Habarlar
Döwrebap bilim — wajyp wezipe

Ylym we tehnikanyň gazananlaryna, täze tehnologiýalara, innowasiýalara daýanyp, ýurdumyzyň bilim ulgamy ösdürilýär. Ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly, sagdyn nesli kemala getirmek hormatly Prezidentimiziň amala aşyrýan döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridir. 

                                                                   

«Dünýäniň öňdebaryjy tejribelerinden ugur alnyp, ýaş nesliň döwrebap bilim almagy, ylym we döredijilik bilen meşgullanmagy ugrunda giň mümkinçilikleri döredýäris. Bilim işini döwrebaplaşdyrýarys, milli maksatnamalary, konsepsiýalary üstünlikli durmuşa geçirýäris. Ýaş nesilleriň ýokary derejede bilim almaklary, saýlan hünärleriniň eýeleri bolmaklary, watançylygyň hem-de ynsanperwerligiň belent ruhunda terbiýelenmekleri üçin giň mümkinçilikleri döredýäris» diýip, hormatly Prezidentimiz 23-nji sentýabrda geçirilen Döwlet Maslahatynda nygtady.  

                                                                   

Eziz Diýarymyzda öňdebaryjy tejribelere, milli ýörelgelerimize esaslanyp, bilim işi yzygiderli kämilleşdirilýär, täze bilim ojaklary gurlup, ulanylmaga berilýär. 1-nji sentýabrda geçirilen Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň VII gurultaýynda «Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda» Kanunyň rejelenen görnüşiniň kabul edilmegi bolsa ýaşlar üçin döredilýän mümkinçilikleri has-da giňeltmäge, olaryň watansöýüjilik ruhunda terbiýelenmegine ýardam berýär. 

                                                                   

Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynda hem talyp ýaşlara ýokary derejede bilim bermek ugrunda netijeli işler durmuşa geçirilýär. Ýokary okuw mekdebimizde öňdebaryjy tehnologiýalary we okuw-usulyýet serişdelerini peýdalanmak arkaly häzirki döwürde durmuşyň ähli ugurlarynda ulanylýan döwrebap tehnologiýalardan, sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden baş çykarýan hünärmenler taýýarlanylýar. Institutymyzyň dünýäniň çar ýanyndaky ýokary okuw mekdepleriň arasynda dürli ugurlaryň, şol sanda bilim berlişiniň hiliniň göz öňünde tutulmagy netijesinde düzülýän halkara sanawlarda orun almagy biziň zähmetimiziň ýerine düşýändigini tassyklaýar. 

                                                                   

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň ýagty geljeginiň eýeleri bolan ýaşlara ýokary derejede bilim we terbiýe bermek ugrunda giň mümkinçilikleri döredýän hormatly Prezidentimiziň adyna tüýs ýürekden sagbolsun aýdýarys! 

                                                                                                           

Ogultäç PENAÝEWA,

                       

Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň mugallymy.

01.10.2022
Telekeçilik — Türkmenistanyň bazar ykdysadyýetiniň hereketlendiriji güýji

Milli ykdysadyýetimiziň hususy ulgamyny ösdürmek, häzirki zamanyň bazar usullaryny giňden ornaşdyrmagyň hasabyna onuň eýeleýän ornuny ýokarlandyrmak, telekeçilik başlangyçlaryny goldamak hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň alyp barýan durmuş ugurly syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Bu babatda durmuşa geçirilýän çäreler türkmen işewürleriniň öňünde dürli ulgamlarda ýokary netijeleri gazanmak üçin giň mümkinçilikleri açýar. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz ykdysadyýetiň hususy pudagyna uly serişdeleriň goýlandygyny, telekeçileriň bolsa döwlete degişli bolmadyk ulgamyň gerimini giňeltmek işinde bolşy ýaly, Türkmenistanyň tutuş halk hojalyk toplumynyň öndürijiligini artdyrmakda-da möhüm orun eýeleýändiklerini nygtaýar. Şu ýylyň ilkinji alty aýynda ýurdumyzy ösdürmegiň jemlerine bagyşlanyp, 8-nji iýulda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde, şeýle-de ýedi aýda alnyp barlan işleriň netijeleri jemlenen 12-nji awgustdaky Hökümetiň göçme mejlisiniň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bazar ykdysadyýeti şertlerinde hususy telekeçiligiň işini ösdürmäge we höweslendirmäge aýratyn üns bermegiň, degişli düzümlerde täze önümçilikleri döretmegiň, olaryň kuwwatlyklaryny artdyrmagyň zerurdygyny belledi. 

                                                                   

Beýan edilen görkezijiler kiçi we orta telekeçilik ulgamynyň kuwwatynyň barha artýandygyna şaýatlyk edýär. Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça ýedi aýda oba hojalyk hem-de azyk önümleriniň öndürilişiniň möçberiniň ösüş depgini 167,9 göterime, senagat önümleriniň öndürilişiniň ösüş depgini 109,2 göterime deň boldy. Bu görkezijiler şu ýylyň sekiz aýynda, degişlilikde, 168,6 we 114,8 göterime deň boldy. Ilata edilýän hyzmatlaryň möçberi ep-esli ýokarlandy. Häzirki wagtda Diýarymyzyň işewür jemgyýetçiliginiň wekilleriniň 27 müňden gowragynyň TSTB-niň agzasydygyny aýtmak gerek. Türkmenistanyň ilatynyň ýarysyndan gowragy hususy ulgamda işleýär. 

                                                                   

Häzir ykdysadyýetini bazar gatnaşyklary ýörelgelerinde ýola goýýan ýurdumyzda halk hojalyk toplumynyň bu ulgamyny netijeli hem-de depginli ösdürmek üçin amatly hukuk, ykdysady, maliýe, durmuş şertleri döredildi. Munuň özi telekeçiligiň, salgyt ulgamynyň hukuk esaslarynyň kämilleşdirilmeginde, eksport-import amallaryny geçirmegiň, ýer böleklerini bermek düzgüniniň ýönekeýleşdirilmeginde, ýeňillikli karz bermekde we telekeçiler üçin karz, gümrük hem-de söwda amallaryny resmileşdirmek işleriniň ýeňilleşdirilmeginde beýanyny tapýar. 

                                                                   

Bu çäreler “Türkmenistanda kiçi we orta telekeçiligi goldamagyň 2018 — 2024-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynyň” çäklerinde ýerine ýetirilýär. Şol Maksatnama ykdysady ösüşiň ýokary depginlerini, Türkmenistanda hususy öndürijileriň işlerini işjeňleşdirmek arkaly durmuş taýdan abadançylygy üpjün etmäge gönükdirilendir. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow kiçi we orta işewürligi goldamak boýunça maksatnamalaýyn işleri dowam etdirmegiň, onuň wekillerini halk hojalyk toplumyndaky özgertmeleri durmuşa geçirmäge, kärhanalary döwlet eýeçiliginden aýyrmak işlerine giňden çekmegiň zerurdygyny belleýär. 

                                                                   

Milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmegiň çäklerinde daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan harytlaryň önümçiligini artdyrmak, ýurdumyzyň eksport harytlarynyň möçberini köpeltmek, elektron senagaty döretmek boýunça maksatnamalar netijeli durmuşa geçirilýär. Olaryň amala aşyrylmagyna TSTB-niň agzalary mynasyp goşant goşýarlar. Şunuň bilen baglylykda, däp boýunça, bu guramanyň döredilen gününe gabatlanyp, her ýyl geçirilýän Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň gazananlarynyň nobatdaky sergisini ýatlap geçmek gerek. Hormatly Prezidentimiz sergide görkezilen ýurdumyzyň işewür toparlarynyň wekilleriniň öndürýän önümleriniň hem-de senagat harytlarynyň görnüşleri bilen tanşyp, Türkmenistanda hususy ulgamy ösdürmek boýunça anyk işleriň yzygiderli dowam etdiriljekdigini nygtady. Bu işler, ilkinji nobatda, “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda” kesgitlenen wezipeleri üstünlikli çözmek bilen baglylykda möhümdir diýip, hormatly Prezidentimiz belledi. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz pul-karz we maliýe ulgamyna bazar usullaryny giňden ornaşdyrmagyň, ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek boýunça anyk çäreleri görmegiň wajypdygyny nygtap, telekeçilik ulgamynyň paýynyň artdyrylmalydygy hem-de onuň halk hojalyk toplumynda işjeň orun eýelemeginiň üpjün edilmelidigi barada pikirini aýtdy. Şu maksatlar bilen, kiçi, orta we iri hususy kärhanalara goldaw bermegi dowam etmek, hususy işewürlik üçin karz beriş maksatnamasyny giňeltmek, aýratyn-da, welaýatlarda täze iş orunlaryny döretmek maksatnamasyny düýpli seljermek barada görkezme berildi. Bu çäreler döwlete degişli bolmadyk ulgamyň wekilleriniň hem-de ýurduň raýatlarynyň işjeňligini höweslendirmek arkaly ozalky iş orunlaryny saklamaga we täze iş orunlaryny döretmäge gönükdirilendir. 

                                                                   

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň iýun aýynda degişli Karara gol çekendigi bellärliklidir. Resminama laýyklykda, Türkmenistanyň telekeçilerine döwlet tarapyndan goldaw berler. Munuň üçin ABŞ-nyň 150 million dollary bölünip berildi. TSTB-niň gazananlarynyň sergisiniň dowamynda ýurdumyzyň hususy haryt öndürijileri daşary ýurtly kompaniýalar bilen umumy bahasy ABŞ-nyň 145 million 398 müň 770 dollaryna barabar bolan 63 sany şertnamany baglaşdylar. Şolardan 16-sy ABŞ-nyň 3 million 247 müň 441 dollaryna deň bolan eksport ugurly we 47-si ABŞ-nyň 142 million 151 müň 329 dollaryna barabar bolan import ugurly şertnamalardyr. Şunuň bilen bir hatarda, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalarynyň umumy bahasy 36 million 174 müň 933 manada deň bolan özara içerki söwda hakynda şertnamalaryň 51-sini baglaşandyklaryny bellemek möhümdir. Olar, esasan, azyk önümleriniň hem-de önümçilikde ulanylýan serişdeleriň söwdasyna degişlidir. 

                                                                   

TSTB-niň halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň wajypdygyna birinji ýarym ýylda sanly ulgam arkaly daşary ýurtly kärdeşleri bilen geçirilen duşuşyklar hem şaýatlyk edýär. Şunuň bilen baglylykda, türkmen telekeçileriniň wekilleriniň iýun aýynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Moskwa amala aşyran resmi saparynyň çäklerinde rus kärdeşleri bilen geçiren duşuşyklaryny ýatlamak ýerlikli bolar. Duşuşygyň netijeleri boýunça supermarketleriň “Halk market” (Türkmenistan) söwda ulgamy bilen “Rusagro” (Russiýa) agroholdinginiň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda şertnama gol çekildi. Ol azyk ulgamynda, işewür toparlaryň ugry boýunça ikitaraplaýyn söwda-ykdysady gatnaşyklary işjeňleşdirmäge gönükdirilendir. 

                                                                   

Iýul aýynda Özbegistanyň Buhara şäherinde geçirilen Türkmen-özbek sebitara forumynyň barşynda resminamalaryň birnäçesine gol çekildi. Iki ýurduň telekeçileriniň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeňleşdirmek boýunça resminamalar eksport-import söwda ylalaşyklaryny özünde jemleýär. 

                                                                   

Gurluşyk hem-de gurluşyk serişdeleriniň önümçiligi ulgamy türkmen işewürleriniň örän üstünlikli özleşdiren pudaklarynyň biridir. TSTB-niň agzalary önümçilik we durmuş maksatly desgalary — ýaşaýyş jaýlaryny we zawodlary, mekdepleri, çagalar baglaryny, lukmançylyk we sport binalaryny, ýollary, raýat awiasiýasynyň düzümleýin desgalaryny hem-de beýlekileri gurýarlar. Bu gün hususy gurluşyk kompaniýalarynyň amala aşyrýan iri döwlet buýurmalarynyň hatarynda Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň, “Aşgabat-sitiniň” hem-de paýtagtymyzy ösdürmegiň 17-nji tapgyrynyň desgalarynyň gurluşyklary, Magtymguly şaýolunyň ugrunda täze “Daşkent” dynç alyş seýilgähiniň, Magtymguly Pyragynyň seýilgäh toplumynyň gurluşyklary bar. Şu günler TSTB-niň agzalary tarapyndan Köýtendag etrabynyň çäklerinde ýerleşen Lebap sement zawodynyň ikinji tapgyrynyň hem-de ençeme beýleki senagat kärhanalarynyň gurluşygy ýokary depginlerde alnyp barylýar. 

                                                                   

Birinji ýarym ýylda durmuş ähmiýetli desgalaryň ençemesi ulanmaga berildi. 24-nji martda döwlet Baştutanymyz paýtagtymyzyň demirgazygynda IIM-niň işgärlerine niýetlenen Mälikguly Berdimuhamedow adyndaky ýaşaýyş jaý toplumynyň nobatdaky tapgyrynyň açylmagyna bagyşlanan dabaraly çärä gatnaşdy. Aprel aýynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Türkmenbaşy şäherinde 400 orunlyk köpugurly hassahana, maý aýynda bolsa Daşoguz welaýatynda 450 orunlyk köpugurly hassahana we 150 orunlyk onkologiýa hassahanasy dabaraly açyldy. 

                                                                   

1-nji awgustda “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda döwlet Baştutanymyzyň gatnaşmagynda “Rowaç” kottejler toplumy açyldy. Açylyş dabarasynyň çäklerinde hormatly Prezidentimiz TSTB-niň jemgyýetçilik iýmiti ulgamynda ýöriteleşen kärhanalary tarapyndan guralan milli we daşary ýurt aşhanalarynyň tagamlarynyň sergisine baryp gördi hem-de hususy ulgamyň önümleri bilen tanyşdy. 

                                                                   

Telekeçiler döwletiň azyk garaşsyzlygynyň pugtalandyrylmagyna ýardam berýärler we öňlerinde goýlan maksada ýetmäge ymtylýarlar. Şol maksat bolsa Türkmenistany eksport ugurly kuwwatly ykdysadyýeti bolan ýurda öwürmekden ybaratdyr. Hususy önüm öndürijiler obasenagat toplumynyň özgerdilmegine goşantlaryny goşup, hojalygy ýöretmegiň täzeçil usullaryny işjeň çekýärler, öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmagyň, täze suwarymly ýerleri özleşdirmegiň, şol ekerançylyk ýerlerinde goşmaça oba hojalyk ekinlerini ekmegi, üsti ýapyk toprakda ýylyň dowamynda gök önümleri ösdürip ýetişdirmäge mümkinçilik berýän ýyladyşhana hojalyklaryny guramagyň hasabyna hasyllylygyň ýokarlandyrylmagyny üpjün edýärler. Bu bolsa içerki bazarlary haryt bilen baýlaşdyrmaga hem-de önümleriň eksporta iberilýän möçberini artdyrmaga mümkinçilik berýär. 

                                                                   

Oba hojalyk önümlerini öndürijiler bakja, gök we miwe önümleriniň, ekzotik önümleriň önümçiligini yzygiderli artdyrýarlar. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzda öndürilýän harytlaryň azyk bolçulygyny üpjün etmek bilen bir hatarda, olara bildirilýän ekologik hem-de howpsuzlyk kadalaryna-da laýyk gelmelidigini nygtaýar. Ýurdumyzyň kärhanalarynyň alan ISO we NASSR halkara güwänamalary olaryň azyk önümleriniň hiliniň ýokarydygyna hem-de ekologik taýdan howpsuzdygyna şaýatlyk edýär. 

                                                                   

Türkmen telekeçileri içerki we daşarky bazarlara ýetirýän giň görnüşli täze önümleri bilen sarp edijileri ýygy-ýygydan begendirýärler. Oba hojalyk ulgamynda miweçilik hem-de üzümçilik hususy öndürijileriň alyp barýan işleriniň esasy ugurlarynyň birine öwrülýär. Ol köp babatda oba hojalyk maksatly ýörite ýer gaznasynyň döredilmegi netijesinde häzir ileri tutulýan ugurdyr. Onuň ýer bölekleri dürli oba hojalyk önümlerini, şol sanda miweleri we ir-iýmişleri ösdürip ýetişdirmek üçin bellenilen tertipde bölünip berilýär. Şeýle-de TSTB-niň agzalary tarapyndan oba hojalyk, azyk hem-de senagat kärhanalaryny döretmek boýunça maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmek babatda teklipleriň işlenip taýýarlanylandygyny bellemek gerek. Şol sanda suw tygşytlaýjy tehnologiýalary ulanmak arkaly gök önümleri, üzüm hem-de miweleri ösdürip ýetişdirmek, maldarçylyk we guşçulyk toplumlaryny, häzirki zaman ýyladyşhanalaryny, azyk önümlerini saklamak üçin sowadyjy ammarlary gurmak ýaly teklipler işlenip taýýarlanyldy. 

                                                                   

Bitarap ýurdumyzyň alyp barýan “Açyk gapylar” syýasatynyň çäklerinde Diýarymyzyň telekeçilerine daşary ýurtlaryň işewürleri bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy has-da ösdürmek üçin uly mümkinçilikler döredilýär. Bütindünýä Söwda Guramasynda Türkmenistanyň işjeň synçy derejesiniň bolmagy ýurtda önümçilik düzümlerini ösdürmäge, eksport mümkinçilikleri artdyrmaga, daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmäge we halkara ykdysady gatnaşyklar ulgamyna has işjeň goşulyşmaga uly mümkinçilikleri açýar. 

                                                                   

Türkmen telekeçileri görnüşleri hemişe artýan önümleriniň eksporty babatda mümkinçiliklerini ýyl-ýyldan ýokarlandyrýarlar. Oba hojalyk önümlerinden başga-da, dokma pudagynyň önümleri hem-de dürli azyk harytlary eksport ugurly harytlaryň düzümine girýär. Eksport edilýän senagat harytlarynyň arasynda izogam, suwuk bitum goýatmasy, penopolistirol, polipropilen haltalary, suwuk senagat garyndysy, akkumulýator batareýalary we beýlekiler agdyklyk edýär. 

