Habarlar
Türkmenistanyň Mejlisiniň maslahaty

Aşgabat, 30-njy mart (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Mejlisiniň ýedinji çagyrylyşynyň bäşinji maslahaty geçirildi. Onuň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna we ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça toplumlaýyn maksatnama laýyklykda işlenip taýýarlanylan birnäçe möhüm kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň taslamalaryna garaldy hem-de kabul edildi. Maslahata ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri çagyryldy.

Maslahatyň gün tertibine laýyklykda, deputatlar energiýanyň tygşytlanylmagyny höweslendirmegiň we energiýadan peýdalanylmagynyň netijeliligini ýokarlandyrmagyň hukuk, ykdysady, guramaçylyk esaslaryny kesgitleýän «Energiýany tygşytlamak we energiýadan netijeli peýdalanmak hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasyny ara alyp maslahatlaşdylar. Bellenilişi ýaly, bu ugurda döwlet syýasatyny durmuşa geçirmek maksadу bilen, energiýa taýdan netijeli tehnologiýalaryň ulanylmagy, Türkmenistanda energetiki menejmentiň ornaşdyrylmagy göz öňünde tutulýar. Munuň özi milli ykdysadyýetiň mundan beýläk-de ösdürilmegine ýardam eder, şeýle-de geljek nesilleriň energiýa serişdelerinden uzak ýyllaryň dowamynda netijeli peýdalanmagyna mümkinçilik döreder.

«Gidrometeorologiýa işi hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasyna garalanda, netijeli pikir alyşmalar boldy. Çykyş edenleriň pikirine görä, bu resminamanyň kabul edilmegi döwlet häkimiýet edaralaryna, ýuridik we fiziki şahslara gidrometeorologiýa işi we daşky gurşawyň ýagdaýy barada anyk maglumatlar berlende, bu işleri düzgünleşdirmegiň hukuk esaslaryny kesgitlemäge hyzmat eder. Mundan başga-da, onda gidrometeorologiýa ulgamynda hünärmenleri taýýarlamak, gidrometeorologiýa işini maliýeleşdirmek we halkara hyzmatdaşlyk baradaky kadalar göz öňünde tutuldy. Resminamada gidrometeorologiýa gözegçiliginiň döwlet ulgamy bellenilýär.

«Türkmenistanyň Hökümeti bilen Hytaý Halk Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda halkara awtomobil gatnawlary hakynda Ylalaşygy tassyklamak hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasyna garalanda, parlamentariler bu resminamanyň özara bähbitlilik esasynda iki ýurduň arasynda halkara awtomobil ýolagçy hem-de ýük daşamalaryny, ýurtlaryň çäkleriniň üsti bilen amala aşyrylýan üstaşyr daşamalary düzgünleşdirýändigini nygtadylar.

Maslahatyň gün tertibinde «Türkmenistanyň Raýat iş ýörediş kodeksine goşmaçalar girizmek hakynda», «Türkmenistanyň käbir kanunçylyk namalaryna üýtgetmeler girizmek hakynda», «Türkmenistanyň Maşgala kodeksine üýtgetmeler we goşmaça girizmek hakynda», «Ýer hakynda» Türkmenistanyň Bitewi kanunyna üýtgetmeler girizmek hakynda», «Weterinariýa işi hakynda» Türkmenistanyň Kanunуnа üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda» Kanunlaryň taslamalaryna garaldy. Çykyşlarda nygtalyşy ýaly, bu kanunçylyk namalary Türkmenistanyň Konstitusiýasyna we döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirildi. Bu işleriň amala aşyrylmagy «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» üstünlikli durmuşa geçirilmegine, ugurdaş ulgamlaryň döwrebaplaşdyrylmagy üçin hukuk mümkinçilikleriniň giňeldilmegine gönükdirilendir.

Türkmenistanyň Mejlisiniň ýedinji çagyrylyşynyň nobatdaky maslahatynyň garamagyna hödürlenen kanunçylyk namalarynyň taslamalary biragyzdan makullanyldy we kabul edildi.

Maslahatyň ahyrynda deputatlar kabul edilen kanunçylyk namalarynyň Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň hereket edýän kanunçylyk ulgamynyň üstüni ýetirip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda giň gerimli durmuş-ykdysady, demokratik özgertmeleriň üstünlikli amala aşyrylmagy üçin amatly şertleri üpjün etjekdigine ynam bildirdiler.

01.04.2024
Türkmenistan parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetlilik we ynanyşmak taglymlaryny dünýä ýaýýar

Geçen hepdede Änew şäheriniň 2024-nji ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmegi mynasybetli geçirilen dabaralar halkymyzyň ruhy we medeni mirasyna üýtgewsiz ygrarlydygynyň, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda öňde goýlan maksatlara ýetmekde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň daşynda mäkäm jebisleşendiginiň aýdyň beýany boldy.

25-nji martda döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň obasenagat toplumyny ösdürmegiň meselelerine garaldy. Şeýle hem möwsümleýin oba hojalyk işlerine, hususan-da, gowaça ekişine, bugdaý ekilen meýdanlarda talabalaýyk ideg işleriniň alnyp barlyşyna, pile öndürmek möwsümine taýýarlyk görlüşine, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda göz öňünde tutulan wezipeleriň ýerine ýetirilişine aýratyn üns çekildi.

27-nji martda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Nozirini kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda ýurdumyz bilen bu düzümiň arasynda köpugurly gatnaşyklaryň geljegi barada pikir alşyldy. Ilkinji nobatda, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, ekologiýa, syýahatçylyk ugurlary boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. Energetika pudagynda, ulag-logistika ulgamynda hyzmatdaşlyk ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezildi.

Şol gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Kubanyçbek Omuraliýewi kabul etdi. Döwlet Baştutanymyz we myhman Türki medeniýetiň halkara guramasy (TÜRKSOÝ) bilen däp bolan gatnaşyklaryň okgunly häsiýetini kanagatlanma bilen bellediler. Şol gatnaşyklar türki halklaryň baý medeni mirasyny aýawly saklamaga, öwrenmäge we tutuş dünýäde wagyz etmäge gönükdirilendir. Bu medeni miras umumadamzat medeniýetiniň genji-hazynasynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň ýurdumyzda baýram edilmegi ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň biri boldy. Beýik şahyryň eserleri tutuş türki dünýäsiniň gymmatly mirasydyr.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Birleşen Milletler Guramasynyň Bütindünýä Syýahatçylyk Guramasynyň Baş sekretary Zurab Pololikaşwilini kabul etdi. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistan 1993-nji ýyldan bäri BMG-niň Bütindünýä Syýahatçylyk Guramasynyň agzasy bolup durýar we 30 ýyldan gowrak wagtyň dowamynda hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesi toplandy. Şunuň bilen baglylykda, durmuş-ykdysady taýdan ösüşi hem-de ekologik abadançylygy üpjün etmek üçin ýurdumyzyň mundan beýläk-de durnukly syýahatçylygy ösdürmegi göz öňünde tutýandygy nygtaldy. Munuň özi Durnukly ösüş maksatlaryna doly laýyk gelýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Halkara tennis federasiýasynyň prezidenti (HTF) Dewid Haggertini we Aziýanyň tennis federasiýasynyň prezidenti (ATF) Ýuriý Polskini kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda hormatly Prezidentimize Türkmenistanda sporty höweslendirmek we goldamak, jemgyýetimizde sagdyn durmuş ýörelgelerini berkarar etmek ugrunda gazanylan uly üstünlikler üçin Halkara tennis federasiýasynyň güwänamasy gowşuryldy.

Döwlet Baştutanymyz bu ugurdaky işleriň halkara derejede mynasyp ykrar edilendigi üçin minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň sport üpjünçilik ulgamlaryny halkara tennis ýaryşlaryny, ýygnanyşyklary we ussatlyk sapaklaryny geçirmek üçin ulanmak mümkinçiligini öwrenmegi teklip etdi.

28-nji martda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri Hosein Amir Abdollahiýany kabul etdi. Duşuşygyň barşynda döwlet Baştutanymyz Eýranyň ýurdumyzyň iň möhüm söwda-ykdysady hyzmatdaşlarynyň biridigini nygtap, bu babatda Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-eýran toparynyň uly ähmiýetini belledi. Onuň işi elektroenergetika we ulag ulgamynda özara gatnaşyklary ösdürmek boýunça anyk çäreleri ylalaşmaga gönükdirilendir. Şunda häzirki zaman talaplaryna laýyklykda, ýangyç-energetika ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň täze görnüşlerini we usullaryny gözlemegiň, energiýa serişdeleriniň eksport edilmegi, üstaşyr geçirilmegi babatda gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň wajypdygyna aýratyn üns çekildi.

Şol gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri Hosein Amir Abdollahiýanyň arasynda geçirilen duşuşygyň dowamynda syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda türkmen-eýran döwletara hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmegiň geljekki mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

29-njy martda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine döwlet durmuşynyň ileri tutulýan meseleleriniň birnäçesi girizildi. Şolaryň hatarynda milli hukuk binýadyny kämilleşdirmek, Mejlisiň nobatdaky maslahatyna taýýarlyk görmek, döwlet emlägini dolandyrmagyň netijeliligini ýokarlandyrmak, amatly işewürlik gurşawyny döretmek, ýangyç-energetika ulgamynyň düzümini döwrebaplaşdyrmak ýaly meseleler bar. Şeýle hem paýtagtymyzyň şähergurluşyk-binagärlik keşbini özgertmek, halkyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini mundan beýläk-de gowulandyrmak, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy, suw serişdelerini rejeli peýdalanmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berildi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň garamagyna birnäçe teklipler hödürlenildi. Döwlet Baştutanymyz olary durmuşa geçirmek boýunça anyk görkezmeleri berdi.

Hususan-da, “Sanly ykdysadyýet innowasion merkezi” ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň esaslyk maýasyndaky paýnamalary bäsleşikli söwda arkaly hususylaşdyrmak; “Parahat — 7” ýaşaýyş toplumynda 864 hojalyga niýetlenen 20 sany 9 gatly nobatdaky döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny, 720 orunlyk umumybilim berýän mekdebi, seýilgähi we awtomobil ýollaryny gurmak; Awtomobil mekdepleriniň birleşigi hem-de “Türkmenistanyň awtoulagly halkara daşaýjylarynyň assosiasiýasy” jemgyýetçilik birleşigi bilen bilelikde Halkara awtomobil ulaglary birleşigi (IRU) tarapyndan akkreditirlenen okuw merkezini açmak ýaly teklipler boýunça meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem şu ýylyň aprel aýynda şanly seneler we möhüm wakalar, medeni-durmuş maksatly binalaryň açylyp ulanmaga berilmegi mynasybetli geçirilmegi meýilleşdirilýän çäreler barada hasabat berildi.

Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasy bilen durnukly ösüş ugrunda hyzmatdaşlygyny berkitmek boýunça işler mejlisde ara alnyp maslahatlaşylan aýratyn mesele boldy. Onuň çäklerinde şu ýylyň 16-njy aprelinde guramanyň binasynda Türkmenistanyň başlangyjy bilen döredilen Durnukly ulagyň dostlary toparynyň ministrler derejesindäki duşuşygyny geçirmek teklip edilýär. Şunuň bilen birlikde, BMG-niň Ykdysady we Durmuş geňeşiniň Ösüşi maliýeleşdirmek üçin indiki ädimler boýunça forumynyň işine gatnaşmak üçin ýurdumyzyň wekiliýetini Nýu-Ýork şäherine iş saparyna ugratmak teklibi beýan edildi. Forumyň dowamynda şu ýylyň 23-nji aprelinde «Durnukly ösüş maksatlarynyň maliýeleşdirilmegi boýunça ministrleriň dialogy» atly ugurdaş çäräni guramak we ony ulag ulgamyna, energetika arabaglanyşygy meselelerine bagyşlamak teklip edilýär. Döwlet Baştutanymyzyň Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan giň goldawa eýe bolýan, energetika pudagyny ösdürmek bilen bagly başlangyçlaryny durmuşa geçirmek üçin şu ýylyň maý-iýun aýlarynda sanly ulgam arkaly BMG-niň ştab-kwartirasynda bu ulgamdaky bilermenleriň halkara duşuşygyny geçirmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, Birleşen Milletler Guramasy Türkmenistanyň iň ýakyndan hyzmatdaşlyk edýän halkara guramalarynyň biridir. BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy esasynda taryhy Kararnama biragyzdan kabul edildi, oňa laýyklykda, 2025-nji ýyl «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edildi. Hormatly Prezidentimiz şu mynasybetli döwlet derejesinde geçiriljek halkara çäräniň guramaçylyk derejesini üpjün etmek üçin Hökümet agzalaryndan ybarat döwlet toparyny döretmegiň möhümdigine ünsi çekdi.

