Habarlar
Döwrebap kärhananyň islegli önümleri

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň «Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda» hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygynda ýurdumyzyň edara-kärhanalarydyr önümçilik pudaklary ösüşiň täze belentliklerine ynamly gadam urýarlar. Şeýle kärhanalaryň biri hem Magtymguly etrabyndaky Tikin we aýakgap kärhanalar toplumydyr. Toplumyň agzybir işgärleri şu ýylyň ilkinji aýynyň önümçilik tabşyryklaryny abraý bilen ýerine ýetirmegi başardylar.  

                                                                   

Bu ýerde ýanwar aýynda sarp edijilere ýetirilen aýakgap we tikin önümleri ep-esli ýokarlandy. Häzirki zamanyň kämil enjamlary bilen üpjün edilen kärhanalar toplumynda geçen aýda öndürilen önümleriň pul hasabyndaky möçberi 1 million 495 müň manada barabar boldy. Munuň özi önümçiligiň ösüş depgininiň 134 göterim ýokarlanandygyndan habar berýär.  

                                                                   

Toplumyň aýakgap bölüminde ýylyň başyndan bäri taýýarlanan ýokary hilli aýakgap jübütleriniň sany 3 müňe ýetdi. Çeper elli gelin-gyzlar dürli biçüwli we ýaraşykly tikin önümleriniň 29 müň 540-syny taýýarlamagy başardylar. Bu görkezijiler bellenilen meýilnamalaryň artygy bilen ýerine ýetirilendigini aňladýar. 

                                                                   

— Kärhanamyzda zähmet çekýänleriň aglabasynyň ýaşlar bolmagy buýsançlydyr. Olar önümçilik bölümlerindäki dünýäniň iri kompaniýalarynyň öňdebaryjy enjamlaryna ezberlik bilen erk etmekde we işleri sazlaşykly alyp barmakda yhlaslylyk görkezýärler. Munuň özi toplumda öndürilýän önümleriň görnüşleriniň artmagyna we olaryň ýokary ekologiýa talaplaryna, şeýle-de dünýä ölçeglerine laýyk bolmagyna şert döredýär. Tikinçilik bölüminden tikinçi Täzegül Şyhmyradowa, biçimçi Ýazgül Hojadurdyýewa, ütükleýji Maýagözel Matdyýewa, aýakgap bölüminden reňkleýji Leýla Annaýewa, taslaýjy Gülşat Gapbarowa, biçimçi Amangül Hojagylyjowa dagy zähmetiň ajaýyp nusgasyny görkezmegi başarýarlar. Işgärlerimiz öz halal zähmetleri bilen eziz Watanymyzyň ykdysady taýdan kuwwatlanmagyna mynasyp goşant goşýandyklaryna buýsanýarlar. Munuň üçin olar hormatly Prezidentimize, Milli Liderimize tükeniksiz alkyş aýdýarlar — diýip, toplumyň işgärler bölüminiň baş hünärmeni Reýhan Garaşewa buýsanç bilen gürrüň berdi. 

                                                                                                           

Muhammetgylyç TAGANGYLYJOW,

                       

«Balkan».

03.02.2023
Sanly ykdysadyýet, maglumat jemgyýeti we ýaşlar

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň 21-nji ýanwarynda geçirilen Türkmenistanyň Milli geňeşiniň, ýurdumyzyň jemgyýetçilik wekilleriniň bilelikdäki mejlisi täze taryhy eýýamyň demokratik özgertmelere esaslanýan ösüş ýolunda taryhy waka boldy. 

                                                                   

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň mejlisde eden maksatnamalaýyn çykyşy häzirki döwürde öňde duran wezipeleriň, nazarlanýan sepgitleriň düýp esaslaryna göz ýetirmekde örän uly ähmiýete eýedir. Gahryman Arkadagymyz halkymyzyň giňden goldamagynda, yhlasly zähmet çekmeginde gazanylan üstünlikler barada nygtamak bilen, öňde has uly maksatlaryň goýulýandygyna, olaryň üstünlikli amala aşyrylmagynyň geljegiň täze belentliklerine badalga boljakdygyna ünsi çekdi. Şunda milli hünärmenlerimize, dünýä tejribesine daýanyp, Türkmenistanda ýokary tehnologiýaly, bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýetiň durnukly ösüşini üpjün etmek, senagat ulgamyny innowasion esasda ilerletmek möhüm ugurlaryň hatarynda bellenildi. 

                                                                   

“Biziň döwlet syýasatymyz jemi içerki önümiň jan başyna düşýän mukdaryny artdyrmak, zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmak, netijede, ilatyň girdejilerini köpeltmek, ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyryp, dünýäniň ösen döwletleriniň derejesine ýetirmek ýaly meseleleri çözmäge gönükdirilendir. Bu syýasaty amala aşyrmak üçin ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, ýokary tehnologiýaly önümçilikleri döretmek, ähli pudaklara sanly ulgamy ornaşdyrmak, importyň ornuny tutýan we eksporta niýetlenen, bäsdeşlige ukyply harytlary köp öndürmegi dowam etdirmek zerurdyr” diýip, Milli Liderimiz bilelikdäki mejlisde eden taryhy çykyşynda nygtady. 

                                                                   

Häzirki döwür — dünýä giňişliginde sanly kommunikasiýalaryň durmuşyň ähli ulgamlarynda barha giň gerim alýan döwri. Munuň özi halkara gatnaşyklara, ykdysady aragatnaşyklara, dünýä söwdasyna, maglumat alyşmaga gönüden-göni täsirini ýetirýär. Şoňa görä-de, häzirki döwürde ykdysady ösüşi yzygiderli ilerletmek, halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmak sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy bilen aýrylmaz baglydyr. Şu ählumumy talaplardan ugur alnyp, ýurdumyzda «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» we «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy» üstünlikli durmuşa geçirilýär. Munuň özi ykdysadyýeti sanlylaşdyrmaga hem-de geljegiň sanly senagatyny döretmäge gönükdirilendir. Şeýlelikde, ýurdumyzda 2025-nji ýyla çenli bäsdeşlige ukyply sanly ulgam dörediler. 

 Prezident Maksatnamasynda kesgitlenen wezipelere laýyklykda, ýurdumyzyň uzak möhletleýin ykdysady ösüşi we ýokary öndürijiligi geljek ýedi ýylda sanly ykdysadyýetiň doly ornaşdyrylmagy bilen baglanyşdyrylýar. 2028-nji ýyla çenli döwürde sanly maglumat ulgamynyň arhitekturasyny giňeltmek we ylmyň soňky gazananlary esasynda ösdürmek işlerini ýokary depginde dowam etdirmek bellenilýär. 

                                                                   

Häzirki döwürde milli ykdysadyýete sanly tehnologiýalaryň tapgyrlaýyn ornaşdyrylmagy bilen halk hojalygyny dolandyrmagyň hili we netijeliligi ýokarlandyrylýar, ykdysadyýetiň binýatlyk pudaklarynyň bäsdeşlige ukyplylygy üpjün edilýär. Maksatnamada bellenilişi ýaly, sanly tehnologiýalara esaslanýan başlangyçlaryň durmuşa geçirilmegi ykdysadyýetde goşulan gymmaty döretmekde we çykdajylary azaltmakda möhüm ugur bolar. Munuň özi 2028-nji ýyla çenli döwürde ýurduň jemi içerki önüminiň ösüş depgininiň ýokarlanmagyny gazanmaga mümkinçilik döreder. Jemi içerki önümiň möçberindäki döwlete dahylsyz bölegiň paýyny artdyrmak maksat edinilýär. 

                                                                   

 Dünýä ykdysadyýetinde sanly aragatnaşyklaryň häzirki ýagdaýyndan ugur alyp, 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Türkmenistanyň ösüş strategiýasy elektron senagatyny ösdürmek, milli sanly platformalaryň esasynda sanly aragatnaşygy kämilleşdirmek, ykdysadyýetiň pudaklaryna sanly tehnologiýalary ornaşdyryp, elektron resminamalar dolanyşygyna hem-de elektron şahsyýetnamalar ulgamyna dolulygyna geçmek, önümçiligi uzak aralykdan dolandyrmak, sanly hyzmatlar ulgamynyň gerimini giňetmek wezipelerini ileri tutýar. Geljege gönükdirilen bu wezipeler, öz gezeginde, milli elektron harytlar bilen üpjünçiligiň, maglumat-aragatnaşyk, şol sanda internet hyzmatlarynyň hiliniň we elýeterliliginiň ýokarlandyrylmagyny, bu hyzmatlaryň geriminiň giňeldilmegini, milli IT-hünärmenleriň bilim derejesiniň kämilleşdirilmegini talap edýär. 

                                                                   

IT-hyzmatlarynyň globallaşýan döwründe maglumat howpsuzlygynyň wezipeleri barha artýar, şahsyýetiň, jemgyýetiň, döwletiň içerki we daşarky maglumat howpsuzlygyny üpjün etmegi talap edýär. Şoňa görä-de, Prezident Maksatnamasynda, geljek ýedi ýylda maglumat howpsuzlygyny üpjün etmek maksady bilen, ilkinji nobatda, döwlet we ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralary tarapyndan ornaşdyrylýan programma üpjünçiliginde ýerli önümleriň paýyny ýokarlandyrmak bellenilýär. Munuň özi maglumat howpsuzlygy babatda ýokary derejeli hünärmenleriň taýýarlanylmagy, bu ugurda milli standartlaryň girizilmegi bilen aýrylmaz baglydyr. 

                                                                   

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň, ýurdumyzyň jemgyýetçilik wekilleriniň bilelikdäki mejlisinde Gahryman Arkadagymyz: “Ykdysadyýetimiziň pudaklaryny ýokary derejeli, ussat hünärmenler bilen üpjün etmäge hem aýratyn üns bermelidiris. Biz ýaşlarymyzyň dünýäniň iň abraýly okuw mekdeplerinde okamaklary üçin şertleri döretmek, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim berlişini halkara derejelere çykarmak arkaly bu möhüm meseläni çözüp bileris” diýip nygtady. 

 XXI asyr umumy ykdysadyýeti önümçiligiň we maglumat serişdeleriniň üýtgemegine çalt uýgunlaşyp bilýän müňlerçe bilimli işgärleri talap edýär. Ilatyň ýokary we hünär bilimi bilen üpjün edilmegi her bir ýurtda işewürligi ösdürmegiň derejesini we geljegini kesgitlemek üçin möhüm görkeziji bolup durýar. Häzirki döwürde bilim ykdysady ösüş strategiýasynyň wajyp zynjyryna öwrülýär we ony ilerletmäge, çaklamaga giň ýol açylýar. Ýurduň ylmy we tehnologik ösüşi ýokary hünärli işgärleriň bilim derejeleri, olaryň täze pikirleriniň, ylmy açyşlarynyň durmuşa geçirilmegi bilen şertlendirilýär. Bilimiň ösmegi üçin iň möhüm wezipeleriň biri hem adam maýasynyň jemgyýetiň öndüriji we durmuş-ykdysady ösüşiniň kuwwatly güýjüne öwrülmegine itergi berilmegidir. 

                                                                   

Milli ykdysadyýeti ösdürmäge mynasyp goşant goşjak ýaş hünärmenleri taýýarlamakda, olary döwrebap tehnologiýalardan gowy baş çykarýan adamlar edip kemala getirmekde ýokary we orta hünär okuw mekdepleriniň öňünde uly wezipeler durýar. Ýurdumyzyň beýleki ýokary okuw mekdepleri bilen birlikde Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynda hem Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň öňde goýýan möhüm wezipelerini durmuşa geçirmek ugrunda maksatnamalaýyn işler amala aşyrylýar. Bu ugurdaky tagallalar degişli düzümler bilen bilelikde amala aşyrylýar. Mysal hökmünde aýtsak, «Türkmenaragatnaşyk» agentligi bilen Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň binýadynda «Sanly çözgüt IT meýdança» hojalyk jemgyýetiniň döredilmegi ýaşlaryň hünär derejesini ýokarlandyrmaga, täze tehnologiýalar boýunça bilimini artdyrmaga giň mümkinçilik berdi. Bu ýerde web-saýtlary, elektron resminama dolanyşyk, dürli dolandyryş ulgamlaryny awtomatlaşdyrmak boýunça kompýuter programmalaryny döretmek üçin derwaýys bolan döwrebap kompýuter we tor enjamlary göz öňünde tutuldy. 

                                                                   

Talyp ýaşlar innowasion taslamalaryň işlenip düzülmegine-de işjeň gatnaşýarlar, ýurdumyzda geçirilýän sergilerde dürli ugurlara degişli programma üpjünçiliklerini we robotlary görkezýärler. Olaryň dürli dersler boýunça ýurdumyzda we halkara derejede geçirilýän bäsleşiklerde, olimpiadalarda üstünlikli çykyş edip, baýrakly orunlary eýeleýändigini bellemek has ýakymly. 

                                                                   

Daşary ýurtlaryň abraýly ýokary okuw mekdepleri bilen hyzmatdaşlygyň gerimi barha giňeýär. Hormatly Prezidentimiziň döredip berýän giň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak bilen ýurdumyzda ýokary okuw mekdeplerini halkara derejeli ýokary okuw mekdepleriniň sanawyna goşmak boýunça hem degişli işler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Institutymyzyň Tehniki uniwersitetleriň assosiasiýasynyň agzalygyna kabul edilmegi, Beýik Britaniýanyň «Times Higher Edication» agentliginiň World University Rankings reýtingine 2022-nji we 2023-nji ýyllarda habarçy agzalyga kabul edilmegi, şeýle hem Beýik Britaniýanyň «Times Higher Edication» agentliginiň bütindünýä uniwersitetleriniň «Impact Ranking — 2022» reýtinginiň sanawyna girizilmegi we beýlekiler bellenilmäge mynasypdyr. Bu üstünlikler başymyzy göge ýetirýär, Türkmenistan Watanymyza buýsanjymyzy artdyrýar, hormatly Prezidentimiziň aladalaryna jogap edip, öňküden-de yhlasly işlemäge borçlandyrýar. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem, ýylsaýyn okgunly ösüşlere beslenýän döwür hem bizden — professor-mugallymlardan ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly, geljekde ýurdumyzyň milli ykdysadyýetini has-da ösdürjek kämil hünärmenleri taýýarlamagy talap edýär. Biz geljekde-de ösüp gelýän ýaş nesliň döwrebap bilim almagy, hünärdir ylym öwrenmegi, edep-terbiýeli, ata Watana, Arkadagly Serdarymyza, türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyza wepaly adamlar bolup ýetişmegi üçin gujur-gaýratymyzy gaýgyrman, yhlasly zähmet çekeris. 

                                                                                                           

Nurnepes KULIÝEW,

                       

Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň rektory, tehniki ylymlaryň kandidaty.

02.02.2023
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ýyl ýazgysy — 2022-nji ýyl

Gurluşyk, senagat we elektrik energetikasy toplumy 

                                                                   

Ykdysadyýetimiziň okgunly ösýän möhüm ulgamy hökmünde ykrar edilen gurluşyk we senagat toplumy hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başyny başlan giň gerimli maksatnamalaryny, şol sanda «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyny» yzygiderli durmuşa geçirmekde wajyp orny eýeleýär. Syn berilýän ýylda ýaşaýyş jaýlary, döwrebap mekdepler, çagalar baglary, saglygy goraýyş we sport maksatly desgalar, seýilgähler we beýleki köp sanly desgalar ulanmaga berildi. Bularyň ählisi döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň barha artýandygynyň aýdyň subutnamasydyr. 

                                                                   

Diýarymyzyň çar künjeginde amala aşyrylýan ägirt uly gurluşyklar Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe türkmenistanlylaryň abadan we bagtyýar durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilen döredijilikli, durmuş ugurly döwlet syýasatynyň aýdyň netijesidir. Ak mermerli Aşgabat ýurdumyzyň kuwwatynyň artýandygynyň, Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan hem-de Arkadagly Serdarymyzyň dowam etdirýän özgertmeleriniň üstünliklere eýe bolýandygynyň nyşanydyr. Aşgabat dünýäniň iň owadan we ýaşamak üçin has oňaýly şäherleriniň biri hökmünde öz derejesini barha berkidýär. Ýurdumyzyň baş şäheriniň ösdürilmegi, uzak möhletli geljegi nazara almak bilen, onuň düzüminiň kämilleşdirilmegi döwlet Baştutanymyzyň täzeçil şähergurluşyk syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. 

