Durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmekde we ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmakda ýurduň intellektual serişdelerini hem-de adam maýasyny netijeli peýdalanmak uly ähmiýete eýedir. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda milli ykdysadyýetimizi uzak möhletleýin esasda ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalarda hem bu ugra aýratyn orun berilýär.

Uzak ýyllaryň dowamynda dünýä belli ykdysatçylary gyzyklandyryp gelýän iň möhüm meseleleriň biri-de ykdysady ösüşiň esasy hereketlendiriji güýjüniň nämede jemlenýändigini kesgitlemek bilen baglanyşyklydyr. Bu babatda zähmet bölünişigi, girdejiniň we maýanyň artmagy, maýa goýumlaryň özleşdirilmegi, esasy önümçilik serişdeleriniň netijeli peýdalanylmagy, tehnikalaryň kämilleşdirilmegi ýaly köp sanly şertleriň ähmiýeti baradaky pikirler orta atylsa-da, uzak wagtyň dowamynda adam maýasynyň ähmiýetine ýeterlik üns çekilmändir. Dünýä tejribesi has ösen döwletleriň bir topary üçin durmuş-ykdysady ösüşiň umumy kanunalaýyklyklarynyň bardygyny görkezýär. Ykdysady taýdan kuwwatly ýurtlary tapawutlandyrýan aýratynlyk önümçilik we sarp ediş gatnaşyklarynyň merkezinde adamyň bolmagy bilen baglanyşyklydyr. Bu günki gün aýratyn alnan guramanyň ýa-da tutuş jemgyýetiň ösüş depginini we derejesini hut adam maýasy kesgitleýär diýsek, hakykatdan daş düşmeris. Şu nukdaýnazardan, esasy önümçilik serişdeleri ykdysady ösüşiň ikinji derejeli şertine öwrülýär. Ykdysadyýetiň sazlaşykly ösmegi, esasan, ilatyň umumy bilim derejesine we hünär taýýarlygynyň kämilligine bagly bolýar.

Bilim we tejribe adam maýasynyň göwrümini giňeldýär, saglygy goraýyş adamyň ukyp-başarnyklaryny netijeli peýdalanmagyň möhletini artdyrýar. Adam maýasynyň kemala gelmegi hem-ä şahsyň özünden, hemem tutuş jemgyýetden görnetin tagallalary talap edýär. Aýratyn alnan şahs üçin adam maýasyny ösdürmegiň ähmiýeti onuň hemişelik girdejisiniň artmagy bilen baglanyşyklydyr. Ösen döwletleriň mysalynda adamyň bilim derejesi bilen bütin ömrüniň dowamynda gazanýan girdejisiniň arasynda gönümel baglanyşygyň bardygyny görmek bolýar. Emma milli ykdysadyýet derejesinde adam maýasyny ösdürmegiň peýdasyny kesgitlemek biraz çylşyrymlydyr. Çünki raýatlaryň bilim derejesiniň ýokarlandyrylmagynyň, saglyk ýagdaýyna täsir edýän durmuş şertleriniň gowulandyrylmagynyň netijesini anyk kesgitlemek diňe uzak wagtdan mümkin bolýar.

Adam maýasynyň ähmiýeti ykdysady ösüşiň nusgalary baradaky garaýyşlarda hem orun alýar. Ykdysatçylaryň bir bölegi ýurduň umumy girdejisinde adam maýasynyň paýyny 30-dan 50 göterime çenli möçberde kesgitleýär. Şeýle hem alymlar adam maýasynyň toplanmagynyň esasy şertiniň iş tejribesinde kämilleşmek bilen baglanyşyklydygy baradaky pikiri öňe sürýär. Bu garaýşa laýyklykda, adam maýasy, esasan, önümçiligiň kesgitli bir ugrunda zähmet çekilen wagtynda ýokarlanýar. Önüm näçe köp öndürilse, hünärmenleriň we işçileriň tejribesi şonça artýar. Şunuň bilen birlikde, şol ugurda açyşlardyr oýlap tapyşlar köpelýär. Şunda döwlet iş tejribesinde kämilleşen ussat hünärmenleriň hasabyna ozal bar bolan artykmaçlygyny has-da berkidýär. Bu hakykaty Hytaý, Hindistan ýaly haryt önümçiliginiň ösen ýurtlarynda tehniki öňegidişligiň we işçileriň hünär derejesiniň ýokarlanýandygy hem tassyklaýar. Ýaponiýa, Koreýa Respublikasy, Singapur ýaly döwletleriň tebigy baýlyklarynyň çäklidigine garamazdan, ýokary hünär derejeli hem-de tertip-düzgünli işçi güýjüniň hasabyna ykdysady ösüşde uly öňegidişlik gazanandygy hem adam maýasynyň ähmiýetini görkezýär.

Ykdysadyýetde önümçiligiň artmagyna gönümel täsir etmekden başga-da, adam maýasynyň ösdürilmegi durmuş we medeni ulgamlarda oňyn netije gazanmaga kömek edýär. Ýokary bilimli, sowatly raýatlar ýurduň syýasy-jemgyýetçilik durmuşyna, haýyr-sahawat işlerine has işjeň gatnaşýar. Giň dünýägaraýyşly adamlar jemgyýetiň ruhy galkynyşyna goşant goşýar. Adamlaryň durmuş şertleriniň gowulanmagy we medeni derejesiniň ýokarlanmagy jemgyýetde abadançylygy we adalaty üpjün etmäge gönükdirilýän harajatlaryň tygşytlanylmagy arkaly ykdysadyýete oňyn täsirini ýetirýär.

Ylmy we tehnologik bilimleriň ykdysady ösüşde möhüm orun eýeleýändigi bu gün bilermenleriň ählisi tarapyndan ykrar edilýär. Alymlaryň we inženerleriň bilim-başarnyklary täze bilimleriň, innowasiýalaryň döremegine ýardam edýär. Ýokary hünär derejeli işçiler bolsa täzeçillikleriň durmuşa ornaşdyrylmagyna, tejribede peýdalanylmagyna mümkinçilik berýär. Bilimleriň we tehnologiýalaryň ösüşinden tutuş jemgyýet peýdalanyp bilýär. Hut şoňa görä-de, häzirki döwürde ösüp barýan ýurtlarda döwlet býujetiniň 15-den 30 göterimine çenli ylym-bilim ulgamyna gönükdirilýär. Şol bir wagtyň özünde-de, bilimleriň diňe tejribä ornaşdyrylan ýagdaýynda peýda berýändigini hem ýatdan çykarmaly däl. Şoňa görä-de, adam maýasynyň durmuşa geçirilmegi üçin netijeli we sazlaşykly zähmet bazarynyň döredilmegi zerurdyr. Diýmek, bilimleri we başarnyklary önümçilikde ýa-da hyzmatlar ulgamynda durmuşa geçirmäge mümkinçilik bolan ýagdaýynda adam maýasy döwlete we jemgyýete peýda getirýär.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe adam maýasyny ösdürmek döwlet syýasatynda ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda durýar. «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» we «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» adam maýasy ykdysadyýetiň esasy düzüm bölekleriniň biri hökmünde kesgitlenilýär. Şunuň bilen baglylykda, adam maýasyny ösdürmek, onuň intellektual derejesini ýokarlandyrmak esasy strategik wezipelere degişli edilýär. Şol wezipeleri berjaý etmek üçin Türkmenistanda durmuşa geçirilýän düýpli özgertmeler ýurduň ykdysady kuwwatynyň yzygiderli pugtalanmagyna ýardam berýär. Ykdysadyýetiň pudaklarynyň kämil ulgamyny döretmek, adam maýasynyň hil häsiýetlerini ýokarlandyrmak, milli ykdysadyýetiň hemme pudaklaryny ýokary taýýarlykly hünärmenler bilen üpjün etmek, ösüp gelýän ýaş nesliň bilim hem ruhy taýdan kämilleşmegine ýardam bermek esasy maksatlaryň biri bolup durýar. Şeýle-de ylmy-tehniki ösüşiň gazananlaryndan, täze tehnologiýalardan, innowasiýalardan oňat baş çykarýan hünärmenleri taýýarlamak wezipelerinden ugur alyp, bu ugurlara düýpli maýa goýumlar gönükdirilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda mynasyp dowam etdirilýän ykdysady özgertmeler döwletimiziň we jemgyýetimiziň okgunly ösmegine giň ýol açýar.

Selimberdi HOJABERDIÝEW,

Aşgabat şäheriniň Baş maliýe we ykdysadyýet müdirliginiň başlygynyň orunbasary.

Durmuşa geçirilýän giň gerimli maksatnamalaryň çäklerinde gurulýan Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýoly ýurdumyzyň sebitlerini baglanyşdyryp, ýolagçylaryň gatnadylyşyny we ýükleriň daşalyşyny kämilleşdirmäge, logistik hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmaga uly goşant goşar.

Türkmenistanyň Prezidentiniň 2019-njy ýylyň 11-nji ýanwaryndaky Kararyna laýyklykda, bu giň gerimli taslamany durmuşa geçirmek Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy «Türkmen Awtoban» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetine ynanyldy. Umumy uzynlygy 600 kilometre barabar bolan bu ýoluň Aşgabat — Tejen aralygyndaky birinji tapgyry 2021-nji ýylyň 29-njy oktýabrynda Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda dabaraly ýagdaýda ulanmaga berildi. Ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Mary we Türkmenabat şäherlerini birikdirýän üçünji tapgyrynyň gurluşygyna bolsa şu ýylyň ýanwarynda badalga berildi. Baş potratçy bolup çykyş edýän «Türkmen Awtoban» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň buýurmasy boýunça ýoluň gurluşygy we ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmak işleri «Ata Melhem» hususy kärhanasy, «Edermen» we «Altyn nesil» hojalyk jemgyýetleri tarapyndan amala aşyrylýar.

Ýokary tizlikli awtomobil ýoly Aşgabat — Daşoguz awtomobil ýolunyň 24-nji kilometrinde gurlan çatrykdan başlanýar. Bu ýerde töleg merkezleri, ýol gözegçilik gullugynyň nokady, dynç almak üçin niýetlenen meýdançalar ýerleşýär. Awtobanyň Aşgabat — Tejen aralygyndaky böleginiň uzynlygy 203 kilometre barabar.

Awtoban alty hereket zolagyndan ybaratdyr. Onuň ýer düşeginiň giňligi 34,5 metre, ýol hereket böleginiň giňligi her tarapda 11,25 metre, hereket zolagynyň giňligi bolsa 3,75 metre barabardyr. Ýoluň hereket bölegi biri-birinden ýörite zolak arkaly bölünýär. Her ugurda hereket zolagyna adatdan daşary ýagdaýlar üçin zolak, suwly ganaw hem-de haýwanlaryň we adamlaryň hereket zolagyna çykmagynyň öňüni almak üçin niýetlenen ýörite germewler gurnalan.

Ýokary tizlikli ýolda hereketiň bökdençsiz amala aşyrylmagyny üpjün etmek üçin köp sanly köprüler, ýerasty we ýerüsti geçelgeler, suw geçirijiler, ýangyç guýujy beketler gurlup, daşky gorag gözenekleri çekilendir.

Awtobanyň 100-nji kilometrinde gurlan iki gatly «Kerwensaraý» söwda merkezinde sürüjiler we ýolagçylar üçin zerur bolan ähli şertler döredilendir.

Mahlasy, döwrebap awtoban ähli görkezijiler we talaplar babatda iň ýokary dünýä standartlaryna kybap gelýär. Bu hakykat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň birinji tapgyrynyň degişli kompaniýalaryň we halkara düzümleriň güwänamalarynyň birnäçesine mynasyp görülmeginde hem beýanyny tapýar. Has takygy, döwrebap taslamanyň birinji tapgyry Awstriýanyň «VCE Vienna Consulting Engineers ZT GmbH» kompaniýasy tarapyndan awtomobil ýolunyň hiliniň ISO 9001 standartyna hem-de taslamany düzmek we gurluşyk boýunça işleriň halkara standartlara, hususan-da, «Ýol gurluşygyny taslamak» we «Gurluşyk işleri» standartlaryna laýyk gelýändigini tassyklaýan güwänamalara mynasyp görüldi. Şeýle hem Germaniýa ulag ylymlary instituty tarapyndan geçirilen barlaglaryň netijesinde ýokary tizlikli Aşgabat — Türkmenabat awtomobil ýoluna ýokary howpsuzlyk güwänamasyny bermek hakyndaky çözgüt kabul edildi. Awstriýanyň Dornbirn şäheriniň Ulag kommunikasiýalary we düzümleri departamenti tarapyndan bu ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň gurluşygynda innowasion ýokary tizlikli tehnologiýalaryň ulanylandygy baradaky güwänama gowşuryldy.

Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň işe girizilmegi ýurdumyzyň ulag-logistika mümkinçiliklerini artdyryp, Diýarymyzy halkara gatnawlaryň möhüm halkasyna öwrer. Türkmenistanyň dünýäniň ulag ulgamyna yzygiderli goşulyşmagy we Gündogar — Günbatar hem-de Demirgazyk — Günorta ugurlarynda möhüm ulag geçelgelerini döredip, Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek we Ýewraziýanyň ykdysady zolaklaryny birleşdirmek babatda uly tagallalary edýän Milli Liderimiziň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, asylly maksatlary myradyna gowuşsyn!

Selimberdi HOJABERDIÝEW,

Aşgabat şäheriniň Baş maliýe we ykdysadyýet müdirliginiň başlygynyň orunbasary.

Hormatly Prezidentimiziň durmuş ugurly ykdysady syýasatynyň möhüm ugry bolan sebitleýin syýasat ýurdumyzyň sebitlerini gyradeň ösdürmäge, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini düýpli ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. Şunuň bilen baglylykda, welaýatlaryň durmuş-ykdysady ösüşi ýokary depginlere eýe bolýar.

Üstünliki amala aşyrylýan «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» hem-de «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasynda» kesgitlenen wezipelerden ugur alnyp, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda Diýarymyzyň ähli sebitlerinde, milli ykdysadyýetiň pudaklarynda belent sepgitlere ýetmek maksat edinilýär.

