Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygyny ýerine ýetirmek ugrunda şanly baýramlaryň hormatyna halkara derejede onlaýn konsertler, ussatlyk sapaklary geçirildi. Konserwatoriýanyň mugallymlary we talyplary guralýan konsertlere, telegepleşiklere yzygiderli gatnaşýarlar. Talyplar öwrenýän hünärleri boýunça saz bilim edaralarynda tejribe geçýärler.
Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça Türkmen milli konserwatoriýasynda Türkmenistanyň Gahrymany Maýa Kulyýewanyň muzeýiniň döredilmegi geljekki sazandalary ýetişdirmekde örän ähmiýetli waka öwrüldi. Şeýle hem milli Liderimiziň başlangyjy boýunça täzeden dikeldilen opera çykyşlaryna mugallymlar bilen talyplaryň bilelikde gatnaşmagy halypa-şägirtlik ýolunyň döwrebap dowam edýändigini alamatlandyrýar.
Ýokary okuw mekdebinde halkymyzyň saz sungatyny öwrenmek boýunça ylmy işler alnyp barylýar. Bu işde döwlet Baştutanymyzyň “Ile döwlet geler bolsa...”, “Parahatçylyk sazy, dostluk, doganlyk sazy” atly ajaýyp eserleri ýaşlar üçin bahasyz gollanma bolup durýar.
Hormatly Prezidentimiziň 2020-nji ýylyň 23-nji dekabrynda geçiren iş maslahatynda öňde goýan wezipelerini üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, degişli işler meýilleşdirildi.
Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, bu ýokary okuw mekdebinde halkymyzyň baý medeni mirasyny, milli sungatynyň taryhyny işjeň öwrenip, ussat sazandalaryň döreden mukamlaryny, ajaýyp sazlaryny ösdürmek we häzirki zaman mukamlaryny döretmek ugrunda zerur işleriň amala aşyrylmalydygyny belledi. Milli konserwatoriýada ýokary derejeli hünärmenler ýetişdirilmelidir.
Döwlet Baştutanymyz fortepiano saz gurallaryny sazlaýan, olaryň owaz çykaryşyny talabalaýyk derejä getirýän hünärmenleri taýýarlamagy, şeýle hem ýaş sazandalaryň, kompozitorlaryň onlaýn tertipde halkara bäsleşiklere gatnaşmaklary, olaryň bu ugurda üstünlik gazanmaklary üçin maksatnamalaýyn işleri amala aşyrmagy tabşyrdy.
Milli Liderimiz halypa-şägirtlik ýoluny ösdürmegiň çäklerinde talyplaryň halypa sazandalar, kompozitorlar bilen duşuşyklaryny guramagyň, konserwatoriýanyň uçurymlarynyň ýurdumyzyň dürli künjeklerinde zehinli ýaşlary ýüze çykarmaga mynasyp goşant goşmagy ugrunda zerur mümkinçilikleriň döredilmeginiň wajypdygyny belledi.
Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow konserwatoriýanyň talyplarynyň hem-de mugallymlarynyň daşary ýurtlaryň ugurdaş ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlary bilen onlaýn duşuşyklary guramaga işjeň gatnaşmalydyklaryny belledi we bu babatda rektora birnäçe görkezmeleri berdi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa gözegçilik edýän düzümlerinde geçen ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, medeniýet ulgamynyň edaralarynyň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada hasabat berdi.
Milli medeniýetimizi, sungatymyzy hem-de edebiýatymyzy ösdürmek, maddy we ruhy medeni mirasymyzy geljek nesillere ýetirmek üçin aýawly saklamak, döredijilik adamlarynyň netijeli işi, sungatyň dürli görnüşlerine degişli ýokary çeperçilikli täze eserleri döretmek üçin ähli zerur şertler üpjün edilýär.
Medeniýet ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli berkidilýär. Sanly ulgamyň mümkinçilikleri giňden peýdalanylýar. Halkara hyzmatdaşlyk ösdürilýär we milli baýramlar, şanly seneler mynasybetli guralýan çäreler ýokary derejede geçirilýär.
Hasabat döwründe milli žurnalistikanyň işini kämilleşdirmek, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işgärleriniň hünär derejesini ýokarlandyrmak, ýaýlyma berilýän tele we radio gepleşikleriň, makalalaryň hilini gowulandyrmak, gazetleriň we žurnallaryň redaksiýalaryny düzümleýin döwrebaplaşdyrmak hem-de elektron görnüşe geçirmek boýunça zerur çäreler amala aşyryldy. Milli kino sungatynyň hilini ýokarlandyrmak, döwrebap kinolaryň önümçiligini artdyrmak boýunça işler dowam edýär.
Şu günler medeniýet ulgamynyň işgärleri degişli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary we häkimlikler bilen bilelikde, Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk baýramynyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmäge taýýarlyk işlerini alyp barýarlar. Şeýle hem iri dabaralary guramak boýunça dünýäniň oňyn tejribesi öwrenilýär.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistanda iri dabaralary we köpçülikleýin-medeni çäreleri geçirmek boýunça oňyn tejribäniň toplanandygyny belledi. Döwletimiziň yzygiderli goldaw bermegi netijesinde gadymy medeni däpler baýlaşdyrylýar we üsti täze mazmun bilen ýetirilýär.
Häzirki döwrüň ýagdaýy we tehniki ösüşiň gazananlary döwrebap çözgütleri tapyp, olaryň ýurdumyzyň ösüş maksatlaryna gönükdirilmegini talap edýär. Döwlet Baştutanymyz aň-bilim işiniň, ýaşlaryň döredijilik işjeňliginiň höweslendirilmeginiň, milli mirasymyzyň öwrenilmeginiň we umuman, ruhy taýdan ösüşiň häzirki döwrüň möhüm wezipesidigini belledi we bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.
Milli Liderimiz Diýarymyzy dünýäniň senagat taýdan ösen döwletleriniň hataryna çykarmagyň hem-de halkara abraýyny artdyrmagyň wajyp ugurdygyny belläp, öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmekde medeniýet ulgamynyň hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine aýratyn ornuň degişlidigini nygtady.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary G.Müşşikow hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa medeniýet ulgamyna degişli düzümleriň maliýe-ykdysady ýagdaýy we bu ugurda döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ugurdaş düzümleriň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, ony sanly ulgama geçirmek we öňdebaryjy tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmak bilen baglanyşykly meseleleri öz wagtynda çözmek maksady bilen, medeniýet ulgamynyň edaralarynyň maliýe ýagdaýyna yzygiderli gözegçiligiň ýola goýulmalydygyna ünsi çekdi hem-de bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Milli Liderimiz iş maslahatyny jemläp, Garaşsyzlyk ýyllary içinde ýurdumyzda medeniýet ulgamyny ösdürmek boýunça ägirt uly işleriň ýerine ýetirilendigini belledi. Şeýle-de bolsa işleri kämilleşdirmek üçin köp çäreleriň geçirilmelidigini we önjeýli zähmet çekilmelidigini belledi.
Ulgamyň bar bolan mümkinçiliklerini doly güýjünde peýdalanmak zerurdyr.Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ylmyň we tehnologiýanyň iň soňky gazananlaryna esaslanyp, sanly ulgamy işjeň ornaşdyrmak boýunça görkezme berdi. Zähmeti guramagyň netijeli usullaryny seçip alyp, olar ulgamyň düzümlerinde we edaralarynda işjeň ulanylmalydyr. Şunda döwlet Baştutanymyz daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmäge üns berilmelidigini belläp, bu babatda maslahata gatnaşyjylara anyk tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz medeniýet ministri A.Şamyradowa ýüzlenip, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk baýramynyň öňüsyrasynda medeniýet ulgamyny mundan beýläk-de ösdürmek üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.
Milli medeni mirasymyzyň gymmatlyklaryny, däp-dessurlaryny düýpli öwrenmek bilen, halkymyza täzeden ýetirmek üçin zerur işler geçirilmelidir. Taryhy we medeni ýadygärlikleri rejelemek, dikeltmek, gorap saklamak babatda alnyp barylýan işler has-da netijeli ýola goýulmalydyr.
Medeniýet we sungat ulgamynyň edaralarynyň işi yzygiderli kämilleşdirilmelidir, bu düzümleriň işgärleriniň hünär derejesi ýokarlandyrylmalydyr.
Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ministre milli medeniýetimizi, baý mirasymyzy, taryhy-medeni ýadygärliklerimizi, halk döredijiliginiň eserlerini we beýik şahsyýetlerimiziň nusgawy eserlerini dünýäde giňden wagyz etmäge üns bermegi tabşyrdy.
Döwlet Baştutanymyz kitaphana işini ösdürmek meselesine degip geçmek bilen, elektron kitaphana ulgamynyň maglumat binýadynyň we kitaplarynyň sanynyň yzygiderli artdyrylmagy boýunça işleri geçirip, sanly kitaphana hyzmatlarynyň geriminiň giňelmegine gönükdirilen çäreleri dowam etmegi tabşyrdy.
Şeýle hem milli Liderimiz Medeniýet ministrligine Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti bilen bilelikde, halk köpçüligi üçin gyzykly, özüne çekiji, milli äheňli, ýokary hilli, döwrebap kinofilmlere taýýarlamak we olary tomaşaçylar köpçüligine ýetirmek boýunça zerur işleri geçirmegi tabşyrdy.
Pudaklaýyn edaralaryň we düzümleriň işini guramak babatda olaryň çykdajylarynyň düzümini seljerip, artykmaç çykdajylary azaltmak we tölegli hyzmatlaryň gerimini giňeltmek zerurdyr.
Türkmen halkynyň maddy däl medeni mirasynyň gymmatlyklaryny halkara derejede giňden ýaýmak ugrundaky işleri dowam etmeli diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi we Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasy (ÝUNESKO) we beýleki abraýly düzümleri bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça ministre anyk görkezmeleri berdi.
Döwlet Baştutanymyz soňky döwürde medeniýet ulgamynyň edaralarynyň işlerinde örän köp kemçiliklere ýol berilýändigini aýdyp, halkymyzyň gadymy mirasynyň, medeniýetiniň ýeterlik derejede öwrenilmeýändigini belledi. Öňler W.Masson we W.Sarianidi ýaly dünýä belli alymlaryň ýurdumyzda işläp, halkymyzyň taryhy bilen içgin gyzyklanyp, geçmişiň açylmadyk sahypalaryny dikeltmek boýunça bitiren işleri biziň üçin nusga bolup durýar.
Milli Liderimiz geçen ýyl Garaşsyz döwletimiziň hemişelik Bitaraplygynyň 25 ýyllygynyň bellenendigini, ýöne bu şanly sene mynasybetli hem netijeli medeni çäreleriň talabalaýyk guralmandygyny, ugurdaş edaralaryň ýagdaýynyň, maddy-enjamlaýyn we hünärli işgärler bilen üpjünçiliginiň hem örän ýaramaz derejede bolmagynda galýandygyny belledi.
Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow işde goýberen düýpli kemçilikleri üçin medeniýet ministri A.Şamyradowa berk käýinç yglan edip, ýol berlen kemçilikleri gysga wagtda düzetmegi oňa soňky gezek duýdurdy.
Soňra milli Liderimiz Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň başlygyna ýüzlenip, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk baýramyna bagyşlanan ýokary hilli gepleşikleri yzygiderli ýaýlyma bermegi tabşyrdy. Guramaçylyk işlerini güýçlendirmek maksady bilen, ussat alypbaryjylary bu işe çekmek, halypa-şägirtlik ýörelgelerini yzygiderli dowam etmek boýunça zerur çäreleri görmek tabşyryldy.
Milli Liderimiz ýurdumyzyň Garaşsyzlyk ýyllary içinde gazananlaryny we durmuşa geçirilen özgertmeleri dünýä giňden ýaýmak, şol sanda tanyşdyryş wideoroliklerini, çeper, telewizion we dokumental filmleri taýýarlamak boýunça netijeli çäreleri möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitledi. Şeýle hem teleradioýaýlymlar boýunça berilýän gepleşikleriň hiliniň ýokary bolmagyny gazanmak üçin hünärine ökde işgärleri taýýarlamak we olar üçin ýörite okuwlary guramak işlerine möhüm ähmiýet berilmelidir.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow teleradioýaýlymlarda türkmen diliniň edebi kadalarynyň we sözleýiş medeniýetiniň berk berjaý edilişine gözegçiligi güýçlendirmegi, şeýle hem ýaýlyma berilýän gepleşiklere gözegçilik edýän redaktorlaryň jogapkärçiligini ýokarlandyrmagy tabşyrdy.
