Aşgabat, 25-nji awgust (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Onuň dowamynda Türkmenistanyň Keselleriň ýaýramagyna garşy göreşýän adatdan daşary toparynyň alyp barýan işleriniň netijelerine we bu ugurda öňde durýan ilkinji derejeli wezipelere garaldy. Mejlise hökümet agzalary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalary, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Aşgabat şäheriniň hem-de welaýatlaryň häkimleri, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri we beýleki ýolbaşçylar çagyryldy.
Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisiniň gün tertibini yglan edip, häzirki döwürde ýurdumyzda bu ugurda alnyp barylýan işleriň netijeliligini ýokarlandyrmak bilen baglanyşykly meselelere ünsi çekdi. Mejlisiň dowamynda güýz paslynyň gelmegi netijesinde, ýokanç keselleriň ýaýramagynyň öňüni almak boýunça ugurdaş düzümler bilen bilelikde durmuşa geçirilýän çäreler baradaky hasabatlar diňlenildi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisiň barşynda käbir ýolbaşçylary wezipeden boşatmak we wezipä bellemek hakyndaky birnäçe resminama gol çekdi.
M.Geldinyýazow işde goýberen düýpli kemçilikleri üçin Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary wezipesinden boşadyldy. Bu wezipä S.Toýlyýew bellenildi. Ol şol bir wagtda Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň ýolbaşçysy wezipesini hem ýerine ýetirer.
Işde goýberen düýpli kemçilikleri üçin O.Gurbanow bilim ministri wezipesinden boşadyldy.
Bilim ministri wezipesine G.Ataýewa bellenildi.
Döwlet Baştutanymyzyň gol çeken resminamasyna laýyklykda, A.Gylyjow işde goýberen düýpli kemçilikleri üçin saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň orunbasary — Döwlet arassaçylyk we keselleriň ýaýramagyna garşy göreşmek gullugynyň başlygy wezipesinden boşadyldy. Bu wezipä M.Mämmedow bellenilip, ol Ýokanç keselleri merkezleri müdiriýetiniň baş müdiri wezipesinden boşadyldy.
A.Rejebow Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Ýokanç keselleri merkezleri müdiriýetiniň baş müdiri wezipesine bellenildi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow işde goýberen düýpli kemçilikleri üçin Türkmenistanyň Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy B.Öwezowy eýeleýän wezipesinden boşadyp, bu wezipä N.Atagaraýewi belledi.
Milli Liderimiz Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini dowam edip, häzirki döwürde ministrlikler hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bilelikde ýurdumyza ýokanç keselleriň aralaşmagynyň öňüni almak boýunça maksatnamalaýyn işleriň alnyp barylýandygyny belledi.
Şunuň bilen baglylykda, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň üsti bilen hem-de maşgala lukmanlary tarapyndan sagdyn durmuş ýörelgelerini, öňüni alyş çäreleriniň we lukman maslahatlarynyň dogry we dürs ýerine ýetirilmegini düşündirmek boýunça zerur işler ýerine ýetirilmelidir.
“Saglyk” Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamy döwrüň talaplaryna laýyklykda ösdürilýär, dürli keselleriň öňüni almak, anyklamak we bejermek işleri hem toplumlaýyn esasda göz öňünde tutulýar.
Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ähli künjeklerinde zerur arassaçylyk, degişli zyýansyzlandyryş işleriniň talaba laýyk alnyp barylmalydygyny belläp, bu ugurda bar bolan meseleleriň oňyn çözülmegine örän jogapkärçilikli hem-de toplumlaýyn esasda çemeleşilmelidigini nygtady.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow giňişleýin mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, koronawirus ýokanjynyň ýaýramagy bilen bagly ýagdaýlaryň täsirine garşy mundan beýläk-de alnyp barylmaly ilkinji nobatdaky işler bilen bagly meseleler barada aýtdy.
Häzirki döwürde ýurdumyzda köpçülikleýin çäreleriň geçirilmegini çäklendirmek babatda teklipleri taýýarlamagyň meselelerine ünsi çekip, milli Liderimiz bu ugurda ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň bilelikde we toplumlaýyn işlemeginiň möhümdigini belledi.
Şeýle hem milli Liderimiz ilata edilýän ulag hyzmatlaryny kämilleşdirmek meseleleriniň möhümdigi barada aýtdy. Hususan-da, Aşgabat şäheri boýunça ýolagçy gatnawlaryny amala aşyrýan jemgyýetçilik ulaglarynyň sany zerurlyga görä köpeldilmelidir hem-de toparyň kabul eden düzgünleriniň ýerine ýetirilişine gözegçilik güýçlendirilmelidir.
Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, dünýäde koronawirus ýokanjynyň bar döwründe onuň ýurdumyza aralaşmagynyň hem-de ýaýramagynyň öňüni almak bilen bagly çäreleri güýçlendirmek, ministrliklerde, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda hem-de eýeçiliginiň görnüşine garamazdan, beýleki edara-kärhanalarda alnyp barylýan göreş çärelerini talabalaýyk guramak, sanitariýa we epidemiologiýa kadalaryny berk berjaý etmek maksady bilen, halkara tejribäni öwrenmek esasynda degişli kanunçylyga seljerme işlerini geçirmek, üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek boýunça teklipleri taýýarlamak zerur hasaplanylýar.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow güýz we gyş pasyllarynda howanyň tebigy şertleriniň üýtgemegi bilen bagly, dem alyş ýollary ýiti sowuklama has çalt duçar bolýar, şonuň üçin köpçülikleýin sowuklamanyň ýaýramagynyň öňüni almak üçin edara-kärhanalarda, ýaşaýyş jaýlarynda bellenen ýylylyk derejesini saklamak üçin ýyladyş ulgamlarynyň üznüksiz, kadaly işlemegini üpjün etmek boýunça meýilnamalaýyn işleriň alnyp barylmalydygyny nygtady.
Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisi jemläp, oňa gatnaşanlara alyp barýan işlerinde üstünlikler arzuw etdi.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/38523
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nobatdaky iri dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy
Ahal welaýaty, 25-nji awgust (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Diýarymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň öňüsyrasynda Ahal welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, täze dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy.
Ir bilen döwlet Baştutanymyzyň dikuçary Ahal welaýatynyň Kaka etrabyna tarap ugur aldy. Şol ýerde eksport maksatly önümleri öndürmegiň möçberlerini artdyrmak boýunça dokma toplumynyň öňünde goýlan wezipelere laýyk gelýän häzirki zaman önümçilik toplumy guruldy.
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe kemala gelen dokma pudagy ileri tutulýan milli bähbitleri hem-de dünýä ykdysady giňişligindäki umumy integrirlenmek meýillerini göz öňünde tutmak bilen, milli ykdysadyýetimiziň depginli ösüşiniň aýdyň mysalydyr. Diňe soňky birnäçe ýylda pudagyň düzümine dünýä bazarlarynda bu pudakdaky önümçiligiň öňdebaryjylarynyň hataryna çykmak bilen, tebigy çig maldan bäsdeşlige ukyply önümleri öndürýän täze kärhanalaryň onlarçasy goşuldy. Mundan başga-da ýüpegi gaýtadan işleýän hem-de aýakgap fabrikleri, gön işläp bejerýän kärhanalar bar.
Şeýle-de Dokma senagaty ministrligine degişli “Altyn asyr” söwda merkezinde we beýleki birnäçe ýöriteleşdirilen dükanlarda soňky döwürde uly meşhurlyga eýe bolan milli önümleri satyn almak bolýar. Şolaryň hatarynda Gökdepäniň dokma toplumynyň “Gala” tikin-örme, Aşgabat dokma toplumynyň “Goza”, Türkmenbaşy jinsi toplumynyň “Bedew” kysymly önümleri, Marynyň “Ýeňiş” tikin fabriginiň we beýlekileriň önümleri bar.
Kärhanalarda Ýaponiýanyň we Ýewropanyň öňdebaryjy kompaniýalarynyň, hususan-da, “Rieter”, “Benninger” (Şweýsariýa), “Trützschler”, “Schlafhorst”, “Zinser”, “Monforst”, “Küsters” (Germaniýa), “Marzoli”, “Mario Crosta”, “Reggiani”, “Arioli”, “Savio”, (Italiýa), “Picanol” (Belgiýa), “Tsudakoma”, “Juki”, “Muratec” (Ýaponiýa) kompaniýalarynyň enjamlarynyň oturdylmagy öňde goýlan maksatlary üstünlikli ýerine ýetirmäge ýardam edýär.
Dokma toplumlarynyň tehniki taýdan döwrebaplaşdyrylmagy hem-de olaryň öndürilýän çig mal serişdeleriniň golaýynda gurulmagy kärhanany ugurdaş önümleri öndürmäge gönükdirmäge hem mümkinçilik berýär. Bu bolsa, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, kärhanalaryň düşewüntliligine hem-de harytlaryň ahyrky bahasyna täsir edýär.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow öndürilýän önümleriň halkara hil ölçeglerine hem-de ekologik howpsuzlyga kybap gelmegine uly üns berilmelidigini nygtaýar. Pudagyň kärhanalarynyň önümleri ISO 9001 “Önümçiligi dolandyrmak we hile gözegçilik ulgamy”, ISO 14001 “Daşky gurşawy goramak”, OHSAS 18001 “Zähmeti goramak we önümçilik howpsuzlygy” güwänamalary bilen bellenildi.
Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmek hem-de täze önümçilikleri döretmegi ýa-da hereket edýänleriniň ugruny üýtgetmegi göz öňünde tutýan eksporta niýetlenen önümleriň möçberini artdyrmak boýunça döwlet maksatnamalarynyň durmuşa geçirilmegi toplumyň ähli düzüm bölümleriniň sazlaşykly ösmegi üçin möhüm şertdir.
Bu meselä oýlanyşykly çemeleşilmegi, köp görnüşli ýokary hilli harytlaryň önümçiliginiň özümizde ýola goýulmagy hem-de olaryň bahalarynyň elýeterli bolmagy daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň düýpli azaldylmagyna mümkinçilik berdi. Türkmen dizaýnerleri içerki bazaryň hem-de ilatyň möwsümleýin isleglerini öwrenip, önümleriň dünýäde meşhur täze görnüşlerini, beýleki harytlary işläp taýýarlaýar we önümçilige ornaşdyrýar.
Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow öz çykyşlarynda ägirt uly çig mal serişdelerine eýe bolan dokma senagatynyň Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň gaýtadan işleýän senagatynyň depginli ösüşiniň mysalyna öwrülendigini belleýär.
Ýurdumyzda tebigy-howa şertlerine laýyklykda, gowaçanyň orta we inçe süýümli görnüşleri ösdürilip ýetişdirilýär. Önümçiligiň innowasion tehnologiýalara esaslanýan döwrebap guralyşynda tebigy pagta süýümi gymmatly çig mal bolup, ol daşary ýurtlara iberilýän harytlaryň arasynda öňdäki orunlarda durýar.
Bu pudagyň kuwwatly gaýtadan işleýän binýadynyň döredilmegi netijesinde Türkmenistan dünýäniň dokma önümlerini öndürýän döwletleriniň arasynda mynasyp orny eýeledi. Öndürilýän önümleriň ýokary hilli bolmagy Diýarymyzyň şöhratyny we abraýyny artdyrdy.

