Habarlar
Türkmenistanyň Kanuny

Türkmenistanyň 2023-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda 

                                                                   

 1-nji madda 

                                                                   

Türkmenistanyň 2023-nji ýyl üçin Döwlet býujetini girdejiler we çykdajylar boýunça 95 117,7 mln manat möçberde, şol sanda býujetiň birinji derejesini girdejiler we çykdajylar boýunça 29 147,0 mln manat möçberde tassyklamaly. 

                                                                   

 2-nji madda 

                                                                   

Türkmenistanyň 2023-nji ýyl üçin Merkezleşdirilen býujetini girdejiler we çykdajylar boýunça 85 378,7 mln manat möçberde, şol sanda býujetiň birinji derejesini girdejiler we çykdajylar boýunça 19 408,0 mln manat möçberde tassyklamaly. 

                                                                   

 3-nji madda 

                                                                   

Umumydöwlet salgytlaryndan Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň býujetlerine geçirmeleriň 2023-nji ýyl üçin kadalyk ölçeglerini şu aşakdaky möçberlerde bellemeli: 

                                                                   

                                           goşulan          peýdadan       ýerasty
baha üçin alynýan baýlyklardan
salgytdan salgytdan peýdalanmak üçin
                                                                                             salgytdan

                                                                   

 Aşgabat şäheri             2,0%                1,8%                2,0%
Ahal welaýaty 97,0% 96,0% 97,0%
Balkan welaýaty 8,4% 8,4% 8,0%
Daşoguz welaýaty 100,0% 100,0% 100,0%
Lebap welaýaty 100,0% 100,0% 100,0%
Mary welaýaty              100,0%            100,0%           100,0%

                                                                   

 4-nji madda 

                                                                   

2023-nji ýylda Türkmenistanyň Merkezleşdirilen býujetinden welaýatlaryň býujetleriniň deňeçerligini üpjün etmek üçin, olara 2 654,0 mln manat möçberde serişdeleri bölüp bermeli, şol sanda: 

                                                                   

 Daşoguz welaýaty     1 605,6    mln manat
Lebap welaýaty 1 026,6 mln manat
Mary welaýaty            21,8    mln manat

                                                                   

 5-nji madda 

                                                                   

Ýerli býujetleri 12 393,0 mln manat möçberde, şol sanda Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň býujetlerini aşakdaky möçberlerde tassyklamaly: 

                                                                   

 Aşgabat şäheri             2 205,6      mln manat
Ahal welaýaty 1 548,8 mln manat
Balkan welaýaty 1 404,6 mln manat
Daşoguz welaýaty 2 265,8 mln manat
Lebap welaýaty 2 547,3 mln manat
Mary welaýaty             2 420,9      mln manat

                                                                   

 6-njy madda 

                                                                   

Zähmet haky, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary Türkmenistanyň Döwlet býujetiniň çykdajylarynyň goralan maddalarydyr diýip bellemeli. 

                                                                   

 7-nji madda 

                                                                   

Býujet ýetmezçiliginiň emele gelen ýagdaýynda döwlet nesýe almalaryndan gelen serişdeler we (ýa-da) Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda býujet serişdelerinden emele gelen galyndylary maliýeleşdiriş çeşmeleri bolup durýar diýip bellemeli. 

                                                                   

2023-nji ýylda Türkmenistanyň Döwlet býujetine beýleki çeşmelerden gelip gowuşýan goşmaça girdejiler, şeýle hem girdejileriň çykdajylardan artyk gelen pul möçberleri, birinji nobatda döwlet nesýe almalary we bank karzlary boýunça bergini üzmek üçin gönükdirilýär diýip bellemeli. 

                                                                   

 8-nji madda 

                                                                   

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligine Türkmenistanyň kanunlaryndan, Türkmenistanyň Prezidentiniň permanlaryndan, kararlaryndan we buýruklaryndan gelip çykýan zerur bolan takyklamalary Türkmenistanyň 2023-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň görkezijilerine girizmegi, şeýle hem Merkezleşdirilen we ýerli býujetleriň ýerine ýetirilmeginiň barşynda ähli çykdajy maddalary boýunça tygşytlanan serişdeleri zerur bolan ýagdaýlarda beýleki çykdajy maddalara gönükdirmegi tabşyrmaly. 

                                                                   

 Türkmenistanyň Prezidenti
Serdar BERDIMUHAMEDOW.
 

                                                                   

 Aşgabat şäheri, 2022-nji ýylyň 5-nji dekabry.

07.12.2022
Türkmenistanyň Kanuny

«Salgytlar hakynda» Türkmenistanyň bitewi Kanunyna üýtgetme girizmek hakynda 

                                                                   

I. 2004-nji ýylyň 25-nji oktýabrynda Türkmenistanyň Halk Maslahaty tarapyndan kabul edilen «Salgytlar hakynda» Türkmenistanyň bitewi Kanunynyň (2005-nji ýylyň 25-nji oktýabryndaky Türkmenistanyň Kanunynyň görnüşinde) (Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň resmi namalarynyň ýygyndysy, 2005 ý., HM-80; Türkmenistanyň Mejlisiniň Maglumatlary, 2005 ý., № 4, 37-nji madda; 2006 ý., № 3, 12-nji madda; 2007 ý., № 1, 20-nji we 24-nji maddalar, № 2, 48-nji madda, № 4, 68-nji we 74-nji maddalar; Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň resmi namalarynyň ýygyndysy, 2008 ý., HM-96; Türkmenistanyň Mejlisiniň Maglumatlary, 2008 ý., № 1, 7-nji madda, № 3, 41-nji madda; 2009 ý., № 2, 41-nji madda, № 3, 45-nji madda; 2010 ý., № 1, 19-njy madda, № 2, 34-nji madda, № 3, 64-nji madda; 2011 ý., № 1, 5-nji we 24-nji maddalar, № 2, 45-nji madda, № 3, 59-njy madda; 2012 ý., № 1, 48-nji madda, № 3, 68-nji madda; 2013 ý., № 1, 7-nji madda, № 2, 26-njy madda; 2014 ý., № 1, 24-nji we 49-njy maddalar, № 3, 112-nji madda, № 4, 149-njy madda; 2015 ý., № 2, 48-nji we 71-nji maddalar, № 3, 111-nji madda, № 4, 146-njy madda; 2016 ý., № 1, 52-nji madda, № 3, 118-nji madda, № 4, 144-nji we 165-nji maddalar; 2017 ý., № 2, 77-nji madda, № 3, 111-nji madda, № 4, 135-nji we 147-nji maddalar; 2018 ý., № 2, 42-nji madda, № 4, 95-nji we 107-nji maddalar; 2019 ý., № 2, 34-nji madda, № 4, 94-nji madda; 2020 ý., № 3, 45-nji madda, № 4, 84-nji madda; Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Maglumatlary, 2021 ý., № 2-3, 49-njy we 51-nji maddalar, № 4, 136-njy we 152-nji maddalar; 2022 ý., № 2, 22-nji madda, № 3, 78-nji madda, №4, 115-nji madda) 172-nji maddasynyň birinji böleginiň ikinji we üçünji tesimlerini şu görnüşde beýan etmeli: 

                                                                   

«8 göterim — edara görnüşli taraplar-Türkmenistanyň dahyllylary (olaryň esaslandyryş maýasyndaky 50 göterimden geçýän paýy döwlete degişli bolan edara görnüşli taraplardan, karz edaralaryndan we döwlet eýeçiligindäki ätiýaçlandyryş guramalaryndan başga, şeýle hem aragatnaşyk hyzmatlaryny (hemra arkaly aragatnaşyk hyzmatlary muňa degişli däldir), standartlaşdyrmak, metrologiýa, sertifikatlaşdyrmak çygryndaky hyzmatlary hem-de işini «Uglewodorod serişdeleri hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda amala aşyrýan taraplardan başga — bu işden alynýan peýda we oňa degişli ýerlemekden daşarky amallar böleginde) üçin; 

                                                                   

50 göterim — karz edaralary (döwlet eýeçiligine degişli bolmadyk karz edaralary muňa degişli däldir) we döwlet eýeçiligindäki ätiýaçlandyryş guramalary üçin, şeýle hem aragatnaşyk hyzmatlaryny (hemra arkaly aragatnaşyk hyzmatlary muňa degişli däldir), standartlaşdyrmak, metrologiýa, sertifikatlaşdyrmak çygryndaky hyzmatlary amala aşyrýan taraplar üçin — bu işden alynýan peýda we oňa degişli ýerlemekden daşarky amallar böleginde;». 

                                                                   

 II. Şu Kanun 2023-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan herekete girizilýär. 

                                                                   

 Türkmenistanyň Prezidenti
Serdar BERDIMUHAMEDOW.
 

                                                                   

 Aşgabat şäheri, 2022-nji ýylyň 5-nji dekabry.

07.12.2022
“Açyk gapylar” syýasatyna eýerip

Aşgabat, 5-nji dekabr (TDH). Şu gün Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Türkmenistan — ABŞ» işewürler geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktory Erik Stýuart bilen geçiren duşuşygynyň barşynda döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmegiň geljegi baradaky meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

 Türkmen-amerikan işewürlik maslahatyny geçirmek maksady bilen, amerikan telekeçileriniň wekiliýetine ýolbaşçylyk edip Türkmenistana gelen myhmany mübärekläp, Gahryman Arkadagymyz nobatdaky işewürler gepleşikleriniň üstünlikli geçmegini hem-de özara gyzyklanma bildirilýän gatnaşyklaryň geljegi uly ugurlary boýunça netijeli pikir alyşmagy arzuw etdi. 

                                                                   

Hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow şu ýyl Türkmenistanyň we Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygyny belleýändiklerini nygtap, geçen ýyllarda ýola goýlan netijeli hyzmatdaşlygyň yzygiderli ösdürilýändigini kanagatlanma bilen belledi. 

                                                                   

Işewürleriň arasynda söwda, maýa goýum we beýleki ugurlarda özara hereketleriň ýola goýulmagyna uly ähmiýet berip, häzirki wagtda biz Amerikanyň Birleşen Ştatlary bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy giňeltmegi maksat edinýäris diýip, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy nygtady. Şunuň bilen baglylykda, iki ýurduň arasynda hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça köp ýyllaryň dowamynda uly işleri alyp barýan «Türkmenistan — ABŞ» işewürler geňeşiniň eýeleýän uly orny aýratyn bellenildi. 

                                                                   

Duşuşygyň çäklerinde işewürler geňeşiniň agzalary bolan, türkmen bazarynda strategik taýdan ähmiýetli ugurlarda üstünlikli işläp gelýän iri amerikan kompaniýalary bilen işewürlik gatnaşyklaryny mundan beýläk-de giňeltmäge çemeleşmeler beýan edildi. Myhmanyň belleýşi ýaly, açylýan mümkinçilikler, bilelikde üstünlikli işlemegiň köpýyllyk tejribesi hem-de ýurtda döredilen amatly maýa goýum ýagdaýlary nazara alnyp, Türkmenistanda amala aşyrylýan täze taslamalara gatnaşmaga isleg bildirýän kompaniýalaryň sany yzygiderli artýar. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow türkmen tarapynyň özara bähbitli hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge taýýardygyny tassyklap, «Türkmenistan — ABŞ» işewürler geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktory hökmünde alyp barýan netijeli işleri üçin Erik Stýuarta minnetdarlyk bildirdi hem-de oňa berk jan saglyk, rowaçlyk, mundan beýläk-de üstünlikleri arzuw etdi.

06.12.2022
Türkmenistanyň Prezidenti sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi

Aşgabat, 5-nji dekabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary A.Ýazmyradowyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmaklarynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň sebitlerinde alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň barşy bilen baglanyşykly meselelere garaldy. 

                                                                   

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Häkim welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy, hususan-da, pagta hasylyny soňky hanasyna çenli ýygnap almak boýunça görülýän çäreler, Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli dabaralara taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi. Şunuň bilen bir hatarda, häkim bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýändigi, häzirki wagtda bugdaýa gögeriş we ösüş suwunyň tutulýandygy, gowaça ekiljek ýerlerde sürüm işleriniň guramaçylykly alnyp barylýandygy, welaýatda pagta öndürijiler bilen döwlete tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklaryň öz wagtynda geçirilýändigi barada habar berdi. 

                                                                   

Şeýle hem hasabatyň dowamynda welaýatda ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilişiniň, elektrik energiýasy we tebigy gaz bilen üpjünçiligiň gözegçilikde saklanylyşy barada aýdyldy. Mundan başga-da, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky işleriň barşy barada hasabat berildi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň talabalaýyk alnyp barylmagynyň häzirki günüň möhüm wezipeleriniň biridigini belledi we ýetişdirilen pagta hasylyny iň soňky hanasyna çenli ýygnap almak, geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işlerini agrotehniki möhletlerde geçirmek, kärendeçiler bilen döwlete tabşyrylan pagta hasyly üçin hasaplaşyklary wagtynda geçirmek babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlaryndaky ideg işlerine ünsi çekip, bu işleriň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylmagyny berk gözegçilikde saklamak babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Mundan başga-da, welaýatda Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli guraljak dabaralaryň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek tabşyryldy. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulan önümçilik we medeni-durmuş maksatly desgalardaky işleri berk gözegçilikde saklamak babatda häkime degişli tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew ýurdumyzyň günbatar sebitinde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy hem-de şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulan medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky işleriň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylýar. Gowaça meýdanlaryndaky pagta hasylyny iň soňky hanasyna çenli ýygnap almak, geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işlerini geçirmek boýunça ähli zerur tagallalar edilýär. 

                                                                   

Şu günler welaýatyň meýdanlarynda ýetişdirilen gant şugundyrynyň bol hasylyny ýygnamak işleri guramaçylykly dowam edýär, pagta öndürijiler bilen döwlete tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilýär. Şeýle hem häkim welaýatda Halkara Bitaraplyk gününi baýram etmäge görülýän taýýarlyk işleri, sebitde ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işini üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetini belledi we bugdaýa edilýän ideg işleriniň depgininiň ýokarlandyrylmagy babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şunuň bilen bir hatarda, döwlet Baştutanymyz meýdanlarda bar bolan pagta hasylyny soňky hanasyna çenli ýygnap almak, 2023-nji ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işlerini talabalaýyk geçirmek, kärendeçi pagtaçylar bilen döwlete tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklaryň öz wagtynda geçirilmegini üpjün etmek boýunça häkime anyk görkezmeleri berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Halkara Bitaraplyk gününiň milli senenamamyzdaky möhüm ornuny belläp, baýramçylyk günlerinde welaýatyň bazarlaryny we dükanlaryny azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek üçin degişli çäreleriň görülmelidigini tabşyrdy. 

                                                                   

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde ýerine ýetirilýän oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Häzirki wagtda welaýatyň meýdanlarynda bar bolan pagta hasylyny iň soňky hanasyna çenli ýitgisiz ýygnap almak, gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işlerini meýilnama laýyklykda alyp barmak, pagta öndürijiler bilen tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça zerur işler alnyp barylýar. Şeýle hem häkim welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýändigi barada habar berdi. 