Mejlisde döwlet Baştutanymyz jenaýat edendikleri üçin iş kesilen 356 raýatyň mübärek Gadyr gijesi mynasybetli günäsini geçmek hakynda Permana gol çekdi.

Geçen hepdede hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Mejlisde Wenesuela Boliwarian Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Kristofer Alberto Martinez Berroterandan ynanç haty kabul edildi. Diplomat ýurdumyzyň içeri we daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary bilen tanyşdyryldy. Parlament ugry boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlygyň geljegi gyzyklanma bildirilip ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň biri boldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Koreýa Respublikasynyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen duşuşygy boldy. Onuň dowamynda hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Hususan-da, “Galkynyş” gaz käniniň dördünji tapgyryny özleşdirmek boýunça bilelikde işleri alyp barmak, ýurdumyzda ýaşlara koreý dilini öwretmek boýunça okuw merkezini gurmak bilen baglanyşykly teklipler öňe sürüldi.

27-nji martda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň çäginde bina edilen täze metjidiň açylyşyna gatnaşdy we bu ýerde agzaçar sadakasyny berdi. Hajy Arkadagymyzyň teklibi boýunça täze metjit ata-babalarymyza we geçmiş mirasymyza, taryhda öçmejek yz galdyran şahsyýetlerimize hormat-sarpa goýmagyň nyşany hökmünde “Seýit Jemaleddin metjidi” diýlip atlandyryldy. Bu şanly wakanyň mübärek Oraza aýynda geçirilmegi, şeýle hem Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli guralýan medeni-köpçülik çäreleri bilen gabat gelmegi halkymyzyň taryhyň dowamynda döreden ýagşy dessurlarynyň dünýä nusgalyk ynsanperwer ýörelgeler bilen utgaşýandygynyň aýdyň beýanydyr.

Ak bugdaý etrabynyň “Nowruz ýaýlasyndaky” “Türkmeniň ak öýi” binasynda geçirilen çärä Hökümet agzalary, Mejlisiň, Halk Maslahatynyň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň, daşary döwletleriň we halkara guramalaryň ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri gatnaşdylar. Türki Döwletleriň Guramasynyň we onuň düzümine girýän Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ), Türki döwletleriň Parlament Assambleýasynyň, Türki medeniýetiň we mirasyň gaznasynyň, Halkara türki akademiýasynyň, TÜRKSOÝ-na agza hem-de synçy ýurtlaryň degişli ministrlikleriniň ýolbaşçylary, ylmy wekiliýetleri dabaranyň hormatly myhmanlary boldular.

Bu ýerde ýurdumyzyň ähli welaýatlarynyň gadymy oba görnüşinde gurnalan ak öýleriniň töwereginde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi. Myhmanlar halkymyzyň durmuşy, milli senetçilik we toý däpleri bilen tanyşmaga, milli tagamlardan datmaga, ýaşlaryň başarjaňlygyna, pälwanlaryň ussatlygyna göz ýetirmäge, ahalteke bedewleriniň ajaýyp keşbini, düýe kerweniniň buýsançly ädimlerini synlamaga mümkinçilik aldylar.

“Türkmeniň ak öýi” binasynyň öňündäki meýdançada suratkeşleriň, şekillendiriş we amaly haşam sungatynyň ussatlarynyň, türki halklaryň fotosuratçylarynyň eserleriniň sergisi ýaýbaňlandyryldy. Soňra Türkmenistanyň hem-de türki dilli birnäçe ýurtlaryň sungat ussatlarynyň çykyş etmeginde uly baýramçylyk konserti guraldy. Onda ýerine ýetirilen ajaýyp çykyşlaryň esasyny medeniýetleriň dialogy, halklaryň dostlugy baradaky arzuwlar düzdi.

Medeni maksatnamanyň çäklerinde myhmanlar Ahal welaýatynyň çäginde ýerleşýän, XV asyrda gurlan meşhur ýadygärlikleriň biri bolan Seýit Jemaleddin metjidine, sebitde deňi-taýy bolmadyk Arkadag şäherine, paýtagtymyzyň we Ahal welaýatynyň gözel ýerlerine baryp gördüler.

“Gadymy Änew medeniýeti” atly halkara ylmy maslahat hem geçirildi. Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Taryh we arheologiýa instituty tarapyndan guralan wekilçilikli foruma meşhur taryhçylar, arheologlar, etnograflar, Gündogary öwrenijiler, professorlar, ýaş alymlar, daşary ýurtlaryň muzeýleriniň wekilleri gatnaşdylar. Umumy mejlisde bu ýere ýygnananlar ady rowaýata öwrülen Rafael Pampelliniň çowlugy Luiza Pampelliniň ýatlamalaryny uly gyzyklanma bilen diňlediler. Bu alymyň yhlasy bilen Änew medeniýeti dünýäde meşhurlyga eýe boldy we ylmy adalgalaryň sözlügine hemişelik girdi. Hemişe bol hasyl berýän bereketli türkmen topragynyň dünýä ekerançylygynyň irki ojaklarynyň biri bolup durýandygy baradaky pikir ähli çykyşlaryň içinden eriş-argaç bolup geçdi.

Milli «Ak bugdaý» muzeýinde TÜRKSOÝ-na agza ýurtlaryň döwlet we milli muzeýleriniň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda maslahat geçirildi. Onda bellenilişi ýaly, geografik taýdan amatly ýerde ýerleşmegi netijesinde, Türkmenistan gadymdan bäri Gündogar bilen Günbataryň söwda ýollarynyň, medeni däp-dessurlarynyň kesişýän, Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm merkezi, görnükli alymlary, akyldarlary we şahyrlary dünýä beren künjek bolupdyr. Täze taryhy eýýamda ýurdumyz däp bolan medeni gatnaşyklary pugtalandyrmak arkaly halklaryň arasynda özara düşünişmegi we ynamy berkitmek ýaly jogapkärli wezipäni durmuşa geçirmekde uly tagallalary edýär.

Paýtagtymyzda halkara guramalaryň wekilleriniň, ýurdumyzyň, daşary döwletleriň bu ugurda ýöriteleşen kompaniýalarynyň, şol sanda ugurdaş düzümleriniň ýolbaşçylarynyňdyr wekilleriniň gatnaşmagynda “Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri” atly halkara maslahat geçirildi. Maslahatda çykyş edenler häzirki wagtda bu pudagyň ösdürilmegi üçin döredilen ähli şertleri göz öňünde tutmak bilen, daşary ýurtlarda döwletimiziň syýahatçylyk mümkinçiliklerini wagyz etmegiň zerurdygyny bellediler, şeýle hem “Bir syýahatçylyk — tutuş sebit” atly bilelikdäki maksatnamanyň iş ýüzünde durmuşa geçirilmegi barada pikir alyşdylar. Forumyň çäklerinde Türkmen döwlet medeniýet institutynda ylmy-amaly maslahat geçirildi. Onda daşary ýurtly myhmanlar hem-de bu ýokary okuw mekdebiniň mugallymlarydyr talyplary syýahatçylyk pudagyny ösdürmegiň mümkinçiliklerini maslahatlaşdylar.

Paýtagtymyzdaky «Ýyldyz» myhmanhanasynda «Türkmen topragy — gadymy medeniýetleriň merkezi» atly metbugat maslahaty geçirildi. Onda halkara maglumatlar giňişliginiň ösüş meýilleri, žurnalistleriň okyjylar, teletomaşaçylar we radiodiňleýjiler bilen özara gatnaşygynyň täze ugurlarydyr usullary, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň halkara hyzmatdaşlykda eýeleýän orny bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň nobatdaky maslahatynda Türkmenistanyň Kanunlarynyň birnäçesi, şeýle hem käbir kanunçylyk namalaryna girizilen üýtgetmeler we goşmaçalar biragyzdan makullanyldy we kabul edildi.

Arkadag şäherinde birnäçe möhüm dabaralar geçirildi. Bu ýerde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly kitabynyň tanyşdyrylyş dabarasy, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň döredilen güni mynasybetli maslahat, şeýle hem gaznanyň ýardam bermeginde mekdep okuwçylarynyň halkara matematika olimpiadasy geçirildi.

Şeýlelikde, geçen hepdäniň möhüm wakalary “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” şygary astynda geçýän ýylda ata Watanymyzyň ähli ugurlarda ýeten sepgitleriniň, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ählumumy parahatçylyk, dost-doganlyk ýörelgeleriniň dabaralanmagynyň bähbidine alyp barýan içeri we daşary syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň güwäsi boldy.

(TDH)

01.04.2024
Telekeçilige — giň ýol!

Ýurdumyzyň altyn gaznasy

Dogrusy, telekeçilik Garaşsyzlyk ýyllarynda peýda bolup, indi ol müňlerçe işdeşlerimiziň kesp-kärine öwrüldi. Hakyky, telekeçi üçin bu kär ýeňil kär däl. Onuň aladasam, hysyrdysam ýetik bolup, ol hemişe ýöredýän işiniň telekesini etmeli bolýar. Şol bir wagtda telekeçiligiň döwlet ähmiýetli, il-gün bähbitli ugurdygyny guwanç bilen ýatlamaga haklydyrys. Ýaňy--ýakynda Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň döredilmeginiň 16 ýyllygy bellenilip geçildi. Şol günler täze kärhanalaryň ulanmaga berilmegi guwanjymyzy goşalandyrdy.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Garaşsyz, Bitarap döwletimizde bazar ykdysadyýetiniň giňden ýaýbaňlandyrylmagyna, bazar gatnaşyklarynyň hil taýdan kämil derejelere çykarylmagyna uly ähmiýet berýär. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary bilen milli ykdysadyýetimiziň döwlete dahylsyz çygrynyň — hususyýetçiligiň ösdürilmegine, kiçi we orta telekeçiligiň döwlet tarapyndan goldanylmagyna gönükdirilen tutumly işlere badalga berildi. Ýurdumyzyň telekeçilik ulgamynyň kanunçylyk-hukuk binýady ösüşli döwrümiziň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirildi. Şeýlelikde, telekeçiligiň çalt depginlerde ösdürilmegi bilen ilatyň ýokary hilli harytlara, önümlere we hyzmatlara barha ösýän islegini has doly kanagatlandyrmakda guwançly netijeler gazanylýar. Aslynda, türkmen telekeçiligi hakynda gürrüň açylanda, Gahryman Arkadagymyzyň: “Biz öz milli telekeçilerimiziň alyp barýan giň gerimli işlerine guwanmaga haklydyrys” diýen parasatly jümlesi ýadyňa düşýär.

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň berýän goldaw-ýardamyndan ruhlanýan welaýatymyzyň telekeçileriniň döwlet ähmiýetli, il-gün bähbitli tagallalaram guwandyrýar. Olar ilatyň islegli harytlaryny we önümlerini öndürmekde, dürli hyzmatlary edip bermekde uly işleri bitirýärler. Harytlaryň bolçulygyny döretmekde guwançly sepgitlere eýe bolýarlar. Dürli önümleri we harytlary öndürmek, gurluşyk-gurnama işlerini etmek, oba hojalyk önümlerini köp mukdarda öndürmek bilen meşgullanýan hususy kärhanalaryň, firmalaryň, hojalyk jemgyýetleriniň sany artyp, işleri barha rowaç alýar.

Telekeçilerimiziň hususy işlerini talaba laýyk ýola goýmaklary daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň we önümleriň ýerini tutýan harytlaryň bolçulygyny döretmäge mümkinçilik berdi. Şol bir wagtda telekeçilerimiziň özleriniň harytlaryny we önümlerini daşary ýurtlara eksport edýändikleri guwanç duýgusyny döredýär. Ýene bir bellemeli zat bolsa, hususyýetçiligiň ösdürilmegi täze-täze iş orunlarynyň döredilmegine mümkinçilik berdi. Işewürlerimiziň şeýle bähbitli, tutumly işleri “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda täze belentliklere çykýar.

Täzegül JUMADURDYÝEWA.

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň welaýat komitetiniň başlygy, welaýat zenanlar bölüminiň geňeş agzasy..