                                                                   

2022-nji ýylyň 24-nji martynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Içeri işler ministrliginiň paýtagtymyzyň Bagtyýarlyk etrabynyň “Çoganly” ýaşaýyş toplumyndaky Mälikguly Berdimuhamedow adyndaky kottejler toplumynyň ikinji tapgyryny ulanmaga bermek mynasybetli geçirilen dabaralara gatnaşdy. Bu ýaşaýyş jaý toplumy Aşgabadyň ajaýyp binagärlik keşbi bilen sazlaşykly utgaşyp, häzirki döwrüň özboluşly nyşanyna, amala aşyrylýan durmuş ugurly syýasatyň dabaralanmasyna öwrüldi. Bu syýasatyň esasy ýörelgesi “Döwlet adam üçindir!” diýen şygarda aýdyň beýanyny tapdy. 

                                                                   

Ýylyň ahyrynda döwlet Baştutanymyzyň gatnaşmagynda paýtagtymyzyň günbatar bölegindäki ýaşaýyş jaý toplumynda täze, döwrebap desgalaryň uly toplumynyň — ýaşaýyş jaýlarynyň, umumybilim berýän orta mekdebiň, çagalar bagynyň, söwda-dynç alyş merkezleriniň açylyş dabarasy boldy. Bu durmuş maksatly taslama ýurdumyzyň baş şäheriniň çäkleriniň giňelýändigini hem-de onuň ýaşaýjylarynyň sanynyň artýandygyny nazara almak esasynda işlenip taýýarlanyldy. Häzirki wagtda Aşgabadyň bu künjeginde döwrebap ýol-ulag ulgamy, şäherliler üçin has oňaýly şertleri döretmek babatda inženerçilik-kommunikasiýa ulgamlarynyň tutuş toplumy döredildi. Täze ýaşaýyş jaý toplumynda ýaşaýyş-durmuş düzüminiň zerur bolan ähli desgalary, oňat abadanlaşdyrylan çagalaryň oýun we sport meýdançalary bar. Bu toplumyň çägini abadanlaşdyrmak, bagy-bossanlyga öwürmek boýunça işleriň uly toplumy geçirildi. 

                                                                   

Geçen ýylyň oktýabrynda Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň Türkmenistana resmi saparynyň çäklerinde paýtagtymyzda “Daşkent” seýilgähiniň açylmagy şanly waka boldy. Bu seýilgähde maşgala bolup göwnejaý dynç almak we boş wagtyňy netijeli geçirmek üçin ähli şertler göz öňünde tutuldy. Häzirki wagtda täze seýilgähde çagalar hem, uly ýaşly adamlar hem boş wagtlaryny çaýhanada, owadan bezelen attraksionlarda, çagalar oýun meýdançalarynda gyzykly geçirýärler. Seýilgähiň bezeginde özbek halkynyň milli bezeginiň hem-de binagärliginiň ýörelgeleri giňden ulanyldy. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň öňde goýan wezipelerine laýyklykda, ýurdumyzyň ähli künjeginde ägirt uly binagärlik toplumlary, edara binalary, has oňaýly we otaglarynyň ýerleşişi gowulandyrylan ýaşaýyş jaýlary, iň kämil, döwrebap tehnikalar bilen üpjün edilen iri önümçilik kärhanalary gurulýar. Olar häzirki taryhy eýýamyň döredijilik ruhunyň aýdyň beýanyna öwrüldi. 

                                                                   

2022-nji ýyl Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň ýokary depginde alnyp barylýan gurluşygy we oňa “Arkadag şäheri” adynyň dakylmagy, şeýle-de bu giň gerimli taslamanyň ikinji tapgyrynyň durmuşa geçirilip başlanmagy bilen ýatda galar. Bu “akylly” şäheriň innowasion taslamasy dünýäniň we milli binagärligiň, bezegiň, tehnologik üpjünçiligiň iň gowy ýörelgelerini özünde jemleýär. Şäher düzümi durmuş we beýleki maksatly desgalaryň toplumyny, şol sanda çagalar baglaryny, mekdepleri, beýleki ýöriteleşdirilen okuw mekdeplerini, saglygy goraýyş, medeniýet, söwda, hyzmatlar ulgamlarynyň edaralaryny, sport desgalaryny, edara binalaryny özüne birleşdirýär. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň welaýatlaryna iş saparlaryny yzygiderli amala aşyryp, ýerlerde özgertmeleriň ilerledilişi, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmak boýunça görülýän çäreler bilen tanyşýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow geçen ýylyň aprel aýynda Balkan welaýatyna bolan saparynyň barşynda Türkmenbaşy şäherinde 400 orunlyk köpugurly hassahananyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Bu döwrebap desga ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamynyň yzygiderli kämilleşdirilýän düzüminiň üstüni ýetirdi. 

                                                                   

Şondan bir aý geçenden soňra, döwlet Baştutanymyz Daşoguz welaýatyna baryp, möhüm ähmiýetli saglygy goraýyş desgalarynyň ikisiniň — ýurdumyzyň demirgazyk sebitiniň edara ediş merkezinde gurlan köpugurly we onkologiýa hassahanalarynyň açylyş dabaralaryna gatnaşdy. Bu wakalar “Sagdyn jemgyýet sagdyn döwletiň esasydyr” şygary astynda adamlaryň saglygyny goramak we berkitmek, sagdyn durmuş ýörelgesini berkarar etmek, keselleriň öňüni almak, olary öz wagtynda bejermek boýunça alnyp barylýan işlere uly üns berilýändiginiň nobatdaky subutnamasy boldy. Dünýäniň meşhur önüm öndürijileriniň öňdebaryjy enjamlary bilen üpjün edilen sebitdäki iri täze hassahanalar ýerlerde ýokary hilli lukmançylyk kömegini bermek arkaly ilatyň saglygyny berkitmek we ömrüniň dowamlylygyny uzaltmak babatda ýurdumyzyň esasy merkezlerine öwrülmelidir. 

                                                                   

1-nji awgustda hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynyň şypahana düzüminiň üstüni ýetiren “Rowaç” atly täze, döwrebap kottejler toplumynyň açylyş dabarasy boldy. Hazaryň ekologik taýdan arassa kenarynda nobatdaky täze desgalaryň ulanmaga berilmegi ýene-de has köp adama oňat dynç almaga hem-de saglyklaryny berkidip, goşmaça güýç-kuwwat almaga mümkinçilik berýär. 

                                                                   

Häzirki wagtda amala aşyrylýan ençeme beýleki gurluşyklar ýaly, bu taslamanyň durmuşa geçirilmeginiň hem ägirt uly kuwwata eýe bolan we geçen ýyllaryň dowamynda paýtagtymyzda, welaýatlarda gurluşyk işlerinde uly tejribe toplan hususy telekeçilere ynanylandygy bellärliklidir. 

                                                                   

Her ýylky iri halkara sergiler häzirki Türkmenistanyň gazananlary, şäherleriň hem-de sebitleriň ýaşaýyş durmuşyny has oňaýly ýagdaýda guramaga gönükdirip ulanylýan innowasion tehnologiýalary, türkmen ykdysadyýetiniň geljegi uly we tiz depginler bilen ösýän pudaklarynyň biri bolan gurluşyk-senagat toplumynyň kuwwaty bilen giň jemgyýetçiligi tanyşdyrýar. Şolaryň hatarynda maý aýynda “Ak şäherim Aşgabat” atly XXI köpugurly halkara sergi, senagat taýdan okgunly ösüş ýoluna düşen ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllygyna bagyşlanan Türkmenistanyň ykdysady üstünlikleriniň sergisi geçirildi. Şunda “Türkmenistanyň gurluşygy, senagaty, energetikasy — 2022” atly halkara sergi hem-de onuň çäklerinde geçirilen ylmy maslahat aýratyn orny eýeledi. Bu çäreler Gurluşyk we senagat toplumynyň işgärleriniň gününe bagyşlandy. 

                                                                   

Halkara gözden geçirilişlerde ýaýbaňlandyrylan Türkmenistanda öndürilýän häzirki zaman gurluşyk we bezeg serişdeleriniň giň görnüşleri gurluşyk pudagynyň döwrebaplaşdyrylmagy, gurluşyk serişdelerini öndürmek boýunça importyň ornuny tutýan kuwwatlyklary döretmek, eksport ugurly harytlaryň öndürilişiniň möçberini artdyrmak, sanly tehnologiýalary önümçilige ornaşdyrmak bilen baglanyşykly wezipeleriň üstünlikli çözülýändigini aýdyň görkezýär. Häzir ýurdumyzyň gurluşyk senagaty kärhanalary tarapyndan öndürilýän önümleriň hatarynda berkligi, seýsmiki durnuklylygy, gowulandyrylan ulanyş häsiýetnamalary bilen tapawutlanýan diwarlyk paneller we armirlenen bloklar, bezeg plitalary, sement, kerpiç, keramzit, magdan däl gurluşyk serişdeleri, metal gurnamalary, ýygnama demir-beton önümleri, plastik we aýna süýümli turbalar bar. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz täze gurluşyklaryň ýokary hilli gurluşyk serişdeleri bilen yzygiderli üpjün edilmeginiň möhümdigine ünsi çekip, ýurdumyzyň kuwwatly senagatyny döretmek, importyň ornuny tutýan önümleri öndürmek, türkmen topragynyň örän baý ýerli çig mal serişdelerini giňden özleşdirmek boýunça işleri çaltlandyrmagyň zerurdygyny nygtaýar. Şol tabşyryklara laýyklykda, gazylyp alynýan peýdaly baýlyklaryň täze känlerini ýüze çykarmak boýunça geologik barlaglar işjeň alnyp barylýar. Bu işleriň netijeleri önümçilik toplumlarynyň kuwwatyny artdyrmaga hem-de ýokary hilli gurluşyk serişdeleriniň, beýleki önümleriň öndürilişiniň möçberini köpeltmäge gönüden-göni ýardam edýär. Şeýle önümlere ýurdumyzda we daşary ýurtlarda uly isleg bildirilýär. 

                                                                   

Beýleki möhüm ugurlara — gurluşyk senagatynyň önümleriniň görnüşlerini yzygiderli giňeltmäge, pudagyň önümçilik, ylmy-tehniki kuwwatyny pugtalandyrmaga, hojalygy dolandyrmagyň netijeli usullaryny ornaşdyrmaga-da uly üns berilýär. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanda hereket edýän önümçilikleri tehniki we ykdysady taýdan durnuklylaşdyrmaga, olary döwrebaplaşdyrmaga, durkuny täzelemäge, importyň ornuny tutýan hem-de eksport ugurly önümleri öndürmäge ýöriteleşen täze zawodlary, kärhanalary gurmaga gönükdirilen uly işler alnyp barylýar. Ýurdumyzda çüýşe önümçiliginiň kuwwatyny artdyrmak maksady bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow 2022-nji ýylyň iýulynda Karara gol çekdi. Resminama laýyklykda, Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligine Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynda bir gije-gündiziň dowamynda 100 tonna çüýşe önümini öndürýän önümhananyň taslamasyny düzmek we onuň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyryp gurmak barada “Rysgally zähmet” hususy kärhanasy bilen şertnamany baglaşmaga ygtyýar berildi. 

                                                                   

Şeýle hem häzirki wagtda täze sement zawodlaryny, keramiki-bezeg plitalaryny we sanfaýans önümlerini öndürmek boýunça zawodyň gurluşygy alnyp barylýar. Bildirilýän talaplara laýyklykda, tutuş Diýarymyz boýunça gurulýan desgalarda hem-de olaryň bezeg işlerinde diňe ýokary hilli serişdeler ulanylýar. Olar saýlanyp alnanda, ýurdumyzyň howa şertleri, ekologik kadalara laýyk gelşi, berkligi, ulanyşda amatlylygy göz öňünde tutulýar. Bina edilýän desgalaryň binagärligiň gadymdan gelýän däplerini hem-de häzirki zaman dünýä şäher gurluşygynyň tejribelerini özünde jemleýändigi bellärliklidir. Munuň özi Diýarymyzyň gurluşyk pudagynyň döwür bilen aýakdaş gidip, dünýäniň iň oňat tejribesini göz öňünde tutýandygyna şaýatlyk edýär. 

                                                                   

Gurulmagy aýratyn inženerçilik-tehniki çözgütleri we iň täze tehnologiýalaryň ulanylmagyny talap edýän desgalar, şol sanda awtobanlar, köprüler, estakadalar, ýerasty geçelgeler we ýurdumyzyň esasy ýollaryndaky köpgatly ýol aýrytlary uly gyzyklanma döredýär. Bu ugurda alnyp barylýan işleriň netijeliligini ýokarlandyrmak hem-de awtomobil ýollarynyň gurluşyk ulgamyny has-da kämilleşdirmek maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidentiniň Permanyna laýyklykda, 2022-nji ýylyň fewralynda Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi döredildi. 

                                                                   

Geçen ýylyň 8-nji awgustynda Hazar deňziniň kenarynda zähmet rugsadynda bolan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ulag düzüminiň ýene bir möhüm desgasynyň — Türkmenbaşy — Garabogaz — Gazagystanyň serhedine çenli barýan awtomobil ýolunyň ugrunda Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän täze awtomobil köprüsiniň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşdy. Munuň özi häzirki zaman ulag-logistik ulgamy döretmek we yklymda möhüm üstaşyr ulag geçelgesine öwrülen döwlet hökmünde ýurdumyzyň eýeleýän ornuny pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işleriň netijeli häsiýete eýediginiň ýene-de bir mysalydyr. Täze awtomobil köprüsi ýurdumyzyň ählumumy ykdysady giňişlige has işjeň goşulyşmagyna, dünýä döwletleri bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de berkitmegine oňaýly şertleri üpjün eder. Şu maksatlar bilen Türkmenistanda täze awtomobil ýollarynyň gurulmagy hem-de ozal bar bolanlarynyň durkuny täzelemek işi göz öňünde tutuldy. 

                                                                   

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe himiýa senagatynyň ösdürilmegine, “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmäge, ugurdaş kärhanalaryň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmaga we sanlylaşdyrmaga, öndürilýän önümleriň görnüşini giňeltmäge, täze tehnologiýalary giňden ornaşdyrmaga, himiýa önümçiligini ýokary derejeli hünärmenler bilen üpjün etmäge uly üns berilýär. 

                                                                   

13-nji aprelde Mary etrabynda täze önümçilik desgasy –— senagatyň dürli pudaklarynda uly isleg bildirilýän himiýa önümi bolan tehniki uglerody öndürýän zawod açyldy. Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryna hem-de Türkmenistanda öndürilýän eksport harytlarynyň möçberini artdyrmak boýunça Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, ugurdaş desgalary yzygiderli bina etmek göz öňünde tutulýar. 

                                                                   

Öňde goýlan wezipeleri, şol sanda halk hojalyk toplumyny güýçli depginde senagatlaşdyrmak boýunça wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmekde energetika senagatyna möhüm orun berilýär. Giň gerimli özgertmeleriň netijesinde ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda döwrebap elektrik stansiýalary guruldy, öndüriji kuwwatlyklar ençeme esse artdyryldy, täze elektrik geçiriji ulgamlar guruldy we täzelenildi. Türkmenistanyň elektroenergetika pudagyny ösdürmegiň Konsepsiýasy ýurdumyzyň elektroenergetika kuwwatynyň artdyrylmagyna uly itergi berdi. Ýurdumyzyň dünýä energetika ulgamyna mundan beýläk-de goşulyşmagy üçin amatly şertleri döretdi. 

                                                                   

Häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny düýpli döwrebaplaşdyrmak, paýtagtymyzyň hem-de welaýatlaryň depginli ösüşini nazara almak bilen, täze kuwwatly energetika ulgamlaryny döretmek boýunça netijeli çäreler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň halkalaýyn energiýa ulgamyny döretmek boýunça giň möçberli taslama üstünlikli amala aşyrylýar. Taslamanyň durmuşa geçirilmegi şäherleri we obalary elektrik energiýasy bilen ygtybarly üpjün etmäge, durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm wezipelerini çözmäge, türkmen elektrik energiýasyny daşary ýurtlara, esasan-da, goňşy ýurtlara eksport etmegiň mümkinçiliklerini giňeltmäge ýardam berer. 