                                                                   

Mundan başga-da, welaýatda ýyladyş, elektrik energiýasy we tebigy gaz ulgamlarynyň kadaly işini üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berildi. Şunuň bilen bir hatarda, häkim şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy, Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli dabaralara görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalygynyň ýurdumyzyň ykdysadyýetindäki möhüm ähmiýetini belledi hem-de welaýatyň gowaça meýdanlaryndaky pagta hasylynyň ýitgisiz ýygnalyp alynmagynyň, gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işleriniň, pagta öndürijiler bilen tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklaryň wagtynda geçirilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi we bu babatda häkime degişli görkezmeleri berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde geçirilmeginiň berk gözegçilikde saklanylmalydygy babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Mundan başga-da, döwlet Baştutanymyz welaýatda Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli geçiriljek dabaralara ýokary derejede taýýarlyk görmek, baýramçylyk günlerinde bazarlary we dükanlary azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek ugrunda zerur tagallalaryň görülmelidigini häkime tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça kabul edilen maksatnamalara laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalardaky işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

                                                                   

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew häzirki wagtda welaýatda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň ýagdaýy hem-de Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, welaýatyň meýdanlarynda bar bolan pagta hasylyny soňky hanasyna çenli ýygnap almak, geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek ýerlerde sürüm işlerini guramaçylykly alyp barmak, kärendeçi pagtaçylar bilen döwlete tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek, bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işlerini agrotehniki möhletlerde ýerine ýetirmek boýunça degişli çäreler görülýär. Şeýle-de häkim welaýatda ösdürilip ýetişdirilen şaly hasylyny ýitgisiz ýygnap almak boýunça işleriň geçirilýändigi barada habar berdi.  

                                                                   

Bulardan başga-da, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky işleriň ýagdaýy, gyş möwsüminde ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň we çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, welaýatyň etraplaryny, şäherlerini, şäherçelerini elektrik energiýasy we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda görülýän çäreler barada hasabat berildi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ähmiýetine ünsi çekdi hem-de “ak altyn” hasylyny soňky hanasyna çenli ýygnap almagyň, geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işleriniň agrotehniki möhletlerde, pagta öndürijiler bilen hasaplaşyklaryň öz wagtynda geçirilmeginiň möhümdigini belledi we bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda gögeriş we ösüş suwuny tutmak işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmegini berk gözegçilikde saklamak babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

                                                                   

Bulardan başga-da, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda meýilleşdirilýän işleriň barşyny berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli geçiriljek dabaralaryň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek babatda hem birnäçe tabşyryklar berildi. 

                                                                   

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew sebitde möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň kabul edilen maksatnamalaryndan gelip çykýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Hasabatda bellenilişi ýaly, welaýatyň gowaça meýdanlarynda pagta hasylyny iň soňky hanasyna çenli ýitgisiz ýygnap almak, geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlary sürmek, pagtaçy kärendeçiler bilen döwlete tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. 

                                                                   

Häzirki wagtda welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär, ýetişdirilen gant şugundyrynyň hasylyny ýygnamak guramaçylykly dowam etdirilýär. Şeýle hem häkim ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryna we Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky işleriň ýagdaýy, gyş möwsüminde ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň we çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, elektrik energiýasy, tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda görülýän çäreler barada hasabat berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işlerine ünsi çekdi hem-de welaýatyň meýdanlarynda pagta hasylyny soňky hanasyna çenli ýitgisiz ýygnap almak, gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işlerini talabalaýyk alyp barmak, pagtaçy kärendeçiler bilen döwlete tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek bilen geçirilmeginiň hemişe gözegçilikde saklanylmagyny häkime tabşyrdy. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryndan we Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmegiň möhümdigini belläp, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalardaky işleriň ýokary hilli we öz wagtynda tamamlanylmagyny üpjün etmek babatda häkime görkezmeleri berdi. Şunuň bilen bir hatarda, Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli geçiriljek dabaralara ýokary guramaçylyk derejesinde taýýarlyk görmek tabşyryldy. 

                                                                   

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzyň welaýatlarynda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda gowaça meýdanlarynda bar bolan pagtany iň soňky hanasyna çenli ýitgisiz ýygnap almak, kabul edilip alnan hasyly talabalaýyk saklamak hem-de ýurdumyzyň dokma senagatyny çig mal bilen üpjün etmek üçin ýygnalan hasyly pagta arassalaýjy kärhanalarda gaýtadan işlemek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Şunuň bilen bir hatarda, geljek ýylda pagtaçy daýhanlary ýokary hilli gowaça tohumy bilen üpjün etmek, gowaça ekişinde ulanylmagy göz öňünde tutulýan oba hojalyk tehnikalaryny we gurallary abatlap, bu möwsüme taýýarlamak boýunça degişli işler geçirilýär. 

                                                                   

Şeýle hem wise-premýer ýurdumyzyň welaýatlarynda bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýandygyny, şaly oragynyň, şunuň bilen birlikde, Balkan we Mary welaýatlarynda gant şugundyrynyň hasylyny ýygnamak işleriniň guramaçylykly dowam edýändigini habar berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň oba hojalygynyň öňünde durýan wezipelere ünsi çekdi hem-de möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, ýokary hilli geçirilmeginiň möhümdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz pagtanyň ýetişdirilen hasylyny soňky hanasyna çenli ýygnap almak, ýygnalan hasylyň talabalaýyk saklanylmagyny we pagta arassalaýjy kärhanalarda gaýtadan işlenilmegini üpjün etmek, geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlary taýýarlamak boýunça degişli çäreleri görmegiň zerurdygyny nygtady we bu babatda wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Şeýle-de hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasaryna hem-de welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehniki möhletlerde talabalaýyk hem-de öz wagtynda geçirilmeginiň üpjün edilmegine, öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine jogapkärçilikli çemeleşmegiň zerurdygyny belledi we degişli tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň, mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

06.12.2022
«Ýyllar geçýär, galýar gözellik»

Türkmeniň gadymyýetden uzaýan asylly däbiniň häzirki gün hem birkemsiz ýöredilmegi onuň aslynyň päklikden, halallykdan uzap gaýdýanlygyndan habar berýär. Çünki islendik bir millet özboluşly däp-dessury, edim-gylymy bilen dünýä ýüzünde giňden tanalýar.  

                                                                   

Eli çeper zenanlarymyzyň dokaýan bezeglik el işleri bu günki günde diňe bir ýurdumyzyň däl, eýsem daşary ýurtlularyň ünsüni özüne çekýär. Bütin älemi haýrana goýýan türkmen gölli, şeýle-de tebigatyň, dünýäniň iň gözel ýerleriniň şekilleri siňen nepis halylarymyz her bir öýleriň, iş ýerleriň bezegi bolup durýar. Bu gözellik bize gadymyýetimizden şu günümize mirasdyr. Nepis halylarymyzyň diňe bir halkymyzyň däl, eýsem dünýä milletleriniň her bir ojagynyň bezegi bolmagynda telekeçi zenan Gülnur Çopanowa bu günki gün asylly işi alyp barýar.  

                                                                   

Çagalykdan hem bu sungatyň yşgynda gezen ýaş zenan mundan 6 ýyl ozal Balkan welaýatynyň Gyzylarbat şäherinde halyçy gelin-gyzlarymyza ilkinji gezek türkmen bedewimiziň keşbi ýerleşdirilen «Ak han» atly halyny dokadyp, özüniň el işleri satylýan kiçijik dükanyna alyp gaýdýar. Inçeden nepis dokalan bu haly dükana gelýän her bir müşderiniň ünsüni aýratyn özüne çekýärdi. Salym wagt geçmän oňa alyjy tapylýar. Ep-esli wagtdan soň hem ol halyny sorap gelenler az bolmandyr. Gelýän talaplary göz öňünde tutup, telekeçi Gülnur Çopanowa nepis dokalan bezeg halylarynyň sanyny köpeldip, dükanyny giňeltmegi maksat edinýär. Şol günden başlap hem «Bagtyýarlyk» söwda-dynç alyş merkezinde özüniň bezeg görnüşli, şeýle-de türkmen gölli el halylary satylýan dükanyny açýar. Ol ýere öňküden-de owadan, tebigatyň, milli gymmatlyklarymyzyň gözel keşbi siňdirilen ajaýyp halylardan birnäçesini ýerleşdirýär. Bu ýere gelýän alyjylaryň sany barha artyp ugraýar.  

                                                                   

Häzirki wagtda «NurAý» haryt nyşanly ýüňden dokalan halylar, torbalar bilen birlikde, ýüpekden edilen birnäçe düşekçeler, uly göwrümli palaslar, şeýle-de elkeşde ýakalar, gyňaçlar bu dükana gelýän müşderileriň iň söýgüli harytlaryna öwrüldi.  

                                                                   

— «NurAý» el işleri dükanymyzda ilki diňe gelin-gyzlarymyz üçin ýakalary hödürleýärdik. Soňra ýuwaş-ýuwaş nepis el halylarymyz bilen müşderilerimiziň isleglerini ýerine ýetirip ugradyk. Bu işe ilki ýekelikde başlapdym. Häzir bolsa ejem, kakam, umuman, ähli maşgalamyz bolup, bu işi alyp barýarys. Sungat sere gelmejek jadylaýjy güýji bilen ynsany özüne çekýän bolsa gerek?! Ejem halyçalar maşgalasynda önüp, ösensoň, onuň özi hem haly dokaýardy. «Çagajykkaň joralaryň daşarda oýnasalar, sen meniň haly dokaýşymy görüp, esli wagt gymyldaman seredip oturýardyň. Özüm seslenip ünsüňi böläýmesem, tä dokap bolýançam, kelam agyz gürlemezdiň» diýip, ejem maňa gürrüň bererdi. Ol wagtlar näme, ýaşym kiçi bolansoň, şol pursatlardan az-kem ýadyma düşýär. Görýän peýzaž halylarymyzyň nusgasyny ýörite suratkeşimize çekdirip, şoňa görä gyzlarymyza ony dokadýarys. Alyjylaryň islegi boýunça 2x3, 3x4, 1,80x1,14 ýaly dürli görnüşdäki türkmen gölli halylarymyzy hem hödürleýäris — diýip, telekeçi zenan gürrüň berýär.  

                                                                   

Müşderileriň el işlerine bildirýän talaplary, olaryň peýzaž halylara bolan islegleri dogrusynda sowaly orta atanymyzdan, telekeçi zenan haýal etmän, bu barada gürrüň bermäge başlady. 

                                                                   

— Islendik ynsanyň bir pursatlyk tebigat bilen ýalňyz galmagy onuň durmuşyna örän köp täsirleri ýetirip bilýär. Käwagt şeýle ýagdaýlar bolýar. Dükanymyza gelýän müşderilerimiz peýzaž görnüşindäki halylarymyzy synlap onuň öňünde ençeme wagtlap durýarlar. Şonda men olara suwuň şekili ýerleşdirilen diwarlyk halylarymyzy salgy berýärin. Suw, aslynda, jan, tebigatyň bize eçilen ýaşaýyş çeşmesi. Şeýle hem olara: «Öýňüziň durkuny halynyň diwardan asylmanka we asylandan soňky ýagdaý bilen deňeşdiriň. Şondan soň pikiriňizi aýdyň» diýip ýüzlenýärin. Soňra maňa: «Sen gaty dogry aýdypsyň, halyny asanymyzdan soň, hakykatdanam, öýmüziň durky täzelenen ýaly bolaýdy» diýip, jaň edýän müşderilerimiz hem az däl. Bezeg üçin halylarymyzy alýan müşderilerimize esasy berýän maslahatym, köplenç, halylary diwanyň arka ýüzünden däl-de, göni garşylaryndaky diwara asmaklaryny tabşyrýaryn. Bu jadyly sungata sereden her bir kişi ondan ruhy lezzet alýar, ol adamy rahatlandyrýar. Bir gezek ondan täsirlenen müşderi, soňra ähli otaglaryny şular ýaly halylar bilen bezeýär. Beýle ýagdaýlara eýýäm 6 ýylyň içinde örän köp duş geldik. Şol sebäpden häzirki wagtda peýzaž el halylarymyza isleg bildirýänleriň sany has-da artdy. 

                                                                   

Telekeçi, şol bir wagtyň özünde adamlaryň sungat bilen arasyndaky arabaglanyşyga aňrujy göz ýetirýän ýaş zenanyň dükany bu gün el işleri satyn almak üçin ýygnanýan müşderilerden hyň berýär. Gözellikde deňi-taýy bolmadyk dükanyndaky nepis halylara isleg diňe bir ýurdumyzdan däl, eýsem Türkiýe, Özbegistan, Dubaý şäheri, Afrika, Awstraliýa ýaly ýurtlardaky müşderilerden hem talaplar gelýär. Ol ejesi Ogulnabat Çopanowa bilen birlikde ýurdumyzda guralýan dürli sergilere gatnaşyp, halyçy gelin-gyzlarymyzyň biri-birinden çeper ellerinden dörän ajaýyp işlerini «NurAý» haryt nyşany bilen sergilemek arkaly myhmanlaryň göwnünden turýar.  

                                                                                                           

Ogulnar Azat gyzy,

                       

«Diýar».

06.12.2022
Ba­ha ul­ga­my­nyň kä­mil nus­ga­sy

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimizde adam hakyndaky alada hiç wagt ünsden düşürilmeýär. Halkyň ýaşaýyş derejesiniň, hal-ýagdaýynyň gün-günden gowulanmagy bolsa onuň aýdyň mysalydyr. Esasy Kanunymyzda hem: «Türkmenistanda jemgyýetiň we döwletiň iň gymmatly hazynasy adamdyr» diýip bellenilýär. Hut şondan ugur alnyp, ýurdumyzda zähmetsöýer halkyň abadan ýaşamagyna, şahsyýetiň hemmetaraplaýyn ösmegine gönükdirilen döwlet syýasaty alnyp barylýar. Şonuň netijesinde bolsa Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwri Arkadagly Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda ähli ugurlarda belent sepgitlere ýetilýän zamana öwrülýär.  

                                                                   

Bazar gatnaşyklarynyň ösmegi bilen durmuşa geçirilýän ykdysady özgertmeler durmuş üpjünçiliginiň ýokarlandyrylmagyny göz öňünde tutýar. Hormatly Prezidentimiz tarapyndan alnyp barylýan ykdysady syýasat diňe bir ýurdumyzyň ykdysady, önümçilik kuwwatyny artdyrman, eýsem durnukly baha ulgamyny üpjün etmeklige hem mümkinçilik berýär. Baha ulgamynyň esasy şahalarynyň biri bolan baha kesmek işi hem Türkmenistanyň durnukly ykdysady ösüşini üpjün etmeklige özüniň oňaýly täsirini ýetirýär. Baha kesmek işi Esasy Kanunymyzda, «Baha kesmek işi hakynda» Türkmenistanyň Kanunynda, şeýle hem Türkmenistanyň baha kesmek işiniň çygryndaky beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalarynda öz beýanyny tapýar. Baha kesmek işi ýurdumyzda baha ulgamynyň kämil nusga eýe bolmagyna, ussat hünärmenleri ýetişdirmäge, olaryň başarjaňlygyny kämilleşdirmäge we jemgyýetde ykdysady ilerlemeleri höweslendirmäge kuwwatly itergi berýär. Ýeri gelende bellesek, baha hojalygyň bazar mehanizmini dolandyrmagyň alamatlarynyň biri bolup, ykdysadyýetiň ösüşiniň kanunalaýyklygyny we haryt bazarynyň şertlerini şöhlelendirýär. Has takygy, baha ykdysady kategoriýa hökmünde her bir degişli kärhana üçin girdejiniň, peýdanyň we maliýe taýdan doly üpjünçiligiň göwrümini kesgitleýän möhüm görkeziji bolup çykyş edýär. Baha kesmek işi bolsa, bir zadyň (harydyň, hyzmatyň we ş.m.) bazar gymmadyny kesgitlemek boýunça garaşsyz ekspertleriň, baha kesijileriň hyzmatyny aňladýar. Baha kesmek işi milli ykdysadyýetiň dürli ugurlaryna täsir etmek bilen, bu babatda işiň ýokary netijeli bolmagyny talap edýär.  

