«Açyk gapylar» syýasatyny durmuşa geçirýän we sebitde parahatçylygy, durnukly ösüşi pugtalandyrmaga saldamly goşant goşýan, ähli gyzyklanma bildirýän taraplar bilen hyzmatdaşlygy ösdürýän Bitarap Türkmenistanyň halkara abraýy barha ýokarlanýar. Şu ýylyň noýabr aýynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde geçirilen duşuşyklar, gepleşikler, forumlar hem munuň aýdyň güwäsidir.

1-nji noýabrda Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde Halkara pul gaznasynyň geňeşçisi, Azerbaýjan we Türkmenistan boýunça missiýasynyň başlygy Anna Rouz Bordonyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda bu gazna bilen geljekki hyzmatdaşlygyň meselelerine seredildi, şeýle hem ýurdumyzyň Bütindünýä Söwda Guramasyna goşulmagy bilen bagly meýilleri maslahatlaşyldy.

Şol gün Nýu-Ýork şäherinde ýerleşýän Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň ýanyndaky hemişelik wekilhanasynda Türkmenistan bilen Lihtenşteýn Knýazlygynyň arasynda diplomatik gatnaşyklary ýola goýmak hakynda Bilelikdäki Beýanata gol çekildi.

3 — 5-nji noýabrda Aşgabatda degişli ulgamlarda ýurdumyzyň gazananlary hem-de dünýä belli kompaniýalaryň hödürleýän hyzmatlary, ýöriteleşdirilen enjamlary we öňdebaryjy tehnologiýalary bilen tanyşdyrmaga gönükdirilen «Türkmenistanyň gurluşygy, senagaty, energetikasy — 2024» atly halkara sergi we «Türkmenistanyň gurluşyk, senagat, energetika pudaklarynyň ösüşi» atly maslahat geçirildi.

4-5-nji noýabrda Türkmenistanyň wekiliýeti «Terrorçylyga garşy göreşmekde halkara hyzmatdaşlygy güýçlendirmek we serhet howpsuzlygyny üpjün etmek üçin çeýe gurallary döretmek — Duşenbe prosesiniň Kuweýt tapgyry» atly ýokary derejeli maslahatyň ministrler mejlisine gatnaşdy. Onda terrorçylyga garşy göreşmek babatda halkara hyzmatdaşlygyň netijeliligini ýokarlandyrmakda köptaraply çemeleşmeleri ulanmaga aýratyn üns berildi. Şeýle hem möhüm energiýa infrastrukturasyny terrorçylyk hüjümlerinden goramak boýunça ugurdaş çäre geçirildi. Saparyň çäklerinde Türkmenistanyň we Kuweýt Döwletiniň Daşary işler ministrlikleriniň düzüm birlikleriniň ýolbaşçylarynyň arasynda duşuşyk geçirilip, onuň dowamynda taraplar dürli ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmek barada pikir alyşdylar.

Daşary işler ministrliginde Ýewropanyň täzeleniş we ösüş bankynyň ýurdumyzdaky wekilhanasynyň ýolbaşçysy Erik Liwni bilen bolan duşuşyklarda bu bank bilen hyzmatdaşlygy ösdürmegiň geljegine, şol sanda «ýaşyl» şäherler, suw çeşmeleri ýaly ugurlar boýunça döwlet we hususy düzümleriň gatnaşmagynda bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak meselelerine garaldy.

Türkmenistanyň we Eýranyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň arasynda 6-njy noýabrda bolan telefon arkaly söhbetdeşlikde syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda ikitaraplaýyn gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň meseleleri maslahatlaşyldy.

Şol gün S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetinde sanly ulgam arkaly geçirilen «Agrosenagat toplumynyň durnukly ösüşi» atly halkara ylmy-amaly maslahatda oba hojalygy pudagynda öňdebaryjy tejribeleri alyşmak meselesine garaldy.

7-nji noýabrda Daşary işler ministrliginde Birleşen Milletler Guramasynyň Bosgunlaryň işi baradaky Ýokary komissarynyň kömekçisi hanym Ruwendrini Menikdiwela bilen geçirilen duşuşykda bu gurama bilen alnyp barylýan köpýyllyk hyzmatdaşlyga üns çekildi. Türkmenistanyň raýatsyzlygyň soňuna çykmak boýunça oňyn netijeleri gazanandygy we häzirki wagtda bu ugurda öňdäki orunlary eýeleýändigi bellenildi.

Şol gün ABŞ-nyň Döwlet sekretarynyň energetika serişdeleri boýunça kömekçisi Jeffri Paýett bilen sanly ulgam arkaly geçirilen duşuşykda taraplar dürli ugurlarda döwletara dialogyň netijeli häsiýete eýe bolýandygyny nygtadylar. Türkmenistanyň Ählumumy metan borçnamasyna goşulan wagtyndan bäri howanyň üýtgemegi boýunça öz üstüne alan halkara borçnamalaryny ýerine ýetirmekde gazanan üstünliklerine ýokary baha berildi.

8-nji noýabrda paýtagtymyzdaky «Ýyldyz» myhmanhanasynda Türkmenistanyň Hökümeti we BMG-niň Bosgunlaryň işi baradaky Ýokary komissarynyň müdirligi tarapyndan guralan Merkezi Aziýada raýatsyzlygy aradan aýyrmak boýunça ministrler derejesindäki sebitleýin maslahatyň baş maksady «#IBelong» (MenDegişli) ählumumy başlangyjynyň jemini jemlemekden ybarat boldy. Bu meseläni oňyn çözmekde ýurdumyzyň goşan uly goşandy BMG-niň Bosgunlaryň işi baradaky Ýokary komissarynyň müdirliginiň Türkmenistanyň Hökümetine gowşuran degişli güwänamasy bilen tassyklanyldy.

Şol gün Türkmenistanyň we Ýaponiýanyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň geçiren telefon arkaly söhbetdeşliginde syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlardaky hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

11-nji noýabrda Daşary işler ministrliginde BMG-niň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapaçenko bilen duşuşyk geçirilip, onuň barşynda BMG we onuň ýöriteleşdirilen edaralary bilen hyzmatdaşlygyň wajyp ugurlaryna garaldy. Hususan-da, howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly meselelere aýratyn üns berlip, Türkmenistanyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen geljek ýyl üçin meýilnamalar maslahatlaşyldy.

11 — 16-njy noýabrda Aşgabatda Ýewropanyň we Aziýanyň 12 ýurdundan 14 ýaşa çenli oglan-gyzlaryň arasynda geçirilen «Ashgabat Open 2024» atly halkara tennis ýaryşy paýtagtymyzyň halkara derejeli sport ýaryşlaryň geçirilýän merkezi hökmünde ykrar edilýändiginiň aýdyň güwäsi boldy. Oglanlardan 16 jübütiň we gyzlardan hem 14 jübütiň gatnaşan toparlaýyn bäsleşikleri türkmen tennisçileriniň ynamly ýeňşi bilen tamamlandy.

Aşgabatda 14-15-nji noýabrda geçirilen telearagatnaşyk, telemetriýa, habar beriş tilsimatlarynyň we teleradioýaýradyş enjamlarynyň «Türkmentel — 2024» atly XVII halkara sergisi we ylmy maslahat ýokary tehnologiýalar, innowasiýalar, telearagatnaşyk ulgamlarynda ýetilen sepgitler bilen tanyşmak we tejribe alyşmak üçin ajaýyp mümkinçilik boldy.

15-nji noýabrda Özbegistan Respublikasynyň Daşary işler ministrliginde geçirilen duşuşykda bilelikde işlemek üçin uly mümkinçilikler bolan dürli ugurlarda türkmen-özbek hyzmatdaşlygyny berkitmegiň meselelerine garaldy.

Şol gün Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde Türki medeniýetiň halkara guramasynyň Baş sekretary Sultan Raýewiň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen geçirilen duşuşykda TÜRKSOÝ bilen hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlary maslahatlaşyldy. Şeýle hem şanly seneler — 2024-nji ýylyň «Türki dünýäsiniň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýyly» diýlip yglan edilmegi, şahyryň doglan gününiň 300 ýyllygy, gadymy Änew şäheriniň «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmegi mynasybetli alnyp barlan işleriň ähmiýeti bellenildi.

16-njy noýabrda Änew şäheriniň 2024-nji ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmegi mynasybetli jemleýji dabara, TÜRKSOÝ-na agza ýurtlaryň medeniýet ministrleriniň hemişelik geňeşiniň mejlisi, türki döwletleriň sungat ussatlarynyň konserti geçirildi. Mundan başga-da, Magtymguly Pyraga we Änew medeniýetine bagyşlanan düzme ýazmak we ýaş suratkeşleriň eserleriniň halkara bäsleşikleriniň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy boldy.

BMG-niň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň 16-njy noýabrda geçirilen nobatdaky mejlisinde hyzmatdaşlygyň dürli ugurlardaky meselelerine garaldy hem-de toparyň 2024-nji ýyl üçin iş meýilnamasynda kesgitlenen wezipelere laýyklykda, şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda alnyp barlan işleriň jemi jemlenildi.

18-nji noýabrda Daşary işler ministrliginde geçirilen duşuşykda Bosniýa we Gersegowinanyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi ynanç hatynyň nusgalaryny gowşurdy. Duşuşykda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda döwletara gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň möhümdigi bellenildi.

20-nji noýabrda Duşenbe şäherinde Türkmenistan bilen Täjigistan Respublikasynyň daşary syýasat edaralarynyň arasynda geçirilen syýasy geňeşmelerde ikitaraplaýyn gatnaşyklary, şol sanda maýa goýum hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň hem-de şertnama-hukuk binýadyny kämilleşdirmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Sebit we halkara düzümleriň, hususan-da, BMG-niň çäklerindäki hyzmatdaşlyk meselelerine aýratyn üns berildi.

Şol gün BMG-niň Baş sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy Kaha Imnadze bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda bu merkez bilen dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlaryna garaldy.

21-nji noýabrda Daşary işler ministrliginde Hytaý Halk Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň Owganystanyň işleri boýunça ýörite wekili Ýue Sýaoýunyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň agzalary bilen geçirilen gepleşiklerde uzak möhletleýinlik, özara bähbitlilik esasynda guralýan döwletara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary maslahatlaşyldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Birleşen Arap Emirlikleriniň energetika we infrastruktura ministri Suheýl Al Mazrui hem-de senagat we öňdebaryjy tehnologiýalar ministri, Abu-Dabiniň milli nebit kompaniýasynyň Baş direktory Soltan Ahmed Al-Jaber bilen 25-nji noýabrda geçiren duşuşygynda ählumumy gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça hyzmatdaşlygyň üstünlikli alnyp barylýandygy bellenildi.

Şol gün Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Senatynyň Energetika we tebigy serişdeler boýunça komitetiniň agzasy, Montana ştatyndan senator Stiw Deýns bilen geçirilen duşuşykda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer we beýleki ulgamlarda türkmen-amerikan hyzmatdaşlygynyň möhüm meseleleri maslahatlaşyldy.

26-njy noýabrda Daşary işler ministrliginde ýurdumyza iş sapary bilen gelen Halkara awtomobil ulaglary birleşiginiň (IRU) Baş sekretary Umberto de Pretto bilen bolan duşuşykda Türkmenistanyň bu düzüm bilen köpýyllyk hyzmatdaşlygynyň oňyn tejribesine, üstaşyr gümrük amallaryny ýönekeýleşdirmegiň we ýük akymlaryny çaltlaşdyrmagyň gurallaryny ornaşdyrmaga aýratyn üns berildi.