                                                                   

Mälim bolşy ýaly, sebitdäki goňşy ýurtlar bilen hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň alyp barýan daşary syýasat strategiýasynyň ileri tutulýan ugrudyr. Türkmenistanyň Owganystan bilen hyzmatdaşlygy hem-de bu ýurduň halkyny goldamak ugrunda edýän tagallalary munuň aýdyň mysalydyr. Şunuň bilen baglylykda iri halkara taslamalaryň durmuşa geçirilmegine aýratyn üns berilýär. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça ýokary woltly elektrik geçiriji ulgamyny çekmegiň taslamasy şolaryň iň möhümleriniň biridir. Taslamanyň amala aşyrylmagy diňe bir goňşy döwletde durnuklylygyň we howpsuzlygyň pugtalandyrylmagyna anyk goşant bolmak bilen çäklenmän, eýsem, tutuş sebitiň hem durmuş-ykdysady ösüşine goşant bolar. 

                                                                   

Ýurdumyz energetika senagatyny diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça maksatnamany üstünlikli durmuşa geçirmek bilen, pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak we döwrebaplaşdyrmak boýunça ýyl-ýyldan yzygiderli çäreler durmuşa geçirýär. 2022-nji ýylyň iýul aýynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow paýtagtymyzyň Büzmeýin etrabynda gurlan Energetika enjamlaryny abatlaýyş we hyzmat ediş merkeziniň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Häzirki wagtda bu kärhana Merkezi Aziýada bu ugurda hyzmat edýän ýeke-täk kärhanadyr. Bu ýerde işgärleriň hünär taýdan kämilleşdirilmegi, şol sanda daşary ýurtlardaky ugurdaş kärhanalarda işlemek arkaly tejribe alyşmaklary üçin ähli şertler döredilipdir. 

                                                                   

Abatlaýyş işleri gysga wagtda we ýokary hilli ýerine ýetirilýär. Bu bolsa ugurdaş enjamlaryň uzak wagtlap hyzmat etmegine, diýmek, ýurdumyzda hereket edýän elektrik beketleriniň doly güýjünde bökdençsiz işledilmegine gönüden-göni ýardam berýär. Täze önümçilik toplumyna öňdebaryjy tehnologiýalaryň ornaşdyrylandygy, gurluşygynyň ýokary hilli ýerine ýetirilendigi, ekologik taýdan arassalygy üçin halkara güwänamalaryň berlendigi bellärliklidir. 

                                                                   

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, türkmen halkynyň Milli Lideri, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Türkmenistanyň elektroenergetika kuwwaty” atly kitabynda Türkmenistanyň elektroenergetika strategiýasyna bu ulgamda amala aşyrylýan milli maksatnamalara we iri taslamalara, olaryň Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň artdyrylmagyna edýän oňyn täsirine seljerme berilýär. Bu kitap Watanymyzyň Garaşsyzlyk gününiň öňüsyrasynda ähli ildeşlerimiz üçin ajaýyp sowgat boldy. 

                                                                   

Neşirde Gahryman Arkadagymyzyň 2022-nji ýylyň sentýabrynda Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň talyplary we mugallymlary bilen duşuşygyndaky eden çykyşy ýerleşdirilipdir. Kitapda ýurdumyzyň elektroenergetikasynyň kemala gelmeginiň taryhyna, ony döwrebaplaşdyrmak, alnyp barylýan döwlet syýasatynyň maksatlary hem-de wezipeleri bilen baglylykda, ykdysadyýetiň bu pudagynyň köpugurly döwrebap düzümlerini döretmek boýunça amala aşyrylýan yzygiderli çärelere aýratyn üns berlipdir. Şeýle-de neşirde energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini giňden ulanmagyň we “ýaşyl” ykdysadyýeti ösdürmegiň möhümdigine üns çekilýär. 

                                                                   

Türkmenistan energetika ulgamynda sebit we halkara ähmiýetli iri taslamalary amala aşyrmak bilen, daşky gurşawy goramak meselelerine örän jogapkärli çemeleşýändigini görkezýär. Hut şonuň üçin-de serişde tygşytlaýjy, ekologik taýdan arassa tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylmagy hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda amala aşyrylýan durmuş-ykdysady maksatnamalaryň esasy ugurlarynyň biridir. Ýurdumyzda gurulýan döwrebap obalary we senagat toplumlaryny elektrik energiýasy bilen ygtybarly, bökdençsiz üpjün etmek maksady bilen, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini, hususan-da, Gün we ýel energiýasyny ulanmak arkaly elektrik energiýasyny öndürmek boýunça innowasion taslamalar işlenip taýýarlanylýar. Mälim bolşy ýaly, “Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri hakynda” Türkmenistanyň Kanuny taýýarlanyldy we ol 2021-nji ýylyň martynda güýje girdi. 

                                                                   

Syn berilýän ýylyň iýul aýynda döwlet Baştutanymyzyň degişli Kararyna laýyklykda, Balkan welaýatynyň Serdar etrabynda kuwwatlylygy 10 MWt bolan ilkinji köpugurly Gün we ýel elektrik stansiýasynyň gurluşygyna başlandy. Desga ekologik taýdan arassa energiýany işläp, “Altyn asyr” Türkmen kölüniň töwereginde dörediljek ilatly ýerleri elektrik energiýasy bilen ygtybarly we bökdençsiz üpjün eder. Ýurdumyzyň taryhyndaky bu ilkinji taslamanyň durmuşa geçirilmegi pudagyň kuwwatlyklaryny artdyrmaga, bu ugurda milli hünärmenleri taýýarlamaga, täze iş orunlaryny döretmäge mümkinçilik berer. Bularyň ählisi “ýaşyl” energetikanyň mümkinçiliklerini ulanmak boýunça taslamalaryň uly geljeginiň bardygyna şaýatlyk edýär. Geljekde bu taslamalar milli ykdysadyýetiň esasy pudaklarynyň kuwwatyny artdyrmakda we düzümlerini mundan beýläk-de döwrebaplaşdyrmakda uly ähmiýete eýe bolar. 

                                                                   

2022-nji ýylyň möhüm wakalaryna berlen synda ýurdumyzyň gurluşyk, senagat, himiýa we elektroenergetika toplumlarynyň gazanan üstünlikleri, ýeten sepgitleri öz beýanyny tapdy. Bu pudaklaryň depginli ösüşi Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüne gadam basan Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň barha artýan kuwwatynyň subutnamasydyr. 

                                                                                                           

(TDH)

02.02.2023
Sanly ykdysadyýet

Döwrüň  talabyna eýerip 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň parasatly ýolbaşçylygynda ýurdumyzda milli ykdysadyýetimizi çalt depginler bilen sazlaşykly ösdürmäge, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini yzygiderli gowulandyrmaga, ylmyň we tehnikanyň täze gazananlaryny durmuşa ornaşdyryp, ata Watanymyzy dünýäniň ösen döwletleriniň derejesine çykarmaga gönükdirilen il-ýurt bähbitli tutumly işler alnyp barylýar.  

                                                                   

Garaşsyz, baky Bitarap ýurdumyzyň mundan buýana depginli ösüşini üpjün etmek üçin ilkinji nobatda ykdysadyýetiň ähli ugurlaryny sanlylaşdyrmak bilen bagly wezipäni gysga döwrüň içinde üstünlikli çözmegiň zerurdygy öňe sürýär. 

                                                                   

Türkmenistanyň  Prezidentiniň Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny tassyklamak hakynda Karara gol çekmegi bilen ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň innowasion ösüşine badalga berildi. Bu Konsepsiýany iş ýüzünde durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýurdumyzyň halk hojalygynyň ähli pudaklarynyň netijeli işlemegine gönükdirilen maglumat tehnologiýalaryny giňden peýdalanmagyň hasabyna möhüm ugurlar boýunça çäreler işjeň ýaýbaňlandyrylýar. 

                                                                   

“Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň” maksatlaryna we wezipelerine laýyklykda, döwlet edaralaryny sanly ulgama geçirmegiň depginini ýokarlandyrmak geljegi uly ugurlaryň hatarynda görkezilýär, döwlet edaralaryny elektron resminama ulgamyna geçirmegi işjeňleşdirmek boýunça toplumlaýyn çäreler amala aşyrylýar. Şonuň bilen baglylykda, edara-kärhanalaryň maddy-enjamlaýyn binýady döwrebaplaşdyrylýar, ýörite programma üpjünçiligini taýýarlamak boýunça anyk işleriň giň toplumy ýerine ýetirilýär. Bu Konsepsiýanyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň oňyn netijeleri berýändigine biz özümiziň gündelik durmuşymyzda göz ýetirýäris. Halk hojalygynyň ähli ugruny — önümçilik bilen bagly pudaklary, hyzmat ediş ulgamlaryny, ylym-bilim edaralaryny we beýleki ugurlary sanlylaşdyrmak boýunça durmuşa geçirilýän giň möçberli çäreler amallary ýerine ýetirmek üçin sarp edilýän wagtyň tygşytlanylmagyna, işiň hiliniň ýokarlanmagyna, netijeliliginiň artmagyna ýardam edýär.  

                                                                   

Ýurdumyzyň halk hojalygynyň ähli pudaklarynyň sanlylaşdyrylmagy, täzeçil, ýokary tehnologiýaly, bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýetiň döredilmegi barada uly tagallalary edýän Arkadagly Serdarymyzyň, Gahryman Arkadagymyzyň alyp barýan halk bähbitli işleriniň rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris. 

                                                                   

  Şatlyk ANNABERDIÝEW. 

                                                                   

 TDEI-niň mugallymy. 

                                                                   

 Kämil  ugruň  uly  geljegi 

                                                                   

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda ýurdumyzyň ykdysadyýeti çalt depginler bilen ösdürilip, ylmyň we tehnikanyň täze gazananlaryny önümçilige ornaşdyrmakda giň möçberli işler durmuşa geçirilýär. Arkadagly Serdarymyzyň öňe sürýän oýlanyşykly ykdysady syýasaty netijesinde ýurdumyzyň halk hojalygy ösüşli ýol bilen öňe barýar. Döwlet Baştutanymyzyň tagallalary bilen sanly ykdysadyýeti ösdürmeklige-de uly üns berilýär.  

                                                                   

2019-njy ýylyň başynda “Türkmenistanda 2019-2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny tassyklamak hakynda” Karar kabul edildi. Netijede, ýurdumyzda sanly ykdysadyýetiň ösdürilmegine giň ýol açylyp, tutumly işlere badalga berildi. Bu kämil ulgamyň durmuşa ornaşdyrylmagy döwleti, ýurdumyzyň halk hojalygynyň önümçiligini dolandyrmakda, beýleki ugurlarda has netijeli ösüşleri gazanmakda täze mümkinçilikler peýda boldy.  

                                                                   

Täze ulgamyň ösdürilmegi beýleki ugurlar bilen birlikde, bilim ulgamynyň işini has-da kämilleşdirmekde uly ähmiýete eýe boldy. Sanly ulgam mugallymlar üçin talyplara bilim berip, hünär öwretmekde goşmaça amatlyklara ýol açdy. Şol bir wagtda talyp ýaşlaryň hünärli adamlar bolup ýetişmeklerine has bähbitli şertler peýda boldy. Bize şeýle mümkinçilikleri döredip berýän Arkadagly Serdarymyzyň jany sag, belent başy aman bolsun! 

                                                                   

 Begenç ANNAMUHAMMEDOW. 

                                                                   

 Mary welaýat maliýe-ykdysady orta hünär okuw mekdebiniň mugallymy. 

                                                                   

 Ýokary tehnologiýalaryň  ulgamy 

                                                                   

Arkadagly Serdarymyzyň oýlanyşykly ykdysady syýasaty ýurdumyzyň halk hojalygynyň ösüş-özgerişli ýolunyň rowaçlanmagyna kuwwatly itergi berýär. Ýurdumyzyň çar künjeginde häzirki zaman tehnologiýaly önümçilik kuwwatlyklary işe girizilýär. Milli ykdysadyýetimiziň çalt depginlerde ösdürilmeginde sanly ykdysadyýetiň ähmiýeti örän uludyr. Dünýäniň köp ýurtlarynda giňden ýaýran sanly ykdysadyýete geçilmeginde giň möçberli işleriň bady artýar. Sanly ykdysadyýet köptaraplaýyn bähbitliligi bilen özüne çekýär.  

                                                                   

Sanly ykdysadyýetiň bilim ulgamynyň işini kämilleşdirmekdäki bähbitli ähmiýeti bellärliklidir. Ýurdumyzda bilim ulgamyny sanlylaşdyrmagyň Konsepsiýasynyň kabul edilmegi aýgytly ädim boldy. Çünki, öňdebaryjy ugruň bilim ulgamyna giňden ornaşdyrylmagy ýokary netijeleriň gazanylmagyna kuwwatly itergi berdi. Sanly ulgamdan netijeli peýdalanylmagy ýaş nesle bilim bermegiň, hünär öwretmegiň hilini has ýokary derejelere çykarmaga mümkinçilik berýär. Başgaça aýtsak, talyplara bilim berip, hünär öwretmekde biz, mugallymlara işde has ýokary netijeleriň gazanmagymyza ýardam edýär. Kämil ulgamyň bähbitli mümkinçiliklerine institutymyzda durmuşa geçirilýän işleriň mysalynda doly göz ýetirýäris. Şol bir wagtda täze ulgamyň uly geljegi guwandyrýar. 

                                                                   

 Isgender AŞYROW. 

                                                                   

 TDEI-niň mugallymy. 

02.02.2023
Maýa goýum syýasaty: ykdysady ösüşde möhüm gural

«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» ýokary tehnologiýalara esaslanýan we bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmäge, şeýle hem sebitleriň ykdysady we durmuş infrastrukturasyny döretmäge gönükdirilen maýa goýum syýasatyny amala aşyrmak meýilleşdirilýär. Ýurdumyzda erkin bazar gatnaşyklarynyň ýörelgelerine gyşarnyksyz eýerilýän durmuş-ykdysady strategiýada maýa goýum syýasaty ähmiýetli orny eýeläp, onuň işjeň ýagdaýda alnyp barylmagyna aýratyn üns berilýär. 

                                                                   

Milli maksatnamada amala aşyrylmagy göz öňünde tutulan möhüm çäreleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegini gazanmak ýurdumyzyň maýa goýum syýasatynyň esasy wezipeleriniň hatarynda durýar. Häzirki wagtda Diýarymyzda içerki we daşary ýurt maýa goýumlarynyň hasabyna ähli pudaklarda täze önümçilik desgalary gurlup ulanmaga berilýär. Olaryň önüm berijiligi we önümiň hili ýurdumyzyň eksport kuwwatlylygyny artdyryp, goýlan maýa goýumlaryň bellenilen möhletlerde özüni ödemegine, halkyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň yzygiderli gowulandyrylmagyna şert döredýär. Bu ýagdaý nebit we gazhimiýa önümleri babatda hem, azyk we dokma, gurluşyk önümçiligi, dokma senagaty barada aýdylanda-da şeýledir. Saglygy goraýyş maksatly harytlar dünýäniň bu ugurda ösen ýurtlaryndan satyn alynýar. Şunuň bilen birlikde, milli derman senagatynyň ösüşleriniň hasabyna özümizde-de ýokary hilli derman önümleri, sargy serişdeleri we beýlekiler öndürilip, dürli ýurtlara eksport edilýär. 

