Berkarar Diýarymyzda alnyp barylýan iri gurluşyklar üçin gurluşyk serişdeleriniň aglabasynyň öz ýurdumyzda öndürilmegi işleriň bökdençsizligini üpjün edýär. Milli Liderimiziň başlangyjy bilen döredilen Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň Köýtendag kän müdirligi hem bu asylly işe mynasyp goşant goşýan kuwwatly kärhanalaryň biridir.

Eziz Arkadagymyzyň ministrligiň edara-kärhanalarynyň maddy üpjünçiligini gowulandyrmak baradaky tagallalarynyň netijesinde müdirlige soňky ýyllarda dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň kuwwatly tehnikalarynyň köpsanlysy gelip gowuşdy. D.I.Mendeleýewiň periodik jedwelindäki elementleriň aglabasyna baý bolan Köýtendag sebitlerinde iş alyp barýan kärhananyň ähli babatda üpjünçiligi gurluşyk serişdeleriniň ýeterlik derejede öndürilmegine oňyn täsirini ýetirýär.

Ýeri gelende aýtsak, bu müdirlik magdan känleriniň 12-sini özünde jemleýär. Müdirligiň ýyllyk kuwwaty bolsa 1 million 577 müň 290 kub metr möçberindäki magdan däl serişdeleriň önümçiligine barabardyr. Köýtendag kän müdirliginde daş owuntygy (5x20 millimetr), owradylyp baýlaşdyrylan çäge (0,16x5 millimetr), çagyl-çäge garyndysy (0x70 millimetr), but daşy (120x500 millimetr), gips daşy we üwelen kaustik dolomit ýaly gurluşyk serişdeleri öndürilýär.

«Türkmenistan ― parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda bu kän müdirliginde umumy bahasy 30 million manatlyga barabar önüm öndürmek meýilleşdirildi. Ýylyň ilkinji üç aýynda millionlarça manatlykdan gowrak işiň amala aşyrylmagy öňde goýlan sepgide abraý bilen ýetiljekdiginden habar berýär.

Şu ýyl bu müdirlik boýunça 1 million 296 müň kub metr möçberinde önüm öndürmek meýilleşdirildi. Şunça mukdardan 281,32 müň kub metri gurluşyk çaglynyň, 300,11 müň kub metri ýuwlan çägäniň, 558 müň kub metri çagyl-çäge garyndysynyň, 90 müň kub metri but daşynyň, 66,57 müň kub metri demirýol gatlagy üçin tebigy dag jynsyndan alnan çaglyň paýyna düşýär. Şeýle hem şu ýylyň dowamynda bu ýerde 11 müň 588 tonna gips daşyny öndürmek meýilleşdirilýär. Şu önümçiliklerden, esasan, çagyl öndürmekde has ýokary netijeleriň gazanylýandygyny guwanç bilen aýdyp bileris.

Berkarar Diýarymyz ägirt uly gurluşyk meýdançasyny ýada salýar. Hormatly Prezidentimiziň Hökümet mejlislerinde hem nygtaýşy ýaly, häzir ýurdumyzda gurluşyk işleri üçin 38 milliard amerikan dollaryndan hem gowrak maýa goýuldy. Diňe geçen ýylyň özünde umumy bahasy 8 milliard amerikan dollaryna golaý bolan desgalaryň 45-si açylyp, ulanylmaga berildi. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýy hem pudakda zähmet üstünliklerine beslenýär. Bu döwletli işlere goşant goşmak Köýtendag kän müdirliginiň agzybir işgärlerinde hem çäksiz kanagatlanma duýgularyny döredýär.

Ruslan KARAKULOW,

Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Köýtendag etrap birleşmesiniň esasy hünärmeni.

Hemişelik Bitaraplygymyzyň 25 ýyllyk baýramynyň öňüsyrasynda Halaç etrabynyň Surh geňeşliginiň çäginde açylyp, ulanylmaga berlen keramiki-bezeg önümlerini öndürýän kärhanada şu ýylyň başyndan bäri kerpiçleriň 10 milliondan gowragy öndürilip, müşderilere ugradyldy. Bu kuwwatly kärhananyň «Döwletli döwran» hojalyk jemgyýetine degişlidigini ýatladýarys.

Önümçiliginiň ilkinji tapgyrlarynda bu ýerde müşderileriň isleglerine görä, keramiki-bezeg kerpiçlerini öndürmäge girişildi. Sary we gyzyl reňkdäki kerpiçler taýyn bolan dessine sargyt edilen ýerine sary ugradylýar.

Ilkinji önümleriň hatarynda sary reňkli kerpiçleriň üç görnüşiniň bardygyny aýtmak gerek. Olaryň bir görnüşiniň daşy doly tekiz bolup, galan iki görnüşi dürli şekiller bilen bezelendir. Gyzyl kerpiçler bolsa bir ― doly tekiz görnüşinde öndürilýär.

Ýokarda-da ýazyşymyz ýaly, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30-njy ýylynda ýurdumyzyň dürli welaýatlaryndan bolan müşderilere şeýle kerpiçleriň 10 milliondan gowragy ugradyldy. Ýokary hilli we elýeter bahaly kerpiçlerden müşderileriň ählisi hoşal.

Häzir keramiki-bezeg kerpiçlerini Özbegistana eksport etmek boýunça hem gepleşikler geçirilýär. Halaçda öndürilýän ýokary hilli gurluşyk önümine özbek işewürleriniň ikisi isleg bildirýär. Olaryň hersi uly mukdarda kerpiç satyn almagy meýilleşdirýär. Kärhananyň iş dolandyryjy kätibi Baýram Ilowyň gürrüň berşi ýaly, eksporta niýetlenilen önümler ýakyn geljekde soralýan salga ugradylar.

Ýokary hilli gurluşyk önümleri üçin esasy çig mal bolan toýun Saýat we Döwletli etraplaryndaky ýataklardan getirilýär. Çig mal kärhananyň özüne degişli «Ford» kysymly ýük ulaglary bilen daşalýar.

Kuwwatly kärhananyň işe girizilmegi bilen 200-e golaý adama döwrebap iş şertleri döredildi. Olar ähli zerur şertler we mümkinçilikler bilen doly üpjün edilýär. Merkezi Aziýada iň iri keramika-bezeg kärhanasynyň hünärmenleriniň indiki maksatlarynyň arasynda önümçilige termobloklary goşmak hem bar. Nesip bolsa, mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk toýuna çenli täze önümçiliklere hem badalga berler.

Berdi GURBANOW,

Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Halaç etrap birleşmesiniň hünärmeni.

2021-nji ýylyň 21-nji aprelinde Şweýsariýa Konfederasiýasynyň Ženewa şäherinde Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa Ykdysady Komissiýasynyň sanly wideoaragatnaşyk arkaly geçirilen 69-njy mejlisiniň ikinji günündäki mejlisiniň işine Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammmetgeldi Serdarow we ministrligiň degişli wekilleri gatnaşdylar.

Mejlisiň dowamynda, onuň gün tertibine laýyklykda, birnäçe meseleleriň üstünde durlup geçildi we olary çözmegiň ýollary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň gün tertibiniň sekizinji soragy bolan Ýewropa Ykdysady Komissiýasynyň jogapkär weziplei taraplaryny saýlamak bilen bagly meselä seredildi. Ýagny, Ýewropa Ykdysady Komissiýasyna häzirki wagta çenli ýolbaşçylyk eden Belarus Respublikasynyň ýerine 2021-2023-nji ýyllar döwri üçin ýolbaşçy wezipesine Awstriýa Respublikasy saýlanyp, Komissiýanyň ýolbaşçysynyň orunbasarlary wezipelerine Türkmenistan hem-de Şweýsariýa Konfederasiýasy saýlandy.

Soňra, BMG-niň Ženewadaky edarasynyň ýanyndaky Türkmenistanyň hemişelik wekili A.Haljanow, öz çykyşynda, türkmen wekiliýetiň adyndan Türkmenistanyň Ýewropa Ykdysady Komissiýasynyň işine Bitaraplyk ýörelgeleriniň esasynda işjeň gatnaşjakdygyny aýtdy.

Mejlise gatnaşan döwletleriň wekilleri ýolbaşçy wezipelerine täze saýlanan döwletleriň wekillerini mähirli gutladylar.

Mejlisiň ahyrynda bu mejlisiň işiniň gutarnykly hasabaty kabul edildi we mejlis öz işini tamamlady.

Mejlisiň ahyrynda Mähriban Watanymyzyň halkara giňişliginde abraý-mertebesiniň belende galmagynda, ýurdumyzyň halkara guramalary bilen hyzmatdalygyny işjeňleşdirmekde ägirt uly işleri amala aşyrýan Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, alyp barýan il-ýurt bähbitli umumyadamzat ähmiýetli belent tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

Ýurdumyzda sanly ulgamyň mümkinçiliklerini giňden ornaşdyrmaga aýratyn ähmiýet berilýär. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiziň başlangyjy esasynda işlenip düzülen «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» kesgitlenen wezipeler bellärliklidir.

Sanly ykdysadyýete geçmegiň şertlerinde döwletiň wezipesi esasy üç ugra gönükdirilýär. Olaryň ilkinjisi kämil kanunçylyk ulgamyny döretmek, ikinjisi innowasiýa tehnologiýalaryny giňden ornaşdyrmak, üçünjisi häzirki zamanyň döwrebap sanly tehnologiýalaryndan, innowasiýalaryndan baş çykarýan kämil hünärmenleri taýýarlamak bolup durýar.