26-njy noýabrda Daşkentde geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň daşary işler ministrleriniň orunbasarlarynyň nobatdaky 14-nji duşuşygynda sebit hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň möhüm meseleleri maslahatlaşyldy.

Şol gün Daşary işler ministrliginde Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Parlament Assambleýasynyň Başlygy Pia Kauma bilen bolan duşuşykda Türkmenistan bilen ÝHHG-niň arasynda syýasy, ykdysady, ekologiýa we ynsanperwer ugurlardaky hyzmatdaşlygyň wajyp meselelerine garaldy.

26-27-nji noýabrda geçirilen «Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş — 2024» atly halkara maslahatyň we serginiň baş maksady ulag arabaglanyşygyny berkitmekden, strategik hyzmatdaşlygy ösdürmekden, durnukly we inklýuziw ulag düzümleri üçin netijeli çözgütleri işläp taýýarlamakdan, «ýaşyl» tehnologiýalary, sanly ulgamlary ornaşdyrmakdan, ekologik taýdan arassa logistikanyň ösüşini goldamakdan hem-de durnukly ulag ulgamlary barada bilimleri artdyrmakdan ybarat boldy. Forumyň çäklerinde Daşary işler ministrliginde BMG-niň Baş sekretarynyň ýol hereketiniň howpsuzlygy boýunça Ýörite wekili Žan Todt hem-de Ulag diplomatiýasy boýunça halkara merkeziň Ýerine ýetiriji sekretary Igor Runow bilen duşuşyklar geçirilip, olarda ulag ulgamynda gatnaşyklary giňeltmegiň meselelerine garaldy.

26-27-nji noýabrda Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parkynda «Innowasiýalar, täze tehnologiýalar we olary önümçilige ornaşdyrmagyň meseleleri» atly III türkmen-hytaý ylmy-innowasion forumy geçirildi. Ol ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň dürli pudaklarynda öňdebaryjy innowasion çözgütleri durmuşa geçirmäge hem-de Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň arasynda ylmy-tehniki hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge gönükdirildi.

26 — 28-nji noýabrda türkmen wekiliýeti Täjigistan Respublikasynyň paýtagty Duşenbede SPECA günleriniň çäklerinde «SPECA sebitinde «ýaşyl» ösüş» ady bilen geçirilen BMG-niň Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ykdysadyýetleri üçin Ýörite maksatnamasynyň ykdysady forumyna, şeýle hem SPECA-nyň ýolbaşçylar geňeşiniň 19-njy mejlisine gatnaşdy. Forumyň netijeleri boýunça Jemleýji resminama kabul edildi.

27-nji noýabrda Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde BMG-niň Ösüş ugrundaky işi utgaşdyryş müdirliginiň Ýewropa we Merkezi Aziýa boýunça sebitleýin direktory Gwi-Ýeop Son bilen bolan duşuşykda 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibini we Türkmenistanda Durnukly ösüş maksatlary boýunça milli meýilnamalarydyr maksatnamalary durmuşa geçirmekde tagallalary birleşdirmegiň ähmiýetine aýratyn üns berildi.

Şol gün Türkmenistanyň we Iordan Haşimit Patyşalygynyň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda sanly ulgam arkaly geçirilen syýasy geňeşmelerde dürli ugurlarda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek boýunça meseleleriň giň toplumy maslahatlaşyldy.

27-28-nji noýabrda paýtagtymyzdaky «Ýyldyz» myhmanhanasynda «ÝHHG-niň çäginde parlament diplomatiýasy: dialog — abadan we asuda geljek üçin hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň guraly» atly 2-nji Aşgabat maslahaty geçirildi. Onuň baş maksady howpsuzlygy, geljek nesilleriň abadançylygynyň bähbidine parahatçylygy üpjün etmäge umumy çemeleşmeleri goldamakdan we ilerletmekden ybarat boldy.

28-nji noýabrda Aşgabatda utgaşykly görnüşde «Howanyň üýtgemegi şertlerinde azyk howpsuzlygyny üpjün etmek boýunça hyzmatdaşlyk» atly halkara maslahat geçirildi. Ol oba hojalygyna «ýaşyl» ykdysadyýet ýörelgelerini ornaşdyrmaga bagyşlandy. Çäräniň jemleri boýunça Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde BMG-niň Azyk we oba hojalygy guramasynyň Baş direktorynyň orunbasary, Ýewropa we Merkezi Aziýa boýunça sebit wekili Wiorel Gusu hem-de BMG-niň Daşky gurşaw boýunça maksatnamasynyň Ýewropa sebitleýin býurosynyň direktory Arnold Kreýlhuber bilen duşuşyklar geçirildi.

29-njy noýabrda Wengriýada iş saparynda bolan türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türki Döwletleriň Guramasynyň Aksakgallar geňeşiniň başlygy Binali Ýyldyrymyň çakylygy boýunça bu düzümiň agzasy, şeýle hem hormatly myhman hökmünde geňeşiň 16-njy mejlisine gatnaşdy.

30-njy noýabrda Hytaý Halk Respublikasynyň Çendu şäherinde «Merkezi Aziýa — Hytaý» formatynda geçirilen daşary işler ministrleriniň bäşinji duşuşygynyň çäklerinde Türkmenistanyň we Hytaýyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň duşuşygynda türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlary maslahatlaşyldy. Gepleşikleriň netijeleri boýunça 2025-2026-njy ýyllar üçin hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

Şeýlelikde, geçen aýda ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň daşary ýurtly hyzmatdaşlar we abraýly guramalar bilen geçiren dürli görnüşdäki halkara çäreleri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda amala aşyrylýan daşary syýasatyň üstünliklere beslenýändigine şaýatlyk edýär.

(TDH)

Aşgabat, 19-njy dekabr (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow gyş paslynyň säheriniň irki pursatlarynda Içeri işler ministrliginiň Awtomobil sport toplumynyň täze binalar toplumyny gurmak üçin meýilleşdirilýän ýere geldi. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzda awtomobil sportunyň ösdürilmeginde möhüm ähmiýete eýe boljak binalar toplumynyň taslamalary bilen tanyşdy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri gyş paslynyň tenekar howaly ir säherinde Awtomobil sport toplumynyň täze binalar toplumynyň gurulmagy meýilleşdirilýän ýerine geldi. Türkmenistanyň içeri işler ministri M.Hydyrow Gahryman Arkadagymyza Awtomobil sport toplumynyň binalarynyň taslamalarynyň taýýarlanandygy barada hasabat berdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy hasabaty kabul edip, ilki bilen, bu künjegiň özboluşly tebigatyny, ösümlik dünýäsini synlady. Bellenilişi ýaly, Içeri işler ministrliginiň Awtomobil sport toplumy bina edilende, bu künjegiň özboluşly tebigy aýratynlyklaryna üns berilmelidir. Sähranyň özboluşly dünýäsi göz öňünde tutulmalydyr. Soňra Gahryman Arkadagymyz bu ýerde görkezilýän taslamalar bilen tanyşdy.

Mälim bolşy ýaly, şu ýylyň awgustynda Milli Liderimiz Içeri işler ministrliginiň Awtomobil sport toplumynda bolup, onuň töwereginde döredilen ugurdaş desgalaryň, Polisiýanyň ýol gözegçiligi gullugyna degişli birnäçe binalaryň döredilendigini, harby we hukuk goraýjy edaralaryň işgärleri, gullukçylary üçin ýaşaýyş jaýlarynyň gurlandygyny, bu ýerde medeni-köpçülikleýin çäreleri geçirmäge niýetlenen merkeziň hereket edýändigini, şol bir wagtyň özünde-de şähergurluşyk işleriniň dowam edýändigini aýdyp, Sport ulag merkeziniň binalar toplumyny bu ýerden göçürmek hem-de ony seleň ýerde gurmak bilen baglanyşykly meseleleri hemmetaraplaýyn öwrenmegi maslahat beripdi.

Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz şol gün ýaşaýyş toplumlarynyň ýanynda awtomobil sportuna degişli desgalaryň we önümçilik toplumlarynyň gurulmagynyň maksadalaýyk hasaplanmaýandygyny, ýaryş geçirilende ýokary tizlikde hereket edýän, gaty sesli awtoulaglaryň raýatlaryň rahatlygyny bozup bilýändigini aýdyp, şeýle-de bu ugra höwesek ýaşlaryň sanynyň artýandygyny nazara alyp, merkezi göçürmek teklibini öňe sürüpdi. Adam hakyndaky aladany esasy ugur edinýän bu başlangyç uly goldawa eýe boldy. Şunuň bilen baglylykda, içeri işler ministri ýakynda geçirilen Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde hormatly Prezidentimize Awtomobil sport toplumyny göçürmek boýunça degişli işleri ýerine ýetirmek baradaky haýyş bilen ýüzlendi. Döwlet Baştutanymyz bu babatdaky işleriň ýokary derejede alnyp barylmagyna jogapkärçilikli çemeleşmegi tabşyrdy.

Şunuň esasynda, Gahryman Arkadagymyz berlen tabşyryklaryň ýerine ýetirilişi we toplumyň ýerleşjek çäginiň aýratynlygy bilen ýerinde tanyşmak, bu barada degerli maslahatlary bermek üçin bu ýere gelendigini aýtdy. Bu ýerde toplumyň binalarynyň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary we desgalaryň aýratynlyklaryna, enjamlaşdyrylyşyna, bezeg işlerine degişli taslamalar görkezildi.

Awtomobil sport toplumynyň guruljak ýeriniň umumy meýdany 71 gektar bolup, ol paýtagtymyzdan 40 kilometrden gowrak demirgazykda ýerleşýär. Toplumy gurmak üçin kesgitlenen künjegiň amatlydygyny belläp, Milli Liderimiz bu ýerde görkezilýän taslamalar boýunça birnäçe maslahatlaryny berdi. Täze toplumyň desgalarynyň binagärlik aýratynlygy boýunça taslamalaryň üç toplumy teklip edilýär. Gahryman Arkadagymyz hormatly Prezidentimiziň tassyklap beren taslamalar toplumynda görkezilýän binalaryň aýratynlyklary bilen tanyşdy. Taslamada görkezilişi ýaly, merkez iki bölekden ybarat bolup, olarda awtomobil sporty boýunça türgenleşikleri geçirmek, sport ulaglaryny ýaryşlara taýýarlamak, türgenler bilen okuwlary geçmek, halkara derejeli ýaryşlary guramak üçin ähli zerur mümkinçilikler göz öňünde tutulypdyr. Şeýle hem toplumyň binalarynyň biriniň nyşany hökmünde ahalteke bedewiniň, beýlekisi üçin bolsa alabaýyň şekili saýlanyp alnypdyr.

Milli Liderimiz ýurdumyzda awtomobil sportunyň ösdürilmegine ähmiýet berilýändigini nygtap, onuň maddy-enjamlaýyn binýadynyň yzygiderli berkidilmeginiň, bu ugur bilen meşgullanýan türgenleriň ussatlyklaryny artdyrmak, olaryň halkara derejedäki ýaryşlara gatnaşmagy bilen baglanyşykly meseleleriň döwletimiziň hemişelik üns merkezinde saklanýandygyny aýtdy. Munuň özi türkmen türgenleriniň halkara ýaryşlara gatnaşyp, ýokary netijeleri gazanmaklaryna giň ýol açýar. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Gahryman Arkadagymyz türkmen türgenleriniň “Ýüpek ýoly — 2024” halkara awtoralli ýaryşynda üstünlikli çykyş edip, kümüş hem-de bürünç medallara mynasyp bolandyklaryny belledi.