Sebitleýin syýasatyň esasy maksatlary ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmakdan, sebitleriň ykdysady taýdan ösmegi üçin amatly şertleri döretmekden hem-de öndürilýän harytlaryň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmakdan, durmuş-ykdysady ösüşiň ýokary depginini üpjün etmekden, eksport mümkinçiligini artdyrmakdan ybaratdyr. Sebitleriň oba hojalygyny ösdürmekde, toprak, howa we beýleki aýratynlyklary hasaba almak bilen, zolaklaýyn ekerançylygy ornaşdyrmak, maldarçylygyň ot-iým binýadyny pugtalandyrmak, ýurduň azyk bolçulygyny üpjün etmek, ýokary hilli oba hojalyk önümçiligini döretmek ileri tutulýan ugurlardyr.

Mary welaýaty gazylyp alynýan tebigy çig mala baý sebitleriň biridir. Welaýatyň durnukly ösüşinde ykdysadyýetiň özenini elektroenergetika, gaz, himiýa, maşyngurluşyk, metal işläp bejeriş, oba hojalyk, dokma we azyk senagaty düzýär. «Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasynda» Mary welaýatynda elektrik energiýasyny 14 606,6 million kWt sagat möçberinde öndürmek göz öňünde tutulýar. Welaýat uglewodorod serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýe bolup, ýakyn geljekde olaryň gazylyp alnyşynyň möçberi artdyrylar. Munuň özi olary halkara bazarlara çykarmagyň mümkinçiligini ýokarlandyrar. Sebitiň nebitgaz çykaryjy kuwwatlyklaryny pugtalandyrmagyň hasabyna, gaz kondensatly nebitiň 52,7 müň tonnasyny we tebigy gazyň 34,8 milliard kub metrini öndürmek bellenilýär. Şu ýyl welaýatda kuwwaty ýylda 33 milliard kub metr harytlyk gazy çykarmak boýunça «Galkynyş» gaz käniniň üçünji tapgyryny özleşdirmek meýilleşdirilýär. Himiýa senagatynyň ösüşine uly itergi berýän kuwwatlyklaryň işe girizilmegi bilen, öndürilýän önümleriň görnüşleri we möçberleri artdyrylýar. Şu ýyl mineral dökünleriň 520 müň tonnasy we tehniki uglerodyň 1 800 tonnasy öndüriler. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda welaýatda jemi 12,2 milliard manada barabar maýa goýumlary goýmak we onuň 10,9 milliard manadyny önümçilige gönükdirmek göz öňünde tutulýar.

Ykdysadyýetiň ýokary maýa goýum işjeňligi gurluşygyň we gurluşyk materiallary senagatynyň güýçli depginler bilen ösmegine getirýär. 2024-nji ýylda magdan däl gurluşyk materiallarynyň 1 365 müň kub metrini, gurluşyk üçin beton gurnawlarynyň ýygnalan bölekleriniň 52,9 müň kub metrini, diwar materiallaryndan 219,8 million sany şertli kerpiji, 24,2 müň kub metr keramziti we 220,4 müň tonna asfaltbetony öndürmek bellenilýär.

Mary welaýaty gowaça ösdürip ýetişdirmek boýunça Türkmenistanyň iň iri sebitidir. Şunuň bilen baglylykda, Garaşsyzlyk ýyllarynda welaýatda köp sanly iri hem-de orta ululykdaky dokma toplumlary, fabriklerdir kärhanalar işe girizildi. Olar çig mal binýadyna gönüden-göni golaýda ýerleşmek bilen, pagta süýümini gaýtadan işlemekden başlap, taýýar önümi çykarmaga çenli önümçiligiň yzygiderliligini doly üpjün edýär. Şu ýyl 109,5 müň tonna pagta süýümini, 18 müň tonna nah ýüplügi, 53,5 million inedördül metr nah matalary (sütüklini goşmak bilen), 2 848,2 million manatlyk örülen we tikin önümlerini, 1 537,6 tonna pamygydyr ondan öndürilen önümleri, 113,9 müň inedördül metr haly hem-de haly önümlerini, 2,8 müň tonna ýagy aýrylyp ýuwlan ýüňi, 466,2 müň inedördül metr ýüpek matalary, 11 422,6 müň jübüt jorap önümlerini, 6 241,7 müň jübüt aýakgaby we 23,5 million inedördül desimetr eýlenen derini öndürmek göz öňünde tutulýar.

Welaýat ýurduň agrar taýdan ösen sebitleriniň hataryna degişlidir. Sebitde bugdaý, pagta, gök-bakja ekin önümleri, miweler we ir-iýmişler, üzüm uly möçberde öndürilýär.

Şu ýyl oba hojalyk önümlerini öndürmek üçin suwarymly ýerleriň meýdany 433,7 müň gektara barabardyr. Şonda 345 müň tonna bugdaý, 359 müň tonna pagta, 180,7 müň tonna ýeralma, 194,8 müň tonna gök önümler, 86,4 müň tonna bakja önümleri, 30,5 müň tonna üzüm, 33 müň tonna miweler we ir-iýmişler, 224 müň tonna gant şugundyry öndüriler.

Maldarçylyk oba hojalygynyň öňdebaryjy pudagy bolup, maýa goýumlaryň köp bölegi bu pudagy ösdürmäge gönükdirilýär. Gara mallaryň, dowarlaryň, guşlaryň baş sanyny köpeltmek, etiň we süýdüň öndürilişiniň möçberini artdyrmak boýunça yzygiderli işler durmuşa geçirilýär. Hususan-da, maldarçylyk önümleriniň öndürilişini artdyrmakda önümçilige öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrýan telekeçilere aýratyn üns berilýär. Hojalyklaryň ähli toparynda mallaryň we guşlaryň baş sanyny artdyrmak göz öňünde tutulýar.

Azyk senagaty önümleriň görnüşini we mukdaryny artdyrmagyň hasabyna giň gerimli ösüşe eýe bolýar. Döwlet tarapyndan kiçi we orta telekeçilige berilýän goldawlaryň netijesinde, çalt ösýän hususy kärhanalar miwe hem-de gök önümlerini, ösümlik ýagyny, et, süýt, süýji-köke önümlerini öndürýän esasy öndürijilere öwrülýär.

Sebitde azyk senagatynyň eýeçiliginiň ähli görnüşindäki kärhanalar tarapyndan 23,9 müň tonna et we et önümleri (ete geçirilip hasaplananda, guşuňkydan başgasy), 947,4 müň şertli bankalara gaplanan et, 122 müň tonna süýt we süýt önümleri (süýde geçirilip hasaplananda), 109,4 million sany şertli banka gaplanan miwe we gök önümleri, 30,7 müň tonna arassalanmadyk ösümlik ýagy, 23,2 müň tonna süýji-köke önümleri, 110,7 müň tonna un, 9,8 müň tonna ýarma, 6,8 müň tonna unaş önümleri, 11,4 müň tonna şeker, 283,5 tonna balyk we beýleki balyk önümleri, 274,1 tonna gaplanan hem-de gaýtadan işlenen balyk we balyk önümleri öndüriler.

Ulag-kommunikasiýa ulgamy welaýatyň ykdysadyýetiniň möhüm bölegini düzýär. Şu ýyl ulaglaryň ähli görnüşleri bilen daşalýan ýükleriň möçberini 116,1 million tonna we gatnadylýan ýolagçylaryň sanyny 204 million adama ýetirmek meýilleşdirilendir.

Ilaty aragatnaşyk hyzmatlary bilen has doly üpjün etmek üçin esasy telefon belgileriniň sanyny 123,4 müň belgä, TMCELL ykjam aragatnaşyk ulgamynyň abonentleriniň sanyny 1 011,5 müň birlige ýetirmek göz öňünde tutulýar. Sebitiň durmuş ulgamyny ösdürmäge-de uly üns berilýär. Şu ýylyň 1-nji ýanwary ýagdaýyna görä, welaýatda 26 sany hassahana, 196 sany mekdebe çenli ýaşly çagalar edaralary, 405 sany umumybilim berýän we 7 sany orta hünär bilimi, 1 sany ýokary hünär berýän mekdepler, 23 sany sport mekdebi, 44 kitaphana, 1 teatr we 8 muzeý hereket edýär.

Köp sanly önümçilik we medeni-durmuş maksatly binalar, oba we şäher ilaty üçin amatly ýaşaýyş şertlerini döretmäge mümkinçilik berýän, hemme amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary hem-de desgalar guruldy we gurulmagy dowam etdirilýär. Şeýlelikde, «Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasynyň» amala aşyrylmagy üstümizdäki ýylda ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösüşini pugtalandyrmaga, pudaklaryň, sebitleriň kuwwatyny berkitmäge, bazar gatnaşyklaryna esaslanyp, durnukly ösüşi, ilatyň durmuş taýdan goraglylygyny üpjün etmäge hem-de hal-ýagdaýyny mundan beýläk-de gowulandyrmaga, abadan, bagtyýar ýaşaýşynyň bähbidine gönükdirilendir.

Orazmuhammet AŞYROW,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Strategik we durnukly ösüş müdirliginiň başlygynyň orunbasary.

Şu gün — 15-nji aprelde Aşgabatda Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasyna agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisi öz işine başlady. Ähmiýetli forum paýtagtymyzyň gözel künjeginde ýerleşýän «Ýyldyz» myhmanhanasynda geçýär.

Mejlis hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasyna agza döwletleriň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisine gatnaşyjylara ýollan Gutlagynyň okalmagy bilen başlandy.

Maslahatyň gün tertibine laýyklykda, guramanyň ýöriteleşdirilen komissiýalarynyň we hemişelik iş toparlarynyň 2023-nji ýyl üçin işleriniň netijelerine seretmek, geljek ýyllar üçin iş meýilnamasyny ara alyp maslahatlaşmak, guramany ösdürmegiň Strategiýasynyň taslamasyny düzmegiň maksadalaýyklygyny öwrenmek, demir ýol ulgamynda işgärleriň hünär taýýarlygy, okuwlary guramak bilen bagly birnäçe ugurdaş meseleleri ara alyp maslahatlaşmak göz öňünde tutulýar.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Gadyrly myhmanlar!

Sizi Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisiniň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Türkmenistan üstaşyr ulag geçelgelerini ösdürmek ugrunda, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynyň we beýleki iri halkara guramalaryň meýdançalarynda hyzmatdaşlyk meselelerinde işjeň orny eýeleýär. Garaşsyz ýurdumyz bu ugurda uly maksatlary nazarlaýan başlangyçlary öňe sürüp, bu babatda köp sanly Kararnamalaryň kabul edilmeginiň öňbaşçysy boldy.

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynda dürli ýyllarda Türkmenistan tarapyndan hödürlenen «Durnukly ösüş üçin halkara hyzmatdaşlygy üpjün etmekde ulag-üstaşyr geçelgeleriniň orny», «Durnukly multimodal geçelgeleriň döredilmegine ýardam bermek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arasynda köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy üpjün etmegiň ýolunda», «Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak bilen baglylykda ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek», «Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek» atly Kararnamalar kabul edildi. Şeýle hem «Bütindünýä durnukly ulag güni» atly Kararnama kabul edilip, her ýylyň 26-njy noýabry «Bütindünýä durnukly ulag güni» diýlip yglan edildi.

Uly ähmiýete eýe bolan bu mejlisiň geçýän günlerinde, ýagny şu ýylyň 16-njy aprelinde ABŞ-nyň Nýu-Ýork şäherinde Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Durnukly ösüş hepdeliginiň geçirilýändigini we onuň çäginde Türkmenistanyň başlangyjy bilen döredilen Durnukly ulagyň dostlary toparynyň ministrler derejesindäki duşuşygynyň hem-de durnukly ulag boýunça ýokary derejeli mejlisiň geçirilýändigini aýratyn bellemek gerek.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Merkezi Aziýanyň we Ýewropanyň çatrygynda ýerleşýän Türkmenistan milli ulag düzümleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak arkaly halkara üstaşyr geçirijilik mümkinçiliklerini yzygiderli artdyrýar. Garaşsyzlyk ýyllarynda Tejen — Sarahs — Maşat, Gazagystan — Türkmenistan — Eýran, Kerki — Ymamnazar — Akina we Serhetabat — Turgundy halkara demir ýollary, Zerger — Kerki — Kerkiçi, Aşgabat — Garagum — Daşoguz demir ýollary, şeýle hem Kerki — Kerkiçi, Türkmenabat — Farap demir ýol köprüleri gurlup ulanmaga berildi.

Türkmenistan ulag ulgamyna yzygiderli goşulyşmak bilen, Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça möhüm ýollarydyr merkezleri birleşdirýän esasy üstaşyr ulag geçelgeleriniň düzümlerini mundan beýläk-de giňeltmegi möhüm meseleleriň hatarynda goýýar. Hususan-da, 2016-njy ýylda BMG-niň howandarlygynda Aşgabatda geçirilen ählumumy maslahatyň jemleri boýunça kabul edilen Aşgabat Beýannamasyny, 2017-nji ýylda baglaşylan «Üstaşyr we ulag hyzmatdaşlygy hakynda Ylalaşygy (Lapis Lazuli ugry boýunça Ylalaşyk)», TRACECA ulag geçelgesini görkezmek bolar. Şeýle hem Hytaý — Gazagystan — Türkmenistan — Eýran üstaşyr ulag geçelgesini ösdürmek we ýükleriň geçirilişini işjeňleşdirmek boýunça zerur işler alnyp barylýar. Bulardan başga-da, «Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary — Hytaý — Gyrgyzystan — Özbegistan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe —Ýewropa» halkara multimodal üstaşyr ulag ugruny ösdürmek babatda hem agza döwletleriň demir ýol edaralarynyň arasynda yzygiderli işler durmuşa geçirilýär.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Türkmenistan bu gün multimodal ulag-aragatnaşyk ulgamyny, şol sanda demir, awtoulag, deňiz ýollary, portlar ýaly infrastrukturalary ösdürmek we goldamak üçin döwlet bilen hususy pudagyň hyzmatdaşlygyny jebisleşdirmegiň, bu ugra maýa goýumlary çekmegiň möhümdiginden ugur alyp, bäsdeşlige ukyply milli logistika kompaniýalarynyň döredilmegine aýratyn üns berýär. Türkmenistan 1994-nji ýyldan bäri Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agzasy bolmak bilen, milli derejede demir ýol ulagy düzümleriniň sazlaşykly ösdürilmegi, sebit derejesinde utgaşykly ulag syýasatynyň amala aşyrylmagy esasynda halkara üstaşyr ýükleri daşamagyň ugurlaryny giňeltmek babatda tagalla edýär.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Gadyrly myhmanlar!