Şu ýerde «sanly hökümet» we «sanly döwlet» düşünjeleri barada gysgaça belläp geçsek, ýerlikli bolar. Çünki döwlet ýörite taýýarlanylan sanly portallar arkaly hyzmatlaryň dürli görnüşini raýatlara we adamlara hödürlemek bilen baglanyşykly işleriň guramaçylygyny ýokary derejede alyp barýan tarap hökmünde çykyş edýär. Şunuň bilen baglylykda, sanly gurşawdaky hyzmatlaryň dürli görnüşiniň bir ýerde jemlenen köpugurly «Bir penjire» ulgamynyň maglumatlary toplaýyş, işleýiş we goraýyş milli maglumat merkezini döretmek we bu ulgamyň işini döwrebap ýola goýmak möhüm wezipe bolup durýar.

«Sanly döwlet» diýen düşünje döwlet bilen raýatyň arasyndaky hukuk gatnaşyklary bilen bagly hyzmatlaryň amala aşyrylmagyny aňladýar. «Sanly hökümet» düşünjesi bolsa elektron resminamalar ulgamyny öz içine alyp, ähli edara-kärhanalarda resmi hat alşyklary elektron gurşawda amala aşyrmagy nazarlaýar.

Döredilýän mümkinçilikleriň çäginde elektron döwlet hyzmatlaryndan doly peýdalanmak üçin her bir raýat öz şahsy otagyna hasaba alynmak arkaly girip bilýär. Resmi hasaba alnan ulanyjy döwlet hyzmatlarynyň resmi internet-portaly arkaly internet, ýerli we ykjam aragatnaşyk, IP-telewideniýe, demir ýol ýa-da howa petekleri hem-de beýleki hyzmatlar üçin öz bank kartynyň degişli maglumatlaryny girizmek bilen, tölegleri töläp bilýär.

Ýeri gelende aýtsak, «Hyzmatlar» penjiresinde hyzmat ediş ugurlary anyk görkezilip, olaryň iş ugry ýerlikli aýdyňlaşdyrylandyr. Olar, ine, şular: maglumat, aragatnaşyk we reklama; bilim we medeniýet; saglyk; pasport, registrasiýa, wiza; ulag we sürüjilik; pensiýa, kömek puly we tutumlar; maşgala we çagalar; salgytlar we maýalar; iş we işlilik; medeniýet, boş wagt, sport; telekeçilik; jemagat hojalygy birleşigi; döwlet saýtlary. Getirilýän maglumatlardan we döredilýän mümkinçiliklerden ugur alsak, raýatlara sanly ulgam arkaly ençeme ýeňillikler döredilýär. Olaryň tygşytlan wagtdyr beýleki serişdelerini başga ugurlara gönükdirmäge ýol açylýar. Häzirki wagtda bu ugurlar boýunça eýeçiliginiň görnüşine garamazdan, her bir edara-kärhana ýerine ýetirýän hyzmatlary barada maglumatlary ýerleşdirmek işini üstünlikli dowam etdirýär. Munuň özi halk üçin ýerine ýetirilýän dürli görnüşli döwlet hyzmatlarynyň sanly gurşawda bir web-portalynyň üsti bilen amala aşyrylmagyna we hyzmatlaryň hilini yzygiderli ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär. Bu ýagdaý adam bilen bagly töwekgelçilik ýagdaýlaryny gutarnykly aradan aýyrmaga ýardam berýär. Şu ýerde sanly ulgam bilen bagly elektron resminamalar ulanylýan çygyrda döwlet düzgünleşdirişini hem bellemek gerek. Elektron resminamalar ulanylýan çygyrda döwlet düzgünleşdiriş işi Türkmenistanyň Ministrler Kabineti we öz ygtyýarlyklaryna laýyklykda beýleki döwlet edaralary tarapyndan amala aşyrylýar. Elektron resminamalar ulanylýan çygyrda döwlet düzgünleşdiriş işi bitewi döwlet syýasatyny durmuşa geçirmäge; elektron resminamalary peýdalanyjylaryň hukuklaryny we kanuny bähbitlerini üpjün etmäge; elektron resminamalary döretmegiň, işläp taýýarlamagyň, saklamagyň, bermegiň we kabul etmegiň tehnologiýasyny hukuk taýdan üpjün etmäge; elektron resminamalary peýdalanmak bilen ygtybarly we howpsuz töleg ulgamyny döretmäge hem ösdürmäge; maglumatlar döredilende, işlenilip taýýarlanylanda, saklanylanda, berlende we kabul edilende olaryň howpsuzlygyny hem-de goralyşyny üpjün etmäge gönükdirilendir.

Soňky ýyllarda ýurdumyzda «Elektron hökümeti» döretmegiň we elektron hyzmatlary amala aşyrmagyň gerimi barha giňeýär. Dürli pudaklary ösdürmegiň maksatnamalarynda döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmaga we awtomatlaşdyrylan dolandyryş ulgamlaryny ulanmaga gönükdirilen çäreleri geçirmäge aýratyn ähmiýet berilýär.

«Elektron hökümet» adalgasy hökümet edaralarynyň ähmiýetini kesgitlemek üçin maglumat jemgyýetinde emele gelen häzirki zaman çemeleşmesiniň gysgaça beýany bolup durýar. Bu adalga döwlet dolandyryşyny guramagyň we ösdürmegiň täze usulyny, raýatlar bilen ýakyn gatnaşyklary ýola goýmagy, işiň anyk peýdaly netijelerini ýüze çykarmagy, wagty tygşytlamagy we döwlet edaralarynyň jogapkärçiligini aňladýar. Bu usul döwlet wezipelerini ýerine ýetirmek üçin täze maglumat we aragatnaşyk tehnologiýalaryny maksatly we utgaşdyrylan görnüşde ulanmaga esaslanýar.

Döwlet Baştutanymyz sanlylaşdyrmagy milli ykdysadyýetiň ulgamlaýyn meselelerini çözmegiň möhüm ugry hökmünde kesgitleýär. Sanly ykdysadyýet maglumat tehnologiýalaryna daýanýan ykdysady iş bolup durýar. Tehnologiýa taýdan ösen ýurtlaryň tejribesiniň görkezişi ýaly, sanly ykdysadyýet olara öňe ilerlemäge we dünýäniň öňdebaryjy ýurtlarynyň hataryna goşulmaga mümkinçilik berdi. Bu babatda ýurdumyzyň kanunçylyk esaslarynyň hem yzygiderli berkidilýändigi bellärliklidir. Şeýlelikde, «Aragatnaşyk hakynda» (2019-njy ýylda rejelenen görnüşi), «Türkmenistanda internet torunyň ösüşini we internet hyzmatlaryny etmegi hukuk taýdan düzgünleşdirmek hakynda», «Maglumat we ony goramak hakynda», «Şahsy durmuş barada maglumat we ony goramak hakynda», «Kiberhowpsuzlyk hakynda», «Elektron resminama, elektron resminama dolanyşygy we sanly hyzmatlar hakynda» we beýleki Türkmenistanyň Kanunlary kabul edildi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Karary bilen, Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň tassyklanandygyny-da bellemek gerek.

Häzirki döwürde döwlet edaralarynyň hem-de kärhanalarynyň bir ýere jemlenen saýtlary her ministrligiň we pudaklaýyn dolandyryş edarasynyň sanly ykdysadyýete geçmeginiň derejesini anyk görkezýär. Aragatnaşyk hyzmatlary (öýjükli telefon, IP-TV, internet) awtomobil we demir ýol ulaglary, jemagat hyzmatlary, birnäçe bank işleri boýunça tölegleri onlaýn usulda amala aşyrmaga mümkinçilik berýär. Döredilen portalyň ähli gurallaryny doly herekete girizmek üçin saýtyň görkezilen bölümindäki hyzmatlary ýerine ýetirýänleriň işjeňligi zerur bolup durýar.

«Türkmenaragatnaşyk» agentligi hem-de Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika instituty tarapyndan «Sanly çözgüt — IT-meýdança» hojalyk jemgyýeti esaslandyryldy. «Türkmenistanda elektron resminamalar dolanyşygy ulgamyny we internet web-saýtlary döretmek we işe girizmek hakynda» Karar kabul edildi. «Türkmenaragatnaşyk» agentligi «Elektron hökümet» ulgamyny peýdalanyjylaryň identifikasiýasynyň ýeke-täk maglumatlar ulgamy hakynda Düzgünnamanyň», «Elektron hökümet» ulgamynyň fiziki we ýuridik şahslaryň maglumatlar binýadyny (ID) emele getirmegiň we ýöretmegiň tertibi hakynda Düzgünnamanyň», «Pudagara elektron maglumat alyş-çalyş ulgamynyň Düzgünnamasynyň» taslamalaryny taýýarlamak boýunça degişli işleri alyp barýar. Aşgabatda we ýurdumyzyň welaýat merkezlerinde IT-meýdançalary döretmek göz öňünde tutulýar. Olar häzirki zaman serwer we beýleki enjamlar bilen üpjün ediler.

Getirilen maglumatlardan görnüşi ýaly, sanly ulgamyň mümkinçilikleri yzygiderli artýar. Bu bolsa türkmenistanlylaryň halkara maglumat ulgamyna tiz we netijeli aralaşmagyna şert döredip, ep-esli derejede wagt hem-de serişde tygşytlamaga ýardam berýär.

Selimberdi HOJABERDIÝEW,

Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň diňleýjisi.

«Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna» laýyklykda, milli ykdysadyýetimiziň ähli ugurlarynda giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. Munuň özi ykdysadyýetiň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolan bank ulgamyna hem degişlidir.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk ýubileý senesiniň giňden bellenilýän ýylynda ýurdumyzyň karz edaralarynda sanly ulgamy ornaşdyrmakda alnyp barylýan döwrebap işler, ilata hödürlenýän paýnamalar we oňa eýe bolmagyň düzgünleri, olaryň ykdysadyýete ýetirýän oňaýly täsirleri barada Türkmenistanyň Merkezi bankynyň Ylmy-önümçilik geňeşiniň baş hünärmeni Ýusup TAŇRYGULYÝEW hem-de «Rysgal» paýdarlar täjirçilik bankynyň meýilnama-ykdysady iş bölüminiň esasy hünärmeni Azat GYLYÇHANOW bilen söhbetdeş bolduk. Onuň mazmunyny okyjylara ýetirmegi makul bildik.

— Söhbedimize gymmatly kagyzlar hem-de paýnama, oňa eýe bolmak hukugy, paýnama alanyň jogapkärçiligi we ykdysadyýete oňyn täsirleri baradaky gürrüňden başlaýsak!

Ýusup TAŇRYGULYÝEW:

— Gymmatly kagyzlar döwlet tarapyndan düzgünleşdirilen şertlere laýyklykda goýberilen we belli bir emläge bolan hukuklary tassyklaýan resminamadyr. Paýnama bolsa eýesiniň paýdarlar jemgyýetiniň diwidendler görnüşindäki girdejisiniň bir bölegini almaga, paýdarlar jemgyýetiniň dolandyrylmagyna gatnaşmaga we ol ýatyrylandan soň galýan emlägiň bir bölegine bolan hukugyny berkidýän gymmatly kagyz bolup durýar. Paýnamalara eýe bolmak hukugyna görä, gymmatly kagyzlar bazarynda olaryň aňsatlyk bilen birek-birege geçirilip bilinmegi maliýe serişdelerini çekmäge şert döredip, jemgyýetiň guramaçylyk-hukuk görnüşiniň özüne çekijiligini artdyrýar. Şunda paýdarlar umumy jogapkärçilik çekmeýärler we jemgyýetiň işi bilen bagly ýitgiler emele gelende, diňe özlerine degişli paýnamalaryň gymmatynyň çäklerinde jogapkärçilik çekýärler.

Gymmatly kagyzlar ykdysadyýete özüniň birnäçe oňyn täsirlerini ýetirýär. Dolanyşyga goýberilen gymmatly kagyzlary edara-kärhanalaryň we raýatlaryň arasynda ýerleşdirmek bilen, goşmaça serişdeleri çekmäge, önümçiligi döwrebaplaşdyrmak üçin zerur bolan maýa goýum binýadyny giňeltmäge mümkinçilik döreýär. Bulardan başga-da, döwlet eýeçiliginiň ýuridik şahslarynyň we paýdarlar jemgyýetleriniň paýnamalarynyň maýa goýum girdejililigi ýurduň içerki durmuş-ykdysady ýagdaýlarynyň durnuklylygyna oňyn täsirini ýetirýär, düýpli ykdysady görkezijileriň gowulanmagyna alyp barýar we korporatiw gatnaşyklaryň ösüş derejesini ýokarlandyrýar. Şeýle-de milli maliýe-ykdysady ulgamy yzygiderli kämilleşdirmäge, düýpli özgertmeleri netijeli durmuşa geçirmäge itergi berýär.

— Azat, bilşimiz ýaly, «Rysgal» paýdarlar täjirçilik banky ýurdumyzda ilkinji paýdarlar jemgyýeti hökmünde esaslandyryldy. Bu bankyň esaslandyrylyşy, çykarýan paýnamasynyň görnüşi, paýnamalary çykarmak bilen ýetilen sepgitler we geljekki meýilnamalaryňyz barada giňişleýin gürrüň beräýseňiz!

Azat GYLYÇHANOW:

— Hawa, «Rysgal» paýdarlar täjirçilik banky Türkmenistanda esaslandyryş gaznasynyň 100 göterimi ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz böleginiň gatnaşmagynda döredilen ilkinji açyk görnüşli paýdarlar täjirçilik banky bolup durýar. Ol guramaçylyk-hukuk görnüşi boýunça paýdarlar jemgyýetidir. Ýönekeý söz bilen aýdanymyzda, paýdarlar jemgyýeti — bu esaslandyryş maýasy paýnamalaryň esaslandyryjylar tarapyndan kesgitlenen sanyna bölünen hojalyk jemgyýeti görnüşindäki edaradyr.

2011-nji ýylda «Rysgal» paýdarlar täjirçilik banky hormatly Prezidentimiziň tagallalary esasynda banklaryň iň pes esaslyk maýasyna bildirilýän talaplara laýyklykda döredildi. Şol döwürden bäri bankyň esaslyk maýasy 2013-nji ýylda 20,81 million manada, ýagny 37 göterime çenli, 2015-nji ýylda 30,0 million manada, ýagny 98 göterime çenli, 2016-njy ýylda bolsa 40 million manada, ýagny iki essä golaý ýokarlandyryldy.

2020-nji ýylda «Rysgal» paýdarlar täjirçilik bankynyň esaslyk maýasyny 60 million manada çenli ýetirmek maksady bilen, biriniň bahasy bir müň bäş ýüz manada barabar bolan, on üç müňden gowrak ýönekeý atly paýnamanyň 5-nji goýberilişi yglan edildi we bellenen tertipde hasaba alyndy. Çykarylan paýnamalaryň bir bölegi bankyň häzirki paýdarlarynyň arasynda ýerlenildi, paýnamalaryň ýerlenilmedik bölegi bolsa «Aşgabat Gazna biržasy» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň guraýan söwdalaryna çykarylyp ýerlenildi. Netijede, bankyň esaslyk maýasy dördünji gezek köpelip, 60 million manada ýetirildi.

Bulardan başga-da, milli Liderimiziň daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek baradaky tabşyryklaryndan ugur alyp, «Rysgal» paýdarlar täjirçilik banky halkara maliýe guramalary we karz edaralary bilen hyzmatdaşlygy giňden ýola goýmak boýunça alnyp barylýan işleri has-da ýaýbaňlandyrýar.

Halkara guramalar bilen hyzmatdaşlyk etmekde bildirilýän ülňülere laýyk gelmek maksady bilen, «Rysgal» paýdarlar täjirçilik banky özüniň esaslyk maýasyny 2021-nji ýylyň dowamynda 200 million manada çenli ýetirmegi meýilleşdirýär.

— Häzirki wagtda ýurdumyzda «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» giň gerimde amala aşyrylýar. Bu ugurda bankyňyz tarapyndan hödürlenilýän sanly hyzmatlar barada ildeşlerimize aýdyp berseňiz!

Azat GYLYÇHANOW:

— Bu ugurda biziň bankymyz hem öz müşderilerine berilýän hyzmatlaryň hil we dessinligi taýdan uly işleri amala aşyrýar.

Dünýä ýurtlarynyň ösen bank ulgamynda giňden ulanylýan QR kod (dessine tassyklanylýan kod) arkaly töleg geçirmek ulgamy işe girizildi. Bu döwrebap elektron töleg hyzmatynyň ulanyşa girizilmegi we giňden ýaýradylmagy ykdysadyýetimize oňyn täsirini ýetirer. Hususan-da, pul dolanyşygynyň tizligini has-da artdyrmaga, ykdysadyýetde telekeçilik subýektleriniň zerur nagt pul serişdeleri bilen ýeterlik derejede we öz wagtynda üpjün edilmegini nagt däl pullaryň hasabyna amala aşyrmaga getirer. Işewürlik subýektleri bilen raýatlaryň arasyndaky hasaplaşyklary ýeňilleşdirmäge, töleg terminallaryny satyn almak, şeýle-de bank kartlaryny taýýarlamak üçin çykdajylary aradan aýyrmaga, nagt pullary saklamak, daşamak, çykarmak we şuňa meňzeşler bilen bagly çykdajylary azaltmaga, nagt däl tölegleriň möçberini has-da artdyrmaga ýardam eder.

Bank tarapyndan işlenilip taýýarlanan hem-de telekeçilik işi bilen meşgullanýan taraplara giňden teklip edilýän hyzmatlaryň ýene-de biri «Elektron söwda» hyzmaty bolup durýar. Ol onlaýn söwda platformalarynda, tölegi kabul etmegi göz öňünde tutýan mobil programmalarda, şeýle-de tölegi bank kartlarynyň üsti bilen geçirmäge mümkinçilik berýän ulgamdyr. Hyzmat onlaýn platformany ýa-da mobil programmany dolandyrýan müşderiler tarapyndan birikdirilip, şol ýerde kartyň eýesi tarapyndan talap edilýän maglumatlar girizilenden soňra, onuň bank kartyndan tölegi kabul etmäge mümkinçilik berýär.

«Rysgal» paýdarlar täjirçilik banky hyzmatlarynyň hilini has-da ýokarlandyrmak maksady bilen, «Mastercard» halkara kompaniýasy bilen bilelikde galtaşyksyz (PIN kod girizmezden) töleg tehnologiýaly bank kartlarynyň 4 görnüşini, ýagny «Platinum», «Gold», «Standart» we «Maestro» görnüşlerini işe girizdi. Olar şu günki günde özüniň oňyn netijelerini berýär.

Häzirki wagtda Türkmenistanyň karz edaralarynda nagt däl hasaplaşyklaryň üsti bilen pul dolanyşygynyň netijeliligini ýokarlandyrmak, bank kartlary boýunça milli we halkara töleg ulgamynyň ýaýrawyny giňeltmek babatda hem işler alnyp barylýar. Elektron hasaplaşyk kartlarynyň, töleg terminallarynyň, bankomatlaryň sany, «Internet bank», «Mobil bank» ulgamlarynyň üsti bilen amal edilýän elektron hasaplaşyklaryň möçberi yzygiderli artdyrylýar. Şeýle hem «Cashback» bank hyzmatlaryny ornaşdyrmak boýunça ençeme işler alnyp barylýar. Bu hyzmat bank ulgamynda, internet söwdasynda giňden ulanylýar. «Cashback» bank hyzmaty — bu bank kartlary arkaly harytlar we hyzmatlar nagt däl görnüşinde satyn alnanda, kesgitlenen göterim möçberinde pul sylagy hökmünde müşderiniň bank kartlarynyň hasabyna yzyna gaýtarylýar. Hyzmat täze müşderileri çekmäge we olaryň bank kartlary arkaly has köp söwda işlerini amal etmegine mümkinçilik döredýär.