Milli Liderimiz täze toplumyň ähli görkezijiler babatda ýokary halkara ülňülere doly laýyk gelmelidigini, bu ýerde dünýä ýaryşlaryny, awto we motosportuň dürli görnüşleri boýunça, şol sanda kiçi göwrümli sport ulaglarynyň halkara bäsleşiklerini geçirmek üçin ähli zerur şertleriň göz öňünde tutulmalydygyny aýtdy. Şunda halkalaýyn bäsleşik ýollarynyň gurulmagy, dürli päsgelçilikli menzilleriň çekilmegi we çylşyrymly şertleri özünde jemleýän uzak aralyk boýunça awtomobil ýaryşlarynyň geçirilmegi üçin mümkinçilikleriň nazara alynmagy möhüm wezipe hökmünde kesgitlenendir.

Soňra Gahryman Arkadagymyz bu ýerde Awtomobil sport toplumynyň ygtyýaryna gelip gowşan täze sport ulagy bilen tanyşdy.

Içeri işler ministri M.Hydyrow sport ulaglaryny synagdan geçirmek we tehniki mümkinçiliklerine baha bermek babatda tejribe toplan Milli Liderimizden täze sport ulagyny synagdan geçirip bermegini haýyş etdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň belleýşi ýaly, ulagy sürmäge başlamazdan ozal, zerur tehniki taýýarlyk işlerini ýerine ýetirmek, şunda ýoluň we howanyň derejesini kesgitlemek, ulagyň tehniki aýratynlyklaryny nazara almak awtomobil sporty bilen meşgullanýan türgenlere bildirilýän esasy talaplardyr. Hormatly Arkadagymyz sport ulagyny dolandyryp, onuň tehniki mümkinçiliklerini synagdan geçirdi. Sport awtoulagy Milli Liderimiziň dolandyrmagynda sähra ýollary boýunça çylşyrymly menzilleri geçdi.

Şu günler Garagum sährasynyň gözelliginde üýtgeşik özüne çekijilik duýulýar. Arassa çägeleriň sähranyň ösümlik dünýäsi bilen utgaşmagy hem-de gyş paslynyň salkyn howasy bu ýerleriň ekologik derejesiniň ýokary bolmagyny üpjün edýär. Munuň özi türkmen topragynyň ähli künjeginiň, şol sanda ajaýyp giňişlikleri bolan sähranyň sahawatyndan habar berýär.

Soňky ýyllarda awtomobil sportuny ösdürmek boýunça alnyp barylýan giň gerimli işler ilatyň, ilkinji nobatda, ýaş nesilleriň berk bedenli, sagdyn ruhly bolup ýetişmeklerine gönükdirilýär. Gahryman Arkadagymyz sportuň adamlarda, aýratyn-da, ýaşlarda maksada okgunlylygy, erki hem-de işjeň hereket etmek endiklerini terbiýelemekde ähmiýetlidigini yzygiderli nygtaýar. Häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň başlangyjy esasynda Aral sebitiniň ekologik derejesini ýokarlandyrmak babatda halkara giňişlikde bilelikdäki taslamalar amala aşyrylýar. Şunda ýurdumyzyň dürli künjeklerinde, Aralýaka sebitinde köpçülikleýin bag nahallarynyň oturdylmagy bu ugurdaky işleriň netijeli häsiýete eýe bolýandygyny görkezýär.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyjy we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň yzygiderli goldawy netijesinde milli awtomobil sporty mekdebi barha kämilleşýär. Sport awtoulaglarynyň hatary täze ulaglar bilen yzygiderli artdyrylýar.

...Gahryman Arkadagymyz täze sport ulagynyň özboluşly aýratynlyklaryny we onuň tehniki mümkinçiliklerini synagdan geçirdi.

Ýeri gelende, ýurdumyzda Milli Liderimiziň başlangyjy esasynda 2018-nji ýylyň sentýabrynda “Amul — Hazar 2018” halkara awtorallisiniň üstünlikli geçirilendigini bellemek ýakymly. Oňa Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşyp, awtoralliniň geçýän ugry boýunça kesgitlenen menzili geçmekde ýokary netije görkezendigi hemmeleriň ýadyndadyr. Türkmen halkynyň Milli Lideriniň ençeme gezek sport awtoulaglarynda çykyş edip, gazanan ajaýyp ýeňişleri ýurdumyzyň awtomobil sportunyň taryhyna altyn sahypalar bilen ýazyldy.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy ähli meýilleşdirilen işleriň degişli derejede geçirilmegi, gurluşyklaryň ýokary hilli ýerine ýetirilmegi we şunda häzirki zamanyň ösen tejribesiniň işjeň ulanylmagy üçin zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi. Gahryman Arkadagymyz toplumyň bina ediljek ýerinden aýrylýan arassa ak çägeleriň ýurdumyzyň dürli künjeklerinde gurulýan çagalar baglarynyň, sebitlerdäki çagalar meýdançalarynyň zerurlyklary üçin ulanylmagynyň maksadalaýyk boljakdygyna ünsi çekdi. Çünki bu künjegiň ak çägeleri arassalyk babatda ýokary ekologik derejä doly laýyk gelýär. Merkeziň çäginde awtomobil sporty boýunça türgenleri taýýarlamak bilen bir hatarda, türgenleriň awtoulaglary dolandyrmakda hünärini kämilleşdirmek, ýollarda hereket sazlaşygyny üpjün etmek ukybyny we kesgitlenen tertip-düzgüni berk berjaý etmek endiklerini ösdürmek zerurdyr diýip, Milli Liderimiz nygtady hem-de bu babatda birnäçe maslahatlaryny berdi.

Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzda awto we motosportuň dürli görnüşlerini ösdürmegiň ähmiýetlidigine ünsi çekip, geljekde halkara derejedäki awtoralli ýaryşlarynyň guralmagy babatda degişli işleri geçirmegiň zerurdygyny aýtdy. Şeýle-de soňky ýyllarda ýaşlaryň arasynda golf meýdançalaryna bolan gyzyklanmalaryň artýandygyny nazara alyp, paýtagtymyzda hereket edýän meýdança ýaly, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda hem golf meýdançasyny gurmak boýunça taýýarlyk işleriniň alnyp barylmagy babatda maslahatlaryny berdi. Munuň özi ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgeleriniň yzygiderli berkidilmeginde örän ähmiýetlidir.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, bu künjegiň tebigy aýratynlygynyň göz öňünde tutulmagy möhüm talap bolup durýar. Şu maksat bilen, Garagum sährasynda sazagyň we beýleki çöl ösümlikleriniň 8 million 320 müň düýbüniň ekilmegi meýilleşdirilýär. Gahryman Arkadagymyz Garagum sährasynyň ösümlik dünýäsiniň baýlaşdyrylmalydygyny, sazak, sözen ýaly syrdam çöl agaçlarynyň köpçülikleýin ekilmegine aýratyn ähmiýet berilmelidigini aýtdy we hemmelere üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

Türkmenistanyň Prezidentiniň we Malaýziýanyň Premýer-ministriniň arasynda gepleşikler geçirildi

Kuala-Lumpur — Putrajaýa, 19-njy dekabr (TDH). Şu gün Malaýziýanyň paýtagtynda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow bilen Malaýziýanyň Premýer-ministri Anwar Ibrahimiň arasynda gepleşikler geçirildi.

Ozal habar berlişi ýaly, düýn döwlet Baştutanymyz resmi sapar bilen Malaýziýa geldi. Bu sapara ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň taryhynda täze sahypany açýan tapgyr hökmünde aýratyn ähmiýet berilýär. Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň döwletleri bilen köpugurly gatnaşyklary ösdürmek nukdaýnazaryndan, Türkmenistan Malaýziýa bilen däp bolan hyzmatdaşlygy pugtalandyrýar. Iki ýurduň arasyndaky gatnaşyklar özara hormat goýmak ýörelgelerine esaslanýar. Şunda söwda-ykdysady ulgamdaky gatnaşyklar oňyn ösüş depgini bilen häsiýetlendirilýär. Sebitiň okgunly ösýän döwletleriniň hataryna girýän Malaýziýa Türkmenistanyň ygtybarly hyzmatdaşlarynyň biridir.

Şu gün ir bilen döwlet Baştutanymyz motosikletçiler kerweniniň ugratmagynda Putrajaýa şäherinde ýerleşýän Hökümet binasyna — Perdana Putra geldi.

Hökümet binasynyň öňündäki Perdana meýdançasynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Malaýziýanyň Premýer-ministri Anwar Ibrahim mähirli garşylaýar. Türkmenistanyň Prezidenti we Malaýziýanyň Premýer-ministri birek-biregi mübärekläp, haly ýodajygynyň ugry bilen resmi garşylamak dabarasynyň geçirilýän ýerine barýarlar. Iki ýurduň Döwlet senalary ýaňlanýar. Hormat garawulynyň serkerdesi hormatly Prezidentimize dabaraly hasabat berýär. Döwlet Baştutanymyz Hormat garawulynyň esgerleriniň nyzamynyň öňünden geçýär hem-de Malaýziýanyň goşun baýdagyny sarpalaýar.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Malaýziýanyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen, öz nobatynda, Premýer-ministr Anwar Ibrahim hem Türkmenistanyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrylýar. Döwlet Baştutanymyz daşary ýurtlaryň Malaýziýadaky diplomatik wekilhanalarynyň ýolbaşçylary bilen hem tanyşdyrylýar.

Resmi surata düşmek dabarasyndan soňra, hormatly Prezidentimiz we Premýer-ministr Anwar Ibrahim Malaýziýanyň Hökümetiniň binasyna barýarlar. Bu ýerde döwlet Baştutanymyz Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrýar.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň we Malaýziýanyň Premýer-ministri Anwar Ibrahimiň arasynda çäkli düzümdäki gepleşikler geçirildi. Dostlukly ýurduň Hökümet Baştutany belent mertebeli myhmany mähirli mübärekläp, Malaýziýa resmi sapar bilen gelmäge çakylygy kabul edendigi üçin hoşallygyny beýan etdi.

Hormatly Prezidentimiz bildirilen myhmansöýerlik üçin Türkmenistanyň wekiliýetiniň adyndan minnetdarlyk bildirdi hem-de türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Malaýziýanyň Premýer-ministri Anwar Ibrahime iberen salamyny ýetirdi.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz mümkinçilikden peýdalanyp, Gahryman Arkadagymyzyň adyndan we öz adyndan Malaýziýanyň Ýokary Baştutany Sultan Ibrahime salamyny hem-de çuňňur hormatyny beýan etdi.

Hormatly Prezidentimiz Malaýziýa şu resmi saparynyň iki döwletiň arasyndaky gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmaga ýardam berjekdigine ynam bildirip, Türkmenistanyň Malaýziýa bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürmäge uly üns berýändigini belledi.

Biziň ýurtlarymyz iri halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Goşulyşmazlyk Hereketiniň çäklerinde ysnyşykly hyzmatdaşlyk edýärler. Türkmenistan Malaýziýa bilen bilelikde halkara işlerde deňhukuklylyk we adalatlylyk, Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak ugrunda çykyş edýärler diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady we Türkmenistanyň bitarap daşary syýasat ugruny, Birleşen Milletler Guramasynda we beýleki halkara düzümlerde öňe sürýän başlangyçlaryny goldaýandygy üçin malaý tarapyna minnetdarlygyny bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Malaýziýa bilen gatnaşyklary netijeli ösdürmek üçin bilelikdäki işleri dowam etdirmäge hemişe taýýardygyny tassyklap, Malaýziýanyň myhmansöýer topragynda mähirli kabul edilendigi üçin Premýer-ministr Anwar Ibrahime ýene-de bir gezek çuňňur minnetdarlygyny beýan etdi.