                                                                   

Tejribäniň görkezişi ýaly, ýurtda ykdysadyýetiň hususy ulgamynyň döwrebaplaşdyrylmagy, oňa maýa goýumlaryň çekilmegi oňyn netijelerini berýär. Şu babatda Diýarymyzda durmuşda ulanylýan tehnikalary — gaz we elektrik peçlerini, howur peçleri, kiçi tolkunly peçleri, smart telewizorlary öndürijileriň işleri nusgalykdyr. Şol önümler daşary ýurtdaky ugurdaş harytlardan pes däldir we olar alyjylaryň arasynda uly islegden peýdalanýar. Şunuň bilen birlikde, TSTB-niň agzalary häzirki zamanyň senagat hem-de elektron önümleriniň, töleg terminallarynyň, okuw onlaýn-maksatnamalarynyň, “akylly” öý tehnologiýalarynyň önümçiligini üstünlikli özleşdirdiler. 

                                                                   

Telekeçiler hyzmat ediş ulgamynyň we söwdanyň ösdürilmegine maýa goýumlaryny goýýarlar, ilata giň gerimli durmuş, mahabat hem-de neşirýat hyzmatlaryny hödürleýärler. Türkmen işewür jemgyýetçiliginiň hünärmentçilik, amaly-haşam sungaty bilen meşgullanýan agzalarynyň işleri milli medeni mirasyň wagyz edilmegine ýardam berýär. Şunuň bilen baglylykda, TSTB-niň milli keçe basmak sungatynda ussat gelin-gyzlaryň arasynda her ýyl bäsleşigiň guralmagyna gatnaşýandygyny bellemek gerek. Bu bäsleşigiň netijeleri awgust aýynyň başynda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň medeni-dynç alyş merkezinde jemlenildi. 

                                                                   

Döwletiň hemmetaraplaýyn goldaw bermegi esasynda Diýarymyzyň telekeçiligi önümçilik we önümçilik däl ulgamlarda, eksport babatda hem-de daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan harytlaryň önümçiliklerini ösdürmekde, hyzmatlar ulgamyny öňe ilerletmekde we ýurdumyzyň azyk garaşsyzlygyny üpjün etmekde geljekde-de ösmegiň oňaýly mümkinçiliklerine eýedir. 

                                                                   

TSTB-niň ýokary okuw mekdebiniň açylmagynyň maksat edinilmegi hem hususy işewürligiň mümkinçiliginiň barha artýandygyna şaýatlyk edýär. Iýul aýynyň ilkinji ongünlüginde bu ýokary okuw mekdebiniň dabaraly ýagdaýda düýbi tutuldy. Okuw binalarynyň dördüsinden we her biri 300 orna niýetlenen talyplar umumy ýaşaýyş jaýynyň iki binasyndan, şeýle-de kitaphanadan, naharhanadan, üsti ýapyk we açyk sport toplumyndan ybarat bolan häzirki zaman toplumyny gurmak göz öňünde tutulýar. Desgany 2025-nji ýylyň sentýabr aýynda ulanmaga bermek meýilleşdirilýär. 

                                                                   

Türkmen telekeçileriniň öňünde täzeçil tehnologiýalaryň, sanly ulgamlaryň ornaşdyrylmagy, Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda kesgitlenen çäreleri, şol sanda iri döwlet buýurmalaryny hem-de maýa goýum taslamalaryny ýerine ýetirmek boýunça işleri durmuşa geçirmek bilen baglanyşykly täze wezipeler durýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow alty aýyň jemlerine bagyşlanyp geçirilen Hökümet mejlisinde işewürligi ösdürmek, ykdysadyýeti bazar gatnaşyklaryna geçirmek we täzeçil önümçilikleri guramak maksady bilen, Türkmenistanda 2018-nji ýylda TSTB-niň teklibi bilen döredilen ýurduň kiçi we orta telekeçiligini goldamak baradaky gaznanyň işini işjeňleşdirmegiň möhümdigini belledi. 

                                                                   

Şeýle-de döwlet Baştutanymyz sarp ediş önümleriniň, aýratyn-da, oba hojalyk önümleriniň öndürilişini artdyrmak boýunça işleri güýçlendirmegiň, içerki bazaryň önümler hem-de ilkinji zerurlyk hökmünde ulanylýan beýleki harytlar bilen üpjün edilişini gowulandyrmagyň ähmiýetini nygtady. TSTB-niň kärhanalaryna kömek bermäge, oňaýly işewürlik ýagdaýlaryny döretmek arkaly kiçi, orta we iri işewürligi yzygiderli goldamaga degişli käbir görkezmeler berildi. Her welaýatda, etrapda we şäherde döwrebap önümçilikleri, täze iş orunlaryny döretmek, Türkmenistanda öndürilen ýokary hilli önümleriň eksportyny giňeltmek möhüm talaplaryň hatarynda kesgitlenildi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz ykdysadyýetde döwletiň eýeleýän paýyny azaltmak boýunça işleri çaltlandyrmagyň we onda hususy ulgamyň paýyny artdyrmagyň zerurdygyny nygtady. 

                                                                   

Ýurdumyzyň telekeçiliginiň geljek üçin uly maksatlary bar. Netijeli döwlet-hususy hyzmatdaşlygynyň işlenip taýýarlanylan we hemişe kämilleşdirilýän usullary bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň kesgitlän möhüm wezipelerini çözmek işi öňde durýar. Şol usullar olary üstünlikli amala aşyrmagyň ygtybarly kepili bolup hyzmat edýär. 

                                                                                                           

(TDH)

30.09.2022
Önüm öndür, öz paýyňy al!

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 23-nji sentýabrynda geçiren mejlisinde ýer eýeleriniň önüm öndürmäge bolan höwesini artdyrmak, hasyllylygyň derejesini ýokarlandyrmak, hojalyklardaky mallaryň iým üpjünçiligini gowulandyrmak maksady bilen möhüm Karara gol çekdi. 

                                                                   

Resminama laýyklykda 2022-nji ýylyň hasylyndan başlap, ýerleriň kärendeçilerinden, peýdalanyjylaryndan we eýelerinden döwlet tabşyrygy esasynda kabul edilýän bugdaýyň, pagtanyň, gant şugundyrynyň 50 göterimini gaýtadan işlemekden alynýan kepegi, saruny, künjarany we şugundyr lötüni, degişlilikde, önüm öndürijilere döwlet tarapyndan düzgünleşdirilýän bahalardan satmak bellenildi. Döwletimiz tarapyndan ýer eýeleriniň bol önüm öndürmekleri üçin edilýän şeýle aladalar olaryň zähmet girdejileriniň artmagyna, şonlukda ýaşaýyş-durmuş şertleriniň ýokarlanmagyna hem oňyn täsirini ýetirýär.  

                                                                   

Häzirki wagtda Gahryman Arkadagymyzyň oba hojalygynda başlangyjyny goýan özgertmeleriniň hormatly Prezidentimiziň ynamly dowam etdirmegi bilen ýeriň hasyllylygyny ýokarlandyrmaga has uly üns berilýär. Oba hojalyk önümçiligine ornaşdyrylan ykdysady usullaryň bütin ýurduň ösüşlerine ýetirýän täsirini bu gün anyk görmek bolýar. Welaýatymyzyň ilatynyň saçagynda çörek, et, ýumurtga we beýleki azyklyk önümleriň bolçulygy üpjün edilýär. Ýene bir guwandyryjy ýagdaý: önüm öndürijileriň bol hasyl öndürmäge bolan höwesleri artýar. Sebäbi hormatly Prezidentimiz oba hojalyk önümlerini öndürijileriň zähmetine belent sarpa goýýar. Olary höweslendirmek üçin ýeňillikleriň sanawyny yzygiderli baýlaşdyrýar. Köp önüm öndürýän zähmet adamlaryny sylaglaýar, hormatly atlary dakýar. Bu bolsa zähmet çekýän adamyň gadyrynyň bilinýändigini hem görkezýär. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen önüm öndürijilere eýeçiliginiň görnüşine garamazdan, döwlet tarapyndan düýpli goldawlar berilýär we dürli ýeňillikler döredilýär. Dökün, suw, tehnika bilen baglanyşykly döredilen ýeňillikler, önüm üçin salgytlaryň bolmazlygy ýer eýeleriniň bol hasyl almaga bolan höweslerine höwes goşýar. Döwlet Baştutanymyzyň şu möhüm Karary hem oba hojalyk önümlerini öndürijileriň işleriniň netijeliligini has-da ýokarlandyrar. Munuň üçin ýer eýeleri hormatly Prezidentimize ak ýürekden alkyş aýdýarlar. 

                                                                                                           

Ilmyrat BERDIÝEW.

29.09.2022
Halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine goşant üçin sylaglar

Türkmenistanyň Prezidenti ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň şahsy düzümini gutlady 

                                                                   

 Aşgabat, 28-nji sentýabr (TDH). Şu gün Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygy mynasybetli “Oguz han” köşkler toplumynda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalaryna döwlet sylaglaryny, nobatdaky harby we ýörite atlary dakmak hem-de hünär derejelerini bermek dabarasy boldy. 

                                                                   

Türkmenistanyň goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýew Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedowa dabaraly çäräniň geçirilmegine taýýarlyk barada hasabat berdi. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz hasabaty kabul edip, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalaryna ýüzlenmek bilen, Döwlet münberiniň öňündäki meýdançada ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň şahsy düzüminiň dabaraly harby ýörişi geçip, berkarar Watanymyzyň goranyş kuwwatynyň kämilligini we Ýaragly Güýçlerimiziň ýokary taýýarlygyny ýene bir gezek görkezendigini belledi. 

                                                                   

Garaşsyzlyk ýyllarynda ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleri has-da ösdürildi. Parahatçylyk söýüjilik ýörelgelerine esaslanýan Harby doktrinamyza laýyklykda, onuň maddy-enjamlaýyn binýady pugtalandyryldy. Harby gullukçylaryň we olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň gowulandyrylmagyna gönükdirilen çäreler yzygiderli durmuşa geçirildi. Biz bu ugurda alnyp barylýan işleri mundan beýläk-de dowam etdireris diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady. 

                                                                   

Soňra döwlet Baştutanymyz mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 31 ýyllyk baýramy mynasybetli, şeýle-de ýurdumyzyň Garaşsyzlygyny we özygtyýarlylygyny pugtalandyrmaga, goranmak ukybyny berkitmäge, howpsuzlygy, jemgyýetçilik we hukuk tertibini üpjün etmäge uly şahsy goşant goşan harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylaryny, harby gullukçylary we işgärleri döwlet sylaglary bilen sylaglamak, olara harby we ýörite atlary dakmak, hünär derejelerini bermek barada karara gelendigini aýtdy hem-de degişli Permanlara gol çekdi. 

                                                                   

Şunuň bilen baglylykda, goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýew Türkmenistanyň Prezidentiniň, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň Permanlaryny okady. 

                                                                   

 Soňra döwlet Baştutanymyz milli howpsuzlyk ministri, polkownik G.Annaýewi Türkmenistanyň “Garaşsyzlyk” ordeni bilen sylaglady. 

                                                                   

Milli howpsuzlyk ministri sylagy hoşallyk bilen kabul edip, harby borja, Watanymyza, halkymyza, hormatly Prezidentimize çäksiz wepalylyk kasamyny aýtdy. 

                                                                   

Soňra döwlet Baştutanymyz içeri işler ministri, polisiýanyň podpolkownigi M.Hydyrowa polisiýanyň polkownigi ýörite adyny dakdy. 

                                                                   

 Içeri işler ministri Watanymyza, halkymyza we hormatly Prezidentimize hemişe wepalylyk kasamyny ýerine ýetirdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Baş prokuror, ýustisiýanyň kiçi geňeşçisi S.Mälikgulyýewe ýustisiýanyň geňeşçisi hünär derejesini berdi. 

                                                                   

Baş prokuror berlen hünär derejesini hoşallyk bilen kabul edip, hormatly Prezidentimize, Watanymyza hemişe wepalylyk kasamyny aýtdy we geljekde-de öz mukaddes watançylyk borjuny abraý bilen berjaý etjekdigine ynandyrdy. 

                                                                   

Harby gullukçylar Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedowa ýokary ynamy üçin hoşallyk bildirip, ýurdumyzda parahatçylygyň we asudalygyň üpjün edilmeginiň, Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň çäkleriniň ygtybarly goralmagynyň we kanunylygyň, hukuk tertibiniň pugta berjaý edilmeginiň bähbidine ähli tagallalaryny gaýgyrmajakdyklaryna ynandyrdylar. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz sylaglanylanlary döwlet sylaglaryna, nobatdaky harby we ýörite atlara, şeýle-de hünär derejelerine mynasyp bolmaklary hem-de ýurdumyzyň Garaşsyzlyk güni bilen ýene bir ýola gutlap, berk jan saglyk, rowaçlyk, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri, maşgala abadançylygyny arzuw etdi. 

                                                                   

 *** 

                                                                   

Şu gün “Halk hakydasy” ýadygärlikler toplumynda Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygy mynasybetli Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça harby gullukçylara hem-de ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň işgärlerine ýokary döwlet sylaglaryny gowşurmak dabarasy boldy. 

                                                                   

Mukaddes harby borjuny birkemsiz ýerine ýetirip, sylaglara mynasyp bolan harby gullukçylar ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysyna yzygiderli aladalary hem-de ýokary ynamy üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan edip, geljekde-de döwletimiziň parahatçylygyny we asudalygyny, Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň mukaddes çäkleriniň eldegrilmesizligini, kanunylygyň hem-de hukuk düzgün-tertibiniň berk berjaý edilmegini üpjün etmegiň bähbidine tagallalaryny gaýgyrmajakdyklaryna ynandyrdylar.

29.09.2022
Telekeçilige — giň ýol!

Il-gün bähbitli tagallalar 

                                                                   

Ajap eýýamymyzyň beýleki ýyllarynda bolşy ýaly, Halkyň Arkadagly zamanasy ýylynda-da telekeçiligi ösdürmekde, hususyýetçilige döwlet tarapyndan goldaw berilmeginde uly işler amala aşyrylýar. Bu bolsa Garaşsyz döwletimizde haryt bolçulygynyň döredilmegine kuwwatly itergi berýär. Telekeçiligiň öndüriji güýç hökmünde geriminiň giňelmegine, täze iş orunlarynyň döredilmegine giň mümkinçilikler açylýar.  

                                                                   

Telekeçileri hormatly Prezidentimiziň öňde goýýan wezipeleriniň durmuşa geçirilmegine jemlemekde, hususyýetçilerimizi jemgyýetimiziň durmuşynda bolup geçýän wakalara giňden çekmekde welaýat komitetimiziň işgärleri we işjeň agzalary ähli tagallalary edýärler. Bu babatda biz telekeçileriň arasynda wagyz-nesihat işini şu günüň talabyna laýyk alyp barýarys. Halkyň Arkadagly zamanasy ýylynyň ýokary zähmet ýeňişlerine beslenip, taryhy wakalaryň dabarasynyň belentden ýaňlanmagyna özümiziň mynasyp goşandymyzy goşýarys. 

                                                                   

 Maral DURDYÝEWA. 

                                                                   

 TSTP-niň welaýat komitetiniň bölüm müdiri.

29.09.2022
Sanly ulgam ― çäksiz mümkinçilik

Bank we maliýe ulgamy «Sanly ykdysadyýet» düşünjesinde ykdysadyýetiň bu täze görnüşiniň iň işjeň ulanylyp boljak ugurlarynyň biri hökmünde ýadyňa düşýär. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň ýolbaşçylygynda hut şeýle hem edilýär. Bu günki gün ýurdumyzyň bank we maliýe edaralarynda ilata edilýän hyzmatlary döwrebaplaşdyrmak, başgaça aýtsak, sanlylaşdyrmak babatynda köpsanly işler durmuşa geçirildi. Bu netijeli işler ýurdumyzyň banklarynyň Lebap welaýatyndaky müşderileri bilen bilelikde alyp barýan işinde hem aýdyň görünýär. 

                                                                   

Türkmenistanyň Merkezi bankynyň resmi saýtynda berilýän maglumatlara görä, şu ýylyň 1-nji sentýabryna çenli bank kartlaryny edinen Lebap welaýatynyň ýaşaýjylarynyň sany 819 müň 427 adama (ýurdumyz boýunça 5 million 14 müň 332 adam) ýetdi. Şolaryň deň ýaryndan gowragy ― 407 müň 299-sy «Daýhanbank» döwlet täjirçilik bankynyň müşderileridir. Şeýle hem welaýatymyzda 146 müň 95 adam «Halkbank» paýdarlar täjirçilik bankynyň, 108 müň 896 adam «Türkmenistan» döwlet täjirçilik bankynyň kartlaryny ulanýar. Ýokarda görkezilen sanyň galan bölegi ýurdumyzyň beýleki banklarynyň müşderilerine degişlidir. 

                                                                   

Häzirki wagta çenli ýurdumyzyň etrap-şäherlerinde oturdylan 2 müň 147 bankomatyň 441 sanysy biziň welaýatymyzda ýerleşýär. Welaýatymyz nagt pul çykaryp almaga we nagt däl hasaplaşyklaryň birnäçesini geçirmäge mümkinçilik berýän bankomatlaryň sany boýunça Aşgabat şäherinden we Mary welaýatyndan soň üçünji orny eýeleýär. Welaýatymyzda «Daýhanbank» döwlet täjirçilik bankynyň bankomatlary has köpdür. Has takygy, Jeýhunyň goşa kenaryndaky etraplardyr şäherlerde ýerleşdirilen bankomatlaryň 265-si bu banka degişli. Ikinji orny 76 bankomat bilen «Türkmenbaşy» paýdarlar täjirçilik banky, üçünji orny bolsa 49 bankomat bilen «Türkmenistan» döwlet täjirçilik banky eýeleýär. 

                                                                   

Şu aýyň ilkinji gününiň maglumatlaryna görä, welaýatymyzda nagt däl hasaplaşyklary amala aşyrmaga mümkinçilik berýän POS terminallaryň sany 7 müň 361-e çykdy. Bu bolsa ýurdumyzyň sebitleriniň arasynda iň ýokary görkezijidir. Şol terminallaryň 2 müň 518-si «Daýhanbank» döwlet täjirçilik bankynyň müşderilerine degişli. 

                                                                   

Ýeri gelende aýtsak, häzirki wagtda tutuş ýurdumyzdaky POS terminallarynyň sany 41 müň 638-e çykdy. Bu bolsa 2016-njy ýyldakydan tas 8 esse kändir. Ýylyň başyndan bäri ýurdumyzyň dürli sebitlerinde täze terminallaryň 567-si işläp başlady. 