— Döwür öňümizde täze talaplary goýýar. Bu şanly baýramlara beslenip gelen «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda hem şeýledir.

Ýusup TAŇRYGULYÝEW:

— Bilşimiz ýaly, XXI asyr — sanly ulgamlaryň giň gerimde ýaýbaňlanýan asyry. Muňa dünýä ykdysadyýetiniň barha ählumumylaşmagy aýdyň mysal bolup durýar. Ýurtlaryň geografik ýerleşişine garamazdan, sanly tehnologiýalaryň hasabyna edilýän işler dessin amala aşyrylýar. Olar bilen aýakdaş gitmek — döwrüň derwaýys talaby. Bu babatda ýurdumyzyň karz edaralary, şol sanda «Rysgal» paýdarlar täjirçilik banky hem täze-täze hyzmatlary hödürlemekde, sanly bank hyzmatlaryny we amala aşyrylýan beýleki işleri has-da ýönekeýleşdirmekde degişli çäreleri durmuşa geçirýär.

Beýik Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk ýubileýi mynasybetli ýakynda Türkmenistanyň «Türkmenbaşy» döwlet täjirçilik bankynyň we «Senagat» paýdarlar täjirçilik bankynyň täze binalary dabaraly açylyp, ulanmaga berildi. Ýurdumyzda ähli ulgamlarda döredilýän giň mümkinçilikleriň hemmesiniň halkyň iş şertlerini, hal-ýagdaýyny has-da gowulandyrmak üçin edilýän aladalardygyna şaýat bolýarys. Muňa jogap hökmünde netijeli we döredijilikli işlemek biziň esasy borjumyzdyr.

Şeýle döwrebap özgertmeleriň başynda duran Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, belent başy aman, umumadamzat ähmiýetli işleri elmydama rowaç bolsun!

Ýazga geçiren Allanur ÇARYÝEW.

«Türkmenistan».

Mawy deňiz, joşly tolkunlar, hyjuwly ýaşlar, «dynman işleýän tehnikalaryň sesi — «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň her günki işiniň özboluşly bir aýratynlygy. Bu ýerde çekilýän zähmetiň netijesinde gazanylýan üstünlikler ýurdumyzyň senagat pudagyna uly goşantdyr. Şeýle-de bu günki senagat pudagynyň ösen mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanýandygyny görkezmek bilen, bu kärhana daşary ýurtlarda hem uly gyzyklanma döredip başlady.

«Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň maksady deňziň türkmen kenarynda täze gämileri gurmak, şeýle hem dürli görnüşdäki gämilerde abatlaýyş işlerini ýerine ýetirmekdir. Mundan başga-da ol deňiz giňişliginde ýük daşaýan, ýolagçy gatnadýan gämileri, nebit we beýleki işlerde ulanylýan dürli hyzmat ediji gämileri we ýüzüji serişdeleri tehniki taýdan gözden geçirmek işlerini-de alyp barýar. Olary abatlamakda hem-de enjamlaýyn hyzmatlary ýerine ýetirmekde bu ýerde döwrebap şertler döredilendir. Senagat we hojalyk maksatly önümçilik, uly ölçegli demir listleri işlemek, bug gazanlarydyr metal gurnamalary ýasamak işleri hem hut şu ýerde alnyp barylýar.

Esasy bellemeli zatlaryň biri-de, bu ýerde zähmet çekýänleriň aglaba böleginiň ýaşlar bolmagydyr. Bu bolsa ýaş nesliň döwrebap bilim almagy we zähmet çekmegi babatda edilýän tagallalaryň guwandyryjy netijesidir. Bu ýerde zähmet çekýän ýaşlaryň kärine bolan höwesi, hyjuwy deňziň joşgunly tolkunlaryna çalymdaş. Hut şonuň üçinem zawodda üstünlik gazanylýar.

«Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň goşmaça hyzmatlary-da bar. Köprüler üçin dürli ölçegli demir gurnamalary we şäherlerimiziň görküne görk goşýan yşyklandyryş direglerini ýasamakda uly tejribe toplanyldy. Şonuň bilen birlikde, dürli görnüşli we ölçegli haýatlary, germewleri ýasamak, wallary ýonmak ýaly önümçilik işleri hem alnyp barylýar. Işleriň şeýle ýokary hil derejesinde alnyp barylmagyny gazanmakda we ýola goýmakda, elbetde, halkara tejribe hem içgin öwrenilýär. Daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen geçirilýän sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatlarydyr söhbetdeşlikleriň netijesinde, kärhananyň hünärmenleri senagat pudagynda mynasyp orny eýelemegi we dünýä çykmagy öz öňlerinde anyk wezipe edip goýýarlar.

Hormatly Prezidentimiziň tabşyryklaryna laýyklykda, bu ýerde hem sanly ulgam, elektron resminama dolanyşygy ýola goýuldy. Şonuň esasynda balkanshipyard.com.tm elektron saýty döredildi. Gyzyklanma bildirýänler bu saýt arkaly giňişleýin we ynamdar maglumatlar goruna aralaşyp bilerler.

Döwlet Baştutanymyzyň ýurdumyzy gülledip ösdürmek ugrunda alyp barýan giň gerimli işleriniň netijesinde gazanylýan ösüşlere kärhananyň geljekki üstünlikleri bilen hem mynasyp goşant goşjakdygyna ynanýarys.

Hajymämmet ILMÄMMEDOW,

«Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň marketing we şertnamalar bölüminiň başlygy.

Milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini üpjün etmek wezipesi hormatly Prezidentimiziň döwlet syýasatynyň netijesinde oňyn çözgüde eýe boldy. Şunda önümçilikde ylmyň we tehnikanyň gazananlaryndan netijeli peýdalanylmagy, iri maýa goýum taslamalarynyň ýokary hilli, netijeli amala aşyrylmagy, ähli ulgamlarda goşmaça girdeji getirýän çeşmeleriň herekete getirilmegi milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny has-da ýokarlandyrdy.

Milli Liderimiz ýurdumyzy çalt depginde senagatlaşdyrmak, sanly ykdysadyýete geçmek hem-de maglumat jemgyýetini kemala getirmek, bazar ykdysadyýetini we telekeçiligi ösdürmek ugrundaky mümkinçilikleri pugtalandyrmak meselelerine aýratyn ähmiýet berýär. Sanly ykdysadyýete geçilmegi bilen ýurdumyzda internet söwda ýola goýuldy, şeýle-de içerki öndürijileriň bäsdeşlige ukyplylygy ýokarlandyryldy, önümçiligiň gerimi hem yzygiderli artdyrylýar. Ýurdumyzda maglumat-aragatnaşyk tehnologiýasynyň ösüşini höweslendirmek, bu ulgamy jemi içerki önümiň öndürilişine täsirini artdyrmak, welaýatlaryň, şäherleriň, şäherçeleriň we obalaryň ilatynyň durmuşynda «sanly tapawudy» aradan aýyrmak barada uly işler amala aşyrylýar.

Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen Türkmenistanda elektron söwdany ösdürmek, ýurdumyzyň bank edaralaryny dünýäniň elektron tölegler ulgamyna birikdirmek, ilatyň we telekeçileriň sanly tehnologiýalar boýunça bilimlerini artdyrmak, elektron düzümi we logistikany netijeli peýdalanmak babatda amala aşyrylan işler häzirki wagtda özüniň oňyn netijesini berýär. Elektron söwda we onuň oňaýly täsiri diňe bir işewürlik ulgamyna däl, eýsem ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna hem oňaýly täsir edýär.

Ata Watanymyzyň ähli künjeklerinde täze gurulýan senagat önümçilik kärhanalary, ýaşaýyş jaýlary, çagalar baglary, mekdepler, saglyk, medeniýet öýleri, sport merkezleri ýaly desgalaryň ählisiniň iň täze tehniki enjamlar bilen üpjün edilmeginiň özi hem sanly ulgamyň möhüm ädimleridir.

Goý, ata Watanymyzy ykdysady we medeni taýdan kuwwatly döwlete öwürýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak, tutýan tutumly işleri rowaç bolsun!

Aýgül ABDULAGAÝEWA,

S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň talyby.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow, 2021-nji ýylyň 20-nji aprelinde Şweýsariýa Konfederasiýasynyň Ženewa şäherinde Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa ykdysady Komissiýasynyň 69-njy mejlisine sanly wideoaragatnaşyk arkaly gatnaşdy.

Sanly wideoaragatnaşyk arkaly mejlise Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammmetgeldi Serdarowyň ýolbaşçylygynda Ministrligiň Döwlet maliýesini jemleýji we ykdysady syýasaty müdirliginiň hem-de Strategik we durnukly ösüş müdirliginiň wekilleri gatnaşdylar.

Merjlisde Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow sanly wideoaragatnaşyk arkaly çykyş etdi.

Mejlisiň çäklerinde, ýokary derejeli segment: Aýlawly (circular) ykdysadyýeti we Ýewropa ykdysady Komissiýasynyň sebitinde tebigy baýlyklardan durnukly peýdalanmagy höweslendirmek mowzugy boýunça özara pikir alyşyldy.