01.04.2024
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri bilen duşuşdy

Aşgabat, 28-nji mart (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri Hosein Amir Abdollahiýan bilen duşuşdy.

Duşuşygyň başynda Gahryman Arkadagymyz we dostlukly ýurduň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy birek-biregi mukaddes Oraza aýy bilen tüýs ýürekden gutladylar.

Myhman Gahryman Arkadagymyza wagt tapyp, mähirli kabul edendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Aşgabatda bolýandygyna şatdygyny aýtdy we türkmen paýtagtynyň binagärlik keşbini özgertmek boýunça amala aşyrylýan giň gerimli işlere ýokary baha berdi. Dostlukly ýurduň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy türkmen halkynyň Milli Liderine Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisiniň hem-de Eýranyň Beýik ruhy lideri Aýatolla Ali Hameneýiniň mähirli salamyny ýetirip, goňşy ýurduň Türkmenistan bilen netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmaga uly gyzyklanma bildirýändigini nygtady.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Eýranyň daşary işler ministrini gadymy we myhmansöýer türkmen topragynda mübärekläp, goňşy ýurduň ýokary derejeli ýolbaşçylaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi hem-de türkmen we eýran halklarynyň gatnaşyklarynyň asyrlara uzap gidýän taryhy-medeni köklerden gözbaş alýandygyny, olary özara umumylyklaryň birleşdirýändigini kanagatlanma bilen belledi. Gahryman Arkadagymyz asyrlaryň dowamynda emele gelen gatnaşyklaryň soňky ýyllarda has-da ösdürilýändigini aýdyp, hoşniýetli goňşuçylyga, dost-doganlyga, özara hormat goýmaga esaslanýan ynanyşykly hyzmatdaşlygyň ýokary derejede alnyp barylýandygyny nygtady.

EYR-nyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy pursatdan peýdalanyp, Milli Liderimiziň hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna möhüm ähmiýet berýändigini aýtdy hem-de bu gatnaşyklaryň hil taýdan täze derejä çykarylmagyndaky tagallalaryny aýratyn belledi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy iki döwletiň syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda, dünýä giňişliginde, iri halkara guramalaryň çäklerinde alyp barýan hyzmatdaşlygyna ünsi çekdi hem-de EYR-nyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň başlangyjy esasynda kabul eden “2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” atly Kararnamasynyň awtordaşy bolup çykyş edendigi üçin eýran tarapyna minnetdarlyk bildirdi.

Şeýle-de Gahryman Arkadagymyz ikitaraplaýyn medeni gatnaşyklaryň döwrüň ruhuna laýyk derejede ösdürilýändigini aýtmak bilen, gadymy Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli dabaralaryň giň gerimde dowam edýändigini, Ahal welaýatynyň Änew şäherinde açylan täze metjidiň möhüm ähmiýetini belledi.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, Eýran ýurdumyzyň daşary söwda dolanyşygynda möhüm orun eýeleýär. Şunuň bilen baglylykda, nebitgaz, elektroenergetika, üstaşyr ulag ulgamlarynda, gurluşyk, oba hojalyk pudaklarynda özara bähbitli gatnaşyklaryň ösdürilýändigi bellenildi. Özara gyzyklanma bildirilen pikir alyşmalaryň barşynda Türkmenistanda we Eýranda milli önümleriň sergileriniň, işewürlik maslahatlarynyň yzygiderli geçirilmeginiň hususy ulgamyň wekilleriniň arasyndaky gatnaşyklaryň has-da işjeňleşmegine ýardam berýändigine üns çekildi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri iki ýurduň dürli derejedäki Hökümet wekiliýetleriniň ýygy-ýygydan amala aşyrýan özara iş saparlarynyň, yzygiderli geçirilýän geňeşmeleriň we gepleşikleriň döwletleriň arasyndaky hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna uly goşant goşýandygyny aýdyp, goňşy Eýran Yslam Respublikasy bilen özara bähbitli söwda-ykdysady gatnaşyklaryň giňeldilmegini goldaýandygyny belledi.

Medeni-ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlyk döwletara gatnaşyklary berkitmekde, halklary ýakynlaşdyrmakda hem-de medeniýetleri özara baýlaşdyrmakda aýratyn orun eýeleýär. Goňşy ýurtlaryň arasynda ylym, bilim, medeniýet, sungat, sport ulgamlarynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmaga uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. Milli Liderimiz beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň giňden belleniljek dabaralarynyň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi hem-de goňşy ýurduň wekilleriniň bu dabaralara işjeň gatnaşjakdyklaryna ynam bildirdi.

Gahryman Arkadagymyz Eýranyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysynyň saparynyň dowamynda türkmen kärdeşleri bilen geçirjek gepleşikleriniň iki ýurduň arasynda ýola goýlan netijeli hyzmatdaşlygy dürli ugurlar boýunça ösdürmäge täze itergi berjekdigini aýtdy.

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy we Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri birek-birege berk jan saglyk, uzak ömür, işlerinde uly üstünlikleri arzuw edip, özara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de ähli ugurlarda ösdüriljekdigine ynam bildirdiler.

29.03.2024
Türkmenistanyň Prezidenti Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministrini kabul etdi

Aşgabat, 28-nji mart (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri Hosein Amir Abdollahiýany kabul etdi.

Dostlukly ýurduň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy wagt tapyp kabul edendigi üçin hoşallyk bildirip, döwlet Baştutanymyza Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisiniň hem-de Eýranyň Beýik ruhy lideri Aýatolla Ali Hameneýiniň mähirli salamyny we iň gowy arzuwlaryny ýetirdi. Şunda Eýranda Türkmenistan bilen däp bolan netijeli gatnaşyklary ösdürmäge uly ähmiýet berilýändigi bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow goňşy döwletiň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysyny myhmansöýer türkmen topragynda mähirli mübärekläp, Eýran Yslam Respublikasynyň ýokary derejeli ýolbaşçylaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi hem-de şu saparyň çäklerinde türkmen kärdeşleri bilen geçiriljek gepleşikleriň netijeli boljakdygyna ynam bildirdi. Şol gepleşikler ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ýardam berer.

Ýurdumyzyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri-de dünýä döwletleri, ilkinji nobatda, ýakyn goňşular bilen dostluga, özara hormat goýmaga, ynanyşmaga esaslanýan gatnaşyklary hemmetaraplaýyn ösdürmek bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de türkmen we eýran halklarynyň gatnaşyklarynyň müňlerçe ýyla uzaýan taryhy-medeni köklerden gözbaş alýandygyny belledi.

Nygtalyşy ýaly, syýasy-diplomatik gatnaşyklar häzirki wagtda ikitaraplaýyn derejede hem-de halkara guramalaryň çäklerinde birek-birege hormat goýmak, özara düşünişmek esasynda ösdürilýär.

Eýran ýurdumyzyň söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy alyp barýan iň möhüm ýurtlarynyň biridir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-eýran toparynyň uly ähmiýetini belledi. Toparyň işiniň netijesinde, Türkmenistanda elektroenergetika, ulag ulgamynyň taslamalaryny amala aşyrmak boýunça anyk çäreler ylalaşyldy. Şunuň bilen baglylykda, bu taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmäge täze itergi berjekdigine ynam bildirildi. Şunda häzirki zaman talaplaryna laýyklykda, ýangyç-energetika ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň täze görnüşlerini we usullaryny gözlemegiň, energiýa serişdeleriniň eksport edilmegi, üstaşyr geçirilmegi babatda gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň wajypdygyna aýratyn üns berildi.

Nygtalyşy ýaly, medeni-ynsanperwer ugur hem türkmen-eýran gatnaşyklarynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Iki ýurduň wekiliýetleriniň özara saparlary, bilelikdäki medeni çäreleriň geçirilmegi, hususan-da, Medeniýet günleriniň, dürli sergileriň we beýleki medeni çäreleriň yzygiderli geçirilmegi muňa aýdyň şaýatlyk edýär.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri Hosein Amir Abdollahiýan birek-birege berk jan saglyk, işlerinde üstünlikleri arzuw edip, doganlyk döwletleriň hoşniýetli goňşuçylyga esaslanýan dostlukly gatnaşyklarynyň özara gyzyklanma bildirilýän ähli ugurlarda geljekde-de pugtalandyryljakdygyna ynam bildirdiler.

29.03.2024
Ynsanperwerlik, adamkärçilik, haýyr-sahawatlylyk

jemgyýetiň kämilligini görkezýän gymmatlyklardyr

Her bir ýurduň bagtyýarlygy, abadançylygy ösüp gelýän ýaş nesil hakdaky aladalardan gözbaş alýar. Şoňa görä-de, Garaşsyz Watanymyzda çagalaryň durmuş goraglylygyny üpjün etmek, maşgalany goldamak, enäniň we çaganyň saglygyny goramak, bu ugurlaryň kanunçylyk binýadyny pugtalandyrmak meselelerine uly ähmiýet berilýär. Ynsanperwerlik, mätäji goldamak ýaly milli ýörelgelerimize eýermek bilen, ata-enesiniň ýa-da olaryň ornuny tutýan adamlaryň howandarlygyndan galan çagalaryň hem ýetginjekleriň aýratyn alada bilen gurşalyp alynmagy, olaryň hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösmegi, jemgyýetimiziň durmuşyna mynasyp, doly derejede gatnaşmagy üçin oňaýly şertleriň döredilmegi ugrunda yzygiderli tagalla edilýär. Şunda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan amala aşyrylýan işleriň barha rowaçlanmagy ynsanperwer ýörelgeleriň döwlet syýasaty derejesinde giň gerim alýandygyndan nyşandyr. Şu gün — 29-njy martda Gahryman Arkadagymyzyň adyny buýsanç bilen göterýän bu gaznanyň döredilmegine laýyk 3 ýyl dolýar. Şu geçen gysga döwürde onuň alyp baran haýyr-sogaply işleri bolsa howandarlyga mätäç nijeme ynsanyň kalbynda umyt uçgunlarynyň döremegine sebäp boldy.

Arkadagyň sahawat serpaýy

Garaşsyz Watanymyzda howandarlyga mätäç çagalary döwlet tarapyndan aýratyn alada bilen gurşap almak, olaryň bagtyýar durmuşyny üpjün etmek bilen meşgullanýan haýyr-sahawat gaznasyny döretmek başlangyjy Gahryman Arkadagymyza degişlidir. 2021-nji ýylyň 29-njy martynda sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde Milli Liderimiz ejize howandarlyk etmek, mätäji goldamak ýörelgeleriniň türkmen döwletliliginiň bir sütünine öwrülendigine ünsi çekip, haýsydyr bir sebäp bilen kömege mätäç ýagdaýda galan çagalara goldaw bermek üçin ýörite haýyr-sahawat gaznasynyň döredilmeginiň gerekdigi barada pikire gelendigini aýdyp, degişli düzümi döretmek hakynda taryhy Karara gol çekipdi. Geljegimiz bolan ýaş nesilleriň hemmetaraplaýyn kadaly ösüşini üpjün etmek baradaky aladalaryň ählisiniň Milli Liderimiziň ynsanperwer işleri bilen aýrylmaz baglanyşyklydygyndan ugur alyp, hut şol gün Türkmenistanyň Mejlisi Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat etmek boýunça haýyr-sahawat gaznasyna Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyny dakmak hakynda karary kabul etdi. Edil şol gün Türkmenistanyň Merkezi bankynda gaznanyň milli we daşary ýurt pullarynda hasaplary açyldy. Bu asylly başlangyç hormatly Arkadagymyzyň ýaş türkmenistanlylaryň bagtyýar durmuşy baradaky hemişelik atalyk aladasynyň nobatdaky ýüze çykmasy hökmünde watandaşlarymyzyň giň goldawyna mynasyp boldy.

Dürli sebäplere görä ene-atadan mahrum bolan çagalaryň saglygyny goramaga, olaryň mynasyp bilim almagyna, durmuşda öz ornuny tapmagyna ýa-da hossarlary bar bolsa-da, saglygyny bejertmekde goldawa mätäç çagalaryň aýaga galmagyna gönükdirilen haýyr-sahawat çärelerini amala aşyrmak Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň işiniň esasy maksadydyr.