                                                                   

Maglumatlar ýurdumyzyň banklarynyň welaýatymyzdaky müşderileriniň «Internet banking» we «Mobil banking» hyzmatlaryndan has işjeň peýdalanýandygyny görkezýär. Anyk mysallara salgylansak, ýurdumyz boýunça «Internet banking» hyzmatynyň müşderileriniň sany 888 müň 501 adama ýetdi. Şunça müşderiniň 203 müň 60-sy welaýatymyzda ýaşaýar. Bu bolsa ýurdumyz boýunça iň ýokary görkezijidir. Şol müşderileriň hem 75 müň 332-si «Daýhanbank» döwlet täjirçilik bankyna degişli. 

                                                                   

Ýurdumyz boýunça «Mobil banking» hyzmatyndan peýdalanýan 56 müň 461 müşderiniň 14 müň 731-si biziň welaýatymyzda ýaşaýar. Welaýatymyz bu babatda hem iň ýokary görkezijä eýe. Bu gezek hem 4 müň 265 müşderi bilen «Daýhanbank» döwlet täjirçilik banky öňe saýlanýar. 

                                                                   

Ýeri gelende aýtsak, milli ykdysadyýetimizde sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden has kän peýdalanmak hormatly Prezidentimiziň hem bildirýän esasy talaplarynyň biridir. Bu işi döwrebap usulda ýola goýmak üçin amatly mümkinçilikler hem döredilýär. Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýakynda geçirilen mejlisleriniň birinde hem nygtalyşy ýaly, ýurdumyzyň karz edaralary sanly ulgam boýunça mümkinçiliklerini barha artdyrýarlar. Bu işler geljekde-de dowam etdiriler. 

                                                                                                           

Agageldi ITALMAZOW,

28.09.2022
Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW: — Watanymyzyň Garaşsyzlygy halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň binýadydyr

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygy mynasybetli dabaralara gatnaşdy 

                                                                   

 Aşgabat, 27-nji sentýabr (TDH). Şu gün türkmenistanlylar umumymilli ruhubelentlik we şatlyk ýagdaýynda Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygyny belleýärler. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyz ösüşiň we rowaçlygyň täze belentliklerine tarap ynamly öňe barýar. 

                                                                   

Gündogaryň ajaýyp şahyry hem-de akyldary Magtymguly Pyragynyň çuň manyly goşgy setirlerinde waspy ýetirilen türkmen halkynyň garaşsyz döwlet baradaky köpasyrlyk arzuwy 1991-nji ýylyň güýzünde hasyl boldy. Watanymyzyň iň täze taryhy hut şu ykbal çözüji pursatdan gözbaş alýar. Bu gün Garaşsyzlygyň Türkmenistanyň dünýäniň durnukly ösýän döwletleriniň biri hökmünde berkarar bolmagy, daşary ýurtlar, iri halkara we abraýly sebit guramalary bilen köpugurly hyzmatdaşlygy ýola goýmak üçin ygtybarly binýady döredendigini ynamly aýtmak bolar. Halkara bileleşik tarapyndan bildirilen uly ynam we hormat-sarpa ýurdumyzyň oňyn başlangyçlarynyň giňden goldanylmagyny şertlendirdi. Şol başlangyçlar häzirki döwrüň wajyp meselelerini çözmäge, parahatçylygy, ählumumy howpsuzlygy we durnuklylygy pugtalandyrmaga, energetika howpsuzlygynyň täze arhitekturasyny kemala getirmäge, ulag ulgamynda, ekologiýada, daşky gurşawy goramakda hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilendir. 

                                                                   

Taryh üçin gysga döwrüň içinde Türkmenistanda döwlet we jemgyýetçilik gurluşy ulgamy ep-esli kämilleşdirildi, iri möçberli durmuş-ykdysady özgertmeler üstünlikli amala aşyrylýar. Döwlet maksatnamalarynyň yzygiderli durmuşa geçirilmegi netijesinde şäherlerimiziň we obalarymyzyň keşbi tanalmaz derejede özgerdi, agzybir türkmen halkynyň bagtyýar durmuşda, parahat we asuda ýaşamagy, tutanýerli zähmetiniň hözirini görmegi üçin ähli şertler döredilýär. “Döwlet adam üçindir!” diýen şygara laýyklykda, soňky ýyllarda dürli maksatly, ilkinji nobatda, durmuş maksatly desgalaryň köp sanlysy gurlup ulanmaga berildi. 

                                                                   

Ýurdumyz döwlet Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygyny, däp bolşy ýaly, ajaýyp üstünlikler we zähmet ýeňişleri bilen belleýär. Şol üstünliklerdir ýeňişleriň her biri häzirki Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň ýyl ýazgysyna altyn harplar bilen ýazylar. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine saýlanmagy şu ýylyň esasy wakalarynyň biri boldy. Saýlawlar giň bäsdeşlik, açyklyk we aýanlyk ýagdaýynda geçdi. Ygtybarly hukuk binýadynyň döredilmegi türkmenistanlylaryň erk-islegini erkin beýan etmeginiň kepili boldy. Munuň özi ýurdumyzda amala aşyrylýan demokratik özgertmelere, raýatlarymyzyň hukuklarynyň we azatlyklarynyň durmuşa geçirilmegine täze itergi berdi. 

                                                                   

“Meniň baş maksadym Garaşsyzlygymyzyň we Bitaraplygymyzyň esaslaryny has-da berkidip, ýurdumyzy beýik geljegimize tarap ynamly öňe alyp barmakdan ybaratdyr” diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow golaýda geçirilen Döwlet Maslahatynda eden çykyşynda aýtdy we döwlet syýasatynyň geljekki esasy ugurlaryny kesgitledi. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Garaşsyzlyk baýramy mähriban halkymyzyň durmuşynda diňe möhüm sene bolmak bilen çäklenmän, eýsem, geçen ýolumyza baha bermek, gazanan üstünliklerimiziň ähmiýetine düşünmek we öňde duran wezipeleri kesgitlemek üçin hem ajaýyp mümkinçilikdir. 

                                                                   

Nygtalyşy ýaly, Gahryman Arkadagymyzyň bu çylşyrymly döwürde alyp baran çuňňur oýlanyşykly, ylmy taýdan esaslandyrylan döwlet syýasaty ýurdumyzyň ynamly we depginli ösüşini, maliýe-durmuş taýdan durnuklylygyny üpjün etdi. Ösüşiň senagat-innowasion ýoluny dowam etdirmäge, tebigy, mineral-çig mal we adam mümkinçiliklerimizi peýdalanmagyň netijeliligini ýokarlandyrmaga ýardam berdi. 

                                                                   

Ýurdumyzyň baş baýramynyň hormatyna eziz Watanymyzyň ähli künjeginde şu günler köpöwüşginli aýdym-sazly çykyşlaryň guralýandygyny bellemek gerek. Şolarda täze taryhy eýýamyň döredijilik güýji öz beýanyny tapýar.  

                                                                   

Asylly däbe görä, milli senenamamyzyň şanly senesiniň hormatyna esasy dabaralar köp sanly myhmanlary baýramçylyk lybasynda garşylan Döwlet münberiniň öňündäki meýdançada ýaýbaňlandyryldy. 

                                                                   

...Döwlet münberiniň öňündäki meýdançada Milli goşunyň harby gullukçylary nyzama düzüldi. Sagat 10:00. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow münbere çykýar. Harby we hukuk goraýjy edaralaryň Birleşen harby orkestri tarapyndan dabaraly saz çalynýar. 

                                                                   

Ýygnananlar döwlet Baştutanymyzy ruhubelentlik bilen mübärekleýärler. Däp bolşy ýaly, baýramçylyk dabaraly harby ýörişden başlanýar. Onuň barşynda eziz Watanymyzyň goranyş kuwwaty, halkymyzyň parahat we abadan durmuşynyň, döwletimiziň mukaddes serhetleriniň hem-de özygtyýarlylygynyň gazananlarynyň goragynda duran Watan goragçylarynyň ýokary hünär derejesi görkezildi. 

                                                                   

Goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýew Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedowdan Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygy mynasybetli dabaraly harby ýörişe başlamaga rugsat soraýar. 

                                                                   

 Döwlet Baştutanymyz dabaraly harby ýörişiň başlanmagy barada görkezme berýär. 

 Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy boýunça harby ulgamda başy başlanan giň gerimli özgertmeler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Soňky ýyllarda Milli goşunymyzyň maddy-enjamlaýyn binýady döwrebaplaşdyrylýar, harby we hukuk goraýjy edaralaryň işine döwrebap usullar hem-de sanly ulgamlar ornaşdyrylýar, olaryň işgärler kuwwaty berkidilýär, harby gullukçylaryň durmuş meseleleri üstünlikli çözülýär. Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň şu ýylyň 5-nji iýulynda geçirilen mejlisinde tassyklanan Türkmenistanyň harby we hukuk goraýjy edaralaryny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamalary munuň aýdyň subutnamalarynyň biridir. Şol resminamalar diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinanyň düzgünlerine laýyklykda, hemişelik Bitaraplyk syýasatyny nazara almak arkaly işlenip taýýarlanyldy. Maksatnamalarda kesgitlenen strategik wezipelere laýyklykda, häzirki wagtda döwletimiziň goranyş ukybyny mundan beýläk-de berkitmek, onuň ýokary derejede howpsuzlygyny we çäk bitewüligini üpjün etmek, ýurdumyzda kanunylygy, hukuk tertibini saklamak, halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryny milli kanunçylyga ornaşdyrmak boýunça anyk çäreler görülýär. 

                                                                   

Harby we hukuk goraýjy edaralaryň şahsy düzümi ata-babalarymyzyň Watana wepaly gulluk etmek baradaky şöhratly däplerini abraý bilen dowam etdirýärler hem-de Hökümetiň hemişelik aladasyna mynasyp jogap edip, iň täze tehnikalara we ýaraglara ussatlyk bilen erk edýändiklerini, söweşjeň taýýarlygyň ýokary derejesini görkezýärler. Watan goragçylary öz üstlerine ýüklenen borçlary ýerine ýetirenlerinde, goranyş häsiýetli Harby doktrinanyň maksatlaryndan ugur alýarlar. 

                                                                   

...Dabaraly harby ýörişiň serkerdesi R.Aýazow goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýewe Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň şahsy düzüminiň gözden geçirilişe taýýardygy barada hasabat berýär. Goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary hasabaty kabul edeninden soňra, dabaraly ýörişe gatnaşýan şahsy düzümiň nyzamly hataryny gözden geçirmäge başlaýar we dabaraly harby ýörişe gatnaşýanlar bilen salamlaşýar. Olaryň hatarynda harby gullukçylar we ýöriteleşdirilen ýokary okuw mekdepleriniň, beýleki mekdepleriň talyplary, esgerler hem-de Milli goşunyň serkerdeleri egin-egne berip durlar. 

                                                                   

Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar. Türkmenistanyň Döwlet baýdagy galdyrylýar. Eziz Watanymyzyň mukaddes ýaşyl tugy ähli nesilleriň milli buýsanjynyň we watansöýüjiliginiň nyşany bolup, türkmenistanlylary edermenlige, zähmet üstünliklerine, ähli ulgamlarda täze sepgitleri eýelemäge ruhlandyrýar. 31 ýylyň dowamynda Watanymyz Döwlet baýdagynyň astynda özüniň iň täze taryhyny döredýär we rowaçlyk ýoly bilen ynamly öňe gidip, belent sepgitlere eýe bolýar, garaşsyz ösüşiň, Bitaraplyk hukuk derejesiniň täsin nusgaly döwleti hökmünde bütin dünýäde ykrar edilýär... 

                                                                   

Meýdançada nyzama düzülen serkerdeler, esgerler we harby talyplar ata Watanymyza, mähriban halkymyza, hormatly Prezidentimize wepalylyk kasamyny aýdýarlar. Milli goşunymyzyň harby gullukçylary diňe bir nesilden-nesle geçip gelýän şöhratly däpleri aýawly saklamak bilen çäklenmän, eýsem, ata-babalarymyzyň wesýetlerine wepalydyklaryny hem görkezýärler. Biziň şöhratly taryhymyzda baýdaga hemişe mukaddeslik hökmünde garapdyrlar. Ähli döwürlerde söweşjeň baýdaga baş eglipdir, onuň öňünde Watana wepalylyk kasamy kabul edilipdir. Ýurdumyza we halkymyza wepaly gulluk etmek türkmenlerde hemişe uly hormat-sarpa hasaplanylypdyr. Häzirki döwürde söweşjeň baýdaklar Watan goragçylarynyň buýsanjy we şöhratydyr. Olar Watanymyzyň bitewüligini we howpsuzlygyny gorap saklamak üçin mukaddes Garaşsyzlygymyzyň goragçylaryna zerur bolan söweşjeň ruhy artdyrýarlar. Şunuň bilen baglylykda, däp bolşy ýaly, dabaraly harby ýöriş baýdak göterijiler toparynyň çykyşy bilen başlanýar. Hormat garawulynyň aýratyn batalýonynyň esgerleri dabaraly sazyň owazy astynda Türkmenistanyň Döwlet baýdagyny hem-de goşun görnüşleriniň söweşjeň baýdaklaryny meýdançadan alyp geçýärler. Soňra münberiň öňünden Goranmak ministrliginiň Berdimuhamet Annaýew adyndaky Ýöriteleşdirilen harby mekdebiniň harby okuwçylary geçýärler. Türkmen topragynyň edermen ogly, gaýduwsyz frontçy we göreldeli mugallym, hormatly Prezidentimiziň atasy Berdimuhamet Annaýewiň durmuş ýoly häzirki ýaşlar üçin hakyky watançylygyň nusgasy bolup hyzmat edýär. 

 Zenan harby gullukçylar şu dabaraly harby ýörişiň bezegine öwrüldi. Olar ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynda mähriban Watanymyza wepaly gulluk edýärler. Olaryň yzysüre Ýaragly Güýçlerimiziň hatarynda gulluk edýän serkerdeler batalýony — özleriniň harby we raýatlyk borjuny abraý bilen ýerine ýetirýän söweşjeň taýýarlygyň ussatlary geçýärler. Şolaryň hatarynda Goranmak ministrliginiň, Içeri işler ministrliginiň, Döwlet serhet gullugynyň, Döwlet gümrük gullugynyň, Döwlet migrasiýa gullugynyň harby gullukçylary bar. 

                                                                   

Milli harby hünärmenleriň täze neslini kemala getirmek hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Ýurdumyzda ýokary hünärli hünärmenler bolup ýetişmäge isleg bildirýän ýaş türkmenistanlylaryň harby okuw mekdeplerinde okamaklary üçin ähli şertler döredilýär. Häzirki wagtda hereket edýän ugurdaş ýokary okuw mekdeplerinde okatmagyň hiline we netijeliligine, hünär ussatlygynyň derejesiniň ýokarlandyrylmagyna, döwrebap tehnikalary dolandyrmak tälimlerini kämilleşdirmäge uly üns berilýär. 

                                                                   

Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň şanly senesiniň hormatyna guralan şu gözden geçirilişe Harby institutyň we Harby-deňiz institutynyň talyplary hem gatnaşdylar. Olaryň yzy bilen münberiň öňünden sazlaşykly gadam urup, Içeri işler ministrliginiň institutynyň, Serhet institutynyň, Milli howpsuzlyk institutynyň harby talyplary geçýärler. Bu ýokary okuw mekdepleriniň ählisinde okuw-terbiýeçilik işi döwrüň talaplaryna doly laýyk gelýär. 

                                                                   

Watanymyzyň parahatçylygyny we asudalygyny üpjün etmek işine motoatyjy esgerler hem saldamly goşant goşýarlar. Olar ýokary harby ussatlygyň ajaýyp nusgasyny görkezýärler. Olary türkmen uçarmanlarynyň batalýony çalyşýar. Uçarmanlar döwrebap uçarlara başarjaňlyk bilen erk edip, Watanymyzyň asmanynyň asudalygyny ygtybarly goraýarlar. Soňra meýdançadan tankçylar batalýony geçýär. Olar iň döwrebap we kuwwatly tanklara başarnykly erk edýärler. Şu gözden geçirilişe artilleriýa we asmana atyjylar diwizionlarynyň harby gullukçylary, şeýle hem deňiz-pyýada batalýonynyň şahsy düzümi hem gatnaşdy. Harby okuw-tälim çäreleriniň barşynda olar ýokary hünär ussatlygyny görkezýärler. 

                                                                   

 Meýdançadan dabaraly harby ýöriş bilen Goranmak ministrliginiň, Içeri işler ministrliginiň, Milli howpsuzlyk ministrliginiň hem-de Döwlet serhet gullugynyň “Türkmen edermen” ýörite maksatly batalýony geçýär. Onuň harby gullukçylary halkymyzyň taryhynda öçmejek yz galdyran Görogly beg, Togrul beg, Çagry beg, Alp Arslan, Mälik şa, Soltan Sanjar, Baýram han, Soltan Jelaleddin ýaly gaýduwsyz serkerdeleriň watançylyk ýörelgelerinden ugur alyp, harby borjuny birkemsiz ýerine ýetirýärler. Toparlaryň ykjamlygy öz öňlerinde duran söweşjeň wezipeleri takyk we dessin ýerine ýetirmäge mümkinçilik berýär. Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen “Türkmen edermen” diýlip atlandyrylan bu bölümiň harby gullukçylarynyň tapawutly aýratynlygy söweşjeň, amaly we beden taýýarlygynyň ýokary derejesinden ybaratdyr. Bu düzümiň nyşanynda alabaýyň şekiliniň bolmagy tötänden däldir. Çünki onda şol häsiýetleriň hemmesi jemlenendir. 

 Mälim bolşy ýaly, müňýyllyklaryň dowamynda ahalteke bedewleri gaýduwsyz ýigitlerimiziň wepaly ýoldaşy, baýramçylyklarda olaryň ýakyn dostlary bolupdyr. Mähriban halkymyzyň buýsanjy we şöhraty bolan ganatly bedewler täze taryhy eýýamda öňe, döredijiligiň we ösüşiň täze belentliklerine tarap ymtylmanyň aýdyň nyşany bolup durýar. Gadym döwürlerde bolşy ýaly, häzirki wagtda-da behişdi bedewler Watan goragçylarynyň we hukuk tertibiniň goragynda duranlaryň ygtybarly kömekçileridir. Şunuň bilen baglylykda, asylly däbe görä, dabaraly harby ýörişi ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň atçylyk toparlary dowam etdirýärler. 