Söhbetdeşler netijeli syýasy dialogy mundan beýläk-de giňeltmek, söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek baradaky pikirlerini beýan edip, döwletara gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegi bolup durýan hem-de Türkmenistanyň we Malaýziýanyň halklarynyň arasynda dostlugy pugtalandyrmaga ýardam berýän medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy höweslendirmegiň möhümdigini nygtadylar. Şeýle-de taraplar özara gyzyklanma bildirilýän sebit hem-de halkara syýasatyň derwaýys meseleleri boýunça pikir alyşdylar.

Soňra gepleşikler Türkmenistanyň we Malaýziýanyň Hökümet wekiliýetleriniň agzalarynyň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam etdi.

Premýer-ministr Anwar Ibrahim belent mertebeli myhmany hem-de ýurdumyzyň wekiliýetini mähirli mübärekläp, Malaýziýanyň Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyga uly ähmiýet berýändigini belledi we türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyza öz adyndan hem-de Malaýziýanyň Ýokary Baştutany Sultan Ibrahimiň adyndan salamyny we iň gowy arzuwlaryny beýan etdi. Premýer-ministr Milli Liderimiziň 2016-njy ýylda Malaýziýa amala aşyran resmi saparynyň netijeleriniň uly ähmiýetini belledi. Şunuň bilen baglylykda, şu gezekki saparyň hem ýurtlarymyzyň arasyndaky hyzmatdaşlygy has-da pugtalandyrmak üçin ajaýyp mümkinçilikleri döredýändigi nygtaldy.

Premýer-ministr nebitgaz pudagyndaky özara gatnaşyklaryň meselelerine ünsi çekip, Türkmenistanda “PETRONAS” döwlet nebitgaz kompaniýasynyň netijeli işlemegi üçin amatly şertleriň döredilýändigini belledi we munuň üçin kompaniýanyň hem-de öz wekilçilik edýän ýurdunyň adyndan hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallygyny beýan etdi.

Premýer-ministriň nygtaýşy ýaly, medeni-ynsanperwer ulgam Türkmenistan bilen Malaýziýanyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hataryndadyr. Türkmenistanyň şöhratly taryhy we baý medeniýeti bar. Şu ýyl ýurtda beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy giňden bellenildi. Söz ussady öz şygyrlarynda ynsanperwerlige, agzybirlige, adalatlylyga çagyrypdyr. Malaýziýanyň ylmy işgärleridir alymlary Magtymguly Pyragynyň eserlerini malaý diline terjime etmek bilen meşgullanýarlar. Şahyryň şygyrlary dünýä edebiýatynyň genji-hazynasynyň aýrylmaz bölegine öwrüldi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa söz berildi.

Döwlet Baştutanymyz Malaýziýa sapar bilen gelmäge çakylyk we bildirilen myhmansöýerlik üçin Türkmenistanyň wekiliýetiniň adyndan minnetdarlyk bildirip, ýurdumyz bilen Malaýziýanyň arasyndaky gatnaşyklaryň indi 30 ýyldan gowrak wagt bäri dowam edýändigini, şu ýyllaryň dowamynda hyzmatdaşlygyň baý tejribesiniň toplanandygyny we ikitaraplaýyn şertnama-hukuk binýadynyň döredilendigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz ýokary döwlet derejesinde birnäçe özara saparlaryň guralandygyny, ýurtlarymyzyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň hemişe özara hormat goýmaga, deňhukuklylyga, ikitaraplaýyn bähbitlere esaslanýandygyny nygtap, häzirki wagtda alnyp barylýan ýakyn gatnaşyklaryň hem-de şu gezekki saparyň hyzmatdaşlyga goşmaça itergi berjekdigine, ony hil taýdan täze derejelere çykarjakdygyna ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz ikitaraplaýyn gatnaşyklary yzygiderli ösdürmek üçin ugurlary kesgitlemegi teklip edip, biz iri halkara guramalaryň, ýagny Birleşen Milletler Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Goşulyşmazlyk Hereketiniň çäklerinde üstünlikli hyzmatdaşlyk edýäris hem-de birek-birege goldaw berýäris. Malaýziýanyň Türkmenistanyň alyp barýan daşary syýasy ugruna hormat bilen garaýandygyna ýokary baha berýäris diýip belledi we Türkmenistanyň hem, öz gezeginde, Malaýziýanyň halkara parahatçylygy, howpsuzlygy berkitmäge, Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmaga gönükdirilen başlangyçlaryny goldamagy dowam etdirjekdigini tassyklady.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz soňky ýyllarda halkara giňişlikde parlament diplomatiýasynyň uly orun eýeleýändigini we şunuň bilen baglylykda, türkmen-malaý parlament hyzmatdaşlygyna möhüm orun degişlidigini nygtap, parlamentarileriň arasyndaky gatnaşyklary işjeň alyp barmagy, kanun çykaryjylaryň iki ýurtda geçirilýän iri halkara forumlara gatnaşmagynyň meýilnamasyny düzmegi teklip etdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz daşary syýasat edaralarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek maksady bilen, yzygiderli syýasy geňeşmeleri ýola goýmagyň maksadalaýyk boljakdygyny aýtdy.

Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk türkmen-malaý gatnaşyklarynyň möhüm ugry bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, oba hojalygy, dokma senagaty, energetika we ulag pudaklary ýaly ugurlarda hyzmatdaşlygyň meselelerine jikme-jik seretmek teklip edildi.

Bu meselede ýurtlarymyzyň işewür toparlaryna aýratyn orun degişlidir. Biz 2015-nji ýylda Kuala-Lumpurda bilelikdäki Türkmen-malaý işewürlik maslahatyny geçirdik diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we nobatdaky forumy Aşgabatda geçirmegi teklip etdi. Döwlet Baştutanymyz ýurtlarymyzyň Söwda-senagat edaralarynyň arasynda göni iş gatnaşyklary ýola goýmagyň möhümdigine ünsi çekip, bu edaralaryň iki ýurduň kärhanalarynyň we kompaniýalarynyň birek-biregiňkide geçirilýän sergilere, ýarmarkalara, forumlara gatnaşmagyny üpjün etmelidiklerini belledi. Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz söwda-ykdysady gatnaşyklary ulgamlaýyn ösdürmek üçin Ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-malaý hökümetara toparyny döretmegi teklip etdi.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň ösdürilmegine-de uly ähmiýet berýändigini, iki döwletiň hem-de olaryň halklarynyň arasynda, medeniýet, sungat ussatlarynyň we döredijilik işgärleriniň gatnaşmagynda Medeniýet günleriniň, halkara festiwallaryň, sergileriň geçirilmegini goldaýandygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiz 2015-nji ýylda Malaýziýada Türkmenistanyň Medeniýet günleriniň geçirilendigini belläp, indiki ýyl Aşgabatda Malaýziýanyň Medeniýet günlerini geçirmegi teklip etdi.

Türkmen raýatlarynyň Malaýziýanyň ýokary okuw mekdeplerinde okamaga gyzyklanmasy artýar. Häzirki wagtda Malaýziýada Türkmenistandan 300-e golaý talyp okaýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we iki ýurduň paýtagtlaryny birleşdirýän howa gatnawlarynyň gaýtadan ýola goýulmagynyň halklaryň arasyndaky gatnaşyklary has-da pugtalandyrmaga mümkinçilik berýändigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz 2028-nji ýylda Sarawak ştatynda Bütindünýä suw kongresini hem-de sergisini geçirmek baradaky çözgüdiň Malaýziýanyň halkara giňişlikde öňe sürýän başlangyçlarynyň möhümdigini ýene-de bir gezek tassyklaýandygyny aýdyp, Türkmenistanyň ýokary derejede geçiriljek şu forumyň işine ýakyndan gatnaşjakdygyny nygtady hem-de pursatdan peýdalanyp, malaý tarapyna bu iri çäreleri geçirmekde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz geçirilen netijeli gepleşikler, Türkmenistan bilen Malaýziýanyň arasyndaky dostlugy, özara düşünişmegi we hyzmatdaşlygy ösdürmäge taýýardygy üçin Premýer-ministr Anwar Ibrahime ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirip, Malaýziýanyň halkyna parahatçylyk, abadançylyk baradaky iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Premýer-ministr Anwar Ibrahim çuň manyly çykyşy üçin hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirip, syýasy-diplomatik, maliýe, oba hojalygy, medeniýet ulgamlaryndaky hyzmatdaşlygyň ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklarda möhüm orun eýeleýändigini belledi we bu babatda beýan eden başlangyçlary üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirdi. Anwar Ibrahim hormatly Prezidentimiziň Malaýziýa bilen dostlukly gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly üns berýändigini aýdyp, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň geljekde-de üstünlikli dowam etdiriljekdigine ynam bildirdi.

Malaýziýa Türkmenistan bilen söwda ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, azyk önümleriniň söwdasy boýunça hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga hem-de tejribelerimizi paýlaşmaga taýýardygymyzy tassyklaýarys diýip, Premýer-ministr aýtdy. Dostlukly ýurduň Hökümet Baştutany Türkmenistanyň “PETRONAS” kompaniýasy bilen hyzmatdaşlygy işjeň ösdürýändigini belläp, bu babatda berilýän goldaw üçin kompaniýanyň adyndan hoşallygyny beýan etdi. Anwar Ibrahim bilim ulgamynda hem hyzmatdaşlygyň barha giňeldilýändigini aýdyp, hünärmenleri taýýarlamak boýunça gatnaşyklaryň mundan beýläk-de ösdüriljekdigini nygtady.

Biz Kuala-Lumpur bilen Aşgabadyň arasyndaky gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna uly ähmiýet berýäris. Iki ýurduň arasynda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin uly mümkinçilikler bar. Siz Türkmenistanda “ýaşyl” we “akylly” şäheri gurmak boýunça başlangyçlary durmuşa geçirýärsiňiz, bu ugurda döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrýarsyňyz diýip, Anwar Ibrahim belledi we bu babatda gazanylýan üstünlikler bilen hormatly Prezidentimizi tüýs ýürekden gutlady.

Premýer-ministr Türkmenistanyň häzirki döwrüň möhüm meselelerini çözmekde öňe sürýän halkara başlangyçlaryna ünsi çekip, ýurdumyzyň bu ugurda toplan tejribesiniň Malaýziýa üçin hem wajypdygyny belledi.

Nygtalyşy ýaly, ýurtlarymyzyň arasynda göni howa gatnawlarynyň ýola goýulmagy netijesinde syýahatçylyk pudagynda uly ösüşler gazanylýar. Iki ýurduň syýahatçylarynyň sanynyň artýandygy hem muňa şaýatlyk edýär. Şunuň bilen baglylykda, syýahatçylyk üçin dürli ýeňillikleri girizmäge we bu ugurda hyzmatdaşlyk etmäge taýýarlyk beýan edildi. Munuň özi raýatlaryň arasynda dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmaga goşant goşar.

Premýer-ministr Anwar Ibrahim hormatly Prezidentimiziň energetika, ulag, tehnologiýalar ulgamlaryny hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlary hökmünde görkezendigini aýdyp, Malaýziýanyň bu ugurdaky taslamalary durmuşa geçirmäge taýýardygyny tassyklady. Şeýle hem ol Türkmenistanyň “Merkezi Aziýa — ASEAN” formatyny döretmek başlangyjyny goldaýandygyny we bu formatyň çäklerinde hyzmatdaşlyga taýýardygyny beýan etdi.