Sizi Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisiniň öz işine başlamagy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, uzak ömür, maşgala abadançylygyny, alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti

Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Duşenbe — Aşgabat, 5-nji aprel (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Täjigistan Respublikasyna resmi sapary tamamlandy.

Ozal habar berlişi ýaly, düýn Duşenbede Gahryman Arkadagymyzyň Prezident Emomali Rahmon bilen duşuşygy geçirildi. Gepleşikleriň netijeleri boýunça möhüm ylalaşyklar gazanyldy we däp bolan dostlukly türkmen-täjik gatnaşyklaryny mundan beýläk-de okgunly ösdürmäge, dürli ulgamlarda netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmäge gönükdirilen ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi.

Türkmenistanyň we Täjigistanyň döwletara dialogyň aýrylmaz bölegi bolup durýan parlamentara gatnaşyklary pugtalandyrmaga çalyşýandyklary türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Täjigistanyň Oli Majlisiniň Milli Majlisiniň Başlygy Rustam Emomali bilen düýn geçiren duşuşygynyň barşynda tassyklanyldy.

Şol gün Gahryman Arkadagymyz we Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti sungat ussatlarynyň “Dostluk agşamy” atly bilelikdäki konsertine hormatly myhman hökmünde gatnaşdylar. “Borbad” köşgünde geçirilen köpöwüşginli döredijilik baýramçylygy doganlygyň, hoşniýetli goňşuçylygyň, türkmen-täjik gatnaşyklarynyň mizemezliginiň aýdyň nyşanyna öwrüldi.

Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Täjigistan Respublikasyna resmi saparynyň çäklerinde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň hem-de beýleki degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyna we geljegine degişli meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Gahryman Arkadagymyz maslahata gatnaşyjylara ýüzlenip hem-de ynsanperwer gatnaşyklaryň türkmen-täjik hyzmatdaşlygynyň möhüm ugry bolup durýandygyny belläp, bu ugurda tejribe alyşmagyň, biziň halklarymyzyň milli medeni mirasyny öwrenmegiň, özboluşly däp-dessurlarymyzyň ähmiýetine ünsi çekdi. Nygtalyşy ýaly, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Türkmenistan döredijilikli daşary syýasat strategiýasyny yzygiderli durmuşa geçirýär we oňyn başlangyçlary öňe sürýär. Şonuň netijesinde, Türkmenistanyň dünýä döwletleri bilen hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri dürli ulgamlarda, şol sanda oba hojalygynda özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmek üçin uly kuwwatyň bardygyny aýdyp, ähli mümkinçiliklerden netijeli peýdalanmagyň zerurdygyny belledi. Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň halkara hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýan ýangyç-energetika pudagynda alnyp barylýan gatnaşyklar barada aýdyp, bu babatda degişli toplumyň önümçilik düzümleriniň işine innowasion usullary we sanly tehnologiýalary ornaşdyrmaga, bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmegiň geljegine aýratyn üns bermegiň, gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmäge toplumlaýyn çemeleşmegiň wajypdygyny nygtady.

Iş maslahatynyň barşynda ulag ulgamynda türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny işjeňleşdirmek, şu maksatlar bilen, Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta geçelgeleriniň çatrygynda, häzirki döwürde täze şertlerde dikeldilýän Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşýän Türkmenistanyň üstaşyr kuwwatyndan netijeli peýdalanmak meselelerine hem garaldy. Türkmen halkynyň Milli Lideri Täjigistan Respublikasy bilen köpugurly ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň çäklerinde şähergurluşyk ulgamynda, şol sanda “akylly” şäherler konsepsiýasyny amala aşyrmakda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçiliklerine ünsi çekdi we bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Arkadagymyz Duşenbe şäherinde geçirilen Türkmen-täjik işewürlik maslahatynyň ähmiýetini nygtap, onuň barşynda gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmegiň hem-de bilelikdäki täze taslamalary amala aşyrmagyň wajypdygyny belledi.

Milli Liderimiz Täjigistan Respublikasy bilen dürli ugurlarda hyzmatdaşlygyň okgunly ösüşine hem-de geçirilen gepleşikleriň netijelerine kanagatlanma bildirip, döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan meseleleriniň köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde beýan edilmelidigini belläp, bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Gahryman Arkadagymyz iş maslahatyny jemläp, hemmelere öňde goýlan jogapkärli wezipeleri amala aşyrmakda üstünlikleri arzuw etdi.

Saparyň jemleýji gününde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Täjigistanyň Oli Majlisiniň Namoýandagon Majlisiniň Başlygy Mahmadtoir Zokirzoda bilen duşuşdy.

Täjik parlamentiniň aşaky palatasynyň ýolbaşçysy belent mertebeli myhmany mähirli mübärekläp, Gahryman Arkadagymyz bilen duşuşmagyň özi üçin uly hormatdygyny nygtady. Pursatdan peýdalanyp, ol türkmen halkynyň Milli Liderini halkara derejä eýe bolan we biziň ýurtlarymyzda giňden bellenilýän Nowruz baýramy bilen gutlady. Nygtalyşy ýaly, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Duşenbä şu gezekki sapary döwletara dialogyň taryhyna täze möhüm sahypany ýazdy. Taraplaryň hoşmeýilli erk-islegine, döredilen pugta binýada daýanyp, türkmen-täjik hyzmatdaşlygy täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar. Kanun çykaryjy edaralaryň ugry boýunça gatnaşyklar ösdürilýär, parlament diplomatiýasynyň gurallary işjeňleşdirilýär.

Bellenilişi ýaly, geçen ýyllaryň dowamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ygtybarly şertnama-hukuk binýady döredildi. Onuň üsti türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Prezident Emomali Rahmonyň arasynda geçirilen gepleşikleriň netijeleri boýunça gol çekilen möhüm resminamalar bilen ýetirildi. Şunda Täjigistanyň Türkmenistan bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklara uly sarpa goýýandygy, döwletara hyzmatdaşlygy hemmetaraplaýyn giňeltmäge çalyşýandygy nygtaldy.

Milli Liderimiz hoşniýetli sözler we mähirli kabul edilendigi üçin minnetdarlyk bildirip, şu günki duşuşygyň türkmen-täjik gatnaşyklarynyň, şol sanda parlament diplomatiýasynyň ugry boýunça hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdürilmegine kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi. Iki ýurduň arasyndaky köpýyllyk hyzmatdaşlyk strategik häsiýeti bilen tapawutlanýar. Türkmenistan muňa ýokary baha berýär we Täjigistan Respublikasy bilen däp bolan gatnaşyklary pugtalandyrmaga uly ähmiýet berýär.

Söwda-ykdysady ulgam hyzmatdaşlygyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde görkezildi. Bu babatda netijeli gatnaşyklary ösdürmek üçin uly mümkinçilikler bar. Şunda söwda, ulag, energetika, senagat, oba hojalygy ileri tutulýan ugurlardyr.

Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň möhüm bölegi bolup durýan ynsanperwer hyzmatdaşlygy ösdürmäge uly ähmiýet berýändigini belledi. Bilelikdäki medeni çäreler we ylmy gatnaşyklar halklarymyzyň ruhy taýdan özara baýlaşmagyna ýardam edýär. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň bu netijeli dialogy mundan beýläk-de giňeltmäge, hususan-da, ylym-bilim, saglygy goraýyş, ekologiýa, sebitara gatnaşyklar ulgamlarynda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga taýýardygy tassyklanyldy.

Pikir alyşmalaryň barşynda bellenilişi ýaly, netijeli türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny ösdürmekde milli parlamentleriň ugry boýunça gatnaşyklara möhüm orun berilýär. Häzirki zaman şertlerinde parlament diplomatiýasy aýratyn ähmiýete eýe bolýar. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistan diplomatik işiň bu formatyny ilerletmäge uly üns berip, dünýäniň dürli döwletleri bilen parlamentara gatnaşyklary işjeň ösdürýär. Kanun çykaryjy edaralaryň hyzmatdaşlygynda gazanylan üstünlikler we toplanan tejribe parlament diplomatiýasynyň ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyna şaýatlyk edýär. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň duşuşyklary, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn çäreleri yzygiderli geçirmek, parlament wekiliýetleriniň özara saparlaryny amala aşyrmak arkaly bu ulgamda gatnaşyklary ösdürmäge taýýardygy beýan edildi.

Parlament diplomatiýasy parahatçylygy we durnukly ösüşi üpjün etmek, umuman, döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmak işinde wajyp orun eýeleýär. Munuň özi bu ulgamda türkmen-täjik hyzmatdaşlygy üçin giň mümkinçilikleri açýar. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri Türkmen-täjik parlamentara dostluk toparynyň işini işjeňleşdirmegiň maksadalaýykdygyny belläp, ýakyn wagtda onuň nobatdaky mejlisini geçirmegi teklip etdi.

Derwaýys ugurlar boýunça kanunçylygy kämilleşdirmek meseleleri babatda özara gatnaşyklary ýola goýmak hem-de tejribe alyşmak teklip edildi. Munuň özi BMG-niň Durnukly ösüş maksatlaryna laýyk gelýär. Gahryman Arkadagymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, türkmen we täjik halklarynyň medeni mirasynyň, ruhy gymmatlyklarynyň umumylygy esasynda ynsanperwer gatnaşyklary çuňlaşdyrmakda parlamentleriň ornuny pugtalandyrmagy teklip etdi. Şeýle hem Türkmenistanyň we Täjigistanyň parlamentarileriniň köptaraply meýdançalarda — Parlamentara Birleşigiň, GDA-nyň Parlamentara Assambleýasynyň, Aziýanyň Parlament Assambleýasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Parlament Birleşiginiň, ÝHHG-niň Parlament Assambleýasynyň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň Parlamentara forumynyň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlyk edýändikleri bellenildi. Şunda taraplaryň bu ugurda mundan beýläk-de gatnaşyk etmäge taýýardyklary tassyklanyldy.

Mümkinçilikden peýdalanyp, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Oli Majlisiň Namoýandagon Majlisiniň Başlygy Mahmadtoir Zokirzodany we täjik parlamentiniň agzalaryny Türkmenistana gelip görmäge çagyrdy.

Duşuşygyň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz we Täjigistan Respublikasynyň Oli Majlisiniň Namoýandagon Majlisiniň Başlygy birek-birege hem-de iki ýurduň doganlyk halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Täjigistan Respublikasynyň Premýer-ministri Kohir Rasulzoda bilen hem duşuşdy.

Doganlyk ýurduň Hökümet Başlygy Gahryman Arkadagymyzy täjik topragynda mübäreklemäge örän şatdygyny nygtap, şu saparyň hem-de düýn türkmen halkynyň Milli Lideriniň we Täjigistanyň Baştutanynyň arasynda geçirilen gepleşikleriň hem-de olaryň netijeleri boýunça gazanylan möhüm ylalaşyklaryň döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de okgunly ösdürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi. Bellenilişi ýaly, köpugurly ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk taryhyň dowamynda emele gelen gatnaşyklara, köpýyllyk üstünlikli tejribä hem-de kuwwata daýanmak bilen, häzirki döwürde täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar.

Milli Liderimiz mähirli kabul edendigi we myhmansöýerlik üçin minnetdarlyk bildirip, Prezident Emomali Rahmon bilen geçirilen gepleşikleriň netijeli bolandygyny belledi. Onuň barşynda döwletlerimiziň özara bähbitli hyzmatdaşlygy hemmetaraplaýyn pugtalandyrmaga ygrarlydyklary ýene-de bir gezek tassyklanyldy. Gahryman Arkadagymyz Täjigistanyň Premýer-ministri bilen şu günki duşuşygyň hem giň ugurlar boýunça türkmen-täjik gatnaşyklaryny işjeňleşdirmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Syýasy-diplomatik ulgam barada aýdylanda, Türkmenistan Täjigistan Respublikasyna ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşdäki hyzmatdaşlykda möhüm hyzmatdaş hökmünde garaýar. Bilelikdäki işiň geçen onýyllyklarynyň dowamynda biziň ýurtlarymyzyň hem halklarymyzyň arasynda hoşmeýilli dost-doganlyk gatnaşyklary emele geldi. Şol gatnaşyklar hoşniýetli goňşuçylyga, birek-birege hormat goýmaga, özara goldawa esaslanýar.

Duşuşygyň barşynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk meselesi hem gyzyklanma bildirilip ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz haryt dolanyşygynyň möçberiniň artdyrylmagyny we diwersifikasiýalaşdyrylmagyny, şol sanda ony hususy kompaniýalaryň, işewür toparlaryň arasynda göni gatnaşyklaryň ösdürilmegine ýardam etmek arkaly üpjün etmek maksady bilen, ylalaşykly işleri amala aşyrmagy teklip etdi. Şunuň bilen birlikde, iki döwletiň paýtagtlarynda söwda öýlerini açmak boýunça taslamany durmuşa geçirmek babatda netijeli ädimleri ätmegiň zerurdygy aýdyldy.