                                                                   

Häzirki wagtda ýurdumyzda baha kesmegiň we baha bilen işlemegiň özboluşly aýratynlygy emele geldi. Ýurdumyzyň baha kesmek işi hakyndaky kanunçylygynyň çäklerinde baha kesmek işiniň obýektlerine görä gymmatyny kesgitlemek mazmuny boýunça düýpli tapawutlanýar. Dünýädäki çylşyrymly ykdysady we syýasy ýagdaýlaryň häzirki zaman şertlerinde işewürligiň gymmatyny bahalandyrmak baha kesmek işi çygrynda döwrüň iň bir derwaýys görkezijileriniň biridir. Görkeziji kärhananyň maýa goýum babatda özüne çekijiligini ýokarlandyrmaga, önümçilige zerur bolan karz serişdeleri çekmäge, ätiýaçlandyryş işini amala aşyrmaga we beýleki birnäçe ykdysady amallara öz täsirini ýetirýär. 

                                                                   

Her bir telekeçi, her bir ýolbaşçy üçin kärhananyň işine ýetirjek täsirini deslapky bahalandyrmak möhümdir. Çünki, ol ýa-da beýleki ýagdaýlarda, ylaýta-da, işewürligiň gymmadyny bahalandyrmakda ahyrky görkezijä oňyn täsir etjek çözgütler gözlenilýär. Bu bolsa häzirki zaman şertlerinde işewürligi esaslandyryjylar üçin iň bir derwaýys meseleleriň biridir.  

                                                                   

Hususan-da, işewürligiň gymmadyna baha kesmekde girdejili çemeleşme çaklama ýörelgesine esaslanýar. Baha kesmekligiň bu çemeleşmesi maýa goýum höweslendirmeler nukdaýnazaryndan has amatly hasaplanylýar. Çünki hereket edýän kärhana pul goýýan islendik maýadar ahyrky netijede işjeňleriň toplumyny däl-de, eýsem goýan serişdelerini ödemäge, peýda almaga we özüniň ýagdaýyny gowulandyrmaga mümkinçilik berýän geljekki girdejileriň akymyny satyn alýar. 

                                                                   

Deňeşdirmeli çemeleşmesi bilen kärhananyň gymmakyna baha kesmek çalşyrma ýörelgesine esaslanýar. Baha kesilýän kärhananyň gymmakynyň ähtimallygyny bazarda bellige alnan birmeňzeş kärhananyň hakyky satuw bahasy bolup çykyş edýär. Harajatly çemeleşmesine esaslanyp, işewürligiň bazar gymmakyna baha kesmek usulyýeti, ykdysady şertleriň üýtgemegini we wagt ýagdaýyny hasaba almak bilen, esaslandyryjynyň kärhanany döretmek ýa-da satyn almak we işe girizmek bilen bagly bolan, erkin bazarda eýelik edilýän obýekti ýerlemek bilen hususy harajatlaryň öwezini dolup bilijilik ukybyna esaslanýar. Kärhanany döretmek ýa-da satyn almak we ony işe girizmek bilen bagly bolan harajatlara: esaslandyryş, guramaçylyk, meýilnamalaşdyryş we beýleki işleriň gymmaty, kärhananyň önümçilik serişdeleriniň satyn alyş gymmaty, şeýle hem intellektual eýeçiliginiň beýleki görnüşleriniň gymmaty, kärhananyň obýektleriniň gurluşygy üçin ýeriň (kärendäniň) gymmaty, kärhananyň maddy däl aktiwlerini goşmak bilen aktiwleriniň gymmaty we beýlekiler degişlidir. 

                                                                   

Bazar ykdysadyýeti şertlerinde milli modeli ulanmak, ýurdumyzyň ykdysadyýetinde gazanylýan ösüşlere goşant bolmak bilen, oňa oňyn täsir etmegiň netijeliligini artdyrar. Halkyň ýaşaýyş derejesini ýokarlandyrmak bolsa hormatly Prezidentimiziň häzirki amala aşyrýan özgertmeleriniň baş maksadydyr. Özgertmeler strategiýasyny üstünlikli durmuşa geçirýän Arkadagly Serdarymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun, ýurdumyzy ykdysady taýdan ösdürmäge, halkymyzyň abadançylygyny ýokarlandyrmaga hem-de Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegine gönükdirilen ägirt uly işleri rowaçlyklara beslensin! 

                                                                                                           

Jennet ROZYÝEWA,

                       

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň  talyby.

05.12.2022
Türkmenistan — Katar: gatnaşyklary hemmetaraplaýyn ösdürmegiň ugry bilen

Aşgabat — Doha — Aşgabat, 3-nji dekabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Kataryň Emiri Şeýh Tamim bin Hamad Al Taniniň çakylygy boýunça Katar Döwletine sapary amala aşyryp, ol ýerde türkmen-katar gatnaşyklaryny hemmetaraplaýyn ösdürmek bilen bagly ýokary derejede duşuşyk geçirdi hem-de Dohada dowam edýän Futbol boýunça dünýä çempionatynyň oýunlarynyň biriniň hormatly myhmany boldy. 

                                                                   

Türkmenistanyň döwlet Baştutanynyň sport baýramçylygyna bildirýän gyzyklanmasy ýurdumyzda sporty ösdürmäge hem-de wagyz etmäge, bu ulgamda netijeli halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga uly üns berilýändiginiň nobatdaky subutnamasydyr. Bu sport baýramçylygy Ýer ýüzüniň dürli sebitlerinden futbolçylary we sportuň örän özüne çekiji bu görnüşiniň janköýerlerini bir ýere jemledi. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyzyň hem-de Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan giň gerimli işleri esasynda häzir ýurdumyzyň sporty hil taýdan täze sepgide çykdy. Diýarymyzda ugurdaş düzümler yzygiderli kämilleşdirilýär we giňeldilýär, türgenler, tälimçiler üçin hemme şertler döredilýär, Türkmenistan bolsa sebitiň hem-de dünýäniň sport merkezleriniň biri hökmünde eýeleýän ornuny ynamly berkidýär. Sportda gazanylýan üstünlikleri artdyrmak bilen bir hatarda, milli bedenterbiýe-sagaldyş hereketiniň işjeňleşdirilmegine uly ähmiýet berilýär. Bu bolsa häzirki wagtda uzak möhletleýin umumymilli maksatnama derejesindäki häsiýete, görlüp-eşidilmedik gerime eýe boldy. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, bedenterbiýe we sport jemgyýetiň sazlaşykly ösüşini üpjün edýär, adam häsiýetini kemala getirmekde möhüm orny eýeleýär. Adamda özüne ynamy, güýç-kuwwaty, ruhubelentligi terbiýeleýär. Döwlet Baştutanymyz bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmaga yzygiderli üns berip, ajaýyp beden taýýarlygyny, ussatlygyň ýokary derejesini aýan etmek bilen, bu babatda ildeşlerimize nusgalyk görelde görkezýär. Mälim bolşy ýaly, hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Milli Olimpiýa komitetiniň Prezidentidir, “Türkmenistanyň at gazanan tälimçisi” diýen hormatly adyň eýesidir. 

                                                                   

Sport ugry boýunça gatnaşyklar baradaky meseleler daşary ýurtlara saparlaryň maksatnamasyna, ýokary derejedäki gepleşikleriň we duşuşyklaryň gün tertibine yzygiderli girizilýär. Türkmenistan Ýer ýüzünde parahatçylygyň, durnuklylygyň pugtalandyrylmagyna ýardam edýän mizemez ynsanperwer gymmatlyklaryň töweregine ynsanlary birleşdirmekde möhüm ýagdaý bolan halkara sport hem-de Olimpiýa hereketiniň ösdürilmegine uly goşant goşýar. Soňky ýyllarda paýtagtymyz dürli ýaryşlaryň, şol sanda halkara derejeli ýaryşlaryň geçirilýän ýerine öwrüldi. Bu bolsa iri ýaryşlary ýokary derejede guraýjy hökmünde ýurdumyzyň dünýä derejesindäki ykrarnama eýe bolmagyny şertlendirdi. 

                                                                   

Halkara ýaryşlara işjeň gatnaşýan türkmen türgenleriniň gazanýan ajaýyp ýeňişleri bu ugurda döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygynda durmuşa geçirilýän öňdengörüjilikli strategiýanyň üstünlikleriniň aýdyň netijeleridir. Mälim bolşy ýaly, Ýaponiýanyň paýtagtynda geçirilen XXXII tomusky Olimpiadada agyr atletika boýunça ýaryşda 59 kilograma çenli agram derejesinde çykyş eden ildeşimiz Polina Gurýewa türkmen sportunyň taryhynda ilkinji gezek Olimpiýa oýunlarynyň kümüş medalyna mynasyp boldy. 

                                                                   

Diňe şu ýylda goňşy Özbegistanyň paýtagtynda agyr atletika boýunça geçirilen Aziýanyň ýaşlar çempionatynda, Russiýa Federasiýasynda geçirilen “Ýüpek ýoly — 2022” halkara ralli-reýdinde, Russiýanyň Wladiwostok şäherinde geçirilen “Aziýanyň çagalary” atly VII halkara sport ýaryşlarynda we Türkiýäniň Konýa şäherinde geçen V Yslam raýdaşlyk oýunlarynda, Awstriýa Respublikasynyň Oberwart şäherinde geçirilen dzýudo boýunça Ýewropanyň açyk çempionatynda, Germaniýa Federatiw Respublikasynyň paýtagty Berlin şäherinde geçirilen karatedo boýunça halkara ýaryşda, Çehiýanyň Pardubise şäherinde Şotokan karate boýunça dünýä çempionatynda hem-de Russiýa Federasiýasynyň Moskwa şäherinde geçirilen “Sambony esaslandyryjylaryň kubogy” atly sambo we söweş sambosy boýunça halkara ýaryşynda gazanylan medallar Türkmenistanyň sport ulgamyndaky üstünlikleriniň üstüni ýetirdi. Munuň mysaly hökmünde Türkiýe Respublikasynyň Ankara şäherinde ýakynda geçirilen halkara ýaryşda gazanylan ýeňişleri hem görkezip bolar. Şol ýaryşda türgenlerimiz dürli derejedäki medallaryň 8-sini gazandylar. Bularyň ählisi Türkmenistanyň dünýä derejesindäki abraýynyň artmagyna, sporta örän uly üns berýän döwlet hökmünde Watanymyzyň mertebesiniň ýokarlanmagyna ýardam edýär. 

                                                                   

Ýeri gelende aýtsak, häzir ýurdumyzyň ýerli howa ýagdaýy nazarda tutulanda, sportuň adaty bolmadyk gyşky görnüşleri, hususan-da, hokkeý we figuralaýyn typmak boýunça görnüşleri hem ösdürilýär. Türkmen hokkeýçileri we figuralaýyn typyjylary milli derejedäki ýaryşlar bilen bir hatarda, sebitleýin we halkara ýaryşlara hem gatnaşýarlar. 

                                                                   

Ýurdumyzda futbola hem uly üns berilýär. Futbol sportuň köpçülikleýin we meşhur görnüşleriniň biridir. Türkmenistan futbol dünýäsine ençeme ajaýyp türgenleri berdi. Şolaryň arasynda köp milletleriň wekilleri bar. Çagalaryň arasynda futboly ösdürmek boýunça çäreleriň geçirilmegi ýurdumyzyň Futbol federasiýasynyň alyp barýan işleriniň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Şunuň bilen baglylykda, şäherlerde we etraplarda häzirki zaman stadionlary guruldy, olaryň maddy-enjamlaýyn binýady ösdürilýär. Bu bolsa oňyn netijeleri berýär. 

                                                                   

Sportuň bu görnüşi boýunça häzirki wagtda Türkmenistanyň ýokary ligasynyň toparlarynyň arasynda geçirilýän çempionatda birinjiligi almak ugrunda dartgynly duşuşyklar guralýar. Bularyň ählisi futbolçylaryň baý tejribä eýe bolmagyna ýardam edýär, sport ussatlygyny kämilleşdirmäge, ýokary görkezijileri gazanmaga höweslendirýär. Ýurdumyzda futbol janköýerleri hem az däldir. Olar şu günler Katarda geçirilýän dünýä çempionatynyň wakalaryna uly gyzyklanma bilen tomaşa edýärler. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow dostlukly ýurda ugramazyndan ozal, Aşgabadyň Halkara howa menzilinde Katar Döwletiniň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Ganem bin Abdullah Al Romaýhi bilen gürrüňdeş boldy. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz doganlyk ýurdumyz bolan Katar Döwletine amala aşyrylýan saparyň möhümdigini belläp, Türkmenistanyň ikitaraplaýyn gatnaşyklara, netijeli we uzak möhletleýin hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine örän uly ähmiýet berýändigini nygtady. Hormatly Prezidentimiz Katara saparynyň çäklerinde ýokary derejede gepleşikleriň geçiriljekdigini, şolaryň barşynda hyzmatdaşlygyň ugurlarynyň anyklaşdyryljakdygyny, munuň bolsa özara gatnaşyklaryň ösdürilmegine täze itergi berjekdigini nygtady. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz häzir bu ýurtda geçirilýän Futbol boýunça dünýä çempionaty baradaky gürrüňlere degip geçip, Katar Döwletiniň halkyna onuň üstünlikli geçmegini arzuw etdi. 

                                                                   

...Döwlet Baştutanymyzyň uçary Katar Döwletiniň paýtagtyna çenli uçuşy amala aşyryp, Doha şäheriniň Halkara howa menzilinde gondy. Bu ýerde hormatly Prezidentimizi Katar Döwletiniň döwlet ministri Şeýh Fahd bin Faýsal Al Tani hem-de beýleki resmi adamlar garşyladylar. 

                                                                   

Türkmenistan bilen Katar Döwletiniň arasyndaky gatnaşyklar dostluk, özara hormat goýmak, uzak möhletleýinlik häsiýetine eýedir. Häzirki döwürde strategik ýörelgelerde ýola goýulýan döwletara gatnaşyklar syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda depginli ösdürilýär. Şeýle hem Türkmenistan Katar bilen köptaraplaýyn esasda, abraýly halkara, sebitleýin guramalaryň we düzümleriň ugry boýunça, şol sanda sporty ösdürmek ulgamynda hem üstünlikli gatnaşyk edýär. 

                                                                   

Sport ýaryşlary hemişe halklaryň arasyndaky parahatçylygy we dostlugy, dürli milletlerden bolan adamlaryň agzybirligini, olaryň halklaryň, döwletleriň arasynda özara düşünişmäge, açyklyga we hoşniýetlilige ýardam bermäge gönükdirilen Olimpiýa hereketiniň belent maksatlaryna ygrarlydygyny alamatlandyrýar. 

                                                                   

Mälim bolşy ýaly, Katar Ýakyn Gündogarda sporta örän uly üns berýän döwletleriň biri hasaplanýar. Dohanyň merkezinde, ýurduň iň beýik «Aspire Tower» binasynyň eteginde ýerleşen halkara “Halifa” stadiony “Doha Sports City” sport toplumynyň düzümine girýär hem-de 1976-njy ýylda açylan pursadyndan başlap, Kataryň esasy futbol stadiony bolup durýar. Stadiona ilkibaşda 20 müň tomaşaçy ýerleşýärdi. 2005-nji ýylda XV tomusky Aziýa oýunlary mynasybetli durky täzelenip, ol 50 müň tomaşaçyny ýerleşdirip bildi. Häzirki dünýä çempionaty mynasybetli bolsa “Halifa” stadionynyň mümkinçiligi 68 müň tomaşaça çenli artdyryldy. Bu ýerde birnäçe gezek iri sport forumlary geçirildi. 1992-nji ýylda stadion Pars aýlagynyň Kubogy ugrundaky 11-nji ýaryşyň oýunlaryny kabul etdi. “Halifa” stadionynda Aziýa oýunlarynyň açylyş we ýapylyş dabaralary, ýeňil atletika boýunça ýaryşlar geçirildi. Futbol boýunça dünýä çempionatyny Katar ilkinji gezek geçirýär. 

                                                                   

Soňra bu stadionyň ýokary derejeli myhmanlara niýetlenen zalynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Kataryň Emiri Şeýh Tamim bin Hamad Al Tani bilen ikiçäk duşuşygy geçirildi. 

