Aşgabat, 24-nji aprel (TDH). Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň Ýerine ýetiriji direktory Mihael Harms bilen duşuşdy.

Myhman Milli Liderimize duşuşmaga döredilen mümkinçilik üçin hoşallyk bildirdi hem-de pursatdan peýdalanyp, GFR-iň Prezidenti Frank-Walter Ştaýnmaýeriň, Federal Kansleri Olaf Şolsuň mähirli salamyny we türkmen halkyna parahatçylyk, abadançylyk baradaky arzuwlaryny ýetirdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, Germaniýa Federatiw Respublikasynyň ýolbaşçylaryna salamyny, iň gowy arzuwlaryny beýan etdi hem-de German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň Ýerine ýetiriji direktorynyň saparynyň türkmen kärdeşleri bilen geljegi uly taslamalary, maýa goýum hyzmatdaşlygy boýunça meseleleri ara alyp maslahatlaşmak üçin amatly mümkinçilikleri döretjekdigini aýtdy. Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz saparyň jemleriniň gyzyklanma bildirilýän täze ugurlar boýunça özara bähbitli gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmek üçin ygtybarly binýat bolup hyzmat etjekdigine ynam bildirdi.

Germaniýa Türkmenistanyň Ýewropa Bileleşigindäki möhüm hyzmatdaşlarynyň biridir diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam etdi we häzirki wagtda biziň ýurtlarymyzyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ähli ulgamlarynda diýen ýaly netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri söwda-ykdysady ulgamyň hyzmatdaşlygyň wajyp ugurlarynyň biridigini aýratyn nygtady. Bellenilişi ýaly, Türkmenistan we Germaniýa lukmançylyk senagaty, oba hojalygy, bank ulgamlarynda, ulag-kommunikasiýa pudagynda netijeli hyzmatdaşlyk edýärler. Germaniýanyň iri kompaniýalarynyň ençemesi uzak ýyllaryň dowamynda türkmen bazarynda üstünlikli işleýärler.

Duşuşygyň dowamynda German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň Ýerine ýetiriji direktory Mihael Harms Türkmenistan bilen Germaniýanyň arasynda geçen ýyl işlenip taýýarlanylan strategik hyzmatdaşlygyň “Ýol kartasynyň” ähmiýetini belledi. Ol energetikada, himiýa senagatynda, obasenagat toplumynda, Ýewropa bilen Hytaýyň arasyndaky ulag geçelgesinde, “ýaşyl” ykdysadyýete geçmekde, suw hojalygyny döwrebaplaşdyrmakda we beýleki ugurlar boýunça taslamalary özünde jemleýär. Söhbetdeşler German ykdysadyýetiniň Gündogar komiteti arkaly nemes kompaniýalary bilen gatnaşyklary ýola goýmakda hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýeti barada aýdyp, söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmek hem-de türkmen bazaryna täze maýa goýumlary çekmek üçin geljekde-de hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge gyzyklanýandyklaryny tassykladylar.

Duşuşygyň dowamynda myhman Gahryman Arkadagymyzyň geçen ýylyň sentýabrynda Germaniýa Federatiw Respublikasyna amala aşyran iş saparynyň çäklerinde geçirilen Türkmen-german işewürlik maslahatynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň eden çykyşynyň nemes işewürleriniň arasynda uly gyzyklanma döredendigini aýtdy. Onda hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary anyk beýan edildi we özara gatnaşyklary ilerletmek üçin teklipler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle-de “Merkezi Aziýa — Germaniýa” görnüşinde Berlinde guralan ýokary derejedäki gepleşikleriň, German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň ýolbaşçylary we wekilleri bilen geçirilen duşuşygyň, bilelikdäki işewürlik forumynyň netijeli häsiýetine aýratyn üns çekildi.

Germaniýanyň “Goetzpartners” kompaniýasynyň wekilleriniň şu ýylyň başynda Türkmenistana bolan saparynyň barşynda Arkadag şäherinde lukmançylyk klasterini döretmek boýunça Ähtnama gol çekildi. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň uly geljeginiň bardygy bellenildi.

Duşuşygyň çäklerinde Gahryman Arkadagymyz German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň Ýerine ýetiriji direktoryny bar bolan mümkinçiliklerden, şol sanda ýokary tehnologiýalar, “ýaşyl” energetika, inklýuziw we “akylly” şäherleri gurmak ulgamynda döreýän mümkinçiliklerden has giňden peýdalanmaga çagyrdy hem-de komitetiň anyk tekliplerine garamaga taýýardygyny aýtdy.

Myhman tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, dürli ugurlarda döwletara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de üstünlikli ösdüriljekdigine hem-de täze many-mazmun bilen baýlaşdyryljakdygyna ynam bildirdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň Ýerine ýetiriji direktory Mihael Harms hoşlaşanlarynda, birek-birege berk jan saglyk, abadançylyk, alyp barýan işlerinde üstünlikleri, iki ýurduň halklaryna bolsa parahatçylyk, rowaçlyk arzuw etdiler.

Aşgabat, 24-nji aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Beýik Britaniýanyň daşary işler, Arkalaşyk we ösüş boýunça Döwlet sekretary Dewid Kemerony kabul etdi.

Myhman wagt tapyp kabul edendigi üçin tüýs ýürekden hoşallygyny bildirip, döwlet Baştutanymyza Beýik Britaniýanyň we Demirgazyk Irlandiýanyň Birleşen Patyşalygynyň Patyşasy Karl III-niň hem-de Premýer-ministri Rişi Sunagyň mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Dewid Kemerony myhmansöýer türkmen topragynda mähirli mübärekläp, Beýik Britaniýanyň we Demirgazyk Irlandiýanyň Birleşen Patyşalygynyň Patyşasyna hem-de Premýer-ministrine iň gowy arzuwlaryny beýan etdi, şeýle-de şu gezekki saparyň iki ýurduň arasyndaky özara bähbitli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmekde möhüm ädim boljakdygyna ynam bildirdi.

Nygtalyşy ýaly, Beýik Britaniýa Türkmenistanyň Ýewropa sebitindäki möhüm hyzmatdaşlarynyň biridir. Döwletara gatnaşyklar birek-birege hormat goýmak, dostluk, özara düşünişmek esasynda yzygiderli ösdürilýär. Köp ýyllaryň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesi toplandy.

Hormatly Prezidentimiz Beýik Britaniýanyň we Demirgazyk Irlandiýanyň Birleşen Patyşalygynyň Patyşasy Karl III-ä hem-de onuň Şa zenan maşgalasyna täç geýdirmek dabarasyna gatnaşmak üçin Beýik Britaniýa amala aşyran iş saparyny ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny belledi. Onuň Alyjenaby bilen bolan söhbetdeşligiň dowamynda iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ygrarlylyk tassyklanyldy.

Duşuşygyň dowamynda Türkmenistanyň öz daşary syýasatynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň Kararnamalary bilen iki gezek ykrar edilen hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna eýerýändigi we dünýäde parahatçylygyň, howpsuzlygyň, durnukly ösüşiň üpjün edilmeginiň bähbidine giň halkara hyzmatdaşlygy alyp barýandygy nygtaldy. Biz daşary ýurtlar bilen dostluk, deňhukuklylyk, özara hormat goýmak esasynda gatnaşyklary ösdürmäge möhüm ähmiýet berýäris. Ýüze çykýan wehimleriň, gapma-garşylyklaryň çözülmeginde halkara hukugyň we diňe diplomatik gurallaryň ulanylmagyny zerur hasap edýäris diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy.

Mälim bolşy ýaly, şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan abraýly guramalaryň, hususan-da, BMG-niň çäklerinde parahatçylygy, ynanyşmagy, dialog medeniýetini ilerletmäge gönükdirilen halkara başlangyçlary öňe sürdi we olar giň goldawa eýe boldy. Ýurdumyzyň ählumumy wehimlere garşy göreşmekde, sebitde durnuklylygy, howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmekde alyp barýan işlerine ýokary baha berildi.

Ynsanperwer syýasat barada aýdylanda, Türkmenistan tarapyndan halklara ynsanperwer kömekleriň yzygiderli iberilýändigi bellenildi.

Pursatdan peýdalanyp, döwlet Baştutanymyz BMG-niň Baş Assambleýasynyň çäklerinde Türkmenistanyň öňe sürýän başlangyçlaryny goldaýandygy üçin britan tarapyna minnetdarlyk bildirdi. Hususan-da, ýaňy-ýakynda Türkmenistanyň başlangyjy boýunça kabul edilen “2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” atly Kararnamanyň goldanylandygy üçin hoşallyk beýan edildi.

Söhbetdeşler söwda-ykdysady gatnaşyklar barada aýdyp, ikitaraplaýyn söwda dolanyşygynyň ösüş häsiýetine eýedigini, söwda ulgamynda netijeli hyzmatdaşlygyň ýola goýlandygyny kanagatlanma bilen bellediler. Şunuň bilen birlikde, bu ugurda baý tejribesi bolan britan kompaniýalary bilen özara hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýeti nygtaldy.