                                                                   

Ýurdumyzda maýa goýum işleriniň özüne çekijiligini artdyrmagyň we netijeliligini ýokarlandyrmagyň ileri tutulýan ugurlary, ilkinji nobatda, munuň üçin amatly şertleri döretmek, maýadarlaryň hukuklaryny goramak ulgamyny kämilleşdirmek, döwlet serişdeleriniň goýumlarda peýdalanylyşynyň netijeliligini ýokarlandyrmagyň ýörelgelerini işläp düzmek, durmuşa geçirilýän özgertmelere maglumat goldawyny bermek we halkara derejede ýurduň abraýyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen çäreleri durmuşa geçirmek, daşary ýurtly maýadarlar bilen ýerli kärhanalaryň arasynda söwda logistikasyny kämilleşdirmek we önümçilik-ýerlemek gatnaşyklaryny ösdürmek bolup durýar. Şeýle-de bu ugurdaky işler ilatyň wagtlaýyn erkin serişdelerini maýa goýumlaryň çeşmesi hökmünde çekmäge höweslendirmek, döwlet we paýdarlar täjirçilik banklaryny maýa goýum işlerine giňden çekmek, daşary ýurt maýalaryny çekmek üçin dünýäniň oňyn tejribesini giňden ornaşdyrmak, erkin ykdysady zolaklarda daşary ýurtly maýadarlar bilen bilelikdäki kärhanalaryň işini ýola goýmak, daşary ýurt maýasynyň pudaklaryň we sebitleriň ösüşiniň esasy ugurlaryna çekilmegini gazanmak ýaly wezipelerden ugur alýar. Döwlet tarapyndan amala aşyrylýan maýa goýum syýasaty makroykdysady görkezijileriň deňagramly ösüşini üpjün etmäge gönükdirilendir. Şunuň bilen baglylykda, ýurduň ykdysadyýetinde gaýtadan işleýän we ahyrky önümleri öndürýän senagat pudaklaryny ýokary depginlerde ösdürmäge gönükdirilen maýa goýumlaryň möçberi yzygiderli ýokarlanýar. Senagat pudaklarynda öndürilýän we daşary ýurtlara eksport edilýän ýokary hilli önümleriň möçberidir görnüşleri artdyrylýar. 

                                                                   

Häzirki wagtda ykdysady ösüşlerimize uly itergi boljak iri taslamalar üçin daşary ýurt maýasyny giňden çekmek ileri tutulýan ugurlaryň biri hökmünde çykyş edýär. Munuň üçin amatly syýasy we hukuk gurşawy emele getirilýär. Hukuk binýady halkara ölçeglerden ugur alýar. Daşary ýurt maýa goýujylar üçin ýeňilliklerdir kepillikler kesgitlenýär. Maksatnamada öňümizdäki 30 ýylda öňde durýan maksatlara ýetmek üçin Türkmenistanda uly möçberde maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmek we olaryň netijeliligini artdyrmak göz öňünde tutulýar. Döwletiň maýa goýum syýasatynyň uzak möhlete niýetlenen maksatlarynyň hatarynda amatly maýa goýum ýagdaýyny yzygiderli kämilleşdirmek, ýurda çekilýän maýa goýumlaryň möçberini artdyrmak üçin netijeli çemeleşmeleri we gurallary ornaşdyrmak, hususylaşdyrmak maksatnamalarynyň we döwlet-hususy hyzmatdaşlygynyň gurallaryny daşary ýurt maýasyny çekmegiň ileri tutulýan ugurlary bilen utgaşykly alyp barmak, ykdysadyýetiň pudaklaryna innowasion-tehnologik taýdan goldaw bermek ýaly wezipeler bar. 

                                                                   

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň, ýurdumyzyň jemgyýetçilik wekilleriniň ýakynda geçirilen bilelikdäki mejlisinde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» bellenen esasy maksatlarymyz barada aýratyn durup geçdi. Hususan-da, birinjiden, raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuş goraglylygyny kämilleşdirmek, iş bilen üpjünçiligini gowulandyrmak we her bir raýatyň bähbidini göz öňünde tutup, howpsuz ýaşaýşyny goramak; ikinjiden, ýurdumyzyň durmuş-ykdysady mümkinçiliklerini peýdalanmak, milli ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmagyň derejesini ýokarlandyrmak, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak arkaly pudaklaryň we durmuş hyzmaty ulgamynyň yzygiderli ösdürilmegini gazanmak; üçünjiden, Türkmenistanyň Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregidigini, örän amatly şertlerde ýerleşendigini göz öňünde tutup, onuň geosyýasy we geoykdysady ýagdaýlaryny doly möçberde ulanmak; dördünjiden, Türkmenistany agrar döwlet bolanlygyndan ösen senagat ýurduna öwürmek ugrundaky tagallalarymyz netijesinde ýüze çykýan käbir meseleleri, mysal üçin, ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün etmek, geljekde ykdysady mümkinçiliklerini has-da berkitmek ýaly meseleleri çözmek; bäşinjiden, milli hünärmenlerimize, dünýä tejribesine daýanyp, Türkmenistanda sanly ykdysadyýetiň durnukly ösüşini üpjün etmek, senagat ulgamyny innowasion esasda ösdürmek, ýokary tehnologiýaly, bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýeti ösdürmek; altynjydan, telekeçiligi goldamak, hususy eýeçiligiň hukuklaryny we kepilliklerini ynamly goramagyň ulgamyny döretmek, kiçi we orta telekeçiligi ösdürmäge ýardam etmek ýaly işler milli ykdysadyýetimizi bazar gatnaşyklaryna geçirmegi çaltlandyrmaga mümkinçilik berer. Şeýle-de bu işlere ähmiýet bermek arkaly halk hojalygyny ösdürmekde hususy pudagyň paýynyň artmagy üçin ähli şertleri döretmek; ýedinjiden bolsa ekologik abadançylygy üpjün etmek we «ýaşyl» ykdysadyýeti ösdürmek bolup durýar.  

                                                                   

Täze taryhy döwürde döwlet maýa goýum syýasaty yzygiderli ösüşlere eýe bolýar. Ykdysadyýetiň pudaklaryna maýa goýumlaryň çekilmegi halk hojalygyna bazar gurallaryny yzygiderli ornaşdyrmaga, her bir ulgamda okgunly ösüşleri gazanmaga mümkinçilik berýär. Döwlet Baştutanymyzyň baştutanlygynda alnyp barylýan maýa goýum syýasaty milli ykdysadyýeti döwrebaplaşdyrmak we diwersifikasiýalaşdyrmak ýaly asylly maksatlary özünde jemleýär. Önümçilik, durmuş maksatly ugurlara gönükdirilýän maýa goýumlar milli we halkara derejede iri taslamalary amala aşyrmaga giň mümkinçilikleri döredýär. Ykdysadyýetiň ileri tutulýan pudaklaryna düýpli maýanyň goýulmagyny ýokary depginde dowam etdirmek döwrüň möhüm talabydyr. 

                                                                                                           

Selimberdi HOJABERDIÝEW,

                       

Aşgabat şäheriniň Baş maliýe we ykdysadyýet müdirliginiň başlygynyň orunbasary.

01.02.2023
Watanymyz beýik özgertmeleriň ugry bilen ynamly öňe barýar

Geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň öňdengörüjilikli baştutanlygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe diňe bir milli ykdysadyýetimizde däl, eýsem, döwlet gurluşynda, jemgyýetçilik durmuşynda düýpli özgertmeleriň amala aşyrylýandygynyň, ata Watanymyzyň mundan beýläk-de ösüşini üpjün etmäge, halkymyzyň abadançylyk derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen giň gerimli maksatnamalaryň we taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň beýany boldy. 

                                                                   

23-nji ýanwarda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň welaýatlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri bilen baglanyşykly meselelere garaldy. Döwlet Baştutanymyz gowaça ekiljek ýerleri sürmegiň we tekizlemegiň depginini güýçlendirmegi, tehnikalardyr enjamlary taýýarlamagy hem-de kärendeçileri ýokary hilli tohum bilen üpjün etmegi tabşyrdy. Häkimlere bugdaýa ideg etmekde agrotehnikanyň kadalaryny berjaý etmek, ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine talabalaýyk taýýarlyk görmek babatda anyk tabşyryklar berildi. 

                                                                   

Bulardan başga-da, döwlet Baştutanymyz medeni-durmuş maksatly desgalaryň ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilmegini, etraplaryň, şäherleriň we şäherçeleriň elektrik energiýasy, suw, tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün edilmegini, Lebap hem-de Mary welaýatlarynyň çäginden geçýän derýalardaky suwuň kadaly akymyny almak boýunça geçirilýän işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň çäklerinde durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyklaryň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmek babatda häkimlere degişli görkezmeler berildi. 

                                                                   

Iş maslahatyna gatnaşyjylar döwlet Baştutanymyzy şanly waka — Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň döredilmegi hem-de Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň halk häkimiýetiniň bu ýokary wekilçilikli edarasynyň Başlygy wezipesine bellenilmegi we türkmen halkynyň Milli Lideri diýlip kanuny taýdan ykrar edilmegi mynasybetli tüýs ýürekden gutladylar. 

                                                                   

26-njy ýanwarda Mary welaýatynda iş saparynda bolan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu ýerde Ministrler Kabinetiniň göçme mejlisini geçirdi. Mejlisiň barşynda döwlet syýasatynyň möhüm meseleleri hem-de birnäçe resminamalaryň taslamalary ara alnyp maslahatlaşyldy. Milli kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek boýunça parlamentiň alyp barýan işi, şu ýylyň mart aýynda geçirilmegi meýilleşdirilýän Mejlisiň deputatlarynyň saýlawlaryna taýýarlyk görlüşi garalan meseleleriň hatarynda boldy. 

                                                                   

Milli standartlaşdyrmak ulgamyny halkara standartlara laýyklykda ösdürmek, nebithimiýa senagatyny döwrebaplaşdyrmak we diwersifikasiýalaşdyrmak, suw serişdelerini rejeli peýdalanmak, obasenagat toplumyndaky işleriň ýagdaýy, Türkmenistanda we Özbegistanda bilelikdäki söwda öýlerini açmak boýunça geçirilýän işler barada habar berildi. Bulardan başga-da, 2023-nji ýylyň «Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly» diýlip yglan edilmegi mynasybetli geçiriljek çäreler, şeýle hem şu ýylyň fewral aýynda Watanymyzyň ýeten belent sepgitlerine, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna we Türkmenistanyň diplomatik işgärleriniň gününe, ÝUNESKO-nyň Maddy däl medeni miras boýunça Konwensiýasynyň kabul edilmeginiň 20 ýyllygyna bagyşlanyp geçiriljek maslahatlar, söhbetdeşlikler, döredijilik duşuşyklary, mediaforumlar, aýdym-sazly dabaralar we beýleki çäreler barada habar berildi. Şeýle-de ýurdumyzda Eýran Yslam Respublikasynyň Medeniýet günlerini we ýöriteleşdirilen sergisini geçirmek meýilleşdirilýär. 

                                                                   

Halkara ýaşlar hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça alnyp barylýan işlere aýratyn üns berildi. Nygtalyşy ýaly, ýaşlar bilen bagly wezipeler Birleşen Milletler Guramasynyň gün tertibiniň esasy ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi, munuň şeýledigine kabul edilen birnäçe resminamalar hem şaýatlyk edýär. Bu ugurda hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin türkmen ýaşlarynyň uzak möhletleýin halkara hyzmatdaşlyk Strategiýasyny taýýarlamak baradaky meselä seretmek, hususan-da, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň binýadynda Halkara ýaş diplomatlar merkezini döretmek, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň ýanynda daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdepleriniň şahamçalaryny açmak maksadalaýyk hasap edildi. 

                                                                   

Şeýle hem bilim ulgamynda öňdebaryjy tejribäni alyşmak maksady bilen, abraýly halkara guramalar, şol sanda BMG, ÝHHG, Ýewropa Bileleşigi, GDA bilen bu ulgamda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek teklip edildi. Ýaşlaryň ylym ulgamynda daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen özara gatnaşyklaryny çuňlaşdyrmak bilen baglylykda, ýokarda agzalan Strategiýada Türkmenistanda ýokary tehnologiýalaryň Milli merkezini, şeýle-de degişli ulgamy döretmek boýunça toplumlaýyn çäreleri göz öňünde tutmak teklip edildi. Mundan başga-da, bu Strategiýanyň taslamasyna medeniýet ulgamynda netijeli gatnaşyklary işjeňleşdirmek boýunça anyk çäreleri girizmek teklip edilýär. Hususan-da, “Ýaş zehinler” atly maksatnamany taýýarlamak we ony beýleki ýurtlaryň ýaşlar syýasatyny durmuşa geçirmäge jogapkär döwlet we jemgyýetçilik edaralary bilen hyzmatdaşlykda amala aşyrmak maksadalaýyk hasaplanýar. Sport barada aýdylanda, Türkmenistanda yzygiderli esasda Halkara ýaşlar oýunlaryny guramak teklip edildi. 

                                                                   

Şeýle-de mejlisde deňiz we derýa ulagy pudagynyň dolandyrylmagyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek, bu ulgama dünýäniň öňdebaryjy tejribesini ornaşdyrmak, halkara ýük daşamagy amala aşyrýan daşary ýurt kompaniýalary bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak bilen bagly meselelere garaldy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “Balkan” gämigurluşyk we abatlaýyş zawody” açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň ýurdumyzyň gämi gurluşyk ulgamyny ösdürmek üçin esas bolup durýandygyny nygtap, milli deňiz flotunyň giňeldilmegini, dürli görnüşli gämileriň gurluşygynyň özleşdirilmegini üpjün etmek boýunça zerur çäreleri görmegi tabşyrdy. 

                                                                   

Mejlisde döwlet Baştutanymyz “Türkmenistanda 2023-nji ýylda gowaçanyň ýokary hasylyny ýetişdirmek hakynda” Karara gol çekdi. Şu ýyl ýurdumyz boýunça jemi 580 müň gektar meýdanda gowaça ekilip, şondan 1 million 250 müň tonna hasyl öndürmek meýilleşdirilýär. Şunuň bilen birlikde, Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi tarapyndan oba hojalyk tehnikalaryny we gurallaryny hem-de olar üçin ätiýaçlyk şaýlary satyn almak göz öňünde tutulýar. 

                                                                   

Geçen hepdede hormatly Prezidentimiz Ahal welaýatynyň Arkadag şäher kazyýetini we prokuraturasyny döretmek hakynda degişli resminamalara gol çekdi. 

                                                                   

27-nji ýanwarda Türkmenistanda Watan goragçylarynyň güni mynasybetli dabaralar geçirildi. Bu şanly senäniň öňüsyrasynda Türkmenistanyň Mejlisiniň karary bilen, Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Gurbangulyýewiç Berdimuhamedowa goşun generaly harby ady dakyldy. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň harby gullukçylaryny hem-de işgärlerini hünär baýramy bilen gutlap, Milli goşunymyzyň kämil söweşjeň ýaraglar, harby tehnikalar, sanly ulgamyň mümkinçilikleri bilen yzygiderli üpjün ediljekdigini, ähli amatlyklary bolan täze, döwrebap ýaşaýyş jaýlarynyň, harby şäherçeleriň gurlup ulanmaga beriljekdigini, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň goranmak ukybyny we harby kuwwatyny pugtalandyrmak boýunça işleriň hemişe üns merkezinde saklanjakdygyny nygtady. 

                                                                   

Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedowyň gol çeken Permanlaryna laýyklykda, berkarar Watanymyza, merdana halkymyza köp ýyllaryň dowamynda birkemsiz gulluk edendiklerini, çeken halal we göreldeli zähmetini hem-de döwletiň we jemgyýetiň öňünde bitiren aýratyn hyzmatlaryny, önjeýli döwlet we jemgyýetçilik işlerinde gazanan uly üstünliklerini nazara alyp, şeýle hem Watan goragçylarynyň güni mynasybetli Türkmenistanyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň harby gullukçylarynyň we işgärleriniň uly topary Türkmenistanyň medallary bilen sylaglanyldy, olara harby we ýörite atlar dakyldy, şeýle hem hünär derejeleri berildi. 

                                                                   

Milli senenamamyzdaky şanly günüň öňüsyrasynda “Çoganly” ýaşaýyş toplumyndaky Içeri işler ministrliginiň Mälikguly Berdimuhamedow adyndaky kottejler toplumynyň nobatdaky tapgyrynyň açylyş dabarasy geçirildi. Jaýlaryň gurluşygyny IIM-niň buýurmasy esasynda ministrlige degişli gurluşyk düzümleri ýerine ýetirdiler. Has tapawutlanan gurluşykçylara hormatly Prezidentimiziň adyndan sowgatlar gowşuryldy. 