Giň gerimli işleriň beýany

2023-nji ýylyň 16-njy iýunynda — Arkadag şäheriniň ikinji tapgyrynyň düýbüniň tutulan gününde ýurdumyzda «Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy» atly täze kitap çapdan çykdy. Türkmen, iňlis we rus dillerinde neşir edilen bu kitabyň «Gurplulygyň öz şertleri bar», «Beren eliň berekedi artar», «Durmuşyň gymmaty — saglyk», «Hossarlyk — öçmez umyt», «Howandarlyk jebisligi döredýär» diýlip atlandyrylan bölümlerinde haýyr-sahawat gaznasynyň alyp barýan ynsanperwer işleri barada giňişleýin gürrüň berilýär. Gymmatly neşirde: «Her bir döwletiň esasy maksady durnukly ykdysady ösüşi gazanyp, onuň netijeleri esasynda ilatyň durmuş ýagdaýlaryna täsir etmeklige, ony gowulandyrmaklyga gönükdirilýär. Onda esasy wezipe raýatyň durmuş taýdan goraglylygyny üpjün etmek bilen, öz saglygyny goramagy, bilim almagy, döredijilik başlangyçlaryny amala aşyryp bilmegi babatdaky mümkinçiliklerini döretmekden ybarat. Jemgyýetde hossarlyga mätäç raýatlaryň bolmagy bu wezipeleri çözmäge dürli çemeleşmeleri talap edýär» diýlip, gaznany döretmegiň esasy maksadydyr wezipelerine, alyp barýan giň gerimli işlerine üns çekilýär.

Ýaş nesilleri durmuş taýdan goldamak, howandarlyga mätäç çagalaryň saglygynyň dikeldilmegine ýardam bermek, olaryň bagtyýar durmuşda ýaşamagy, belent ynsanperwerlik häsiýetleriniň kemala gelmegi ugrunda tagalla edýän Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow jemgyýetde ynsanperwer ýörelgeleri ilerletmek meselesine aýratyn ähmiýet berip, öz ajaýyp eserlerinde-de bu babatda gymmatly pikir-garaýyşlaryny paýlaşýar. «Ýagşylyk, haýyr-yhsan, sahawat, delalat — bular ýüreklerde ýagşy täsirleri oýarýan düşünjelerdir. Halky bezeýän, milleti beýgeldýän häsiýetlerdir. Haýyr-sahawat, ýagşylyk etmek bolsa türkmen halky üçin ýaşaýşyň ýörelgesine, mertebäniň mizan terezisine öwrülendir» diýip, Milli Liderimiz «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly kitabynda belleýär.

Ýaşulularyň göreldesi — nesilleriň ýörelgesi

Geçen gysga döwrüň dowamynda gaznanyň hasabyna howandarlyga mätäç çagalara paýtagtymyzyň we ýurdumyzyň welaýatlarynyň lukmançylyk edaralarynda dürli operasiýalary geçirmäge, çagalar öýlerinde, ýöriteleşdirilen mekdeplerde, mekdep-internatlarda terbiýelenýän ýaşajyk ildeşlerimiziň bejergileri, lukmançylyk maksatly serişdeleriniň satyn alynmagy üçin pul serişdeleriniň bölünip berilmegi yzygiderli häsiýete eýe boldy. Milli Liderimiz çagalara hossarlyk edip, howandarlyk gözi bilen garap, olaryň halkyň Arkadagynyň beýik adyny götermekleri üçin hem ähli mümkinçilikleri döredýär. Hormatly Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, biziň ýurdumyzda ýetim ýa-da hossarsyz çaga ýokdur, her bir çaganyň arkasynda döwlet durandyr. Olaryň arkasynda Arkadagly Gahryman Serdarymyz, halkyna hemişe hossar bolan Gahryman Arkadagymyz dur. Şu maksatlar bilen, gaznanyň ýanynda Ýaşulular geňeşi döredilip, onuň ata-babalarymyzdan miras galan däp-dessurlar arkaly nesilleri terbiýelemek wezipesine aýratyn orun berilýär. Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu ugurda il sylagly ýaşulularymyzyň bitirýän işleriniň has uludygyny hemişe nygtaýar.

Ýaşulular geňeşiniň agzalary çagalar öýlerinde terbiýelenýän çagalara mynasyp atlary dakmak bilen bagly soraglara geňeşiň mejlislerinde seredýärler. Türkmen halkynyň asylly däpleriniň biri bolan çaga at dakmak dessurynyň häzirki wagtda-da uly jogapkärçilik bilen ýerine ýetirilmeginde hem aýratyn many-mazmun bar. Şu meselede ýaşulular Türkmenistanyň kanunçylygyndan we milli däp-dessurlarymyzdan ugur alýarlar. Şunlukda, gaznanyň ýanynda hereket edýän Ýaşulular geňeşiniň mejlislerinde ýurdumyz boýunça çagalaryň onlarçasyna Gahryman Arkadagymyzyň ady dakyldy we olar häzirki wagtda Arkadag ogly, Arkadag gyzy diýlip atlandyrylyp, döwrümiziň beýik şahsyýetiniň adyny buýsanç bilen göterýärler.

Hossarlyk — öçmez umyt

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gahryman Arkadagymyzyň 2023-nji ýylyň 23-nji dekabrynda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň Arkadag şäherinde ýerleşýän ştab-kwartirasynda geçiren gaznanyň müdiriýetiniň nobatdaky mejlisinde haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan geçen döwürde alnyp barlan işler, gaznanyň serişdeleriniň sarp edilişi bilen baglanyşykly hasabatlara aýratyn orun berildi. Şonda berlen maglumatlara görä, gaznanyň serişdeleriniň hasabyna ýurt boýunça howandarlyga mätäç çagalaryň hossarlarynyň ýüz tutmagy bilen, jemi 260 sany operasiýa geçirildi. Şol sanda 117 sany ýürek-damar keselleri, 102 sany ortopedik keseller we beýleki birnäçe keseller boýunça barlag bejergileri alnyp baryldy. Mundan başga-da, 47 çagada saglygy goraýyş-öňüni alyş barlaglary geçirildi. 54 çaga saglygy goraýyş maksatly serişdeler bilen üpjün edildi. Şeýle hem näsag çagalaryň daýanç-hereket ediş ulgamynda operasiýalary ýerine ýetirmek bilen bagly serişdeler sarp edildi. Mary welaýat çagalar hassahanasyna «Savina» kysymly emeli dem beriş enjamy, ýurdumyzyň welaýatlaryndaky hassahanalaryň çagalar bölümlerine «Tiz kömek» awtoulaglary gowşuryldy. Haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna mekdep-internatlar we çagalar öýleri saglygy goraýyş maksatly serişdeler bilen yzygiderli üpjün edilýär. Şol bir wagtyň özünde, çagalar öýlerinde, ýurdumyzyň sagaldyş okuw-dikeldiş edaralarynda bolýan çagalar üçin her ýylda Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli dürli sowgatlar satyn alynýar. Gaznanyň hasabyna halkara derejeli ýaryşlarda Watanymyza mynasyp wekilçilik eden türgenlere gymmat bahaly sowgatlar berilýär. Onuň haýyr-sahawatly işleriniň giň gerimde dowam etdirilip, häzirki wagta çenli howandarlyga mätäç çagalaryň 300-den gowragyna degişli operasiýalaryň geçirilendigini aýratyn nygtamak gerek.

Çagalara mähirli garaýşyň nusgasy

Hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda geçen ýylyň 29-njy iýunynda açylyp ulanmaga berlen Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezi Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň howandarlygynda gurlan sebitde ýeke-täk saglygy goraýyş edarasydyr. Geçen döwürde bu merkeze ýüz tutan çagalaryň ýüzlerçesine toplumlaýyn sagaldyş-dikeldiş bejergisi geçirildi. Merkezde dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň iň täze we seýrek görnüşli ýokary tehnologiýaly enjamlary oturdyldy. Onda degişli bejergi-dikeldiş işlerini amala aşyrmak, lukmançylyk hyzmatlaryny ýokary derejede guramak üçin ähli zerur şertlerdir mümkinçilikler bar.

Dost-doganlygyň hemaýat goly dünýä uzaýar

Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy Türkmenistanyň kanunçylygyna, halkara kada-kanunlara we oňyn tejribelere laýyklykda döredilen, degişli guramaçylyk, hukuk aýratynlyklaryna eýe bolan dünýäde şeýle derejeli ilkinji gazna bolup durýar. Gadymdan gelýän asylly däplerimiz ene-atasyndan jyda düşen çagalary aýratyn üns-alada bilen gurşap almagy ündeýär. Pederlerimiz milli ýörelgelerimize esaslanýan bu däplere üýtgewsiz eýerip gelipdir. Şoňa görä, häzirki wagtda çylşyrymly durmuş ýagdaýyna düşen daşary ýurtly çagalar hem ünsden düşürilmeýär. Geçen döwürde gaznanyň goldaw bermeginde Türkiýe Respublikasynyň, Owganystanyň ýertitreme, Russiýa Federasiýasynyň Primorskiý kraý sebitiniň suw almagy zerarly ejir çeken çagalaryna, Ukrainanyň we Palestinanyň çagalaryna ynsanperwerlik kömekleri berildi. Munuň özi Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň diňe bir Türkmenistanyň hemaýata mätäç çagalaryna däl, eýsem, zerur bolan halatynda, dünýä ýurtlarynyň ejir çeken çagalaryna hemaýat bermek maksadyny hem öz içine alýandygyny aýdyň edýär. Milli Liderimiz, hormatly Prezidentimiz halkara ähmiýetli şeýle ynsanperwerlik kömeklerini bermegiň mundan beýläk-de dowam etdiriljekdigini belleýärler.

Ýeri gelende ýatlatsak, geçen ýylyň iýulynda Milli Liderimiziň asylly başlangyjy bilen bina edilen Arkadag şäherinde ýerleşýän Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyna Ukrainadan hoşallyk haty gelip gowuşdy. Onda haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna Ukraina Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginden degişli derman we lukmançylyk serişdeleriniň, Dokma senagaty ministrliginden harytlaryň, şeýle hem ýurdumyzyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesinden azyk önümleriniň ugradylandygy bellenilýär. Hoşallyk hatyny gowşurmak mynasybetli guralan çärede gazna Türkmenistandan sowgatlary alan ukrain çagalarynyň şadyýan keşbini şekillendirýän fotosuratlary hem gowşuryldy. Häzirki wagtda bu hoşallyk haty we fotosuratlar haýyr-sahawat gaznasynyň muzeýinde saklanýar.

Geçen ýylyň 27-nji dekabrynda paýtagtymyzdaky Söwda-senagat edarasynda geçirilen ýaşlar forumynda bolsa BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky hemişelik wekili Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyna BMG-niň Çagalar gaznasynyň ýurdumyzdaky wekilhanasynyň adyndan Hoşallyk hatyny gowşurdy. Bularyň ählisi Gahryman Arkadagymyzyň esaslandyran haýyr-sahawat gaznasynyň ýurtlaryň we halklaryň arasynda dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmakdaky ähmiýetli ornunyň barha giňden ykrar edilýändiginiň güwäsidir.

Asylly tagallalara döwlet sylagy

Geçen ýylyň 30-njy sentýabrynda durmuş, jemgyýetçilik, ynsanperwerlik, haýyr-sahawat, meýletinçilik işleriniň ösmegine, lukmançylyk, sagaldyş-dikeldiş hyzmatlarynyň guralmagyna, şeýle hem hemaýata mätäç çagalardyr ýaşlara maliýe we maddy goldawy, maslahatlary, usuly taýdan kömek bermekde uly goşant goşan ýurdumyzyň raýatlaryny we daşary ýurt raýatlaryny sylaglamak maksady bilen, Türkmenistanyň «Arkadag» medaly döredildi. Döwletimizde adamyň kanuny bähbitlerini goramak we üpjün etmek boýunça hukuk kepilliklerini döretmekde, aýratyn hemaýata, goldawa mätäç çagalary durmuşa uýgunlaşdyrmaga hem-de taýýarlamaga gönükdirilen guramaçylyk, kanunçylyk-hukuk, ykdysady çäreleriň toplumyny durmuşa geçirmekde, ata-babalarymyzyň asylly ýörelgelerini özünde jemleýän Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň işine yzygiderli goldaw bermekde, ýurdumyzda ynsanperwerlik, adalatlylyk, sahawatlylyk ýörelgelerini durmuşa geçirmek bilen, haýyr-sahawat işini ösdürmekde bitiren aýratyn görnükli hyzmatlary göz öňünde tutulyp, Mejlisiň degişli karary esasynda, geçen ýylyň 10-njy oktýabrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň «Arkadag» medaly bilen sylaglanyldy. Bu ugurda bitiren aýratyn görnükli hyzmatlary üçin, Arkadagly Gahryman Serdarymyz bilen bir hatarda, Türkmenistanyň we daşary ýurt raýatlarynyň hem köp sanlysy täze medal bilen sylaglanyldy.