Mejlisiň ahyrynda Mähriban Watanymyzyň halkara giňişliginde abraý-mertebesiniň belende galmagynda ägirt uly işleri amala aşyrýan Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, alyp barýan il-ýurt bähbitli umumyadamzat ähmiýetli belent tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

18-nji aprelde – mübärek Remezan aýynyň keremli pursatlarynda Arkadag Prezidentimiziň kyblasy Mälikguly Berdimuhamedow 89 ýaşynyň içinde aradan çykdy. Bu ajy habar tutuş türkmen halky tarapyndan uly gynanç bilen kabul edildi.

Tutuş halkymyz, aýratyn-da ýaşlar üçin görelde mekdebine öwrülen Mälikguly Berdimuhamedow 1932-nji ýylyň 12-nji awgustynda Gökdepe etrabynyň 1-nji Birleşik obasynda doguldy.

Mälikguly Berdimuhamedowyň çagalyk döwri geçen asyryň gazaply uruş ýyllaryna gabat geldi. Ol şu obadaky mekdebiň soňky ýyllarynda okaýan döwründe kakasynyň hünärini dowam edip, 1950-nji ýyldan başlap mekdepde ilki kitaphanaçy, soňra başlangyç synp mugallymy bolup işleýär.

Ol 1952-nji ýylda harby gulluga çagyrylýar. Gulluk döwründe Mälikguly Berdimuhamedow Özbegistanyň Çyrçyk şäherindäki kiçi serkerdeleri taýýarlaýan mekdepde okap, 1954-nji ýylda kiçi leýtenant çini bilen Gyrgyzystanyň Oş şäherinde ýerleşýän Dag atyjylyk harby bölüminde gulluk edýär.

1956-njy ýylda Mälikguly Berdimuhamedow Babarap obasynda mekdepde işleýär. 1958-nji ýylyň iýun aýyndan 1982-nji ýyla çenli ol Içeri işler ministrliginde dürli wezipelerde gulluk edýär.

Toplanan tejribe oňa öz işini dürs guramaga, IIM-niň bölümleriniň şahsy düzümleriniň arasynda syýasy-terbiýeçilik, wagyz-nesihat işlerini geçirmäge, işgärleriň tertibini we jogapkärçiligini pugtalandyrmak işine goldaw bermäge ýardam edýär. Ol bu işleri gulluk borjy hökmünde däl-de, eýsem jemgyýetçilik başlangyçlary esasynda ýerine ýetirýär.

Mälikguly Berdimuhamedow IIM-niň Daşoguz, Mary we Aşgabat şäher bölümlerinde toparyň serkerdesi, otrýadyň başlygy, nobatçylyk bölüminiň we işgärler bölüminiň ýolbaşçysy, ştabyň başlygy wezipelerinde işleýär.

1982-nji ýylda podpolkownik harby derejesi bilen hormatly dynç alşa çykansoň, ol köp ýyllaryň dowamynda ýaşlara bilim-terbiýe bermek işinde zähmet çekýär. Häzirki Milli bilim institutynda, Pedagogik ylymlaryň ylmy-barlag institutynda, Aşgabat şäheriniň Baş bilim müdirliginde we beýleki ugurlarda zähmet çekip, örän döredijilikli we kesgitlenen wezipäni birkemsiz ýerine ýetirýän işgär hökmünde ykrar edildi.

2012-nji ýylyň fewral aýynda Türkmenistanyň Mejlisiniň Karary bilen paýtagtymyzdaky 1001-nji harby bölüme bu ugurda nusgalyk işleri bitiren we görelde mekdebine öwrülen Mälikguly Berdimuhamedowyň ady dakyldy. 2020-nji ýylyň noýabr aýynda bolsa Türkmenistanyň Mejlisiniň Karary bilen paýtagtymyzyň Bagtyýarlyk etrabynyň Çoganly ýaşaýyş toplumyndaky Içeri işler ministrliginiň ýaşaýyş jaý toplumyna Mälikguly Berdimuhamedowyň ady dakyldy. Munuň özi manyly ömrüni il-halkyna, mähriban Watanyna bagyş eden beýik ynsana bildirilen hormatyň aýdyň nyşanyna öwrüldi.

Watanyň wepaly ogly Mälikguly Berdimuhamedow hakyndaky ýatlamalar biziň kalplarymyzda ebedilik saklanar. Merhumyň jaýy jennet bolsun, Allatagala oňa iman baýlygyny bersin.

Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň nobatdaky Kararnamasy kabul edildi

Milli Liderimiziň oňyn bitaraplygyň ýörelgelerine esaslanýan hem-de ählumumy abadançylygyň we gülläp ösüşiň bähbidine giň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen öňdengörüjilikli, täzeçillik syýasaty türkmen döwletiniň dünýädäki abraýyny barha artdyrýar. Birleşen Milletler Guramasy bilen depginli ösdürilýän gatnaşyklar hem-de Türkmenistany ygtybarly we jogapkärli hyzmatdaş hasaplaýan BMG-niň ýurdumyza bildirýän belent ynamy muňa aýdyň şaýatlyk edýär.

Şu ýylyň 16-njy aprelinde Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 75-nji sessiýasynyň 59-njy mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy esasynda «Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň orny» atly Kararnamanyň biragyzdan kabul edilmegi munuň nobatdaky subutnamasy boldy. Birleşen Milletler Guramasyna agza döwletleriň 72-si bu Kararnamanyň awtordaşy bolup çykyş etdi.

Bilşimiz ýaly, döwlet Baştutanymyz bu başlangyjy 2020-nji ýylyň sentýabr aýynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 75-nji ýubileý sessiýasynyň çäklerinde eden çykyşynda öňe sürüpdi.

Dürli ugurlar boýunça işlemek üçin özboluşly edara bolan Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezi döwrüň möhüm meseleleri babatda hyzmatdaşlygy ösdürmäge uly goşant goşýar. Türkmenistanyň we merkeziň bilelikdäki işi, tutuşlygyna alanyňda, esasy maksatlara — Merkezi Aziýada parahatçylygy, durnuklylygy hem-de howpsuzlygy gazanmaga gönükdirilendir.

BMG-niň Merkezi Aziýa sebitindäki bu edarasynyň işiniň netijeliligi barada BMG-niň Baş Assambleýasynyň Türkmenistan tarapyndan öňe sürlen hem-de bu düzümiň döredilmeginiň 10 ýyllygy mynasybetli 2017-nji ýylyň noýabrynda kabul edilen Kararnamasynda hem nygtalandygyny belläp geçmek wajypdyr.

Merkezi Aziýanyň ýurtlary sebitde parahatçylygy, durnukly ösüşi üpjün etmekde, şonuň ýaly-da, sebit hem-de halkara hyzmatdaşlygy giňeltmekde wajyp orun eýeleýär. Şunuň bilen baglylykda, terrorçylyga garşy göreşmekde we güýç ulanmagyň öňüni almakda hyzmatdaşlyk etmek Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň esasy wezipeleriniň biri hökmünde kesgitlenildi.

Bu gün terrorçylyga garşy wajyp resminamalaryň hereket edýändigini, şolaryň her biriniň öz düzgünleşdiriji ugurlarynyň bardygyny, şol bir wagtyň özünde birek-birek bilen özara baglanyşyklydygyny bellemek gerek. Döwletler BMG-niň terrorçylyga garşy göreş boýunça konwensiýalarynyň binýatlaýyn häsiýetini hem-de halkara hukuk borçnamalaryny gyşarnyksyz ýerine ýetirmegiň möhümdigini ykrar edip, olary üpjün etmek boýunça ýörite maksatnamalary işläp taýýarlaýarlar. Iş ýüzündäki ädimler hökmünde bu ulgamdaky milli kanunçylygyň kabul edilmegini, sebit derejesinde degişli şertnamalaryň taýýarlanylmagyny, iş toparlarynyň döredilmegini, ýöriteleşdirilen düzümler bilen ýakyn gatnaşyklaryň ýola goýulmagyny bellemek bolar.

Kararnamada Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň Merkezi Aziýa döwletleriniň hem-de Owganystanyň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilen tagallalary bellenilýär. Şeýle hem resminamada sebit merkeziniň BMG-niň ýurt boýunça toparlary, gapma-garşylyklaryň öňüni almak meselelerinde Parahatçylyk gurujylyk gaznasy, şonuň ýaly-da, ýaşlaryň, zenanlaryň jemgyýetdäki, syýasatdaky, ykdysadyýetdäki ornuny pugtalandyrmaga gönükdirilen we ýolbaşçy zenanlaryň toparyny okatmak üçin öňüni alyş diplomatiýasynyň akademiýasy bilen hyzmatdaşlykdaky oňyn orny nygtalýar.

Umuman, Bitarap Türkmenistanyň BMG-niň nobatdaky wajyp resminamasynda öz beýanyny tapan, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda işjeň durmuşa geçirilýän netijeli daşary syýasy strategiýasy ýene-de bir gezek dünýä bileleşiginiň goldawyna eýe boldy. Türkmen döwleti sebit goşulyşmalary boýunça başlangyçlary iş ýüzünde durmuşa geçirip, Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezi tarapyndan 2030-njy ýyla çenli Ählumumy gün tertibini durmuşa geçirmek maksady bilen alyp barýan işlerine mundan beýläk-de işjeň gatnaşar.

"Nesil".

Geçen hepdede hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda amala aşyrylýan oňyn özgertmeleriň aýdyň netijelerine we ösüşiň, döredijiligiň ýoly bilen ýurdumyzyň ynamly gadam urýandygyna şaýatlyk edýän täze desgalaryň açylyş dabaralary boldy. Bu dabaralar Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň, Aşgabadyň 140 ýyllygynyň hem-de «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen ýylyň hormatyna geçirildi.