Taraplaryň pikirine görä, ykdysady hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen, Türkmen-britan söwda-senagat geňeşiniň mümkinçiliklerini giňden ulanmak maksadalaýykdyr. Nebitgaz pudagy, oba hojalygy, täze tehnologiýalar geljegi uly ugurlar hökmünde bellenildi. Nygtalyşy ýaly, britan kompaniýalarynyň türkmen bazarynda netijeli iş alyp barmagy goldanylýar.

Howanyň üýtgemegi we onuň adamzadyň durmuşyna ýetirýän zyýany bilen baglanyşykly meseleler duşuşygyň dowamynda ara alnyp maslahatlaşylan wajyp ugurlaryň biri boldy. Häzirki wagtda bu meseleler halkara gün tertibinde möhüm orun eýeleýär. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň halkara jemgyýetçiligiň bu ugurdaky tagallalaryny doly goldaýandygyny we “ýaşyl” ösüş ugrunda anyk işleri amala aşyrýandygyny belledi.

Türkmenistan geçen ýyl Dubaý şäherinde geçirilen Birleşen Milletler Guramasynyň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 28-nji maslahatynyň (СOP28) dowamynda Ählumumy metan borçnamasyna goşuldy. Munuň özi ýurdumyzyň howanyň üýtgemegine garşy göreşmegi döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugry hökmünde kesgitleýändiginiň ýene-de bir güwäsi boldy.

Duşuşygyň dowamynda söhbetdeşler medeni-ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny bellediler. Şunuň bilen baglylykda, ikitaraplaýyn medeni gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmelidiginiň zerurdygyna üns çekildi. Britan tarapynyň bilim ulgamynda, hususan-da, bilim maksatnamalarynyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak we iňlis dilini okatmaga ýardam bermek babatda hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygy beýan edildi.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Beýik Britaniýanyň daşary işler, Arkalaşyk we ösüş boýunça Döwlet sekretary Dewid Kemeron birek-birege berk jan saglyk, abadançylyk, ähli başlangyçlarynda üstünlikleri arzuw etdiler.

Hormatly Prezidentimiz üstünlikli amala aşyrýan döwlet syýasatynda durmuşy ugry ösdürmäge ilkinji derejeli ähmiýet berýär. Her bir işde halkyň bähbidiniň nazarda tutulýandygyna bolsa eziz Diýarymyzda giňden ýaýbaňlandyrylýan gurluşyk-gurnama işleriniň mysalynda aýdyň göz ýetirmek bolýar. Bu babatda welaýatymyzda üstümizdäki ýylyň tamamlanan birinji çärýeginde önjeýli işler bitirildi.

Geçen hasabat döwründe gazanylan netijeler hem-de ýetilen belent sepgitler, hakykatdan-da, guwandyryjy. Has takygy, şu ýylyň geçen üç aýynda welaýatymyz boýunça döwletimiziň özleşdirilen düýpli maýa goýumlary 255,1 million manada barabar boldy. Bu bolsa geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende 7,6 göterim artykdyr. Şonça serişdäniň 55,4 million manady (maýa goýumlaryň umumy möçberiniň 21,7 göterimi) önümçilik maksatly desgalaryň gurluşyk-gurnama işlerine gönükdirildi. Bu görkeziji hem geçen ýylyň deňeşdirilýän döwründäkiden 40 göterime golaý artdy.

Welaýatymyzyň sebitlerinde ilatyň abadan we eşretli durmuşda ýaşamagyna hyzmat etjek binalaryň gurluşygy barha giň gerime eýe bolýar. Şu ýylyň ýanwar — mart aýlarynda medeni-durmuş maksatly desgalaryň gurluşygynda özleşdirilen düýpli maýa goýumlary 199,7 million manada ýetip (maýa goýumlaryň umumy möçberiniň 78,3 göterimi), geçen ýylyň degişli döwrüne görä, 105,5 göterim artdy. Geçen döwürde döwletiň özleşdirilen düýpli maýa goýumlarynyň düzüminde gurluşyk-gurnama işleri 216,6 million manada barabar boldy. Munuň özi özleşdirilen maýa goýumlarynyň 84,9 göterimine barabardyr. Bu ugra gönükdirilen serişdeler geçen ýylyň degişli döwrüne görä, 37,5 göterim artdy.

Şanly ýylyň tamamlanan üç aýynda döwletimiziň düýpli maýa goýumlarynyň hasabyna welaýatymyzda esasy serişdeleriň jemi 354,9 million manatlygy işe girizilip, bu görkeziji geçen ýylyň deňeşdirilýän döwrüne görä, 4,7 esse artdy. Esasy serişdeleriň 9,5 million manady önümçilik maksatly, 345,4 million manady bolsa medeni-durmuş maksatly pudaklarda işe girizildi.

Welaýatymyzda Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäginde gurulýan desgalarda özleşdirilen düýpli maýa goýumlary 149,8 million manada deň bolup, ýyllyk tabşyryk 61 göterim berjaý edildi. Şonuň netijesinde ýaşaýyş jaýlarynyň 41 müň inedördül metri guruldy, aragatnaşyk ulgamynyň 109,1 kilometre golaýy çekildi we telefon belgileriniň 21,6 müňden gowragy oturdyldy. Häzirki günlerde bu ugurda degişli gurluşyk işleri guramaçylykly dowam edýär. Hasabat döwründe özleşdirilen düýpli maýa goýumlary ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygynda 90,4 million, orta mekdepleriň gurluşygynda 34 million, gazlaşdyrmak desgalarynyň, gaz geçirijileriň gurluşygynda 4,5 million, hassahanalaryň, saglyk öýleriniň we merkezleriniň gurluşygynda 6,9 million manada barabar boldy. Şeýle halk bähbitli işler suw geçiriji, agyz suwuny arassalaýjy, lagym geçiriji ulgamlaryň, awtomobil ýollarynyň, aragatnaşyk ulgamynyň desgalarynyň gurluşyklarynda-da üstünlikli dowam edýär. Şonuň netijesinde üstümizdäki ýylyň aýagyna çenli işe girizilýän kuwwatlyklaryň sany has-da artar.

Hasabat döwründe döwlet eýeçiligine degişli gurluşyk-gurnama kärhanalarynda ýerine ýetirilýän potrat işleriniň möçberleri düýpli artdy. Bu görkeziji 65,5 million manada barabar bolup, geçen ýylyň degişli döwrüne görä, 57,8 göterim köpeldi. Bu işde «Türkmengaz» döwlet konserniniň düzümindäki gurluşyk-gurnama kärhanalarynyň işgärleri has öňe saýlanýarlar.

Hawa, halkymyzyň ýüreginiň şadyna, kalbynyň owazyna öwrülen «Döwlet adam üçindir!», «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen dünýä nusgalyk ýörelgeler barha rowaçlanýar. Şonuň netijesinde il-ýurduň bähbitlerine hyzmat etjek täze desgalar, medeni-durmuş maksatly binalar köpçülikleýin gurulýar. Olary halkymyz bagtyýar ýaşaýşyň aýdyň alamatlary hökmünde kabul edýär we şeýle abadan durmuşyň gözbaşynda durýan Gahryman Arkadagymyza we Arkadagly Gahryman Serdarymyza tüýs ýürekden çykýan alkyş sözlerini aýdýar.

Mämmetgylyç KÜTIÝEW

Ýakynda Aşgabatda Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agza döwletleriniň (DÝHG) demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisi üstünlikli geçirildi. Düýn Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynda guralan «Sebitde ulag-logistik hyzmatdaşlygy we arabaglanyşygy berkitmekde Türkmenistanyň başlangyçlarynyň orny» atly ylmy maslahat bu halkara forumyň jemleri boýunça kabul edilen Aşgabat Jarnamasyna bagyşlandy.

Milli ulag ulgamynyň ösdürilmegi, bir tarapdan, ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşine saldamly goşant goşýan bolsa, beýleki tarapdan, ýurdumyzyň ählumumy ykdysady ulgamdaky ornuny berkitmäge mümkinçilik döredýär. Birleşen Milletler Guramasy we beýleki abraýly halkara guramalar bilen köpugurly hyzmatdaşlyk alyp barýan Bitarap Türkmenistan bütindünýä ulag düzümine işjeň goşulýar. Gadymy Beýik Ýüpek ýolunyň häzirki zaman görnüşinde täzeden dikeldilmegine işjeň gatnaşýan Türkmenistanyň barha kämilleşdirilýän ulag düzümi oňa sebitara ulag-logistika merkezi hökmünde çykyş etmäge şert döredýär.