                                                                   

Kataryň Emiri Şeýh Tamim bin Hamad Al Tani Türkmenistanyň Prezidentini mähirli mübärekläp, Katara gelip görmek baradaky çakylygy kabul edendigi üçin döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowa hoşallyk bildirdi hem-de bu sapara iki doganlyk halkyň dostlukly gatnaşyklaryny we netijeli döwletara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň subutnamasy hökmünde baha berilýändigini nygtady. 

                                                                   

Türkmenistanyň Milli Olimpiýa komitetiniň Prezidenti, Türkmenistanyň at gazanan tälimçisi, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow 2022-nji ýylyň Futbol boýunça dünýä çempionatynyň geçirilýän wagtynda Katara sapar bilen gelmek baradaky çakylygy hem-de bildirilen myhmansöýerlik üçin Kataryň Emirine tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, Şeýh Tamim bin Hamad Al Tanä Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň mähirli salamyny hem-de hoşniýetli arzuwlaryny ýetirdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz dostlukly ýurtda ilkinji gezek geçirilýän halkara sport forumynyň ýokary guramaçylygyny belläp, munuň ýylyň iri çäresi bolmak bilen, tutuş dünýädäki adamlaryň durmuşynda sportuň gymmatlyklaryny we ähmiýetini öňe ilerletmäge mynasyp goşant goşjakdygyna ynam bildirdi. 

                                                                   

Şeýle ýokary derejeli halkara sport çäresini geçirmek üçin Katar Döwletiniň saýlanyp alynmagy dünýäde ýurduňyzyň at-abraýynyň ýokarydygyny görkezýär. Bu ýaryşyň Ýakyn Gündogar sebitinde ilkinji gezek Katarda geçirilmegi Siziň ýurduňyzyň sporty ösdürmäge goşýan goşandynyň ägirt uludygynyň subutnamasydyr diýip, döwlet Baştutanymyz Emir Şeýh Tamim bin Hamad Al Tanä dünýä çempionatyny üstünlikli tamamlamagy tüýs ýürekden arzuw etdi. 

                                                                   

Soňra duşuşygyň dowamynda döwletara hyzmatdaşlygyň ýagdaýy we geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. Taraplar türkmen wekiliýetiniň Katara şu saparynyň iki ýurduň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmäge we täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga mümkinçilik berjekdigine pugta ynam bildirdiler. Şunuň bilen baglylykda, ýakyn wagtda Katar Döwletiniň Doha şäherinde Türkmenistanyň diplomatik wekilhanasyny açmak baradaky meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Munuň özi iki ýurduň arasyndaky özara gatnaşyklary has-da pugtalandyrmaga ýardam eder. 

                                                                   

Söwda-ykdysady we ýangyç-energetika ulgamlary gatnaşyklaryň ileri tutulýan, geljegi has uly ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Olar ägirt uly uglewodorod serişdeleriniň gorlaryna eýe bolan iki ýurduň ykdysadyýetinde binýatlyk ugurlardyr. Şeýle-de söhbetdeşler ynsanperwer gatnaşyklaryň mundan beýläk-de ösdürilmegi baradaky meselelere degip geçdiler. Bu gatnaşyklaryň esasynda iki halkyň medeni-taryhy umumylygy, däp bolan dost-doganlyk gatnaşyklary durýar. Iki ýurduň Baştutanlary ykdysady we medeni hyzmatdaşlygyň geljegi barada aýdyp, onuň ägirt uly mümkinçiligini iki ýurduň bähbidine amala aşyrmaga özara taýýardyklaryny nygtadylar. 

                                                                   

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmäge uly üns berýändigi üçin Kataryň Emirine tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi we döwlet Baştutanyna ýene-de bir gezek sport çärelerini üstünlikli geçirmegi arzuw etdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem-de Kataryň Emiri Şeýh Tamim bin Hamad Al Tani dostlukly ýurtlaryň halklaryna parahatçylyk, gülläp ösüş, bagtyýarlyk we abadançylyk baradaky arzuwlaryny aýtdylar. 

                                                                   

Soňra Türkmenistanyň Prezidentini “Halifa” stadionynyň hormatly myhmanlar üçin niýetlenen ýörite ýerinde Katar Döwletiniň Premýer-ministri, içeri işler ministri Halid bin Halifa bin Abdul Aziz Al Tani mähirli mübärekledi. 

Şeýle hem bu ýerde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Futbol assosiasiýalarynyň halkara federasiýasynyň — FIFA-nyň prezidenti Janni Infantino birek-biregi mübäreklediler. FIFA-nyň ýolbaşçysy Türkmenistanyň Prezidentiniň şu saparynyň sport ulgamynda, aýratyn-da, futbol babatda halkara derejedäki gatnaşyklary ösdürmekde ähmiýetini belledi. Türkmenistanda sport we Olimpiýa hereketiniň giňden ösdürilýändigine üns çekilip, sportuň futbol görnüşini giňden ýaýbaňlandyrmak ugrunda halkara derejede tagallalary birleşdirmekde FIFA-nyň ýardam bermeginiň aýratyn ähmiýeti nygtaldy. 

                                                                   

 Döwlet Baştutanymyz hem-de FIFA-nyň prezidenti birek-birege päk niýetli arzuwlaryny aýdyp, ýadygärlik surata düşdüler. 

 Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow stadionyň meýdançasynda şol wagt dowam edýän dünýä çempionatynyň 1/8 final oýnunda çykyş edýän toparlaryň duşuşygyna tomaşa edeninden soňra, Doha şäheriniň Halkara howa menziline tarap ugrady. Şol ýerde Katar tarapynyň wekilleri bilen hoşlaşyp, uçaryna mündi we Aşgabada tarap ugur aldy. 

                                                                   

Paýtagtymyza gelenden soňra, Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy resmi adamlar, şol sanda Katar Döwletiniň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Ganem bin Abdullah Al Romaýhi garşyladylar. Ilçi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy saparynyň üstünlikli geçmegi bilen gutlap, onuň netijeleriniň iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

05.12.2022
Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň birinji tapgyrynyň tamamlanmagyna degişli wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy

Ahal welaýaty, 3-nji dekabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde iş maslahatyny geçirdi. Onda bu iri merkeziň birinji tapgyrynyň tamamlanyp barýan gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de bu ugurda geljekde ýerine ýetirilmeli, öňde durýan wezipeler kesgitlenildi. Maslahata Milli Geňeşiň agzalary, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary we degişli jogapkär ýolbaşçylar çagyryldy. 

                                                                   

Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň birinji tapgyrynyň gurluşygynyň tamamlanyp barýandygy bilen baglylykda, guramaçylyk wezipeleri, onuň açylyşyna taýýarlyk görlüşi ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de degişli ýolbaşçylaryň hasabatlary diňlenildi. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Türkmenistanyň Prezidentiniň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda giň gerimli maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini belledi. Ata Watanymyzyň syýasy, ykdysady, durmuş, medeni taýdan depginli ösüşini üpjün etmek, raýatlaryň ýaşaýyş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak, ýaşlaryň bagtyýar geljegini üpjün etmek döwlet we milli maksatnamalarymyzyň esasy wezipesidir. 

                                                                   

Türkmenistan döredýän, gurýan, kuwwatly döwletdir. Gurluşyk pudagy döwletimiziň üstünlikli durmuşa geçirilýän ykdysady syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Soňky ýyllaryň dowamynda gurlup ulanmaga berlen dürli maksatly desgalar ösüşiň täze belentliklerine tarap okgunly öňe barýan Watanymyzyň barha artýan kuwwatynyň aýdyň subutnamasydyr. Köp pudakly milli ykdysadyýetimiziň innowasiýalar esasynda mundan beýläk-de ilerledilmegine, örän baý tebigy serişdeleriniň doly derejede peýdalanylmagyna we sebitleriň toplumlaýyn özgerdilmegine gönükdirilen, ileri tutulýan maksatnamalara laýyklykda, ýurdumyzy okgunly ösdürmek üçin şertleriň döredilmeginde maýa goýum-gurluşyk toplumyna ähmiýetli orun degişlidir diýip, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy. 

                                                                   

Täze taryhy döwrümizde eziz Diýarymyzyň ähli künjeklerinde iri möçberli şähergurluşyk taslamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Hususan-da, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurulmagy, bu ýerde ilatyň ähli amatlyklaryň hözirini görüp ýaşamagy, netijeli işlemegi we okamagy, göwnejaý dynç almagy, sport, döredijilik bilen meşgullanmagy üçin ähli mümkinçilikleriň üpjün edilmegi ýurdumyzda adam hakyndaky aladanyň ileri tutulýandygynyň aýdyň subutnamasydyr diýip, hormatly Arkadagymyz belledi. Gadymyýetiň gatlaryna şöhratly taryhy ýazan türkmenleriň bu günki nesli üçin ýaşaýyş-durmuş medeniýetiniň täze derejesi döredilýär. Türkmen topragynyň her bir künjeginde bolşy ýaly, bu ýerlere täze döwrüň ruhy dolýar. 

                                                                   

Bu şäheriň türkmen tebigatynyň iň gözel ýerleriniň birinde — Köpetdagyň eteginde bina edilmegi hem ýöne ýerden däl. Gurluşyk döwründe, ondan soň hem ekologik talaplaryň ýerine ýetirilmegi aýratyn üns merkezindedir diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady. Bu talaplar, ilkinji nobatda, «akylly» şäher ulgamy esasynda dolandyrylýan şäheriň kemala getirilmegi bilen utgaşdyrylýar. Şeýlelikde, Ahal welaýatynyň täze edara ediş merkezi Türkmenistandaky ilkinji «akylly» şäher bolar. Bu ýerde tebigy gözelligi saklap galmak maksady bilen, «ýaşyl» tehnologiýalar giňden ulanylýar. Sanly tehnologiýalar, intellektual ulgamlar ornaşdyrylyp, «akylly» şäher konsepsiýasy durmuşa geçiriler. Şäherde ekologik taýdan arassa ulaglaryň hereketi ýola goýlar. Elektrobuslar, elektromobiller hereket eder. Awtoulaglary goýmak üçin niýetlenen «akylly» awtoduralgalar peýda bolar. Gün we ýel batareýalary, yşyklandyryş ulgamy döwrüň iň ýokary ýaşaýyş medeniýetini üpjün etmäge hyzmat eder. 

                                                                   

Gadymyýetden gelýän şöhratly taryh biziň dünýä ýaň salýan beýik döwrümiz bilen birleşip, geljege uzaýar diýip, hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi. Eziz Watanymyzda ähli görkezijiler babatda halkara ölçeglere doly laýyk getirilip gurulýan bu taslamanyň gurluşygynyň birinji tapgyry ýakyn wagtda tamamlanyp, halkymyza ulanmaga berler. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy işiň netijeliligini artdyrmakda binalaryň amatlylygyna, bezeg derejesine, olaryň ýanaşyk ýerleriniň abadanlaşdyrylyşyna köp zadyň baglydygyny nygtady. Bu işlere we ekologik abadançylygyň üpjün edilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Ýurdumyzyň gurluşyk senagatynyň täzeçil usullaryny özünde jemleýän welaýatyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň ähli görkezijiler babatda nusgalyk, gurluşyklarda ulanylýan serişdeleriň ygtybarly hem-de uzak möhletleýin bolmagy zerurdyr. Şol bir wagtyň özünde täze şäheriň yşyklandyryş ulgamy, ýol-ulag düzümleri, merkeziň ekologik derejesiniň üpjün edilmegi bilen baglanyşykly meseleler ünsde saklanylýar. Munuň özi ýurdumyzda işjeň durmuşa geçirilýän şähergurluşyk maksatnamasynyň esasy ugurlarynyň biridir diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy. 

                                                                   

Biziň öňümizde bu taryhy ähmiýetli wajyp taslamany açyp ulanmaga bermek işini guramaçylykly geçirmek boýunça möhüm wezipeler durýar. Şunuň bilen baglylykda, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy, ilkinji nobatda, emele gelýän ilatly ýere dereje bermek, döwrebap at dakmak, ol ýerde ýerleşdiriljek düzüm birliklerini kesgitlemek, dörediljek edaralaryň, kärhanalaryň ýolbaşçy düzümini emele getirmek, şäheriň dolandyryş çägine degişli edilmeli ýerleri kesgitlemek, ol ýerleri bölüp bermek işlerini ýerine ýetirmegiň zerurdygyny belledi. Şunda bu işleri kanunçylyk namalaryna laýyklykda alyp barmak gerek diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady. Täze şäherde ýerleşdiriljek düzüm birlikleri kesgitlenende, örän oýlanyşykly çemeleşmelidir, olaryň biri-biri bilen sazlaşykly işlemegine we halkyň eşretli durmuşda ýaşamagyna gönükdirilmegini gazanmalydyr. 

                                                                   

Taryha girjek bu şäherimizde ýerleşjek kärhanalaryň ýolbaşçylarynyň bellenilmegine hem aýratyn üns bermeli. Geljekde bu şäheriň gözelligini, abraýyny üpjün etmegi, gorap saklamagy öz hakyky borjy hasaplaýan ýolbaşçylary saýlap almak gerek. Şäheriň dolandyryş çägi boýunça ýerleri kesgitlemek we ol ýerleri bölüp bermek babatda meýilnamany Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň ýer serişdeleri boýunça gullugy degişli edaralar bilen bilelikde işleşip taýýarlamaly we bu meseläni gyssagly çözmeli diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam edip, ikinjiden, şäherde gurulýan döwrebap ýaşaýyş jaýlaryndaky öýleri we ýaşaýyş jaýlaryny ýerlemegiň wajyp mesele bolup durýandygyny aýtdy. Bu işi hem guramaçylykly geçirmek gerek. Şunda ýaşaýjylaryň göçüp gelmegini guramak, binalara, edaralara, şäheriň şaýollaryna, köçelerine, seýilgählerine, gaýry düzüm böleklerine at dakmak meselesi hem kanunçylygyň talaplaryna doly laýyklykda guralmaly we ýerine ýetirilmeli diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady. 

                                                                   

Üçünjiden, Ahal welaýatynda açyljak bu döwrebap merkeziň gysga wagtda gurulmagy, şonuň bilen birlikde, gurluşyk ulgamynda ylmyň soňky gazananlaryny özünde jemlemegi taryhy wakadyr. Şeýle ajaýyp şäheriň gurluşygynyň taryhda altyn harplar bilen yz galdyryşy ýaly, onuň açylyş dabarasy hem adamlaryň ömürlik ýadynda galmalydyr diýip, hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy. Biz türkmen halkynyň toý tutmagy başarýan halkdygyny bütin dünýä subut etmeli. Şäheriň açylyş dabarasy beýleki milli baýramlarymyzdan artyk bolmasa, birjik-de kem bolmaly däldir. Şu nukdaýnazardan açylyş dabarasynyň ýokary derejelerde geçirilmegi üçin ýörite guramaçylyk toparynyň döredilmegini makul bilýärin. Dörediljek toparyň ýolbaşçysyny, orunbasaryny we beýleki düzüm böleklerini, etmeli işleriniň meýilnamasyny kesgitlemek üçin gyssagly teklipleri taýýarlamaly. Dörediljek topar şäheriň açylyş dabarasynyň ähli ugurlaryna jogap bermeli. Bu babatda welaýat, etrap, şäher häkimlikleri we Türkmenistanyň Medeniýet ministrligi ysnyşykly işleşmeli diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady. 

                                                                   

Soňra Ahal welaýatynyň merkeziniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazowa söz berildi. Ol täze şäheriň gurluşygynyň barşy barada hasabat berdi. 

                                                                   

D.Orazow Gahryman Arkadagymyzyň Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň taslamasynyň durmuşa geçirilişi bilen gyzyklanyp, bu ýere yzygiderli saparlaryny amala aşyrýandygyny, şol saparlarynyň barşynda zerur maslahatlaryny we tekliplerini berýändigini belledi. Şolaryň netijesinde gysga wagtyň içinde anyk çözgütler kabul edildi hem-de netijeli işler ýola goýuldy. Bulardan başga-da, Gahryman Arkadagymyzyň ýardam bermegi esasynda Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygy boýunça döwlet komiteti we Ahal welaýat täze, döwrebap edara ediş merkeziniň şäher häkimliginiň döredilmegi bilen, alnyp barylýan işleriň has-da düzgünleşdirilip, ýeňillikleriň döredilendigi nygtaldy. 