Mälim bolşy ýaly, 2023-nji ýylyň 8-nji maýynda Duşenbede geçirilen iki ýurduň eksport harytlarynyň sergisiniň hem-de bilelikdäki işewürlik maslahatynyň barşynda Täjigistanyň telekeçileri türkmen dokma önümlerine uly gyzyklanma bildirdiler. Şunuň bilen baglylykda, Täjigistan Respublikasynyň Hökümetinde geçirilen duşuşykda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan türkmen kompaniýalarynyň gatnaşmagynda dostlukly döwletiň çäginde dokma fabrigini döretmek boýunça ilkinji taslamany durmuşa geçirmegiň mümkinçiligine garamaga taýýarlyk tassyklanyldy. Türkmenistan bu meseläni öwrenmek we ara alyp maslahatlaşmak üçin iki ýurduň degişli ministrlikleriniň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň duşuşygyny guramaga taýýardyr. Nygtalyşy ýaly, ikitaraplaýyn söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmekde bilelikdäki hökümetara toparynyň işine, şeýle hem Türkmen-täjik işewürler geňeşine möhüm orun berilýär.

Duşuşygyň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri we Täjigistanyň Premýer-ministri 4-nji aprelde Prezident Emomali Rahmon bilen geçirilen gepleşikleriň barşynda ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň birnäçesine üns çekdiler.

Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, gürrüň, hususan-da, Täjigistan — Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Türkiýe ugry boýunça ulag ýoluny döretmek, şeýle hem Täjigistanyň we Özbegistanyň çäginiň üsti bilen, Hazar deňziniň we Pars aýlagynyň portlaryna çykmak arkaly Hytaýdan Türkmenistana multimodal ulag geçelgesini çekmegiň mümkinçilikleri barada barýar.

Demir ýol we awtomobil ulagy ulgamynda hem degişli işler alnyp barylýar. Iki döwletiň arasynda haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak üçin zerur çäreler amala aşyrylýar. Ýükleri üstaşyr geçirmek meselelerine aýratyn üns berilýär. Bu ulgamda alnyp barylýan işleriň netijesinde, ýük daşamalaryň möçberi durnukly artýar. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri Türkmenistan bilen Täjigistanyň arasynda göni we üstaşyr howa gatnawlaryny dikeltmek mümkinçiligini öwrenmegi dowam etdirmegiň maksadalaýykdygyny aýtdy.

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň biri hökmünde energetika ulgamyna garamagy teklip etdi. Gürrüň, hususan-da, türkmen elektrik energiýasyny we tebigy gazyny Özbegistanyň üsti bilen Täjigistana ibermek barada barýar. Şunda elektroenergetika pudagynda hyzmatdaşlyk etmek babatda biziň ýurtlarymyzyň tejribesiniň bardygy bellenildi. Halk Maslahatynyň Başlygy Türkmenistanyň şeýle gatnaşyklary dikeltmäge we ony yzygiderli esasda amala aşyrmaga, elektrik energiýasyny, tebigy gazy ibermegiň tehniki, guramaçylyk we beýleki meselelerini jikme-jik ara alyp maslahatlaşmaga taýýardygyny tassyklady. Şunda, zerur bolan halatynda, özbek tarapynyň bilermenleriniň hem gatnaşmagynda üçtaraplaýyn duşuşygy guramak maksadalaýyk hasaplanýar.

Ýurdumyz türkmen nebit önümlerini ibermek ulgamynda Täjigistan bilen gatnaşyk edýär we täjik tarapynyň isleglerine laýyklykda, olaryň möçberini artdyrmaga hem taýýardyr. Oba hojalyk pudagynda-da hyzmatdaşlyk üçin uly mümkinçilikler bar. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz obasenagat toplumynyň ugry boýunça gatnaşyklary çuňlaşdyrmagyň mümkinçiliklerine garamagy teklip etdi. Munuň özi, hususan-da, oba hojalyk önümleriniň özara yzygiderli iberilmegine degişlidir. Munuň üçin taraplarda zerur şertler, şol sanda hukuk binýady bar. Bu meseläni iki ýurduň hususy kompaniýalarynyň wekilleriniň we telekeçileriniň gatnaşmagynda durmuşa geçirmek teklip edilýär.

Bilelikdäki hökümetara toparyň hem-de Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň çäklerinde suw hojalygy ulgamynda hem türkmen-täjik hyzmatdaşlygy amala aşyrylýar. Beýleki degişli taraplaryň gatnaşmagynda gatnaşyklaryň bu ugruny işjeňleşdirmek maksadalaýyk hasaplanýar diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri belledi.

Duşuşygyň barşynda Gahryman Arkadagymyz we Täjigistanyň Premýer-ministri hyzmatdaşlygyň ynsanperwer ugruna hem üns berip, medeniýet, ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport ulgamlarynda döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge taýýardyklaryny tassykladylar. Özara Medeniýet günlerini geçirmek asylly däbe öwrüldi. Şunda biziň ýurtlarymyzy asyrlaryň dowamynda emele gelen taryhy, medeni, ruhy gymmatlyklaryň umumylygynyň birleşdirýändigi aýratyn ähmiýete eýedir.

Milli Liderimiz şu ýyl türkmen şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň halkara derejede giňden bellenilýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, maý aýynda Aşgabatda medeniýet ministrleriniň derejesindäki halkara maslahat, oktýabr aýynda bolsa döwlet we hökümet Baştutanlarynyň ýubileý senä bagyşlanan halkara forumy geçiriler. Türkmenistan Täjigistanyň wekiliýetiniň bu çärelere gatnaşmagyna umyt edýär.

Şeýle hem bilim ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň okgunly ösdürilýändigi bellenildi. Hatlon welaýatynyň Dusti etrabynda Magtymguly adyndaky umumybilim berýän orta mekdebiň binasynyň gurulmagy bu ulgamdaky netijeli gatnaşyklaryň aýdyň mysalydyr.

Duşuşygyň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow we Premýer-ministr Kohir Rasulzoda Türkmenistanyň we Täjigistanyň döwletara hyzmatdaşlygyň gün tertibine girizilen ähli meseleler boýunça mundan beýläk-de netijeli gatnaşyk etmegi göz öňünde tutýandyklaryny nygtap, ýurtlarymyzyň arasyndaky deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň dostlukly halklaryň abadançylygynyň bähbidine geljekde-de pugtalandyryljakdygyna ynam bildirdiler.

Şu gün Hökümet kabulhanasynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon bilen duşuşygy geçirildi.

Dostlukly döwletiň Baştutany Gahryman Arkadagymyz bilen doganlarça salamlaşyp, duşuşygyň öňüsyrasynda türkmen halkynyň Milli Liderini binanyň bezegi bilen tanyşdyrdy. Onuň içki bezeginde däp bolan täjik binagärliginiň özboluşly ýörelgeleri öz beýanyny tapýar. Köpöwüşginli milli bezegiň usullary, şol sanda neçjarçylyk usullarynyň ussatlyk bilen ulanylmagy, täsin nagyşlar, özboluşly çyralar täjik halkynyň gadymy taryhyny we baý medeniýetini alamatlandyrýar. Şunuň bilen birlikde, binanyň içki bezeginde binagärligiň häzirki zaman gazananlary hem ulanylypdyr.

Söhbetdeşligiň barşynda Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistanda halkymyzyň täsin medeni mirasynyň bir bölegi bolup durýan milli binagärligiň we bezegiň gadymdan gelýän däpleri aýawly saklanylýar. Olar öňdebaryjy ýörelgeleri bilen sazlaşykly utgaşyp, ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan toplumlaýyn şähergurluşyk maksatnamalarynda, Arkadag şäherini gurmagyň giň gerimli maksatnamalaryny durmuşa geçirmekde öz beýanyny tapýar. Paýtagtymyzda, täze “akylly” şäherde hem-de Diýarymyzyň sebitlerinde gurlan we gurulýan binalaryň daşky keşbi, içki bezegi täsinligi, milli öwüşginleri bilen tapawutlanýar. Şunuň bilen baglylykda, Milli Liderimiz täjigistanly hyzmatdaşlar bilen binagärlik we bezeg ulgamynda özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýmagyň hem-de tejribe alyşmagyň möhümdigini aýtdy.

Duşuşykda Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň şu saparynyň ähmiýetini belledi. Saparyň maksatnamasyna parlament we Hökümet ugurlary boýunça ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesi girizildi. Täjigistanyň Baştutanynyň belleýşi ýaly, gepleşikleriň netijeleri boýunça gol çekilen resminamalar iki ýurduň we halklaryň abadançylygynyň bähbitlerine laýyk gelýän döwletara hyzmatdaşlyga täze itergi berer.

Gahryman Arkadagymyz Prezident Emomali Rahmona mähirli kabul edendigi hem-de bilelikde üstünlikli işlemek üçin döredilen ajaýyp şertler üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Duşenbe şäherinde geçirilen gepleşikleriň we duşuşyklaryň netijeli häsiýete eýe bolandygyny kanagatlanma bilen belledi. Şol duşuşyklar ikitaraplaýyn gatnaşyklara mahsus bolan açyklyk, özara düşünişmek, ynanyşmak ýagdaýynda geçdi. Munuň özi dostluk gatnaşyklaryna hem-de taraplaryň hoşmeýilli erk-islegine daýanýan döwletara dialogyň aýratyn häsiýete eýediginiň aýdyň güwäsidir.

Söhbetdeşligiň dowamynda Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow we Prezident Emomali Rahmon Türkmenistan bilen Täjigistan Respublikasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň hoşniýetli goňşuçylygyň köpasyrlyk däpleriniň, taryhyň, medeniýetiň, ruhy we durmuş gymmatlyklarynyň umumylygy esasynda ösdürilýändigini bellediler. Biziň ýurtlarymyz şeýle berk binýada eýe bolmak bilen, hyzmatdaşlygyň bilelikdäki meýilnamalaryny üstünlikli durmuşa geçirýärler, sebit we halkara gün tertibiniň derwaýys meseleleri boýunça netijeli dialogy alyp barýarlar.

Türkmenistan we Täjigistan parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasaty durmuşa geçirýärler, sebit hem-de ählumumy derejede parahatçylygy, durnuklylygy, howpsuzlygy üpjün etmäge, häzirki döwrüň wehimleri bilen bagly derwaýys meseleleri çözmäge, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge anyk goşant goşýarlar. Biziň döwletlerimiz hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagy hem-de BMG-niň we beýleki abraýly halkara guramalaryň meýdançalarynda birek-biregi goldamak tejribesini dowam etdirmegi göz öňünde tutýarlar.

Iki dostlukly ýurt söwda-ykdysady ulgamda hyzmatdaşlygyň ägirt uly kuwwatyna eýe bolmak bilen, özara söwdanyň möçberini artdyrmak, dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygy ösdürmek, maýa goýum işini işjeňleşdirmek, bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak, gatnaşyklaryň täze geljegi uly ugurlaryna çykmak üçin bar bolan mümkinçiliklerden netijeli peýdalanmaga çalyşýarlar. Döwletara gatnaşyklarda ekologiýa we tebigaty goramak meselelerine hem aýratyn üns berilýär. Ýurtlarymyz bu ulgamda, şol sanda Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň çäklerinde bilelikdäki tagallalara, gazanylan ylalaşyklara laýyklykda, şu görnüşdäki ysnyşykly we köptaraply hyzmatdaşlyga ygrarlydyrlar.

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Prezident Emomali Rahmon saparyň barşynda gazanylan ylalaşyklaryň hem-de gol çekilen ikitaraplaýyn resminamalaryň strategik häsiýete eýe bolan türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de okgunly ösdürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdiler.

Soňra Gahryman Arkadagymyz we Täjigistan Respublikasynyň Baştutany Duşenbe şäheriniň Halkara howa menziline bardylar. Bu ýerde uçaryň ýanynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Prezident Emomali Rahmon mähirli hoşlaşyp, iki ýurduň doganlyk halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Hormatly Arkadagymyz Täjigistan Respublikasyna resmi saparynyň maksatnamasyny tamamlap, uçarda Watanymyza ugrady. Aşgabadyň Halkara howa menziline gelende, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy resmi adamlar garşyladylar.

Şeýlelikde, Gahryman Arkadagymyzyň Täjigistan Respublikasyna resmi saparynyň netijeleri iki döwletiň we halklaryň taryhyň dowamynda emele gelen dost-doganlyk däplerine berk ygrarlydygynyň, taraplaryň umumy abadançylygyň bähbitlerine laýyk gelýän netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn pugtalandyrmaga taýýardygynyň aýdyň güwäsine öwrüldi.

***

Dostlukly döwletde guralan Türkmenistanyň Medeniýet günleriniň çäklerinde Täjigistanyň Milli ylymlar akademiýasynyň mejlisler zalynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» we «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly kitaplarynyň tanyşdyrylyş dabarasy geçirildi. Oňa iki ýurduň ylym we döredijilik işgärleri gatnaşdylar.

Bellenilişi ýaly, türkmen-täjik gatnaşyklarynyň taryhy asyrlaryň jümmüşine uzaýar. Medeniýetiň, däp-dessurlaryň, ruhy gymmatlyklaryň umumylygy häzirki döwürde biziň doganlyk halklarymyzyň ýakynlaşmagyna, özara düşünişmegiň pugtalandyrylmagyna ýardam edýär. Dostlukly gatnaşyklaryň sazlaşykly ösdürilmeginde medeni-ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyga möhüm orun degişlidir. Türkmenistanyň Täjigistan Respublikasyndaky Medeniýet günleri we türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Täjigistana resmi sapary munuň aýdyň güwäsidir.

Tanyşdyrylyş dabarasynyň barşynda täjik tarapynyň wekilleri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň kitaplarynyň baý many-mazmunyna we çeperçiligine ýokary baha berip, bu eserleriň dünýäniň okyjylar köpçüliginde uly gyzyklanma döredýändigini bellediler.

Dabara gatnaşyjylar iki dostlukly döwletiň Baştutanlaryna netijeli gatnaşyklary ösdürmek hem-de Türkmenistanyň we Täjigistan Respublikasynyň döredijilik işgärleriniň arasynda tejribe alyşmak babatda döredilen mümkinçilikler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.

Mähriban halkym!
Eziz watandaşlar!