Döwlet Baştutanymyz Oguz han adyndaky “Türkmenfilm” birleşigine döwrebap çeper we dokumental filmleri köpräk çykarmak babatda görkezme berdi.
Milli Liderimiz döwlet komitetiniň maddy-enjamlaýyn binýadynyň döwrebaplaşdyrylmagy barada aýdyp, onuň tapgyrlaýyn esasda hojalyk hasaplaşygyna geçmegi üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň başlygyna ýurdumyzda neşir edilýän gazetleriň we žurnallaryň hiline we mazmunyna hemişe gözegçilik etmegi, onlaýn abuna boýunça hyzmatlary giňeltmegi tabşyrdy.
Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly senesi bellenilýän ýylda kitap önümleriniň neşir edilişi we ýaýradylyşy bilen baglanyşykly meselelere degip geçip, orta we ýokary okuw mekdeplerini zerur kitaplar hem-de gollanmalar bilen ýeterlik möçberde üpjün etmegiň, şol sanda çagalar üçin çeper eserleriň çap edilişini artdyrmagyň, şeýle hem neşir önümleriniň hiline gözegçilik etmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.
Milli Liderimiz neşirýat gullugynyň önümçilik kärhanalarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmagyň wajypdygyny belläp, olaryň zerurlyklaryny we satyn alynýan kagyzlaryň, kartonlaryň we beýleki poligrafiýa serişdeleriniň hem-de gazet-žurnallary elektron görnüşde neşir etmegi nazara alyp, ätiýaçlyk şaýlarynyň we enjamlaryň bahalaryny seljermegi tabşyrdy.
Şunuň bilen baglylykda, neşirýat işi üçin zerur bolan harytlar satyn alnanda, Döwlet býujetiniň serişdelerini tygşytlamak we netijeli ulanmak maksady bilen, öňdebaryjy önüm öndürijiler bilen göni hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň wajypdygy bellenildi.
Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň başlygyna Garaşsyzlygymyzyň ýubileý ýylynda agentlik tarapyndan alnyp barylýan işleri kämilleşdirmek, habarlary taýýarlamak, ýaýratmak we çap etmek boýunça hyzmatlary giňeltmek babatda birnäçe görkezmeleri berdi.
Ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak hem-de sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak agentligiň alyp barýan işiniň möhüm ugurlary hökmünde kesgitlenildi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gazetleriň we žurnallaryň redaktorlaryna ýüzlenip, Garaşsyzlyk ýyllarynda ýurdumyzda ýetilen belent sepgitler we şanly wakalar barada, halkymyzy watansöýüjilik ruhunda terbiýelemäge gönükdirilip, özgertmeleriň many-mazmunyny açyp görkezýän, dürli žanrlarda ýazylýan we çap edilýän eserleriň sanyny has-da köpeltmek boýunça zerur işleri geçirmegi tabşyrdy.
Şeýle hem döwlet Baştutanymyz okyjylaryň sanyny artdyrmak we gazet-žurnallaryň okyjylara öz wagtynda ýetirilmeginiň täzeçil usullaryny gözlemek boýunça işleri alyp barmagyň zerurdygyny belledi. Milli Liderimiz şol bir wagtyň özünde döwürleýin neşirleriň döredijilik we tehniki işgärleriniň bilim we hünär derejesini hemişe ýokarlandyrmagy talap etdi.
Medeniýet ulgamynyň ýokary okuw mekdepleriniň ýolbaşçylaryna medeniýet we köpçülikleýin habar beriş serişdeleri üçin ýörite ugurlar boýunça ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak, okatmagyň häzirki zaman usullaryny ornaşdyrmak arkaly ýaşlara berilýän bilimiň hilini we derejesini dünýä standartlaryna laýyklykda ýokarlandyrmak tabşyryldy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ylym-bilim we medeniýet ulgamlarynda gazanylan milli tejribä hem-de dünýä ylmynyň soňky gazananlaryna laýyklykda, ýokary okuw mekdepleriniň okuw meýilnamalaryny we maksatnamalaryny yzygiderli döwrebaplaşdyrmagy tabşyrdy.
Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz daşary ýurtlaryň öňdebaryjy ýokary okuw mekdepleri hem-de beýleki ugurdaş edaralary bilen gatnaşyklary yzygiderli alyp barmagy, hususan-da, talyplary we mugallymlary halkara derejede geçirilýän bäsleşiklere hem-de sergilere işjeň gatnaşdyrmagy tabşyrdy. Ýokary okuw mekdeplerinde döwrüň talabyna laýyk gelýän täze hünärler girizilmelidir.
Hormatly Prezidentimiz wise-premýer M.Mämmedowa ýüzlenip, Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk ýubileý ýylynda bu ugurda häzirki zaman gazanylanlaryny peýdalanyp, medeniýet edaralary tarapyndan geçirilýän köpçülikleýin çäreleri, baýramçylyk hem-de teatrlaşdyrylan dabaralary döwrebap guramagy tabşyrdy.
Döredijilik çäreleriniň hem-de sahna eserleriniň many-mazmunyny has-da baýlaşdyrmak, milli däp-dessurlary, halkymyzyň medeni we ruhy gymmatlyklaryny giňden beýan etmek möhüm wezipeleriň hatarynda görkezildi.
Milli Liderimiz ýaşlaryň tebigy zehinini we sungata höwesini ösdürmek, aýdym-saz sungatymyzy, gadymy medeni mirasymyzy düýpli öwrenmek maksady bilen, mekdepden daşary çeperçilik, sungat we sazçylyk ugurly tölegli okuwlaryň we hyzmatlaryň gerimini giňeltmek boýunça tabşyryklary berdi.
Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow medeniýet ulgamynyň edara-kärhanalarynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny, önümçilik we hojalyk işlerini yzygiderli seljerip, alyp barýan iş ugurlaryny döwrüň talabyna laýyklykda kämilleşdirip durmagy, bu edaralar üçin ýokary derejeli hünärmenleri yzygiderli taýýarlamagy talap etdi.
Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk baýramy mynasybetli guraljak döwlet çärelerine hem-de şu ýylyň 22 — 27-nji iýuly aralygynda Lebap welaýatynda geçiriljek Medeniýet hepdeligine häzirden göwnejaý taýýarlyk görmek zerurdyr.
Ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasynda medeniýet ulgamy boýunça “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” ýylynda göz öňünde tutulan çäreler babatda ýerine ýetirilýän işler berk gözegçilikde saklanylmalydyr.
Halkara medeni gatnaşyklary ösdürip, ýurtlaryň arasynda özara Medeniýet günlerini we berkarar döwletimiziň parahatçylyk dörediji syýasatyny amala aşyrmaga ýardam berýän beýleki çäreleri geçirmek däbini dowam etmeli diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.
Şeýle hem wise-premýer G.Müşşikowa medeniýet ulgamynyň edara-kärhanalarynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny yzygiderli seljerip, pul üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça seljermeleri geçirmek, olaryň algy-bergilerini, çykdajylarynyň düzümini jikme-jik öwrenmek, bu edaralara Döwlet býujetinden berlen maliýe serişdeleriniň öz wagtynda özleşdirilişine we göz öňünde tutulan maksatlara görä ulanylyşyna gözegçilik etmek tabşyryldy.
Sanly wideoaragatnaşyk arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmeginiň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/20242?type=feed
Aşgabat, 6-njy fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly wideoaragatnaşyk arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň, şeýle hem ugurdaş ýokary okuw mekdepleriň rektorlarynyň gatnaşmagynda ýurdumyzyň ulag-aragatnaşyk toplumyny ösdürmek boýunça iş maslahatyny geçirdi.
Geçen ýylda ýurdumyzyň ulag we aragatnaşyk ulgamynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine bagyşlanan iş maslahatyny açyp, döwlet Baştutanymyz bu ugruň milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň biri bolup durýandygyny belledi.
Häzirki döwürde dünýä ykdysadyýetinde emele gelen çylşyrymly ýagdaý zerarly bu pudaklarda käbir kynçylyklar ýüze çykýar, bu bolsa olaryň önümçilik we maliýe görkezijilerine ýaramaz täsir edýär.
Şu gün ulag we aragatnaşyk ulgamynyň ösüş depginlerini ýokarlandyrmak maksady bilen, işleri sazlaşykly guramaga degişli meselelere serederis diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we iş maslahatyna gatnaşyjylaryň hasabatlaryny hem-de tekliplerini diňledi.
Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly wideoaragatnaşyk arkaly geçirilýän iş maslahatynyň gün tertibine geçip, ilki bilen, “Türkmendemirýollary” agentliginiň başlygy A.Atamyradowa söz berdi. Ol geçen ýyl ýerine ýetirilen işleriň jemleri hem-de şu ýyl üçin meýilnamalar hakynda hasabat berdi.
Agentligiň girdeji böleginiň 118,5 göterim ýerine ýetirilendigi barada habar berildi. Ýük dolanyşygy boýunça meýilnama 120,5 göterim berjaý edildi.
Döwlet Baştutanymyzyň pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak hem-de ýük dolanyşygynyň göwrümini artdyrmak barada beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, degişli işler alnyp barylýar.
Hasabat döwründe demir ýollaryň 245 kilometrinde abatlaýyş işleri geçirildi, relsleriň 32,7 kilometri çalşyldy, demir ýol geçirijileriniň 90-sy hem-de demir ýol köprüleriniň 22-si abatlanyldy. Şonuň ýaly-da, ýük we ýolagçy wagonlarynyň 930-dan gowragynda abatlaýyş işleri geçirildi, teplowozlaryň 25-siniň dizel bölegi we çekiji elektro hereketlendirijileri abatlanyldy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, agentligiň işine nägilelik bildirdi hem-de häzirki wagtda demir ýol ulaglarynyň işiniň ýokary derejesini üpjün etmek boýunça wezipeleri durmuşa geçirmegiň ileri tutulýan ugur bolup durýandygyna ünsi çekip, degişli tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz pudagyň ýolbaşçysyna demir ýollary elektrofikasiýalaşdyrmak boýunça işler bilen baglanyşykly birnäçe görkezmeleri berip, täze tehnologiýalary ornaşdyrmagyň, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen peýdaly innowasion işläp düzmeler boýunça tejribe alyşmagyň wajypdygyny, munuň bolsa pudaga maýa goýumlaryň gelmegini üpjün etjekdigini nygtady.
Milli Liderimiz demir ýol ulgamyny ösdürmek babatynda pudagyň tehniki binýadyny döwrebaplaşdyrmagyň hem-de täzelemegiň ileri tutulýan ugurdygyny nygtap, daşary ýurtlardan biziň döwletimiziň howa şertlerine laýyk gelýän häzirki zaman tehnikalaryny satyn almagyň mümkinçiliklerini öwrenmegi tabşyrdy.
Soňra “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň başlygy H.Hudaýgulyýew ýolbaşçylyk edýän ulgamyndaky işleriň ýagdaýy, ugurdaş düzümleriň maddy-enjamlaýyn binýadyny mundan beýläk-de berkitmek boýunça alnyp barylýan çäreler, olar boýunça öňde goýlan meýilnamalaryň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.
Geçen ýyl ýurdumyzda telefon nokatlarynyň 192 müň 238-si gurnalyp, meýilnama 112 göterim ýerine ýetirildi. 685 kilometr aragatnaşyk ulgamlary çekildi, 266 müň 160 müşderi internet ulgamyna birikdirildi.
“Elektron resminama, elektron resminama dolanyşygy we sanly hyzmatlar hakynda” Türkmenistanyň Kanuny hem-de ýurdumyzyň ministrliklerinde we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda elektron resminamalar dolanyşygy ulgamyny we internet web-saýtlary döretmek hem-de işe girizmek boýunça birnäçe resminamalar kabul edildi. Oňa laýyklykda, ýurdumyzda 510 web-saýt döredildi we bellige alyndy.
Mundan başga-da, ýurdumyzda aragatnaşyk hyzmatlarynyň ähli görnüşleri sanly ulgam arkaly hödürlenilýär we e.gov.tm döwlet hyzmatlar portalynda ýerleşdirildi.
Şonuň ýaly-da, ýurdumyzda ilkinji “tmchat” milli onlaýn hat-habar alyş-çalyş ulgamy we “sanly.tm” milli elektron poçtasy işe girizildi.
Telekommunikasiýa we informatika institutynyň binýadynda “Sanly çözgüt — IT meýdança” hojalyk jemgyýeti döredilip, hünärmenler tarapyndan ýurdumyzda sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça sargytlar kabul edilip, olar önümçilige ornaşdyrylýar.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, agentligiň işini guramakda kemçiliklere ýol berilýändigine nägilelik bildirdi. Pudakdaky ähli işleri hil taýdan täze derejede guramak, bar bolan mümkinçilikleri doly ulanmak döwrüň talabydyr.