Çykyşynyň ahyrynda Anwar Ibrahim Türkmenistanyň daşary syýasatda Bitaraplyk ýörelgelerine eýerýändigini we Malaýziýanyň bu syýasaty goldaýandygyny aýdyp, ýurdumyzyň Bitaraplygynyň halkara giňişlikde gazanan üstünlikleri bilen gutlady.

Giňişleýin düzümdäki gepleşikler tamamlanandan soňra, hormatly Prezidentimiziň we Malaýziýanyň Premýer-ministriniň gatnaşmagynda ikitaraplaýyn resminama gol çekmek dabarasy boldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Premýer-ministr Anwar Ibrahim dabara gatnaşýanlaryň şowhunly el çarpyşmalary astynda resmi saparyň jemleri boýunça Türkmenistanyň we Malaýziýanyň arasynda Bilelikdäki Beýannama gol çekdiler.

Şeýle hem taraplar Türkmenistanyň Hökümeti bilen Malaýziýanyň Hökümetiniň arasynda wiza talaplaryny kem-käsleýin ýatyrmak hakynda Ylalaşyk hakynda notalary; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Malaýziýanyň Hökümetiniň arasynda howa gatnawy hakynda Ylalaşygy we awiasiýa senagaty babatynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda notalary; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Malaýziýanyň Hökümetiniň arasynda diplomatlary taýýarlamak we ylmy alyş-çalyş pudagynda hyzmatdaşlyk etmek babatda özara düşünişmek hakynda diplomatik notalary; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Malaýziýanyň Hökümetiniň arasynda syýahatçylyk babatda hyzmatdaşlyk etmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnamany; Hazar deňziniň türkmen böleginde ýerleşýän «Toplum-I» şertnamalaýyn çägini özleşdirmek babatda täze Önümi paýlaşmak hakynda şertnamanyň täjirçilik şertleri barada Teswirnamany; Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy bilen Malaýziýanyň Halkara söwda-senagat edarasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnamany; Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy bilen Malaýziýanyň Milli söwda-senagat edarasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnamany alyşdylar.

Gol çekmek dabarasy tamamlanandan soňra, hormatly Prezidentimiz we Malaýziýanyň Hökümetiniň Baştutany metbugat wekillerine ýüzlendiler.

Premýer-ministr Anwar Ibrahim gepleşikleriň netijelerini beýan edip, döwletara gatnaşyklaryň ýurtlarymyzyň arasyndaky hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmekde möhüm ähmiýetini belledi. Iki ýurduň daşary syýasat edaralarynyň arasyndaky hyzmatdaşlyk we geçirilýän geňeşmeler, hyzmatdaşlyk boýunça indi dörediljek toparlar hem bu gatnaşyklary ösdürmekde wajyp orny eýelär.

Premýer-ministr türkmen halkynyň Milli Lideriniň dürli ýyllarda Malaýziýa amala aşyran saparlarynyň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy has-da ilerletmäge itergi berendigini belledi we “PETRONAS Çarigali” kompaniýasynyň Türkmenistanda netijeli işlemegine döredilýän şertler üçin ýurdumyzyň Hökümetine hoşallygyny bildirdi. Şeýle-de ol Malaýziýanyň dürli ugurlarda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmäge hem-de Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň ösüşine öz goşandyny goşmaga taýýardygyny tassyklady.

Anwar Ibrahim söwda, maliýe ulgamlaryndaky hyzmatdaşlygy ösdürmek babatda edýän tagallalary üçin hormatly Prezidentimize hoşallygyny beýan edip, şular bilen bir hatarda, oba hojalygy we durnukly ösüşe gönükdirilen täze tehnologiýalar ýaly ugurlarda hem hyzmatdaşlygyň has-da giňeldiljekdigine berk ynam bildirdi.

Ol türkmen halkynyň beýik akyldar şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli halkara derejede geçirilen çäreleriň ähmiýetini belläp, Malaýziýanyň Türkmenistandaky diplomatik wekilhanasynyň türkmen alymlary we dilçileri bilen bilelikde şahyryň goşgularyny malaý diline terjime etmek boýunça iş alyp barýandyklaryny aýtdy. Nygtalyşy ýaly, Magtymguly Pyragynyň baý edebi mirasy tutuş dünýäde giňden meşhurdyr. Türkmen nusgawy edebiýatynyň görnükli wekiliniň döredijiligine Malaýziýada hem uly hormat goýulýar. Onuň şygyrlarynyň malaý diline terjime edilmegi malaýziýaly okyjylaryň şahyryň parahatçylyk söýüjilik, dost-doganlyk, özara düşünişmek, agzybirlik taglymlaryna ýugrulan eserleri bilen ýakyndan tanyşmagyna mümkinçilik döreder diýip, Anwar Ibrahim aýtdy hem-de medeni-ynsanperwer ulgamdaky bilelikdäki tagallalaryň özara hormat goýmagy, düşünişmegi, açyklygy, ählumumy ösüşi esasy ugur edinýän ýurtlarymyzyň we olaryň halklarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga itergi berjekdigine berk ynam bildirdi.

Soňra döwlet Baştutanymyz metbugat wekillerine ýüzlenip, çakylygy we bilelikde işlemäge döredilen şertler üçin Malaýziýanyň Premýer-ministri Anwar Ibrahime Türkmenistanyň wekiliýetiniň adyndan minnetdarlyk bildirdi.

“Şu gün biz halklarymyzyň bähbidine gönükdirilen, ykdysady ösüşlerimiziň geljekki ugurlaryny kesgitleýän örän netijeli gepleşikleri geçirdik. Sebit we halkara syýasatyň meselelerini ara alyp maslahatlaşdyk” diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we ýokary derejedäki gepleşikler üçin Malaýziýanyň wekiliýetine öz hoşallygyny beýan etdi.

Döwlet Baştutanymyz halkara bileleşigiň gün tertibindäki möhüm meselelerde Türkmenistanyň we Malaýziýanyň garaýyşlarynyň gabat gelýändigini ýa-da meňzeşdigini belläp, iki ýurduň hem parahatçylyk söýüjilik, deňhukuklylyk, beýleki döwletleriň içerki işlerine goşulmazlyk kadalaryna esaslanýandygyny, ählumumy we sebitleýin howpsuzlygy hem-de durnuklylygy berkitmek ugrunda çykyş edýändigini aýtdy.

Nygtalyşy ýaly, Türkmenistan we Malaýziýa ähli döwletleriň bähbitlerini göz öňünde tutmak hem-de ösüp barýan ýurtlaryň dünýä syýasatyndaky ornuny pugtalandyrmak esasynda adalatly we sazlaşykly halkara gatnaşyklar ulgamyny gurmagyň berk tarapdary bolup çykyş edýärler. Şu günki geçirilen duşuşyklardyr gepleşikler iki tarapyň hem bu maksatlara ygrarlydygyny tassyklady. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanda dünýä giňişliginde iri halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň, Goşulyşmazlyk Hereketiniň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde Malaýziýa bilen deňhukukly we özara bähbitli gatnaşyklara ýokary baha berilýändigini belledi.

Şu günki geçirilen gepleşikler hyzmatdaşlygyň giň toplumyny öz içine alýar. Hususan-da, olar söwda-ykdysady gatnaşyklary ýola goýmaga we giňeltmäge iki tarapyň hem gyzyklanma bildirýändigini görkezdi. Şu nukdaýnazardan, döwlet Baştutanymyz energetika, ulag-kommunikasiýa pudaklarynda, gurluşyk, nebiti we gazy gaýtadan işlemek, himiýa senagaty, ýokary tehnologiýalar, innowasion şäher gurluşygy, syýahatçylyk ýaly birnäçe ugurlarda taslamalary durmuşa geçirmek üçin bilelikdäki işleriň uly geljeginiň bardygyny belläp, Türkmenistanyň ykdysady hyzmatdaşlyk babatda Günorta-Gündogar Aziýa ýurtlary birleşigi bilen gatnaşyklary işjeňleşdirmäge gyzyklanma bildirýändigini tassyklady.

“Gepleşikleriň dowamynda biz özara gatnaşyklaryň oňyn tejribesiniň toplanandygyna, maýa goýumlary artdyrmak üçin bar bolan mümkinçiliklere ünsi çekdik” diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi. Ýurdumyzda köp ýyllardan bäri üstünlikli işläp gelýän Malaýziýanyň «PETRONAS Çarigali» döwlet nebitgaz kompaniýasynyň işi özara bähbitli ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň mysaly bolup durýar. “Medeni-ynsanperwer ulgamda hem gatnaşyklary berkitmek wajyp ugurlaryň biridir. Dostlukly halklarymyzyň arasynda medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy üpjün etmäge, bu ugurda ikitaraplaýyn gatnaşyklary giňeltmäge gönükdirilen bilelikdäki çäreleri geçirmek barada ylalaşdyk” diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Malaýziýa amala aşyrýan saparynyň netijelerine ýokary baha berip, saparyň dowamynda gazanylan ylalaşyklaryň we kabul edilen möhüm resminamalaryň ikitaraplaýyn gatnaşyklary has-da çuňlaşdyrmaga, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer we beýleki ugurlarda hyzmatdaşlygyň uly mümkinçiliklerini durmuşa geçirmäge ýardam etjekdigini nygtady.

Döwlet Baştutanymyz sözüniň ahyrynda Malaýziýanyň Premýer-ministri Anwar Ibrahime myhmansöýerligi üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi hem-de pursatdan peýdalanyp, Malaýziýanyň dostlukly halkyna parahatçylyk, abadançylyk, gülläp ösüş arzuw etdi.

...Günüň ikinji ýarymynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “PETRONAS” binasyna bardy hem-de bu ýerde Malaýziýanyň “PETRONAS Çarigali” kompaniýasynyň ýolbaşçylary bilen duşuşdy.

Duşuşykda hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary hem-de döwrüň talaplary nukdaýnazaryndan, onuň häzirki ýagdaýy we geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. Söhbetdeşler netijeli gatnaşyklary işjeňleşdirmek üçin giň mümkinçilikleriň bardygyny bellediler.

Nebitgaz senagaty Türkmenistanyň depginli ösýän pudaklarynyň biridir. Ýurdumyzyň energetika mümkinçilikleriniň ulanylmagyna Malaýziýanyň “PETRONAS” kompaniýasynyň uly goşant goşýandygy aýratyn bellenildi. Kompaniýa 30 ýyla golaý wagtyň dowamynda Türkmenistanda uglewodorod serişdelerini çykarmak boýunça durmuşa geçirilýän taslamalara işjeň gatnaşýar. Şeýle hem nebitgaz pudagy üçin ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamakda degişli işleri alyp barýar. Ýangyç-energetika toplumy Türkmenistan bilen Malaýziýanyň arasyndaky gatnaşyklaryň geljegi uly ugrudyr. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň hem-de “PETRONAS” kompaniýasynyň arasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýeti bellenildi.

Duşuşygyň dowamynda Türkmenistanda amala aşyrylýan ykdysady ösüş maksatnamalaryny, senagat pudagyndaky özgertmeleri we işewürlik üçin döredilýän amatly şertleri göz öňünde tutmak bilen, hyzmatdaşlygy täze ugurlar boýunça mundan beýläk-de işjeňleşdirmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

«PETRONAS» kompaniýasynyň ýolbaşçylary Gahryman Arkadagymyzyň ozal Malaýziýa amala aşyran saparlarynyň ähmiýetini belläp, Türkmenistanda netijeli iş alyp barmaga döredilen amatly şertler üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyklaryny beýan etdiler hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlygyň geljekde-de üstünlikli dowam etdiriljekdigine ynam bildirdiler.