                                                                   

Soňky ýyllarda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralaryna gelip gowşan iň häzirki zaman harby tehnikalarynyň gözden geçirilişi türkmen döwletiniň goranyş ukybynyň ýokary derejesini, häzirki döwrüň wehimlerine hem-de howplaryna garşy durmaga taýýardygyny görkezýär. Öňdebaryjy tehnologiýalar harby we hukuk goraýjy edaralaryň gündelik işinde netijeli ulanylýar. Munuň özi serkerdelerdir esgerlere öz öňlerinde goýlan jogapkärli wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmäge ýardam edýär. 

                                                                   

Häzirki döwürde Hazarda Watanymyzyň mukaddes serhetleriniň goragynda sak duran hem-de ýurdumyzyň howpsuzlygyny, mähriban halkymyzyň parahatçylygyny we asudalygyny üpjün edýän Harby-deňiz güýçleriniň abraýy barha artýar. Türkmenistanyň Ýaragly Güýçlerini ösdürmegiň maksatnamasynyň çäklerinde harby flotuň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli döwrebaplaşdyrylýar, gämileri, iň täze tehnikalary we enjamlary satyn almak, öz gämilerimizi gurmak boýunça netijeli çäreler görülýär, harby deňizçileriň söweşjeň we nazaryýet taýýarlygy ýokarlanýar. Şol bir wagtyň özünde Hazar deňzindäki flotuň akwatoriýasyna geçirilýän flotiliýanyň baýramçylyk ýörişi munuň aýdyň subutnamasyna öwrüldi. 

                                                                   

Dabaraly harby-deňiz ýörişi Harby-deňiz güýçlerine gelip gowşan hem-de iň döwrebap ýaraglar bilen ýaraglandyrylan “Deňiz han” atly korwet taslamaly söweşjeň gämi bilen başlanýar. Şu ýylyň 10-njy awgustynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň günbatar sebitde ýerleşen Harby-deňiz güýçleriniň “Garşy” deňiz birikmesine gelip, bu harby gäminiň söweşjeň mümkinçiligi, tehniki häsiýetnamalary we aýratynlyklary bilen tanşandygyny ýatlatmalydyrys. Onuň yzysüre “Edermen” we “Gaýratly” raketa gämileri geçýärler. Harby flotuň gözden geçirilişini “Galkan” kysymly serhet gorag gämileri dowam etdirýärler. Olar ýurdumyzyň deňiz serhetleriniň howpsuzlygyny üpjün edýärler. 

                                                                   

Soňra döwrebap ýerüsti harby tehnikalaryň nobaty gelýär. Münberiň öňündäki meýdançadan goşunlaryň dürli kysymlaryna degişli bolan harby tehnikalar geçip başlaýarlar. Dabaraly harby ýörişiň öňüni “Taýfun” kysymly köpugurly sowutlanan awtoulag çekýär. Onuň yzy bilen Türkmenistanyň Döwlet baýdagy hem-de ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň goşun görnüşleriniň baýdaklary bilen “Dongfeng Mengshi” kysymly awtoulaglar geçýärler. 

                                                                   

 Şu gezekki harby ýörişe “Titan-DS” kysymly harby ulag hem gatnaşdy. 

                                                                   

Dabaraly harby ýörişi «Türkmen edermen» ýörite maksatly bölümler üçin niýetlenen «XP-1000», «MV 850» we «Big boss 570» kysymly motoulaglar dowam edýär. Olar hem häzirki zaman motoulaglarda pesden uçýan dikuçarlary we sowutlanan tehnikalary ýok etmek üçin niýetlenendir. Ýörite harby operasiýalary geçirmekde «MRZR 2», «MRZR 4» kysymly harby awtoulaglara we olaryň ýokary söweşjeň takyklyga eýe bolan ýaraglaryna, şeýle hem «Dagor» kysymly harby awtoulaglara möhüm orun degişlidir. Olar geçmesi kyn we ýolsuz ýerlerden geçmäge ukyply bolan ykjam, kuwwatly taktiki ulag serişdeleri bolup, ýörite maksatly toparlaryň gullugynda ulanylýar. 

                                                                   

Dabaraly harby ýörişiň hataryny “Land Rover” hem-de «Nimr Ajban» kysymly ýeňil harby awtoulaglar, “Karakal” kysymly tanka garşy raketa atyjy toplumyň awtoulagy dowam edýär. Soňra meýdança «Nimr» hem-de «Al Shibl 2» kysymly sowutlanan awtoulaglar gelýärler. Olaryň kömegi bilen «Türkmen edermen» ýörite maksatly toparlarymyz söweşjeň gulluk alyp barýarlar we öz öňlerinde goýlan wezipeleri üstünlikli çözýärler. 

                                                                   

Baýramçylyk mynasybetli dabaraly harby ýörişden “BTR-80A” kysymly söweşjeň we suwda ýüzüji tehnikalar geçýärler. Ot açyş kuwwaty, tizligi, desantirlemek mümkinçilikleri boýunça söweşjeň ulag hemmetaraplaýyn kämilleşdirilýär. Soňra «Bars», “Titan DS” kysymly sowutlanan awtoulaglar geçýärler. Olaryň üstünde pesden uçýan dikuçarlary ýok etmek üçin niýetlenen pulemýotlar bar. 

                                                                   

Şu dabaraly harby ýörişde “BMC Kirpi MRAP” kysymly sowutlanan harby awtoulaglar hem görkezildi. Awtoulagyň söweşjeň hasaby pulemýotlar hem-de göçme asmana atyjy raketa toplumlary bilen geçýär. Ikinji mehanizirlenen kerwen ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň guryýer goşunlarynyň esasy urgy toparlaryna wekilçilik edýän ýöriteleşdirilen ulag serişdelerinden ybaratdyr. Ilkinji hatarlarda kuwwatly “T-90S” tanklary, “BMP-2D” hem-de “BMP-3” kysymly häzirki zamanyň iň kämil söweş tehnikalary bar. 

 Soňra dabara gatnaşyjylara “ZSU-23-4 Shilka”, “Strela-10” we “Kub” kysymly asmana atyjy raketa toplumlary görkezilýär. Olar howanyň dürli şertlerinde pesden uçýan uçarlary, dikuçarlary hem-de ganatly raketalary ýok etmäge niýetlenendir. Ýurdumyzda üstünlikli durmuşa geçirilýän harby özgertmeleriň netijesinde raketa we artilleriýa goşunlarymyz kuwwatly tehnikalar bilen üpjün edildi. “2S1 Gwozdika” kysymly özi hereket edýän söweş tehnikalarynyň bu goşunlarda ulanylmagy munuň aýdyň mysalydyr. Olaryň kömegi bilen garşydaşyň dolandyryş nokatlary, sowutlanan tehnikalary we şahsy düzümi hatardan çykarylýar. 

                                                                   

Soňra münberiň öňünden “KamAZ» kysymly çekiji awtoulag «D-30» kysymly toplary, şeýle hem «MAN» kysymly çekiji awtoulag «D-20» kysymly agyr toplary bilen geçýärler. Milli senenamamyzyň şanly senesi mynasybetli şu günki dabaraly harby ýörişde 122 millimetrlik «BM-21A BelGrad» kysymly reaktiw ulgam hem-de «Smerch» kysymly reaktiw ulgam görkezilýär. Olar ýokary söweşjeň mümkinçiligi, takyklygy we kuwwaty bilen tapawutlanýar. Üçünji mehanizirlenen kerweniň düzüminde uçarmansyz uçýan enjamlar bar. Olar soňky ýyllarda Milli goşunymyzyň harby bölümlerinde netijeli ulanylýar. Şolaryň arasynda dünýäde iň gowularyň hatarynda tanalýan “Bayraktar TB2” enjamy bar. Görkezilen “Falco” hem-de “Sky Striker” kysymly söweşjeň uçarmansyz uçýan enjamlar aňtaw maglumatlaryny ýygnamaga, garşydaşyň sowutlanan tehnikalaryny we dolandyryş ulgamyny ýörite maksatly toparlar arkaly hatardan çykarmaga niýetlenendir. 

                                                                   

Dabara gatnaşyjylara şeýle-de “Orbiter 2B” kysymly uçarmansyz uçýan enjamlar hem-de Içeri işler ministrliginiň ygtyýaryndaky “AutoGyro Сavalon” kysymly dikuçar görkezilýär. “Land Rover” kysymly awtoulag ýörişi dowam edýär. Onuň üstünde “Rode Schwarz” kysymly aragatnaşyk toplumy ornaşdyrylypdyr. Olaryň yzy bilen “FD-2000”, “KS-1A”, “PEÇORA-2BM”, “FM-90” kysymly iň kämil asmana atyjy raketa toplumlarynyň kerweni barýar. Toplumyň söweşjeň häsiýetnamasy boýunça häzirki zaman howa hüjümine garşy goranmak ulgamlarynyň arasynda iň öňdebaryjylarynyň biri hasaplanýar. 

                                                                   

Soňra meýdançadan dördünji mehanizirlenen kerweniň düzüminde Döwlet serhet gullugyna degişli täze harby awtoulaglar “KIA KLTV 141” kysymly sowutlanan söweşjeň awtoulag hem-de “Motowezdehod” kysymly häzirki zaman motoulaglary geçýärler. Olaryň yzy bilen münberiň öňünden “Toyota Hilux”, “KIA KLTV 141” “Сobra” kysymly döwrebap, köp maksatly we sowutlanan söweşjeň awtoulaglar geçýärler. Olar Watanymyzyň mukaddes serhetlerini goramak üçin netijeli ulanylýar. 

                                                                   

Soňra serhet goşunlarynyň “Mantra” kysymly awtoulagynda 121 mm kalibrli minomýotlar geçýärler. Dabaraly harby ýörişi “Iveco” kysymly awtoulaglar dowam etdirýär. Olaryň binýadynda pesden uçýan howa nyşanlaryny ýok etmek üçin niýetlenen “ZU-23” kysymly asmana atyjy raketa toplumlary hem-de “Orbiter 2B” kysymly uçarmansyz uçýan enjamlar ýerleşdirilen. 

                                                                   

Bäşinji mehanizirlenen kerweniň düzüminde Milli howpsuzlyk ministrligine degişli harby tehnikalar bar. Şu günki dabarada “Iveco M65” kysymly söweşjeň awtoulagy hem-de “Storm Rider” kysymly häzirki zamanyň sowutlanan söweşjeň awtoulaglary görkezildi. Olaryň yzy bilen meýdançada ýeňil sowutlanan tehnikalary hatardan çykarmak, söweşjeň topary bellenen nokada howpsuz alyp gitmek üçin niýetlenen “Lazar III” kysymly sowutlanan tehnikalar peýda bolýar. 

                                                                   

Altynjy mehanizirlenen kerweniň düzüminde Içeri işler ministrliginiň tehnikalary bar. Dabaraly harby ýörişe “Titan-DS” kysymly sowutlanan söweşjeň awtoulag hem-de “Ford Hennesey” kysymly awtoulaglar gatnaşýarlar. Içeri işler ministrliginiň işgärleriniň ygtyýarynda şeýle-de “Ford Atlas”, “ToyotaTundra”, “GMС Sierra”, “PMV Survivor II” hem-de “Titan-DS” kysymly sowutlanan söweşjeň awtoulaglar bar. Olar halkymyzyň asudalygynyň, hukuk we jemgyýetçilik tertibiniň üpjün edilmegi üçin hyzmat edýär. 

                                                                   

Soňra baýramçylyk gözden geçirilişi howa giňişliginde dowam edýär. Watanymyzyň howpsuzlygyny, halkymyzyň parahat durmuşyny üpjün etmekde ýurdumyzyň Harby-howa güýçlerine möhüm orun degişlidir. Şu günki döwrebap uçarmanlary dolandyrýan türkmen uçarmanlary ýokary ussatlyk derejesini hem-de iň täze howa tehnikasyny dolandyrmagyň inçe tilsimlerini görkezýärler. Meýdançanyň ýokarsynda, asman giňişliginde «Mi-17W-5» kysymly dikuçarlar peýda bolýar. Olar guryýer goşunlarynyň söweş hereketlerini howadan goldamak, goşunlary we harby tehnikalary daşamak üçin niýetlenendir. Olaryň yzy bilen «Mi-24P» kysymly söweşjeň dikuçarlar asman giňişliginde peýda bolýar. Olar guryýer goşunlarynyň bölümleriniň ot açyş güýjüni we olaryň hereketini goldamak üçin niýetlenip, ýerüsti we howa nyşanlaryny ýok etmek üçin dürli görnüşli ýokary takyklyga eýe bolan ýaraglar bilen ýaraglandyrylandyr. 

                                                                   

Soňra ýurdumyzyň Içeri işler ministrliginiň «Eurocopter EC145» we Milli howpsuzlyk ministrliginiň «Eurocopter AS365» kysymly dikuçarlary asman giňişliginde harby ýörişi dowam edýärler. Olaryň her biri ýokary söweşjeň häsiýetnamalary bilen tapawutlanýar. Şeýle-de Döwlet serhet gullugynyň «Agusta AW139», «Agusta A109» kysymly dikuçarlary görkezildi. Bu dikuçarlar ýurdumyzyň mukaddes serhetlerini ygtybarly goramak işinde netijeli ulanylýar. Biziň serhetlerimiz dostlugyň we doganlygyň serhedi bolup durýar. Olaryň yzy bilen aňtaw işlerini amala aşyrmak üçin niýetlenen «Diamond 42» kysymly ýörite uçarlar uçup geçýärler. 

                                                                   

Soňra asmanda «A-29 Super Tuсano» kysymly söweşjeň uçarlar peýda bolýar. Olar ýokary takyklyga eýe bolan ýaraglar bilen ýaraglanandyr. Bu uçarlar guryýer goşunlarynyň söweş hereketlerini dürli howa şertlerinde gije we gündiz ot açyş bilen goldamak üçin niýetlenendir. Howa giňişliginde «An-74» köp maksatly harby-ulag uçary hem-de «С-27 J Spartan», şeýle hem «Su-25» kysymly söweşjeň uçarlary peýda bolýar. 

                                                                   

Şu günki ýörişe gatnaşan döwrebap howa gämileriniň hatarynda «M-346» kysymly söweşjeň uçarlary hem bar. Olar islendik howa şertlerinde, islendik belentlikde, dag, düzlük ýa-da deňiz bolsun, tapawudy ýok, islendik ýerden uçmaga ukyplydyr. Harby-howa güýçleriniň öňünde durýan wezipeleri ýerine ýetirmek üçin zerur bolan serişdeleriň ählisi bilen üpjün edilen bu uçarlar howa giňişligini goramak, aňtaw işlerini amala aşyrmak, guryýer goşunlarynyň hereketlerini goldamak üçin niýetlenendir. Şeýle hem şol uçarlaryň birinde Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň synag uçuşyny amala aşyrandygyny bellemelidiris. 

                                                                   

Dabaranyň ahyrynda “M-346” kysymly uçarlaryň uly topary çylşyrymly uçuş emellerini ýerine ýetirýärler. Munuň özi harby uçarmanlaryň ýokary hünär ussatlygynyň aýdyň subutnamasydyr. Olar paýtagtymyzyň asmanyny Döwlet baýdagymyzyň reňkleri bilen bezeýärler. Şu dabaraly harby ýörişde görkezilen iň döwrebap ýerüsti we howa tehnikalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň goranyş ukybyny pugtalandyrmak, Ýaragly Güýçlerimizi döwrebaplaşdyrmak, harby we hukuk goraýjy edaralaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek meselelerine uly üns berýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. 

                                                                   

Ýurdumyzyň baş meýdançasyndaky baýramçylyk gözden geçirilişini Goranmak ministrliginiň Aýratyn hormat garawuly batalýony dowam etdirýär. Bu batalýonyň şahsy düzüminiň takyklygy, ykjamlygy, hatarlaryň sazlaşygy, ýokary nyzam emelleri jemlenip, ýatdan çykmajak keşplere öwrülýär. Meýdançada Garaşsyzlyk binasynyň şekili hem-de eziz Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň nobatdaky senesini alamatlandyrýan “ХХХI” şekili emele gelýär. 

                                                                   

Ýurdumyzyň baş baýramy mynasybetli ajaýyp sazly sowgady taýýarlan Türkmenistanyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň Birleşen harby orkestriniň joşgunly çykyşy dabaraly harby ýörişiň özboluşly jemlenmesine öwrüldi. 

                                                                   

Soňra mele reňkli, şaý-sepler bilen bezelen ajaýyp ahalteke bedewi meýdança çykarylýar. Bu bedewiň çeýe gadamy hem-de gözelligi onuň naýbaşy tohum atlarynyň neslindendigini görkezýär. Berkararlyk we Gülnahal diýen atlaryň neslinden bolan meşhur Pereňiň ugruna degişli ajaýyp Dowamat atly bu bedew Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygy mynasybetli döwlet Baştutanymyza egindeşleri tarapyndan türkmen halkynyň abadançylygy hem-de bagtyýarlygy, Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi ugrundaky yzygiderli aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallygyň nyşany hökmünde sowgat berildi. Ajaýyp gözelligi bilen görenleri haýrana goýýan Dowamat birnäçe gezek meýdança boýunça gezim etdirilip, köp sanly tomaşaçylara buýsanç bilen görkezildi. 

                                                                   

Ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň ynamly ösüşini alamatlandyrýan eli baýdakly çapyksuwarlaryň şowhunly atly ýörişi ýürekleri buýsanç duýgusyna besledi. Olaryň yzy bilen Oguz han, Gorkut ata, Görogly beg, Magtymguly Pyragy ajaýyp bedewlerde buýsançly başlaryny belentde tutup gelýärler. “Türkmen atlary” döwlet birleşigi tarapyndan taýýarlanan şowhunly atly ýöriş ýurdumyzyň baş baýramyna ajaýyp sowgat boldy. Gözelligi bilen haýran galdyrýan bu bedewler ussat çapyksuwarlaryň erk etmeginde dürli tilsimleri hem-de hereketleriň sazlaşygyny görkezdiler. 

                                                                   

Ýurdumyzda bedew atlara belent sarpa goýulýar hem-de iň gowy arzuw-hyýallar, düşünjeler we maksatlar olar bilen baglanyşdyrylýar. Ahalteke atlary türkmeniň wepaly dosty hem-de hemrasy, uly buýsanç we söýgi çeşmesi bolmak bilen, halkymyzyň kalbynyň, onuň döredijilige, ösüşe tarap okgunly hereketiniň äşgär beýanyna öwrüldi. Häzirki wagtda ata Watanymyz Türkmenistan ahalteke atşynaslygynyň dünýäde ykrar edilen merkezine öwrüldi. Biziň bedewlerimiz we çapyksuwarlarymyz bolsa dünýäniň dürli ýurtlarynda geçirilýän iri atçylyk sport bäsleşikleriniň, gözden geçirilişleriň hem-de at çapyşyklarynyň ýeňijileri bolýarlar. Sirk sungaty boýunça hem olar öňdäki orunlary eýeleýärler. Muňa “Galkynyş” milli at üstündäki oýunlar toparynyň sirk sungatynyň halkara festiwallarynda gazanýan ýeňişleri hem şaýatlyk edýär. 