...Ir bilen täze düzümleýin desganyň — dokma toplumynyň çäginde baýramçylyk dabarasy emele geldi. Bu ýerde dabara gatnaşyjylar ýygnandylar.
Hormatly Prezidentimiziň dikuçary täze kärhananyň ýanyndaky meýdança gonýar. Ýygnananlar döwlet Baştutanymyzy uly ruhubelentlik bilen garşyladylar.
Sungat ussatlarynyň joşgunly ýerine ýetiren aýdym-sazlary, tanslary bu ýerde guralan dabara özboluşly baýramçylyk öwüşginini çaýdy.
Döwlet Baştutanymyz dabara gatnaşyjylar bilen salamlaşyp, ýörite gurnalan münbere bardy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýygnananlara ýüzlenip, şu gün biz ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biri bolan dokma senagaty pudagynda ýene-de bir täze desganyň — Kaka etrabynda ýyllyk önümçilik kuwwaty 5 müň tonna inçe süýümli pagtany gaýtadan işleýän dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşmak üçin bu ýere ýygnandyk diýip belledi.
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe biz dokma senagaty pudagyny ösdürmäge uly üns berýäris. Ýurdumyzyň dürli sebitlerinde häzirki döwrüň ösen talaplaryna laýyk gelýän, kämil enjamlar bilen üpjün edilen dokma kärhanalaryny yzygiderli gurup, ulanmaga berýäris.
Häzirki döwürde bu pudagyň garamagynda 60-dan gowrak kärhana bolup, olarda 24 müňden gowrak adam zähmet çekýär. Ýokary hilli, ekologik taýdan arassa, giň görnüşli dokma önümlerimiz bu gün dünýäniň onlarça döwletine eksport edilýär.
Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, berkarar Watanymyz “ak altyna” deňelýän pagta çig malyna örän baý döwletdir. Pagta çig malyny rejeli we netijeli ulanmak dokma pudagynyň esasy wezipeleriniň biri bolup durýar. Şoňa görä-de, biz täze gurulýan dokma kärhanalaryna dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň iň täze ýokary öndürijilikli enjamlaryny we innowasion tehnologiýalaryny giňden ornaşdyrýarys. Bu bolsa bereketli türkmen topragynda ösdürilip ýetişdirilýän pagta hasylyny dolulygyna gaýtadan işläp, dürli görnüşli önümleri öndürmäge hem-de müňlerçe täze iş orunlaryny döretmäge mümkinçilik berýär.
Biz ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk baýramyny uly zähmet üstünlikleri bilen dabaraly garşy alýarys. Bu baýram mynasybetli ýurdumyzyň dürli künjeklerinde köp sanly iri önümçilik we durmuş maksatly binalary hem-de desgalary dabaraly açyp, ulanmaga berýäris diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Bu gün täze işe girizilýän Kaka dokma toplumy hem iri önümçilik kärhanasy bolup, onuň umumy bahasy 147 850 000 amerikan dollaryna barabardyr. Bu toplumyň önümçilik kuwwaty ýylda 3 650 tonna ýokary hilli ýüplükleri, 12 million inedördül metr dürli görnüşli matalary hem-de 1 million 200 müň sany taýýar tikin önümlerini öndürmäge ukyplydyr. Bu iri toplumyň işe girizilmegi bilen, onda 1 300 adam zähmet çeker.
Toplumyň tutýan meýdany 18 gektardan ybarat bolup, onda önümçilik binalaryndan başga-da 2 gatly edara binasy, önümçilik ammarlary, transformator bekedi, ussahana, ýangyn howpsuzlyk binalary, awtoulag duralgalary bar. Şeýle hem bu ýerde işgärlere amatly şertleri döretmek üçin 450 orunlyk naharhana, sport meýdançasy, 2 sany 16 orunlyk myhmanhana ýerleşýär.
Döwlet Baştutanymyz sözüni dowam edip, dokma toplumy dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň enjamlary bilen enjamlaşdyryldy, ýagny bu toplumda Şweýsariýanyň we Ýaponiýanyň ýüplük egriji enjamlary, Belgiýanyň mata dokaýan, Italiýanyň we Germaniýanyň boýag enjamlary hem-de Ýaponiýanyň tikinçilik enjamlary ornaşdyryldy diýip belledi.
Kärhananyň ýokary tehnologiýaly enjamlarynda, esasan, inçe süýümli pagtadan ekologik taýdan arassa, ýokary hilli ýüplükler, olardan boýalan we boýalmadyk nah matalar, şeýle hem daşary ýurtdan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan, eksporta niýetlenen taýýar tikin önümleri öndüriler. Bu bolsa ýurdumyzyň içerki bazaryny dürli görnüşli dokma önümleri bilen elýeterli bahalardan üpjün etmäge mümkinçilik berer. Şonuň bilen birlikde önümleriň artýan bölegi “Türkmenistanda öndürildi” diýen ýazgy bilen daşary ýurtlara iberilip, pudagyň eksport mümkinçiligi artdyrylar.
Milli Liderimiz bulardan başga-da häzirki wagtda Ahal welaýatynyň Babadaýhan etrabynda umumy bahasy 151 800 000 amerikan dollaryna deň bolan, önümçilik kuwwaty bir ýylda 3 300 tonna inçe süýümli ýüplügi, 20 million inedördül metr dürli görnüşli matalary hem-de 3 million 500 müň sany taýýar tikin önümlerini öndürmäge ukyply dokma toplumynyň gurluşygynyň tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýandygyny nygtady.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow biz geljekde hem milli ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biri bolan dokma senagatyny ösdürmäge uly üns bereris. Pudagyň önümçilik kuwwatyny artdyrmaga, içerki we daşarky bazarlarda uly islegden peýdalanýan dokma önümleriniň önümçiligini köpeltmäge gönükdirilen maýa goýum taslamalaryny amala aşyrmak boýunça zerur işleri geçireris diýip belledi.
Biz bu maksatlary “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda”, şeýle hem importyň ornuny tutýan önümleri artdyrmak, eksport mümkinçiligini ýokarlandyrmak boýunça döwlet maksatnamalarynda göz öňünde tutduk. Bu maksatnamalaýyn wezipeleriň amala aşyrylmagy ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmaga, müňlerçe täze iş orunlaryny döretmäge we halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmaga uly itergi berer diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.
Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşynyň ahyrynda hemmeleri mukaddes Garaşsyzlyk baýramynyň öňüsyrasynda Kaka etrabynda gurlan täze, döwrebap dokma toplumynyň dabaraly açylyp, ulanmaga berilmegi bilen tüýs ýürekden ýene bir gezek gutlap, hemmelere berk jan saglyk, uzak ömür, egsilmez rysgal-döwlet, dokma senagaty pudagynyň işgärlerine bolsa alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.
Soňra hormatly Prezidentimiz täze toplumyň çägine geldi.
Tolgundyryjy pursat gelip ýetdi. Döwlet Baştutanymyz dabara gatnaşyjylaryň şowhunly el çarpyşmalary bilen milli dokma senagatynyň ösmeginde möhüm orun eýelejek täze toplumyň toý bagyny kesdi. Şeýlelikde, pudagyň täze kärhanasy açyldy.
Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Kararyna laýyklykda, täze senagat toplumynyň düzümine ýüplük, dokma, boýag, tikinçilik fabrikleri girýär. Bu çözgüt milli ykdysadyýetimiziň pudaklary köpugurly esasda ösdürmegi, sebitleriň senagat taýdan ösüşini we bar bolan çig maly çuňňur gaýtadan işlemegi nazarlaýan strategiýasyny üstünlikli durmuşa geçirmegiň ýolundaky möhüm ädime öwrüldi.
Toplumda ýörite barlaghana bölümi bolup, onda dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň enjamlary ornaşdyryldy. Olaryň kömegi bilen ýüplükleriň we beýleki önümleriň hil görkezijileriniň häzirki zaman talaplaryna, ekologik ýagdaýa laýyk gelýändigi kesgitlenilýär.
Toplumyň egirme-hil barlag bölüminde ýarym taýýar önümleriň belgisini kesgitlemek üçin ýörite saraýjy enjamlarda ýüplükler saralýar we taýýar önümler elektron terezisinde onuň belgisi kesgitlenilýär. Şeýle hem bu enjamyň kömegi arkaly ýüplükleriň çeýeligi, olaryň towunyň berkligi kesgitlenýär we degişli netijeler berilýär. Barlaghanada pagta süýüminiň berkligi, galyňlygy, uzynlygy we beýleki görkezijileri kesgitlenip, olar boýunça önümçilige degişli netijeler ugradylýar.
Taslamada çig maldan başlap, onuň taýýar önümlerine çenli ähli iş ulgamy göz öňünde tutuldy.
Täze dokma toplumynyň işe girizilmegi pagta süýüminiň önümçiligini artdyrmaga hem-de ýetişdirilen “ak altyn” hasylyny ýerinde gaýtadan işlemek netijesinde daşamak üçin çykdajylary azaltmaga, girdejileriň artmagyna mümkinçilik berer. Şeýlelikde, bu etrap senagat taýdan ösüp, onuň ykdysady kuwwaty artar. Bu önümçilik toplumynyň gurluşygyna 2018-nji ýylyň mart aýynda girişilendigini bellemek gerek.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýörite ulagda toplumyň ýüplük fabrigine tarap ugrady.
Fabrikde ylmyň iň soňky gazananlary we dokma önümçiliginde täzeçil tehnologiýalar ulanylyp, ekologik taýdan arassa önümler öndürilýär. Ykdysady taýdan bähbidi bolan enjamlaryň ulanylmagy bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmäge niýetlenen kuwwatlyklaryň esasy şertidir.
Hünärmenleriň biri milli Liderimize bu ýerde ähli dolandyryş işleriniň awtomatik usulda ýerine ýetirilýändigi we ýörite monitorlar arkaly işiň gidişine gözegçilik edilýändigi barada gürrüň berdi.
Hormatly Prezidentimiz önümçilik ulgamynyň tehnologiýasy we onuň aýratynlyklary, bölümde ornaşdyrylan enjamlaryň ähmiýeti hem-de ýerine ýetirýän işleri bilen gyzyklandy.
Döwlet Baştutanymyz önümçilik tapgyry bilen tanyşdy. Maglumatda fabrikde ýurdumyzda öň öndürilmedik önümiň — “kompakt-penýe” kysymly nah ýüplügiň çykarylmagynyň ýola goýlandygyna, şonuň ýaly-da ýüplügiň garyşyk görnüşlerini çykarmak üçin mümkinçilikleriň döredilendigine üns berildi.
Täze görnüşli ýüplükler uly adamlaryň lybaslaryny, ýokary hilli örme önümleriň, ýorgan-düşek örtgüleriniň we jorap önümleriniň önümçiliginde ulanylýar.
Bu ýerde Şweýsariýanyň meşhur “Rieter” kompaniýasynyň ýokary öndürijilikli tüýdüji-sazlaýjy we arassalaýjy enjamlar toplumy ornaşdyryldy. Täze tehnikalar ýüplükleriň ýokary hilini we berkligini üpjün edýär. Mundan başga-da bu kysymdaky enjamlar sanly ulgam arkaly işläp, ýitginiň az bolmagyny, energiýanyň tygşytlanylmagyny we şol bir wagtyň özünde önümleriň ýokary hilli bolmagyny şertlendirýär.
Dokma toplumynyň egirme fabriginde bir ýylda 5 müň tonna inçe süýümli pagta gaýtadan işlenip, “kompakt-penýe” görnüşli ýokary hilli ýüplükleriň 3 müň 650 tonnasyny, şeýle hem garyşyk ýüplükleri öndürmek mümkinçiligi döredildi.
Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow toplumyň dokma fabrigine geldi. Bu ýerde taýýar ýüplükler hil barlagyndan geçirilýär, olaryň berkligi, çeýeligi kesgitlenilýär.
Toplumda täzeçil tehnologiýa esasynda işleýän innowasion enjamlar oturdyldy. Şolaryň kömegi arkaly süýümleriň, ýüplükleriň häsiýetli aýratynlyklary kesgitlenilýär. Bu ýerde öndürilýän önümler halkara ölçeglere doly laýyk gelýär. Bu bolsa matanyň berkligini, olaryň ekologik taýdan arassalygyny üpjün edýär.
Bu fabrikde Germaniýanyň innowasion tehnologiýaly “Karl maýer” kompaniýasynyň ýüwürdiji we petleýji enjamlary, Belgiýanyň “Piсanol” kompaniýasynyň kämil enjamlary oturdyldy, şeýlelikde, bu ýerde ýylda 12 million inedördül metr möçberdäki ýokary hilli mata öndürmek mümkinçiligi bar.
Bu ýerde öndürilýän matalar reňk aýratynlyklary, çeýeligi, ýakymlylygy, iň esasy bolsa ekologik taýdan arassalygy bilen tapawutlanýar. Toplumyň önümleriniň ýokary halkara görkezijilere laýyk gelmegi ýurdumyzyň dokma senagaty kärhanalarynyň önümçilik kuwwatlyklarynda häzirki zamanyň talaplarynyň berjaý edilýändigini görkezýär.
Şeýle hem bu ýerde taýýarlanýan matalar türkmen topragynda ösdürilip ýetişdirilýän inçe süýümli pagtanyň senagat taýdan gaýtadan işlenilmegi netijesinde alynýar. Şol bir wagtyň özünde toplumda dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň kämil enjamlarynyň ulanylmagy matalaryň ýokary hil görkezijilerine laýyk gelmegini şertlendirýär.
Mälim bolşy ýaly, soňky ýyllarda dünýä dokma işewürliginde garyşyk ýüplükler we matalar barha uly islege eýe bolýar, şunda önümiň nämä niýetlenilýändigine baglylykda, arassa we sintetiki süýümler dürli amallar arkaly garyşdyrylýar. Süýüminiň her bir görnüşi garyşyk ýagdaýda öz wezipesini ýerine ýetirýär. Pagta öz aýratynlyklaryna laýyklykda, yssy döwürde salkynlyk bermäge ukyplydyr. Poliester serişdesi önümleriň berkligini we olaryň ýygyrt atmazlygyny üpjün edýär hem-de taýýar önümleriň dürli öwüşginli, ýiti reňkli bolmagy üçin peýdalanylýar. Şeýlelikde, şeýle ýüplükden taýýarlanylýan matanyň berkligi, ýygyrt atmaýandygy, onuň has owadan daşky görnüşi möhüm hil häsiýetnamalary bolup durýar.
Ýokary hil derejeli dokma önümleriniň önümçiliginiň ýola goýulmagy ýurdumyzyň dokma senagatynyň tikinçilik pudagynyň ösüşine, içerki bazaryň öz ýurdumyzda öndürilýän nepis hem-de ýokary hilli taýýar dokma önümleri bilen üpjün edilmegine kuwwatly itergi berer, olar import harytlarynyň ýerini tutar, bu bolsa öz nobatynda eksport mümkinçiliklerini artdyrmaga giň ýol açar.
Soňra döwlet Baştutanymyz toplumyň boýag fabrigine geldi. Bu ýerde taýýar matalary boýamak üçin niýetlenen kämil enjamlar degişli tertipde oturdylypdyr. Fabrikde işleýän hünärmen milli Liderimize önümçiligiň tehnologiýa ýagdaýy barada gürrüň berdi. Bu ýerde matalar öz görnüşine görä, dürli taýýarlyk işlerinden geçirilip, halkara ölçeglere kybap gelýän görnüşde boýalýar.
Fabrikde ornaşdyrylan enjamlar boýag işleriniň ýokary hilli bolmagyny we Gün şöhlesine durumlylygyny üpjün edýär. Matalaryň hil derejesi olaryň uzak möhletleýin ulanylmagyny, şol bir wagtyň özünde bolsa adam üçin ýakymlylygyny şertlendirýär. Bu ýerde dürli görnüşli ýörite enjamlarda mata önümçiliginiň häzirki zaman ulgamy hereket edýär. Şolaryň hatarynda Germaniýanyň “Monforts” we “Jagenberg”, Türkiýäniň “Eliar” ýokary öndürijilikli boýag enjamlary önümçilik we hil babatda häzirki zaman talaplaryna doly laýyk gelýär. Şolaryň kömegi arkaly himiki we boýag serişdeleri zerur mukdarda awtomatik usulda alynýar, dürli boýaglar taýýarlanylýar.
Hünärmen bu ýerde netijeli işlemek ugrunda ýokary derejeli mümkinçilikleriň döredilendigi üçin, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa ähli dokmaçylaryň adyndan hoşallyk sözlerini aýtdy.
Milli Liderimiz toplumda işleýän hünärmenleriň aglaba böleginiň gyz-gelinlerdigini nazarda tutup, bu ýerde zenanlaryň ilkinji guramasynyň döredilmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny, onuň gelin-gyzlaryň iş we dynç alyş şertleri, medeni çäreleri guramak bilen baglanyşykly meseleleri üns merkezinde saklamalydygyny belledi.
Şeýle hem döwlet Baştutanymyz toplumda işleýän zenanlaryň baýramçylyklar, şanly seneler mynasybetli medeni-köpçülikleýin çäreleri guramaga işjeň gatnaşmaklary üçin zerur şertleriň döredilmelidigini, bu ýerde taryhyň dowamynda zenanlaryň zehininden dörän hünäriň döwrebap derejede ösdürilmegi bilen baglanyşykly meseleleriň üns merkezinde saklanylmalydygyny belledi.
Boýag bölüminde taýýar matalar kesgitlenen möçberde toplanylýar we tikin bölümine ugradylýar. Milli Liderimiz matalaryň toplanylyşy, möçberleri bilen gyzyklanyp, taýýar önümleriň häzirki zamanyň ýokary hil tejribesine laýyk gelmeginiň möhüm talapdygyna ünsi çekdi.
Soňra döwlet Baştutanymyz toplumyň tikinçilik fabrigine geldi we bu ýerde ornaşdyrylan enjamlaryň häsiýetli aýratynlyklary, taýýarlanylan lybaslaryň görnüşleri bilen tanyşdy. Fabrikde Ýaponiýanyň “Juki”, Germaniýanyň “Veit”, Türkiýäniň “Astron”, “Özbilim” ýaly, dünýä belli kompaniýalarynyň enjamlaryndan ybarat bolan önümçilik toplumy ornaşdyryldy.
Tikin fabriginiň işiniň düzümine lybaslaryň görnüşlerini taýýarlamak hem-de reňk aýratynlyklaryny kesgitlemek we bezeg işleri ýaly ugurlar girýär. Şunda zehinli zenanlaryň döreden milli lybas taýýarlamak däplerine möhüm orun berilýär. Bu ýerde oturdylan enjamlar işi sanly ulgam arkaly alyp barmaga, matalaryň ölçegini, biçüwini we artyk galýan bölekleriniň möçberlerini kesgitlemäge mümkinçilik berýär.
Şeýle hem bu ýerde lybaslar üçin harçlanýan matanyň, sapaklaryň möçberleri, gaplamak we gaplaryň görnüşleri bilen baglanyşykly maglumatlar jemlenilýär. Synag önümhanasynda abzallaryň we enjamlaryň görnüşleri boýunça sarp edilýän sapaklaryň, şeýle hem önümleri öndürmek üçin zerur bolan wagtyň möçberi hasaplanylýar.
Fabrikde ornaşdyrylan köpugurly we ýöriteleşdirilen enjamlar tehnologik yzygiderlilik arkaly lybaslaryň aýratyn böleklerini, ýakalaryny, ýeňlerini taýýarlaýarlar we olar awtomatlaşdyrylan enjamlar bilen birleşdirilýär.
Soňra taýýar lybaslar ýörite hil barlagyndan geçirilip, söwda bölümlerine ugradylmak üçin gaplara salynýar.
Ýeri gelende aýtsak, fabrigiň ammary bolup, olarda lybaslar üçin zerur möçberdäki ilikler, syrmalar we lybaslaryň nyşanlary saklanylýar. Şeýle hem bu ýerde sarp edijileriň isleglerine laýyklykda, dürli bezegler ýerine ýetirilýär.
Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýörite taýýarlanan ýere geçip, ýurdumyzyň dokma senagatynyň kärhanalarynda öndürilýän çagalar we ýetginjekler üçin taýýarlanylýan lybaslaryň görkezilişini synlady.
Bu ýerde ulular we çagalar üçin niýetlenen gelşikli, ykjam we ýokary hilli lybaslaryň biçüwinde hem-de bezeginde milli ýörelgeler bilen häzirki zamanyň ösen tejribesi utgaşdyryldy. Zenan lybaslarynda ýerine ýetirilen bezegler, keşdeler olaryň göze gelüwliligini artdyrýar. Aýratyn nepisligi bilen tapawutlanýan milli şaý-sepler lybaslaryň bezegini has-da artdyrýar.
Çaga lybaslary, olaryň taýýarlanyş aýratynlyklary, pagta süýüminden öndürilen lybaslar toplumy, uly adamlar üçin köýnekler, penjekler we jalbarlar, aýdyň öwüşginli zenan lybaslary özboluşlylygy bilen tapawutlanýar. Milli lybaslary taýýarlamagyň gadymy ýörelgeleri bilen häzirki zaman meýilleriniň utgaşdyrylmagy türkmen dokma önümleriniň ýokary hilini beýan edýän mahabatdyr.
Soňra döwlet Baştutanymyz Germaniýanyň öňdebaryjy dokma enjamlaryny öndürýän kompaniýasynyň we Halkara standartlaşdyrma guramasynyň (ISO) sanly ulgam arkaly dabara gatnaşyjylara goşulan wekilleriniň çykyşlaryny diňledi.
Hususan-da, “Monforts” kompaniýasynyň dolandyryjy direktory Stefan Flýot Ahal welaýatynyň Kaka etrabynyň çäginde gurlan täze dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşmak mümkinçiliginiň döredilmeginiň özi üçin uly hormatdygyny belläp hem-de pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we tutuş türkmen halkyny Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy bilen tüýs ýürekden gutlady.
Garaşsyzlyk ýyllarynda ykdysady taýdan uly üstünliklere eýe bolan Türkmenistan ösüşinde ägirt uly öňegidişlik gazandy. Şunlukda, häzirki zaman tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylan döwrebap dokma senagaty emele geldi.
Dokma senagaty ministrliginiň täze dokma toplumy üçin “Monforts” enjamlarynyň saýlanyp alynmagy bizi has-da begendirýär. Kaka we Babadaýhan etraplary üçin enjamlar we soňky taslamalar bilen birlikde Türkmenistanda häzirki wagtda täzeçil enjamlarymyzyň 15-siniň ulanylýandygyna buýsanýarys, geljekde bu möçberiň artdyryljakdygyna ynanýarys diýip, işewür belledi.
Stefan Flýot çykyşynyň dowamynda «NeoTek» kompaniýasynyň Türkmenistandaky wekiline Kaka etrabynda gurlan dokma toplumynda Monteх iki sany stabilizirleýji çarçuw liniýasyny, “Thermeх” we “Monforteх” boýag liniýalaryny gurnamaga mümkinçilik döredendigi üçin hoşallyk bildirdi.
Dokma timarlaýyş enjamlaryny öndüriji hökmünde “Monforts” kompaniýasy açyk inli matalaryň dürli görnüşini boýamak we bezemek işleri bilen meşgullanýar, ýörite programmalar üçin çözgütler hödürleýär. Biz häzirki wagtda enjamlarymyzyň az energiýa sarp etmegi, zyňyndylaryň az mukdarda bolmagy we matalary ygtybarly gaýtadan işlemegi bilen bu pudagyň öňdebaryjysy hasaplanýarys. Biziň kompaniýamyz öz alyp barýan işlerinde Germaniýanyň Mýunhengladbah şäherindäki baş edaramyzyň işiniň hemişe takyk, çalt we ygtybarly bolmagyny baş ýörelgämiz hasaplaýar diýip, Stefan Flýot aýtdy.
Şunuň bilen baglylykda, Ahal welaýatynyň Kaka etrabyndaky täze dokma toplumyna “Monforized” kompaniýasynyň güwänamasynyň gowşurylandygyny bellemek gerek.
Soňra sanly ulgam arkaly “SGS” kompaniýasynyň daşary ýurtlarda güwälendiriş hyzmatlary boýunça dolandyryjysy Bora Şengül çykyş etdi. Ol Ahal welaýatynyň Kaka etrabyndaky täze dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşmak mümkinçiligine şatdygyny belläp, hormatly Prezidentimizi we dabara gatnaşýanlaryň ählisini Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy bilen gutlady.
Garaşsyzlyk ýyllary içinde Türkmenistanyň ykdysadyýeti ösdürmekde ägirt uly üstünlikler gazanandygy bellenildi. Ýurtda häzirki zaman ýokary tehnologiýaly enjamlar bilen üpjün edilen köp sanly dokma toplumlary guruldy.
“SGS” topary önümler we dolandyryş ulgamlary üçin gözleg, synag, barlag we güwänama hyzmatlaryny ýerine ýetirýän dünýä belli kompaniýadyr. Dolandyryş ulgamlaryny ornaşdyrmak we ösdürmek strategiki çözgütdir, ol kärhanalara umumy öndürijilige ähli güýçleri jemlemäge, sarp edijileri ýokary hilli önümler we hyzmatlar bilen üpjün etmäge mümkinçilik berýär, munuň özi kärhanadan daşky gurşawy goramak boýunça iň ýokary hil görkezijisini hem-de ygtybarlylygy talap edýär diýip, Bora Şengül aýtdy.