                                                                   

D.Orazow hasabatyny dowam edip, häzirki wagtda welaýat merkeziniň birinji tapgyrynyň gurluşygyny tamamlamak boýunça işleriň guramaçylykly alnyp barylýandygyny habar berdi. Agyz suwy, lagym, suwaryş, ýapyk drenaž geçiriji ulgamlarynda gurluşyk-gurnama işleri tamamlanyp, olara suw goýberilip, geçirijileriň sazlaýyş we arassalaýyş işleri alnyp barylýar. Edara binalaryň aglabasynda gurluşyk-gurnama işleri tamamlandy. 

                                                                   

Hasabatda täze dolandyryş merkeziniň gurluşygynyň tamamlanmagy bilen, alnyp barylmaly birnäçe guramaçylyk işleriniň öňde durýandygy habar berildi. Olardan, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezini, onuň şaýollaryny, köçelerini, seýilgählerini we binalaryny atlandyrmak, şeýle-de gurlup taýýar edilen binalary we desgalary kabul edip almak, olar kabul edip alnandan soňra, edara-kärhanalary hem-de ýaşaýjylary göçürmek we ýerleşdirmek ýaly wajyp meseleleri çözmek garaşýar. Bellenilişi ýaly, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi bilen bilelikde sanly ulgamy ornaşdyrmak esasy maksatlaryň biridir. Ornaşdyrylýan sanly ulgamyň içinde hadysalar bolan halatynda, şol bir wagtyň özünde “Tiz kömek” gullugyna we beýleki degişli gulluklara wideogözegçilik arkaly bellige alyp habar bermek usuly hem göz öňünde tutulýar. 

                                                                   

Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan tassyklanylan Baş meýilnama laýyklykda, bu taslamada ýerine ýetirilýän işleriň käbir görnüşleriniň ýurdumyzda ilkinji gezek alnyp baryljakdygy nygtaldy. Hususan-da, welaýat merkezinde suwaryş hem-de ýagyn suwlary toplanyp, olary arassalamak arkaly gaýtadan ulanmak, binalarda gurnalan liftleri merkezleşdirilen görnüşde dolandyrmak, merkeziň içindäki ýollaryň ýanýodalarynda görşi pes adamlar üçin taktil görnüşli ýodalar hem-de welosiped sürüjiler üçin ýörite ýodalar göz öňünde tutulýar. Şeýle hem hormatly Arkadagymyzyň beren maslahatlary esasynda Ahal welaýat Saglyk müdirligini hem-de Ahal welaýat Söwda direksiýasyny döretmek boýunça degişli işleriň alnyp barylýandygy nygtaldy. Dörediljek kärhanalaryň düzgünnamalarynyň, düzümleriniň we wezipe birlikleriniň taslamalary taýýarlanylýar. 

                                                                   

Şoňa görä-de, D.Orazow degişli buýrujylar we potratçy kärhanalar bilen mundan beýläk-de agzybirlikde zähmet çekip, olaryň işini utgaşdyryp işlemek ugrunda tagallalaryň gaýgyrylmajakdygyna ynandyrdy hem-de bu uly taslamany durmuşa geçirmek ugrunda döredip berýän ähli mümkinçilikleri, kömek-goldawlary üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. 

                                                                   

Soňra Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýewe söz berildi. Ol Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy we taýsyz tagallalary bilen sebitde iň iri taslamalaryň biri bolan Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň taslamasyny amala aşyrmak boýunça onuň birinji tapgyrynda 336 sany binanyň we desganyň, şol sanda ähli amatlyklary özünde jemleýän ýaşaýyş jaýlarynyň, dünýäniň iň kämil enjamlary bilen üpjün ediljek çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň, hassahanalaryň, orta mekdepleriň, çagalar baglarynyň, edara binalarynyň, inženerçilik ulgamlarynyň we beýleki möhüm ähmiýetli desgalaryň gurluşygynyň alnyp barylýandygyny habar berdi. 

                                                                   

Bellenilişi ýaly, gurluşygyň iki tapgyrynyň dowamynda 415,4 kilometr agyz suw, suwaryş, sil suwlaryny sowujy akaba, suwuň derejesini peseldiş ulgamy we lagym geçirijileri, 62,9 kilometr gaz geçirijisi, 344,2 kilometr elektrik geçirijileri, 210 kilometr aragatnaşyk ulgamlary, 74,9 kilometr awtomobil ýollaryny gurmak meýilleşdirilýär. Häkim Gahryman Arkadagymyzyň bu merkeze amala aşyrýan iş saparlarynda berýän maslahatlaryna we anyk tabşyryklaryna laýyklykda, desgalaryň gurluşyk işleriniň depginini güýçlendirmek meselelerine möhüm ähmiýet berilýändigini, bu ugurda ýörite iş meýilnamasynyň taýýarlanyp, ondan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigini, ýerine ýetirilmeli işleriň döwürleýin möçberiniň kesgitlenip, degişli edaralar bilen bilelikde batly depginler bilen dowam edýändigini aýtdy. 

                                                                   

Nygtalyşy ýaly, hormatly Arkadagymyzyň ýakyndan berýän goldawlary bilen desgalaryň gurluşygyny ýokary hilli gurup ulanmaga bermek üçin ähli şertler döredilýär. Olaryň gurluşygy gündelik zerur bolan ýerli gurluşyk serişdeleri, şol sanda sement we beýleki ýerli gurluşyk serişdeleri bilen doly üpjün edilýär. Şeýle hem hasabatyň çäklerinde Gahryman Arkadagymyzyň ýakyndan ýardam bermeginde Türkmenistanyň Prezidentiniň 2022-nji ýylyň 28-nji aprelindäki “Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň şäheriniň häkimligini döretmek hakynda” Kararyna laýyklykda, şäher häkimliginiň döredilip, onuň işgär sanawynyň hem tassyklanylandygy habar berildi. Şu maksat bilen, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň şäheriniň häkimliginiň döredilmegi binalaryň we desgalaryň buýrujylary, ulanyjylary we potratçylary bilen bilelikde gurluşyk işleriniň ýokary hilli, bellenen iş tertipnamasyna laýyklykda alnyp barlyşyna uly ýardam berýär. 

                                                                   

Häkim berýän ünsi, goldawlary üçin Gahryman Arkadagymyza we hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa sagbolsun aýdyp, tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. 

                                                                   

Desgalar toplumy üçin daşary ýurtlardan getirilýän enjamlaryň we gurluşyk serişdeleriniň aglabasy merkeziň gurluşyk meýdançasyna gelip gowuşdy. Şäheriň köçeleriniň, köprüleriniň, seýilgähleriniň we binalarynyň yşyklandyrylyşy, döwrebap bezelişi boýunça öňdebaryjy tejribäni giňden ulanmakda we milli ýörelgäni sazlaşykly utgaşdyrmakda degişli işler alnyp barylýar. Bellenilişi ýaly, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurulmagy bu ýerde täze iş orunlaryny döretmäge, ilatyň durmuş taýdan goraglylygyny berkitmäge we ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmaga mümkinçilik berer. 

                                                                   

Häkim hasabatyny jemläp, gurluşyk işlerini ýokary hil derejesinde ýerine ýetirmek we olaryň öz wagtynda tamamlanmagy ugrunda ähli tagallalaryň ediljekdigine Gahryman Arkadagymyzy hem-de hormatly Prezidentimizi ynandyrdy. 

                                                                   

Iş maslahaty Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň müdiriýetiniň başlygy D.Hudaýberdiýewiň hasabaty bilen dowam etdi. Ol çykyşynda Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýakynda Koreýa Respublikasyna amala aşyran resmi sapary mahalynda, Gahryman Arkadagymyzyň tabşyrygy esasynda bu ýurduň Gýongi welaýatynda bolup, dünýädäki ilkinji “akylly” şäherleriň biri bolan Suwon şäherine barlyp görlendigini habar berdi. 

                                                                   

Bu şäheriň gurluşygyna 2007-nji ýylda başlanyp, tapgyrlaýyn ulanyşa berlendigine garamazdan, häzirki döwürde hem onuň gurluşygy dowam etdirilýär. Suwon şäherinde göz öňünde tutulan “akylly” şäher ulgamyndan has tapawutly aýratynlyklaryň Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň şäherinde ulanylandygy bellenildi. Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezi şähergurluşygyň toplumlaýyn ulgamyny öz içine alýar. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen bina edilýän bu iri merkez häzirki döwrüň — XXI asyryň üçünji onýyllygynyň innowasion we ylmy täzeçilliklerini öz içine alýar. Bu bolsa Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň dünýäde bina edilen “akylly” şäherlerden artykmaçdygyny subut edýär. 

                                                                   

Ahalyň täze merkeziniň, hakykatdan-da, tutuş Merkezi Aziýada we sebitde ilkinji bina edilen “akylly” şäherdigi nygtaldy. Ol ekologik taýdan arassa sebitde ýerleşip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Türkmenistanyň ykdysady kuwwatyny bütin dünýä äşgär edýän, iň häzirki zaman “akylly” şäheriň ajaýyp nusgasy bolup durýar. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň müdiriýetiniň ýolbaşçysy “akylly” şäherlerde talap edilýän howpsuzlyk, “ýaşyl” şäher, “akylly” ulag ulgamynyň, “akylly” gaz, suw we elektrik ulgamlarynyň hem-de “akylly” şäher hyzmatlarynyň bu şäheriň taslamasynda göz öňünde tutulandygyny belledi. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyzyň yzygiderli goldawlary netijesinde Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary sebitde döwletimiziň ykdysady kuwwatyna şaýatlyk edýän ilkinji “akylly” şäheriň gurluşygyna işjeň gatnaşýarlar. Birleşmäniň ýolbaşçysy ýurdumyzyň hususy ulgamyna berýän goldawy, ata Watanymyzy ösdürmäge, döredijilikli zähmet çekmäge hemme mümkinçilikleriň döredilýändigi üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize birleşmäniň agzalarynyň adyndan çäksiz sagbolsun aýtdy. 

                                                                   

Soňra Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Ol hormatly Arkadagymyzyň başlangyjy bilen badalga berlen we Arkadagly Serdarymyzyň üstünlikli dowam etdirýän parasatly syýasaty netijesinde ýurdumyzda amala aşyrylýan giň möçberli we uzak möhletli maksatnamalaryň, şol sanda Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň taslamasynyň durmuşa geçirilmeginiň güýçli depginlerde dowam edýändigini habar berdi.  

                                                                   

Bellenilişi ýaly, bu iri merkeziň birinji tapgyrynda 11 sany jemgyýetçilik binasy, 25 sany edara binasy, 19 sany bilim edarasy, 258 sany ýaşaýyş jaýy, 9 sany saglyk we sport binasy, 14 sany inženerçilik ulgamy we desgasy gurlup tabşyrylmaga degişlidir. Gurluşygyň barşynda zerur bolan durmuş üpjünçilik ulgamlarynyň, şol sanda inženerçilik, aragatnaşyk ulgamlarynyň gurluşyklarynyň alnyp barylýandygy habar berildi. 

                                                                   

Welaýat häkimi täze merkeziň gurluşygynda degişli ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň üstünlikli hem-de sazlaşykly işlemegine amatly şertleriň döredilendigi üçin Gahryman Arkadagymyza we hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. 

                                                                   

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynyň ýokary depginde, tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýandygyny aýtdy. Merkeziň gurluşygynyň tamamlanmagy bilen, öňümizde çözülmeli birnäçe wajyp meseleler bar diýip, hormatly Arkadagymyz ýokary gözegçilik edarasynyň ýolbaşçysy D.Täşliýewe hormatly Prezidentimiziň degişli Karary esasynda topar düzüp, degişli desgalary kabul etmelidigini belledi. 

                                                                   

Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň şäherini, şeýle hem merkeziň binalaryny atlandyrmak boýunça degişli işleri geçirmeli we kada-kanunlary kabul etmeli diýip, Gahryman Arkadagymyz, şunuň bilen baglylykda, G.Mämmedowa, K.Babaýewe ýüzlendi. 

                                                                   

Bu täze welaýat merkeziniň sebitde iň iri, aýratyn özboluşly şäherdigini nazara alyp, R.Meredowyň ýolbaşçylygynda ýurduň daşary syýasat edarasynyň halkara guramalar bilen hyzmatdaşlykda işleri geçirmegi, şeýle hem bu desgalary Ginnesiň rekordlar kitabyna girizmek baradaky meseleleri öwrenmek zerurdyr diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow ähli ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň şäher derejeli jogapkär ýolbaşçylaryny bellemegiň, olaryň guramaçylyk işlerine başlamagynyň zerurdygyny aýtdy. 

                                                                   

Hormatly Arkadagymyz Merkezi bankyň başlygy T.Mälikowa ýüzlenip, welaýat merkezinde potratçy kärhanalara ýerine ýetirilýän işler üçin tölegleriň wagtynda geçirilmegini, enjamlary we materiallary daşary ýurtlardan satyn almak üçin olaryň manat serişdeleriniň erkin ýörgünli daşary ýurt puluna öwrülmegini üpjün etmegiň möhümdigini belledi. Mundan başga-da, welaýat merkeziniň gurluşygyna goýberilen serişdelerden tygşytlanjak serişdeleri seljermeli we olary täze metjidiň gurluşygyna ulanmak boýunça teklipleri taýýarlamaly. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyz Ahal welaýatynyň merkezinde gurulýan mekdepleriň we çagalar baglarynyň çuňlaşdyryp öwredýän, ýöriteleşdirilen derejede bolmagyny üpjün etmegiň wajypdygyny nygtap, G.Ataýewa bilim pudagyna degişli ähli binalarda sanly ulgamy ornaşdyrmagyň, ýurdumyzdaky ýokary bilim berýän mekdepleriň mugallymlaryny hem-de talyplaryny welaýat merkeziniň meselelerine işjeň çekmegiň zerurdygyny belledi. 

                                                                   

Ahal welaýatynyň edara ediş merkeziniň ägirt uly göwrümini we özboluşlylygyny nazara alyp, hormatly Arkadagymyz degişli ylmy işleri geçirmeli diýip, A.Aşyrowa ýüzlendi. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy A.Altyýewe ýüzlenip, welaýat merkezinde we onuň töwereginde oturdylýan baglaryň ekilişine işjeň gatnaşyp, olaryň görnüşlerine hem-de hiline gözegçilik etmegiň möhümdigini belledi. 

                                                                   

Bu ýerde sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça işleriň utgaşdyrylmagyna aýratyn üns berilmelidigini belläp, hormatly Arkadagymyz welaýat merkezinde gurulýan desgalarda “akylly” öý ulgamynyň ornaşdyrylmagyny üpjün etmeli diýip, H.Hudaýgulyýewe ýüzlendi. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow G.Akmämmedowa ýüzlenip, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde elektroulaglary ulanmak üçin, olary getirmek boýunça degişli işleri geçirmegiň zerurdygyny aýtdy. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň açylyş dabarasy bilen bagly geçirilmeli çäreleriň meýilnamasyny düzmegiň zerurdygyny belledi. Hormatly Arkadagymyz M.Serdarowa ýüzlenip, Türkmenistanyň Merkezi banky, degişli ministrlikler we pudak edaralary bilen bilelikde welaýat merkeziniň dabaraly açylyşyna zerur boljak serişdeleriň çeşmesini kesgitlemegiň, açylyşyň çykdajylar çenligini düzmegiň zerurdygyny aýtdy. 