Ulag pudagynda bar bolan ägirt uly kuwwatdan netijeli peýdalanmak maksady bilen, Maryda, Balkanabatda, Daşoguzda, Türkmenabatda gurlan ýolagçy terminallary, Türkmenbaşy Halkara deňiz porty, Amyderýanyň üstünden geçýän awtomobil we demir ýol köprüleri, Aşgabat, Türkmenbaşy, Türkmenabat, Kerki Halkara howa menzilleri ýurdumyzyň bu ugra gönükdiren iri maýa goýumlarynyň netijesidir. Bulardan başga-da, uçarlar, ýolagçy awtobuslary, otlular, gämiler, ýeňil we ýük awtoulaglary yzygiderli satyn alynýar. Hazaryň türkmen kenaryndaky Halkara deňiz porty häzirki döwürde diňe bir ýurdumyzyň däl, eýsem, tutuş Merkezi Aziýanyň hem deňiz derwezesi hasaplanýar. Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän Türkmenbaşy — Garabogaz — Gazagystan serhedi awtoulag ýolunyň we köpriniň işe girizilmegi goňşy ýurtlaryň arasyndaky söwda gatnaşyklaryny ösdürmäge, ýük dolanyşygynyň möçberlerini artdyrmaga mümkinçilik berer.

Milli we ýerli harytlary dünýä bazarlarynda çalt ýerlemegi üpjün etmäge mümkinçilik berýän ulag ulgamynyň bolmagy ýurdumyzda bazar ykdysadyýetini ösdürmegiň, önümçilik-tehniki binýady pugtalandyrmagyň esasy şertleriniň biri bolup durýar. Hut şu nukdaýnazardan, Türkmenistan Merkezi Aziýany Hazar, Gara deňiz we Baltika sebitleri, Orta we Ýakyn Gündogar, Günorta we Günorta-Gündogar Aziýa bilen birleşdirýän täze geoykdysady giňişligiň binýadyny döretmegiň, ýagny Ýewraziýa multimodal üstaşyr ulag taslamalaryny durmuşa geçirmegiň tarapdary bolup çykyş edýär. Türkmenistanyň 2023-nji ýylda TRACECA ulag geçelgesini ösdürmek baradaky Ylalaşyga resmi taýdan goşulmagynyň esasy maksady hem Ýewropa bilen Aziýa sebitlerinde netijeli, durnukly we howpsuz ulag gatnawlaryny ösdürmekden ybaratdyr.

Türkmenistan Ýewraziýanyň giňişliginde ýük daşamakda möhüm hyzmatdaşa öwrülmegi maksat edinýär. Üstaşyr ulag-kommunikasiýalar ulgamy babatda döwlet tarapyndan öňe sürülýän başlangyçlar Demirgazyk — Günorta we Gündogar — Günbatar ulag geçelgeleri boýunça ýük daşamalary artdyrmaga niýetlenendir. Bu babatda, ýagny sebitiň Ýewraziýa ulag ulgamyna işjeň goşulyşmagy meselesinde Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň doly işe girizilenden soňra, uly ähmiýete eýe boljakdygy şübhesizdir. 17-nji aprelde hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Aşgabat — Türkmenabat awtobanynyň Tejen — Mary böleginiň işe girizilmegi-de munuň şeýle boljakdygyny we ýurdumyzda ulag-kommunikasiýa ulgamyny kämilleşdirmäge aýratyn üns berilýändigini görkezýär.

Uzynlygy 600 kilometre deň bolan ýokary tizlikli Aşgabat — Türkmenabat awtomobil ýoly üstaşyr ulag gatnawlarynyň Aziýa — Ýuwaş umman sebitine çenli uzalyp gidýän awtomobil ýollarynyň köpşahaly ulgamyna çalt çykmagyna mümkinçilik berer. Ol ýük awtoulaglaryna Türkmenbaşy Halkara deňiz porty arkaly Hazar deňziniň üsti bilen Russiýanyň günorta, Eýranyň demirgazyk sebitlerine, Kawkaza, Ýewropa, Pars we Oman aýlaglaryna çykmaga şert döreder. Şeýlelikde, sebitiň günorta we gündogar ugurlar boýunça halkara ulag ulgamyna goşulyşmagy üçin Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýoly multimodal logistika ulgamynyň möhüm bölegine öwrüler.

Mälim bolşy ýaly, 2019-njy ýylyň ýanwarynda badalga berlen bu ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň birinji tapgyry — 203 kilometrlik Aşgabat — Tejen bölegi 2021-nji ýylyň oktýabrynda Milli Liderimiziň gatnaşmagynda ulanmaga berlipdi. Awtobanyň Mary — Türkmenabat böleginiň uzynlygy 288 kilometrdir. Onuň ugrunda birnäçe durmuş-medeni we inženerçilik-kommunikasiýa desgalarynyň hem gurulýandygyny aýtmalydyrys. Ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň birinji hem ikinji bölekleriniň mynasyp bolan halkara güwänamalary bolsa onuň tutuşlygyna innowasion desga bolup durýandygyny, bu iri gurluşyga häzirki zaman çözgütleriniň ornaşdyrylýandygyny tassyklaýar.

Türkmenistanyň ulag diplomatiýasynyň mümkinçiliklerini durmuşa geçirmek boýunça öňe süren başlangyçlary we teklipleri netijesinde, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy alty sany Kararnama kabul etdi. Ýurdumyzyň ulag syýasatyny we bu ugurdaky tagallalary dünýä jemgyýetçiliginiň işjeň goldaýandygyny tassyklaýan bu resminamalar halkara ulag-logistika hyzmatdaşlygyny ösdürmäge, Durnukly ösüş maksatlaryny üstünlikli amala aşyrmaga hemaýat edýär. Geçen ýylyň maýynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynyň 70-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy bilen 26-njy noýabry “Bütindünýä durnukly ulag güni” diýip yglan etmek hakynda Kararnamanyň kabul edilmegi hem ýurdumyzyň daşary syýasatdaky diplomatik üstünligine öwrüldi.

Ýurdumyzyň sebitiň hem-de halkara ulag ulgamyna işjeň goşulyşmagy, ulag-logistika merkezleriniň işiniň netijeli guralmagy, ozaly bilen, kämil hünärmenlere baglydyr. Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynda bu ugur boýunça ýokary bilimli hünärmenler taýýarlanylýar. Munuň üçin talyplarymyz Diýarymyzyň dürli künjeklerinde hereket edýän halkara howa menzillerinde, Türkmenbaşy Halkara deňiz portunda, döwrebap awtoulag we demir ýol kärhanalarynda önümçilik tejribeliklerini geçip, bilimlerini iş bilen utgaşdyryp artdyrýarlar.

Ýokary okuw mekdebimiz bilen Özbegistan Respublikasynyň Daşkent binagärlik-gurluşyk institutynyň, Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Kazan milli barlag-tehniki uniwersitetiniň hem-de Astrahanyň Deňiz we derýa ulaglary Hazar institutynyň arasynda özara düşünişmek hakynda gol çekilen Ähtnamalara laýyklykda, bu bilim edaralary bilen netijeli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Hyzmatdaşlar bilen wideoaragatnaşyk arkaly okuw sapaklary we maslahatlar geçirilýär. Şeýle-de sanly aragatnaşyk ulgamlary arkaly daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdepleri hem-de beýleki abraýly bilim edaralary bilen gatnaşyklary işjeňleşdirmek we hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça işler dowam etdirilýär.

Institutymyz 2022-nji ýylda Bütindünýä uniwersitetler reýtingleriniň “UI GreenMetric” sanawyna goşuldy. Geçen ýylyň jemleri boýunça “UI GreenMetric” reýtinginiň sanawy täzelendi we institutymyz ýene sanawda galdy. 2023-nji ýylda bolsa ýokary okuw mekdebimiz “Times Higher Education” halkara uniwersitetler reýtingine goşuldy. Şeýle hem şol ýyl Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary instituty Tehniki uniwersitetler assosiasiýasynyň düzümine girdi. Beýleki halkara reýtinglere goşulmak boýunça hem degişli işler alnyp barylýar.

Milli Liderimiz Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tabşyryklaryny we öňümizde goýan wezipelerini gyşarnyksyz berjaý edip, Watanymyzyň ösüşlerine mynasyp goşant goşjak hünärmenleri taýýarlamak ugrunda mundan beýläk-de netijeli işleri alyp bararys.

Muhammetrahym Öwezow,

Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň rektory, tehniki ylymlaryň kandidaty.

Hormatly halkara foruma gatnaşyjylar!
Hanymlar we jenaplar!

Sizi Garaşsyz Watanymyzda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly diýlip yglan edilen hem-de Gündogaryň beýik akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň dabaraly bellenilýän ýylynyň bahar paslynda Türkmenistanyň nebitgaz pudagyna daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça Fransiýa Respublikasynyň Pariž şäherinde geçirilýän halkara göçme forumyň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. Bu forumy ýokary derejede geçirmäge döredilen mümkinçilikler we amatly şertler üçin Fransiýa Respublikasynyň Hökümetine minnetdarlyk bildirýärin.