                                                                   

Dabara gatnaşyjylar täze jaýlaryň birine baryp gördüler we onuň abadanlaşdyrylyşy, öýlerde döredilen şertler bilen tanyşdylar, öý eýelerini gutladylar. Kottej jaýlarynyň gurluşygynda ýerli çig mallar esasynda taýýarlanan ýokary hilli gurluşyk serişdeleri ulanyldy, ekologik talaplar berk berjaý edildi. Jaýlaryň mellek ýerleri bolup, olarda bakjaçylyk we bagbançylyk bilen meşgullanmak üçin mümkinçilikler bar. Şeýle hem bu ýerde çagalaryň wagtlaryny şadyýan geçirmeklerine niýetlenen ýerler göz öňünde tutulypdyr. Täze jaýlara göçüp gelen maşgalalara hormatly Prezidentimiziň adyndan sowgatlar gowşuryldy. 

                                                                   

27-nji ýanwarda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon bilen telefon arkaly söhbetdeşligi geçirildi. Iki dostlukly döwletiň Baştutanlary birek-biregi iki ýurduň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy bilen gutlap, özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň geljegini ara alyp maslahatlaşdylar, şeýle-de halkara we sebit syýasatynyň özara gyzyklanma bildirilýän wajyp meseleleri boýunça pikir alyşdylar. 

                                                                   

Geçen hepdede Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Aşgabat şäheriniň töwerekleri boýunça amala aşyran iş saparynyň dowamynda Garagum derýasynyň hem-de beýleki akabalaryň suwuny rejeli peýdalanmak, derýanyň kadaly akymyny üpjün etmek, onuň kenarlaryny berkitmek meselelerine aýratyn üns berdi. Gahryman Arkadagymyz iş saparynyň dowamynda Garagum derýasynyň 798-nji kilometrinde ýerleşýän köpriniň üstünde saklandy. 

                                                                   

Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän köpriniň gurluşygy ynanylan “Altkom” kompaniýasynyň ýolbaşçysy A.Tislenko häzirki wagtda desgada alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. “Interbudmontaž” gurluşyk assosiasiýasynyň müdiriýetiniň başlygy W.Petruk bolsa Türkmenistanda lagym ulgamlarynyň gurluşygynyň barşy barada maglumat berdi. Hormatly Arkadagymyz ylmyň soňky gazananlaryny ulanmak arkaly suw serişdelerini rejeli peýdalanmak meselelerine jogapkärçilikli çemeleşmegiň zerurdygyny nygtap, degişli ýolbaşçylara birnäçe maslahatlary berdi. 

                                                                   

Jemgyýetçilik guramalarynyň merkezinde “Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň, ýurdumyzyň jemgyýetçilik wekilleriniň bilelikdäki mejlisi — döwlet Garaşsyzlygynyň, agzybirligiň, jebisligiň, döwletliligiň, halk demokratiýasynyň dabaralanmagy” atly çäre geçirildi. Oňa Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy, ýurdumyzyň syýasy partiýalarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri, hormatly ýaşulular, ýaşlar, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işgärleri gatnaşdylar. Ýygnananlar Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň kabul eden taryhy çözgütlerini, ýurdumyzyň syýasy, ykdysady we medeni taýdan mundan beýläk-de ösüşi bilen baglylykda, olaryň ähmiýetini ara alyp maslahatlaşdylar. 

                                                                   

Aşgabatda sanly ulgam arkaly saglygy goraýyş boýunça X türkmen-german forumy geçirildi. Onda köpýyllyk hyzmatdaşlygyň jemleri, bu ulgamyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy, hyzmatdaşlygyň täze ugurlary kesgitlenildi. 

                                                                   

28-nji ýanwarda paýtagtymyzyň “Mekan” köşgünde Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň nobatdaky VIII gurultaýy geçirildi. Oňa Aşgabatdan hem-de ýurdumyzyň ähli welaýatlaryndan guramanyň wekilleri gatnaşdylar. Gurultaýyň gün tertibine ýaşlar syýasatynyň meseleleriniň giň toplumy, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň hem-de Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýaş nesilleriň öňünde goýan häzirki we geljekki wezipelerini çözmegiň ýollaryny ara alyp maslahatlaşmagyň meseleleri girizildi. 

                                                                   

Bu ýere ýygnananlar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gurultaýa gatnaşyjylara, ýurdumyzyň bagtyýar ýaşlaryna iberen Gutlagyny uly ruhubelentlik bilen diňlediler. Döwlet Baştutanymyz Watana bolan beýik söýgä, ynsanperwerlige, hoşniýetlilige, dostluk ýörelgelerine ygrarly ýaşlarymyzyň ykbalynda uly orun aljak bu gurultaýyň ähmiýetini nygtady. 

                                                                   

Foruma gatnaşyjylar “Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň rejelenen görnüşiniň ähmiýetine ünsi çekdiler. Kanunda ýaşlar telekeçiligine döwlet goldawyny bermek, ýaşlaryň bilim almagynyň üznüksizligini gazanmak maksady bilen, mekdep uçurymlary üçin harby gulluga çagyryş möhletini wagtlaýyn yza süýşürmek ýaly ýeňillikler göz öňünde tutulandyr. Çykyş edenler ýaşlaryň Gahryman Arkadagymyzyň türkmen halkynyň Milli Lideri diýlip kanuny taýdan ykrar edilmegini we Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy wezipesine bellenilmegini uly ruhubelentlik bilen kabul edendiklerini nygtadylar. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň ata Watanymyzyň özygtyýarlylygyny pugtalandyrmakda, halkara abraýyny belende galdyrmakda we ykdysady kuwwatyny artdyrmakda bitiren hyzmatlarynyň ykrar edilmeginiň nyşany boldy. 

                                                                   

Gurultaýyň dowamynda oňa gatnaşyjylar Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Tertipnamasyna üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmegi ara alyp maslahatlaşdylar we biragyzdan kabul etdiler. Bu jemgyýetçilik guramasynyň Tertipnamasyna girizilen üýtgetmelerdir goşmaçalar “Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň rejelenen görnüşinden gelip çykýan wezipeleri, hormatly Prezidentimiziň we Gahryman Arkadagymyzyň ýaşlaryň öňünde goýan wezipelerini göz öňünde tutýar. Gurultaýa gatnaşyjylar täze tapgyrda Ýaşlar guramasynyň öňünde goýlan wezipelerden gelip çykýan Kararnamany biragyzdan kabul etdiler. 

                                                                   

Guramanyň öňdebaryjylaryny sylaglamak dabarasynda olara hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň hem-de türkmen halkynyň Milli Lideri, hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyndan sowgatlar gowşuryldy. 

                                                                   

Şeýlelikde, geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkmenistanyň ykdysady kuwwatyny mundan beýläk-de pugtalandyrmaga gönükdirilen strategiýasynyň netijeli durmuşa geçirilýändiginiň hem-de Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň belent ynsanperwer ýörelgelere, saýlap alan parahatçylyk döretmek we ösüş ýoluna berk ygrarlydygynyň nobatdaky subutnamasy boldy. 

                                                                                                           

(TDH)

01.02.2023
«Çeperiň» hyrydarly önümleri

Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň Daşoguz şäherindäki «Çeper» tikin fabriginde Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň ilkinji günlerinden täze görnüşli önümler öndürilip başlandy. Çagalar hem-de uly ýaşly adamlar üçin iň täze biçüwdäki egin-eşikler, dürli reňkli keltekçelerdir iş geýimleri ilatyň ýokary islegine mynasyp boldy. 

                                                                   

Fabrik boýunça geçen ýylda jemi bahasy 19 million 695 müň manada deň bolan önüm öndürilip, ýyllyk meýilnama artygy bilen berjaý edildi. Döwrebap tikin enjamlarynyň sazlaşykly işledilmegi, işleriň göwnejaý guralmagy netijesinde önümçiligiň ähli ugurlary boýunça 181,9 göterim ösüş gazanyldy. Häzirki wagtda fabrikde tikinçileriň, dürli hünärli işgärleriň 200-e golaýy zähmet çekip, şolaryň agramly bölegini ýaşlar düzýär. 

                                                                   

Welaýat merkeziniň gözel künjeginde hereket edýän senagat kärhanalarynyň hatarynda ýerleşýän bu fabrik adyna kybap çeper hem-de ýokary hilli önümleri, ýylyň-ýylyna gazanýan oňat zähmet netijeleri bilen tapawutlanýar. Halkara hil ölçegleriniň ösen talaplaryna laýyk gelýän, dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmek arkaly oňat ykdysady görkezijilere eýe bolmak, innowasion işläp taýýarlamalara we ýokary tehnologiýalara daýanmak, döwrebap enjamlaryň sazlaşykly işledilişini gazanmak babatda bu ýerde göwnejaý işler alnyp barylýar. Fabrigiň ykdysatçysy Dilfuza Allaniýazowa Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe önümçilige innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak, işgärleriň netijeli zähmet çekmekleri üçin oňaýly şertleri döretmek boýunça yzygiderli geçirilýän hojalyk-tehniki çäreleriň önüm öndürilişini ýokarlandyrmaga, uly islegli önümleriň görnüşlerini artdyrmaga, fabrigiň ykdysady taýdan ösüşini üpjün etmäge mümkinçilik berýändigini maglumatlar arkaly delillendirýär.  Häzirki wagtda bu ýerde 100-den gowrak görnüşli tikin önümleri öndürilip, şolaryň aglaba bölegi buýurmalar esasynda taýýarlanylýar. Geçen ýylyň dowamynda fabrik boýunça ýurdumyzyň senagat, gurluşyk, oba hojalygy pudaklarynyň, bilim, saglygy goraýyş, medeniýet ulgamlarynyň, şonuň ýaly-da Döwlet serhet gullugynyň, Goranmak ministrliginiň buýurmalaryna laýyklykda öndürilen tikin önümleriniň mukdary ep-esli artdy. Fabrigiň çeper elli tikinçileriniň täze biçüwdäki tikin önümleri gözelligi, nepisligi, özüne çekijiligi, öwşün atýan reňkleri, döwrebaplygy bilen ilat arasynda ýokary islege eýe bolýar. Şu ýylyň ilkinji aýynda täze eýýamymyzyň talaplaryna laýyk gelýän täze görnüşli egin-eşikler, öý hojalygy üçin zerur bolan ýorgan-düşekler we beýleki tikin önümleri üçin dürli ýerlerden buýurmalaryň hem ýüztutmalaryň sany has-da köpeldi. Dürli ulgamlardyr kärhanalar bilen ygtybarly hyzmatdaşlyk etmek bolsa işiň netijeliligini ýokarlandyrmaga oňaýly şertleri döredýär. Ýokary önümçilik netijesini gazanmak, dürli görnüşli tikin önümlerini öndürmek üçin fabrikde düýpli önümçilik-tehniki, guramaçylyk işleri geçirildi, kärhana doly döwrebaplaşdyryldy, onuň ähli önümçilik ulgamlaryna häzirki zamanyň talaplaryna laýyk gelýän iň kämil tehnologiýalar ornaşdyryldy.

 Bu ýerde halypa-şägirtlik ýoly mynasyp dowam etdirilip, fabrige täze işe gelýän ýaş tikinçiler halypalara berkidilýär. Çeper elli tikinçiler Täzegül Ataýewa, Dilber Hudergenowa, Aýmanjan Maşaripowa, Aýna Kulbaýewa gündelik gazanýan iş netijeleri bilen has-da tapawutlanýarlar, geçirilýän pudagara bäsleşiklere gatnaşyp, öňdäki orunlary eýeläp gelýärler. «Çeper» tikin fabriginiň binasyndaky «Altyn asyr» atly dükanda kärhanada bölek-satuw üçin täze biçüwde tikilen önümleriň dürli görnüşleri, şeýle-de pudagyň beýleki kärhanalarynyň dokma önümleri müşderilere ýetirilýär. Öňdebaryjy fabrigiň ussat tikinçileri netijeli zähmet çekmäge, bagtyýar durmuşda ýaşamaga giň mümkinçilikleri döredýän Arkadagly Serdarymyza tüýs ýürekden alkyş aýdýarlar. 

                                                                                                           

Amanmyrat SAPAROW.

                       

«Türkmenistan».

01.02.2023
Kuwwatly kärhanada

Türkmenabadyň S.A.Nyýazow adyndaky himiýa zawody Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylyna belent maksatlar bilen gadam basan kuwwatly kärhanalaryň biridir. Şol maksatlar bolsa gönezligini 2022-nji ýylda gazanylan zähmet üstünliklerinden alyp gaýdýar. 

                                                                   

Welaýat merkeziniň bir çetinde ençeme gektar meýdany eýeläp oturan kuwwatly kärhana «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylyny üstünlikli jemledi. Muny önümçilikleriň agramly böleginde meýilnamanyň wagtyndan öň berjaý edilip, ýyl tamamlanýança, käbir önümleriň meýilnamadan has artyk öndürilmegi hem görkezýär. 

                                                                   

Hususan-da, bu kuwwatly kärhanada oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrýan fosforly mineral dökünleriň önümçiliginiň göwnejaý dowam edýändigi guwandyrýar. Çünki tutuş sebitiň çägindäki boý alyp barýan ýaşyl maýsalar hut şu zawodda öndürilen dökünler bilen iýmitlendirilýär. Şeýle dökünler ýurdumyzyň beýleki sebitlerine-de ugradylýar. 

                                                                   

Anyk mysallara ýüzlensek, 2022-nji ýylda bu kärhanada fosforly mineral dökünleriň 224 müň tonnasyny öndürip, sarp edijilere ugratmak göz öňünde tutulypdy. Şanly ýylda öndürilen dökün bolsa 270 müň 500 tonna çenli ýetdi. Munuň özi döküni ýerli sarp edijilerden başga-da ýurdumyzyň has uzak sebitlerine hem ibermäge mümkinçilik berýär. 

                                                                   

 Şeýlelikde, zawodyň bu önümhanasynda ýyllyk meýilnama 120,8 göterim ýerine ýetirildi.  

                                                                   

Şeýle üstünlik diňe bir dökün önümçiliginde göze ilmän, eýsem, onuň çägi giňeýär. Zawodda Gahryman Arkadagymyzyň ak pata bermegi bilen işe girizilen kükürt kislotasy önümhanasynda geçen ýylda ýurdumyzyň himiýa kärhanalary üçin zerur bolan bu serişdäniň 111 müň tonnasy öndürildi. Bu bolsa 2021-nji ýylyň degişli döwründäkiden ep-esli kändir. Türkmenabadyň S.A.Nyýazow adyndaky himiýa zawody gündogar sebitde iş alyp barýan hususyýetçiler bilen hem hyzmatdaşlyk edip, önümleriň birnäçesini öndürýär. 

                                                                   

Häzirki wagtda kuwwatly himiýa kärhanasynda täze önümhanalary açmak babatynda hem degerli işleriň alnyp barylýandygyny nygtamak gerek. Bu ugurda dünýä tejribesi öwrenilip, degişli gepleşikler geçirilýär. 

                                                                                                           

Agageldi ITALMAZOW

31.01.2023
Türkmenistanyň Prezidenti sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi

Aşgabat, 30-njy ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministri A.Altyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň welaýatlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri bilen baglanyşykly meselelere garaldy. 

                                                                   

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Ol welaýatyň ekin meýdanlarynda oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan hem-de Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, bugdaýa ideg etmek agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär, 2023-nji ýylyň pagta hasyly üçin gowaça ekiljek ýerleri ekişe taýýarlamak işleri guramaçylykly dowam edýär hem-de pagta öndürijileri ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek boýunça zerur işler geçirilýär. Ýazky ekiş möwsümi üçin oba hojalyk tehnikalary abatlanylýar we gözden geçirilýär, ýeralmany, beýleki gök-bakja ekinlerini ekmek işine taýýarlyk görülýär. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, oba hojalyk işleriniň bellenilen agrotehniki möhletlerde geçirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyna hem-de bereketli, bol hasylyň özenidigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz welaýatyň gowaça ekiljek ýerlerini sürmek we tekizlemek işleriniň, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek ýerlerini taýýarlamagyň depgininiň ýokarlandyrylmagy, bugdaýa ideg etmek işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek arkaly alnyp barylmagynyň gözegçilikde saklanylmagy babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. 