Hepdäniň başynda hormatly Prezidentimiz “Türkmenbaşy” döwlet täjirçilik bankynyň hem-de “Senagat” paýdarlar täjirçilik bankynyň dolandyryş edaralarynyň täze binalarynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. “Bouygues Batiment International” meşhur fransuz kompaniýasy tarapyndan gurlan banklaryň täze binalary Aşgabadyň günorta böleginde, soňky ýyllarda paýtagtymyzyň işewürlik merkezi kemala gelen Çandybil şaýolunyň ugrunda peýda boldy.

“Türkmenbaşy” döwlet täjirçilik bankynyň gullugy hem-de onuň 23 sany şahamçasy tutuş ýurdumyz boýunça hereket edýär we 600 müňden gowrak müşderä hyzmat edip, olara amatly goýumlaryň we hyzmatlaryň giň görnüşlerini, kiçi we orta telekeçiligiň ösdürilmegini karzlaşdyrmak bilen birlikde, karz serişdeleriniň dürli görnüşlerini hödürleýär. Mälim bolşy ýaly, “Senagat” paýdarlar täjirçilik banky Türkmenistanyň öňdebaryjy täjirçilik banklarynyň biridir, ýurdumyzda bankyň 13 şahamçasy hem-de bir bank gullugy işjeň hereket edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bankyň tehniki aýratynlyklary, onuň işgärleri üçin döredilen şertler we onlaýn hyzmatlarynyň görnüşleri bilen tanyşdy. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň bank ulgamynyň öňünde durýan wezipelere ünsi çekip, bu maliýe düzümleriniň ähli tagallalaryny milli manadyň hümmetiniň berkidilmegine, pul dolanyşygynyň işjeňleşdirilmegine we netijeli karz syýasatynyň ösdürilmegine ugrukdyrylmalydygyny belledi.

Milli Liderimiz bank işini kämilleşdirmek, aýratyn-da, karzlaşdyrmagy ösdürmegiň möhüm ugurlaryny kesgitlemek, şeýle hem bank işini guramakda häzirki ykdysady ýagdaýy we döwlet ösüşiniň geljek ugruny nazara almak, munuň üçin täzeçil çemeleşmeleri peýdalanmak meseleleriniň wajypdygyny belledi.

12-nji aprelde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ukrainanyň Türkmenistanda täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi W.Maýkony kabul etdi. Ol döwlet Baştutanymyza ynanç hatyny gowşurdy.

Taraplar syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady hem-de medeni-ynsanperwer ulgamlarda ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de işjeňleşdirmäge gyzyklanma bildirýändiklerini nygtadylar. Şunuň bilen baglylykda, ozal gazanylan ylalaşyklaryň ýerine ýetirilişi we hyzmatdaşlygyň geljekki ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

14-nji aprelde döwlet Baştutanymyzyň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň täze palatasynyň — Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň birinji mejlisi geçirildi. Bu taryhy mejlisiň şol gün ulanylmaga berlen Halk Maslahatynyň Diwanynyň kaşaň binasynda geçirilmegi bellärliklidir.

Milli Liderimiz mejlisde eden çykyşynda Halk Maslahatynyň geçen ýylyň sentýabr aýynda geçirilen mejlisiniň taryhy ähmiýetini belledi, şonda Türkmenistanyň Esasy Kanunyna Konstitusion topar tarapyndan taýýarlanan üýtgetmeler we goşmaçalar makullandy. Konstitusiýa girizilen üýtgetmelere we goşmaçalara laýyklykda, “Türkmenistanyň Milli Geňeşi hakynda” Kanun kabul edildi we ýurdumyzda iki palataly parlament döredildi.

Mejlisiň dowamynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygyny saýlamak boýunça gizlin ses bermek geçirildi. Onuň netijelerine laýyklykda, bu wezipä hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow saýlanyldy.

Döwlet Baştutanymyz ynam üçin minnetdarlyk bildirip, muny halkymyzyň özüne bildiren ýokary hormaty we ýurdumyzyň öňündäki jogapkärçilik hökmünde kabul edýändigini aýtdy. Hormatly Prezidentimiz palatalaryň we umuman parlamentiň doly derejede işlemegi üçin hemmetaraplaýyn goldaw berjekdigini belledi.

Şeýle hem ses bermek arkaly Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary saýlanyldy we bäş sany komitet döredildi. Olar Adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak baradaky komitet; Ykdysadyýet, maliýe we durmuş syýasaty baradaky komitet; Ylym, bilim, sanly ulgam, sport we medeniýet baradaky komitet; Sebitleýin ösüş, daşky gurşawy goramak we agrosenagat syýasaty baradaky komitet; Halkara meseleler baradaky komitet bolup durýar.

Türkmenistanyň Prezidenti, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iki palataly parlamentiň — Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň bilelikdäki mejlisinde çykyş etmek bilen, häzirki döwürde döwletimiziň giň möçberli özgertmeler ýoly bilen ynamly gadam urýandygyny belledi. Bu bolsa Halk Maslahatynyň agzalarynyň öňünde ägirt uly wezipeleri goýýar.

Milli Liderimiz ýurdumyzyň syýasy, ykdysady we medeni-durmuş taýdan ösüşine gönükdirilen kanunçykaryjylyk işiniň kämilleşdirilmegine goldaw bermegi, “Döwlet adam üçindir!” ýörelgesine esaslanýan we halkymyzyň durmuş derejesiniň yzygiderli gowulandyrylmagyny esasy ugur edinýän ynsanperwer syýasatymyzy netijeli durmuşa geçirmegi, öňde durýan wezipeleriň esasy ugurlarynyň hatarynda kesgitledi.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynda kabul edilýän çözgütler häzirki ýagdaýyň kadalaryna laýyk gelmelidir. Olar halkymyzy bir maksada birleşdirip, beýik sepgitlere ruhlandyrýar we ösüşiň täze belentliklerine ugrukdyrýar. Agzybirlikde ýetilmejek menzil, başa barmajak iş ýokdur diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

15-nji aprelde mähriban Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygynyň hormatyna täze binalaryň açylyş dabaralary dowam etdi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda iki sany iri desganyň — Türkmenistanyň Maslahatlar merkeziniň hem-de Kabul ediş merkeziniň açylyş dabarasy boldy. Maslahatlar merkezinde “Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň parahatçylygyň we ynanyşmagyň hatyrasyna halkara hyzmatdaşlygy” atly halkara maslahatyň dabaraly mejlisi geçirildi.

Milli Liderimiz maslahatyň dabaraly mejlisinde çykyş etmek bilen, durnuklylygy, ynanyşmagy saklamak we parahatçylygyň, howpsuzlygyň binýadynda halkara gatnaşyklary ösdürmegiň Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, Bitaraplygyň gurallaryny işjeň ulanmak, onuň parahatçylyk dörediji mümkinçiliklerini häzirki zamanyň meselelerini syýasy-diplomatik ýol bilen çözmek, sebitleýin we ählumumy wehimleri duýdurmak hem-de oňa öz wagtynda seslenmek teklip edilýär.

Hormatly Prezidentimiz parahatçylyga, hoşniýetli goňşuçylyga, meseleleri gepleşikler arkaly çözmäge, harby güýçleri ulanmazlyga, umumy ykrar edilen halkara hukuk kadalaryna hormat goýmaga ygrarlylygy Bitaraplygyň binýatlaýyn esaslary hökmünde kesgitledi.

Döwlet Baştutanymyz dawalaryň we jedelleriň öňüni almagyň, olary aradan aýyrmagyň wajyp guraly hökmünde öňüni alyş diplomatiýasyna möhüm ornuň degişlidigini, şeýle hem energetika, ulag, suw, azyk, maglumat we kiberhowpsuzlygyny üpjün etmegiň wajypdygyny belledi we koronawirus ýokanjyna garşy göreşde hem-de onuň zyýanly täsirini ýeňip geçmekde tagallalaryň utgaşdyrylmagynyň zerurdygyna ünsi çekdi.

Bitarap ýurt hökmünde biziň ornumyz dünýä hem-de onda eýeleýän ornumyza garaýşymyz ähli halklara, olaryň özygtyýarly ösüş ýoluny saýlap almagyna, syýasy hem-de durmuş-ykdysady nusgasyna, beýleki döwletler bilen özara gatnaşyklarynyň mazmunyna we ugruna hormat goýmak ýörelgesine daýanýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

16-njy aprelde bolsa BMG-niň Baş Assambleýasynyň 75-nji sessiýasynyň 59-njy mejlisiniň çäklerinde Türkmenistanyň başlangyjy esasynda Birleşen Milletler Guramasyna agza döwletleriň 72-siniň awtordaşlyk etmeginde “Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň orny” atly Kararnama biragyzdan kabul edildi.

Bu başlangyjy hormatly Prezidentimiz BMG-niň Baş Assambleýasynyň 75-nji ýubileý sessiýasynyň çäklerinde eden çykyşynda öňe sürdi.

Işiň örän giň ugurlaryny öz içine alýan BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezi 2007-nji ýylda Aşgabatda açylyp, sebitde parahatçylygyň, durnuklylygyň we howpsuzlygyň berkidilmegine ägirt uly goşant goşýar.