                                                                   

Taryhda bolşy ýaly, häzirki wagtda-da behişdi bedewler milli toý-baýramlarymyzyň bezegidir, olar milli taryhymyzyň ajaýyp nyşanydyr hem-de döwürleriň we nesilleriň üznüksiz baglanyşygynyň beýanydyr. Bedewe atlanan ýigitleriň Türkmenistanyň ýaşyl tuguny belentde parladyp görkezen akrobatik tilsimleri baýramçylyk maksatnamasynyň özboluşly bezegi boldy. 

                                                                   

Täsin atly ýörişden soňra “Oguz hanyň döwletlilik baýdagy — Arkadagly Serdarymyzyň paýhasy!” atly sahnalaşdyrylan edebi-sazly çykyş başlanýar. Gopuzyň we dutaryň owazy astynda deprekçiler, tans toparlary, teatr artistleri meýdança çykýarlar. Olar türkmen halkynyň nesilbaşysy Oguz hanyň, Gorkut atanyň hem-de asyrlaryň dowamynda atlary nesilden-nesle geçip gelýän beýik şahsyýetleriň keşplerini janlandyrdylar. Türkmen halkynyň şöhratly ogullary häzirki nesillerine ýüzlenip, özleriniň başlan beýik işlerini mynasyp dowam etdirmegi hem-de özygtyýarly Watanymyzyň şöhratyny belende götermegi wesýet edýärler. 

                                                                   

Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygynyň şanyna dabaralar dowam edýär. Bu dabaralaryň telewideniýede göni ýaýlyma berilmegi paýtagtymyzyň baş meýdançasynda bolup geçýän baýramçylyk çärelerine uly gyzyklanma hem-de ruhubelentlik bilen tomaşa edýän millionlarça watandaşlarymyzy jebisleşdirdi. 

                                                                   

Dabaraly ýörişi Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň we Mejlisiniň, ýurdumyzyň jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri açýarlar. Ýüzlerçe ak şarlar asmana uçurylýar. Baýramçylyk görnüşindäki awtoulag milli nyşanlar bilen bezelipdir, Döwlet tugrasynyň hem-de baýdagynyň ýanyndaky pannoda ýurdumyzyň Esasy Kanunynyň we onuň binagärlik nyşanynyň — paýtagtymyzyň Konstitusiýa binasynyň şekilleri goýlupdyr. Iki palataly parlament hem-de jemgyýetçilik guramalary özygtyýarly Türkmenistanyň okgunly ösüşinde, jemgyýetimizi demokratiýalaşdyrmakda, döwletimiziň hukuk hem-de dünýewi binýatlaryny berkitmekde ähmiýetli orny eýeleýär. 

                                                                   

Soňra Döwlet münberiniň öňünden ýurdumyzyň baş şäheriniň binagärlik nyşanlarynyň şekilleri bilen bezelen Aşgabat şäher häkimliginiň baýramçylyk görnüşindäki awtoulagy hem-de ýüzlerçe adamlar geçýärler. Dürli ýyllarda Türkmenistanyň häzirki zaman ajaýyp keşbini açyp görkezýän türkmen paýtagtynyň ajaýyp binalarynyň we desgalarynyň ençemesi Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi. Soňky ýyllarda giň gerimli şähergurluşyk maksatnamasynyň çäklerinde bina edilen ak mermerli ýaşaýyş jaýlary hem-de beýleki iri ýadygärlik toplumlary tomaşaçylaryň öňünde peýda bolýar. “Aşgabat” söwda-dynç alyş we işewürlik merkezi bu ýörişiň aýratyn bezegi boldy. 

                                                                   

Türkmenistanyň myhmansöýer paýtagty okgunly ösýän, gözelligi hem-de amatlylygy, binagärligiň we inženerçilik-tehniki işläp taýýarlamalaryň öňdebaryjy gazananlaryny hem-de milli binagärligiň iň gowy ýörelgelerini özünde sazlaşykly jemleýän häzirki zaman şäheriniň täsin nusgasydyr. Ak mermerli Aşgabatda şäherlileriň döredijilikli zähmet çekmegi, doly derejede dynç almagy üçin ýylyň-ýylyna has amatly şertler döredilýär. Iň gowy tans toparlarynyň hem-de belli türkmen aýdymçylarynyň ýerine ýetirmeginde ýaýbaňlanan aýdym-sazly çykyş paýtagtymyza bagyşlandy. Garaşsyz Watanymyzyň şanyna hem-de Arkadagly Serdarymyzyň adyna gutlaglar we alkyş sözleri ýaňlanýar. 

                                                                   

Soňra ýurdumyzyň bäş welaýatyna wekilçilik edýän toparyň ýörişi dabarany dowam etdi. Ahal, Balkan, Daşoguz, Lebap we Mary welaýatlarynyň baýramçylyk görnüşinde bezelen awtoulaglarynda gurnalan fotoşekillerde geçmişiň belli taryhy-binagärlik ýadygärlikleri hem-de häzirki döwrüň belent binalary, sebitleriň ýeten belent sepgitleri we ajaýyp künjekleri görkezilýär. Welaýatlaryň her biri eziz Watanymyzyň okgunly durmuş-ykdysady ösüşine uly goşant goşýar. Awtoulaglarda dabaraly ýörişden geçip barýan ýaşuly nesliň we ýaşlaryň wekilleri hormatly Prezidentimizi we köp sanly myhmanlary mübärekleýärler. Joşgunly sazlar, şeýle-de asmana göterilýän dürli reňkli şarlar baýramçylyk ýörişine aýratyn öwüşgin çaýýar. 

                                                                   

 ...Dabaraly ýöriş dowam edýär. 

                                                                   

Döwlet münberiniň öňünden ýurdumyzyň halk hojalygynyň dürli pudaklarynyň ýeten sepgitlerini we gazanan üstünliklerini açyp görkezýän ýörite şekiller bilen bezelen awtoulaglar geçýärler. Ýurdumyzyň baş meýdançasyndan döwlet Garaşsyzlygynyň nobatdaky senesine zähmet sowgatlary bilen gelen milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň işgärleri geçýärler, olaryň hatarynda önümçiligiň öňdebaryjylary, tanymal ussatlar, öňdebaryjy hünärmenler we geljekde olaryň ornuny tutjak ýaşlar bar. Baýramçylyk ýörişi her bir ulgamyň ýeten sepgitleri hem-de üstünlikleri barada gürrüň berýän we belentden ýaňlanýan waspnamalar bilen utgaşýar. Pudaklaryň gazanan üstünlikleri täze taryhy eýýamyň döredijilik ruhunyň beýanyna öwrüldi. 

                                                                   

Meýdançada Gurluşyk we binagärlik ministrliginiň işgärleri peýda bolýarlar. Olaryň baýramçylyk awtoulagy köp gatly ýaşaýyş jaýlarynyň, kuwwatly gurluşyk tehnikalarynyň şekilleri bilen bezelipdir. Gurluşyk işleriniň giňden ýaýbaňlandyrylmagy, soňky ýyllarda amala aşyrylýan ägirt uly gurluşyk taslamalary Watanymyzyň okgunly ösüşiniň esasy görkezijileriniň biridir. Bu örän möhüm pudagyň ösdürilmegine gönükdirilýän uly möçberli maýa goýum serişdeleri ýurdumyzda döredilen amatly maýa goýum ýagdaýy bilen bilelikde köp babatda şähergurluşyk syýasatynyň üstünliklerini şertlendirdi, onuň çäklerinde paýtagtymyzda we welaýatlarda her ýyl dürli maksatly desgalaryň ýüzlerçesi gurulýar. 

                                                                   

Soňky ýyllarda bina edilen täze gurluşyklar ýurdumyzyň keşbini tanalmaz derejede özgertdi we ähli durmuşa geçirilýän özgertmeleriň üstünliklere beslenýändiginiň hem-de netijeli häsiýete eýe bolýandygynyň nobatdaky beýanyna öwrüldi. Giň möçberli taslamalaryň durmuşa geçirilmegi we senagat taýdan toplumlaýyn ösüş häzirki döwre mahsus ugurlara öwrüldi. Bu bolsa döwlet tarapyndan yzygiderli goldaw berilýän ugurlaryň biri bolup durýar. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligine degişli kärhanalar öndürýän gurluşyk we bezeg serişdeleriniň görnüşlerini ýyl-ýyldan artdyrýar. Ýokary hilli we daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan ýerli serişdeleriň esasynda öndürilýän önümler bu düzümiň işgärleriniň buýsanjy bolup durýar. 

                                                                   

Gurluşyk we senagat toplumynyň wekilleri orunlaryny Energetika ministrliginiň ýörite lybasdaky köp sanly işgärlerine geçirýärler. 

                                                                   

Soňky ýyllarda ýurdumyzyň elektroenergetika pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny düýpli döwrebaplaşdyrmak we berkitmek, täze energiýa ulgamlaryny döretmek boýunça netijeli işler amala aşyrylýar. Şeýlelikde, paýtagtymyzyň we welaýatlaryň sazlaşykly ösüşini nazara almak bilen, ägirt uly kuwwatlyklar döredilýär. 

                                                                   

Türkmenistanyň elektroenergetika pudagyny ösdürmegiň Konsepsiýasynyň çäklerinde ýurdumyzyň dünýäniň energoulgamyna goşulmagy boýunça anyk işler amala aşyryldy. Täze desgalaryň, energiýa geçiriji ulgamlaryň, ýurdumyzyň halkalaýyn energo ulgamynyň gurluşygy batly depginlerde dowam edýär. Munuň özi diňe bir Türkmenistanyň energetika üpjünçiligini berkitmek bilen çäklenmän, eýsem, elektroenergiýanyň eksport mümkinçiliklerini hem has-da artdyrýar. 

                                                                   

Energetika pudagynda iri sebitleýin we halkara ähmiýetli taslamalary durmuşa geçirmek bilen, ýurdumyz daşky gurşawy goramak meselelerine ýokary derejede jogapkärçilikli çemeleşýändigini görkezýär we ykdysady hem-de ekologiýa taýdan arassa tehnologiýalary önümçilige ornaşdyrýar. Elektroenergiýanyň önümçiligi boýunça innowasion taslamalary işläp taýýarlaýar, şol sanda Gün we ýel elektrik energiýasy önümçilikleriniň peýdalanylmagyna ähmiýet berilýär. 

                                                                   

Aşgabat şäheriniň Büzmeýin etrabynda sebitde bu ugur boýunça ýeke-täk bolan Energetika enjamlaryny abatlaýyş we hyzmat ediş merkeziniň açylmagy şu ýylyň möhüm wakalarynyň birine öwrüldi. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistanyň elektroenergetika kuwwaty” atly täze kitabynyň neşir edilmegi energetikleriň saýlap alan hünärine bolan buýsanjyny artdyrdy we ol mukaddes Garaşsyzlygymyzyň öňüsyrasynda tutuş türkmen halky üçin ajaýyp baýramçylyk sowgadyna öwrüldi. 

                                                                   

 Soňra meýdança bilim ulgamynyň wekilleri çykýar. Bilim ulgamynyň döwrebap ösdürilmeginde bu işgärlere möhüm orun degişlidir. 

                                                                   

Bilim ulgamynyň kämilleşdirilmegi, ýokary hünärli işgärleriň taýýarlanylmagy döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi. Şu maksat bilen, halkara hyzmatdaşlyk ösdürilýär, ýokary okuw mekdeplerinde okatmagyň täze ugurlary, innowasiýa usullary we sanly ulgam ornaşdyrylýar. Ýokary okuw mekdepleriniň sany artýar. Täze mekdepleriň we çagalar baglarynyň döwrebap binalary gurlup ulanmaga berilýär. 

                                                                   

Ýokary bilimli ýaş nesilleri kemala getirmek ýurdumyzyň geljekki durnukly we hemmetaraplaýyn durmuş we ykdysady taýdan ösüşinde, onuň dünýä giňişliginde öňdäki orunlaryny berkitmekde ýaşlaryň eýeleýän ornuny nazara almak bilen, döwlet ösüşiniň esasy ugurlary hökmünde kesgitlendi. Häzirki döwürde ýurdumyzyň ýaşlaryna döwrebap bilim almak, öz mümkinçiliklerini açyp görkezmek, ylmy we döredijilik işi bilen meşgullanmak üçin giň mümkinçilikler açylýar. Ýurdumyzyň mekdep okuwçylarynyň we talyplarynyň abraýly halkara bäsleşiklerde we olimpiadalarda gazanýan üstünlikleri, mynasyp bolýan medallary bu ugurda alnyp barylýan işleriň netijeli häsiýete eýe bolýandygyny görkezýär. 

                                                                   

Meýdançada ýurdumyzyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrliginiň wekilleri peýda bolýarlar. Olaryň hatarynda köp sanly türgenleriň bardygyny bellemeli. Sport lybasyndaky ýaşlaryň hatarynda sportuň dürli görnüşleri boýunça ussatlar, milli we halkara derejedäki ýaryşlarda ýeňiş gazananlar we baýraklara mynasyp bolanlar, olaryň tejribeli halypalary hem-de tälimçileri bar. Ajaýyp sport toplumlary we köpugurly stadionlary, ýüzlerçe sport mekdepleri türgenleriň hyzmatynda. Olaryň sany ýyl-ýyldan artýar. 

                                                                   

Ýaşlaryň sazlaşykly ösüşi, olaryň hemmetaraplaýyn bilim-terbiýeli bolmagy, öz mümkinçiliklerini jemgyýetimiziň we döwletimiziň bähbidine doly amala aşyrmaklary üçin has oňaýly şertler döredilýär. Şunda durmuşa geçirilýän ýaşlar syýasaty ösüp gelýän ýaş nesilleriň zähmetsöýerlik hem-de watansöýüjilik ruhunda terbiýelenmeginde möhüm ähmiýete eýedir. 

                                                                   

2022-nji ýylyň 1-nji sentýabrynda geçirilen Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň VII gurultaýynda “Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakyndaky” Kanunyň rejelenen görnüşiniň kabul edilmegi bu ugurda alnyp barylýan işleriň hukuk binýadyny pugtalandyrýar hem-de ýaşlar üçin döredilýän mümkinçilikleriň gerimini giňeldýär. 

                                                                   

Meýdançada ýaýbaňlandyrylan aýdym-sazly çykyşlarda sagdynlygyň we sportuň bagtyýar durmuşyň kepilidigi baradaky mowzuk möhüm orna mynasyp boldy. 

                                                                   

Soňra meýdança ykbalyny adamlaryň saglygyny goramak ýaly asylly işe bagyşlan milli saglygy goraýyş ulgamynyň işgärleri çykýarlar. Adamlar, olaryň bagtyýarlygy we abadançylygy hakyndaky hemmetaraplaýyn alada döwletimiziň durmuş ulgamyny nazarlaýan syýasatynyň möhüm ugry bolup durýar. Soňky ýyllarda lukmançylyk hyzmatlarynyň ýokary derejesini kepillendirýän häzirki zaman saglyk merkezleriniň we hassahanalaryň ösüşi munuň aýdyň beýanydyr. 

                                                                   

“Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň çäklerinde saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmek, pudagyň düzümlerini döwrebaplaşdyrmak boýunça maksatnamalaýyn çäreler durmuşa geçirilýär. Şunlukda, ilatyň ömrüniň ortaça dowamlylygy we durmuş derejesi yzygiderli ýokarlanýar. Ýurdumyzyň dürli künjeklerinde Merkezi Aziýa sebitinde deňi-taýy bolmadyk we ylmyň täze gazananlary esasynda enjamlaşdyrylan saglyk öýleri we derman senagatyna degişli desgalar guruldy. Olarda ýerli çig mallaryň esasynda uly islegden peýdalanýan dermanlyk serişdeleriň önümçiligi ýola goýuldy.  

                                                                   

Şu ýyl Balkan we Daşoguz welaýatlarynda köpugurly hassahanalaryň açylyş dabaralary boldy. Şeýle hem Daşoguz şäheriniň merkezinde onkologiýa hassahanasy gurlup ulanmaga berildi. 

                                                                   

“Il saglygy — ýurt baýlygy!” şygary astynda geçirilýän köpugurly işler ýurdumyzyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň işgärleriniň dabaraly ýörişinde öz beýanyny tapdy. 

                                                                   

Maliýe-bank ulgamyna degişli pannolar we dürli şekiller dabaraly ýörişiň esasy bezegine öwrüldi. Onda Türkmenistanyň durnukly ykdysady ösüşiniň görkezijileri öz beýanyny tapdy. 

                                                                   

Adamlar hakdaky aladany esasy ugur edinýän döwlet syýasatynyň baş maksady ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan sazlaşykly ösüşini berkitmekden ybarat bolup durýar. Döwlet býujetiniň çykdajylarynyň 75 — 80 göteriminiň saglygy goraýyş, bilim, medeniýet, jemagat hojalygy ulgamlarynyň maliýeleşdirilmegine gönükdirilmegi, aýlyk haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp haklarynyň möçberleriniň artdyrylmagy we bu ugurda degişli taslamalaryň durmuşa geçirilmegi raýatlaryň durmuş goraglylyk derejesiniň ýokarydygyny we halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanýandygyny görkezýär. 

                                                                   

Ykdysadyýetimizi sanlylaşdyrmagyň çäklerinde bank hyzmatlarynyň görnüşleri artýar, elektron töleg hyzmatlary we nagt däl hasaplaşyklaryň möçberleri ýokarlanýar. 

                                                                   

Bank ulgamyny ösdürmek — milli ykdysady strategiýanyň möhüm ugurlarynyň biri. Çünki bu pudagyň edaralaryna halk hojalygynyň pudaklarynyň arasynda maliýe serişdelerini degişli derejede paýlamagy üpjün etmek wezipesi berildi. Bu bolsa milli ykdysadyýetimiziň bäsdeşlige ukyplylygyny we onuň innowasiýa ösüşini şertlendirýär. 

                                                                   

Ýurdumyzyň Dokma senagaty ministrliginiň we “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň ösüşini görkezýän pannolar dabaraly ýörişi dowam etdi. Onda ajaýyp gölli haly önümleri has-da gözel görünýär. 