                                                                   

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz welaýatda medeni-durmuş maksatly desgalaryň ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilmegi, etraplaryň, şäherleriň we şäherçeleriň elektrik energiýasy, suw, tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün edilmegi boýunça zerur çäreleriň görülmelidigini häkime tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda gurulmagy göz öňünde tutulan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň talabalaýyk ýerine ýetirilmegi boýunça häkime degişli tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew ýurdumyzyň günbatar sebitinde alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň gidişi, hususan-da, bugdaý ekilen meýdanlarda geçirilýän ideg işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, bugdaýa ideg etmek agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär, gowaça ekiljek ýerlerde sürüm we tekizleýiş işleri dowam edýär, ýazky ekiş möwsüminde ulanyljak tehnikalary möwsüme doly taýýar etmek boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär. Ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek ýerlerini taýýarlamak, welaýatyň pagtaçy daýhanlaryny ýokary hilli gowaça tohumy bilen üpjün etmek boýunça degişli işler geçirilýär. Şeýle-de häkim Oba milli maksatnamasynda, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda göz öňünde tutulan wezipeleriň durmuşa geçirilişi barada hasabat berdi. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýerine ýetirilişine jogapkärçilikli çemeleşmegiň möhümdigine ünsi çekdi we bugdaýa ideg etmek işleriniň agrotehniki möhletlerde geçirilmegini berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz şu ýylyň pagta hasyly üçin gowaça ekiljek ýerlerde sürüm we tekizleýiş işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berjaý etmek arkaly geçirilmegi, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek ýerlerini möwsüme taýýarlamagyň depginleriniň güýçlendirilmegi babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Mundan başga-da, döwlet Baştutanymyz welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň we çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, ilatly ýerleri elektrik energiýasy, suw we tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda ähli zerur çäreleriň durmuşa geçirilmelidigini häkime tabşyrdy. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda hem-de Oba milli maksatnamasynda gurulmagy göz öňünde tutulan dürli maksatly desgalardaky we binalardaky gurluşyk işleriniň barşyny gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

                                                                   

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň ýurdumyzyň demirgazyk sebitiniň ekin meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Bellenilişi ýaly, oba hojalyk işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär, hususan-da, welaýatyň gowaça ekiljek meýdanlarynda sürüm, tekizleýiş işleri guramaçylykly alnyp barylýar, pagtaçy kärendeçileri ýokary hilli gowaça tohumy bilen üpjün etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Ýazky ekiş möwsümi üçin oba hojalyk tehnikalary we gurallary gözden geçirilýär, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmek boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär. Şeýle hem häkim ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryna laýyklykda, welaýatda gurulmagy meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, oba hojalygynyň milli ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biridigini belledi we häzirki wagtda dowam edýän oba hojalyk işleriniň, hususan-da, gowaça ekiljek ýerleri sürmek we tekizlemek işleriniň, pagtaçy kärendeçileriň ýeterlik derejede ýokary hilli tohum bilen üpjün edilmeginiň talabalaýyk guralmagy babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Şunuň bilen bir hatarda, hormatly Prezidentimiz welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, ilatly ýerleri elektrik energiýasy, tebigy gaz we agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmek ugrunda ähli zerur çäreleriň görülmegi babatda häkime tabşyryklary berdi. Bulardan başga-da, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda gurulmagy meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

                                                                   

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew şu günler welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda göz öňünde tutulan wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatyň ak ekin meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar, şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek ýerlerde sürüm, tekizleýiş işleri geçirilýär. Pagtaçy daýhanlary ýeterlik mukdarda ýokary hilli gowaça tohumy bilen üpjün etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Öňümizdäki oba hojalyk möwsüminde ulanyljak tehnikalary abatlamak, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmek boýunça degişli işler guramaçylykly alnyp barylýar. Şeýle hem häkim ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda gurulmagy meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän oba hojalyk işleriniň talabalaýyk geçirilmeginiň geljekde bol we bereketli hasyl almagyň binýadydygyny belledi hem-de gowaça ekiljek ýerleri möwsüme taýýarlamak, pagta öndürijileri ýokary hilli gowaça tohumy bilen üpjün etmek, oba hojalyk işlerinde ulanyljak tehnikalary we gurallary möwsüme taýýarlamak babatda häkime tabşyryklary berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmeginiň, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine talabalaýyk taýýarlyk görmegiň möhümdigini belläp, häkime degişli görkezmeleri berdi. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň we beýleki medeni-durmuş maksatly desgalaryň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, etraplarda, şäherlerde, şäherçelerde ilaty elektrik energiýasy, tebigy gaz we suw bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça ýerine ýetirilýän işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryna laýyklykda, welaýatda gurulmagy meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalarda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi we bu işleriň gözegçilikde saklanylmagy babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew şu günler welaýatda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň ýagdaýy, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna we Oba milli maksatnamasyna laýyklykda meýilleşdirilen işleriň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda gowaça ekiljek ýerlerde sürüm, tekizleýiş işleri geçirilýär, ýazky oba hojalyk möwsüminde ulanyljak tehnikalar we gurallar taýýarlanylýar, pagtaçy daýhanlary ekiş möwsümine çenli ýokary hilli gowaça tohumy bilen üpjün etmek boýunça ähli zerur tagallalar edilýär. Şeýle hem häkim welaýatyň ak ekin meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek bilen ýerine ýetirilýändigi, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine ykjam taýýarlyk görülýändigi barada habar berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şu günler alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehniki möhletlerde geçirilmeginiň möhümdigini belledi we şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek ýerlerde sürüm we tekizleýiş işleriniň depginini güýçlendirmek, ýazky ekişde ulanyljak tehnikalary taýýarlamak, pagta öndürijileri ýokary hilli gowaça tohumy bilen ýeterlik mukdarda üpjün etmek babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şunuň bilen bir hatarda, döwlet Baştutanymyz welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek bilen ýerine ýetirilmeginiň, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine doly taýýarlyk görmegiň zerurdygyny nygtady we häkime degişli görkezmeleri berdi. 

                                                                   

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň we çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, ilatly ýerleri elektrik energiýasy, tebigy gaz, agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça ýerine ýetirilýän işleri berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalarynda göz öňünde tutulan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi we bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Soňra oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministri A.Altyýew möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň welaýatlarynyň ak ekin meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly alnyp barylýar. Şeýle hem şu ýyl gowaça ekiljek ýerleri möwsüme taýýarlamak, hususan-da, topragy mineral dökünler bilen gurplandyrmak boýunça degişli işler geçirilýär, pagta öndürijileri ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek maksady bilen, pagta arassalaýjy kärhanalarda gowaça tohumlaryny taýýarlamak işleri alnyp barylýar. Öňümizdäki oba hojalyk möwsüminde ulanyljak tehnikalary we gurallary abatlap, olary doly taýýar edip goýmak, şu ýyl welaýatlarda ekilmegi meýilleşdirilýän ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek ýerlerini taýýarlamak boýunça zerur çäreler durmuşa geçirilýär. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk pudagynyň milli ykdysadyýetimizdäki möhüm ornuna ünsi çekdi hem-de şu günler dowam edýän oba hojalyk işleriniň, hususan-da, bugdaýa ideg etmek işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylmagynyň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz şu ýyl gowaça ekiljek meýdanlary möwsüme doly taýýarlamak we bu işleriň depginini güýçlendirmek, ekişde ulanyljak tehnikalary abatlamak, ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görmek, pagtaçy daýhanlary ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek boýunça ähli zerur işleriň geçirilmelidigini belledi we bu babatda ministre birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrine hem-de welaýatlaryň häkimlerine häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň, hususan-da, bugdaýa ideg etmegiň, gowaça ekiljek ýerleri ekişe taýýarlamagyň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek bilen geçirilmegini guramak babatda anyk tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň, mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

31.01.2023
Milli Liderimiziň röwşen ýoly — abadançylygyň we rowaçlygyň kepili

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň, ýurdumyzyň jemgyýetçilik wekilleriniň bilelikdäki mejlisi Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda halk häkimiýetliliginiň dabaralanýandygyny, döwletlilik ýörelgeleriniň mynasyp dowam etdirilýändigini aýdyň görkezdi. «Türkmenistanyň Konstitusiýasyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda» Konstitusion kanunyň kabul edilip, Türkmenistanyň Mejlisiniň kanun çykaryjy häkimiýeti amala aşyrýan wekilçilikli edara diýlip ykrar edilmegi hem-de ýurdumyzyň halkynyň bähbitlerine wekilçilik edýän, demokratiýa, aýanlyk, adalatlylyk, kanunyň hökmürowanlygy, halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryny ileri tutmak, adamyň we raýatyň kanunyň öňündäki deňligi, adamyň hukuklaryna, azatlyklaryna hormat goýmak, çözgütleri erkin ara alyp maslahatlaşmak we kabul etmek, jemgyýetçilik pikirini nazara almak ýaly dünýä jemgyýetçiliginde giňden ykrar edilen ýörelgelere eýerýän ýokary wekilçilikli edaranyň — Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň döredilmegi ähli halkymyzda ýokary ruhubelentlik döretdi. 

                                                                   

Döwletli maslahatda halkymyzyň göwün islegleri, haýyşlary nazara alnyp, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Permany bilen, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy wezipesine bellenilmegi hem-de kanun esasynda türkmen halkynyň Milli Lideri diýlip ykrar edilmegi ähli halkymyzyň göwün islegini beýan edýän taryhy çözgüt boldy. Munuň özi halkymyzyň Gahryman Arkadagymyza mizemez ynamynyň ýene-de bir gezek ýokary derejede ýüze çykmasydyr. Bu belent ynamyň aňyrsynda köp ýyllaryň dowamynda halkyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmekde amal edilen uly işler — täze zawod-fabrikleriň, ylym-bilim ojaklarynyň, saglygy goraýyş desgalarynyň, ýaşaýyş jaýlarynyň, muzeýleriňdir kitaphanalaryň müňlerçesi, şol döwrüň içinde gurlan awtomobil ýollarynyň we polat ýollarynyň, energiýa geçirijileriň onlarça müň kilometri, Türkmenistanda öndürilen, dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply önümleriň millionlarça tonnalary, asyryň iri taslamalaryna goýlan milliardlarça maýa goýumlary ýaly döwletli tutumlar durandyr. Bularyň hemmesi Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalary netijesinde amala aşyrylyp, ýurdumyzyň keşbini düýpli özgertdi, abadan durmuşyň esaslaryny pugtalandyryp, halkymyzy rowaç ýaşaýşa eýe etdi. 

                                                                   

Özygtyýarly döwletiň Lideri hökmünde halk tarapyndan üstüne ýüklenen ägirt uly borjuň hem-de jogapkärçiligiň näderejede uludygyna çuňňur düşünmek bilen, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow, turuwbaşdan, öz belent borjuny ýurdumyzyň üstünlikli ilerlemegi, halkymyzyň agzybirliginiň we jebisliginiň hemmetaraplaýyn berkemegi üçin ähli şertleri döretmekde gördi. Ýurdumyza baştutanlyk eden ýyllarynda Milli Liderimiziň alyp baran syýasaty parahatçylyk, durnuklylyk, ynsanperwerlik, durmuş adalatlylygy, ruhubelentlik, anyk netijäni gazanmak ýaly aýdyň ýörelgelerden ugur aldy. Bu syýasat adamlaryň ertirki gününe ynamyny berkitdi, eziz Watanymyzyň bagtly geljeginiň bähbidine bellenilen meýilnamalaryň üstünlikli ýerine ýetirilmegi üçin güýç-kuwwat berdi. Şol ýyllarda içeri we daşary syýasatda ýola goýlan ynsanperwer ýörelgeler Arkadagly Serdarymyzyň baştutanlygyndaky täze döwrüň — Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň hem binýadyny berkden tutdy. Bu bolsa Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegine ygtybarly esas bolup durýar. 

                                                                   

Milli Liderimiziň tagallasy bilen amala aşyrylan ägirt uly işleriň, giň gerimli taslamalaryň umumadamzat ähmiýeti energetika pudagynda gazanylan ösüşleriň mysalynda hem aýdyňlygy bilen açylýar. Türkmenistanyň energetika diplomatiýasy tehnikadyr tehnologiýanyň çalt ösýän, ylmyň we öňdebaryjy ylmy barlaglaryň gazananlarynyň ornaşdyrylýan häzirki zaman şertlerinde halkara bileleşigiň toplumlaýyn tagallalaryny ählumumy durnukly ösüşe gönükdirmek bilen berk baglanyşyklydyr. Dünýä ýurtlaryny energiýa bilen adalatly üpjün etmek, öndüriji, üstaşyr geçiriji we sarp ediji ýurt hökmünde gyzyklanmalary sazlamakda öňe sürlen, düýpli esaslandyrylan başlangyçlaryň esas goýujy ähmiýeti bar. Bu başlangyçlar dünýä bileleşiginiň doly goldawyna eýe bolup, olar BMG-niň 2008-nji we 2013-nji ýyllarda kabul edilen «Energiýa serişdeleriniň ygtybarly we durnukly üstaşyr geçirilmegi hem-de durnukly ösüşi we halkara hyzmatdaşlygy üpjün etmekde onuň hyzmaty» hakynda Kararnamalar bilen berkidildi. 

                                                                   

Tebigy gazyň gorlary boýunça dünýäde dördünji orny eýeleýän, özüniň ägirt uly serişde mümkinçiligini tutuş adamzadyň bähbidine peýdalanmaga çalyşýan Türkmenistan bu ugurda anyk ädimleri ätmek bilen, ýangyç-energetika toplumyny düýpli döwrebaplaşdyrmaga hem-de energiýa serişdelerini dünýä bazarlaryna ýetirmegiň ýollaryny diwersifikasiýalaşdyrmaga esaslanýan işjeň syýasaty durmuşa geçirýär. Soňky ýyllarda ýurdumyzda ýangyç-energetika serişdeleriniň önümçiliginiň we gazylyp alnyşynyň depgini düýpli ýokarlandyryldy, energiýa serişdeleriniň ugradylyş ýollary hem diwersifikasiýalaşdyrylýar. Türkmenistan energetika ulgamynda sebit we sebitara ähmiýetli iri taslamalary yzygiderli durmuşa geçirýär. Pudaga ornaşdyrylýan innowasiýalar, şeýle-de häzirki zaman şertlerinde elektrik beketler üçin ýangyjyň iň netijeli we ekologiýa taýdan howpsuz görnüşi bolan ýurtdaky tebigy gazyň ägirt uly gorlary ykdysadyýetiň strategik pudagynyň öňünde duran wezipeleri netijeli çözmäge ýardam berýär. 

                                                                   

Şu nukdaýnazardan, soňky ýyllarda amala aşyrylan giň gerimli maýa goýum taslamalarymyza, hususan-da, Hytaýa we Eýrana täze gaz geçirijileriň gurulmagyna, şeýle hem Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygyna berkarar döwletimiziň halkara energetika hyzmatdaşlygyna goşan hakyky goşandy hökmünde garamak bolar. Bu bolsa Merkezi Aziýa sebitiniň umumy ýagdaýyna we ösüşine oňyn täsir edýär, ony dünýä ähmiýetli energetika merkezleriniň birine öwürýär. 

                                                                   

Ýurdumyzda ýangyç-energetika toplumynyň önümçilik kuwwatyny ösdürmek bilen bir hatarda, energiýa serişdeleriniň öndürilýän, gaýtadan işlenilýän we eksport edilýän möçberlerini artdyrmaga hem uly ähmiýet berlip, giň gerimli taslamalar amala aşyryldy. Şu maksat bilen, «Galkynyş» gaz känini senagat taýdan özleşdirmäge milliardlarça amerikan dollaryna barabar maýa goýumlar gönükdirildi. Balkan welaýatynyň Gyýanly şäherçesinde ýylda 386 müň tonna polietilen we 81 müň tonna polipropilen öndürýän gazhimiýa toplumy, Ahal welaýatynda tebigy gazdan benzin öndürýän ilkinji zawod açylyp ulanylmaga berildi. 

                                                                   

Daşary ýurtly maýadarlar bilen Lebap welaýatynda ýylda 1 million 400 müň tonna kaliý hloridini öndürýän kärhana guruldy. Mary şäherinde hem ýyl-da 400 müň tonna ammiak we 640 müň tonna karbamid öndürýän döwrebap zawod işe girizildi. Garabogaz şäherinde ýapon we türk kompaniýalarynyň gatnaşmagynda gurlan, ýylda 1 million 155 müň tonna karbamid öndürýän zawod işleýär. 