Forumyň Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Türkmenistanyň nebitgaz toplumynyň öňünde durýan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmekde, pudaga daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmekde, özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeň ösdürmekde möhüm ähmiýete eýe boljakdygyna berk ynanýaryn. Dünýäde uglewodorod serişdeleriniň gorlary boýunça öňdäki orunlaryň birini eýeleýän Garaşsyz Türkmenistan öz tebigy baýlyklaryny türkmen halkynyň, şonuň bilen birlikde, beýleki sebitleriň halklarynyň bähbidine gönükdirmäge çalyşýar we netijeli işleri amala aşyrýar. Pariž şäherinde geçirilýän halkara forum hem bu ugurda alnyp barylýan giň gerimli işleriň mundan beýläk-de ilerledilmegine ýardam eder.

Hormatly adamlar!
Hanymlar we jenaplar!

Türkmenistan ýangyç-energetika pudagynyň mümkinçiliklerini ynamly ösdürýär. Ýurdumyzda alnyp barylýan energetika syýasatyna laýyklykda, pudaga iri möçberli maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär. Bu bolsa geologiýa-gözleg işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmaga, nebitiň we gazyň çykarylýan, gaýtadan işlenilýän möçberini artdyrmaga mümkinçilik berýär. Öndürilýän önümleriň hilini, bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak, dünýä ülňülerine laýyk gelmegini gazanmak, önümçilige ylmyň iň soňky gazananlaryny, häzirki zamanyň kämil tehnologiýalaryny ornaşdyrmak, uglewodorod serişdeleri özleşdirilende, ekologik howpsuzlygyň talaplaryny berjaý etmek esasy şertleriň biri bolup durýar. Bu halkara göçme forumyň dowamynda oňa gatnaşýan hünärmenler uglewodorod ýataklaryny özleşdirmegiň meseleleri bilen birlikde, gaz geçirijileriň eksport mümkinçiliklerini, gazy gaýtadan işlemegiň we gazhimiýa pudaklaryna maýa goýumlary çekmegiň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşarlar. Nebitgaz senagatynyň, elektroenergetika, gurluşyk, senagat pudaklarynyň täze önümçiliklerini döretmek, ulag-aragatnaşyk toplumyny ösdürmek barada pikir alşarlar, degişli ugurlar boýunça tekliplerini hödürlärler.

Hormatly adamlar!

Häzirki wagtda ýurdumyzda nebitiň we gazyň çykarylýan möçberini artdyrmak maksady bilen, Hazar deňziniň türkmen böleginde hem-de gury ýerde ikitaraplaýyn bähbitli şertlerde, maýa goýumlary çekmek arkaly birnäçe daşary ýurt kompaniýalary bilen Önümi paýlaşmak hakynda ylalaşyklar esasynda hyzmatdaşlyk amala aşyrylýar. Geljekde bu işleriň gerimini giňeldip, depginini güýçlendirmek möhüm wezipeleriň biri bolup durýar. Şeýle hem «Galkynyş» gaz känini özleşdirmek, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygyny durmuşa geçirmek wajyp wezipeleriň hatarynda durýar. Bu taslamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagy ýangyç-energetika toplumyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge we sebitde energetika howpsuzlygyny üpjün etmäge saldamly goşant goşar. Şoňa görä-de, biz önümçilige sanly ulgamy ornaşdyrmaga, pudagy häzirki zamanyň ösen tehnologiýalary, kämil enjamlary bilen üpjün etmäge, ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmaga, tebigaty goramaga, daşky gurşawy arassa saklamaga gönükdirilen täze halkara standartlaryň talaplarynyň doly berjaý edilmegine aýratyn üns berýäris.

Uglewodorod serişdelerini çykarmak, eksport etmek, gaýtadan işlemek, senagat kärhanalarynyň önümçiliginde metan gazlarynyň zyňyndylaryny azaltmak boýunça ýurdumyzda alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň we bu babatda tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyny hem nygtamak isleýärin. Birleşen Milletler Guramasynyň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň geçen ýylyň dekabrynda Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde geçirilen nobatdaky 28-nji maslahatynda (COP28) Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň Ählumumy metan borçnamasyna goşulýandygyny resmi taýdan yglan etmegi bu ugurda alnyp barylýan işlerde möhüm ädim boldy.

Hormatly halkara foruma gatnaşyjylar!

Sizi Türkmenistanyň nebitgaz pudagyna daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça Fransiýa Respublikasynyň Pariž şäherinde geçirilýän halkara göçme forumyň öz işine başlamagy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn hem-de forumyň netijeli boljakdygyna berk ynanýaryn. Siziň ähliňize alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de ýokary depginlerde ösdürmäge gönükdirilen döwlet maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda durmuşa geçirilýän özgertmeleriň her biri halkymyzyň bähbidini nazarlaýar, röwşen geljegimizi üpjün edýär. Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiziň tagallalary bilen berkarar Watanymyzda ýetilýän belent sepgitlere we gazanylýan uly üstünliklere tüýs ýürekden buýsanýarys. Munuň özi röwşen geljegimiziň hatyrasyna gönükdirilen beýik işlere bolan buýsanjymyzdyr.

Türkmenistan häzir ykdysady taýdan durnukly ösýär we maksatnamalaýyn işler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Häzirki wagtda ýurdumyzda dürli pudaklarda sanly ulgamyň mümkinçilikleri ornaşdyrylýar. Bu bolsa ýurdumyzyň durnukly ösüşini üpjün edýär.

Ösüşli ýollaryň şaýatlyk etmegine görä, halkyň we ýurduň ösüşi ylym bilen berk baglanyşyklydyr. Maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilmeginde, döwrebap ulgamy ösdürmekde hem ylym-bilimiň aýratyn orny bardyr. Hut şonuň üçin hem ylym-bilimli hünärmenler sanly ulgamyň ösdürilmegine mynasyp goşant goşýarlar. Ösen, kuwwatly döwletde kämil hünärmenlere giň mümkinçilikler bar, olar täzeçe garaýyşlar bilen döwrebap tehnologiýalara erk edýärler. Bu bolsa ösen sanly ulgamy üpjün edýär.

Hormatly Prezidentimiziň «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen baş ýörelgesinden ugur alyp, döwletimiziň syýasy, ykdysady we ruhy taýdan berk binýady döredilip, berkarar Watanymyz kuwwatly döwlete öwrüldi. Ýokary tehnologiýalara we kämil bilime esaslanýan ösüşiň özi döwrebaplykdyr. Ol halkymyzy röwşen geljege ruhlandyrýar. Ýurdumyzyň ägirt uly mümkinçilikleriniň üstünlikli durmuşa geçirilmegi, milli ykdysadyýetimiziň has-da ösdürilmegi Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalarynyň aýdyň beýanydyr. Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda beýik işleri durmuşa geçirýän Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun!

Aýna ÝAZOWA,

Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň mugallymy.

Mary welaýatynyň çägindäki gaz känlerini sanasaň, sogaby artýar. «Şerepli», «Kelleli», «Ýylan» gaz känleri-de senagat taýdan täze özleşdirilýän gaz ýataklarynyň düzümine girýär. «Kelleli» gaz käninde «Türkmengaz» döwlet konserniniň meýilnamasyna laýyklykda, tebigy gazy ilkinji arassalaýan kuwwatly desga gurulýar. Täze desgany «Marygazçykaryş» müdirliginiň buýurmasyna görä, «Türkmenýöritenebitgazgurnama» trestiniň 2-nji ýöriteleşdirilen edarasynyň gaz gurluşykçylary baş potratçy hökmünde alyp barýar. Gaz känleriniň ulanyş guýularyndan çykarylýan gazy harytlyk derejesine ýetirip, ony Garagum — Üçajy — Malaý ýokary basyşly gaz geçirijisine akdyrmak maksady bilen gurulýan desgada zähmet çekýän gurluşykçylar kömekçi gulluk binalarynyň işini doly tamamlap, häzir diametri 159 we 219 millimetrlik gaz geçirijileriň gurluşygyny, desganyň seperatorlarynydyr kömekçi enjamlaryny, ýygnaýjy hatarlar toplumynyň hem-de ilkinji birikme nokadynyň enjamlaryny gurnamak işlerini alyp barýar.

Hünärmenleriň hasaplamalaryna görä, täze desga işe girizilensoň, gaz känlerinden her gije-gündizde 1 million 100 müň kub metr harytlyk tebigy gaz daşarky bazara ugradylar.

Welmuhammet GALANDAROW.

Aşgabat, 22-nji aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan möwsümleýin işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýewe söz berildi. Ol welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu günler sebitiň ekerançylyk meýdanlarynda 2024-nji ýylyň pagta hasyly üçin gowaça ekişi dowam edýär. Ony bellenen agrotehniki möhletlerde tamamlamak üçin ýokary öndürijilikli oba hojalyk tehnikalary doly güýjünde işledilýär. Ekiş geçirilen meýdanlarda gögeriş suwuny tutmak, gögeriş almak, hatarara bejergi, ýekelemek, otag etmek işleri alnyp barylýar. Bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleri geçirilýär. Welaýatyň çägindäki biokärhanalarda öndürilýän önümleri bugdaý meýdanlaryna goýbermek, gowaça hasyly üçin gerek boljak bioönümleri öndürmek boýunça işler dowam edýär. Ýazlyk ýeralma, beýleki gök-bakja ekinleri ekilen meýdanlarda ideg işleri ýerine ýetirilýär. Pile öndürmek boýunça bellenilen meýilnamany ýerine ýetirmek maksady bilen, häzirki wagtda pileçi kärendeçiler tarapyndan ýüpek gurçuklaryna ideg edilýär.