                                                                   

Ahal welaýat häkimligi hem-de beýleki degişli ministrlikler, pudak edaralary bilen bilelikde Ahal welaýatynyň täze merkeziniň toý-dabaraly açylyş meýilnamasyny düzmegiň zerurdygyny nygtap, hormatly Arkadagymyz A.Şamyradowa ýüzlendi. 

                                                                   

Merkeziň açylyş dabarasy örän uly ähmiýete eýedir diýip, Gahryman Arkadagymyz R.Meredowa ýüzlendi we bu dabara isleg bildirýän daşary ýurt myhmanlaryny çagyrmagyň zerurdygyny belledi. 

                                                                   

Welaýat merkeziniň ikinji tapgyrynyň gurluşygyna başlamak bilen bagly guramaçylyk işlerine hem girişmeli diýip, Gahryman Arkadagymyz D.Orazowa ýüzlendi hem-de merkeziň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň desgalaryny gurmak üçin bäsleşikleri geçirmelidigini, zerur bolsa, daşary ýurt kompaniýalaryny hem çekmelidigini aýtdy. 

                                                                   

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatynyň netijelerini jemläp, şu gün Ahal welaýatynyň merkeziniň birinji tapgyrynyň gurluşygynyň tamamlanyp barýandygy bilen baglylykda, bu ugurda guramaçylyk meseleleriniň hem-de onuň açylyş dabarasyny ýokary guramaçylyk derejesinde, toý-dabaralara besläp geçirmek bilen bagly meseleleriň ara alnyp maslahatlaşylandygyny aýtdy we geljekde öňde durýan wezipeleri kesgitledi. 

                                                                   

Eziz Diýarymyzyň gözel künjekleriniň birinde bina edilýän täze şäherde gurulýan ýaşaýyş jaýlary on müňlerçe hojalyga niýetlenendir. 

                                                                   

Çagalar baglarynyň, orta mekdepleriň, başlangyç we orta hünär mekdepleriniň, sungat mekdepleriniň, saglyk öýleriniň, Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkeziniň, beýleki hassahanalaryň, Ruhyýet köşgüniň, medeniýet öýüniň, drama teatrynyň, kitaphananyň, sirkiň, muzeýiň, seýilgähleriň, söwda we dynç alyş merkezleriniň, beýleki hyzmat edaralarynyň gurulmagy halkymyzyň bolelin, bagtyýar, asuda durmuşyny üpjün eder. Türgenleşik meýdançalary, manežleri we athanalary bolan Halkara atçylyk ýokary okuw mekdebiniň, häzirki zaman sport toplumlarynyň, Ylmy-önümçilik merkeziniň gurulmagy ilatymyzyň, ylaýta-da, ýaşlaryň sport hem-de ylym bilen meşgullanmaklary üçin şert döredip, ruhy we beden taýdan sagdyn ýaşlaryň kemala gelmegini üpjün eder. 

                                                                   

 Milli ýol-ýörelgeleriň dowam etdirilýän döwründe bu ýerde täze metjidiň bina edilmegi hem ähmiýetli bolar. Bu gurluşyklaryň ählisi, ýurdumyzyň hemme sebitleri babatda bolşy ýaly, Ahal welaýatynyň, şonuň bilen birlikde, onuň täze edara ediş merkeziniň gurulýan sebitiniň hem keşbini tanalmaz derejede özgertdi we özgerdýär diýip, hormatly Arkadagymyz aýtdy. Biziň öňe süren «Döwlet adam üçindir!» diýen ýörelgämiziň esasynda ýurdumyzda alnyp barylýan bu işler, ozaly bilen, halkymyzyň bagtly geljegini üpjün etmäge gönükdirilendir. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyz iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşyjylaryň ählisine berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.  

                                                                   

Soňra Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow ýol ugrunda Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşyk işleriniň barşyny synlady. Häzirki döwürde merkeziň birinji tapgyryndaky gurluşyk işleri tamamlanyp barýar.  

                                                                   

Hormatly Arkadagymyzyň başyny başlan we Arkadagly Serdarymyz tarapyndan üstünlikli dowam etdirilýän şähergurluşyk maksatnamasyna laýyklykda, bu ýerde alnyp barylýan gurluşyk işlerinde milli binagärlik ýörelgeleri bilen ösen tejribeler sazlaşykly utgaşdyrylýar. Bu bolsa gurluşyk işleriniň toplumlaýyn esasda alnyp barylmagyny şertlendirýär. Gahryman Arkadagymyz merkeziň gurluşygyndaky desgalaryň ýanaşyk ýerleriniň abadanlaşdyrylyşyna, onuň çäklerinde bag nahallarynyň oturdylmagyna möhüm ähmiýet berilmelidigini belläp, onuň ýurdumyzda alnyp barylýan gurluşyk işlerine bildirilýän esasy talaplaryň biri bolup durýandygyna ünsi çekdi. 

                                                                   

Şol bir wagtyň özünde täze şäheriň ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň gurluşygyna aýratyn ähmiýet berilmelidir. Işleriň toplumlaýyn esasda alnyp barylmagy bilen, merkeziň ýollarynyň we yşyklandyryş ulgamynyň häzirki döwrüň talabyna laýyk gelmegi möhüm wezipe hökmünde kesgitlenendir diýip, hormatly Arkadagymyz belledi. Şunda merkeziň çäginde ýokary ekologik ýagdaýy saklamak maksady bilen, täze şäheriň çäklerinde bag nahallarynyň oturdylmagynyň wajypdygyny aýdyp, Gahryman Arkadagymyz bu işlere ylmy esasda çemeleşilmelidigini aýratyn nygtady we bu babatda degişli ýolbaşçylara öz maslahatlaryny berdi. 

                                                                   

Hormatly Arkadagymyz merkeziň gurluşyk, binagärlik we abadanlaşdyryş işlerine ugurdaş ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlarynyň we talyplarynyň işjeň çekilmelidigini, olaryň teklipleriniň, başlangyçlarynyň peýdalanylmagy bilen baglanyşykly meselelere jogapkärçilikli çemeleşilmelidigini aýtdy. Munuň özi ýaşlaryň hünäre bolan höwesini artdyrmakda, olaryň täzeçil pikirlerini höweslendirmekde aýratyn ähmiýetlidir. 

                                                                   

Şeýle hem Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow gurluşyk işlerine öňdebaryjy tehnologiýalaryň, häzirki zaman usullarynyň ornaşdyrylmagynyň wajypdygyny belledi we hemmelere alyp barýan işlerinde üstünlik arzuw edip, bu ýerden ugrady.

05.12.2022
«ÝYLYŇ YKDYSATÇYSY» BÄSLEŞIGINIŇ JEMI JEMLENILDI

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi hem-de Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli merkezi tarapyndan 2022-nji ýylyň ýanwar aýynda yglan edilen hem-de şol ýylyň dowamynda ýurdumyzyň maliýe we ykdysadyýet toplumynda hem-de bank ulgamynda we olaryň düzüm birliklerinde şeýle hem ýurdumyzyň beýleki pudaklarynda, ýokary okuw mekdeplerinde maliýe, ykdysady ugurda zähmet çekýän işgärleriň arasynda geçirilen «Ýylyň ykdysatçysy» atly ykdysady ugurly ylmy häsiýetli makalalaryň bäsleşiginiň jemi jemlenildi. Bäsleşigiň düzümi tassyklanan eminler toparynyň degişli mejlisinde «Maliýe we ykdysadyýet» ylmy-amaly žurnalynyň 2022-nji ýylda neşir edilen sanlarynda çapdan çykan ylmy makalalara baha berildi hem-de bäsleşigiň ýeňijileri belli boldy. Türkmenistanyň Ykdysadyýet toplumynyň mejlisler zalynda hemişelik Bitaraplygymyzyň 27 ýyllygy mynasybetli yglan edilen «Ýylyň ykdysatçysy» atly ykdysady ugurly ylmy häsiýetli makalalaryň bäsleşiginiň ýeňijilerini yglan etmek hem-de sylaglamak mynasybetli dabaraly maslahat geçirildi. Dabarada Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Ykdysady meseleler baradaky komitetiniň başlygynyň orunbasary Gurbangeldi Aşyrow, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk maslahatynyň Ykdysadyýet, maliýe we durmuş syýasaty baradaky komitetiniň agzasy Muhammetnazar Geldiýew, şeýle hem ykdysady bäsleşigiň eminler toparynyň agzalary: Türkmenistanyň Zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministrliginiň Zähmet gory we iş üpjünçilik müdirliginiň başlygynyň orunbasary, ykdysady ylymlaryň kandidaty Maýagözel Babaýewa, Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň Bank amallary kafedrasynyň müdiri, ykdysady ylymlarynyň kandidaty Baýramdurdy Taýharow we Türkmenistanyň Döwlet edaralarynyň işgärleriniň kärdeşler arkalaşygynyň Geňeşiniň başlygy Begenç Baýramow dagylar çykyş etdiler. Olar bäsleşigiň ýokary guramaçylyk derejede, aç-açanlyk häsiýetde hem köpçülikleýin esasda geçirilendigini biragyzdan bellediler, ýeňijileri gazanylan arzyly üstünlikleri bilen tüýs ýürekden gutladylar. Şeýlelikde, bäsleşigiň eminler toparynyň gelen gutarnykly netijesine hem-de olaryň beren bahalaryna seljerme berlip, eminler toparynyň ýygnagynyň kararyna laýyklykda: «Maliýe we ykdysadyýet» ylmy-amaly žurnalynyň üsti bilen geçirilen «Ýylyň ykdysatçysy» atly ykdysady ugurly ylmy häsiýetli makalalaryň bäsleşiginiň 2022-nji ýylyň jemleriniň ýeňijileri şu baýrakly orunlar boýunça bellenildi: 

Birinji orun: MEÝLIS DÖWLETOW - Türk­me­nis­ta­nyň Maliýe­ we yk­dy­sa­dy­ýet ministr­li­gi­niň­ Ygtyýarlylandyryş we ygtyýarlylandyrmak işine gözegçilik bölüminiň Maliýe bazarlary we ätiýaçlandyryş bölümçesiniň­ baş­ly­gy;

Ikinji orun: MERJEN AMANOWA – Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryşinstitutynyň magistranty;

Üçünji orun: GURBANJAHAN­ SUHANOWA – Türk­me­nis­ta­nyň­ Ma­li­ýe we ykdysady­ýet­ mi­nistr­li­gi­niň­ Em­läk­ gat­na­şyk­la­ry we­ te­le­ke­çi­li­gi­ gol­da­mak­ bö­lü­mi­niň­ Emläk ­gat­na­şyk­la­ry­ny­ we­ er­kin­ ykdysady­ zolagyny ­düz­gün­leş­dir­mek­ bö­lüm­çe­si­niň­ baş hü­när­me­ni;

Dabara gatnaşanlar Gahryman Arkadagymyza, Hormatly Prezidentimize döredijilikli, halal zähmet çekmäge döredip berýän giň mümkinçilikleri üçin alkyş aýtdylar.


Parahat Meretliýew

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet 

ministrliginiň baş hünärmeni

02.12.2022
Durmuş syýasatynda ynsanperwer ýörelgeler

Gahryman Arkadagymyzyň beýik başlangyçlaryny mynasyp dowam etdirýän Arkadagly Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda adam hakda alada ýurdumyzda alnyp barylýan durmuş ugurly döwlet syýasatynyň baş ugrudyr. Munuň özi ähli ulgamlarda, ilkinji nobatda, halkyň bähbidine gönükdirilip amala aşyrylýan beýik işlerde, döwletli tutumlarda, Gahryman Arkadagymyzyň nusgalyk göreldesi bilen berk eýerilýän we jemgyýetimiziň agzybirligini has-da pugtalandyrýan ynsanperwer ýörelgelerde aýdyň ýüze çykýar. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň 23-nji noýabrda geçirilen mejlisinde Gahryman Arkadagymyz adamlar hakynda alada etmek üçin bizde ähli mümkinçilikleriň bardygyny, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň netijesinde munuň üçin serişdeleriň hem ýeterlikdigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, geljek ýylyň Döwlet býujetinde zähmet haklaryny, pensiýalary, döwlet kömek pullaryny, talyp we diňleýji haklaryny ýokarlandyrmak baradaky soraga ýene-de bir gezek seretmek, ilatyň durmuş taýdan goraglylygy, iş orunlary, ýaşaýyş jaýlary bilen üpjünçiligi, beýleki meseleler babatda öňe sürlen teklipler ýurdumyzda «Döwlet adam üçindir!», «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen ynsanperwer şygarlar esasynda durmuş ugurly döwlet syýasatyna möhüm ähmiýet berilýändiginiň nobatdaky aýdyň mysaly boldy. 

                                                                   

Ýurdumyz durmuş-ykdysady ösüş babatda dünýäniň ýokary depgin bilen ösýän döwletleriniň hatarynda. Ykdysady we syýasy bähbitleri gazanmak, ykdysady özbaşdaklygy we howpsuzlygy pugtalandyrmak, sanly ykdysadyýeti ösdürmek babatda möhüm işler durmuşa ornaşdyrylýar. 

                                                                   

«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» amala aşyrylýan döwründe döwlet syýasatynda, ilkinji nobatda, halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň has-da ýokarlandyrylmagyna, ilaty durmuş taýdan goramak ulgamynyň durnukly ösüşine uly orun berilýär. Alymlaryň belleýşi ýaly, bazar gatnaşyklary şertlerinde halkyň durmuş taýdan goraglylygyny üpjün etmek döwlet kadalaşdyryşy bolmazdan mümkin däldir. 

                                                                   

Ilatyň girdejileriniň derejesi jemgyýetiň maddy hal-ýagdaýynyň iňňän möhüm görkezijisi bolup hyzmat edýär. Hojalyklaryň jemi girdejileriniň tas hemmesi diýen ýaly pul girdejileriniň hasabyna emele gelýär. Pul girdejileriniň esasy we kesgitleýji çeşmesi zähmet girdejileridir. Girdeji çeşmeleriniň arasynda durmuş häsiýetli tölegler (pensiýalar, döwlet kömek pullary, talyp haklary) möhüm orun eýeleýär. 

                                                                   

Pul girdejileriniň düzüminde olaryň beýleki görnüşleri uly bolmadyk paýy eýeleýär. Düşewündiň emele gelmeginiň çeşmesi gozgalmaýan emlägi satmakdan, ýaşaýyş jaýyny, tehnikany kärendesine bermekden alnan girdejiler, beýleki satuwlardan düşen we garyndaşlardan, tanyşlardan gelip gowşan serişdeler bolup durýar. Ilatyň maddy hal-ýagdaýynyň gowulanmagy onuň pul çykdajylaryna-da baglydyr. Pul çykdajylarynyň düzüminde agramly paýy azyk önümlerini, azyk däl harytlary satyn almak we hyzmatlara tölemek üçin çykdajylar eýeleýär. Ýurdumyzyň ykdysady ösüşinde iň möhüm çeşmeleriň biri hem hojalyklaryň süýşürintgileridir. 

                                                                   

Durmuşa gönükdirilen syýasat ykdysadyýetiň durnukly ösüşini we adamlaryň ýaşaýyş derejesini ýokarlandyrmagy gazanmaga, şeýle hem ilatyň goldawa mätäç böleginiň durmuş kepilliklerini üpjün etmäge gönükdirilendir. Eneligiň we çagalygyň durmuş taýdan goldanylmagy döwletimiziň aýratyn ileri tutýan ugry bolup durýar. Türkmenistanda öz-özüne hyzmat etmek mümkinçiligini doly ýa-da bölekleýin ýitiren adamlara durmuş taýdan hyzmat etmäge uly üns berilýär. 