Döwlet Baştutanymyz bular barada aýdyp, “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň ýolbaşçysyna ikinji emeli hemrany taýýarlamak işini çaltlandyrmak hem-de ilkinji emeli hemranyň kuwwatlyklaryny doly güýjünde peýdalanmak babatynda tabşyryklary berdi.
“Türkmenawtoulaglary” agentliginiň başlygy G.Akmämmedow geçen ýylyň dowamynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri we şu ýylyň iş meýilnamasy babatda hasabat berdi.
Hasabat döwründe agentlik boýunça ýük daşamagyň meýilnamasy 104,5 göterim, ýük dolanyşygynyň meýilnamasy bolsa 103,1 göterim berjaý edildi.
Ýolagçy gatnatmagyň meýilnamasy 100,1 göterim, ýolagçy dolanyşygy boýunça meýilnama 101 göterim amal edildi.
Aşgabat — Daşoguz awtomobil ýolunyň ugrunda Aşgabatdaky ýolagçy awtoulag kärhanasyny, Awtomobil mekdepleriniň birleşiginiň, “Awtomobilulaghyzmaty” açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini we “Awtoulagkärhanalarbirleşigi” açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini öz içine alýan Awtoulag kärhanalar toplumy we Awtomobil mekdepleriniň birleşiginiň okuw-türgenleşik merkezi ulanmaga berildi. Döwrebap enjamlar bilen üpjün edilen okuw-türgenleşik merkezi ýol hereketiniň howpsuzlygyny berkitmäge we sürüjileri taýýarlamagyň hem-de gaýtadan taýýarlamagyň derejesini ýokarlandyrmaga hem-de kämilleşdirmäge ýardam berýär.
“Türkmenawtoulaglary” agentligi tarapyndan ýerine ýetirilýän awtoulag hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmak wezipelerini üstünlikli durmuşa geçirmek hem-de agentligiň kärhanalarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak maksady bilen degişli işler alnyp barylýar.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, agentligiň işine nägilelik bildirdi we birnäçe kemçilikleriň bardygyny aýtdy. Milli Liderimiz pudagy ösdürmek boýunça alnyp barylýan işleri yzygiderli kämilleşdirmegiň, ýük daşamak babatda ösen halkara tejribesini öwrenmegiň hem-de ornaşdyrmagyň wajypdygyna ünsi çekdi. Ýurdumyzyň söwda-ykdysady gatnaşyklaryny giňeltmekde möhüm orun eýeleýän Türkmenistanyň ulag strategiýasy bu ugurdaky kadalaryň we düzgünleriň ýerine ýetirilmegini üpjün edýän birnäçe toplumlaýyn işleriň amala aşyrylmagyny esasy ugur edinýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we bu babatda anyk görkezmeleri berdi.
Awtoulag kärhanalarynyň işlerini kämilleşdirmek, ilata häzirki zaman talaplaryna laýyk gelýän hyzmatlary ýola goýmak babatda birnäçe tabşyryklar berildi.
Soňra “Türkmenhowaýollary” agentliginiň başlygy D.Saburow ýolbaşçylyk edýän pudagynda alnyp barylýan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.
Hasabat döwründe ýük daşamagyň meýilnamasy 106,1 göterim berjaý edildi. 2020-nji ýylyň 1-nji sentýabryndan başlap, Türkmenbaşy we Türkmenabat Halkara howa menzillerine daşary ýurt howa gämileriniň tehniki uçuş-gonuş işleri amala aşyrylyp başlandy.
Şu ýylyň ýanwar aýyndan başlap, IL-76 kysymly ýük howa gämisinde hepdede bir gezek Aşgabat — Stambul — Aşgabat we Aşgabat — Abu-Dabi — Aşgabat ugurlary boýunça yzygiderli ýük gatnawlary ýola goýuldy. Häzir Aziýadan Ýewropa hem-de Ýewropadan Aziýa sebitine Boeing-200LR kysymly howa gämisiniň bagaž böleginde ýükleri daşamak boýunça degişli işler alnyp barylýar.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, döwletimiziň pudagy goldamak üçin ähli zerur çäreleri görýändigini belledi. Şol bir wagtyň özünde raýat awiasiýasynyň işini täze şertlere uýgunlaşdyrmaga netijeli usullary tapmak zerur bolup durýar.
Hususan-da, halkara we içerki ugurlar boýunça ýolagçy gatnatmagyň we ýük daşamagyň ýokary hilini, howpsuzlyk we amatlylyk derejesini üpjün etmäge mümkinçilik berýän sanly tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmaga ähmiýet berilmelidir.
Döwlet Baştutanymyz pudagyň işine nägilelik bildirip, agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurlarda dünýäniň ösen tejribesini öwrenmek we ornaşdyrmak boýunça anyk tabşyryklary berdi.
“Türkmendeňizderýaýollary” agentliginiň başlygy A.Haýytmuradow deňiz we derýa ulaglarynyň işini ösdürmek, bu ugurda hödürlenilýän hyzmatlaryň gerimini giňeltmek we pudagy sanlylaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.
Hasabat döwründe ýük daşamagyň we ýolagçy gatnatmagyň meýilnamalarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.
Türkmenbaşynyň Halkara deňiz menziliniň kuwwatlyklaryny netijeli peýdalanmak boýunça işleriň depginlerini ýokarlandyrmak ugrunda yzygiderli çäreler görülýär. “Balkan” gämigurluşyk we abatlaýyş zawodynda gämileri abatlamak işleri alnyp baryldy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistanda döredilen häzirki zaman ulag-üstaşyr, kommunikasiýa we logistika ulgamlarynyň halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine, ýurdumyzyň ykdysady we eksport kuwwatynyň artdyrylmagyna gönükdirilendigini belledi.
Milli Liderimiz Hazar deňziniň kenarynda ýerleşen Türkmenbaşy şäheriniň deňiz menziliniň ýöriteleşdirilen terminallarynyň tehniki taýdan ýokary derejede enjamlaşdyrylandygyny belläp, Merkezi Aziýanyň esasy “deňiz derwezesiniň» üstünden geçýän ulag geçelgeleriniň mümkinçilikleriniň herekete girizilişine nägilelik bildirdi.
Döwlet Baştutanymyz agentligiň ýolbaşçysyna deňiz we derýa ulaglary pudagynyň dolandyryş işlerini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, oňa dünýäniň öňdebaryjy tejribesini ornaşdyrmak, halkara ýük gatnawlaryny amala aşyrýan daşary ýurt kompaniýalary bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Soňra hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Geldinyýazowy göni wideoaragatnaşyga çagyryp, Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň rektory A.Aşirowa söz berdi. Rektor geçen ýylyň dowamynda institutda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri we 2020-2021-nji okuw ýylynda göz öňünde tutulýan çäreleriň meýilnamasy barada hasabat berdi.
Milli Liderimiziň başlangyjy boýunça işlenip taýýarlanylan sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň konsepsiýasyny üstünlikli ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan işleriň çäklerinde ýokary okuw mekdebiniň bilim portaly, elektron web-saýty döredildi.
Şeýle hem döwlet tarapyndan goldaw berilmegi netijesinde, bu ýokary okuw mekdebi bilen Kazanyň milli barlag tehniki uniwersitetiniň hem-de Astrahanyň Deňiz we derýa ulaglary Hazar institutynyň arasynda Özara düşünişmek hakynda gol çekilen Ähtnamalara laýyklykda, netijeli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Onuň çäklerinde sanly wideoaragatnaşyk arkaly okuw sapaklary we özara maslahatlar geçirildi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, bilim ulgamyny ösdürmek boýunça döwlet we milli maksatnamalaryndan gelip çykýan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmegiň häzirki döwrüň möhüm wezipesidigini belledi we bu ugurda institutda alnyp barylýan işlere nägilelik bildirdi.
Döwlet Baştutanymyz ýaşlara ýokary hilli, dünýä derejesine laýyk gelýän bilim-terbiýe bermegiň, halkara hyzmatdaşlygy giňeltmegiň häzirki döwrüň möhüm talabydygyny belläp, bu babatda rektora birnäçe tabşyryklary berdi.
Şeýle hem döwlet Baştutanymyz talyplaryň bilim derejesiniň ýokarlandyrylmagyna hem-de olaryň ylmy we taslama işlerine çekilmegine, okuw ulgamyna ylmyň we tehnikanyň soňky gazananlarynyň ornaşdyrylmagyna möhüm ähmiýet berilmelidigini, şeýlelikde, institutda dünýäniň ugurdaş ýokary okuw mekdepleri bilen halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek boýunça zerur çäreleriň görülmelidigini aýtdy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iň gowy milli we halkara tejribelerini nazara alyp, ylym-bilim ulgamyny depginli ösdürmek we düýpli özgertmek meselelerine möhüm ähmiýet berilýändigini belläp, ýokary okuw mekdebiniň ýurdumyzyň ugurdaş agentlikleri bilen gatnaşyklarynyň döwrüň talabyna laýyk derejede ösdürilmegine, aýratyn-da, talyplaryň multimodal ugurlar we “Lapis Lazuli” halkara geçelgeleriniň ähmiýeti boýunça ylmy işlere çekilmegine zerur ähmiýet bermegi tabşyrdy.
Soňra Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň rektory N.Kuliýew geçen ýylda institutda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri we şu ýyl üçin bellenilen iş meýilnamalary barada hasabat berdi.
Bu ýokary okuw mekdebinde sanly ykdysadyýeti ösdürmek bilen bagly wezipeleri durmuşa geçirmek üçin dünýä ölçeglerine laýyk gelýän ýokary bilimli hünärmenleriň taýýarlanylýandygyny belläp, rektor milli ykdysadyýetimizde ýaýbaňlandyrylan özgertmeleri göz öňünde tutup, täze hünärleri açmak boýunça degişli işleriň alnyp barylýandygyny aýtdy.
Institutda talyp ýaşlara berilýän bilimiň hilini ýokarlandyrmak, olary ylmy we taslama işlerini ýerine ýetirmäge çekmek, innowasion tehnologiýalary okuw işlerine giňden ornaşdyrmak boýunça toplumlaýyn işler amala aşyrylýar. Şeýle hem institutda alnyp barylýan ylmy-barlag işleri ýurdumyzyň ykdysadyýetini sanlylaşdyrmak, maglumat ulgamlaryny netijeli dolandyrmak we howpsuzlygyny üpjün etmek bilen bagly dürli meseleleri öz içine alýar.
Mundan başga-da, rektor talyplaryň okuw döwründe alan bilimlerini önümçilikde berkitmek maksady bilen, ýurdumyzyň ulag-aragatnaşyk toplumynyň agentlikleriniň edara-kärhanalarynda tejribe geçýändiklerini we milli Liderimiziň goldaw bermeginde “Türkmenaragatnaşyk” agentligi bilen institutyň hojalyk hasaplaşygy esasynda işleýän “Sanly çözgüt — IT meýdança” hojalyk jemgyýetiniň döredilendigini habar berdi. Bu ýerde talyplar, mugallymlar we hünärmenler täze taslamalary taýýarlamaga we önümçilige ornaşdyrmaga gatnaşýarlar, tejribe alyşýarlar we maglumat tehnologiýalary boýunça okuw geçýärler.
Rektor çykyşynyň dowamynda bu institutyň milli Liderimiziň tagallasy netijesinde Uniwersitetleriň halkara bileleşiginiň agzasy bolmak bilen, dünýäniň abraýly ugurdaş ýokary okuw mekdepleri, bilim edaralary we kompaniýalary bilen hyzmatdaşlyk edýändigini belledi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýaşlaryň bilim derejesiniň yzygiderli ýokarlandyrylmagyna möhüm üns berilmelidigini belledi we ýurdumyzyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynda bu ugurda alnyp barylýan işlere nägilelik bildirdi.
Şeýle hem döwlet Baştutanymyz “TürkmenÄlem 520E” milli emeli aragatnaşyk hemrasynyň ikinji nobatdakysyny äleme çykarmak bilen baglanyşykly taýýarlyk işlerine möhüm ähmiýet berilmelidigini aýtdy. Munuň özi ýurdumyzda ýer kadastryny işjeňleşdirmekde, netijede bolsa, ýerleriň hasyllylygyny ýokarlandyrmakda, azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmakda aýratyn ähmiýetlidir.
Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Merkezi Aziýanyň we Ýewropanyň möhüm çatrygynda ýerleşýän ýurdumyzyň ulaglaryň ähli görnüşlerini ösdürmäge ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň öňe sürýän ulag diplomatiýasyny amala aşyrmak, ulag pudagy hem-de ýaşaýyş jaý-jemagat ulgamlary üçin zerur bolan ýokary derejeli inženerleri we tehnologiýalary ýetişdirmek boýunça Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynda alnyp barylýan işleriň wajypdygyny belledi.
Şunuň bilen baglylykda, talyplaryň, mugallymlaryň we ylmy işgärleriň degişli ugurlar boýunça ylmy açyşlary, oýlap tapyşlary üçin zerur mümkinçilikler döredilmelidir we olar önümçilige ornaşdyrylmalydyr. Şunda dünýäniň ugurdaş ýokary okuw mekdepleri we abraýly bilim edaralary bilen gatnaşyklar berkidilmelidir, şeýle hem daşary ýurtlaryň abraýly ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlaryny işe çagyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Talyplaryň hünär tejribesini ýokarlandyrmak, nazary bilimlerini önümçilikde berkitmek we göçme tejribe sapaklary guramak möhümdir.
Döwlet Baştutanymyz Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň halkara IT — kompaniýalarynyň taslamalaryna gatnaşmagynyň, milli ykdysadyýetimiziň tapgyrlaýyn bazar gatnaşyklaryna geçýändigini nazara alyp, inžener-tehniki we ulag aragatnaşyk ulgamlary üçin hünärmenleri taýýarlamakda hususy ulgam bilen hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň, hünärmenleri taýýarlamagyň ugurlary boýunça okuw meýilnamalaryny döwrebaplaşdyrmagy tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wise-premýer M.Geldinyýazowa we institutlaryň rektorlaryna ýüzlenip, sanly ykdysadyýeti ösdürmek, bilim ulgamyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek we okuw maksatnamalaryna has zerur ugurlar boýunça täze hünärleri girizmek, okatmagyň usulyýetini döwrüň talabyna laýyk derejede özgertmek boýunça birnäçe anyk görkezmeleri berdi.
Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasynyň kabul eden birnäçe Kararnamalarynyň ähmiýetine ünsi çekdi.
Olaryň hatarynda 2014-nji ýylyň dekabr aýynda “Durnukly ösüş maksatlary üçin halkara hyzmatdaşlygyny üpjün etmekde ulag we üstaşyr geçelgeleriniň orny”, 2015-nji ýylyň 22-nji dekabrynda bolsa “Durnukly multimodal üstaşyr geçelgeleri döretmäge ýardam bermek maksady bilen, ulaglaryň ähli görnüşleriniň arasynda hemmetaraplaýyn özara gatnaşyklary üpjün etmegiň ýolunda”, şeýle hem 2017-nji ýylyň 20-nji dekabrynda “Durnukly ösüş babatda maksatlara ýetmek üçin ulaglaryň ähli görnüşleriniň arasynda gatnaşyklary berkitmek” atly Kararnamalar bar. Munuň özi ýurdumyzyň halkara derejesindäki abraýynyň belende galýandygyny alamatlandyrar.
Häzirki döwürde ýurdumyzda maglumat tehnologiýalaryny ösdürmek, milli ykdysadyýetimiz üçin ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak meseleleriniň wajypdygyny nazara alyp, bu ugurda alnyp barylýan işler häzirki zaman tehnologiýalary bilen ösdürilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi we bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Öwezow ulag-aragatnaşyk toplumynyň düzümlerinde 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri we şu ýyl üçin bellenen meýilnamalar barada hasabat berdi. Şu döwürde toplumyň önümçilik meýilnamasy 123 göterim berjaý edildi.
Ýurdumyzyň ulag we kommunikasiýa toplumyna pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan ýerine ýetirilýän hyzmatlary sanlylaşdyrmak maksady bilen, elektron görnüşde petekleri satmak, ýük ulag hyzmatlaryna sargytlary kabul etmek, taksi hyzmatyndan peýdalanmak, şeýle-de “Bir penjire” ulgamynyň kömegi bilen jemagat, ýaşaýyş, bank hem-de beýleki birnäçe hyzmatlardan peýdalanmak we olaryň töleglerini geçirmek mümkinçiliklerini girizmek hem-de kämilleşdirmek işleri tapgyrlaýyn amala aşyrylýar.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ulag we aragatnaşyk ulgamynda işleriň netijeliligini ýokarlandyrmak boýunça amala aşyrylýan çäreleriň depginleriniň pesdigini belledi we bu ugurda alnyp barylýan işlere nägilelik bildirdi.
Milli Liderimiz toplumyň ähli düzümleriniň girdejililigini ýokarlandyrmak ugrunda bar bolan ähli mümkinçilikleri doly herekete girizmek, edaralaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, şol sanda öňdebaryjy sanly tehnologiýalary önümçilige ornaşdyrmak üçin zerur tagallalary etmek babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary G.Müşşikow ýurdumyzyň ulag-aragatnaşyk toplumynyň düzümleriniň maliýe-ykdysady ýagdaýy we pudagara gatnaşyklaryny işjeňleşdirmek boýunça amala aşyrylýan giň möçberli çäreler barada hasabat berdi.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ulag pudaklarynyň bökdençsiz işini üpjün etmek, ýük daşamak we ýolagçy gatnatmak ulgamynyň durnuklylygyny ýola goýmak we aragatnaşyk pudagynyň edaralarynyň alyp barýan işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmak bilen baglanyşykly wezipeleriň çözgüdine hemmetaraplaýyn çemeleşmegiň zerurdygyny belledi hem-de bu wezipeleriň amala aşyrylyşyna berk gözegçilik etmek barada wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz maslahaty jemlemek bilen, ýurdumyzyň ulag we aragatnaşyk toplumynyň işini netijeli ýola goýmak üçin ýygnananlaryň ählisiniň zerur çäreleri görmelidigini aýtdy. Toplumyň edara-kärhanalarynyň önümçilik görkezijilerini ýokarlandyrmak, girdejilerini artdyrmak üçin zerur tagallalaryň edilmelidigini ýatlatdy.
Döwlet Baştutanymyz bellenilen ilkinji nobatdaky wezipeleri ýerine ýetirmek üçin maslahata gatnaşyjylara anyk tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “Türkmendemirýollary” agentliginiň başlygy A.Atamyradowa ýüzlenip, ýurdumyzyň ulag-üstaşyr mümkinçiliklerini ösdürmek maksady bilen, gurlan döwrebap demir ýol üpjünçilik ulgamynyň mümkinçiliklerinden doly peýdalanmaly. Demir ýollar boýunça ýük daşalmagyny mundan beýläk-de artdyrmaly diýip, nygtady.
“Lapis Lazuli” ugruny durmuşa geçirmegiň çäklerinde döwrebaplaşdyrylan demir ýollaryň geçirijilik ukybyny ýokarlandyrmaly. Daşary ýurt we milli önümleri halkara bazarlaryna çykarmak, daşary ýurt harytlaryny ýurdumyza gysga we amatly ýol bilen getirmek mümkinçiliginden ýerlikli peýdalanmaly diýip, milli Liderimiz belledi.
“Demirgazyk — Günorta” ugry boýunça “Gazagystan — Türkmenistan — Eýran” demir ýolunyň ulanylmaga berilmegi bilen, Ýakyn Gündogar, Günorta we Günorta — Gündogar Aziýa ugurlary boýunça eksporty artdyrmak işlerini güýçlendirmeli diýip, döwlet Baştutanymyz bu babatda tabşyryklary berdi.
Maglumat tehnologiýalarynyň bütindünýä ösüşinden yza galmazlyk üçin, aragatnaşyk hyzmatlarynyň hilini we geçirijilik ukybyny has-da ýokarlandyrmaly. Pudaga döwrebap tilsimatlary giňden ornaşdyrmaly. Halkara tejribesinden ugur alyp, ilata edilýän hyzmatlaryň görnüşlerini artdyrmaly. Internet hyzmatlarynyň halk köpçüligi üçin elýeterli bolmagyny gazanmaly diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň başlygy H.Hudaýgulyýewe degişli tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça ygtyýarly edara hökmünde kesgitlenendigini aýdyp, 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny durmuşa geçirmegi çaltlandyrmagy tabşyrdy.
Ykdysadyýetiň pudaklaryna sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça wezipeleri ýerine ýetirmekde utgaşykly işleri alyp barmaly. Milli Liderimiz aragatnaşyk pudagynyň ýokary taýýarlykly hünärmenler bilen üpjünçiligini gowulandyrmagy, “TürkmenÄlem 520E”milli emeli aragatnaşyk hemrasynyň transponderlerini we mümkinçiliklerini doly ulanmagy, bu ugurda mahabatlandyrma hem-de marketing işlerini güýçlendirmegi tabşyrdy.
“Türkmenawtoulaglary” agentliginiň başlygy G.Akmämmedowa ýolagçylary gatnatmak boýunça hyzmatlaryň möçberini artdyrmak, hilini ýokarlandyrmak maksady bilen, orta görnüşli we kiçi awtobuslary satyn almak boýunça işleri dowam etdirmek, agentligiň kärhanalarynyň awtobuslarynda, ýeňil taksi we ýük awtoulaglarynda nagt däl elektron töleg we JIPES/Glonass ulgamlaryny, internet arkaly hyzmatlary we ýol petekleriniň satylmagyny giňden ornaşdyrmak tabşyryldy.
Milli Liderimiz şäherara we şäherýaka awtobuslaryndan peýdalanýan ýolagçylara ýokary hilli hyzmat etmek maksady bilen, Balkan, Daşoguz, Lebap we Mary welaýatlarynda döwrebap awtomenzilleriň gurluşygyny bellenen möhletlerde tamamlamagy talap etdi.
Awtomobil ulaglary arkaly daşalýan ýükleriň möçberini has-da artdyryp, ýurdumyzdan geçýän üstaşyr geçelgeleri ösdürmekde halkara hyzmatdaşlygyny dowam etmegi belläp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu babatda birnäçe tabşyryklary berdi.
Döwlet Baştutanymyz “Türkmenhowaýollary” agentliginiň başlygy D.Saburowa ýüzlenip, howa gämilerinde düýpli abatlaýyş-bejeriş işlerini we tehniki hyzmatlary öz wagtynda geçirmegi, uçuşlaryň ygtybarly we howpsuz bolmagyny üpjün etmek üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.
Agentligiň howa menzillerinde döwrebap ulag-üstaşyr geçelgelerini döretmek boýunça zerur çäreleri görüp, howa menzilleriniň has netijeli ulanylmagyny üpjün etmeli.
Milli Liderimiz dünýäde häzirki wagtda awiaýolagçylaryň azalandygyny göz öňünde tutup, täze ýük uçarlaryny satyn almagy we uçarlaryň ýük daşaýjylyk ukybyny artdyrmagy tabşyrdy we bu babatda agentligiň ýolbaşçysyna öňde durýan wezipeleri çözmek babatda anyk görkezmeleri berdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “Türkmendeňizderýaýollary” agentliginiň başlygy A.Haýytmuradowa ýüzlenip, Türkmenbaşy Halkara deňiz portunda gämigurluşyk işlerini tapgyrlaýyn ýola goýmagy, zerur bolan ýokary taýýarlykly hünärmenleri taýýarlap, bu ugurda üpjünçiligi gowulandyrmagy tabşyrdy.
Halkara tejribesinden ugur alyp, pudaga maýa goýumlaryny we karz serişdelerini çekmek boýunça zerur çäreleri geçirmeli. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Türkmenbaşy Halkara deňiz portuny we Bakuwyň Halkara deňiz söwda portuny doly güýjünde ulanyp, Türkmenistanyň hem-de Azerbaýjanyň üstaşyr geçirmek mümkinçiligini artdyrmalydygyna ünsi çekdi.
Şeýle hem “Deňiz söwda floty” paýdarlar jemgyýetiniň kuwwatyny doly derejede ulanmaly. Flotuň gämilerinde daşalýan ýükleriň möçberlerini has-da artdyrmaly diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we agentligiň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi.
Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň rektory A.Aşirowa we Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň rektory N.Kuliýewe ulag-aragatnaşyk we ýaşaýyş jaý-jemagat ulgamlary üçin ýörite ugurlar boýunça zerur bolan ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak, innowasion bilim maksatnamalaryny ornaşdyrmak arkaly ýaşlara berilýän bilimiň hilini we derejesini halkara standartlaryna laýyklykda ýokarlandyrmak tabşyryldy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ylmy-tejribe işlerini geçirmek üçin sanly aragatnaşyk ulgamlaryny ulanmak arkaly halkara ýokary okuw mekdepleri hem-de beýleki abraýly bilim edaralary bilen gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň möhümdigini belledi.