Şeýle hem häkim ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ekerançylyk meýdanlarynda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehniki möhletlerde ýerine ýetirilmeginiň möhümdigine ünsi çekdi hem-de gowaça ekişiniň ýokary hilli geçirilmegi, bellenen möhletlerde tamamlanmagy, bugdaýa ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylmagy üçin ähli zerur çäreleri görmegi häkime tabşyrdy. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalara laýyklykda, welaýatda şu ýyl üçin meýilleşdirilen işleriň ýokary hilli bolmagyny gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, sebitde gowaça ekişi guramaçylykly dowam edýär. Ekişde oba hojalyk tehnikalary we gurallar doly güýjünde işledilýär. Gögeriş alnan meýdanlarda degişli ideg işleri geçirilýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda ösüş suwy tutulýar. Ýazlyk ýeralma, beýleki gök-bakja ekinleri ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda ideg işleri alnyp barylýar. Welaýatdaky biokärhanalarda ekin meýdanlary üçin zerur bioönümleri öndürmek boýunça degişli işler ýola goýuldy. Sebitde pile möwsümini guramaçylykly geçirmek maksady bilen, pile öndürijilere zerur şertler döredilýär. Häzirki wagtda ýüpekçi kärendeçileri ýüpek gurçugynyň tohumy bilen üpjün etmek boýunça degişli çäreler görülýär.

«Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna» hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada-da hasabat berildi.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, oba hojalygynda ýaýbaňlandyrylan möwsümleýin işleriň ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi we gowaça ekişiniň, bugdaýa ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylmagyny üpjün etmegi häkime tabşyrdy. Şunuň bilen bir hatarda, hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyna, ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda şu ýyl üçin meýilleşdirilen işleriň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowyň welaýatdaky möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy baradaky hasabaty bilen dowam etdi.

Bellenilişi ýaly, sebitde gowaça ekişi dowam edip, ekişi ýokary hilli, agrotehniki möhletlerde geçirmek, bu ugurda ulanylýan oba hojalyk tehnikalaryny netijeli işletmek üçin zerur çäreler görülýär. Gögeriş alnan meýdanlarda hatarara bejergi işleri ýerine ýetirilýär. Welaýatyň bugdaý, ýeralma we beýleki gök-bakja ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda degişli ideg işleri geçirilýär. Bar bolan biokärhanalarda işler talabalaýyk guralyp, häzirki wagtda bugdaý meýdanlaryna bioönümleri goýbermek, gowaça meýdanlary üçin ýeterlik mukdarda bioönümleri öndürmek babatda zerur işler alnyp barylýar. Pile möwsümini guramaçylykly geçirmek üçin pileçi kärendeçiler bilen şertnamalar baglaşylyp, ýüpek gurçugynyň tohumlaryny paýlamak boýunça işler dowam edýär.

Şeýle hem häkim Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we gowaça ekişiniň, bugdaý meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, ýokary hilli geçirilmegini berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalarda göz öňünde tutulan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň wajypdygyny belledi we bu ugurda alnyp barylýan işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew sebitde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda gowaça ekişi alnyp barylýar. Ekiş geçirilen ýerlerde gögeriş suwuny tutmak, gögeriş alnan ýerlerde gowaçanyň hatarara bejergisini talabalaýyk geçirmek boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär. Bu ugurda oba hojalyk tehnikalaryndan we gurallardan netijeli peýdalanylýar. Bugdaý ekilen meýdanlarda ösüş suwuny tutmak, gerek bolan ýerlerinde goşmaça mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleri alnyp barylýar. Welaýatdaky biokärhanalarda bioönümleri öndürmek, bu önümleri kada laýyklykda ulanmak boýunça toplumlaýyn işler ýerine ýetirilýär.

Ilaty ýurdumyzda öndürilýän ýeralma, beýleki gök-bakja ekinleri bilen bolelin üpjün etmek barada öňde goýlan wezipelerden ugur alnyp, sebitiň ekin meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri alnyp barylýar. Şunuň bilen birlikde, pile möwsümini talabalaýyk geçirmek, bu ugurda bellenen meýilnamany üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, welaýatyň pileçi kärendeçileri tarapyndan ýüpek gurçugyna ideg işleri ýerine ýetirilýär. Mundan başga-da, häkim «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyna» laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda oba hojalygynda dowam edýän möwsümleýin işleriň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we gowaça ekişiniň agrotehniki möhletlerde geçirilmegini, ak ekin meýdanlaryndaky degişli ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylmagyny üpjün etmegi häkime tabşyrdy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda şu ýyl üçin meýilleşdirilen işleriň ýokary hilli, bellenen möhletlerde ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow sebitde dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatda gowaça ekişi guramaçylykly alnyp barylýar. Gögeriş alnan meýdanlarda ideg etmek, hatarara bejergilerini talabalaýyk geçirmek boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär. Ekişde we bejergi işlerinde ulanylýan oba hojalyk tehnikalary netijeli işledilýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri utgaşykly dowam etdirilýär. Welaýatyň çäginde bar bolan biokärhanalarda bioönümleri öndürmek hem-de ekin meýdanlaryna goýbermek işleri alnyp barylýar. Ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek, bu önümler bilen ilatymyzy bolelin üpjün etmek maksady bilen, olara ideg işleri geçirilýär. Welaýatyň pile öndürijileri tarapyndan ýüpek gurçuklaryna ideg işleri dowam etdirilýär. Mundan başga-da, häkim «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna», Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda gurlup ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda oba hojalygynda jogapkärli möwsümiň dowam edýändigini we ony guramaçylykly geçirmek üçin ähli zerur çäreleriň görülmelidigini belledi. Şeýle-de gowaça ekişiniň agrotehniki möhletlerde geçirilmegini, bugdaý meýdanlaryndaky ideg işleriniň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi häkime tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatlarda gowaça ekişi dowam edýär. Ekiş geçirilen ýerlerde gögeriş suwuny tutmak, gögeriş alnan meýdanlarda bolsa hatarara bejergi işleri alnyp barylýar. Bu işlerde oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanylýar. Ýurdumyzda bugdaýyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek arkaly azyk bolçulygyny has-da pugtalandyrmak maksady bilen, welaýatlaryň bugdaý ekilen meýdanlarynda gallaçy daýhanlar tarapyndan mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri ýerine ýetirilýär.

Diýarymyzda ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň öndürilýän möçberini artdyrmak, bu önümler bilen ilaty bolelin üpjün etmek boýunça öňde goýlan wezipelerden ugur alnyp, sebitleriň ekerançylyk meýdanlarynda ýazlyk ekinleri ekmek, olara agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmek işleri dowam etdirilýär. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda ýüpekçilik pudagyny ösdürmek üçin döredýän mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanylyp, häzirki wagtda welaýatlaryň ýerli howa şertlerine laýyklykda, pile öndürijiler tarapyndan ýüpek gurçuklaryna ideg etmek işleri geçirilýär.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, gowaça ekişiniň ýokary hilli, bellenen möhletlerde geçirilmeginiň, bugdaýa, ýazlyk ekinlere ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi we bu ugurdaky işleri berk gözegçilikde saklamagy wise-premýere tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, howanyň gyzmagy bilen baglylykda, ýangyn döredip biläýjek ýagdaýlaryň öňüni almak üçin zerur çäreleriň görülmelidigini nygtady we bu babatda birnäçe görkezmeleri berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw etdi.

Go­laý­da paý­tag­ty­myz­da De­mir ýol­la­ryň hyz­mat­daş­ly­gy gu­ra­ma­sy­nyň (DÝHG) ag­za döw­let­le­ri­niň de­mir ýol ulag­la­ry eda­ra­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry­nyň we jo­gap­kär we­kil­le­ri­niň mas­la­ha­ty­nyň XXXVIII mej­li­si üs­tün­lik­li ge­çi­ril­di. Şu gün­ler bol­sa onuň jem­le­ri bo­ýun­ça ka­bul edi­len Aş­ga­bat Jar­na­ma­sy­nyň äh­mi­ýe­ti­ne ba­gyş­la­nan mas­la­hat­lar iş­jeň hä­si­ýe­te eýe bol­ýar. Düýn Türk­me­nis­ta­nyň Da­şa­ry iş­ler mi­nistr­li­gi­niň Hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ry ins­ti­tu­tyn­da «Türk­me­nis­ta­nyň ulag dip­lo­ma­ti­ýa­sy­ny ös­dür­mek ba­ba­tyn­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy» ady bi­len gu­ra­lan mas­la­hat­da-da bu mö­hüm ugur­da ýur­du­my­zyň öňe sür­ýän baş­lan­gyç­la­ry­na aý­ra­tyn üns çe­kil­di.