Häzirki wagta çenli Türkmenistanyň dokma toplumy we Türkmenistanyň dokma senagaty ministrligine degişli pagta egriji fabrikleri halkara derejede ykrar edildi we olara ISO 9001, ISO 14001 we OHSAS 18001 güwänamalary gowşuryldy.
Kompaniýanyň wekili Kaka etrabynda gurlan täze dokma toplumyna ISO 9001 we SA 8000 güwänamalaryny gowşurmagyň özi üçin uly mertebedigini aýtdy hem-de toplumyň işlerinde üstünlikler arzuw etdi.
Jenap Bora Şengül çykyşynyň ahyrynda ýurdumyza ajaýyp geljek hem-de täze üstünlikler, Türkmenistanyň halkyna bolsa parahatçylyk, abadançylyk we ösüş arzuw etdi.
Şeýle hem täze dokma toplumyna önümçilik ulgamynyň ähli tapgyrlarynda zyýanly himiki serişdeleriň ýoklugyny we onuň howpsuzlygyny tassyklaýan OEKO-TEХ Standard 100 güwänamasy gowşuryldy. Munuň özi önümleriň hiliniň goşmaça görkezijä eýedigini ykrar edýär.
Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu ýerde ýaýbaňlandyrylan sergi bilen tanyşdy, onda täze dokma toplumynda öndürilen, ekologik taýdan arassa ýüplüklerden taýýarlanylan dürli görnüşli taýýar önümler — çagalar we ulular hem-de zenanlar üçin niýetlenen egin-eşikleriň köp görnüşleri görkezilýär. Munuň özi ýurdumyzyň dokma senagatynyň milli Liderimiziň tagallasy bilen ösüşiň täze derejesine çykýandygynyň aýdyň beýanyna öwrüldi.

Ýurdumyzyň Dokma senagaty ministrligine degişli kärhanalaryň önümçilik kuwwatlyklary, olarda ornaşdyrylan enjamlar we işiň täzeçil usullary milli dokma önümçiliginiň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrýar, “Türkmenistanda öndürildi” diýen nyşan bilen çykýan harytlaryň dünýä bazarlarynda eýeleýän ornuny pugtalandyrýar.
Döwlet Baştutanymyz sergide görkezilýän önümleri synlap, olaryň berkligi, ýakymlylyk derejesi we taýýarlanyş aýratynlyklary bilen gyzyklandy. Milli Liderimiz häzirki döwürde ýurdumyzda ekologik taýdan arassa çig maldan taýýarlanýan önümleriň öndürilýän mukdarynyň artdyrylmagyna, şol bir wagtyň özünde daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň önümçilik kuwwatlyklarynyň ýokarlandyrylmagyna möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi.
Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz önümçiligiň ähli ugurlaryna häzirki zamanyň täzeçil tehnologiýalary, sanly ulgam işjeň ornaşdyrylmalydyr diýip belledi. Şu maksat bilen täze toplumda işleýän işgärleriň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyna, ylmyň ýokary gazananlarynyň peýdalanylmagyna aýratyn üns berilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi.
Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy, şeýle hem täze dokma toplumyna 10 sany täze awtobusyň, ýeňil awtoulagyň we 2 sany ýük awtoulagynyň açarlaryny gowşurdy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa pudagy ösdürmek, ýokary öndürijilikli zähmet çekmek, şeýle hem dokmaçylaryň amatly ýaşaýşy hem-de dynç almagy babatynda şertleri döretmek ugrunda edýän taýsyz tagallalary üçin çuňňur hoşallyk bildirildi.
Milli Liderimiz dabara gatnaşyjylar bilen hoşlaşyp, pudagyň işgärlerini täze desganyň açylmagy bilen ýene bir gezek gutlady hem-de olara berk jan saglyk, işlerinde üstünlik arzuw etdi, dokma pudagynyň hünärmenleriniň ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny, eksport mümkinçiliklerini artdyrmaga önjeýli goşant goşjakdyklaryna ynam bildirdi.
Soňra hormatly Prezidentimiz dokma toplumynyň çäginden çykyp, Ahal welaýatynyň saglygy goraýyş ulgamynyň işgärleriniň ýanyna geldi.