Türkmen diplomatiýasynyň esasy ugurlary diňe bir ýurdumyzyň döwlet bähbitlerini esasy ugur edinmän, eýsem, sebitiň we dünýäniň oňyn bähbitlerine laýyk gelýär diýlip, ýokarda agzalan halkara maslahata daşary ýurtlardan onlaýn tertipde gatnaşanlaryň — ÝHHG-niň Baş sekretary Helga Şmidiň, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Ýerine ýetiriji komitetiniň başlygy — Ýerine ýetiriji sekretary Sergeý Lebedewiň, BMG-niň Baş sekretarynyň orunbasary, Ýewropa ykdysady komissiýasynyň Ýerine ýetiriji sekretary Olga Algaýerowanyň, BMG-niň Aziýa — Ýuwaş umman sebit üçin Ykdysady we Durmuş komissiýasynyň Ýerine ýetiriji sekretary Armida Salsia Alisjahbananyň çykyşlarynda nygtalýar.

Şeýle hem maslahatda BMG-niň Aşgabatdaky wagtlaýyn utgaşdyryjysy, ÝUNISEF-niň wekili Kristina Weýgand, Russiýanyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Aleksandr Blohin, ABŞ-nyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Mettýu Stiwen Klimow, ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň ýolbaşçysy, ilçi Natalýa Drozd we Ýewropa Bileleşiginiň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Diýego Ruiz Alonso çykyş etdiler.

Soňra Maslahatlar merkezinde halkara resminamalara gol çekmek dabarasy boldy.

Gol çekilen resminamalaryň hatarynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň arasynda 2021 — 2023-nji ýyllar üçin hyzmatdaşlyk baradaky Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Halkara Energetika Agentliginiň arasynda energetika pudagynda hyzmatdaşlyk etmek barada özara düşünişmek hakyndaky Ähtnama; Türkmenistanyň Bilim ministrligi bilen Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Milli azlyklaryň işleri boýunça Ýokary komissarynyň edarasynyň arasynda dil we medeniýet köpdürlüligi boýunça hyzmatdaşlyk hakyndaky Ähtnama; iýmit çygrynda mümkinçilikleri we hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça sebitleýin platformany ýerleşdirmek we işletmek arkaly Merkezi Aziýa we Kawkaz sebitlerinde eneleriň we çagalaryň iýmitlenmegini gowulandyrmaga ýardam etmek barada Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) arasynda özara düşünişmek hakyndaky Ähtnama bar.

Soňra halkara maslahat umumy mejlisler görnüşinde “Parahatçylyk we howpsuzlyk ugrunda hyzmatdaşlyk”, “Söwda-ykdysady hyzmatdaşlykda ekologiýanyň ähmiýeti”, “Ynsanperwer ugur boýunça halkara hyzmatdaşlyk” mowzuklary boýunça dowam etdirildi.

Halkara gatnaşyklaryň giň meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin açyk meýdança öwrülen forumyň jemleri boýunça “tegelek stoluň” başyndaky söhbetdeşlik guraldy. Onuň çäklerinde sebit we ählumumy derejedäki netijeli işleri ilerletmekde, umumy abadançylygyň hem-de ösüşiň maksatlaryna laýyk gelýän oňyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda döredijilikli daşary syýasy ugry amala aşyrýan Bitarap Türkmenistanyň saldamly goşandy nygtaldy.

Şol gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Maslahatlar merkeziniň golaýynda ýerleşýän Türkmenistanyň Kabul ediş merkeziniň täze binasynyň toý bagyny kesip, bu ýerde halkara maslahata gatnaşyjylar üçin resmi kabul edişlik gurady.

Döwlet Baştutanymyz resmi kabul edişlikde çykyş edip, Türkmenistanyň häzirki döwürde ösüşleriň belentliklerine tarap ynamly gadam urýandygyny belledi. Ýurdumyzda giň gerimli özgertmeler amala aşyrylýar. Milli ykdysadyýetimiziň ähli ulgamlarynda uly ösüşler gazanylýar. Şunuň bilen baglylykda, ähli gyzyklanma bildirilýän daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen dostlukly hem-de özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmäge möhüm ähmiýet berilýär.

15-nji aprelde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Sýan Naýçen bilen geçiren duşuşygynyň çäklerinde maslahatyň jemleriniň tutuş adamzadyň abadançylygyna gönükdirilen umumy maksatlaryň amala aşyrylmagynda dünýä döwletleriniň arasynda özara düşünişmek we hormat goýmak gatnaşyklarynyň ösdürilmegini üpjün etjekdigine ynam bildirildi.

Hormatly Prezidentimiz we hytaýly diplomat ýangyç-energetika toplumynda, söwda-ykdysady we ynsanperwer ulgamdaky netijeli tagallalary işjeňleşdirmek üçin türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyny bellediler.

Milli Liderimiziň 16-njy aprelde Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçiren nobatdaky mejlisinde döwlet syýasatynyň möhüm ugurlaryna garaldy. Olaryň hatarynda ykdysadyýetiň düzüminde hususy eýeçiligiň paýyny artdyrmak, ýangyç-energetika toplumyndaky iri maýa goýum taslamalaryny ilerletmek, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, ulag pudagyna internet hyzmatlaryny girizmek, intellektual eýeçiligiň goraglylygyny kämilleşdirmek, giň möçberli özgertmeler maksatnamalarynyň hukuk esaslaryny berkitmek ýaly ugurlar boldy.

Mundan başga-da, medeniýet pudagynyň edaralarynyň işini sanlylaşdyrmak we olaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, şeýle hem Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygynyň hormatyna meýilleşdirilen çäreleriň maksatnamasyny amala aşyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada maglumatlar aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa Döwlet haryt-çig mal biržasynyň bahalarynyň elektron maglumat binýadyny döretmek we onuň elýeterliligini üpjün etmek boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada hasabat berildi.

Bellenilişi ýaly, maglumatlaryň elektron binýadyny işläp taýýarlamak tapgyrlaýyn esasda alnyp barylýar. Onda birža şertnamalaryny hasaba almak hakyndaky degişli maglumatlar, olaryň seljerilişi, müşderileriň “şahsy otaglaryny” döretmek hakyndaky maglumatlar we beýlekiler ýerleşdiriler. Ol ýerde biržada hasaba alnan daşary ýurt şertnamalary hakyndaky maglumatlary almak, şeýle hem daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň sanawy we bahalary, ýurdumyzyň eksport ugurly önümleriniň görnüşleri bilen tanyşmak mümkinçiligi dörediler.

Birinji tapgyrda bu maglumatlar ähli gyzyklanma bildirilýän taraplar üçin elýeterli bolar. Halkara bazarlarda ulanylýan dünýä tejribesine daýanmak arkaly saýtyň hyzmatlaryndan yzygiderli peýdalanýan müşderileriň sanynyň artmagy bilen, ulanyjylara tölegli esasdaky hyzmatlary ýola goýmak meýilleşdirilýär.

Müşderileriň islegleri boýunça harytlaryň birnäçe görnüşlerine bolan bahalary anyklamak üçin biržada broker bölümlerini açmak we elektron görnüşdäki tölegleri geçirmek hem-de beýleki hyzmatlar göz öňünde tutulýar. Maglumatlaryň teklip edilýän elektron binýadynyň döredilmegi birža hyzmatlaryny dessin ýerine ýetirmäge, daşary ýurtlardan täze müşderileri çekmäge, daşary söwda işlerini ýönekeýleşdirmäge we üç ýylyň dowamynda ähli maglumatlary saklamaga mümkinçilik berer.

Döwlet Baştutanymyz biržanyň Türkmenistanyň daşary ykdysady gatnaşyklarynyň möhüm binýady, maglumatlaryň kuwwatly habar beriş-syn çeşmesi milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň önümlere bolan islegleri aýdyň görkezýän gural hökmünde gulluk edýändigini belledi we birža söwdalaryny mundan beýläk-de ösdürmek we onuň möçberlerini artdyrmak boýunça birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiziň garamagyna Türkmenistanyň Keselleriň ýaýramagyna garşy göreşýän adatdan daşary topary tarapyndan “Awaza” milli syýahatçylyk zolagyndaky dynç alyş-sagaldyş merkezlerinde, ýurdumyzyň şypahanalarynda hem-de çagalaryň sagaldyş we dynç alyş merkezlerinde işleri guramak boýunça birnäçe teklipler hödürlenildi.

Mysal üçin, tomus möwsüminde Hazaryň kenarynda dynç alyşlary guramak meýilleşdirilýär. Dynç alyş möwsüminde ýüze çykýan meseleleri dessin çözmek üçin Dolandyryş merkezini döretmek, Hazar deňziniň türkmen kenarynyň bellenen nokatlarynda suwuň, howanyň we topragyň toplumlaýyn barlaglaryny geçirmek göz öňünde tutulýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyndaky sagaldyş toplumlaryny tomusky dynç alyş möwsümine doly taýýarlamagyň möhümdigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň ýiti ýokanç kesele garşy taýýarlygyny we dessin çäreleriň görülmegini üpjün etmegiň Meýilnamasyny, şonuň ýaly-da, Türkmenistanda adam hukuklary boýunça 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Hereketleriň milli Meýilnamasyny tassyklady.

Milli Liderimiz Türkmenistanyň halkara guramalar bilen hyzmatdaşlyk etmek boýunça 2021 — 2023-nji ýyllar üçin Meýilnamasynyň taslamasyny tassyklap, bu netijeli hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi ýurdumyzyň daşary syýasatynyň möhüm ugry bolup durýar, diýip nygtady. Bellenilişi ýaly, bu gatnaşyklar örän köp ugurlary öz içine alýar. Şolaryň hatarynda ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, ykdysadyýet, durmuş, ynsanperwer-medeni hem-de hukuk ulgamlary, energetika, ulag, ekologiýa we daşky gurşawy goramak ugurlary bar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisiň dowamynda “Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde Ahal welaýat çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezini gurmak hakynda” Karara gol çekdi hem-de Türkmenistanyň Bilim, Sport we ýaşlar syýasaty ministrlikleriniň Düzgünnamalaryna we Ylymlar akademiýasynyň Tertipnamasyna girizilen üýtgetmeleri hem-de goşmaçalary, Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň kämilleşdirilen Düzgünnamasyny, şeýle hem olaryň merkezi edaralarynyň gurluşyny tassyklady.