Mä­lim bol­şy ýa­ly, ga­dy­my dö­wür­ler­de se­bi­tiň iň mö­hüm söw­da ýol­la­ry üs­tün­den ge­çen Türk­me­nis­ta­na ýe­di ýo­luň çat­ry­gy hök­mün­de ga­ra­lyp­dyr. Tä­ze ta­ry­hy dö­wür­de ýur­du­myz Ýew­ra­zi­ýa yk­ly­my­nyň äh­li döw­let­le­ri­niň we halk­la­ry­nyň gül­läp ös­me­gi ug­run­da öza­ra bäh­bit­li söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ry ýo­la goý­mak üçin ulag ul­ga­myn­da öz müm­kin­çi­lik­le­ri­ni dur­mu­şa ge­çir­mä­ge ça­lyş­ýar. Soň­ky ýyl­lar­da uly ösüş­le­re eýe bol­ýan mil­li de­mir ýol pu­da­gy hä­zir­ki wagt­da ösü­şiň tä­ze tap­gy­ry­na ga­dam bas­ýar. Bu ba­bat­da şu ýy­lyň 15 — 19-njy ap­re­lin­de Aş­ga­bat­da ge­çi­ri­len De­mir ýol­la­ryň hyz­mat­daş­ly­gy gu­ra­ma­sy­nyň ag­za döw­let­le­ri­niň de­mir ýol ulag­la­ry eda­ra­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry­nyň we jo­gap­kär we­kil­le­ri­niň mas­la­ha­ty­nyň XXXVIII mej­li­si we onuň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça ka­bul edi­len Aş­ga­bat Jar­na­ma­sy hem mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe bol­dy. Mas­la­ha­ta gat­na­şy­jy­lar BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy ta­ra­pyn­dan mul­ti­mo­dal üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri dö­ret­mä­ge ýar­dam ber­mek mak­sa­dy bi­len, ula­gyň äh­li gör­nüş­le­ri­niň ara­syn­da hem­me­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ry üp­jün et­mek ul­ga­myn­da Ka­rar­na­ma­la­ryň ka­bul edil­me­gin­de Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gyç­la­ry­ny we ta­gal­la­la­ry­ny, şeý­le hem Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na ýet­mek üçin ula­gyň äh­mi­ýe­ti­ni nyg­ta­dy­lar.

Türk­me­nis­tan Ga­raş­syz­ly­gy­ny ga­za­nan il­kin­ji ýyl­la­ryn­dan goň­şu­la­ry bi­len ta­ryh­dan gel­ýän gat­na­şyk­la­ry di­kelt­mä­ge ýar­dam ber­jek ulag ýol­la­ry­ny çek­mä­ge aý­ra­tyn üns ber­di. Hu­su­san-da, ýur­du­myz 1994-nji ýyl­dan bä­ri De­mir ýol­la­ryň hyz­mat­daş­ly­gy gu­ra­ma­sy­nyň ag­za­sy bol­mak bi­len, mil­li de­re­je­de de­mir ýol ula­gy dü­züm­le­ri­niň saz­la­şyk­ly ös­dü­ril­me­gi, se­bit de­re­je­sin­de ut­ga­şyk­ly ulag sy­ýa­sa­ty­nyň ama­la aşy­ryl­ma­gy esa­syn­da hal­ka­ra üs­ta­şyr ýük­le­ri da­şa­ma­gyň ugur­la­ry­ny gi­ňelt­mek­de wa­jyp or­ny eýe­le­ýär. Türk­me­nis­tan GDA ýurt­la­ry­nyň ara­syn­da il­kin­ji bo­lup öz goň­şy döw­let­le­ri­ne ta­rap de­mir ýol­la­ry çe­ken döw­let­dir. Gür­rüň Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň ug­ru­ny po­lat ýol­lar ar­ka­ly ke­sip geç­ýän Tran­sa­zi­ýa de­mir ýo­ly tas­la­ma­sy­nyň mö­hüm hal­ka­sy bo­lan Te­jen — Sa­rahs— Ma­şat de­mir ýo­ly ba­ra­da bar­ýar. 1996-njy ýyl­da açy­lan bu ýo­luň Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň il­kin­ji ýyl­la­ryn­da, türk­men yk­dy­sa­dy­ýe­ti­niň dün­ýä­niň ho­ja­lyk gat­na­şyk­la­ry ul­ga­my­na go­şu­ly­şyp baş­lan döw­rün­de Türk­me­nis­ta­nyň ösü­şi üçin giň müm­kin­çi­lik­le­ri açan­dy­gy­ny aý­ra­tyn nyg­ta­mak ze­rur. Eý­ra­nyň de­mir­ga­zy­gy­ny onuň gün­do­ga­ry bi­len bir­leş­dir­ýän Bafk — Ben­der-Ab­bas de­mir ýo­lu­nyň 2005-nji ýyl­da Te­jen — Ma­şat ýo­lu­na sep­len­me­gi esa­syn­da Türk­me­nis­ta­nyň Pars aý­la­gy­nyň, Hind um­ma­ny­nyň se­bi­tin­dä­ki döw­let­ler bi­len söw­da ara­gat­na­şy­gy­na giň ýol açyl­dy. Ben­der-Ab­bas por­ty ýük­le­riň we ha­ryt­la­ryň şon­dan aň­ryk In­do­ne­zi­ýa, Arap deň­zi, Hind um­ma­ny ýurt­la­ry­na el­til­me­gi­ni üp­jün ed­ýär.

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz 2007-nji ýy­lyň iýu­nyn­da Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­na ama­la aşy­ran il­kin­ji res­mi sa­pa­ry wag­tyn­da Eý­ra­na Türk­men­ba­şy — Gür­gen ara­ly­gyn­da tä­ze de­mir ýo­ly gur­mak tek­li­bi bi­len ýüz­le­nip­di. Mu­nuň özi De­mir­ga­zyk — Gü­nor­ta ulag ge­çel­ge­si­niň mö­hüm hal­ka­sy­dyr. As­lyn­da, Türk­me­nis­ta­nyň dün­ýä ulag lo­gis­ti­ka­syn­da bu mö­hüm ar­te­ri­ýa­ny dö­ret­me­giň göz­ba­şyn­da du­ran­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek. 2007 — 2014-nji ýyl­lar­da Ga­za­gys­ta­nyň, Türk­me­nis­ta­nyň we Eý­ra­nyň de­mir ýol­la­ry­ny bi­rik­di­ren Uzen — Gy­zyl­ga­ýa — Be­re­ket — Et­rek — Gür­gen de­mir ýol ge­çel­ge­si gu­rul­dy. Bu bol­sa ulag-kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­ga­myn­da se­bi­ta­ra hyz­mat­daş­ly­gyň tä­ze, düýp­li tas­la­ma­sy hök­mün­de yk­rar edil­di. Eý­sem, tä­ze de­mir ýo­luň, il­kin­ji no­bat­da, ony gu­ru­jy döw­let­ler üçin äh­mi­ýe­ti nä­hi­li? Bu so­wa­la jo­gap ber­len­de, yk­dy­sa­dy gir­de­ji­ler­den ozal, hal­ka­ra gi­ňiş­lik­de Aý­lag ýurt­la­ry­nyň hem-de Mer­ke­zi Azi­ýa we Ha­zar­ýa­ka se­bi­ti­niň dün­ýä­niň geo­sy­ýa­sy we geoyk­dy­sa­dy gi­ňiş­li­gin­de mö­hüm äh­mi­ýet­li çat­ry­ga öw­rü­len­di­gi­ni na­za­ra al­mak ýer­lik­li bo­lar. Bu — me­se­lä­niň wa­jyp sy­ýa­sy ta­ra­py. Onuň yk­dy­sa­dy ta­ra­py ba­ra­da aý­dy­lan­da bol­sa, ol se­bi­tiň döw­let­le­ri­ne Aý­lag ýurt­la­ry­na gö­ni çyk­mak müm­kin­çi­li­gi­ni dö­red­ýär.

Bu de­mir ýo­luň hyz­ma­tyn­dan peý­da­lan­ma­ga dün­ýä­niň dür­li ýurt­la­ry uly gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýär­ler. Çün­ki ol iň amat­ly, yk­dy­sa­dy taý­dan bäh­bit­li, on­lar­ça döw­let üçin mö­hüm üs­ta­şyr ulag ug­ru­dyr. Tu­tuş Ýew­ro­pa, Rus­si­ýa, Mer­ke­zi Azi­ýa ýurt­la­ry gys­gal­dy­lan ugur ar­ka­ly gü­nor­ta de­ňiz­le­ri­ne çyk­ma­ga müm­kin­çi­lik al­dy­lar. Beý­le­ki bir ta­rap­dan, şu­nuň ýa­ly müm­kin­çi­lik Aý­la­gyň ýurt­la­ry­na de­mir­ga­zyk ugur bo­ýun­ça hem dö­re­di. Bir söz­de aý­dy­lan­da, tas­la­ma­nyň yk­dy­sa­dy äh­mi­ýe­ti­ni, bäh­bi­di­ni wagt bireý­ýäm su­but et­di. Tu­tuş yk­ly­myň ulag lo­gis­ti­ka­syn­da der­wa­ýys or­na eýe bo­lan bu de­mir ýol bo­ýun­ça mö­hüm hal­ka­ra ýük­le­riň üs­ta­şyr gat­na­wy ama­la aşy­ryl­ýar. Bel­le­me­li zat, De­mir­ga­zyk — Gü­nor­ta ulag ge­çel­ge­si bo­ýun­ça ýük­le­ri da­şa­mak has am at­ly­dyr. Çün­ki onuň geç­ýän ug­ry Su­es ka­na­ly­nyň üs­ti bi­len geç­ýän ýol­dan üç es­se gys­ga­dyr.