 Täze taryhy eýýamda gadymy halyçylyk sungaty ösüşiň täze derejesine çykdy. Şunda onuň türkmen halyçylarynyň ussatlygy bilen dörän gözelligi, şöhraty täzeden dikeldildi. 

                                                                   

Garaşsyzlyk ýyllary içinde Türkmenistanda ýokary tehnologiýaly we eksport ugurly dokma senagaty kemala geldi. Ýokary hilli önümler içerki we daşarky bazarlarda uly isleglerden peýdalanýar. 

                                                                   

“Dokmaçylar” folklor-etnografiýa toparynyň köpöwüşginli çykyşlary pudagyň işgärleriniň dabaraly ýörişine baýramçylyk öwüşginini çaýdy. 

                                                                   

Soňra ýurdumyzyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň, Döwlet haryt-çig mal biržasynyň, Söwda-senagat edarasynyň wekillerinden ybarat topar meýdançada peýda boldy. Bu düzümleriň işi “Türkmenistanda öndürildi” nyşanly önümleriň dünýä bazarlaryna çykmagyny şertlendirýär. 

                                                                   

Söwda we hyzmatlar ulgamynyň okgunly ösüşiniň üpjün edilmegi bäsdeşlige ukyply milli ykdysadyýetimiziň kemala gelmeginiň baş şertini emele getirýär. 

                                                                   

Bazar gatnaşyklaryny çuňlaşdyrmagy esasy ugur edinýän Türkmenistan telekeçilik işini höweslendirýär we ýurdumyzyň işewür toparlarynyň netijeliligini artdyrýar. Dabaraly ýörişde bu düzümleriň görkezijileri hem aýdyň görünýär. 

                                                                   

Häzirki döwürde döwletimiz kiçi we orta telekeçiligiň sazlaşykly we netijeli ösüşi üçin oňaýly hukuk, ykdysady, maliýe we durmuş şertlerini döretdi hem-de hususy başlangyçlara goldaw berýär. 

                                                                   

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryna ýokary hilli, bäsdeşlige ukyply önümçiligi ýola goýmak, azyk bolçulygyny üpjün etmek, senagat kärhanalaryny, döwrebap söwda merkezlerini we täze obalary gurmak boýunça öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde möhüm orun degişli bolup durýar. 

                                                                   

Iri taslamalary durmuşa geçirmekde, şol sanda Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýoluny, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezini gurmakda hususy pudagyň işine zerur ähmiýet berilýändigini bellemeli. 

                                                                   

Soňra bu ýerde guralan dabara milli ykdysadyýetimiziň binýatlaýyn pudagy hasaplanylýan ýangyç-energetika toplumynyň işgärleriniň dabaraly ýörişi bilen dowam etdi. 

                                                                   

Tebigy gazy daşarky bazarlara köpugurly esasda ugratmak dünýäde tebigy gazyň gorlary boýunça dördünji orny eýeleýän Türkmenistanyň energetika syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar. 

                                                                   

“Türkmengaz” we “Türkmennebit” döwlet konsernleriniň, şeýle hem “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň baýramçylyk äheňinde bezelen ulaglarynda nebitgaz pudagynyň ýeten derejesi we ösüşleri görkezilýär. Pudagyň ýörite lybasly işgärleri ellerinde alawlaryň şekillerini göterip, dabaraly ýörişe özboluşly bezeg berýärler. Olaryň yhlasly zähmeti bilen, ýurdumyzyň ykdysady kuwwaty we onuň dünýäniň energetika ýurdy hökmündäki derejesi pugtalanýar. 

                                                                   

Soňra Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň ajaýyp bezeglere beslenen ulagynda pudagyň ýeten derejesi beýan edilýär. Toplumyň wekilleri bugdaý sümmüllerini we açylan gozalary göterip geçýärler. 

                                                                   

Türkmen topragynyň datly miweleri obasenagat toplumynda gazanylýan ägirt uly üstünlikler, ýurdumyzyň önüm öndürijileriniň önümleri bu ýerde guralan dabaranyň ähmiýetini artdyrdy. Bu görnüşler ýurdumyzda azyk bolçulygyny, ýygnalan hasylyň belent harmanlaryny, häzirki zaman oba hojalyk tehnikalaryny görkezýär. Şu ýyl ýurdumyzyň gallaçylary Watan harmanyna 1 million 500 müň tonna golaý ak bugdaý tabşyrdylar. Munuň özi ýurdumyzyň şanly Garaşsyzlyk baýramçylygyna oba zähmetkeşleriniň mynasyp sowgady boldy. 

                                                                   

Türkmenistan däneçiligiň we maldarçylygyň önümçilik möçberlerini yzygiderli artdyrýar. Pudagyň düzümleri giňeldilýär we döwrebaplaşdyrylýar, şol sanda iri möçberli taslamalar amala aşyrylýar. 

                                                                   

 Şu pursatda ýurdumyzyň meşhur estradaçylary Arkadagly Serdarymyzyň beýik işlerini wasp edýän aýdymy ýerine ýetirdiler. 

                                                                   

Milli ykdysadyýetimizde we umuman, halk hojalygy pudagynda obasenagat toplumynyň ösüşine möhüm orun degişlidir. Suw hojalygy baradaky döwlet komitetine we “Türkmen atlary” döwlet birleşigine degişli şekillerde täsin şaglawuklaryň, ýurdumyzyň ösüşleriň belentliklerine tarap ynamly gadamynyň aýdyň nyşanyna öwrülen ahalteke bedewleriniň şekilleri görkezilýär. Häzirki döwürde ýelden ýüwrük bedewleriň şöhraty ösüşiň täze belentliklerine çykýar. Bedewler türkmen halkynyň buýsanjy, kalbynyň ganaty we halkymyzyň bahasyz baýlygydyr. 

                                                                   

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe awtomobil, deňiz-derýa, demir ýol we howa ulaglarynyň işiniň ösdürilmegine möhüm ähmiýet berilýär. Şol bir wagtyň özünde geosyýasy taýdan amatly çäkde ýerleşen Türkmenistanyň ulag-üstaşyr geçelgeleriniň mümkinçilikleri ýokarlanýar. 

                                                                   

Meýdançadan “Türkmenawtoulaglary”, “Türkmendeňizderýaýollary”, “Türkmendemirýollary”, “Türkmenhowaýollary” agentlikleriniň taýýarlan ajaýyp bezegli awtoulaglary biri-biriniň yzyndan geçýärler. Ýurdumyzda bu pudaklaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek wezipeleri yzygiderli ýerine ýetirilýär. Bu bolsa halkara howa ugurlarynyň, ulaglaryň ýerüsti we suw görnüşleri arkaly ýük we ýolagçy gatnatmagyň artdyrylmagyna, “Gündogar — Günbatar”, “Demirgazyk — Günorta” ugurlary boýunça halkara ähmiýetli multimodal geçelgeleriň döredilmegine giň mümkinçilikleri açýar. 

                                                                   

Ýurdumyzyň baş meýdançasyndan ulag toplumynyň yzysüre geçen aragatnaşyk pudagynyň işgärleri baş baýramçylyga täze zähmet üstünlikleri bilen geldiler. 

                                                                   

Şeýle hem “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň ýörişinde täze tehnologiýalary we öňdebaryjy ylmy-tehniki gazananlary işjeň ornaşdyrýan pudagyň üstünlikleri görünýär. Häzirki döwürde ýurdumyzyň milli telekommunikasiýa ulgamy dünýä ülňülerine çykýar we ilata hödürlenýän hyzmatlaryň hilini yzygiderli ýokarlandyrýar. 2015-nji ýylda goýberilen «TürkmenÄlem 52oE» ilkinji türkmen emeli hemrasy aragatnaşyk hyzmatlarynyň gerimini has-da giňeltdi. 

                                                                   

Soňra meýdançada täze taryhy eýýamyň bagtyýar çagalary peýda boldular. Ösüp gelýän ýaş nesillere şöhratly pederlerimiziň ýagşy däplerini we wesýetlerini dowam etmek, Watanymyzyň geljegine, ykbalyna dahylly bolmak ynanyldy. Şunda döwletimiz ýaşlaryň häzirki zaman bilimine eýe bolmagy, ýokary hilli bilim almagy, ähli ugurlarda üstünlik gazanmagy, erkin we bagtyýar ömür sürmegi, döredijilik, halal zähmet bilen meşgullanmagy üçin ähli zerur şertleri üpjün edýär. 

                                                                   

“Güller açýan Watanymyzda sarpalydyr sungatymyz” atly aýdym-sazly çykyşlar baýramçylyga belent öwüşgin çaýdy. Ýurdumyzyň belli estradaçylarynyň ýerine ýetirmeginde Watanymyzy, hormatly Prezidentimiziň beýik işlerini, zähmetsöýer halkymyzy wasp edýän aýdymlar ýaňlandy. Tans toparlarynyň çykyşlary joşgunly aýdymlar bilen utgaşdy. 

                                                                   

Ähli watandaşlarymyzyň kalplaryny mähriban Watanymyzyň ajaýyp we bagtyýar geljegine bolan buýsanç duýgulary we pugta ynam gurşap aldy. 

                                                                   

 Ýurdumyzyň sungat ussatlary, medeniýet edaralarynyň işgärleri agzybirlikde baýramçylyk ýörişini dowam etdiler. 

                                                                   

Döwletimiz bu wajyp ulgamyň ösüşine möhüm üns berýär. Şunda döredijilik işgärleri üçin ajaýyp şertler hem-de mümkinçilikler döredilýär. Pudagyň maddy-enjamlaýyn binýady döwrebaplaşdyrylýar, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň, teleradioýaýlymlaryň, teatrlaryň, muzeýleriň, kitaphanalaryň işi ösdürilýär we kämilleşdirilýär. 

                                                                   

Türkmen topragy gadymy döwürlerden bäri senetçiligiň Watany, zehinli ussalaryň mekany hasaplanylýar. Bu ýerde sungat wekilleriniň çykyşlary uly joşguna eýe boldy. 

                                                                   

Şöhratly pederlerimiziň milli gymmatlyklaryny, sungatyň, senetkärçiligiň dürli görnüşlerini mynasyp dowam edýän ussatlar halkara derejedäki ykrarnama eýe bolýarlar. Munuň özi raýatlaryň watansöýüjilik ruhuny baýlaşdyrmakda, döwletimiziň dünýä ýüzündäki şöhratyny belende götermekde aýratyn ähmiýetlidir. 

                                                                   

“Görogly” şadessanynyň, “Küştdepdi” aýdym we tans dessurynyň, türkmen milli halyçylyk sungatynyň ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň Bütindünýä sanawyna girizilendigini bellemeli. Şu ýylyň başynda dutar ýasamak senetçiligi, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungaty bu sanawyň üstüni ýetirdi. 

                                                                   

Dutaryň türkmen halkynyň baý milli mirasynyň esasy nyşany bolup durýandygy tötänden däldir. Ol medeniýet we sungat işgärleriniň dabaraly ýörişiniň esasy bezegine öwrüldi. 

                                                                   

Şeýlelikde, zähmetkeşleriň, talyp ýaşlaryň we çagalaryň müňlerçesiniň gatnaşmagynda geçirilen dabaraly ýöriş Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 31 ýyllyk şanly senesiniň ajaýyp üstünlikler bilen garşylanandygyny we täze zähmet ýeňişlerini gazanmak arkaly geljekki üstünlikleriň ygtybarly binýadynyň goýlandygyny görkezdi. 

                                                                   

 Watanymyzyň merkezinde başlanan baýramçylyk ýurdumyzyň ähli sebitlerinde giňden dowam etdi. 

                                                                   

 Ählihalk toýy türkmen topragynyň hemme ýerlerini gurşap aldy. 

                                                                   

Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň hormatyna baýramçylyk dabaralary köpöwüşginli feýerwerk bilen tamamlandy. Täze taryhy eýýamyň baýramlarynyň aýrylmaz bölegi bolan feýerwerk ak mermerli Aşgabadyň agşamky asmanynda dürli reňkler bilen nur saçdy.

28.09.2022
Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň halkyna

Mähriban halkym!
Eziz watandaşlar!
 

                                                                   

Sizi Türkmenistanyň milli baýramy — Garaşsyzlyk güni bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda ýokary watansöýüjilik duýgusyny döredýän bu milli baýramyň şanyna geçiriljek dabaralaryň Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimizde gazanylýan üstünliklere bolan buýsanjymyzy has-da artdyrjakdygyna pugta ynanýaryn. 

                                                                   

Eziz Watanymyzyň Garaşsyzlygy bagtyýar we abadan durmuşymyzyň binýadydyr. Garaşsyzlygymyzyň 31 ýylynyň içinde gazanylan ajaýyp ýeňişler, ýetilen belent sepgitler mähriban halkymyzyň watansöýüjiligi, agzybirligi, jebisligi, halal we tutanýerli zähmeti bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Garaşsyzlyk ýyllary içinde syýasy, ykdysady, medeni hem-de durmuş ugurlary boýunça ägirt uly ösüşler gazanylyp, Türkmenistan kuwwatly ykdysadyýeti, kämil durmuş ulgamy bolan, çalt depginler bilen ösýän, dünýä bileleşiginde uly abraýa eýe bolan döwlete öwrüldi. 

                                                                   

Bitaraplygy, parahatçylyk söýüjiligi, hoşniýetli goňşuçylygy ählumumy we sebit derejesinde dabaralandyrýan döwletimiziň Ýer ýüzündäki mertebesi, abraýy belende galdy. Şoňa görä-de, bu milli baýram mynasybetli önümçilik we durmuş maksatly täze binalary dabaraly ýagdaýda ulanmaga berýäris, medeni-jemgyýetçilik çärelerini geçirýäris. Garaşsyzlygymyzyň we Bitaraplygymyzyň binýatlaýyn esaslaryny, ýurdumyzyň halkara abraýyny pugtalandyrmaga, döwlet maksatnamalarymyzy durmuşa geçirmäge mynasyp goşantlaryny goşýan watandaşlarymyza döwlet sylaglaryny gowşurýarys. 

                                                                   

Ýaňy-ýakynda örän möhüm jemgyýetçilik-syýasy waka bolan Döwlet Maslahatynyň ýokary derejede geçirilmegi we onda il-ýurt bähbitli möhüm çözgütleriň kabul edilmegi ýurdumyzyň her bir raýatynda eziz Watanymyza çäksiz buýsanç hem söýgi, ruhubelentlik duýgularyny döretdi, agzybirligimizi, jebisligimizi has-da pugtalandyrdy. 

                                                                   

 Eziz halkym! 

                                                                   

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe biziň öňde goýan ägirt uly wezipelerimiziň baş maksady Watanymyzyň we halkymyzyň abadançylygyny üpjün etmekden ybaratdyr. Täze taryhy döwürde «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyny», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny», “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyny” hem-de toplumlaýyn özgertmelerimizi üstünlikli amala aşyryp, ösüşleriň ýeňişli ýollaryny geçýäris. Milli ykdysadyýetimizi innowasiýalar esasynda diwersifikasiýalaşdyryp, sanlylaşdyrmak, senagatlaşdyrmak boýunça işleri üstünlikli dowam etdirýäris. 

                                                                   

Paýtagtymyzda «Aşgabat-siti» ýaşaýyş toplumyny, sebitlerimizde häzirki zaman obalaryny, şäherçeleri, kiçi, orta we iri senagat önümçiliklerini, döwrebap ulag-kommunikasiýa ulgamlaryny, ýokary tizlikli awtomobil ýollaryny gurup, mähriban halkymyzyň durmuş goraglylygyny, iş üpjünçiligini, ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrýarys. 

                                                                   

Dünýäde we sebitde hoşniýetli goňşuçylyga, birek-birege hormat goýmaga, deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlyga esaslanýan daşary syýasatymyzy dowam etdirip, Bitarap Watanymyzyň geljegi, halkymyzyň we bütin adamzadyň bagtyýarlygynyň bähbidi bilen bagly meselelere hem örän jogapkärçilikli çemeleşýäris. Birleşen Milletler Guramasy, Ýewropa Bileleşigi, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Goşulyşmazlyk Hereketi, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy ýaly abraýly halkara guramalar, şeýle-de Aziýa — Ýuwaş umman, Orta we Ýakyn Gündogar sebitleri, ähli yklymlaryň ýurtlary bilen köptaraplaýyn gatnaşyklarymyzy barha berkidýäris we ösdürýäris. 

                                                                   

Biziň öňe süren halkara başlangyçlarymyz esasynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň 97-nji umumy mejlisinde «Merkezi Aziýa — parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy» atly Kararnama kabul edildi. Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýa Federasiýasynyň Parlamentara forumynyň netijeleri boýunça kabul edilen Aşgabat Jarnamasy, şeýle-de Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Russiýanyň zenanlarynyň ilkinji dialogynyň Jarnamasy BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň resminamalary hökmünde beýan edildi.  

                                                                   

Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynyň wise-başlyklygyna saýlanyldy. Bularyň ählisi ýurdumyzyň halkara abraýyny has-da artdyrýan, eziz Watanymyza çäksiz buýsanç hem-de guwanç duýgularyny döredýän taryhy wakalara öwrüldi. Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygyny giňden baýram edýän berkarar döwletimiz geljekde-de ösüşleriň ak ýoly bilen ynamly öňe gider. 

                                                                   

 Mähriban halkym!
Eziz watandaşlar!
 

                                                                   

Sizi Türkmenistanyň milli baýramy — Garaşsyzlyk güni bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, uzak ömür, bagtyýar we abadan durmuş, eziz Watanymyzyň Garaşsyzlyk binýadynyň has-da pugtalandyrylmagy ugrunda alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin. 

                                                                                                           

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

27.09.2022
Belent maksatlar rowaçlanýar

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ýaş­la­ryň kä­mil bol­mak­la­ry, bi­lim al­mak­la­ry we jem­gy­ýe­te peý­da­ly hü­när­men­ler bo­lup ýe­tiş­mek­le­ri üçin äh­li müm­kin­çi­lik­ler dö­re­dil­ýär. Ösüp gel­ýän ýaş nes­li hem­me­ta­rap­la­ýyn ala­da bi­len gur­şa­mak döw­le­ti­mi­ziň baş ýö­rel­ge­si­dir. Şun­da san­ly bi­li­mi ös­dür­mek, bi­lim ul­ga­my­ny öz­gert­mek, ýaş­la­ra mil­li ter­bi­ýä­ni ber­mek ýa­ly asyl­ly ýö­rel­ge­ler­den ugur alyn­ýar. 