Bu ýerde döwlet Baştutanymyz ýaş nesil, onuň saglygy baradaky aladanyň Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugrudygyny belläp, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyndan welaýatyň şäher we etrap hassahanalarynyň çagalar bölümleri üçin täze “Tiz kömek” awtoulaglarynyň 10-syny bermek çözgüdi barada aýtdy.
Milli Liderimiz ýygnananlaryň el çarpyşmalary astynda saglygy goraýyş we derman senagaty ministrine täze, döwrebap ýörite awtoulaglaryň açarlaryny gowşurdy.
Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda hereket edýän “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň esasy wezipesiniň keselleriň öňüni almakdan, olary anyklamakdan ybaratdygyny belläp, ýöriteleşdirilen “Tiz kömek” awtoulaglarynyň bu işde lukmanlaryň ýakyn ýardamçylaryna öwrüljekdigine ynam bildirdi.
Saglygy goraýyş ulgamynyň ähli işgärleriniň adyndan hormatly Prezidentimize ýaş nesil baradaky aladasy hem-de ýurdumyzyň lukmançylygynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny yzygiderli döwrebaplaşdyrýandygy üçin tüýs ýürekden hoşallyk sözleri beýan edildi.
Soňra döwlet Baştutanymyz ýygnananlar bilen hoşlaşyp, bu ýerden ugrady.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/38524
Düýn hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Kaka etrabynyň çäginde nah ýüplügini we ýokary hilli egin-eşikleri öndürýän häzirki zaman dokma toplumy dabaraly ýagdaýda açylyp işe girizildi. Şeýle-de milli Liderimiz düýn Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyndan welaýatyň hassahanalarynyň çagalar bölümlerine täze «Tiz kömek» awtoulaglaryny sowgat etdi. Bu buýsançly wakalar welaýatyň uludan-kiçä ähli ýaşaýjylarynda çuňňur hoşallyk duýgusyny döretdi.
Habarçymyz mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygynyň giňden dabaralandyrylýan çagynda bolan bu ajaýyp wakalar mynasybetli bagtyýar ýaşaýjylaryň birnäçesiniň ýürek buýsanjyny ýazga geçirdi.
Mahym DURDYÝEWA,
Kaka dokma toplumynyň hünärmeni:
— Mundan sanlyja ýyl ozal etrabymyzyň çäginde häzirki zaman dokma toplumynyň guruljakdygy hakdaky hoş habary eşidip, göwün guşumyz ganatlanypdy. Ezber elli gurluşykçy hünärmenler bu iri toplumyň gurluşygyny gysga wagtyň içinde ýerine ýetirdiler. Ine, naýbaşy toýumyzyň uludan toýlanylýan şu ajap günlerde Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda iri dokma toplumy dabaraly ýagdaýda açyldy. Bu pursat meniň durmuşymda aýratyn şatlykly wakadyr. Çünki men bu kuwwatly kärhanada zähmet çekmek bagtyna eýe boldum.
Arkadagly döwrümizde dürli maksatly desgalaryň yzygiderli gurlup, ulanylmaga berilmegi döwletlilikden, bagtyýarlykdan nyşandyr. Bu gün etrabymyzyň merkezinde «Serdar» pamyk egriji fabrigi, Duşak şäherçesinde tikin-trikotaž fabrigi, şeýle-de hususy pudagyň wekillerine degişli bolan önümçilik kärhanalarynyň birnäçesi bar we olar ýokary önümçilik görkezijilerine eýe bolýarlar. Bu ýurdumyzda önüm bolçulygynyň pugtalanmagyna, ýaşlarymyza iş orunlarynyň döremegine oňyn täsirini ýetirýär. Şu gün ulanylmaga berlen iri dokma toplumynyň hem bu babatda ähmiýeti örän uludyr, ýagny täze kärhanada etrabymyzyň ýaşaýjylarynyň 1300-si üçin ýokary amatly iş orunlary döredi. Bu ýerde netijeli zähmet çekmegimiz üçin ýokary derejedäki amatlyklar göz öňünde tutulypdyr.
«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň ajaýyp toý günlerinde kuwwatly desgany sowgat edendigi üçin, Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden alkyş aýdýarys. Goý, hormatly Prezidentimiziň döwletli tutumlarynda rowaçlyklar mundan beýläk-de ýaran bolsun!

Meýlismyrat MYRADOW,
Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Kaka etrap birleşmesiniň başlygy:
— Etrabymyzda gurlup, ulanylmaga berilýän dürli maksatly desgalaryň sany barha artýar. Halkyň hyzmatyna berilýän şeýle desgalaryň sany barmak büküp sanardan köp. Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda şu ýylyň ýazynda etrabymyzyň G.Atabaýew adyndaky daýhan birleşiginiň çäginde «Oguz ýol» hojalyk jemgyýetiniň döwrebap tehnologiýaly ýyladyşhana toplumy açylyp ulanylmaga berildi. Pomidor, hyýar, bulgar burçy ýaly, gök-bakja önümlerini ýetişdirmäge niýetlenen ýyladyşhananyň işe girizilmegi bilen etrabymyzyň ýaşlarynyň 100-e golaýyna iş orunlary döredildi. Bu gün bolsa etrabymyzyň gözel künjeginde ýurdumyz boýunça iň iri dokma toplumlarynyň biri toý ruhunda açylyp ulanylmaga berildi. Şeýlelikde, berkarar Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň artmagyna itergi berjek täze iri toplumda bagtyýar ildeşlerimiziň 1300-si üçin iş orunlary açyldy.
Hormatly Prezidentimiziň dokma pudagynyň önümçilik kuwwatyny has-da ýokarlandyrmak, daşary ýurtlardan getirilýän dokma önümleriniň ornuny tutýan hem-de daşarky bazarlarda bäsdeşlige ukyply, eksport ugurly önümleriň öndürilýän möçberlerini artdyrmak ugrundaky tagallalarynyň rowaçlanmagynda täze toplumyň orny uly bolar. Bu ýerde ekologik taýdan arassa çig maldan öndüriljek ýokary hilli dokma önümleriniň içerki we daşarky bazarda uly islege eýe boljakdygy buýsanjymyzy goşalandyrýar. Täze taryhy döwrümizde şeýle kuwwatly kärhanalary gurduryp, berkarar Watanymyzyň dokma toplumynyň ösüşiň belentliklerine çykmagy ugrunda bimöçber tagalla edýän hormatly Prezidentimize päk ýürekden çykýan alkyşlarymyzy aýdýarys.
Suraý HANOWA,
Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň Kaka etrap komitetiniň işgäri:
— Şu gün etrabymyzda uly toý, şatlyk-şagalaň. Gahryman Arkadagymyz etrabymyza gelip, iri dokma toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy, bagtdan paýly ildeşlerimize kuwwatly önümçilik desgasyny sowgat etdi. Muňa şatlygymyzyň, buýsanjymyzyň çägi ýok.
Egriji, dokma, boýag we tikinçilik bölümlerini öz içine alýan täze toplum ýurdumyzyň ýeňil senagatyna degişli kärhanalaryň üstüni ýetirdi. Bu ýerde inçe süýümli pagtanyň ýylda 5 müň tonnasyny gaýtadan işläp, 12 million inedördül metr dürli görnüşli matalary hem-de 1 million 200 müň sany taýýar tikin önümini öndürmäge giň mümkinçilikler bar. Aýratyn begendirýän ýagdaýlaryň biri-de täze toplumda esasy çig mal hökmünde welaýatymyzyň daýhanlarynyň azaby bilen ýetişdirilýän inçe süýümli pagtanyň ulanylmagydyr. Ondan öndüriljek, dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply, dürli görnüşli dokma önümleriniň «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgy bilen daşary bazara çykaryljakdygy bizi has-da buýsandyrýar. Etrabymyzda şeýle iri desgany gurduryp, sowgat edendigi üçin, döwlet Baştutanymyza alkyşlarymyzyň çägi ýokdur.
Ýaýlym ÖWLÜÝÄGULYÝEW,
Kaka etrap hassahanasynyň baş lukmanynyň orunbasary:
— Eziz Diýarymyzda «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň netijesinde geçen sanlyja ýylyň içinde saglygy goraýyş ulgamy uly ösüşlere eýe boldy. Ýurdumyzyň beýleki ýerlerinde bolşy ýaly, Ahal welaýatynda hem häzirki zaman lukmançylyk enjamlary bilen enjamlaşdyrylan saglygy goraýyş maksatly desgalaryň, şypahanalaryň gurlup ulanylmaga berilmegi muňa şaýatlyk edýär.
Hormatly Prezidentimiziň ýaş nesliň beden hem-de ruhy taýdan sagdyn ösüp ýetişmegi, bilime, saglygy goraýşa bolan hukuklarynyň üpjün edilmegi hakdaky aladalary bu babatda has-da guwandyryjydyr. Döwlet Baştutanymyzyň etrabymyzda gurlan dokma toplumynyň açylyş dabarasynyň çäginde Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyndan welaýatyň hassahanalarynyň çagalar bölümlerine täze «Tiz kömek» awtoulaglaryny sowgat etmegi nesilleriň saglygy baradaky aladanyň ýene-de bir aýdyň subutnamasy boldy. Dogrusy, bu waka berkarar Watanymyzda çagalaryň aýratyn üns-alada, mähir bilen gurşalandygy hakdaky hakykaty has-da dabaralandyrdy.
Biz — saglygy goraýyş işgärleri döwlet Baştutanymyzyň bu ulgamy dünýä derejesinde ösdürmek, ulgama dünýä lukmançylygynda gazanylan täzelikleri ornaşdyrmak, çagalaryň saglygyny goramak bilen bagly amala aşyrýan giň gerimli işlerine her bir ädimde göz ýetirip gelýäris. Şu şatlykly günlerde welaýatymyzyň hassahanalarynyň çagalar bölümlerine berlen «Tiz kömek» awtoulaglary saglygy goraýyş işgärlerine ýaş nesliň saglygy üçin ýokary derejedäki lukmançylyk hyzmatlaryny amala aşyrmaga ýardam eder. Ýurdumyzda saglygy goraýyş hyzmatlarynyň hiliniň ýokarlandyrylmagy, ýaş nesliň sagdyn ösmegi ugrunda edilýän aladalar üçin hormatly Prezidentimize köp sagbolsun aýdýarys. Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak, tutumly işleri rowaç bolsun!
Ýazga geçiren Aýdo ŞEKEROW.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/38522
Bazar ykdysady şertlerinde öz işlerini döwrüň talaplaryna laýyk ýola goýýan we Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy bolan Mary şäherindäki «Gerçek» haryt nyşanly aýakgap önümlerini öndürýän önümçilik kärhanasynyň önümleri hil taýdan özboluşlylygy bilen tapawutlanýar. Bu hususy kärhananyň agzybir işçileri kämil tehnologiýaly enjamlar arkaly dürli ölçegde öndürýän aýakgap önümlerini alyjylara yzygiderli hödürleýärler. Hususy kärhanada önümçilik bölümleriniň sekizisi bolup, olarda, esasan, ýaş hünärmenler zähmet çekýärler. Bu bölümler tutuşlygyna daşary ýurtlaryň aýakgap öndürýän kämil tehnologiýaly enjamlary bilen üpjün edilip, olar arkaly ýokary hilli aýakgabyň alty ýüzden gowrak görnüşi öndürilýär. Hususyýetçileriň tagallasy bilen bu kärhanada aýakgabyň üstki bölegini dokamak, onuň petegini taýynlamak we boýamak, nagyşlamak, gaş bezegleri bilen timarlamak, aýakgaplaryň aşaky böleklerini guýmak ýaly işler utgaşykly alnyp barylýar. Kärhanada lazer şöhleli enjamyň kömegi bilen aýakgap önümlerini bezemek we nagyşlamak işleri hem sazlaşykly ýola goýulýar. Döwrebap öwüşginli aýakgaplary öndürmekde emeli deri, dürli reňkli ýüpler, polýuretan, poliwinilhlorid serişdeleri çig mal hökmünde ulanylýar. Şeýle hem öz ýurdumyzyň çägindäki dokma toplumlarynda öndürilýän jinsi matasy we nah ýüplükler hem öndürilýän aýakgaplaryň esasy çig maly bolup durýar. Kärhananyň işçileri «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň her bir iş gününi zähmet üstünliklerine besleýärler. Önjeýli işleýän bölümleriň biri-de tikinçilik bölümidir. Eli çeper gelin-gyzlaryň ençemesiniň zähmeti netijesinde bu ýerde mekdebe çenli çagalar, mekdep okuwçylary we ýetginjekler, gelin-gyzlar, erkek adamlar üçin niýetlenen aýakgaplaryň bezeg işleri ýerine ýetirilýär. Şeýle hem bu kärhanada ähli pasyllara niýetlenen aýakgaplar taýýarlanylýar. Irginsiz gözlegler netijesinde göze gelüwli, döwrebap sport aýakgaplaryny, şeýle-de saglygy goraýyş ulgamynyň işgärleri üçin ýörite aýakgaplary öndürmek işlerem göwnejaý ýola goýlupdyr. Häzirki wagtda «Gerçek» haryt nyşanly aýakgap önümlerini öndürýän bu hususy kärhanada her aýda dürli ölçegli aýakgaplaryň 900 müň jübüti öndürilýär. Bu aýakgaplar içerki bazarda uly isleg bildirilýän harytlardyr. Kärhananyň işçileri öndürýän ýokary hilli aýakgaplarynyň belli bir bölegini daşary ýurtlaryň birnäçesine eksport edýärler.
Welmuhammet GALANDAROW.
(Öz habarçymyz).
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/38521
Ahal welaýatynyň çäginde hususy pudagyň wekilleriniň alyp barýan işleri barha artýar. Bu gün maşgala suprasyna bereket goşýan, datly önümleriň dürli görnüşini öndürýän, Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy Meret Meredowa degişli kärhananyň «Datmeni» haryt nyşanly önümleri il arasynda uly islege we meşhurlyga eýedir.
Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygynyň toý ruhunyň belende göterilýän günlerinde gürrüňi edilýän kärhananyň iş depgini barha ýokarlanýar. Ak bugdaý etrabynyň çägindäki telekeçileriň Senagat zolagynda ýerleşýän önümçilik kärhanasynda alnyp barylýan işler bilen ýakyndan tanşanymyzda, bu hakykata anyk göz ýetirdik. Kärhananyň hünärmeni Maral Kakajanowa bizi işleriň ýola goýluşy we önümçilik depgini barada ýerinde tanyşdyrdy. Onuň gürrüň bermegine görä, iki gektar meýdanda gurlup, 2017-nji ýylda işe girizilen önümçilik kärhanasynda ilkibaşda nahar duzunyň önümçiligi ýola goýulýar. Ýurdumyzda duzuň iri tebigy ýatagy bolan Balkan welaýatyndaky Guwly kölüň tebigy käninden getirilen duz kärhanada ýokary talaplara laýyklykda gaýtadan işlenilýär: kämil tehnologiýalar arkaly ýuwulýar, arassalanýar we guradylýar. Göze gelüwli owadan gaplara gaplanan, ýodlaşdyrylan iýmit duzy, şeýle-de ýodlaşdyrylmadyk senagat duzy gysga wagtda islegli önüme öwrülýär. Soňabaka kärhananyň önümçiliginiň gerimi has-da giňeýär. Ýöriteleşdirilen sehlerde konditer önümleriniň önümçiligi ýaýbaňlandyrylýar. Häzirki wagtda ol ýerde kokosly we künjüli kökeler, marmelad, krem şanti, şeker tozy, kakao ýaly datly önümleriň dürli görnüşleri öndürilýär.
Kärhana bilen tanyşlygyň barşynda miwe şerbetleriniň we mürepbe önümleriniň öndürilýän bölüminde hem bolup gördük. Bu bölümde ýaşlaryň birnäçesi zähmet çekýär. Olar ugurdaş önümçiliklere niýetlenen döwrebap enjamlary ezberlik bilen dolandyrmagy başarýarlar. Hünärmeniň aýtmagyna görä, bölümdäki enjamlar dürli miweleridir bakja önümlerini gaýtadan işlemäge we datly önümleri taýýarlamaga mümkinçilik berýär. Häzirki günlerde böwürslen, garaly, injir, gawun, ülje, ýertudana mürepbeleriniň önümçiligi giň gerime eýe bolýar. Bu önümler 0,5 litrlik çüýşe gaplara gaplanýar. Mundan başga-da, gürrüňi edilýän bölümde miwe şerbetleriniň 20-ä golaý görnüşi taýýarlanýar.