Türk­me­nis­tan hal­ka­ra we se­bi­ta­ra gu­ra­ma­la­ry­nyň meý­dan­ça­syn­da Ýew­ra­zi­ýa­da köp­şa­ha­ly hal­ka­ra ulag ge­çel­ge­le­ri­ni gur­mak ug­run­da yzy­gi­der­li çy­kyş edip gel­ýär. Bu ba­bat­da ýur­du­myz Yk­dy­sa­dy Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­nyň, Şan­haý Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­nyň, Ga­raş­syz Döw­let­le­riň Ar­ka­la­şy­gy­nyň, Ýew­ro­pa­da Howp­suz­lyk we Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­nyň, Ýew­ro­pa — Kaw­kaz — Azi­ýa ulag ge­çel­ge­si­niň hö­kü­me­ta­ra to­pa­ry­nyň (TRACECA) çäk­le­rin­de ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy alyp bar­ýar. Uzak ara­lyk­la­ra ýük da­şa­ma­lar­da esa­sy or­ny eýe­le­ýän de­mir ýol pu­da­gy­nyň ös­dü­ril­me­gi äh­li gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän hyz­mat­daş ýurt­lar bi­len söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ryň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­ny mak­sat edin­ýän Türk­me­nis­tan­da ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ryň bi­ri bo­lup dur­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ýur­du­my­zyň çäk taý­dan amat­ly ýer­leş­me­gi­ni na­za­ra al­mak bi­len, ulag ul­ga­myn­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy gi­ňelt­mek bo­ýun­ça dur­mu­şa ge­çir­ýän sy­ýa­sa­ty hem bu ugur­da­ky iş­le­re gö­nü­den-gö­ni ýar­dam ber­ýär. «Türk­me­nis­ta­nyň ulag dip­lo­ma­ti­ýa­sy­ny ös­dür­me­giň 2022 — 2025-nji ýyl­lar üçin Mak­sat­na­ma­syn­da» ula­gyň äh­li gör­nüş­le­ri­niň mad­dy-teh­ni­ki bin­ýa­dy­ny hem­me­ta­rap­la­ýyn döw­re­bap­laş­dyr­mak, döw­re­bap ýö­ri­te­leş­di­ri­len inf­rast­ruk­tu­ra­ny dö­ret­mek, Türk­me­nis­ta­nyň üs­ta­şyr ulag ge­çel­ge­le­ri­niň se­bit mer­ke­zi hök­mün­dä­ki or­nu­ny mun­dan beý­läk-de ber­kit­mek bi­len bag­ly stra­te­gik ugur­lar göz öňün­de tu­tul­ýar.

Aş­ga­bat­da ge­çi­ri­len DÝHG-niň mej­li­sin­de ýur­du­my­zyň ulag bo­ýun­ça 10-dan gow­rak hal­ka­ra kon­wen­si­ýa gat­naş­ýan­dy­gy, Dur­nuk­ly ulag ul­ga­my bo­ýun­ça bi­rin­ji äh­lu­mu­my mas­la­ha­ty ge­çir­mek baş­lan­gy­jy­ny öňe sü­ren­di­gi bel­le­nil­di. Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy esa­syn­da BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy dür­li ýyl­lar­da köp­ta­rap­la­ýyn ulag hyz­mat­daş­ly­gy­ny ös­dür­mä­ge gö­nük­di­ri­len bir­nä­çe Ka­rar­na­ma­la­ry ka­bul et­di. Türk­me­nis­ta­nyň hal­ka­ra de­mir ýol ulag­la­ry­ny ös­dür­mek bo­ýun­ça hyz­mat­daş­ly­gy yk­dy­sa­dy, mag­lu­mat, yl­my, teh­ni­ki we daş­ky gur­şaw bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­le­ri çöz­mek­de DÝHG-ä ag­za ýurt­la­ryň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­la­ry gi­ňelt­me­giň der­wa­ýys ugur­la­ry­na gö­nük­di­ri­len­dir.

Mil­li Li­de­ri­miz Gurbanguly Berdimuhamedow: «Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň dip­lo­ma­ti­ýa­sy äh­li ba­bat­da iş ýü­zün­de anyk ugur­la­ra gö­nük­di­ril­ýär we tä­ze maz­mun bi­len baý­laş­dy­ryl­ýar. Hä­zir­ki dö­wür­de bu dip­lo­ma­ti­ýa örän uly äh­mi­ýe­te eýe­dir» di­ýip bel­le­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň üçün­ji müň­ýyl­lyk­da tä­ze aw­to­mo­bil we de­mir ýol­la­ry, de­ňiz port­la­ry­ny, köp­rü­le­ri gu­rup, Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­ny gaý­ta­dan di­kelt­me­gi ugur edin­ýän stra­te­gi­ýa­sy bol­sa umu­my aba­dan­çy­ly­gyň mak­sat­la­ry­na la­ýyk gel­ýär.

Ju­ma­my­rat GUR­BAN­GEL­DI­ÝEW,

Türk­me­nis­ta­nyň Da­şa­ry iş­ler mi­nistr­li­gi­niň Hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ry ins­ti­tu­ty­nyň rek­to­ry.

Türkmenistanyň kanunçylyk binýadyny halkara kadalara laýyk getirmek we ýurdumyzyň ösüşlerini, ykdysady kuwwatyny kämil kanun esasynda berkitmek hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň döwlet syýasatynyň esasy ugrudyr. Milli kanunçylygy kämilleşdirmekde geçen ýyllaryň içinde uly işler durmuşa geçirildi. Üstümizdäki ýylyň geçen üç aýynda-da bu babatda Kanunlaryň ençemesi kabul edildi.

Döwleti ösdürmegiň, raýat jemgyýetini gurmagyň häzirki zaman maksady — adamyň mynasyp durmuşynydyr erkin ösüşini kemala getirýän maddy, durmuş we ruhy şertleriň döredilmegini üpjün etmekden ybarat. Bu ýagdaý Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe olaryň özara baglanyşygynyň esasyny kesgitleýär.

Garaşsyz Türkmenistanda bazar gatnaşyklaryna geçmegiň türkmen nusgasy özboluşly aýratynlygy bilen tapawutlanyp, ol kanunyň hökmürowanlygyndan, adalatlylykdan we jemgyýetimiziň islegdir talaplaryndan gözbaş alýar. Bazar gatnaşyklary eýeçiligiň köp dürli görnüşini ykrar edýär. Bu ýagdaýda ösüşiňdir hiliň hatyrasyna bäsdeşligi döretmek we ösdürmek üçin hususy hem-de döwlet kärhanalarynyň deň şertlerde hojalygy alyp barmaklary möhüm şert bolup durýar.

Ýurdumyzda durmuşa geçirilýän toplumlaýyn häsiýetli özgertmeler hukuk ulgamyny-da gurşap alýar. Milli ykdysadyýetiň binýadynda kämil kanunçylyk ulgamynyň bolmagy onuň netijeli ösüşiniň möhüm şertleriniň biridir. Ykdysady gatnaşyklary düzgünleşdirýän hukuk esaslaryny gurşap alýan kanunçylyk namalary yzygiderli esasda döwrüň talabyna we halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna laýyklykda özgerdilýär. Döwlet Baştutanymyz bu gün hereket edýän kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek, şeýle-de ýurdumyzyň ýokary depginlerde ösdürilmegine ýardam berjek kanunlary kabul etmek boýunça işleri dowam etdirmegiň möhümdigini nygtaýar. Bu ugurda amala aşyrylýan işler raýatlaryň hukuklarynyň we azatlyklarynyň kepillikleriniň güýçlendirilmegine, döwletiň, jemgyýetiň we raýatyň bähbitleriniň deňagramlylygynyň has oňyn bolmagyna ýardam edýär.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryndan ugur alnyp, şu ýylyň 30-njy martynda «Energiýany tygşytlamak we energiýadan netijeli peýdalanmak hakynda», «Gidrometeorologiýa işi hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary kabul edildi. Diýarymyzda şunuň ýaly uly maksatlara gönükdirilen işleriň amal edilmegi hormatly Prezidentimiziň bu ulgamlara aýratyn ähmiýet berýändiginiň, onuň kanunçylyk binýadynyň barha kämilleşdirilýändiginiň mynasyp subutnamasydyr.