Ministrler Kabinetiniň mejlisi tamamlanandan soň, milli Liderimiz wise-premýerler bilen bilelikde paýtagtymyza täze gelip gowşan häzirki zaman ýolagçy awtobusyna münüp, “Oguzkent” myhmanhanasyna geldi. Bu ýerde döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň XI mejlisi geçirildi.

Foruma gatnaşyjylar assosiasiýanyň çäklerindäki bilelikdäki işleriň jemini jemlediler hem-de 2010-njy ýylda döredilip, häzirki wagtda Türkmenistandan we dünýäniň 36 ýurdundan ýuridik taraplaryň we fiziki şahslaryň 190-dan gowragyny özünde birleşdirýän bu guramanyň möhüm wezipelerini ara alyp maslahatlaşdylar. Assosiasiýanyň ýurdumyzda, şonuň ýaly-da, daşary ýurtlarda ahalteke atçylyk sungatyny ösdürmäge işjeň goşant goşýan agzalarynyň çykyşlary diňlenildi, guramaçylyk meselelerine seredildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň XI mejlisiniň çäklerinde ahalteke bedewleriniň şan-şöhratyny dikeltmekde, dünýä ýaýmakda, atçylyk sportuny we atçylyk pudagyny ösdürmekde bitiren aýratyn uly hyzmatlary üçin dabaraly ýagdaýda “Türkmenistanyň ussat halypa seýsi” hormatly ady dakyldy. Bu çözgüt “Türkmen atlary” döwlet birleşigi hem-de ýurdumyzyň giň jemgyýetçiligi tarapyndan goldanyldy.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, atşynaslyk sungatynyň mekany bolan güneşli Diýarymyzda bu ugruň ösdürilmegi, bedewleriň gadymy nesil ugurlarynyň dikeldilmegi, halkymyzyň bahasyna ýetip bolmajak baýlygy bolan behişdi bedewleriň tohum arassalygyny gorap saklamak we köpeltmek möhüm we esasy wezipelerdir. Şulardan ugur alnyp, daşary ýurtly atşynaslar bilen bu pudagy ösdürmek hem-de kämilleşdirmek babatyndaky özara bähbitli hyzmatdaşlyk giňeldilýär.

Hormatly Prezidentimiz assosiasiýanyň mejlisinde ýurdumyzyň tapawutlanan atşynaslaryny we itşynaslaryny döwlet sylaglary bilen sylaglamak hakynda Permanlara gol çekdi.

Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň has işjeň daşary ýurtly agzalaryna “Türkmenistanyň at gazanan atşynasy” hormatly ady dakyldy. Olaryň hatarynda ahalteke bedewlerini köpeltmäge ýöriteleşdirilen atçylyk hojalyklarynyň ýolbaşçylary Tito Pontekorwo (ABŞ) we Mariýa Mosar (Russiýa) bar. Olar mejlisde wideoaragatnaşyk ulgamy arkaly çykyş etdiler.

Hormatly Prezidentimiziň garamagyna “Türkmen atlary” döwlet birleşiginiň garamagyndaky “Goýumly oýunlar, hyzmatlar we üpjünçilik” döwlet kärhanasynyň guramaçylyk-hukuk görnüşini üýtgedip, ony “Altyn bedew” ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetine öwürmek hakynda Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Şonuň ýaly-da, mejlisde Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň täze Prezidenti saýlanyldy. Ýurdumyzyň tejribeli meşhur atşynaslary bu wezipä Serdar Berdimuhamedowy hödürlediler. Teklibi assosiasiýanyň türkmenistanly we daşary ýurtly agzalary biragyzdan goldadylar.

S.Berdimuhamedow foruma gatnaşyjylaryň öňünde çykyş edip, bildirilen ynam üçin hoşallygyny beýan etdi hem-de Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň mundan beýläkki işi, onuň maksatlary hem-de meýilnamalary barada aýtdy. Hormatly Prezidentimiziň ahalteke bedewlerini ulgamlaýyn esasda köpeltmek, halk seçgiçilik usullaryny hem-de dünýä ylmynyň häzirki zaman gazananlaryny ulanmak barada öňde goýan wezipeleri bilen baglylykda, milli atçylyk mekdebiniň iň gowy däplerini saklamagyň hem-de artdyrmagyň ilkinji nobatdaky wezipeleriň biridigi aýratyn nygtaldy.

Şonuň ýaly-da, assosiasiýanyň wise-prezidenti wezipesine dalaşgärler tassyklanyldy, Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň täze dolandyryş müdiriýetiniň hem-de derňew toparynyň agzalary saýlanyldy.

Şenbe güni paýtagtymyzda we ýurdumyzyň ähli sebitlerinde şanly wakalara — Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyna we Aşgabadyň 140 ýyllygyna bagyşlanyp, ählihalk ýowary geçirildi. Oňa hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hem gatnaşdy.

Hepdäniň beýleki wakalarynyň hatarynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň wekilleriniň Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň agza döwletleriň Parlamentara Assambleýasynyň onlaýn görnüşde geçirilen 52-nji maslahatyna gatnaşmagyny görkezmek bolar.

Duşuşygyň barşynda pandemiýa döwründe migrasiýa hereketlerini kanuny taýdan düzgünleşdirmäge, GDA döwletleri üçin Migrasiýa kodeksine degişli meselelere garaldy, “GDA gatnaşyjy döwletlerde çagalaryň saglygyny goramaga bolan hukuklaryny üpjün etmek”, “Raýatlara ruhy taýdan kömek bermek we kömek berlende raýatlaryň hukuklarynyň kepillikleri hakynda”, “Sebitleýin maýa goýum taslamalary hakynda” we beýleki kanunlaryň taslamalary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna gatnaşyjy döwletleriň Parlamentara Assambleýasynyň 52-nji mejlisiniň çäklerinde türkmen wekiliýeti “COVID-19 pandemiýa şertlerinde ählumumy howplar we wehimler. Terrorçylyk we zorlukly ekstremizm” atly halkara maslahata hem gatnaşdy.

Mahlasy, geçen hepde möhüm wakalara baý boldy. Olar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan öňde goýlan, «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýyly şygary astynda geçýän 2021-nji ýylda milletiň ruhy baýlyklaryny, ýurdumyzyň ykdysady kywwatyny artdyrmaga, türkmen halkynyň abadançylygyny ýokarlandyrmaga, Watanymyzyň halkara abraýyny pugtalandyrmaga gönükdirilen wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň subutnamasyna öwrüldi.

(TDH).

Geçen hepdäniň anna güni hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet syýasatynyň wajyp meselelerine hem-de birnäçe resminamalaryň taslamalaryna garaldy. Şol taslamalaryň durmuşa geçirilmegi milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň mundan beýläk-de okgunly ösmegine ýardam etmelidir.

Hususan-da, hökümetiň mejlisinde halk hojalyk toplumynyň ähli pudaklaryny, şeýle hem telekeçilik ulgamyny okgunly ösdürmäge gönükdirilen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen görülýän anyk çäreler barada hasabat berildi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagta çenli gelip gowşan tekliplere degişli toparyň mejlisinde bellenilen tertipde seredildi hem-de Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça 4 sany desgany bäsleşikli söwda arkaly hususylaşdyrmak maksadalaýyk hasaplanyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow degişli ýolbaşçylaryň hasabatlaryny diňläp, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmak üçin desgalary döwletiň garamagyndan aýyrmak boýunça amala aşyrylýan işleriň ähmiýetini belledi. Döwlet eýeçiligini dolandyrmagyň netijeliligini ýokarlandyrmak, döwlet kärhanalaryny hususylaşdyrmak we paýdarlar jemgyýetlerine öwürmek, ykdysadyýetiň düzüminde hususy eýeçiligiň paýyny artdyrmak hem-de kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek üçin amatly şertleri döretmek maksady bilen, geljekde hem çäreler görülmelidir. Milli Liderimiz bu ugurda alnyp barylýan işleri dowam etmegi tabşyrdy.

Şeýle hem, Ministrler Kabinetiniň mejlisinde ýangyç-energetika toplumyndaky işleriň ýagdaýy, ýurdumyzyň sebitlerinde möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, «Türkmenawtoulaglary» agentligi tarapyndan daşaýjylary awtoulagda halkara gatnawlara goýbermegi düzgünleşdirmek boýunça görülýän çäreler, Döwlet haryt-çig mal biržasynyň elektron maglumatlar binýadyny döretmek we onuň elýeterliligini üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işler, Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli çäreleriň meýilnamasynyň durmuşa geçirilişi bilen baglanyşykly we beýleki meselelere garaldy.

Ministrler Kabinetiniň mejlisi tamamlanandan soň, milli Liderimiz Hökümet binasynyň daşyna çykdy hem-de töweregi synlady. Soňra döwlet Baştutanymyz paýtagtymyzyň şanly senesi mynasybetli täze ýolagçy awtobuslaryň gelip gowşandygyny belläp, şolaryň birine wise-premýerler bilen bilelikde mündi. Täze awtobus ýokary derejeli ilkinji ýolagçylaryny alyp, paýtagtymyzyň «Oguzkent» myhmanhanasyna tarap ýola düşdi. Ýol ugrunda döwlet Baştutanymyz şäheriň abadanlaşdyryş işleriniň geçirilişini hem-de meýilleşdirilýän köpçülikleýin arassaçylyk işleriniň alnyp barylmagynyň ähmiýetini belledi.