Professor-mugallymlaryň, talyplaryň taýýarlan ylmy işlerini, innowasiýalaryny we oýlap tapyşlaryny önümçilige ornaşdyrmak boýunça zerur işler geçirilmelidir.
Ulag we aragatnaşyk pudagynyň dürli ugurlarynda iş alyp barmaga ukyply ýaşlary ýetişdirmek institutyň öňünde durýan wezipedir diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi. Halkara tejribesine laýyklykda, okuw işlerine daşary ýurtlaryň ýokary derejeli hünärmenlerini hem çekmeli. Sanly bilimi okuw işine giňden ornaşdyryp, maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalaryny netijeli peýdalanmaly diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.
Milli Liderimiz okuw meýilnamalaryny we maksatnamalaryny döwrüň talabyna görä yzygiderli kämilleşdirmelidigini, bu ugurda täze hünärleri açmalydygyny aýtdy.
Ýokary okuw mekdepleriniň ýolbaşçylaryna talyplaryň, mugallymlaryň we ylmy işgärleriň halkara derejesinde geçirilýän bäsleşiklere we sergilere işjeň gatnaşmagyny üpjün etmek, daşary ýurtlaryň abraýly ýokary okuw mekdepleri, ylmy merkezleri we IT — kompaniýalary bilen ylym-bilim babatda hyzmatdaşlygy netijeli ýola goýmak, halkara derejesindäki ýokary okuw mekdepleriniň hataryna goşulmak işini tapgyrlaýyn dowam etmek tabşyryldy.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Öwezowa Merkezi Aziýanyň we Ýewropanyň amatly çatrygynda ýerleşýän döwletimiziň ulag diplomatiýasyny amala aşyrmak boýunça işleri mundan beýläk-de dowam etdirmek tabşyryldy.
Hormatly Prezidentimiz 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda göz öňünde tutulan wezipelere laýyklykda, ykdysadyýetimiziň pudaklarynda sanly ulgamlary giňden ornaşdyrmak arkaly ýokary tehnologiýaly we bäsleşige ukyply ykdysadyýeti ösdürmek boýunça işleri çaltlandyrmagy tabşyrdy.
Ulag we aragatnaşyk toplumynyň edara-kärhanalarynyň maliýe-ykdysady ýagdaýlaryny, önümçilik we hojalyk işlerini yzygiderli seljerip, önümçilikleriň doly kuwwatynda, bökdençsiz işledilmegini üpjün etmek boýunça hem tabşyryklar berildi.
Toplumyň edara-kärhanalarynda çykdajylaryň düzümini seljermek we zerur bolmadyk çykdajylary aýyrmak arkaly önümiň, işleriň we hyzmatlaryň özüne düşýän gymmatyny peseltmek işleriniň yzygiderli geçirilmegine berk gözegçilik etmeli.
Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, döwlet tarapyndan ulag we aragatnaşyk toplumynyň pudaklaryna, hususan-da, sebitde iri döwrebap deňiz portuny we howa menzillerini, demir we awtomobil ýollaryny gurmak üçin uly möçberde maýa goýumlaryň gönükdirilendigini göz öňünde tutup, kärhanalaryň önümçilik netijeliligini we girdejililigini artdyrmaly. Ýurdumyzda üstaşyr gatnawlar üçin amatly şertleri döretmek bilen, gelip gowuşýan daşary ýurt pulundaky serişdeleri artdyrmak boýunça zerur işleri geçirmeli.
Dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlara baglylykda, ýük we ýolagçy dolanyşygy hyzmatlarynyň görnüşlerini artdyrmak, müşderilere hyzmatlary ýerine ýetirmekde sanly ulgamy ornaşdyrmagy dowam etmek bellenildi.
Döwlet Baştutanymyz import harytlarynyň, ätiýaçlyk şaýlarynyň we sarp ediş serişdeleriniň amatly bahalardan satyn alynmagyny we sebitdäki ýurtlar üçin hereket edýän bahalardan ýokary bolmazlygyny üpjün etmegi tabşyrdy. Harytlar satyn alnanda, önüm öndürijiler bilen göni hyzmatdaşlygy ýola goýmaly.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Öwezowa hem-de ulag we aragatnaşyk toplumynyň ýolbaşçylaryna ýüzlenip, çökgünlige garşy 2020 — 2021-nji ýyllar üçin maksatnama laýyklykda hem-de elektron söwdasynyň, Internet hyzmatlarynyň, uzak aralykdan işlemegiň we okatmagyň giňden ýaýramagy bilen baglylykda, aragatnaşyk hyzmatlarynyň hiliniň we geçirijilik ukybynyň gowulandyrmalydygyny aýtdy.
Maglumat tehnologiýalarynyň dünýädäki ösüşine laýyklykda, ykdysadyýetiň pudaklaryna häzirki zaman tehnologiýalaryny giňden ornaşdyrmaly diýip, milli Liderimiz halkara tejribesi esasynda edilýän hyzmatlaryň görnüşlerini giňeltmegi, ilata hödürlenýän Internet hyzmatlary we beýleki aragatnaşyk hyzmatlary üçin nyrhlara gaýtadan seretmegi, ilat köpçüligine Internet ulgamynyň giňden elýeterli bolmagyny üpjün etmegi tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz döwlet edara-kärhanalaryny sanly ulgama birikdirmek işini çaltlandyrmak, ilata “Bir penjire” elektron görnüşinde dürli döwlet hyzmatlarynyň ýola goýulmagyny üpjün etmek boýunça aýratyn görkezmeleri berdi.
Dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlar bilen baglylykda, ulag pudagyndaky görkezijileriň pese düşmegini nazara alyp, ýük daşamakda edilýän hyzmatlaryň görnüşlerini giňeltmeli.
Müşderilere hyzmat etmek üçin sanly ulgamy ornaşdyrmagy dowam etmeli. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň halkara howa menzillerinde üstaşyr geçiriş merkezlerini döretmek arkaly ýolagçy hem-de ýük gatnawlaryny artdyrmak üçin dürli üstaşyr gatnawlary köpeltmegiň zerurlygyny öwrenmeli. Munuň üçin “deňiz — demirýol — awtomobil ýoly” ulgamy boýunça gatnawlar üçin sebitdäki nyrhlaryň bäsleşige ukyplylygyny üpjün etmeli diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.
Milli Liderimiz ulag-kommunikasiýa pudagyna, hususan-da, multimodal deňiz portunyň we döwrebap howa menzilleriniň gurluşygyna döwletimiziň köp möçberde maýa goýumlaryny goýandygyny göz öňünde tutup, olaryň netijeli ulanylmalydygyny we girdejili bolmalydygyny belledi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow daşary ýurt walýutasynda gelip gowuşýan serişdeleriň möçberlerini artdyrmagyň, üstaşyr ýük gatnawlaryna amatly şertleri hem-de multimodal logistikany ýola goýmak boýunça oňyn mümkinçilikleri döretmegiň zerurdygyny aýtdy.
Döwlet Baştutanymyz demir we awtomobil ýollarynyň durkuny täzelemek işlerini alyp barmagyň, maýa goýumlaryny çekmek arkaly howa menzillerini gurmagy hem-de aragatnaşyk serişdelerini ösdürmegi dowam etmegiň, ähli desgalar boýunça ýokary hünärli işgärleri we halkara güwänamalaryny taýýarlamagyň wajypdygyna ünsi çekdi.
Hormatly Prezidentimiz Türkmenbaşy halkara deňiz portuny doly kuwwatynda ulanmaly hem-de ulag-logistika merkezleriniň üstünde işlemeli diýip, sözüni dowam etdi.
Döwlet Baştutanymyz wise-premýer B.Öwezowa Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň beýleki Orunbasarlary bilen bilelikde degişli işleri alyp barmagy we Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň birinji ýarymynyň jemlerine bagyşlanyp geçiriljek mejlisinde bu ugurda edilen işler barada hasabat bermegi tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işe goýberen kemçilikleri üçin “Türkmendeňizderýaýollary” agentliginiň başlygy A.Haýytmuradowa berk käýinç yglan etdi we degişli resminama gol çekdi.
Hormatly Prezidentimiz wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin “Türkmenhowaýollary” agentliginiň başlygy D.Saburowa berk käýinç yglan etdi.
Şeýle hem döwlet Baştutanymyz wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Öwezowa berk käýinç yglan etdi.
Milli Liderimiz wise-premýer G.Müşşikowa ýüzlenip, ulag we aragatnaşyk toplumynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyna yzygiderli seljerme geçirmegi, onuň maliýe üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça teklipleri taýýarlamagy tabşyrdy.
Şeýle hem döwlet Baştutanymyz pudagara bergiler we karz serişdelerini gaýtarmak bilen baglanyşykly meseleleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.
Milli Liderimiz ulag-aragatnaşyk toplumynyň edaralarynda kuwwatlyklaryň doly güýjünde peýdalanylmagynyň we ösüş depginleriniň peselmeginiň sebäplerini seljermegiň zerurdygyny belläp, ilat üçin aragatnaşyk we internet hyzmatlarynyň, bahalarynyň elýeterli bolmagyny, 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda göz öňünde tutulan wezipeleriň amala aşyrylmagyny üpjün etmegi tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynda sanly ulgamlary giňden ornaşdyrmak arkaly ýokary tehnologiýaly we bäsleşige ukyply ykdysadyýeti ösdürmegi çaltlandyrmagy tabşyrdy.
Milli Liderimiz ýurdumyzyň ulag-aragatnaşyk toplumynyň ähli düzümleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny yzygiderli berkitmegiň we bu ugurda alnyp barylýan işleri kämilleşdirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.
Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow taryhyň ähli asyrlarynyň dowamynda Türkmenistanyň Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi bolandygyny we häzirki döwürde bu ugruň döwrebap derejede dikeldilýändigini belläp, ulag-aragatnaşyk toplumynyň bu ugry ösdürmekde aýratyn möhüm orun eýeleýändigini aýtdy.
Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, ulag-aragatnaşyk toplumynyň ähli düzümlerine bu ugurda öňde goýlan wezipeleriň ýerine ýetirilmeginde we Beýik Ýüpek ýolunyň döwrebap derejede ösdürilmeginde ýokary jogapkärçilik degişlidir. Şeýlelikde, bu meseleleriň çözgüdine hemmetaraplaýyn we örän jogapkärçilikli çemeleşilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi hem-de bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşyjylara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/20172?type=feed
Aşgabat, 5-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly wideoaragatnaşyk arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, degişli ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda geçen ýyl ýurdumyzyň söwda toplumyny ösdürmek ugrunda alnyp barlan işleriň netijelerine garaldy.
Milli Liderimiz şu günki iş maslahatyna Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary G.Müşşikowyň we E.Orazgeldiýewiň hem çagyrylandygyny aýtdy. E.Orazgeldiýewiň gözegçilik edýän oba hojalyk toplumy Ç.Gylyjowyň gözegçilik edýän söwda toplumynyň işi bilen ýakyndan baglanyşyklydyr.
Hormatly Prezidentimiz oba hojalyk pudagynda dokma pudagy üçin pagta ösdürilip ýetişdirilýändigini hem-de bugdaý we köp sanly beýleki azyk önümleriniň öndürilýändigini belledi. Bu önümler bolsa söwda toplumyna degişli kärhanalarda gaýtadan işlenilýär.
Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyny açyp, söwda toplumynyň ýurdumyzyň ykdysadyýetini ösdürmekde esasy pudaklaryň biridigini nygtady. Şoňa görä-de, bu ugurda ýetilen sepgitler, ýurdumyzda azyk bolçulygyny we halkymyzyň abadan durmuşda ýaşamagyny üpjün etmek köp babatda bu pudagyň netijeli ösdürilmegine hem baglydyr.
Häzirki wagtda söwda, dokma we telekeçilik pudaklaryny ösdürmäge köp möçberde maýa goýumlaryny goýýandygymyza garamazdan, heniz bu ugurda kemçilikler we ulanylmaýan mümkinçilikler örän köp diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady.
Şulardan ugur alnyp, iş maslahatynyň dowamynda häzirki ýagdaýda söwda toplumynyň işini guramagyň, onuň netijeliligini ýokarlandyrmagyň, şu ýyl ähli döwlet maksatnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirmek üçin toplumda amala aşyrylýan özgertmeleriň depginini çaltlandyrmagyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşylar diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.
Hormatly Prezidentimiz iş maslahatynyň gün tertibine geçip, ilki bilen, söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministri O.Gurbannazarowa söz berdi. Ministr «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny» amala aşyrmagyň çäklerinde geçen ýyl ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.