Soňra döwlet Baştutanymyz “PETRONAS” binasynyň “Skybridge” syn ediş köprüsine bardy. Bu ýerde kompaniýanyň ýolbaşçylary hormatly Prezidentimizi binanyň taryhy hem-de aýratynlyklary bilen tanyşdyrdylar.

Bu meşhur bina 88 gatdan ybarat bolup, beýikligi 451,9 metre deňdir. Bina 6 ýylyň dowamynda gurlupdyr. Onuň taslamasy argentinaly arhitektor Sesar Pelli tarapyndan ýerine ýetirilipdir. Täsin desga diňe bir ägirt uly ölçegleri däl, eýsem, gurluşynyň çylşyrymlylygy bilen hem tapawutlanýar. Onuň ähli otaglarynyň tutýan meýdany 213 müň 750 inedördül metre deňdir. “PETRONAS” binasynda sergi we maslahat zallary, çeperçilik galereýasy, iş otaglary ýerleşýär. Binanyň gurluşygy üçin diňe Malaýziýada öndürilýän gurluşyk serişdeleri ulanylypdyr. Onuň üçin berk, şol bir wagtyň özünde çeýe beton işlenip taýýarlanylypdyr. Şoňa görä-de, ol şol ölçegdäki polat gurnama binalardan iki esse agyr gelýär. “Skybridge” syn ediş köprüsi binanyň 41-nji we 42-nji gatlarynda ýerleşýär. Köpriniň uzynlygy 58,4 metre, agramy bolsa 750 tonna barabardyr. 170 metr belentlikde gurlan “Skybridge” dünýäde iň beýik iki gatly köprüdir. “PETRONAS” binasynyň bu aýratynlyklary onuň syýahatçylyk taýdan ähmiýetini artdyrýar.

Şunda ylmy-tehniki ösüşiň gazananlarynyň hem-de öňdebaryjy inženerçilik çözgütleriniň, gurluşyk, binagärlik, dizaýn, şäheri abadanlaşdyrmak boýunça täze işläp taýýarlamalaryň giňden ulanylmagynyň Türkmenistanyň at gazanan arhitektory Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan we hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän şähergurluşyk maksatnamasynyň hem ileri tutulýan ugurlarydygyny bellemek gerek. Bu maksatnamanyň aýdyň nyşanlary bolan Aşgabat we Arkadag şäherleri sebitiň iri işewürlik we medeni merkezlerine öwrülýär.

Soňra hormatly Prezidentimiz Kuala-Lumpur şäheriniň Halkara howa menziline bardy.

Howa menzilinde Arkadagly Gahryman Serdarymyz Malaýziýanyň resmi wekili bilen söhbetdeş boldy. Söhbetdeşligiň dowamynda iki ýurduň arasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň ugurlaryň giň gerimi boýunça yzygiderli ösdürilýändigi bellenildi. Wekil pursatdan peýdalanyp, döwlet Baştutanymyzy resmi saparynyň üstünlikli geçmegi bilen gutlady hem-de iki ýurduň ýokary derejedäki özara saparlaryna bagyşlanan ýörite neşiri sowgat berdi. Döwlet Baştutanymyz hoşniýetli sözler hem-de sowgat üçin minnetdarlyk bildirdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz bu ýerden Watanymyza ugrady. Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy resmi adamlar garşyladylar. Olar hormatly Prezidentimizi Malaýziýa resmi saparynyň we onuň çäklerinde guralan ýokary derejedäki gepleşikleriň üstünlikli geçmegi bilen tüýs ýürekden gutladylar.

Hormatly Prezidentimiz gutlaglar üçin minnetdarlyk bildirip, bu ýerden ugrady.

Şeýlelikde, döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň Malaýziýa amala aşyran resmi saparynyň netijeleri iki ýurduň hem deňhukukly, özara bähbitli, uzak möhletleýin döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmagy maksat edinýändigini aýdyň görkezdi.

* * *

Hormatly Prezidentimiziň resmi saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary düýn Kuala-Lumpurda malaýziýaly kärdeşleri bilen duşuşyklary geçirdiler. Şolaryň dowamynda dürli ugurlardaky ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Işjeň ýagdaýda geçen duşuşyklaryň barşynda taraplar türkmen-malaý gatnaşyklarynyň oňyn ösüş depginini bellediler. Ikitaraplaýyn duşuşyklaryň gün tertibine syýasy-diplomatik, ýangyç-energetika, söwda-ykdysady, oba hojalygy, ylym, bilim, medeni-ynsanperwer, ulag-kommunikasiýalar ulgamlaryndaky hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm meseleleri girizildi.

Gepleşikleriň jemleri boýunça resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi. Şolaryň hatarynda Halkara ynsanperwer ylymlary we ösüş uniwersiteti bilen Malaýa uniwersitetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Döwlet energetika instituty bilen Malaýziýanyň Tenaga uniwersitetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk instituty bilen Malaýziýanyň Tenaga uniwersitetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk instituty bilen Malaýziýanyň Sanweý uniwersitetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary instituty bilen Malaýziýanyň Sanweý uniwersitetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş instituty bilen Malaýziýanyň Sanweý uniwersitetiniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar. Şeýle hem duşuşyklarda köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ugry boýunça özara gatnaşyklary ösdürmegiň möhümdigi bellenildi.

Aşgabat — Kuala-Lumpur, 18-nji dekabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow resmi sapar bilen Malaýziýa ugrady. Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy ýurdumyzyň resmi adamlary ugratdylar.

Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmek Türkmenistanyň Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, gyzyklanma bildirýän döwletleriň ählisi bilen özara bähbitli, deňhukukly hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň bu ugurda başyny başlan strategiýasy häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz tarapyndan yzygiderli durmuşa geçirilýär.

Türkmenistan bilen Malaýziýany birek-birege hormat goýmak däplerine esaslanýan dostlukly gatnaşyklar baglanyşdyrýar. Häzirki wagtda ýurtlarymyzyň hyzmatdaşlygy halkara guramalaryň, hususan-da, Birleşen Milletler Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Goşulyşmazlyk Hereketiniň we beýleki halkara düzümleriň çäklerinde üstünlikli ösdürilýär. Ikitaraplaýyn gatnaşyklar dürli ugurlarda, şol sanda söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda yzygiderli pugtalandyrylýar. Döwletara hyzmatdaşlygy ösdürmekde ýokary derejede amala aşyrylýan özara saparlara möhüm orun degişlidir. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyzyň Malaýziýa 2011-nji, 2016-njy ýyllarda amala aşyran resmi hem-de döwlet saparlary, dostlukly ýurduň Hökümet Baştutanlarynyň 2014-nji, 2019-njy ýyllarda Türkmenistana bolan saparlary munuň aýdyň mysalydyr. Şol saparlaryň dowamynda gol çekilen ikitaraplaýyn resminamalar hyzmatdaşlygyň ygtybarly şertnama-hukuk binýadyny emele getirýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Malaýziýa amala aşyrýan ilkinji sapary we öňde boljak ýokary derejedäki gepleşikler hem özara gatnaşyklary çuňlaşdyrmakda, onuň gerimini giňeltmekde nobatdaky tapgyr bolar.

...Birnäçe sagatdan soňra, hormatly Prezidentimiziň uçary Malaýziýanyň paýtagtynyň iki ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Halkara howa menziline gondy. Bu ýerde hormatly Prezidentimizi resmi adamlar garşyladylar.

Myhmansöýerligiň asylly däbine görä, döwlet Baştutanymyza gül desseleri gowşuryldy. Belent mertebeli myhmanyň hormatyna uçaryň ýanynda düşelen haly ýodajygynyň ugrunda Hormat garawulynyň esgerleri nyzama düzüldi.

Howa menzilinde hormatly Prezidentimiziň dostlukly ýurduň resmi wekili bilen bolan söhbetdeşliginiň dowamynda yzygiderli ösdürilýän türkmen-malaý hyzmatdaşlygynyň ýokary derejesi kanagatlanma bilen bellenildi. Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň baý tejribesi we ägirt uly mümkinçilikler häzirki döwürde umumy bähbitlere laýyk gelýän köpugurly özara gatnaşyklary ösdürmek üçin amatly şertleri döredýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Malaýziýa resmi sapary dowam edýär.

Geçen hepdede ýurdumyzda Halkara Bitaraplyk güni hem-de Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesine eýe bolmagynyň 29 ýyllygy giňden bellenildi. Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan iki gezek ykrar edilen Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýy ýurdumyzyň daşary syýasatynyň binýatlaýyn esasydyr. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow öz Gutlagynda Bitaraplyk syýasatynyň milli bähbitlerimize we Birleşen Milletler Guramasynyň maksatlaryna doly laýyk gelýändigini, şeýle hem ählumumy durnuklylygy we howpsuzlygy üpjün etmegiň, parahatçylyk söýüjilikli başlangyçlary durmuşa geçirmegiň, halkara derejede wajyp meseleleri dialog arkaly çözmegiň möhüm şertidigini belledi.

Baýramçylygyň çäklerinde Aşgabat şäherinde döwlet Baştutanymyzyň gatnaşmagynda Bitaraplyk binasyna gül goýmak dabarasy, şeýle-de paýtagtymyzdaky Mejlisler merkezinde sungat ussatlarynyň konserti boldy.

9-njy dekabrda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisi tamamlanandan soňra, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa, Hökümet agzalaryna, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýolbaşçylaryna Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medalyny we ýadygärlik nyşanlar toplumyny gowşurmak dabarasy boldy.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň wekillerinden, ýurdumyzyň iri jemgyýetçilik birleşiklerinden, zähmetkeşler toparlaryndan, raýatlarymyzdan gelip gowşan teklipleri göz öňünde tutup, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli, Magtymguly adyndaky halkara baýraklar baradaky komitetiň kararyny nazara alyp, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa Magtymguly adyndaky halkara baýrak berildi. Hormatly Prezidentimiziň Permanyna laýyklykda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medaly we ýadygärlik nyşanlar toplumy gowşuryldy.

Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasyny öwrenmäge, dünýäde giňden wagyz etmäge, nesilleri milli gymmatlyklarymyza, däp-dessurlarymyza hormat goýmak ruhunda, ynsanperwer häsiýetlerde terbiýelemäge uly goşandyny goşmak arkaly dürli ulgamlarda zähmet çekip, aýratyn tapawutlanan raýatlarymyzy hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gol çeken resminamalaryna laýyklykda, Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medaly, «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýadygärlik nyşanlary bilen sylaglamak dabaralary geçirildi.

Sylaglananlaryň hatarynda türkmen halkynyň medeni mirasyny aýawly saklamaga we wagyz etmäge, halklaryň arasynda dostlugy, hyzmatdaşlygy berkitmäge, Türkmenistanyň dünýä döwletleri, halkara guramalar bilen medeni gatnaşyklaryny ösdürmäge mynasyp goşant goşan daşary ýurtlaryň raýatlary hem bar. Hususan-da, baýramçylyk dabaralaryna gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen Türki Döwletleriň Guramasynyň Aksakgallar geňeşiniň başlygy Binali Ýyldyryma Türkmenistanyň «Hormatly il ýaşulusy» ady dakyldy, şeýle hem nemes lukmany, lukmançylyk ylymlarynyň doktory Klaus Georg Parhofere Türkmenistanyň «Arkadag» medaly gowşuryldy. Özbegistan Respublikasynyň Prezidentiniň ýanyndaky Howpsuzlyk geňeşiniň sekretarynyň orunbasary, Özbegistan Respublikasynyň Prezidentiniň daşary syýasy meseleler boýunça ýörite wekili Abdulaziz Hafizowiç Kamilowa Türkmenistanyň «Hormatly il ýaşulusy» diýen at dakylyp, Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medaly, ýadygärlik we sowgatlyk nyşanlary gowşuryldy.