Sizi adamzadyň belent ynsanperwer ýörelgelerini dabaralandyrýan halkara baýram — Bütindünýä saglyk güni bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda bu ajaýyp senäniň şanyna geçiriljek dabaralaryň mähriban Watanymyza, sagdyn we bagtyýar durmuşymyza, berkarar döwletimizde gazanylýan beýik üstünliklere bolan buýsanjymyzy has-da artdyrjakdygyna berk ynanýaryn.

Bütindünýä saglyk güni dostlugyň we parahatçylygyň, sportuň hem-de ynsanperwerligiň belent ýörelgelerini dabaralandyrýan, jemgyýetimiziň agzybirligini, jebisligini alamatlandyrýan şanly sene hökmünde milli senenamamyzda aýratyn orun eýeleýär. Şonuň üçin-de dünýä bileleşigi bilen birlikde, eziz Diýarymyzda hem ýaz paslynyň jana şypaly günlerinde bu halkara baýram ýokary ruhubelentlikde, giňden bellenilýär. Bütindünýä saglyk gününiň şanyna köpçülikleýin bedenterbiýe-sport we sagdyn durmuş, medeni maksatly çäreleriň geçirilmegi sagdynlygyň, ruhubelentligiň ýurdy hökmünde döwletimiziň abraýyny dünýä ýaýýar.

Eziz halkym!

Berkarar döwletimiziň durmuş-ykdysady kuwwaty, medeni ösüşi halkymyzyň bagtyýarlygy hem-de abadançylygy, jemgyýetimiziň sagdynlygy nesillerimiziň beden we ruhy taýdan sazlaşykly ösüşi bilen berk baglanyşyklydyr. Şu belent maksatdan ugur alyp, «Döwlet adam üçindir!», «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen ýörelgelerimize laýyklykda, ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda, ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport, medeniýet, syýahatçylyk ulgamlarynda giň möçberli özgertmeleri amala aşyrýarys. Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini üpjün etmek, ajaýyp obadyr şäherçeleri, döwrebap senagat toplumlaryny döretmek bilen, döwletimiziň dünýädäki ornuny yzygiderli berkidýäris.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe köpçülikleýin bedenterbiýäni, Olimpiýa hereketini, sporty ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýäris. Bu ugurda milli maksatnamalary, toplumlaýyn özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirýäris. Beden we ruhy taýdan sagdyn nesilleri terbiýeläp ýetişdirmek ýaly halkymyzyň gadymy döwürlerden bäri aýratyn ähmiýet berip gelýän ýörelgelerini mynasyp dowam etdirýäris. Gysga döwrüň içinde eziz Diýarymyzda dünýä ölçeglerine laýyk gelýän iri sport hem-de atçylyk sport toplumlary, stadionlar, sport mekdepleri, Olimpiýa şäherçesi gurlup, döwrebap sport düzümleri döredildi. Şonuň bilen birlikde, halkymyzyň abadançylygynyň we bagtyýarlygynyň bähbidine paýtagtymyz Aşgabatda, Arkadag şäherinde, welaýat merkezlerinde innowasion tehnologiýalar ornaşdyrylan saglygy goraýyş merkezlerini, ýöriteleşdirilen hassahanalary, şypahanalary gurmakda, öňdebaryjy saglygy goraýyş ulgamyny döretmekde hem uly ösüşleri gazandyk.

Halkara Olimpiýa Komitetiniň, Aziýanyň Olimpiýa Geňeşiniň agzasy bolan biziň ýurdumyz halkara Olimpiýa hereketiniň ösdürilmegine-de mynasyp goşant goşýar. Türkmenistan sport mümkinçiliklerini parahatçylygyň we dostlugyň bähbitlerine gönükdirip, ilkinji nobatda, dünýä bileleşigi bilen hyzmatdaşlygy yzygiderli pugtalandyrýar. Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň, «Amul — Hazar 2018» halkara awtorallisiniň, Agyr atletika hem-de Kuraş boýunça dünýä çempionatlarynyň üstünlikli geçirilmegi parahatçylyk, döredijilik, ösüş ýoly bilen ynamly öňe barýan döwletimiziň ägirt uly sport mümkinçilikleriniň bardygyny bütin dünýä subut etdi.

Gahryman Arkadagymyzyň esaslandyran bitewi, dowamly hem-de strategik döwlet syýasaty esasynda Türkmenistanyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan 3-nji iýuny Bütindünýä welosiped güni diýip yglan etmek hakynda taryhy Kararnamanyň, şeýle hem BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň 61-nji umumy mejlisinde «Durnukly ösüşi gazanmak üçin köpçülikleýin welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek» atly Kararnamanyň biragyzdan kabul edilmegi tutuş halkymyzy, ilkinji nobatda, ýaş nesillerimizi çäksiz begendirdi hem-de buýsandyrdy. Elbetde, munuň özi bütin dünýäde parahatçylygyň we ylalaşyklylygyň pugtalandyrylmagy üçin tagallalary birleşdirýän Garaşsyz döwletimiziň ählumumy ösüşiň, abadançylygyň, rowaçlygyň bähbitlerine amala aşyrýan parahatçylyk söýüjilikli, oňyn Bitaraplyk, hoşniýetli goňşuçylyk syýasatynyň aýdyň netijesidir.

Mähriban halkym!
Eziz watandaşlar!

Sizi Bütindünýä saglyk güni bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, abadan we bagtyýar durmuş, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin. Goý, bu ajaýyp halkara baýramçylyk sagdynlygyň we ruhubelentligiň ýurdy bolan Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistany şan-şöhrata beslesin, merdana halkymyzyň bagtyýar durmuşyna gaýtalanmajak öwüşgin çaýsyn!

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Täjigistana amala aşyrýan resmi saparynyň ikinji gününiň maksatnamasyna laýyklykda, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Täjigistan Respublikasynyň Premýer-ministri Kohir Rasulzoda bilen duşuşdy. Gepleşikleriň dowamynda düýn geçirilen Duşenbe duşuşygynyň jemlerine ýokary baha berlip, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary boýunça pikir alşyldy.

Duşuşykda Gahryman Arkadagymyz türkmen-täjik gepleşikleri boýunça kesgitlenen anyk ugurlara ünsi çekdi. Bu ýerde gürrüň, hususan-da, hyzmatdaşlygyň söwda, ulag-kommunikasiýalar, ýangyç-energetika toplumy, senagat, oba hojalygy, daşky gurşawy goramak ýaly ileri tutulýan ugurlarynda özara hereketleri işjeňleşdirmek barada barýar. Şeýle-de Täjigistandan Türkmenistana, Hazaryň kenaryna, Eýrana, soňra Pars aýlagyna, Türkiýä çykmak arkaly ulag ugruny döretmek boýunça hyzmatdaşlygy, özara söwda gatnaşyklaryny ösdürmek maksady bilen, iberilýän we getirilýän harytlaryň sanawyny giňeltmegiň, eksport-import amallarynyň möçberini artdyrmagyň zerurdygy bellenildi.

Milli Liderimiz dostlukly ýurda şu gezekki saparynyň netijeli häsiýete eýe bolandygyny kanagatlanma bilen belläp, gepleşikleriň jemleri boýunça gol çekilen ikitaraplaýyn resminamalardan gelip çykýan wezipeleri durmuşa geçirmek ugrunda zerur işleriň geçirilmelidigine ünsi çekdi.

«Türkmenistan»

Duşenbe ş.

Aşgabat — Duşenbe, 4-nji aprel (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iki günlük resmi sapar bilen Täjigistan Respublikasyna ugrady.

Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde Gahryman Arkadagymyzy resmi adamlar ugratdylar.

Häzirki wagtda iki doganlyk halkyň köpasyrlyk dostluk ýörelgelerine, taryhy, ruhy, medeni umumylygyna esaslanýan türkmen-täjik gatnaşyklary täze ösüşlere eýe bolýar. Iki ýurduň Baştutanlarynyň ynanyşykly gatnaşyklary, soňky ýyllarda yzygiderli geçirilýän ýokary derejedäki duşuşyklaryň hem-de gepleşikleriň netijeleri döwletara dialogy işjeňleşdirmegiň möhüm şerti bolup durýar. Şunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 2023-nji ýylyň maýynda Täjigistana amala aşyran döwlet saparynyň jemleri boýunça gazanylan ylalaşyklar aýratyn ähmiýete eýedir. Türkmen halkynyň Milli Lideriniň Prezident Emomali Rahmon bilen şu gezekki duşuşygy uzak möhletleýinlik, özara bähbitlilik esasynda guralýan hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmaga ýardam eder.

...Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň uçary birnäçe wagtdan soňra, iki ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Duşenbe Halkara howa menziline gondy. Bu ýerde haly düşelen ýodajygyň ugrunda Hormat garawuly nyzama düzüldi. Howa menzilinde türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowy Täjigistan Respublikasynyň Premýer-ministri Kohir Rasulzoda we beýleki resmi adamlar garşyladylar. Myhmansöýerligiň asylly däbine görä, Gahryman Arkadagymyza gül desseleri gowşuryldy. Belent mertebeli myhmanyň hormatyna dostlukly döwletiň medeniýet we sungat ussatlarynyň çykyşlary ýaýbaňlandyryldy.

Ýokary derejeli gepleşikleriň öňüsyrasynda Milli Liderimiz Duşenbe şäheriniň baş meýdançasy bolan “Dusti” meýdançasyna bardy. Şol ýerde ilkinji täjik döwleti bolan Samanylar döwletiniň 1100 ýyllygynyň hormatyna Milli ylalaşygyň we Täjigistanyň gaýtadan dikeldilmeginiň ýadygärlikler toplumy hem-de täjikleriň döwletiniň ilkinji emiri Ismoil Somoniniň ýadygärligi ýerleşýär.

Bu ýerde belent mertebeli türkmen myhmanyny dostlukly ýurduň resmi adamlary garşyladylar.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow dabaraly ýagdaýda täjik döwletini esaslandyryjy gahrymanyň ýadygärligine gül dessesini goýdy.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideriniň awtoulag kerweni “Kasri Millat” köşgüne tarap ugrady. Köşkler toplumynyň öňündäki meýdançada Gahryman Arkadagymyzy resmi garşylamak dabarasy boldy.

Prezident Emomali Rahmon Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy mähirli garşylady.

Hormatly Arkadagymyz we Täjigistan Respublikasynyň Baştutany dostlarça salamlaşyp, ýörite taýýarlanan münbere geçýärler. Hormat garawulynyň serkerdesi dabaraly hasabat berýär. Iki ýurduň Döwlet senalary ýerine ýetirilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri we Prezident Emomali Rahmon Täjigistanyň Döwlet baýdagyna hormat-sarpa bildirip, Hormat garawulynyň esgerleriniň nyzamynyň öňünden geçýärler.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygyny Täjigistanyň resmi wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýarlar. Soňra doganlyk ýurduň Baştutany döwletimiziň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrylýar. Resmi garşylamak dabarasy Hormat garawulynyň esgerleriniň ýörişi bilen tamamlanýar. Olar meýdançadan dabaraly gadam urup geçýärler.

Täjik Lideri Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowy “Kasri Millat” köşgüne çagyrýar. Bu ýerde iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde resmi surata düşmek dabarasy tamamlanandan soňra, ikiçäk görnüşde ýokary derejeli türkmen-täjik gepleşikleri geçirildi.

Türkmen halkynyň Milli Liderini mähirli mübärekläp, Täjigistanyň Baştutany Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygyny Duşenbede kabul edýändigine örän şatdygyny nygtady. Türkmenistan biziň iň ýakyn dostumyz, strategik hyzmatdaşymyzdyr. Türkmenistan bilen bizi asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan dost-doganlyk gatnaşyklary baglanyşdyrýar diýip, Prezident Emomali Rahmon belledi.

Ol Täjigistanyň netijeli döwletara dialogy çuňlaşdyrmaga, ony anyk many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga ygrarlydygyny tassyklap, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň resmi saparynyň ägirt uly ähmiýetini belledi. Bu sapar doganlyk halklaryň taryhy we medeni umumylygyna esaslanýan ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň ýolunda nobatdaky möhüm ädim bolar.

Dostlukly döwletiň Lideri Gahryman Arkadagymyzyň soňky ýyllarda ähli ugurlarda üstünlikli ilerledilýän köpugurly türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmaga uly goşandyny belledi. Şunuň bilen birlikde, şu gepleşikleriň barşynda däp bolan gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmaga ýardam etjek ylalaşyklaryň gazanyljakdygyna berk ynam bildirildi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Täjigistana gelmek baradaky çakylygy hem-de mähirli kabul edilendigi üçin Prezident Emomali Rahmona minnetdarlyk bildirdi we mümkinçilikden peýdalanyp, täjik Liderine hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy 21-nji martda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň Prezidentiniň başlangyjy boýunça “2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” atly Kararnamanyň kabul edilendigini nygtady. Dünýäniň 86 döwleti şol Kararnamanyň awtordaşy bolup çykyş etdi. Şolaryň hatarynda Täjigistan hem bar diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi we türkmen tarapynyň tekliplerini goldaýandygy üçin Prezident Emomali Rahmona minnetdarlyk bildirdi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu ýyl ýurdumyzda we onuň çäklerinden daşarda beýik türkmen şahyry, Gündogaryň akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň giňden baýram edilýändigini belläp, täjik Liderini bu şanly sene mynasybetli Aşgabatda geçirilmegi meýilleşdirilýän dabaralara gatnaşmaga çagyrdy.

Duşuşygyň dowamynda söhbetdeşler ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyny we ony mundan beýläk-de ösdürmegiň geljegini ara alyp maslahatlaşdylar. Iki ýurduň Liderleri döwrüň talaplary bilen baglylykda, Türkmenistanyň we Täjigistanyň milli ykdysadyýetleriniň ileri tutulýan ugurlaryny nazara almak bilen, döwletara gatnaşyklaryň möhüm ugurlaryny anyklaşdyryp, dürli ulgamlarda hyzmatdaşlyga hil taýdan täze itergi bermegiň möhümdigi baradaky pikiri aýtdylar.

Haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak maksady bilen, söwda gatnaşyklarynda taraplaryň mümkinçiliklerinden has doly peýdalanmagyň zerurdygyna aýratyn üns berildi. Şunuň bilen birlikde, Söwda-ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki hökümetara toparyň hem-de Türkmen-täjik işewürler geňeşiniň işini işjeňleşdirmegiň zerurdygy bellenildi.

Energetika, ulag-kommunikasiýalar, senagat, oba hojalygy ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň esasy ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Gepleşikleriň dowamynda ekologik meselä aýratyn üns berildi. Hususan-da, türkmen halkynyň Milli Lideri we Prezident Emomali Rahmon Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň zerurdygyny nygtadylar. Bu gazna esasy sebitleýin düzüm bolmak bilen, onuň işi Aralýaka sebitde ekologik we durmuş-ykdysady ýagdaýy gowulandyrmak babatda hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilendir.

Iki ýurduň halklarynyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin Türkmenistanyň we Täjigistanyň bilim, ylym, medeniýet, saglygy goraýyş, bedenterbiýe, sport ulgamlarynda hyzmatdaşlygy giňeltmäge taýýardyklary tassyklanyldy.

Sebit we ählumumy gün tertibiniň özara gyzyklanma bildirilýän möhüm meseleleri-de jikme-jik ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunuň bilen baglylykda, iri halkara, sebit guramalarynyň çäklerinde, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynda häzirki döwrüň wehimleri we howplary bilen bagly derwaýys meseleleri çözmek üçin gatnaşyklaryň geljekki mümkinçilikleri barada pikir alşyldy.

Soňra gepleşikler Türkmenistanyň we Täjigistan Respublikasynyň resmi wekiliýetleriniň agzalarynyň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam etdi.

Prezident Emomali Rahmon türkmen halkynyň Milli Liderini hem-de ýurdumyzyň wekiliýetiniň agzalaryny Duşenbe şäherinde ýene-de bir gezek mähirli mübärekläp, Türkmenistan bilen köpugurly hyzmatdaşlygy ösdürmegiň Täjigistanyň daşary syýasy strategiýasynyň esasy ugurlarynyň hatarynda durýandygyny belledi. Dostlukly ýurduň Baştutany döwletara gatnaşyklaryň yzygiderli ösdürilýändigini we häzirki wagtda oňa strategik hyzmatdaşlyk häsiýetiniň mahsusdygyny kanagatlanma bilen aýdyp, şunda täjik-türkmen hyzmatdaşlygynyň hemmetaraplaýyn pugtalandyrylmagyna uly üns berýän Gahryman Arkadagymyzyň aýratyn hyzmatlarynyň bardygyny belledi.

Täjik Lideri Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň şu saparynyň ýurtlarymyzyň arasyndaky dialoga täze itergi berjekdigine, ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň gün tertibiniň hil taýdan täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylmagyna, hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny kesgitlemäge ýardam etjekdigine ynam bildirip, belent mertebeli myhmana söz berdi.

Hormatly Arkadagymyz Prezident Emomali Rahmona mähirli kabul edendigi we myhmansöýerlik, netijeli işlemek babatda döredilen ajaýyp şertler üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, şu saparyň iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek babatda möhüm tapgyr boljakdygyna ynam bildirdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri gepleşikleriň gün tertibine geçip, ilki bilen, syýasy-diplomatik gatnaşyklar meselesine ünsi çekdi. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy häzirki wagtda iki döwletiň arasyndaky gatnaşyklara mahsus bolan özara düşünişmegiň, birek-birege hormat goýmagyň ýokary derejesini kanagatlanma bilen belläp, ony mundan beýläk-de pugtalandyrmak babatda bilelikde tagalla edilýändigini aýtdy.

Parlament diplomatiýasy türkmen-täjik syýasy gatnaşyklarynyň möhüm ugry bolup durýar diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady we parlamentara gatnaşyklary, şol sanda ony parlamentleriň wekiliýetleriniň özara saparlaryny guramak arkaly işjeňleşdirmegiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. Şunda parlament dostluk toparlary möhüm orun eýelemelidir.

Abraýly halkara düzümleriň — Birleşen Milletler Guramasynyň, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň we beýleki guramalaryň çäklerinde işlemekde Türkmenistanyň we Täjigistanyň uly tejribesi bar. Türkmen halkynyň Milli Lideri şular barada aýtmak bilen, Täjigistanyň ýurdumyz tarapyndan öňe sürlen BMG-niň Baş Assambleýasynyň Kararnamalarynyň 24-siniň awtordaşy bolup durýandygyny, BMG-niň çäklerinde döredilen Durnukly ulag boýunça dostlar toparyna gatnaşýandygyny kanagatlanma bilen belledi.

Elbetde, biziň halkara hyzmatdaşlygymyz özara häsiýete eýedir diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam etdi we öz nobatynda, Türkmenistanyň hem Täjigistanyň halkara başlangyçlaryna, onuň halkara guramalaryň düzümlerinde agzalygyna uly hormat bilen garaýandygyny aýtdy. Ýurdumyz Täjigistanyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul edilen Kararnamalaryň 10-synyň awtordaşy bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, döwletimiziň bu möhüm ugurda doganlyk ýurt bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge taýýardygy tassyklanyldy.

Türkmenistan we Täjigistan sebitde parahatçylygy, howpsuzlygy üpjün etmek işine işjeň gatnaşýarlar. Şu maksatlar bilen, BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda ýurdumyz Milletler Bileleşiginiň ýörelgeleriniň hem-de halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalarynyň esasynda Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny taýýarlamak baradaky başlangyjy öňe sürdi. Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow sebitdäki ýagdaý barada aýdyp, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň işine goldaw bermegiň zerurdygyny belledi.

Nygtalyşy ýaly, Merkezi Aziýa — BMG dialogyny yzygiderli ýola goýmak üçin ýurdumyz BMG-niň howandarlygynda Merkezi Aziýada we oňa goňşy zolaklarda Howpsuzlyk boýunça maslahaty döretmek başlangyjy bilen çykyş etdi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri täjik tarapynyň ýokarda agzalan başlangyçlary durmuşa geçirmekde goldaw berjekdigine ynam bildirdi. Sebit howpsuzlygy babatda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasyndaky netijeli hyzmatdaşlygyň ähmiýetine üns berildi. Şunda Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklary esasy şertleriň biri bolup çykyş edýär.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy ekologiýa we tebigaty goramak boýunça gatnaşyklaryň derwaýysdygyny, hususan-da, häzirki wagtda suw serişdelerini aýawly saklamak, rejeli ulanmak meselesiniň aýratyn ähmiýete eýe bolýandygyny nygtady.

Türkmenistan ekologik howpsuzlygy üpjün etmek we howanyň üýtgemegine garşy göreşmek boýunça işleri alyp barýar diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy belledi we ýurdumyzyň Aşgabatda Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek baradaky teklip bilen çykyş edendigini ýatlatdy. Täjik tarapynyň bu başlangyjy goldamagyna umyt edýäris diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri sebitiň derwaýys meselelerine degip geçip, goňşy sebitlerdäki we ýurtlardaky, aýratyn-da, Owganystandaky ýagdaýlar bilen baglylykda, sebit howpsuzlygynyň, durnuklylygynyň wehimleri hem-de howplary bilen bagly meselelere ünsi çekdi. Biz ozal Owganystan boýunça meseleleri çözmekde sebit derejesindäki işi güýçlendirmegiň zerurdygy barada aýdypdyk diýip, Milli Liderimiz sözüni dowam etdi. Gürrüň Owganystanyň goňşy ýurtlarynyň gatnaşyklaryny pugtalandyrmak barada barýar. Çünki olar bu ýurtda parahatçylygyň we ylalaşyklylygyň çalt berkarar bolmagyna uly gyzyklanma bildirýärler.

Söwda-ykdysady ulgam ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri Türkmenistanyň bu ulgamda Täjigistan bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeňleşdirmäge gyzyklanma bildirýändigini tassyklady. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda iki ýurduň özara gatnaşyklary söwda, ulag-kommunikasiýalar, ýangyç-energetika toplumy, senagat, oba hojalygy, daşky gurşawy goramak ýaly ileri tutulýan ugurlary, hojalygy ýöredýän düzümleriň arasyndaky gatnaşyklary we beýleki ugurlary öz içine alýar.

Özara söwda kuwwatyndan doly we netijeli peýdalanmak üçin biziň giň mümkinçiliklerimiz bar diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bu meselede Söwda-ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-täjik toparynyň işine bil baglanýandygyny aýtdy. Şunuň bilen birlikde, özara söwda öýlerini açmak boýunça ylalaşyklaryň ýerine ýetirilmegini çaltlaşdyrmagy maksadalaýyk hasaplaýarys diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi.

Haryt dolanyşygyny artdyrmak maksady bilen, ýangyç-energetika toplumynyň, gurluşyk, himiýa hem-de azyk senagatynyň, derman önümçiligi pudagynyň önümleriniň we beýleki harytlaryň söwdasy ulgamynda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň möhümdigi barada aýdyldy. Şunuň bilen birlikde, hususy pudakda hyzmatdaşlygyň derejesini ep-esli ýokarlandyrmagyň, telekeçileriň arasynda yzygiderli duşuşyklary guramagyň zerurdygy nygtaldy. Türkmen halkynyň Milli Lideri bu baradaky gürrüňi dowam edip, haryt öndürijileriň bilelikdäki sergilerini, ykdysady forumlary, ykdysady häsiýetli beýleki çäreleri geçirmek tejribesini dowam etdirmegi teklip etdi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmen-täjik işewürler geňeşiniň işini işjeňleşdirmegiň wajypdygyna üns çekildi. Geňeş tarapyndan söwda, maýa goýumlar, hyzmatlar ulgamlarynda we beýleki ugurlarda hyzmatdaşlyk boýunça anyk tekliplere garaşylýar.

Ulag ulgamy hem hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Häzirki wagtda Täjigistandan Türkmenistana, Hazaryň kenaryna, Eýrana, soňra Pars aýlagyna, Türkiýä çykmak arkaly ulag ugruny döretmek boýunça hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin ähli mümkinçilikler bar. Munuň özi Hytaýa we Ýewropa, Ýakyn hem Orta Gündogara iň gysga ýoldur diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy.

Energetika ulgamyna-da hyzmatdaşlygyň mümkin bolan ugurlarynyň biri hökmünde garaýarys diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy we gürrüňiň, hususan-da, türkmen elektrik energiýasyny hem-de tebigy gazyny Özbegistanyň üstünden Täjigistana ibermek barada barýandygyny belledi. Nygtalyşy ýaly, bu mesele eýýäm geçen ýylyň awgustynda Türkmenistanyň, Täjigistanyň, Özbegistanyň döwlet Baştutanlarynyň sammitiniň çäklerinde Aşgabatda bolan duşuşygyň barşynda Prezident Emomali Rahmon bilen ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şeýle hem ýurtlarymyzyň Täjigistana nebit önümlerini ibermek ulgamynda gatnaşyk edýändikleri bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň täjik tarapynyň isleglerine laýyklykda, olaryň möçberini artdyrmaga taýýardygy tassyklanyldy.

Ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek babatda ýurdumyz önümçilik kooperasiýasy ulgamynda gatnaşyklary ýola goýmaga uly ähmiýet berýär. Hususan-da, ozal türkmen tarapynyň pagtany gaýtadan işlemek we halyçylyk boýunça bilelikdäki kärhanalary döretmek ulgamynda gatnaşyklary ýola goýmagy teklip edendigi, bu meseläni täjik hyzmatdaşlarymyz bilen ara alyp maslahatlaşmaga taýýardygy barada aýdyldy.

Üçünji ugur medeni-ynsanperwer ulgamdaky gatnaşyklar bilen baglanyşyklydyr diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam etdi we Türkmenistan bilen Täjigistanyň arasynda bu ulgamda hyzmatdaşlygyň ýokary derejededigini kanagatlanma bilen belledi. Iki ýurduň özara esasda Medeniýet günlerini geçirmegiň asylly däbe öwrülendigini, hususan-da, 2022-nji ýylyň noýabrynda Türkmenistanda Täjigistanyň Medeniýet günleriniň üstünlikli geçirilendigine aýratyn üns çekildi. Şu günler bolsa Täjigistanda türkmen halkynyň baý medeniýetini görkezýän çäreler guralýar. Bularyň ählisi halklarymyzyň arasyndaky gatnaşyklaryň baýlaşmagyna, olaryň has-da ýakynlaşmagyna ýardam edýär diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy we şeýle gatnaşyklary ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn derejede dowam etdirmegiň möhümdigini belledi.

Mälim bolşy ýaly, şu ýyl şanly sene — beýik türkmen şahyry we Gündogaryň bütin dünýäde ykrar edilen akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy halkara derejede giňden bellenilýär. Şahyr öz eserlerinde parahatçylyk, dostluk, hoşniýetlilik ýörelgelerini wasp edipdir. Onuň pikirleri we garaýyşlary häzirki günüň ählumumy gymmatlyklary bilen sazlaşýar. Şoňa görä-de, Magtymguly Pyragynyň baý edebi mirasy tutuş adamzadyň genji-hazynasynda mynasyp orun eýeledi diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, biz 2024-nji ýylyň 11-nji oktýabrynda Aşgabatda döwlet we hökümet Baştutanlarynyň Magtymguly Pyragynyň ýubileýine bagyşlanan halkara forumyny geçirmek baradaky çözgüdi kabul etdik. Türkmenistanyň Prezidenti tarapyndan Prezident Emomali Rahmonyň adyna çakylyk haty iberildi diýip, Milli Liderimiz aýtdy we türkmen tarapynyň Täjigistanyň Baştutanynyň şu duşuşyga gatnaşmaga umyt edýändigini belledi. Şeýle hem Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň çäklerinde 2024-nji ýylyň 17-18-nji maýynda Aşgabatda medeniýet ministrleriniň derejesindäki halkara maslahat geçiriler. Täjik tarapy maslahata Täjigistanyň medeniýet ministriniň gatnaşjakdygyny tassyklady.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow häzirki wagtda Aşgabat şäheriniň günorta böleginde Magtymguly Pyragy medeni-seýilgäh toplumynyň gurulýandygyny belledi. Onuň çäginde dostlukly ýurtlaryň meşhur akyldarlarynyň, şahyrlarynyň, ýazyjylarynyň ýadygärlikleriniň, şol sanda orta asyr täjik şahyry Saido Nasafi Mirobidiniň ýadygärligi oturdylar. Munuň özi türkmen we täjik halklarynyň arasyndaky ebedi dostlugyň nyşanyna öwrüler diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Bilim ulgamynda hem hyzmatdaşlygymyzyň ýokary derejesiniň emele gelendigini nygtamak gerek diýip, Milli Liderimiz sözüni dowam etdi we häzirki wagtda türkmen talyplarynyň onlarçasynyň Täjigistanyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň geljekde türkmen ýokary okuw mekdeplerinde, şol sanda geljegi uly nebitgaz pudagy boýunça täjik raýatlarynyň bilim almaklary üçin orunlary hödürlemäge taýýardygy tassyklanyldy.