Kärhanada däneli önümleri gaplaýan bölüm hem hereket edýär. Bölümde mäş, noýba, günebakar çigidi, mekgejöwen däneleri, tüwi, mele tüwi, merjimek ýaly önümler ýokary talaplara laýyklykda arassalanýar hem-de gaplara gaplanýar. Bölümde zähmet çekýänleriň ählisi diýen ýaly ýaşlar. Olar däneli önümleri gaplaýan enjamlary dolandyrmagyň abyny-tabyny birkemsiz ele alypdyr.
Duz önümçiligi boýunça bölümde alnyp barylýan işler has-da guwandyryjy. Bu ýerde iýmit üçin niýetlenen ýodlaşdyrylan ýokary hilli duzlar iri, ownuk hem-de has ownuk görnüşde taýýarlanyp, awtomatik usulda 0,5, 1,5 kilogramlyk ýörite polietilen gaplara, şeýle-de 1 kilogram 200 gramlyk plastik bedrejiklere gaplanýar. Bu sehde öndürilýän natriý-hlorly senagat duzy iri göwrümli haltalara gaplanyp, sarp edijilere ugradylýar. Duz önümçiligi boýunça sehdäki kämil enjamlar günde, ortaça, 20 tonna duzy gaýtadan işlemäge we gaplamaga mümkinçilik berýär.
Kärhananyň datly önümleri söwda nokatlarynyň üsti bilen elýeterli bahadan ilata ýetirilýär. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda geçýän şanly ýylda kärhanada işiň gerimini has-da giňeltmek göz öňüne tutulýar. Häzirki günlerde kärhananyň degişli bölümine täze getirilen enjamlary oturtmak işleri alnyp barylýar. Şu ýylyň ahyryna çenli bölümiň işe girizilmegi bilen, ol ýerde nogul önümleriniň onlarça görnüşiniň önümçiligi ýola goýlar. Munuň özi içerki bazary daşary ýurtlardan getirilýän, bäsdeşlige ukyply önümler bilen üpjün etmek boýunça öňde duran wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmegiň ýolunda kärhananyň saldamly goşandy bolar.
Aýdo ŞEKEROW.
«Türkmenistan». Surata düşüren awtor.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/38356
Aşgabat, 24-nji awgust (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistanda täze bellenen hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenkony kabul etdi.
Diplomat döwlet Baştutanymyza ynanç hatyny gowşuryp, türkmen topragynda mähirli kabul edilendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de rowaçlyk we parahatçylyk döredijilik ýoly bilen ynamly öňe barýan hemişelik Bitarap Türkmenistan bilen netijeli hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de berkidiljekdigine ynam bildiren BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterrişiň mähirli salamyny ýetirdi.
Birleşen Milletler Guramasy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan alnyp barylýan, durmuş-ykdysady taýdan yzygiderli ösüşleri gazanmaga, döwletiň demokratik we hukuk esaslaryny pugtalandyrmaga gönükdirilen giň gerimli özgertmeleri doly goldaýar.
Milli Liderimiz ilçini Türkmenistanda işe başlamagy bilen gutlap, iri halkara guramanyň ýolbaşçylaryna iň oňat arzuwlaryny aýtdy. Bu gurama bilen köpýyllyk hyzmatdaşlyk hemişe oňyn häsiýete eýedir.
Duşuşygyň dowamynda ynanyşmak hem-de özara hormat goýmak ýörelgelerinde ýola goýulýan netijeli gatnaşyklary has-da ösdürmek babatdaky işleriň şu günki ýagdaýyna, esasy ugurlaryna we geljegine degişli giň gerimli meseleler boýunça netijeli pikir alyşmalar boldy.
Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirmäge hem-de Durnukly ösüş maksatlaryny gazanmaga gönükdirilen täze, bilelikdäki taslamalara gatnaşmaga özara gyzyklanmalar tassyklanyldy.
Söhbetdeşler Merkezi Aziýa sebitinde öňdebaryjy orny eýeleýän Türkmenistanyň Durnukly ösüş maksatlaryny millileşdiren ilkinji ýurtlaryň biri bolup, olary milli meýilnamalara hem-de maksatnamalara girizmegiň üstünde bilelikde işleri geçirýändigini kanagatlanma bilen nygtadylar.
Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň arasynda 2021 — 2025-nji ýyllar üçin durnukly ösüş babatda hyzmatdaşlyk etmegiň 2020-nji ýylyň mart aýynda gol çekilen çarçuwaly Maksatnamasy ýakyn geljek üçin bilelikde işlemegiň ýörelgesidir. Bu bolsa ýurdumyzyň BMG-niň ýöriteleşdirilen edaralary bilen gatnaşyklarynyň geriminiň giňelýändigine şaýatlyk edýär.
Dmitriý Şlapaçenko dürli ulgamlarda amala aşyrylan birnäçe bilelikdäki taslamalary mysal getirmek arkaly Türkmenistan bilen BMG-niň arasynda soňky wagtlarda hyzmatdaşlygyň barha ýokarlanan depginini belläp, döwrüň möhüm meseleleriniň çözgüdini tapmakda ýurdumyzyň eýeleýän işjeň ornuna ýokary baha berdi.
Häzir Bitaraplyk syýasatyny üstünlikli amala aşyrýan Garaşsyz Türkmenistan Merkezi Aziýada durnukly ösüşe, parahatçylygyň we howpsuzlygyň pugtalandyrylmagyna oňyn goşant goşýar hem-de energetika, ulag, ekologiýa, saglygy goraýyş ulgamlarynda we beýleki ugurlarda döwür üçin örän wajyp başlangyçlaryň ençemesini öňe sürýär, şolar BMG-niň Baş Assambleýasynyň birnäçe Kararnamalarynda beýanyny tapdy.
Soňky resminamalaryň hatarynda şu ýyl kabul edilen “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” hem-de «Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň orny» atly Kararnamalar bar.
BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň baş edarasynyň Aşgabatda ýerleşmegi halkara işlerde durnukly ösüşi, parahatçylygy we howpsuzlygy gazanmak üçin öňüni alyş diplomatiýasynyň syýasy-diplomatik serişdelerini hem-de mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmak ugrunda yzygiderli çykyş edýän Garaşsyz Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasat ýörelgesine we “Açyk gapylar” syýasatyna uly ynamyň hem-de hormatyň aýdyň subutnamasy bolup durýar.
Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň adamzadyň ählumumy energetika howpsuzlygyny üpjün etmek, ulag-aragatnaşyk ulgamynda giň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek, serişdeleri oýlanyşykly peýdalanmak, howanyň üýtgemegi hem-de daşky gurşawy goramak ýaly möhüm meselelere gönüden-göni degişli öňe sürýän başlangyçlarynyň hemmetaraplaýyn goldanylýandygy üçin minnetdarlyk bildirip, Türkmenistanyň «Gün tertibi — 2030-a» mundan beýläk-de işjeň gatnaşmagyny maksat edinip, halkara düzümler, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynyň ýöriteleşdirilen edaralary bilen ysnyşykly hyzmatdaşlyk etjekdigini aýtdy. Türkmenistan BMG-ä hem-de onuň düzümine girýän guramalara ählumumy gatnaşyklaryň tutuş häzirki zaman ulgamynyň daýanjy, parahatçylygy gorap saklamagyň kepili hökmünde garaýar.
Milli Liderimiz we diplomat köpugurly hyzmatdaşlygy has-da giňeltmek boýunça bilelikdäki çäreleri ara alyp maslahatlaşyp, ýurdumyzyň başlangyjy bilen “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilen şu ýylda hem-de BMG-niň döredilmeginiň 75 ýyllygynyň hormatyna geçirilýän çäreleriň wajypdygyny bellediler.
Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistanda täze bellenen hemişelik utgaşdyryjysy berýän goldawy üçin döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de çuňlaşdyrmak ugrunda ähli tagallalaryny gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/38363
Köýtendag ýerasty we ýerüsti baýlyklary bilen hemmeleriň ünsüni özüne çekýär. Alymlaryň geçiren barlaglaryna görä, bu sebitde köp sanly himiki elementleriň uly gorlary bar diýlip çaklanylýar. Olary gazyp alyp, özleşdirmek we harytlyk derejesine ýetirmek üçin bu ýerde senagat kärhanalarynyň birnäçesi guruldy. Türkmen işewürleri tarapyndan gurlup, 2013-nji ýylyň fewral aýynda işe girizilen Lebabyň sement zawody hem şol kärhanalaryň biridir.
Önümçilik kuwwaty ýylda bir million tonna sement öndürmäge niýetlenen kärhana öndürýän önümleri bilen diňe bir ýurdumyzda däl, onuň çäklerinden daşarda hem uly meşhurlyga eýe. Bu ýerde öndürilýän M-400, M-500 kysymly portland sementi öz hili babatda ýokary derejede bolmak bilen, halkara ülňülere doly laýyk gelýär. Gurluşykda örän möhüm ähmiýete eýe bolan, berkligi bilen tanalýan bu önümiň ýokary hil derejesinde öndürilmegi üç zada — çig mal serişdesine, olary üwäp, ýokary gyzgynlykda bişirýän kämil tehnologiýalara we hünärmenleriň ukyp-başarnyklaryna bagly. Ine, şu üç talap üpjün bolan ýerinde ýokary hilli önüm hem önýär.
«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň ýanwar — iýul aýlarynda zawodda portland sementiniň M-400, M-500 görnüşleriniň 470 müň 924 tonnasy öndürilip, sarp edijilere ugradyldy. Netijede, zawodyň bu babatdaky ösüş depgini 107,79 göterime deň boldy.