  Gartaşan we maýyplygy bolan adamlara durmuş taýdan hyzmat edýän döwlete degişli edaralar — Türkmenistanyň Zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministrliginiň garamagynda bolan, welaýatlaryň we Aşgabat şäheriniň çäginde ýeke ýaşaýan (özlerine gözegçilik we hyzmat edilmegi üçin maşgala agzalary hem-de ýakyn garyndaşlary bolmadyk gartaşan adamlar, şeýle hem maşgala agzalaryndan, ýakyn garyndaşlaryndan aýry ýaşaýan, olar bilen bilelikde ýaşaýyş jaýlarynda ýazgyda durmadyk gartaşan adamlar), gartaşan (57 ýaşdan ýokary aýal maşgalalar, 62 ýaşdan ýokary erkek adamlar) we maýyplygy bolan adamlara (18 ýaşdan ýokary durnukly fiziki, ruhy, aň-düşünje ýa-da duýgurlyk bozulmalary zerarly jemgyýetiň durmuşyna doly, netijeli gatnaşmaga mümkinçiligi çäkli bolan adamlara) durmuş-hojalyk, maslahat beriş, lukmançylyk kömeginden öň berilýän saglygy goraýyş hyzmatyny etmegi, olara durmuş ýagdaýyna uýgunlaşmaga, saglygyny dikeltmäge ýardam etmegi amala aşyrýan durmuş edaralary bolup durýar. 

                                                                   

Raýatlaryň durmuş taýdan goraglylygy üçin zerur şertleriň döredilmegi ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň strategiýasynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Şunda ilaty durmuş taýdan goramak ulgamynyň işini öňdebaryjy maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryny ornaşdyrmagyň esasynda sanlylaşdyrmagyň uly durmuş-ykdysady ähmiýeti bar. Ilatyň durmuş goraglylygy ulgamyny ösdürmek syýasaty maksatnamalaýyn esasda alnyp barylýar. Durmuş taýdan goraglylyga şeýle çemeleşme jemgyýetiň ösüş mümkinçiliklerine çuňňur düşünmäge, bu ugurda öňde durýan wezipelere aýdyň göz ýetirmäge we ylmy taýdan esaslandyrylan çözgütleri kabul etmäge mümkinçilik berýär. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» maglumat tehnologiýalaryny giňden ulanmagyň hasabyna ýurdumyzyň dürli pudaklarynyň we durmuş ulgamynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. Konsepsiýanyň maksatlaryna laýyklykda, durmuş hyzmatlarynyň düzümini we hilini kämilleşdirmek arkaly ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmak göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, durmuş pudaklarynyň işine iň gowy tejribäni ornaşdyrmagyň netijesinde ilaty durmuş taýdan goramak ulgamynyň işini döwrebap we ýokary derejede guramak babatda täze mümkinçilikler döredilýär. 

                                                                   

«Türkmenistanda 2021 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Döwlet maksatnamasynyň» tassyklanmagy ýurdumyzyň mundan beýläk-de durmuş-ykdysady ösüşini, uzak möhletleýin geljegini nazara almak bilen, ilatyň abadan durmuşy üçin ygtybarly binýadyň döredilmegini şertlendirdi. Şeýle syýasatyň ileri tutulmagy döwrebap sanly ulgamy döretmek we ösdürmek, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň işine täzeçil usullary, sanly hyzmatlary, intellektual ulgamlary ornaşdyrmak, olaryň kanunçylyk binýadyny kämilleşdirip, halkara hukugyň umumy ykrar edilen ýörelgelerine hem-de kadalaryna laýyk getirmek, raýatlaryň durmuş goraglylygyny sanlylaşdyrmak babatda uly mümkinçilikleri döredýär. Türkmenistanyň Zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministrliginiň web saýtynda täze sanly hyzmat, ýagny boş iş orunlary hem-de iş gözleýän adamlar baradaky maglumatlary özünde jemleýän «Türkmenistanyň ilatynyň iş bilen üpjünçiligi» atly interaktiw sahypa döredildi. Bu sahypanyň kömegi arkaly iş gözleýän ildeşlerimiz bar bolan iş orunlary baradaky maglumatlar bilen tiz wagtda tanyşmak, iş berijiler bolsa gerekli hünärmenler baradaky maglumatlary öwrenmek we işgärleri saýlap almak mümkinçiligine eýe bolýarlar. 

                                                                   

Pensiýa gaznasy ulgamynda Aşgabat şäheriniň, welaýatlaryň Pensiýa gaznasy müdirlikleri we etrap, şäher pensiýa gaznasy bölümleri bilen optiki-süýümli aragatnaşyk ýola goýlup, pensiýalary, döwlet kömek pullaryny alýanlaryň, pensiýa ulgamynda ätiýaçlandyrylýanlaryň maglumatlar binýady emele getirildi. Ulgamda ätiýaçlandyrylýanlara, pensiýalary we döwlet kömek pullaryny alýanlara SMS habary arkaly maglumat bermek işi ýola goýuldy. Bir söz bilen aýdylanda, türkmenistanlylaryň bagtyýar durmuşy üçin ähli şertler döredilýär. Olaryň bilim almaga, saglygyny berkitmäge hukuklary berjaý edilýär. Ruhy, aň-paýhas hem-de döredijilik babatda ukyp-başarnygyny doly açmagy üçin zerur şertler üpjün edilýär. Munuň özi her bir maşgalanyň abadançylygyna gönükdirilen toplumlaýyn özgertmeleriň aýdyň netijesidir.  

                                                                                                           

Kakageldi HÜMMÄÝEW,

                       

Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň prorektory.

02.12.2022
2022-nji ýylyň noýabry: Türkmenistanyň Prezidentiniň daşary syýasy başlangyçlaryndan ugur alyp

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda «Açyk gapylar» syýasatyny üstünlikli amala aşyrmagyň çäklerinde geçirilen noýabr aýynyň dürli çäreleri, köp sanly iş duşuşyklary, syýasy geňeşmeler, işewürlik gepleşikleri we forumlar Türkmenistanyň halkara giňişlikde eýeleýän ornunyň barha pugtalandyrylýandygynyň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi. 

                                                                   

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygyndaky türkmen wekiliýetiniň 1 — 3-nji noýabrda Russiýa Federasiýasyna bolan resmi saparynyň çäklerinde dostlukly döwletleriň gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge, ähli ugurlarda bilelikdäki işi işjeňleşdirmäge çalyşýandyklary tassyklanyldy.  

                                                                   

Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putin, Russiýanyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy Walentina Matwiýenko, RF-iň Federal Ýygnagynyň Döwlet Dumasynyň Başlygy Wýaçeslaw Wolodin bilen geçirilen duşuşyklaryň, gepleşikleriň barşynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, energetika, medeni-ynsanperwer ulgamlarda we beýleki ugurlarda döwletara gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň wajypdygy nygtaldy. Şeýle hem gün tertibine türkmen-rus parlamentara gatnaşyklarynyň geljegi, zenanlaryň we ýaşlaryň ugry boýunça gatnaşyklary ýola goýmak meseleleri girizildi. Duşuşyklaryň netijeleri boýunça Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň we Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Hyzmatdaşlyk boýunça parlamentara toparyny döretmek hakynda Ylalaşyga gol çekildi. 

                                                                   

7-nji noýabrda Daşary işler ministrliginde ABŞ-nyň Döwlet sekretarynyň Günorta we Merkezi Aziýanyň işleri boýunça kömekçisi Donald Lunyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen duşuşyk geçirildi. Onda türkmen-amerikan gatnaşyklaryny mundan beýläk-de ösdürmegiň meselelerine garaldy, hususan-da, söwda, ylym, bilim, saglygy goraýyş, medeniýet, ekologiýa ulgamlarynda bilelikdäki işiň ýagdaýy barada durlup geçildi. Gepleşikler tamamlanandan soňra, Türkmenistanyň we ABŞ-nyň Hökümetleriniň arasynda saglygy goraýyş we lukmançylyk ylymlary ulgamynda hyzmatdaşlyk barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi. 

                                                                   

Şol gün Daşary işler ministrliginde BMG-niň adam hukuklary boýunça Ýokary komissarynyň Merkezi Aziýa üçin sebitleýin wekili Rişard Komenda bilen duşuşyk geçirildi. Onda BMG-niň bu edarasy bilen özara gatnaşyklaryň esasy meseleleri, şol sanda kabul edilen borçnamalaryň berjaý edilişi hem-de Türkmenistanyň adam hukuklary boýunça gatnaşýan Konwensiýalarynyň düzgünleriniň ýerine ýetirilişi bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

                                                                   

Söwda-ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-täjik hökümetara toparynyň 9-10-njy noýabrda Aşgabatda geçirilen 11-nji mejlisinde dürli ugurlarda, hususan-da, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, energetika, ulag, senagat, oba hojalygy we suw serişdeleri ulgamlarynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň wajypdygy bellenildi. Mejlisiň jemleri boýunça degişli Teswirnama gol çekildi. 

                                                                   

10-njy noýabrda Aşgabatda Türkmenistanyň we Täjigistanyň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda geçirilen syýasy geňeşmelerde syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, sebit we halkara düzümleriň, hususan-da, BMG-niň çäklerinde ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmegiň meselelerine garaldy. 

                                                                   

10-11-nji noýabrda Söwda-senagat edarasynda telearagatnaşyk, telemetriýa, habar beriş tilsimatlarynyň we teleradioýaýradyş enjamlarynyň “Türkmentel — 2022” atly XV halkara sergisi we ylmy maslahat geçirildi. Bu çäreler “Türkmenaragatnaşyk” agentligi tarapyndan guraldy we 20-ä golaý daşary ýurduň wekillerini — ýokary tehnologiýaly enjamlary öndürijileri we iberijileri, öňdebaryjy tehnologiýalary, hyzmatlary işläp düzüjileri, aragatnaşyk ulgamynyň, programma üpjünçiliginiň iri operatorlaryny birleşdirdi. Utgaşykly görnüşde geçirilen ýöriteleşdirilen forum bu ulgamda dünýäniň iň täze işläp taýýarlamalaryny ulanmak babatda tejribe alyşmak boýunça meýdança öwrüldi. Bellenilişi ýaly, ykdysadyýetiň ählumumy sanly ulgama geçirilmegi kärhanalardan, guramalardan, kompaniýalardan innowasion tehnologiýalar we kiberhowpsuzlyk ulgamynda işgärleriň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyny üpjün etmek meselelerine aýratyn üns bermegi talap edýär. 

                                                                   

11-nji noýabrda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň çakylygy boýunça hormatly myhman hökmünde Türki Döwletleriň Guramasynyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň Samarkant şäherinde geçirilen mejlisine gatnaşdy. Sammitiň işi tamamlanandan soňra, Gahryman Arkadagymyzy, türki dilli halklaryň arasynda raýdaşlygy pugtalandyrmaga, agza döwletleriň arasynda hyzmatdaşlygy ösdürmäge goşan aýratyn saldamly goşandy üçin, Türki dünýäniň ýokary ordeni bilen sylaglamak dabarasy boldy. 

                                                                   

Samarkantda bolmagynyň çäklerinde Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türki Döwletleriň Guramasyna agza bolan dostlukly döwletleriň Baştutanlary bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi. 

                                                                   

14-nji noýabrda Daşary işler ministrliginde Halkara Zähmet Guramasynyň Zähmet kadalary departamentiniň direktory hanym Korin Warganyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen duşuşyk geçirildi. Onuň barşynda Türkmenistanyň bu guramanyň agzasy bolmak bilen, özüniň durmuşa geçirýän syýasatynda hemmeleriň mynasyp zähmet çekmegi we deňhukuklylyk şertlerini döretmek ýörelgesine ygrarlydygy bellenildi. 

                                                                   

Şol gün Daşary işler ministrliginde Hytaý Halk Respublikasynyň Owganystanyň işleri boýunça ýörite wekili Ýue Sýaoýun bilen geçirilen duşuşykda iki ýurduň arasynda dürli ugurlar boýunça strategik hyzmatdaşlygyň, şol sanda goňşy ýurduň ykdysadyýetini dikeltmekde özara gatnaşyklaryň ýokary derejesi nygtaldy. Şeýle-de türkmen tarapy Owganystanyň ygtyýarly resmi wekilleri bilen sebitde parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek meseleleri boýunça geňeşmeleri geçirmegiň mümkinçiliklerinden peýdalanmagy, hoşniýetli goňşuçylyk, köpasyrlyk dostluk ýörelgelerinden ugur alyp, owgan halkyna yzygiderli kömek bermegi möhüm hasaplaýar. 

                                                                   

14-nji noýabrda Daşary işler ministrliginde Uganda Respublikasynyň Türkmenistanda täze bellenilen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi bilen duşuşyk geçirildi. Onda özara bähbitli dürli ugurlar boýunça uzak möhletli gatnaşyklary ýola goýmaga gyzyklanma bildirildi. Iki ýurduň daşary syýasat edaralarynyň arasynda gatnaşyklary pugtalandyrmak meselesi ara alnyp maslahatlaşyldy. 

                                                                   

15-nji noýabrda Daşary işler ministrliginde Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygynyň orunbasary, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-rus hökümetara toparynyň rus tarapyndan başlygy A.Owerçuk bilen geçirilen duşuşygyň gün tertibine maliýe-bank, nebit, senagat, elektrik energetikasy pudaklarynda, ulag we aragatnaşyk, logistika, oba hojalygy, bilim, ylym, medeniýet, saglygy goraýyş ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň geljegine degişli meseleler girizildi. 

                                                                   

17-nji noýabrda Daşary işler ministrliginde Germaniýanyň “Goetzpartners Corporate Finance GmbH” we “Prodoehl Consult GmbH” kompaniýalarynyň ýolbaşçylary bilen geçirilen duşuşykda ikitaraplaýyn söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de dürli taslamalar, maýa goýum hyzmatdaşlygy boýunça pikir alşyldy. 

                                                                   

18-nji noýabrda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisinde Türkiýäniň Beýik Millet Mejlisiniň Başlygy Mustafa Şentopyň ýolbaşçylygynda ýurdumyza sapar bilen gelen parlament wekiliýeti bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşygyň dowamynda kanun çykaryjylyk ulgamynda tejribe alyşmak, iki ýurduň halklarynyň bähbidine parlamentara hyzmatdaşlygyň geljegi bilen bagly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

                                                                   

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türkiýäniň Beýik Millet Mejlisiniň Başlygy Mustafa Şentop bilen duşuşygy boldy. Onda ekologiýa, azyk howpsuzlygy, ýaşlar, gender deňligi we adam hukuklary ýaly meselelere, iki ýurduň gatnaşyklaryny pugtalandyrmakda parlamentara diplomatiýanyň orny bilen bagly wezipelere aýratyn üns berildi. Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň wekilleriniň we Türkiýäniň parlament wekiliýetiniň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam eden duşuşykda halkara energetika howpsuzlygy, howanyň üýtgemegi, maglumat howpsuzlygy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer, energetika, ulag, maýa goýumlar, täze tehnologiýalar, oba hojalygy, dokma, gazhimiýa senagaty ulgamlarynda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek ýaly meselelere garaldy. Duşuşygyň netijeleri boýunça Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahaty bilen Türkiýäniň Beýik Millet Mejlisiniň arasynda hyzmatdaşlyk etmek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi. 

                                                                   

Soňra, döwletara hyzmatdaşlygyň many-mazmunynyň baýlaşdyrylmagyna goşan goşandy üçin, Mustafa Şentopa dabaraly ýagdaýda “Garaşsyz Türkmenistana bolan beýik söýgüsi üçin” ordeni gowşuryldy. 