* * *

Şu gün Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň döredilmegine laýyk 3 ýyl dolýar. Şu mynasybetli Arkadag şäherinde giň möçberli medeni-köpçülikleýin çäreler ýaýbaňlandyrylýar. Ilkinji gezek gaznanyň howandarlyk etmeginde mekdep okuwçylarynyň arasynda matematika dersi boýunça halkara olimpiadanyň geçirilmegi bolsa bu düzümiň işiniň ýaş nesilleriň sagdyn bedenli, hemmetaraplaýyn bilimli bolmaklaryny, sazlaşykly ösüşiniň üpjün edilmegini nazarlaýan ynsanperwer ýörelgeler bilen utgaşýandygynyň nobatdaky beýanydyr.

Täze taryhy eýýamda türkmen halkynyň gadymdan gelýän asylly ýörelgeleri hormatly Prezidentimiziň alyp barýan döwlet syýasatynda aýdyň beýanyny tapýar. Bu günki gün Gahryman Arkadagymyz hem Arkadagly Gahryman Serdarymyz ynsanperwerligiň, sahawatlylygyň, kömege mätäje ýardam bermegiň, howandarlygyň belent nusgasyny görkezýärler. Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyny döredip, onuň işini has-da ilerletmek babatda durmuşa geçirilýän işler köpçüligi adamkärçilige, ynsanperwerlige çagyrýandygy, jemgyýetde nurana duýgulary has-da ösdürýändigi bilen hem aýratyn ähmiýete eýedir. Bu gün türkmen jemgyýetinde birek-biregi goldamak ýörelgesi agzybirligiň we merdanalygyň, gaýratlylygyň binýady bolup, halkymyzy Milli Liderimiziň hem-de hormatly Prezidentimiziň daşynda mäkäm jebisleşdirýär.

«TÜRKMENISTAN»

29.03.2024
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Änew şäherindäki täze metjidiň açylyşyna gatnaşdy

Ahal welaýaty, 27-nji mart (TDH). Şu gün Ak bugdaý etrabynyň çäginde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda täze metjidiň açylyşy boldy we hajy Arkadagymyz bu ýerde agzaçar sadakasyny berdi. Bu çäräniň mübärek Oraza aýynda geçirilmeginde, şeýle hem Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli guralýan medeni-köpçülikleýin çäreler bilen utgaşmagynda çuňňur many bar. Munuň özi halkymyzyň taryhyň dowamynda döreden ýagşy dessurlarynyň dünýä nusgalyk ynsanperwer ýörelgeler bilen utgaşýandygynyň aýdyň beýanydyr.

Ak bugdaý etrabynyň çäginde täze metjidiň bina edilmegi ýurdumyzda Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan asylly ýörelgeleriniň hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde haýyr işleriň dowamata atarylýandygyna şaýatlyk edýär. Bu bolsa zähmetsöýer halkymyzyň asyrlar aşyp gelýän ýagşy dessurlara ygrarlylygyny alamatlandyrýar. Şanly wakalaryň dabaralandyrylýan günlerinde geçirilýän bu çäre ýurdumyzyň ähli ugurlar boýunça sazlaşykly ösüş ýoluna düşendigini, şunda halkymyzyň döreden gymmatlyklarynyň dünýä giňişliginde ykrar edilýändigini görkezýär.

Hajy Arkadagymyz täze metjidiň çägine geldi. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyzy ýurdumyzyň müftüsi, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Ýaşulular geňeşiniň we Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýanynda döredilen Ýaşulular geňeşiniň agzalary, hormatly ýaşulular garşyladylar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri ýygnananlary ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan şanly wakalar bilen gutlap, täze metjidiň açylyşynyň halkara ähmiýetli çäreler bilen utgaşmagynda çuňňur manynyň bardygyny aýtdy. Bellenilişi ýaly, metjit toplumynyň düzümine sadaka bermek we beýleki däp-dessurlary geçirmek üçin ýörite bina hem-de ugurdaş desgalar girýär. Metjidiň özboluşly binagärlik çözgüde eýe bolan binasynyň gurluşygynda ýokary hilli gurluşyk we bezeg serişdeleri ulanyldy. Onuň ýanaşyk ýerleri göwnejaý derejede abadanlaşdyryldy.

Hajy Arkadagymyz bu ýere ýygnananlar bilen bilelikde täze metjidiň içine girýär. Metjidiň daşky görnüşinde bolşy ýaly, onuň içki timarlaýyş işlerinde-de mermer, granit ýaly gymmat bahaly daşlar ýokary derejede peýdalanylypdyr. Keramatly Gurhanyň sürelerini beýan edýän ýazgylar binanyň bezeginde aýratyn orun eýeleýär.

Soňra Milli Liderimiz Türkmenistanyň müftüsine Arkadagly hajy Gahryman Serdarymyzyň adyndan täze metjidiň hyzmatlary üçin niýetlenen awtoulaglaryň açarlaryny gowşurdy.

Müfti ulaglaryň açarlaryny aýratyn hormat hökmünde kabul edip, täze metjidiň işiniň degişli derejede ýola goýulmagy ugrunda edilýän alada üçin hajy Arkadagymyza we Arkadagly hajy Serdarymyza hoşallyk bildirdi.

Soňra Milli Liderimiz ýygnananlar bilen bilelikde täze metjidiň sadaka jaýyna bardy. Bu ýerde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy şanly waka mynasybetli çykyş etdi.

Mukaddes Oraza aýynyň şu sogaply gününde Änew şäherindäki täze metjitde agzaçar sadakasynyň berilýändigini aýdyp, hajy Arkadagymyz halkymyzda ýol çekmegiň, köpri, metjit gurmagyň sogap iş hasaplanýandygyny belledi. Arkadagly Serdarymyzyň döwlet Baştutany wezipesine girişen ilkinji günlerinde Änew topragynda düýbi tutulan bu metjit döwrebap görnüşde bina edilipdir.

Täze metjidiň «Remezan diýerler aýyň ýagşysyn» diýen akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygynyň bellenilýän ýylynyň Oraza aýynda ulanmaga berilmegi çuňňur many-mazmuna eýedir. Munuň özi parasatly ata-babalarymyzdan miras galan haýyrly işleri ýagşy günler bilen baglanyşdyrmak, mukaddeslikleri sarpalamak ýaly däplerimiziň rowaçlanýandygyny görkezýär diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri asyrlaryň dowamynda dünýäniň ylmy jemgyýetçiliginiň ünsüni özüne çekip gelýän Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli çärelere badalga bermek dabarasyna gatnaşmak üçin köp sanly myhmanlaryň gelendigini belläp, şanly günlerde mukaddes Änew topragynda gadymy hem-de häzirki zaman binagärlik däplerine laýyk gelýän täze, döwrebap metjidiň ulanmaga berilmeginiň parz işleriň dowamat-dowam bolýandygyny aýdyň görkezýändigini aýtdy.

Bu metjidiň umumy meýdany 6 gektara barabar. Onda bir wagtyň özünde 500 adam namaz okap bilýär. Dört minarasynyň her biriniň boýy 50 metre ýetýär. Gümmeziniň beýikligi bolsa 30 metre deň bolup, ol bir aýyň gün sanyny aňladýar. Uly gümmeziň gyrasynda 24 penjire bolup, ol bir gije-gündizi alamatlandyrýar. Metjitdäki we bu ýerde gurlan 500 orunlyk sadaka jaýyndaky çyralaryň şekilleri, gümmeziniň, diwarlarynyň nagyşlary bugdaý şekilinde bolup, ol Änewiň ak bugdaýyň we ekerançylygyň ilkinji mekany bolandygyny aňladýar diýip, hajy Arkadagymyz belledi.

Metjidiň we sadaka jaýynyň içiniň gök nagyşlarynyň Seýit Jemaleddin metjidinde ulanylan şekilleriň reňkindedigine ünsi çekip, Gahryman Arkadagymyz diwarlaryna nesilbaşymyz Oguz hanyň nyşanyny aňladýan sekizburçly nagyşlar çekilen metjidiň mährabynyň ýokarsyndaky ýaşyl reňkli uly yşyklandyryjyda arapça «Alla» diýen ýazgynyň bardygyny aýtdy. Metjidiň we sadaka jaýynyň içindäki halylardaky nagyşlar hem Oguz hanyň nyşanlaryndan alyndy.

Türkmenler öz milli däp-dessurlaryny, medeni gymmatlyklaryny saklap we gorap gelýän halkdyr. Yslam dini halkymyzyň medeni gymmatlyklarynyň aýrylmaz bölegidir. Adamlary halallyk, ynsanperwerlik, ak ýüreklilik ruhunda terbiýelemekde, ýagşylyga çagyrmakda yslam dininiň ähmiýeti uludyr. Nesip bolsa, ýakyn günlerde mukaddes Oraza aýynyň Gadyr gijesiniň hormatyna ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda şunuň ýaly täze metjitler açylyp, olarda ýagşy doga-dilegler ediler diýip, Milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz döwletimiziň haj parzyny berjaý etmäge isleg bildirýän adamlara uly goldaw berýändigini belläp, her ýyl ildeşlerimiziň müňlerçesiniň mukaddes ýerlere zyýarata gidýändiklerini, Oraza aýynda agyz bekläp, agzaçar sadakalaryny berip, ýagşy doga-dilegler edýändiklerini, ýurdumyzda mukaddes Oraza we Gurban baýramlarynyň döwlet derejesinde giňden bellenilip geçilýändigini aýtdy.

“Goý, Gudraty Güýçli Allatagala ähli ýagşy arzuw-niýetleriňizi hasyl edip, il-ýurt bähbitli, haýyrly işleriňizde hemişe medet bersin!” diýip, hajy Arkadagymyz sözüni jemledi.

Türkmenistanyň müftüsi tebärek çykýar. Tebärek çykylandan soňra, sadaka gatnaşýanlara nahar çekildi. Mübärek Oraza aýynyň ýagşy dessurlarynyň biri bolan agzaçar sadakasyna gatnaşanlar milli aşhananyň dürli tagamlaryndan dadyp, ýurdumyzda halkymyzyň döreden dünýä nusgalyk asylly ýörelgeleriniň döwrebap derejede ösdürilmegi ugrunda yzygiderli tagalla edýän Gahryman Arkadagymyza we Arkadagly Gahryman Serdarymyza alkyş sözlerini aýtdylar.

Nahardan soň, Türkmenistanyň müftüsi aýat-töwir okady. Onda mukaddes Oraza aýynda edilen doga-dilegleriň, berlen sadakalaryň Beýik Biribaryň dergähinde kabul bolmagy, ýurdumyzyň abadançylygynyň, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegi ugrunda yzygiderli tagalla edýän Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiziň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak bolmagy dileg edildi.

Hajy Arkadagymyz berlen sadakalaryň, edilen aýat-töwirleriň Beýik Biribaryň dergähinde kabul bolmagyny dileg edip, agzaçar sadakasyna gatnaşyjylara ýüzlendi.

Geliň, häzir çaý başynda il-ýurt bähbitli soraglary ara alyp maslahatlaşalyň! Ýaňy belläp geçişim ýaly, taryhda gadymy Änew topragy rysgal-berekediň mekany bolupdyr. Ak bugdaýyň, ilkinji ekerançylygyň dörän ýeri hasaplanýan bu mukaddes toprak bu günki gün hem gülläp ösüşleri başdan geçirýär diýip, hajy Arkadagymyz söze başlady.

Halk arasynda “Seýit Jemaleddin metjidi” ady bilen belli bolan bu ymaratyň galyndylary, bilşiňiz ýaly, Änew şäheriniň gündogarynda ýerleşýär. Metjidiň ýokarsynda Horasanyň hökümdary soltan Abul Kasym Babyryň (1446 — 1457 ýý.) ady getirilipdir. Şol ýazgyda bolsa: «Bu gurluşyk beýik soltan, öz halklarynyň eýeleri, ýurtlaryň we asyrlaryň penakäri Abul Kasym Babyr Bahadur han patyşalyk süren wagtynda boldy, hemmeden Beýigiň özi onuň häkimiýetini we patyşalygyny ebedileşdirsin!» diýlip bellenilýär. Beýleki ýazgylarda «Gözellik öýüni» Horasandaky ýerli häkimleriň biri bolan Muhammediň öz kakasy Jemal-ed-dünýä-we-d-diniň hatyrasyna öz serişdeleri bilen 1455-1456-njy ýyllarda gurdurandygy hakyndaky maglumat getirilýär diýip, Milli Liderimiz belledi.