Önümiň satuwynda, ilki bilen, ýurduň içindäki gurluşyklar göz öňünde tutulýar, ondan galany eksport edilýär. Daşary ýurtlara iberilýän önümiň möçberiniň ýylyň aýagyna çenli ep-esli ýokarlanmagyna garaşylýar. Sebäbi bu zawod bilen şertnama baglaşmaga höwesli daşary ýurt firmalarynyň sany barha artýar. Şeýle ösen talaby ödemek üçin kärhananyň agzybir işgärleri tagalla baryny edýärler. Bu ýerde kärhananyň çig mal käninden başlanýan gyzgalaňly iş zawodyň gije-gündizleýin işleýän önümçilik ulgamyna ýeterlik möçberdäki çig maly berip durýar. Kärhananyň golaýynda ýerleşýän çig mal käninde hek daşynyň, kwars çägesiniň, gipsiň we toýnuň uly gory bar. Kuwwatly daş owradyjy we ýükleýji tehnikalaryň kömegi bilen çig mal zawodyň owradyp, üweýji bölümine getirilýär. «Mersedes», «KAMAZ» kysymly ýük awtoulaglarynyň yzygiderli daşamagy bilen, tejribeli hünärmen Şanazar Gurbanowyň ýolbaşçylyk edýän üweýji bölüminde owradylan daşlar kemsiz üwelip, külke görnüşine getirilýär. Şundan soňky işler has-da jogapkärçiligi talap edýär, sebäbi üwelen çig mal 1 müň 500 gradus gyzgynlykda bişirilýär. Şu ýerde goýberilen sähelçe säwlik hem önümiň hiline zeper ýetirip bilýär. Hut şonuň üçin-de bu ulgama jogap berýän hünärmenler işiň gidişine berk gözegçilik edýärler. Peçden çykan krinkerler soňra degirmende üwelýär we oňa 5 göterim gips goşulýar. Ine, şundan soň ol taýýar önüm görnüşine getirilip, ammarlara geçirilýär.
Kärhanada işledilýän ähli enjamlar, maşynlar ýokary innowasiýalara, öňdebaryjy tejribä daýanýar. Enjamlary bejeriş we ulanyş sehiniň mehanika ussahanasynyň başlygy Meýlis Şabekow özüniň ýolbaşçylyk edýän hünärmenler topary bilen işiň täze usullarynyň gözleginde. Munuň üçin ol ylmyň we öňdebaryjy tejribäniň gazananlary bilen yzygiderli tanşyp, daşary ýurtly kärdeşleri bilen pikir alyşýar. Häzirki döwürde kärhanada hünärmenleriň ýüzlerçesi zähmet çekýär. Olaryň aglabasy Köýtendag etrabynyň ýaşaýjylary bolup, şu ýerde işlemek üçin daşary ýurtlaryň ýörite orta we ýokary okuw mekdeplerinde okap gelen ýaşlar. Beýik Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýuna barylýan günlerde Lebabyň sement zawodynyň hünärmenleri iş öndürijiligini has-da ýokarlandyrmak bilen, baş baýramymyza mynasyp sowgatlaryny taýýarlaýarlar. Her gün kärhananyň derwezesinden ugraýan üsti sement ýükli awtoulag kerwenleri ýurdumyzyň gurluşyklary üçin zerur sementi sarp edijilere günübirin ýetirýärler. Oňa isleg bolsa barha artýar.
Hudaýberen ABRAÝEW.
«Türkmenistan».
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/38357
Döwlet Baştutanymyz Mary welaýatynda ägirt uly “Galkynyş” gaz känindäki nobatdaky guýularyň hem-de täze binanyň gurluşygyna badalga berdi
Mary welaýaty, 23-nji awgust (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Mary welaýatyna amala aşyran iş saparynyň barşynda iri “Galkynyş” gaz känine baryp gördi we bu ýerde Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny mynasyp garşylamak boýunça tutuş ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan çäreleriň çäklerinde täze guýularyň gurluşygyna badalga berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz sebitde ýerleşýän “Türkmeniň ak öýi” binasynyň ýanynda köpçülikleýin dabaralary geçirmek üçin niýetlenen binanyň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşdy.
Ir bilen döwlet Baştutanymyzyň dikuçary tebigy gazyň ägirt uly goruna eýe bolan käniň ýanyndaky ýörite meýdança gondy. Milli Liderimiz bu ýerden dabaraly çäräniň geçirilýän ýerine tarap ugrady.
Nebitgaz senagaty milli ykdysadyýetiň esasy pudagy bolup, oňa ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan depginli ösüşini üpjün etmekde uly orun degişlidir.
Uglewodorod serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýe bolan Garaşsyz, Bitarap Türkmenistan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň innowasion ösüşine gönükdirilen toplumlaýyn strategiýany durmuşa geçirýär. Nebitgaz toplumynyň mümkinçiliklerini doly peýdalanmak, ugurdaş düzümleri öňdebaryjy tehnologiýalaryň, täzeçil işläp taýýarlamalaryň esasynda döwrebaplaşdyrmak, gazyp alýan we gaýtadan işleýän senagatyň kuwwatlyklaryny artdyrmak, “mawy ýangyjyň” eksport ugurlaryny köpugurly esasda ösdürmek onuň esasyny düzýär. Şunda ekologiýa meselesine aýratyn üns berilýär.
Pudagyň çig mal binýadyny pugtalandyrmak, täze ýataklary, şol sanda Hazar deňziniň türkmen böleginde hem-de kenarýaka zolagynda, Amyderýa sebitinde, Merkezi Garagumda we ýurdumyzyň beýleki sebitlerinde täze känleri senagat taýdan özleşdirmek meseleleri üstünlikli çözülýär.
Bu möhüm pudakda giň möçberli taslamalary öňe sürmek we olary amala aşyrmak arkaly ýurdumyz sebitara we halkara hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegine, häzirki döwrüň ýagdaýyna we talaplaryna kybap gelýän energiýa howpsuzlygynyň bitewi binýadynyň döredilmegine özüniň mynasyp goşandyny goşýar. BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul edilen degişli Kararnamalar milli Liderimiziň bu ugurdaky netijeli başlangyçlarynyň hem-de teklipleriniň wajypdygyny tassyklaýar. Şunuň bilen baglylykda, “Galkynyş” gaz käniniň senagat taýdan özleşdirilmegine möhüm ähmiýet berilýär. Onuň açylmagy Türkmenistanyň dünýäniň energetika döwleti hökmündäki derejesini berkitdi we daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklary giňeltmek üçin täze mümkinçilikleri açdy.
Amatly maýa goýum ýagdaýyny döredip, ýurdumyz dünýäniň onlarça döwleti, belli daşary ýurt kompaniýalary hem-de abraýly maliýe düzümleri we halkara guramalary bilen netijeli gatnaşyklary ýola goýdy. Nebitgaz pudagynda Türkmenistanyň we Hytaý Halk Respublikasynyň netijeli gatnaşyklary munuň aýdyň mysalydyr. Bu ugurda bilelikdäki iş boýunça köp ýyllaryň dowamynda oňyn tejribe toplanyldy. Transmilli gaz geçirijiniň gurulmagy onuň anyk netijeleriniň biridir. Bu ugur boýunça türkmen gazy Hytaýa ugradylýar.
«XXI asyryň ägirt uly inženerçilik-tehniki desgasy» diýip atlandyrmak mümkin bolan bu gaz geçirijiniň gurluşygynda müňýyllyklaryň dowamynda Ýewraziýanyň halklaryny baglanyşdyran Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek ýörelgesi öz beýanyny tapdy. 2009-njy ýylyň dekabrynda taslama gatnaşyjy ýurtlaryň — Türkmenistanyň, Özbegistan Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň we Hytaý Halk Respublikasynyň Liderleriniň gatnaşmagynda işe girizilen gaz geçiriji ýylda 40 milliard kub metr türkmen gazyny ibermäge niýetlenendir. Onuň üç şahasynyň (A, B we C) geçirijilik ukyby bolsa 55 milliard kub metre barabardyr.
Hytaýly hyzmatdaşlaryň “Galkynyş” gaz käniniň döwrebaplaşdyrylmagyna gatnaşmagy özara bähbitli türkmen-hytaý gatnaşyklaryny pugtalandyrmagyň ýolunda möhüm ädime öwrüldi. Bu gaz käni Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisiniň çig mal çeşmeleriniň biri bolup hyzmat edýär. Bu kuwwatly gaz känini ulanmaga bermek boýunça taslamany ýerine ýetirmek üçin hökümetara ylalaşyklara laýyklykda, Hytaýyň Döwlet ösüş banky “Türkmengaz” döwlet konsernine karz serişdelerini berdi. Häzirki wagtda karz serişdeleri dolulygyna gaýtaryldy. Munuň özi ýurdumyzyň öz üstüne alan borçnamalarynyň doly derejede ýerine ýetirilmegine örän jogapkärçilikli çemeleşýändigini aňladyp, ygtybarly işewür hyzmatdaş hökmündäki halkara abraýyny has-da belende göterýär.
“Türkmengaz” döwlet konserni tarapyndan daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bilelikde “Galkynyş” gaz känini senagat taýdan özleşdirmegiň birinji tapgyrynyň çäklerinde düzümleýin desgalaryň ençemesi guruldy. 2013-nji ýylyň sentýabrynda bu desgalar toplumyny ulanmaga bermek dabarasyna hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de HHR-iň Başlygy Si Szinpin gatnaşdy. Bu waka uzak möhletleýin, strategik häsiýetli döwletara hyzmatdaşlygyň ýene bir subutnamasy boldy.
Ýeri gelende, “Galkynyş” gaz käninde “mawy ýangyjy” çykarmak, ýygnamak, gaýtadan işlemek hem-de ibermek bilen baglanyşykly tehnologiki işleriň ählisiniň doly awtomatlaşdyrylandygyny bellemek gerek. Ýörite enjam desgalaryň ygtybarly işlemegini hem-de ekologiýa howpsuzlygyny üpjün edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow dabaraly çäräniň geçirilýän ýerine geldi. Bu ýerde ýokary ruhubelentlik ýagdaýy we baýramçylyga mahsus görnüş emele geldi. Dabara gatnaşyjylar milli Liderimizi mähirli garşyladylar. Bu ýerde taryhy ähmiýeti bolan şanly waka mynasybetli sungat ussatlarynyň aýdym-sazly we joşgunly tansly çykyşlary ýaýbaňlandyryldy.
Döwlet Baştutanymyz dabara gatnaşyjylar bilen salamlaşyp, ýörite taýýarlanan ýere geçdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýygnananlara ýüzlenip, häzirki döwürde biziň Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň her güni şatlykly wakalara, uly üstünliklere beslenýär. Ine, şu gün hem biz ýurdumyzyň gaz pudagyny mundan beýläk-de ösdürmekde möhüm bolan ýene-de bir tutumly işe — ägirt uly “Galkynyş” gaz käninde täze guýularyň gurluşygyna badalga berýäris diýip belledi.
Şu ýyl berkarar döwletimiz şanly senäni — Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk ýubileýini giňden belleýär. Ata Watanymyz Garaşsyzlyk ýyllarynda durmuşyň ähli ugurlarynda ägirt uly üstünlikleri gazanmak bilen, bu şanly ýubileýi mynasyp garşylaýar.
Ýurdumyzda ykdysadyýeti döwrebaplaşdyrmak we ösdürmek, oňa innowasion häsiýet bermek, sanly ulgama geçirmek işleri giň gerim bilen alnyp barylýar. Ýokary tehnologiýaly senagat önümçiliklerini döretmek boýunça kabul edilen maksatnamalar hem üstünlikli amala aşyrylýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.
Bu geçirilýän hemmetaraplaýyn özgertmeler gyzyklanma bildirýän ähli daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmäge giň ýol açýar. Milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň biri bolan nebitgaz senagatynda alnyp barylýan işleri giňeltmek, pudagy düýpli ösdürmek üçin hem uly mümkinçilikleri döredýär.
Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, ýangyç-energetika toplumyna uly möçberde maýa goýumlary goýulýar. Bu serişdeler bolsa köp girdeji getirýän pudagy mundan beýläk-de ösdürmäge, nebitgaz kärhanalaryny döwrebap tehniki we tehnologik taýdan enjamlaşdyrmaga niýetlenendir. Geologiýa gözleg we buraw işlerini geçirmäge, täze nebitgaz ýataklaryny senagat taýdan özleşdirmegi güýçli depginler bilen alyp barmaga gönükdirilendir.
Häzirki döwürde 50 trillion kub metr möçberde kesgitlenen tebigy gazyň baý gorlaryna eýe bolan Garaşsyz döwletimiz Ýewropanyň we Aziýanyň energetika bazarlaryny bu gymmatly harytlyk çig mal bilen üpjün etmek baradaky garaýşyny yzygiderli öňe sürüp gelýär. Bu baýlyklary öz halkymyzyň we dünýäniň halklarynyň bähbidine netijeli ulanmak üçin köp işler amala aşyrylýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.
Bu ugurda biziň ýurdumyz döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklary işjeňleşdirmek, şeýle hem daşky gurşawy goramak, ekologiýa taýdan arassa energiýany ulanmaga geçmek boýunça özara bähbitli başlangyçlar bilen yzygiderli çykyş edýär. Ählumumy wezipeleri çözmek nukdaýnazaryndan, möhüm ähmiýete eýe bolan giň gerimli taslamalary üstünlikli durmuşa geçirýär.
Dünýäniň iri energetika döwletleriniň hataryna girýän Garaşsyz Watanymyzyň baý uglewodorod serişdeleriniň netijeli ulanylmagy ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny berkitmäge, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmaga hyzmat edýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Şonuň bilen birlikde, pudakda amala aşyrylýan iri möçberli maýa goýum taslamalary özara bähbitli halkara hyzmatdaşlygy giňeltmäge-de ýardam berýär.
Milli Liderimiz Hytaý Halk Respublikasy bilen döwletara gatnaşyklaryň dostlukly we netijeli häsiýete eýedigini nygtap, biziň ýurtlarymyzyň arasyndaky hyzmatdaşlygy has-da ösdürmek üçin dürli ugurlarda uly mümkinçilikleriň bardygyny belledi. Bu mümkinçilikleriň netijeli ulanylmagy diňe bir iki döwletiň bähbitlerine däl-de, eýsem, tutuş Merkezi Aziýa sebitini ösdürmegiň maksatlaryna hem laýyk gelýär.
Şoňa görä-de, deňhukuklylyk we birek-biregi hormatlamak esasynda guralýan köpugurly gatnaşyklary üstünlikli ösdürmek bilen, Türkmenistan Hytaýa özüniň strategik hyzmatdaşy, şol sanda bilelikde işläp, uly tejribe toplanan nebitgaz pudagynda esasy hyzmatdaşy hökmünde garaýar.
Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisiniň gurulmagy bolsa anyk netijäni gazanmaga gönükdirilen özara bähbitli hyzmatdaşlygyň aýdyň mysaly bolup durýar. Bu ulgam boýunça indi 11 ýyldan gowrak wagt bäri Hytaý Halk Respublikasyna türkmen tebigy gazy eksport edilýär. Şu döwrüň dowamynda bu gaz geçiriji arkaly Hytaýa 300 milliard kub metrden hem gowrak tebigy gaz iberildi diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.
Dünýäde iri gaz ýataklarynyň biri bolan “Galkynyş” gaz käniniň senagat taýdan ulanmaga berilmegi ýurdumyzyň energetika strategiýasyny amala aşyrmagyň, eksport gaz geçirijileriniň çig mal binýadyny berkitmegiň ýolunda örän möhüm ädim boldy. Bu iri gaz käniniň gorlary “Ýaşlar” we “Garaköl” ýataklary bilen bilelikde alnanda, 27 trillion kub metre golaý möçberde kesgitlendi.
Mary welaýatynyň günortasynda ýerleşýän bu gaz käni Garaşsyzlyk ýyllarynda türkmen geologlarynyň iň uly açyşlarynyň biri boldy diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi.