Halkara Bitaraplyk gününiň öňüsyrasynda paýtagtymyzda «Halkara parahatçylygy we durnukly ösüşi berkitmekde bilelikdäki tagallalar» atly halkara maslahat geçirildi. Çykyşlarda Bitarap Türkmenistanyň döredijilikli daşary syýasy ugruna we halkara giňişlikde parahatçylygy üpjün etmek boýunça alyp barýan işlerine ýokary baha berildi. Mowzuklaýyn mejlisleriň dowamynda durnukly ösüşi üpjün etmäge, döwletlerdir halklaryň arasynda gatnaşyklary pugtalandyrmaga, dialog we parahatçylyk medeniýetini kemala getirmäge, möhüm ykdysady, ynsanperwer, ekologik meseleleri çözmäge, ählumumy abadançylygyň, ösüşiň maksatlaryna ýetmek üçin öňdebaryjy tejribeleri, innowasion tehnologiýalary we strategiýalary ornaşdyrmaga gönükdirilen hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary boýunça pikir alşyldy. Maslahatyň netijeleri kabul edilen Jemleýji resminamada öz beýanyny tapdy.

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde parahatçylygyň, howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparynyň ýokary derejedäki mejlisi geçirildi. Onuň gün tertibine laýyklykda, dünýä ösüşiniň häzirki zaman meýillerini hasaba almak bilen, BMG-niň Tertipnamasynyň ýörelgeleri, halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalary esasynda, ýurdumyzyň başlangyjy bilen Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny işläp taýýarlamagyň mümkinçiliklerine garaldy. Şeýle hem mejlise gatnaşyjylar milli we halkara strategiýalara Bitaraplyk ýörelgelerini ornaşdyrmak arkaly 2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş ulgamynda Gün tertibini ýerine ýetirmek babatda hyzmatdaşlygy dowam etdirmek bilen bagly pikirlerini beýan etdiler.

Baýramçylyk mynasybetli täze binalaryň açylyş dabaralary boldy. Türkmenbaşy şäherinde ähli amatlyklary özünde jemleýän ýaşaýyş jaýlarynyň 5-si açyldy. Daşoguz şäherinde bolsa 1500-e golaý maşgala täze jaýlara göçüp geldi. Bu ýerde 71 gektar meýdany tutýan täze ýaşaýyş jaý toplumy ulanmaga berildi. Toplumyň düzümine ýerleşdirilişi has gowulandyrylan dört gatly öýleriň 70-si, 600 orunlyk umumybilim berýän mekdep, 240 orunlyk çagalar bagy, döwrebap saglyk we söwda merkezleri girýär. Ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde «KamAZ» okuw-hyzmat merkeziniň açylyş dabarasy hem geçirildi. Merkezde awtoulaglary abatlamak we olara hyzmat etmek işleri ýerine ýetiriler.

Geçen hepdäniň beýleki wakalaryna geçmek bilen, 9-njy dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýurdumyzyň daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalarynyň, konsullyk edaralarynyň we halkara guramalaryň ýanyndaky wekilhanalarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirendigini bellemek gerek. Mejlisde 2024-nji ýylda Türkmenistanyň halkara hyzmatdaşlygyna degişli alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi hem-de ýurdumyzyň daşary syýasatynyň möhüm ugurlary, geljek ýyl üçin ileri tutulýan wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy. Mejlisiň çäklerinde hormatly Prezidentimiz asylly däbe eýerip, iş kesilen 276 raýatyň Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli günäsini geçmek baradaky Permana, şeýle hem «Türkmenistanyň diplomatik gullugynyň maliýe meseleleri hakynda» Karara gol çekdi. Mundan başga-da, geçen hepdede hormatly Prezidentimiz degişli Karara gol çekip, Türkmen-ýapon ykdysady komitetiniň türkmen böleginiň düzümini tassyklady.

10-njy dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow BMG-niň Howpsuzlyk geňeşiniň Terrorçylyga garşy göreşmek boýunça komitetiniň Ýerine ýetiriji direktoratynyň Ýerine ýetiriji direktory hanym Natalýa Germany kabul etdi. Iri halkara guramanyň wekili döwlet Baştutanymyzy Halkara Bitaraplyk güni bilen gutlap, ähli türkmenistanlylara bagtyýarlyk, abadançylyk, saýlap alan ösüş ýolunda üstünlikleri arzuw etdi. Şeýle-de ol özüne Gündogaryň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli ýokary sylagyň — ýubileý medalynyň gowşurylandygy üçin hoşallyk bildirdi. Söhbetdeşligiň dowamynda halkara hukuk tertibini berkitmegiň we ählumumy dolandyryşyň köppolýarly ulgamyny ösdürmegiň, dünýäde parahatçylygyň hem-de durnuklylygyň bähbidine hukuk we beýleki degişli gurallary berkitmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

11-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ýewropa Bileleşiginiň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili hökmünde işini tamamlaýan hanym Teri Hakalany kabul etdi. ÝB-niň Ýörite wekili döwlet Baştutanymyzy Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli tüýs ýürekden gutlap, Ýewropa Bileleşiginde sebitde we dünýäde parahatçylygyň, özara ynanyşmagyň pugtalandyrylmagy ugrunda çykyş edýän Bitarap Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygy ösdürmäge möhüm ähmiýet berilýändigini belledi. Duşuşygyň dowamynda Türkmenistan bilen ÝB-niň arasyndaky köpugurly gatnaşyklar, şol sanda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlyk barada pikir alşyldy.

11-nji dekabrda Gökdepe metjidinde türkmen halkynyň Milli Lideriniň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň gatnaşmagynda hajy Arkadagymyzyň mukaddes Käbä zyýarat etmeginiň hormatyna sadaka berildi. Munuň özi halkymyzyň köpasyrlyk ýörelgeleriniň, maşgala gymmatlyklarynyň häzirki döwrüň ruhuna kybap derejede dowam etdirilýändiginiň aýdyň beýany boldy. Sadaka Mejlisiň Başlygy, Hökümet agzalary, welaýatlaryň, Aşgabat, Arkadag şäherleriniň häkimleri, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Halk Maslahatynyň agzalary, Mejlisiň deputatlary, Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalarynyň hem-de daşary ýurtlaryň Türkmenistandaky ilçihanalarynyň, halkara guramalaryň wekilleri, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary, welaýatlaryň, Aşgabat we Arkadag şäherleriniň ymamlary, hormatly ýaşulular gatnaşdylar. Sadaka gatnaşyjylar Gökdepe metjidinde agzybirlikde öýle namazyny okadylar.

12-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasynyň «Wozroždeniýe» taslama-gurluşyk kompaniýalar toparynyň ýolbaşçysy Igor Bukatony kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda paýtagtymyzda amatly ýaşaýyş şertlerini döretmegiň, şol sanda döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny gurmagyň, ulag infrastrukturasyny ösdürmegiň, ekologik ýagdaýy mundan beýläk-de gowulandyrmagyň ýollary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, häzirki wagtda Aşgabatda şäher infrastrukturasyny ösdürmek boýunça giň möçberli maksatnama amala aşyrylýar. Paýtagtymyzy dünýäniň iň gözel we ýaşamak üçin amatly şäherleriniň birine öwürmek şol maksatnamanyň esasy wezipesidir. Hormatly Prezidentimiz özara bähbitli hyzmatdaşlygy dowam etdirmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygyny belläp, türkmen tarapynyň hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek boýunça anyk tekliplere seretmäge taýýardygyny beýan etdi.

13-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa Ermenistan Respublikasynyň Türkmenistanda täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Arsen Awagýan hem-de Özbegistan Respublikasynyň ilçisi Rawşanbek Alimow ynanç hatlaryny gowşurdylar.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça Türkmenistanyň Mejlisinde Estoniýa Respublikasynyň, Efiopiýa Federatiw Demokratik Respublikasynyň, Belgiýa Patyşalygynyň, Daniýa Patyşalygynyň hem-de Braziliýa Federatiw Respublikasynyň Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçilerinden ynanç hatlary kabul edildi.

Synymyzy dowam edip, geçen hepdede türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gahryman Arkadagymyzyň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň hem-de Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýanyndaky Ýaşulular geňeşiniň mejlisini geçirendigini bellemek gerek. Onda Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisinde kesgitlenen wezipeleri ýerine ýetirmegiň meselelerine, welaýatlarda alnyp barylýan işleriň ýagdaýyna garaldy.

Gahryman Arkadagymyzyň Türki Döwletleriň Guramasynyň Aksakgallar geňeşiniň başlygy Binali Ýyldyrym bilen bolan duşuşygynda ýola goýlan köpasyrlyk gatnaşyklary dürli ugurlarda mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri, TDG-niň Aksakgallar geňeşiniň Budapeştde geçirilen 16-njy mejlisiniň we onuň çäklerinde bolan duşuşygyň netijeleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Arkadag şäherine amala aşyran iş saparynyň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow täze şäheriň mynasyp bolan halkara sylaglary we gurulmagy meýilleşdirilýän desgalar bilen tanyşdy hem-de degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Awstriýanyň paýtagty Wenada geçirilen dabarada Arkadag şäheri hil dolandyryş ulgamynda öňe sürülýän başlangyçlar we gazanylýan üstünlikler üçin “Hil saýlawy — 2024” nyşany bolan “Diamond” derejesine mynasyp boldy. Bu baýrak döwrebap şäheriň ikinji tapgyrynyň çäklerinde gurulýan lukmançylyk klasteriniň önümleriniň we ösüşiniň halkara derejede ykrar edilýändiginiň nobatdaky nyşany boldy. Türkmenistanyň at gazanan arhitektory Gurbanguly Berdimuhamedow täze köpriniň bezeg işlerinde Arkadag şäheriniň mynasyp bolan halkara güwänamalarynyň şekilleriniň ýerleşdirilmegini teklip etdi.

Iş maslahatynyň dowamynda şäherde häzirki döwürde alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýagdaýy, gurulmagy meýilleşdirilýän medeni-durmuş maksatly binalar, bu ýerde Täze ýyly mynasyp garşylamak ugrunda ýaýbaňlandyrylan taýýarlyk işleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Mundan başga-da, 2025-nji ýylda Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisini Arkadag şäherinde geçirmek baradaky teklip beýan edildi.

Saparynyň dowamynda Gahryman Arkadagymyz Fransiýanyň “Buig Türkmen” kompaniýasynyň Baş direktory A.Reşow bilen duşuşdy. Ol ýolbaşçylyk edýän kompaniýasyna ynanylan taslamalaryň ýerine ýetirilişi we geljekki meýilnamalar barada hasabat berdi.

Geçen hepdäniň beýleki wakalarynyň hatarynda ýurdumyzda her ýylyň 14-nji dekabrynda bellenilip geçilýän Türkmenistanyň nebitgaz senagaty we geologiýa işgärleriniň güni mynasybetli geçirilen dabaralar bar. Dabaranyň dowamynda zähmetde aýratyn tapawutlanan ýangyç-energetika toplumynyň işgärlerine hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan gymmat bahaly sowgatlar gowşuryldy. Türkmenistanyň möhüm ähmiýetli senagat pudagynda gazanylan üstünlikleri we sepgitleri wagyz etmek boýunça geçirilen döredijilik bäsleşiginiň ýeňijilerine Hormat hatlary, gymmat bahaly sowgatlar gowşuryldy.