Taryhçy alymlaryň Seýit Jemaleddiniň yslam dinini düşündirmekde meşhur alym bolandygyny, şonuň üçin oňa «dünýäniň we diniň bezegi» diýen derejäniň berlendigini tassyklaýandyklaryny aýdyp, alym Arkadagymyz oňat bişen kerpiçden bina edilen Änew metjidi barada il içinde dürli rowaýatlaryň bardygyna ünsi çekdi.

Bu metjit keramiki şekiller we syrça bilen gowy bezelipdir. Metjidiň inli girelgesi howla tarap bakýan eken. Girelgäniň arkasynda gümmez bilen örtülen, taraplary on ýarym metrlik inedördül giň otag bolupdyr. Bu otagyň iç ýüzüniň günorta diwarynda syrçalar bilen bezelen mährap ýerleşipdir. Onuň gapdallarynda daş ýüzüne çykyp duran tekjeler goýlupdyr.

Hajy Arkadagymyz metjidiň özboluşly bezeginiň çeperçilik taýdan uly ähmiýetiniň bolandygyny aýdyp, onuň bezeginde arkanyň üstünde biri-birine tarap kellelerini uzadyp, süýnüp gelýän iki aždarhanyň şekiliniň çekilendigine ünsi çekdi. Jaýyň öň ýüzünde meňzeş aždarhalaryň şeýle şekiliniň nusgasynyň Merkezi Aziýada başga ýerde gabat gelmeýändigini taryhçylardyr etnograflar belleýärler.

Metjitde şekili çekilen aždarhalar barada rowaýatyň bardygyny belläp, alym Arkadagymyz bir gezek adalatly we parasatly patyşa zenanyň ýurdy dolandyrýan wagtynda adamlaryň jaňyň gaty hem howsalaly kakylýandygyny eşidendiklerini, olaryň derwezäniň agzyna ylgaşyp gelenlerinde, ägirt uly aždarhanyň jaňy kakandygyny görendiklerini gürrüň berdi.

Ol aždarha bir zady görkezýän ýaly edip, daga tarap ümläpdir. Soňra bolsa märekäniň arasynda elleri paltaly we byçgyly duran iki ussa tarap ümläp, daga tarap ugrapdyr. Patyşa zenan ussalara aždarhanyň yzy bilen gitmegi buýrupdyr. Bular daga baranlarynda, uly dag goçuny diriligine ýuwdup, agyr jebir çekip ýatan başga bir aždarhany görüpdirler. Dag goçunyň şahlary bogazyndan geçmän, aždarhanyň bokurdagyna ilişip galypdyr. Edermen ussalar aždarhanyň açylyp ýatan agzyna girip, goçuň şahlaryny byçgy bilen kesip aýryp, ony böleklere bölüpdirler hem-de aždarhany jebirden halas edipdirler.

Şundan soň, birinji aždarha ussalary hazynadan doly bir derä eltipdir we olara şol baýlykdan göterip bilenlerini almaga ygtyýar beripdir. Ertesi şäheriň ilatyny ýene-de jaňyň sesi oýarypdyr. Olar galadan çykanlarynda, şol iki aždarhany görüpdirler. Aždarhalar köp altyn we gymmat baha daşlary alyp gelen ekenler. Olar bu zatlary patyşa zenanyň öňünde goýup, özleri ýene daga tarap gidipdirler. Zenan patyşa şol gymmat baha daşlardan uly metjit gurmagy we onda şu baýlyklary beren aždarhalaryň şekilini çekmegi buýrupdyr. Rowaýatda aždarhalar Änewiň ilatyna hossarlyk eden jandarlar hökmünde görkezilýär diýip, alym Arkadagymyz rowaýaty jemledi.

«Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» atly kitabymda belleýşim ýaly, Seýit Jemaleddin metjidini 1948-nji ýylda bolup geçen Aşgabat ýertitremesi weýran etdi. Onuň ownujak bölejiklere bölünen diwarynyň üýşmekleriniň aşagynda galan şekil bezegleri bolsa ýarym asyrdan gowrak wagt ýeriň astynda ýatdy.

Biziň ata-babalarymyzyň döreden şekillendiriş sungatynyň ajaýyp eseriniň böleklerini ýumrulan haraba üýşmekleriniň aşagyndan çykarmak we çigit ýaly bölejikleri ýygnap dikeltmek diňe ýurt Garaşsyzlygy ýyllary içinde türkmen hünärmenlerine başartdy diýip bellemek bilen, hajy Arkadagymyz Seýit Jemaleddin metjidiniň dikeldilen bu bezeg bölejikleriniň Türkmenistanyň Şekillendiriş sungaty muzeýinde köpçülige görkezilýändigini aýtdy. Änewdäki Seýit Jemaleddin metjidiniň şekilleri boýunça geçirilen ylmy derňewler onuň hytaý şekillendiriş sungaty bilen meňzeşliginiň bardygyny tassyklaýar.

Şunuň bilen baglylykda, birnäçe alymlar “Bu meňzeşlik orta asyrlarda türkmen we hytaý ussalarynyň arasynda işjeň hünär gatnaşyklarynyň bolandygyna şaýatlyk edýär” diýip çaklaýarlar. Elbetde, gatnaşyklar Beýik Ýüpek ýoly boýunça amala aşyrylyp, şol döwrüň döredijilik wekilleri alysdaky Çyn-Maçyn illerine barandyr. Hytaýyň ökde ussalary bolsa türkmen topragynyň şöhratly şäherlerini gözi bilen görmek we kärdeşleri bilen tejribe alyşmak üçin güneşli ülkämize gelendir diýip, alym Arkadagymyz belledi.

Türkmen-hytaý dost-doganlyk gatnaşyklarynyň gözbaşyny taryhyň çuňluklaryndan alyp gaýdýandygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz bu babatda ata-babalarymyzyň biziň eýýamymyzdan öňki 49-njy ýylda hytaý halky bilen «Kasam şertnamasy» diýlip atlandyrylan şertnamany baglaşandyklaryny aýtdy. Şeýle ylalaşyk iki halkyň birek-birege ýakynlygyny görkezipdir. Şertnamada: «Goý, biziň ogullarymyz we agtyklarymyz nesillerden-nesillere bu şertnama wepaly bolsun!» diýlip nygtalýar.

Alym Arkadagymyz gadymy Änew şäheriniň 2024-nji ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmeginiň ýöne ýerden däldigini belläp, Gündogar müçenamasy boýunça şu ýylyň luw (balyk) ýylydygyny, hytaý halkynda bolsa 2024-nji ýylyň aždarha ýylydygyny aýtdy. Aždarhanyň şekili bolsa Seýit Jemaleddin metjidiniň girelgesiniň ýüzünde ýerleşdirilipdir. Bu getiren mysallarym Gahryman Serdarymyzyň ýaňy-ýakynda sowgat eden «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly kitabynda giňişleýin beýan edilýär diýip, alym Arkadagymyz belledi

Umuman, şu ýyl bizde luw ýyly, dostlukly hytaý halkynda aždarha ýyly bolansoň, gadymy Änew şäheriniň-de dünýä jemgyýetçiliginiň üns merkezinde bolmagy uly ähmiýete eýedir. Bu biziň halkymyzyň bütin dünýäniň halklary bilen bir hatarda, hytaý halky bilen hem has irki döwürlerden bäri ýakyn hyzmatdaşlygy, esasan-da, medeni gatnaşyklary saklandygyny görkezýär diýip, Milli Liderimiz aýtdy.

Şeýle ýadygärlikleriň biri bolan Seýit Jemaleddin metjidi umumadamzat mirasynyň gymmatlyklarynyň hatarynda bolmak bilen, eldegrilmesiz hasaplanýar. Metjidiň golaýyndaky gymmatlyklaryň goralýandygy sebäpli, ol ýerde düýpli abatlaýyş işlerini geçirip bolmaýar. Munuň özi onuň asyl durkuny ýitirmezlik we geljek nesillere ýetirmek üçin örän möhümdir.

Bu baradaky gürrüňi dowam edip, hajy Arkadagymyz çärä gatnaşyjylaryň şu keramatly toprakda bina edilen täze metjidi ata-babalarymyza we geçmiş mirasymyza sarpa goýmak, şeýle hem taryhda öçmejek yz galdyran şahsyýetlerimizi hormatlamak bilen, “Seýit Jemaleddin metjidi” diýip atlandyrylmagyny nähili görýändikleri bilen gyzyklandy.

Agzaçar sadakasyna gatnaşýan hormatly ýaşulular Gahryman Arkadagymyzyň öňe süren teklibini tüýs ýürekden makulladylar we goldadylar hem-de pederlerimiziň atlaryny ebedileşdirýändigi üçin Milli Liderimize tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan etdiler.

Hajy Arkadagymyz şu gün — mukaddes Remezan aýynda täze metjitde agzaçar sadakasynyň geçirilendigini, onda ýagşy doga-dilegler edilip, aýat okalandygyny aýtdy.

“Täze Seýit Jemaleddin metjidi haýyrly işlerde halkymyza hyzmat etsin!” diýip, Milli Liderimiz sözüni jemledi we hemmelere üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

28.03.2024
Türkmenistanyň Prezidenti Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretaryny kabul etdi

Aşgabat, 27-nji mart (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Nozirini kabul etdi.

Myhman duşuşmaga döredilen mümkinçilik üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga goşýan saldamly goşandyny belledi. Nygtalyşy ýaly, ýurdumyz döredijilikli daşary syýasy ugry yzygiderli durmuşa geçirmek bilen, sebit we halkara hyzmatdaşlygyň meselelerine jogapkärli çemeleşýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow YHG-nyň Baş sekretarynyň “Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri” atly halkara maslahata gatnaşmak üçin Aşgabada amala aşyrýan şu gezekki saparynyň ähmiýetini belledi. Bu forum Diýarymyzyň syýahatçylyk mümkinçiliklerini açyp görkezmäge, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmäge ýardam eder.

Döwlet Baştutanymyz jenap Husraw Nozirä maslahata gatnaşmagynyň netijeli bolmagyny hem-de onuň çäklerinde özara bähbitli gepleşikleri geçirmegini arzuw edip, saparyň jemleriniň Türkmenistan bilen Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň arasynda däp bolan gatnaşyklary, şol sanda syýahatçylyk pudagyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmäge saldamly goşant boljakdygyna ynam bildirdi.

Duşuşygyň dowamynda ýurdumyz bilen bu düzümiň arasynda köpugurly gatnaşyklaryň geljegi barada gyzyklanma bildirilip pikir alşyldy. Bellenilişi ýaly, soňky ýyllarda bilelikdäki işiň toplanan oňyn tejribesi bu babatda ygtybarly esas bolup hyzmat edýär. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň guramanyň çäklerinde hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeňleşdirmek ugrunda çykyş edip, bu köptaraply düzümiň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmaga ýardam bermäge çalyşýandygyny belledi.

Söhbetdeşligiň dowamynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy aýdyldy. Munuň özi, ilkinji nobatda, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, ekologiýa we syýahatçylyk ugurlary boýunça gatnaşyklara degişlidir. Bellenilişi ýaly, Türkmenistan öz tarapyndan Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde bilelikdäki taslamalary we maksatnamalary durmuşa geçirmek arkaly hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ilerletmegi göz öňünde tutýar. Şunuň bilen baglylykda, energetika ileri tutulýan ugurlaryň biri hökmünde görkezildi. Ýurdumyz tebigy gazyň ägirt uly gorlaryna eýe bolmak bilen, onuň iberilişini, şol sanda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň giňişligindäki sarp edijilere we üstaşyr geçirijilere iberilmegini ep-esli diwersifikasiýalaşdyrmaga taýýardyr.

Ulag ulgamy özara gatnaşyklaryň beýleki bir möhüm ugrudyr. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistan öz geografik taýdan amatly ýerleşmegini nazara alyp, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ykdysady gatnaşyklaryň esasy ugry hökmünde ulag-logistika merkezlerini ösdürmäge we olaryň mümkinçiliklerinden peýdalanmaga uly ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyny Demirgazyk — Günorta we Gündogar — Günbatar ulag geçelgelerinden peýdalanyp, ýurdumyzyň üstaşyr mümkinçiliklerini durmuşa geçirmäge has işjeň gatnaşmaga çagyrdy.