“Türkmengaz” döwlet konserni tarapyndan daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bilelikde bu gaz känini senagat taýdan özleşdirmegiň birinji tapgyrynyň çäklerinde bu ýerde gaz guýularyny hem-de önümçilik düzümleriniň beýleki desgalaryny gurmak boýunça uly işler ýerine ýetirildi.
Bu ýerde umumy kuwwaty ýylda harytlyk gazyň 30 milliard kub metrine barabar bolan gaýtadan işleýän toplumlaryň üçüsi işe girizildi. Olaryň gurluşygyna Hytaý Halk Respublikasynyň, Koreýa Respublikasynyň we Birleşen Arap Emirlikleriniň kompaniýalary gatnaşdylar.
Umumy meýdany dört müň inedördül kilometrden hem köp bolan “Galkynyş” gaz käniniň ulanyş gorunda häzirki wagtda guýularyň 45-si bolup, olaryň her biri bir gije-gündizde ortaça iki million kub metre çenli tebigy gaz berýär.
Şu gün biz bu gaz käninde üstünlikli ösýän türkmen-hytaý strategik hyzmatdaşlygynyň nobatdaky mysalyna öwrüljek ýene-de bir şanly wakanyň şaýady bolýarys diýip, milli Liderimiz belledi. “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýlip yglan edilen ýylyň şu gününde “Galkynyş” gaz käninde aýratyn çylşyrymly häsiýeti bilen tapawutlanýan täze gaz guýularynyň üçüsiniň gurluşygyna badalga berýäris.
Bu işleri ýerine ýetirmek barada “Türkmengaz” döwlet konserni Hytaýyň “СNPС” kompaniýasy bilen şertnama baglaşdy. Taslamany durmuşa geçirmegiň möhleti 30 aý bolup, kompaniýanyň hyzmatlary üçin tölegler 2007-nji ýylda gol çekilen ylalaşyga laýyklykda, üç ýylyň dowamynda Hytaýa tebigy gazy ibermegiň hasabyna amala aşyrylar.
Şeýlelikde, täze gaz guýulary “mawy ýangyjyň” goşmaça gorlaryny döretmäge mümkinçilik berer. Bu bolsa ýurdumyza köp möçberde pul serişdelerini getirip, halkymyzyň abadançylygyny has-da gowulandyrmaga şert döreder.
Bitarap ýurdumyz mundan beýläk-de daşary ýurt kompaniýalary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürer, olaryň alyp barýan işlerine ýakyndan ýardam berip, hyzmatdaşlygy has-da giňeltmek üçin ähli tagallalary eder diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.
Şeýle hem Mary şäherindäki “Türkmeniň ak öýi” binasynyň ýanynda 3 müň orunlyk köpçülikleýin çäreleri geçirmäge niýetlenen binanyň düýbüni tutmak dabarasy bolar.
Mundan başga-da, Mary şäheriniň Magtymguly köçesiniň ugrunda ýedi gatly, 188 öýli ýaşaýyş jaý toplumy, Mary çeper halyçylyk kärhanasynyň Baýramaly haly önümhanasy açylyp, ulanmaga berler diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.
Milli Liderimiz çykyşyny jemläp, hemmelere berk jan saglyk, uzak ömür, maşgala abadançylygyny, eziz Watanymyzyň gülläp ösmegi, mähriban halkymyzyň hal-ýagdaýyny has-da ýokarlandyrmak ugrunda alyp barýan tutumly işlerinde olara täze üstünlikleri arzuw etdi hem-de ýygnananlary beýik Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygynyň öň ýanynda geçirilýän dabaraly çäreler bilen tüýs ýürekden gutlady.
Soňra Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Sýan Naýçene söz berildi. Ol şu günki dabara gatnaşýandygy üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallygyny beýan etdi.
Ýakynda Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygynyň we Türkmenistanyň Prezidentiniň arasynda geçirilen telefon arkaly söhbetdeşligiň döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge täze itergi berendigi bellenildi. Häzirki wagtda taraplar ýokary derejede gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmek boýunça toplumlaýyn işleri alyp barýarlar, “Bir guşak, bir ýol” başlangyjyny hem-de “Beýik Ýüpek ýolunyň dikeldilmegi” strategiýasyny utgaşdyrmak boýunça resminamanyň esasynda çäreler geçirilýär. Şeýle hem ýakyn geljek bäş ýylda hyzmatdaşlygyň maksatnamasy bilelikde taýýarlanylýar. Bularyň ählisi strategik häsiýetli türkmen-hytaý hyzmatdaşlygyna täze itergi berer, ony has ýokary derejä çykarar hem-de iki ýurduň pajarlap ösmegine itergi berer.
Diplomatyň belleýşi ýaly, Türkmenistan ägirt uly energetika kuwwatyna eýedir. Ýangyç-energetika toplumynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk oňyn gatnaşyklaryň aýdyň mysaly bolup durýar. HHR-e türkmen tebigy gazynyň iberilmegini üpjün edýän gaz geçiriji işe girizilenden bäri, Hytaý 300 milliard kub metrden gowrak “mawy ýangyjy» import etdi hem-de Türkmenistandan tebigy gazy satyn almakda ilkinji orny saklap gelýär.
Şu gün “Galkynyş” gaz käninde üç guýynyň gurluşygyna badalga berilmegi energetika ulgamynda döwletara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň ýolunda täze ädimi alamatlandyrdy diýip, jenap Sýan Naýçen nygtady. Hytaý tarapy türkmen tarapy bilen geljekde hem maýa goýumlary, söwda we beýleki ulgamlary öz gerimine alýan netijeli hyzmatdaşlyga, şeýle hem ýangyç-energetika ugry boýunça toplumlaýyn hyzmatdaşlyga taýýardyr, munuň özi iki tarapyň bähbitlerine laýyk gelýär.
Şu ýyl Türkmenistan döwlet Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny belleýär. Çylşyrymly halkara ýagdaýa garamazdan, ýurduň milli Lideriniň öňdengörüjilikli syýasaty hem-de parasatly baştutanlygy netijesinde ýurt okgunly ösýär, onuň halkara abraýy belende galýar, türkmenistanlylaryň durmuş derejesi yzygiderli ýokarlanýar. Hytaý dostlukly, doganlyk döwlet hem-de ygtybarly hyzmatdaş bolmak bilen, Türkmenistanyň gazanýan üstünliklerine tüýs ýürekden begenýär diýip, diplomat nygtady.
Sözüniň ahyrynda ilçi hemmeleri düzümleýin taslama badalga berilmegi şeýle-de Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly senesi bilen gutlady hem-de pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa, şeýle-de, türkmen halkyna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.
Hormatly Prezidentimiz jenap Sýan Naýçene many-mazmunly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip hem-de ony bu ýerde görýändigine şatdygyny aýdyp, diplomatyň syýasy, ykdysady we medeni ulgamlarda türkmen-hytaý gatnaşyklaryny ösdürmäge mynasyp goşant goşýandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, gysga wagtyň — 1 ýyl 8 aýyň dowamynda Hytaýa çenli gaz geçirijiniň 7 müň kilometri guruldy, şeýle hem HHR-iň çäkleri boýunça ýene onuň 2 müň kilometri çekildi. Munuň özi ähli ugurlar boýunça türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň işjeňleşdirilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bular barada aýtmak bilen, hytaý tarapyna dost-doganlyk gatnaşyklaryny ösdürmäge jogapkärli we toplumlaýyn çemeleşýändigi üçin minnetdarlyk bildirdi.
Soňra Hytaýyň milli nebitgaz korporasiýasynyň (“CNPC”) Türkmenistandaky “International Ltd.” şahamçasynyň baş direktory Çen Huaýluna söz berildi.
Jenap Çen Huaýlun şu günki dabarada “CNPC” kompaniýasynyň wekilçilik etmegiň özi üçin uly hormatdygyny nygtap, milli Liderimize kompaniýanyň adyndan HHR bilen energetika ulgamynda hyzmatdaşlyk etmäge elmydama üns berýändigi, şeýle hem hytaýly hyzmatdaşlaryň Türkmenistandaky işlerinde goldaw hem-de ýardam edýändigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.
Bellenilişi ýaly, 2007-nji ýylyň 17-nji iýulynda iki döwletiň Baştutanlarynyň gatnaşmagynda “Bagtyýarlyk” şertnamalaýyn çägi boýunça Önümi paýlaşmak hakyndaky şertnama hem-de “Türkmengaz” döwlet konserniniň we “CNPC” kompaniýasynyň arasynda tebigy gazy satyn almak-satmak baradaky şertnama gol çekildi. Şeýlelikde, ýangyç-energetika toplumynda özara bähbitli uzak möhletleýin türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň binýady goýuldy.
2013-nji ýylyň sentýabrynda Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň we HHR-iň Başlygy Si Szinpiniň gatnaşmagynda “Galkynyş” gaz käniniň senagat taýdan özleşdirilmeginiň birinji tapgyrynyň çäklerinde bina edilen desgalaryň açylyş dabarasy geçirildi. Özüni ägirt uly energiýa serişdelerini öndüriji hem-de ygtybarly işewür hyzmatdaş hökmünde tanadan Türkmenistanyň bu ägirt uly gaz känini üstünlikli özleşdirmegi onuň giň möçberli halkara taslamalaryny durmuşa geçirmäge ukyplydygyny görkezdi, ýurduň dünýä derejesindäki abraýyny ýokarlandyrdy.
Bellenilişi ýaly, häzirki dabaraly çärä hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň hut özüniň gatnaşmagy hytaý we türkmen hünärmenlerine berilýän ählitaraplaýyn goldawyň şöhlelenmesi boldy. Bu waka ikitaraplaýyn energetika hyzmatdaşlygynda täze tapgyry aňladýar.
Jenap Çen Huaýlun “CNPC” kompaniýasynyň adyndan gurluşyk işleri geçirilende häzirki zaman ylmy-tehniki esaslandyrmalaryň hem-de usullaryň ulanyljakdygyna, guýulary burawlamak işleriniň bolsa iň ýokary hilinde ýerine ýetiriljekdigine ynandyrdy.
Hytaýyň milli nebitgaz korporasiýasynyň biziň ýurdumyzdaky “International Ltd” şahamçasynyň baş direktory bilelikdäki tagallalaryň netijesinde bu ekologiýa taýdan howpsuz hem-de ýokary tehnologiýaly taslamanyň üstünlikli durmuşa geçiriljekdigini nygtady we hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hem-de ähli türkmen halkyna iň gowy arzuwlaryny beýan edip, dostlukly döwletara hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de rowaçlanjakdygyna ynam bildirdi.
Döwlet Baştutanymyz jenap Çen Huaýluna many-mazmunly çykyşy üçin sagbolsun aýdyp, «CNPC» kompaniýasynyň ähli işgärlerine türkmen gazynyň Hytaýa iberilýän möçberleriniň artdyrylmagyna mynasyp goşant goşýandyklary üçin minnetdarlyk bildirdi. Häzirki döwürde HHR-e türkmen gazynyň 40 milliard kub metri iberilýär. Baglaşylan ylalaşyga laýyklykda, mawy ýangyjyň 65 milliard kub metrini ibermegiň göz öňünde tutulýandygyny belläp, hormatly Prezidentimiz bu görkezijiniň aňrybaş çäk däldigini, geljekde Hytaýa iberilýän tebigy gazyň mukdarynyň 100 milliard kub metre ýetiriljekdigini belledi hem-de öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde kompaniýanyň ýolbaşçylaryna we işgärlerine üstünlikleri arzuw etdi.
Dabaranyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy we parasatly baştutanlygy bilen durmuşa geçirilýän Türkmenistanyň täzeçil energetika strategiýasy netijesinde nebitgaz senagatynda gazanylan üstünliklere bagyşlanan wideofilm görkezildi.

Şeýle hem hünärmen teleköpri arkaly döwlet Baştutanymyza ýüzlenip, ägirt uly uglewodorod käniniň gazyp alyjy düzüminiň nobatdaky desgalarynda buraw işlerine başlamaga ak pata bermegini haýyş etdi.
Dabaraly pursat gelip ýetdi: milli Liderimiziň düwmäni basmagy bilen, “Galkynyş” gaz känindäki täze guýularyň gurluşygyna badalga berildi.
Dabara gatnaşyjylar teleköpri arkaly bu ýokary tehnologiýaly işiň barşyny synladylar.
Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hemmeler bilen mähirli hoşlaşyp, dikuçara tarap bardy we bu ýerden ugrady.
Döwlet Baştutanymyz Mary şäherine gelip, “Türkmeniň ak öýi” binasynyň ýanynda ýerleşip, onuň bilen bir bitewi toplumy emele getirjek 3 müň orunlyk köpçülikleýin dabaralary geçirmäge niýetlenen desgany gurmak üçin taýýarlanan meýdança bardy. Dabara gatnaşyjylar milli Liderimizi mähirli garşyladylar. Sungat ussatlarynyň aýdym-sazly çykyşlary dabara baýramçylyk öwüşginini çaýdy. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu ýere ýygnananlar bilen salamlaşyp, özi üçin niýetlenen ýere geçdi.
Körpe nesiller döwlet Baştutanymyzdan täze gurluşyga ak pata bermegini we ýörite gutuda ýerleşdiriljek ýadygärlik ýazgy galdyrmagy haýyş etdiler. Asylly däbe görä, bu ýere ýygnananlaryň el çarpyşmalarynyň astynda milli Liderimiz hormatly ýaşulular bilen täze desganyň binýadyna ilkinji betony guýup, gurluşyga ak pata berdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çagalar babatda gürrüňdeş bolup, olaryň okuwlary bilen gyzyklandy. Körpeler jogap hökmünde Arkadag Prezidentimize ýaş nesil baradaky hemmetaraplaýyn atalyk aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.
Döwlet Baştutanymyz çagalar hem-de ýaşuly nesliň wekilleri bilen ýadygärlik surata düşdi.