                                                                   

Hä­zir­ki wagt­da ýur­du­my­zyň or­ta we ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­rin­de döw­re­bap bi­lim ber­mek üçin äh­li şert­le­riň dö­re­dil­me­gi ra­ýat­la­ryň bi­lim al­ma­ga bo­lan kons­ti­tu­sion hu­ku­gy­nyň ke­pil­len­di­ril­ýän­di­gi­ni ala­mat­lan­dyr­ýar. Ýur­du­my­zyň mil­li bi­lim ul­ga­my­nyň mad­dy-enjamlaýyn bin­ýa­dy­ny kä­mil­leş­dir­mek, ýo­ka­ry yl­my müm­kin­çi­li­gi bo­lan giň göz­ýe­tim­li, mak­sa­daok­gun­ly, in­no­wa­sion teh­no­lo­gi­ýa­la­ry do­lan­dyr­ma­ga ukyp­ly, ýo­ka­ry hü­när­li ýaş­la­ry ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­dir­mek bo­ýun­ça äh­li ta­gal­la­lar edil­ýär. Mu­nuň özi bi­li­miň we yl­myň saz­la­şyk­ly ara­bag­la­ny­şy­gy­ny ke­ma­la ge­tir­ýär.  

                                                                   

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Ber­di­mu­ha­me­dow Türk­me­nis­ta­nyň Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Ýaş­lar gu­ra­ma­sy­nyň VII gu­rul­ta­ýyn­da­ky çy­ky­şyn­da şeý­le bel­le­di: «Ýaş­la­ry­my­zyň ru­hy-ah­lak, me­de­ni, aň-bi­lim we be­den taý­dan ösü­şi­ne uly äh­mi­ýet ber­ýä­ris. Çün­ki ylym­ly-bi­lim­li, sag­dyn ýaş­lar döw­le­ti­mi­ziň kuw­wat­ly güý­jü­dir, nu­ra­na gel­je­gi­dir. Şo­ňa gö­rä-de, hä­zir­ki za­man en­jam­la­ry bi­len üp­jün edi­len or­ta we ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­ni, ça­ga­lar bag­la­ry­ny, dynç alyş-sa­gal­dyş mer­kez­le­ri­ni giň ge­rim­de gu­rup ulan­ma­ga ber­ýä­ris. Bu bol­sa ýaş­la­ry­my­za dün­ýä de­re­je­sin­de bi­lim ber­mä­ge müm­kin­çi­lik dö­red­ýär». Mu­nuň özi ýaş­la­ryň sag­dyn, berk be­den­li, bi­lim­li bol­ma­gy ha­kyn­da çuň­ňur ala­da edil­ýän­di­gi­niň aý­dyň be­ýa­ny­dyr.  

                                                                   

Ýur­du­my­zyň ylym-bi­lim ba­bat­da­ky dur­mu­şa ge­çir­ýän be­ýik iş­le­ri, aja­ýyp baş­lan­gyç­la­ry ýo­ka­ry de­re­je­de ne­ti­je ber­ýär. Dün­ýä­niň ösen teh­no­lo­gi­ýa­la­ry bi­len üp­jün edi­len bi­lim ojak­la­ryn­da wa­tan­sö­ýü­ji­lik ru­hun­da ter­bi­ýe­len­ýän ýaş­la­ry­myz di­ňe bir ene di­li­mi­zi çuň­ňur öw­ren­mek bi­len çäk­len­män, eý­sem, ola­ra dün­ýä dil­le­ri­ni kä­mil­leş­dir­mä­ge hem giň müm­kin­çi­lik­ler dö­re­dil­ýär. Mu­ňa my­sal edip 1-nji sent­ýabr­da ýur­du­my­zyň dür­li kün­jek­le­rin­de açy­lyp, ulan­ma­ga ber­len umu­my­bi­lim ber­ýän or­ta mek­dep­le­ri, ça­ga­lar bag­la­ry­ny gör­ke­zip bo­lar. Ola­ryň ha­ta­ryn­da da­şa­ry ýurt dil­le­ri­ni çuň­laş­dy­ryp öw­red­ýän or­ta mek­dep­le­riň bar­dy­gy­ny aý­ra­tyn bel­le­mek ge­rek. Mu­nuň özi ýaş­la­ryň giň dün­ýä­ga­ra­ýyş­ly bo­lup ke­ma­la gel­mek­le­rin­de mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe­dir. 

                                                                   

Mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň 31 ýyl­lyk şan­ly baý­ra­my­na äh­li hal­ky­myz bi­len bir hatarda, bi­lim iş­gär­le­ri­de zäh­met sow­gat­la­ry bi­len geldiler. Hal­ky­my­zy ösüş­ler­den-ösüş­le­re alyp bar­ýan hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ja­ny sag bol­sun, be­ýik iş­le­ri ro­waç­lyk­la­ra bes­len­sin! 

                                                                                                           

Çy­nar HO­JA­MU­HAM­ME­DO­WA,

                       

Türk­men döw­let bi­na­gär­lik-gur­lu­şyk ins­ti­tu­ty­nyň uly mu­gal­ly­my.

26.09.2022
Ulag ulgamynyň düzümleriniň döwrebaplaşdyrylmagy Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşine goşantdyr

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň sebitlerindäki awtomenzilleriň açylyşyna ak pata berdi 

                                                                   

 Aşgabat, 24-nji sentýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly ulag düzüminiň desgalarynyň — Balkan, Daşoguz, Lebap we Mary welaýatlarynda täze ýolagçy awtomenzilleriniň binalarynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. 

                                                                   

Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygy mynasybetli täze desgalaryň açylyş dabaralary baýramçylyk wakalarynyň öwüşginini has-da artdyrdy. Şanly seneleriň öňüsyrasynda möhüm ähmiýetli desgalaryň açylmagy döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň has-da artýandygyna, durmuş taýdan depginli ösüşine aýdyň şaýatlyk edýän ajaýyp däbe öwrüldi. Munuň özi eziz Watanymyzyň ähli künjeklerinde ýaýbaňlandyrylan gurluşyklaryň geriminde hem öz beýanyny tapýar. 

                                                                   

Täze ýolagçy awtomenzilleriniň ulanmaga berilmegi döwrebap ulag ulgamynyň kemala getirilmeginiň Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüş strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda durýandygynyň aýdyň subutnamasydyr. Geografik taýdan örän amatly ýerde — Merkezi Aziýanyň üstünden geçýän sebit we sebitara gatnaw ýollarynyň çatrygynda ýerleşýän ýurdumyz ägirt uly üstaşyr kuwwata eýe bolup, ondan has netijeli peýdalanýar. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ulag ulgamyny ösdürmegi häzirki döwürde Watanymyzyň ykdysady strategiýasynyň möhüm ugurlarynyň biri hökmünde kesgitledi. “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy”, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasy”, “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasy” kabul edildi. Olaryň çäklerinde ulag ulgamyny halkara ölçeglere laýyklykda döwrebaplaşdyrmak boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar, täze awtomenzilleriň gurluşygy amala aşyrylýar. 

                                                                   

Şunuň bilen birlikde, bu ulgamyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça netijeli çäreler görülýär, ulag gulluklarynyň işine innowasion tehnologiýalar ornaşdyrylýar. Häzirki wagtda ulag ulgamy dünýäniň esasy önüm öndürijileriniň — “Toyota”, “Hyundai Universe Luxury”, “Hyundai Universe Noble”, “Hyundai Super Aero City”, “Yutong ZK6129H”, “ПАЗ-32054” ýaly döwrebap ulag serişdeleri bilen üpjün edildi. Olar şäheriçi ugurlarda hem-de şäherara gatnawlarda ulanylýar. Täze ulag ugurlary işlenip taýýarlanylýar hem-de döredilýär. 

                                                                   

Ministrler Kabinetiniň 23-nji sentýabrda geçirilen mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow 1000 sany «Toyota Coaster» kysymly orta synply we 250 sany «Toyota Hiace» kysymly kiçi awtobuslary, olar üçin ätiýaçlyk şaýlaryny we sarp ediş serişdelerini satyn almak hakynda Karara gol çekdi. Mundan başga-da, eziz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 31 ýyllyk baýramynyň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça “Türkmenawtoulaglary” agentliginiň tehniki parkynyň üsti täze satyn alnan “Toyota Сorolla” kysymly ýeňil taksi awtoulaglarynyň 150-si bilen ýetirildi. Umuman, täze ulag serişdeleriniň satyn alynmagy, täze awtomenzilleriň gurulmagy ilata edilýän hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmaga ýardam edýär. 

                                                                   

Häzirki wagtda ulag meselesine bilermenler jemgyýeti tarapyndan uly üns berilýär. Türkmenistan Merkezi Aziýa döwletleriniň söwda-ykdysady we maýa goýum hyzmatdaşlygy strategik häsiýete eýe bolmalydyr, has takygy, ony Ýewraziýanyň täze geoykdysady giňişligini kemala getirmegiň esaslarynyň birine öwürmek zerurdyr diýip hasaplaýar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow şu ýylyň 21-nji iýulynda Gyrgyz Respublikasynda geçirilen Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň dördünji konsultatiw duşuşygynda eden çykyşynda aýtdy. Ulag we logistika bu strategiýanyň möhüm ugry bolup durýar. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, biziň ýurtlarymyzyň tagallalary baş maksada — kuwwatly we döwrebap düzümi döretmek maksadyna gönükdirilmelidir. Bu düzüm Merkezi Aziýanyň, Ýewropanyň, Ýakyn Gündogaryň, Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň ulag ulgamlarynyň birleşdirilmegini üpjün edip bilerdi. Şunda Türkmenistan Merkezi Aziýa — Hazar deňzi — Gara deňiz we Merkezi Aziýa — Pars aýlagy ulag ugruny ösdürmek boýunça bilelikdäki işe taýýardyr. 

                                                                   

Türkmenistanyň ählumumy ulag hyzmatdaşlygy ulgamyndaky garaýşy onuň yzygiderli we maksada okgunly häsiýete eýe bolmagynyň zerurdygyna, bu meseleleri ara alyp maslahatlaşmagyň sebit derejesinden Birleşen Milletler Guramasynyň derejesine çykarylmalydygyna esaslanýar. Yklymiçi döwletler üçin ulag ulgamynda köptaraplaýyn gatnaşyklaryň aýratynlyklaryny nazara almak bilen, şu ýylyň awgust aýynda Awazada deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletleriň ulag ministrleriniň derejesindäki halkara maslahat geçirildi. “Türkmenistan XXI asyryň ulag gurluşynyň integrasiýa ösüşiniň giňişlikleriň, sebitleriň, senagat, serişde, adam mümkinçilikleriniň baglanyşygydygyna ynanýar. Geljek iň uly halkara we sebit deňiz, derýa, awtomobil we demir ýollaryna hem-de howa merkezlerine çykmak, olaryň amatly utgaşmasy we hersiniň artykmaçlygyndan peýdalanmak bilen birleşdirilen ulag-aragatnaşyk ulgamyna degişlidir” diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow maslahatda wideoaragatnaşyk arkaly eden çykyşynda nygtady. 

                                                                   

Bu baradaky gürrüňi dowam edip, dünýä standartlaryna laýyk gelýän hem-de ulag geçelgeleriniň netijeli hereket etmegini üpjün etmäge gönükdirilen döwrebap logistik merkezleriň döredilmeginiň ulag-kommunikasiýa düzümini döwrebaplaşdyrmagyň möhüm bölegi bolup durýandygyny bellemek gerek. Umuman, munuň özi ykdysadyýetiň ösüşiniň çaltlandyrylmagyna ýardam edýär. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan bu ulgamda maksadalaýyk işleri amala aşyryp, innowasion tehnologiýalardan hem-de öňdebaryjy tejribeden ugur alýar. 

                                                                   

...Sanly ulgam arkaly, teleköpri görnüşinde Balkanabatdaky, Daşoguzdaky, Türkmenabatdaky we Marydaky täze ýolagçy awtomenzilleri bilen bir wagtda göni ýaýlyma çykylýar. Göni ýaýlym şanly wakalaryň şatlygyny paýlaşýan ulag düzüminiň desgalarynyň açylyş dabaralaryna gatnaşyjylary birleşdirdi. Dabaralaryň geçirilýän ýerinde sungat ussatlarynyň şowhunly çykyşlary ýaýbaňlandyrylýar. Olar eziz Watanymyzy hem-de halkymyz tarapyndan saýlanan hormatly Prezidentimiziň il-ýurt bähbitli işlerini wasp edýän aýdym-sazly çykyşlary taýýarladylar. Arkadagly Serdarymyzyň baştutanlygynda mähriban halkymyz parahatçylyk, döredijilik we ösüş ýoly bilen ynamly öňe barýar. Täze desgalaryň çäkleri baýramçylyk lybasyna beslendi, olarda ählumumy ruhubelentlik ýagdaýy emele geldi. Dabara gatnaşyjylaryň hatarynda welaýatlaryň häkimleri, hormatly ýaşulular, ulag ulgamynyň işgärleri, jemgyýetçiligiň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriň wekilleri bar.Hemmeleriň nazary telemonitorlara gönükýär: hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Hökümetiň agzalaryna, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň we Mejlisiň ýolbaşçylaryna, awtomobil ulaglary pudagynyň ýolbaşçylaryna hem-de işgärlerine, dabara gatnaşyjylara, ähli watandaşlarymyza gutlag sözi bilen ýüzlenýär.

Uly ösüşlere we özgerişlere beslenýän «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda ýurdumyzda durmuş ähmiýetli desgalar yzygiderli gurlup ulanmaga berilýär. Şu gün biz Balkanabat, Daşoguz, Türkmenabat we Mary şäherlerinde täze gurlan ýolagçy awtomenzilleriniň açylyş dabarasyny geçirýäris diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu täze, döwrebap desgalarda ýurdumyzyň raýatlaryna hem-de myhmanlaryna ýokary hilli, medeniýetli hyzmat etmek üçin ähli mümkinçilikleriň döredilendigini nygtady. Türkmenistanyň dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşulmagynda awtomobil ulaglary pudagynyň goşandy uludyr. Bu pudak ýurdumyzyň ulag-logistika ulgamynyň möhüm bölegidir. Soňky ýyllarda Diýarymyzda döwrebap awtomenziller, demir ýol we awtomobil köprüleri, gözel paýtagtymyzyň demirgazyk böleginde Halkara awtoulag terminaly guruldy. Aşgabat — Türkmenabat, Aşgabat — Türkmenbaşy ýokary tizlikli awtobanlarynyň gurluşygy ýokary depginde alnyp barylýar. Bu ulag taslamalary ýurdumyzyň sebitlerini gysga ýol arkaly birleşdirer. Awtomobil pudagynyň ygtybarly we bökdençsiz işlemegini üpjün eder.

 «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda hem halkymyz mukaddes Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygyny zähmet ýeňişleri bilen garşy alýar. Şu gün ýurdumyzyň awtomobil ulaglary pudagynyň şöhratly taryhynyň sahypalaryna ýatdan çykmajak wakalaryň biri hökmünde ýazylar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. Balkanabat, Daşoguz, Türkmenabat we Mary şäherlerinde gurlan häzirki zaman ýolagçy awtomenzilleriniň ulanmaga berilmeginiň ýurt we sebit derejesinde ähmiýeti örän uludyr. Ähli amatlyklary bolan döwrebap awtomenzillerde dolandyryş binalary, duralgalar, sanly ulgam arkaly hyzmat ediş bölümleri ýolagçylar üçin has oňaýly şertleri döreder. 

                                                                   

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň awtomobil pudagy döwletiň ykdysady we durmuş taýdan ösüşine uly goşant goşýar. Goňşy döwletler bilen özara bähbitli gatnaşyklary pugtalandyrmaga ýardam edýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady. Şunuň bilen baglylykda, Beýik Ýüpek ýolunyň çatrygynda ýerleşýän Watanymyzyň dünýä giňişliginde öz taryhy ornuny dikeltmäge uly ähmiýet berýändigi, bu ugurda möhüm taslamalary amala aşyrýandygy, sebitiň ýurtlary, halkara guramalar bilen ulag-aragatnaşyk gatnaşyklaryny ösdürýändigi bellenildi. 

 Täze gurlan awtomenziller Garaşsyz Watanymyzy halkara ulag geçelgeleriniň möhüm halkasyna öwrer. Bu döwrebap awtomenziller diňe bir bagtyýar türkmen halkyna hyzmat etmän, eýsem, ýurdumyzyň üstaşyr ulag geçirijilik kuwwatyny has-da artdyrar diýip döwlet Baştutanymyz aýtdy. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz ähli amatlyklary bolan täze ýolagçy awtomobil menzilleriniň bagtyýar halkymyza uzak ýyllaryň dowamynda hyzmat etjekdigine pugta ynam bildirip, olaryň açylyşyna ak pata berdi. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hemmeleri ulag düzüminiň täze desgalarynyň ulanmaga berilmegi bilen gutlap, çykyşyny: «Ýoluňyz ak bolsun!” diýen sözler bilen tamamlady. 

                                                                   

 Ýurdumyzyň sebitlerindäki dabaralara gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiziň gutlag sözüni uly üns bilen diňlediler. 

 Sanly ulgama, ilki bilen, Balkanabat şäheri goşulýar. Bu ýerde welaýat häkiminiň hem-de hormatly ýaşulularyň gatnaşmagynda täze ýolagçy terminalynyň açylyşy boldy. Olar döwlet Baştutanymyza halkymyzyň rowaçlygy, ata Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň pugtalandyrylmagy baradaky yzygiderli aladalary üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan etdiler. Sungat ussatlarynyň taýýarlan baýramçylyk çykyşlary dabara aýratyn öwüşgin çaýdy. 

                                                                   

Soňra täze ýolagçy awtomenzili, onuň işiniň aýratynlyklary, bu ýerde ornaşdyrylan döwrebap sanly enjamlar, toplumyň tehniki taýdan enjamlaşdyrylyşy, ýolagçylar üçin ýokary hilli hyzmatlaryň guralyşy, terminalyň işgärleriň zähmet şertleri barada gürrüň berýän wideoşekiller görkezildi. 

                                                                   

Soňra teleköprä Daşoguzdaky dabara gatnaşyjylar, şol sanda welaýat häkimi, hormatly ýaşulular goşuldylar. Olar hormatly Prezidentimize ähli amatlyklary bolan, ýolagçylar üçin ýokary hilli hyzmatlary hödürleýän şeýle döwrebap desgalaryň gurulýandygy üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny bildirip, döwlet Baştutanymyza berk jan saglyk, uzak ömür hem-de Watanymyzyň bähbidine alyp barýan köptaraply işinde uly üstünlikleri arzuw etdiler. 