                                                                   

Sebit we ählumumy howpsuzlygyň dürli ugurlaryny pugtalandyrmaga, şol giň ykrarnama we goldawa eýe bolan energetika howpsuzlygyna gönükdirilen täzeçil daşary syýasy başlangyçlar bähbitleriň utgaşdyrylmagyna, sazlaşmagyna esaslanýan syýasy we ykdysady hyzmatdaşlygyň nusgalaryny bilelikde işläp düzmek üçin giň mümkinçilikleri açdy. Bu başlangyçlar durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge kuwwatly itergi berýär. 

                                                                   

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Milli Geňeşiň jemgyýetçilik wekilleriniň bilelikdäki mejlisindäki taryhy çykyşynda üstünlikleriňdir şanly sepgitleriň halkymyzyň agzybirlikde, jebislikde, ýurtda alnyp barylýan syýasaty goldap, yhlasly zähmet çekmekleri netijesinde gazanylandygyny nygtady, geljek üçin maksatnamalar kabul edilende-de, özgertmeler meýilleşdirilende-de, ilkinji nobatda, mähriban halkymyza daýanylyp, ähli işlerimiziň halkymyzyň bähbitlerine gönükdiriljekdigini aýtdy. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, ýaşlar ýurdumyzyň geljegi hasaplanýar. Biziň ösüşlerimiz, ata Watanymyzyň berkararlygy, ýurdumyzyň asudalygy, abadançylygy köp derejede ýaşlarymyza baglydyr. Ykdysadyýetimiziň pudaklaryny ýokary derejeli hünärmenler bilen üpjün etmäge hem aýratyn üns berilýär. Ýaşlarymyzyň dünýäniň abraýly ýokary okuw mekdeplerinde okamaklary üçin şertler döredilýär, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim berlişini halkara derejelere çykarmak boýunça netijeli işler alnyp barylýar. Munuň şeýledigini uniwersitetimizde döredilen şertleriň, giň mümkinçilikleriň mysalynda hem görkezmek bolar.  

                                                                   

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe kuwwatly döwletimiz gazanylan üstünlikler bilen çäklenmän, öňe barýar, ösüşleriň täze belentliklerine çykýar. Ýurdumyzda ýokary tehnologiýaly, bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýeti, senagat ulgamyny innowasion esasda ösdürmek boýunça işler alnyp barylýar, köp sanly önümçilik maksatly we ýaşaýyş-durmuş ugurly desgalar gurlup ulanylmaga berilýär. Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezi bolan Arkadag şäheri şol iri taslamalaryň biridir. Gahryman Arkadagymyzyň hut özüniň işjeň gatnaşyp, maslahatlaryny bermeginde, ýolbaşçylyk etmeginde amala aşyrylýan bu taslamada «akylly» jaýlary we öýleri gurmaga, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini ornaşdyrmaga aýratyn üns berilýär. 

                                                                   

Häzirki döwürde amala aşyrylýan tutumly işlere ýaşlaryň işjeň çekilmegi boýunça öňde goýlan wezipelere laýyklykda, Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň mugallymlarydyr talyplary Arkadag şäheriniň gurluşygynda sanly enjamlary ornaşdyrmak we olaryň kadaly işlemegini üpjün etmek işlerine gatnaşýarlar. Bu ugurda «akylly» şäher ulgamyny dolandyrmakda ulanyljak programma üpjünçiliklerini ornaşdyrmak boýunça Ahal welaýatynyň Arkadag şäher häkimligine anyk teklipler berildi. 

                                                                   

Milli Liderimiziň taryhy maslahatda eden çykyşynda geljekde ýurdumyzy ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda daşky gurşawa, tebigy baýlyklarymyza aýawly çemeleşmek, olary tygşytly ulanmak, tebigatyň arassalygyny saklamak, ekologik abadançylygy üpjün etmek we «ýaşyl» ykdysadyýeti ösdürmek ýaly ugurlara hem uly ornuň degişlidigi nygtaldy. Bellenilişi ýaly, toplumlaýyn işleriň geçirilmegi netijesinde ýangyç-energetika toplumynda gury ýerde we deňizde nebitgaz känlerini özleşdirmek, köp mukdarda maýa goýumlary çekmek, dürli önümçilik desgalaryny gurmak arkaly olaryň çykarylýan hem-de gaýtadan işlenilýän möçberi artdyrylar. Bu işleriň netijeleri ýurdumyzyň, halkymyzyň hem-de dünýä halklarynyň bähbitlerine hyzmat eder. Öňde goýulýan belent wezipeler, aýdyň maksatlar giň dünýäragaýyşly, kämil ylym-bilimli, watansöýüji hünärmenleriň taýýarlanylmagyna bolan talaby hem artdyrýar. 

                                                                                                           

Baýrammyrat ATAMANOW,

                       

Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň rektory, tehniki ylymlaryň doktory.

31.01.2023
Eks­por­ta gol­daw ber­me­giň mil­li tej­ri­be­si

Dünýä ykdysadyýetinde globallaşmak prosesleriniň dowam edýän häzirki şertlerinde milli eksport edijilere goldaw bermek we olaryň dünýä bazarlaryndaky ornuny berkitmek meselesiniň derwaýyslygy has-da artýar.  

                                                                   

Özüniň mazmuny boýunça eksporta döwlet goldawyny bermek milli kärhanalaryň halkara bazarlaryndaky bäsleşige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga we milli işewürligiň daşarky bazarlara çykmagy üçin şertleri döretmäge gönükdirilendir. Bu goldaw öz gezeginde, milli girdejiniň artmagyna, telekeçiligiň ösmegine, ilatyň iş bilen üpjünçiligine özüniň oňyn täsirini ýetirýär.  

                                                                   

«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň milli Maksatnamasynda» ýurdumyzyň eksport mümkinçiliklerini artdyrmak boýunça esasy wezipeler we maksatlar kesgitlenildi. Bulardan başga-da, ýurdumyzyň milli eksport mümkinçiliklerini ösdürmek boýunça ýöriteleşdirilen Maksatnamalar hem hereket edýär. Olaryň hatarynda Türkmenistanyň Prezidentiniň 2015-nji ýylyň 15-nji maýyndaky Karary bilen tassyklanan «Türkmenistanda öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberini artdyrmak boýunça Döwlet Maksatnamasyny» görkezmek bolar. Bu Maksatnama laýyklykda, nebitgaz pudagyndan başga eksportyň esasyny düzjek ugurlar saýlanyp alyndy. Türkmenistanyň statistiki maglumatlaryna esaslanylsa, gürrüňi edilýän Maksatnamanyň kabul edilmeginden soň, onuň esasy maksatlarynyň, has takygy eksportyň düzüminde uglewodorod serişdeleriniň tutýan paýyny azaltmak meýilleri bolup geçdi.  

                                                                   

 Mazmuny boýunça eksporta goldaw bermek çärelerini maliýe we maliýe däl goldawlar toparlaryna bölmek bolar.  

                                                                   

Maliýe taýdan goldaw bermek çäreleri hökmünde ätiýaçlandyrmak, eksporty karzlaşdyrmak, eksport edijilere karz boýunça göteriminiň bir bölegini tölemäge ýardam etmek, döwlet kepilliklerini we salgyt ýeňilliklerini bermek hem-de başgalary görkezmek bolar .  

                                                                   

Häzirki wagtda Türkmenistanyň Prezidentiniň kiçi we orta telekeçiligi goldamak syýasatyny ýaýbaňlandyrmak maksady bilen Türkmenistanyň banklaryna kiçi we orta telekeçilige degişli taraplara önümleri öndürmek, işleri hem-de hyzmatlary ýerine ýetirmek bilen bagly maýa goýum taslamalary üçin 10 ýyla, dolanyşyk serişdelerini almak üçin 1 ýyla çenli möhlete ýyllyk 5 göterim bilen karzlary bermäge ygtyýar berilýär. Bu bolsa ýurdumyzyň milli eksport edijileriniň bäsleşik artykmaçlyklaryny ýokarlandyrmaga özüniň oňyn täsirini ýetirdi.  

                                                                   

Dünýä döwletleriniň käbirlerinde milli kärhanalaryň eksport işini goldamagyň bir görnüşi hökmünde bu eksport edijileriň täjirçilik banklaryndan alan karzlarynyň gaýtarylmagyna döwlet kepillikleriň berilmegi ulanylýar. Döwlet kepillikleriniň berilmegi maliýe institutlary tarapyndan karz şertlerini ýeňilleşdirilmegine öz täsirini ýetirýär. Eksport işini ösdürmegiň wajyp jähtleriniň biri bolup hem karz almak boýunça bildirilýän talaplaryň ýeňilleşdirilmegi çykyş edýär. Ýurdumyzyň milli ykdysadyýetiniň pudaklarynyň eksport mümkinçiliklerini ösdürmek maksady bilen, ýurdumyzyň býujet kanunçylygynda döwlet (hökümet, özygtyýarly) kepillendirmesini bermek boýunça kadalar hem öz beýanyny tapdy. Türkmenistanyň Býujet kodeksiniň 114-nji maddasynda Türkmenistanyň döwlet (hökümet, özygtyýarly) kepillendirmesi diýen düşünjä aýdyň kesgitleme berilýär. Türkmenistanyň döwlet (hökümet, özygtyýarly) kepillendirmesi – bu Türkmenistanyň dahyllysy bolup duran karz alyjy tarapyndan tölenmeli möçberi bellenen möhletde tölenmedik ýagdaýynda, Türkmenistanyň Hökümetiniň bergini dolulygyna ýa-da bölekleýin üzmek boýunça karz berijiniň öňündäki borçnamasydyr. 

                                                                   

Eksport işini goldamak boýunça berilýän salgyt ýeňillikler ulgamyna, adatça, salgyt arakesmelerini (salgytlary tölemek möhletini yza süýşürmek), salgytlaryň göterim derejesiniň peseldilmegini, eksport edijilere goşulan baha üçin tölenen salgydyň yzyna gaýtarylmagy we başgalary degişli edilýär. Salgyt ýeňillikleriniň berilmegi eksport işini höweslendirmegiň möhüm gurallarynyň biri hökmünde çykyş edýär. «Salgytlar hakynda» Türkmenistanyň bitewi Kanunynda eksport edijilere ýeňillikleri bermek boýunça käbir kadalar öz beýanyny tapdy. Hususan-da, bitewi Kanunyň 105-nji maddasynyň 4-nji bendine laýyklykda, harytlaryň (önümleriň) gönüden-göni eksport edilmegini amala aşyrýan Türkmenistanyň dahyllylary bolup durýan hususy telekeçilere we edara görnüşli taraplara, dokma önümleri olary öndürijiler tarapyndan ýerlenende 0 (nol) göterim derejedäki salgyt möçberi ulanylýar. 2017-nji ýylyň oktýabr aýynda «Salgytlar hakynda» Türkmenistanyň bitewi Kanunyna goşmaçalar girizmek hakynda Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi. Bu goşmaçalara laýyklykda, erkin ykdysady zolaklarda öz işlerini alyp barýan taraplar goşulan baha üçin salgydy tölemekden boşadylýar. Şeýle hem olaryň bu zolaklardaky işleriniň birinji on ýylynda emläk üçin, peýdadan alynýan we şahsy adamlardan alynýan girdeji salgytlaryny tölemekden boşadylýar . Berilýän salgyt ýeňillikleri ýurduň eksport kuwwatynyň artmagyna oňyn täsir edýär. 

                                                                   

Eksport işine goldaw bermekligiň maliýe gurallary bilen birlikde maliýe däl gurallary hem wajyp ähmiýete eýedir. Goldaw bermegiň bu ugrunyň mehanizmleri we olary amala aşyrmagyň institutlary köpdürlidir. Şeýle görnüşli goldawlaryň hatarynda eksport edijileri maglumat taýdan goldamaklygy görkezmek bolar. Milli eksport edijileriň dünýä bazarlary baradaky maglumatlara eýe bolmaklary, olaryň daşary ýurt bazarlaryndaky hyzmatdaşlarynyň artmagyna özüniň oňyn täsirini ýetirýär. Maglumat goldawyny bermek «Kiçi we orta telekeçiligi döwlet tarapyndan goldamak hakynda» Türkmenistanyň Kanunynda kiçi we orta telekeçiligiň subýektlerine goldaw bermegiň görnüşleri hökmünde bellenip geçilýär.  

                                                                   

Eksport işine goldaw bermegiň çäreler ulgamynda eksport edijilere maslahat kömegini bermek boýunça goldawyna hem möhüm orun degişlidir. Ýokary hilli maslahat kömeginiň berilmegi eksport ediji kärhanalaryň üstünlik gazanmaklaryna ýardam edýär.  

                                                                   

Milli eksport edijilere goldaw bermegiň maliýe däl görnüşleriniň hatarynda döwletleriň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlyklary alyp barmaklaryny görkezmek bolar. Häzirki wagtda  döwletimiziň birnäçe döwletler bilen ykdysady hyzmatdaşlyk etmek boýunça hökümetara toparlary hereket edýär. Ýurdumyzyň eksport mümkinçiliklerini artdyrmak boýunça işleri bu toparlaryň wezipeleriniň biri hökmünde tassyklanylýar.  

                                                                                                           

Wepa BERDIÝEW,

                       

Türkmen döwlet maliýe institutynyň mugallymy.

30.01.2023
Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW: — Ýaşlar mähriban halkymyzyň, eziz Watanymyzyň beýik geljegini gurujylardyr

Aşgabatda Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky  Ýaşlar guramasynyň nobatdaky VIII gurultaýy geçirildi 

                                                                   

 Aşgabat, 28-nji ýanwar (TDH). Şu gün paýtagtymyzyň “Mekan” köşgünde Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň nobatdaky VIII gurultaýy geçirildi. Oňa Ýaşlar guramasynyň Aşgabatdan hem-de ýurdumyzyň ähli welaýatlaryndan wekilleri gatnaşdylar. 

                                                                   

Nobatdaky gurultaýyň Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda geçirilmegi möhüm ähmiýete eýedir. Ýaşlaryň döwrebap bilimli, aň-düşünjeli, ruhy-ahlak we beden taýdan sagdyn bolup ýetişmekleri baradaky meseleler döwlet Baştutanymyzyň hemişe üns merkezinde durýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň beýik özgertmeler ýoly bilen öňe gitmegini hut ýaşlar bilen baglanyşdyrýar. Öňde goýlan beýik maksatlara ýetmekde ýaş türkmenistanlylara uly orun degişlidir. 

                                                                   

Gurultaýyň gün tertibine ýaşlar syýasatynyň meseleleriniň toplumy hem-de Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň we türkmen halkynyň Milli Lideri, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýaş nesilleriň öňünde goýan häzirki we geljekki wezipelerini çözmegiň ýollaryny ara alyp maslahatlaşmak girizildi. Forumyň dowamynda oňa gatnaşyjylar “Türkmenistanda ýaşlar baradaky döwlet syýasatynyň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynda” bellenen wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek boýunça anyk çäreleri, şeýle hem “Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň rejelenen görnüşini we döwrüň möhüm wezipelerini nazarda tutup, Ýaşlar guramasynyň Tertipnamasyna üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek hem-de beýleki birnäçe guramaçylyk meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar. 

                                                                   

Forumyň başlanmagynyň öňüsyrasynda oňa gatnaşyjylar bu ýerde guralan göçme sergi bilen tanyşdylar. Sergide häzirki zaman Türkmenistanyň gazanan üstünlikleri, halkymyzyň baý medeni-taryhy mirasy barada gürrüň berilýär. 

                                                                   

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň nobatdaky gurultaýy açyk diýlip yglan edilýär. Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar. 