Ýazmuhammet DÖWLETOW,

Bäherden etrabynyň prokurorynyň kömekçisi, 3-nji derejeli ýurist.

Hormatly «Galkan» hokkeý toparynyň türgenleri we tälimçileri!

Sizi paýtagtymyz Aşgabat şäherindäki Gyşky oýunlar sport toplumynda geçirilen hokkeý boýunça halkara ýaryşda üstünlikli çykyş edip, baýrakly birinji orna mynasyp bolmagyňyz bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. Ak şäherimiz Aşgabatdaky nobatdaky sport baýramçylygynyň — hokkeý boýunça halkara ýaryşyň halklaryň arasynda dost-doganlygy, hoşniýetli goňşuçylygy has-da pugtalandyrmaga, ýurdumyzda sportuň gyşky görnüşleriniň ösdürilmegine, hokkeý boýunça türgenleriň ussatlygyny we tejribelerini artdyrmaga uly goşant bolandygyna berk ynanýaryn.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe üstünlikli durmuşa geçirilýän giň gerimli özgertmeleriň netijesinde türkmen sporty hil taýdan täze derejelere çykarylýar. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzda sportuň ösen milli ulgamyny döretmek, ilatyň saglygyny pugtalandyrmak, Olimpiýa hereketini ösdürmek, halkara sport hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak, sportuň döwrebap maddy-enjamlaýyn üpjünçilik ulgamyny döretmek babatda uly işler amala aşyrylýar.

Hormatly dabara gatnaşyjylar!

Ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda, paýtagtymyz Aşgabatda we Arkadag şäherinde halkara ölçeglere laýyk gelýän sport meýdançalarynyň, stadionlaryň, atçylyk sport toplumlarynyň, ýöriteleşdirilen sport mekdepleriniň, sebitde deňi-taýy bolmadyk Olimpiýa şäherçesiniň gurlup ulanmaga berilmegi daşary ýurtlarda geçirilýän halkara ýaryşlarda ýeňiş gazanyp, eziz Diýarymyzyň sport abraýyny ýokary derejelere göterjek milli türgenlerimiziň kemala gelmegini şertlendirýär. Ýurdumyzda guralýan giň gerimli sport ýaryşlary Watanymyzyň dünýä derejesinde abraýynyň ýokarlanmagynda uly ähmiýete eýedir. Türkmenistan öz daşary syýasat strategiýasynda oňyn Bitaraplyk ýörelgelerini netijeli diplomatik gurallaryň biri hökmünde berkitmek bilen, ynsanperwer gatnaşyklary, şol sanda sport ulgamyndaky hyzmatdaşlygy giňeltmegi ileri tutulýan ugurlaryň biri hökmünde kesgitleýär.

Hormatly adamlar!

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen soňky ýyllarda Türkmenistanda sportuň gyşky görnüşleriniň biri bolan hokkeýe hem uly üns berilýär. Hokkeý boýunça dürli ýaryşlar, şol sanda milli çempionatlar yzygiderli geçirilýär. Ýurdumyzda Türkmenistanyň Hokkeý federasiýasy hereket edýär.

Hokkeý boýunça halkara ýaryşyň döwrebap Gyşky oýunlar sport toplumynda ýokary derejede geçirilmegi Garaşsyz Watanymyzyň dürli iri sport bäsleşikleri bilen birlikde, sportuň gyşky görnüşleri boýunça halkara ýaryşlary geçirmäge hem ukyply döwletdigini dünýä ýüzüne ýene-de bir gezek äşgär etdi. Ýurdumyzda ýokary guramaçylyk ýagdaýynda geçirilen bu iri halkara ýaryşyň Türkmenistanyň halkara sport abraýyny has-da belende göterjekdigine, sportuň hokkeý görnüşiniň ösmegine uly goşant goşjakdygyna berk ynanýaryn. Ýaryşda gazanylan üstünlikler bolsa Türkmenistanyň ösen milli sport ulgamynyň kemala gelendiginiň aýdyň netijesidir.

Hormatly «Galkan» hokkeý toparynyň türgenleri we tälimçileri!
Garaşsyz, baky Bitarap döwletimiziň bagtyýar ýaşlary!

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwri siziň öňüňizde sport üstünlikleriniň täze gapysyny açýar. Şoňa görä-de, ýurdumyzyň sport abraýyny belende götermek, ilkinji nobatda, siziň paýyňyza düşýär.

Siz ata-babalarymyzyň ýeňişli ýollaryny mynasyp dowam etdirip, halkara ýaryşlara gatnaşyp, medallary gazanmak arkaly türkmen türgenleriniň sport ussatlygyny subut etmelisiňiz. Dürli ýaryşlarda ajaýyp netijeleri gazanmak bilen, eziz Watanymyzyň baýdagyny al-asmanda parladyp, Türkmenistanyň abraýyny has-da belende galdyrjakdygyňyza berk ynanýaryn.

Hormatly dabara gatnaşyjylar!
Gadyrly «Galkan» hokkeý toparynyň türgenleri we tälimçileri!

Sizi hokkeý boýunça halkara ýaryşda gazanylan üstünlik bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Siziň ähliňize berk jan saglyk, abadan we bagtyýar durmuş, eziz Watanymyzyň sport abraýyny artdyrmak ugrunda alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Her bir güni uly üstünliklere, şanly senelere beslenýän Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň taýsyz tagallalarynyň we bimöçber aladalarynyň netijesinde, eziz Diýarymyz milli ykdysadyýetimizi kämilleşdirmegiň täze tapgyryna gadam basdy. Döwlet Baştutanymyzyň parasatly baştutanlygynda ykdysady we durmuş taýdan barha kuwwatlanýan ýurdumyzda bank ulgamynyň hyzmatlaryndan, mümkinçiliklerinden, döwrüň ösen talaplaryndan peýdalanmak üçin oňyn ýagdaýlar döredilýär. Bu işleriň ählisi halkymyzyň abadan durmuşyny üpjün etmek ugrunda uly tagallalary durmuşa geçirýän Gahryman Arkadagymyzyň «Döwlet adam üçindir!», Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen ynsanperwer ýörelgeleriniň durmuşymyzyň ähli ugurlarynda öz beýanyny tapýandygyna şaýatlyk edýär.

Ýurdumyzyň durnukly ösmeginde bank ulgamy möhüm orna eýe bolup, öz işini döwletiň durnukly durmuş-ykdysady ösüşini gazanmaga, ylmyň gazananlaryna esaslanyp, raýatlarymyza ýokary derejede bank hyzmatlaryny hödürlemäge gönükdirýär. Bilşimiz ýaly, halkymyza maliýe hyzmatlarynyň we ykdysady serişdeleriň elýeterliligini üpjün etmek hormatly Prezidentimiziň bank ulgamy boýunça alyp barýan döwlet syýasatynyň möhüm ugry bolup durýar. Şonuň esasynda nagt däl hasaplaşyklaryň we tölegleriň gerimini, bank kartlaryny, ulag hyzmatlaryny, saglygy goraýyş hem-de beýleki hyzmatlaryň görnüşlerini giňeldýän häzirki zaman serişdelerini ornaşdyrmak boýunça netijeli işler alnyp barylýar. Bu bolsa ýurdumyzyň ähli ulgamlary bilen birlikde bank ulgamynyň hem ilatymyza sanly hyzmatlary hödürlemek bilen halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmakda, olara döwrebap hyzmatlary amala aşyrmakda alyp barýan işleriniň aýdyň netijesidir.

Ylmyň, tehnikanyň we innowasion tehnologiýanyň ösmegi adamlaryň döwrebap hyzmatlara bolan talaplaryny barha artdyrýar. Şoňa laýyklykda, banklarda döwrebaplyga we täzeçillige esaslanýan hyzmatlary ýola goýmak zerurlygy ýüze çykýar. Hut şoňa görä-de, soňky ýyllaryň dowamynda bank ulgamy tarapyndan bank amallarynyň täze görnüşlerini girizmek we innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak, telekeçilik işleriniň dolandyrylyşyny kämilleşdirmek boýunça anyk ädimler ädilýär. Dünýä tejribesinden we ilatyň isleginden ugur alyp, banklarda ýola goýulýan hyzmatlaryň hilini yzygiderli ýokarlandyrmak, täze başlangyçlary durmuşa geçirmek boýunça maksatnamalaýyn işler alnyp barylýar. Şu ugurdaky alnyp barylýan işleriň çäklerinde, sanly ulgama geçmek, sanly hyzmatlary ýola goýmak barada alnyp barylýan işleri aýratyn bellemek gerek. Çünki ýurdumyzda «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda, milli bank ulgamyna sanly tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär. Sanly tehnologiýalaryň giňden peýdalanylmagy bank edaralarynyň bäsleşige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga we müşderilere menzilara bank hyzmatlaryny hödürlemäge mümkinçilik döredýär.

Goý, ýurdumyzyň her bir raýaty hakyndaky aladany döwlet işiniň esasy bölegine öwren Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun!

Oguljennet JUMABAÝEWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň uly mugallymy.