Hatlon welaýatynyň Dusti etrabynda Magtymguly adyndaky umumybilim berýän orta mekdebiň binasynyň gurulmagy bilim ulgamyndaky doganlyk gatnaşyklarynyň aýdyň mysalyna öwrüler. Mälim bolşy ýaly, bu mekdebiň düýbüni tutmak dabarasy hormatly Prezidentimiziň geçen ýylyň maýynda Täjigistan Respublikasyna bolan döwlet saparynyň çäklerinde geçirildi.

Şunuň bilen birlikde, Türkmenistanyň we Täjigistanyň esasy ylmy merkezleriniň arasynda, aýratyn-da, tebigy bilimler, saglygy goraýyş, tehniki we ynsanperwer ylymlar boýunça göni gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň maksadalaýykdygy nygtaldy. Iki ýurduň arasynda bedenterbiýe we sport ulgamynda netijeli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Türgenlerimiz biziň ýurtlarymyzda geçirilýän dürli sport çärelerine we ýaryşlara işjeň gatnaşýarlar diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy we bu ulgamda gatnaşyklary işjeňleşdirmegi teklip etdi.

Çykyşynyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri Prezident Emomali Rahmona türkmen-täjik gatnaşyklaryny ösdürmäge goşýan şahsy goşandy üçin minnetdarlyk bildirdi hem-de Türkmenistan bilen Täjigistan Respublikasynyň arasyndaky däp bolan gatnaşyklaryň bilelikdäki tagallalaryň netijesinde, özara bähbitli hyzmatdaşlyk ruhunda, ýurtlarymyzyň we halklarymyzyň abadançylygynyň bähbidine mundan beýläk-de okgunly ösdüriljekdigine we pugtalandyryljakdygyna ynam bildirdi.

Mümkinçilikden peýdalanyp, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow täjik Liderine berk jan saglyk, bagtyýarlyk, döwlet işinde üstünlikleri, Täjigistanyň doganlyk halkyna bolsa parahatçylyk, ösüş, rowaçlyk arzuw etdi.

Soňra Prezident Emomali Rahmon syýasy dialogy yzygiderli dowam etdirmegiň, şol sanda iki tarapyň bähbitlerine laýyk gelýän söwda-ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de işjeň ösdürmegiň möhümdigini belledi.

Nebitgaz, himiýa we metallurgiýa, senagat kooperasiýasy, oba hojalygy, ulag we ýük daşamak pudaklary täjik-türkmen hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, täjik tarapynyň milli ykdysadyýetler üçin strategik ähmiýetli ulgamlarda bilelikdäki täze taslamalary durmuşa geçirmegiň mümkinçiliklerine garamaga taýýardygy aýdyldy.

Doganlyk ýurduň Baştutany iki döwletiň subýektleriniň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak hem-de doganlaşan şäherleriň arasynda gatnaşyklary ýola goýmak arkaly sebitara hyzmatdaşlygy giňeltmegiň zerurdygyna aýratyn ünsi çekdi. Şeýle-de ol döwletara dialogyň möhüm bölegi bolup durýan medeni-ynsanperwer gatnaşyklary pugtalandyrmak meseleleri barada durup geçdi.

Täjik Lideri sebit we halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlygy utgaşdyrmagyň hem-de birek-biregiň ählumumy başlangyçlaryny mundan beýläk-de goldamagyň ähmiýetini belledi. Şunuň bilen baglylykda, sebitde howpsuzlygy üpjün etmek, iki ýurduň degişli düzümleriniň gatnaşyklaryny pugtalandyrmak, şol sanda häzirki döwrüň wehimlerine garşy durmak babatda hyzmatdaşlygy giňeltmäge gyzyklanma bildirilýändigi nygtaldy.

Giňişleýin düzümdäki gepleşikler tamamlanandan soňra, ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi. Şolaryň hatarynda “Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Täjigistan Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň arasynda 2024-2025-nji ýyllar üçin hyzmatdaşlyk etmegiň Maksatnamasy”; Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary instituty bilen Täjigistan Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň Diplomatik gullugyň işgärleriniň hünärini ýokarlandyryş we gaýtadan taýýarlaýyş merkeziniň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Gurluşyk we binagärlik ministrligi bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň ýanyndaky Binagärlik we gurluşyk boýunça komitetiniň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Seýsmologiýa we atmosferanyň fizikasy instituty bilen Täjigistanyň Milli ylymlar akademiýasynyň Geologiýa, seýsmiki durnukly gurluşyk we seýsmologiýa institutynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Arkadag we Hujand şäherleriniň arasynda doganlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak barada Arkadag şäheriniň häkimligi (Türkmenistan) bilen Hujand şäheriniň döwlet häkimiýetiniň ýerine ýetiriji edarasynyň (Sugt welaýaty, Täjigistan Respublikasy) arasynda Ylalaşyk bar.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri Täjigistan Respublikasynyň Oli Majlisiniň Milli Majlisiniň Başlygy Rustam Emomali bilen duşuşdy.

Duşuşygyň öňüsyrasynda iki dostlukly ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde bilelikde surata düşmek dabarasy boldy.

Täjigistan Respublikasynyň Oli Majlisiniň Milli Majlisiniň Başlygy Gahryman Arkadagymyzy mähirli mübärekläp, Täjigistanyň döredijilikli daşary syýasy ugry hem-de netijeli ykdysady strategiýany durmuşa geçirýän doganlyk Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga uly ähmiýet berýändigini nygtady. Şunuň bilen birlikde, ýurtlarymyzyň özara gatnaşyklarynyň soňky ýyllarda ähli ugurlar boýunça ösýändigi we ýokary ynanyşmak ýagdaýy bilen tapawutlanýandygy nygtaldy.

Oli Majlisiň Milli Majlisiniň Başlygy Rustam Emomali Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň Merkezi Aziýa döwletleriniň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary we hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga goşýan uly goşandyny aýratyn belledi hem-de Gahryman Arkadagymyzyň täjik-türkmen gatnaşyklarynyň, strategik hyzmatdaşlygynyň okgunly ösdürilmegini üpjün etmekdäki hyzmatlaryna ýokary baha berdi.

Rustam Emomali özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleriň bardygyny belläp, türkmen halkynyň Milli Lideriniň şu resmi saparynyň barşynda gazanylan ylalaşyklaryň durmuşa geçirilmeginiň parlamentara derejedäki hyzmatdaşlyga täze itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Öz nobatynda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Oli Majlisiň Milli Majlisiniň Başlygyna mähirli kabul edendigi we myhmansöýerlik üçin minnetdarlyk bildirdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda Türkmenistan bilen Täjigistan Respublikasynyň arasyndaky dost-doganlyk gatnaşyklary ýokary derejesi bilen tapawutlanýar. Şol gatnaşyklar hoşniýetli goňşuçylyk, birek-birege hormat goýmak, deňhukukly hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýar.

Häzirki wagtda döwletara gatnaşyklara ynanyşmak we özara düşünişmek häsiýetiniň mahsusdygyna aýratyn üns çekildi. Munuň özi biziň ýurtlarymyza geljek döwür üçin hem türkmen-täjik gatnaşyklaryny ynamly ösdürmäge, halkara syýasatyň esasy meseleleri boýunça çemeleşmeleri ylalaşmaga, ykdysadyýetde, söwdada, maýa goýum işinde, medeni-ynsanperwer ulgamda uzak möhletli meýilnamalary işläp taýýarlamaga mümkinçilik berýär.

Döwletlerimiziň arasyndaky gatnaşyklary yzygiderli ösdürmekde milli parlamentlere möhüm orun berilýär diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy we ikitaraplaýyn hem köptaraplaýyn gatnaşyklary pugtalandyrmakda parlament diplomatiýasynyň gurallaryny ilerletmek meselelerinde türkmen tarapynyň işjeň ornuny belledi.

Parlament işi anyk maksatlara we wezipelere eýe bolan sazlaşykly işdir. Parlamentariler içerki syýasy durnuklylygy saklamakda, demokratik institutlary ösdürmekde hem-de pugtalandyrmakda, jemgyýetçilik ylalaşyklylygyny, durmuş adalatlylygyny üpjün etmekde, döwletara gatnaşyklary ösdürmekde wajyp orun eýeleýär diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri nygtady we ikitaraplaýyn parlamentara gatnaşyklary giňeltmek, aýratyn-da, kanun çykaryjylyk işiniň tejribesini alyşmak we halkara giňişlikde hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak babatda gatnaşyklary giňeltmek üçin oňat mümkinçilikleriň bardygyny aýtdy.

Duşuşygyň dowamynda bellenilişi ýaly, Türkmenistanyň we Täjigistanyň kanun çykaryjy edaralary iki döwletiň arasyndaky toplumlaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm bölegi bolup durýar. Soňky ýyllarda iki ýurduň parlamentleriniň bilelikdäki tagallalary esasynda durnukly parlamentara dialog ýola goýuldy, pikir alyşmalaryň netijeli gurallary işläp başlady. Söhbetdeşler şunda iki döwletde döredilen parlament dostluk toparlarynyň uly ornuna ünsi çekip, olaryň işine ýokary baha berdiler hem-de bu düzümleriň doganlyk halklaryň arasyndaky özara düşünişmegiň netijeli guraly bolup durýandygyny nygtadylar.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy we Oli Majlisiň Milli Majlisiniň Başlygy Merkezi Aziýada parahatçylygy, durnuklylygy pugtalandyrmakda türkmen-täjik parlamentara gatnaşyklarynyň saldamly goşandyny bellediler. Şunuň bilen baglylykda, parlamentarileriň dürli sebit forumlaryna gatnaşmagynyň syýasy, ykdysady, ynsanperwer hyzmatdaşlygy üstünlikli ösdürmek üçin amatly hukuk şertleriniň döredilmegine gönükdirilendigi aýdyldy. Olaryň işi özara gatnaşyklaryň däp bolan diplomatik gurallaryny hem baýlaşdyrýar.

Ählumumy derejede, aýratyn-da, çylşyrymly döwri başdan geçirýän häzirki şertler bilen baglylykda, parlamentarileriň işi boýunça meseleler-de ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunda köpugurly parlament diplomatiýasynyň ähmiýetine aýratyn üns berildi. Söhbetdeşler bu baradaky gürrüňi dowam edip, dürli ýurtlaryň kanun çykaryjylarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ornunyň artýandygyny, dünýäde döredilen parlamentara birleşikleriň, ilkinji nobatda, şolaryň iň irileriniň we abraýlylarynyň biri bolan Parlamentara Birleşigiň işiniň pugtalandyrylýandygyny kanagatlanma bilen bellediler. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistanyň we Täjigistanyň wekilleri onuň işine işjeň gatnaşýarlar, häzirki zaman ösüşiniň derwaýys meseleleri boýunça sazlaşykly çykyş edýärler.

Häzirki wagtda döwletara gatnaşyklaryň, şol sanda biziň ýurtlarymyzyň gatnaşýan Merkezi Aziýa döwletleriniň Parlamentara forumynyň çäklerinde hyzmatdaşlyk uly ähmiýete eýe bolýar. Türkmen halkynyň Milli Lideri we Oli Majlisiň Milli Majlisiniň Başlygy bu ugruň geljeginiň uludygyny aýdyp, doganlyk ýurtlaryň wekilleriniň parlament meýdançalarynda bilelikdäki başlangyçlar, ilkinji nobatda, gatnaşyjy döwletleriň arasyndaky hyzmatdaşlygyň hukuk binýadyny pugtalandyrmak, ynsanperwer, jemgyýetçilik, medeni gatnaşyklary ösdürmek, zenanlaryň, ýaşlaryň arasynda hyzmatdaşlygy ýola goýmak meselelerinde bilelikdäki başlangyçlar bilen çykyş edip biljekdiklerini bellediler.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň iki ýurduň ysnyşykly parlamentara hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmäge, özara düşünişmäge, kanun çykaryjylyk işiniň tejribesini giňden alyşmaga, parlamentarileriň ähli oňyn pikirlerini we başlangyçlaryny höweslendirmäge taýýardygyny tassyklap, munuň türkmen hem-de täjik halklarynyň uzak möhletli bähbitlerine laýyk gelýändigini, döwletara hyzmatdaşlygyň strategiýasynyň möhüm bölegi bolup durýandygyny nygtady.

Duşuşygyň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz Täjigistanyň Oli Majlisiniň Milli Majlisiniň Başlygy Rustam Emomalä ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmäge işjeň gatnaşýandygy we uly şahsy goşandy üçin minnetdarlyk bildirdi.

Oli Majlisiň Milli Majlisiniň Başlygy türkmen halkynyň Milli Liderine özara ynanyşmak ýagdaýynda geçen söhbetdeşlik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Günüň ikinji ýarymynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy täjik paýtagtynyň merkezi böleginde ýerleşýän “Borbad” köşgüne tarap ugrady. Bu iri kinokonsert toplumy Duşenbäniň ajaýyp ýerleriniň biridir.