Ministrler Kabinetiniň 20-nji awgustda geçirilen mejlisinde döwlet Baştutanymyzyň gol çeken Kararyna laýyklykda, Mary welaýatynyň häkimliginiň buýurmasy esasynda “Ak täjirçilik merkezi” hojalyk jemgyýetiniň hünärmenleri bu desganyň taslamasyny taýýarlarlar we gurarlar. Köpçülikleýin dabaralary geçirmäge niýetlenilen binada häzirki zaman ugurdaş enjamlarynyň oturdylmagy bilen, ähli zerur şertler üpjün ediler. Binanyň ýanaşyk ýerleri göwnejaý derejede abadanlaşdyrylar.
Soňra döwlet Baştutanymyz “Türkmeniň ak öýi” binasyna bardy. Mälim bolşy ýaly, bu desga 2015-nji ýylyň 27-nji noýabrynda açyldy. Şol gün Mary şäherine “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty — 2015” derejesiniň berilmeginiň çäklerinde türki dilli ýurtlaryň sungat ussatlarynyň konserti boldy. Binanyň özboluşly bezeginde milli ýörelgeler bilen häzirki zamanyň binagärlik we bezeg ulgamynda ýeten derejesi özboluşly utgaşýar. Onuň içki we daşky bezeg aýratynlyklary halkymyzyň abadançylygynyň, myhmansöýerliginiň nyşany bolan Türkmeniň ak öýüne mahsus ýörelgeler bilen utgaşýar. Şeýle hem ak öýüň binagärlik aýratynlygy halkymyzyň özboluşly, baý taryhy-medeni mirasyny özünde jemleýär.
Şu ýylyň tomsunda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Balkan, Daşoguz we Lebap welaýatlarynda gurlan “Türkmeniň ak öýi” binalarynyň açylyş dabaralaryna gatnaşdy. Ahal welaýatynda şeýle binanyň açylyş dabarasy 2017-nji ýylyň oktýabr aýynda boldy.
Milli Liderimiz “Türkmeniň ak öýi” binasynyň ýanyna geldi. Binanyň öňünde, şeýle hem bu ýerde baýramçylyk görnüşinde gurnalan köp sanly ak öýleriň ýanynda aýdym-sazly çykyşlar ýaýbaňlandyryldy.
Döwlet Baştutanymyz “Türkmeniň ak öýi” binasyna täze awtobusyň açaryny gowşurandan soň, binanyň içine girdi. Bu ýerde bagtyýar çagalar şanly waka mynasybetli taýýarlan şadyýan çykyşlaryny ýerine ýetirdiler.

Soňra milli Liderimiz dabaralar geçirmek üçin niýetlenen zala bardy. Bu ýerde şanly waka mynasybetli dabaraly konsert boldy.
Konsertiň maksatnamasynda köpöwüşginli milli sungatymyz, onuň gadymdan gelýän döredijilik däpleri hem-de häzirki zaman ýörelgeleri öz beýanyny tapdy.
Konsert “Binýat gurduň, Arkadag!” atly aýdym-sazly, joşgunly edebi kompozisiýa bilen başlandy. Soňra estrada we ýaş artistler, döredijilik toparlary aýdym-saz, tans hem-de folklor sungatynda öz ussatlyklaryny we zehinlerini görkezdiler.
Konsert maksatnamasyna Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumynyň “Galkynyş” milli at üstündäki oýunlar toparynyň çykyşy hem girizildi. Ýurdumyzda tomaşaçylaryň uly söýgüsine mynasyp bolan bu topar onuň çäkleriniň daşynda hem meşhurlyga eýedir. Geçen ýyllaryň dowamynda “Galkynyş” topary halkara bäsleşikleriň ençemesine gatnaşyp, abraýly baýraklara eýe boldy. Toparyň daşary ýurtlarda bolan döredijilik saparlary hem uly üstünlige beslenip, tomaşaçylaryň hakyky söýgüsine mynasyp boldy.
Özüniň ajaýyp çykyşlarynda at üstündäki oýunlaryň inçe sungatyny görkezip, haýran galdyryjy akrobatik maşklaryny ýerine ýetirmek bilen, “Galkynyş” topary halkymyzyň buýsanjy hem-de baky gymmatlygy bolan ahalteke bedewleriniň gaýtalanmajak gözelliginiň dünýädäki abraýynyň artmagyna mynasyp goşant goşýar.
ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna goşulan gadymy türkmen küştdepdi tansy döwürleriň mizemez baglanyşygynyň hem-de nesilleriň dowamatlylygynyň nyşanyna öwrüldi.
Konserte gatnaşyjylaryň ählisi tarapyndan ýerine ýetirilen hem-de türkmen halkynyň täze taryhy eýýamynda ägirt uly özgertmeleriň ruhlandyryjysy bolan öz milli Lideriniň daşyna jebisligini bütin aýdyňlygy bilen görkezen “Uzak ýaşa, Arkadag!” aýdymy dabaranyň özboluşly jemlenmesi bolup ýaňlandy.
Konsert tamamlanandan soň, körpeler hormatly Prezidentimize çuňňur hoşallygyň nyşany hökmünde gül desselerini gowşurdylar. Şeýle hem binada milli amaly-haşam sungatynyň we çeper döredijiligiň dürli görnüşleri, halk senetkärçiliginiň özboluşlylygy barada giňişleýin maglumat almaga mümkinçilik berýän sergi ýaýbaňlandyryldy. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow dünýä medeniýetine mynasyp goşant goşan türkmen halkynyň köpugurly döredijilikli zehininiň aýdyň nyşanyna öwrülen giň möçberli sergini synlady.
Milli Liderimiz dabara gatnaşyjylar bilen mähirli hoşlaşyp, “Türkmeniň ak öýi” binasyndan çykdy we bu ýerden ugrady.

Döwlet Baştutanymyz ýolugra Mary şäheriniň Saglygy goraýyş we anyklaýyş merkeziniň ýanynda saklandy. Bu ýerde milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyndan Mary welaýatynyň etraplarynyň we şäherleriniň hassahanalarynyň çagalar bölümleri üçin niýetlenen “Tiz kömek” awtoulaglarynyň onusyny bermek barada karara gelendigini aýtdy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň saglygy goraýyş we derman senagaty ministrine ähli zerur enjamlar bilen üpjün edilen ýörite awtoulaglaryň açarlaryny gowşuryp, halkymyzyň, aýratyn-da, körpe nesillerimiziň saglygyny goramak bilen baglanyşykly meseleleriň döwletimiziň üns merkezinde hemişe saklanjakdygyny belledi.
Saglygy goraýyş ulgamynyň ähli işgärleriniň adyndan ýaş nesiller we ýurdumyzyň lukmançylyk edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny yzygiderli döwrebaplaşdyrmak ugrunda edýän aladasy üçin, milli Liderimize tüýs ýürekden hoşallyk sözleri aýdyldy.
Döwlet Baştutanymyz lukmanlara alyp barýan jogapkärli we asylly işlerinde üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.
Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow binanyň dabaralar zalynda şanly waka mynasybetli berlen toý sadakasyna gatnaşdy, baýramçylyk sadakasy dutarçy-bagşylaryň, sazandalaryň we aýdymçylaryň çykyşlary bilen utgaşdy.
Döwlet Baştutanymyz ýygnananlara ýüzlenip, şu gün Mary welaýatynda guralan çäreleriň uly ähmiýetini belledi. Milli Liderimiziň aýdyşy ýaly, sahawatly türkmen topragynda baýramçylyk dabaralary dowam edýär, olaryň barşynda Mary şäherinde häzirki zaman ýaşaýyş jaý toplumy, şeýle hem Baýramaly şäherinde halyçylyk önümhanasy açylar, munuň özi täze iş ýerleriniň döredilmegi bilen bir hatarda, ene-mamalarymyzdan miras galan halyçylyk sungatynyň has-da ösdürilmegine ýardam berer.
Döwlet Baştutanymyz taryhda öçmejek yz galdyran gadymy Maru-Şahu-Jahanyň Beýik Ýüpek ýolunyň örän möhüm çatrygynda ýerleşendigini aýtdy. Soňra hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, häzirki döwürde sungat işgärleri dünýä medeniýetiniň ösüşine uly goşant goşan türkmen halkynyň döredijilik ýörelgelerini mynasyp dowam edýärler.
Özüniň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy baýram edilýän ýylda Watanymyz Bitaraplyk ýörelgelerine daýanýan parahatçylyk söýüjilikli syýasaty üstünlikli durmuşa geçirmegini dowam edýär diýip, milli Liderimiz aýtdy. BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan iki gezek ykrar edilen Türkmenistanyň bitaraplyk hukuk derejesi ýurdumyzyň belent halkara abraýynyň subutnamasydyr.
Ýurdumyzyň syýasy ugrunyň esasyny ata-babalarymyzyň parasatly ynsanperwer ýörelgeleri, şol sanda ýaşuly nesliň wekillerine hormat goýmak däpleri düzýär diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu günki dabaralar mynasybetli guralan konsertde sungat ussatlarynyň çykyşlaryna ýokary baha berdi, konserte hormatly ýaşulular we kümüş saçly eneler hem tomaşa etdiler. Döwlet Baştutanymyz bu ýerde konsertde çykyş eden Türkmenistanyň halk artisti, Türkmenistanyň Hormatly il ýaşulusy Kakageldi Çaryýewiň bardygyny aýdyp, ondan “Ýaşlaň arasynda garrylar gerek” diýen aýdymy ýerine ýetirmegi haýyş etdi.
Milli Liderimiziň haýyşy uly joşgun we ylham bilen ýerine ýetirildi.
Toý sadakasy tamamlanandan soňra, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýygnananlar bilen hoşlaşyp, bu ýerden ugrady.
Şol gün döwlet Baştutanymyz Aşgabada gaýdyp geldi.
***

Şu gün Mary şäheriniň Magtymguly köçesinde gurlan ýedi gatly 188 öýli ýaşaýyş jaý toplumynyň dabaraly açylyşy boldy. Ony Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy “Ojar Aziýa” hususy kärhanasy gurdy.
Durmuş maksatly täze desga häzirki zaman talaplaryna doly laýyklykda bina edildi. Diýarymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň öňüsyrasynda ulanmaga berlen we Mary şäheriniň ýaşaýjylary üçin ajaýyp sowgat bolan ýaşaýyş jaý toplumy bäş bölekden ybaratdyr. Onuň birinji gatynda söwda ulgamynyň kärhanalary ýerleşýär.
Jaý toýlaryny toýlaýanlaryň öýlerinde oňaýly ýaşamak üçin ähli şertler döredilipdir. Ýaşaýyş amatlylygyny üpjün etmek üçin degişli düzümler, şol sanda çagalar üçin oýun meýdançalary, awtoulag duralgalary göz öňünde tutulypdyr. Toplumyň daş-töweregi abadanlaşdyrylyp, gülzarlyga öwrülipdir.

Şeýle hem şol gün Baýramaly şäherinde täze halyçylyk önümhanasy açyldy. Ol “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň Mary çeper halyçylyk kärhanasynyň buýurmasy esasynda guruldy.
Döwrebap ugurdaş enjamlar hem-de degişli inženerçilik-tehniki ulgamlar bilen üpjün edilen önümhanada halyçy gelin-gyzlaryň öndürijilikli zähmet çekmegi üçin ähli şertler göz öňünde tutuldy. Şonuň ýaly-da naharhana, dynç alyş otagy, lukmançylyk bölümi, iş otaglary, maslahatlar zaly, ussahana, çig maly we taýýar önümi saklamak üçin ammar bar. Bu ýerde haly muzeýi hem ýerleşýär. Bu önümhana Mary çeper halyçylyk kärhanasyna degişli şeýle desgalaryň ýedinjisidir. Onda şanly waka mynasybetli haly we haly önümleriniň sergisi guraldy.
Mary we Baýramaly şäherlerinde geçirilen dabaralara gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa türkmenistanlylaryň bagtyýar we abadan durmuşy, döredijilikli zähmet çekmegi ugrunda ýadawsyz alada edýändigi, “Döwlet adam üçindir!” diýen çuňňur manyly şygarda öz many-mazmunyna eýe bolan durmuş maksatly syýasaty durmuşa geçirýändigi üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan etdiler.

Däp bolşy ýaly, tapawutlanan gurluşykçylara milli Liderimiziň adyndan gymmat bahaly sowgatlar gowşuryldy.
Şeýlelikde, Mary welaýatynda guralan dabaralar Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň taryhy ýylýazgysyna täze sahypany ýazdy. Bu wakalar Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly senesini dabaralandyrýan ýylynda Türkmenistanyň okgunly ösüşiniň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzy we halkymyzy özüniň saýlap alan parahatçylyk, döredijilik we ösüş ýoly bilen ynamly öňe alyp barýar.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/38279