                                                                   

21-nji noýabrda ýurdumyzyň Daşary işler ministrliginde BMG-niň Neşe serişdeleri we jenaýatçylyk boýunça müdirliginiň Merkezi Aziýadaky sebit wekili hanym Aşita Mittalyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň agzalary bilen duşuşyk boldy. Wekiliýet Ýakyn we Orta Gündogarda neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygy hem-de ugurdaş meseleler boýunça kiçi toparyň 55-nji mejlisine gatnaşmak üçin Aşgabada iş sapary bilen geldi. Duşuşykda BMG-niň Neşe serişdeleri we jenaýatçylyk boýunça müdirliginiň neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna garşy göreşmek, Merkezi Aziýa ýurtlary üçin serhetüsti hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak boýunça milli, sebit we ählumumy maksatnamalaryny amala aşyrmagyň ýollary, şeýle hem Türkmenistan bilen bu müdirligiň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek boýunça 2022 — 2025-nji ýyllar döwri üçin çäreleriň meýilnamasy bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

                                                                   

22-nji noýabrda paýtagtymyzyň Şekillendiriş sungaty muzeýinde sanly ulgam arkaly “Türkmenistanyň taryhy we medeni ýadygärlikleri: öwrenmek, gorap saklamak we rejelemegiň tejribesi” atly halkara ylmy maslahat geçirildi. Bu çäre hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça ýurdumyzyň Medeniýet ministrligi tarapyndan guraldy. Taryhy-medeni ýadygärlikleri öwrenmek, gorap saklamak we rejelemek babatda halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek hem-de tejribe alyşmak maksady bilen geçirilen çärä ýurdumyzyň ugurdaş edaralarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri, ylym, medeniýet işgärleri, şeýle hem sanly ulgam arkaly olaryň daşary ýurtly kärdeşleri — Russiýanyň, Özbegistanyň, Gyrgyzystanyň, Täjigistanyň, Fransiýanyň, Italiýanyň iri ylym, medeniýet merkezleriniň ýolbaşçylary, bilermenler gatnaşdylar. 

                                                                   

22-23-nji noýabrda Aşgabatda Ýewropa Bileleşiginiň hem-de Türkmenistanyň bilelikde guramagynda “Ýaşyl” energetika hem-de Ýewropa Bileleşiginiň wodorody peýdalanmak we metanyň zyňyndylaryny azaltmak boýunça strategiýalary” atly utgaşykly görnüşde geçirilen maslahata bu ugurda işleýän alymlar, hünärmenler gatnaşdylar. Çykyşlar degişli ulgamda kanunlary işläp taýýarlamak, wodorod energetikasynyň ýokary öndürijilikli eksport ugurly bölümini döretmek, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini ösdürmegiň mümkinçilikleri we ornaşdyrmagyň ýollary ýaly meselelere bagyşlandy. Maslahata gatnaşyjylar wodorody peýdalanmak we metanyň zyňyndylaryny azaltmak, nebitgaz, energetika, ulag pudaklarynda döwrebap, ekologik taýdan howpsuz, serişde tygşytlaýjy tehnologiýalary ulanmak boýunça tejribe alyşdylar. 

                                                                   

23 — 26-njy noýabrda Türkmenistanyň wekiliýeti Parižiň Luwr muzeýinde geçirilen “Ulugdepe — Merkezi Aziýanyň gadymy taryhyny öwrenmek üçin iri merkez” atly halkara maslahata gatnaşdy. Maslahat bilelikdäki fransuz-türkmen arheologik toparynyň Ulugdepede geçiren arheologik gazuw-agtaryş işleriniň netijelerine bagyşlandy. 

                                                                   

24-nji noýabrda Fransiýanyň paýtagtynda ÝUNESKO-nyň Baş direktorynyň medeniýet boýunça orunbasary Ernesto Ramires bilen geçirilen duşuşykda 2023-nji ýylda Türkmenistanyň ÝUNESKO agza bolmagynyň 30 ýyllygy, 2024-nji ýylda bolsa beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygy mynasybetli birnäçe dabaralary we medeni çäreleri geçirmek ylalaşyldy. 

                                                                   

25-nji noýabrda Daşary işler ministrliginde “Türkmenistan — Ýewropa Bileleşigi” adam hukuklary boýunça dialogynyň 14-nji mejlisi geçirildi. Mejlisde köptaraplaýyn forumlaryň hem-de halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlygy giňeltmegiň, bilelikdäki taslamalary amala aşyrmagyň meselelerine garaldy. 

                                                                   

Türkmenistanyň Hökümeti tarapyndan Farýab welaýatynyň Garamgol etrabynda gurlan saglyk öýünde abatlaýyş işleriniň tamamlanmagy, şeýle hem owgan tarapyna lukmançylyk enjamlaryndan we derman serişdelerinden ybarat ynsanperwerlik kömeginiň berilmegi mynasybetli Türkmenistanyň Owganystandaky (Mazari-Şarif ş.) baş konsullygynyň guran dabaraly resmi çäresinde ýerli ilat hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa köp ýyllaryň dowamynda Türkmenistan tarapyndan berilýän kömek üçin tüýs ýürekden hoşallygyny bildirdi. 

                                                                   

27 — 29-njy noýabrda Koreýa Respublikasyna resmi saparynyň çäklerinde türkmen wekiliýetiniň ýolbaşçysy — Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow dostlukly ýurduň Prezidenti Ýun Sok Ýol, Milli Assambleýanyň ýolbaşçysy Kim Jin-Pýo, “Türkmenistan — Koreýa” parlamentara dostluk toparynyň ýolbaşçysy Li Dal-Gon, Koreýanyň Halkara söwda assosiasiýasynyň (KITA) prezidenti Kristofer Ku bilen duşuşdy, işewürler maslahatyna gatnaşdy, şeýle-de öňdebaryjy koreý kompaniýalarynyň ýolbaşçylary bilen duşuşdy. Gepleşikleriň dowamynda iki ýurduň arasynda esasy ugurlar boýunça, şol sanda parlamentara hyzmatdaşlyk, ulag-logistika, maliýe-bank, ylym-bilim, ýangyç-energetika, şähergurluşyk we beýleki ulgamlarda netijeli özara gatnaşyklary ösdürmegiň meseleleri boýunça pikir alşyldy.  

                                                                   

Hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Koreýa Respublikasyna resmi saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň wekiliýet agzalarynyň dostlukly ýurduň ugurdaş düzümleriniň hem-de işewür toparlarynyň ýolbaşçylary bilen duşuşyklary boldy. Duşuşyklaryň netijeleri boýunça degişli ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi. Munuň özi syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň hil taýdan täze derejä çykandygynyň subutnamasyna öwrüldi. 

                                                                   

28-nji noýabrda türkmen wekiliýeti Täjigistan Respublikasynyň Duşenbe şäherinde geçirilen Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň müdiriýetiniň nobatdaky mejlisine gatnaşdy. Müdiriýetiň mejlisiniň netijeleri boýunça birnäçe resminamalar, şol sanda Amyderýada we Syrderýada suw serişdelerini hasaba almak hem-de gözegçilik etmek boýunça döwrebap enjamlary ornaşdyrmak baradaky çözgüt kabul edildi. 

                                                                   

28-nji noýabrda Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde açylyşy bolan “Milli aýdym-saz sungaty dünýä halklarynyň mirasynda” atly halkara festiwala we maslahata gatnaşmak üçin Aşgabada halkara guramalaryň, ugurdaş ministrlikleriň ýolbaşçylary hem-de wekilleri, Azerbaýjandan, Eýrandan, Gazagystandan, Gyrgyzystandan, Tatarystandan, Türkiýeden we Özbegistandan aýdymçylardyr sazandalar, alymlardyr hünärmenler, ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlary, medeniýet işgärleri geldiler. Milli medeni mirasy gorap saklamak hem-de wagyz etmek, medeniýetleri özara baýlaşdyrmak, dünýä halklarynyň arasynda dost-doganlyk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmak bu forumyň esasy maksady boldy. 

                                                                   

28-nji noýabrda Ankara şäherinde Daşary işler ministrlikleriniň arasynda syýasy geňeşmeler geçirildi. Olarda Türkmenistanyň we Türkiýe Respublikasynyň syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, şeýle hem halkara guramalaryň çäklerindäki hyzmatdaşlyga uly ähmiýet berýändikleri tassyklanyldy. 

                                                                   

28-29-njy noýabrda türkmen wekiliýetiniň Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-azerbaýjan hökümetara toparynyň altynjy mejlisine gatnaşmak üçin Baku şäherine amala aşyran iş saparynyň çäklerinde Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşykda hem-de toparyň mejlisinde türkmen-azerbaýjan hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de giňeltmegiň möhümdigi bellenildi. Söwda, ulag, energetika, gämigurluşyk we gämi abatlaýyş ulgamlarynda, senagatyň beýleki pudaklarynda hyzmatdaşlygyň meselelerine deglip geçildi. Bulardan başga-da, Aşgabatda we Bakuwda söwda öýlerini açmagyň hem-de Türkmen-azerbaýjan işewürlik geňeşini döretmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

                                                                   

29-njy noýabrda Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň Awstriýa Respublikasynyň Federal ykdysady edarasy bilen bilelikde guran Türkmen-awstriýa işewürlik maslahaty iki ýurduň maşyngurluşyk, bilim, sanly ulgam we elektron programma üpjünçiligi ulgamlaryna ýöriteleşen döwlet edaralarynyň, kompaniýalarynyň ýolbaşçylaryny hem-de wekillerini bir ýere jemledi. Duşuşygyň gün tertibine Türkmenistanyň we Awstriýa Respublikasynyň pudak edaralarynyň hem-de işewür toparlarynyň özara bähbitli hyzmatdaşlygynyň geljegi uly ugurlary bilen bagly meseleler girizildi. Forumyň çäklerinde iki ýurduň ministrlikleriniň we pudak edaralarynyň, hususy kompaniýalarynyň, telekeçileriniň arasynda ikitaraplaýyn duşuşyklar geçirildi. Olaryň dowamynda resminamalara gol çekildi, täze gatnaşyklar ýola goýuldy, hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

                                                                   

Bilelikdäki türkmen-awstriýa toparynyň 30-njy noýabrda Aşgabatda geçirilen 11-nji mejlisinde gurluşyk, energetika, ulag we logistika, saglygy goraýyş, oba hojalyk önümlerini gaýtadan işlemek ulgamlaryndaky hyzmatdaşlygyň anyk ugurlaryna garaldy. Taraplar hyzmatdaşlygyň çuňlaşdyrylmagyna ýardam bermäge taýýardyklaryny beýan etdiler. Mejlisiň jemleri boýunça degişli Teswirnama gol çekildi. 

                                                                   

30-njy noýabrda Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň başlygy hanym Neda Berger bilen geçiren duşuşygynda Türkmenistan bilen Awstriýa Respublikasynyň arasyndaky netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

                                                                   

Geçen aýda geçirilen medeni çäreler döwletimiziň parahatçylyk söýüjilikli syýasatynyň aýdyň beýany boldy hem-de döwletara gatnaşyklaryň ösdürilmegine saldamly goşant goşdy. Aşgabatda Koreý medeniýetiniň günleri, Täjigistan Respublikasynyň Medeniýet günleri, Daşoguz şäherinde bolsa Türkmen we özbek halklarynyň dostluk festiwaly geçirildi. Bu halkara forumlara dostlukly ýurtlaryň alymlary, sungat ussatlary, döredijilik intelligensiýasynyň wekilleri gatnaşdylar. 

                                                                   

Mahlasy, ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň geçen aýda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň alyp barýan parahatçylyk söýüjilikli syýasaty bilen baglylykda guran köp sanly çäreleri ýurdumyzyň ösüşiň täze sepgitlerine tarap ýolundaky anyk ädimleriniň aýdyň beýany boldy. 

                                                                                                           

(TDH)

02.12.2022
Gündogar sebitiň kuwwatly desgasy

Amyderýanyň sag kenary soňky döwürde çalt depginlerde ösýär. Hojambaz etrabyndaky «Bagtyýarlyk» şertnamalaýyn çäginde nebitdir gazyň täze-täze gorlarynyň üsti açylyp, bu ýerde gazy arassalaýjy we gysyjy desgalar gurulsa, Köýtendag etrabynda dag magdanlaryny gaýtadan işleýän hem-de magdan däl daşlardan gurluşyk pudagy üçin zerur bolan önümleri öndürýän senagat kärhanalary işe girizildi. Elbetde, bu pudagyň mundan beýläkki ösüşini gazanmak üçin, onuň elektrik energiýasy bilen kadaly üpjünçiligi gazanyldy. Şu maksat bilen derýanyň sag kenarynda, Köýtendag etrabynyň çäginde täze, kuwwatly elektrik stansiýasy gysga wagtda gurlup, 2016-njy ýylyň iýulynda işe girizildi. 

                                                                   

“Watan” diýlip atlandyrylan, ýyllyk kuwwaty 254 megawatt bolan döwlet elektrik stansiýasy okgunly ösýän Lebap welaýatyny elektrik energiýasy bilen ygtybarly üpjün etmekde möhüm ähmiýete eýedir. Ol diňe bir sag kenara däl, eýsem, çep kenardaky ilatly ýerlere, kärhanalara, desgalara hem öz öndürýän elektrik toguny iberip başlady. Sebäbi çep we sag kenardaky asma elektrik ulgamynyň halkalaýyn usulda birleşdirilip, bitewi ulgama öwrülmegi iki kenarda hem elektrik energiýasynyň üznüksiz ýagdaýda bolmagyny üpjün etdi. Bu elektrik stansiýasy Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe-de ýurdumyzyň gündogar sebitinde gurlan we gurulýan senagat kärhanalarynyň önümçilik kuwwatynyň artmagy üçin zerur şertleri döredýär. Iki sany gazturbinaly desgadan we energoblokdan, iki sany kuwwatly transformatordan, elektrik toguny 220 kw we 110 kw paýlaýjy beketlerden ybarat bolan bu desgada ABŞ-nyň «General Electric» kompaniýasynyň ýokary tehnologiýalara esaslanýan enjamlary oturdyldy. Şeýle enjamlar häzirki wagtda köp ýurtda iň kämil enjamlar hökmünde ulanylýar. Elektrik stansiýasy, ýurdumyzda gurlan beýleki elektrik stansiýalary ýaly, kompýuterler arkaly dolandyrylýar. Bu bolsa stansiýanyň merkezinden, ýagny dispetçerlik nokadyndan ähli tehnologik işlere gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär. Bu ýerde zähmet çekýän 81 adamyň ählisiniň-de ýerine ýetirýän işleri biri-biri bilen berk baglanyşykly. Energetika ugrundan ýokary okuw we ýörite orta hünär okuw mekdeplerini tamamlan hünärmenler gysga wagtyň içinde öz işleriniň ussatlary bolup ýetişdiler. Hut şolaryň birleşen tagallalary netijesinde bu stansiýa 2022-nji ýylyň on aýynda elektrik energiýasyny öndürmek baradaky meýilnamasyny 110 göterim berjaý etdi. Olar şu döwürde meýilleşdirilen 1155000 kilowatt-sagat elektrik energiýasyna derek 1270599 kilowatt-sagat elektrik energiýasyny öndürmegi başardylar.  

                                                                   

— Stansiýada «Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011 — 2030-njy ýyllar üçin Milli maksatnamasyna» laýyklykda, toplumlaýyn işler amala aşyrylýar. Amyderýanyň sag kenarynda gurlan iň uly we ýeke-täk elektrik stansiýasynyň geljek ýyllarda şu sebitde guruljak senagat kärhanalaryny-da elektrik togy bilen üpjün etmäge niýetlenendigi ýöne ýerden däl. Ýurdumyzyň dag-magdan senagaty örän çalt depginler bilen ösýär. Şu günki günde Lebap sement zawody, Künjek kän müdirligi, Garlyk kaliý dag-magdan toplumy hut biziň öndürýän elektrik energiýamyz bilen işleýär. Geljekde bu sebitde senagat kärhanalarynyň ýene-de birnäçesi gurulmaly. Olaryň köpüsi telekeçileriň gurjak kärhanalary bolar. Öndürýän elektrik energiýamyz ýörite gurlan energoköpri arkaly çep kenara-da birikdirildi we ol halkalaýyn häsiýete eýe boldy — diýip, elektrik stansiýasynyň baş inženeriniň orunbasary Begenç Geldiýew aýdýar.  

                                                                                                           

Hudaýberen ABRAÝEW.

02.12.2022