Gahryman Arkadagymyzyň asylly başlangyçlaryny mynasyp dowam edýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň alyp barýan ykdysady syýasatynyň hem baş maksady halkyň eşretli durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilendir. 9-njy fewralda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde 2023-nji ýylda alnyp barlan işleriň jemleri barada berlen hasabatlar hem milli ykdysadyýetiň okgunly ösüşiniň halkymyzyň durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak syýasaty bilen utgaşýandygyny tassyklaýar.
Üstünlikli durmuşa geçirilýän toplumlaýyn özgertmeleriň netijesinde halk hojalygynyň pudaklarynda oňyn görkezijiler gazanylýar. Geçen ýylyň makroykdysady görkezijileri 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, jemi içerki önümiň 6,3 göterim, jemi öndürilen önümiň 7,8 göterim ýokarlanandygyny, senagat pudagynda 4,3 göterim, gurluşykda 2 göterim, ulag we aragatnaşyk pudagynda 8,4 göterim, söwdada 12,8 göterim, oba hojalygynda 4,4 göterim, hyzmatlar ulgamynda 5,1 göterim, bölek satuw haryt dolanyşygynda 10,9 göterim ösüş gazanylandygyny aýan edýär.
Döwlet býujetiniň uly böleginiň ilatyň durmuş goraglylygyny üpjün etmäge sarp edilýändigi hem munuň aýdyň subutnamasydyr. Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde habar berlişi ýaly, 2024-nji ýylyň 1-nji ýanwary ýagdaýyna görä, Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 109,4 göterim, çykdajy bölegi bolsa 99,8 göterim ýerine ýetirildi. Geçen ýylda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge gönükdirilen maýa goýumlaryň möçberi 2022-nji ýyldaky bilen deňeşdirilende, 7,5 göterim artyp, jemi içerki önümiň 18,3 göterimine deň boldy. Maýa goýumlaryň 49,1 göterimi önümçilik, 50,9 göterimi bolsa durmuş we medeni maksatly binalaryň gurluşygyna gönükdirildi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, 9,9 göterim ýokarlandy. Bular ýöne bir sanlar däl-de, ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň okgunly ösýändigini we şol ösüşiň halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmaga ýardam edýändigini tassyklaýan görkezijilerdir.
Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzy senagatlaşdyrmak boýunça alyp barýan oýlanyşykly ykdysady syýasatynyň netijesinde şol mümkinçilikler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Hökümet mejlisinde 2023-nji ýylyň dowamynda 80 milliard kub metrden gowrak tebigy gazyň we 8,3 million tonnadan gowrak nebitiň çykarylandygynyň, şeýle hem 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, nebit bitumynyň 30,1 göterim, suwuklandyrylan gazyň 1,1 göterim, kerosiniň 0,6 göterim, aýna listiniň 15,6 göterim, sementiň 0,8 göterim, çig ýüpegiň 17,1 göterim, tikinçilik we örme önümleriniň 8,9 göterim köp öndürilendigi, dürli görnüşli azyk harytlarynyň önümçiliginde oňyn görkezijileriň gazanylandygy barada habar berilmegi hem ýurdumyzy senagatlaşdyrmak boýunça maksatnamalaryň rowaçlyga beslenýändigini görkezýär.
Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde döwlet Baştutanymyzyň «Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasyny» tassyklamak boýunça degişli Karara gol çekmegi «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny» üstünlikli durmuşa geçirmegiň nobatdaky tapgyryny öz içine alýar. Bu resminamada şu ýylyň dowamynda jemi içerki önümiň ösüş depginini 6,3 göterimde saklamak, milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryny, şeýle hem ýurdumyzyň sebitlerini durnukly ösdürmek, önümçilik kärhanalarynyň doly güýjünde işledilmegini gazanmak, täze kärhanalary gurmagyň hasabyna 3 müňe golaý täze iş orunlaryny döretmek, daşary söwda dolanyşygynyň möçberini 20,7 milliard amerikan dollaryna ýetirmek, kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek, jemi içerki önümiň düzüminde hususy pudagyň paýyny has-da artdyrmak, zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp haklarynyň möçberini 10 göterim ýokarlandyrmak arkaly ilatyň girdejilerini ýokarlandyrmak, ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmak göz öňünde tutulýar. Bulardan başga-da, 2024-nji ýylda ýurdumyzyň ykdysadyýetine maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna jemi 38,5 milliard manat möçberinde maýa goýumlary gönükdirmek meýilleşdirilýär. Şol wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegi milli ykdysadyýetimizi düzümleýin özgertmek we diwersifikasiýalaşdyrmak, ýurdumyzyň dünýä hojalygynda eýeleýän ornuny pugtalandyrmak, ilatyň durmuş goraglylygyny üpjün etmek ýaly asylly maksatlarymyzyň myradyna ýetmegine ýardam eder.
Iri taslamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagynyň netijesinde ýurdumyzyň ykdysady galkynyşy halkara guramalar tarapyndan hem ykrar edilýär. Karz we maliýe bazarlary bilen baglanyşykly barlag-seljeriş işleri hem-de ykdysady maglumatlar boýunça ýöriteleşen iri halkara agentlikleriň biri bolan «Fitch Ratings» häzirki wagtda Türkmenistana ykdysady ösüşiniň durnuklylygyny tassyklaýan, uzakmöhletleýin çaklama esaslanýan «B+durnukly» derejesini berýär. Şunuň ýaly ykrarnamalar Türkmenistanyň ýokary depginler bilen ösýän we dünýä ykdysady giňişligine üstünlikli goşulýan ýurtlaryň biridigini äşgär edýär.
Selimberdi HOJABERDIÝEW,
Aşgabat şäheriniň Baş maliýe we ykdysadyýet müdirliginiň başlygynyň orunbasary.