«Älem» medeni-dynç alyş merkeziniň öňündäki giň meýdançada oturdylan ýurdumyzyň Baş arçasynyň yşyklarynyň ýakylmagy bilen, Täze ýyl baýramçylygy mynasybetli geçiriljek dabaralara badalga berildi. Gyşky dynç alyş möwsüminiň dowamynda bu ýerde, şeýle-de ýurdumyzyň welaýatlaryndaky şäherleriň baş meýdançalarynda Aýazbabanyň we Garpamygyň gatnaşmagynda döredijilik toparlarynyň, meşhur estrada aýdymçylarynyň, ýaş zehinleriň çykyşlaryny özünde jemleýän baýramçylyk dabaralary geçiriler.

Şeýlelikde, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Türkmenistan Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanyp, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän döredijilikli syýasaty yzygiderli dowam etdirýär. Oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerine ygrarlydygyny tassyklamak bilen, ata Watanymyz ykdysady kuwwatyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak, halkyň abadan durmuşyny üpjün etmek, umumy abadançylygyň maksatlaryna laýyk gelýän deňhukukly we özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin köptaraply mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmaga çalyşýar.

(TDH)

Aşgabat, 17-nji dekabr (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmen-amerikan işewürlik maslahatyna gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen “Türkmenistan — ABŞ” işewürler geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktory Erik Stýuart bilen duşuşdy.

Myhman duşuşmaga döredilen mümkinçilik üçin hoşallygyny bildirip, ABŞ-nyň işewür toparlarynyň wekilleriniň daşary ýurt kompaniýalary üçin netijeli işlemäge amatly şertler döredilen, geljegi uly türkmen bazarynda iş alyp barmaga uly gyzyklanma bildirýändiklerini tassyklady.

Pursatdan peýdalanyp, Erik Stýuart Türkmenistanyň gözel tebigatynyň we haýwanat dünýäsiniň özünde ýakymly täsirleri galdyrandygyny aýtdy. Işewür Türkmenistanda tebigata aýawly çemeleşmek, onuň biodürlüligini gorap saklamak hem-de baýlaşdyrmak, ekologik abadançylygy üpjün etmek boýunça durmuşa geçirilýän giň gerimli işleriň dünýä nusgalykdygyny belledi. Şeýle-de ol Türkmenistanyň öňe sürýän ekologiýa ugurly başlangyçlarynyň halkara jemgyýetçilikde uly goldawa eýe bolýandygyny aýtdy. Işewür ýurdumyzyň gözel tebigatyny aýawly saklamak babatda alnyp barylýan işlerde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen binýady goýlan ekologiýa syýasatynyň netijelerini görmek bolýandygyny nygtady.

Milli Liderimiz hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň döwlet syýasatynda ekologiýa ugruna aýratyn üns berilýändigini, Türkmenistanyň bu ugurda abraýly halkara guramalar, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasy bilen işjeň hyzmatdaşlyk edýändigini belledi. BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan 2024-nji ýylda Türkmenistanyň teklipleri boýunça “2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly”; “Merkezi Aziýa — parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy”; “Birleşen Milletler Guramasynyň oýunlary”; «Merkezi Aziýada ýadro ýaragyndan azat zolak hakyndaky Şertnama» atly Kararnamalaryň kabul edilmegi ýurdumyzyň halkara giňişlikdäki tagallalaryna berilýän ýokary bahanyň aýdyň güwäsidir diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy we ABŞ-nyň bu Kararnamalary ilkinjileriň hatarynda goldandygy üçin minnetdarlygyny beýan etdi.

Milli Liderimiz Türkmenistanyň Bitaraplyk ýörelgelerine ygrarly bolmak bilen, ählumumy abadançylygy, durnukly ösüşi üpjün etmek boýunça halkara jemgyýetçiligiň tagallalaryna möhüm goşant goşýandygyny belläp, 2025-nji ýylda Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň ykrar edilmeginiň 30 ýyllygynyň giňden belleniljekdigini we bu şanly sene mynasybetli köp sanly halkara çäreleriň geçiriljekdigini aýtdy.

Nygtalyşy ýaly, Amerikanyň Birleşen Ştatlary Türkmenistanyň möhüm strategik hyzmatdaşlarynyň biridir. Ýurtlarymyzyň arasyndaky däp bolan dostlukly gatnaşyklar soňky ýyllaryň dowamynda özara hormat goýmak we düşünişmek ýörelgeleri esasynda yzygiderli ösdürilýär. Şunda söwda-ykdysady, energetika, oba hojalygy, ulag ulgamlaryndaky hyzmatdaşlykda amerikan kompaniýalarynyň wajyp orny bellenildi. Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Ýurdumyzda möhüm taslamalary durmuşa geçirmekde iri amerikan kompaniýalary bilen netijeli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Ony ösdürmekde “Türkmenistan — ABŞ” işewürler geňeşine aýratyn orun degişlidir.

Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we ony giňeltmegiň mümkinçilikleri barada pikir alyşmalaryň dowamynda Gahryman Arkadagymyz öňdebaryjy amerikan kompaniýalarynyň türkmen bazarynyň strategik taýdan möhüm pudaklarynda üstünlikli işleýändigini, Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyga gyzyklanma bildirýän amerikan işewürleriniň sanynyň ýylsaýyn artýandygyny kanagatlanma bilen belledi.

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň türkmen-amerikan hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmäge we täze mazmun bilen baýlaşdyrmaga taýýardygyny tassyklady hem-de özara gatnaşyklary ösdürmäge goşýan şahsy goşandy üçin “Türkmenistan — ABŞ” işewürler geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktory Erik Stýuarta minnetdarlyk bildirdi.

2024-nji ýylyň 4-nji dekabrynda Belgiýa Patyşalygynyň Brýussel şäherinde Türkmenistanyň we Ýewropa Bileleşiginiň Bilelikdäki komitetiniň 23-nji mejlisi geçirildi. Türkmenistanyň wekiliýetine Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Serdar Joraýew ýolbaşçylyk etdi. Wekiliýetiň düzümine Türkmenistanyň Daşky gurşawy goramak ministriniň orunbasary Nury Jumaşow, Türkmenistanyň Bilim ministriniň orunbasary Azat Ataýew, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň, Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň wekilleri, şeýle hem maliýe we ykdysady syýasaty çygryndaky hünärmenler girdiler.

Ýewropa Bileleşiginiň wekiliýetine Ýewropa Bileleşiginiň Daşary aragatnaşyklar boýunça Ýewropa gullugynyň (EEAS) Ýewropa we Merkezi Aziýa ýurtlarynyň dolandyryjy direktorynyň orunbasary Lýuk Dewin ýolbaşçylyk etdi. Wekiliýetiň düzümine Ýewropa Bileleşiginiň dürli düzüm birlikleriniň, şol sanda Söwda (DG TRADE), Halkara hyzmatdaşlyk (DG INTPA), Ulag (DG MOVE), Energetika (DG ENER), Bilim we medeniýet (DG EAC), Ylmy gözlegler we innowasiýalar (DG RTD) Baş direktoratlarynyň wekilleri girdiler. Şeýle-hem, mejlise söwda, durnukly ösüş, ulag arabaglanyşygy we ynsanperwer meseleleri boýunça hünärmenler gatnaşdylar.

Mejlisiň işi Ýewropa Bileleşiginiň we Türkmenistanyň wekilleriniň giriş sözleri bilen başlandy, soňra mejlisiň gün tertibi tassyklanyldy. Çäräniň dowamynda taraplar hyzmatdaşlygyň esasy ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar. Söwda gatnaşyklary, Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasyna girmegini goldamak, Türkmenistanda we Ýewropa Bileleşiginde makroykdysady ýagdaýlary, şeýl hem ulag arabaglanyşygy we sanlylaşdyrma mowzuklary bilen bagly meselelere seredildi.

Mejlise wideoaragatnaşyk arkaly gatnaşan Türkmenistanyň Belgiýa Patyşalygyndaky Ilçisi Sapar Pälwanow gysgaça çykyş edip, öz çykyşynda, Türkmenistan bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyga syn berdi we hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň esasy ugurlaryny beýan etdi.

Energetika, daşky gurşawy goramak we durnukly ösüş bilen bagly meselelere aýratyn üns berildi. Ara alyp maslahatlaşmalar suwy dolandyrmak, metanyň zyňyndylaryny azaltmak, sebitdäki daşky gurşaw meseleleri we gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini ulanmak mümkinçilikleri öz içine aldy. Türkmen tarapy bu ugurda mundan beýläkki ädimler barada öz garaýyşlaryny beýan etdi.

Mundan başga-da, gatnaşyjylar ynsanperwer meseleleri, bilim we medeni alyş-çalyş ugurlaryndaky hyzmatdaşlygy ara alyp maslahatlaşdylar. Türkmenistanyň wekiliýeti halkara akademiki özara gatnaşyklary çygryndaky öz başlangyçlaryny giňişleýin beýan etdi.

Ýewropa Bileleşiginiň wekilleri, öz gezeginde, Ýewropa Bileleşiginiň dürli maksatnamalarynda we taslamalarynda hödürlenýän mümkinçilikleri bilen tanyşdyrdy. Bilim başlangyçlaryna, şeýle hem BOMCA we CADAP ýaly pudagara maksatnamalara aýratyn üns berildi.

Bu başlangyçlar özara gyzyklanma döretdi we geljekdäki özara hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerini açdy.

Şeýle-de, Ýewropa Bileleşiginiň wekiliýeti Ýewropa Bileleşiginiň ykdysady görkezijilerine we ykdysady ösüşiniň mümkinçiliklerine bagyşlanan maglumatlary bilen tanyşdyrdy. Häzirki ykdysady ösüşiň, senagatyň sanlylaşdyrmasy we Ýewropa bazarlaryna ählumumy faktorlaryň täsiri barada möhüm maglumatlar beýan edildi.

Mejlis Türkmenistan bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň geljegi barada pikir alyşmak bilen tamamlandy. Taraplaryň soňky çykyşlarynda ikitaraplaýyn gatnaşyklary çuňlaşdyrmak üçin şeýle mejlisleriň geçirmegiň möhümligi nygtaldy.

Türkmenistanyň Bütindünýä söwda guramasyna agza bolmak ugrunda hususy pudagyň taýýarlygyny ýokarlandyrmak

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi halkara guramalary bilen hyzmatdaşlykda, ýurdumyzda halk köpçüliginiň arasynda, hususan-da, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, ýokary okuw jaýlarynyň hem-de hususy pudagyň Bütindünýä Söwda Guramasy (BSG) barada, BSG-na agza bolmagyň artykmaçlyklary we netijeleri barada habardarlygyny ýokarlandyrmak üçin möhüm işleri alyp barýar. Halkara söwda merkezi (ITC) “Türkmenistan: Söwda durnuklylygy we integrasiýa” atly taslamasynyň çäginde Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi bilen degişli işleri geçirýär.

«SANLY WE ÝAŞYL YKDYSADYÝET – DURNUKLY
YKDYSADY ÖSÜŞI ÜPJÜN ETMEGIŇ ŞERTI»
ATLY YLMY-AMALY MASLAHATYNYŇ
IŞ MEÝILNAMASY
2024-nji ýylyň 20-nji sentýabry, sagat 15:00-da