                                                                   

Bu ýere ýygnananlar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gurultaýa gatnaşyjylara, ýurdumyzyň bagtyýar ýaşlaryna iberen Gutlagyny uly ruhubelentlik bilen diňlediler. Döwlet Baştutanymyzyň Gutlagynda Watana bolan beýik söýgä ygrarly, ynsanperwerligi, hoşniýetliligi, dostlugy ýörelge edinen ýaşlarymyzyň ykbalynda uly orun aljak bu gurultaýyň ähmiýeti nygtalýar. “Ýaşlar mähriban halkymyzyň, eziz Watanymyzyň beýik geljegini gurujylardyr, jemgyýetimiziň işjeň bölegidir. Eziz Diýarymyzyň güýç-kuwwaty, abraý-mertebesi we aýdyň geljegi bolan ýaşlar biziň alyp barýan işlerimize, ýurdumyzyň ösüşlerine öz mynasyp goşantlaryny goşýarlar. Bu günki gün ylym-bilim, sport, medeniýet, sungat ugurlarynda dünýäde uly üstünlikleri gazanýan türkmen ýaşlarynyň döwletimiz tarapyndan özlerine bildirilýän belent ynamy ödeýändiklerine buýsanýarys” diýlip, Gutlagda bellenilýär. 

                                                                   

 Gurultaýyň gün tertibi foruma gatnaşyjylaryň garamagyna çykarylýar. Gün tertibindäki meseleler biragyzdan tassyklanylýar. 

                                                                   

Soňra Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň başlygy Ý.Keriýewe söz berilýär. Ol çykyşynyň başynda türkmen ýaşlarynyň adyndan Gahryman Arkadagymyzy Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlyklygyna bellenilmegi hem-de türkmen halkynyň Milli Lideri diýlip kanuny taýdan ykrar edilmegi bilen mähirli gutlady. 

                                                                   

Guramanyň ýolbaşçysynyň çykyşynda ýerine ýetirilen işler barada aýdyldy hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň we Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýaşlar syýasaty babatda öňde goýan wezipeleri göz öňünde tutulyp, alnyp barylýan işleriň geljekki ugurlary kesgitlenildi. Ý.Keriýew halkymyzyň erk-islegi nazarda tutulyp hem-de ýaşlaryň syýasy-ykdysady, medeni işlere has giňden goşulyşmagyny, olaryň watançylyk, ynsanperwerlik, zähmetsöýerlik ruhunda terbiýelenilmegini gazanmak, ýaşlaryň ýurdumyzyň syýasy-jemgyýetçilik durmuşyna işjeň gatnaşmagyny üpjün etmek hem-de olaryň başlangyçlaryny goldamak maksady bilen, 2023-nji ýylyň şygarynyň ähmiýetini nygtap, onuň guramanyň agzalaryny täze üstünlikleri we zähmet ýeňişlerini gazanmaga ruhlandyrýandygyny belledi. 

                                                                   

Nygtalyşy ýaly, ýaşlar baradaky döwlet syýasaty häzirki wagtda 900 müňden gowrak agzany birleşdirýän Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň işi bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Bu gurama ýaş raýatlaryň bähbitlerini goraýan ýurdumyzdaky iri birleşmedir. Ýaşlar guramasy esaslandyrylan gününden, has takygy, 1991-nji ýylyň 16-njy noýabryndan bäri sagdyn bedenli we ruhy-ahlak taýdan ösen, zähmetsöýer, başarjaň, Watana wepaly nesilleri terbiýelemekde netijeli işleri alyp barýar. Gurama 30 ýyldan gowrak wagtdan bäri öz agzalaryny jebisleşdirmek boýunça wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirip, olaryň ukyp-başarnyklaryny, bilimlerini Garaşsyz, Bitarap Watanymyzy yzygiderli ösdürmäge gönükdirýär. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, ýaşlary watançylyk ruhunda terbiýelemek, olaryň ýokary hilli bilim almagy, döredijilik we sport bilen meşgullanmagy, ukyp-başarnyklaryny doly ýüze çykarmagy üçin ähli şertleri döretmek, giň gözýetimli, ösen tehnologiýalardan oňat baş çykarýan hünärmenleriň neslini kemala getirmek, ýaş nesilde halallyk, maşgala gymmatlyklaryna ygrarlylyk ýörelgelerini terbiýelemek guramanyň belent borjy we baş maksadydyr. Şeýle hem 2022-nji ýylyň 1-nji sentýabrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň VII gurultaýyna gatnaşyjylaryň öňünde çykyş edip, möhüm, jogapkärli wezipeleriň toplumyny, döwlet ýaşlar syýasaty we milli ösüş strategiýalary bilen baglylykda, bu jemgyýetçilik birleşiginiň möhüm ugurlaryny kesgitländigi bellenildi. Şolaryň hatarynda ýaşlaryň hukuk we durmuş taýdan goraglylygyny üpjün etmek, olaryň arasynda ruhy-ahlak we medeni gymmatlyklary, milli däp-dessurlary, sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmek, watançylygy, raýat jogapkärçiligini, zähmetsöýerligi, döredijilik ukyplaryny terbiýelemek, şahsyýeti kemala getirmegi goldamak, jemgyýetçilik birleşiklerine gatnaşmak, telekeçilik ugurlary bilen birlikde ýaşlaryň başlangyçlaryny höweslendirmek wezipeleri bar. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiziň nygtaýşy ýaly, giň gözýetimli, ösen tehnologiýalardan baş çykarýan hünärmenleriň neslini kemala getirmek biziň alyp barýan işlerimiziň esasy maksady bolmalydyr. Ýaşlaryň dünýä dillerini düýpli öwrenmegi, edebiýat we sungat bilen giňden meşgullanmagy üçin hem ähli şertler döredilmelidir. Olaryň arasynda döredijilik bäsleşikleri yzygiderli geçirilip durulmalydyr. Halallyk we maşgala gymmatlyklaryna ygrarlylyk ýaşlaryň baş ýörelgesine öwrülmelidir. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, “Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň rejelenen görnüşini tassyklady. Bu resminamanyň kabul edilmegi ýurdumyzda durmuşa geçirilýän ýaşlar syýasatynyň hukuk binýadyny pugtalandyryp, ýaşlar üçin döredilýän mümkinçilikleriň gerimini giňeltmäge ýardam berer. 

                                                                   

Şular barada aýtmak bilen, gurultaýa gatnaşyjylar hormatly Prezidentimize hem-de Gahryman Arkadagymyza döwletimiziň, jemgyýetimiziň ösüşine gönükdirilen özgertmeleri amala aşyrýandyklary, bu işlere ýaşlaryň çekilýändigi üçin tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, türkmen ýaşlarynyň bildirilen uly ynamy ödejekdiklerine ynandyrdylar. 

                                                                   

Aşgabat şäherindäki daşary ýurt dillerine ýöriteleşdirilen 125-nji orta mekdebiň türkmen dili we edebiýaty mugallymy B.Orazmämmedowyň, «Türkmennebit» döwlet konserniniň Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň işgäri Ş.Daňatarowyň, Mary welaýatynyň Türkmengala şäherinden hususy telekeçi A.Nazarlyýewanyň gurultaýyň gün tertibiniň «Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar: Ynamly ädimler bilen beýik menzillere tarap” atly birinji meselesi boýunça eden çykyşlarynda “Türkmenistanda ýaşlar barada döwlet syýasatynyň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynyň” üstünlikli durmuşa geçirilişi öz beýanyny tapdy. 

                                                                   

Foruma gatnaşyjylar “Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň rejelenen görnüşiniň ähmiýetine ünsi çekdiler. Kanunda ýaşlar telekeçiligini ösdürmegiň usullaryny işläp taýýarlamagyň hem-de telekeçiler tarapyndan döredilen, işgärleriniň 75 göterimi ýaşlardan ybarat bolan we “ýaşlar kärhanasy” diýlip atlandyrylýan kärhanalara döwlet goldawyny bermek boýunça ýeňillikleriň göz öňünde tutulandygy bellenildi. Mundan başga-da, bu Kanun bilen, bilim edaralaryny tamamlap, işe täze kabul edilen ýaş hünärmenleriň girdeji salgydyny tölemeginiň ýeňillikli tertibi kepillendirilendir. Şeýle-de Kanunda ýaşlaryň bilim almagynyň üznüksizligini gazanmak maksady bilen, mekdep uçurymlary üçin harby gulluga çagyryş möhletini wagtlaýyn yza süýşürmek göz öňünde tutulan. 

                                                                   

Halkara hyzmatdaşlyga goldaw bermegiň, dünýäde parahatçylygy we ynanyşmagy pugtalandyrmak maksady bilen, dürli ýurtlaryň ýaşlar guramalary we abraýly düzümler bilen netijeli gatnaşyklaryň ösdürilmeginiň Türkmenistanyň ýaşlar baradaky döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridigi nygtaldy. Bellenilişi ýaly, döwlet tarapyndan berilýän goldawyň çäklerinde bilim, ylym medeniýet we beýleki ugurlar boýunça halkara agentlikler, gaznalar, guramalar bilen netijeli gatnaşyklar ýola goýuldy. Ýaşlar guramasynyň agzalary 26-njy ýanwarda geçirilen Ministrler Kabinetiniň göçme mejlisinde ýaşlarymyzyň medeni, ykdysady, ylym-bilim, sport we beýleki ulgamlarda halkara gatnaşyklara has işjeň gatnaşmagyny üpjün etmäge gönükdirilen türkmen ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlyk Strategiýasyny taýýarlamak barada, hususan-da, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň binýadynda Halkara ýaş diplomatlar merkezini döretmek, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdepleriniň şahamçalaryny açmak, şeýle hem “Ýaş zehinler” atly maksatnamany taýýarlamak, Türkmenistanda yzygiderli esasda Halkara ýaşlar oýunlaryny guramak barada beýan edilen başlangyjy uly ruhubelentlik bilen kabul etdiler. 

                                                                   

Gün tertibiniň “Türkmen halkynyň Milli Lideri — bagtyýar ýaşlaryň durmuş uniwersiteti” atly ikinji mowzugy ara alnyp maslahatlaşylanda, ýygnananlar Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Milli Geňeşiň, ýurdumyzyň jemgyýetçilik wekilleriniň bilelikdäki mejlisinde öňde goýan wezipelerine ünsi çekdiler. Bellenilişi ýaly, ýaşlar Gahryman Arkadagymyzyň türkmen halkynyň Milli Lideri diýlip kanuny taýdan ykrar edilmegini we Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy wezipesine bellenilmegini uly ruhubelentlik bilen kabul etdiler. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň ata Watanymyzyň özygtyýarlylygyny pugtalandyrmakda, halkara abraýyny belende galdyrmakda we ykdysady kuwwatyny artdyrmakda bitiren hyzmatlarynyň ykrar edilmeginiň nyşany boldy. Türkmen halkynyň Milli  

                                                                   

Lideri, Gahryman Arkadagymyzyň: “Biziň ösüşlerimiz, ata Watanymyzyň berkararlygy, ýurdumyzyň asudalygy, il-günümiziň abadançylygy ýaşlarymyza baglydyr. Men türkmen ýaşlarynyň bu belent ynamy ödejekdiklerine berk ynanýaryn” diýen sözleri ýaş nesliň wekillerinde uly buýsanç döretdi. 

                                                                   

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň mugallymy T.Babaýewanyň, Daşoguz welaýatynyň Akdepe etrabynyň O.Ärsaryýew adyndaky geňeşliginiň Ataýap oba medeniýet öýüniň tans goýujysy H.Kadyrowanyň, Döwlet gümrük gullugynyň Magtymguly adyndaky ilkinji ýaşlar guramasynyň başlygynyň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji K.Baýgeldiýewiň, Türkmen döwlet bedenterbiýe we sport institutynyň sportuň Olimpiýa görnüşleri fakultetiniň talyby N.Ataýewiň çykyşlarynda Gahryman Arkadagymyzyň Watanymyzyň ösüşiniň täze tapgyrynda ýaşlaryň öňünde goýan anyk wezipeleri we olary çözmäge taýýarlyk öz beýanyny tapdy. Çykyş edenler Milli Liderimiziň ýaş nesli terbiýelemekde gollanma bolan kitaplarynyň uly ähmiýetini nygtadylar. 

                                                                   

Çykyş edenler türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň, ýurdumyzyň jemgyýetçilik wekilleriniň bilelikdäki mejlisinde: “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe kuwwatly döwletimiz gazanylan üstünlikler bilen çäklenmän, öňe barýar, ösüşleriň täze belentliklerine çykýar. Biz ýaşlarymyzyň işjeň gatnaşmaklarynda şu ýyl hem ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda yhlasly işlemelidiris. Şanly seneleri, dürli dabaralary geçirip, birnäçe önümçilik maksatly we ýaşaýyş-durmuş ugurly desgalary ulanmaga bermelidiris. Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezi bolan Arkadag şäheri şolaryň iň irileriniň biridir” diýen sözlerini getirdiler. 

                                                                   

Nygtalyşy ýaly, Ýaşlar guramasy öňünde goýlan wezipelerden ugur alyp, öz işiniň netijeliligini barha ýokarlandyrýar. Hormatly Prezidentimiziň hem-de türkmen halkynyň Milli Lideriniň parasatly ýolbaşçylygynda döwletimiziň gazanan uly üstünlikleri ýaşlary döredijilikli zähmet çekmäge ruhlandyrýar. Aýry-aýry çykyşlarda bolsa mähriban Watanymyza bagyşlanan goşgular okaldy. 

                                                                   

Gurultaýyň dowamynda oňa gatnaşyjylar Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Tertipnamasyna üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmegiň meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar hem-de biragyzdan kabul etdiler. Bu jemgyýetçilik guramasynyň Tertipnamasyna girizilen üýtgetmeler we goşmaçalar “Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň rejelenen görnüşinden gelip çykýan wezipeleri, hormatly Prezidentimiziň we türkmen halkynyň Milli Lideriniň ýaşlaryň öňünde goýan wezipelerini göz öňünde tutýar. Şeýle-de degişli Kararnama biragyzdan kabul edildi. 

                                                                   

Soňra guramanyň öňdebaryjylaryny sylaglamak dabarasy boldy. Olara hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň hem-de Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyndan sowgatlar gowşuryldy. 

                                                                   

Şu gezekki forum türkmen ýaşlarynyň agzybirligini, Watanymyzyň röwşen geljeginiň hem-de täze taryhy eýýamyň beýik taglymlarynyň dabaralanmagynyň bähbidine döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň we Gahryman Arkadagymyzyň daşyna jebisleşýändiklerini ýene bir gezek aýdyňlygy bilen görkezdi. 

                                                                   

Nobatdaky gurultaýa gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyna Ýüzlenme kabul etdiler. Olar ýaşlar barada edilýän hemişelik alada üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny bildirip, döredijilik gözlegleriniň, netijeli çözgütleriň we täzeçil çemeleşmeleriň ýaş nesilleriň işinde esasy ýörelgeleriň boljakdygyny, Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşiniň, onuň welaýat, etrap we şäher bölümleriniň öňdebaryjylarynyň — ýurdumyzyň ähli ýaşlarynyň öz güýçlerini, bilimlerini, ukyp-başarnyklaryny döwletimiziň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň, Watanymyzyň halkara abraýynyň has-da belende göterilmeginiň üpjün edilmegine gönükdirjekdiklerine ynandyrdylar. 

                                                                   

Forumyň ahyrynda ýygnananlaryň öňünde Türkmen döwlet medeniýet institutynyň talyplary hem-de Mollanepes adyndaky talyplar teatrynyň artistleri çykyş etdiler. Olaryň ýerine ýetiren edebi-sazly kompozisiýalarynda ýurdumyzyň ýaş nesilleriniň çuňňur watançylyk duýgulary, Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň şöhratyny has-da artdyrmaga taýýardyklary beýan edildi. 

                                                                   

 * * * 

                                                                   

Günüň ikinji ýarymynda şanly waka mynasybetli Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň Nowruz ýaýlasyndaky “Türkmeniň ak öýi” binasynda ýaşlaryň döredijilik bäsleşikleriniň ýeňijileriniň gatnaşmagynda uly konsert boldy. Ýurdumyzyň Hökümet agzalary, Aşgabatdaky diplomatik gulluklaryň ýolbaşçylary hem-de wekilleri bu döredijilik çäresiniň hormatly myhmanlary boldular. 

                                                                   

Konsertde halk aýdym-sazlary bilen birlikde häzirki zaman meşhur aýdymlar, tans kompozisiýalary ýerine ýetirildi. Konsert maksatnamasy türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň döreden we beýik özgertmeler eýýamynyň nyşanyna öwrülen “Öňe, öňe, diňe öňe, jan Watanym Türkmenistan!” atly aýdym bilen jemlendi.

30.01.2023