Bu ýerde türkmen halkynyň Milli Lideri we Prezident Emomali Rahmon “Dostluk agşamy” atly bilelikdäki konserte tomaşa etdiler.

Türkmenistanyň we Täjigistanyň meşhur sungat ussatlary belent mertebeli myhmanlara hem-de Hökümet wekiliýetleriniň agzalaryna giň gerimli konsert maksatnamasyny hödürlediler. Onda öňden gelýän hoşniýetli goňşuçylyk däpleri, döwletleriň arasyndaky dostlukly gatnaşyklar aýdyňlyk bilen görkezildi. Konsert üstünlikli medeni hyzmatdaşlygyň aýdyň mysalyna, iki ýurduň halklarynyň abadançylygynyň bähbidine köptaraply gatnaşyklary ösdürmegiň möhüm şertine öwrüldi.

Konsert tamamlanandan soňra, täjik Lideri Gahryman Arkadagymyzy “Nowruz” köşgüne çagyrdy. Bu ýerde Täjigistanyň Baştutany belent mertebeli türkmen myhmanynyň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň Täjigistan Respublikasyna resmi sapary dowam edýär.

***

Şu gün Duşenbe şäheriniň “Istiklol” lukmançylyk toplumynda dostlukly täjik halkynyň çagalaryna Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň adyndan sowgatlary gowşurmak dabarasy boldy. Bu dabara hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Buýrugyna laýyklykda, türkmen halkynyň gadymdan gelýän hoşniýetli gatnaşyklaryndan we ynsanperwer däplerinden ugur alnyp geçirildi.

Çärä ýurdumyzyň şu günler Duşenbe şäherinde bolýan Hökümet wekiliýetiniň agzalary, Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň resmi wekilleri gatnaşdylar. Sowgatlary gowşurmak dabarasynyň dowamynda iki ýurduň medeniýet we sungat ussatlarynyň dost-doganlygy wasp edýän aýdym-sazly çykyşlary ýerine ýetirildi.

Çärede çykyş edenler iki döwletiň Baştutanlarynyň arasyndaky ynanyşykly gatnaşyklaryň, iki halkyň taryhy, medeni umumylygyna esaslanýan döwletara gatnaşyklaryň netijesinde häzirki günde täjik-türkmen dialogyny mundan beýläk-de okgunly ösdürmek üçin berk binýadyň kemala getirilendigini bellediler. Nygtalyşy ýaly, türkmen halkynyň Milli Lideriniň we Täjigistanyň Lideri Emomali Rahmonyň arasynda geçirilen şu günki gepleşikleriň jemleri munuň aýdyň güwäsidir.

Täjik tarapynyň wekilleri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa we Gahryman Arkadagymyza täjik çagalaryna sowgat hökmünde berlen dokma hem-de konditer önümleri, egin-eşikler, derman we lukmançylyk serişdeleri üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan etdiler.

***

Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň resmi saparynyň çäklerinde Täjigistanyň Milli ylymlar akademiýasynyň prezidiumynyň ýanyndaky Ýazuw mirasy merkezinde iki ýurduň ylym we döredijilik işgärleriniň gatnaşmagynda beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan “tegelek stoluň” başyndaky söhbetdeşlik guraldy.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Türkmenistan netijeli medeni syýasaty durmuşa geçirýär. Onda Gahryman Arkadagymyzyň asylly başlangyçlary mynasyp dowam etdirilýär. Şonuň netijesinde, ajaýyp söz ussadynyň edebi mirasy ýurdumyzda we daşary ýurtlarda ylmy esasda hemmetaraplaýyn öwrenilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” atly ajaýyp goşgusy türkmen nusgawy şahyryna bagyşlanandyr.

“Tegelek stoluň” başyndaky söhbetdeşlige gatnaşyjylaryň belleýişleri ýaly, Magtymguly Pyragynyň döredijiligi diňe bir bahasyna ýetip bolmajak milli gymmatlyk bolmak bilen çäklenmän, eýsem, dünýä medeniýetiniň genji-hazynasynyň hem aýrylmaz bölegi bolup durýar. Onuň eserleri dürli halklaryň dillerine, şol sanda täjik diline terjime edildi hem-de dostlukly ýurtda örän meşhurdyr. Asyrlar geçse-de, Magtymguly Pyragynyň şygryýeti öz ähmiýetini birjik-de ýitirmeýär. Çünki onda umumadamzat gymmatlyklary — watançylyk, parahatçylyk söýüjilik, ynsanperwerlik, döredijilige çagyryş, hoşniýetli goňşuçylyk, dost-doganlyk ýaly ýörelgeler öz aýdyň beýanyny tapýar.

Bellenilişi ýaly, ýubileý senesiniň halkara derejede baýram edilmegi dünýä jemgyýetçiligini Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasy bilen has giňden tanyşdyrmaga, umuman, ýurtlaryňdyr halklaryň arasyndaky netijeli ynsanperwer gatnaşyklary pugtalandyrmaga ýardam etmelidir. Munuň özi tutuş dünýäde parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetini ilerletmegiň möhüm şerti bolup durýar.

***

Türkmenistanyň we Täjigistan Respublikasynyň söwda-ykdysady ulgamda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmäge, netijeli işewürlik gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga uly gyzyklanma bildirýändikleri şu gün geçirilen bilelikdäki işewürlik maslahatynyň barşynda aýdyňlyk bilen görkezildi. Oňa iki ýurduň hususy ulgamynyň wekilleri gatnaşdylar.

Täjigistanyň Milli kitaphanasynyň maslahatlar zalynda geçirilen duşuşygyň gün tertibine ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň uly kuwwatyny nazara almak bilen, onuň ileri tutulýan ugurlary bilen baglanyşykly meseleler girizildi. Nygtalyşy ýaly, ýokary derejede yzygiderli amala aşyrylýan özara saparlaryň hem-de taraplaryň bilelikdäki tagallalary netijesinde soňky ýyllarda türkmen-täjik hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykdy. Şunda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Täjigistan Respublikasyna şu gezekki resmi sapary däp bolan dostlukly döwletara dialoga kuwwatly itergi berdi.

Söwda gatnaşyklaryny mundan beýläk-de işjeňleşdirmegiň, özara haryt dolanyşygynyň möçberiniň artdyrylmagynyň geljegi, bilelikdäki taslamalaryň durmuşa geçirilmegi barada hem gyzyklanma bildirilip, pikir alşyldy. Şunuň bilen baglylykda, yzygiderli guralýan işewürlik duşuşyklarynyň we beýleki ugurdaş çäreleriň ähmiýetli orny bellenildi. Bu çäreler ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy okgunly ösdürmegiň we diwersifikasiýalaşdyrmagyň täsirli gurallary bolup durýar.

Forumyň barşynda dürli pudaklarda, şol sanda senagat toplumy, ýangyç-energetika pudagy, oba hojalygy, ulag we logistika, maýa goýum işi boýunça türkmen-täjik gatnaşyklaryny ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Aşgabat, 4-nji aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “Türkmenistan — ABŞ” işewürler geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktory Erik Stýuarty kabul etdi.

Işewür wagt tapyp kabul edendigi hem-de ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmaga döredilen mümkinçilik üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallygyny bildirip, ABŞ-nyň işewür toparlarynyň uly ykdysady kuwwaty bolan Türkmenistan bilen gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge çalyşýandyklaryny tassyklady.

Döwlet Baştutanymyz myhmany gadymy we myhmansöýer türkmen topragynda mübärekläp, şu gezekki saparyň özara hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmaga oňyn mümkinçilik berjekdigine ynam bildirdi hem-de netijeli gepleşikleriň geçirilmegini arzuw etdi.

Duşuşygyň dowamynda Türkmenistanyň ABŞ bilen özara hormat goýmak, ynanyşmak ýörelgelerine esaslanýan gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly ähmiýet berýändigi nygtaldy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň ykdysady mümkinçilikleriniň netijeli ulanylmagynda amerikan kompaniýalarynyň goşýan goşandyny belläp, “Boeing”, “General Electric”, “John Deere”, “Case New Holland” ýaly iri kompaniýalaryň Türkmenistanda köp ýyllaryň dowamynda möhüm taslamalary amala aşyrýandyklaryny aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, işewürlik geňeşiniň türkmen-amerikan söwda-ykdysady gatnaşyklaryny ösdürmekdäki aýratyn orny bellenildi. Geňeş iki ýurduň ykdysady guramalarynyň arasynda hyzmatdaşlygy ýola goýmak, pugtalandyrmak we işjeňleşdirmek üçin netijeli gurala öwrüldi. ABŞ-nyň iri kompaniýalary türkmen bazarynyň strategik taýdan wajyp pudaklarynda üstünlikli işleýärler. Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyk etmäge gyzyklanma bildirýän amerikan işewür toparlarynyň wekilleriniň sany barha artýar.

Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, ýurdumyzda amala aşyrylýan ösüş maksatnamalary hem-de özgertmeler, telekeçiler üçin döredilen amatly şertler nazara alnanda, netijeli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin täze mümkinçilikler bar. Şunda nebitgaz, elektroenergetika, gaýtadan dikeldilýän energetika, ulag-kommunikasiýa pudaklary, obasenagat toplumy, ýokary tehnologiýalar ulgamy geljegi uly ugurlarynyň hatarynda görkezildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň ABŞ-nyň kompaniýalary bilen netijeli hyzmatdaşlygyň giňeldilmegini goldaýandygyny we işewürler geňeşiniň anyk tekliplerine garamaga taýýardygyny belledi.

Işewür bildirilen ynam we many-mazmunly söhbetdeşlik üçin döwlet Baştutanymyza çuňňur hoşallygyny beýan edip, ABŞ-nyň işewür toparlarynyň geljegi uly türkmen bazarynda öz orunlaryny pugtalandyrmaga we bilelikdäki täze taslamalaryň durmuşa geçirilmegine gatnaşmaga çalyşýandyklaryny ýene-de bir gezek tassyklady.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we “Türkmenistan — ABŞ” işewürler geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktory Erik Stýuart birek-birege iň gowy arzuwlaryny beýan edip, köpýyllyk oňyn tejribä daýanýan ikitaraplaýyn ykdysady hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de uzak möhletleýinlik, özara bähbitlilik esasynda okgunly ösdüriljekdigine ynam bildirdiler.

Türkmenabadyň pagta egriji fabriginde şu ýylyň başyndan bäri 929,5 tonna nah ýüplük öndürildi. Onuň pul möçberindäki bahasy bolsa 24 million 890 müň manatlykdan geçdi. Önümiň bir bölegi içerki ulanyjylara, bir bölegi bolsa daşary ýurtly müşderilere iberildi.

Biziň fabrigimizde oturdylan enjamlar milli baýlygymyz bolan ak pagtany egirmek üçin niýetlenendir. Kärhanamyzda iş üç çalşykda alnyp barylýar. Onda 570-e ýakyn hünärmen zähmet çekýär. Öz ugurlary boýunça ýeterlik tejribe toplan çalşyk ussalary Kurbanmurat Öräýew, Eziz Imamow, Serdar Ýadygärow, Babamurat Areşow ýaly hünärmenler enjamlary dolandyrmagyň, olara tehniki hyzmat etmegiň kämil usullaryny ýaşlara-da öwredýärler.

Kärhanamyzda howpsuz iş şertlerini üpjün etmek ugrunda yzygiderli alada edilýär. Işgärler bilen ýygy-ýygydan tehniki howpsuzlyk, önümçilik sanitariýasy, ýangyna garşy göreş, gorag we zähmeti goramagyň beýleki düzgünleri boýunça gözükdirmeler geçirilip durulýar. Amatly iş şertleri döredilýär. Bu bolsa zähmet öndürijiliginiň durnuklylygyna, nah ýüplükleriniň hiline, önümçiligiň kadalara laýyk alnyp barylmagyna oňyn täsirini ýetirýär.

Gülbahar DURDYÝEWA,

Türkmenabadyň pagta egriji fabriginiň kärdeşler arkalaşygynyň ilkinji guramasynyň başlygy.

Şu gün irden türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iki günlük resmi sapar bilen Täjigistan Respublikasyna geldi.

Gahryman Arkadagymyzyň sapary mynasybetli Duşenbe şäheriniň Halkara howa menzilinde Türkmenistanyň hem-de Täjigistanyň Döwlet baýdaklary galdyryldy, Hormat garawuly nyzama düzüldi. Belent mertebeli türkmen myhmanynyň hormatyna dostlukly ýurduň medeniýet we sungat ussatlarynyň joşgunly aýdym-sazly çykyşlara giň orun berlip, dabaraly ýagdaý emele geldi. Bu ýerde Milli Liderimizi Täjigistanyň Premýer-ministri Kohir Rasulzoda we beýleki resmi adamlar garşyladylar. Soňra howa menzilinde hormatly Arkadagymyz bilen täjik tarapynyň resmi wekiliniň gysga wagtlyk söhbetdeşligi boldy.

Saparyň maksatnamasyna laýyklykda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň we Täjigistanyň Prezidentiniň gatnaşmagynda ikiçäk hem-de giňeldilen düzümde türkmen-täjik gepleşikleriniň geçirilmegine garaşylýar. Duşuşyklaryň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalar toplumyna gol çekiler. Şeýle-de Gahryman Arkadagymyzyň dostlukly ýurduň parlament ýolbaşçylary bilen duşuşyklary meýilleşdirilýär.

Ýeri gelende, şu günler Türkmenistanyň Täjigistandaky Medeniýet günlerine gatnaşmak üçin ýurdumyzdan uly wekilçilikli toparyň hem täjik topragynda bolýandygyny bellemeli. Iki ýurduň ylmy-döredijilik intelligensiýasynyň wekilleriniň gatnaşmagynda Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýi mynasybetli geçiriljek ylmy duşuşyk, Türkmen-täjik işewürlik maslahaty hem Milli Liderimiziň saparynyň wakalarynyň üstüni ýetirip, aýry-aýry ugurlarda özara hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegine goşmaça itergi berer.

«Türkmenistan»

Duşenbe ş.