Myhman Türkmenistanyň YHG-nyň giňişliginde dostlukly gatnaşyklary hem-de deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakdaky işjeň ornuna ýokary baha berip, ýurdumyzyň syýahatçylyk mümkinçiliklerine bagyşlanyp Aşgabatda geçirilýän halkara maslahata, şeýle-de Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli çärelere badalga bermek dabarasyna gatnaşmaga döredilen mümkinçilik üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Noziri Türkmenistanyň hem-de Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň däp bolan netijeli dialoga ygrarlydygyny tassyklap, umumy abadançylygyň maksatlaryna laýyk gelýän hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdüriljekdigine ynam bildirdiler.

28.03.2024
Türkmen-koreý gatnaşyklary täze belentliklere tarap barýar

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň Koreýa Respublikasynyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen duşuşygy

Aşgabat, 27-nji mart (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Koreýa Respublikasynyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen duşuşygy boldy. Onda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we geljekki ugurlary bilen baglanyşykly meseleler gyzyklanma bildirilip ara alnyp maslahatlaşyldy.

Gahryman Arkadagymyz myhmanlary mübärekläp hem-de olary ak mermerli Aşgabatda kabul etmäge şatdygyny belläp, koreýaly işewürleriň şu gezekki saparynyň özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmekde möhüm tapgyr boljakdygyna ynam bildirdi we däp bolan gatnaşyklary ilerletmek boýunça täze başlangyçlary durmuşa geçirmekde üstünlikleri arzuw etdi.

Şunuň bilen baglylykda, Halk Maslahatynyň Başlygy Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» hem-de “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň” esasynda ýurdumyzy senagatlaşdyrmak babatda ägirt uly işleriň amala aşyrylýandygyna ünsi çekdi. Munuň özi koreýaly hyzmatdaşlar bilen özara gatnaşyklaryň täze ugurlaryny açýar.

“Hyundai Engineering Co., Ltd” kompaniýasynyň prezidenti, baş ýerine ýetiriji direktory Hoň Hýon Soň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga döredilen mümkinçilik hem-de bildirilen myhmansöýerlik üçin hoşallygyny beýan edip, Gahryman Arkadagymyza Koreýa Respublikasynyň Milli Assambleýasynyň Başlygynyň we Türkmen-koreý dostluk toparynyň koreý tarapynyň ýolbaşçysynyň mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, 2022-nji ýylyň noýabrynda Koreýa Respublikasyna bolan saparyny we onuň çäklerinde geçirilen duşuşyklary ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny belledi. Şonda Koreýa Respublikasynyň Milli Assambleýasynyň Başlygy bilen geçirilen duşuşykda dostlukly döwletara dialogy mundan beýläk-de ösdürmek bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Gahryman Arkadagymyzyň nygtaýşy ýaly, ýokary derejede, şeýle hem Hökümetara, pudagara derejelerdäki saparlar, gepleşiklerdir duşuşyklar ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň tutuş toplumyna kuwwatly itergi berýär.

Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň köptaraplaýyn meýdançalarda netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini bellemek gerek. Ýurtlarymyz sebit we ählumumy gün tertibiniň möhüm ugurlary boýunça garaýyşlarynyň ýakyndygyny ýa-da gabat gelýändigini görkezmek bilen, Birleşen Milletler Guramasynyň hem-de beýleki abraýly halkara düzümleriň çäklerinde birek-biregiň öňe sürýän başlangyçlaryny goldaýarlar. “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” formatyndaky hyzmatdaşlyk-da netijeli häsiýete eýedir.

Ynsanperwer ulgam hem türkmen-koreý gatnaşyklarynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Bu ulgamda bilim, ylym, medeniýet ugurlary boýunça yzygiderli gatnaşyklar ýola goýuldy. Şunda iki ýurtda hem bilelikdäki dürli döredijilik çäreleriniň guralmagy, bilim maksatnamalarynyň amala aşyrylmagy, ylmy merkezleriň arasyndaky gatnaşyklaryň höweslendirilmegi möhüm ähmiýete eýedir. Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň baý ruhy, maddy medeni mirasy bolup, bu ugurda hyzmatdaşlygyň çuňlaşdyrylmagy halklarymyzy ýakynlaşdyrmaga we olaryň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmaga ýardam berýär. Saglygy goraýyş, sport, syýahatçylyk ulgamlaryndaky hyzmatdaşlyga-da uly ähmiýet berilýär.

Koreýa Respublikasynyň wekilleri ýurdumyzda geçirilýän «Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri» atly halkara maslahata gatnaşdylar. Saglygy goraýyş barada aýdylanda bolsa, bu ulgamdaky edaralaryň arasynda hyzmatdaşlyk etmek boýunça ylalaşyklar gazanyldy, ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi.

Döwletara gatnaşyklar birek-birege hormat goýmak, özara düşünişmek, ynanyşmak ýörelgeleri esasynda yzygiderli ösdürilýär. Dürli ulgamlarda, şol sanda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda işjeň hyzmatdaşlyk alnyp barylýar. Şunuň bilen birlikde, parlament diplomatiýasyna, kanun çykaryjy edaralaryň ugry boýunça gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna möhüm ähmiýet berilýär. Şunda “Türkmenistan — Koreýa Respublikasy” parlamentara dostluk toparynyň işine möhüm orun degişlidir. Gahryman Arkadagymyz şular barada aýdyp, koreý kompaniýalary bilen netijeli hyzmatdaşlyga ýokary baha berdi. Bu kompaniýalar eýýäm köp ýyllardan bäri milli ykdysadyýetimiziň nebithimiýa, gazy gaýtadan işlemek, ulag we beýleki pudaklarynda netijeli işläp gelýärler. Häzirki wagtda ýurdumyzyň jemgyýetçilik ulagy awtoparkynyň ep-esli bölegini Koreýa Respublikasynda öndürilen awtoulaglar düzýär.

Koreýaly işewür toparlaryň wekilleri dünýäde ygtybarly hyzmatdaş hökmünde tanalýan Türkmenistanda daşary ýurt kompaniýalarynyň netijeli işlemegi we bilelikdäki maýa goýum taslamalarynyň durmuşa geçirilmegi üçin berk binýadyň döredilendigini belläp, durnukly ösüş ýoly bilen öňe barýan, ägirt uly ykdysady kuwwaty bolan ýurdumyz bilen hyzmatdaşlyk etmegiň özleri üçin uly hormatdygyny nygtadylar.

Gahryman Arkadagymyz koreýaly hyzmatdaşlaryň gatnaşmagynda dünýäde iň iri gaz ýataklarynyň biri bolan «Galkynyş» käninde kükürtden arassalaýjy zawodyň, Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda ýokary oktanly awtoulag benzinini öndürmek boýunça desganyň, Balkan welaýatynda polietilen we polipropilen gazhimiýa toplumynyň gurluşygynyň üstünlikli amala aşyrylandygyny kanagatlanma bilen belledi. Häzirki wagtda ikitaraplaýyn işewürlik gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykaryldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Türkmenistanyň tebigy gazyň gorlary boýunça dünýäde öňdäki orunlaryň birini eýeleýändigini belläp, “Galkynyş” gaz känini özleşdirmek, şeýle hem Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan halkara gaz geçirijisiniň gurluşygyny işjeňleşdirmek boýunça hyzmatdaşlygy giňeltmegiň mümkinçiliklerine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Arkadagymyz “Galkynyş” gaz käniniň dördünji tapgyryny özleşdirmek, ýurdumyzda ýaşlara koreý dilini öwretmek boýunça okuw merkezini gurmak bilen baglanyşykly teklipleri öňe sürdi.

Myhmanlar ägirt uly uglewodorod kuwwatyna eýe bolan Türkmenistanyň ýangyç-energetika pudagynda ýokary üstünlikleri gazanýandygyny we bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin amatly şertleri döredýändigini belläp, Koreýa Respublikasynyň kompaniýalarynyň ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan giň möçberli özgertmeleriň durmuşa geçirilmegine gatnaşmaga aýratyn gyzyklanma bildirýändiklerini aýtdylar.

Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow türkmen-koreý işewürlik hyzmatdaşlygynyň köpýyllyk tejribesiniň bardygyny, mawy ýangyjy çykarmak we gaýtadan işlemek bilen baglanyşykly uly meýilnamalary nazara almak bilen, uzak möhletleýin hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin täze mümkinçilikleriň açylýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurdaky taslamalaryň durmuşa geçirilmeginde öňdebaryjy innowasion işläp taýýarlamalaryň, ýokary tehnologiýalaryň ulanylmagy möhüm talap hökmünde kesgitlenildi.

Işewürler dürli ugurlarda hyzmatdaşlyk üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny belläp, Türkmenistanda amala aşyrylýan giň möçberli infrastruktura taslamalaryna gatnaşmaga taýýardyklaryny tassykladylar. Myhmanlar Gahryman Arkadagymyzyň beýan eden möhüm teklipleriniň doly öwreniljekdigini nygtap, olar boýunça degişli ylalaşyklaryň gazanyljakdygyna ynam bildirdiler. Şunuň bilen birlikde, ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamagyň we tejribe alyşmagyň wajyp mesele bolup durýandygy aýdyldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri ýurdumyzda dünýä belli kompaniýalaryň köp sanlysynyň iş alyp barýandygyny belläp, desgalaryň gurluşygynda olaryň ýokary hil standartlaryna we ekologik kadalara laýyk gelmeginiň üýtgewsiz talap bolup durýandygyna ünsi çekdi. Bu ugurda koreý kompaniýalary özüni jogapkärçilikli hyzmatdaşlar hökmünde görkezdiler. Gahryman Arkadagymyz ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny belläp, Türkmenistanyň hem koreý tarapynyň tekliplerine garamaga taýýardygyny aýtdy.

Koreýa Respublikasynyň işewür toparlarynyň wekilleri ýurdumyzyň çäginde bar bolan ýangyç we himiýa serişdeleriniň gaýtadan işlemek üçin ýaramlylyk derejesiniň ýokarydygyny nygtadylar. Bu bolsa netijeli bilelikdäki iş üçin möhüm şert bolup durýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri koreýaly hyzmatdaşlar bilen ýangyç-energetika, senagat pudaklarynda hyzmatdaşlyk üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny ýene-de bir gezek belläp, bu ugurdaky bilelikdäki taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçiriljekdigine ynam bildirdi.

Gämigurluşyk pudagynda hem tagallalary birleşdirmek üçin giň mümkinçilikler bar. Mälim bolşy ýaly, “Balkan” gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody Koreýa Respublikasynyň «Koryo Shipbuilding Industry Technology Co., Ltd.» kompaniýasy bilen bilelikde ýük göterijiligi 6100 tonna bolan gury ýük gämileriniň ikisini gurmak barada şertnama gol çekdi. Bu ugurda degişli işler alnyp barylýar. Täze ülňä laýyklykda, zawodyň önümhanalarynda we önümçilik meýdançalarynda gaýtadan enjamlaşdyryş, ölçeg işleri geçirilýär. “Balkan” gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody üçin halkara ISO güwänamalaryny almak ugrunda çäreler görülýär. Şeýle hem ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça meselelere seredilýär.

Ulag-logistika, ýük howa gatnawlarynyň amala aşyrylmagy hyzmatdaşlygyň strategik ugurlarynyň hataryndadyr. Iki ýurduň arasynda ýolagçy howa gatnawyny ýola goýmak hem meýilleşdirilýär.

Myhmanlar söhbetdeşlik üçin Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Koreýa Respublikasynyň işewür toparlarynyň Türkmenistan bilen özara bähbitli köpýyllyk hyzmatdaşlygy giňeltmäge taýýardyklaryny ýene-de bir gezek tassykladylar.