Ministrligiň garamagynda kärhanalaryň jemi 157-si bar. Hasabat döwründe söwda dolanyşygynyň ösüşi 106,6 göterime, önümçiligiň möçberi 116,1 göterime barabar boldy.
Döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryna laýyklykda, ilatymyzy azyk önümleri bilen durnukly üpjün etmek maksady bilen, ýurdumyzda öndürilýän önümleri we zerur harytlary daşary ýurtlardan getirmek arkaly sarp ediş gorlaryny döretmek boýunça degişli işler alnyp barylýar.
Şu güne çenli Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň garamagyndaky kärhanalara degişli desgalaryň 138-si kanunçylyga laýyklykda tapgyrlaýyn hususylaşdyryldy. Şeýle hem önümçilik kärhanalaryny paýdarlar jemgyýetlerine öwürmek we hususy talaplar bilen bilelikde olary döwrebaplaşdyryp, önümçiligi artdyrmak boýunça işler alnyp barylýar.
“Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna” laýyklykda, elektron söwda ulgamyny has-da giňeltmek, dükanlaryň we söwda kärhanalarynyň hasabatyny sanly ulgamyň üsti bilen ýola goýmak, onlaýn söwda düzgünlerini halkara tejribeler esasynda kämilleşdirmek boýunça işler amala aşyrylýar. Ministrligiň garamagyndaky Kompýuter tilsimaty merkezinde okuwçylar üçin kompýuterleriň önümçiligi alnyp barylýar.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan durmuş özgertmelerini üstünlikli amala aşyrmak hem-de bazar ykdysadyýetine tapgyrlaýyn geçmek bilen baglylykda, söwda toplumynyň öňünde durýan wezipeleriň möhümdigine ünsi çekdi.
Döwlet Baştutanymyz ministre söwda ulgamynyň işini kämilleşdirmek, daşary söwda dolanyşygynyň möçberini artdyrmak, daşary ýurtly işewür hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli gatnaşyklary giňeltmek, import önümleriniň önümçiligini ösdürmek, ilata hyzmat etmegiň medeniýetini ýokarlandyrmak babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow paýdarlar jemgyýetlerini döretmegi, döwlet eýeçiligindäki desgalary hususylaşdyrmak boýunça işleri çaltlandyrmagy tabşyrdy. Munuň özi hususy ulgamyň maýalaryny milli ykdysadyýete çekmäge, bäsdeşlige ukyply bazary kemala getirmek üçin şertleri döretmäge, import önümleriniň ýerini tutýan we eksport harytlarynyň önümçiligini artdyrmaga ýardam eder.
Soňra dokma senagaty ministri R.Rejebowa söz berildi. Ministr 2020-nji ýylda ýerine ýetirilen işler hem-de döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda dokma senagatyny ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalaýyn işler amala aşyrylýar.
Dokma senagaty ministrliginiň garamagynda edara-kärhanalaryň 60-sy hereket edýär. 2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda öndürilen önümleriň ösüşi 107,4 göterime barabar boldy.
Önümçilik kuwwatlyklaryny döwrebaplaşdyrmak maksady bilen, 2020-nji ýylda Mary welaýatynyň Türkmengala, Sakarçäge pagta egriji kärhanalarynda döwrebap enjamlar ornaşdyryldy. Şu ýylda Tagtabazar pagta egriji kärhanasynda döwrebaplaşdyryş işlerini geçirmek, Daşoguzyň “Serdar” pagta egriji fabriginde hem-de Baýramaly dokma toplumynda täze önümçilikleri döretmek we kuwwatlyklary artdyrmak boýunça işler göz öňünde tutulýar.
Şeýle hem Gypjak we Gökdepe dokma toplumlaryny tapgyrlaýyn döwrebaplaşdyrmak meýilleşdirilýär.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalarynyň işinde ýol berilýän kemçiliklere nägilelik bildirdi. Hormatly Prezidentimiz pudagy mundan beýläk-de ösdürmegi, maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmegi esasy işleriň hatarynda görkezip, ministre olary üstünlikli ýerine ýetirmek boýunça degişli tabşyryklary berdi.
Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda öňden işläp gelýän kärhanalary döwrebaplaşdyrmak, täze ýokary tehnologiýaly toplumlary gurmak meselelerini berk gözegçilikde saklamagyň wajypdygyny nygtady.
Ýurdumyzda öndürilýän dokma önümleriniň halkara hil ölçeglerine we ekologiýa howpsuzlygyna kybap gelmegine aýratyn üns bermek zerurdyr. Ýurdumyzyň önümlerini daşary ýurtlarda has işjeň ilerletmek üçin degişli mahabat-maglumat goldawy zerurdyr.
Milli Liderimiz önümleriň hilini ýokarlandyrmaga hem-de görnüşlerini giňeltmäge, hyzmatlar we marketing ulgamyny mundan beýläk-de ösdürmäge üns bermegiň wajypdygyny aýdyp, ministre anyk tabşyryklary berdi.
Soňra Döwlet haryt-çig mal biržasynyň başlygy B.Çaryýew daşary ykdysady gatnaşyklary berkitmek hem-de ýurdumyzyň içerki lomaý bazaryny ösdürmek boýunça geçirilýän işler barada hasabat berdi.
Häzirki wagtda Döwlet haryt-çig mal biržasynyň ulgamynda 6 kärhana bar. 2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda 283 sany birža söwdalary geçirildi. Şeýle hem umumy bahasy 46 milliard 363 million manada deň bolan şertnamalar bellige alyndy. Girdejiniň ösüşi 108,4 göterime barabar boldy.
“Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasynyň işini kämilleşdirmegiň 2020 — 2025-nji ýyllar üçin strategiýasyna” laýyklykda, biržanyň işine sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça işler alnyp barylýar. Bu ugurda dünýä tejribesinden ugur alnyp, birinji tapgyrda şertnamalary bellige almak hyzmatlaryny elektron görnüşinde, sanly ulgamyň üsti bilen amala aşyrmak üçin şertler döredilýär.
Bu ulgamyň girizilmegi bilen birža hyzmatlaryny onlaýn görnüşde amala aşyrmaga mümkinçilik dörediler. Umuman, resminama dolanyşygynyň döwrebap usullarynyň ýola goýulmagy zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmaga, şertnamalary bellige almagyň möhletini çaltlandyrmaga, şonuň bilen birlikde, maglumatlaryň ygtybarly elektron binýadyny döretmäge mümkinçilik berer.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda eksport-import amallaryny kadalaşdyrýan esasy edara hökmünde Döwlet haryt-çig mal biržasynyň işini kämilleşdirmegiň möhümdigine ünsi çekdi.
Döwlet Baştutanymyz biržanyň Türkmenistanyň daşary ykdysady gatnaşyklarynyň görkezijisi, milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň önümlerine bolan islegi aýdyň görkezýän maglumatlaryň kuwwatly çeşmesi bolup hyzmat edýändigini aýdyp, birža söwdalaryny has-da ösdürmek hem-de olaryň gerimini giňeltmek boýunça birnäçe anyk görkezmeleri berdi.
Milli Liderimiz türkmen eksport harytlary üçin durnukly nyrhy emele getirmegiň usullaryny döretmegiň esasy wezipedigine ünsi çekdi. Munuň özi girdejileriň artmagyna hem-de halkara bazarlarda döwletimiziň ornuny pugtalandyrmaga ýardam eder.
Soňra “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň başlygy O.Işangulyýewa söz berildi.
2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda pudakda önüm öndürmek boýunça ösüş depgini 120,2 göterime barabar boldy.
Geçen ýylyň dowamynda “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň kärhanalarynda 28 müň 560 inedördül metr el haly we haly önümleri dokaldy. Hasabat döwründe 2 müň 495 inedördül metr haly eksport edildi. Ösüş 105,1 göterime deň boldy.
Şeýle hem hasabatda Türkmenistanda hormatly Prezidentimiziň yzygiderli hemaýat-goldawlary bilen halyçylyk sungatynyň ösdürilmegine, toplumlaýyn esasda öwrenilmegine möhüm üns berilýändigi we halylaryň gadymy nusgalarynyň aýawly saklanylmagy hem-de dünýäde wagyz edilmegi ugrunda giň gerimli işleriň amala aşyrylýandygy, pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň yzygiderli pugtalandyrylýandygy bellenildi.
Hususan-da, el halylaryny dokamagy ösdürmek, haly we haly önümleriniň önümçiligini hem-de ýerlenilmegini kämilleşdirmek, bu gadymy sungatyň halkyň durmuşy bilen aýrylmaz baglanyşykly baý milli mirasyny, medeniýetini, taryhyny açyp görkezmek boýunça bellenen wezipeler üstünlikli ýerine ýetirilýär. Birleşigiň ýolbaşçysy el halylary dokamakda ulanylýan çig mallar hem-de boýaglar barada hem habar berdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, pudagy has-da ösdürmek, onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, bütin dünýäde şöhrat gazanan köpasyrlyk milli halyçylyk däplerini häzirki döwürde mynasyp dowam edýän halyçy gelin-gyzlaryň netijeli zähmet çekmegi üçin has oňaýly şertleri döretmek baradaky meselelere yzygiderli üns bermegi tabşyrdy.
Soňra iş maslahatynda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň başlygy D.Hudaýberdiýew hem telekeçi halyçylaryň alyp barýan işleri, dokaýan halylarynyň görnüşleri barada hasabat berdi.
Hasabatyň çäklerinde Halaç etrabynda haly önümçiliginiň ýola goýlandygy, mundan başga-da, haly önümleriniň içerki we daşarky bazarlarda ýerlenilişini artdyrmak maksady bilen, birnäçe işleriň alnyp barylýandygy, hususan-da, Saud Arabystany Patyşalygynda “Berkarar” söwda dükanynyň işleýändigi, onda türkmen halylarynyň satylýandygy barada habar berildi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ajaýyp halylaryň türkmen halkynyň mirasydygyny, olary dokamakda tebigy ýüplügiň ulanylýandygyny, şoňa görä-de, wagtyň geçmegi bilen halylaryň has-da owadanlaşýandygyny belledi. Bu bolsa, esasan, halylaryň çitimi bilen baglydyr diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi. Milli Liderimiz bu gadymy el sungatynyň şöhratynyň hemmeleri geň galdyryp, türkmen halylarynyň wagtyň geçmegi bilen reňkiniň solmaýşy ýaly, ençeme ýüzýyllyklardan bäri hiç öçmän, dünýäniň dürli künjeklerinden halynyň sarpasyny belent tutýan köp sanly adamlary häzire çenli haýrana goýýandygyny nygtady.
Şoňa görä-de, milli Liderimiz “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň hem-de Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýolbaşçylaryna daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bilelikde işlemegiň hem-de Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky Söwda öýleriniň mümkinçiliklerini işjeň peýdalanmagyň maksadalaýyk boljakdygyny belläp, bu ugurda işleri mundan beýläk-de dowam etmegi tabşyrdy.
Soňra Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň başlygy D.Rejebowa söz berildi. Ol gazanylan ägirt uly durmuş-ykdysady üstünlikleri ýurdumyzda we daşary ýurtlarda geçirilýän sergilerde hem-de işewür maslahatlarda giňden beýan etmek babatda öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek, işewürligi giňeltmek we Diýarymyzyň haryt öndürijileriniň önümleriniň eksportynyň möçberini artdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.
2020-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda meýilnama 126,3 göterim ýerine ýetirildi. TSSE-niň kärhanalary tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüşi 102,7 göterime deň boldy. 2020-nji ýylyň dowamynda sanly wideoaragatnaşyk arkaly sergileriň 8-si we işewürlik maslahatlarynyň 31-si, “tegelek stoluň” başynda duşuşyklar geçirildi.
Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 25 ýyllygy mynasybetli guralan halkara sergi geçen ýylyň möhüm wakalarynyň biri boldy. Şonuň çäklerinde halkara maslahat we işewür duşuşyklary geçirildi. Olaryň dowamynda ikitaraplaýyn ylalaşyklaryň hem-de resminamalaryň 130-dan gowragyna, şol sanda ýurdumyzda öndürilen harytlary eksporta ýerlemek boýunça umumy bahasy 72,8 million amerikan dollaryna barabar bolan şertnamalara gol çekildi.
Şeýle hem hasabat döwründe ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygynyň şöhratly 25 ýyllygyna bagyşlanan “Baky Bitarap Türkmenistan” atly wirtual sergi guraldy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde geçiriljek “EKSPO” Bütindünýä sergisine düýpli taýýarlyk görmegi hem-de şonda Türkmenistana mynasyp wekilçilik etmegi tabşyrdy.