                                                                   

Saz sungatynda özboluşly däplere baý bolan Daşoguz welaýatynyň sungat ussatlary baýramçylyk çykyşlaryny görkezdiler. Monitorlarda ýolagçylar hem-de awtobuslaryň sürüjileri üçin döredilen amatly şertler, awtomenziliň çäginde ýerleşýän binalardyr desgalar, hödürlenilýän döwrebap hyzmatlar barada maglumat berýän wideoşekiller görkezilýär. 

                                                                   

Teleköprini Türkmenabat şäheri dowam etdirýär. Welaýatyň wekilleri döwlet Baştutanymyza ulag pudagynyň ösdürilmegine, onuň kuwwatynyň artdyrylmagyna berýän yzygiderli ünsi üçin tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini aýtdylar, sebitiň döredijilik toparlary bolsa aýdym-sazly kompozisiýa bilen çykyş etdiler. 

 Şeýle-de jemgyýetçilik ulagyndan peýdalanýan ýolagçylara hödürlenilýän ýokary hilli ulag hyzmatlary, awtomenzili dolandyrmak işine ornaşdyrylan sanly ulgam baradaky wideoşekiller görkezildi. Bu ýerde ähli amallar sanly görnüşde amala aşyrylýar, statistiki hasabat elektron görnüşde alnyp barylýar. 

                                                                   

Soňra Mary welaýatynyň häkimi hem-de hormatly ýaşulular sanly ulgam arkaly hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa hoşallyk sözlerini aýdyp, döwlet Baştutanymyzyň parasatly ýolbaşçylygynda ýurdumyzyň halk hojalygynyň ähli pudaklarynda uly üstünlikleri gazanjakdygyna we bu üstünlikleriň Watanymyzyň şöhratly ýyl ýazgysyna altyn harplar bilen ýazyljakdygyna ynam bildirdiler. Welaýatyň döredijilik toparlary aýdym-sazly kompozisiýa bilen çykyş edip, öz ussatlyklaryny görkezdiler.  

                                                                   

Soňra wideoşekiller arkaly awtomenziliň düzümleri, petekleri onlaýn tertipde satyn almak hyzmaty, awtoulag serişdelerine gözegçiligi amala aşyrmak barada gürrüň berildi. GPS ulgamy awtoulaglaryň şäherdäki hereketlerine, olaryň tizligine, geçen aralygyna gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär. 

                                                                   

Dabara gatnaşyjylaryň ählisi hormatly Prezidentimize awtoulag ulgamyny ösdürmek hem-de döwrebaplaşdyrmak, dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň iň täze ulag serişdeleri bilen üpjün etmegiň hasabyna pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak meselelerine berýän yzygiderli ünsi üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan etdiler. 

                                                                   

 Her desganyň umumy meýdany 30 müň inedördül metr bolup, birbada 700 ýolagça hyzmat etmäge hem-de şäher, şäherýaka, şäherara ugurlarda awtobus ýolagçylaryna ýokary hilli hyzmatlary hödürlemäge niýetlenendir. Meýdanlary 2150 hem-de 2100 inedördül metr bolan açyk hem-de ýapyk awtoduralgalar, degişlilikde, 100 we 112 ýeňil awtoulaga niýetlenendir. Şeýle-de bu ýerde halkara hem-de şäherara awtobuslar üçin duralga, şäher awtobuslary, taksi ulaglary üçin meýdança göz öňünde tutulypdyr. 

                                                                   

Awtomenzilleriň esasy desgalary iki gatly binalardan ybarat bolup, olarda häzirki zaman binagärlik ýörelgeleri milli äheň bilen sazlaşykly utgaşdyrylypdyr. Esasy girelgesindäki welaýatlaryň her biriniň taryhy ýadygärlikleriniň şekilleri desgalara aýratyn gözellik çaýýar. Binalaryň iç ýüzüniň ýokarky böleginde zeýtun baldajyklaryny ýada salýan yşykly şekiller ýerleşdirilipdir. Esasy binalaryň içinde onlaýn petekler üçin multimedia ekrany, dürli ölçeglerdäki yşykdiodly maglumat monitorlary ýerleşdirilipdir. Olarda ýolagçylar şäherara hem-de halkara ugurlaryň tertibi, petekler, olaryň bahasy baradaky maglumatlary alyp bilerler. Bulardan başga-da, desgalaryň birinji gatlarynda 140 orunlyk garaşylýan zal, awtobus peteklerini, howa we demir ýol ulaglarynyň peteklerini satýan kassalar, sorag-jogap gullugy, ýükleri saklamak üçin ýörite ýer, dürli gulluk otaglary ýerleşdirilipdir. Bu ýerde dermanhana, lukmançylyk otagy, aragatnaşyk hyzmaty hem-de dükanlar ýolagçylaryň hyzmatyndadyr. Esasy binalaryň ikinji gatynda dükanlar, gözellik salony, garbanyşhana ýerleşdirilipdir. Şeýle-de bu ýerde çagalar üçin oýun meýdançalary, dükanlar göz öňünde tutulypdyr. 

                                                                   

Ulag düzüminiň täze desgalarynyň açylyş dabaralarynyň dowamynda güwänamalaryň gowşurylyşy boldy. Bu resminamalar ýolagçy awtomenzilleriň awtobuslarda hem-de taksi ulaglarynda ýolagçy daşamak boýunça mümkinçilikleriniň, şeýle-de ilata hödürlenilýän hyzmatlaryň NVA (ulag howpsuzlygy) tarapyndan bellenilen talaplara doly laýyk gelýändigini tassyklaýar. 

                                                                   

Açylyş dabarasynyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalarynyň çäklerinde gurlan, röwşen geljegi nazarlaýan durmuş ähmiýetli desgalar bolan häzirki zaman ýolagçy awtomenzilleriniň açylyp ulanmaga berilmegi we mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 31 ýyllyk baýramy bilen tüýs ýürekden gutlap, hemmelere berk jan saglyk, uzak ömür, jogapkärli işlerinde rowaçlyk arzuw etdi. 

                                                                   

Täze ýolagçy awtomenzilleriniň açylyp ulanmaga berilmegi mynasybetli, Balkan, Daşoguz, Lebap we Mary welaýatlaryna Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan awtoulag serişdeleriniň açarlary gowşuryldy. Milli däp-dessurlarymyza laýyklykda, ýaşuly nesliň wekilleri awtoulaglara un sepip, üzärlik tütetdiler hem-de döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygynda ata Watanymyzyň gülläp ösmegi barada doga-dileg etdiler. 

                                                                   

Şeýlelikde, şu günki geçirilen dabaralar Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň ýyl ýazgysyna täze şanly wakalar bolup ýazyldy. Döwrebap desgalaryň ulanmaga berilmegi halkara ugurlaryň strategik ähmiýetli çatrygynda ýerleşen ýurdumyzyň üstaşyr ulag kuwwatyndan netijeli peýdalanmak üçin giň mümkinçilikleriň döredilýändiginiň nobatdaky aýdyň subutnamasy boldy. 

Balkanabat, Daşoguz, Türkmenabat hem-de Mary şäherlerindäki ýolagçy awtomenzilleri Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň “Türkmenawtoulaglary” agentliginiň “Balkanawtoulag”, “Daşoguzawtoulag”, “Lebapawtoulag”, “Maryawtoulag” önümçilik birleşikleriniň buýurmasy boýunça guruldy.

26.09.2022
Ykdysady üstünlikleriň we mizemez kuwwatyň beýany

20-21-nji sentýabrda paýtagtymyzdaky Söwda-senagat edarasynyň sergi zalynda ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygy mynasybetli Türkmenistanyň ykdysady üstünlikleriniň sergisi boldy 

                                                                   

 Däp bolşy ýaly, ata Watanymyzyň baş baýramynyň öňüsyrasynda geçirilýän ykdysady gözden geçiriliş hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda depginli ösýän milli ykdysadyýetimiziň üstünlikleriniň hem-de mizemez kuwwatynyň aýdyň beýanyna öwrülip, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ösüşiniň geljekki ugurlaryny ýüze çykardy. Pudagara forumda ykdysadyýet, maliýe-bank toplumynyň, bilim, medeniýet, sport we syýahatçylyk ulgamlarynyň düzümleýin bölümleri, ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň giň gerimli ugurlaryna wekilçilik edýän 40-dan gowrak hususy kärhananyň ýokary hilli önümleridir hödürleýän hyzmatlary görkezildi. 


 MAKSATNAMA LAÝYKLYKDA 

                                                                   

Forumyň açylyş dabarasyna ýurdumyzyň ýolbaşçy düzümi, Türkmenistanda işleýän diplomatik wekilhanalaryň, halkara guramalaryň ýolbaşçylary, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri, köp sanly adamlar, şol sanda telekeçiler gatnaşdylar. 

                                                                   

 * * * 

                                                                   

 Döwlet Baştutanymyzyň foruma gatnaşyjylara iberen Gutlagy uly üns bilen diňlenildi. 

                                                                   

 * * * 

                                                                   

Bu ýerde energetika, senagat, nebit, gaz, nebithimiýa, dokma senagaty halyçylyk, gurluşyk hem gurluşyk serişdeleri, binagärlik, ulag, aragatnaşyk, kommunikasiýa, oba hojalygy, gaýtadan işleýän we azyk senagaty, saglygy goraýyş we derman senagaty, bilim, sport, syýahatçylyk, neşirýat, tebigaty goraýyş, bagy-bossanlyga büremek ýaly ugurlar boýunça ýöriteleşdirilen sergi bölümlerine orun berlipdir.  

                                                                   

 * * * 

                                                                   

Bu ulgamlaryň ählisiniň ösüş depgini köp sanly wideoşekilleriň görkezilmeginde, neşirýat önümlerinde — žurnallarda, owadan bezelen beýleki neşirlerde beýanyny tapdy.  

                                                                   

 * * * 

                                                                   

 Edaralaryň diwarlyklarynda sergä gelenlere önümler, kärhanalaryň, umuman, pudagyň ösüş meýilnamalary barada gürrüň berildi.  

                                                                   

 * * * 

                                                                   

Halkara maýa goýum we milli taslamalar ähli ugurdaş ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, döwlet konsernleri, banklar, Döwlet haryt-çig mal biržasy we beýleki käbir kärhanalar tarapyndan görkezildi.  

                                                                   

 IKI GÜNLÜK SERGINIŇ DOWAMYNDA 

                                                                   

■ «Derýaplastik», «Senagat plastik» we «Ak gaýa» hojalyk jemgyýetleriniň halkara hil ölçeglerine kybap gelýän gurluşyk serişdeleri köpleriň ünsüni özüne çekdi. Olaryň hatarynda turbalar, kabeller, asma üçekler, penjireler, gapylar üçin profiller, jemagat hojalygynda we gurluşykda giňden ulanylýan polietilenden, polipropilenden, poliwinilhloridden taýýarlanylan beýleki önümler bar. 

                                                                   

■ Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalarynyň eksport ugurly harytlary aýratyn orun eýeledi. Türkmen dizaýnerleriniň döwrebap egin-eşikleriniň täze toplumy sergä aýratyn öwüşgin çaýdy. 

                                                                   

■ «Aýbölek» we «Çigildem» hususy kärhanalarynyň owadan mebelleri, «Hasar» nyşanly süýji-köke önümleri, «Gönezlik», «Täze aý» nyşanly süýt önümleri, «Miweli ülke» nyşanly miwe önümleri, «Özgeriş», «Ak toprak» kärhanalarynyň şöhlat hem-de beýleki et önümleri ýerleşdirilen sergi bölümleri bu ýere gelýänleriň ünsüni çekdi. 

                                                                   

■ Milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň gazananlarynyň, bäsdeşlige ukyply, uly isleg bildirilýän önümleriň dürli görnüşleriniň, täze harytlaryň hem-de hyzmatlar ulgamynda teklipleriň tanyşdyrylyş dabarasy geçirildi. 

                                                                   

■ Dokma senagaty ministrliginiň Kaka we Babadaýhan etraplaryndaky dokma toplumlarynyň täze önümleri; himiýa pudagynda «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň öňdebaryjy ylmy-tehniki işläp taýýarlamalary we täzeçillikleri; «Aýdyň gijeler» hojalyk jemgyýetiniň öndürýän häzirki zamanyň senagat we elektron önümleriniň dürli görnüşleri; ulag we logistika ulgamynda «Bir kuwwat» hususy kärhanasynyň hyzmatlary görkezildi. 

                                                                   

■ Sanly tehnologiýalar we programma üpjünçiligi ulgamynda «Akylly tilsimat» hojalyk jemgyýetiniň, berhizlik azyk önümleriniň önümçiligi babatda «Tibet Türkmen» hojalyk jemgyýetiniň alyp barýan işleri, häzirki zaman tehnologiýalary esasynda önümleri himiki usulda arassalamakda «Maýam» kärhanasynyň hödürleýän hyzmatlary barada maglumatlar berildi. 

                                                                   

■ Elektron önümleri, şol sanda Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň sensor ekranly kompýuterleri, çek printerleri, ştrih-kod printerleri we skanerleri öndürýän «Agzybirlik tilsimaty» hojalyk jemgyýetiniň wideoşekilli taslamalary görkezildi.  

                                                                   

■ «Miweli ülke» hususy kärhanasynyň, «Parasatly» daýhan hojalygynyň, «Saraýan», «Jadyly çeşme», «Owadan ülke», «Sada suw» hojalyk jemgyýetleriniň täze önümleriniň tanyşdyrylyş dabarasy geçirildi. 

                                                                   

 ■ Forum tamamlanandan soňra, oňa gatnaşyjylara degişli diplomlar we şahadatnamalar gowşuryldy. 

                                                                   

 TÄZE ÝEŇIŞLERE ÇAGYRYŞ 

                                                                   

Bu sergi täze ýeňişlere, anyk hereketlere we ädimlere çagyryşdyr. Bu bolsa ýurdumyzy mundan beýläk-de depginli ösdürmäge, Türkmenistanyň ykdysady kuwwatyny has-da artdyrmaga, jemgyýetimiziň gülläp ösmegine, rowaçlanmagyna ýardam bermäge gönükdirilendir. 

                                                                                                           

"Nesil".

26.09.2022
Zähmetde tapawutlanan ildeşlerimiziň köpsanlysyna döwlet sylaglary gowşuryldy

2022-nji «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň 24-nji sentýabrynda Garaşsyz Türkmenistanyň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegine, onuň halkara abraýynyň belende göterilmegine uly şahsy goşant goşan halk hojalygynyň dürli pudaklarynyň iň gowy işgärlerine, önümçiligiň öň­debaryjylaryna, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, olaryň düzümleýin guramalarynyň wekillerine, zähmet weteranlaryna döwlet sylaglaryny hem-de hormatly atlary dakmak baradaky nyşanlary gowşurmak dabarasy boldy. Şeýle dabaralar Türkmenistanyň ykdysadyýet toplumynda hem geçirildi.  Hormatly Prezidentimiziň Permanlaryna laýyklykda, ata Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygy mynasybetli döwletimiziň we halkymyzyň öňünde bitiren aýratyn hyzmatlary, köpýyllyk halal zähmeti, ýokary hünär ussatlyklary üçin Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň we onuň garamagyndaky düzüm birlikleriniň işgärleriniň birnäçesi «Gaýrat», «Watana bolan söýgüsi üçin» medallary bilen sylaglandylar we «Türkmenistanyň at gazanan ykdysadtçysy» diýen hormatly adyň eýeleri boldular. Olaryň sylaglanmagy tejribesini, bilimini hem-de ukypbaşarnygyny Watanymyza hyzmat etmäge bagyşlan öz işiniň ussatlaryna ýurdumyzda aýratyn hormat goýulýandygynyň ýene-de bir aýdyň subutnamasydyr. Şeýle maksada okgunly, zehinli, öz borjuna wepaly, watansöýüji ynsanlar ýaş nesiller üçin nusgalykdyr. Döwlet sylagyny gowşurmak dabarasyna Türkmeistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň maliýe ykdysadyýet we bank ulgamyna gözegçilik edýän orunbasary gatnaşdy. Ol dabara gatnaşyjylary Garaşsyzlyk güni bilen mähirli gutlady hem-de bagtyýarlyk, rowaçlyk, ata Watanymyzyň abadançylygynyň bähbidine çekýän zähmetinde täze döredijilik üstünliklerini arzuw etdi. Halkymyzyň joşgunly we döredijilikli zähmeti netijesinde Watanymyzyň           gün-günden gülläp ösýändigi bellenildi. Döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygynda ägirt uly durmuş ykdysady maksatnamalar, senagatlaşdyrmak, diwersifikasiýalaşdyrmak, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak babatda oýlanşykly işlenip taýýarlanan maksatnamalarda kesgitlenen wezipeler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Paýtagtymyzda hem-de welaýatlarda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürýän häzirki zaman kärhanalary, ulag-aragatnaşyk düzüminiň desgalary ulanmaga berilýär. Şunuň bilen bir hatarda, bilim we saglygy goraýyş, medeniýet, sport ulgamlarynyň ösdürilmegine köp möçberde maýa goýum serişdeleri bölünip berilýär. Sebitlerde, hatda Watanymyzyň iň alys künjeklerinde-de halkymyzyň     ýaşaýyş-durmuş şertleri düýpli gowulandyrylýar. Garaşsyz Türkmenistanyň şöhratly syýasy, ykdysady we medeni wakalara baý bolan her ýyly ýurdumyzyň ösüşiň täze belentliklerine tarap ynamly öňe barýandygyna şaýatlyk edýär. Çärä gatnaşyjylar mynasyp bolan sylaglaryny buýsanç duýgusy bilen kabul edip, halkymyzyň abadançylygynyň, ata Watanymyzyň kuwwatyny we şöhratyny mundan beýläk-de artdyrmagyň bähbidine çeken zähmetlerine ýokary baha berendigi üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler. Dabara gatnaşyjylar Arkadagly Serdarymyza iň gowy arzuwlaryny beýan edip, özleriniň ähli gujur-gaýratyny, ukyp-başarnyklaryny döwlet Baştutanymyzyň başyny başlan, halkymyzyň agzybirligini we jebisligini mundan beýläk-de pugtalandyrmaga, ata Watanymyzyň rowaçlygyna gönükdirilen giň gerimli özgertmeleri amala aşyrmaga bagyşlajakdyklaryna ynandyrdylar.

24.09.2022