28.03.2024
Milli senagatyň täze mümkinçilikleri

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň milli ykdysadyýetini senagatlaşdyrmak arkaly beýik sepgitlere ýetmegi möhüm wezipe hökmünde kesgitledi. Bu bolsa, milli ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen özgertmegiň netijesinde, ykdysady görkezijileriň yzygiderli ýokarlanmagyny üpjün edýär. Şeýle netijeleriň gazanylmagynda hormatly Prezidentimiziň badalga beren maksatnamalarynyň ähmiýeti örän uludyr. Eziz Watanymyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde milli ykdysadyýetimiziň senagat pudagyna, hususan-da, gurluşyk serişdeleriniň önümçiligine möhüm orun degişlidir. Hormatly Prezidentimiziň 13-nji martda Lebap welaýatyna iş saparynyň dowamynda täze senagat desgasynyň ulanmaga berilmegi mynasybetli dabara gatnaşmagy bu pudaga döwlet derejesinde uly üns berilýändigine şaýatlyk edýär. Köýtendag etrabynda ýylda 1 million tonna sement öndürmäge ukyply Lebap sement zawodynyň ikinji tapgyrynyň ulanmaga berilmegi sebitiň, tutuş ýurdumyzyň ykdysadyýeti üçin möhüm ähmiýetli wakadyr.

Ýurdumyzda ykdysadyýeti senagatlaşdyrmak, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmek boýunça yzygiderli çäreler durmuşa geçirilýär. Innowasion tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylan häzirki zaman kärhanalar gurlup, önümçilik kuwwatlyklary yzygiderli artdyrylýar, ýerli çig malyň esasynda gurluşyk serişdeleri öndürilýär. Lebap welaýatyndaky zawodda ýokary berklige eýe bolan sementiň uly isleg bildirilýän görnüşleri öndürilip gelinýär. Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda 2013-nji ýylyň fewralynda açylan Lebap sement zawody bu ugurda nusgalyk önümçilik desgasy bolup durýar. Bu iri kärhana täze iş orunlaryny döretmek bilen bir hatarda, tutuş ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşine goşant goşýar, ýokary hilli önümleri bilen, ýurtda barha ýaýbaňlandyrylýan gurluşyklaryň güýçli depgininiň gazanylmagyna ýardam edýär. Gurluşyk pudagyna gönükdirilýän ägirt uly maýa serişdeleri, ýurdumyzda döredilen amatly maýa goýum gurşawy, telekeçiligiň goldanylmagy şähergurluşyk syýasatynyň üstünlikli amala aşyrylmagyna goşant goşýar.

Garaşsyzlyk ýyllarynda ýurdumyzda gurlup ulanmaga berlen Bäherden, Balkan we Lebap sement zawodlarynda dünýä standartlaryna laýyk gelýän ýokary hilli önümler öndürilýär. Arkadagly Gahryman Serdarymyz sementiň gurluşyk üçin iň zerur önümleriň biri bolup durýandygyna ünsi çekip, häzirki wagtda «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgyly sement önümleriniň diňe bir içerki bazarlarda däl, eýsem, dünýä bazarlarynda hem uly islege eýe bolýandygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz ýerli çig mal serişdelerinden peýdalanmak bilen, dünýä ölçeglerine laýyk gelýän, içerki hem-de daşarky bazarlarda uly islegden peýdalanýan önümleri öndürýän, innowasion tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylan täze senagat kärhanalaryň gurulýandygyny buýsanç bilen nygtap geçdi. Nesip bolsa, bu ýyl Ahal welaýatynyň Bäherden etrabynda täze, häzirki zaman innowasion tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylan, ýylda 1 million tonna ýokary hilli sement önümini öndürjek Bäherden sement zawodynyň ikinji tapgyryny hem işe girizmegiň göz öňünde tutulýandygy bellenildi.

Lebap sement zawodynyň ikinji tapgyrynyň işe girizilmegi ýurdumyzyň gurluşyk-senagat toplumynyň ösdürilmegine saldamly goşant bolar. Ýurdumyzyň gurluşyk pudagy döwür bilen aýakdaş ösýär, iň täze tejribeler innowasion gurluşyk önümleri bilen utgaşdyrylýar. Häzirki döwürde ösüş maksatnamalarynda göz öňünde tutulan täze desgalaryň gurluşyklary bilen bir hatarda, Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň we «Aşgabat siti» taslamasynyň durmuşa geçirilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Olaryň gurluşygynda täze desgada öndürilýän ýokary hilli sement, ýurdumyzda öndürilýän beýleki ýokary hilli gurluşyk serişdeleri-de giňden ulanylar. Goý, ýurdumyzy ösdürmekde tutumly başlangyçlara badalga berýän hormatly Prezidentimiziň il-ýurt bähbitli işleri hemişe rowaçlyklara beslensin!

Wepa MÄMIÝEW,

S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň mugallymy.

27.03.2024
«Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri» atly halkara maslahata gatnaşyjylara

Hormatly maslahata gatnaşyjylar!
Gadyrly myhmanlar!

Sizi «Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri» atly halkara maslahatyň öz işine başlamagy mynasybetli tüýs ýürekden gutlaýaryn. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň paýtagty Aşgabat şäherinde geçirilýän bu maslahatyň dünýäniň syýahatçylyk guramalarynyň arasynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekde möhüm ähmiýetli waka boljakdygyna berk ynanýaryn.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Bitarap ýurdumyz bilen dünýä döwletleriniň arasynda hoşniýetli gatnaşyklar yzygiderli ösdürilýär. Syýahatçylyk ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ilerletmek hem Türkmenistanyň daşary syýasatynda uly orny eýeleýär. Garaşsyz döwletimiz Bütindünýä Syýahatçylyk Guramasy, Syýahatçylyk şäherleriniň bütindünýä federasiýasy, daşary ýurtlaryň syýahatçylyk kärhanalary bilen ýola goýlan hyzmatdaşlygy barha kämilleşdirýär. «Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri» atly halkara maslahatyň yzygiderli geçirilmegi bu ulgamy has-da ösdürmekde, dünýäniň döwletleri bilen syýahatçylyk babatda hyzmatdaşlygy berkitmekde, özara tejribe alyşmakda, işewür gatnaşyklary ýola goýmakda möhüm ähmiýete eýe bolýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň asylly başlangyçlary esasynda ýola goýlan, häzirki döwürde has-da ösdürilýän halkara hyzmatdaşlyk syýahatçylyk ulgamynda hem uly üstünlikleri gazanmaga, ýurdumyzda bu ugurda dünýä tejribesini giňden ornaşdyrmaga uly ýardam berýär. Syýahatçylygy ösdürmek boýunça amala aşyrylýan giň möçberli döwlet maksatnamalary Bitarap Türkmenistanyň dünýädäki abraý-mertebesini, şan-şöhratyny has-da belende göterýär, halkara bileleşikde giň goldawa eýe bolýar. Ýurdumyzyň syýahatçylyk ulgamy halkara syýahatçylygyň gazananlary, baý tejribesi, döwrebap ugurlary esasynda täze derejelere çykarylýar.

Hormatly maslahata gatnaşyjylar!
Gadyrly dostlar!

Bu halkara maslahatyň Türki medeniýetiň halkara guramasy (TÜRKSOÝ) tarapyndan Änew şäheriniň 2024-nji ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmegi mynasybetli geçiriljek çärelere badalga bermek dabarasy bilen utgaşykly gelmegi aýratyn ähmiýete eýedir. Änew türkmen halkynyň şöhratly taryhynda özboluşly orny eýeleýär. Bu şäheriň Türkmenistanyň gadymy medeniýetini, milli gymmatlyklaryny, halkymyzyň däp-dessurlaryny dünýäde giňden tanatmakda möhüm ähmiýeti bardyr.

Ýurdumyzyň “Gadymy Merw”, “Nusaý”, “Köneürgenç” ýaly taryhy ýadygärlikleri, Beýik Ýüpek ýolunyň Zerewşan — Garagum geçelgesi, «Bereketli Garagum», «Gaplaňgyr» döwlet tebigy goraghanalary, «Repetek» döwlet biosfera goraghanasynyň we onuň «Ýerajy» çäkli goraghanasynyň çöl ekoulgamlary ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizildi. Bu ýerler özüniň örän irki asyrlara degişli bolan gadymy ýadygärlikleri we täsin tebigaty bilen dünýä syýahatçylygynda giňden meşhurdyr.

Türkmen halkynyň baý taryhy-medeni gymmatlyklary, özboluşly däp-dessurlary milli mirasymyzyň genji-hazynalarydyr. Türkmenistanyň tebigatynyň baý ösümlik, haýwanat dünýäsi, arheologik ýadygärlikleri, orta asyr binagärliginiň gymmatlyklary daşary ýurtly jahankeşdeler üçin özboluşly täsinliklerdir. Syýahatçylyk şäherleriniň bütindünýä federasiýasynyň sanawyna girizilen Aşgabat şäheri, ajaýyp binalary bilen haýran galdyrýan Arkadag şäheri, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy, Garagum sährasynyň hem-de Köýtendagyň tebigy täsinlikleri ýurdumyzyň syýahatçylyk mümkinçilikleriniň geljeginiň uludygyna doly güwä geçýär. Halkara derejeli şeýle maslahatlaryň geçirilmegi geljekde Türkmenistanyň taryhy-medeni we tebigy ýadygärliklerini, gözel ýerlerini mahabatlandyrmaga, daşary ýurtly syýahatçylary ýurdumyza çekmäge ýakyndan ýardam berer.

Hormatly adamlar!
Gadyrly myhmanlar!

Sizi «Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri» atly halkara maslahatyň öz işine başlamagy mynasybetli ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, syýahatçylyk ulgamyny ösdürmek ugrunda alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.


Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

27.03.2024
Sanly ulgamyň mümkinçilikleri

Ýurdumyzda durmuşa geçirilýän işler halkymyzyň bähbitlerine gönükdirilip, röwşen geljegimizi üpjün edýär. Ähli ugurlarda bolşy ýaly, bilim özgertmeleriniň üstünlikli durmuşa geçirilmegi aýratyn many-mazmuna eýedir. Häzirki döwürde ylmyň we bilimiň ýurduň ykdysady hem-de durmuş zerurlyklaryna gönükdirilmegi ösüşiň berk binýadyny üpjün edýär.

Häzirki ajaýyp döwrümizde «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» esasynda ýurduň durnukly ösüşi üçin bar bolan mümkinçilikler işjeň durmuşa geçirilýär. Hususan-da, sanly ulgamyň mümkinçilikleri, döwrebap tehnologiýalar ösdürilýär. Munuň özi köp babatda ýokary derejeli hünärmenleriň, şol sanda ösen tehnologiýalardan oňat baş çykarýan inženerleriň, ylmy işgärleriň taýýarlanylmagyny talap edýär. Şonuň netijesinde bu günki günde üstünlikleriň gazanylmagy üçin ylmyň, önümçiligiň we berilýän bilimiň arasyndaky baglanyşyk has-da berkidilýär. Häzirki bilim özgertmelerinde şu talabyň ýerine ýetirilmegine uly üns berilýär. Bilim, ylym önümçilik bilen içgin sazlaşdyrylýar, talyplar ylmy barlaglara çekilýär, önümçilik tejribelik okuwlarynyň hili ýokarlandyrylýar.

Häzirki döwürde ylym örän tiz ösýär, tehnologiýalar özgerýär, täze mümkinçilikler kemala gelýär. Şunda ylmyň we tehnologiýalaryň ösüşine düşünýän hünärmenleri taýýarlamak, täze mümkinçilikleri ylmy esasda durmuşa geçirýän ýaşlary terbiýeläp ýetişdirmek möhüm ugurlaryň biridir. Çünki ykdysadyýetiň depginli ösüşi bilimleriň üznüksiz täzelenip durulmagyny, täze hünärleriň açylmagyny şertlendirýär. Ýurduň ylmy-tehniki we tehnologik ösüşiniň depginlerini kesgitleýän hünär biliminiň hili ýokarlandyrylýar.

Ýurdumyzda sanly ulgamy ösdürmek boýunça uly işler durmuşa geçirilýär. Ykdysadyýetiň dürli pudaklaryna täze, innowasion tehnologiýalar, şol sanda sanly tehnologiýalar yzygiderli ornaşdyrylýar. Şeýle hem sazlaşykly işleýän elektron senagaty döredilýär. Ýurdumyzyň telekeçileri tarapyndan elektron önümleriň önümçiligi ýola goýuldy, bu ugurda kompýuter tehnologiýalary, telefonlar öndürilýär. Bu bolsa döwrebap tehnologiýalaryň ösdürilmeginde türkmen hünärmenleriniň anyk işleri alyp barýandyklaryny alamatlandyrýar.

Merdan ANNAGELDIÝEW,

Aşgabat maliýe-ykdysady orta hünär okuw mekdebiniň mugallymy.

27.03.2024