Biziň ýurdumyz özara bähbitli hyzmatdaşlyk üçin hemişe açykdyr, şoňa görä-de, daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň Türkmenistanyň baý ykdysady kuwwaty hem-de häzirki döwürdäki gazananlary, halkymyzyň köpasyrlyk özboluşly däp-dessurlary barada aýdyň düşünje almaklary üçin hemme mümkinçilikleri ulanmak zerurdyr, munuň şeýle bolmagyna iri möçberli halkara gözden geçirişlerine yzygiderli gatnaşylmagy gönüden-göni täsir edýär diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.
Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň Dubaýda “EKSPO” Bütindünýä sergisine gatnaşmagynyň gyzyklanma bildirýän ýurtlar we kompaniýalar bilen özara gatnaşyklaryň gerimini has-da giňeltmäge, daşarky bazarlarda ýurdumyzyň harytlaryny mahabatlandyrmaga we öňe ilerletmäge hem-de dürli ugurlarda öňdebaryjy dünýä tejribesini öwrenmäge ýardam berjekdigine ynam bildirildi.
Söwda-senagat edarasynyň başlygy D.Rejebowa mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli guraljak çärelere ykjam taýýarlyk görmek we olary ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek tabşyryldy.
Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň başlygy D.Hudaýberdiýew döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa guramanyň 2020-nji ýylda ýerine ýetiren işleri barada hasabat berdi.
Senagat önümleriniň önümçiligi boýunça ösüş 103,5 göterime, oba hojalyk we azyk önümleri boýunça 134 göterime barabar boldy. Söwda-haryt dolanyşygy 103,7 göterime, ilata edilen hyzmatlar bolsa 110,1 göterime deň boldy.
Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçiligi hem-de eksportyň mukdaryny artdyrmak boýunça toplumlaýyn işler geçirilýär. Döwletiň goldaw bermegi netijesinde hususyýetçiler tarapyndan daşary ýurtlara eksport edilýän senagat we azyk harytlarynyň möçberi artdy.
“Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna” laýyklykda, TSTB-niň agzalary sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça yzygiderli işleri amala aşyrýarlar. Şol sanda hususy önüm öndürijilerimiz, söwda we hyzmatlar ulgamynda iş alyp barýan kompaniýalar Internet söwdasynyň gerimini günsaýyn giňeldýärler, elektron söwda sahypalaryny açmak, ykjam elektron goşundylaryny döretmek hem-de dünýä belli Internet söwda ulgamlarynda ýurdumyzda öndürilen harytlary hödürlemek arkaly onlaýn usulda harytlary menzilara satmak we eltip bermek hyzmatlaryny giň gerimde amala aşyrýarlar.
Ýurdumyzda amala aşyrylýan maksatnamalaryň esasynda 2020-nji ýylda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary tarapyndan önümçilik we durmuş maksatly binalaryň hem-de desgalaryň 44-siniň gurluşygy tamamlandy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda telekeçilik ulgamyny hemmetaraplaýyn ösdürmegiň, döwrebap bazar usullaryny giňden ornaşdyrmagyň hasabyna, hususy pudagyň ornuny giňeltmegiň döwletimiziň alyp barýan durmuş-ykdysady syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridigini belledi.
Birleşmäniň agzalary ýurdumyzda hususy telekeçiler üçin döredilýän amatly şertlerden peýdalanyp, içerki bazarda haryt bolçulygyny döretmek işinde uly tejribe topladylar. Ýurdumyzyň telekeçileriniň öndürýän önümleri ilatyň islegini kanagatlandyrmak bilen bir hatarda hususy ulgamyň eksport kuwwatyny artdyrýar.
Bu ugurda işleri dowam edip, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmäge ýardam edýän Söwda öýleriniň we birleşmäniň wekilhanalarynyň sanyny artdyrmaly diýip, döwlet Baştutanymyz TSTB-niň başlygyna anyk görkezmeleri berdi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasary E.Orazgeldiýew hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa dürli görnüşli oba hojalyk ekinlerini, miweli baglary we üzümi ösdürip ýetişdirmek, oba hojalyk önümlerini gaýtadan işleýän senagat kärhanalaryny, ýyladyşhanalary, maldarçylyk we guşçulyk toplumlaryny gurmak hem-de beýleki önümçilik işlerini alyp barmak maksady bilen, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryna uzak möhletleýin peýdalanmak üçin ýer bölekleriniň yzygiderli bölünip berilýändigi barada hasabat berdi.
Ilaty ýurdumyzda öndürilen ýeralma, gök-bakja we beýleki azyklyk oba hojalyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek barada döwlet Baştutanymyz tarapyndan öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça zerur işler geçirilýär. Şoňa laýyklykda, bu ekinleriň welaýatlarda ekilýän meýdanyny artdyrmak we hasyllylygyny ýokarlandyrmak boýunça daýhan birleşikleri bilen bir hatarda, hususy önüm öndürijiler tarapyndan hem degişli işleriň alnyp barylýandygy bellenildi. Bu ugurda hususy önüm öndürijilere döwrebap ýyladyşhanalary gurmak üçin berlen ýer böleklerinde ekinleriň ýokary hasylyny öndürmek ugrunda bellenen işler maksadalaýyk ýerine ýetirilýär.
Hasabatyň çäklerinde galla önümleri kärhanalarynda öndürilýän bugdaý uny we çörek önümleri bilen ilatyň isleglerini kanagatlandyrmak maksady bilen, Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň hem-de Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň söwda dükanlaryna hem-de çörek kärhanalaryna bu önümleriň zerur bolan möçberiniň goýberilýändigi bellenildi.
Mundan başga-da, ýurdumyzyň dokma kärhanalaryny pagta önümleri bilen ýeterlik mukdarda üpjün etmek barada öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça degişli işleriň alnyp barylýandygy hakynda aýdyldy. Bu ugurda pagta arassalaýyş kärhanalarynda gowaça hasylyny gaýtadan işlemek hem-de öndürilýän pagta süýümi bilen Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalaryny üpjün etmek boýunça degişli işler geçirilýär.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, bugdaýyň tohumçylyk-seçgiçilik işini kämilleşdirmegiň, ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän tohumlary döretmegiň, bu işlerde ylmy taýdan esaslandyrylan çözgütleri taýýarlamagyň möhümdigi barada wise-premýere käbir görkezmeleri berdi.
Döwlet Baştutanymyz obasenagat toplumy bilen Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň bilelikde alyp barýan işleriniň toplumlaýyn hem-de utgaşykly ýola goýulmagynyň oňyn netije berýändiginiň halkymyzyň azyk önümleri bilen bolelin üpjün edilmeginde hem aýdyň görünýändigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz bu ugurdaky işleri mundan beýläk-de dowam etmegiň zerurdygy barada aýdyp, degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Iş maslahatynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary G.Müşşikow döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryna laýyklykda, durnukly ösüş depginini saklamak üçin söwda toplumynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny yzygiderli seljermek boýunça öňde durýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.
Milli Liderimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň okgunly ykdysady ösüşini üpjün etmegiň häzirki döwrüň ileri tutulýan wezipeleriniň biridigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow söwda toplumyna degişli düzümleriň hemişe üns merkezinde bolmalydygyny, şol sanda hususy telekeçilik üçin oňaýly şertleriň döredilmelidigini belledi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjow söwda toplumynda 2020-nji ýylda alnyp barlan işleriň netijeleri, şu ýyl geçiriljek işleriň meýilnamasy barada hasabat berdi.
Şeýle hem azyk bolçulygyny üpjün etmek, eksport ugurly senagat hem-de gaýtadan işleýän önümçilikleri döretmek boýunça çäreler görülýär.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda öndürilýän önümleriň mukdaryny artdyrmagyň zerurdygyny nygtady. Döwlet tarapyndan ykdysadyýetiň hususy ulgamyny goldamagy güýçlendirmek, şol sanda kiçi we orta telekeçilige maliýe hem-de maddy-enjamlaýyn kömegini bermek zerurdyr.
Sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak arkaly, söwdany guramagyň döwrebap düzümini kemala getirmek boýunça işler döwrüň talabyna gabat gelmelidir. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow maslahaty jemlemek bilen, toplumyň işini gowulandyrmak üçin şu ýyl hemmeleriň örän köp işlemelidigini aýtdy.
Häzirki döwürde toplumda bar bolan önümçilik kuwwatyny doly peýdalanmak, ylmyň we tehnologiýalaryň iň soňky gazananlary esasynda pudaga sanly ulgamlary giňden ornaşdyrmak, söwda toplumynyň önümçilik kärhanalarynda zähmeti guramagyň netijeli usullaryny ulanmak, önümçilige daşary ýurt maýa goýumlaryny has köp çekmek wajypdyr.
Döwlet Baştutanymyz bellenen gaýragoýulmasyz wezipeleri ýerine ýetirmek üçin maslahata gatnaşyjylara anyk tabşyryklary berdi.
Milli Liderimiz söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministri O.Gurbannazarowa dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlara baglylykda, içerki bazaryň azyk we ilkinji nobatda zerur bolan beýleki harytlar bilen üpjünçiligini berk gözegçilikde saklamagy, Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk ýubileý ýylynda bazarlarda we dükanlarda haryt bolçulygyny döretmek boýunça zerur işleri geçirmegi tabşyrdy.
Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, satyn alynýan import harytlarynyň bahalaryny düýpli seljermek hem-de bu harytlar satyn alnanda önüm öndürijiler bilen göni hyzmatdaşlygy ýola goýmak barada görkezme berdi.
Alyjylar birleşmesine degişli önümçilik we hyzmat ediş desgalaryny tapgyrlaýyn esasda bäsleşikli söwda arkaly hususylaşdyrmak boýunça geçirilýän işleri güýçlendirmek boýunça degişli tabşyryklar berildi.
Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow dokma senagaty ministri R.Rejebowa ýüzlenip, ýubileý ýylynda öndürilýän önümleriň möçberlerini, görnüşlerini artdyrmak we hilini has-da ýokarlandyrmak boýunça çäreleri dowam etmegi tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz içerki we daşarky bazaryň isleglerini yzygiderli öwrenip, kärhanalaryň önümçiligini müşderileriň buýurmalary esasynda dolandyrmagy ýola goýmagy, dokma senagaty kärhanalary tarapyndan öndürilip, içerki bazardan artýan we eksport edilýän önümleriň, harytlaryň erkin ýörgünli daşary ýurt pulunda satylýan möçberlerini artdyrmak barada görkezme berdi.
Milli Liderimiz täze bazarlary we ýerlemek usullaryny tapmak arkaly gelip gowuşýan daşary ýurt pulundaky serişdeleri köpeltmek boýunça zerur işleri geçirmegiň wajypdygyna ünsi çekip, ministre bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.
Satyn alynýan import harytlarynyň, çig malyň bahalaryny düýpli seljerip, sebitdäki ýurtlar üçin bahalardan ýokary bolmazlygyny gazanmak, harytlar satyn alnanda önüm öndürijiler bilen göni hyzmatdaşlygy ýola goýmak babatda görkezmeler berildi.
Hormatly Prezidentimiz Döwlet haryt-çig mal biržasynyň başlygy B.Çaryýewe ýüzlenip, geçen ýyl kabul edilen «Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasynyň işini kämilleşdirmegiň 2020 — 2025-nji ýyllar üçin strategiýasynda» göz öňünde tutulan çäreleri we işleri öz wagtynda hem-de doly ýerine ýetirmek boýunça zerur işleri geçirmegiň wajypdygyny nygtady.
Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda eksport maksatly önümleriň bahalarynyň Döwlet haryt-çig mal biržasynda bäsleşik esasynda ýokary bolmagyny gazanmak, biržanyň işine sanly ulgamy we tehnologiýalary ornaşdyrmak, hyzmatlary Internet ulgamynyň üsti bilen amala aşyrmak, elektron täjirçilik bazaryny döretmek boýunça çäreleri gyssagly geçirmek barada görkezmeleri berdi.
Mundan başga-da, eksport we import şertnamalaryny biržada bellige almagyň tertibini hem-de nyrh emele getirmegiň usulyny kämilleşdirmek, nyrhlar babatda biržanyň elektron maglumatlar binýadyny döretmek we onuň elýeterli bolmagyny üpjün etmek boýunça zerur işleri geçirmek barada tabşyryklar berildi.
“Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň başlygy O.Işangulyýewa gadymdan gelýän halyçylyk sungatymyzyň milliligini we nepisligini saklap galmak bilen, öndürilýän haly önümleriniň görnüşlerini köpeltmek boýunça işleri geçirmek tabşyryldy.
Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýerlenýän önümleriň möçberini hem-de täze bazarlary we ýerlemegiň usullaryny tapmak arkaly gelip gowuşýan walýuta serişdelerini artdyrmak boýunça işleri güýçlendirmegiň wajypdygyny nygtady. Şeýle hem ýubileý ýylynda haly we haly önümleriniň elektron söwdasyny guramak hem-de halyny sargyt etmekde, taýýarlamakda we ýerlemekde sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça işleri geçirmegiň zerurdygy bellenildi.
Halyçylyk kärhanalarynyň çig mal üpjünçiligini has-da gowulandyrmak boýunça zerur çäreler görülmelidir.
Döwlet Baştutanymyz ýubileý ýylynda ýurdumyzda öndürilýän harytlaryň eksport edilýän möçberini artdyrmak boýunça usulyýet taýdan ýardamy güýçlendirmegiň, täze bazarlary we ýerlemegiň usullaryny tapmakda hususy taraplara goldaw bermegiň hem-de ýurdumyzyň hyzmatdaşlary bolan daşary ýurtly telekeçilere edilýän hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmagyň wajypdygyny aýdyp, bu babatda Söwda-senagat edarasynyň başlygy D.Rejebowa anyk tabşyryklary berdi.
Dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlara baglylykda üpjün edijileriň hem-de harytlary öndürijileriň, işleri we hyzmatlary ýerine ýetirijileriň işewürlik gatnaşyklaryny giňeltmek zerurdyr. Munuň üçin dürli görnüşli sergiler we maslahatlar guralmalydyr.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň başlygy D.Hudaýberdiýewe birnäçe tabşyryklary berip, bazar ykdysadyýeti şertlerinde ýurdumyzda işewürligi we hususy telekeçiligi ösdürmäge uly üns bermegiň zerurdygyny belledi.
Döwrebap önümçilikleri döretmek, öndürilýän önümleriň möçberini we görnüşlerini has-da artdyrmak boýunça çäreleri dowam etmek zerurdyr.
Dünýä ykdysadyýetinde emele gelen häzirki ýagdaýlar bilen baglylykda, ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň durnukly bolmagyny üpjün etmäge Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary hem işjeň gatnaşmalydyrlar hem-de hususy we daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek arkaly ykdysadyýetimiziň ösmegine saldamly goşant goşmalydyrlar diýip, milli Liderimiz nygtady.
Diýarymyzda kiçi we orta telekeçiligi goldamagyň, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmegiň, öz önümlerimiziň beýleki döwletlere iberilýän möçberini artdyrmagyň Döwlet maksatnamalarynyň doly durmuşa geçirilmegini gazanmak, Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk ýubileý ýylynda ýurdumyzda azyk bolçulygyny ygtybarly üpjün etmekde, azyk howpsuzlygyny berkitmekde hususy taraplaryň önümçilikleriniň gerimini mundan beýläk hem giňeltmek wajypdyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.
Şunuň bilen birlikde, milli Liderimiz gök-bakja we miwe önümleri bilen ilaty ýylyň bütin dowamynda bolelin üpjün etmek üçin sowadyjy ammarlar bilen üpjünçiligi gowulandyrmagyň zerurdygyny nygtady.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjowa ýüzlenip, Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk ýubileý ýylynda söwda toplumynyň edara-kärhanalarynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny, önümçilik we hojalyk işlerini yzygiderli seljerip, hyzmatlar ulgamynyň hem-de önümçilikleriň doly kuwwatynda, bökdençsiz işledilmegini üpjün etmegi talap etdi.
Söwda toplumyndaky edara-kärhanalarda çykdajylaryň düzümini seljermek we artykmaç (zerur bolmadyk) çykdajylary aýyrmak arkaly, önümiň özüne düşýän gymmatyny peseltmek işleriniň yzygiderli geçirilmegine berk gözegçilik etmek zerurdyr.
Döwlet Baştutanymyz dünýä ykdysadyýetindäki ýagdaýlara baglylykda, içerki bazaryň azyk we ilkinji nobatda zerur bolan beýleki harytlar bilen üpjünçiliginiň gowulandyrylmalydygyny, ilata edilýän hyzmatlaryň görnüşlerini artdyryp, elektron söwdalary we eltip bermek hyzmatlaryny giňden guramalydygyny belledi.
Döwlet tarapyndan dokma pudagyna uly möçberde maýa goýumlarynyň goýulýandygyny göz öňünde tutup, kärhanalaryň önümçilik taýdan netijeliligini we girdejilerini artdyrmak zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.
Pes görkezijili işleýän dokma kärhanalaryny dolandyrmakda täzeçe usullary ulanyp, olary paýdarlar jemgyýetine öwürmek we hususy maýadarlary çekmek boýunça zerur işleri geçirmek wajypdyr.
Şeýle hem wise-premýere daşary söwdany ösdürmek we ýurdumyzda öndürilýän önümleriň eksport edilýän möçberini has-da artdyrmak maksady bilen, önüm öndürijiniň, biržanyň, söwda-senagat edarasynyň we beýleki döwlet gulluklarynyň özara sazlaşykly işlemegini guramak, harytlaryň eksportyny ýeňilleşdirmek we talap edilýän resminamalaryň zerurlygyny gaýtadan seljermek tabşyryldy.
Dokma we haly senagaty kärhanalarynda marketing işlerini kämilleşdirmek maksady bilen, sanly ulgamy ornaşdyrmak, harytlary sargyt boýunça taýýarlamakda we ýerlemekde internet-söwda hyzmatlarynyň gerimini giňeltmek zerurdyr diýip, milli Liderimiz aýtdy.
Şeýle hem ýubileý ýylynda ýurdumyzyň beýleki döwletler bilen söwda-täjirçilik gatnaşyklaryny güýçlendirmek, özümizde öndürilýän ýokary hilli azyk we dokma (brend) önümlerini daşarky sarp edijilere giňden ýaýmak üçin, Türkmenistanyň beýleki ýurtlarda ýerleşýän Söwda öýleriniň işini has-da işjeňleşdirmegiň möhümdigi bellenildi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjowa hem-de söwda toplumynyň ýolbaşçylaryna ýüzlenip, 2019-njy ýyl bilen deňeşdireniňde, geçen, 2020-nji ýylda sygyr etiniň ýurdumyza daşyndan getirilen möçberiniň baha görnüşinde 32,5 göterim, ýeralmanyň 32,6 göterim, pomidoryň 94,4 göterim, soganyň 8,4 göterim, miweleriň hem 37,3 göterim azalandygyny aýtdy. Bu gowy zat. Ýöne guş etiniň getirilişi 6,9 göterim, ýumurtga 85,8 göterim, ösümlik ýagy hem 93,2 göterim artdy. Bu bolsa daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmek boýunça bellän çärelerimiziň doly ýerine ýetirilmändigini görkezýär.
Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda azyk harytlarynyň öndürilýän möçberi yzygiderli artdyrylmalydyr. Milli Liderimiz içerki bazaryň azyk önümleri we ilkinji nobatda zerur bolan harytlar bilen üpjünçiliginiň gowulandyrylmalydygyny, ilata edilýän hyzmatlaryň görnüşlerini artdyryp, elektron söwda we eltip bermek hyzmatlarynyň giňden ýola goýulmalydygyny, bazarlarymyzy we dükanlarymyzy azyk harytlary bilen bolelin üpjün etmek boýunça zerur işleriň geçirilmelidigini nygtady.
2019-njy ýyl bilen deňeşdireniňde, geçen ýyl dokma önümleriniň eksport edilen möçberi baha görnüşinde 1,1 göterim, halynyňky we düşekleriňki 71,8 göterim, ýüň boýunça 29,8 göterim, deri çig maly boýunça hem 43,1 göterim azaldy diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.
Döwlet Baştutanymyz dokma we haly pudagyna köp möçberde maýa goýumlarynyň goýlandygyny göz öňünde tutup, bu pudaklaryň kärhanalarynyň önümçilik taýdan netijeli we girdejili bolmagynyň gazanylmalydygyny nygtady.
Şunuň bilen baglylykda, degişli ýolbaşçylara daşary ýurt pulunda eksport edilýän önümleriň möçberini artdyrmak boýunça teklipleri taýýarlap, ähli zerur çäreleri görmek, şeýle hem harytlary ýerlemegiň täze bazarlaryny hem-de görnüşlerini gözlemek tabşyryldy.
Bellenen wezipeler bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz dokma, haly we haly önümleriniň elektron söwdalaryny, buýurmalaryny, taýýarlanmagyny hem-de ýerlenmegini üpjün etmek üçin sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça zerur işleri geçirmek babatda anyk görkezmeleri berdi.
Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow söwda, dokma we haly senagaty pudaklarynyň kärhanalarynyň çykdajylarynyň düzümini seljermegi hemişe berk gözegçilikde saklamagy, netijeli dolandyrmagyň we innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna, netijesiz çykdajylary aradan aýyrmak arkaly, önümiň özüne düşýän gymmatyny peseltmegi talap etdi. Önümçilik enjamlary üçin satyn alynýan harytlary amatly bahalardan üpjün etmek boýunça zerur işleri geçirmek wajypdyr.
Döwlet Baştutanymyz hemişelik ulanylýan kömekçi serişdeleri, ätiýaçlyk şaýlary, himiki serişdeleri, reňkleri we sarp ediş serişdeleri ygtybarly satyn almak boýunça öndürijiler we ygtyýarnama berijiler bilen hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegi nygtady.
Daşary ýurtlardan getirilýän çig malyň we dokma esbaplarynyň ornuny tutýan önümleri öndürýän önümçiligi ýurdumyzda ýola goýmak, Döwlet haryt-çig mal biržasynyň üsti bilen ýerlenýän eksport harytlary üçin nyrhlaryň ýokary derejede bäsleşige ukyply bolmagyny gazanmak, esasy eksport önümlerini iň ýokary birža nyrhlary boýunça ýerlemegi üpjün etmek wajypdyr diýip, milli Liderimiz belledi. Şunuň bilen baglylykda, pudaklara walýuta serişdeleriniň gelip gowuşmagyny her aýda seljermek tabşyryldy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwlete dahylsyz ulgamyň öňünde durýan wezipelere geçip, häzirki wagtda döwlete dahylsyz pudagyň jemi içerki önümdäki paýynyň 70 göterime barabardygyny aýtdy. 2021-nji ýylda onuň paýyny 70,6 göterime ýetirmek göz öňünde tutulmalydyr.
Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi goldamaga gönükdirilen çäreleriň dowam etdirilmelidigine, milli ykdysadyýetiň hususy pudagyny ösdürmäge, häzirki zaman telekeçilik ulgamyny döretmäge ýardam berilmelidigine, öndürilýän önümleriň eksport edilýän möçberini artdyrmakda usulyýet kömeginiň edilmelidigine, hususy taraplara harytlary ýerlemegiň täze bazarlaryny we görnüşlerini gözlemekde goldaw berilmelidigine ünsi çekdi.
Kiçi we orta kärhanalaryň mümkinçiligini ýokarlandyrmak maksady bilen, işewürligi goldamagyň ýerli merkezleriniň işini giňeltmek, kärhanalary dolandyrmak, marketingi we telekeçiligi ösdürmek, maliýe serişdelerini çekmek boýunça hyzmatlary ýola goýmak zerurdyr.
2020-2021-nji ýyllar üçin çökgünlige garşy maksatnama laýyklykda, eksportyň möçberini artdyrmak we 2021 — 2025-nji ýyllarda import harytlarynyň ornuny tutýan önümleriň ýurdumyzda öndürilýän önümçiliklerini döretmek boýunça maksatnamanyň taslamasyny taýýarlamagy çaltlandyrmak wajypdyr.
Döwlet Baştutanymyz söwda toplumynyň ýolbaşçylaryna bu taslamany Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň birinji çärýeginiň jemlerine bagyşlanan mejlisinde seretmek üçin hödürlemegi tabşyrdy. Milli Liderimiz şu tabşyryklardan netije çykaryp, bellenilen wezipeleriň amala aşyrylmagyny üpjün etmek barada toplumyň ýolbaşçylaryna görkezme berdi.
Soňra hormatly Prezidentimiz wise-premýer G.Müşşikowa söwda toplumynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny yzygiderli seljerip, pul üpjünçiligini gowulandyrmak boýunça teklipleri taýýarlamagy, pudagara algy-bergiler boýunça hasaplaşyklaryň geçirilişini we karzlaryň gaýtarylyşyny gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.
Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, söwda toplumynyň edara-kärhanalarynyň kuwwatynyň ulanylyşyny, söwda dolanyşygynyň ýagdaýyny we ösüş depgininiň peselmeginiň sebäplerini jikme-jik seljermek wajypdyr.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/20170?type=feed
